087 (2001eko uztaila)

22

description

[Iñaki Osa Goikoetxea: kinieletatik Euskadiko txapelketara] [Aldaketa handiak Estazioko auzoan] [Piraguak ibaian gora eta behera] [Surflariak lanean eta konpromiso eske] (+736)

Transcript of 087 (2001eko uztaila)

Page 1: 087 (2001eko uztaila)
Page 2: 087 (2001eko uztaila)

87. zenb.herri aldizkaria

juan Belmonte, 29 beheatel.: 943 86 15 45faxa: 943 86 17 42email: [email protected]

ArgitaratzaileaBALEIKE KULTUR ELKARTEA

Administrazio batzordeaEsther EtxeberriaXabier Azkue

Erredakzioa batzordeaEsther AizpuruaEguzki AgirrezabalagaAntxoka AgirreJuan Luis RomatetJosu WaliñoGorka Zabaleta

KoordinatzaileaJuan Luis Romatet

KazetariakAntxoka AgirreXabier Aizpurua

MarrazkigileaJon Manzisidor

KolaboratzaileakMiriam Romatet, Xabier Aranguren,Jon Maia, Jon Sudupe, Esti Esteibar,Dani Carballo, Joxe Mari Llavori,Inaxio Tolosa, Inaxio Manterola,Belen Golmaio, Izaga Garzia, HaizeGalarraga, Koldo Landaluze, BeñatFernandez de Arroyabe, Luis MariAizpurua, Ihintz Linazisoro, JoseManuel Gonzalez Aramendi,Ludoteka, Natur Taldea

ArgazkiakBaleike

Azaleko argazkiaEuskaldunon Egunkaria

Diseinua eta maketazioaArgi Aizpurua

Hizkuntz zuzenketaImanol AzkueBanaketaAndoni Ormazuri

Publizitatea943 86 15 45 tel. (Esther)

InprimategiaAntza Inprimategia(Lasarte-Oria)

Tirada1.000 ale

Lege gordailuaSS-405/94

ISSN1136-8594

Baleikek ez du bere gain har-tzen aldizkarian adierazitako esa-nen eta iritzien erantzukizunik.

Argitalpen honen edizioko laguntzaile:

EUSKO JAURLARITZAGOBIERNO VASCO

aurkibidea

32001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

ze berri?Sariak barra-barra9

ze berri?Estazio auzoaren itxuraldaketa8

erreportajeaHondartzetako kantinetako tourra10

kirolakPiraguistak berriro albiste22

bazterbideUrolaren jaiotzaren bila13

kirolakSurflariak olatuaren aparrean23

Page 3: 087 (2001eko uztaila)

Agenda zaharrenastinduak

Urteak uste baino abiadura handiagoz aurreradoazela jabetzeko formula sinple bezain fidagarriadeskubritu dut kasualitatez egunotan: orain hamarbat urte etsipenez galdutzat eman zenuen telefono agenda zaharra bat-bateanaurkitzea eta bertako orrialdeetako izen eta telefonoak pazientzia eta arreta handizbanan-banan errepasatzea, garai batean Kimika azterketen bezperan buruz ikasibehar izaten zenituen formula ulertezinak bailiran. Oso metodo sinplea dirudi, bai,baina etxera aspaldiko lagunen bat etortzen zaizun bakoitzean kafe egin berriarekinbatera atera behar izaten dizkiozun argazki bilduma potoloetako irudi sekuentziakbaino askoz ere eraginkorragoa da. Baita azkarragoa eta interesgarriagoa ere. Etahunkigarriagoa, benetan.Zure idazkera konturatu gabe ezkerralderantz okertuz joan dela eta lehen orainbaino askoz ere txukunagoa zinela ohartuko zara. Ez, egia da, horrek ez du apartekogarrantzirik, baina “A”ri dagokion orrialdeko lehen lerroak irakurri bezain pronto,ganbarako liburu zaharren artean edo ohe azpiko kartoizko kaxetan aurkitu berriduzun agenda estreinatu zenueneko garaiak etorriko zaizkizu ziurrenik burura.Boligrafoa hartu eta lehendabizi izen batzuk zirriborratuko dituzu begietan malkoakdituzula eta, ondoren, aspalditik ahaztuta zenituen beste zenbait lagun non ote direngaldezka hasiko zara. Agian, agenda horri esker kontserbatu duzun pista bakarraerabiliz, telefonora hurbilduko zara ezustean piztu zaizun jakin-mina asetu nahian,baina laugarren saioan etsi egingo duzu, telefonoz bestaldean “orain ez da hemenbizi” edo “ez duzu zenbaki zuzena markatu” dioten ahots arrotzak “barkatu” tristebatekin agurtu ondoren.Agenda itxi, gaur erabiltzen duzuna zabaldu eta berehala konturatuko zara urteakaurrera doazela. Uste baino abiadura handiagoz, gainera.

4 2001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Erribera kalea, 6Tel. 861155

iritzia

Eguzki Agirrezabalaga

gutunakEta zuk ‘Aita Mari’k zer diozu?

Nire izkina honetatik, ezker-eskuineko aulkietan esertzen direnzaletuen kontuak, infantilak,kadeteak, trainerillak, etab.,entzun ondoren, oso pozgarriakzirela-eta, itxaropen handiz pasaditut neguko azken egunak. Udabe-rriarekin batera honaino berri gutxiiritsi dira, ordea; egunero hemenesertzen diren zaletuei galdezkaaritu naiz, baina inork ez daki zergertatzen ari den gure herrikoarraun taldearekin.

Telmok, nire lagunak, bere gordele-kutik, gure kolorea momentuz utziedo beste batekin nahasi behardugula entzun omen du. Berekaleko kolorea, suaren kolorea,gogor lan egiten duen kolorea,Itziarren semeari eskainitakokrabelinaren kolorea, nola nahastuhain erraz beste batekin?

Horrela gauzak, eta zerbait argituarte, mesedez, eta aurtengozbehintzat, niri ez iezadazue zapigorririk ipini lepoan.

GORRITXU

Page 4: 087 (2001eko uztaila)

52001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Bandera urdinak..., bandera piratak?

Duela egun gutxi, kasu hauetan ematen den parafernalia etaguzti, Itzurun hondartzako eta kirol portuko mastetanbandera urdinak jarri dituzte. Trapu urdina EuropakoBatasunak ematen duen saria dela uste baduzue ere, jakinezazue erakunde horrek kontu hauetan daukan ardurabakarra dirua banatzea dela. Izan ere, Europako Batasunakez du erabakitzen zein hondartzak eta kirol portuk jasokodituzten bandera hauek. Horretarako gobernuz kanpokozenbait erakunde biltzen dira Feee-n (Europako IngurugiroHeziketarako Fundazioan). Feee-k, ordea, ez du ur analisirikegiten, ez eta izendatzeko proposatzen diren lekuakzuzenean ikuskatzen ere. Horretarako, udalek edo besteadministrazio batzuek igortzen dizkioten datuez fidatzen da.

Hori dela-eta, azken urteotan eztabaida handia izan dabandera urdinen izendapenen inguruan eta Europakokostaldean iruzur akusazioak izan dira nagusi. Izan ere,zenbait kasutan ur kalitatearen datuak aldatu egin baitirainteres konkretuen arabera. Azken batean, bandera urdinakturismoa erakartzeko propaganda dira, eta sari preziatu horijaso ahal izateko, batzuetan hondartzetako datuak aldatuegiten dira. Egoera ikusita, 1999. urtean EuropakoBatasunak dirulaguntzak kendu zituen eta hainbat adminis-traziok beren buruari eman zizkieten hondartza eta kirolportu batzuetan ikusi genituen bandera urdinak.

2001. urtean, Hego Euskal Herrian, hamar hondartzak jasodituzte bandera urdinak: Azkorri, Barinatxe-Solandotes,Plentzia, Bakio, Laida, Laga, Ea eta Karraspio, Bizkaian; etaItzurun eta Malkorbe, Gipuzkoan. Gainera, Getaria etaZumaiako kirol portuek ere bandera hori erakusteko aukeraizango dute aurten. Nahiz eta harrigarria izan, Kantaurikoaltxorrak, Kontxa hondartzak, alegia, ez du ikurra jaso, etaez du ezta eskatu ere. Oso arriskutsua litzateke horren bilaibili eta, baldintzak betetzen ez badira, banderarik gabegelditzea.

