TEMA 10 A POBOACIÓN ESPAÑOLA.

• Fontes demográficas• Dinámica da poboación. • Os movementos naturais da poboación. • Mobilidade espacial da poboación e debate

sobre a inmigración. • A estrutura demográfica: idade, sexo e

actividade económica. • Distribución espacial.

• A poboación é o conxunto de seres humanos que vive nun territorio determinado.

• A demografía é a ciencia que analiza a poboación a partir de datos obtidos de distintas fontes:

• Censo. Proceso de recollida, recopilación, analise e publicación de datos demográficos, económicos e sociais da poboación (composición por sexo e por idades, estado civil, tamaño da familia, nivel de estudos, renda, etc.)dun país nun momento determinado. En España realízase cada dez anos; desde 1981, nos anos rematados en 1.

• Padrón municipal. rexistro que leva a cabo cada concello sobre a poboación que vive no seu municipio.Tamén recolle os mesmos datos, aínda que menos detallada. É máis dinámico co censo.

• Rexistro civil. Rexistra os nacementos defuncións e matrimonios (primeiro 1870).

• Outras fontes. Estatísticas (INE), enquisas (Estatística de Poboación Activa)

• Para estudar unha poboación hai que ter en conta: - a dinámica que seguiu a poboación, que se estuda a través da análise das súas variables a natalidade, a mortalidade, a fecundidade e a esperanza de vida (os movementos naturais) - a estrutura da poboación , a súa composición por idades e sexos - a distribución da poboación no territorio, utilizando para iso o concepto de densidade de poboación.

En España, a poboación tivo un crecemento lento ata 1900. Desde estas datas ata 1980, o ritmo acelerouse debido á diminución das defuncións. Entre 1980 e 2001 volveu descender, debido á reducida natalidade(uso de anticonceptivos, incorporación da muller ao traballo..).A partir de 2001, a chegada masiva de inmigrantes elevou as taxas de crecemento. En 2015, a poboación en España era de 46.423.064 de habitantes. En Galicia era de 2.734.656 habitantes.

Dinámica da poboación.

Os movementos naturais da poboación.

• O movemento natural da poboación: é o crecemento ou decrecemento da poboación dun lugar por causas naturais, é dicir polo balance entre a natalidade e a mortaldade.

• O crecemento natural ou vexetativo: é a diferencia entre a natalidade e a mortaldade.

• O movemento natural estudase a través das distintas taxas:• Crecemento natural : CN = N-D• Alta > 20 ‰• Media: 20-10 ‰• Baixa: 10-0 ‰

https://www.youtube.com/watch?v=UNUNoJ5bAu4

•taxas de natalidade, que relaciona o número de nacementos dun ano coa poboación total: N x 1000 . P•Alta: > de 30‰•Media: 30-20 ‰•Baixa: < 20 ‰•Taxa de fecundidade , relaciona o número de nacementos nun ano co número de mulleresen idade de ter fillos N x1000 • MF(15- 49)•Alta: > 150 ‰•Media: 150 - 75‰•Baixa: < 75‰•Indice sintético de fecundidade indica a media de fillos por muller . Alto: > de 3,5; medio:3,5-2,1; baixo: <2 Para garantir o reemplazo xeracional precísase <2,1•taxa de mortalidade, que relaciona o número de defuncións nun ano coa poboación total, D x 1000 P . Taxa de mortalidade infantil relaciona o número de defuncións de nenos menores dun ano cos nacidos vivos ese ano. Esperanza de vida relaciona o número de anos vividos polos membros dunha poboación co número de individuos que compoñen esa poboación

O RÉXIME DEMOGRÁFICO• Os réximes demográficos son os cambios que se

producen nos movementos naturais da poboación, atendendo á evolución das taxas de natalidade e mortalidade, diferéncianse tres etapas:

- réxime demográfico antigo - transición demográfica - réxime demográfico moderno. • España atópase actualmente na última destas

etapas, que se estende desde finais dos anos 1970 ata os nosos días.

