TOPONIMIA - karmelaldizkaria.eus · TOPONIMIA Luziano (Gabriel) Jauregi Uribarren, Aramaioko seme...

TOPONIMIA

Luziano (Gabriel) Jauregi Uribarren, Aramaioko seme ospetsuaren jaiotzeko men-deurrena atxakitzat hartuz liburu hau gertatzeko asmoa hartu genuenean, berak txikitan izan zuen inguruaren berri zehatzak biltzeko erabakia ere hartu genuen.

Gaur aparteko garrantzia ematen diote psikologoek umetan eginiko urteei. Bizitza osorako markatzen omen dute gizon-emakumeen norabidea. Aurrerantzean, txikitan jaso-tako eragina osotu, zuzendu nahiz aberastu egiten ei da, baina, sakonean ez ei da inoiz aldatzen.

Hortik sortzen da, norbaiten bizitzako gorabeherak aztertu eta bizitzan izan dituen bideei begiratzerakoan, txikitan izan duen ingurugiroari aparteko bigirunez begiratu beharra. Iturburu horretan aurkituko ditugu, seguruenik, gerora izandako hainbat joeren azalpenak.

Luciano (Aita Gabriel) Jauregi Uribarren idazlearen bizitzako gorabeherak eta lana aztertzerakoan, bada, berak txikitan bizi izan zuen ingurua aztertzera bultzatzen gaitu. Aramaioko herrira begira jartzen gaitu. Bertako historiako bide luzeari begirada eman eta mendez mende, nork daki noiztik, bizi-bizirik gaur arte iraun duen euskara aztetzerakoan, leku bat egin nahi izan diogu, bertako toponimiari (herri eta lurren izenei), horrek txikitan inguruan izan zuen naturgiroaren berri emango digulako.

Hori dela eta, nik Aramaioko herrialde osoko (haran edo gainbarruko eta muga horietatik kanpoko) toponimoak bildu eta aztertzerakoan, bai hizkuntzaren arlo zabala bai egoera historiko-geografikoa bateratzen dituzten datuak eskaini nahi dizkizuet zehazkiro, egin-eginean ere, eskualde bateko izenetan, hizkuntzaren historiarako berri ugari jasoten direlako.

Adibideetan hainbat toponimo agertzen bazaizkigu ere, beren-beregi auzo eta base-rrienak xorta berezi batetan bilduko ditut, horiek izango zirelako, dudarik gabe, Aita Gabrielek txikitan gehien ezagutuko zituenak.

278 AITA GABIREL JAUREGI URIBARREN (1895-1945)

Herrien histona, 1 >uru IC amen eco e a etorri izan diren berrien bidez jaso izaten da. Historiaren aurreko muga ilunetakoa, ostera, gehien bat, bertako kobazulo eta hilerrietan aurkituko azternen bidez, edo eta gaur arte, heldu zaizkigun toponimoen (lurren zein herri izenen) bidez.

Toponimoek, eskualdea nolakoa izan den, menditsua ala laua, euritsua ala lehorra eta halako beste hainbat datu ematen dizkigute aditzera. Baita ere, nolako landareak edo animaliak izan diren bertan. Edo eta, nola antolatuta ageri zaigun bertako ingurua: base-rri, auzo, komunikabide, industria eta halakoen berri ugari jasoz.

Bestalde, lurralde horretan, urteak joan urteak etorri, mendez mende garatu den hiz-kuntzaren berri zehatzak eta jakinganiak ere eskaintzen dizkigu. Egia esan, toponimoak, hizkuntzaren bilakaera historikoaren berriak eskuratzeko aparteko bidea gertatzen zaizkigu.

A) TOPONIMOEN AURKEZPENA SAILKA

Esan dugun bezala, toponimoetan herrien historian zeharko hainbat berri jasotzen dira. Historia barruko ibilaldi luzea ulertzeko laguntza ematen dikiguten datu ugari geratu dira lurren izenetan jasota. Hona hemen, labur-labur Aramaioko toponimoen bidez jaso-ten ditugun zenbait berri:

1. Orogagrafiari buruzkoak: Toponimoetan, argi ageri zaigu Aramaioko lurraldeak dituen ezaugarri orografikoak edo goi-beherak, hau da, oso menditsua eta aldapatsua dela eta haitzez beterikoa. Hala agertzen zaigu lurreko goibeherei dagozkien izen ugarietan:

Mendiak: (27) MENDI, arizMENDI, artolaMENDI, MENDIbe, MENDIbeta, MENDI-gurein, MENDIguren, MENDIku, MENDIbitsu, azurMENDI, belaMENDI, ego-MENDI, inuMENDI, isasMENDI, MENDIne, MENDItxua, MENDIxola, muru-MENDI, teillaMENDI, entreMENDI, MENDIkurku, inurriMENDI, asuMENDI, Asensio MENDI, otaMENDI, MENDIbeko.

Haitzak: (44) AlXkorri, askorriko ATXa, AXpuru, AXpuralde, ATXaundi, artiATX, erlATX, gantzATX, gastelATX, hiruATXeta, alanbrekATXa, ATXandia, ATXarro, ATXarte, ATXerre, ATXerripeta, ATXintxo, ATXuri, ATXuzar, basATX, erlATX, etxangATX, ATXin, ATXier, ATXoste.

Arroak: (45) ARRUE, ARROtei, ARROko iturrixe, agetxaARRO, atxARRO, arreikA-RRO, urkikARRO, gallestiARRO, uixaARRO, askorrikARRO, bietzARRO, goikA-RRO, urdindideARRO, bekARRU, igertuko ARRUE, sabARRU, leitokiko ARRUE, ARRUpe...

Lauak: (29) LAUE, areiLAUAK, basaLAU, soloLAUE, basokoLAU, urukoLAU, etxos-teko LAUA, landaLAU, austiLAU, LAUaundi, goikoLAU, santixako LAUE...

Amil: (11) AMILLAburu, AMILLondo, AMELGU, AMILLA(GA)... Aran: (13) ARAmaixo, ARANekoa, ARANEko(e)rrota, ARANgoiti, ARANerreka,

ARANgixo, ARANekoa, ARAgongo arroa, ARANbeiti, ARANguren... Barra: (8) BARRA, BARRAtxiki, BARRANso, BARRRAuts, BARRIko potue,

BARRAutzueta, BARRAusburu, BARRAntzo.

PATXI URIBARREN: TOPONIMIA 279

Ibar: (6) IBARRA, IBARgoia, IBARRaldats, ametiBAR, IBARgun, ausIBAR. Leize: (3) LESIA, LESIbe, LESIAko larrie. Poto: (15) POTOtxo, erdeiePOTO, gaztenoiPOTO, itturriPOTO, karagoiko POTUE,

barrako POTUE, irePOTO, goikoPOTUE, POTUE. Potsu/posu: (3) Izarreko POTSUE, BekoPOZO, BabaPOSU. Sakon: (28) SAKONA, aldapa SAKON, asketako SAKONA. Zulo: (24) ZULUAburu, ZULUBApeiak, ZULUeta, AxeriZULUETA, azkonarZULUE-

TA, tanbolinZULO, txakurZULO. Bizkar: (18) BIZKER, BIZKERtxo, larraBIZKER, otaBIZKER, landaBIZKER. Buru: (50) amelBURUtxo, amillaBURU, esPURU, magiBURU, KURTZETAburu,

LEKUSTUburu, iturBURU, bolinBU, arraBUeta, zuittaBURU, uruBUtxo, gantza-GU, amelGU, iturGU, mendiKU.

Gain: (45) GAINtxoa, GAINbarru, GAINtxorrotz, kukutxGAINE, etxebideGAIN, muru-GAIN, mendigureIN, olGAINE, solAIN, zerEIN, luGANburu.

Goiti: (4) arriKOITI, basauTI, uriGOITI, hormaGOITI. Kukutx: (3) KUKUtxo, KUKUTXgaine, KURKUS. Lepo:(l)LEPAtei. Muru: (5) MURU, MURUsolo, MURUgain, MURUmendi. Punta: (5) erkotx PUNTA, iruPUNTAko, aiskoniko PUNTA, oterriko PUNTA, illunpe-

ko PUNTA. Tontor: (13) TONTORtxiki, esTANTOR, arregiko TONTORRA, barriko TONTORRA,

zulubako TONTORRA, arrikozabaleko TONTORRA, askatza TONTORRA, ittu-rrittako TONTORRA, TONTORtxiki, atx-TONTORko gafie, TONTORgain, bus-tenTONTOR...

Zorrotz: (4) ondoZORROTZ, mutXORROTZ, gainTXORROTZ. Zabal: (17) ZABALdu, ZABALburu, arrikoZABAL, larraZABAL, ardoiZABAL, arizti-

ZABAL, bideZABAL, ZABALduburu, ZABALaundi, bideZABALtzeta... Zelai: (81) ZELAItxo, goikopagoZELAI, inintzeZELAI, ZELAInbaso, ZELAI txiki,

lopeiZELAI, kaperan ZELAIA, lopeiZELAI TXIKI. Alda(i): (9) ALDAi(xe), ALDAgesto, ALDAno, ALDAska, paALDAiko arrue, pagAL-

DAI... Aldats: (1) ibarrALDATS. Erripa: (15) ERRIPA, hatxERRIPA, EuzkERRIPA, OkantzERRIPA, landaRRIPE,

atxingo ERRIPA...

2.- Florari (landareei) buruzkoak: Toponimoek, era berean, inguruko landareei buruz-ko informazio zabala ere biltzen dute. Aramaio aldeko lurrak baso, zelai, landa eta soloz beterik agertzen zaizkigu, landaratze ugaria aditzera emanez. Zeintzuk izan diren historian zehar bertan gehien ageri diren zuhaitz eta landareak jakiteko bide ere gertatzen zaiz-kugu. Honetaz harrigarria gertatzen da gaur egun zabalduen dagoen pinua behin baino ez dela ageri ikustea. Horrek aldaketa eginberria dela adierazten du:

Baso: (27) aparraiBASO, kondeBASO, elexBASO, tripekiBASO, arimeBASO, BASAu-ti, BASatx, BASAlau, BASOtxo, erriBASO, eskas BASO, BASOzerratu...


> A R I Esparru: (20) ESPARRUA, ESPARtzin, ESPARRUtxiki, bESPARRU, ESPARRUgana, altzako ESPARRUA, solaia ESPARRU GANE, zabalduko ESPARRUA, mendibe-ko ESPARRUA, belausteiko ESPARRUA.

Landa: (23) LANDIE, LANDAburueta, LANDArripe, LANDAtxi, LANDAzar, goiko-LANDA, txoriLANDA, itturritteko LANDA, arrikoittiko LANDA, karikoLANDA...

Landare: (2) PagoLANDAREta, paaLANDAREta. Larre: (13) LARRAbil, LARRAbizker, LARRAkatxa, LARRoso, arteLARRA, astaLA-

RRA, LARRErre. Zelai: (6) ZELAItxo, goikopagoZELAIA, inintzeZELAI, ZELAInbaso, lopeiZELAI

txiki. Solo: (54) SOLOaundi, SOLOtxiki, SOLOundi, SORObille, bajonSOLO, eleXOLO,

saturSOLO, txorroSOLO, uxarSOLO, mifiaSOLO. Txara: (16) TXARAlde, TXARondo, bekoTXARA, zubiTXARA, TXARAbarrena. Tantai: (6) TENTAIbakar, TENTAltxueta, TENTAdoi, TENTAIzarreta, TENTAri,

TENTAIbakar. Zuhaitz: (1) GokoZUGAZTI. Agina: (1) AGIN AG Aide. Haltza: (5) ALTZA, ALTZAgain, ALTZAnduie, ALTZeundi, ALTZundiko erripa. Haritz: (11) ARIZtizabal, ARIZmendi, ARETXeta, ARETXarro, guzurrAGETX, goi-

kASTIXE, ARETXandieta... Arte: (16)ARTAdoixe, ARTAroi, ARTEdui, ARTEta, ARTIatx, elebARTEi, onabu-

ruARTEdui, ARTAbilburu, ARTEsta... Gorosti: (2) KOSTImu, KOROSTIgain (GOROStigain). Leizar: (3) LEXARdoixe, LEIXAreota, LEIZARRiger. Pago: (12) PAAdoitxue, PAAldai, PAGOzarreta, PAGOta, PAGAluzeta, PAGOla, iru-

PAGOeta... Pinu: (1) PINondo. Sahats: (1) SAATSarte. Urki: (7) URKIarro, URKItza, URKItzabil, URKIzar, URKIzabal. Gereiza: (5) KEIZti, KEIXeta, KEIXandieta, KEIXAko, KEIXeta, KEIXetako potue. Gaztaina: (7) GASTANoixe, GAZTENoitxue, GAZTANEnardo, antzarGAZTANei,

bekoGAZTANoi, GAZTANolanda, KASTANeta. Intxaur: (6) INTXAURkunda, INTXAURdi, INTXAURReta, INTXAURburu, IN-

TXARdoi. Madari: (3) MADARte, MAARIxe, MAIXAti. Makatz: (1) MAKATZalde. Okaran: (3) OKANtza, OKANpe, OKANtzerripa. Sagar: (5) SAGARdoixe, SAGASti, SAGAStuixe, SAGAZtizar, SAGAStxo. Ametz: (2) AMETZu, AMESbakar. Asun: (2) ASUNtza, ASUmendi. Isats: (4) ISASi, ISASmendi, ISESparte, ISESIzabal. Itzuzki: (5) IZUZKIzabal, BIZUZtei, BIZESteixe, BalaBASIStei. Lino: (4) LINUbitte, LINAtza, LINAixako erreka, LINOla. Masusta: (1) MASUSTA.


Narra: (4) NARdinkoba, NARbe, NARda, NARdeaga. Olo: (1) OLObaso. Ota: (6) OTAdoi, OTAbizker, OTAin, OTAzu, OTEItzea, OTErre. Sasi: (3) SASIbitarte, SAStiko, SAStimu. Ira: (IRAleku, IRAminak. Kukupraka: (1) TXUTXUPRAKAdoi.

3.- Geologiari buruzkoak. Toponimoen bidez, zer nolako osaketa duen eskualde horre-tako geologiak ere jakiteko ateak irekitzen zaizkigu. Besterik beste ur ugari dagoen lurraldea dela ageriko zaigu, oso ugariak baitira bertan aipatzen diren erreka eta iturriak. Baita ere, kare eta harri ugari ateratzen zen lekua izan zela ikusiko dugu:

Harea: (3) Alxola, AREIlauak, ARIta. Harri: (21) HARdoiluze, HARRegixe, ARREikarro, ARRIXA, HARRandieta, HARRie-

na, ARRItte, ipiztikARRIA, HARRIpozueta... Kare: (7) KAaldo, KARAdoiko potue, KARAikogain, KARoixe, KARAixe, KARoiza-

rreta. Mea: (3) MIESpe, MEgi, MIEtzalde. Mina: (4) goikoMINAtei, MINondo, MINAtei, iraMINAk. Metal: (1) METALiturri ondoa. Ur: (13) Uarte, Uaurre, URbaltza, UReta, URsalto, Uxa, atXuxa, URzuri, atxURi. Erreka: (38) ERREKAbide, ERREKalde, ERREKeta, ERREKAtxo, ERREKAundi,

ERREKAzabal, aranERREKA, goikERREKA, olaERREKA, oxinERREKA, laas-tREKA, larrastERREKA, garratzERREKA, ErkotxERREKA, usantzako ERREKA, atxuilako ERREKA, anubeiko ERREKA.

Ibai: (2) IBeta, IBAurre. Ibar: (6) IBARRA, IBAbe, amatlBAR, ausIBAR, IBARgoia, IBARRaldats. Iturri: (45) ITURburu, ITTURgain, ITTURgu, ITTURRItta, ITURtza, ITURRIzuri,

ITTURRoste, ITURRIgorri, salTURRalde, bekoITURRI, teillelTURRI, metallTU-RRI, antzuteiko ITURRIXE.

4.- Biologiari buruzkoak. Ezaguna dugu, euskal toponimian oso toponimo gutxitan agertzen direla animalien izenak. Aramaioko kasuan ere berdin gertatzen da. Landareei eta lurgaineko goibeherei buruzko hainbat aurkitu baditugu ere, oraingo honetan banaka batzuk baino ez zaizkigu ageri:

Bela: (3) BELAmendi, BELAtei, BELAtoki. Eper: (2) EPERRen kantera, EPERRexienak. Kuku: (1) KUKUena. Oilo: (1) Ollotondo. Uso: (2) USOtei, USUtan. Asto: (2) ASTAbideta, ASTAlarra. Azeri: (1) AXERIzulueta. Ahuntz: (1) AUNTZEkorta. Azkonar: (1) AZKONARzulueta.


e 11: ( ) Bfcibaso. Katu: (1) KATAmotz. Mando: (2) MANDObide, MANDAbideta. Otso: (3) OTXanda, OTXandia, OTSUen gaztaiieta. Txakur: (1) TXAKURzulo. Erie: (3) ERLAtei, ERLAti, ERLAtiondo.

5.- Giza-bizitzari buruzkoak. Aramaion aurkitzen diren ereikuntzei buruz ematen digu-ten informazioari begiratuz, argi ageri zaigu lau hitzen (etxe, eleiza, txabola, uri) inguru-koak direla giza-bizitzari aipamen egiten dien toponimo gehienak:

Bainera: (1) BANERondo. Benta: (1) BENTAmotz. Eleiza: (9) ELEIXoste, ELEXalde, ELEXbaso, ELEXAbide, ELEXolo, ELIzar. Ermita: (1) ERMITAtxo. Etxe: (15) abelETXE, karETXE, andikoETXE, olETXE, ormETXE, ETXan, ETXAti,

ETXanburu, ETXaundi, gantzETXEbarri. Jauregi: (3) JAUREGI, JAURI nausi, JAURI txiki. Luban:(l)LUBANAK. Maila: (1) iruMAILLETA. Moraila: (1) MORALLAzpi. Horma: (5) ORMAgoiti, ORMAti, ORMAtiso, ORMetxe. Oilotegi: (1) OLLOTondo. Ospital: (1) OSPITALondo. Torre: (3) TORRaldia, TORRoste, TORRondo. Txabola: (32) TXABOLAzpixe, TXABOLondo, TXABOLApie, amelguko TXABOLA,

ipurtozko TXABOLA, bengoTXABOLAzarra. Uri: (8) URIbarri, URUbutxo, URItteburii, UXarralde, URIgoiti, URIbarren, hirURI. -Gurutze: (19) KURTZia, KURTZalde, santiKRUZ (santiKURTZ / santiKURUTZ),

KURTZeko ermita, KRUtzalde, KRUtzia, KURTZEondo, KURTZEtxo, KURTZE-txoburu, KURTZEta (KURUTZeta), mariKURTZE, KURTZalde, bideKURUTZ, iruKURTZeta, KURTZie, KURTZEko ermita.

