PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA AUDICIÓN E LINGUAXE

PROGRAMACIÓN

DIDÁCTICA

AUDICIÓN E LINGUAXE CURSO 2020-21

CEIP PLURILINGÜE

A MAGDALENA

PROGRAMACIÓN AUDICIÓN E LINGUAXE (CURSO 2020-2021)

Neste caso, no presente curso seremos unha mestra e un mestre os encargados

da intervención nesta medida de atención á diversidade. Para organizar as intervencións

e debido a casuística organizativa do centro, que se divide en dous edificios, un de nós

será o encargado de intervir co alumnado dos cursos inferiores (dende Educación

Infantil ata 3º de Educación Primaria) e o outro, dos superiores ( dende 4º de Educación

Primaria ata 6º).

A nosa actuación, regulada no Decreto 374/1996 do 17 de outubro, polo que se

aproba o regulamento orgánico das escolas de educación infantil e dos colexios de

educación primaria, recolle as seguintes funcións:

- Coordinar, en colaboración coa xefa de estudos, as cuestións relacionadas coa

educación e a estancia nos centros de alumnos con algún tipo de minusvalidez

física, psíquica ou sensorial.

- Colaborar coa comisión de coordinación pedagóxica na elaboración do plan de

actuación respecto ó alumnado con n.e.e.

- Orientar ó profesorado que imparta docencia ós alumnos con necesidades

educativas especiais, así como a eles mesmos e ós pais sobre cuestións de

interese para o seu desenvolvemento.

- Colaborar coa profesora titora e co resto de profesorado na elaboración das

adaptacións curriculares e no seguimento e avaliación das mesmas.

- Aquelas outras funcións que se lle puidesen asignar no ámbito de apoio ó

alumnado con necesidades educativas especiais.

Tamén na Orde 24 de xullo de 1998, pola que se establece a organización e

funcionamento da orientación educativa e profesional na Comunidade Autónoma de

Galicia regulada polo Decreto 120/1998, establécense as funcións do mestre de

Audición e Linguaxe. Estas son:

a) Asistir ás reunións da Comisión de Coordinación Pedagóxica.

b) Participar na avaliación inicial do alumando que acceda á educación secundaria

obrigatoria e, cando cumpra, naquelas sesións de avaliación que afecten a

alumnado con necesidades educativas especiais.

c) Colaborar na elaboración, seguimento e avaliación das adaptacións curriculares

individuais, así como medidas de reforzo, se é o caso, e daqueloutras dirixidas á

atención á diversidade do alumnado.

d) Prestarlle atención docente directa ó alumnado con necesidades educativas

especiais que así o requira, atención que, en xeral, se prestará no grupo no que

está integrado.

e) Aqueloutras funcións que a Administración educativa lles poida asignar referidas

á orientación.

A nosa actuación co alumnado con necesidades específicas de apoio educativo

(definido no Decreto 229/2011,polo que se regula a atención á diversidade en Galicia)

centrarase especialmente en intervir nas dificultades ou alteracións na comunicación,

linguaxe e fala. Elaboraremos programas de intervención e realizaremos o seguimento

do ANEAE derivado polo Departamento de Orientación. A nivel de centro,

coordinarémonos coas titoras e outras especialistas que impartan docencia ó ANEAE,

obxecto da nosa intervención. Tamén estaremos en contacto coa comisión de

coordinación pedagóxica e co equipo de ciclo para colaborar na realización de plans de

actuación. Dentro do Departamento de Orientación, colaboramos e orientamos nos

aspectos referentes ó noso ámbito de actuación. En relación ó contexto, estaremos en

contacto coas familias para informalas das necesidades educativas das súas fillas/os, dos

avances e das posibles incidencias no proceso de ensinanza-aprendizaxe. Tamén

estableceremos vínculos con outras asociacións, Concello, e outros profesionais

externos ó centro que atendan ó mesmo alumnado ca nós, sempre seguindo as

directrices do Protocolo de Protección de Datos.

ALUMNADO

Neste ano académico, recibirán apoio de audición e linguaxe :

• 1 alumna con neae asociadas a Dificultades Motoras na fala.

• 2 alumna con neae asociadas a Retraso Madurativo e alteracións da fala e

linguaxe.

• 1 alumno con neae asociadas a Síndrome Xfráxil e Hipoacusia.

• 2 alumnas con neae asociadas a Alteracións da Fala (Dislalia e Taquilalia).

• 5 alumnos con neae asociadas a Retraso da Linguaxe.

• 1 alumno con neae asociadas a Ateracións da fala e Dificultades en

Lectoescritura.

