Composici n

Ikastaroak

Mintegiak

Tailer teorikoak eta praktikoak

Cursos

Seminarios

Talleres teóricos y prácticos

apiri la 20091

Dantzan Ikasi

BetebeharrakGutxieneko adina: 16 urte.Dantzari eskarmentua izatea.Leku mugatua. Antolatzailearen esku geratzen daonarpen eskubidea. Dantza irakasleek izango dutelehentasuna.

Izen-emateaEmailez: Bidali mezu bat ikasi@dantzan.comhelbidera honako datu hauekin:

• Izen-abizenak• Jaioturtea• Tfnoa.• Emaila• Herria• Posta-kodea• Zure dantzari jarduera zein den adierazi• Dantza irakaslea bazara non diharduzun adierazi• Zein ikastarotan eman nahi duzun izena

Postaz: Izen emateko txartela behar bezala bete,eta Dantzan Ikasira bidali (Dantzan Ikasi. 513 PostaKutxatila. 20600 Eibar)

Izen-emate txartela

Izen-emateko epeaBaztango mutil-dantzak etaJota eta Porrua ikastaroetarako:maiatzaren 1a baino lehenago.

Goierriko zenbait dantza ikastarorako:Irailaren 12a baino lehenago.

Ordainketa:Behin ikastaldian onartua izan zarelaziurtatzerakoan, matrikularen zenbatekoa Kutxako2101 0381 07 0001329473 zenbakidun kontukorrontean diru-sarrera egin eta ziurtagiria ikastaroegunean eraman.

Data: Irailak 26, larunbata9:30 – 10:30 Goierriko dantzak historian eta egutegian10:30 – 13.30 Goierriko dantza sorta batLekua: Arteleku (Kristobaldegi, 14. Txomin Enea, Donostia)

Ikastaroaren prezioa: 15€

Goierriko zenbait dantzaGipuzkoako dantza tradizioa anitzada eta, ondorioz, herri eta auzobakoitzean besteengandik bereiztendituen ezaugarri bereziekin ospatzendira jai eta tradizioak. Goierrin, etabereziki Goierri behealdean, aurkitudezakegun dantza-ondarea aztertueta ezagutzera emango dugu: baigaur egun eskualdeko tradizioanbizirik dirauten dantzak (ezpata-dantzak, soka-dantzak...), bai oraingutxi-asko galdu ala desagertudirenak eta berreskuratze bideandauzkagunak (inauteria, dantza-jolasak, erromeria...).

Abiapuntua, aurretik eskainitako saioteoriko batek osatuko du: Goierrikodantzen inguruko datu historikoeneta dokumentazioaren laburpena;eta gaur egun egiten diren dantzatradizionalak eta egutegia. Ondoren,dantza sorta bat azaldu etaerakutsiko dugu, era praktikoan.Besteak beste: dantza-maisuen taulagoierritarra, Loinazko ezpata-dantzaeta banderaren agurra, Ordiziakoezpata-dantza eta ezpata zubiak,Goierriko soka-dantzen ingurukoxehetasunak eta Sarian-zunzunsorgin-dantza.

GoierrikodantzakMikel Sarriegi

Mikel Sarriegi Etxezarreta (Beasain, 1965)

Beasainen bertan herriko tradiziozko dantza-sokan1972an hasi zuen bere dantzari ibilbidea; 1974anSalleko Adiskideak dantza taldean sartu zen; eta1979an, Aurtzaka dantza taldea sortu zenetik, bertakopartaidea da gaur egun arte. Raimundo Gamayo,Martin Iraola eta Jesus Mari Garate dantza-maisuekinikasia. 1983-1989 bitartean, Madrileko Euskal-Etxekodantza taldean dantza-maisua izan zen, eta 1990etikhona, Beasaingo Aurtzaka dantza taldeko dantza-maisu eta zuzendaria da. Beste sari askoren artean,zazpi aldiz Euskadiko Gipuzkoar Aurresku Txapelduna(1984-1991 bitartean).

