111 (2003ko maiatza)

30
2003ko MAIATZA, 111. ZENB. DOHAINIK D A B I L E N H A R R I A K E Z D A U K A G O R O L D I O R I K • Hauteskundeetako emaitzak • Alderdien iritzia

description

[Hauteskundeak: denak pozik!?] [kzgunea: ez dakizula internet zer den?] [27.000 euro euskarazko egunkari berriaren alde] [Imanol Azkue: niretzat literatura emozioak sortzea eta sorraraztea da] [Alex Oliden: gure filosofia da gehienak herriko jokalariak izatea] [OT: fenomenologia eta industria musikala] (+296)

Transcript of 111 (2003ko maiatza)

Page 1: 111 (2003ko maiatza)

2003ko MA

IAT

ZA

, 111. Z

EN

B. D

OH

AIN

IK

D A B I L E N H A R R I A K E Z D A U K A G O R O L D I O R I K

• Hauteskundeetako emaitzak• Alderdien iritzia

Page 2: 111 (2003ko maiatza)

adatorrela, badatorrela!!Euskarazko egunkariberria datorren hilarenbukaerarako kaleanizango da!! Ze berri?Berria berri !! Albisteentxokoa alaitzeko modu-ko notizia.

Imanol Azkuerekin gai horri buruzere aritu gintezkeen jardunian,baina haur literaturako sari garran-tzitsuenetakoa den Lizardi Sariarenirabazlea izanda, literaturaz aritugara. Eta gustura asko, gainera.Udal eta Foru hauteskundeen urhaunditan sartu gara: Zumaiakoemaitzak, alderdien iritziak, bestela-ko azterketa… Eta hauteskundeakegiten diren bakoitzean politikoen

inbiditan izaten gara, denak gusturaeta pozik egoten dira eta. Oraingoaez da salbuespena. Zergatik ote?Alderdien eta botoen salda bainogozoagoa da gure olarro zopa.Oraingoan sexualitatea eta bertsola-ritza uztartu ditugu.Portugal aldean hauteskunderik ezda izan, baina aluga se atalean izan-go da zer irakurria. Baita izerdi patsetan dauden biorrialdeetan ere. Eskubaloia izangodugu hizpide Alex Olidenekin,Lehen Mailan denboraldi bikainakegiten ari den Pulpoko entrenatzai-learekin.Uda datorrela eta, nolakoak izatenziren antzinako uda sasoiak? Zarrakberri ikusita zerbait aldatu dela kon-

turatuko gara. Bainujantziak baibehintzat!!Orduan ez dakigu, baina orainjende asko joaten da hondartzaraliburua hartuta. Irakurtzeko zaleta-suna handia omen da. Pixkat asetze-ko ipuin labur bat daukagu ze letuaatalean. Aurreko zenbakian ekingenion, eta jarraitzeko asmoa dauka-gu. Gure nahia da hilero-hilero edo-nork idatzitako ipuin labur bat argi-taratzea. Beraz, plazer baduzue ida-tzi, guk plazer handiagoz argitaratu-ko dugu eta. Hauxe da hitz gutxitan, maiatzekoBaleike. Datorren hilekoa eta egun-kari berria elkarrekin irakurtzekomodua izango duzuela ez ahaztu.Badator!! Badator!!

Btxootx!

HERRI ALDIZKARIAJuan Belmonte, 29 beheatel.: 943 86 15 45faxa: 943 86 17 42email:[email protected]

ArgitaratzaileaBALEIKE KULTUR ELKARTEA

Administrazio batzordeaEsther EtxeberriaXabier Azkue

Erredakzio batzordeaIbon ManterolaEneko DorronsoroItxaso Ibarra

Aitor ManterolaGurenda Serrano

KoordinatzaileaAitor Manterola

KazetariakEneko DorronsoroIbon ManterolaItxaso IbarraAitor ManterolaGurenda Serrano

KolaboratzaileakMiriam Romatet, Dani Carballo, Inaxio Tolosa,Belen Golmaio, Izaga Garzia, KoldoLandaluze,

Beñat Fernandez deArroyabe, Ihintz Linazisoro, EgoitzLizaso, Garikoitz Telleria,Natur Taldea

Diseinua eta maketazioaRoberto Gutierrez

Hizkuntz zuzenketaBaleike

Publizitatea943 86 15 45 tel. (Esther)

InprimategiaAntza Inprimategia(Lasarte-Oria)

Tirada1.000 ale

Lege gordailuaSS-405/94

ISSN1136-8594

Baleikek ez du bere gain har-tzen aldizkarian adierazitako esa-nen eta iritzien erantzukizunik.

EUSKO JAURLARITZAGOBIERNO VASCO

Argitalpen honen edizioko laguntzaile:

Argazkilaria: Eva Franco

Page 3: 111 (2003ko maiatza)

4 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

atia irikitaBAUTISTA BARANDALLA-ren ALDEKO MANIFESTAZIOA ZUMAIAN

Nagore Garcia

APIRILAREN 27AN, San Telmo bezperako igandean,Zumaian, Barandallaren aldeko manifestazio bat egin zen,preso etxarriar honi 92. artikulua aplikatu diezaioten eska-tzen. Manifestazio hanek, apirilaren 26-27an eskualde mai-lan, hau da, Azkoitia, Azpeitia, Zarautz, Zestoa etaErrezilen eginiko baraualdiei amaiera eman zien.

Baraualdi honen helburua Barandalla eta antzeko egoe-ran aurkitzen diren hainbat presoen egoera salatzea zen. 24orduko baraualdia izanik, Azkoitia, Azpeitia eta Errezilen8na pertsona bildu ziren, kontuan izanik badirela hilabetebatzuk Azpeitian txandakako baraualdiak egiten ari direla

astebukaerero. Zarautz eta Zestoan, aldiz, 30na pertsonabildu ziren. Baraualdi honi Zestoan eginiko prentsaurrekobatekin eman zitzaion hasiera.

Zumaian eginiko manifestazioak 300 pertsona bilduzituen. Amaierako ekitaldia, txalapartarekin hasi zen etaondoren Abelin Linazisorok presoek kartzeletan eta batezere Barandallaren egoera salatzen zuen komunikatu batirakurri zuen.

Barandalla oraindik ere kartzelan dago eta bere gaixota-suna gero eta larriagoa da. Beraz, guztion ardura daBarandalla etxera ekartzea.

ASPALDIAN BURUAN dabilkit galdera hau: Zer dago gureesku? Egia esan usteak erdi ustel gertatu zaizkit azkenaldianinguruan gertatzen ari den guztia ikusita... Nik uste nuengizon-emakumeok bat eginda zerbait aldarrikatzea nahikoaizango zela, zenbait erabaki ez hartzeko, baina zoritxarrez, ezda horrela.

"Prestige"n hondamendiari aurre egiteko neurriak eskatu,eta hala ere gure kostaldea zikin-zikin eginda; "Egunkaria" itxi,protesta egin eta ez dute ireki, eta gainera, oraindik ere 3 langileespetxean; “gerrarik ez” behin eta berriz aldarrikatu eta gerradugu; torturarik ez erregutu eta torturatzen jarraitzen dute...

Zer dago gure esku? Ba, salatzea, protestatzea, aldarrika-tzea,... baina zerbaitetarako balio al du horrek guztiak?

Zalantzaz beterik nago, baina ezingo dugu etsi...Nahidutena edo buruhezurrean jartzen zaiena aurrera eramango

dute, baina ezingo dizkiegu, gaine-ra, erraztasunak eman eta alfonbragorria jarri, gainera, pasatzeko...traba egitea bakarrik al dago gureesku? Barkatuko didazue baina une honetan, bat-batean eran-tzun zehatza falta zait. Gutxienez hemen iritzia eman dezake-gu eta ez da gutxi!

Zer gehiago egin dezakegu? Buruan dabilzkit aukerak,baina benetan helburuak lortuko al ditugu? Inporta al zaie bes-teek zer pentsatzen duten? Eta hau zer gertatzen da politikangoi mailan bakarrik, edo gure herri, kuadrila edo etxean ereguk besteekiko horrela funtzionatzen dugu? Bakoitzak beraknahi duena egin behar baldin badu...anarkia; garai batean dik-tadura deitzen zioten, orain demokrazia eta horrelako deiturakematen dizkiete. Zer dago gure esku?

Zer dago gure esku?

Miriam Romatet

Page 4: 111 (2003ko maiatza)

52 0 0 3 k o M A I A T Z A

Astelehena, goizeko 6:15. Iratzargailuak tinpanoak lehertubehar dizkidala ematen du, ilunpean tramankulua nola ixilduasmatu ezinik nabil, halako batean eskuaz iratzargailua etamesanotxean dauden gauza erdiak bota ditudala uste dut lurre-ra eta kauen!!! Oraindik hor ari da pi-pi-piiii!!! Argia piztu etaixildu dut halako batean.

