A  poboación.

Os sectores.

A POBOACIÓNA demografía é a ciencia que estuda a poboación.

Por que hai sitios onde a poboación se amontoa en enormes cidades cando hai lugares despoboados?

O primeiro que imos atender é á súa repartición na Terra, algo difícil de entender, xa que alguén que viñese doutro planeta non entendería por que a poboación non se reparte de xeito uniforme.

O 90% da poboación vive no hemisferio norte e tan só o 10% faino no hemisferio sur.

A poboación repártese no espazo de forma moi desigual. Xunto a rexións xeográficas moi poboadas como é sueste asiático ou Europa, hai outras prácticamente despoboadas como a Antártida ou Australia.

Ademais, nas zonas moi poboadas, a poboación distribúese ocupando os espazos de forma densa e bastante uniforme, mentres que nas áreas pouco poboadas se distribúe de forma dispersa sobre o territorio e deixa amplos espazos case baleiros.

Imaxe de zonas moi poboadas

Imaxe de zonas pouco poboadas

http://www.youtube.com/watch?v=Zt5SFX7ekyw

A que chamamos densidade de poboación?

Denomínase densidade de poboación á relación que existe entre a poboación dun lugar e o espazo que ocupa.Indica o número de persoas que viven en cada unidade de superficie, e normalmente exprésase en habitantes por km2.

Densidade de poboación= poboación total/superficie (Km2)

Cando a densidade de poboación é > 100 hab/km2=

considérase elevada densidade

Cando a densidade de poboación é < 1 hab/km2 =

considérase co territorio estádespoboado

O reparto da poboación débese a diferentes factores. Imos indicar neste esquema os máis importantes:

Cal é o continente máis poboado?

Na actualidade habitan no noso planeta preto de 7.000 millóns de persoas. O continente asiático é o máis poboado do mundo, mentres que o continente oceánico é o menos poboado.

ASIA

En Asia viven en total 3.800 millóns de habitantes, máis da mitade da poboación mundial. Sobre este continente habitan persoas de moi diferentes pobos, culturas, linguas e relixións.

O ritmo de crecemento demográfico da poboación asiática é elevado (1,3%), pola reducción da mortalidade e o mantemento dunha natalidade elevada (20%). Como resultado a poboación asiática e moi nova. A esperanza de vida alcanza os 65 anos nos homes e os 69 para as mulleres.

O continente asiático, con 123 hab/km2 , é o que ten a densidade máis alta do mundo, pero a   poboación repártese de xeito desigual. As maiores densidades dánse na Asia monzónica, pola contra, a costa setentrional, as montañas e as mesetas interiores e os desertos están prácticamente despoboados.

ÁFRICA

Con 856 millóns de habitantes, África é o terceiro continente en canto a poboación total, o que supón o 13,6% da poboación mundial, non obstante a súa densidade demográfica é moi

baixa, pois conta con escasos 28 habitantes por quilómetro por metro cadrado.

É o continente con maior ritmo de crecemento (22%), moi por enriba da media mundial (1,2%).

Cada anos a súa poboación aumenta en case 20 millóns por dúas razóns:● O mantemento dunha alta natalidade, cunha taxa do 35%, case o dobre ca media mundial.● O descenso da mortalidade, grazas aos avances médicos que frearon as enfermidades

endémicas.

África é un continente moi xoven, onde case a metade da poboación ten menos de 15 anos e solo o 3% supera os 65 anos. A esperanza de vida é a máis baixa do mundo, 48 anos para os homes e 50 anos para as mulleres.

AMÉRICA

É o segundo continente máis poboado, cun total de 869 millóns de habitantes; pero a densidade media e escasa debido á súa grande extensión, sólo la Antártida e Oceanía teñen unha densidade media inferior. En América tres cuartas partes de poboación vive en cidades.

A poboación americana repártese de xeito desigual. A tasa de crecemento da poboación americana é similar ao promedio mundial, pero crece máis Iberoamérica, debido ao mantemento dunha natalidade relativamente alta, e menos na América anglosaxona, porque a natalidade é menor. Iso fai que teñan unha poboación máis nova.

América é o continente máis urbanizado: máis das tres cuartas partes viven nas cidades.

As cidades americanas crecen a un ritmo extraordinario, sobre todo en Iberoamérica, debido ao forte éxodo rural.

Europa

Europa, con máis de 730 millóns de habitantes, é un continente moi poboado e urbanizado. Durante o siglo XIX se produjo o crecimiento máis importante da poboación; actualmente tende ao envellecemento .

Europa está poboada dende tempos moi antigos e ata o século pasado foi o continente con máis habitantes.

Esta longa historia fixo que se constitúa como un mosaico de pobos e culturas.

O continente europeo, con máis de 32 hab/km2, é o segundo coa densidade de poboación   máis alta do mundo. O Estado con densidade máis alta é o principado de Mónaco, con máis de 16.000 hab/km2, fronte a outros como Islandia cuxa densidade non alcanza os 3 hab/km2.

O medio físico do continente europeo ofrece condicións vantaxosas para o asentamento humano. Non obstante, a poboación distribúese de forma irregular no territorio.

As zonas máis densamente poboadas son: as concas do Rhur e do Rhin.As zonas menos poboadas son: os países e rexións situados por enriba do paralelo 60º, como Islandia, Noruega, etc; e as zonas montañosas, como os Pireneos, Alpes e Cáucaso.

Unha poboación envellecida

A poboación europea caracterízase por:

○ O lento crecemento das últimas dúas décadas. Isto ten debido á redución do número de nacementos por motivos moi diversos.

○ O aumento da esperanza de vida.

Como consecuencia, a poboación europea caracterízase polo seu envellecemento. Na actualidade, hai case o mesmo número de habitantes de 15 anos que de máis de 65.

EVOLUCIÓN DA POBOACIÓN ESPAÑOLA

O crecemento da poboación española foi lento. A principios do século XIX produciuse unha explosión demográfica, que culminou na década dos setenta. Na actualidade, hai un estancamento demográfico que se compensa coa chegada de inmigrantes.

http://www.youtube.com/watch?v=7FT3-RaNPAk

Evolución demográfica en España

O réxime demográfico antigoAta finais do século VIII, tanto en Europa coma en España, a dinámica da poboación caracterizouse por un lento crecemento vexetativo. Aínda que había un elevado número de nacementos, este era contrarrestado por unha forte taxa de mortalidade propiciada polas numerosas e frecuentes guerras e epidemias.

A transición demográficaEn España, o cambio de réxime demográfico propiciado pola revolución industrial e a redución da mortalidade grazas aos avances hixiénicos e sanitarios, adquire certas peculiaridades e darase con atraso respecto a Europa.

Será a principios do século XX cando se produza a auténtica transición demográfica: o control da mortalidade, grazas á introdución de medidas sanitarias como a vacina contra a varíola, e unha maior produción de alimentos no campo español, permitirá unha drástica redución da mortalidade; ademais manterase unha elevada taxa de natalidade o que redundará nun gran crecemento.

A mediados do século XX a mortalidade irá sendo cada vez máis reducida mentres que a natalidade, que permanecera estancada dende a Guerra Civil, comezará nun proceso de crecemento, situándose en valores moi elevados.

A época que vai dende finais dos anos cincuenta ata os setenta, coñecida como o baby boom español, foi no momento de maior crecemento demográfico da historia de España.

El réxime demográfico modernoOs anos setenta do século XX marcarán o final da transición demográfica en España.

A partir dese momento a taxa de natalidade e fecundidade españolas comezarán a descender a un ritmo moi rápido. A mortalidade seguirá sendo baixa e só producirase un lixeiro aumento desta como consecuencia do progresivo envellecemento da poboación.

Na actualidade, a taxa media de crecemento natural é reducida: apenas un 0,1%. Isto débese a dous factores:

- A redución da natalidade e a fecundidade.- O incremento da esperanza de vida ao nacer.

