201 5eko otsaila - IVAP eus...Erresuma Batua 0,7 1,7 1,7 2,7 2,9 3,2 3,0 Iturria: Eustat, INE eta...

2015eko otsaila

EAE-KO EKONOMIA

Industria giroak hobekuntza erakutsi zuen 2014an zehar ................................ 2. or.

Gaualdien 2014ko balantzea positiboa izan zen ................................................ 4. or.

Lehenengo aldiz, KPIak behera egin du urte amaiera batean ............................... 6. or.

INGURUNEKO EKONOMIA

Munduko ekonomiak hazkunde erritmoari eutsi dio 2014ko azken zatian .. 8. or.

NDFk beherantz zuzendu ditu ekonomia hazkundearen 2015eko eta 2016ko aurreikuspenak .................................... 10. or.

Ekonomiaren aldagai nagusiak

2012 2013 2013 2014

III IV I II III

EAE-KO EKONOMIA

BPG -2,0 -1,7 -1,4 -0,5 0,4 0,9 1,3

Kontsumo pribatua -1,6 -1,0 -1,2 0,1 0,2 1,4 2,2

Kontsumo publikoa -0,9 -1,4 -1,4 -3,0 1,0 0,8 -0,1

Kapital eraketa gordina -7,0 -4,6 -4,7 -1,0 -1,1 -0,1 0,0

Barne eskaria -2,8 -1,9 -2,1 -0,6 0,0 1,0 1,4

Esportazioak -4,7 0,9 5,5 3,4 3,4 2,3 2,5

Inportazioak -5,7 0,4 4,1 3,0 2,6 2,4 2,5

Lehen arloa 10,9 -5,5 -15,3 -4,3 -22,6 -17,1 -13,2

Industria -5,2 -2,6 -2,3 -0,1 0,8 0,9 1,4

Eraikuntza -7,6 -4,7 -4,7 -1,2 -1,4 -1,5 -2,0

Zerbitzuak -0,4 -0,9 -0,5 -0,5 0,6 1,1 1,7

Balio erantsi gordina -2,1 -1,6 -1,4 -0,5 0,3 0,7 1,3

Ekoizkinen gaineko zerga garbiak -1,1 -2,7 -1,9 -1,1 1,9 2,2 0,8

ESPAINIAKO EKONOMIA

BPG -2,1 -1,2 -1,0 0,0 0,7 1,3 1,6

Kontsumo pribatua -3,0 -2,3 -2,2 -0,1 1,3 2,3 2,7

Kontsumo publikoa -3,7 -2,9 -2,4 -1,1 0,5 0,7 0,9

Kapital finkoaren eraketa gordina -8,1 -3,8 -2,6 -0,5 0,5 3,2 3,1

- Aktibo finko materialak -9,2 -4,2 -2,6 -0,5 0,0 3,5 2,9

- Eraikuntzan -9,3 -9,2 -9,7 -8,3 -8,1 -2,0 -1,2

- Ekipamendu ondasunetan -9,0 5,6 11,4 14,7 15,4 12,7 9,5

- Jabetza intelektualaren produktuak -0,2 -1,3 -2,7 -0,3 2,9 1,9 3,9

Nazio eskaria (ekarpena) -4,3 -2,7 -2,4 -0,5 1,2 2,2 2,5

Esportazioak 1,2 4,3 4,9 5,1 6,3 1,5 4,6

Inportazioak -6,3 -0,5 0,5 3,8 8,9 4,8 8,2

NAZIOARTEKO EKONOMIA

BPG

AEB 2,3 2,2 2,3 3,1 1,9 2,6 2,7

Txina 7,7 7,7 7,8 7,7 7,4 7,5 7,3

Japonia 1,5 1,5 2,3 2,5 2,9 -0,2 -1,2

Europar Batasuna -0,4 0,1 0,2 0,9 1,5 1,3 1,3

Eurogunea -0,7 -0,4 -0,3 0,4 1,1 0,8 0,8

Alemania 0,6 0,2 0,3 1,1 2,3 1,4 1,2

Frantzia 0,3 0,3 0,3 0,8 0,8 0,0 0,4

Erresuma Batua 0,7 1,7 1,7 2,7 2,9 3,2 3,0

Iturria: Eustat, INE eta Eurostat.

Ogasun eta Finantza Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza Legezko gordailua: VI 500/06 ISSN 1887-1534

2015eko otsaila KOIUNTURA DI-DA BATEAN

OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA 1

Laburpena

Urtarrilean zehar argitaratu diren datu ekonomikoek, oro har, baikorrak izatera gonbidatzen

dute. Beraien artean, industria giroaren indizearen bilakaera ekarri dugu buletin honetara,

2014an saldo gazi-gozoa utzi baitzuen. Alde batetik, azken sei urteko emaitzarik

onenetariko bat eskaini zuen, baina, beste aldetik, oraindik urrun dago krisiaren aurretik

izaten zituen balioetatik. Zorionez, urtean zehar erakutsi zuen ibilbideak begi bistako

hobekuntza iradokitzen du sektoreko enpresen igurikimenetan. Ekoizpenaren joeraz duten

iritzi gero eta hobea nabarmentzen da. Aitzitik, eskari zorroa oraindik txikiegia da.

Eustatek hoteletan igarotako gaualdiez argitaratu dituen datuak ere positibotzat jo behar

dira, zeren eta 2014an, guztira, serie historiko osoan inoiz jaso den kopururik handiena

lortu zelako, 2013ko datuaren aldean gorakada nabarmena eskuratuz. EAEko hiriak gero

eta erakargarriagoak direla hautematen da, batez ere Donostia, lehen aldiz milioi bat

gaualdi baino gehiago izan dituelako, eta Bilbo. Aitzitik, kostaldeko herriek eta Bizkaiko

barnealdeak beren emaitzak okertu zituzten. Gero eta turista atzerritar gehiago

erakartzeko joera dagoen arren, Estatuko eta atzerriko turisten banaketa antzekoa izan zen

2013an eta 2014an.

