TOLOSALDEKO HERRITARREN JATORRI ANITZEN MAPA, 2013. · Ondoren, jaioleku kopurutsuenak Maroko...

TOLOSALDEKO HERRITARREN

JATORRI ANITZEN MAPA, 2013.

Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013

AURKIBIDEA

SARRERA .................................................................................................................... 6

METODOZKO OHARRAK .............................................................................................. 7

ATAL KUANTITATIBOA. DATU ESTATISTIKOAK .......................................................... 8

A.-ATALA: TOLOSALDEA ETA BERAU OSATZEN DUTEN UDALERRIAK. ERROLDATUTAKO

HERRITARREN JAIOTZA TOKIA ........................................................................... 9

1 ‘IKUSPEGI’ IKERGUNEAREN ARABERAKO MIGRAZIOEN KOKAPENA TOLOSALDEAN ........... 10

2 TOLOSALDEA ESKUALDEA ......................................................................................... 12

3 ABALTZISKETA ......................................................................................................... 26

4 ADUNA .................................................................................................................... 28

5 ALBIZTUR ................................................................................................................ 30

6 ALEGIA ................................................................................................................... 32

7 ALKIZA.................................................................................................................... 36

8 ALTZO ..................................................................................................................... 38

9 AMEZKETA ............................................................................................................... 40

10 ANOETA .................................................................................................................. 42

11 ASTEASU ................................................................................................................. 46

12 BALIARRAIN ............................................................................................................ 50

13 BELAUNTZA ............................................................................................................. 52

14 BERASTEGI .............................................................................................................. 54

15 BERROBI ................................................................................................................. 56

16 BIDEGOIAN ............................................................................................................. 58

17 ELDUAIN ................................................................................................................. 60

18 GAZTELU ................................................................................................................. 62

19 HERNIALDE ............................................................................................................. 64

20 IBARRA ................................................................................................................... 66

21 IKAZTEGIETA ........................................................................................................... 70

22 IRURA ..................................................................................................................... 72

23 LARRAUL ................................................................................................................. 76

24 LEABURU-TXARAMA .................................................................................................. 78


25 LIZARTZA ................................................................................................................ 80

26 ORENDAIN ............................................................................................................... 82

27 OREXA .................................................................................................................... 84

28 TOLOSA .................................................................................................................. 86

29 VILLABONA-AMASA................................................................................................... 90

30 ZIZURKIL ................................................................................................................ 94

B.-ATALA: HEZKUNTZA. TOLOSALDEAN KOKATUTAKO IKASTETXEETAN

MATRIKULATUTAKO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA ................................................ 98

1 TOLOSALDEKO IKASTETXEAK. DATU OROKORRAK ....................................................... 99

2 TOLOSALDEKO IKASTETXEAK. ESKOLAZ ESKOLA ....................................................... 103

2.1 ALKIZAKO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA) .................................................................. 103

2.2 ALTZO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA) ....................................................................... 104

2.3 ASTEASU-LARRAUL (PUBLIKOA) ........................................................................... 105

2.4 BERROBIKO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA) ................................................................ 108

2.5 TOLOSAKO SAMANIEGO IKASTETXEA (PUBLIKOA) .................................................. 109

2.6 VILLABONAKO JESUSEN BIHOTZA (KONTZERTATUA)............................................... 111

HAINBAT SEKTORE, ERAGILE ETA ZERBITZUEN DATUAK, IRITZI ETA

HAUTEMATEAK ....................................................................................................... 113

1 LANA ETA ENPLEGUA .............................................................................................. 114

2 ANIZTASUNAREKIN LAN EGITEN DUTEN ELKARTEAK .................................................. 118

2.1 ELKARTEEN INGURUKO INFORMAZIOA .................................................................. 118

2.2 BALORAZIOA ..................................................................................................... 127

3 KULTURAREN ARLOA ............................................................................................... 129

3.1 KULTUR ARLOAREN INGURUKO INFORMAZIOA HERRIZ HERRI .................................. 129

3.2 TOLOSALDEA GARATZENEKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN SAILAK SUSTATUTAKO

KULTURA EKIMENAK ........................................................................................... 132

3.3 BALORAZIOA ..................................................................................................... 133

4 EUSKARAREN ARLOA .............................................................................................. 135

4.1 EUSKARA IKASTEKO BALIABIDEAK ....................................................................... 135

4.2 BALORAZIOA ..................................................................................................... 140

5 OSASUNA .............................................................................................................. 143

6 GIZARTE ZERBITZUEN EREMUA ............................................................................... 146

6.1 TOKI MAILAKO ADMINISTRAZIOKO GIZARTE ZERBITZUAK ....................................... 146

7 JATORRI ANIZTASUNAREN KUDEAKETA ERAKUNDE PUBLIKOETAN ............................... 149

7.1 EUSKO JAURLARITZAKO IMMIGRAZIO ZUZENDARITZA ............................................ 149

7.2 GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN ZUZENDARITZA ............ 150


7.3 TOLOSALDEA GARATZENEKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN SAILA ............................... 152

8 ETXEBIZITZA ......................................................................................................... 154

9 DISKRIMINAZIOA ................................................................................................... 158

10 ATZERRITARTASUN LEGEAREN ERAGINAK ................................................................. 160

11 JUSTIZIAREN ETA HERRITARREN SEGURTASUNA ....................................................... 163

12 SEKTORE, ERAGILE ETA ZERBITZUEN DATU ETA IRITZIEN ONDORIOAK ....................... 165


SARRERA Orriotan, ‘Tolosaldeko jatorri anitzen mapa’ diagnostikoaren emaitzak aurkezten ditugu.

Aztikerrek, Tolosaldea Garatzen garapen agentziaren eskaeraz egin duen ikerketa honen

helburua izan da Tolosaldeko migrazioa eta aniztasuna zertan den azaltzea, hau da, fenomeno

hau kuantifikatu eta ezaugarritzea eta azken urteotan izan duen bilakaera aztertzea.

Euskal Herrian aspaldidanik dagoen migrazio fenomenoari, estatu espainiar nahiz frantseseko

toki askotatik etorritako pertsonen mugimenduari, gaur egun munduko hainbat herrialde eta

tokitatik datozen pertsonak gehitu behar dizkiogu. Migrazio hori egungo globalizazio prozesuen

ondorio zuzena da, izan ere, globalizazioak ez du Euskal Herria kanpo utzi. Hau guztia ahaztu

gabe gure herriak historian zehar izan duen tradizio migratzailea, arrazoi ekonomiko nahiz

politikoak tarteko.

Gaur egun, fenomeno honen kudeaketa administrazio guztien erronka bilakatu da, udal zein

eskualdeetako administrazioak barne. Migrazioak eragin zuzena izan du eta jarraitzen du

izaten gure herrietako gizarte-egituran, eta eragin hori gizarte eta lan-arloan islatzen da;

horretaz gain, identitate gaiekin zuzenean lotutako harremanetan ere islatu eta aldaketa

nabarmenak eragiten ditu. Kudeaketa hori, berez konplexua dena, are konplexuagoa izango da

Euskal Herrian, politika eta kultura aldetik gutxitutako nazioa izanik. Errealitate hori ezagutzea

da eman beharreko lehen pausua, gaiarekin lotutako edozein esku-hartze politiko

proposatzeko garaian.

Testuinguru honetan, diagnostiko honen bidez ezagupen horretatik abiatuz aniztasunaren

balioaren oinarrian elkarbizitzarako egitasmoak bultzatze aldera lan tresna bat aurkeztu nahi

izan da.

Txostena 2 atal nagusietan egituratu dugu. Lehen atal batean alderdi kuantitatiboaren

azterketari ekin diogu, datu demografikoak eta hezkuntza datuen azterketa bat egin delarik.

Bigarren atalean eremu ezberdinen arabera datuak, iritziak eta perzepzioak jaso dira. Azkenik,

ondorio nagusien atal bat osatu da, aniztasuna eta herritarrak (ez soilik migrataileak)

ikuspegia txertatu delarik bertan.

Azkenik, eskerrak eman nahi dizkiegu beharrezkoa izan dugun informazioa eskuratzen lagundu

diguten persona guztiei, beraien laguntza funtsezkoa izan baita diagnostiko hau osatu ahal

izateko.


METODOZKO OHARRAK Egungo migrazio errealitatearen argazkia ahalik eta fidelena ateratzeko bide ezberdinak erabili

ditugu:

Datu kuantitatiboak lortzeko 2. mailako datuetaz baliatu gara: udal erroldak eta

ikastetxeek eskainitako datuak erabili ditugu. Baita ‘Ikuspegi’ erakundeak eta Eustat-ek

emandakoak ere.

Honetarako kontaktuan jarri gara Tolosaldea osatzen duten udalerri guztietako

arduradunekin (erroldak eskuratzeko), Tolosaldean kokatzen diren ikastetxe guztietako

arduradunekin (matrikulazio datuak lortzeko) eta Eustat erakundearekin.

Galdeketak, eragile ezberdinekin

2005ean egindako ikerketaren baitan, jarraitasun bat emateko asmoz, galdetegia osatu

da. Eremu bakoitzaren arabera eragile ezberdinekin harremanetan jarri gara eta

galdetegia luzatu diegu. Jaso diren erantzunen azterketa bat egin ostean atalaren

idazketari ekin diogu.

Elkarrizketa zuzenak. Datuak jasotzeko zailtasunak izan ditugun kasuetan zuzeneko

elkarrizketak egiteko proposamenak luzatu ditugu, erankundera bertara gerturatuz.

Kasu gutxi batzutan lortu dugu elkarrizketa zuzenak burutzeko onarpena.

Ezin genuke atal hau amaitu datu bilketarako izan ditugun zailtasunei erreferentziarik egin

gabe. Honela, hainbat ataletan datuak falta izan zaizkigu, dagokion erakundeak eskuratzeko

aukerarik ez baitigu eskaini.

Horrek diagnostikoan duen eraginaz kontziente izan arren, epeak eta betebeharren exijentziaz

txostenean aurrera egin beharrean aurkitu gara. Honela, atal batzuk hutsik geratu dira, ala

azaleko informazioa besterik ez dugu jasotzerik izan.

Datu bilketa 2013ko otsaila eta maiatza bitartean burutu da. Epe horietatik kanpo,

beranduago, informazioa eskatu diogun erakunderen batek datuak emango balizkigu,

txostenean gehigarri moduan gehituko genituzke.

ATAL KUANTITATIBOA.

DATU ESTATISTIKOAK

ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013. 9

A.-ATALA:

TOLOSALDEA ETA BERAU OSATZEN DUTEN

UDALERRIAK. ERROLDATUTAKO

HERRITARREN JAIOTZA TOKIA

Atal hau osatzeko Tolosaldea eskualdeko udalerri guztien erroldak eskuratu ditugu. Zehazki,

2013. urteko urtarrilaren 1ekoak ahal izan dugun kasu guztietan. Guztira 28 udalerriren

erroldak ustiatu ditugu, zehatz-mehatz jakiteko Tolosaldea osatzen duten herritarren jaiotza

lekua zein den.

INEk (Instituto Nacional de Estadística) ematen ditu datu hauek, baina ez datoz guztiz bat lan

honi eman nahi genion ikuspegi zabalarekin. INEk ematen dituen datuetan Nafarroan jaiotako

herritarrak espainiar gisa aurkezten ditu eta ez dago beste espainiar probintzietako

herritarrengandik bereizterik. Berdina gertatzen da Iparraldeko biztanleekin, frantses gisa

multzokatzen baitira. Beraz, udal errolden bidez zehazki jakin ahal izan dugu herritar bakoitza

non jaiotakoa den, bereizketa administratiboak ematen dituen zailtasunak ekidinez eta

sailkapen propioa osatuz.

Oso kontutan eduki beharrekoa da datu hauek erroldatutako herritarretan oinarritzen direla,

hau da, nolabait mugatuta daudela. Ondorengo tauletan islatuta agertzen ez diren kasuistika

ezberdinak eman daitezke. Esaterako, eta herritarren artean gerta daiteke, oraindik bizi den

herrian erroldatua ez egotea, edota udalerri batean erroldatua egon eta beste batean bizitzea,

edo udalerria utzi eta oraindik erroldan baja tramitatu gabe edukitzea. Ez dira kasu asko

izango, baina kontutan eduki beharreko aspektua da.

Edukietan sartuz, hasteko, Tolosaldea osoaren argazkia erakutsiko dugu eta ondoren herriz-

herriko datuak. Udalerriak orden alfabetikoan sailkatu ditugu. Eskualdeko udalerri bakoitzaren

argazkia ondorengo hiru taularen bidez azalduko dugu:

Udalerrian erroldatutako herritarren jaiotza tokia, munduko zonaldeen arabera.

Udalerrian erroldatutako herritarren jaiotza tokia, laburpena.

Udalerrian Euskal Herritik kanpo jaiotako herritarren jaioleku nagusiak (10

kopurutsuenen ranking-a).

Euskal Herritik kanpo jaiotakoak ehun baino gehiago diren udalerrientzat ustiaketa sakonagoa

prestatu dugu, bi taula gehiago sartuz. Udalerri hauek Alegia, Anoeta, Asteasu, Ibarra, Irura,

Tolosa, Villabona eta Zizurkil dira. Ondorengo taulak gehitu dira:

Udalerrian erroldatutako herritarren jaiotza tokia, sexuaren arabera.

Udalerrian erroldatutako herritarren jaiotza tokia, adin-tarteen arabera.


1 ‘IKUSPEGI’ IKERGUNEAREN ARABERAKO MIGRAZIOEN

KOKAPENA TOLOSALDEAN Tolosaldea EAE mailan eta Gipuzkoa mailan ez da bereziki migratzaile kopuru altuak jaso

dituen eskualdea. ‘IKUSPEGI’ ikerguneak emandako azken datuen arabera (argazkian ikus

daiteke) Espainiar Estatutik kanpoko herritarren ehuneko txikienetarikoa du Tolosaldea

eskualdeak. Zehazki, 2012. urtean Tolosaldea eskualdeko herritarren % 5,5a zen Espainiar

Estatutik kanpoko nazionalitatea zuena.

Puntualizatu beharra dago, ‘IKUSPEGI’ren datuetan hitz egiten dugunean, herritarren

nazionalitateaz hitz egiten dugula. Aztikerren egin dugun azterketan, ordea, herritarren

jaiolekuak hartu ditugu kontutan, beraz, desfase txiki bat aurkituko dugu bi datuak

konparatzen hasi ezkero. Posible baita herritar bat Amerikan edo Afrikan jaiotakoa izatea baina

nazionalitate espainiarra eskuratu duena, esate baterako. Hortaz, Aztikerrek ematen duen

ehunekoa beti ‘IKUSPEGIK’ ematen duena baino altuagoa izango da, bi datu ezberdinetan

oinarritzen baitira.

Horrela, 2013ko errolda datuen arabera, Espainiar Estatutik kanpo jaiotako herritarren

ehunekoa % 6,8koa da Tolosaldean. Eta nazionalitatearen arabera aztertzen badugu, INEk

ematen digun azken datua da (IKUSPEGIrena baino urtebete berriagoa) 2013. urtean

Tolosaldeako herritarren % 5,4ak espainiarra ez den nazionalitatea zuela.


50 eta 70. hamarkaden artean Tolosaldeak, Euskal Herri osoak bezala, Espainiar Estatuko

migratzaile mordoa jaso zuen. Bizpahiru hamarkadako etenaldia izan ondoren, azken 15-20

urtetan, migratzaileen kopuruak gora egin du berriro. Igoera hori bereziki azken urteetan

nabaritu da. Migratzaileen perfila aldatu egin da ordea. Azken urteetan iritsitako herritar

berriak munduko kontinente guztietatik etorri dira. Esanguratsuak dira hegoamerikarrak,

ertamerikarrak, ipar afrikarrak edota, Europa barruan, portugaldarrak eta errumaniarrak.

Ondorengo bi tauletan ikus daiteke nola Espainiar Estatutik kanpoko nazionalitatea duten

herritarren kopurua eta ehunekoa etengabe igo den azken urteetan. Halere, esan bezala,

Tolosaldea eskualdea migratzaile kopuru eta ehuneko baxuenetarikoa duen zonaldea da Euskal

Autonomia Erkidegoan. Gipuzkoan bertan, Tolosaldearekin muga egiten duten eskualde guztiek

(Goierri, Donostialdea eta Urola Kosta) migratzaile ehuneko altuagoa dute.

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2012

358 371

650

935

1.345

2.087

2.4122.635

Espainiar Estatutik kanpoko nazionalitatea dutenen kopurua

%0,0

%1,0

%2,0

%3,0

%4,0

%5,0

%6,0

1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2012

0,8 0,8

1,4

2,1

2,9

4,5

5,15,5

Espainiar Estatutik kanpoko nazionalitatea dutenen ehunekoa


2 TOLOSALDEA ESKUALDEA

Tolosaldea eskualdea osatzen duten 28 udalerrien artean 46.753 biztanle dira. Guzti horien

hamarretik lau (% 39,8) beren udalerrian bertan jaiotakoa da eta beste hainbeste (% 42,4)

Gipuzkoako beste udalerriren batetik bizitzera joandakoa. Euskal Herriko gainerako sei

probintzietatik Tolosaldera bizitzera joandako herritarrak gehituta, denera eskualdeko

biztanleriaren % 85,2a Euskal Herrian jaiotakoa da.

Tolosaldeko herritarren gainerako % 14,8a Euskal Herritik kanpo jaiotakoa da. Guztira 6.909

pertsona. Horien artean bi multzo nagusi ikus daitezke; batetik, Espainiar Estatuko

herrialdeetan jaiotakoak (3.760 herritar eta biztanleriaren % 8,0) eta, bestetik, mundu osoko

beste estatuetatik iritsitakoak (% 6,8). Bi multzo nagusi hauek zuzenean lotuta daude Euskal

Herriak azken hamarkadetan jasotako bi migrazio olatuei. 50 eta 70. hamarkaden artean

Espainiar Estatuko hainbat lekutatik Tolosaldeara etorritakoak dira lehen olatukoak eta

azkeneko bi hamarkadetan munduko herrialde askotatik etorritakoak bigarren olatukoak.

2013. urtean amerikan jaiotako 1.226 herritar bizi dira Tolosaldean, erdiak baino gehiago

hegoamerikarrak. Afrikan jaiotakoak 756 pertsonak, Asian jaiotako 111k eta Ozeaniako bik ere

osatzen duten Tolosaldeko herritarren biztanleria.

A. TOLOSALDEAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA

Maiztasuna Ehunekoa (%)

Udalerrian bertan 18.625 39,8

Gipuzkoako beste udalerriak 19.802 42,4

Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 1.417 3,0

Europa 4.814 10,3

Espainiar Estatuko herrialdeak 3.760 8,0

Frantziar Estatuko herrialdeak 52 0,1

Europar Batasuneko gainerako herrialdeak (26) 835 1,8

Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 167 0,4

Amerika 1.226 2,6

Ipar Amerika 64 0,1

Antillak 153 0,3

Ertamerika 351 0,8

Hego Amerika 658 1,4

Afrika 756 1,6

Ipar Afrika 591 1,3

Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 165 0,4

Asia 111 0,2

Asia Zentrala 2 0,0

Mendebaldeko Asia 11 0,0

Hego Ekialdeko Asia 98 0,2

Ozeania 2 0,0

Guztira 46.753 100,0

Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013


B. TOLOSALDEAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA


Euskal Herrian jaioa 39.844 85,2


Europako beste herrialdeetan jaioa 1.054 2,3

Munduko beste kontinenteetan jaioa 2.095 4,5

Guztira 46.753 100,0


Euskal Herritik kanpo, 92 estatu ezberdinetan jaiotako herritarrak bizi dira

Tolosaldean. Erdia baino zertxobait gehixeago (% 54,4) Espainiar Estatuko herrialdeetan

sortua da. Ondoren, jaioleku kopurutsuenak Maroko (475), Portugal (399), Errumania (291)

eta Nikaragua (267) dira.

