75. zenbakia (2008ko iraila)

24
a rtzape 75. zenbakia - 2008ko iraila ] KETAREN DENBORALDI BERRIA TXAKOLINAREN UZTA BILKETA] GETARIARRON TOPAGUNEA EMAKUMEZKOAK KONTXAN Bela Eskola kolokan Kostabela

description

 

Transcript of 75. zenbakia (2008ko iraila)

Page 1: 75. zenbakia (2008ko iraila)

aarrttzzaappee75. zenbakia - 2008ko iraila

] KETAREN DENBORALDI BERRIA

TXAKOLINAREN UZTA BILKETA]

GE

TAR

IAR

RO

NT

OP

AG

UN

EA

EMAKUMEZKOAK KONTXAN

Bela Eskola kolokanKostabela

Page 2: 75. zenbakia (2008ko iraila)
Page 3: 75. zenbakia (2008ko iraila)

]]5/Inkesta:

Eguraldiaren gorabeherak

]]6-7/Getarian zer berri?

Txakolinaren uzta bilketaKETAren denboraldi berria

]]8-9/Elkarrizketa: Salbador Manterola

]]10-11/Elkarrizketa: Aitor Emazabel

]]12 -13/Argazkien Txokoa: Kultur Aniztasunaren Astea

]]14-15/Elkarrizketa: Zumaia-Getariako arraunlariak

]]20/Historiaren katebegiak:

Erromatar ohiturak Getarian]]19/Petrilaren harritarteetik

]]23/Akordatzen: Frontoia

artzape75. zenbakia

2008ko iraila

“Udazken koloretan...””

[argitaratzailea] Gure Txeru Elkartea [koordinazioa] Amaia Iribar eta Maider Ostolaza [lan taldea] Izaskun Larrañaga, Monika Uzkiza, Ane Azkue, Jon Illarramendi, Josune Urresti,Kepa Iribar, Imanol Iribar, Zigor Saizar, Amets Etxabe, Irantzu Ezenarro, Aitor Irigoien, Beñat Gereka,

Mikel Mugika [kolaboratzaileak] Xabier Alberdi eta Suso Perez [maketazio berria] Vicente Dávila [argaz-kiak] Artzape [publizitatea] Artzape

[inprimaketa] Gertu[tirada] 1.200 ale [lege gordailua] SS-504/01 [ISSN] 1578-469X

Getariako Udalak, Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako aldizkaria

artzapeEskualtxeta kulturguneaKrixketaneko Iturrigaina

Tel.: 943 00 05 [email protected]

2008ko iraila artzape-3

Gure Txeru Elkartea

Page 4: 75. zenbakia (2008ko iraila)

guna joan eta eguna etorri,jai etaaste,”pelikula” berdina ikusten dugugure kaleetan.Eguna argituorduko,herri-langileak buru belarri has-ten dira kaleak garbitzen:Pipa azalaknon-nahi,”txutxeria”poltsak lurreandantzan,paperak paretetan itsatsita,txa-kur kakak galtzada erdian…Dena ondotxukundu ondoren, herri-langileak bestezereginetan ahalegintzen dira eguerdikoordubiak ingururarte.Baina ze gertatzen da ondoren?Sinestezina badirudi ere, berriro pipaazalak,”txutxe”poltsak,paretetan pape-rak,txakur kakak…,hor azaltzen dirabata bestearen atzetik gure kaleak zikin-tzen.Guztion artean gure herria txukun etagarbi matentzeko ahalegina guztion betebeharra dela iruditzen zait eta ez herri-langileena bakarrik.Aurrerantzean horrela izango delakoanagur bat herritar guztioi.

Gaizka Ezenarro Uzin

gutunak]

Zure gutuna Artzapen argitaratzea nahibaduzu, Txeruko postontzian utzi, Eskualtxetaraekarri edo [email protected] helbiderabidali zure izen-abizenekin. Gutunak gehienez200 hitz izan beharko ditu eta luzeagoak direnakmozteko eskubidea izango du Artzapek. Ez dugutestu iraingarririk onartuko eta Artzapek ez dubere gain hartuko argitaratzen diren iritziengaineko erantzukizunik.

EGETARIA TXUKUN ETA GARBI

Zorte on Azpeitian!

Azkeneko hiruzpalau urtetanArtzape aldizkarian tartekakolaboratu duen Aitor Emaza-bel Azpeitira joan zaigu apaizlanak egitera. Artzapeko lan tal-deak eskerrak eman nahi diz-kiogu eta… zorte on azpeitia-rrekin!

Artzape

Page 5: 75. zenbakia (2008ko iraila)

Konpartsa mistoa?

inkesta Aitor Irigoien, Beñat Gereka eta Mikel Mugika ]]

2008ko iraila artzape-5

Etengabe entzuten ditugu aldaketa kli-matikoaren inguruko berriak eta oharrak.Eguraldia bera ere gero eta arraroagoaeta aldakorragoa dagoela aipatzen duteaskok. Zer iritzi duzu honen inguruan?Irudikatzen diguten bezain larria ote daegoera? Neurri eraginkorrak hartzen ari direla iruditzen al zaizu?

Arazoa egon badago, eta nik gehienbat eguraldiaren gaiare-kin nabaritzen dut. Garai batean, urtaroak ongi baino hobetodesberdintzen ziren: udaberria udaberria zen, negua negu,…Orain berriz, eguraldi aldaketa asko eta handiekin egitendugu topo. Ez da garai haietako eguraldia bezala. Egun,urtaroak ez dira bereizten, eguraldi aldakorra eta aurreikus-ten zaila dena egiten baitu.

Esperanza Kerejeta

Nire ustez arazoak badu bere larritasuna. Izan ere, eguraldiaadibidez gero eta arraroago dagoela iruditzen zait: udangero eta tenperatura baxuagoak egiten ditu, eta negua etaudazkena aldiz gero eta beroagoak dira. Kotxeak ere gero etagehiago erabiltzen ditugu, eta gero eta kotxe gehiago daudezirkulazioan, eta horrek ere arazoa larriagotu egiten du. Nikuste honen aurrean ez dela neurri eraginkorrik hartzen; askohitz egiten dela baina gero berdin-berdin kutsatzen dugulairuditzen zait.Iosu Aranguren

Oso gai serioa dela iruditzen zait, eta ondorioz normala datelebista eta komunikabideetan hainbesteko oihartzuna iza-tea. Egun, gero eta teknologia garatuagoa daukagu eskura etadenok a la ultima nahi dugu egon gai hauetan. Horrek guz-tiak energia kontsumoa eta kutsadura areagotzen ditu, arazohandia sortuz. Neurriak hartzen hastekotan, enpresa handi-tan hasi beharko litzateke, halako guneak baitira kutsaduramaila handiena dutenak, gehien eragiten dutenak. Gureartean ez dut neurri askorik ikusten, egia esan. Ordu aldake-tarekin adibidez, energia aurrezten dela esan ohi da, etahonek ere zerbaitetarako balioko duela iruditzen zait. Kotxeberriak ere, gero eta kontsumo baxuagokoak egiten ari dira,eta hau ere neurri ona izan daiteke.