• 1 alumno con neae asociadas a alteracións da fala (Disfemia).

• 1 alumno con neae asociadas a TEL.

• 1 alumna con neae asociadas a alteracións da comunicacion (pendente informe

Saúde Mental).

PROGRAMACIÓN

Os obxectivos estarán expostos nos programas de intervención individuais, que,

en función das necesidades do alumnado variarán. Dun xeito xeral, serán os seguintes:

Alteracións da fala e linguaxe:

- Obxectivo xeral: mellorar a competencia lingüística do alumnado.

- Obxectivos específicos:

o Mellorar os procesos cognitivos básicos.

o Estimular a discriminación auditiva.

o Potenciar a capacidade de respiración e sopro.

o Favorecer a motilidade bucofacial.

o Acadar a correcta articulación dos fonemas con problemas.

o Mellorar a intención comunicativa.

o Normalizar a conduta.

o Establecer ambientes estruturados para facilitar a comprensión de

distintas situacións.

o Participar en situacións de interacción con adultos e con iguais, a través

de xogos.

o Comprender a polisemia lingüística, as frases feitas, as bromas, os

dobres sentidos e os absurdos.

o Aumentar a capacidade de atribuír estados mentais (inferencias) a

outras persoas.

o Aumentar o vocabulario tanto comprensivo coma expresivo.

o Ampliar a lonxitude das estruturas sintácticas.

o Xeneralizar os progresos a outros contextos mais funcionais.

- Actividades tipo:

o Discriminación de diferentes sons do entorno, fonemas, sílabas e

palabras.

o Imitar xestos faciais, emocións, praxias linguais, labiais, etc..

o Realizar a posición tipo dos fonemas problema, repetir sons

onomatopeiais, fonemas, sílabas, palabras, etc..

o Observar situacións sociais e facer preguntas para conseguir a súa

compresión.

o Repetir frases, facer expansións verbais mediante preguntas, secuenciar

historias, etc..

Alteracións en lectoescritura:

- Obxectivo xeral: mellorar a competencia lingüística do alumnado.

- Obxectivos específicos:

o Favorecer os prerrequisitos cognitivos básicos.

o Afianzar o proceso lectoescritor.

o Aumentar o vocabulario comprensivo-expresivo.

o Mellorar a comprensión oral e lectora.

o Xeneralizar os progresos a outros contextos mais funcionais.

- Actividades tipo:

o Conversa espontánea, xogo simbólico, etc...

o Atopar detalles nunha lámina con debuxos, detectar erros en debuxos

similares, memorizar sons, secuencias rítmicas ou palabras.

o Recordar o que fixo ou comeu o día anterior, describir actividades

realizadas, etc..

o Lectura de frases e contos breves, respostas a cuestións acerca da

lectura.

o Expresión escrita dirixida e espontánea.

o Exercicios de asociación e lóxica.

RECURSOS

- Materiais: materiais de elaboración propia, materiais comercializados e

recursos dixitais. Este curso unha alumna conta con unha tableta

proporcionada polo EOE para traballo individual.

- Persoais: mestra e mestre de Audición e Linguaxe, mestras de Pedagoxía

Terapéutica, Xefa do Departamento de Orientación, titoras, Xefa de Estudios,

familias e compañeiras ou compañeiros.

- Organizativos: intervencións coma mestres de Audición e Linguaxe, reunións co

Departamento de Orientación, reunións coa Comisión de Coordinación

Pedagóxica, reunións co Equipo Docente e familias.

- Espaciais: aula de Audición e Linguaxe e corredor.

METODOLOXÍA

Buscaremos sempre levar a cabo unha metodoloxía o máis lúdica posible, partido

dos intereses do alumnado e que estea graduada en dificultade, tal e coma explican

autores coma Bruner ou Vigotsky. Utilizaremos sempre o reforzo positivo.

As tecnoloxías da información e comunicación serán tamén utilizadas na nosa

intervención: traballaremos en momentos no ordenador que temos en clase. Así,

ademais da competencia comunicativo-lingüística (a cal promovemos principalmente

dende as nosas intervencións), traballaremos a competencia dixital.

AVALIACIÓN

Nun primeiro momento realizaremos unha avaliación inicial, mediante unha sesión-

entrevista, con resultados que nos facilitarán unha idea obxectiva das necesidades do

noso alumnado, as súas motivacións e intereses.

Ó mesmo tempo que intervimos, levaremos a cabo unha avaliación continua,

observando os posibles erros ou aspectos positivos para poder, desta maneira, variar

adaptar a intervención ás dificultades que presente o alumnado.

