Dementzia duten pertsonen

Eguneroko Bizitzako Jarduerak

Iñaki Onandia (Terapeuta Okupazionala)

Mª Luz Seco (Erizaina)

ZER DA TERAPIA

OKUPAZIOANALA (TO)?

“Jardueren bidez esku-hartzea edo birgaitzean datza.

Jarduera esku-hartze gisa erabiliko dugu, edozein gaitasun

hobetzeko, aisiarako, lanerako edo eguneroko bizitzako

jardueretarako (EBJ)”

Dementzia kasuetan Terapia

Okupazionalak egin ditzakeen

esku-hartzeakEstimulazio kognitiboa

Eguneroko jarduerak entrenatu

Talleres ocupacionales

Terapia funtzionala

Aisia eta astialdia

Egokitzapenak eta laguntzarako produktuak

KOMUNIKAZIOA

Egin mugimendu leunak.

Ikusizko harremana izan beti.

Erabili hitz errazak eta esaldi bakunak.

Ahotsaren doinu lasaia.

Hitz egin astiro eta leunki.

Egin galdera bakunak, ez galdetu gauza batzuk aldi

berean.

Hitz egin banan-banan. Saihestu blokeoak.

JARRERA GURPIL-AULKIAN (GURPIL-

AULKI EGOKIA)

Jarrera egokia jesartzean

GOMENDIOAK

Aulkiaren sakonera.

Oin-euskarriaren altuera.

Aulkiaren zabalera.

Bizkarraren altuera.

Beso-euskarriaren altuera.

EGUNEROKO BIZITZAKO

OINARRIZKO JARDUERAK

(EBOJ)

GARRANTZITSUA

Mantendu errutina.

Erraztu lanak.

Gainbegiratu.

ELIKADURA

Arreta galarazten dion guztia saihestu.

Elikagaien tenperatura zaindu.

Ordutegien errutina sortu.

Parte-hartzea sustatu (jatekoa aukeratu, mahaia atontzen

lagundu, erosketak egin…)

Aldi arina

Sinplifikatu lana errazteko.

Pertzepzio-arazoak.

Autonomia sustatzeko laguntza teknikoak:

Aldi moderatua

Mendekotasun handia

Laguntzarako beharra

Aldi aurreratua

JANZTEAN

Errutinak sortu

Eman nahikoa denbora.

Janzteko askatasuna ahalik eta denbora luzeenean mantendu. Gainbegiratu.

Erraztu lana inguruan esku hartuz (arropa prest utzi)

Saihestu itxigailu konplexuak dituzten arropak.

Arropa zabala eta erosoa.

Oinetako erosoak, ez irristatzeko oinarria dutenak eta orkatila eta oian ondo

eusten dutenak.

Aldi arina

Ingurua erraztu

Jantzi eserita.

Ez erabili gerrikoa.

Apraxia janztean.

Arropa jantzi behar duen ordenan utzi. Behar izanez gero, gehiago erraztu.

Janztea sustatzeko laguntza teknikoak:

Aldi moderatua

Mendekotasun handia

Laguntza behar du. Azaldu zer ari garen egiten eta eskatu ahalik

eta laguntza handien.

Presa saihestu

Botoi, kremailera eta lokarrien ordez belkroa jarri.

Aldi aurreratua

NORBERAREN GARBITASUNA ETA DUTXA

Bisualki gainbegiratu.

Pertsonari utzi bere garbiketa egiten, ahal duen guztietan. Adorea

eman.

Inguruaren egokitzapena: nahastu ahal duten komuneko gauzak

kendu, behar duena bakarrik utzi.

Garbiketa egiten ari dela ahoz lagundu erratu edo ahazten badu.

Aldi arina

Erabili garbitzeko erabiltzen errazak diren tresnak: koloreen bidez

desberdindutako txorrotak, xaboi-dosifikagailu erraza, eskuzapia

konketatik hurbil, bizar laban elektrikoa.

Garbiketa egiteko tresnak murriztu.