Inflazioari dagokionez, aurreikuspenak bete ziren eta KPIak tasa negatibotan (%-0,7)

amaitu zuen urtea, lehen aldiz 1979tik, hots, EAErako datuak daudenetik. Indize

orokorraren beherakada bortitz hori, oso bereziki, petrolioak nazioarteko merkatuetan izan

duen merkatze biziaren ondorioz gertatu da, erregaien eta berogailurako gasolioaren

bitartez KPIaren indize orokorra baldintzatzen duelako. Elikagai freskoek ere, hauek ere oso

gorabeheratsuak baitira, prezioak jaitsi zituzten urte arteko tasan. Hala ere, azpiko

inflazioa, kontsumoko prezioen hondoko joera hobeto adierazten baitu, zertxobait igo zen,

baina oraindik oso maila txikian dago (%0,3).

Iazko laugarren hiruhilekoan, BPGa hainbat herrialdeetan zenbat hasi zen jakin berri dugu

eta balantzea, oro har, ona da. Txinak sendotasun handia erakutsi du berriro, eta hazkunde

tasa aurreko hiruhilekoetakoa baino zertxobait apalagoa izan zen arren, bat-bateko

lurreratzearen mamua uxatzeko balio izan du. Beste aldetik, herrialde anglosaxoiek

gehikuntza tasa garrantzitsuak lortu zituzten, hala AEBetan (%2,5) nola Erresuma Batuan

(%2,7). Azkenik, Espainiako BPGak adierazten du urte arteko aldakuntza tasa bizkortu zela

2014ko azken laurdenean, %2,0ra arte.

NDFren aurreikuspen berriek adierazten dute munduko hazkundea areagotuko dela bai

aurten bai 2016an. Dena dela, urrian uste zutenaren aldean beheranzko zuzenketa

garrantzitsu bat egin dute. Zuzenketa hori, bereziki, azaleratzen ari diren herrialdeei

eragiten die, aurreko txostenean uste zutena baino nabarmen gutxiago haziko direlako.

Kasu deigarriena Errusiarena da, aipatu diren bi urteetarako BPGaren oso jaitsiera bortitza

iragarri dutelako. Petrolioa ekoizten duten beste herrialde batzuek ere izan dute

beheranzko zuzenketa bat. Ekonomia aurreratuei dagokienez, AEBei eta Espainiari balio

altuagoak ematen dizkiete orain urrikoak baino, baina Euroguneko gainontzeko herrialde

handiei aurreikuspena beheratu die. Halaber, Japonia urrian iragarri zuena baino gutxiago

haziko dela espero du orain.


2 OGASUN ETA FINANTZA SAILA: EKONOMIA ETA PLANGINTZA ZUZENDARITZA

Industria giroak hobekuntza erakutsi zuen 2014an zehar

Azken sei urteko

daturik onenetako

bat izan da

Ekoizpenaren

joerak oso

bilakaera ona

erakusten du…

…baina eskari

zorroa ez da behar

bezain handia

Saldu gabe dauden

amaitutako

produktuen stocka

oso txikia da

2014. urtea amaituta, industria giroaren indizeak utzi duen balantzea gazi-

gozoa da, zeren eta saldoa aurreko bi urteetakoa baino nabarmen hobea

baita, baina sektoreak oraindik nolabaiteko ezkortasuna erakusten du.

Estatistika hori osatzeko kontuan hartzen dira enpresek eskari zorroaz,

amaitutako produktuen stockaz eta ekoizpenaren joeraz eman dituzten

erantzunak, Industria, Energia eta Turismo Ministerioak egiten duen inkesta

baten bidez. Bada, industria giroaren indizeak -12,6ko balioa hartu zuen

2014an batez beste, 2013an jaso zuen -21,2aren eta 2012ko -23,0aren oso

gainetik dagoela. Are gehiago, azken sei urteko bigarren daturik gorena izan

da. Zentzu horretan, begi bistakoa da industria arloko enpresak konfiantza

berreskuratzen ari direla. Halere, ikuspegi historiko batetik 2014ko balioa

oraindik apala da, bereziki krisiaren aurreko urteetan jaso ziren emaitzekin

alderatzen bada. Zehatz-mehatz adierazita, 1995etik 2008ra bitartean, bi

urte horiek barne, lortu ziren batez besteko saldoak 2014koa baino altuagoa

izan ziren.

Zorionez, adierazle horrek urtean zehar erakutsi zuen ibilbideak

itxaropenerako arrazoiak eskaintzen ditu. Izan ere, urtarrilean ezkortasun

argia islatzen zuen -20,2ko balioa jaso bazuen, hilekoz hileko bilakaera

hobea hauteman zen urte amaieran -9,3ko datua eskuratu arte, azken

urteetako baliorik gorenetako bat delarik. Bilakaera horren zati handi bat

ekoizpenak datozen hilekoetan izango duen bilakaeraz eman dituzten

erantzunek eragin dute. Izan ere, ekoizpenaren joera urtarrileko -7,1etik

abenduko 6,4ra igaro zen, jadanik eremu positiboan. Are gehiago, azken sei

hilekoetan emaitza guztiak eremu positiboan kokatu ziren. Hain zuzen ere,

datorren orrialdean dagokion irudian ikus daitekeenez, serie leunduak

ekoizpenaren joerari buruzko igurikimenen oso hobekuntza garrantzitsua

seinalatzen du.

Hobekuntza erlatiboa da eskari zorroaren atalean ere. Zehatz-mehatz, eskari

zorroaz eman zituzten erantzunek urtarrileko -50,4tik urte amaierako -

22,6ra igaro ziren, ia hogeita zortzi puntuko hobekuntza bilduz. Dena dela,

ikuspegi historiko batetik, urte osoko batez besteko balioa (-32,3) jaso diren

okerrenetariko bat izan zen.

Aitzitik, adierazlearen hirugarren osagaiak, hots, saldu gabe dauden

amaitutako ekoizkinen stockak, balio txikiak jaso zituen. Beraz, industria

alorreko enpresariek uste zuten merkatuan tokirik aurkitzen ez zuten

produktu manufakturatuen kopurua nahiko txikia zela. Estatistika horren

arabera, 2014ko batez besteko balioa 6,8 izan zen eta 2000. urtera joan

behar da hori baino zenbaki txikiago bat aurkitzeko, baina urte hartako 6,7

hura oraingoaren oso hurbil zegoen. Are gehiago, maiatzean datu negatibo

bat jaso zen. Horrek esan nahi du hileko horretan sektoreko enpresek uste

zutela eskari berriei aurre egiteko eskura zeuzkaten ekoizkinak ez zirela

nahiko. Serie historiko osoan, oso gutxitan jaso dira aipatu dena bezalako

datu negatiboak.