Zein dira, ordea, bandera urdina jasotzeko beharrezkobaldintzak? Gure agintariek uraren kalitatea eta bertanematen diren zerbitzuak (dutxak, paperontziak, sorosleak...)aipatzen dituzte, harro-harro. Bada ez bada ere, ordea,patrikan gordetzen dituzte bete behar diren beste obligaziobatzuk. Izan ere, Feee-ek bere izenean azaltzen duenez,kanpaina honen helburu nagusietako bat ingurugiroheziketak izan behar luke. Baina inork ezagutzen al duItzurunen edo kirol portuan ingurua ezagutzeko edozaintzeko egin den ekintzarik?

Santixoko hondartzak ez ditu ur kalitatearen estandarrakbetetzen, eta oso zaila da sinestea ibaiaren barreneandagoen portu batek betetzen dituela. Behin baino gehia-gotan gasolio usaia sumatu dugu, ikusi ditugu motorrakatxikatzen, baita barruko dartsenan eta hegoaldekomoiletan pilatzen diren zaborrak ere. Eta itsasontziak lixatze-rakoan, nora joaten dira sortzen diren hauts toxikoak? Ba,ibaira, jakina

Uda giroa dugu eta duela hiru urte leku publikoa zen lekuan,gaur egun autoa aparkatzeko “saria” ordaindu behar da etaaldameneko aireportua ezin da erabili autoa lagatzeko,Jaurlaritzak bere mokadutxoa ere atera nahi baitu. Nahi alaez nahi, erdi ipurdi dabilen kirol portua saldu nahi digute,baina pantalanetako giltzarik ez badugu, txiza egitea ere ezda erraza kirol portu publiko horretan.

Genioenez, urdinak ala piratak?

ZUMAIA BIZIRIK

ZUMAIA SARIEN BANAKETA DELA-ETA

* OHARRA: gutun hau sariak banatu aurretik idatzi zen.

Iaz, lehenengo aldiz, kiroleko hainbat arlotan zumaiarrekegindako lana errekonozitu nahi izan zuen Udalak, horre-tarako hainbat kirol talderi sariak banatuz. Ekitaldi hark ezzuen izenik, ez ziurtatutako jarraipenik ere.

Aurten, berriro ere, hainbat sari banatzekoa da Udala.Hasieran pentsatzen genuen kirolarien lana saritzeko zela,hau da, iaz bezala. Baina sanpedrotako programa irakur-tzean jakin dugu aurtengo ekitaldia hori baino zerbaitgehiago izango dela, “urtean zehar bere jardueran berezikisaiatutako zumaiarren lana eskertzeko” izango dela. Hau da,Donostiako Udalaren itxuran, herriko festetan banatuko densaria sortuko dutela dirudi. Sarituen izenak ere azkenekomomentuan jakin ditugu.

Saria jaso behar dutenek uste dugu nahikoa meritu badutelahori eta gehiago jasotzeko. Kontua zera da: batzuksaritzean, beste hainbat baztertu egiten direla. Beraz, saribat ezarri aurretik, komeni da aztertzea saria premiazkoaden, horrekin zer lortu nahi den eta beste hainbat gauza,zumaiarrak elkar lotzeko balio beharko lukeena eztabadagaibihur ez dadin.

Sari hauek direla-eta, azterketa txikiena ere egiteke dago.Inolako udal batzordetan ez da ezer informatu, ezeztabaidatu, ez proposamenik egiteko aukerarik eman. Aregehiago: badirudi PNVko norbaiten okurrentzia dela, etaberak erabaki duela saria sortzea, sarien izena eta aurtennori eman behar zaion.

“Zumaia Sariak” ezarri behar baldin badira, iruditzen zaigubeste era batera lan egin behar dela, pertsona bakar batenkapritxoa baino zerbait gehiago izan dadin. Hau da, ustedugu alderdi politikoei, kultur elkarteei, azken finean,zumaiar guztiei, hitz egiteko aukera eman behar zaiela, baitaproposamenak egiteko ere.

Gure ustez, aurtengoan gauzak ez dira batere ondo egin.Hortik doa eta horretara mugatzen da gure kritika. Esandugun bezala, ez dugu gutxiesten sarituen lana eta, horigarbi gera dadin, gure ordezkariak izango dira ekitaldian.Dena den, berandu baino lehen, PNVk okerra zuzentzeaespero dugu, hemendik aurrera horrelakorik gerta ez dadin.

Zumaian, 2001eko ekainaren 27an

Zumaiako EUSKAL HERRITARROKeko zinegotziak

Page 5: 087 (2001eko uztaila)

Estazioko auzoa antzinako padurenkotan eraikita dago; kota horretangelditzen den auzo bakarra da unehonetan Zumaian, eta horrek hainbatarazo eragiten ditu. LubakietanBasadi, Aita Mari eta Alai auzoak

eraiki zirenean, kota goren bateanegin ziren. Eraikin horien sotoak dirapaduren mailan daudenak. Espaloiak,bideak eta atariak metro batzukgorago egin ziren. Estazioan, aldiz,alboko auzoekin konparatuz, etxebi-

zitzak metro batzuk beherago daude.Beste auzoak baino beherago egoteakarazo bat baino gehiago sortu ditu, baihirigintza eta bai sanitate aldetik. Inolaere lehortzen ez diren putzuak daudeeta horiek eltxoen bilgune bihurtu

6 2001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

ze berri?

Aldaketahandiak

Estaziokoauzoan

Odieta auzoan bezala,

Zumaiako Udaleko Hirigintza

sailak Estazioko auzoa guztiz

eraberritzeko asmoak eman

ditu argitara. Hirigintza plan

horren arabera, herriaren

kanpoaldeko auzoa goitik

behera aldatuko litzateke,

etxe batzuk botaz eta haien

ordez berriak eraikiz. Odietan

ez bezala, ordea, badirudi

Estazioan bizilagunak ados

daudela Udalaren asmoa jakin

eta berehala. Baina adi egon

beharko dugu, ea jabekideek,

behin betiko proiektua

ezagutzen denean, jarrera

berbera erakusten duten

jakiteko.

Page 6: 087 (2001eko uztaila)

dira. Kexa bat baino gehiago jaso omenda arazo horrengatik. Arazo horikonpontzeko era bakarra, ordea, auzoaigotzea izango litzateke, udal arkitek-toaren esanetan.

Estazioko auzoa eraberritzeko asmoaaspalditik dator. Oraindik indarreandauden arau urbanistiko zaharretanazaltzen zenez, Estazioko auzoa igobeharra zegoen, baina orduan, orain 10urte inguru zegoen gestio urbanistikoa-rekin, ezinezkoa zen tamaina horretakolanak aurrera eramatea.

2001. urtean, aldiz, Udalak laneiekiteko asmoa erakutsi du. Obrengestioa Zumaia Lantzenen eskutan utzidu. Zumaia Lantzen Zumaiako gestioeta garapen urbanistikoaz arduratzenden elkarte anonimoa da. Elkartehorren administrazio kontseiluaZumaiako Udaleko zinegotziek osatzendute. Herrian egin diren lan ugarirenardura izan du elkarte horrek; adibidez,orain gutxi Eroski hipermerkatuareninguruan eraiki diren etxebizitzezarduratu da.

Zumaia Lantzenek, dagoeneko, aurre-proiektua eskatu du, horrekin arauetanegin behar diren aldaketak egindaitezen. Bizilagun eta jabekideekinbilerak ere izan dira. Udalaren aldetik,Ricardo Peña Alkatea eta zinegotzibatzuk izan ziren bilerotan. BizilaguneiUdalaren asmoak azaldu zizkioten, etadirudienez, lehen bilera horretan bizila-gunek ez zuten erreparo handirik jarri.

Oraindik proiektua egin ez bada ere,badirudi auzoko ia etxebizitza guztiakbota egingo direla. Bi baino ez dirazutik geratuko: auzoaren sarrerandagoena eta orain urte batzuk eraikizena. Azken etxebizitza hori jada arauberrietara egokituta dago eta orainbeheko solairua dena, obrak egin ahala

sotoa bihurtuko da. Botatako etxeenordez, kota berrian etxebizitza berriakeraikiko dituzte. Etxebizitza horieklurrazpiko aparkalekuak eta parkeakizango dituzte eta Alaien inguruan egindiren etxe berriekin lotura ona izangodute, adierazi digutenez.

