Post on 13-Aug-2020
EUSKO JAURLARITZAREN III. GAZTE PLANAREN (2014-2016)
EMAITZEN EBALUAZIOA
2017ko iraila
3.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
2
Aurkibidea
Aurkibidea 2
1. Sarrera 5
Aurrekariak eta testuingurua 5
Ebaluazioaren helburuak 9
Erabilitako metodologia 10
Txostenaren egitura 11
2. Emaitza nagusiak 13
Emaitzak eta ondorioak 14
3. III. Gazte Planaren emaitzen balioespena 18
1. arloa. Hezkuntza 21
2. arloa. Enplegua 36
3. arloa. Etxebizitza 52
4. arloa. Osasuna 62
5. arloa. Gizarte-ekintza 78
6. arloa. Kultura 89
7. arloa. Aisialdia 99
8. arloa. Kontsumoa 109
9. arloa. Mugikortasun jasangarria 117
4. Gomendioak 127
Planaren egiturarekin berarekin lotutako gomendioak 127
Sistematikarekin eta segimendua egiteko informazioa biltzeko metodoarekin lotutako gomendioak 127
Esku hartzeko arloei buruzko gomendioak 128
I. eranskina. Egindako landa-lanaren xehetasuna 137
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
3
01 Sarrera
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
5
1. SarreraAurrekariak eta testuingurua
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Plana 2014-2016 Jaurlaritzak gazteekin duen jardunaren eta konpromisoaren jarraipena da, eta haren helburu nagusia zera da, pertsonen emantzipazioaren alde lan egitea, bizitza-proiektuak eraiki eta mamitu ahal izan ditzaten, eta, aldi berean, proiektu kolektiboetan parte hartzeko gaitasuna ere gara dezaten. Aurrekari gisa, nabarmentzekoak dira I. Gazte Plana 1999-2001 eta II. Gazte Plana 2002-2005, baita 2006ko abenduan Gobernu Kontseiluak onartutako «Gazteen politika integrala sustatzeko neurri iragankorrak» ere.
Hala, III. Gazte Planak aurreko planen ezaugarri nagusiei eusten die definizioan (hala nola izaera integrala, transbertsala, sailartekoa, parte-hartzailea eta gizartearen partaidetzara irekia), eta berezitasun jakin bat dauka: «Gazteriaren Arloko Euskal Estrategia: Euskadiko III. Gazte Plana 2020ren Marko Orokorra»ren babespean sortua dela. Estrategia hori 2012ko ekainean onartu zuen Gobernu Kontseiluak, eta honako hau jasotzen du:
«Aipatutako esku-hartze lerroak eta gidalerroak garatzeko, Euskal Autonomia Erkidegoko herri-administrazio bakoitzak gazteriaren arloko plangintza egokia bermatuko du bere lurralde-esparruan, legegintzaldi bakoitzari dagokion eperako, bai eta ebaluatuko ere, arau bidez ezarriko diren irizpideen arabera.»
«Euskal Autonomia Erkidegoko herri-administrazio bakoitzak, bere burua antolatzeko dituen eskumenak egikaritzean, dagokion gazte-politika integralaren programazioa eta ebaluazioa gauzatzeko sail arteko koordinazioa bermatuko du bere administrazioaren baitan.»
Plana prestatzeko ikuspegitik, eta bertan jasota dagoen moduan, legegintzaldiaren hasieran egitura organikoak egokitzen amaitu ostean, 2013ko abenduaren 4tik aurrera sailetako ekarpenak jaso ziren, eta haietatik sortu zen III. Gazte Planaren lehendabiziko zirriborroa. Esandako zirriborro hura Gazteriaren Euskal Behatokiaren webguneanzabaldu zen, baita Gazteaukera atarian ere; aldi berean, izapidetzen hasi zen, Euskadiko Gazte Kontseiluarentxosten-eskaera bilduta, ondoren Gobernu Kontseiluari helarazteko. Azkenik, 2014ko urriaren 28ko GobernuKontseiluan onartu zuten, legegintzaldian gazteriaren alorrean erreferentzia-erreminta izateko bokazioz.
Egiturari eta osaketari erreparatuta, III. Gazte Planak luze-zabal jorratzen du enuntziatu estrategikoa: 2 ardatz estrategiko, haien inguruan definitutako 31 helburu estrategiko, 91 esku-hartze lerro eta urtean 200 ekintza baino gehiago. Zehazki, ekintzen urteko banaketa honako taula honetan dago jasota:
2014 204 2015 242 2016 240
Ardatzetan, helburutan eta ildotan xehatutako egitura ondoren dago bilduta, guztia ere planaren aberastasuna osorik jasota gera dadin, zabaltze estrategikoarekin loturik:
1. ardatza: Emantzipazioa eta autonomiaHelburuak eta ildo estrategikoak:
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
6
2. ardatza: Bizi-kalitatea eta gizarte-kohesioaHelburuak eta ildo estrategikoak:
EDUCACIÓN
Apoyar la investigación y los estudios de especialización.
1.6.1‐ Promover la dotación de becas para estudios de especialización en el país y en el extranjero.
1.6.2.‐ Impulsar programas que incentiven la investigación.
Aumentar la movilidad de las personas jóvenes para propiciar el intercambio de experiencias, el plurilingüismo y la interculturalidad de manera que las personas
jóvenes estén preparadas para desenvolverse en al actual sociedad global e interconectada.
1.5.1.‐ Fomentar un mayor uso por parte de las personas jóvenes de los recursos europeos para la movilidad.
Mejorar la capacidad lingüística de las personas jóvenes, tanto en las dos lenguas oficiales de la CAPV como en al menos una lengua extranjera.
1.4.1.‐ Habilitar becas para que los jóvenes realicen cursos de idiomas en el extranjero.
1.4.2.‐ Fomentar el intercambio de las personas jóvenes con países de la UE.
1.4.3.‐ Impulsar el aprendizaje y uso del euskera en el ámbito educativo formar y no formal, especialmente en aquellos territorios donde su presencia y
conocimiento se da en menor proporción
Mejorar la educación en valores en los ámbitos de la educación formal y no formal.
1.2.1.‐ Impulsar la educación en valores en toda actividad escolar y extraescolar, estableciendo orientaciones para su inclusión en el plan anual del centro.
1.2.3.‐ Impulsar actividades o programas que posibiliten el intercambio de experiencias intergeneracional.
Potenciar la integración de todos los agentes socioeducativos en una política educativa conjunta.
1.3.1.‐ Desarrollar estrategias que estimulen la participación del alumnado en los centros de enseñanza.
1.3.2.‐ Impulsar la elaboración de acuerdos de colaboración de los centros de enseñanza con ayuntamientos y agentes sociales con el objetivo de desarrollar
actividades conjuntamente y utilizar espacios de interés común
1.3.3.‐ Incorporar cuestiones como el reconocimiento de la corresponsabilidad de estos agentes, fomentar la función de la familia como agente activo, reforzar
y reconocer el potencial estratégico de las redes sociales y de las asociaciones educativas y la coordinación y el trabajo en red.
1.3.5.‐ Promover y facilitar la inclusión de la realidad del entorno sociocultural inmediato así como el europeo en el proyecto curricular del centro.
1.3.6.‐ Implementar programas destinados al alumnado para el desarrollo de habilidades comunicativas (lingüísticas, tecnológicas y relacionales) que permitan
una mejor interrelación con el entorno.
Reducir el efecto de las desigualdades sociales y de género y su reproducción en el sistema educativo.
1.1.1.‐ Facilitar el acceso, permanencia y finalización de los estudios, principalmente postobligatorios, mediante becas y planes de estudios compatibles con el
1.1.2.‐ Atender la diversidad del alumnado dando respuesta a sus diferentes necesidades por razón de origen, cultura, posibles discapacidades.
1.1.5.‐ Combatir los estereotipos de género.
1.1.7.‐ Adaptación de los centros educativos a la realidad de la emigración mediante la dotación de los recursos adecuados.
EMPLEO
Aumentar el espíritu emprendedor mediante una política coordinada destinada a impulsar las competencias emprendedoras desde edades tempranas.
2.4.1.‐ Crear e incentivar el espíritu innovador y emprendedor entre las personas jóvenes.
2.4.2.‐ Desarrollar una política coordinada destinada a apoyar el autoempleo juvenil y la creación de empresas, mediante el cooperativismo u otras fórmulas,
2.4.3.‐ Cualificar a las personas jóvenes que pretendan incorporarse al sector agrario.
Favorecer una mayor vinculación entre el ámbito formativo y el mercado de trabajo a fin de garantizar una mejor adecuación entre la formación recibida y las
2.2.1.‐ Incidir en la formación especifica como estrategia en la incorporación laboral de la juventud, como una herramienta en el desarrollo de sus trayectorias
2.2.2.‐ Facilitar una cualificación profesional y experiencia laboral previa que permita la aplicación práctica de los conocimientos teóricos adquiridos.
2.2.3.‐ Dotar a la población universitaria de las habilidades necesarias para su incorporación al mercado de trabajo.
2.2.4.‐ Ofrecer una alternativa más al alumnado de enseñanzas regladas y formación no reglada, en el ámbito del ocio y la creación.
2.2.5.‐ Adecuar la oferta formativa a las necesidades reales del mercado laboral
2.2.6.‐ Asesor en los centros educativos a las personas jóvenes en la elección de sus itinerarios de formación y en la búsqueda de empleo, incorporando la
información sobre el mercado laboral (nivel de empleabilidad y retribuciones)
Mejorar la inserción laboral de las personas jóvenes impulsando una política coordinada orientada a la creación y mantenimiento del empleo, así como a la
mejora de su calidad, incidiendo en aquellas personas que se encuentran en posible situación de discriminación múltiple.
2.3.1.‐ Propiciar la inserción laboral de jóvenes en riesgo de exclusión social
2.3.2.‐ Ofrecer información, orientación y acompañamiento a las personas jóvenes sobre las políticas de empleo.
2.3.3.‐ Impulsar una política coordinada orientada a la creación y mantenimiento de empleo para las personas jóvenes a través de la adopción de medidas de
acción positiva y la aplicación de ventajas fiscales que promuevan el compromiso empresarial en materia de contratación.
2.3.5.‐ Incrementar la participación de las corporaciones locales en los programas de creación de empleo
2.3.7.‐ Reducir la siniestralidad de las personas jóvenes atendiendo a las diferencias de género.
Potenciar la formación continua y el aprendizaje a lo largo de toda la vida.
2.1.1. ‐ Favorecer la adquisición de competencias profesionales por parte de las personas jóvenes trabajadoras
VIVIENDA
Impulsar el desarrollo de nuevos modelos residenciales para responder a las diferentes tipologías de jóvenes y sus necesidades.
3.2.1. Promocionar la edificación de viviendas para alquiler protegido cuyas características constructivas y régimen económico estén especialmente adaptados a
las necesidades de personas jóvenes que deseen emanciparse.
3.2.2. Fomentar el conocimiento y uso por parte de los jóvenes del mecanismo de permutas de viviendas de protección oficial a través de la Web puesta en marcha
por el Departamento de Vivienda
Mejorar las oportunidades de acceso a la vivienda de las personas jóvenes con dificultades de índole esencialmente económica aumentando la oferta de
3.1.2.‐ Movilizar la vivienda vacía, posibilitando que la misma se incorpore en el mercado de alquiler protegido con destino a demandantes inscritos/as en el
Servicio Etxebide, con especial atención a jóvenes con dificultades de índole esencialmente económica, y a mujeres jóvenes víctimas de violencia de género y/o en
3.1.3.‐ Rehabilitar pisos y edificios desocupados, posibilitando que la misma se incorpore en el mercado de alquiler protegido con destino a demandantes
inscritos/as en el Servicio Etxebide, con especial atención a jóvenes y a mujeres jóvenes víctimas de violencia de género y/o en situación de riesgo de exclusión
3.1.4.‐ Ofrecer información, orientación y acompañamiento a las personas jóvenes sobre la oferta de medidas públicas para el acceso a la vivienda
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
7
ACCIÓN SOCIAL
Avanzar en el logro de la igualdad efectiva de las relaciones entre mujeres y hombres jóvenes tanto en el ámbito personal como en el laboral.
5.2.1.‐ Incidir en la corresponsabilidad de los hombres jóvenes.
Mejorar la atención social a jóvenes en situación de riesgo o exclusión social.
5.1.1.‐ Prevención e intervención social sobre la marginalización de las personas jóvenes, atendiendo a la diversidad y a las diferencias entre mujeres y
hombres.
5.1.2.‐ Articular medidas que permitan adecuar la política de garantía de ingresos a las necesidades de las personas jóvenes.
Mejorar la prevención de las conductas violentas.a) Realizar estudios e investigaciones acerca de la problemática de la violencia de género entre las y los
jóvenes.b) Crear canales de comunicación efectivos para poder prevenir las conductas violentas entre las y los jóvenes
5.5.1.‐ Realizar estudios e investigaciones acerca de la problemática de la violencia de género entre las los jóvenes.
5.5.2.‐ Crear canales de comunicación efectivos para poder prevenir las conductas violentas entre las y los jóvenes.
Procurar la atención integral a las mujeres jóvenes víctimas de la violencia de género.
5.3.1.‐ Mejorar la atención e información a las mujeres jóvenes víctimas de la violencia de género.
5.3.2‐ Buscar fórmulas para cubrir las carencias detectadas en la atención a las mujeres jóvenes que sufren cualquier manifestación de la violencia de
género.
5.3.3.‐ Aumentar la detección precoz de casos de violencia contra las mujeres jóvenes.
Sensibilizar a la juventud respecto a la violencia de género como un problema social de primer orden.
5.4.1‐ Fomentar la “tolerancia cero” frente a la violencia de género entre las y los jóvenes.
5.4.2.‐ Eliminar imágenes y contenidos mediáticos que perpetúen la violencia contra las mujeres.
5.4.3.‐ Aumentar la percepción social entre la población más joven sobre las diferentes manifestaciones de la violencia de género, y en particular, sobre las
más sutiles (microviolencias).
CONSUMO
Incrementar y apoyar la iniciativa de las personas jóvenes a nivel individual y grupal.
8.1.1.‐ Desarrollar acciones de sensibilización entre las personas jóvenes que permitan avanzar en hábitos y actitudes de consumo responsable y
ambientalmente sostenible.
Promover el uso del euskera en las actividades de ocio.
8.1.1.‐ Desarrollar acciones de sensibilización entre las personas jóvenes que permitan avanzar en hábitos y actitudes de consumo responsable y
ambientalmente sostenible.
Promover hábitos y actitudes de consumo racional responsable y sostenible, desde una perspectiva de género.
8.1.1.‐ Desarrollar acciones de sensibilización entre las personas jóvenes que permitan avanzar en hábitos y actitudes de consumo responsable y
ambientalmente sostenible.
8.1.2.‐ Trabajar la influencia de la publicidad en el consumo para la adquisición de una visión crítica de la misma.
8.1.3.‐ Ofrecer educación y formación para el consumo y utilización responsable y segura en diversos ámbitos: alimentación, ocio y nuevas tecnologías.
CULTURA
Atender la diversidad lingüística y cultural en la producción y consumo cultural.
6.2.1.‐ Impulsar espacios de creación cultural que atraigan a jóvenes artistas vascos/as y de otras procedencias.
6.2.2.‐ Facilitar a las personas jóvenes creadoras la formación y los recursos necesarios para el desarrollo de sus creatividad así como la difusión de sus obras.
6.2.4.‐ Potenciar el uso de las TIC entre las personas jóvenes creadoras como herramienta de creación y producción.
6.3.1.‐ Promover el uso del euskera en la oferta de actividades culturales para la juventud.
6.3.3.‐ Desarrollar las líneas estratégicas propuestas por el Consejo Asesor del Euskera.
6.3.4. ‐ Mostrar la realidad multicultural de la sociedad vasca y fomentar las relaciones interculturales
Aumentar el acceso a la cultura por parte de la juventud, garantizando un igual acceso a mujeres y hombres jóvenes.
6.1.1.‐ Crear hábitos de consumo cultural apoyando el acceso de la juventud a las diferentes disciplinas artísticas y culturales, procurando un igual acceso a
mujeres y hombres jÓvenes.
6.1.2.‐ Hacer más accesible la oferta cultural para la juventud.
MOVILIDAD SOSTENIBLE
Impulsar, mediante la sensibilización y la concienciación, el uso de formas de movilidad alternativas al medio de transporte privado motorizado
9.2.1.‐ Realizar labores de concienciación/sensibilización sobre el uso de medios de transporte alternativos al privado motorizado, haciendo especial hincapié
en los colectivos que menor uso hacen de él, en el uso del transporte público nocturno en los fines de semana, en el uso del transporte público a las zonas de
ocio y en el uso de la bicicleta.
Mejorar infraestructuras, equipamientos y otros aspectos asociados a éstos, que guarden relación con medios de transporte alternativos al privado
motorizado.
9.1.1.‐ Potenciar una red de transporte público que se adecue a las necesidades de movilidad de las personas jóvenes haciendo especial hincapié en los
territorios históricos con menor uso del mismo, en el uso del transporte público durante las noches de los fines de semana y en el uso del transporte público a
las zonas de ocio.
9.1.2.‐ Crear y/o adecuar las infraestructuras para posibilitar y favorecer la movilidad peatonal y el uso de la bicicleta.
Promover hábitos y actitudes de consumo racional responsable y sostenible, desde una perspectiva de género.
9.1.1.‐ Potenciar una red de transporte público que se adecue a las necesidades de movilidad de las personas jóvenes haciendo especial hincapié en los
territorios históricos con menor uso del mismo, en el uso del transporte público durante las noches de los fines de semana y en el uso del transporte público a
las zonas de ocio.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
8
2. ardatza: Bizi-kalitatea eta gizarte-kohesioa (jarraipena) Helburuak eta ildo estrategikoak:
OCIO
Ampliar y mejorar la oferta de actividades, servicios y equipamientos para las personas jóvenes en su tiempo libre.
7.2.1.‐ Ayudas a las entidades locales para la organización de actividades de ocio alternativo, así como para la mejora de los equipamientos de uso juvenil.
7.2.2.‐ Formación de mediadores en el ámbito de la animación sociocultural.
7.2.3.‐ Desarrollar programas público de ocio audiovisual, informático y de nuevas tecnologías
7.2.4.‐ Optimización del uso de los equipamientos ya existentes e identificación de nuevas necesidades en equipamientos culturales y deportivos, atendiendo
a las diferencias de género.
Fomentar la práctica deportiva en el colectivo juvenil en todos sus niveles, con especial atención al deporte base, como instrumento de socialización y
forma de ocio saludable.
7.1.1.‐ Fomentar la polideportividad a edades tempranas, desarrollando una oferta multidisciplinar.
7.1.2.‐ Fomentar la práctica deportiva juvenil como aprovechamiento del ocio y el tiempo libre, como alternativa a prácticas menos saludables,
incidiendo sobre todo en las mujeres jóvenes.
7.1.3.‐ Favorecer la implantación de valores en la sociedad a través del deporte, habilitando procesos educativos conscientes e intencionales entre
las entidades deportivas, clubes, profesionales del deporte y profesionales de los medios de comunicación.
Incrementar y apoyar la iniciativa de las personas jóvenes a nivel individual y grupal.
7.2.4.‐ Optimización del uso de los equipamientos ya existentes e identificación de nuevas necesidades en equipamientos culturales y deportivos, atendiendo
a las diferencias de género.
7.3.1.‐ Favorecer la implantación de valores en la sociedad a través del deporte, habilitando procesos educativos conscientes e intencionales entre las
entidades deportivas, clubes, profesionlaes del deporte y profesionales de los medios de comunicación
7.3.1.‐ Llevar a cabo un análisis de la situación del ocio en los municipios vascos y definir nuevas perspectivas de ocio.
7.3.2.‐ Fomento del asociacionismo.
7.3.3.‐ Reconocer, reforzar y establecer espacios de diálogo y gestión entre las personas jóvenes, colectivos de jóvenes y Administración.
7.3.5.‐ Fomentar y reconocer nuevas formas de participación.
7.3.6.‐ Impulsar la participación de las personas jóvenes a nivel local.
7.3.7.‐ Desarrollar programas de voluntariado juvenil en diferentes ámbitos: emergencias, inmigración, ámbito social, educativo, ambiental..., fomentando
la participación de los hombres en estos programas de voluntariado.
7.4.1.‐ Desarrollar las líneas estratégicas propuestas por el Consejo Asesor del Euskera.
Promover el uso del euskera en las actividades de ocio.
7.4.1.‐ Desarrollar las líneas estratégicas propuestas por el Consejo Asesor del Euskera.
SALUD
Aumentar la adquisición de conocimientos, hábitos y conductas saludables entre las personas jóvenes.
4.2.1.‐ Dar a conocer y sensibilizar a las personas jóvenes sobre hábitos y conductas saludables con lenguajes, canales y agentes apropiados.
4.2.2.‐ Potenciar la educación para la salud en los diferentes niveles educativos.
4.2.3.‐ Fomentar la coordinación de las intervenciones para la salud de las personas jóvenes.
4.2.4.‐ Ofrecer formación y recursos a los agente vinculados al ocio, al tiempo libre educativo, a la cultura y la actividad física para la prevención de
conductas d riesgo.
Disminuir la siniestralidad vial derivada de la movilidad de las personas jóvenes.
4.4.2.‐ Sensibilizar sobre la necesidad de una conducción responsable para reducir la siniestralidad vial y el impacto ambiental, atendiendo a las diferencias de
género.
Disminuir las conductas de riesgo asociados a la salud en todos los ámbitos que afectan a las personas jóvenes.
4.3.2.‐ Desarrollar una actividad preventiva dirigida a combatir los principales problemas de salud: accidentes de tráfico, comportamientos adictivos, sida,
enfermedades de transmisión sexual, embarazos no deseados, trastornos alimentarios, inactividad física y elevada dedicación a la conducta sedentaria,
trastornos mentales y seguridad laboral.
4.3.3.‐ Prevenir desde el ámbito educativo las principales conductas de riesgo que inciden de manera negativa en la salud de las personas.
4.3.4.‐ Reforzar las medidas orientadas a la reducción del consumo de alcohol y de nuevas sustancias.
4.3.5.‐ Generar hábitos de control y prevención sobre enfermedades de transmisión sexual.
4.3.6.‐ Promover medidas facilitadotas de un estilo de vida activo, la utilización de medios de transporte activos y el acceso a oportunidades inclusivas para la
práctica de ejercicio y deporte como via de socialización de la población joven.
4.3.7.‐ Detectar la aparición de nuevos fenómenos, patologias o comportamientos que impliquen un riesgo para la salud de las personas jóvenes para
tratar de adaptar los servicios o desarrollar las acciones que correspondan
4.3.8.‐ Ofrecer formación y recursos a los agentes vinculados al ocio, al tiempo libre educativo, a la cultura y a la actividad física, para el fomento de
conductas saludables.
4.3.9.‐ Promover y/o colaborar con las intervenciones preventivas dirigidas a grupos o colectivos de mayor riesgo y vulnerabilidad debido a situaciones de
pobreza, fracaso escolar y/o problemas familiares, en sinergia con el VI Plan de Adicciones
Potenciar el conocimiento, la valoración y el buen uso de los programas y servicios de salud entre las personas jóvenes.
4.1.1.‐ Dar a conocer los programas de salud dirigidos a jóvenes y utilizar los lenguajes, espacios y canales juveniles para aumentar su conocimiento y uso
al objeto de evitar las barreras objetivas y subjetivas que pueden frenar su conocimiento y uso.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
9
Plana aurkezteko eta haren segimendua egiteko ikuspegi formaletik, Gazteria eta Kirol Zuzendaritzak Gobernu Kontseiluari helarazi zizkion, ondoren zehaztutako ordenan, honako espediente hauek:
2014: 2014/10/28: Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) onarpena. Dokumentu horrek esparru-
planaren esku-hartze lerroak eta irizpideak garatzen zituen, eta txosten honetan ebaluatuko dugu. 2014/12/02: Ekintza positiboko konpromisoak onartzea gazteriaren alorrean 2014ko ekitaldirako.
Dokumentu horretan, Eusko Jaurlaritzako sailek ekitaldian garatu beharreko ekintzen aurreikuspenajasotzen zen, baita esku-hartze bakoitzaren aurrekontua eta helburuak ere.
2015: 2015/04/14: Ekintza positiboko konpromisoak onartzea gazteriaren alorrean 2015eko ekitaldirako.
Dokumentu horretan, Eusko Jaurlaritzako sailek 2015ean garatu beharreko ekintzen aurreikuspenajasotzen zen, baita esku-hartze bakoitzaren aurrekontua eta helburuak ere.
2015/07/21: Eusko Jaurlaritzaren 2014ko ekitaldiko III. Gazte Planaren segimendu-txostena aurkeztu zen.Dokumentu horretan, Eusko Jaularitzak 2014rako programatutako gazteriaren alorreko ekintza positibokokonpromisoen urteko ebaluazioa jasotzen da, baita urte hartan bertan garatutako ekintzak ere, gazteriarenalorreko politika integrala eta transbertsala sustatzeko eta garatzeko xedez.
2016: 2016/05/31: 2016rako gazteriaren alorreko ekintza positiboko konpromisoen txostena onartzea, Eusko
Jaurlaritzaren III. Gazte Planarekin (2014-2016) loturik. Dokumentu horretan, Eusko Jaurlaritzako sailek2016ko ekitaldian garatu beharreko ekintzen aurreikuspena jasotzen da, baita esku-hartze bakoitzarenaurrekontua eta helburuak ere.
2016/06/07: Eusko Jaurlaritzaren 2015eko ekitaldiko III. Gazte Planaren segimendu-txostena aurkeztuzen. Dokumentu horretan, Eusko Jaurlaritzaren sailek programatutako gazteriaren alorreko ekintzapositiboko konpromisoen 2015eko ebaluazioa jasotzen da, baita gazteriaren alorreko politika integrala etatransbertsala sustatzeko eta garatzeko urte hartako ekintzak ere.
Aurreko segimendu-txostenak egiteko beharrezko informazioa jasotzeko eta bideratzeko jarraitutako prozesuaren ikuspegitik, aurreko planetarako ezarritako sistematika bera jarraitu da oraingoan ere. Hala, planeko jardueraren batean erantzukizunak dituzten Eusko Jaurlaritzaren zuzendaritza bakoitzak fitxa bat helarazi dio Gazteria eta Kiroletako Zuzendaritzari, egin dituzten ekintzen emaitzei buruzko informazioa urtero-urtero jakinarazita. Fitxa horiek guztiak datu-base batean erregistratu dituzte informazioa biltegiratzeko xedez, eta txosten hau prestatzeko baliatu dira ondoren.
Dokumentu honetan jasotako ebaluazioa Gazteria Zuzendaritzak eskatuta prestatu da, III. Gazte Planaren indarraldia amaitu ostean. Dokumentu hori osatzeko, III. Gazte Planaren (2014-2016) inpaktuaren ebaluazioa baliatu daiteke, Gazteriaren Arloko Euskal Estrategia 2020ko erdibideko ebaluazioari dagokiona.
Ebaluazioaren helburuak
Egindako analisiaren helburu orokorra III. Gazte Planak aurreikusitako urteko 200 ekintzak garatu ostean eskuratutako emaitzak balioestea da, planaren indarraldia amaitu ondoren; ebaluazio horretan, aurreikusitako helburuak egiaz lortu diren balioesteaz gain, helburu horiei zer-nolako erantzuna eman zaien ere aztertuko da.
Nolanahi ere den, nabarmendu behar da III. Gazte Planaren kasuan bezalaxe, ebaluazio hau Eusko Jaurlaritzari dagozkion jardueren ebaluazioa dela bakar-bakarrik, eta planean inplikatutako zuzendaritzek sustatu eta gidatutakoak direla.
Emaitzen ebaluazio hau egiteko garaian, honako helburu zehatz hauek jarraitu dira:
III. Gazte Planean jasotako ekintzen aplikaziotik deribatutako emaitzen berri izatea; emaitza horiek balioestea, irizpide jakin batzuen arabera;
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
10
definitutako ekintza multzoa markatutako helburuekin zenbateraino egokitu den zehaztea; planaren ekintzekin eurekin lotutako arazoak hautematea, baita datuak biltzeko prozesuarekin lotutakoak
ere; gomendioak ematea, etorkizuneko planetan aplikatu ahal izateko.
Erabilitako metodologia
Azterlan hau sortzeko, kanpoko ebaluazio-metodologia bat aplikatu da, ex post egina, batutzailea eta emaitzak kontuan hartzen dituena, aurreko planetan aplikatutako metodologiei jarraikiz. Honela definitzen da atributu horietako bakoitza:
kanpoko ebaluazioa, kanpoko teknikari-talde independente batek egina baita, planaren edukia gauzatzeko erakundeetatik edo agente arduradunetatik kanpo, alegia;
ex post ebaluazioa, planaren indarraldia amaitu ostean egina baita, atzerabegirako ebaluazio moduan; ebaluazio batutzailea, garatutako ekintzen emaitzak laburbiltzen eta bateratzen baititu, balioespen orokor
bat eskaintzeko xedearekin; emaitzen ebaluazioa, planetik eratorritako produktuen analisia baitu ardatz, baita haren ekintzen eraginak
ere.
Erabilitako metodologiak informazioaren analisia izan du oinarrian (datu kuantitatiboak eta informazio kualitatiboa), baita hainbat adierazle ere, honako informazio-iturri hauetatik eskuratuak:
Eusko Jaurlaritzaren Gazteriaren Zuzendaritzak elikatutako eta mantendutako datu-basea; Eusko Jaurlaritzako inplikatutako zuzendaritza bakoitzeko arduradun teknikoekin izandako elkarrizketak1,
egindako jardueren gainean zer balioespen orokor duten jakiteko, ekintzok garatzeko eta koordinatzeko baliatutako mekanismoen inguruan zer iritzi duten ezagutzeko eta etorkizuneko planei begira hobetu daitezkeen alderdiak identifikatzeko;
III. Gazte Planaren esparruan egindako dokumentu teknikoak, hala nola aurretik aipatu ditugunak (segimendu-txostenak), edota Gazteriaren Euskal Behatokiak prestatutako bestelako dokumentu analitikoagoak, Gazteaukera atarian argitaratuak;
EUSTATek edota Eusko Jaurlaritzaren bestelako behatokiren batek egindako datu estatistikoak eta analisiak, edota sailek eurek prestatutako txostenak.
Analisiari berari dagokionez, nahiz eta dagokion atalean luze-zabal jorratuko dugun, nabarmendu behar dugu Gazte-planak programatzeko eta ebaluatzeko eskuliburuko irizpideen arabera egin dela, eta eskura den informazioak horretarako aukera eman duen kasu guztietan aplikatu dela. Horrek zera esan nahi du, eskuliburuan modu teorikoan jasota dauden adierazleak ez direla beti zorrotz-zorrotz bete, nagusiki eskura dugun informazioak ez baitu horretarako aukerarik eman.
Hala, honako hauek izan dira arloetako bakoitzean ekintzak ebaluatzeko modu homogeneoan baliatutako balioespenen-irizpideak:
aurrekontu-exekuzioa, eskura diren bitartekoak baliatzeko bitarteko gisa; efikazia, aurreikusitako helburuen eta lortutako emaitzen arteko harreman gisa;
1 Ikus egindako elkarrizketei buruzko xehetasun gehiago, txosten honen II. eranskinean.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
11
estaldura, ekintza bakoitzaren onuradun potentzialen kolektibo globalarekin lotutako pertsona edo entitate onuradun errealen arteko proportzio gisa, edota xede-kolektiboarekin lotuta, ekintzak hala definituta baleude.
Txostenaren egitura
Azterlan honek lau kapitulu eta eranskinak ditu.
Lehendabiziko kapituluak planaren testuingurua eta aurrekariak jorratzen ditu eta, helburuak ez ezik, aplikatutako metodologia ere zehazten da.
Bigarren kapituluan lortutako emaitza nagusien ikuspegi orokorra garatzen da, eta haietatik ateratako ondorio nagusiak ere bai, ebaluazio orokorraren laburpen exekutibo modura.
Hirugarren kapituluan, arlo bakoitzerako garatutako analisia luze-zabal lantzen da, kapituluan bertan deskribatzen den azterketarako egitura homogeneo bat oinarri hartuta.
Laugarren eta azken kapituluan, egindako analisitik abiatuta identifikatutako gomendioak jasotzen dira. Dokumentuak, halaber, hainbat eranskin ere jasotzen ditu. Hala, I. eranskinak urtero-urtero garatutako
ekintza bakoitzari buruzko informazio garrantzitsuena biltzen du, guztietarako fitxa-formatu estandarizatua baliatuta. II. eranskinean, berriz, landa-lanaren (elkarrizketen) xehetasunak jaso dira; esan bezala, elkarrizketa horiek III. Gazte Planean ardura izan duten Jaurlaritzaren zuzendaritzekin egin dira.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
12
02 Emaitza nagusiak
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
13
2. Emaitza nagusiak
Ikuspuntu kuantitatibotik aztertuta, III. Gazte Planak 575 milioi euro inbertitu ditu indarrean egon den hiru urteetan. Horien baitan, Gazteria Zuzendaritzaren eta Jaurlaritzako beste zuzendaritza batzuen baliabideak sartzen dira, Eusko Jaurlaritzaren estrategiek eta jarduketek izaera integratzailea baitute arlo horretan. Bestalde, gazterian argi eta garbi ardaztutako gastuaren ehunekoari dagokionez, inbertitutako 575 milioi euroetatik, % 71koa da gastu hori; hau da, 411 milioi euro.
Garatu diren jardueren bolumenari dagokionez, 2014 eta 2016 artean, guztira, 686 ekintza abiarazi dira; hau da, urtean 200, batez beste, eta horietatik 430 jarduera (% 62) gazte-kolektibora bideratu dira argi eta garbi.
Ardatz estrategikoak
Plana osatzen duten ardatz estrategikoei dagokienez, horietako bakoitzera bideratu den aurrekontuaren eta jarduera kopuruaren banaketak oreka argia erakusten du. 1. ardatzak (emantzipazioa eta autonomia), 12 helburu estrategikorekin, aurrekontuaren % 51 jaso du, eta abiarazitako jardueren % 48 hartu ditu. Eta, bestalde, 2. ardatzak (bizi-kalitatea eta gizarte-kohesioa), 19 helburu estrategikorekin, aurrekontuaren % 49 jaso du eta jarduketen % 52 hartu ditu barnean.
Jarduteko arloak
Plana osatzen duten arloei dagokienez, honako hauek bereizi behar dira: alde batetik, hezkuntza, enplegu eta etxebizitzaren arloak (emantzipazioa eta autonomia ardatza osatzen dutenak) eta bestetik, osasuna, gizarte-ekintza, kultura, aisialdia, kontsumoa eta mugikortasun jasangarriaren arloak (2. ardatzaren barruan: bizi-kalitatea eta gizarte-kohesioa). Aurrekontuaren ikuspegitik, gizarte-ekintzaren eta hezkuntzaren arloek bideratu dute aurrekontu handiena gazteriarentzat, xede horretarako aurrekontuaren % 79 hartu baitute, eta III. Gazte Planean gauzatutako aurrekontu osoaren % 57.
Helburu estrategiko nagusiak
Eusko
III. erab
o
o
o
o
Ema
Euskondoespabaloizateden
o Jaurlaritzaren
Gazte Planeilitako aurre
o Gizarte-edauden g
o Hezkuntzbaita hezduten ek
o Enpleguaapustu eeuro).
o Azkenik,hobetzeketa lehen
aitzak eta
ko Jaurlaritzaoren, gazte-arruak. Hala razioa egiteeko (ez zegobestelako in
Jb
E
Eeee
Bgs
Gge
E
IdHg
III. Gazte Plana
ean gehien ekontuari dag
ekintzaren agazteen giza
zaren arloanzkuntza-sistkintzetan.
aren arloan,ekonomikoa)
etxebizitzarko asmoz, zntasun berez
a ondorio
aren III. Gaz-kolektiboare ere, aipatuko oinarritzaoelako emaitnformaziorik)
Jarraian, infbakoitzaren
ENPLEGUA
Enpleguarenenplegua soenplegurako enpresetan,
Bestalde, egazterengansustatzeko h
Gaur egungogazteen lanelkarrengana
ETXEBIZITZA
III. Gazte Pdituzten 1.1Hala ere, eugero eta altu
aren (2014-201
nabarmentzgokionez.
arloan, 247 arte-arreta h
n, gizarte- eman horien
, helburu ha) eta presta
ren arloan 1zailtasun ekozia eman za
oak
zte Planarenengan zer eu beharra daat, eta kasutzaren ingur).
formazio ho kasuan.
n arlotik, gazrtuz eta ma prestakuntzkolektibo ho
ta gazteena heltzea l
hainbat ekim
o egoeraren eratzea erra hurbiltzeko
A
Planari dago80 gaztek j
uskal gazteauagoak gazte
6) emaitzen eba
en diren he
milioi euro hobetzeko; h
eta genero-n erreproduk
auek nabarmkuntzaren e
9 milioi euroonomikoak aio alokairuar
emaitzen eeragin izan ago, funtseau batzuetan ruko informa
ori laburbild
zteen laneraantenduz, etza eta lanetorren lanerat
artean esortu dela, eenen bidez.
eraginpean razteko, lano eta ekintza
kionez, azpijaso dituztelk nahi bain
eek independ
aluazioa |
elburu estra
bideratu dihau da, plana
-desberdintakzioa murriz
mentzen direta lan-merk
o erabili diraageri direneri.
ebaluazioak h duen eta an, planarenez dela nah
azioa emate
uko da, III
atzea hobetzta horretaratik kanpoko tze-aukerak
spiritu ekinespiritu ekin
(zehaztasunean jarraitu
ailetza sustat
imarratzekola etxebizitzo sei urte gdizatzeko du
tegikoen iku
ra guztira, aren aurreko
asunen eragteko ere. Ha
ra: gazteen katuaren art
a gazteek etan. Horreta
helburu hau zeintzuk dir
n garapen-urhikoa informen duen adie
I. Gazte Pla
zeko helburuako, 15.300 praktikak, j areagotzeko
ntzailea susntzaile hori
n gehiagoraku behar datzeko.
a da urteanza hutsen ageroago emauten itxarope
uspegitik, ho
arrisku edo ontu osoaren
ina murrizteala, 124 mili
laneratzea tean lotura h
xebizitzak erako, etxebi
du: jakitea,ren oraindikrteetan jaso
mazio eduki erazlerik edo
ana osatzen
ura bideratu gazteri baijasotako preo.
statzeko, na hezkuntzar
ko, jo 2. kapa hezkuntza
n, batez beslokairua susantzipatzen ena zailtzen
orietako lau
gizarte-bazn % 43.
earen alde oi euro erab
hobetzea (6handiagoa lo
eskuratzeko izitzen eska
, planaren ink ere landuotako informbalorazio oso ebaluazior
n duten bed
zen baliabino gehiagorestakuntzare
abarmentzeren arloko
pitulura) onda-sistema et
ste, 35 urtestatzeko prodira, eta et
du.
u gailentzen
zterketa ego
egin da apbili dira xede
66 milioi euortzea (29 m
dituzten aukintza handit
ndarraldia am beharreko azioa hartu
soagoa egin ako beharre
deratzi arloe
deen gehienri eskaini zaekin lotura d
koa da 37lehen etape
dorioztatu deta lan-merk
e baino gutxogramen onutxebizitzen k
14
dira
oeran
ustu, e hori
uroko milioi
kerak tu da
maitu lan- dela ahal ezkoa
etako
ngoa, aizkie duten
7.000 etatik
enez, katua
xiago urak. kostu
Eusko
o Jaurlaritzaren
Ee
H
Hmgbio
Isej
O
Omhi2iip
Hin
G
GEbeh
Hgb
K
Kp
III. Gazte Plana
Etxebizitzareeusteko beha
HEZKUNTZA
Hezkuntzaremurriztearengoi-mailako bereziak dirakasleentzaonuraduni (ir
III. Gazte Psisteman gizeuskara hezasotzea eta
OSASUNA
Osasunaren murrizteko ahonako hauenfekzioak et29.500 ikaskaslerengankasle baino prebenitzeko
Horiek horreldoa lantzenneurriak sust
GIZARTE-EK
Gizarte-ekintErrenta emabenetako poegin da bikhazten ari di
Hala, ondoriogazteei arretberdintasuna
KONTSUMOA
Kontsumoareprestakuntza
aren (2014-201
en arloan proarra nabarm
n arlotik, etn eta prebentitulua dutetuzten 10.ako prestakrakasleak, ik
lanaren ebazarte-desberzkuntza-arloa teknologiari
arloan, horrapustua egiek bereiz daita planifikatlerengana h
na, adingabe gehiagoreno garatu eta
ela, komenign jarraitzea, tatzea.
KINTZA
tzaren arlokten dela. Zebrezia- eta otean gertara erantzunk
oztatu da mta emateko a lortzeko, la
A
en arloan, a-jarduera e
6) emaitzen eba
oposatutako mentzen da.
ta aurrekontnitzearen alden 1.254 ga199 ikaslekuntza-progkasleak eta i
luaziotik aterdintasunek an zein aisi eta ikerketa
retarako aurn da, gazteitezke: alkohtu gabeko hheltzea lortueen artean agana, sexu- banatu dire
garritzat jo eta gazteen
ko lanari daentzu horretbazterketa-e
a daitezkeenkidetasuna e
mantendu etaprogramak, anaren nahiz
Kontsumobegin ditu, et
aluazioa |
gomendioen
tuari dagokiodeko apustuazteri eta d
e salbuetsi ramak emaikastetxeak t
eratako gom dituzten eialdian sustari lotutako
rrekontuareneei eragiten holaren, tabhaurdunaldiau da tabakialkoholaren -transmisiozn giden bita
da bizitza n bizitza afe
agokionez, tan, 2016anegoeran. Ben indarkeriaeta berdintas
a indartu eg eta aurrera z familiaren
bide – Konta satisfazio
n artean, biz
onez, hezkua egin da. Hdoktoretza d dira uniban zaizkie,tarteko).
mendioetan hraginak mutatzea, baliobokazioak b
n % 68rekin dieten espakoaren etak; eta jarduismoaren prkontsumoa ko infekzioartez.
osasuntsuraektibo eta e
bereziki nab, laguntza hstalde, gene
a moten larsunezko ban
in behar dire egin behar esparruan.
ntsumoko Eo-maila hand
zitoki-eredu
ntza-sistemaHala, III. Gaduten 215 gbertsitateko kulturarte
honako hauerriztera bide
oen inguruabultzatzea.
n, osasunari arru guztiet drogen konuera fisikoarrebentziorakmurrizteko p
ak eta planif
ako ohiturakmozionalare
barmena dahori jasotzenero-berdintasrritasunaren naketa, oso m
ela baztertuadela emakum
Euskal Instdia lortu dut
berriak gara
an gizarte-dazte Planeangazteri lagu
prezio puekotasunari
ek sartzen eratutako en etengabe
lotutako artan. Jokabidntsumoa; sexren sustapeko programeprogramen fikatu gabek
k eta jokabien testuingu
a Diru-sarren duten gaztsunari dago inguruko kmotel bada e
ak izateko ame eta gizo
titutuak haite (10 punt
atzeko ahale
desberdintasn, unibertsitandu zaie, bublikoetatik
buruz, 10
dira: hezkunekimenei euko prestaku
rrisku-jokabide horien arxu-transmisina. Horretaren bidez; 3bidez; eta 7ko haurduna
deak sustatruan lan eg
erak Bermatteen % 2 zekionez, areakontzientzia,ere.
arriskuan dan gazteen ar
nbat tailer tutik 8,3). H
15
eginei
unak ateko behar
eta 0.181
ntza-stea, untza
ideak rtean iozko rako, 3.780 7.000 aldiak
tzeko iteko
tzeko goen
agotu , eta
uden rteko
eta Haien
Eusko
o Jaurlaritzaren
bj
Bes
K
Ojeeeg
Eie
M
Mddj
Eo
A
AEbo
Mae
III. Gazte Plana
bidez, gazteasangarrian
Beharrezkotzeta gazteensustatzea.
KULTURA
Okupazio naarduketa-ereman zaizkieekintzak egeskuragarritagarapenean
Etorkizunari zan ditzateneuskararen b
MUGIKORTA
Mugikortasundu, Moveuskda, batez basangarrirak
Etorkizunari osasungarria
AISIA
Aisialdiaren Eskolarteko bitartez. Besosatu da.
Modu horretartean kirol-eskaintza za
aren (2014-201
en artean k.
zat jotzen dn arteko ko
gusia zein dremu nagusiela, haurren in ditzaten.asuna eta parte har de
begira, hainn, eta kulturbultzadari.
SUN JASANG
n jasangarrikadi atariarebeste lau lko bitartekoe
begira, gazta azpimarrat
arloak 8.70Kirol Jokoa
stalde, aisial
an, III. Gazjarduera susbaldu behar
6) emaitzen eba
kontsumo jas
a hezkuntzaontzientzia
den, irakurtzen artean, n eta gazteen. Era bereakontsumoa
ezaten.
nbat gomendraren sorkun
GARRIA
iaren arloakn bitartez. Hagun bidaiaen, garraio p
teen artean zeko eta ind
0 ikasle baiak antolatuzldirako auke
te Planaren statu behar da, euskara
aluazioa |
sangarria su
a-programa sozialaren
zeko ohituranabarmentzen artean irakan, teknolo sustatzeko
dio egiten dntza, ekoizpe
k mugikortasHartara, 6.80a bakoitzekpublikoaren
garraiobide dartzeko auk
ino gehiagoz eta Unibeera tradizion
emaitzen e da, eta gazaren erabiler
ustatu da, %
horiek kontgarapenean
k behera egekoa da udakurketa eta lgia digitala
o eta gazte
ira gazteek ena eta kont
sun alternat00 bidaia pako. Hala, beta biziklete
jasangarrienkera izango d
mugiarazi ertsitateko Kala teknolog
baluaziotik azteentzako jarari arreta be
% 55,8k soili
sumo arrazin ardaztutak
iten du; horalerriei 150 iburutegi puk hedatzek
eek, eskola-
kultura eskutsumoa sust
iboko moduartekatu diraeste faktor
en eguneroko
n erabilera sda.
ditu, gazteeKirol Jokoakgia berriekin
ateratako goardueren, zeerezia jarrita
ik kontsumi
onalaren arko politikak
ri dela eta, kdiru-laguntz
ublikoen erako lan egin-esparrutik,
uratzeko autatzeko, arre
u berriak bua 2014 eta 2re batzuen o erabilera ig
sustatuz gero
en artean kk antolatzekn lotutako ja
omendioen aerbitzuen etaa.
tzen baitu m
loan mantenk eta jardu
kulturaren aza baino gehbilera sustat da, kultur kultur edu
kera handiaeta berezia j
ltzatzen lag2016 artean;
artean, gago da.
o, jarduera f
irola sustatzko lankidetzarduera berr
arabera, gaza ekipamend
16
modu
ntzea uerak
rloko hiago tzeko raren ukien
goak jarriz
undu ; hau arraio
fisiko
zeko, zaren riekin
zteen duen
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
17
03III. Gazte Planaren emaitzenbalioespena
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
18
3. III. Gazte Planaren emaitzen balioespena
Kapitulu honetan egindako analisiaren helburu orokorra III. Gazte Planak aurreikusitako urteko 220 ekintzak garatu ostean eskuratutako emaitzak balioestea da; ebaluazio horretan, aurreikusitako helburuak egiaz lortu diren ebaluatzeaz gain, helburu horiei zer-nolako erantzuna eman zaien ere balioetsiko da.
Planaren bederatzi arloetarako modu homogeneoan egingo da balioespena. Hain zuzen ere, honako egitura hau baliatuko dugu.
Adierazleen aukeraketa-laburpena. Arlo bakoitzaren ebaluazioaren hasieran, honako adierazle hauek aurkeztuko dira, modu bizkorrean tipifikatzeko edo ezaugarritzeko haietako bakoitzean bildutako jardueren multzoa:
Guztira egikaritutako gastuaren banaketa, gazteen kolektibora zehazki egikaritutako ekintzetanizandako gastua adierazita.
Ekintzen banaketa, gazteen kolektibora izandako orientazioaren arabera. Plana oro har gazteenkolektibora bideratuta dago; hori hala izanagatik ere, hainbat ekimen detektatu ditugu, gazteen babespeanbilduta eta 30 urtez azpiko gazteei bereziki bideratuta ez zeudenak (planaren estandarra, Euskadikogazteriaren arloko estrategia markoaren arabera). Hori dela eta, analisi horietatik erator litezkeen emaitzaketa ondorioak ez itxuragabetzeko, ekimenak katalogatu dira kolektibo horrekiko duten orientazioarenarabera. Arlo bakoitzak izandako banaketa adierazle honetan dago bilduta.
Ekintzen banaketa, lortutako garapen-mailaren arabera. Planaren ekintzen aurrerapen-mailarenikuspegia lortzeko, guztiak garapen-maila handiagoaren edo txikiagoaren arabera katalogatu dira (ekintzabakoitzerako egoera posibleak honela tipifikatu dira: amaituta, abian, ezeztatuta edota atzeratuta).
Ekintzen antolaketa, barne-kolaborazioaren eta -koordinazioaren mailaren arabera(transbertsalitatea). Ekintza bakoitza garatzeko beharrezkoa izan den kolaborazio- eta koordinazio-mailaikusgarri egiteko xedearekin, ekintzak sailkatzeko zera hartu da kontuan, zer-nolako transbertsalitate-maila izan duten Eusko Jaurlaritzaren mendeko beste sail, arlo edo sozietate publiko batzuekin. Kasuhorretan, tipifikazioak hiru maila izango ditu: handia, ertaina, apala.
Ekintzen banaketa, kanpoko eragileekin izandako lankidetza-mailaren arabera. Ekintza jakinbatzuk betetzeko bezalaxe, baliteke ezinbestekoa izatea Eusko Jaurlaritzaren beste alor batzuekinlankidetzan edo koordinatuta jardun behar izana; baliteke, halaber, kanpoko hirugarrenek ere nahitaezparte hartu beharra, ekintzak mamitu ahal izateko. Tipifikazioa aurreko kasuan bezalakoxea izango da:handia, ertaina eta apala.
Ekintzen deskribapen orokorra. Ondoren, planeko ekintzen deskribapen xehatua egingo dugu, ez zehaztasunari dagokionez, baizik eta ondoren zehaztutako elementu hauei dagokienez.
