Gurasoen bilera (2)Reunión de madres y padres (2)

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunakMugikortasun segururako hezkuntza-programazioak

Competencias para la seguridad, competencias para la vidaProgramaciones de educación para la movilidad segura

Introducción

El espacio seguro

Exploro mi ciudad

Solos/as por la calle

Yo también soy responsable

En bici, usa tu cabeza

Yo elijo

¡A conducir!

¡Atención al riesgo!

Yo decido

Alcohol y conducción

Me protejo y te protejo

Reunión de madres y padres (1)

Reunión de madres y padres (2)Reunión de madres y padres (3)

Estrés

Enseñar seguridad

Adapto mi conducción

La bola de cristal

Sarrera

Espazio segurua

Hiria esploratuko dut

Bakarrik, kalean barrena

Nire ardura ere bada

Bizikletaz, erabil ezazu burua

Neuk aukeratzen dut

Gidatzera!

Adi arriskuari!

Neuk erabakitzen dut

Alkohola eta gidatzea

Neure burua babesten dut, eta zu babesten zaitut

Gurasoen bilera (1)

Gurasoen bilera (2)Gurasoen bilera (3)

Estresa

Segurtasuna irakastea

Nire gidatzeko modua egokituko dut

Kristalezko bola

Edición:1.ª, noviembre 2011

Tirada:1.500 ejemplares

©Administración de la Comunidad Autónoma del País VascoDepartamento de Interior

Internet:www.euskadi.net

Edita:Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu NagusiaServicio Central de Publicaciones del Gobierno VascoDonostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

Autores:M.ª Jesús Iturralde Arriaga, Martín Gil Osoro, Francesc Esteban i Amat, Brenda Pina León, Letizia di Bartolomeo y Anna D’Aniello

Coordinación:M.ª Jesús Iturralde Arriaga y Martín Gil Osoro

Diseño e ilustraciones:Tiktak Multimedia S.L.

Material audiovisual:Imago S.L.

Impresión:Sacal

ISBN:978-84-457-3219-9

Depósito Legal:VI 816-2011

Esta publicación ha sido impresa en Cyclus Print, papel 100% reciclado y cuenta,

Ecológica Europea, ISO 14001 y EMAS. Más información: http://www.cyclus.dk

Argitaraldia: 1.a., 2111ko azaroa

Ale-kopurua: 1.500 ale

© Euskal Autonomia Erkidegoko AdministrazioaHerrizaingo Saila

Internet: www.euskadi.net

Argitaratzailea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu NagusiaServicio Central de Publicaciones del Gobierno VascoDonostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

Egileak: M.ª Jesús Iturralde Arriaga, Martín Gil Osoro, Francesc Esteban i Amat, Brenda Pina León, Letizia di Bartolomeo eta Anna D’Aniello

Koordinazioa: M.ª Jesús Iturralde Arriaga eta Martín Gil Osoro

Diseinua eta irudiak: Tiktak Multimedia S.L.

Itzulpena: Aixe S.L.

Ikus-entzunezko materiala: Imago S.L.

Inprimatzea: Sacal

ISBN: 978-84-457-3219-9

Lege-gordailua: VI 816-2011

Lan hau Cyclus Printen argitaratu da, papera % 100 birziklatua da, eta besteak beste ziurtagiri hauek ditu: Aingeru Urdina, Iparraldeko Beltxarga, Etiketa Ekologiko Europarra, ISO 14001 eta EMAS. Informazio gehiago hemen: http://www.cyclus.dk Biblioteca General del Gobierno Vasco: http://www.euskadi.net/ejgvbibliotekakatalogoan aurki daiteke: http://www.euskadi.net/ejgvbiblioteka

Competencias para la seguridad, competencias para la vidaProgramaciones de educación para la movilidad segura

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunakMugikortasun segururako hezkuntza-programazioak

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 1

Norentzat

Lehen Hezkuntzako ikasleen gurasoentzat

Denboraren banaketa

1. saioa: 2 ordu = 2 ordu.

Programazioaren erabilgarritasuna

Gizarte eta hezkuntzako instantziak, oro har, bat datoz familiak garrantzi handia duela bide-hezkuntzan. Batzuetan, ezjakintasuna dela-eta, familian ez da behar adina babesten eskolaren esku-hartzea, edo ez dira biak elkarren osagarri izaten. Saio honen helburua da gabezia hori arintzea, eta haurrak hezteko lanean bakoitzak bere eginkizunarekin parte hartzen duten askotariko pertsonek elkarrekin gogoeta egiteko eremua eskaintzea.

Saio honetan, gainera, gurasoei eskainiko zaie mugikortasun segururako hezkuntzaren esparru teorikoa, bide-hezkuntza ulertzeko modu tradizionaletik haratago doan esparru teorikoa.

