089 (2001eko iraila)

9 urte ondoren

Kontxara!!!!

89. zenb.herri aldizkaria

juan Belmonte, 29 beheatel.: 943 86 15 45faxa: 943 86 17 42email: [email protected]

ArgitaratzaileaBALEIKE KULTUR ELKARTEA

Administrazio batzordeaEsther EtxeberriaXabier Azkue

Erredakzioa batzordeaEsther AizpuruaEguzki AgirrezabalagaAntxoka AgirreJuan Luis RomatetJosu WaliñoGorka Zabaleta

KoordinatzaileaJuan Luis Romatet

KazetariakAntxoka AgirreXabier Aizpurua

MarrazkigileaJon Manzisidor

KolaboratzaileakMiriam Romatet, Xabier Aranguren,Jon Maia, Jon Sudupe, Esti Esteibar,Dani Carballo, Joxe Mari Llavori,Inaxio Tolosa, Inaxio Manterola,Belen Golmaio, Izaga Garzia, HaizeGalarraga, Koldo Landaluze, BeñatFernandez de Arroyabe, Luis MariAizpurua, Ihintz Linazisoro, JoseManuel Gonzalez Aramendi,Ludoteka, Natur Taldea

ArgazkiakBaleike, Euskaldunon Egunkaria,Gara

Diseinua eta maketazioaArgi Aizpurua

Hizkuntz zuzenketaImanol AzkueBanaketaAndoni Ormazuri

Publizitatea943 86 15 45 tel. (Esther)

InprimategiaAntza Inprimategia(Lasarte-Oria)

Tirada1.000 ale

Lege gordailuaSS-405/94

ISSN1136-8594

Baleikek ez du bere gain har-tzen aldizkarian adierazitako esa-nen eta iritzien erantzukizunik.

Argitalpen honen edizioko laguntzaile:

EUSKO JAURLARITZAGOBIERNO VASCO

aurkibidea

32001eko i ra i l a k 7/89.zenb .

ze berri?Kostako errepideari irtenbidea6

ze berri?Joxe Mari Kortari omenaldia8

kirolakIñaki Aizpurua: Iron Man24

komiki lehiaketaGehigarri berezia13

kirolakBigarren Bostkirol saria22musikaManu Chao Bilbon23

Eskerrik asko Telmo Deun

Eta bejondeizuela! Ez diozue poz makala eman gure herriari. Esana daukat lekubatean baino gehiagotan arraunlariak erromantiko hutsak direla, beraiek hau irakur-tzean parre egingo badute ere, agian “basapizti”tik gertuago ikusiko baitute berenburua. Baina ez, erromantiko hutsa izan behar du pertsonak, arraunean egitearenplazer hutsaz, urtean hamar hilabetez eta astean zazpi egunez klub bati eta ametsbati lotzen zaiona. Gaur egungo bizimoduan eta munduan hori “musutruk” egitenduenari nola esan geniezaioke bada? “Zeharo anormala” esaten omen du Kortak. Utzdezagun erromantikoan.

Egia da Telmo Deunaren urrezko urteetan ikusten zen afizio miresgarri hura, Zumaiako “Marea Gorria”, aparra jeitsitaibili dela garai ilunagoetan. Egia da urteetan estropadetan arraunlariek izan dituzten jarraitzaile bakarrak bere senidesufrituak eta eguneroko lan ixilean klubean lanean jarduten duen lan taldea izan direla (bejondeikela, Karlos!). Halaber,haiena da orain irabazitakoaren zati handiena, merezi dutelako. Bihoakio hemendik aipamen sentikor bat Felix Aizpuruagoitik beherako arraunlariari ere, hamaika urtetxo genituela elkarrekin hasi baikinen arraunean eta juxtu iazkoaamaituta, hamazazpi urtez etenik gabe jardun ondoren, utzi egin behar izan baitio bere bizitzako pasioari. Berea erebada Kontxako sari hau.

Amonaren arrosariua idazten ari naizela ematen dit baina zer esango dizuet bada, ni ere erromantiko xamarra ote naiz,eskuetan kaiorik ez dutenetakoa ordea!

Bukatze aldera, herri honek beharrezkoak ditu horrelako pozak, beharrezkoak ditu herri sentimentua areagotuko dutenekimenak. San Telmotan urdinak bezala, gorriak berdindu egiten gaitu, azaletik bada ere, eta gaur egun azala ere ezda gutxi. Alde guztietako arrangura eta herraren zuloak estaltzeko bidean onak dira poz hauek, zatikatutako saresoziala berriz iruten laguntzen dutenak. Nik hori desio nuke behintzat. Asko eta desberdinak gara, baina bakarra etaberbera dugu herria, eta derrigorra dugu gaudenon artean elkar ulertu beharra. Ez da hori bandera makala!

4 2001eko i ra i l a k 7/89.zenb .

Erribera kalea, 6Tel. 861155

iritzia

Jon Maia

E. Gurrutxaga plazan

Erlojueta bitxidenda


Odieta auzoak badu berezitasuna

Baleikeko azkeneko aleetan sarritan idazten da Odieta auzoanUdalak egin nahi dituen aldaketei buruz. Badirudi auzotarrekez dituztela ulertzen gure udal agintari eta teknikoekberaientzat pentsatu dituzten hobekuntzak, eta uztailekoalean adierazi zenez, udal arkitektoa minduta omen dagoauzotarrek hartu duten jarreragatik.

Auzotarrek ez dute ulertuko aldaketak zergatik eta zertarakodiren, nahiz eta onerako izan, baina niri ere hobeto azaldubeharko didate auzo oso baten desagerpena zertan oinarritzenden.

Ez omen du auzoko ondareak balio handirik, ez omen dagoetxe berezirik edo sailkatutako monumenturik (dagoena,Torreberri, nola tratatu duten ikusita, eskerrak!); beraz,botatzeko eragozpenik ez omen dago. Hori zeharo egia ezbada ere, ez dut defendatuko Odieta eta Arrua kaleko etxebi-zitzen berezitasuna, nahiz eta Eusko Jaurlaritzak egindakoondare zerrendetan horietako batzuk XV. mendean datatutaazaldu.

Baina ondare soltea defendatu beharrean askotan hiri edokale sareak defendatu behar izaten dira, alde zaharrekinegiten den bezala. Nekez bilatuko ditugu ZumaiakoHarategiko kalean edo kale Nagusian eraikin berezirik edobabestu beharrekorik, baina ez litzateke oso bidezkoa auzoosoa botatzea ez duelako udal arau geometriko arrazionalabetetzen.

Orduan, zergatik desagerrarazi behar dituzte Odieta, Arrua etaSan Jose kaleak? Alde Zaharraren babesa jasotzen ez duelakoez al da Alde Zaharra? Guztiok dakigu garai bateko Zumaiakhiru auzo zituela harresitik kanpo: Odieta, Zubiaurre (SanTelmo kaleko ingurua) eta Eizagirre (Arritokieta kalekoigoera). Gainera, Odieta auzoa Zumaiako bide zaharrarenezker-eskuinean hazitako auzoa zen eta ondo gorde du bereizaera Foronda azpiko errepidea ireki arte. Hiru gune horiekalde zaharra babesteko arauetan ez sartzea akats handiairuditzen zait.

Arrazoi oso indartsuak daudenean zerbait sakrifikatu behardela badakit, baina zein da arrazoia oraingo honetan?Estetika? Itsusia iruditzen al zaie agintariei “arrukaleko” etxezaharrak azaltzea frontoia bota ondoren? Ez al litzateke

interesgarriago bizi baldintzak hobetzea auzoaren egituratxukunduta?

Etxe berriak eraikitzen laga baino lehen, zergatik ez zenauzoaren saturazio arazoetan pentsatu. Zeinentzat bultzatzenda proiektu berria, guztion onerako edo Karmengo mendiarenmagalean eraikitzea pentsatuta dutenentzat?

Galdera gehiegi daude erantzuteko mindu baino lehen. Ez dutuste jendea hobekuntzen kontra dagoenik, jendea 500 urtedituen jaiotetxeak defendatzeko prest dago eta hori ulertzenez duenak ez dakit mintzeko horrenbeste sentsibilitateriknondik ateratzen duen.

ISMAEL MANTEROLA ISPIZUA

gutunakbazterrak nahasten Antxoka Agirre

Taosa

Zumaian bizpahiru ‘todo a cien’ dauzkagu, bizpahiru

supermerkatu eta bizpahiru paper denda. Liburu denda

bakarra geneukan eta itxi egin dute.

Eduardo Mendozaren ‘Sin noticias de Gurb’, Henning

Mankell-en ‘La quinta mujer’, Luther Blisset-en ‘Q’,

William Faulkner-en ‘El ruido y la furia’, Saizarbitoriaren

‘Bihotz bi’… liburu on mordoxka bat lortu ahal izan ditut

Taosan, hauetako asko Eguzki edo Koldok gomendatu-

takoak.