Udal arkitektoak aipatu digunez,Estazioko lan hauen bidez, asmo haubete nahi du Udalak: auzoaren kotaaltxatzea eta Zumaian ur azpian geradaitekeen gunerik ez izatea. Horrela,gainera, saneamendu lanak ere egingodituzte. Luxiano Pagaegi arkitektoarenesanetan, obra hauekin auzoa herria-rekiko askoz ere lotuagoa egongo daeta ez orain bezala, bere esanetan,Estazioko auzoa nahiko baztertutabaitago. Saihesbidea eraikitzean,gainera, oraindik ere baztertuagoageratuko da, aipatu digunez.

Mugimendurik ez OdietanLehen esan dugunez, Estazioko auzoanbizilagunen aldetik ez da izaneragozpen handirik; Odietan, ordea, osobestela gertatu da. Bertako jabekideakez daude ados Udalak egin nahi dituenlanekin eta kexa ugari agertu dituzteUdaletxean. Bizilagunen jarrera

honetaz ohartuta, beraiekin hitz eginarte ezer ez egitea erabaki du Udalak.Orain arte proiektuaren aurrerapen batkaleratzeaz gain, arauen aldaketaonartu du Udalak. Badirudi abuztukooporrak heldu baino lehen izango delaUdala eta Odietako bizilagunen artekobilera. Bilera honetan, proiektua zertandatzan adieraziko zaie.

Nahiko minduta dago Luxiano Pagaegiarkitektoa bizilagunen jarrerarekin. Izanere, auzoko bizilagun batzuk lanakegitearen alde daude, baina bestebatzuk guztiz aurka jarri dira. Arkitek-toaren esanetan, hauek ez dute ikustenzer nolako hobekuntza izango duenauzoak pilotalekua bota eta auzoaBeheko Plazarekin batzen denean. Argiutzi nahi izan du halako etsaitasuna-rekin topo egiten badu, Udalak bertanbehera utziko duela proiektua. “Herrianaldaketa handia ekarriko lukeenproiektu arkitektonikoa papereangeratuko litzateke, eta kito”, dioLuxianok. “Udalak ez du ez dirurik ezenergiarik gastatuko jendeak gaitzetsiduen proiektu batean. Nahikoa duBabes Ofizialeko Etxebizitzak eraikitze-arekin. Galdutako beste aukera batizango litzakete, eta hala geratukolitzateke”, aipatu du udal arkitektoak.

ze berri?

72001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Page 7: 087 (2001eko uztaila)

8 2001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Juan Belmonte, 6

Alai auzategia, 2

Tel. 943 14 33 24

ze berri?

E. Gurrutxaga plazan

Erlojueta bitxidenda

5 gazte atxilotu zituzten

estazioan

Ekainaren 29tik 30erako gauean,

16 eta 18 urte bitarteko bost

gazte zumaiar atxilotu zituzten

Estazio inguruan. Gazteak Artadi

aldean zebiltzala, auto batek

giltzak jarrita zeuzkala konturatu

ziren; barrura sartu, arrankatu,

behera jaitsi eta Estazio inguruan

zebiltzala Ertzantzarekin egin

zuten topo. Norbaitek goizaldeko

2:45an eginiko dei baten

ondorioz joan ziren Ertzainak

hara; autoa geldiarazi eta

matrikula hartzean, Bergaran

ekainaren 14an lapurtutako auto

bat zela konturatu ziren. Horrela,

bost gazteak Zarautza eraman

zituzten, baina gau berean

gelditu ziren aske.

Zumaiako industrialde batean

droga atzeman

Uztailaren 3ko egunkariak

iturritzat hartuta jakin dugu

Zumaian lau lagun atxilotu

zituztela, drogarekin harrapatu

ondoren. Atxiloketa herriko

industrialderen batean egin

zuten, eta atxilotuak, berriz, lau

lagun bizkaitar izan ziren.

Atzemandako droga kantitatea

ehun gramokoa zen, eta material

mota speed-a.

Aldaketak parrokiako erlojuanAzken aste hauetan parrokiko erlojua etakanpaiari buruz hainbat esamesa entzundira herriko kaleetan. Meza hasi aurretikordu laurden luze batean kanpaia jotakearitzen dela, etab. Kontuak kontu, erlojuaautomatizatua izan da azken astehauetan. Orain arte ordu-aldaketak etaerlojua puntu-puntuan jartzea eskuz eginbehar zen. Oraindik aurrera irrati uhinenbidez egingo da lan hau.

Teknikronos enpresa izan da lan hauetazarduratu dena. Erlojuaren funtziona-mendua modernizatzeaz eta automatiza-tzeaz gain, kanpaiak ere sinkronizatu egindira. Aginduak makina baten bitartezemango dira. Parrokiaren tontorreanantena bat ere jarri da. Horren bitartezirrati uhinak jasoko dira, eta uhin hauek

izango dira erlojua puntuan jarriko dutenak. Uda eta neguko ordu aldaketakuhin hauen bitartez egingo da.

Aipatu denez, argindarrak huts eginda ere, sistema guztia martxan jartzekomemoria ere izango omen du. Modernizazioa ere heldu da parrokiara. Esperodugu hainbesteko makinaria jarri ondoren ordua behintzat ondo emango duela.

Artadiko aldarearen kontsagrazioa Erlijio edo eliza gaiekin jarraituz, hilaren 8an sagaratu zen Artadi San Migelkoaldarea. Juan Maria Uriarte gotzaina izan zen ekitaldian. Aldarean egindakolanekin batera, berritze lan handiak egin dira elizan. Hezetasun arazoei amaieraeman zaie, pintura kapa berria eman zaio, argiztapen, megafonia eta berokuntzasistema berriak ezarri dira eta presbiterioa berregin da. Guztira 12 milioiordaindu beharko dira lan hauegatik.

laburrak

Page 8: 087 (2001eko uztaila)

Goitik behera:argazkiirabazlea,Argazki Lehiaketakohiru sarituak,Zumaia Sariajaso zuenjendetza etaZumaiaLoretan lehiaketakosarituetatiklau.

Sanpedroen atarian banatu ziren lehenaldiz Zumaia izeneko sariak. Udalakeratutako sari honen bitartez, denbo-raldian zehar herrian egiten direnkiroletan garaipen nabarmenak lortudituzten talde eta banakakoakzoriondu nahi da. Bestalde, kirol arloaalde batera utzita, kultura edo gizartemailan lan egin duten zumaiarraknabarmendu nahi dira. Azken sarihoriek urtero banatuko ditu Udalak.

Sari honen lehen ekitaldi honetansaritutako zumaiar kirolariak honakohauek izan dira: Zumaiako FutbolElkarteko lehen mailako kadetetaldea, Aita Mari arraun elkartekosenior mailako trainerilla eta infantilmailako batela, Pulpo eskubaloitaldeko nesken kadete taldea, Itxas-Gain piragua elkarteko kide den OierAizpurua, Zumaiako TxirrindulariElkarteko Iban Iriondo, ZumaiakoPilota Elkarteko Luis Mari Alberdi etaGotzon Enbil eta jubenil mailakoGrela, Lopez, Korta eta Beristain, etaAnade Ehiz eta Arrantzu elkartekoImanol Olaizola, Beatriz Mateos etaJose Mari Zendoia.

Kirolariez aparte, beste bi sari emanziren sari banaketa ekitaldian. Batetik,San Pedro Txiki eta Txikienakabesbatzen ardura duten MariaEugenia Doval eta Pilar Aizpuruakjaso zuten saria, eta, bestetik, azkenhamabi urtetan parrokiko erlojuabehar bezala dabilela zaindu duenRafael Aizpuruak ere saria jaso zuen.

Sari hauen antolaketa eta banatzekoera ez da denen gustukoa izan. EuskalHerritarrok alderdiko zinegotziekgutun bat kaleratu zuten beren iritziaadieraziz. Zenbaki honen gutunen

orrialdean irakur dezakezue oso-osorik.