Etxebizitzaren alorreko jarduna gazteekin loturik: III. Gazte Planean jasotako ikuspegia. Arlokoekintzen testuingurua gazteen kolektiboarekin lotuta, filosofia orokorra, testuinguruaren adierazleak etaplanaren indarraldian izandako gertakari esanguratsuenei erreferentziak, hala dagokionean, identifikatuta.
Planean jasotako arlo, erronka, ardatz, helburu eta lerro bakoitzari aplikagarri zaion esparruestrategikoa. Ebaluatu beharreko jarduerak biltzen dituen egitura estrategikoaren laburpena.
Aurrekontu-ikuspegi orokorra. Ekintzekin lotutako magnitude ekonomiko nagusien laburpena (delaaurrekontuetan jasotakoak, dela egiaz gauzatuak).
Ikuspegi hirukoitzaren inguruan xehatutako karakterizazioa. Ekintzen analisia gazteei bideratutaegotearen ikuspegitik, transbertsalitate-maila handiagoa edo txikiagoa ote duten eta kanpo-eragileekinzer-nola kolaboratzen duten; guztia ere arlo bakoitzean balioetsitako ekintzak egokiro ezaugarritzeko.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
19
Emaitzak helburu estrategikoen arabera ebaluatzea. Atal horretan zehar, arlo bakoitzeko helburuak bete ote diren balioesteko analisi xehatua egingo da; hala, egiaztatu ahal izango da helburu horiek lortu ote diren garatutako ekintzen bitartez. Hori dela medio, zehaztutako helburu bakoitzerako analisia egingo da, ikuspegi hirukoitz bat kontuan izanda.
Aurrekontu-dedikazioaren balioespena. Plangintzarekin loturik, baliatutako bitarteko ekonomikoenerabilerari buruzko analisi xehatua egingo da; hartara, desbideratzeak identifikatuko ditugu eta, halabadagokio, desbideratze horien arrazoiak zehaztuko.
Estalduraren balioespena. Eskura daukagun informazioaren arabera, ekintzen onurak jaso dituztenkolektiboak aztertuko dira, eta kolektibo orokor potentzialki onuradunarekin testuinguruan ipiniko dira.Informazioa tankera kualitatiboko beste datu batzuekin osatuko da, guztia ere onuradunaren profilaren etaharen ezaugarrien erradiografia hobea eskuratzen laguntzeko.
Efikaziaren balioespena. Hasiera batean ezarritako helburuen norainokoa balioestea da, baita lortutakoemaitzak ere.
Hurrengo orrietan zehar, deskribatutako egituraren arabera, Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planak (2014-2016) lortutako emaitzen balioespenaren analisia egingo da, haren egiturak biltzen dituen bederatzi arloetako bakoitzean: hezkuntza, enplegua, etxebizitza, osasuna, gizarte-ekintza, kultura, aisia, kontsumoa eta mugikortasun jasangarria.
Hala ere, nabarmendu beharra dago, funtsean, planaren garapen-urteetan jasotako informazioa hartu dela balorazioa egiteko oinarritzat, eta kasu batzuetan ez dela nahikoa informazio eduki balorazio osoagoa egin ahal izateko (ez zegoelako emaitzaren inguruko informazioa ematen duen adierazlerik edo ebaluaziorako beharrezkoa den bestelako informaziorik). Nolanahi ere den, atalean adieraziko da aldian-aldian zer analisi-bloketarako gertatzen den egoera hori.
Hala ere, analisia ahal izan den kasu guztietan osatu da bigarren mailako iturrietatik jasotako informazioarekin (bestelako planak, estatistikak edota txostenak), eskuarki, Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planean (2014-2016) bildutako ekintzaren bat betetzeko inplikatutako sailetatik jasoak.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
20
1. ARDATZA EMANTZIPAZIOA ETA AUTONOMIA
1. arloa. Hezkuntza2. arloa. Enplegua3. arloa. Etxebizitza
Eusko
1. a
Ekin
Hezk
Hezkgazteskujo begara
AzkeGazt
Alor gaztmailaBatagaztsozio
Hez
o Jaurlaritzaren
arloa. Hez
ntzen desk
kuntzaren al
kuntza-politieen bizitza-
uratutako emehar dueneapen pertson
en urteetan teen Euskal
• Bmunduahezkuntz
EAEko gda emak
Hala, 2024 urte helburua
Eskola-ueskuratuPortzent
Emakumbadiegu;mailako
honetako eeen hezkunta hobetzekosunak ezarrengan duteoekonomikoa
kuntzaren a
III. Gazte Plana
zkuntza
kribapen o
orreko jardu
kek toki gaibilbidea eta
maitza akadean. Beste hnala osatzeko
gazteek euBehatokiak e
Bost gaztetan sartzeko,zaren aldeanazteen esko
kumeek esk014ko datuak
bitarteko ga. uzte goiztiaru duten 18 aje hori jaits
meen eta gizo; hala, ikusi ikasketen ka
goeraren detzaren auzia o lan orokoritako helbun eragina ma.
lorreko mar
aren (2014-201
orokorra
una gazteeki
arrantzitsua a -proiektuaemikoak aldehorrenbeste o behar ditug
uskal hezkuemandako in
atik batek p, nahiz etn. olatze-tasak olatze-tasa k hartzen baazteen ehun
rraren indize eta 24 urtsi egin da 20onen arteko ko dugu lanasuan, berri
eskribapen la jorratzen harra dela naruak lortutamurrizteko e
ko estrategi
6) emaitzen eba
n loturik: III
dute gazte- osatzen duerdi erabakig gertatzen dgun ezagutz
ntza-sistemanformazioare
entsatzen da gazteon
ez du aldakehandiagoa daditugu, derrnekoa % 85
ea –hau date bitarteko006tik, ordua alde orokorbide-ikasketz, emakume
abur honen asteko lanarbarmenduko. Horrez gaere jarduten
koa: planean
aluazioa |
I. Gazte Plan
-politiketan;uten alderdi garriak dira,da, baldin etza, trebetasu
ari buruz den arabera,
u lanbide-heherenek a
eta esangurdutela adin grigorrezko b
5,9 da; hala
a, ikasketako gazteen ean % 12 bairra bereziki eten kasuan been alde.
ostean, Eusri ekiteko. Hao genuke, ein, eta aurr
n da, hala n
n jasotako e
nean jasotak
izan ere, esangurats inolako ezbta hezkuntz
un eta jarrer
aukaten ikuhonako pert
eziketak preaukeratzen
atsurik izan guztietan. bigarren hezka, lortu du
k utzi eta oehunekoa, etzen. esanguratsubalantzak gi
sko Jaurlaritzartara, lan-e
eskola-uztearekoari gehitnola genero
erronkak, ard
ko ikuspegia
inolako zalauetan. Harta
bairik gabe, ari erreparaa gisa.
uspegia hobetzepzio haue
estakuntza eduten lanb
urteen joan
kuntzaren onEuskadik Eu
oinarrizko bdota amaitu
a da ikasketzonezkoen a
zak hainbat esparru oinaren tasa mututa, hainbaoa, bizilekua
datzak eta le
antzarik gabara, egindakpertsona ba
atzen badiog
etu egin daek jasotzen d
egokia eskaibide-heziket
narekin, eta
ndokoa amauropar Batas
bigarren hezu ez duten
ta-mailei erraldera jotze
beharrizan rrizkoetako urriztuta etat hezkuntza
aren lurralde
erroak
be eragiten ko ikasketaktek lan-mun
gu nortasuna
a oro har; dira.
ntzen duelaa unibertsi
nabarmentz
aitu duten 20sunak ezarr
zkuntza bakena– % 7,5
reparatzen bn duela, eta
identifikatu bat trebakuna, hala, Eur
a-aldagaik euea edota eg
21
dute k eta ndura a eta
hala,
lan-tate-
zekoa
0 eta ritako
karrik 5 da.
baldin a goi-
ditu, ntza-ropar uskal goera
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
22
1. ardatzaren barruan –Emantzipazioa eta autonomia–, III. Gazte Planak honako bost erronka hauek biltzen ditu hezkuntzaren alorreko enuntziatu estrategikoan.
Asetzea gizarte-desberdintasunen ondorioz suertatutako beharrak. Behar horien artean izango dira, era berean, ikasgelatan lehen baino ikasle atzerritar gehiago egotearen ondorioz sortutakoak.
Balio-hezkuntza hobetzea, hezkuntzaren eremu arautuan zein ez-arautuan, arreta berezia ipinita emakumeen eta gizonen arteko berdintasunean, emakumeak ez diskriminatzean eta tankerako balioetan.
Gaitasun instrumentaletan, prozedurazko gaitasunetan, trebetasunetan eta jarreretan eragina duten hezkuntza-eragileen lana koordinatzea, eskola barrukoena nahiz kanpokoena.
Gazteen hizkuntza-gaitasuna hobetzea, bai EAEko bi hizkuntza ofizialetan, bai gutxienez atzerriko hizkuntza batean.
Gazteen hizkuntza-gaitasuna hobetzeko eta ikasketak handitzeko asmoz, haien mugikortasuna sustatzea.
Erronka estrategiko horietatik abiatuta, Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planak guztira 6 helburu estrategiko, 24 esku-hartze lerro eta 77 ekintza prestatu ditu, euskal gazteek hezkuntzaren alorrean dituzten premiei erantzuna eskaintzeko xedearekin.
Ondoren, hezkuntzaren alorrerako marko estrategikoa jasoko dugu.
1. ARDATZA.‐ EMANTZIPAZIOA ETA AUTONOMIA
1. arloa.‐ Hezkuntza
1.1.‐ Gizartearen eta generoaren alorreko berdintasunik ezaren eragina eta erreprodukzioa murriztea hezkuntza‐sisteman.
1.1.1.‐ Erraztasunak ematea ikasketetan sartzeko, mantentzeko eta horiek amaitzeko, batez ere, derrigorrezko eskolaldiaren ondorengo ikasketetan, diru‐laguntzen eta lanarekin bateragarriak diren ikasketa‐planen bidez.
1.1.2.‐ Ikasleen aniztasuna kontuan hartzea, eta erantzuna ematea haien jatorria, kultura edo izan ditzaketen desgaitasunak direla‐eta izan ditzaketen behar desberdinei.
1.1.5.‐ Genero‐estereotipoei aurka egitea.
1.1.7.‐ Ikastetxeak emigrazioaren errealitatera egokitzea, zentro horiei baliabide egokiak emanda. 1.2.‐ Balioetan oinarritutako hezkuntza hobetzea hezkuntza formalaren eta ez‐formalaren eremuetan.
1.2.1.‐ Eskolako eta eskolatik kanpoko jarduera guztietan balioetan oinarritutako hezkuntza sustatzea, eta jarraibideak ezartzea ikastetxearen urteko planean hezkuntza mota hori sartzeko.
1.2.3.‐ Belaunaldi arteko esperientzia‐trukea ahalbidetzeko jarduerak edo programak sustatzea. 1.3.‐ Gizarte eta hezkuntzako eragile guztiak hezkuntza‐politika bateratuan txerta daitezela sustatzea.
1.3.1.‐ Ikasleek ikastetxeetan parte hartzea sustatuko duten estrategiak garatzea. 1.3.2.‐ Ikastetxeek udalarekin eta gizarte‐eragileekin lankidetza‐hitzarmenak egin ditzaten bultzatzea, elkarrekin
jarduerak egin ahal izateko, eta denen intereseko guneak erabili ahal izateko. 1.3.3.‐ Kontuan hartzea eragileon erantzunkidetasuna, familiak eragile aktibo gisa duen eginkizuna sustatzea, eta
sendotzea eta aintzat hartzea sare sozialen eta hezkuntza‐elkarteen gaitasun estrategikoa eta koordinazioa eta sareko lana.
1.3.5.‐ Ikastetxearen curriculum‐proiektuan hurbileko errealitatea nahiz Europako ingurune soziokulturalaren errealitatea sartu ahal izatea sustatzea eta erraztea.
1.3.6.‐ Ikasleei komunikatzeko gaitasunak (linguistikoak, teknologikoak eta harremanenak) garatzen lagunduko dieten programak areagotzea, ingurunearekin harreman hobea izan dezaten. 1.4.‐ Gazteen hizkuntza‐gaitasuna hobetzea, bai EAEko bi hizkuntza ofizialetan bai gutxienez atzerriko hizkuntza
batean.
1.4.1.‐ Diru‐laguntzak antolatzea gazteek atzerrian hizkuntza‐ikastaroak egiteko.
Eusko
bere1.
gazte
1.
Honahoriehelbmurrhelbhobe(giza
Aurr
2014lotu
o Jaurlaritzaren
1.4.2.‐ Gazt1.4.3.‐ Eusk
eziki, proport5.‐ Gazteen eak prest eg
1.5.1.‐ Gazt6.‐ Ikerkuntz
1.6.1‐ Berta
1.6.2.‐ Ikerk
ako grafiko hen barruko eurua topaturiztea hezkuurua nabarmetzea hezkunarte eta hezk
ekontu-ikus
4 eta 2016rik; hau da
III. Gazte Plana
eek EBko heararen ikasktzioan euskamugikortasugon daitezen
eek Europakza eta espez
an nahiz atze
kuntza sustat
honetan ikusekintza gehieko genuke (ntza-sistem
menduko genntza formalakuntzako era
pegi orokorr
6 artean, 1a, Eusko Jau
aren (2014-201
rrialdeekin tuntza eta erraren presenuna handitzen gaur egung
ko mugikortazializazioko i
rrian espezia
tzeko progra
s dezakegunenek hiru he(gizartearen an). Arloko nuke, arloanaren eta ez-agile guztiak
ra
153 milioi urlaritzaren
6) emaitzen eba
trukea izateaabilera sustantzia eta ezagea, esperieno gizarte glo
asun‐baliabidkasketak sus
alizazioko ika
amak bultzat
n moduan, helbururi eran eta generoekintzen %
n egindako e-formalaren k hezkuntza-
euro bainon III. Gazte
aluazioa |
a sustatzea.atzea hezkungutza txikiagtzien trukeaobal eta elka
deak gehiagostatzea.
asketak egite
zea.
hezkuntzarenntzuten diete
oaren alorrek 36 helburu ekintzen % 2 eremuetan)-politika bate
o gehiago e Planean e
ntza formalagoa den lurraa, eleaniztasuarlotuan mol
o erabil ditza
eko diru‐lagu
n arloa guztie. Alde bateko berdintashorrekin lot
21 biltzen dit). Azkenik, 1eratuan txer
bideratu degikaritutak
ren eta ez‐foaldeetan. una eta kultudatzeko.
tela sustatze
untzen zuzkid
ira 6 helburuetik, eta modsunik ezarenuta daude. Htuena (balioe1.3 helburuata daitezela
ira hezkunko aurrekon
ormalaren er
urartekotasu
ea.
dura sustatze
u estrategikodurik esangun eragina etaHelburu horretan oinarritak ekintzen sustatzea).
ntzaren arlontu osoare
remuetan;
una laguntze
ea.
ok osatzen duratsueneana erreprodukren ondorentutako hezku% 17 biltze
oan planarn % 26,7.
23
eko,
dute; , 1.1 kzioa , 1.2
untza en du
rekin
Eusko
III. aurrehezkprog
Oro izan Plane
Azkeestraaurrezeuk
Ekint
Gazt
o Jaurlaritzaren
Gazte Planekontuaren kuntzaren arramatutakoa
har, hezkun ere, prograerako guztir
enik, programategiko bakoekontua; bekaten aurrek
tzen karakte
teak helburu
III. Gazte Plana
naren hiru arteko alde
rloak 52 milia baino % 1
ntzaren arloaamatutako ara 153.308.5
matutako etoitzerako ikeste hiru hekontua.
erizazioa: iku
u
aren (2014-201
urteko indak ez direlaoi euro ingu5 gehiago.
ak izan du aaurrekontuar517 euroko a
a egikaritutakusi da haieelburuek, be
uspegi hiruk
6) emaitzen eba
arraldian, ia oso esanguuruko aurrek
aldakuntza txren % 100 eaurrekontua
ako aurrekoetako hiru herriz, % 70
oitza
aluazioa |
ikusi dugu uratsuak iza
kontua prest
xikiena progexekutatu d prestatu zen
ntuak alderahelburuk %
eta % 99 a
programatuan, 2016ko atu zuen, et
gramatutakoa. Xehetasun, eta 153.9
atuta, hezku1 eta % 20artean egika
utako aurrekasuan izanta azkenean
eta egikaritun-maila han06.035 euro
untzaren arlo0 artean gaaritu dute a
ekontuen etn ezik. Azke 60,5 gastat
tutako aurrendiagoan sao gastatu zir
oa osatzen dinditu dutelaldez aurret
ta egikarituen urte horretu ziren; hau
ekontuen artrtuta, III. Gen.
duten sei hela aurreikus
tik programa
24
utako etan, u da,
tean; Gazte
lburu itako atuta
Eusko
Gaztarloaegikaizate Hezketa e(% 6
Tran GaztanalBerrPolitere, ekint AurrkopuGaraaurreZuzedu ia
o Jaurlaritzaren
teen kolektiba nabarmenaritutako auea esku artea
kuntzaren arespezializazi61).
nsbertsalitate
teen kolektiisiak maila itzeko Zuzeikarako eta zuzendaritztzak.
ekontuari duruaren eta apeneko Zuekontuaren endaritza daa.
III. Gazte Plana
boari begira du behar du
urrekontuarean, ikasle ge
rloa osatzen ioko ikasket
ea hezkuntza
borako hezknabarmen
endaritzan, Komunitateza ugarik ga
agokionez, egikaritutak
uzendaritzare% 0,3 bain
ukagu: hezk
aren (2014-201
antolatutakugu; izan e
en % 93–. Aehienak gazt
duten helbuak sustatzea
aren esparru
kuntzaren aapala agerEmakunde
e Garapeneraratzen ditu
zuzendaritzako aurrekonten kasua; no ez da bkuntzaren ar
6) emaitzen eba
ko ekintzen pre, ekintzen
Arlo horren izteen adin-tar
uru estratega) izan duel
uan.
arloko ekintzri du, eta – Emakumrako Zuzendzte, modu i
a batzuen ktuaren artea
hezkuntzarbideratu zurloko ekintze
aluazioa |
portzentaje n % 81 gaztzaera intrintrtean biltzen
ikoen arteanla gazteei es
zak gauzatzkontzentrazmearen Eudaritzan pilaindibidualiza
kasuan konpan. Hori da,ren arloko zendaritza en % 5 bildu
handiena biteak esklusitsekoa aintzn baitira.
n, zera nabasklusiboki zu
zeko transbeio esanguraskal Institu
atzen da. Hoatuan, hezku
pentsazio-fa esate bate
ekintzen horretara. u ditu, eta g
ltzen duen aboki ardatz at hartuta, l
rmentzen dauzendutako
ertsalitate-matsuena Hezutuan eta ori hala izauntzarekin lo
lta handia arako, Famili% 16 biltzeBeste mutugauzatutako
arloen artea hartuta egilogikoa da z
a, 6.1 helbuekintza-por
mailaren zkuntza Familia nagatik otutako
ageri da eslia Politikakoen ditu, eurrean, Polit aurrekontu
an, hezkuntzin dira –hauzenbateko h
ruak (ikerkutzentaje apa
leitutako eko eta Komuneta gauzatutika Zientifiaren % 23 h
25
zaren u da, oriek
untza alena
kintza nitate utako koko hartu
Eusko
Kanp
Hezklankihezkkoorarteazent
Ema
1.1. mur
Ildo
1ikaske
1izan d
1
1
Aurr
Hezkezarguzt(erraeskoere,
Ildo agerdesg
o Jaurlaritzaren
poko eragilee
kuntzaren aidetzan izakuntzaren ardinazio-mailan, nabarmroak.
aitzen eba
helburua. rriztea hezk
estrategikoe
1.1.1. ‐ Erraztasetetan, diru‐lag
1.1.2. ‐ Ikasleenditzaketen beha
1.1.5. ‐ Genero‐
1.1.7. ‐ Ikastetx
ekontu-dedi
kuntzaren aen eragina ira. Lerro aztasunak eolaldiaren on lerro horreta
horren ondori zaigu (ikasgaitasunak d
III. Gazte Plana
ekin izandak
arloko lankidn baitira j
arloan aurkla handia ag
mentzekoak
aluazioa, h
- Gizartearkuntza-siste
en xehetasu
sunak ematea iguntzen eta lana
n aniztasuna koar desberdinei.
‐estereotipoei a
xeak emigrazioa
kazioaren ba
lorreko leheeta errepro
horien barrematea ikasdorengo ikaara bideratu
oren, eta hesleen aniztasirela-eta iza
aren (2014-201
ko lankidetza
detzak hainjarduera hoeztutako e
geri dute arlodira udalak
helburu es
ren eta geneman.
na.
kasketetan sartarekin bateraga
ontuan hartzea,
aurka egitea.
aren errealitate
alioespena
endabiziko hodukzioa mruan, gauzasketetan sasketetan, di
u da helburu
elburu hori msuna kontuan ditzaketen
6) emaitzen eba
a.
nbat ekintzaoriek mamitkintzen % oa osatzen dk, toki-eraku
strategikoa
neroaren a
tzeko, mantentarriak diren ikas
eta erantzuna
era egokitzea, ze
helburu estrurriztea hez
atutako aurartzeko, maru-laguntzen estrategiko
mamitzeko en hartzea, e
n behar desb
aluazioa |
a planteatu tzeko garai28k egikar
duten ekintzeundeak, GK
aren arabe
lorreko ber
tzeko eta horieksketa‐planen b
ematea haien j
entro horiei ba
rategikoa (gzkuntza-sistrrekontuari antentzeko n eta lanare horri dagok
gikaritutakoeta erantzunberdinei).
ditu, zeineian. Honakritutako auretan. Lankid
KEak, unibe
era
rdintasunik
k amaitzeko, baidez.
jatorria, kultura
liabide egokiak
gizartearen eman) lau dagokionez,eta horiek
ekin bateragakion aurrekon
o aurrekontua ematea ha
etan ardurao grafiko rrekontuarendetzan jardunrtsitateak e
k ezaren er
atez ere, derrigo
a edo izan ditza
k emanda
eta generoaesku-hartze
, 1.1.1 lerr amaitzeko,arriak diren ntuaren % 8
aren % 8rekaien jatorria,
dunak kanphonetan ikn % 77 bin duten hirueta bestelak
ragina eta e
orrezko eskola
aketen desgaita
aren alorreke lerrok konroa nabarm, batez ereikasketa-pla
89.
kin, 1.1.2 es, kultura edo
poko eragileus daitekeeltzen dute,
ugarren eragko irakaskun
erreproduk
ldiaren ondore
asunak direla‐et
ko berdintasnfiguratzen
menduko gee, derrigorranen bidez);
sku-hartze leo izan ditzak
26
eekin enez, eta
gileen ntza-
kzioa
ngo
ta
sunik dute nuke rezko izan
erroa keten
Eusko
Ondohartz
Esta
Aurreta eoina100.herri
o Jaurlaritzaren
oren, prograze lerroen ar
lduraren bal
etik aipatu erreprodukzrri hartuta, 000 onuraditarrak ere, o
Bestaldedoktoregmailako 1.1.1 esmugikortdute.
1.1.2 esjatorria, kulturartgaratu dBestetik,geratu d
1.1.5 esbakarrik kopuruaBerdinguberdintaHaren bziren ber
Azkenik,baliabideikasle etonuradu
III. Gazte Plana
amatutako arabera bana
ioespena
dugun moduioa murrizte guztira 111un inguru ioro har.
e, 1.1.1 eskgo aurrekoa 1.254 unibeku-hartze letasun-zailtas
sku-hartze le kultura edtekotasunariira, eta lehe, ikasleen bira salbuets
sku-hartze le daukagu; rekin lotutaune ataria sun-auzietanidez, eskurardintasunare
, 1.1.7 esku-e egokiak etorkinei biden erregistrat
aren (2014-201
aurrekontuakatuta.
uan, 1.1 heea bilatzen d1.070 lagunkasleak, ira
ku-hartze le eta bestea
ertsitate-ikaserroan bildutsun bereziak
erroari dagodo izan diti, sexu-anizten eta bigarrbeharrizan bita unibertsit
erroari dagoorotara 13
a, Berdinguerreferentzi
n, eta gai ha diren datuen alde.
-hartze lerroemanda), 20eratuta, baittu dira iraka
6) emaitzen eba
ren eta egi
lburuak gizadu hezkuntz
nek jaso ditkasleak eta
erroan bildua, berriz, ossle titulaturi tako beste ek dituzten ik
kionez (ikastzaketen detasunari etaren hezkuntzbereziei erantate-prezio p
okionez (gen ekintza egne webgunia da Euskhorrekin lotuen arabera,
oan bilduta (014 eta 201ta gai horrensleen, ikasle
aluazioa |
az gauzatut
artearen etaza-sisteman,uzte ekintza bestelako p
uta, bi ikerstekoa. Plan lagundu diekintza nagukasleei bider
sleen aniztasesgaitasunaka kultura-anizako 15.470 ntzuteko arrpublikoetatik
nero-estereogin dira etanearen eta kal Autonomurik EAEn di 2015ean g
(ikastetxeak 16 artean kn inguruan een eta ikast
takoaren art
generoaren, eta ekintzea-lerro horreprofesionala
rketa-prograna indarrean, baita 215 dsi bat uniberatua: 2014
suna kontuak direla-etaiztasunari b ikaslerengaretaren ekak 2015 eta 2
tipoei aurre a horien art
Gizonduz kmia Erkidegiren bitartekuztira 23.83
emigrazioarkulturartekotirakasleak ttetxeen arte
teko desbide
n alorreko ben % 64rakoetarako bildk izango lira
ma nabarmn egon den doktorego-tirtsitateko be eta 2016 a
an hartzea, e izan ditzauruzko hainna iritsi da. rpenari jarr
2016 bitartea
egitea), ektean nabarmkanpainaren oan emaku
ko eta progr39 gizonezko
ren errealitaasuna sustarebatzeko pan.
eratzea jaso
berdintasuniko eskura dudutako ekimateke, baita
mentzen dira hiru urteetitulaturi ere.eka-deialdi ortean 33.62
eta erantzunaketen behbat sentsibi raikiz, guztiran.
kintzen % 42mentzekoak sare sozia
umeen eta rama publiko sentsibiliz
atera egokitzatzeko progrogramak e
oko dugu, e
k ezaren eraugun informa
menak. Horie ikastetxeak
a: haietakotan, guztira orokorra izan9 ikaslek ba
na ematea har desberdilizazio-progr
ra 10.109 ik
2ren informa dira, onuralen kudeagizonen ar
oak biltzen atu eta inpl
zea, zentro hramak egin re; hala, 10
27
esku-
agina azioa etatik k eta
o bat goi-
n da, aliatu
haien inei), rama
kasle
azioa adun keta. rteko ditu. ikatu
horiei dira
0.181
Eusko
Efika
Helbgenit
1.2. erem
Ildo
1ikaste
1
Aurr
1.2 eskugauzbalio
o Jaurlaritzaren
aziaren balio
uru honetatuzke.
Derrigorhelburu kulturarttolerantzjatorria, heltzekoegin diradira. Hadira aint
Gizonduzmurriztegizonezketa inplikontuan,
Azkenik,Nahiko lprogrameskuratuprogramhezkuntzindibiduaintegrale
helburua. muetan.
estrategikoe
1.2.1.‐ Eskolakoetxearen urteko
1.2.3.‐ Belauna
ekontu-dedi
helburua, bau-hartze lerrzatutako auroetan oinarri
III. Gazte Plana
oespena
n garatutak
rezko bigarnagusi iza
teko bizikidzia, elkartas hizkuntza,
o eta haiek ea, III. Gazte ien efikazia
tzat, eta horiz programa
eko helburuakoen artean ikazioa sust, eta emaitz, Nahiko batehen hezkun
ma da, eta 2u zuen, eta
mak ikasleekzaren alorrealtasunak onean, eta, hor
- Balioeta
en xehetasu
o eta eskolatik ko planean hezku
ldi arteko espe
kazioaren ba
alioetan oinarotan bildutrrekontua 1.tutako hezk
aren (2014-201
ko programe
rren hezkunan ditu: alddetzarako ouna, aniztassexua, sex
eraldatzeko Plana indar neurtzeari ietan 4,5 puaren sentsibaren efikazi emakumeeatzeko), ona positiboakterako hezkntzako lehen2016ko datuhorrek erakin, irakasleeean esku hnartzea, edorrez gain, em
n oinarritu
na.
kanpoko jardueuntza mota hor
rientzia‐trukea
alioespena
arritutako heako 16 ekin.2.1 helburuuntza sustat
6) emaitzen eba
etarako esk
ntzan antolade batetik, oinarrizko gsuna, berdinu-aukera edestrategiak
rrean izan dedagokionez,ntu eman zi
bilizazio- etaa eta ekarpn eta gizoneline trebaku
k eskuratu zikuntzako prondabiziko zikuak bakarrikkusten du paekin eta famartzeko me
ozer dela eremakumeen k
utako hezku
era guztietan bari sartzeko.
ahalbidetzeko
ezkuntza hontzaren bidean mamitu tzea), bertan
aluazioa |
kura den in
atutako Kul toki-entitagaitasunak ntasuna eta do erlijioa; identifikatzeen hiru urtee, parte hartuzkieten batea trebakuntpena neurtzen arteko beuntzako ikasren. ogramaren skloan berdink ditugu. Haartaideek sa
miliekin jarduetodo horrene euren sexukontrako edo
untza hobe
alioetan oinarri
jarduerak edo
obetzea hezkez garatu dda oro har n bildu baitz
formazioari
lturartekotasteak eta isustatzeko tankerako beta, hirugarea. Sentsibetan; hala, gu zuten ikasez beste 5etitza-jarduerazeko (Gizonerdintasunarstaroaren ba
satisfazio-mntasuna, erreala, urte haatisfazio-maiun du elkarn oinarria zua, baita estozer diskrimi
etzea hezku
itutako hezkunt
programak sus
kuntza formda. Ikus de(eskolako etiren helburu
loturik, ha
suneko Senkastetxeak lanetan; b
balioak sustarrenik, pertsilizazio-kanpguztira DBHsleek betetak hiru urteetrako gizarteduz Eusko ren aldeko katez besteko
ailari buruzkespetua eta rtan 6 puntla handia izlanean batezera da, hatereotipoak nazio eta ind
untza form
tza sustatzea, e
statzea.
alaren eta ezakegun mota eskolatik hori lortzek
inbat puntu
ntsibilizazio babestea,
bigarrenik, atzea, edozesonarteko gpaina horiekko 4.047 ika
ako satisfazitan. e-desberdintJaurlaritzar
kontzientziao satisfazio-
ko informazindarkeriari
tutik 5,06kozan zutela. Uerako hezkunaurren poteeta rolak erdarkeria mo
malaren eta
eta jarraibideak
ez-formalareoduan, helb kanpoko jako ekintzen %
u nabarmen
Programak ikasleen argazteen ar
er dela ere egatazka posik 46 ikastetxaslerengana o-inkestak h
tasunen eraen ekimenazioa, partaid-maila hartu
ioa ere badk eza sustat satisfazio-mUrteotan, Nantzaren bitantzialitateak
re euren garota baztertze
ez-formala
k ezartzea
en eremuetaburu horretarduera guzt% 87,5.
28
duko
hiru rtean rtean euren ibleei xetan iritsi hartu
agina a da, detza u zen
dugu; tzeko maila ahiko artez; k eta rapen ea.
aren
an, bi arako ietan
Eusko
Eskudago% 2
Esta
Eskuekint
Efika
1.2 balioespapertszortz
1.3. sust
Ildo
1
1
o Jaurlaritzaren
u-hartze lerrokionez, hon1 gehiago bi
lduraren bal
ura den infortzen estaldu
Hori horikastetxeekintzakduten fa
Gizarte-bgurasoenartean b
2014an irakaslerhezkuntz
aziaren balio
helburuari oespenik egiarrutako prosona erresilizi puntu ema
helburua. tatzea.
estrategikoe
1.3.1.‐ Ikasleek
1.3.2.‐ Ikastetxe
III. Gazte Plana
ro bakoitzernako grafikoideratu duela
ioespena
rmazioari errarekin lotu
rrela izanik, eetan, eta hk saihesteko ktore positib
balioen hezn 1.122 elka
bizikidetza, e
bakerako hri zuzendutaza lantzeko.
oespena
dagozkion n; izan ere,fesionalekin ienteak lortzan dituzte ba
- Gizarte e
en xehetasu
ikastetxeetan
eek udalarekin
aren (2014-201
rako prograo honetan ika; 1.2.3 lerr
rantzunez, hrik; haien bi
2014 eta haietan guzt neurriak azboak edo pre
kuntza hobartek jaso d
errespetua et
hezkuntzareka; hala, est
ekintzen ef, helburu ho jardunaldi zeko loturakatez beste h
eta hezkunt
na.
parte hartzea s
eta gizarte‐era
6) emaitzen eba
amatutako ekusten duguoak, berriz,
hainbat ohardez, guztira
2016 bitartetira 53.192 zaltzeko, suebentzio-fak
etzeko helbdituzte diru-ta balioak su
kin eta bizitrategiak et
fikaziari dagorretako ekibat egin ze
k zer-nolako amarretik.
tzako eragi
ustatuko duten
gileekin lankide
aluazioa |
eta bideratuu 1.2.1 esku programatu
rpen egin lit 74.216 pert
ean, Ertzain ikasle hartustatzeko etktoreak lagun
buruari lagu-laguntzak, ustatzeko he
ikidetzarekinta ezagutzak
gokionez, entza bakarran, gizarte-b garrantzia
ile guztiak
n estrategiak ga
etza‐hitzarmen
utako aurreu-hartze lerrtako aurreko
ezke bigarretsonarengan
ntzak orotarzaile izan da sakontzekntzeko eta s
untzeko, 20komunitate
elburuarekin
n lotutako tk ipini ziren
eskura duguaren ebaluaalioen hezkuduten jorrat
hezkuntza-
aratzea.
ak egin ditzate
kontuen aldroak prograontuaren %
en helburu ena iristea lort
a 1.453 dibdira, jarrera ko, baita bizustatzeko er
14 eta 201desberdinet.
trebakuntza-n haien esk
un informazzioa bakarriuntzak, tratutzeko. Guztir
-politika ba
n bultzatzea, el
deraketa-ikumatutako ze 9 baino ez d
estrategikoratu da.
bulgazio-hitz desegokiakzikidetza egre.
15 bitarteantako ikastetx
-ekintzak egku, helburu
zioaren arabik daukagu. u onak jorrara jasotako
ateratuan t
lkarrekin jardue
spegi orokoenbatekoa bdu bete.
ako garatu d
zaldi eskaini k eta indarkokian lagun
n guztira ikxeetako ikas
gin ziren, 3 horiek lort
bera, ezin 2014an haatzeko lanak232 ebaluaz
xerta daite
erak egin ahal
29
orrari baino
diren
ditu keria-duko
kasle-sleen
3.563 tzeko
dugu inbat k eta zioek
ezela
Eusko
izatek
1hartze
1konts
1sustat
1areag
Aur
1.3 bost ingugaitainguHorringulotut
Hirugalderduelaaurre
Aurrprog
Esta
o Jaurlaritzaren
ko, eta denen in
1.3.3.‐ Kontuanea sare sozialen
1.3.4.‐ Ikastetxeultarako espaz
1.3.5.‐ Ikastetxetzea eta errazte
1.3.6.‐ Ikasleei kgotzea, ingurun
rekontu-ded
helburua, g esku-hartzeruan. Honakasunak (lingrunearekin
rez gain, 1.3rune soziokuta; izan ere,
garren helbraketari errea; izan ereeikusitakoa
ekontu-aldaramatutako
lduraren bal
III. Gazte Plana
ntereseko gune
n hartzea eragilen eta hezkuntza
eak, kirol‐instalio bezala erabil
earen curriculuea.
komunikatzekoearekin harrem
dikazioaren b
izarte eta he lerroren biko grafiko hguistikoak, tharreman h
3.5 esku-harulturalaren e lerro hori os
burua osatzeeparatzen b, 7,6 milioibaino % 14
kuntza ha aurrekontua
ioespena
aren (2014-201
eak erabili ahal
eon erantzunkia‐elkarteen gait
azioak eta bestltzeko, baita be
m‐proiektuan h
o gaitasunak (linman hobea izan
balioespena
hezkuntzako dez mamitu
honetan ikusteknologikoahobea izan drtze lerroak errealitatea satzen duten
en duten ildbadiogu, zer euroko ze gehiago.
ndiagoari da.
6) emaitzen eba
izateko.
detasuna, famitasun estrategi
te espazio batzueste jarduera ku
hurbileko errea
nguistikoak, tekdezaten.
eragile guz da, eta orots dezakegunk eta harredezaten– 1.(ikastetxearsartu ahal i
n jarduera g
do estregikora ikusiko dnbatekoa pr
dagokionez,
aluazioa |
iliak eragile aktkoa eta koordin
uk irekitzea, orultural batzueta
alitatea nahiz Eu
knologikoak eta
ztiak hezkuntara III. Gazn moduan, emanenak) g3 helburura
ren curriculuizatea sustatuztiak Europ
o bakoitzeadugu, 1.3.6 rogramatu z
berriz, 1
ibo gisa duen enazioa eta sare
dutegitik eta/earako ere.
uropako inguru
a harremanenak
ntza-politikazte Planean j1.3.6 esku-hgaratzen lag
ako bideratum-proiektuatzea eta errpar Batasuna
n programa lerroak auzen, eta gu
1.3.2 esku
eginkizuna sustako lana.
do eskola‐egut
ne soziokultura
k) garatzen lagu
bateratuanjasotako 13 hartze lerroagunduko dietako aurrek
an hurbileko raztea) ez duak laguntzen
tutako eta rrekontu-ald
uztira 8,4 m
-hartze ler
atzea, eta send
tegitik kanpo, ik
alaren errealita
unduko dieten
n txerta dait jarduera bilak –Ikaslee
eten programkontuaren % errealitateau inolako aun ditu diruz.
egikaritutakdakuntza esmilioi gastat
rroak % 8
otzea eta aintz
kasketa eta
atea sartu ahal i
programak
tezela sustaldu dituzte hi komunikatmak areago
% 90,8 hartua nahiz Eurourrekonturik
ko aurrekonsanguratsua u dira. Hau
3 gainditu
30
at
izatea
tzea, haren tzeko tzea, u du.opako izan
ntuen izan u da,
du
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
31
Eskura dugun informazioarekin, hezkuntzaren alorreko ia 23.000 onuradun zenbatu ditugu; horien artean biltzen dira herritarrak oro har, eta, bereziki, ikasle gazteak, irakasleak eta hezkuntzaren alorreko bestelako profesionalak.
• Bestalde, 1.3.6 esku-hartze lerroan, ingelesean murgiltzeko 5 eguneko egonaldiak egin dira, barnetegietan, eta helburua zera izan da, lehen hezkuntzako seigarren urteko ikasleen artean ingelesaren erabilera sustatzea. Jarduera horren bidez, guztira 4.127 ikaslek eta 144 ikastetxek parte hartu dute.
Halaber, 2015 eta 2016 bitartean, Ulibarri programa ipini zen martxan, euskararen erabilera sustatzera bideratuta, ikastetxeetan normalizatzeko proiektuak diseinatzea eta txertatzea sustatzearen bidez, baita ikastetxeetako gizarte-talde guztietan euskararen ezagutza eta erabilera handitzearen bidez ere. Proiektuak martxan iraun duen bi urteetan, guztira 400 ikastetxek parte hartu dute ekimenean.
Efikaziaren balioespena
Ez daukagu behar beste informazio ekintza horiek balioesteko; izan ere, jarduera bakarrari buruzko informazioa bakarrik daukagu, aplikatu zen urte bakarrekoa. Hala, 2015ean 9 puntu lortu zituen batez beste 10etik, honako ekimen honetan: profesionalak sentsibilizatzea familiekin gurasotasun positibotasunaren bidez lan egitearen garrantziari buruz, seme-alaben hazkuntzarako dituzten trebetasunak, protagonismoa eta inplikazioa hobetzeko. Hartara, gizarte eta hezkuntzako eragile guztiak hezkuntza-politika bateratuan txerta daitezela sustatzeko helburua lortzen lagunduko da, familiekin lan egiten duten profesionalek gurasotasun positiboaren ikuspegitik egin dezaten.
1.4. helburua. - Gazteen hizkuntza-gaitasuna hobetzea, bai EAEko bi hizkuntza ofizialetan, bai gutxienez atzerriko hizkuntza batean.
Ildo estrategikoen xehetasuna.
1.4.1.‐ Diru‐laguntzak antolatzea gazteek atzerrian hizkuntza‐ikastaroak egiteko.
1.4.2.‐ Gazteek EBko herrialdeekin trukea izatea sustatzea.
1.4.3.‐ Euskararen ikaskuntza eta erabilera sustatzea hezkuntza formalaren eta ez‐formalaren eremuetan; bereziki, proportzioan euskararen presentzia eta ezagutza txikiagoa den lurraldeetan.
Aurrekontu-dedikazioaren balioespena
Ikus dezakegun moduan, helburu hori hiru esku-hartze lerrok osatzen dute, guztiak ere gazteen hizkuntza-gaitasuna hobetzera bideratuta. Grafikoan ikus dezakegun moduan, bada esku-hartze lerro bat beste guztien gainetik nabarmentzen dena: 1.4.1.- Diru-laguntzak antolatzea gazteek atzerrian hizkuntza-ikastaroak egiteko. Lerro horretara 2.541.114 € bideratu dira orotara, eta horietatik 2.264.395 € egikaritu dira.
Eusko
Honabitar
Esta
Helbonur
Efika
Helbegin (gazgaztguztesku
o Jaurlaritzaren
ako grafiko rtean izanda
lduraren bal
uru horretaradun identif
Planak inikasturteekimeneenplegur
Era bereBatasuneelkartek
NOLEGAerabileraikasleen
aziaren balio
uru estrateg dugu, diru-teen mugikeen trukeraira 52 elka
uratzea. Hart
III. Gazte Plana
honetan, pko desbidera
ioespena
arako biderafika ditzakeg
ndarrean iraeko ikasleenekin, Eusko Jra egokitzek
ean, diru-lageko beste e baliatu ditu
A programa a sustatzeko sentimendu
oespena
giko hori hir-laguntzen dkortasunerakako jarduerartek eskatutara, tankera
aren (2014-201
rogramatutaatzeak ere.
atutako jardgu, batik bat
un duen bitantzat, baita Jaurlaritzak
ko gaitasuna
untzen deiaeskualde etazte horiek, 2
bizitasun eo eskola-ereuak ere. Ekim
ru ekimenezdeialdian eskko edo EAEak garatzekou zuten dirua honetako e
6) emaitzen eba
ako eta egik
duera guztie DBHko ikas
artean, guztBatxilergok
Euskadiko i ere.
ldi bat ere a estatu kide2014 eta 201
ta naturaltaemuan, hizkmenok ia 1.0
z osatuta dakaerak aurkeko eta Euroo diru-lagunu-laguntza hekimenetan
aluazioa |
karitutako a
etarako eskusleak, ikastet
ira 1.599 hizko 1. eta 2ikasleen leh
aurkeztu da e batzuetako15eko datue
asun handikkuntzaren a000 ikastetxe
ago, eta haieztu dituztenopar Batasuntzak). Harthori, eta haeskaera han
urrekontuak
ura dugun txeak eta el
zkuntza-bek. ikasturtekiakortasuna
gazteen muo gazteen trek diotenaren
ko hainbat jaldeko intereetan egin zir
en efikaziarn eta diru-launeko bestetara, 2014 eaietatik % 5ndia ikusten
k alderatzen
informazioarkarteak.
ka eman dirako ikasleentz hobetu nah
gikortasunerukerako jarn arabera.
arduera ari esa piztu dren 2015 eta
i buruzko inaguntza jaso eskualde eeta 2015 ar50ek bakarrda.
n dira, baita
ren bidez,
a atzerrirakozat ere. Tahi du, baita
erako edo EArduerak gar
da antolatdadin, baita a 2016 artea
nformazioa eo duten elkaeta estatu rtean ikusterik (26 elka
2014 eta
gutxienez 3
DBHko 3. enkera horrekualifikazioa
AEko eta Euratzeko; hala
tzen, euskar irakasleen
an.
eskuratzeko rteen alderakide batzue
en den modrte) lortu z
32
2016
3.352
eta 4. etako a eta
ropar a, 26
raren zein
zera aketa etako duan, zuten
Eusko
1.5. kultmold
Ildo
1
Aurr
1.5 gizarmugprog
Esta
Helbbildu5.01Ondo
Efika
1.5 hadierguzt
o Jaurlaritzaren
helburuaurartekotadatzeko.
estrategikoe
1.5.1.‐ Gazteek
ekontu-dedi
helburua (garte global ikortasun-baramatutako
lduraren bal
uru hau betutako jardue5 izan direlaoren, inform
2015eaneskola-glaguntzaeramate
Bestetik,karira, nirakaskudituzte desplaza
aziaren balio
helburuaren razleak. Eraira 44 eskae
III. Gazte Plana
a. - Gaztesuna lagun
en xehetasu
Europako mug
kazioaren ba
azteen mugeta elkarlo
aliabideak aurrekontut
ioespena
tetzeko estaleren % 33rea, eta horien
mazioa dugun
n eta 2016angarraiorako ak, desgaitasan eragiten
, Erasmus pnazioarteko mntzako ikasnazioarteko
amendu hori
oespena
kasuan bezsmus+ progera jaso dira
aren (2014-201
een mugikntzeko, gazt
na.
gikortasun‐balia
alioespena
ikortasuna hotuan moldgehiago etik (8.630.23
ldurari buruzen onuradunn barruan den jardueren e
n, hezkuntzaesleipen indsuna duten dieten gastu
programa edmugikortasusleei. 2014k mugikortaek eraginda
zalaxe, hemegramaren Gaa elkarteen
6) emaitzen eba
kortasuna teak prest
abideak gehiago
handitzea, edatzeko) esrabil ditzat30 €) ia % 9
z emandakoei buruzko iesgaitasuna estaldurari b
a-premia bedibidualizatu seme-alabaua ordaintze
ota nazioartn-bekak emo eta 2015sunera bideko gastuak.
en ere jarduazteria kapitupartetik, eta
aluazioa |
handitzea egon daite
o erabil ditzate
esperientziensku-hartze tela sustat99 bete dela
o informazioainformazioa duten ikasleburuzko datu
ereziko ikasluak egin ziak Hezkuntzeko.
teko unibertan zaizkie E
5eko informaeratutako la
uera bakarraulua kudeata % 54 bain
a, esperienzen gaur eg
la sustatzea.
n trukea, galerro baka
tzea. Hurre.
a oinarri har bakarrik dueak eta unibuak emango
eentzako garen. Hartar
zako Lurrald
sitate-mugikuskadiko unazioak dioskaguntzak, e
ren kasuan zeko Espainno ez dira e
ntzien trugungo giza
zteak prest rrak osatzeengo grafik
rtuta eta helugula jakindabertsitate-ika ditugu.
arraio-laguntra, guztira e Ordezkari
kortasunerakibertsitate-i
kunaren araeta partzialk
ditugu ekimiako Agentzi
eman. Horre
ukea, eleaarte global e
egon daitezen du: gakoan, ikust
buru estratea, adieraz dasleak izan d
tzak ipini zir1.778 ikas
itzak esleitu
ko beste prokasleei eta g
abera, 3.081ki estali ah
menen efikazia Nazionalenbestez, ek
niztasuna eta elkarlot
zen gaur egzteek Euroten dugu
egiko honetadezakegu orodirela gehien
ren martxanlek jaso dit
utako ikastet
ogramaren bgoi-mailako 1 ikaslek bahal izan dit
zia islatzen dean parte haimenaren al
33
eta tuan
ungo opako
nola
arako otara nbat.
, eta tuzte txera
baten arte-aliatu tuzte
duten rtuta deko
Eusko
eskaguztbizitzelkar
1.6.
Ildo
1
1
Aurr
1.6 guztjasoteskuaurre
Aurreuro
Esta
Guzthorie
o Jaurlaritzaren
aera handiakien barruanza demokrarrizketa eta
helburua.
estrategikoe
1.6.1.‐ Bertan n
1.6.2.‐ Ikerkunt
ekontu-dedi
helburua, ikira 11 jardutzen da, eta
u-hartze lerrekontuaren
ekontu-inforo egikaritu ba
lduraren bal
tira 11 jarduek orotara 1
OnuraduInstitutuprofesion
III. Gazte Plana
k erakusten n, gazteriaretikoan eta gizarteratze
- Ikerkuntz
en xehetasu
nahiz atzerrian e
tza sustatzeko p
kazioaren ba
kerkuntza etuera egin da, bestetik, roak (ikerku% 90 hartu
rmazioak eraaitira; hau d
ioespena
uerak osatu .744 lagune
un gehien izu Politeknikonal gaztek b
aren (2014-201
du zer-nolen ahalmenalan-merkatua ere.
za eta espe
na.
espezializazioko
programak bult
alioespena
a espezializaira. Horien ikerketa piz
untza sustat du.
akusten duea, programa
dute 1.6 hngana iritsi
zan dituztenoetan ikaskealiatu dituzt
6) emaitzen eba
ako interesaak eta oinauan partaide
ezializaziok
o ikasketak egit
tzatzea.
azioko ikaskartean, ald
zten duten tzeko progr
nez, 1.6.2 eatutako aurr
elburua, ikedira.
jardueren etak egitekoe.
aluazioa |
a pizten durrizko gaita
etza sustatze
ko ikasketak
teko diru‐lagun
ketak sustate batetik, eprogramak
ramak bultz
esku-hartze rekontu guzt
erkuntza eta
artean, Paso bekak dau
uen. Ekimensunak hobeea, baita he
k sustatzea
ntzen zuzkidura
zea, 2 eskuespezializaziindartzea. Oatzea) helb
lerrorako zaiaren % 70.
espezializa
aiako, Ondade; guztira
honen bidetzea nabarmezkuntzako
a.
sustatzea.
