Euskaraz zelan Irakalea: akta osoa

5
EUSKARAZ ...ZELAN? Gune Irekia (2016-II-20/21) AKTA PROPOSATUTAKO GAIAK -temas: -PAZIENTZIA EUSKALDUNBERRIEKIN (Isabel) -SENTSIBILIZAZIO KANPAINAK NOLA EGIN? -KONPROMISOEN LIBURUEN HARIRA APIRILAK 16-RAKO EUSKARAREN INGURUKO JARDUERA PROPOSAMENAK -(EUSKARA ETA EUSKALGINTZAREN) PARADIGMA BERRIA -ZER EGIN EUSKARAZ BIZITZEA ERRAZAGO IZAN DADIN? -ZERGATIK EUSKALDUNAK GERO ETA GEHIAGO JAKIN BAI BAINA, ALDIZ, GERO ETA GUTXIAGO HITZ EGITEN DU? (Carlos) NORTZUK PARTE HARTU DUTEN -quiénes participaron: Josu, Karlos, Ibon, Isabel, Jose Luis, Susana, Iñaki, Aitor, Piter, Rozio. IDEIA NAGUSIAK, ERREFERENTZIAK , PROPOSAMENAK... Principales ideas, referencias, propuestas…: LARUNBATEAN ESANDAKOAK: -Mesede bezala euskaldun-berriei erdaraz erantzuten zaie. -Atzerritarrekin pazientzia gehiago euskaraz hasten direnean. -Frantsesek ez dute ahaleginik egiten komunikazioa errazteko. -Ingalaterran gaudenean ez dugu Plan B hizkuntza errazagora aldatzeko. -Euskara asko maite dugu baina gero eta gutxiago erabiltzen da. Datorren urtean Gune Ireki berri bat egin eta akta berdintsua izango da. -Beste herrietako esperientzia positiboak behatu. -Israelen hebraierarekin berreskuratze-prozesua arrakastatsua izan zen, baina nola?! -Hemen estatu propioa izanda ere arazo berbera genuke. -Jendeak nahi du bizitza erraza, praktikoa, … lortu behar dena da euskara praktiko

description

Otsailaren 20 eta 21ean ospatu genuen "Euskaraz Zelan?" eztabaida Gune Irekian esandakoak jasotzen dituen txosten osoa hemen, euskara hutsean.

Transcript of Euskaraz zelan Irakalea: akta osoa

Page 1: Euskaraz zelan Irakalea: akta osoa

EUSKARAZ...ZELAN?GuneIrekia(2016-II-20/21)

AKTA

PROPOSATUTAKOGAIAK-temas:-PAZIENTZIAEUSKALDUNBERRIEKIN(Isabel)-SENTSIBILIZAZIOKANPAINAKNOLAEGIN?-KONPROMISOENLIBURUENHARIRAAPIRILAK16-RAKOEUSKARARENINGURUKOJARDUERAPROPOSAMENAK-(EUSKARAETAEUSKALGINTZAREN)PARADIGMABERRIA-ZEREGINEUSKARAZBIZITZEAERRAZAGOIZANDADIN?-ZERGATIKEUSKALDUNAKGEROETAGEHIAGOJAKINBAIBAINA,ALDIZ,GEROETAGUTXIAGOHITZEGITENDU?(Carlos)

NORTZUKPARTEHARTUDUTEN-quiénesparticiparon:Josu,Karlos,Ibon,Isabel,JoseLuis,Susana,Iñaki,Aitor,Piter,Rozio.

IDEIANAGUSIAK,ERREFERENTZIAK,PROPOSAMENAK...Principalesideas,referencias,propuestas…:LARUNBATEANESANDAKOAK:-Mesedebezalaeuskaldun-berrieierdarazerantzutenzaie.-Atzerritarrekinpazientziagehiagoeuskarazhastendirenean.-Frantsesekezduteahaleginikegitenkomunikazioaerrazteko.-IngalaterrangaudeneanezduguPlanBhizkuntzaerrazagoraaldatzeko.-Euskaraaskomaitedugubainageroetagutxiagoerabiltzenda.DatorrenurteanGuneIrekiberribateginetaaktaberdintsuaizangoda.-Besteherrietakoesperientziapositiboakbehatu.-Israelen hebraierarekin berreskuratze-prozesua arrakastatsua izan zen, bainanola?!-Hemenestatupropioaizandaerearazoberberagenuke.-Jendeaknahidubizitzaerraza,praktikoa,…lortubehardenadaeuskarapraktiko