Industria giroaren indizea

-50,0

-40,0

-30,0

-20,0

-10,0

0,0

10,0

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Industria giroaren indizea

Urte arteko tasa leundua

Eskari zorroa


-40

-20

0

20

2010 2011 2012 2013 2014

-90

-45

0

45

2010 2011 2012 2013 2014

Ekoizpenaren joera


Amaitutako ekoizkinen stocka


-30

-15

0

15

2010 2011 2012 2013 2014

0

10

20

30

2010 2011 2012 2013 2014

Iturria: Industria, Energia eta Turismo Ministerioa.

INDUSTRIA



Gaualdien 2014ko balantzea positiboa izan zen

Gaualdi gehien izan

duen urtea izan zen

Atzerriko turisten

pisua ez zen aldatu

2014an

Bilbo da berriro

turista gehien

erakarri zuen hiria

Gipuzkoak jaso ditu

landetxeetako

gaualdien erdia

baino gehiago

Eustatek argitaratu dituen datuen arabera, hoteletan igarotako gaualdien

kopurua %10,6 hazi zen abenduan aurreko urteko hileko beraren aldean.

Horren ondorioz, 2014. urte osoan 4.657.000 gaualdi baino gehiago zenbatu

ziren, estatistika horren serie historikoan beste errekor bat markatuz. Urteko

kopuruak %4,0 batean gainditu zuen 2013an lortutako balioa. Urte horretan,

eta baita 2008an eta 2009an ere, pausu bat atzera eman zen aldagaiaren

etengabeko gorakadan, turismoa garatzeko apustu irmo baten ondorioa

dena. Oro har, eskaini ziren plaza guztiak (10 milioi baino zertxobait

gehiago) aurreko urtekoak baino apur bat gutxiago izan ziren, baina beraien

betetze maila 2013koa baino handiagoa izan zen martxotik aurrerako hileko

guztietan.

Turisten jatorriari dagokionez, Estatukoen eta atzerrikoen arteko banaketan

ez zen inolako aldaketa hauteman. Hain zuzen ere, gaualdi guztien %62,6

Estatuko pertsonek egin zituzten eta gainontzeko %37,4 atzerritarrek. Bi

ehuneko horien eta 2013an jasotakoen arteko aldea hamarren bakarrekoa

da. Beraz, atzerriko turisten pisua areagotzeko joera galgatu da. Kontuan

hartu behar da duela hamar urte atzerritarrek gaualdien %29 bereganatzen

zutela, eta duela hogei urte, berriz, %24,1 bakarrik. Denbora tarte horretan,

atzerritarren gaualdien kopurua lau aldiz biderkatu da, 1994ko 438.000

haietatik 2014ko 1.740.000etara.

Bizkaiak jaso zuen gaualdien kopururik handiena, guztietatik %47,0

bereganatuta. Ondoren, Gipuzkoa dago %39,1arekin. Hala eta guztiz ere,

gaualdien gehikuntzarik handiena azken lurralde horrek lortu zuen 2014ko

guztizkoan, %5,0. Bizkaiak, berriz, %3,5 handitu zituen gaualdiak eta

Arabak %3,0. Deigarria da Donostiako emaitza ona, urte batean milioi bat

gaualdien langa gainditzea lortu zuelako eta beraren aurreko kopurua %5,2

areagotu zuelako. Antzeko gehikuntza tasa lortu zuen Bilbok (%5,3) eta bere

1.443.000 gaualdiei esker azken urteetako emaitzarik onena eskuratu zuen.

Gasteizek 2013ko emaitza hobetu zuen, baina urrun dago aurreko bi

urteetan lortu zituen balioetatik. 2014ko balantze orokorra oso positiboa izan

bazen ere, adierazi behar da kostaldean, hala Bizkaian nola Gipuzkoan,

bultzada hori ez zela nabaritu eta zenbakiek okerrera egin zutela. Bizkaiko

barnealdean ere gaualdiak murriztu ziren, kasu horretan %8,0 kezkagarri

batean, 2013ko jaitsierari segida emanez.

Askoz ere zenbaki apalago batzuekin, baina landetxeetan igarotako

gaualdiek ere emaitza ona lortu zuten 2014. urtean. Establezimendu

horietan, 326.000 gaualdi baino gehiago jaso ziren, 2013ko emaitza %11,4

batean areagotuz. Ostatu mota horrek onarpen handiagoa dauka Estatuko

turisten artean, guztizkoaren %81 handik iristen direlako. Hala ere atzerriko

bisitarien artean, %39,4ko gehikuntza eskuratu zen. Gipuzkoa da modalitate

hori gehien garatu duen lurraldea eta gaualdi guztien erdia baino gehiago

(%55,8) bereganatzen ditu. Bizkaiaren (%29,5) eta Arabaren (%14,7)

emaitzak nabarmen apalagoak dira.



Hoteletan igarotako gaualdiak

Urteko batuketa milioitan

2

3

4

5

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014



-14

-7

0

7

14

2010 2011 2012 2013 2014


Jatorriaren araberako banaketa

0

20

40

60

80

100

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Atzerritarrak

Estatukoak

Iturria: Eustat.