-hartze lerroo-ikasketak Ondoren ikuuru estrateg
balpen hand
zioko ikaske
arroako eta aktibo daud
ez lortu namenduko geherritartasu
oren bitarte garatzeko usten dugungiko horreta
dia izan da, g
etak sustatz
Bermeoko den arrantz
hi diren helenuke, Eurouna, kulturar
z garatu dabekak susta
n moduan, 1ara bideratu
guztira 6,4 m
ea, eta jard
Itsas Arranta-sektoreko
34
lburu opako rteko
, eta atzea 1.6.2 utako
milioi
duera
tzako 579
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
35
Berrikertu programaren helburua zera da, laguntza ematea Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Euskal Sareko eragileetan eta enpresetan giza kapital ikertzailea sartzeko, itzuli behar ez diren diru-laguntzen bitartez, langile ikertzaileak kontratatzeko. Hartara, 2014 eta 2016 artean, guztira 274 euskal enpresak eta enpresa-erakundek kontratatu dituzte ikertzaileak.
Efikaziaren balioespena
1.6 helburuari dagozkion ekintzen efikaziari dagokionez, eskura dugun informazioaren arabera, ezin dugu balioespenik egin. Edonola ere, hura osatzen duten ekimenetan parte hartzeko gazteen eskariari erreparatzen badiogu, interes handia nabari dela esan dezakegu, batez ere Eusko Jaurlaritzak ikerkuntza eta espezializazioko ikasketak sustatzeko deitutako laguntzekin eta bekekin lotuta.
Eusko
2. a
Ekin
Enpl
Lan-nortalan-mezegluzat
Egoezabaespaeta bbehi% 56
Besteta gaztgara
2 Eus
o Jaurlaritzaren
arloa. Enp
ntzen desk
eguaren alo
egoera gureasunak eratzmerkatuak gonkortasun tu egin diete
25 urte ari dira.
Halaber,ondorioz% 53,5 i
Gazteen gazteen
Egoera hurteetan
era horretanaltzeko apustarruan bestebehin-behinenekotasunar6,8 izatera i
etik, nahiz e% 93,6 besetatik batekpen profesio
skal gazteriare
III. Gazte Plana
plegua
kribapen o
rreko jardun
e gizarteko ezeko prozesizandako e handia) zaile familiekiko
bete aurreti 18 eta 29 u
z: 2008an %izatetik 2016 langabeziar langabezia phorren ondo
n, eta batez b
n, Eusko Jautua egin du, hainbat fakekotasuna, oren tasa esritsi zen.
eta autoenplsteren kontuk ekintzailetzonaleko auke
en diagnostiko
aren (2014-201
orokorra
na gazteekin
eremurik gauaren eta g
eraldaketak ldu egin diet mendetasu
k, ikastea d
urte bitartek% 57,3 izate6an % 49,1 ri dagokionepopulazio osorioz, okupabesteko sold
urlaritzak, I, baita lan-mktore garranoraindik ere ponentzialki
eguaren aldura), kontuazari heldu derak hobetz
oa, Gazteriare
6) emaitzen eba
loturik: III.
rrantzitsuenazteen ema(lanbide-ibi
te gazteei eun-egoera eta
a gazteen o
ko populazioetik 2013anizatera igaro
ez, 2014an soaren langatutako gazte
data hilean 1
II. Gazte Pmunduan txetzitsu lantze handi sama handitu da
eko hautua an hartzekodio edo heltzeko ikaskun
n Euskal Beha
aluazioa |
Gazte Plane
na edo garrantzipazio-ibiilbideen lineuren bizitza-a trebakuntz
okupazio nag
oaren jarduen % 51,4 izo da. % 29,5 izat
abeziaren haeen lan-pre
1.000 € bain
lanean, gazertatzeko baeko neurriakarrak baitira,a azken urt
egin duten goa da horrezekotan da)tza sustatu
atokiak 2017a
ean jasotako
antzitsuenetalbidearen gaealtasuna e-proiektua dza-fasea ber
gusia, eta, a
ra-tasa nabaatera. Ebalu
tetik 2016anlako bi da iakarietateareo gutxiago d
zteen langabaliabideen efk ere zabaldu, bereziki emeetan, ia eh
gazteen koputarako asm
). Hori dela du. Hori guz
an argitaratua
o ikuspegia
ako bat da, ainean. Halaetetea, langiseinatzeko a2:
adin horretat
armen jaitsi uazio-aldiare
n % 23,7 izaa. n mailak na
da.
bezia-tasa mfikazia hobetu dira, hala makumeen ehuneko 16
urua apala izoa daukateeta, Eusko ztia ekintzai
.
eragin handa, atzeraldi egabezia han eta garatze
tik aurrera,
da atzeralden urteotan,
atera jaitsi d
abarmen ha
murrizten satzekoa ere. nola laneko
eta gazteenepuntu 2009
zan (% 6,2 n gazteen Jaurlaritzakiletza sustat
dia baitu gizekonomikoaknditu izana ko prozesua
gehienak la
i ekonomiko, berriz, 20
da; edonola
nditu dira a
iatzeko neuHalaber, lan hilkortasun-
en artean: be9tik, eta 20
norbere konkopurua (ha
k okupaziokozeko asmoz
36
arte-k eta
edo a, eta
nean
oaren 14an
ere,
azken
urriak naren -tasa ehin-14an
tura, amar o eta egin
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
37
da, ez horrenbeste autoenpleguaren bidez, baizik eta etorkizunean aberastasuna eta enplegu handiagoa sortu dezakeen jarduera gisa.
Bestetik, enpleguaren alorraren analisia egitean, kontuan izan behar dugu enplegurako trebakuntza ere; hain justu, harremana baitu enplegu baterako aukera izateak eta helburu horretara bideratutako trebakuntzak, batez ere lanbide-heziketako ikasketak eta unibertsitate-ikasketak.
Prestakuntzari dagokionez, lanbide-heziketaren balioespena altua da, eta hobetu egin da azken urteetan; hala, erabakigarria da hori, dualitatea ari baita lantzen batez ere lanbide-heziketaren ikuspegitik, gazteak lan-sisteman txertatzeko bide garbi gisa. Bestetik, eta jakinik enplegua lortzeko kanalik arrakastatsuenak ikasketa-zentroak eurak, praktikak egindako lantokiak eta kontaktu pertsonalen sareak direla, Eusko Jaurlaritzak trebakuntza-sistemaren eta lan-merkatuaren arteko koordinazioa hobetzea sustatu du III. Gazte Planaren indarraldian.
Enpleguaren alorreko marko estrategikoa: planean jasotako erronkak, ardatzak eta lerroak
1. ardatzaren barruan –Emantzipazioa eta autonomia–, III. Gazte Planak honako lau erronka hauek biltzen ditu enpleguaren alorreko enuntziatu estrategikoan.
Etengabeko prestakuntza eta bizialdi osoko ikaskuntza sustatzea, gaikuntza eta okupagarritasuna hobetzeko modu gisa.
Prestakuntza alorraren eta lan-merkatuaren arteko lotura eta harremana sustatzea, gazteen enplegagarritasuna hobetzeko, enplegu-aukeretarako jasotako trebakuntza hobeto egokituta.
Gazteak lan-munduan txertatzeko prozesua hobetzea, enplegua sortzera zein mantentzera bideratutako politika koordinatu bat sustatuta, baita ekintza positiboko neurriak eta erakundeen hainbat mailaren partaidetza txertatzera bideratuta ere.
Ikaskuntza sustatzea, adin goiztiarretatik ekintzailetza-gaitasunak sustatzera eta autoenpleguaren alorrean gazte-ekimenak sustatzeko ekintzak abian ipintzera bideratutako politika koordinatu baten bidez.
Erronka estrategiko horietatik abiatuta, Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planak guztira 4 helburu estrategiko, 15 esku-hartze lerro eta 65 ekintza prestatu ditu, euskal gazteek enpleguaren alorrean dituzten premiei erantzuna eskaintzeko xedearekin.
Ondoren, enpleguaren alorrerako marko estrategikoa jasoko dugu.
1. ARDATZA.‐ EMANTZIPAZIOA ETA AUTONOMIA
2. arloa.‐ Enplegua
2.1.‐ Etengabeko prestakuntza eta bizialdi osoko ikaskuntza sendotzea.
2.1.1. ‐ Gazte langileei lanbide‐gaitasunak eskuratzeko erraztasunak ematea.
2.2.‐ Hezkuntzaren eta lan‐merkatuaren arteko lotura handiagoari bide ematea, jasotako prestakuntza eta enplegu‐aukerak hobeto egokitzen direla bermatzeko.
2.2.1.‐ Berariazko prestakuntza azpimarratzea gazteak laneratzeko estrategia gisa, haien lan‐ibilbideak garatzeko tresna gisa.
2.2.2.‐ Lanbide‐prestakuntza eta aurretiaz lan‐eskarmentua izateko bide ematea, eskuratu diren ezagutza teorikoak gauzatzeko moduan.
2.2.3.‐ Unibertsitateko ikasleei lan‐merkatuan sartzeko behar dituzten gaitasunak ematea. 2.2.4.‐ Ikaskuntza arautuen eta ez‐arautuen ikasleei beste aukera bat eskaintzea, aisialdiaren eta sorkuntzaren
eremuan.
2.2.5.‐ Prestakuntzako eskaintza lan‐merkatuaren benetako premietara egokitzea.
2.2.6.‐ Ikastetxeek aholkularia izatea gazteei prestakuntza‐ibilbideari eta enplegu‐bilaketari buruzko aholkuak
Eusko
emat
2.hare
ekintsusta
susta
2.koor
koop
HurrhobeEuskapus
Aurrestraenpleaurre
o Jaurlaritzaren
teko, lan‐me
3.‐ Gazteen en kalitatea h2.3.1.‐ Gizar
2.3.2.‐ Gazt
2.3.3.‐ Polittza positibokatzeko. 2.3.4.‐ gazteatuz.
2.3.5.‐ Tokik
2.3.7.‐ Gazt
4.‐ Espiritu erdinatu bate2.4.1.‐ Gazt
2.4.2.‐ Politperatibismoa
2.4.3.‐ Neka
rengo grafikoetzeko xedeako Jaurlaritzstua nabarm
ekontuari daategikoa 2.3eguaren ataekontuaren
III. Gazte Plana
erkatuari bur
laneratzea hhobetzeko erte‐bazterke
eei enplegu‐
ika koordinako neurriak h
eak lehen se
ko korporazi
een istripu‐t
ekintzailea hn bitartez. een artean e
ika koordinaaren eta best
azaritzaren s
oan nabarma duenak, iz
zak trebakunendu behar
agokionez, e3 da, eta onalak orotaraikuspegia ja
aren (2014-201
ruzko inform
hobetzea, poere, diskrimintako arrisku
‐politikei bur
atua sustatzehartzea eta z
ktorean lane
oen parte‐ha
tasa murrizte
handitzea, ga
espiritu berri
atua garatzeate formula b
ektorean sar
mendu dezakzan ditu jardntzaren espa da.
eta jarduerandoren 2.2. a egikaritutsoko dugu.
6) emaitzen eba
mazioa barne
olitika koordnazio anizkoan dauden g
ruzko inform
ea, gazteentzerga‐abanta
eratzea eta b
artzea handi
ea, generoen
aitasun ekint
itzaile eta ek
a, gazteek auatzuen bitar
rtu nahi dute
kegun moduaduera gehienarruaren eta
a kopuruarenBi helburu
tako aurrek
aluazioa |
(enplegagar
dinatua sustaoitzeko egoegazteak laner
mazioa, orient
zako lanpostailak aplikatze
bertan mante
itzea enplegu
n arteko desb
tzaileak hasi
kintzailea sor
utoenplegua rtez.
en gazteei pr
an, 2.3 helbn (% 43). Oa lan-merka
n modu bereestrategikoe
kontuaren %
rritasun‐mail
atuz enpleguran izan litezratzeko bide
tazioa eta la
uak sortzekoea, kontrata
entzea susta
ua sortzeko
berdintasune
ierako etape
rtzea eta sus
eta enpresa
restakuntza e
buruak, kalitOndoren, enpatuaren arte
ean, aurrekoen artean 9% 89. Ondo
ak eta ordai
ua sortu eta zken pertsonematea.
guntza emat
o eta haiei euzioaren arloa
tzea, belaun
programetan
ei erreparatu
etatik bultza
tatzea.
ak sortzea su
ematea.
tatezko enppleguaren aleko lotura h
ontu handien4,6 milioi euren, helbur
nsariak).
mantentzeanak azpimar
tea.
usteko, eta, an enpresen
naldien artek
n.
uz.
atzeko asmoa
statze aldera
leguekin galorreko jardhandiagoa lo
na egikaritzuro biltzen ru estrategi
ari begira, barratuz.
horretarako, konpromiso
ko ordezkape
a duen polit
a,
zteen laneraueren % 30ortzearen al
en duen heldituzte; hauko bakoitze
38
aita
, oa
ena
ika
atzea ekin, deko
lburu u da, erako
Eusko
Aurr
2014lotu
Urte agermod
Ikus
Alabprog
o Jaurlaritzaren
ekontu-ikus
4 eta 2016rik; hau da
bakoitzean ri du aztertuua: batzueta
pegia urtez
aina, hiru uramatutako
III. Gazte Plana
pegi orokorr
6 artean, 1a, Eusko Jau
enpleguareutako urte an, urte anit
urte hartuta
urteetarako aurrekontua
aren (2014-201
ra
106 milioi urlaritzaren
en arloan egbakoitzean. tzeko partida
a, horrenbest
ikuspegi baaren % 64 e
6) emaitzen eba
euro bainon III. Gazte
gikaritutako Horren arra
ak izan dira,
tez, ezin lite
ateratua etaegikaritu due
aluazioa |
o gehiagoe Planean b
aurrekontuazoia zera egikaritze-u
eke analisia e
azterketa ela.
bideratu dbetetako au
aren azterkizan liteke, urte bakoitze
erabat zuzen
orokorra eg
dira enplegurrekontu o
eta xehatuaaurrekontu-
ean oso argi
n/osorik egin
ginda, ikusik
guaren arloosoaren %
ak bilakaera-informazioaro esleitu ga
n.
ko dugu enp
oan planar18,5.
oso desbea erregistratabe.
pleguaren a
39
rekin
rdina tzeko
rloak
Eusko
Arlorizateere,
Ekint
Gazt
Enplegikagaztnabasendhorrehandbaitahelb
Tran
o Jaurlaritzaren
rako finkatutea urte anitz helburuen a
tzen karakte
teak helburu
eguaren aloaritutako aueengana marmentzekoadotzea bilatzenbeste 2.2diagoari bideaude (guztirauruak biltzen
nsbertsalitate
III. Gazte Plana
tako helburuzeko aurrekoarabera kont
erizazioa: iku
u
orrean jasotaurrekontuaremodu eskla da 2.1 helben duena, e
2 helburuaree ematea), a 17). Ondon dituen ekin
ea enpleguar
aren (2014-201
u estrategikoontu-konprotsolidatuta ik
uspegi hiruk
ako ekintzenen % 37 osusiboan biburua, etengta haren barekin ere (hharen barruren, Euskadntzen % 59
ren arloan.
6) emaitzen eba
oen prismatimisoak dire
kusiko genuk
oitza
n % 68 gaztatu dute. Eideratutako gabeko presrruko ekintzahezkuntzarenuko ekintzeniko gazteak (guztira 17)
aluazioa |
ik aztertuta la eta, baitake haietako
teei bakarrikEnpleguaren
ekintzak stakuntza etaak (4) gazten eta lan-mn % 85 Eus lan-mundua) gazteei dau
lortuko gena eskura dugbakoitzean z
k zuzenduta alorreko la
daude; ha bizialdi oseei bideratutmerkatuaren skadiko gaztan txertatzerude bideratu
ukeen ikuspgun informazer aurrekon
egon dira, au helburuethorien arteoko ikaskuna daude. Be arteko lotuteei bideratura bideratutata esklusibo
pegia balitekazio-mailagantu-egikaritz
eta tan ean ntza este ura uta ako oki.
e distortsiontik ere; nolae izan den.
40
natua anahi
Eusko
Enplarlo ondoLanbtrans% 10aurre
Bestmailahorre
Honazuze32 e% 1
Kanp
Enplkanpeskeentit
Honakanp
o Jaurlaritzaren
eguaren arloaskoren p
orioz, ekintzbidek berezsbertsalitate0), nahiz ekontuaren
etik, ekintzaa hobetzera etarako Enp
ako taula hendaritzaren kintzatarako1 bideratuta
poko eragilee
eguaren arlopoko eragileeer mamitu dtateak, udala
ako taula hpoko eragilee
III. Gazte Plana
oan garatutapartaidetza za gehien-geziki. Ekineari espezifiketa haien % 20ra irist
a horien ed bideratutaklegu eta Hez
honetan dag arabera. Lao. (Guztizkoa (nazioartek
ekiko lankide
oan kontuanen lankidetz
da (unibertsiak, mankom
honetan dagekin izandak
aren (2014-201
ako ekintzenizan dutelaehienak Enp
ntza bakoitzkoki helduta,aurrekontua
en den.
ukiaren anako ekintzetanzkuntza Saile
go jasota eanbide nabararen % 49).kotze-bekak
etza.
n izandako jaarik gabe. Bitateak, Lanunitateak, e
go jasota ako koordinaz
6) emaitzen eba
n ezaugarria; dena deplegu Sailakza martxan, balio absolaren egikar
alisiak erakun gertatu deek orpoz orp
ekintzen etarmentzen da Atzetik du eta Global T
arduerak ezBi jardueratabiderekin la
enpresak, klu
aurrekontuario-mailaren
aluazioa |
a zera da, ola, beharrek hartzen dn ipintzekolutuetan maritze-maila
usten du traela; hau da, po jardun du
a aurrekonta EnpleguareNazioarteko
Training beka
in izango ziratik bat hirugankidetzan justerrak eta
ren banaket arabera.
ro har, Euskzko espeziaitu bere ga garaian
aila apala agguztira ma
ansbertsalita gazteen pre
ute, helburua
tuen banaken arloan getze Zuzendaak, zehazki)
ren egin Eusgarren eragiarduten dut tankerako a
ta, ekintza
ko Jaurlaritzalizazio-mailin oro har, izan behareri du (ekin
artxan ipini
tea kualifikaestakuntzan,ak eskatzen
etaren xeheehien, aurrearitza, bi ekin.
sko Jaurlaritzleen lankideen zentroak
adibideak).
kopuruaren
zaren aren eta
rreko ntzen itako
azio-, eta duen modua
etasuna, pakontuaren %ntzatara aur
tzatik etzari k eta
eta
an.
arte hartu % 80 egikarirrekontu oso
41
duen ituta, oaren
Eusko
Ema
2.1.
Ildo
2
Aurr
Enplsenderrazguzteta unibtrebaprog
Esta
Bizit«ikasnaguikaskizate
o Jaurlaritzaren
aitzen eba
helburua.
estrategikoe
2.1.1. ‐ Gazte la
ekontu-dedi
eguaren arlodotzea bilatzztasunak emiaren % 6 oprogramatuertsitate-tituakuntza-bekramatutakoa
lduraren bal
za osoko ikste-prozesu usietako batkuntza faktoeko».
III. Gazte Plana
aluazioa, h
- Etengabe
en xehetasu
angileei lanbide
kazioaren ba
oko lehendazen duenak
matera bideraosatzen du, eutako jardueuludun eta kak nazioararen eta egi
ioespena
kaskuntzari b honen sust. Bai Lisboa
ore eraldatza
aren (2014-201
helburu es
eko prestak
na.
e‐gaitasunak esk
alioespena
abiziko helbuk, esku-hartatua. Esku-heta % 58ko era guztiak lanbide-hezrtekotzearenaz egikaritut
buruzko Legtapena izan ko 2000ko Eaile erabakig
6) emaitzen eba
strategikoa
kuntza eta b
kuratzeko erraz
uru estrategze lerro bahartze lerro desbideratz
ez diren miketako titun esparruatakoaren art
gearen (urri da Europa Estrategiak, garri gisa, Eu
aluazioa |
aren arabe
bizialdi oso
ztasunak emate
gikoak, etenakarra daukhorretarako
zea izan du hmamitu. Deludun gazten. Horren tean, biak ur
aren 10eko XXI. mende bai Europa
Europa jakint
era
oko ikaskun
ea.
ngabeko prea, gazte la egikaritutakhasieran preesbideratze eak kontrata
arrazoia rte baterako
1/2013) ziean modern 2020 Estrattzaren gizart
ntza sendot
stakuntza engileei lanbko aurrekontestatutako anagusiak biatzea atzerrbaliteke iz baino gehia
oen azalpennizatzeko protegiak berrette eta ekono
tzea.
eta bizialdi obide-gaitasuntuak alorreraurrekontuari jardueratariko euskal zatea aurreagorako ekin
nean jasotzerozesua gidatsi egiten duomia aurrera
osoko ikaskunak eskuratako bideraturen aldean, nan gertatu enpresetan,ekontu-bana
ntzak izaki.
en den modatu duen ekute bizitza oatu bilakatu
42
untza tzeko utako nahiz dira: , eta aketa
duan, kimen osoko ahal
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
43
Testuinguru horretan kokatzen dira, hain justu, 2014 eta 2016 artean etengabeko prestakuntza sustatzera bideratutako 7 milioi euroak, jardueren % 6 mamituta (gutxienez 516 gaztek jaso dituzten lau ekintzarekin lotuta). Hain zuzen ere, honako baieztapen hauek egin ditzakegu.
Ekintza nagusia, onuradunen kopuruari erreparatuta, BEINT nazioartekotze-bekak izan dira. Programahorren helburua zera izan da, unibertsitate-tituludun gazteen trebakuntza nazioartekotzearen esparruan,Euskadiko enpresek eta bestelako erakundeek etorkizunean profesionalak izan ditzaten, ekonomia irekiakeskatzen dituen erronkei efikaziaz heldu ahal izateko. Guztira 428 gaztek esku hartu dute programahonetan, eta orotara 4.993.289 euro bideratu dira; hau da, helburu horretara bideratutako aurrekontuaren% 71.
Bigarren ekintzarik esanguratsuena, aurrekontuari dagokionez, atzerrian kokatutako euskal enpresetanpraktikak egiteko gazteen kontrataziorako laguntzak izan dira. Ekimen hori titulazioarekin kualifikatutakogazte langabeetarako pentsatuta zegoen, eta helburu horretara bideratutako aurrekontuaren % 15bideratu dute; hala, 2016an 20 onuradun izan ditu (aurreko urteetako informaziorik ez dago). Tankerahorretako laguntzen bitartez, gazte langabeak lan-munduan txertatzeko bidean lan egiten da, aurretikeuren titulazioarekin lotutako lan-esperientziarik ez daukatenek lanbide-esperientzia kualifikatua lordezaten, enpresen beharretara egokituta betiere. Horrez gain, EAEko enpresa-ehunari ere laguntzen dio,nazioartekotze-prozesuan ahalegin handia egiten ari den aldetik.
Azkenik, ahaleginak egin dira lanbide-gaitasunak eskuratzea sustatzeko lankidetzarako garapenarenalorreko gazte profesionalen artean, bi beka-programaren bitartez, biak ere Euskadiko boluntariokooperatzaileak, batetik, Nazio Batuen sistemarekin lotutako nazioarteko erakundeetan txertatzeko, eta,bestetik, Lankidetzarako Euskal Agentzian bertan bilduta. Gazte Planaren hiru urteetan jasotako datuenarabera, guztira 68 gaztek baliatu dituzte beka horiek, eta guztiek ere goi-mailako gradua, unibertsitatekodiplomatura edo lizentzia dituzte.
Efikaziaren balioespena
Oraindik informazio espezifikorik ez baldin badaukagu ere ekintza horiek xehetasunez aztertu ahal izateko, baieztatu dezakegu III. Gazte Planaren esparruan helburu hori betetzeko egin diren ekimenek harrera oso ona izan dutela euskal gazteen artean; izan ere, jasotako eskaera kopuruak nabarmen gainditu du eskainitako plaza kopurua (esate baterako, 10 eskaera jasotzen dira beka bakoitzeko lankidetzarako garapenaren esparruan). Hala, beka-programa horiek Eusko Jaurlaritzaren ekintza publikoaren parte dira Gazte Plan honen aurretik ere, eta aurrera begira ere eskaintzen segituko da, euskal gazteei kualifikazio-aukerak ematen jarraitzeko.
2.2. helburua. - Hezkuntzaren eta lan-merkatuaren arteko lotura handiagoari bide ematea, jasotako prestakuntza eta enplegu-aukerak hobeto egokitzen direla bermatzeko.
Ildo estrategikoen xehetasuna.
2.2.1.‐ Berariazko prestakuntza azpimarratzea gazteak laneratzeko estrategia gisa, haien lan‐ibilbideak garatzeko tresna gisa.
2.2.2.‐ Lanbide‐prestakuntza eta aurretiaz lan‐eskarmentua izateko bide ematea, eskuratu diren ezagutza teorikoak gauzatzeko moduan.
2.2.3.‐ Unibertsitateko ikasleei lan‐merkatuan sartzeko behar dituzten gaitasunak ematea.
2.2.4.‐ Ikaskuntza arautuko eta ez‐arautuko ikasleei beste aukera bat eskaintzea, aisialdiaren eta sorkuntzaren eremuan.
2.2.5.‐ Prestakuntzako eskaintza lan‐merkatuaren benetako premietara egokitzea.
2.2.6.‐ Ikastetxeek aholkularia izatea gazteei prestakuntza‐ibilbideari eta enplegu‐bilaketari buruzko aholkuak emateko, lan‐merkatuari buruzko informazioa barne (enplegagarritasun‐mailak eta ordainsariak).
Aurrekontu-dedikazioaren balioespena
Eusko
Enplestraaurrelaneemaaurre
Progdira
o Jaurlaritzaren
eguaren arategikotan bekontuari daratzeko estrtea, eskuratekontu osoa
ramatutako batik bat.
2.2.1.- Bgaratzekkualifikaenpleguraurrekon
2.2.2.- Lteorikoakbatez erelotutako
III. Gazte Plana
rloko bigarrbilduta. Horagokionez. Arategia gisatu diren ezagren % 70 eg
eta egikarit
Berariazko pko tresna giszio profesiorako lanbidntutik 7,7 mLanbide-presk gauzatzeke, nahiz eta auzia eta ur
aren (2014-201
ren helbururien barruaAlde batetik,) eta 2.2.2 gutza teorikgikaritu dute
tutako aurre
prestakuntzaisa. Kasu hoonala sustatde-prestakunilioi euro egistakuntza etko moduan. , eskura denrteko kontab
6) emaitzen eba
ak orotara n, bi naba, 2.2.1 esku lerroa (lanoak gauzatz
e.
kontuen art
a azpimarraonetan, trebtzeko prestantzaren azpikaritu dira. ta aurretiaz Desbideratzn informazioabilitatearena
aluazioa |
28,5 miliormendu be
u-hartze lerrbide-prestakzeko moduan
eko desbide
atzea gazteabakuntzarakoakuntza propisistemari
lan-eskarmezeak Hezibizaren arabera.
oi euro eghar dira beoa (berariazkuntza eta an). Bi esku-
eratzeei dago
ak laneratzeo diru-lagunopioa, enple
loturik. Pl
entua izatekzi eta Lehena, izan liteke
ikaritu dituereziki bestzko prestakuaurretiaz lanhartze lerroe
okienez, hon
ko estrategitzen deialdi
egagarritasuangintzan j
o bide ematn Aukera preen aurrekon
u 20 ekintzteen gainetiuntza azpiman-eskarmentek helburu h
nako lerro ha
ia gisa, haiiari egiten dn-maila hanjasotako 9
tea, eskuratrogrametan ntuen barne
zatan, sei k, egikarituarratzea gaztua izateko horrekin lotu
auetan gerta
en lan-ibilbidio erreferenndiagoa izat9 milioi eu
u diren ezagidentifikatu -erregistroa
44
lerro utako zteak bide utako
atzen
ideak ntzia, teko, uroko
gutza dira rekin
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
45
Estalduraren balioespena
Oro har, helburu honekin lotuta zabaldutako jardueren bidez eta eskura den informazioarekin loturik, gutxienez 80.552 gaztek izan dituzte jardueron onurak 2014 eta 2016 artean. Lortutako egiazko estaldura-maila erabat balioesterik ez baldin badago ere, ez baitago behar beste informazio horretarako, honako alderdi hauek nabarmendu litezke.
2.2.1 ildo estrategikoarekin lotuta (berariazko prestakuntza azpimarratzea gazteak laneratzeko estrategiagisa, haien lan-ibilbideak garatzeko tresna gisa), guztira 9 ekintza izan ditu eta guztira 38.800 onuradun;hala, aurrekontuaren % 36 egikaritu du ia.
Horien barruan, bereziki nabarmentzeko modukoa da gaitasunak egiaztatzeko programa, 22.000gazterengana heldu dena; horiei guztiei enplegagarritasuna hobetzen lagundu zaie, laneko esperientziareneta trebakuntzako bide ez-formalen bidez eskuratu dituzten gaitasunak egiaztatzen lagunduta. Bestetik,nabarmentzekoa da lanbide-heziketako ziklo guztietako ikasleek lan-zentroetan trebakuntza praktikoajasotzeko ekimena ere; guztira 10.000 ikaslek esku hartu dute 2016an. Horrek esan nahi du helburuhorretarako aurreikusitako onuradunen % 12,5 bildu duela ekimen horrek, eta egiazko lan-egoera bateanegin dutela trebakuntza-jarduera, ikasleek euren lanbidearekin lotutako jarduerak gauzatuta.
Gainera, EHUrekin sinatutako lankidetza-hitzarmena ere azpimarratzeko da, makina-erremintako ikasgelabat martxan ipintzeko, ingeniaritzan eta sektore horretako ikasgaietan titulazioa duten gazteei begira, baitaaeronautika-ikasgela bat ere. Halaber, teknologia aeronautikoetan espezializatzeko ikastaro bat ereprestatu da, eta, hari esker, urtero 50 ikaslek trebakuntza espezializatu hori jasotzen dute EAErako osogarrantzitsuak diren jarduera ekonomikoko lerroetan.
Nabarmendu beharreko beste esku-hartze lerro bat 2.2.2 izan da (lanbide-prestakuntza eta aurretiaz lan-eskarmentua izateko bide ematea, eskuratu diren ezagutza teorikoak gauzatzeko moduan). Lerro horrenbarruan, hainbat programa garrantzitsu biltzen dira, hala nola Lehen Aukera programa, gazte langabeakeuskal enpresetan kontratatzeko laguntzak eskaintzen dituen diru-laguntzen bidez artikulatua. Enpleguasustatzeko toki-ekintzetarako laguntza-programa hori tituluarekin lotutako lanetan esperientzia gutxi edobatere esperientziarik ez duten gazte langabeak kontratatzera bideratuta dago. Praktikaldiko kontratua edolan-kontratu mugagabea egiten da eta, hala, gazteen enplegagarritasuna bultzatu nahi da, baita gaztehorien laneratzea ere. Horrenbestez, ikasketak amaitu berri dituzten 1.500 gazte inguruk lehendabizikolan-aukera izan dute, hezkuntza-bizitzatik lanbide-bizitzarako jauzia egin ahal izateko.
Era berean, nabarmentzekoa da Hezibi programa ere. Lanbide-heziketa dualeko eredua da, eta lana etaikasketak uztartzeko aukera eskaintzen du, trebakuntza-zentroaren eta enpresaren artean garatzen denprestakuntza-prozesu baten bidez. Hala, ikasle langileak prestakuntza- eta ikaskuntza-kontratu batsinatzen du enpresan. Prestakuntza dualak gero eta presentzia zabalagoa du eta enpresek ere gero etagehiago eskatzen dute; hori horrela izanik, onura handiak sortzen dituen eredua dela frogatuta dago.Eskura dugun informazioaren arabera, 8.620 ikaslek baliatu dute programa hau 2014 eta 2016 artean.
Bestalde, 2.2.3 esku-hartze lerroarekin loturik (unibertsitateko ikasleei lan-merkatuan sartzeko behardituzten gaitasunak ematea), jarduera bakarra izan du: Global Training bekak. Beka horiek 2012an sortuakdira, eta guztira 1.150 gaztek baliatu dituzte III. Gazte Planaren indarraldian. Helburua zera, EAEkogazteen nazioz haraindiko mugikortasuna sustatzea, euren profil akademikoarekin lotutako jarduerak etaproiektua gauzatzeko atzerriko erakundeetan, aldez aurretik antolatutako prestakuntza praktikoko planbatekin. Nabarmendu behar da 2016ko deialdiak plaza kopuruan % 11ko hazkundea izan duela aurrekourteekin alderatuta, eta guztira 410 beka eman direla.
Efikaziaren balioespena
Eusko
Helbarteklortzhain
Neurbehaeskahorie
2.3. manlitez
Ildo
2
2
2hartze
2
2
2
Aurr
Helbmunizandgaztdituzeurozenb
o Jaurlaritzaren
uru horri erako lotura gaeko. Hartarbat jarduera
rri horien efarra hezkuntaintza egokitetan lan-esk
helburua. ntentzeari zken pertso
estrategikoe
2.3.1.‐ Gizarte‐b
2.3.2.‐ Gazteei e
2.3.3.‐ Politika kea eta zerga‐ab
2.3.4.‐ Gazteak
2.3.5.‐ Tokiko k
2.3.7.‐ Gazteen
ekontu-dedi
uru honek jaduratzea hoda, helburu een kolektibzten pertsonoko aurrekonbat sartuko l
III. Gazte Plana
antzuteko diaratzea, jasora, eta batea diseinatzen
fikaziari burutzaren eta etzeko eta la
kua ez dagoe
- Gazteenbegira, ba
onak azpim
en xehetasu
bazterketako a
enplegu‐politik
koordinatua subantailak aplika
lehen sektorea
orporazioen pa
istripu‐tasa mu
kazioaren ba
asotzen du eobetzeko 20 honetan pisbora bideratnek lanpostuntua egikaritiratekeen ga
aren (2014-201
iseinatutakootzen den pz ere treba
n dira helbur
uzko analisi enpresen arnbide-kolekt
ela erabat es
n laneratzeita haren arratuz.
na.
rriskuan daude
kei buruzko info
statzea, gazteetzea, kontrataz
an laneratzea et
arte‐hartzea ha
urriztea, genero
alioespena
enpleguaren14 eta 2016su handienautakoa bereuei eustekotu da, % 33tazteen kolek
6) emaitzen eba
jardueren mprestakuntzakuntza-beke
ru hori erdies
espezifiko rteko lotura tibo jakin bastalita.
ea hobetzeakalitatea h
n gazteak laner
ormazioa, orien
entzako lanpostzioaren arloan e
ta bertan mant
nditzea enpleg
oen arteko desb
arloko aurr6 artean. Dea duten jardeizteko. Hori emandako tik gorako d
ktiboaren bar
aluazioa |
multzoak zeraren eta enpen, lankidetzsteko.
bat egin ez estutzeko, atzuen lang
a, politika hobetzeko
ratzeko bide em
ntazioa eta lagu
tuak sortzeko eenpresen konpr
tentzea sustatz
ua sortzeko pro
berdintasunei e
rekontu-dediena dela, zedueren aurrei da, esate soldatetaraesgaitasun-rruan).
ra bilatzen dplegu-aukereza-hitzarme
in bada erelan-merkatuabezia-tasa
koordinatuere, diskri
matea.
ntza ematea.
ta haiei eustekoromisoa sustatz
ea, belaunaldie
ogrametan.
erreparatuz.
kaziorik hanhaztu beharekontu-dedikbaterako, enako diru-lagmaila dutene
u, prestakunen artean enen eta kon
, zalantzarikuaren eskar handiak po
ua sustatuminazio an
o, eta, horretarzeko.
en arteko ordez
ndiena: 66 m da, eskura
kazioa ezin inplegu-zentruntzen kasuei bideratuta
ntzaren eta egokitzapen-ntratazio-lag
k gabe laneriaren arabeoliki-poliki am
uz enpleguanizkoitzeko
rako, ekintza po
zkapena sustatu
milioi euro ba dugun infoizan dela baro berezietaua (horretaa, baina ez d
lan-merkatumaila handi
guntzen bita
an dago jarra, trebakunmaitzeko, ja
a sortzeario egoeran
ositiboko neurr
uz.
aino gehiagormazioa konanakatu, zehan desgaitasrako 30,5 mdakigu horie
46
uaren agoa
artez,
rraitu ntza-akinik
i eta izan
riak
o lan-ntuan hazki unak milioi etatik
Eusko
Honanaba
Esta
HelbonurNabaorok(lang
Zeha
o Jaurlaritzaren
ako grafiko harmentzen d
lduraren bal
uru hori betradunei buruarmendu bekorrago gisa gabeak, desg
aztasunetara
Lerro natxertatze Alde hornabarmezentroettransberprogramgabeko egaitasunenplegurbitartean
Gazteen berezietaere. Enpjarraitzehorretaraguztira zehazki
Beste jamantentdesaban
III. Gazte Plana
honetan ikusa (gizarte-b
ioespena
tetzeko estauzko informaehar dugu h daude defingaitasuna du
a igarota, ho
agusietako eko bidea eg
rretatik, gaztenduko genuara bidera
rtsalak eskamatzen dira,
enpleguarenn erabakigarrako eta lan, parte hart
kolektiboraan desgaitaspleguko zentko modua iako egikaritdesgaitasun2016an.
rduera batzutzeko laguntaila-egoera
aren (2014-201
s dezakegunazterketako
aldurari buruazioa bakarrorietatik 19
nituta; baliteutenak, diru-
onako balioes
bat gizartegitearekin lot
teen azpikoleuke, dedikaatutako diaintzeko. Hprofesionalta
ntzat garrantrrietarako peanekoak ez tzen duten p
ko datu espesunak dituzttro berezienzaten dute,tutako aurrea duten 8.7
uk ere garatntza-programan dauden
6) emaitzen eba
moduan, au arriskuan d
uz emandakrik dugula ja.553 gazte ke azken ho-sarrerak be
spen hauek
-bazterketaktutakoa izan
ektibo horrezioa, aurrekiru-laguntzeorien bitartasun-ziurtagtzitsuak direentsatuta. G
diren prakpertsonak lan
ezifikorik ez ten pertsone bidez, desg lanbide-jarekontua 30,700 pertson
tu dira bide mak, edotapertsonak t
aluazioa |
urrekontuenauden gazte
ko informazioakinda, adiegisa daudel
orien artean ermatzeko er
egin ditzake
ko arrisku-en da.
etara bideratkontu-ahalegi dagokientez, nagusigiriak lortzeken trebakuntGuztira 15.3ktikak treban-munduan
baldin badaen lanpostugaitasunak drduera babe5 milioi eurnak baino g
horretatik: Sa IDA protrebatzeko
arteko desbeak laneratze
oa oinarri haerazi dezakegla identifikat ere gazteakrrenta jasotz
egu.
egoeretan d
tutako hainbgina eta gaznez, trebaiki langabeeko ekintzetartza-ekintzeta00 gazteri bkuntzarekintxertatzeko
aukagu ere, ei eusteko dituzten persten duten ro baino gegehiagok ba
Sendotu proogramaren eta lan-mu
bideratzeari eko bide em
artuta eta bgu orotara 4tuta, eta gak izatea, nahzen dutenak
dauden gazt
at ekintza ipzte onuradu
akuntza-ekinei bideratutrako, profesarako eta lanbaino gehiag lotutako eaukerak han
nabarmentzemandako srtsonak lanpunitateak ohiago izan zliatu dituzte
grama, lanetankerako
nduan txer
dagokionez,atea).
bildutako jar42.254 pertainerakoak, hiz eta ident eta abar).
te langabea
pini badira eunen irismenntza kualiftako trebakionaltasun-zn-aurreko ekgori eskaini enpresetan nditzeko xed
zekoak dira esoldatetarakpostu bat izasatuta. Diruzen 2015 ee 2015ean,
eratze-enpre ekimen rtatzeko auk
, 2.3.1 lerroa
rdueren % 6sona izan dberriz, koleifikatuta ego
ak lan-mun
re martxan, na, trebakunikatzaileak kuntza-jarduziurtagiriekinkintzetarako die trebaku2015 eta
dez.
enpleguko zeko diru-lagunateko eta beu-laguntzen ta 2016 art eta 83 zen
esak sortzekoberritzaileagkerak hobet
47
a
62ren irela. ktibo on ez
duan
zera ntza-
eta uerak n lotu o zein untza 2016
entro ntzak ertan lerro
tean; ntrok
o eta goak, tzera
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
48
bideratuak EBko beste herrialde batzuetan. Integrazio soziolaboraleko azken proiektu hori trukearen bidez mamitzen da. Prestakuntza-ikastaro bat eta hizkuntza ikastekoak ditu, enpresetan praktikak antolatzen ditu, eta haietarako eskaintzen den prestakuntza eskaintzen du, baita tutoretza ere praktikaldian zehar. Guztira 58 gaztek parte hartu dute programa honetan 2015ean eta 2016an zehar.
Gazteei eskainitako informazioa, orientazioa eta laguntza bereziki garrantzitsua eta beharrezkoa dagazteek eskura dituzten zerbitzu guztietara ahalik eta modurik onenean gerturatzeko, lan-munduantxertatzeko aukerak hobetzeko.
Alde horretatik, Lanbideren bitartez enplegurako orientazio- eta laguntza-zerbitzu hau eskaintzen dagazteentzat (orientaziorako deialdi bakarraren zati gisa). Deialdi horren bidez, Lanbide-Euskal EnpleguZerbitzutik kanpoko entitateen laguntza behar duten orientazio-ekintzak eta -zerbitzuak zehazten dira, etahoriek finantzatzeko deialdia egiten da. Gainera, espazio fisiko egonkorrak diren enplegu-zentroak erediruz laguntzen dira. Horietan, kanpoko erakunde laguntzaileek erabiltzailearen edo eskatzailearen eskurajartzen dituzte enplegua bilatzeko hainbat baliabide, hark bere kasa kontsulta ditzan, baita orientatzaile batere, lan-munduan sartzeko eta horretarako tresnak erabiltzeko laguntza pertsonalizatua emango diona.2015erako eskura ditugun datuen arabera, 55.632 lagun baino gehiago (25.549 emakume eta 30.083gizon) artatu ziren, eta horietatik 10.265 ziren gazteak (guztizkoaren % 18).
Gazteen kolektibora iristeko kanalen bilaketaren eta orientazio-zerbitzuak gerturatzearen beharrez, EuskoJaurlaritzak, Lanbideren bitartez, hainbat lankidetza-hitzarmen sinatu ditu Euskadiko unibertsitateekin(EHU, Deustu eta Mondragon). Azkeneko hiru urteetan guztira 0,6 milioi euro bideratu ditu hitzarmenhorietara, eta zentro akademiko horietako 1.840 ikasle inguruk baliatu dituzte.
Bestetik, nabarmentzekoak dira enplegua sortzeko programetan toki-korporazioen partaidetza handitzerabideratutako laguntza-lerroak. Proiektuen hainbat tipologia babestera bideratutako laguntzak identifikatudira, urtean 20 milioi euro inguruko aurrekontu-zuzkidurarekin, eta gutxienez 1.610 gazte langaberenganairitsi dira.
o 1. motako proiektuak. Enplegua sustatzea. Ezohiko merkatuan egindako kontratazioak, lan-munduan txertatzeko arazo bereziak dituzten pertsonen enplegagarritasuna handitzea helburudutenak, euren kualifikazioa edota gaitasun pertsonalak zein motibazioa indartzera bideratutakoaldi baterako lan-esperientziarekin.
o 2. motako proiektuak. Kontrataziorako laguntzak. Ohiko merkatuan egindako kontratazioak, lan-munduan txertatzeko arazo bereziak dituzten pertsonen enplegagarritasuna handitzea helburudutenak, euren kualifikazioa edota gaitasun pertsonalak zein motibazioa indartzera bideratutakoaldi baterako lan-esperientziarekin.
o 3. motako proiektuak. Ohiko merkatuan bertako enpresek langabeak kontratatzeko. Gutxienez hiruhilabeteko iraupenarekin, laguntzaren zenbatekoa handitu egiten da, baldin eta lehen lanpostuaizango duten 35 urtez azpiko gazteak kontratatzen badira. Ekintza horiek langabeziak berezikieragindako eskualde eta udalerrietara daude bideratuta.
Azkenik, eta laneko ezbehar-tasarekin loturik, bi ekimen nabarmendu behar dira (batez ere baliabidepropioekin zabalduak eta, hortaz, aurrekontu espezifikorik gabeak), lanbide-heziketako eta unibertsitatekoikasleen artean laneko arriskuen prebentzioaren kultura sustatzeko, baita, oro har, gazte okupatuen lanekoezbehar-tasaren eraginari buruzko informazio eguneratua emateko ere. Lehendabiziko kasuan 600 ikasleingururengana iritsi da ekimena; bigarren kasuan, berriz, 1.500 izan dira onuradun (gazte-politiketanjarduten duten erakunde publikoak eta bestelako entitateak, profesionalak, bitartekariak eta gazteekin lanegiten duten eragileak, gazteak eta gizartea, oro har).
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
49
Efikaziaren balioespena
Alde horretatik, nahiz eta informazio zuzenik izan ez efikaziari buruzko ebaluazioa egiteko, hainbat balioespen egin ditzakegu.
Gazteen kolektiboko lan-munduratzea da Eusko Jaurlaritzako arduradun publikoen kezka nagusietako bat; izan ere, krisi ekonomikoak eragin berezia izan du EAEko gazteen artean. Hala, 18 eta 29 urte bitarteko pertsona aktiboen arteko langabezia-tasa laukoiztu egin da 2008 eta 2014 artean, % 7,3 izatetik % 29,5 izatera. Alde horretatik, bitartekoak ezarri dira jarduerak hainbat esparrutatik abiarazteko (orientazioa eta informazioa, aholkularitza, kontrataziorako laguntzak eta abar). Koiunturan izandako hobekuntzek eta erakundeek egindako ahaleginek inpaktu positiboa izan dute gazteen langabezia-tasa hobetzeko bidean, ia ehuneko sei puntu murriztu baita 2016an, % 23,7ra iritsita. Oso handia izaten jarraitzen du, populazio orokorraren tasaren bikoitza baita, eta EB28ko batezbestekotik gora dago. Horrenbestez, arreta bereziarekin jarraitu beharra dago lanean datozen urteetan ere.
Bestetik, laneko ezbehar-tasaren adierazleak izandako bilakaerari erreparatuta, nabarmendu behar da bajadun laneko istripuen kopuruak, 16 eta 34 urte bitarteko populazio okupatuan, adin bereko 1.000 pertsona okupatuko, beherakada nabarmena izan duela oso azken hamarkadan. Dena dela, 2014 eta 2015eko datuei erreparatuta, aipatu behar dugu apurtxo bat handitu dela (% 34,3tik % 36,4ra).
2.4. helburua. - Espiritu ekintzailea handitzea, gaitasun ekintzaileak hasierako etapetatik bultzatzeko asmoa duen politika koordinatu baten bitartez.
Ildo estrategikoen xehetasuna. 2.4.1.‐ Gazteen artean espiritu berritzaile eta ekintzailea sortzea eta sustatzea.
2.4.2.‐ Politika koordinatua garatzea, gazteek autoenplegua eta enpresak sortzea sustatze aldera, kooperatibismoaren eta beste formula batzuen bitartez.
2.4.3.‐ Nekazaritzaren sektorean sartu nahi duten gazteei prestakuntza ematea.
Aurrekontu-dedikazioaren balioespena
Egikaritutako aurrekontuaren % 53,9 (guztira 5 milioi euro inguru 2014 eta 2016 artean), espiritu ekintzailea gaztetatik sustatzeko helbururako, gazteen artean espiritu berritzaile eta ekintzailea sortzeko eta sustatzeko esku-hartze lerrora bideratu da, eta % 43,1, berriz, politika koordinatua garatzera, gazteek autoenplegua eta enpresak sortzea sustatze aldera, kooperatibismoaren eta beste formula batzuen bitartez.