%85,2

%8,0 %2,3 %4,5

Euskal Herrian jaioa

Espainiar Estatuko herrialdeak

Europako beste herrialdeetan jaioa

Munduko beste kontinenteetan jaioa

%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0

Kuba

Honduras

Brasil

Dominikar Errepublika

Aljeria

Argentina

Kolonbia

Ukraina

Ekuador

Nikaragua

Errumania

Portugal

Maroko


1,0

1,2

1,2

1,2

1,5

1,6

1,7

1,7

2,5

3,9

4,2

5,8

6,9

54,4


C. TOLOSALDEAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOLEKUA, KONTINENTEKA


EUROPA


Portugal 399 5,8

Errumania 291 4,2

Ukraina 119 1,7


Bulgaria 36 0,5

Errusia 35 0,5

Alemania 30 0,4

Britainia Handia 20 0,3

Italia 13 0,2

Belgika 12 0,2

Polonia 10 0,1

Moldavia 7 0,1

Herbehereak 6 0,1

Finlandia 5 0,1

Suitza 3 0,0

Grezia 2 0,0

Hungaria 2 0,0

Irlanda 2 0,0

Albania 1 0,0

Austria 1 0,0

Bosnia-Herzegovina 1 0,0

Eslovakia 1 0,0

Eslovenia 1 0,0

Lituania 1 0,0

Serbia 1 0,0

Suezia 1 0,0

Txekiar Errepublika 1 0,0

AMERIKA

Nikaragua 267 3,9

Ekuador 173 2,5

Kolonbia 115 1,7

Argentina 109 1,6

Dominikar Errepublika 83 1,2

Brasil 81 1,2

Honduras 81 1,2

Kuba 67 1,0

Peru 62 0,9

Venezuela 52 0,8

Mexiko 38 0,6

Txile 32 0,5

Estatu Batuak 22 0,3

Bolivia 18 0,3

Uruguay 15 0,2

Kanada 4 0,1

El Salvador 2 0,0

Paraguay 2 0,0

Dominika 1 0,0

Guatemala 1 0,0

Panama 1 0,0

Santo Domingo 1 0,0

AFRIKA

Maroko 475 6,9


Aljeria 105 1,5

Senegal 42 0,6

Ekuatore Guinea 36 0,5

Nigeria 32 0,5

Mauritania 19 0,3

Angola 11 0,2

Ghana 7 0,1

Sahara 7 0,1

Mozanbike 5 0,1

Guinea-Bissau 3 0,0

Kamerun 2 0,0

Tunisia 2 0,0

Guinea 2 0,0

Afrika Erdiko Errepublika 1 0,0

Cabo Verde 1 0,0

Etiopia 1 0,0

Kongo 1 0,0

Malawi 1 0,0

Mali 1 0,0

Niger 1 0,0

ASIA

Txina 39 0,6

Pakistan 36 0,5

Tailandia 5 0,1

Filipinak 4 0,1

India 3 0,0

Indonesia 3 0,0

Iran 3 0,0

Azerbajan 2 0,0

Japonia 2 0,0

Mongolia 2 0,0

Turkia 2 0,0

Yemen 2 0,0

Afganistan 1 0,0

Armenia 1 0,0

Arabiar Emirrerri Batuak 1 0,0

Jordania 1 0,0

Kazajstan 1 0,0

Palestina 1 0,0

Siria 1 0,0

Uzbekistan 1 0,0

OZEANIA

Australia 2 0,0

Guztira 6.909 100,0



D. TOLOSALDEAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOLEKUA, SEXUAREN ARABERA

Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira

Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)

Espainiar Estatuko herrialdeak 1.959 52,1 1.801 47,9 3.760 100,0

Maroko 162 34,1 313 65,9 475 100,0

Portugal 114 28,6 285 71,4 399 100,0

Errumania 128 44,0 163 56,0 291 100,0

Nikaragua 208 77,9 59 22,1 267 100,0

Ekuador 81 46,8 92 53,2 173 100,0

Ukraina 62 52,1 57 47,9 119 100,0

Kolonbia 65 56,5 50 43,5 115 100,0

Argentina 60 55,0 49 45,0 109 100,0

Aljeria 44 41,9 61 58,1 105 100,0

Dominikar Errepublika 52 62,7 31 37,3 83 100,0

Brasil 65 80,2 16 19,8 81 100,0

Honduras 64 79,0 17 21,0 81 100,0

Kuba 43 64,2 24 35,8 67 100,0

Peru 42 67,7 20 32,3 62 100,0

Frantziar Estatuko herrialdeak 29 54,7 24 45,3 53 100,0

Venezuela 23 44,2 29 55,8 52 100,0

Senegal 5 11,9 37 88,1 42 100,0

Txina 28 71,8 11 28,2 39 100,0

Mexiko 21 55,3 17 44,7 38 100,0

Bulgaria 13 36,1 23 63,9 36 100,0

Ekuatore Guinea 25 69,4 11 30,6 36 100,0

Pakistan 5 13,9 31 86,1 36 100,0

Errusia 22 62,9 13 37,1 35 100,0

Nigeria 16 50,0 16 50,0 32 100,0

Txile 23 71,9 9 28,1 32 100,0

Alemania 19 63,3 11 36,7 30 100,0

Estatu Batuak 16 72,7 6 27,3 22 100,0

Britainia Handia 10 50,0 10 50,0 20 100,0

Mauritania 8 42,1 11 57,9 19 100,0

Bolivia 14 77,8 4 22,2 18 100,0

Uruguay 4 26,7 11 73,3 15 100,0

Italia 5 38,5 8 61,5 13 100,0

Belgika 3 25,0 9 75,0 12 100,0

Angola 4 36,4 7 63,6 11 100,0

Polonia 3 30,0 7 70,0 10 100,0

Ghana 2 28,6 5 71,4 7 100,0

Moldavia 1 14,3 6 85,7 7 100,0

Sahara 4 57,1 3 42,9 7 100,0

Herbehereak 2 33,3 4 66,7 6 100,0

Finlandia 2 40,0 3 60,0 5 100,0

Mozanbike 3 60,0 2 40,0 5 100,0

Tailandia 5 100,0 0 0,0 5 100,0

Filipinak 2 50,0 2 50,0 4 100,0

Kanada 3 75,0 1 25,0 4 100,0

Guinea-Bissau 0 0,0 3 100,0 3 100,0

India 1 33,3 2 66,7 3 100,0

Indonesia 3 100,0 0 0,0 3 100,0

Iran 2 66,7 1 33,3 3 100,0

Suitza 1 33,3 2 66,7 3 100,0

Australia 1 50,0 1 50,0 2 100,0

Azerbajan 2 100,0 0 0,0 2 100,0

El Salvador 1 50,0 1 50,0 2 100,0


Grezia 0 0,0 2 100,0 2 100,0

Guinea 0 0,0 2 100,0 2 100,0

Hungaria 1 50,0 1 50,0 2 100,0

Irlanda 0 0,0 2 100,0 2 100,0

Japonia 2 100,0 0 0,0 2 100,0

Kamerun 2 100,0 0 0,0 2 100,0

Mongolia 1 50,0 1 50,0 2 100,0

Paraguay 2 100,0 0 0,0 2 100,0

Tunisia 1 50,0 1 50,0 2 100,0

Turkia 0 0,0 2 100,0 2 100,0

Yemen 0 0,0 2 100,0 2 100,0

Afganistan 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Afrika Erdiko Errepublika 1 100,0 0 0,0 1 100,0

Albania 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Armenia 1 100,0 0 0,0 1 100,0

Austria 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Bosnia-Herzegovina 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Cabo Verde 1 100,0 0 0,0 1 100,0

Dominika 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Arabiar Emirrerri Batuak 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Eslovakia 1 100,0 0 0,0 1 100,0

Eslovenia 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Etiopia 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Jordania 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Kazajstan 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Kongo 1 100,0 0 0,0 1 100,0

Lituania 1 100,0 0 0,0 1 100,0

Malawi 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Mali 1 100,0 0 0,0 1 100,0

Niger 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Palestina 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Panama 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Santo Domingo 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Siria 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Suezia 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Txekiar Errepublika 1 100,0 0 0,0 1 100,0

Uzbekistan 1 100,0 0 0,0 1 100,0

Guatemala 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Serbia 0 0,0 1 100,0 1 100,0

Guztira 3.498 50,6 3.411 49,4 6.909 100,0


Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 18

E. TOLOSALDEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA (% BERTIKALEAN)


Kopurua % Kopurua % Kopurua %

Udalerrian 8.803 37,8 9.822 41,8 18.625 39,8

Gipuzkoako gainerako udalerriak 10.098 43,4 9.704 41,3 19.802 42,3

Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 874 3,8 543 2,3 1.417 3,0

Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 1.959 8,4 1.801 7,7 3.760 8,0

Europako gainerako herrialdeak 418 1,8 636 2,7 1.054 2,3

Amerika 786 3,4 440 1,9 1.226 2,6

Afrika 281 1,2 475 2,0 756 1,6

Asia 53 0,2 58 0,2 111 0,2

Ozeania 1 0,0 1 0,0 2 0,0

Guztira 23.282 100,0 23.484 100,0 46.766 100,0


Migratzaileek sexuka aztertzen baditugu, joera batzuk ikusiko ditugu. Adibidez, amerikarren artean emakumezkoak askoz gehiago dira

gizonezkoak baino (786 eta 440 hurrenez hurren). Afrikarren artean aldiz, batez ere ipar afrikarren artean, gizonezkoak gehiago izan ohi dira

emakumezkoak baino.

%0,0

%5,0

%10,0

%15,0

%20,0

%25,0

%30,0

%35,0

%40,0

%45,0

Emakumezkoa Gizonezkoa

37,8

41,8 43,4

41,3

3,8 2,3

8,4 7,7

1,8 2,7 3,4 1,9 1,2 2,0

0,2 0,2

Udalerrian

Gipuzkoako gainerako udalerriak

Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak

Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak

Europako gainerako herrialdeak

Amerika

Afrika

Asia

Ozeania


F. TOLOSALDEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA (% HORIZONTALEAN)



Udalerrian 8.803 47,3 9.822 52,7 18.625 100,0


Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 874 61,7 543 38,3 1.417 100,0

Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 1.959 52,1 1.801 47,9 3.760 100,0

Europako gainerako herrialdeak 418 39,7 636 60,3 1.054 100,0

Amerika 786 64,1 440 35,9 1.226 100,0

Afrika 281 37,2 475 62,8 756 100,0

Asia 53 47,7 58 52,3 111 100,0

Ozeania 1 50,0 1 50,0 2 100,0

Guztira 23.282 49,8 23.484 50,2 46.766 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0 %70,0

Ozeania

Asia

Afrika

Amerika





Udalerrian

50,0

52,3

62,8

35,9

60,3

47,9

38,3

49,0

52,7

50,0

47,7

37,2

64,1

39,7

52,1

61,7

51,0

47,3

Emakumezkoa

Gizonezkoa


G. TOLOSALDEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA (% BERTIKALEAN)

0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira

Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %

Udalerrian 5.452 66,7 3.356 39,4 6.365 30,5 3.452 37,5 18.625 39,8

Gipuzkoako gainerako udalerriak 2.144 26,2 3.622 42,6 10.616 50,8 3.420 37,2 19.802 42,3

Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 81 1,0 161 1,9 635 3,0 540 5,9 1.417 3,0

Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 150 1,8 199 2,3 1.721 8,2 1.690 18,4 3.760 8,0

Europako gainerako herrialdeak 143 1,8 346 4,1 520 2,5 45 0,5 1.054 2,3

Amerika 121 1,5 482 5,7 592 2,8 31 0,3 1.226 2,6

Afrika 54 0,7 309 3,6 376 1,8 17 0,2 756 1,6

Asia 24 0,3 31 0,4 50 0,2 6 0,1 111 0,2

Ozeania 0 0,0 0 0,0 2 0,0 0 0,0 2 0,0

Guztira 8.169 100,0 8.512 100,0 20.881 100,0 9.200 100,0 46.766 100,0


Migratzaileak adin-tarteka sailkatzen baditugu, nabarituko dugu nola Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotakoen gehiengoa adinekoa den,

duela 40-50 urte etorri baitziren asko eta asko. Migrazio olatu berriarekin iritsi diren herritarrak, aldiz, (amerikarrak, afrikarrak eta abar) lan

egiteko adinean daude eta beraien artean oso adineko pertsona gutxi daude.

%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0

0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago

66,7

39,4

30,5

37,5

26,2

42,6

50,8

37,2

1,0 1,9 3,0 5,9

1,8 2,3

8,2

18,4

1,8 4,1

2,5 0,5 1,5

5,7 2,8

0,3 0,7 3,6

1,8 0,2 0,3 0,4 0,2 0,1

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia

Ozeania


H. TOLOSALDEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA (% HORIZONTALEAN)



Udalerrian 5.452 29,3 3.356 18,0 6.365 34,2 3.452 18,5 18.625 100,0

Gipuzkoako gainerako udalerriak 2.144 10,8 3.622 18,3 10.616 53,6 3.420 17,3 19.802 100,0

Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 81 5,7 161 11,4 635 44,8 540 38,1 1.417 100,0

Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 150 4,0 199 5,3 1.721 45,8 1.690 44,9 3.760 100,0

Europako gainerako herrialdeak 143 13,6 346 32,8 520 49,3 45 4,3 1.054 100,0

Amerika 121 9,9 482 39,3 592 48,3 31 2,5 1.226 100,0

Afrika 54 7,1 309 40,9 376 49,7 17 2,2 756 100,0

Asia 24 21,6 31 27,9 50 45,0 6 5,4 111 100,0

Ozeania 0 0,0 0 0,0 2 100,0 0 0,0 2 100,0

Guztira 8.169 17,5 8.512 18,2 20.881 44,6 9.200 19,7 46.766 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0

%80,0

%90,0

%100,0

Udalerrian Gipuzkoako

gainerako

udalerriak

Euskal Herriko

gainerako 6

herrialdeak

Espainiar

Estatuko

gainerako herrialdeak

Europako

gainerako

herrialdeak

Amerika Afrika Asia Ozeania

29,3

10,8 5,7 4,0

13,6 9,9

7,1

21,6 18,0 18,3

11,4

5,3

32,8

39,3 40,9

27,9

34,2

53,6

44,8 45,8 49,3 48,3 49,7

45,0

100,0

18,5 17,3

38,1

44,9

4,3 2,5 2,2 5,4



Ondorengo hiru mapen bitartez, oso modu grafikoan aztertu eta konparatu daitezke Tolosaldea osatzen duten udalerrien arteko

ezberdintasunak zein diren, jaioterriaren arabera kolore tonu ezberdinez degradatzen baita udalerri bakoitza.

ELDUAIN 98,7

GAZTELU 98,2

OREXA 97,6

ALBIZTUR 97,5

BALIARRAIN 96,9

BERASTEGI 96,6

ORENDAIN 96,4

ABALTZISKETA 95,5

ALTZO 94,9

ADUNA 94,7

AMEZKETA 92,8

LARRAUL 92,7

ALKIZA 92,6

IKAZTEGIETA 91,7

HERNIALDE 90,1

BIDEGOIAN 89,9

ASTEASU 89,8

LEABURU 89,5

BELAUNTZA 88,4

BERROBI 88,1

IRURA 86,0

TOLOSA 85,8

LIZARTZA 85,6

BATEZ BESTEKOA 85,2

ANOETA 83,8

ALEGIA 83,7

VILLABONA 80,3

IBARRA 80,2

ZIZURKIL 78,0


EUSKAL HERRIAN JAIOTAKOAK

%95-%100 EHan jaioak

%90-%94,9 EHan jaioak

%85-%89,9 EHan jaioak

%85 baino gutxiago EHan jaioak


ZIZURKIL 17,4

IBARRA 15,4

VILLABONA 14,7

ANOETA 11,7

BATEZ BESTEKOA 10,3

ALEGIA 10,1

LIZARTZA 9,5

TOLOSA 9,4

IRURA 9,1

BELAUNTZA 8,2

BERROBI 8,0

HERNIALDE 6,0

ASTEASU 5,9

IKAZTEGIETA 5,9

ALKIZA 5,8

LEABURU 5,5

ALTZO 4,7

BIDEGOIAN 4,3

ADUNA 3,6

LARRAUL 3,5

AMEZKETA 2,6

BERASTEGI 2,3

ALBIZTUR 2,2

ORENDAIN 2,1

BALIARRAIN 1,5

ABALTZISKETA 1,2

GAZTELU 1,2

ELDUAIN 0,8

OREXA 0,8


EUROPAKO BESTE HERRIALDEETAN JAIOTAKOAK

%15 baino gehiago Europako beste herrialde batean jaioa

%10-%14,9 Europako beste herrialde batean jaioa

%5-%9,9 Europako beste herrialde batean jaioa

%5 baino gutxiago Europako beste herrialde batean jaioa


ALEGIA 6,2

BIDEGOIAN 5,8

VILLABONA 5,0

LEABURU 5,0

IRURA 4,9

LIZARTZA 4,8

TOLOSA 4,8

AMEZKETA 4,6

ZIZURKIL 4,6

ANOETA 4,5

IBARRA 4,5

BATEZ BESTEKOA 4,5

ASTEASU 4,3

HERNIALDE 4,0

LARRAUL 3,9

BERROBI 3,8

BELAUNTZA 3,4

ABALTZISKETA 3,3

IKAZTEGIETA 2,4

ADUNA 1,8

OREXA 1,6

ORENDAIN 1,6

BALIARRAIN 1,5

ALKIZA 1,3

BERASTEGI 1,1

GAZTELU 0,6

ALTZO 0,4

ELDUAIN 0,4

ALBIZTUR 0,3


EUROPATIK KANPO JAIOTAKOAK

%6 baino gehiago Europatik kanpo jaioa

%4-%5,9 Europatik kanpo jaioa

%2-%3,9 Europatik kanpo jaioa

%2 baino gutxiago Europatik kanpo jaio


GAZTELU 79,4

ALTZO 78,2

OREXA 77,4

AMEZKETA 76,4

ABALTZISKETA 76,4

ALBIZTUR 74,0

LEABURU-TXARAMA 72,4

BALIARRAIN 71,8

BELAUNTZA 71,4

ELDUAIN 70,7

LIZARTZA 68,3

ORENDAIN 67,7

ALKIZA 65,2

BIDEGOIAN 65,0

BERROBI 64,9

HERNIALDE 63,4

ANOETA 62,2

BERASTEGI 61,7

ADUNA 61,5

TOLOSA 60,7

IKAZTEGIETA 59,3

BATEZ BESTEKOA 58,1

IBARRA 57,8

ALEGIA 56,8

ASTEASU 55,0

LARRAUL 54,1

VILLABONA 47,8

ZIZURKIL 44,7

IRURA 42,6

ZIZURKIL 14,0

IBARRA 12,9

VILLABONA 11,5

ANOETA 9,9

BATEZ BESTEKOA 8,0

TOLOSA 7,5

ALEGIA 7,4

IRURA 6,5

ASTEASU 6,0

BERROBI 5,8

BELAUNTZA 4,8

ALKIZA 4,2

IKAZTEGIETA 3,9

BIDEGOIAN 2,5

HERNIALDE 2,3

ADUNA 2,2

LIZARTZA 2,2

ALTZO 2,1

AMEZKETA 2,0

LARRAUL 1,9

BERASTEGI 1,7

ORENDAIN 1,6

ALBIZTUR 1,5

BALIARRAIN 1,5

LEABURU-TXARAMA 1,4

GAZTELU 1,2

ABALTZISKETA 0,9

ELDUAIN 0,8

OREXA 0,8

ESKUALDEAN JAIOTAKOAK ESPAINIAR ESTATUAN JAIOTAKOAK

ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 26

3 ABALTZISKETA

Abaltzisketan erroldatutako ia herritar guztiak (% 95,5) Euskal Herrian jaiotakoak dira eta %

94 Gipuzkoan. Euskal Herritik kanpo jaiotako abaltzisketarren artean 10 herrialde

ezberdinetakoak daude, esaterako, Espainiar Estatuko herrialdeetan jaioak (3) edo Aljeria,

Ekuador eta Mauritanian jaioak (2na).

A. ABALTZISKETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA


Udalerrian bertan 184 55,8

Gipuzkoako beste udalerriak 126 38,2

Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 5 1,5

Europa 4 1,2

Espainiar Estatuko herrialdeak 3 0,9


Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 1 0,3


Amerika 6 1,8

Ipar Amerika 0 0,0

Antillak 0 0,0

Ertamerika 2 0,6

Hego Amerika 4 1,2

Afrika 5 1,5

Ipar Afrika 3 0,9


Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 330 100,0


B. ABALTZISKETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA


Euskal Herrian jaioa 315 95,5

Europako beste herrialdeetan jaioa 4 1,2

Munduko beste kontinenteetan jaioa 11 3,3

Guztira 330 100,0


%95,5

%1,2 %3,3





C. ABALTZISKETAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN

JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)



Aljeria 2 13,3

Ekuador 2 13,3

Mauritania 2 13,3

Brasil 1 6,7


Honduras 1 6,7

Maroko 1 6,7

Nikaragua 1 6,7

Venezuela 1 6,7

Guztira 15 100,0


%0,0 %5,0 %10,0 %15,0 %20,0

Venezuela

Nikaragua

Maroko

Honduras

Britainia Handia

Brasil

Mauritania

Ekuador

Aljeria


6,7

6,7

6,7

6,7

6,7

6,7

13,3

13,3

13,3

20,0


4 ADUNA Adunako herritarren % 92a Gipuzkoan jaiotakoa da. Euskal Herritik kanpo jaiotako adunarren

artean kopurutsuenak Espainiar Estatuko herrialdeetan jaioak eta Hegoamerikan jaioak dira

(Perun 5, Venezuelan 2 eta bakarra Argentinan).

A. ADUNAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 16 3,6





Amerika 8 1,8

Ipar Amerika 0 0,0

Antillak 0 0,0

Ertamerika 0 0,0

Hego Amerika 8 1,8

Afrika 0 0,0

Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 449 100,0


B. ADUNAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 449 100,0


%94,7

%3,6 %1,8





C. ADUNAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA

TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)



Peru 5 20,8

Alemania 3 12,5

Errusia 2 8,3

Venezuela 2 8,3

Argentina 1 4,2

Portugal 1 4,2

Guztira 24 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0

Portugal

Argentina

Venezuela

Errusia

Alemania

Peru


4,2

4,2

8,3

8,3

12,5

20,8

41,7


5 ALBIZTUR Albizturren bizi diren herritarren erdia baino gehiago (% 54,8) udalerrian bertan jaiotakoa da

eta beste hamarretik lau (% 40,2) Gipuzkoako beste udalerrietan. Guztira, albizturtarren ia

guztiak Euskal Herrian jaioak dira.

A. ALBIZTURREN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 7 2,2





Amerika 0 0,0

Afrika 1 0,3

Ipar Afrika 0 0,0


Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 323 100,0


B. ALBIZTURREN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 323 100,0


%97,5

%2,2 %0,3





C. ALBIZTURREN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)



Afrika Erdiko Errepublika 1 12,5

Irlanda 1 12,5

Portugal 1 12,5

Guztira 8 100,0


%0,0 %15,0 %30,0 %45,0 %60,0 %75,0

Portugal

Irlanda

Afrika Erdiko Errepublika


12,5

12,5

12,5

62,5


6 ALEGIA

Alegiarren gehiengoa, eskualdeko udalerri guztietan bezala, Euskal Herrian jaiotakoa da (%

83,7). Bestetik, Tolosaldean Europatik kanpoko herritar ehunekorik altuena duen herria da

Alegia (% 6,2). Esanguratsua da Ipar Afrikan jaiotakoen kopurua (53 alegiar).

A. ALEGIAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 179 10,1





Amerika 43 2,4

Ipar Amerika 2 0,1

Antillak 4 0,2

Ertamerika 5 0,3

Hego Amerika 32 1,8

Afrika 56 3,2

Ipar Afrika 53 3,0


Asia 10 0,6

Asia Zentrala 1 0,1



Ozeania 1 0,1

Guztira 1.777 100,0


B. ALEGIAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 1.777 100,0


%83,7

%10,1 %6,2





C. ALEGIAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)



Maroko 41 14,2

Portugal 21 7,3

Errumania 17 5,9

Aljeria 12 4,2

Pakistan 8 2,8

Ekuador 6 2,1

Peru 5 1,7

Brasil 4 1,4

Uruguay 4 1,4

Guztira 289 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0

Uruguay

Brasil

Peru

Ekuador

Pakistan

Aljeria

Errumania

Portugal

Maroko


1,4

1,4

1,7

2,1

2,8

4,2

5,9

7,3

14,2

45,3


D. ALEGIAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA



Udalerrian 289 33,1 324 35,8 613 34,5

Gipuzkoako gainerako udalerriak 426 48,8 418 46,2 844 47,5

Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 18 2,1 13 1,4 31 1,7

Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 68 7,8 63 7,0 131 7,4

Europako gainerako herrialdeak 23 2,6 25 2,8 48 2,7

Amerika 29 3,3 14 1,5 43 2,4

Afrika 18 2,1 38 4,2 56 3,2

Asia 2 0,2 8 0,9 10 0,6

Ozeania 0 0,0 1 0,1 1 0,1

Guztira 873 100,0 904 100,0 1.777 100,0


%0,0

%5,0

%10,0

%15,0

%20,0

%25,0

%30,0

%35,0

%40,0

%45,0

%50,0


33,1 35,8

48,8 46,2

2,1 1,4

7,8 7,0

2,6 2,8 3,3 1,5 2,1

4,2

0,2 0,9 0,1

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia

Ozeania


E. ALEGIAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA



Udalerrian 195 58,9 88 27,5 197 24,9 133 39,7 613 34,5

Gipuzkoako gainerako udalerriak 100 30,2 148 46,3 457 57,8 139 41,5 844 47,5

Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 3 0,9 7 2,2 14 1,8 7 2,1 31 1,7

Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 14 4,2 10 3,1 53 6,7 54 16,1 131 7,4

Europako gainerako herrialdeak 7 2,1 22 6,9 17 2,1 2 0,6 48 2,7

Amerika 5 1,5 16 5,0 22 2,8 0 0,0 43 2,4

Afrika 4 1,2 25 7,8 27 3,4 0 0,0 56 3,2

Asia 3 0,9 4 1,3 3 0,4 0 0,0 10 0,6

Ozeania 0 0,0 0 0,0 1 0,1 0 0,0 1 0,1

Guztira 331 100,0 320 100,0 791 100,0 335 100,0 1.777 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0


58,9

27,5 24,9

39,7

30,2

46,3

57,8

41,5

0,9 2,2 1,8 2,1

4,2 3,1

6,7

16,1

2,1

6,9

2,1 0,6 1,5

5,0 2,8

1,2

7,8

3,4 0,9 1,3 0,4 0,1

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia

Ozeania


7 ALKIZA

Alkizan erroldatu dauden herritarren hamarretik bederatzi baino gehiago (% 91,3) Gipuzkoan

jaiotakoa da. Euskal Herriko mugetatik kanpo jaio diren alkizarrak hamar herrialde

ezberdinetatik etorritakoak dira eta horien artean talde kopurutsuena Espainiar Estatuko

herrialdeetan jaiotakoena da. Bestalde, Europako gainerako estatuetatik iritsitako sei herritar

bizi dira Alkizan, baita bost amerikar jatorria dutenak ere.

A. ALKIZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 22 5,8





Amerika 5 1,3

Ipar Amerika 2 0,5

Antillak 0 0,0

Ertamerika 0 0,0

Hego Amerika 3 0,8

Afrika 0 0,0

Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 379 100,0


B. ALKIZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 379 100,0


%92,6

%5,8 %1,3





C. ALKIZAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)



Finlandia 2 7,4

Uruguay 2 7,4

Argentina 1 3,7

Belgika 1 3,7

Estatu Batuak 1 3,7

Herbehereak 1 3,7

Italia 1 3,7

Kanada 1 3,7

Ukraina 1 3,7

Guztira 27 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0

Ukraina

Kanada

Italia

Herbehereak

Estatu Batuak

Belgika

Argentina

Uruguay

Finlandia


3,7

3,7

3,7

3,7

3,7

3,7

3,7

7,4

7,4

59,3


8 ALTZO Ia Altzoko herritar guztiak Euskal Herrian jaiotakoak dira (% 94,9), horietatik gehienak Altzon

bertan edota Gipuzkoako udalerri ezberdinetan. Horietaz gain, hiru herrialde ezberdinetatik

iritsitako altzoarrak ere badira: Portugal, Espainiar Estatuko herrialdeak eta Aljeria.

A. ALTZON ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 11 4,7





Amerika 0 0,0

Afrika 1 0,4

Ipar Afrika 1 0,4


Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 234 100,0


B. ALTZON ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 234 100,0


%94,9

%4,7 %0,4





C. ALTZON EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)


Portugal 6 50,0


Aljeria 1 8,3

Guztira 12 100,0


%0,0 %15,0 %30,0 %45,0 %60,0

Aljeria


Portugal

8,3

41,7

50,0


9 AMEZKETA

Amezketarren % 92,8a Euskal Herriko zazpi probintzietan jaiotakoa da, horietatik gehiengo

handi bat Amezketan bertan. 16 herrialde ezberdinetan jaiotako amezketarrek osatzen dute

biztanleriaren gainerako % 7,8a. Horien artean nabarmentzekoak dira Espainiar Estatuko

herrialdeetan jaiotakoak, Nikaraguan jaiotakoak edota Aljerian jaiotakoak.

A. AMEZKETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 25 2,6





Amerika 26 2,7

Ipar Amerika 0 0,0

Antillak 2 0,2

Ertamerika 14 1,4

Hego Amerika 10 1,0

Afrika 16 1,6

Ipar Afrika 15 1,5


Asia 3 0,9

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 971 100,0


B. AMEZKETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 971 100,0


%92,8

%2,6 %4,6





C. AMEZKETAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)



Nikaragua 14 20,0

Aljeria 9 12,9

Ekuador 6 8,6

Bulgaria 5 7,1

Peru 4 5,7

Sahara 3 4,3

Yemen 2 2,9

Austria 1 1,4

Honduras 1 1,4

Guztira 70 100,0


%0,0 %5,0 %10,0 %15,0 %20,0 %25,0 %30,0

Honduras

Austria

Yemen

Sahara

Peru

Bulgaria

Ekuador

Aljeria

Nikaragua


1,4

1,4

2,9

4,3

5,7

7,1

8,6

12,9

20,0

27,1


10 ANOETA

Anoetako herritarren hamarretik zortzi baino gehiago (% 83,8) Euskal Herrian jaiotakoa da.

Ehuneko hau Tolosaldea eskualdeko ehunekoaren zertxobait azpitik kokatzen da.

Anoetarren gainerako biztanleria (% 16,2a) munduko 26 herrialde ezberdinetan jaiotakoa da.

Aipatzekoa da, esaterako, Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotako herritarrek anoetarren %

9,9a osatzen dutela. Kopurutsuak dira baita ere Ipar Afrikan jaiotako anoetarrak eta

Portugalen jaiotakoak.

A. ANOETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 221 11,7





Amerika 38 2,0

Ipar Amerika 1 0,1

Antillak 4 0,2

Ertamerika 8 0,4

Hego Amerika 25 1,3

Afrika 40 2,1

Ipar Afrika 34 1,8


Asia 6 0,3

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 1 0,1

Guztira 1.891 100,0


B. ANOETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 1.891 100,0


%83,8

%11,7 %4,5





C. ANOETAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)



Maroko 25 8,2

Portugal 24 7,8

Aljeria 9 2,9

Kolonbia 9 2,9

Nikaragua 8 2,6

Ekuador 5 1,6

Txile 5 1,6


Nigeria 4 1,3

Guztira 306 100,0


%0,0 %15,0 %30,0 %45,0 %60,0 %75,0

Nigeria

Frantziar Estatuko herrialdeak

Txile

Ekuador

Nikaragua

Kolonbia

Aljeria

Portugal

Maroko


1,3

1,3

1,6

1,6

2,6

2,9

2,9

7,8

8,2

61,1


D. ANOETAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA



Udalerrian 272 29,9 372 37,9 644 34,1





Amerika 25 2,8 13 1,3 38 2,0

Afrika 16 1,8 24 2,4 40 2,1

Asia 4 0,4 2 0,2 6 0,3

Ozeania 1 0,1 0 0,0 1 0,1

Guztira 909 100,0 982 100,0 1.891 100,0


%0,0

%5,0

%10,0

%15,0

%20,0

%25,0

%30,0

%35,0

%40,0

%45,0

%50,0


29,9

37,9

48,7 45,9

3,7 1,3

11,1 8,8

1,4 2,1 2,8 1,3 1,8 2,4

0,4 0,2 0,1

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia

Ozeania


E. ANOETAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA



Udalerrian 270 76,9 189 52,4 144 16,2 41 14,2 644 34,1





Amerika 2 0,6 19 5,3 16 1,8 1 0,3 38 2,0

Afrika 3 0,9 15 4,2 21 2,4 1 0,3 40 2,1

Asia 3 0,9 1 0,3 2 0,2 0 0,0 6 0,3

Ozeania 0 0,0 0 0,0 1 0,1 0 0,0 1 0,1

Guztira 351 100,0 361 100,0 890 100,0 289 100,0 1.891 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0

%80,0


76,9

52,4

16,2 14,2

16,0

31,9

64,4

51,9

0,9 2,5 2,5 4,5 3,1 1,9

9,7

28,7

0,9 1,7 2,8 0,6

5,3 1,8 0,3 0,9

4,2 2,4

0,3 0,9 0,3 0,2

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia

Ozeania


11 ASTEASU

Asteasun 22 herrialde ezberdinetan jaiotako herritarrak bizi dira. Horietatik gehiengo zabala

(% 89,0) Euskal Herrian jaiotakoa da. Gainerako herrialdeen artean, Espainiar Estatuko

herrialdeetan jaiotako asteasuarrak dira talde kopurutsuena (82 biztanle). Bestetik,

nabarmentzekoa da Hegoamerikatik etorritakoen kopurua, bereziki ekuadortarrena.

A. ASTEASUN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 90 5,9





Amerika 57 3,8

Ipar Amerika 3 0,2

Antillak 7 0,5

Ertamerika 5 0,3

Hego Amerika 42 2,8

Afrika 7 0,4

Ipar Afrika 5 0,3


Asia 1 0,1

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 1.515 100,0


B. ASTEASUN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA


Euskal Herrian jaioa 5,9 89,8



Guztira 1.515 100,0


%89,8

%5,9 %4,3





C. ASTEASUN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Ekuador 19 12,5

Kolonbia 8 5,3

Nikaragua 6 3,9

Brasil 5 3,3

Portugal 5 3,3

Kuba 4 2,6

Maroko 4 2,6

Peru 4 2,6

Estatu Batuak 2 1,3

Guztira 152 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0

Estatu Batuak

Peru

Maroko

Kuba

Portugal

Brasil

Nikaragua

Kolonbia

Ekuador


1,3

2,6

2,6

2,6

3,3

3,3

3,9

5,3

12,5

55,3


D. ASTEASUKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA



Udalerrian 302 42,8 403 49,8 705 46,5





Amerika 30 4,3 27 3,3 57 3,8

Afrika 1 0,1 6 0,7 7 0,5

Asia 1 0,1 0 0,0 1 0,1

Guztira 622 100,0 737 100,0 1.359 100,0


%0,0

%5,0

%10,0

%15,0

%20,0

%25,0

%30,0

%35,0

%40,0

%45,0

%50,0


42,8

49,8

44,0

39,3

1,8 1,7

6,4 4,8

0,4 0,4

4,3 3,3

0,1 0,7 0,1 0,0

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


E. ASTEASUKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA



Udalerrian 247 73,1 123 50,0 185 27,0 150 60,7 705 46,5





Amerika 8 2,4 23 9,3 26 3,8 0 0,0 57 3,8

Afrika 0 0,0 3 1,2 4 0,6 0 0,0 7 0,5

Asia 0 0,0 1 0,4 0 0,0 0 0,0 1 0,1

Guztira

338 100,0 246 100,0 684 100,0 247 100,0 1515 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0

%80,0


73,1

50,0

27,5

60,7

22,8

32,5

58,3

29,1

0,3 2,4 2,6

0,8 1,5 4,1

6,9 8,9

0,7 0,4 2,4

9,3

3,8 1,2 0,6 0,4

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


12 BALIARRAIN Baliarraingo ia herritar guztiak udalerrian bertan (% 32,1) edota Gipuzkoako gainerako

udalerrietan (% 62,6) jaiotakoak dira. Euskal Herriko mugetatik haratago jaiotako lau

baliarraindar ere erroldatuta daude: Espainiar Estatuko herrialdeetakoak, mexikar bat eta

nikaraguar bat.

A. BALIARRAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 2 1,5





Amerika 2 1,5

Ipar Amerika 1 0,8

Antillak 0 0,0

Ertamerika 1 0,8

Hego Amerika 0 0,0

Afrika 0 0,0

Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 131 100,0


B. BALIARRAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 131 100,0


%96,9

%1,5 %1,5





C. BALIARRAINEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Mexiko 1 25,0

Nikaragua 1 25,0

Guztira 4 100,0


%0,0 %15,0 %30,0 %45,0 %60,0

Nikaragua

Mexiko


25,0

25,0

50,0


13 BELAUNTZA Belauntzan ere Euskal Herrian jaiotako herritarrek osatzen duten biztanleriaren gehiengo

zabala (% 88,4). Horietaz gain, sei estatu ezberdinetan jaiotako pertsonak bizi dira udalerrian.

Talde kopurutsuenak Espainiar Estatuko herrialdeetakoak eta portugaldarrak dira.

A. BELAUNTZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 22 8,2





Amerika 9 3,4

Ipar Amerika 3 1,1

Antillak 4 1,5

Ertamerika 1 0,4

Hego Amerika 1 0,4

Afrika 0 0,0

Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 268 100,0


B. BELAUNTZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 268 100,0


%88,4

%8,2 %3,4





C. BELAUNTZAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Portugal 9 29,0


Estatu Batuak 3 9,7

Nikaragua 1 3,2

Peru 1 3,2

Guztira 31 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0

Peru

Nikaragua

Estatu Batuak


Portugal


3,2

3,2

9,7

12,9

29,0

41,9


14 BERASTEGI Ia berastegitar guztiak (% 91,2) Gipuzkoan jaiotakoak dira. Nafarrak ere asko dira, herritarren

% 5,1a hain zuzen. 36 berastegiar (% 3,4) Euskal Herritik kanpo jaiotakoak dira, 11 estatu

ezberdinetan. Horietatik erdiak Espainiar Estatuko herrialdeetatik etorritakoak dira.