Orain, liburu bat lortu nahi dudanean ‘todo a cien’, super-

merkatu edo paper denda batetara joan beharko dut.

Pilar Urbanoren ‘Garzon. El hombre que vio amanecer’,

Grisham-en ‘La granja’, Subijanaren ‘Como adelgazar en

24 horas comiendo pasteles de nata’, Corin Tellado-ren

‘Romance palaciego’, Marcial Lafuente Estefaniaren ‘El

día en que Ringo Kid murio acribillado”… bezalakoak

egongo dira salgai. Eta dendariari zerbait ona ba ote

daukan galdetuta ideiarik ez daukala erantzungo dit. Eta

Donostira joan beharko dut liburu denda baten bila.

Jende gehienari, noski, guzti hau ez zaio gehiegi inporta.

Ez dute “Marca” edo “Hola” besterik irakurtzen. Horre-

gatik itxi dute Taosa. Izatez, alferrik ari naiz hau idazten.

Norbaitek irakurriko ote du?.

Antxoka Agirre

Itsasoaren indar higatzaileak behin

baino gehiagotan hautsi du errepidea.

Azkenekoa 99an, San Prudentziorako

bidegurutzearen parean errepidearen

berrehun bat metrok behera egin

zutenean. Hilabeteak behar izan

zituzten konpontzen eta urteakdaramatzate errepidea itsasotikbabesteko hormak altxatzen.

Euria, haizea eta kresalaren eraginezitsasertzeko ezpondetatik erortzendiren harriei eusteko ere egitura etateknika ezberdinak erabili izan diraerrepide guztian zehar. Horrela,

zenbait zatitan itsasoa bezain interes-garriak suerta daitezke bidaiaria-rentzat beste aldean ikus daitezkeeningeniaritza lanak.

Foru Aldundiko Errepide Sailarenazken proiektuak KaminerosetikGetariara jaisten den aldapan bi tunelartifizial aurreikusten ditu. Batek 40metroko luzera izango du eta besteak140 metrokoa, eta zehazki P.K. 24-165eta P.K. 24-440 puntuetan kokatukodira.

87an hasita burdinazko egiturekin egindu lan batik bat Errepide Sailak. Hiruteknika erabili dituzte: ezponda mailasareekin jostea, ezponda buloiakderitzen burdinazko barra batzukpresioan sartuta ziurtatzea etabehealdean harriak jasotzen dituzten


ze berri?

Bi tunel berri kostaldeko errepidean

Errepide berriaren ideiaaurrera

Batetik itsasertzeko ezpondak eta bestetik itsaso zabala,

errepide ikusgarria da N-634a. Baina batetik erortzen diren lur

jauzi eta harritzarrak eta bestetik ematen den azpijan

etengabeak makina bat lan ere ematen dute. Kaminerosetik

Getariara jaisten bi tunel egingo dituzte: horra hor arduradun

eta ingeniarien hurrengo proiektua. Eta itsasertzetik pasatu

beharrean, atzealdetik joango litzatekeen errepidearen ideia ere

ari da gorpuzten.

kontentzio sareak, maila sare

dinamiko deritzenak, ezartzea.

Kasu horretan, ordea, ezponda

normala baino altuagoa eta bertika-

lagoa da eta nahikoa egoera txarrean

dago. Errepide Sailaren arabera,

teknika tradizionalekin hirurak batera

erabili eta merkatuan aurki daitezkeen

pieza handienak erosita ere, ez

litzateke erabat segurua. Horrela,

gastuari, mantentzeari (egitura hauek

urtero tenkatu eta konpondu behar

dira eta harriak kendu behar zaizkie)

eta segurtasunari begiratuta, nahiago

izan dute tunel artifizialaren aldeko

apustua egin.

Tunelak irekiak izango dira itsaso

aldera, hormigoizko zutabeekin.

Pirinioetan errepideak elur jauzietatik

babesteko egiten direnak bezalakoak.

Hormigoiarekin estruktura osatu eta

gainean plakak ezarriko zaizkie sabai

moduan. Gero, plaka horiek lurrez

estaliko dira tunela bere ingurunea-

rekin integratzeko.

Bide batez, errepide zati hori zerbait

zuzendu eta aldapa berdintzeko

aprobetxatuko dute, baina itsasoarikenduta, hau da, mendia ukitu gabe.

Tunelaren alternatiba onartu ondoren,Errepide Sailak Apentia ingeniaritzarieman dio proiektua lantzeko. Urrirabitarteko epea du enpresa horrek,gero proiektua onartuko da, etadatorren udaberrian hasiko diraexekuzio lanak Foru Aldundiak jarribeharreko 300 milioiko aurrekontua-rekin. Lanek sei hilabete inguru iraundezakete, baina Errepide Sailarenarabera ez da trafiko arazorik sortuko,lan gehienak (errepidea zuzentzekohorma, zutabeen zimentazioa e.a)bazterretan egin behar direnez bibideak, edo gutxienez bat, irekitamantenduko baitira.

Ordezko bidearen proiektuaN-634a probintziako errepide gares-tiena da, Zarautz eta Zumaia arteanurtero ehun milioitik gorako gastua-rekin. Errepide garrantzitsua izanik(egunean batez beste 9.250 ibilgailu,horietatik 1.500 astunak), alternatibaegokirik ez duenez (ordainsaria edoMeagas) eta sare nagusian (saregorria) txertatuta dagoenez, ixten den

bakoitzean berehala ireki beharra

dago. Beraz, arazoak dauden bakoi-

tzean medio guztiak ezarri behar

izaten ditu Foru Aldundiak eta beste

proiektu asko zintzilik gelditzen dira.

Gainera, Errepide Saileko ardura-

dunen iritziz ez dauka behin betiko

irtenbiderik. Duela sei urte eginiko

azterketak seinalatu zituen lehen

mailako arriskuzko zona guztietatik,

tunelen hau da konpontzeko gelditzen

zaien bakarra, baina sei urte hauetan

azterketak bigarren mailakotzat jotzen

zituen batzuk lehen mailara igaroko

zirela suposa daiteke. Horrela,

azterketa eta konponketa berriak egin

beharko dira, kostaldearen higadura

bezala etengabea den prozesuan.

Egoera horren aurrean, Zarauztik

Zumaiara itsasertzetik beharrean

atzealdetik joango litzatekeen bidea

irekitzearen ideia ari dira lantzen

Errepide Sailean. Oraindik alterna-

tibak aztertzen ari dira, hau da,

trazatua goraxeago edo beheraxeago

pasatzeak ekarriko lituzkeen kostu,

abantaila eta desabantailak. Interesa

egon badago eta azterketa berehala

amaitzekotan dira. Hurrengo pausoa

Foru Aldundiak eta tartean diren

udalek trazatua erabakitzea izango da

eta hurrengoa proiektua prestatzea.

Badirudi, bada, ideia indarra hartzen

ari dela, eta datorren urtean eztabaida

garrantzitsua izan daitekeela: betiko

errepidea mantendu edo berria egin,

berriaren kostu ekologikoa, turismoan

izan dezakeen eragina, berria eginez

gero itsasertzekoarekin zer gertatzen

den, Zumaiako bariantea egingo ote

den, e.a.

ze berri?



Alai auzategia, 2

Tel. 943 14 33 24Juan Belmonte, 6

ze berri?

Antxoka Agirre

Bezperan Kursalean egin zenaurkezpena eta herrian NazioartekoMusika Jaialdiaren baitan San Pedroparrokian maisuek burutu zutenkontzertua ere Joxe Mari Kortarieskaini zitzaion.

Abuztuaren 8an, hilketaren urteu-rrenean, emozioz betetako omenaldiaegin zioten senide eta lagunek Joxe

Mari Kortari. Bezperan DonostiakoKursaalean egin zen aurkezpena etaherrian Nazioarteko Musika Jaial-diaren baitan San Pedro parrokianegin zen maisuen kontzertua ere JoxeMari Kortari eskaini zitzaion.

Mila lagun inguru bildu ziren Maria etaJose ikastetxean fundazioa etaliburuaren berri ezagutzera. Tarteanaurpegi ezagunak, fundazioko bazkideegin direnak, besteak beste: Roman

Sudupe Gipuzkoako ahaldun nagusia;

Manuel Montero EHUko errektorea

eta Pello Salaburu errektore ohia;

Jabier Retegi Arrasateko unibertsi-

tateko errektore ohia; Joxe Alberdi

Adegiko lehendakaria; Mari Karmen

Garmendia Kultura sailburu ohia eta

Pedro Migel Etxenike fisikaria. ETA-k

hildako beste batzuen senitartekoak

ere bazeuden, hala nola Cristina

Sagarzazu eta Marixabel Lasa, Montxo

Fundazioa eta liburua Kortaren hilketaren urteurreneanAurrera egin eta galerari nolabait aurre egiteko hilketak eten zuen bideari jarraitasuna eman

nahi izan diote senide eta lagunek. Honela ‘Joxe Mariren Kortaren bidetik’ dio honen balore eta

ideiak bultzatzeko helburuarekin sortu den fundazioaren izenak eta izenburu bera darama

Kortaren biografia jasotzen duen liburuak. Maria eta Jose ikastetxean egin zen aurkezpenak

herritarren erantzun zabala izan zuen.