España é un país pouco poboado, no contexto da Unión Europea, a distribución dos seushabitantes é moi desigual no territorio. Paralelamente ao crecemento de moitas ciudadesprodúcese a paulatina pérdida da poboación rural.

Desigual distribución da poboación

España, con 43.197.684 habitantes, ocupa o quinto lugar por volume total de poboación dentrodo contexto da Unión Europea. Os 85,3 hab/km2 de densidade media a colocan por debaixo damedia actual, lonxe dalgúns dos países do seu entorno, como Países Baixos, Alemanio, ReinoUnido ou Italia, que acércanse o superan os 200hab/km2.

A poboación española repartiuse de modo desigual sobre o territorio. Eses desequilibrios sonvisibles a tres niveis:

- Entre Comunidades Autónomas- A escala provincial- Dentro de cada provincia

Os principais centros urbanos son: Madrid (3 millóns de habitantes); Barcelona (supera millóny media); Valencia y Sevilla (más de 700.000.- habitantes); Zaragoza e Málaga (sobrepasan os500.000 habitantes). Estas seis ciudades suponen o 20% da poboación española. O resto sonciudades máis pequeñas, e solen ser capitales de provincia.

A estructura biolóxica e social da poboación española presenta un país caracterizado por unprogresivo envellecemento e falta de relevo xeneracional.

MOVEMENTOS NATURAIS DA POBOACIÓN

Para estudar a evolución e situación actual da poboación compre atender a certas variantes:

NATALIDADE: Son os nenos que nacen nun un ano nunha poboación determinada.

TAXA DE NATALIDADE: representan o número de nacementos nun período de tempo determinado (normalmente anual) por cada mil habitantes dese lugar. Para o seu cálculo divídense os nacementos dese período polo número medio de habitantes do lugar durante ese período e multiplícase por mil. O resultado polo tanto exprésase en tantos por mil (%o).

Taxa de natalidade= Nº de nacidos nun ano/Poboación Total x 1000

Evolución histórica das Taxas de Natalidade.

○ Ata o século XVIII a taxa de natalidade era dun 35-45 %o, sendo de carácter irregular, con continuas subas e baixadas dependentes das catástrofes naturais (secas, epidemias...) e sociais (guerras, crises económicas...)

○ Dende mediados do século XVIII e ao longo do século XIX, os países máis desenvolvidos van reducindo os períodos de caída da natalidade e empezan a controlar as causas que impedían o aumento da natalidade. Polo que na primeira metade do século XIX se produce un lixeiro aumento das Taxas de Natalidade e na segunda metade unha caída continua debido aos primeiros intentos de control de natalidade.

○ No século XX. Os países desenvolvidos teñen un declive moi acusado nas súas taxas de natalidade debido ao control da natalidade e a planificación familiar, estancándose cando a taxa chega entorno ao 12-15 %o e variando levemente á alza ou á baixo dependendo de conxunturas económicas ou sociais. Mentres tanto os subdesenvolvidos manteñen e aumentan as súas taxas debido á incorporación de medidas sanitarias; soamente comezan a estabilizarse as taxas de natalidade a partir dos anos 70-80 cando a ONU desenvolve programas de control de natalidade nas zonas menos desenvolvidas.

Factores condicionantes da natalidade.

A variación das taxas de natalidade tanto no tempo (evolución histórica) coma no espazo (distribución xeográfica) débese á conxunción de múltiples factores entre os que podemos destacar:

a) Económicos: ao relacionar o nivel de vida coas taxas de natalidade, obsérvase que segundo aumenta o desenvolvemento económico dos países, diminúe a taxa de natalidade. Esta observación podémola comprobar tanto ao longo do tempo como na actual distribución da natalidade por países, na que as menores taxas de natalidade atópanse nos países máis desenvolvidos económicamente.

b) Biolóxicos: aqueles países que contan cunha alta proporción de poboación nova en idade de procrear teñen uns maiores niveis de natalidade. Tamén naqueles lugares ou grupos de poboación nos que a nupcialidade se realiza en idades máis temperás as taxas de natalidade son máis altas dado que a maioría dos nacementos se dan durante o matrimonio. Polo tanto os países menos desenvolvidos, nos que se adoitan cumprir estas condicións, teñen as taxas máis altas de natalidade, todo o contrario que os países desenvolvidos, nos que os estratos de poboación dominantes son os adultos e a idade de acceso ao matrimonio se atrasa ata aproximarse aos 30 anos, co que a natalidade é menor.

c) Sociais. Dentro dunha mesma sociedade, non todos os grupos teñen os mesmos comportamentos demográficos, así as clases altas, de maior nivel económico e formación cultural, nos que as mulleres están completamente integradas no mercado de traballo en postos directivos, etc., as taxas de natalidade son moito menores que nas clases máis baixas, na que se accede antes ao matrimonio e a muller adoita traballar no propio fogar o cargo dos fillos.

Outro exemplo deste tipo de factor encontrámolo nos diferentes comportamentos demográficos existentes entre as zonas rurais, máis conservadoras, nas que a muller adoita dedicarse ao fogar, o acceso ao matrimonio realízase en idades máis temperás, e as zonas urbanas, nas que as condicións das vivendas, o acceso da muller ao traballo fose de casa, etc., fan que se controle máis a natalidade.

d) Ideolóxicos. Importancia das relixións pronatalistas (Islam, Cristianismo), que favorecen a procreación e rexeitan calquera medio anticonceptivo. Así nos países nos que máis fortemente están implantadas estas relixións temos as máis altas taxas de natalidade. Así podemos indicar o caso de Irlanda, onde a relixión católica esta moi arraigada, as taxas de natalidade son das máis altas da Europa desenvolvida.

A ideoloxía política característica de determinados réximes tamén inflúen na natalidade como

no caso de China, no que dependendo do momento histórico se favoreceu a natalidade (nos primeiros anos tras a revolución) ou se controlou drásticamente os nacementos (actualmente).

Distribución xeográfica da natalidade.

Segundo as taxas de natalidade dos distintos países podemos delimitar tres zonas diferentes no mundo:

a) Países con taxas de natalidade altas (máis do 40 %o): son aqueles países de máis baixo desenvolvemento económico, entre os que podemos citar os da África Negra e algúns asiáticos.

b) Países con taxas de natalidade intermedias (entre o 20 e o 40 %o): Son aqueles países que iniciaron a redución da natalidade pero que aínda non lograron estabilizalas. Polo xeral son os países en vías de desenvolvemento: Gran parte de Asia, o Norte de África e Latinoamérica.

c) Países con taxas de natalidade baixas (menores do 20 %o): Son os países desenvolvidos, que iniciaron pronto o descenso da natalidade e hoxe se encontran con taxas estabilizadas, con lixeiros altibaixos conxunturais, e con taxas que non aseguran a reposición xeracional. Os países con menor natalidade son os do Sur e Leste de Europa.

MORTALIDADE: O número de defuncións en un ano nunha poboación determinada.

TAXA DE MORTALIDADE: Para medir a mortalidade e poder comparar as defuncións duns países e outros independentemente do seu tamaño ou da poboación total, utilízanse as Taxas de Mortalidade, que representan o número de defuncións nun período de tempo determinado (normalmente anual) por cada mil habitantes dese lugar. Para o seu cálculo divídense as mortes acontecidas durante ese período polo número medio de habitantes do lugar durante ese período e multiplícase por mil. O resultado polo tanto exprésase en tantos por mil (%o).

Taxa mortalidade= Nº de fallecidos nun ano/ Poboación total x 1000

Evolución histórica das Taxas de Mortalidade

● Ata comezos do século XIX, a maioría dos países actualmente desenvolvidos tiñan taxas próximas ao 30 %o, sendo moi irregular e de carácter catastrófico (moi dependente das catástrofes naturais e humanas como guerras, epidemias, fames, etc.), con bruscos incrementos e descensos.