Eusko
Aurrdago
Esta
Helbidenthorre
o Jaurlaritzaren
ekontuen boen informaz
lduraren bal
uru horrektifikatzeko betarako. Eki
Hainbat ekintzailgaratzeaeta deteestimula
Program(program
Ekintzailesparruagizarte-eekonomi
III. Gazte Plana
atez bestekzioak dioene
ioespena
kin zabaldutbidea egitenntza desberd
ekimen naetza-kultura
a indartuta (erminazioa, atuta eta ikas
ma horiek –matutako au
etza-proiekta nabarmendekonomiako iako enpres
aren (2014-201
ko egikaritzez. Banaketa
tako jardue du, batez dinen analis
barmentzen a eta enpres(sormena, bnegoziazioastetxeen art
–Ikasenpresrrekontuare
tuei eskaindu behar da enpresa ak sortzea
6) emaitzen eba
e-maila % 6 honako gra
eretarako eere gazteaki xeheagori j
dira espiritsaren munderrikuntza, eta abar), eko lankidet
a eta Urran ia bikoitza
itako zuzena, gazteekinberriak soredota enpr
aluazioa |
68ra iritsi dafiko honen b
eskura dagk, nahiz eta jarraikiz, ha
tu ekintzailedua eraman talde-lana, beste kultutza sustatuta
ats Bat– ga), eta 36.70
neko lagunn loturik. Alrtzeko laguresa arrunta
da programabidez dago ja
oen inform informazio inbat alderd
ea garaiz su nahi dituzterabakiak hura eta gizaa.
guztira 0,9 00 hartzaile g
tzei dagokide horretati
untza integrak gizarte-e
atutako aurrasota.
mazioak, guguztia ez di nabarmend
ustatzeko hee ikasgeletaartzea, ekimarte-errealita
milioi eurgazte izan di
ienez, alor ik, hainbat rala eskainkonomiako
rekontuaren
txienez, 39dagoen banadu ditzakegu
ezkuntzarenara, ekintzaimena, lidergatea batzue
ro inguru bituzte.
sozialeko laguntza-lertzera biderenpresa iza
aldean, es
9.329 onurakatuta koleu.
n esparruan,iletza-gaitasoa, konpromtara gertura
bideratu dit
ekintzailetzrro zabaldu ratuak (gizatera igarotz
50
skura
adun ktibo
, eta unak
misoa atzea
tuzte
zaren dira, arte-zea),
Eusko
Efika
Lan-gogoekintbabegisa
Glob2016errepekintazpiknabaekint
Denadaukarteabaka20152013hamegin
3 Txo
o Jaurlaritzaren
gazteeta1.200 la
aziaren balio
munduan txortasun beretza publikoaesari esker e hazteko.
bal Entrepr6an Euskparatuta, tzaileen % ko gazteakarmen murtzaileak azte
a dela, EAEnka indar haan: okupatarrik lan eg5ean. Ehun3tik, orduanar gaztetati norbere kon
osten osoa ira
III. Gazte Plana
an arreta begunengana
oespena
xertatzeko beziak gazteaaren xedea enpresa-pro
reneurship adirako ehasierako
33 baino gk dira, etrrizten da ertzeko gara
n norbere kandirik gazttutako pertgiten zuen eko hori mn % 9,5 baik zazpik ezntura lanean
akurtzeko: htt
aren (2014-201
rezia ipinita iritsi dira ek
bide gisa ekak zein nag ekintzailetziektuak send
Monitor egindako
fasean dgehiago 34 ta ehuneko
kontsolidaian3 .
konturako laeen kolektitsonetatik % norbere kmurriztu egaitzen. Gaz du pentsan hasterik.
tp://www.gem
6) emaitzen eba
(junior koopimenok.
kintzailetza susiak ekintzza sustatzeadotu daiteze
etxeak datuei
dauden urtez
o hori atutako
nak ez boaren % 6,3k kontura gin da ainera,
atu ere
m-spain.com//
aluazioa |
peratibak).
sustatzea aszailetzara bia da, enpreen eta enple
/wp-content/u
Gutxienez 2
spaldian landeratu ditu esa-proiektuegu gehiago
uploads/2015/
2,1 milioi eu
tzen ari denautoenplegu
ua hazteko eta kalitate
/03/Informe-G
uro bideratu
n esparrua urako bide aspirazioare
e handiagoko
GEM-CAPV-20
dira, eta gu
da. Krisialdgisa. Dena ekin, proiekoa sortzeko
016.pdf
51
uztira
iaren den,
ktuen bide
Eusko
3. a
Ekin
Etxe
Euskkolekgarakolekenpleirtete
Egoedenbkrisiabermsarreperts
Era Etxeaurreosasadmsusta
Etxe
1. aetxe
o Jaurlaritzaren
arloa. Etx
ntzen desk
bizitzaren al
ko Jaurlaritzktiboarekin pena eta oktiboari bereegu bat izateko prozesu
era hori garbora-tarte hoa hasi zen
matzeko errerari esker. sonentzat iza
berean, ebbizitzaren eratuengatik
sunarekin edinistrazioak atzeari.
bizitzaren al
rdatzaren bbizitzaren al
Gazteei eskaintzlehentasdira, eta
III. Gazte Plana
xebizitza
kribapen o
lorreko jardu
zak etxebizilotuta, alok
ongizatea poeziki eragin teko itxaropea atzeratzea
rbi geratzen orretan gazt urteetan brentari, etxeHala, 2016aan ziren EAE
baluazio-planLegea ona
k, eta, hado hezkuntz behartzen
lorreko mark
arruan –Emlorreko enun
etxebizitza la koordinatu
suna eman laguntza su
aren (2014-201
orokorra
una gazteek
itzaren alorkairuaren aldosible eging dion krisi een negatiboea eta, horren
da Etxebizteen emantzbizi zenarenebizitzako pan babestutaEn, eta aloka
n honen hoartu zen, la, lehendazarekin pare ditu era
ko estrategik
mantzipazioa ntziatu estra
lortzen laguua sortu behbehar zaio ustatu.
6) emaitzen eba
in loturik: II
rean izandadeko lehentao duten pokonomikoaren aurrean, nbestez, ema
itzaren Euskzipazio-tasa n oso besteprestazio osako etxebizitairu-kontratu
orizontean izaitzindaria
abizikoz aitekatuta. Horbateko leh
koa: planean
eta autonotegikoan.
ntzeko politiharko du Admalokairuari e
aluazioa |
II. Gazte Pla
ako jardunaasunezko apolitikak gararen 2014 etaikasketak egantzipazioa e
kal Behatokehuneko lauelakoa (200sagarriari etzaren esleipuen % 21,1,
zan den gea Espainiaktortzen du rrez gain, ehentasuna/es
n jasotako e
mia–, III. G
ikak sustatzministrazioakerosketaren
nean jasotak
a, III. Gaztpustua izan atzeko boroa 2016 artegiten jarraitzere gerorako
iak egindaku puntu ingu07 eta 200edota babespenen erdia berriz, gazt
ertaera bat ko Estatua
Estatuan etxebizitza hsklusibotasu
rronkak, ard
Gazte Planak
ea. Horretark etxebizitza aurrean; h
ko ikuspegia
te Planean da, Euskadndatetik abko testuinguzea izan da o utzi beharr
o analisietanuru jaitsi da.8), neurri stutako alokbaino gehiagteek sinatu z
ere nabarmn jasotzenetxebizitzara
hutsen penana emater
datzak eta le
k honako bi
rako, eskuraa-parke publutsik daude
a
jasota bezadiko gazteeniatuta. Horiuruan; izan bide bakarrara.
n; horietan . Nolanahi ehandi bateakairuko etxgo (% 55) 3zituzten.
mendu behn dituen ako eskubializazioa erera alokairu
erroak
erronka ha
atzeko moduikoa handitu
en etxebizitz
ala eta gazn bizi-proiek guztia gazere, gazteoa, lan-merka
jasotzen dere, egoera ean diru-sarrxebizitza-par35 urtetik go
ar da. 201gizarte-eskude subjekt
e gehitu da,ko etxebiz
auek biltzen
uko prezioa uta. Hori egitzak erabili b
52
zteen ktuen zteen ntzat atura
enez, ez da rerak rkeko orako
5ean ubide iboa, , eta zitzak
ditu
duen tean, behar
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
53
Gaztarotik heldutasunera igarotzeko moduen dibertsifikazioa zaintzea. Etxebizitzak erabiltzeko eta horiekjabetzan izateko modu eta eredu are malguago eta berriagoak erabili behar dira, etxebizitzaren merkatuaare malguagoa izan dadin eta merkatu hori familia-egituren, lurralde-mugikortasunaren eta gizartearenbeste aldaketa batzuetara egokitzeko.
Erronka estrategiko horietatik abiatuta, Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planak guztira 2 helburu estrategiko, 5 esku-hartze lerro eta 9 ekintza prestatu ditu, euskal gazteek etxebizitzaren alorrean dituzten premiei erantzuna eskaintzeko xedearekin.
Ondoren, etxebizitzaren alorrerako marko estrategikoa jasoko dugu.
Helburu estrategikoko jardueren banaketak erakusten du argia dela 3.1 helburuaren nagusitasuna, gazteen etxebizitza eskuratzeko baldintzak hobetzea (% 78), 3.2 helburuarekin alderatuta (eredu berriak sustatzea), gainerako % 22 sailkatzen baita azken horretan.
1. ARDATZA.‐ EMANTZIPAZIOA ETA AUTONOMIA
3. arloa. Etxebizitza.
3.1.‐ Zailtasun funtsean ekonomikoak dituzten gazteek etxebizitza eskuratzeko aukerak hobetzea, etxebizitzen eskaintza handituz eta alokairua lehenetsiz.
3.1.2.‐ Etxebizitza hutsa mobilizatzea, babestutako alokairu‐merkatuan sar dadila ahalbidetuz, Etxebide Zerbitzuan izena eman duten eskatzaileentzat, bereziki erreparatuta zailtasun funtsean ekonomikoak dituzten gazteei, eta genero‐indarkeriaren emakumezko biktima gazteei eta/edo gizarte‐bazterketako arriskuan daudenei.
3.1.3.‐ Pisu eta eraikin hutsak mobilizatzea, babestutako alokairu‐merkatuan sar daitezela ahalbidetuz, Etxebide Zerbitzuan izena eman duten eskatzaileentzat, bereziki erreparatuta gazteei eta genero‐indarkeriaren emakumezko biktima gazteei eta/edo gizarte‐bazterketako arriskuan daudenei.
3.1.4.‐ Gazteei informazioa, orientazioa eta laguntza ematea etxebizitza eskuratzeko neurri publikoen eskaintzari buruz.
3.2.‐ Bizileku‐eredu berrien garapena sustatzea, gazte‐tipologia desberdinei eta haien premiei erantzuteko.
3.2.1. Babestutako alokairu‐etxebizitzen eraikuntza sustatzea, emantzipatu nahi duten gazteen beharretara bereziki egokitutako eraikuntza‐ezaugarriekin eta araubide ekonomikoarekin.
3.2.2. Gazteen artean ezagutzera ematea Etxebizitza Sailak abian jarritako webgunearen bidez babes ofizialeko etxebizitzak trukatzeko mekanismoa, eta haren erabilera sustatzea.
Eusko
Meta
bana
Hona
estra
Aurr
2014lotu
Aurrda;
o Jaurlaritzaren
atutako aurr
atu da hiru u
ako grafiko
ategikoetako
ekontu-ikus
4 eta 2016rik; hau da
eko grafikoahala 2015ea
III. Gazte Plana
rekontu‐dedi
urteetan, eta
honek era
o bakoitzaren
pegi orokorr
6 artean, 3a, Eusko Jau
an ikusten dan eta 2016
aren (2014-201
ikazioaren an
a % 57 egikar
akusten du
n arabera.
ra
33 milioi eurlaritzaren
denez, plana6an egikarit
6) emaitzen eba
nalisiak erak
ritu da 3.1 he
etxebizitza
euro baino n III. Gazte
ak indarrean tutako aurre
aluazioa |
kusten duene
elburuari era
aren arloak
gehiago be Planean b
iraun duenekontua 201
ez, bitarteko
antzuteko, et
egikarituta
bideratu dirbetetako au
urteetan eg14an egikari
ak banatzek
ta % 43, berr
ko aurrekon
ra etxebiziurrekontu o
gikaritutako tutakoa bai
ko pisua mod
riz, 3.2 helbu
ntuaren ba
itzaren arloosoaren %
aurrekontuano % 40 tx
du orekatuag
ururako.
naketa, hel
oan planar5,8.
a murrizten xikiagoa izan
54
goan
lburu
rekin
joan n da.
Eusko
Progizan
Hiruprogdugu
Helbagerhelb
Ekint
Gazt
EtxelehekolekidentBehaekinthorreburu
o Jaurlaritzaren
ramatutako ezik, gainer
u urteko gramatutakun informazi
uru estrategri da bien uruaren kas
tzen karakte
teak helburu
bizitzaren antasunen arktiboari burtifikatuta daatokiak positzen % 78 etarako bak
uzko informa
III. Gazte Plana
aurrekonturako urteetan
epealdi ko aurrekono-faltaren er
giko bakoitzartean: 3.1uan, berriz,
erizazioa: iku
u
rloak modu rtean, ekintzruzko informaude. Horrenble egiten dgazteen ko
karrik ateratazioarekin.
aren (2014-201
aren desbidn ez dela eg
osorako, ntuaren % raginez, dat
zerako prog1 helbururak programatu
uspegi hiruk
orokorrean za publikoa mazioa bann arrazoia eduena, neurrolektiboarenta. Horrenbe
6) emaitzen eba
deratzeari erikaritu osori
etxebizitz 88 izan diu hori gutxi
ramatutako ko bideratuttakoa baino
oitza
jarduten dudiseinatzekoakatu daite
etxebizitzareri handi bate ikuspegitikestez, ez da
aluazioa |
rreparatzen k programat
aren arlora. Ebaluazi gorabeherak
eta egikaritako aurrek % 35 beher
u; edonola eo garaian. Aeke, eta gaen arloaren ean. Hori dek aztertu aago datu «k
baldin baditutako aurre
oarekin loioan ikustenkoa izango l
tutako aurrkontuaren krago geratu
ere, gazteenArrazoi hori azteen koleberaren anaela eta, baieahal izan dkutsaturik»
ogu, nabarmekontua.
otuta egik den moduaitzateke.
ekontuari dkasuan % 2da.
n kolektiboa dela eta, jaktibora bidealisi-gaitasuneztatu dezakirela, informbeste adin-t
mendu beha
karitutako an, eta ekint
agokionez, 1ean gaind
oso presentardueren oneratutako ena da, Etxebkegu arlo homazio oinartarte batzue
ar dugu, 20
aurrekonttza batzueta
alde nabarmitu da, eta
te dago arlourak izan d
ekintzak, hobizitzaren Euonetan bildurrizkoa koleetako kolekt
55
14an
tuak arako
mena 3.2
oaren ituen
ortaz, uskal utako ktibo tiboei
Eusko
Halaespekolek
Tran
GaztarrazEtxebai s
EtxehoneHorraurreda, bgenebilduegika
Kanp
PlaneJaur
Ema
3.1.etxe
Ildo
3.1.2.eskatgazte
3.1.3.eskatdaude
3.1.4.
o Jaurlaritzaren
, III. Gazteezifikoarekin,ktibora bider
nsbertsalitate
teentzako etzoia etxebizbizitzako Pla
sailari atxikit
bizitzaren aetan, bereziretarako ez dekontu hori baita Zuzeneezake etxebiutako ekintzaaritu dituela
poko eragilee
ean kontualaritzatik kan
aitzen eba
- Zailtasunebizitzen es
estrategikoe
.‐ Etxebizitza huzaileentzat, berei eta/edo giza
.‐ Pisu eta eraikzaileentzat, berenei.
.‐ Gazteei inform
III. Gazte Plana
e Planean e, egikaritutaratu dira.
ea etxebizitz
txebizitzarenzitzarekin loangintzaren tako sozietat
rloko kasu kki etxebizitzda aurrekon webguneenean zerbitzuazitzaren kasak oso-osor.
ekin izandak
an hartutakonpoko eragil
aluazioa, h
n funtsean skaintza ha
en xehetasu
utsa mobilizatzereziki erreparatrte‐bazterketak
kin hutsak mobireziki erreparat
mazioa, orienta
aren (2014-201
etxebizitzareako aurreko
zaren arloan.
n arloko ekitutako ekineta Prozesu te publikoen
konkretuan, zaren arlokontu esleiturik mantentze-aren aurrekosuan transbeik Eusko Jau
ko lankidetza
o ekintzei eekin jardun
helburu es
ekonomikandituz eta
na.
ea, babestutakotuta zailtasun fuko arriskuan da
ilizatzea, babestuta gazteei eta
azioa eta lagunt
6) emaitzen eba
en arlorako ontuaren %
.
ntzak egitertzen euren Eragileen Z bitartez (Vi
jardueren %o neurri pubk identifikatu-lanetarako ontuaren baertsalitatea eurlaritzaren
a
buruzko esn beharreko
strategikoa
koak dituzt alokairua l
o alokairu‐merkuntsean ekonomaudenei.
stutako alokairua genero‐indark
tza ematea etxe
aluazioa |
bildutako e 99 hartu d
rakoan izan ezaugarriakZuzendaritzasesa eta Alo
% 11k ageri blikoei zabau, izan ere, aurrekontu rruan ere. Hez dela aplikEtxebizitza
skura dauka ekintzarik.
aren arabe
ten gazteelehenetsiz.
katuan sar dadmikoak dituzte
u‐merkatuan sakeriaren emaku
ebizitza eskurat
ekintzen % ute; hau da
dako transbk dira, oro k berak gara
okabide).
dute transblkundea emEusko Jaurl orokorrarenHori dela etakatzen, eta ISailburuorde
agun inform
era
k etxebizit
ila ahalbidetuz,n gazteei, eta g
ar daitezela ahaumezko biktima
tzeko neurri pu
78 horretaa, 32,9 mil
bertsalitate-mhar, oso es
atu ditu ekin
ertsalitatea;atera bideraaritzaren ka
n barruan saa, praktikan,II. Gazte Plaetzak zehazt
mazioaren a
tza eskurat
Etxebide Zerbigenero‐indarker
lbidetuz, Etxeb gazteei eta/ed
ublikoen eskaint
n, gazteentioi euro Eu
maila apala spezializatuantza gehiena
; kasu atuta.
asuan, artzen , esan anean tu eta
rabera, ez
tzeko auke
itzuan izena emriaren emakum
bide Zerbitzuando gizarte‐bazte
tzari buruz.
tzako informskadiko gaz
izan da. Hoak baitira. ak, bai zuzen
da izan E
erak hobet
man duten mezko biktima
izena eman duerketako arrisku
56
mazio zteen
orren Hala, nean,
Eusko
tzea,
uten uan
Eusko
Aurr
3.1 Planebat jjakinemadu (dugu
Esta
Eginhori prop
4 Nabaurre
o Jaurlaritzaren
ekontu-dedi
helburua, alean etxebizijasotzen dutntza, komuntzipaziorakikusten dugun informazi
lduraren bal
dako bederanahikoa ga
pioen informa
Etxebizitehuneko(etxebiziematekoerrentar
barmendu beeko dokument
III. Gazte Plana
kazioaren ba
okairua leheitzaren arloate (hainbat unikazioa, ko bizi-ibilbidunez, lehenoaren arabe
ioespena
atzi ekintzenazteen artekazioa osatuz
tza hutsa aloo esanguratsitza hutsei bo) eta ASAPientzako arr
ehar dugu, 3.tuaren emaitz
aren (2014-201
alioespena
enesten duean bildutakoformularen aholkularitza
derako. Aurdabiziko ler
era)4.
n inguruko iko egiazko z, honako ba
okairuan susu baten errburuzko progP (programaazoizko prez
1.3 lerroari dekin, eta, hor
6) emaitzen eba
ena gazteei e 9 jardueretbidez) etxeba, orientazrekontu-inforo estrategi
informazioa estaldurarenieztapen ha
statzearekineserba aurregrama honeren helburuzioan alokatz
dagokionez, jrtaz, ez da age
aluazioa |
etxebizitza etatik 7ren bbizitza-eskazioa eta ormazioak hekoak hartze
baldin badun balioespenuek egin ditz
n lotutako ekeikusten due
en xedea hutu nagusia titzeko ipintzea
jarduera horreri esleitutako
eskuratzeko bitartez garaintza handitlaguntza selburu horre
en du aurrek
ugu ere, jarna egin ahazakegu.
kintza, 2014ena, bi progtsik dauden tulartasun pa da).
ren garapenaro aurrekonturi
lehentasunetu da. Jardzea, ahal de
sortzeko metarako hiru kontu-ahaleg
rduera horieal izateko. N
4-2016 aldiaramaren es etxeak topapribatuko et
ren pilotua ezk.
ezko aukeraduera horiekela alokairua
mekanismoak lerro zabaltgina eta -de
etako gutxitaNolanahi ere
an gazteentzparruan garatzea da alotxebizitza hu
z zela egin e
a gisa, III. Gk ikuspegi bian, baita gak lantzea zea aurreiku
edikazioa, es
an da informe, sailaren
zako etxebizratu da: Biziokairu babesutsak merka
eskuratutako
57
Gazte koitz
azteei ere,
usten skura
mazio iturri
zitzan gune stuan atuan
aldez
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
58
Hala, datuek erakusten dute 35 urtez azpiko 1.180 gazte inguruk baliatu dituztela urtean batez beste bi programa horiek5. Jarduera horrek etxebizitzaren arlora bideratutako eta egikaritutako aurrekontuaren % 37 osatzen du.
Oro har, Etxebizitzaren Behatokiak etxebizitza-politikari buruz aztertutako informazioan ikus daitekeenez, 2016an Etxebiden eskatzaileen % 30,8 ziren 35 urtetik beherako gazteak. Horrez gain, alokairu-araubideko etxebizitza babestuaren eskaria da handiena (2014an izena emandako 54.042 pertsonen % 73k alokairua bakarrik eskatzen zuten; 2015ean % 78 ziren 54.620 eskatzailetatik6). Hori dela eta, ondoriozta daiteke alokairua eskari zabala duen aukera dela, edozer dela ere eskatzailearen adin-tartea. Hala, eskura ditugun 2014ko datuen arabera, gazteei alokatutako etxebizitzen ehunekoa, esleipen guztien artetik, % 39 izan zen; 2015ean ehuneko hori apur bat jaitsi zen, % 33ra, eta 2016an, berriz, % 27ra.
Horrela, 2014an errentamendu-araubidean zozketan emandako etxebizitzak 346 izan ziren, eta murrizketa nabarmena izan zuten 2015ean, araubide horretan bertan zozkatutako etxebizitzen guztizkoa 122ra jaitsi baitzen.
Zaharberritzera bideratutako lerro estrategikoari dagokionez, berriz, hiri-apartzeriako etxebizitza
publikoaren euskal etxebizitza-parkea ezartzeko bideragarritasun-analisia egin da; nolanahi ere, azterlanaren emaitzek eta osteko kontaktuek ez zuten lortu esperotako erantzuna. Hori dela eta, ekimena bertan behera utzi zen.
Aholkularitzaren eta orientazioaren esparruan, batez ere Etxebidek izan du ekimen nagusia, nahiz eta
bakarrik ez den aritu. Datuak adinaren arabera banakatuta ez badauzkagu ere, komunikazioaren,
5 ASAP eta Bizigune programek maizterren adina jasotzen ez badute ere, kalkuluen arabera etxebizitzen % 25 hartzen da, Plangintzako
Zuzendaritzak berak egindako zenbatespenen arabera.
6 Etxebizitzako politika integralen ebaluazio-txostenaren arabera (2015ekoa, datuak ditugun azken urtea, txosten hau prestatzean oraindik argitaratu gabe baitzeuden 2016koak).
2014 2015
Total consultas 5.717 8.892
Visitas web 1.150.915 953.067
Etxebide 849.340 753.897
Departamento de Vivienda 194.763 135.139
Bizilagun 65.363 35.197
Observatorio de Vivienda 24.682 14.219
Eraikal 16.767 14.615
Otras comunicaciones 161.358 74.574
Aviso de renovación bienal 51.373 7.538
Apertura plazo de inscripción 46.192 14.526
Baja o archivo de expediente 32.512 10.778
Subsanación de documentación 16.662 23.245
Alta 5.719 9.168
Denegación o archivo de inscripción 4.598 5.584
Admisión y exclusion a promotores 4.302 3.735
Invitación al sorteo ‐ ‐
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
59
aholkularitzaren eta difusioaren alorrean egindako lana7 honako taula honetan geratzen da jasota.
Bestalde, egindako azterlan espezifikoa argitaratzea eta zabaltzea («Euskadiko gazteen enplegua eta emantzipazioa», «Krisia eta gazteen emantzipazioa Europan» eta «Bizitegi-emantzipazioaren kostua») 4.300 pertsona, entitate eta erakundetara baino gehiagotara iritsi dira, ikerketa horietako bakoitzarekin lotutako albisteak zuzenean jaso baitituzte.
Efikaziaren balioespena
Ez daukagu informazio espezifikorik, hartutako neurrien efikazia osorik balioesteko aukera ematen duenik. Nolanahi ere, hainbat ondorio atera ditzakegu.
Difusio- eta dibulgazio-lanak (prentsako eta beste komunikabide batzuetako kanpainak, eta webguneen bidez egindakoak) urtean 4.700 etxebizitza baino gehiago mugiarazi ditu alokairuan emateko, bai Bizigune programan, bai ASAP programaren barruan.
Erabiltzaileek Etxebideren zerbitzuarekin duten satisfazio-maila igo egin da: 100 puntutik 57,9 zen 2013an, eta 59,3 izan zen 2015ean.
3.2 helburua.- Bizileku-eredu berrien garapena sustatzea, gazte-tipologia desberdinei eta haien premiei erantzuteko.
Ildo estrategikoen xehetasuna.
Aurrekontu-dedikazioaren balioespena
3.2 helburu estrategikoak etxebizitzaren arloko aurrekontuaren % 43 egikaritu du 2014 eta 2016 artean, eta eremu honetan berrikuntza-osagaia txertatzen du; izan ere, bizitegi-eredu berriak bilatzen eta ezartzen saiatzen da, gazteen kolektiboak emantzipatzeko aukera izan dezan euren beharrizanen ikuspegia aintzat hartuta. Eskura dugun informazioa kontuan hartuta, 3.2.1 ildo estrategikora bideratu da baliabideen % 100, eta guztira 14 milioi euro baino gehiagoko aurrekontu-egikaritzea erregistratu du8.
7 Etxebizitzako politika integralen ebaluazio-txostenaren arabera (2015ekoa, datuak ditugun azken urtea, txosten hau prestatzean oraindik argitaratu gabe baitzeuden 2016koak).
8 Permutarekin lotutako ildo estrategikoari dagokionez (webgunean mekanismo honi buruzko informazioa ematera bideratua), webguneen gastu orokorrean bildutako aurrekontuarekin egin da. Arrazoi hori dela eta ez da ageri banakapenean.
3.2.1. Babestutako alokairu‐etxebizitzen eraikuntza sustatzea, emantzipatu nahi duten gazteen beharretara bereziki egokitutako eraikuntza‐ezaugarriekin eta araubide ekonomikoarekin.
3.2.2. Gazteen artean ezagutzera ematea Etxebizitza Sailak abian jarritako webgunearen bidez babes ofizialeko etxebizitzak trukatzeko mekanismoa, eta haren erabilera sustatzea.
Eusko
Esta
Bizitez du
Efika
Ez destrababeerreg
o Jaurlaritzaren
lduraren bal
egi-eredu beu uzten esta
Alokairu ondoriozegokituta
Hartara, alokairuaeta modbizi-eboloraindik
Alde horostatu-tigazteak.erakuste
ADAS prmodalita
Bestetik,trukatzeplangintz2016an ondoreng
aziaren balio
dago balioeategikoarekies ofizialeko gistratu dela
III. Gazte Plana
ioespena
erriak sustatalduraren an
babestuanztatzen da aako etxebizi
hainbat auaren arteko du mailakatuluziora egok ere analisia
rretatik, ADAipologia eska. Programa en dute ezau
rograman beate horretan.
, gazteen arko mekaniszaren arabeegikaritu dago urteetan.
oespena
spena egiten loturik (ga etxebizitzak
a, mekanism
aren (2014-201
tzeko erronkalisi osoa eg
n emateko ahaleginak etza eskuratz
ukera identi formulak, euan jabetza ituta betiere egiteke dag
AS programaaintzen du, hori lehend
ugarri horiek
ezalaxe, etx.
rtean Etxebizsmoa ezagra, 2014an a, eta urte o.
eko behar bazteen arteak trukatzeko
mo hori eta h
6) emaitzen eba
kari erantzutgiten. Halere
etxebizitzegiten ari dzeko formula
fikatu dira, erosteko auksustatzeko
e. Araudiarego.
a nabarmendetxebizitza edabizikoz 20in 47 etxebi
ebizitza part
zitza Sailak autzera emagauzatu behosoan perm
beste informan ezagutzero mekanismoaren difusioa
aluazioa |
teko egindake, honako pu
ak eraikitzdirela formua berriak top
bitarteko fkera eta ababideak izan
en ikuspegiti
du behar dueskuratzeko016an lotu zitza esleitu
tekatuak ere
abian jarritaateko eta har zen, eta uta bakarra
mazio. Nora ematea Eoa, eta harea aztertzen a
ko ekintzak untu hauek n
zea sustatzla berriak t
patzen.
formula gisaar. Horiek etgo lirateke, k, etxebizitz
gu (zuzkidu zailtasunakzen Gazte direla.
e badira. 20
ako webguneharen erab ondoren be izan du. H
lanahi ere, txebizitza Sen erabilera ari direla.
bi izan dira.nabarmendu
zera bideratopatzeko, k
a erabil daitxebizitza-jab pertsona etza eskuratze
ra-bizitokiark dituzten koPlanarekin,
016an guztir
earen bidez bilera sustaerriro planifikortaz, emait
komeni daailak abian j sustatzea)
. Eskura dug ditzakegu.
atutako ekikolektibo ho
tezkeenak: betza malguta bizikidetzko figura be
ren programolektiboentza
eta urte h
ra 6 etxebiz
babes ofiziaatzeko jardkatu zuten 2tza ikusita,
a nabarmenjarritako weeta ikusita
gun informaz
ntzen analonentzat ber
erosketarenutzeko, errazza-unitate hoerriei dagokie
a); aldi bateat, horien ar
horretako da
itza esleitu
leko etxebizuera, hasie2015erako. Hez du jarra
tzea, 3.2.2 bgunearen bpermuta bak
60
zioak
lisitik reziki
n eta zteko orien enez,
erako rtean atuek
ziren
zitzak erako Hala, ituko
ildo bidez karra
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
61
2. ARDATZABIZI-KALITATEA ETA GIZARTE-KOHESIOA
4. arloa. Osasuna5. arloa. Gizarte-ekintza6. arloa. Kultura7. arloa. Aisialdia8. arloa. Kontsumoa9. arloa. Mugikortasun jasangarria
Eusko
4. a
Ekin
Osas
Osaseneregotosaserronizatebideagaiaprog
Osaseskagaztdela testu(segeta osasafekt
Testholadira,
9 Osa
10 Ga
o Jaurlaritzaren
arloa. Osa
ntzen desk
sunaren alor
suna da baliorgia osoz beteko eta gu
sun-plan garnkari erantzeko. Osasun an, Osasun rekin loturikramazioa eg
sun-plan hoaintzen die.(eek osasuna eta, oinarriuinguruan. Eurtasuna, beetorkizunek
sungarriak, jtibitatea, sex
uinguru horkoa, txarra e, nahiz eta %
asun Plana 20
zteen Euskal
III. Gazte Plana
asuna
kribapen o
rreko jarduna
orik preziatutetzeko eta eztiz aktiboaratu ditu ezuteko, eta Plana (2013 Antolamend
k. Hala, 13. giteko errem
ri indarreanLaugarren aaren gaineanizko errefereErreferentziaerdintasuna,
ko bizi-kalitajarduera fisixualitatea et
retan, eta Eedo oso txar% 20,7k osa
13-2020
Behatokiak et
aren (2014-201
orokorra
a gazteekin
uenetako baeuren aukeraak izateko grkidego bat osasun-sis3-2020) oinadurako 8/19artikuluak e
minta gailena
n izan da Irloa. Haurtz
n dituzten esentzia bihur
a hori ekintza, hezkuntza,atean nabarkoa eta kirota sexu-tran
Euskadiko Garra dutela ussun-arazo k
ta Gazte Auke
6) emaitzen eba
loturik: III.
t, harexek eak arrakastagaitasunak men osasunatemaren zearrizko errem997 Legeak ezartzen du .
II. Gazte Pzaroan eta gskumenak lartzen da osaa publikoare kirolak eta rmen eraginola, elikadursmisioko inf
azteen Egoeste duten 15kroniko, jarra
erak egina.
aluazioa |
Gazte Plane
ematen baitiaz gauzatzekmugatu eta
ari eragiten ein inplikatuminta da os ezartzen dEuskadiko O
Planaren indazterian osa
antzen ditu, asunaren arlekin osatzen abar) honakngo duten ra eta elikafekzioak, bid
eraren 20175 eta 29 urteaitu edo irau
ean jasotako
e pertsona gko aukera9. E murriztu edioten dete
utako eragileasun-zerbitz
duen moduaOsasun Plana
arraldian, easun-baldint erabaki osaloan ekintza da, hain zuzko helburu herronka nadura-jarrere
de-segurtasu
ko Diagnoste bitarteko gupen luzeko
ikuspegia
guztiei eurenEra berean, egiten dira. erminatzaileeen politikezuetan efiziean, hura baia izango del
eta lehentaszak eta -auksungarriak e publikoa bzen, Jaurlarihonekin garagusiei erant
en nahasmeuna, osasun
tikoaren araazteak guztbat duen et
n asmoak et osasunik ga Eusko Jaue ugariei heen norabideentzia eta efita erreferela sistemare
sun-eremuetkerak hobetzeta seguruakbideratzeko gitzaren besteatzen baita: tzutea: ohitnduak, arrismentala eta
bera10, osasien artetik %ta % 13,7k a
ta bizi-helbuabe, guztiz arlaritzak haeltzeak dakaa markatu fikazia hobetntziazko ara
en plangintza
tako bat gazea. Haurrekk hartzeko).garaian, gaze sail batzue Gazteen egtura eta jasku-kontsuma abar.
sun egoera % 4,6 besterantsietate- e
62
uruak ktibo inbat arren ahal
tzeko audia a eta
azteei k eta Hori zteen etatik ungo rrera
moak,
hala-rik ez edota
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
63
depresio-arazoak aitortzen dituzten. Auzi horiekin kezkatuta eta lanpetuta ageri dira arduradun publikoak, eta ekintza publikoaren barruan biltzen ari dira, ahalik eta gehien murrizteko.
Osasunaren alorreko marko estrategikoa: planean jasotako erronkak, ardatzak eta lerroak
2. ardatzaren barruan –bizi-kalitatea eta gizarte-kohesioa–, III. Gazte Planak osasunaren arloko enuntziatu estrategikoa lau erronka estrategikoren gainean egituratu du, indarrean den denboran gazteen osasunaren arloa jorratzeko. Osasunaren kontzeptua dimentsio anitzetik lantzeko ikuspegiarekin, honako hauek izan ziren identifikatutako erronka estrategikoak:
gazteek lehen baino hobeto ezagutzea osasun-baliabideen erabilgarritasuna eta erabilera; gazteek ohitura nahiz jokabide osasungarriak izan ditzatela sustatzea, osasunaren ikusmolde integral nahiz
dimentsioaniztuna oinarri harturik; jokabide arriskutsuak prebenitzea eta murriztea, osasunaren ikusmolde integrala oinarri harturik; norbanakoen gain eta taldearen gain mugikortasunak dituen ondorio negatiboak murriztea.
Erronka estrategiko horietatik abiatuta, Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planak guztira 4 helburu estrategiko, 14 esku-hartze lerro eta 44 ekintza prestatu ditu, euskal gazteek osasunaren alorrean dituzten premiei erantzuna eskaintzeko xedearekin.
Ondoren, osasunaren alorrerako marko estrategikoa jasoko dugu.
2. ARDATZA.‐ BIZI‐KALITATEA ETA GIZARTE‐KOHESIOA
4. arloa.‐ Osasuna
4.1.‐ Gazteen artean osasun‐programa eta ‐zerbitzuen ezagutza, balorazioa eta erabilera ona indartzea. 4.1.1.‐ Gazteentzako osasun‐programak ezagutaraztea, eta gazteen hizkera, eremu eta kanalak erabiltzea
horien ezagutza eta erabilera handitzeko, halakoak ezagutu eta erabiltzea eragotz dezaketen oztopo objektibo eta subjektiboak saiheste aldera.
4.2.‐ Gazteek ezagutza, ohitura eta jokabide osasungarri gehiago berenganatzea. 4.2.1.‐ Gazteei ohitura eta jokabide osasungarriak ezagutarazi eta horiei buruz sentsibilizatzea, hizkera, kanal
eta eragile aproposen bidez. 4.2.2.‐ Osasunerako hezkuntza sustatzea hezkuntza‐maila guztietan. 4.2.3.‐ Gazteen osasunarekin lotutako esku‐hartzeen koordinazioa sustatzea. 4.2.4.‐ Arrisku‐jokabideen prebentziorako prestakuntza eta baliabideak ematea aisialdiarekin, astialdi
hezigarriarekin, kulturarekin eta jarduera fisikoarekin zerikusia duten eragileei.
4.3.‐ Osasunarekin lotutako arrisku‐jokabideak murriztea, gazteei eragiten dieten eremu guztietan. 4.3.1.‐ Gazteei zenbait arrisku‐jokabideren berri ematea, eta hizkera, bitarteko eta eragile aproposak erabiliz
sentsibilizazioa ematea. 4.3.2.‐ Prebentziozko jarduera garatzea osasun‐arazo nagusiei aurka egiteko: trafiko‐istripuei, mendekotasun‐
jokabideei, hiesari, sexu bidez transmititzen diren gaixotasunei, nahi gabeko haurdunaldiei, elikadura‐nahasmenduei, jarduera fisikorik ezari eta jokabide sedentarioan denbora handia emateari, nahasmendu mentalei eta laneko segurtasunari.
4.3.3.‐ Hezkuntzaren eremutik prebenitzea pertsonen osasunean eragin kaltegarria duten arrisku‐jokabide nagusiak.
4.3.4.‐ Alkoholaren eta substantzia berrien kontsumoa murriztera zuzendutako neurriak indartzea. 4.3.5.‐ Sexu bidez transmititzen diren gaixotasunen kontrol eta prebentziorako ohiturak sortzea. 4.3.6.‐ Neurriak sustatzea bizimodu aktiboari bide emateko, garraiobide aktiboak erabiltzeko eta ariketa eta
kirola egiteko aukera inklusiboak baliatu ahal izateko, gazteak sozializatzeko bide gisa.
Eusko
haut
hezig
handelkar
4.
sents
Ikusosasjokagaineegikadeza
Osas
horie
horr
bat e
Hona
estra
o Jaurlaritzaren
4.3.7.‐ Gazttematea, zer4.3.8.‐ Jokagarriarekin, k4.3.9.‐ Pobdienean daurlanean aritz
4.‐ Errepidee4.4.1.‐ Gazt4.4.2.‐ Erresibilizatzea, g
ten dugun sungarriareabideak muerako guztiearitutako auakegu, helbu
sunaren arlo
etara ia bos
en atzetik, o
euroko baino
ako grafiko
ategikoetako
III. Gazte Plana
teen osasunebitzuak egokabide osasukulturarekin brezia, eskouden talde ezea, Adikzioe
etan gazteeneen trafiko‐iepideetako igeneroen ar
moduan, heen ohituraurriztearekien artetik 4.urrekontuari uruka banatu
oa osatzen d
st milioi eu
ohitura osasu
o gehiagoko
o honek er
o bakoitzaren
aren (2014-201
erako arriskukitu edo dagoungarriak sueta jardueraola‐porrota edo kolektiben VI. Planare
n mugikortaistripuen tasistripu‐tasa rteko desber
elburu hork hartzearin lotuta dit3 helburua n dagokionezuta, 2014 eta
duten 44 ek
ro bideratu
ungarrien al
aurrekontua
rakusten du
n arabera.
6) emaitzen eba
utsuak izan dozkion ekintzustatzeko pa fisikoarekinnahiz fam
boei zuzendekin sinergia
sunaren onda prebenitzeeta ingurumdintasunak k
ien xede nren eta ostuen zerbitnabarmentzez, bai erantza 2016 artea
intzetatik, %
dira, hau d
deko apustu
a ere bai.
u osasunare
aluazioa |
daitezkeen fezak gauzatu prestakuntza n zerikusia dumilia‐arazoak dutako esku‐n.
dorioz izateneko jardueramen‐inpaktukontuan hart
nagusia zersasunarekitzuak eta pen da (osasuzuteko ekintan egikaritut
% 59 (26 jard
da, osasuna
ua nabarmen
en arloak
enomeno, paahal izatekoeta baliab
uten eragileedirela‐eta
‐hartze preb
n diren istripk egitea, bida murriztektuta.
ra da, Eusin zein muprogramak unarekin lotutza kopuruatako aurreko
duera) arrisk
aren arloko
ndu behar d
egikaritutak
atologia eta . bideak ematei. arrisku‐ e
bentiboak su
puen tasa mue‐hezkuntzako arduraz g
ko Jaurlariugikortasungazteen artutako arriskuri dagokione
ontuaren ehu
ku‐jokabidea
aurrekontu
a: guztira 10
ko aurrekon
jokabide be
tea aisialdia
eta kaltebeustatzea eta
urriztea. aren bitartezgidatzeko b
itzak osasunaren ingu
rtean zabaltu-jokabideaez. Hurrengunekoa.
ak murrizter
orokorrare
0 ekintza iza
ntuaren ba
errien agerpe
arekin, astia
ratasun‐egoea/edo horie
. eharrari bu
unaren, bizuruko arritzea. Dena k murriztea)o grafikoan
ra bideratu
n % 68. Hel
n ditu, eta m
naketa, hel
64
ena
aldi
era kin
ruz
zitza sku-dela, ), bai ikus
dira;
lburu
milioi
lburu
Eusko
Aurr
2014lotu
Aurrda; proggastinfor
Hiruaurregika
11 Em
o Jaurlaritzaren
ekontu-ikus
4 eta 2016rik11; hau d
eko grafikoahala 2016anramatutako ua baino harmazioaren a
u urteko eprekontuarearituei buruz
mandako eta g
III. Gazte Plana
pegi orokorr
6 artean, zda, Eusko J
an ikusten dn egikarituta aurrekontuandiagoa auarabera.
pealdi osoran % 62 izz dugun info
gazte-planaren
aren (2014-201
ra
zazpi milioaurlaritzar
denez, planaako aurrekouetan ere mrreikusten z
ako, osasunzan dira. Eormazio-falta
n segimendura
6) emaitzen eba
i euro bainen III. Gaz
k indarrean ontua 2014amurrizketa azen, eta 201
naren arloaEbaluazioan aren eraginez
ako datu-base
aluazioa |
no gehiagozte Planean
iraun duen n egikaritu geri da; iza16an, berriz
arekin lotutikusten de
z, datu hori
ean erregistra
o bideratun betetako a
urteetan egzena baino
an ere, lehe, lau milioi
ta egikarituen moduan, gutxi-gorab
atutako inform
dira osasuaurrekontu
gikaritutako % 60 handendabiziko ubaino gutxia
utako aurre eta ekintzeherakoa iza
mazioaren arab
unaren arlou osoaren %
aurrekontuadiagoa izan urtean lau mago izan ze
ekontuak pza batzuetaango litzatek
bera.
oan planar% 1,3.
a handitzen da. Horrez milioi eta en, eskura d
programaturako aurrekke.
65
rekin
joan gain, rdiko ugun
tako kontu
Eusko
Planagarbexek
Ekint
Gazt
HasiekinikuspEusk
Tran
o Jaurlaritzaren
aren indarrabiak ageri dkutatu. Hona
tzen karakte
teak helburu
erako adierntzen % 61pegiarekin jkadiko gazt
nsbertsalitate
III. Gazte Plana
aldiko urte bdira; hain zako grafiko h
erizazioa: iku
u
razleetan ai1ek gazteakjarraituz, osteengana b
ea osasunare
aren (2014-201
bakoitzerakouzen, % 60
honetan dago
uspegi hiruk
patzen genk zituzten sasunaren bideratu da
en arloan.
6) emaitzen eba
programatu0koa. Izan eo jasota lau
oitza
uen moduaxede. Xedearloan era
.
aluazioa |
utako eta egere, zortzi helburuen d
an, III. Gae-populazioaabilitako a
gikaritutako milioi euro
desbideratze
azte Planeaaren araberaurrekontua
aurrekontuainguru prog
a.
an osasunaa egikaritutaaren % 84
ari dagokiongramatu zir
aren esparako ekintzen –hau da,
nez, desbideren, eta ia
rruan jason aurrekontu 7.261.843
66
ratze bost
tako uaren 3 €–
Eusko
OsasZuzesaileerronmodosassaileizate
HonahartzZuzedagoegitekasu
Zuze
Kanp
Osaseragosaselkarnagulanki
Halakata
o Jaurlaritzaren
sunaren arloendaritzan eek ere esku hnkei erantzuu koordina
sungarrietan en arteko ineko.
ako grafiko zen duten zendaritzak bokionez, Osaen ditu ekintu honetan).
endaritzak bi
poko eragilee
sunaren arloileekin lank
sunaren arlorteekin, tokiusiki, informidetzak izate
, guztira elogatutako e
III. Gazte Plana
oa Osasun Sata Osakidetzhartzen duteuna emateraatuan edo hezteko etanplikazioa be
honetan ikzuzendaritzabiltzen du 2akidetzak batzak (emandOsasun Pub
iltzen dute o
ekin izandak
oko lankidetzkidetzan izaoko jarduerei-erakundeek
mazioa, prebeak zabaldu
egikaritutakoekintzetara b
aren (2014-201
ailean dago zan bertan. e (zortzi zuz bideratzen elkarrekin
a arriskuen eharrezkoa
us daitekee bakoitzaren014 eta 20aliatutako adako informablikoko eta A
osasunaren a
ko lankidetza
zak hainbat an baitira jen % 50 ingkin, GKEekinbentzioa edobeharreko m
o aurrekontubideratu da.
6) emaitzen eba
batez ere ko Hala eta guzendaritzak odute euren parte hartinguruan sebaita, gazte
nez, egikarin jarduera k16 artean murrekontuarazioaren araAdikzioen Zu
arloan egika
a
ekintza planjarduera houruk kanpon edota bestota sentsibimezua hobet
uaren % 70
aluazioa |
ontzentratutauztiz ere, arorotara), eta jarduna etatuta aritzenentsibilizatzeeen kolektib
itutako aurrkopurua daumartxan ipinren % 1 baibera, oso ko
uzendaritzak
ritutako aur
nteatu ditu, oriek mamitko eragileektelako gizarlizazioa lanto hedatzen
0 baino geh
a, Osasun Plo honetan Ja esparru ho esperientzian dira, etaeko jarduerabora modu
rekontuaren ude bilduta.nitako ekintno ez du eonplexua dak eta Familia
rekontuaren
zeinetan artzeko garaiakin parte hate-eragileektzeko dira, laguntzen d
hiago hiruga
ublikoko etaJaurlaritzareonetan identa. Jardunarea batez eak izaten dir
efektiboan
banaketa e Hala, Osaszen % 57. gikaritua; iz gastua kole
a Politikako
% 84.
duradunak kan. Kasu hartu dute, hain. Jardueraeta hirugar
u.
arrenekin la
a Adikzioen en beste bi ifikatutako en % 14an re bizitza ra, hainbat iritsi ahal
eta osasunasun PublikokNolanahi erzan ere, aurektiboaren aeta Komuni
kanpoko honetan, ala nola
a horiek, rrenekin
ankidetza-m
ren arloan ko eta Adikzre, aurrekonrrekontu pro
arabera aztetate Garape
aila handik
67
esku zioen ntuari opioz rtzea neko
otzat
Eusko
Ema
4.1. ona
Ildo
4handi
Aurr
4.1 hbideespaEskuaurre
Esta
Estaez degin
o Jaurlaritzaren
aitzen eba
helburua. indartzea.
estrategikoe
4.1.1.‐ Gazteenitzeko, halakoa
ekontu-dedi
helburuak, gratuak, esku
azio eta kanau-hartze lerrekontuaren
lduraren bal
lduraren balute egiazko ditzakegu.
Informaz
dute; ha
haur edo
eta haien
Modu xe
III. Gazte Plana
aluazioa, h
- Gazteen
en xehetasu
tzako osasun‐pk ezagutu eta e
kazioaren ba
gazteen arteu-hartze lerral baliatuta, ro horrek he% 82 egikar
ioespena
lioespena eg norainokoar
zioa eskuratu
ala, hiru urte
o nerabe bat
n ingurunea,
ehatuan, helb
aren (2014-201
helburu es
artean os
na.
programak ezagerabiltzea erago
alioespena
ean osasun-pro bakarra daEAEn gaztee
elburu horretritu du.
giteko informren xehetasu
u dugun jard
een artean 6
ten babesga
, eta genero‐
buru honek h
6) emaitzen eba
strategikoa
sasun-progr
gutaraztea, eta otz dezaketen o
programa etauka. Esandek eskura dittarako egika
mazioa egindunik ematen
dueren kasua
6.540 hartzai
betasunak e
‐portaera ez‐
hainbat ekin
aluazioa |
aren arabe
rama eta -
gazteen hizkeroztopo objektib
ta -zerbitzuedako lerro hotuzten osasuaritutako au
dako jarduen, onuradune
an, arlo hon
ile izan dira
edo eskubide
‐normatiboa
tza biltzen d
era
-zerbitzuen
a, eremu eta kabo eta subjektib
en ezagutza,orretan bost un-programarrekontuare
ren % 50 inei dagokiene
etan egikarit
(orientazioa
e‐urraketak k
ak dituzten a
ditu. Horien a
n ezagutza,
analak erabiltzeboak saiheste al
, balorazioa ekintza zeha eta -espazn % 10 biltz
ngururako daez. Dena del
tutako aurre
a behar dute
kezkatutako
dingabeen fa
artean, bi arr
, balorazioa
ea horien ezaguldera.
eta erabilerhatz biltzen dzio guztiak ezzen du, eta
ago eskuragla, honako b
ekontu osoar
en nerabeak
herritarrak,
amiliak).
reta‐zerbitzu
a eta erab
utza eta erabile
ra ona indartdira, eta, hazagutu nahi programatu
garri, eta gubaieztapen h
ren % 10 osa
k eta adingab
LGTB kolekt
u:
68
ilera
era
tzera inbat dira. utako
uztiek auek
atzen
beak,
tiboa
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
69
o «Berdindu Pertsonak» telefonoz, bide telematikoz eta aurrez aurre LGTB kolektiboarentzat; egindako
kontsulten % 50 baino gehiago gazteekin eta nerabeekin izaten dira, eta gainerakoak, berriz, gazteen
edo kolektibo horretako kideen gurasoek egindakoak izaten dira. Jarduteko bide horretatik, LGTB
kolektiboko eta euren inguruko pertsonei laguntza eskaintzen zaie, orientazioa edo laguntza behar
dutenean; gizartea sentsibilizatzeko lan egiten da sexu‐aniztasunaren inguruan; homofobiaren,
transfobiaren edota bestelako edozer eratako diskriminazioaren kontra borrokatuta eta LGTB
kolektiboari laguntzen jardunda.
Ekimen horri esker, guztira 2.741 lagun eta 509 erakunde baino gehiagoko kolektibo bat zerbitzu
eman zaio, eta 1.400 kontsulta artatu dira zuzenean.
o Haurrei eta nerabeei laguntzeko telefono bidezko zerbitzu telematikoa, 116111 Zeuk Esan. Webgune
hori haur eta nerabeei orientazioa, aholkularitza eta informazioa eskaintzera bideratuta dago,
babesgabetasun‐egoera posibleen kasuak babes‐sistemara bideratzeko, baita komunikazio‐kanal ireki
bat sortzeko ere. Halaber, gazteentzako adierazpen‐bide gisa sortua da, eta adingabeei, gurasoei eta
hezkuntza‐komunitateari zuzendutako bitartekoak zintzilikatzeko horma bat da. Guztira 1.800
pertsonak baino gehiagok egin dituzte kontsultak, eta, horiek aztertuta, esan dezakegu 130 kasu
baino gehiago bideratu direla urtean beste bitarteko eta zerbitzu batzuetara.
Efikaziaren balioespena
Ez dago behar beste informazio ekintza horien efikaziari buruzko ondorioak ateratzeko. Nolanahi ere, aurrekontuari bakar-bakarrik erreparatuta, aurrekontuak egikaritzeko garaian izandako desbideratze-mailari buruzko informazioa eman liteke. Hala, programatutakoa baino % 18 gutxiago egikaritu da jarduera horietan.