Elena Larrañaga

Ane Azkue

Artzapetik begira

Arrazoi askotakoak izan daitezke herribakoitzean egiten diren konpartsak,baina beti ere helburu jakin batekin.Getariako konpartsa behintzat, mun-duko hainbat lekutako musikarekindantza egitean oinarritzen da. Bi urteanbehin Salbatore Deunaren Egunekomemento garrantzitsu bat izatera iritsida, eta hilabete batzuek lehenago erein-dako haziek fruitua ematen dute, lore-hostoz betetako arrosa bailira. Arrosabat ordea ez da benetakoa arantzarik ezbadu, eta konpartsa honek badu berearantzatxoa. Betikoa da, betiko prototi-poen barruan bizitzen jarraitzen dugu;garunaren ordez adreilu laukizuzen batdugula ematen du. Udalak antolatzenduen ekimen honek, bikotea neska-mutilez osatutakoa izan behar duelaeskatzen du, beraz, bi neskek ezin dutebikote moduan parte hartu, ezta bi muti-lek ere, horrela nahi izanez gero behin-tzat. Ohikoena ordea, mutilak falta iza-tea da, eta bikoterik ez duenari (bikoteakmistoa izan behar du, nahitaez) ukatuegiten zaio konpartsan dantzan atera-tzeko aukera, beraz, pisu osoa konpar-tsako sexu simetriak du. Nahiago ingu-ruko herrietako mutilak aurkitu,koreografia perfektua atera dadin. Bainakoreografia bat beti moldatu daitekedagoenaren arabera, helburua garbiedukiz gero behintzat; herrikoia, fres-koa, inprobisatua… adinari, sexuari,tamainari, klase sozialari eta abarrigarrantziarik eman gabe. Kontuakkontu, zer lortu nahi den jakitea etagogoa dira faktore garrantzitsuenak.Honen harira, herriko jaiak pasatu etahandik hilabete eta pixka batera,Zumaiako Olarro Egunean, Andalu-ziako erritmoekin konpartsa bera dan-tzan ikusteko aukera izan zen Erriberakalean zehar eta hara non eta hara zer,eta hiru neska bikoterik gabe dantzan!!!Baina posible al da hori? Posible? noskidela posible, koreografia moldatu etakito. Alde batetik poza, eta bestetik amo-rrua. Herritik kanpo herrian ukatzendena emateko prest?

Page 6: 75. zenbakia (2008ko iraila)

6-artzape @topagunea.com

] getarian zer berri?

Ikasturte berria abian Kalitate onekomuztioa, aurtenIrailaren 24an hasi ziren mahats zalegehientsuenak uzta biltzen eta halajardungo dute 20 egunez. Ruth MozoGetariako Txakolineko arduradunarenesanetan, "kalitate oneko" mahatsa daaurtengoa, eta "kantitatez iaz bainogehiago" izango da. Aurten eguraldiaez dute aldeko izan, baina txakolinzaleak kontu handiarekin ibili dira,kalitate ona lortuz.

Elkanoriburuzko antzerkiaDatorren urtean Getariaren 800. urteu-rreneko ospakizunak direla-eta, Elka-nori buruzko antzerkia egingo da,Aitzpea Goenagak idatzitako gidoianoinarrituta. Antzerkian parte hartunahi duten guztientzako doako taile-rrak antolatu ditu Udalak. Izen-ema-tea azaroan izango da, eta entseguak,aldiz, urtarrilean hasiko dira.

Bestalde, urteurreneko ospakizunenbarruan, lehorreratzearen eguneanherria apaintzeko jarriko diren estan-darteak egiteko joste eta pintura taile-rrak ere antolatu ditu Udalak, horiekere doan.

Denboraldia ezin hobeto hasi dute KETAkoek. Elkanori buruzko antzerkia izango da.

Lehen egunean haurrei ongi-etorria ematen.

KETA bigarren denboraldiari begiraIrailaren erdialdean ekin zion 2008/09ko denboraldiari Keta futbol taldeak. Tal-deak ez du aldaketa gehiegirik izan; zuzendaritza taldean lehendakaria JoseRoman Aranguren da, lehendakariordea Emidio, idazkaria Eugenio Uranga etadiruzaina Mari Nieves Garmendia. Entrenatzaile Adolfo Etxebarria eta Paxoizango dira, Iñigo Caballero zarauztarrarekin batera. Masailaria Soiartze SanSebastian izango da. Aurpegi berriez gainera, aurreko denboraldia bukatu zutenjokalari guztiek jarraituko dute, Ion Zabaletak izan ezik. Entrenamenduak OriokoMendibeltz zelaian egingo dituzte, herrian ez baitago futbol zelairik.

Gogotsu eman diote hasiera Iturzaeta Herri Eskolako ikasle eta irakasleek2008/09 ikasturteari. Irailaren 10ean ekin zioten lanari 208 ikaslek, horietatik 20aurten matrikulatu dira 2 urteko gelan.

Page 7: 75. zenbakia (2008ko iraila)

2008ko iraila artzape-7

EAEko airearen %93,78 kalitate onekoaedo onargarria da, eta txarreko, berriz,%1,07. 2007ko datuak Airearen KalitateaKontrolatzeko Sarearen bitartez lortudira.Ingurumeneko Europako Agentziak udahonetan egin duen azken azterketarenarabera, errepide bidezko garraioa daoraindik EB osoan kutsatzaile kaltega-rrien iturri nagusia. EAE ez da salbues-pena; EAEn, garraioak sortzen du geroberotegi-efektua eragiten duten gasenisuri guztien laurdena; horrez gain,bigarrena da isurietan, energiaren sekto-rearen atzetik.Airearen kalitatea kontrolatzeko euskalsarea 68 estazio finko, 4 mugikor eta 2metereologia-estazio daude; hau da,neurketak egiteko puntu bat 30.000 biz-tanleko. Hori dela eta, gainditu egitenda EBaren betekizuna: 250.000 biztan-leko kontrol-estazio bat edukitzea.Kontrol-estazioek hainbat neurketa egi-teko aukera ematen duten: herrialderasartzen den mugaz gaindiko kutsadura,baldintza naturaletako airearen kalitateaeta hiriguneetako kutsadura… Estaziomugikorrek, berriz, kokapen berriakizan daitezkeenak eta egoeraren arabe-rako kutsadura aztertzen dituzte. Gai-nera, ohiko kutsatzaileen, konposatuorganiko lurrunkorrak edo metal astu-nak neurtzen dituzte, besteak beste. Etaindustria kutsatzaile nagusien (altzairu-fabrika, industria termikoa, kimikoa edogas-planta) tximinietan jarritako isuriensentsoreek beren jardueretarako ezarritadauden legezko mugak ez gainditzeazaintzen dute.Europako Zuzentarauak markatzendituen kutsatzaileak neurtzen ditu:nagusiki, sufre oxidoa, nitrogeno oxi-doak, troposferako ozonoa, karbonomonoxidoa eta partikula esekiak. Gai-nera, metereologia-parametroak neur-tzen dira: hala nola, haizearen abiaduraeta norabidea, tenperatura, hezetasunerlatiboa, presioa, erradiazioa eta prezi-pitazioa.

Informazio gehiago:Tel.: 943 896024

[email protected]

] bi hitzetan

Getariako konpartsaZumaiako kaleetanSalbatore jaietan parte hartu zutenGetariako Konpartsako kideakZumaian izan ziren Olarro EguneanAlandalus ikuskizunarekin. Ekitaldiagaualdera izan zen, ikuslez gainezkazeuden kaleetan barrena, eta herrianbezala, Zumaian ere arrakasta handiaizan zuten dantzariek.

Zorionak dantzari guztiei!

Zumaian izandako dantza emanaldiaren hainbat irudi.

Zelatunen zelaian indarberritzen.

Urteroko legez, Erniora!Berrogei bat lagun animatu ziren urtero Gure Txeru Elkarteak antolatzen duenErniorako irteerara. Horietatik sei oinez abiatu ziren Getariatik, eta besteek, aldiz,Andazarretatik gora oinez. Iaz bezala, giro apartaz gozatu ahal izan zuten.

