· Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko...

267
E E U U R R O O P P A A R R B B A A T T A A S S U U N N E E K K O O M M U U G G I I G G A A R R R R I I T T A A S S U U N N A A R R E E N N G G I I D D A A 2 2 0 0 1 1 5 5

Transcript of  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko...

Page 1:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

EEUURROOPPAARR BBAATTAASSUUNNEEKKOO

MMUUGGIIGGAARRRRIITTAASSUUNNAARREENN

GGIIDDAA

22001155

Page 2:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria
Page 3:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1

Aurkezpena Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA

2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio

praktikoa, erabilgarria eta kalitatekoa ematearren Europako Merkatu Bakarrak

eskaintzen dizkigun aukerei buruz, Europar Batasunean batetik bestera joateko

ditugun eskubideei dagokienez: joan-etorriak, aldi baterako bizilekua eta bizileku

iraunkorra, soldatako lana eta lan autonomoa, eta ikastea EB osatzen duten

Europako estatuetan.

GIDA honek LAU KAPITULU DITU:

► 1. Kapitulua- MUGIGARRITASUNA EUROPAR BATASUNEAN:

Europako herritarrek EBn duten mugigarritasunari buruzko

oinarrizko alderdiak aztertzen ditu, funtsak eta aurreikusten diren

eskubideak, baita eskubide horiek izan ditzaketen salbuespenak ere.

► 2. Kapitulua- EUROPAR BATASUNEAN LAN EGITEKO

MUGIGARRITASUNA: EBko beste Estatu batzuetan eta

Europako erakunde batzuetan eta besteetan lan egiteko dauden

aukerak azaltzen ditu.

► 3. Kapitulua- EUROPAR BATASUNEA LAN EGITEKO

MUGIGARRITASUNA: Europako hezkuntza eta prestakuntza

programetara sartzeko dauden aukerak azaltzen ditu.

► 4. Kapitulua- EUROPAR BATASUNEKO BESTE HERRIALDE

BATEAN BIZITZEKO MUGIGARRITASUNA: herrialdez herrialde eta

zehaztasunez aztertzen ditu Batasuneko beste Estatu kide

batzuetatik datozen herritarrak sartu eta geratzeko indarrean

dauden legedi nazionalak (informazioa ematen du, tokiko hizkuntza

ofizial bakoitzean, eta ingelesez eskuragarri dauden itzulpenekin).

Herrialde bakoitzean, informazio osagarria eman dezaketen

xedapen nagusiak edo erakunde eskudunen identifikazioa

aipatzen dira, bai eta, hala dagokionean, Europako beste estatu

batzuetatik iritsitako herritarrei nahiz haien zuzeneko

senitartekoei bizileku- eta lan-eskubideak bermatzeko

burokraziako eta administrazioko izapideez arduratzen direnak

ere.

Page 4:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 2

I. ZER DA EUROPAKO MERKATU BAKARRA? ............................................................................. 3

II. ZER DA EUROPAKO HERRITARTASUNA? ............................................................................... 9

III. ZEIN KASU ETA EGOERA SARTZEN DIRA MUGIGARRITASUNAREN BARRUAN? .......... 10

IV. ZEIN DIRA MUGIGARRITASUNAREN ONDORIOZKO ESKUBIDEAK? ................................ 14

IV.1. HARRERAKO ESTATUAN SARTZEKO ESKUBIDEA................................................... 17

IV.2. HARRERAKO ESTATUAN BIZILEKUA IZATEA ............................................................ 21

IV.3. HARRERAKO ESTATUAN BEHIN BETIKO BIZILEKUA IZATEA ................................. 23

IV.4. 2004/38/EE ZUZENTARAUA ......................................................................................... 25

IV.5. 2004/38/EE ZUZENTARAUAREN TRANSPOSIZIOA ................................................... 31

V. SALBUESPENAK PERTSONEN MUGIGARRITASUNEETIK ERATORRITAKO ESKUBIDEEI

EUROPAR BATASUNEAN ............................................................................................................. 33

VI. MUGIGARRITASUNAREN IKUSPEGIA EUROPAR BATASUNEAN ...................................... 36

VI.1. JOAN-ETORRI ASKERAKO ESKUBIDEAREN EZAGUERA ........................................ 37

VI.2. JOAN-ETORRI ASKERAKO ESKUBIDEA ERABILTZEA .............................................. 38

Page 5:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 3

I. ZER DA EUROPAKO MERKATU BAKARRA?

Europar Batasuna

eta Europako

Merkatu Bakarra

Europar Batasuna Europako gero eta estatu gehiago eskualde-mailan integratzeko

prozesu bat da, kontinenteko herritarrei ekonomiaren zein gizartearen arloan

ongizate-maila handia ziurtatzea ahalbidetu duena; hari esker, Europa eredu bihurtu

da munduan oparotasunari eta egonkortasunari dagokienez.

Europako integrazioaren oinarrizko zutabe bat da EBko estatuen arteko mugak eta

oztopoak ezabatzea, alegia, esaten zaionez, “Merkatu Batua”, “Barne Merkatua” edo

“Europako Merkatu Bakarra” sortzea:

Europar Batasunaren funtzionamenduari buruzko tratatua:

EBFTren 26. art.: “Barne-merkatuak barruko mugarik gabeko esparrua sortaraziko du, eta

Tratatuetako xedapenen arabera bermatuko da bertan salgaien, pertsonen,

zerbitzuen eta kapitalen zirkulazio askea.”

Estatu kideek Europar Batasunaren esparruan “ekonomia-esparru bakarra” eratu

asmo dute; ondorioz, haien azken helburua izango da eragile ekonomikoen joan-etorri

askea, inolako oztoporik gabe, estatu bakoitzaren barruko ekonomia-eremuan bezala,

bermatzen duen esparru bat sortzea.

Estatuetako merkatuek “Barne Merkatu” bakarrean bat egitea funtsezko faktorea da

Europako enpresen eraginkortasun handiagorako; izan ere, enpresok tamaina

handiagoko merkatu batean eskain dezakete beren ekoizpena, beste estatu

batzuetan traba handiagorik gabeko kokatu edo zerbitzuak eman ditzakete eta beste

herrialde batzuetako pertsonala kontrata dezakete.

Eta, oro har, Europako herrialdeen arteko oztopoak kentzeak Europako ekonomiaren

osotasunean ekoizpeneko baliabide eta faktoreak era eraginkorrean bana eta koka

daitezen eragin behar du. Eraginkortasun eta lehiakortasun handiago horiei esker,

azkenean, europarrek bizi-kalitate handiagoa izan ahal izango dute.

Page 6:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 4

Europako Merkatu

Bakarrerako lau

askatasunak

Erromako Itunak Merkatu Bakarra sortzeko metodologia planteatu zuen 1957an, “lau

askatasunak” deiturikoetan merkantzia, pertsona, zerbitzu eta kapitalen zirkulazio

askean oinarrituta, bai eta haiek inspiratzen dituen funtsezko printzipioan ere:

jatorriaren edo herritartasunaren ziozko BEREIZKERIARIK EZA.

1. SALGAIEN JOAN-ETORRI ASKEA – merkataritza askea

ESTATU KIDEEN ARTEAN SALEROSKETARAKO MERKATARITZA-

ALORREKO OZTOPOAK DESAGERTZEA: muga-zergak, kuotak eta

aduanetako gainerako oztopoak kentzea

ESTATU KIDEEN ARTEAN SALEROSKETARAKO OZTOPO TEKNIKOAK

DESAGERTZEA: EBn produktuak fabrikatzeko eta merkaturatzeko araudi

teknikoa harmonizatzea eta elkarri estatu bateko eta besteko arauak

onartzea

2. PERTSONEN JOAN-ETORRI ASKEA – pertsonen mugigarritasuna

BEREIZKERIARIK EZA Europar Batasuneko beste estatu batzuetako

langileen kontratazioan

BEREIZKERIARIK EZA Europar Batasuneko beste herrialde batzuetako

pertsonek edo enpresek erabakitako kokatze profesional eta

enpresarialetan

3. ZERBITZUAK ASKE EMATEA – zerbitzuak emateko erraztasuna

BEREIZKERIARIK EZA Europar Batasuneko beste estatu batean

kokaturiko profesional edo enpresek aldi baterako ematen dituzten

zerbitzuetan

4. KAPITALEN MUGIMENDU ASKEA – kapitalen sarrerak eta irteerak

KAPITAL-MUGIMENDUETARAKO MURRIZTAPENAK KENTZEA Europar

Batasuneko estatuen artean.

Page 7:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 5

EUROPAKO MERKATU BAKARRA

(28 Merkatu nazional Europako Merkatu bakarrean bat eginda)

TRABAK ETA OZTOPOAK kentzea eragile ekonomikoei eta ekoizpeneko faktoreei Europar

Batasuneko estatu batetik bestera mugitzean eta joan-etorriak egitean “Bereizkeriarik ez jatorriaren

zioz (tratu-berdintasuna)”

ONDORIOAK- MERKATU BAKARRAK ENPRESA ETA PROFESIONALEI ESKAINTZEN DIZKIEN

AUKEREN ADIBIDE BATZUK:

MERKATUAREN TAMAINA HANDIAGOA (500 milioi pertsona / kontsumitzaile)

AUKERA / ERRAZTASUN GEHIAGO LAN EGITEKO, ENPRESAK EDO FILIALAK

SORTZEKO EBko beste estatu batzuetan

AUKERA / ERRAZTASUN GEHIAGO INBERTITZEKO Europar Batasuneko beste estatu

batzuetan

ZERGATIK EUROPAKO MERKATU BAKARRA?

Enpresa lehiakorragoak, beste merkatu batzuetan HAZTEKO, BERRITZEKO eta

INTERNAZIONALIZATZEKO aukera eta gaitasuna dutenak

Europako herritar eta kontsumitzaileek enpresen eskaintza zabalago eta lehiakorragoaren

onura jasotzen dute: prezio txikiagoak, produktuen, zerbitzuen aukera eta segurtasun handiagoak,

etab.)

Lorpen garrantzitsuak izan diren arren, estatu kideen joera protekzionistek oraindik mugatzen dute,

arlo jakin batzuetan, eragile ekonomikoen joan-etorria Europar Batasunean. Merkatu Bakarrak

oztopoak eta hesiak jasaten ditu oraindik, eta, horrenbestez, Barne Merkatuak hogeita zazpi estatu-

merkatutan zatikatuta jarraitzen du.

Page 8:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 6

Europako merkatu

bakarraren oinarri

juridikoa

MERKATU BAKARRAREN LEGE OINARRIA EB-REN FUNTZIONAMENDUARI BURUZKO ITUNA – EBFT- “oinarrizko askatasunak”

OINARRIZKO ASKATASUNA ASKATASUNAREN ESANAHIA Askatasunaren onuradunak - hartzaileak

SALGAIEN JOAN-ETORRI ASKEA (EBFT 28-37. art.)

PRODUKTUEN MERKATARITZA: oztopoak kentzea - Muga-zergen oztopoak - Aduanen oztopo fisikoak (estatistika- eta sanitate-

kontrolak, eta zerga-doikuntzak kentzea) - Oztopo teknikoak (araudi teknikoak)

PERTSONEN JOAN-ETORRI ASKEA (Estatu kideen arteko mugimendu iraunkorrak) – Soldatapeko langileak

(EBFT 45-48. art.) – Kokatzeko eskubidea (EBFT

49-55. art.)

PERTSONA FISIKOAK - NORBANAKOAK

- Soldatapeko langileak

Kokatzeko eskubidea (Langile Autonomoak)

PERTSONA JURIDIKOAK – ENPRESA

Kokatzeko Eskubidea

ZERBITZUGINTZA ASKEA (Estatu kideen arteko pertsonen aldi baterako mugimenduak eta Zerbitzuen “bidalketa”) (EBFT 56-62. art.)

PERTSONA FISIKOAK - NORBANAKOAK

- Aldi Baterako Zerbitzugintza Askea (Langile Autonomoak)

PERTSONA JURIDIKOAK – ENPRESA

Aldi Baterako Zerbitzugintza Askea (bidezkoa denean, lekualdatutako langileekin)

ZERBITZUAK (Adib. Txosten bat Estatu batetik beste batera bidaltzea)

KAPITALEN JOAN-ETORRI ASKEA (EBFT 63-66. art.)

Estatu kideen arteko kapital-mugimenduetarako murriztapenen debekua

EUROPAKO HERRITARREN MUGIGARRITASUNA EUROPAKO HERRITARRAK, pertsona fisikoak, EUROPARKO MERKATU

BAKARRAREN ONURADUNAK dira, hauexek direla medio:

- Langileen zirkulazio askea (Soldatapeko lana EBko beste estatu batean)

- Bizitzeko eskubide iraunkorra (EBko beste estatu batean finkatzea erabakitzen dute langile autonomoak)

- Zerbitzugintza askea (EBko beste estatu batean finkatzea erabakitzen dute langile autonomoak)

Page 9:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 7

Europako Esparru

Ekonomikoa

2013ko uztailetik, Europako Merkatu Bakarra hogeita zortzi estatu kidek osatzen dute, eta

haietan 500 milioi pertsona inguru bizi dira. EBko biztanleria hirugarrena da handienen

artean, Txinaren eta Indiaren atzetik. Gainera, “Europako Esparru Ekonomikoa”

deritzon eta 1994. urteaz geroztik indarrean den hitzarmen baten ondorioz, merkatu

bakar hori EFTAko hiru herrialdeetara (Norvegia, Islandia eta Liechtenstein) zabaldu

da.

EUROPAKO MERKATU BAKARRA – EUROPAKO ESPARRU EKONOMIKOA

1952 FRANTZIA, ALEMANIA, ITALIA, BELGIKA, HERBEHEREAK, LUXENBURGO,

1973 ERRESUMA BATUA, IRLANDA, DANIMARKA,

1981 GREZIA,

1986 ESPAINIA ETA PORTUGAL,

1994 EEE: NORVEGIA, ISLANDIA, LIECHTENSTEIN

1995 AUSTRIA, SUEDIA ETA FINLANDIA,

2004 POLONIA, HUNGARIA, TXEKIAR ERREPUBLIKA, ESLOVAKIA, ESLOVENIA,

ESTONIA, LETONIA, LITUANIA, MALTA ETA ZIPRE

2007 BULGARIA ETA ERRUMANIA 2013 KROAZIA

Page 10:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 8

Merkatu bakarrak

Bizkaiko enpresetan

eta profesionalei

eskaintzen dizkien

aukeren adibide

batzuk

BIZKAIKO ENPRESA BAT. Makina bat saldu dio Italiako bezero bati

SALGAIEN JOAN-ETORRI ASKEA – merkataritza askea EZ DAGO MERKATARITZAZKO OZTOPORIK: muga-zergak,

kuotak eta aduanetako gainerako oztopoak EZ DAGO SALEROSKETARAKO OZTOPO TEKNIKORIK:

EBn produktuak fabrikatzeko eta merkaturatzeko araudi teknikoa harmonizatzea eta elkarri estatu bateko eta besteko arauak onartzea

BIZKAIKO ENPRESA B AT. Merkatu-ikerketa bat kontratatu dio Poloniako aholkularitza-enpresa bati

ZERBITZUGINTZA ASKEA BEREIZKERIARIK EZA Europar Batasuneko beste estatu

batean kokaturiko profesional edo enpresek aldi baterako ematen dituzten zerbitzuetan

BIZKAIKO INDUSTRIA-ENPRESA BAT. Alemanian ezartzea erabaki du (Lantegi berri bat sortu du Alemanian)

PERTSONEN JOAN-ETORRI ASKEA – KOKATZEKO ESKUBIDEA BEREIZKERIARIK EZA Europar Batasuneko beste herrialde

batzuetako enpresek erabakitako kokatze enpresarialetan KAPITALEN JOAN-ETORRI ASKEA – kapitalen sartu-irtenak Kapital-mugimenduetarako murriztapenak kentzea

BIZKAIKO ELEKTRIKARI BAT: Finlandian kokatzea erabaki du (profesional gisa Finlandian ezartzea)

PERTSONEN JOAN-ETORRI ASKEA – KOKATZEKO ESKUBIDEA BEREIZKERIARIK EZA Europar Batasuneko beste herrialde

batzuetako pertsonek erabakitako kokatze profesionaletan (langile autonomoak)

KAPITALEN JOAN-ETORRI ASKEA – kapitalen sartu-irtenak Kapital-mugimenduetarako murriztapenak kentzea

BIZKAIKO MEDIKUNTZA-ARLOKO PROFESIONAL BAT: Erresuma Batuko klinika batek kontratatu du

PERTSONEN JOAN-ETORRI ASKEA – langileen joan-etorri askea BEREIZKERIARIK EZA Europar Batasuneko beste estatu

batzuetako langileen kontratazioan

Page 11:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 9

II. ZER DA EUROPAKO HERRITARTASUNA?

Batasuneko

herritarren

eskubideak

”BATASUNEKO HERRITARTASUNA” Europako Batasunaren Itunak (EBI) ezarritako

nozioa da

“BATASUNEKO ESTATU KIDEREN BATEKO NAZIONALITATEA

DAUKAN PERTSONA ORO IZANGO DA BATASUNEKO HERRITAR”

Batasuneko herritartasuna (EBFTren 20. art.) herritartasun nazionalaren osagarria da (ez

ordezkoa), eta honako eskubide gehigarri hauek ematen ditu:

1. Estatu kideetako baten lurraldean IBILTZEKO ETA BIZITEKO ESKUBIDEA

2. Hautesle eta hautagai izateko ESKUBIDEA harrerako estatu kidean, udal-

hauteskundeetan zein Europako Parlamenturako hauteskundeetan. (EBFTren 22. art.).

3. BESTE EDOZEIN ESTATU KIDETAKO AGINTARI DIPLOMATIKO ETA

KONTSULARREN BABESA JASOTZEKO ESKUBIDEA hirugarren herrialde batean

egonez gero.

4. EUROPAR PARLAMENTUARI ESKARIAK EGITEKO ESKUBIDEA ETA “EUROPAKO

ARARTEKOARENGANA” JOTZEKO ESKUBIDEA

5. Nazionalitatea, sexua, arraza, erlijioa, ezintasuna, adina edo sexu-orientazioa dela-eta

bereizkeriarik gabeko tratua jasotzeko eskubidea.

6. Europako erakunde, bulego eta agentzien agiriak eskuratzeko eskubidea.

7. Batzordeari legegintza proposamena aurkezteko (herritarren ekimena) eskaera egiteko

eskubidea.

8. Europako erakundeetara eta organo aholku-emaileetara idatziz jotzeko eskubidea,

hizkuntza ofizialetakoren batean, eta erantzuna hizkuntza berean jasotzekoa.

Page 12:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 10

III. ZEIN KASU ETA EGOERA SARTZEN DIRA MUGIGARRITASUNAREN BARRUAN?

Pertsonen

mugigarritasun

Europar Batasunean

EUROPAR BATASUNEKO PERTSONEN MUGIGARRITASUNAREN kontzeptua

batasuneko herritarren lanbide jarduerari lotutako joan-etorriei zegokien, hasieran,

MERKATU BAKARRAREN kontzeptuak zekarrenez.

Horrek zera esan nahi zuen: herritarren mugigarritasun eskubideak bermatzen ziren,

baldin eta Estatu kideen arteko bidaiak (jatorrizko Estatuak ez ziren beste Estatu

batzuetara) justifikatuta bazeuden, norbera “besteren konturako langilea” (Langileen

joan-etorri askea), edo “langile autonomoa” (Kokatzeko Eskubidea edo Noizean behingo

Zerbitzugintza) izateagatik.

Alabaina, 1990. urtean, hiru zuzentarauak onartu ondoren, Pertsonen Mugagarritasunean

funtsezko urrats bat egin zen; izan ere, indarrean sartu zirenetik, Europar Batasuneko

edozein estatutan bizitzeko eskubidea hiru pertsona-talderi bermatzen zaie, alegia,

ikasle, erretiratu eta errentadunei, lanbide-jarduerarik egin gabe jatorrizkoa ez den EBko

beste estatu batean.

PERTSONEN MUGIGARRITASUNA EUROPAKO MERKATU BAKARREAN

PERTSONA AKTIBOEN MUGIGARRITASUNA

1. “LANGILEEN JOAN-ETORRI ASKEA”

EB-KO BESTE ESTATU BATEAN KONTRATATURIKO SOLDATAPEKO LANGILEAK

2. “KOKATZEKO ESKUBIDEA”

EB-KO BESTE ESTATU BATEAN KOKATURIKO LANGILE AUTONOMOAK

3. “ZERBITZUGINTZA ASKEA”

ALDI BATERAKO EB-KO BESTE ESTATU BATEAN ZERBITZU BAT EMATEN DUTEN

LANGILE AUTONOMOAK

PERTSONA EZ-AKTIBOEN MUGIGARRITASUNA

IKASLEAK, ERRETIRATUAK ETA ERRENTADUNAK

Page 13:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 11

Zer esan nahi du

“langileen joan-etorri

askea” esamoldeak?

Zer esan nahi du

“kokatzeko

eskubidea”

esamoldeak?

Europar Batasunaren funtzionamenduari buruzko tratatua:

EBFTren 45. art.: “Langileei bermatu egiten zaie zirkulazio askea, Batasunaren barruan.

Estatu kideetako langileen artean, nazionalitatean oinarritutako bereizkeria guztien

abolizioa dakar zirkulazio askeak, enpleguari, soldatei eta gainerako baldintzei

dagokienez”.

Estatu kide batetik bestera, besteren kontura ekonomia-jarduera bat betetzeko, aldatzen

diren langile emigranteek ez dute inolako bazterkeriarik jasan behar, harrerako estatu

kideko herritarren aldean.

Horrenbestez, estatu kide bakoitzean ezin da egon bazterkeriarik EBko beste estatu

batzuetako langileen eta bertako langileen artean. Europar Batasuneko soldatako

langileen artean tratu-berdintasuna egon dadin nahitaezkoa da.

Europar Batasunaren funtzionamenduari buruzko tratatua:

EBFTren 49. art.: “Ondorengo xedapenen eremuan, debekatuta egongo dira estatu

kide bateko herritarrek beste estatu kide bateko lurraldean kokatzeko daukaten

askatasunaren kontrako murrizketak. Debeku hori, halaber, estatu kide bateko

lurraldean kokatuta dauden beste estatu kide bateko herritarrek agentziak, sukurtsalak edo

filialak irekitzeko daukaten askatasunaren murrizketen kontra ere badoa”.

“Kokatzeko askatasunak berekin dakar bakoitzak bere konturako enplegua sortu eta

horretan aritu ahal izatea, baita enpresak eratu eta kudeatzea ere, batez ere, sozietateak,

bertako herritarrentzat herrialde bakoitzeko legediek jarritako baldintzetan, kapitalei

buruzko kapituluko xedapenei kontra egin gabe, betiere”.

EBko estatu bateko herritarrek badute eskubidea arlo profesionalean kokatzeko

(norberaren kontura ekonomia-jarduera bat aurrera eramatea) beste estatu kide batean

harrerako estatuko herritarrentzako baldintza berdinetan.

Estatu kide bakoitzean EBko pertsonek edo enpresek arlo profesionalean kokatzean

tratu-berdintasuna izan dezaten nahitaezkoa da.

Page 14:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 12

Zer esan nahi du

“zerbitzugintza

askea” esamoldeak?

Zer esan nahi du

“pertsona ez

aktiboen

mugigarritasuna”

esamoldeak?

Nortzuk dira

mugigarritasunaren

onuradunak?

Europar Batasunaren funtzionamenduari buruzko tratatua:

EBFTren 56. art.: “Hurrengo xedapenen eremuan, debekatuta utziko dira Batasuneko

herrialde batean kokatuta dauden Batasuneko estaturen bateko herritarrei estatu

kide batean zerbitzuak aske emateko murrizpenak, nahiz eta herrialde hori ez izan

prestazio-hartzailea”.

EBko estatu bateko herritarrak diren eta EBko estatu batean kokaturik dauden pertsonek

badute eskubidea EBko beste estatu batean zerbitzu bat aldi baterako emateko, harrerako

estatuko herritarrentzako baldintza berdinetan.

Zerbitzuak aske emateak, askotan, pertsonak EBko estatu batetik bestera lekualdatzea

ekartzen du berekin. Hala ere, noizbehinkako eta/edo aldi baterako jarduerak izanik,

besteren konturako langileen (Langileak) edo norberaren konturako langileen (Kokatzeko

eskubidea) lekualdatze iraunkorragoen aldean, eragin txikiagoa du lekualdatuen eta haien

familien eskubideetan.

Ikasle, erretiratu eta errentadunei dagokienez, harrerako/bizilekuko estatuak eskatu ahal

izango die, hala dagokionean, froga dezatela behar beste baliabide badituztela, bai eta

denetariko arriskuak estaltzen dituen gaixotasun-aseguru bat ere, bizi diren aldian haren

gizarte-laguntzako sistementzat zama izan ez daitezen.

PERTSONA AKTIBOEN MUGIGARRITASUNA

Estatu kide bateko (Jatorriko estatu kideko) herritar diren pertsona fisikoak, beste

Estatu kide batera (Harrerako estatu kidera) joaten direnak soldatapeko edo

norbere konturako lan bat egiteko edo, bigarren kasuan, Harrerako Estatuan zerbitzu

bat alde baterako emateko joaten direnak.

PERTSONA EZ-AKTIBOEN MUGIGARRITASUNA

ESTATU kide bateko ikasle, erretiratu eta gainerako errentadunak, beste estatu

kide batera aldatzea erabakitzen dutenak (Harrerako Estatua), han ikasketak egitearren

edo han bizitzearren..

Page 15:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 13

Batasuneko

herritarren senideen

mugigarritasunerako

eskubidea

Pertsonen (Aktiboen zein Ez aktiboen) senideek, hedaduraz, Mugigarritasunaren

eskubideak baliatu ahal dituzte, Estatu kide bateko herritar ez, baizik eta hirugarren

herrialde batekoak badira ere. Azken kasu horretan, daitekeena da herrialde guztietan

betekizun berak ez eskatzea mugimendu-askatasunerako eskubidea erabiltzeko orduan.

Honako hauek hartzen dira “senitartekotzat”:

Ezkontidea edo bikotekide erregistratua (harrerako estatuak elkartze horiek

ezkontzaren antzera tratatzen baditu)

EBko herritarraren eta ezkontide/bikotekidearen 21 urtetik beherako edo

ardurapeko ondorengo ahaide zuzenak (seme-alabak, bilobak, eta abar)

EBko herritarraren eta ezkontide/bikotekidearen ardurapeko aurreko ahaide

zuzenak (gurasoak, aitona-amonak, eta abar)

Ikasleei dagokienez, ezkontidea/bikotekidea eta ardurapeko seme-alabak baino ez dira

jotzen senitartekotzat.

Page 16:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 14

IV. ZEIN DIRA MUGIGARRITASUNAREN ONDORIOZKO ESKUBIDEAK?

Europako herritarren

mugigarritasun

eskubideak

Europako herritarren mugigarritasun eskubideak (beste Estatu batzuetarako joan-etorriak)

honako hauek dira:

EBko edozein herrialdetan sartzeko eskubidea, berariazko izapiderik bete behar

izan gabe. Baliozko pasaporte bat edo nortasun-agiri nazional bat baino ez da behar.

Europar Batasuneko herritarraren nortasuna egiazta daiteke, baliozkotasunari

dagokionez, baina ezin galde dakioke bidaiaren arrazoiaz eta iraunaldiaz. Bidaiatzeko

eskubidea ordena publikoaren, segurtasun publikoaren edo osasun publikoaren

inguruko arrazoiren batengatik baino ezin da murriztu.

EBko edozein herrialdetan bizitzeko, bizilekua izateko edo kokatzeko eskubidea.

EBko herritarrek EBko beste herrialde batean 3 hilabete bitarte bizi daitezke, baliozko

pasaportea edo nortasun-agiri nazionala besterik ez edukita. 3 hilabeteez geroztik,

EBko estatuek “erregistro-ziurtagiri bat” eska dezaten galdegin diezaieke, herrialde

horretan bizileku-eskubidea erabiltzen ari direlako frogatzat. Behin bost urtez jarraian

bizilekua izanez gero, bizileku iraunkorreko eskubidea erdiesten dute.

Nahi duen EBko herrialdean lan egiteko eta erretiratzeko eskubidea. EBko beste

estatu batetik datorren langileak bertako edozeinek izaten duen tratua hartu behar du,

eta ezin izango zaio eskatu betekizun gehigarririk. EBn iragarritako edozein lanpostu

eska dezake (administrazio publikoko postu jakin batzuk izan ezik). Haren pentsioa

esportatu egingo da, atzerrian zenbat bizi izan den gorabehera.

Europako beste herrialde batean ikasteko eskubidea. Ikasi nahi den EBko

herrialdeko unibertsitateak edo ikastetxeak EBko beste estatu batetik datorren ikaslea

onartu beharko du, bertakoentzako baldintza berdinean, eta ezin izango dio eskatu

matrikula-tasengatik gehiago ordain dezala. EBko beste estatu batean bizi den

Europako herritar baten familiako kideek herrialde berrian dauden irakaskuntza

orokorra eta lanbide-heziketa hartzeko eskubidea dute.

Page 17:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 15

Denbora aldeko

murriztapenak

Kroaziarentzat

Kroaziako herritarrak EBko beste herrialde batean soldatapeko gisa lan egiteko eskubide murriztu egin daiteke aldi batez 2020ko ekainaren 30era arte. Herrialde hauetan lan egiteko, baliteke lan egiteko baimena behar izatea:

Alemania Espainia Malta Austria Frantzia Herbehereak Belgika Grezia Erresuma Batua Zipre Italia Eslovenia Luxenburgo

Kroazian lan egin nahi duten EBko herritarrak Kroazian inoren kontura lan egiteko eskubidea mugatuta egon daiteke aldi baterako erabakien bidez. Herrialde hauetan lan egiteko, baliteke lan egiteko baimena behar izatea: Alemania Espainia Malta Austria Frantzia Herbehereak Belgika Grezia Erresuma Batua Zipre Italia Eslovenia Luxenburgo

Denbora aldeko murrizketei buruzko argibide gehiago hemen:

http://europa.eu/youreurope/citizens/work/abroad/work-permits/index_es.htm

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=466&langId=es

Page 18:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 16

LABURPENA

Europako herritarren

mugigarritasun

eskubideak

PERTSONEN MUGIGARRITASUNA EB-N

EB-KO HERRITARREN MUGIGARRITASUN-ESKUBIDEAK (harrerako - joan-etorriaren helmugako estatuko eskubideak)

1. SARTZEKO eskubidea

2. BIZITZEKO- GELDITZEKO eskubidea

Pertsona AKTIBOAK Pertsona EZ-AKTIBOAK

4. Lana – lanbide jarduera LORTZEA

5. Laneko –lanbide jarduera garatzeko BALDINTZAK

PERTSONA AKTIBOAK – SOLDATAPEKO LANGILEAK

ETA AUTONOMOAK: (Gidako 2. Kapitulua)

EB-KO HERRITAR AKTIBOAK

ETA EZ-AKTIBOAK (Gidako 1. Kapitulua)

3. BEHIN BETIKO GELDITZEKO eskubidea

Harrerako Estatuko herritarrekiko tratu-berdintasuna

Page 19:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 17

IV.1. HARRERAKO

ESTATUAN

SARTZEKO

ESKUBIDEA

EBren barruko joan-

etorriak

Zer da Schengen?

Europar Batasunaren barruan egiten dituzten joan-etorrietan, EBko herritarrei

nortasun-agiria aurkezteko baino ezin eska dakieke (edo, hala dagokionean, baliozko

pasaportea), Europar Batasuneko estatu bateko herritarrak direla frogatzeko.

Ez da pasaporterik eduki behar, horrenbestez, EBko estatuetan egiten diren

bidaietarako. Europako edozein herritar Europako herritartasuna egiaztatzen

duen agiria erabiliz joan daiteke EBko estatu batetik bestera. Barne hartzen du,

nolanahi ere, harrerako estatuan hiru hilabetez egoteko eskubidea.

Joan-etorrirako eskubide hori ordena publikoaren, segurtasun publikoaren edo osasun

publikoaren inguruko arrazoiren batengatik baino ezin da mugatu.

“Schengengo esparrua” deritzonean, barneko muga-pasabideek ez dute pertsonen

kontrolik egiten.

Horren arabera, Schengen Hitzarmena izenpetua duten bi estaturen arteko lurreko, aireko

edo itsasoko mugetan ez dago joan-etorrien gaineko kontrol sistematikorik, ez

Europako herritartasuna dutenentzat ez kanpoko herritartasuna dutenentzat.

Herrialde horiek lotzen dituzten errepideetan, edo herrialde horietako hiriburuak eta

hiriak lotzen dituzten hegaldi edo itsasbideetan, pertsonei agiriak sistematikoki

eskatzea kendu da. Europako herritarrei ez zaie eskatzen ez nortasun-txartel edo -agiria,

ez pasaportea. EBkoak ez diren herritarrei ere ez zaie agiririk eskatzen, hitzarmena

izenpetua duen herrialde bateko kanpo-muga batetik legez sartu baldin bada.

Schengen esparruan pertsonen joan-etorrietarako “barne-muga fisikorik” ez dagoen arren,,

estatuek gerora kontrola egiteko eskubidea gorde dute; izan ere, hiru hilabetetik

gorako egonaldietarako, EBko estatuetatik datozen herritarrei oraindik eska diezaiekete

soldatako lan bat edo lan autonomo bat izan dezatela, edo gutxieneko diru-sarrera batzuk

froga ditzatela (eta gaixotasun-aseguru bat, hala dagokionean).

Page 20:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 18

Schengen

esparruaren barruko

joan-etorriak

(Schengen hitzarmena

indarrean duten

Estatuetan sartzea)

Schengengo Hitzarmena: Schengen-en (Luxenburgo) 1985ean sinatutako hitzarmena. 26

Estatuk osatutako esparrua:

Europar Batasuneko 22 estatu daude, batetik: Alemania, Austria, Belgika,

Danimarka, Eslovenia, Espainia, Estonia, Finlandia, Frantzia, Grezia, Holanda,

Hungaria, Italia, Letonia, Lituania, Luxenburgo, Malta, Polonia, Portugal, Txekiar

Errepublika, Eslovakiar Errepublika eta Suedia.

Eta Europar Batasunetik kanpoko 4 estatu, bestetik: Liechtenstein, Norvegia,

Islandia eta Suitza.

.Schengen Esparrua 2013/7/1etik

Era berean, arau bateratu batzuk ezartzen ditu mugen kontrolerako, bai eta bisen gaineko

politika bateratu bat ere:

EBko herritarren kontrola: nahikoa da, betiere, nortasun-agiri bat aurkeztea (“minimum

check”).

EBtik kanpoko herritarren kontrola: agirien aldetik kasu bakoitzerako dauden

eskakizunak aplikatuko dira (nortasun-txartela / pasaportea / bisa). Halako herritarrek

muga-kontrol osoaren pean daude (“thorough check”).

Page 21:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 19

Sartzeko eskubideen

onuradunak

Osasun prestazioak

aldi baterako joan-

etorrietan

Schengenen esparruan mugak zeharkatzeari buruzko argibide gehiago hemen:

http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/what-we-do/policies/borders-and-visas/border-

crossing/index_en.htm

Beste estatu batean sartzeko Eskubidea dute Europar Batasuneko herritarrak eta haren

zuzeneko familiak, azken horren herritartasuna edozein izanik ere.

Familiako kideren bat EBko herritarra ez bada, iragaitzazko edo helmugako

estatu kideek, haren nazionalitatearen arabera, dagozkion agiriak eskatu ahal

izango dizkiote, baita sartzeko bisa ere, hala dagokionean. Eskumena duten

agintaritza kontsularrek bisa hori doan eta baldintza partikularrik gabe eman behar

dute. Ezin erabil ditzakete eskubide horiek bidaian bakarrik doazen senitartekoak,

EBko legediak ez baititu hartzen EBtik kanpoko senitartekoentzako eskubide

autonomotzat.

Nolanahi ere, EBtik kanpoko senitarteko horiek Schengen Hitzarmena izenpetua duten

herrialdetako batean bizi badira, ez dute bisarik esparru horretan egiten dituzten joan-

etorrietarako. Bakarrik bidaiatu ahal dira, EBko hiritarra den familiakoaren laguntzarik

gabe, baldin eta pasaportea eta bizileku-txartela eramaten badute.

Europar Batasuneko beste estatu batean aldi baterako egonaldia egiten den bitartean,

EBko herritarrak eta haren senitartekoek beharrezko osasun-laguntza jasotzeko eskubidea

dute gaixotuz edo istripua izanez gero. Bizilekua duten herrialdera goizegi itzuli behar ez

izateko medikuntza-zaintza guztiak emango zaizkie.

Eskubide hori errazago erabili ahal izateko, hobe da Europako herritarrek “Europako

Osasun Txartela” (EOT) izan dezaten; txartel horrek EBko estatu bateko gaixotasun-

aseguru baten erregimenean afiliaturik egotea egiaztatzen du. Txartel hori banakoa eta

doakoa da, eta titularrak beharrezko osasun-prestazioak hartzeko duen eskubidea

egiaztatzen du, medikuntzaren aldetik, Europar Batasuneko herrialdeetatik edozeinetan

aldi baterako egonaldi bat ematen ari den bitartean, prestazioen izaera eta egonaldirako

aurrez pentsatutako iraupena kontuan harturik. Balio-denbora Europako Osasun

Txartelean ageri da, eta bi urtekoa izaten da, normalean. Familiako kide bakoitzarentzat

txartel bana eskatu behar da.

Europako Osasun Txartela (EOT) ez da baliozkoa izango bidaiaren xedea tratamendu

mediko espezifikoa jasotzea bada, ezta pertsonak beste estatu batera aldatzen

duenez bizilekua.

Page 22:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 20

Europako osasun

txartela

Europako osasun

txartelari buruzko

informazio gehiago

Txartelak osasun-laguntza publikoa bisitatzen ari den herrialdeko herritarrentzako baldintza

berdinetan jasoko dela ziurtatzen du. Prestazio horrengatik kobratzen duen herrialde

batean hartu behar baldin bada laguntza medikoa, zenbatekoa itzuli egingo da, edo

berehala, edo jatorriko herrialdera itzulitakoan. Txartel baterako eskubidea izateko,

aseguratuta egon behar da, edo estatuaren gizarte-segurantzako sistema batek

estalita egotea EBko edozein estatutan. Bidaian doan familiako kide bakoitzak bere

txartela eduki beharko du.

Halaber, Gizarte Segurantzaren bulego birtualean eska daiteke. Nolanahi ere, inoiz

Europako Osasun Txartelik (EOT) ezin eskura daiteke Interneteko zerbitzu honen bidez,

adibidez langabezi prestazioen hartzaileak eta horien onuradunak direnean, edo aldi

baterako kontratuen asegurudunak.

Europako herritarrak badu eskubidea EBko beste estatu batean laguntza medikoa

jasotzeko eskubidea EOT izan ez arren, baina daitekeena da, halakoetan, prestazioaren

zenbateko osoa ordaindu behar izatea. Geroago, gaixotasun-aseguruaren erakundeari –

hala dagokionean, kotizatzen dion Espainiako Gizarte Segurantzari– zenbatekoa itzultzeko

eskatu ahal izango dio, tratatu duten herrialdeko aplikatzekoak diren koefizienteen arabera.

EB: http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=559&langId=es

ESPAINIA: http://www.seg-social.es/Internet_1/Trabajadores/PrestacionesPension10935/Asistenciasanitaria/DesplazamientosporE11566/TSE2/index.htm

EAE: http://www.gazteaukera.euskadi.net/r58-2250/es/contenidos/informacion/salud_disfruta_viaje/es_1776/disfruta_c.html#e111

Page 23:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 21

IV.2. HARRERAKO

ESTATUAN

BIZILEKUA IZATEA

EBko

herritarrentzako

administrazio-

tramiteak

Harrerako estatuak EBko beste estatu batetik datorren herritarra agintari eskudunen

aurrean erregistraraz dezake. Betebehar hori ez betetzeak zehapen ekonomikoak

ekar ditzake.

Halakoetan, harrerako estatuak berehala erregistro-ziurtagiri bat emango du,

erregistratutako pertsonaren izena eta helbidea zein erregistratze-eguna adierazirik.

Ziurtagiria emateko, estatu kideek, sarrerako agiria aurkezteaz gain (baliozko nortasun

agiria edo pasaportea) ondorengo agiriak baino ezin eska ditzakete:

► Langileei honako hauek eska diezaizkieke harrerako estatuak:

Harrerako estatuan ekonomia-jarduera bat aurrera eramango dutelako

ziurtagiria (normalean, lan-kontratu bat, edo lanbide-jarduera autonomo bat –

negozio bat abian jartzea, esaterako– aurrera eramango delako ziurtagiria)

► Erretiratua edo errentaduna bada, baliteke harrerako estatuak eskatzea.

Harrerako estatuko gizarte-laguntzarentzat zama bat ez izateko behar beste

baliabide badutelako frogak1

Balizko arrisku guztiak estaltzen dituen asegurua izateari buruzko frogak.

► Ikasleak badira, baliteke harrerako estatuak hauexek eskatzea:

Estatuko Gizarte Laguntzako sistemarako karga ez bihurtzeko nahikoa

baliabide izateari buruzko adierazpena edo egiaztagiria,

Balizko arrisku guztiak estaltzen dituen gaixotasun asegurua izatea,

Aintzatetsitako ikastetxe batean matrikulatuta egoteari buruzko froga.

1 BEHAR BESTE BALIABIDE: EBko estatuek ezin zehatz ditzakete “gutxieneko baliabide” batzuk; interesdunaren egoera pertsonala kontuan izan behar dute, ordea. “Gutxieneko baliabide” edo “baliabide nahiko” horiek ezin izango dute gainditu inoiz ere harrerako estatuak bere herritarri gizarte-laguntza emateko ezarririko muga-maila, edo, bestela, harrerako estatuan ordaintzen den Gizarte Segurantzako gutxieneko pentsioa.

Page 24:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 22

EBko herritarren

senideentzako

administrazio-

tramiteak

EB-KO HERRITARRAREN ZUZENEKO SENITARTEKOAK

Langileak, erretiratuak eta errentadunak: ezkontide/bikotekidea, ardurapeko seme-

alabak, ardurapeko aurreko ahaideak.

Ikasleak: ezkontidea/bikotekidea, ardurapeko seme-alabak.

EBko herritarraren zuzeneko senitartekoentzat ere –haiek ere Europar Batasuneko

herritarrak direnean– emango dute estatuek erregistro-ziurtagiri bat. Honako hauek

aurkezteko baino ezin izango dute eskatu:

Baliozko nortasun-txartel edo pasaportea.

Familiako harreman bat edo erregistratutako elkartze bat dagoela egiaztatzen duen

agiri bat edo, bestela, beste agiri bat, EBko herritarraren ardurapean dagoela frogatzen

duena.

Lagundutako Europako herritarraren erregistro-ziurtagiria edo, erregistro-sistema bat

ez dagoenean, harrerako estatuan bizilekua duelako beste edozein froga.

EBko estatu bateko herritartasuna ez duten senitartekoek “Europar Batasuneko

herritar baten senitarteko baten bizileku-baimena” deritzona eskatzeko betebeharra

dute. Baimen hori emateko, harrerako estatuko agintariek EBko senitarteko bati eska

diezaioketen agiri berak baino ezin izango dizkiete eskatu.

Bizileku-baimen hori bost urteko aldi batean da baliozkoa, ematen denetik zenbatzen

hasita (edo EBko herritarrak bizilekua izandako aldian, azken hori bost urte baino

gutxiagokoa baldin bada).

Erregistro-ziurtagiria bezala, “EBko herritar baten senitarteko baten bizileku-baimena”

aitorpen hutseko agiria da, eta, horrenbestez, hura ez eskatzeari edo ez berritzeari isun

edo zehapen bat baino ezin izango zaio ezarri.

Bizileku-agiriak (erregistro-ziurtagiriak edo bizileku-txartelak) doan emango dira, edo

bertako herritarrei antzeko agiriak emateko (nortasun-agiri nazionala, esaterako)

eskatzen zaiena gainditzen ez duen kopuru baten truke.

Page 25:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 23

BESTELAKO

GOGOETA

GARRANTZITSUAK,

EBko beste estatu

batean aldi baterako

bizileku eskubideei

buruzkoak

IV.3.HARRERAKO

ESTATUAN BEHIN

BETIKO BIZILEKUA

IZATEA

XEDAPEN GARRANTZITSUAK - PERTSONA AKTIBOEN BIZILEKUA

1. Ez da beharrezkoa erregistroa eta ZIURTAGIRIA eskatzea (bizileku-eskubidea

erabiltzeko) honako kasu hauetan:

► LAN-KONTRATUAK hiru hilabetetik beherakoak direnean.

► NEKAZARITZAKO SASOIKAKO LANGILEAK, nekazaritza-jardueretan,

kontratua sei hilabetetik gorakoa ez denean.

► MUGAZ GAINDIKO LANGILEAK, jatorriko estatura astean behin gutxienez

itzultzen direnean, halakoek berariazko erregulazioa dute eta.

2. Europar Batasuneko lanik gabeko langileek badute eskubidea EBko beste

herrialde batean bizilekua izateko han lan bila ibiltzeko, "arrazoizko aldi batean”.

EBko Justizia Auzitegiaren iritziz, aldi hori sei hilabetekoa da. Eta, nolanahi ere, ezin

izango dira kanporatu, baldin eta froga badezakete lan horren bila seriotasunez ari

direla eta lortzeko egiazko aukerak badituztela (esate baterako, probaren edo

elkarrizketaren bat egiteko badute).

Harrerako estatu kide batean legalki bost urtez bizi izan diren Europar

Batasuneko herritarrek bizileku iraunkorreko eskubidea dute aipaturiko herrialde

horretan.

Eskubide hori aplikatzen zaie EBko herritarrarekin bost urtez jarraian legalki bizi izan

diren senitartekoei ere, EBko estatu bateko herritartasuna izan zein ez.

Behin bizileku iraunkorreko eskubidea erdietsita, harrerako estatu kidetik kanpo jarraian

bi urtez baino gehiagoz egoteagatik baino ezin izango da galdu.

Honako hauek ez dute eraginik izango bizileku-eskubidea lortzeko bost urtez jarraian

bizitzeko aldiaren zenbaketan:

Aldi baterako kanpoko egonaldiek, urtean guztira sei hilabete gainditzen ez

dituztenean.

Iraupen luzeagoko kanpoko egonaldiek, jatorriko estatu kidean soldadutza-

betebeharrak betetzeko direnean.

Elkarren segidako hamabi hilabeteak gainditzen ez dituzten kanpoko egonaldiek,

garrantzizko arrazoiak dituztenean, hala nola haurduntza edo erditzea, gaixotasun larri

bat, ikasketak edo lanbide-prestakuntza bat egitea, edo lan-arrazoiengatik EBko beste

estatu batera edo hirugarren herrialderen batera lekualdatzea.

Page 26:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 24

BESTELAKO

GOGOETA

GARRANTZITSUAK,

EBko beste estatu

batean behin betiko

bizileku eskubideei

buruzkoak

XEDAPEN GARRANTZITSUAK - PERTSONA AKTIBOEN BIZILEKU IRAUNKORRA

(bizilekua 5 urtetik behera izanda)

Bizilekua bost urtez jarraian izateko aldia amaitu baino lehen, langileak eta haren

familiak bizileku iraunkorreko eskubidea erdietsi ahal izango dute, baldin eta

ondorengo kasuetakoren bat betetzen badute:

► Langilea harrerako estatuan erretiratzen bada, harrerako estatuan azken hiru

urteetan bizi, eta azken urtean lan egin duenean.

► Langileak lanerako ezintasun iraunkor batengatik bere jarduera uzten badu,

harrerako estatuan azken bi urteetan bizi izan denean.

► Mugaz gaindiko langilea harrerako estatuan jarraian hiru urtez bizi izan bada.

Denbora-eskakizun horiek (bizi izandako eta/edo lan egindako urteak) jaitsi egin ditzakete

EBko estatuek, haiek hautatu eran. Langileentzat onuragarriagoak diren xedapenen batzuk

egon daitezke, beraz.

Baldin eta langilea hiltzen bada bizileku iraunkorreko eskubidea erdietsi baino lehen,

haren familiak eskubide hori eskura dezake:

► Hil den unean, harrerako estatuan azken bi urteetan bizi izan badira (denbora-

eskakizun hori jaisteko aukera dute EBko estatuek).

► Langilearen heriotza lan-istripu baten edo lanbide-gaixotasun baten ondorioz

gertatu baldin bada.

► Bizirik gelditu den ezkontideak langilearekin ezkontzearen ondorioz galdu

baldin badu harrerako estatuko herritartasuna.

Page 27:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 25

IV.4. 2004/38/EE

ZUZENTARAUA

2004/38

zuzentarauan

erabilitako terminoen

glosarioa

2004/38/CE Zuzentaraua, Europako Parlamentuarena eta Kontseiluarena, 2004ko

apirilaren 29koa, Europar Batasuneko herritarrek eta haien senitartekoek estatu

kideetako lurraldean aske ibili eta bizi izateko duten eskubideari buruzkoa”.

Europar Batasuneko herritarrek Europar Batasun osoan aske ibili eta bizi izateko

duten eskubideari buruzko zuzentarauak ordura arte EBko legedi konplexuan

sakabanaturik zeuden neurri guztiak biltzen ditu. Haren helburua da, gainera, EBko

herritarren aske ibili eta bizitzeko eskubidearen erabilera erraztea, administrazio-izapideak

behar den gutxienera murriztea, familiako kideen estatutuaren definizio hobea ematea, eta

bizilekua ukatzeko edo bertan behera uzteko aukera mugatzea.

Zuzentarauari 2011ko ekainean egin zaio azken aldaketa, 2011ko apirilaren 5eko

492/2011 Erregelamendua, Europar Batasunaren barruko langileen joan-etorri askeari

buruzkoa, erabilita. Erregelamendu horrek, arrazionaltasun eta argitasun gehiagorako,

aurreko 1612/68 Erregelamendua (hainbat aldiz eta funtsez aldatua) ordezkatzen du. Hala

eta guztiz ere, 2004/38 Zuzentarauari baino ez dio eragiten, indargabetze horri

dagokionez.

Hona hemen Zuzentarauak definituriko termino nagusiak:

EB-KO HERRITARRA: Europar Batasuneko estatu bateko herritartasuna duen pertsona oro.

FAMILIAKO KIDEA2

a) Ezkontidea.

b) EBko herritarrak elkartze erregistratua eginiko bikotekidea, estatu kide bateko legediari jarraituz, harrerako estatu kideko legediak elkartze erregistratuei ezkontzen pareko tratua ematen baldin badie.

c) EBko herritarraren 21 urtetik beherako edo ardurapeko ondorengo ahaide zuzenak eta ezkontidearen –edo b) atalaren arabera erregistraturiko bikotekidearen– 21 urtetik beherako edo ardurapeko ondorengo ahaide zuzenak.

d) EBko herritarraren ardurapeko aurreko ahaide zuzenak eta ezkontidearen –edo b) atalaren arabera erregistraturiko bikotekidearen– ardurapeko aurreko ahaide zuzenak.

BISARIK BEHAR EZ DUTEN EUROPAKO HERRITAR BATEN EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOAK, EBko kanpo-mugak zeharkatzeko, 3 hilabetetik beherako egonaldietarako: 539/2011 Erreglamenduak araututa dago.

2 Ikasleei dagokienez, Zuzentarauaren ondorioetarako, ezkontidea, b) ataleko bikotekide erregistratua eta ardurapeko seme-alabak baino ez dira hartzen familiako kidetzat.

Page 28:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 26

Arautegia lehen aldiz aldatu da 2014ko maiatzean; 509/2014 (EB) Arautegian, zenbait

aldaketa ezarri ditu EBko kanpoko mugak zehartzeko bisa nahitaez behar duten

herritarren hirugarren herrialdeen zerrendari eta betebehar horretatik salbuetsita

dauden herritarren hirugarren herrialdeen zerrendari dagokienez.