TURISMOA



Lehenengo aldiz, KPIak behera egin du urte amaiera batean

KPI indizea inoizko

maila apalenetan

dago

Petrolioaren

prezioaren

merkatzeak

azaltzen du indize

orokorraren

jaitsiera

Azpiko inflazioa

zertxobait igo da

berriro

Taldeen erdia baino

gehiago merkatu da

urte arteko tasan

INEk argitaratu duen azken zenbatespenaren arabera, EAEko KPIak %-0,7an

kokatu zuen urte arteko aldakuntza tasa pasa den abenduan, aurreko datua

baino sei hamarren beherago. Lehen aldia da serie historiko osoan, EAErako

1979an hasi baitzen, adierazle horrek urte arteko jaitsiera bat jaso duela

abendu batean. Beste aldetik, urte osoko batez besteko inflazio tasa %0,2

izan zen, hau ere serie osoko txikiena delarik, baina ez dago 2009an jaso

zen %0,3 hartatik oso urrun. Aurreko buletinetan adierazi zenez,

kontsumoko prezioen jaitsiera hori ekarri duen arrazoi nagusia indize

orokorrean portaera gorabeheratsuena erakusten duten produktuek izan

duten bilakaera da, hau da, energiako ekoizkinek, beherakadaren zati

handiena eragin baitute, eta elikagai freskoek, biak duela urtebete baino

merkeago saltzen baitira orain.

Hain zuzen ere, petrolio gordinaren salneurria 110 dolarren (80 euro)

inguruan ibili zen iazko lehen hilekoetan, baina uztailean ezusteko

merkatzeari ekin zion. Gaur ere merkatzeko prozesuak bere horretan dirau

eta lehengai horren upela 50 dolarren azpitik ordaintzen da. Beraz,

petrolioaren salneurria %50 baino gehiago jaitsi da. Bilakaera horren atzean,

batez ere eskaintzaren aldetiko zioak daude. Petrolioa erauzteko teknika

berriak eta merkatu kuota handitzeko ekoizle handi batzuek daramaten

estrategia aipatu behar dira bereziki. Jaitsiera horren ondorioz, EAEren eta

Eurogunearen arteko inflazio aldea bost hamarrenetara zabaldu da,

petrolioaren gorabeherek eragin handiagoa dutelako EAEko prezioen

egituran.

Kontsumoko prezioen beherakada ez da orokorra. Izan ere, KPIaren gune

egonkorrena, hots, azpiko inflazioa, hamarren bat handitu zuen urte arteko

tasa, abenduan %0,3an kokatu arte. Tasa hori oso apala da oraindik, baina

azken sei hilekoetako altuena da. Talde horren barnean, zerbitzuek %0,7 igo

zituzten beren prezioak, bai industriako ekoizkinek bai elikagai landuek

jaitsiera txikiak izan zituzten bitartean. Aitzitik, erregaietan eta elikagai

freskoetan gertatu ziren beherakadek hondar inflazioa azaroko %-1,0tik

2014ko azken hilekoko %-4,8ra igarotzea eragin zuten.

Hala eta guztiz ere, adierazi behar da prezioen jaitsiera guztiz orokorra izan

ez bazen ere, KPIa osatzen duten talde guztietatik erdia baino gehiago jaitsi

zirela 2014ko amaieran. Izan ere, talde guztietatik zazpi balio negatibotan

kokatu ziren. Haien artean, nabarmenak dira, beherakaden

bizitasunarengatik, komunikazioak (%-5,6) eta garraioa (%-5,0). Azken

talde honek izan zuen aldakuntza handiena, azaroko emaitzaren aldean lau

puntu jaitsi zelako, aipatua izan den erregaien merkatzearen ondorioz.

Aitzitik, gehien garestitu ziren salneurriak, eta KPIa osatzen duten

gainontzeko taldeak baino askoz ere gehiago garestitu ere, hezkuntza

arlokoak izan ziren (%2,9), unibertsitateetako tasen igoeraren ondorioz.

Halaber, besteak izeneko atalak igoera nabarmena izan zuen, %1,4koa

aurreko urteko hileko beraren aldean.



KPI indize orokorra

Urte arteko aldakuntza tasa

-2

0

2

4

6

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Petrolio upelaren prezioa eurotan

0

40

80

120

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

KPI talde nagusiak. 2014ko abendua. Urte arteko aldakuntza tasa

Euskadi Espainia Eurogunea

INDIZE OROKORRA -0,7 -1,0 -0,2

Janariak eta alkoholik gabeko edariak -0,1 -0,3 -0,6

Edari alkoholdunak eta tabakoa -0,2 0,4 2,1

Jantziak eta oinetakoak 0,4 0,2 0,4

Etxebizitza 0,6 -0,2 -0,1

Etxeko tresneria -0,1 -0,6 0,1

Medikuntza -0,2 -0,2 0,9

Garraioa -5,0 -5,5 -2,3

Komunikazioak -5,6 -5,7 -2,6

Aisia eta kultura -0,9 -1,2 -0,2

Hezkuntza 2,9 1,2 0,9

Hotelak, kafetegiak eta jatetxeak 0,4 0,6 1,5

Bestelakoak 1,4 1,3 0,9

Iturria: INE eta Eurostat.

INFLAZIOA



Munduko ekonomiak erritmoari eutsi dio 2014ko azken zatian

Ekonomia

anglosaxoien

hazkunde tasa

nabarmena da

Txinako BPGa %7,3

hazi zen laugarren

hiruhilekoan

AEBak %2,5 hazi

ziren, barne

eskariaren

indarrean

oinarrituta

Erresuma Batuak

eta Espainiak

hazkunde erritmoa

bizkortu dute

Gaur arte argitaratu diren ekonomia adierazle nagusiek iradokitzen dute

2014ko laugarren hiruhilekoan munduko ekonomiak hazkunde erritmoa

egonkortzeko joera nahiko orokorra erakutsi zuela. Hala eta guztiz ere, datu

makroekonomikoek berriro hauteman zituzten portaera kontrajarriak

ekonomia behinenen artean. Esate baterako, AEBek eta Erresuma Batuak

gehikuntza tasa sendoak lortzen jarraitu zuten bitartean, Japoniako azken

datuek ekonomia jardueraren ahultasuna seinalatu zuten berriro. Azaleratzen

ari diren herrialdeen artean, nabarmentzekoak dira Txinako ekonomiaren

gorakada –adituek uste zutena baino hamarren bat gehiago hazi baitzen- eta

Errusiako ekonomiaren narriadura orokorra, petrolioaren salneurriaren

jaitsierak eta nazioarteko zigorrek eragin dituzten kalteen ondorioz.