● Durante a primeira metade do século XIX, os países industrializados diminuíron a mortalidade catastrófica, controlando a orixe desas catástrofes debido á introdución de melloras alimenticias e sanitarias. Posteriormente tamén se reduciu a mortalidade ordinaria, mediante un alongamento da esperanza de vida. As taxas de mortalidade

sitúanse entorno ao 20 %o a principio do século XX e entorno ao 10 %o a mediados deste.

● Na segunda metade do século XX, os países industrializados seguen reducindo as súas taxas de mortalidade ata as situar entorno ao 7-8 %o, aumentando posteriormente de forma natural debido ao envellecemento da súa poboación e situándose arredor do 12-13 %o. Mentres os países subdesenvolvidos seguen con altas taxas de mortalidade catastróficas que comezarán a retroceder tras a I Guerra Mundial e sobre todo tras a II Guerra Mundial coa introdución dos avances sanitarios xa habituais noutras partes do mundo.

Factores condicionantes da mortalidade.

Ao igual que as taxas de natalidade, as taxas de mortalidade varían no espazo (distribución xeográfica) e no tempo (evolución histórica), debido a unha conxunción de diferentes causas naturais e sociais, entre as que podemos destacar:

a) Nivel Socioeconómico: Espacialmente distínguese como as condicións económicas inflúen notablemente nas taxas de mortalidade, así os países máis desenvolvidos contan con taxas de mortalidade estabilizadas en niveis medios-baixos, mentres que nos países moi subdesenvolvidos as taxas de mortalidade se sitúan en niveis bastante máis alto. Tamén a escala nacional existen diferenzas entre grupos poboacionais, dependendo dos seus ingresos económicos, ou as profesións (maior ou menor risco).

b) Factores Biolóxicos: quizais sexa un dos factores máis importantes á hora de definir o porqué das diferentes taxas de mortalidade. A maior ou menor xuventude da poboación dun lugar incrementan ou diminúen de xeito natural as taxas de mortalidade. Nos países cunha gran poboación nova, adoitan ter menores taxas de mortalidade que nos países con moita poboación anciá, debido a que por causas naturais existe unha maior porcentaxe de anciáns que morren que de mozos. Na actualidade, os países en vías de desenvolvemento, están a controlar as causas da mortalidade, sen que reducisen aínda de xeito significativo as taxas de natalidade, polo que as taxas de mortalidade se encontran mesmo por debaixo das dos países desenvolvidos.

c) Ámbito Urbano/Rural: O mesmo que foi descrito no apartado anterior acontece coa poboación rural, na que os índices de envellecemento son maiores que na urbana, polo que as taxas de mortalidade tamén son superiores. Ademais os diferentes hábitat urbano rural, cos diferentes costumes, alimentación, e enfermidades típicas, impoñen patróns de comportamento diferentes á mortalidade.

d) Condicións hixiénicas-sanitarias: O desenvolvemento de servizos médicos, a extensión de medidas hixiénicas e sanitarias, o control de epidemias, a deficiente alimentación, etc. inciden de xeito importante nas taxas de mortalidade dos países subdesenvolvidos.

Distribución xeográfica da mortalidade.

A mortalidade no mundo pode quedar descrita segundo os niveis das súas taxas de mortalidade en tres grupos, que á súa vez nos indican diferentes niveis de desenvolvemento económico dos países que os compoñen:

a) Países con taxas de mortalidade alta (maiores do 15%o): neste grupo quedarían encadrados os países máis subdesenvolvidos, aqueles que aínda non foron capaces de controlar de xeito moi eficiente as enfermidades e cuxa poboación non dispón dunha alimentación suficiente: Gran parte de África, menos Sudáfrica e o Magreb; e parte de Asia como a India, Indonesia ou Bangla Desh.

b) Países con taxas de mortalidade media (entre o 10 e o 15 %o): este grupo esta composto por dous tipos de países, por unha parte os países desenvolvidos con poboación envellecida (países europeos e Xapón), e por outra parte algúns países en vías de desenvolvemento con comportamentos demográficos similares aos europeos (algúns países de Latinoamérica).

c) Países con taxas de mortalidade baixa (menores do 10 %o): Este grupo tamén está composto por dous tipos de países, por unha parte os países desenvolvidos con gran cantidade de poboación nova debido a unha recente inmigración, tales como EUA Canadá ou Australia; por outra parte aqueles países en vías de desenvolvemento que contan con moita poboación nova, e que lograron establecer un sistema sanitario máis ou menos eficaz, tales como a maioría de Latinoamérica, os países do Magreb, Sudáfrica ou China.

TAXA DE CRECEMENTO NATURAL

O crecemento natural ou vexetativo da poboación a escala mundial prodúcese por unha parte debido á entrada de nova poboación á xa existente (é dicir os nacementos), á que haberá que restar a saída de poboación (é dicir os falecementos). A poboación crece actualmente porque existen máis nacementos que defuncións, mentres que nos momentos históricos nos que descendeu foi por que existiron máis falecementos que nacementos..

Medición do Crecemento Natural.

O crecemento natural podémolo medir en números absolutos, restando aos nacementos as mortes. Será positivo cando os nacementos sexan superiores ás mortes, e negativo se existen máis mortes que nacementos:

CN = N-D

Este dato non nos servirá para comparar diferentes países, debido ás diferenzas de tamaño e de poboación que existen entre eles, así que se utiliza a Taxa de Crecemento Natural, que nos dá ese mesmo dato por cada cen habitantes. Calcúlase dividindo o Crecemento Natural (nacementos menos falecementos) entre a poboación absoluta do lugar e multiplicando por cen. Ao contrario que as taxas de natalidade e mortalidade neste caso o resultado se expresa en %.

TCN = CN (no período) x 1000 / n.º medio de habitantes

Distribución Xeográfica do Crecemento Natural.

Segundo as taxas de crecemento natural clasifícanse aos países do mundo en tres grupos relacionados co seu grao de desenvolvemento:

a) Países con crecemento natural baixo (menos do 1%, mesmo negativo): Países Europeos e Xapón. Consecuencia da baixa natalidade e a mortalidade en crecemento debido ao envellecido da súa poboación. As vantaxes deste crecemento tan baixo podémolas encontrar no seu alto nivel de vida, menor competencia para o traballo, etc. non obstante o inconvenientes son moito maiores, debido á presenza de moita poboación pasiva (pensionistas) e pouca activa, o que pode levar á quebra dos sistemas nacionais de Seguridade Social. Ademais ao non existir relevo xeracional, necesítase man de obra estranxeira sobre todo para cubrir postos pouco cualificados, polo que aumenta a inmigración.

b) Países con crecemento medio (entre o 1 e o 1,5%) Característicos dos países desenvolvidos con poboación nova, tal como EUA Canadá, Australia; de países semidesenvolvidos (Chile e Arxentina); e subdesenvolvidos con control da natalidade efectivo (China ou Cuba).

c) Países con crecemento elevado (maior do 1,5%): Resto de países subdesenvolvidos, con fortes taxas de natalidade e taxas de mortalidade á baixa. Neste caso dispoñen como vantaxes o escaso continxente de poboación dependente adulta e a existencia de numerosa man de obra. Como inconveniente presentan a necesidade de grandes investimentos en educación e sanidade ou vivenda, así como a imposibilidade de ofrecer traballo a toda a poboación en idade laboral.

Evolución histórica do Crecemento Natural: A Teoría da Transición Demográfica.