Arautegiaren bertsio eguneratua esteka honetan begira daiteke :

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/ES/TXT/PDF/?uri=CELEX:02001R0539-

20140609&from=EN EB-N SARTZEKO NAHITAEZ BISA BEHAR DUTEN ESTATUAK

Afganistan Ginea Afrika Erdiko Errepublika Angola Ginea-Bissau Erreplika Dominikarra Saudi Arabia Ekuatore-Ginea Errusia (Federazioa) Aljeria Guyana Ruanda Armenia Haiti Santo Tome eta Principe Azerbayan India Senegal Bahrein Indonesia Sierra Leona Bangladesh Irak Siria (Errepublika Arabiarra) Belarus Iran Somalia Belize Jamaika Sri Lanka Benin Jordania Suazilandia Butan Kazajstan Hegoafrika Bolivia Kenya Sudan Botsuana Kirgistan Hego Sudan Burkina Faso Kuwait Surinam Burundi Laos (Herri Errepublika

Demokratikoa) Tailandia

Cabo Verde Lesotho Tanzania (Errepublika Batua) Kamboia Libano Tayikistan Kamerun Liberia Togo Txad Libia (Yamahiriya Arabiarra) Tunisia Txina Madagaskar Turkmenistan Komorak Malaui Turkia Kongo Maldivak Ukraina Kongo (Errepublika Demokratikoa) Mali Uganda Korea (Herri Errepublika Demokratikoa)

Maroko Uzbekistan

Boli Kosta Mauritania Vietnam Kuba Mongolia Yemen Ekuador Mozambike Yibuti Egipto Myanmar/Birmania Zambia Eritrea Namibia Zimbaue Etiopia Nepal Filipinak Niger Fiji Nigeria Gabon Oman Gambia Pakistan Georgia Papua Ginea Berria Ghana Qatar

GUTXIENEZ ESTATU KIDEETAKO BATEK ESTATUTZAT JOTZEN EZ DUTEN LURRALDEETAKO ERAKUNDEAK ETA AGINTARIAK Palestinako Agintaritza Kosovo, Nazio Batuen Erakundeko Segurtasun Kontseiluaren 1999ko ekainaren 10eko 1244 Ebazpenean

definitzen den moduan.

Page 29:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 27

2004/38/EE ZUZENTARAUA: MUGIGARRITASUN-ESKUBIDEAK 1) SARTZEKO ESKUBIDEA (MUGAK ZEHARKATZEA) -3 HILABETETIK beherako BIZILEKUA

ONURADUNAK BETEKIZUNAK/NAHITAEZKO ESKAKIZUNAK

ESKAKIZUN POSIBLEAK/GEHIGARRI

AK ERRAZTASUNAK

►EBko herritarrak

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

BETEBEHAR POSIBLEA: Lurraldean dagoela jakinaraztea (arrazoizko epe batean, sartzen denetik).

Ez bada betetzen, zehapena ezar daiteke.

Harrerako estatuak ahalik eta erraztasunik handienak emango ditu, aske ibiltzeko edo bizitzeko eskubidea dutelako frogak eskuratu ahal izan dezaten.

“Lan-bilatzailea” den EBko herritar bat harrerako estatu kidean 6 hilabete bitarteko epe batean egon daiteke. Epe hori amaiturik, lan-bilatzailea ezin izango da kanporatu, lan bila era aktiboan ari dela eta lortzeko egiazko aukerak badituela frogatzen badu (EB-KO JUSTIZIA AUZITEGIA). Hala ere, estatu kideak ez dira egongo gizarte-laguntzak ematera behartuta.

► EBko herritarrak diren (EBko herritar baten) senitartekoak

= EBko herritarrak

►Hirugarren herrialde bateko herritarrak diren (EBko herritar baten) senitartekoak

Baliozko pasaportea Jatorriko herrialde jakin batzuetarako, sarrera-bisa (539/ 2001 Erregelamendua)

Behar dituzten bisa guztiak eskuratzeko erraztasun guztiak ematea. Bisa horiek doan emango dira, eta ahalik eta lasterren, prozedura bizkortu baten barruan (eskakizun bakarrak: pasaportea eta EBko herritarrarekin familia-loturak izatearen egiaztagiriak)

Page 30:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 28

2) 3 HILABETETIK gorako eta 5 URTE bitarteko BIZILEKU-ESKUBIDEA ONURADUNAK BETEKIZUNAK/NAHITAEZKO

ESKAKIZUNAK ESKAKIZUN

POSIBLEAK/GEHIGARRIAK ERRAZTASUNAK

►EBko herritarrak

LANGILEAK: Besteren edo norberaren kontura lan egitea (eta zerbitzu-emaileak) IKASLEAK: Harrerako estatuak onarturiko ikastetxe batean izena ematea eta gaixotasun-aseguru bat izatea, bai eta behar beste baliabide izatea, egonaldian harrera estatuko gizarte-laguntzarentzat zama ez bihurtzeko. EKONOMIAREN ALDETIK EZ-AKTIBOAK DIREN BESTE PERTSONA BATZUK: Norberarentzat eta familiako kideentzat behar beste baliabide izatea, egonaldian harrera estatuko gizarte-laguntzarentzat zama ez bihurtzeko, bai eta gaixotasun-aseguru bat ere, harrerako estatu kidean arrisku guztiak estaltzeko.

BETEBEHAR POSIBLEA: Agintari eskudunen aurrean erregistratzea, “erregistro-ziurtagiria” emateko (Ez bada betetzen, zehapena ezar daiteke) Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea. Eskatzen diren betekizunak betetzen direlako froga (LANGILEA/ IKASLEA/ EZ-AKTIBOA).

Erregistratzeko epea: jatorriko estatuak ezartzen du; ez da inoiz izango 3 hilabete baino gutxiago, sartzen denetik.

EBko herritarrak LANGILE izaerari eusten dio hauek gertatuz gero: Lanerako ezintasun iragankorra (gaixotasuna/ istripua). Nahi gabeko langabezia, urtebetez (1) baino gehiago lan egin eta gero frogatua. Nahi gabeko langabezia, urtebetez (1) baino gutxiago lan egin eta gero frogatua. langile-izaerari eusten dio 6 hilabetez gutxienez (kasu horretan, “lan-bilatzaile” gisa). Aurreko lanarekin lotutako Lanbide Heziketa (kasu horretan, “lan-bilatzaile” gisa).

► EBko herritarrak diren (EBko herritar baten) senitartekoak

EBko herritar baten familiako kide izatea (laguntzen dion EBko herritarrak eskatzen diren betekizunetako bat bete behar du).

BETEBEHAR POSIBLEA: Agintari eskudunen aurrean erregistratzea, “erregistro-ziurtagiria” emateko (Ez bada betetzen, zehapena ezar daiteke) Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea. Laguntzen dion EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria edo, bestela (ziurtagiria nahitaezkoa ez denean), harrerako estatu kidean bizilekua daukalako beste edozein froga. Ahaidetasuna edo elkartze erregistratua egiaztatzen duen agiria.

Hala dagokionean (jatorriko estatu kideak ematen dituen beste agiri batzuk): Familia-loturen agiri-froga (osasun arrazoiez ardurapean edukitzen diren ahaideak) EBko herritarrarekin harreman egonkor bat dagoelako agiri-froga.

BIZILEKU-ESKUBIDE AUTONOMOA - Bizileku-eskubideari eustea, hauek gertatuz gero: Laguntzen dion EBko herritarraren heriotza. Laguntzen dion EBko herrialde horrek herrialdea uztea. Dibortzioa edo ezkontzaren edo EBko herritarrarekin erregistratutako elkartzearen deuseztatzea.

►Hirugarren herrialde bateko herritarrak diren (EBko herritar baten) senitartekoak

EBko herritar baten familiako kide izatea (laguntzen dion EBko herritarrak eskatzen diren betekizunetako bat bete behar du).

Agintari eskudunen aurrean erregistratu, “EBko herritar baten senitarteko baten bizileku-txartela” emateko (bete ezean, zehapena ezar daiteke): Baliozko pasaportea. Laguntzen dion EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria edo, bestela (ziurtagiria nahitaezkoa ez denean), harrerako estatuan bizilekua daukalako beste edozein froga. Ahaidetasuna edo elkartze erregistratua egiaztatzen duen agiria.

Hala dagokionean (jatorriko estatu kideak ematen dituen beste agiri batzuk): Familia-loturen agiri-froga (osasun arrazoiez ardurapean edukitzen diren ahaideak) EBko herritarrarekin harreman egonkor bat dagoelako agiri-froga. Bizileku-txartelaren balio-denbora 5 urte da, edo aurreikusitako bizileku-denbora (denbora 5 urte baino gutxiagokoa bada).

BIZILEKU-ESKUBIDE AUTONOMOA - Bizileku-eskubideari eustea, hauek gertatuz gero: EBko herritarraren heriotza, harrerako estatuan EBko herritarraren senitarteko gisa urtebetez (1) gutxienez bizi izan bada heriotza gertatu aurretik. EBko herritarrak herrialdea uztea: harrerako estatuan bizi eta ikastetxean matrikulaturik dauden seme-alabei eta horien zaintza duen gurasoari baino ez zaie bermatzen eskubideari eustea, seme-alaben ikasketak amaitu arte. Dibortzioa edo ezkontzaren edo EBko herritarrarekin erregistratutako elkartzearen deuseztatzea: Baldin eta ezkontzak edo elkartzeak 3 urtez gutxienez iraun badu –haietatik batean (1) gutxienez bizilekua harrerako estatuan edukita– -Seme-alaben zaintza EBtik kanpoko ezkontide edo bikotekidearen esku utzi bada. -Zailtasun-egoera bereziak (adib., etxeko indarkeria).

Page 31:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 29

3) BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

ONURADUNAK BETEKIZUNAK/NAHITAEZKO ESKAKIZUNAK

ESKAKIZUN POSIBLEAK/GEHIGARRIAK ERRAZTASUNAK

►EBko herritarrak

Harrerako estatu kidean, legalki bost urtez jarraian bizi izana.

BIZILEKUAREN JARRAITUTASUNA ez dute aldarazten EBko herritarraren aldi baterako kanpoko egonaldiek, honelakoak badira: 6 hilabetetik beherako kanpoko

egonaldia urtean 6 hilabetetik gora eta urtebetetik (1)

beherako kanpoko egonaldiak, kausa hauek direla eta: haurduntza edo erditzea, gaixotasun larri bat, ikasketak edo lanbide-prestakuntza bat egitea, edo lan-arrazoiengatik EBko beste estatu batera edo hirugarren herrialderen batera lekualdatzea.

6 hilabetetik gorako kanpoko egonaldia, soldadutzazko betebeharrengatik.

EZ DA NAHITAEZKOA, baina komenigarria:

bizileku iraunkorra ziurtatzen duen agiri bat

Bizileku iraunkorra ziurtatzen duen agiri bat. NORBERAREN EDO BESTEREN KONTURAKO LANGILEAK: bizileku iraunkorreko eskubidea bost urteak eman baino lehen erdiesteko aukera: - Lanbide-jarduera uzten badute harrerako estatu kidean erretiro-pentsio baten eskubidea erdiesteko adinera edo erretiro aurreratuko pentsioarena erdiesteko adinera iristeagatik, baldin eta jarduera estatu kide horretan azken urtean gutxienez bete badute eta estatu kide horretan 3 urte baino gehiago jarraian bizi izan badira. - Lanbide-jarduera uzten badute lanerako ezintasun iraunkor batengatik, harrerako estatu kidean 2 urte baino gehiago jarraian bizi izan bada (ezintasuna lan-istripu edo lanbide-gaixotasun baten ondorioa bada, bizitzeko epearen baldintza ez da aplikagarria). - Mugaz gaindiko langileak, harrerako estatu kidean 3 urteko bizilekua eta enplegua jarraian izan eta gero

Bizileku iraunkorreko eskubidea harrerako estatu kidetik kanpo jarraian bi urtez baino gehiagoz egoteagatik baino ezin izango da galdu.

► EBko herritarrak diren (EBko herritar baten) senitartekoak

Harrerako estatu kidean, laguntzen dion EBko herritarrarekin legalki bost urtez jarraian bizi izana. Hala dagokionean, eskubide hori erdiets dezakete BALDIN BIZILEKU-ESKUBIDE AUTONOMOARI EUTSI BADIOTE (EBko herritarraren heriotza/ EBko herritarrak herrialdea uztea/ EBko herritarrarengandik dibortziatzea) EB-KO HERRITARRAREN HERIOTZA bizileku iraunkorreko eskubidea erdietsi baino lehen gertatuz gero:

Heriotzaren unean, harrerako estatu kidean lagundutako EBko herritarrarekin bi urtez jarraian bizi izana

Heriotza lan-istripu edo lanbide-gaixotasun baten ondorioa izatea.

Bizirik gelditu den ezkontideak langilearekin ezkontzearen ondorioz harrerako estatu kideko herritartasuna galdu izana.

EZ DA NAHITAEZKOA, baina komenigarria: bizileku iraunkorra ziurtatzen duen agiri bat

EBko herritartasuna duten senitartekoentzat bakarrik: bizileku iraunkorra ziurtatzen duen agiri bat. NORBERAREN EDO BESTEREN KONTURAKO LANGILEen senitartekoak: bizileku iraunkorreko eskubidea bost urteak eman baino lehen erdiesteko aukera, baldin eta laguntzen dion EBko herritarrak horretarako betekizunak betetzen baditu. Bizileku iraunkorreko eskubidea harrerako estatu kidetik kanpo jarraian bi urtez baino gehiagoz egoteagatik baino ezin izango da galdu.

►Hirugarren herrialde bateko herritarrak diren (EBko herritar baten) senitartekoak

Bizileku iraunkorreko txartela eskuratzea (ez bada betetzen, zehapena ezar daiteke)

Bizileku iraunkorreko txartela automatikoki berritzen da hamar urtetik behin.

Page 32:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 30

BESTE OHAR GARRANTZITSU BATZUK 2) 3 HILABETETIK gorako eta 5 URTE bitarteko BIZILEKU-ESKUBIDEA EBko herritarrak eta haren familiako kideek bizileku-eskubidea ematen duten baldintzak betetzen dituzten bitartean eusten diote eskubide horri. Horren arabera, eskubidea gal dezakete, baldin eta EBko herritarrak jadanik lanik egiten ez badu edo langile-estatusa galdu badu, edo ikasketak bukatu, eta egonaldia finantzatzeko behar beste baliabide ez badu. Bizileku-eskubidea egonaldian harrerako estatuko gizarte-laguntzarentzat zama ez

bihurtzeko behar beste baliabide edukitzeko baldintzari loturik badagokio (hau da, herrialdean ikasle edo pertsona ez-aktibo gisa bizi izanez gero), eskubide hori amai liteke, EBko herritarra gizarte-zerbitzuko sistemarentzat ez-arrazoizko zama bihurtzen baldin bada. Horrek ez dakar berekin EBko herritarrak gizarte-laguntzarik eskatu ezin izatea herrialde horretan, behar izanez gero. Hala eta guztiz ere, hori gertatzen bada, harrerako estatu kideak badu eskubidea aztertzeko aldi baterako zailtasuneko kasu bat den, eta haren egonaldiaren iraupena, egoera pertsonalak eta emandako laguntzarik nondik norakoak kontuan hartu ondoren, erabaki dezake bere gizarte-laguntzako sistemarentzat ez-arrazoizko zama bihurtu dela, eta kanpora dezake. Kanporatzeko neurri bat ezin izan daiteke inola ere gizarte-laguntzako sistemara jotzearen ondorio automatikoa, zeren eta EBko herritarrak gizarte laguntza eska baitezake herrialde horretan behar izanez gero.

Kanporatzearen ondorioak Arrazoi horrengatik kanporatuz gero, harrerako estatu kideak ezin debeka diezaioke sarrera, eta herrialde horretara itzul daiteke ondoren edozein unetan, eta bizileku-eskubidea erabil dezake, baldin eta azaldu diren baldintzak betetzen baditu. Muga hori ezin jar dakieke bizileku-eskubidea behar beste baliabide izateko baldintzaren azpian ez duten kategoriei, hala nola baitira norberaren eta besteren konturako langileak.

3) GEHIENEZ BOST URTEZ ETA MODU IRAUNKORREKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

Estatu kideek beren herritarrak ez direnei erregistro-ziurtagiria/ bizileku iraunkorra ziurtatzen duen agiria/ bizileku baimena aldean beti eramateko betebeharra ezar diezaiekete, eta dagozkien kontrolak egin ditzakete, baina betekizun bera, nortasun-agiri nazionalari dagokionez, beren herritarrei ere aplikatzen baldin badiete.

Page 33:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 31

IV.5. 2004/38/EE

ZUZENTARAUAREN

APLIKAZIOA

Batzordearen

ekimenak

EBren Legeria behar bezala aplikatzen dela bermatzeko estatu- eta toki-mailan, Europako

Batzordeak ekimen hauek eraman ditu aurrera, besteak beste:

2009ko uztailean, zuzentarauaren transposizioa eta aplikazioa zuzenagoak

izateko gidalerro batzuk argitaratu zituen, EBko estatuei informazioa eta laguntza

ematearren arazoak sor ditzaketen alderdien inguruan; eta halakoak dira, hain zuzen:

behar beste baliabide izatearen definizioa, mendekotasuna; ordena publikoa,

segurtasun publikoa, eta abusuak, hala nola intereseko ezkontzak.

2010eko uztailean, “Langileen joan-etorri

askearen berrespena: eskubideak eta

aurrerapen garrantzitsuak” izenburu zuen

komunikazio bat egin zuen. Komunikazio

horren helburuak EBko langile migratzaileen

joan-etorri askerako eskubidearen multzo-

ikuspegia aurkeztea, jendea sentsibilizatzea

eta langile migratzaileen eskubideak

defendatzea ziren.

2010eko urrian, gida sinplifikatu bat

argitaratu zuen, herritarrentzat, EBn

duten joan-etorri askerako eskubideari

buruz, 2013an eguneratua..

2013an ere jakinarazpen bat eman zuen

Batzordeak, “EBko herritarren eta haien

zirkulazio askea: funtsezko bost neurrietan”

hauxe zioen: “kontrol politika zorrotzaren

ondorioz, konponduta gelditu dira

transposizioari buruzko gai guztien ia

%90a”, baina honako honetaz ere

ohartarazten zuen: “arreta orain legeria

lurraldeetan bertan aplikatzean jarriko da”.

Page 34:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 32

Informazio gehiago

EBko zirkulazio askeari buruzko arauak zuzen aplikatzeko eta lurraldeetan funts

eskuragarriak erabiltzeko laguntza emateko nazio eta toki mailako agintariei,

Batzordeak 5 neurri zehatz aurkeztu ditu, Estatu kideen laguntzaz betearazi direnak

hain zuzen ere: 1. Komenientzia ezkontzen kontrako borrokan laguntzea. 2. Gizarte Segurantzaren koordinazioari buruzko EBko arauak aplikatzen

laguntzea. 3. Gizarteratzearen inguruko erronkei erantzuten laguntzea. 4. Jardun onen trukaketa sustatzearen arloko beharrei erantzuna ematea. 5. Zirkulazio askeari buruzko EBko arauak lurraldeetan aplikatzen laguntzea.

Hain zuzen ere 2014ko apirilean, Europako Kontseiluak eta Parlamentuak, Zuzentarau bat

eman zuten, langileen eskubideak erabiltzeko erraztasuna emateko zenbait neurri ezarri

dituena langileen zirkulazio askearen testuinguruan.

Askatasun horretarako eragozpenak gainditzeko xedearekin, hala Nola enpresen

arteko arau komunitarioei buruzko informaziorik eza eta Estatu kideen artean bizilekua

aldatzen duten herritarrek harrerako estatuan informazioa eta laguntza jasotzeko dituzten

zailtasunak, eta diskriminazioa prebenitzeko, zenbait eskakizun planteatzen dizkie

Zuzentarauak Estatu kideei:

Nazio mailako erakunde bat edo gehiago izendatzea EBko langileei laguntza eta laguntasun juridikoa emateko nahitaez.

EBko hizkuntza batean baino gehiagotan dagoen informazio eskuragarria eta eskubideen lege babesa bermatzea, Europako Zuzenbideak langileen zirkulazio askearen arloan ematen dituen eskubideei buruz.

Zuzentarauak dakartzan xedapenak nazio araudietan ezarri beharko dira beranduen

2016ko maiatzaren 21ean.

Tu Europe Web guneak euren eskubideak ezagutzen laguntzen die herritarrei, eta aholku

praktikoak ematen dizkie Europar Batasunean zirkulatzen laguntzeko.

Hurrengo estekan, herritar europarren bizilekurako eskubideen nazio erakunde

arduradunen helbideak eta harremanetarako pertsonak eskura daitezke, EBko herrialde

bakoitzari dagozkionak:

http://ec.europa.eu/youreurope/citizens/residence/contact/index_es.htm

Interesgarria da ere Europar Batasunak helbide honetan ematen duen informazioa.

http://ec.europa.eu/justice/citizen/move-live/index_en.htm

Page 35:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 33

V. SALBUESPENAK

PERTSONEN

MUGIGARRITASUNE

TIK ERATORRITAKO

ESKUBIDEEI

EUROPAR

BATASUNEAN

Ordena eta

segurtasun

publikoak

Pertsonek EBn duten mugigarritasunaren eskubideen balizko salbuespen bakarrak

(Harrerako Estatuko lan motarengatiko salbuespenak alde batera utzita) norbanakoaren

portaerari edo inguruabarrei buruzkoak dira.

Pertsonen eta zerbitzuen joan-etorri askeak ondorengo arloetako arrazoiak justifikatzen

direnean ere muga daitezke:

Ordena eta segurtasun publikoak

Osasun publikoa

Hala dagokionean, beraz, Europar Batasuneko herritar bati edo haren familiako kide bati,

edozein herritartasun izanik ere, sartzeko eta bizilekua izateko eskubidea mugatu egin ahal

izango zaio ordena eta segurtasun publikoko arrazoiengatik.Halako arrazoiak eman ahal

izango dira pertsonaren jokabidea oinarri hartuta. Aurretik zigor penalak egotea ez da

arrazoi nahikoa.

Pertsonaren jokabideak mehatxu erreala, unekoa eta nahikoa larria izan beharko du,

gizartearen funtsezko interes bat kaltetzeko modukoa.

Ordena edo segurtasun publikoengatik norbait lurraldetik kanporatzeko erabakia hartu

baino lehen, harrerako estatuak, bereziki, kontuan izan beharko ditu interesduna haren

lurraldean egongo den denbora, adina, osasun-egoera, familia-egoera eta ekonomia-

egoera, integrazio sozial eta kulturala, eta jatorriko herrialdearekin dituen loturen

garrantzia.

Ordena edo segurtasun publikoko arrazoi larriak direla kausa baino ezin har dezake

harrerako estatuak lurraldetik kanporatzeko erabakia Europar Batasuneko herritar

baten aurka edo haren familiako kide baten aurka, lurralde horretan bizileku

iraunkorreko eskubidea erdietsia dutenean.

Segurtasun publikoko premiazko arrazoiengatik izan ezik, harrerako estatuak ezin

kanpora ditzake han aurreko hamar urteetan bizilekua izan duten Europar

Batasuneko herritarrak, edo adingabeak direnak (kanporatzea adingabearen

interesetarako beharrezkoa denean izan ezik).

Page 36:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 34

Osasun publikoa

Osasun publikoko arrazoiengatik, joan-etorri askea mugatzeko neurriak justifikatzerakoan,

estatuek kasu hauek baino ezin dituzte erabili:

Epidemia sor dezaketen gaixotasunak, Osasunaren Mundu Erakundearen arauetan

definitu bezala.

Beste infekzio- edo bizkarroi-gaixotasun kutsakor batzuk, baldin eta, harrerako

estatuan, bertako herritarrentzako babes-xedapenak ere ezarrita badaude haien

inguruan.

Bizilekua ezarri ondorengo lehen hiru hilabeteak igarotakoan sortzen diren gaixotasunek

ezin izango dute justifikatu lurraldetik kanporatzea. Horren arabera, ezin erabil daitezke

inola ere (gaixotasunak) bizileku iraunkorreko eskubidea duten pertsonen aurka.

BALIZKO SALBUESPENAK SARTZEKO ETA BIZITZEKO ESKUBIDEARI: Estatu kideek zirkulatzeko eta bizitzeko askatasuna mugatu dezakete Ordena publikoagatik, segurtasun publikoagatik edo osasun publikoagatik:

►EBko herritarrak Ordena publikoa edo segurtasun publikoa: Proportzionaltasun printzipioa bete eta soilik interesatuaren jarreran oinarritua behar dute. Osasun publikoa: zirkulaziorako askatasuna mugatu ahal izango duten gaixotasun bakarrak egongo dira: izurrite bihurtu litezkeenak, Osasunaren Munduko Erakundearen tresna egokien arabera, baita beste gaixotasun kutsakor edo parasitario batzuk ere, betiere harrerako herrialdean bertako herritarrak babestearen kontrako xedapenak badituzte.

Baldin eta itxura guztien arabera gaixotasun kutsakor larriak badaude agintariek, gaixotasuna iritsi eta hiru hilabeteko epearen barruan, doako azterketa medikoa egiteko eskaera egin diezaieke. Gaixotasuna iritsi eta ondorengo hiru hilabeteko horien igaro ondoren bat-batean agertzen diren gaixotasunak direnean, justifikatuta egon liteke herritarra kanporatua izatea,

Harrerako estatuak ez du ezin izango du hartu EBko herritar bat edo senitarteko bat lurraldetik botatzeko erabakia, nazionalitatea edozein delarik ere, baldin eta lurraldean bizileku iraunkorrerako eskubidea eskuratu badu, salbu eta ordena publikoagatik edo segurtasun publikoagatik ez bada.

► EBko nazionalen EBko herritarren senideak

► Hirugarren

herrialdeetako EBko herritarren senidea

Page 37:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 35

Sartzeko debekuaren

jakinarazpena, berme

prozesalak eta

indarraldia

Ordena, segurtasun edo osasun publikoaren kausaz, mugigarritasuna mugatzeko

hartzen den erabaki oro idatziz jakinarazi beharko zaio interesdunari, edukia ulertzea

ahalbidetzeko moduko moduan, bereziki erabakiak oinarritzat dituen arrazoiak, eta

ondorioak.

Jakinarazpenean aditzera eman beharko da interesdunak zein jurisdikzioren edo

instantziaren aurrean jar dezakeen errekurtsoa, bai eta horretarako ezarririk dagoen epea

ere; halaber, hala dagokionean, EBko estatuaren lurraldea uzteko ematen zaio epea ere

jakinaraziko zaio. Behar bezalako justifikatutako premiazko kasuetan izan ezik, epe hori

ezin izan daiteke hilabete baino gutxiago, jakinarazpenaren datatik zenbatzen hasita.

Estatuek uka dezakete interesduna beren lurraldean egon dadin errekurtsoaren

prozeduran zehar, baina ezin debeka diezaiokete ikustaldian berak zuzenean aurkez

dezan bere defentsa, ordena edo segurtasun publikoko arrazoi larriak daudenean izan

ezik, edo errekurtsoa lurraldean sartzea ukatu izanari buruzkoa denean.

Nolanahi ere, ordena, segurtasun edo osasun publikoko arrazoiengatik, lurraldean

sartzea debekatzeko erabakia hartzen denean, doakion pertsonak debekua kentzeko

eskabide bat aurkez dezake, arrazoizko epe bat igaro eta gero, egoeraren arabera, eta,

betiere, behin betiko erabakia bete zenetik hiru urte igaro direnean.

Lurraldean sartzeko debekua justifikatu zuen egoeran aldaketa material bat frogatzeko

moduko arrazoiak alegatu beharko ditu. Doakion estatu kideak eskabide horri buruz sei

hilabeteko epean ebatzi beharko du, aurkeztu zenetik zenbatzen hasita.

Horrenbestez, ezin izango da behin betiko debekatu inola ere harrerako estatu

kidearen lurraldean sartzea eta bizilekua izatea.

Page 38:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 36

VI.

MUGIGARRITASUNA

REN IKUSPEGIA

EUROPAR

BATASUNEAN

Europarrek

mugigarritasunari

emandako garrantzia

Joan-etorri askerako eskubideak garrantzi handia dauka Europako herritarrentzat. Hala

frogatzen du azken Eurobarometroak (2014ko udaberria, 81 zk.) 3, inkestatuei “Europar

Batasuna haientzat zer den” galdetu zitzaienean, europarren erdiak baino gehiagok

aipaturiko bi gai eta, beraz sailkapeneko gorengo tokian daude argi eta garbi:

“Europar Batasuneko edozein herrialdetara bidaiatzeko edo han ikasi eta lan egiteko

askatasuna” (inkestaturiko europarren %56k eta espainiarren %59k), eta “EBko Estatu

kideen arteko bakea” (inkestaturiko europarren %54k eta espainiarren %48k).

EBko mugigarritasuna oso garrantzitsua da Europako herritarrentzat, “Europar

Batasuna haientzat zer den” galdetu zitzaienean, europarren % 44k “Europar

Batasuneko edozein herrialdetara bidaiatzeko edo han ikasi eta lan egiteko

askatasuna” esan zuen, eta hura izan zen erantzunik errepikatuena.

3 EUROBAROMETRO ESTANDARRA, 81 zk. http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/eb/eb81/eb81_publ_en.pdf

Page 39:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 37

VI.1. JOAN-ETORRI

ASKERAKO

ESKUBIDEAREN

EZAGUERA

EBko herritarren

eskubideei buruzko

informazioa

Eurobarometro horren arabera, inkestaturiko Europarren %65 “EBko herritarrak direla

sentitzen dira”, eta europar izatearen sentimendurik handiena dutenak maltarrak eta

luxemburgarrak dira. Kontrako zentzuan, berria, bulgariarrak, italiarrak eta greziarrak: ez

dira %50era iristen. Espainiarrak EBko herritar sentitzen direla dioten inkestatuen

%71ko batez bestekotik gora daude.

Alabaina, inkestaturiko europarren %48k baino ez du uste “EBko herritar gisa

dituzten eskubideak zein diren badakitela”. Italiarrak, frantsesak, bulgariarrak eta

txekiarrak dira informazio gutxien jasotzen dutela usten dutenak. Espainiarrak, berriz,

batezbestekoaren inguruan daude, nahikoa informazioa jasotzen duten uste duten

inkestatuen %49arekin (%51k adierazi du ez duela uste EBko herritar gisa dituzten

eskubideen berri duenik”).

Page 40:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 38

VI.2. JOAN-ETORRI

ASKERAKO

ESKUBIDEA

ERABILTZEA

EBko herritarren

mugigarritasuna EBn

EBko Estatistika Bulegoak emandako datuen arabera (EUROSTAT), 2012an 13,6 milioi

herritar komunitario bizi ziren EBko beste estatu batean, hots, guztirako biztanleriaren

%2,6.

EBko beste estatu batzuetako herritar komunitarioen kopururik handiena dutenak

Alemania (2,74 milioi), Espainia (2,35 milioi, biztanleriaren %5,1) eta Erresuma Batua

(2,34). Kopuru erlatiboetan, Luxenburgo da EBko herritarren kopururik handiena jasotzen

duen herrialdea, biztanleriaren %37,9.

ATZERRITARRAK HERRITARTASUN MOTAREN ARABERA (EB-KO BESTE ESTATU KIDE BATEKO HERRITARRAK – EB-TIK KANPOKO HERRITARRAK), 2012 4

4 http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/File:Foreign_and_foreign-born_population_by_group_of_citizenship_and_country_of_birth_2012.png

Page 41:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 39

Europako herritarrak

Espainian

Lan eta Gizarte Segurantzaren Ministerioaren txostenaren arabera, Espainian5 “Araubide

komunitarioan” atzerritarren kopurua 2.320.926 herritar komunitario dira (EBko eta

AELCko herrialdeetako herritarrak) eta hirugarren herrialdeetako 370.251

senitarteko. Errumaniak bederatzi mila herritar baino gehiago ditu, hots Araubide

Komunitarioko atzerritar guztien %34,5 eta EBko herritar guztien %40. Ondoren,

Erresuma Batua eta Italia datoz, berrehun milatik gora herritarrekin.

5 “Araubide Komunitarioa” Europar Batasuneko eta EMAEko (Europako Merkataritza Askearen Elkartea, Islandia, Liechstenstein, Norvegia eta Suitza) herritarrei aplikatzen zaien atzerritarren araubide juridikoa, baita senitartekoei eta hirugarren herrialdeentzako nazionalak diren espainiarren senitartekoei ere.

Page 42:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 40

Espainian bizi diren 2.320.926 herritar komunitarioetatik, %25 baino gehiago bizileku

iraunkorra dute (584.244 herritar).

Honela sailkatzen dira herritar komunitarioei emandako aldi baterako erregistroko

ziurtagiriak:

- Bizitzeko zio ez zehaztua6, guztira 1.582.164 pertsona (Ziurtagirien %68,17),

- Inoren konturako lana, 77.526, %3,34,

- Norbere konturako lana, 6.163, %0,27,

- Irabazteko asmorik gabeko bizitzea, 30.469, %1,31.

- Ikasketak, 16.928, %0,73.

- Senitarteko gisa bizi diren EBko herritarrak, 23.432, %1,01

6 2012ko apirila baino lehen emandako erregistro-ziurtagiriak, Izan ere, data horretan sartu zen indarrean 240/2007 EDaren erreforma sartu zen indarrean: Espainian bizi diren herritar komunitarioak eta horien senitartekoak arautzen ditu dekretu horrek, eta erreformak modalitateak sartu ditu hiru hilabetetik gorako bizileku-baimena eskuratzeko, 2012ko apirilera arte arauturikoa ez bezala (ez zen bereizten bizitzeko zioa.

Page 43:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. KAPITULUA: MUGIGARRITASUNA EB-N 41

Europako herritarrak

Bizkaian: bizileku

mota

Europako herritarrak

Bizkaian:

nazionalitatea

Bizkaian, 2013ko abenduaren 31n, 27.644 herritar bizi ziren “Araubide

komunitarioan”, eta horietatik 21.722 herritar komunitarioak ziren (EB - AELC), hots,

Espainian bizi ziren egoiliar komunitarioen %1era iristen ez den kopurua.

Lurralde historikoan bizi ziren herritar komunitario horietatik 5.404k bizileku

iraunkorrerako eskubidea du (guztizkoaren %2,5).

Bizilekurako aldi baterako eskubidea duten herritar komunitarioei dagokienez, gehienek ez

dute zio hori (14.681 herritar), 2012an araudia aldatu izanagatik (urte horretako apirila

baino lehen emandako ziurtagirietan ez zen zehazten zioa); 525 herritarrek inoren

kontura egiten zuen lan, 465ek irabazteko asmorik gabeko bizilekurako eskubidea

zuen, 342 senitarteko gisa bizi ziren eta 235 ikasle. Gainera, 70 pertsona bere

konturako langileak ziren.

HERRITAR KOMUNITARIOAK (EB – AELC) BIZILEKU MOTAREN ARABERA

Bizkaian bizi diren 21.722 herritar komunitarioetatik (EB - AELC), guztira 21.650 EBko

herritarrak ziren. Gehienak, 12.380 lagun, errumaniarrak ziren eta 3.850 portugesak

ziren. Nabarmentzekoa da italiarren (1.255), frantsesen (913) eta britainiarren (826)

presentzia.

HERRITAR KOMUNITARIOAK (EB) NAZIONALITATEAREN ARABERA

Page 44:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 42

I. BESTE ESTATU KIDE BATEAN LAN EGITEKO ESKUBIDEA .................................................. 43

I 1. HARRERAKO ESTATUAN ENPLEGUA LORTZEA ......................................................... 44

I.2. LAN-BALDINTZAK HARRERAKO ESTATUAN ............................................................... 46

I.3. BESTE ESTATU KIDE BATEAN LAN EGITEKO ESKUBIDEAREN SALBUESPENAK, LAN

MOTAGATIK ........................................................................................................................... 49

I.4. EB-REN TRESANAK LANGILEEN MUGIGARRITASUNA ERRAZTEKO: EUROPASS . 50

I.5. ELKARRI LANBIDE-PRESTAKUNTZAK ONARTZEA ..................................................... 55

I.6. BOLONGAKO PROZESUA .............................................................................................. 58

I.7. NOLA JAKIN ZEIN LAN-AUKERA DAUDEN EB-KO BESTE HERRIALDE BATEAN ..... 60

II. EUROPAR BATASUNEKO ERAKUNDEEN LAN EGITEKO ESKUBIDEA ............................... 63

II.1. EUROPAR BATASUNEKO ERAKUNDEAK ETA BESTE ORGANISMO BATZUK ........ 63

II.2. EUROPAKO FUNTZIO PUBLIKOA ETA EPSO .............................................................. 67

II.3. LANGILE IRAUNKORRAKO KONTRATATZEA .............................................................. 70

II.4. EUROPAR BATASUNEKO BESTE AGENTE BATZUK KONTRATATZEA .................... 82

II.5. EUROPAKO FUNTZIO PUBLKOAREN AUZIAK ............................................................ 90

II.6. NOLA JAKIN ZEIN LAN-AUKERAK DAUDEN EB-KO ERAKUNDEETAN ..................... 91

III. MUGIKORTASUNAREN IKUSPEGIA EUROPAR BATASUNAREN LAN MERKATUAN ........ 97

III.1.EB-KO LANAREN MUGIKORTASUNARI BURUZKO ESTATISTIKAK .......................... 97

III.2.EB-KO ERAKUNDEETAKO LANARI BURUZKO ESTATISTIKAK ............................... 101

Page 45:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 43

I. BESTE ESTATU KIDE BATEAN LAN EGITEKO ESKUBIDEA

Europako herritarren mugigarritasun eskubideak (beste Estatu batzuetarako joan-etorriak) honako

hauek dira:

1. Sartzeko eta gehienez 3 hilabetez bizi izateko, lanbide jarduerarik frogatu behar izan gabe,

2. 3 hilabetetik gora bizi izateko eskubidea; hala denean, harrerako estatuak lanbide jarduera

froga dezala eska diezaioke (salbu eta landuna ez den pertsona bada: kasu horretan,

gutxieneko diru-sarrerak frogatzeko eskatu ahal izango zaio),

3. Modu iraunkorrean bizitzeko eskubidea 5 urtez jarraian bizi izan frogatzen denean.

4. Bereizkeriarik ez izateko eskubidea (harrerako estatuko langile nazionalekiko) soldatapeko

enplegua edo jarduera autonomoa eskuratzean.

5. Bereizkeriarik ez izateko eskubidea (harrerako estatuko langile nazionalekiko) lan-

baldintzetan (soldatak, Gizarte Segurantzaren prestazioak, laneko ordutegia, oporrak,

iraizpenak, kalte-ordainak, etab.)

1. SARTZEKO eskubidea

2. BIZITZEKO- GELDITZEKO eskubidea

Pertsona AKTIBOAK Pertsona EZ-AKTIBOAK

4. Lana – lanbide jarduera LORTZEA

5. Laneko –lanbide jarduera garatzeko BALDINTZAK

PERTSONA AKTIBOAK – SOLDATAPEKO LANGILEAK

ETA AUTONOMOAK: Harrerako Estatuko herritarrekiko tratu-

berdintasuna

1. KAPITULUA EB-KO HERRITAR AKTIBOAK ETA

EZ-AKTIBOAK (eta zuzeneko familia)

3. BEHIN BETIKO GELDITZEKO eskubidea

Page 46:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 44

I 1. HARRERAKO

ESTATUAN

ENPLEGUA

LORTZEA

Soldatapeko

langileak

EBko beste estatu batzuetatik datozen langileek lanpostu bat harrerako estatuko

herritarrentzako baldintza berdinetan lortzeko aukera izan behar dute.

Horrenbestez, ez da egon behar herritartasunaren ziozko inolako bereizkeriarik lanpostu

bat lortzerakoan (EBko estatu bateko baino gehiagoko herritarren artean).

Behin erkidegoko langilea harrerako estatuan lanean ari denean, ezkontidea eta

ondorengo ahaideak –21 urtetik beherakoak eta ardurapeko adindunak, zehazki– ere

badira eskubide horren onuradun (EBko herritartasuna ez duten eta, berez, tratu-

berdintasunerako eskubide horren onuradun ez diren senitartekoei dagokie kasu hau.

LANA LORTZEKO ORDUAN BEREIZKERIARIK EZ EGOTEA SOLDATAPEKO

LANGILEENTZAT

Oro har, debeku dira herritartasunaren ziozko bereizkeria guztiak lanpostu bat

betetzeko langileak hautatzerakoan:

Bertako langileentzat eta atzerriko –EBko beste estatu bateko, alegia–

langileentzat baldintza, betekizun eta prozedura desberdinak ezartzea.

Hizkuntza-ezagutzak salbuespen dira: enplegatzaileak lan-eskatzaileari hizkuntza-

gaitasun maila jakin bat izatea galdegin diezaioke, baina hori frogatzeko ezin eska

diezaioke titulu zehatzik. Halaber, ezin galdegin daiteke hizkuntza jakin bat ama-

hizkuntza izatea.

EBko beste estatu batzuetatik datozen atzerritar langileak kontratatzeko

mugak ezartzea (kopuru absolutu zein erlatibotan, enpresaka edo jarduera-

sektoreka). Ezin jar daiteke kuotarik edo mugarik EBko beste herrialde batetik

datozen langileak kontratatzeko.

Atzerriko –Europar Batasuneko beste estatu bateko, zehazki– langileak

kontratatzea bertako langileen kontratazioa maila jakin batera iristearen

mende jartzeko sistemak ezartzea.

Estatuetako legeetan ezin ezar daiteke betekizun eta prozedura desberdinik, kuotarik edo

baldintzarik EBko beste estatu batetik datozen langileak kontratatzeko).

Page 47:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 45

Langile autonomoak

EBko estatu batean kokaturiko enpresek ezin bereiz ditzakete EBko beste estatuetatik

datozen langileak, nahiz eta, izatez, kontratatzeko azken erabakia organizazio

bakoitzaren erabaki propio eta libre bat den.

EBko enpresa batek, horrela erabakiz gero, langileen %100 atzerritarrak

(erkidegokoak) kontrata litzake, ez baita egon behar hori eragozten duen legerik.

LANA LORTZEKO ORDUAN BEREIZKERIARIK EZ EGOTEA LANGILE

AUTONOMOENTZAT

Kokatzeko edo zerbitzu profesional bat emateko, EBko estatu batetik bestera

lekualdatzen diren pertsonek ez dute jasan behar inolako bereizkeriarik

harrerako estatuko herritarren aldean, jarduera sortu eta abian jartzeari

dagokion orotan.

Horren arabera, bertako herritarrei zein EBko beste estatu batetik datozen

pertsonei, lege eta/edo administrazio aldetik, betekizun eta izapide berak

eskatu behar zaizkie: lanbide-arloko eskakizunak, erregistroetako edo

profesionalen elkargoetako inskripzioa, baimenak, onespenak, lanbide-

prestakuntzaren arloko eskakizunak, tamaina, eta abar.

Page 48:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 46

I.2. LAN

BALDINTZAK

HARRERAKO

ESTATUAN

Europar Batasuneko beste estatu batzuetatik datozen langileek bertako herritarrei

aplikatzen zaizkien lan-baldintza berberak aplikatzeko eskubidea dute (baldintza

ekonomikoak, sozialak, sindikalak, fiskalak, eta abar).

Horren arabera, ez da egon behar bereizketarik EBko hainbat herritartasun dituzten

langileen artean ordainsarien, barne-igoeren, lanbide-heziketaren, joan-

etorrien/garraioaren ziozko dieten, gauzazko ordainsarien, eta abarren aldetik.

Langile autonomoei dagokienez, EBko estatu batetik bestera lekualdatzen diren pertsonek

ez dute jasan behar inolako bereizkeriarik harrerako estatuko herritarren aldean,

jardueran jarduteari dagokion orotan.

Arlo horretan, Europar Batasunak “arau-oztopoak” kentzen saiatu behar izan du lanbide-

jarduerak sortu eta haietan jarduteari dagokienez; izan ere, maiz, interes protekzionistak

direla medio, EBko estatuek bertako enpresa edo profesionalen “neurrira” taxuturiko

arauak ezartzen dituzte. Halakoek, praktikan, bereizkeria estaliak eta zeharkakoak

dakartzate EBko beste estatu batzuetatik datozen enpresa edo profesionalentzat.

Zenbait lanbide-jarduerari buruzko legeria nazionalak bateratzeko prozesuan aurrera egin

du EBk gai garrantzitsuetan; esate baterako, banku-zerbitzuetan, aseguruetan, garraioetan

edo energian.

Azken helburuak izan behar du, legedien harmonizazio horren bitartez estatuetako zaintza

eta kontroleko sistemak elkarri onartzea ahalbide dezan estatuen artean.

Horrela, jatorriko estatuak emandako “lizentzia bakar” batean oinarriturik, zerbitzua

kokatzeko edo emateko gainerako “harrerako edo helmugako estatuek” onartu

egiten dute “jatorriko estatuak” eginiko kontrola eta ez dute baimen edo onespen

gehigarririk ezartzen. Horrela, Merkatu Bakarraren azken xedea beteko litzateke; izan ere,

Europako Merkatuaren esparruan estatuetako merkatuen barruan bezalaxe lan egingo

baita, EBko lurralde osoan kokatzeko / zerbitzuak emateko eskubidea baimen bakar

batekin.

Page 49:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 47

Gizarte

Segurantzaren

prestazioak

Langileen joan-etorri askeak ezartzen du, nahitaez, langileak ez galtzea Europar

Batasuneko hainbat estatutan emaniko lanbide-bizitzan zehar lortu dituen Gizarte

Segurantzako eskubideak (prestazioak).

2010eko maiatzaren 1ean indarrean sartu ziren Europar Batasunean gizarte-segurantzako

sistemen koordinazioa modernizatzen dituzten bi arau: 883/2004 eta 987/2009

erregelamenduak.

Herrialde bakoitzak badu oraindik askatasuna bere gizarte-segurantzako erregimenaren

xehetasunak erabakitzeko, zer prestazio barne hartzen diren, nork jaso ditzakeen, eta zein

betekizunekin, baina Europar Batasunak gizarte-segurantza koordinatzeko ezarririko

arauak errespetatuz. Arau horiek EBko herrialde batean aseguratuta dauden edo egon

diren Europako herritarrei aplikatzen zaizkie, bai eta haren familiako kideei ere.

Europar Batasunaren barruan lekualdaturiko langilearen babesa bermatzen duten lau

printzipio nagusiak hauek dira:

1. Herrialdeko baten araudiaren babesean egon daiteke aldi berean, eta, hortaz, herrialde

batean bakarrik kotizatzen da. Kasu bakoitzean zein estatutako araudia aplikatzen den

erabakitzea gizarte-segurantzako erakundeei dagokie.

2. Tratu-berdintasunaren printzipioa: langileak harrerako estatuko Gizarte Segurantzako

erakundeari kotizatzen dio, eta sistema horretan bertakoen baldintza berdinak dauzka

(betebehar berberak eta eskubide berberak -kotizazioak eta prestazioak-).

3. Kotizazio-aldien guztirako zenbaketaren printzipioa: Gizarte Segurantzaren prestazio

batek gutxieneko denbora batez kotizatzeko eskatzen badu, harrerako estatuak –

Gizarte Segurantzako erakundeak– langileak EBko estatu guztiak izan dituen

kotizazio-aldi edo enpleguko aldi guztiak zenbatu behar ditu (prestazioa zehazteko

unean).

Esate baterako, langilea erretiratzeko adinera iristen denean, lan egin duen herrialde

bakoitzean Gizarte Segurantzan kotizatu dituen urteen araberako pentsio

proportzionatua hartuko du. Herrialderen batean ez baldin bada afiliaturik egon nahikoa

denboraz pentsio-eskubidea sortzeko, herrialde horrek gainerako herrialdeetan izaniko

historia kontuan hartuko du.

Page 50:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 48

Gizarte

Segurantzaren

prestazioei buruzko

informazio gehiago

4. Esportagarritasun printzipioa: Langileak lortzen dituen Gizarte Segurantzaren

prestazioak ematen dira langile horrek bizilekua daukan estatua edozein izanik ere;

hau da, baldin eta herrialde batean diruzko prestazio bat jasotzeko eskubidea badu,

hura jasotzen jarrai dezake, bizilekua beste herrialde batean izan arren.

Koordinazioa ez zaie aplikatzen herrialde jakin batzuetan:

Gizarte- eta medikuntza-arloko laguntzari; onuradunaren baliabideen arabera

ordaintzen diren prestazioei.

Zergei.

Kotizatu beharra ez duten eskudiruzko prestazio berezi batzuei (kotizazio gabeko

prestazioak). Halakoak bizileku-herrialdeko erakundearen kontura baino ez daude.

Kasu gehienetan, muga jakin baten azpiko pentsioak edo diru-sarrerak dituzten

pertsonei ordaintzen zaizkie. Beste herrialde batean bizi bada, ezin izango dituzte

jaso halako prestazioak. Haien zerrenda 883/2004 Erregelamenduko X. eranskinean

ageri da.

Europar Batasunean dauden gizarte-segurantzako eskubideei buruzko argibide

gehiagorako.

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=26&langId=es

http://europa.eu/youreurope/citizens/health/settling-abroad/health-insurance/index_es.htm

Page 51:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 49

I.3. BESTE ESTATU

KIDE BATEAN LAN

EGITEKO

ESKUBIDEAREN

SALBUESPENAK,

LAN MOTAGATIK

Estatuek Administrazio Publikoko postu jakin batzuk bertako herritarrentzat gorde

ditzakete. Justizia Auzitegiaren jurisprudentziaren arabera, honelako postuetan baino ezin

da bereizketa egin:

Botere publikoaren erabileran parte hartzea, zuzenean edo zeharka, dakarten

postuetan (adib., gobernua, epaileak, parlamentariak).

Estatuaren interesen babesa xedetzat duten postuetan (adib., militarrak,

diplomazialariak, industria estrategietako erantzukizuneko postuak).

Administrazio Publikoan Europar Batasuneko beste Estatu batzuetatik datozen herritarrak

bereiztea lanpostuen ezaugarri, zeregin eta arduren arabera kasuz kasu justifikatu behar

da, postu horiek botere publikoak erabiltzea edo estatuaren interesen babesa edo beste

erakunde publikoen babesa barne hartzen duten heinean

Maastrichteko Itunean “Europako herritartasuna” dela bide sarturiko xedapenen ildotik,

udaletarako zein Europako Parlamenturako harrerako estatuan egiten diren

hauteskundeetan EBko egoiliarrek hautesle zein hautagai izateko eskubidea dute, eta,

horri esker, bermaturik dago EBko beste estatu batzuetako herritarrak diren egoiliarrek

botoa jaso ahal izatea harrerako/bizilekuko estatuan zinegotzi izateko (udaletan)

eta/edo Europako parlamentariak izateko.

Horrenbestez, lan horietan ezin dira bereizi –hau da, ezin dira bertako herritarrentzat

erreserbatu– Administrazio Publikoko halako postuak (zinegotzia eta europarlamentariak),

nahiz eta botere publikoaren erabileran argi eta garbi parte hartzea dakarten berekin.

Page 52:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 50

I.4. EB-REN

TRESNAK

LANGILEEN

MUGIGARRITASUNA

ERRAZTEKO

EUROPASS

EUROPASSen egitura

Europass-en sorburua Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2004ko abenduaren

15eko 2241/2004/EE Erabakia da, prestakuntzaren eta gaitasunen gardentasunerako

eremu komunitario bakarrari buruzkoa.

Dokumentuen dossier hori lagungarria da herritarrentzat bizitzan eta hainbat

herrialdetan eta sektoretan ikasitakoak eta lorturiko titulazioak eta ziurtagiriak modu

argian eta errazean adieraz ditzaten. Europass-en helburu nagusia Europar Batasuneko

ikasleen eta langileen mugikortasuna erraztea da.

http://europass.cedefop.europa.eu/es/home

Europassek bost agiri ditu, eta Curriculum Vitae da bere osagai nagusia:

Interesatuak berak egin ditzakeen agiriak:

A) EUROPASS Curriculum Vitae (CV): norberaren gaitasunak eta prestakuntza

modu argian eta eraginkorrean aurkezteko tresna da.

B) Hizkuntzen EUROPASS pasaportea: hizkuntz trebetasun eta kualifikazioen

autoebaluaziorako tresna da.

Dagokien administrazio eskudunek osatzen eta ematen dituzten agiriak:

C) Europass mugigarritasun agiria: Europako beste herrialde batzuetan

eskuratutako ezagutza eta gaitasunak ageri dira, adibidez, atzerrian beka bat

edo praktikaldi bat egin izana.

