A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

50
AURORA RENDO PAMPÍN Logopeda Mestra de Audición e Linguaxe

description

Funcións do profesional de AL, etapas evolutivas da linguaxe, principales trastornos que podemos atopar nesta etapa e suxerencias aos pais-nais

Transcript of A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Page 1: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

A logopedia engloba o estudio prevencioacuten avaliacioacuten diagnoacutestico e tratamento das patoloxiacuteas da linguaxe oral escrita ou xestual Estas patoloxiacuteas poacutedense manifestar como trastornos na voz na fala na comunicacioacuten e nasfuncioacutens orofaciais

A logopeda non soacute ensentildea a falar ben sinoacuten que tameacuten proporciona as persoas que o necesitan un sistema alternativo de comunicacioacuten para que poidan expresarse mediante linguaxe oral escrita xestual ou pictograacutefico

A logopeda interven cando hai problemas

- De voz (disfoniacuteaafoniacutea)

- De adquisicioacuten da linguaxe (retrasodisfasia)

- De expresioacuten verbal de pronunciacioacuten (disartriadislalia

disglosia)

- De lectura ou de escritura (dislexia disgrafiacutea)

- De linguaxe expresivo ou comprensivo (afasias)

- De fluidez na fala (tartamudez)

- De masticacioacuten succioacuten ou deglucioacuten

- De sordera ou deficiencia auditiva

- Derivados da paraacutelisis cerebral que afectan a linguaxe

- De comuicacioacuten en persoas con autismo

- De comunicacioacuten en persoas con Parkinson Alzheimer ou sindrome

de Down

LOGOPEDA MAESTRA DE AL- Especialista que trata problemas - Especialista dedicado a promo-

da linguaxe (tanto na vertiente ver e desenrolar a prevencioacuten

expresiva como comprensiva) de problemas da linguaxe a

da fala da voz e da audicioacuten potenciar as capacidades de

tanto en nenos-as como en adultos comunicacioacuten e resolucioacuten de

problemas especiacuteficos da lin-

- Traballan en hospitales ou cliacutenicas guumlaxe a fala e a comunicacion

puacuteblicas ou privadasen servicios nos nenos-as

sociais atencioacuten temperaacute - Traballan no aacutembito educativo

gabinetes de rehabilitacioacutenhellip (colexios puacuteblicos ou privados)

Eacute o conxunto de actuacioacutens dirixidas aacute poboacioacuten infantil (0 a 6 anos) a familia e ao entorno

Daacute resposta as necesidades dos nenos-as que tentildeen problemas no desenrolo ou que tentildeen risco de padecelo

AMBITO DE ACTUACIOacuteN

Servicios sociais

Sanidade

Educacioacuten

DE 0 A

3 ANOS

0 a 3 MESES

Localiza sons movendo a cabeza

Fai balbuceos e sons guturais

Soriacute en resposta a estiacutemulos

Reconoce visualmente aacute nai

Resposta positivamente emite gorgorintildeos

e riacute cando xogan con eacutel

De 3 a 6 MESES

Emite sons para atraer a atencioacuten do adulto

Fai reduplicacioacutens de sons gu-gu ta-ta

Soriacute e patalea ante persoas conocidas

Reconoce a quen o cuida

De 6 a 9 MESES

Localiza sons procedentes de distintas direccioacutens

Mostra agrado e fai movementos levando o ritmo das cancioacutens

Acaricia a persoas

Chora cando se vai a nai ou ante persoas descontildeecidas

Fai palmas e movementos cas mans

De 9 a 12 MESES

Abraza e besa ao adulto ou a outro neno-a

Resposta cando se lle chama polo seu nome

Diacute as primeiras palabras con significado

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 2: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

A logopedia engloba o estudio prevencioacuten avaliacioacuten diagnoacutestico e tratamento das patoloxiacuteas da linguaxe oral escrita ou xestual Estas patoloxiacuteas poacutedense manifestar como trastornos na voz na fala na comunicacioacuten e nasfuncioacutens orofaciais

A logopeda non soacute ensentildea a falar ben sinoacuten que tameacuten proporciona as persoas que o necesitan un sistema alternativo de comunicacioacuten para que poidan expresarse mediante linguaxe oral escrita xestual ou pictograacutefico