6.- Bizibideei buruzkoak. Bertako gizakiak eguneroko bizitzan erabili izan dituen balia-bideei, eta eraikinei hurretik loturik ageri zaizkigun izenen artean hurrengo hauek gogora ekar ditzaketu:

Akotei: (1) AKOTEIxe. Baso: (9) beiBASO, arraiBASO, bekoBASO, goikoBASO, kondeBASO. Esparru: (11) ESPARRUA, ESPARtzin, ESPARRUtxiki, ESPARRUgana. Korta: (7) amezKORTA, elaKORTA, olaKORTA, KORTAbarri, KORTAzar, muni-

KORTA, auntzeKORTA. Landa: (12) LANDA, LANDAburueta, LANDAlau, LANDAtxi, LANDAzar, goiko-

LANDA, bekoLANDA.


Larre: (15) LARRA, LARRAbizker, LARRAsterreka, LARRAzabal, LARRerre, LARRAso, iturriko LAND A, karikoLANDA, gastafiaLANDA...

Larrin: (5) LARRINazpi, LARRINbe, LARRINbu, LARRINgoiti. Mintegi: (2) MINTEIxe, BEKOmintei. Hobi: (4) karOIxe, karOIzarreta, linUBitte, urOBI. Ola: (14) aixOLA, arrixOLA, artOLAmendi, basokOLie, mendixOLA, zabOLA, minO-

LA, imittOLA, goikOLA, amesOLA, OLAko tontorra, urkiOLA erreka, masuKO-Leta, pagOLA.

Hortu: (11) ORtondo, ORTUkunda, ORTUpeia, ORTUtxueta, ORTUzar, goikORTUE, ORTUtxo.

Solo: (4) SOLOaundi, SOLObarri, etxaSOLO, sanSOLO, goikoSOLO, minaSOLOko itu-rria, kaleSOLO, mateoSOLO, beko SOLOAK, abaSOLO, saturSOLO.

Bolu: (5) BOLIna, BOLINtxo, BOLUeta, BOLINbu, zuinaBOLUeta. Errota: (9) ERROTalde, ERROTondo, aranekORROTA, goiko(E)RROTA, ERROTA-

barri, argiERROTA, ERROTAzar, sinalbueta ERROTA. Karobi: (6) KAROIondo, KAROIzarreta, KARAtxe, KAROIxe, KAROBIzarreta,

KAROBIondo. Kantera: (7) KANTERA, KANTERAkoa, KANTERAburu, KANTERAzarreta, KAN-

TERAgain, KANTERAsolo, KANTERondo. Labe: (7) LABIAsolo, LABAkoerreka, LABAoste, LABIena, goikoLABIA, bekoLA-

BIA, goikoLABA.

7.- Komunikabideei buruzkoak. Aramaioko harana, Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiko lurraldeetako mugetan dugu, eta nahitaez agertu behar toponimoetan, komunikabideei buruzko aipamenak ere. Lurralde desberdinen artean loturak egiten zituzten "bide, ate, estrada eta zubiak" sarri aipatuta ageri zaizkigu:

Ate: (8) iturrATE, larrATondo, olATE, saATE, arrATEburu, arrATEbe, zarATE. Bide: (30) BIDEgarai, BIDEzuitta, BIDAzpixe, astaBIDETA, iruBIDE, zuBIDIa, urku-

BIDE, treBIDE, bajonBIDE, elexaBIDE, mandaBIDETA, lanBIDE, BIDEbixeta, gorrixen BIDEA, morgolako BIDEA, etxanBIDEta, sasiko BIDEkurutz, zarimuzko BIDEA, bisatzako BIDEA, letafie BIDE, zuberoko BIDEA.

Erromada: (3) ERROMAondoa, erkoxteiko ERROMARIe, markoxteiko ERROMARIE. Estrata: (5) ESTRADAkosolue, ESTRADondo, ESTRADAmosu, bekoESTRADApea. Galtzada: (2) GALTZADAgain, GALTZeta. Inda: (2) IntxaurkUNDA, ortukUNDA. Kamino: (2) KAJINazpixe, KAMINOgaine. Lata: (2) LATeta, LATA pagadui. Zidor:(l)ZIORtza. Zubi: (22) ZUBIdia, ZUBIttaburu, ZUIna, ZUBIaur, ZUItta, axUBI, etxeZUIta, gantza-

ZUBItta, sorginZUBI, etxeZUBIetako potue, arrikoZUBI.

8.- Bazelizak. Liburu honetako beste nonbait aparte aztertuko bada ere Aramaioko bizila-gunek historian zehar izandako erlijiotasuna, egokitzat jo dut elizateetako elizez gainera, bertako toponomian agertzen zaizkigun ermita izenen aparteko bilduma eskaintzea. Hona


hemen gaur egun zutik dauden Aramaio basaliza edo ermita ezagunenak alboan zein herri edo auzotakoak diren aditzera emanez:

SAN ADRIAN AZKOAGA(ALT.) SAN KRISTOBAL URIBARRI SAN BARTOLOME URIBARRI (Zub.) SAN MIGEL UNTZILLA (Zub.) SANTA AGEDA AZKOAGA SANTIKURUTZ ETXAN SANTIXA URIBARRI (Gur.) LETAZUR AREXOLA MARIXEKA URIBARRI (Albina) SANTA ANA IBARRA SAN SEBASTIAN (Sastina) IBARRA SANTA LUZIA IBARRA(Elosu) ANDRA MARI IBARRA (Eg.) SAN ANDRES IBARRA (Goikorrota) SAN PEDRO IBARRA (Arra)

9.-Herri eta baserri izenak

a) Herri eta baserri izenak: Atal honetan Aramaioko haraneko herri edo auzoen eta basemen izenak jasoko ditut. Bide batez, elizliburuetan lehen aldiz nola eta noiz agertzen diren ere eskainiko dut, halako daturik jaso ahal izan dudan kasuan. Horretarako Bateo-liburuak, ezkontza-liburuak eta hileta-liburuak erabili izan ditut. Zaharrenak Azko-agakoa eta Ibarrakoa ditugu. Horietan ageri zaizkigu aipamenik antzinakoenak. Elizateen kasuan, gako artean izen ofiziala agertuko da.

Letra larritz edo maiuskulaz ageri diren erak, jendeak gaur egun erailtzen dituenak dira, ondoan, ahal den guztietan jatorriko izena eta data jartzen direla. Atzean (*) ezarrita dutenak, Jesus Maria Elejalde Plazaola jaunaren Ayer y hoy del valle de Aramaiona libu-ruko datuetatik jasoko datak dira. Berari zor diogu liburu eder horretan eskaintzen dizki-gun berri multzo handia.

ARAMAIXO (ARAMAIO): Udalaren eta haranaren izena. Aramayo (kantu zaharra (1443), Aramayoa (LBA, 1551), Aramaya (LBA, 1715)

1) Elizateak

AIXOLA (AREXOLA): Arejola (LBI, 1585). AZKXJA (AZKOAGA): Azcoagua (LBA, 1560), (1406*). BAJON (BARAJUEN): Barajoen (LFB, 1724), Baraxuen (LVE,1783); (1406*). ETXAN (ETXAGUEN): Echagoen (LBE, 1610), Echaguen (LBE,1773) (1489*). GANTZA (GANTZAGA): Ganzaga (LBG, 1632). IBARRA (IBARRA): Ibarra (LBI, 1586). OLETA (OLETA): 1457*. UNTZILLA (UNTZILLA): Uncella (LBI, 1579).

PATXIURIBARREN: TOPONIMIA 285

URIBARRI (URIBARRI): Ullibarri (LBA,1563), Uribarri (LFU, 1621). OLETA (OLETA): Lurraldez Aramaiokoa izan arren, Otxandio ondoan, haranetik kanpo

dagoen auzoa. * IBA (Libro de Bautizos de Azkoaga; LBI (Libro de Bautizos de Ibarra).

2) Menpeko auzoak

ALTZA (Altzaga) - AZKOAGA: Alsaga (1551) (1404*). ARRA (Arraga) - IBARRA: Arraga (1572). ARRIXOLA (Aniola) -AREXOLA: Arrexola (1574). EUZKERRIPA (Eguztierripa) - IBARRA. GUREIXA (Gureia) - URIBARRI: Gurayarra(1448), Guraya (1574). ZABOLA (Zabola) - AZKOAGA: Ccabola (1575). ZUNA -(Zuna) UNTZILLA. ZUITTA (Zubieta) - URIBARRI: Zubieta (1587).

3) Baserriak Arexola:

- KEISTI: Queiestui-Ziarruza (1760*). - JAUREGI NAUSI: Jauregixena edo "Dontxona". - MARTONA: (lehenago IZA): Markoena (1775). - MAKILENA: (lehenago ZABALA). -JAUREGIXENA/PERUENA: (Arejola-1488*); Jauregi (1750); Peruena (1818). - PATXIXENA: Jauregi txiki. -UNTZENA: Irasuegui (1770). - ABATETXEA. - LARRINETXE (berria).

Arrixola (Arriola) - BENGOA: Nausi/Txiki (Bengoa (1578). - ERE(DE)RUENA: Erdikoa-1798*(lehenago: Arriola) (MAZMELA NAUSI). -GOIXENENGO: Nausi/Txiki. - LEIZTERRENA: Leinztarrena (lehenago: Urizar-1488*). - TXANTXON TXIKI: Erdiko txiki (MAZMELA TXIKI). - ARRIKOITI (ez da inor bizi).

Azkoaga: - AZKUA: (Nausi) Azcoagua (1560). - AZKUA: (Txiki)-Dukiena*: Azcoagua (1754*). -INDUSPE: (Goikoa) (1772*). -INDUSPE: (Bekoa) (1772*). - INURRI: Yurria/Inurrya (1584). - SALTURRI: Salturria-1488*; Salturri (1561). - SALTURRALDE: Salturriaga (1590*),(Salturrialde-1488*). - URUGU: Uriburu*; Uruburu (1586).

286 AITA GABIREL JAUREGIURIBARREN (1895-1945)

- UXAR: (Urizar-1488*); Uricar (1572). - LABIENA: Zubiaurre (1546*); (Labiena-1745*). - ITURRALDE. - Abatetxea. - Santa Agedatxo (ermita).

Zabola

- ARRITTE (Arrieta*): Arrita (1551), Arrieta (1562). - TXAMARGENA: Astolazpi (1563) (1488*). - BEITI: (Beitia-1488*) Beytia (1560). -ETXALUZE (Saola*) (VIII. mendekoa). - GARAIKOA: zaharra/benia;: Garai (1778). - GOIXENENGO: (Zuazua goikoa*). - LATSA: Lasaga-1488*); Lasaga (1551) (Erdi Arokoa). - LATSABAZTER: Lasaga bazter (1551). -ZUETZU: (Zuazua-1488*) £uecu (1561). - UNTZU(E)TA: aundi/txiki: Uncueta (1572). - ZALDUa: (Zabaldua*) (XVII. mendean). - AUSIBAR: (Gainbarrutik kanpo) (1869*). - GATXEKARRO(A): (Gainbarrutik kanpo) (1870*). - ARRUPE: (Gainbarrutik kanpo) (1843*). - Abatetxea (Abade-etxea-1560*).

Altza - ALTZAGAINEKO: altzagaifi-1488*; Alsagun (1560). - ALTZAZPIKO: Altzazpi-1488*; Alsaga de yuso(1562), Alsaga de baxo (1588). - SARRIA: Sarria-1488*). - TXORROTX. - San Adrian (ermita).

Barajuen:

- ARGINGOA: Argingoa 1488*). - ARTABE: artabe-1488*; (Arratabe (1749). - KARETXE: Carache (1767) (1488*). -ERDAIDE: erdaide-1488*). - BARAJUEN: Barajuen-1406 (eroria); orain "GARDOKI". - ITURBE: Iturbe (1587) (1488*). -EUZKITZA:(1550*). - MARKAIDE: Etxaburu-1488*; Marcaide (1785).

- Txiki:ARTIKILLUNA (Artekellu-1776*). - ORUNAK: 1499* - Nausi: TXORIXENA (oso antzinakoa*).

- Erdiko: LAZKANONA (1830*). - SOLOBARRI: (1795*). - BENTAMOTZ (Ibarraldatz*-1802*). - URDINE: Urduna (1738), (Urduia, Orduria*).

PATXI URIBARREN: T0P0NIM1A 287

- ANTXIKO: antxiko-1488*. -BOLINBU: Bolunburu (1584) (1406*). -Abatetxea-1717*.

Etxaguen

- ARANE: Arana (1642) (1488*). - BEKOLABIA: Labeaga (1620) Labeaga nausi (1488*). - BISINONA: (Lehenago GOIKOETXE-n bizitakoen etxea). -ETXANBURU: ETXAGUEN-GARAI*; Echanburu (1588), Ipurtoz(1819). - ETXATI: Echachikia-1488*; Echachiti (1582), Echati (1663) (hutsik). - ETXEBARRI: Echabarria (1488*) (1620). - ANDIKOETXE: (lehenagoko GOIKOETXEA-hutsik (1620). - GOIKOLABIA: LABEAGA TXIKI*; Goicolabea (1684), Betia (1620). - ORMETXE: Ormaechea (1614). -URIBARREN: Uribarren (1572) (Erdi Arokoa*). - URRUTI: Urruti (1610) (hutsik). - Abatetxea: (oraingoa 1900. urtekoa*). - Eskola. - Santi Kurutz (ermita).

Gantzaga:

- AMELGU: Amilburu (1573) (1488*). -BEETIKOA: Beitia-1488*; Bengoa (1641). - ETXEBARRI: Echabaria (1690). - GARRATZ: Garraz (1654). - LINATZA: Nausi/Txiki:linatza-1488*; Linaca (1635). - MURU: Murua (1576) (1488*). - PELATZA: Perdilaza (1763). - SAATZA: Sarasaga-1488*, 1565*; Hormaechea (1629). - URDUNGIXO: Urdingio (1585), Urdungio (1629). -URRUTI: Urruti (1573). - UXARTE: Goikoa/Bekoa: Uriarte (1689) (1488*). -Abatetxea: 1613*.

Ibarra:

- Aginagalde. - Ariabarri. - Arbin(e)i: Arbinegui (1585) (eroria). - BARRUTIA (lehenago: Antekera-1488*. - BERASTEI: Berasategui (1576). - ELEXOSTE. - Elosu (erdi eroria); Elosua-1488*. - ERROTABARRI: errotabarri-1488*. - GANBOA:.


- IBARGOIXE. - IRUBITTA: Irubieta. - ITTURROSTE. - Matxain: Machain (1573). - ORTZA: MUERTZA: Muguerza (1576). - Nardea: Nardeaga (1579). - OLABETXO. -LIKINAO: Liquinano (1572) (1488*). - ZALGO: Calgo (1572), gallgo (1575). - GOIKOLABA -Zalgogarai: 1035*. - Santa Ana (ermita). - San Sebastian (Sastina) (ermita). - Santa Luzia (ermita).

Ibarrako etxeak:

- Aguazilena - Akelera - Antxobidorerak - Arrikoitina - Beko Mantzano - Dona Anjelaren etxea - Eduardona - Errementaixokue - Goiko Mantzano - Kafekue - Karmazeruena - Karteruena - Kintelena - Kotxerona - Kukukuena (Lehenako: Morron) (1845) - La notxera - Lapikotxo - Martzelena - Monterona - Obispona - Panadexie - Parrokuena - Patriziona - Pitxixena - Poliko - Potxuena (eroria) - Samonariena


- Sapateruena - Tiburtziona - Tuberonak - Txatxurrena - Txoroko - Untzena - Zeberinak - Zentrokue - Zesterona

Arra (Arraga)

- ARRABURU: Arraburu (1572) (1488*). - ARRAZPIKOA: arragazpiko (1488*). - ARRAGAINEKOA: arragagaineko (1488*). -BASAUTI: Basagoitia (1572)(1488*), Basaguti (1573). - ITTURRITTA: Iturrieta (1578) (1488*). - San Pedro (ermita).

Euzkerripa

- AMETZU: Amecua (1573) (bikoa). - Aranak: Arana (1573)(1488*). -ARANEKORROTA. - GARDOKI. -IBABE: Goikoa/Bekoa: Ibabe (1573). - MAZKAINO: Mascayano (1573) (1454*) (bikoa). -MENDIXOLA: Mendiola (1573), (1443*). - SOLAIA: solaia*. - GOIKO(E)RROTA:(Erdi Arokoa omen da*). - SAKONE: Sakona-1488*. - SALASAN: (Salesan*). - ZUBIXALDE: (1598.eko izurritean aipatua*). - BISILI. - BERASTEGI: (175 Lean berreraikia*). - ANDRA MARI (Ibabeko) (Aramaioko zaindaria). - San Andres (San Roke) (ermita).

Untzila:

- ETXEBARRI: Ecchabarria (1699) (1488*). - MURU: Murua (1576), Mum (1899) (hirukoa). - PINTXORRENA: (Pintxor). -ERREGENA: erregena-1777*). - URRUTI: Urruti (1701) (1673*). - UXARTE: uriarte (1689) (1661*). -ZEREIN (Zerain-1723*).


- Eskola (txokoa). - Abatetxea.

Zuna

- ARRATIXE: Arratia (1700) (1488*). - AZPIKOETXE (Guraia*). - BAROIENA: (hasieran: Zuriano*- Zelaia-1488 Martin Ascusio- Baroiena. - GARAIKOETXE: Garay (1778). - OLETXE (Olaetxe*). -PALAZIO(1691*). -ZAKONE: sakona-1488*. - San Migel (ermita).

Uribarri:

- ALDEKO: aldekoa-1488*; aldea-1526*); aldeco (1574). - ALDEKO TXIKI. - AGIRRE Nausi/Txiki: Agirre (1488*); Ganboa (1574) 1488*, Agarre (1608). - MENDAKO. - URIBARRI GAINEKOA: Ullibari (1563), (1406*). - URIBARRI AZPIKOA: Ullibari (1563), (1556*). -Abadetxea(1677*). - San Kristobal (ermita). - Marixeka (Albinako ermita).

Gureia

- GUREIA: (edo Santiago) 1448*. - ARDANTZA: Ardanza-1488*; (1637), (Akiso*) (eroria). - AURREKO: Aurrekoa-1488*. - AURREKO-ETXEBARRI (XVII. mendekoa). -IBARGON: Nausi/Txiki: Ibargoen (1580), Ibarguren (1584), Ibarguen (1638),

(1556*). Oraingo baserria 1764.ekoa*. - JAURI Nausi (Jauregi edo Garai, 1406*). - JAURI Txiki (Jauregi txiki*). - OKANTZA-1735*= (URIGOITIA-1488*): Urigoitia (1578). - Etxetxo* (eroria). -MAIMURU*. - Megi (eroria). - Santixa: (Santiago) (ermita).

Zuitta (Zubieta).

- Erregetxona: "erregetxe" (lehenago: Zubieta txiki). - ETXEBARRI: zubieta-echabarria (1586). - Galtsusta: Galsusta (1772) (1488*) (eroria). - ZUITTAGANEKO: Zubieta (1587) (1448*).

PATXIURIBARREN: TOPONIMIA

-ZUITTAZPI: Zubieta-azpikoa (1488*). - San Bartolome (ermita).