D) EUROPASS gehigarria teknikari-titulurako edo profesionaltasun ziurtagirirako:

teknikari-tituluarekin edo profesionaltasun ziurtagiriarekin batera doan agiria

da. Bertan azaltzen dira titularraren ezagutzak eta gaitasunak, eman dena ez

den beste herri batean errazago ulertzeko.

E) Goi mailako tituluaren EUROPASS gehigarria. Unibertsitateko goi mailako

titulu ofizialarekin edo lanbide heziketako tituluarekin batera doan agiria da.

Bertan azaltzen dira titularraren ezagutzak eta gaitasunak, eman dena ez den

beste herri batean errazago ulertzeko.

Page 53:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 51

EUROPASSen alderdi

berriak

Orain EUROPASSen dokumentu guztiak gorde daitezke Gaitasunen Europako Pasaportea

deritzon karpeta elektronikoan (PEC). PECri esker, CV Europass-i dokumentuak gehitu

dakizkioke hala nola hizkuntza pasaportea, profesionaltasun tituluaren edota ziurtagiriaren

osagarria, tituluen kopiak, titulu teknikorako ziurtagiria, etab., Europass dokumentu guztiak

eskuragarri eta baliagarri izateko on-line karpeta bakarrean.

Gainera, 2014ko apiriletik eskuragarri dago motibazio-gutuna egiteko txantiloia, bereziki

garrantzitsua europar enplegatzaileentzat.

2014ko urriaren 15ean, editor online berria abiarazi zen, intuitiboagoa, errazagoa eta

erabilterrazagoa. Profila zuzenean eta bizkorrago LinkedIn-etik esportatu eta Europass

hodeira esporta daiteke (Dropbox, Google Drive eta OneDrive).

Dokumentuei buruzko argibide gehiago lor daitezke Europassen Nazio Zentroan

Espainian.

http://www.oapee.es/oapee/inicio/iniciativas/europass.html

Page 55:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 53

C)

EUROPASS

MUGIGARRITASUN

AGIRIA

-ADIBIDEA-

EUROPASS MUGIGARRITASUN agiria, agiri pertsonal bat da, eta titularrak berea ez den

Europako beste herri batean eginiko ikaskuntzako edo prestakuntzako aldi bat

erregistratzen du; horri esker, hobeto eman ditzake aditzera bere esperientziak eta, batez

ere, lortutako gaitasunak. Agiria sortu da Europako edozein herrialdetan

mugigarritasun-esperientzia bat aurrera eramaten duen pertsona orori emateko,

haren adina edo hezkuntza-maila gorabehera.

Esate baterako, ikaskuntzako aldian hauek egon daitezke barne hartuta:

Enpresa bateko lan-praktikak.

Truke-programa baten barruko ikastaro akademiko bat.

GKE batean aldi baterako eginiko borondatezko lana.

EUROPASS MUGIGARRITASUNA dokumentua dena delako mugigarritasun-

programan parte hartzen duten bi zentroek egin behar dute -jatorriko herrialdekoak

eta anfitrioiak-, biek interesdunarekin adosturiko hizkuntzan. Zentroak unibertsitateak,

eskolak, prestakuntza zentroak, enpresak, GKEak, etab. izan daitezke.

Dokumentuaren eskaera guztiak atzerriko Europako beste herrialde batean ikaskuntzako

edo prestakuntzako aldia antolatzen duen zentroaren bitartez egin behar dira.

Europass Mugigarritasun agiria Espainian lortzeko moduari buruz informazio gehiago

eskuratzeko:

http://www.oapee.es/oapee/inicio/iniciativas/europass/documentosEuropass/documentomo

vilidad.html

Page 56:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 54

D) eta E)

TITULUAREN

GEHIGARRIAK

-ADIBIDEA-

Titulurako gehigarriak titulu ofizial bati erantsiriko bi agiri instituzional dira, informazio-

balioa bakarrik dutenak, eta haien xedea da beste herrialde bateko enplegatzaile edo

erakundeei titulu edo ziurtagiriaren esanahia ulertzen laguntzea.

Bi gehigarriak prestakuntza-zentroak ematen ditu edo, hala dagokionean, jatorriko

ziurtagiria edo titulua emateko eskumena duen administrazioak. Ezin har daitezke

jatorriko prestakuntzaren ez ordezkotzat ez parekotzat, eta ez dira prestakuntza-maila

aitortzea bermatzen duen sistema automatiko bat.

Espainian, agiri hauek dira:

Goi-mailako titulu edo ziurtagirirako EUROPASS gehigarria: teknikari-tituluetarako

gehigarria da –hau da, maila ertaineko Lanbide Heziketa–, edo Lanbide

Ziurtagirietarako gehigarria -EINek ematen dituenak- .

Goi-mailako titulurako Europass gehigarria: goi-teknikariko tituluetarako gehigarria

da -hau da, goi-mailako Lanbide Heziketa-, edo unibertsitateko tituluetarako

gehigarria.

Page 57:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 55

I.5. ELKARRI

LANBIDE-

PRESTAKUNTZAK

ONARTZEA

Aldi baterako

zerbitzu-emateak

Askotan, lanbide-jarduera bat sortu eta hartan aritzeko, estatuetako legeek lanbide-

prestakuntza jakin bat eskatzen dute, eta sarri askotan, prestakuntza hori titulu edo

diploma jakin batean bermatzen da.

Bereizketak agertzen dira, horrenbestez, EBko estatu batean eskuraturiko titulu edo

diplomak beste estatu kide batzuetan onartzen ez direnean eta, beraz, posible ez

denean harrerako estatu batean lanbide-jarduera bat (norberaren edo besteren kontura)

sortu eta aurrera eramatea).

Lanbide-prestaketen onarpena aplikatu behar zaie, norberaren edo besteren kontura,

harrerako estatu kidean arauturiko lanbide batean, aldi baterako zein era

iraunkorrean, aritu nahi duten EBko estatu bateko herritar guztiei.

Titulua lortu duten herrialdea ez den Europar Batasuneko beste estatu batean ikasketa

gehiago egitearren, titulu horren homologazioa lortu nahi duten pertsonek, ENIC-NARIC

sarean ematen den informazioa begiratu beharko dute (ikus 3. kapitulua: Europar

Batasunean ikasteko mugigarritasuna).

Lanbide-prestakuntzak onartzeari buruz zeuden arauak sendotu eta modernizatu zituen

2005/367/EE Zuzentarauak. Zuzentarauko arauak aldatu egiten dira, lanbide bat EBko

beste estatu batean aurrera eramatea iraunkorra ala aldi baterakoa den:

ZERBITZUAK ALDI BATERAKO EMATEA: kasu gehienetan, lanbidea aldi baterako

EBko beste estatu batean aurrera eraman nahi duten pertsonek ez dute beren

prestakuntzen gaineko kontrolik jasaten, eta berehala jardun dezakete beren

jardueran. Hala eta guztiz ere, lanbidea betetzeko, harrerako estatuak lanbide-

prestakuntzaz bestelako eskakizun batzuk egin ditzake, hala nola profesionalen

organizazio bati atxikitzea.

Jatorriko herrialdean araututa ez dagoenean harrerako herrialdean aurrera eraman

nahi den lanbidea, harrerako estatu kideko agintariek informazio jakin bat eska

dezakete, eta/edo lehendik bi urteko esperientzia –gehienez– izatea jatorriko estatuan

aurreko hamar urteetan zehar.

Horrez gain, lanbideak berekin osasunerako edo segurtasun publikorako arriskuren

bat dakarrenean, harrerako estatu kideak prestakuntzaren kontrola egin dezake,

sektore-lanbideei dagokienez izan ezik, beren sistema badaukate eta

Page 58:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 56

Kokatze iraunkorra

2005/36 zuzentarauak

arautzen ez dituen

lanbideak

KOKATZE IRAUNKORRA EBko beste estatu batean lanbide batean era iraunkorrean

jarduteko helburuz, lanbide-prestakuntzak onartzeko, 2005/38 Zuzentarauak

prestakuntzak onartzeko hiru sistema jasotzen ditu:

1) ONARPEN AUTOMATIKOKO SISTEMA: Dagokien zazpi lanbideetako

bakoitzerako (“sektore-lanbideak” deritze: arkitektoa, odontologoa, medikua,

emagina, erizaina, farmazialaria, eta albaitaria), EBko estatu bakoitzean titulua

lortzeko behar den gutxieneko prestakuntza harmonizatu egin da. Horrela,

onarpena modu automatikoan egiten da, eta emigrantea gaiturik geratzen da

bere lanbidea aurrera eramateko egiaztatu diona ez den beste herrialde batean,

era automatikoan.

2) ONARPEN SISTEMA OROKORRA: EBko estatuen elkarrekiko konfiantzaren

printzipioan oinarritzen da; hala, bada, profesional bat jatorriko estatuan lanbide

bat betetzeko osoki prestatua badago, harrerako estatuan lanbide horretan

jarduteko onartu beharko litzateke.

Hala eta guztiz ere, lanbide batean jarduteko estatu bakoitzean eskumena

ematen duten tituluak erdiestea ahalbidetzen dituzten prestakuntzen artean

desberdintasunak baldin badaude, konpentsatze-mekanismo batzuk aurreikusirik

daude, alegia, gaitasun-proba bat edo egokitze-ikastaro bat egitea (gehienez hiru

urtekoa), titulua onartu aurretik egin beharrekoak. Sistema horretan, interesdunak

eskabide bat aurkeztu behar du, eta halako eskabideok kasuz kasu aztertuko

dira.

3) LANBIDE-ESPERIENTZIAN OINARRITURIKO ONARPENA. Ekulangintzako,

industriako eta merkataritzako profesionalei aplikatzen zaie (zuzentarauko IV.

ERANSKINEAN daude jasorik), eta prestakuntzen onarpen automatikoan datza,

esperientzia-urteen kopuruan oinarriturik. (adibidez, estetikarekin edo ile-

apainketarekin zerikusia duten jarduerak sartzen dira).

Nahiz eta 2005/36 Zuzentarauak 800 lanbide baino gehiago arautzen dituen, badira haren

aplikazio-eremuan sartzen ez diren lanbide jakin batzuk, beste zuzentarau berezi batzuen

bitartez araututa daudenak. Horien artean daude aseguru-bitartekariak, merkataritza-

agenteak, abokatuak, edo gai arriskutsuen garraioaren sektorea.

http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/other_directives/index_en.htm

Page 59:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 57

2005/36 zuzentarauak

arautzen dituen

lanbideen datu-basea

Alderdi berriak

EUROPAKO LANBIDE

TXARTELA

2005/36 Zuzentarauak arautzen dituen lanbideen zerrenda hemen begiratzeko

gomendatzen da:

http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?newlang=en

2013ko abenduaren 28an, EBk 2005/36 Zuzentaraua aldatzen duen 2013/55

Zuzentarau berria onetsi zuen, EBko profesionalen mugigarritasuna hobetzeko

helburuz, eta bereziki, Europako Lanbide Txartela izenekoa sortzeko. Txartel horrek

egiaztatu egingo du titularra Batasuneko edozein herritan lanbide-jarduera bat

egiteko prestatuta dagoela. Beraz, horrela, murriztu egingo dira Estatu kide batzuek

beste Estatu batzuetatik datozen profesionalen aintzatespena luzatzeko ezartzen dituzten

itxaronaldiak.

Txartela, lanbide-ziurtagiri elektronikoaren itxurarekin, Estatu kideek eman beharko dute, lanbide-kualifikazioa egiaztatzen duten pertsonek hala eskatzen badute. Beraz,

jatorriko herria arduratuko da eskaerak jasotzeaz, eta ziurtagiria harrera-herrian

kudeatzeaz, gaur egun gertatzen den bezala. Gainera, estandarizatutako ezagutza,

trebetasun edo proba batzuetan oinarritutako “Trebakuntzako Esparru Komunak” garatzea aurreikusten du. Hala, esparru horietan lortzen diren kualifikazioak Estatu kideek automatikoki aintzatetsiko dituzte.

Zuzentarauaren aldaketei buruzko argibide gehiago:

http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/policy_developments/legislation/index_en.htm

Page 60:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 58

I.6. BOLOGNAKO

PROZESUA

EGHEren helburua

Bolognako

prozesuaren

jarduera-ildoak

“Bolognako Prozesua” deritzonak Bolognako adierazpena izan zuen abiapuntu. Azken hori

1999. urtean izenpetu zuten, izen horretako hirian, Europako hainbat herrialdetako

hezkuntzako 29 ministrok (gaur egin, prozesuan 49 herrialdek parte hartzen dute),

Europako Goi-mailako Hezkuntzako Esparrua (EGHE) sortzeko.

Bolognako Prozesuko kide diren herrialde guztien ahaleginak, 1999 eta 2010 artean,

helburu horretan bildu ziren, hots, EGHE delakoa sortzean, eta hura dagoeneko zertu egin

da, 2010eko martxoko Budapest-Vienako Adierazpena deritzonarekin.

EGHE esparruaren eraketa konparatzeari eta elkarri onartzeari dagokienez lortu behar

diren helburuen gaineko akordio eta konpromisoetan oinarritzen da, Europar Batasuneko

estatuen artean eta EBn ematen diren titulu eta diploma desberdinen inguruan lortu behar

diren akordio eta konpromiso batzuetan, hain zuzen.

Bukaresten 2013ko apirilaren 26an eta 27an egindako azken goi-bileraren mezu nagusia

da Goi Mailako Hezkuntzaren erreformak Europari hazkunde eta enplegu gehiago sortzen

lagundu ahal diola. Ministroek krisiari aurre egiteko hiru helburu nagusi ardatz hartzea

adostu zuten:

gero eta ikasle gehiagori kalitatezko goi mailako hezkuntza ematea.

ikasleei lanbide-gaitasun hobeak ematea.

ikasleen mugigarritasuna handitzea, helburu espezifiko bat ezarrita: Europan

2020an graduatzen diren ikasleen %20k ikasketen edo praktiken aldi bat atzerrian

eginda izatea.

Bolognako Prozesuko jarduera-ildo nagusiek ardatz hauek dituzte:

1. Prestakuntza-esparrua / Hiru zikloko sistema (gradua/masterra/doktoregoa):

http://www.ehea.info/article-details.aspx?ArticleId=17

Espainiako unibertsitate-sistemaren trantsizioa:

http://www.eees.es/es/eees-estructura-antigua-estructura-nueva-eees

2. Mugigarritasuna: http://www.ehea.info/article-details.aspx?ArticleId=13

3. Kalitate-bermatzea:

http://www.ehea.info/article-details.aspx?ArticleId=24

EGHEren helburua ez da Goi Mailako Hezkuntza sistemak homogeneizatzea, baizik

eta sistema horien BATERAGARRITASUNA eta KONPARAGARRITASUNA

areagotzea, aniztasuna errespetatuta.

Page 61:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 59

Informazio gehiago

4. Enplegagarritasuna: http://www.ehea.info/article-details.aspx?ArticleId=16

5. Nazioarteko irekitasuna: http://www.ehea.info/article-details.aspx?ArticleId=20

6. Onarpena: http://www.ehea.info/article-details.aspx?ArticleId=64

Hemen ENIC-NARIC sarea, ECTS kreditu-sistema edo Titulurako Gehigarria

(Europass) bezalako ekimenak sartzen dira.

7. Dimentsio soziala: http://www.ehea.info/article-details.aspx?ArticleId=12

8. Etengabeko ikaskuntza: http://www.ehea.info/article-details.aspx?ArticleId=14

9. Jarraipena: http://www.ehea.info/article-details.aspx?ArticleId=21

Bolognako Prozesuaren inplementazioaren azken jarraipen-txostena (2012ko apirila)

hemen kontsultatu ahal da:

http://www.ehea.info/Uploads/%281%29/Bologna%20Process%20Implementation%20

Report.pdf

Bolognako Prozesuari buruzko informazio gehiago:

Bolognako Prozesuaren webgune ofiziala:

http://www.ehea.info/

Espainiako Hezkuntza Ministerioa

http://www.educacion.es

/boloniaeees/inicio.html

Espainiako unibertsitate sarea:

http://eees.universia.es/comprende-bolonia/

Page 62:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 60

I.7. NOLA JAKIN ZER

LAN-AUKERA

DAUDEN EB-KO

BESTE HERRI

BATEAN

EURES sarea:

lanbide

mugigarritasunaren

Europako ataria

EURES–MUGIGARRITASUN PROFESIONALAREN EUROPAKO ATARIA lankidetza-

sare bat da, Europako Batzordearen, EBko estatuetako –eta Suitzako, Norvegiako,

Islandiako eta Liechtensteingo– enplegu-zerbitzuen eta elkartutako beste organizazio

batzuen artekoa.

Haren helburua da langile zein enpresaburuei informazioko, aholkularitzako eta

kontratazioko/enpleguko (lana bilatzea) zerbitzuak ematea, bai eta Europar

Batasunaren barruko joan-etorri askearen printzipioaz baliatu nahi duen edozein herritarri

ere.

Europako mugako eskualdeetan, EURESek badu bete beharreko eginkizun garrantzitsu

bat, alegia egunero muga zeharkatzen duten langileei nahiz haiek lan egiten duten

enpresei informazioa ematea eta halakoek aurre egin beharreko denetariko arazoak,

arazorik izanez gero, konpontzen laguntzea.

Atari honi esker enplegu eskatzaileek euren curriculuma on-line erregistratu ahal dute,

baita parte hartzen duten herrialdeetako enpresek jartzen dituzten enplegu eskaintzetara

apuntatu ere. Eskaintzaren batean izena emateko, enpresaburuarekin jarri behar da

harremanetan eskatzailea, eskaintza bakoitzean agertzen diren jarraibideen arabera.

Gainera, atzerrian lanbide karrera bat hasteko orientabide eta kontseilua ere ematen du.

Page 63:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 61

Tu Europa webgunea

Nazioarteko

mugigarritasun ataria

Tu Europa webgunean ere EBko beste herri batean enplegua bilatzeko moduari buruzko

informazio gehiago aurkitu ahal da.

http://europa.eu/youreurope/citizens/work/job-search/index_es.htm

Espainiako Lan eta Gizarte Segurantza Ministerioak atari espezifikoa sortu du langileen nazioarteko

mugigarritasunerako, non atzerrian egonaldia prestatzeari, bizilekurako izapideei eta Espainiara

itzultzean kontuan hartu beharrekoei buruzko aholkuak eta gomendioak agertzen diren.

http://www.empleo.gob.es/movilidadinternacional/es/menu_principal/trabajar/busqueda/index.htm

Gainera, zenbait herrialdetan, enplegurako web espezifikoak sortu ditu Ministerioak, bertan lana

bilatzeari buruzko informazioa duena. Horietako bakoitzean sar daiteke web gune honen bidez:

http://www.empleo.gob.es/es/mundo/websempleo/index.htm

Page 64:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 62

SEPEren webgunea

LANBIDEren

webgunea

Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak (SEPE) Europar Batasuneko beste herrialde bateko lan

eskaintzak bilatzeko zerbitzua eskaintzen du, baita lan-merkatuari eta beste herrialde batzuetako

bizi-baldintzei buruzko informazioa ere.

http://www.sepe.es/contenidos/personas/encontrar_empleo/empleo_europa.html

(LANBIDE) berariaz Euskadin ezagutaraztea eskatu duten enpresaburuak argitaraturiko

EURES eskaintzak bilatzeko zerbitzua eskaintzen du.

http://apps.lanbide.euskadi.net/apps/OF_RES_BUSQUEDA_OFERTAS?LG=C&ML=OFE

MEN1&MS=Eaa&CTRG=9&RG=1

Bizkaian, hauxe da EURES harremanetarako gunea:

Page 65:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 63

II. EUROPAR BATASUNEKO ERAKUNDEETAN LAN EGITEKO ESKUBIDEA

II.1. EUROPAR

BATASUNEKO

ERAKUNDEAK ETA

BESTE ORGANISMO

BATZUK

Europar Batasunak berezko erakunde eta organo batzuei esker eramaten du aurrera

bere jarduna. Halakoek Europagintzan aurrera egin dadin eta EBko estatuak gehiago

integra daitezen zaintzen dute.

“Supranazionalitate-printzipioa” deritzonaren arabera, Europar Batasuneko Hogeita

zortzi estatuek beren subiranotasuna lagatzen diete erakunde horiei Europako itunek

ezarritako gaietan, erakundeok, beren erabakien bitartez, Europako arauak emateko eta

ekintza bateratuak bideratzeko.

EUROPAR BATASUNEKO ERAKUNDEAK ETA BESTE ORGANISMO BATZUK

1) Erakundeak

Europako Parlamentua Europako Kontseilua Europar Batasunaren Kontseilua Europako Batzordea Europar Batasuneko Justizia

Auzitegia Kontuen Auzitegia Europako Banku Zentrala

2) Organo aholku-emaileak

Ekonomia eta Gizarte Lantaldea Eskualdeen Lantaldea

3) Finantza-organoak

Europako Inbertsio Bankua Europako Inbertsio Funtsa

4) Beste organo batzuk

Europako Herriaren Defendatzailea

Datuak Babesteko Europako Ikuskaritza

Kanpo Ekintzako Zerbitzu Europarra

5) Erakunde arteko organismoak Larrialdi Informatikoetan Laguntzeko Taldea CERT

Europako Administrazio Eskola Europar Batasuneko Argitalpenen

Bulegoa Langileak Hautatzeko Europako

Bulegoa

6) Europar Batasunaren agentziak

Agentzia deszentralizatuak: Agentzia betearazleak EURATOM agentziak eta

organismoak Europako Berrikuntza eta

Teknologia Erakundea (EIT)

Page 66:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 64

1) Erakundeak

2) Organo aholku-

emaileak

Europar Batasunak zazpi erakunde dauzka, Europar Batasunaren Funtzionamenduari

buruzko Tratatuan halakotzat onartuak.

EBko legediak egiteko prozesuan hiru erakundek esku hartzen dute:

Europako Parlamenta, EBko herritarren ordezkaria da eta

haiek zuzenenean aukeratuta dago;

Europar Batasunaren Kontseilua estatu kideen ordezkaria

da;

Europar Batzordeak Batasun osoaren interesak defendatzen

ditu.

Lisboako Tratatuak (EBT eta EBFT) sartu zuen funtsezko aldaketa bat izan zen elkarrekin

erabakitzea legegintzako prozedura arrunta bihurtzea (EBFTko 294. art.). Honetan datza

prozedura hori: Batzordeak lege berriak proposatzen ditu, eta Parlamentuak eta

Kontseiluak onartzen dituzte. Jarraian, Batzordeak eta Estatu kideek legedi hori aplikatzen

dute eta Batzordeak legeak behar bezala bete daitezela zaintzen du.

Kontseilu Europarra Estatuburuek edo gobernuburuek osatzen dute, bai eta kontseiluko

bertako lehendakariak eta Europako Batzordeko lehendakariak ere. Atzerriari eta

Segurtasunari buruzko Politika Bateratuko goi-ordezkariak ere parte hartzen du haren

lanetan. Kontseilu Europarraren eginkizuna da Europar Batasunari garatzeko behar duen

bultzada ematea, eta haren norabide eta lehentasun politika orokorrak zehazten ditu, baina

ez du legegintzako funtziorik betetzen.

Beste hiru erakundek funtsezko eginkizun bat betetzen dute: Justizia Auzitegiak

Europako legedia bete dadin zaintzen du; Kontuen Auzitegiak Europar Batasunaren

jardueren finantzaketa kontrolatzen du; eta Europako Banku Zentrala Europako Moneta

Batasunaren diru-politikaz arduratzen da.

Organo aholku-emaileak erakundeentzat (Kontseiluarentzat, Batzordearentzat eta

Europako Parlamentuarentzat) irizpenak ematen dituzten biltzar aholku-emaileak dira.

Europako Ekonomia eta Gizarte Lantaldea. Europako interes-taldeek

(sindikatuak, langileak, nekazariak, etab.) EBren legegintza-

proposamenei buruz euren iritzia ofizialki azaltzeko bidea ematen du.

Eskualdeetako Lantaldea. Bere zeregina eskualdeek eta udalerriek

EBren legediari buruz dituzten ikuspuntuak azaltzea da.

Page 67:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 65

3) Finantza-organoak

4) Beste organo

batzuk

5) Erakunde-arteko

organoak

Europako Inbertsio Bankua (BEI), Europako Inbertsio Bankuak

dirua maileguan eskatzen du kapital-merkatuetan, eta era

berean, maileguan ematen du interes-tasa txikietan, hainbat

proiektutarako: azpiegiturak, energiaren hornidura edo

ingurumen egoera hobetzea, bai EBren barruan, bai inguruko

herrialdeetan edo garapenerako bidean daudenetan.

Europako Inbertsio Funtsa arrisku-kapitala eskuratzen die

enpresa txikiei (ETE), hasten ari direnei eta teknologien

sektorearen ingurukoei bereziki. Gainera, finantza-erakundeei

(bankuei, adibidez) bermeak ematen dizkie ETEei emandako

maileguak estaltzeko. Bere akziodun nagusia Europako

Inbertsio Bankua da, eta harekin batera "BEI Taldea" sortu

zuen.

Europako Herriaren Defendatzailea, EBko erakunde,

organismo, bulego eta agentzien aurkako salaketak ikertzen

dituena.

Datuak Babesteko Europako Ikuskaritza. Bere ardura, EBko

erakunde eta organismoek pertsonen datu pertsonalen

tratamenduan intimitatearen eskubidea errespeta dezatela da.

Kanpoko Ekintzako Zerbitzu Europarra. Europar Batasuneko

kidego diplomatikoa da. EBko Atzerriko gaietarako

ordezkariari laguntzen dio kanpoko politika eta segurtasun

politika gauzatzen.

Larrialdi Informatikoetan Laguntzeko Taldea (CERT): Europako erakundeen

sistema informatikoen mehatxuak kudeatzen laguntzea du.

Europako Administrazio Eskola: EBko erakundeetako pertsonalarentzako arlo

zehatzerako prestakuntza eskaintzen du.

Argitalpenen Bulegoa: EBko erakundeen argitaletxe gisa dihardu, Europar

Batasunaren argitalpen ofizial guztiak eginda eta argitaratuta.

Langileak Hautatzeko Europako Bulegoa: EBko langileak hautatu eta kontratatzeko

lehiaketa eta oposizioak prestatzen ditu.

Page 68:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 66

6) Europar

Batasuneko

agentziak

EBko agentziak eta beste organismo batzuk deszentralizazio geografikoaren nahia eta arlo

juridiko, tekniko eta/edo zientifikoko zeregin berri batzuei aurre egiteko beharra dira.

2012an, Europar Batasunak “planteamendu komuna” izeneko zuzentarau oso batzuk hartu

zituen, kanpoko ebaluazio baten emaitza gisa, Agentziak koherenteagoak,

eraginkorragoak eta arduratsuagoak izan zitezen.

Gaur egun hiru motatako Agentziak daude:

agentzia deszentralizatuak, zeregin tekniko, zientifiko edo administratiboak bereziki

egiten dituztenak, EBko erakundeei beren politikak egiten eta aplikatzen laguntzeko.

agentzia betearazleak, Europako Batzordeari laguntzen diote EBko programak

kudeatzen; iraupen mugatua dute eta Europako Batzordearen egoitzan (Brusela edo

Luxenburgo) kokatuta egon behar dira.

EURATOM agentziak eta organismoak, Estatu kideen ikerketa-programak

koordinatzen dituztenak, energia nuklearraren erabilera baketsua izateko eta hornidura

nahikoa eta segurua dagoela bermatzeko.

Europako Berrikuntza eta Teknologia Erakundea (EIT), EBko organo independente eta

deszentralizatua da. Zientzia, enpresa eta hezkuntza arloko baliabiderik onenak

bateratzen ditu batasunaren berrikuntza-ahalmena bultzatzeko.

Page 69:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 67

II.2. EUROPAKO

FUNTZIO PUBLIKOA

ETA LANGILEAK

HAUTATZEKO

EUROPAKO

BULEGOA

Europako Funtzio

Publikoa

Pertsona ugarik, gehienak Batasuneko nazionalitateetakoak (Europar Batasuneko 28

herrietako 40.000tik gora emakume eta gizonek), Europako Funtzio publikoan lan egiten

dute, Europako erakunde eta organoen multzo horretan:

Europar Batasunak, bere kontratazio-politikan, produktibitatearen eta zintzotasunaren

aldetik balio handia duten langileak hautatu asmo ditu, ahalik eta irizpide

geografikorik zabalenarekin, EBko estatuetako herritarren artean.

Europar Batasunaren helburua da Europako funtzio publikoak bereizgarritzat izan ditzala

gaitasuna, independentzia, leialtasuna, inpartzialtasuna eta iraunkortasuna, bai eta

kulturen zein hizkuntzen aldetiko aniztasuna ere. Hau da, Europako administrazio publikoa

kalitate handiko administrazio publiko bat izan dadin, dagozkion eginkizunak ahalik eta

mailarik gorenean betetzeko gai, eta etorkizunean agertzen zaizkion erronkei, barrukoei

zein kanpokoei, aurre egiteko gai.

http://europa.eu/about-eu/working-eu-institutions/index_es.htm

Page 70:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 68

Langileak hautatzeko

Europako bulegoa EPSO

Langileak Hautatzeko Europako Bulegoa (EPSO) erakunde arteko organo bat da, eta

haren helburua da langileak hautatzeko zerbitzu bat profesionaltasun-mailarik

handienean ematea Europar Batasuneko erakundeen izenean. Labur esanda, langile

iraunkorrak hautatzeko LEHIAKETA OROKORRAK antolatzeaz arduratzen da, EBko

organoetan lan egin dezaten.

Langileak Hautatzeko Europako Bulegoa (EPSO) 2003. urtean sortu zen, Europar

Batasunean.

Gaur egun, EPSOk leihatila bakar gisa dihardu Europako erakundeetan lan egin nahi

duten EBko herritar guztientzat. EPSOren jardunari esker, erakunde guztietan

hautatzeko estandar eta printzipio bateratuak erabiltzen dira.

Era berean, eta EBko erakunde, organo eta agentziek hala eskaturik, EPSOk lagundu

egiten die beren hautapen-prozedurak antolatzen (barne-lehiaketak). Eta agenteak

kontratatzea erakunde interesdunen eskumena den arren, EPSOk ere, askotan, haien

hautaketa antolatzen parte hartzen du.

Page 71:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 69

Lan modalitateak

Europar Batasunean

II.3. LANGILE

IRAUNKORRAK

KONTRATATZEA

Europar Batasunean erakundeek hainbat motatako enpleguak eskaintzen dituzte. Enplegu

horiek kategoria handi bitan taldekatu ahal dira:

Langile iraunkorrak kontratatzea (“FUNTZIONARIO TITULARRAK”): lehiaketa,

lehiaketa-oposizio edo oposizio prozesu bat gainditu ostean lanpostu iraunkorrak (iraupen

mugagabeko kontratuak) okupatzen dituzten langileak dira.

Beste hautaketa eta kontratazio prozedura batzuk (“BESTE AGENTE BATZUK”):

iraunkortzat jotzen ez diren langile batzuk, lanbide-jarduera iraupen jakin bat daukaten

kontratu batzuen arabera betetzen dutenak.

http://europa.eu/epso/discover/types_employment/index_es.htm

Haiei guztiei aplikatu ahal zaie 31. (EEE) 11. (EAEE) zk.dun ERREGELAMENDUA,

“Europako Erkidegoko funtzionarioen Estatutua eta Europar Batasuneko beste

eragile batzuei aplikagarri zaien erregimena ezartzen duena”.

Europako funtzio publikoan batasuna eta baterako arauen aplikazioa bermatzen dituen

estatutu-esparru bakarra da. Horrez gain, tresna eraginkorra da langileria-politikaren arloan

lankidetza sendotzeko erakunde eta agentzien artean.

ERKIDEGOKO FUNTZIONARIOTZAT jotzen dira Europar Batasuneko erakundeetako

batean lanpostu iraunkor bat betetzen duten pertsonak, erakundeak, organo aholku-

emailek, organo espezializatuak zein agentziak barne.

Page 72:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 70

I.3. CONTRATACIÓN

DE PERSONAL

PERMANENTE

Hiru kategoriatan banatzen dira: administratzaileak (AD) eta laguntzaileak (AST) eta

laguntzaile-idazkariak (AST/SC).

Administratzaileak (AD): zuzendaritzako, sorkuntzako eta azterketako funtzioak, eta

hizkuntzako edo zientziako funtzioak betetzen dituzte. Normalean politikak

formulatzen dituzte eta EBren legediaren aplikazioaren jarraipena egiten dute.

Orokorrean, administratzaile izateko oposizio batean aurkezteko gutxienez

unibertsitate-prestakuntzako hiru urte eginda eduki behar dira. Laguntzaileak (AST): gauzatzeko funtzioak; zeregin teknikoak eta bulegokoak

betetzen dituzte. Normalean erakundeen barneko kudeaketan aritzen dira, aurrekontu eta finantzen gaietan, langileria gaietan, informatikan eta agirien kudeaketan. Orokorrean, laguntzaileen oposizio batean aurkeztu ahal izateko gutxienez bigarren hezkuntza amaituta eduki behar da.

Laguntzaile-idazkariak (AST/SC) Bulegoa kudeatzeko eta administrazio laguntzarako lanak betetzea, hala nola espedienteak prestatzea, batzarrak antolatzea eta koordinatzea eta EBko erakundeetako laguntza ekipoen edo beste zerbitzu batzuen beste jarduera asko

Europako funtzionarioen lanbide-karreraren sistemak 16 maila edo graduko karrera-

sistema bat du. Kategorizazio orokor horretan oinarriturik, erakunde eta organo

bakoitzak berezko funtzio-deskribapen bat eta eskudantzia berezi batzuk ditu lanpostu

bakoitzerako. Funtzio-talde bakoitzak (AD edo AST) gradu-kopuru bat du:

ADMINISTRATZAILEAK (AD) 12 GRADU

AD5 AD6AD7AD8 AD9 AD10AD11 AD12 AD13 AD14 AD15 AD16

LAGUNTZAILEAK (AST) 11 GRADU)

AST1AST2AST3AST4 AST5 AST6AST7 AST8 AST9 AST10 AST11

LAGUNTZAILE IDAZKARIAK (AST/SC) 6 GRADU

AST/SC1AST/SC2AST/SC3AST/SC4 AST/SC5 AST/SC6

Page 73:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 71

Administratzailearen karrera AD 5etik AD 16ra bitarteko graduak ditu.

AD 5 gradua unibertsitate tituluak eskuratzeko maila da.

AD 6 edo AD 7 graduetako hautaketa eta kontratazioa postu espezializatuagoetarako

eskaintzen da, eta esperientzia egokiko hainbat urte eskatzen da.

AD 9tik AD 12ra bitarteko graduak bitarteko kudeaketa-postuei dagozkie. Gradu

horietarako hautaketak edo kontratazioak kudeaketaren gaineko esperientzia izatea

eskatzen du.

Zuzendaritza-karguetarako, erakunde bakoitzak bere politika du. Oro har,

unitateburuak AD9tik AD14ra bitarteko graduetan izendatzen dira, eta zuzendariak eta

zuzendari nagusiak, bestalde, AD14/15 eta AD15/16 graduetan egoten dira, hurrenez

hurren.

Laguntzaile karrera AST 1etik AST 11ra bitarteko graduak ditu.

Funtzionario berriak AST 1 edo AST 3 graduetan sartu ohi dira.

AST 1 graduko hautagaiek bigarren hezkuntzako titulua eta esperientzia egokia edo

lanbide prestakuntza egokia izan behar dituzte.

AST 3 graduko hautagaiek bigarren hezkuntzako titulua eta esperientzia egokia edo

lanbide prestakuntza egokia izan behar dituzte.

Laguntzaile-idazkariarren karrerak AST/SC 1etik AST/SC 6ra bitarteko graduak ditu.

Funtzionario berriak AST/SC 1 graduarekin sartu ohi dira.

AST/SC 1 graduko hautagaiek bigarren hezkuntzako titulua eta esperientzia egokia

edo lanbide prestakuntza egokia izan behar dituzte.

AST/SC2 gradua esperientzia handiagoa duten hautagaiei esleitzen zaie (gutxienez 4

urtez).

Page 74:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 72

FUNTZIO TALDEAK – (europar funtzionarioak)

Page 75:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 73

Funtzionarioa izateko

eskakizunak

Funtzionarioak

hautatzeko prozesua

Europako Funtzio publikoan sartzeko betekizun orokorrak hauek dira:

Europar Batasuneko estatu bateko herritarra izatea.

Soldadutzari loturiko betebehar guztiak beteak izatea.

Diren direlako funtzioak betetzeko eskatzen diren moralitate-bermeak eskaintzea.

Diren direlako funtzioak betetzeko behar diren gorputz-gaitasuneko baldintzak

biltzea.

Europar Batasuneko hizkuntzetako bat sakon jakitea, eta behar bezala jakitea

haietako beste bat, bete beharreko funtzioak behar den neurrian.

Funtzionario-erreklutamenduaren xedea da erakunde guztiei gaitasunaren,

errendimenduaren nahiz zintzotasunaren aldetik ezaugarri gorenak dituzten

funtzionarioen zerbitzua bermatzea, funtzionariook ahalik eta oinarri geografikorik

zabalenean hautaturik Batasuneko estatuetako herritarren artean. Lanpostu bat ere ezin

izango da erreserbatu estatu kide jakin bateko herritarrentzat.

Langileak Hautatzeko Europako Bulegoa (EPSO) EBko erakundeetako langile iraunkorrak

hautatzeko oposizioak antolatzeaz arduratzen da: Europako Parlamentua, Europar Batasuneko Kontseilua, Europako Batzordea, Europako Justizia Auzitegia, Kontuen Auzitegia,

Organo aholku-emaileak: Ekonomia eta Gizarte Lantaldea eta Eskualdeen Batzordea,

Erakunde espezializatuak: Arartekoa, Datuen Babeserako Europako Gainbegiralea eta Kanpo Ekintzarako Europar Zerbitzua.

Europako Banku Zentralak, Europako Inbertsio Bankuak eta Europako Inbertsio Funtsak

euren hautaketa-prozesu propioak aplikatzen dituzte.

EBko agentzia eta erakunde deszentralizatuek era guztietako lan-eskaintzak proposatzen

dituzte, bereziki adituentzat.

Kontratazio eskaintzak argitara ditzakete oposiziorik ez dagoenean. Horietako zenbait

baimenduta daude ESPOk eraturiko erreserbako zerrendako pertsonala kontratatzeko

(CAST datu-basea.

Page 76:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 74

Funtzionarioak

hautatzeko prozesu

motak (pertsonal

iraunkorra)

Lehiaketa orokorrak

Pertsonala hautatzeko hiru prozesu mota daude:

LEHIAKETAK (lehiaketa, oposizioa, oposizio-lehiaketa)

OROKORRAK: EBko herritar guztientzat.

BARNEKOAK: lehendik EBko funtzionarioak badirenentzat. Lanpostu hutsak bete

behar dituztenean, erakundeek, lehenik eta behin, aukera hauek aztertzen

dituzte: erakunde barruko lekualdaketak eta igoerak.

beste erakunde batzuetatik gradu bereko funtzionarioak transferitzeko

eskatzea.

LEHIAKETAK EZ DIREN HAUTAPEN PROZESUAK GOI-FUNTZIONARIOENTZAT:

zuzendari nagusi eta zuzendari postuetarako, edo haien baliokideetarako (AD 16, AD

15 eta AD 14 graduak), bai eta salbuespeneko zenbait kasutarako ere, prestakuntza

berezi bat behar duten hainbat postutarako.

LEHIAKETA OROKORRAK, Europako herritar guztientzat irekiak, beheko

graduetarako izaten dira gehienetan: (Administratzaileak AD5- AD7, Laguntzaileak

AST1-AST3 eta laguntzaile idazkariak AST/SC1-AST/SC2).

Oposizio orokorretan, hautagaiaren lanbide gaitasunak egiaztatzeko ebaluazio ariketak eta

probak egiten dira, baita oinarrizko zenbait gaitasn ere. Bilaturiko profilaren arabera

aldatzen da oposizioen formatua.

Oposizioa gainditzen duten hautagaiak erreserba-zerrenda batean inskribatzen dira, eta

horretara jotzen dute erakundeen beren beharren arabera. Hortaz, oposizioen xedea ez

da plaza jakin bat betetzea, baizik eta kontratazio beharretarako erreserba-zerrenda

bat eratzea.

Lehiaketa bakoitza “oposizio deialdi” baten bidez argitaratzen da, eta bertan ematen da

bilaturiko profilari, onartzeko irizpideei eta hautaketa-prozedurari buruzko beharrezko

informazioa. Orokorrean, hautaketa-prozesuak bost eta bederatzi hilabete bitartean irauten

du, deialdia argitaratzen den egunetik aurrera.

Kontratazio iraunkorretarako proba-motei buruzko informazio gehiago:

http://europa.eu/epso/apply/how_apply/permanent/index_es.htm

Page 77:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 75

Hautapen-prozesuak, oro har, bi fase dauzka:

Onarpen fasea: ordenagailu bidezko probetan eta/edo curriculumaren araberako

aurre-hautaketa batean oinarritzen da (profil espezializatuetarako oposizioetan).

Proba baztertzaileak dira, eta badaude arrazoibide abstraktuko zein hitzezko eta

zenbakizko arrazoibideko probak. Eskatzailearen jaioterriko ebaluazio-zentro

batean egin ohi dira.

Ebaluazio fasea: ezaguera espezializatuei buruzko proba bat eginarazten da.

Lanpostua zein den, proba praktikoak, talde-dinamikak, ahozko aurkezpenak eta

elkarrizketak barne har ditzake, gaitasunen arabera. Bruselan egiten da.

Kasu bakoitzean probak eta ariketak bilatzen den profilaren araberakoak dira. Dena dela,

jarraian profil orokorra daukaten unibertsitateko tituludunentzako oposizioen adibide bat

aurkezten da, arlo hauetarako: Europako Administrazio Publikoa, Zuzenbidea, Ekonomia,

Auditoria, etab.

.

Page 78:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 76

Europako

funtzionarioak

kontratatzea

Europako

funtzionarioen

betebehar eta

eskubideak

Ebaluazio fasean puntuaziorik onenak lortzen dituzten izangaiak “erreserbako

zerrenda” batean sartzen dira. Zerrendan, Epaimahaiak izangai bakoitzarentzat

egindako txosten arrazoitua sartzen da. Txosten horretan oinarrituta egingo dira

etorkizuneko kontratazioak.

Europako erakunde edo zerbitzu batek postu huts bat bete nahi duenean, barne-

hautagairik ez baldin badu aurkitzen, zerrenda horietara joko du, eta egoki iruditzen

zaizkion hautagaiak aukeratuko ditu, aurretik ezarritako hurrenkerarik errespetatu behar

izan gabe.

Erakundeek, orduan, aukeratutako hautagaiekin harremanetan jartzen dira, elkarrizketa bat

egiteko. Elkarrizketa hori positiboa bada, interesduna kontratatzeko proposatuko da, eta

azken horrek, dagokion osasun-azterketa egin ondoren, lan-eskaintza ofiziala jasoko du.

Beraz, erakunde bat postu bat hutsik duenean, dagokion zerrendara jo, eta hautagai-

talde txiki bat aukeratzen du, elkarrizketak egiteko eta lanpostu zehatz hori

betetzeko. Horrenbestez, erreserba-zerrendetako hautagaiek ez dute bermaturik

Europar Batasunak kontratatuko dituela, kontratazio hori hutsik geratzen diren

postuen mende baitago.

Profil orokorrentzako “erreserba-zerrendek” hurrengo urtean dagokion profilerako

oposizio-zikloa bukatu arte balioko dute (hau da, urtebetez bakarrik). Beste profil

batzuetarako, epe hori luzatu egin daiteke. Zerrendaren balio-epea bukatzen denean,

izangaiek eskubide edo aukera guztiak galtzen dituzte funtzionario kontratatzeari

dagokionez.

Nolanahi ere, funtzionario guztiek bederatzi hilabeteko praktikaldi bat egin beharko dute,

funtzionario behin betiko izendatu ahal izan baino lehen.

Europako funtzionarioak bere zereginak Europako Batasunaren interesa gida

bakartzat harturik bete behar ditu, ezein gobernuren, agintaritzaren, organizazioren edo

bere erakundetik kanpoko pertsonaren agindurik eskatu eta onartu gabe.

Agintzen zaizkion zereginak objektibotasunez eta inpartzialtasunek eramango ditu

aurrera, bai eta Batasunaren aldera duen leialtasun-betebeharra gordez.

Bere funtzioak betetzean, funtzionarioak ez ditu egingo pertsonalki interesatzen zaion

inongo gairen izapideak, haren independentzia urritzeko moduan. Baimenik ez

duelarik, ez du zabalduko jaso duen informaziorik, dena delako informazioa dagoeneko

jendaurrean jakinarazi denean izan ezik, baita bere funtzioak utzi dituenean ere.

Page 79:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 77

Europako

funtzionarioen lan-

baldintza orokorrak

Lanaldia (aparteko

orduak)

Oporrak

Funtzionario bakoitzaren gaitasun, errendimendu eta jokabideari buruz urtero

txosten bat egingo da. Txosten horretan azalduko da funtzionario bakoitzaren

zerbitzugintza egokia izan den ala ez.

Funtzionarioek badute elkartzeko eskubidea, eta Europako Funtzionarioen sindikatu

edo lanbide-elkarteetako kide izan daitezke, bereziki.

Funtzionario orok lanaldi laburrean lan egiteko baimena eska dezake, eta hura

automatikoki onartzen da, esate baterako, bederatzi urtetik beherako seme-alabez

arduratzeko eskatzen denean, edo ezkontideaz, aurreko edo ondorengo ahaide

batez, edo haurride batez arduratzeko, larri gaixorik edo elbarriturik dagoelako, edo

prestakuntza osagarria lortzeko.

Europako funtzionarioek zerga jakin batzuk ordaindu behar dituzte, haien soldatetatik

kentzen direnak. Era berean, zenbateko batzuk kentzen zaizkie osasun-arriskuak eta beste

prestazio batzuk estaltzeko, hala nola erretiro-pentsioak, eta elbarritasuneko eta

alarguntzako diru-kopuruak.

Zeregin bereziak esleiturik dituzten funtzionario-talde batzuen kasu berezietan izan ezik,

Europako funtzionarioen lanaldiak ez du normalean izango 42 ordu baino gehiago

astean. Zerbitzuaren beharrizanen arabera, funtzionarioa behartu ahal izango da, bere

lanalditik kanpo, erakundearen esanetara egotera, lantokian dela edo bere etxean dela.

Ezin behar daitezke funtzionarioak aparteko orduak egitera, premiazko kasuetan edo

ohiz kanpoko lan-metaketaren kasuan. Inola ere ezin izango dituzte bete 150 ordu baino

gehiago, sei hilabeteko aldi bakoitzean. AD eta AST 5-11 graduetako funtzionarioek

beteriko aparteko orduek ez dute eskubiderik ematen ez konpentsaziorik ez ordainsaririk

jasotzeko.

Funtzionarioek urtean 24 egunetik 30 egunera bitarteko oporrak izateko eskubidea

dute, urte naturaleko. Haurdunek, gainera, hogei asteko baimen baterako eskubidea

dute; erditzeko ustezko eguna baino sei aste lehenago hasiko dira gehienez, eta erditu eta

hamalau astera amaituko dira gutxienez.

Page 80:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 78

Erretiroa

Ordainsaria

Erkidegoko funtzionarioak erretiratzeko adin normala 66 urtekoa da, baina egoera

jakin batzuetan badago erretiroa lehenago eskatzea. Hala eta guztiz ere, funtzionarioek 67

urteetara arte jardunean jarraitzeko ere eska dezakete, edo salbuespenez 70 urtekoa. Hala

denean, ofizioz emango zaio erretiroa adin hori betetzen duen hileko azken egunean.

Funtzionarioen ordainsaria oinarrizko soldata batek, osagarri batzuek eta

indemnizazio batzuek osatzen dute.

Nahitaezko atxikipen batzuen ondoriozko kenketa batzuk egiten zaizkio, azken

horien artean zergak eta gizarte-babeseko sistema berezi baterako kotizazioak

daudela. Gizarte-babeseko sistemak funtzionarioaren eta zuzeneko familiaren

gaixotasuna eta ezintasuna estaltzen ditu.

Osagarri eta indemnizazioak gorabehera, betetzen duten lanari dagokion graduaren eta

gradu horren barruan duten mailaren araberakoa da funtzionarioen oinarrizko ordainsaria.

Gradu bakoitzean bost maila daude, eta horiek ordainsaria ezartzen dute. Erreklutaturiko

funtzionarioak beren graduko lehen mailan sailkatzen dira, salbuespeneko kasuetan izen

ezik.

Maila batean bi urteko antzinatasuna duten funtzionarioak beren graduko hurrengo

mailara igoko dira automatikoki.

Oinarrizko ordainsari hauek urtero berrikusten dira. Kontseiluak erabaki ahal du

ordainsariak moldatzea benetan egokia den ala ez. Batzordearen txosten batean

oinarrituko da, eta horrek bereziki kontuan hartuko ditu bizi-kostuaren bilakaera, EBko

estatuetan soldatek izandako igoera –baldin izan badute–, eta pertsonala erreklutatzeko

beharrizanak.

Page 81:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 79

2010eko uztailaren 1erako ondorioekin, funtzionarioen hileko oinarrizko soldata

(eurotan) ondorengo taulan ageri da (16 GRADU - 5 MAILA) 13

13 Kontseiluaren 1239/2010 zk.dun Erregelamendua (EB), 2014ko abenduaren 16koa

Page 82:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 80

Europako funtzionarioek EBtik kanpoko hirugarren herrialderen batean lan egiten

badute, euroa ez den beste diru batean ordain liteke haien ordainsaria, Batasunaren

dena delako urteko aurrekontu orokorra gauzatzeko erabili diren trukaneurrien arabera

kalkulaturik.

Funtzionario baten ordainsaria, nahitaezko atxikipenak kendu eta gero, koefiziente

zuzentzaile batekin haztatuko da, eta hura % 100 edo gehiago edo gutxiago izango

da, destinoko leku batean edo bestean dauden bizi-baldintzen arabera.

Page 83:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 81

Funtzionarioen barne-

igoerak eta aldaketa

profesionalak

Promozioa izango da dena delako funtzionarioa bere funtzio-taldeko goragoko hurren-

hurrengo graduan izendatzea.

Modu egokian lan egiten duten funtzionarioak goragoko gradu batera igotzen dira. Gradu

bakoitzean hiru-sei urte bitarte egoten da. Errendimendu profesionala ebaluazio eta

promozioko urteroko sistema baten barruan balioztatzen da.

Laguntzaileak (AST) gradu bereko administratzaileen kategoriara (AD) irits daitezke,

baldin eta haien ebaluazioak horrela bermatzen badu eta dagokion gaitasun-azterketa

gainditzen badu (ziurtapen-prozesua).

Karrera osoan zehar badago zerbitzuz aldatzea edo lanbide-profila birbideratzea

(mugigarritasuna). Aukera ematen da, horrela, (erakundeen) hainbat politika eta zerbitzu

ezagutzeko, eta norberaren trebetasunak eta gaitasunak zabaltzeko.

Page 84:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 82

II.4. EUROPAR

BATASUNEKO

BESTE AGENTE

BATZUEN

KONTRATAZIOA

Funtzionario iraunkorrez gain, Europar Batasunak beste langile batzuk ere kontratatzen

ditu, “beste agente batzuk” modalitatean, hau da, iraupen mugatuko kontratuak dauzkaten

langileak. Han, kategoria hauek sartzen dira:

Kontratuzko agenteak (CAST): Eskuzko edo administrazioko laguntza-

zerbitzuetarako kontratatzen dira, edo ahalmen gehigarria emateko, beharrezko

trebakuntza duten funtzionarioen kopurua nahikoa ez denean. Gehieneko iraupeneko

kontratua du, askotan 6 - 12 hilabetekoa baino laburragoa hasierako kontratuan, lan

motaren arabera. EBren zenbait erakundetan, baliteke kontratua mugagabe bihurtzea.

Aldi baterako agenteak: zeregin espezializatuak egiteko edo aldi baterako

kontratatzen dira. Kontratu horien gehieneko iraupena 6 urtekoa izaten da.

Behin-behineko langileak: erakunde batzuek tokiko langileak kontratatzen dituzte

berehalako eta iraupen laburreko (sei hilabete bitarte) kontratuak egiteko, aldi baterako

laneko agentzia batzuen bitartez.