Por último, faremos unha avaliación final ou sumativa, mediante actividades, similares

as empregadas na nosa intervención, para determinar en que grao se acadaron os

obxectivos plantexados inicialmente.

Adaptación á situación polo SARS-Covid19

Durante o presente curso formarei parte do Equipo Covid do centro levando a cabo as

funcións que nel se me encomenden para organizar e coordinar a atención ao alumnado

con sintomatoloxía detectada durante o período lectivo.

Por esta causa, as sesións de audición e linguaxe levaranse a cabo nun espazo adaptado

no corredor, xa que a aula de AL é moi pequena e pouco ventilada. Contaremos con

unha mampara, proporcionada pola dirección do centro, para aqueles momentos nos

que teñamos que prescindir da mascarilla nos exercicios logopédicos.

Será imprescindible a desinfección de mans tanto no comezo como ao rematar as

sesións. O material empregado polo alumnado será desinfectado e posto en corentena

24h. As sesións veranse reducidas en 5 minutos para levar a cabo a limpeza dos materiais

e do espazo empregado.

As comunicación e titorías coas familias levaranse a cabo de forma telemática ou

telefónica, así como as coordinacións cos especialistas externos que interveñan co

alumnado.

Terase en conta nos Programas de intervención individuais, na medida que sexa posible,

o ensino telemático que poda derivar da gravidade da situación pola pandemia.

En As Pontes, a 22 de setembro de 2020.

CEIP PLURILINGÜE A MAGDALENA AS PONTES (15320) - A CORUÑA

TFNO: 881 – 930036 Correo E.: [email protected]

Páx.web: http://www.edu.xunta.gal/centros/ceipmagdalena/

Diego Cebreiro Fernández 1

CEIP Plurilingüe A Magdalena (2020-2021)

PROGRAMACIÓN ANUAL

AUDICIÓN E LINGUAXE

(CURSO 2020-2021)

mailto:[email protected]






ÍNDICE:

1. INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN.............................3

2. NECESIDADES........................................................................5

3. OBXECTIVOS..........................................................................6

4. TEMPORALIZACIÓN...............................................................9

5. METODOLOXÍA.....................................................................10

6. RECURSOS...........................................................................11

7. AVALIACIÓN.........................................................................12







1. INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN

A programación que presento como mestre especialista en Audición e

Linguaxe para o actual curso, é un documento anual organizativo co fin de

ofrecer unha resposta educativa o máis axeitada posible ao alumnado con NEAE

(Necesidades Específicas de Apoio Educativo). Cabe sinalar que no artigo 71 da

LOE (Lei Orgánica 2/2006, do 3 de maio, de Educación) acuñábase este termo

definíndoo como aquel alumnado que require atención educativa diferente á

ordinaria por presentar NEE (necesidades educativas especiais), por dificultades

de aprendizaxe, por altas capacidades intelectuais, por incorporación tardía ao

sistema educativo ou por condicións persoais ou de historia escolar. Hoxe por

hoxe, a LOMCE (Lei Orgánica 8/2013, do 9 de decembro, para a Mellora da

Calidade Educativa) inclúe tamén de forma diferenciada neste concepto ao

alumnado con TDAH. A resposta educativa a este alumnado realizarase por

medio de intervencións e medidas educativas que parten dos principios de

normalización, inclusión e non discriminación, dentro da igualdade de dereitos e

oportunidades.

No actual curso contémplase unha nova realidade educativa que ten como

eixo o Protocolo de Adaptación ao Contexto da COVID 19 nos centros de

ensino non universitario de Galicia cuxo obxectivo é protexer e previr no máximo

posible o risco de contaxio.

A presente programación ten en conta as medidas educativas que se

deben adoptar no curso académico 2020/2021 seguindo as instrucións do 30







de xullo de 2020, da Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional

e Innovación Educativa.

Sendo a principal función do especialista en Audición e Linguaxe a de

estimular, previr e/ou rehabilitar calquera dificultade a nivel comunicativo-

lingüístico, a continuación, expoño cal será o meu papel como devandito

especialista no CEIP Plurilingüe A Magdalena, establecendo como eixo

transversal a coordinación co resto de profesionais que forman parte do

Departamento de Orientación, titores/as, familias e axentes externos.

O paso previo a determinar os obxectivos para este curso escolar é o de

a aplicación dunha avaliación inicial que nos permita coñecer a situación actual

do alumnado, as súas características e as súas necesidades e levar a cabo a

posterior toma de decisións.

Aplicada dita avaliación e tendo en conta os informes de cursos pasados,

determínase que alumnado asistirá á aula de Audición e Linguaxe.