Aurtzaka dantza taldearekin Euskal Herriko etaNazioarteko hainbat jaialdi eta ekitalditan aritua.Noizbehinkako partaidetzak izan ditu DonostiakoArgia, Ordiziako Jakintza eta Beasaingo Ostadardantza taldeekin. Eibarko Arrateko Amaren DantzarienKofradiako Ohorezko kidea da, eta Igartzako

dantzarien Kofradiako bultzatzailea. Aurreskulari gisa, parte hartua da, besteak beste:“Lyongo Dantzaren 5. Biurtekoan” (1992); Cubako “La Habanako 11. Nazioarteko BalletJaialdian” (1988, J.A. Urbeltz-en eskutik); Italiako “Reggio Emiliako Espainiar DantzarenGalan” (1988).

Zuzendari eta Koreografia lanetan, beste hainbat neurri txikiko sorkuntzez aparte, “DantzaBerriak, Doinu Berriei Jarriak” (1996) eta “Goierriko” (2004) dantzen ikuskizunen egileada. Joan den hamarkadan zehar, Goierriko Agintarien soka-dantzak berreskuratzekolanetan aritu zen Ikerfolk elkartea eta eskualdeko taldeekin elkarlanean. Azken hamarkadahonen hasieran Goierri Behealdeko dantzen azterketa hasi zuen, eta hauen zabalkunderakolanetan dabil egun, dela argitalpenetan (Dantza Beasainen. Aurtzakak 25 urte liburuarenkoordinatzaile, eta idazle lan-taldean, 2004), dela hitzaldietan (“Soka-dantzak Zerainen”,2008), nola ikastaroetan (Argentinako hainbat Euskal-Etxe, 2006) edota Goierriko dantzenikuskizunarekin berarekin (2004-2008).

Izen-abizenak: Jaioturtea:

Tfnoa: Emaila:

Herria: Posta-kodea:

Zure dantzari jarduera zein den adierazi:

Dantza irakaslea bazara non diharduzun adierazi:

Ikastaroak: Markatu X batekin dagokion laukitxoan.

Baztango mutil-dantzak Jota eta Porrua Goierriko zenbait dantza

Izen-emate txartela

Kultura sustapen eta hedapenekozuzendaritzaKoldo Mitxelena kulturuneawww.gipuzkoakultura.netTfno: 943 112891Urdaneta, 9 • 20006 Donostia-San Sebastián

Dantzan Ikasiikasi@dantzan.comTfno. 943 53 04 40513 Posta Kutxatila2600 Eibar Kultura eta Euskara Departamentua

Departamento de Cultura y Euskera

Gipuzkoako Foru AldundiaDiputación Foral de Gipuzkoa

Dantzan Ikasiikasi@dantzan.comTfno. 943 53 04 40513 Posta Kutxatila2600 Eibar

Composici n

Dantzan IkasiUna iniciativa para

impulsar la formaciónen danza tradicional

Dantzan Ikasi es una iniciativa que nace para impulsar elámbito de la formación en danza tradicional. Su objetivo esofrecer la posibilidad de seguir aprendiendo y profundizar

en su formación a los profesores que imparten danzatradicional y a los dantzaris que desean ampliar sus

conocimientos en la materia. En un momento en el que laformación continua es una actitud indispensable en todas

los ámbitos de la sociedad, este programa pretendeque la danza tradicional cuente también

con esa posibilidad formativa.

Los diagnósticos sobre la salud del sector de la danza tradicionalvienen apuntado hacia la formación como una de las áreas

más débiles y necesitadas de apoyo. El Plan Vasco de laCultura ha reflejado también esa preocupación del sector sobrelas pocas posibilidades que existen para seguir formándoseen danza tradicional. En vista de ello, la Diputación Foral deGipuzkoa ha promovido la puesta en marcha de la iniciativaDantzan Ikasi con el objetivo de ofrecer una posibilidad de

seguir formándose en danza tradicional a profesores de danzay dantzaris mediante una oferta de cursos, seminarios y talleres

teóricos y prácticos.

Previamente a la puesta en marcha de una primera oferta decursos, Dantzan Ikasi ha abordado la prospección del sector,

contactando para ello con los profesores y dantzaris queimparten clases de danza tradicional en Gipuzkoa. A travésde una encuesta se está recogiendo información sobre las

necesidades concretas y las inquietudes que tienen losprofesores de danza tradicional. Las conclusiones del estudiopermitirán diseñar los cursos en respuesta a las necesidades

de los enseñantes. Todos los participantes en la encuestarecibirán las conclusiones de la misma, y se publicarán en lared para que pueda ser consultado por todos los interesados.