• O RÉXIME DEMOGRÁFICO ANTIGO ATA PRINCIPIOS DO S XX• Natalidade e mortaldade elevadas, baixo crecemento

vexetativo• Causas elevada natalidade: economía e sociedade

rurais; mentalidade tradicional ( analfabetismo e influencia da igrexa); inexistencia ou pouca eficacia dos métodos anticonceptivos

• Causas elevada mortaldade: Dieta desequilibrada e escasa ; condicións hixiénicas e sanitarias precarias favorecían enfermidades infecciosas(tuberculose, pulmonía, gripe.. Momentos de mortalidade catastrófica: epidemias, guerras, malas colleitas.

• A mortalidade infantil era alta e a esperanza de vida baixa crecemento vexetativo baixo.

• A TRANSICIÓN DEMOGRÁFICA (1900-1975)• Diminución suave da natalidade, brusco descenso

mortalidade elevado crecemento natural.• Causas e etapas do descenso natalidade • Anos vinte: recuperación natalidade debido á prosperidade económica• 1930-56: descenso por crise 1929, inestabilidade política II República(1931-36); Guerra Civil ( subnatalidade) postguerra ( 1940-55): exilio , anos da fame, autarquía, pouco éxito política pronatalista de Franco

1930-1956, descenso da natalidade

Franquismo:1956-1965, o desenvolventismo 1956-65 recuperación , baby boom postbélico atrasado). Desenvolvemento, final de bloqueo e autarquía

1965-75: redución, problemas vivenda, crise económica.

• Descenso da mortalidade de forma acusada e contínua (agás dous momentos de mortalidade catastrófica por gripe 1918 e Guerra Civil)

• Gripe 1919: a causa fue un contaxio masivo dos soldados aliados que participaban na I Guerra Mundial. España, ao ser un país neutral, no censurou a información, que apareceu por primeira vez nos periódicos españoles. Por eso se chamou a gripe española. En España afectóu a máis de 8 millóns de persoas, das cales morreron arredor de 300.000

• Avances médico sanitarios• Incremento nivel de vida, educativo e cultural• Diminución mortaldade infantil ;aumento da esperanza

de vida • Consecuencia: crecemento natural de transición alto

• RÉXIMES DEMOGRÁFICO ACTUAL: A PARTIR DE 1975.• Baixas taxas de natalidade e de mortalidade: escaso

crecemento natural• Descenso da natalidade: • Entre 1975 e 1998 brusco descenso de nacementos.• Causas: cambio de mentalidade e valores, secularización

( relacións afectivo-sexuais non reproductivas, parellas homosexuais, .);difusión de anticonceptivos, legalización do aborto;incorporación da muller ao traballo; os fillos consideranse um bem, non um seguro de vellez.Crise de 1975.

• Desde 1998 lixeira recuperación da natalidade debido á inmigración de mulleres en idade fertil e fecundidade máis alta.

Estancamento demográfico actual?

• Mortalidade e esperanza de vida• Mantemento de cifras baixas de mortalidade , pero

lixeiro aumento desde 1982 por envellecemento.• Cambio das causas da mortalidade• Mortalidade infantil moi baixa• Aumento da esperanza de vida - maior entre as mulleres (fortaleza biolóxica, estilos de vida..) estas tendencias tenden a reducirse. - maior esperanza entre ancians de 70-80 anos, menor entre mozos-as 18-35 anos - maior entre xente se status social máis altoCrecemento natural descendeu ata 1998, logo leve recuperación.

Mobilidade espacial da poboación e debate sobre a inmigración.

• Movementos migratorios• Migracións: desprazamentos da poboación no espazo• Emigración: saída da poboación desde o seu lugar de orixe• Inmigración: chegada de poboación a un lugar de destino• Tipos atendendo ao espazo - Interiores movementos de poboación dentro das fronteira do país - Exteriores: Movementos de poboación fóra das fronteiras do propio país

AS MIGRACIÓNS INTERIORESTRADICIONAIS ( último terzo XIX-1975). Por motivos laborais xeralmente ; unidireccionais, desde o campo cara as cidades industrializadas de persoas novas com baixo nivel de cualificación.• Estacionais e temporais ( último terzo XIX e 1960),

campesiñado a outras áreas para labores sega, vendima, recolección olivas ( estacionais) ou á cidade cando o campo non daba tanto traballo ( temporais)

• ÉXODO RURAL (1900-75): migración entre áreas rurais e urbanas con carácter definitivo ou de longa duración

- 1º terzo do XX: motivado polo exceso brazos campo e filoxera. Traballo cidades favorecido polas obras públicas na ditadura de Primo de Rivera - Guerra civil e posguerra: estancamento do éxodo rural - 1950-75: O éxodo rural alcanza o seu maior volume ( crecemento demogáfico, crise agrícola, auxe industrial, turismo..)