Oleta:

- ATXIN (XIX. mendekoa). - ARRIPOZUETA (bikoa). - MOTA (berria). - APIETA (berria). -ATXINETA: Aretxaundieta (ANDIKOETXE) (1488*)(eroria). - ATXINETA: Aretxeaundieta (ETXEBARRI). - GAZTANETA. -ERROTAZARRA. - ABARRATEGI: abarrategui-1488*. -GOIKOLA. -MANTZOA: mansoa-1488*+. - KATXELENA / DUKIENA. -OBENA:obena-1488*. - OTALARRA: otalarra-1488*. -ASTOLA:astola-1488*. - LASAGUENA ZARRA (ez da inor bizi). -ETXEBARRI (LASAGAENA): etxebarria-1488*. -UBIDENA: ubidena-1488*. - GARRONA. -TROXOLA: (TROJAOLA-1488*). - TROXOLA ZARRA (berriztatua). - ZUBIKOA: (orain, Belokiena). - MAKOTENA (bikoa). - EMALDIA: emaldia-1488* (erre egina). -ZALDUENA. - KORTATXUA (hutsituta). -ARANDUI. -LARRA:larra-1488*. - ARETXETA: aretxeta-1488*. -LARRAZELAI. - GOIKOETXEA: Goikoetxea (1488*). - ARRAIKOA. - MARTENA: martena-1488* (bikoa). - KORTAZARRENA: kortazarrena-1488*. - Eskola. - Eskola barria.

Limitaua:

- ETXEBARRI (bikoa). - MANONDO.


- MANONDOGARAI (goikoa). - KEIXA/KERIXA: Keixaga; Querejano-1488* (bikoa). -ITZA:izaga-1488*.

B) AZTERKETA LINGUISTIKOA

Herri bateko biztanleek, gure kasuan Aramaiokoek, nolako inguruan bizi izan diren ikusi ondoren, orain toponimoek, ispilu batetan legez, ematen diguten bertako hizkuntza-ren ikuspegi zabala aztertzen saiatu nahi nuke. Handi-handika baldin bada ere, nola sortu izan diren bertako izanak aztertuko dugu.

Ezaguna dugunez, euskarak hitz berriak sortzerakoan bi bide nagusi erabili izan ditu, batez ere. Elkarketa, esanahi berezia edo propioa duten hitzak elkarrekin lotuz eta, erakorketa, hitz bati atzizkiak, aurrizkiak edo artizkiak ezarriz esanahi berria duen beste bat sortuz.

Horretaz aparte, elkarketa horiek egiterakoan gertatzen diren aldaketa fonetikoak ere agertuko zaizkigu historian zehar sortutako toponimo horietan. Sakonetik aztertzeari emanez gero, agian, atzizkiek historian zehar egin duten ibilbide luzea aztertzeko aukera ere emango ligukete, baina luzeegia izango genuke jarduna. Handi-handika bilduko ditut, bada.

a) Elkarketa:

1) [izena] + [izena]. Halakoak ditugu ugarienak. Lagin batzuk baino ez ditut bilduko hemen, eranskinean aurkezten diren hainbat eta hainbat toponimo mota honetakoak direlako:

ARANerreka, irePOTO, iturriPOTO, babaPOSU, axeriZULUeta, azkonarZULUeta, tanbolinZULO, larreBIZKAR, otaBIZKER, muruMENDI, arizMENDI, erkotx PUNTA, basaLAU, landaLAU, ibarrALDATZ, landaRRIPE, okantzERRIPA, juanBAZTER, latsa-BAZTER, bolaLEKU, etxaLEKU, estradaMOSU, isesPARTE, urSALTO, belaTOKI, landaBASO, tripekiBASO, beiBASO, elexBASO, txoriLANDA, larraBIZKER, arteLA-RRA, astaLARRA, arraSOLO, kanpanSOLO, saturSOLO, zubiTXARA, arteLARRA, artolaMENDI, arrixOLA, arriARTEA, metallTURRI, errekaBIDE, garratzERREKA, oxi-nERREKA, teillelTURRI, tomas ITURRI, iturrATE, ormaETXE, abelETXE,...

2) [Izena] + [adjektiboa]: Asko ez badira ere, multzo polita osotzen dute, bertako izaeraren islada ematen digutela:

Dakar: (4) pagoBAKAR, arbolaBAKARRA, tenteiBAKAR, amesBAKAR. Baltz: (6) basoBALTZ, lurBALTZA, urBALTZA, letaBALTZ, bideBALTeta, basa-

BALTZ. Berri: (23) anaBARRI, aurrko etxeBARRl, kortaBARRI, luBARRI, luBERburua, uri-

BARRI.


Bil: (9) larraBIL, antxuBILa, mendiBILtsu, etxaBIL, urkitzaBIL, soroBILLe, artaBILbu-ru, larraBILgo, uruBIL.

Erre: (7) atxERRE, lairERRE, otERRE, ataERRE, austERRE, txaboERRE, larraERRE. Estu: (4) samaESTUE, lekuESTUgane, lekUSTSto, lekUSTUburu. Gaitz: (1) lurGATX. Gorri: (8) asKORRI, bideGORRI, kobaGORRIxeta, lurGORRI, itturriGORRI, luGO-

RRI, urGORRI, itturGORRI. Handi: (25) etxAUNDI, orrANDI, ostEUNDIXE, altzEUNDI, zubiAUNDI, ostENDoi-

xe, sailAUNDIxe, solOUNDI, aretxANDIeta. Hotz: (3) ipurtOTZ, iturrOTZ, iturrOZko erreka. Larri: (4) axeLARRI, atxeLARRI, axeLARRIngo egixe, eskoLARRI. lau: (6) landaLAU, soloLAUE, basaLAU, areiLAUEK, basoLAU, austiLAU. Luze: (15) ainkaLUZE, eskaLUZE, emaldiLUZE, etxalUZE, erraLUZE, austiLUZE, an-

tzaLUZko potue, arLUZIa, erraLUZ, pagaLUZEta. Min: (1) sagarMINa(ga). Motz. (5) arMOTXa, bentaMOTZ, kataMOTZ, erkaMOTXa, larraMOTZ. Nagusi: (11) sailNAUSI, aldeko NAUSI, oruna Nausi, jauri NAUSI, bengoa Nausi, zin-

giraNAUSI, zubiNAUSI. Nardo: (1) gaztaneiNARDO. Sarri: (3) giSARRI, euzkiSARRI, urkiSARRI. Txiki: (27): barraTXIKI, etxondoTXIKI, soloTXIKI, azkua TXIKI, jauriTXIKI, etxaTI

(etxaTXITI), landaTXI, tontorTXIKI. Zabal: (14) arrikoZABAL, bideZABAL, garaiZABAL, larraZABAL, bekopagoZABAL,

askaZABAL, errekaZABAL. Zahar: (33) atxuZAR, baaZAR, galapitXARReta, luberZARta, uXAR, paoZARRETA,

uXARpe, ortuZAR. Zorrotz: (4) gainTXORROTZ, mutXORROTZ, ondoZORROTZ, otaxko tontor

ZORROTZa. Zuri: (1) iturriZURI, urZURI.

3) [izena] + [izena/atzizkia]: Badira zenbait izen, erabileraren erabileraz, hainbate-tan atzizki gisa agertzen zaizkigunak. Nahiz eta sakonean kasu hauek elkarketak izan, erabilera gogoan izanik atzizki bilakatzeko bidean edo ditugu; halakoetan nahiko zaila gertatzen zaigu elkarketa eta eratorketaren arteko mugak bereiztea. Hauek oso ugariak direnez aparteko zerrenda baten bildu nahi izan ditut:

Albo: (1) zuinALBUeta. Aide: (35) andramaixALDE, elexALDE, bajonALDE, errotALDE, iturrALDEburu,

lexALDE, itturrittALDE, zubixALDE, salturrALDE, munALDE. Arte: (14) atxARTE, leixARTE, maARTE, ugARTE, urbittARTE. Aurre: (6) etxAURRE, ibAURRE, zubiAURR, uAURRe. Azpi: (15) arrAZPI, depositoAZPIXE, zuittAZPI, euzkitzAZPI. Barren: (7) kanteraBARRENa, uriBARREN, txaraBARRENa. Barru: (3) urkiBARRU, gainBARRU, saBARRU.


Behe: (52) arraBE, iturBE, lexiBE, mendiBEta, olaBEtxo, sorBE, allunPE, canposantu-PEia, etxePEIA, liorPEgaine, uxarPE, samigelPEA, txabolaPIa, zulubaPEiak, asPE.

Buru: (69) anaBURU, etxanBURU, landaBURUeta, luberBURUa, luganBURU, pelatza-BURU, sastraBURU, espPURU, asPURU; axeBU, arraBUeta, uruBUtxo, larrinBU, bolinBU; gantzaGU, amelGU, uruGU, iturGU; mendiKU.

Gain: (38) kaminoGAINE, kukutxGAINE, gurEINE, otaGAIN, maGANA, mendigu-rEIN, olGAINE, sorAIN, zerEIN, muneGAIN.

Garai: (5) bideGARAI, etxeGARAIxe, mainondoGARAI, etxeGARAI, elosuGARAI. Goi: (5) kareGOIko, ibarGOI, uaurreGOIko, urkiGOIkoa, urGOIkoa. Goiti: (7) arriGOITI, hormaGOITI, uriGOITI, larrinGOITI, basaUTIaldea, aranGOITI,

jarindoGOITTI. Ondo: (17) amillONDO, artONDO, arraTONDO, KAREIondo, kurtzeONDO, elisON-

DO, mugarrONDOko puntie. Oste: (16) axelOSTE, banerOSTE, elexOSTE, etxOSTE, madalOSTE, torrOSTE, garOs-

te, atxOSTE.

b) Eratorketa:

Oso ugariak dira, baita ere, atzizki bidez sortutako toponimoak. Era guztietakoak, gainera. Atzizki bakoitzak bere esanahiaren arabera sortutako toponimo horiek, batzuk tokia, beste batzuk multzoa, beste batzuk nolakoa den edo eta zein erlazio duen eta hona-lakoak bilduz, Aramaioko lurrealdeko hainbat gorabehera jaso eta eskaintzen digute:

-aga: altzAGA, amillAGA, arrAGA, azkoAGA, labeAGA, gantzAGA. -aro: abARO, abAkon, abOntza, ospARO. -di/ti: (50) intxaurDI, solala, karalkogain, teillelxe, tentaDI, emalDI, tentaltxueta, oillo-

Tondo, aisTIzabal, antzargastanel; ameTIbar, erlaTIondo, ormaTIsolo, urruTIxanak, maixaTI, keisTI, sasTIna, silisTIxa.

-doi/dui/tui: (27) arteDOIxe, erDOItza, gaztenOtxue, otaDOIxe, paaDOItxu, sagarDOI-xe; tentaDUI, antanDUIe; sagasTUIxe.

-egi/ei/tei: (39) arreGI, maGIxe, meGIburu, arrEIbarro, aparrAIbaso, lanbarrEI, antzu-TEI, asTEItza, belaTEI, otEItza, markesminTEI, bisuTEI.

-ena: (33) labiENA, ereruENA, peruENA, makilENA, bixinoNA, polikoNA, oruNA, martoNA, txanbergENA.

-eta: (92) arriTA, artETA, axerizuluETA, keixETA, iruatxETA, itturritxuETA, itturriT-TE, linubiTTE, urETA, latETA, taketETA, mendibeTA, landaburuETA, mandobi-dETA, kurtzETA, zuiTTA, zuinaboluETA, barrubiTTE, ibETA.

-gin/kin: (5) ikesKINtxo, kapaGINsolo, marGINtxa, marGINtxe, odolGINTZA. -gio: (2) aranGIxO, urdunGIxO. -goen/guen/guren/gun: (8) abaKON, araGONgo arrua, ibarGON, serGUN, etxaN,

bajON, mendiGUREN, mendiGUREin. -ka: (4) mauKA, menaKA, sasiKA, trosKA, aldasKA. -ko (go): (64) araneKO, aurreKO, arrazpiKO, etxeKO, arginGO, irupuntaKO, andiKOe-

txe, beKObaso, garaiKOa arriKOzabal, etxanGatx, ipiztiKarria, mendaKondo, labierKOtxa.


-no/na/ne: (15) aldaiNO, mazkaiNO, matxaIN, zuiNAbolueta, sastiNA, mendiNE, urdi-NE, albiNA.

-sta: (6) aaSTArriope, afaSTA, galtsuSTA, larraSTerreka, masuSTE. -tsu/so: (17) aixeTSU, mendibilTSU, sueTSU, zumaulTSU, barrauTSUeta; aldaSO, arri-

SOsolo, otaSU, solauS. -txo/txu: (53) amelburuTXO, kurtzeTXO, bolinTXO, errekaTXU, etxeTXUa, itturri-

TXUeta, sagaztiTXUe, landaTXU. -tza: (51) abanTZA, ardanTZA, ganTZA, linaTZA, pelaTZAburu, uXA, urkiTZA, urki-

TZAbil, garraTZErreka.

ONDORIOAK

Adibidetzat hemen aipatu ditudan aurreko lurrizenen eraketei begiratuz, argi ageri zaigu toponimoek euskarari buruzko hainbat berri zehatz jasoteko bide izan ditzakegula. Egin-eginean ere, izen horiek nola sortu izan diren, horretarako erabilitako elkarketak nahiz eratorketak nola eginak izan diren, bokalak nahiz kontsonanteak elkarren ondoan pilatzean nolako arau fonetikoak jarraitu dituzten, atzizki batzuren izaera berezia eta honelako hainbat berri eskaintzen dizkigute.

Oso jakingarriak izango ditugu, beraz, izenok hizkuntzaren historian zeharko ibilal-di luzearen berri hurragotik ezagutzeko. Ahalik eta laburren emateko hiru multzo nagusi-tan bilduko ditut, zehatzago egin nahi duenari eranskin gisa Aramaioko toponimoen zerrenda osoa eskainiz eta izen horiek soitzerakoan gertatu izan diren aldaketak edo bete diren legeak, aztertzen jarraiteko aukera emanez:

A) Fonetika alorreko gorabeherak

1. Kontsonanteak:

a) Bikoteak (nahasteak):

r/1: (solo/soro) sorain, sorbe, solaundi, solotxiki. r/d: erromarie (erromada), otaroixe (otadoixe), besaide (besaire). r/g: (aretx/agetx) agetxarro, guzurragetx, aretxeta. r/b: (zubi/zuri) zuriano, zubixalde, zubitxo. g/b: (berri/gerri): lugartei, lugerri, lubarri, luberburua. d/b: paade (pagabe). k/g: (goiti/koiti) arrikoiti, urigoiti, urdinbidegarro, arreikarro. rr/1: orrandisolo (olandisolo).

b) Gaierak:

-g-: a(g)astarripe, arrapa(g)ibaso, arre(g)ikarro, basa(g)uti, mu(g)ertza; ma(g)dalena. -r-: ba(r)azar, ba(r)ajon, ka(r)aldo, oka(ra)npe; lu(r)barri, lu(r)zar, e(r)lakorta,

lu(r)ganburu, a(r)iztizabal. -rr-:ba(rr)utitxo. -b-: zu(b)itta, la(b)astreka, etxezu(b)itta.


-1-: a(l)dagesto, mendibi(l)tsu. -n-: ara(n)gon.

c) Aldaketak:

-nm- +m :>m: samigelpea. -n- +k :>ng: bengoa, etxangatx. -nd- +tz:>tz: abantza(abaro+andi+tza), antzaluzko (andi+tza-luze+ko). -n- +(t/d/z):>ntx: pintxorrena, antxiko, gaintxorrotz. -r- +b :>rp/rb: liorpe, iturbe, itturburu. -r- +g :>rg/k/g: ibargon, iturgorri, abakon (abaro+goen), sogain (soro+gain). -r- +d :>rd/rt: hardoi, ardantza, ipurtotz (ipurdi+otz). -r- +t :>st: abastei (abar+tei), sagasti, sagastizar. -z- +b :>sp: aspuru (asburu), espuru, induspe. -z- +g :>sk: azkorrikarro, azkorri. -tz- +b :>zp/zb: miezpe (mietz(a)+be), garrazburu (garratz(e)+buru). -tz- +k :>zk: amezkorta, iturrozko (iturriotz+ko), ikezkintxo(ikatz+gin+txo). -tz- +t :>zt: amezteia, ariztizabal. -tz- +m :>zm: arizmendi. -tz- +z :>z : baazar (baratz+zar). -ts- +t :>st: sastokiazpia (sats+toki+azpia). -tz- +tx:>ztx: garraztxiki (garratze+txiki).

d) Bustudurak:

-tz- :tx: agetxarro, armotxa, atxaundi, artiatx, atxuzar, atxuri. :x: axubi, axebu.

-z- :x: aixetsu, elexabide, keixeta, axerizulueta. -i+eta : itta: aritta, arranditta, bidezubitte, zuitta. -i+ t : itt: itturburu, itturritta, urbittarte itturroste.

Oharra: Aparteko aipamena merezi du bokal artean hain sarri agertzen zaigun [X hiz-kiak: akoteiXe, antzuteiko iturriXe, andramaiXa, andramaiXalde, aramaiXo, arbineko etxazpiXe, ardoiko paradoiXe, ardoiXe, arraenaldiXe, arragiXa, arriXa, austiXe, barruti-Xeo... Aramaioko ekialdeko azpieuskalkian normala da eguneroko bizitzan mugatzailea-ren aurrean ia beti eta bokal artean gehienetan [X] ezartze hori (ogiXe, begiXe), txarri-Xe, oreiXe...), toponimoetan beti hala getatzen ez bada ere.

2. Bolalak:

Bakarrak:

e-: hasieran, behin galdu: lexalde. -a/e-: luberri, lugerritta / lanbarri, uribarri; landarripe, okantzerripe; etxebarri, etxa-

barri. -e/i-: emelgu, amillondo.


-i/u-: urdinbidegarro, urdungio; urubutxo, uriburu. -a -e:(inoizka) barrubitte, gureine, urkubire, urdine. -e -0:(gutxitan) erraluz, antzaluzko potue. -o -u:(batzutan) paadoitxu, urritxu, tximintxu, babapozu. ai ei e : espuru.

Oharra: aundi, eundi, andi, endi, ondi, undi aldakiak ageri zaizkigu toponimoetan [atxaundi, altzeundi, aretxandi, soloundi, ostendoixe, abontza].

Bikoitzak (irekiak):

a+a >a : goikolaba, goikorrota, amezkorta, kantera. >ia: goikolabia, oliabaso, bekolabia, labiabaso. >ie: labiena, markoxteiko erromarie.

e+a >ea: txarapea, patinpea, emaldiluzea, nardea. >ia: txaboazpia, arluzia, arratia, lezia. >ie: txaraldie. >eia: ortupeia, etxepeia, bariapeia, zulubapeiak.

e+o >io: liorpe, liorpegaine. i+a >ia: etxebarria, ipiztikarria, andiandia, artesia.

>ie: altzandie, munietei. >ixa: otxandixa, silistixa, marixarka, santixa. >ixe: eleixazpixe, arregixe, arrixe, austixe.

i+e >ie: arriena, eperrexienak. >ixe: urrutixenak, patxixena, jauregixena, orixerreka.

i+o >io: ormatiostia, erlationdo, urkiola. >ixo: urdungixo, arangixo, arrixola, mendixola.

i+u >iu: arriuna. o+a >oa: goikarroa, aranekoa, azpikoa, bengoa, kanterakoa.