Zehatz-mehatz adierazita, Txina %7,3 hazi zen 2014ko azken hiruhilekoan,

hots, aurreko hiruhilekoan beste. Beraz, ia 2010eko hasieratik hautematen

den moteltze arin eta kontrolatuaren irudiak bere horretan jarraitzen du. Hori

horrela izanda ere, herrialde horretako hazkunde tasak bultzada handia eta

hazkunde egonkorra erakutsi zituen berriro, ohizkotasun berriarekin bat

eginez, termino hori baita Txinako gobernuak erabiltzen duena gaur egun

azken hamarkadetan baino jarduera erritmo apalagoak lortuko direla

adierazteko. Urteko balantzean, BPGaren hazkundea %7,4 izan zen, bertako

gobernuak aurreikusi zuena baino hamarren bakar bat gutxiago. Horrek

baieztatzen du azken ekitaldietako moteltzea, 2012an eta 2013an %7,7 hazi

ondoren eta 2011n %9,3ko tasa eskuratu eta gero.

AEBetan, kontsumo pribatuaren sendotasunak, berriro areagotu baitzuen

bere hazkundea, %2,8 arte, inbertsio pribatuaren egonkortasunak eta

kontsumo publikoaren hazkunde leunak, susperraldia finkatu baitzuen, iazko

azken hiruhilekoan BPGa %2,5 haztea ahalbidetu zuten. Hala ere, dolarraren

sendotasunak esportazioak (%2,0) gehiago haztea galarazi zuen eta, aitzitik,

atzerrian eginiko erosketen erritmoa bizkortu zuen (%5,3). Bi bilakaera

horien ondorioz, kanpo saldoa negatiboa izan zen. Urteko batez bestekoa

%2,4an kokatu zen, hots, aurreko urtean lortutakoa baino bi hamarren

gorago. Ekonomia jardueraren indarra lan merkatuaren bilakaeran islatu zen,

abenduan langabezia tasa %5,6ra murriztu zelako, 2008ko ekainetik inoiz

jaso den tasarik txikiena baita.

Europar Batasunean, Erresuma Batua %2,7 hazi zen 2014ko azken

hiruhilekoan, hirugarrenean baino bi hamarren gehiago, zerbitzuen eta

eraikuntzaren bultzadari esker. Emaitza horri esker, herrialde horretako

BPGa %2,6 gehitu zen 2014an. Tasa hori bertako gobernuak aurreikusi zuen

%3,0 baino beherago dago, baina 2007ko emaitza berdindu zuen, krisia hasi

baino lehenagoko urtearena. Espainia ere goranzko joera horretan

murgilduta egon zen eta BPGa %2,0 hazi zen iazko laugarren hiruhilekoan.

Horren ondorioz, 2014. urte osoko gehikuntza tasa %1,4 izan zen, 2007tik

lortu duen handiena.



Espainiako BPGa Erresuma Batuko BPGa

-1,2

1,4

-2,2

-1,7

-1,0

0,0

0,7

1,31,6

2,0

2013 2014 I II

2013

III IV I II

2014

III IV

1,7

2,6

0,9

1,7 1,7

2,4 2,4

2,62,5

2,7

2013 2014 I II

2013

III IV I II

2014

III IV

AEBetako BPGa Txinako BPGa

2,2

2,4

1,71,8

2,3

3,1

1,9

2,62,7

2,5

2013 2014 I II

2013

III IV I II

2014

III IV

7,77,4

7,87,5

7,97,6 7,4 7,5 7,3 7,3

2013 2014 I II2013

III IV I II2014

III IV

Iturria: INE, UK National Statistics, BEA eta Txinako Bankua.

AEB-ETAKO TAULA MAKROEKONOMIKOA

2013 2014 I 2014 II 2014 III 2014 IV 2014

BPG 2,2 1,9 2,6 2,7 2,5 2,4

Kontsumo pribatua 2,4 2,2 2,4 2,7 2,8 2,5

Barne inbertsio pribatu gordina 4,9 4,8 7,7 5,4 6,3 6,0

Kontsumo eta inbertsio publikoa -2,0 -1,1 -0,7 0,3 0,8 0,2

Esportazioak 3,0 2,8 3,9 3,8 2,0 3,1

Inportazioak 1,1 3,1 3,8 3,4 5,3 3,9

KPI 1,5 1,4 2,1 1,8 1,2 1,6

Langabezia tasa 7,4 6,6 6,2 6,1 5,7 6,2

Iturria: BEA.

HAZKUNDEA



NDFk beherantz zuzendu ditu ekonomia hazkundearen 2015eko eta

2016ko aurreikuspenak

Munduko

ekonomiaren

hazkundea

bizkortuko da

datozen urteetan

Ekonomia aurreratu

nagusien artean

alde handiak

egongo dira

hazkunde tasetan

Beheranzko

zuzenketa

handiagoa da

azaleratzen eta

garatzen ari diren

herrialdeetan

Beheranzko

arriskuak oraindik

garrantzitsuak dira

Urtarrilean, Nazioarteko Diru Funtsak munduko ekonomiaren datozen

urteetarako aurreikuspenak biltzen dituen txosten bat argitaratu zuen.

Igurikimen berriek zehazten dutenez, munduko BPGa %3,5 haziko da

2015ean eta %3,7, berriz, 2016an. Balio horiek 2014ko urriko txostenean

aurkeztu zituenak baino hiru hamarren txikiagoak dira urte bakoitzean.

Ekonomiaren bilakaera azken hilekoetan markatu duen faktore nagusia

petrolioaren merkatzea izan da, eskaintzaren aldetiko aldagaiek

baldintzatuta. Petrolioaren merkatzeak munduko hazkundea bultzatuko du,

baina goranzko eragin horrek ezin izango du konpentsatu dauden faktore

negatiboak, hala nola inbertsioaren ahultasuna ekonomia aurreratuetan eta

azaleratzen ari diren merkatuak pairatzen ari diren doikuntza.