Doral eta Juan Mari Jauregirenalargunak, eta Mari Paz Artozabal,Jose Luis Lopez de Lacallerena.

Ekitaldia Anjel Lertxundi idazleakaurkeztu zuen eta Ibai Kortak, JoxeMariren semeak, irakurri zuensendiaren adierazpenarekin hasi zen.Urte gogorra pasa zutela esan zuen,ezin zutela Joxe Mariren falta gainditu,baina lagunez inguratuta eta gogoz eresentitzen zirela. Fundazioan eta aitakmartxan jarri zituen egitasmoguztietan gogor lan egiteko gogoz,hain zuzen ere. Euren laguntasuna etaelkartasuna eman dieten guztiekikoesker ona eta ETAk eraildakoguztiekiko elkartasuna ere adierazizituen.

Ibai bera izango dela fundazioarenidazkaria eta Marian Zearreta alargunaizango dela zuzendaria.

Ondoren, Jesus Mari Mujika Deustukounibertsitateko irakasleak eta JesusMari Gabirondo kazetariak hartu zutenhitza. Kortarekin izandako hartu-emanak gogoratu zituzten,lehenengoak seminarioan etabigarrenak Adegin, eta bere balionagusiak zintzotasuna, ahaleginpertsonala, elkarrizketa eraikitzaileaeta herriarekiko maitasuna zirelaazaldu ondoren, balio horien zabal-kundea ezarri zuten Fundazioarenlehen helburutzat.

Gazteen trebakuntza teoriko etapraktikoa, erakundeetako gizaerrekurtsoen hobekuntza eta erabe-rriketa proiektuen sustapenagaineratu zizkioten lehen helburuhoni, eta hori guztia aurreraeramateko hainbat esparrutan(hezkuntza, enpresa, kirola etakultura) lan egiteko prest azalduziren.

Garbi utzi nahi izan zuten fundazioaindependentea izango dela, ideologiapartidistarik ez dela egongo, etaKortak defendatzen zituen balioakdefendatzen dituen pertsona orokparte hartu ahal izango duela bertan,iradokizunak edo dirua emanez edotafundazioak aurrera eramango dituenproiektu konkretuetan parte hartuaz.

LiburuaTartean San Pedro abesbatzak Hegoakebaki banizkio eta Nere etxea abestuzituen eta bertan bildutako herritarrektxalo ugari eskaini zizkieten senide etafundazioaren arduradunei.

Liburua eta bertan parte hartuzutenen txanda zen hurrena eta RafaelBravo enpresari, poeta eta laguna etaXabier Etxeberria idazle gazteak eginzituzten aurkezpen lanak. BravokKortaren izaera jasotzea errazasuertatu zitzaiola esan zuen, ez zuelahonek bere ingurukoengan idatzitautzi zituenak irakurri eta papereanjarri besterik egin behar izan. Atenta-tuaren hurrengo egunean idatzi zuenpoema ere irakurri zuen eta txalozaparrada beroa jaso zuen. Etxebe-rriak liburuaren errepaso bizkor bategin zuen euren lana egiteko Korta-tarrek emandako laguntza eskertuzuen. Liburua idazterako orduansinpletasunez egin nahi izan dutela ereazpimarratu zuen, idazki arin etairakurterraza aurkeztu ahal izateko etaKortak gauza txikiak estimatzenzituelako.

Bukatzeko, Igone Korta ilobak etaKristina Peña Kortatarren lagunakfundazioaren eraketa adierazpenairakurri ondoren berau osatzen duten80 bazkide inguru antzokiko oholtzaraigo ziren. Adin eta mota guztietakojendea ikus zitekeen: Adegiko kideak,

zientzialariak, kultur arloko jendea etaKortaren senitartekoak, besteak beste.San Pedro abesbatzak Agur Jaunakkantatu zuen, eta bertaratutakojendeak azken txalo zaparrada eskainizion Joxe Mari Kortari.

ze berri?


Biografia

Liburuak lau atal ditu. Lehenengoan,

Xabier Etxeberriak euskaraz idatzi-

takoa Kortaren izaera aztertzen da

haren bizitzako zazpi gertakaritan

oinarriturik. Bigarrena, Rafael Bravok

idatzi du, erdaraz eta Luz en el silencio

izenburupean. Bertan Kortaren hainbat

ikuspegi ematen dira, hala nola

enpresari, famili gizon, kirolari eta

ikasle. Hirugarrena Gerry Counihan-ek

ingelesez egindako laburpena da eta

azkenekoan Pako Garmendiaren

gogoeta batzuk jasotzen dira.

Liburua familiak aukeratutako

argazkiek ilustratzen dute, eta baita

Joxan Legorburu, Xabier Sagarzazu,

Iñigo Ormazabal, Eduardo Txillida,

Valentin Manterola eta beste hainbat

artistaren lanek ere.

Ismael Manterola

Uztailaren 28tik abuztuaren erdi

aldera Txiki Agirrek “Keixetak” eskegi

ditu bere azken koadroak Oxforren.

Urte batzuk badira Keixetaren lana

Zumaian ikusi ez dugula, eta oraingo

honetan pintorearen bilakaera eta

azken momentuko ikerketak ikusteko

aukera izan dugu.

Gauza bera gertatuko da Aran Santa-

mariaren lanarekin. Izan ere, Aranek

ere ez du aspaldian Zumaian erakutsi

eta abuztuaren erdialdetik irailaren

hasierara bere arte jarduna nondiknora dabilen erakutsiko digu.

Bestalde, Arte Taldeak beti eskaini diotokia artista zumaiar gazte bati udakoekimen honen barruan. Aurten JonAnder Garzia izango da, Itziar Garzia-rekin batera, erakusketa jarriko duenairailaren erdialdetik urriaren 14ra.Artista bikote honek erakusketa askoegin ditu eta gainera aurten Gipuz-koako Artista Berrien lehiaketanlehendabiziko saria irabazi dute; beraz,oso aproposa iruditu zaigu zumaiarrokgazte hauen lana zuzenean ikustekoaukera izatea. Bertarako egindakoerakusketa iragarri dute.

Azkenik, urriaren azkeneko astean

(29tik azaroaren 4ra) “Margotu eta

pinta ezazu” erakusketa ekarriko

dugu, Okugraf Gipuzkoan egiten den

lan grafikoaren biurtekoaren barruan.

Erakusketa ibiltaria da eta Euskal

Herriko herri askotan ikus ahal izango

da, nahiz eta jendearen parte hartzeak

beti ezberdina egingo duen.

Ekintza asko antolatzen ditu Okugraf

elkarteak eta horietako bat erakusketa

interaktibo hau. Ideia sinple xamarra

bada ere, ahalik eta herriko talde eta

lagun gehienen elkarlana eskatzen du.

Antolatzaileek artista askoren zuri-

beltzeko grabatuak ekarriko dituzte

eta erakusketak irauten duen

bitartean herriko taldeekin lan egingo

dute grabatu horiek margotzeko edo

nahi bezala aldatzeko. Horrela,

egunero erakusketa berria egongo da

eta hasieran egile baten grabatua zena

azkenean egile askoren arteko lana

izango da. Jendeak artista sentitzeko

aukera izango du, eta artelan bakarra

edo sakralizatuaren ideia alde batera

lagatzea da antolatzaileen asmoetako

bat, parte hartzen duen taldeetako

jende guztiak hasieran zegoen

grabatua osatuko edo aldatuko baitu.

Lau erakusketa horiek beteko dute

Zumaiako Arte Taldeak beti izan duen

lan ildoa: zumaiar artisten erakusketak

antolatzea, artista gazteei aukera

ematea eta herritik kanpo egiten dena

Zumaiara ekartzea. Hala ere, azken

urteetan ikusi dugun hutsuneak

hortxe jarraituko du. Oxfor aretoaren

egoera kaskarra, urteak pasa ahala,

gero eta okerragoa da. Erabakiren bat

hartzeko ordua dela iruditzen zaigu

erakusketa areto txukun eta egitarau

finkoarekin funtzionatzeko.


Zuloaga plaza, 1Tel. 943862309

ze berri?

Udako XIV. ArteErakusketaArte Taldeak antolatzen duen Udako Arte Erakusketak 14.

urtea beteko du aurten. Uztailean hasi eta urrian bukatuko den

egitarauan hainbat erakusketa izango ditugu Erribera kaleko

Oxfor aretoan.

ikusleak Aran Santamariaren instalazioan

Aita-Mari auzategia, 17Tel. 943 861569

ze berri?