Begiko makarrak kendu ezinik komunera noa kanarioariura aldatzera, badirudi eguna argitu duela, txoriak ere etenga-bean ari dira kantari. Betiko legez dutxa esnagarri bat hartubeharko dut ea pixkat espabiltzen naizen horrela. Burutik hasieta hanketaraino iristen dira ur jario freskoak, begiak ere zer-bait gehiago irekitzen hasi dira, badago premia bai horixe!

Dutxan hartutako freskatua eta gero bi naranja eta limoibaten zumoa igandeko zuritoen gustoa kentzeko. Errealak ira-

bazi ala galdu bezperako zuritoekuzten duten ahoaldea ez baita lanera-ko aproposena, hobe genuen atzo uraedan izan bagenu (astelehenetako ser-moi tipikoa, astea aurrera doan ahala aldatzen joaten den ser-moia...). Zerbait solidoa jan beharko dut, katilukada zerealesnez beratuak.

Oinetakoak jantzi, ilea orraztu eta bazkaria poltsan dudalaatarira noa. Egunon Moriko! Hiri ere bai Raku! Eta nola ezgure Pinttori! Ez dago gauza hoberik guztiei egun on bat opa-tzen hastea baino.

Iturrian ur freskoaz boteila bete lanerako eta autoan sartunaiz, arrankatu eta irratia piztu dut...

Atzo hauteskundeak al ziren ba?

Maiatzak 26

Ibon Aizpurua

Page 5: 111 (2003ko maiatza)

6 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

trinidade santua

Baltasar Etxabe, 5Tel. 943 14 31 35

Erribera kalea Tel. 943 861523

Zumaiko frontoian zientoka pelota partidu jokatuko ziren.Sekula ikusi al duzue 22na enpatean bukatu denpartidurik? Ez, ez da posible. Pentsa zer fenomenometafisiko den orduan partidu politikoena: "galtzaile" inoratera gabe "irabazleak" daude, eta gainera "irabazle"horiek denek ez dute enpatatzen! Ekuazio hori posibledela sinesten duenik ez dago (ejertzitotik kanpo, esannahi dut). Politikoek diskurtso bera saltzen digute, hala ere."Korrokoitu" ote gara, beti zabor bera irensteko? Ez dut uste amu horriheltzen diogunik. Baina zein politiko da kapaz, gaur egunean, milaka begiren aurreanjarri eta "porrot egin dugu" esateko? Hori bide ertzeko klub batean"estriptisa" egitea bezalakoxea litzateke edozein korbatadunentzat:biluzik jarri eta berak ere ipurdian zuloa duela onartzea. Eta hori ezda, zoritxarrez, politikako egungo estiloa. Ordezkari batek ezin diobeste partiduari arrazoi eman publikoki, eta ezin du bere partidu

barnean eztabaidak daudenik aitortu. "Super eroiak" izanbehar dute 18 urtez gorakoontzat: zalantzarik ez dutenak,sendoak, muturreraino koherenteak. Eta "super eroi"bakoitzak, bere abenturatako etsaia bi pintzelada sinpleekinmarraztuko digu ("adardun hori da deabrua, eta ni aingerua"),umeentzat den eskema sinple horretatik aurrera interpretatzensaia ez gaitezen, bazpada. Hori da gaurko politikaren estiloa.

Diskurso sinple horiekin jendea euren aldera konbentzitzen dutelauste dute, nonbait. Agian ipnotizatuta gauzkate, baina akaso ez. Akasogutako bakoitzaren pentsamendua askoz konplexuagoa da politikoekmitinetan erakusten dutena baino; akaso jendea nazkatu da pertsonajepubliko batek ere ez duelako sekula bere akatsik onartu; akaso jendeariez zaio oraindik ahaztu Egunkariaren alde Donostiako manifestazioanateratako argazkia, gertuago dagoena orain lau urtekohauteskundeetatik, egunotako panoramatik baino. Politiko abertzaleeigaldera: lau urteotan "irabazi" egin dugu?

San Telmoen burukomin eta kalenturak igaroberritan, marinelen patroi zumaiartuarenermitara egin dut bisita, aspaldiko partez. Eta hanjarraitzen du. Ipar haizeari aurpegia emanaz,herriaren ikur, labarraren zaindari. Ai, zeinpoetikoa!Baina berehala oroitu dut, burua barandilara

hurbildu orduko. Bertigoa eragiten dit ile puntak ezerezera, hutseraagertze soilak. Oteizaren hutsa hau ote duk? Han behean hondarurruna, txingurri moduko gizakitxoak…Bi buelta t’erdi eman dizkitbarrenak. Eta hirugarren buelta betetzera zijoanean, burukomin etakalenturak itzuli zaizkit.Hauteskundeak.

Eta nere ondoezak, nere bertigoak, alperrik direla badakit, ez baitiagu,Karmelo, ezer argitzerik. Hauteskunde aurretik idatzia, hauteskundeondoren irakurriko ditek. Beraz, gu gaituk hemen ezjakin bakarrak.Halere burua jokatuko nikek (neberan diadan oilaskoarena noski),majina batek izango duela burukomin eta kalenturarik, Maiatzaren25-a ondotik. Eta berriz ere herriaren gain hauetara itzulita, ermitakbertan jarraituko dik. Herriaren ikur, labarraren zaindari. Eta batezere, postaletan saltzeko irudi paregabe. Ai, zein patetikoa!

Hauteskunde ondoren jaso diat hire idatzia, etaoraingoan ez duk e-mailaren abiaduran etorri.Izan ere, nori bururatzen zaio, idatzia botilabatean sartu eta labarretik itsarora jaurtitzea.Dena dela ez zekiat alderik badagoen,hauteskunde aurretik edo ondoren aritzean,bietan nolabaiteko auzo-lotsa sentitu baitiat. Kanpainaren zehar, politiko denak hor jardun ditek burubelarri, hil alabiziko lehian, zeruak eta lurrak geure botoaren truke eskainiaz, denokDisneylandia bezalako herri batean bizi nahi bagenu edo. Eta ondorenaoraindik eta okerragoa izan dek: BAKOITZA BERA IRABAZLE.Norberak bere burua irabazletzat eta aurkariarena galtzailetzat aurkeztudizkitek. Inongo lotsarik gabe, bla.bla.eta bla, aurrean gaudenokartaburu sorta baginan antzera. Politikan bakarrik gertatzen dituk horrelakoak, matematika eta fisikalegeak ez ditek hemen balio, magia eta ilusionismoaren teoremak dituknagusiak. Dena dela pentsatzen hasita negok, ia gehienok dagoenekojabetu gerala nola funtzionatzen duten politikoek hauteskundegaraietan. Eta horrela bada, nola arraio da posible jokaera eskemaberdinak balio izatea ? Agian, artaburu sorta gaituk eta merezi ditugunpolitikoak dauzkagu. ¿Zuk zer diozu, Itziar?

Age arteanEneko Dorronsoro

Ixiar Eizagirre

Geu gehixen ¡¡Karmelo Arroiabe

BOTAka

Page 6: 111 (2003ko maiatza)

72 0 0 3 k o M A I A T Z A

ze berri?

FORONDAN DAGOEN KZguneaninternet ezagutzeko eta erabiltzenikasteko aukera paregabea dago.

Orain dela bizpahiru urte, EuskoJaurlaritzak internet ahalik eta etxebi-zitza gehienetan egoteko Konekta zai-tez izeneko kanpaina egin zuen.Ondoren jarri zituen abian KZguneakdeitzen zaizkien guneak. Helburuabat eta bakarra: 16 urtetik gorakoek,baina batez ere langabeek eta etxeanlan egiten dutenek internet ezagutueta erabiltzen ikastea.

Aipatu bezala, Zumaian ForondaKultur Etxean dago KZgunea. Ikasta-roak antolatzen dituzte, hilero parebat edo. Bi motako ikastaroak daude:

- oinarrizkoa: internet-en ibiltzekooinarrizko ezagupenak ikasi dai-tezke. Baita e-postak bidaltzen etatxateatzen ere.

- aurreratua: internet-eko programakerabiltzen ikasteko ikastaroa da.

Ikastaroak edozeinentzat dira, etagainera, dohainik. Beraz, aukera pare-gabea internet ezagutu eta erabiltzenikasteko.

Batez beste 30 eta 50 urte bitartekojendea izaten da ikastaroetan. Zaha-rragoak ere hurbiltzen dira, hala ere.80 urtekoren batek internet erabiltzenederki asko ikasi du. Sekula ordenado-re baten aurrean izan ez direnak hasie-ran beldurtu egiten direla esan diguOlaiak, KZguneko arduradunak.

Gero, ordea, azkar asko ikasten omendute.

Abenduan bi urte egingo dituForondako KZguneak. Orduan bainoaskoz jende gutxiago joaten da orain.Foronda leku egokia denean galdetu-ta, Olaiak ezetz esan digu, beste lekubatean egonda, akaso jende gehiagojoango zela ikastaroetara.