A logopeda interven cando hai problemas

- De voz (disfoniacuteaafoniacutea)

- De adquisicioacuten da linguaxe (retrasodisfasia)

- De expresioacuten verbal de pronunciacioacuten (disartriadislalia

disglosia)

- De lectura ou de escritura (dislexia disgrafiacutea)

- De linguaxe expresivo ou comprensivo (afasias)

- De fluidez na fala (tartamudez)

- De masticacioacuten succioacuten ou deglucioacuten

- De sordera ou deficiencia auditiva

- Derivados da paraacutelisis cerebral que afectan a linguaxe

- De comuicacioacuten en persoas con autismo

- De comunicacioacuten en persoas con Parkinson Alzheimer ou sindrome

de Down

LOGOPEDA MAESTRA DE AL- Especialista que trata problemas - Especialista dedicado a promo-

da linguaxe (tanto na vertiente ver e desenrolar a prevencioacuten

expresiva como comprensiva) de problemas da linguaxe a

da fala da voz e da audicioacuten potenciar as capacidades de

tanto en nenos-as como en adultos comunicacioacuten e resolucioacuten de

problemas especiacuteficos da lin-

- Traballan en hospitales ou cliacutenicas guumlaxe a fala e a comunicacion

puacuteblicas ou privadasen servicios nos nenos-as

sociais atencioacuten temperaacute - Traballan no aacutembito educativo

gabinetes de rehabilitacioacutenhellip (colexios puacuteblicos ou privados)

Eacute o conxunto de actuacioacutens dirixidas aacute poboacioacuten infantil (0 a 6 anos) a familia e ao entorno

Daacute resposta as necesidades dos nenos-as que tentildeen problemas no desenrolo ou que tentildeen risco de padecelo

AMBITO DE ACTUACIOacuteN

Servicios sociais

Sanidade

Educacioacuten

DE 0 A

3 ANOS

0 a 3 MESES

Localiza sons movendo a cabeza

Fai balbuceos e sons guturais

Soriacute en resposta a estiacutemulos

Reconoce visualmente aacute nai

Resposta positivamente emite gorgorintildeos

e riacute cando xogan con eacutel

De 3 a 6 MESES

Emite sons para atraer a atencioacuten do adulto

Fai reduplicacioacutens de sons gu-gu ta-ta

Soriacute e patalea ante persoas conocidas

Reconoce a quen o cuida

De 6 a 9 MESES

Localiza sons procedentes de distintas direccioacutens

Mostra agrado e fai movementos levando o ritmo das cancioacutens

Acaricia a persoas

Chora cando se vai a nai ou ante persoas descontildeecidas

Fai palmas e movementos cas mans

De 9 a 12 MESES

Abraza e besa ao adulto ou a outro neno-a

Resposta cando se lle chama polo seu nome

Diacute as primeiras palabras con significado

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 3: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

A logopeda interven cando hai problemas

- De voz (disfoniacuteaafoniacutea)

- De adquisicioacuten da linguaxe (retrasodisfasia)

- De expresioacuten verbal de pronunciacioacuten (disartriadislalia

disglosia)

- De lectura ou de escritura (dislexia disgrafiacutea)

- De linguaxe expresivo ou comprensivo (afasias)

- De fluidez na fala (tartamudez)

- De masticacioacuten succioacuten ou deglucioacuten

- De sordera ou deficiencia auditiva

- Derivados da paraacutelisis cerebral que afectan a linguaxe

- De comuicacioacuten en persoas con autismo

- De comunicacioacuten en persoas con Parkinson Alzheimer ou sindrome

de Down

LOGOPEDA MAESTRA DE AL- Especialista que trata problemas - Especialista dedicado a promo-

da linguaxe (tanto na vertiente ver e desenrolar a prevencioacuten

expresiva como comprensiva) de problemas da linguaxe a

da fala da voz e da audicioacuten potenciar as capacidades de

tanto en nenos-as como en adultos comunicacioacuten e resolucioacuten de

problemas especiacuteficos da lin-

- Traballan en hospitales ou cliacutenicas guumlaxe a fala e a comunicacion

puacuteblicas ou privadasen servicios nos nenos-as

sociais atencioacuten temperaacute - Traballan no aacutembito educativo

gabinetes de rehabilitacioacutenhellip (colexios puacuteblicos ou privados)