Batez beste, ekonomia aurreratuak %2,4 haziko dira bai 2015ean bai

2016an. Oro har, petrolioaren salneurriaren jaitsierak ekonomia indartuko du

kontuan hartu den denbora tartean, erosteko ahalmena eta eskari pribatua

areagotuko dituelako. Eremu horretarako hazkunde aurreikuspenak, kasu

gehienetan, beherantz zuzendu dira. Hala eta guztiz ere, AEBek, ekonomia

aurreratu nagusia baita, bere hazkunde proiekzioa nola hobetu duten ikusi

dute. Barne eskari sendo batek, doikuntza fiskala horren zurruna ez izateak

eta lagunduko duen moneta politika batek estatubatuar ekonomia lagunduko

dute. Aitzitik, dolarrak izan duen balio irabaziak herrialde horretako

esportazio garbiak murriztuko ditu. Oso bestelakoak dira Eurogunerako

aurreikuspenak. Eremu horretan, lehengaien prezio merkeak, moneta

politika egokitzaileak eta euroaren balio galerak eragin positiboa izango

duten arren, pisu gehiago izango dute inbertsio ahularen eta azaleratzen ari

diren merkatuen bizitasun apalagoaren eragin negatiboek.

Azaleratzen eta garatzen ari diren ekonomien hazkunde tasa 2015ean eta

2016an, hurrenez hurren, %4,3ra eta %4,7ra iritsiko dela aurreikusten da.

Herrialde multzo horretan gauzatu da modu biziagoan hazkunde

aurreikuspenen beheranzko zuzenketa. Berrikusketaren arrazoiak Txinako

ekonomiaren bizitasuna zertxobait galgatu izana, Errusiarako aurreikusten

duen atzeraldia eta, oro har, lehengaiak esportatzen dituzten herrialde

guztien bizitasun apalagoa.

Petrolioaren prezioak etorkizunean izango duen bilakaerak eta horren

inguruko ziurgabetasunek baldintzatuko dituzte munduko hazkundearen

aurreikuspen horiek. Horri ekonomiaren garapenerako beste arrisku batzuk

gehitu behar zaizkio. Izan ere, arrisku geopolitikoak oso handiak dira

oraindik munduko toki batzuetan. Ikuspegi ekonomiko huts batetik,

nazioarteko finantza merkatuek oraindik gorabehera handiekin erantzuten

dute merkatuen mugimenduen aurrean. Beste aldetik, oso kezkagarria da

Euroguneko inflazio tasa apala eta ekonomian utzi ditzakeen kalteak. NDFk

ekonomia batzuei gomendatzen die egituretan eginiko inbertsioak handitu

behar dituztela.



Munduko BPGa

Urte arteko aldakuntza tasak Ekonomia garatuen BPGa

Urte arteko aldakuntza tasak

4,9

5,6 5,7

3,0

0,0

5,4

4,1

3,4 3,3 3,33,5

3,7

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

2,83,1

2,8

0,1

-3,4

3,1

1,71,2 1,3

1,82,4 2,4

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Garapen bidean dauden ekonomien BPGa

Urte arteko aldakuntza tasak Garapen bidean dauden Asiako ekonomien BPGa

Urte arteko aldakuntza tasak

7,3

8,28,6

5,8

3,1

7,5

6,2

5,14,7

4,4 4,34,7

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

9,3

10,1

11,2

7,17,5

9,5

7,7

6,7 6,6 6,5 6,4 6,2

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

NDF-REN AURREIKUSPEN EKONOMIKOA

Oraingoak

Aurreko

txostenarekiko aldeak

2014 2015 2016 2015 2016

Munduko ekonomia 3,3 3,5 3,7 -0,3 -0,3

Ekonomia garatuak 1,8 2,4 2,4 0,1 0,0

AEB 2,4 3,6 3,3 0,5 0,3

Eurogunea 0,8 1,2 1,4 -0,2 -0,3

Alemania 1,5 1,3 1,5 -0,2 -0,3

Frantzia 0,4 0,9 1,3 -0,1 -0,2

Italia -0,4 0,4 0,8 -0,5 -0,5

Espainia 1,4 2,0 1,8 0,3 0,0

Erresuma Batua 2,6 2,7 2,4 0,0 -0,1

Japonia 0,1 0,6 0,8 -0,2 -0,1

Garapen bidean dauden ekonomiak 4,4 4,3 4,7 -0,6 -0,5

Txina 7,4 6,8 6,3 -0,3 -0,5

India 5,8 6,3 6,5 -0,1 0,0

Iturria: NDF. Munduko ekonomiaren aurreikuspenak.

AURREIKUSPENAK



EAEko ekonomiaren adierazle nagusiak

2012 2013 2014 Azken datua Urte arteko tasa

JARDUERA

IPI ..................................................... -5,9 -3,2 --- 14ko azaroa 3,1

- Bitarteko ondasunak ....................... -7,4 -2,5 --- 14ko azaroa 1,4

- Ekipamendurako ondasunak ............ -6,1 -3,3 --- 14ko azaroa 2,9

- Kontsumoko ondasunak .................. -4,1 -5,1 --- 14ko azaroa 1,7

- Energia ........................................ -2,8 -2,4 --- 14ko azaroa 6,5

Industria jardueraren indizea (IJI)(*) ..... -6,0 -2,1 --- 14ko urria -10,8

Ekoizteko ahalmenaren erabilera (%)(*) . 74,2 71,7 76,1 15eko I hiru 78,9

Eskari zorroa(*) .................................... -45,4 -46,3 -32,3 15eko urtarrila -27,4

Industria giroaren indizea ....................... -22,9 -21,2 -12,6 15eko urtarrila -9,1

Etxebizitza libreen salneurria €/m2 .......... 2.523,5 2.504,7 --- 14ko III hiru -2,7

Salmenten indizea prezio iraunkorretan

Azalera handikoak prezio iraunkorretan -3,2 -1,0 -1,2 14ko abendua 3,4

BMI txikizkakoa prezio iraunkorretan .... -5,2 -4,5 --- 14ko III hiru 1,6

Zerbitzu g/koiuntura-ind. Prezio iraunkorrak -6,3 -5,0 --- 14ko III hiru 2,3

Esportazioak ........................................ 2,4 -0,3 --- 14ko III hiru 11,2

Energiaz bestelakoak ......................... 0,6 0,6 --- 14ko III hiru 9,3

Inportazioak ........................................ -8,6 1,8 --- 14ko III hiru 20,1