- 1975 en adiante decaeu debido á reconversión industrial. - Retorno ao rural por xubilación ou desemprego urbano. - Actualmente. Exodo rural en valores moi baixos, vai desde as zonas máis illadas cara aos centros da súa propia provincia ou CCAA.

MIGRACIÓNS INTERIORES A CTUAIS• Motivacións variadas: laborais, residenciais e de retorno ao lugar de

procedencia • Fluxos pluridireccionais . Intensificación dentro das propias

Comunidades Autónomas. Os emigrantes proceden de núcleos urbanos ; os municipios grandes perden capacidade de atracción en favor dos medianos ou pequenos

• Tipos de correntes migratorias atendendo ao espazo e ao perfil: - Migracións laborais: adultos/as novos/as(20-39 anos) -Traballadores/as pouco cualificados/as cara zonas industriais -Traballadores/as cualificados/as cara os grandes centros de actividade terciaria - Migracións residenciais: entre a cidade central e as diversas coroas periféricas. - De retorno rural: antigos/as emigrantes, xubilados/as - Movementos habituais :desprazamentos periódicos --Traballo: movementos pendulares --Lecer: movementos de finde semana

• Problemas : migracións interiores tradicionais– Plano demográfico: desequilibrios na estrutura por sexo e idade

e entre interior e periferia– Plano económico: nas áreas rurais primeiro positivo, despois

des-economía de subpoboación. Nas cidades deseconomias de conxestión

– Plano social: problemas de asimilación , valores diferentes campo-cidade

– Aspecto ambiental: Campo: abandono, perda ecosistemas tradicionais, cidades: crecemento acelerado: contaminación

• Migracións interiores actuais:– Migracións residenciais: sobreavellantamento áreas centrais

emisoras e incremento nas periferias receptoras– Migracións laborais: desequilibrios demográficos e económicos

no interior das provincias e das comunidades autónomas– Migracións de retorno rural: sobreavellantamento nas zonas

receptoras, pero tamén creación de negocios. A instalacións de parellas neorrurais é positiva para estes territorios

– Os movementos pendulares: problemas de circulación horas punta

O abandono das actividades agrariasE o risco de incendios

AS MIGRACIÓNS EXTERIORES• Movementos de poboación fóra das fronteiras do propio país• Ata a crise de 1975: España país emigratorio• A partir do 1975 …: España país inmigratorio• Etapas según destino:

– Emigración transoceánica ou a ultramar – Século XVI: inicio– Século XVIII: descenso Borbones trabas emigración por política

populacionísta.– 1ºs XIX. Descende: perda colonias americanas– 1853: fin obstáculos emigración Destino. América latina, Estados

Unidos, Canadá e Australia– Etapas (dúas de auxe/de crise)– Mediados século XIX ata 1914 .causas: necesidade de poboación e

de explotar recursos dos países latinoamericanos; saída fronte as crises de desemprego e evitar servizo militar de tres anos. procedencia atlántica(galegos, asturianos e canarios) destino. Arxentina, Cuba ou Brasil.- perfil home baixo nivel cualificación)

• Período de entreguerras (1914-45): A emigración transoceánica descendeu.

• Causas: inseguridade Guerras mundial, crise 1929 e Guerra civil e posguerra.(emigran refuxiados políticos); bloqueo internacional e política populacionista.

• 1945-1960: recuperación, causas:• Autorización de saídas, levantamento do aillamiento por

parte da ONU, e cambio actitude de EEUU.• Procedencia:Galicia e Canarias. Destinos: Venezuela

( petróleo)->, Arxentina e Brasil.• Perfil do emigrante: familiar e máis cualificación.

Necesidade de inmigrantes para desenvolver a economía e a industria.