Zumaia Loretan eta Argazkilehiaketen sari banaketaHilaren 5ean izan zen Foronda KulturEtxean Zumaia Loretan eta ZumaiakoArgazki lehiaketen sari banaketak.Lehena hirugarren aldiz antolatzenzen; argazki lehiaketa, berriz, jadahamahiru aldiz antolatu da.

Zumaia Loretan lehiaketarako hiruauzotan banatu da herria. Lehenauzoan, Alde Zaharrean, irabazlea, etahirugarren aldiz, Miren Iribar Osa izanda. Bigarren saria Begoña Izagarentzatjoan da. Bigarren auzoan, poligo-noetan, Maite Suarezek irabazi du etabigarren Maxima Hernandez. Azkenik,hirugarren auzoan, Paolaldea etaLarretxo batzen dituenean, irabazleHiltegi Zaharreko Arritokieta elkarteaizan da eta bigarren Marijo Yeregui.

Zumaiako Argazki Lehiaketan, berriz,hiru sari banatu ziren. Angel Ispizuakjaso zuen lehen saria, “Aketxe”lanagatik. Bigarren saria, berriz, Javier

Pedro Fernandez Ferrerasentzat izanda, “Maleku” argazkiagatik; hiruga-rrena, azkenik, aurreko urtean sarituaizan zen Andres Indurain Gutierre-zentzat, “Contrastes” lanagatik.

ze berri?

92001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Sariak, sariak, sariak…

Page 9: 087 (2001eko uztaila)

10 2001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

erreportajea

Udaldia hasi da. Beroa eta sargoriabatzuetan, ezusteko euri zaparradakhurrengoan. Euskal Herriko udahonelakoxea izan ohi da, tropikala.Hondartzara gerturatzeko joera udaguztietako kontua da, eta euskaldunikden tokian, hutsik egin gabe hanizango da taberna. Hondartzetakokantinak leporaino egoten dira garaihonetan, haurrek patata poltsa nahidutela, gaupasa egindako gazteekkolakaoa, oporretan dagoen bankariaktxakolina eta pintxoa… bakoitzakberea. Bakoitzak berea, baina denakaldi berean. Horrek ematen dituburuko minak. Gu Santixoko etaItzurungo kantinetan ikusmiran ibiligara. Gu beti zu zerbitzatzeko prest.

SANTIXO, itsasoa bare dagoHondartza oparoa da Santixokoa,esparru zabala, belardia atzean, pasea-lekua alboan… aparkaleku gutxitxo

egoteak zapuztu lezake apur batbertaratzen direnen gogoa, bainasekula ere ez da galtzen uda giroa.Bertan bi kantina daude. Batahondartza sarreran eta bestea hondar-tzaren erdialdean. Honako ordutegiadute: sarrerakoa, goizeko 9.00etatikgaueko 10:00etara egoten da zabalik,eta bestea ordu berean hasitailuntzeko 8:30etara.

Lehenengoan hamar langile inguru aridira lanean; bigarrenean, berriz, bost.Dena dela, kopurua askotaneguraldiak neurtzen du; han, denaeguraldiaren arabera mugitzen baita.

Laneko egunik gogorrenak zein direngaldetzean, “aste bukaerak etaeguraldi oso ona egiten duen egunak”direla esan dute. Izan ere, “lan askodenbora gutxian” izaten baita, Borjakdioenez. Kontrapuntuan egunikonenak daude, “aste bitarteko edozein

egun, lana konstante samarra etaaukeran urria” denekoak.

Lana, beraz, eguraldi ona egitenduenean izaten da. Baina hasieranaipatu ditugun ustekabeko eurizaparrada haiek etortzen direnean zeregiten da kantinan? Borjaren hitzetan,txukunketa lanak egiten dira, bisitaegin genion egunean ere “goizeko9:00etatik bakarrik” zegoela zioen.

Bien arteko zerbitzu eskaintza nolakoaden konparatu dugu, sarrerakoanbazkariak eta gehienbat ogitartekogisako afariak ematen dituzte.Bestean, aldiz, ogitartekoak, kroketak,rabak eta pintxoak. Dena dela,hondartza bakoitzak bere nortasunadu, bere izaera. Urteen poderiozhondartza bakoitzera jende mota batgehiago gerturatu da. Zehazki, Santi-xokoagatik galdetu ondoren, berta-ratzen den jendea heldua dela dio,

Bi marianito txakolina eta azeitunak

Page 10: 087 (2001eko uztaila)

Zumbillo, 4 Tel. 943 861407

Aita-Mari auzategia, 17Tel. 943 861569

Zuloaga plaza, 1Tel. 943862309

“haurrentzat ere lasaiagoa baita;bestalde, jubilatuak ere nahikotxoetortzen dira…”. Sandaliak etaeguzkitako betaurrekoak jantzi etabagoaz.

ITZURUN, labarra olatueibegira.Itzurun hondartza bitxia dela ez du inorukatuko. Ea non ikusi den hondartzarajoateko horrelako aldaparik? Horihasteko. Eta gero norbaitek ea hondar-tzako elefante arrosak ikusi dituzungaldetzen badizu, konpleto zaude.Itsasoari begira ezkerraldeko labarhorretan elefanteak aurkitu nahianmakina bat denbora pasatu du jendeak.Baina goazen geurera, Enbata izena dubertako kantinak eta aurtengoa bigarrenuda dute bertan lanean. Goizeko9:00etatik gauerdia ingurua arte hamarlangilek jarduten dute bertan lanean.

Hona beti ere herriko jende gehiagohurbiltzen da, eta gazteagoa agian.Baina autobusean tropelean etortzendiren azpeitiar-azkoitiar-zestoarrek erebete-bete egiten dute hondartza, etabaita kantina ere. Autobusa etortzendenean igartzen al den galdetu dioguGentzaneri, eta bere iritziz “nabarmenada multzo handitan nola etortzen direnorroka”. Zerbitzuak, zer-nolakoak? Eraguztietako bazkari eta afariak ematendituzte: kaxuelitak, plater konbinatuak,pintxoak…

Baina kantinaz gain, lantalde honekbeste bi konpromiso ere baditu: lehena,

jendeak gordetzeko ematen dituen

hamakak, jaso, zaindu eta datorrenean

atzera ematea; bigarrena, hondartzan

dauden toldoak alokatu, zaindu eta

egunero ireki eta ixtea. Nahiko lan

ematen dute bi lan horiek eta aipatzean,

“badakizu nolakoak diren andreak…”,

erantzun digu.

Ezin ahaztu, gainera, azken urteotan

gehitzen doan faktorea, turismoa,

alegia. Gero eta atzerritar gehiagok

bisitatzen dute herria, eta baita

hondartza ere. Kantinan hizkuntza

arazoa izaten da larriena, batzuetan

zerbitzaria mareatzerainokoa. Ingelesak,

holandarrak, irlandarrak eta frantsesak

etorri omen zaizkie oraingoz gehienbat,

eta “okerrena frantsesekin hitz egitea

da, ez zaie piperrik ere ulertzen”, esan

du Gentzanek gogo biziz.

Bukatzeko, zer hobeto izozki fresko bat

baino. Itzurunen bertan, goialdean du

txiringitoa txurreroak, eta San Jose

kalean berak eginiko izozkiak saltzen

ditu. “Oinarrian esnea eta azukrea ditu,

eta gero zaporea ematen dion materiala

gehitzen zaio”. Jendearen ohiturak

aldatu egin direla esan digu, “orain bost

urte bainilazkoa zen salduena, baina

orain jogurt zaporekoa da gehien

erosten dutena”. Barkilloari heldu, eta

mingaina luzatuta aldapan behera goaz,

tipi-tapa.

Uda da. Goza ezazu. Hondartzara

bazoaz, on dagizula. Kantinara bazoaz:

bi marianito, txakolina eta azeitunak.

Page 11: 087 (2001eko uztaila)

12 2001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Kale nagusia, 2 Tel. 943 861521

festaksanpedroak…

…eta sanferminak

Page 12: 087 (2001eko uztaila)

Alai Auzategia, 14 behea

Tel: 943 14 31 12

Ortega y Gasset, 2

Tel: 943 86 22 06

172001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Marije GolmaioGutxitan, ez det

ezagutzen giroa,

lanordutan tokatzen

zait-eta. Orain ere

hondartza bidean,

pentsa, ez daukatdurorik ere.