Aipatutako ikastaroez gain, badabeste aukera bat: nahi denean bertarajoan, eta internet erabili daiteke. Hau

ere dohainik. Edozein joan daitekeelaesan digu Olaiak.

Ikastaroetan asko ikasten dutela ezda dudarik. Pentsa, web orriak ere egi-ten dituzte. Horietako bi sarean ikus-teko aukera dago: Natur Taldearena,eta Beheko Plaza Elkartearena.

Bistan denez, aukera ederra etorkizu-nean ezinbestekoak izango diren tresnakezagutu eta erabiltzen ikasteko. Orain-dik ez duzula internet ezagutzen? Segioraintxe bertan Forondara.

Ez dakizula internet zer den?

Page 7: 111 (2003ko maiatza)

8 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

ze berri?

DIRU BILKETA martxan jarri daakzioen bitartez; Zumaiako sektoreeta herritar guztiei egiten zaie partehartzeko deia

Hiru hilabete luze dira EuskaldunonEgunkaria itxi zutenetik. Bidegabe-keriaren ondorioak larriak izan dira,baina euskal gizartea hasi da tunelarenamaiera ikusten: ekainaren bigarrenhamabostaldian kioskoetan izangoda euskarazko egunkariberria! Egunkariako langileohiek gogor egin dute lan hila-bete hauetan Egunero kalera-tzeko, baina hasieratik garbi utzizuten hura behin-behineko pro-duktua baino ez zela; EuskalHerriak Euskaldunon Egunkariarenpareko euskarazko egunkari batmerezi zuela. Eta horretan ari dira.

Enpresa berria sortu dute. Itxierarenondorioz kale gorrian gelditutako 151langileek egunkari berria argitatatukoduen enpresa sortu berri dute:Euskarazko Komunikazio Taldea S.A.Bakoitzak 400 euro jarri du guztira60.350 euroko kapitala osatzeko.Enpresaren sorrera egunean bertan lan-gileek agiri bat sinatu zuten esanezhaiek erositako akzioak gerora sortukoden fundazio batera pasako direla.Langileen asmoa ez da enpresaren jabe-tza izatea. Langileek beharrezkoa zenlehen urratsa baino ez dute egin.Proiektu berria aurrera ateratzeko diru

baliabide handiagoak behar dira, etakapital handitzea egitea erabaki zen,ondoko ezaugarriekin:-Bost milioi euro arterainoko kapital

handitzea onartu da. Kapitala gizarteosoan bildu nahi da, nahi duen orokparte hartzeko aukera izan dezan.-Hori bideratzeko 50 eta 300 eurokoakzioak jarri dira salgai.-Inork ezingo du izan kapital osoaren%1,2 baino gehiago, inork ez dezanenpresa kontrolatzeko aukerarik.

Nola eskuratu akzioak? Akzioak eroste-ko bide bat baino gehiago dago:Zumaiako Herri Batzordea: 300 euroko82 akzio eta 50 euroko 48 saldu behar

dira Zumaian. Guztien eskuragai jartze-ko kanpaina zabala egingo da herrikosektore guztiei zuzendua. Gainera,Zumaiako Udalak utzitako turismobulego zaharrean izango gara maiatza-ren 27tik aurrera, astean hiru egunez:astearte, asteazken eta ostegunetan.Ordutegia: 18:30-20:30. Bertan, infor-mazioa eskatzeaz gain akzioak erosiahal izango dira. Bertara hurbiltze-rik ez duenarentzat bada telefonozenbaki bat: 625708747.-Internet bidez: Eskaera eginahal izango da www.ektsa.nethelbidean.-Telefono bidez: 635733385 /635733386 telefonoetan.

Nolakoa izango da produktu berria?Ekainaren 14an Donostiako belodromo-an egingo den festan aurkeztuko daegunkari berria, eta ziurrenik hurrengoasteburuan kaleratuko da lehen zenba-kia. Ziurrenik ezinezkoa izango da lan-gile guztientzako lanpostuak izatea,baina espero da %90ak lekua izatea. 13urtez Euskaldunon Egunkaria argitara-tu zuen lan taldeak jarriko du abianegunkari berria, eta horrek esan nahi duharen ildoari eutsiko diola, hein handibatean. 13 urteko ibilbidearen osteanlortutako maila hobetzea da erronka.Orain arteko planteamendua eta izaeraizango dira ardatzak, baina berritutaeta, ahal den neurrian, hobetuta.Ekainean oinarrizko produktu batekin

2 7 . 0 0 0 e u r o e u s k a ra z k o

Page 8: 111 (2003ko maiatza)

Estazioko kalea Tel. 943 86 02 01

Auto-konponketak

92 0 0 3 k o M A I A T Z A

e g u n k a r i b e r r i a r e n a l d eabiatuko da egunkaria: ohiko sailakgehi bizpahiru gehigarri. Udazkeneangehigarri berriekin osatuko da eskain-tza.Egunkari berria irakurgai jartzeaz gain,edizio jarraituari bidea egingo zaio.Horretaz gain gune tematiko etamonografikoak landuko dira, eta inge-lesezko bertsioari eutsiko zaio.

Harpidetza kanpainaren emaitza.Zumaian 150 harpidedun egitea zenHerri Batzordearen erronka, eta orain-goz 115era iritsi gara. Egunkaria itxiaurretik zegoen kopurua bikoiztu eginda gutxi gorabehera, baina oraindikbeste ahalegin bat egin behar duguguztion artean helburua lortzeko.Egunkari berriarentzat oso garrantzi-tsua da harpidedun kopuru zabal bate-kin abiatzea, horrek oinarri sendo batematen diolako. Gogoratu harpidedunegiteko aukera beti dagoela, Eguneroradeituta (943332550), Baleike bertara(943861545), edota Herri Batzor-dearekin harremanetan jarrita(625708747 edo 635733400). Badakigulehen egunetan egindako eskaerabatzuk galdu egin direla. Zure kasuabada, jarri zaitez harremanetan Egu-nerorekin, harpidetza lehenbailehenosatzeko.

Ekainaren 1ean, ur festa. Egunkariberriaren aldeko ekimen asko egiten arida Euskal Herri osoan, eta Zumaiaren

ere bada eskaintzarik. Santelmoetangiro ederra izan zen Egunkariarenaldeko egunean, eta orain, ekainaren1ean (igandea), ur festa antolatu duteArbustain Motor Elkarteak etaEgunkariaren aldeko Herri Batzordeak,arratsaldeko seietatik aurrera. AitaMariko arraunlariek, Itxas Gainekopiraguistek, ur motozaleek eta bestehainbatek hartuko dute parte ikuskizunberezi horretan. Gainera, arratsaldeagirotzeko Egunkariaren aldeko bestehainbat ekintza izango dira.

Page 9: 111 (2003ko maiatza)

Alai auzategia, 2

Tel. 943 14 33 24 Itzurun zuhaitzbidea, 2 943861565 - 943143446

10 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

ze berri?

ESTAZIOAN DAGOEN Txepetxaelkarteak 25 urte bete ditu.

Hori ospatzeko hainbat gauza anto-latu zituzten. Gu mus txapelketanizan ginen eta argazki hauek bertanateratakoak dira.

25 urte hauetan jende askok egin dulan Txepetxa elkartearen alde. Esta-zioko jaietan ipintzen zuten taberna-rekin oraindik ere gogoratzen gara.

Txepetxa 25 urtez hegan

Page 10: 111 (2003ko maiatza)

112 0 0 3 k o M A I A T Z A

Entzuleen artean umeak nagusizirela, Musika Bandak KontzertuDidaktiko bikaina eskaini zuenmaiatzaren 18an

Askok pentsatuko duzue kontzertudidaktikoak orkestren kontua direla,eta Donostiako Kursalean eta BilbokoEuskaldunan izaten direla... ba okerzaudete!

Maiatzaren 18an eguerdiko 12etanMaria eta Jose Ikastetxeko aretora hur-bildu ginenok majo gozatu genuenUdal Musika Bandak Inaxio Tolosarenlaguntzarekin eskaini zuen kontzertudidaktikoan. Musika Banda bi helburuuztartzen saiatu zen kontzertu hone-

tan, eta bai lortu ere! Batetikmusikarekin jolasteko auke-

ra emann a h izieten

entzu-leei; eta bide batez,

Musika Bandaren ateakzabaldu, instrumentu familiabakoitza aurkeztuz eta entzu-

leei instrumentu horiek bertatikbertara ezagutzeko aukera ema-nez.

Atentzioa eman zuen lehen-dabiziko gauza, ume kopuruhandia. Udalarekin eta ikaste-

txeekin elkarlanean, MusikaBandakoak saiatu ziren

herriko ume eta gazteguztiek kontzertu honen

berri izan zezaten, eta neurribatean behintzat, emaitza gustukoa

izan zen.

