Tema 8 A poboación
-
Upload
rosacidgalante -
Category
Education
-
view
979 -
download
6
Transcript of Tema 8 A poboación
A POBOACIÓN
Tema 8
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 2
FONTES DEMOGRÁFICAS
A xeografía da poboación estuda as relacións entre a poboación e o espazo. Para iso apóianse noutras ciencias como é a DEMOGRAFÍA que se encarga de: Analizar a poboación cuantitativamente a través
das fontes de informacións que son: Censos Padróns municipais Rexistros civís Fontes estatísticas Enquisas
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 3
FONTES DEMOGRÁFICAS
CensosPadróns
MunicipaisRexistro Civil Outras fontes
Estatísticas Enquisas
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 4
CENSOS É o reconto
individualizado da poboación do país nun momento determinado.
Recolle datos demográficos, económicos e sociais da poboación (total, sexo, idade, estado civil…)
En España o censo realízase cada dez anos (os acabados en 1).
PADRÓN MUNICIPAL É o rexistro de veciños
dos termos municipais. Recolle, tamén, datos
demográficos, económicos e sociais da poboación.
Actualízase o 1 de xaneiro de cada ano.
FONTES DEMOGRÁFICAS
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 5
FONTES DEMOGRÁFICAS
REXISTRO CIVIL Anota nacementos,
matrimonios e defuncións.
Con estes datos o INE elabora os libros de Movemento Natural da poboación.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 6
FONTES DEMOGRÁFICAS
As estatísticas Enquisas
Destacan os Anuarios Estatísticos do INE
Estatística de Variacións Residenciais Enquisa da Poboación Activa (EPA)
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 7
DISTRIBUCIÓN DA POBOACIÓN1.-Características da distribución Segundo o os
datos de 2008 hai en España uns 46 millóns de habitantes pero están distribuídos irregularmente.
Para expresar a distribución facemos uso da DENSIDADE DE POBOACIÓN que é a relación entre a poboación e os quilómetros cadrados:
Poboación Dens=____________________
quilómetros cadrados
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 8
DISTRIBUCIÓN DA POBOACIÓN1.-Características da distribución A densidade española
foi aumentando ao longo do tempo ata situarse no 91,1 hab/km2.
Pero hai fortes desequilibrios espaciais entre: Áreas poboacionais Áreas de baldeiro
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 9
DISTRIBUCIÓN DA POBOACIÓN:2.-Factores explicativos da distribución
Época preindustrial: tiveron importancia nesta época: Factores naturais (as maiores densidades dábanse nas zonas de relevo
chairo e inverno suave, sobre todo no Mediterráneo) Factores humanos: o descubrimento de América deulle a Castela unha
gran prosperidade converténdoa na zona máis poboada da Península. No século XVII prodúcese un desprazamento da xente cara a periferia peninsular o que fai que as maiores densidades se sitúen na custe e as menores no interior.
Época industrial: entre 1850 e 1975, agudizáronse os contrastes. Aumentaron o seu peso Madrid e as rexións periféricas tanto por crecemento natural como por instalación de actividades económicas que atraeron a poboación como a industria (País Vasco, Cataluña, Eixe do Mediterráneo) e o turismo ( no litoral Mediterráneo).
Época postindustrial, a partir de 1975, tenden a minguar os contrastes. A crise reduciu a atracción das áreas industrializadas e diminúen as saídas do interior á periferia e refórzanse as zonas do Ebro e Mediterráneo e Madrid.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 10
MOVEMENTO NATURAL DA POBOACIÓN Natalidade Fecundidade Índice sintético de
fecundidade Mortalidade Mortalidade infantil Esperanza de vida Crecemento natural
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 11
O MOVEMENTO NATURAL DA POBOACIÓN: 1.-Os réximes demográficos.
Réximes demográficos
Réxime demográficoAntigo ata principios
Do século XX
Transición Demográfica1900-1975
O réxime demográficoActual. A partir
De 1975
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 12
Réxime demográfico antigo Transición Réxime actual
NAT. Valores elevados: -predominio dunha economía
rural. Os fillos eran unha man de obra a considerar e aseguraban o porvir dos pais.