• 1960….: decae a transoceánica: competencia coa emigración a Europa (Francia, Alemaña e Suíza)

• Actualmente cifras moi baixas, predominan os retornos

Maruja mallo

castelao

republicanos

Animación artehistoria https://www.youtube.com/watch?v=pkNzKd8tSI8

• Historias de Galicia

https://www.youtube.com/watch?v=pkNzKd8tSI8

– Emigración permanente a Europa. Con contrato dun ano ou máis de duración.

– Etapas:• Ata mediados do XX, escasa, a Francia

– Agricultores/as estacionais, obreiros da construción, mulleres do servizo doméstico,;máis tarde refuxiados/as tras guerra civil

• 1950-73: etapa de maior auxe– Por parte europea: reconstrución trala 2ª Guerra Mundial

favoreceu ampla oferta de emprego– Por parte española: forte crecemento demográfico

excedente de poboación agraria pola mecanización, insuficiente industrialización,desaparición vantaxes emigración ultramarina.

– Procedían de todas as rexións pero sobre todo de Galiza e Andalucía. Destino: Alemaña, Francia, Suiza.

– Perfil: pouco cualificados• 1973…: decae

– Causas: crise enerxética paro e retorno de emigrantesActualmente: cifras baixas. De temporada, entre tres meses a un ano

1 franco 14 pesetashttps://www.youtube.com/watch?v=NdiPjPW3F38 https://www.youtube.com/watch?v=HEpvjrrIl3c

https://www.youtube.com/watch?v=R9S0EKX3tQQ

En Alemaña

Consecuencias das migracións exteriores• Demográficas: diminución dos efectivos de poboación e da súa

distribución contribuiu aos actuais desequilibrios.• Económicas.

– Positivas:• Aliviaron o forte crecemento natural e paro• Divisas enviadas axudaron a financiar o desenvolvemento económico

español e reducir o déficit comercial– Negativas:

• Moitos aforros non favoreceron as áreas de partida dos emigrantes,os bancos investiron en áreas máis productivas.

• Sociais.– Desarraigo ao incorporarse a unha lingua e costumes descoñecidas– Penosas condicións de vida e de traballo– Afastamento das familias– Os emigrantes foron os /as primeiros afectados polos despidos

causados pola crise 1973, volvendo a España e con problemas de atopar traballo e vivenda.

A inmigración extranxeira actual• Características: España país receptor desde mediados dos anos 80 (5,2 mill en 2008)• Clasificación según a súa situación:

– Nacionalizados/as: tras varios anos de estancia de permanencia no país pasan a ser cidadáns/ás de pleno dereito

– Legais: teñen permiso de residencia e manteñen a súa nacionalidade de orixe– Ilegais

• Causas: desenvolvemento económico; proximidade de España a África; lazos histórico-culturais con América Latina

• Procedencia– Europa: Este da U E– África: Marrocos– América Latina: Arxentina, Colombia, República Dominicana, Ecuador– Asia: China, Filipinas

• Destinos: Madrid, Cataluña, Andalucía, Comunidade Valenciana, Canarias e Baleares.• Perfil

– Inmigrantes comunitarios/as: xubilados/as que aprecían condicións climáticas; adultos/as para poñer negocios.(litoral mediterráneo, Baleares.)

– Inmigrantes extracomunitarios/as: motivos económicos e políticos . Son mozos e mozas que realizan traballos na construción, mineria, agricultura, servizo doméstico e prostitución ( mafias)

Dirección da inmigración en España, en base ao padrón de 2007 referido a África

A marea que non cesa...

A semana que vén as cousas dis-correrán da seguinte forma: Nace-rán unhas 550.000 persoas nos países máis empobrecidos e dúas de cada tres delas estarán na miseria máis absoluta, é dicir, ingresarán menos de 0,60 euros cada día. Cando teñan 14 ou 15 anos, só unha de cada tres atopará traballo e recibirá por el un salario quenon pasará dos 36 euros por mes. O analfabetismo será xeneroso con elas: tres de cada cinco non saberán ler nin escribir nunca.

Nesta outra parte da Terra, as cousas irán un pouco mellor: por cada dez nenos dos países máis empobrecidos do planeta nacerásó un nos países máis avanzados. Cada un deles disfrutará dunha renda equivalente á de 51 habitan-tes de Haití, Burundi ou Bangla-desh”

El País, 26-XII-1993

Asalto ó castelo da abundancia

Frenos á esperanza

Europa respira

tranquila: a situación

estácontrolada

(!!??)