Bekadunak: hiru eta bost hilabete arteko praktikaldiak eskaintzen dira

unibertsitarioentzat; erakunde bakoitzak kudeatzen ditu halakoak.

LA UE.

Page 85:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 83

KONTRATUZKO

AGENTEAK

Kontratuzko agenteak

hautatzeko prozesua

Datu-base batean gordetzen den “erreserba zerrenda” batetik datoz. Zerrenda hori,

EPSOk antolatutako hautaketa-prozedura baten ostean ezarri ohi da.

Kontratuzko Agenteak hautatzeko prozeduren eta oposizio orokorren arteko diferentzia

hau da: hautatzeko prozeduretan izangaiak ez dira ebaluazio zentro batetik igarotzen eta

hautatutako izangaien kopurua ez dago aurretiaz ezarrita.

Prozedura bikoitza da. Lehenengo fasean arrazonamendu-probak edo curriculumaren

araberako aurre-hautaketa egiten da (profilaren arabera):

Profil orokorretan, lehen faseak berbazko arrazonamendu-probak biltzen ditu,

numerikoa eta abstraktua.

Profil espezializatuetan, curriculum bidezko aurrehautaketa baten bidez hasten

prozedura.

Bigarren fasean, gaitasunen araberako proba (idatzia edo ahozkoa edo proba praktikoa

izan daiteke, dagokion arloan, adibidez, testu bat itzultzea).

Aukeraturiko hautagaien izenak hiru urtez gorde ohi dira datu-basean.

Kontratuko agenteak (CAST) daude hainbat prestakuntza mila eskatzen duten zenbait

lanpostutarako, lau funtzio-talderen arabera:

I. Eskuzko eta administrazioko lanak

II. Bulego eta idazkaritza lanak, administrazio kudeaketakoak eta baliokideak

III. Burutzapen, idazketa, kontabilitate eta eginkizun tekniko baliokideak

IV. Aholkularitza, administrazio, hizkuntza eta teknika arloko lan baliokideak.

Page 86:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 84

Kontratuzko agente

izateko eskakizunak

Kontratuzko agenteen

kontratazio

modalitateak

Erakunde bakoitzak proba edo prozedura jakin batzuk ezarri ahal izango ditu kontratuzko

langileak hautatzeko.

EBko kontratuzko agenteak hautatzeko eskatzen diren baldintzak:

a) I. funtzio-taldea: Derrigorrezko eskolatze-aldia betea izatea.

b) II. eta III. funtzio-taldeetan, baldintza hauetako bat:

(1) Titulu baten bitartez egiaztatutako goi-mailako ikasketak.

(2) Titulu baten bitartez egiaztatutako Bigarren Hezkuntzako ikasketa-maila bat, goi-mailako ikasketetara aukera ematen duena, bai eta gutxienez hiru urteko esperientzia profesional egoki bat ere.

(3) Zerbitzuaren onurarako justifikaturik dagoenean, lanbide-heziketa edo pareko esperientzia profesional bat.

c) IV. funtzio-taldean, baldintza hauetako bat:

(1) Unibertsitate-ikasketa osoen mailako heziketa bat, gutxienez hiru urtekoa, eta titulu baten bitartez justifikatua.

Kontratuko agenteak (CAST) kontratatzeko bi modalitate daude:

1. “Kontratatuzko agentea” (I, II; III eta IV funtzio-taldeak):

Eskuzko lanak edo administrazio laguntzako lanak erakunde batean.

EB agentzietan eta beste erakunde batzuetan egiten dute lan, horrelako langile mota

baliatzea aurreikusten denean, EBko ordezkaritzetan edo EBtik kanpoko beste

erakunde batzuetan.

Horrelako agenteen kontratuetan epe luzeagoko aurreikuspenak daude laguntzaileen

kontratuetan baino Bizpahiru urtekoak izaten dira ordezkaritzaren delazio batean.

Kontratua berritzen bada, gutxienez urtebeteko iraupena izango du. Ondorengo

balizko berriztapen oro mugagabea izango da.

Page 87:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 85

2. “Laguntzaile lanetarako kontratuzko agentea” II, III eta IV funtzio-taldeak):

Eskuzkoak edo administrazioko laguntzakoak ez bezalako eginkizunak betetzen

dituzte

Aldi batez dagozkien eginkizunak betetzerik ez duten pertsonen ordezkoak dira (AST

funtzio-taldeko funtzionarioak edo aldi baterako agenteak, eta, salbuespenez, AD

taldekoak diren eta oso lanpostu espezializatua betetzen duten funtzionarioak edo aldi

baterako agenteak, salbu eta Unitateburuaren, zuzendariaren, zuzendari nagusiaren

edo baliokideen lanpostuak).

Hasieran urtebeterako hitzartzen dira kontratuak. Berritzen bada, oro har 2 urtekoa izaten

da, halako moldez non guztira 3 urteko iraupena izango baita. I

Kontratuzko agenteak lau funtzio-taldetan banatzen dira eta horietako bakoitza mailtan

azpibanatzen da (18). Sailkapen horren arabera, erakunde edo organismo bakoitzak lanen

eta erantzukizunen deskribapena ezartzen du.

FUNTZIO-TALDEA GRADUAK ATAZAK KONTRATUZKO

AGENTEAK KONTRATUZKO

AGENTE LAGUNTZAILEAK

IV 13 - 18

Zuzendaritza, azterlan, hizkuntza eta teknika arloko lan baliokideak, funtzionarioen edo aldi baterako agenteen ikuskaritzapean eginikoak

III 8 - 12

Burutzapen, idazketa eta kontabilitate lanak eta bestelako ataza tekniko baliokideak, funtzionarioen edo aldi baterako agenteen ikuskaritzapean eginikoak

II 4 - 7

Bulego eta idazkaritza, administrazio kudeaketa eta bestelako lan baliokideak, funtzionarioen edo aldi baterako agenteen ikuskaritzapean eginikoak

I 1 - 3 Eskuzko eta administrazio laguntzako lanak, funtzionarioen edo aldi baterako agenteen ikuskaritzapean eginikoak

Page 88:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 86

Kontratuzko agenteen

lan-baldintzak

Kontrtuzko agenteen

ordainsariak

Funtzionarioei lan-orduen aldetik, aparteko orduen aldetik, lantokian edo etxean

esanetara egotearen aldetik zein oporren eta baimenen aldetik aplikagarri zaizkien

xedapenak, oro har eta analogiaz, kontratuzko agente horiei ere aplikatuko zaizkie.

Kontratuzko agenteen ordainsaria ondorengo soldata-baremoan oinarritzen da (18

GRADU, ZAZPI MAILA), 2012eko uztailaren 1erako ondorioekin 14 - hileko oinarrizko

soldata, eurotan-

14 Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2014ko apirilaren 16ko 423/2012 (EB) Erregelamendua

Page 89:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 87

Kontratuzko agenteen

langabezia-

prestazioak

Kontratuzko agenteen

kontratua desegitea

EBko erakundeetako batean postua utzi ondoren, lanik gabe dauden aldi baterako

agente ohiek (zerbitzua gutxienez sei hilabetez eman dutela) langabeziako diru-kopuru

baten onura jasoko dute, kontratua diziplinazko arrazoiengatik edo postuari uko

egiteagatik desegiten denean izan ezik.

Prestazio hori aldi baterako agenteak lanpostua utzi zuenean zeukan oinarrizko

soldataren arabera finkatzen da: oinarrizko soldataren %60 lehen hamabi hilabeteetan

(urtebete); % 45 hogeita laugarren hilabetera arte (bigarren urtea); eta %30 hogeita

hamaseigarren hilabetera arte (hirugarren urtea).

2012ko uztailaren 1erako ondorioekin15, eta oinarrizko soldaten berrikuspen-sistema bera

erabilita, langabeziako prestazio horiek beheko eta goiko muga batzuk dauzka, hilean

1.347,89 eta 2.695,79 euro, hain zuzen. Nolanahi ere, langabeziako prestazioaren

gehieneko denbora hogeita hamasei hilabete bada ere, ezin gaindi daiteke emandako

zerbitzuak izan duen iraupen osoaren herena..

Aldi baterako agentearen kontratua ondorengo kasuetan amaitzen da:

Agenteak 66 urte betetzen dituenean.

Iraupen zehatzeko kontratuetan, kontratua ezarritako egunean edo, bestela,

aurreabisu-epea amaitzean, erakundeari edo agenteari kontratua mugaegunera

iritsi baino lehen desegiteko ahalmena eman baldin bazaio.

Iraupen mugagabea duten kontratuetan, kontratuan ezarritako aurreabisu-epea

amaitzean.

15 Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2014ko apirilaren 16ko 423/2012 (EB) Erregelamendua

Page 90:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 88

ALDI BATERAKO

AGENTEAK

Aldi baterako agente

motak

Aldi baterako

agenteen eginkizunak

Aldi baterako agenteak

hautatzeko prozesua

Aldi baterako

agenteen lan-

baldintzak

Aldi baterako agenteak dira aldi baterako izaera eman zaien lanpostu bat betetzen dutenak

edo, bestela, lanpostu iraunkor bat aldi baterako betetzen ari direnak.

Aldi baterako lanpostu bat betetzen duten agenteak: iraupen zehatz batekoak

izan daitezke edo iraupen mugagabea izan dezakete. Lehen kasuan, kontratuak

behin bakarrik berritu daitezke iraupen jakin baterako, eta ondoren berritzen baldin

badira, iraupen mugagabe baterako berrituko da beti.

Lanpostu iraunkor bat aldi baterako betetzen duten agenteak: kontratuek ez dute

lau urte baino gehiago irauten normalean, eta behin bakarrik berri daitezke, bi urtez

gehienez.

Espezializazio handiko askotariko zereginak egiteko kontrata daitezke aldi baterako

agenteak, denboran gehienez sei urtera mugaturik.

Funtzionarioen Estatutuko xedapen asko aldi baterako agenteei ere aplikatzekoak dira.

Bereziki, EBko funtzionarioentzako graduen eta mailen araberako kategorizazio bera

(AD eta AST) eta onartzeko eskakizun berberak aplikatzen dira.

Erakunde bakoitzak proba edo prozedura jakin batzuk ezarri ahal izango ditu behin-

behineko langileak hautatzeko; halakoak, hala dagokionean, Langileak Hautatzeko

Europako Erkidegoetako Bulegoan (EPSO) egin ahal izango dira. Aldi baterako agenteen

probaldia ezin izango da izan sei hilabetetik gorakoa.

Funtzionarioei lan-orduen aldetik, aparteko orduen aldetik, lantokian edo etxean

esanetara egotearen aldetik zein oporren eta baimenen aldetik aplikagarri zaizkien

xedapenak, oro har eta analogiaz, aldi baterako langile horiei ere aplikatuko zaizkie.

Era berean, ordainsaria ukitzen dituzten xedapenak ere aplikatzekoak izango zaizkie:

oinarrizko soldatak (gradu eta mailen arabera), familia-osagarriak eta indemnizazioak, eta

birdoitzeko baldintzak.

Page 91:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 89

Aldi baterako

agenteen langabezia-

prestazioak

Aldi baterako

agenteen kontratua

desegitea

EBko erakundeetako batean postua utzi ondoren, lanik gabe dauden aldi baterako agente

ohiek (zerbitzua gutxienez sei hilabetez eman dutela) langabeziako diru-kopuru baten

onura jasoko dute, kontratua diziplinazko arrazoiengatik edo postuari uko egiteagatik

desegiten denean izan ezik.

Prestazio hori aldi baterako agenteak lanpostua utzi zuenean zeukan oinarrizko

soldataren arabera finkatzen da: oinarrizko soldataren %60 lehen hamabi hilabeteetan

(urtebete); % 45 hogeita laugarren hilabetera arte (bigarren urtea); eta %30 hogeita

hamaseigarren hilabetera arte (hirugarren urtea).

2012ko uztailaren 1erako ondorioekin16, ta oinarrizko soldaten berrikuspen-sistema bera

erabilita, langabeziako prestazio horiek beheko eta goiko muga batzuk dauzka, hilean

1.347,89 eta 2.695,79 euro, hain zuzen.

Nolanahi ere, langabeziako prestazioaren gehieneko denbora hogeita hamasei hilabete

bada ere, ezin gaindi daiteke emandako zerbitzuak izan duen iraupen osoaren herena.

Aldi baterako agentearen kontratua ondorengo kasuetan amaitzen da:

Agenteak 66 urte betetzen dituenean.

Iraupen zehatzeko kontratuetan, kontratua ezarritako egunean edo, bestela,

aurreabisu-epea amaitzean, erakundeari edo agenteari kontratua mugaegunera

iritsi baino lehen desegiteko ahalmena eman baldin bazaio.

Iraupen mugagabea duten kontratuetan, kontratuan ezarritako aurreabisu-epea

amaitzea.

16 Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2014ko apirilaren 16ko 423/2012 (EB) Erregelamendua

Page 92:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 90

II.5. AUZIAK

EUROPAKO

FUNTZIO

PUBLIKOAN

Funtzio Publikoaren Europar Batasuneko Auzitegiak Europar Batasunaren eta haren

agenteen arteko auziak ebazten ditu, EBFTren 270. artikuluan xedatuta dagoenaren

arabera. Horrek esan nahi du urtean gutxi gorabehera 120 auzi ebazten direla.

Batasuneko erakundeetako langileak 35.000 lagun inguru dira.

Auzi horiek ez dira bakar-bakarrik berezko lan-harremanen inguruko gaiei buruzkoak

(ordainsariak, karreraren bilakaera, kontratazioa, diziplinazko neurriak, eta abar); horiez

gain, gizarte-segurantzaren erregimenari buruzkoak ere izan daitezke (gaixotasuna,

zahartzaroa, elbarritasuna, lan-istripuak, familia-osagarriak, eta abar).

Eskuduna da, era berean, kolektibo berezi eta zehatz batzuen inguruko auzietarako, batez

ere Eurojusteko, Europoleko, Europako Banku Zentraleko eta Barne Merkatua

Harmonizatzeko Bulegoko (OAMI) langileei dagokienez.

Haren egoitza Luxenburgon dago, eta arlo juridikoan esperientzia handian duten zazpi

epailek osatzen dute. Haiek Kontseiluak izendatzen ditu, sei urteko epe berrigarritan.

Funtzio Publikoaren Auzitegiak ematen dituen ebazpenei kasazio-errekurtsoa jar dakieke,

bi hilabeteko epean, Auzitegi Orokorraren aurrean, zuzenbideko gaietara mugatuta.

Prozedurari buruzko argibide gehiago hemen:

http://curia.europa.eu/jcms/jcms/Jo2_9041/#proc%C3%A9dure

Page 93:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 91

II.6. NOLA JAKIN ZER

LAN-AUKERA

DAUDEN EB-KO

ERAKUNDEETAN

EBko langileak

hautatzeko bulegoa

Europar Batasuneko langileak hautatzeko prozesuaren formatua era batekoa edo

bestekoa da kontratu motaren (funtzionario iraunkorra, aldi baterako agentea edo

kontratuzko agentea) eta eskatutako profilaren arabera. Zehazki, lanpostu bakoitzeko

langileak hautatzeko ohiko agenteak honako taula honetan laburtzen dira:

KONTRATU MOTA LANPOSTUA HAUTAKETA-PROZESUA

KONTRATU IRAUNKORRAK FUNTZIONARIOAK EPSO

BESTE KONTRATU BATZUK

KONTRATUZKO AGENTEAK EB-KO ERAKUNDEAK

ALDI BATERAKO AGENTEAK EB-KO ERAKUNDEAK

BEHIN-BEHINEKO BATERAKO

LANGILEAK ALDI BATERAKO LAN AGENTZIAK

BEKADUNAK EB-KO ERAKUNDEAK

ZERBITZU-EGINKIZUNEKO

ESTATUETAKO ADITUAK

HERRIALDE BAKOITZAK EB-N

DAUKAN ORDEZKARITZA

IRAUNKORRA

EBren Langileak Hautatzeko Europako Bulegoaren (EPSO) Interneteko web guneak

informazio zehaztua eta eguneratua eskaintzen du Europar Batasuneko funtzionarioen

etorkizuneko eta uneko deialdiei buruz (kontratu iraunkorrak), baina EBko Beste

Agente batzuk kontratatzeko prozesu jakin batzuei buruzko informazioa ere

eskaintzen du.

http://europa.eu/epso/apply/jobs/index_en.htm

http://blogs.ec.europa.eu/eu-careers.info/

Page 94:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 92

EBko erakundeen eta

beste organo

batzuen web

guneetan ageri den

informazioa

Kontratu iraunkorrak

EPSOren laguntza jasotzen duten EBko erakunde eta organismoen web guneetan kontratazioari

buruz ageri den informazioa:

Europako Batzordea

Europako Parlamenta

Europar Batasunaren Kontseilua

Justizia Auzitegia

Kontuen Auzitegia

Europako Ekonomia eta Gizarte Batzordea

Erregioen Batzordea

Europako Herriaren Defendatzailea

Datak Babesteko Europako Ikuskaritza

Kanpo Ekintzako Zerbitzu Europarra

Hautaketa-prozesu propioak antolatzen dituzten erakundeak:

Europako Inbertsio Bankua

Europako Banku Zentrala

Europako Inbertsio Funtsa

Page 95:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 93

Praktikak

EBko agentzia eta organismo deszentralizatuek mota guztietako lan eskaintzak

proposatzen dituzte, bereziki espezialistentzat, kontratazio-zerrendak argitaratuz.

Agentzia batzuek EPSOk eratutako erreserba-zerrendatik (kontratuzko agenteen CAST

datu-basea) datozen langileak kontratatzeko baimena daukate.

Agentzien zerrenda, herrialdeka:

http://europa.eu/agencies/inyourcountry/index_es.htm

Praktikak eskaintzen dituzten erakundeak:

Europako Parlamentua

Europar Batasunaren Kontseilua

Europako Batzordea

Justizia Auzitegia

Kontuen Auzitegia

Europako Ekonomia eta Gizarte Batzordea

Erregioen Batzordea

Europako Inbertsio Bankua

Europako Bank Zentrala

Europako Obussmann

Europar Batasuneko erakundeetako praktikei buruzko argibide gehiagorako:

http://europa.eu/about-eu/working-eu-institutions/graduates/index_es.htm#top

Page 96:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 94

EBren egunkari

ofiziala

Europar Batasunaren Aldizkari Ofiziala egunero argitaratzen da 24 hizkuntzatan, eta L

saila (legedia) eta C saila (informazioa, abisuak eta EBko legedia) dauzka.

C sailean (Komunikazioak eta informazioak), A eranskinetan, EBko erakundeek

langileak kontratatzeko lehiaketen deialdiak sartzen dira (badago harpidetza berezi bat

halako iragarkietarako bakarrik). Deialdi horiek EBko estatuetako tirada handieneko

egunkarietan ere argitaratzen dira.

EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu) Europar Batasuneko testu juridikoak sakonki

eskaintzen dituen datu-base bat da, Europar Batasunaren Aldizkari Ofiziala barne.

Sistemak zenbait bilaketa-metodo ditu. Europar Batasuneko erakundeetan lan egiteko

deialdi jakin bat bilatzeko, esteka hau erabil daiteke:

http://eur-lex.europa.eu/JOIndex.do?ihmlang=es

Page 97:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 95

Europako

Batzordearen

ordezkaritza

Espainian

Europar Batzordeak EBko estatuetan dauzkan ordezkaritzen eginkizun nagusietako

bat da Europar Batasuna herritarrengana hurbiltzea eta haiei tresnak, dokumentazioa eta

informazioa eskaintzea bere jardunari buruz.

Espainiako Ordezkaritzaren web orrian Europar Batasuneko erakundeetan hutsik dauden

lanpostuei buruzko informazio xehatua aurki daiteke, esteka honetan:

http://ec.europa.eu/spain/trabajar-y-estudiar-en-la-ue/empleo/index_es.htm

Page 98:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 96

Espainiaren

ordezkaritza

iraunkorra EBn

Espainiak EBn duen ordezkaritza iraunkorrak ere eskatzen du hutsik dauden lanpostuekin

eta Europar Batasunean lan egitearekin lotutako bestelakoak.

http://representacionpermanente.eu/trabajar-en-la-ue

Page 99:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 97

III. MUGIGARRITASUNAREN IKUSPEGIA EUROPAR BATASUNEKO LAN-MERKATUAN

III.1. EB-KO

LANAREN

MUGIGARRITASUNA

RI BURUZKO

ESTATISTIKAK

Langile

komunitarioen

mugigarritasuna EBn

2013an, 7 milioitik gorako herritar komunitariok egiten zuten lan eta eurena ez den EBko herrialde batean bizi ziren. EBko enplegu osoaren %3,3 ziren. Gainera, 7 milioi horri gehitu behar zaizkio herrialde batean bizi eta beste batean lan egiten zuten 1,1, milioi herritar (mugaz gaindiko langileak), eta urtean 1,2 milioi inguru beste herrialde batera joandakoak dira epe laburreko aldi baterako joanaldietan. Espainian, beste estatu batean lan egiten duten 232.000 langile nazionalak Espainiako enpleguaren %1,4 ziren, langile hauen EB barruko emigrazioa baino askoz portzentaje txikiagoa: kroaziarrak (enplegu nazionalaren %15,5), errumaniarrak (%14), portugesak (%12,7), lituaniarrak (%12,2) eta irlandarrak (%10).

Page 100:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 98

Eurena ez den herrialde batean lan egiten duten langile komunitario horien helmugen

artean, hauexek nabarmentzen dira: Alemania (1,9 milioi langile) eta Erresuma Batua

(1,5 milioi).

Alabaina, kopuru erlatiboetan, Luxenburgo dago lehen postuan sailkapenean, zeren eta

beren lurraldean lan egiten duten 109.600 langileak enplegu nazionalaren %45,9 baitira.

Espainian, beste estatu kide batzuetako 764.600 langileak enplegu nazionalaren

%4,6.

Page 101:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 99

Beste herri batean

bizi izan diren edo

lan egin duten

pertsonen %

EUROSTATek emandako datuen arabera, atzerritarren komunitarioen jarduera-tasa

herritar nazionalen jarduera-tasa eta atzerritar ez komunitarioen tasa baino askoz

handiagoa da. 2013an, hauexek izan ziren jarduera-tasak, hurrenez hurren: %80,7

atzerritar komunitarioak, %76,5 herritar nazionalak eta %71,4 atzerritar ez komunitarioak.

Hortaz, EBko migranteek harrerako estatuko kideetako herritarrek baino aktiboak

izateko joera handiagoa dute ekonomiaren aldetik.

28KO EB-KO JARDUERA-TASEN BILAKAERA, 20-64 URTEKOAK HERRITARREN NAZIONALITATE-TALDEEN ARABERA (NAZIONALAK ETA ATZERRITARRAK, 2007-13)

HERRITARREN JARDUERA-TASA NAZIONALITATE-TALDEEN ETA ADINAREN ARABERA, 2013

Espainian, aldiz,

jarduera-tasarik

handiena atzerritar ez

komunitarioei dagokie

(%82,5), atzerritarren

tasaren oso antzeko

maila alegia (%82,4)

Page 102:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 100

Atzerritar

komunitarioen

langabezia-tasa

Atzerritar

komunitarioen

enplegu tasa

Atzerritar komunitarioen langabezia-tasa herritar nazionalen tasa baino pixka bat

handiagoa da, eta atzerritar ez komunitarioen tasa baino askoz txikiagoa).

28KO EB-KO LANGABEZIA-TASEN BILAKAERA, 20-64 URTEKOAK HERRITARREN NAZIONALITATE TALDEEN ARABERA. 2007-13

ENPLEGU TASAK, 20-64 URTEKOAK, HERRITARREN NAZIONALITATE-TALDEAREN

ETA SEXUAREN ARABERA, 2013

2013an, herritar nazionalen

enplegu tasak % 68,9ra iritsi

zen. Atzerritar komunitarioen

enplegu-tasa, berriz,

handiagoa izan zen, %70,7.

Atzerritar ez komunitarioek

enplegu tasa txikiagoa dute,

%56koa hain zuzen.

Page 103:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. KAPITULUA: EB-N LAN EGITEKO MUGIGARRITASUNA 101

III.2. EUROPAKO

ERAKUNDEETAKO

LANARI BURUZKO

ESTATISTIKAK

Europar Batzordeko

funtzionario kop.

2014ko azaroko azken datu eskuragarrien arabera, 23.635 funtzionario eta aldi

baterako agente ari dira lanean Europar Batzordean19. Haietatik 13.000 baino gehiago

Administratzaileen funtzio-taldean ari dira lanean. Guztira 1.678 Espainiako herritarrak

dira.

19 FUNTZIONARIOAK EUROPAKO BATZORDEAN http://ec.europa.eu/civil_service/about/figures/index_es.htm

Page 104:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: IKASTEKO MUGIGARRITASUNA EB-N 102

I. EB-REN JARDUNAREN OINARRIAK HEZKUNTZAREN ETA PRESTAKUNTZAREN ARLOAN103

II. HEZKUNTZA ETA PRESTAKUNTZA ARLOKO ESPARRU ESTRATEGIKOA 2020RAKO: ....... 106

ERASMUS + ........................................................................................................................................ 106

II.1. MUGIGARRITASUNA HEZKUNTZAREN ETA PRESTAKUNTZAREN ARLOAN ... ¡Error!

Marcador no definido.

II.2. BATERAKO MASTERRAK ............................................................................................ 114

II.3. MAILEGUEN BERMEA MASTERREN IKASLEENTZAT .............................................. 114

II.4. JEAN MONNE EKIMENA ............................................................................................. 115

III. NOLA EZAGUTU EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO AUKERAK........................................ 117

III.1. EB-KO IKASLEENTZAKO MUGIGARRITASUN PROGRAMEI BURUZKO INFORMAZIOA . 117

III.2. ATARI INTERESGARRIAK ........................................................................................... 118

III.3. BIZKAIKO UNIBERTSITATEAK ................................................................................... 120

IV. EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNAREN PANORAMA¡ERROR! MARCADOR NO DEFINIDO.

IV.1. IKASLEEN MUGIGARRITASUNA EUROPAN ............................................................. 121

Page 105:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 103

I. EB-REN JARDUNAREN OINARRIAK HEZKUNTZAREN ETA PRESTAKUNTZAREN ARLOAN

Eremu estrategikoan

Hezkuntzan eta

Prestakuntzan

2020rako

Europar Batasunak hainbat jarduera eramaten ditu aurrera EBko herritarren

HEZKUNTZAREN eta PRESTAKUNTZAREN alorrean, Europar Batasunaren

Funtzionamenduari Buruzko Tratatuko 165. eta 166. artikuluetan jasoriko xedapenak

oinarri harturik.

“Hezkuntza eta prestakuntza 2020” (ET 2020) hezkuntzaren eta prestakuntzaren arloko

Europako lankidetzarako esparru estrategikoa da. Lehengo “Hezkuntza eta Prestakuntza”

(ET 2010) lan-programan oinarrituta dago.

Esparru horrek EBko estatu guztientzako estrategiazko helburu bateratuak ezartzen ditu,

bai eta helburuok erdiesteko printzipio batzuk ere, aldizkako lan-ziklo bakoitzerako

lehentasunezko arloak dituzten lan-metodo batzuekin batera.

Helburu estrategikoak:

Etengabeko ikaskuntza eta mugigarritasuna egia bihurtzea.

Hezkuntzaren eta prestakuntzaren kalitatea eta eraginkortasuna hobetzea

Zuzentasuna, gizarte-kohesioa eta herritartasun aktiboa sustatzea

Sormena eta berrikuntza areagotzea, enpresa-espiritua barne, hezkuntzaren eta

prestakuntzaren maila guztietan.

PRESTAKUNTZA - EBFTko 166. artikulua:

«Estatu kideen ekintzak indartzeko eta osatzeko POLITIKA garatuko du

Batasunak LANBIDE-HEZIKETARI DAGOKIONEZ, lanbide-heziketaren edukiari eta

antolamenduari buruz estatuek daukaten erantzukizuna osorik errespetatuz».

HEZKUNTZA - EBFTko 165. artikulua:

«Batasunak KALITATEZKO HEZKUNTZA garatzen lagunduko du, estatu kideen

arteko lankidetza sustatuz, eta, premiazkoa izanez gero, estatuon ekintza bultzatuz

eta osatuz, betiere estatuen erantzukizunak errespetatuz irakaskuntzaren edukiei eta

hezkuntza-sistemaren antolamenduari dagokienez, eta kultura- eta hizkuntza-

aniztasuna errespetatuz».

Page 106:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 104

ET 2020

inplementatzeko

eragileak

1. Hezkuntza eta

Kultura ZN

Hezkuntza eta prestakuntzako Europarko lankidetzako lan-metodoak eraginkorrak eta

malguak izan daitezen, zenbait lan-ziklo ezarri ditu eremuak 2020. urtera arte. Elkarrekin

ikasteko ekimenen bidez gauzatuko da lankidetza, mandatu, egutegi eta emaitzen plan

zehatzak oinarri hartuta.

Zenbait organok parte hartzen dute lankidetza hori osatzen duten ekimenak taxutu eta

gauzatzen:

1) Europako Batzordea Hezkuntza eta Kulturako Zuzendaritza Nagusia: Programen

diseinua.

2) Hezkuntzaren, Ikus-entzunezkoen eta Kulturaren arloko Agentzia Betearazlea:

zentralizatutako ekintzak burutzea.

3) Agentziak. Estatu kideetako Agentziak: deszentralizatutako ekintzak burutzea.

Jarraian haietariko bakoitzaren zeregina aztertuko da.

Europako Batzordeko Hezkuntza eta Kulturako Zuzendaritza Nagusiak Europako

hezkuntza-aniztasunaren alderdi onuragarri guztiak gordetzen laguntzen du;

alderdiok aprobetxatzen ditu haiexen kalitatea hobetzeko, ikasteko aukeretarako oztopoak

kentzeko, eta XXI. mendeko hezkuntzazko beharrizanak asetzeko.

http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/index_en.htm

Page 107:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 105

2. EACEA Agentzia

betearazlea

3. Agentzia nazionalak

Agentzia betearazlea EACEA (Education, Audiovisual & Culture Executive Agency)

Europako programan zenbait zati zentralizatu kudeatzeaz arduratzen da, zehazki

hezkuntzaren, kulturaren, ikus-entzunezkoen, kirolaren, herritarren eta boluntarioen arloan.

Europar Batzordearen hiru zuzendaritza nagusi “matrizeen” ikuskaritzapean egiten du lan

hori:

EAC ZN: (Education and Culture): Hezkuntza eta Kulturako ZN.

Komunikazioko Zuzendaritza Nagusia (Communication): Komumikazioko ZN.

Laguntza Humanitarioko eta Babes Zibileko ZN (Humanitarian Aid and Civil

Protection): Laguntza Humanitarioko eta Babes Zibileko Zuz. Nagusia.

Hezkuntzari eta Prestakuntzari dagokionez, EAECEA da, beraz, arlo zentralizatuak

kudeatzeko arduraduna. Hauexetan ikus daitezke: http://eacea.ec.europa.eu/about-

eacea_en

Hala ere, Hezkuntza eta Prestakuntza Programen zati bat modu deszentralizatuan

kudeatzen da, parte hartzen duten herrialde guztietan dauden estatu-mailako agentzien

bitartez Agentzia nazionalak.

Espainian, “Europako Hezkuntza Programen Erakunde Autonomoak” (OAPEE)

Erasmus+ programa berriaren ekintza deszentralizatuak koordinatuta kudeatzeko

eginkizuna du hezkuntzaren eta prestakuntzaren arloan, betiere aurrekontuen kudeaketa,

balizko onuradunei jakinaraztea eta Europako funtsen kudeaketa eraginkorra eta gardena

barne.

Gainera, OAPEEk laguntza teknikoa eta aholkularitza ematen die ekintzen balizko

onuradunei eta jarraipena egiten du aurreikusitako ekintzek beren emaitzak lor ditzaten.

Helbide honetan jar zaitezkete harremanetan OAPEErekin:

Page 108:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 106

II. EUROPAR BATASUNAREN HEZKUNTZARI ETA PRESTAKUNTZARI BURUZKO PROGRAMAK: ERASMUS +

Erasmus +

programaren alderdi

berri nagusiak

Europar Batasunak, 2014ko urtarrilean, Erasmus + programa berria abiarazi zuen 2014-

2020rako.

Erasmus + Erasmus + programak hezkuntza, prestakuntza, gazteria eta kirol programa

zaharrak programa bakar batekin ordezten ditu. Programa bakar horretan, parte hartzeko

arauak eta prozedurak errazagoak izango dira. Programa berriak asmo handiagoak

dauzka, eta izaera estrategikoagoa ere bai. Aldi berean helburu nagusiak mantentzen ditu,

gaitasunak eta enplegagarritasuna hobetzea, eta hezkuntza, prestakuntza eta gazteriako

sistemak modernizatzeko laguntza ematea.

Alderdi berri nagusiak honela laburbildu ahal dira:

Lehengo aldiz kirolari buruzko programak sartzen dira.

Bere finantzazioa % 40 handitzen du eta irizpideak hobeto harmonizatzen

ditu goi mailako hezkuntzako ikasleen beken zenbatekoa ezartzeko. Irizpide

nagusia destinoko herria izango da. Hala, bekaren zenbatekoa jatorrizko herriko

bizi-mailaren araberakoa izango da, destinoko herriko bizi-mailarekin alderatuta

Jarraian, kontuan hartuko dira bigarren mailako beste irizpide batzuk, adibidez

ikasleak atzerrian ikastea edo praktikaldi bat egitea aurreikusi duen.

Orain Erasmus + ikasle moduan atzerrian behin baino gehiagotan ikasi eta

trebatzeko aukera egongo da.

Ikasle helduen eta eskola-aldiko hezkuntzakoen mugigarritasun

indibidualerako aurrerantzean ez da egongo laguntzarik, ez bada elkarte

estrategiko baten barruan.

Maileguen bermerako mekanismo bat aurreikusten da, masterretako ikasleei

programa oso bat beste herri batean finantzatzen laguntzeko.

Elkarteen artean bi motatako elkarteak egongo dira: alde batetik, Ezagutzarako

Aliantzak (goi mailako hezkuntzako erakundeen eta enpresen arteko elkarteak),

eta bestetik, Gaitasun Sektorialetarako Aliantzak (hezkuntzaren eta lanbide-

heziketaren hornitzaileen eta enpresen arteko elkarteak).

Goi mailako hezkuntzaren nazioarteko dimentsioa lantzen duten programak

integratzen ditu, orain arte berezita baitzeuden (kanpo harremanetako programa

zaharrak).

Page 109:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 107

Programaren izena

Programak 2014-2020

Hona hemen Erasmus + programaren egitura berria:

Oharra: programa edo arlo horietako batzuk zentralizatuta daude eta, beraz Agentzia Betearazleak kudeatuta

daude (EACEA). Beste batzuk, berriz, deszentralizatuta daude eta agentzia nazionalek kudeatzen dituzte.

Ondoren, 1. Funtsezko ekintzaren (KA1) eta Jean Monnet ekimenaren jarduerak aztertuko ditugu, herritarren mugikortasunarekin lotuak hezkuntzaren eta prestakuntzaren eremuan.

Erasmo Rotterdamgoa Holandako filosofoa, teologoa eta humanista izan zen (1465-1536). Gizakiak landutako arlo guztietan, pentsaera dogmatikoaren aurkakoa izan zen. Europako zenbait herrialdetan bizi eta lan egin zuen; adibidez, Frantzia, Italia, Erresuma Batua, Suitza eta Alemania. Herrialdeotan guztiotan, beste herrialde batzuekiko harremanek soilik eman ahal zizkioten ezagupenaren, esperientziaren eta pertzepzioen bila ibili zen. Europako Errenazimentuko ordezkari nagusietariko bat da. Erasmoren lorpen nagusia garai

hartan Europako garapenean eragin erabakigarria edukitzea izan zen.

A) JARDUERA NAGUSIAK

1. JARDUERA NAGUSIA: IKASKETARAKO MUGIGARRITASUN INDIBIDUALA (KA 1): 1. Mugigarritasuna hezkuntzaren, trebakuntzaren eta gazteriaren arloetan 2. Boluntariotzarako Europar Zerbitzuaren eskala handiko ekitaldiak 3. Baterako masterrak 4. Maileguen bermea masterretako ikasleentzat

2. JARDUERA NAGUSIA: ERAKUNDE ARTEKO LANKIDETZA, BERRIKUNTZARAKO ETA JARDUNBIDE ONEN ELKARTRUKERAKO (KA 2) 1. Elkarte estrategikoak 2. Ezagutzarako aliantzak eta Gaitasun sektorialetarako aliantzak 3. Plataforma informatikoak (e-Twinning, EPALE eta Europako gazteriaren ataria) 4. Lankidetza hirugarren herriekin

3. JARDUERA NAGUSIA: POLITIKAK ERABERRITZEAREN ALDEKO LAGUNTZA (KA 3) 1. Koordinazio-metodo irekia eta Europako seihilekoa 2. Prospekzio-ekimenak 3. Aintzatespeneko Europako tresnak 4. Emaitzen ustiapena eta hedapena 5. Elkarrizketa politikoa

B) JEAN MONNET JARDUERAK:Europaren integrazioa

C)KIROLAREN ALDEKO EKINTZA D) GAZTEAK: boluntarioak eta gazteen trukeak

Page 110:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 108

II.1.

MUGIKORTASUNA

HEZKUNTZAREN

ETA

PRESTAKUNTZARN

ARLOAN

1. Goi mailako

hezkuntza

Erasmus + programako 1. Jarduera nagusiko ekintzen lehen atala, hezkuntzaren,

trebakuntzaren eta gazteriaren arloetan ikasketa helburu duen mugigarritasun

indibidualari buruzkoa da. Ekintza hauek aurreikusten dira, parte-hartzaileen ezaugarrien

arabera:

1. Mugigarritasun proiektuak goi mailako hezkuntzako langile eta ikasleentzat

(“Erasmus” programa zaharra).

2. Mugigarritasun proiektuak lanbide heziketako langile eta ikasleentzat

(“Leonardo da Vinci” programa zaharra).

3. Mugigarritasun proiektuak eskola hezkuntzako langileentzat (“Comenius”

programa zaharra).

4. Mugigarritasun proiektuak helduen hezkuntzako langileentzat (“Grundtvig”

programa zaharra).

Banakako mugikortasn ekintza horiek guztiak deszentralizatuta daude, eta Agentzia

Nazionalek kudeatuta daude.

1. Goi mailako hezkuntzako langile eta ikasleentzako mugigarritasun proiektuek

(“Erasmus” programa zaharra) parte-hartzaileei aukera ematen diete atzerrian ikasketen

eta/edo praktiken aldi bat egiteko, Goi Mailako Hezkuntzarako Erasmus Unibertsitate

Gutuna (ECHE) sinatu duen goi mailako hezkuntzako erakunde batean.

Erasmus unibertsitate gutunak bermatzen du Batzordearen kalitate-baldintzak eta

eskakizunak betetzen direla, programan parte hartzen duten erakundeek

mugigarritasunaren onuradunei eman behar dieten laguntzari dagokionez.

Ikasketetarako mugigarritasun-aldiek 3 eta 12 hilabete bitarteko iraupena izan behar dute,

eta praktiketarako badira, 2 eta 12 hilabete bitartekoa. Agentzia Nazionalek erabakiko dute

iraupen zehatza.

Ikasleen kasuan, onuradunak goi mailako hezkuntzako erakunde batean matrikulatuta

egon behar dira, baldin eta erakunde horretan egindako ikasketen bidez graduko titulua

edo hirugarren mailako beste edozein titulazio lortzen bada –doktoregoa barne–.

Page 111:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 109

Goi mailako

hezkuntzako ikasleen

beken kopurua

ezartzeko irizpideak

Ikasle berberak mugigarritasun-bekak jaso ditzake gehienez 12 hilabeterako guztira,

ikasketa-ziklo bakoitzeko. Ondorio horretarako, ikasketa-zikloak hauek dira:

-lehen ikasketa-zikloa: gradua edo horren baliokidea.

-bigarren ikasketa-zikloa: masterra edo horren baliokidea. -hirugarren ikasketa-zikloa: doktoregoa.

Programa horren onuradun diren ikasleentzako beken zenbatekoa ezartzeko irizpideak

hauek izango dira:

1. IRIZPIDEA: JATORRIZKO HERRIKO ETA DESTINOKO HERRIKO BIZI-MAILA

Batzordeak hiru taldetan banatu ditu parte hartzen duten herriak, bizi-maila kontuan

hartuta:

Horrela, bekaren kopurua arau hauen araberakoa izango da:

Destinoko herria jatorrizko herriaren talde berekoa bada, bekaren kopurua ertaina

izango da.

Destinoko herrian jatorrizko herrian baino bizi-maila altuagoa badago, bekaren

kopurua goi mailakoa izango da.

Destinoko herrian jatorrizko herrian baino bizi-maila baxuagoa badago, bekaren

kopurua behe mailakoa izango da.

Kopuru zehatzak Agentzia Nazionalek definituko dituzte, baina muga hauen barruan egon

beharko dira beti:

Beka ertaina: hilean 200 eta 450 euro bitartean.

Goi mailako beka: beka ertaina gehi gutxienez 50 euroko plusa. Gainera, hilean 250

eta 500 euro bitartekoa izan beharko da beti.

Behe mailako beka: beka ertaina gehi 50 euro gutxienez. Gainera, hilean 150 eta 400

euro bitartekoa izan beharko da beti.

Page 112:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 110

2. Lanbide heziketa

2. IRIZPIDEA: TALDE ESPEZIFIKOETARAKO, JARDUERA JAKIN BATZUETARAKO

ETA JATORRIZKO HERRI JAKIN BATZUETARAKO LAGUNTZA GEHIGARRIAK

Beharrizan bereziak dauzkaten ikasleek, hilean 100 eta 200 euro bitarteko kopuru

gehigarria jasoko dute.

Praktikak egiten ari diren ikasleek, hilean 100 eta 200 euro bitarteko kopuru gehigarria

jasoko dute

Zipreko, Islandiako, Maltako eta periferian eta urrun dauden beste eskualde

batzuetako ikasleek, hilean 650 eta 700 euro bitarteko kopurua jasoko dute.

Argibide gehiago nahi baduzu, matrikulatuta zauden Goi Mailako Hezkuntzako erakundean

galdetzea gomendatzen dizugu (ikusi III.3 atala).

2. Lanbide heziketako langile eta ikasleentzako mugigarritasun proiektuetan

(“Leonardo da Vinci” programa zaharra).

Lanbide heziketaren eremuko proiektuei esker, partaideek praktikaldia egin dezakete

atzerrian 2 aste eta 12 hilabete arteko epean.

Ikasleen eta titulua duela gutxi lortu dutenen kasuan, onuradunak lanbide heziketako

erakunde batean matrikulatuta egon behar dira, edo beren lanbide heziketako ikasketak

eskaera aurkeztu baino lehenagoko urtean amaituta eduki behar dituzte.

Egonaldiaren barruan, hizkuntza eskolak eta prestakuntza kulturala eta praktikoa sar

daitezke, eta hauexetan egin litezke:

Enpresetan.

Hezkuntza eta lanbide heziketako erakundeetan, enpresetan ikaskuntza

praktikorako aldiekin.

Beste erakunde batzuetan, herri administrazioetan edo GKEetan adibidez.

Helmugako herrialdearen araberakoa da egonaldietarako diru-laguntza, baremo hauen

artean egon behar du:

Page 113:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 111

Argibide gehiago nahi baduzu, matrikulatuta zauden Lanbidez Heziketako erakundean

galdetzea gomendatzen dizugu.

Page 114:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 112

3. Eskolako

hezkuntza

3. Eskola hezkuntzarako mugigarritasun proiektuak (“Comenius” programa zaharra)

haur hezkuntzako, lehen hezkuntzako eta bigarren hezkuntzako langileentzat soilik

dira.

Erasmus + programako eskolako hezkuntzaren eremuko proiektuak soilik dira

irakasleentzat, ikastetxeetako zuzendarientzat edo haurreskolako irakaskuntzako lehen

hezkuntzako eta bigarren hezkuntzako erakundeetako liburuzainentzat. Programazioaren

gaur egungo aldian ikasleak baztertuta daude.

Mugigarritasun proiektu horien iraupena gutxienez egun bikoa da, eta gehienez hilabete

bikoa. Modalitate bitan eskaintzen dira:

Irakasleek eskolak ematea atzerriko eskola hezkuntzako erakunde batean.

Prestakuntzako ikastaro egituratuetan parte hartzea.

Lanbide jarduerak behatzeko aldian irakaskuntzako edo hezkuntza erakundeko

zentro batean atzerrian.

Helmugako herrialdearen araberakoa da egonaldietarako diru-laguntza, baremo hauen

artean egon behar du:

Argibide gehiago nahi baduzu, matrikulatuta zauden Hezkuntza Eskolako erakundean

galdetzea gomendatzen dizugu.

Page 115:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 113

4. Helduentzako

hezkuntza

4. Helduentzako hezkuntza proiektuak (“Grundvtig” programa zaharra) ere

hezkuntzaren etapa horretan parte hartzen duten langileei soilik zuzentzen zaizkie.

Helduentzako hezkuntzaren arloko proiektuak ere soilik hezkuntzako etapa horretan parte

hartzen duten langileentzat dira.

Mugigarritasun proiektu horien iraupena gutxienez egun bikoa da, eta gehienez hilabete

bikoa. Lau modalitate biltzen ditu:

Ikastaro edo prestakuntza-ekintza egituratuak.

Irakaskuntza/prestakuntza eginkizunak helduen hezkuntzako erakundeetan edo

erakunde egokietan.

Behaketa edota behaketa-aldiko ikaskuntza helduentzako erakunde garrantzitsuen

erakundeetan.

Irakaskuntza edota prestakuntzako eginkizunak.

Helmugako herrialdearen araberakoa da egonaldietarako diru-laguntza, baremo hauen

artean egon behar du:

Argibide gehiago nahi baduzu, matrikulatuta zauden Helduentzako Hezkuntzako

erakundean galdetzea gomendatzen dizugu.

Page 116:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 114

II.2. BATERAKO

MASTERRAK

II.3. MAILEGU-

BERMEAK

MASTERREKO

IKASLEENTZAT

Erasmus + programako 1. Jarduera nagusiko hirugarren atala, baterako masterrak dira

(“Erasmus Mundus” programa zaharra).

Baterako master bat (Joint Master Degree – JMD) 60, 90 edo 120 ECTS kredituko goi

mailako ikasketen nazioarteko programa integratua da. Goi mailako hezkuntzako

erakundeen nazioarteko partzuergo batek garatzen du, eta bidezkoa denean,

programak betetzen dituen ikasketa-arloetarako bereziki garrantzitsuak diren beste

bazkide batzuek.

Onuradunak programan parte hartzen duten herrietako masterren ikasleak, langileak edo

erakundeak izan daitezke, dela EBkoak, dela hirugarren herrietakoak.

Ikasketa-programa partzuergoko erakundeen herri bitan gutxienez egingo da, ikasturte bat

eta ikasturte bi arteko aldi batean, gehi urtebeteko prestaketa, masterra hasi baino

lehenago.

Egungo JMDren zerrenda bat aurki daiteke hemen:

https://eacea.ec.europa.eu/erasmus-plus/library/scholarships-catalogue_en

Azkenik, Erasmus + programako 1. Jarduera nagusiko laugarren atala, masterretako

ikasleentzako maileguen bermeari buruzkoa da. Ekintza hori da programazio-aldi berriaren

alderdi berrietako bat.

Masterretako goi mailako hezkuntzako ikasleentzat da, baldin eta parte hartzen duen beste

herri batean ikasketa-programa oso bat garatu nahi badute. Ikasketa-aldi horren kostuetan

laguntzeko mailegu batean datza. Ekintza hori inplementatuko da European Investment

Bank (BEI) izenekoaren taldearekin batera, zehazki Europako Inbertsio Funtsaren bitartez.

Maileguak gehienez 12.000 eurokoak izango dira urtebeteko masterretarako, eta gehienez

18.000 eurokoak bi urteko masterretarako.

Lehenengo maileguak 2015eko erditik aurrera ematea aurreikusi da.

Argibide gehiago:

http://ec.europa.eu/education/opportunities/higher-education/doc/master-loan_en.pdf

Page 117:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 115

II.4. JEAN MONNET

EKIMENA

JEAN MONNET programaren helburua da Europar Batasunari buruzko jakintza eta

ikerkuntza sustatzea da mundu mailan, bereziki Europako Bateratzean indarra jarrita. Ildo

horretan, Europako Gaietako adituen belaunaldi berria prestatzeko asmoa du, mundu

unibertsitateetan Europako Bateratzeari buruzko irakasgai bat ezarrita.

Munduko unibertsitate guztietan, Europako Bateratzeari eta Europako Batasuneko

garapenei buruzko baliabide zientifikoei eta jarduera akademikoei dimentsioa handiagoa

ematea da xedea.

Jean Monnet programaren barruko ekintza guztiak Agentzia Betearazlean daude

zentralizatuta (EACEA).

Jean Monnet programaren barruko ekintzak EBko eta mundu osoko goi mailako

hezkuntzako erakundeetako azterlanen ikerlarientzat eta irakasleentzat dau. Hauexek dira:

Irakaskuntza eta ikerkuntza:

Jean Monnet Modules: Jean Monnet moduluak EBko ikasketen hezkuntza-

programak dira, goi mailako hezkuntzako erakundeetan ematen direnak

(gutxienez 40 ordu ikasturteko).

Jean Monnet Chairs: Jean Monnet katedrak Europar Batasuneko

ikasketetan espezializaturiko irakaskuntzako postuak dira, unibertsitateko

irakasleentzat eta irakasle kolaboratzaileentzat.

Jean Monnet Centres of Excellence: Jean Monnet bikaintasun zentroetan,

Jean Monnet katedren eta moduluen titularen esperientzia eta gaitasunak

biltzen dira, eta haien xedea da normalean Europar Batasunari buruzko

gaiak jorratzen ez dituzten fakultateetako ikasleak sentsibilizatzea.

Erakunde akademikoei eta elkarteei laguntzea: diru-laguntza ematen die hiru urtez

erakundeei eta elkarteei Europar Batasunarekin loturiko jarduerak egin ditzaten

graduatu ondoko ikasketetan.

Page 118:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 116

Eztabaidak arlo akademikoan:

Jean Monnet Networks: nazioarteko eragileen partzuergoen sorkuntza eta

garapena sustatzen dituzte (Gori mailako irakaskuntzako erakundeak,

bikaintasun zentroak, departamentuak, taldeak, banako adituak, etab.)

EBren ikasketen eremuan.

Jean Monnet Projects: EBko ikasketak erakargarriagoak egiteko modua

aztertzen dute, eta horretarako, metodologia berriak sorteen dira, baita

hainbat hezkuntza mailatan erabiliko diren eduki eta tresna pedagogikoak

ere.

Jean Monnet beken ekintzetako baten parte hartzeko eskabideak programako partaideen

goi mailako hezkuntza erakundeei zuzendu behar zaizkie.

Page 119:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 117

III. NOLA EZAGUTU EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO AUKERAK

III.1. EB-KO

IKASLEENTZAKO

MUGIGARRITASUN

PROGRAMEI

BURUZKO

INFORMAZIOA

EACEA Agentzia Betearazlea (Education, Audiovisual & Culture Executive

Agency):

http://eacea.ec.europa.eu/index_en.php

Europako Hezkuntza Programak erakunde autonomoa – OAPEE:

http://www.oapee.es/oapee/inicio.html

Espainiaren ordezkaritza Europako Batzordean

http://ec.europa.eu/spain/trabajar-y-estudiar-en-la-ue/programas-de-movilidad-para-

estudiantes/index_es.htm

Page 120:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 118

III.2. ATARI

INTERESGARRIAK

1) PLOTEUS

2) SCHOLARSHIPS

PLOTEUS informazio-atari bat da, ikasleei, lan bila dabiltzan pertsonei, langileei, gurasoei,

orientatzaileei eta irakasleei Europan ikasteko moduari buruzko informazioa aurkitzen

laguntzeko.

Atari honek bilaketak herrialdez herrialde egiteko aukera ematen du, web gune

nazionalekin lotura ezarriz, honako hauei buruzko informazioari dagokionez. ikasteko

aukerak, hezkuntza sistemen informazioa eta harremanak.