A. BERASTEGIN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 24 2,3





Amerika 12 1,1

Ipar Amerika 2 0,2

Antillak 2 0,2

Ertamerika 2 0,2

Hego Amerika 6 0,6

Afrika 0 0,0

Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 1.065 100,0


B. BERASTEGIN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 1.065 100,0


%96,6

%2,3 %1,1





C. BERASTEGIN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Errusia 4 11,1

Argentina 2 5,6

Brasil 2 5,6

Honduras 2 5,6

Kuba 2 5,6

Peru 2 5,6

Alemania 1 2,8

Estatu Batuak 1 2,8

Kanada 1 2,8

Guztira 36 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0

Kanada

Estatu Batuak

Alemania

Peru

Kuba

Honduras

Brasil

Argentina

Errusia


2,8

2,8

2,8

5,6

5,6

5,6

5,6

5,6

11,1

50,0


15 BERROBI Berrobiko herritarren gehiengoa (% 88,1) Euskal Herrian jaiotakoa da. 68 berrobitar (% 11,8)

Euskal Herritik kanpo jaiotakoak dira, 11 estatu ezberdinetan. Aipagarria da afrikarrak direla

Euskal Herritik kanpo jaiotako berrobitarren % 20,6a.

A. BERROBIN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 46 8,0





Amerika 8 1,4

Ipar Amerika 0 0,0

Antillak 1 0,2

Ertamerika 4 0,7

Hego Amerika 3 0,5

Afrika 14 2,4

Ipar Afrika 9 1,6


Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 572 100,0


B. BERROBIN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 572 100,0


%88,1

%8,0 %3,8





C. BERROBIN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Maroko 7 10,3


Ukraina 5 7,4

Bulgaria 4 5,9

Nikaragua 4 5,9

Portugal 4 5,9

Aljeria 2 2,9

Kolonbia 2 2,9

Argentina 1 1,5

Guztira 68 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0

Argentina

Kolonbia

Aljeria

Portugal

Nikaragua

Bulgaria

Ukraina

Ekuatore Guinea

Maroko


1,5

2,9

2,9

5,9

5,9

5,9

7,4

7,4

10,3

48,5


16 BIDEGOIAN

Bidegoianen bizi direnen hamarretik bederatzi (% 89,9) Euskal Herriko zazpi probintziatan

jaiotakoak dira. Halere, 16 estatu gehiagotatik etorritako herritarrak daude, biztanleriaren %

10,1a osatzen dutelarik. Munduko beste estatuetatik iritsitako bidegoiandarren artean, % 40a

Hegoamerikan jaioa da eta beste % 25a Espainiar Estatuko herrialdeetan.

A. BIDEGOIANEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 22 4,3





Amerika 26 5,0

Ipar Amerika 2 0,4

Antillak 1 0,2

Ertamerika 2 0,4

Hego Amerika 21 4,1

Afrika 3 0,6

Ipar Afrika 2 0,4


Asia 1 0,2

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 517 100,0


B. BIDEGOIANEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 517 100,0


%89,9

%4,3 %5,8





C. BIDEGOIANEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Argentina 11 21,2

Kolonbia 6 11,5

Bolivia 3 5,8

Finlandia 3 5,8


Aljeria 2 3,8

Errusia 2 3,8

Estatu Batuak 2 3,8

Cabo Verde 1 1,9

Guztira 52 100,0


%0,0 %5,0 %10,0 %15,0 %20,0 %25,0

Cabo Verde

Estatu Batuak

Errusia

Aljeria


Finlandia

Bolivia

Kolonbia

Argentina


1,9

3,8

3,8

3,8

5,8

5,8

5,8

11,5

21,2

25,0


17 ELDUAIN Elduain da Tolosaldea osoan bere herritarren artean Euskal Herrian jaiotakoen ehuneko

altuena duen udalerria. Hain zuzen ere, erroldatutako biztanleen % 98,7. Espainiar Estatuko

herrialdeetatik eta Mexikotik etorritako herritarrak dira gainontzekoak.

A. ELDUAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 2 0,8





Amerika 1 0,4

Ipar Amerika 1 0,4

Antillak 0 0,0

Ertamerika 0 0,0

Hego Amerika 0 0,0

Afrika 0 0,0

Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 239 100,0


B. ELDUAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 239 100,0


%98,7

%0,8 %0,4





C. ELDUAINEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Mexiko 1 33,3

Guztira 3 100,0


%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0

Mexiko


33,3

66,7


18 GAZTELU Gaztelu da Tolosaldea osoan bere herritarren artean Euskal Herrian jaiotakoen bigarren

ehuneko altuena duen udalerria. Erroldatutako biztanleen % 98,2a da zazpi probintzietan

jaiotakoa. Espainiar Estatuko herrialdeetatik eta Marokotik etorritako herritarrak dira

gainontzekoak.

A. GAZTELUN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 2 1,2





Amerika 0 0,0

Afrika 1 0,6

Ipar Afrika 1 0,6


Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 169 100,0


B. GAZTELUN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 169 100,0


%98,2

%1,2 %0,6





C. GAZTELUN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Maroko 1 33,3

Guztira 3 100,0


%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0

Maroko


33,3

66,7


19 HERNIALDE Hernialden, herritarren % 90,1a Euskal Herrian jaiotakoa da eta beste % 9,9a munduko beste

hamar estatutan. Multzo honen barruan talderik kopurutsuena portugaldarrena da.

A. HERNIALDEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 21 6,0





Amerika 12 3,4

Ipar Amerika 0 0,0

Antillak 7 2,0

Ertamerika 0 0,0

Hego Amerika 5 1,4

Afrika 0 0,0

Asia 2 0,6

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 352 100,0


B. HERNIALDEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 352 100,0


%90,1

%6,0 %4,0





C. HERNIALDEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN



Portugal 10 28,6


Kuba 7 20,0

Argentina 3 8,6

Azerbajan 2 5,7

Brasil 1 2,9



Italia 1 2,9

Peru 1 2,9

Guztira 35 100,0


%0,0 %5,0 %10,0 %15,0 %20,0 %25,0 %30,0

Peru

Italia


Britainia Handia

Brasil

Azerbajan

Argentina

Kuba


Portugal

2,9

2,9

2,9

2,9

2,9

5,7

8,6

20,0

22,9

28,6


20 IBARRA

Tolosaldeko udalerri guztiak kontutan hartuta, Ibarra da Euskal Herrian jaiotakoen ehunekorik

txikienetarikoa duen udalerria, % 80,2a. Gainerako % 19,8a munduko 34 estatu

ezberdinetatik etorritakoa da. Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotakoak dira multzorik

esanguratsuena. Horien artean, gehiengoa (hamarretik ia lau) Extremaduran jaiotakoak dira.

Ibartarren % 12,9a osatzen dute eta Euskal Herritik kanpo jaiotakoen % 65a. Era berean,

marokoarrak eta errumaniarrak ere kopurutsuak dira Ibarran.

A. IBARRAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 660 15,4





Amerika 105 2,4

Ipar Amerika 7 0,2

Antillak 8 0,2

Ertamerika 36 0,8

Hego Amerika 54 1,3

Afrika 76 1,8

Ipar Afrika 71 1,7


Asia 7 0,2

Asia Zentrala 1 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 4.289 100,0


B. IBARRAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 4.289 100,0


%80,2

%15,4 %4,4





C. IBARRAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA




Maroko 69 8,1

Errumania 51 6,0

Portugal 32 3,8

Nikaragua 19 2,2

Ekuador 17 2,0

Honduras 17 2,0

Argentina 11 1,3

Kolonbia 7 0,8


Guztira 848 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0 %70,0


Kolonbia

Argentina

Honduras

Ekuador

Nikaragua

Portugal

Errumania

Maroko


0,7

0,8

1,3

2,0

2,0

2,2

3,8

6,0

8,1

65,3


D. IBARRAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA



Udalerrian 537 25,8 654 29,7 1.191 27,8





Amerika 64 3,1 41 1,9 105 2,4

Afrika 28 1,3 48 2,2 76 1,8

Asia 2 0,1 5 0,2 7 0,2

Guztira 2.084 100,0 2.205 100,0 4.289 100,0


%0,0

%5,0

%10,0

%15,0

%20,0

%25,0

%30,0

%35,0

%40,0

%45,0

%50,0


25,8

29,7

49,7 47,2

5,2 2,9

13,1 12,7

1,7 3,2 3,1

1,9 1,3 2,2 0,1 0,2

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


E. IBARRAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA



Udalerrian 497 72,8 315 37,5 259 13,9 120 13,3 1.191 27,8

Gipuzkoako gainerako udalerriak 139 20,4 362 43,1 1.165 62,4 411 45,7 2.077 48,4




Amerika 9 1,3 50 6,0 44 2,4 2 0,2 105 2,4

Afrika 9 1,3 32 3,8 32 1,7 3 0,3 76 1,8

Asia 1 0,1 4 0,5 2 0,1 0 0,0 7 0,2

Guztira 683 100,0 840 100,0 1.867 100,0 899 100,0 4.289 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0

%80,0


72,8

37,5

13,9 13,3

20,4

43,1

62,4

45,7

0,9 1,2 4,1

9,0

1,3 2,9

12,9

31,1

1,9 5,1

2,6 0,2 1,3

6,0 2,4

0,2 1,3 3,8

1,7 0,3 0,1 0,5 0,1

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


21 IKAZTEGIETA Ikaztegietako herritarren % 91,7a Euskal Herrian jaiotakoa da. Hauetaz gain, zortzi estatu

ezberdinetan jaiotako biztanleria aurkitzen da.

A. IKAZTEGIETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 27 5,9





Amerika 9 2,0

Ipar Amerika 0 0,0

Antillak 0 0,0

Ertamerika 2 0,4

Hego Amerika 7 1,5

Afrika 2 0,4

Ipar Afrika 0 0,0


Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 460 100,0


B. IKAZTEGIETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 460 100,0


%91,7

%5,9 %2,4





C. IKAZTEGIETAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Ekuador 7 18,4

Errumania 5 13,2

Honduras 2 5,3

Portugal 2 5,3

Senegal 2 5,3


Ukraina 1 2,6

Guztira 38 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0

Ukraina


Senegal

Portugal

Honduras

Errumania

Ekuador


2,6

2,6

5,3

5,3

5,3

13,2

18,4

47,4


22 IRURA

Iruran 32 jatorri ezberdinetako herritarrak bizi dira. Gehiengoa (% 86,0) Euskal Herrian

jaiotakoa da, batez ere, Gipuzkoako udalerri ezberdinetatik etorritakoa. Horietaz gain, Ozeania

izan ezik, beste kontinente guztietan jaiotako herritarrak daude. Talde aipagarrienak, Espainiar

Estatuko herrialdeetatik etorritakoak, marokoarrak eta errumaniarrak.

A. IRURAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 151 9,1





Amerika 48 2,9

Ipar Amerika 3 0,2

Antillak 10 0,6

Ertamerika 10 0,6

Hego Amerika 25 1,5

Afrika 28 1,7

Ipar Afrika 18 1,1


Asia 6 0,4

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 1.665 100,0


B. IRURAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 1.665 100,0


%86,0

%9,1 %4,9





C. IRURAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Maroko 16 6,9

Errumania 11 4,7

Nikaragua 9 3,9

Portugal 9 3,9

Ekuador 8 3,4

Kuba 8 3,4

Kolonbia 7 3,0

Argentina 6 2,6

Alemania 5 2,1

Guztira 233 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0

Alemania

Argentina

Kolonbia

Kuba

Ekuador

Portugal

Nikaragua

Errumania

Maroko


2,1

2,6

3,0

3,4

3,4

3,9

3,9

4,7

6,9

46,4


D. IRURAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA



Udalerrian 123 15,4 142 16,4 265 15,9

Gipuzkoako gainerako udalerriak 527 66,0 590 68,1 1.117 67,1




Amerika 31 3,9 17 2,0 48 2,9

Afrika 10 1,3 18 2,1 28 1,7

Asia 5 0,6 1 0,1 6 0,4

Guztira 799 100,0 866 100,0 1.665 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0


15,4 16,4

66,0 68,1

3,9 2,2

6,6 6,4

2,4 2,8 3,9 2,0 1,3 2,1 0,6 0,1

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


E. IRURAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA



Udalerrian 114 28,0 32 10,8 75 9,4 44 27,0 265 15,9

Gipuzkoako gainerako udalerriak 273 67,1 209 70,4 562 70,4 73 44,8 1.117 67,1




Amerika 4 1,0 15 5,1 29 3,6 0 0,0 48 2,9

Afrika 1 0,2 11 3,7 16 2,0 0 0,0 28 1,7

Asia 2 0,5 1 0,3 1 0,1 2 1,2 6 0,4

Guztira 407 100,0 297 100,0 798 100,0 163 100,0 1.665 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0

%80,0


28,0

10,8 9,4

27,0

67,1 70,4 70,4

44,8

0,2 3,4 3,5

6,7

1,2 2,4

8,3

18,4

1,7 4,0 2,6 1,8 1,0

5,1 3,6 0,2

3,7 2,0

0,5 0,3 0,1 1,2

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


23 LARRAUL Larraulgo herritarren % 90a Gipuzkoan jaiotakoa da. Euskal Herritik kanpo jaiotako

larrauldarren artean kopurutsuenak Espainiar Estatuko herrialdeetan jaioak eta Hegoamerikan

jaioak dira (Argentinan 4, Uruguay-n 3 eta bakarra Ekuadorren).

A. LARRAULEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 9 3,5





Amerika 10 3,9

Ipar Amerika 0 0,0

Antillak 1 0,4

Ertamerika 1 0,4

Hego Amerika 8 3,1

Afrika 0 0,0

Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 259 100,0


B. LARRAULEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 259 100,0


%92,7

%3,5 %3,9





C. LARRAULEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Argentina 4 21,1

Uruguay 3 15,8

Alemania 1 5,3

Ekuador 1 5,3


Kuba 1 5,3

Nikaragua 1 5,3

Polonia 1 5,3

Portugal 1 5,3

Guztira 19 100,0


%0,0 %5,0 %10,0 %15,0 %20,0 %25,0 %30,0

Portugal

Polonia

Nikaragua

Kuba


Ekuador

Alemania

Uruguay

Argentina


5,3

5,3

5,3

5,3

5,3

5,3

5,3

15,8

21,1

26,3


24 LEABURU-TXARAMA

Leaburu-Txaraman erroldatutako ia herritar guztiak (% 89,5) Euskal Herrian jaiotakoak dira

eta % 87 Gipuzkoan. Euskal Herritik kanpo jaiotako leaburuarren artean 13 herrialde

ezberdinetakoak daude.

A. LEABURU-TXARAMAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 20 5,5





Amerika 7 1,9

Ipar Amerika 0 0,0

Antillak 1 0,3

Ertamerika 3 0,8

Hego Amerika 3 0,8

Afrika 11 3,0

Ipar Afrika 11 3,0


Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 362 100,0


B. LEABURU-TXARAMAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA,

LABURTUTA





Guztira 362 100,0


C. LEABURU-TXARAMAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO

%89,5

%5,5 %5,0





HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)


Errumania 15 39,5

Maroko 6 15,8


Aljeria 2 5,3

Nikaragua 2 5,3

Egipto 1 2,6

Ekuador 1 2,6

Honduras 1 2,6

Kuba 1 2,6

Mauritania 1 2,6

Guztira 38 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0

Mauritania

Kuba

Honduras

Ekuador

Egipto

Nikaragua

Aljeria


Maroko

Errumania

2,6

2,6

2,6

2,6

2,6

5,3

5,3

13,2

15,8

39,5


25 LIZARTZA

Lizartzarren % 85,6a Euskal Herriko zazpi probintzietan jaiotakoa da, horietatik gehiengo

handi bat Lizartzan bertan. 15 herrialde ezberdinetan jaiotako lizartzarrek osatzen dute

biztanleriaren gainerako % 14,3a. Horien artean aipagarria da portugaldarrak direla ia erdiak.

Portugalen jaiotakoak dira Lizartzako biztanleriaren % 7a.

A. LIZARTZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 61 9,5





Amerika 14 2,2

Ipar Amerika 0 0,0

Antillak 1 0,2

Ertamerika 5 0,8

Hego Amerika 8 1,2

Afrika 14 2,2

Ipar Afrika 3 0,5


Asia 3 0,5

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 641 100,0


B. LIZARTZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 641 100,0


%85,6

%9,5 %4,8





C. LIZARTZAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN



Portugal 44 47,8



Venezuela 7 7,6

Errumania 3 3,3

Honduras 3 3,3

Aljeria 2 2,2

Nikaragua 2 2,2

Tailandia 2 2,2

Angola 1 1,1

Guztira 92 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0

Angola

Tailandia

Nikaragua

Aljeria

Honduras

Errumania

Venezuela

Ekuatore Guinea


Portugal

1,1

2,2

2,2

2,2

3,3

3,3

7,6

9,8

15,2

47,8


26 ORENDAIN Orendainen bizi diren herritarren hamarretik lau baino gehiago (% 41,7) udalerrian bertan

jaiotakoa da eta beste hamarretik bost (% 52,1) Gipuzkoako beste udalerrietan. Hauetaz gain,

lau herrialde ezberdinetan jaiotako orendaindarrak osatzen dute biztanleria.

A. ORENDAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 4 2,1





Amerika 0 0,0

Afrika 2 1,0

Ipar Afrika 2 1,0


Asia 1 0,5

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 192 100,0


B. ORENDAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 192 100,0


%96,4

%2,1 %1,6





C. ORENDAINEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Sahara 2 28,6

Errumania 1 14,3

Turkia 1 14,3

Guztira 7 100,0


%0,0 %15,0 %30,0 %45,0

Turkia

Errumania

Sahara


14,3

14,3

28,6

42,9


27 OREXA Ia Orexako herritar guztiak Euskal Herrian jaiotakoak dira (% 97,6), horietatik gehienak Altzon

bertan edota Gipuzkoako udalerri ezberdinetan. Horietaz gain, bi herrialde ezberdinetatik

iritsitako orexatar ere badira: Nikaragua eta Espainiar Estatuko herrialdeetakoak.

A. OREXAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 1 0,8





Amerika 2 1,6

Ipar Amerika 0 0,0

Antillak 0 0,0

Ertamerika 2 1,6

Hego Amerika 0 0,0

Afrika 0 0,0

Asia 0 0,0

Ozeania 0 0,0

Guztira 124 100,0


B. OREXAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 124 100,0


%97,6

%0,8 %1,6





C. OREXAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA



Nikaragua 2 66,7


Guztira 3 100,0


%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0


Nikaragua

33,3

66,7


28 TOLOSA

Tolosa da, eskualdeko udalerri populatuena den heinean, jatorri aniztasun handiena duen

Tolosaldeko herria. Bertan bizi dira 64 jaioleku ezberdinetako herritarrak. Biztanleriaren

gehiengoa % 85,8 Euskal Herrian jaiotakoa da eta gainerako % 14,2 munduko beste estaturen

batean.

Guztira, sortzez Euskal Herritik kanpokoak diren 2.672 tolosar daude udal erroldan. Herritar

horien erdia baino gehixeago (% 52,5) Espainiar Estatuko herrialdeetatik etorritakoa da, batez

ere, Gaztela Leongoak. 572 amerikar, 267 afrikar edota 61 asiar ere erroldatuta daude

Tolosan.

A. TOLOSAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 1.772 9,4





Amerika 572 3,0

Ipar Amerika 32 0,2

Antillak 67 0,4

Ertamerika 197 1,0

Hego Amerika 276 1,5

Afrika 267 1,4

Ipar Afrika 201 1,1


Asia 61 0,3

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 18.851 100,0


B. TOLOSAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA



Europako beste herrialdeetan jaioa 1.772 9,4


Guztira 18.851 100,0


%85,8

%9,4 %4,8





C. TOLOSAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Maroko 163 6,1

Nikaragua 151 5,7

Portugal 103 3,9

Errumania 101 3,8

Ukraina 79 3,0

Ekuador 64 2,4

Kolonbia 52 1,9

Argentina 51 1,9


Guztira 2.672 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0


Argentina

Kolonbia

Ekuador

Ukraina

Errumania

Portugal

Nikaragua

Maroko


1,6

1,9

1,9

2,4

3,0

3,8

3,9

5,7

6,1

52,5


D. TOLOSAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA



Udalerrian 4.634 47,3 4.560 50,4 9.194 48,8



Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 752 7,7 650 7,2 1.402 7,4


Amerika 382 3,9 190 2,1 572 3,0

Afrika 101 1,0 166 1,8 267 1,4

Asia 26 0,3 35 0,4 61 0,3

Guztira 9.799 100,0 9.052 100,0 18.851 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0


47,3 50,4

34,1 33,4

3,9 2,6

7,7 7,2

1,8 2,1 3,9

2,1 1,0 1,8 0,3 0,4

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


E. TOLOSAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA



Udalerrian 2.051 67,5 1.393 40,2 4.038 49,2 1.712 41,3 9.194 48,8

Gipuzkoako gainerako udalerriak 741 24,4 1.461 42,2 2.761 33,7 1.399 33,7 6.362 33,7


Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 51 1,7 74 2,1 589 7,2 688 16,6 1.402 7,4


Amerika 58 1,9 223 6,4 275 3,4 16 0,4 572 3,0

Afrika 23 0,8 111 3,2 128 1,6 5 0,1 267 1,4

Asia 10 0,3 16 0,5 31 0,4 4 0,1 61 0,3

Guztira 3.040 100,0 3.463 100,0 8.199 100,0 4.149 100,0 18.851 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0


67,5

40,2

49,2

41,3

24,4

42,2

33,7 33,7

1,2 1,6 2,7

7,4

1,7 2,1

7,2

16,6

2,3 3,7

1,9 0,4

1,9

6,4 3,4

0,4 0,8 3,2

1,6 0,1 0,3 0,5 0,4 0,1

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


29 VILLABONA-AMASA

47 jatorri ezberdinetako herritarrekin, Villabona-Amasa da Tolosaldean bigarren jaioleku

aniztasun handiena duen udalerria. Eskualdeko batez bestekoaren (% 85,2) azpitik, Villabona-

Amasan Euskal Herrian jaiotakoen ehunekoak % 80,3koa da. Gainerako % 19,7a sortzez beste

46 estatu ezberdinetakoa da.

Euskal Herritik kanpo jaiotako villabonatarren artean multzo jendetsuena Espainiar Estatuko

herrialdeetakoena da (677 herritar), batez ere, Extremaduran jaiotakoak. Ondoren

marokoarrak (99), errumaniarrak (66) eta portugaldarrak (63).

A. VILLABONA-AMASAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 868 14,7





Amerika 134 2,3

Ipar Amerika 3 0,1

Antillak 23 0,4

Ertamerika 38 0,6

Hego Amerika 70 1,2

Afrika 150 2,5

Ipar Afrika 110 1,9


Asia 9 0,2

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 5.888 100,0


B. VILLABONA-AMASAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 5.888 100,0


%80,3

%14,7 %5,0





C. VILLABONA-AMASAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN




Maroko 99 8,5

Errumania 66 5,7

Portugal 63 5,4

Nikaragua 35 3,0

Ukraina 22 1,9

Brasil 21 1,8

Ekuador 21 1,8

Nigeria 18 1,6


Guztira 1.161 100,0


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0


Nigeria

Ekuador

Brasil

Ukraina

Nikaragua

Portugal

Errumania

Maroko


1,2

1,6

1,8

1,8

1,9

3,0

5,4

5,7

8,5

58,3


D. VILLABONA-AMASAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA



Udalerrian 801 27,4 862 29,0 1.663 28,2





Amerika 86 2,9 48 1,6 134 2,3

Afrika 44 1,5 106 3,6 150 2,5

Asia 6 0,2 3 0,1 9 0,2

Guztira 2.920 100,0 2.968 100,0 5.888 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0


27,4 29,0

50,4 48,3

3,0 2,4

11,9 11,1

2,6 3,9 2,9 1,6 1,5 3,6

0,2 0,1

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


E. VILLABONA-AMASAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA



Udalerrian 709 69,4 446 41,6 233 8,6 275 25,2 1.663 28,2

Gipuzkoako gainerako udalerriak 230 22,5 397 37,0 1.809 67,0 470 43,0 2.906 49,4




Amerika 13 1,3 56 5,2 62 2,3 3 0,3 134 2,3

Afrika 5 0,5 66 6,2 76 2,8 3 0,3 150 2,5

Asia 3 0,3 0 0,0 6 0,2 0 0,0 9 0,2

Guztira 1.022 100,0 1.073 100,0 2.700 100,0 1.093 100,0 5.888 100,0 Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013

%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0


69,4

41,6

8,6

25,2 22,5

37,0

67,0

43,0

1,3 1,7 2,9 4,6

2,7 2,9

12,4

25,8

2,1

5,5 3,7

0,9 1,3

5,2 2,3

0,3 0,5

6,2 2,8

0,3 0,3 0,2

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


30 ZIZURKIL

Zizurkil da bere herritarren artean Euskal Herrian jaiotako ehuneko baxuena duen Tolosaldeko

udalerria (% 78,0). Herritarren gainerako % 22,0a munduko 33 ezberdinetan jaiotakoa da. %

22 horren barruan ia bi herenak Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotako pertsonek osatzen

dituzte. Zizurkildarren % 14,0 da bertan jaiotakoa. Gainerakoan ere, beste udalerrien

antzerako nazionalitateak dira ugarienak: portugaldarrak, marokoarrak eta errumaniarrak.

A. ZIZURKILEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA





Europa 522 17,4





Amerika 72 2,4

Ipar Amerika 2 0,1

Antillak 12 0,4

Ertamerika 11 0,4

Hego Amerika 47 1,6

Afrika 65 2,2

Ipar Afrika 55 1,8


Asia 1 0,0

Asia Zentrala 0 0,0



Ozeania 0 0,0

Guztira 2.996 100,0


B. ZIZURKILEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA





Guztira 2.996 100,0


%78,0

%17,4

%4,6





C. ZIZURKILEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)



Portugal 64 9,7

Maroko 42 6,4

Errumania 18 2,7

Ekuador 14 2,1

Aljeria 12 1,8

Kolonbia 10 1,5

Bulgaria 8 1,2


Nigeria 7 1,1

Guztira 660 100,0


%0,0 %15,0 %30,0 %45,0 %60,0 %75,0

Nigeria


Bulgaria

Kolonbia

Aljeria

Ekuador

Errumania

Maroko

Portugal


1,1

1,1

1,2

1,5

1,8

2,1

2,7

6,4

9,7

63,5


D. ZIZURKILEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA



Udalerrian 381 25,7 442 29,2 823 27,5

Gipuzkoako gainerako udalerriak 756 51,0 690 45,6 1.446 48,3




Amerika 38 2,6 34 2,2 72 2,4

Afrika 24 1,6 41 2,7 65 2,2

Asia 1 0,1 0 0,0 1 0,0

Guztira 1.483 100,0 1.513 100,0 2.996 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0


25,7 29,2

51,0

45,6

2,8 1,7

14,6 13,4

1,7 5,2

2,6 2,2 1,6 2,7 0,1

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


E. ZIZURKILEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA



Udalerrian 319 64,7 200 34,5 175 13,2 129 21,5 823 27,5

Gipuzkoako gainerako udalerriak 141 28,6 262 45,2 803 60,6 240 40,1 1.446 48,3




Amerika 7 1,4 26 4,5 36 2,7 3 0,5 72 2,4

Afrika 5 1,0 20 3,4 37 2,8 3 0,5 65 2,2

Asia 0 0,0 1 0,2 0 0,0 0 0,0 1 0,0

Guztira 493 100,0 580 100,0 1.324 100,0 599 100,0 2.996 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0


64,7

34,5

13,2

21,5

28,6

45,2

60,6

40,1

0,8 2,4 2,5 2,7 2,2

3,8

13,9

33,7

1,2

6,0 4,2

1,0 1,4 4,5

2,7 0,5 1,0

3,4 2,8 0,5 0,2

Udalerrian





Amerika

Afrika

Asia


B.-ATALA:

HEZKUNTZA. TOLOSALDEAN KOKATUTAKO

IKASTETXEETAN MATRIKULATUTAKO

IKASLEEN JAIOTZA LEKUA

Tolosaldean kokatzen diren ikastetxeetan ere aztertu nahi izan dugu bertako ikasleen jaiotza

lekuen mapa. Horretarako, saiatu gara ikastetxe guztiekin harremanetan jartzen eta beraien

eskutik datu berrituenak lortzen. Informazioa eta datuak bidali dizkiguten eskolei atal berezi

bat txertatu diegu. Gainerako ikastetxeen datuak Eustat-en bidez eskuratu ditugu eta 2011-

2012 ikasturtekoak dira. Beraz, hezkuntzako atalaren lehen zatian Eustat-ek emandako datu

orokorrak aztertuko ditugu eta bigarren zatia informazioa helarazi diguten eskolen ingurukoa

izango da. Esan beharra dago, Eustateko datuetan ez dela bereizten Hego Euskal Herrian

jaiotakoak zein diren eta Espainiar Estatukoak zein diren.

Bestalde, atal honetan agertzen diren datuek ez dute esan nahi ikasle guztiak beren udalerrian

ikasten dutenik. Egon daitezke Tolosaldeko haur eta gaztetxoak beren udalerrian ikasten ez

dutenak, baita eskualdetik kanpo kokatzen den ikastetxe batean ikasten dutenak ere, eta baita

alderantziz ere.


1 TOLOSALDEKO IKASTETXEAK. DATU OROKORRAK

Eustat-ek emandako datuen arabera, Tolosaldeko ikastetxeetan 9.186 ikasle zeuden matrikulatuta 2011-2012 ikasturtean. Gehiengo handi bat

(% 95,6) Hego Euskal Herrian edota Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotakoa da.

Matrikulatutako ikasleen gainontzeko % 4,4a Europan edota munduko beste kontinenteetan jaiotakoek osatzen dute. Afrikan, Europan eta

Amerikan jaiotako ikasleak antzeko kopurutan aurkituko ditugu. Asia eta Ozeaniakoak gutxi dira.

Ikastetxe publiko eta pribatuen arteko alderaketa eginez gero, ez da aldaketa nabaririk antzematen. Adierazgarriena den datua zera da, Afrikan

jaiotako ikasleen gehiengoa sare publikoan matrikulatuta dagoela. Sexuaren arabera gurutzatutako daturik ez daukagu tamalez.

Haur Hezkuntza, Lehen Hezkuntza (LH) eta Bigarren Hezkuntzako (DBH) datuak aztertuta, Hego Euskal Herria eta Espainiar Estatutik kanpoko

ikasle ehunekorik altuena DBHn aurkitzen da. Bertan, ikasleen gehiengoak (% 95,8) naziotasun espainiarra dauka. Gainerako DBHko ikasleak

Amerikan (% 2,1), Europan (% 1,2), Afrikan (% 0,8) eta Asian (% 0,2) jaiotakoak dira.

TOLOSALDEKO IKASTETXE GUZTIETAKO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA


Hego Euskal Herria eta Espainiar Estatua 8.778 95,6

Afrika 135 1,5

Europa 133 1,4

Amerika 126 1,4

Asia 13 0,1

Ozeania 1 0,0

Guztira 9.186 100,0


%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0

Ozeania

Asia

Amerika

Europa

Afrika

Hego Euskal Herria eta Espainiar Estatua

0,1

1,4

1,4

1,5

95,6


TOLOSALDEKO IKASTETXE PUBLIKO GUZTIETAKO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA


Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak 4.383 94,2

Afrika 119 2,6

Europa 76 1,6

Amerika 65 1,4

Asia 7 0,2

Ozeania 1 0,0

Guztira 4.651 50,6


TOLOSALDEKO IKASTETXE PRIBATU GUZTIETAKO IKASLEEN

JAIOTZA LEKUA



Afrika 16 0,4

Europa 57 1,3

Amerika 61 1,3

Asia 6 0,1

Ozeania 0 0,0

Guztira 4.535 49,4


%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0

Ozeania

Asia

Amerika

Europa

Afrika

Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak

0,2

1,4

1,6

2,6

94,2

%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0

Ozeania

Asia

Amerika

Europa

Afrika


0,1

1,3

1,3

0,4

96,9


TOLOSALDEKO IKASTETXE GUZTIETAKO HAUR HEZKUNTZAKO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA



Afrika 13 0,5

Europa 17 0,6

Amerika 19 0,7

Asia 2 0,1

Ozeania 0 0,0

Guztira 2.605 100,0


TOLOSALDEKO IKASTETXE GUZTIETAKO LEHEN HEZKUNTZAKO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA



Afrika 7 0,2

Europa 8 0,3

Amerika 12 0,4

Asia 2 0,1

Ozeania 0 0,0

Guztira 3.002 100,0


%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0

Ozeania

Asia

Amerika

Europa

Afrika


0,1

0,7

0,6

0,5

98,0

%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0

Ozeania

Asia

Amerika

Europa

Afrika


0,1

0,4

0,3

0,2

99,0


TOLOSALDEKO IKASTETXE GUZTIETAKO DBH-KO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA



Afrika 13 0,8

Europa 20 1,2

Amerika 35 2,1

Asia 3 0,2

Ozeania 0 0,0

Guztira 1.685 100,0


%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0

Ozeania

Asia

Amerika

Europa

Afrika


0,2

2,1

1,2

0,8

95,8


2 TOLOSALDEKO IKASTETXEAK. ESKOLAZ ESKOLA

2.1 ALKIZAKO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA)

Alkizako eskolak eman dizkigun datuen arabera, bertako ikasleen % 94,1a Gipuzkoan

jaiotakoa da. Ikasleen beste % 3,9a Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotakoa da eta,

bukatzeko, Europar Batasuneko gainerako estatuetan sortutako ikasle bat ere matrikulatuta

dago.

IKASLEEN JAIOTZA TOKIA


Gipuzkoa 48 94,1


Europar Batasuneko gainerako estatuak 1 2,0

Guztira 51 100,0


IKASLEEN JAIOTZA TOKIA SEXUAREN ARABERA

Emakumezkoak Gizonezkoak Guztira

Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)

Gipuzkoa 26 92,9 22 95,7 48 94,1

Espainiar Estatuko herrialdeak 1 3,6 1 4,3 2 3,9

Europar Batasuneko gainerako estatuak 1 3,6 0 0,0 1 2,0

Guztira 28 100,0 23 100,0 51 100,0


%94,1

%3,9 %2,0

Gipuzkoa


Europar Batasuneko gainerako estatuak

%0,0

%20,0

%40,0

%60,0

%80,0

%100,0


92,9 95,7

3,6 4,3 3,6

Gipuzkoa




2.2 ALTZO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA)

Altzoko eskolako ia ikasle guztiak (% 96,8) Altzon bertan edo Gipuzkoako gainerako

udalerrietan jaiotakoak dira. Gainerako ikasleen % 3,2a Espainiar Estatuko herrialdeetan.



Gipuzkoa 61 96,8


Guztira 63 100,0




Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)

Gipuzkoa 30 100,0 31 93,9 61 96,8


Guztira 30 100,0 33 100,0 63 100,0


%96,8

%3,2

Gipuzkoa


%0,0

%20,0

%40,0

%60,0

%80,0

%100,0


100,0 93,9

6,1

Gipuzkoa



2.3 ASTEASU-LARRAUL (PUBLIKOA)

Asteasu-Larraulgo eskolako ikasleen gehiengoa (% 96,5) Gipuzkoako udalerrietan jaiotakoek

osatzen dute. Ikasleen artean Hego Amerikan (5), Espainiar Estatuko herrialdeetan (3) edota

Hego Ekialdeko Asian jaiotakoak ere badaude.

Gurasoei dagokienez, Asteasu-Larraulgo eskolako ikasleen artean 9 guraso bikote biak Euskal

Herritik kanpo jaiotakoak dira. Beste 25 guraso bikote mixtoak dira (bata Euskal Herrian

jaiotakoa eta beste Euskal Herritik kanpo). Bukatzeko, gurasoen gehiengoa (224) Euskal

Herrian jaiotako bikoteek osatutakoa da.



Gipuzkoa 249 96,5


Hego Amerika 5 1,9


Guztira 258 100,0


%96,5

%1,2 %1,9 %0,4

Gipuzkoa

Espainiar Estatuko herrialdeak Hego Amerika

Hego Ekialdeko Asia




Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)

Gipuzkoa 113 95,0 136 97,8 249 96,5


Hego Amerika 2 1,7 3 2,2 5 1,9

Hego Ekialdeko Asia 1 0,8 0 0,0 1 0,4

Guztira 119 100,0 139 100,0 258 100,0


%0,0

%20,0

%40,0

%60,0

%80,0

%100,0


95,0 97,8

2,5 1,7 2,2 0,8

Gipuzkoa


Hego Amerika

Hego Ekialdeko Asia


IKASLEEN JAIOTZA TOKIA GURASOEN JATORRIAREN ARABERA

Gurasoak Euskal Herritik kanpo jaioak Guraso mixtoak

Gurasoak Euskal Herrian jaioak Guztira

Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)

Gipuzkoa 4 44,4 23 92,0 222 99,1 249 96,5

Espainiar Estatuko herrialdeak 2 22,2 0 0,0 1 0,4 3 1,2

Hego Amerika 3 33,3 2 8,0 0 0,0 5 1,9

Hego Ekialdeko Asia 0 0,0 0 0,0 1 0,4 1 0,4

Guztira 9 100,0 25 100,0 224 100,0 258 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0

%80,0

%90,0

%100,0

Gurasoak Euskal Herritik kanpo jaioak

Guraso mixtoak Gurasoak Euskal Herrian jaioak

44,4

92,0 99,1

22,2

0,4

33,3

8,0

0,4

Gipuzkoa


Hego Amerika

Hego Ekialdeko Asia


2.4 BERROBIKO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA)

Berrobiko eskolako ikasleen % 93,7a udalerrian bertan edota Gipuzkoan jaiotakoa da.

Gainerako ikasleen artean, % 3,2a Euskal Herriko beste herrialderen batean jaiotakoa da eta

beste hainbeste (% 3,2) Espainiar Estatuko herrialdeetakoa.



Gipuzkoa 59 93,7

Euskal Herriko gainerako herrialdeak 2 3,2


Guztira 63 100,0




Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)

Gipuzkoa 28 90,3 31 96,9 59 93,7

Euskal Herriko gainerako herrialdeak 2 6,5 0 0,0 2 3,2


Guztira 31 100,0 32 100,0 63 100,0


%93,7

%3,2 %3,2

Gipuzkoa

Euskal Herriko gainerako herrialdeak


%0,0

%20,0

%40,0

%60,0

%80,0

%100,0


90,3 96,9

6,5 3,2 3,1

Gipuzkoa




2.5 TOLOSAKO SAMANIEGO IKASTETXEA (PUBLIKOA)

Samaniego eskolako ikasleen % 95,4a Gipuzkoan jaiotakoa da. Horretaz gain, Espainiar

Estatuko herrialdeetan jaiotakoak 11 ikasle dira eta Europa, Amerika eta Afrikan sortutako

ikasleak ere baditu.