Desde Dantzan Ikasi se ha comenzado a trabajar en laelaboración de un currículum de danza tradicional. Estecurriculum permitirá organizar y direccionar los cursos y

seminarios con coherencia y encuadrados en un proyecto. Enuna primera etapa se ha solicitado que realicen sus propuestasa entidades experimentadas y expertos en tareas formativas

en danza tradicional. En sucesivas etapas se pretendeconsensuar un documento en el que se solicitará también laparticipación de los agentes implicados en la enseñanza de

la danza tradicional.

Dantzan Ikasi es una iniciativa promovida por la DiputaciónForal de Gipuzkoa. De la gestión técnica del proyecto se encargala asociacion dantzan.com. Una comisión de seguimiento enla que participan las asociaciones Gipuzkoako Euskal Dantzarien

Biltzarra e Ikerfolk ofrece asesoramiento y vela por el buendesarrollo de la iniciativa.

Data: Maiatzaren 9a, larunbata9:30 – 11:30 Jotaren parteak eta urratsak11:30 – 12:30 Jotaren testuingurua eta bilketa lana12:30 – 13:30 Loturak eta estiloaLekua: Arteleku (Kristobaldegi, 14. Txomin Enea, Donostia)

Ikastaroaren prezioa: 15€

Jota eta PorruaOrain 30 urte inguru, erromeriengainbeheraz ohartuta, Bizkaikozenbait eskualdetan, eta Arratiaeta Zeberion bereziki, jota etaporrua modu zaharrean egitenzuten dantzariekin ikasteari ekinzioten Andra Mariko dantzari etamusikariek. 1985. urtean, jotalarieta dantza-maisu garrantzitsuekinikerketa lana abiatu zen. Fasio,Leon, Txilibrin, Bartolo Lasa etabeste hainbatekin bildu zituztenjota zaharren inguruko kontuak.Bilketa lan horri esker galtzearzegoen erromeria dantzakerabaten aztarnak jaso eta berpiztuzituen Andra Marik. “Arratiakojotak” izenarekin ezagutzera emandira, baina ziurrenez, EuskalHerriko hainbat txokotandantzatuko zirenen antzekoakizango ziren.

Ikastaroan jotaren hiru zatiakbereizi, puntapioa, hara-honakoaeta balseoa, eta zati bakoitzeanerabiltzeko egokiak diren zenbaiturrats ikasiko dira. Urratsenarteko loturak egiteko zenbaitaukera ikusi, eta oin, belaun, gerrieta besoen erabileran kontuanizan beharreko gomendioak etaestilo zaharreko irizpideakirakatsiko dira. Kepa Artetxerenazalpenekin, eta jota horiekdantzatzen zituzten dantza-maisuei –Bartolo Lasa edoSilbestre Elezkano “Txilibrinadibidez– egindako bideograbazioak erakutsiz, jota etaporru zaharren testuinguruaezagutzeko aukera izango da.

Data: Maiatzak 23, larunbata9:30 – 10:30 Introducción a la mutil-dantza – Mikel Aranburu Urtasun10:30 – 13.30 Baztango mutil-dantzak – Xabier Larralde eta Patxi LarraldeData: Maiatzak 30, larunbata9:30 – 13.30 Baztango mutil-dantzak – Xabier Larralde eta Patxi LarraldeLekua: Arteleku (Kristobaldegi, 14. Txomin Enea, Donostia)

Ikastaroaren prezioa: 25€

1 Dantzan Ikasi

antza tradizionalaren irakaskuntzan laguntzekoasmoz sortu da Dantzan Ikasi egitasmoa. Dantzatradizionala irakasgai duten irakasleei eta ikastenjarraitu nahi duten dantzariei, beren formazioansakontzen jarraitu ahal izateko aukera eskaintzeada helburua. Etengabeko irakaskuntza alor guztietanindarrean dago gaur egun eta dantza tradizionalarenalorrean ere bide horretan urrats batzuk eman nahidira egitarau honen bidez. Dantza tradizionalarensektorearen osasunaren inguruko azterketak egindirenean formazioa izan da dantza alorreko eragileekazpimarratu duten hutsuneetako bat. KulturarenEuskal Planean maiz agertu da dantza tradizionaleanformaziorako dauden aukera urriekiko kezka. Horikontuan hartuta jarri du abian Dantzan Ikasiegitasmoa Gipuzkoako Foru Aldundiak. Ikastaro,mintegi eta taller teoriko zein praktikoen bidez,dantza irakasleen eta dantzarien formazioa osatzekoaukera eskaini nahi da ekimen honen bidez.