Web gune honetan Europar Batasunean gaur egun eskuragarri dauden bekei buruzko

informazioa aurkitu ahal da, bilaketa pertsonalizatu baten bitartez.

http://www.scholarshipportal.eu/#basic

Page 121:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 119

3) TU EUROPA

Tu Europa eskolara joan atariak, «Hezkuntza eta Gazteria» atalean, informazioa ematen

die eskolara joan egin nahi dituzten ikasleei Goi mailako ikasketak, nahiz Europar

Batasuneko beste herri batean eskolara joan nahi dutenei goi mailako ikasketak.

Informazioa aurkitu ahal da matrikula-tasei eta laguntza ekonomikoei nahiz atzerriko

egonaldiarekin zerikusia duten beste alderdi batzuei buruz.

Atari horren “Bizilekua” atalak Europar Batasuneko beste herri batean ikasle gisa bizi

izateko izapideei buruzko informazioa eskaintzen du.

Page 122:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 120

III.3. BIZKAIKO

UNIBERTSITATEAK

Bizkaiko Unibertsitateek ere tokiko informazioa ematen dute euren ikasleek beka

nazionalen, Europar Batasuneko programen eta Unibertsitate arteko beste hitzarmen

pribatu batzuen bitartez dauzkaten mugigarritasun aukerei buruz.

Euskal Herriko Unibertsitatea:

http://www.ehu.es/es/web/nazioarteko-harremanak

Deustuko Unibertsitatea:

http://www.international.deusto.es/cs/Satellite/estudiantes/es/rrii-estudiantes-outgoing

Mondragon Unibertsitatea:

http://www.mondragon.edu/es/internacional/internacional

Page 123:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 121

IV. EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNAREN PANORAMA

IV.1. IKASLEEN

MUGIGARRITASUNA

EUROPAN

Europar Batasunak argitaraturiko Erasmus-en 20 azken estatistikek erakusten dutenez,

270 000 ikasle inguruk (marka berria) jaso zituzten EBren bekak atzerrian ikasteko edo

prestatzeko 2012/13 ikasturtean. Hala ere, beste unibertsitate batean ikastea da oraindik

ere gehien aukeraturikoa: 55 000 Erasmus ikasleak (bostetik batek) aukeratu zuten

enpresetan praktikak egitea.

Erasmus ikasle nagusia emakumezkoa da, 22 urtekoa, atzerrian 6 hilabete ikasten ditu

lizentziatura ikasketak osatzeko eta 272 euroko beka du hilean.

20 Iturria: Europar Batzordea http://europa.eu/rapid/press-release_IP-14-821_es.htm

Page 124:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEAN IKASTEKO MUGIGARRITASUNA 122

2012/13a, Erasmus-eko ikasleek gehien aukeraturiko hiru herrialdeak Espainia, Alemania

eta Frantzia izan ziren. Unibertsitateko tituluduen proportziorik handieneko ikasleen

kopururik handiena bidali zuten herrialdeak, berriz, Luxenburgo, Liechtenstein, Finlandia,

Letonia eta Espainia izan ziren.

Kopuru absolutuetan, Espainia izan zen Europar Batasun osoan atzerrira ikasketak edo

praktikak egitera ikasle bidali zituen herrialdea, orotara 39.249.

Page 125:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

4. KAPITULUA: EUROPAR BATASUNEKO BESTE HERRIALDE BATEAN BIZITZEKO MUGIGARRITASUNA 122

1. ALEMANIA ............................................................................................................................................. 123

2. AUSTRIA ............................................................................................................................................... 128

3. BELGIKA ............................................................................................................................................... 133

4. BIZKAIA ................................................................................................................................................. 139

5. BULGARIA ............................................................................................................................................. 145

6. ZIPRE .................................................................................................................................................... 151

7. KROAZIA ............................................................................................................................................... 157

8. DANIMARKA ......................................................................................................................................... 161

9. ESLOVAKIA ........................................................................................................................................... 167

10. ESLOVENIA ........................................................................................................................................ 173

11. ESTONIA ............................................................................................................................................. 178

12. FINLANDIA .......................................................................................................................................... 184

13. FRANTZIA ........................................................................................................................................... 189

14. GREZIA ............................................................................................................................................... 195

15. HUNGARIA .......................................................................................................................................... 200

16. IRLANDA ............................................................................................................................................. 204

17. ITALIA .................................................................................................................................................. 209

18. LETONIA ............................................................................................................................................. 214

19. LITUANIA ............................................................................................................................................. 219

20. LUXENBURGO .................................................................................................................................... 223

21. MALTA ................................................................................................................................................. 228

22. HERBEHEREAK .................................................................................................................................. 233

23. POLONIA ............................................................................................................................................. 237

24. PORTUGAL ......................................................................................................................................... 241

25. ERRESUMA BATUA ........................................................................................................................... 246

26. TXEKIAR ERREPUBLIKA ................................................................................................................... 251

27. ERRUMANIA ....................................................................................................................................... 256

28. SUEDIA ............................................................................................................................................... 260

Page 126:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. ALEMANIA 123

1. ALEMANIA

Alemania

EBn sartu zen urtea: kide sortzailea (1952)

Hiriburua: Berlin

Azalera, guztira: 356 854 km2

Biztanle-kopurua: 82 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 1999az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1985az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 124

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 124

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 124

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 124

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 125

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 126

Page 127:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. ALEMANIA 124

1. ARAUDI NAZIONALA

FREIZÜGG/EU –Mugimendu Askatasunari buruzko Legea/EB- 2004ko uztailaren 30ekoa; azken aldaketa:

2013ko ekainaren 17an.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak baliozko nortasun-agiri edo pasaporte batekin sar daitezke Alemanian, eta hiru

hilabete bitarteko aldi batean bizi.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek bisa izan behar dute Alemanian sartzeko eta hiru

hilabete bitarteko aldi batean bizitzeko.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritarrek hiru hilabetetik gorako bizileku-eskubidea dute, hauek izanez gero:

Norberaren edo besteren konturako langileak, edo lan-bilatzaileak (denbora-epe zehatz

baterako).

Biztanleria aktibokoak ez diren pertsonak, ikasleak, edo lan-praktikak egiten ari direnak,

bizitzeko behar beste baliabide eta osasun-aseguru bat edukita.

Bizileku iraunkorreko eskubidea erdietsi duten pertsonak.

Aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar bati laguntzen dioten senitartekoak, edozein

herritartasun izanik ere.

Alemanian aske ibiltzeko eskubidean duten EBko herritarrek, Alemanian hiru hilabetetik gora bizi

nahi badute, hori erroldaren bidez jakinarazteko betebeharra dute.

Behin eskaera eginik, bizileku-eskubidea berresten duen ziurtagiri bat ematen da automatikoki

(“Freizügigkeitsbescheinigung”).

EBko herritarrak erregistratzeko, Atzerritarrentzako Bulegoak behar duen informazioa bizilekua

duten tokiko egoiliarren erregistroko bulegoan (“Einwohnermeldeamt”) eman daiteke, eta honako

informazio hau da:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Herritarra besteren konturako langilea baldin bada, lanean ari delako idatzizko egiaztapena,

enplegatzaileak emana.

Herritarra bere konturako langilea baldin bada, ekonomia-jarduera independentea aurrera

eramaten duelako froga.

Page 128:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. ALEMANIA 125

Herritarra ez badago aktiboan, osasun-aseguruaren froga eta bizitzeko behar beste baliabide

izatearen froga.

EBko herritar baten Alemanian aske ibiltzeko eskubidea duten EBtik kanpoko senitartekoek EBko

herritarren senitartekoen bizileku-txartel bat eskatu behar dute, eta haren balio-denbora 5 urte

izango da.

EBtik kanpoko senitartekoen bizileku-txartela emateko, edo EBko senitartekoentzako bizileku-

ziurtagiria emateko, hauek aurkezten behar dira:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Familia-loturaren agiri-froga.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Alemanian legalki jarraian 5 urtez bizi izan diren EBko herritarrek eta haien senitartekoek

herrialdean bizileku iraunkorra izateko eskubidea dute.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritarrei eskubide hori egiaztatzen duen agiri bat

ematen zaie, eskatzen baldin badute.

EBtik kanpoko senitartekoei “bizileku iraunkorreko txartel” bat emango zaie.

Page 129:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. ALEMANIA 126

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

ALEMANIAKO ERREPUBLIKA FEDERALEKO BARNE ARAZOETARAKO MINISTERIOA - BMI (alemanez - ingelesez)

► EUROPAKO HERRITARREN MUGIMENDU ASKATASUNARI BURUZKO INFORMAZIOA http://www.bmi.bund.de/EN/Topics/Migration-Integration/Law-Foreigners/freedom-of-movement/freedom-of-movement_node.html

MIGRAZIORAKO ETA ERREFUXIATUENTZAKO BULEGO FEDERALA -BAMF (alemanez - ingelesez)

http://www.bamf.de/SiteGlobals/Forms/Sprachumschaltung/DE/Sprachumschaltung_Formular.html

http://www.bamf.de/EN/Migration/Arbeiten/EUBuerger/eu-buerger-node.html

‘Studying and Working in Germany’ dibulgazio-liburuxka

http://www.bamf.de/SharedDocs/Anlagen/EN/Publikationen/Broschueren/bildung-und-beruf-in-

deutschland.pdf?__blob=publicationFile

► EB-KO HERRITARRENTZAKO KONTAKTU GARRANTZITSUAK http://www.bamf.de/EN/Willkommen/Aufenthalt/Ansprechpartner/ansprechpartner-node.html

ATZERRITARRENTZAKO BULEGO FEDERALA (alemanez - ingelesez)

http://www.auswaertiges-amt.de/EN/Startseite_node.html

Page 130:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

1. ALEMANIA 127

► EB-KO HERRITARRAK DIREN LANGILEENTZAKO INFORMAZIOA http://www.auswaertiges-amt.de/EN/Infoservice/FAQ/Uebersicht_node.html

LANEKO ETA GIZARTE ARAZOETAKO MINISTERIOA (alemanez - ingelesez)

http://www.bmas.de/EN/Home/home.html;jsessionid=9C4ABF8892DD35D871BD2A562C4D3301

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ENPLEGUARI BURUZKO ARGITALPENA (2011ko otsaila)

http://www.bmas.de/EN/Service/Publications/a806-entsendung-eu-buerger-englisch.html

ARAUDI NAZIONALA (alemanes) www.juris.de

► FREIZÜGG/EU – LEY DE LIBERTAD DE MOVIMIENTO/UE (alemán)

http://www.gesetze-im-internet.de/freiz_gg_eu_2004/BJNR198600004.html

ALEMANIAKO LEGE-INFORMAZIOKO ZENTROA - CGerLI (ingelesez) http://www.cgerli.org/

► MUGIMENDU ASKATASUNARI BURUZKO LEGEA/EB (ingelesez) http://www.cgerli.org/index.php?id=50&tx_vmdocumentsearch_pi2[docID]=228 http://www.refworld.org/docid/48e5d24b2.html

MÜNSTERKO UDALA (alemanez- inglelesez)

► EB-KO HERRITARRENTZAKO INFORMAZIOA (ingelesez) http://www.muenster.de/en/residene_permit.php

Page 131:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. AUSTRIA 128

2. AUSTRIA

Austria

EBn sartu zen urtea: 1995

Hiriburua: Viena

Azalera, guztira: 83 870 km2

Biztanle-kopurua: 8,3 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 1999az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1985az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 129

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 129

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 129

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 129

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 130

3.HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ...................................................................................... 131

Page 132:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. AUSTRIA 129

1. ARAUDI NAZIONALA

Austrian Settlement and Residence Act (SRA). Federal Law Gazzette 100/2005 (51-56. art.) –azken

berrikuspena 2013an-

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrek baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat behar dute Austrian sartu eta hiru

hilabetetik behera bizitzeko.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek pasaportea eta bisa behar dute.

Gainera, Austrian bizi nahi duten EBko herritar guztiak hiru eguneko epean erroldatu behar dira

bizi behar duten hiriko biztanleen erregistroaz arduratzen den erakundean (Meldegessetz) eta

herritik irtetean baja eman behar dute.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

Aske ibiltzeko eskubidea duten EBko herritarrek eta haien senitartekoek, Austrian hiru hilabetetik

gora bizi nahi badute, bizilekua erregistratu beharko dute tokiko atzerritarrentzako bulegoan

(“Fremdenbehörde”), lau hilabeteko epean, herrialdean sartzen direnetik zenbatzen hasita.

EBko herritarrei eskatzen zaizkien betekizunak betetzen badituzte, erregistro-ziurtagiri bat

emango zaie (“Anmeldebescheinigung”); ez da berritu behar, eta 15 euro inguru balio du.

Betekizunak:

Norberaren edo besteren kontura lanean aritzea, edo

Estatuak onarturiko ikastetxe batean izena emanda egotea eta osasun-aseguru bat izatea,

norberarentzat zein familiarentzat, egonaldian gizarte-laguntzetara jo beharrik ez izateko

moduan

Norbera eta familia mantentzeko behar beste baliabide izatea, bai eta osasun-aseguru bat

ere.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek bizileku-txartel bat eskatu behar dute

(“aufenthaltskarte”), tokiko atzerritarrentzako bulegoan, 4 hilabeteko epean, herrialdean sartzen

direnetik zenbatzen hasita; 56 euro balio du.

Eskaerak egiteko zer agiri behar diren hemen begira daiteke:

https://www.help.gv.at/Portal.Node/hlpd/public/content/12/Seite.120810.html

https://www.help.gv.at/Portal.Node/hlpd/public/en

Page 133:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. AUSTRIA 130

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Austrian legalki eta jarraian 5 urtez bizi eta gero, EBko herritarrek eta haien senitartekoek bizileku

iraunkorrerako eskubidea dute.

Nahi badute, bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritarrek bizileku iraunkorreko

ziurtagiria eska dezakete (“bescheinigung des daueraufenthalts”). Eskatzeko moduari buruzko

informazio gehiago hemen:

https://www.help.gv.at/Portal.Node/hlpd/public/content/12/Seite.120810.html

Gainera, EBko herritarrentzako argazki eta guzti daukan identifikazio agiria eska dezakete,

nortasun agiri gisa erabili ahal dena. Agiri horrek 5 urteko balioa dauka.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritarren EBtik kanpoko senitartekoek bizileku

iraunkorreko txartela eskatu behar dute (“daueraufenthaltskarte”); berritu egin daiteke, eta haren

balio-denbora 10 urte da.

Badira salbuespenak bizileku iraunkorreko eskubidea 5 urteko epea igaro baino lehen. Dagozkien

araudian kontsulta daitezke (ikus estekak).

Page 134:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. AUSTRIA 131

3.HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

AUSTRIAKO BARNE MINISTERIOA (alemanez - ingelesez)

http://www.bmi.gv.at/

► EB-KO HERRITARRAK KOKATZEA ETA BIZITZEA (ingelesez) http://www.bmi.gv.at/cms/BMI_Niederlassung/english/files/Free_Movement_Rights_2014.pdf http://www.bmi.gv.at/cms/BMI_Niederlassung/english/start.aspx#t_Right%20of%20Settlement%20by%20EU%20Law

► EB-KO HERRITAR BATEN SENITARTEKOENTZAKO GIDA (ingelesez) http://www.bmi.gv.at/cms/BMI_Niederlassung/english/files/Family_Members_of_EEA_2014.pdf

► AUSTRIAN IKASI NAHI DUTEN IKASLE ATZERRITARRENTZAKO GIDA –ikus 9. eta 17.

orrialdeak- (ingelesez) http://www.bmi.gv.at/cms/BMI_Niederlassung/allg_infos_neu/guide_entry_students.pdf

BARNE ARAZOETARAKO MINISTERIOAREN MIGRAZIOARI BURUZKO WEBGUNEA (ingelesez – alemanez)

http://www.migration.gv.at/en/

► EB-KO HERRITARREN ETA HAIEN SENITARTEKOEN MUGIGARRITASUNA (ingelesez) http://www.migration.gv.at/en/types-of-immigration/mobility-of-union-citizens-and-their-family-members-within-the-eu.html

► EB-KO HERRITARRENTZAKO GIDA (ingelesez) http://www.migration.gv.at/fileadmin/downloads/infoblaetter/information_leaflet_residence_eea_citizens_swiss.pdf

Page 135:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

2. AUSTRIA 132

AUSTRIAKO GOBERNUKO ATZERRITARRENTZAKO ZERBITZUA (alemanez - ingelesez) http://www.help.gv.at/ https://www.help.gv.at/Portal.Node/hlpd/public/en

► AUSTRIAN BIZITZEA – EB-KO HERRITARRAK (ingelesez) https://www.help.gv.at/Portal.Node/hlpd/public/content/12/Seite.1202001.html

AUSTRIAKO LEGEDIARI BURUZKO INFORMAZIOKO ZERBITZUA (alemanez – ingelesez) http://www.ris.bka.gv.at/defaultEn.aspx

► EB-KO HERRITARRENTZAKO LEGERIA (alemanez) http://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=20004242

ESPAINIAKO GOBERNUAREN SUITZAKO LAN ETA GIZARTE SEGURANTZAKO KONTSEILARITZA (AKREDITAZIOA AUSTRIAN ETA LIECHTENSTEINEN) (gaztelaniaz)

http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/suiza/consejeria/index.htm

► AUSTRIAN BIZITZEKO BETEKIZUNAK http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/suiza/residir/contenidos/residiraustria.htm http://www.mtin.es/es/mundo/consejerias/suiza/trabajarResidir/ReqResid.htm - AUSTRIA

► AUSTRIAN LAN EGITEA http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/suiza/trabajar/austria/index.htm

► AUSTRIAN LAN EGITEARI BURUZKO ALDERDI PRAKTIKOAK http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/suiza/trabajar/austria/contenidos/BusquedaEmpleoAustria.pdf

► AUSTRIAN LAN EGITEARI BURUZKO WEBGUNEA– AUSTRIAN SARTU ETA BIZITZEARI

BURUZKO ATALA http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/suiza/webtrabajoaustria/es/entrada-residencia/index.htm

Page 136:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3 BELGIKA 133

3. BELGIKA

Belgika

EBn sartu zen urtea: kide sortzailea (1952)

Hiriburua: Brusela

Azalera, guztira: 30 528 km2

Biztanle-kopurua: 10,7 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 1999az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1985az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 134

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 134

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 134

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 134

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 136

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 137

Page 137:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3 BELGIKA 134

1. ARAUDI NAZIONALA

1980ko abenduaren 15eko Legea, atzerriko herritarrak lurraldean sartzeari, bertan egoteari eta kokatzeari

buruzkoa –azken aldaketa: 2013/12/06-.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritar bati Belgikan sartzeko eskubidea baliozko nortasun-agiri bat edo pasaporte bat

aurkeztuz onartzen zaio.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek baliozko pasaportea eta bisa eduki behar dute

Belgikan sartzeko.

EBko herritarrek eta haien senitartekoek presentzia-adierazpen bat egin behar dute biziko diren

tokiko udal-administrazioan, iritsi ondorengo 10 egunen barruan, hotel-establezimendu batean

edo antzeko batean ostatu hartzen dutenean izan ezik (horiek bidaiarien kontrolari buruzko

legediaren mendean daude). Presentziari buruzko Adierazpena jasoko dute (3ter Eranskina).

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar orok badu bizilekua Belgikan hiru hilabetetik gora izateko eskubidea, baldin eta kasu

hauetako bat betetzen badu:

Soldatako langilea bat edo langile autonomo bat bada, edo Belgikan lana bilatzeko asmoz

sartu bada (baldin eta oraindik lan bila badabilela eta aurkitzeko aukera errealak dituela

frogatzen badu).

Norberarentzat zein familiarentzat behar beste baliabide baditu, egonaldian gizarte-

laguntzako sistementzat zama izan gabe, osasun-aseguru bat izateaz gain.

Estatuak onarturiko ikastetxe batean izena eman badu eta norberarentzat zein familiarentzat

behar beste baliabide baditu, egonaldian gizarte-laguntzako sistementzat zama izan gabe,

osasun-aseguru bat izateaz gain.

Belgikan hiru hilabetetik gora egon nahi duten EBko herritarrak eta haien familiako kideak

“egoiliartzat” jotzen dira. Egoiliar gisa, bizi diren tokiko udal-administrazioan inskribatuta egon

behar dira, iritsi eta hiru hilabete bete baino lehen.

Bizilekuaren erregistroa eskatzean, “erregistro-ziurtagiriaren eskaera”ren kopia bat unean bertan

ematen da (19 eranskina EBko herritarrentzat; eta 19ter eranskina EBtik kanpoko

senitartekoentzat).

Page 138:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3 BELGIKA 135

Erregistratzeko, izapidearen prezioa ordaindu behar da –desberdina udalerri batetik bestera–, bai

eta hauek aurkeztu ere:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

tamaina txikiko 3 argazki.

Presentziari buruzko adierazpena (3ter Eranskina).

3 hilabetetik gorako bizileku-eskubidea ematen duten kasuetako batean egotea egiaztatzen

duten agiriak. Batzuk edo besteak izango dira soldatapeko langilea edo autonomoa, den

ikaslea den edo behar beste baliabide daukan (ikus

http://www.blbe.be/sites/default/files/blbe/files/Admin_assistance/PDF_ANNEXE_19_fr.pdf).

Familiako kideei dagokienez, bisa (beharrezkoa bada) eta familia-lotura dagoela frogatzen

duten agiriak.

Behin beharrezko agiri guztiak aurkezturik eta betekizunak egiaztaturik, dagokion bizileku-agiria

ematen da:

EBko herritarrentzat eta EBkoak diren familiako kideentzat: “E txartela” (“Erregistro-ziurtagiria

”, 8. eranskina).

EBtik kanpoko familiako kideentzat: “F txartela” (9. eranskina).

Badago aukeratzea bizileku-agiriak paperean ala formatu elektroniko batean jaso nahi diren.

Paperean hartuz gero, mugagabe irauten dute; txartel elektronikoak badira, bost urtean behin

berritzen dira.

Page 139:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3 BELGIKA 136

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Bizileku iraunkorreko eskubidea onartzen zaie norberaren edo besteren konturako langileak diren

EBko herritarrei, edo estatuko gizarte-laguntzako sistementzat zama bat ez izateko behar beste

baliabide zein gaixotasun-aseguru bat dutenei, Belgikan legalki 5 urtez jarraian bizi izan badira.

EBko herritarrek ez dute nahitaez egin behar bizileku iraunkorreko eskari formalik udal agintarien

aurrean. Hala egin nahi izanez gero, 22. eranskina erabili beharko lukete.

Denbora horretan EBko herritarrarekin batera bizi izan diren familiako kideei ere onartzen zaie

eskubide hori. Agintariek beharrezko bizikidetza egiaztatzeko behar diren pauso guztiak eman

ditzakete. EBtik kanpoko herritar horiek eskubide hori nahitaez eskatu behar dute modu formalean

(22. eranskina).

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritarrei eta senitartekoei, egonaldiaren iraupena

egiaztatu ondoren, bizileku iraunkorra ziurtatzen duen agiri bat ematen zaie (E+txartela EBko

herritarrentzat –8bis eranskina- edo F+ txartela EBtik kanpoko senitartekoentzat –9bis eranskina).

Page 140:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3 BELGIKA 137

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

ATZERRITARRENTZAKO BULEGOA (frantsesez – nederlanderaz – ingelesez)

https://dofi.ibz.be/sites/dvzoe/FR/Pages/home.aspx

► EB-KO HERRITARREN SARRERA https://dofi.ibz.be/sites/dvzoe/FR/Guidedesprocedures/Pages/Le_droit_d_entrer.aspx

► EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA https://dofi.ibz.be/sites/dvzoe/FR/Guidedesprocedures/Pages/Le_droit_de_sejourner.aspx

► EB-KO HERRITARREN ABSENTZIAK ETA ITZULERA https://dofi.ibz.be/sites/dvzoe/FR/Guidedesprocedures/Pages/Absence_et_retour.aspx

► “1980KO ABENDUAREN 15EKO LEGEA” -2014/09/30ean eguneratua- (ikus II. TITULUA, 1.

kapitulua, 40.-47. artikuluak, EBko herritarrei eta haien senitartekoei buruzkoak) https://dofi.ibz.be/sites/dvzoe/FR/Documents/19801215_F.pdf

► 1981EKO ABENDUAREN 8KO ERREGE DEKRETUA, atzerritarrak lurraldean sartzeari, egoteari,

kokatzeari eta irteteari buruzkoa, 2014/04/01ean eguneratua https://dofi.ibz.be/sites/dvzoe/FR/Documents/19811008_f.pdf

► BIZILEKUARI BURUZKO LEGEDIAN AIPATURIKO ERANSKIN GARRANTZITSUAK: https://dofi.ibz.be/sites/dvzoe/FR/Pages/AnnexesdelARdu8101981.aspx

Page 141:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

3 BELGIKA 138

THE BRUSSELS-EUROPE LIAISON OFFICE (frantsesez – neerlanderaz - ingegelesez)

http://www.blbe.be/

► ALDI BATERAKO BIZILEKURAKO FORMALITATEAK http://www.blbe.be/en/short-term-stay

► BIZILEKU IRAUNKORRERAKO FORMALITATEAK http://www.blbe.be/en/long-term-stay

► MAIZ EGITEN DIREN GALDERAK http://www.blbe.be/en/node/1212

► ERREGISTRO-ZIURTAGIRIA LORTZEKO BEHARREZKOAK DIREN AGIRIAK http://www.blbe.be/sites/default/files/blbe/files/Admin_assistance/PDF_ANNEXE_19_fr.pdf

Page 142:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

4. BIZKAIA 139

4. BIZKAIA

1. ARAUDI ESPEZIFIKOA ........................................................................................................................ 140

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 140 ► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 140

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 140

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 142

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 143

Page 143:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

4. BIZKAIA 140

1. ARAUDI ESPEZIFIKOA

240/2007 ERREGE DEKRETUA, otsailaren 16koa, Europar Batasuneko eta Europako esparru

ekonomikoaren ituneko beste estatu batzuetako herritarren sarrerari, joan-etorri askeari eta bizilekuari

buruzkoa (51. BOE, 2007ko otsailaren 28koa); aldaketak: uztailaren 10eko 1161/2009 Errege Dekretua;

por azaroaren 18ko 1710/2011 Errege Dekretua; apirilaren 20ko 16/2012 Errege Lege-dekretua eta

abuztuaern 3ko 1192/2012 Errege Dekretua.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak herritartasuna adierazten duen baliozko eta indarreko nortasun-agiri edo

pasaporte batekin sartu eta bizi daitezke, hiru hilabete bitarte gehienez, BIZKAIAN.

EBko estatuetako bateko herritartasuna ez duten familiako kideek, hiru hilabete bitarteko aldi

baterako, baliozko eta indarreko pasaporte batekin eta, hala dagokionean, sarrera-bisarekin sar

eta ibil daitezke BIZKAIAN.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritarrek eta euren senitartekoek BIZKAIAN hiru hilabetetik gora bizitzeko eskubidea

daukate, baldin eta kasu hauetako batean badaude:

Norberaren edo besteren kontura lanean aritzea.

Norberarentzat eta familiako kideentzat behar beste baliabide izatea, egonaldian BIZKAIAN

harrera estatuko gizarte-laguntzarentzat zama ez bihurtzeko, bai eta gaixotasun-aseguru bat

ere, BIZKAIAn arrisku guztiak estaltzeko.

Aintzatetsitako ikastetxe publiko edo pribatu batean matrikulatuta egotea eta norberarentzat

eta familiako kideentzat behar beste baliabide izatea, egonaldian BIZKAIAN harrera estatuko

gizarte-laguntzarentzat zama ez bihurtzeko, bai eta gaixotasun-aseguru bat ere, BIZKAIAn

arrisku guztiak estaltzeko.

Aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar baten familiako kidea izatea.

BIZKAIAN hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritarrek Atzerritarren Erregistro Zentralean

inskribatu behar dute, bizi diren tokiko Atzerritarrentzako Bulegora haiexek joanda –edo, bestela,

polizia-etxera– hiru hilabeteko epean, BIZKAIAN sartu zirenetik zenbatzen hasita.

Hona hemen erregistro-ziurtagiria eskuratzeko aurkezten behar diren agiriak (kopiak eta

jatorrizkoak; azken horiek itzuli egingo dira, kopiak erkatu eta gero:

Inskribatzeko eskaera (EX-18 eredua).

Page 144:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

4. BIZKAIA 141

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Ziurtagiria emateko tasaren abonua (10,40 euro) egiaztatzen duen agiria.

Aipatu kasuetako batean daudela egiaztatzeko agiriak (adibidez, enplegu-ziurtagiri bat edo

Jarduera Ekonomikoen erroldaren inskripzioa edo gaixotasun aseguru bat).

Behin eskaera onarturik, berehala “Erregistro-ziurtagiri” bat ematen da, izena, nazionalitatea,

helbidea, erregistratze-eguna eta atzerritarraren identifikazio-zenbakia (AIZ –NIE gaztelaniaz–)

agertzen dituena.

Horrez gain, bizilekua duten udalerrian erroldatu behar dute.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek BIZKAIAN hiru hilabetetik gora bizi nahi

dutenean “EBko herritar baten senitarteko baten bizileku-txartela” eskatu eta lortu behar dute bizi

diren tokiko Atzerritarrentzako Bulegoan edo udalerriko Udaltzaingoaren polizia-etxean, hiru

hilabeteko epean BIZKAIAN sartu zirenez geroztik.

Horretarako, honako agiri hauek aurkeztu behar dira:

Inskribatzeko eskaeraren (EX-19 eredua) kopia bi, behar bezala beteta eta sinatuta.

Eskatzailearen baliozko eta indarreko pasaportea.

Familia-lotura dagoela frogatzen duten agiriak.

Lagundutako EBko herritarrari laguntzen ari zaion Espainiako herritarraren NANa edo

erregistro-ziurtagiria.

Tamaina txikiko hiru argazki, koloretan.

Txartela emateko tasaren abonua (10,40 euro) egiaztatzen duen agiria.

“EBko senitartekoentzako bizileku-txartela” eskaera aurkeztu hiru hilabetera ematen da, eta bost

urte bitarte balio du. Berritzeko, eskatzean bete zen prozedura bera erabili beharko da.

.

Page 145:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

4. BIZKAIA 142

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Badira bizileku iraunkorreko eskubidearen titularrak BIZKAIAN legalki bost urtez jarraian bizi izan

diren Europar Batasuneko herritarrek zein haien senitartekoek, azken horien herritartasuna

edozein izanik ere.

EBko herritar interesdunak eskaturik, Atzerritarrentzako Bulegoak “Era iraunkorrean bizilekua

izateko eskubidearen ziurtagiri” bat emango du ahalik eta lasterrena, eta egonaldiaren iraupena

egiaztatu ondoren.

Ziurtagiria eskatzeko, EBko herritarrek honako agiri hauek aurkeztu behar dituzte:

Dagokion eskaera (EX-18).

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Txartela emateko tasaren abonua (10,40 euro) egiaztatzen duen agiria.

Hala dagokionean, beharrezko agiriak frogatzeko EBko herritarra bizileku iraunkorreko

ziurtagiria bost urteak igaro baino lehen erdiesteko eskubidea ematen dioten kasuetakoren

batean dagoela.

Batasuneko herritarrarekin bost urtez jarraian bizi ondoren bizileku iraunkorreko eskubidea

lortzeko, EBtik kanpoko senitartekoek “Bizileku iraunkorreko txartela” eskatu behar dute; berritu

egin daiteke, eta haren balio-denbora 10 urte da.

Horretarako, hauek aurkeztu behar dituzte:

Inskribatzeko eskaeraren (EX-19) kopia bi, behar bezala beteta eta sinatuta.

Baliozko eta indarreko pasaportea.

Tamaina txikiko hiru argazki berri, koloretan.

Txartela emateko tasaren abonua (10,40 euro) egiaztatzen duen agiria.

Hala dagokionean, beharrezko agiriak frogatzeko senitartekoa bizileku iraunkorreko ziurtagiria

bost urteak igaro baino lehen erdiesteko eskubidea ematen dioten kasuetakoren batean

dagoela.

Page 146:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

4. BIZKAIA 143

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

BILBOKO ATZERRITARREN BULEGOA (euskaraz – gaztelaniaz – ingelesez – frantsesez – arabieraz – errumanieraz - txineraz)

http://www.bilbao.net/inmigracion/ficha.asp?codficha=620&i=es

► BIZILEKU-ZIURTAGIRIARI BURUZKO INFORMAZIOA (ikus ezkerreko zutabea – Erregimen

Komunitarioa) http://www.bilbao.net/inmigracion/gestion.asp?codges=151&i=es

ESPAINIAKO GOBERNUKO BARNE MINISTERIOA

http://www.interior.gob.es/web/servicios-al-ciudadano/extranjeria/ciudadanos-de-la-union-europea

► EB-KO HERRITARRAK SARTZEA ETA IRTETEA http://www.interior.gob.es/web/servicios-al-ciudadano/extranjeria/ciudadanos-de-la-union-europea/entrada-y-salida

► EB-KO HERRITARRAK EGOTEA ETA BIZILEKUA IZATEA http://www.interior.gob.es/web/servicios-al-ciudadano/extranjeria/ciudadanos-de-la-union-europea/estancia-y-residencia http://www.mir.es/SGACAVT/extranje/ciudadanos_UE/estancia_residencia.html

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKU IRAUNKORRA http://www.interior.gob.es/web/servicios-al-ciudadano/extranjeria/ciudadanos-de-la-union-europea/residencia-de-caracter-permanente

Page 147:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

4. BIZKAIA 144

► ERREGISTRO-ZIURTAGIRIA ETA BIZILEKU-TXARTELA EMATEA ETA AGIRI HORIEN

INDARRALDIA http://www.interior.gob.es/web/servicios-al-ciudadano/extranjeria/ciudadanos-de-la-union-europea/expedicion-y-vigencia-del-certificado-de-registro

► ESKAERA-EREDUAK (ikus EX-18 eta EX-19) http://www.interior.gob.es/web/servicios-al-ciudadano/modelos-de-solicitud/extranjer%C3%ADa

► OINARRIZKO ARAUTEGIA http://www.interior.gob.es/web/servicios-al-ciudadano/normativa/reales-decretos/real-decreto-240-2007-de-16-de-febrero

IMMIGRAZIO ETA EMIGRAZIO IDAZKARITZA NAGUSIA (gaztelaniaz)

http://extranjeros.empleo.gob.es/es/InformacionInteres/

► EB-KO HERRITARRENTZAKO INFORMAZIO-ORRIAK http://extranjeros.empleo.gob.es/es/InformacionInteres/InformacionProcedimientos/CiudadanosComunitarios/index.html

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ERREGISTRO-ZIURTAGIRIA http://extranjeros.empleo.gob.es/es/InformacionInteres/InformacionProcedimientos/CiudadanosComunitarios/hoja102/index.html

► EB-KO HERRITARREN SENITARTEKOENTZAKO BIZILEKU-TXARTELA http://extranjeros.empleo.gob.es/es/InformacionInteres/InformacionProcedimientos/CiudadanosComunitarios/hoja103/index.html

► ESKAERA-EREDUAK (ikus EX-18 EBko herritarrentzat eta EX-19 haien senitartekoentzat) http://extranjeros.empleo.gob.es/es/ModelosSolicitudes/Mod_solicitudes2/

Page 148:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

5. BULGARIA 145

5. BULGARIA

Bulgaria

EBn sartu zen urtea: 2007

Hiriburua: Sofia

Azalera, guztira: 111 910 km2

Biztanle-kopurua: 7,6 milioi

Dirua: Leva

Schengen esparrua: Ez da Schengen esparruko

kidea

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 146

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 146

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 146

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 146

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 147

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 149

Page 149:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

5. BULGARIA 146

1. ARAUDI NAZIONALA

EBko herritarrak eta haien senitartekoak Bulgariako Errepublikan sartzeari eta bizitzeari zein errepublikatik irteteari buruzko legea; 2007ko urtarrilaren 1ean sartu zen indarrean (State Gazzette, 80.

zk., 2006/10/03). Azken aldaketa: 2012ko martxoaren 13an.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak baliozko nortasun-agiri edo pasaporte batekin sar daitezke Bulgarian, eta hiru

hilabeteko aldi batean gehienez bizi.

EBk herritar baten EBtik kanpoko senitartekoak baliozko pasaporte eta bisa batekin sar daitezke

Bulgarian, eta han hiru hilabete bitarte, gehienez, bizi, bidezkoa bada.

EBko herritarra Bulgariako etxebizitza batean ezartzen bada, bere bizilekuaren berri eman

beharko du dagokion hiriaren Udaletxean (erroldatzea) 30 eguneko epean.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek Bulgarian 3 hilabetetik gora bizi nahi badu, “Iraupen luzeko bizileku-ziurtagiri” bat eskatu behar du Bulgariako Polizia Nazionaleko Zerbitzuko Immigrazio Sailaren

aurrean (Barne Ministerioa), herrialdean sartu ondorengo lehen 3 hilabeteak igaro baino lehen.

“Iraupen luzeko bizileku-ziurtagiria” honako kasuetako batean dauden EBko herritarrei ematen

zaie:

Norberaren edo besteren kontura lanean aritzea.

Badituzte osasun-aseguru bat zein behar beste baliabide Bulgariako egonaldiko gastuak,

berenak eta familiako kideenak, estaltzeko, zama izan gabe estatuko gizarte-segurantzako

sistemarentzat.

Ikastetxe batean izena emanda daude, ikasteko edo lanbide-prestakuntza jasotzeko, bigarren

kasuko betekizunak betez gero, betiere.

Iraupen luzeko bizileku-ziurtagiria eskatzeko, Bulgarian erroldatuko den lekuari dagokion Polizia

Etxean agertu behar da, eta eskaria behar bezala beteta eraman, agiri hauekin batera:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Erroldaketa-froga,

Besteren edo norberaren konturako langilea izanez gero, egiatan lanean ari dela frogatzen

duen agiri bat.

Page 150:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

5. BULGARIA 147

Osasun-aseguru bat eta bere burua zein senitartekoak mantentzeko behar beste baliabide

dituen EBko herritar bat izanez gero, banku-erreferentziak eta osasun-asegurua.

Ikasle bat izanez gero, banku-erreferentziak, osasun-asegurua, eta ikastetxe batean izena

emanda egotearen adierazpena.

Tasen ordainketaren egiaztagiria. 7BGNren tasarekin ez da txartel fisikorik ematen. 36

BGNren tasa txartela izapide laburtuarekin lortzeko da, eta 18 BGNren tasa txartela izapide

arruntaren bidez emateko da.

“Iraupen luzeko bizileku-ziurtagiria”k gehienez bost urteko balioa dauka.

EBko herritarrak diren senitartekoek, bizileku-ziurtagiria eskatzeko, honako agiri hauek aurkeztu

behar dituzte:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

EBko herritarraren familiako kide bat dela frogatzen duen agiri bat.

Tasen ordainketaren egiaztagiria.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, “EBko herritar baten senitartekoaren bizileku-

txartela” eskatu behar dute, Bulgarian hiru hilabetetik gora bizi nahi badute. Horretarako, honako

hauek aurkeztu behar dituzte eskaerarekin batera:

Baliozko pasaportea.

Familia-loturak egiaztatzen dituzten agiriak.

Lagundutako EBko herritarraren iraupen luzeko bizileku-ziurtagiria.

Tasen ordainketaren egiaztagiria.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Bulgarian 5 urtez jarraian gutxienez legalki bizi izan den EBko herritar batek badu bizileku

iraunkorreko eskubidea, eta, hala nahi izanez gero, hori frogatzen duen ziurtagiri bat eskura

dezake.

Bizileku iraunkorreko ziurtagiria eskatzeko, Bulgarian erroldatuko den lekuari dagokion Polizia

Etxean agertu behar da, eta eskaria behar bezala beteta eraman, agiri hauekin batera:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

EBko herritarra 5 urtez etengabe bizi izan dela frogatzen duen ziurtagiria, Bulgariako

agintaritzek emana.

Tasen ordainketaren egiaztagiria.

Page 151:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

5. BULGARIA 148

Iraupen luzeko bizileku-ziurtagiriaren mugaeguna heldu baino hiru egun lehenago egin behar da

izapide hori.

Bulgarian 5 urtez jarraian bizi zian diren EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek badute

bizileku iraunkorreko eskubidea.

“EBko herritarren batean senitartekoaren bizileku iraunkorreko txartela”ren eskaera tokiko

poliziaren bulegoan egin behar da, eta 10 urtetik 10 urtera berritu behar da.

Page 152:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

5. BULGARIA 149

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

ESPAINIAK BULGARIAN DUEN ENBAXADA (espainieraz)

http://www.exteriores.gob.es/Embajadas/SOFIA/es/Embajada/Paginas/inicio.aspx

► BULGARIAN BIZITZEKO AGIRIAK ETA INFORMAZIOA (ikusi “EGOITZA BAIMENAK

BULGARIAN” atala).. http://www.exteriores.gob.es/Embajadas/SOFIA/es/VivirEn/Paginas/DocumentacionTramites.aspx

► BULGARIAN EZARTZEA (ikus “ERROLDATZEA” atala). http://www.exteriores.gob.es/Embajadas/SOFIA/es/VivirEn/Paginas/Establecerse.aspx

► BULGARIAN LAN EGITEA http://www.exteriores.gob.es/Embajadas/SOFIA/es/VivirEn/Paginas/Trabajar.aspx

SECRETARIA GENERAL DE INMIGRACIÓN Y EMIGRACIÓN

► BULGARIARI BURUZKO INFORMAZIO OROKORRA http://www.empleo.gob.es/movilidadinternacional/es/continentes/europa/bulgaria/index.htm

BULGARIAKO BARNE MINISTERIOA (bulgarieraz - ingelesez)

http://www.mvr.bg/en/default.htm

BULGARIAKO ERREPUBLIKAKO LEGEDIA BILATZEKO ATARIA (bulgarieraz)

http://www.lex.bg/bg/laws/ldoc/2134455296

Page 153:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

5. BULGARIA 150

BULGARIAKO KANPO ARAZOETARAKO MINISTERIOA (bulgarieraz - ingelesez)

http://www.mfa.bg/setlang/en/

http://www.mfa.bg/en/pages/109/index.html

DANIMARKAKO KANPO ARAZOETARAKO MINISTERIOA ( ingelesez)

► OINARRIZKO ARAUDIA

http://bulgarien.um.dk/da/~/media/Bulgarien/Documents/Other/Law%20for%20entering%20Bulgaria.pdf

Page 154:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

6. ZIPRE 151

6. ZIPRE

Zipre

EBn sartu zen urtea: 2004

Hiriburua: Nikosia

Azalera, guztira: 9 250 km2

Biztanle-kopurua: 0,8 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 2008az geroztik (€)

Schengen esparrua: Ez da Schengen esparruko

kidea

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 152

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 152

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 152

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 152

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 154

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 155

Page 155:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

6. ZIPRE 152

1. ARAUDI NAZIONALA

2007ko 7. (I) Legea: “Europar Batasuneko herritarrak eta haien familiak Zipreko Errepublikoan ibili eta

bizitzeko eskubideari buruzko legea”.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat izanez gero sartu eta bizi daitezke, hiru

hilabetetik behera, Zipreko Errepublikako lurraldean.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek bisa behar dute Zipren sartu eta hiru hilabetetik

behera bizitzeko.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek Zipren hiru hilabetez baino gehiagoz geratzeko asmoa baldin badu, nahitaez

erregistro-ziurtagiria eskatu behar du.

Gainera, EBko herritarrak Zipren lanean hasi nahi badu, gizarte segurantzako zenbakia eskatu

behar du (ikus

http://www.mlsi.gov.cy/mlsi/dl/dl.nsf/dmlprocedure_en/dmlprocedure_en?OpenDocument).

Erregistro-ziurtagiriaren eskaera herrialdera iritsi eta lau hilabete igaro baino lehen egin behar da.

Betebehar hori ez bada betetzen, diruzko isun bat ezarriko da, gehienez 2.562,90 eurokoa.

Erregistro-ziurtagiria eskatzeko, EBko herritarrak berak aurkeztu behar du Erregistro Zibileko

Immigrazio Sailean. Gaur egun, zerbitzu hori poliziaren tokiko immigrazio-bulegoek ematen dute

Zipreko barruti guztietan, Nikosian izan ezik; azken horretan, badago Barrutiko Immigrazio

Bulegoa delako bat.

Hona hemen aurkeztu behar diren agiriak:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea, eta haien kopiak.

Betetako eskaera estandar bat (MEU1 inprimakia).

Bi argazki.

Tasen ordainketaren egiaztagiria (20 euro).

Langile bat izanez gero: lanean ari delako egiaztagiria.

Autonomo bat izanez gero: Gizarte Segurantzan autonomotzat erregistratuta egotearen

ziurtagiria.

Page 156:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

6. ZIPRE 153

Ikasle bat izanez gero: Estatuak onarturiko ikastetxe batean izena emanda egotearen froga,

osasun-aseguruaren froga, eta norbera zein familia mantentzeko behar beste baliabide

badituela ziurtatzen duen aitorpen bat.

Beste egoeraren batean egonez gero: Behar beste baliabide izatearen froga eta osasun-

aseguruaren froga.

Erregistro-ziurtagiria gutxi gorabehera astebeteko epean entregatuko da eskatu ondoren.

EBko herritartasuna duten senitartekoek bereiz aurkeztu behar dute erregistro-ziurtagiriaren

eskaera, honako agiri hauekin batera:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea, eta haien kopiak.

Betetako eskaera estandar bat (MEU1 inprimakia).

Bi argazki.

Tasen ordainketaren egiaztagiria (20 euro).

Familia-loturak egiaztatzen dituen agiria.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “Bizileku-txartel” bat eskatu behar dute

herrialdean sartu eta lau hilabete igaro baino lehen, Zipren hiru hilabetetik gora bizi nahi baldin

badute.

“Bizileku-txartela” eskatzeko, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek honako hauek

aurkeztu behar dituzte:

Baliozko pasaportea.

Betetako eskaera bat (MEU2 inprimakia).

2 argazki.

Tasen ordainketaren egiaztagiria (20 euro).

Familia-loturak badaudela frogatzen duen agiria.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria.

Bizileku-txartela”ren balio-denbora 5 urte da gehienez.

Bizileku-txartela eskatzeko betebehar hori ez bada betetzen, diruzko isun bat ezarriko da, gehienez

2.562,90 eurokoa.

Page 157:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

6. ZIPRE 154

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Zipreko Errepublikan legalki eta jarraian bost urtez bizi izan diren Europar Batasuneko herritarrek

badute bizileku iraunkorreko eskubidea.

Nahi izanez gero, EBko herritarrek bizileku iraunkorreko eskubidea dutela egiaztatzen duen agiri

bat eska dezakete (“Bizileku iraunkorreko ziurtagiria”). Eskaera (MEU3 inprimakia) bi argazkirekin

batera aurkeztu behar da, eta 80 euro balio du.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “bizileku iraunkorreko txartel” bat eskatu behar

dute bizileku-txartela iraungi ondorengo hilabetearen barruan. Horretarako, MEU3 inprimakia

aurkeztu behar dute, tamaina txikiko 2 argazkirekin batera.

“Bizileku iraunkorreko txartela” 10 urtean behin berritu behar da, eta 80 euro ordaindu behar dira.

Bizileku iraunkorreko txartela eskatzeko betebehar hori ez bada betetzen, diruzko isun bat ezarriko

da, gehienez 2.562,90 eurokoa.

Page 158:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

6. ZIPRE 155

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

ZIPREKO BARNE MINISTERIOA – MIGRAZIOKO ETA ERREGISTRO ZIBILEKO SAILA (CRMD) (grezieraz - ingelesez)

http://moi.gov.cy/

http://www.moi.gov.cy/moi/CRMD/crmd.nsf/All/B20E184509AB8C5DC2257D1F001EF6F2?OpenDocument

http://www.moi.gov.cy/MOI/CRMD/crmd.nsf/contact_en/contact_en?OpenDocument Civil Registry and Migration Department Chilonos, 1457 Nicosia TEL: 22804400 EMAIL: [email protected]

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ERREGISTRO-ZIURTAGIRIARI – MEU1 INPRIMAKIARI

BURUZKO INFORMAZIOA (grekoz-ingelesez) http://www.moi.gov.cy/MOI/CRMD/crmd.nsf/All/69E690A161D174D6C2257D2C0045750B?OpenDocument http://www.moi.gov.cy/MOI/CRMD/crmd.nsf/All/69E690A161D174D6C2257D2C0045750B/$file/FORMMEU1.pdf

► EB-KO HIRUGARREN HERRIETAKO HERRITARREN SENITARTEKOENTZAKO BIZILEKU-

TXARTELARI – MEU1 INPRIMAKIARI BURUZKO INFORMAZIOA (grekoz-ingelesez) http://www.moi.gov.cy/MOI/CRMD/crmd.nsf/All/C190E3AA6A53A579C2257D2C00458A48?OpenDocument http://www.moi.gov.cy/MOI/CRMD/crmd.nsf/All/C190E3AA6A53A579C2257D2C00458A48/$file/FORMMEU2.pdf

► EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKU IRAUNKORREKO ZIURTAGIRIARI ETA EB-KOAK EZ

DIREN SENITARTEKOENTZAKO MEU3 INPRIMAKIARI BURUZKO INFORMAZIOA (grekoz-

ingelesez) http://www.moi.gov.cy/MOI/CRMD/crmd.nsf/All/D1D71A1CD6E43223C2257D2C00459524?OpenDocument http://www.moi.gov.cy/MOI/CRMD/crmd.nsf/All/D1D71A1CD6E43223C2257D2C00459524/$file/FORMMEU3.pdf

Page 159:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

6. ZIPRE 156

ZIPREKO LAN ETA GIZARTE SEGURANTZAKO MINISTERIOA – LAN SAILA (grekoz – ingelesez - turkieraz)

http://www.mlsi.gov.cy/mlsi/mlsi.nsf/index_en/index_en?OpenDocument

► EB-KO HERRITARRENTZAKO LAN-PROZEDURA http://www.mlsi.gov.cy/mlsi/dl/dl.nsf/dmlprocedure_en/dmlprocedure_en?OpenDocument

► ZIPREN LAN EGIN NAHI DUTEN EUROPAKO HERRITARRENTZAKO GIDA (ikus 4. eta 5. orriak) http://www.mlsi.gov.cy/mlsi/dl/dl.nsf/All/F39E5E59D76E8B4EC2256DB1002CDA29/$file/booklet%20on%20living%20july%202010%20english.pdf

ZIPREKO GOBERNUAREN WEB ATARIA (grekoz- ingelesez)

http://www.cyprus.gov.cy/portal/portal.nsf/citizen_en?OpenForm&access=0&SectionId=citizen&CategoryId=

none&SelectionId=home&print=0&lang=en

► EB-KO LANGILEENTZAKO INFORMAZIOA http://www.cyprus.gov.cy/portal/portal.nsf/gwp.getGroup?OpenForm&access=0&SectionId=noneu&CategoryId=Work%20and%20Occupation&SelectionId=European%20Union%20Citizen%20Workers&print=0&lang=en

Page 160:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

7. KROAZIA 157

7. KROAZIA

Kroazia

EBn sartu zen urtea: 2013

Hiriburua: Zagreb

Azalera, guztira: 56.594 km2

Biztanle-kopurua: 4.398.150 milioi

Dirua: kuna

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

2015az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 158

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 158

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 158

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 158

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 159

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 160

Page 161:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

7. KROAZIA 158

1. ARAUDI NAZIONALA ATZERRITARREI BURUZKO LEGEA -Official Gazette 130/2011, 74/2013 eta geroko aldaketak-

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

Europar Batasuneko herritarrek eta beren senitartekoek baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat

izanez gero sartu eta bizi daitezke, hiru hilabetetik behera, Kroaziako Errepublikako lurraldean.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, harekin bildu nahi izanez gero, Kroaziako

Errepublikan sartu eta hiru hilabetetik behera bizi ahal dira, baliozko pasaporte bat izan behar

dute, bai eta, behar den kasuetan, bisa bat ere.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritarrek badute eskubidea Kroaziako Errepublikan hiru hilabetetik gora bizitzeko, herrian

sartzen direnetik, baldin eta kasu hauetako batean badaude:

Besteren edo norberaren konturako langileak dira.

Norbera eta familia mantentzeko behar beste baliabide izatea, gizarte segurantzako

sistemarentzat zama bat izan gabe, bai eta osasun-aseguru bat izatea.