-inexistencia de sistemas para controlar os nacementos.
Descendeu de forma suave e descontinua, alternando períodos de decrecemento con outros de recuperación.
-Nos anos 20 (1920-30) a prosperidade económica permitiu a recuperación da natalidade.
-Entre 1930 e 1956: restableceuse o descenso, debido á crise económica de 1929 e a inestabilidade política da Segunda República, a Guerra Civil, que ocasionou subnatalidade, e á situación da postguerra durante a cal se exiliaron milleiros de persoas e houbo graves dificultades económicas debido á autarquía e ao bloqueo internacional. A política pronatalista de Franco que concedía premios á natalidade e prohibía os anticonceptivos non foi suficiente para compensar esa tendencia.
-Entre 1956 e 1965 tivo unha recuperación da natalidade que se denominou baby boom posbélico, grazas ao desenvolvemento económico e ao final da autarquía.
-Entre 1965 e 1975:as migracións do campo á cidade e os problemas da vivenda fixeron que se reducise de tamaño da familia.
Afundimento da natalidade (10,5 por mil) e tamén o índice de fecundidade (1,23 fillos por muller). Acadou en 1981 o 2,1 fillos o que permite substituír a poboación e decreceu en 1998 ata 1,15.
Agora recuperouse pola inmigración pois a poboación ten aínda un comportamento maltusiano, debido a :
-situación económica que seguiu á crise de 1975: .paro (reduciu matrimonios e retrasounos) .precariedade dos contratos o que impide a
emancipación. .a escaseza de postos de traballo a tempo parcial e
de garderías.-cambio de mentalidade: menor influenza relixiosa,
emprego de anticonceptivos, despenalización do aborto, incorporación da muller ao traballo, preponderancia das relacións en parella sobre as reprodutoras, formas familiares distintas.
-aumento do nivel de vida e do nivel cultural: cambiou a valoración dos fillos, apréciase o seu benestar, educación así como a aspiración a melloras materiais.
MORT. Valores elevados e oscilantes. Por: -precarias condicións de vida e
médicas. -baixo nivel de vida. -dieta alimentaria escasa pola
baixa produtividade agraria e desequilibrada por falta de proteínas.
-enfermidades infecciosas: atraso na medicina, falta de hixiene, epidemias, guerras e malas colleitas.
-Mortalidade infantil moi elevada tanto neonatal como postnatal.
Descendeu notablemente (agás coa gripe de 1918) e a Guerra Civil. Houbo:
-avances médicos (vacinas, antibióticos, emprego das clínicas nos nacementos, sanidade pública)
-sanitarios, aumento do nivel de vida. Mellora da dieta.-incremento do nivel educativo e cultural: para previr e
abandonar costumes nocivos.A mortalidade infantil tamén diminuíu polos progresos da
pediatría.
9,16 por mil en 2003, aínda que dende 1981 aumenta debido ao aventamento da poboación. As causas en xeral cambiaron: aumentan as causas cardiovasculares, o cancro, accidentes en estradas, alzheimer.
Mortalidade infantil baixa.Mortalidade é diferente por:-sexos: a esperanza de vida é maior na muller que no
home.-Profesións: a mortalidade é maior canto menor é a
cualificación
C.N Moi baixo. Alto É moi pequeno
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 13
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 14
O MOVEMENTO NATURAL DA POBOACIÓN: 2.-Os desequilibrios territoriais no movemento natural da poboación Actualmente todas as comunidades autónomas posúen
baixas taxas de natalidade, mortalidade e de crecemento natural. Pero hai contrastes debido á diferente estrutura por idades. Debido a: A migración afecta á poboación nova e provoca envellecemento
das rexións migratorias e o rexuvenecemento das inmigratorias. Onde hai poboación nova elévase a natalidade.
A)Comunidades con maior dinamismo demográfico: teñen natalidade máis elevada, mortalidade máis baixa e crecemento natural máis alto.