A evolución da poboación mundial estivo intimamente unida á variación histórica da natalidade e a mortalidade. A poboación creceu naqueles momentos nos que a natalidade estivo por enriba da mortalidade. Debido aos avances técnicos e os cambios sociais de todo tipo, dende económicos ata ideolóxicos, acontecidos ao longo do tempo, tanto a mortalidade coma a natalidade variaron. Estas variacións foron explicadas a través da Teoría de la Transición demográfica, que aplicada aos países desenvolvidos, describe o paso dende unhas taxas moi altas de natalidade e mortalidade de orixe catastrófica, ata uns niveis baixos e estabilizados de ambas as dúas variables. Os países subdesenvolvidos aínda se encontran no proceso de transición.

A teoría da transición demográfica describe tres períodos históricos nos que se produciron diferentes comportamentos demográficos:

a) Réxime demográfico antigo (apartado A do gráfico). Correspóndese cunha sociedade preindustrial ou tradicional. Para os países desenvolvidos, este período chega ata mediados do século XVIII aproximadamente, dependendo de cada país. Na actualidade non queda ningún país nesta etapa, senón máis ben algúns grupos humanos illados que non presentan control nin da natalidade nin remedios efectivos para as enfermidades. Durante este período prodúcense altas taxas de natalidade (ao non empregar métodos anticonceptivos) e mortalidade tanto de orixe ordinaria como catastrófico (as debida ás guerras, fames, epidemias, etc.). Igualmente as taxas de mortalidade infantil eran moi altas (entorno ao 200-500 %o) e a esperanza de vida moi baixa, algo máis de trinta anos.

b) Transición demográfica (apartado B do gráfico). Correspóndese cunha sociedade industrial, na que os avances en todos os sectores a economía favorecidos pola Revolución Industrial, proporcionan mellores e máis abundantes alimentos. O nivel de vida elévase. As condicións sanitarias melloran e comézanse a erradicar algunhas enfermidades. Cronoloxicamente pódense distinguir tres períodos: un primeiro período (B1) que abrangue dende mediados do século XVIII (dependendo do inicio da industrialización de cada país) ata mediados do XIX, no que primeiramente se estabilizan ambas as dúas taxas, para logo ascender lixeiramente as de natalidade (debido ao descenso da mortalidade infantil) e comeza o descenso da mortalidade xeral; no segundo período (B2), que dura ata finais do século XIX comeza a descender tamén a natalidade, debido á incorporación da muller ao traballo, do crecemento das cidades (onde as vivendas non poden acoller familias moi grandes), e a outros factores sociais; durante o terceiro período (B3) que chega ata conclusión da II Guerra Mundial, a mortalidade estabilízase en taxas moi baixas, mentres que a natalidade continúa o seu descenso. Nesta fase encóntranse os países subdesenvolvidos.

c) Réxime demográfico moderno (apartado C do gráfico). Correspóndese cunha sociedade moderna ou postindustrial, na que tanto a natalidade coma a mortalidade se encontran en taxas moi baixas, mesmo nalgúns países o crecemento é negativo. As taxas de natalidade son moi sensibles a conxunturas económicas, polo que en momentos de bonanza adoita haber unha alza de nacementos, mentres que os momentos de crise se reflicten mediante unha baixa dos nacementos. Nesta fase encóntranse os países desenvolvidos, que xa percorreron ao longo da súa historia as fases anteriores.

Saldo migratorioA poboación dun país ou dunha cidade varía segundo o número de nacementos e de mortes, pero tamén dependendo do número de persoas que chegan a el (inmigran) e as que o abandonan (emigran).Unha persoa é inmigrante e máis emigrante á vez (emigrante no seu país e inmigrante no outro).O saldo migratorio é a diferenza entre inmigrantes e máis emigrantes nun país ou nunha cidade.

Inmigrantes en España / Emigrantes en África.

Cando hai máis inmigrantes ca emigrantes, o saldo migratorio é positivo e, por tanto, a poboación crece.

Polo contrario, cando emigra máis xente da que inmigra, o saldo migratorio é negativo e a poboación diminúe.

Para calcular a taxa de saldo migratorio hai que restar o número de inmigrantes ao de emigrantes, dividilo entre a poboación total por mil habitantes.

Exemplo:A Amplo chegan 27 inmigrantes e marchan 10 emigrantes. A súa poboación é de 1.000 habitantes.27 - 10= 17 : 1.000=0,017 x 1.000= 17. Así podemos dicir que a taxa de sado migratorio de Amplo é de 17 persoas por cada 1.000 habitantes.

Migracións exteriores:

Enténdese como migración exterior un movemento dun habitante dun país a outro país diferente para establecerse alí durante un período de tempo prolongado ou permanentemente; este tipo de migración é causada normalmente pola crisis ou pola guerra.Por exemplo, en Siria neste tempo hai un conflito e os habitantes fuxen aos países fronteirizos.

En España

España foi un país de emigrantes, pero na actualidade convertiuse en receptor de poboación extranxeira. A búsqueda dunha mellora nas condicións de vida ou as posibilidades que ofrecen algúns sectores da economía española son as causas principais desta inmigración.

En Galiza a migración foi abundante debido á pobreza. Os principais países receptores estaban en Sudamérica, principalmente Arxentina. Cando migraban por Europa, o país receptor era, moitas veces, Suiza. A partir dos anos 70 a migración decaeu.

Migracións interiores:

Este tipo de migración é cando unha persoa marcha da cidade, o pobo ou a aldea onde vive a outro lugar dentro do mismo país. Normalmente as causas son traslados no traballo, mecanización do campo...

En EspañaAs migracións interiores en España foron e son moi importantes, porque son as causantes do reparto actual da poboación. Produciuse un importante éxodo do campo ás zonas urbanas debido principalmente á industria que precisaba de mán de obra e a crise do sector agrario.Unha das consecuencias foi a despoboación do rural. As migracións interiores adoitan ser definitivas.

Crecemento real da poboación

O crecemento real da poboación calcúlase con esta fórmula:

Taxa de crecemento natural (nacementos - defuncións)+ saldo migratorio (inmigrantes - emigrantes)= Taxa de crecemento real.

Exemplo: En Xuco nacen 18 bebés, morren 15 persoas, chegan 19 inmigrantes e marchan 10 emigrantes.

(18 -15) + (19 - 10)= 3 + 9 = 12

O crecemento real da pobación de Xuco é de 12 persoas por cada 1.000 habitantes, é dicir, a poboación crece.

Representación gráfica da poboación.

A poboación dun territorio pódese representar gráficamente de varias maneiras:

a. Diagrama de barras:Un diagrama de barras, tamén coñecido coma diagrama de columnas, é unha forma de representar un conxunto de valores ou datos. Fórmase por barras rectangulares de lonxitudes proporcionais aos valores representados. Úsanse para comparar máis de dous datos, neste caso, os habitantes dun lugar. As barras poden ser horizontais ou verticais.

b. Histograma:

Un histograma é parecido a un diagrama de barras, pero en cada barra represéntanse datosentre un período de tempo e outro.

c.Diagrama de sectores:Consiste en debuxar un círculo e dividilo en tantas partes coma datos queramos representar.A amplitude dunha parte é máis grande canta máis cantidade haxa dese dato.

d. Gráfica lineal:

Para facer unha gráfica lineal precisamos poñer debaixo os anos e a un lado poñer o número dehabitantes. Para empezar poñemos un punto no número de habitantes e ano correspondentes.Logo unimos os puntos cunha liña.

e. Pirámide de poboación:

A pirámide de poboación consiste graficamente nun dobre histograma de frecuencias. As barras do dobre histograma dispóñense en forma horizontal, é dicir, sobre a liña das abscisas, e convencionalmente indícanse os grupos de idade da poboación masculina á esquerda e os que representan a poboación feminina á dereita. Á súa vez, no eixo das ordenadas disponse e identifícanse os grupos de idade, polo xeral, de cinco en cinco anos (0 a 4, 5 a 9, 10 a 14, etc.), colocando as barras de menor idade na parte inferior do gráfico e aumentando progresivamente cara á cúspide as idades de cada intervalo.