Juan Luis Romatet

Pasa den hilean jarri zen salgai aldizkarihonek kaleratu duen lehen argitalpenberezia, ‘I.U eta bere lagunak’ komikibilduma. (m) izenarekin sinatutaagertzen bada ere, denek, edo ia denek,dakite zein den izengoiti horren atzeanezkutatzen den komikilaria, aldizkarihonetako kolaboratzaile fina den JonManzisidor marrazkilari, artista etapertsonaia ikonoklasta eta multiformea.Argitalpena abuztuaren 17an aurkeztuzen 6/7 lagunek osatutako jendetzarenaurrean. Hilabeteak, urteak Mantxirenalbuma eskatzen eta inor ez zen agertuaurkezpen ekitaldira. Hau da hau herria!

Hasiera batean aldizkarian argitara-tutako tirak eta komikiak bildu beharzituen albumak, baina hilabeteak aurrerazihoazen heinean, Jonen asmoakaldatzen joan ziren. Buru-belarri hasizen komikiak egiten, orrialdebakarrekoak, bikoak eta laukoak. Denakere bere estiloan, umore original eta erdiabsurdoa erabiliz.

Pertsonaiak ere gehitu egin dira. Aldiz-

karian ezagunak ziren betaurrekodun

pertsonaia inkonformista eta astapotroa

eta kroketa baten forma duen I.U (izaki

unizelularra) mutuaz gain, burua kaspaz

estalita duen Juan Andres eta Maria

Eugenia izeneko neskatoa dira

pertsonaia berriak. Azkenean 50

orrialdeko albuma atera da bere estilo

uniko eta ezagun horretan.

Esan bezala, abuztuaren 17an aurkeztu

zen bilduma orain gutxi itxi den Taosa

liburu dendan (hau tragedia, liburudenda bakarra izan herrian, eta bera itxibeharra). Jarraian Euskal Herri mailakoegunkari eta komunikabideen txandaizan zen. Mantxiren komikiaren berrijende askok izan du EuskaldunonEgunkaria, Gara, Herri Irratia etaEuskadi Irratian ‘I.U eta bere lagunak’enberri eman baitute.

Komiki bilduma erosi nahi baduzue,Ihintza, Nikol Enea, Metro, Algorri etaKabi tabernetan aurkituko duzue salgai,eta baita Baleikeren lokalean ere.Donostia eta Bilbon ere aurkitu ahalizango duzue aleren bat ondo begiratuzgero. Ah!, bilduma honek 500 pezetabesterik ez du balio. Ez ezazue aukeragaldu eta murgil zaitezte I.U, gafosua,Juan Andres eta Maria Eugeniarenmunduan.

Jon Manzisidorrenkomiki albumasalgai

aurkezpenekitaldikoirudia.

San Jose kaleko obrak

Kexu agertzen dira auzo horretako biztanleak bertan egiten ari diren azken obrekin. San Juan Egoitza eta Arritokietara doan bidea

elkartu nahian autoentzako bide berri bat egiten ari dira San Jose kaleko atzealdean. Bide honen beharra ez omen du inork dudan

jartzen. Lan horien ordutegia eta lanek sortzen duten zarata etengabea da kexuen arrazoia. Goizean goizetik eta arratsaldeko 7ak

arte egoten da taladradora handia lanean. Batzuek diote ez duela lo egiten uzten, besteek ezin dutela telebista ikusi edo telefonoz

hitz egin. Udako oporrak bati baino gehiago izorratu omen dizkiote lan hauek. Obrak azkar amaitzea espero dute bizilagunek.


Zumbillo, 4 Tel. 943 861407 Kale nagusia, 2 Tel. 943 861521

Basadi, 12 behea Tel. 943 861018

ze berri?

Juan Ramon Llavori saridun Austrian

Orain hilabete batzuk Juan Ramon Llavori argazkilariaz aritu ginen, argitaratu zuen

argazki liburu bat zela-eta. Oraingoan ere, ordea, berriro ere mintzagai da Austrian

egin den argazki lehiaketa batean bi sari jaso baititu, urrezko eta brontzezko

dominak, hain zuzen. Bidai argazkien erreportajeen arloan brontzezko domina jaso

du Llavorik eta urrezkoa argazki panoramikoen arloan. Lehiaketa hau mundu mailan

egiten den garrantzitsuenetakoa da. 112 herrialdetako 43.000 argazki jaso dituzte

antolatzaileek. Saritutako lanekin katalogoa egingo dute lehiaketako arduradunek.

Aipatu behar da Juan Ramon Llavoriren argazki hauek uda garaian kaleratu zuen

‘Jule Ladakh!’ izeneko liburu ederrean aurki daitezkeela.

Kaleko Pintura Lehiaketa

Azken urteetako ohiturari jarraituz,

Kaleko Pintura Lehiaketa izan genuen

herrian pasa den hilean. Abuztuaren

15ean atera ziren margolariak kalera,

hasiera batean eguraldi ederrarekin,

nahiz eta orduak aurrera joan ahala

kaskartu egin zen. Orotara 47 lagunek

eman zuten izena. Horietatik 41ek

aurkeztu zituzten egunean zehar

egindako lanak. Francisco Hernandez,

Valentin Manterola, Jose Kareaga eta

aurreko urteko lehiaketaren irabazleak

osatutako epaimahaiaren iritziz, aurkez-

tutako lan onena Juan Jose Altunaren

koadroa izan zen eta, horrela, 100.000

pezetako lehen saria irabazi zuen.

Bigarren saria, berriz, Esteban

Orozentzat izan zen eta hirugarrena Jose

Reyes Ramosentzat. Zumaiarrei

dagokienez, epaimahaikideen ustez lan

onena Klaudio Monrealena izan zen.

Oinarrietan agertzen ez bazen ere,

antolatzaileek sari berezia eman zioten

Ana Rosa Ceballos gaztetxoari. Sari

horren bitartez pinturarako zaletasuna

piztu nahi omen da. Aurkeztutako lan

guztiak Foronda Kultur Etxean daude,

ikusgai.

Zumaiar onena: Koldo Landaluze

1. saria: Jokin Larrea

2. saria: Iñigo Garcia

Zazpi urte bete ditu Baleikek antolatzen duen komiki lehiaketak. Mutil koxkorbihurtu zaigu dagoeneko eta datorren urtean, hemen jarraitzen badugu,behintzat, galtza motxak jantzi eta komunioa egiteko prest izango dugu.

Baleike hamabostekari bihurtu dugunetik lehen komiki lehiaketa izan daaurtengoa. Denbora aldetik ezin esan oso lasai aritu garenik. Uda gainean etaoraindik ezer prestatu gabe genuenez, positiboa izan da Euskal Herriko marraz-kilariek eman duten erantzuna. Zortzi lan aurkeztu dira lehiaketara, horietatik bizumaiarrek eginak eta beste sei kanpokoenak. Lanen kalitateari dagokionez,

denetarik egon da: onak, balekoak eta nahiko eskasak. Denakere Zumaiako Udalak lagunduta ematen diren sariaklortu nahian.

Epaimahaia abuztuaren 16an bildu zen. Hiru ziren epaimahai-kideak: Aitor Larrañaga marrazkilari zarauztarra eta Ander

Hormazuri eta Jon Manzisidor zumaiarrak. Lan guztiak aztertu ondoren,nahiko azkar hartu zituzten erabakiak. Lehen saria jaiotzaz donostiarra

baina Iruñeko bizilagun den Jokin Larrearentzat izan zen. Larreak TMEO etabeste argitalpen batzuetan kolaboratzen du. Lehiaketan parte hartzen zuenlehen aldia zen, ‘Kode etikoa’ izeneko komikiarekin. Bigarren saria Iñigo Garciazumaiarrarentzat izan zen, izenik gabeko komikiagatik. Azkenik, lehiaketakohirugarren saria Bilbon jaio baina Zumaian bizi den Koldo Landaluzerentzat izanzen, ‘Teledenda’ izeneko lanagatik.

Hilaren 25ean izan zen sari banaketa. Elkartu, batak bestea zoriondu, taloiakbanatu eta datorren urterako gonbidatu ondoren, denok kalera. Espero

dezagun 2002. urtean hemen jarraitzea euskal komikiari irekitako tartehonetan buru-belarri. Hala izan dadila!

and the winner is…

Jokin Larrea!!!

Morris Cerullo,mundu osoan ezaguna den apostolu eta ebangelista.

Alai Auzategia, 14 behea

Tel: 943 14 31 12

Ortega y Gasset, 2

Tel: 943 86 22 06


Jose Antonio PeñaBai, oso gogorra

egiten da. Niri

bezpera egiten zait

okerrena. Eguna oso

gogorra egiten da,

ordu asko sartzen

ditut eta gaua arte

egin behar izaten dut

lan. Lana egin behar

denez, kontzien-

tziatuta etortzen naiz,

galdera existentzialikegin gabe.

