BIGARREN INDUSTRI BIGARREN INDUSTRI IRAULTZAIRAULTZA

ENERGIA ITURRI BERRIAKENERGIA ITURRI BERRIAK INDUSTRIA ARLOAINDUSTRIA ARLOA LAN ANTOLAKETALAN ANTOLAKETA KOMUNIKABIDEAKKOMUNIKABIDEAK GARRAIOAKGARRAIOAK KAPITAL KONZENTRAZIOAKAPITAL KONZENTRAZIOA POTENTZI BERRIAK: ALEMANIA- POTENTZI BERRIAK: ALEMANIA-

ESTATU BATUAK- JAPONIAESTATU BATUAK- JAPONIA

SARRERASARRERA

Ikerketa eta Ikerketa eta enpresen arteko enpresen arteko lotura garrantzitsualotura garrantzitsua

Asmakizunen Asmakizunen patenteakpatenteak

Ikerketa laborategien Ikerketa laborategien sormena.sormena.

Bultzatutako Bultzatutako arloak(garraioak, arloak(garraioak, aisialdia, aisialdia, medikuntza)medikuntza)

Industri kimikoa-Industri kimikoa-siderurgikoa eta siderurgikoa eta elektrikoen elektrikoen gorakada.gorakada.

EnergiaEnergia

Lehenengo industri iraultzan beroa,argia Lehenengo industri iraultzan beroa,argia eta indarra ikatzatik sortzen zen.eta indarra ikatzatik sortzen zen.

Ikatza ez zen desagertu baina industri Ikatza ez zen desagertu baina industri prozesu berriak elektrizitatea eta prozesu berriak elektrizitatea eta petrolioa erabiliko du.petrolioa erabiliko du.

Abantailak: garraiatu daiteke eta arlo Abantailak: garraiatu daiteke eta arlo askotan erabiltzen da.askotan erabiltzen da.

Argindar publikoa,garraioak, makineriakArgindar publikoa,garraioak, makineriak

Industria arloaIndustria arloa

Metalgintza: Bessemer bihurgailuak Metalgintza: Bessemer bihurgailuak altzairu gogorra eta aldi berean elastikoa altzairu gogorra eta aldi berean elastikoa sortzen zuen horrela lan zehatz egiteko sortzen zuen horrela lan zehatz egiteko makinak sortu ziren baita trenbideak edo makinak sortu ziren baita trenbideak edo eraikuntzetako zutabeak sendotzeko.eraikuntzetako zutabeak sendotzeko.

Industria arloaIndustria arloa

KimikoaKimikoa Lehenengo gerra mundiala arte Lehenengo gerra mundiala arte

garrantzitsuenetarikoa izango da.garrantzitsuenetarikoa izango da. Metalak, papera,porlana,beira, Metalak, papera,porlana,beira,

kautxua,zeramika arloetan zabalduko dira.kautxua,zeramika arloetan zabalduko dira. Nobel (dinamita), Liebig (nekazaritza), Nobel (dinamita), Liebig (nekazaritza),

Solvay (azido sulfurikoa) besteen artean Solvay (azido sulfurikoa) besteen artean nabarmendu zirennabarmendu ziren

Lan antolaketaLan antolaketa

XIX mendeko bukaeratik zalantzan jartzen XIX mendeko bukaeratik zalantzan jartzen zen sistema. Hobetu egin behar zen.zen sistema. Hobetu egin behar zen.

Sistema berriak:Sistema berriak: 1)Estatu Batuetatik zetorren1)Estatu Batuetatik zetorren 2)lehengai indibualak erabiltzen ziren 2)lehengai indibualak erabiltzen ziren

produktu konplexuak sortzekoproduktu konplexuak sortzeko 3)Makinak eta tresnak zehatzak ziren3)Makinak eta tresnak zehatzak ziren 4) Lanaren banaketa zorrotza zen4) Lanaren banaketa zorrotza zen

Lan antolaketaLan antolaketa

Taylorismoa da teoria nabarmenena. Taylorismoa da teoria nabarmenena. Aplikazio mekanikoak lan sistemara Aplikazio mekanikoak lan sistemara eraman zuena.eraman zuena.