Ixabel DorronsoroTartea dudanean

etortzen naiz.

Prezioetan aldea

badago, baina garran-

tzitsuena gustuko

zerbait erostea da.

askotan etortzen al zara

kinkilerotara

inkesta

?Amaia Fernandez

Lehenengo aldia da

etortzen naizena etabeste herritako

azoken modukoa da.

Beno, orain “rebajak”

daude eta horixeberezitasuna.

Igone Saizabal

Mireiari bisita egiteraetortzen gara,

bestela askotan ez.

Uxoa Saizabal

Gutxi etortzen naiz.

Gehien gustatzen

zaizkidanak poltsak,

nikiak eta pitxiak dira.

Hori bai, 11:30ak

“hora punta” dalakonturatu naiz.

Page 13: 087 (2001eko uztaila)

18 2001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

olarro zopa“Zumaia kaka”Zenbat aldiz entzun eta erabili ote dugu “Zumaia kaka” esaera

zaharra! Baina, noiz erabiltzen da?

Gehienetan zerbait ez badugu ondo egiten asmatu edo

gauzaren bat nahi genuen bezala atera ez denean, norbaitek

guk entzuteko moduan gogoraziko digu “esaten det ba nik,

Zumaia kaka, esan zuenak ere egia galanta esan zuela”.

Beste batzuetan berriz, zerbaitekin edo norbaitekin konparatuz

maila eskasa eman badugu, belarritik sartuko zaigu, “alperrik

da hemen betikoa dago, Zumaia kaka, eta kito”.

Eta esaerari ematen diogun erabilera dela eta, beti modu

ezkorrean aipatuz, pentsa genezake zumaiarrok izaera

kaskarra daukagula edo ez dugula behar den maila ematen eta

barregarri xamarrak garela. Eta neuk ere horixe pentsatzen

nuen, esaera horren benetako jatorria ezagutu nuen arte.

Izan ere, Zumaiako kontuak ondo baino hobeto dakizkien

Erramun Manterolak azaldu zigun, egun batean, esaera horren

benetako nondik norakoa. Hauek dira Erramunen hitzak:

“Guaiñ esan biar deu Zumaian zeatikan zan esaera bat

Zumaian kaka esaten duena: garai artan etzan automoilik eta

ezerre eta Zumaia beti komertzial izan da, barku merkantiak

hara ta honea ta ganaua ibiltzen. Ta ganaua dan tokixan beti

betuna dao. Ez al da ala?

Nere gazte denboan automoil gutxi zan Zumaian, egi-egixa da,

batez, zaldixak bai, itxian bagenuzen bi eta hiru re bai,

zeatikan ama zanak Azpeitiko martxan ta ibiltzian zaldixak

bihar. Ta orduantxe ikusten tzan Zumaxan kaka, ta gauza

horreatixe ta ez bestela Zumaxa kaka danikan, baizikan

betuna ganaua ibiltzan dan tokixan eoten dalako eta ez beste

ezeatikan, baizikan automoilik etzeolako garai hartan, geo

etorri zian...

Poza eman zidan jakiteak esaera horrek ez duela zerikusirik

zumaiarron izaerarekin, eta garai hartan herrian zehar ikusten

zen “ganaduaren betuna” izan zela erruduna.

Beraz, aurrerantzean lasaiago geldituko gara

“Zumaia kaka” esaten digutenean eta geuk

ere lasaiago erabiliko dugu aspaldiko

esaera zaharra.

Dena dela, eskerrik beroenak

Erramuni gure “oroimen histo-

rikoa” osatzen lagundu digulako.

Herri euskaraBelen Golmaio. Euskara teknikaria

Basadi Auzategia, 9-A 2-B

Page 14: 087 (2001eko uztaila)

192001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Posta erabili Internet bidezPosta elektronikoaren onurak ezagunak dira guztiontzat.

Ez naiz beraz hortaz arituko, bi posta moten arteko desber-

dintasunaz baizik. POP3 eta WebMail-ari buruz ari naiz.

Gutako gehienok POP3 motako posta erabiltzen dugu

etxean. Hau da, esaterako, Euskaltel-ek eskaintzen duena.

Horretarako, Outlook, Eudora edo PegasusMail bezalako

kudeatzaileren bat behar da, eta hori konfiguratuz

erabiltzen dugu posta gure ordenagailutik. Mota honen

abantaila da ez dugula Internet-era konektatuta egon

beharrik posta idatzi edo irakurtzeko. Posta bidali edo

jasotzeko momentuan bakarrik konektatu behar gara.

Web bidezko posta, berriz, sinpleagoa da. Internet-eko

nabigatzailearen bidez, zerbitzu hori eskaintzen digun web

orri batera konektatzen gara eta bertan erabiltzen dugu

posta. Honen abantaila, munduko edozein ordenagailutik

gure posta erabili ahal izatea da. Desabantaila, berriz,

posta erabiltzen dugun denbora guztian Internetera konek-

tatuta egon beharra daukagula. Honelako posta-zerbitzua

eskaintzen duten web gune asko dago: hotmail

(www.hotmail.com), latinmail (www.latinmail.com) edo

Yahoo bera esaterako (www.yahoo.com). Baina,

oraingoan, WebMail zerbitzu euskaldun bat aurkeztuko

dizuet: www.euskalerria.org. Besteekiko duen desberdin-

tasun bakarra hauxe da: zerbitzu guztia euskara hutsez

dagoela, eta zuen helbideak forma hau izango duela:

[email protected].

Dena den, POP3 motako posta erabiltzen duzuenok

kontuan izan kasu batzuetan zuen hornitzaileak web

bidezko posta ere eskaintzen duela, hau da, zuen betiko

posta web bidez ere erabil dezakezuela. Hau da Euskaltel-

en kasua. Bere web orritik (www.euskaltel.es) zuen posta

atzi dezakezue Web posta izeneko aukeran klik eginez.

Ondoren, zuen erabiltzaile izena eta pasahitza eskatuko

zaizkizue, eta zuen betiko posta Internet bidez erabili ahal

izango duzue edonon zaudetela ere.

Sendabelar garrantzitsuenak (II)• Etxinazea (Equinacea Angustifolia/Purpurea). Oso

egokia da babes mekanismoak osasuntsu manten-

tzeko eta katarro eta gripeei aurre egiteko. Batez ere

tentetan eta kapsuletan erabiltzen da sustraia.

• Eukaliptoa (Eucalyptus Globulus). Batez ere arnas

aparatuan arazoak daudenean erabiltzen da. Bere

hostoak infusioan edo lurrunak egiteko erabiliko ditugu.

Ezin da hartu haurdunaldian edo homeopatia erabiltzen bada.

• Ezkaia / Tomilloa (Thymus Vulgaris). Desinfektantea da bere

esentzia, eta infekzioetarako erabiliko dugu. Batez ere arnas

aparatukoetan (sinusitisa, eztula, katarroa…). Esentziaren

tantak urarekin edo lurrunetan erabiliko dugu.

• Ezki-lorea / Tila (Tilia Europea). Bere hostoekin egindako

infusioak lasaigarriak dira eta umeentzat erabil daitezke.

• Harpagofitoa (Harpagophytum Procumbeens). Hemen oso

erabilia ez izan arren, hanturazko prozesuei aurre egiteko

garrantzitsuena: gaixotasun erreumatikoetan, artritisean

erabiliko dugu. Bere sustraia infusioan edo piluletan erabiliko

dugu.

• Hiperikoa (Hypericum Perforatum). Efektu ansiolitiko eta

antidepresibo garrantzitsuenak ditu. Bere loreak infusioan,

tantetan edo piluletan hartzen dira.

• Kamamila (Matricaria Chamomilla). Kamamila izenez

barietate ezberdin asko ezagutzen ditugu, baina guztien

erabilera garrantzitsuena urdaileko arazoetan lagungarria izatea

da. Infusioan hartuko dugu.

• Menta (Mentha piperita). Bere hostoekin egindako infusioak

digestio laguntzaileak dira. Ezin da erabili homeopatiarekin

batera.

• Onagra (Oenothera Biennis). Emakumearen landarea deitua,

bere olioarekin egindako perlak lagungarriak dira arazo

menstrualetan eta menopausian.