Programazio hau Lehen Hezkuntzako haurrekin mugikortasun segururako hezkuntza-saioak egin aurretik gauzatzeko diseinatu da.

Tartean diren gaitasunak

Gaitasunak Maila

Zaurgarritasunaren eta arriskuaren kontzientzia 4

Ingurunearen azterketa 4-5

Neure burua eta nire emozioak kudeatzea 4

Gurasoen bilera (2)1edukiak, gaitasunen

araberahelburuak eta

eskema orokorrainformazioorokorra

Informazio orokorra

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak2

Gurasoen bilera (2)

Informazioak eta kontzeptuak

- Arrisku handiko egoerak.- Prebentzio-estrategiak.- Segurtasun-ohiturak.

Trebetasunak Balioak eta jarrerak

- Erantzukizuna.

Zaurgarritasunaren eta arriskuaren kontzientzia4. maila: -nimizaziorako irizpideei jarraiki.

Edukiak, gaitasunen arabera

1edukiak, gaitasunenarabera

helburuak etaeskema orokorra

informazioorokorra

- Erabakiak hartzea.

- Segurtasun-ohiturak. - Norberaren egoera emozionala aztertzea, ondoren erregulatu ahal izateko.

- Norberarentzat nahiz besteentzat seguruak diren erantzunak aurreratzea bide-egoera arriskutsuetan.

- Segurtasuna.- Erantzukizuna.

- Autoezagutza.- Erantzukizuna.- Prebentzioa.- Enpatia.

- Gainerako pertsonengan eragiten du.

- Koherentzia.- Prebentzioa.- Autonomia.

Ingurunearen azterketa4. maila: -matiko batetik, aldagaien arteko elkarrekintza aurreikusten du eta besteen gaineko ardura hartzeko gai da.

Neure burua eta nire emozioak kudeatzea4. maila: Ongi jarduten du bidearen gainerako erabiltzaileekin, baita egoera emozional zailetan ere.

5. maila: Mugikortasun-estilo prebentiboa du eta estilo hori gainerakoengan sustatu nahi du.

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 3

Programazioaren eskema orokorra

1. saioa Gure kontraesanak gainditzen 2 ordu

1.1. jarduera Zer egiten dute, eta zer ez? Ideia-jasa eta taldeko eztabaida 40’

1.2. jarduera Batzuetan kontraesanetan erortzen gara Rol-jokoa eta elkarrizketa gidatua 35’

1.3. jarduera Koherente izatea Ideia-jasa eta taldeko eztabaida 45’

Gurasoen bilera (2)

Programazioaren helburu orokorrak

gogoeta egitea.

in-formazioa biltzea.

1edukiak, gaitasunenarabera

helburuak etaeskema orokorra

informazioorokorra

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak4

Helburua:

Metodoa:Ideia-jasa eta taldeko eztabaida.

Nola egin:Hezitzaileak gurasoei azalduko die laster mugikortasun segururako hezkuntza-saioak

izan daitezen.

Horretarako, hasteko, hezitzaileak zenbait ekintza aipa ditzatela eskatuko die, bide-segurtasunari lotuta…

...haurrek ongi egiten dituztenak, inork gainbegiratu gabe.

...haurrek ongi egiten dituztenak, baina norbaitek gainbegiratuta.

...haurrek gaizki egiten dituztenak edo gaizki egin ditzaketenak.

bateratze-lana errazago egin dezaten. Hezitzaileak erantzunak arbelean itsatsi eta sailkatu egingo ditu.

Garrantzitsua izango da gurasoei adieraztea kontuan har ditzatela beren seme-alaben ekintzez gain, normalean seme-alaben adinkide diren haurrek edo haien ingurune berean ibiltzen direnek egiten dituztela ikusten edo entzuten dituzten ekintzak ere.

1. Saioa. Gure kontraesanak gainditzen

Gurasoen bilera (2)

1.1. Jarduera. Zer egiten dute, eta zer ez?

1edukiak, gaitasunenarabera

helburuak etaeskema orokorra

informazioorokorra

40 minutu

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 5

Gurasoen bilera (2) 1

handian edukia aztertuko dute, galderaz galdera, honako ordena honetan:

Lehendabizi atal hori egitea iradokitzen dugu, aukera emango baitu haurrek zen-baterainoko autonomia-maila duten jakiteko. Hezitzaileak gurasoei eskatuko die azal dezatela, beren esperientzian oinarrituta, haurrek zer egiten duten ongi, helduek gainbegiratu gabe.

Ariketa horrek aukera emango die parte-hartzaileei azal dezaten ea haurrek zertan behar duten gainbegiratzea eta zertan ez, eta ea autonomia ematera «ausartzen» diren ala ez (gurasoen artean iritzi desberdinak izan daitezke).