Unibertsitate batean matrikulatuta daude edo praktikaldi bat egiten ari dira. Gainera, osasun-

aseguru egokia eduki behar dute eta norbera eta familia mantentzeko behar beste baliabide

dauzkatela frogatu, Kroazian dauden bitartean gizarte segurantzako zerbitzuentzat zama bat

izan gabe.

Aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar baten familiako kideak dira.

EBko herritarrak Kroaziako Errepublikan hiru hilabetetik gora bizitzeko asmoa izanez gero, bizi

diren lekuko polizia-etxean erregistratu behar dute beren aldi baterako egonaldia, herrialdean

sartu ondorengo hiru hilabeteko epea amaitu eta hurrengo zortzi eguneko epean gehienez.

Beren aldi baterako egonaldia erregistratzean, bizileku-baimen biometrikoaren itxira duen

“Erregistro-ziurtagiria” entregatuko zaie. Ziurtagiri horrek gehienez bost urteko balio dauka.

Erregistro-ziurtagiria eskatzeko, EBko herritarrak honako agiri hauek aurkeztu behar ditu:.

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Hiru hilabetetik gorako bizileku-eskubidea ematen duten kasuetako batean egotea

egiaztatzen duten agiriak (adibidez, enplegu-ziurtagiria).

Page 162:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

7. KROAZIA 159

EBko herritar diren senitartekoek, gainera, familia-loturak badaudela egiaztatzen duten agiriak

ere aurkeztu behar dituzte.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek badute eskubidea Kroaziako Errepublikan hiru

hilabetetik gora bizitzeko, baldin eta harekin bildu nahi badute, eta Kroazian hiru hilabete baino

gehiagoko epean bizitzeko eskubidea ematen duten lehen hiru kasuetako batean badaude (lana,

ikasketak edo baliabide nahikoak).

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek Kroazian hiru hilabetetik gora bizitzeko asmoa

izanez gero, “Bizileku-txartela” eskatu behar dute bizi diren lekuko polizia-etxean, herrialdean

sartu ondorengo hiru hilabeteko epea amaitu eta hurrengo zortzi eguneko epean gehienez.

Eskaria egiteko, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek honako agiri hauek aurkeztu

behar dituzte:

Baliozko pasaportea.

Familia-loturak egiaztatzen dituzten agiriak.

Erregistratu ondoren, “EBko herritarren senitartekoentzako bizileku-txartela” emango zaie. Haren

balioa gehienez 5 urtekoa da.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

EBko herritarrek eta haien senitartekoek bizileku iraunkorreko eskubidea dute, Kroaziako

Errepublikan jarraian bost urtez bizi eta gero.

Poliziak EBko herritarrei eskubide hori egiaztatzen duen agiri bat emango die.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, “Bizileku iraunkorreko txartela” eskatu behar

diote poliziari, EBko herritarren senitartekoentzako bizileku iraunkorreko txartelaren balio-denbora

amaitu baino lehen.

“Bizileku iraunkorreko txartela”ren balio-denbora 10 urte da gehienez, eta automatikoki berritu ahal

da.

Page 163:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

7. KROAZIA 160

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

BARNE MINISTERIOA (kroazieraz–ingelesez)

http://www.mup.hr/

► ATZERRITARRENTZAKO INFORMAZIOA (Ikus atal hau: ‘Stay and work of EEA nationals and

their family members’) http://www.mup.hr/120027.aspx

► ATZERRITARREI BURUZKO LEGEA -Official Gazette 130/2011, 74/2013 eta geroko aldaketak-

(ikus X. Kapitulua, 153. artikulua eta hurrengoak, 65.-79. orriak) http://www.mup.hr/UserDocsImages/Dokumenti/stranci/2013/Zakon_o_strancima_2011._engl.pdf

KANPO-ARAZOETARAKO ETA EUROPAKO ARAZOETARAKO MINISTERIOA (kroazieraz – ingelesez)

http://www.mvep.hr/en/

► KROAZIAN BIZILEKUA IZATEA (ikus 1. atala: Nationals of EEA member states and their family) http://www.mvep.hr/en/consular-information/stay-of-aliens/granting-stay-in-croatia-/

Page 164:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

8. DANIMARKA 161

8. DANIMARKA

Danimarka

EBn sartu zen urtea: 1973

Hiriburua: Kopenhage

Azalera, guztira: 43 094 km2

Biztanle-kopurua: 5,5 milioi

Dirua: koroa daniarra (kr.)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1996az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 162

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 162

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 162

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 162

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 164

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 165

Page 165:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

8. DANIMARKA 162

1. ARAUDI NAZIONALA

Act no. 322 of 21 April 2009 “Executive Order on residence in Denmark for Aliens falling within the

rules of the European Union” (the EU residence order).

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak beren baliozko nortasun-agiri edo pasaporte batekin sar daitezke Danimarkan,

eta hiru hilabete bitarteko aldi batean bizi.

Lan bila dabiltzan pertsonek, hala justifikatzen badute, aldi hori sei hilabeteraino luza dezakete.

EBk herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, Danimarkan sartu eta hiru hilabete bitarte bizi

nahi izanez gero, beren baliozko pasaportea behar dute, eta bidezkoa bada, sarrera-bisa bat.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

Danimarkan bizilekua hiru hilabetetik gora izateko eskubidea duten EBko herritarrak egoera

hauetako batean daudenak dira:

Norberaren edo besteren konturako langilea da.

Estatuak onarturiko ikastetxe batean ikasketak egiten dituen ikaslea da (Danish Education

Support Agency –SU). Horrez gain, ekonomikoki bere burua mantentzeko gauza dela frogatu

behar du, bai eta osasun-babes egokia duela, estatuaren gizarte-laguntzako sistementzat

zama izan gabe.

Gizarte-laguntzen beharrik ez izateko diru-sarrerak dauzka eta, gainera, osasun-babes egokia

dauka.

Aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar baten familiako kidea da.

EBko herritar batek Danimarkan hiru hilabetetik gora bizi nahi izanez gero, bizileku-egiaztagiri bat

lortu beharko du herrialdean sartu ondorengo 3 hilabeteko epea amaitu baino lehen, baldin eta

lana modu aktiboan bilatzen ari den EBko herritarra ez bada. Kasu horretan, ez du nahitaez

erregistro-ziurtagiria eskatu behar, lana bilatzen jarraitzen duen bitartean.

Erregistro-ziurtagiria eskatzeko, honako agiri hauek aurkeztu behar dira Estatuko Eskualde

Administrazioan (Statsforvaltningen):

Betetako eskaera bat (OD1 formularioa):

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Page 166:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

8. DANIMARKA 163

Norberaren kasuaren arabera, bizileku-eskubidea izateko betekizunetakoren bat betetzen

dela egiaztatzen duten agiriak (adibidez, lan-kontratua).

Argazki bat.

Erregistro-ziurtagiria epe mugagabe baterako ematen da.

Bizileku-ziurtagiria eskuratu ondoren, eta EBko herritarrak Danimarkan 6 hilabete baino luzaroago

bizi nahi badu, bere bizilekuko Udalarekin harremanetan jarri behar da (Borgerservice) eta

erregistro zibileko zenbakia lortu (CPR zenbakia). CPR zenbakiaren bidez, osasun-aseguruko

txartela eskuratu ahal izango du, eta mediku bat esleituko zaio.

CPR zenbakia lortzeko izapideei buruzko informazio gehiago:

https://www.workindenmark.dk/~/media/Workindenmark/Dokumenter/Faktaark%20juli%202011/

When%20you%20start_EU_EEA_Juli_2011_ENG.ashx

Danimarkan hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek

“Bizileku-txartel” bat eskatu behar dute.

Familia berriz batzeko ezinbesteko baldintza hau da: senitartekoek bizi behar den EBko herritarrak

benetan bizilekua ezarrita eduki behar du Danimarkan. Adibidez, hotel baten gelan geratzea ez

da nahikoa. Lotura honetan informazio gehiago ikusi ahal da baldintza horren esanahiari buruz:

http://www.nyidanmark.dk/en-us/coming_to_dk/eu_and_nordic_citizens/eu-

eea_citizens/family_reunification_in_denmark/family_reunification_in_denmark_for_union_citize

ns_and_eea_nationals.htm#2

Bizileku-txartela eskatzeko, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoak Estatuko Eskualde

Administrazioan (Statsforvaltningen) agertu behar dira, herrialdean sartu zirenetik 3 hilabeteko

epea agortu baino lehen.

Eskariarekin batera agiri hauek aurkeztu behar dira:

Baliozko pasaportea.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria.

Familia-loturak badaudela egiaztatzen duten agiriak.

Bi argazki.

EBko herritarrak Danimarkan eskaria egin duen familiako kidearekin benetan bizilekua ezarrita

daukala egiaztatzen duten agiriak.

EBko herritar baten senitartekoen bizileku-txartelak gehienez 5 urteko balio-denbora du.

Page 167:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

8. DANIMARKA 164

"Erregistro-ziurtagiria” paperezko gutun bat da, eta “Bizileku-txartela”, plastikozko txartel bat, eta

biak Estatuko Eskualde Administrazioak ematen ditu.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Danimarkan legalki 5 urtez jarraian bizi izaniko EBko herritarrak eta haren familiako kideek bizileku

iraunkorreko eskubidea dute.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritarrek, hala nahi izanez gero, hori ziurtatzen

duen agiri bat eska dezakete, hau da, bizileku iraunkorreko ziurtagiri bat, horretarako ere OD1

formularioa erabilirik.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, EBko herritar baten bizileku-txartelaren balio-

denbora agortu baino lehen, bizileku iraunkorreko txartela eskatu behar dute; hamar urtean behin

berritzen da automatikokI.

Page 168:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

8. DANIMARKA 165

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

DANIMARKAKO IMMIGRAZIO ZERBITZUA (danieraz - ingelesez)

www.nyidanmark.dk

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKUARI BURUZKO KONTSULTETARAKO HARREMANA (EU

HOTLINE) http://www.nyidanmark.dk/en-us/contact/contact_to_the_danish_immigration_service/eu_hotline.htm

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKU-ESKUBIDEARI BURUZKO INFORMAZIOA http://www.nyidanmark.dk/en-us/coming_to_dk/eu_and_nordic_citizens/eu-eea_citizens/residence_in_denmark_for_union_citizens_and_eea_nationals.htm

► NOLA EGIN ERREGISTRO-ZIURTAGIRIAREN ESKAERA http://www.nyidanmark.dk/en-us/coming_to_dk/eu_and_nordic_citizens/eu-eea_citizens/How_to_apply.htm

► OD1 FORMULARIOA http://www.nyidanmark.dk/resources.ashx/Resources/Blanketter/Ansoegningsskemaer/2008/OD1_ansoegning_eu_opholdsdokument_statsforvaltningen.pdf

► BIZILEKU-ESKUBIDEARI BURUZKO INFORMAZIOA EB-KO HERRITARREN

SENITARTEKOENTZAT http://www.nyidanmark.dk/en-us/coming_to_dk/eu_and_nordic_citizens/eu-eea_citizens/family_reunification_in_denmark/family_reunification_in_denmark_for_union_citizens_and_eea_nationals.htm

► EB-KO HERRITARREK DANIMARKAN BIZILEKUA IZATEARI BURUZKO LEGEA (ingelesez) http://www.nyidanmark.dk/NR/rdonlyres/42CF236D-A334-4A40-A2B6-9AA0C4ABB61A/0/euopholdsbekendtgoerelsen322af21.pdf

► DANIMARKAKO GARRANTZIZKO LEGEDIA (danieraz – ikus “Lovgivning” eta “EU-

opholdsbekendtgørelsen”) http://www.nyidanmark.dk/da-dk/Lovstof/

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKU-GAIEZ MAIZ EGITEN DIREN GALDERAK http://www.nyidanmark.dk/en-us/faq/eu/

► GIDALIBURUA: ONGI ETORRI DANIMARKARA (ikus 18.-19. orriak lan egiteko, 28.a eta 29.a

ikasteko, eta 34.a eta 35.a familia elkartzeko) http://www.nyidanmark.dk/NR/rdonlyres/65DA2C7A-1520-4E8B-A815-61374985BD43/0/vejledningspakke_netversionny.pdf

Page 169:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

8. DANIMARKA 166

ESTATUKO ESKUALDE ADMINISTRAZIOA –STATSFORVALTNINGEN- (danieraz – ingelesez)

http://www.statsforvaltning.dk/site.aspx?p=4557

► EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA http://www.statsforvaltning.dk/site.aspx?p=6028

HERRITARRENTZAKO NAZIOARTEKO ZERBITZUA - ICS (ingelesez)

http://icitizen.dk/

► ICS-EK EMAN DEZAKEENARI BURUZKO GIDA http://icitizen.dk/~/media/ICS/Docs/ICS-engelsk-260112.ashx

DANIMARKAN LAN EGITEA- DANIMARKAKO LAN MINISTERIOAREN WEBGUNEA (danieraz – ingelesez – alemanez - polonieraz)

https://www.workindenmark.dk/

► DANIMARKAN LAN EGITEA URRATSEZ URRATS – EB-KO HERRITARRAK https://www.workindenmark.dk/en/Find_information/Information_for_job_seekers/Step-by-step/Arrival/Registration/The_EUEEA_and_Switzerland

► EB-KO HERRITARRENTZAKO INFORMAZIO-ORRIA) https://www.workindenmark.dk/~/media/Workindenmark/Dokumenter/Faktaark%20juli%202011/When%20you%20start_EU_EEA_Juli_2011_ENG.ashx

DANIMARKAKO KANPO-ARAZOETARAKO MINISTERIOA (danieraz - ingelesez)

http://um.dk/en

► BIZILEKUA ETA LAN-BAIMENAK http://um.dk/en/travel-and-residence/residence-and-or-work-permits/

Page 170:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

9. ESLOVAKIA 167

9. ESLOVAKIA

Eslovakia

EBn sartu zen urtea: 2004

Hiriburua: Bratislava

Azalera, guztira: 48.845 km2

Biztanle-kopurua: 5,4 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 2009az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

2007az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 168

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 168

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 168

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 168

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 169

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 171

Page 171:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

9. ESLOVAKIA 168

1. ARAUDI NAZIONALA

Atzerritarren bizileku-eskubideari buruzko 2011ko urriaren 21eko 404/2011 Akta eta Akta jakin batzuen

aldaketa eta osaketa. –azken aldaketa, 2013ko abenduaren 3an-.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrek baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat behar dute Eslovakiako Errepublikan

sartu eta, nahi izanez gero, hiru hilabetetik behera bizitzeko.

EBko herritarrek bizilekua non duten adierazi behar diote poliziari, herrialdean sartu ondorengo 10

egunen barruan, ostatu-emaileak (esate baterako, hotelak) adierazten duenean izan ezik. Izapide

hori bizilekuari dagokion Polizia-etxean egin behar da.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, pasaporteaz eta nortasun agiri baliodun batez

gain, ziurrenik bisa beharko dute Eslovakian sartu eta hiru hilabetetik behera bizitzeko.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek badu eskubidea Eslovakiako Errepublikan hiru hilabetetik gora bizilekua

izateko, baldin eta ondorengo kasuetakoren bat betetzen badu:

Norberaren edo besteren kontura lanean ari da.

Lana aurkitzeko aukerak dauzka.

Estatuak onarturiko ikastetxe batean ikasten du, egonaldiaren kostuak estaltzeko behar beste

baliabide dituela eta, gainera, osasun-aseguru bat daukala.

Egonaldiaren kostuak behar beste bizi-baliabide dituenean eta osasun-aseguru bat dauka.

Azaldutako betekizunak betetzen dituen EBko herritar baten familiako kidea da.

Eslovakiako Errepublikan hiru hilabetetik gorako epealdian bizi nahi duen EBko herritar batek

bizileku-erregistroa eskatu beharko du herrialdean sartu eta hurrengo 30 egunen barruan.

Izapidea doakoa da.

Page 172:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

9. ESLOVAKIA 169

Agiri hori eskatzeko, bizi den lekuko Mugen eta Atzerritarren Polizia Sailera joan behar du, eta

agiri hauek aurkeztu:

Behar bezala betetako eskaria.

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Aipaturiko kasuetako batean dagoela egiaztatzen duten agiriak (esate baterako, lan-

kontratua).

Gainera, EBko herritarrek plastikozko txartelaren itxura duen bizileku-agiria eskatu ahal dute. Agiri

horren iraupena gehienez 5 urte da. Horretarako, aipatu diren agiriez gain, bi argazki eta

bizilekuaren egiaztapena aurkeztu behar ditu.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “EBko herritarren senitartekoaren bizileku-

txartela” eskatu behar dute nahitaez. Txartel horren gehieneko iraupena 5 urtekoa da.

Horretarako, haiexek joan behar dute dagokion polizia-sailera, eta eskariarekin batera hauek

aurkeztu:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Bi argazki berri.

Familia-loturak frogatzen dituen agiria.

Lagundutako EBko herritarraren bizileku-erregistroa.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

EBko herritarrek bizileku iraunkorreko eskubidea dute Eslovakian gutxienez etenik gabe bost urtez

bizi izan badira.

EBko herritarrek, nahi izanez gero, gehienez 10 urteko iraupena duen “EBko herritarren

senitartekoaren bizileku-txartela” eskatu ahal dute.

Horretarako, haiexek joan behar dute dagokion polizia-sailera, eta inprimaki ofiziala bete. Horrez

gain, hauek ere aurkeztu behar ditu:

Baliozko nortasun-agiri bat edo pasaportea.

Ezarririko betekizunak betetzen direla egiaztatzen duten agiriak.

Tamaina txikiko bi argazki.

Page 173:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

9. ESLOVAKIA 170

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “EBko herritar baten senitarteko baten bizileku-

txartela” eskatu behar dute, baldin eta Eslovakian gutxienez azken bost urteetan bizi izan badira.

Hori eskatzeko, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek eskariarekin batera honako

hauek aurkeztu behar dituzte:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Eslovakian bost urtez jarraian bizi izan direla frogatzen duen agiri bat.

Bi argazki.

Page 174:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

9. ESLOVAKIA 171

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

IMMIGRAZIOARI BURUZKO INFORMAZIOKO ZENTROA (eslovakieraz – ingelesez - errusieraz)

http://www.mic.iom.sk/

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKU-ESKUBIDEARI BURUZKO INFORMAZIOA – ingelesez http://mic.iom.sk/en/residence/general-info/16-pobyt-obcanov-eu-v-sr.html

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKUARI BURUZKO LEGEDIA - eslovakieraz (ikusi “The Act on

residence of Foreigners”, 7, 11, 63-72 eta 87. artikuluak) –azken aldaketa 2013ko abenduaren

3koa–

http://mic.iom.sk/en/useful/download/category/9-legislation-of-sr.html

ESLOVAKIAKO ERREPUBLIKAKO BARNE MINISTERIOA – POLIZIAKO ATZERRITARRENTZAKO ETA MUGEN ZAINTZARAKO BULEGOA (eslovakieraz)

http://www.minv.sk/

► EB-KO HERRITARRENTZAKO INFORMAZIOA http://www.minv.sk/?pobyt-cudzinca

► ESLOVAKIARA BIDAIATZEN DUTEN ATZERRITARRENTZAKO INFORMAZIOA http://www.minv.sk/?vizova-info-typy-viz-1

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ERREGISTRO-ZIURTAGIRIAREN ESKAERA

http://www.minv.sk/?dokumenty-na-stiahnutie-1&subor=1355.

Page 175:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

9. ESLOVAKIA 172

ADMINISTRAZIO PUBLIKOAREN ATARI ZENTRALA (eslovakieraz)

https://www.slovensko.sk/sk/titulna-stranka

► BIZILEKUA IZATEARI BURUZKO INFORMAZIOA EB-KO HERRITARRENTZAT ETA EUREN

SENITARTEKOENTZAT (eslovakieraz) https://www.slovensko.sk/sk/agendy/agenda/_pobyt-obcanov-z-eu-a-ich-rodin1

IMMIGRAZIO ETA EMIGRAZIO IDAZKARITZA NAGUSIA (gaztelaniaz – katalanez – euskaraz – galizieraz – ingelesez)

► ESLOVAKIARI BURUZKO INFORMAZIO OROKORRA http://www.empleo.gob.es/movilidadinternacional/es/continentes/europa/eslovaquia/index.htm

ESPAINIAK BRATISLAVAN DUEN ENBAXADA (espainieraz - ingelesez - eslovakieraz)

► ESLOVAKIAN BIZITZEKO BETEKIZUNAK http://www.exteriores.gob.es/Embajadas/BRATISLAVA/es/VivirEn/Paginas/Eslovaquia/Permiso-de-residencia.aspx

Page 176:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

10. ESLOVENIA 173

10. ESLOVENIA

Eslovenia

EBn sartu zen urtea: 2004

Hiriburua: Ljubljana

Azalera, guztira: 20 273 km2

Biztanle-kopurua: 2 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 2007az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

2007az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 174

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 174

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 174

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 174

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 175

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 176

Page 177:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

10. ESLOVENIA 174

1. ARAUDI NAZIONALA

“ALIENS ACT“ –Azken aldaketa: 2011ko urrikoa-.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrek ez dute sarrerako baimenik edo bisarik behar Eslovenian sartzeko, egonaldiaren

arrazoia edozein izanik ere. Baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat baino ez dute behar.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoak, familiaren birbatzerako, Eslovenian baliozko

pasaporte batean edo, behar denean, bisa batekin sar daitezke.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

Eslovenian 3 hilabetetik gora egon nahi duten EBko herritarrek udaleko administrazio-bulegoa

erregistratu behar dute 3 hilabeteko epea amaitu baino lehen, “Bizilekuaren erregistro-ziurtagiria”

eskuratzeko.

Ziurtagiri hori emateko betekizunak EBko herritarrak Eslovenian bizi nahi izateko duen zio edo

arrazoiaren araberakoak dira. Hona hemen arrazoi horiek:

Besteren edo norberaren kontura lan egitea.

Ikasketak.

Familiaren birbatzea.

Beste arrazoi batzuk – bizitzeko behar beste baliabide eta aseguru medikoa.

Erregistro-ziurtagiriaren eskaerarekin batera, EBko herritarrak honako hauek aurkeztu behar ditu:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Eslovenian bizitzeko arrazoia goian azaldutakoetako bat dela egiaztatzen duten agiriak.

Ikasketak, familiaren birbatzea edo beste arrazoi batzuk direnean arrazoi horiek, frogatu behar

da, gainera, behar beste baliabide zein osasun-aseguru egoki bat izaten direla.

EBko herritarrak “bizilekuaren erregistro-ziurtagiria” eskatzen duenean, eskumena duen

administrazioak frogagiri bat ematen dio, eskaera hori egin dela egiaztatzen duena, ziurtagiri

ofiziala eman bitartean.

“Erregistro-ziurtagiriak” gehienez bost urtez balio du, eta berritu egin daiteke.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, “aldi baterako bizileku-baimena” eskatu behar

dute, Eslovenian hiru hilabetetik gora bizitzeko.

Page 178:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

10. ESLOVENIA 175

EBko herritarra ez den senitarteko bati aldi baterako bizileku-baimena emateko, hauek dira

beharrezkoak:

Eslovenian bizi den eta erregistro-ziurtagiri bat duen EBko herritar baten familiako kidea

izatea.

Baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat izatea.

Bizitzeko behar beste baliabide edukitzea (Esloveniako gutxieneko soldata gutxienez).

Osasun-aseguru egoki bat izatea.

Eslovenian legezko eran sartu izana.

Ezkontza bizileku-baimena soil-soilik gauzatu izana ez iriztea.

Ordena, segurtasun edo osasun publikorako mehatxua izateko susmorik ez egotea.

Zigor aurrekaririk ez izatea frogatzen duen jatorriko ziurtagiria edukitzea.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitarteko baten aldi baterako bizileku-baimena”, lagundutako

EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria ematen den epe bererako ematen da, gehienez 5

urterako, eta berritu egin daiteke.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Eslovenian, “Bizilekuaren erregistro-ziurtagiri” baten jabe dela, 5 urtez bizi izan den EBko herritar

batek, segurtasun nazionalerako edo ordena publikorako mehatxurik sortzen ez duenean, “EBko

herritarrentzako bizileku iraunkorreko baimen” bat eska dezake, hala nahi izanez gero, iraunaldi

mugagabe batekin.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, Esloveniako Errepublikan bost urtez jarraian bizi

izan badira “Aldi baterako bizileku-baimen” baten jabe direla, “Bizileku iraunkorreko baimena” eska

dezakete.

Laguntzen dioten EBko herritarrak bizileku iraunkorreko baimena beretzat dagoeneko eskuratua

duenean, senitartekoek bizileku iraunkorreko baimena eska dezakete Eslovenian legalki eta

jarraian bi urte gutxienez eman ostean.

Page 179:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

10. ESLOVENIA 176

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

ESLOVENIAKO ERREPUBLIKAKO BARNE MINISTERIOA (eslovenieraz - ingelesez)

http://www.mnz.gov.si/

► HERRIALDEAN SARTZEA – EB-KO HERRITARRAK http://www.mnz.gov.si/en/services/slovenia_your_new_country/entering_the_country/citizens_of_eu_and_eea/

► ATZERRITARRENTZAKO INFORMAZIO ATARIA (BARNE MINISTERIOA)

http://www.infotujci.si/index.php?setLang=EN&t=&id=

► SARTZEA ETA BIZITZEA http://www.infotujci.si/v/1/entry-and-residence

► ATZERRITARRENTZAKO INFORMAZIOA (espainieraz) http://www.infotujci.si/index.php?setLang=ES&t=&id= http://www.infotujci.si/s/7/ciudadanos-de-la-ue-y-del-dee

ESLOVENIAKO POLIZIA NAZIONALA (eslovenieraz - ingelesez)

http://www.policija.si/eng/

► EB-KO HERRITARRENTZAKO INFORMAZIOA http://www.policija.si/eng/index.php/prevention/132-passports-visas-personal-documents

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ETA SENITARTEIKOENTZAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA http://www.policija.si/eng/index.php/areasofwork/bordermattersandforeigners/127-entry-and-residence-of-citizens-of-member-states-of-the-european-union-and-their-family-members-and-family-members-of-slovenian-citizens

Page 180:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

10. ESLOVENIA 177

ESLOVENIAKO KANPO-ARAZOETARAKO MINISTERIOA (eslovenieraz - ingelesez)

http://www.mzz.gov.si/en

► HERRIALDEAN SARTZEA – EB-KO HERRITARRAK http://www.mzz.gov.si/en/travel_and_visa_information/visa_information/entry_into_the_republic_of_slovenia_and_the_schengen_area/

► EB-KO HERRITARRAK ETA EUREN SENITARTEKOAK HERRIALDEAN SARTZEA ETA BERTAN

BIZILEKUA IZATEA http://www.mzz.gov.si/fileadmin/pageuploads/Konzularne_informacije/vizne_informacije/visa_info_english/Entry_and_residence_by_EEA_citizens_or_Swiss_Nationals_and_their_family_members.doc

► GARRANTZIZKO LEGEDIA (ikusi ALIENS ACT – XIII. kapitulua, 70. orria, 117. artikulua eta

hurrengoak) http://www.mzz.gov.si/en/travel_and_visa_information/visa_information/legislation/

ESLOVENIAKO ERREPUBLIKAREN ESTATU-ATARIA (eslovenieraz – ingelesez – italieraz – magyarreraz)

http://e-uprava.gov.si/e-uprava/

► HERRIALDEAN SARTZEA ETA HERRIALDETIK IRTETEA (ingelesez) http://e-uprava.gov.si/e-uprava/en/zivljenjskeSituacijeStran.euprava?dogodek.id=12471

► MAIZ EGITEN DIREN GALDERAK (ingelesez) –ikusi galdera: ‘I am an EU citizen, and I am

considering residence in Slovenia. I need the following information - Procedure for getting the

standard 5 year residence permit (name of the authority in Slovenian, etc)’. http://e-uprava.gov.si/e-uprava/en/faqKategorijaVprasanje.euprava?faq.id=70

Page 181:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

11. ESTONIA 178

11. ESTONIA

Estonia

EBn sartu zen urtea: 2004

Hiriburua: Tallinn

Azalera, guztira: 45 000 km2

Biztanle-kopurua: 1,3 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 2011az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

2007az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 179

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 179

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 179

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 179

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 180

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 182

Page 182:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

11. ESTONIA 179

1. ARAUDI NAZIONALA

“EUROPEAN UNION CITIZEN ACT“; 2006ko abuztuaren 1an jarri zen indarrean. (azken aldaketa, 2012ko

urtarrilean).

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak Estonian baliozko nortasun-agiri edo pasaporte batekin sar daitezke, eta han hiru

hilabete bitarte gehienez geratu, bizilekua erregistratu beharrik gabe.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek pasaportea eta bisa behar dute Estonian sartu

eta hiru hilabetetik behera bizitzeko.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek Estonian hiru hilabetetik gora bizi nahi badu, hauek egin behar ditu:

Bizilekua dagokion erregistro zibilean erregistratzea.

Poliziari “Nortasun-txartel” bat eskatzea (bizileku-eskubidea frogatzen duen agiria da).

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitarteko batek Estonian hiru hilabetetik gora bizi nahi badu,

hauek egin behar ditu:

Poliziarenean aldi baterako bizilekuko eskubidea eskatu -> “Nortasun-txartel” bat eskuratzen da,

“aldi baterako bizilekuko eskubidea” dioena; azken hori, dagokionean, “bizileku iraunkorreko

eskubidea” idazkunak ordezkatuko du.

Bizilekua dagokion erregistro zibilean erregistratzea.

Bizilekua Erregistro Zibilean erregistratzeko, EBko herritarrak berak joan behar du bizilekutik

hurbilen dauden tokiko agintariengana, 3 hilabete bete baino lehen herrialdean sartu zenetik.

Poliziari nortasun-txartel bat eskatzeko, EBko herritarrek, aldi baterako bizilekuko eskubidea

erdietsi zuten egunaren –hau da bizilekua erregistratu zuen egunaren– ondorengo hilabetearen

barruan honako agiri hauek aurkeztu behar dituzte:

Betetako eskari bat.

Eskatzailearen nortasun-agiria.

40x50mm tamainako argazki bat, koloretan.

Estatu-zergaren ordainketaren egiaztagiria impuesto estatal.

Page 183:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

11. ESTONIA 180

EBko herritarren nortasun-txartelek bost urterako balio dute, eta berritu egin behar da denbora

hori igarotakoan.

EBko herritar baten familiako kide batek aldi baterako bizilekuko eskubidea erdietsi ahal izateko

baldintzak berriz batu nahi duen EBko herritar hori ondoren azaltzen diren kasuetako batean edo

bestean egotearen araberakoak dira:

Besteren edo norberaren kontura lan egitea.

Norbera eta familia mantentzeko behar beste baliabide izatea eta, gainera, osasun-aseguru

bat izatea.

Ikasten ari izatea eta norbera eta familia mantentzeko behar beste baliabide izatea, eta, gainera,

osasun-aseguru bat izatea.

Horrez gain, birbatuko den EBko herritarrak aldi baterako bizilekuko eskubidea edo bizileku

iraunkorreko eskubidea izan behar du.

EBko herritar baten senitarteko baten aldi baterako bizilekuko eskubideak 5 urte bitarte dirau, eta

bost urteko ondoz ondoko epetan luza daiteke, baina ezin gaindi dezake inoiz ere lagundutako

EBko herritarrak Estonian bizitzen ematen duen denbora.

EBko herritarraren senitartekoek aldi baterako bizilekuko eskubidea berritzeko edo bizileku

iraunkorreko eskubidea emateko eskatu behar dute aldi baterako bizilekuko eskubidea iraungi

aurreko hilabetea igaro baino lehen (hau da, haien nortasun-txartela iraungi baino lehen).

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Estonian, aldi baterako bizilekuko eskubidearen jabe direla, 5 urtez jarraian legalki bizi izan diren

EBko herritarrek eta haien senitartekoek bizileku iraunkorreko eskubidea erdietsiko dute.

EBko herritar batek, hala nahi izanez gero, bere bizileku iraunkorreko eskubidea erregistra

dezake, eta dagokion oharra jaso bere nortasun-agirian.

Estonian bost urtez jarraian bizi ondoren, EBko herritarrak hartu beharreko erabakia da aldi

baterako bizilekuko eskubidearekin bizitzea edo bizileku iraunkorreko eskubidea erregistratzea.

Bizileku iraunkorreko eskubidea erregistratzeko, EBko herritarrek Poliziarengana jo behar dute,

eta hauek aurkeztu:

Betetako eskari bat.

Eskatzailearen nortasun-agiria.

40x50mm tamainako argazki bat, koloretan.

Page 184:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

11. ESTONIA 181

Estatu-zergaren ordainketaren egiaztagiria.

EBko herritar baten senitartekoek bizileku iraunkorreko eskubidea erregistratu behar dute aldi

baterako bizilekuko eskubidea iraungi baino hilabete lehenago gutxienez.

Horretarako, haiek berek ondorengoak aurkeztu behar dituzte:

Betetako eskari bat.

Eskatzailearen nortasun-agiria.

40x50mm tamainako argazki bat, koloretan.

Estatu-zergaren ordainketaren egiaztagiria.

Page 185:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

11. ESTONIA 182

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

POLIZIAKO ETA MUGA-ZAINTZAKO SAILA (estonieraz – ingelesez – errusieraz)

http://politsei.ee/et/

► EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA http://politsei.ee/en/teenused/elamisoigused/

► EB-KO HERRITARRENTZAKO NORTASUN-AGIRIA LORTZEKO ESKAERA http://politsei.ee/dotAsset/63419.pdf

► EB-KO HERRITARREK ETA HAIEN FAMILIAKO KIDEEK BIZILEKU IRAUNKORREKO

ESKUBIDEA ERREGISTRATZEKO ESKAERA http://politsei.ee/dotAsset/25989.pdf

ESTONIAKO BARNE MINISTERIOA (estonieraz - ingelesez - errusieraz)

http://www.siseministeerium.ee/

► BIZILEKUA ERREGISTRATZEARI BURUZKO INFORMAZIOA (ingelesez) http://www.siseministeerium.ee/?id=35797&

► BIZILEKUA ERREGISTRATZEARI BURUZKO INFORMAZIOA (estonieraz) https://www.siseministeerium.ee/13615

► ZERGATIK DA BEHARREZKOA BIZILEKU-ERREGISTROA? (ingelesez) https://www.siseministeerium.ee/35875/

Page 186:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

11. ESTONIA 183

ESTONIAKO KANPO ARAZOETARAKO MINISTERIOA (estonieraz – ingelesez – alemanez – frantsesez – finlandieraz – errusieraz)

http://www.vm.ee/?q=en

► BIDAIARIENTZAKO INFORMAZIOA http://www.vm.ee/?q=en/node/53

ESTONIAKO LEGEDIA (estonieraz – ingelesez)

http://www.legaltext.ee/indexen.htm

► EUROPAR BATASUNEKO HERRITARRENTZAKO LEGEA (idatzi “European Union” bilaketan,

eta hautatu 2. dokumentua : “Citizen of European Union Act” – 2012ko urtarrilean

kontsolidatutako testua) http://www.legaltext.ee/en/andmebaas/ava.asp?m=022

Page 187:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

12. FINLANDIA 184

12. FINLANDIA

Finlandia

EBn sartu zen urtea: 1995

Hiriburua: Helsinki

Azalera, guztira: 338 000 km2

Biztanle-kopurua: 5,3 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 1999az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1996az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 185

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 185

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 185

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 185

► BIZILEKU IRAUNKORRA .......................................................................................................... 186

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 187

Page 188:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

12. FINLANDIA 185

1. ARAUDI NAZIONALA

ATZERRITARREI BURUZKO 301/2004 LEGEA

360/2007 EGINTZA JURIDIKOA, 301/2004 Legea EBko herritarren bizileku-eskubideari

dagokionez aldatzekoa.

432/2010 EGINTZA JURIDIKOA, 301/2004 Legea ikasle diren EBko herritarren inguruko zenbait

alderdiri dagokienez aldatzekoa.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak baliozko nortasun-agiri edo pasaporte batekin besterik gabe sar daitezke

Finlandian, eta hiru hilabeteko aldi batean gehienez bizi.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, Finlandian sartu eta hiru hilabetetik behera

bizitzeko, baliozko pasaporte bat izan behar dute, bai eta, behar den kasuetan, bisa bat ere.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

Finlandian hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritarrek bizilekua erregistratu behar dute

tokiko poliziaren aurrean, 3 hilabeteko epea amaitu baino lehen.

Horretarako, ondorengo kasuetako bat bete behar dute:

Besteren edo norberaren kontura lan egitea.

Norbera eta familia mantentzeko behar beste bizi-baliabideak izatea eta, hala dagokionean,

osasun-asegurua izatea, Finlandiako gizarte-segurantzako sistemarentzat zama bat izan

gabe.

Ikastetxe ofizial batean izena emanda egotea eta norbera eta familia mantentzeko behar beste

bizi-baliabideak izatea, eta, hala dagokionean, osasun-asegurua izatea, Finlandiako gizarte-

segurantzako sistemarentzat zama bat izan gabe.

Aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar baten familiako kidea izatea.

Behin agintariek erabaki erregistrorako betekizunak betetzen diren, “Erregistro-ziurtagiri” bat

emango da (finlandieraz: “Unionin kansalaisen oleskeluoikeuden rekisteröintitodistus”).

Page 189:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

12. FINLANDIA 186

“Erregistro-ziurtagiria” ez da bizileku-baimen bat, baizik eta EBko herritar baten bizileku-eskubidea

Finlandiako Atzerritarren Erregistroan jaso delako froga bat besterik ez.

Bizileku-eskubidea erregistratzeko ondorengo agiriak dira beharrezkoak (herritarrari dagokion

kasuaren arabera):

Betetako eskari bat (EU1).

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Argazki bat.

Hiru hilabetetik gorako bizileku-eskubidea ematen duten kasuetako batean egotea

egiaztatzen duten agiriak.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, Finlandian hiru hilabetetik gora bizi nahi baldin

badute, “Bizileku-txartel” bat eskatu behar dute herrialdean sartu eta hiru hilabete igaro baino

lehen.

Bizileku-txartela eskatzeko, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek honako hauek

aurkeztu behar dituzte:

Betetako eskari bat (EU 4).

Baliozko pasaportea.

Familia-loturak badaudela frogatzen duen agiria.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitarteko baten bizileku-txartelak gehienez 5 urteko balio-

denbora du.

► BIZILEKU IRAUNKORRA

Finlandian 5 urtez jarraian bizi eta gero, EBko herritarrek eta haien senitartekoek bizileku

iraunkorreko eskubidea erdiesten dute.

Hala eskatzen duten EBko herritarrek, “Bizileku iraunkorreko ziurtagiri” bat izango dute (EU 1

formularioa), Finlandian era iraunkorrean bizitzeko eskubidea ziurtatzen duena.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “Bizileku iraunkorreko txartela” eskatu behar dute

(EU 4 formularioa) bizileku-txartelaren balio denbora amaitu baino lehen.

Page 190:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

12. FINLANDIA 187

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

FINLANDIAKO IMMIGRAZIO ZERBITZUA (finlandieraz – suedieraz – ingelesez)

http://www.migri.fi/

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKU-ESKUBIDEARI BURUZKO INFORMAZIOA http://www.migri.fi/information_elsewhere/eu_and_nordic_citizens

FINLANDIAKO POLIZIA (finlandieraz – suedieraz – ingelesez)

http://www.poliisi.fi/poliisi/home.nsf/pages/index_eng

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKU-ESKUBIDEARI BURUZKO INFORMAZIO OROKORRA http://www.poliisi.fi/poliisi/home.nsf/pages/F3B8C0E86901D0BDC225780100435878?opendocument

► EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKU-ESKUBIDEAREN ERREGISTROA http://www.poliisi.fi/poliisi/home.nsf/pages/FBC50CC59E5B37D6C2257801004AE49B?opendocument

► EB-KO HERRITARREN EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOENTZAKO BIZILEKU-BAIMENA http://www.poliisi.fi/poliisi/home.nsf/pages/8448B667EDCCF743C2257801004B382B?opendocument

► EU1 ESKARIA: BIZILEKU-ESKUBIDEAREN ERREGISTROA ETA BIZILEKU IRAUNKORREKO

ZIURTAGIRIA EB-KO HERRITARRENTZAT http://www.poliisi.fi/poliisi/home.nsf/ExternalFiles/eu_rekisterointi_enp/$file/eu_rekisterointi_enp.pdf

► EU4 ESKARIA: BIZILEKU TXARTELA - EB-KO HERRITARREN EB-TIK KANPOKO

SENITARTEKOENTZAKO BIZILEKU-TXARTELA http://www.poliisi.fi/poliisi/home.nsf/ExternalFiles/oleskelukortti_enp/$file/oleskelukortti_enp.pdf

Page 191:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

12. FINLANDIA 188

FINLANDIAKO LAN ETA EKONOMIA MINISTERIOAREN INFORMAZIO-WEBGUNEA (finlandieraz – suedieraz – ingelesez)

http://www.te-services.fi/te/en/index.html

► FINLANDIAN LAN EGITEKO INFORMAZIOA (ikus atal hau: Take care of any necessary

registrations) http://www.te-services.fi/te/en/jobseekers/work_finland/on_arrival_finland/index.html

FINLANDIAKO KANPO-ARAZOETARAKO MINISTERIOA (finlandieraz- suedieraz - ingelesez)

http://formin.finland.fi/public/default.aspx?culture=en-US&contentlan=2

► FINLANDIAKO BIZILEKU-BAIMENEN GAINEKO INFORMAZIOA (ikus “Who do not need a

residence permit?” izenburu duen atala) http://formin.finland.fi/public/default.aspx?nodeid=15721&contentlan=2&culture=en-US

FINLANDIAKO LEGEDIA - FINLEX Data Bank- (finlandieraz – suedieraz – ingelesez)

http://www.finlex.fi/en/

► 360/2007 EGINTZA JURIDIKOA, 301/2004 egintza Finlandian EBko herritarrak sartu eta

bizitzeari dagokionez aldatzekoa (finlandiera). http://www.finlex.fi/fi/laki/alkup/2007/20070360

► ATZERRITARREI BURUZKO 301/2004 LEGEA, 1152/2010 egintza juridikora arteko aldaketak

biltzen dituen bertsio kontsolidatua –ikus 10. kapitulua, 51. or.– (ingelesez) http://www.finlex.fi/en/laki/kaannokset/2004/en20040301?search[type]=pika&search[pika]=ALIENS

Page 192:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

13. FRANTZIA 189

13. FRANTZIA

Frantzia

EBn sartu zen urtea: kide sortzailea (1952)

Hiriburua: Paris

Azalera, guztira: 550 000 km2

Biztanle-kopurua: 64,3 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 1999az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1985az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 190

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 190

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 190

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 190

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 192

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 193

Page 193:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

13. FRANTZIA 190

1. ARAUDI NAZIONALA

CODE DE L'ENTREE ET DU SEJOUR DES ETRANGERS ET DU DROIT D'ASILE. Atzerritarrak sartu eta

bizitzeari eta asilo-eskubideari buruzko kodea –2014ko urtarrilaren 1ean kontsolidatutako bertsioa-.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

Frantzian sartu nahi duten EBko herritarrak baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat aurkeztuz

sar daitezke.

Frantzian sartu nahi duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek pasaportea eta,

beharrezkoa den kasuetan, bisa bat aurkeztu behar dituzte.

Frantzian hiru hilabetetik behera bizitzeko, EBko herritarrek eta haien senitartekoek ez dute

administrazio-formalitaterik egin behar.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritarrek badute eskubidea Frantzian hiru hilabetetik gora bizitzeko, baldin eta kategoria

hauetako batean badaude:

Langileak: lanbide-jarduera bat betetzen dutenak (norberaren edo besteren kontura).

Ez-aktiboak: norberarentzat eta familiarentzat behar beste baliabide dituztenak, Frantziako

gizarte-laguntzako sistemarentzat zama ez bihurtzeko, gaixotasun- eta amatasun-aseguru bat

izateaz gain.

Ikasleak: estatuak onarturiko ikastetxe batean izena emanda daudenak, ikasketak egiteko edo

lanbide-prestakuntza jasotzeko. Horrez gain, norberarentzat eta familiarentzat behar beste

baliabide izan behar dituzte, Frantziako gizarte-laguntzako sistemarentzat zama ez

bihurtzeko, gaixotasun- eta amatasun-aseguru bat izateaz gain.

Aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar baten familiako kideak.

Frantzian hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritarrek eta EBko herritar diren haien

senitartekoek ez dute bizileku-txartela eskuratzeko betebeharra. Hala eta guztiz ere, nahi baldin

badute, bizi diren prefeturan eska dezakete.

Eskaera egiteko, honako agiri hauek aurkeztu behar dira, norbera dagoen kategoriaren arabera:

Page 194:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

13. FRANTZIA 191

Langileak (“UE-toutes activités professionnelles”): baliozko nortasun-agiria edo pasaportea;

lan-jarduera bat betetzen delako egiaztagiria (esate baterako, lan-kontratua); eta tamaina

txikiko hiru argazki.

Ez-aktiboak (“UE-non actif”): baliozko nortasun-agiria edo pasaportea; osasun- eta amatasun-

asegurua; behar beste baliabide izaten direla egiaztatzen duten agiriak; eta tamaina txikiko

hiru argazki.

Ikasleak (“UE-étudiant”): baliozko nortasun-agiria edo pasaportea; ikastetxe batean izena

emanda egotearen egiaztagiria; osasun- eta amatasun-asegurua; behar beste baliabide

izaten direla egiaztatzen duten agiriak; eta tamaina txikiko hiru argazki.

EBko herritar baten EBko herritar diren senitartekoak (“UE- membre de familla – toutes

activités professionnelles”): baliozko nortasun-agiria edo pasaportea; familia-loturak frogatzen

dituzten agiriak; laguntzen dioten EBko herritarrak bizileku-eskubidea baduelako egiaztagiria;

eta tamaina txikiko hiru argazki.

EBko herritarrentzako eta EBko herritar diren haien senitartekoentzako bizileku-txartelak doan

ematen eta berritzen dira. Langile eta ez-aktiboen bizileku-txartelaren iraunaldia gehienez 5 urte

da. Ikasleei dagokienez, iraunaldi hori urtebetekoa (1) da gehienez.

EBko herritar baten EBtik kanpoko familiako kideek, Frantzian euren familiakoarekin hiru hiletik

gorako aldian bizi nahi badute, “Bizileku-txartela” lortu behar dute hiru hilabete baino lehen,

herrialde honetan sartzen direnetik zenbatzen hasita. Bizileku-txartel horren izena “Carte de séjour

membre de la famille d’un citoyen de l’Union” da.

Txartela eskatzeko, honako agiri hauek aurkeztu behar dituzte:

Frantzian sartzea ahalbidetu dioten agiriak (pasaportea eta, hala dagokionean, bisa).

Familia-loturak badaudela egiaztatzen duten agiriak.

Laguntzen dioten EBko herritarrak bizileku-eskubidea baduelako egiaztagiria.

Tamaina txikiko hiru argazki.

“EBko herritarren EBtik kanpoko herritarrentzako bizileku-txartelak” doan ematen eta berritzen

dira. Haien iraunaldia, gehienez, 5 urte da.

Page 195:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

13. FRANTZIA 192

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

EBko herritarrek eta haien senitartekoek, azken horien herritartasuna edozein izanik ere, Frantzian

azken bost urtean legalki eta jarraian bizi eta gero, bizileku iraunkorreko eskubidea erdiesten dute.

Bizileku iraunkorreko eskubidea erdietsi duten EBko herritarrek eta EBko herritar diren haien

senitartekoek, hala nahi izanez gero, “UE séjour permanent - toutes activités professionnelles”

izeneko bizileku-baimen bat eman diezaietela eska dezakete.

Baimen hori eskatzeko, honako agiri hauek aurkeztu behar dituzte:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Aurreko 5 urteei buruzko ziurtagiriak.

Frantzian azken 5 urtean jarraian bizi izanaren egiaztagiriak.

Bizileku-eskubidea izatearen egiaztagiria (esaterako: lan-kontratua, behar beste baliabide

izatearen froga, edo ikastetxe batean izena emanda egotearena)

Tamaina txikiko hiru argazki..

EBko herritarrentzako bizileku iraunkorreko txartela (aukerakoa da edukitzea) doakoa eta

berriztagarria da.

Bizileku iraunkorreko eskubidea erdietsi duten EBko herritar EBtik kanpoko senitartekoek “bizileku

iraunkorreko txartela” (“UE séjour permanent - toutes activités professionnelles”) eskatu behar

dute, jarraian 5 urtez bizitzeko aldia amaitu baino bi hilabete lehenago.

EBko herritar baten EBtik kanpoko herritarrentzako bizileku iraunkorreko txartela (nahitaezkoa da

edukitzea) doakoa eta berriztagarria da.

Page 196:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

13. FRANTZIA 193

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

FRANTZIAKO ADMINISTRAZIOAREN INFORMAZIO-ATARIA (frantsesez – alemanez – ingelesez - gaztelaniaz)

http://www.service-

public.fr/etranger/espanol.html

► EB-KO HERRITARRAK SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA (frantsesez) http://vosdroits.service-public.fr/particuliers/F13512.xhtml

► EB-KO HERRITARRAK HIRU HILABETETIK GORA BIZITZEA (frantsesez) http://vosdroits.service-public.fr/particuliers/F2651.xhtml

► EB-KO HERRITAR EZ AKTIBOAK HIRU HILABETETIK GORA BIZITZEA (frantsesez) http://vosdroits.service-public.fr/particuliers/F12017.xhtml

► IKASLE DIREN EB-KO HERRITARRAK HIRU HILABETETIK GORA BIZITZEA (frantsesez) http://vosdroits.service-public.fr/particuliers/F21841.xhtml

► EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKU-TXARTELA LORTZEA (frantsesez) http://vosdroits.service-public.fr/particuliers/F16003.xhtml

► EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKU IRAUNKORREKO TXARTELA LORTZEA (frantsesez) http://vosdroits.service-public.fr/particuliers/F22116.xhtml#

► EB-KO HERRITARREN SENITARTEKOAK SARTZEA ETA BIZITZEA (frantsesez) http://vosdroits.service-public.fr/particuliers/F2653.xhtml

► EB-KO HERRITARREN SENITARTEKOENTZAKO BIZILEKU-TXARTELA LORTZEA (frantsesez) http://vosdroits.service-public.fr/particuliers/F19315.xhtml

► EB-KO HERRITARREN SENITARTEKOENTZAKO BIZILEKU IRAUNKORREKO TXARTELA

LORTZEA (frantsesez) http://vosdroits.service-public.fr/particuliers/F22117.xhtml

Page 197:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

13. FRANTZIA 194

FRANTZIAKO ZUZENBIDEA HEDATZEKO ZERBITZU PUBLIKOA (frantsesez)

http://www.legifrance.gouv.fr/

► FRANTZIAN SARTU ETA BIZITZEARI BURUZKO KODEA, 2014ko urtarrilaren 1ean

kontsolidatutako bertsioa (ikus: Lege-atala, I. liburua, II. titulua eta Arautegi-atala, 1. liburua, II.

titulua) http://www.legifrance.gouv.fr/affichCode.do;jsessionid=B50BD7D7458439C6359F8E0C66BB376A.tpdjo02v_3?cidTexte=LEGITEXT000006070158&dateTexte=20140115

ESPAINIAKO GOBERNUAREN SUITZAKO LAN ETA GIZARTE SEGURANTZAKO KONTSEILARITZA (gaztelaniaz)

http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/francia/consejeria/index.htm

► FRANTZIAN BIZITZEA http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/francia/residir/index.htm

► FRANTZIAN ENPLEGUA BILATZEKO GAKOAK http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/francia/trabajar/contenidos/Claves_busqueda_empl

eo.pdf

Page 198:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

14. GREZIA 195

14. GREZIA

Grezia

EBn sartu zen urtea: 1981

Hiriburua: Atenas

Azalera, guztira: 131 957 km2

Biztanle-kopurua: 11,2 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 2001az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1992az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 196

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 196

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 196

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 196

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 198

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 199

Page 199:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

14. GREZIA 196

1. ARAUDI NAZIONALA

Presidentearen 106/2007 Agindua, Europar Batasuneko herritarrak eta haien senitartekoak Greziako

lurraldean aske ibili eta bizitzeari buruzkoa.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritar batek baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat baino ez du behar Grezian sartu eta

hiru hilabete bitarteko aldi batean bizitzeko, Greziako gizarte-laguntzako sistemarentzat

gehiegizko zama ez baldin bada, betiere.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek pasaporte bat behar dute, bai eta, dagokion

kasuetan, bisa bat ere, Grezian sartzeko, eta herrialdean hiru hilabete bitarte bizi daitezke

erregistratu behar izan gabe.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

Grezian, EBko herritar guztiek badute hiru hilabetetik gorako bizileku-eskubidea, hauek betez

gero:

Norberaren edo besteren kontura lanean aritzea.