• Plantaina / llanten (Plantango major). Oso lagungarri ona da

arnas aparatuko arazoetan: bronkitisa, eztula, katarroak…

Infusioan har daiteke, baina egokiena, ezti eta plantainaz

egindako xarabeak dira.

• Sahatsa (Salix Alba). Analgesikoak dira bere azalarekin

eginiko infusioak. Azido azetilsalizilikoa daukanez, batez ere

min erreumatikoetan erabiltzen da.

Medikuntza naturalaIzaga Garcia. Dietista

Olarrua amarauneanJosu Waliño. Informatikaria

Amaiako plaza z/g Tel. 943 860959

Page 15: 087 (2001eko uztaila)

Lehenbizi zorionak. Nola ospatu zenuen

igandeko hartako garaipena?

Aparteko ezer egin gabe. Herrira

etorri eta lagunekin juerga txikia egin

nuen. Baina gauza handirik ez.

Denboraldiak aurrera jarraitzen al du?

Bai, ez dago gelditzeko astirik. Urria

arte hemen egongo naiz, eta nahiz eta

zehazki ez jakin, partidak eta datozen

txapelketak jokatu beharko ditut.

Beraz, zelebrazioetarako garai txarra,

udako parranda eta juerga guztiak zer?

Ba, zaindu beste erremediorik ez

dago. Irtendakoan ura edanez, eta

askotan juergara irten gabe geratuaz.

Zinemara edo joan eta... baina, hala

ere, ez naiz egoten sekula bakarrik.

Askorentzat sorpresa handia izan da zuregaraipena. Herritik kanpora denboragehiegitxo pasatzen al duzu?Baietz uste dut. Dagoeneko lau urte

eta erdi pasa ditut kanpoan, eta

hemen ez zaudenez beti ere jendeak

zure erreferentzia gutxiago du. Jende

gutxik ezagutzen ninduen, bai.

20 2001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

San Telmo, 12Tel. 943 860760

Urumea kalea z/g

Tel. 943 143058

kirolak

Uztailaren lehenean Berriatuan zenhitzordua, arratsaldeko 17:15etan.

Txapelketako finalerdietan ezusteko frankoikusi genituen: Alberdi I.ak aurreko hiru

txapelketetan garaile izandako Felixkaleratu zuen, eta Goikoetxeak, berriz,

Balda, Jai Alai eta Berriatuako kanpora-ketak irabazi zituen. Finalerako, beraz,

ikus-mina zegoen eta argi zegoen partidainteresgarria izango zela.

25 tantorako bidean, lana franko eginzuten biek ere. Goikoetxea, hasiera

aldean arazo bat edo beste izanagatik,partidaren erdialdean 17-13an zegoenmarkagailuari buelta emateko gai izan

zen. Errebotean hartutako pilotarekin bipareta ikusgarria eginez 17-16an jarri

zen. Aurretik jarrita, gogor jarraitu zuenlanean eta lehia bukatzeko ere tanto

ikusgarria egin zuen. Horrela, Goikoetxeaaurtengo buruz buruko zesta puntako

txapeldun geratu zen, sasoi etaetengabeko lanak fruituak eman dituen

erakusgarri.

Iñaki Osa Goikoetxea“Hondartzatik

meriendatzera joaneta telebistarako

elkarrizketa bat egitenbukatu nuen,

txankleta eta guzti.”

Patxadan etorri da zitara, udako

jantzi arinekin. 21 urte, 1,93

metro, 95 kilo eta pauso lasaia.

Bazkalorduan etxean egoten da.

Surfa egitea atsegin du, eta Euskal

Herriko buruz buruko zesta-puntako

txapelduna da.

Page 16: 087 (2001eko uztaila)

Kantuak zioen bezala “gazte-gaztetatikanherritik kanpora”.Oso gazterik, bai. Lehendabizikozhamasei urterekin joan nintzenatzerrira. Italiako enpresa batekproposamena egin zidan eta nikonartu. Hamazazpi urterekinAEBetara pasatu nintzen, lehenengoNewport-a eta gero Orlando-ra.Hemezortzi betetzean, MundukoTxapelketa aurretik, Eusko Basqueenpresa euskaldunak fitxatu ninduen,hemen urtean lau hilabetez jokatzeko.Orduz geroztik 8 hilabete Orlando-negoten naiz eta 4 Euskal Herrian.

Ondoren AEBetara. Zer-nolako dinamikadaramazu han?Astean bost egunez izaten dugu lana.Han ez dira partidak egiten, kinielakbaizik. Zortzi banakako edo bikoteilaran jarri eta txandaka tanto baterajokatzen da. Irabazleak kantxanjarraitzen du, galtzaileak irten egitendu eta hirugarren jokalaria sartzen da.Zazpi tanto egiten dituen lehenakirabazten du. Han ohituta, honaetorrita partida osoa jokatzea osogogorra suertatzen zait.

Euskaldun mordoa dago han, etazumaiarrak ere nahikoa, ezta?Bai, gehienok euskaldunak gara, etageure taldea sortua dugu. Gurefrontoian, adibidez, hogei bainogehiago gara. Zumaiarrak berrizbederatzi gaude Ameriketan. Miami-nZinkunegi eta Mugerza; Newport-enbeste hiru; Mildfort-en beste Mugerzabat; eta Orlando-n hirugarrenMugerza, nire anaia Luis eta neu.Santelmotan Newport-ekoakOrlandora joan ziren eta urdinezjantzita festak ospatu genituen.Eskerrak hurrengo eguna jai zen!

Amerikarren bizimodua, esaten duten“american way of life” pegatzen al da?

Jateko aldetik-eta, guk hemen bezalajaten dugu. Anaiak sukaldeko lanakegiten ditu eta nik ontziak garbitzenditut. Luis itsasontzian ere ibilia dasukaldari moduan eta ondo moldatzenda. Ingelesez, berriz, ondo moldatzennaiz, hemendik bueltatzean apur batkostatzen da, baina erraz ohitzen naizberriro.

Zortzi hilabete han egotean, zeren faltasumatu duzu batez ere?Gehien-gehien, etxera joan eta denalisto egotea da. Eta koadrilakoak erebai, hemengo parrandak… bainabehin mentalizatuta baldin bazaude,ondo samar egoten da. Hala ere,Aberri Eguna bezalako egunakospatzen ditugu.

Partida zailak izan al ziren kanporakete-takoak?Bai, gogorrak. Denak izan ziren latzak,baina zailena Bereikuaren aurkakofinalerdia. Bera etxean ari zen eta…Baina Zumaiatik joandako 15-20lagunek animoa altxa zidatenmomentu guztietan. Ondo etortzen daharmailetan lagunak hor daudelaikustea. Finala ere oso gogorra izanzen, sakearekin irabazi nion, bainaaurkari oso gogorra da Alberdi I.a ere.

Pertsona asko harrituta geratu zirenirabazi ondoren erakutsi zenuen umiltasu-narekin.Poza eman zidan, noski, baina bestea-rekiko errespetuz ez naiz pozazsaltoka hasten den horietakoa. Kopaere norbaitek esan zidalako altxatunuen.

Noiz arte ikusten duzu zeure burua lanhonetan?Irauten dugun arte. Izaten direnlesioek eta beste faktore batzuekzerikusi handia dute. Normalean 40urte ingurura arte irauten du jendeak.

Azken asteotan famatu izaten ikasten arikozara. Zer moduz?Oso gaizki. Ez zait batere gustatzenhorrela ibiltzea, deiak batetik, elkarriz-ketak bestetik… Kalean jendeakgeratu egiten nau hitz egiteko, eta osoarraroa egiten zait guztia. Aurrekobatean hondartzatik meriendatzerajoan eta telebistarako elkarrizketa bategiten bukatu nuen, txankleta etaguzti.