Page 8: 75. zenbakia (2008ko iraila)

8-artzape @topagunea.com

Amaia Iribar] elkarrizketa

Kostabela

Zein da egungo Kostabelakoegoera?Larria, erabat.

Zein da arazoa?Begira, gutxi gorabeheraduela hamar bat urte gurasobatzuen artean Kostabelasortu genuen, ilusio handiare-kin; baina, noski, bela itsasoanegiten da, eta horrek gutxie-neko instalazio batzuk izateaeskatzen du. Baina tamalez,denbora aurrera doa etalehengo egoera berean gaude:hesiz inguratutako pare batkaxetetan, ez aldagelarik, ezkomunik, ez dutxarik… Hain-bat lekutara jo dugu istoriohonekin, baina moila Puerto-sena da, eta hemen pasa ezin

dugun muga batekin egitendugu topo, instalazioa eginbeharreko lekua beraienabaita.

Zer motatako muga?Iazko azarotik Puertosi bileraeske gabiltza, bai Kostabela-tik, baita Gipuzkoako BelaFederaziotik, baina ez diguteerantzun ere egiten; abuztuanere beste bilera bat eskatugenuen, erantzunik gabeoraingoz. Guk bilera eskatzendugu soilik, hitz egiteko, etairuditzen zait gutxienez eran-tzun egin beharko luketela,errespetu falta ikaragarriadago. Pentsatu nahi dut Puer-toseko zuzendariaren gauzapertsonala dela, ez erantzute-

ari ez baitiot zentzurik har-tzen. Alkatea asko laguntzenari zaigu, baina berak ereoraingoz ez du lortu bilera bategitea; horixe da larriena, hitzegiteko eseri ere ezin garelaegin.

Zergatik dela usten duzu?Ez dakit, ezin dut ulertu; nikdakidana da duela 4 urtebezala gaudela, edo okerrago,erreta baikaude, ilusioa gal-duta. Ez dugu zertan horrelaibili behar, Getariak hori bainogehiago merezi du eta. Gai-nera, legea eskutan hartuta,obligazioa dute hori egiteko,edozein kirol laguntzeko;beteko balitz! Horrelako gau-zak instituzioen babesa

Duela lau urte egin genion Salba Manterolari elkarriz-keta; ordutik hona, hamaika gauza pasa dira guztionbizitzan, baina tamalez, ez da hori Getariako BelaEskolaren kasua; edo hobeto esanda, egoera zerbaitaldatu zaie, baina okerrera.

Duela lau urte egin zitzaion elkarrizketa hartan, zerasalatzen zuen Salbak: “Gutxienekoa emango zitzaigulaesan ziguten, eta ez daukagu ez aldagelarik, ez dutxa-rik, ez komunik. Klub xumeena eta egoera txarreneandagoena gurea da bentajan”.

Duela bi aste egin diogu elkarrizketa Salbari, eta egunKostabelak bizi duen egoera larria azaldu digu:

Page 9: 75. zenbakia (2008ko iraila)

2008ko iraila artzape-9

] elkarrizketa] Salba Manterola

beharko lukete; “hor goian”kategoria gutxiko jendeadagoela iruditzen zait, gutxie-nez, gizalegez, erantzun eginbeharko lukete, edo bestela,esan dezatela Getarian ezdutela Bela Eskolarik nahi.Nire ustetan moila itsason-tzien aparkaleku moduandaukate, dirua ateratzeko soi-lik; hortik aurrera, mutil-neska koxkorrei itsasoa zerden erakutsi, arrantza, itsaskirolak… Dena galtzen ari da:itsas kultura galtzen ari gara.

Aurtengo udan ez da anto-latu Bela ikastarorik?Ez, ez baitugu betetzenhigiene minimo batzuk, etabaldintza horietan ezin da kla-serik eman; gainera, ez duguzertan horrela ibili, ezta nahiere. Alderantziz ibili beharkogenuke: hasieran instalazioakjarri, eta gero guri deitu lanaegiteko. Getarian harro izanbeharko genuke itsas kirolaaurrera eraman ahal izatea.

Pentsa, barnealdeko,Kantabriako…

edozein txo-kotan,

aldeede-

rra

ken-tzen

diguteinstalazio

aldetik…

Instalazioen proiektua eginaduzue?Hiru bat proiektu egindaditugu, guztiak moila ingu-ruan; alkateari guztiak eraku-tsi zaizkio, eta gustukoakditu. Kofradiak ere ez diguinoiz oztoporik jarri, belaasuntoarekin beti lagun izandugu. Tamalez, Puertosenagintzen duenak ez du nahihitz egin, ez dago borondate-rik: lotsagarria eta salatzekogauza da.

Hondarribia, Donostia,Mutriku… arazo bera al dau-kate?Bai, arazo bera dute; adibidez,Txinako olinpiadetan belanzilarrezko domina irabazidutenek, Ikerrek eta Xabik,Hondarribiatik alde eginbehar izan zuten, ez baitzutentxalupa gordetzeko instalazioegokirik.

Gazteak heltzeko alternatibabat litzateke bela ikastea?Kirolak oro har gazteak katea-tzeko balio du, gazteak helduegin behar dira nola hala.Gure helburua, bela irakas-teaz gain, bela gizarteratzeadugu, "pijotismo" hori kendu;baina horretarako gauza mini-moak eskaini behar dira, belaezagutarazteko erraztasunakeman.

Elkanoren herria bela esko-larik gabe geldituko ote da?Elkanon herrian Bela Eskolabat badago, derrigor egonbehar duen leku batean, etahala jarraitzea nahiko nuke!

“Getarian harro izanbeharko genukeitsas kirola aurreraeraman ahal izatea ”

Moila gainean kaxetak, ontziak, aulkiak...

Arranpala egin zuten, baina maiz irristakorra egoten da.

Erabiltzen diren ontziak moila bazterrean aparkatuta.

Page 10: 75. zenbakia (2008ko iraila)

10-artzape @topagunea.com

azken horiei ezetz esatekoganorazko zerbait izan behardu. Berez leku baterako izen-dapena jasotzean, 6 urterakokargua izan ohi da; garaibatean ez, baina orain bai.Izan ere, apaizgoa gero etaurriagoa da, eta gainera geroeta zaharragoa; beraz, gazteeidagokigu mugitzea. Adibi-dez, Gipuzkoan ez da apaizberririk izango datozen 6urtetan.

Beraz, gutxi gorabehera 6

Iñaki jubilatu zenean; aldaketa handia izan al zen? Zumaian apaiz lagunkideaizatetik hemen bikario izaterapasatu nintzen, horrek daka-rren mentalitate aldaketare-kin, erantzukizuna norberakbaitu azken kasuan.

Aldaketak zergatik izaten dira?Batzuetan norberak proposa-tzen ditu, eta bestetan, propo-samen horiek etorri egitendira (nire kasuan bezala);

Orain Azpeitira zoaz, dena berria izango duzu;gogoan al duzu zer topatuzenuen Getariara etorri zinenean?Batez ere parrokia normal bat,baina bestalde, Getariara etor-tzea niretzat nire iturrietara,sustraietara itzultzea bezalaizan zen, Hondarribian bainoare gehiago gainera, hemenmoilako bizitza begi aurreanbaitago.

