Wikidatako informazioa ustiatzen: SPARQLixa2.si.ehu.es/anderbarrena/wikidata.pdfEuskal Herriko mendi...

Ander Barrena - [email protected]

IXA taldeaEuskal Herriko Unibertsitatea

UEU Wikidata TailerraUztailak 3

Wikidatako informazioa ustiatzen: SPARQL

Diapositibak: http://ixa2.si.ehu.es/anderbarrena/wikidata.pdf

http://ixa2.si.ehu.es/anderbarrena/wikidata.pdf


Donostiako eskulturak mapa batean kokatu nahi dituzu?


Donostiako eskulturen fitxak ikusi nahi dituzu?


Euskal Herriko mendiak mapan kokatu nahi dituzu?

Edo soilik 1000 metrotik gorakoak?


Zein da begi koloreen banaketa munduan?


Bud Spencerren pelikulen zerrenda

Minbiziaz hildako kasuak urteetan zehar eta minbizia motaren arabera sailkatuak

“M” letrarekin hasten diren musika taldeen zerrenda

Hiri konkretu batetik gertuen dauden 100 mendien

koordenatuak mapa batean kokatuak

Katuen, txakurren... argazki zerrenda

Grafikoak, timelineak...

Gaien zerrenda

Wikipedia eta WikidataSPARQL eta Wikidata ustiatzeko adibideak

Ariketak eta proposamenak

Wikipedia eta WikidataWikipedia eta Wikidata

Ezagutza-base askea

Unitatea: ItemaEntziklopedia askea

Unitatea: Artikulua


Entziklopedia askea

Eduki askeko entziklopedia, lankidetzan editatua eta eleanitza. Helburua ezagutza entziklopedikoa sustatzea.

Estatistikak (Euskara)● Artikuluak: 692.010● Edukia duten artikuluak: 281.454● Sortu zenetik egindako aldaketa kopurua: 6.038.958

Estatistikak (Ingelesa)● Artikuluak: 42.411.636● Edukia duten artikuluak: 5.433.581● Sortu zenetik egindako aldaketa kopurua: 897.646.439

Informazio “ez-egituratua”


Eduki askeko ezagutza-basea, lankidetzan editatua eta eleanitza. Helburua datuak bildu eta egituratu.

● Itemak: 29.045.831● Edukiarekin: 27.429.585

Egitura: Label, Identifier, Description, Aliases, Property, Value...Elementuak edo itemak erlazionatuak daude.

Informazio egituratua

Ezagutza-base askea


Informazio ez-egituratua eta egituratua

Wikipedian Aitor_Gorosabel Artikulua:https://eu.wikipedia.org/wiki/Aitor_Gorosabel

Wikidatan Q3326796 Itema:https://www.wikidata.org/wiki/Q3326796

https://eu.wikipedia.org/wiki/Aitor_Gorosabel

https://www.wikidata.org/wiki/Q3326796


Wikidatan:https://www.wikidata.org/wiki/Q3326796

Nola egituratua: Resource Description Framework RDF tripletak

property value

w:Aitor_Gorosabel p:member_of w:Su_Ta_Gar

https://www.wikidata.org/wiki/Q3326796


Resource Description Framework (RDF) eta Wikidata

● Web Semantikoaren oinarria, datuak adierazteko estandarra.

● RDF-ren oinarrizko egitura hirukotea da: ● baliabidea, propietatea, balioa.● subjektua, predikatua, objektua

w:Aitor_Gorosabel p:member_of w:Su_Ta_Garw:Aitor_Gorosabel p:place_of_birth w:Eibarw:Eibar p:instance_of w:Cityw:Eibar p:population v:27,528….


Nola ustiatu RDF tripletetako informazioa, hau da, Wikidatako informazioa?

SPARQL

“Sparkle”

Gaien zerrenda



SPARQL eta Wikidata ustiatzeko adibideakSPARQL eta Wikidata ustiatzeko adibideak

Resource Description Framework (RDF) query Language.RDF tripletan oinarritutako ezagutza ustiatzeko kontsulta lengoaia.