Haurrei autonomiarik ez emateak bi alderdirekin du zerikusia: batetik, gurasoek kontrol-faltaren aurrean sentitzen duten estutasunarekin; eta, bestetik, akatsak egitekobeldurrarekin. Ideia horrek lagundu behar digu geure buruari galdetzen ea haurrek zer egiten duten gaizki.

Bildutako informazioa oso baliotsua izango da haurrekin egingo diren prestakuntza-saioak zehazteko.

Analisia egiten jarraituko dute, eta hezitzaileak galdetuko die ea haurrek zergatik egiten duten gaizki, gaizki egiten duten hori; eta ea zergatik egiten duten ongi, ongi egiten duten hori.

Azkenean, erabakiko dute haurrek gauzak ongi egitearen arrazoietako bat imitatu egiten dutela dela.

Halaber, ondorioztatuko dute haurrek gauzen bat gaizki egitearen arrazoiak honako hauek izan daitezkeela:

.

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak6

Helburuak:

ohartzea.

Metodoa:Rol-jokoa eta elkarrizketa gidatua.

Nola egin:Adingabeen hezkuntzaren ardura dugun helduok batzuetan ematen dugun ereduaz jabetzera bideratuko du eztabaida hezitzaileak.

Horretarako, rol-joko bat proposatuko die parte-hartzaileei. Bi boluntario hautatuko ditu. Bietako bat gelatik kanpora eramango du, eta zer egin behar duen azalduko dio (A rola).Pertsona horrek agertokia prestatzen duen bitartean, gelan dagoen beste boluntarioari eta talde osoari egoera azalduko die hezitzaileak (B rola). (honetako 7. orrialdea)

Gelatik kanpo dagoen pertsonari sar dadila esango diote, eta bi boluntarioei egoeraren simulazioa egin dezaten eskatuko die hezitzaileak. Kontua izango da gela barruan geratu den pertsonak ez duela «esperoko» jasoko duen erantzuna.

1. Saioa. Gure kontraesanak gainditzen

Gurasoen bilera (2)

1.2. Jarduera. Batzuetan kontraesanetan erortzen gara

edukiak, gaitasunenarabera

helburuak etaeskema orokorra

informazioorokorra 1

35 minutu

DVDEranskina: Batzuetan kontraesanetan erortzen gara

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 7

Gurasoen bilera (2) 1

Eranskina. Batzuetan kontraesanetan erortzen gara

A ROLAGelatik kanpora joango den pertsonari

eman beharreko azalpena

B ROLAGela barruan egongo den pertsonari

eman beharreko azalpena

Zu (gizona) erosketak egitera joan zara emaztearekin. Emaz-teak esan dizu goiz amaitzen ba-duzue, Uriarte-Martinez familiari bisita egin behar diozuela. Biko-

itzu-li berri da, eta han egindako 3.500 argazki ekarri ditu. Zuk ez duzu gogoko bikotea. Emaztea soinekoak probatzen ari da. Bes-te ordu erdiz soinekoak proba-tzen jarrai dezan lortzen baduzu, gero ez duzue bikotearengana joateko astirik izango…

Zu (emakumea) erosketak egi-tera joan zara senarrarekin. Behe-rapenetara joan zara, eta soineko berri bat erosteko gogoa duzu, baina, egiazki, ez duzu ezer behar. Zoratzen zaude Miren Martinez adiskidea ikusteko. Haurdun da-go, eta oso ongi ez dagoenez, oso goiz oheratu ohi da.

2-A 2-B

Zu (gizona) erosketak egitera jo-an zara emaztearekin. Nekatuta zaude dendarik denda ibiltzeaz, eta ikusten duen lehenengo gau-

itzuli eta futbola ikus dezazun. Baina, kontuz… izan ere, emaz-tea haserretzen bazaizu, futbolik ikusi gabe geratuko zara, eta bai-nuontzian egingo duzu lo.

Zu (emakumea) erosketak egite-ra joan zara senarrarekin. Soineko berri bat behar duzu ezkontza ba-tera joateko, eta ez duzu benetan gustatzen zaizun ezer aurkitzen. Ez duzu erosiko ikusten duzun le-henengo gauza, jakina… Soineko polita, merkea eta gero ere erabil-tzeko modukoa nahi duzu.

1-A 1-B

Zure bikotekideak zinemara jo-an nahi du

tik irten zaitezten, behintzat; izan ere, «zuk beti esaten duzu ez garela inoiz inora joaten». Zuk irteteko gogoa duzu, baina ez zaizkizu batere gustatzen bel-

zerbait egitea nahiago duzula ohar dadin nahi duzu…

Zinemara joan nahi duzu bel-

zaitezten, behintzat; izan ere, bikotekideak beti esaten duen be-zala, «ez gara inoiz inora joaten».