Zumaiatik etorri zinen, Don

Amaia Iribar] elkarrizketa

Aitor Emazabel

Datorren urriaren 13an zazpi urte beteko lituzke Aitor Emazabelek Getariako erretore lanetan, baina irailaren 6azgeroztik, Azpeitiko parrokian arituko da. Hemendik aurrera Aitor Emazabal hondarribiarrak utzitako hutsuneaRafael Eizagirre zarauztarrak beteko du. Irailaren 6an apaiz aldaketa ekitaldia ospatu zen, eta bezperan, Aitoragurtzeko parrokiak luntxa eskaini zuen herritar guztientzat. Aitor Emazabel 1999an apaiztu zen, San Pedro egunean; Zumaian urtebetez diakono izan zen eta apaiztutakoanere bertan jarraitu zuen bi urtez. Handik Getariara pasa zen, Zumaiko eta inguruko lanak utzi gabe.

Page 11: 75. zenbakia (2008ko iraila)

2008ko iraila artzape-11

] elkarrizketa] Aitor Emazabel

urte barru lekuz aldatzenbazaituzte, berriro lehenizandako herri batera bidalial zaitzakete? Noizbait gertatu da, baina osoarraroa izan ohi da.

Azpeitiko parrokiara zoaz,bikario lanetara?Bertako kargu egitera noabeste apaiz batekin batera,Segundo Aizpurukin batera.

Apaiz lagunkide moduan?Ez da ez apaiz lagunkidea,ezta parrokoa ere, baizik etafigura berri bat: bi apaiz, biakparroko izanik, berdintasu-nean parroki bateko ardurahartzen dute; berez biak diraparroko, erantzukizuna bienada, nahiz eta horietako batmoderatzaile moduan agertuohi den (paper kontuak erra-zagoak izan daitezen). Berez,apaiz talde bat egitea bezalaizango litzateke, maila berean,erantzukizuna biena izanik.

Azpeitia herri handiagoa izanik, bertigo pixka batemango dizu, ezta?Udan Azpeitiko parrokia bisi-tatzera joan nintzen, eta izu-garria iruditu zitzaidan, baitaeliza bezala ere; Getariakoabilduagoa da, bertatik ber-

tara, gertutasuna sortzen du.

Getariarron ezaugarri bataipatzekotan zer esangozenuke?Getariarrek gauzak aurrezaurre esaten dituztela.

Fededunak al gara?Ez gara burbuila batean bizi,eta Euskal Herriari buruzesan daitekeen gauza beraesan daiteke Getariari buruzere: tradizioz fededunak gara,baina errealitatean adin bate-tik aurrerakoak dira benetanfededunak, beste adin batzue-tan, tamalez, momentu pun-tualetan bakarrik.

Zazpi urte ostean, zer balantze egiten duzu?Esperientzia erabat baikorraizan dela, betegarria; oroitza-pen oso onak eramango ditut.

Esperientzia horretan, zerekin geldituko zinateke?Ez daukan parrokia monu-mentalarekin, ez den herrizoragarriarekin, baizik etajendearekin gelditzen naiz.

Penarik?Bai, baina disimulatzen saia-tzen naiz; baina beno, banekiennoizbait gertatu zitekeela…

“Oroitzapen osoonak eramango

ditut”

Alondegian jende ugari elkartu zen parrokiak herritarrei eskainitako luntxan.

Salbatore elizaren atarian.

Page 12: 75. zenbakia (2008ko iraila)

12-artzape @topagunea.com

Urtero bezala, Getariako Udalak, ELAN-Euskadik eta Getarian bizidiren etorkinek antolatuta, Kultur Aniztasunaren Astea ospatu zenirailaren 22tik 28ra.

Hainbat ekitaldiz gozatu ahal izan dugu aurten, besteak beste:bertako etorkinek lagunduta hainbat kulturetako sukaldaritza ikas-taroa Arrantzale Zaharren Elkartean, Markos Nanclaresek eskaini-tako "Migrazioak eta hezkuntza" hitzaldia, Petr Zelenkak zuzendu-riko "Rik D'Ábla 88" minutuko film txekiarraren emanaldia, JoseAntonio Lizarrabek, Klaudio Iribarrek eta Jose Agustin Larrañagak"Zer eta nola egiten dugu integratzen ez direnekin?" eskainitakohitzaldia, Henna-tatuajeen tailerra, te dastaketa, jaima erakustaldia,Senegal-Getaria arteko futbol partida, Sanegaleko jakien dastaketaeta musika Diug-diug taldearekin, haurren marrazki eta eskulanentailerra eta erakusketa Barbara Stammel eta Manuel Fernandesekineta Jon Iriarteren "Urrun bizi" argazki erakusketa.

Amaia Iribar eta Maider Ostolaza

Kultur AniztasunarenAstea Argazkia: UDALA

Page 13: 75. zenbakia (2008ko iraila)

Argazkia: UDALA

Argazkia: UDALA Argazkia: UDALA

Argazkia: UDALA

Page 14: 75. zenbakia (2008ko iraila)

14-artzape @topagunea.com

Amaia Iribar] elkarrizketa

Zumaia-Getaria taldekogetariarrekin hitzordua

Lehen aldia al da Getarianemakumezkoen traineruaateratzen dela?Duela pare bat urte, gutxigorabehera, Urola-Kosta trai-nerua atera zen, Orio, Getariaeta Zumaiako arraunlariekinosatuta. Txingudiko Banderajokatu zuten, eta harrezkero,ez da gehiago atera.

Duela hamaika hilabete ekinzenioten denboraldia presta-tzeari; pozik al zaudete lor-tutako emaitzekin?Bateletan otsailaren erdial-dean hasi ginen, eta ez ginen

ongi ibili; maiatzean traineri-lletan jardun genuen, etaGipuzkoako eta EuskadikoTxapelketak lortu genituen.Traineruarekin GipuzkoakoTxapelketa irabazi genuen,eta Euskadikoa Hondarribiakirabazi arren, guri zegokigun

uretan: bat izan ezik, astekobeste egun guztietan entre-natu dugu.

Traineruan hasi zinetenean,zein zen helburua?Hasieran esan ziguten Gipuz-koako Txa-

Duela mende bat, beharbada, ez zuten pentsatuko egunen batean Kontxako badian emakumezkoek arrauneanjardungo zutenik; eta hala izan da: aurten, lehen aldiz, Kontxako Emakumezkoen I. Bandera jokatu da Donostiakouretan.Zumaiako eta Getariako arraunlariek osatutako Esperantza trainerua ere bertan aritu da lehian, Euskal Herriko,Kantabriako, Galiziako eta Kataluniako beste zazpi ontzirekin batera. Kontxako estropadaz gain Expoko estro-padan eta Gipuzkoako eta Euskadiko txapelketan ere parte hartu dute. Zumaia-Getaria taldeko kideetatik sei Getariako Arraun Elkartekoak dira, eta besteak Zumaiakoak. Duelahamaika hilabete hasi ziren denboraldia prestatzen Jabier Etxaberen agindupean, eta emaitzak ezin hobeak izandira. Horri guztiari buruz hitz egiteko traineruan ibili diren hiru getariarrekin elkartu gara: Ane Balentziaga,Nekane Arakistain eta Eneida Etxabe.

baliza urrutiago zegoelako,eta bertan behera gelditu zen.Kontxakoan, berriz, hiruga-rren gelditu gara, eta gustura.