Behar beste baliabide badituzte norberarentzat eta familiarentzat, Greziako egonaldian

gizarte-laguntzako sistemarentzat zama ez bihurtzeko moduan, eta, gainera, osasun-aseguru

onargarria badute.

Ikastetxe publiko batean edo estatuak finantzatutako edo legediaren arabera ziurtatutako

ikastetxe pribatu batean izena emanda badago, lanbide-heziketa barne. Horrez gain,

herritarrak osasun-babes egokia izan behar du, eta frogatu norberarentzat zein familiarentzat

behar beste baliabide dituela, Greziako egonaldian gizarte-laguntzako sistemarentzat zama

ez bihurtzeko moduan.

Aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar baten familiako kideak badira.

Grezian hiru hilabetetik gora bizi nahi duen EBko herritar batek bizilekua erregistratu behar du

(“Dikeoma Diamonís”), herrialdean sartu ondorengo hiru hilabeteko epea amaitu baino lehen.

Page 200:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

14. GREZIA 197

Bizilekua erregistratzeko, herritarrak berak jo behar du bizi den udalerrian atzerritarren gaiez

arduratzen den poliziako agintaritzarengana, eta honako agiriak aurkeztu:

Baliozko nortasun-agiri edo pasaporte baten fotokopia zehatza.

Langilea, ikaslea, pentsioduna, edo EBko herritar baten senitartekoa izatea frogatzen duten

agiriak.

Osasun-aseguru publiko edo pribatu baten egiaztagiria.

Aurreko kategorien artean ez baldin badago, bizitzeko behar beste baliabide izatearen frogak

(Greziako gutxieneko pentsioa), Greziako gizarte-zerbitzuentzat zama bat izan behar izan

gabe.

EBko herritar baten EBko herritartasuna duten senitartekoek bizileku-ziurtagiria eskuratzeko

ondorengo agiriak aurkeztu behar dituzte:

Baliozko nortasun-agiri edo pasaporte baten fotokopia zehatza.

Familia-loturak egiaztatzen dituen agiri formal bat.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiriaren fotokopia zehatza.

Grezian hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek EBko

herritar baten senitartekoentzako bizileku-txartel bat eskatu behar dute.

Horretarako, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek bizi diren tokiko immigrazio-arloko

agintaritzaren aurrean honako agiri hauek aurkeztu behar dituzte:

Baliozko pasaportea.

Familia-loturak egiaztatzen dituen agiri formal bat.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiriaren fotokopia zehatza.

Bizileku-txartela doakoa da EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoentzat, eta 5 urteko

gehieneko balio-denbora bat du.

Page 201:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

14. GREZIA 198

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Grezian legalki 5 urtez jarraian bizi izaniko EBko herritarrek eta haien senitartekoek bizileku

iraunkorreko eskubidea dute.

Interesdunak hala eskaturik, eta behin EBko herritarraren egonaldiaren iraupena egiaztatu eta

gero, Poliziak Grezian bizileku iraunkorra duela ziurtatzen duen agiri bat emango dio doan.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritar baten senitartekoek, bizileku-txartelaren

balio-denbora amaitu baino lehen, “EBko herritarren senitartekoentzako bizileku iraunkorreko

txartel” bat eskatu behar dute.

Bizileku iraunkorreko txartel horren eskaera bizi diren tokiko Immigrazio Zerbitzuan egin behar

dute, honako agiri hauek harekin batera aurkeztuta:

Bizileku-txartelaren fotokopia.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiriaren edo bizileku iraunkorreko

ziurtagiriaren fotokopia baliozkotua.

Familia-loturak badaudela egiaztatzen duten agiriak.

EBko herritar baten senitartekoentzako bizileku-txartela 10 urtean behin berritu behar da; eskaera

egin behar da berritzeko, eta bizileku-txartel zaharra aurkeztu.

Page 202:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

14. GREZIA 199

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

BARNE MINISTERIOA (grezieraz – ingelesez)

http://www.ypes.gr/el/

► PRESIDENTZIAREN 106/2007 ZENBAKIDUN DEKRETUA, EUROPAR BATASUNEKO

HERRITARREK ETA EUREN FAMILIAKO KIDEEK GREZIAKO LURRALDEAN JOAN-ETORRIAK

EGITEKO ETA BIZITZEKO DUTEN ASKATASUNARI BURUZKOA (ikus “Government Gazette

Α135/2007”) http://www.ypes.gr/en/Generalsecretariat_PopulationSC/PresidentDecretal/

HERRITARRENTZAKO GREZIAKO 24 ORDUKO ZERBITZU PUBLIKOA (grekoz – ingelesez – frantsesez – alemanez)

http://www.ermis.gov.gr/portal/page/portal/ermis/FullStory?id=684136

► GREZIAN EKONOMIA-JARDUERA BAT AURRERA ERAMAN NAHI DUTEN EB-KO

HERRITARRENTZAKO BIZILEKU-BAIMENAK http://www.ermis.gov.gr/portal/page/portal/ermis/FullStory?sid=1238

IMMIGRAZIORAKO ZERBITZU ZENTROA ATENASEN (grekoz – ingelesez)

http://www.cityofathens.gr/en/foreign-nationals-migrants/migrant-service-centre

ITALIAKO LAN ETA GIZARTE SEGURANTZAKO KONTSEILARITZA (AKREDITAZIOA GREZIAN ETA ERRUMANIAN) (gaztelaniaz – katalanez– euskaraz – galegoz – ingelesez – frantsesez)

http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/italia/consejeria/index.htm

► GREZIAN BIZITZEKO BETEKIZUNAK http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/italia/residir/contenidos/ReqResidGrecia.htm

Page 203:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

15. HUNGARIA 200

15. HUNGARIA

Hungaria

EBn sartu zen urtea: 2004

Hiriburua: Budapest

Azalera, guztira: 93 000 km2

Biztanle-kopurua: 10 milioi

Dirua: forinta (Ft)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

2007az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 201

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 201

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 201

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 201

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 202

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 203

Page 204:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

15. HUNGARIA 201

1. ARAUDI NAZIONALA

2007ko I. Akta, mugimendu- eta bizileku-askatasuna duten pertsonen onarpenaren eta bizileku-

eskubideari buruzkoa (FMRA)

113/2007 Dekretua (V. 24.), I/2007 Akta ezartzeari buruzkoa .

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak baliozko nortasun-agiri edo pasaporte batekin sartu eta hiru hilabetetik behera

bizi daitezke Hungariako Errepublikako lurraldean, bisa behar izan gabe.

EBko herritar bati laguntzen dioten hirugarren herrialderen bateko senitartekoek Hungarian

baliozko pasaporte batekin eta, beharrezkoa denean, bisa batekin sar daitezke. Horrez gain, hiru

hilabete bitarte bizi daitezke erregistratu gabe, Estatuaren gizarte-laguntzako sistementzat

gehiegizko zama bihurtzen ez baldin badira, betiere.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritarrek kasu hauetan dute 3 hilabetetik gorako bizileku-eskubidea:

Lan egiteko asmoa dutenean.

Norbera eta familia mantentzeko behar beste baliabide dutenean, estatuarentzat zama bat ez

izateko moduan herrialdean bizi diren bitartean, eta, horrez gain, gaixotasun-aseguru bat ere

badutenean.

Hungariako ikastetxe batean izena emanda daudenean eta, gainera, norbera eta familia

mantentzeko behar beste baliabide dutenean, estatuarentzat zama bat ez izateko moduan

herrialdean bizi diren bitartean, gaixotasun-aseguru bat izateaz gain.

Aurreko kasuetako batean dauden EBko herritarren familiako kideek ere izango dute hiru

hilabetetiko gorako bizileku-eskubidea.

Bizileku-eskubidea hiru hilabetetik gora izan nahi duten EBko herritarrek Immigrazio Bulegoan

inskribatu behar dute, herrialdean sartu ondorengo 93 egunen barruan.

Page 205:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

15. HUNGARIA 202

Inskribatzeko, eskumena duten agintariei datu pertsonalak eman behar dizkiete, dagokion

formularioa beterik (ikus estekak), bizileku-eskubidea izan ahal izateko kasuetako batean daudela

egiaztatzen dituzten agiriak aurkezteaz gain.

Behin aipatutako agiri horiek aurkeztu eta gero, Immigrazio Bulegoak EBko herritarrari

“Bizilekuaren erregistro-ziurtagiri” bat emango dio, eta haren iraunaldia mugagabea izango da.

Hungarian hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek

immigrazioko agintaritzaren aurrean inskribatu behar dute, herrialdean sartu ondorengo 93

egunen barruan, eta “Bizileku-txartel” bat lortu.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoen bizileku-txartelak gehienez 5 urteko balio-

denbora du.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Hungarian legalki 5 urtez jarraian bizi izaniko EBko herritarrek eta haien senitartekoek bizileku

iraunkorreko eskubidea dute.

EBko herritarrek bizileku iraunkorreko eskubidea Immigrazio Bulegoan “bizileku iraunkorreko txartel” bat eskatuz ziurta dezakete.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “Bizileku iraunkorreko txartel” bat eskatu behar

dute bizileku-txartelaren balio denbora amaitu baino lehen. Hamar urtean behin deitu behar da.

Page 206:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

15. HUNGARIA 203

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

IMMIGRAZIO ETA NAZIONALIZAZIO BULEGOA (OIN) (hungarieraz – ingelesez – alemanez – frantsesez)

http://www.bmbah.hu/index.php?id=38&lang=en

► EB-KO HERRITARREK HUNGARIAN DITUZTEN ESKUBIDEEI ETA BETEBEHARREI BURUZKO

INFORMAZIO OROKORRA http://www.bmbah.hu/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=541&Itemid=1289&lang=en

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ERREGISTROKO TXARTELARI BURUZKO INFORMAZIOA http://www.bmbah.hu/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=55&Itemid=809&lang=en

► BIZILEKUAREN ERREGISTROAREN ETA JAKINARAZPENAREN ZIURTAGIRIA ESKATZEKO

INPRIMAKIA http://www.bmbah.hu/images/formanyomtatvanyok-teljes/ENG/pdf/Registration%20card%20for%20EEA%20Nationals.pdf

► EB-KO HERRITAR BATEN HIRUGARREN HERRIALDEETAKO SENITARTEKOENTZAKO

BIZILEKU-TXARTEARI BURUZKO INFORMAZIOA http://www.bmbah.hu/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=56&Itemid=810&lang=en

► BIZILEKU IRAUNKORREKO TXARTELEI BURUZKO INFORMAZIOA http://www.bmbah.hu/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=72&Itemid=713&lang=en

KANPOKO ARAZOETARAKO MINISTERIOA – KONTSULTAU-ZERBITZUAK (hungarieraz - ingelesez)

► LEGERIA GARRANTZITSUA http://konzuliszolgalat.kormany.hu/relevant-regulations http://www.refworld.org/docid/4979ca2e2.html

Page 207:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

16. IRLANDA 204

16. IRLANDA

Irlanda

EBn sartu zen urtea: 1973

Hiriburua: Dublin

Azalera, guztira: 70 000 km2

Biztanle-kopurua: 4,5 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 1999az geroztik (€)

Schengen esparrua: Ez da Schengen esparruko

kidea

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 205

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 205

► SARTZEA ETA 3 HIRU HILABETETIKO GORA BIZITZEA ...................................................... 205

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 205

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 206

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 207

Page 208:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

16. IRLANDA 205

1. ARAUDI NAZIONALA

European Communities (free movement of persons) Regulations 2006 and 2008.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA 3 HIRU HILABETETIKO GORA BIZITZEA

Irlandan sartzeko, EBko herritar batek baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat eduki behar du.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek baliozko pasaportea eta, beharrezkoa den

kasuetan, bisa behar dute Irlandan sartzeko.

EBko herritarrak eta haien senitartekoak, azken horien herritartasuna edozein izanik ere, Irlandan

3 hilabete bitarteko aldi batean bizi daitezke batere izapiderik egin gabe.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek Irlandan hiru hilabetetik gora egon nahi badu, ondorengo betekizunetako bat

bete beharko du:

Ekonomia-jarduera bat aurrera eramatea (norberaren edo besteren kontura lan egitea),

Norbera eta familia mantentzeko behar beste baliabide izatea, gizarte-segurantzako

sistemarentzat zama bat izan gabe, bai eta gaixotasun-aseguru bat izatea.

Estatuak homologaturiko ikastetxe batean ikaslea izatea edo lanbide-heziketako ikastaro

batean egotea, bai eta norbera eta familia mantentzeko behar beste baliabide zein gaixotasun-

aseguru bat izatea.

Aurreko kategorietako batean dagoen Europako herritar baten familiako kidea izatea.

EBko herritarrek eta EBko herritar diren haien senitartekoek ez daude beharturik immigrazioko

agintaritzaren aurrean erregistratzera Irlanda hiru hilabetetik gora bizitzeko.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, ostera, bizileku-txartel bat eskatu behar dute,

Irlandan hiru hilabetetik gora bizitzeko. Txartel hori eskatzeko, EU1 eskaera bete behar dute, eta

ondorengoak egiaztatzen dituzten jatorrizko agiriak aurkeztu:

Nortasuna (pasaportea eta bere nahiz berak laguntzen dion EBko herritarraren bi argazki)

EBko herritarrarekin duen harremana (ezkontza-ziurtagiria, jaiotza-agiria edo beste batzuk).

Irlandako bizilekua (errentatzailearen gutuna, hipotekaren gutuna, edo beste batzuk).

EBko herritarrak Irlandan aurrera eramaten dituen jarduerak (lan-kontratua, ikastetxearen

gutuna, banku-kontuen laburpenak edo finantza baliabideen beste froga batzuk, osasun-

asegurua, langabe-erregistroaren gutuna, edo beste batzuk).

Page 209:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

16. IRLANDA 206

Bizileku-txartelaren balio-denbora EBko herritarra egoten den denbora bera izango da, edo bost

urte gehienez.

Horrez gain, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “Garda Síochána” delakoan

erregistratu behar dute, Immigrazioko Erregistro Ziurtagiria jasotzeko (GNIB txartela deitzen zaio

normalean).

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Irlandan 5 urtez jarraian, ezarritako betekizunen arabera, bizi izan diren EBko herritarrak eta haren

senitartekoek badute eskubidea herrialdean modu iraunkorrean bizitzeko.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duen EBko herritar batek, hala nahi izanez gero, “Bizileku

iraunkorreko ziurtagiri” bat eska dezake, eskubide hori, hain zuzen, egiaztatzen duena. Ziurtagiri

horren eskaerarekin batera (EU2), ondorengoak egiaztatzen dituzten jatorrizko agiriak aurkeztu

behar dira:

Nortasuna (baliozko nortasun-agiria edo pasaportea eta bi argazki)

Irlandako bost urte jarraituko bizilekua (errentatzailearen gutuna, hipotekaren gutuna, edo

beste batzuk).

Irlandan bost urtez jarraian aurrera eraman dituen jarduerak (lan-kontratua, ikastetxearen

gutuna, osasun-asegurua, banku-kontuen laburpenak edo finantza baliabideen beste froga

batzuk, langabe-erregistroaren gutuna, edo beste batzuk).

Irlandan bost urtez jarraian bizi izan diren EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, beren

aldetik, Bizileku Iraunkorreko Txartela eskuratu behar dute nahitaez. EU3 eskaera bete behar

dute, eta ondorengoak egiaztatzen dituzten jatorrizko agiriak aurkeztu:

Nortasuna (pasaportea eta bere nahiz berak laguntzen dion EBko herritarraren bi argazki)

EBko herritarrarekin duen harremana (ezkontza-ziurtagiria, jaiotza-agiria edo beste batzuk).

EBko herritarrak Irlandan aurrera eramaten dituen jarduerak (lan-kontratua, banku-kontuen

laburpenak edo finantza baliabideen beste froga batzuk, osasun-asegurua edo beste batzuk).

Irlandako bost urte jarraituko bizilekua (errentatzailearen gutuna, hipotekaren gutuna, edo

beste batzuk).

Page 210:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

16. IRLANDA 207

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

IRLANDAKO INFORMAZIO-ZERBITZU PUBLIKOA

http://www.citizensinformation.ie/categories/moving-country/moving-to-ireland Citizens Information Board Ground Floor George's Quay House 43 Townsend St Dublin 2 Telephone: +353 761 07 9000

Contact Us If you have a question that has not been answered by the content on this website, you can contact the Citizens Information Phone Service on 0761 07 4000 (Monday to Friday, 9am to 8pm) or you can visit your local Citizens Information Centre.

► EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKU-ESKUBIDEAK IRLANDAN http://www.citizensinformation.ie/categories/moving-country/moving-to-ireland/rights-of-residence-in-ireland/residence_rights_EU_national

► IRLANDAN LAN EGITEA - EB-KO HERRITARRAK http://www.citizensinformation.ie/categories/employment/migrant-workers/coming_from_EU_to_work

► LEGEDIA: “EUROPEAN COMMUNITIES (FREE MOVEMENT OF PERSONS) REGULATIONS

2006” http://www.inis.gov.ie/en/INIS/SI656of2006.pdf/Files/SI656of2006.pdf

► LEGEDIA: “EUROPEAN COMMUNITIES (FREE MOVEMENT OF PERSONS) (AMENDMENT)

REGULATIONS 2008” http://www.inis.gov.ie/en/INIS/SI%20310%20of%202008.pdf/Files/SI%20310%20of%202008.pdf

Page 211:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

16. IRLANDA 208

IRLANDAKO IMMIGRAZIO ETA NAZIONALIZAZIO ZERBITZUA (ingelesez)

http://www.inis.gov.ie/

► EB-KO HERRITARREN ESKUBIDEAK http://www.inis.gov.ie/en/INIS/Pages/EU%20Treaty%20Rights

► EB-KO HERRITAR GISA IZATEN DIREN ESKUBIDEEI BURUZ MAIZ EGITEN DIREN GALDERAK http://www.inis.gov.ie/en/INIS/Pages/EU%20Treaty%20Rights%20FAQs

► EU1 ESKAERA – EB-KO HERRITAR BATEN EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOENTZAKO

BIZILEKU-TXARTELA http://www.inis.gov.ie/en/INIS/Form%20EU1.pdf/Files/Form%20EU1.pdf

► EU2 ESKAERA – EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKU IRAUNKORREKO TXARTELA http://www.inis.gov.ie/en/INIS/Form%20EU2.pdf/Files/Form%20EU2.pdf

► EU1 ESKAERA – EB-KO HERRITAR BATEN EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOENTZAKO

BIZILEKU IRAUNKORREKO TXARTELA http://www.inis.gov.ie/en/INIS/Form%20EU3.pdf/Files/Form%20EU3.pdf

Page 212:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

17. ITALIA 209

17. ITALIA

Italia

EBn sartu zen urtea: kide sortzailea (1952)

Hiriburua: Erroma

Azalera, guztira: 301 263 km2

Biztanle-kopurua: 60 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 1999az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1990az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 210

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 210

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 210

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 210

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 211

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 212

Page 213:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

17. ITALIA 210

1. ARAUDI NAZIONALA

30/2007 Legegintzako Dekretua, otsailaren 6koa (“Gazzetta Ufficiale”, 72. zk., 2007ko

martxoaren 27koa).

32/2008 Legegintzako Dekretua, otsailaren 28koa, 30/2007 Legegintzako Dekretua aldatzen

duena, 2008ko martxoaren 1eko “Gazzetta Ufficiale”, 52. zk.an argitaratua

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

Europako herritarrak baliozko nortasun-agiri edo pasaporte batekin sar daitezke Italian, eta hiru

hilabete bitarteko aldi batean bizi.

Italian hiru hilabetetik behera bizi nahi duten EBko herritarrek tokiko poliziari eman behar diote

beren presentziaren berri, “Sarrera/bizileku adierazpenaren” kopia zigilatu bat jasotzeko. Kopia

hori aldean eraman beharko dute, eta poliziak eskatuz gero erakutsi. EBko herritarrak Adierazpen

hori ez badauka, herrian hiru hilabetetik gora bizitzen ari dela ulertuko da.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek baliozko pasaporte bat eta bisa bat behar dute

Italian sartzeko, eta herrialdean hiru hilabete behera bizi daitezke izapiderik egin behar izan gabe.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek Italian 3 hilabetetik gora bizi nahi badu, bizilekua duen tokiko Erregistro

Zibilean inskribatu behar du.

Horretarako, EBko herritarrak “Certificazione anagrafica per cittadini membri dell Ùnione Europea”

izenekoa eskatu behar du ohiko bizilekua duen tokiko Udalean, herrialdean sartu zenetik hiru

hilabeteko epea amaitu baino lehen. Ziurtagiri horri Espainian “erroldatzea” eta italieraz “iscriversi

allánagrafe” deitutakoen parekoa da.

Horrez gain, Italian hiru hilabetetik gora bizi nahi duen herritarrak, kasu hauetako batean egon

behar du:

Norberaren edo besteren konturako langilea izatea.

Egonaldian norbera eta familia mantentzeko behar beste baliabide ekonomiko izatea, bai eta

beharrezko osasun-babesa izatea ere, estatuarentzat zama ez izateko moduan.

Estatuak onarturiko hezkuntza-erakunde publiko zein pribatu batean izena emanda egotea.

Aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar baten familiako kidea izatea.

Page 214:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

17. ITALIA 211

“Certificazione anagrafica per cittadini membri dell Ùnione Europea” delakoaren eskaera egiteko,

EBko herritarrak baliozko nortasun-agiri bat eta azaldutako baldintzak betetzen direla egiaztatzen

duen dokumentazioa aurkeztu behar ditu.

Lan egin ahal izateko, norbere kontura dela edo besteren kontura dela, “Codice Fiscale” delakoa

eskatu behar da; Espainiako IFZren pareko agiri bat da, eta Italian bizilekua duen herritar orok –

italiarrak zein atzerritarrak– eduki behar du. Horretarako, EBko herritarrak zerga-agentziaren

(“Agenzia delle Entrate”) lurralde-bulegora joan behar du, eta pasaportea edo indarreko nortasun-

agiria aurkeztu.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “Bizileku-txartela” (“permiso di soggiorno”)

eskatu behar dute polizia-buruzagitzan (Questura), Italian hiru hilabetetik gora bizi nahi badute.

Bizileku-txartela eskatzeko, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek kolore horiko

eskaera-seta erabili behar dute (postetxeetan eskura daiteke), eta honako hauek aurkeztu:

Betetako eskaera bat.

Nortasun-agiria edo pasaportea, dagokion bisarekin, azken hori beharrezkoa denean.

Familia-loturak badaudela egiaztatzen duten agiriak.

Lagundutako EBko herritarraren erroldatze-ziurtagiria.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

EBko herritarrek, Italian jarraian bost urtez bizilekua izan eta gero, bizileku iraunkorreko baimena

(“soggiorno permanente”) erdiets dezakete, eta horrek Italiako herritarrekiko berdintasun osoa

bermatzen du.

Italian bost urtez bizilekua izan eta gero, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “Bizileku

iraunkorreko txartel” bat lortu behar dute, EBko herritar baten senitarteko gisa, dagokion polizia-

buruzagitzan (Questura), bizileku-txartelaren iraungitze-dataren aurretik.

Page 215:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

17. ITALIA 212

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

ESTATUKO POLIZIA (italieraz – ingelesez – alemanez – gaztelaniaz – frantsesez)

http://www.poliziadistato.it/articolo/956-Espanol/

► EB-KO HERRITARRENTZAKO INFORMAZIOA (gaztelaniaz) http://www.poliziadistato.it/articolo/17938

► EB-KO HERRITARREN SARRERA-ADIERAZPENA http://img.poliziadistato.it/docs/declaracion_entrada_ciudadanos_UE.pdf

► ERREGISTRO ZIBILEAN INSKRIBATZEKO ESKAERA http://img.poliziadistato.it/docs/solicitud_inscripcion_Registro_Civil.pdf

► ERREGISTRO ZIBILEKO INSKRIPZIOAREN ZIURTAGIRIA http://img.poliziadistato.it/docs/certificacion_inscripcion_Registro_Civil.pdf

► 2008KO OTSAILAREN 28KO 32. LEGEGINTZAKO DEKRETUA http://img.poliziadistato.it/docs/Decreto_lgv_32_2008_enmiendas_decreto_30_07.pdf

LANEKO ETA GIZARTE POLITIKAKO MINISTERIOA (italieraz)

http://www.lavoro.gov.it/

► HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA – EB-KO HERRITARRAK (italieraz) http://www.lavoro.gov.it/AreaSociale/Immigrazione/comunitari/Pages/soggiorno_fino_3mesi.aspx

► HIRU HILABETETIK GORA BIZITZEA – EB-KO HERRITARRAK (italieraz) http://www.lavoro.gov.it/AreaSociale/Immigrazione/comunitari/Pages/soggiorno_superiore_3mesi.aspx

► BIZILEKU IRAUNKORRA - EB-KO HERRITARRAK (italieraz)) http://www.lavoro.gov.it/AreaSociale/Immigrazione/IngressoItalia/Pages/soggiorno_permanente.aspx

ITALIAKO IMMIGRAZIO ATARIA (italieraz - ingelesez)

http://www.portaleimmigrazione.it/

Page 216:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

17. ITALIA 213

ITALIAKO BARNE MINISTERIOA (italieraz - ingelesez)

http://www.interno.it/

► ATZERRITARREN SARRERA ITALIAN http://www.interno.it/mininterno/export/sites/default/it/temi/immigrazione/english_version/Entry_of_foreign_nationals_into_Italy.html

ITALIAKO KANPOKO ARAZOETARAKO MINISTERIOA (italieraz – ingelesez - arabieraz)

http://www.esteri.it/mae/it

► ITALIAKO ATZERRITARRENTZAKO HAINBAT HIZKUNTZATAKO INFORMAZIOA DUTEN

ESTEKAK http://www.esteri.it/MAE/IT/Header_Footer/AltreLingue.htm

ESPAINIAREN LAN ETA GIZARTE-GAIETAKO KONTSEILARITZA ITALIAN (gaztelaniaz – katalanez– euskaraz – galegoz – ingelesez – frantsesez)

http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/italia/index.htm

Correo: [email protected]

► ITALIAN BIZITZEKO BETEKIZUNEI BURUZKO INFORMAZIOA http://www.empleo.gob.es/es/mundo/consejerias/italia/residir/contenidos/ReqResidItalia.htm

Page 217:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

18. LETONIA 214

18. LETONIA

Letonia

EBn sartu zen urtea: 2004

Hiriburua: Riga

Azalera, guztira: 65 000 km2

Biztanle-kopurua: 2,3 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 2013az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

2007az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 215

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 215

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 215

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 215

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 217

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 218

Page 218:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

18. LETONIA 215

1. ARAUDI NAZIONALA

675. LEGEA, 2011ko ABUZTUAREN 30ekoa, “EBko herritarrak eta euren familiako kideak Letoniako

Errepublikan sartu eta bizitzeko prozedurak”.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak Letoniako Errepublikan baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat aurkeztuz sar

daitezke, eta 90 egunetik beherako aldi batean bizi.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoak pasaportea eta, beharrezkoa den kasuetan,

dagokion bisa aurkeztu sar daitezke Letonian, eta 90 egunetik beherako aldi batean bizi.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

Letonian 3 hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritarrek Herritartasun eta Migrazio Sailean

erregistratu behar dute. Hori egitean, “Erregistro-ziurtagiri” bat jasoko dute.

EBko herritar batek erregistro-ziurtagiria jasotzeko eskubidea du, baldin eta:

Besteren edo norberaren konturako langilea bada.

Ikastetxe homologatu batean ikasten ari bada eta behar beste bizi-baliabide baditu estatuko

gizarte-laguntzako sistemarentzat zama bat ez izateko, eta, gainera, Letonian egongo den

denbora osorako osasun laguntza daukala frogatzen duen agiria badauka.

Behar beste bizi-baliabide baditu estatuko gizarte-laguntzako sistemarentzat zama bat ez

izateko, eta, gainera, Letonian egongo den denbora osorako osasun laguntza daukala

frogatzen duen agiria badauka.

Aurreko kasuetako baten dagoen EBko herritar baten senitartekoa bada, eta behar beste bizi-

baliabide baditu estatuko gizarte-laguntzako sistemarentzat zama bat ez izateko, eta, gainera,

Letonian egongo den denbora osorako osasun laguntza daukala frogatzen duen agiria

badauka.

“Erregistro-ziurtagiria” eskatzeko, EBko herritarrek joan behar dute Letoniako Herritartasun eta

Migrazio Bulegora, honako agiri hauek aldean dituztela:

Baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat.

Dagokion inprimakia, beteta (675. araudiaren eranskina).

Aipatutako baldintzetako bat betetzea egiaztatzen duten agiriak.

Page 219:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

18. LETONIA 216

EBko herritarrek eskaturiko agiriak 90 hamarreko epe batean aurkeztu behar dituzte, herrialdean

sartu zirenetik zenbatzen hasita. Horrez gain, ematen dituzten kopien jatorrikoak ere aurkeztu

behar dituzte.

Herritar bakoitzak, adingabeak barne, bere eskaera bete behar du bereiz.

Aipatu den “Erregistro-ziurtagiria” eskatu beharrean, EBko herritarrak “EBko herritarraren Bizileku-

txartela” eskatu ahal izango luke.

Ez dago erregistratu beharrik, baldin eta EBko herritarra(k):

Letonian urtean gehienez 6 hilabetez bizi bada, lan egiteko asmoz. Behin 6 hilabeteko aldia

igarota, oraindik ez badu lanik aurkitu, Letonian bizitzen jarrai dezake erregistratu gabe, egiaz

lan bila dabilela frogatzen baldin badu, betiere.

Letonian lan egin, baina EBko beste estatu batean bizi bada, azken horretara gutxienez

astean behin itzultzen delarik.

Hezkuntza-erakunde batean erregistratutako ikasle bat bada eta Letonian urtebetetik (1)

behera bizitzeko asmoa badu.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek Letonian hiru hilabetetik gora bizitzeko eskubidea

dute, baldin eta laguntzen dioten EBko senitarteko hori azaldutako kasuetakoren batean badago.

“EBko herritarraren senitartekoentzako bizileku-baimena” eskatu behar dute.

Baimen hori eskatzeko, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek honako hauek aurkeztu

behar dituzte:

Baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat.

Dagokion inprimakia, beteta (675. araudiaren eranskina).

Familia-loturak badaudela frogatzen duen agiria.

Beste agiri batzuk, lagundutako EBko herritarraren inguruabarren arabera.

EBko herritar baten senitartekoentzako bizileku-baimena berriztagarria da eta gehienez 5 urteko

balio-denbora du.

Page 220:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

18. LETONIA 217

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Letonian legalki bost urtez jarraian bizi izan den EBko herritar batek badu eskubidea “Bizileku iraunkorreko txartel” bat jasotzeko.

Bizileku iraunkorreko txartela jasotzeko, eskatzaileak berak joan behar du Herritartasun eta

Migrazio Bulegora, eta hau aurkeztu:

Baliozko nortasun-agiri bat edo antzekoa.

Dagokion inprimakia (675. araudiaren eranskina).

Herritarrak Letonian bizileku iraunkorreko eskubidea erdiesteko betekizunak betetzen dituela

egiaztatzen duten agiriak.

Bizileku Iraunkorreko Txartela 10 urterako ematen da eta berritu ahal da.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek, Letonian legalki gutxienez bost urtean jarraian

bizi izan direnean, badute eskubidea “Bizileku iraunkorreko baimen” bat lortzeko; hala, bada,

bizileku-baimena berritzea edo bizileku iraunkorreko baimena eskatzea dute aukeran.

“Bizileku iraunkorreko baimena” eskatzeko, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek

Herritartasun eta Migrazio-Gaietako Bulegoan honako hauek aurkeztu behar dituzte, dagokion

eskariarekin batera:

Dagokion eskabidea (675 Araudiaren eranskina).

Baliozko nortasun-agiri bat edo pasaportea.

Ahaidetasuna egiaztatzen duen agiriaren kopia bat.

Beste agiri batzuk, bidezkoa bada Un documento de identidad válido o pasaporte.

“Bizileku Iraunkorreko Baimena” ere 10 urterako ematen da eta berritu ahal da.

Page 221:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

18. LETONIA 218

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

HERRITARTASUN ETA MIGRAZIO-GAIETAKO BULEGOA (OCMA) (letonieraz – errusieraz – ingelesez)

http://www.pmlp.gov.lv/en/

LETONIAKO ERREPUBLIKAKO KANPO-ARAZOETARAKO MINISTERIOA (letonieraz – errusieraz – ingelesez)

http://www.am.gov.lv/en/

► EB-KO HERRITARRAK ETA HAIEN SENITARTEKOAK LETONIAN SARTZEARI ETA BIZITZEARI

BURUZKO INFORMAZIOA http://www.am.gov.lv/en/service/EU/

LETONIAKO LEGEEI BURUZKO WEBGUNEA (letonieraz)

http://www.likumi.lv/index.php

► 2011ko ABUZTUAREN 30eko 675. LEGEA: EB-KO HERRITARRAK ETA EUREN

SENITARTEKOAK LETONIAKO ERREPUBLIKAN SARTU ETA BIZITZEKO PROZEDURA

letonieraz http://www.likumi.lv/doc.php?id=235499 (eranskinean, bizileku-eskabideen formularioa

ageri da)

inglelesez http://m.likumi.lv/saistitie.php?id=235499&saistitie_id=7

Oharra: Ingelesezko bertsioa legediaren webguneko atal hauetan dago: Darbibas ar dokumentu” “Saistitie dokumenti” “Tulkojums”, “itzulpenak” esan nahi duena.

Page 222:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

19. LITUANIA 219

19. LITUANIA

Lituania

EBn sartu zen urtea: 2004

Hiriburua: Vilna

Azalera, guztira: 65 000 km2

Biztanle-kopurua: 3,3 milioi

Dirua: Litas

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

2007az geroztik

Oharra: 2015eko urtarrilean, Europarko Moneta Batasunean sartuko da LITUANIA eta, beraz, ordutik aurrera EUROA izando da bertako moneta.

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 220

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 220

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 220

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 220

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 221

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 222

Page 223:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

19. LITUANIA 220

1. ARAUDI NAZIONALA

Lituaniako Errepublikako 2004ko apirilaren 29ko Legea, atzerritarren legezko estatusari buruzkoa.

–azken aldaketa, 2011ko abenduaren 8an-

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritar bat administrazio-izapiderik egin behar izan gabe onartzen da eta 3 hilabete gainditu

gabe egon daiteke Lituaniako Errepublikan, baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat baino ez du

eduki behar.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoak lagundutako EBko herritarrarekin onartzen dira

eta 3 hilabete gainditu gabe egon daitezke Lituaniako Errepublikan herrialdeko agintarien aurrean

erregistratu beharrik gabe; pasaportea eta, beharrezkoa denean, bisa baino ez dituzte behar.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek badu eskubidea Lituanian 3 hilabetetik gora bizilekua izateko, baldin eta

ondorengo kasuetakoren bat betetzen badu:

Besteren edo norberaren konturako langilea da.

Baditu behar beste bizi-baliabide norberarentzat zein familiarentzat, eta badu, halaber,

baliozko gaixotasun-aseguru bat.

Ikaslea da edo lan-praktikaldi batean parte hartzen ari da, norbera eta familia mantentzeko

behar beste baliabide izanik, betiere, bai eta baliozko osasun-aseguru bat ere.

Aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar baten familiako kidea da, eta berarekin

birbatu behar da.

EBko herritar batek Lituanian hiru hilabetetik gora bizi nahi badu, hauek egin behar ditu:

Bere bizileku-eskubidea egiaztatzen duen ziurtagiri bat eskuratu.

Udal-agintaritzaren aurrean bere bizilekua adierazi.

Ziurtagiri hori eskuratzeko, EBko herritarrak poliziaren tokiko bulegoko immigrazio-unitatera joan

behar du, eta honako hauek aurkeztu:

Dagokion eskaera.

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea eta kopiak.

Page 224:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

19. LITUANIA 221

bizileku-eskubidea baduela egiaztatzen duten agiriak (esate baterako, lan-kontratua, edo

bizitzeko behar beste baliabide izatearen frogak).

EBko herritarren bizileku-eskubidea berresten duen Ziurtagiriak gehienez 5 urteko iraupena dauka

(epealdi laburrago baterako ematen da baldin eta EBko herritarrak 5 urtetik beherako egonaldia

aurreikusi badu).

Lituanian 3 hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek

“Bizileku-baimen” bat eskatu behar dute. Bamen horrek ere gehienez 5 urteko iraunaldia izango

du, eta berritu ahal izango da.

Hori eskatzeko, Poliziaren tokiko bulegoko Immigrazio-unitatean hauek aurkeztu behar dituzte:

Dagokion eskaera.

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea eta kopiak.

Familia-loturak egiaztatzen dituzten agiriak.

Laguntzen duten EBko herritarra norberaren edo besteren konturako langilea bada, baliabide

ekonomiko nahikoak dauzkatela frogatzen duten agiriak, eta baliozko osasun-asegurua

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Lituanian legalki azken 5 urtean bizi izaniko EBko herritarrak eta haren senitartekoek bizileku

iraunkorreko eskubidea dute.

Lituanian bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritarrei “Bizileku iraunkorreko egiaztagiri”

bat emango zaie, hala eskatzen baldin badute. Izapide hori aukerakoa da.

Lituanian bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek

“Bizileku iraunkorreko baimen” bat lortu behar dute. Baimen horrek 10 urteko iraupena dauka, eta

epealdi horren ostean berritu behar da.

Page 225:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

19. LITUANIA 222

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

LITUANIAKO MIGRAZIO SAILA (lituanieraz – errusieraz – ingelesez)

http://www.migracija.lt/

► EB-KO HERRITARRAK LITUANIAN SARTZEA http://www.migracija.lt/index.php?-682273191

► HIRU HILABETETIK GORA BIZITZEKO ESKUBIDEA EB-KO HERRITARRENTZAT http://www.migracija.lt/index.php?-911420665

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKU IRAUNKORRA http://www.migracija.lt/index.php?-390839398

► ATZERRITARREI BURUZKO LEGEKO 101. ARTIKULUA, EB-KO HERRITARREI LITUANIAN

BIZILEKUA IZATEKO DAGOKIEN ESKUBIDEARI BURUZ http://www.migracija.lt/popup2.php?item_id=962

LITUANIAKO ARAUDIA (lituanieraz – errusieraz – frantsesez – txineraz – alemaneraz – ingelesez)

http://www3.lrs.lt/pls/inter/w5_home.home?p_kalb_id=2

► LITUANIAKO ATZERRITARREI BURUZKO LEGEA (ikus V. Kapitulua: “LEGAL STATUS OF

CITIZENS OF EU MEMBER STATES IN THE REPUBLIC OF LITHUANIA” – azken aldaketa:

2011ko abenduaren 8a-) http://www3.lrs.lt/pls/inter3/dokpaieska.showdoc_e?p_id=416015&p_query=Law%20on%20the%20Legal%20Status%20of%20Aliens&p_tr2=2

► ATZERRITARREI BURUZKO LEGEAREN EGUNERAKETEN BILAKETA (bilaketa, “Title” atalean

“Law on the Legal Status of Aliens” testua sartu, eta behean ezkerraldean dagoen “Search”

botoian klik egin) http://www3.lrs.lt/dokpaieska/forma_e.htm

► ERREGISTRO-ZIURTAGIRIAREN ESKAERA-FORMULARIOA (lituanieraz) http://www3.lrs.lt/pls/inter3/dokpaieska.dok_priedas?p_id=28178

Page 226:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

20. LUXENBURGO 223

20. LUXENBURGO

Luxenburgo

EBn sartu zen urtea: kide sortzailea (1952)

Hiriburua: Luxenburgo

Azalera, guztira: 2 586 km2

Biztanle-kopurua: 0,5 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 1999az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1985az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 224

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 224

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 224

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 224

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 226

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 227

Page 227:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

20. LUXENBURGO 224

1. ARAUDI NAZIONALA

2008ko abuztuaren 29ko Legea, pertsonen joan-etorri askeari eta immigrazioari buruzkoa

(Mémorial A, 138. zk., 2008-09-10ekoa) (ikus 2024. orrialdea eta hurrengoak). –azken aldaketa, 2011ko uztailaren 25ean-

2008ko irailaren 5eko Arautegia, pertsonen joan-etorri askeari eta immigrazioari buruzko 2008ko

abuztuaren 29ko legean (Mémorial A, 138. zk., 2008-09-10ekoa) ezarritako administraziozko

formalitateen inguruko zenbait xedapen betearaztekoa (ikus 2. kapitulua, 2059. orrialdea eta

hurrengoak).

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak beren baliozko nortasun-agiri edo pasaportearekin sar daitezke Luxenburgon,

eta hiru hilabeteko aldi batean gehienez bizi.

EBk herritar bati laguntzen dioten EBtik kanpoko senitartekoak baliozko pasaporte batekin eta bisa

batekin (beharrezkoa den kasuetan) sar daitezke Luxenburgon, eta han hiru hilabete bitarte,

gehienez, bizi.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritarrak Luxenburgon hiru hilabetetik gora bizi daitezke, baldin eta kasu hauetako batean

badaude:

Besteren edo norberaren konturako langileak.

Estatuko gizarte-laguntzako sistementzat zama izan gabe, norberarentzat zein familiarentzat

behar beste baliabide dituzten ez-aktiboak, osasun-aseguru bat izateaz gain.

Estatuak onarturiko ikastetxe batean izena emanda dauden ikasleak, norberarentzat zein

familiarentzat behar beste baliabide badituztenak, gizarte-laguntzako sistementzat zama izan

gabe, osasun-aseguru bat izateaz gain.

Familiako kideak.

Luxenburgon hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritarrek tokiko agintarien aurrean

erregistratu behar dute, eta "Erregistro-ziurtagiria” (attestation d’enregistrement) lortu.

Horretarako, herrialdean sartu ondorengo hiru hilabeteak bete baino lehen, haien bizilekuari

dagokion tokiko administraziora jo behar dute, eta hauek aurkeztu:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Dagokion eskaera, beteta.

Page 228:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

20. LUXENBURGO 225

Besteren konturako langilea izanez gero: lan-kontratua.

Norberaren konturako langilea izanez gero: autonomo-inskripzioa, edo zerbitzuak emateko

kontratua, edo beste batzuk.

Ez-aktiboa izanez gero: norberarentzat eta familiarentzat behar beste baliabide izatearen

egiaztagiria eta osasun-asegurua.

Ikaslea izanez gero: Estatuak onarturiko hezkuntza-zentro batean izena emanda egotearen

froga.

EBko herritarrak diren EBko herritar baten senitartekoek, Erregistro-ziurtagiria eskatzeko, honako

agiri hauek aurkeztu behar dituzte:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Dagokion eskaera, beteta.

Lagundutako EBko herritarraren Erregistro-ziurtagiriaren kopia.

Familia-loturak frogatzen dituen agiria.

Luxenburgon hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritar baten familiako EBtik kanpoko

kideek EBko herritarren senitartekoentzako “Bizileku-baimen” bat lortu behar dute (“Carte de

séjour pour membre de famille d’un citoyen de l’Union”).

EBko herritarren senitartekoentzako Bizileku-baimena eskatzeko, haien bizilekuari dagokion

tokiko agintaritzari zuzendu behar zaizkio, eta honako hauek aurkeztu:

Baliozko pasaportea, sarrera-bisa barne.

Betetako eskaera bat.

Familia-loturak badaudela egiaztatzen duten agiriak.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiriaren kopia.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoen bizileku-txartelak gehienez bost urteko iraunaldia

du (laburragoa izango litzateke aurreikusitako egonaldia 5 urte baino gutxiagokoa bada).

.

Page 229:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

20. LUXENBURGO 226

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

EBko herritarrek eta haien senitartekoek bizileku iraunkorreko eskubidea dute, Luxenburgon

legalki eta jarraian bost urtez bizi eta gero.

EBko herritarrek “Bizileku Iraunkorreko Ziurtagiri” bat (Attestation de séjour permanent) eskura

dezakete. Horretarako, immigrazio-arloko agintariei (helbidea lehenago azaldu da) honako hauek

aurkeztu behar dizkiete:

Betetako inprimaki bat.

Nortasun-agiriaren kopia bat.

Luxenburgon legalki bost urtez baino gehiagoz jarraian bizi izan dela egiaztatzen duten

agiriak.

EBko herritarren EBko herritar diren senitartekoek, bestalde, hauek aurkeztu behar dituzte:

Betetako inprimaki bat.

Nortasun-agiriaren kopia bat.

Luxenburgon, lagundutako EBko herritarrarekin, legalki bost urtez baino gehiagoz jarraian bizi

izan direla egiaztatzen duten agiriak.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “Bizileku

iraunkorreko baimen” bat lortu behar dute. (“Carte de séjour permanent de membre de famille d’un

citoyen de l’Union”)

Horretarako, honako agiri hauek aurkeztu behar dituzte:

Betetako inprimaki bat.

Baliozko pasaportearen kopia bat.

Argazkiak.

Luxenburgon, lagundutako EBko herritarrarekin, legalki bost urtez baino gehiagoz jarraian bizi

izan direla egiaztatzen duten agiriak.

Eskabideak eta eskaturiko agiriak Kanpoko Arazoetarako eta Immigrazioko Ministeriora igorri

behar dira – Immigrazio Zuzendaritza (B.P. 752, L-2017 Luxemburgo).

Page 230:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

20. LUXENBURGO 227

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

LUXENBURGOKO KANPO-ARAZOETARAKO MINISTERIOA (frantsesez - ingelesez

http://www.mae.lu

► EB-KO HERRITARRAK SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA http://www.mae.lu/en/Site-MAE/VISAS-Immigration/Short-term-stay-inferior-to-three-months/The-Union-citizen-and-his-family-member-also-Union-citizen

► EB-KO HERRITARREN EB-TIK KANPOKO HERRITARRAK SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK

BEHERA BIZITZEA http://www.mae.lu/en/Site-MAE/VISAS-Immigration/Short-term-stay-inferior-to-three-months/Third-country-national-who-is-a-family-member-of-a-Union-citizen

► EB-KO HERRITARRAK HIRU HILABETETIK GORA BIZITZEA – Erregistroko ziurtagiriaren

eskabiderako formularioak deskargatzea (aldi baterako bizilekua eta iraunkorra) http://www.mae.lu/en/Site-MAE/VISAS-Immigration/Long-term-stay-superior-to-three-months/Union-citizen-and-his-family-member-also-Union-citizen

► EB-KO HERRITARREN EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOAK SARTZEA ETA HIRU

HILABETETIK GORA BIZITZEA – Erregistroko ziurtagiriaren eskabiderako formularioak

deskargatzea (aldi baterako bizilekua eta iraunkorra) http://www.mae.lu/en/Site-MAE/VISAS-Immigration/Long-term-stay-superior-to-three-months/Third-country-national-who-is-a-family-member-of-a-Union-citizen

LEGEDIA- LUXENBURGOKO GOBERNUAREN ATARI JURIDIKOA (frantsesez

http://www.legilux.public.lu

► 2011/07/25EAN KONTSOLIDATUTAKO ARAUDIA (ikus 2. kapitulua, 24. orrialdea) http://www.legilux.public.lu/leg/a/archives/2011/0151/2011A2201A.html

► 2008ko ABUZTUAREN 29KO LEGEA (ikus 2. kapitulua, 2025. orrialdea) http://www.legilux.public.lu/leg/a/archives/2008/0138/index.html

Page 231:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

21. MALTA 228

21. MALTA

Malta

EBn sartu zen urtea: 2004

Hiriburua: La Valeta

Azalera, guztira: 316 km2

Biztanle-kopurua: 0,4 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 2008az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

2007az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 229

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 229

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 229

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 229

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 230

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 231

Page 232:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

21. MALTA 229

1. ARAUDI NAZIONALA

“EB-KO HERRITARREN ETA HAIEN FAMILIAKO KIDEEN MUGIMENDU-ASKATASUNARI

BURUZKO LEGEA, 2007”. EUROPEAN UNION ACT (CAP.460) Legal Notice 191 of 2007.

2011ko 329. Lege Oharra, 2007ko Legea aldatzen duena.

2012ko 107. Lege Oharra, 2007ko Legea aldatzen duena.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritar bat baliozko nortasun-agiri edo pasaporte batekin sar daiteke Maltan.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoak baliozko pasaporte batekin eta, beharrezkoa den

kasuetan, bisa batekin sar daitezke Maltan.

EBko herritar bat eta haren senitartekoak hiru hilabete bitarte bizi eta aske mugitu daitezke Maltan,

izapiderik egin behar izan gabe, Maltako gizarte-laguntzako sistemarentzat neurrigabeko zama

bihurtzen ez diren heinean, betiere.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritarrek badute bizilekua Maltan hiru hilabetetik gora izateko eskubidea, baldin eta kasu

hauetako bat betetzen badute:

Norberaren edo besteren kontura lanean aritzea.

Estatuko gizarte-laguntzako sistementzat zama izan gabe, norberarentzat zein familiarentzat

behar beste baliabide eta osasun-estaldura egokia izatea.

Ikasleak izatea, estatuko gizarte-laguntzako sistementzat zama izan gabe, norberarentzat

zein familiarentzat behar beste baliabide izatea, eta osasun-aseguru egoki bat ere izatea.

EBko herritar batek Maltan hiru hilabetetik gora bizi nahi badu, “Bizileku-ziurtagiria” eskatu behar

du.

Maltan hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek

“Bizileku-txartel” bat lortu behar dute.

Agiri bata zein bestea eskatzeko, dagokion eskaera bete behar da (diferentea da kasu batetik

bestera, CEA formularioak, A/ J/ M/ F formatuak, ikusi lotura interesgarriak) eta norberak joan

behar du Herritartasun- eta Atzerriratze-gaietarako Sailera ondorengo jatorrizko agiriekin:

Baliozko pasaportea edo nortasun-agiria.

Page 233:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

21. MALTA 230

Herritarra azaldutako kasuetako batean dagoela frogatzen duten agiriak.

Familiako kideei dagokienez, familia-loturak edo mendekotasun-egoera frogatzen duten

agiriak.

Gainera, EBko herritarrek eta euren senitartekoek Maltakoak ez diren atzerritar guztientzako

nortasun elektronikoko 1A MOTAko erregistroko inprimakia bete behar dute.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Herrialdean legalki 5 urtez jarraian bizi izaniko EBko herritarrak eta haren familiako kideek era

iraunkorrean izan dezakete bizilekua Maltan.

Herritartasun- eta Atzerriratze-gaietarako zuzendariak Maltan bizileku iraunkorra izateko

eskubidea duen EBko herritarrari “Bizileku iraunkorreko ziurtagiri” bat emango dio,

interesdunak aurretik hala eskatzen badu.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “Bizileku

iraunkorreko baimena” lortu behar dute.

Agiri bata zein bestea eskatzeko, CEA Form P eskaera bete behar da, eta norberak joan behar

du Herritartasun- eta Atzerriratze-gaietarako Sailera ondorengo agiriekin:

Pasaportea edo nortasun-agiria.

Maltan 5 urtez jarraian bizilekua izana frogatzen duten agiriak.

Familiako kideei dagokienez, familia-loturak edo mendekotasun-egoera frogatzen duten

agiriak.