2. NECESIDADES

Agrupación do alumnado con NEAE segundo a etapa educativa na que

se atopan escolarizados, destacamos os seguintes casos de necesidades que

recibirán apoio pola miña parte como especialista de Audición e Linguaxe:

Nome Curso Nº Sesións R.E. ACS Promoción NEAE

U.A.B. 4º A 2 NEE asociadas ao

Trastorno do espectro autista (TEA)

Alta capacidade intelectual.

L.P.F. 5ºA 3 X Repetición

3ºEP

Dificultade de

aprendizaxe

K.B.B. 5ºA 3 Dificultade de

aprendizaxe

Z.A.B. 5ºA 2 Repetición

3ºEP Alteración da linguaxe

A.F.R. 5ºA 4 X Repetición

4ºEP TXD

I.C.L. 5ºB 4 X

TEA

I.R.S. 5ºB 2 Dificultade de

aprendizaxe. TDAH

combinado

É preciso sinalar que todos estes datos teñen carácter flexible debido a que hai

alumnado pendente de valoración e en proceso de observación.







3. OBXECTIVOS

Unha vez determinadas as necesidades, procedemos a especificar cales

serían os obxectivos que se pretenden acadar o longo do curso escolar.

Dependendo do carácter dos mesmos destacamos os mencionados a

continuación:

● Obxectivos xerais:

- Dar unha resposta educativa axeitada as necesidades do alumnado.

- Lograr o desenvolvemento normalizado do proceso de comunicación.

- Garantir a inclusión do alumnado.

- Proporcionar pautas de orientación aos titores/as e familia do alumnado.

- Establecer unha coordinación con todos os profesionais que traballan co

neno/a, tanto internos como externos ao centro.

- Elaborar material didáctico para levar a cabo a intervención co alumnado.

- Garantir un ambiente de traballo tranquilo e relaxado.

- Apoiar dentro da aula ordinaria sempre que se considere necesario.

● Obxectivos específicos:

▪ Alteracións da fala.

- Mellorar a capacidade de discriminación auditiva de sons e fonemas.

- Potenciar a capacidade de respiración e sopro.

- Favorecer a mobilidade da zona orofacial.

- Lograr unha adecuada articulación de todos os fonemas do idioma.







- Lograr unha adecuada articulación da combinación dos diferentes

fonemas.

- Xeneralizar as aprendizaxes a contextos espontáneos e funcionais.

- Lograr a relaxación dos músculos que interveñen na articulación da fala e

na respiración.

▪ Alteracións da linguaxe.

- Garantir a adquisición das capacidades favorecedoras do

desenvolvemento da linguaxe (prerrequisitos previos), tales como:

atención, memoria, imitación, percepción, razoamento lóxico…

- Evitar patróns de articulación incorrectos.

- Traballar o emprego adecuado dos diferentes elementos morfosintácticos

da linguaxe.

- Aumentar progresivamente o vocabulario propio da súa idade a nivel

expresivo e comprensivo.

- Promover o emprego das funcións da linguaxe adecuadas ao seu nivel de

desenvolvemento.

- Potenciar a intencionalidade comunicativa.

- Promover e mellorar as interaccións comunicativas cos seus iguais e cos

maiores.

- Favorecer a adquisición e/ou afianzamento dun adecuado proceso

lectoescritor.







▪ Área morfosintáctica.

- Favorecer a conciencia sintáctica

- Desenvolver o uso correcto dos diferentes elementos morfosintácticos da

linguaxe.

- Establecer e afianzar o esquema oral simple.

- Desenvolver o uso de oracións compostas.

▪ Área semántica.

- Aumentar progresivamente o vocabulario, tanto a nivel expresivo como

comprensivo.

- Comprender as relacións semánticas entre as palabras.

- Ampliar os campos semánticos propios da súa idade.

- Favorecer a capacidade para establecer asociación, comparacións,

clasificacións, categorizacións e definicións sociais.

▪ Área pragmática.

- Desenvolver as función comunicativas orais axeitadas ao seu nivel de

desenvolvemento.

- Promover e mellorar a capacidade de participar en conversacións,

respeitando as normas do intercambio comunicativo.

- Desenvolver a capacidade de participar a nivel oral en actividades da vida

cotiá.

- Potenciar a intencionalidade comunicativa do alumnado.







▪ Área semántica.

- Aumentar progresivamente o vocabulario, tanto a nivel expresivo como

comprensivo.

▪ Comunicación non verbal.

- Crear no alumno/a a necesidade de comunicarse e potenciar tanto a

iniciativa como a capacidade comunicativa.

- Favorecer a linguaxe non verbal a través do propio corpo.