Entrenamendu asko egin aldituzue?Getarian egin ditugu, beti ere

Page 15: 75. zenbakia (2008ko iraila)

2008ko iraila artzape-15

tzea estropada ikustera?Guk gurasoak, lagunak etanorbait gehiago joango zelapentsatzen genuen, baina ezhan zegoen jendetza joangozenik inolaz ere: kanporaatera ginenean, zenbat jendezegoen ikustean…

Gizonezkoen sailkapenproba telebistan bota ohidute; emakumezkoena, zer?Ez zen telebistatu, eta penada, zeren lehen aldia zen ema-kumezkoak Kontxan irtetenzirela, eta horrek badu garran-tzia… Eta gainera zegoen itsa-soarekin, ikusteko oso politaizan zen…

Igandeko estropadan hirugarren egin zenuten:emaitzarekin gustura?Oso gustura; hasieran gurehelburua sailkatzea zen, etaoso ongi atera zen guztia,baina igandean horrek presiogehiago izatea suposatu zuen.Ez ginen oso txukun atera,baina hala ere estropadanondo joan ginen, ongi eutsigenion. Gainera, itsasoakhobera egin zuen, eta jakinikAstilleroko neskek eta galizia-rrek izugarrizko indarra

dutela, bagenekien zailageneukala; hala ere, entre-

natzaileak zera esandigu: guk indargutxiago dugula,baina teknikagehiago dugula, etaitsaso txarrarekin

hori demostratu genuen.

Zer moduzko esperientziaizan da oro har traineruan jardutea?Ona, nahiz eta uda pixka batgogorra izan den!

Datorren denboraldian,jarraitzeko asmoarekin?Zaila ikusten dugu; asko gus-

tatu behar zaizu arrauna horjarduteko, denbora asko ken-tzen baitu… Gure ustetangizonezkoek motibaziogehiago dute.

Zorionak Zumaia-Getariakoarraunlari guztiei!

] elkarrizketa ] Zumaia-Getariako arraunlariak

Sailkapen probako hainbat irudi: beroketak egiten, “Esperantza” traineruaren inguruan elkar animatzen eta estropada hasitako une bat.

Lanak ongi eginda, altxerrira iristean.

Txalo zaparrada ederra jaso zuten “Esperantzako” arraunlariek.

pelketa irabazten zuen taldea,zuzenean Kontxara sailkatukozela, eta Galiziako, Kanta-briako eta Bizkaiko beste trai-neru banarekin lehiatuko zela.Zumaia-Getaria taldeak ira-bazi zuenez, eta ez hondarri-biarrak, gauzak aldatu eginziren…

Kontxarako sailkapen pro-ban 23 segundoko aldeaatera zenioten bigarrenari;ikaragarria, ezta?Haizearen eraginez zegoenitsasoa ikusita, arraun egitekolehen kalea suertatu, urdurita-suna… beroketak egiten ariginela gaizki pasa genuen;baina azkenean, dena ongiatera zen, eta oso gustura gel-ditu ginen egindako lanare-kin. Gozatu egin genuen, etagainera ondo gindoazela ikus-tean, are gehiago; izan ere,atzetik bazoaz, pentsatzekodenbora gehiago ematen du,eta gehiago kostatzen da.

Espero al zenuten horrenbeste jende gertura-

Page 16: 75. zenbakia (2008ko iraila)

16- artzape @topagunea.com16-artzape @topagunea.com

aarrttzzaappeeZer izen du erromatar teilez osatutako teilatuak?

IRAILEKO GALDERA:

Artzapen bazkidea bazara eta erantzuna baldin bada-kizu, e-mailez ([email protected]), gutunez (kalenagusia 1-3 z/g) edo deitu (943 000 548) URRIAREN 23aBAINO LEHEN.

UZTAILEKO IRABAZLEA:

Karmele Iribar

Saria: Hiru botilako Larchago ardo kaxa bat.

Page 17: 75. zenbakia (2008ko iraila)

Italian sortu zen fenomenohau pixkanaka Europa guztian zabaltzen ari da. Den-boraren Bankoa edo “Bancodel Tiempo” deritzona gazte-laniaz, elkartruke solidariobat da. Ez du inork ezerkobratzen, batzuetan laguntzaematen da, eta bestetan,laguntza jaso.

Elkarteko kide guztiek 20ordu balio duen txeke antzekobat jasotzen dute. Izena emanaurretik, elkarrizketa txiki bategiten da, eta hor definitzendira pertsona hori zertan dentrebea: ordenagailuak kon-pontzen, internet nola erabilierakusten, ile-apainketan edoeta hirugarren adineko per-tsonak zaintzen.

Zerbitzua doakoa da, etabatzuetan zerbitzua jaso etabestetan eman egiten da. Kide

bakoitzak beste kideen izeneta telefonoak ditu, eta baitakide bakoitzak zer alorretaneskaintzen duen zerbitzuaere.

Ez dago zerbitzurik besteabaino gehiago balio duenik,izan ere, kooperatiba batbezala funtzionatzen du, etabakoitzak gehien dakien ere-mutan eskaintzen ditu berezerbitzuak. Gaiak edozeinmotatakoak izan daitezke: ile-apainketa, atzerriko hizkun-tzen irakaskuntza, josten ikas-tea, komunak desataskatzea,eta abar luze bat.

Gipuzkoako kasuan, adibi-dez, Deba bailaran badagotalde bat Auzopolis izenekoa,eta Donostian ere martxan da.Horrekin elkarkidetza etasolidaritate balioak bultzatunahi dira. Auzopolisteko

kideen artean, jubilatuak,abo-katuak, kazetariak, psikolo-goak, etxeko-andreak eta abardaude, eta gainera adin guz-tietakoak, hori ez baita muga:talde horretan 26 urtetik 70urte bitarteko kideak daude.

Badira egin ezin diren gauzak:ITV pasatzera beste batek era-matea kotxea… Hori bai, zer-bitzua eskaintzerako orduan,gastuak sortzen badira, adibi-dez materiala erostean edotagasolina gastatzean, gastuhoriek zerbitzuaren onuradu-nak ordaintzen ditu

] elan-euskadi

Denboraren Bankua martxan daGipuzkoako hainbat herritan

Page 18: 75. zenbakia (2008ko iraila)

Sarri, gainerakoak baino argiagoak, progreagoak baginabezala jokatzen dugula konturatuta nago. Norberea hoberena,garatuena dela sinetsita, beste kultura, bizimodu nahiz gizarteantolaketa ereduak kritikatu eta barregarri utzi nahi izatenditugu.

Islamistak gogor salatzen ditugu, emakumearen aurka dutenjarrera lotsagarriagatik: zapia erabiltzea, gizonaren mendebizi behar izatea, etxea, haurren zaintza eta senarrari plazerraematera mugatuz beren eginkizunak...

Afrikako tribuen kontu ere barre ugari egin ohi dugu: beraienerritual inozoak, fede zentzugabea, janzkera xelebreak edonaturarekin duten lotura estua medio, tximinoak bailitzanikusten eta tratatzen ditugu, algara artean.

Gertuago, euskal kultura eta jendearekiko irainak ere ugari-tzen ari dira: baserritar txapela dela, usadio zaharrak direla,trikitixa, euskararen erabilera eta gaztelaniaz hitz egiteko zail-tasunak...

Guztiei ere, goitik behera, Erdi Arokoak bailiran begiratu ohidiegu, txinatar esaera jakintsu batetaz ahanztuta: “Besteakkritikatu eta mundua aldatzeari ekin aurretik, eman hiruitzuli zure etxean”.

Horrela, bertako kide izatera behartzen nauen estatuko aka-tsak hamarnaka neur ditzaket, guztietatik ordea bat iruditzenzait ulergaitzena: Monarkia. Erregea ikusten dudan aldiro,galdera berdinek inguratzen naute: Zein funtzio betetzen du?Zer lan egiten du? XXI. mendean zer zentzu du figura horrek?Zein fundamentutan oinarritzen da? Zergatik sinestarazi nahizaigu beharrezkoa eta naturala dela?

Galdera hauen inguruan, erantzun ugari entzun izan ditut etaaldiro are okerrago geratu izan naiz: egonkortasuna ematenduela aipatzen dute batzuek; estatuko pertsona garrantzi-tsuena dela besteek; zaila bezain ezinbesteko lana egitenduela; beragatik ez balitz, Francok euskaldun guztiokin amai-

tuko zuela...