Roberto Gutierrez

Lanera itzultzeko asko

falta zait oraindik ez

ditut oporrak hartu

eta. Oporretarako

ilusio handiarekin

nago. Lanean hasten

zaretenok, eutsi

gogor, produzitu eginbehar da-eta!

Imanol Garate

Ez zait gogorra egin,oraindik ez naiz

lanean hasi eta.

Gogorrena laneko

martxa hartu eta

ikasleak aguantatzeaizaten da.

Bertil LagerströmOstiralean hasten

naiz lanean kirol

portuko jatetxean etalanean hasteko

gogoarekin nago.

Hemen hasi naiz

Suedian eguraldi oso

hotza egiten du-eta.

Maialen Velarde eta lagunak

Oso gogorra da itzulera, ikasi egin behar delako. Ederki egoten da

oporretan hondartzan etzanda. Gainera andereñoaren bronkak entzutea

oso gogorra egiten da… beno bera entzutea ere nahiko gogorra da.

Gogorra egiten al da laneraitzultzea

inkesta

?


Basadi Auzategia, 9-A 2-B

Kanoiak????Zein izango da kanoi zaharren etorkizuna?

Paol bideko berritze lanak direla eta hauxe

da sortzen ari den galdera.

Beharbada zumaiar askok ez dute jakingo

Arbustaingo arranplatik hasi eta Talaipe-

rainoko petrilean ontziak amarratzeko erabili

izan diren burdinazko egitura horiek kanoiak direnik.

Ahuspez igaro dute azken mendea, lan baketsura konde-

natuta. Garai batean, ordea, beharrezkoak izan ziren gure

herria itsasotik etortzen ziren arrotzengandik babesteko.

Hala nola, Mari Plazan zuten bere lekua. Hain zuzen,

gotorleku hori Gipuzkoan gazteluetatik kanpo zegoen

gotorleku bakarra zen. Gaur Oxford bezala ezagutzen dugun

eraikinaren lekuan, lehen kanoiak hornitzeko bolborategia

zegoen. 1581ean lehen aipamena dugun arren, bere sorrera

herriaren sorrerarekin batera lotu daitekeela diote adituek.

Badakigu, halaber, 1683an lau artilleri pieza gehitu

zizkiotela gotorlekuari. Ondorengo berririk ez dago.

Hauetako kanoi batek badu Zumaiako armarria, eta ia

denetan antzematen da metxa sartzeko zuloa, nahiz eta

pintura piloa izan gainean.

Mari Plazatik aparte (lehen Kaleberria izena zuena) beste

kokapen batzuk ere izango zuten kanoi hauek, Arbustaingo

uhartetxoa (gaur arranpla dagoen lekuan) eta Aritza punta

edo Kanoiaren punta bezala ere ezaguna izan zen brankada

(gaur paol muturrean sartzeko dagoen burdinazko hesi

horiaren azpian, lehen brankada honek muturra luzeago

zuen eta errioaren aldera egiten zuen; horren ondorioz,

ontziek arazoak izaten zituzten; horregatik, punta

leherrarazi zioten), eta parrokiaren aurrean ere bai. 1719an

estalpea, parapetoak eta kanoi zuloak zabaldu omen ziren

(kontuan izan hemen dagoela herria biltzen zuen harre-

siaren aztarna nabarmenena, XIV. mendeko gurutze gotikoz

osatutako almena batez inguratuta, garai batean, aurrean

zegoen zubiko sarrera zainduz).

Kanoien historia pittin bat argitu delakoan, orain argitzeko

geratzen zaiguna kanoien etorkizuna da.

olarro zopaKatxaperoak… Txaperoak…Aurreko egun batean hasi ginen geure hiztegi berezia

osatzen, eta orduan jasotako taosa, ostarrena eta arraldea

hitzekin batera, beste pare bat jasoko ditugu gaurkoan,

hauek ere zumaiar-zumaiarrak direlako.

KATXAPEROA.- Herriko festetan edo jaietan botatzen diren

suziriei modu askotara deitzen zaie gure inguruan:

etxafuegoak, etxaferoak, txaferoak, txafleroak,

txapliguak... Baina, hemen Zumaian, betidanik, guretzat

katxaperoak izan dira.

Zenbat aldiz esan ote digute “Zumaian ez da festarik

egiten katxaperorik bota gabe” edo “hasi dituk zumaiarrak

katxaperoak botatzen”.

Lehen esandako etxafuego eta txapligu hitzak hiztegi

gehienetan jasotzen dira, baina guk esaten dugun

“katxapero” hori ez det inoiz ikusi. Hala ere, oso antzekoa

den “etxapero” hitza Placido Mugikaren hiztegian azaltzen

da Gipuzkoako euskalkiko hitz bezala.

TXAPEROA.- Bereziki herrietako zaintza lanetan aritzen

diren herri langileei “aguazilak” deitzen zaie inguru

honetako herri gehienetan. Guretzat, berriz, “txaperoak”

dira, eta horrela deitu izan diegu beti.

Eta zergatik txaperoak? Egia esan, horixe jakin nahi nuke

neuk ere, baina nahiz eta behin baino gehiagotan galdetu,

inoiz ez det arrasto garbirik atera. Noiz edo noiz entzun det

“txapa” bat eramaten zutelako deitzen zitzaiela txapero.

Baina ez dakit horrela izango ote den.

Behar bada, herritarren batek jakingo du hitz horren nondik

norakoa eta horrela izanez gero, adieraziko digu.

Behin baino gehiagotan gertatu zait hemengoak ez diren

lagunekin hitz egiterakoan “txaperoak” esatea, eta

besteek harrituta galdetzea ea nondik atera dugun

zumaiarrok hitz hori.

Bestalde, esan beharra dago, euskara batuaren eraginez

“udaltzain” hitza asko zabaldu dela gure artean azkenaldi

honetan, baina hori horrela izanda ere,

zumaiarrez hitz egiten dugunean katxa-

peroak eta txaperoak esaten jarraitzen

dugu.

Ze ote da orain horrenbeste

katxapero botatzeko?

Txaperoei galdetu beharko...

HistoriaInaxio Tolosa. Aktorea

Herri euskaraBelen Golmaio. Euskara teknikaria

Amaiako plaza z/g Tel. 943 860959


Irailerako laguntzaAi ama! Konturatu orduko iritsi da iraila, eta urtero bezala

azterketak gainean ditut ezer ikasi gabe eta festaz festa

ibili ondoren. Zer egingo dut nik orain?

Lasai, Interneten horretarako irtenbiderik ere badago eta.

El Rincon del vago izeneko web gunea klasiko bat da jada

Interneten. Bertan, behar dituzuen apunte, lan, azterketa

eta antzeko material guztia aurkituko duzue. Baina ez hori

bakarrik, baita txuletak egin eta azterketetan kopiatzeko

teknikak ere besteak beste. Zein da gure salbazioaren

helbidea? Erraza: www.rincondelvago.com

Web gune honen arrakastaren seinalea bere helbidea da.

Hau gaizki idatziz gero kondoi denda batean agertuko

baitzarete (www.elrincondelvago.com). Beraz, pentsa

dezakezue antzeko zenbat web gune dauden. Asko, baina

bat bera ere ez da aitzindaria izandako honen parekoa.

Hona horietako batzuen helbideak: www.universitarios.org,

www.wanadoocampus.com, www.labiblio.com,

www.apuntes.lasalvacion.com , http://www.lafacu.com/

Ez dezazuela pentsa honekin salbatu zaretenik, gune guzti

hauek gaztelaniaz daude eta, beraz euskarazko apunte bila

ari bazarete, badakizue, hobe lehenbailehen ikasten

hastea. Zorte on!

AlgakZumaiako kostan algen presentziara ohituak

bagaude ere, gure kulturan, dietetikan, behintzat,

ez dira oso erabiliak izan. Kosmetikan erabiliak izan

arren, algak, itsasoak eskaintzen dizkigun baraz-

kitzat har daitezke. Dietetika aldetik oso garrantzi-

tsuak dira: mineralez beteta daude (batez ere iodoa,

kaltzioa eta magnesioa), proteinak dira, zuntz asko

dute eta begetalen artean B12 bitamina gehien duten

janaria dira.

Daukaten iodo kopuruarengatik, tiroidea estimulatzen dute,

metabolismoa erregulatuz eta koipeak errez; gainera, koles-

terola jaisten laguntzen dute. Bermineralizatzaile onak dira,

eta batzuek kaltzio eta burdin kopuru handia dutenez,

hezurrentzat onak eta anemia alderatzeko gomendagarriak

dira. Zuntza dutenez, libratzeko arazoak badaude eta bihotze-

rrearen aurka erabil daitezke. Gainera, depuratzaile oso

eraginkorrak dira.