Laguntza teknikoen erabilpena

Aldi moderatua

Mendekotasun handia

Momentu oro azaldu zer egiten ari garen.

Aldi aurreratua

MOBILIZAZIOAK

2-4 orduro egin.

Gorputzaren lerrokatzea mantendu.

Erabili presio-aldeak arintzen duten gailuak.

Izan ohea lehor eta zimurrik gabe.

LEKUALDATZEAK

OHEAN ESERI

AUTONOMIA MAILA EGOKIA

Albora jarri.

Hankak atera.

Besoak baliatuz gorantz egin.

LAGUNTZA AUTONOMIA IZAN DEZAN

• Jarri pertsona albora hankak tolesturik.

• Beso batez hankei belaunen atzeko aldetik heldu eta beste besoaz enborrari eutsi.

• Hankak ohetik atera eta eseri, enborra igo eta hankak jaisten dizkiogula,

mugimendu koordinatua eginez.

AULKITIK/OHETIK ALTXATU

AUTONOMIA MAILA EGOKIA

• Ipurmasailak aulki/ohearen bazterrean.

• Oinak lurrean jarri.

• Oinak aurrerantz eraman.

LAGUNTZA AUTONOMIA IZAN DEZAN

• Pertsonaren aurrean gaudela, eskuak ipurmasailetan jarri eta bere besoez

bizkarretik helduko digute.

• Bere belaunak gureen kontra jarri.

• Bere enborra gureganantz makurtuko dugu eta gorantza altxatuko dugu.

• Gure eskuek gidatuko dute mugimendua etengabe.

AULKITIK OHERAKO LEKUALDATZEA

AUTONOMIA MAILA EGOKIA

• Se coloca la silla paralela a la cama y se quita el reposabrazos y reposapiés.

• Un brazo se apoya en la cama y el otro en la silla y la persona se empuja hacia el lado

deslizando las nalgas.

AYUDA PARA SU AUTONOMIA

• Colocamos la silla paralela a la cama o en “L” si es de una silla a otra.

• La pierna más fuerte queda al lado de la cama/silla donde se vaya a sentar.

• Frente a él, nos rodea con sus brazos nuestra espalda y nuestras manos se sitúan en sus nalgas.

Bloquemos sus rodillas con las nuestras.

• Inclinamos hacia nosotros y con nuestras manos guiamos el movimiento.

ADECUACIÓN DEL

ENTORNO

SALÓN

Espacios amplios, libres de obstáculos.

Evitar tener muchos objetos decorativos.

Esquinas de los muebles.

Evitar alfombras.

Protectores en los enchufes.

Luces con sensor de movimiento.

COCINA

Cerrar los armarios que contengan productos tóxicos, medicinas y

objetos punzantes.

Colocar detectores de gas y humos

La cama a una altura adecuada.

Interruptor de la luz cercano y accesible

desde la cama.

Armarios con señalización.

Retirar alfombras.

Colchón firme, que no se hunda.

DORMITORIO

BAÑO

Mejor plato de ducha que bañera.

Colocar una silla en la ducha.

Material antideslizante.

Colocar alzas en el inodoro.

Lavabos huecos por debajo.

Grifos diferenciados por colores (agua caliente/fría).

Eliminar pestillos/cerrojos.

BIBLIOGRAFÍA

Técnicas de movilización y transferencias. Guía práctica. Junta de Andalucía.

Sarasa E. Terapia ocupacional y enfermedad de Alzheimer. Zaragoza: Mira editores

S.A; 2008.

Redondo A. Terapia ocupacional en Alzheimer y otras demencias. 1ªed. Madrid:

AFAL; 2005.

Carretero V, Muñano C, Jaramillo V, Repila A. Guía práctica para familiares de

enfermos de Alzheimer. Fundación Reina Sofía; 2011

González M. Manual para el cuidador de paciente con demencia.

Recomendaciones para un cuidado de calidad.

Pintó JJ. Mantener la autonomía en los enfermos de Alzheimer. Barcelona:

fundación la Caixa; 1999.

MUCHAS GRACIAS POR

VUESTRA ATENCIÓN