GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA

Post on 24-Jun-2015

1.165 views 7 download

Transcript of GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Ingurune naturalak ... eta gizakia

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Gaiaren mapa

Ingurumen-arazoak

Konponbide batzuk

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA

INGURUMEN-ARAZO NAGUSIAK

URAREN GEHIEGIZKO USTIAPENA

BASAMORTUTZEA

OZONO-GERUZAKO ZULOA

Gizakiok ingurunean egindako aldaketak

KLIMA-ALDAKETA

URAREN KUTSADURA

BIODIBERTSITATEAREN GALERA

ESPAINIAKO PAISAIA GIZATIARTUAK

PAISAIA ERALDATUA

KONPONBIDE BATZUK

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Ingurune naturalak ...

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

... eta gizakia

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Paisaia ez-gizatiartua

• Gizakia agertu baino lehen ... natura• Gizakiak teknika atzeratua zuenean eta ehizatik eta fruitu bilketatik bizi

zenean, ingurunea era naturalean berriztatzen zen • Gizakia kate naturalean maila bat gehiago zen

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Paisaia gizatiartua. Lehenbiziko herrixkak

• Landaredi naturalaren zati handi bat erre zuten, laborantza-lurrak lortzeko.

• Lehenbiziko herrixkak agertu ziren.

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Industria-iraultzaren ondoko paisaia gizatiartua

• Lurpea ustiatu zuten, lehengaiak lortzeko. • Urtegiak eraiki zituzten. • Basoak moztu zituzten, zura eta erregaia lortzeko. • Gero eta laborantza-lur gehiago zeuden. • Hiriak hazi ziren. • Industrialdeak hazi ziren. • Garraio-sare trinkoa eraiki zuten.

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Itsasertzeko paisaia baten eraldaketa (I)

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Itsasertzeko paisaia baten eraldaketa (II)

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Itsasertzeko paisaia baten eraldaketa (III)

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Itsasertzeko paisaia baten eraldaketa (IV)

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Itsasertzeko paisaia baten eraldaketa (V)

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Ingurune naturala eta gizakia

• Zuhaitz mozketa era desberdinetan egin daiteke

1.- Zuhaitz guztiak batera moztuta

2.- Zuhaitz batzuk moztu eta gehienak utzi (Sorian, Nafarroan egiten den bezala esate baterako)

• Zer ondorio dakar basoaren tratamendu desberdinak ?

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Ingurune naturala eta gizakia

Basoa honela geratzen denean zer gertatuko da ?

• Zuhaitzak berriro hasiko dira ?• Uraren eta haizearen eraginez

gaineko lurra joan egingo da ?• Higaduraren eraginez beheko

harriak agertuko dira eta paisaia harritsua bihurtuko da ?

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Lurra soiltzeraren ondorioz (deforestazioa) haizeak eta euriak gainazaleko lurra eraman egiten dute eta honela utzi dezakete

Lurraren higadura (erosioa)

Sustraiak lurra mantendu egiten dute eta higaduratik babestu

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Puerto Banús 2003anPuerto Banús 1968an

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Ranero (Bizkaia)

Baratzea

Lehortera egokitutako landaredia

Murtziako baratzea

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Almansa (Albacete) Cumbresko Parke Naturala

(Kanaria Handia)

Herri bat, altitude

ertaineko eremuan

Roque Nublo

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortuaren hedapena, gero eta handiagoa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Ingurumen-arazoei buruzko munduko mapa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Aral lakua

19892005

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Lehortasuna Espainian

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Tablas de Daimiel (Ciudad Real)

Bardeak(Nafarroa)

• Daimieleko Taulak deituriko padurak lehortzen ari dira, irrigatzeko eta abar akuiferoetatik atera den ura dela eta

• Nafarroako Bardeak basamortu bat bihurtu dira

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Uraren kutsadura

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Marea beltza Galizian (Prestige, 2005)

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortutze-prozesua (I)

1. Eremu bateko landaredia desagertzen da, eta lurzoruak babesa galtzen du.

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortutze-prozesua (II)

2. Euri-urak erraz eramaten du herrestan babesik gabeko lurzorua.

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortutze-prozesua (III)

3. Eguzki-izpiek zuzenean jotzen dute babesik gabeko lurzoruan, eta ondorioz, emankortasuna galtzen du.

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortutze-prozesua (IV)

4. Lurzorua basamortu bihurtzen da. Ez da landarerik hazten, ezin da elikagairik landatu.

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortutzearen mapa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortu bihurtutako eremu bat Sikatutako zingira

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortutzea Espainian

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortutzeari buruzko ariketa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Baso-soiltzea planetan

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basogintza ekologikoaren ustiapenaren eskema

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Tantakako ureztapena

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Paisaia naturalak- Oihan ekuatorialak

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Oihan ekuatorialen aldaketa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Oihan ekuatorialen aldaketa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Oihan ekuatorialen aldaketa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Paisaia naturalak - Basamortuak

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortuen aldaketa - Ureztaketa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Basamortuen aldaketa - Petroleo putzuak basamortuan

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Petrolearen inguruko interes ekonomikoak

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Petrolearen inguruko interes ekonomikoak

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Baso hostoerorkorrak

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Baso hostoerorkorren aldaketa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Mediterraneoko paisaia naturalak

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Mediterraneoko paisaia naturalaren aldaketa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Espainiako landarediaren banaketa

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

• Aldaketak urrun ematen dira bakarrik ? Amazonian eta abar ?• Gure herrian zer gertatzen da ?• Zein da eragina: 1.- Nekazaritzan 2.- Bizitzeko moduan 3.-

Ibaien garbitasunean 4.- Animaliengan 5.- Kutsaduran 6.- ...

Eta gure inguruan zer?

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

• Zer aldatu da gure inguruko paisaian ?• Argazki berri hori gaur egunekoa da ? Zenbat urte izan ditzake ?• “?” dagoen tokian zer dago orain ?

Eta gure inguruan zer?

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

• Gaur egun dagoenetik zer ez da ikusten hemen ?• Goazen banan banan esaten.

Eta gure inguruan zer?

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

San Faustoko eliza

KapitanenaAreitio

AlkatenaSAN FAUSTOKO ETXEAK

Montorreta – Elorrioko errepidea

Zeharmendieta

Trenbidekoa

Eta gure inguruan zer?

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

• Konturatu zaitez : 1.- zenbat landa eta soro dauden 2.- Mugarrak triangeluko zatia falta du gaur egun. Zer dela eta ?

Mugarra

Urkiolako aldatza

Durango

Eta gure inguruan zer?

MAÑARIA

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Eta gure inguruan zer?

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Eta gure inguruan zer?

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Ingurune naturala eta gizakia

• Zein arori dagozkio argazki hauek ?• Zer aldaketa eman dira inguru natural hauetan ?

Historiaurrea Neolito garaia

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

• Zein arori dagozkio argazki hauek ?• Zer aldaketa eman dira inguru natural hauetan ?

Ingurune naturala eta gizakia

Lehen hiriak Erromatarren garaia

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Ingurune naturala eta gizakia

• Zein arori dagozkio argazki hauek ?• Zer aldaketa eman dira inguru natural hauetan ?

Berant Erdi Aroa XX. mendea

GIZAKION ETA INGURUNEAREN ARTEKO HARREMANA GEOGRAFIA ETA HISTORIA DBH 1 - 8. GAIA

Ingurune naturala eta gizakia

• Zein garairi dagokio argazki hau ?

• Zer aldaketa eman dira inguru natural honetan ?

• Zeintzuk dira gaur eguneko arazo nagusiak?