Algak, beste barazki eta sendabelarrak bezala, janarekin,

freskoan edo lehortuak infusiotan edo beste hainbat aurkez-

penetan har daitezke.

Dietetika aldetik, hona hemen alga interesgarrienak

• Agar-Agar: zapore fineko produktu hau hainbat algarekin

egindako deribatua da, tira fin luzeetan aurkezten da,

normalean entsaladan hartzen da eta postreetan loditzaile

moduan erabil daiteke. Oso gomendagarria da libratzeko

arazoak badaude.

• Espirulina: B12 bitamina gehien duen janarietako bat da,

esneak adina kaltzio du eta E bitamina asko du. Burdin

kopuru nabaria duenez, anemia uxatzeko erabiltzen da.

Zapore berezia du, baina lekekin erraz jaten da, osagarri gisa.

Bere erabilera hain gomendagarria izanik, eta zaporera

ohitzen ez bagara, pastilletan ere har daiteke.

• Nori: alga honek zapore fina du, eta erraz erabil daiteke

eguneroko janariekin. Batez ere digestio arazoak badaude

lagungarria da. Gainera, koipe depositoak erretzeko

ahalmena du, kolesterola jaitsiz.

• Fucus: iodo asko duenez, argaltzeko garaian lagunduko

gaitu, eta zelulitisa badago, barrendik hartua edo kanpotik

lozio moduan erabil daiteke. Zapore gogorra duenez, pasti-

lletan edo tantetan erabiltzea gomendagarriagoa da.

• Wakame: kaltzio eta B bitamina ugari ditu. Bermineraliza-

tzaile ona da eta odol zirkulazioa hobetzen du. Zapore fina du

eta entsaladetan, zopetan, arroz edo barazkietan pikatuta

hartzen da. Zerealekin hobekien konbinatzen duen alga da.

Medikuntza naturalaIzaga Garcia. Dietista

Olarrua amarauneanJosu Waliño. Informatikaria

Antxoka Agirre

Egunero kilometro batzuk egiteagustatzen zaio. Ahal bada lagunenbatekin eta bestela bakarrik. Duelaurte batzuk triatloietan partehartzen hasi zen eta duela hiruentrenamenduak luzatu eta Lanza-roteko Iron Man-ean irtetea erabakizuen. Lehertuta bukatuzuen Iñaki Aizpuruak,normala, bainaaurten ere berriroanimatu da,oraingoanabuztuanDanimarkanizan denMunduko Txapel-ketara.

Fredericia izenekoherrixkan egin zenproba. Abuztuaren 5eanprofesionalak etaaurreko eguneangainerako mailak.Guztira 300dik goraizan ziren partehartzaileak.

Iñakik open edo herrikoimailan irten zuen. Ibilbideguztia osatzea lortu zuen,hamaika ordu eginda,eta gustura dago berelanarekin. “Bukatzeazen nire helburua etalortu dut”, dio. Lanza-roten baino hobeto ibili

omen da, gainera. “Korrika sastadabatzuk izan ditudanez, erritmoa jaitsi

behar izan dut eta aurrekoanbaino askoz hobeto bukatudut. Gainera, partehartzaileak eta ikusleakaskoz gehiago ziren

hemen. Lanzaroten tartebatzuetan erabat bakarrik

joan behar izan nueneta galdu

nintzela erepentsatu nuen

behin bainogehia-

gotan”,kontatudigu.

Istoriohonen guztiarenfilosofia norbere

erresistentzia probatzeada, egiteko gai zarenedo ez probatzea.“Profesionalek besteexijentzi batzuk dituzte,postua eta marka eginbehar izaten dituzte,baina horrelako distan-

tzietan garrantzitsuenabukatzea da, eta horretarako

norbere erritmoa eta ahaldiren sentsazio onenak bilatu

behar”, dio Iñakik. Horrela, larribaldin bazoaz legezkoa da lurrean

eserita gelditzea. Behar duzundenbora deskantsatu, luzaketa batzukegin eta gorputzari buelta ematendiozunean, aurrera...

Iron Man izenarekin burura dator-kiguna marine koadrila bat den arren,parte hartzaileen artean denetarikikus daitekeela dio Iñakik. “Frede-rician aitona batek 74 urtetikgorakoen mailan hartu zuen parte.Tipo koadratuak ere bazeuden, bainaargalak gehiago. Edo nire amarenadineko andre mordo bat, ipurdihandiekin... Bi minusbaliatu erebazeuden, bata ezkerreko besoamoztuta eta bestea eskuineko belaunaartikulaziorik gabe, eta biek bukatuzuten”, kontatu digu. “Horrelakodistantzia bat egiteko ibilia egon beharduzu eta hori entrenamenduekematen dizute, ez da dohain fisikoberezirik behar. Gero, ordu asko diraeta ondo mentalizatuta joan beharduzu, argi eduki zertara zoazen eta zergogorekin, bestela...”, jarraitu du.Orain arteko lasterketa guztiak bukatuditu eta hori izaten omen da larrisamar doanean buruan bueltakaibiltzen duen ideia, “hau ere bukatubehar dut”.

Kirol erabat indibiduala da triatloia etaezin dute inolako laguntzarik jaso.“Janari eta edari postuak oso ondoegoten dira jarrita, ‘barrita’ energe-tikoak, platanoak eta edari bitamina-dunak ematen dituzte normalean,baina bizikletan pintxazo bat baldinbadaukazu, zerorrek konpondu beharduzu zeuk daramazun materialarekin”,kontatu digu. Berez bakarrik joatendira bide gehienean, bizikletarekindebekaturik baitago taldetxoak egitea.Bidean epaileak egoten dira zelataneta norbait beste baten gurpileanbaldin badoa penalizazioa ezartzendiote. “Normalean penalizazioa minutupare bat geldirik egotea da, bainaoraingoan gogorragoa zen: korrika hasiaurretik 200 metroko zirkuitu zirkular


San Telmo, 12Tel. 943 860760

Urumea kalea z/g

Tel. 943 143058

kirolak

3’8 km igerian, 180bizikletan eta 42 korrika

batean lau buelta eman behar ziren”,komentatu digu irribarrez.

Horrela bukatzen dute gero, xixkoeginda. “Helmugan denetik ikusten da,batzuk ondo sartzen dira eta bestebatzuk arrastaka. Muskulaturak palizahartzen du eta normalena hurrengopare bat egunetan ibili ezinda egoteada. Bueltakoan han izan ginen euskal-dunei sariak eman zizkigun EuskalFederazioak eta paraolinpiadakziruditen. Bat hanka batetik errenkaeta bestea bestetik”, dio.

Nazioarteko egutegiaAustraliarrak, Zeelanda Berrikoak etaestatubatuarrak omen dira onenak,“baina modalitate berria eta nahikoaezezaguna da eta iruditzen zait gutxibiziko direla honetatik”, dio. Frede-rician irabazleak zortzi ordu eta erdikomarka egin zuen eta normaleanpuntakoak marka horren inguruanibiltzen omen dira. “Fredericiakomarka 8h 19’ da eta behin bakarrik

jaitsi da zortzi orduetatik Iron Manbatean”, komentatu digu. Egutegiaridagokionez, Hawaiin egiten da probaentzutetsuena eta Europan Zurich,Roten, Danimarka eta Nizakoa diragarrantzitsuenak, denak ere abuztuan.

Euskal Herrian ere triatloiakdezenteko tradizioa dauka. EuskalFederazioa badago eta baita herrimailako taldeak ere, batzuk, Llanosanaien Gasteizko taldea esaterako,Munduko Kopan punta-puntan ibiltzendirenak. “Maiatza bitartean duatloiaegiten da eta udaran triatloia. Zumaia,Zarautz, Donostia edo Arrasate diragertueneko probak eta jende askokhartzen du parte”, dio Iñakik.Mugimendu hau guztia eta probagehienak, ordea, olinpikoa deitzenzaion distantziaren inguruan ematendira: 1’5 km igerian, 40 km bizikletaneta 10 km korrika. Eta esprinta, 750 migerian, 20km bizikletan eta 5 kmkorrika, edo Iron Man-a bezalakomodalitateak gutxiengo batek bakarrikpraktikatzen ditu. “Dozena bat inguru

ikusi ditut nik parte hartutako biprobetan” dio.