SELECT ?item ?itemLabelWHERE {

?item wdt:P31 wd:Q146.}

SPARQL erabiltzeko tresna eta tutoriala:

https://query.wikidata.org

Wikidata Item Id.Q146 : CatQ515 : City...Wikidata property.P31 : instance_of...

https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:SPARQL_query_service/A_gentle_introduction_to_the_Wikidata_Query_Service

Zer bistaratu nahi da Wikidata Item Id.Q146 : CatQ515 : City...Kontsulta

https://query.wikidata.org/





Kontsulta arruntak: Katuen zerrenda bistaratu, eta aztertu.

Cats aukeratu eta run eman. Aztertu elementuak: propietateen gainean sagua jarri eta propietatea bistaratzen da.

“Item zerrenda eta bere izenak eman, non item hauek katuen instantziak diren. Sortu baldin eta ingelesezko itemak badira.”

Aldatu Q146 → Q144 → Q515 edo Ctrl + Space erabili aukerak bistaratzeko.

Aldatu bistaratzeko hizkuntza.




Tokien kontsultak mapetan: Norbegiako itsasargiak.

Tokiak mapetan kokatu nahi ditugu: Lighthouses in Norway aukeratu eta run eman. Aztertu elementuak.

Aldatu Q20 → Q29 eta Q39715 → Q8502

Kontsulta partekatzeko




Kontsulta arruntak, irudiak eta tokien kontsultak mapetan ikusi ditugu. Baina adibideetan askoz gehiago daude.

Egiturak: Timelineak, grafoak...

Gaiak: politika, geografia, musika, gaixotasunak, surfa, kobazuloak, bideojokoak, artelanak, demografia, gitarrak, kotxeak, motorrak...


Gaien zerrenda



Ariketak eta proposamenakAriketak eta proposamenak


Planteatuko ditugun adibideak, aztertu eta jolasteko. eskerrik asko Kepa ;)

Donostiako eskulturak mapan http://tinyurl.com/m9tomqbDonostiako eskulturen fitxa http://tinyurl.com/y9app23l

E.H. eskulturak mapan (gutxi! osatzeko) http://tinyurl.com/ycu67h7gEuskal Herriko mendiak mapan http://tinyurl.com/y87plnfs

Euskal dantzak http://tinyurl.com/k2t2xwqMunduko hiri populatuenak http://tinyurl.com/ydbua7bd

Txepetxak eta senideak http://tinyurl.com/n293awxTxepetxak (irudi eta kantuak barne) http://tinyurl.com/k8wvdsb

Gipuzkoan jaio eta Wikipedian ez dauden emakumeak http://tinyurl.com/ydzakqjlBizkaian joaioak eta Wikipedian daudenak http://tinyurl.com/ych26gtd


http://tinyurl.com/m9tomqb

http://tinyurl.com/y9app23l

http://tinyurl.com/ycu67h7g

http://tinyurl.com/y87plnfs

http://tinyurl.com/k2t2xwq

http://tinyurl.com/ydbua7bd

http://tinyurl.com/n293awx

http://tinyurl.com/k8wvdsb

http://tinyurl.com/ydzakqjl

http://tinyurl.com/ych26gtd

Ariketak eta proposamenakAriketak eta proposamenak


Proposamenak SPARQL trebatzeko:

Euskal Herriko mendi 3 mendi altuenak, edo 1000 metrotik gorakoak bistaratu.Eskulturak autoreen bitartez iragazi eta mapan bistaratu (Txillida).

...

Wikidata osatzeko planteatu daitezkeen ariketak:

Wikidatako Euskal Irakasle/Doktoreen zerrendan zeintzuk falta dira?Denak? Ba ahal dago baten bat?

…

Proposamen gehiago?


Wikidatako informazioa ustiatzen: SPARQLixa2.si.ehu.es/anderbarrena/wikidata.pdfEuskal Herriko mendi...

Documents

Transcript of Wikidatako informazioa ustiatzen: SPARQLixa2.si.ehu.es/anderbarrena/wikidata.pdfEuskal Herriko mendi...