Amaitzean, joan beharra daukala dio,gauean beste partida bat duelako.Etorri bezala, lasai asko doa. Hura ereirabazi egin zuela jakin dugu. Sasoihorrekin ez da harritzekoa.

kirolak

212001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Berriatuara zumaiarugari hurbildu ziren

Iñaki animatzera

Page 17: 087 (2001eko uztaila)

22 2001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

JUSTAtaberna

Erribera kalea, 20

eguneroko bazkariak

kirolak

Piraguakibaian goraeta beheraHilaren 7an jokatu zen Urola ibaiarenbokalean Urolaren Igoera-Jaitsierapiragua txapelketaren 25. ekitaldia.Espainiar estatuko 23 taldek hartuzuten parte Euskadi Kopan sartzenden proba honetan, horien arteanpiragua munduan hain ezagunak direnHelios Zaragoza, Iruneko Santiago-tarrak, Donostia Kayak eta, nola ez,Zumaiako Itxas Gain elkartea.Arratsaldeko lehen ordutik eta gauaheldu arte iraun zuen giro onakherriko kaleetan.

Arratsaldeko 5ak izateko pare batminutu falta zela eman zitzaionprobari hasiera Santixoko hondartzan.Partaide bakoitzak bere piraguaeskuan hartu eta uretara. Mailaguztietako piraguistak batera irtenziren; horrela, probari hasieraikusgarria baina nahiko kaotikoa emanzioten. Lehen metroetan ontzi batzukirauli ere egin ziren, eta bat bainogehiago inguruan zeuden txalupek igobehar izan zituzten.

Santixotik Beduara joan zirenpiraguak. Han bira eman, etaZumaiara bueltatu ziren. Azkenziaboga Abascal etxearen aurreaneman ondoren, Gernika parkearen

aurrean ezarritako helmugarahurbildu ziren partaideak.

Sarituei dagokienez, eta gizonezkosenior mailako K-2an, irabazleakZaragozako Helios taldeko Daniel etaManuel Palacin izan ziren. K-1ean,aldiz, Asturiaseko Los Gorilas taldekoJose Carlos Diez. Emakumeetan, K-2an irabazle Helios taldeko Ana Garciaeta Selma Palacin izan ziren, eta K-1ean Barrika talde bizkaitarrekoNaiara Gomez.

Zumaiarrei dagokienez, Itxas-Gaintaldeko neskek oso emaitza onak lortuzituzten. Adibide bezala, hor daude K-1 jubeniletan Esther Eizagirrek, K-2kadeteetan Maite Amilibia eta MaitaneAtorrasagastik eta K-1 kadeteetanNerea Azpillagak lortutako garai-penak. Mutiletan ez ziren hain emaitzaonak lortu eta K-1 jubeniletan Imanol

Atorrasagastik lortutako bigarrenpostuarekin konformatu behar izanzuten.

Taldekako sailkapenari dagokionez,lehena Asturiaseko Los Gorilas taldeaizan zen, bigarren Iruneko Santiago-tarrak eta hirugarren ZaragozakoHelios. Itxas-Gain taldea laugarrenpostuan sailkatu zen.

OmenaldiaTxapelketa honek 25. urteurrenabetetzen zuela-eta, Itxas-Gainelkarteko zuzendaritzak txapelketakolehen ekitaldian garaile izan zirentaldeko kideak omendu zituen.Omenduak Jose Ramon Barrena,Paskual Gomez, Jose Mari Aizpurua,Jesus Mari Alkorta eta momentuhonetan taldeko lehendakaria denLigorio Urruzuno izan ziren. Bainabost horiez gain, beste lagun batzukere omendu zituzten; horrela, urtehauetan guztietan Jose Luis Merinokegindako lana ere omendu nahi izanzuten sari banaketa ekitaldian.Halaber, Marijo Mendizabali ereomenaldia egin zioten, bera izan baitaproba honetan partaidetza gehien izandituen kirolaria.Basadi, 12 behea Tel. 943 861018

Page 18: 087 (2001eko uztaila)

Surflariaklanean etakonpromisoeske

Surfista izatea “zarauztar

pijoen” kontua dela uste

duenak jai du. Zumaian surfa,

erroturik dagoen kultura baita

dagoeneko, baita paipo,

bodyboard eta antzerako

estiloak ere. Itzurun olatu

gainean ibiltzeko toki egokia

izanik, zaletu ugari eta kirolari

mordoska du alor honek. Gu

Manu Urangarekin izan gara,

eta berak kontatu dizkigu

Zumaiako surflariek dituzten

proiektu, kezka eta ohiturak.

Honelako zaletu multzoa izanda,guztiak batu eta herrian taldea osatzeaerabaki dute, “beste herrietan erebadago surf talderik, Orion,Zarautzen…”, eta Zumaian horrenhutsunea sumatzen dutela dio.Udaleko arduradunekin hitz egin nahidute asmoak gauzatzeko, berehitzetan “Udalak betebeharra daukaherriko kirol taldeekin. Udalak dirukopuru zehatz bat du banatzekoguztien artean: futbolari, arraunari,eskubaloiari… eta guk kopuru horren

zati bat guretzat izatea nahi dugu.

Kirol talde bat gara eta besteek

bezalaxe guk ere beharrak ditugu”.

Diruaz gain, lokaltxo bat ere ez litzaie-

keela gaizki etorriko gaineratu du

Manuk.

Talde itxurosoa osatu dutela dio, eta

lana egiteko gogoz daudela. Horren

erakusgarri, Aste Santu inguruan

mundu mailako proiektu batekin bat

egin zuten herriko hondartzak

garbitzen. Eta sariketa eta txapelketei

buruz hitz egiten hasten bagara, ezin

esango dugu atzean geratzen direnik.

95ean Manu Euskadiko Txapeldun

izan zen bere kategorian. Iaz, berriz,

Pro Junior mailan Europako finaler-

dietan bosgarren izan zen. Alex

Urangak ere mailari eutsi zion eta

Sub14 mailan zazpigarren gelditu zen.

Azkenik, Jon Lopez gaztea ere, Sub16

mailan, oso ondo dabilela adierazi du.

Uda iritsi da eta Manuk beste proiektu

bat du eskuartean, oraingoan Itzurun

baino pixka bat haratagokoa. Nora

doan? Indonesiara. Hartu maletak eta

surfeko taula, eta uztailaren lehen

astean munduaren beste muturrera

joango da, Euskadiko txapeldunarekin

eta Kanariar Uharteetako txapelduna-

rekin batera. Baina Manuk ez ezik,

beste zumaiar batzuek ere ezagutuko

dute Indonesia uda honetan, abuztuan

beste surflari talde bat joango baita

hara. Bertan surfa praktikatu eta

denboraldi eder bat pasatzeko aukera

izango dute. Emango dizuegu beraien

ibileren berri, irailean. Bitartean,

surfaren inguruko berri gehiago nahi

baduzu Euskal Herriko Surf Federa-

zioak duen web orrian sar zaitezke,

bertan baituzu nahi duzun informazio

guztia.

kirolak

232001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Page 19: 087 (2001eko uztaila)

Aurreko urteko azokak izan

zuen arrakastak bultzatuta

eta nekazaritza ekologikoak

sortzen duen interesari

erantzuna emanaz, Biolur

Nekazaritza Ekologikoaren

Aldeko Elkarteak eta Debemen

eta Izarraitz Bizirik

erakundeek antolatuta, II.

Nekazaritza Ekologikoaren

Azoka izango da hilaren 22an

Lasturren.

Iaz izan zen honelako lehen azoka etaBiolurreko lehendakaria den PelloRubio zumaiarraren esanetan,sekulako arrakasta izan zuen.“Esperientzia oso ona izan zen. Debabailarako jendeaz gain, kanpoko jendeugari hurbildu zen Lasturra. Auzokojendea ere zeharo harrituta etagustura geratu zen azokarekin.Aurtengoan gogo handiagoarekinheldu diogu”, dio Pellok.

Pello Rubio 18 urte zituela joan zenElgoibarra. Hainbat urtetan tailerreanlan egin ondoren, dena utzi, etxeasaldu eta mendira salto egin zuen.Nekazaritzaren ideiarik izan gabebaserrian lanean hasi zen. Azken 12urteetan aritu da baserrian lanean.Orain 9 urte nekazaritza ekologikoaezagutu zuen eta momentu honetanBiolur elkarteko lehendakaria da.

Pelloren esanetan, nekazaritza ekolo-gikoak ez du lur, ur eta airerikkutsatzen. “Helburua, lurraren osasu-nerako garbiak eta onuragarriak direnelikagaiak sortzea da. Horretarako,

lurraren emankortasuna eta ekosiste-maren oreka zaintzen dira: abereenbizi baldintza duinak ziurtatzen dira,ez da hondakin toxikorik sortzen etaongarri, botika edo gehigarri artifi-zialik ez da erabiltzen. Azken batean,prozesu naturalari bere zikloajarraitzen uzten zaio”, dio Pellok.