3-A 3-B

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak8

Ez dira zertan egoera guztiak antzeztu. Hezitzaileak egoera horietakoren bat aukera dezake, edo talderako berariaz diseinatutako besteren bat erabil dezake.

Venezia.tiko batean. Biolinen musika, ilargiaren argitan. Bietako batek aurrea hartu dio besteari, eta hizketan hasi da… Besteari esan behar dio izugarri maite duela, ezin duela bera gabe bizi… Baina nazka ahots-tonua erabiliz.

Venezia.tiko batean. Biolinen musika, ilargiaren argitan. Bietako batek aurrea hartu dio besteari, eta hizketan hasi da… Eskutik heldu dio, jarrera guztiz erromantikoan jarri da, eta zera esan dio… Ez duela berarekin jarraitu nahi, beste batez maitemindu dela eta ez duela ulertzen nola arraio ezkondu zen berarekin (eta, hori guztia, jarrera erromantikoan ja-rraituz eta ahots-tonu eztiz).

Venezia.tiko batean. Biolinen musika, ilargiaren argitan. Bikotekideak hitz egiteko gogoa duela ikusi duzu, eta entzuteko prest jarri zara…

Venezia.tiko batean. Biolinen musika, ilargiaren argitan. Bikotekideak hitz egiteko gogoa duela ikusi duzu, eta entzuteko prest jarri zara…

5-A

4-A

5-B

4-B

Gurasoen bilera (2) 1

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 9

Egoeren analisia:

Batzuetan, portaerak zerikusi handiagoa izaten du unean uneko baldintzatzaileekin, niretzat garrantzitsuena den horrekin baino… Zerikusi handiagoa du nahi dudan zerbait lortzearekin (nekatuta nagoenez, kito, soineko hau hartuko dut, ez dut gehiago probatu nahi; lehenengo egoera), nahi ez dudan zerbait saihestearekin (nekatuta nago, baina nahiago dut dendan nekatzen jarraitu, 3.500 diapositiba ikusi baino; bigarren egoera), eta arrazionala denaren edo nire balioen eta berez «pentsatu gabe» «barrutik irteten zaigun» horren arteko kontraesanarekin.

Funtsezkoa da parte-hartzaileak ohartzea portaerarekin eta keinuekin gehiago adierazten dugula hitzekin baino, eta hitzekin gauza bat esan arren, portaerari eta keinuei jaramon gehiago egiten diegula.

Hezitzaileak taldea bideratuko du parte-hartzaileek seme-alabei zer helarazten diegun eztabaida dezaten. Orobat, ea haien hezkuntzarekin koherente garen ala ez ere eztabaidatu behar dute eta, bereziki, ea koherente garen bide-segurtasunaren arloko hezkuntzari dagokionez.

Gurasoen bilera (2) 1

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak10

Gurasoen bilera (2)

edukiak, gaitasunenarabera

helburuak etaeskema orokorra

informazioorokorra 1

Helburuak:

estea.

Metodoa:Ideia-jasa eta taldeko eztabaida.

Nola egin:Hezitzaileak taldea bideratuko du, parte-hartzaileek onar dezaten batzuetan portaera «kontraesankorrak» edo «ez behar bezain koherenteak» izaten ditugula. Garrantzitsua da taldeko partaideek ez dezatela erasorik ikusi, egingo diren adierazpenetan. Horretarako, komeni da adierazpenak lehen pertsona pluralean egitea, hala nola, «guk, helduok» edo «guk, hezitzaileok». Helduen portaeraz oro har hitz egin behar dugu.

Horretarako, ideia-jasa egitea proposatuko die hezitzaileak, gure seme-alaben bide-hezkuntzarekin zein egoeretan ez garen koherente izaten ohartzeko.

1. Saioa. Gure kontraesanak gainditzen

1.3. Jarduera. Koherente izatea 45 minutu

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 11

Zerrenda egin eta gero, hezitzaileak parte-hartzaileei galdetuko die ea zer arrazoikeragiten dituen portaera horiek.

Hezitzaileak arrazoi guztiak arbelean idatziko ditu.

Arrazoien zerrenda ez oso zehatza honako hau izan daiteke, adibidez:

Hezitzaileak parte-hartzaileak bideratuko ditu onar dezaten koherente izan behar dugula (kalea oinezkoen igarobidetik zeharkatu, esate baterako) eta zenbait gauzatan «zorrotz»

Halaber, ideia hori haurrek laster prestakuntza-saioetan landuko dituzten edukiekin lotuko du hezitzaileak. Horregatik, ahalegin berezia eskatuko die gurasoei prestakuntza-aldi horretan behintzat koherente izan daitezen, eta ohar daitezen, hala egiten ez badute, seme-alabek jakinaraziko dietela.

Gurasoen bilera (2) 1