... e as víctimas aumentan

¿Esta é a solución?

De acordo con a Convención de Xenebra sobre o Estatuto dos Refuxiados, un refuxiado é unha persoa que "debido a fundados temores de ser perseguida por motivos de raza, relixión, nacionalidade, pertenza a un determinado grupo social ou opinións políticas, atópese fose do país da súa nacionalidade e non poida ou, por mor de devanditos temores, non queira acollerse á protección do seu país; ou que carecendo de nacionalidade e achándose, a consecuencia de tales acontecementos fose do país onde antes tivese a súa residencia habitual, non poida ou, por mor de devanditos temores non queira regresar a el"..

Así, os Estados teñen a obrigación de non expulsar nin devolver aos refuxiados ou solicitantes de asilo a calquera país onde poidan correr perigo, comprendido, está claro, o mesmo país do cal foxen.

Os Estados tampouco deben establecer discriminacións entre grupos de refuxiados. Pola contra, deben garantir o acceso dos refuxiados aos seus dereitos económicos e sociais, polo menos, no mesmo grao en que os estranxeiros residentes no país de asilo fano.

xenofobia

Una pareja de bañistas observa indiferente el cadáver de un inmigrante ahogado tras el naufragio de su patera (JAVIER BAULUZ). ElPaís.com.

Antes nos

Agora eles

Consecuencias inmigración– Demográficas: ralentizan o brusco descenso da natalidade española– Económicas

• Aumenta a poboación activa que fai as tarefas máis duras e peor remuneradas, non desexdas polos/as traballadores/as do Estado español. Colaboara ao PIB.Achegas as cotas da Ssocial.

• Ante a diminución da poboación activa dificultades para pagar pensiónsnecesario 12.000.000 de inmigrantes para manter nivel de vida actual ( informe ONU)

• Perda de competitividade ante man de obra barata que atrasa a modernización, presión á baixa dos salarios, aumento do déficit debido ás remesas que envíanaoexterior

– Sociais• Actitudes xenófobas e racistas que ven perigar a identidade

nacional e ven aos/ás inmigrante como unha invasión• Duras condicións de vida e laborais sobe todo dos/as inmigrantes

ilegais• Dificultades de integración debido a diferencias de lingua, cultura e

relixión

Política inmigratoria española

• Política inmigratoria establecida pola política de asilo e inmigración da Unión Europea e pola Lei de estranxería

• Lei de estranxería: regula todos os aspectos da inmigración: entrada (cotas) modalidades (estancia ou residencia), dereitos e liberdades, condicións de traballo e procedementos de expulsión

• As medidas: - Colaboración con países emisores - Ordenación dos fluxos migratorios, seleccionando os tipos de emigrantes que necesita España - Impulso da integración dos inmigrantes. - Loita pola inmigración clandestina

Crecemento real da poboación • O crecemento real obtense sumando o crecemento natural e o saldo

migratorio CR=CN+SM• Evolución

– Desde mediados do XIX a principos do XX o crecemento foi baixo• Crecemento natural escaso• Emigración ultramar

– 1900-1975: alto crecemento demográfico• Elevado crecemento natural ( sobre todo 1960)

– Freado por: mortalidade catastrófica: gripe de 1918, guerra civil– Freado por emigración ultramar e a Europa

– 1975 -2001: crecemento moi baixo:–Escaso crecemento natural: moitas provincias presentan saldos negativos–Compensado coa inmigración

– 2001 ata 2008 acelérase o crecemento debido á poboación estranxeira que eleva tamén a natalidade.