Bera bitartean, “lanean gogor” batetik bestera dabil: lunchak,inaugurazioak, ospakizunak, oporrak, olinpiadak,... eta sal-buespen gutxi batzuk kenduta, joaten den lekuetan txalo etalaudorio artean hartzen dute. Bere txiste, gaizki ulertu etapasadizo inozoak medio, pertsonaia maitatua da. Ezer egingabe, langile jendearen kontura ederki bizi den arren, herrita-rrek miretsi egiten dute. Sinesgaitza benetan. Oparitzen dio-gun dirutzarekin zenbat gauza egin genitzakeen pentsatzenjarriz gero...

Alderik ilunena ordea, bere jatorrian datza. Izan ere, herriakera askean aukeratutako ereduaren aurka altxatu eta odola-ren bidez nagusitu zen diktadore txikiaren inposaketa bat bes-terik ez da. Gehienok gogoratu nahi ez dugun garai eta mugi-mendu baten jarraipena burutzeko konfiantzazko gizona.Dena aldatuko zela esan, baina ezer aldatu ez zela eta denakesku beretan jarraitu zuela erakusten duen beste adibide bat.Frankismoa eta monarkia, biak elkarren eskutik...

Ez zait iruditzen beraz, besteei barre egiteko egoeran gaude-nik. Ba ote norbere zapaltzailea gurtzen duena baino gizarteatzerakoi eta tristeagorik? Era berean, ezin gara gure arazo,miseria guztien errua besteei botatzen ibili. Denok egin dugunoizbait barre bere pasadizoren batekin. Arazoa beraz, gurebaitan, etxean bertan dugu: inozokeria eta jarrera falta. Ezja-kintasunaren, apologia eguneroko egin dugu.

Zorionez, oraindik ere dena galduta ez dagoela gogoraraztendiguten duintasunez zipriztindutako ahotsak entzun ahaldira, sasi-komunikabide eta sasi-politikariak isiltzen dire-nean. Lehenik erasotuak, borrokatzera behartuak, tortura-tuak, erailak nahiz atzerriratuak izan zirenen eta ondoren,ahaztuak, umilatuak, baztertuak eta erasotzaileen mende bizi-tzera kondenatuak izan zirenen ahots larri bezain garbia.Urteak pasa arren, inoiz garaituak izan ez zirenen, direnenoihua: “Ez dira pasako! Altxa herri langilea! GORA ERREPU-BLIKA!”

18- artzape @topagunea.com18-artzape @topagunea.com

]] Aitor Irigoien [[

R-publi-K

Page 19: 75. zenbakia (2008ko iraila)

azpi edo zortzi urteizango zituen. Goizean jaikieta amari kiroletako zapati-lak janzteko erregutzen zion.Segituan puskatzen zituen.Zer esaten dut puskatu, txi-kitu egiten zituen. Eta adidastxandala, albo bakoitzeanhiru marra zituena, Arkona-daren elastikoa bezala.

Bere logelako hormak zituentarte guztiak futboleko poste-rrez josita zeuden: Kortaba-rria eta Iribarrek Atotxan iku-rrina atera zutenekoa,Satrusek gola sartu eta uka-bila gora zuela irudikatzenzuena, Arkonada “hegan”egiten...

Derrepente batean gosaldu,kolakao eta maria gailetak,katilua arraskan utzi, etaamari musurik eman gabe,etxeko atea danbateko batezixten zuen, gero eskailerakbosnaka edo seinaka jaisteko,arrapalada batean. Frontoiraheldu nahi zuen, segundo batbera ere galdu gabe, hurabaitzen bere “Maracana”,

bere “Atotxa” berezia. Ezzuen besterik buruan: baloia,baloia eta baloia.

Abendu hartan lehenengoebaluaketako notak eramanzituen etxera. Nahiko notaonak, arazorik ez zuen ikas-ketetan. Baina informearenoinean ohartxoa zegoen ida-tzita: Mutilezkoen arteanbakarrik egiten ditu lagunak,oso matxista da. Ama, kezka-tuta, andereñorekin hitz egi-tera joan zen: beste bi anaizituela, etxean bera zela ema-kumezko bakarra, baina halaere beti defendatu zituelaemakumezkoak, feministetanfeministenak adina. Andere-ñok ederki zekien esaten zionguztia egia zela, txikitatikezagutzen baitzuten elkar.Amak semearen jarrera alda-tuko zuela zin egin zion ira-kasleari, egoskorrean inorkez baitzion irabaziko.

Etorri ziren etxe hartara erre-geak, mutilak begiratu zuenbere zapatilan, opari artean“reglamentuzko” baloia aur-

] petrilaren harritarteetik / Zigor Saizar

kitzeko esperantzan. Eta ttak,a ze irribarrea, belarritikbelarrirainokoa, adidasbaloia pentagono beltz-zuri-duna, realeko jokalariek Ato-txako belar hezean erabiltzenzuten huraxe bera. Bainabazegoen bere alboan besteoparitxo bat. Zer ote zenpaper koloredunak estaltzenzuen opari misteriotsua?Papera tris-tras batean pus-katu eta argazkian hartzekoaizan zen bere aurpegia: pan-pin txiki bat zen, pottolitasamarra, eskimalen arropazuena. Barriguitas eskimal.

Hurrengo urteko erregetan,Barriguitas afrikarra (beltza);hurrengoan Barriguitas txi-natarra; bestean Barriguitasmexikarra, suitzarra, arabia-rra... horrela 22 urte eginzituen arte. Arrazoi zuen,bai, amak: egoskorrean ezzion inork irabaziko, ezhorixe!

Ikastolako 8. mailako ikaske-tak mutil bakarrarekin eginzituen, 12 edo 13 neskarenartean. Institutuan 5 mutilbakarrik ziren 24ko taldean.Unibertsitatean bera zengelako mutil bakarra 64renartean. Eta orain lanean,beste 11 emakumerekin osa-

tzen du Haur Hezkuntzakoirakasle taldea. A, eta ikas-leek andereño deitzen diote.

Nota haietan idatzitako esaldia burdin gori-gorizmarkatuta geratu zaio azalean, zinez gorroto baitituemakumezkoak jo eta hiltzendituzten gizatxarrak, bortxa-tzaileak, Vatikanoa eta, orohar, emakumezkoak berdin-tasunez tratatzen ez dituztenguztiak. Batzuetan bereburua gizonezko izateagatikgorrotatzeraino.

Horregatik guztiagatik, irai-leko bigarren asteburuanDonostiako badian jokatuziren estropada historikoan,lehenengo aldiz emakumez-koak traineru barruan tira etatira ikusteak izugarrizkopoza eragin zion. Iaz aldiz-kari honetan, herriko traine-ruaren izena aldatzekoeskatu zuen; aurten berehitzak jan eta Getariako espe-rantza emakumezkoak direlagarbi dauka. Eta ez horibakarrik: beretzat emaku-mezkoen I. Kontxako Ikurri-naren txapeldunak getaria-rrak dira, estropada horietanohikoa baita bi egunetakodenborak kontuan hartzea.Zorionak NESKAK!

2007ko iraila artzape-19

Z

BARRIGUITAS

Page 20: 75. zenbakia (2008ko iraila)

20- artzape @topagunea.com20-artzape @topagunea.com

] Historiaren katebegiak/ Xabier Alberdi eta Suso Perez

tsua zuten etxeak ziren, zumitzez etabuztinez eraikitako barruko hormekin.Dena den, bazituzten, noski, erromatarkutsuko eraikuntza elementuak, aipatze-koak direlarik, besteak beste, “tegula”izeneko erromatar teilez osatutako teila-tuak.