B)Comunidades en declive: teñen natalidade máis baixa, mortalidade máis alta e crecemento natural negativo.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 15
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 16
OS MOVEMENTOS MIGRATORIOS As migracións son movementos
de poboación no espazo. Diferenciamos entre:
Emigración: saída de poboación dende o seu lugar de orixe.
Inmigración: é a chegada de poboación a un lugar de destino.
Saldo migratorio: é o balance entre a inmigración e a emigración: SM= I-E.
Tipos: Migracións interiores Migracións exteriores
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 17
OS MOVEMENTOS MIGRATORIOS 1.-Migracións interiores. 1.1.-Migracións tradicionaisDesenvolvéronse entre o último terzo do século XIX e a crise económica de 1975.
Protagonizadas por campesiños (a outras áreas agrarias ou zonas industrializadas). Tipos:
Temporais: entre 1870 e 1960. Aféctalle aos campesiños e podían ser : Desprazamentos estacionais a outras áreas rurais para realizar labores agrarias. Desprazamentos temporais á cidade nas épocas do ano nas que o campo non daba tanto
traballo. Éxodo rural: tivo lugar entre 1900 e 1975. É unha migración entre áreas rurais e urbanas con
carácter definitivo ou de longa duración. Procedían de zonas atrasadas de Galicia, interior peninsular e Andalucía oriental. Dirixíronse a áreas industriais e máis tarde turísticas. Etapas: Primeiro terzo do XX: estivo motivado polo exceso de brazos no campo, debido á crise da
filoxera nas zonas vitivinícolas e ó inicio da mecanización do campo. O éxodo viuse favorecido pola oferta de traballo nas zonas industriais.
Guerra Civil e posguerra: o éxodo estancouse. Entre os anos 1950 e 1975: o éxodo acadou o seu maior volume por:
Crecemento demográfico Crise da agricultura tradicional pola mecanización. O auxe industrial impulsado polos Plans de Desenvolvemento Apoxeo do turismo.
Desde 1975: decaeu o éxodo rural a partir da crise industrial. Actualmente: os maiores saldos migratorios corresponden a Baleares, Canarias e rexións do
litoral mediterráneo, grazas ao turismo, á pequena industria... Consecuencias: demográficas (desequilibrios de distribución e de estrutura da poboación), económicas
(zonas deprimidas e en euxe),sociais (perda de identidade tradicional e mala integración) e ambientais.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 18
OS MOVEMENTOS MIGRATORIOS 1.-Migracións interiores. 1.2.-Migracións actuais
Dende 1975 iniciouse un novo sistema migratorio de características moi distintas. A procedencia dos emigrantes xa non é maioritaria rural, senón que proveñen de municipios urbanos e de
perfil diverso: novos, maiores, cualificados non cualificados. Destino:
Migracións entre comunidades ralentizáronse e continúan tendo como destino o arco mediterráneo e o Val do Ebro.
Intensificáronse as migracións dentro da propia provincia ou comunidade autónoma (Galicia Oriental a Galicia occidental)
Os municipios urbanos de maior tamaño (zonas industrializadas) perderon capacidade de atracción a favor dos medianos e pequenos.
Tipos: Migracións laborais:
Aféctalle aos traballadores menos cualificados de zonas en declive que se encamiñan a zonas máis dinámicas economicamente da propia provincia ou comunidade.
Traballadores cualificados que se trasladan a centros de actividade terciaria. Podemos falar de zonas con saldo positivo, saldo alternativo positivo e negativo e saldo
negativo. Migracións residenciais: son principalmente intra-urbanas, entre cidade centro e periferia. Aféctalle
aos mozos. Migracións de retorno rural:
Protagonizadas por antigos emigrantes que regresan. Corrente neorrural de persoas que abandonan a vida urbana.
Movementos habituais de poboación: son desprazamentos regulares: Por cuestións laborais (movementos pendulares) Lecer
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 19
OS MOVEMENTOS MIGRATORIOS 1.-Migracións interiores. Consecuencias As migracións laborais: acrecentan os desequilibrios
demográficos e económicos entre as rexións da periferia e do interior.