Energiaz bestelakoak .......................... -7,4 -0,2 --- 14ko III hiru 17,0

Turismoen matrikulazioak ...................... -13,3 8,0 18,7 14ko abendua 18,0

Zamaketarako ibilgailuen matrikulazioa .... -17,5 -0,2 12,4 14ko abendua 30,7

Aireko trafikoa ...................................... 3,1 -9,1 5,3 14ko abendua 1,1

Hoteletan igarotako gaualdiak ................. 1,0 -3,1 4,0 14ko abendua 10,6

LAN KOSTUAK

Soldaten igoera:

- Indarrean dauden hitzarmenak ........ 2,7 1,3 0,7 14ko abendua 0,7

- Urtean zehar sinatutakoak ............... 2,0 1,1 0,5 14ko abendua 0,5

Lan kostuak

- Kostu guztiak ................................. 0,7 1,7 --- 14ko III hiru -1,7

- Soldata kostu guztiak ..................... 0,7 1,4 --- 14ko III hiru -1,6

- Bestelako kostuak .......................... 0,7 2,5 --- 14ko III hiru -2,0

(*) Balioak. Iturria: Eustat, Iberdrola, Trafiko Zuzendaritza Nagusia, Lan Harremanen Kontseilua, Industria Ministerioa, INE, Aduana eta Zerga Berezietako Saila eta Enplegu eta Gizarte Politiketako Saila.



EAEko ekonomiaren aldagai nagusiak

2012 2013 2014 Azken datua Urte arteko tasa

PREZIOAK

KPI indize orokorra: 2,3 1,6 0,2 14ko abendua -0,7

- Azpiko inflazioa ......................... 1,5 1,6 0,3 14ko abendua 0,3

- Hondar inflazioa ........................ 6,1 1,3 -0,6 14ko abendua -4,8

EBrekiko aldea ............................. -0,4 0,1 0,1 14ko abendua -0,6

IPRI ............................................ 2,4 -0,6 -1,1 14ko abendua -3,6

- Bitarteko ondasunak................... 0,1 -1,3 -0,6 14ko abendua 0,1

- Kontsumoko ondasunak .............. 1,8 0,0 -0,2 14ko abendua -0,6

- Ekipamendurako ondasunak ........ 1,2 1,3 -0,4 14ko abendua -0,3

- Energia .................................... 7,8 -1,8 -3,6 14ko abendua -15,9

LAN MERKATUA

BJA

Parte hartzaileak ........................... -1,8 2,1 0,8 14ko IV hiru -0,1

Partaidetza tasa ............................. 55,2 56,6 57,3 14ko IV hiru 57,5

Landunak ..................................... -2,9 -0,8 0,2 14ko IV hiru 0,8

Enplegu tasa guztira ...................... 48,7 48,5 48,7 14ko IV hiru 49,1

Gizonen enplegu tasa ..................... 54,0 53,7 53,6 14ko IV hiru 54,1

Emakumeen enplegu tasa ............... 43,7 43,6 44,2 14ko IV hiru 44,5

Langabezia tasa guztira .................. 11,8 14,3 14,9 14ko IV hiru 14,5

Gizonen langabezia tasa ................. 12,1 14,8 14,9 14ko IV hiru 14,2

Emakumeen langabezia tasa ........... 11,5 13,8 14,9 14ko IV hiru 14,8

Gazteen langabezia tasa ................. 31,2 39,1 37,3 14ko IV hiru 40,0

BAI

Parte hartzaileak ........................... -2,0 -2,1 -1,2 14ko IV hiru 0,3

Landunak ..................................... -5,6 -3,2 -0,9 14ko IV hiru 0,3

Langabezia tasa ............................. 15,6 16,6 16,3 14ko IV hiru 16,6

INEM

Langabeak ................................... 11,9 8,0 -2,1 14ko abendua -1,0

GIZARTE SEGURANTZA

Afiliatuak ..................................... -2,4 -3,2 0,3 14ko abendua 1,4

Iturria: Eustat, INE, Gizarte Segurantza eta SEPE



Euskal Autonomia Erkidegorako urteko aurreikuspenak

Iturria: Ogasun eta Finantza Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza (2014ko urria), Hispalink (2014ko uztaila), Confebask (2014ko abendua), BBVA (2014ko urria), Laboral Kutxa (2014ko abendua) eta CEPREDE (2014ko abendua).

EAErako aurreikuspenak hiruhilekoka (2014ko urria)

2014

2014 2015

2015 III IV I II

BPG (m.p.) .............................................. 1,3 1,5 1,0 1,6 1,7 1,7

ESKARIA

Barneko azken kontsumoa ............................................0,7 0,7 0,8 0,9 1,0 1,1

Familien kontsumoa .....................................................1,1 1,1 1,0 1,3 1,4 1,5

Administrazioaren kontsumoa ................................ -1,0 -0,7 0,0 -0,2 -0,1 0,1

Kapital eraketa gordina ...............................................1,2 2,1 0,5 2,8 3,5 3,6

Barne eskariaren ekarpena ..........................................0,9 1,1 0,8 1,4 1,5 1,6

Kanpo arloaren ekarpena .............................................0,4 0,4 0,3 0,2 0,2 0,1

ESKAINTZA

Lehen arloa................................................................ 7,3 5,5 4,8 2,2 0,0 0,7

Industria ................................................................ 1,3 2,1 1,2 2,6 2,7 2,8

Eraikuntza ................................................................-1,0 -0,7 -1,1 -0,1 0,1 0,3

Zerbitzuak ................................................................ 1,3 1,5 1,1 1,5 1,6 1,6

Balio erantsi gordina ....................................................1,3 1,6 1,0 1,6 1,7 1,7

Ekoizkinen gaineko zerga garbiak 1,2 1,0 1,1 1,2 1,4 1,4

GOGORATZEKOAK

BPG nominala ........................................... 1,3 1,6 1,1 2,2 2,6 2,7

Hiruhilabete arteko BPGa ........................... 0,4 0,4 --- 0,4 0,5 ---

BPGren deflatorea ................................................ 0,0 0,1 0,1 0,6 0,9 1,0

Enplegua ............................................................. 0,3 0,4 0,0 0,6 0,6 0,7

Langabezia tasa ................................................... 15,2 15,4 15,3 15,2 14,9 14,9

Iturria: Ogasun eta Finantza Saila: Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza.