Erromatar ohiturek hemengo biztanleenartean izandako eragin handiaren era-kusle nagusiena, ordea, indusketetan bil-dutako material arkeologikoak dira; hauda, orduko biztanleek erabiltzen zituztengailu, erreminta, ontzi eta abarren zatiaketa hondarrak. Materialen artean uga-riena orduko zeramikazko ontzien zatiakdira, etxeko eta eguneroko ohituren era-kusle garrantzitsuak direnak, izan erejangarriak eta edariak gordetzeko, sukal-dean aritzeko eta otorduetan erabiltzenziren ontzien gehiengoa zeramika edolurrezkoak baitziren. Zeramikazko edo

Erromatar garaiaz aritzean maiz peliku-letan ikusi izan ditugun topikoak etor-tzen zaizkigu burura. Pentsatu ohi dugupelikuletako erromatar tipiko-topikohorien erara biziko zirela garai haietakogure arbasoak, toga, sandalia eta burukokasko lumadun eta guzti. Benetan harri-tzekoa da azken hamar-hamabost urtee-tan erromatarrek Euskal Herrian izan-dako presentziaz izan dugun irudipenaldaketa. XX. mendeko 80ko eta 90.ekohamarkadetan burututako ikerketa arke-ologikoei esker gure herrian izandakoerromatar presentziaren berri izaten hasiaurretik, ukatu egiten zen Gipuzkoa edoBizkaian erromatarkuntzak eragina izanzuenik. Egun ordea, erromatarkuntzarenberri ematen duten aurkikuntza arkeolo-gikoak burutu direlarik, ez du inork pre-sentzia hori ukatzen. Are gehiago, jendeaskok uste du erromatarkuntzak gureherrian izan zituen ezaugarriak pelikule-tan ikus ditzakegunen berdinak direla.Dena dela kezkagarriena zera da: gureherriko Antzin Aroari buruzko ikerketahistoriko arkeologikoak burutzen aridiren zenbaitek erabiltzen dituztela aipa-tutako topiko horiek garai hartako ezau-garriak deskribatzeko.

Zarautz Jauregian burututako induskete-tan erromatar kultura eta ohiturekorduko Gipuzkoako kostaldean izanzuten eraginaren berri jakiteko datuugari aurkitu dira. Lehenik eta behinzera aldarrikatu behar da: erromatar kul-tura eta ohituren eragina benetan handiaeta sakona izan bazen ere, ezin daitezke-ela inondik inora ere onartu erromatarreiburuzko topikazoak hura deskribatzera-koan. Agian adibide bat izango da ego-kiena ideia hau behar bezala azaltzeko:orduko biztanleen etxeen ezaugarriak.Indusketa hauetan ikusi denez, erroma-tar garaian egungo Getaria den honetanbizi zirenak ez ziren Europako medite-rraniar aldeko edozein lekutan ikusditzakegun erromatar etxe tipiko-topikohorietan bizi. Zurezko egitura garrantzi-

lurrezko ontzi horiek kanpotik ekarrita-koak ziren, gehienak Akitania ingurutik,eta erromatar kutsukoak dira denak.

Aipagarria da, batetik erromatar sukal-daritzak hemengo biztanleen arteanizandako eragina. Horren erakusle diraindusketetan bildutako sutarako ontzimotak eta batez ere saltsak prestatzekoerabiltzen ziren mortairuen zati ugariak(kontuan izan behar da erromatar sukal-daritzan saltsen prestaketak eta erabilpe-nak berebiziko garrantzia zutela). Beste-tik, aipagarriak dira otorduetako ohituraerromatarren zabalkundearen berri ema-ten diguten ontzi zati ugariak. ZarautzJauregiko indusketetan mota askotakokatilu, platera, kopa moduko edalontzi,beirazko edalontzi, txarro eta abarrenzati ugari aurkitu dira, hemengoenartean ohitura horiek izandako eragina-ren erakusle direnak.

ERROMATAR OHITURAKGETARIAN

4

Page 21: 75. zenbakia (2008ko iraila)

Zinemaren munduan sartzengaitu Fito Rodriguezek argita-ratu zuen liburu honek. Lanhonekin Joseba Laka V. Litera-tur Saria irabazi zuen, bainabaditu beste lan interesgarribatzuk ere: Faustoren itzalaedo Jeu de Paume, besteakbeste.

Lan honetako protagonistakKasandra eta Ihardets dira.Horiek Paristik Islamabadekohegaldia egiteko asmoa dute,baina aurreikusi gabeko gel-dialdi bat dela- eta, orduakigaro beharko dituzte Erro-mako aireportuan. Geldialdia-ren ezinegona eta urduritasu-nak baztertzeko, ezagunakzaizkien filmei buruz hitz egi-ten dute.

Idazleak lan hau hiru zatitan

literatur txokoa / Izaskun Larrañaga]] moniren errezeta [[

Idazlea: JFito Rodríguez (Gasteiz, 1955)Argitaletxea: ElkarArgitalpen urtea: 2006Orri kopurua: 183

Kasandra lehioan

Osagaiak:

Zopako ogi bat

Arrautza bat

Gatza

4 koilarakada olio

2 baratxuri buru

Pipermina

Baratxuri zopa

Egiteko era

Olioa bota, baratxuri burua4 minutuan piperminarekinfrijitu kolorea hartu arte;behin kolorea hartutakoan,ogia bota, arrautza bota etanahastu; litro bat ur gehitueta ordu eta erdian egitenutzi. ON EGIN! Xabier “Paollas”ek eman-

dako errezeta. Eskerrik asko. bereizten duela esan gene-

zake, baina hiru zatiak osota-sunean hartzea komeni dalanaren zentzua behar bezalaulertzeko. Liburua azkar etaerraz irakurtzen da, eta, lanhau dela bide, filosofia etaasperdura bat ez datozela fro-gatu nahi zaigu.

Oso lan ona da, eta zinemaeuskal literaturan gutxi lan-dua izanik, gauza interesga-rriak dakarzkigu Fitok.Zinema eta filmak errealitate-arekin uztartu nahi izan ditu,hau da, filmetako gertakizuneta pasadizoek bizitzarengakoei helduko die: zorionta-suna, biolentzia, askatasuna,heriotza… gaitzat hartuta,zinemaz eta, zehazki, filmeiburuz asko ikasiko dugu. Lanberezia, baina interesgarria.

KULTURA SAILAK DIRUZ LAGUNDUTAKO HEDABIDEA

Page 22: 75. zenbakia (2008ko iraila)

22-artzape @topagunea.com

] urriko agenda

FULDAIN farmaziaren zain-tza egunak: irailaren 29tikurriaren 6ra (biak barne)

Udal bulegoa ....943 896 024Faxa ............943 140 190e-mail: [email protected]

Kiroldegia ........943 140 432Kirol-portua ......943 580 959Taxiak

Segundo ......607 720 242Jose Mari ....607 403 498

Udaltzaingoa ....943 896 146Liburutegia ......943 896 147Anbulatorioa ....943 140 653Botika ..............943 140 441 Herri Eskola.......943 140 729SOSdeiak ......................112Kofradia............943 140 200

artzape aldizkaria943 000 548

[email protected]

Telefono interesgarriak

[Urriaren 21a, asteartea]“BULARREKO MINBIZIA”Hizlaria: Lourdes Aritxiturri(KATXALIN: Bularreko etaginekologiako minbiziagatikeragindako emakumeenelkartea)Noiz: 19:00etanNon: Alondegian