Dena dela, eta adierazle orokorragoei erantzunez, azpimarratu behar dugu helburu horrek zera ezartzen zuela jarduera espezifiko gisa: esku-orri espezifikoak prestatuta eta banatuta, GIBa, hiesa eta sexu-transmisioko bestelako infekzioak prebenitzera bideratutako informazioa zabaltzea. Jarduera hau bereziki garrantzitsua da; izan ere, 2006tik, 10.000 biztanleko GIB infekzio berrien adierazlea (15 eta 29 urte bitarteko pertsonen artean) 1etik gora dago; 2014an 1,5 izan zen. Ondoren, 2015ean apur bat murriztu zen 1,2ra. (Txosten hau prestatzeko garaian, ez geneukan 2016ko daturik).
4.2. helburua. - Gazteek ezagutza, ohitura eta jokabide osasungarri gehiago berenganatzea.
Ildo estrategikoen xehetasuna.
4.2.1.‐ Gazteei ohitura eta jokabide osasungarriak ezagutarazi eta horiei buruz sentsibilizatzea, hizkera, kanal eta eragile aproposen bidez.
4.2.2.‐ Osasunerako hezkuntza sustatzea hezkuntza‐maila guztietan.
4.2.3.‐ Gazteen osasunarekin lotutako esku‐hartzeen koordinazioa sustatzea.
4.2.4.‐ Arrisku‐jokabideen prebentziorako prestakuntza eta baliabideak ematea aisialdiarekin, astialdi hezigarriarekin, kulturarekin eta jarduera fisikoarekin zerikusia duten eragileei.
Aurrekontu-dedikazioaren balioespena
4.2 helburu estrategikoak osasunaren arloko aurrekontuaren % 19 egikaritu du 2014 eta 2016 bitartean, eta haren helburua euskal gazteen artean ohitura osasungarriak sustatzea da. Bereziki nabarmentzekoa da, egikaritutako aurrekontuari dagokionez, 4.2.3 lerroa (gazteen osasunarekin lotutako esku-hartzeen koordinazioa sustatzea),
Eusko
aurrenabaaisiaarris
Ondoezag
Eskuhandaurrelitekeunibeta jda, n
Ondoden gaine
Esta
Eskuekint
o Jaurlaritzaren
ekontuaren armenduko ldiarekin, as
sku-portaera
oren, 4.2 hegutza, ohitur
ura dugun diena 4.2.1 ekontuetan, e ekintza jaertsaleko prjokabide osanahiz eta au
oren, helburaurrekontua
eko
lduraren bal
ura den infortzen estaldu
Gazteei jarduere
III. Gazte Plana
% 44 bideragenuke; a
stialdi hezigk prebenitze
elburuko lerrra eta jokabi
informazioar esku-hartz eta 240.22
akin batera rogramak: oasungarriak rrekontu-da
ru estrategikaren arteko
% 56
ioespena
rmazioari errarekin lotu
ohitura eta ekin loturik,
aren (2014-201
atzen baita alegia, jokaarriarekin, k
eko ikuspegi
ro estrategikde osasunga
ri erreparatze lerroan 28 euro bakbideratutakosasunerako ezagutarazi tuetan ez da
ko hori mamo desbiderat6
rantzunez, hrik.
jokabide osnabarmentz
6) emaitzen eba
hartara. Ondbide osasukulturarekin tik.
ko bakoitzeraarri gehiago
tuta, prograageri da,
arrik egikaro aurrekontuhezkuntza h eta haiei buagoen jasota
mitzeko baliatzea aztertz
egikarit
hainbat ohar
sasungarriakzekoa da, ba
aluazioa |
doren, progrungarriak su eta jarduer
ako egikarit berenganatz
amatutako eeta % 77k
ritu dira). Nouari buruzkohelburu duteuruz sentsiba.).
atu diren lauzen da graftu
rpen egin lit
k ezagutarazatetik, osasu
ramatutako ustatzeko pra fisikoarek
tutako aurrezea.
eta egikaritkoa da (guolanahi ere o informazioen programabilizatzea». (
u esku-hartzfiko batean.
dela
ezke bigarre
zi eta horieiunerako hez
aurrekontuaprestakuntzakin zerikusia
kontu-ikuspe
tutako aurreuztira 1.031den, desbid
orik ez edukak abian jartJarduera ho
e lerroetara Oro har,
en helburu e
buruz sentzkuntza helb
aren % 38rea eta baliaa duten erag
egia jasoko
ekontuaren 1.020 euro deratze horrkitzea; hau tzea gazteenori 2015ean
ko programprogramatujasotzen
estrategikora
tsibilizatzeraburu duten p
ekin, 4.2.4 leabideak emgileei, guztia
dugu. - Gaz
arteko hut bideratu ren arrazoia da, «preben
ntzat, eta oheta 2016an
atu eta egikuko guztizko
ako garatu d
a bideratutakprogramak a
70
erroa matea a ere
zteek
tsune ziren izan ntzio-hitura egin
karitu oaren
du.
diren
ko bi abian
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
71
jartzea gazteentzat, eta ohitura eta jokabide osasungarriak ezagutarazi eta haiei buruz sentsibilizatzea eta, bestetik, drogak kontsumitzen hasteko adina atzeratzea. Programa hori 25.600 gazterengana baino gehiagorengana iritsi zen 2014an, eta 2015eko daturik ez daukagu. 2016an batez ere udalekin egin zen lan (adikzioak prebenitzeko ekipo teknikoarekin eta gabe), bai eta GKEekin ere. Guztira 975 erakunde onuradun lortu zituen, eta 560 tailer eta saiotan jardun zen haiekin lanean.
Bestetik, 2015ean programa espezifiko bat egin da tabakismoa prebenitzeko, eta bertan DBHko 1. eta 2. mailako ikasleak inplikatu dira, tabakoa erretzeko ohituraren kontrako leloak sortuz, eskolako jolastokian atseden-orduan informazio-mahai bat ipinita, bertan erretzearen kontrako leloak sortu ahal izateko.
Jarduera hori gazteen artean tabako-kontsumoaren kontrako borroka indartzeko sortu da; azkeneko datuen arabera, 2012rako adin-tarte horretako pertsonen artean nabarmen murriztu zen kontsumoa, nahiz eta tabakoa erretzen hasteko adinak egonkor jarraitzen duen 17 urtean. Horrenbestez, ekintza publikoaren arretagune izaten jarraitzen du, baita Osakidetzaren ildo estrategikoetako bat ere, gazteen kolektiboari dagokionez.
Osakidetzak bizi-ohitura osasungarriak sustatzeari begira egiten dituen neurriei dagokienez, eskolakoosasunaren berrikuspenak eta osasunaren alorreko alfabetizazioa eskaintzen dizkie eskolaumeei, ezagutzaeta portaera positiboak eskura ditzaten; hala, azpimarratu behar da lehen hezkuntzako lehendabizikourtetik hasten direla (Lehen hezkuntzako 1. eta 5. mailetan, ariketa fisikoa, elikadura, aho-higienea,istripuen prebentzioa, eskuak garbitzea, fotobabesa eta jarrera-higienea lantzen dira; 2. DBHn, aurrekoezgain, tabakoaren, alkoholaren eta drogen kontsumoa prebenitzea ere jorratzen da). Gutxi gorabehera9.500 ikasle erregistratu dira onuradun gisa urtean batez beste.
Gazteen osasunean hirugarrenekin esku hartzeko jardueren koordinazioari dagokionez, elkarteekin jardunda batez ere lanean. Alde horretatik, nabarmentzekoak dira hiesaren kontrako elkarteei emandakolaguntza ekonomikoak eta GIBaren eremuan edota sexu-transmisiozko infekzioen alorrean lan egitendutenei emandakoak; izan ere, urtean batez beste 17 erakundek jaso dituzte laguntzok, alor horretanurtean 35 programa baino gehiago onartu ondoren.
Azkenik, nabarmendu behar da unibertsitatekoak ez diren ikasle-gurasoen elkarteen kolektiboak ere izandirela onuradun ekintza jakin batean; hain zuzen, ikasle-gurasoen elkarteei Hezkuntza BerriztatzekoZuzendaritzak ematen dizkien diru-laguntzetan. Diru-laguntza horien helburua hau da: jarduerek sortutakogastuak ordaintzea, unibertsitatez kanpoko ikasleen gurasoei eta helduen hezkuntzarako ikasleen elkarteeizuzendutako ikastaroetako jarduerak garatzeko beharrezko azpiegitura-gastuak ordaintzen laguntzea, etaunibertsitatez kanpoko ikastaroetako ikasleen gurasoei zein ikasleei eurei zuzendutako jardueren gastuakordaintzea. 2016an, guztira, 535 elkarte onuradun izan dira (urte bakarren erregistratu da jarduera hori).
Helburu honetan bildutako jardueretarako dugun informazioari helduz, hortaz, eta kontuan izanda haien % 45i buruzko informazioa bakarrik daukagula (eta ez direla ekintza beraren hiru urteetarako onuradunen kopuruari buruzko datuak jaso), guztira 46.505 onuradun kontabilizatu dira.
Efikaziaren balioespena
Eskura dugun informazioaren arabera eta zeharkako informazioarekin osatuta, honako alderdi hauek nabarmendu ditzakegu.
Jakintza eta ohitura osasungarriak eskuratzea oso eremu zabala eta heterogeneoa da. Edonola ere,aipamen berezia egin behar zaie Elikadura Osasungarriko Plana ezartzeko oinarrietarako egindakoahaleginei; alde horretatik, adituen talde bat osatu da, eta plan horretarako ildo estrategikoak biltzendituen dokumentu bat prestatu da. Era berean, 2016an haurrei zuzendutako Aladino inkesta egiten hasi da.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
72
Alderdi hori bereziki garrantzitsua da; izan ere, gazteen obesitatearen auzia apala da, baina handitzen ari da azkeneko urteetan (obesitate-tasa 2002an % 3,4 zen, eta 2013an, berriz, % 5,4 da), nahiz eta jarduera fisikoa ere ugaritu den (2007an % 67,6 zen, eta 2013an % 75,3ra igo zen). Eusko Jaurlaritzako Osasun Saileko arduradunen ustean, esku hartzeko lehentasunezko esparrua da hori, eta halaxe geratzen da nabarmenduta, gainera, elikadura osasungarria sustatzera bideratutako ekimenetan, Osasun Planean bertan.
Bestalde, «arrisku-jokabideen prebentziorako prestakuntza eta baliabideak ematea aisialdiarekin, astialdihezigarriarekin, kulturarekin eta jarduera fisikoarekin zerikusia duten eragileei» puntua aztertzen badugu,nabarmendu behar dugu profesionalei, bitartekariei eta gazteekin lan egiten duten eragileei zuzendutakotrebakuntza-ikastaroek 8,2 puntuko satisfazioa lortzen dutela 10etik 2016an, eta 1.500 hartzaile bainogehiago izan dituztela.
4.3. helburua. - Osasunarekin lotutako arrisku-jokabideak murriztea, gazteei eragiten dieten eremu guztietan.
Ildo estrategikoen xehetasuna.
4.3.2.‐ Prebentziozko jarduera garatzea osasun‐arazo nagusiei aurka egiteko: trafiko‐istripuei, mendekotasun‐jokabideei, hiesari, sexu bidez transmititzen diren gaixotasunei, nahi gabeko haurdunaldiei, elikadura‐nahasmenduei, jarduera fisikorik ezari eta jokabide sedentarioan denbora handia emateari, nahasmendu mentalei eta laneko segurtasunari.
4.3.3.‐ Hezkuntzaren eremutik prebenitzea pertsonen osasunean eragin kaltegarria duten arrisku‐jokabide nagusiak.
4.3.4.‐ Alkoholaren eta substantzia berrien kontsumoa murriztera zuzendutako neurriak indartzea.
4.3.5.‐ Sexu bidez transmititzen diren gaixotasunen kontrol eta prebentziorako ohiturak sortzea.
4.3.6.‐ Neurriak sustatzea bizimodu aktiboari bide emateko, garraiobide aktiboak erabiltzeko eta ariketa eta kirola egiteko aukera inklusiboak baliatu ahal izateko, gazteak sozializatzeko bide gisa.
4.3.7.‐ Gazteen osasunerako arriskutsuak izan daitezkeen fenomeno, patologia eta jokabide berrien agerpena hautematea, zerbitzuak egokitu edo dagozkion ekintzak gauzatu ahal izateko.
4.3.8.‐ Jokabide osasungarriak sustatzeko prestakuntza eta baliabideak ematea aisialdiarekin, astialdi hezigarriarekin, kulturarekin eta jarduera fisikoarekin zerikusia duten eragileei.
4.3.9.‐ Pobrezia, eskola‐porrota nahiz familia‐arazoak direla‐eta arrisku‐ eta kalteberatasun‐egoera handienean dauden talde edo kolektiboei zuzendutako esku‐hartze prebentiboak sustatzea eta/edo horiekin elkarlanean aritzea, Adikzioen VI. Planarekin sinergian.
Ikusten dugun moduan, helburu honek hartzen ditu esku-hartze lerro gehien (zortzi, hain zuzen ere), eta orotara programatutako aurrekontuaren % 68 biltzen du (guztira 8,2 milioi euro zituen programatuta eta 4,9 milioi euro egikaritu dira). Honako grafiko honetan ikusten den moduan, bada esku-hartze lerro bat beste guztien gainetik ageri dena; hau da, 4.3.7 (gazteen osasunerako arriskutsuak izan daitezkeen fenomeno, patologia eta jokabide berrien agerpena hautematea, zerbitzuak egokitu edo dagozkion ekintzak gauzatu ahal izateko). Guztira 3,7 milioi euro baino gehiago egikaritu dira lerro horretan.
Eusko
Denabaino
bate
Esta
Eskujarritedo
o Jaurlaritzaren
a dela, eskuo % 30 han
ra bideratut
lduraren bal
ura dugun intako 26 jardminimizatu
III. Gazte Plana
u-hartze lerrndiagoa izan
ako zenbate
ioespena
formazioari duerek izandnahi den jar
aren (2014-201
ro horretan n zen; hots,
eko handiena
jarraikiz, hodako estaldurreraren tipo
6) emaitzen eba
egikaritutak 5.369.009
a.
onako puntu ra-mailari dlogiaren ara
aluazioa |
ko gastuagateurora irits
hauek nabaagokionez. Jbera.
tik ere, progita, osasuna
armenduko gJarduera hor
gramatutakoaren arloare
genituzke 20riek, gainera
o aurrekontun barruko e
014 eta 2016a, sailkagarr
ua egikaritu esku-hartze
6 artean marriak dira saih
73
zena lerro
rtxan hestu
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
74
Alkohola, tabakismoa eta beste droga batzuk. Gidariei edari alkoholdunak edota bestelako drogak kontsumitzearen prebentzio-kontrolak egiteari
dagokionez, nabarmendu behar da, Trafiko Zuzendaritzak, Ertzaintzaren bidez, alkoholemiaren etadrogen kontrolak egiten dituela aldian-aldian: emandako informazio estatistikoak ez du uzten adinarenaraberako sailkapenik egiten, nahiz eta datu orokorrek erakusten duten urtean 88.000 alkoholemiaproba baino gehiago egin direla, eta 4.000 droga-proba baino gehiago ere bai. Alkoholemia-probanpositibo eman dutenen kopuruak bere horretan jarraitzen du (guztira egindako kontrolen % 3 inguru),drogen kontsumoan emandako positibo kopuruak, aldiz, 9 puntu egin du gora (2014an egindako kontrolguztien % 20 izan zen, eta 2016an, berriz, % 29).
Nabarmentzekoa da «Kerik gabeko gelak» programa, gazteek tabakoarekin duten lehendabizikoharremana saihesteko edo atzeratzeko, baita gazte erretzaileen prebalentzia murrizteko eta, finean,minbiziak eta gaixotasun kardiobaskularrek eragindako heriotzak saihesteko ere. Programa horretanguztira 29.500 ikaslek baino gehiagok parte hartu dute (DBHko 1. eta 2. mailako ikasleak) 13/14 eta15/16 ikasturteetan, nahiz eta aurreko urteko datuek erakusten duten ia % 30eko jaitsiera izan delaaurreko urtearekin alderatuta.
Era berean, nabarmendu beharra dago «Adingabeak eta alkohola» programa ere, 2014an sortua OsasunSailaren ekimenez eta Eusko Jaurlaritzaren, foru-aldundien, Eudelen eta gazteen zein herritarrenordezkarien partaidetzarekin (erakundearteko partaidetza). Haren helburua 18 urtetik beherakoenartean alkohol-kontsumoa murriztea da, kontsumoaren hasiera-adina atzeratzea, gehiegizkokontsumoak saihestea eta alkoholaren kontsumoarekin lotutako arazoak kolektibo horrekin jorratzea.
Esku-hartzeen artean, jai-esparruen testuinguruan egindakoak daude. Hala, 2014an guztira 40 esku-hartze egin ziren, eta 10.552 pertsonarengana heldu ziren; gehienak gazteak ziren, osasun-planekoebaluazio-datuen euren arabera. 2015ean orotara 69 esku-hartze egin ziren, eta 9.133 hartzaile izanzituzten. Bi urteetan, gizonen ehunekoa emakumeena halako bi izan zen. Txosten hau prestatzekogaraian, ez daukagu 2016an egindako esku-hartzeen inguruko berririk.
Jarduera hori hezkuntzaren esparruan ere egin da 2015ean: 230 tailer 73 ikastetxetan, eta 33udalerritako 3.780 ikaslek parte hartu dute.
Oro har, helburu horretan oso garrantzitsua izan da aisia eta droga-kontsumoa bereiztera bideratutakoprebentzio- eta trebakuntza-programetan garatutako lana, eta, hala, arrisku-jarrerak murriztea, berezikijai- eta aisialdi-giroetan gertatzen direnak Lan horiek, toki-erakundeekin eta GKEekin lankidetzan,34.000 gazte hartzaile izan dituzte (2015eko datuak, informazioa eskuragarri dugun urte bakarrekoak).
Azkenik, prebentzio selektiboko eta adieraziko programak nabarmendu behar dira. Herritar talde zehatzbatzuei zuzendutako programak abian jartzea; hau da, adikzio-arazoak sor ditzaketen arrisku-faktoreenmende daudenei edo dagoeneko droga-kontsumoa eta beste jokabide arazotsuak agertzen dituztenpertsonei. 2014 eta 2016 urteetarako diren datuen arabera, 17.000 onuradun batez beste.
GIB/hiesa, sexu-transmisiozko infekzioak eta nahi gabeko haurdunaldiak. GIB/hiesa, sexu-transmisiozko infekzioak eta nahi gabeko haurdunaldiak prebenitzera bideratutako
jarduerak, besteak beste, eskolatutako nerabeekin egindakoak, ikasgeletan esku hartuta: 100ikastetxek baino gehiagok parte hartu dute urtero programa honetan, eta batez beste 7.000 gidabanatu dituzte 6.000 neraberen artean (azken datu horiek 2016koak dira).
Nerabeekin esku-hartze komunitarioa izateko programak. Sexu-heziketari buruzko jarduerak nerabeenartean hainbat udalerritan (ekimen honetan bakarrik daukagu onuradunei buruzko informazioa planakindarrean iraun duen 3 urteetan, nahiz eta haren ordezkagarritasuna apala izan egikaritutakoaurrekontuari dagokionez: % 0,7). Guztira 1.000 gazte baino gehiago erregistratu dira jarduera horrenonuradun gisa.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
75
Esparru honetan badira jarduera gehiago ere, nahiz eta informaziorik izan ez; esaterako, xiringaktrukatzeko programa, farmazietan hiesaren kontrako kita banatzea, hiesaren kontrako elkarteak etaespetxeak.
Sustatu beharreko jarreren artean, jarduera fisikoa indartzea nabarmentzen da. Batez ere Mugiment ekimenari erreferentzia eginda jarduera fisikoa sustatzeko. Osasun Sailak,
Hezkuntza Sailak eta Kultura eta Hizkuntza Politika Sailak elkarren artean sustatua da, eta hainbatestrategiaren bidez lantzen du (2014ko osasun-planaren ebaluazioaren arabera).
III. Gazte Planak berariaz aipatzen du Mugisare programa, eta adierazten du 11 udalerrik partehartu zutela 2015ean ekimen horretan, eta 6 udalerrik 2016an; halaber, Mugibili programa ereaipatzen du. 2015eko osasun-planaren ebaluazioko datuak hartuta, 95 udalek jaso zituzten diru-laguntzak eta 115 proiektu babestu zituzten Mugibilirekin lotutako estrategia horretan.
Beste prebentzio-esparru batzuk
Jarduera jakin batera bideratutako lehendabiziko aurrekontu-partida guztira 3.583.074 eurokoa da,hau da, helburu horretarako guztira egikaritutako aurrekontuaren % 72, eta 12 eta 16 urteko82.691 nerabe tetano-difteriaren (Td) eta giza papilomaren birusaren kontra txertatzeko baliatuda.
Datu konkreturik ez badugu ere, elikadurako jokabide-nahasmenduak prebenitzera bideratutakoahaleginak ere nabarmendu behar ditugu, baita substantzien adikziotik eratorritako arazoakdituzten gazteen asistentzia ere.
Efikaziaren balioespena
Alde horretan jasotako informazio oso gutxi daukagula jakinda, ezin dezakegu egin balioespen bat aurreikusitako neurrien efikaziaren inguruan. Hala ere, landutako alderdi nagusiekin lotutako adierazle oroko nagusiak berrikusita,
Eusko
zera begi
4.4.
Ildo
4desbe
Lau hilkoGainhone
Honaaurre
Esta
Trafiondo
o Jaurlaritzaren
ondorioztatra ere.
Zirkulaziazken ha2,2 perts
Gazteen tasa orokontsum
GIBaren ditugu), dago: 20alderakenesken baino, 20
Nerabeebadaki 3identifika
helburua.
estrategikoe
4.4.2.‐ Errepideerdintasunak ko
helburuetakortasun-tasaerako helbu
etarako bide
ako grafiko ekontuak %
lduraren bal
ko Zuzendaorioei buruz,
III. Gazte Plana
tu dugu, eg
o-istripuetakamarkadan sonakoa zen
artean alkookorrarekin
moa edo arris
analisiaz ga helburu ho014an 7,6/1
eta, kontuanartean haur017an argita
kin egindak3 metodo aatzen, eta %
- Errepidee
en xehetasu
eetako istripu‐taontuan hartuta
ko lehendabrekin lotutaruekin alderratutako aur
honetan ik 2 gainditu d
ioespena
aritzak gida eta guztira
aren (2014-201
okia dela ja
ko hilkortasbeherakada
n 100.000 ga
ohola kontsualderatuta
skutsua, eta
ain (izandaknetan nerab1000 zen, en izanda haurdunaldien taratutako ga
ko esku-hartantisorgailu
% 60k ezagut
etan gaztee
na.
asa eta ingurum.
bizikoan bezako arriskuaratuta, desberrekontu oso
kus dezakegdu programa
tutako kanp DBHko eta e
6) emaitzen eba
arduera horie
sun-tasaren nabarmenaazteko; 2004
umitzeko joeoso goian
herritarren
ko bilakaerarbeen haurdueta 2012an, urdun geratztasa zazpi bazteen diagn
tze komunitaeraginkor i
tzen ditu sex
en mugikort
men‐inpaktua m
zala, 4.4 heak murriztuerdintasun eoaren % 3.
un moduanatutakoa.
painak garaerdi-mailako
aluazioa |
ek lortu nah
estatistika-a izan duela4an, berriz, t
erak ere behjarraitzen
tasa orokorr
ri buruzko dunaldien tas berriz, 9,7/zen diren nebider handiaostikoari bu
arioko progdentifikatzexu-transmisi
rtasunaren
murrizteko ardu
elburuak ereutako bide-jesanguratsua
, eta gaine
atu ditu Euso ikasketetak
hi dituzten h
-adierazleari. 2014ko hitasa hori 11
hera egin dduen (gaztera, berriz, %
atu nagusiasan izandako/1000 izan erabeen jatoagoa da Espruzko datue
raman bildun; % 81,3kiozko 3 bide
ondorioz iz
uraz gidatzeko b
e esku-hartjarrerak hara dauka, aur
erako esku-h
sko Jaurlariko 42.979 ga
helburuei eu
i erreparatzlkortasun-ta,4koa zen.
u, nahiz etaeen % 24,5
% 11,4koa da
k aurreko ho beherakadzen. Kasu horria; izan epainiako hern arabera.
utako datuen badaki sex.
zaten diren
beharrari buruz
tze lerro bartzeko beharrekontua as
hartze lerroe
tzak bide-aazte izan dit
usten jarraitz
zen badioguasa 15 eta 2
a oraindik e5ek du geha).
helburuaren da ere nabahorretan, keere, atzerrikrritartasuna
n arabera, xu-transmis
n istripuen t
z sentsibilizatze
akarra daukarra zabaltzskoz ere apa
ek ez beza
arriskuko jatu hartzaile.
zea etorkizu
u, ikusiko 29 urte bitar
re populaziohiegizko alko
analisian azarmendu behezkagarriagoko jatorria d dutenen ar
gazteen % iozko 3 infe
tasa murriz
ea, generoen ar
ka, eta, zehzea du helbalagoa baita:
la, egikaritu
rrerei eta h
76
unera
dugu rteko
oaren ohol-
ztertu harra oa da duten rtean
85ek ekzio
ztea.
rteko
hazki, buru. : alor
utako
haien
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
77
Kanpaina horien helburua oraindik ere gidatzen hasi gabe dauden pertsonen artean bideko arriskuei buruzko kontzientzia piztea eta prebentzioa bultzatzea izan da, «Gerta dakizuke» eta «Road show» ekintzen bidez, baita «Norabide guztiak» foro-teatroaren bidez ere. Guztira, 746 saio egin dira 2014 eta 2016 artean.
Bestetik, Emakundek ere egin ditu bide-hezkuntzari, hilkortasun-tasa prebenitzeari eta identitate maskulinoak eraikitzeari buruzko ikastaroak, Gizonduz programako sentsibilizazio- eta hezkuntza-jardueren barruan: 25 ikastaro, 249 ordu eta 458 parte-hartzaile erregistratu dira 2015 eta 2016 artean.
Efikaziaren balioespena
Ekimen hauetako onuradunen satisfazio-maila handia da, bai zirkulazio-kanpainen kasuan, bai bide-hezkuntzari, hilkortasun-tasa prebenitzeari eta identitate maskulinoak eraikitzeari buruzko ikastaroetan, guztia ere Emakundek sustatutako Gizonduz programaren sentsibilizazio- eta trebakuntza-jardueretan.
Eusko
5. a
Ekin
Giza
Gizalotut
Gaztbakadute
2017gerobiztaarrisbat b
Gizadela inda
Osas
2. aditu
o Jaurlaritzaren
arloa. Giz
ntzen desk
rte-ekintzare
rte-ekintzaretako alderdia
teriaren Eusarrik ditu hilla euren diru
7ko urtarrile, ikusten da
anleria osoarsku handiagobezala.
rte-ekintzare eta, Eusko rkeriaren ko
sunaren alor
rdatzaren bagizarte-ekin
Arrisku-ehezkuntz
Gizon etdenbora
Gazteen eskainita
Gazteen
III. Gazte Plana
zarte-ekin
kribapen o
en alorreko j
en arloarenak, eta, best
skal Behatokean 600 euu-sarrerekin
an Diru-sarr 5.375 esperen taldean oan dauden
en arloko bi Jaurlaritzak
ontrako borro
rreko marko
arruan –bizintzaren alorr
egoeran dauza-eta enpleta emakume berdintsu b arteko genako laguntza artean, ema
aren (2014-201
ntza
orokorra
jarduna gaz
barruan, btetik, Euskad
kiak emandro baino ge edo euren b
rerak Bermadiente dago aktibo daudgazteen kol
igarren oinak hainbat ekokan aurrera
estrategikoa
i-kalitatea eeko enuntzia
uden edota begu-zerbitzueeen artean eana dadila lo
nero-indarkea uztartzeareakumeen au
6) emaitzen eba
teekin loturi
bi jarduera-din emakume
ako informahiago, eta, bikotekideen
atzeko Errentzkiela 16 etaden espedieektiboetarak
rrizko auziakimen ipintza egitera bid
a: planean ja
ta gizarte-katu estrateg
bereizkeria jaek koordinattxeko lanak ortzea. eriari aurre en bidez. rkako jarrer
aluazioa |
ik: III. Gazte
-adar biltzeeen eta gizo
azioaren arahorrenbeste
n diru-sarrer
tako (DBE) a 29 urte bitnte guztien ko laguntza
, berriz, gizen ditu abia
deratuta ere.
asotako erro
kohesioa–, IIikoan.
asan dezaketutako prebe egiteko eta
egitea, preb
rak eta indar
e Planean ja
n dira: batonen artean
abera, 16 eez, ulertzekorekin bizitzea
laguntzetan tartekoen ad % 8,5. Horekonomikoe
onen eta eman erantzunk
onkak, ardat
II. Gazte Pla
eten gazteei entzio eta esa menpeko a
bentziozko e
rkeriazko jok
sotako ikusp
etik, gazteeden berdinta
eta 29 urte oa da gazteea.
aktibo dauddin-taldeko pri dela eta, Eei eutsi die, j
makumeen akidetasunare
tzak eta lerro
anak honako
eskainitako sku-hartze neadingabekoa
ekintzak eta
kaerak ezaba
pegia
en egoera easun-maila.
bitarteko gen % 26,8k
den espedienpertsonei; haEusko Jaurlajarduera-ere
arteko berdien esparrua
oak
o lau erronk
laguntza hoeurriak garak nahiz adin
a indarkeria
atzea.
ekonomikoa
gazteen her bakarrik lo
nteei erreparau da, Euskaaritzak pobremu nagusie
ntasuna da;n, baita gen
ka hauek bi
obetzea, gizaatuta. nekoak zaint
horren bikt
78
rekin
renak rtzen
ratuz adiko rezia-etako
hori nero-
ltzen
arte-,
tzeko
timei
Eusko
Erronestralor
Ondo
2. AR
5. ar
5.
gizon
anto5.
erem
5.
gabe
5.
inda5.
indapreb
Helb(arrbaitisent
o Jaurlaritzaren
nka estrateategiko, 1rean dituzt
oren, gizarte
RDATZA.‐ BIZ
rloa.‐ Gizarte
1.‐ Arrisku e
5.1.1.‐ Prebnen arteko d5.1.2.‐ Diru‐
olatzea. 2.‐ Aurrera emu pertsona
5.2.1.‐ Gizon3.‐ Genero‐i
5.3.1.‐ Gene5.3.2.‐ Form
eziak betetze
5.3.3.‐ Emak4.‐ Gazteria
5.4.1.‐ Gene
5.4.2. Emak5.4.3.‐ Herrrkeria mota 5.‐ Indarkerirkeriaren arbenitu ahal iz
5.5.1.‐ Azter
5.5.2.‐ Kom
uru estrategisku edo gra gizarte-eksibilizatzea,
III. Gazte Plana
egiko horiet1 esku-haten premiei
e-ekintzaren
ZI‐KALITATE
e‐ekintza
edo gizarte‐b
entzioa eta edesberdintas‐sarrerak ber
egitea emaklean bai lane
n gazteen erndarkeriare
ero‐indarkermulak bilatzeeko.
kume gazteegenero‐inda
ero‐indarker
kumeen aurkitar gazteenesotilenei dagiazko jokabirazoari buruzzateko.
rlanak eta ik
unikazio‐kan
gikoen arabizarte-baztkintzaren ar lehen maila
aren (2014-201
tatik abiaturtze lerro i erantzuna
alorrerako
A ETA GIZAR
bazterketako
esku hartze sunei erreparrmatzeko po
kume eta gizoekoan.
rantzunkidetn emakume
iaren emakua edonolako
en aurkako inarkeriari bur
iaren aurkak
kako indarkerek genero‐ingokienez (mideen prebenz. B) Komuni
erketak egite
nal eraginkor
erako jarduterketako erloko jarduerko gizarte-a
6) emaitzen eba
uta, Eusko eta 31 ek
a eskaintze
marko estra
RTE‐KOHESIO
o egoeran da
soziala gazteratuta. olitika gaztee
on gazteen a
asuna azpimzko biktima
umezko biktio genero‐inda
ndarkeria kasruz sentsibili
ko «zero tole
ria iraunarazndarkeriako aikroindarkerntzioa hobetikazio‐kanal
ea gazteen a
rrak sortzea g
eren banakeegoeran daren % 39. Orazo gisa), j
aluazioa |
Jaurlaritzkintza presko xedeare
tegikoa jaso
OA
auden gaztee
een bazterke
en beharreta
arteko harre
marratzea. gazteei arre
ma gazteei earkeria sufrit
suen detekzzatzea, lehe
erantzia» sus
zten duten iragerpenei buiak). tzea. A) Azte eraginkorra
arteko gener
gazteen arte
etak 5.1 heauden gaztendoren 5.4 jardueren %
zaren III. statu ditu, ekin.
oko dugu.
entzako arre
taren alorre
ra egokitzek
emanetan be
eta osoa ema
emandako artu duten em
io goiztiarra n mailako gi
statzea gazte
udi eta edukuruz duten p
erlanak eta iak sortzea ga
o‐indarkeria
ean jokabide
elburuaren eentzako ahelburua let
% 23 bilduta.
Gazte Pla euskal ga
eta soziala ho
an, aniztasun
o aukera em
enetako berd
aten saiatzea
rreta eta infoakume gazte
handitzea. izarte‐arazo
een artean.
kiak ezabatzeertzepzioa a
kerketak egiazteen artea
ren arazoari
bortitzak pr
aldeko narreta soziaorke (gazter
anak guztazteek giza
obetzea.
nari eta ema
maten duten
dintasuna lo
a.
ormazioa hoeen arretan h
gisa.
ea. areagotzea, b
itea gazteenan jokabide b
i buruz.
rebenitu aha
agusitasunaala hobetzeria genero-in
tira 5 helbarte-ekintza
akumeen eta
neurriak
ortzeko, bai
betzea. hautemanda
batez ere,
n arteko genebortitzak
l izateko.
a erakustenea), bertan ndarkeriari b
79
buru aren
a
ako
ero‐
n du bildu
buruz
Eusko
Hona
estra
baztguztgarrakont
Aurr
2014plan
% 4
Eskuere g
Honaaurre
Azkeere, izan dauk
o Jaurlaritzaren
ako grafiko h
ategikoetako
erketako egizkoaren %antzi bereziktziliatzeko lag
ekontu-ikus
4 eta 2016narekin lot
43,2.
ura ditugun dgainditu prog
ako grafiko ekontua pro
enik, helburu 5.1 helburu duen desbkagu.
III. Gazte Plana
honek eraku
o bakoitzaren
goeran daud 99,2 horrekoak direla Eguntzak.
pegi orokorr
6 artean, guurik; hau
datuen arabgramatutako
honetan ikgramatua ba
u estrategikou estrategikobideratzeaga
aren (2014-201
usten du giza
n arabera. Iden gazteenetara bideratEuskadin, ha
ra
uztira 248.4da, Eusko
era, planak o aurrekontu
kus dezakegaino apalago
o bakoitzeraoa nabarmetik; izan er
6) emaitzen eba
arte‐ekintzar
kusten duguntzako arretatu baita. H
ala nola Diru
478.225 eu Jaurlaritz
indarrean irua, eta oro h
gun moduaoa izan da, e
ako programndu behar dre, egikaritu
aluazioa |
ren arloak e
unez, pisu ha soziala hoorren arraz-sarrerak Be
uro baino gzaren III.
raun duen hhar bien arte
n, planak ieta % 71 egi
matutako etadugu, prograutako aurre
gikaritutako
handiena 5.1obetzea) egoia zera daermatzeko E
gehiago bidGazte Plan
iru urteetaneko aldea %
indarrean irkaritu da.
a egikaritutaamatutako ekontuekin lo
aurrekontua
1 helburuak gikaritutako a, helburu hrrenta edota
eratu dira nean betet
, egikarituta25 izan da.
raun duen
ako aurrekoneta egikarituotutako info
aren banake
dauka (arriaurrekontua
horretan bila familiako e
gizarte-ekitako aurre
ako aurrekon
hiru urteota
ntuen inguruutako aurrekormazioa pa
eta, bost hel
sku edo gizari erreparaldutako ekineta laneko bi
intzaren arkontu osoa
ntuak ez du
an egikaritu
uan, beste bkontuaren arartzialki bak
80
lburu
arte-atuta, ntzak izitza
rloan aren
inoiz
utako
behin rtean karrik
Eusko
Ekint
Gazt
GizadefinIII. egika
Tran GizaapalaegoenabaPolit(% 1LanbZuzehand
o Jaurlaritzaren
tzen karakte
teak helburu
rte-ekintzarenitzeko garaGazte Planearitutako ga
nsbertsalitate
rte-ekintzarea da, eta arera hori den armentzekoaikako eta 13), jarduerabide-Euskal Eendaritzak (diena.
III. Gazte Plana
erizazioa: iku
u
en arloak ian; hori delean bildutakstuaren % 7
ea gizarte-ek
en arloan grlo horretan arren, inplikak dira EmKomunitate a kopuru geEnplegu Zer(% 27) bild
aren (2014-201
uspegi hiruk
oso presenla eta, hainbko jarduera 73. Dirutan e
kintzaren arl
gazteen koleizandako ek
katutako zuzmakunde-Em Garapenek
ehien bildutabitzuak (% 6
du dute giz
6) emaitzen eba
oitza
te dauka gbat ekintza tguztien %
esanda, 248
loan.
ektiborako ekintzen % 6azendaritza asmakumearenko Zuzenda. Bestetik, 63) eta Famzarte-ekintza
aluazioa |
gazteen kotopa ditzake48 gazteen milioi euro.
egindako ekan bakarrik sko daudela n Euskal ritza (% 23 egikaritutakilia Politikakara bideratu
lektiboa begu gazteen kolektiboar
kintzen transageri da. Ha ikus dezakeErakundea 3) eta Justko aurrekontko eta Komuutako aurre
ere lehentaskolektiborakri zuzenean
sbertsalitateala eta guztegu. Horien a
(% 26), Ftizia Zuzendtuaren ikuspnitate Garap
ekontuaren
sunetan, jako bereziki d bideratuta
e-maila tiz ere, artean Familia daritza pegitik, peneko zatirik
rduera pubdiseinatuta. Hdaude; hau
81
blikoa Hala, u da,
Eusko
Kanp
Gizakanphonelankinabaekon
Honaesleiaurrekoorhori
Ema
5.1. hobe
Ildo
desb
o Jaurlaritzaren
poko eragilee
rte-ekintzarepoko eragileetan, gizarteidetzan, halaarmentzekoanomikoetara
ako grafiko tutako koorekontuaren rdinazio-mailageri dutela
aitzen eba
helburua.etzea.
estrategikoe
5.1.1.‐ Prebenberdintasunei e
III. Gazte Plana
ekin izandak
en arloko laneekin lankidee-ekintzarena nola elkarak dira sko programa
honetan, erdinazio-mai
zati handila apalaren
a.
aluazioa, h
. - Arrisku
en xehetasu
tzioa eta esku‐rreparatuta.
aren (2014-201
ko lankidetza
nkidetzak haetzan izan arloko jard
rteekin eta tsentsibilizazioak esleitzea
egikaritutakolaren araberena egikariartean. Era
helburu es
u edo giz
na.
hartze soziala g
6) emaitzen eba
a
ainbat ekintzbaitira jardudueren % 35oki-erakundo- eta kere.
o aurrekontura (handia, ituta daukaberean, ikus
strategikoa
zarte-bazte
gazteen bazterk
aluazioa |
za planteatuuera horiek 5ean kanpo
deekin. Jardukontzientziaz
uen eta jardertaina edo
aten jarduers dezakegu
aren arabe
rketako eg
ketaren alorrea
ditu, zeinet mamitzeko
oko eragileekuera horien io-lanak, b
duera kopur apala). Haren (% 98)jardueren %
era
goeran da
n, aniztasunari
an arduraduo garaian. Kkin jardun dartean, berebaita lagun
ruaren artekla, korrelazi eta hirug
% 65ek esan
uden gazt
eta emakumee
unak Kasu dute eziki ntza
ko harremao-maila hanarren eragi
ndako koordi
teentzako
en eta gizonen
na ikus daitndia ikus daileekin izaninazio-maila
arreta soz
arteko
82
teke, iteke dako apal
ziala
Eusko
Aurr
5.1 helbbi ebermdago
Bestinforeuro
berm
Esta
HelbonurZeha
o Jaurlaritzaren
5.1.2.‐ Diru‐sa
ekontu-dedi
helburu estrurua arriskusku-hartze
matzeko neuokionez, helb
etik, prograrmazioaren ao programat
matzeko polit
lduraren bal
uru hori betradunei buruaztasunetara
Diru-sarpertsonaLaguntzaazpikoei Eskura d30 urteti
Bestetik,dira; haenpleguazaintzeketa horiebehar be
III. Gazte Plana
rrerak bermatz
kazioaren ba
rategikoak 2u edo gizartelerro ditu. rriak artikulburuarekin lo
amatutako arabera, 5.1tu ziren au
tika gazteen
ioespena
tetzeko estauzko informaa igarota, ho
rerak Bermaa eta familiea horiek kole laguntzen ddugun informik beherako
, helburu hoien azken ha eskuratzeo dedikazio ek guztiak geste datu on
aren (2014-201
zeko politika ga
alioespena
2014 eta 20e-bazterketaAlde bateti
atzea. Nabaotutako aurr
eta egikari1.2 esku-harrekontuan
n beharretara
aldurari buruazioa bakarronako balioes
atzeko Errenen oinarrizkoektibo zabal die, gizarte-bmazioaren ar 25.354 lagu
onen ekimenhelburua zereko eta ma intentsiboa gaur egun esuradun horie
6) emaitzen eba
zteen beharret
16 artean gako egoeran ik, gazteen rmentzekoa rekontuaren
tutako aurrrtze lerroaketa egikari
a egokitzeko
uz emandakik dugula jaspen hauek
ta (DSBE) ho premiak a batek eskurbazterketakorabera, III. Guni eman die
nen artean, la da, emakntentzeko, posible egitszedentzia-eek identifika
aluazioa |
tara egokitzeko
gizarte-ekint dauden gaz bazterketa da azkenek % 89 hartze
rekontuari k dauka destu, berriz,
o aukera em
ko informaziokinda, adieregin ditzake
hileroko pressetzeko etara ditzake, eo egoeran erGazte Plana e prestazio e
laneko eta fkumeen eta bai seme-a
teko. Hartaraegoeran edoatu ahal izate
aukera ematen
tzako aurrekzteentzako a prebenitze
ko esku-harten baitu.
erreparatzenbideratze ha219.119.30
aten duten n
oa oinarri haazi dezakeg
egu.
stazio ekono lan-irteera
eta gazteengror ez daitezindarrean iz
ekonomiko ha
familiako bizgizonen arte
alabak edotaa, guztira 47o lanaldia mueko.
n duten neurria
kontuaren %arreta sozialaa eta, bestze lerro hori
n badiogu, andiena; iza9 euro egi
neurriak anto
artuta eta bu orotara 18
miko bat da bat topatzean ere ipintzen.
zan den hiru au.
zitza kontziliaeko aukera-a mendetas7.679 familiaurriztuta dau
ak antolatzea.
% 98 egikarita hobetzea tetik, gazteei egikarituta
partzialki an ere, guztkaritu zitue
olatzera.
bildutako jar80.594 onur
a, nahikoa baen laguntzekzen du arret
urteetan, E
atzeko lagu-berdintasunsun-egoeran ak baliatu dude; dena d
tu du, eta hda. Horretaren diru-sarrko aurrekon
eskuratu dtira 313.474en, diru-sarr
rdueren % 7adun izan d
aliabide ez dko ematen da; hala, 30 u
usko Jaurlar
ntzak ere bina sustatzea diren seniituzte lagundela, ez dau
83
haren rako, rerak ntuari
ugun 4.402 rerak
73ren irela.
duten dena. urtez
ritzak
ltzen a, bai deak tzok, kagu
Eusko
Efika
Aurrsarre% 2kgizonkasuhanderregaldea
5.2. berd
Ildo
Aurr
Gizabenegaztbide
Esta
Helberakerakarabardu
o Jaurlaritzaren
Halaber,jaiotzan ere. Lagonuradu
aziaren balio
etik aipatu derak bermatk jasotzen nezkoena bau guztiei; izadiagoa da Dgistratutako an.
helburuadintasuna lo
estrategikoe
5.2.1.‐ Gizon g
ekontu-dedi
rte-ekintzareetako berdineen erantzuratutako guz
lduraren bal
uru horretakunde eta pekunde publikera, guztirara sustatze
III. Gazte Plana
euren karg edo adopziountza horienn erregistrat
oespena
dugun modutzeko errentadu esanda
aino (% 1,7)an ere, adinDSBE jasotz datu erreala
. - Aurreortzeko, ba
en xehetasu
gazteen erantzu
kazioaren ba
en arloko bntasuna lortzunkidetasunaztiaren % 0,
ioespena
arako bideraertsona onurakoak, sindika 900 pertsoa, langileek
aren (2014-201
gura seme-ao-garaian son bitartez, 2tu dira.
an, euskal ga ematea izako prestazi). Dena dela-tarte honetzen dutenena % 8,1 izan
ra egitea ai eremu pe
na.
unkidetasuna az
alioespena
igarren helbzeko, bai era azpimarrat02 osatzen d
atutako jardadun identif
atuak eta abona baino gek (gizonek z
6) emaitzen eba
alabak dituztortutako gast2014 eta 20
gazteen artean da. 2017oa; sexuak , kontuan iztako bertakona baino. Hn zen; hau d
emakumeertsonalean
zpimarratzea.
buruak (aurrremu pertsotzea. Esku-hdu, eta % 4
duera guztiika ditzakeg
bar). Esku-haehiagoren azein emaku
aluazioa |
ten familienttuei aurre e
016 bitartean
an sustatuta7ko datuek e bereizita,
zan behar dao egiazko poHala, 2016ada, ehuneko
e eta gizon, bai lanek
rera egitea onalean, bai hartze lerro ko desbidera
etarako esku, hainbat eartze lerro hrtean bultzameek) lan-
tzako laguntgiten laguntn orotara 92
ako gizarte-eerakusten du
emakumeena laguntza mobrezia-egoean, pobrezia 6,1 puntu g
on gazteenkoan.
emakume e lanekoan) e horretarakoatzea izan d
kura dugun eratako gizarhonetan dugatu du hona eta familia
tzak ere aiptzeko, baita 2.656 guraso
ekintzako jarutenez, 16 en portzenta
mota honek eeran daudena-egoeran zehiago, DSB
n arteko
eta gizon gaesku-hartze o egikaritutau programat
informaziorte-eragilez ogun ekintza ko helburu
a-bizitza eta
patzekoak di haien manto, familia-un
rduera nagueta 29 urte bajea handiagez diela erann gazteen ehzeuden gaztBE jasotzen d
harremane
azteen artek lerro bakarako aurrekotutakoaren a
oaren bidez,osatuak (pobakoitzerakohau: gizarte
a bizitza pe
ira, seme-alentze-lanetanitateko kide
usietako bat bitarteko gazgoa da (%ntzuten pobrhunekoa dezteen kolektiduen % 2 ho
etan bene
ko harremanrra dauka: gntuak alorrealdean.
, gutxienez pulazioa oroo informazioe-eragile guertsonala uz
84
aben arako e eta
diru-zteen 2,4)
rezia-zente boan orren
tako
netan gizon erako
971 o har,oaren ztien
ztartu
Eusko
dezazaint
Efik
Ez da
5.3.
Ildo
Aurr
5.3 heskudetebilathelbarret
Bestdesbinforesan
o Jaurlaritzaren
aten, eta, ztzari eta arre
aziaren balio
ago efikazia
helburua.
estrategikoe
5.3.1.‐ Gener
5.3.2.‐ Formu
5.3.3.‐ Emaku
ekontu-dedi
helburuak, gu-hartze lerrktatzera bidzea edonolauru horretarta hobea esk
etik, prograbideratze esrmazioaren anguratsua da
III. Gazte Plana
ehazki, fametari lotutak
oespena
ri buruzko b
- Genero-in
en xehetasu
o‐indarkeriaren
ulak bilatzea ed
ume gazteen au
kazioaren ba
genero indarro ditu biktderatuta. Hoako genero-irako egikarikaintzera bid
amatutako esanguratsuakarabera. Hela bigarren ja
aren (2014-201
milien barreno lanetan et
balioespena e
ndarkeriare
na.
n emakumezko
onolako genero
urkako indarker
alioespena
rkeriaren emtimen arretonako grafikndarkeria suitutako aurrderatua.
eta egikarituk izan direburu osorakrduera-lerro
6) emaitzen eba
nean, gizoneta etxeko lan
egiteko beha
en emakum
biktima gaztee
o‐indarkeria suf
ria kasuen dete
makumezko bta hobetzerako honetan ufritu duten ekontuaren
utako aurrekla program
ko, programaorako, desbid
aluazioa |
en eta emanetan.
ar beste info
mezko biktim
ei emandako ar
fritu duten ema
ekzio goiztiarra
biktima gazta eta emaikus dezake emakume g% 77 hartu
kontuen ikusatutako auratutako aurrderatzea mil
akumeen er
rmazio.
ma gazteei
rreta eta inform
akume gazteen
handitzea.
teei arreta okume gazteegun moduagazteen arreu du. Ondor
spegitik, ikurrekontuei drekontuaren ioi bat eurok
antzunkideta
arreta oso
mazioa hobetzea
arretan hautem
osoa emateneen kontrakn, 5.3.2 es
etan hautemren 5.3.1 ler
us dezakegudagokienez, % 50 egikakoa baino ha
asuna susta
oa ematen s
a.
mandako gabe
n saiatzea xeko indarkeriku-hartze le
mandako gabrroa izan du
u hiru esku- partzialki
aritu da: kopandiagoa iza
atzea, perts
saiatzea.
ziak betetzeko.
ede duenak,a-kasuak gerroak (formeziak betetzu, biktima h
-hartze lerroeskuratu d
puru hori bern baita.
85
onen
.