• Estrutura da poboación española, reflicte as características da súa composición por sexo e idade e por actividade económica

• Estrutura por sexo e idade– A estrutura por sexo: relación entre o número de homes e mulleres

que compoñen a poboación taxas masculinidade V x 100 M e feminidade M x100 V

• Factores que inflúen na estrutura: Nacen máis homes que mulleres (105h/100m) En idades novas predominan os homes

• Equilibranse ao longo anos (50-54 anos) maior mortalidade masculina, emigración, agás zonas que afecta máis ás mulleres

• Desequilíbrase en favor das mulleres nas idades mías avanzadas

A estrutura demográfica: idade, sexo e actividade económica

– A estrutura por idade:Composición por grupos de idade:mozos (0-14), adultos(15-64) anciáns (+ 65)

Índice de xuventude: Porcentaxe de mozos/as nunha poboación Pob de 0-14 anos x 100 Poboación totalCando a porcentaxe de moz@s supera o 35% considerase poboación nova índice de envellecemento: porcentaxe de persoas de 65 anos e máis nunha poboación. Pob de + 65 x100 Poboación total

Cando o índice supera o 12% considérase que a poboación está envellecida. A poboación española está envellecida (+ 16,57%)

• Causas: descenso da natalidade ( menor número de mozos/as), aumento da esperanza de vida ( maior número de anciás/ns)

• Consecuencias: Redución da poboación activa; periga o sistema de financiamento da pensións ( menos activos/as a pagar, máis pensionistas a cobrar); Incremento do gasto sanitario:máis xeriátricos, máis receitas, maior taxa de dependencia; social: necesidade de residencias e actividades para sentirnos activos/as e atendidos/as como persoas.

• Comunidades con maior porcentaxe de moz@s:Madrid sur peninsular e litoral Mediterráneo, causas taxas de natalidade máis altas e esperanza de vida máis baixa.

• Comunidades máis envellecidas. - As que se viron máis afectadas pola emigración no pasado. Contan con baixas tasas de natalidade e alta esperanza de vida e sobreenvellecemento: Galicia e interior peninsular. - Afectadas pola crise de 1975: Cornixa cantábrica

Pirámides de poboación: modelos

21.A pirámide de poboación (España,

2000)

Poboaciónvella

Poboaciónadulta

Poboaciónxove

FUTURO DA POBOACIÓN ESPAÑOLA• O futuro do movemento natural Taxa de natalidade: crecerá debido á emigración, pero se preveeque baixe para o período 2010-2020. Taxa de fecundidade dependera das pautas de fecundidade que adopten as estranxeiras, das condicions laborais e das políticas de conciliación. E apoio ás familias. Si as condicións son favorables se prevee un incremento da fecundidade ata 2030. Taxa de mortalidade, crecerá polo envellecemento da poboación. O crecemento natural volverase negativo.• O futuro dos movementos migratorios Manterase o predominio das migracións internas interurbanas. Inmigración estranxeira dependerá da situación económica. De España e dos países de orixe.• O crecemento da estrutura da poboación: o crecemento da pob continuará grazas a inmigración Na estrutura por sexo predominarán os varons novos e as mulleres ancianas. Na estrutura por idade España será un dos países máis envellecidos Na estrutura económica, a taxade actividade crecerá ata 2020, sobre todo a feminina e logo diminuirá

• Estrutura económica da poboación

• A poboación activa: conxunto de persoas de 16 e máis anos que subministran man de obra para a produción de bens e servizos ou están dispoñibles e fans xestións para se incorporaren á dita produción– Poboación activa ocupada: traballa e recibe un salario– Poboació activa desocupada: ou en paro ou buscando o primeiro

emprego

• Poboación inactiva: non ten traballo remunerado: pensionistas, estudiantes amas e amos de casa ( traballan e aforran o que gastarían se non fixeran ese traballo)

• Factores: porcentaxe de mozo@s, emigración inmigración económicos: nivel de desenvolvemento socioculturais: escolarización traballo da muller idade de xubilación

– A taxa de actividade: evolución e variacións• Descenso entre principios do sec XX e década 1990 • Aumento da poboación activa desde 1991• Variación en función do sexo ( maior nos homes que nas mulleres); da

idade( maior entre 35-39 anos para homes e 25-29 para mulleres) e do territorio(maior nas áreas máis dinámicas)

– A taxa de paro evolución e variacións• Ata 1973: non foi problema (3%), resolvíase mediante emigración e a

escasa incorporación das mulleres ao traballo asalariado ( franquismo e sección feminina: Volver ás mulleres ao traballo do fogar)

• 1973-85: gran aumento: crise enerxética e industrial, retorno emigración, incorporación da xeneración do baby boom

• 1985-95: retroceso pola crise; mellora situación económica e aumento 1990-1995

• 1995-2008.: descende: mellor situación económica, xeracións menos numerosas, cambios na contratación laboral

