1. Gaia: KONTZEPTU OROKORRAK.1.1.-Ebaluaketaren historia

1.1.1.-Tyler aurreko garaia1.1.2.-Tyleren garaia

1.1.3.-Inozentziaren garaia 1.1.4.-Errealismoaren garaia

1.1.5.-Profesionaltasunaren garaia 1.2.-Ebaluaketaren sorrera Europan

1.2.1.-Inglaterrako ebaluaketa kurrikularra1.2.2.-Ebaluaketa gure kontestuan

1.3.-Ebaluaketa kontzeptuaren garapena 1.3.1.-Ebaluaketaren kontzeptua

1.4.-Ebaluaketaren dimentsioak 1.5.-Ebaluaketari buruzko arautegi orokorra

1.6.-Neurketa eta ebaluaketa

Ebaluazioaren Historia

• Tyler aurreko garaia• Tyleren garaia• Inozentziaren garaia• Errealismoaren garaia• Profesionaltasunaren garaia• Ebaluazioaren sorrera Europan

– Inglaterrako ebaluazio kurrikularra– Ebaluazioa gure kontestuan

Tyler aurreko garaia (-1930)

• Ebaluazioa = Neurketa• Natur zientzietan ohikoa den paradigma

kunatitatiboan daude sartuta neurketa eta ebaluazioa.

• Ebaluazioa eta neurketa banakakoen diferentzien analisian oinarritzen da, Darwinen eta Galtonen tradizioa jarraituz.

• Ebaluazioa eta neurketa neurri tipifikatuen bila doaz, bai proben aplikazioari eta zuzenketari dagokionez eta baita talde arau-emailetan oinarritutako interpretazioari dagokionez ere.

• Ebaluazioak eta neurketak subjektuari buruzko informazioa eskaintzen zuten eta oso erlazio eskasa zuten eskolako programekin eta kurrikulumaren garapenarekin. Ez zen planteatzen eskolako programaren hobekuntzarik.

Tyleren garaia (1930-1945)• Ebaluazioaren kontzeptualizazio estatikoa,

kontzeptualizazio dinamikoarengatik ordezkatzen da, ebaluazioa, aurretik ezarritako helmugen lorpena zehazteko prozesu gisa ulertzen baita.

• Ebaluazioa eta neurketa bereizten dira bi kontzeptu desberdin bezala. Ebaluazioa ez da bakarrik nuertresna baten aplikazioa, jasotako informazioaren balore judizio bat behar baitu.

• Balore judizioak, aurretik ezarritako helburu espezifiko eragileetan oinarritzen dira. Hauek beraz, ebaluazioaren irizpideetan bihurtzen dira.

• Irakaskutza eta ebaluazio prozesuak era eragilean definitutako helburuetan oinarritzen dira.

• Ebaluazioaren helburua aldatzen da eta ikasleengan emandako aldaketan zehazten saiatzen da.

Inozentziaren garaia (1946-1957)

• Ikastetxe komunitarioak• Testen zabalkundea• Bloomen sailkapenak• Prozedura estatistikoak• Nahiz eta hezkuntza hazi, ebaluazioaren

inguruko interesa murriztu egiten da. • Ebaluazioaren alderdi teknikoen

garapenean atzerapena ematen da. • Nazio mailan erabili ahal izateko test

estandarizatuen eta helburuen taxonomien ikaragarrizko garapena.

Errealismoaren garaia (1958-1972)• Sputnik I• “National Defense Act” 1958• Erabilitako ebaluazio metodoak

– Tyleren metodoa– Test estandarizatuak– Irizpide profesionala

• Cronbach, Scriven, Glaser• “Elementary and Secundary Act” 1965• Joint Committee• Helburuetan oinarritutako ebaluazio metodoek sortutako

arazoak nabarmendu egin ziren. • Itxarondako eta itxaron gabeko lorpenen ebaluazioaren

beharra ikusi zen. • Meritu eta balorearen inguruko judizioak botatzearen

garrantzia nabarmendu zen, baloreak eta arauak azpimarratuz.

• Ebaluazioaren inguruko hiztegia eta literatura garatu zen • Ongi formalizatutako 40 bat ebaluazio eredu sortu ziren.