Bateria, saxoak, tronpeta, klarineteak... Inaxio Tolosa arduratu zen (musika-rien laguntzarekin) musika banda

baten atal bakoitza aurkezteaz: aurre-na perkusioa (bateria, dunbalak, txin-datak...), gero egurra (klarineteak,saxoak, flautak...) eta metala (fliskor-noa, tronpeta, tronboia, tronpa,tuba...), eta azkenik zuzendaria.

Baina kontzertua ez zen izan ins-trumentu erakustaldi bat bakarrik.Instrumentu familia bakoitza hobetoezagutzeko Musika Bandak obrabatzuk jo zituen: "Pantera Arrosa","Mission Imposible" etab. Gainera,entzule batek baino gehiagok edukizuen aukera bateria jotzeko, klarine-teari soinua ateratzeko... eta baitaMusika Banda zuzentzeko ere!

Musika Bandakoak, pozikLehenengo aldia zuten Bandakoekhorrelako kontzertu bat eskaintzenzutena, eta berrikuntza guztiekin beza-laxe, bazeukaten kezkarik. Hasteko,lasaitu ederra hartu zuten aretoanumeak nagusi zirela ikustean."Udalarekin eta ikastetxeekin saiatu

gara kontzerturako dei bateratua egi-ten, eta hutsuneak hutsune, umedezente etorri da", esan digute. Denaden, eta deialdia egiterakoan egondiren akatsak saiheste aldera, hurrengo-rako Udalarekin eta ikastetxeekin bate-ra deialdia hobeto koordinatzeko beha-rra ere azpimarratu dute MusikaBandakoek.

Kontzertuaren "formatua" bera ereberria zuten, ez daudelako ohitutajolasetara bideratuta dagoen kontzer-tuak ematera. "Guretzat ere espe-rientzia berria izan da", aitortu digu-te, "baina oso esperientzia ona, gukere ederki pasa dugu-eta!". Oro har,beraz, gustura Musika Bandakoak,"Musika Banda hobeto ezagutzekoaukera eman dugulako eta nahi due-narentzat gure ateak zabaltzen jarrai-tzen dugulako". Nabari da ba pozikdaudela, datorren ikasturterako besteKontzertu Didaktiko bat prestatzekoasmo sendoa daukate eta!

Musika eta jolasa bat eginda

Page 11: 111 (2003ko maiatza)

jardunian

ERABAT ZUMAIARRA da ipuin saritua. LetrakImanolenak dira, eta marrazkiak Ander Hormazurirenak.Letrekin jolas egin duenarekin egin dugu jarduna.

"Gaur egun handia da" ipuinari buruz kontaiguzuzerbait.

Ipuinean egun handi bat kontatzen saiatu naiz, etaegun handia da familiak sari bat jasotzera joan behar due-lako. Aita idazlea da eta literatur sari bat irabazi zuen.Narratzailea 8 urteko semea da, bere ikuspegi berezitikdago kontatuta ipuina eta familiaren hainbat gora-behe-

ra azaltzen ditu, batzuk egunerokoak, beste batzuk sarihorren ingurukoak: zeinek osatzen duten

familia, zer egiten duen aitak gainera-koek egiten ez dutena, nolako pozasentitzen duten... Ipuinak ez daukaaparteko misteriorik eta erraz ira-kurtzen da.

Nola sortu zen ideia? Zorionez, behin baino gehiagotantokatu izan zait sariak jaso beha-rra eta gehienetan familiarekinjoan izan naiz. Horrelakoetan,

askotan galdetu diot neure buruarizer pentsatuko duten nire seme-alabek, zer sentituko duten, nola

"Gaur egun handia da" ipuinarekin irabazidu Imanol Azkuek XXI. Lizardi Saria.Edozein aitzakia ona bada literaturaz hitzegiteko, literatura onaz hitz egiteko aitzakiaparegabea hauxe.

“Niretzat literaturaemozioak sortzea etasorraraztea da”

I D A Z L E AI M A N O L A Z K U E

Page 12: 111 (2003ko maiatza)

132 0 0 3 k o M A I A T Z A

Amaiako plaza z/g Tel. 943 860959

biziko duten... Halaber, beraien lekuan jarri eta neureburuari begiratu diot, ipuin-idazleari, eta saiatu naizberaien begiekin ikusten zer egiten dudan beste gurasoaskok egiten ez dutena... Adibidez, ordenagailuarenaurrean etxean idatzi, orduak eta orduak; edo kalean, edo-zein lekutan, paper-muturretan presaka oharrak hartu...Hori da ipuinaren jatorria, hari nagusia, eta hortik abia-tuta istorioak eta pasadizoak, familia baten ohikoak etaegunerokoak, lotu ditut elkarrekin.

Istorioak nondik sortzen zaizkizu?Eguneroko bizitzatik, ingurutik, fami-liatik, lagunetatik, telebistatik… Horibai, niretzako inspirazio iturri onenaegunerokotasunetik kanpo daudengauzak egitea da: korrika noala, men-dian nabilela asmatzen ditut istoriogehienak. Trenean noanean ere ima-jinazioa lanean jartzen zait. Eguneroegiten ez ditudan gauzak egindaburua beste leku batean izaten dut,eta horrek asko laguntzen dit istorioaksortzen. Askotan nahikoa izaten da esaldi bat burura etor-tzea. Gero esaldi horren hariari tiraka hasi, eta istorioabukatu arte.

Nola dakizu buruan daukazun istorioren bat ipuin batidazteko ona izan daitekeela?Idazten hasi eta gero, eta idatzi duzuna beste zerbaitekinlotu daitekeenean. Buruan izan eta idazten hasi naizenistorio bat ez dakit noiz apuntatutako beste harekin lotu,eta tiraka hasi. Horrela egiten dut nik.

Orduan, idazten hasi baino lehen ez duzu ipuinarenargumentua erabakita izaten.Ez, ez. Batzuetan hasiera izaten dut prestatuta, besteetanbukaera edo hurrengo batean erdiko trama. Oso desberdi-na izaten da, baina garrantzitsua da ipuinari hasieraemango dion esaldia izatea.

Idazten zaudenean buelta asko ematen al dizkiozu ida-tzitakoari? Edo dena jarraian idazten duzu?

Jarraian oso gutxitan. Gehienetan honela egiten dut: zer-bait idatzi, laga, berriz lehengora bueltatu, osatu…Normalean buelta dezente ematen dizkiot.

Zeri ematen diozu garrantzia, hizkuntza zuzen erabil-tzeari edo literatur baliabideei?Ipuinaren araberakoa da hori. Maitasun istorioa bada lite-ratur baliabideak erabiliko ditut, metaforak eta antzekoak.

Gazteei buruzko istorioa bada hizkun-tzari begiratzen diot, gazte hizkera era-biltzen dut. Esaldien luzera ere aldatuegiten da ipuin batetik bestera.

Idazten jartzen zarenean zenbat idaz-ten duzu?Inspirazioaren araberakoa izaten da.Egun batean bi orrialde idatziko ditut,hurrengoan esaldi bat, eta beste bateanezer ere ez. Beraien buruei eguneroidazteko obligazioa ipintzen dioten lagu-nak baditut. Bat edo beste, egunero goi-zeko bostetan jaiki eta idazten hasten da

goizeko zortziak arte. Nik ez dut horrela egiten. Nireburua ez dut behartzen. Idazten dudanean idatzi etakitto.

Eguneko zein momentutan idazten duzu?Ez dut momentu jakinetan idazten. Izan daiteke larunbatgoiz batean, aste eguneko arratsalde batean, iluntzean…Hori bai, garrantzitsua da bakarrik egotea. Kontzentrazioaderrigorrezkoa da.

Ipuin bat bukatutakoan norbaiti erakusten al diozu?Denbora izanez gero, bai. Edo anaiari, edo emazteari era-kusten diet. Eta zerbait aldatuko luketela esanez gero, alda-tu egiten dut. Idazten duena hain dago sartuta ipuinean,kanpoko ikuspegia ere galdu egiten duela. Horregatikgarrantzitsua da kanpoko norbaiten, ipuinaren berri ezdakien baten ikuspuntua ezagutzea. Asko laguntzen du.

Zuk idatzitako ipuinetan zure alderdiren bat, zure nor-tasunaren ezaugarriren bat agertzen al da?

“Garrantzitsua dakanpoko norbaiten,ipuinaren berri ez

dakien batenikuspuntuaezagutzea”

Page 13: 111 (2003ko maiatza)

14 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

Nire zerbait seguru agertuko dela, nahizeta zer den jakin ez. Hori esateko, agian,ni neu ez naiz egokiena, baina zerbaitizango da.

Hasieran sariak aipatu ditugu. Zenbatirabazi dituzu?Dozena bat inguru.

Irabazi berri duzun Lizardi saria al dagarrantzitsuena?Bai. Beste maila bat da. Haur literaturako saria izateaberezia da. Gainera, aurreko urteetako irabazleen zerren-dan idazle ospetsuak daude: Atxaga, Zubizarreta,Mariasun Landa, etab. Irabazlearen ipuina argitaratzeaere garrantzitsua da, eta Zarauzko Udalak 2.300 ale argi-taratu ditu, eta Erein argitaletxeak ere argitaratuko du.Norberak idatzitakoa kalean eta salgai dagoela ikustea osogarrantzitsua da. Ospe handiko saria da, bai.