Gipuzkoa 620 95,4



Ertamerika 3 0,5

Karibea 1 0,2

Hego Amerika 2 0,3

Ipar Afrika 7 1,1

Saharaz Hegoaldeko Afrika 2 0,3

Guztira 650 100,0


%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0

Saharaz Hegoaldeko Afrika

Ipar Afrika

Hego Amerika

Karibea

Ertamerika



Gipuzkoa

0,3

1,1

0,3

0,2

0,5

0,6

1,7

95,4




Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)

Gipuzkoa 300 94,0 320 96,7 620 95,4



Ertamerika 3 0,9 0 0,0 3 0,5

Karibea 1 0,3 0 0,0 1 0,2

Hego Amerika 2 0,6 0 0,0 2 0,3

Ipar Afrika 4 1,3 3 0,9 7 1,1

Saharaz Hegoaldeko Afrika 1 0,3 1 0,3 2 0,3

Guztira 319 100,0 331 100,0 650 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0

%80,0

%90,0

%100,0


94,0 96,7

1,9 1,5 0,6 0,6 0,9 0,3 0,6 1,3 0,9 0,3 0,3

Gipuzkoa


Europar Batasuneko gainerako

estatuak Ertamerika

Karibea

Hego Amerika

Ipar Afrika


2.6 VILLABONAKO JESUSEN BIHOTZA (KONTZERTATUA)

Villabonako Jesusen Bihotza eskolako ikasleen % 95,6a Gipuzkoan jaiotakoa da. Horretaz gain,

Euskal Herriko probintzietan jaiotako 8 ikasle daude matrikulatuta, Espainiar Estatuko

herrialdeetan jaiotako 10 eta Europa, Amerika eta Afrikan sortutako ikasleak ere baditu.



Gipuzkoa 635 95,6

Euskal Herriko gainerako herrialdeak 8 1,2



Europar Batasunetik kanpoko estatuak 3 0,5

Ipar Amerika 1 0,2

Karibea 3 0,5

Hego Amerika 1 0,2

Ipar Afrika 1 0,2

Guztira 664 100,0


%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0

Ipar Afrika

Hego Amerika

Karibea

Ipar Amerika

Europar Batasunetik kanpoko estatuak




Gipuzkoa

0,2

0,2

0,5

0,2

0,5

0,3

1,5

1,2

95,6




Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)

Gipuzkoa 317 96,1 318 95,2 635 95,6

Euskal Herriko gainerako herrialdeak 3 0,9 5 1,5 8 1,2



Europar Batasunetik kanpoko estatuak 1 0,3 2 0,6 3 0,5

Ipar Amerika 1 0,3 0 0,0 1 0,2

Karibea 2 0,6 1 0,3 3 0,5

Hego Amerika 0 0,0 1 0,3 1 0,2

Ipar Afrika 0 0,0 1 0,3 1 0,2

Guztira 330 100,0 334 100,0 664 100,0


%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0

%80,0

%90,0

%100,0


96,1 95,2

0,9 1,5 1,5 1,5 0,3 0,3 0,3 0,6 0,3 0,6 0,3 0,3 0,3

Gipuzkoa




Europar Batasunetik kanpoko estatuak

Ipar Amerika

Karibea

Hego Amerika

Ipar Afrika

HAINBAT SEKTORE, ERAGILE ETA

ZERBITZUEN DATUAK, IRITZI ETA HAUTEMATEAK


1 LANA ETA ENPLEGUA

Krisi ekonomikoa duela bost urte inguru hasi zenetik, langabeziak etengabeko gorakada izan

du Europako hainbat herrialdeetan, horien artean, Euskal Herrian ere. Gipuzkoa eta Tolosaldea

ere harrapatu ditu beherakada ekonomiko honek. Servicio Público de Empleo Estatal-ek (SEPE)

argitaratutako azken datuen arabera, 50.268 langabetu daude Gipuzkoan eta 3.328

Tolosaldeko eskualdean.

Tolosaldea eskualdeko langabezia tasa % 14,6koa da. Halere, herritarren jaiolekuaren

araberako langabezia tasari erreparatzen badiogu, ohartuko gara Espainiar Estatuko

herrialdeetatik kanpo jaiotako pertsonen artean langabezia altuagoa dela. Zehazki, Tolosako

Lanbide bulegoak emandako datuen arabera, Espainiar nazionalitatea ez duten herritarren

langabezia tasa % 24,3koa da Tolosaldean, hau da, batezbesteko tasa baino hamar puntu

altuagoa. Bestetik, Lanbidek emandako datuetatik eskualde mailan ondorengo informazioa

ateratzea ere lortu da.

Lanbide zerbitzuan 2012. urtean izena emanda egon diren herritarren jatorria

2012. urtean, 6.683 pertsona egon ziren Lanbiden izen emanda. Herritar horien hamarretik

zortzi baino gehiago (% 83,2) Espainiar Estatukoa izan zen, Hego Euskal Herria barne.

Gainerako % 16,8a estatutik kanpo jaiotakoa izan zen (% 6,0a Ipar Afrikakoa, % 4,5

Europako Komunitate Ekonomikokoa edota % 4,1 Hego Amerika eta Ertamerikakoa).

2012. urtean zehar Lanbiden izen emanda egon diren Tolosaldeko herritarrak


Espainiar Estatua (Hego Euskal Herria barne) 5.559 83,2

Ipar Afrika 399 6,0

Europako Komunitate Ekonomikoa 301 4,5

Hego Amerika eta Ertamerika 275 4,1

Saharaz Hegoaldeko Afrika 80 1,2

Gainerako Europa 45 0,7

Asia 23 0,3

Ipar Amerika 1 0,0

Ozeania 1 0,0

Guztira 6.683 100,0



2012. urtean Espainiar Estatuz kanpoko erabiltzaileen artean, gizonezkoak izan ziren nagusi

(% 60,3). Emakumezkoak, berriz, %39,7 izan ziren.

%83,2

%6,0

%4,5 %4,1 %1,2 %0,7

%0,3 Espainiar Estatua (Hego Euskal Herria barne)

Ipar Afrika

Europako Komunitate Ekonomikoa

Hego Amerika eta Ertamerika


Gainerako Europa

Asia

Ipar Amerika

Ozeania


Langabezia laguntzak jaso dituzten Tolosaldeko herritarren jatorria

2013. urteko apirilean Tolosaldean 1.744 herritarrek jaso duten langabeziagatiko laguntzaren bat. Horietatik % 60,8ak langabezia prestazio

jaso zuten, % 36ak subsidioa eta gainerako % 3,2ak RAIa (Renta Activa de Inserción deiturikoa).

Langabezia prestazioaren kasuan, jaso duten herritarren % 92,2a Espainiar Estatu barrukoa da (HEH barne). Estatuz kanpokoak % 7,8a

dira, erdiak baino gehiago Europar Komunitate Ekonomikokoak. Subsidioa jasotzen dutenen artean, hamarretik bederatzi (% 90 ,4)

Espainiar Estatukoa da eta gainerako % 9,6 estatuz kanpokoa. Bukatzeko, RAIa jasotzen dutenen % 85,7a Estatu barrukoa da eta % 14,3a

espainiar estatuz kanpokoa.

2013. urteko apirilean langabezia prestazioak eta laguntzak jaso dituzten Tolosaldeko herritarrak

Subsidioa RAI Prestazioa Guztira

Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %

Hego Euskal Herria eta Espainiar Estatua 568 90,4 48 85,7 977 92,2 1.593 91,3

Europako Komunitate Ekonomikoa 20 3,2 2 3,6 46 4,3 68 3,9

Gainerako Europa 3 0,5 0 0,0 4 0,4 7 0,4

Hego Amerika eta Ertamerika 6 1,0 2 3,6 14 1,3 22 1,3

Ipar Afrika 25 4,0 3 5,4 15 1,4 43 2,5

Saharaz Hegoaldeko Afrika 5 0,8 1 1,8 2 0,2 8 0,5

Asia 1 0,2 0 0,0 2 0,2 3 0,2

Guztira 628 100,0 56 100,0 1.060 100,0 1.744 100,0



Sindikatuak

ELA, LAB, UGT eta EHNErekin harremanetan jarri gara, baina EHNEren aldetik bakarrik lortu dugu informazioa. Emandako informazioaren

arabera, sindikatu horretara gerturatzen diren migratzaile guztiak gizonezkoak dira. Gehien bat sindikatuak eskaintzen dituen ikastaroen

inguruan galdetzeko gerturatzen direla adierazi digute eta edozein aktibitatetan lan egiteko prest daudela.

%0,0

%10,0

%20,0

%30,0

%40,0

%50,0

%60,0

%70,0

%80,0

%90,0

%100,0

Subsidioa RAI Prestazioa

90,4 85,7

92,2

3,2 3,6 4,3 0,5 0,4 1,0

3,6 1,3 4,0 5,4

1,4 0,8 1,8 0,2 0,2 0,2

Hego Euskal Herria eta Espainiar Estatua

Europako Komunitate Ekonomikoa

Gainerako Europa

Hego Amerika eta Ertamerika

Ipar Afrika


Asia


2 ANIZTASUNAREKIN LAN EGITEN DUTEN ELKARTEAK

Atal honetan Tolosaldean migratzaileekin eta migratzaileentzat zerbitzu ezberdinak eskaintzen

dituzten baliabideez ariko gara. Zentzu honetan 5 elkarterekin jarri gara harremanetan:

Caritas, Abegi, Jatorkin, Ereite eta SOS Arrazakeria.

Esan beharra dago, eskualdean elkarte gehiago ere badaudela. Halanola, La Jara

(Extremadurakoen zentro kulturala), Litaarafu (elkarte islamiar interkulturala) edota

Tolosaldea Sahararekin elkartea.

Harremanetan jarri garen elkarte hauetan jatorri ezberdinetako jendeak parte hartzen du,

euskal jatorria dutenak barne. Helburu eta lan dinamika ezberdinak dituzte, jarraian jasotzen

dugun bezala:

Asistentzia mailan lan egiten duten elkarteak:

Caritas

Abegi

Kultur artekotasuna sustatu eta jatorri ezberdinetako pertsonen integrazioaren

sustapenera begira lan egiten duten elkarteak:

Jatorkin

Ereite

Sos Arrazakeria

Atal hau osatzeko informazioa bi iturrietatik jaso dugu:

- Sarean dagoen informaziotik (web orrietako informazioa…)

- Elkarte ezberdinetako arduradunei bidalitako galdetegien bitartez

2.1 ELKARTEEN INGURUKO INFORMAZIOA

CARITAS

Elizak gizarte karitatezko ekintzarako duen erakunde ofiziala da Caritas, beharrik handienak

dituztenentzat sortua. Eta berean gizarteko behartsuenen aldeko aukera egiazki eta modu

eraginkorrean egiteko kristau elkarte bakoitzak duen erakundea da.

Elkartearen helburuak:

Caritas laguntza material eta berehalako baten zerbitzu soila baino zerbait gehiago da.

Bizimodu duin baterako beharrezko baliabideak lortzen saiatzen da, osokoa izan dadin

elkarbanatzea, eta beroa harrera, ahalegin berezia eginez elkarrenganako lagun egitea

dakarren arreta eta giza sustapenean.


Caritasen gizarte-lana oso zabala da eta oso dibertsifikatuta dago. Pobreziaren eta

gizarte-bazterketaren biktimentzako asistentziako lanak, birgaitze-lanak eta gizarteratze-

lanak egiteaz gainera, garrantzi handia ematen dio egoera horiek sortzen dituzten

bidegabekerien kausak salatzeari eta sustapen-lanak egiteari.

Eskaintzen diren zerbitzuak

Tolosaldean Caritasek “arropategi zerbitzua” eskaintzen du. Zerbitzu horren bidez arropa,

zapatak eta bestelako osagarriak eskaintzen zaizkie baliabiderik gabeko pertsonei.

Zerbitzuaren erabilera

Zerbitzua herritar guztiei eskainia dago, egoera ekonomiko ezegonkorra duen pertsona

orori. Halaber, honen erabiltzaile kopuru handia migratzaileek osatzen dute.

Migratzaileen perfila denetarikoa da, emakume nahiz gizonezkoak, 20 eta 65 urte

bitartekoak.

Nazionalitateari dagokionez, aniztasuna dago kasu honetan ere. 2005ean egindako

azterketan antzematen zenez erabiltzaile gehienak latinoamerikarrak ziren, horien

ondoren Europa ekialdekoak (Errumania batez ere ) eta afrikar jatorria zuten pertsonak.

Egun, kolektibo horiek aipatzen dira erabiltzaile nagusi gisa, beste batzuen artean.

Elkartean antzeman den aldaketa, garapen azken urteetan

Azken urteetan erabiltzaile kopuruak gora egin duela nabarmentzen dute zerbitzu

honetako arduradunek. Arrazoien artean Gipuzkoan migratzaile kopuruak gora egin duela

jasotzen da, Espainiar Estatuko beste herrialdeetan baino laguntza gehiago izan

dezaketenaren inpresioa dutela argudiatuz.

ABEGI

Abegi, 1986an sortu zen zerbitzua da, Tolosaldean bizilekurik ez duten pertsonen

pasadizokoen etxea.

Elkartearen helburuak

Bizilekurik ez duten pertsonen artatzea du helburu.


Lo lekua, afaria eta gosaria eskaintzen dute.

Zerbitzua arratsaldetan zabaltzen da, 19.30etatik aurrera eta erabiltzaileek garbitu,

elkarrekin hitz egin, telebista ikusi, afaldu eta lo egiteko aukera dute bertan. Goizean

gosaria eskaintzen da, eta ogitarteko bat ere ematen zaie hala eskatzen dute pertsonei.



Erabilera arauak:

Erabiltzaileak gehienez 8 gau igaro ditzakete bertan hiru hilabeteko epean.

Arauetako bat alkoholik ez edatea da. baldintza da zerbitzua erabili ahal izateko.

Erabilera datuak

2010etik egun arte (2013ko maiatza bitarte) guztira 1788 pertsona artatu dira.

Hauetatik %95,5 gizonezkoak dira. Urteko gau igarotze kopurua 3300 ingurura

gerturatzen da.

Azken bi urteetan goraka egin du zerbitzura gerturatzen diren pertsonen kopuruak.

2013ko maiatza bitarteko datuen arabera, 300 pertsona artatu dituzte.

Iturria: ABEGI 2013

Erabiltzaileen perfila

Erabiltzaileen gehiengoa gizonezkoak dira lehen esan bezala. Aurten artatu direnen

%95,4 gizonezkoak izan dira. 2005ean egin zen ikerketako datuekin alderatuz, joera

mantentzen dela baieztatu genezake. Urte hartan %95,5a gizonezkoek osatzen zutela

nabarmendu baitzen.

Adinari dagokionez, EAE eta Nafarroa, europar erdialdeko herrialdeetako herritarrak

eta magrebiar/afrikarren artean 20-40 bitarteko pertsonak nagusitzen dira. Espainiar

estatuko beste herrialdeetatik datozenen kasuan aldiz, pertsona kopuru berdina da

azken urtean (2012an) 20-40 ala 41-70 adin tarteei dagokionez.

Nazionalitatearen arabera

Erabiltzaileen gehiengoa magrebtar jatorriko migratzaileek osatzen dute. 2012ko

datuetan azaltzen den bezala, erabiltzaileen %50a osatzen dute.


10%

30%

10%

50%

Nazionalitatearen araberako erabiltzaileak

EAE eta nafarroakoak

Espainiar estatuko gainerako herrialdeetakoak

Europar erdialdekoak

Magrebiarrak/Afrikarrak

Azken urteetan ez da aldaketa nabarmenik antzeman datuei dagokionez. 2013an

zehar espainiar estatutik kanpoko pertsonen kopuruan jaitsiera bat hauteman dute,

krisiaren ondorioa izan daitekeenaren susmoa dagoelarik. Era berean, espainiar

estatuko migratzaileen kopuruan gorakada bat antzeman da.

Iturria: ABEGI 2013

JATORKIN

Jatorkin, migratzaileen alde lan egiten duen elkarte bat da. Bazkideetako gehiengo bat

magrebtar jatorrikoa da, nahiz eta euskal jatorria duten pertsonak ere badiren. 2005etik

martxan dagoen elkartea da.


Helburuen artean ditu honakoak:

Pertsona migratzaileen giza eskubideak defendatzea, bereziki arabiar herritarrena

Euskal gizartean migratzaileen gizarteratzea sustatzea

Migratzaileen eta jatorri euskalduna duten pertsonen arteko elkartasuna eta elkar

errespetua sustatzea

Gipuzkoara iristen diren migratzaileei informazioa, laguntza eta aholkularitza eskaini

Zonaldeko elkarte ezberdinen arteko elkar ezagutza eta elkar laguntza sustatu

Kultur artekotasuna sustatu, eta migrazio mugimenduak eta aniztasunaren inguruan

sentsibilizazio lan bat burutu

Komunitate ezberdinen arteko elkarbizitza sustatu


Egiten dituzten ekintzen artean aurkitzen dira:

Migratzaileentzako harrera-zerbitzua

Migratzaileentzako oinarrizko laguntza

Migratzaileen egoera eta eskubideei buruzko sentsibilizazio kanpainak

Hitzaldiak eta ikastaroak


Egun martxan diren proiektuei dagokionez:

2011an ikerketa proiektu bat abiarazi zuten “Ikastetxeetara migratzaile familiak

gerturatzea” izena zuena. Haur migratzaileen artean eskola porrota altuagoa izan ohi

dela oinarritzat harturik, eta arabiar pakistanien kolektiboan zentratuz, proiektuaren

helburua gaur egungo errealitatearen ezagutza bat izan eta migratzaile familia

arabiar/pakistandarrak ikastetxeetara gerturatzeko asmoa zuen proiektuak.

Momentu honetan erakundeak bultzatzen dituen proiektuak honakoa dira:

Migratzaile familien gerturatzea ikastetxeetara. Irailean martxan jarriko den

proiektua da, guraso migratzaileentzat formazio saio batzuk eskainiko dira, lehen

adierazi bezala eskola porrotaren gaiak kezkatuta gai horren inguruan lan egiteko

asmoz.

Bitartekaritza sozialaren programa

Migratzaile familien integrazio eta normalizazioaren sustapena (2012an)

Formazio eta informazio tailerrak migrazioa eta aniztasunaren inguruan, migratzaile

eta autoktonoak diren herritarrei zuzenduak.

Aldundiko Migrazio sailarekin lankidetzan Marokoko aniztasun kulturala eta hizkuntza

aniztasunaren inguruko aitortza sustatzeko proiektu batean lanean ari dira. Proiektu

ibiltari bat da, aurten Marokora bideratua dagoena.


Zerbitzu hau erabiltzen duten pertsonen perfila batez ere honakoa da: gizonezkoa, 30

urte ingurukoa, ezkongabea, lan bila ari dena eta laguntza ekonomikoa bilatzen duena.

20-25 urteko gazteak ere gerturatzen dira, marokoar jatorria dutenak batez ere.

Hauetako asko lehenik aldundiak babes gabeko adin txikikoentzako zuen zerbitzuaren

erabiltzaile izan dira, emantzipazio programa behin amaituta baliabiderik gabe aurkitzen

direnak.

Batez ere laguntza bila jotzen dute elkartera, informazio eske, eta elkarteak eskaintzen

dituen zerbitzuak erabiltzeko asmoz (bitartekaritza lanak ikastetxe, anbulatorio eta

instituzioekin esaterako)

EREITE


Kultura artekotasuna sustatzea, ondoko printzipio hauek oinarri hartuta:

- Desberdintasunak elementu aberasgarri gisa onartzea.

- Ingurune honetan dauden kultura gutxituen berri ematea.

- Baliabideak erraztea herritar berriek kultura hartzailea ezagut dezaten.

- Nortasun indibiduala babesteko askatasuna errespetatzea.

- Kultur gakoak eta topaguneak aurkitzea.

- Kultura guztiek duintasun berbera dutela eta errespetu berbera merezi

dutenaren sinismena irmoki mantentzea

- Kulturen arteko hierarkiarik ez ezartzea.


Elkartasuna:

- Migratzaileen jaioterriekiko elkartasuna sustatzea

Legezkotasuna, lana, etxebizitza.

- Aholkularitza juridikoa ematea edo bideratzea herritar berrientzat (lan- eta

egoitza-baimenak, familia berrelkartzea, etab.)