, hiru araiz
mulak zeko) horiei
oetan ugun reziki
Eusko
Esta
Estaonur
Efika
EuskemaEuskgoradutesalak
III. inforere, eta erakhartzarloa
o Jaurlaritzaren
lduraren bal
lduraren baradunak, ber
5.3.1 esindarker9.923 emtelefono-
5.3.2 esemakumhoriei ekinplikatuinformaz
Azkenik,abusuakJardueranabarmejasotzenhorren hda, onaprebenit
aziaren balio
kadin emakukumeko. Et
kal Behatokikoei dagozknik, baizik keta ipinitak
Gazte Planarmazioa oina eta ikuspeggizonen art
kusten duen zeko zenbaitan izango d
III. Gazte Plana
ioespena
alioespena erriz, 18.320
sku-hartze lriako ekintzemakumereng-zerbitzua d
sku-hartze me gazteen akonomikoki lutako profeszioa oinarri h
, 5.3.3 eskk prebenitzea hori egin entzen duen duten sozi
helburu nagurtezinak dirzeko neurria
oespena
umeen kontta, kasurik iak emandakienak bainoeta emakum
ko emakume
ak ezarritakarri hartuta, gi erabat gloteko berdinmoduan. EAt ildo eta jaduten jardu
aren (2014-201
egiteko infolagun dira, d
erroaren kaen ondoriozgana iritsi daaukagu: 7.8
lerroarekin arretan hautlaguntzera bsionalekin ahartuta, jard
ku-hartze leko gida preizanaren ar esparruetakializazio desusia kirolareken jarrerak ak proposatu
trako indargehienetan,ko datuen ; hala ere, e
me gazteek ak kontabiliz
ko jardueret ez dago behobalari heldutasuna sustAEko Emakuarraibide zehketa zuzent
6) emaitzen eba
ormazioa egdatuek diote
asuan, bi ekko jarduketa. Bestetik, g886 onuradun
jarraituz (ftemandako gbideratuta etalferrikako iuera horiek
erroari errepestatzea), 6razoia zera ko bat gure gsberdinak, kkin lotutako identifikatuuta.
keria-tasa o bikotekideearabera. Emegoera horregehiago sa
zatzen baitit
atik abiatuthar beste inuta, nabarmtatzeko, EAEmeen eta G
haztea da, etzeko. Berd
aluazioa |
gindako jarenez.
kintza egin tak» prozesgenero-indan erregistrat
formulak bigabeziak beta bigarren mzapideak sa gutxienez 4
paratuta (k65 gazte et
da, kirola dgizartean, e
kirol-jarduera pertsona guuta eta espa
orokorra 20ek edo bikomakume gazek ez du esalatzen dute
tu.
ta eta helbuformazio egentzekoa daEko emaku
Gizonen Berdeuskal herri-dintasun-plan
rdueren %
dira. Horienua daukagurkeriaren biktu dira.
latzea edontetzeko), bi mailako biktaihestuta.
446 onuradu
kirolean emaa kirol-erakdela emakuta desberdinak maskulinuztien ezaguarru horreta
015ean 7,3 otekide-ohiezteei dagozan nahi gaztla egoera h
uru estrateggoera horien a Eusko Jaumeen eta g
dintasunerak-aginteek emn horren d
71 ingurura
n barruan, bu, eta etxekktima diren
nolako gene jarduera naimizazioa saHartara, p
n izan dituzt
akumeen aukunde izan dmeen eta gntasun horri nizatu izanartza eta sentsan jazarpen
izan zen 1k egindako kien tasak teek genero-ori, tasa ho
giko horreta efikazia balrlaritza egitegizonen arteo VI. Planar
makumeen eiseinuaren a
ako dago e
batetik, «etko indarkeriemakumeen
ero-indarkeriabarmendukaihesteko, Eupartzialki este guztira.
urkako sexdituzte onu
gizonen arte laguntzen dren ondorio
tsibilizazioa l-egoerak et
15 eta 29 indarkeria handiagoak -indarkeria gorrek genero
arako emaitzlioetsi ahal ien ari den lteko VI. berren helburuaeta gizonen aurretik, Eu
eskuragarri,
txe- eta gena jasaten d
ntzako 24 or
ia sufritu dko ditugu bikusko Jaurlarkura dezak
u-jazarpenaradunen artko aldea geio neska-muz. Hartara, ortzen lagunta sexu-abu
bitarteko 1da, Gazter
dira 29 urgehiago sufro-indarkeria
zetatik bilduzateko. Nolaana emakumrdintasun-pla, funtsean, berdintasun
uskal Auton
86
eta
nero-duten rduko
duten ktima ritzan egun
eta tean. ehien utilek gida
ntzea usuak
1.000 iaren rtetik ritzen gatik
utako anahi meen lanak esku
naren omia
Eusko
Erkiddugu
5.4.
Ildo
dag
Aurr
5.4 haregisa.gaztdagoaurresusta
Ondo
gene
Eskuhandeta 2izateegika
Ondoden
o Jaurlaritzaren
degoan emau, ordukoa b
helburua.
estrategikoe
5.4.1.‐ Gener
5.4.2. Emakum
5.4.3.‐ Herritagokienez (mikro
ekontu-dedi
helburu estren helburua . Hala, berezeenek generokienez), auekontuaren atzea gaztee
oren, 5.4 he
ero-indarker
ura dugun diena 5.4.2 e21.000 euroea komunikaritzeko aur
oren, helburaurrekontua
III. Gazte Plana
akumeen etabaita EAEko e
- Gazteria g
en xehetasu
o‐indarkeriaren
meen aurkako
ar gazteenek geoindarkeriak).
kazioaren ba
rategikoak ghonako hau
ziki nabarmero-indarkeriarrekontu oso% 31rekin
en artean.
elburuko ler
iari buruz se
informazioaresku-hartze o bakarrik ekabideekin rekontuei bu
ru estrategikaren arteko
aren (2014-201
a gizonen aemakumeen
genero-ind
na.
n aurkako «zero
indarkeria irau
enero‐indarkeri
alioespena
gizarte-ekintu da: gazterentzekoa da ako agerpenoaren % 64 eta helburu
rro estrategi
entsibilizatze
ri erreparat lerroan agegikaritu diraeta publizi
uruz, sentsib
ko hori mamo desbiderat
6) emaitzen eba
rteko berdintzako ekintz
darkeriari b
o tolerantzia» s
narazten duten
iako agerpenei
tza arloko aria genero-i 5.4.3 esku-ei buruz dut bideratu bau hau lantze
ko bakoitze
ea, lehen ma
tuta, prograeri da, eta %a). Nolanahitate-agentzi
bilizatzeko et
mitzeko baliattzea aztertz
aluazioa |
ntasunaren za positibora
buruz sents
sustatzea gazte
n irudi eta eduk
buruz duten pe
aurrekontuarndarkeriari -hartze lerroten pertzepzaitu. Haren aeko asmoz:
rako egikari
ailako gizarte
amatutako e% 39koa da (
ere, desbidiekin baterata trebatzek
tu diren hiruzen da graf
alorrean traako I. Plana.
ibilizatzea,
en artean.
kiak ezabatzea.
ertzepzioa area
ren % 0,2 eburuz sents
oan egikarituzioa areagotzatzetik dator genero�ind
itutako aurre
e-arazo gisa
eta egikarit(guztira 56.0deratze horra kode deo espazioak
u esku-hartzfiko batean.
adizio handia
lehen mail
agotzea, batez e
egikaritu du sibilizatzea, utako aurrekzea, batez er 5.4.1 eskudarkeriaren
ekontu-ikusp
).
tutako aurre000 euro bidren arrazoia eontologiko gaituta.
ze lerroetara Oro har,
a izan da:
lako gizarte
ere, indarkeria
2014 eta 2lehen maila
kontuari dagere, indarker-hartze lerroaurkako «z
pegia jasoko
ekontuaren deratu ziren izan liteke bat presta
ako programprogramatu
1991ra jo b
e-arazo gis
mota sotilenei
2016 arteanko gizarte-aokionez (heria mota sotioa, egikarituzero toleran
o dugu (gaz
arteko hut aurrekontue informazioratzeko jard
atu eta egikuko guztizko
87
behar
sa.
, eta arazo rritar ilenei utako tzia»
zteria
tsune etan, ik ez
duera
karitu oaren
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
88
gainean % 92ko desbideratze apala izan du.
Estalduraren balioespena
Zazpi jarduera garatu dira gazteak genero-indarkeriaren inguruan sentsibilizatzearekin lotuta, lehen mailako gizarte-arazo den aldetik. Nahiz eta eskura dugun informazioak ez duen uzten estalduraren ebaluazio osoa egiten (jardueren % 42ren inguruko informazioa baino ez daukagu), informazio horren arabera, guztira 4.582 onuradun kontabilizatu dira, gazteak, emakumeen elkarteak eta komunikabide eta publizitate-agentziak kontuan hartuta.
Emakumeei eragindako indarkeriaren kontrako Nazioarteko Egunaren (azaroak 25) esparruan egindako Beldur Barik kanpainak guztira 12 eta 26 urte bitarteko 5.713 nerabe eta gazte kontabilizatu ditu. Ekimen horren bitartez, hausnarketa- eta eztabaida-prozesuak sustatu nahi dira gazteen artean, emakumeen kontrako indarkeria prebenitzeko (indarkeria sexistaren aurpegi desberdinak identifikatzea, gazteekin batera portaera eta jarrera indibidual zein kolektibo egokiak eraldatzea eta sortzea emakumeen kontrako desberdintasunak gainditzeko, eta emakumeen kontrako indarkeria mota oro prebenitzea).
Bestetik, nabarmentzekoa da, era berean, komunikabideetan eta publizitatean mezu sexistak identifikatzeko eta amaitzeko erreminta bat prestatu izana, baita batzorde bat sortzea ere, publizitate eta komunikazio sexisten inguruko kexak eta salaketak bidaltzeko eta jasotzeko. Hartara, Publizitate eta komunikazio ez-sexistarako kode deontologikoa eta autoerregulaziokoa prestatu eta zabaldu da. Ekimen horren bidez, 400 emakume-elkarterengana eta 100 komunikabide eta publizitate-agentziarengana heldu da mezua, titulartasun publikokoak edo pribatukoak, EAEn jarduten dutenak.
Efikaziaren balioespena
Ez daukagu informazio espezifikorik, hartutako neurrien efikazia balioesteko aukera ematen duenik. Nolanahi ere, esan dezakegu partaidetza handia izan dutela hainbat ekintzak. Horren adibide da Euskal gizonen eskutitza, berdintasunaren alde eta emakumeenganako indarkeriaren aurka, 2017ko abenduan 10.300 sinatzaile zituena.
Eusko
6. a
Ekin
Kultu
Gazthorieespesusta
Bestsustaerakbitararteklaguartea
Kultu
2. arditu
Erronestrditu
Ondo
o Jaurlaritzaren
arloa. Kul
ntzen desk
uraren alorre
te-politiken en edukiek ezifikoagoan,atu, adierazp
etik, aurrekatzeko neurr
kusten duen rteko euskalko adiskidetnartean nagan, % 48,5e
uraren alorre
rdatzaren bakulturaren a
Gazteek dituztela
Gazteen presentz
Kulturareaniztasu
nka estrateategiko, 1zten premi
oren, kultura
III. Gazte Plana
ltura
kribapen o
eko jarduna
erronka nag gizarte-ko, politika hopide artistiko
ko helburuenriak zabaltzemoduan, eu gazteen %tasun-harrem
gusiki euskaretik % 38,1e
eko marko e
arruan –bizialorreko enu
kultura eska bermatuz. kultura-sorzia txikiagoa en alorreko na kontuan
egiko horiet1 esku-hariei erantzun
aren alorrera
aren (2014-201
orokorra
gazteekin lo
gusiak gaztehesioa bultoriek kulturoak eta sortz
n osagarri meko apustua uskarazko ira 43,5etik %manetan euraz mintzatzra jaitsi da.
estrategikoa:
-kalitatea etntziatu estra
kuratzeko d
rkuntza, -su duten edo b materialak izatea eta, h
tatik abiaturtze lerro na eskaintz
ako marko e
6) emaitzen eba
oturik: III. G
een artean ktzatzen dutra eskuratzezaileak auke
moduan, Eus egin du III. akurketa-ohi 41,8ra muruskararen eeko joera du
: planean jas
ta gizarte-koategikoan.
ituzten auke
ustapena etabehar bezainsortzeko, e
hori egitean,
uta, Eusko eta 22 eki
zeko xedea
estrategikoa
aluazioa |
Gazte Planea
kultura unibten hezkunteko bidea eeran ipinita.
sko Jaurlarit Gazte Planeitura apur brriztu da 20erabilerak buten gazteen
sotako erron
ohesioa–, II
erak handitz
a -ekoizpenan ikusgai ez ekoizteko eta, euskara su
Jaurlaritzintza prestrekin.
jasoko dugu
n jasotako i
ertsalizatzertza-helburue
erraztu beha
tzak gazteenean. Hala, 20at murriztu 16an. Beste
beheranzko n ehunekoa
nkak, ardatz
II. Gazte Pla
zea, emaku
a indartzea,dauden erema kontsumitstatzea.
zaren III. tatu ditu, e
u.
kuspegia
ra bideratutaei erantzutear dute, eta
n artean eus017ko Gazteda azken urtik, aurrekojoera dauka 10 puntu ja
ak eta lerroa
anak honako
me eta gizo
, eta emakumuetan. tzeko orduan
Gazte Plaeuskal gaz
a joan behaea lortu ba kultura-ko
skarazko kueen Egoerarerteetan; halaoari gehitutaa: 2014 et
aitsi da; hala
ak
o hiru erron
on gazteek
ume gaztea
n, hizkuntza
anak guztzteek kultu
ar du, eta pehar da. Montsumo kri
ultura-kontsuen Diagnostia, 15 eta 29, euskal gazta 2016 arta, 2004 eta
ka hauek bi
aukera berd
k nabarmen
a- nahiz kul
tira 3 helbraren alor
89
politik Modu tikoa
umoa ikoak urte zteen tean, 2016
ltzen
dinak
ntzea
tura-
buru rean
Eusko
2. AR
6. ar
6.dituz
lagun
6.txiki
susta
lanak
6.
Honaespahurre
Aurraurremiliohizku(gazdute
o Jaurlaritzaren
RDATZA.‐ BIZ
rloa.‐ Kultura
1. Gazteek kztela bermat6.1.1.‐ Kultunduz, emaku
6.1.2.‐ Kultu2.‐ Gazteen agoa duten
6.2.1.‐ Euskatzea. 6.2.2.‐ Sortzk zabaltzeko
6.2.4.‐ Sortz3.‐ Kulturare
6.3.1.‐ Eusk
6.3.3.‐ Eusk
6.3.4. ‐ Eusk
ako grafiko harruetan, etaen) izan dut
ekontuari dekontuaren oi eurokoa izuntza- eta teen kulturan edo behar
III. Gazte Plana
ZI‐KALITATE
a
kultura eskurtuz. ura kontsumume eta gizo
ura‐eskaintzakultura‐sorkedo behar b
al artista gaz
zaile gazteei .
zaile gazteenen ekoizpen
araren erabi
araren Aholk
kal gizarteare
honetan ikua kulturarente III. Gazte
dagokionez, zatirik handzan da, eta kultura-aniza-sorkuntza r bezain ikus
aren (2014-201
A ETA GIZAR
ratzeko ditu
itzeko ohiturn gazteek au
a gazteentzakuntza eta ‐ebezain ikusga
zteak, baita b
behar beste
n artean IKTeeta kontsum
ilera sustatze
ku Batzordea
en errealitat
s daitekeen ekoizpen e Planeko kul
eta ekintzeiena. Kultura horietatik %ztasunari er eta -ekoizpsgai ez daud
6) emaitzen eba
RTE‐KOHESIO
zten aukera
rak sortzea, gukera berdin
ko eskuragaekoizpena suai ez dauden
beste jatorrik
ko prestakun
en erabilera smoan hizkun
ea gazteriare
ak proposatu
e kulturanizt
moduan, 6.ta kontsumoturaren arlo
en kasuan aren arloko % 53 biderareparatzea),
pena sustatzen eremueta
aluazioa |
OA
k handitzea,
gazteei askoak izatea sai
rriagoa bihuustatzea, etan eremuetan
koak ere, era
ntza eta bali
sustatzea, sontza‐ eta kult
entzako jardu
utako estrate
tuna erakust
2 eta 6.3 heoan hizkuntzko jarduera
bezalaxe, 6aurrekontu tu dituzte 6, eta aurrekzea, eta eman).
, emakume e
otariko dizipliatuz.
rtzea. a emakume g.
akarriko ditu
abideak ema
orkuntzarakotura‐aniztasu
uera kultura
egia‐ildoak g
tea eta kultu
elburuek (emza- eta kult handiena (%
6.2 eta 6.3 osoa, planak
6.3 helbururakontuaren bakume gazt
eta gizon gaz
ina artistiko
gazteak naba
uzten kultura
atea haien so
o eta ekoizpeunari errepa
len eskaintza
aratzea.
rarteko harr
makumeen pura-aniztasu
% 91).
helburuek k indarrean a (kulturarebeste % 37 eak nabarm
zteek aukera
eta kulturala
armentzea p
a‐sorkuntzak
ormena gara
enerako tresaratzea.
an.
remanak sust
presentzia inunari errepa
hartzen duiraun duen h
en ekoizpen 6.2 helbur
mentzea pres
a berdinak
ak eskuratze
presentzia
o eremuak
atzeko eta ha
na gisa.
tatzea.
ndartzea kulratzea, hurr
ute egikarituhiru urteetaneta kontsum
rura bideratsentzia txiki
90
n
aien
tura-renez
utako n, 15 moan u daagoa
Eusko
Aurr
2014plan% 2
Urtedirel
apur
Bestegikahand
o Jaurlaritzaren
ekontu-ikus
4 eta 201narekin lot2,7.
ro-urtero kua egikarituta
r bat murrizt
etik, eta anaaritu duela, diena izan du
III. Gazte Plana
pegi orokorr
16 artean, urik; hau
ulturaren arlako aurrekon
tu direla plan
alisi orokorra eta 2015 uen urtea: g
aren (2014-201
ra
guztira 1da, Eusko
lorako egikantuan; progr
nak iraun du
arekin jarraiizan da pro
guztira, ia bi
6) emaitzen eba
15.361.909 Jaurlaritz
aritutako aurramatutako
uen hiru urte
ituta, erakusogramatutako milioi eurok
aluazioa |
euro baizaren III.
rrekontuarenaurrekontua
eetan.
sten da kultuo eta egika
ko desbidera
no gehiagoGazte Plan
n analisiak eari dagokione
uraren arloaaritutako aurtzea.
o bideratunean betet
erakusten duez, berriz, ik
k programatrrekontuen
u dira kulttako aurre
u zenbatekokus daiteke z
tutako aurreartean desb
turaren arkontu osoa
o antzekoakzenbateko h
ekontuaren %bideratze ko
91
rloan aren
izan oriek
% 85 opuru
Eusko
Arlokbadionabahelb
Bestnaba
Ekint
Gazt
Kultuaurrekolekkontdu 6pres
Tran
GaztarrazgrafiZuze
o Jaurlaritzaren
ko helburu bogu, berriz,armena deluruarekin, 1
e helburuak armentzea) p
tzen karakte
teak helburu
uraren alorekontuaren ktibora bidetsumoan hiz6.2 helburuentzia txikia
nsbertsalitate
teentzako kzoia kulturarko honetan
endaritzako Z
III. Gazte Plana
bakoitzerako, honako ga; izan er
10 milioi euro
k ez bezala, bprogramatut
erizazioa: iku
u
rrean jasot% 34 osat
ratuak, nahkuntza- eta a (gazteen
agoa duten e
ea kulturaren
kulturaren arekin lotutakn ikus dezZuzendaritza
aren (2014-201
o programatgrafiko honere, programo baino gehi
bigarrenak (tako aurreko
uspegi hiruk
ako ekintzeu dute. Kuiz eta horien kultura-anizkultura-sor
edo behar be
n arloan.
rloko ekintzko ekintzen zakegun mak eta Kultu
6) emaitzen eba
tutako eta eek erakustematutako auago program
(gazteen kultontua baino a
oitza
en % 50 lturaren arln artean berztasunari errkuntza eta ezain ikusgai
zak egiterakeuren ezaug
moduan, jarra Ondarean
aluazioa |
egikaritutakoen duen mourrekontuare
matu baitzire
tura-sorkuntapur bat geh
gazteei baoko hiru hereziki nabarmrreparatzea), -ekoizpena i ez dauden
koan izandagarriak dirarduera horin Zuzendarit
o aurrekontuoduan, ikusen % 66 een, eta haien
tza eta -ekohiago egikar
karrik zuzeelburuen armentzen den, ekintzen % sustatzea, eremuetan)
ako transbe, oro har, oiek Kulturatzak sustatu
uen arteko dsiko dugu 6egikaritu zen % 81 egika
izpena sustaitu du.
enduta egortean, badirn 6.3 helbur
% 63 gaztee eta emaku, ekintzen %
rtsalitate-maso espezializ Sustatzek dituzte.
desbideratze6.1 helburuen. Neurri aritu.
atzea, eta em
on dira, etra hainbat brua (kulturai bideratuakume gaztea
% 30ekin.
aila apala zatuak baitiko Zuzenda
eari erreparaan desbidetxikiagoan
makume gaz
ta egikaritubereziki gazren ekoizpen
k direla; ondk nabarmen
izan da. Hora. Hala, hoaritzak, Eus
92
atzen ratze 6.3
zteak
utako zteen n eta doren ntzea
orren onako skara
Eusko
HorrKultudute
Kanp
KultuhartuEusk
Honakooraurre
6.1. auke
Ildo
o Jaurlaritzaren
rez gain, oreura Sustatze kulturaren
poko eragilee
uraren arloau dute kasukal Institutua
ako taula hordinazio-mailekontuaren
helburua. era berdina
estrategikoe
III. Gazte Plana
eka nabarmeko Zuzendaarloan egika
ekin izandak
n kontuan hen % 18an ak, hirugarre
onetan dago laren arabe% 78), koor
- Gazteek ak dituztela
en xehetasu
aren (2014-201
mena ageri daritzak, Euskaritutako aur
ko lankidetza
hartutako ek(Euskararen
en sektoreko
jasota aurreera jasota. rdinazio-mai
kultura eska bermatuz
na.
6) emaitzen eba
da ekintza kkara Sustatzrrekontuaren
a
kintzetan, Eun Aholku Bato erakundee
ekontuaren bIkusten d
la apala dute
kuratzeko d.
aluazioa |
kopuruaren zeko Zuzendn % 70.
usko Jaurlaritzordeak, Euk eta abarre
banaketa, edugun moden ekintzak
dituzten au
eta egikaritdaritzak eta
itzatik kanpouskadiko Filmek).
kintza kopuruan, jardue izan dira.
ukerak han
tutako aurreKultura Ond
oko eragileemategiak, Et
ruaren eta keren % 82a
nditzea, em
ekontuaren darean Zuze
ek parte txepare
kanpoko eragan (hau da
makume eta
artean. Harndaritzak bi
gileekin izana, egikaritu
a gizon gaz
93
rtara, ltzen
dako utako
teek
Eusko
ema
Aurr
Kultuemaegikadesbhorre
Bestegite
Zuze
Aurredoteta 2016
Esta
Bestbakodiru-nahi espa
o Jaurlaritzaren
6.1.1.‐ Kulturaakume eta gizo
6.1.2.‐ Kultura
ekontu-dedi
uraren arlokkume eta garitutako au
bideratzea detarako aurr
alde, 6.1.1 ea eta zaba
endaritzak ha
ekontu-desba berritzeko1.434.149 e6an egikaritu
lduraren bal
alde, bi ekoitzerako (Eu-laguntzak e izan du, et
arruan esku
III. Gazte Plana
a kontsumitzekon gazteek auke
a‐eskaintza gaz
kazioaren ba
ko lehendabgizon gazteeurrekontu odu. Honako rekontuaren
esku-hartze altzea) jard
artzen baitu
bideratze nao laguntzetaeuro egikariutako aurrek
ioespena
kimenez osauskadiko Iraematea). Eua guztira 18menak edo
aren (2014-201
ko ohiturak sortera berdinak iza
zteentzako esku
alioespena
iziko helburek aukera bosoaren %
grafiko hon % 100.
lerroari daguerarekin d
bere gain h
gusia Euskan gertatu dtu dira. Halkontu-gastua
atutako 6.1 akurketa Pubusko Jaurlari82 erakundeta esleituta
6) emaitzen eba
tzea, gazteei asatea saiatuz.
uragarriagoa bi
ru estrategikerdinak ditu9 hartzen netan ikus
gokionez (gadago osatuta
aren ardura
diko Irakurka: hasiera ba ere, errega erregistrat
helbururakblikoko sareaitzak, ekimeetara iritsi dako funtzioa
aluazioa |
skotariko dizipli
hurtzea.
koa (gazteeuztela bermadu eta, prdezakegune
azteen arteaa, eta ez
, bere bitart
keta Publikobatean 2.16gistratutako tu ez izana.
ko erregistraan sartutakoen horren ba, besteak b
ak dituztena
na artistiko eta
k kultura esatuz) bi eskrogramatutaez, 6.1.2 es
n praktika kdauka aurre
tekoekin har
ko Sarean b0.000 eurok desbideratz
atu dira ono liburutegieidez, Euskabeste udalakak. Hala, sa
a kulturalak esk
skuratzeko dku-hartze leko aurrekonsku-hartze l
kulturalei etaekonturik e
tu ere.
bildutako libuko aurrekontze horren a
nuradunen ken funtsak hodiko gazteek eta toki-erareko liburu
kuratzen lagund
dituzten aukrrok osatzenntuari dagolerroak hart
a artistikoei esleituta, Ga
urutegien futua zeukaterrazoia balit
kopuruak eornitzeko etn artean irarakundeak, uutegien funt
duz, eta
kerak handin dute. Arlookionez, % tzen du hel
buruzko anaazteria eta
ntsak hornitn programateke hau iza
kintza horieta/edo berritakurketa susudal-liburutetsak berritu
94
tzea, orako 34ko lburu
alisia Kirol
tzeko atuta, atea:
etako tzeko statu egien u eta
Eusko
egunere.
Efika
Ez da
6.2. naba
Ildo
6
6
6
Aurr
Helbgaztbeste
Helbnabaeuskhelbbehazaba
Eskuesanegikaegikaapalaaurre
o Jaurlaritzaren
neratu dira,
aziaren balio
aukagu infor
helburuaarmentzea
estrategikoe
6.2.1.‐ Euskal a
6.2.2.‐ Sortzaile
6.2.4.‐ Sortzaile
ekontu-dedi
uru horrek een ekoizpeeko presentz
uru horrek armentzekoakal artista guru duena, ear besteko paltzeko.
ura dugun inguratsurik iaritu, berrizaritu dute, agoa egikariekontuaren
III. Gazte Plana
eta, hala, er
oespena
rmazio espe
. - Gazte presentzia
en xehetasu
rtista gazteak,
e gazteei behar
e gazteen artea
kazioaren ba
biltzen du en eta sorkzia eta ikusg
hiru esku-haak dira 6.2.azteak, baiteta 6.2.2 esprestakuntza
nformazioa izan programz, 5.752.079hala nola 6itu du, eta, e% 20 hartze
aren (2014-201
rabiltzaile ga
zifikorik, har
een kultura txikiagoa
na.
baita beste jato
besteko presta
n IKTen erabile
alioespena
kulturaren kuntza kultugarritasuna e
artze lerro d1 esku-hartta beste jatsku-hartze lea eta baliab
kontuan hamatutako au9; gainera, 6.2.1 eta 6.era berean, en baitu.
6) emaitzen eba
azteen behar
rtutako neur
a-sorkuntz duten edo
orrikoak ere, er
akuntza eta bal
era sustatzea, so
arloko bigarala sustatzez duten esp
dauzka, honatze lerroa (htorrikoak ereerroa (egikarbideak emat
artuta, ikusurrekontuen
hainbat es2.2 lerroek.hiruretan zu
aluazioa |
rrizanak eta
rrien efikazia
za eta -ek behar beza
rakarriko dituzt
iabideak emate
orkuntza eta ek
arren aurrekzera bideratparruetan.
ako grafiko helburuaren e, erakarrikritutako aurtea bilatzen
ten dugu e aldean. Harku-hartze le. 6.2.4 lerro
uzkidura txik
itxaropenak
a osorik balio
koizpena sain ikusgai
en kultura‐sork
ea haien sorme
koizpenerako tr
kontu-dedikatuta, emaku
honetan iku barruan ego dituzten krekontuaren duena haie
egikaritutakortara, guztirerrok aurreioari dagokio
kiena duelako
k ase dira, ba
oesteko auke
sustatzea, ez dauden
kuntzako eremu
na garatzeko e
resna gisa.
azio handienumeen artea
sten dugun gikaritutako kultura-sork % 37 hartzen sormena
o aurrekontura 5.727.551kusitakoa bonez, aurreio nabarment
aita bestelak
era ematen
eta ema eremuetan
uak sustatzea.
eta haien lanak
na: guztira an bereziki
moduan, et aurrekontukuntzako erezen duena), garatzeko
uek ez dute1 euro progbaino aurrekikusitakoa btzen da, hel
ko publikoar
duenik.
kume gazn.
zabaltzeko.
5.752.079 eraginda, b
ta haren bararen % 45eemuak susta sortzaile gaeta haien l
ela desbideramatu dirakontu handibaino aurrekburu horreta
95
renak
teak
euro behar
rruan ekin), atzea azteei anak
ratze , eta agoa
kontu arako
Eusko
Esta
Oro 742 tankinfor
Efika
Ez da
6.3. erre
Ildo
6
6
6
Aurr
o Jaurlaritzaren
lduraren bal
har, helburupertsonak
kerakoak kormazioa bain
Hainbat horiek, e% 48ra)
Nabarmelaguntzelehen ikadira. Oro
Azkenik,gaztek p
aziaren balio
ago behar b
helburuaeparatzea.
estrategikoe
6.3.1.‐ Euskarar
6.3.3.‐ Euskarar
6.3.4. ‐ Euskal g
ekontu-dedi
III. Gazte Plana
ioespena
u honekin loeta erakundntuan hartu
no ez baitauk
jarduera kuerregistratut, baita 17 anentzekoa daea da, eta hasturteko etaotara, 54 ika, Sorkuntza parte hartu d
oespena
este informa
. - Kultu
en xehetasu
ren erabilera su
ren Aholku Bat
gizartearen erre
kazioaren ba
aren (2014-201
otuta zabalddek izan diuta. Jarduerkagu–, hona
ltura-sorkuntako datuen ntzerki-eskoa Kultura Ohorretarako a erdi maila
asle saritu diFabrikak, D
dute; horien
azio txertatu
raren eko
na.
ustatzea gazter
zordeak propos
ealitate kultura
alioespena
6) emaitzen eba
dutako jardutuzte jardueren estalduko alderdi h
ntza garatze arabera, 12latara eta 34
Ondarea sarderrigorrezkko heziketa-ra. antzan Bilak artean, arte
utako ekintza
oizpenean
iarentzako jard
satutako estrat
niztuna erakus
aluazioa |
ueren bidez eron onurakra osoa baauek nabarm
ko laguntza21 udaletara4 ekoizle garia. Haren hko bigarren -zikloetako l
ka, Kimuak ee grafikoak e
a horien efik
eta konts
duera kulturalen
tegia‐ildoak gar
tea eta kultura
eta eskura k, pertsona lioesterik emendu ditza
k eta diru-laa iritsi dira ztengana erhelburu naghezkuntzakoehen ikastur
eta tankeraketa eszenikoa
kaziari buruz
sumoan hi
n eskaintzan.
ratzea.
rteko harreman
den informa fisikoak, uz badago ekegu.
aguntzak em(horrek esae, besteak bgusia euskao 3. eta 4. rteko ikaslee
ko programaak sustatu d
ko balioespe
izkuntza-
nak sustatzea.
azioarekin loudalak, antzere –haien
matera bidern nahi du E
beste. al kultur onikasturteeta
ek egindako
ak egin dira,dira.
enak egiteko
eta kultur
oturik, gutxizerki-eskolak
% 74ri bur
atuta daudeEuskadiko ud
darea zabaako, batxiler bideoak sar
, eta guztira
o.
ra-aniztasu
96
ienez k eta ruzko
e, eta dalen
ltzen rgoko ritzen
a 290
unari
Eusko
Kultulerroaurrehartz
Jarduinforikustkultuhasietxikia
Esta
Jardupertseuskgenit
o Jaurlaritzaren
uraren arlokok osatzen ekontuari daze lerroak he
uera-lerro brmazioa modten dugu duraniztuna eeran prograak dira, eta
lduraren bal
ueren % 62rsona fisikoakararen prestuzke.
Planak inhaurren guztiak e
Bestetik,laguntzeinformaz
Ekimen immigra
III. Gazte Plana
ko azken hedute. Arlo
agokionez, %elburu horre
bakoitzerakodu partzialeesbideratze erakustea etmatutako aguztien arte
ioespena
rako eskura ak, erakundesentzia hand
ndarrean ira eta gazteeere Euskadik, IKTetan eu
en deialdia zioaren eta t
horiei gezioaren eta
aren (2014-201
elburu estraorako egika% 19ko desbetarako aurre
o programatean bakarrik handiena 6ta kulturarteurrekontuare
ean, program
dugun infore publikoak itzea da gir
un duen hiren artean irko Irakurketuskararen pr
egin da, teknologiare
hituta, naba bizikidetza
6) emaitzen eba
tegikoa (hizaritutako aubideratzea agekontuaren %
tutako eta e dugula har6.3.4 esku-eko harremaen eta egika
matutako eta
rmazioa oina eta komuno informalet
u urteetan grakurzaletasua Publikoko
resentzia indeuskara sun teknologie
barmentzekoa multikultu
aluazioa |
zkuntza-anizurrekontu ogeri du. Hon% 66 hartze
egikaritutakortu behar dhartze lerroanak sustataritutakoarea egikarituta
arri hartuta, nikabideak btan, eta, ho
guztira 150 duna sustatz Sarearekin dartzeko helbustatzea, zaetan, euskara
oa da, erauralaren alo
ztasunari eraosoaren % nako grafiko en du, eta at
o aurrekonta kontuan; oan gertatzezea); lerro
en artean. Gko aurrekon
oro har, kulbarnean harrrekin loturi
diru-laguntzaeko eta libubat eginda. buruarekin jaabaltzea etazko webgun
a berean, orreko jard
antzutea xed53 hartzen honetan ikutzetik du 6.3
uen arteko hori dela e
en dela (euhorrek % 3
Gainerako letuaren artea
turaren arlortuta. Jarduk, honako e
a baino gehiurutegi pub
arraituz, 201ta/edo normne berriak so
erakunde uerak gauz
de duena) n du eta, us dezakegu3.4 lerroa, %
desbideratzeta, honako uskal gizarte32ko desbiderroetan, desan % 19ko a
oak 1.915 hauera horien ekintza haue
iago eman zblikoen erab
14 eta 2016malizatzea ortuta.
publikoetazatzeko lag
hiru esku-haprogramatu
unez, 6.3.3 e% 23rekin.
zeei dagokie grafiko honearen erreaeratzea agesbideratzeakaldea ageri d
artzaile izan gehienen x
ek azpimarra
zaizkie udaleilera indartz
artean IKT helburu ha
ra bideratuuntza-progra
97
artze utako esku-
enez, netan litate ri du k oso da.
ditu, xedea atuko
erriei, zeko,
diru-rtuta
utako ama.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
98
Planaren indarraldian 34 izan dira, eta haien helburua toki-erakundeek egiten dituzten esku-hartze sozialak eta ekimenak babestea da.
Efikaziaren balioespena
Ez daukagu informazio espezifikorik, hartutako neurrien efikazia osorik balioesteko aukera ematen duenik.
Eusko
7. a
Ekin
Aisia
Gazturteebateizan deza
AisiahorreBeha
Testegin gaztIKTeema
Aisia
2. aditu
o Jaurlaritzaren
arloa. Ais
ntzen desk
aren alorreko
teek aisialdietan zehar, ra, nortasun dugun bilakakegu aisiald
aldiaren bilaketan izan deatokiaren ara
Gailu muplataformjarduera
Euskal g
Euskadikizan du 2
uinguru hor du III. Gaeen artean
ekin duten kume gaztee
aren alorreko
rdatzaren baaisiaren alor
Gazteen tresna gsozioeko
Gazteen desberdi
III. Gazte Plana
ialdia
kribapen o
o jarduna ga
aren alorreaideia batek nen eta bizitkaeraren onddi hori igarot
kaera horretezaketen erabera, hona
ugikorretan metako bidearekin ohikoe
azteen % 99
ko gazteek k2012-2016 a
rretan, Euskzte Planean sorkuntzaraisialdiarekientzat, plani
o marko estr
arruan –bizirreko enuntz
artean kiroisa eta aisia
onomikoan e astialdirakintasunei he
aren (2014-201
orokorra
azteekin lotu
an egiten dindarra harttza-estiloan dorioz, aisiazeko modua
tan, badira oragina, eta, ko datu hau
musika entzeoak ikusteenak, baita k
9k badu sare
kirolen bat ealdian, % 40
ko Jaurlaritza, euskarare
ren eta berin lotuta. Aifikatutako h
rategikoa: p
i-kalitatea eziatu estrate
ola egitea sualdi osasungegoera txarreo jarduera,lduta.
6) emaitzen eba
rik: III. Gaz
ituzten jardtu du poliki-p eragina dueldirako denb
arekin loturik
oinarrizko bibestetik, biek ateratzen
utea (% 81,ea (% 43,1kalean ibiltze
e sozialen ba
giten dute a0,2tik aipatut
ak hezkuntzn erabilera
rrikuntzaren Azkenik, emhezkuntza-ek
lanean jasot
ta gizarte-kegikoan.
ustatzea, maarrirako moenean daude
zerbitzu e
aluazioa |
zte Planean j
duerak oinarpoliki: praktela, neurri hbora gehiagok.
i alderdi gazi hizkuntza n dira gaztee
,9), filmak e) eta bideea (% 56,8)
at, batez ere
astean 3 alditako % 49ra
zako aisialdiaisialdiko ja
alorreko hmakume gazkintzen bide
tako erronka
kohesioa–, II
aila guztietaodu gisa, garen populazioeta ekipame
asotako ikus
rrizkoak diratikatzen dughandi bateano dugu eta,
zteei eragitekoofizialak en aisialdi-de
edo serieak io-jokoetan eta kirola e
e WhatsApp,
iz edo gehiaa arte.
aren eskainardueretan hezkuntza-pozteentzako z balio posit
ak, ardatzak
II. Gazte Pla
n eta oinarrrrantzi berez-taldeei.
enduen eska
spegia
a haien norun aisialdiakn behintzat. horrenbeste
en dietenak: bermatzeko enborari erre
kustea (% 5aritzea (%
gitea (% 23
Facebook, I
gotan. Ehun
tza ez-kontseuren jakintotentzialitatekirol-praktikiboak transm
eta lerroak
anak honako
riko kirolari zia emanda
aintza zaba
rtasuna osatk, beste hain Gaur egun,ez, eskaintza
alde batetik modua. Gaeparatuta:
52,5), YouTu% 14,8) dira
,6) ere.
Instagram e
neko horrek
sumista hantza-mailara e kritikoak ka inklusibomititzeko bid
o lau erronk
arreta jarrit emakume g
aldu eta ho
tzeko. Azkenbat faktore, azken urtea zabalagoa
k, IKTek espazteriaren Eu
ube eta bestea, antza de
eta YouTube.
gorakada ha
nditzeko apuegokituta, sustatzeko ak sustatu
de gisa.
ka hauek bi
ta, sozializatgazteei eta m
betzea, gen
99
eneko rekin eetan topa
parru uskal
elako enez,
andia
ustua baita ere,
dira
ltzen
tzeko maila
nero-
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
100
Gazteen ekimena handitzea eta sustatzea, hala banakakoa nola taldekakoa. Aisiazko jardueretan euskararen erabilera sustatzea.
Erronka estrategiko horietatik abiatuta, Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planak guztira 5 helburu estrategiko, 16 esku-hartze lerro eta 35 ekintza prestatu ditu, euskal gazteek aisiaren alorrean dituzten premiei erantzuna eskaintzeko xedearekin.
Ondoren, aisiaren alorrerako marko estrategikoa jasoko dugu.
2. ARDATZA.‐ BIZI‐KALITATEA ETA GIZARTE‐KOHESIOA
7. arloa. Aisia
7.1.‐ Gazteen artean kirola egitea sustatzea, maila guztietan, arreta berezia jarriz oinarriko kirolari, sozializatzeko tresna gisa eta aisialdi osasungarrirako modu gisa.
7.1.1.‐ Txiki‐txikitatik kirolaniztasuna sustatzea, diziplina anitzeko eskaintza garatuz. 7.1.2.‐ Gazteek aisialdia eta astialdia aprobetxatzeko kirola egitea sustatzea, ohitura kaltegarriagoen ordezko
aukera gisa, batik bat emakume gazteengan jarriz arreta. 7.1.3.‐ Kirolaren bitartez gizartean balioak ezartzeko bide ematea, kirol‐erakundeen, kluben, kiroleko
profesionalen eta hedabideetako profesionalen arteko hezkuntza‐prozesuak antolatuz, nahita eta jakinaren gainean. 7.2.‐ Gazteen astialdirako jarduera, zerbitzu eta ekipamenduen eskaintza zabaldu eta hobetzea.
7.2.1.‐ Toki‐erakundeei laguntzak ematea aisialdi alternatiboko jarduerak antolatzeko, baita gazteek erabiltzeko ekipamenduak hobetzeko ere.
7.2.2.‐ Animazio soziokulturalaren arloko bitartekariak prestatzea. 7.2.3.‐ Ikus‐entzunezkoekin, informatikarekin eta teknologia berriekin lotutako aisialdi‐programa publikoak
egitea. 7.2.4.‐ Lehendik ere bazeuden ekipamenduen erabilera optimizatzea eta kultura‐ eta kirol‐ekipamenduaren
alorreko premia berriak identifikatzea, genero‐ikuspegiak kontuan harturik. 7.3.‐ Gazteen ekimena handitzea eta sustatzea, hala banakakoa nola taldekakoa.
7.3.1.‐ Euskal udalerrietako aisialdiaren egoera aztertzea eta aisialdiko ikuspegi berriak zehaztea.
7.3.2.‐ Asoziazionismoa sustatzea. 7.3.3.‐ Gazteen, gazte kolektiboen eta administrazioaren arteko elkarrizketa‐ eta kudeaketa‐guneak ezagutzea,
indartzea eta ezartzea.
7.3.5.‐ Parte hartzeko modu berriak sustatzea eta ezagutzea.
7.3.6.‐ Gazteek tokiko mailan parte har dezatela sustatzea. 7.3.7.‐ Gazteen boluntariotza‐programak garatzea hainbat alorretan: larrialdiak, immigrazioa, gizartea,
hezkuntza, ingurumena, eta gizonek boluntariotza‐programa horietan parte har dezatela sustatzea. 7.4.‐ Aisiazko jardueretan euskararen erabilera sustatzea.
7.4.1.‐ Euskararen Aholku Batzordeak proposatutako estrategia‐ildoak garatzea.
Honako grafiko honetan erakusten den moduan, eta modu oso esanguratsuan, aisiaren arloaren barruan 7.3 helburuak dauka jardueren proportzio handiena (% 60), eta horiek guztiak gazteen ekimena handitzea eta sustatzea izan dute helburu, hala banakakoa nola taldekakoa. Bigarren tokian, 7.2 helburuak (gazteen astialdirako jarduera, zerbitzu eta ekipamenduen eskaintza zabaldu eta hobetzea) hartu ditu aisiaren arloan antolatutako jardueren % 23.
Eusko
Aurregikaarlorjardu
Aurr
2014lotu
III. aldi eta o
Hiru egikadatu
o Jaurlaritzaren
ekontuari daaritutako aurako aurrekouera bakarra
ekontu-ikus
4 eta 2016rik; hau da
Gazte Planabakoitzean oreka horrek
urteetarakoaritu duela. hori gutxi-g
III. Gazte Plana
agokionez, 7rrekontuareontuaren gaiak osatzen d
pegi orokorr
6 artean, ga, Eusko Jau
aren urte baegikaritutak
kin kontraste
o ikuspegi o Ebaluazioangorabeherak
aren (2014-201
7.3 helburuan % 75,9 biinerakoa, iza
du, eta Kirol
ra
uztira 7.91urlaritzaren
akoitzerako eko zenbatekoean, program
orokorra egn ikusten dekoa izango lit
6) emaitzen eba
gainerako hltzen baitu. an ere, 7.4 eta Gazteria
14.062 euron III. Gazte
egikaritutakooetan. Hala matutako au
inda, ikusikoen moduan, tzateke.
aluazioa |
helburuen gaBestetik, 7.helburua (a
a Zuzendarit
o baino gee Planean b
o aurrekonteta guztiz errekontuak m
o dugu aisi eta ekintza
ainetik naba1 eta 7.2 heisiazko jardu
tzak hartzen
hiago bidebetetako au
uaren analisere, eskura modu esang
aren arloak a batzuetara
armendu da lburuetarakoueretan eus du hartarak
ratu dira aurrekontu o
si xehatuak dugun inforuratsuagoan
programatuako dugun in
berriro ere, o aurrekontukararen era
ko giza balia
aisiaren arlosoaren %
oreka-ikusprmazio partzn aldatu dira
utako aurrenformazio-fa
arlo horretauek osatzen bilera sustatbideen kostu
oan planar1,4.
pegia ematezialaren onda.
kontuaren %altaren erag
101
arako dute tzea) ua.
rekin
en du orioz
% 52 ginez,
Eusko
Bestdesbtalde
Horrhelbdituzaurre
Ekint
Gazt
Aisiaegikajarduagerjardu7.3 heta s
Tran
Gazthonezuzeeta horre
o Jaurlaritzaren
etik, aurrebideratzeak ekakoa).
rez gain, etauruak (gaztezte, garrantekontua % 5
tzen karakte
teak helburu
aren alorreaaritutako auuteko foku ori dira; nolauera, zerbitzhelburua dusustatzea, ha
nsbertsalitate
teentzako aietan ikus dendaritza bakFamilia Politek, aldi bere
III. Gazte Plana
erago adierageri ditu
a hirugarreneentzako aistzi apalagok5 gainditu du
erizazioa: iku
u
n jasotako rrekontuare
orokorra baitanahi ere, zu eta ekipagu, jarduereala banakak
ea aisiaren a
siaren arlokdaitekeenez,koitzaren jartikako eta Kean, egikarit
aren (2014-201
razi dugun 7.3 helbur
n helburuaresialdirako esko desbiderau, eta 7.2 he
uspegi hiruk
ekintzen %n % 73 osattute, gainera7.2 helburu
amenduen een % 57 gazkoa nola tald
arloan
ko ekintzak e egikaritutarduera kopuKomunitate Gutako aurrek
6) emaitzen eba
moduan, uan (gaztee
ekin kontrastkaintza hobeatzeekin baelburuak, be
oitza
% 51 gazteetu dute. 7.4ako helburueua nabarmeeskaintza zazteei bideratekakoa).
egiterakoan ako aurrekorua daude bGarapeneko kontuaren %
aluazioa |
egikaritutaen ekimena
tean, 7.1 heetzea) progr
ada ere. Leerriz, % 17.
ei bakarrik 4 helburuan etan gazteakenduko genabaltzea eta tua duena (g
izandako traontuaren babilduta. Ikust Zuzendaritz
% 94 hartzen
ko aurrekoa handitzea
elburuak (kiramatutakoahendabiziko
zuzenduta e izan ezik, jak ardatz dituuke (gaztee hobetzea). gazteen ekim
ansbertsalitaanaketa etaten dugun mzak batu ditn du.
ontuei buru eta sustat
irola sustatza baino aurre helburuare
egon dira, arduera guztuzten jardueen astialdiraHaren atze
mena handitz
ate-maila ap aisiaren a
moduan, Gaztuzte arlo ho
uzko informtzea, hala
zea gazteen ekontu handen kasuan,
eta tiek
erak ako
etik, zea
pala izan daarloan eskuzteria eta Kironetako eki
mazio partzbanakakoa
artean) etadiagoak egikprogramatu
. Honako gru hartzen drol Zuzendarntzen % 83
102
zialak nola
a 7.2 karitu utako
rafiko duten ritzak , eta
Eusko
Kanp
Aisiaeragarlokanonbestegazt
Egoehirug
7.1. kiro
Ildo
7
7e
7p
Aurr
Aisiaeta aeskuegikalagu
o Jaurlaritzaren
poko eragilee
aren arloko lileekin lankko jarduerennimoekin, kireak beste, een artean G
era horren agarrenekin la
helburua. lari, soziali
estrategikoe
7.1.1.‐ Txiki‐txik
7.1.2.‐ Gazteekemakume gazte
7.1.3.‐ Kirolarenprofesionalen a
ekontu-dedi
aldiaren arloaarlo horretaru-hartze lerraritutako auntzea kirolar
III. Gazte Plana
ekin izandak
lankidetzak idetzan izann % 23k kanrol-federazio
gazteei zuGKEekin lank
aurrean, honankidetza-m
- Gazteen izatzeko tre
en xehetasu
kitatik kirolaniz
k aisialdia eta aeengan jarriz ar
n bitartez gizararteko hezkuntz
kazioaren ba
a osatzen durako egikaritroak (txiki-turrekontuareren bitartez)
aren (2014-201
ko lankidetza
hainbat ekinn baitira jardnpoko eragiloekin, toki-auzendutako kidetzan jard
ako grafiko maila apaleko
artean kiroesna gisa e
na.
ztasuna sustatze
astialdia aproberreta.
rtean balioak ezza‐prozesuak a
alioespena
uten lau heltutako aurretxikitatik kiren zati han).