>ua: pintxokua, azkua, menditxua, erdoskua, etxetxua. >ue: errekonduek, gaztenoitxue, goikopotue.

o+e >oe: andikoetxe, azpikoetxe, bekoerreketa. >ue: azerizulueta, ereruena, kartemena, sakue, potue, zubitxueta, tentaitxueta.

o+en >an: etxan (etxa+goen> etxa(g)oen> etxaen> etxan. >on: bajon, aragon, igargon, abakon. >un: sergun.

u+a >ua: iruatxeta, arbatsua, goikozuazti, lugerburua, uruguazpi, uarte. >ue: goikortue, mendikoburue.

u+e >ue: arrabueta, bolueta, muertza, peruena.

Bikoitzak (itxiak):

a+i >ai: mendikosaile, bidegarai, garaikoa, maiburu gainzorrotz, otain, aixetsu. >ei: zerein, mengirein, gureine. >a : luganburu, gantzatxa, askorri, azpuru. >e : espuru. > i : matxin.

AITA GABIREL JAUREGIURIBARREN (1895-1945)

l l t t i l l l >a : intxarburu.

e+i >ei: landabarrei, otei, berastei, beibaso, erdeida, aixenatei, arreikarro. >e: elexoste, elexabide. >i: elizaur, elizondo.

o+i >oi: anikoiti, ardoizabal, gaztenoipoto, urigoiti. u+i >ui: tentadui, lapapagadui, zuifla, zuitza. Hirukoitzak:

ai+a >aia: solaia. >aixa: andramaixa, etxegaraixa, maixati.

+e >aixe: aixenatei. +o >aixo: aramaixo, aixola.

au+a >aua: areilauak, etxondiko laua. >aue: bekolaue, goikoalue, sololaue, markoslaue.

ei+a >eia: amesteia, oreia. >eie: erdeiepoto. >eixe: menteixe, akoteixe, bisesteixe, teileixe.

+o >eixo: ixeixo. oi+a >oixa: loixarte.

>oixe: ardoixe, artedoixe, karoixe, otadoixe. +e >oie: baroiena.

>oixe: goixenengo. ui+a >uie: altzanduie.

>uixe: sagastuixe. e+ain>ein: mendigurein (mendigure(g)ain). i+au >iau: zubiaur, zubiaundi. u+au >uau: uaurre, uaurregoiko.

Kasu berezia

a+eta >eta: oleta, lateta, altzeta, asketa, erreketa. e+eta >eta: astabideta, atxerripeta, kurtzeta, arteta.

>ta : luberzarta (luberri+zar+eta). i+eta >itta: arritta, zuitta, irubitta, aritta.

>itte: barrubitte, itturritte, linubitte. >ieta: keixandieta. >ixeta: kobagorrixeta, arrandixeta.

o+eta >ueta: itxurritxueta, kortaxueta. >eta: bolaneta. >ta : pagota.

u+eta >ueta: arrabueta, axerizulueta, bolueta. >ta : untzuta.

ai+eta>eta: ibeta.


B. Toponimoen osoketa: Aipatu izan dugunez, toponimoak sortzerakoan, osotzeko zen-bait hitz elkarrekin lotzen dira, izen berria sortuz. Elkartzen diren hitzen edo osagaien artean izaten diren elkarketak era askotakoak izan daitezke. Aramaioko toponimoen arte-an, besterik beste, honelakook aurkitu ditut:

1. osagaia "monosilaboa" denean: besterik gabe elkartzen dira, fonetika legeak betez: narbe, lurbaltz, askorri,...

1. osagaia "bisilaboa" denean: honako kasuok gerta daitezke:

a) Konts. + bok.: besterik gabe: altzeundi... b) Bok. + konts.: besterik gabe: basalau, ainkaluze, bidegorri... c) Konts.+konts.: besterik gabe, fonetikazko legei jarraituz: amelburu, harizmendi,

elexoste. d) Bok. + bok.: lehenengo bokala galtzen da gehienetan: etxoste, ormetxe, oterre,

torrondo, torroste.

1. osagaia "polisilaboa" denean:

a) Bok. + bok.: lehenego bokala galtzen da: itturroste, itzakarro, portalondo, mada-loste, aginalde...; hala ere hortutxueta, sastokiazpia.

b) Bok.+ konts.: bigarrena atzizkia denean, lehenaren bokala galtzen da: iturtza, lugartei... elkarketa bidez sortutakoetan normalean ez da galtzen: Panparrosolo, Pelatzaburu, Uribarribaso, kanteraburu, errekaburu, urkitzabil...

C. Toponimoen azalpena: Euskal deitura edo abizen gehienak jatorria toponimoetan dutenez, gehienetan halakoek zer esan nahi duten jakiteko gogo bizia izaten dugu. Hala ere, toponimoek, mendez mende ahoz nahiz idatziz izandako aldaketak tarteko direla, zer esan nahi duten zehazki jakiteko, era ez berdineko zailtasunak izaten ditugu. Orain, bada, adibide gisa, toponimo batzuk azaltzen ahaleginduko naiz, nola joka daitekeen antzerako kasuetan aditzera emateko. Hiru multzotan bilduko ditut, eraketan osagai bi, hiru edo gehiago izatearen arabera:

1. Toponimo bikoteak:

[Izena] + [izena]: azurmendi, belamendi, getxarro, aranerreka, ibarraldats, txakur-zulo, landabaso, txorilanda, arime(n)baso, arrasolo, astalarra, mandobide... [Izena] + [adjektiboa]: lurgorri, basobaltz, landalau, bentamotz, bidezabal, ondozo-rrotz, landaundi, oterre, kortabarri, ipurtotz, tontortxiki, landazar... [Izena + atzizkia]: baztertxo, lezibe, oxineta, ibargoi, ametsu, tentadui, munepe, makilena, mendiku, mendibe, sagordoixe, belatei,...

2. Toponimo hirukoteak:

[izena+izena] + [izena]: larratondo (larre+ate/+ondo), arrixolaldea (arri+ola/+al-dea), sastokiazpia (sats+toki/+azpia)... [izena+izena] + [adjektiboa]: atxuzar (atx+ur/+zar), olatezar (ola+ate/+zar), etxon-dotxiki (etxe+ondo/+txiki)...


[szena+izena] + [atzizkia]: mandobideta (mando+bide/+eta), bidezubitte (bide+zubi/+eta), astabideta (asto+bide/+efa), azerizulueta (azeri+zulo/+eta)...

fizena+adjektiboa] + [izena]: luberburua (lur+barri/+burua), solabarriburu (sola+barri/+buru), uxarrralde (uri+zar/+alde),... fizena+adjektiboa] + [atzizkia]: lugerritta (lur+barri/+eta), arranditta (arri+andi/+eta), kobagorrixeta (koba+gorri/+eta), paozarreta (pago+zar/+eta), al-tzaunduie (altza+aundi/+doia), mendibitsu (mendi+bil/+tsu),„.

[izena+atzizkia] + [izena]: basautiburu (baso+guti /+buru) okantzerripa (okaran+tza /+erripa), erlationdo (erla+ti/+ondo), arrikozabal (arra(ga)+ko /+zabal... [izena+atzizkia] + [adjektiboa]: ariztizabal (aritz+ti /+zabal), sagaztizar (sagar+ti/+ zar), gastaineinardo (gastana+di/+nardo), urkitzabil (urki+tza/+bil), larratxonausi (larre+txo/+nagusi), ardoiluze (arri+doi/+luze)... [izena+atzizkia] + [atzizkia]: barrutitxo (barru+ti/+txo), erregetxona (errege+txo/+ena), itxurritxueta (iturri+txo/+eta), paadoitxu (pago+doi /+txo), sagastitxue (sagar+ti/+txoa), atxintxo (atx+gain/+txo),...

3. Toponimo laukoteak:

[izena+adjektiboa] + [adjektiboa+atzizkia]: lubezarta (lu+berri / zarr+eta) [izena+atzizkia+atzizkia] + [izena]: harreikarro (arr+egi+ko /+arro); emetikosaile (eme+tik+ko /+saile), andikosaile (an+dik / ko+saile) [izena+atzizkia] + [izena+atzizkia]: zuinabolueta (zubi+na / bolu+eta), goikozuaz-ti (goi+ko / zugaz+ti), bekoerreketa (be+ko /erreka+eta)... [izena+atzizkia+adjektiboa] + [atzizkia]: karoizarreta (kare+doi+zar /+eta)

Ondorioak: Aurreko bilketa motak kontutan hartuz, ez dela erraza ez eta gutxiagorik ere, toki-izen horien esnanahiari antzematea. Hori dela eta, behar beharrezkoa izaten da aldez aurretik toponimoa kokatuta aurkitzen den tokiko berri zehatzak jasotea.

Honetaz honako hau dinosku Luis Mitxelenak: "Hasiera-hasieratik esan behar da, hainbat egintza ilun edo azaldu ezinak ditugula euskal toponimia eta antroponimia aio-rrean, eta hemen ezin dudala kasu batzuk aipatu baino egin.

Honi erantsi behar zaio, edozein ikerketa bateratu egiteko ezinbestekoa den datu-bilketa ez dela oraindik zatika baino egin eta nik ez dudala egokiro egin ahal izan neurri batean egiazkoak izan daitezkeen zioak direla tarteko, horrek hainbatetan nire berezko eta lanbidezko mugak ugaritu dituela"1.

Eusko Ikaskuntzak, bestalde, honelako gomendio zuhur hau ematen digu: "Komeni-garri deritzagu oharteraztea oso garrantzi handikoa dela edukinaren egokitzapena egiaz-tatzea, izendatzen den lekuari buruzko berriak toponimoak aditzera ematen dituenekin edo eta antzina izandakoekin bat datozen ala ez ikustekQ. Eta, toponimoaren eta izendatutako lekuko bereizgarrien artean itxura baten antzik ez dagoenean, ezinbestekoa izango da

1 MICHELENA, Luis: Apellidos Vascos, Ed. San Sabastian, 3(1973) 8.orr.


tokiari buruzko gaur egungo gorabeherak eta gogoratzen diren aurrekoak ardura handiz jasotzea, horrela geroagoko ikerketei oinarri ezartzeko"2.

Hemen adibide gisa aurkezten ditudan toponimoen esanahia jakiteko, toponimoak kokatuta aurkitzen direneko lurretako gorabeherak izan ditut kontutan. Bestela, ingururu-ko datuak eduki gabe, oso zaila izango genuke benetako esanahia zein den igertzea:

ABANTZA(abontza/abuntza): [ABARO+ANDI]+ TZA: abaro+andi = abar(o)andi; aba-randi+tza = abarand(i)tza = abarantza = aba(r)antza= aba(a)ntza.

ABAKON: ABARO+GOEN: abaro+goen = abar(o)goen/abarkoen; abarko(e)n: abarkon = aba(r)kon. (ikus: erlalde=elalde; GOEN=gon: Bajon (baraxoen), Aragon (Ara-goen).

ABELETXE: ABERE+ETXE: Aber(e)etxe= aberetxe = abeletxe (r=l: sorain/solaundi) ASKORRIKARRO: ATX+GORRI+KO+ARRO: atx+gorri = askorri + ko = askorriko +

arrro = askorrik(o)arro. ATXURI: ATX+UR+DI = atxurdi = atxur(d)i (r/d: alternantzia: paaroi/gagadoi). BAUTITXO: BARRU+TI+TXO: barrutitxo = ba(rr)utitxo (r sarri galtzen da). IRUBITTA: IRU+BIDE+ETA: Irubide+eta =irubid(e)eta = irubi(d)eta =imbi(e)ta =iru-

bitta (i+eta>itta/itte). LUBEZARTA: LUR+BERRI+ZAR+ETA: Lur+berri= lu(r)berri= luberri; luberri+zar=

luberr(i)zar> lubezar + eta= lubezarr(e)ta > lubezarta. MENDIGUREIN: MENDI+GUREN+GAIN: Mendi+guren=mendiguren + gain= men-

digure(n)gain = mendigure(g)ain = mendigure(a)in. OSTENDOIXE (ostaundixe): OSTE+EUNDI+DOI+A: ost(e)eundi + doi = osteundi+a =

oste(u)ndiXa = osteundiXe [(AUNDI/ANDI, OUNDI/ONDI, EUNDI/ENDIJ; [01A = OIxA = OIXA] = ardoixe.

UXA: UR+TZA: urtza = uxa. UXAR: URI+ZAR: Urzar = uxar. ZUITTA: ZUBI+ETA = zubieta = zu(b)ieta =zuiita = zuitta. ETXAN: ETXE+GOEN = etxagoen = etxaguen = etxa(g)uen = etxan.

Patxi Uribarren Leturiaga

- SOCIEDAD DE ESTUDIOS VASCOS: Indicaciones elementales sobre la formation y los suales compo-nentes de las voces toponimicas vascas. (data eta tokia aipatzen ez dituen idazkitxoa) 2. orr.


mum ARAMAIOKO TOPONIMOEN AURKEZPENA

Aramaioko toponimoei buruzko Ian honi amaiera emateko, adibide gisa erabili ditu-dan toponimoez gainera, bertan aurkitzen diren toponimo guztien zerrenda eskaini nahi dizuet. Azalduko denez, hainbat jenderen bilketa-lana handia dugu. Behar bada, oraindik izango da ezkutuan geratu den baztertxoren baten izenik, baina gehienak jasoak izan dire-la eta nauzue. Eskaintzen den zerrendaren gorabeherak hobeki jasoteko jarraiko oharrok egiten dizkizuet:

1) Biltzaileak: Zerrenda honetan aurkitzen diren toponimoak honako hauen artean jasoak izan dira:

a) Patxi Uribarren Leturiaga jaunak, direla hogeita sei urte linguistikako lizentziatu-rako tesirako eginiko lanean. "Gainbarrua" deitzen den aldekoak dira. Lehen zerrendan jasoten dira eta alboan zein auzotakoak diren dute ezarria.

b) Direla urte batzuk Garbine Insausti andreak Patxi Aizpurua jaunaren laguntza zuela jasotakoak. Arabako Aldundiak argitaratzeko gertu du Ian hori. Aurreko zerrenda-rekin bat datozen kasuetan, ez errepikatzeko zerrendakoei (*) jarri diet. Gainerakoak aparteko zerrendan, letra larriz edo maiuskulaz jaso ditut.

c) Baserriei buruzko datuetarako beharrezko laguntza izan ditut Jesus Maria Elejal-de Plazaola jaunak Aye?- y hoy del valle de Aramaoiona liburuan dakartzan datuak eta datak. Kasu honetan ere (*) erabili dut zeintzu diran haren lanetik jasotako datuak aditze-ra emateko.

2) Informatzaileak: Hain ugari izan direnez, alfabetikoki zerrendaturik aipatuko ditut, zerrenda bitan. Ikusiko denez batzuk kasu bietan parte hartu izan dute:

a) Patxi Uribarren jaunaren informatzaileak: ARANA, Fernando; ASPE, Jose Antonio; ASTONDOA, Kalisto; BALANTZATEGI, Juan; BEITIA, Balentin; BEITIA, Santiago; BENGOA, Faustino; BENGOA, Pedro; BERGARETXE, Emeterio; ERIZ, Domingo; ETXEBARRIA, Anizeto; ETXEBARRIA, Felix; GARRO, Timoteo; IBABE, Domingo; IRAZUEGI, Maximo; JAUREGI, Franciso; JAUREGI, Silvestre; Jose Mari-Gardoki; Juanito Loiti; KORTABARRIA, Lorenzo; LARRANAGA, Sabino; LARREA, Victor; LASAGA, Simon; ORUNA, Francisco; Patxi Madina; UGARTE, Eugenio; UGARTE, Jaio; UGARTE, Lorenzo; UNZUETA, Julian; URIBARREN, Juan Maria; URIBARREN, Luzio; URIZAR, Eusebio; URIZAR, Felix; ZILLAURREN, Paulino; ZUBIZARRETA, Kalixto

b) Gabine Insausti andrearen informatzaileak: AGIRRE, Vicente; AIZKORBE-BEITIA, Raimundo; ALDAI, Eugenio; ARANGUREN, Dionisio; ARRIOLABENGOA, Agustin; BASAGUREN, Kostan; BEITIA, Fidel; BERGARETXE, Emeterio; ELEJAL-DE, Jesus Mari; ETXEBARRIA, Julian; GALARTZA, Sebastian; IBABE, Justo; ISAS-


MENDI, Petra; JAUREGI, Angel; JAUREGI, Jon Ander; KORTABARRIA, Benito; KORTABARRIA, Lorenzo; KORTABARRIA, Timoteo; KRUZELEGI, Maximo; LASAGA, Esteban; LOITI, Faustino; MADINA, Francisco; ORTIZ DE LANDALUZE, Luki; ORTUETA, Jacinto; UGARTE, Jaio; UNZUETA, Julian; UNZUETA, Maria; URIBARREN, Antonio; URIBARREN, Luzio; URIZAR, Felipe; VILLAR, Jose; ZILLAU-RREN, Jose; ZUBIZARRETA, Josefa; ZUBIZARRETA, Pedro.

3) Ezaugarriak: Toponimoak zein aldekoak diren jakiteko, bakoitzari elizate edo auzu-naren laburdura esarri diet nik bildutakoen kasuan. Honakook dira, Patxi Uribarren jau-naren zerrenda izenburu dutenean: Az. (Azkoaga); Az-Zab. (Azkoaga-Zabola); Az-Alt. (Azkoaga-Altzaga); Bar. (Barajuen); Bar-Bol. (Barajuen-Bolinbu); Etx. (Etxaguen); Gan. (Gantzaga); lb. (Ibarra); Ib-Eg. (Ibarra-Eguzkierripa); Arra (Arraga); Arr. (Arrio-la); Ar. (Arexola); Ur. (Uribarri); Ur-Gur. (Uribarri-Gureia); Ur-Zub. (Uribarri-Zubie-ta); Un. (Untzilla); Un-Zu. (Untzilla-Zuna); Oleta. Elkarren ondoan, laburdura bat baino gehiago ageri direnean, auzune ezberdinetan erabiltzen dela esan nahi du. Batzutan "ugari, sarritan" jarri dut, toponimoa oso erabilia izanik hainbat aldiz eta leku ezberdinetan ageri dela aditzera emateko.

Gabine Insausti andreak bilduak izan eta lehen zerrendan ageri ez diren toponimoak Gabine Insausti andrearen zerrenda (osagarria) izenburu dutela biltzen dira, ongi bereiztuta geratu daitezen.