Hai tres tipos:

1._ Pirámide de parasol:

- Ten unha base moi ampla. Os nacementos son abundantes.- O vértice é pequeno. Os anciáns son escasos.Este tipo de pirámide é típica dos países en desarrollo debido, entre outras razóns, a que non teñen medidas para evitar que as mulleres que den embarazadas.

2._ Pirámide de urna:

- Base e vértice similares, polo que deducimos que hai un estancamento dos nacementos.- Indícanos que a mortalidade e os nacementos son similares.Este tipo de pirámide é típica de población desarrollada, que envellece lentamente.

3._ Pirámide de oxiva:

- A súa estreita base indícanos que os nacementos son escasos.- O vértice é amplo, nos di que morren bastantes habitantes.Este tipo de pirámide é típica das poboacións desarrolladas, que envellece a un ritmo alarmante. Este caso é o que estase dando en Galicia.

SITUACIÓN ACTUAL EN GALIZA

Como se pode comprobar a situación en Galiza e a típica dos países desenrrolados pero máis envellecida, sobre todo si a comparamos coa media de España no mismo momento.

Pirámide de Galiza no 2010:

Pirámide de España no 2010:

Tamén podemos comprobar que o envellecimento non e igual en todas as provincias. Así vemos que en Ourense e Lugo a poboación é moito máis envellecida.

Pirámide de Lugo 2010: Pirámide de Coruña 2010:

Pirámide de Ourense no 2010: Pirámide de Pontevedra no 2010

Actividades económicasChámaselle unha actividade económica cando se obtellen grazas a ela uns beneficios quesérvenos para cubrir as nosas necesidades:Comida,roupa,vivendaAs actividades económicas diitribúense en:Producción.DistribuciónConsumo.En calquera comunidade humana hai unha división de traballo.Na división de traballo hai tres sectores:PRIMARIO: o sector primario divídese principalmente na gandaría,agric

SEGUNDARIO:o sector segundario transforma a materia prima en productos de consumo.

TERCIARIO: no sector terciario entran todas as actividades económicas relacionadas co servizo ao cliente.

AGRICULTURA

A agricultura consiste en traballar a terrra para conseguir un tipo de materia prima que despois irá a unha fábrica para que sexa digna do noso consumo.O inicio da agricultura foi no Neolítico cando a economía ebolucionoou.As primeiras plantas cultivadas foron o trigo e a cebada.Hai distintos tipos de cultivo que son:Os mmonocultivo.O policultivo.

O cultivo de regadío.O cultivo de secaño.E tamén hai distintos tipos de extensidad:Extensiva e tradicionalIntensiva e moderna.

MONOCULTIVO:os monocultivos son unha gran extensión de terreo que nela so cultívase unhaespecie de alimento.

POLICULTIVO:O policultivo e unha extensión de terreo no que cultívase varios alimentos.

O CULTIVO DE REGADÍO:Un cultivo de regadío é cando as plantas plantadas nunterreo necesitan moita auga para podelas recolectar e poidan ser dignas do noso consumo.Para regalas hai distintos modos de facelo:Riego a manta.Riegos por surcos.Riego por aspersión.Riego por aspersión estacionario.Sistema de riego por Pivot.Sistema de riego de avance frontal.Sistema de riego por cañones.Sistema de riego localizado.

CULTIVO DE SECAÑO: Un cultivo de secaño é un cultivo que so necesita auga da choiva.

CULTIVO EXTENSO E TRADICIONAL: a intensidad extensiva e tradicional ocupa un terreo moi grande pero a producción é un pouco pequena.

CULTIVO INTENSIVO E MODERNO:o cultivo intensivo e moderno ocuppa pouco espacio eémáis rápido.

Sector primario.

A gandaría.

A gandaría é unha actividade económica, que está dedicada a crianza dos animais para sacarllesproveito , para obter ovos, carne, coiro, leche, lana...Según o tipo de explotación dos animais pode ser:-A extensiva: que é cando os animais poden pastar e estan soltos.-A intensiva: que é cando so se alimentan de pensos e estan en granxas onde se usan máquinaspara o seu criado.Distinguimos os gandos según o tipo de animais que o compoñan.Por exemplo:-Gando bovino: vacas, touros e bois.-Gando avícola: galiñas, polos, gansos, patos, pavos, avestruces, pitos.-Gando equino: burros, mulas, asnos, cabalos.-Gando ovino: ovellas.-Gando porcino:porcos.-Gando apícola: abellas.-Gando caprino:cabras.

A pesca.A pesca esta dedicada a capturar de todo tipo de peixes do mar.Para obter recursos como:-Mariscos.-Peixes.Estes anos a pesca esta mellorando por a construcción de novas máquinas .Segundo o lugar onde se pesca a pesca pode ser:-O marisqueo: dáse nas rochas, nas costas, na area e podemos obter: percebes, necoras,langostinos...-A pesca de altura: dase en mar aberto e dela podemos obter: atún, pez espada...-A pesca de baixura: dase cerca das costas e dela podemos obter: sardiñas...A pesca de baixura se solese dar nas costas mediterráneas. O marisqueo é a pescade altura se soen dar sobretodo no noroeste peninsular.A pesca tamen pode ser:-A pesca artesanal: este tipo de pesca dase por toda a costa española, e utilízanse metodos de toda a vida.-A pesca industrial: utilízanse máquinas moi modernas e avanzadas, e se soe practicar en augas internacionais.

A minería.A minería é un conxunto de procesos que nos permiten extraer os minerais do subsuelo...Hay dos tipos de extracción mineral:-A ceo aberto: é para evitar a necesidade de excavar galerías y de renovar o aire.-A minería subterranea: é mais complicada, costosa e perigosa para os mineiros, xa que podensen querer provocar unha fuga de gas ou un derrumbamento.Utilizanse minerais na construcción, en productos químicos.

La silvicultura.A silvicultura é a ciencia destinada á formación e cultivo dos bosques e tamén serve para obterrecursos do bosque.Hai moitos bosques que están todos as árbores colocados en filas e usanse para obter madeiraprincipalmente, e iso chamase cultivos forestais.As árbores serven para obter a madeira que nos sirve para fabricar papeis, telas, mobles...Hai outro recursos como:-Obtense a resina que sirve para facer lacas, pinturas,colas...-Obtense a cortiza e serve para fabricar corcho, tapóns...

Sector secundarioO sector secundario engloba as actividades económicas que se ocupan de transformar

alimentos e materias primas en productos elaborados a través dos máis variados procesos industriais.Neste sector inclúese :

- A industria - Alimentaria

                       - Téxtil

- Electrónica - Siderúxica - Metalúrxica - Química                                         - A construción

- A producción de enerxía: solar, eólica...

A industria

As industrias sitúanse en lugares próximos aos recursos naturais, con boas comunicaciónscun mercado próximo.Sengundo o tipo de produtos elaborados no proceso industrial, distínguese varios tipos deindustrias: - Alimentaria - Téxtil - Eléctrónica - Siderúrxia - Metalúrxica - Química

A Industria alimentaria

A industria alimentaria é a parte da industria encargada da elaboración, transformación,preparación, conservación e envasado dos de consumo humán e animal. As materias primasdesta industria son produtos de orixe vexetal ( Agricultura ), animal (gandaria) e funxico(pertencente os fugos).O proceso desta industria afectóunosna actualidade na alimentación cotiá, aumentando o número de posibles alimentos diponibles

na nosa dieta.O aumento de producción va unido cun esforzo progresivo na vixilancia da hixiene e das leisalimentarias dos países intentando regular e unificar os procesos e os produtos.Aunque exista unha gran diversidade de industrias alimentarias os procesos de fabricaciónpoden clasificarse en seis diferentes: - manipulación dos alimentos - almacenamiento dos mesmos e das materiasprimas. - extracción das súas propiedades, - a elaboración ata un producto final - o envasado - a conservación dos alimentos.Este tipo de industria está repartida por todo oterritorio español

A industria téxtilTéxtil é o nome que dase ao sector da economia dedicado á produción de trapos, tela, fios, fibrae produtos relacionados. Aunque desde o punto de vista técnico é un sector diferente nasestadísticas económicas sóese incluir a industria do calzado como parte da industria téxtil.Os produtos textís son de consumo masivo e véndense en grandes cantidades.A industria téxtil xenera gran cantidade de empleos directos e indirectos e ten un pesoimportante na economía mundial.Localízanse principalmente en Cataluña e Galicia.