Ikastaro eskaintzarekin hasi aurretik, Gipuzkoan dantzatradizionalaren alorrean irakasten diharduten dantzarieta irakasleen berri jasotzeari ekin dio Dantzan Ikasik.Ikastaroak jasotzeko interesa izan dezaketen irakasleeta dantzariekin kontaktuan jartzeko aukera eman duhorrek, eta batez ere, egitasmo honetan interesa izandezaketen irakasle eta dantzarien berri izan da moduhorretan: zein prestakuntza duten, noiz eta norekinikasi duten, zein baldintzatan ari diren dantzarenirakaskuntzan, eta zein hutsune eta behar antzematendiren dantzarien prestakuntzan, besteak beste.Ikastaroen antolaketarako eta dantzari eta dantzairakasleen beharrei ahalik eta zorrotzen erantzutekoinformazioa biltzea izan da inkesta honen helburua.Inkestan parte hartu duten guztiei helaraziko zaizkieinkesten emaitzak, eta interesa duen edonoren eskurajarriko dira sarean.

Antolatuko diren ikastaroak eta mintegiak norabidejakin eta egituratu batean bideratu ahal izateko dantzatradizionalaren curriculum bat osatzeko urratsakemango ditu Dantzan Ikasi egitarauak. Dantzatradizionalaren formazioan lanean eskarmentua dutenadituen eta elkarte esanguratsuen proposamen etairizpideak jasoko dira lehenengo, eta inplikatutakoagenteen partehartzearekin, adostasuneanoinarritutako lan-dokumentu bat prestatzeko urratsakemango dira.

Dantzan Ikasi Gipuzkoako Foru Aldundiaren ekimenada. Dantzan.com elkartea arduratzen da egitasmoarenkudeaketa teknikoaz. Gipuzkoako Euskal DantzarienBiltzarra eta Ikerfolk elkarteek gainbegiratzen duteproiektuaren ibilbidea Dantzan Ikasiren JarraipenBatzordetik.

Dantzan IkasiJota eta PorruaKepa ArtetxeMikel GoitiaAndra Mari dantzari taldea

Baztango mutil-dantzakBorobil irekian eta ordulariaren aurkako norabidean dantzatzen dira Baztangomutil-dantzak. Iparraldeko jauzi eta Bearneko sauts-ekin loturak antzematenzaizkie, baina ezaugarri propio eta bereziak dituzte baztangoek. Ertizke,hiru urrats, ezker batekin, aitzina pasa, gibelerat pasa eta beste zenbaiturrats ikasiko dira ikastaroan, eta ondoren horiek lotzen ikasiko da. Urratsaketa horiek elkarlotzen ikasita, mutil-dantzak dantzatzen ikasteko oinarriakbarneratzea da ikastaroaren helburua.

Baztangomutil-dantzakPatxi Larralde, XabierLarralde eta Mikel Aranburu

Xabier Larralde (Arizkun, 1927)Patxi Larralde (Arizkun, 1976)

Xabier Larralde hamalau urterekin hasi zen txistuajotzen eta Antonio Elizalde Baztango txuntxuneroezaguna izan zuen maisu. Berarekin ikasi zituenBaztango mutil-dantzak. Amaiur-en jardun zuen mutil-dantzak jotzen Felix Iriarte eta Ixidro Jaurenaatabalariek lagunduta. Elizondoko herriko txistulariaizana da bost urtez. 1971n Maurizio Elizalde etaFelix Iriarte txistulari zirela Elizondo eta Arizkungodantzariak biltzen zituen mutil-dantzari taldean dantzariizan zen. 1974an soka-dantza ikasi zuen JosefaGarbalena arizkundarrarekin eta taldeari erakutsitaberpiztu zuten Baztango dantza hori.