As migracións residenciais intraurbanas causan o sobreenvellecemento das áreas urbanas centrais e incrementan a poboación na periferia que hai que dotar de servizos.
As migracións de retorno de emigrantes provocan o sobreenvellecemento nas zonas receptoras de xubilados. E os novos no neoruralismo facilitan o mantemento de escolas e de actividades tradicionais.
Os movementos pendurales ocasionan problemas de tráfico de circulación.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 20
MOVEMENTOS MIGRATORIOS: 2.-As migracións exteriores Son movementos de poboación fóra das fronteiras
do propio país. Dende finais do XIX ata 1975, España foi un país
de emigrantes. Destino:
Emigración transoceánica Emigración a Europa
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 21
MOVEMENTOS MIGRATORIOS: 2.-As migracións exteriores 2.1.-A emigración transoceánica
Dirixiuse a América Latina e secundariamente a EE.UU, Canadá e Australia. Etapas:
Primeira etapa: auxe (finais do XIX a 1914) Procedencia: Atlántica (galegos, asturianos e canarios) Destino: Arxentina, Cuba e Brasil Causas: a estrutura agraria precaria Sexo: emigran os homes de baixa cualificación
Segunda etapa : decadencia (1914.1945) Causas da decadencia:
Inseguridade Crise de 1929 (os países suramericanos poñen cotas anuais de
inmigrantes) Guerra Civil e postguerra
Terceira etapa (1945-1960): segundo auxe ultramarino. Procedencia: emigrantes de Galicia e Canarias Destino: Venezuela (petróleo), Arxentina e Brasil Perfil: homes máis cualificados
Cuarta etapa: (dende 1960)Descedeu a emigración transoceánica en beneficio da europea.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 22
MOVEMENTOS MIGRATORIOS: 2.-As migracións exteriores. 2.2.-Emigración a Europa Etapas:
Primeira etapa: (Ata mediados do século XX): É unha emigración: Escasa e estacional. Procede do campo levantino Destino a Francia Perfil: agricultores, obreiros da construción, rapazas para servizo doméstico,
refuxiados políticos. Segunda etapa: (entre 1950 e 1973). Etapa de auxe pois era necesario
reconstruír Europa e precisábase man de obra: Emigrou moita xente polos excedentes poboacionais na agricultura, a
insuficiencia na industrialización, o aumento do paro. Procedían: de Galicia e Andalucía Destino: Francia, Alemaña e Suíza. Perfil: poboación pouco cualificada que desempeñaban traballos moi duros.
Terceira etapa: (dende 1973) decadencia da emigración: Pola crise económica descende a emigración Agora trátase dunha emigración temporal e de tempada Repártese en Francia, Reino Unido e Alemaña.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 23
MOVEMENTOS MIGRATORIOS: 2.-As migracións exteriores. Consecuencias Consecuencias demográficas pola diminución de ectivos de
poboación e diferente distribución. Consecuencias económicas:
Positivas: aliviaron o forte crecemento natural e o paro. Envío de divisas
Negativas: Moitos aforros foron investidos en áreas máis desenvolvidas. Os retornados asentábanse noutras zonas para asegurarse o traballo.
Consecuencias sociais: Desarraigo Penosas condicións de vida
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 24
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 25
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 26
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 27
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 28
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 29
OS MOVEMENTOS MIGRATORIOS. 3.-A inmigración estranxeira. 3.1.-Características
Nos últimos anos España converteuse nun país de inmigrantes, actualmente superan os 5,2 millóns. Pola situación:
Nacionalizados: son españois de pleno dereito. Legais: que obteñen o permiso de residencia e manteñen a súa
nacionalidade de orixe. Ilegais.
Causas: España tiña necesidade de man de obra polo desenvolvemento de 1995, sobre todo de baixa cualificación non cubertos polos nacionais. Tamén favoreceron outras medidas como a regularización dos inmigrantes ilegais e o reagrupamento familiar.