Industria electrónica

A electrónica forma parte de nosa vida cotiá, sendo o cobre e as súas aleaciones elementos clavepara o seu funcionamento; así permítenos comunicarnos a larga distancia, usar un PC, ver un

DVD o simplemente utilizar un electrodoméstico.A electrónica penetrou xa totalmente nas nosas vidas a través de teléfonos móviles,equipamentos dos nosos coches, ordenadores, PDAs, lectores multimedia e de todos oselectrodomésticos que temos na casa.

En xeral, os circuitos electrónicos teñen as súas principais aplicacións na amplificación, namedición e o control. Interveñen básicamente en: equipos de producción de imaxe e sonido(radio, televisión, equipos de música,...), de procesos de datos, e de automatización. Por outraparte, o uso de microprocesadores encontra un futuro cun amplio campo de utilidades, e moitosavances.A industria electrónica céntrase, sobre todo, en Madrid e Cataluña

Industria siderúrxica

Denomínase siderurxia á técnica do tratamento do mineral de ferro para obter diferentes tipos deste ou das súas aleaciones. O proceso de transformación del mineral de hierro comenza desde a súa extracción nas minas. O ferro atópase presente na natureza en forma de óxidos,

hidróxidos, carbonatos, silicatos e sulfuros. Os máis utilizados pola siderurxia son os óxidos, hidróxidos e carbonatos. Estos minerais encóntranse combinados en rochas, as cales conteñen elementos indeseados denominados gangas. Parte da ganga pode ser separada do mineral de ferro antes do seu envío á siderurxia, existindo principalmente dous Métodos de separación:

- Imantación: consiste en facer pasar as rochas por un cilindro imantado de modo que aquelasque contenñan mineral de ferro se adhieran ao cilindro e caigan separadas das outras rochas,que precipitan nun sector aparte. O inconvenente deste proceso reside en ca maioría dasreservas de minerais de ferro atópanse en forma de hematita, a cal non é magnética.

- Separación por densidad: sumérxense todas as rochas en auga, a cal ten unha densidadeintermedia entre a ganga e o mineral de ferro. O inconvenente deste método é co mineral sehumedece sindo isto perxudicial no proceso siderúrxico.

Unha vez realizada a separación, o mineral de ferro é levado á planta siderúrxica donde seráprocesado para convertilo primeramente en arrabio e posteriormente en acero.Na industriasiderúrxica fabrícanse planchas de metal e localízanse no País Vasco.

Industria metalúrxica

É o sector industrial que incluie as actividades relacionadas co procesamento de metais para a fabricación de pezas, máquinas e ferramentas que necesítanse na industria e noutros sectores da economía. Por exemplo, actividades de: fabricación de láminas de acero, acero y planchas para hornos, inxeniería de precisión, construción de maquinaria eléctrica, fabricación de equipos electrónicos, e materiais, para transporte aéreo, terrestre, astilleros,...

- É unha industria con frecuencia altamente mecanizada donde úsanse sistemas controlados por ordenador e fóronse desenvolvendo novas técnicas e procedementos de traballo.

A industria metalúrxica encárgase de fabricar coches, barcos e outras máquinas. Podemos enontrar este tipo de industria, especialmente, en Madrid, Cataluña e o País Vasco.

Industria químicaOcúpase da extracción e procesamento das materias primas, tanto naturais como sintéticas, e da súa transformación en outras sustancias con características diferentes das que tiñan orixinalmente, para satisfacer as necesidades das persoas mellorando a súa calidade de vida. O seu obxetivo principal é elaborar un producto de boa calidade co costo máis baixo posible, e tratando

de ocasionar o menor dano posible ó medio ambiente. As materias primas corresponden a diversos materiais extraídos da natureza co fin de fabricar bens do consumo. Pode clasificarse segundo a súa orixe: animal, vexetal e mineral.Existen dous tipos de industria química:

Industria química de base: utilizan materias primas básicas e elaboran productos intermedios

que tamén poden servir de materia prima para outras industrias.Industrias químicas de transformación: están destinadas ó consumo directo das persoas, emplean productos elaborados polas industrias químicas de base. A química fina, comprende numerosas industrias especializadas (medicamentos, fertilizantes, praguicidas,colorantes, etc..).Outro producto moi importante obtido grazas á química Industrial é o plástico, que obténse por síntese

A construción

Nos campos da arquitectura e inxeniería, a construción é o arte ou técnica de fabricar edificios e infraestructuras. Nun sentido máis amplio, denomínase construción a todo aquelo que exise, antes de facerse, dispoñer dun proxecto e unha planificación predeterminada.A construción necesita de industrias auxiliares nas que se elaboran produtos imprescindibles para realizar esta actividade (cemento, pinturas, elementos de fontanaría, elementos de electricidade..).Fai uns anos a construción era unha importante fonte xeradora de empleo e productividade, mais nos últimos anos houbo unha caída da mesma e como consecuencia tamén nas industrias que dependen dela, o que levou ó aumento considerable do paro.

A produción de enerxía

A enerxía é un elemento básico para lograr o desarrollo económico e o benestar das sociedades contemporáneas.A maior parte da enerxía que se utiliza en España procede de combustibles fósiles.Os recursos enerxéticos máis utilizados en España son: o carbón, o petróleo e o gas natural. O subsolo español apenas teñe depósitos de ditos recursos, polo tanto, depende casi na súa totalidade da súa importanción.

Enerxias alternativasA produción de enerxía é un dos maiores retos que ten que afrontar a sociedade contemporánea.Ata o momento, dita produción obtense principalmente de recursos non renovables (petróleo,carbón e gas natural). Pero o continuo aumento do consumo enerxético fai que cada vez sexamáis urxente cambiar o actual sistema de producción. Unha das alternativas enerxéticas máisutilizada en España é a enerxía eólica. O resto das enerxías alternativas apenas utilízanse nonoso país. Así ocorre coa enerxía solar, pois só existen algúns paneis distribuidos ao longo detodo o territorio, a súa aportación é mínima.Tampouco resulta significativa a producción da enerxía xeotérmica, e da combustión debiomasa.

Dentro dos procesos de transformación da enerxía , ou da produción de electricidade e quizais o máis importante. Para isto contamos con:

● Centrais termoeléctricas que producen electricidade mediante a combustión de carbón, gas e combustibles líquidos.

● Centrais nuclares: transforman electricidade a enerxía desprendida pola fisión ( partición) de átomos de uranio.

● Centrais hidroeléctricas: a electricidade prodúcese pola forza que exercen as correntes de auga sobre unhas turbinas.

Sector terciario

O sector terciario engloba todas aquelas actividades que non producen bens materiais de forma directa e que son conocidas como servizos.Estos servizos poden clasificarse en tres grandes grupos: - Servizos ás persoas - Sevizos ás empresas - Servizos de distribución

Servizos ás persoas

Están destinados a cubrir as necesidades básicas da poboación en aspectos tan variados como a hosteleria e o turismo, os espectáculos, a educación...

- Os servizos de educación e cultura: dedícanse as acción educativas, culturais e de lecer.As súas actividades ofrécense en escolas, bibliotecas, museos, teatros, cines....

- Servizos sanitarios: están relacionados coa saude dos cidadáns. Ofrécense en hospitais, ambulatorios, farmacia...