Zure izena idazle famatu horien alboan izatea zer dazuretzat?Ez dakit zer ematen didan… Beti esan izan dut idazlehoriei behetik gora begiratzen diedala. Horiek goiandaude, eta ni behean.

Euskal idazle batzuk aipatu dituzunez, nola ikustenduzu euskal literatura?Argitaratzen den liburu kopurua ikusita osasun ona dau-kala ematen du. Zenbat saltzen den ez dakit, baina argi-taratu, behintzat, asko. Eta argitaratzen bada merkatuaneskaera dagoelako da. Hala ere, kontuan izan behar duguhizkuntza eta kultura gutxitua dela gurea, eremu txikikoa.

Gure literatura Euskal Herriko mugetatik kanporazabaltzeko itzulpengintza ezinbestekoa al da?Nik ezin dizut horretaz ezer askorik esan. Galdera horrierantzuteko egokiagoak iruditzen zaizkit horretan dabil-tzan idazleak: Atxaga, Lertxundi, Saizarbitoria… Garbidudana da euskal merkatua hain txikia izanik asko babes-tu behar dela. Euskal Herrian oso idazle gutxi bizi diraliteraturatik, eta hori oso adierazgarria da. Gehiago babes-tu eta lagundu beharko litzateke euskal literatura. Etakanpora zabaltzeko itzulpengintza bide egokia iruditzenzait.

Euskal literaturatik gatozen Zumaiara. Literatur zaleta-sunik ba al da gure herrian?Zaletasuna badago. Horren adierazgarri da literatur taile-rretan biltzen garen literaturzale kopurua. Zumaia beza-lako herri batean azkeneko literatur tailerrean, PakoAristirekin egin genuen hartan hogei lagun baino gehiagobiltzea bada zerbait. Horrek esan nahi du Zumaian jende

askori gustatzen zaiola literatura, zaleta-suna badagoela.

Zergatik ez da hurrengo pausoa emaneta talde antzeko bat sortzen?Literaturzaleok badugu horrelako zer-bait egiteko gogoa, baina nire ustez bil-gune bat falta zaigu. Bilguneak izanlitezke literatur tailerrak, poesia errezi-taldiak, idazleen hitzaldiak, Baleikenipuin laburrentzat daukazuen txokoa,etab. Horrelako lekuetan antzeko gus-

tuak ditugun jendea bildu, eta gustuko dugun horretazhitz egitea falta zaigula uste dut.

Bilgune izan litezkeen ekintza horietako asko egiten diraZumaian, baina oso jende gutxi agertzen da. Adibidez,Unai Elorriagaren hitzaldira eta Jose Luis Otamendirenpoesia errezitaldira oso jende gutxi joan zen.Kontuan izan behar da literatura minoritarioa dela.

Irakurtzen duen jende asko dago, ordea.Bai, baina horrelako ekintzetara joatea baino askoz eroso-agoa da irakurtzea. Motibazioa behar da hitzaldi bateraedo poesia errezitaldi batera joateko. Normala da jendegutxi agertzea.

“Zumaian jendeaskori gustatzenzaio literatura,zaletasunabadago”

Page 14: 111 (2003ko maiatza)

152 0 0 3 k o M A I A T Z A

Imanol Azkuek nola definituko luke literatura?Definizio teorikorik ez dakit. Niretzat literatura emozioaksortzea eta sorraraztea da. Idazten duena idatzi duenare-kin gustura izatea, eta irakurleengan halako emozioasortu duela jakitea. Emozio hori mila eratakoa izan daite-ke: poza, tristura, gorrotoa, ezinegona…

Idazten duzunean, hortaz, beti daukazu irakurleagogoan.Bai,bai. Gainera ni neu naiz lehenengo irakurlea.

Noiz konturatzen zara idatzitako hori ona dela?Gerta daiteke idatzi eta berehala izatea. Adibidez, esaldibat idatzi eta hari horri tiraka zerbait egin daitekeela kon-turatzea. Gerta daiteke baita ere, idatzi eta berehala askogustatu, eta handik bi hilabetera ez gustatzea. Hori idaz-learen aldartearen araberakoa da. Idatzi duzunean etahandik bi hilabetera umore bera ez baduzu, zaila daaurretik idatzitakoa gustatzea.

Zer irakurtzen duzu?Batez ere eleberriak eta ipuinak; poesiak eta saiakerak osogutxi. Eta euskaraz eta gazteleraz, bietan. Oporretan ira-kurtzen dut asko, baita trenean noanean ere. Trenean egi-ten den tarte hori oso ona da irakurtzeko. Harrapatzendudana irakurtzen dut. Forondara joan, iritsi diren liburuberriak ikusi, apal guztiak goitik behera begiratu, etahorrelaxe aukeratzen ditut liburuak.

Zein izan da irakurri duzun azkeneko liburua?Jon Alonsoren Agur Darwin saiakera, eta Xabier EtxanizRojoren Koadro ixila. Orain Yolanda ArrietarenJostorratza eta haria irakurtzen ari naiz, eta Joxe ManuelOdriozolaren eta Jesus Rubioren saiakera bana.

Aldi berean liburu bakarra irakurtzen duzu edo batbaino gehiago ?Bat baino gehiago. Orain, adibidez, hiru dauzkat hasita.

Nor da zure idazle gustukoena?Momentuaren araberakoa da hori, baina badira oso gus-tura irakurri ditudan liburuak: Joseba Sarrionandiaren

Narrazioak bost aldiz edo irakurrita daukat, eta beti nabilzein ona den esaten; Andu Lertxundiren Otto Pette;Bernardo Atxagaren Obabakoak, Bi anai, eta Sugeak txo-riari begiratzen dionean; Ramon Saizarbitoriaren Ehunmetro; Pako Aristiren Kcapo; Koldo Izagirre eta HarkaitzCano ere asko gustatzen zaizkit. Nik uste dut momentuakdaudela. Idazle baten liburu bat gustatuz gero, idazlehorren beste liburu batzuk irakurtzen dituzu.

Zein liburu gomendatuko zenieke Baleikeko iarakur-leei?Bat esatea zaila da, baina lehen aipatutako SarrirenNarrazioak bikaina da. Ipuin bakoitza, narrazio bakoitzaobra bat da. Sarri beraren Atabala eta euria, Marginaliaeta Gu ez gara geure baitakoak ere irakurtzekoak dira.

Idaztetik bizitzeko asmorik bai?Nahi bai. Nik egingo nukeena da bizi eta tarteka idatzi.Akaso literaturatik biziko banintz ez nuke ezer idatziko.Hori gerta liteke. Obligazioa ez dakit ona den. Nik orainkomeni zaidanean, etortzen zaidanean, eta nahi dudane-an idazten dut.

IMANOL AZKUEzumaiarrak 38 urte

ditu aurten. Dozena

bat sari irabazi ditu,

baina orain ez omen

dauka sariren batera

aurkezteko asmorik.

Aurkezten denean ira-

baztetik ez da urruti

izango.

Page 15: 111 (2003ko maiatza)

16 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

inkesta

ASER MARTINNayo bai, bere esku do behintzat.

IBAI URRUZUNOBai, ondona bea ai da jokatzen

FELIX LARRA AGA

Bai, bestiak baino aukera gedxo dazka.

NEREA LAZKANO etaMARI KARMEN URBIETAHoixe baietz, komeni da gainea.

JOSU AGIRREZABALAGABai, puntu bateko bentaja du ta eztupartidaik galduko.

Realak liga irabaziko al du?

F U T B O L A

Page 16: 111 (2003ko maiatza)

Trenbide kalea, 1 Tel. 943143505

Kale nagusia, 2 Tel. 943 861521

Erribera kalea, 6Tel. 861155

172 0 0 3 k o M A I A T Z A

Page 17: 111 (2003ko maiatza)

18 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

olarru zopa

Amaiako plaza

Bertsolaritzai gizon handi dakartzagu gaurkobertso sail honetara. Julio Beobideirudigile zumaiarrari buruz Neme-sio Etxaniz poeta azkoitiarrak

egindako bertsoak aukeratu ditugu. Biazken bertsoak Zumaiak1970 ingu-

ruan Beobideri egindako omenaldirako eginak dira, ikas-tolako bi haurtxok orduan kantatuak. Zalantzarik gabemerezi dute lekutxo bat bertso historiko hauek gure Balei-

ke aldizkari honetan. Zortziko handiko edo-zein doinutan kanta daitezke.