Inguruko triatloi hauetan ibili izan dabera, batik bat. “Hogei bat urterekin,denbora libre asko nuenez, korrikahasi nintzen, eta pixka batt aldatzekobizikleta ere sartzen nuen udaran.Igerian, berriz, kostakoa izanik proble-marik ez. Gero, herrian ibiltzen denjendea ezagutu nuen, kirol taldea ezbadago ere betidanik egon baitadozena erdi bat lagun saltsa honetansartuta dagoena eta haiekin hasinintzen probetan parte hartzen.Ordutik mordoxka bat aldiz egin ditutZumaia, Zarautz eta Donostiakoa”, dio.Eta Donibane Lohitzuneko probakbalio izan dio Iron Man-erako zubibezala. “Iaz arte triatloi ertain luze bategiten zen Donibane Lohitzunen.Hemen inguruko luzeena igerian 3’800km, bizikletan 126 km eta korrika 30kilometrorekin. Hiru aldiz egin nueneta nonbaitetik Iron Man-arenaenteratu nintzenean, hau egitenbanuen hura ere probatu nezakeelaerabaki nuen”, esplikatu digu.

Erabaki ona izan zelakoan dago, etaLanzarote eta Fredericiaren ondotikbadauka gehiago egiteko asmoa.“Lanzarotekoaren ondoren kostatuzait berriro joatea, baina aurtengoahobeto bukatu dudanez argi daukatdatorren urtean beste bat egingodudala. Lagunekin hitz egin beharkodut nora, diru aldetik merkeagoadenez eta hobeto pasatzeko bi edohiru elkarrekin joaten baikara”,komentatu digu.

Danimarkatik bueltan gorputzaldiaaprobetxatuaz lasterketa pare bategiteko asmoarekin etorri da, bainalesionatu egin da eta ezin izan du.Hala ere, ez da luzaroan geldirikegongo.

kirolak


Irailaren lehen asteburuan jokatu zenBostkirol saio herrikoia. Bigarrenurtea da proba hau jokatzen dela, etanahiz eta partaidetza nabarmen jaitsi(aurreko urtean 16 taldek hartu zutenparte eta aurtengoan 9k besterik ez),eguraldia lagun zela giro polita biziizan zen arranpla inguruan.

Bost probak osatzen dute Bostkirolsaioa: txirrindularitza, igeriketa, krosa,piraguismoa eta hamar kiloko zakubatekin Amaia plazari bira bat ematea.Parte hartu zuten taldeei dagokienez,sekulako aldeak egon ziren. Batzuksaioa irabaztera atera ziren bezala,beste batzuk parte hartzearekingustura zeuden. Adinak ere izan zueneragina: talde batzuk gazteez osatuakzeuden; beste batzuetan, aldiz, jendeheldua zen nagusi.

Lehen saioa amaitu eta berehala, argigeratu zen Number Juan eta Aupa

xeme taldeen artean erabakiko zelabigarren Bostkirol honen irabazlea,hirugarren heldu zen taldearekiko aldehandia lortu baitzuten. Txirrindula-ritzan lortutako aldea igeriketan galduzuten Number Juanekoek, nahiz etagero, zaku proban berriro abantailalortu. Piraguismoko proban erelehenak ziren, baina lekukoa emateandenbora dezente galdu zuten.Krosean, Erlantz Esteibar eta XabierIruretaren artean erabaki zen zeintaldek lortuko zuen garaipena. Hirukilometroko lasterketaren ondoren,kamiseta laranja ikusgarria jantzitazeraman Erlantz Esteibar heldu zenlehena helmugara, eta, beraz, NumberJuan taldeak bigarren urtez jarraianlortu zuen garaipena. Irabazleendenbora 42:33koa izan zen. Bigarrenpostuan Aupa Xeme taldea heldu zen42:49ko denborarekin. Hirugarrenpostua Martindarrek osatutako

Auskalo taldearentzat izan zen, 48:49

denborarekin. Jarraian Pam-pam,

Aurrena baietz, Gaztetxoak, Azkenak

ezetz, Txikilardoak eta Di Luca

taldeak heldu ziren helmugara.

Number Juan taldea honako bost

lagun hauek osatu zuten: Gaizka

Gonzalez txirrindularitzan, Antxon

Alberdi igeriketan, Ane Galarraga

zakua eramaten, Haize Galarraga

piraguan eta Erlantz Esteibar lasterka.

Antolatzaileak gustura agertu dira,

nahiz eta partaide gutxik eman izena.

Beraien ustetan datorren urtean

gorantz egingo du partaidetzak.

Aurtengoan izan diren akats batzuk

datorrenerako gaindituko direla ere

espero dute. Goraipatzekoa izan da,

beraien esanetan, ikusleen erantzuna,

saio honek arrakasta duen seinale.


JUSTAtaberna

Erribera kalea, 20

eguneroko bazkariak

kirolak

“Number Juan” taldea

Bostkirol-en irabazle

Xabier Aizpurua

Aurten bai. Horixe baietz. Zalantzaizpirik gabe, bai eta bai. Kontxa aurtengori-gori, baina batez ere gorri-gorriegongo da. Aurten Telmo Deuntraineruak Kontxako estropadatarakosailkatzea lortu du, eta horregatikherri giroa aspaldiko urteetan bainogehiago berotu da. Kontxara sartzeaurteroko hizpidea izan da arraunzale-entzat, makina bat trabesa etaapusturen iturburu, eta festa gosezenarentzat aitzakia ederra irailekolehen bi igandeetan Donostiara joaneta alde zaharrean parranda ederrabotatzeko. Azkenekoz 1992an sailkatuzen eta orduz geroztik ez du atsedenikhartu Telmo Deunek bere borrokan.Urtez urte koordinaketan, prestake-tetan, animatzen eta batez ere ipurdiaurratuz arraunean jardun dutenenlanaren fruitutzat hartu beharrekoalbistea da, dudarik gabe.

Aurten bai. Aurtengo denboraldiguztian zehar lan txukuna egin dutezumaiarrek eta getariarrek. Hasieranoso ondo ekin zioten lanari etaindarrez beteta irabazi zuten EuskalLigako lehen ikurrina, Plentziakoa,hain zuzen ere. Gero, asteak aurrerajoan ahala, ez zuten hasierako mailagorena erakutsi, baina ezin esan gaizkiibili direnik beste bandera bat ereirabazi baitzuten, Orion (eta hanirabaztea ez da meritu makala) jokatuzen Euskadi Sprint txapelketakobandera. Beraz, bi ikurrina irabazitadenboraldiko lau irabazleen arteankokatu da Paternina-Indaux, denbo-raldi guztiko bandera guztiak lautraineruk irabazi baitituzte.

Aurten bai. Abuztuaren 30ean jokatuzen Kontxarako estropadetarakosailkapena, arratsaldez. Itsaso urduriazegoen eta eguraldi iluna. TelmoDeun-eko a arraunlariei, ordea, ez diekalterik egiten itsaso kaxkarrak, onura

baizik. Beraiek azkarrago joaten direlakontuan hartuta, eta besteak ohikoadutena baino mantsoago, jarraitzaileekitxaropena jarrita zuten trainerugorrian; eta ez zuten hutsik eginarraunlari eskarmentatuek. Hirugarrenpostuan, alajaina! Nork esango zuenhainbeste urte eta gero... Kontxara!Eta Hirugarren postuan! Nausi gatxuk!

Aurten bai. Aurten, promesa egindabezala “Goiko”k bizarra moztu du,beste batzuek ilea gorriz tindatu dute,eta herri erdiak kamiseta gorria baldinbazeukan, beste erdiak erosteapentsatu du. Irailaren 2ko Kontxakoestropadan Donostiako moilak marrubikaxa zirudien, lehen ateratakotrainerua, geuria! Txaranga gelditugabe egun guztian, eskuak gora etabehera, Alde Zaharrean zumaiarraketa getariarrak nagusi. Horizkoaklehenengo postuan zeuden, baina, halaere, egurra!! Irailaren 9an azken zita,azken jaia, aurten jaia, aurten bai!

Baltasar Etxabe, 5Tel. 943 14 31 35

kirolak


AurAurten bai!ten bai!

Malegriarikez Gasplazan

Jon Manzisidor

Permanezca a la escucha. Pentsatuabuztuak 22-a dela, Bilbon gaude,Bilboko festetan. A-k: -Benga, goazenpantaila aldera, kontzertua hasteradoa.Txosnak utzi eta aurrenakomunetara. L-k: -Zergatik ez garasaiatzen kontzertura sartzen? (Hau12ak bost gutxitan). Gas plaza udale-txetik, hau da kontzertua zuzeneanikusi ahal izateko jarri zituztenpantailak zeuden lekutik 100metrotara dago. Aldapan gora hasi etaseguridadekoak PASA! Gu harrituta,ba, aurrerago beste batzuk egongodira zaintzen eta behera jaistekoesango digute. Ez ba, bat bateaneszenarioaren aurrean geunden besteez dakit zenbat jenderekin batera,…flipatuta. Bi minutu eta kontzertuahasi da.

Que horas son, mi corazón?Refritorikgoxoenak prestatzen dituen sukaldariahan zegoen, Parisko Bob Marleygaztea, praka motz eta futbol kamise-tadun Che Guevara. Azken aldiansortu den ikono herrikoi garrantzi-tsuena, globalizazioaren eta Hegoame-rikako gatazka guztien salbatzaile.