• Na actualidade: aumento. Crise económica (20,4%: 18,9% homes 22,1% mulleres)

• Os sectores económicos. evolucón– Sector primario

• Primeiros do XX ocupa 63 % da pob con caída no primeiro terzo do século• Guerra civil e posguerra: recuperouse• 1950-75: redución ( éxodo rural capitalización industria)• 1975:desaceleración do descenso ante a crise do 75, que fixo volver

algúns ao campo. Repercusións negativas para algunhas CCAA pol entrada na U:E

– Sector secundario• Primeiro século: escasa porcentaxe. Primeiro terzo medra ( Primo de

Rivera , obras públicas )• Guerra civil e posguerra. Estancamento• 1960: Medra moito desenvolventismo,( plans franquista)• 1975: diminución: crise industrial, terciarización..

– Sector terciario• Primeiros século: taxas baixas• Guerra civil e posguerra: paréntese• Actualmente: sector maioritario

23. Poboación por sectores económicos

Distribución da poboación: os desequilibrios da distribución• Densidade de poboación: relación entre a poboación dunha zona coa súa

superficie en quilómetros cadrados ( 91,1 hab/Km2. en 2008) D= P S

– Desequilibrios espaciais:– Áreas de alta densidade :Madrid, periferia peninsular, Baleares e Canarias– Areas de baixa densidade: interior peninsular, áreas de montaña

– Factores explicativos dos desequilibrios • I Moderna ( XV-XVI) máis no interior pola prosperidade económica do descubrimento

de América• S. XVIII: inversión, zonas costeiras máis habitadas grazas ao comercio• S. XIX: consolidación do desequilibrio: Madrid por capital; por alto crecemento natural:

Galicia, Andalucia e Murcia; por industria : Asturias País Vasco e Cataluña• S. XX: agudización dos contrastes, sobre todo a partir de 1960• 1975-hoxe mitigación dos contrstes: desindustrialización e o paro pola crise 1975

– Tendencias actuais: primacía servizos, difusión espacial industria, tecnificación agrícola e desenvolvemento endóxeno:

• Consolidación demográfica de Madrid e do Eixe do Val do Ebro e do Mediterráneo• Tamén favorecen procesos de desconcentración demográfica e económica

Andalucía occidental e Eixo atlántico

A poboación en Galicia

• Galicia tiña en 2015 unha poboación de 2.732.347 personas e unha densidade de poboación duns 94 hab/km².

• Ata anos 30: réxime demográfico antigo con fecundidade e mortalidade superior á media nacional.

Natalidade(32-35 ‰) Mortalidade (20 ‰)• Na actualidade a taxa bruta de natalidade foi

descendendo; en 2014 era de 7,2 A taxa de mortalidade descendeu de modo xeral, pero nos últimos anos tivo un certo incremento; en 2014 era de 10,9‰

http://www.lavozdegalicia.es/noticia/galicia/2015/06/22/galicia-registro-2014-peor-saldo-vegetativo-espana-perdio-10299-habitantes/00031434968197025662599.htm

• A emigración, fenómeno inherente ao territorio galego: migracións transoceánicas ata anos 60; e cara a Europa a partir dos 60

• O crecemento real da poboación foi menor que no resto do territorio.

• A estrutura da poboación galega experimenta un forte envellecemento( 22 % da pob + 65), sobre todo en Lugo e Ourense onde non esta asegurado o relevo xeracional. A estrutura por sexos foise equilibrando entre os 20 e 40 anos, aumentando o número de mulleres nos grupos de máis de 70 anos.

• A estrutura socio-laboral segue a ter importancia a poboación activa que traballa no sector primario; é escasa a ocupación no sector industrial; experiméntase un proceso de terciarización da poboación activa ao igual que o resto de España e Europa

• Bibliografía e Webgrafía• Libro de texto para 2º de bacharalato Anaya• http://www.01.ign.es/pobesp/espana_bachillerato.htm• https://xacintariodotcom.wordpress.com• http://noespazoenotempo.webnode.es/• http://www.ine.es/• http://www.ige.eu/• http://sauce.pntic.mec.es/jotero/Emigra1/intro.htm#transoceánica• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/• Imaxes recollidas de Google