BJulio Beobideri Nemesio Etxanizek

Zumaiako Bertso Eskola

-1- -2-Jaunak emana dezu Julio Zure bihotza isuri dezuirudigile-sormena Gurutzearen lanketanta zuk ordainez Jaunaren alde Jaunari hartu zenion berejarri zendun eder-sena arnasa azken-oinazetandena da sakon zure bidean saihetsa odol, bihotza-agiridena bikain, dena bena iltzeak esku-oinetanGurutzegintzan hala ere zuk ai zer nolako saria dizunjaso dezu zure izena Jaunak prest zeru goietan

-1- .2.Txirrindulari iaioa ikusi Itsasertzean moila bideanzaitugu bidetan barna egina dezu etxeaaldapetako aukerakoa hamaika ordu joan zaizkizuzure hanka melar bana landuaz eder-goseahaizea ere ebakitzeko panparroikeri handirik gabenolako sudur labana buruturik lan beteaharagiz urri, hezurra pranko hargatik esker onez jo dizuhorra Beobide jauna Zumaiak gorazarrea

Page 18: 111 (2003ko maiatza)

192 0 0 3 k o M A I A T Z A

daberriak odola bor-borka jartzen omen dueta itxura guztien arabera hala da. Udaberria-rekin batera pertsona asko maitemindu egitendira, beste askori, aldiz, alderantzizkoa gerta-tzen zaie. Leherketa kimiko, erromantiko bat

gertatzen da eta sentimendu anitz azaleratzen dira.Maitemintzea zer den azaltzeko azalpen asko emandituzte, bai psikologoek, bai poetek, bai filosofoek etaabarrek. Baina maiz hitz guztiak soberan daude maita-suna zer den azaltzeko.

Egia da sexu-gonadek –obarioak eta barrabilak- etahormonek -estrogenoak eta testosteronak- odolari, biho-tzari eta burmuinari eragiten dietela, eta horren ondo-rioz, maitemintzea gure kontroletik kanpo dagoen ego-era dela ere esaten da. Hala ere, dena esan behar bada,egoera berri horretara ohitu ere egiten zara eta hasieranbezainbeste sugar egon ez arren, elkarrekin gusturaegotea eta gozatzea da garrantzitsuena. Eta egia esan,lasaitasun une horiek ere oso gozoak eta politak dira.

Jada oso bestelako kontua da, ordea, jada bikotekonorbait bestearekin gustura ez dagoenean. Agian, hasie-ran bazirudien bien artekoa ondo zihoala, baina den-borak erakutsi du ez dela horrela. Batzuetan, sugarraitzali egiten da. Eta horrelakoetan asko sufritzen da.Ezeri ez diozu zentzurik hartzen, eta ez daukazu ezetxetik irteteko gogorik, ez jan ezta lagunekin ibiltze-korik ere. Bikoteko bientzat oso gogorra da. Ez zaioerrua inori egotzi behar. Denok desberdinak gara eta bi

pertsona elkarrekin ondomoldatzea ez da dirudienbezain erraza.

Harreman bati amaie-ra ematen zaionean,badirudi munduagainera datorkizula,baina zorionez ez da horrela. Pertsonok izugarrizko gai-tasuna daukagu borrokatzeko eta aurrera egiteko, etahorretarako udaberria bezalako garairik ez dago. Minapixkanaka-pixkanaka ahaztu egiten da eta eguzkiarekineta loreekin batera irribarrea berreskura dezakezu. Gai-nera, munduan 6.000 miloi pertsona izanda hamaikaaukera ditugu berriz maitemintzeko. Ez izan presarik.Politena maite duzunarekin ongi konpontzea eta elka-rrekin gozatzea da. Gora bihotzak!

USexualitatea

Ihintz Linazisoro.

Udaberria

Page 19: 111 (2003ko maiatza)

20

aluga-se!

BOZKETA GARAIOTAN (gure kontura nork bazkatukoduen aukeratzen dugun bitartean !), gerra amaitu dela diotebatzuek. Baina Lisboa xume eta fadista honetan, ni neuoraindik gerran nabil : arkakusoek ziria sartu didate. Eta ziriaez baldin bada, eztena bai behintzat. Bi aste daranatzatoraindik ikusi ez dittudan xamorro alu horiekin burrukan, etaleher eginda nago. Ez dakit benetan Irak irakiten jarri zuenguda nolakoa izan zen (besteak beste, neure larruan sufrituez nuelako), baina honako honek ere parekorik ez daukalazin dagizuet.Ez nintzen sekula arduratu arkakusoen bizimoduaz etaugalketaz, goiz batean begiak ireki aurretik gerrialdeanazkura arraro bat sentitu nuen arte. Neure buruakontsolatzeko erremedio politta izan zitekeen «bart arratseannorbait ibili da nere ohean eta ez naiz konturatu!»pentsatzea; baina ez, banekien azkure klase hark ez zeukalazerikusirik beste azkure klase horrekin. Hala ere noizeanbehin, ras-ras-ras arraskatuaz, ez nion utzi pozik bizitzeari.Baina hurrengo goizean bezperako bi horzkada haiekbiderkatuta zeuden, ez lau, ez sei,... dozenatik gora tokitanegin zidaten krausk arkakuso txatxu horiek! Gerrialdetik hasi,tripa eta bizkar, hanka eta ipurtalde, dena gorri-gorri; ras-ras-ras hemen, eta ras-ras-ras han. Eta orduan bai, orduan pozikbizitzeari utzi nion.Jendeari komentatzen nion, eta patxadaz hartzeko esatenzidaten; gehiegi ez ernegatzeko. Alegia, hemengo « nau faxmal » izpiritu bananeroa. Zerbait gaizki dabilenean, irakasleaetortzen ez denean (hiru aste alajaina !), autobusa inundikageri ez denean, zerbitzariak kasurik egiten ez dizunean, edokorreosen seilorik ez dagoenean... nau fax mal! «Ez dioaxolarik » edo antzeko zerbait esan nahi duen orotarakoesamoldeak edozertarako balio die. Beraien aldetik beraz,trankil. Baina nik erremedioa jarri beharra neukan arazoari.Logela goitik behera hustu, alderik alde garbitu, bereziki

erositako hauts magikoak sakabanatu, bi gau kanpoan pasa,fregatu, sikatu, eta lau egun pake-pakean egon ostean,goizian argi hastian, berriro ere azkurea. Ras-ras-ras hemeneta ras-ras-ras han !!Azalduko nizueke hainbeste arkakuso egotearen kausa usoakdirela justifikatzen duen teoria ezin hobea (ez da posiblehainbeste uso, edo arratoi hegalari egotea hiri batean !).Beraiek zabaltzen dituzte arkakusoak, seguru nago. Bainaluzeegi joko lidakeenez, nere behin-behineko taktika zeinden esango dizuet : pakearen usoaren izenean, arkakusoekinpakeak egin ditut. Arkakusoei pake unilaterala proposatu diet,pozik bizitzea itzultzeko asmoz ; eta konspirazio bidezhorzkada egiten didaten bakoitzean, arnasa sakon hartu, eta...nau fax mal ! Zer egin bestela ? Pisukide ezezagun hauekinbizitzea gogorra da. Eta azkuretsua!

Arkakusoak? NAU FAX MAL!

2 0 0 3 k o M A I A T Z A

Page 20: 111 (2003ko maiatza)

E. Gurrutxaga plazan

Erlojueta bitxidenda

212 0 0 3 k o M A I A T Z A

koadrilen bueltan

Page 21: 111 (2003ko maiatza)

22 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

izerdi patsetan

Lehen mailan ari den Pulpo EskubaloiTaldeko entrenatzailea da Alex Oliden.Jokalari izateari utzi, eta entrenatzeariekin zion. Eskubaloia barrutik-barrutikbizi du.Aurten egindako lanarekin oso gusturadago, baina etorkizuna behin eta berrizaipatzen du. Ez dago ez lo hartzeko.

Aurtengo ligan hirugarren izan zare-te. Espero al zenuten?Ezta inondik ere. Gure asmoa zen ligabukatu baino lehen mailari eustekohelburua lortzea. Aurreneko biak ken-duta, beste guztien artean berdintasunhandia izan da, eta azkenean guk

muturra atera, eta hirugarren izatealortu dugu.

Denboraldia zatika aztertzen hasita,nola ekin zenioten txapelketari?Gaizki. Ni entrenatzaile nagoenetiksekula ez dugu lehenengo partida ira-bazi, ezta aurten ere. Berdindu egingenuen aurreneko partida. Gero, biga-rrena irabazita, hurrengo hiruzpalaupartidatan kontrario zailenak izan geni-tuen aurrean, eta ez genuen ezer atera.

Gero, ordea, gorantz hasi zineten.Bai, onenen kontrako partida horiekjokatuta, puntuak ateratzen hasi ginen.

Lehenengo itzuli polita egin genuen.Etxean oso indartsu aritu ginen, etakanpoan tarteka irabazten genuen par-tidaren bat.

Bigarren itzulia ikaragarria, ezta?Bai, bai, zoragarria.