Me gusta marihuana, me gustas tu. Megusta Malasaña, me gustas tu.Badakigu kontradikzio batean bizidela, eta berak ere hala aitortzen du.Gizatalde marginatuenen alde berediskoak multinazional baten eskudaudenean. Pako Aristik Egunkarian

egiten zuen kalkulu azkarra ekarrikodut hona: Euskal Herrian musikaribatek saltzen dituen disko bakoitzetik250 pezeta jasotzen ditu eta ManuChaok jada miloi bat ale salduakbaditu, emaitza sinplea da: 250 milioipezeta. Hori autore eskubideak edokontzertuak kontutan izan gabe.

Kontradikzio horren barne ikusi behardugu, udaletxeak besterik proposatuarren Manu Chao beraren nahia(kapritxoa) kontzertua Gas plazanizan zedin.Bere ama han goian jaioomen zela etab. Hala ere, nolaatakatzen zaien nolabaiteko perfekzioirudia ematen dutenei (ea nondikegiten duen honek errenka, ja, ja,harrapatu behar dugu). Berakpertsona agertu nahiko du, bainamitoa jada eraikia dago, monumentuhandi bat bezala.

Mi vida, luserito sin vela, mi sangre dela herida, no me hagas sufrir más.

Duela 3-4 urte bai, orduan baimalegria; poza eta tristuranahasten diren eremu hori,nostalgia eta alaitasuna.Clandestino bere lehen diskoangainezka zegoen sentimenduhori, eta jende asko ukitu zuen.

Hey Bobby Marley, singsomething good to me. Orainjada ez da berdin, gauzak aldatudira, me llaman el desaparesidoeta kantu polit haiek denakgastatu egin ziren erabilerarenpoderioz, hainbeste tabernetan,hainbeste festetan eta hainbestelekutan behin eta berrizentzunda, guztiz harrapatutageundenok ere nazkatu ginenazkenerako.Eta disko honetakokantuek ez dute haiek utzitakolekua bete.

Infinita tristesa. Hori bai, kontzertuafesta bat izan zen. Han ez zegoenmalegriarik, Manu Chaok ipurdian pilabat zuela zirudien eta atzean zuentalde guzia ezin hobea: tronboijolea,kitarrajolea, eta batez ere ahotsetanlaguntzen zion kantari beltza. Ezdakigu nola izena zuen baina hau baizela Bob Marley, beltzek bakarrikkanta dezakete horrela, oihu bakarbatean dena esanaz.

Kontzertu ezin hobea izan zen, exigen-teena ere asetzeko modukoa; kantuguziei buelta eman, baten musikarekinbestearen letra abestu, kantuak haienartean nahastu eta hau dena etenikgabe. Tortilla handi bat zen, etapubliko guziak dastatu genuen handik.Hori bai bukaerarako enpatxusentsazioa ere bagenuen (bisetan ereordu erdi baino gehiago jo zuten eta!).Azkenerako ler eginda. Esan dut lehenere tipo honek ipurdian pila batduela.


musika

kultura


Lucía y el sexo

Zuz: Julio MedemAkt: Paz Vega,Tristán Ulloa, NajwaNimri.

«Lucía y el sexo» saltzeko egiten ari diren promozioanahikoa gezurrezkoa da, eta horrek, zabalkundean ezlaguntzeaz gain, ia ikusle guztiak atsekabetuta geratzeadakar. Lanak itxuraz konplexua dirudi, baina porrot hutsada; horregatik, filma ikusitakoan inor ere ez da gusturageratzen, ez jarraitzaile porrokatuak (behi haien begirada-rekin liluratura geratu zirenak), ezta «sexo» hitz magikoakerakarrita zinema aretoak betetzen dituzten nerabetropelak eta oro har ikusleak ere.

Medemek «Los amantes del círculo polar» egindakoanbere diskurtso pertsonalarentzat leku aproposa aurkituzuelakoan geunden; baina orain zuzendari donostiarrakharrituta utzi gaitu film honekin; izan ere, behin eta berrizerrepikatzearen poderioz aspergarri egiten da eta ideiaoriginal bakanak estalita geratzen baitira hitzen eta irudienjarioaren azpian, lehendik ere berez nahikoa korapilatsuabazen istorioan pisu handiegia hartzen baitute hitzok etairudiok.

Badirudi Medemek kamera digitala gehiegitxo erabiliduela, gustatu eta mozkortzeraino. Teknologia horrenerraztasunek tentatuta, «Tierra»ren egileak hainbat tonuantagonikotako irudien erakusgaiak azaltzen dizkigu,hasieran harrigarriak, baina azkar asko oharkabeaniragaten direnak. Eta ditxosozko sexuari dagokionez,behin eta berriz aipagai izan diren eszena esplizituak zirri-borroak baino ez dira, narrazioari inolako ekarpenik ezdakarkioten tartekatu susmagarriekin, gainera. Hasieranilargi eta eguzki magia espero genituen, baina horrelakorikez dago pelikulan.

Koldo Landaluze

Fitxa-teknikoa

Izenburua: Relatos ofensivos

Egilea: Frank Miller

Argitaletxea: Norma editorial

Urtea: 1998

Bekatuaren hiriko kronikak

Aldizkari honek bere lehen komiki albuma argitaratu

berri duen honetan, gure mugetatik kanpo egiten

diren komikiei tarte bat irekitzea zilegi dela iruditzen

zaigu. Ugari, kontaezinak dira komiki munduan buru-

belarri lanean ari diren marrazkilariak. Horien artean

garrantzitsuenetakoa Frank Miller estatubatuarra da,

inongo zalantzarik gabe.

1957. urtean jaiotako marrazkilari hau txikitatik

murgildu zen komiki munduan. Hogei urte besterik ez

zituela New Yorkera joan eta komikilari profesional

moduan hasi zen lanean. Ia berehala lortu zuen

arrakasta Marvel argitaletxe mitikoarentzat lan

eginez. Urte batzuk geroago amerikar komiki mundua

hankaz gora jarri zuen ‘Batman: the dark knight

returns’ lanarekin. Ordutik, Milleren arrakasta

etengabea izan da.

90eko hamarkadan bere lan konplexu eta pertso-

nalean eman zuen argitara: ‘Sin City’. Thrillerra,

espresionismoa eta zine beltza batzen zituen komiki

horrekin sekulako sari mordoa irabazi zuen. Kritika

eta salmenta aldetik ere ezin kexatu. Istorio horiekin

jarraitzen du Millerrek lanean. Hemen gomendatzen

dugun ‘Relatos ofensivos’ honetan bekatuaren hiriko

beste istorio bat daukagu. Bilduma denez, beste

istorio batzuekin topo egingo dugu, hala nola, Lance

Blastoff izeneko super heroiaren abenturekin.

Liburuxka hau Donostiako liburu denda handietan

edo komikietan espezializatutako dendetan aurki

dezakezue. Komikia maite duzuenontzat, argitalpen

berezia.

ZINEA


Iraeta auzoa z/g 78 postakutxaTel. Faxa: 943148124

20740 IRAETA- ZESTOA

irailaagenda

Esaera batetik jaio zen proiektua:“Egiarik handienak undergroundeanizkutaturik daude”. Hala, hiru pertso-naiatan gauzatzen da: mozkorra, umeaeta eroa, egia handi horien esatariak,alegia. Lau idazle garaikiderentextuetaz baliatzen diren bakarrizketaantzezlanak: Josu Lartategi (Ardoaz),

Sara Saghi (Un minuto), eta azkena Peru C. Saban etaPedro Blanco (Mis rarezas dirías tú). Hiru bakarrizketahoriek osatzen dute Anderground-en Trilogia. Ardoaz trilo-giaren bigarren partea da. Eta hurrengo erreferentzietanoinarritu da:· J.K. Toole-en “La Conjura de los necios”, eta bertanautoreak deskribatzen duen Ignatius Reilly pertsonaiaprintzipalaren eredua.· Leopoldo Mª Panero poeta ezagutzeak.· Charles Bukowski-ren nobela eta poesia.

BALEIKEREN PRODUKTOAK

SALGAI…KAMISETA ESKLUSIBOAK ETA MANTXIREN KOMIKI ALBUMA

Kamiseten salmenta puntuak Zumaian: Juan Belmonte eta Erribera

kaleko ERROTA okindegiak, METRO eta NIKOL tabernak.

Komikien salmenta puntuak Zumaian: METRO, NIKOL, IHINTZA,

ALGORRI eta KABI tabernak eta gure lokalean.

21ostirala

ANTZERKIAAnder Lipus-en

“Ardoaz”monologoa

22:30etan

Oxford aretoan

089 (2001eko iraila)

Documents

Transcript of 089 (2001eko iraila)