Eacute o conxunto de actuacioacutens dirixidas aacute poboacioacuten infantil (0 a 6 anos) a familia e ao entorno

Daacute resposta as necesidades dos nenos-as que tentildeen problemas no desenrolo ou que tentildeen risco de padecelo

AMBITO DE ACTUACIOacuteN

Servicios sociais

Sanidade

Educacioacuten

DE 0 A

3 ANOS

0 a 3 MESES

Localiza sons movendo a cabeza

Fai balbuceos e sons guturais

Soriacute en resposta a estiacutemulos

Reconoce visualmente aacute nai

Resposta positivamente emite gorgorintildeos

e riacute cando xogan con eacutel

De 3 a 6 MESES

Emite sons para atraer a atencioacuten do adulto

Fai reduplicacioacutens de sons gu-gu ta-ta

Soriacute e patalea ante persoas conocidas

Reconoce a quen o cuida

De 6 a 9 MESES

Localiza sons procedentes de distintas direccioacutens

Mostra agrado e fai movementos levando o ritmo das cancioacutens

Acaricia a persoas

Chora cando se vai a nai ou ante persoas descontildeecidas

Fai palmas e movementos cas mans

De 9 a 12 MESES

Abraza e besa ao adulto ou a outro neno-a

Resposta cando se lle chama polo seu nome

Diacute as primeiras palabras con significado

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 4: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

LOGOPEDA MAESTRA DE AL- Especialista que trata problemas - Especialista dedicado a promo-

da linguaxe (tanto na vertiente ver e desenrolar a prevencioacuten

expresiva como comprensiva) de problemas da linguaxe a

da fala da voz e da audicioacuten potenciar as capacidades de

tanto en nenos-as como en adultos comunicacioacuten e resolucioacuten de

problemas especiacuteficos da lin-

- Traballan en hospitales ou cliacutenicas guumlaxe a fala e a comunicacion

puacuteblicas ou privadasen servicios nos nenos-as

sociais atencioacuten temperaacute - Traballan no aacutembito educativo

gabinetes de rehabilitacioacutenhellip (colexios puacuteblicos ou privados)

Eacute o conxunto de actuacioacutens dirixidas aacute poboacioacuten infantil (0 a 6 anos) a familia e ao entorno

Daacute resposta as necesidades dos nenos-as que tentildeen problemas no desenrolo ou que tentildeen risco de padecelo

AMBITO DE ACTUACIOacuteN

Servicios sociais

Sanidade

Educacioacuten

DE 0 A

3 ANOS

0 a 3 MESES

Localiza sons movendo a cabeza

Fai balbuceos e sons guturais

Soriacute en resposta a estiacutemulos

Reconoce visualmente aacute nai

Resposta positivamente emite gorgorintildeos

e riacute cando xogan con eacutel

De 3 a 6 MESES

Emite sons para atraer a atencioacuten do adulto

Fai reduplicacioacutens de sons gu-gu ta-ta

Soriacute e patalea ante persoas conocidas

Reconoce a quen o cuida

De 6 a 9 MESES

Localiza sons procedentes de distintas direccioacutens

Mostra agrado e fai movementos levando o ritmo das cancioacutens

Acaricia a persoas

Chora cando se vai a nai ou ante persoas descontildeecidas

Fai palmas e movementos cas mans

De 9 a 12 MESES

Abraza e besa ao adulto ou a outro neno-a

Resposta cando se lle chama polo seu nome

Diacute as primeiras palabras con significado

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 5: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Eacute o conxunto de actuacioacutens dirixidas aacute poboacioacuten infantil (0 a 6 anos) a familia e ao entorno

Daacute resposta as necesidades dos nenos-as que tentildeen problemas no desenrolo ou que tentildeen risco de padecelo