Patxi Larralde bere aita Xabier Larralderekin hasizen dantzan eta txistua jotzen. Baztango dantzaguztiak ikasi ditu etxean, bai dantza egiten eta baitxistuarekin jotzen ere. Baztango Elkartasuna dantzataldearen gidaritzaz arduratu dira aita-semeak urteaskoan, eta Baztango usadio eta dantzak mantendueta galduta zeudenak berreskuratzen lan handiaegin dute azken urteotan. Sagar-dantzak, Eskalapoin-dantza, maiatzeko erreginak, e.a.

Mikel Aranburu Urtasun(Iruñea, 1955)

Cursó estudios de txistu en elConservatorio Pablo Sarasate y desde1975 es miembro de la Banda Municipalde Txistularis de Pamplona. Fue fundadordel grupo Ortzadar e impulsor de sus«Jornadas de Folclore». A su actividadtxistulari y dantzari se añade una dilatadaexperiencia en la investigación ydivulgación del folclore vasco a través decursos, conferencias, congresos y mediosde comunicación con medio centenar detrabajos publicados en revistasespecializadas y algunas monografíasentre las que cabe destacar Txuntxunerosde Iruña (Pamplona, 1993) y Danzas ybailes de Navarra (Pamplona, 2000).

Ha sido director de los Cuadernos deEtnología y Etnografía de Navarra, vocaldel Consejo de Cultura de Navarra,Vicepresidente de Eusko Ikaskuntza yPresidente de la Asociación de Txistularisde Euskal Herria.

Andra Mari Eusko Dantzari Taldea (Galdakao)

Andra Mari Dantza taldea 1955. urtean sortu zen. Euskal Herriko ohitura eta folklorea,oro har kultura tradizionala eta herri jakintza plazaratzen duen taldea da. Andra Marikkontu handiarekin burutzen ditu bere dantza, musika eta errito ikerketa guztiak; formatradizionalak mantenduz, estiloa landuz, koreografia zainduz, eta batez ere, dantzarenizaera “ulertzen” saiatuz. Horretarako hainbat izan dira bost hamarkada hauetan egindakoikerketa lanak. Hau dela eta, lan egiteko modu honengatik, Andra Mari Dantza Taldea,Euskal Herriko erreferentziazko talde bat bihurtu da, askoren eredu, alegia. HastapenetatikAndra Mari Dantza Taldearentzat garrantzitsua izan da dantzen iturriak ezagutzea, jasotakodatuen interpretazioa egitea eta tokian tokiko janzkerari erreparatzea. Ibilbide horretaneragin berezia izan dute, Txelu Etxebarriak 60. hamarkadan argitaratutako “Bizkaikodantzak” liburuan isladatutako lan egiteko moduak eta Juan Antonio Urbeltzek 70.hamarkadan ezarritako lan ildoa. Hainbat dantzaren analisia, egituraketa eta ikasketanAndra Mari taldeak zuzeneko laguntza jaso izan du urteetan Txelu Etxebarria, Juan AntonioUrbeltz eta J.M. Barandiaranen ekarpenen eskutik.

Kepa Artetxe Atutxa(Galdakao, 1939)

Andra Mari Dantza Taldearen sortzaileetako batda eta gaur egun ere oraindik ere taldekide etadantza-maisu da bertan. “Ballets Olaeta”taldearean partaide ere izan zen gazte garaian.Dantzari eta musiko garrantzitsuez inguratuaformatu du bere burua, Zuberoatik hasi; JeanPierre Rekalt, Jean Mixel Bedaxagar… Nafarroatikigaro; Frantzizko Beruete… eta Bizkaian bukatuz;Fasio, Leon, Txilibrin, Bartolo Lasa, AlejandroAldekoa, Joakin Goti… eta beste hainbat.

Mikel Goitia Garai (Bilbo, 1969)

Itsasalde Dantza Taldean hasi zen dantzaneta 1993. urtetik aurrera Galdakaoko AndraMari Dantza Tadeako dantzaria da. Urteeneskarmentuarekin eta folklore alorreanegindako ikerlanek babestua azken urteotanAndra Mariko dantza irakasle izendatua izanda. Horretarako dantza maisu aparta izandu talde barruan, Kepa Artetxe berau hainzuzen ere.

1 Dantzan Ikasi