4) Idazkera: Toponimoak jendeak ahoz erabiltzen dituen modura jaso eta idatzirik eskaintzerakoan nahiko zailtasun fonetiko izaten dugu. Areagotu egiten da hau, euskara estandarra finkatu den une honetan. Hori dela eta hauek hartu behar dira kontutan:

a) Ez dut [h] hizkirik erabiliko, Aramaion ez delako ahozkatzen.

b) [z] eta [s] hizkiak ahoz bereizten ez direnez toponimooetan agertzen diren [z] guztiak [s] irakaurri behar dira.

c) Ez dut idazkera fonetikoa erabili, sailean trebea ez denarentzat zailtasunak di-tuelako.


iillilttlilMlll aastarripe (aldatsa) (Ar.) abakon (basoa/lekunea) (Etx.)* abantza (basoa/sakona) (Eg.Arr.Etx.)* abantzako arrua (basoa) (Etx.Eg.Arra)* abaro (basoa, arroa) (Azk-Zab.Gan.)* abastei (leku ezkutua) (Azk.) abeletxe (elizate guztietan) adagesto (aldapa, bidea) (Etx.Ar.) afasta (zelaia) (Azk-Zab.) agetxarro (arroskada) (Eg.) aginagalde (baserria) (lb.) Aginagalde (lb.) AGIRRE: NausifTxiki (baserria) (Ur.)* ainkaiuze (lur-atala) (Arr-Arra) aiskorri/askorri (Etx.)* aiskorriko atxa (Etx.)* aixetsu (bizkarra) (Etx.) aixinategi (hariztia) (Arr-Arra) aixkorriko atxa (haitzazpia) (Etx.)* AIXOLA (AREXOLA): (elizatea) aixpuru/axpuru (haitza) ((Ur-Gur.)* ajosta (baso, zelai, soloak) (Un.)* akiso-solo (soloa) (Ur-Gur.) akixalde (basoa,azpikaldea) (Bar.)* akoteitxe (soloa) (Etx.) alanbrekatxa (haitza) (Etx-Ar.)* aldai(xe) (tontor-aldatsa) (Ar. Azk.)* aldanu (aldatsa, zelaiak) (Azk-Zab.Bar.) aldapa (Ar.Gan.Arr.Azk-Zab.Etx.)* aldaska (aldatsa) (Bar.) aldaso (aldatsa) (Azk-Zab. Bar.) ALDEKO: (baserria) (Ur.) allunpe (haitza)(Gan.)* ALTZA(GA): (auzunea) (Az.)* ALTZAGAINEKO: (baserria) (Az-Alt.)* altzanduie (basoa) (Etx.) ALTZAZPIKO: (baserria) (Az-Alt.)* altzeta (basoa) (Etx.)* altzeundi (basoa) (Eg.) amelburutxo: (arloa) (Gan.) amelgu-ko txabola (Gan.) AMELGU: (baserria) (Gan.)* ametibar (iturri, erreka) (Bar.)* AMETZU: (baserria) (Ib-Eg.)* amezkorta (basoa) (Etx.)* amezteia (basoa) Eg. amilaburu (aldatsa) (Ur-Gur.)

amilla(ga) (erreka, basoa) (Ur-Gur.)* amillondo (basoa, aldatsa) (Eg./Gan.)* amuski (tontorra) (Arr.) andesto/andasto (lekunea) (Gan.) andiandia/atxandia (lekunea) (Ur-Gur.) ANDIKOETXE: (baserria hutsik) (Etx.)* andikosaile (saila) (Arr.) andikosolo (soloa) (Gan./Ur.Arr.)* andolin(eko) erreka (Eg.)* andra ma(r)ixa: (santutegia) (Eg.) andramaixalde (lekunea) (Eg.) angelu: (erreka ondoa) (Ar.-Arr.)* anporreta (ponunea) (Ur.)* antxela/aretxeta (lekunea) (Etx.) ANTXIKO: (baserria) (Bar.)* antxiku(b)ila (basoa) (Gan.) antxubi(I)ako erreka (Gan.)* antxusolo (sakonunea) (Eg.) antzaluzko potue (Gan.) antzargaztanei (basoa) (Eg.-Arr.) antziko: (baserri eroria) (Un.) antzutei (sakonuea) (Ur-Gur.) antzuteiko iturrixe (Ur-Gur.) anabarri/afiobarri: (etxea) (lb.) anaburu (tontorra) (Gan.) anobarri/anubarri (baserria) (lb.)* anobarriko presagane (lb.) anube/anubeia (arro ezkutua) (Ar.)* aparraibaso (tontorra) (Un.)* aperregi: (aintzinako baserria) (Bar.) aragongo arroa (Ur-Zub.) Aramaixo (ARAMAIO): harana* arana: Arana (antzinako baserria) (Un.) Aranak: (antzinako baserria)(Ib-Eg.) aranbeiti/aranbite (behaldea) (Un-Zu.) ARANE: (baserria) (Etx.)* araneko soloburu (Etx.) aranekoa (Un.Etx.Eg.Azk-Zab.) aranekoerreka (erreka) (Eg-Ib.) ARANEKO(E)RROTA: (baserria) (Ib-Eg.)* aranerreka (erreka) (Eg.) arangixo: ARANGIO (mendia, zelaia)* arbatsua (basoa) (Ur-Zub.) arbinalde (lekunea) (Eg.) Arbin(e)i: (baserri eroria) (lb.)* arbin(e)iko etxazpixe (Eg.) ARDANTZA: (baserria) (Ur-Gur.)

PATXI URIBARREN: TOPONIMIA

ardoi luze (harriartea) (Etx.Eg.)* ardoi zabal (harriartea) (Etx.Ar.)* ardoiko paragodixe (Eg.) ardoixe (arloa) (Eg.) artaroixe/arteduixe (Bar.Ib.Un.Etx.) areilauak (lekunea) (Un.) aretxandi (basoa) (Ar.) aretxarro (arroa) (Ar.) aretxeta/antxela (lekunea) (Etx.) aretxeta/antxela (lekunea) (Etx.) ARGINGOA: (baserria) (Bar.)* argina (baserria) (Azk-Zab.) arimenbaso (eleiz-lurra) (Ur.) aritta (basoa) (Etx.)* arizmendi (basoa) (Un.) ariztizabal (basoa) (Azk-Zab.) arluzia (haitza, tontorra) (Gan.)* armatei (sakonunea) (Ur-Gur.) armatsua (arroskada) (Ur-Zub.) armotxa (harriartea) (Etx.) ARRA(GA): IBARRA: (auzunea) (lb.) arrabe (behaldea) (Arra) arrabueta (lekunea) (Arra) ARRABU/ARRAGU: (baserria) (Arra) arraemaldixe (lekunea) (Arra) ARRAGAINEKOA: (baserria) (Arra)* arragixa(xe)/satei (lekunea) (Eg.) arraikarro (basoa) (Etx.Arr.)* arralde (lekunea) (Arra) arranditta/arrandixeta (harriak) (Ur.) arrasolo (Arra) arrateburu (lekunea) (Un.) ARRATIXE: (baserria) (Un-Zu.)* arratondo (laudada) (Etx. Ar.)* arrazpi (lekunea) (Arra) ARRAZPIKOA: (baserria) (Arra)* arregi (leku harritsua) (Eg-Ib.) arregi-ko tontorra (Eg.) arreikarro (bizkarra) (Etx.Arr.) arriartea (Gan.Ar.) arriena (baserria) (Un.) arrigesto (tontorra) (Bar.) arrikeso (lekunea) (Ar.)* ARRIKOITI: (baseria hutsik) (Arr.)* arrikoittiko landie (Arr.) arrikozabal/isasi (lautada) (Etx.Arr.)* arrikozabaleko tontorra (Etx.Arr.) arriso-solo (lautada) (Gan.) ARRITTE/A: (baserria) (Az-Zab.)

arriuna (harriartea) (Etx.) arrixa (tontorra, zelaia) (Arra)* ARRIXOLA: ARRIOLA: (auzunea)* arrixolako emaldixek (Arr.) arrixolaldea (Arr.) arrizabal/izuzkizabal (zabalunea) (Bar.) arro/arrue (Gan.) arroko iturrixe (Gan.)* arrote(g)i (arroak) (Gan.) ARRUPE: (baserria) (Az-Zab.)* ART ABE: (baserria) (Bar.)* arteburu (basoa) (Un.) artelarra (basoa) (Eg.) artesia (basoa) Azk-Zab. Bar.) arteta (basoa) (Bar.) artiatx (haitza, basoa) (Gan.)* artikilona (baserria) artillo (baserria) (Bar.) artolamendi/atalandia (larrea) (Un-Zu.) artondoa (basoa) (Az.) asburu (tontorra) (Ur.) asentzixo (mendi-tontorra) (Un.Etx.) askatza tontorra (Un.) asketa-ko sakona (Bar.) askorri/aiskorri (Etx.) askorrikarro (arroa) (Etx.) AZKUA: AZKOAGA: (elizatea)* astabideta (inguruak) (Ur-Gur.) astalarra (lekunea) (Bar-Bol.) asteitza (basoa) (Gan.) Astola: Astola (1563) (1488*) (Az-Zab.) astolazpi (Az-Zab.)

atalandia/artolamendi (larrea) (Un-Zu.) atxa(u)ndia/atxeundixe (Gan.Etx.Ur.)* atxarro (arroa) (Az-Alt.)* atxarte (lekunea) (Arr.Etx.) atxelarri/axelarri (Eg.) atxerre (haitza, basoa) (Etx.)* atxerripeta (haitz-aldatsak) (Etx.Arr.)* atxeundixe/atxa(u)ndia (Gan.Etx.Ur.) atxintxo (tontortxoa) (Gan.) atxuri (basoa, tontorra) (Etx.Ur.)* atxuxar (zelaiak) (Az.) atxuxarko tontorra (Az.) atzerripeta (haitza, erripa) (Etx.) AURREKO-ETXEBARRI: (Ur-Gur.)* AURREKO: (baserria) (Ur-Gur.)* AUSIBAR: (baserria) (Az-Zab.)* austei (lekuneak) (Gan.)


austiluze/otxalandia (lekunea) Ur-Zub. austixe (lekunea) (Ur-Zub.) axebu (basoa) (Etx.)* axebuko iturrixe (Etx.) axelarri/atxelarri (tontorra) (Eg.)* axeloste (sokonunea) (Gan.) axerizulueta/isesizabal (haitza) (Az-Alt.) axpuru/aixpuru (haitza) ((Ur-Gur.) axubi (tontorra) (Gan.) AZKUA: (Nausi) (baserria) (Az.)* AZKUA: (Txiki)-Dukiena (baseria) (Az.)* azkunar zulueta (haitzartea) (Gan.) azpikoa (baserria) (Ur-Gur.) AZPIKOETXE: (baserria) (Un-Zu.)* azurmendi (tontorra) (Un.) baazar (lekunea) (Un-Zu.) babaposu (soloa) (Az-Zab.) BAJON: BARAJUEN: (elizatea)* bajonalde (lekunea) (Bar.) bajonbide (bidea) (Bar.) bajonpe(ia) (lekunea) (Bar.)* bajonsolo (soloa) (Bar.) balabasistei (lekunea) (Ur-Zub.) baloneta (lurraldea) (Un-Zu.) baneroste (lb.)

barajuen: (baserri eroria) (Bar.) baraoiena (baserria) (Un-Zu.) barautz-buru (gainaldea) (Bar.) baria (sakonunea) (Bar.) bariagain/barigain (bizkarra) (Bar.)* bariapia (behealdeak) (Bar.) BAROIENA: (baserria) (Un-Zu.) barra (lautada) (Etx.) barra txiki (Etx.) barrako/barriko potue (basoa) (Etx.) barrako/barriko tontorra (Etx.) barran (aldatsa, sakonunea) (Az-Zab.)* barraso (lekuneak) (Etx.) barrau(t)s (baserria, eroria) (Bar.)* barrautsueta/barrautzuta (Bar.)* barrenetxe (behealdeak) (Arra) barriko/barrako potue (Etx.) barriko/barrako tontor azpixe (Etx.) barro (mendia) (Un.) barrontso (sakonunea) (Az-Zab.) barrubitte/barbitta/barroeitta (Etx.) BARRUTIA: (etxea) (lb.) barrutitto (lautadatxoa) (Bar.) barrutixe (solo-landak) (Az-Alt.)

basa au (Baf. basandia/basokolia (Un.) basatx (tontorra) (Arr.) basatzeko erreka (Arr.) BASAUTI: (baserria) (Ib.Arra)* basautialdea (lekunea) (Arra) basautiburu (tontorra) (Arra) basili solo (lb.) basobaltz (basoa, iturria) (Etx.)* basokolau (lautada) (Az.)* basokolia(ga)/basandia (iturria) (Un.)* basolau (laua) (Eg.) basotxo (baso txikia) (Un.Ib.Etx.)* bautitxo (arlotxoa) (Bar-Bol.) baztertxo (arlotxoa) (Az-Zab.) BEETI(KOA): (baserria) (Gan.)* beibaso (arloa) (Eg.) BEITI: (baserria) (Az-Zab.)* beitiko iturrixe (Az-Zab.) bekarru/o (arroa) (Bar, Arr.)* bekobaso (Bar.Gan.) bekoerreketa (Un-Zu.) bekoestadapia (lekunea) (Ur.) bekoestrada (bidea) Ur.) bekogaztanoi (basoa) (Eg.) bekoiturri (iturria) (Bar.)* BEKOLABIA: (baserria) (Etx.) bekolanda (zelaiak) (Un.Ur-Gur.Etx.)* bekolaue (lautada) (Az.Un.) bekopozo (lekunea) (Ur-Gur.) bekosolo (sarritan) (auzo gehienetan)* bekotxara (txarea) (Un-Zu.) belamendi (mendia) (Eg.) belate(g)i (basoa, tontorra) (Un.)* belateiko gaina (tontorra) (Un.) belatoki (haitza, basoa) (Etx.)* belatoki oste (baso) (Etx.) * BENGOA: NausifTxiki (baserria) (Arr.)* BENTAMOTZ: (baserria) (Bar.)* BERASTE(G)I: (baserria) (Ib-Eg.) bernabe solo (arloa) (lb.) besparru (lekunea) (Ur.) bidazpixe (bide azpia) (Az-Zab.) bidegarai (bide gaina) (Etx.) bidegorri (bidea) (Gan.) bidepe (bide azpia) (Bar.) bidepeko lauak (Az.) bidezabal/birezabal (bidea) (Arra)* bidezubitte (bide-estugunea) (Etx.)


bietzarro (arroa) (Ur.) bisatza (arloa) (Un-Zu.)* bisesteixe (erreka-inguruak) (Eg.) bisili (baserria) (lb.) BISINONA: (baserria) (Etx.) bisustei (arloak) (Un.Arra.Ur.)* bizkerra/biskarra (tontorra) (Un-Zu.)* bizkertxo (tontortxoa) (Un-Zu.) bolaleku (Etx.) bolina (erreka-ingurua) (Az-Zab.Gan.)* BOLINBU: (baserria) (Bar.)* . bolintxo/bolintxu (arloa) (Ib.Arr.Ur.)* bolueta (errekondoa) (Arr.Ar.Ur-Zub.)* buztina (arloak) (Eg.) danborralde (tontorra) (Az-Zab.) deposito-azpixe (lb.) deskarga (arro handia) (Az-Zab.) durakogainek (tontorrak) (Ur.Gur.)* egomendi (mendi-bizkarra) (Etx.)* egorra (aldatsa) (Bar-Bol.) elakorta (bizkarra) (Eg.) elalde (arloa) (Az-Zab.) elebarte(i) (aldatsa) (Az.)* eieixazpixe (behealdea) (Un.) elexabide (bidea,zelaia) (Etx.)* elexabidegain (bide gaina) (Arra) elexalde: (baserri eroria) (Un.) elexatxo (aintzina, basiliza) (Arr.) elexbaso (basoa) (Gan.)* elexolo, elesolo (arloa) (Ar.)* elexoste (eleiza atzekoak) (sarritan) ELEXOSTE: (etxea) (lb.) elexostegain (baserri ondokoak) (lb.) elisaur (eleiza aurrkoak) (Bar.) elisondo (eleiza ondokoak) (Eg.Bar.Etx.) elokorta (harrobiak) (Eg.) ELOSU: garai/azpi:(baserriak) (lb.)* emaldi (herrietako mugetan) (sarritan)* emaldiluzea (landa) (Arra) emetikosaile (arloa) (lb.) eperren kantera ondue (basoa) (Etx.) erauntza (solo luzea) (Ar.) ERDAIDE: (baserria) (Bar.)* erdeiepoto (lautadatxoa) (Bar.) erdeitza (arlo luzea) (Bar.) erdiko landa (landa) (Arra) erdiko paragoixe (basoa) (Ar.) erdiko saile (arloa) (lb.) erdoitza (arro handia) (Ib.Bar.)

erdoitzako iturrixe (Ib.Bar.) erdoskua (Arra)* ERE(DE)RUENA: (baserria) (Ar.) erkaluze (arlo luzea) (Ur.) erkotx punta (muturra) (Eg.)* erkotx(a/e) (arroa) (Eg.)* erkotxa oruna (basoa) (Gan.Eg.) erkotxen lubarrixe (tontorra) (Etx.)* erkotxerreka (erreka) (Eg.) erkotxeta (lautada) (Az-Zab.) erlaluze (arlo luzenka) (Ur-Gur.) erlati (erla lekua) (Etx.) erlationdo (soloa) (Etx.Arr.) erlatx (herribasoa) (Eg.)* ermitatxo (San Torkuato) (Arr.) erperrexienak (lb.) erraluz (arlo luzea) (Arra. Arr.) ERREGENA: (baserria) (Un.)* erregetxona: (baserria) (Ur-Zub.)* errekaburu/magiburu (gainak) (Gan.) errekagesto (erreka ondoa) (Ur.Ar.) errekalde (erreka aldekoak) (Az.Un.Ur.) errekatxu (erreka txikia) (Etx.) erreketa (erreka inguruak) (Ur-Zub.) errekonduek (erreka ondoa) (Eg.) erripa (aldatsa, bidea) (Ur-Gur.Etx.) erroketen partea (Arra) erromandoa (arloa) (Ur.) ERROTABARRI: (baserria) (lb.) errotalde (arloa) (Eg.) errotondo (arloak) (Etx.Gan.Az.)* eskezabal (harriartea) (Gan.) eskola: (Etx.01eta,Un.) esparru txiki (basoa) (Arra)* esparrua/e (basoak) (ugari)* espartzin (soloa) (Arr.) espeleta: (baserri eroria) (Ar.) espuru (tontorra) (Bar.) estadamosu (bide-hasiera) (Bar.) estantor (tontorra) (Eg.) estrada azpia (Ur-Gur.) estradako solue (Eg.) estradapeia (Eg.) estrondo (arloak) (Bar.) etxabeta (beheko arloak) (Ar.) etxabil (tontorra) (Gan.) etxaburu/etxeburu (etxe gaina) (ugari)* etxaleku (basoak) (Eg.) ETXALUZE: (baserria) (Az-Zab.)