AMBITO DE ACTUACIOacuteN

Servicios sociais

Sanidade

Educacioacuten

DE 0 A

3 ANOS

0 a 3 MESES

Localiza sons movendo a cabeza

Fai balbuceos e sons guturais

Soriacute en resposta a estiacutemulos

Reconoce visualmente aacute nai

Resposta positivamente emite gorgorintildeos

e riacute cando xogan con eacutel

De 3 a 6 MESES

Emite sons para atraer a atencioacuten do adulto

Fai reduplicacioacutens de sons gu-gu ta-ta

Soriacute e patalea ante persoas conocidas

Reconoce a quen o cuida

De 6 a 9 MESES

Localiza sons procedentes de distintas direccioacutens

Mostra agrado e fai movementos levando o ritmo das cancioacutens

Acaricia a persoas

Chora cando se vai a nai ou ante persoas descontildeecidas

Fai palmas e movementos cas mans

De 9 a 12 MESES

Abraza e besa ao adulto ou a outro neno-a

Resposta cando se lle chama polo seu nome

Diacute as primeiras palabras con significado

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 6: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

DE 0 A

3 ANOS

0 a 3 MESES

Localiza sons movendo a cabeza

Fai balbuceos e sons guturais

Soriacute en resposta a estiacutemulos

Reconoce visualmente aacute nai

Resposta positivamente emite gorgorintildeos

e riacute cando xogan con eacutel

De 3 a 6 MESES

Emite sons para atraer a atencioacuten do adulto

Fai reduplicacioacutens de sons gu-gu ta-ta

Soriacute e patalea ante persoas conocidas

Reconoce a quen o cuida

De 6 a 9 MESES

Localiza sons procedentes de distintas direccioacutens

Mostra agrado e fai movementos levando o ritmo das cancioacutens

Acaricia a persoas

Chora cando se vai a nai ou ante persoas descontildeecidas

Fai palmas e movementos cas mans

De 9 a 12 MESES

Abraza e besa ao adulto ou a outro neno-a

Resposta cando se lle chama polo seu nome

Diacute as primeiras palabras con significado

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 7: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

0 a 3 MESES

Localiza sons movendo a cabeza

Fai balbuceos e sons guturais

Soriacute en resposta a estiacutemulos

Reconoce visualmente aacute nai

Resposta positivamente emite gorgorintildeos

e riacute cando xogan con eacutel

De 3 a 6 MESES

Emite sons para atraer a atencioacuten do adulto

Fai reduplicacioacutens de sons gu-gu ta-ta

Soriacute e patalea ante persoas conocidas

Reconoce a quen o cuida

De 6 a 9 MESES

Localiza sons procedentes de distintas direccioacutens

Mostra agrado e fai movementos levando o ritmo das cancioacutens

Acaricia a persoas

Chora cando se vai a nai ou ante persoas descontildeecidas

Fai palmas e movementos cas mans

De 9 a 12 MESES

Abraza e besa ao adulto ou a outro neno-a

Resposta cando se lle chama polo seu nome

Diacute as primeiras palabras con significado

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 8: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

De 3 a 6 MESES

Emite sons para atraer a atencioacuten do adulto

Fai reduplicacioacutens de sons gu-gu ta-ta

Soriacute e patalea ante persoas conocidas

Reconoce a quen o cuida

De 6 a 9 MESES

Localiza sons procedentes de distintas direccioacutens

Mostra agrado e fai movementos levando o ritmo das cancioacutens

Acaricia a persoas

Chora cando se vai a nai ou ante persoas descontildeecidas

Fai palmas e movementos cas mans

De 9 a 12 MESES

Abraza e besa ao adulto ou a outro neno-a

Resposta cando se lle chama polo seu nome

Diacute as primeiras palabras con significado

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 9: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

De 6 a 9 MESES

Localiza sons procedentes de distintas direccioacutens

Mostra agrado e fai movementos levando o ritmo das cancioacutens

Acaricia a persoas

Chora cando se vai a nai ou ante persoas descontildeecidas

Fai palmas e movementos cas mans

De 9 a 12 MESES

Abraza e besa ao adulto ou a outro neno-a

Resposta cando se lle chama polo seu nome

Diacute as primeiras palabras con significado

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 10: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

De 9 a 12 MESES

Abraza e besa ao adulto ou a outro neno-a

Resposta cando se lle chama polo seu nome

Diacute as primeiras palabras con significado

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 11: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

