ZER DA ARTEA?A r t i s t a b a t e k i d e i a b a t i f o r m a e m a t e n d i o n e a n a r t e a e g i t e n d u e l a e s a t e n d a .

A r t e a k f o r m a , i t s u r a e t a t a m a i n a e z b e r d i n a k e s k u r a t u d e z a k e . i r i t z i a k e t a j e n d e a r e n g u s t u a k e r e a n i t z a k i z a n d a i t e z k e e n e z , i n o i z e z i n g o d a a r t e a z e r d e n o n d o r i o b o r o b i l b a t e r a h e l d u .

arte adierazpen ezberdinak

Henri Matise “Marrazkiloa” 1953 paper zatiak moztuz sortutako margoa da. Zatiak espiral eran kokatuta daudenez marrazkilo itsura hartzen du irudiak.ARIKETAK EGITEKO INTENETENhttp://www.nga.gov/kids/zone/collagemachine.htm

collagge teknika

collage

Collage bat (Fr. Coller: enkolatua) elementu naturalez eta bestelakoez egon ohi da osatua. Pintoreak zenbait gauza bildu ditu, testu txikiak, kolorezko lerroak,… gauzak ahal duten bezala pilatzen dira, objektuen zatiketa ere ematen da, ez ohiko kozposizio-araurik gabe. Baina horrek ez du esan nahi elementuak nolanahi jarri direla

Non ikusten dituzu

kuadroaren osagai

bi hauek?

INTERNETEN: http://www.nga.gov/kids/zone/seasaws.htm

Artista askok diote, artea ez dela objektuak sortzea, ideien gauzapena baizik. Beraz, bizikleta baten gurpil a aulki bati lotzen badiogu idei berri bat denez artetzat hartu dezakegu.Hau da Ready made edo prest eginda, arte korrontearen muina. Fabrikatutako edozein objektuekin elkarrekin antolatuz arte objektu bat sor genezake.

Marcel Duchamp “bizikleta gurpila” 1913

eskultura kontzeptuala

Ready made

eskultura tradizionala

eskultura

Degasek eskultura hau egiteko ehunaka marrazki egin zituen ikerketa moduan.Gaur egun eskultura hauek osarrakasta handia dute.Dantzaria 1881

Edgar Degas

eskultura tradizionala

eskulturaPentsalaria (1881)Auguste Rodin

Rodin eta bere laguntzaileak eskultura baten moldea egiten daude. Brontzezko eskultura prozesu berezi batean egin behar da. Lehenik argizariz moldea egiten da, jarraian, buztinez estaltzen da, eta azkenik brontze urtua isurtzen da. Brontzeak urre kolorekoa da hasieran baina denborarekin belzten da eta herdoiltzean kolore berdexka hartzen du.

Moldea egiteko

Brontzeko eskultura bat egiteko molde bat prestatu behar da. Prozedura argazki erreportai honetan ikusi dezakezu.

1

2

3

eskultura mugikorrak

http://www.nga.gov/kids/zone/mobile.htm

Mobilak egiteko interneten mobilak

Eskultura batzuk etengabe eraldatzen dira. Calder artistak metal hariaz bere mobilak egiten zituen. Eskulturaren osagaiak askeak ditu bere kabuz ere mugitzeko, horrela aire-korronteen arabera itsura aldatzeko.

Jean Duduffet “Neguko lorategia” (1968.70) Zenbait Artista espazio berriak antolatzen dituzte, arte lan hauek “instalazioak” deitzen dira

instalazioak

diseinua Verner Panton (1926 – 1998), altzari diseinatzaile danimarkarra. Panton Aulki pilagarria, 1967 Vitra enpresak plastikoz eginda.

Diseinua artea eta ingeneritzaren arteko konbinaketa da eta kulturaren ispilu legez balio du une jakin batean.

Dripping(tantaka edo zorrotadak isurtzea)

Jackson Pollock“3.zenb. Tigrea”1948. urtean

Artista batzuk, artea teknika ezberdinez esperimentatzea, frogatzea dela diote. Max Ernst edo Pollock artista bi hauek horrela pentsatzen zuten.

Koadro honetan, dena dago nahastuta, noraezean gabiltza, zerbaiti heldu nahaian, baina galduta gaudela dirudi. Horrelako sentimenak islatu nahi zituen . Ziurrenik garaiekin bat eginda, hau da 2 mundu gerraren ondorioa.

Monna Lisa edo Gioconda1506 . urtean Leonardo da Vinci

Lehen aldiz zen erretratu batek horrelako antza zuena errealitatearekin. Leonardo da Vincik espresio iheskorra eman zion Monna Lisari, irribarre erdi antzeko bat, gainera, emakumearen inguruan, nahiz eta dena lasai dagoen, guztia dago aldatzen, baita argia ere, denbora aurrera doan seinale.

Artearen ikonoa? Zergaitik?

Pintzelkaden ingeradak

Pintura indartsuak bilatzen dituzte zenbait artistek, baina errealitatearekin zuzenak ere izan behar zuten, ondorioz pintzelkada bakoitzean pintura mordo hartzen dute, arrasto eta ingerada handituz. Kontraste handiko koloreez ere baliatzen dira, energia ondo erabiltzeko, adibide honetan itzalak ez dira antzematen margoaren indarra ez galtzeko edo.

Lirioak (1889) Vincent Van Gogh-ena

Txalupak Collioureko portuan (1905 )André Derain

Koadro honetan artistak ez du modu errealistan margotu nahi izan, nahiago izan du kolore deigarriak eta kontrajarriak erabili , gozotasuna eta argitasuna areagotzeko.koloreak

“Igande arratsaldea Grande Jatte irlan” (1884-86)

Georges SeuratKolorea

PuntilismoaSeuratek 3 urte behar izan zituen teknika honen bidez margo hau bukatzeko.Teknika berritzaile eta pertsonal hau iskutuan nahi zuen gorde inork ez kopiatzeko.

Zenbat puntu

daude margo

honetan?

3,5 miloi

puntu egon

daitezke gutxi

gora behera

Prisma elektrikoak (1913)

Sonia Delaunay

Margo honen egileak kaleko farolek lurrean sortzen dituzten argi efektuetan inspiratu da.

argi efektuak

mugimendua“Txirrindulari baten dinamismoa” (1913)Umberto Boccioni

Koadro honetan koloreak eta formak mugimendua adierazten dute. Marra eta siluetak gezi forman mugimendu azkarra eta energia ematen diote margoari. Igartzen duzu

zer margotu

den?

Andy Warhol-ek gaur eguneko ikonoak hartu eta koloreak aldatuz eta errepikapenekin, kontsumorako artea nahi izan zuen sortu..

POP ART

“Pintura ederra, apar zuria, laranjaren azala, larrosa bolanteak eta odol gorria” (2008)

Damien Hirst

mugimendua

mugimendua

Koadro hau mugimenduarekin sortu zen. Artistak pintura isuri zuen mihisea biraka zegoen bitartean. Jausterakoan pintura kanpoaldera joaten zen eztanda bat balitz bezala.

Graffiti

Graffitia batez ere hormak margotzean datza zerbait adierazteko asmoarekin. Muralak, ezizenen sinadurak (Tag) edota idatzitako esaldi bat izan ahal dute.. Spray eta punta lodiagoa duten (poskak) errotuladoreak erabiltzen dituzte. Banksy artista britainiarra, Ironia eta misterioz jositako lanak dira.

Mihisearen prestaketa