6) emaitzen eba
a
ntza planteaduera horiekleekin jardugentziekin, Gsentsibilizaz
duteko deia
honetan jasotzat katalog
ola egitea seta aisialdi o
ea, diziplina an
etxatzeko kirol
zartzeko bide entolatuz, nahita
buru estrateekontuaren %olaniztasuna
ndiena (% 9
aluazioa |
atu ditu, zeink mamitzekon dute lankGKEekin etazio-kanpaina egitea lanki
sotzen den mgatutako ekin
sustatzea, osasungarr
itzeko eskaintz
a egitea sustat
matea, kirol‐era eta jakinaren
egikoetatik le% 7 dira. Hoa sustatzea,90), eta atz
netan ardurao garaian. Hidetzan, dela abarrekin. Jak hartzen detzako ekin
moduan, guzntzetara bide
maila guztirirako mod
a garatuz.
tzea, ohitura k
rakundeen, klubgainean.
ehendabizikoonako grafik, diziplina azetik 7.1.3
adunak kanpHartara, aisiaa kirol-sozieJarduera hordituzte, ed
ntzetan.
ztira egikariteratu da.
ietan, arretu gisa.
altegarriagoen
ben, kiroleko pr
oa hiru eskuo honetan ik
anitzeko esklerroa du (
poko aren etate riek, dota
tutako aurre
ta berezia j
ordezko auker
rofesionalen et
u-hartze lerrkus dezakegkaintza gara(gizartean b
ekontuaren %
jarriz oinar
ra gisa, batik b
ta hedabideeta
ok osatzen dgun bezala, 7atuz) hartzebalioak eza
103
% 75
rriko
bat
ko
dute, 7.1.1 n du rtzen
Eusko
Bestegikagerta
Esta
Esta8.96herri
Gaztnabaartea
Efika
Jardudezaartea
Gaztemajokat
7.2. kiro
Ildo
7h
o Jaurlaritzaren
etik, 7.1 harituaren aratzen dela, n
lduraren bal
lduraren ba62 erakunde itarrak, oro
teen kolektibarmendu bean kirola sus
aziaren balio
uera horien akegu helburan, partaidet
teriaren Euskumeen etatzen duela, e
helburua. lari, soziali
estrategikoe
7.2.1.‐ Toki‐erahobetzeko ere.
III. Gazte Plana
helburua osrteko ikuspenon egikaritu
ioespena
lioespena e eta pertsonhar).
boan kirol-phar da, baistatzeko helb
oespena
efikazia moru horren batza-maila ha
skal Behatoa gizonen areta emakum
- Gazteen izatzeko tre
en xehetasu
akundeei lagun
aren (2014-201
satzen duteegi konparautako aurrek
giteko infora onuradun
raktika sustita Unibertsburuarekin.
odu xehatuaarruan III. Gandia izan ba
kiak emandrteko etenar
meen % 3,1e
artean kiroesna gisa e
na.
ntzak ematea
6) emaitzen eba
n esku-haratiboari dagkontua progr
rmazioa garakontabilizat
atzera begiritateko KiroEkimen horr
n balioestekGazte Planeaaitute.
dako informaren analisianek bakarrik),
ola egitea seta aisialdi o
aisialdi alterna
aluazioa |
rtze lerroetagokionez, ikramatua bai
atutako jardu dira (kirol
rako helburuoleko Jokoakren bidez, gu
ko behar bean egindako
azioaren arn futbola ko neska-muti
sustatzea, osasungarr
atiboko jardue
ako bakoitzkus dezakegno % 49 han
dueren % 7-elkarteak e
u gisa, Eskok ere, eskouztira 8.754
ste informazo jarduerek
rabera eta aontuan hartuilen arteko k
maila guztirirako mod
erak antolatzek
zaren aurregu desbiderandiagoa bait
7 ingururakta -klubak,
la Kiroleko Jlako adinea ikasle onura
zio espezifikharrera ona
aurrekoari gu gabe (gizokirol-jarduna
ietan, arretu gisa.
ko, baita gazte
kontu progatze bakarrta.
ko dago eskkirol-entitate
Jokoak anton eta unibeadun izan di
ko ez daukaga izan dutela
gaineratuta,onen % 29,4
a ez da horre
ta berezia j
eek erabiltzeko
ramatuaren ra 7.1.3 ler
kura, eta gueak, ikaslea
olatzeko ekimertsitate-ikasra.
gu. Halere, a euskal gaz
kirol-jardu4k dio futboen desberdin
jarriz oinar
o ekipamendu
104
eta rroan
uztira k eta
mena sleen
esan zteen
nean olean na.
rriko
ak
Eusko
7
7
7i
Aurr
Aisiazabahorrenabagazt
Aisiaaurredela egikaprog
Eskuegika% 69
Esta
Ez derak
Efika
o Jaurlaritzaren
7.2.2.‐ Animazi
7.2.3.‐ Ikus‐ent
7.2.4.‐ Lehendiidentifikatzea, g
ekontu-dedi
aren arloa osaldu eta hobetako esku-armendu beeek erabiltze
aren arloko bekontuen iku aurrekontuaritu baita.ramazioaren
u-hartze lerraritu dute, %9 egikaritu d
lduraren bal
dago behar kunde eta pe
aziaren balio
III. Gazte Plana
o soziokulturala
tzunezkoekin, in
ik ere bazeudegenero‐ikuspeg
kazioaren ba
satzen duen etzea) guzti-hartze lerrhar dugu (teko ekipame
bigarren heluspegi konpuen artean . Lerro hon eta exekuz
oei dagokien% 10 eta %du.
ioespena
beste inforrtsona onura
oespena
aren (2014-201
aren arloko bita
nformatikarekin
n ekipamenduegiak kontuan ha
alioespena
bigarren hera lau esku-
roen artean toki-erakundenduak hobe
burua osatzaratibo zehaoro har, 7.rrek gainerzioaren artek
nez, 7.2.1 e 6 gehiago h
rmazio jarduadunei buru
6) emaitzen eba
artekariak pres
n eta teknologia
en erabilera oparturik.
lburua (gazt-hartze lerro egikaritutadeei laguntzetzeko ere).
en duten esatzagoari he2.4 esku-harako guztieko aldakuntz
ta 7.2.3 eskhurrenez hu
uera horien zko datuak.
aluazioa |
statzea.
a berriekin lotu
ptimizatzea eta
teen astialdiok eta 8 ekinako aurrekozak ematea
sku-hartze leltzen badiogartze lerroaek baino aza horrek ez
ku-hartze lerrren, eta 7.
estaldura
utako aisialdi‐pr
a kultura‐ eta k
rako jarduerntzak osatzentuaren baaisialdi alte
erro bakoitzgu, honako gn izan ezik
aurrekontu du eragin m
rroek progra2.2 lerroak,
balioesteko,
rograma publik
kirol‐ekipamend
ra, zerbitzu n dute. Honnaketa biltzernatiboko j
erako progragrafiko honetk, non prograpalagoa a
mamitsurik h
amatutakoa berriz, prog
ekintzen %
koak egitea.
duaren alorrek
eta ekipameako grafiko zen da; haarduerak an
amatutako etan ikusiko dramatutakoaageri du, helburuan or
baino aurregramatutako
% 18rako ba
o premia berri
enduen eskahonetan hella, 7.2.1 lentolatzeko,
eta egikaritudugu oreka a baino geheta, horrego har.
kontu handio aurrekontu
akarrik bait
105
ak
intza lburu erroa baita
utako ageri hiago gatik,
agoa uaren
itugu
Eusko
Helbzerbemahain
Neurbehaprak
7.3.
Ildo
7
7
7
7
7
7g
Aurr
Hurr% 76taldenabahonealorr
Ondonagu
o Jaurlaritzaren
uru horri eritzu eta eknda aisialdi bat ekintza g
rri horien efiar da gazteektika hori apa
helburua.
estrategikoe
7.3.1.‐ Euskal u
7.3.2.‐ Asoziazio
7.3.3.‐ Gazteen
7.3.5.‐ Parte ha
7.3.6.‐ Gazteek
7.3.7.‐ Gazteengizonek bolunta
ekontu-dedi
rengo helbur6 hartzen duekakoa. Guzarmentzekoaetan ikus deretan).
oren ageri dusia 7.3.2 es
III. Gazte Plana
rantzuteko dkipamenduen alternatibogaratu dira e
ikaziari buruen artean kaldu egiten d
- Gazteen e
en xehetasu
dalerrietako ai
onismoa sustat
n, gazte kolektib
artzeko modu b
k tokiko mailan
n boluntariotzaariotza‐program
kazioaren ba
ruak, aurreku, eta haren tira sei esku
a da 7.3.2 eezakegun mo
den grafikoasku-hartze le
aren (2014-201
diseinatutakon eskaintza oko jardueraesandako he
uzko analisi ekirol-praktikada lan-mund
ekimena ha
na.
sialdiaren egoe
tzea.
boen eta admin
berriak sustatu e
parte har dezat
a‐programak gama horietan pa
alioespena
ko ataletan a xedea hona
u-hartze lerresku-hartze oduan, 7.3.7
n, ikus dezaerroan gerta
6) emaitzen eba
o jardueren zabaltzea ak antolatzeelburu hori b
espezifikorika uztea murduan hastean
anditzea eta
era aztertzea et
nistrazioaren ar
eta ezagutzea.
tela sustatzea.
aratzea hainbatrte har dezatela
aipatu duguako hau da: ok osatzen dlerroa (asoz
7 lerroa topa
akegu progrtzen dela, es
aluazioa |
multzoak heta hobetze
eko, baita gbetetzera bid
k egin ezin brrizteko; izan.
a sustatzea
ta aisialdiko iku
rteko elkarrizke
t alorretan: lara sustatzea.
un moduan, gazteen ekidute, eta, alziazionismoaatuko dugu
ramatutako eskura dauka
onako xedeea. Hartaragazteek eraderatuta.
badugu ere, an ere, Gazt
a, hala bana
spegi berriak ze
ta‐ eta kudeake
rrialdiak, immig
aisiaren arlomena handidi berean, 2
a sustatzea)(gazteen bo
eta egikarituagun informa
hau du: ga, batez erebiltzeko eki
inolako zalateriaren Eus
akakoa nol
ehaztea.
eta‐guneak eza
grazioa, gizarte
orako egikatzea eta sus
21 ekintza bi. Lerro horluntariotza-p
utako aurrekazio partziala
azteen astiae toki-erakupamenduak
ntzarik gabeskal Behatok
la taldekak
agutu, indartu e
ea, hezkuntza,
ritutako aurstatzea, halailtzen dituzterren atzetikprogramak g
kontuen artearen arabera
ldirako jarduundeei lagun hobetzeko
e, lanean jarkiaren esane
oa.
eta ezartzea.
ingurumena, e
rrekontu osoa banakakoa e. Horien art, honako grgaratzea ha
eko desbidea.
106
uera, ntzak ere,
rraitu etan,
eta
oaren nola tean, rafiko inbat
ratze
Eusko
Esta
Eskuelkar
Efika
Gaztmugeskakonflanea
Horrgazt
Jarduasozespa
o Jaurlaritzaren
lduraren bal
ura dugun inrteak eta en
Nabarmebehar di271 elkakomunitahirugarregerturatz
Era bereEuskadikeuskal gparte-hagarapenegaratzen
Azkenik,gazteek (gazteenzabaltzegazteen
aziaren balio
teen aisialdimenduak a
aintza zabalafiguratzen baan.
rez gain, aseen % 6k eg
uera horien ziazionismoa arrutan, edot
III. Gazte Plana
ioespena
nformazioaretitateak, kom
endu beharrtugu; horiet
arte eta entitarioa babesen sektoreazea nahi du.
ean, Euskal ko gazteak azteen artea
artzaileak gerako lankidn dituzte ekin
, nabarment informazioantzako zerba eta abar). esparruko p
oespena
iarekin loturlo horretana emateaz aitira, eragi
soziazionismogiten dituzte
efikazia ne sustatzen ta gazteen p
aren (2014-201
ekin, guztiramunikabidea
reko ekintzetarako, 1,7 mtatetara iritsteko eta suarekin, eta .
Gazte Koopgarapenerakan herrien euztira 281 detza-proiekntza horiek.
tzekoa da, a Internet biitzuak eta Planak inda
profesionalek
utako agentn jokatzen dugain, garranle aktibo et
oarekin osoe halakoak G
eurtzeko behlagundu du,
partaidetza b
6) emaitzen eba
335.295 onak eta gaztea
n artean, himilioi eurokosi gara, pertsstatzeko. Hoelkartasun-
peratzaileakko lankidetz
eta kulturen izan dira
tuetan, Ame
era berean,idez eskuratjarduerak u
arrean iraun k izan dute in
terik garranuen egiteko ntzi berezia a protagonis
modu lotuGKE edo antz
har beste in, baita gaztebultzatzen to
aluazioa |
nuradun konak.
irugarren seo aurrekontusonen, familorrez gain, -praktika h
k programarzako ekintzealdeko elkar2014 eta
erikako, Asia
, gazteauketzeko moduaugaritzea In duen hiru unformazioa e
ntzitsuenen garrantzitsu hartzen dusta izan dai
uan, boluntazeko erakund
nformazio ezeen bolunta
oki-ekimenet
ntabilizatu d
ektoreko jardua eskaini dalien eta taldeEusko Jaurloriek gero
en barruan,etan sentsibrtasun kultu2016 arteaako eta Afri
era.euskadi.na hobetu etanternet bideurteetan, guzeskuratzeko
artean, ezua. Elkarteeute gazteek itezen euren
ariotzaren federen batean
z baldin badariotza sustatan, partaide
ira, besteak
duerak sustaa, eta, haieneen autonomaritzak gazteta gazte
, zeinaren hbilizatzea hera sustatzeaan, eta zuzkako herrial
net ataria ea zabaldu naez, gazteen ztira 30 urte modua.
inbestekoa k, gazteei a euren ekimn ingurunea
enomenoa en.
daukagu ereatzeko progretzako aisiald
k beste hirug
atzeko diru-n bidez, hirugmia pertsonateen inplikaz kopuru ha
helburua hoegoaldeko hea. Horretarakzenean eskldeetan. Hal
ere; webgunahi da bide arloko azkez azpiko 328
da azpimaisialdiko eta
menak burut eraikitzeko
ere hortxe d
e, jarduera ramak garatdia sustatze
garren sekto
laguntzak agarren sektoala eta integzioa ere nahandiagoaren
nako hau berrialdeetan,ko, aukeratu
ku hartzen la, tokian be
ne horren b telematikoeken berrikun8.197 gazte
rratzea kidea denbora libtzeko kanal eta eraldat
daukagu: eu
horien multtzen ere han eta abarre
107
oreko
ipatu oreko razio hi du gana
baita: , eta utako dute
ertan
bidez, etatik ntzak k eta
etze-breko gisa tzeko
uskal
tzoak inbat
etan.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
108
7.4. helburua. - Aisiako jardueretan euskararen erabilera sustatzea.
Ildo estrategikoen xehetasuna.
7.4.1.‐ Euskararen Aholku Batzordeak proposatutako estrategia‐ildoak garatzea.
Aurrekontu-dedikazioaren balioespena
7.4 helbururako (aisiako jardueretan euskararen erabilera sustatzea) egikaritutako aurrekontu-dedikazioari dagokionez, helburu horrek ez du izan aurrekonturik programatuta; izan ere, Gazteria eta Kirol Zuzendaritzak hartu du bere gain, hura arduratzen baita helburu horren barruko jarduera bakarraz.
Estalduraren balioespena
Helburu hori osatzen duen jarduera nagusia honela mamitzen da: programak edo jarduerak egitean euskararen erabilera kontuan izatea eta balioestea gazteriaren alorrean diru-laguntzak ematerakoan. Hartara, guztira 206 gazte-elkartetara iritsi da, eta haietan garatutako jardueretan euskara sustatzea lortu da.
Efikaziaren balioespena
Ez dago efikaziari buruzko balioespena egiteko behar beste informazio ekimen honetarako.
Eusko
8. a
Ekin
Kont
Euskhonajasanadm
Osas
2. arkont
Erronabialerroeska
12 Haledo zbehar
o Jaurlaritzaren
arloa. Kon
ntzen desk
tsumoaren a
ko Jaurlaritzaako apustu ngarriaren inistrazioen
sunaren alor
rdatzaren batsumoaren a
Gazteak kontsumpublizitaardurats
Arduraz
nka estrategarazi du (ono eta 13 ekaintzeko xe
a, 2017ko gazteerbitzuaren aukrrizanak ase nah
III. Gazte Plana
ntsumoa
kribapen o
alorreko jard
ak kontsumo lehentasunaldeko ohit borondatea
rreko marko
arruan –bizi-lorreko enun
prestatzeamitzaile-esku
tea kritikoksuan kontsum eta ingurum
giko horietandoren beskintza presedearekin.
een diagnostikokeraketarekin amhi dituena, gehie
aren (2014-201
orokorra
una gazteek
oaren arloannezko honeturak susta abiapuntu h
estrategikoa
-kalitatea etantziatu estra
a eta heztebideen berki ikusten imitzeko eta
menaren alde
atik abiatutaste bi helbustatu ditu,
oa kontuan izandmaitzen ez denegikeriak murriz
6) emaitzen eba
kin loturik: II
n gazteen kok markatutatzea, gaztehartuta.
a: planean ja
a gizarte-koategikoan.
ea kontsumri emango rakatsiko zaerabiltzeko jetik modu ja
a, Eusko Jaururekin oseuskal gaz
da, kontsumo aa, baizik eta eroztuta eta inguru
aluazioa |
II. Gazte Pla
olektiboari bta egon daeek kontsu
asotako erro
ohesioa–, III
moarekin lotzaie gazte
aie; eta hajarraibideak sangarrian k
aurlaritzaresatuta: guzzteek konts
arrazionaltzat harosteko prozesu umen-kalteak sa
anean jasota
begira egindaa: kontsummitzaile gis
onkak, ardat
. Gazte Plan
tura duten eei; publiziainbat alorre emango zaikontsumitzek
en III. Gazztira 3 helbsumoaren a
artzen da pentsa osoarekin lotutaihestuta.
ko ikuspegia
ako lana, IIIo arrazionasa dituzten
tzak eta lerro
ak honako b
alor guztitatearen eretako produzkie. ko ohitura su
zte Planak buru estratealorrean dit
atutako ekintza takoa. Halaber,
a
I. Gazte Plaalaren12, ardn eskubidea
oak
bi erronka h
ietan. Hori ragina ezaguktuak mod
ustatzea.
k helburu eegiko), etatuzten pre
gisako kontsum kontsumo jasa
nari dagokioduratsuaren ak defendat
auek biltzen
egitean, hgutaraziko u seguruan
estrategikoa 3 esku-hamiei erantz
moa eta produktangarritzat hartz
109
onez, eta tzeko
n ditu
haien zaie;
n eta
o batartze zuna
tuaren zen da
Eusko
Ondo
EJE 2
Área
8.
géne
actit
mism
alime
Nabaarrazhelbdioteinguzeina
Helb(konbest
Metaorek
o Jaurlaritzaren
oren, kontsu
2 ‐ CALIDAD
a 8‐ Consumo
1.‐ Promove
ero.
8.1.1.‐ Desa
udes de con
8.1.2.‐ Trab
ma.
8.1.3.‐ Ofrec
entación, oc
armendu bezional ardururuak planaen errefererumenari daa hasiera ba
uru estrategntsumo arrte guztien g
atutako aurkatuan ban
III. Gazte Plana
umoaren alo
DE VIDA Y C
o
er hábitos y a
arrollar accio
sumo respon
bajar la influ
cer educació
io y nuevas t
ehar da III. ratsu eta jaa bera gauzntzia; hau agokionez jatean 8.1 hel
gikoen arabrazional ardgainetik (%
rrekontu-dedatu da jard
aren (2014-201
rrerako mar
COHESIÓN SO
actitudes de
ones de sensi
nsable y amb
uencia de la
ón y formació
tecnologías.
Gazte Planaasangarriko atzen ari zeda, 8.1.1
asangarriak lburuan baitz
berako jarduduratsu eta
% 80).
dikazioaren duerekiko, e
6) emaitzen eba
ko estrategi
OCIAL
e consumo ra
ibilización en
bientalmente
a publicidad
ón para el co
ak hasierakoohiturak et
ela sortuak «Gazteen diren kontszegoen defin
ueren banaka jasangarr
analisiak eeta % 97 eg
aluazioa |
koa jasoko d
acional respo
ntre las perso
e sostenible.
en el consu
onsumo y uti
o definizioanta jarrerak dira, nahiz artean sen
umo-ohituranituta eta ja
ketak 8.1 hriko ohitura
erakusten ikaritu da 8.
dugu.
onsable y so
onas jóvenes
.
umo para la
ilización resp
n 8.1 helbusustatzea, eta esku-ha
ntsibilizazio-a eta -jarrersota.
helburuarenak eta jarr
duenez, bi.1 helburuar
ostenible, de
s que permit
adquisición d
ponsable y se
rua bakarrikgenero-ikusartze lerro e-ekintzak garetan aurrer
n nagusitaserak susta
tartekoak ri erantzutek
esde una per
tan avanzar e
de una visió
egura en dive
k jasotzen dspegitik. Aldestrategiko
gauzatzea, ara egiteko»
sun garbiaatzea, gene
banatzekoko.
rspectiva de
en hábitos y
n crítica de la
ersos ámbito
duela: kontsdiz, 8.2 etabakarrari earduratsuak izeneko lerr
a erakustenero-ikuspeg
o pisua m
110
a
os:
sumo a 8.3 giten eta roari,
n du gitik)
modu
Eusko
Honaestra
8.2 jokopartiardu
Aurr
2014arlo% 0
GoikiraunprogbaitaIngu2016
o Jaurlaritzaren
ako grafiko ategikoetako
helburuak (aari buruzkoidarik esleitradun den a
ekontu-ikus
4 eta 2016an planare
0,2.
ko grafikoan n du 2014 ramatua et
a). Hazkundurunearen et6an egin zue
III. Gazte Plana
honek erako bakoitzaren
aisiazko jardo dekretua tuta, Jokoenaldetik.
pegi orokorr
6 artean, mkin loturik;
ikusten den eta 2015 a egikarituade horren ata Ingurumeen bat III. Ga
aren (2014-201
kusten du kon arabera.
dueretan euonartzearekn eta Ikusk
ra
milioi bat e; hau da, Eu
n moduan, P urteetan, a (denbora-tarrazoi naguen Plangintzaazte Planare
6) emaitzen eba
ontsumoare
skararen erkin lotutako kizunen Zuz
eta berrehuusko Jaurla
Planak indareta besteetarte horretusia, batez aren Zuzendekin.
aluazioa |
n arloak eg
rabilera sust jarduera bzendaritzaren
un mila euaritzaren II
rrean iraun n gainetik tarako bider
ere, Tokikodaritzaren ar
gikaritutako
atzea) ez dabakarra biltzn gastu oro
ro baino gII. Gazte Pl
duen bitartenabarmentz
ratutako auro Agenda 2rdurapekoa;
aurrekontua
auka aurrekzen baitu; okorretan b
ehiago bidlanean bete
ean egikarituzen da 201rrekontuaren21 proiektua hala, 600.0
aren banake
konturik eslehori hala iz
bilduta baita
deratu dira etako aurre
utako aurrek16ko aurren % 63 urtearekin lotut
000 euroreki
eta, hiru hel
eituta, Euskazanik, ez dago, jarduer
kontsumoaekontu osoa
kontuak egokontu-zuzkide horretan ta dago, Nan lehendabi
111
lburu
adiko auka raren
aren aren
onkor dura, bildu atura zikoz
Eusko
Hiruprog
Helbagerdagobaino
Ekint
Gazt
Kontdiotebegiarlo horie
Tran
GazttranszuzeJokoFamZuzedituz
o Jaurlaritzaren
u urteko gramatutak
uru estrategri da hirurenokionez, ez do zazpi aldiz
tzen karakte
teak helburu
tsumoaren aenen artean ratzen ez duhorretarakoek direla esa
nsbertsalitate
teen kolektibsbertsalitate
endaritzen aoen eta Ikuilia Politikakendaritza, auzte ia ekint
III. Gazte Plana
epealdi ko aurrekon
giko bakoitzn artean: 8.du izan aurrz aurrekontu
erizazioa: iku
u
arloko jardu (guztizkoareutenen artea 2014-2016
anguratsuena
ea kontsumo
bora biderate-maila apartean (Natuuskizunen Zko eta Komurreko legegtza gehiena
aren (2014-201
osorako, ntuaren %
zerako prog1 helbururarekontu-part handiagoa
uspegi hiruk
unbideen gaen % 54) etan (% 46). aldian biderak eta estrat
oaren arloan
tutako kontsala da; hara Ingurune
Zuzendaritzamunitate Gagintzaldiko izk, ez dute
6) emaitzen eba
kontsumo 124 izan d
ramatutako ako bideratutida propioriegikaritu du
oitza
arapena zatta ezaugarri Hala ere, g
ratutako aurtegikoenak k
.
sumoaren aau da, aloearen eta Ina, Kontsumoarapeneko zendapenen hirugarrene
aluazioa |
oaren arloira.
eta egikaritako aurrekk, eta hirug.
i berdinetan orokorragoa
gazteei biderrrekontuarenkolektiborak
arloko jarduer honetan ngurumen Pobide-KontsZuzendaritz arabera) euen lankidetz
oarekin lo
tutako aurrkontuaren kaarren helbur
n banatzen ak dituzten eratutako jardn % 95 da; hko.
erak egikariekimenak
Plangintzarenumoko Eusa eta Gazturen bitartezarik eskatu
otuta egik
ekontuari dasuan, % 20ruaren kasu
da ia gazteta, hortaz, duerekin lothorrekin ond
tzean izandaizan dituz
n Zuzendaritskal Institutteria eta Kkoekin gauz
u Jaurlaritza
karitutako
agokionez, 0an gaindituan, berriz, p
teen kolekti kolektibo hotutako aurredorioztatu de
ako zten tza, tua, Kirol zatu aren
aurrekon
alde nabarmu da; bigarreprogramatut
boari begiraorretara ber
ekontuaren %ezakegu jard
112
tuak
mena enari takoa
atzen rariaz % 54 duera
Eusko
barru
HalaInguezinbdute
Grafaurre
Kanp
KonthirugharreZuzeespalankiadingjoko
o Jaurlaritzaren
uan haietara
, Agenda 2urunearen bestekoareknak guztira
ikoki, honelekontuaren
poko eragilee
tsumoaren agarrenen paeman hori eendaritzak sarru fisikoan idetzarekin, gabeak eta a legez debe
III. Gazte Plana
ako.
21 proiektuaeta Inguru
kin. Elkarrenaurreikusita
a geratzen arteko harre
ekin izandak
arloan bilduartaidetzari ekintza bakasustatutako bilduta. Ek lortu nahi joko- eta ekatzearen i
aren (2014-201
aren kasua umen Plann artean loako 13etatik.
da irudikatuemanari dag
ko lankidetza
utako jardueerreparatze
rrean gertatadingabeen
imen hori 20i duen helbostalaritza-nguruan.
6) emaitzen eba
bakarrik aipngintzaren tutako bi e.
uta zuzendaokionez:
a
erak garatzen badiogu, tu dela, hainn jokorako 014 eta 201buruari eralokaletako j
aluazioa |
patu behar Zuzendaritz
ekimen dira
ritza horien
eko Eusko berriz, na
n zuzen ere, debekuan,
16 artean gantzuna emajabeak kont
dugu, irakazak garatua, hortaz, n
partaidetza
Jaurlaritzarabarmendu Jokoen eta ikastetxeeta
auzatu da udateko xedetzientziatzea
asleak trebaua, Hezkunnolabaiteko
a, egindako
en kanpokobehar duguIkuskizunen
atik gertukodaltzaingoenz; hau da, adingabee
tzearekin lontza Sailartransbertsa
jardueren e
o u n o n , i
otutakoa, Naren partaidalitate-eleme
eta egikaritu
113
atura detza entua
utako
Eusko
Ema
8.1 ikus
Ildo
Aurr
8.1 hIII. GbidetAurrlerro
Milioerabtekn
Esta
Eginhori haue
8.1.1diren8.1.28.1.3elika
o Jaurlaritzaren
aitzen ebalu
helburua.- spegi bateti
estrategikoe
ekontu-dedi
helburua (koGazte Planeatatik bilatzenekontu-infor
o estrategiko
oi bat euro bilera arduraologia berria
Batetik, jasangaresandak
Bestetik,2016 art
lduraren bal
dako bederanahikoa ga
ek egin ditza
1.- Gazteen n kontsumo-2.- Publizitat3.- Kontsumadura, aisiald
III. Gazte Plana
uazioa, helb
Kontsumo ik.
en xehetasu
kazioaren ba
ontsumo arran etxebizitzn dute ohiturmazioak heoak hartzen d
baino gehiagatsua eta seak), eta, har
Agenda 2rritasunaren o lerroaren , urteroko Gtean.
ioespena
atzi ekintzenzteen arteko
akegu.
artean sents-ohitura etateak kontsum
mo eta erabiledia eta tekno
aren (2014-201
buru estrat
arrazional
na.
alioespena
razional arduzaren arloan
ura eta jarrelburu horretdu aurrekon
oko aurrekoegurua egitren barruan,
21 proiektua bidean hezbarruko zati
Gazte Txarte
n inguruko io egiazko e
sibilizazio-ek-jarreretan amoan duen eera arduratsologia berria
6) emaitzen eba
tegikoaren
arduratsu
uratsu eta jan bildutako 1ra horien sutarako hiru ltu-ahalegina
ontua egikarteko heztea bi proiektu
a, unibertszkuntza sust esanguratsu
ela kanpaina
informazioa stalduraren
kintzak gauzaurrera egiteeragina lantzua eta seguk.
aluazioa |
arabera
eta jasang
asangarriko 13 jardueretustapena: seerro zabaltza eta -dedika
rituta, 8.1.3 eta presta jakin.
itatez kanptatzeko xedeua izan da.
a, urtean ba
baldin badu balioespena
zatzea, ardureko. zea, hari burrua egiteko
arriko ohit
ohiturak etatatik 12ren bentsibilizazioazea aurreikusazioa, eskur
lerro estrateatzea, hainb
poko ikasteez, eta 600
tez beste 10
ugu ere, jara egin ahal
ratsuak eta
ruzko ikuspeheztea eta p
urak eta ja
a jarrerak subitartez garaa eta difusiosten du (ikua dugun info
egikoa nabaat esparrut
txeei diru-l.000 euro e
00.000 euro
rduera horieizateko. De
ingurumena
egi kritikoaz prestatzea, h
arrerak sust
ustatzea, geatu da. Jardoa, trebakunsten duguneormazioaren
armentzen dtan: elikadu
laguntzak eegikaritu dit
o egikaritu d
etako gutxitaena dela, ho
ri dagokione
jabetzeko. hainbat espa
tatzea, gen
nero-ikuspegduera horiektza eta kontez, lehendab arabera).
a (kontsumora, aisialdia
emateko leu 2016an. H
dituena 2015
an da informnako baiezt
ez jasangarri
arrutan:
114
nero-
gitik) k hiru trola. biziko
o etaa eta
erroa, Hala,
5 eta
mazio tapen
iak
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
115
Agenda 21 proiektua (Eskolako Agenda 21 proiektua) unibertsitatez kanpoko irakaskuntza-zentroetarabideratuta dago, eta Hezkuntza Sailarekin batera mamitzen da. Alde horretatik, 2016an 471 ikastetxekbaliatu dute esandako programa hori.
Gazte Txartela da Europarako homologatutako gazte-txartel bakarra, European Youth Card Association(EYCA) elkarteak emana baita. Hori dela eta, Gazte Txartela daukaten gazteek, eskaintzen dituenabantailez gozatzeaz gain, beste autonomia-erkidego batzuetako txartelen abantailez ere baliatu ahalizango dute, baita EYCArekin bat egindako Europako 38 herrialdeek eskainitakoez ere.
Alde horretatik, ondasun eta zerbitzu soziokulturalak eta komertzialak gazteen esku ipintzeko abantailak zabaltzeko eta hobetzeko xedez, ahaleginak egin dira Gazte Txartela gehiago erabil dadin euskal gazteen artean; hala, 2014an 31.252 erabiltzaile izatetik 2016an 41.688 izatera igaro da; hau da, % 34ko hazkundea izan du txartel horren abantailak baliatzen dituen kolektiboak. Hazkunde horrekin batera izan dira, era berean, zerbitzuan eskainitako hobekuntzak, hala nola mugikorretarako aplikazio bat eskura ipintzea edota lankidetza kopurua handitzea (8 guztira 2016an), baita zabaltzeko kanalak hobetzea ere (unibertsitateko aldizkaria, sare sozialak eta abar).
Prestakuntza izan da alderdirik garrantzitsuenetako bat, euskal gazteek euren kontsumo-erabakiak moduarrazionalean eta jasangarrian hartu ahal izan ditzaten. Horretarako, garrantzi berezia izan duKontsumobidek abiarazitako trebakuntzako ekintza publikoak, hainbat trebakuntza-tailer eskaini baititualor desberdinetan (etiketatzea, erosketak eta zerbitzuak, kontsumitzaileen eskubideak eta betebeharrak,segurtasuna, finantza-zerbitzuak eta elikadura, jasangarritasuna, teknologia berriak eta publizitatea).Kontsumobide herritar guztiei oro har zuzendu bazaie ere13, gazteen kolektiboak lehentasuna izan du etaestrategikoa da haren jardunean; hala, ekintza espezifikoak ipini ditu martxan ikasleen kolektiboarizuzenduta (lehen mailako hezkuntzatik bigarren mailako lehen ziklora arte), ikastetxeek eurek eskatuta.
Hala, hiru urtean zehar 39.20014 ikaslek parte hartu dute Kontsumobidek urtean batez beste antolatutako1.600 ekintza ingurutan: Ikasleen % 58k etiketatzeari, erosketa eta zerbitzuei, kontsumitzaileenbetebeharrei eta eskubideei, segurtasun eta finantza-zerbitzuei eta elikadurari buruzko prestakuntza-jardueretan parte hartu du; % 22k jasangarritasun-tailerretan (hondakinak, baliabide naturalak, kontsumoarduratsua), % 11k teknologia berrien tailerretan (merkataritza elektronikoa, Internet mugikorrean,gazteak eta nabigazio segurua), eta % 9k, azkenik, publizitatearen alorreko tailerretan eta jardunaldietan.
Azkenik, sentsibilizazio-lanak ikuspegi globalagoarekin egiteko lanei dagokienez, nabarmentzekoak diraaraudiaren alorrean egindako lanak (enpresen eta joko-lokalen publizitatea arautzen duen dekretuaizapidetzea), kontrolaren alorrean egindakoak (150 kontrol baino gehiago adingabeei, joko-lokaletan) etakanpainen garapen espezifikoa (joko arduratsuari eta adingabeei jokoa legez galarazteari buruzkosentsibilizazio- eta informazio-kanpainak komunikabideetan).
Testuinguru horretan, joko arduratsuari buruz gazteei zuzendutako bideo-joko baten garapena aipatubehar da, Jovoker, baita unitate didaktiko bat ere, hezkuntza-ikuspegia duena eta 13 eta 22 urte bitartekogazteak sentsibilizatu nahi dituena, nahiz eta jokalari kopurua oraindik apala izan urte horietan.
13 Ez daukagu informaziorik Kontsumobidek martxan ipinitako trebakuntza-tailerren aurrekontuei buruz.
14 Ez dago daturik 2016rako.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
116
Efikaziaren balioespena
Ez daukagu informazio espezifikorik, hartutako neurrien efikazia balioesteko aukera ematen duenik. Nolanahi ere, esan dezakegu, satisfazio-maila neurtu den ekimenetan, Kontsumobideren tailerretako eta ikastaroetako parte-hartzaileen satisfazio-maila 8,3 puntu izan dela 10etik; datu hori bera erakusten dute, era berean, Gazte Txarteleko erabiltzaileek ere.
Planaren ostean sortutako bi helburuei dagokienez. 8.2 helburua.- Aisiako jardueretan euskararen erabilera sustatzea (jarduera bakarra eduki du lotuta, jokoaren dekretua). 8.3 helburua.- Gazteen ekimena handitzea eta sustatzea, hala banakakoa nola taldekakoa (jasangarritasun-tailerrak eta Agenda 21 edota Ingurugela programak izan ditu lotutako jarduera gisa).
Ekimen espezifikorik definitu ez denez, eta horren tokian 8.1 helburuan bildutako ekintzak kontuan hartu direnez, helburu berri horiei ekarpena egiten dieten jarduera gisa, ez dago zabaltze analitikoa egin beharrik; izan ere, ekintza horiek bilduta daude 8.1 helbururako egindako aurrekontu-analisian eta gainerakoetan.
Eusko
9. a
Ekin
Mugi
EAE muggerta
EAEkizanagarra2016
III. eskamug
Mugi
2. aringu
Erronestrjasa
Ondo
2. A
o Jaurlaritzaren
arloa. Mug
ntzen desk
ikortasun jas
osorako ikortasunekoatzen direne
ko garraioararekin deskaiobide jasa6an % 13,4
Gazte Planaaini nahi diikortasuna s
ikortasun jas
rdatzaren baruan egitura
Gazteek aukerakoditugu, g
Bestelakmotordu
nka estrateategiko, 3
angarriaren
oren, mugiko
ARDATZA.‐ B
III. Gazte Plana
gikortasu
kribapen o
sangarriaren
estrategia o irizpideei
ean, analisi h
ren errealitakribatu daitengarriak egizatera igaro
ari dagokionira, gazteeksustatzeko e
sangarriaren
arruan –bizi-atzen du mug
motordun o beste gargizonen eta eko mugikortaunaren ordez
egiko horiet3 esku-han alorrean d
ortasun jasa
BIZI‐KALITAT
aren (2014-201
un jasang
orokorra
n alorreko ja
orokor osegingo die ehonetan beti
atea, oro haeke, eta, gunero erabilo da.
nez, mugikok ikasteko,
eta gazteen a
n alorreko m
-kalitatea etagikortasun j
garraiobideraiobide horemakumeenasun-ereduez, sentsibiliza
tatik abiaturtze lerro
dituzten pre
angarriaren a
TEA ETA GIZA
6) emaitzen eba
garria
rduna gazte
oan biltzenerreferentziaere gazteei e
ar, errepideazteei dagoltzeko joera
ortasun jasa laneko etartean bizikle
marko estrate
a gizarte-koasangarriare
pribatuarerien azpiegitn arteko aldeen erabilera atuz eta kon
uta, Eusko eta 7 eemiei erant
alorrerako m
ARTE‐KOHES
aluazioa |
eekin loturik
n den moa, ikasketak,erreparatuta
e bidezko mokienez, azpn (garraio p
angarriaren ta aisiako teta indartze
egikoa: plane
hesioa–, IIIen alorreko e
en ordezko turak, ekipaeak aintzat h bultzatzea, ntzientzia ha
Jaurlaritzekintza prtzuna eskai
marko estrate
SIOA
: III. Gazte P
oduan, mu, lana edotaa.
mugikortasunpimarratu dpublikoa eta
arloaren bidtokietara joko ere.
ean jasotako
. Gazte Planenuntziatu e
beste bide menduak et
hartuta. genero-ikusrraraziz.
zaren III. restatu ditintzeko xed
egikoa jasok
Planean jaso
gikortasuna aisia dela m
na eta ibilgadezakegu ha bizikleta);
dez garraio oateko mod
o erronkak, a
ak honako bestrategikoa.
batzuk erata beste ald
spegia kontu
Gazte Platu, euskaldearekin.
ko dugu.
otako ikuspe
ren kontzemedio ia mo
ailu-parkea azkunde hahala, 2012a
publikoko odua izateko
ardatzak eta
bi erronka e.
abil ditzatelerdi batzuk
uan hartuta
anak guztl gazteek
egia
eptuak espodu egunero
oro har handia izan d
an % 9,6 iza
ordezko auk, baita oin
a lerroak
strategiko h
a nahi bad hobetu beh
, garraio pr
tira 2 helbmugikorta
117
azio-koan
nditu duela atetik
kerak nezko
auen
dugu, harko
ibatu
buru asun
Eusko
Jardu(bessentekipabadu
Dena
% 82
artea
lortu
Hona
da, h
9. a
9mo
gardag
eta
9sen
koneregut
o Jaurlaritzaren
uerak helbustelako mtsibilizatuz amenduak eute), azken h
a dela, meta
2 bideratu de
an. Bestetik,
u nahi dituen
ako grafiko h
helburu estra
arloa.‐ Mugik
9.1.‐ Zerikusitordunaren 9.1.1.‐ Gaz
raio publikoagokionez, ber
9.1.2.‐ Oin/edo egokitz
9.2.‐ Bestelakntsibilizatuz e
9.2.1. Garrntzientziatzemuetan garrxien erabiltz
III. Gazte Plana
ru estrategimugikortasu
eta kontzeta beste alhorretan jard
atutako aurr
ela 9.1 helbu
, 9.2 helbur
nak, aurrekon
honen bidez
ategikoetako
kortasun jas
ia duten azpordezko garzteen mugikoa erabiltzearreziki azpima
nezkoen mugzea.
ko mugikorteta kontzien
raio pribatu ko/sentsibiliraio publikoazen dituzten
aren (2014-201
koaren arabun-ereduenientzia harderdi batzudueren % 43
rekontu‐ded
urura; hala,
uak, kontzie
ntuaren % 18
z, mugikorta
o bakoitzaren
angarria
piegiturak, ekrraiobideekinortasun‐premri, aisialdiko earratuz halak
gikortasuna e
tasun‐ereduentzia harrara
motordunarzatzeko jarda erabiltzeartaldeak.
6) emaitzen eba
bera banatut erabilerarraraziz, %k hobetzea,3 biltzen bait
ikazioaren a
alde handia
entziazioaren
8 hartu du.
sun jasangar
n arabera.
kipamenduan lotura badmiekin bat daeremuetan gkoak gutxien
eta bizikletar
en erabilera ziz.
en ordezko guerak egiteai eta bizikleta
aluazioa |
ta, ikusiko da bultzatz
% 57), 9.1 h garraio prita.
analisi batek
nabari da h
n eta sentsib
rriaren arloa
ak eta beste dute. atorren garrgarraio publin erabiltzen d
ren erabilera
bultzatzea,
garraiobideea, asteburuana erabiltzear
dugu 9.2 hezea, garrahelburuaren batu motord
k erakusten
artutako jard
bilizazioaren
ak egikaritut
alderdi batz
aio‐sare pubkoa erabiltzedituzten lurra
a ahalbidetze
garraio prib
en erabilerarn gaueko garri dagokionez
lburuaren io pribatu gainetik (zedunaren ord
digu bitarte
dueren eta b
bidez mugi
ako aurreko
uk hobetzea
blikoa sustatzeari eta bizikalde historiko
eko eta erraz
batu motordu
en inguruan rraio publikoz, bereziki az
alde egitenu motorduerikusia dutdezko garrai
ekoen dedik
bideratutako
ikortasun m
ontuaren ban
a, garraio pr
zea, asteburkleta erabiltzoak.
zteko azpiegi
unaren orde
oa erabiltzeazpimarratuz
n dela apurunaren orten azpiegituiobideekin lo
kazioaren pi
o aurrekontu
odu jasanga
naketa eraku
ibatu
uan gaueko zeari
iturak sortze
ez,
ri, aisialdiko halakoak
118
r bat rdez, urak, otura
isuan
uaren
arriak
usten
ea
Eusko
Aurr
2014jasaaurr
Aurrda; behatxarteuro
Hiruaurraurrearraz
o Jaurlaritzaren
ekontu-ikus
4 eta 2016angarriarenrekontu oso
eko grafikoahala, 2016aar da 2014atelen progra
otik egikaritu
u urteko rekontuak ekontuan przoia dela eta
III. Gazte Plana
pegi orokorr
6 artean, mn arloan ploaren % 0,
an ikusten dan egikaritutn erregistratamak. Horreutako 918.00
denboraldprogramat
rogramatutaa).
aren (2014-201
ra
milioi bat eanarekin lo3.
denez, planatako aurrekotutako desb
en aurrekont00 eurora iga
di orokortutako aurkoa baino ze
6) emaitzen eba
eta bostehuoturik; hau
ak indarrean ontua 2014aideratzea jatua (orokorraro da. Ez da
rrerako, mrrekontuareenbateko ha
aluazioa |
un mila euu da, Eusk
iraun duenan egikaritutrduera bakara, gazteen aukagu hori
mugikortasekiko % 2
andiagoa gas
uro baino gko Jaurlarit
urteetan egtakoaren % arrean kontz kolektiboa argitzeko da
sun jasan214ko hazkstatu da (au
gehiago bidtzaren III.
gikaritutako 22 izan da.zentratu delabereizi gabeaturik.
garriaren kundea izarreko parag
deratu dira Gazte Pla
aurrekontua. Nolanahi ea, MUGI-BATe) programa
arlorako an du; harafoan azald
a mugikortaanean bete
a murrizten ere, nabarmT-BARIK garatutako 200
egikarituau da, hasdutako oinar
119
asun tako
joan endu rraio-0.000
tako ieran rrizko
Eusko
Planagarbazpie
Ekint
Gazt
Mugineurgaztazpie
III. gazt
o Jaurlaritzaren
aren urte babi ikusten duegiturak, eki
tzen karakte
teak helburu
ikortasun jarri txikiagoaeen portaeregituren alor
Gazte Plateriari zuze
III. Gazte Plana
akoitzean hegu egikarituipamenduak
erizazioa: iku
u
asangarriarenn bada ere,ra ulertzea rreko neurria
anak mugenduta daud
aren (2014-201
elburuz helbutako aurrekk eta ordezko
uspegi hiruk
n arloak oro, harentzat eta lantzea
ak garatzeko
ikortasun de berariaz
6) emaitzen eba
buru programontuan izando garraiobide
oitza
o har modubereziki disa da kontuo helburuare
jasangarriz; hala, 1.60
aluazioa |
matutako etdako desbideekin lotutak
u globalean seinatutako ua, kolektibekin, besteak
iaren alorr06.274 eur
ta egikarituteratzea 9.1 ko alderdiak
jarduten dujardunbidero horren bk beste.
rean biltzero bideratu
tako aurrekohelburuan g hobetzeko h
u; hala ere,ik. Mugikorteharrizanei
en dituen dira alor ho
ontuari dagogertatu dela,helburua ba
, gazteen kotasun mota
erantzuteko
jarduerenonetan gaz
okionez, arg, zeinaren %itute.
olektiboak bhonen ingu
o garraioen
% 29 euzteengana.
120
gi eta % 63k
badu, uruan n eta
uskal
Eusko
Tran
Gazttransdela duela% 14
Ondoegikaekinthand
Kanp
KanpbiltzenabaBizkamoddute
o Jaurlaritzaren
nsbertsalitate
teen kolektsbertsalitate medio eta a. Planean b4an Eusko Ja
oren aurkearitutako autzen arteandiena (% 83,
poko eragilee
poko eragileen dituen jarmentzekoaaiko Garraiouan, egikarnak dira.
III. Gazte Plana
ea mugikorta
tiborako me-maila bereikusita Garrbildutako ekaurlaritzaren
ztuko duguurrekontuare. Ikus deza,1), gainerak
ekin izandak
eekin izandaardueren %
ak dira udalao Partzuergoritutako aur
aren (2014-201
asun jasanga
mugikortasuneziki apala draio Plangintkintzei buruzn beste zuze
un banaketaen eta mugakegun modko guztien g
ko lankidetza
ako lankidet% 43tan besak eta gai hoa, Gipuzkoarekontu han
6) emaitzen eba
arriaren arlo
n jasangarrdela esan btzaren Zuzenz daukagun endaritza bat
an, ikusikogikortasun jduan, Garraainetik alde
a
tzari dagokiste erakundehonetan eskuako Garraio ndiena dute
aluazioa |
oan
riaren arlobehar dugu, ndaritzak ia informazioatzuekin lanki
o dugu zerjasangarrikoaio Plangintz handiarekin
ionez, muge batzuekinumenak dituAgintaritza
en ekintzak
an eginda gaiaren es erabat berea oinarri haridetzan jardu
r-nolako hao arloa osatzaren Zuzenn.
ikortasun jan lankidetzauzten erakuneta abar). H(% 82) hir
ko jarduerpezifikotasue gain hartzrtuta, ekintzun da.
arremana dtzen duten ndaritzak eg
asangarriko n jardun dandeak (EuskHonako grafugarren era
ren na
zen zen
en zuzendaritzgikaritu du
arlorako IIa; horien b
kotren, Metrofiko honetanagileekin lan
zek gauzatuaurrekontu
I. Gazte Plbarruan, bero Bilbao, RE ikus dezak
nkidetzan ja
121
utako zati
anak reziki ENFE, egun
ardun
Eusko
Ema
9.1 prib
Ildo
Aurr
9.1 mugbatebeste
Ondobide
Aurrlerrozuen
9aisialddituzt
9
o Jaurlaritzaren
aitzen eba
helburua.- atu motord
estrategikoe
ekontu-dedi
helburua (azikortasun jatik, garraio etik, azpiegi
oren ikus dratu da: gar
ekontu-inforoetarako antn aurrekontu
9.1.1.‐ Gazteen diko eremuetanten lurralde hist
9.1.2. ‐ Oinezko
III. Gazte Plana
aluazioa, h
Zerikusia ddunaren ord
en xehetasu
kazioaren ba
zpiegiturak, asangarriare publikoarenturak egokit
ezakegun mrraio publiko
rmazioak zatzeko aurrekuaren egikari
mugikortasun‐n garraio publiktorikoak.
oen mugikortas
aren (2014-201
helburu es
duten azpiedezko garra
na.
alioespena
ekipamendun arloa osan sarea hobtzea, oinezko
moduan, egiaren sarea s
abaltze-mailakontuak proitzea.
‐premiekin bat koa erabiltzeari
una eta biziklet
6) emaitzen eba
strategikoa
egiturak, eaiobideekin
uak eta garrtzen duten etzea jorratoen eta bizik
ikaritutako asustatzera, g
a handia eraogramatu zit
datorren garra eta bizikleta er
taren erabilera
aluazioa |
aren arabe
ekipamendun lotura bad
raiobide alte3 esku-hart
tzen dute, gkletazaleen m
aurrekontuagazteei egok
akusten du tuzten, lehe
aio‐sare publikorabiltzeari dago
ahalbidetu eta
era
uak eta besdute.
ernatiboekin tze lerroetatgazteen mugmugikortasu
aren % 89 nkituta.
9.1.1 eskuendabiziko h
oa sustatzea, asokionez, berezik
a errazteko azpi
ste alderdi
lotutako betik 2rekin gagikortasun-bna posible e
nabarmendu
-hartze lerroorrek oso m
teburuan gaueki azpimarratuz
egiturak sortu
batzuk hob
estelako aldeauzatu da. beharretara egiteko.
utako lehend
roan; izan emodu nabar
eko garraio pubz halakoak gutx
eta/edo egokit
betzea, gar
erdiak hobetJarduera hoegokitzeko,
dabiziko pun
ere, nahiz ermenean ha
likoa erabiltzeaxien erabiltzen
tzea.