De 12 a 18 MESES

Repite sons que fan outros

Obedece ordes simples acompantildeadas de xestos

Combina duacuteas siacutelabas distintas

Identifica entre obxectos o que se lle pide

Guacutestalle mirar contos e imaacutexenes

Atende polo seu nome

Recontildeece a persoas non familiares pero do seu entorno

Recontildeece obxectos de uso habitual

Ainda que proteste momentaacuteneamente acepta a ausencia dos pais-nais

Repite accioacutens que provocan risa nos adultos

Explora e mostra curiosidade por obxectos familiares

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 12: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

De 18 a 24 MESES

Emprega unha ou duacuteas palabras para nomear

obxectos ou persoas

Disfruta ca muacutesica e imita xestos e ritmos

Empeza a entender e a aceptar oacuterdenes verbais

Xunta verbas para facer as primeiras frases (papaacute colo)

Reconoce os espacios do seu entorno

Participa en xogos con outros nenos-as por periodos cortos

Cando se lle pide comparte obxectos con outros nenos-as

Reconoce alguacutens elementos propios das estacioacutens do ano

Participa en actividades que se lle propontildeen

Empeza a reproducir con xoguetes accioacutens da vida real

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 13: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

De 24 a 30 MESES

Fai frases con linguaxe telegraacutefico (mamaacute coche)

Emprega o ldquononrdquo de forma oral

Responde a preguntas do tipo ldquoonde estaacute papaacuterdquoque fai Mariacuteardquo

Conoce conceptos como grande-pequeno

Presta atencioacuten a contos curtos

Canta algunhas cancioacutens e leva o ritmo

Moacutevese con soltura por espacios conocidos

Reconoce en fotografiacuteas aacutes persoas maacuteis cercanas

Xoga xunto a dous ou tres nenos-as da suacutea edade

Diferencia en imaacutexenes entre persoa animal e pranta

Sauacuteda a nenos-as e maiores

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 14: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

De 30 a 36 MESES

E capaz de decir si eacute un neno ou unha nena

Emprega os xerundios os prurais e os artigos

Pode articular correctamento os sons ptkbjmnntildel e as vogais

Pode comunicarse a traveacutes de xestos ou miacutemica

Fala de siacute mesmo en primeira persoa utilizando os pronomes ldquoeurdquo ldquomeurdquo

Utiliza a linguaxe oral para contar o que fai o que quere o que pasa

Mostra preferencia persoal entre iguais

Mostra afecto cara os cativos pequenos e animais domeacutesticos

Identifica lugares de visita frecuentes (casa de familiares garderiacutea parquehellip)

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 15: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

A suacutea linguaxe eacute comprensiva para os adultos ainda que as suacuteasexpresioacutens son todaviacutea inmaduras

E capaz de contar moitas cousas

O seu vocabulario aumenta considerablemante

Combina palabras para formar frases cada vez maacuteis longas

Fai preguntas sobre temas diversos

A suacutea estructura gramatical vai faceacutendose cada vez maacuteis complexa

E capaz de pronunciar con facilidade sons que ata agora lleresultaban imposibles pero ainda non eacute capaz de articular outrosmaacuteis complexos (chf r gd)

Intenta articular sons para os que todaviacutea non ten madurez articulatoria producindo palabras distorsionadas que resultan moigraciosas

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 16: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

FONEacuteTICA

Ten unha boa discriminacioacuten auditiva que lle vai permitir aprender fonemas novos

Fai secuencias foneacuteticas maacuteis complexas poidendo articular palabras maacuteisdifiacuteciles

Produacutecese un aumento da atencioacuten auditiva poidendo facer trabalenguas acertixoshellip

Guacutestanlle so xogos de motricidade bucofacial ca lingua cos beizoshellip

Aparecen novos fonemas como szll r e os grupos consonaacutenticos

SEMAacuteNTICA

Fai descripcioacutens a partir de dibuxos laacuteminas hellip

Conta experiencias con detalles

Guacutestanlle os xogos linguumlisticos creativos como as adivintildeas inventar palabras poesiacuteas cantigas

Pregunta e fala todo

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 17: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Guacutestalle moito falar por teleacutefono