Hirugarren postuak adierazten al dutaldearen benetako maila?Hori pentsatu nahi dugu. Baina aurtenoso berdintasun handia izan da.Denboraldian zehar hirugarrenetikazkenera zegoen tartea hiruzpalaupuntukoa izan da. Bukaeran zortzi etahamar puntuko aldea izan da, baina

Alex Oliden: “Gure filosofia da gehienakherriko jokalariak izatea”

Page 22: 111 (2003ko maiatza)

San Telmo, 12Tel. 943 860760

Urumea kalea z/g

Tel. 943 143058

232 0 0 3 k o M A I A T Z A

hori ez da tartea. Pixkat despistatuzgero beherago egoteko arriskua hordago.

Taldean aurten bi jokalari elgoibartarizan dituzue. Jende gutxi zenutelako?Denboraldi hasieran Peru Zarautzekfitxatu zuen. Bestela ere asko ez ginen,eta bat kenduta taldean jendea faltazen. Pentsa, aurten gurekin gazte mai-lako bi jokalari aritu dira. Jende eskasiaikusita, bi jokalari horiek ekartzea era-baki genuen, eta asko lagundu digute.Gainera, taldean berehala sartu ziren,eta zumaiarrak direla esan daiteke.Hurrengo denboraldian ere gurekinizango dira.

Besteren bat ekartzeko asmorik bai?Zuzendaritzako kideak hori aztertzenari gara, eta momentuz nahigo dut ezerez esan. Baina ekartzekotan bakarraekarriko genuke. Gure filosofia dagehienak herriko jokalariak izatea.Posturen baterako zumaiarrik ez bale-go, kanpotik ekarriko genuke.

Kanpokoak aipatu ondoren, etxekoeiburuz hitz egin behar. Aurten aritudiren guztiek jarraituko al dutehurrengo denboraldian?Pare bat jokalari kenduta, beste guztieksegiko dute. Utziko dutenetako batBorja Aginagalde izango da.

Klubaren asmoa taldeak Lehen mailahonetan egonkortasuna lortzea al da?Horixe nahiko genuke, baina badakiguzaila izango dela. Lana egingo dugu

horretarako, baina jakinaren gaineangaude denboraldiren batean maila gal-tzeko arriskua izan dezakegula.

Bestelakoan, Pulpo Eskubaloi Talde-ko gainontzeko ekipoak zer moduz?Neskek izugarrizko denboraldia egindute. Kadeteak eta gazte mailakoak txa-peldun izan dira, eta datorren denbo-raldian Euskal Ligan ariko dira.Gainera, neska seniorren taldea ateranahi dugu, eta badirudi aterako dugula,neska asko irrikitzen dagoelako eskuba-loian jokatzeko. Bestalde, mutilenkadete eta gazte mailako taldeek, askosufrituta izan bada ere, Euskal Liganjarraitzea lortu dute. Oso gusturagaude.

Datorren denboraldirako gogotsu,hortaz?Bai, bai. Gainera, mutiletan seniorreta-ko beste talde bat atera nahi dugu.Eskubaloian jokatu duten guztiei egin-go diegu deialdia. Gure asmoa da,behe-behean hasiko litzatekeen taldehori 2. Nazional mailara igotzea. Talde

duina izatea da gure asmoa, serioa.Nahiz eta bigarren taldea izan, seriota-sunez ariko den jendea nahi dugu.

Bukatzeko, eskubaloiak Zumaian baal du etorkizunik?Gure esku dago hori. Lan handia eginbeharra dago. Gertatzen dena da hau-rrak eskubaloira ekartzeko orduan,berandu ibiltzen garela. Eskolartekokirolagatik, 12-13 urte egin arte, haurrekkirol asko egin behar izaten dute ForuAldundiak hala agintzen duelako. Niados nago filosofia horrekin, bainahorren ondorioz, berandu etortzen dirahaurrak eskubaloira. Gure arazoa hau-rrak erakartzea da. Etorkizunaren giltzahauxe da: haurrak erakarri eta eskuba-loian jokatzen erakutsi. Eta nik, etor-tzeko esango nieke. Kirol polita izateazgain, taldeko giro polita izaten dugu,eta eskubaloian jokatzen ikastearekinbatera, oso ondo pasatzen dugu.

ESKUBALOIA

“Etorkizunaren giltza

hauxe da: haurrak

erakarri eta

eskubaloian jokatzen

erakutsi”

Page 23: 111 (2003ko maiatza)

24 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

zarrak berriI R A G A N E K O U D A K G O G O A N

Basadi Auzategia, 9-A 2-B

Page 24: 111 (2003ko maiatza)

Zumbillo, 4 Tel. 943 861407

Juan Belmonte, 6

JUSTAtaberna

Erribera kalea, 20

eguneroko bazkariak

252 0 0 3 k o M A I A T Z A

Zumaia Oroituz liburutik hartutako argazkiak

Page 25: 111 (2003ko maiatza)

RPS: 066/02

26 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

kultura

ma sartu da logelan, ate itxia kax--kax jota. Zutiknengoen, leihoaren ondoan, ibai aldera begira.Logela ilunpetan zegoen. Kaleko farolen argitasunabesterik ez.

-–Zer, argirik ez al daukagu etxean?Erantzungo nioke, gustura, argirik ez dagoela nire bihotze-

an, ilun eta triste nagoela, baina isildu egin naiz. Amak eskuanarropa dakar, tolestuta.–Aiba, santelmotako arropak, plantxatuta. Jaso datorren urtera-ko. Garbitu aurretik kendu egin dizkinat Egunkariaren aldekopegatina, presoen aldeko pina...

Buruarekin baietz egin diot, lehenbailehen isiltze etaamaitze aldera. Ez dut hitzik esan. Ez daukat hitz egitekogogorik. Mutu geratu naiz, azken egunetan bezala.

Alde egin duenean, aulkia hartu, armairu aldera arrastakaeraman eta gainera igota armairuko goiko atea zabaldu dut, etaarropa urdinak apalean jarri ditut, txukun--txukun, alkandora,galtzak eta lepoko zapia, aurten erabili ere egin ez dudan gona-

ren ondoan. Agur, datorren urtera arte. Santelmoak bukatudira, bai, baina ez nik nahi bezala.

Atzera leihora itzuli naiz, eta Santio aldera begiratudut. Euria ari du kanpoan, zirimiria, eta blai egiten ditubazter guztiak: ibaia, etxeak, kaleak, espaloiak, baitabihotz minduak, erdibituak, ere. Euria ari du nire barre-nean eta mela--mela eginda daukat

gogoa.

Urrunean, kirol--portuaren gainean, kaio bat ikusi dut,bueltaka, hegan, noraezean. Kaioa iluntasunean, puntu zuribat belztasunean.

Aulkian eseri naiz, mahaiaren aurrean. Flexoa piztu, boli-grafoa eta papera hartu eta idatzi egin dut: kalatxoria hegangauaren ilunean. Gelditu egin naiz. Nire barrena heze, busti-ta sumatu dut, eta jarraitu egin dut, lerro--mailetan behera,segidan, erraz, ahalegin handirik gabe, tarteka eskailburuetangeldituta:

AAAA Santelmoen ondorenean, euria

Page 26: 111 (2003ko maiatza)

272 0 0 3 k o M A I A T Z A

Kalatxoria hegan,gauaren ilunean.Kalatxoria zugan,kaiaren beltzean.

Biraka, inora ezean,bueltaka, gauaren beltzean.

Kaia dago zugan,kalatxoriaren ilunean.

Zer zabiltza, kalatxori?Zer zabiltza, iheslari?

Txori ameslari, amodio jostari,

gaua eta itsasoa zeharkatzeko ikaraz.

Zatoz niregana, maitea.Lur hartu nire lehorrean.Zatoz maitea, niregana.

Lur hartu nire bihotzean.

Telefonoak jo du egongelan, eta ama sumatu dut har-tzen. Logelara dator, niregana. Atea jo du, kax--kax, eta zabal-du egin du.–Hiretzat dun, Aitziber. Jon dun.

Jon. Nire Jon. Ostartea.Hitz gutxi behar dira adiskidetzeko, are gutxiago barkatu

behar duenak barkatu beste irrikarik ez baldin badu. Biharkogeratu gara, arratsalderako. Institutura etorriko zait bila. Poziksentitu naiz. Oskarbi.

Atertu du euriak, kanpoan eta barrene-an. Uxatu dira nahigabeak. Logelarasartu, mahaiaren aurrera joan eta eskuanhartu dut paper hau. Orain arte idatzita-ko guztia berriz ere irakurri dut eta irriba-rrea irristatu zait ezpain ertzetik. Paperaeskuan hartuta, leiho aldera joan naiz. Kirol--portu alderabegiratu dut, baina han ez zebilen kaiorik hegan.

Atzera mahaira itzuli eta eseri egin naiz. Paper hau erebota egingo dut zakarrontzira, inork ere ez irakurtzeko. Azke-naldian zakarrontzia paperez beteta dago

eta hustu egin beharko dut.