111 ffl 1 I 111 ETXANBURU/ETXANGARAI: (b.) (Etx.) etxangatx (haitza) (Etx.) etxasolo (landa) (Ur-Zub.) etxati (baserria) (Etx.) ETXATI: (baserria hutsik) (Etx.)* etxaundi (aintzinako baserria) (lb.) etxaurre (etxe aurreko lurrak) (ugari)* etxazpi(xe) (etxe azpiko lurrak) (ugari)* Etxebarri: (baserri eroria) (Az.) ETXEBARRI:(b.)(Un.Gan.Etx.Ur-Zub.)* etxebitarteko landia (Az-Alt.) etxeburu/etxaburu (etxe-gaina) (ugari) etxegain(ne) (sarritan)* etxegarai(xe)/etxeaixe/etxaraixe (asko)* etxeko (baserria) (Ur-Gur.) etxekotxiki (arloak) (Eg.) etxepeia (azpialdeko lurrak) (Un.) etxetxua/etxetxo: (Un.Ar.Ur-Gur.) etxezuitta(e) (mendia) (Eg.) etxondo (etxe ondokoak) (ugaria)* etxondo txiki (soloa) (Gan.) etxondoko laua (lautada) (Ib.Az.) etxoste/etxostie (atzealdea) (ugaria)* etxosteko laua (lautada) (Ur-Gur.) etxosteko tontorra (Arra) etzezar (aintzinako baserria) (Un.) E(G)UZK(I)ERRIPA:(auzunea) (lb.) euzkisarri/urkisarri (tontorra) (Un.) EUZKITZA: (baserria) (Bar.) euzkitzazpi (arlo abala) Bar.) gainbarru (haranaren mugak) gaintxorrotz (bizkarra) (Az-Zab.) gainesolo (arloa) (Etx.) gaintxoa: GANTZAGA? (Gan) gaixela/keixela (solo-landak) (Gan.) galapitxarreta (lekunea) (Bar-Bol.) galarandixe (baso zabala) (Ar.) galarra (basoa) (Etx.)* gallestiarro (arroa) (Etx.)* Galtsusta/e: (baserri eroria) (Ur-Zub.) galtsusteburu (Ur-Zub.) galtza(da)gain (galtzada gaina) (Un.) galtzeta (bidea) (Az.) GANBOA: (baserria) (Ib.Ur.) GANTZA(GA): (elizatea) (Gan.)* gantzagu (gorenengo aldea) (Gan.) gantzalde (auzoko muga) (Eg.) gantzatxa (haitza) (Gan.)

lllillllllDl) GANTZETXEBARRI (baserria) (Gan.) GARAI: (baserria) (lb.) GARAIKOA: (baserria) (Az-Zab.)* GARAIKOETXE: (baserria) (Un-Zu.)* garaikopotua (lautada) (Ur-Zub.)* garaizabal (gainalde handia) (Gan.) GARDOKI: (baserria) (Ib-Eg.)* garoste (tontor ostea) (Az.)* GARRATZE: (baserria) (Gan.)* garratzerreka (erreka) (Gan.)* garrazburu (gainaldeko lurrak) (Gan.) garraztxiki (baserri eroria) (Gan.)* GATXEKARRO(A): (baserria) (Az-Zab.)* gaztanenardo (Az-Alt.) gaztanoixe (ugaria)* gaztelatx (haitz muturra) (Gan.) gazteinotxue (Eg.) gaztenoipoto (sakonunea) (Eg.) gibelondo (arlo zabala) (Bar.)* gisarri (arloa) (Etx.Ar.)* goikarroa (aldatsa) (Arr.) goikaztixe (basoa) (Eg.) goikerreka (erreka) (Etx.) GOIKO(E)RROTA: (baserria) (Ib-Eg.) goikoetxe/andikoetxe (baserria) (Etx.) GOIKOLABA (baserria) (lb.) GOIKOLABIA: (baserria) (Etx.) goikolanda (ugaria)* goikolau(e) (lautada) (Eg.Arra,Un.* goikoluburu (Ur-Zub.) goikopotue (ostealdea) (Eg.) goikortue (gainaldea) (Eg.Arr.) goikosolo (ugaria)* goikosolo zaharra (basoa) (Ib.Eg.) goikozuazti (basoa) (Ur.) GOIXENENGO: (baserria)) (Az-Zab.) GOIXENENGO: NausifTxiki (b.)(Arr.) gureine (Ur-Zub.) GUREI(X)A: (auzunea/baserria) (Ur.)* guzurragetx(a) (basoa) (Arr.)* IBABE: Goikoa/Bekoa(baserria) (Ib-Eg.)* IBARGOIXE: (baserria) (lb.) IBARGON: Nausi/Txiki (baserria) (Ur-Gur.) IBARRA: IBARRA (Elizatea) ibarraldats (aldatsa) (Bar.) ibaurre (landa) (Etx.) ibeta (lexiba-harriak) (Az-Alt.) ibetako erreka (Az-Alt.)


ibilla (aldatsa) (Ar.) igertu/igartu (aldatsa) (Etx.Eg.)* igertuko arrua (sakonunea) (Etx.)* ikebe/ikabe (tontor azpia) (Ar.)* ikezkintxo (Ar.) INDUSPE/INUSPE: (baserriak) (Az.)* intxaurburu (tontorra) (Ur-Gur.Arra) intxaurdi (Ar.Arr.) intxaurkunda (bide inguruak) (Ur-Gur.) intxaurre ondue (Eg.) intxaurreta (Etx.) inerrena (baserri) (Az-Zab.) inumendi (mendia) (Az-Alt.) inurri osolo (Az.) INURRI(A): (baserria) (Az.)* iriuspc/indduspe: (baserriak) (Az.)(* ipiztikarria (mendia) (Gan.) ipurtotz/etxangarai (baserria) (Etx.)* IPURTOTZ: ETXANGARAI (Etx.)* Ipurtotz (baserri eroria) (Un.) irantza/mendibitsu (basoa) (Un.) ireleku (basoa) (Etx.Gan.)* irepoto (tontorra) (Eg.)* iruarro (gailurrak) (Gan.) iruatxeta (haitzak) (Gan.)* irubide (bidegurutzea) (Az-Zab.) irubitta/irubideta (baserria) (lb.)* irumaileta (haitza) (Etx.)* irupuntako (soloa) (Ur.) iruri (mugako lurrak) (Arra) isasi (Etx.Ar.Gan.Arr.Bar.Az)* isasmendi (basoa) (Eg.) isesi (Etx.Ar.Gan.Arr.Bar.Az)* isesizabal/axerizulueta (Az.) isezparte (Ar.)

iturrondo (Az.Bar.Arra,Un.Etx.) itturburu (iturri gainaa) (Bar.Az-Alt.)* itturgain (iturri gaina) (Un.Az-Zab.)* itturgorri/iturrigorri (Un-Zu.Ur-Gur.) itturgu (iturri gainaldea) (Gan.) itturralde (baserria) (Az-Zab.)* itturraldeburu (Az-Zab.) itturrate/iturran (arloa) (Az-Alt.) itturraurre (iturri ondoak) (Ib.Eg.) itturriazpixe (iturri azpiko arloa) (Arra) itturriondo (ikus iturrondo) itturripoto (sakonunea) (Eg.) itturrisolo (Eg.) ITTURRITTA/E: (baserria) (Arra)*

itturrittako tontorra (Arra)* itturrittalde (Arra) itturritteko landie (Arra) itturritteko otadoixe (Etx.) itturritteko potue (Arra) itturritxo (metal ura) (Az-Zab.Ar.) itturritxueta (bi iturri) (Un-Zu.) ITTURROSTE: (etxea) (lb.) itturrosteko txarie (lb.) ITURBE: (baserria) (Bar.)* ITURRALDE: (baserria, soloak) (Az.) iturriain (iturria) (Az-Zab.) iturripe (iturri azpialdea) (Un.Eg.) iturrizuri (iturria) (lb.) iturrotz (iturria) (Az-Zab.)* iturrozko erreka (Az-Zab.) iturtza (iturri lekua) (Etx.) itxetxo (aintzina, etxea) (Ar.) itzakarro (arro handia) (Ur-Zub.)* ixeixo (baserri eroria) (Az-Zab.) izerra/izerra (lautada) (Etx.Ar.)* izerreko potsue (Etx.Ar.) izuzkizabal/arrizabal (arloa) (Bar.) jardin (barrutia) (Arr.) jaunbazter (basoa) (Az-Zab.)* JAUREGI NAUSI:"Dontxona" (Ar.) JAUREGIXENA/PERUENA: (Ar.) JAURI: (Nausi/Txiki*) (baserria) (Ur-Gur.) kaaldo (tontorra) (Eg.) kaminogaine (Az-Alt.) kaminazpixe (Etx.) kanpansolo/kapainsolo (Eg.) kanposantupeia (Ur.) kantera (harrobia) (Gan.Eg.Un.)* kanterabarrena (Muruko arloa) (Un.) kanteraburue (Muruko arloa) (Un.) kanterakua (arloak) (Eg.) kantokoa (baserria) (Ur.) Kantona: (baserri eroria) (Ar.) kapa(g)insolo/kanpansolo (Eg.) karaiondo (karobiak, arloak) (Etx.Un.) karegoiko (lekuneak) (Ur.Gur.) karegoiko patue (potogunea) (Ur-Gur.) karekogain (arloa) (Ur-Gur.) KARETXE: (baserria) (Bar.)* karkunsolo (soloa) (Ur-Gur.) karoixe (karobi zaharra) (Az.) karoizarreta (karobi-lekua) (Eg.) KARTERUENA (etxea) (lb.)


kastillo (tontorra) (Etx.Ar.) katamotz (iturria,basoa) (Un-Zu.)* KEISTI: (baserria) (Ar.)* keixandieta (basoa) (Ur-Gur.) keixeta (arloa) (Ur-Gur.) kinkel solo (lb.) kintelena (etxea) (lb.) kobagorrixeta (kobazuloak) (Etx.) kondebaso (arloak) (Bar.Oleta)* kortabarri: (baserria) (lb.) kortabarri-aldea (arloa) (lb.) kortazar (soloak) (Un.) korue (gaztelu-hondarrak) (Ar.) kostimu (harriartea) (Etx.)* krutzalde (aintzina kurutzea) (Eg.) krutzia (bidegurutzea) (Ib.Eg.) KUATROBIENTOS: (baserria) (lb.)* kukutx (bizkarra) (Eg.) kukutx(e) (tontor gailurra) (Eg.)* kukutx-gaine (lautada) (Eg.) kurkus (gailur-muturra) (lb.) kurtzeondo (kurutzebidea) (lb) kurtzetxo/mendibitsu (bidea) (Un.)* kurtzetxoburu (gailurra) (Un-Zu.) kurtzia (bidegurutzea) (Az.Etx.)* kurtziako laue (Eg.) kur(u)tzeta (mendatea) (Ur-Gur.) laastreka (erreka) (Eg.) labakoerreka/aramaio-erreka (lb.) labaoste (Un.)

LABIA: (baserria, inguruak) (Etx.) labiabaso/labiarren basoa (Etx.)* labiarren basue (haitzean) (Etx.) labiasolo (Etx.) LABIENA: (Baserria) (Az.) labierkotxa (sakonunea) (Eg.) lamiatei/laminatei (zubi) (Az-Alt.) lanbarrei/lanbarrai (landa) (Un.)* lanbide (baserria) (lb.) landa/landie (ugaria)* landabaso (basoa) (Ur-Zub.)* landaburueta (goiko arloak) (Gan.) landalau (lautada) (Gan.) landaluze (Un.Az-Alt.Az-Zab.)* landarripe (aldatsa) (Az-Zab.)* landatxi (arlo txikia) (Gan.) landatxu (arlo txikia) (Gan.) landaundi (Ur.Bar.) landazar (aintzinako landak) (ugari)*

anzar basoi larra(t)ondo (basoa) (Etx.)* larra/larrie (ugaria) larrabarrena (Etx.) larrabil (lautada) (Eg.) larrabizker (tontorra) (Gan.) larrakatxa (haitza) (Etx.) larrasterreka (erreka) (lb.) larrazabal (arlo handia) (Etx.Ar.)* larrerre (tontor biluzia) (Gan.) larrinazpi (Ur-Gur.) larrinbe (beheko arloa) (ur-Zub.) larrinbu (aldats-gaineko laua) (Etx.)* larrineta (Un.) LARRINETXE (berria) (Ar.) larringoiti (baserri eroria) (Az-Zab.) larroso (solotxoa) (Ur-Gur.) larrratxo nausi (Gan.) lata-pagadui (mendia) (Un.) lateta: (eleiz ondoa) (Etx.) LATSA: (baserria) (Az-Zab.)* LATSABAZTER: (baserria) (Az-Zab.)* laue (Arr.Gan.) le(i)xardoixe (Etx.Gan.Ur.)* LEINZTERRENA: (baserria) (Arr.) lekusto/lekuesto (pasabide estua) (Etx.) lekustuburu (gailurra) (Etx.) lepatei (aldatsa) (Az-Alt.)* lesendixe (aldapa biziak) (Un-Zu.) letazur (baseliza) (Ar.)* letazur azpi (zelaia) (Arr.Ar.)* lexalde (aldatz bizia) Ur-Gur.) lexardoixe (Etx.Gan.Ur.)* lexibe (arlo zabala) (Etx.Gan.) lezia: LEZIAGA (kobalekua) (Etx.Gan.) leziako larrie (Gan.)* lezibe (basoa) (Etx.Gan.) lietondo (arloa) (Ar.) LIKINAO: (baserria) (lb.)* LINATZA: (baserria) (Gan.)* linubitte(a) (arloa) (Etx.) liorpe (basoa) (Etx.)* liorpegaine (txara) (Etx.) lizterrena (baserria) (Arr.) loitxarte/lutxarte (singira) (Az-Alt.Un.) lubanak (zuloak) (Bar.) lubarrita/lugerrita (Arra) lubarrixe/lugarrixe (ugaria)* luberburua (arloa) (Gan.Un.)


lubezarta/luezarta/Iubezarreta (Gan.) luganburu (tontorra) (Un.) Iu(g)artei: (baserria) (Un.) lugerri/luberri (arloa) (Un-Zu.) lugerriburu/luberburu (Un-Zu.) Iugerritta/lubarrita (Arra) lugorri/lurgorri (Gan.Eg.)* luguburu/leixardoixe (Etx.) lupetza (singiratsuak) (ugaria)* lurbaltza (Ur-Gur.) lurgatx (bazterra) (Eg.)* lurgorri/lugorri (Gan.Eg.)* lurgorriko atxa (haitza) (Gan.Eg.) luzar (arloa) (Az-Zab.) maarixe (errota-lekua) (Gan.) ma(d)arte (baserri eroria) (Un.) maaxeko erreka (erreka) (Gan.) madalena (aintzinako ermita) (Eg.) madaloste (ermita ostea) (Eg.) magana (Bar-Bol.) (arlo zabala) magiburu/errekaburu (Gan.) magixe (muruko atzealdea) (Gan.) maiburu (zelaia) (Ur-Gur.)* maileta/maineta (aldapatsuak) (Un.) mailloso (alda mailatuak) (Ur-Gur.)* MAIMURU: (baserria*) (Ur-Gur.) maixati (basoa, zelaia) (Gan.)* maixatiko atxak (haitzak) (Gan.) maixatiko larrie (Gan.) makatzalde (Ar.) MAKILENA: (baserria) (Ar.) makotei (arloa) (Az-Zab.) mandabideta (bide ondoak) (Ur.Ar.Etx.) mandobide (bide nagusia) (Etx.Gan.)* mandobideta: (ikus mandabideta) margintxa (laua) (Ar.) margintxe (tontorra) (Etx.) marikurtze (tontorra) (Gan.) marikurtzeta (inguruak) (Gan.) mari(x)arka/marka (Bar.) marka/mari(x)arka (arlo zabala) (Bar. marixeka: (Albinako ermita) (Ur.) markabe (basoak) (Bar.) markaburu (tontorra) (Bar.)* MARKAIDE: (baserria) (Bar.) markako tonorra (Bar.) MARKESENA (baserria) (lb.) markesmintei (Bar.) markoena (ikus MARTONA)

markosiaue (Eg.) markoxteiko erromarie (Etx.) martesolo (Un.) martinsolo (Arr.) martixa (mailatua) (Ur-Gur.Az-Alt.)* martobaso/loixarte (Un.) MARTONA: (baserria) (1775) (Ar.)* maskarra (bizkarra) (Bar.)* masute (basoa) (Eg.) MATXAIN: (etxea, kalea) (lb.) matxin mintei (Bar.) mauka (erreka-zuloa) (Eg.) MAZKAINO: (baserria) (Ib-Eg.)* mazkarra-beia (Bar.) mazmela/ereruena (baserria) (Arr.) Megi: (baserri eroria) (Ur-Gur.) megiburu (tontorra) (Ur-Gur.) MENDAKO: (baserria) (Ur.) mendakoburu(e) (Ur-Zub.)* mendakondo (Ur-Zub.) Mendi: Mendia (1572) (Eroria (Etx.) mendibe: (soloa, arloa) (Etx.) mendibeta (arloak) (Etx.) mendibi(I)tsu/kurtzetxo/irantza (Un.)* mendigurein (bizkar-gaina) (Bar.) mendiguren (mendia handia) (Bar.) mendiku (gainaldea) (Etx.) mendikuko txabolondue (Etx.) mendine (tontortxoa) (Gan.) menditxu(a) (bizkarra) (Ar.)* MENDIXOLA: (baserria) (Ib-Eg.)* meriaka (haitz-tontorra) (Etx.) metaliturri ondue (Etx.) mietxalde (basoa, iturria) (Az-Zab.)* miezpe (arlo luzea) (Az-Zab.) minietei (aldapatsua) (Az-Alt.) minteixe (ugaria)

morailazpi (kamino-azpia) (Az-Alt.) motoxa (arroa) (Ar.) moxiniturri (iturria) (Eg.) MUERTZA: (baserria) (lb.) munalde (muga) (Etx.) munegain (Ur.Az-Alt.)* munepe (Ur.) munisei (bizkar-gaina) (Bar.) muniso (ladapatsuak) (Ar.Arr.) munuurtu/munurrutu (Arr.Ur.) MURU: (baserriak) (Gan.Un.) murugain/katamotz (mendia) (Un.)*

312 AITA GABIREL JAUREGl URIBARREN (1895-1945)

muruko goikobaso (Gan.) murumendi (mendi angusia) (Un.) murusolo (Gan.)* muskil (tontorra) (Gan.)* mutxorrotz (gailurrak) (Az-Zab.) naarbe (tontor-azpia) (Ar.Ur.) narbe (sakonunea) (Az.)* narda (aldats bizia) (Etx.) Nardea: Nardeaga (1579) (lb.) nardinkoba/santikruzko koba (Gan.) o(i)Uartza (sakonuneak) (Etx.Ur-Gur.) obispauko (Eg.) oinabarri/anobarri (baserria) (lb.) ojala (lautada zabala) (Un.) okanpe (Eg.) OKANTZA: (baserria) (Ur-Gur.) okantzerripa (aldapa) (Ur-Gur.) Olabe: (baserri eroria) (Ar.) olabeko basua (Ar.) olabetxo (baserri eroria) (lb.) olaerreka (erreka) (Ir-Zub.)* olandisolo/orrandixolo (Az.) olakorta (karobiak) (Eg.) olatezar (mendi tontorra) (Bar.)* OLETA: OLETA (elizatea) OLETXE: (baserria) (Un-Zu.) olgain(e) (tontorra) (Etx.)* oliabaso (Un-Zu.)* ollartza: (basoa) (Etx.Ur-Gur.) ollotondo: (basoa) (Etx.) olosolo (lautada) (Un.)* onalur (arloa) (Ar.) ondozorrotz (basoa) (Gan.)* ondrua (sakonunea) (Bar-Bol.) oreia (erripa) (Bar-Bo.) orixerreka/orioerreka/olioerreka (Eg.) ormagoiti (gainaldea) (Eg.) ormati (hormak daude) (Eg.Ur.)* ormatiostia (bizkarra) (Eg.) ormatiso (arloak) (Eg.) ORMETXE: (baserria) (Etx.)* Orrandi: (baserri eroria) (Az.)* olandisolo/orrandixolo (Az.) ortondo (ortu inguruak) (Un.)* ortubarri (Ur.) ortue (ugari)

ortukunda (bidea) (Ur-Gur.) ortupeia (Arra) ortutxueta (ortu inguruak) (Gan.)