Iaz ekin zioten Lasturren azokamuntatzeari. Asmoetako bat nekaza-ritza biologikoa kalean bizi denjendeari zabaltzea zen. Bestetik,baserriko antzinako gauzak berres-kuratu nahi izan ziren. Esate baterako,aurten belar metak prestatuko dira.Hainbat tailer ere aurkituko ditugu,hala nola, artile, zeramika eta bertakoerrota batean zehetutako irinaz taloakegingo dira. Sagardo museokoerakusketa eta dolarea eta muztioakere aurkituko ditugu. Artearentzat erelekua izango da artile langintza etatindaketa naturala, egur taila etazeramikarekin. Azoka bat bainogehiago da Lasturrekoa.

Pellok esaten duen bezala, “lehengoferien modukoa izango da. Goizean,9:00etatik 14:00etara azoka izango da.Gero, bazkari ekologikoaren ondoren,erromeria izango da. Euskal herrialdeguztietatik etorriko da jendea azokanparte hartzera. Gauzak saltzeaz gain,baserritar asko inguratzen dahorrelako azoketara, gauzez galde-tzera, nekazaritza ekologikoa gertutikezagutzera, etab. Harremanaksakontzen dira”.

Momentu honetan nekazaritza motahonen eskaera eskaintza bainohandiagoa omen da, aitortu digu PelloRubiok. Ez omen dute ezer berririkasmatu, esan digu Pellok. “Orain 40urte baserrietan egiten zena baino ezdugu egiten guk, prozesu naturalarieutsi”, esan digu.

24 2001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Nekazaritzaekologikoarenzaleak Lasturrera

Pello Rubio barazkipostua zaintzen.

Page 20: 087 (2001eko uztaila)

252001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

Izenburua: Euskal Herriko arrantza

Argitaletxea: Untzi Museoa

Urtea: 2001

Arrantza mundua monografikoki lantzen duen Itsas

Memoriaren hirugarren zenbaki hau Gipuzkoako Foru

Aldundiko Untzi Museoak Euskal Herriko itsas dimen-

tsioa ezagutarazteko egiten duen lanaren beste fruitu

bat da.

Honako hau arrantzarekin zerikusia duten historia

nahiz antropologia arloko hainbat gairen tratatua da.

Itsas Memoriaren ale honetako eduki guztiak ez dira

denboran atzera begira jarrita jasotakoak. Untzi

Museoak argitara emandako beste lan batzuetan

bezala, gaur egungo egoera ere kontuan hartzen da,

arrantza sektorearen egungo gora-behera eta etorkizun

kezkagarriari buruzko azterketa batzuk jaso eta

eskainiz.

Argitalpenak osagarri ditu, gainera, Erdi Arotik XX.

mendea bitarteko beste hainbat gai ere, hala nola,

Untzi Museoko bildumetan baporezko ontziak zer-nola

irudikatzen diren, Euskal Herrian nautikaren irakas-

kuntza nolakoa izan den, interes handiko gai arkeo-

logiko nahiz dokumentalak ere biltzen dira, etab.

Aditu denarentzako nahiz euskaldunen eta itsasoaren

artean izan diren eta dauden loturak sakon ezagutzeko

interesa duen edonorentzat interesgarria izan

daitekeen argitalpena da.

ZINEA

Baltasar Etxabe, 5Tel. 943 14 31 35

Evolution

Zuz: Ivan ReitmanAkt: David Duchovny,Julianne Moore, OrlandoJones.

Udako birusak zinemetako filmei laster erasango dienseinaleetako bat honelako filmak agertzea da, hau da,jendeak asperkizunari eta beroari errazago aurre egitekopelikulak, buruari gehiegi eragiterik eskatzen ez dutenak.

Zoritxarrez, ordea, Evolution ez da iristen honelakopelikula bati eska dakiokeen interes mailara. Ivan Reitmanzuzendariak arrakasta handia izan zuen Los cazafantasmas

filmari esker eta irrikatzen dago antzeko zerbait berriz erenoiz lortuko; gogoratu film haren argumentua: lagun taldebatek elkartu, mamuen erasoari aurre egin eta munduasalbatzen zuen; bada, orain egin berri duen filma, tamalez,pelikula arrakastatsu haren oso antzekoa da, antzekoegia.

Evolution pelikulak ere inbasio hilgarria du gaitzat, bainaoraingoan estralurtarrena; eta lagun taldea ere badaukagu(Bill Murray-ren koadrilla bezain txoriburua, baina ez haingatzduna), David Duchovny buru duena; baina aktore prota-gonista nahikoa eskas aritzen da lanean, ez baita gauza bereaurpegi harritua aldatzeko, eta ematen du filmeansartzearen arrazoi bakarra Expediente X telesaileanObjektu Hegalari Ezezagunen atzetik aritzeagatik lodituzuen curriculum potoloa dela; bestalde, hor daukagu, baitaere, Seann William Scott, beltz xelebrearen rolean, seguruaski Spike Lee-ren amorraziorako.

Protagonistei dagokienez, aipatu beharko ditugu, halaber,etengabe estropezuka ari den Julianne Moore, Spielberg-enestiloko dinosauru batzuk eta zolda kentzeko ez ezik, estra-lurtarrak desagerrarazteko balio duen xanpu miragarria.

KOLDO LANDALUZE

Page 21: 087 (2001eko uztaila)

26 2001eko uz ta i l a k 13/87.zenb .

uztaila

SALTINBAKIAKMAIMURTALDEARENESKUTIK“Ken ezazueeskegita duzuenarropa, saltin-bankiak datoz eta”dio talde honek lanhonetarakoaukeratu duenleloak. Hitz hauenbitartez, iragartzenzen Erdi Aroan,ezohiko pertsonaiezosatutako girotzekonpainienetorrera. Arropakoloretsua zerama-tzaten pertsonaiahorien ikuskizunharrigarriek, herrieta hirietako egune-rokotasun goibelaapurtzen zuten.

Pertsonaia horiek, herriz herribidaiatuz, bizitza ibiltariaren ardatzanonahi zabaldu zuten. Ezer gutxizuten, zeramatzaten arropa baino ez,eta kasu hoberenetan gurdi batikuskizunetarako behar zituztengauzak garraiatzeko. Zerua zuensabaitzat eta zorua, ohetzat. Berezkoagertoki gisa, berriz, herri etahirietako jai eta azokak.Maimur konpainiak irri, fantasia etasinpleziaren mundura bidaiatzekogonbita luzatzen digu. Musikaz lagun-duriko sekuentzia bizien bitartez.

13ostirala

HERRIKOABESBATZENKONTZERTUA

23:00etan

Mari kaleko

plazatxoan

14larunbata

JUAN CARLOSIRIZAR eta KIÑU

taldearenkontzertua

23:00etan

Beheko plazan

21larunbata

GALIZIAUkraniako

musika taldearenkalejira19:00etan

25asteazkena18:00etan

Beheko plazan

agenda

DANTZA SAIOABidasoaldeko IV.NazioartekoGazteen Folklorejaialdia Zumaiaraetorriko da egunbatez. Hilaren 22anizango da zita hau.Eguerdiko ordubatean kalejiraegingo dute herrianzehar. Arratsaldeko

7etan, aldiz, Beheko Plazan dantzasaio berezia izango da. Zumaiaraetorriko diren taldean Moskuko‘Razzadory’, Eslovakiako ‘Zornicka’,Argentinako ‘Mirian Cid’, Finlandiako‘Siekapat’ eta Irungo ‘Eraiki’ euskaldantza taldea izango dira.

22igandea

19:00etan

Beheko plazan

23astelehena

Medicos sinfronteras erakun-

dearenERAKUSKETA Abuztuaren 12a

bitartean

Forondan

28larunbata

BANDARENUDAKO

KONTZERTUA23:00etan

Beheko plazan

31asteartea

SWINGLARIAKTALDEAREN

KONTZERTUA 20:00etan

Beheko plazan

Page 22: 087 (2001eko uztaila)