MORFOSINTAXIS

Fai frases longas pero confunde o uso das palabras

As frases son cada vez maacuteis complexas gramaticalmente ainda que non soen levar maacuteis dunha preposicioacuten

Utiliza frases en distintas situacioacutens

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 18: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Os seus enunciados son comprensibles en todos os contextos

A suacutea capacidade expresiva vai en aumento

Poden xuntar 6 ou maacuteis palabras nunha oracioacuten

Xuntan oracioacutens seguindo o fiacuteo conductor dun tema

As oracioacutens soen estar ben estructuradas

Ten motivacioacuten para aprender novas palabras que aparecen en contos oucantigas

Guacutestalle escoitarse a siacute mesmo e aprender poesiacuteas trabalenguas retahiacutelas para decilas en puacuteblico

Nos seus enunciados empezan a aparecer expresioacutens propias dos adultos

Son espontaacuteneos e orixinais

Os oacuterganos articulatorios estaacuten maacuteis desenrolados poidendo pronunciar aqueles fonemas que ata agora non pronunciaba

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 19: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Eacute importante salientar que as caraacutecteristicas das etapas evolutivas descritas anteriormente daacutense na meirandeparte da poboacioacuten infantil (con lixeiras variacioacutens) pero debemos ter en conta que cada neno-a ten o seu propio ritmo evolutivo quena meirande parte das veces ven dictado por factores xeneacuteticos Asiacute moi frecuentemente nenos ou nenas que tardan en andar ou falar posiblemente tameacuten alguacuten dos seus proxenitores tiveron esa caracteriacutestica

Por esto nunca debemos comparar uns nenos con outros pois cada un ten o seu ritmo que haberaacute que ir observando ao longo da etapa infantil

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 20: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

AURORA RENDO PAMPIacuteNLogopeda

Mestra de Audicioacuten e Linguaxe

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 21: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Son nenos-as que recurren excesivamente a linguaxexestual para facerse entender

Usan oracioacutens de 3 palabras ou menos

Omiten verbos preposicioacutens pronomes ou artiacuteculos nos seus enunciados o que fai que a suacutea fala sexa moi pobre limitando asi a comunicacioacuten verbal

Utilizan un repertorio de palabras moi reducido

Non fan preguntas sobre as cousas

Non tentildeen intereacutes por aprender palabras

Non fan frases

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 22: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Non fan correctamente a meirande parte dos sons pertenecentes as letras (fonemas) propios da suacutea edade evolutiva

Ao menos un 80 das suacuteas emisioacutens oraisnon se comprendenresultando a suacutea fala incomprensible para os que o rodean

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 23: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Ten catarros con moita frecuencia mucosidadenasal excesiva e babeo intermitente

Ten frecuentemente tapoacutens nos oiacutedos

Parece que non nos oe Hai que falarlle alto ouque nos mire para que nos entenda

Acheacutegase moito as persoas ou a televisioacuten para oir millor

Tende a aillarse eacute pouco comunicativo

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 24: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

PADAL- Deformacioacutens por uso excesivo do chupete biberoacuten dedo padal oxival

BEIZOS- Beizo sin forza por uso excesivo do chupete malformacioacutens beizo leporinohellip

LINGUA- Frenillo sublingual tamantildeo forma feridashellip

DENTES- Mala implantacioacuten das arcadas dentarias falta de dentes tipo de mordidahellip

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 25: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Atascos bloqueos e repeticioacutens na fala

OBSERVACIOacuteNS

E frecuente que exista certo tartamudeo evolutivo no desenrolo normal na linguaxenesta etapa Esto pasa porque o neno-a ten moitas cousas que decir e as quere contar todas aacute vez e con certo nerviosismo

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 26: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Tenden a berrar e forzar a voz

Sobreesforzo nos muacutesculos do pescozo

Rouqueacuten tose frecuente

Respira ca boca aberta

Con frecuencia queacutedase sin voz

Ten cambios na voz

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 27: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Omisioacuten de palabras

Inversioacuten de letras nas palabras

Unioacutens e separacioacutens indebidas de palabras

Vacilacioacutens na lectura

Antildeade sons ao remate da palabra

Confusioacuten que perdura no tempo das letras que tentildeenforma parecida como por exemplo p-q b-d