Lan guztiak banatu egiten zirenLan guztiak banatu egiten ziren Langilea bere lana bakarrik egin behar Langilea bere lana bakarrik egin behar

zuen (gehienetan sinplea baina azkarra).zuen (gehienetan sinplea baina azkarra). Soldata lanarekin lotuta zegoen Soldata lanarekin lotuta zegoen Emaitza: lan katea Ford lantegian Emaitza: lan katea Ford lantegian

adibidez.adibidez.

komunikabideakkomunikabideak

Asmakizunak arlo publikoa eta pribatuan erabili Asmakizunak arlo publikoa eta pribatuan erabili ahal izan ziren. (irratia,telefonoa, telgrafoa)ahal izan ziren. (irratia,telefonoa, telgrafoa)

Hasieran enpresa eta estatuen eskuetan Hasieran enpresa eta estatuen eskuetan zeuden baina gero zabalduz joan zirenzeuden baina gero zabalduz joan ziren

Egunkariak eta aldizkarien gaorakadak ere Egunkariak eta aldizkarien gaorakadak ere beste dimentsio bat eman zioten komunikazio beste dimentsio bat eman zioten komunikazio arloari jende kopurua handituz joan zenez arloari jende kopurua handituz joan zenez “masen komunikazioa” deitu ziren.“masen komunikazioa” deitu ziren.

Beste arlo bat garatuko dena publizitatea izango Beste arlo bat garatuko dena publizitatea izango da ikusi ditugun irratia eta idatzizko prentsan.da ikusi ditugun irratia eta idatzizko prentsan.

GarraioakGarraioak

Komunikazio eta garraio aurrerapenek Komunikazio eta garraio aurrerapenek ondorio sozial eta ekonomiko ondorio sozial eta ekonomiko ikaragarriak sortu zituzten.ikaragarriak sortu zituzten.

Kontinente artean eta barruan zeuden Kontinente artean eta barruan zeuden merkatuak gerturatu eta espezializatu merkatuak gerturatu eta espezializatu egn ziren.egn ziren.

Migrazioak gehitu eta erreztu zirenMigrazioak gehitu eta erreztu ziren

GarraioakGarraioak

Trenbidea:Trenbidea: Altzairuarekin trenbidea sendotu eta Altzairuarekin trenbidea sendotu eta

luzatu zen. Merkatu nazionalak elkartu luzatu zen. Merkatu nazionalak elkartu ziren eta trenbide nagusienak 1870 ziren eta trenbide nagusienak 1870 inguruan martxan zeuden.inguruan martxan zeuden.

Hobekuntzekin prezioak jaitsi eta Hobekuntzekin prezioak jaitsi eta azkarrago joan zitekeen beraz laster azkarrago joan zitekeen beraz laster garraio herrikoia bihurtuko da.garraio herrikoia bihurtuko da.

garraioakgarraioak

AutomobilaAutomobila Duen motorraren asmakizunari, Duen motorraren asmakizunari,

pneumatikoei eta erregai bereziari esker pneumatikoei eta erregai bereziari esker (gasolina) lehenengo automobilak sortu (gasolina) lehenengo automobilak sortu ziren (Armand Renault gero Henry Ford)ziren (Armand Renault gero Henry Ford)

Kate lana produktu honetan eragin Kate lana produktu honetan eragin handia izan zuen, asko egiten ziren, gero handia izan zuen, asko egiten ziren, gero eta merkeago saldu eta garai bateko eta merkeago saldu eta garai bateko sinboloa bihurtu zen.sinboloa bihurtu zen.

Itsas eta aireko garraioakItsas eta aireko garraioak

Itsasoan baporeak nabarmendu ziren, motor Itsasoan baporeak nabarmendu ziren, motor berriekin, burnizko kaskoarekin karga eta jendea berriekin, burnizko kaskoarekin karga eta jendea eramateko ahalmena handitu zen.eramateko ahalmena handitu zen.

Nabigazioa errezteko Suez eta Panama kanalak Nabigazioa errezteko Suez eta Panama kanalak eraiki zituzten denbora eta gastuak murriztuz.eraiki zituzten denbora eta gastuak murriztuz.

Airekoei dagokienez Wright anaiek aireplanoa Airekoei dagokienez Wright anaiek aireplanoa asmatu zuten baina berandu arte ez zuen gaur asmatu zuten baina berandu arte ez zuen gaur duen garrantzia izan militar jardueretan duen garrantzia izan militar jardueretan erabiltzen zelako.erabiltzen zelako.

Kapital konzentrazioaKapital konzentrazioa

Sozietate anonimoak sortu zirenSozietate anonimoak sortu ziren Enpresa konzentrazio prozesuak hasi Enpresa konzentrazio prozesuak hasi

ziren(trust,holding,kartel,zaibatsu,konzerziren(trust,holding,kartel,zaibatsu,konzern) modu horizontalean edo bertikalean.n) modu horizontalean edo bertikalean.