Page 2: Euskaraz zelan Irakalea: akta osoa

etaerrazbilakatzea.Euskarazbizitzeaerrazagoetapraktikoago.-Jogabekontuidentitarioetaafektiboetara.-Zenekezadeneuskaldunizatea!Horierraztea.-Derrigorrezkotasunaoztopo,erakargarritasunalandu.-Euskara-Tituluaberadaarazo…alaeuskaraegitendudanalaez?-Euskarakaleanalabihotzean?-Ibilaldiangaztelerazegitenda.-Eskozian%1-kdakiberehizkuntza.-Irlandaneurenhizkuntzagalduadago,nahizetaindependenteizan.-Kontuada:euskaldunkopurugehiago!erabileragutxiago.-Euskaltegiantitulualortzekodagogehiengoa.-Titulurikezean,zergertatukolitzateke?-Administrazioak nolabait saritu behar al du (titulua izateaz gain) euskararenerabileraberelangileetan?-InstituzioeiArdura&Erruak?Alagureerantzukizuna…-Euskarazertarakobehardut?Liburutegikobideobatzukikusteko,bainahoriezdabehartzeaere?-Inposizioaaitzakiagisanerabiltzenda.-Posibledakalean2hizkuntzakmailabereanelkarbizitzea?Belgika,Kanada,…-Hizkuntzekrolezberdinakdauzkate.-Euskarariespazioakaurkitu.-Rolinstituzionalegiaotedaukaeuskarak?Leioanbai.-...Etagaleriarako.-KikeAmunarrizen aipua: “ohitu behar dugu “euskañolera”, euskarak jarraitukobadu?”–Nikhoriargidaukat.-Eskemamonolitikoakalboratuetaikuspuntuberriakbilatubeharditugu.-Zailadaeuskarazegitenohitzea.-Ohituraeginezegitenda.-Kaleanzeregitenden.-Euskaraikasteazgainmantendubehardugu(motibazioa+gogoak).-Beste hizkuntzek (ingelesa, gaztelera) ez dute behar motibazio eta gogoberezirik.-Berbaldun taldeetan euskaldun (-zahar) gutxi dago: zergatik galdu behar dutordubetegizajobatekinhizketan?-Konpromisopertsonala.-'KONPROMISOENLIBURUA' ekimenaren aurkezpena: Pertsona, talde, elkarteekliburuan idaztekozelakokonpromisoahartzendutenepebatean(urtebeteedo).Motibazio gurutzatuak sortzea da helburua. Apirilaren 16rako Egun Handiaantolatzenaridiraherrikoeragileak.-JaurlaritzarenTxantxangorriaktokikokanpainakjangoditu.-Euskarasustatzekohutsuneintelektualadagogauregun,paradigmaberriazhitzegitenda.

Page 3: Euskaraz zelan Irakalea: akta osoa

-Militantzia (sufrimendu batetik datorren) ez den beste ikuspegi bat behar daluzaroiraunbeharbadugu.-Paradigmaberria:TransmisiotikSozializaziora?-Euskarazertarako?(gogopizgarribilatuz)-Gurekulturada.-Euskarazbizitzeaerrazagojarri(etamotibatzea)!Nola?Euskaraberaerraztuz?-Eskolakohizkuntzabilakatuduguumeentzat.-Alfabetatzeanahikolortuadago!Gizarteratzeafaltada-Hainbestebueltazergatikematendiogu?“...quenonossaledeloshuevos”baldinbadajendearenjarrera.-Ohiturak.-Iparraldera zoazenean benetan komunikazio tresna da euskara; hemenelebidunen artean beti Gogo elementu hori egon beharra dago (edo Behar) etaezezagunekikohizkuntzagaztelerada.-Umeekineuskarazegitendutengurasoak,geroadinabatetan,nerabezaroanedo,gaztelaniarapasatzendira.-Zeindaeuskararenpapera?-SENTSIBILIZAZIOKANPAINAKNOLA?-Publizista:ezindizuzerbaitsaldu“bestelagaldukoda”modukoargudioekin.-Ezindamilitantziarekineutsi.-Kanpoangaudeneangehiagohitzegitendugu! identitateari lotuta!Athletic-ekbetetzendulekuhori.-Ohiturakezdiraerabakitzen(!?)Edonola?-Derrigortasuna vs Askatasuna?? Gure askatasuna berehala sentitzen duguerasotua.-Euskararenerakargarritasunazelanland...SexAppeal-a,Molatzea!-Kortatu,Hertzainak,BertsolariTxapelketak,…Prosodiajolasak?-Gaztelaniakongizatearenmonopolioadauka,errazagoda.-Mediodigitalakeuskarazerabiltzea:whatsapp,gizartesareak,…Teilatuaegindadago.-Sony telefonoek euskarazko zuzentzaileak dituzte. Samsung. Android osoaeuskaratzekotandaudebainaoraingoz…-“PRODUKTUANOLASALDU”?-“JotaMentala”dokumentala,Aikotaldeareneskutik-Sagardotegia,Mendiirteera,HerriBazkaria,…-Erreferentziamediatikoakfaltadira!(PirritxetaPorrotxkenduta,ziuraski).-ETBren eredua, “El Conquis”: euskaldun koadrila oihanean gaztelanian hitzegiten.-“GutaGutarrak”.-Athletic-ekbetetzendupaperidentitariohori.-High-culture nahikotxo daukagu euskaraz: idazle, komunikabide, antzerki, …bainamass-cultosoagaztelaniazda!