ortuzar (Bar.Az.Ur.) oruna (erreka bazterra) (Gan.Etx.) ORUNA: Erdiko: (baserria) (Bar.) ORUNA: Txiki:ARTIKILLUNA (Bar.) ORUNA: Nausi:TXORIXENA (Bar.) osparoko potua (lautada) (Az-Alt.) ospitala (baserri eroria) (lb.) ospitalondo (lb.) ostendoixe/ostendixe (osteak) (lb.) osteta (lb.Bar.) otabizker (tontorra) (Etx.) otadoixe/otaroixe (Etx.Eg.) otain (tontorra, erreka) (Ur-Zub.)* otasu (tontorra) (Az-Zab.) otei (zelaiak) (Un.)* oteitza (basoa) (Un.) oterre (Gan.Bar.) otsuen gaztaneta (Eg.) otxalandia/austiluze (lekua) Ur-Zub. otxanda (bidea) (Az-Zab.) otxandixe (Ur-Gur.Az-Alt.) oxineta (zuloak, osinak) (Gan.Eg.Un.) oxinondo (osinak) (Eg.) oxintxueta (erreka inguruak) (Eg.) paade (Ur-Gur.) paadoitxu (basoa) (Etx.) paaldaiko arrua (basoa) (arroa) (Un.) paazarreta/paozarreta (Ur-Gur.) pagobakar (tontorra) (Eg.) pagolandareta (basoa) (Etx.)* pagota (Gan.) palatua (sakonunea) (Gan.) PALAZIO: (1691*) (Un-Zu.) panparrosolo (Eg.) pao!andareta/paalandareta(Etx.Ar.) paozarreta/paazarreta (Ur-Gur.) patinburu (tontorra) (Ur-Gur.) patinpe(i)a (Ur-Gur.) PATXIXENA: Jauregi txiki (Ar.) paulin/parein/parurein (Ur-Zub.)* paulosa (basoa) (Ur-Zub.) pausbaso (basoa) (Ur.Zub.)* PELATZA: Perdilaza (1763) (Gan.) pelatzaburu (Gan.) peruena ikus Jauregixena pintxokua (Pintxor bas.) (Un.) PINTXORRENA: (Pintxor) (Un.) pinondo (Bar.) portala/e (tontorra) (Ur-Gur.)*


portalondo (aska zaharra) (Bar.) pototxo (baserri eroria) (Az-Zb.) potue (sakonunea) (Etx.) pozuburu (patin-gainaldea) (Ar.) pozuondo (erreka ondoa) (Arra) presagain (presa-ondoa) (Ur.Ib.) presalde (zelaia) (Ur-Gur.)* puzueta (arroa) (Az-Zab.) saate txiki/nausi (tontorra) (Etx.) SAATZA: (baserria) (Gan.)* saatzarte (Az-Alt.) sabarrua (arro handia) (Un.) sagardoixe/saardoixe (ugaria)* sagarmina (basoa) (Ur-Gur.)* sagasti/saasti (ugaria) sagastitxue/saastitxue (ugaria) sagastuixe (ugaria) sagatizar (arloak) (Etx.Eg.Bar.) sail-luzea (arloa luzea) (Ur.) sailaundixe (arlo handia) (Un.Zu.) sailnausi (arloa handia) (Ur-Gur.) sakona (Arra)

SAKONE: (baserria) (Un-Zu.)* sakue (arroa) (Etx.Gan.)* SALASAN: (baserria) (Ib-Eg.) salasanburu (tontorra) (lb.) SALTURRALDE: (baserria) (Az.)* SALTURRI: (baserria) (Az.)* saltursolo (Az.) samaestue (aldats estua) (Ur.) samigelpea (arloak) (Un-Zu.) san adrian (baseliza) (Az-Alt.)* san andres (baseliza,basoa)) (Etx.)* san antonio (baseliza) (Un.)* san bartolome (baseliza) (Ur-Zub.) san krispi(n) (basel. eroria) (Arra)* san kristobal (baseliza) (Ur.)* san migel ermita (Un-Zu.) san pablo-oste (Bar-Bol.) san pedro (eleizatxoa) (Arra)* sansolo (arloa) (Bar.)* santa ana (elizatxoa) (lb.)* santa luzia (baseliza) (Ib-Eg.)* santagedatxo (baseliza) (Az.) santagedazpia (Bar.) santikruzko koba/nardinkoba (Gan.) santikur(u)tz (basel.)(Etx.) santixa (baseliza) (Ur-Gur.) santixako laue (Ur-Gur.)

santixako potue (Ur-Gur.) santixazpi(xe) (Ur-Gur.)* sarrarte (potunea, bidea) (Az-Alt.) SARRIA: (baserria) (Az-Alt.)* sarrondo (soloak) (Az-Zab.)* sarrondoko zubiak (Az-Zab.) sasibitarte (munak) (Az-Alt.) sasika (arloa) (Ur.Az-Alt.) sastiko potue (lautadea) (Ur.) sastimu (harriarte-laudada) (Etx.) sastina (ermita) (lb.) sastokiazpia (Ur-Gur.) sastra (baso-zelaia) Az-Zab.Eg.Ur.)* sastraburu (munak) (Az.)* satei/arregi (harri-nabesa)(Ib.Eg.) satza (baserria) (Gan.) sergun/serguen (Ar.) sergunko erreka (Ar.) silistixa (arloak) (Un.) sogain/sorain (tontorra) (Arra) sol(a)in (goialdea) (Un.)* solaia (lur zabala) (Eg.Gan.Etx.) SOLAIA: solaia* (Ib-Eg.) solain/sorain (Az-Zab.)* solaundi (sail handia)(Ur.Az.Etx.) solaus (Bar-Bol.) solobail (arloa) (Az.) SOLOBARRI: (baserria) (Bar.) solobarriburu (tontorra) (Bar.) sololaue (Ur.Bar-Bol.) solonausi (soloa) (Etx.)* solotxiki (Ur-Gur.) solotxo (Bar.)* soloundi (Arra) solozar (ugaria) solozarburua (Ur-Zub.) sorain/solain (Az-Zab.)* sorainbe (Az-Zab.) sorbe (zelaia) (Az-Zab.)* sorginzubi (erreka) (Ib.Bar.)* sorobille (Arra)

suerte (mendi barrena) (Ur-Gur.) sututza (erripa) (Bar.) takatasaila (basoa) (Etx.)* taketeta (Arr.) tanbolin zulo (sakonunea) (Etx.) te(i)Ileixe/a (Etx.Ur-Zub.Un.)* teillamendi (mendi nagusia) (Eg.)* teilleitxurri (iturria) (Bar.)


telleixako erreka (Etx.)* tentad(o)i (basoa) (Ur.)* tentadui (baserri eroria) (Ur.) tentai-aundixen ondue (Etx.Ar.) tentaitxueta/tenteitxueta (Bar.)* tomas-iturri (Eg.Ib.) tomas-solo (Eg.Ib.) tontortxiki (basoa) Ur-Zub.)* torralde (basoa) Bar.)* torrondo (Bar.) torroste (basoa) (Bar.)* trebide (bihurrunea) (Az-Zab.)* tripekibaso (Gan.) troska (zokogunea) (Ur-Zub.)* txabolapia (Ur-Gur.) txabolazpixe (Eg.) txabolondo (Ur-Gur.) txakurzulo (aldatsa) (Un-Zu.) TXAMARGENA: (baserria) (Az-Zab.)* TXANTXON TXIKI: (baserria) (Arr.) txara/txarie (Etx.Ib.Ar.) txaraldie (Ar.) txarapea (Arr.Ar.) txarondo (Un-Zu.) tximintxu (solo-zelaiak) (Gan.) txorilanda (Gan.) txorrolanda (Eg.) txorrosolo/itturrisolo (Eg.) TXORROTX: (Az-Alt.) txutxur (baserri eroria) (Az-Zab.) uarre/ibaurre (Etx.) uarte (erreka lekua) (Arr. ETx.) uaurregoiko (Etx.) uixarro/uxarro (Gan.) UNTZENA: Irasuegui (1770) (Ar.)* UNTZILLA: (elizatea) (Un.)* untzilIena/untzilla:(baserria)(Un.) untzuta-gain (lb.) UNTZU(E)TA:aundi:(baserria)(Az-Zab.) UNTZU(E)TA:txiki:(baserria)(Az-Zab.) urbaltza (lur beltza) (Gan.) urbittarte (erreka) (Ib-Eg.) urdinbidearro nausi (arro) (Etx.)* urdinbidearro txiki (arroa) (Etx.)* URDINE: (baserria) (Bar.)* urdineta(harriartezelaiak) Etx.Az-Alt.)* urdinetako tontorra (Etx.) urdungi(x)oko atxa (haitza) (Gan.)* urdungi(x)oko larrie (Gan.)*

(X)i : ()aserria) (Gan. * urebarro (sakonunea) (Az-Altz.) ureta/ueta (sakonunea) (Etx.Eg.) uretako landie (basoa) (Etx.)* uretakoarrue/uretarrue (sakona) Etx.)* Uretza*: (Gainbarrutik kanpo) (Az-Zab.) uretzondo (Bar.) urgorri/itturgorri (Ur.Bar.)* URIBARREN: (baserria) (Etx.)* URIBARRI: (elizatea) (Ur.)* URIBARRI AZPIKOA: (baserria) (Ur.) URIBARRI GAINEKOA: (baserria) (Ur.) uribarri-landa (Ur.) uribarri-solo (Ur.) urigoiti/okantza (Ur-Gur.) uritteburu/uritiburu (Un.)* urkebe (basoa) (Un.)* urki (basoa) Un-Zu.)* urkibarru/o (arro-zelaia) (Un.)* urkisier (Etx.) urkisu (Un.) urkitza (Gan.) urkitzabil/urkutxabil (Gan.) urkizar (arroa, mendi punta) (Un.)* urkizarri(euzkisarri (tontorra)(Un.) urkubide/urkubire (bidea) (Etx.)* urkulu (erreka, zelaia) (Etx.Arr.)* urri(e)txuko espaldie (Az-Alt.) urrusolo (soloa) (Un.)* URRUTI: (baserriak) (Gan.Etx.Un.)* urrutixena (Gan.) ursalto (erreka) (Etx.)* urtetako erreka (Etx.)* urubi (mendikatea (Un.) urubutxo/ururtxo (Ar.) urugu (tontorra) (Arra) URUGU: (baserria) (Az.)* uruguazpi (Arra) urukolau (soloa) Az-Zab.)* urunak/orunak (Gan.) ururtxo/urubutxo (Ar.) usantzako erreka (iturria) (Gan.) usetan/usutan (basoa) (Bar.)* uskertei (Gan.) usuntza/usantza (Gan.) uxa (lur zingiratsuak) (Etx.Gan.) UXAR: (baserria) (Az.)* uxarpe (Az.) uxarreko arestoi (Az-Alt.)


uxarro (Gan.) uxarrralde (Az-Alt.) uxarsolo (Az.) UXARTE: (baserria) (Gan., Un.)* ZABALDU/zaldu: (baserria) (Az-Zab.)* zabalduburu (basoa) (Un.)* zabalduko laue (Az-Zab.)* ZABOLA: (auzunea) (Az-Zab.)* zabulduko iturrixe (Az-Zab.) ZALGO: (baserria) (lb.) zalgogarai: (aintzinako bas.)(Ib.) zapatabideta (Etx.) zelaitxo (Ur.) ZEREIN: (baserria) (Un.) zereingo txarie (Un.) zieta (tontorra) (Ur-Gur.) zigortza/ziortza (aldatsa) (Un.) zikintza (Etx.)* ZUBIALDE: (baserria) (Ib-Eg.) zubiaundi (Un-Zu.Ib.)* zubiaur/labiena (baserria) (Az.) zubidia (bidea) (Bar.) ZU(B)ITTA: ZUBIETA: (Ur.) zubitxara (Ur-Zub.) zubitxo (Gan.Az-Zab.) zubitxuako tontorra (Az-Zab.) zubitxueta (basoa) (Bar-Bol.)* zubixalde (baserria) (lb.) ZUETZU: (baserria) (Az-Zab.) ZUNA/zuriano (auzunea) Un-Zub zunabolueta (errota) (Bar.) zuiiaburueta/zunalgueta (Bar.) zuittaburu (Ur-Zub.) ZUITTAGANEKO: (baserria) (Ur-Zub.)* ZUITTAZPI: (baserria) (Ur-Zub.)* zuloazpixe (Un.) zulua/zuluba (basoa) (Gan.) zuluaburu (basoa) (Gan.) zulubako gaina (Gan.) zulubako tontorra (Gan.) zulubapeiak (Gan.) zulueta (Gan.)

zumaultsu/zumeltsu (Ar.) zuriano/zuna (baserria) (Un-Zu.)

Ibarrako etxeak:

Aguazilena Akelera Antxobidorerak Arrikoitina Beko Mantzano Dona Anjelaren etxea Eduardona Errementaixokue Goiko Mantzano Kafekue Karmazeruena Karteruena Kintelena Kotxerona Kukukuena (Lehenako: Morron) (1845) La notxera Lapikotxo Martzelena Monterona Obispona Panadexie Parrokuena Patriziona Pitxixena Poliko Potxuena (eroria) Samonariena Sapateruena Tiburtziona Tuberonak Txatxurrena Txoroko Untzena Zeberinak Zentrokue Zesterona

B) GABINE INSAUSTI ANDREAREN ZERRENDA (OSAGARRIA) GANTZATXETIK ANBOTO/OLETA ALDERA

AINGIRAko larrie (zelaia) ARKUNTZAko erreka

ARMORA (basoa) ARRIAUNDI (basoa)


ARTXIKIko arbela ARTXIKIko erreka ASBIORRA/AISBIORRA (basoa) ASTAZUGI (basoa) ASUNTZA (basoa) ATAERRE (basoa) ATXIN (bas. eroria) (Oleta) ATXINgo erreka AUSTERREko arroa AUSTILAU (basoa) AZTXIKI (basoa) AZUNARDIko txarie AZURNARDI (abasoa) AZUNTZA (basoa) BASOZERRATU (basoa) BEKOPAGOZABAL (basoa) BIDEBIXETA (leku izena) BIZKAITARREN OTADUIXE (zelaia) ERROSARIOLEKU (basoa) GOIKOMINTAI (basoa) GOIKOPAGOZELAI (basoa) IMrTTOLA (basoa) ININTZEZELAI TXIKI (basoa) ININTZEZELAI NAGUSI, TXIKI (basoa) IRALEKU(AK) (Konde basuek) IRAMINAK (Konde basuek) ITZAGAIN (basoa) IZAGABERRI (baserria) KEIXAko txabola LARRASTARRO (basoa) LEITOKIko arrua

ABAKON GANE (leku izena) AGETXIGER ALDIE (basoa) ALDUNTZA (basoa)ALLUNPEko ATXA

(haitza) AMILLONDO OSTIE (basoa) AMILLONDOKO ATXA (haitza) AMILLONDOKO TRANGUA (haitza) ANBOTOKO iturria ANDOSTOko arrua (basoa) ANJELAKUSTIKO AZPIA (basoa) ANJELAKUSTIKO GANE (basoa) ANJELAKUSTIKO LAUA ANTXUILLAko ATXA (haitza) ANTXUILLAko erreka

LEIXARRIGER (basoa) LURGORRIko espalda MAKATZETA (basoa) MALTZAZU (tontorra) MALTZAZU BARRENEko erreka MALTZAZUko erreka MATXILINKUATRO (Txabolerre) MITXILINKUATRO (Txabolerre) MUSKILLATZeko erreka NARBAIZ (basoa) OLLARGAIN (basoa) OSINTXU (basoa) OTAERRE (basoa) PAGOZABAL (basoa) PERRETXIKULARRA (zelaia) SUPIRE (basoa) TANTAITXUETA (basoa) TENTADOI (basoa) TENTAIZERRATU (basoa) TANTARI (basoa) TXABOLERRE (Matxilinkuatro) TRANGO (basoa) TRUTXUPRAKADOI-ko arrua URDELATZA (basoa) URIXETA (basoa) URKILA erreka URZURI (basoa) URZURIko espaldak USOTEI (basoa) ZINGIRANAUSI (basoa) ZUBINAUSI (Txuxuprakadoi)

ANUBEI (basoa) ANUBEIko erreka ARDOI (basoa) ARDANTZA (basoa) ARRIMOKILLETA (basoa) ARTABILBURU (basoa) ARTEROIPOTUE (basoa, sakona) ASKAZABAL (bidea) ASKAZABALgo TRANGUA (basoa) ATX-TONTORko GANE (haitza) ATXINBASO (basoa) AXELARRINGO EGIXE (basoa) AZKONARZULUETA (basoa) BESAIDE (tontorra, basoa)

GANTZATX > TELLAMENDI > ARRAZOLA > EUZKERRIPA > SANTA AGEDA


BESAIDEko erreka BESAIRE (tontorra) BESAIREko erreka BIREBISETTA (leku izena) ENTREMENDI (basoa) ERKOTX BARRENEko erreka ERKOTXeko erreka ERLAN (basoa) ERLAN GAINEKO ATXA (haitza) ERLANgo ARRUA (basoa) ERLANgo ATXAK (haitzak) ERLANGO DANBORRA (basoa) ERLANgo tunena ERREKAUNDI (erreka) ERROTARIren txabola ESKUSA/IRUARBOLETA (basoa) ETXEGARAI (baserria) ETXEZUBIETAKO POTUA FERMINen txabola GANTXAX BARRENA (basoa) GANTZAko ATX-BARRENEKO LARREA

(basoa) GANTZAKO ATX-OSTIE (haitza) GANTZAko erreka GANTZAKO ESPALDAK (baso) GANTZARREN BASUEK (basoa) GARRATZEko erreka GARRATZE-TXIKI (baserria) GEXALA (zelaia) GOIKOLANDA (solo) IGERTUko ARRUA (basoa) IGUZKIERRIPA (basoa, auzunea) IPISTI (zelaia) IPIZTIARRAGAko txabola IPISTIKO ARRIAKO OSTIA (zelaia) IPISTIKO ARRIKO iturria IPIZTIKO GAINA (zelaia) IRUARBOLETA/ESKUSA (basoa) AISKORRIko PUNTA/ZARATE (haitza) ITURRIGORRI (iturria) KAKUETA (BASOA) KANTERAZARRETA (basoa) KARKUNen txabola KAROBIZARRETAko ARRUA/LEIXA-