OBSERVACIOacuteNS Eacute normal que nun principio alguacutens cativos escriban mal algunhas letras ou palabras ou o fagan en espello

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 28: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Retraso mental

Paraacutelisis cerebral esclerosis

Siacutendromes especiacuteficos Down Willianshellip

Hipoacusia sordera

Trastorno da comunicacioacuten TXD ( trastornos xeralizados do desenrolo siacutendrome autista siacutendrome de Asperger siacutendrome de Rett trastorno desintegrativo da infancia)

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 29: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

E importante detectar canto antes un PROBLEMA DA LINGUAXE

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 30: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

AOS 2 ANOS

Non diacute as primeiras palabras papaacute mamaacute aguahellip

Non entende oacuterdenes sinxelas

AOS 3 ANOS

Fai frases dunha soia palabra

Fai frases de duacuteas palabras ldquomamaacute pelotardquo

Non comprende duacuteas oacuterdenes seguidas

AOS 4 ANOS

Simplifica aacutes palabras omitindo siacutelabas sobre todo as aacutetonas ldquonecardquo por ldquomonecardquo

Cambia a orde sintaacutectica ldquoaba quere nenerdquo

Non repite varias palabras que se lle di

Non distingue palabras que variacutean nun fonema palabala pinovinohellip

Cambia secuencias de fonemas dentro da palabra golbo por globo

Cambia fonemas por outros proacuteximos ldquonunardquo por ldquoluna

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 31: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

AOS 5 ANOS

Si ten as caracteriacutesticas anteriores e ademaacuteis

Sigue construiacutendo frases moi curtas

Ten vocabulario pobre e reducido

Non repite correctamente unha frase

Ten moitas dificultades en repetir o que se lle diacute

Faise entender con poucas palabras que lle sirven para denominar todo

O problema da linguaxe repercute noutras aacutereas

-Ten dificultade en relacionarse cos compantildeeiros

-Ten dificultade nas aprendizaxes

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 32: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

A profesora de Audicioacuten e Linguaxe leva a cabo cada curso na etapa de infantil o PLAN ANUAL DE ATENCIOacuteN

TEMPERAacute E PREVENCIOacuteN DAS DIFICULTADES DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 33: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

FUNCIOacuteN PREVENTIVA

FUNCIOacuteN ESTIMULADORA

FUNCIOacuteN DE ASESORAMENTO

FUNCIOacuteN AVALIADORA DAS

NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS

FUNCIOacuteN PROGRAMADORA

FUNCIOacuteN REHABILITADORA

DA LINGUAXE

FUNCIOacuteN COORDINADORA

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 34: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Sepa ldquoperder o tempordquoe non espere que o seufillo-a fale perfectamente dende o principio

Acepte con alegriacutea os intentos de millora de articulacioacuten que faga o seu fillo-a

O seu fillo-a debe ser atendido con palabras de afecto

Si o seu fillo-a persiste en decir unha palabra incorrecta non o atosigue pero repitalle ben a palabra sin obligalo a que a diga correctamente Debemos de darlles patroacutens correctos de fala

Non dar a entender ao neno-a que nos fai gracia o seu xeito de falar

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 35: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

As cousas deben ser denominadas correctamente non fale con linguaxe infantilizado

Non lle esixa un esforzo que non poida realizar O seu fillo-a non debe ter sentimentos de impotencia pois se pode negar a falar

Os cativos aprenden a linguaxe vendo cousas tocando cousas oindo como se chaman Non o deixe soio Tentildea con eacutel diaacutelogos e faacutegallepreguntas

Non empregue vocabulario complicado nin intente ter conversacioacutens superiores a suacutea capacidad

Para ter unha boa respiracioacuten poacutedense facerxogos como concursos de aguantar sin respirar soplar pitos matasuegras pompas inflar globos facer gaacutergaras beber por pajitashellip

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 36: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

O seu fillo-a ten que facer frases crear linguaxe Hai que facer que se esforce pero sin dirixirlle en exceso faceacutendolle preguntas que tentildea que contestar algo maacuteis que ldquosirdquoou ldquononrdquo