Procedencia: Europa (principalmente da UE e da Europa Leste) África (Marrocos) América Latina (Arxentina, Colombia, República Dominicana e
Ecuador). Asia (China e Filipinas)
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 30
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 31
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 32
Destino: Cataluña Madrid Andalucía Comunidade Valenciana e Canarias
Perfil: Os inmigrantes comunitarios son xubilados que aprecian
as boas condicións climáticas do litoral mediterráneo. Os inmigrantes extracomunitarios, normalmente mozos
de baixa cualificación, trasládanse a España por motivos: Económicos Políticos
OS MOVEMENTOS MIGRATORIOS. 3.-A inmigración estranxeira. 3.1.-Características
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 33
Demográficas pois contribuíron decisivamente ao crecemento demográfico polo aumento da natalidade. Grazas a isto evitouse o crecemento negativo.
Económicas: A inmigración achega poboación activa que desempeña tarefas duras e peor
remuneradas e colabora co crecemento do PIB.Achega diñeiro ás arcas públicas por consumir en educación e sanidade.Prestan servizos domésticos que permiten incrementar a taxa de actividade das familias españolas.
A inmigración relaciónase con algúns problemas como a baixa competitividade, baixos salarios.
Sociais Problemas xenófobos ou racistas Os inmigrantes padecen condicións laborais e de vida precarias. Acúsanse de delitos sociais e formas de vida pouco edificantes Diferenzas culturais, lingüísticas e relixiosas que fan difícil a súa integración e
poden provocar tensións
OS MOVEMENTOS MIGRATORIOS. 3.-A inmigración estranxeira. 3.2.-Consecuencias
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 34
OS MOVEMENTOS MIGRATORIOS. 3.-A inmigración estranxeira. 3.3.-Política inmigratoria española.
Política inmigratoria
Marco Europeo
Medidas
Política da UE Sobre asilo e inmigración
Lei de Estranxería
ColaboraciónCos países
Emisores para Controlar, tramitar
RepatriaciónsE retornos
Ordenación dos fluxosMigratorios
Seleccionando os Tipos de inmigrantesQue se necesitan e
Organizando a Chegada mediante
convenios
Impuso da Integración promovendoA súa promoción social
Loita contra a Inmigración
Clandestina mediante aColaboración cos
Países de orixe para isoExércese máis control
Nas aduanas.
Supón unSistema comúnDe asilo e de
Visados e a cooperación Dos países membros
Regula a entrada no país, Modalidades de presenza
Dereitos e liberdadesCondicións de traballo
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 35
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 36
CRECEMENTO REAL DA POBOACIÓN O crecemento real da poboación obtense sumando
o crecemento natural e o saldo migratorio.
CR=(Nacemento-Defuncións)+(Inmigrantes-Emigrantes)
Os ritmos en xeral foron lentos pero dende o 2001 o crecemento da poboación acelerouse pola chegada de inmigrantes.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 37
A ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA.
A Estrutura da poboación reflicte as características Composición por sexo Composición por idade Composición por actividade económica
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 38
A ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 1.- Estrutura por sexo e idade. 1.1.-Estrutura por sexo A estrutura por sexo é a relación entre o número
de homes e de mulleres que compoñen a poboación.
Exprésase a través das taxas de masculinidade ou de feminidade que poden calcularse para toda a poboación ou para grupos de idades. Canto máis se afaste o índice de 100 maior será o desequilibrio entre sexos.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 39
Nºde homesx100
Taxa de masculinidade=__________Nºde mulleres
Nº de mulleres x100
Taxa de feminidade=_____________ Nº de homes
A ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 1.- Estrutura por sexo e idade. 1.1-Estrutura por sexo
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 40
Sempre nacen máis homes ca mulleres. Co paso do tempo os efectivos de ambos os dous
sexos iguálanse. Posteriormente volve desequilibrarse a favor das
mulleres, de xeito que ao final hai máis anciáns. A estrutura por idade permite medir o índice de
avellentamento. Poboación de máis de 65 anosx 100
Índice de avellentamento=___________________
Poboación total
A ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 1.- Estrutura por sexo e idade. 1.1.Estrutura por sexo
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 41
España ten unha estrutura por idades envellecida: Os mozos (0-14 anos) reduciron a súa porcentaxe dende principios de século. En 2003 eran un 14,15%. Adultos (15-64 anos) aumentaron. En 2004 supuñan un 68,9%. Anciáns (65 ou máis) aumentaron. O índice de envellecemento era do 16,9% en 2004. A maior
proporción está no interior. Causas do envellecemento:
O descenso da natalidade O aumento da esperanza de vida
Consecuencias do envellecemento: Financiamento das pensións Saúde: custo sanitario Social: dependencia
Comunidades con maior porcentaxe de mozos son as que amosan unha natalidade elevada e ou as fortemente inmigratorias como Madrid e o litoral mediterráneo Comunidades máis envellecidasSon as do interior e teñen unhasTaxas de natalidade baixas.
A ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 1.- Estrutura por sexo e idade. 1.2.-Estrutura por idade
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 42
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 43
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 44
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 45
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 46
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 47
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica Poboación activa: é o conxunto de persoas de 16
anos que subministran man de obra para a produción de bens e servizos ou que están dispoñibles e fan xestións para se incorporaren ao mundo laboral.
Comprende: Poboación activa ocupada (a que traballa) Poboación activa desocupada (a que está buscando
traballo)
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 48
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica. 2.1.-Poboación activa Poboación inactiva é a que non ten traballo
remunerado e inclúe: Pensionistas Rendeiros Estudantes Persoas dedicadas aos labores dofogar
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 49
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica. 2.1.-Poboación activa É a porcentaxe de activos dunha poboación. O INE
calcúlaa de tres maneiras: Taxa de actividade: porcentaxe de activos dunha poboación.
Calcúlase multiplicando a poboación activa por cen e dividíndoa pola poboación total, poboación de 16 anos e máis ou poboación entre 16 e 65 anos.
Taxa de paro: porcentaxe de poboación activa desocupada respecto do total da poboación activa. Calcúlase multiplicando a poboación activa desocupada por cen e dividíndoa pola poboación activa.
Taxa de dependencia: é a relación entre a poboación dependente e a poboación traballadora. Calcúlase multiplicando a poboación dependente por cen e dividíndoa pola poboación en idade de traballar.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 50
Destácanse dous momentos: A)Descenso ata datas recentes: causado pola:
emigración ao exterior que afectou á taxa de actividade masculina e a interior supuxo a perda de poboación activa feminina.
o aumento da taxa de dependencia que se debe á: prolongación da escolaridade obrigatoria Á xeneralización da xubilación pagada Á anticipación da idade de xubilación nalgúns casos
B)Aumento da poboación activa dende 1991:pola incorporación da muller ao mundo laboral.Novos sistemas de enquisas EPA, inmigración, etc.
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica. 2.1.-Poboación activa. 2.1.1.-Taxa de actividade
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 51
A)En función do sexo: A taxa masculina descendeu por:
Crise económica Reconversión industrial Xubilacións anticipadas Hoxe en día en recuperación polos activos ocultos
A taxa feminina foi aumentando. A incorporación da muller ao traballo foi motivado por: Causas ideolóxicas Causas demográficas (control da natalidade) Causas económicas (terciarización)
B)En función da idade: As maiores taxas de actividade para os homes dáse entre os 25 e 54 anos e para as mulleres entre 20-24. A caída pode deberse ao abandono do traballo das mulleres por matrimonio.
C)En función do territorio: As taxas son elevadas en zonas de maior dinamismo económico e baixas nas zonas con poboación nova ou envellecida.
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica. 2.1.-Poboación activa. 2.1.1.-Taxa de actividade
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 52
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 53
É a porcentaxe de poboación activa desocupada respecto ó total da poboación activa:
Taxa de paro= Poboación activa desocupada x100/ Poboación activa
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica. 2.1.-Poboación activa. 2.1.2.-Taxa de paro
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 54
A)Primeira etapa, ata 1973: Non foi un problema grave (non superaba o 3%) pois a presión demográfica resolvíase coa emigración e a escasa participación da muller no mundo laboral.