- Lan-burtsekin, etxebizitzarekin eta abarrekin lotutako zerbitzuak eskaintzea edo

bideratzea.

Egun martxan diren proiektuei dagokionez:

Ekintza ezberdinen antolakuntza; Hitzaldi, konferentzia eta mahai inguruen

antolaketa, erakusketak, jaialdi gastronomikoak, artisautza erakusketak eta

proiekzio eta emanaldiak.

Euskal Herriaren inguruko ezagutza erraztu eta sareen sorkuntza sustatu, txango,

aldizkako topaketak, ekintza kulturalak eta formazio ikastaroen bitartez.


Elkartearen erabilera egiten duten pertsonen perfila oso anitza da, haurretatik hasita

hirugarren adineko jendea batzeraino. Nazionalitateari dagokionez latinoamerikarrak

diren pertsonak, Europa eta afrikarrak dira batez ere.

Egiten den erabilerari dagokionez:

Informazioa eskuratzeko erabiltzen da, besteak beste Euskal Herria, egiten diren

elkartrukatze kulturalen inguruan

Jendea ezagutzeko erabiltzen da, beraien herrialdeko beste migratzaileak ere

ezagutzeko aukera bezala erabiliz

Beste bazkideen esperientziak jaso eta beraien laguntza ala aholkularitza eskatzen

da


2010 baino lehen 20 bazkide inguru zeuden. Azken hiru urteetan 20 bazkide berri sortu

dira, beraz gaur egun 50 bazkide inguru batzen ditu elkarteak. Honi gehitu behar zaio

nahiz eta bazkide ez izan parte hartzen duten edo ekintza ezberdinetan laguntzen duten

pertsona kopurua.

SOS ARRAZAKERIA

SOS Racismo / SOS Arrazakeria, elkarte ezberdinez osatutako federazio bat da. Gipuzkoako

SOS Arrazakeria elkarte independentea da baina Espainiar Estatuko beste SOS Racismo

elkarteekin harremana duena. Halere, elkarte bakoitzak bere norabide propioa markatzen

du, bere egitasmo eta proiektuekin.


Tolosako SOS Arrazakeria Gipuzkoakoaren parte da, Tolosaldeko kasuak ere Donostiatik

kudeatzen dira. Nahiz eta astean zenbait ordutan Tolosan bertan inguru haietan bizi eta

Donostiara bertaratu ezin direnei aholkularitza eskaintzen zaien.


Arrazakeria eta xenofobiaren kontra borrokatzea, berdintasunean oinarritutako

elkarbizitza finkatzeko

Aniztasunak suposatzen duen aberastasuna azpimarratzea, testuingurua eskubide

eta aukera berdintasuna delarik.

Jokaera baztertzaile arrazistak eta xenofoboak ahalbidetzen dituzten estereotipoak,

aurreiritziak eta estigmatizazioak apurtzea.

Helburu horiek lortzeko bidean hauek dira garatzen diren ekintzak:

- Migratzaileei laguntza ematea legeek eta administrazioko ohiturek behartuta egin

behar izaten dituzten izapide administratibo eta judizial ugarietan.

- Mobilizazioak eta errebindikazio-ekintzak.

- Era guztietako neurriak proposatzea instituzioei, migratzaileek beren eskubide eta

betebeharrak bete ahal izan ditzaten beste hiritarren berdintasunean.

- Iritzi publikoa sentsibilizatzeko ekintzak antolatzea.

- Hitzaldiak, mintegiak eta topaketak antolatzea.

- Elkartegintza sustatzeko jarduerak, migratzaileen parte-hartzeari eta aurreratzeari

arreta berezia jarriaz.

- Herrialde pobretuen garapenerako proiektuak, garapen-kidetzan aurrera

eramatea.

- Gizarte-zerbitzuen alorreko jarduerak.

- Garapenerako hezkuntza- eta sentsibilizazio-jarduerak.

- Bakean hezteko jarduerak.

- Ikerkuntza- eta dokumentazio-jarduerak.

- Materialak argitaratzea.

- Ikerkuntza zientifikoa.

- Gazteriari bereziki zuzendutako jarduerak.

- Boluntariotza sustatzeko jarduerak.

Perfila eta datuak

Tolosara toki askotatik etortzen da jendea. Tolosaldea eskualdetik haratago, Goierritik

edota Azpeitia ingurutik.

Perfilari erreparatuz, gehiengo nagusi bat Nikaraguar jatorrikoa dela jaso da, egin

diren kontsultetatik %33,8 herrialde honetako jatorria duten pertsonek burutu

baitituzte. Ondorengo grafikoan jatorriaren araberako erabiltzaile kopuruaren berri

jasotzen da:


Iturria: SOS arrazakeria, 2013

Sexuaren araberako ezberdintzea eginaz, emakumezkoak gizonezkoak baino gehiago

gerturatzen direla aipa genezake, ondorengo taulan agertzen den bezala.

Iturria: SOS arrazakeria, 2013

0,7

0,7

0,7

0,7

0,7

0,7

1,4

1,4

1,4

2,1

2,1

2,8

2,8

3,4

4,1

5,5

6,2

8,3

10,3

10,3

33,8

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0

Senegal

Ekuatore Guinea

Argentina

Kolonbia

Venezuela

Errumania

Mexiko

Brasil

Kuba

Txile

Bolivia

Pakistan

Tadjikistan

Argelia

Ekuador

Honduras

Sahara

Ukraina

Euskal Herria eta Espainiar Estatua

Maroko

Nikaragua

Emakumezkoa 66%

Gizonezkoa 34%

Gerturatzen diren pertsona kopurua sexuaren

arabera


Erabilera eremuak, zertarako erabiltzen dute:

Kasu gehienetan aholkularitza eskaerarekin lotuta dago egiten den eskaera.

Elkartearen lanik handiena (elkarrizketatuaren hitzetan %90a) arlo honetan egiten da.

Paper kontuetan laguntzea (nazionalitatea lortzeko, familia berrelkartzeko eta abar)

edota integrazio soziala bideratzea. Oso kasu jakinetan diskriminazio zuzena jasan den

kasuengatik edo arrazakeriaren salaketarekin lotutako gaien inguruan laguntza

eskatzeko erabilera ere egiten da, baina ez dira kopurutsuak.

Zehaztasun handiagoz jasotzen dira ondorengo taulan egiten den erabileraren

inguruko datuak:


Azken urteetan krisiaren ondorioz aldaketak nabarmendu dira. Batetik, zailtasun

gehiago jartzen dira prestazioak eskuratzeko, laguntza sozialak izateko. Beraz horren

inguruko informazio eskaerak asko dira.

Bestalde, beren jatorrizko herrialdeetara itzultzeko tramiteengatik ere jende dezente

gerturatzen ari dela aipatzen da. Migratzaile askok, batez ere hegoamerikarrek,

etorkizuna Euskal herrian beltz ikusita beraien jatorrizko herrialdeetara itzultzea

besterik ez dutela ala ikusten ez dutela jaso da. Geratzen diren askok, nazionalitatea

lortzea helburu izanik hori lortu bitartean Euskal Herrian geratzearen hautua egiten

dutela hautematen da, bestela beraien herrialdeetara itzultzeko aukera aztertuko

luketela adierazten delarik.

36%

8%

6% 5%

36%

Eskaera motaren araberako sailkapena

Errotze soziala

Familia birmultzokatzea

Erregularizazioa

Segurantza Soziala

Errotze familiarra

Adin txikikoen errotzea

Erroldatzeko gestioak

Osasun arreta

Laguntza sozialak

Borondatezko itzulera

Asilo politikoa

Bestelakoak


2.2 BALORAZIOA

Nola ikusten den elkarbizitza

Elkarbizitzaren inguruan dagoen hautematea nahiko antzekoa da elkarte ezberdinetako

partaideen artean. Euskal Herritarren aldetik joera bat ikusi da urteetan migratzaile

berriekiko onarpen eta integrazio aldera. Halaber, azken urteetan konfiantza falta eta

errezeloa areagotzen ari denaren inpresioa dago. Batzuk atzera buelta bat ematen ari dela

aipatu dute, ‘bertako’ eta ‘kanpoko’aren arteko zartadura handitzen ari dela perzibitzen da.

Zartadura zabaltze horretan halere ardurak banatu egiten dira, ez zaizkie soilik

migratzaileen jarrerari edo euskal jatorria dutenei egozten:

Migratzaileen ardurari dagokionez, askotan motibazio falta bat atxikitzen zaio

kolektibo honi. Ekimen batzuk egin izan direla aipatzen da, elkar ezagutzarako

lagungarriak direnak (Irazkik bere garaian, Ereite, Jatorkin elkartetik bultzatuak..).

Baina migratzaile batzuk gutxitan parte hartzen dutela jasotzen da. Beraien etorkizuna

hobetzeko jarrera proaktibo bat ez dutela komentatzen da.

Erakundeetatik bultzada eman ez izana edo baliabide eskasia. Lan handia egin

denaren aitortza dago, elkarteez gain, instituzio lokalak eta migrazio teknikariek. Baina

sentsazioa da, egin den lan handiak ez duela jarraipenik izan, batez ere baliabide falta

batengatik. Apustu politiko nabarmen baten beharra duen eremua da, egiten denari

jarraipena eman behar zaio, baliabide aldetik inbertsioak ere eginaz.

Euskal jatorria duten herritarren aldetik konfiantza falta areagotzea kezkagarri

gisa hautematen da. Konfiantza falta hori gaiarekin sentsibilizatutako populazio sektore

batean ere nabarmentzen hastea da gehien kezkatzen duena.

Honetaz gain testuinguruak ere ez du laguntzen. Krisiak eta lan eskasiaren egoera honetan

jendeak beste lehentasun batzuk ditu. Norberaren ‘ongizateari’ loturiko eremuetan

aldaketak ematen hasten direnean ardurak bilatzen hastea da ohikoa. Eta tamalez

migratzaileengan ardurak jartzea arriskua izan daiteke, konfiantza falta maila gora egite bat

suposatzeraino.

Era berean elkarteen eguneroko lanarekin loturiko zailtasunen artean nabarmenki bat

azaltzen da: boluntariotzak Gipuzkoa mailan dagoeneko ez du efekturik. Norberaren

beharretan zentratuagoa izateak, ikuspegi komunitariotik indibidualistago batera bide

horretan boluntariotzaren eremuan denbora inbertsioak gero eta indar gutxiago du.

Orokorra den fenomenoa da, ez soilik migrazio gaiekin lotutako arloetan ematen ari den

beherakada. Baina edozein kasutan, elkartegintzan inplikazio maila jaisteak boluntarioen

papera funtsezkoa duten elkarteetan nabarmenki eragiten du.

Hasieran esan bezala, eta Gipuzkoako beste udalerrietan antzematen den bezala,

Tolosaldean jarrera diskriminatzaile esplizitu kasu askorik ez daudela jasotzen da. Hortik,

elkarrizketatuen hitzetan, ezin da interpretatu arrazakeria gutxi dagoenik, dauden kasu

guztiak ez bai dira ezagutzen.


Inplizituki migratzaileekiko jarrera baztertzaile batzuk halaber areagotzen ari direnaren

hautematea dago. Lege eta arau batzuk zaildu egiten diete migratzaileei lana aurkitzea edo

osasun asistentzia edo laguntza ekonomiko batzuk jasotzea. Beraz, ez da migratzaile baten

aurkako eraso bat esplizituki gertatzen, baina pixkanaka beren eskubide batzuk mugatzen

ari dira.

Tolosa eta inguruko herrien arteko ezberdintasuna

Eskualde mailako ikuspegi batetik Tolosa eta bestelako herrialdeetan elkarbizitzaren

egoeran ezberdintasunak dauden jaso nahi izan da. Zentzu honetan ez da ikusten aldaketa

nabarmenik. Halaber komentatzen da Tolosan, anonimoagoa den heinean, bizi lasaiagoa

egin daitekeela migratzaile izanda. Jaioleku berdina duten herritarrak topatzeko aukera

gehiago ere eskaintzen ditu horrek.

Herri txikietan eta landa inguruan jendea isolatuago bizi da, eta ‘muturreko’ egoera gehiago

eman daitezke: edo migratzailea erabat integratzen da bere bizilagunekin eta euskara ere

ikas dezake, edo bestela, oso aparte sentitzen den migratzaile baten aurrean egongo gara.


3 KULTURAREN ARLOA

Atal honetan migratzaileek kultur arloan duten presentzia eta eginkizuna ezagutu nahi izan

dugu, 3 eremuei erreparatuz:

Kultur eskaintzaren kudeaketa

Parte hartzea kultur emankizunetan

Kultur sorkuntza maila

Gai honi buruzko informazioa lortzera begira, migrazio mahaian parte hartzen duten

teknikariekin jarri gara harremanetan gaiarekiko beraien ezagutza maila dela eta diagnostikoa

osatzeko beharrezkotzat jo baita beraien ikuspegia ere jasotzea. Migrazio mahaiko kide dira,

besteak beste Anoeta, Alegi, Alkiza/Aduna (Aiztondo), Ibarra, Irura,Tolosa, Villabona eta

Zizurkileko teknikariak.

Ezin aipatu gabe utzi harremanetan jarri garen pertsonak administrazioari lotutako kultura

parte hartzeari buruz hitz egin digutela nagusiki eta kulturaren alorraren azterketak ikuspegi

zabalago bat eskatzen duela, ez soilik kultur eskaintza instituzionalaren ingurukoa. Analisi

sakonago baten barruan, interesgarria litzateke gai honen inguruan jatorri edota kultur

aniztasuna lantzen duten elkarteen eta herri mugimenduen ikuspegia zein den ezagutzea.

3.1 KULTUR ARLOAREN INGURUKO INFORMAZIOA HERRIZ HERRI

Anoeta

Migratzaileen herri mailako partaidetza oso apala da. Orain arte ez dute parte hartu, ez

bertaratuz, ez modu aktiboan ekintzen antolakuntza mailan ere. Antolatu den ekintza

bakarra urte zaharreko festa antolatzea izan zen, eta herri mailara zabaldutako ekimena

baino, jatorri konkretu bateko pertsonentzako festa izan zen, udalari ospatzeko baimen

eskaera egin zitzaiolarik.

Udalak arlo honetan lanketa egiten du maila ezberdinetan:

Udalean bertan kultur aniztasunaren gaia lantzen hasi da duela urtebete.

Herri mailan ere ekintza ezberdinetan migratzaileen partaidetza sustatzen saiatzen ari

dira. Horren adibide dira herriko festetan kultur artekotasunaren festa antolatzea, eta

jaietako suziria euskara ikasten ari diren migratzaileek botatzeko aukera eman izana.

Halaber, ibilbide hasi berria izanik denbora bat beharko dela aipatzen da, kultur

aniztasunaren gaian lanketa bat egiteko.


Ibarra

Kultur ekintzetan (musika, musika eskola, hitzaldiak, herriko ekintzak, festak…) Ibarran

migratzaileek duten parte hartzea urria dela hautematen da orokorrean, eta hartzaile

izatera mugatzen da, hau da, ez da antolakuntza mailan ezer burutzen. Zentzu honetan, ez

da eboluziorik antzematen, azken urteetan kultur arloan migratzaileek duten espazioa eta

protagonismoa oso urria dela aipatzen da.

Haurrentzako antolatzen diren hainbat ekintzetan haurrek esku hartzen dutela jasotzen da,

kasu honetan 9-12 urte bitarteko mutikoak eta batez ere magrebtar jatorria dutenak.

Helduengan herri ekimenetara zabaltzeko joera txikiagoa dela antzematen da.

Toki mailako administrazioari dagokionez, aniztasunaren gaiaren inguruko lanketa berezirik

egiten ez dela jasotzen da.

Irura

Migratzaileen herri mailako partaidetza kasu honetan ere nahiko apala da. Emankizunen

hartzaile gisa parte hartzen da batez ere. Halaber, herri mailan bailarako beste

udalerrietako pertsonek partaidetzan paper aktiboago bat izan dutela nabarmentzen da,

ekintzen aurkezle edo sustatzaile gisa.

Parte hartzaileen perfilari dagokionez, batez ere haurrak direla nabarmentzen da, 6-10 urte

bitarteko gaztetxoak eta neska eta mutilak maila berdinean.

Jatorriari dagokionez, parte hartzaileen gehiengoa magrebtarrak dira, ondoren

hegoamerikarrak eta hirugarren talde gisa, txinatarrak.

Udal arloan, gaiari heltzeko lehen saiakerak egin dira. Egitura edo egitasmo finkorik egon ez

arren, proiektu aske batzuk burutu dira. Zentzu horretan, udalerri honetan ere

sentsibilizazio bati lotuta ibilbide bati ekin zaio.

Aiztondo (Alkiza, Aduna)

Tolosaldeko beste udalerri batzuetan ez bezala, Aiztondon kultur ekintzetan partaidetza bat

ematen dela eta garapena handiagoa izatera bidean doala hautematen da. Antolakuntza

mailan parte hartzea handia ez izan arren, hasiak dira urrats batzuk ematen zentzu

horretan. Honela, truke merkatuan errusiar baten eskutik oinarrizko hitz batzuek irakasteko

ekimena jartzen da adibide gisa.

Parte hartzen den kasuetan, perfilaz hitz egitean, 30-50 urte bitarteko emakumezkoez hitz

egin da, Suezia eta Errusiar jatorrikoak izanik batez ere.

Udal mailan halaber, ez dago aniztasunaren gaia lantzeko egitura edo lanketa berezirik.


Alegia

Alegiako teknikariaren hautematez migratzaileek kultur ekintzetan (musika, musika eskola,

hitzaldiak, herriko ekintzak, festak…) duten parte hartzea gaur egun eta orokorrean, ez da

oso handia, eta parte hartzen den kasuetan normalean ikus-entzule bezala parte hartzen

da. Ez da garapen bat ikusten zentzu honetan, espazioa eta protagonismo maila bera

mantentzen dela perzibitzen da.

Momentu honetan, Alegian martxa jarri den “Baratza parkea” proiektuan parte hartzen ari

direla jaso da. Proiektu honen baitan, baratza parkean parte hartzeko, elkarte bat osatu

beharra dago, eta beraz, elkarte horretan parte hartzen ari dira aktiboki.

Tokiko administraziotik momentu honetan ez da lanketarik egiten gai honi dagokionez.

Tolosa

Migratzaileen partaidetza maila apala eta testimoniala denaren hautematea jaso da. Kultur

arlotik sustatzen diren hainbat ikastaroetan parte hartzen den arren, kopuru aldetik gutxi

batzuk direla jaso da.

Partaidetza aktiboari dagokionez, izatekotan, migratzaileek osaturiko elkarteetatik

antolatutako ekintzetan direla aipatzen da.

Udal mailan, kultura zerbitzuak kontuan hartu beharreko gaia da aniztasunaren gaia, zehar

lerro gisa. Halaber, ez dago zerbitzu edo sail propiorik.

Villabona

Aurreko kasuetan bezala, Villabonako teknikariaren hautematea partaidetza maila baxua

dela da, eta egotekotan ikus-entzule izatera mugatzen dena. Ez da azken urteetan

eboluziorik nabarmentzen, ez alde batera ez bestera.

Herrian antolatzen diren ekintzei dagokionez Jatorkin elkarteak antolatutako hitzaldi eta

bilerei egin zaie erreferentzia, integrazioaren gaia lantzeko egiten diren hitzaldiei hain

zuzen. Hitzaldi hauetara gerturatzen den gehiengoa magrebtarra denaren sentsazioa dago.

Udal mailan ez dago arlo bereziturik aniztasunaren gaia tratatzeko eta ez da lanketa

berezirik egiten orain arte gai honi dagokionez.