Enriquecerase o seu vocabulario con libros de imaacutexenes contos cancioacutens infantiles que daraacuten a suacutea linguaxe expresividade e entonacioacuten

Exercitaremos os movementos de lingua e boca a traveacutes de xogos rdquo imos limpar a casintildea de dona linguardquo

Debe daacuterselle os cativos unha alimentacioacuten que conleve unha masticacioacuten e deglucioacuten adecuadas (masticar carne pan fruta chiclehellip)

Xogar a identificar voces e sonidos Esoitarmuacutesicas relaxantes

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 37: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

OS PAIS E NAIS NON SON LOGOPEDAS

PERO

SIacute FACILITADORES DO DESENROLO DA LINGUAXE NO AMBIENTE NATURAL DO NENO-A

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 38: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Falarlles lentamente con entonacioacuten normal e pronunciacioacuten clara

Falar con claridade articulando ben Non repetir as palabras mal pronunciadas ainda que sexan graciosas

Utilizar vocabulario apropiado con frases sinxelas e curtas

Respostar as preguntas do neno-a con precisioacuten

Falarlle de cousas que lle interesen

Xogar con eles para favorecer o diaacutelogo

Utilizar a ldquocorreccioacuten indirectardquo Cando nos toque o turno de responder diremos o que eacutel dixo de forma correcta ex ldquotero comer ocoaterdquo noacutes diremoslle rdquo ah siacute quieres comer chocolaterdquo

Deixar que o neno-a conte o que pensa ou o que fixoevitando excesivas preguntas e animaacutendoo a falar en situacioacutens relaxadas

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 39: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Non facer excesivas preguntas esixencias de falarou interrupcioacutens Estas producen cortes nacomunicacioacuten tendo que comenzar as suacuteasemisioacutens o que constitue unha dificultade maacuteis

Respectar as quendas conversacionales nafamilia

Non adiantarse e non acabar as oracioacutens que llecosta decir

En situacioacutens de xogo non debemos de centrarnos en que o neno-a fale constantemente As nosasemisioacutens deben ser comentarios en alto das nosasaccioacutens e das que fai o cativo Asiacute conqueriremosque haxa unha comunicacioacuten verbal sin que se sinta obrigado a falar disminuindo asiacute o nivel de esixencia

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 40: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Darlle importancia ao que diacute Que sepa que sempre vai ser escoitado

Eliminar todo intento de que fale correctamente

Non pedirlle que conte algo diante doutraspersoas si eacutel-ela non quere

Evitar calquer comentario ou xesto que demostreque o neno-a fala mal Deacutebese adoptar unhaexpresioacuten neutra como si falara ben

Non mostrarse impaciente ou desconcertado ante a suacutea fala

Non castigalo ou chamarlle a atencioacuten pola suacuteafala

Verbalizar as cousas que se van facendo

Lerlle dende pequentildeo contos para incrementar o seu vocabulario e aficionalo aacute lectura

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 41: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

Nomear sempre as cousas ca palabra exacta

Para exercitar a masticacioacuten deberaacute ter unha dieta soacutelida

Evitar haacutebitos de succioacuten chupete biberoacuten chupar el dedo

Revisar a denticioacuten no dentista

Ensentildearlle a sonarse e si respira pola boca ouronca levalo a un otorrino para descartar vexetacioacutens

Levar o tratamento das otitis ata o final e si son frecuentes facerlle un estudio de audicioacuten

Non estar maacuteis de 15 ou 20 minutos ca mesmaactividade pois podriacutea provocar cansancio

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 42: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

httpineverycreanetcomunidadinever

ycrearecurso12-cuentos-para-trabajar-

la-educacion-emocional-elb9f5ecb8-

86fd-49b6-8c15-9e918258f473

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 43: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

httpcuentosparadormircom

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 44: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

httpwwwkalandrakacomgancnovid

adesbooks_list5Bbooks_list_books_list

5D5Bpage5D=2ampno_cache=1

httpwwweditorialsusaetacomresulta

dosphpeditorial=susaeta-

gallegoampcat_id=9001

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 45: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL

httpwwwsymbaloocomhomemixat

encionymemoria

Page 46: A LINGUAXE EN EDUCACIÓN INFANTIL