RRETA KARRASKAIN BURUEK (tontorra) KARRASKAINgo laua (basoa) KASATXO (txabola) KOBAGAIN (basoa)

KONDEPARTIEK (basoa) KURKUTXO KUATROBIENTOSko FALDIE KURTZALDE (bidegurutzea) KURTZALDE OSTEKO ERREKA-TXAR-

KUE (erreka) LABIAKO ARKOTXA/ERKOTXA (basoa) LABIAko txabola LARRABILGO ATXA (haitza) LARRABILGO GANE (haitza) LARRABILGO LAUA (lautada) LARRAERRE (basoa) LARRAERREko iturria LARRAGAIN (basoa) LAUPAGOETA (zelaia) LEIXARRETA/KAROBIZARRETAko

ARRUA LIZUETAko Arrua (basoa) LEKUESTUGANE (haitz) LURBERRI (basoa) LURGORRI (basoa) LURGORRIKO GANE LURGORRIko mina LUZIETAko arrua (basoa) MASUKOLETA (basoa) MASUSTA (basoa) MENDIOLAko txabola MIGELen txabola

MUGARRONDOko PUNTIE (tontorra) MUNIKORTA (basoa) MUNIKORTAko iturria ODOLGITZA (sakona) ODOLGITZAko ARRUE (basoa) ORMATIko txabolak ORTUTXO (basoa) ORTUTXOko erreka OTERRIko LAUA (zelaia) OTERRIko PUNTA PAKELEKU (aterpea) PALATUko ATXA PALATUko erreka PELATZAko etxe inguruak SAATXAko iturria SANTAGEDAETXEBARRIKO ARRUA

(sakona) SANTIKRUZen koba TELLAMENDI AZPIXE (basoa) TELLAMENDI OSTEKO ARRUE (sakona) TELLAMENDI OSTIE (basoa)


TXINTXINKOBAPEI (basoa) URBALTZ (iturria) URKIOLAERREKETA (basoa) URTIAITX (haitza, basoa) URTIAITX URRENGO ARRUA (basoa) URTIATX AZPIko erreka URTIATX AZPIXE (basoa) USUBITTEko atxa (haitza) ZABALAUNDI (zelaia, bidea)

ZABALAUNDIko refugioa ZABOLAGAIN ALDEKO FALDE (basoa,

sakona) ZABOLAIN ALDEKO ERREKA-TXAR-

KUA ZARATE TXIKI (haitza) ZARATE/AISKORRIko PUNTA (haitza) ZULUBA (basoa) ZULUBAko erreka

"LIMITADUE" DEITURIKO LURRALDEKOAK

AMASOLAko erreka ATAUNen txabola BASOBALTZ (basoa) DON ANDRESen txabola ERREKAZABAL (erreka) eskola eta pilota lekua ETXABARRI: (baserria) (Oleta) GOIKOSOLO (zelaia, erreka GONBILLATZ: (baserria) (Oleta) GORRIXEN BIDEA (bidea) ILLUNTXO (basoa, tontorra) INOLA (zelaia, erreka) IRUPAGOETA (basoa) ITSASI (basoa) ITZA: (baserria, basoak) (Oleta)

KALBARIO (bidea) KEIXA/KERIXA: (baserria) (Oleta) KONDE BARRENAK (basoak) LARRAMOTZ (basoa) MAINONDO: (baserria) (Oleta) MAINONDOGARAI: (goiko b.)(01eta) MENDIKURKU (BASOA) MIRUGAIN/MIRURI (basoa) MORGOLAko bidea OLAZAR (basoa, zelaia) (Oleta) OLAZARGAIN (basoa, zelaia) taillerrak (industrialdea) TONTORTXIKI (tontorra, basoa) URKIOLA erreka

OLETA ETA INGURUKOAK ARANGIORAINO

ABARRATEGI: (baserria) ALTONDOko erreka AMASOLAko erreka AMESOLA (soloa, erreka) AMESTIKO LARRA (basoa) APIETA: (baserria) (Oleta) ARANDUI: (zelaia, baserria) ARETXANDIETA/ "ATXINETA" (bas.) ARETXETA: (baserria) ARGIERROTA (errota) ARIA (basoa) ARKUNTZA (zelaia) ARKUNTZAko erreka ARRAIKOA: (baserria) ARRIPOZUETA (baserria/bikoa) ARRIZKOZUBI (zubia) ASTOLA: (baserria)) ATXINETA: Aretxaundieta (bas.)

ATXINGO ERRIPA AUNTZEKORTA (basoa) BASERRINAUSI (basoa) BASERRI TXIKI (basoa) BASO KOMUNALAK/ERRIBASOAK BEKOMINTEI (basoa) BURTZETA (zelaia) DONTXONBASO (basoa) DUKIENA/KATXELENA (baserria) DUKIENAko txabola ELEXBASOKO TXUNTXURRE (tontorra) ELORRA (txabola,tontorra) EMALDIA: (baserria) ERRIBASO/BASOAK/KOMUNALAK ERROTAZARA: (baserria) ESKAS BASUEK/ERRIBASOAK Eskola (Oleta) ESPARRUEK (basoa)


ESPARRUGANA ETXANBIDETA (basoa) GARROAn basoak GARRONA: (baserria) GASTANETA: (baserria) GERNIBER (erreka) GOIKOETXEA: (baserria) GOIKOLA: (baserria) GOROSTIGAIN/KOROSTIGAIN (zelaia) Granja GUARDA-ETXEA IMITTOLA (basoa, erreka) IMURTZA (basoa) ITURRIKO LANDA (basoa) ITURRITA (txabola) KANTERAKO ARRUA (iturria, tontorra) KANTERAZARRETAKO TXUNTXURRE

(tontorra) KARIKOLANDA (zelaia, basoa) KARIKOLANDAko tontorra KASTANETA (baserria) KATXELENA / DUKIENA KEIXA/KERIXA: (baserria) KEIXETAKO POTUE (basoa) KONPORTA (zelaia) KONPORTALDIE (zelaia) KOROSTIGAIN/GOROSTIGAIN (zelaia) KORTAZARRENA: (baserria) KORTXATU: Goikoa, erdikoa, bekoa (hiru

baserri) LARRA: (baserria) LARRAERRE (basoa) LARRAGAIN (zelaia) LARRAko basoak LARRAZELAI: (baserria) LAZKANOn basoak LEXBASOKO TXUNTXURRE (tontorra)

ETXAGUEN > GARAI-GOIKORROTA-]

AISTIZABAL (basoa, zelaia) ANDOLINA (zelaia) ANDRAMARI (soloa) ANTZARGAZTAINA (basoa) ARANEko erreka ARBEL (zelaia) ARRA-EMALDI ARRIKASO (zelaia)

319

LINAIXA (basoa) LINADCAko erreka LUZIETA (basoa) MADREko iturria MAKOTENA: (baserria-bikoa) (Oleta) MAKOTENAren txabola MALTZETA erreka MALTZETA(ko) erreka MANTZOA: (baserria) MARTELARRA (basoa) MARTENA: (baserria) MASOLAko erreka MARTELARRA OSTIE MENDITXO (basoa) MESTIKO LARRA (basoa) MINASOLOko iturria MIRUGAIN (basoa) MOTA (baserria) OBENA: (biko baserria) OSINTXUko erreka OTALARRA: (baserria) PINTONAren txabola PRESALDIE (zelaia) SAKONDOKO erreka SANTA MARINA ermita SASIKO BIDEKURUTZ (bidegurutzea) TENTEIBAKAR (basoa) TIERRAPAN (basoa) TONTORGAIN (tontorra) TROXOLA ZARRA: (berriztatua) TROXOLA: (baserria) UBIDENA: (baserria) URGOSUA (iturria, erreka) ZALDUENA: (baserria) ZUBIKOA:/Belokiena (baserria) ZUBITXUETA (basoa)

RRIPA > IBARRA > ARRAGA

ARRIXOLAko ARTEROIXE ARTANGO LAUA (zelaia) ARTESTA (basoa) ATXIER/ATXEGER BASA ATXAK (zelaia) BASETXE BENGOTXABOLAZARRA (basoa) BISUTEI (basoa)


BOLINAGAko erreka CENTRAL ELECTRICA ELORRIOko bidea ERROTABARRIALDIE (zelaia) ERROTABARRILANDIE (zelaia) ETXANGO LARRIE (zelaia) EZPELETENA (antzina baserria) GALARRAko zelaia GALDOTZENA (zelaia) GANTZAKO ERROTONDUE (zelaia) GOIKOERROTAKO BURUA (zelaia) IBABE-BERRI (baserria) IBABEko ermita INTXARDOI (zelaia) IPURTOTZeko txabola IRUKURTZETA (bidegurutzea) ISESIAZPI (basoa) ITURRITXUAGA (basoa, iturri) IZARRAko erreka KALESOLO (soloa) KANTERASARRETA (basoa) KAPON (basoa,zelaia) KASTILLO (basoa) KEISTIko erreka KORIAKO GANE / OLABE BURU

ZUBITA > URIBARRI > GUREIA > ALT!

ALDEKO txabola ALTONDO (basoa) ALTZAKO ESPARRUA (zelaia) ALTZAZPIko basoak ANSUETEGI (basoa) ARANGIOko ZINGIRIE (erreka) ARBOLABAKARRA (baso) ARMATZUko erreka ARRAGUETA (baso) ARRAko txabola ATALOI (basoa) ATXURIko erreka AUROBARRO (zelaia) BEITIKO TONTORRA BIETZONDO (MENDAKOBURUn) (basoa) BUSTENTONTOR (basoa) ELORRAKO MUTURRA (basoa) ERRI BASOAK ETXENAUSIKO basoak GALTZUZTEko iturria GARAIKOGAIN (basoa)

KURANDERA (baserria) KURTZIA (basoa) LABADEROKO ORTUE (solua) LABIAko ETXABURUA (zelaia) LARRAKO ATXA (haitza) LAUAUNDI (lautada) LURGORRI (ATXEGER) (basoa) MADALENAKO ESTRADIE (basoa) MAKAZAko LAUE (lautada, zelaia) MASKANOko txabola MATEOSOLO (basoa) MEGI TXIKI (mendixka) MENDIXOLAko LANDAK (zelaiak) OLABE BURU / KORIAKO GANE OLABEKO TXARIE (basoa) ORIXOL (tontorra, basoa) SAGASTXO eta EMALDI (zelaiak) SANTA LUZIA AZPIXE (zelaia) TENTAURI (basoa) UGARTE (zelaia, basoa) UR DEPOSITUA URIBARRLco erreka URUBITZU UXARRALDE (zelaia)

+ GAINBARRU OSTEKOAK

GARRANBASO (basoa) GOIKOBASO (basoa) GUREIAKO KURBA ELLUNPE (basoa) ILLUNPEko erreka ILLUNPEKO PUNTA (tontorra) INDUSPEALDEA INTXAURBURU (zelaia) INURRIMENDI (basoa) IRUERREKETA (basoa) JARINDOBETIKO ERREKA JARINDOGOITTI (bidea) KANTERONDO (basoa, iturria) KANTERONDOKO erreka KEISTIko txabola KURTZETA OSTIE (basoa) LATZANBASO (basoa) LETABALTZ

MUIA / NEKOSAB ALGO TONTORRA MUNDUATEn basoa NARRAZLEKU


NEKOSABAL (basoa) NEKOSABALGO TONTORRA / MUIA OKARANTZAN TXABOLA BURUA

(zelaia) OLAKO TONTORRA OLAZAR OTATX (tontorra) PAGABE PAGOSARRETA PANEROn basoa SAN ADRIANEKO ESPALDA (basoa) SAN ADRIANgo ermita

SAN ANDRESeko errefugioa SAN ANDRESKO GAINA SARRIko iturria SEGURAn basoa SIETA (basoa, tontorra) SIETAko erreka TENTAIRU TXORIren txabola URIKO (basoa) ZARIMUZko bidea ZELAINBASO (basoa) ZUBITTAko erreka

EUZKERRIPA-IBARRA > ZUINA-UNTZILA > AZKOAGA-ZABOLA-ALTZAGA

ERREKATXIKI (basoa) KARATXUETA (basoa) AMETZUko iturria SOLAIA ESPARRU GANE (basoa) EGIKO TONTORRA ARAMAIOko erreka ANUBARRI BURU (basoa) ITURRIZAR (iturria) GIBELONDO (basoa) ARTEROI(XE) /ARTEROI POTUE (basoa) ARTEROI POTUE/ARTEROIXE BERAISTEko txabola ATXAK (haitzak) SINALBUETA errota KURKUTX (basoa) SUBIAUNDI BURU (basoa) KUATROBIENTOS AZPIKO ARTEROIXE ARTEROIXETAKO KONFINAK (basoa) KATAIKO KURTZIE (gurutzea) BOLOINETA(basoa) BASAUTIko basoak SOLA(I)KO ARBELA BEKO SOLOAK (soloa) SUSALDEKO PARIE (soloa) ETXEPARIE (zelaia) ERDEIZAko erreka ERDEIZAko ARRUA/BEKOITURRIKO

ARRUA BEKOITURRIKO ARRUA/ERDEIZAko

ARRUA BOLINTXOko txabola ATXOSTE (basoa) OSTETAKO ARRUE (basoa)

AMATIBAR (basoa) GIBELONDO BURU (basoa) MIARKAko txabola BARRAUTZUETAko erreka BARRAUSBURU / MARKABURU ( TXARABARRENA (basoa) BARASAR (zelaia) SUBITXA (basoa) URKIGOIKOA (basoa) URGOIKOA (basoa) ARANGUREN (basoa) SEIZABAL (basoa) KAROBIONDO (basoa) BISATZAKO BIDEA SUNAko iturria GASTINTXUETA (basoa) ASPE (basoa) LOBANBURU (basoa) ASGAIN (mendi punta, basoa) ASGAINGO LAUA OJALA (basoa) KANTERABASUEK (basoa) ELIXAUR (zelaia) MASKARRAko erreka BOLINBUko erreka SILISTIXA (zelai, baso) SUNAko erreka SAN MIGELPEIEK (zelaia) TXIMINTXARTE (zelaia, basoa) ABASOLO (zelaia) KURTZEKO ERMITA ARANGOITIBURUAK (basoa) BARRANTZO (zelai)

322 AITA GABIREL J AUREGI URIB ARREN (1895-1945)

GALTZAGAIN (zelaia) MALUSEN (zelaia) SIERTZA (zelaia) MANETA (zelaia) SANTA AGEDA ORRAINDIKO ESTRADIE (zelaia) ZABALDUKO ESTRADIE (zelaia) ITURRITXA (soloa) ARANE (soloa) ADAINU (zelaia) URUBIL (basoa) SATURSOLO (zelaia) URRETXU (basoa) ZABALDUKO ESPARRUA (basoa) MIETZALDE (basoa) ATXUIXA (zelaia) ZABALDUko erreka MIESPE (soloa) METALITTURRI (iturria) ETXALUZEko txabola BOLINA (soloa) BASALUR (soloa) ELDIKORRI (basoa) BEDEZABALTZETA (basoa) BAARRO (zelaia) URITTE (baserria)

J A./- V.

TREBATE (basoa) ABAROKO ARRUA SUETZUko txabola MARTEBASO (basoa) ASUMENDI AJOSTAko txabolak SABALEBURU (basoa) ASKAZULETA / AXERIZULUETA (erreka,

basoa) LATZANBASO (basoa) LINOLA GALTZETA (basoa) BANBORRALDE (tontorra) ASKETALAU (basoa) ZABALDUko iturria DESKARGA (tontorra, erreka) ARRASBURU (basoa) ASENSIO MENDI PAGALDAI (basoa, erreka) INUSPEKO ATXA / ARBELA ARBELA / INUSPEKO ATXA KANTERASAR (basoa) KANTERAGAIN (tontorra) LATA (basoa) KAPELAn zelaia

ALBINATIK OLETA ALDERA

TENTEIBAKAR (basoa, tontorra) BURTZETA / MURTZETA (basoa) KOROSTIGAIN (zelaia) BURTZETAko zubia LINAIXAko LAUA (zelaia) INOLA erreka ETXANBIDETAko txabola ETXANBIETA (bidea) ILLUNPE erreka MIRURI / MIRUGAIN (basoa) MIRURIKO ESPALDA BURTZETAko erreka GRANJA ETXERPE (basoa) ALBINAKO LAUA OTAMENDI (basoa, zubia) ALBINA erreka ALBINAko enbaltsea

PAGASABAL (basoa) LETANE BIDE SUBERO (basoa) LETANE (basoa) OREISIER (basoa, iturria) BASOBALTZ (basoa) URRISOLAKO GANE (tontorra) BOTIKARIXOn basoak KONDEBASOAK OTXARGARI (basoa, iturria) JARINDO (tontorra) MISPILLA (basoa) MISPILLAKO GANE (basoa) TIXITURRI (iturria) MISPILLAko erreka ALBERTIXAko erreka SAGARDUI (tontorra) PAGOLA


ALBINATIK ZARIMUTZ ALDERA

GALTZAZARRETA (basoa) ZUBEROko bidea ZUBEROKO LAUA (basoa) TXATXURren txabola AUSIBAR erreka GOIXENBASO (basoa) GATXEKARRO BURU (basoa) OLAZAR (basoa) MARKAMINTTEIko txabola MARKAMINTTEI (basoa) MARKAMINTTEIko erreka URUBILen basoak OTATXKO TONTOR ZORROTZA GARAIko basoak SEGURAN basoak GASTANOIXE (basoa) KARIONen MASPELAko erreka EZPELETAn basoak URUBENgo basoak MASPELAKO MUGARRIA ALBINAKO LAUA JARINDOGOITTI (basoa) KANTERONDO (basoa) ALTZUNDIKO ERRIPA MUIXA (basoa) PAGALUZETA (basoa) MENDIBEKO ESPARRUA (basoa) MENTRIKULO (basoa) MENDIKURKULU BERAKATZ GASTANETA (basoa) MUNDUATEn basoak

323

AMESBAKAR (basoa) URUko basoak MAISTRO basoak AGERREKO MUGARRIA SUBERO (basoa) MESPALTZA (basoa) SOZIEDADEA MOSTONARRO (basoa) IESKOLARRI (basoa) MENPE (basoa) IBARRE (basoa) BEKOLANDA (zelaia) GAZTANALANDA (basoa) GOIKOSOLO DEB A erreka SASITXO LUBERRIXE ULETZA BELAUSTEI (zelaia) BELAUSTEIko ESPARRUA EPERRENPAGUETA (basoa) GATXEKOGAIN (basoa) MOGOLO (basoa) LOPEI ZELAI TXIKI MONTEren ESPARRUA JARTNDOko iturria PORTALE MAROTO (basoa) PAGOLA (basoa) LANDA

TOPONIMIA - karmelaldizkaria.eus · TOPONIMIA Luziano (Gabriel) Jauregi Uribarren, Aramaioko seme...

Documents

Transcript of TOPONIMIA - karmelaldizkaria.eus · TOPONIMIA Luziano (Gabriel) Jauregi Uribarren, Aramaioko seme...