- Implantar, cando sexa necesario, un SAAC que permita comunicarse coa

súa contorna máis próxima.

4. TEMPORALIZACIÓN

A temporalización dos apoios responden a un carácter totalmente flexible

e modificable atendendo sempre as necesidades e aos avances experimentados

polo alumnado.

Os contidos secuenciaranse por cursos e trimestres, de forma flexible e

adaptada á realidade do contexto e á avaliación inicial do alumnado.

Cabe sinalar que o centro conta con dous especialistas de Audición e

Linguaxe, polo que establecemos unha repartición do alumnado tendo en conta

por unha banda a continuidade do traballo do curso académico previo así como

a localización das respectivas aulas para minimizar no máximo posible, os

diferentes desprazamentos e contactos cos diferentes grupos.







A atención ao alumnado con necesidades específicas de apoio educativo

será seguindo os criterios de prioridade recollidos na programación do

departamento.

En canto aos espazos, nun principio, a totalidade das sesións levaranse

a cabo dentro da aula específica de Audición e Linguaxe debido ao carácter

específico das actividades a realizar e contando coa autorización previa da

familia naqueles casos nos que o alumnado non presente unha ACS. Devandita

aula seguirá os procesos de ventilación, distanciamento e limpeza, así como as

diferentes medidas específicas establecidas no Plan de Adaptación á

Situación COVID 19 elaborado polo Equipo Diretivo para o actual curso.

5. METODOLOXÍA

Os principios metodolóxicos nos que baseamos a nosa intervención

son aqueles que garanten o desenvolvemento do noso alumnado e que presten

especial atención á diversidade. Para iso, contaremos cunha metodoloxía

centrada: na detección e atención temperá de dificultades, na aprendizaxe

significativa que permita establecer vínculos entre os coñecementos previos e

os novos, nos centros de interese do alumnado, na aprendizaxe por

descubrimento, na aprendizaxe individualizada que garanta o axuste perfecto

das intervencións ás características e necesidades do alumnado, unha

aprendizaxe autónoma, unha aprendizaxe lúdica, motivadora e gradual

aumentando o nivel de complexidade de maneira progresiva e unha

aprendizaxe emocional que permita o coñecemento das diferentes emocións e

a aprendizaxe de cómo canalizar cada unha delas.







Pero para levar a cabo este tipo de metodoloxía será fundamental unha

coordinación interna con todos os profesionais que interveñen cos nenos/as,

unha coordinación externa cos axentes implicados no desenvolvemento do

alumnado e unha coordinación coas familias.

6. RECURSOS

Entre os recursos materiais que empregaremos ao longo do curso

escolar destacamos todos aqueles propios da aula de Audición e Linguaxe e

específicos para traballar cada unha das alteracións, destacando a maiores o

emprego das novas tecnoloxías mediante o ordenador e tablet e un robot como

elemento dinamizador e motivador así como a propia introdución á robótica.

En canto as espazos, a pesar de que maioritariamente se emprega a aula

específica de Audición e Linguaxe, sacarase proveito de outros espazos do

centro como: patios, aula de informática, biblioteca, entradas, etc. Todos estes

espazos serán empregados cumprindo as normas establecidas para o uso dos

mesmos.

En relación aos recursos persoais destacamos que o Departamento de

Orientación do centro conta con dous especialistas en Audición e Linguaxe e tres

especialista en Pedagoxía Terapéutica.

Neste apartado metodolóxico é preciso facer mención ao posible suposto

dun ensino non presencia. De aplicarse esta medida extraordinaria tendo en

conta a situación actual, actuaremos segundo o establecido no Plan de

Continxencia do CEIPP A Magdalena onde se establecen as medidas que se







adpotarán no caso da suspensión da actividade lectiva presencial, sempre en

conformidade coas instrucións da autoridade sanitaria.

7. AVALIACIÓN

De maneira xeral, a avaliación responderá a tres momentos clave

diferenciando así entre unha avaliación inicial, xa mencionada, que nos permita

determinar o punto de partida do alumnado, unha avaliación formativa que

persegue consolidar éxitos, xestionar erros e regular todo o proceso de ensino-

aprendizaxe e, finalmente, unha avaliación sumativa que nos indica ata que

punto se acadaron os obxectivos propostos e que nos servirá como

retroalimnetación para futuras intervencións.

En canto aos instrumentos que empregaremos ao longo do curso para

levar a cabo dito proceso destacamos a observación directa, diarios, gravacións,

cuestionarios, entrevistas, rúbricas e os seus correspondentes indicadores de

logro.


PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA AUDICIÓN E LINGUAXE

Documents

Transcript of PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA AUDICIÓN E LINGUAXE