PIB

PIB

2014 2015 2014 2015

Eusko Jaurlaritza ................................ 1,0 1,7 BBVA ..............................................................1,1 1,8

Hispalink (BEGaren aldak. tasa) ..........................1,1 1,7 Laboral Kutxa ................................1,1 1,8

Confebask ........................................................1,1 1,9 CEPREDE……………………………. 0,6 2,0



Espainiako ekonomiarentzat eginiko aurreikuspenak

Iturria: FUNCAS, Ekonomia eta Ogasun Ministerioa, CEPREDE, ELGE, NDF, Europar Batzordea, The Economist eta Consensus Forecast.

AFI: Analistas Financieros Internacionales; ICAE-UCM: Instituto Complutense de Análisis Económicos-Madrileko Unibertsitate Konplutentse; ICO: Instituto de Crédito Oficial; IEE: Instituto de Estudios Económicos; IFL-UC3M: Flores de Lemus Institutua-Carlos III Unibertsitatea Madril; NDF: Nazioarteko Diru Funtsa; E. Batzordea: Europar Batzordea;NDF:Nazioarteko Diru Funtza; ELGE: Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundea.

Hiruhilabetekako aurreikuspenak Espainiako ekonomiarentzat

2014

2014 2015

2015

IV I II III IV

BPG ............................................................. 1,8 1,3 1,8 1,8 2,0 2,2 2,0

Kontsumo pribatua ......................................... 1,8 2,0 1,7 1,4 1,6 2,0 1,7

Kontsumo publikoa ......................................... -0,5 -0,1 -0,5 -0,5 -0,3 0,4 -0,2

Kapital finkoaren eraketa gordina .................... 2,1 1,0 2,0 2,4 3,4 4,2 3,0

- Aktibo finko materialak ............................... 2,0 0,8 1,8 2,3 3,2 3,9 2,8

- Eraikuntzan .......................................... 0,5 -3,2 1,7 2,5 2,9 3,6 2,7

- Ekipamendurako ondasunetan ................. 4,3 7,6 2,1 2,0 3,7 4,2 3,0

- Landutako aktiboetan ............................. -0,7 1,6 -2,3 -0,1 2,9 4,5 1,3

- Aktibo finko immaterialak ............................ 3,3 3,2 3,8 4,2 5,5 6,7 5,1

Barne eskari erreala ........................................ 1,5 1,4 1,4 1,2 1,5 2,0 1,5

Esportazioak ................................................. 4,3 4,0 5,1 6,0 6,5 6,8 6,1

Inportazioak ................................................. 3,5 4,8 3,8 4,4 5,2 6,5 5,0

Iturria: CEPREDE.

BPG

BPG

2014 2015 2014 2015

AFI .............................. 1,4 2,0 La Caixa ......................... 1,3 1,9

BBVA ................................ 1,3 2,0 Repsol ............................ 1,4 2,2

Bankia .............................. 1,3 2,0 Santander ...................... 1,4 2,3

Catalunyacaixa 1,4 2,3 BATEZ BESTEA ................ 1,4 2,1

Cemex .............................. 1,3 2,0 Gobernua (2014-09) ........ 1,3 2,0

CEPREDE-UAM 1,3 2,0 Espainiako Bankua (2014-10) 1,3 2,0

FUNCAS ............................. 1,4 2,4 Europar Batzordea (2014-10) .........................................

1,2 1,7

ICAE-UCM .......................... 1,4 2,3 NDF (2014-10) ................. 1,3 1,7

IEE ................................... 1,4 2,5 ELGE (2014-09) ................ 1,2 1,6

IFL-UC3M .......................... 1,3 1,9 The Economist (2015-01) 1,3 1,8

Intermoney ..................... 1,4 2,2 Consensus Foreca. (2015-01) 1,3 2,0



Nazioarteko ekonomiari buruzko aurreikuspenak

Herrialdea edo eremua

Erakundea Aurreikuspenaren

data

2014 2015

Azkena Aurrekoa Azkena Aurrekoa

AEB The Economist 2015eko urtarrila 2,3 2,3 3,1 3,0

Consensus Forecast 2015eko urtarrila 2,4 2,3 3,2 3,0

ELGE 2014ko azaroa 2,2 2,1 3,1 3,1

NDF 2014ko urria 2,2 1,7 3,1 3,0

Europar Batzordea 2014ko azaroa 2,2 2,8 3,1 3,2

Japonia The Economist 2015eko urtarrila 0,3 0,5 1,0 1,1


ELGE 2014ko azaroa 0,9 0,9 1,1 1,1

NDF 2014ko urria 0,9 1,6 0,8 1,1


Erresuma Batua The Economist 2015eko urtarrila 2,9 3,0 2,7 2,6


ELGE 2014ko azaroa 3,1 3,2 2,7 2,8

NDF 2014ko urria 3,2 3,2 2,7 2,7


Europar Batasuna Europar Batzordea 2014ko azaroa 1,3 1,6 1,5 2,0

NDF 2014ko urria 1,4 1,6 1,8 1,8

Eurogunea The Economist 2015eko urtarrila 0,8 0,8 1,1 1,1


ELGE 2014ko azaroa 0,8 0,8 1,1 1,1

NDF 2014ko urria 0,8 1,1 1,3 1,5


Alemania The Economist 2015eko urtarrila 1,4 1,4 1,2 1,3


ELGE 2014ko azaroa 1,5 1,9 1,1 1,5

NDF 2014ko urria 1,4 1,9 1,5 1,7


Frantzia The Economist 2015eko urtarrila 0,4 0,4 0,9 0,8


ELGE 2014ko azaroa 0,4 0,9 0,9 1,0

NDF 2014ko urria 0,4 0,7 1,0 1,4


201 5eko otsaila - IVAP eus...Erresuma Batua 0,7 1,7 1,7 2,7 2,9 3,2 3,0 Iturria: Eustat, INE eta...

Documents

Transcript of 201 5eko otsaila - IVAP eus...Erresuma Batua 0,7 1,7 1,7 2,7 2,9 3,2 3,0 Iturria: Eustat, INE eta...