- Servizos xudiciais: están relacionados coa xustiza. O seus servizos ofrécense en xulgados, despachos de avogados...

- Servizos comerciais: están relacionados coa compra e a venda de produtos. O seus servizos ofrécense en tendas, supermercados... - Servizos de restauración: ofrécense en restaurantes, cafetarías, hoteis.....

Servizos ás empresas

Os servizos ás empresas inclúen os servizos vinculados á administración de empresas e ao sector bancario

- A administración de empresas dedícase a actividades económicas relacionadas coa xestión de empresas. Este tipo de servizo podémolo encontrar na contabilidade, na informática, na publicidade, aesoramento xurídico fiscal, contratación de seguros, diseños...

- As actividades financeiras están relacionadas coas actividades correspondentes ao movemento do diñeiro. O seus servizos ofrécense en bancos, caixas de aforro... Estas entidades teñen como pricipais clientes a todo tipo de empresas, ás que facilitan o seu funcionamento

ediante concesión de créditos.

Servicios de distribución

Incluen os servizos relacionados coas comunicacións e cos transportes. Estes servizos permiten que os produtos, as persoas e a información se despracen.

● Os servizos de comunicacións están relacionados cos medios de comunicación. Os seus servizos ofrécense na prensa, en revistas,radio e televisión, telefonía, internet, correo...

● Os servizos de transportes dedícanse ao traslado de persoas e de mercadorias. Ofrécenos os táxis, os autobuses, os trens, os barcos, os avións, os camións que transportan mercadorias... Neste sector tamén se inclúen as persoas que traballan nas estacións de trens e de autobuses, nos aeroportos, nos portos...

Terciaricación da economia

A terciarización da economía española é un feito desde mediados dos anos 70.Na espansión e a diversificación dos servizos en España destacan os seguintes factores:

● O aumento do nivel de vida da poboación e, como consecuencia, os cambios no seu modo de vida e hábitos de consumo e ocio.

● O desenvolvemento do Estado do benestar que conleva un aumento dos servizos públicos: hospitais, institutos, universidades, transporte...

● A crecente competencia entre as empresas, que crea a necesidade de certos servizos para mellorar a calidade e o valor dos produtos ou a súa comercialización.

A terciarización do empleo e da produción e un feito en tódalas Comunidades Auntónomas pero existen diferenzas nos distintos territorios.O sector terciario alcanza os valores máis altos co respeto o total nacional, na Comunidade de Madrid, Cataluña, Andalucia e algunhas Comunidades do litoral mediterráneo. Mentras cos valores máis baixos rexístranse no noroeste e o interior da península.En cuanto á composición do sector terciario, o comerzo, o turismo e os servizos públicos concentran entorno á 80% da produción deste sector.Tamén teñen un papel relevente os transportes e as comunicacións.

-Información e fotos:http://es.answers.yahoo.com/question/index?qid=20080303144240AAG47thhttp://www.jmarcano.com/recursos/floyfau.htmlhttp://www.einicio.com/paginas/pesca-de-altura.htmlhttp://www.mexicoxport.com/mx-content/noticias/2012/08/ganado-durango.jpghttp://2.bp.blogspot.com/_K9xhX8PlxBU/TCLOSk6vv7I/AAAAAAAAADE/9BaAEGv8cwU/s1600/GranjasAvicolas.jpghttp://www.educa.madrid.org/web/cc.nsdelasabiduria.madrid/Ejercicios/1ESO/T9/minasub.jpghttp://2.fimagenes.com/i/2/4/c3/412_79224_2378673_867125.jpghttps://encrypted-tbn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSExR4M--3DwVt9JAH2DJOeKPd1FkKsRsT6udliMlQsrqOP43hxhttp://www.antosevi.es/images/20080207090200_sardinas.jpghttps://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSuAtpNluyeM5NMcNImCnP3qrpgBH3wi31-Q7P4q7bsYzeH9kRZiAhttp://es.wikipedia.org/wiki/Densidad_de_poblaci%C3%B3n

http://cuadernodeaula.blogspot.com.es/2008/12/densidad-de-poblacin.htmlhttp://trampantojos.files.wordpress.com/2009/12/actividades-del-tema-3_-poblacion.pdfhttp://chopo.pntic.mec.es/~ajimen18/la_poblacion.htmhttp://www.monografias.com/trabajos82/natalidad-y-mortalidad/natalidad-y-mortalidad.shtmlhttp://alarcos.esi.uclm.es/per/fruiz/pobesp/tem_dens.htmhttp://ficus.pntic.mec.es/ibus0001/poblacion/Movimiento_natural_natalidad.htmlhttp://poblacionmundial.wikispaces.com/%C2%BFPARA+QU%C3%89+SIRVE+ESTUDIAR+LA+POBLACI%C3%93N+HUMANA%3Fhttp://recursosgh2.jimdo.com/temas-12-y-13-geograf%C3%ADa-de-la-poblaci%C3%B3n/la-migraci%C3%B3n-espa%C3%B1ola-migraciones-interiores-y-exteriores/http://es.answers.yahoo.com/question/index?qid=20111123140354AAX1NTehttp://www.kalipedia.com/geografia-espana/tema/geografia-urbana/movimientos-migratorios-exteriores.html?x=20070410klpgeodes_108.Kes&ap=1http://e-ducativa.catedu.es/44700165/aula/archivos/repositorio//3500/3681/html/index.htmlhttp://es.answers.yahoo.com/question/index?qid=20081031050654AA9K1M3http://es.wikipedia.org/wiki/Diagrama_de_barrashttp://maralboran.org/wikipedia/index.php/Gr%C3%A1ficos_estad%C3%ADsticos#Diagrama_de_sectoreshttp://gl.wikipedia.org/wiki/Pir%C3%A1mide_de_poboaci%C3%B3nhttp://www.galiciaespallada.com.ar/emigracion_galega_america.htmhttp://enciclopedia.us.es/index.php/Migraciones_en_Espa%C3%B1ahttp://1.bp.blogspot.com/_3HI24QYlcvQ/TRvSX5KgUhI/AAAAAAAAAAU/K1tqiIrIJM4/spain_belchite_paul_shoul­752302.jpghttp://www.ljaime.com/rutas%20todo%20terreno/portiello/abenilla­i­1.JPGhttp://es.wikipedia.org/wiki/Actividad_econ%C3%B3micahttp://es.wikipedia.org/wiki/Sector_primariohttp://es.wikipedia.org/wiki/Sector_servicioshttp://es.wikipedia.org/wiki/Agriculturahttp://es.wikipedia.org/wiki/Monocultivohttp://es.wikipedia.org/wiki/Policultivohttp://es.answers.yahoo.com/question/index?qid=20080821145935AAcTroCwww.etceter.com/c-agricultura/p-tipos-de-riego-en-la-agricultura/http://lh3.ggpht.com/_QI5__htF58Q/STvPTDkH25I/AAAAAAAABTI/VNAUQvIJk8I/%5BUNSET%5D.jpg?imgmax=800

http://2.bp.blogspot.com/-aisZAkI3TaA/T5zxExRn4yI/AAAAAAAAR3A/w1T-IV_f2Hc/s1600/poblacion.gifhttp://esdiari.es/wp-content/uploads/2011/10/multitud.jpg