Testua: Aitziber O.Irudiak: Ander Hormazuri

ZE LETUA

Page 27: 111 (2003ko maiatza)

28 2 0 0 3 k o M A I A T Z A

kultura

NAZIEN KRAKOVIAKO ghettoa haurtzaroan jasan zuenPolanskik eta beharrezkoa izan du urte asko iragan daite-zen lagatzea garai hartan oinarrituriko istorio bat zinema-ra eraman ahal izateko. Poloniar juduak Varsoviako ghe-ttoan sartu dituzte. Szpillman pianista ere bai. Agureezindu bat leihotik behera botatzeko gai diren kartzelarienbortxa gupidagabea, familia osoak tiroz hiltzen dituztenzaindariak, sarraski-eremuetara eramana ez izateagatikghettoko infernuan geratzeko elkarren arteko borrokak,familien desegiteak, bandalismoaren garaiko maitasunak,sentimenduak, zirrarak eta abar jasan, ikusi eta sumatukoditu protagonistak. Piano--jole beldurtuak. Esan daiteke,hitz gutxitan, filma izua nagusitu zaion pertsona batenistorioa dela. Hain zuzen,piano--jolea izateak biziasalbatuko dio. Bainahorrek ghettoan gertatzendenaren lekuko izateraeramango du. Izutua,ezkutatua, gero eta bakar-tuago, lau horma arteangeratuko da eta azkeneanezin izango du inorekinhitz egin. Lau hormaz,kanpora begiratu ezin denleihoaz eta piano-jolearenaurpegiaz baliatuz labur-bilduko du zuzendariakfilmaren benetako esa-nahia. Axolagabe uzten ezduena. AzpimarragarriaAdrien Brody-ren antzez-pena. Izugarria.

PianistaZE IKUSIYA

El pianista (2(The pianist,

Erresuma Batua-Frantzia-

Alemania, 2002).Zuzendaria: Roman

Polanski.Gidoia: Ronald

Harwood.Fotografia: Pawel

Edelman.Musika: Wojciech KilarAktoreak: Adrien Brody,Thomas Kretschmann,

Frank FinlaySariak: Cannes 2002Urrezko Palmondoa.

2003ko ekainaren 5ean,osteguna, gaueko

10,15ean

Page 28: 111 (2003ko maiatza)

Basadi, 12 behea Tel. 943 861018Zuloaga plaza, 1

Tel. 943862309

292 0 0 3 k o M A I A T Z A

OTz (OPERACIÓN TRIUNFO) mintzatzea nola berarenjarraitzaile sutsu izatea gauza normaltzat jotzen du egungogizarteak. Badirudi telebistaren gai zerrenda gero eta gehiagonagusitzen doala jendearen eguneroko elkarrizketetan, bera-ren indarra ageri-agerian gelditzen ari delarik mementotan;OT honen guztiaren eredu garbi bat besterik ez da!Telebista piztean, halako hipnosi egoera bat sortzen zaigu etagure kuriositatearen zirrikiturik morbosoenak ernarazten dira,eta itsu-itsuan dena irensten dugu. Honen funtsagizakiaren izate kuriosoan bilatu behar deladiote adituek, baina hemen sartzen da hainzuzen gero bakoitzaren erabakia: nola emankuriositate horri jaten ematen? Batzuek OT duteeskaintzarik hoberena bezala. Zertarako jendea-ri esfortzu intelektual bat eskatzen duten gauze-tan kuriositatea sortu? Ez, hori utopia bat da,barkatu!

Gogoetarik malenkoniatsuenean, berriz,argi dago zein den OT-ren funtzioa: gizartelokartu bat izatea, hau da, kritikarako analisirik gabekoa.Horretarako zer? Operación Triunfo I, II, III eta mila. Horihorrela balitz gaizki legoke, baina harantzago ere joaten daOT, izan ere beste mezu arriskutsu bat ematen baitu, ondo-koa: “Edozein izanik, esfortzurik gabe eta zorte pittin batekinfamatu bihurtu eta arrakasta izan daiteke”. Eta horrek egiaesan eguneroko bizitzan ez du funtzionatzen, guztiz kontra-koa baita erabili behar den errezeta. Nortzuek zioten telebis-ta publikoak gizartea kulturalki eta intelektualki hazteko era-biliko zirela?

Gizarte analisi bat egin dugu, baina musikaren ikuspun-tutik begiratuz ere ez genuke emaitza hobeagorik lortuko!OT-ren lehen ataletik, momentu hartako artista eta kantariguztiek eklipse fenomenologia (hau ez zen naturala!) batbizi izan zuten, eta diskoetxe askok, diruaren faltan, taldeezberdinei ez zieten aukerarik eman diskorik ateratzeko.

Beraien lanak promozionatzeko aukerarik ba al zen ba?Irrati formula guztietan OT-ren inbasioa ikaragarria zen.Horrela, denon zergekin eratutako produktu bat, musikaestilo eta dibertsitatearen borrero bilakatu zen; biologia ebo-lutiboan adituak direnek “Markovian Process” batean koka-tuko luketelarik garai hartako musikariek bizi izan zuten OTeferbeszentzia. Biologiarekin egin dugun analogia ez dakasualitate hutsa, teoria honek ongi errepresentatzen baitu

momentu hartan gertaturikoa; laburtuaz zeradio: “espezieak deuseztatzen diren ahala,espezie horietaz elikatzen diren izaki bizidu-nak hilik suertatzen dira, horrela generaziozgenerazio gero eta espezie gutxiago gelditukoliratekeelarik, dibertsitatea murriztuaz; azkenemaitza izaki bizidun ororen deuseztapenaizango litzateke!”. Ez genuke esango musikasekula bukatuko denik, baina bai dibertsitateeta estilo ezberdinak, kontuan izanda edozeintalderentzat beti daudela lehenagoko errefe-

rentzia eta influentziak!Hau horrela izanik, eta gorago esaten ari ginenarekin

lotuaz, ez zen arraroa izan ordura arte artista kontsakratuziren askok OT-ra jo behar izatea beraien disko berriak aur-keztera (Alex Ubago…). Musikaren egoera kloniko honek,bazirudien ez zuela diferentziarik ametitzen.

Gaur ere egoera ez da itxaropentsuagoa, audientzi mailaikaragarriak lortzen dituen programa honek bere patroiekinaurrera joko duela ematen du, artista askoren zoritxarrerako.

Non dira betidaniko kantugileak (hitzaren zentzu osoanulertu behar da!)? Fisiko normal bateko artista erraldoiak?Non dira kanta-idazleak? Non dira bateria-jole eta perkusio-nistak? Baxu-joleak? Gitarra-joleak? Piano-joleak? Celloak?Arpak? Fiddle-ak? Milaka tankera eta ñabarduradun ahotsak?Seguru asko herri txikiren bateko oholtza baten gainean,oportunitate baten zain!

OT fenomenologia eta industria musikalaZE AITUA

Page 29: 111 (2003ko maiatza)

30

Urola Kosta Udal Elkarteak, Urola Kosta eskualdeko udaletako gizarte zer-bitzuekin elkarlanean (Aia, Getaria, Orio, Zarautz eta Zumia), udan Saha-rako haurrak etxean hartzeko deialdia egin du. Udal Elkarteak eskualdekofamiliei dei egiten die, uztailean eta abuztuan Saharako haurrei gure arte-an egoteko aukera eskain diezaieten. Horren bidez, haur horiek bi hilabe-tez beren bizimodu gogorra utzi eta opor alaiak izango dituzte gure herri-ko haurrekin batera. Egonaldia bi hilabetekoa da (uztaila eta abuztua). Egonaldi hauek hainbathelburu dituzte: - helburu formatiboak: haur sahararrek liburuetan ikasitakoa ikustea, beren

egoeran ez baitute horretarako aukerarik - osasun helburuak: desertuan jasaten duten egoerak eragindako hainbat

eta hainbat gaixotasun sendatzea - helburu soziala: sahararren arazoaren berri munduari ematea, haur horiek

baitira sahararren enbajadorerik egokienak Argibide gehiago nahi izanez gero edo Saharako haur bat uztailean eta abuz-tuan etxean hartzeko prest bazaude, jarri harremanetan zure udaleko gizar-te zerbitzuarekin edo Urola Kostako Udal Elkartearekin (Maialen Illarramen-di, 605 70 94 66). Izen emateko azken eguna ekainaren 11 da.

amaiako plaza, 2Tel. 943 143278

tresna digiinternetscanner

tientuan!!

HAR EZAZU SAHARAKO HAUR BAT BI HILABETEZ ETXEAN OPORRAK BAKEAN 2003. HAUR SAHARARRAK GURE ARTEAN

Bost liburu zuentzat!!Hauxe da Lizardi Saria irabazi duen ipuina.Bost liburu zozketatuko ditugu ekaineko zen-bakian. E-posta bat bidaltzea nahiko duzuezozketan parte hartu nahi duzuela adierazteko. AUKERA BIKAIN HAU EZ ALFERRIKGALDU!

E-posta: [email protected]

Page 30: 111 (2003ko maiatza)

e-mail: [email protected]