Bankuen kapitala industrian inbertitu zen, Bankuen kapitala industrian inbertitu zen, kapital kopurua hain handia zenez kapital kopurua hain handia zenez maileguak, ordainketak egiteko bankuak maileguak, ordainketak egiteko bankuak eta enpresak bat egiten zuten finantza-eta enpresak bat egiten zuten finantza-kapitalismoa sortuzkapitalismoa sortuz

Industria potentziakIndustria potentziak

AlemaniaAlemania Konzern eskutik finantza konzentrazioa bultzatu Konzern eskutik finantza konzentrazioa bultzatu

zen eta munduko industria bigarren potentzia zen eta munduko industria bigarren potentzia izatera iritsi zen.izatera iritsi zen.

Garapen handia izan zuen merkatu nazionala Garapen handia izan zuen merkatu nazionala osatu zuelako, politika protekzionista izan zuelako.osatu zuelako, politika protekzionista izan zuelako.

Lehenengo giza legeak izan zituen Bismarck-ek Lehenengo giza legeak izan zituen Bismarck-ek emandakoak (jubilazioa,lan istripuak,gaixotasunak)emandakoak (jubilazioa,lan istripuak,gaixotasunak)

Krupp, Thissen, Basf, Bayer izan ziren besteen Krupp, Thissen, Basf, Bayer izan ziren besteen artean ezagunenak.artean ezagunenak.

Estatu BatuakEstatu Batuak

Lehen industri potentzia izan zenLehen industri potentzia izan zen Industrializazio azkarra eta arlo askokoa izan Industrializazio azkarra eta arlo askokoa izan

zuen (XIX mendearen amaieran eta teknologia-zuen (XIX mendearen amaieran eta teknologia-lan sistemak eraginikoa).lan sistemak eraginikoa).

Barne merkatua gerturatu zen trenbideari Barne merkatua gerturatu zen trenbideari esker, beharrezko baliabideak zituzten esker, beharrezko baliabideak zituzten prozesuak hasi eta amaitzeko.prozesuak hasi eta amaitzeko.

Lurraldeen espezializazioa antolatuaLurraldeen espezializazioa antolatua Adibideak: Ford, Standard Oil, General ElectricAdibideak: Ford, Standard Oil, General Electric

JaponiaJaponia

Erreforma ugari feudala zen egoeratik atera eta Erreforma ugari feudala zen egoeratik atera eta industrializaziora heltzeko meiji garaia da.industrializaziora heltzeko meiji garaia da.

Mendebaldeko eredua jarraitu zutenMendebaldeko eredua jarraitu zuten Estatuak monopolioa erabili zuen enpresa jarduera beste Estatuak monopolioa erabili zuen enpresa jarduera beste

eskuetan ez erortzekoeskuetan ez erortzeko Bigarren fase batean kapitalista handiek enpresak Bigarren fase batean kapitalista handiek enpresak

erosteko aukera izan zuten kapital konzentrazioa sortuz erosteko aukera izan zuten kapital konzentrazioa sortuz (zaibatsu)(zaibatsu)

Emaitza: ezin hobea hain denbora gutxian, produktibitatea Emaitza: ezin hobea hain denbora gutxian, produktibitatea handia zen, laneskua ugaria eta ixila zen.handia zen, laneskua ugaria eta ixila zen.

Produkzioa Asia eta Ozeano bareko uharteetan zabaldu Produkzioa Asia eta Ozeano bareko uharteetan zabaldu zenzen

Ariketa: lotu kontzeptuakAriketa: lotu kontzeptuak

ZaibatsuZaibatsu FordFord KonzernKonzern BessemerBessemer SuezSuez WrightWright MeijiMeiji NobelNobel

DinamitaDinamita Kapital konzentrazio Kapital konzentrazio

alemaniarra.alemaniarra. BihurgailuaBihurgailua AireplanoaAireplanoa Japoniako erreforma Japoniako erreforma

garaiagaraia Japoniako kapital Japoniako kapital

konzentrazioakonzentrazioa Lan kateaLan katea kanalakanala

2 industri iraultzaOsatu eskema hau

Energi iturri berriakPetrolioa ,

Arlo desberdinakIndustria,

Lana egiteko eta Kapitala lortzeko

Eredu berriakLan katea, trust,

Potentzi berriakAlemania,