Page 234:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

21. MALTA 231

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

MALTAKO KANPO ARAZOETARAKO ETA SEGURTASUN NAZIONALERAKO MINISTERIOA (malteraz - ingelesez)

http://www.mhas.gov.mt

Ministry for Home Affairs and National Security 201, Strait Street Valletta VLT 1433 Tel 2568 9000

► HERRITARTASUN- ETA ATZERRIRATZE-GAIETARAKO SAILA (Europar Batasuneko herritarrei

eta haien familiako kideei ematen zaizkien agirien inguruko kontsultak egiteko) http://mhas.gov.mt/en/MHAS-Information/Services/Pages/Residence.aspx

► EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKU-AGIRIEI BURUZKO INFORMAZIO-LIBURUXKA http://mhas.gov.mt/en/MHAS-Information/Services/Documents/Residence/CEA7-EEA.pdf

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ETA EUREN SENITARTEKOENTZAKO BIZILEKU-AGIRIAREN

ESKAERA, diferentea kasu batetik bestera (formatu bakoitzean ageri dira aurkeztu beharreko

agiriak)

LANGILEAK: CEA A formatuua

http://mhas.gov.mt/en/MHAS-Information/Services/Documents/Residence/form%20a_A4.pdf

BALIABIDE EKONOMIKO NAHIKOAK: CEA, J formatua

http://mhas.gov.mt/en/MHAS-

Information/Services/Documents/Residence/CEA%20Form%20J.pdf

IKASLEAK: CEA, M formatua

http://mhas.gov.mt/en/MHAS-

Information/Services/Documents/Residence/CEA%20Form%20M.pdf

► EB-KO HERRITARRENTZAKO BIZILEKUAREN AGIRIAK ESKATZEKO FORMULARIOA (EBko

eta EBtik kanpoko senitartekoak): CEA, F formatua http://mhas.gov.mt/en/MHAS-Information/Services/Documents/Residence/CEA%20Form%20F.pdf

► EBKO HERRITARRENTZAKO ETA BEREN SENITARTEKOENTZAKO BIZILEKU

IRAUNKORREKO ZIURTAGIRI/BAIMEN ESKAERA (CEA, P formatua) http://mhas.gov.mt/en/MHAS-Information/Services/Documents/Residence/CEA%20Form%20P.pdf

Page 235:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

21. MALTA 232

► NORTASUN ELEKTRONIKORAKO ERREGISTROKO ESKABIDEA (atzerritar guztientzat,

Maltakoak ez direnentzat) http://mhas.gov.mt/en/MHAS-Information/Services/Documents/Residence/Form%20ID%201A%20-%20Electronic%20Identity%20Registration%20Form_F.pdf

MALTAKO KANPOKO ARAZOETARAKO MINISTERIOA

► EB-KO HERRITARREK BIDAIATZEKO DUTEN ESKUBIDEA http://www.foreign.gov.mt/default.aspx?MDIS=527

► EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOENTZAKO BEHARREZKO AGIRIAK http://www.foreign.gov.mt/default.aspx?MDIS=538

EURES SAREA MALTAN

https://www.eures.com.mt/

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ERREGISTRO-PROZEDURAK https://www.eures.com.mt/EuresMalta/Main/Page.aspx?pageid=Movingtoanothercountry#residencepermits

MALTAKO GOBERNUAREN INFORMAZIO ZERBITZUA - DOI (malteraz - ingelesez)

http://www.doi.gov.mt/

► EUROPEAN UNION ACT, 2007 (ikus L.N. 191 of 2007) (ingelesezko bertsioa 23. orrialdean) http://www.doi-archived.gov.mt/EN/legalnotices/2007/07/LN%20191.pdf

► EUROPEAN UNION ACT, 2007”EN 2011. URTEKO ALDAKETA – L.N. 329 of 2011 (ingelesezko

bertsioa 2. orrialdean) http://www.doi-archived.gov.mt/EN/legalnotices/2011/08/LN%20329.pdf

► “EUROPEAN UNION ACT, 2012”EN 2011. URTEKO ALDAKETA – L.N. 107 of 2012 (ingelesezko

bertsioa 3. orrialdean) http://www.doi-archived.gov.mt/EN/parliamentacts/2012/ACT%20VII.pdf

ENPLEGUAREN ETA PRAKTIKEN KORPORAZIOA - ETC (malteraz - ingelesez)

http://etc.gov.mt/Category/3/18/Non-Maltese_Workers.aspx

► MALTAN LAN EGITEARI BURUZKO INFORMAZIO-LIBURUXKA http://etc.gov.mt/Resources/file/EURES%20Living%20and%20Working%20In%20Malta%202010.pdf

Page 236:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

22. HERBEHEREAK 233

22. HERBEHEREAK

Herbehereak

EBn sartu zen urtea: kide sortzailea (1952)

Hiriburua: Amsterdam

Azalera, guztira: 41 526 km2

Biztanle-kopurua: 16,4 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 1999az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1985az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 234

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 234

► SARTZEA ETA LAU HILABETETIK BEHERAKO BIZILEKUA .................................................. 234

► LAU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ............................................................ 234

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 235

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 236

Page 237:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

22. HERBEHEREAK 234

1. ARAUDI NAZIONALA

"Vreemdelingenwet 2000”- Aliens Act 2000, chapter 3 (Verblijf), Section 1 (Rechtmatig verblijf),

article 8, letter e).

“Vreemdelingenbesluit 2000 » Aliens Decree 2000 Chapter 8 (Algemene en Strafbepalingen),

Section 2 (Afwijking op grond van verdragen), Paragraphe 2 (EG/EER)ALIENS DECREE 2000”

chapter 8 (Algemene em Strafbepalingen).

“Vreemdelingencirculaire deel B” - Aliens Act implementations guidelines, Chapter 10, part B.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA LAU HILABETETIK BEHERAKO BIZILEKUA

Herbehereetan sartzeko, EBko herritarrek baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat baino ez dute

behar.

Herbehereetan sartu nahi duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek baliozko

pasaporte bat eta, bidezkoa bada, bisa bat behar dituzte.

2014ko urtarriletik, EBko herritarrek ez dute administrazio-izapiderik egin behar herrian 4

hilabetetik behera bizi izateko asmoa badaukate.

Nahi izanez gero, “Herritar Zerbitzuaren Zenbakia” (‘Citizen Service Number’) eskatu ahal izango

lukete herrian egoiliarrak ez direnen arretarako zerbitzua daukan udal batean.

► LAU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek Herbehereetan 4 hilabetetik gora egon nahi badu, ondorengo betekizunetako

bat bete beharko du:

Besteren edo norberaren kontura lan egitea.

Ikastea.

Norbera zein familia mantentzeko ahalmena izatea.

EBko herritar baten senitarteko bat izatea

Kasu honetan, bizi den Udalean erregistratzea nahitaezkoa da, “Herritar Zerbitzuaren Zenbakia”

jasotzeko (Burgerservicenummer – BSN www.burgerservicenummer.nl) – ingelesez ‘Citizen

Service Number’. EBko herritarrak berak joan behar du bizi den tokiko udalera, eta honako agiri

hauek aurkeztu:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Page 238:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

22. HERBEHEREAK 235

Bizileku bat izatearen froga.

Jaiotza-ziurtagiria, legeztatua eta itzulia.

Herbehereetan hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritar baten EBtik kanpoko

senitartekoek nahitaez “Bizileku-agiri” bat eskatu behar du INDn.

Eskatzaileak Justizia Ministerioko Immigrazio eta Naturalizazio Zerbitzuarekin (IND)

harremanetan jarri behar du; INDn esango diote zein informazio aurkeztu behar duen, eta

berarekin bere eskualdeko Zerbitzuren egoitzan elkarrizketa baterako hitzordua emango diote.

Oro har, EBtik kanpoko senitartekoek “Bizileku-agiria” eskatzeko (5 urteko gehieneko balio-

epearekin) aurkeztu beharreko agiriak honako hauek dira:

Eskaria behar bezala beteta (‘Application for verification against EU law – Certificate of lawful

residence’).

Laguntzen ari diren EBko herritarra legalki bizi delako froga (adibidez, legezko bizileku-

ziurtagiria, INDren Erregistro-adierazpena edo bizileku iraunkorreko agiria).

Familia-loturak badaudelako froga.

Argazki berriak.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

EBko herritar bat eta haren senitartekoak, azken horien herritartasuna edozein izanik ere,

Herbehereetan legalki 5 urtez edo gehiagoz jarraian bizi izan badira, badute bizileku iraunkorreko

eskubidea.

EBko herritarrek eta haien senitartekoek, azken horien herritartasuna edozein izanik ere, “Bizileku

iraunkorreko Agiria” eska dezakete, hala nahi izanez gero.

Horretarako, EBko herritarrek eta haien senitartekoek, azken horien herritartasuna edozein izanik

ere, INDren bulegoetara hau bidali behar dute:

Dagokion eskaria, beteta (‘Application for a Permanet Residence - Document for Nationals of

the Union and their family members’).

Baliozko pasaportea edo nortasun-agiria.

Herbehereetan gutxienez bost urtez legalki eta jarraian bizi izan dela frogatzen duten agiriak.

Argazki berriak.

Page 239:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

22. HERBEHEREAK 236

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

IMMIGRAZIO ETA NATURALIZAZIO ZERBITZUA (IND) (nederlanderaz - ingelesez)

https://ind.nl/en

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKU-ESKUBIDEARI BURUZKO INFORMAZIO-LIBURUXKAK https://ind.nl/Documents/8005.pdf https://ind.nl/en/individuals/residence-wizard/eu/registration-for-eu-citizens

► BIZILEKUARI BURUZKO ESKARIAK

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoak: ‘Application for verification against EU law –

Certificate of lawful residence’ (obligatorio)

https://ind.nl/EN/Documents/5005.pdf

Bizileku iraunkorra: ‘Application for a Permanet Residence - Document for Nationals of the Union

and their family members’ (voluntario)”

https://ind.nl/EN/Documents/8004.pdf

HERBEHEREETAN LAN EGITEA (nederlanderaz)

https://www.werk.nl/werk_nl/werknemer/home

► HOLANDAN LAN EGIN ETA BIZITZEKO INFORMAZIOA (gaztelaniaz) https://www.werk.nl/werk_nl/werknemer/eu/trabajar-holanda/vivir

HERBEHEREETAKO LEGEDIARI BURUZKO WEB-ATARIA (nederlanderaz)

http://www.overheid.nl/

► VREEMDELINGENWET 2000 (Aliens Act 2000 – ATZERRITARREI BURUZKO LEGEA) http://wetten.overheid.nl/BWBR0011823/geldigheidsdatum_17-01-2012

► VREEMDELINGENBESLUIT 2000 (Aliens Decree 2000 – ATZERRITARRI BURUZKO DEKRETUA) http://wetten.overheid.nl/BWBR0011825/geldigheidsdatum_17-01-2012

► VREEMDELINGENCIRCULAIRE DEEL B (Aliens Act implementations guidelines part B –

ATZERRITARREI BURUZKO LEGEAREN INPLEMENTAZIOA) http://wetten.overheid.nl/BWBR0012289/geldigheidsdatum_17-01-2012

Page 240:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

23. POLONIA 237

23. POLONIA

Polonia

EBn sartu zen urtea: 2004

Hiriburua: Varsovia

Azalera, guztira: 312 679 km2

Biztanle-kopurua: 38,1 milioi

Dirua: zlotya (zt)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

2007az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 238

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 238

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 238

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 238

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 239

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 240

Page 241:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

23. POLONIA 238

1. ARAUDI NAZIONALA

2006ko uztailaren 14ko Legea, Poloniako Errepublikan sartzeko, bizitzeko nahiz hartatik irteteko EBko

herritarrentzako eta haien familiako kideentzako baldintzei buruzkoa.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritar bat, Poloniako Errepublikan, haren nortasuna eta herritartasuna egiaztatzen dituen

baliozko nortasun-agiri edo pasaporte batekin sar daiteke.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitarteko bat, Poloniako Errepublikan, baliozko pasaporte

batekin eta, beharrezkoa den kasuetan, bisa batekin sar daitezke.

EBko herritarrek eta haien senitartekoek, azken horien herritartasuna edozein izanik ere, Polonian

bizi badira hotel-establezimendua edo antzekoa ez den leku batean ostatu harturik, beren

presentziaren berri eman behar dute, sartu ondorengo lehen lau egunek epean.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek badu eskubidea Polonian hiru hilabetetik gora bizitzeko, baldin eta baldintza

hauetako bat betetzen badu:

Besteren edo norberaren kontura lan egitea.

Osasun-aseguru bat eta norbera zein familia mantentzeko behar beste baliabide izatea,

gizarte-laguntzarik jaso behar izan gabe.

Ikasten edo lanbide-heziketako ikastaro batean egotea, eta osasun-asegurua zein estatuaren

laguntza behar ez izateko behar beste baliabide izatea.

Poloniako herritartasuna duen herritar batekin ezkonduta egotea.

Polonian hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritarrek bizilekuaren erregistroa eskatzeko

betebeharra dute.

Eskari hori egiteko, EBko herritarrak berak egin behar du eskaera dagokion udal-bulegoaren

aurrean (“Voivod”), Polonian sartu zenetik hiru hilabeteko epea igaro baino lehen.

Bizilekua erregistratzeko eskaerarekin batera hauek aurkeztu behar dira:

Azaldutako betekizunak betetzen direla egiaztatzen duten agiriak.

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Page 242:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

23. POLONIA 239

Bizilekua erregistratzeak “Europar Batasuneko herritarrentzako bizilekuaren erregistro-ziurtagiria”

eskuratzea dakar berekin.

EBko herritarrak diren EBko herritar baten familiako kideek ere, “Erregistro-ziurtagiria” eskatu

behar dute

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “EBko herritar baten senitarteko gisako bizileku-

txartel” bat lortu behar dute.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoentzako bizileku-txartelerako eskaera egitean,

hauek ere aurkeztu behar dira:

Baliozko pasaportea eta, beharrezkoa den kasuetan, bisa.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria.

Familia-loturak egiaztatzen dituzten agiriak.

5 argazki.

“EBko herritar baten senitartekoen bizileku-txartelak” gehienez 5 urteko balio-epea dauka (epea

laburragoa izango da planifikatutako egonaldia laburragoa bada).

Eskaera guztiak polonieraz eta inprimaki ofizialetan egin behar dira. Eskaerarekin batera

aurkezten diren agirietako batzuk polonieraz ez badaude, itzulpen ofiziala erantsi beharko zaie.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

EBko herritar batek eta haren familiako kideek bizileku iraunkorreko eskubidea Polonian gutxienez

5 urtez legalki eta jarraian bizi eta gero erdietsiko dute.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duen EBko herritarrak eskubide hori ziurtatzen duen agiri bat

jasoko du, hala eskatuz gero.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek nahitaez

“Europar Batasuneko herritar baten senitartekoentzako bizileku iraunkorreko txartela” lortu behar

dute; haren balio-denbora 10 urte da.

Page 243:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

23. POLONIA 240

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

POLONIAKO ATZERRITARRENTZAKO BULEGOA (polonieraz – ingelesez – errusieraz)

http://www.udsc.gov.pl/

► 2006ko UZTAILAREN 14ko LEGEA, Poloniako Errepublikan sartzeko, bizitzeko nahiz hartatik

irteteko EBko herritarrentzako eta haien familiako kideentzako baldintzei buruzkoa. (ikus azken

agiria) http://www.udsc.gov.pl/Polish,law,265.html

POLONIAKO KANPO-ARAZOETARAKO MINISTERIOA (polonieraz – ingelesez)

http://www.mfa.gov.pl/en

► POLONIARA BIDAIA EGITEN DUTEN EB-KO HERRITARRENTZAKO AHOLKUAK http://www.mfa.gov.pl/en/travel_to_poland/travel_advice/

Page 244:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

24. PORTUGAL 241

24. PORTUGAL

Portugal

EBn sartu zen urtea: 1986

Hiriburua: Lisboa

Azalera, guztira: 92 072 km2

Biztanle-kopurua: 10,6 milioi

Dirua: Euro eremuko kidea 1999az geroztik (€)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1991az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 242

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 242

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 242

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 242

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 244

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 245

Page 245:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

24. PORTUGAL 242

1. ARAUDI NAZIONALA

Abuztuaren 9ko 37/2006 Legea, EBko herritarrek eta haien familiek lurralde nazionalean aske

mugitzeko eta bizitzeko duten eskubidea arautzekoa.

1334-D/2010 Ordenantza – EBko herritarren erregistro-ziurtagirirako eta EBko herritarren bizileku

iraunkorreko agirirako inprimaki ofizialak zein agiri horiek emateko aplikatu beharreko tasak

onartzekoa.

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

Portugalen sartzeko, EBko herritarrek baliozko nortasun-agiri edo pasaporte bat baino ez dute

aurkeztu behar.

EBko herritar baten hirugarren herrialderen bateko senitartekoak baliozko pasaporte bat eta,

beharrezkoa den kasuetan, bisa bat aurkeztuz sar daitezke Portugalen.

EBko herritarrek eta laguntzen dieten familiako kideek Portugalen 3 hilabete bitarte bizitzeko

eskubidea dute inolako betekizunik edo formalitate erantsirik bete behar izan gabe, aipatutakoez

gain.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek badu eskubidea Portugalen 3 hilabetetik gora bizitzeko, baldin eta baldintza

hauetako bat betetzen badu:

Besteren edo norberaren konturako langilea da Portugalgo lurraldean.

Baditu behar beste baliabide norberarentzat zein familiarentzat, bai eta osasun-aseguru bat

ere.

Estatuak onarturiko ikastetxe batean erregistraturik dago, eta, adierazpen bat edo beste

bideren bat erabiliz, norberarentzat eta familiarentzat behar beste baliabide badituela, bai eta

osasun-aseguru bat ere, frogatzen du.

Bada aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar baten familiako kidea da.

EBko herritarrek eta EBko herritar diren haien senitartekoek, 3 hilabetetik gorako egonaldia

egitekoak direnean, erregistratu egin behar dute, bizileku-eskubidea formalizatze aldera.

Horretarako, 30 eguneko epea dute, herrialdean sartu ondorengo 3 hilabeteak igarotzen direnez

geroztik.

Page 246:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

24. PORTUGAL 243

Erregistro hori bizi diren tokiko udalerriko udalean egin behar da, eta erregistro-ziurtagiri bat

emango da haren ondorioz (“Certificado de Registo de cidadão da UE”).

Erregistro-ziurtagiria 15 euro kostatzen da, eta gehienez 5 urterako balio du, eskuratzen den

egunetik zenbatuta.

Erregistro-ziurtagiriaren eskaera egiteko, EBko herritarrak honako agiri hauek aurkeztu behar ditu:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Herritarra Portugalen bizileku-eskubidea izateko kasuetako batean badagoela egiaztatzen

duten agiriak.

EBko herritarrak diren EBko herritar baten familiako kideek, erregistro-ziurtagiria eskatzeko,

honako agiri hauek aurkeztu behar dituzte:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria.

Familia-loturak badaudela frogatzen duen agiria

Portugalen hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek

bizileku-txartel bat (“Cartão de Residência”) lortu behar dute, herrialdean sartu ondorengo 3

hilabeteko epea amaitu eta 30 eguneko epe baten barruan.

Bizileku-txartela eskatzeko, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek hitzordua eskatu

behar dute aurretik bizi diren tokiko Atzerritar eta Muga Zerbitzuan (SEF), eta honako agiri hauek

aurkeztu:

Baliozko pasaportea, eta pasaporte horretan erabilirik dauden orrialde guztien fotokopia.

Lagundutako EBko herritarraren erregistro-ziurtagiria.

Familia-loturak badaudela frogatzen duen agiria.

2 argazki.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoen bizileku-txartela 15 euro kostatzen da, eta

gehienez 5 urteko balio-denbora du.

Page 247:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

24. PORTUGAL 244

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Portugalen legalki 5 urtez jarraian bizi izaniko EBko herritarrek eta haien familiako kideek bizileku

iraunkorreko eskubidea dute.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritarrek Bizileku Iraunkorreko Ziurtagiria (“Cartão

de Residência Permanente”) eskatu ahal izango dute “Serviço de Estrangeiros e Fronteiras”(SEF)

deritzon zerbitzuan.

Ziurtagiri hori eskatzeko, hitzordua eskatu behar da SEF-en, eta eskariarekin batera hauek

aurkeztu:

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Azken urteetan legalki etengabe bizi dela frogatzen duen agiria.

2 argazki

Bizileku iraunkorreko ziurtagiria 15 euro kostatzen da, eta eskaera egin ondorengo 15 egunen

barruan emango da, bizi izandako aldia egiaztatzearen mende baino ez dela egongo.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek bizileku

iraunkorreko txartela eskatu ahal izango dute Atzerritar eta Muga Zerbitzuan (SEF) bizileku-

txartelaren balio-denbora amaitu baino lehen.

Bizileku iraunkorreko txartela eskatzeko aurretiazko hitzordua eskatu behar da SEFen, eta hau

aurkeztu:

Baliozko pasaportea

Portugalen azken bost urtean legalki eta jarraian bizi izanaren frogagiria.

Familia-loturak egiaztatzen dituen agiria

2 argazki

Page 248:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

24. PORTUGAL 245

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

ATZERRITAR ETA MUGA ZERBITZUA (SEF) (portugaleraz – ingelesez)

http://www.sef.pt/portal/v10/PT/aspx/page.aspx#0

CENTRO DE CONTACTO SEF (Para informações e marcações prévias à deslocação ao SEF) Telefone: (+351) 808 202 653 (para rede fixa) (+351) 808 962 690 (para rede móvel) http://www.sef.pt/portal/V10/EN/aspx/contacto/faleConnosco.aspx#0

► EB-KO HERRITARRENTZAKO INFORMAZIOA http://www.sef.pt/portal/V10/EN/aspx/apoioCliente/detalheApoio.aspx?fromIndex=0&id_Linha=4351

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ETA HAIEN SENITARTEKOENTZAKO ESKAERA http://www.sef.pt/documentos/57/Mod0011_v2.7_comunitarios.pdf

► 37/2006 LEGEA, EBko herritarrek eta haien familiek lurralde nazionalean aske mugitzeko eta

bizitzeko duten eskubidea arautzekoa eta Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren

apirilaren 29ko 2004/38/EE Zuzentarauaren transposizioa barneko lege-ordenamendura

egitekoa.

Inglesez:

http://www.sef.pt/portal/V10/EN/aspx/legislacao/legislacao_detalhe.aspx?id_linha=4559#0

Portuguesez:

http://www.sef.pt/portal/v10/PT/aspx/legislacao/legislacao_detalhe.aspx?id_linha=4559#0

Page 249:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

25. ERRESUMA BATUA 246

25. ERRESUMA BATUA

Erresuma Batua

EBn sartu zen urtea: 1973

Hiriburua: Londres

Azalera, guztira: 244 820 km2

Biztanle-kopurua: 61,7 milioi

Dirua: libera esterlina (£)

Schengen esparrua: Ez da Schengen esparruko

kidea

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 247

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 247

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 247

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 247

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 249

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 250

Page 250:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

25. ERRESUMA BATUA 247

1. ARAUDI NAZIONALA

The Immigration (European Economic Area) Regulations 2006

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

Erresuma Batuan sartzeko, EBko herritarrek eta EBko herritar diren haien senitartekoek baliozko

nortasun-agiria edo pasaportea erakutsi behar dute.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek baliozko pasaportea edo bisa behar dute herrian

sartzeko. Eta EBko senitartekoarekin bertan bizi nahi badute, herrian sartu baino lehen “EBko

herritarren senitartekoentzako baimena” (‘EEA family permit’) eskatuta eduki behar dute.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritarrek badute hiru hilabetetik gorako bizileku-eskubidea, baldin eta ondorengo

kasuetako batean badaude:

Lan egiten badute, besteren kontura edo norberaren kontura.

Ikasten ari badira (egonaldirako aurreikusitako aldian finantza-baliabide nahikoak eta gainera

aseguru medikoa dauzkatela frogatu behar dute),

Ekonomikoki beren kabuz moldatu ahal badira (Erresuma Batuko gizarte-laguntzako

sistemarentzat gehiegizko zama ez izateko behar beste baliabide badituzte, osasun-aseguru

egoki bat izateaz gain).

Enplegu-eskatzaileak badira.

EBko herritarrak bere bizileku-eskubidea egiaztatu nahi badu, “Erregistro-ziurtagiri” bat

(‘Registration Certificate’) eska dezake, hala nahi baldin badu, EEA1 inprimakia erabiliz.

Eskaria posta arruntez bidali ahal da edo aurretiaz hitzordua eskatuz eta bertan agertuz, Britainia

Handiko Bisa eta Immigrazio Saileko jendearen arretarako bulegoan, Croydonen. 2014ko

urtarriletik aurrera 55 librako kostua dauka eskatzaile bakoitzeko.

“Erregistro-ziurtagirirako” eskabidean, EBko herritarrek EBko herritar diren bere familiako kideak

sar ditzake.

Honako agiri hauek aurkeztu behar dituzte:

Eskatzailearen eta EBko herritar diren familiako kideen baliozko nortasun-agiria edo

pasaportea (jatorrizkoak).

Herritarra azaldutako kasuetako batean dagoela frogatzen duten agiriak.

Page 251:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

25. ERRESUMA BATUA 248

Koloretako bi argazki, berdinak eta tamaina txikikoak, bai eskatzailearenak bai EBko herritar

den familiako kide bakoitzarenak, atzealdean izena idatzita dutela.

Familia-loturaren agiri-froga, bidezkoa bada.

EBko herritarrentzat "Erregistro-ziurtagiria” lortzea ez da nahitaezkoa, baina gomendagarria da

oso.

Erresuma Batuan hiru hilabetetik gora bizi nahi duten EBko herritar baten EBtik kanpoko

senitartekoek eskubide hori egiaztatzen duen “Bizileku-txartel” (‘Residence Card’) bat lor

dezakete, hala nahi izanez gero (eskaria posta arrunt bidez bidali behar da).

Bizileku-txartel hori eskatzeko, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek EEA2 inprimakia

bete behar dute, eta honako agiri hauek aurkeztu:

Eskatzailearen eta laguntzen dion EBko herritarraren baliozko pasaportea edo nortasun-agiria

(jatorrizkoa).

Laguntzen dioten EBko herritarraren informazioaren ziurtagiriak, bai eta hark hiru hilabetetik

gorako bizileku-eskubidea izateko kasuetako batean badagoela egiaztatzen duten agiriak ere,

herritar horrek erregistro-ziurtagiria ez eskatzea erabaki badu ere.

Familiako harremanaren agiri-froga.

Eskatzailearen bi argazki koloretan, berdinak eta tamaina txikikoak, atzealdean haren izena

idatzita dutela.

2014az geroztik, EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoentzako bizileku-txartelak 55

librako kostua dauka. Normalean bost urteko balio-epea daukate eta eskatzailearen pasaportean

gehitzen den onespenaren itxura daukate.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoen bizileku-txartela lortzea ez da nahitaezkoa, baina

gomendagarria da oso, zenbait arrazoi direla medio:

Lege-bizilekua duen pertsona bat dela frogatzeko zailtasunak saihesten ditu.

Atzerrira irteten diren bakoitzean, gero Erresuma Batuan atzera ere sartzeko, “EEA family

permit” bat eskatu beharra saihesten du.

Lana aurkitzeko zailtasunak saihesten ditu; izan ere, herrialdean lege-bizilekua duten

pertsonak direla frogatzen duen agiria da.

Page 252:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

25. ERRESUMA BATUA 249

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

EBko herritarrek eta haien familiako kideek bizileku iraunkorreko eskubidea herrialdean bizilekua

5 urtez legalki eta jarraian izan ondoren erdiesten dute.

EBko herritarrak eskubide hori egiaztatzen duen agiri bat nahi izanez gero, halakoa eskatu

dezake, posta arrunt bidez, EEA3 inprimakia beteta; dena dela, izapide hori ez da nahitaezkoa.

Aurkeztu beharreko dokumentazioa "Erregistro-ziurtagirirako” aurkeztu beharreko berbera da;

horrez gain, gainera, herritar horrek 5 urte jarraituko legezko bizilekua izan duela frogatzen duten

agiriak ere gehitu behar dira.

Behin bizilekuaren aldia egiaztaturik, “bizileku iraunkorra ziurtatzen duen agiri” bat eskuratu da,

iraungitzeko datarik gabekoa.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek “Bizileku

iraunkorreko txartel” bat eska dezakete posta arrunt bidez, hala nahi izanez gero.

Horretarako, EEA4 inprimakia bete behar dute, eta “bizileku-txartelerako” dokumentazio bera

aurkeztu; horrez gain, gainera, Erresuma Batuan 5 urte jarraituko aldi batean legalki bizilekua izan

dutelako froga-agiria gehitu behar dute (Erkidegoko senitarteko hau langilea edo ikaslea zen,

baliabide nahiko zeuzkan edo lana bilatzen ari zen).

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoentzako bizileku iraunkorreko txartelak 55 libra

esterlinako kostua dauka. Hamar urteko balio-epea dauka eta “Bizileku-txartelak” bezala

eskatzailearen pasaportean gehitzen den onespenaren itxura dauka.

Page 253:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

25. ERRESUMA BATUA 250

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

ERRESUMA BATUKO BISAK ETA IMMIGRAZIOA (UK Visas and Immigration – UKVI)-

SEGURTASUN ETA IMMIGRAZIO MINISTERIOA

https://www.gov.uk/government/organisations/uk-visas-and-immigration

► EB-KO HERRITARREK BIZILEKUA IZATEARI BURUZKO INFORMAZIOA https://www.gov.uk/browse/visas-immigration/eu-eea-commonwealth

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ETA HAIEN SENITARTEKOENTZAKO GIDA https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/285973/guideeea.pdf

► EUROPAKO HERRITARREN ESKARIEKIN LOTURIKO INFORMAZIOA (2004/38 Zuzentarauaren

aplikazioa) https://www.gov.uk/government/collections/european-casework-instructions

► 2006ko ERREGELAMENDUA – IMMIGRAZIOA (EUROPAKO ESPARRU EKONOMIKOA) http://www.legislation.gov.uk/uksi/2006/1003/pdfs/uksi_20061003_en.pdf

DOKUMENTAZIOA – ESKARIAK:

► EB-KO HERRITARREN EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOENTZAKO SARRERA-BAIMENA https://www.gov.uk/family-permit

► EEA1 ESKAERA – EB-KO HERRITARRENTZAKO ETA EB-KO HERRITAR DIREN HAIEN

SENITARTEKOENTZAKO ERREGISTRO-ZIURTAGIRIA (2014ko urtarrileko bertsioa) http://www.ukba.homeoffice.gov.uk/sitecontent/applicationforms/eea/eea11.pdf

► EEA2 ESKAERA – EB-KO HERRITARREN EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOENTZAKO

BIZILEKU-TXARTELA (2014ko urtarrileko bertsioa) http://www.ukba.homeoffice.gov.uk/sitecontent/applicationforms/eea/eea21.pdf

► EEA3 ESKAERA – EB-KO HERRITARRENTZAKO ETA EB-KO HERRITAR DIREN HAIEN

SENITARTEKOENTZAKO BIZILEKU IRAUNKORRA (2014ko urtarrileko bertsioa) http://www.ukba.homeoffice.gov.uk/sitecontent/applicationforms/eea/eea31.pdf

► EEA4 ESKAERA – EB-KO HERRITARREN EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOENTZAKO

BIZILEKU IRAUNKORRA (2014ko urtarrileko bertsioa) http://www.ukba.homeoffice.gov.uk/sitecontent/applicationforms/eea/eea41.pdf

Page 254:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

26. TXEKIAR ERREPUBLIKA 251

26. TXEKIAR ERREPUBLIKA

Txekiar Errepublika

EBn sartu zen urtea: 2004

Hiriburua: Praga

Azalera, guztira: 78 866 km2

Biztanle-kopurua: 10,5 milioi

Dirua: Txekiako koroa (Kč)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

2007az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 252

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 252

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 252

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 252

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 253

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 255

Page 255:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

26. TXEKIAR ERREPUBLIKA 252

1. ARAUDI NAZIONALA

“326/1999 Akta”, atzerriko herritarrek Txekiar Errepublikako lurraldean bizilekua izateari buruzkoa. –azken

bertsioa, 2013ko urtarrilaren 15ekoa-

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

Txekiar Errepublikan sartzeko, EBko herritarrek baliozko nortasun-agiria edo pasaportea erakutsi

behar dute, eta EBtik kanpoko haien senitartekoek, pasaportea eta bisa, azken hori beharrezkoa

den kasuetan.

Egonaldia 30 egunetik gorakoa bada, EBko herritarrek eta haiekin biltzen diren senitartekoek

Txekiar Errepublikan daudela jakinarazi behar dute bizi duten tokiko Poliziako Atzerritarrentzako

Sailean, herrialdean sartu direnetik 30 egun igaro baino lehen. Betebehar hori ez da aplikatzen

baldin eta ostatu-emailea ostatu hori erregistratzera behartuta badago (esate baterako, hotel bat).

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek Txekiar Errepublikako lurraldean 3 hilabetetik gora egoteko asmoa badu, “aldi

baterako bizilekuko ziurtagiri” bat lor dezake, hala nahi izanez gero (“POTVRZENI O

PŘECHODNEM POBYTU”).

Aldi baterako bizilekurako “Ziurtagiria” eskatzeko, EBko herritarrak Txekiar Errepublikako Barne-

arazoetarako Ministerioko Asilo eta Immigrazio Sailean honako agiri hauek aurkeztu behar ditu:

Betetako eskaera bat.

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Egonaldiaren arrazoia justifikatzen duen agiria (esate baterako: lan-kontratua edo ikasketak).

Osasun-aseguruaren froga, egonaldiaren arrazoia besteren kontura edo norberaren kontura

lan egitea edo bestelako ekonomia-jarduera bat ez bada.

Txekiar Errepublikako bizilekua frogatzen duen agiria (esate baterako: alokairu-kontratua).

Argazki bat.

EBko herritar baten aldi baterako bizilekuko ziurtagiriak” ez du iraungitze-datarik, eta doan ematen

da.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoak, Txekiar Errepublikan hiru hilabetetik gora

bizitzeko asmoa badute, “Aldi baterako bizilekuko baimena” (“POVOLENI K PŘECHODNEMU

POBYTU”) eskatzera behartuta daude, herrialdean sartu ondorengo 3 hilabeteen barruan.

Page 256:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

26. TXEKIAR ERREPUBLIKA 253

“Baimena” eskatzeko, EBko herritar baten EB-tik kanpoko senitartekoak Txekiar Errepublikako

Barne-arazoetarako Ministerioko Asilo eta Immigrazio Sailean honako agiri hauek aurkeztu behar

ditu:

Betetako eskaera bat.

Baliozko nortasun-agiria edo pasaportea.

Familia-loturak badaudela baieztatzen duen agiria.

Osasun-aseguruaren froga, egonaldiaren arrazoia besteren kontura edo norberaren kontura

lan egitea edo bestelako ekonomia-jarduera bat ez bada.

Txekiar Errepublikako bizilekua frogatzen duen agiria (esate baterako: alokairu-kontratua).

Bi argazki berdin.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitarteko baten aldi baterako bizilekuko txartelak laguntzen

ari diren EBko herritarrarentzat aurreikusitako egonaldi berbera dauka, gehienez 5 urte. Iraungi

baino lehen berritu behar da.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

EBko herritarrek eta haien familiako kideek, azken horien herritartasuna edozein izanik ere, badute

bizileku iraunkorreko eskubidea Txekiar Errepublikan legalki 5 urtez jarraian bizi eta gero.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritarrek “Bizileku iraunkorreko baimena” eska

dezakete, hala nahi izanez gero.

Bizileku iraunkorreko eskubidea duten EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek ere

“Bizileku iraunkorreko baimena” eskatu ahal izango dute.

Bizileku iraunkorreko baimena eskatzeko, Txekiar Errepublikako Barne-arazoetarako Ministerioko

Asilo eta Immigrazio Sailean honako agiri hauek aurkeztu behar dira:

Betetako eskaera bat.

Baliozko pasaportea edo nortasun-agiria.

Txekiar Errepublikan legalki 5 urte jarraituko bizilekua izana frogatzen duen agiria.

Txekiar Errepublikako bizilekua frogatzen duen agiria (esate baterako: alokairu-kontratua).

2 argazki.

Page 257:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

26. TXEKIAR ERREPUBLIKA 254

EBko herritarrek eta haien familiako kideek, azken horien herritartasuna edozein izanik ere, badute

bizileku iraunkorreko eskubidea Txekiar Errepublikan legalki 5 urtez jarraian bizi eta gero, honako

baldintza hauek betetzen badituzte:

Laguntzen ari diren EBko herritarrak badauka bizileku iraunkorreko baimena.

EBko herritar baten senitartekoa izan da duela urtebetetik gutxienez.

Azken bi urteetan Txekiar Errepublikan etengabe bizi da EBko herritar batekin.

Kasu guztietan, bizileku iraunkorreko baimenak 10 urteko balio-denbora dauka eta berriztagarria da.

Page 258:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

26. TXEKIAR ERREPUBLIKA 255

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

TXEKIAR ERREPUBLIKAKO BARNE MINISTERIOA (txekieraz - ingelesez)

http://www.mvcr.cz

► BIZILEKUA IZATEARI BURUZKO INFORMAZIOA EB-KO HERRITARRENTZAT ETA EUREN

SENITARTEKOENTZAT http://www.mvcr.cz/mvcren/article/eu-citizens-and-their-family-members.aspx

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKU-ESKUBIDEARI BURUZKO INFORMAZIO-LIBURUXKA http://www.mvcr.cz/mvcren/article/information-leaflets-for-eu-citizens-and-their-family-members.aspx

► EB-KO HERRITARRENTZAKO ETA HAIEN SENITARTEKOENTZAKO ESKAERAK http://www.mvcr.cz/mvcren/article/application-forms.aspx

► 326/1999 Legea – 2013ko urtarrilaren 15eko bertsioa (txekieraz) Act on the Residence of Foreign Nationals in the Czech Republic

► 326/1999 Legea. 2009ko otsailaren 13ko itzulpen ez-ofiziala (ikus IVa titulua, 68. orrialdea eta

hurrengoak) http://www.mvcr.cz/mvcren/article/asylum-and-migration-legal-framework.aspx

► 2011KO URTARRILEAN LEGEDIAN EGINIKO ALDAKETEI BURUZKO INFORMAZIOA http://www.mvcr.cz/clanek/changes-in-conditions-for-the-entry-and-stay-on-the-territory-of-the-czech-republic-under-preparation-for-2011.aspx

TXEKIAR ERREPUBLIKAKO KANPO-ARAZOETARAKO MINISTERIOA (txekieraz - ingelesez)

http://www.mzv.cz

► EB-KO HERRITARREN EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOENTZAKO INFORMAZIOA http://www.mzv.cz/jnp/en/information_for_aliens/general_visa_information/residence_of_eu_citizens_and_nationals_1.html

Page 259:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

27. ERRUMANIA 256

27. ERRUMANIA

Errumania

EBn sartu zen urtea: 2007

Hiriburua: Bukarest

Azalera, guztira: 237 500 km2

Biztanle-kopurua: 21,5 milioi

Dirua: leua

Schengen esparrua: Ez da Schengen esparruko

kidea

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 257

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 257

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 257

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 257

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 258

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 259

Page 260:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

27. ERRUMANIA 257

1. ARAUDI NAZIONALA

Government Emergency Ordinance no 102/2005, Europar Batasuneko (EB) eta Europako Esparru

Ekonomikoko (EEE) herritarren mugimendu-askatasunari buruzkoa, eta haren ondorengo aldaketak.

–azken aldaketa, 80/2011 Legea-

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

EBko herritarrak baliozko nortasun agiria edo pasaportea erakutsiz gero sar daitezke Errumaniako

lurraldean.

EBko herritar baten senitartekoek, EBko estatu bateko herritartasuna ez badute, Errumanian

sartzeko baliozko pasaporte bat eta, beharrezkoa den kasuetan, bisa bat erakutsi behar dute.

EBko herritarrak eta haren familiako kideak, azken horien herritartasuna edozein izanik ere,

badute bizileku-eskubidea Errumanian hiru hilabete bitarteko aldi baterako, beste izapiderik egin

behar izan gabe.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritarrek eta haren familiako kideek dagokien Immigrazio Bulegoan inskribatzeko

betebeharra dute, bizileku-eskubidea hiru hilabetetik gora izateko. Behin eskaera onarturik, EBko

herritarrei “Erregistro-ziurtagiri” bat ematen zaie, eta EBtik kanpokoak diren haren senitartekoei,

“Bizileku-txartel” bat; haren balio-denbora 5 urte da gehienez kasu bietan.

Horretarako, ondorengo kasuetako batean egon behar dute:

Errumanian norberaren edo besteren kontura lan egitea.

Norberarentzat eta familiarentzat behar beste bizi-baliabideak izatea, eta, gainera, osasun-

sistema nazionalak onarturiko osasun-aseguru bat izatea.

Lanbide-heziketa edo hezkuntza akademikoa ematen duen eta estatuak onartu duen

Errumaniako erakunde publiko edo pribatu batean izena emanda egotea. Horrez gain,

osasun-aseguru bat izan behar da, eta bermatu norberarentzat zein familiarentzat bizitzeko

behar beste baliabide izaten direla.

Aurreko kasuetako batean dagoen EBko herritar baten familiako kidea izateA.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek hiru hilabetetik gorako bizileku-eskubidea izan

dezakete, baldin eta EBko senitarteko horrekin badoaz edo birbatzen badira eta, horrez gain,

azken hori aipaturiko kasuetako batean badago.

Page 261:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

27. ERRUMANIA 258

Hona hemen erregistratzeko behar diren agiriak:

Nortasun-agiri nazionala edo pasaportea (jatorrizkoa eta kopia).

Dagokion eskaera, beteta.

Aipaturiko kasuetako batean egotea egiaztatzen duten agiriak, hala nola unibertsitateko

matrikula edo lan-kontratua.

Dagozkion tasak.

EBko herritar baten familiako kideek, gainera, birbatuko diren EBko herritarraren “Erregistro-

ziurtagiria” eta familia-loturak egotearen froga ere aurkeztu behar dituzte.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Errumanian legalki gutxienez bost urtez jarraian bizi izan diren EBko herritarrek eta haren familiako

kideek –azken horien herritartasuna edozein izanik ere– badute bizileku iraunkorreko eskubidea.

Bizileku iraunkorreko eskubidea jasota edukitze aldera, EBko herritarrei zein haien EBtik kanpoko

senitartekoei, “Bizileku iraunkorreko txartela” ematen zaie. Eskatzea hautazkoa da, baina benetan

derrigorrezkoa da, “Erregistro-ziurtagiria” edo “Bizileku-txartela” nahitaez eskatu behar direlako,

gehienez 5 urteko balio-epearekin.

“Bizileku iraunkorraren txartela” eskatzeko, honako hau aurkeztu behar da:

Dagokion eskaera, beteta.

Nortasun-agiri nazionala edo pasaportea (jatorrizkoa eta kopia).

Erregistro-ziurtagiria (jatorrizko eta kopia) edo, erkidegokoak ez diren senitartekoen kasuan,

Bizileku-txartela (jatorrizko eta kopia).

Bizileku iraunkorreko eskubidea erdiesteko baldintzak betetzen direla egiaztatzen duten

agiriak.

Dagozkion tasak.

Bizileku iraunkorreko txartelaren balio-denbora gehienez 10 urte da, eta epe hori amaitu baino

lehen berritu behar dira.

Page 262:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

27. ERRUMANIA 259

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

KANPOKO ARAZOETARAKO MINISTERIOA

http://www.mae.ro

ERRUMANIAKO IMMIGRAZIOKO IKUSKARITZA NAGUSIA (errumanieraz – ingelesez) (General Inspectorate for Immigration) – ADMINISTRAZIO ETA BARNE MINISTERIOA

http://igi.mai.gov.ro/detalii/pagina/en/Institution-presentation/57

http://igi.mai.gov.ro/detalii/pagina/en/Institution-presentation/57

► EB-KO HERRITARRAK ETA HAIEN SENITARTEKOAK ERRUMANIAN SARTZEARI BURUZKO

INFORMAZIOA http://igi.mai.gov.ro/detalii/pagina/en/Admisie/62

► EB-KO HERRITARRAK ETA HAIEN SENITARTEIKOAK ERRUMANIAN BIZITZEARI BURUZKO

INFORMAZIOA http://igi.mai.gov.ro/detalii/pagina/en/Inregistrarea-rezidentei/63

► EB-KO HERRITARRAK ETA HAIEN SENITARTEIKOAK ERRUMANIAN BIZILEKU IRAUKORRA

IZATEARI BURUZKO INFORMAZIOA http://igi.mai.gov.ro/detalii/pagina/en/Acordarea-rezidentei-permanente/64

Page 263:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

28. SUEDIA 260

28. SUEDIA

Suedia

EBn sartu zen urtea: 1995

Hiriburua: Stockholm

Azalera, guztira: 449 964 km2

Biztanle-kopurua: 9,2 milioi

Dirua: Suediako koroa (kr)

Schengen esparrua: Schengen esparruko kidea

1996az geroztik

1. ARAUDI NAZIONALA........................................................................................................................... 261

2. EDUKI OROKORRAK........................................................................................................................... 261

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA ........................................................ 261

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA ........................................................... 261

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA ............................................................................... 262

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK ..................................................................................... 263

Page 264:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

28. SUEDIA 261

1. ARAUDI NAZIONALA

Aliens Act 2005:716” –azken aldaketa-2009:16- (ikus 3a kapitulua)

“Aliens Ordinance 2006:97” –azken aldaketa-2009:982- (ikus 3a kapitulua)

2. EDUKI OROKORRAK

► SARTZEA ETA HIRU HILABETETIK BEHERA BIZITZEA

Suedian sartzeko eta hiru hilabete bitarte bizitzeko, EBko herritarrek eta EBko herritar diren haien

senitartekoek baliozko nortasun-agiri edo pasaporte izan behar dute.

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek baliozko pasaporte bat behar dute, bai eta,

dagokion kasuetan, bisa bat ere, Suedian sartu eta herrialdean hiru hilabete bitarte bizitzeko,

beste izapiderik egin behar izan gabe.

► HIRU HILABETETIK GORAKO BIZILEKU-ESKUBIDEA

EBko herritar batek hiru hilabetetik gorako bizileku-eskubidea izan dezake Suedian, baldin eta

ondorengo kasuetako batean badago:

Besteren edo norberaren konturako langilea da.

Lan bila dabil, eta kontratatzeko aukera errealak dauzka.

Estatuak homologaturiko ikastetxeren batean ikasletzat izena emanda dago, eta baditu behar

beste baliabide norbera eta familia mantentzeko, bai eta Suedian baliozkoa den osasun-

aseguru bat ere.

Norbera eta familia mantentzeko behar beste baliabide ditu eta, gainera, Suedian baliozkoa

den osasun-aseguru bat ere badu.

2014ko maiatzaren 1etik, bizileku-eskubidea duen EBko herritar batek Suedian bizi nahi badu hiru

hilabetetik gora, ez du zertan erregistratu Suediako Immigrazio Sailean (Swedish Migration

Board).

EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoek Suedian bizi nahi badute hiru hilabetetik gora,

“Bizileku-txartela”, eskatu beharko dute, baliozkoa, betiere bizileku-eskubidea izateko aipaturiko

beharkizunak betetzen badituzte.

Doakoa da txartela eskatzea, eta Suediako Immigrazio Zerbitzuko bulegoetan egin ahal i zango

da (norbera agertu edo postaz), edo Suediako Anbaxadan edo Kontsulatuan Suediara joan baino

lehen. Baldi neta laguntzen duen EBko herritarraren aldi berean egiten bada eskera (herritar hori

langilea edo ikaslea izanik), online egin daiteke tramitea.

Page 265:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

28. SUEDIA 262

“Bizileku-txartela” eskatzeko, honako agiri hauek aurkeztu behar dituzte EBko herritar baten EBtik

kanpoko senideek:

Bizileku-eskubidearen erregistroa” (141011 zenbakidun formularioa).

Baliozko pasaportea.

Herritarra aipaturiko kasuetako batean dagoela egiaztatzen duten agiriak (esate baterako: lan-

kontratua).

EBko herritar baten EBko herritar diren senitartekoek, gainera, familia-loturak badaudela

egiaztatzen duten agiriak ere aurkeztu behar dituzte.

Suediako Immigrazio Zerbitzuan –edo atzerriko enbaxada edo kontsuletxe batean,

eskatzailea Suedian ez badago– egingo den argazkia.

► BIZILEKU IRAUNKORREKO ESKUBIDEA

Suedian legalki 5 urtez jarraian bizi izaniko EBko herritar batek eta haren familiako kideek bizileku

iraunkorreko eskubidea dute.

EBko herritarrek eta haren familiako kideek, azken horien herritartasuna edozein izanik ere, beren

bizileku iraunkorreko eskubidea egiaztatzen duen agiri bat eduki nahi badute, Migrazio Sailari eska

diezaiokete, hala nahi izanez gero. Izapide hori ez da nahitaezkoa eta doakoa da.

EBko herritarrei eta EBko herritar diren haien senitartekoei dagokienez, haien bizileku

iraunkorreko eskubidea frogatzen duen agiria “Bizileku iraunkorreko ziurtagiria” (PUR – Intyg om

permanent uppehallsrät) da; eta EBtik kanpoko senitartekoen kasuan, “Bizileku iraunkorreko

txartela” (PUK – Ansökan om permanent uppehallskort).

Izapide biak doakoak dira. Eskaera egin ahal izateko herritarrak berak Suediako Immigrazio

Sailaren bulegoetara jo behar du honako agiri hauek eramanda:

Dagokion eskaera, beteta (174011 zenbakidun inprimakia EBko herritarrentzat eta 176011 zenbakiduna EBko herritarraren EBtik kanpoko senitartekoentzat).

Baliozko pasaportea edo nortasun-agiria, kasuaren arabera.

EBko herritarrak azken 5 urteetan Suedian legezko bizilekua eta jarduera izan dituela frogatzen duten agiriak (norberaren edo besteren konturako langilea, ikaslea, baliabide ekonomiko nahikoak dauzkan pentsioduna, etab.).

Familia-lotura dagoela frogatzen duten agiriak, eskatzailea EBko herritar baten senitartekoa bada.

Argazkiak, eskatzailea EBko herritar baten EBtik kanpoko senitartekoa bada. Argazkiak Suediako Immigrazio Sailaren Bulegoan bertan egingo dira eskaera entregatzeko unean.

Behin eskaera onarturik, bizileku iraunkorraren ziurtagiria edo bizileku-txartela EBko herritarrak

eta senitartekoek Suedian duten bizilekura bidaliko da.

Page 266:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

28. SUEDIA 263

3. HELBIDE ETA LOTURA INTERESGARRIAK

SUEDIAKO IMMIGRAZIO SAILA (suedieraz – ingelesez)

http://www.migrationsverket.se/info/start_en.html

► EB-KO HERRITARRENTZAKO INFORMAZIOA http://www.migrationsverket.se/info/eumedborgare_en.html

► EB-KO HERRITARREN SENITARTEKOENTZAKO INFORMAZIOA http://www.migrationsverket.se/English/Private-individuals/EU-citizens-and-long-term-residents/Work-study-or-live-in-Sweden-for-EU-citizens/Permits-for-family-members.html

► EB-KO HERRITAR DIREN EB-KO HERRITARREN SENITARTEKOENTZAKO INFORMAZIOA http://www.migrationsverket.se/English/Private-individuals/EU-citizens-and-long-term-residents/Work-study-or-live-in-Sweden-for-EU-citizens/Permits-for-family-members/Residence-cards.html

► EB-KO HERRITARREN BIZILEKU IRAUNKORRA http://www.migrationsverket.se/English/Private-individuals/EU-citizens-and-long-term-residents/After-five-years-in-Sweden/Permanent-right-of-residence.html

► EB-KO HERRITARREN EB-TIK KANPOKO SENITARTEKOENTZAKO BIZILEKU IRAUNKORRA http://www.migrationsverket.se/English/Private-individuals/EU-citizens-and-long-term-residents/After-five-years-in-Sweden/Permanent-residence-card.html

► BIZILEKU-ESKUBIDEAREN ESKAERA ELEKTRONIKOA (ikus 145011 “Application for

residence card”, 174011 “Certificate of permanent right of residence” eta 176011 “Application

for permanent residence card”) http://www.migrationsverket.se/info/1220_en.html

Page 267:  · Bizkaiko Foru Aldundiak EUROPAR BATASUNEKO MUGIGARRITASUNAREN GIDA 2015 aurkezten du, Bizkaiko Lurralde Historikoan bizi garenoi berriro ere informazio praktikoa, erabilgarria

28. SUEDIA 264

SUEDIAKO GOBERNUKO IDAZKARITZA NAGUSIA (suedieraz – ingelesez)

http://www.sweden.gov.se/

► “ALIENS ACT” (ikus 3a kapitulua) http://www.sweden.gov.se/sb/d/5805/a/66122;jsessionid=axnOnhDLLWS_

► “ALIENS ORDINANCE” (ikusi 3a kapitulua) http://www.sweden.gov.se/sb/d/5805/a/75618