] KirolaKIROLDEGIKO ESKAINTZAHaurrentzat:GYN-JAZZ, JUDOGazte eta helduentzat:AEROBIC, SPINNING,GIMNASIA, PILATES,YOGA, CAPOEIRA,KARATE, KRAV-MAGA,FITNESS, KARDIO-MAKI-NAK, SQUASHA, FRON-TOIA, SAUNA, LURRUN-GELA, HIDROMASAJEAETA MASAJEAHasiera: urrian Izen-ematea eta informazioa:943 140432 – [email protected]

GETARIAKO VI. GAZTEETA HELDUEN ESKUZBINAKAKO PILOTA TXA-PELKETA federatu gabeen-tzatHasiera: urrian Antolatzailea: Gure Txeru Elkartea

[Urriaren 11a eta 12an]GAZTETETAPEKO V. SURFTXAPELKETA HERRIKOIAMailak: 12 urte azpikoak, 16urte azpikoak, open, neskak,longboard, master, 14 urteazpiko paipo, open paipo.Hasiera-ordua: 09:00etan Izen-ematea: urriak 6tik10era, 18:00etatik aurreraNon: Gaztetapeko lokalberrian Inskripzioa: 5 €Antolatzailea: GetariakoGaztetape Surf ElkarteaOharra: 12 urtetik behera-koak hondartzaren egoerarenarabera hartuko dute parte* Partehartzaile guztientzatbokatak eta edariak

[Urriaren 15a, asteazkena]ODOL-EMATEANoiz: 19:00etatik 21:00etaraNon: Getariako Osasun ZentroanAntolatzailea: Gure Txeru Elkartea

[Urriaren 19a, igandea]PINTURA EGUNANoiz: 10:00etatik 12:00etaraAntolatzailea: Guraso Elkartea

] Irteerak[Urriaren 5a, igandea]KILOMETROAK 2008 IruraIrurara joateko AUTOBUSAIzen-ematea: urriak 3, ostirala (13:00ak baino lehenNon: EKAIN dendan

[Urriaren 9a, osteguna]ALDEANUEVA DE EBROraIRTEERA: ardo bodega batbisitatu eta bertan hamaiketa-koa egin, herria bisitatu eta“Venecia” jatetxean bazkariaeta ondoren dantzaldiaIrteera-ordua: 08:00etanAntolatzailea: Arrantzale Zaharren elkartea

[Urriaren 19a, igandea]NAFARROA OINEZ 2008IruñeaVianara AUTOBUSAIzen-ematea: urriak 17, ostirala (13:00ak baino lehen)Non: EKAIN dendan

[Urriaren 26a, igandea]MENDI IRTEERA URBIARA(Egun pasa)Antolatzailea: Gure Txeru

] Hitzaldiak[Urriaren 16a, osteguna]“EZAGUTU EZAZU GETARIAKO ADINEKO PERTSONENEGUNEKO ZENTROA” Noiz: 18:00etanNon: Getariako Eguneko Zentroan* Aurretik izena eman beharda

banatuko dira

] GaztelekuaGAZTEAK ERE

IRAKASLE

Noiz: Urriaren 4a, larunbata: XAKE IKASTAROAUrriaren 11a, larunbata:XAKE IKASTAROAUrriaren 12a, igandea: HARRI BITXIEKIN PITXIAK Urriaren 18a, larunbata:XAKE IKASTAROAUrriaren 19a, igandea: DEKORAZIO IRUDIAK(plastilinarekin)Urriaren 25a, larunbata:XAKE TXAPELKETAUrriaren 26a, igandea: XAKE TXAPELKETAUrriaren 31a, ostirala: GAZTELEKUA DEKORATU

BAZKARIA: SalbatoreMitxelena ikastolan ibilitako1968ko kintokoen bazkariaIzen ematea: Iribar Jatetxean,urriaren 6a baino lehen.Izena ematerakoan 20€ utzibehar da

] Musika EskolaTAILERRAK ETAMUSIKA TRESNAKInformazioa eta izen-ematea:Getariako “J. S. Elkano”Musika Eskolan

] IkastaroakUDALAK ANTOLATUTAKOAK:EUSKARA IKASTAROA,BERTSO ESKOLA,LITERATUR LANTEGIA,ANTZERKI TAILERRA,ESTANDARTEAK EGITEKOJOSTE ETA PINTURA TAI-LERRA, PINTURA TAILE-RRA,TXISTUA ETA ATABALA,

GURE TXERU ELKAR-TEAK ANTOLATUTA-KOAK:

PILOTA,EUSKAL DANTZAK ETAESKULANAK

ANTZERKI TAILERRA

ELKANORI BURUZKOANTZERKIA!!!

Getariaren 800. urteu-rreneko ospakizunakdirela eta, 2009an Elka-nori buruzko antzerkibat egingo da

Tailerrean parte hartzeko

Izen-ematea:

azaroa bitartean

Ikastaroa doan izango da

Entsaioak:

urtarriletik aurrera

Page 23: 75. zenbakia (2008ko iraila)

zorion agurrak] akordatzen

FrontoiaJulen Aldekoa

Urriak 17Zorionak etxeko denen

partetik. Ondo pasa zure urtebetetze eguna.

Onditz GoikoetxeaUrriak 27

Pentagramako goiko DO-ra iritsi zara.

Animo!

Unai Chamizo Abuztuak 29

Zorionak zure familiarenpartetik. Muxu handi bat.

Gorka LekubideAbuztuak 3

Berandu bada ere, zorionak etxekoen

partetik

Ibai IribarIrailak 29

Zorionak etxeko denen partetik. Ondo pasa zure

urtebetetze eguna.

Norbait zoriondu nahi izanez gero,argazkia bere testutxoarekin Txerukopostontzian utzi edo eta Eskualtxetaraeraman. Gogoratu! bazkideok doan dau-kazue eta bazkide ez zaretenok 4 €ordaindu beharko dituzue argazki bakoi-tzagatik.

Atal honetan jartzeko moduko argazki zaharren bat baduzu,deitu943000548 telefonora edo [email protected] helbidera bidali.

Argazki zahar honetan garai bateko frontoia ikus dezakegu. Ia frontoiareninguru guztia zuhaitzez josia zegoen, eta segur aski, garai hartako haurrak,egungoak bezala, nahiko jolastuko ziren. Gaur egungoak pilota, futbola, pati-nak, bizikleta... izaten dituzte jolaserako; baina, zer jolasetan arituko ote zirenargazkian ageri diren haurrak? Jakin ezazu! baina ziur argazkia ateratako egunhorretan arratsalde entretenitua pasa zutela argazki kamerari begira.

Santi “Kukuluk” utzitako argazkia.

Maite BerasaluzeIrailak 20

Zorionak familia guztiaren partetik. Pastaketa kafearen zain gaude. Muxu handi bat!

Amets EtxabeUrriak 10

Zorionak eta muxu batzuretzat. Artzapeko taldea.

Izaskun Larrañaga eta Irantzu EzenarroIrailak 22 eta urriak 4

Zorionak eta muxu erraldoi bana bioi!!!Datorren bileran postrea zuen kontu.

Artzapeko lan-taldearen partetik.

Page 24: 75. zenbakia (2008ko iraila)

Izen-deiturak:.....................................................................................Helbidea:...........................................................................................Herria:...............................P.K...................Telefonoa:........................Kontu zenbakia (20 zenbaki) ...... ....................................................Sukurtsala.........................................................................................

Sinadura:___________________________________

Getariatik kanpo bizi bazara eta aldizkaria etxean jaso nahi baduzu, bidali zure helbidea eta bidaliko dizugu!

aarrttzzaappee

Bazkide-kuota: urtean 18 euro