Page 4: Euskaraz zelan Irakalea: akta osoa

-Euskararen alde egotea politikoki zuzena da, korrekzioaren mundu horretanpolitodago,bainagero…-Unehonetan, inorkezduargiesaten“ezdakiguzeregin,desmoralizaziouneangaude”, baina denok diote “zer egingo dugu?”. Hemenmunduan inon egiten ezdirenahaleginakegitendirahizkuntzabatsalbatzeko.-BERBALDUNeuskalhiztuntaldeenegitasmoa:60batlagunekpartehartzendute,iazbainolaurdenbatgehiagoapuntatudiraaurten.10talde.Motibazioadute.-Haurrekinhitzegitea,Euskalingurunea,laguneuskaldunakegitea.-Arazoa ez dira tituluak. Titulitis-a bai izan daiteke jendeak helburu bakarratituluaizatea.-KONPROMISOENLIBURUArenekimenamartxandagojadaLeioan:bestezerbaitegiterakoankonbergentziakbilatu,kontuanhartu.Apirilaren16anegunosobatizangodaeuskararilotuta:zumbatailerra,pintxoeninguruanzerbait…-Euskararenerabileranormalaizatendafaltanhartzenduguna.-Zelansaldumotoa,nahiezduelaesanezbainaerostenezduenean?IGANDEKOAK:-Josukzalantzabatdakaratzokoaz:Militantzianekagarriadelaesateanzertazarigara? Euskaraz bizitzearen alde egiteak ez dit niri esfortzu edo neke bereziaeskatzen!Militantziakbaino,egoeradiglosikoaksortendunekea.Zereginbehardaeuskarazerrazagoegiteko?-Eginnahiduenariahaliketaaukeragehiagoeman.SENTSIBILIZAZIOANZER?-Berbodromoan belaunaldi artean bakoitzak bere euskara eta hizkuntzenhistoriakpartekatzeko.Batezereadinekojendeainplikatzeaondolegoke.-Sentsibilizazioa egitean begiratu behar dugu gure zirkulutik haratago. Zirkuluhori zabaltzea, eta nola sentsibilizatu? Esperientzia baten bidez, ez kartel batenbidez.-Iazko eskolatako bideotan, gazte askori erraztasunez euskaraz komunikatzekotresnakfaltazitzaizkielaikusinuen.Horinolalandu?Antzerkiarenbitartezagianemozioakadieraztekotresnamoduan.-Euskaraz ere barre egin eta ondopasa dezaketela ikus dezaten. Antzerki piezatxikiakegin,tailerrak,…-Umore Azokan mikro-antzerki lehiaketa txiki bat antolatu liteke gazteekeuskaraz.EdoEskolartekoAntzerkiTopaketa.-Youtube-neuskarazkotxisteakbilatu…etaezdago!-Ahozkotasuna lantzeko (txisteak, pasadizoak, …) jarduerak prestatzeko agianUribeKostamailan.-Rap,Bertso-Hop.-Irakasle,familiak,…inplikatuz.-Ekosistemaeuskaltzalealantzekojarduerak.-Ez-euskaldunei, “zer edo zer galtzen ari naiz” deserosotasun hori bizitzekoaukeraeman.

Page 5: Euskaraz zelan Irakalea: akta osoa

-LeioanErabiltoki(2006)lokalamuntatuzenBerbalamiñerekinerdibana.Ezzenarrakastatsuaizan.OngiEtorriTopalekuaereerorieginzen.-Mugitzenaridirenenganajotzea.-BazkidetzeSistemarekinlokalbathartzea.-Eragileezberdinenarteanondokonpondubehar,gaieierreparatu,norkdeitzenduenbaino.Elkarboikotatugabe.Egoeraosokonplikatuangaude.-Euskaraz jende gehienak Erregistro Bakarra dauka! horrek egiten du gerokamutsa izateaedo “rancio” sentitzea (gaztehark -iazkobideoan-zioenbezala).Berdin-berdinhitzegitenda,Udaletxean/Tabernan/seme-alabekin...-Txapurreoaerrazaizandadin(ikastenaridirenentzat)ikasleentzako“coaching”bereziabeharlitzatekehitzegitekosaltohoriemateko.-KalekoBerbaldunak.Dinamizatzaileibiltariak.SORTUTAKOIDEIANAGUSIAK,PROPOSAMENAK,BIDEAK...-ERREGISTROINFORMALAKLANTZEKOMODUAKBILATU-EUSKARAZBIZITZEAERRAZAGOETAPRAKTIKOAGOEGITEKOESTRATEGIAK-Ikustarazteabadagoelaneutroaezdenbesteeuskarazegitekomodurik.-Esaldiakbukatugabeutzi,aditzlaguntzailerikgabe,…-Eskolanirakatsibeharko/ahal?-ArteDramariproposatzeaAntzerkiTailerrak!Lipus!Ana-Ahozkotasunalantzekojarduerak:-txisteak-pasadizoak-Rap-BertsoHop-EuskarazHitzegiterakojauzihoriegitekoCoachingmodukobat-ERAGILEEZBERDINENARTEANELKARLANA,mokokaaritugabe!Deialdia-Sentsibilizazioa,tokian-tokikoegin.Kanpainahandiguztiakegindadaude.-Berbodromoa:adinaezberdinekopertsonak,euskararekikoeurenesperientziakpartekatzea.