122
rraio
tzea) oriek, eta,
ntura
ta bi nditu
ari,
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
123
Estalduraren balioespena
Eskura dugun informazioarekin, ia 500.000 onuradun kontabilizatu dira mugikortasunaren arloan; dena den, ezin da identifikatu zer proportzio ote dagokion gazteen kolektiboari, esandako arloko ekimenen onuradun kopuruak banatzeko garaian.
9.1.1 esku-hartze lerroaren barruan (gazteen mugikortasun-premiekin bat datorren garraio-sare publikoasustatzea), garraio publikoko sareari buruzko informazioa sustatzera bideratutako ekimen bat dagoMoveuskadi15 atarian. Webgune horrek herritar guztien konplizitatea eta ohitura-aldaketak bilatzen dituGuztira 33.437 erabiltzaile erregistratu dira plana egikaritu den hiru urteetan. Zenbateko horretanpopulazioa oro har hartzen da, eta, nahiz eta ez dagoen hor bildutako gazteei buruzko datu zehatzabanakatzerik, pentsa dezakegu gazteen ehunekoa handia dela, kolektibo horrek garraio publikoaerabiltzeko eta aplikazio mota hori baliatzeko joera gero eta handiagoa duela ikusita.
Bestetik, aurrez aipatu dugun moduan, lerro horren barruan foku orokorra duen ekintza bat topatu dugu:MUGA-BAT-BARIK garraio-txartelen programa. Oro har, hiru helburu nagusiri erantzuteko lan egin du:
o garraio publikoaren alde lan egitea, hiru lurraldeetan Mugi-Bat-Barik txartelak erabiltzeko moduaeginda;
o txartel desberdinen arteko interoperagarritasuna sustatzea;o Euskadiko Garraio Agintaritzan koordinatzea.
Bestalde, 9.1.2 esku-hartze lerroari dagokionez (oinezkoen mugikortasuna eta bizikletaren erabileraahalbidetzeko eta errazteko azpiegiturak sortzea eta/edo egokitzea) ekimen bakarra biltzen du: bidegorri-sareei, bizikleta-bideei eta bizikletak alokatzeko guneei buruzko informazioa optimizatzea eta sustatzeaMoveuskadi.com atariaren bidez eta bidegorrien gida-planaren segimenduaren bidez. Nahiz eta Moveuskadiatarian bizikletekin zuzenean lotutako bisitei buruzko datuak ez dauden jasota, aurreko jardueran aipatzengenuenez, orriak partaidetza-maila handiak erregistratu ditu.
Efikaziaren balioespena
Moveuskadi atariarekin bereziki lotuta, esan dezakegu intereseko ekimen hori berrikusten ari direla, gazteen artean erabiltzea eta zabaltzea sustatzeko.
Oro har, nabarmentzekoa da azken urteetan garraiobide jasangarrien eguneroko erabilera hazi izana, bai bizikleta, bai garraio publikoa (2012an % 9,6tik 2016an % 13,4ra igaro zen).
9.2 helburua.- Bestelako mugikortasun-ereduen erabilera bultzatzea, garraio pribatu motordunaren ordez, sentsibilizatuz eta kontzientzia harraraziz.
Ildo estrategikoen xehetasuna.
15 http://www.moveuskadi.euskadi.eus/aa31-home/es/aa27aModuloWar/info
Eusko
Aurr
9.2 sentlerrobarrupubl
Ondodituz
Esta
«Beskontkontkolekikasl
Efika
9astebberez
o Jaurlaritzaren
ekontu-dedi
helburua (sibilizatuz e
oetako batenuan, berezikikoa erabiltz
oren ikustenzte, eta desb
lduraren bal
stelako mugtzientzia hatzientziazio-lktiboetan. He gazteak, e
Nabarmeburuzko Zuzendagazteen eta erdi-
Halaber,pribatua bidaia. Ehelburuaegitea dzenbat C
aziaren balio
9.2.1.‐ Garraio puruan gaueko gziki azpimarratu
III. Gazte Plana
kazioaren ba
(bestelako eta kontzienn bidez garatki azpimarratzea, garraio
n dugun mobideratzea h
ioespena
gikortasun-earraraziz» an horiek
Hartara, 201erakunde pu
entzekoa da baliabide daritzak hartu kolektiboan -mailako irak
Carpooling partekatzeEkimen horia ibilgailu pa, baita ibilg
CO2 saiheste
oespena
pribatu motordgarraio publikouz halakoak gut
aren (2014-201
alioespena
mugikortasuntzia harraratu da, hain ztzen da garrpublikoa era
oduan, progutsala izan d
reduen erabizeneko heegitea du 4 eta 2016 blikoak eta
a, lortutako idaktikoak p
u du hori be kontzientziakaskuntzako
g zerbitzu ba helburu d ekonomia ribatu edo gailu pribatuen dugun jak
dunaren ordezka erabiltzeari, axien erabiltzen
6) emaitzen eba
un-ereduen aziz) mugikozuzen, kontzraio publikoaabiltzea aisia
gramatutakoda.
bilera bultzaelburu espexede, arretbitartean, 1bestelako er
onuradun kprestatzea etre gain, etaa piztea eta
o 156.000 ika
bat ere abiaduen aplikazpartekatura autobus bat
ua partekatzkinda.
ko garraiobideeaisialdiko eremdituzten taldea
aluazioa |
erabilera bortasun jasazientziazio-laa gutxien eraaldiko eremu
o eta egikar
atzea, garraezifikoa suta berezia 159.773 onurakunde prof
opurua aintta banatzea
a haren helb prebentzioaaslerekin jor
arazi da; hazioa. Guztira bideratutakt partekatu zeko gizarte
en erabileraren uetan garraio pak.
bultzatzea, angarriaren anak egitea abiltzen duenuetara joatek
ritutako aur
io pribatu mstatzera biipinita garraradun izan dfesionalak.
zat hartuta, eskola-siste
burua bide-aa indartzea drratu da gai
au da, Mova 6.800 lagko egungo a nahi duten-ohiturak su
inguruan kontzpublikoa erabilt
garraio priarloa osatz
bilatzen duen kolektiboako edota bizi
rrekontuek z
motordunarederatuta, 9aio publikoadira; horien
mugikortaseman eta asrriskuko jard
da. Ekimen hori.
veuskadi ataun erregistraplikazioekinn pertsonen ustatzea ere,
zientziatzeko/setzeari eta bizikle
batu motorzen duten henaren bitarta, asteburuanikleta erabilt
zenbateko i
en ordez, se9.2.1 eskua gutxien e artean, her
sun seguru stialdian aplrdueren ingu zehatz horr
arian bildutaratu dira ben sintonian artean kom, aldi berean
entsibilizatzekoeta erabiltzeari
rdunaren ohiru esku-htez. Lerro hon gaueko gatzea.
a berberak
entsibilizatuzu-hartze lererabiltzen drritarrak oro
eta jasangaikatzeko. Tr
uruan neraberen bidez, DB
ako eta ibilertan, eta 1dago, eta h
munikazio-bin neurri hor
o jarduerak egiti dagokionez,
124
rdez, artze orren arraio
izan
z eta rroak duten har,
rriari rafiko e eta BHko
gailu 1.800 haren deak
riekin
tea,
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
125
9.2.1 esku-hartze lerroari dagozkion ekintzen efikaziari dagokionez, eskura dugun informazioaren arabera, ezin dugu balioespenik egin banakatu ahal izateko zenbat gaztek baliatu duten populazio guztiaren artetik. Dena dela, Moveuskadi atarian erregistratuko jarduera-mailaren arabera, 6.800 bidaia partekatu egin dira 2014 eta 2016 artean; horrek esan nahi du batez beste 4 pertsona izan direla bidaiako.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
126
04Gomendioak
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
127
4. Gomendioak
Kapitulu hau hiru esparru kontuan hartuta egituratu da, eta haiekin lotutako gomendioak prestatu dira. 1.- Planaren egiturarekin berarekin lotutako gomendioak. 2.- Sistematikarekin eta segimendua egiteko informazioa biltzeko metodoarekin lotutako gomendioak. 3.- Esku hartzeko arloei buruzko gomendioak.
Planaren egiturarekin berarekin lotutako gomendioak
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren ezaugarrien artean, helburu eta esku-hartze lerro estrategiko ugari zabaltzen dituela nabarmendu behar da, eta horiek oinarri hartuta egituratzen dira aurreikusten dituen ekintza ugariak. Zabalera horren bidez, 2014 eta 2016 bitartean Jaurlaritzak gazteen kolektiboarekin lotuta burututako guztia bil daiteke. Dena dela, aurreikusitako jardueren hetereogeneotasunak eta garrantzi-maila desberdinek zera eragiten dute, praktikan lausotu egiten dela izaera operatiboko jardueren multzoaren arteko ekintza estrategikoa, horiek baitira planeko ekintza guztien artetik gehiengoa.
Bestetik, Jaurlaritzak gazteen alorrean bideratutako jardun osoa egitura estrategiko baten barruan biltzeko eta bateratzeko ahaleginaren ondorioz, ekintza batzuk modu behartu samarrean biltzen dira helburu edo esku-hartze lerroetan; zehazki, kasu askotan, jarduteko estrategikoak ez direnekin lotuta.
Alde horretatik, aldi estrategiko berri bati begira hobetzeko proposamenak gazteen alorrean sail bakoitzak garatu beharreko jarduna sinplifikatzea eta lehenestea eskatzen du; hala, etorkizuneko planaren enuntziatuak gazteen kolektiborako lehentasunezko erronkak eta jarduerak esandako erronka horiei erantzutera bideratuta egongo dira.
Edonola ere, Eusko Jaurlaritzak gazteen kolektiborako egikaritutako jardun osoa urtez urte jasota edukitzea informazio oso baliagarria da, eta ezin daiteke galdu; hori dela eta, gazteentzako plan estrategikoaz aparte, jardueren katalogo bat prestatzea gomendatzen dugu, balio eta bizitza propioa izango dituen erreminta gisa.
Jardueren definizio propio gisa eta edozer erremintatan jasotzen eta aztertzen direla ere, gomendio espezifiko bat egin beharra dago: jarduerek euren definizioari eutsi behar diote, baldin eta urteetan zehar jarraitzen badute. Ebaluatzeko planean, ezinbestekoa izan da normalizazio bat egitea datu-basean, planaren horizontean garatutako ekintza guztiak aztertu ahal izateko. Arrazoizkoa da urtero planteatzen diren helburuak aldatzea, baina jardueren definizioak ez lirateke aldatu behar, batik bat beren horretan jarraitzen badute.
Sistematikarekin eta segimendua egiteko informazioa biltzeko metodoarekin lotutako gomendioak
Informazioa jasotzea erabakigarria da gazte-planaren emaitzen segimendua eta ebaluazioa egokiro egin ahal izateko, ezarritako helburuekin alderatu eta horren arabera erabakiak hartu ahal izateko, eta, finean, lortzen ari garen emaitzei buruzko kontrol egokia egiteko.
¡Error! No hay texto con el estilo especificado en el documento. 2016| ¡Error! Utilice la ficha Inicio para aplicar
Heading 1 al texto que desea que aparezca aquí.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
128
Alde horretatik, orain arte ezarritako sistematikak hainbat hobetzeko alderdi ageri ditu, honako lerro hauetan azalduko dugun moduan.
Ezinbestekoa da jarduera bakoitza garatuta lortu nahi ditugun helburuen hasierako definizioegoki bat edukitzea. III. Gazte Planak hainbat jarduera biltzen ditu, eta haietan ez daude argirodefinituta jarduera horiek ebaluatzeko adierazleak, ez dituzte aldez aurretik beteta eduki beharrekohelburuak zehazten edota ez daude behar beste lotuta ekintza bakoitzaren helburu zehatzarekin. Hori delaeta, ezinbestekoa litzateke ekintzak pare bat irizpide garbirekin definitzea haiek garatuta lortu beharrekohelburuei dagokienez, eta, ondoren, haiek neurtzeko adierazlerik onenak identifikatzea.
Adierazleei eurei dagokienez, berriz, gutxienez bi ezaugarri bete behar dituzte: emaitzak balioestea etamodu homogeneo eta etengabean jasotzea. Ebaluazio zorrotz bat egiteko, ezinbesteko oinarria da irizpideberak erabilita kalkulatutako adierazleak izatea, iturri garrantzitsuetatik hartutako informazioarekin etadatuak jasotzen eta kalkulatzen etenik izan gabe. Hori dela eta, definitutako adierazleen kalitateahobetzea gomendatzen dugu, eta definizio horiek arduradunek partekatu eta beren gai har ditzatela,ondoren kalkuluak eta datu-hornidura Gazteria Zuzendaritzari helarazteko.
Zehazki, aurrekontuen informazioan biltzen diren adierazleekin loturik, programatutakoa etaegikaritutakoa jasotzeko irizpide argiak ezarri behar dira urte bateko baino gehiagoko jarduerakdirenean; izan ere, datuak zuzen ez hartzeak ondorio okerrak eragin ditzake.
Plana diseinatu ostean adierazleak aldatzeko, ezinbestekoa izango da aldez aurretikjakinaraztea eta horri buruzko adostasuna izatea. Ez dugu ahaztu behar plan estrategiko bat bizirikdagoen erreminta dela, eta funtzionamendu malgua izan behar duela, justifikatutako aldaketetara egokituahal izateko; edonola ere, egia da, halaber, aldaketa horiek segimendu-metodologia bati jarraituta eginbehar direla, kasu horietan nola jokatu behar den definituta. Urteetan izandako jarduera baterakoadierazleak aldatzeak, ordezkatzeak edota kentzeak kalte baino ez dio egingo ebaluazio orokorrari.
Gazte-planean bildutako jardueretan ardura duten sailen arteko koordinazioa eta lankidetzabereziki funtsezkoak dira. Gazte Planak transbertsalitate-osagai handia du; hori dela eta, batzorde edotankerako figuraren bat ezartzea gomendatzen da, lankidetza hori hobetzeko, beharrezko informazioaemateko, hobekuntzak eta arazoak identifikatzeko, neurketa-mekanismo berriak proposatzeko edotajardueretako sinergiak aprobetxatzeko, besteak beste.
Azkenik, bada hobetzeko eremu nabarmen bat Gazte Planaren egungo datu-baserako datuakbiltzeko, komunikatzeko eta elikatzeko sistematikarekin lotuta. Gaur egun daukagun erremintak(Microsoft Access-eko datu-basea) ez ditu asetzen beharrezko funtzionalitate-bermeak, zaharkituta dagoeta berritzeko premiarekin. Analisi espezifiko bat egitearen kalterik gabe, erreminta horrek eboluzionatubeharra dauka, eta jarduera bakoitzaren informazioa zuzenean erregistratzeko aukera eskaini behar zaiejardueron arduradunei. Egungo sistema ez da efizientea eta ez du laguntzen informazio osoa etabeharrezkoa biltzen, segimendu eta ebaluazio optimoak egin ahal izateko.
Esku hartzeko arloei buruzko gomendioak
Hezkuntzaren arloa
Pertsonen bizialdiko etapak barne hartzen dituen etengabeko prozesua da hezkuntza. Haren helburua gizakiaren gaitasunen garapen gorena lortzea da dimentsio guztietan, banako subjektua eta pertsona aktiboa dela eta garapen sozialarekin eta ingurumenaren garapen jasangarriaren garapenarekin konprometituta dagoela aintzat hartuta. Haren funtzioa ezagutzak eta trebetasunak transmititzea baino gehiago da. Jarreren eraldaketa biltzen du, batez ere, gazteen artean; balioak transmititzeko eta konpartitzeko kanala da, eta indar integratzaile izugarria. Ikasleei etorkizuneko karrera profesionaletarako prestakuntza emateaz gain, gizartean erabat garatu ahal izateko tresnak ematen dizkie. Horregatik, gizarte gero eta aurreratuagoa eduki nahi bada, beharrezkoa da, era berean, hezkuntza-sistema aurreratua edukitzea.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
129
Inolako zalantzarik gabe, ikasketak eta emaitza akademikoak ezin ukatuzko alderdi oinarrizkoa eta erabakigarria dira gazte batek lan-munduan izango dituen aukeren aurrean. Euskadiko hezkuntza-sistemaren gaurkotasunari dagokionez, 2015ean Pisa Txosteneko emaitzarik kaskarrenak jaso genituen (483/600), 2003an txostena egiten hasi zirenetik. Azterlan horrek 15 urteko ikasleen errendimenduaren analisia egiten du, hiru urtetik behin hainbat herrialdeetan egiten diren azterketa estandarizatu batzuetatik abiatuta. Helburua zera da, hiru gaitasun-arlo modu objektiboan neurtzea: irakurmena, matematikak eta natura-zientziak.
Bestalde, 18 eta 24 urte bitarteko gazteen eskola-uztearen tasari erreparatuta, urtez urte beheraka jarraitzen du, eta bigarren hezkuntzako graduatze-tasak egonkor jarraitzen du. Azken hamar urteetan graduatze-tasak % 80 inguruan jarraitu du; 2014an izan zuen maximoa, 20 eta 24 urte bitarteko gazteen % 85,8 graduatu baitziren orduan.
Bestetik, goi-mailako hezkuntzari dagokionez, Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroako Foru Komunitatea Espainia osotik ondoen prestatutako gazteak edukitzeagatik nabarmentzen da. Hala, unibertsitate-ikasketak eta goi-mailako heziketa-zikloak, 30 eta 34 urte bitartekoen kasuan, % 37,8k egiten zituen 2006an, eta 2014an % 47,5ek. Hala, ehuneko hori Europar Batasunekoaren goitik ipini da (% 37,9) baita Espainiako batez bestekotik ere (% 42,3).
Emakumeen eta gizonen artean ikasketak aukeratzeko aldeei dagokienez, berriz, nabarmendu behar dugu esanguratsua dela ikasketa-mailei erreparatzen baldin badiegu. Gizonezkoek joera handiago dute ikasketa profesionalak egiteko emakumeek baino; goi-mailako ikasketetan, ordea, kontrakoa gertatzen da, izan ere, 20 eta 29 urte bitarteko emakumeen % 47k baitituzte ikasketa horiek, eta gizonen % 30,8k.
Era berean, nabarmentzekoa da EAEn zientzietan, matematiketan edo teknologian titulazio tertziarioa duten 20 eta 29 urte bitarteko gazteen ehunekoa: mila pertsonatik 27,2 lagunek dute halakoren bat. Portzentaje hori oso goitik dago Estatuko batezbestekotik (11,2) eta EBko 28 herrialdeetatik ere (13,4). Zientzia horietako graduatze-tasa handienak goi-mailako lanbide-heziketako irakaskuntzarekin lotuta daude. Datu horiek ikusita, Irakas Sistema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakundeak ondorioztatzen du ezinbestekoa dela ikerketa gehiago indartzea. Gainera, alde horretatik eta irakasgai horien arten diren genero-alde handiak kontuan izanda (gizonezkoen tasa % 38 baita eta emakumeena, berriz, % 16), Europar Batasunak genero-eten hori murrizteko lan egiteko helburua ezarri du.
Euskararen ezagutzari dagokionez, bost euskal gaztetatik lauk menderatzen dute euskara, eta atzerriko gainerako hizkuntzei dagokienez, berriz, EAEko 15 eta 29 urte bitarteko gazteen % 48,3k dio «oso ondo» edo «nahiko ondo» konpontzen dela. Amaitzeko, azken urteotan atzerritik etorritako populazioa handitu egin da gure gizartean, eta horrek ere isla izan du gure hezkuntza-sisteman; hala, erronka berriak planteatu dira horrekin loturik, horien artean nagusia, kulturartekotasuna.
Egoera hori oinarri hartuta, ondoren jasotzen ditugun gomendioak egokitzat jotzen ditugu.
• Gizarte‐desberdintasunen efektua murriztea hezkuntza‐sisteman.• Euskararen presentzia sustatzea eta indartzea gazteen artean hezkuntzaren esparruan.• Balioetan oinarritutako prestakuntza mantentzea eta garatzea, gaztetatik hasita.• Bokazioan gaztetatik sustatzea, batez ere teknologiarekin eta ikerketarekin lotutakoak.
Enpleguaren arloa
Gazteak lan-merkatura sartzea erabakigarria da etorkizuna duen gizarte bat eraikitzeko, integrazioa errazteko eta egonkortasuna eskaintzeko bizitza-proiektu profesionalei zein pertsonalei heldu ahal izateko: ordaindutako enplegu bat nahitaezko baldintza da bitarteko ekonomikoak izateko eta, hala, gazteek emantzipazioa planteatzeko, euren bizitza-proiektu independenteari eta helduari ekin ahal izan diezaioten.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
130
Alabaina, gazteen langabezia-tasa, nahiz eta apur bat murriztu den 2014-2016 aldian, oso maila handietan dago (% 23,7). Hori dela eta, gazteen enplegua sustatzera bideratutako neurriak indartzen lan handia egiten jarraitu beharko da, datozen urteetako ekintza publikoan.
Aldi berean, gazteen arteko behin-behinekotasunak soldatapeko euskal gazteen erdiari baino gehiagori eragiten dio, eta populazio osoaren behin-behinekotasunaren tasaren bikoitza baino handiagoa da (2014an % 56,8 zen gazteen artean, eta % 24 populazio osoaren artean, 2017an argitaratutako gazte-diagnostikoko datuen arabera). Hori dela eta, lan-prekarietatea murriztera bideratutako neurriak hartu beharko lirateke. Testuinguru horretan, euskal gazteen batez besteko soldatari dagokionez, hilean 1.000 euro ingurukoa da; zehazki, 996 euro. Zenbateko horrek ez du aldaketa handirik izan azkeneko urteetan; izan ere, 2011n 30 urtetik beherako gazteen batez besteko soldata 998 euro zen, 2013an 966 euro izan zen, eta 2015ean, berriz, 996 euro. Horri gaineratuta, nabarmendu da azken urteetan gizonezkoen batez besteko soldata handitu egin dela, eta emakumezkoena, berriz, murriztu; horren arrazoia, partzialki, lanaldi murriztuak emakumeen artean gehiago ugaritu izana da. Hori dela eta, pizgarriak ematen jarraitu beharra dago emakumeek eta gizonek lan-merkatuan aukera-berdintasunez parte hartu dezaten.
Hezkuntzaren mundua eta lan-mundua gerturatu izanak erakusten du bide efizientea dela gazteek lehendabiziko lan-esperientzia garaiz izan dezaten: hala, unibertsitatearen esparruan ere aukera desberdinak sustatzea eta trebakuntza duala indartzea garatu beharreko alderdia izango da datozen urteetan.
Azkenik, 2015ean adierazi zen okupatutako gazteen % 6,1 autonomoak edo enpresariak zirela, eta norbere konturako lana gehiago dagoela zabalduta gizonen artean emakumeen artean baino. Gazteen ekintzailetza sustatzeak lehentasunezko esparru izaten jarraitzen du administrazio publikoentzat oro har eta Eusko Jaurlaritzarentzat bereziki; hori dela eta, gazteen ekintzailetza-jardueraren arloan sentsibilizatzeko eta garatzea bultzatzeko programek presente egoten jarraitu beharko dute, baldin eta EAEko gazteen kolektiboak gero eta gehiago ekitea lortu nahi baldin badugu.
Etxebizitzaren arloa
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Plana Etxebizitzaren 2013-2016 aldirako Gida Planarekin batera egina da, eta bietan ere alokairu-araubidea sustatzeak biltzen ditu ekintza gehien; izan ere, alokairua ageri da aukerarik bideragarrien etxebizitza eskatzen duten pertsonen artean. Esku-hartze lerro estrategikoetako bat gazteen alokairua eta finantza-laguntza sustatuta etxebizitza eskuratzera bideratzen du.
Testuinguru horretan, bizitegi-emantzipazioa da gaztarotik helduarora igarotzeko urrats erabakigarrietako bat. Hori dela eta, etxebizitza eskuratzea oinarrizkoa da gazteen emantzipaziora bideratutako politika publikoetan. Analisi estatistikoek erakutsi dutenez, Euskadiko biztanleen batez besteko emantzipazio-adina 29,9 urtekoa da, 15 eta 29 urte bitarteko gazteek emantzipatzeko egokitzat jotzen duten adina baino ia sei urte gehiago. Hala, 18 eta 34 urte bitarteko kolektiboaren emantzipazio-tasa % 40,9 da (25 urte baino lehen Euskadiko gazteen % 5,5 emantzipatzen da; 25 eta 29 urte bitartean, % 39,5; eta 30 eta 34 urte bitartean, berriz, % 75,3). Egoera horren aurrean, gaineratu behar da emantzipatzeko traba nagusia etxebizitzaren prezio garestiak direla. Nahiz eta etxebizitza askearen salerosketa-neurriak murriztu diren azkeneko urteetan, alokairu askeko errenten batez besteko zenbatekoa gutxi aldatu da: 2007an 890 euro zen hilean, eta 2015ean, berriz, 872 euro.
Gazteen artean emantzipatzeko den modurik zabalenari erreparatzen baldin badiogu, alokairuaren aldeko preferentzia ez da tankera horretan emantzipatutako gazteen bidez bakarrik adierazten, baizik eta oraindik ere gurasoekin bizi direnen artean ere bai, etorkizuneko emantzipazioan pentsatzean. Bestetik, Etxebiden etxebizitza
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
131
babestuaren eskatzaile gisa izena emanda dauden gazteen kopuruak behera egin du azken urteotan: 66.700 ziren 2009an, eta 46.255, berriz, 2013an.
Aurreko guztia kontuan hartuta, etorkizuneko proposamenak alokairua sustatu behar du lehentasunezko aukera gisa, alokairuko etxebizitza eskuratzeko bidea erraztuta, etxeen jabe diren norbanakoak eta entitateak sentsibilizatuta araubide horretan etxe kopuru handiagoa mobilizatzeko eta, finean, emaitza onak ematen ari diren programekin jarraituta, hala nola Bizigune eta ASAP.
Bestalde, ezinbestekoa da lerro gehiago irekitzea ere, agian berritzaileagoak, gazteen kolektiboak etxebizitza eskuratzeko erreminta berriak bilatzeari dagokionez.
Osasunaren arloa
Osasuna ongizatearen osagai ezinbestekoa da eta, bizitzako lehen etapetan, lotura estua gordetzen du helduaroko bizitzaren osasunarekin. Funtsezkoa da, hortaz, gazteen artean ahalik eta osasun onena sustatzeko lanean jarraitzea, proposatutako esku-hartze eta ekintza guztietarako ekitatea bilatuta.
Eusko Jaurlaritzaren 2013-2020 aldirako Osasun Planak osasungintza-politikaren ildo estrategiko nagusiak definitzen ditu, inplikatutako sektoreak herritarren osasun-beharrizan garrantzitsuenetara bideratu ahal izateko. Hala, bost esparrutan egituratuta, planak gazteen kolektiborako bereziki diseinatutako atala du. Haren bidez, haurtzaroan eta gaztaroan osasun-baldintzak eta -aukerak hobetzea bilatzen da, eta osasunarekin lotutako eskumenei heltzea, erabaki osasungarriak hartzeko.
Eustatek 2007an egindako osasun-inkestatik hartutako datuen arabera, gazteek euren osasunari buruz oro har duten pertzepzioa «ona» da. Hala, 16 eta 24 urte bitarteko gazteen % 79k dio osasun ona edo oso ona duela, eta % 17,1ek, berriz, bikaina. Alabaina, urteetan aurrera egin ahala osasunari buruzko pertzepzioak okerrera egiten du bi sexuetan, eta hainbat osasun-arazo detektatu dira, modu espezifikoan ez bada ere, modu esanguratsuan gazteei eragiten dietenak, hala nola adikzio-portaerak, haurren obesitatea, sexu-transmisiozko gaixotasunak edota elikadura-nahasmenduak. Gaixotasun horiei gehituta, arazo psikologikoak nabarmendu behar dira; izan ere, EAEko gazteen % 16k dio izan duela halakorik azken 12 hilabeteetan (esaterako, antsietatea, estresa, depresioa...).
Bizitza-estiloarekin lotuta, bizitza aktibo samarra duten gazteak dira gehienak; hala, % 81ek diote bizimodu aktiboa dutela, eta % 18k baino ez bizimodu sedentarioa dutela. Ikerketa askok erakutsi duenez, 12 urtetik aurrera gazteen bizimoduan nolabaiteko inbertsioa gertatzen da; hala, oro har aktibo izatetik nagusiki pasibo izatera igarotzen dira hainbat arrazoi direla eta, hala nola denbora-falta, ondo pasatzeko sentsazioa murriztea eta abar. Badirudi datuek baieztatu egiten dutela kirola praktikatzea bertan behera uztearen errealitate hori. Hala, 15 eta 19 urte bitarteko % 86k praktikatuko luke kirola, 20 eta 24 artekoetan % 80k, eta 25 eta 29 urte bitartean, berriz, % 79k.
Egoera hori oinarri hartuta, ondoren jasotzen ditugun gomendioak egokitzat jotzen ditugu.
EAEko gazteen artean bizitza-ohitura eta -jokabide osasungarriak sustatzea, osasunaren arloko sustapenaren eta hezkuntzaren bidez.
Sexu-transmisiozko gaixotasunak prebenitzeko programei eustea eta haien sustapena egitea, eta, oro har, gazteen bizitza afektiboa eta emozionala lantzeko neurriak hartzea.
Gazteen arten elikadura osasungarria sustatzeko programak egitea hezkuntzaren alorrean, gehiegizko pisua eta haurren obesitatea saihesteko helburuz.
EAEko gazteen artean jarduera fisikoa sustatzea/indartzea. EAEko adikzioei buruzko VII. planean aurreikusitako jarduera-ildoak eta programak garatzea.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
132
Gizarte-ekintzaren arloa
Aurreko ataletan ikusi eta aztertu dugun moduan, gizarte-ekintzak desberdintasunaren kontrako egoerak borrokatzeari egiten dio erreferentzia, baita hainbat eratako bitartekoak eskuratzeko desberdintasunak borrokatzeari ere. Hartara, gazteen egoera ekonomikoari erreparatuta, EAEko hamar gaztetatik ia hiru ekonomikoki independenteak dira euren familiekiko, eta modu esklusiboan edo partzialean euren edo bikotekideen diru-sarreretatik bizi dira; gainerako % 70en kasuan, berriz, familia da diru-sarrera ekonomikoen iturri nagusia edo ezinbesteko osagarria.
Gazteen egoera ekonomikoari buruz hitz egitean sortzen den beste auzi garrantzitsu bat euren diru-eskuragarritasunaren berri izatea da; hala, 16 eta 29 urte bitarteko pertsonentzat hilean 300 euro da. Populazio horren herenek, bestalde, 600 euro baino gehiago dituzte.
Egoera horren aurrean ikusten dugunez, pobrezia-egoerak 15 eta 24 urte bitarteko gazteen % 5,6ri eragiten dio; 25 eta 34 urte bitartekoen % 4,2ri, eta 25 urte baino gutxiagoko pertsona bat buru duen etxeen erdiak pobrezia-arriskuan leudeke. Hala, 16 eta 29 urte bitarteko gazteen % 2k diru-sarrerak bermatzeko errenta jasotzen du; neurri hori nahikoa baliabide ez duten pertsona eta familien oinarrizko premiak asetzeko bideratua da.
Bestetik, gizarte-ekintzaren arloak emakumeen eta gizonen arteko berdintasunaren analisia ere jorratzen du, eta, horretarako, honako adierazle hauek ipintzen ditu aurrez aurre: etxeko lanen eta zainketen banaketa, enplegua eskuratzeko diren desberdintasunak eta, azkenik, genero-indarkeriako zifrak.
Etxeko lanak banatzeari dagokionez, datuek erakusten dute etxeko lanen banaketa handiagoa ageri dela, berdintasunera iritsi gabe, seme-alabarik euren kargu ez den bitartean; familia handitzen den unean, emakumeek hartzen duten karga hori, aurrekoari gaineratuta. Bestetik, emakumeek eta gizonek betetzen dituzten lanpostuen kategorien arteko aldeak alde, lanean sexu-diskriminazioaren pertzepzioak zera erakutsi du, hamar gaztetatik seik pentsatzen dutela emakumea edo gizonezkoa izateak ez duela eragiten lanpostu bat eskuratzeko garaian.
Azkenik, genero-indarkeriak eragin handia du euskal emakume gazteen artean, emakumeen kontrako indarkeria-tasa Euskadin 7,3 baita 15 eta 29 urte bitarteko 1000 emakumetik, 2015eko datuen arabera. Hala, emakume gazteei dagozkien tasak handiagoak dira 29 urtetik gorakoei dagozkienak baino; horrek ez du esan nahi gazteek genero-indarkeria gehiago sufritzen dutenik, baizik eta emakume gazteek gehiago salatzen dutela egoera hori.
Hori ikusita, honako gomendio hauek eskaintzen dira.
• Bazterketa‐arriskuan dauden gazteentzako arreta‐programei eustea eta sustapena egitea.• Aurrera egitea emakume eta gizon gazteen arteko harremanetan benetako berdintasuna lortzeko, bai eremu
pertsonalean, bai lanekoan.• Gazteria genero‐indarkeriari buruz sentsibilizatzea, eta desagerrarazteko neurriak garatzea.
Kontsumoaren arloa
Mendebaldeko gizarteek azkeneko hamarkadetan izandako bilakaerak, kontsumoari dagokionez, masa-kontsumoko gizarte batean ipintzen gaitu; hau da, garapen industrial kapitalistaren etapa aurreratuko kontsumoa dugu, ondasunen eta zerbitzuen kontsumo masiboa ezaugarri duena, ekoizpen masiboaren ondorioz.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
133
Egoera horren aurrean, administrazio publikoek kontsumo arduratsuan heztera bideratutako balioak transmititzen lagundu behar dute; hau da, gazteen kolektiboak kontziente izan behar du kontsumitzea behar bat asetzea baino harago doala, eta, ondorioz kontsumo-ohiturak egiazko beharretara egokitu behar ditu, betiere ingurumenaren babesa eta gizarte-berdintasuna sustatuko dituzten aukeren alde eginda.
Hala, 15 eta 29 urte bitarteko gazteen erdiek irizpide arrazionalak baliatzen dituzte, eta, hortaz, % 68,8k aurretik pentsatuta izaten dute zer erosi nahi duen; % 53,5ek erabakita izaten du zenbat gastatu nahi duen; % 55,8k, produktua erosi aurretik, zenbait establezimendutako prezioak alderatzen ditu; % 47,7k produktuaren bermea egiaztatzen du; % 67,4k erosketaren faktura edo txartela egiaztatzen du; eta % 81,4k erreklamazioa aurkezten du, arazorik izanez gero.
Bestetik, produktu bat kontsumitu aurretik, gazte gutxik (hain zuzen, % 12,8k) planteatzen dituzte produktu hori ekoizteko baliatutako baldintza sozialak eta ekologikoak kontsumitu aurretik, baita kontsumo horren ondorioak ere, eta ez onura pertsonalaren arabera bakarrik.
Hori ikusita, honako gomendio hauek eskaintzen dira.
EAEko gazteen artean kontsumo arrazionalaren esparruan hezteko programei eustea. Gazteen artean kontzientzia soziala garatzera bideratutako politikak eta jarduerak indartzea,
gizartearen eta ingurumenaren aldetik kontsumo jasangarria sustatzeko.
Kulturaren arloa
Eusko Jaurlaritzak kezka berezia agertu du kulturaren arloaren barruan, IKTek praktika artistikoetan eta haien adierazpideetan izandako inpaktuagatik, baita gazteen kontsumoan izandako eraginagatik eta kulturaren esparruak Euskadin bi hizkuntza ofizial izatearekin lotuta dituen ondorioengatik ere.
Teknologia berriek eurekin dakarte jarduera artistikoetan gehiago parte hartzea, batez ere ikus-entzunezkoetan; izan ere, musika entzuteko interes eta maiztasun handia da gazteen kolektiboa beste adin-tarteetatik bereizten duen ezaugarrietako bat.
Euskal gazteak museoak, arte-galeriak, erakusketak eta bestelako kultura-ekipamenduak bisitatzera joateari dagokionez, gazteen % 20 baino gutxiago joan ohi da maiz museoetara, eta % 10era ez dira iristen galerietara edo erakusketetara joaten direnak. Horrez gain, baldintza linguistikoak ere desberdintasunak ekartzen ditu euskarazko hainbat kultura-praktikari dagokionez. Alde horretatik, datuek erakusten dute gazte elebidunek ehuneko handiagoak ageri dituztela hainbat alderditan gazte elebakarrek baino: kontzertuetara joatea, antzerkira joatea edota bertsolarien emanaldietara joatea.
Gazteen adierazpide artistikoari eta sortzaileari begiratzen badiogu, berriz, nabarmendu behar dugu begien bistan geratu dela zer-nolako garrantzia duen administrazioak kultura-sorkuntzan eragiteak, gazte sortzaileen kolektiboei lagunduta, azpiegiturak garatuz, laguntza ekonomikoak emanez, programak edota zerbitzu berriak antolatuz eta hainbat ekimenetara zuzendutako jarduerak eginez. Horrez gain, promozio eta difusioko faseetan laguntzeko beharra ere nabarmendu da; fase horiek hainbat kultura-jarduera eta -sorkuntza sustatzera bideratuta egoten dira.
Azkenik, globaltasuna, sarbide mugagabea eta doakoa, erosotasuna, erraztasuna, bizkortasuna eta berehalakotasuna dira teknologia berriekin lotutako abantaila edo balio nagusiak. Sare sozialek hartu duten zabalkundea eta rol nagusia, are handiagoa populazio gazteagoaren adin-tarteetan, interes biziko fenomenoa da,
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
134
eta nazioarteko harremanen garapen bat-batekoa lortu du; izan ere, lau gaztetatik batek sare horiek baliatzen ditu beste herrialde batzuetako gazteekin harremanetan jarduteko.
Egoera hori oinarri hartuta, ondoren jasotzen ditugun gomendioak egokitzat jotzen ditugu.
Gazteek kultura eskuratzeko bidea erraztea, hizkuntza- eta kultura-aniztasuna kontuan hartuta. Kulturaren alorreko materialak sortzea, ekoiztea eta kontsumitzea, euskara sustatzeari arreta berezia
ipinita.
Mugikortasun jasangarriaren arloa
Gazte Planaren ebaluazioan landu den moduan, mugikortasun jasangarriaren kontzeptuak honako honi egingo dio erreferentzia: espazio-mugikortasuneko irizpideei, ia modu egunerokoan gertatzen direnean, ikasketak, lana edota aisia dela eta, analisi honetan gazteei erreparatuta.
EAEko gazteei dagokienez, 2016an 15 eta 29 urte bitarteko euskal gazteen % 39,8k garraio publikoa baliatu zuen egunero edo ia egunero; ehuneko hori 2012an erregistratutakoa baino handiagoa da, % 37,2 baitzen ehunekoa, eta 2008an, berriz, % 33,4koa.
Era berean, igoera erregistratu da gazteen artean ohiko joan-etorrietan bizikleta erabiltzeari dagokionez: 2008an % 5,3k baliatzen zuen, 2012an % 9,6k, eta 2016an, berriz, % 13,4k.
Euskadiko gazteen mugikortasun jasangarriaren egoera horren aurrean, honako gomendio hauek egingo genituzke.
Oinezkoen mugikortasuna eta bizikletaren erabilera sustatzen jarraitzea gazteen artean
Aisiaren arloa
Gazteen aisialdi-modua aztertzeko, ezinbestekoa da datu bat kontuan hartzea: lautik hiruk egunean hiru ordu edo gehiago dituela libre. Gazteek aste barruan izandako aisia-jarduera nagusien artean, honako hauek daude: telebista ikustea, lagunekin edo bikotekidearekin ibiltzea eta musika entzutea. Proportzio txikiagoan daude kirola egitea eta ordenagailuarekin ibiltzea.
Kirola praktikatzeari dagokionez, Euskadiko gazteen erdiek baino gehiagok gutxienez kirol bat praktikatzen dute (% 54,5), eta sexuaren aldagaiak alde nabarmena ematen du: kirola praktikatzen duten mutilak % 66 dira, eta neskak, berriz, % 42,6. Bestalde, nabarmentzekoa da eskola-kirolak duen garrantzia gazteen aldetik kirol-jardunean sartzeko ate gisa.
Era berean, nabarmentzekoa da gazteek teknologia berriak erabiltzea euren denbora librean, lau gaztetatik hiru sarera konektatzen baitira astean gutxienez 7 orduz. Horrek esan nahi du egunean gutxienez ordubete ematen dutela sarean. Horrez gain, azpimarratzekoa da sare sozialen zabaltzea eta hazkundea: gazteen % 99k erabiltzen dute sare sozialen bat, nagusiki WhatsApp, Facebook, Instagram eta YouTube.
Bestalde, gazteen aisiarekin lotutako eragile garrantzitsuenez hitz egitean, ezinbestekoa da alor horretan asoziazionismoak duen garrantzia; izan ere, elkarteek eurek eskaintzen dute aisialdirako eskaintza zabala, gizarte-balioen hezkuntzan eta lan komunitarioetan duten esperientzia eta lan handia ahaztu gabe. Hala, EAEko hamar gaztetatik lauk dio elkarteren bateko kide dela.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
135
Asoziazionismoarekin oso modu lotuan, boluntariotzaren fenomenoa ere hortxe daukagu: euskal gazteen % 6k egiten dituzte halakoak GKE edo antzeko erakunderen batean. Gainera, ia hamar gaztetatik lauk dio, nahiz eta egun halako jarduerarik egin ez, gustatuko litzaiokeela praktikatzea.
Azkenik, euskararen ezagutzari buruzko datuak ez datoz bat erabilerarekin; izan ere, hamar gaztetik seik baino gehiagok, etxean euskaraz eginda ere, gaztelania baliatzen dute euren gainerako harremanetan.
Egoera horren aurrean, honako gomendio hauek egiten ditugu.
Gazteen artean kirola egitea sustatzea, maila guztietan, sozializatzeko tresna gisa eta aisialdiosasungarrirako modu gisa.
Gazteen astialdirako jarduera, zerbitzu eta ekipamenduen eskaintza zabaltzea. Aisialdiko jardueretan euskararen erabilera sustatzea.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
136
Eranskinak
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
137
I. eranskina. Egindako landa-lanarenxehetasuna
Azterlan honetan erabilitako metodologiak informazioaren analisia izan du oinarrian (datu kuantitatiboak eta informazio kualitatiboa), baita hainbat adierazle ere, honako informazio-iturri hauetatik eskuratuak:
Eusko Jaurlaritzaren Gazteriaren Zuzendaritzak elikatutako eta mantendutako datu-basea.
Gazteriaren Zuzendaritzak 2014 eta 2016 bitartean Eusko Jaurlaritzak gazteei begira programatu eta betedituen jarduera guztien bilduma osatzen duen datu-basea eman du. Bildutako informazioa zuzendaritzabakoitzak ematen du, Gazteriaren Zuzendaritzak prestatutako fitxak beteta. Fitxa horiek urtean bitanhelarazten dira; lehendabizikoak zuzendaritzek urte jakin batean programatutako jarduerei buruzkoinformazioa biltzeko, eta bigarrenak, berriz, haien egikaritze-mailaren berri izateko. Ondoren, GazteriarenSailak informazio hori datu-basean txertatzen du, hainbat dokumentu sortzeko xedez.
Informazio horren barruan, honako hauek nabarmenduko genituzke16:
- Saila- Zuzendaritza arduraduna
16 Gomendioen atalean aipatu dugun bezala, hobetzeko tarte nabarmena dago informazioa betetzeko moduan, baita informazioaren trazagarritasuna hobetzearen arloan ere.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
138
- Ardatza - Arloa - Helburua - Esku-hartze lerroa - Programatutako aurrekontua - Egikaritutako aurrekontua - Betetako helburuak - Erakunde eta pertsona onuradunak - Lankidetzak - Ebaluazio-adierazleak
Eusko Jaurlaritzako inplikatutako zuzendaritzetako teknikariei egindako elkarrizketak
Eusko Jaurlaritzako inplikatutako zuzendaritza bakoitzeko arduradun teknikoei egindako elkarrizketak, egindako jardueren gainean zer balioespen orokor duten jakiteko, ekintzok garatzeko eta koordinatzeko baliatutako mekanismoen inguruan zer iritzi duten ezagutzeko eta etorkizuneko planei begira hobetu daitezkeen alderdiak identifikatzeko.
Elkarrizketa horiek aurrez aurreko bileren bidez egin dira, baita telefono-deien bidez ere. Elkarrizketak antolatzeko, bilera fisikoak egin dira III. Gazte Planean lehentasuna izan duten zuzendaritzekin eta sailekin, bai egikaritutako aurrekontua kontuan hartuta, bai garatutako jarduera kopurua kontuan hartuta. Elkarrizketa bakoitzeko agenda prestatzeko, honako alderdi hauek berrikustea hartu da aintzat. - Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren emaitzen balioespena
Bileraren helburu nagusia III. Gazte Planean egikaritutako jarduera bakoitzaren xehetasuna eta balioespena egitea izan da (arlo bakoitzeko helburu estrategikoei erantzuteko jardueren egokitasuna, emaitzen balioespen orokorra, planaren malgutasun-maila eta hirugarrenekin zein beste zuzendaritzekin izandako lankidetza-maila).
- Jardueren xehetasuna. Programatutako eta egikaritutako jardueren artean izandako desbideratzea. III. Gazte Planaren emaitzak ebaluatzeko alderdi funtsezko gisa, garrantzitsua izan da planifikazioan eta/edo aurrekontuan izandako atzerapenen edo desbideratzeen berri izatea, zailtasunak edo trabak izan dituzten esparruei buruzko ulermen egiazkoa errazte aldera, baita etorkizuneko hausnarketa egiten lagunduko duten adierazleak lortzeko ere.
- Prozesuaren xehetasuna. III. Gazte Planean programatutako jarduerak egikaritzeko topatutako zailtasunak. Kontuan hartu beharreko beste alderdi garrantzitsu bat programatutako ekintzak egikaritzeko prozesuak izandako zailtasunak izan dira; esaterako, kudeaketa-kontuak, koordinazioa, segimendua, emaitzen ebaluazioa eta abar.
- Etorkizuneko erronka nagusiak. Azkenik, planean parte hartu duten zuzendaritzen etorkizuneko erronkak zein diren jakin nahi izan da, ebaluazioa amaitzeko garaian egungo edo balizko ardatz edo arlo bakoitzean gomendioak egin ahal izateko.
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
139
Ondoren, zuzendaritzekin izandako bileren zerrenda jaso dugu.
III. Gazte Planaren esparruan egindako dokumentu teknikoak, hala nola aurretik aipatuditugunak (segimendu-txostenak), edota Gazteriaren Euskal Behatokiak prestatutako bestelakodokumentu analitikoagoak, Gazteaukera atarian zabalduak.
Departamento Direcciones Participantes Reunión Llamada Fecha reunión/llamada
Dpto de Adminitración Pública y JusticiaServicio Justicia Juvenil x martes 27 de junio, 8:00H
Dpto SeguridadDirección de Tráfico x jueves 22 de junio, 13:00HDirección de Juegos y Espectáculos x martes 27 de junio, 9:00HDirección de Coordinación de Seguridad x
martes 27 de junio, 9:00H
Dirección de Ertzaintza x jueves 22 de junio, 13:00HPresidencia del Gobierno
Dirección de Gobierno Abierto x jueves 6 de julio, 12:00H
Secretaria General de presidencia x jueves 6 de julio, 12:00HDesarrollo x jueves 6 de julio, 12:00HDirección relaciones Exteriores x miercoles 5 de julio, 10:00HSecretaría General para la Paz y la Convivencia
x viernes 30 de junio, 8:00H
Dirección para la Comunidad Vasca en el Exterior
x lunes 10 de julio, 10:30H
Emakunde x miercoles 28 de junio, 11:00HDpto de Educación, Política Ligüística y Cultura
Dirección de Juventud y Deportes x lunes 3 de julio, 10:00HDirección de Investigación Lingüística y Coordinación
x miercoles 5 de julio, 9:00H
Dirección de Normalización Lingüística de las Administraciones Públicas
x miercoles 12 de julio, 8:00H
Dirección de Educación Innovativa x miercoles 28 de junio, 13:00HDirección de Centros Escolares x miercoles 28 de junio, 13:00HDirección de Universidades, x lunes 10 de julio, 9:30HDirección de Política Científica x lunes 10 de julio, 9:30HDirección de Formación Profesional x jueves 6 de julio, 10:30HDirección de Patrimonio Cultural x lunes 26 de junio, 13:00HDirección de Promoción de la Cultura x martes 11 de julio, 9:00H
Dpto de Empleo y Políticas SocialesLANBIDE x martes 27 de junio, 11:00HDirección de Planificación e Innovación en el Empleo x
martes 27 de junio, 11:00H
Dirección de Economía Social x martes 4 de julio, 9:00HDirección de Planificación y Procesos Operativos de Vivienda x
martes 11 de julio, 12:00H
Dirección de Política Familiar y Desarrollo Comunitario x
miercoles 28 de junio, 9:00H
Dirección de Servicios Sociales x miercoles 28 de junio, 9:00HDpto de Desarrollo Económico y Competitividad
Dirección de Comercio x martes 11 de julio, 11:00HDirección de Turismo x martes 11 de julio, 11:00HDirección Internacionalización x jueves 6 de julio, 9:00HDirección Tecnología y Estrategia x martes 4 de julio 10:30HDirección Agricultura y Ganadería x martes 4 de julio, 13:00HDirección de Pesca y Acuicultura x martes 4 de julio, 13:00HDirección de Calidad e Industrias Alimentarias x
martes 4 de julio, 13:00H
Dpto de SaludKontsumobide x martes 27 de junio, 14:30HDir de Salud Pública y Adicciones x jueves 6 de julio, 13:30HOsakidetza x jueves 6 de julio, 13:30H
Dpto de Medio Ambiente y Política TerritorialDirección Planificacion del Transporte x jueves 22 de junio, 10:00HDirección Medio Ambiente x jueves 22 de junio, 11:00H
Eusko Jaurlaritzaren III. Gazte Planaren (2014-2016) emaitzen ebaluazioa |
140
EUSTATek edota Eusko Jaurlaritzaren bestelako behatokiren batek egindako bestelako datuestatistikoak eta analisiak, edota sailek eurek prestatutako txostenak.