Profesionaltasunaren garaia (1972-)

Hezkuntza Ebaluazioaren Esparruak

• Programen ebaluazioa

• Ikasleen ebaluazioa

• Ikastetxeen ebaluazioa

• Irakasleen ebaluazioa

• Hezkuntza Sistemaren ebaluazioa

Nuffield Proiektua• Lortutako ondorioak

– Ebaluazioarekin erlazio gutxi– Proiektuaren arrakastari buruz ziur– Ebaluazioa oso eztabaidatua izan zen

• Kimikako proiektua (Meyer, 1966)– Pentsamendu zientifikoan maila hobea talde esperimentalean– Zientziei buruzko interes handiagoa– Halere beranduago Kempak (1971) ondorioak

• Emaitza hauek betiko programa aurrera eramandako zenbait ikastetxeetan ere lortu dira

• Kontrol taldeko zenbait ikaslek interes eta gaitasun handiagoa

• Ezin emaitzak generalizatu• Ez zen analizatu irakasleek geletan egiten zutena

• Frantseseko proiektua– Datu psikometrikoak eta soziometrikoak– Kurrikulua martxan dagoen bitartean ebaluatu behar da

• Giza Zientzietako McDonald proiektua– Ebaluazioak irakasleen beharrak asetu behar– Datuak handitu behar dira

• Erabakiak hartzeko• Ebaluazioa kontestualizatzeko, kurrikulua hobeto ulertzeko

– Ebaluatzea ulertzea da

McDonald eta Parlettek antolatutako Mintegia,1972

• Orain arteko ebaluazioak laguntza eskasa– Prozesuei eskainitako denbora eskasa– Neurri psikometrikoei eskainitako atentzioa

• Proposamenak– Hartzaileen premia eta ikuspegiari erantzutea– Ikas-irakaskuntzaren antolaketa prozesu konplexuak argitzea– Ebaluazioak erabilgarriak izan behar dute– Hartzaileek ulertuko duten hizkuntzan informatu– Behaketaren datuak erabili– Diseinu malguak erabili, itxaron gabeko egoerei erantzuteko

• Adostasunik ez– Ebaluatzailearen paper gatazkatia– Publikoa egin beharreko informazioaren zehaztasuna– Ebaluatu beharreko programetan parte hartzearen alde onak

eta txarrak– Ebaluatzaileak interpretatu behar ote dituen jasotako datuak

Ebaluazio kontzeptuaren bilakaeraIkaslean zentratua

Kontrol funtzioa

Puntuala

Metodo kuantitatiboak

Monolitikoa

Informala

Estatikoa

Aseptikoa

Prozesutik isolatua

Helburua zertifikatzea

Lan teknikoa

Holistikoa

Hobekuntza

Prozesuan zehar

Metodologia anitzak

Pluralista

Formala, sistematikoa

Dinamikoa

Baloratiboa

Prozesuan integratua

Hobekuntza

Erantzukizun soziala

1970.eko Hezkuntzaren Lege Orokorra (LGE, 1970)

• Prozesu didaktikoaren osagai garrantzitsua• Derrigorrezkoa hasierako ebaluazio-miaketa• Azken ebaluazioan ez dago proba

espezifikorik• Ebaluazioaren pertsonalizazioa• Datu bilketarako iturriak zabaldu• Behaketaren beharra• Irakaslearen erantzukizuna• Autoebaluazioa ez da kontutan hartzen• Hezkuntzaren Ikuskaritza Teknikoa• Ebaluazio jarraia• Irakaskuntza prozesua, ikastetxea eta

funtzio dozentea

LOGSE, 1990• Azterketa tradizionalak ez

– Ez da bakarrik ikaslea ebaluatu behar– Hezkuntza sistema bere osotasunean

• Audientzia desberdinek premiazkoa duten informazioa izan behar dute

• Ebaluazio prozesuak ez dira selektiboak• Ebaluazio motak

– Helburu, errealizazio, metodologia, funtzio eta egilearen arabera

• Ebaluazioaren funtzioak– Irakaskuntza prozesuei dagokienez– Ikasleei dagokienez

• Nork egin behar ditu ebaluazioak• Barneko ebaluazioak• Selekzioa• Batxillergoaren bukaeran slektibitatea mantentzen

da

Ebaluazio-prozesu baten urrats garrantzitsuenak (Mateo, 2000)