http://l.yimg.com/bt/api/res/1.2/ZclPbgR7_WbQw7wCxbswTQ--/YXBwaWQ9eW5ld3M7Zmk9aW5zZXQ7aD00Mzg7cT04NTt3PTYzMA--/http://l.yimg.com/os/259/2012/05/04/winterFryxellsee-Opt-jpg_141045.jpghttps://encrypted-tbn3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRSDd-IvE_eHLHTgLmlCK-RzXPAwCmZu8WtJ0QxZPb0BkoWx4Ck7Ahttp://4.bp.blogspot.com/-57WjWP8urAI/Thujlo10Q3I/AAAAAAAAAC8/N_y5H3sELw8/s1600/Densidad%2Bpoblaci%25C3%25B3n.jpghttp://cl.kalipedia.com/kalipediamedia/geografia/media/200704/10/geodescriptiva/20070410klpgeodes_13.Ees.SCO.pnghttp://us.123rf.com/400wm/400/400/clairev/clairev1107/clairev110700026/9933138-halloween-scenery-with-cemetery-illustration.jpghttp://ficus.pntic.mec.es/ibus0001/imagenes/Tasa%20Natalidad.JPGhttp://cl.kalipedia.com/kalipediamedia/geografia/media/200704/10/geodescriptiva/20070410klpgeodes_13.Ees.SCO.pnghttp://www.kalipedia.com/kalipediamedia/geografia/media/200704/10/geodescriptiva/20070410klpgeodes_4.Ees.SCO.pnghttp://www.kalipedia.com/kalipediamedia/geografia/media/200704/10/geodescriptiva/20070410klpgeodes_24.Ees.SCO.pnghttp://www.upf.edu/materials/fhuma/portal_geos/spain/t1/img_grans/dens-pob.jpghttp://ficus.pntic.mec.es/ibus0001/imagenes/Tasa%20Mortalidad.JPGhttp://ficus.pntic.mec.es/ibus0001/imagenes/Transici%F3n%20demogr%E1fica.JPGhttp://img406.imageshack.us/img406/5307/trabajofundamentosimg8wn9.jpghttps://encrypted-tbn1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSz3A-_9olOvmkwlKN0Spfy2OkjGRN6qvJb0GJcoHu2mpme6H5Ohttp://www.kalipedia.com/kalipediamedia/geografia/media/200704/10/geodescriptiva/20070410klpgeodes_76_Ees_SCO.pnghttp://1.bp.blogspot.com/-UHXdlTMuMmE/UQT14BwOwvI/AAAAAAAAAdY/I9qmNeLDUVY/s1600/amodelo-de-transicion-demografica1.pnghttp://thales.cica.es/rd/Recursos/rd98/Historia/03/181.jpghttps://encrypted-tbn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRn_9rOTEZK4gAKZXTG0XSOya9Hsy5T8Mnt0K4O2Fcx2hySckpLhttp://img.bebesymas.com/2008/11/ciguena-copiar.jpghttp://static.euronews.com/articles/158493/300x168_158493_el-drama-de-los-emigrante.jpghttps://lh5.googleusercontent.com/gwSsH64MbTXLAYsT5ooczg0V5JGeJWmBW2SSv4XI_HSpF9mutOjrSqQdF4wkOrWnXN50QotK63H_K1sTRXpW53qgKHxgapG1Zy6nVCk-Ia2jAY7nbEQEAZyEUAhttp://us.123rf.com/400wm/400/400/grublee/grublee0909/grublee090900318/5605691-grafico-de-barras-verde-subiendo-sobre-fondo-facturado.jpg

https://encrypted-tbn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQtS6OIKsur9G3gpc7b-RvJKydehL2g9GFZwO2kMmGhzdyZOLVtdQhttp://4.bp.blogspot.com/-w-5EVpLf1Sk/T8_I-naApPI/AAAAAAAAABQ/QPQii__yfdo/s1600/graficos-Linux.pnghttp://4.bp.blogspot.com/-w-5EVpLf1Sk/T8_I-naApPI/AAAAAAAAABQ/QPQii__yfdo/s1600/graficos-Linux.pnghttp://www.purosoftware.com/desarrollo-web-scripts-graficos-estadisticos/imagenes/06-lineal-01.jpghttp://4.bp.blogspot.com/-Q7fWLmZEMEk/UK_3h5Nh7_I/AAAAAAAAALY/3EEoVQOZAqE/s1600/Pir%C3%A1mide_de_poblaci%C3%B3n_de_Espa%C3%B1a_(2007).pnghttp://3.bp.blogspot.com/-Qt_j6FXeyoo/TpKlJAgeL9I/AAAAAAAAAAQ/MdcYM02lQh8/s1600/ETIOPIA.jpghttp://2.bp.blogspot.com/_HOa_gksBVBw/SS86nVDXXrI/AAAAAAAAAH8/e6Qs_o3vaGg/s1600/piramide+poblaci%C3%B3n+Espa%C3%B1a.jpghttp://ts2.mm.bing.net/th?id=H.4726960341648405&pid=15.1&H=153&W=160http://upload.wikimedia.org/wikipedia/es/timeline/71257a2f94d4b3f05dcc6db893c94bc5.pnghttp://upload.wikimedia.org/wikipedia/es/timeline/d1060b291777d247e795ebee4cb006d3.pnghttp://upload.wikimedia.org/wikipedia/es/timeline/cf35b5218b2d8c7f7de00462d5252a70.pnghttp://es.wikipedia.org/wiki/Plantilla:Pir%C3%A1mideDemogr%C3%A1fica/La_Coru%C3%B1a_(Espa%C3%B1a)2010http://www.galiciaespallada.com.ar/emigracion1.jpghttp://www.palacin.org/Fotografias/Fotos%20antiguas/slides/La%20emigraci%C3%B3n%20en%20Galicia%201920.jpghttp://www.galiciaespallada.com.ar/emigracion1.jpghttp://www.absolutcaribe.com/wp-content/uploads/2008/10/industria-alimentaria.jpghttp://3.bp.blogspot.com/-ApFqAtDWJiA/TdQdhrBY5aI/AAAAAAAAAEQ/nrIqJJMf0Nc/s640/20100430141651_agricultura2.jpghttp://teleformacion.edu.aytolacoruna.es/ECONOGAL/document/Sector3/mercado1.jpghttp://3.bp.blogspot.com/_CDLmkxbR_C0/TOUQ15Bn8zI/AAAAAAAAAB0/MIOep4WbzhA/s1600/policultivos.jpghttps://encrypted-tbn1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQReBFtRv1QQuk8ddFVsi0rpu62NS-8DxCbQnDVX8EIuyX01Wsnhttp://cf067b.medialib.glogster.com/media/0c/0c314c624fb034bd25c5cb3df5381f6bc0fb8acea5ea0ea8cb7061c3dd65db05/extensiva-jpg.jpghttps://lh3.googleusercontent.com/-7RqiY5YVkXc/TXfM3FG7ouI/AAAAAAAAAwM/qim-L8gXDx8/s400/cultivos_hidroponicos.jpghttp://1.bp.blogspot.com/_IqP-VeYaUoQ/TSoVxnAlxZI/AAAAAAAAAJA/sB38NqH_OHI/s1600/cultivo+de+secano.jpghttp://1.bp.blogspot.com/--fYYhnhDcEM/Tb3--QPdL9I/AAAAAAAAABk/pJJlfrWwJvg/s1600/agricultura+intensiva+fertilizantes.jpg

http://www.adinfoagro.es/infoagro/noticias/2009/9/images/13060_invernadero.jpg

http://www.youtube.com/watch?v=Zt5SFX7ekywhttp://www.youtube.com/watch?v=7FT3-RaNPAkLa enciclopedia del estudiante. Volumen 6: Geografía Descriptiva. 2005 Editorial Santillana Educación S.L. Páxinas: 20,32,46,60,118,122 y 124. ISBN: 84-9815-189-9Coñecemento do medio 5 autor:Banal, María. Editorial Rodeira año de edición 2009 lugar de edición: a Coruña.Capítulo 15 (a Idade Antiga)págs: 202-209 ISBN: 978-84-8349-222-2

Pincha aquí para ir ao noso cuestionarioesperemos que che gustara:

https://docs.google.com/forms/d/1gLlZk1Ji8aYHlKKkn30685gNVGD_4EB2sNNi__h5GJI/viewform