B)Segunda etapa, dende 1973 a 1985: o paro aumenta por: Crise económica Reconversión industrial Retorno dos emigrantes Incorporación da muller ó mundo laboral Reclamación de emprego da xeración (baby boom)
C)Entre 1985 e 1995: O paro retrocedeu ata 1990 pola mellora da situación económica para medrar, de novo, en 1995, debido: á crise de principios da década
D)Dende 1995 a 2008: a taxa de paro descendeu (10,8% en 2004) debido: Favorable conxuntura económica Entrada no mercado laboral de xeracións menos numerosas.
No 2009 aumento do paro pola situación de crise global dos países desenvolvidos.
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica. 2.1.-Poboación activa. 2.1.2.-Taxa de paro
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 55
Variacións da taxa do paro: En función da idade: forte desemprego xuvenil. En función do sexo (maior paro feminino) En función do nivel de instrución En función da época do ano En función das CC.AA
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica. 2.1.-Poboación activa. 2.1.2.-Taxa de paro
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 56
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 57
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica da poboación 2.2.-Sectores económicos: Sector primario
A comezos do século XX: era o sector máis predominante cun 63,6%. O seu descenso posterior débese ao éxodo rural.
Durante a guerra civil e postguerra: recuperouse pola volta ao agro.
Entre 1950 e 1975: redución do sector polo éxodo rural.
Desde 1975: desacelérase e descende ata un 5,3%. Na actualidadade, en 2008, hai un 4%
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 58
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica da poboación 2.2.-Sectores económicos: Sector secundario
A comezos do século XX había pouca poboación neste sector, un 16%, durante o primeiro terzo aumentou un pouco.
A guerra civil e posguerra: abriron unha paréntese nese crecemento debido ás destrucións de industrias, ó mantemento do retorno da poboación ao campo e ós problemas que a política autárquica motivou para a industria.
Na década de 1960: aumenta baseado no impulso da industria polos plans de desenvolvemento e no aumento da construción nas cidades.
Desde 1975: diminuíu polo trasvase de poboación ao sector terciario (30,5%). Na actualidade hai un 27,9%.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 59
ESTRUTURA DA POBOACIÓN ESPAÑOLA. 2.-Estrutura económica da poboación 2.2.-Sectores económicos: Sector terciario
A comezos de século: só había un 17%. Foi medrando tras a Guerra Civil En 2008 ocupaba a un 668,1% da poboación e vai
en aumento por: Aumento do nivel de vida Cambios na industria Incremento dos servizos públicos Incorpórase a muller no mundo laboral ocupada
principalmente no sector servizos.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 60
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 61
O FUTURO DA POBOACIÓN ESPAÑOLA
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 62
O FUTURO DA POBOACIÓN ESPAÑOLA
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 63
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 64
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 65
FUTURO DA POBOACIÓN ESPAÑOLA Natalidade: poida recuperarse pero algúns pensan que
este leve aumento é conxuntural. Mortalidade: increméntase pola taxa de envellecemento. Migracións: a exterior estará paralizada Crecemento da poboación: increméntanse ata 2050 pola
inmigración, logo descenderán. Estrutura por sexo: predominan as mulleres. Estrutura por idade: país envellecido. Estrutura económica: a taxa medrará ata 2020 e logo
diminuirá, será necesario recorrer á poboación inmigrante para manter as pensións actuais.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 66
POBOACIÓN GALEGA
Descenso da natalidade: 7,7 por mil en 2007. Diferenza entre Ourense e Lugo cunha taxa de 5,5 fronte á da Coruña e Pontevedra cun7 e 8 por mil.
Mortalidade: Descenso acusado, así a todo hai unha tendencia ao aumento polo envellecemento da poboación. As provincias do interior cun 13 por mil e as da costa é inferior.
Migracións: transoceánicas, a Europa e ao interior de España.
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 67
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 68
CRECEMENTO
IES Universidade Laboral
Xeografía de 2º Bacharelato 69
ESTRUTURA SOCIO-LABORAL
Importancia das actividades agrarias: 11%
Escasa ocupación na industria: 31%
Terciarización da poboación europea cun 52%