Zizurkil

Zizurkilen bi komunitate nabarmentzen direla jaso da: ekuatortarrak eta marokoarrak dira

europar batasunez kanpoko etorkinen gehiengoa bertako teknikariaren hautematez.


Partaidetza maila oso baxua dela jaso da, herrian antolatzen diren ekimenetan parte

hartzen ez dutela aipatzen da. Udal mailan, kultura sailetik integraziora bidean lanketa bat

egiteko asmoz komunitate hauetako jendearengana iristeko saiakerak egin dira behin baino

gehiagotan. Baina zailtasun handiak izan dituzte. Herrian egiten diren ekimenetan parte

hartzeko motibazio gutxi azaltzen dutenaren inpresioa dago.

Aniztasuna eta elkarbizitzari dagokionez momentu honetan zailtasun batekin aurkitzen dira

ekuatortar jatorriko talde bat eta jatorri euskalduneko pertsonen artean tirabira batzuk

sortu baitira, ekuatortarren ikastetxeko kantxetan biltzeko joera hartu eta inguruko

ekuatortarren batzeko gune bilakatu baita.

3.2 TOLOSALDEA GARATZENEKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN SAILAK SUSTATUTAKO

KULTURA EKIMENAK

Tolosaldea Garatzenetik sustatutako aniztasunaren ikuspegia txertatu duten hainbat kultura

ekimenetan, jatorri ezberdinetako pertsonek parte hartu dute eskualdeko udalerrietan. Poliki

bada ere, herritar anitzek herrietako ekimenetan parte hartzen dute maila ezberdinetan,

udaletik eskaintzen dena eta udalean antolatzen dena beraien lehentasunei eta zaletasunei

egokitzen den heinean.

Herrietako ohiko ekimenei aniztasun ikuspegia txertatzen joatea litzateke ildoetako bat.

Horretarako estrategia ezberdinak beharko dira Tolosaldea Garatzenen iritziz: antolatzaileek

aniztasuna aintzakotzat hartzea, parte hartzea nahi den pertsonei/ elkarteei gonbidapen

espezifikoak egitea, agian batzuetan gonbidapenak hizkuntza ezberdinetan luzatzea (idatziz,

ikus entzunekoen bidez, …). Beste batzuetan, jatorri ezberdinek beraien kultura adieraziko

duten guneak sustatu beharko dira, elkar ezagutu eta aitortzeko. Tolosaldeko udalerrietan

kultur ekintzetan jatorri anitzeko pertsonen parte hartzea mugatua bada, eta handitu nahi

bada, aldaketak eman beharko dira orain arteko ikuspegietan.

Tolosaldea Garatzenek adibide moduan aipatzen dituen kultur ekintzak:

2010ean ospatutako Jardunaldietan, batetik, ”El Nica” antzezlana ikustera jatorri

ezberdinetako pertsonak gerturatu ziren Alegia eta Tolosan. Bestetik, Ereiteren laguntzarekin,

hainbat herritako emakumek Tolosako Gabonetako azoka berezian parte hartu zuten.

Azken urtetan Tolosaldeko hainbat udalerritan arabiera eta euskaraz egindako ipuin

kontaketara ere Tolosaldean bizi diren jatorri anitzeko pertsonak gerturatu izan dira

liburutegietara, ohiko emanaldietan gerturatzen ez zirenak. Baraka taldearen kontaketetan,

jatorri ezberdinetako gazteek parte hartze aktiboa dute emanaldien prestaketa eta aurrera

eramatean.

2012an Tolosaldeko biztanleek egindako musika eta dantzak aurkezpenean, eskualdeko

kultura aniztasuna agerian jarri zuen emanaldia eskaini zuten Tolosako Euskal Herria plazan.

Ekimena, Gau zuriaren barruan txertatu zen.

Eskualdeko aniztasunaren parte bat agertzen duen “Tolosaldeko burrunbak” mugikorren bidez

grabatutako bideo parte hartzailean, jatorri ezberdinetako pertsonak parte hartu zuten pasa

den urtean. Parte hartzaileak grabaketak aurrera eramateaz gain, pertsona eta elkarte

ezberdinekin harremanetan jarri ziren, oso jarrera aktiboarekin.


Tolosako babarrun astearen barruan, Tolosako babarrunak modu anitzetan prestatu zituzten

Maroko, Ghana eta Mexikon jaiotako Tolosaldeko biztanleek, larunbateko azokan. Herritarrek

eskualdean jaten diren babarrunak, dastatzeko aukera izan zuten.

SOS Arrazakeriak sustatutako “Bizilagunak, Alboko familia” proiektuaren barruan, Azaroak

18an Europako herrialde ezberdinetako etxetan ordu berean aurrera eraman zen bazkarian,

Tolosaldeko 14 familiek (7 Tolosaldean jaioak eta 7 beste lurralde batzuetan jaioak) parte

hartu zuten 2012an.

2013an Tolosako berdintasun sailarekin elkarlanean jabekuntza eskolaren barruan, Zaintzaren

inguruko jardunaldiak antolatu dira, non jatorri ezberdinetako emakumeek elkar ezagutzeko

eta batzen dituzten egoerak ikusteko aukera izan dute. Villabonan aurrera eraman den

Zurrumurruen aurkako agenteen formazioan ere jatorri ezberdinetako pertsonak egon dira.

Martxoan ikusgai egon zen "Salam" erakusketak, jatorri ezberdinetako pertsonak gerturatu

zituen Aranburu jauregira.

Litaarafu- Ezagutzeko islamiar elkartearen eskutik “Islam-a eta musulman kultura ezagutzeko

aukera” eskaini da azken urtetan Tolosaldeko biztanleei.

Bai komunitate musulmanak Ramadan eta arkumearen festa ospatzeko herriko baliabideak

erabiltzen ditu azken urtetan (kultur etxe, frontoi, ikastetxe …) eta baita beste komunitate

batzuk ere, adibidez kristau ebanjelikoak.

Anoetako festetan, udalak sustatuta, jatorri ezberdinetako pertsonen parte hartzea sustatu

da. Udalerri berdinean iaz, Ekuatortar jatorriko familiek urte zaharra bertako frontoian ospatu

zuten.

Tolosaldea Garatzeneko migrazio eta aniztasun sailetik, eskualdeko hainbat udaletako politikari

eta teknikariei aholkularitza eskaini zaie aniztasunaren kudeaketaren inguruan. Udalean

herritarrekin komunikatzeko erabiltzen diren bideen eta hizkuntzen inguruan , gogoeta

luzatu. Herritar anitzen parte hartzea sustatu nahi denean, parte hartze hori interes

ezberdinei lotuta egon beharko du adin, jatorri, baliabide eta zaletasun ezberdinak dituzten

biztanleei ahalik eta eskaintza zabal eta egokiena luzatzeko. Era berean, ekintzen antolaketan

herritar anitzen parte hartzea beharrezkoa da, horrela bermatuko da pertsona ezberdinen

nahiei erantzuna emateko ekimenak eskaintzea eskualdean.

Eskualdean aniztasun kulturala modu esanguratsuan handitu da azken urtetan. Parte batean

denbora kontua ere bada, 2006ko diagnositik aurrerapausoak ematen ari dira. Jatorri

ezberdinetako pertsonak elkar ezagutu eta interes berdinak ditugun heinean taldekatu eta

herriko ekimen ezberdinetan parte hartzeko. Erakunde publikoetatik prozesu hauek erraztu eta

egokia ikusten denean, aktiboki sustatzeak, aukera emango du herritarren arteko bizikidetza

bultzatzeko.

3.3 BALORAZIOA

Hasieran aipatu bezala atal honetan migratzaileek kultur arloan duten presentzia eta

eginkizuna ezagutu nahi izan dugu, 3 eremuei erreparatuz: kultur eskaintzaren kudeaketa,

parte hartzea kultur emankizunetan eta kultur sorkuntza maila.

Teknikari ezberdinen hautematearen bateratze eta balorazio gisa aipatu genezake orokorrean

migratzaileen espazioa eta protagonismoa kultur eremuan oso apala dela. Parte hartzea

‘hartzaile’ paperera mugatzen da batik bat. Partaidetza aktiboa beraiek edo bere elkarteek

http://www.tolosaldeagaratzen.net/themed/tolosaldea/files/docs/176/234/zurrumurruak_villabona_triptikoa.pdf

http://www.tolosaldeagaratzen.net/eu/agenda/salam-erakusketa


antolatutako ekimenetan ematen da, ematen den kasu urrietan, eta zaila da bestelako

mugimendu edo ekimenetan modu aktiboan aurkitzea.

Joera hau azken urteetan antzekoa denaren ideia da zabalduena, hau da, protagonismo maila

mantentzen dela. Edozein kasutan atzerakada bat ez da ikusten, baina areagotzea badago oso

maila apalean ematen ari dela jasotzen da batzuk eta besteen ahotan.

Partaidetza maila honetan goraka ez egitearen arrazoien artean honakoak aipatu dira:

Kultur ekimen ezberdinetara bertaratzeari dagokionez:

Hainbat ekintzek kostu bat ere badute, eta dirua oztopo bat izan daiteke ekintza

ezberdinetan parte hartzera begira.

Hizkuntzaren gaiaren inguruan ere hitz egin da. Egiten den eskaintzaren hizkuntzak

batetik, eta hizkuntzaren menperatze mailak bestetik, migratzaileak gerturatzerako

orduan baldintza bat suposatu dezake.

Zaletasunak eta gogoko diren ekintzetan ere ezberdintasunak egon daitezkeela aipatzen

duenik badago. Egiten den eskaintza kulturalak ez du zertan pertsona guztientzat

erakargarria izan behar.

Informazioari dagokionez informazioa iristerako orduan ere zailtasunak egon daitezkeela

aipatzen da parte hartzerako orduan zailtasun gisa.

Ekintzen antolakuntzari dagokionez: migratzaileen lehentasunak beste arloetan izatea jaso

da arrazoi posible gisa. Lana eta oinarrizko beharrak asetzean zentratuak egonik, kultur

ekimenetan parte hartu eta are gutxiago antolakuntzarako denbora eta gogo gutxi geratzen

zaiela hautematen da.

Edozein kasutan, migratzaileen kultur arloko partaidetza eta espazioari dagokionez ardurak

banatu egiten dira, hau da, egoera honetan egotearen ardura ez zaie soilik migratzaileei

egozten. Kultur eremuan parte hartzea lehentasunen artean ez jartzea errealitate bat izan

daiteke, eta era berean bertakoek erraztasunak ez ematea aurki daitezke egoera horren

arrazoien artean. Edozein kasutan egituratuta eta osatuta dagoen talde edo gizarte batean

txertatzeak zailtasunak dituela uste da, egokitze prozesu baten beharra duena. Eta denbora

bat behar dela jaso da, gero eta denbora gehiago bertan bizi ondoren partaidetza maila

handitzen joaten denaren susmoa izanik.

Orain arte aipatutakoak antzekotasun handia dauka 2005ean egindako txostenean jasotzen

zenarekin, orduan ere partaidetza maila baxua zela adierazten baitzen. Era berean arrazoien

artean lehentasunetan ezberdintasunak zeudela jasotzen zen.

Halaber, 2005etik gaur egunera eman den aldaketa bat tokiko administrazio mailan

nabarmentzen da. Orduan gaia lantzeak izan zezakeen garrantziaz ohartarazten zen. Egun,

nahiz eta udalerri ezberdinetan aniztasunaren gaia lantzen duen arlo bereziturik ez izan, hasi

dira bide horretan urrats batzuk ematen. Herrika egindako azalpenetan azaldu den bezala,

udal batzuk gaiarekiko sentsibilizazio eta ardura bat adierazi dute eta ekimen batzuk abian

jartzen hasi dira. Aniztasunaren gaia kultur arloan zehar-lerro gisa ere udalerri ezberdinetan

lantzen da. Beraz zentzu horretan garapen bat eman dela aipa genezake.


4 EUSKARAREN ARLOA

Atal honetan euskararen arloari erreparatu nahi izan diogu. Batetik, eskualde mailan euskara

ikasteko dauden baliabide ezberdinen inguruko informazioa jaso da. Bestetik, migratzaileek

arlo honetan duten presentzia, egiten den erabileraren inguruko informazioa jaso da.

Metodologiari dagokionez harremanetan jarri gara honako eragileekin:

Aitzol Euskaltegia

AEK

Banaiz Bagara

Tolosaldeko Helduen Hezkuntza Iraunkorra (HHI)

Villabonako euskara teknikaria

Integrazio kulturalaren bidean euskarara hurbiltzea funtsezkoa da persona migranteentzat. Era

berean euskalduntzearen eta alfabetizazioaren ikuspegitik, migratzaileek talde estrategikoa

osatzen dute.

4.1 EUSKARA IKASTEKO BALIABIDEAK

Jarraian jasotzen dira eskualde mailan migratzaileek euskara ikasteko dituzten baliabideak eta

erabiltzen dituzten lekurik ohikoenak:

BALIABIDEAK UDALERRIA

Aitzol euskaltegia Tolosa

AEK

Villabona Zizurkil Irura

Anoeta

Helduentzako Hezkuntza Iraunkorra (HHI) Tolosa Villabona

Banaiz Bagara elkartea Tolosa

Villabona

BANAIZ BAGARA

Banaiz Bagara elkartea duela urte batzuk sortu zen ekimena da, migratzaileek euskara

ikasteko bide berriak sortzea helburu duena. Egitasmoa irekia da, urte osoan funtzionatzen

du (ez dago ikasturterik) eta edozein momentuan hasi daitezke ikasleak taldeetan parte

hartzen. Ez da matrikularik egiten, talde edo bileretara etortzen direnak parte-hartzaileak

edo kideak dira eta elkarte moduan funtzionatzen dute. Gure asmoa euskararen inguruan

sare iraunkor bat osatzea da. Tolosaldeari dagokionez Tolosa eta Villabonan elkartzen dira.


Elkartearen eskaintza

Gaztelera ulertzen ez duten migratzaile berrientzat ez dute programa berezirik egiten.

Beraien metodologia gaztelania jakin gabe eta idatzi eta irakurri jakin gabe ere

funtzionatzeko moduan pentsatua dago. Hala ere, nahiz eta beraien asmoa ahozkotasuna

eta komunikazioa lantzea izan, ezberdintasun bat antzematen da jatorriaren eta ama

hizkuntzaren arabera, Jatorri latinarra duten hizkuntzak idazten eta irakurtzen maila

apala dutenak ala ez dakitenei gehiego kostatzen zaie elkartera gerturatzea, eta lotsa

kontua izan daitekenaren susmoa hartzen diote elkarteko kideek.

Erabilera

Tolosako taldea

Pertsona migratzaileei dagokionez, Tolosako taldeak 10 ikasle migratzaile ditu, guztiak

europar batasunetik kanpoko jatorria dutenak. Era berean guztiak gizonezkoak dira.

Jatorriari erreparatuz marokoar jatorriko ikasleak nagusitzen dira, taldearen erdia

osatzen dutelarik.

Iturria: Banaiz bagara 2013

Adin tarteari dagokionez, guztiak 20 eta 45 urte bitartean aurkitzen dira, hau da, lan

adinean dauden pertsonak dira.

Villabonako taldea

Tolosako taldearekin alderatuta anitzagoa ikaslegoa. Jatorriari dagokionez, euskal

jatorria, espainiar estatuko beste herrialdeetako jatorria eta espainiar estatutik kanpoko

jatorria duten pertsonak aurkitzen dira. Ondorengo taulan ikus daitekeen bezala,

momentu honetan ikaslegoaren portzentai handiena estatu espainiarretik etorritako

pertsonek osatzen dute (Extremadura, Burgos, Andaluzia eta Salamankatik etorriak).

10%

10%

50%

10%

20%

Ikasleen jatorrizko herrialdea

Ekuador

Mali

Maroko

Nigeria

Senegal


Iturria: Banaiz bagara 2013

Adin tarteari dagokionez, ezberdintasun bate maten da jatorriaren arabera. Espainiar

estatutik nahiz euskal herriko beste herrietako jatorria duten persona guztiak 55 urtetik

gorakoak dira. Gainontzeko jatorria dutenen kasuan aldiz, ipar eta ertamerikako bi

pertsonen kasuan ezik, 50 urtetik beherakoak dira guztiak.

Sexuaren aldagaiari dagokionez, Villabonan ere datuak aldatzen dira. Emakumezkoek

osatzen dute talde handiago bat, ikasleen %78,26a hain zuzen. Gizonezkoak aldiz %

21,74a osatzen dute. Jatorriari erreparatuz emakumeak dira espainiar jatorria duten

guztiak, nikaragua, mexiko eta txinatar jatorria dutenak.

Azken urteetan antzeman den aldaketa

Elkartearen erabilerari dagokionez ez da aldaketa nabarmenik antzeman. Euskararen

inguruan sare iraunkor bat osatzea izanik elkartean nabaritzen dute ondo funtzionatzen

duen talde nukleoa dagoenean, harremana eta hizkuntzari dagokionez, jende berriari

erakargarriago egiten zaiola parte-hartzea.

Villabonako kasuan, eta bertako euskara teknikariak esandakoaren arabera, azken

urteetan euskara ikasteko ikastaro arruntetan interesa agertzen duen migratzaile

kopurua jaisten joan da. Informazio eske gerturatzen diren pertsonen perfilari

dagokionez gehienak emakumezkoak dira eta ez dute euskararen inguruan inolako

ezagutzarik. Jatorriari erreparatuta Maroko, Senegal, Nikaragua, Kolonbia, Mexiko,

Venezuela, Honduras, Txile, Brasil, Ekuador eta Espainiako beste herrialde batetako

pertsonak gerturatu direla jaso da.

5%

48%

9%

5%

4%

9%

4%

4% 4%

4% 4%


Anoeta Espainiar Lurraldeetan jaiotakoak

Maroko Mauritania

Mexiko Nikaragua

Polonia Senegal

Tolosa Txile

Txina


HELDUEN HEZKUNTZA IRAKUNKORRA (HHI)

Helduen hezkuntza iraunkorraren barruan euskara ikasteko aukera ematen da. Tolosa eta

Villabonan dago eskaintza hau.

70 bat ikasle daude matrikulatuak guztira, gehiengo bat Tolosako zentrora hurbiltzen dira.

Villabonako ikastaroetan aurrez aipaturiko kopuruaren %20ak hartzen du parte.

Perfilari dagokionez, gehiengoa emakumezkoak dira, 45 urtetik gorakoak. Gizonezkoen

kopurua txikiagoa da, talde osoaren herena gutxi gora behera.

Pertsona migranteen kopurua talde hauetan txikia da, eta batez ere oinarrizko mailan

(euskera 0n) daude.

Azken urteetan ez da eboluziorik nabaritu matrikulazioari dagokionez. Eskaintza ere verdina

izan da eta aurrera begira eskaintza zabaltzeko proposamena egin dela aipatu dute

arduradunek.

ANDOAINGO AEK

Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea (AEK) helduei euskara irakasten diharduen

erakundea da.

Eskaintza

Tolosaldeari dagokionez Andoaingo AEK arduratzen da bertako herrietako ikastaroetaz.

Aurten taldeak daude Villabona, Zizurkil, Irura eta Anoetan.

Migratzaile berrientzat (batez ere gaztelania ere ulertzen ez dutenak) programa berezi

bat dago abian, AISA programa hain zuzen. Hainbat hizkuntzatara itzulitako material eta

liburu bereziekin osatzen den ikastaroa da. Ikastaro laburragoak izaten dira eta ikasleek

prezio sinboliko bat ordaintzen dute (18,5 euro 60 orduko ikastaroarengatik).

Momentuz programa hau Anoetan soilik dago martxan eta datorren urteari begira beste

herri batzuetan abiarazi nahi dute.

Erabilera

Tolosaldeko herritarretaz gain badira edo izan dira beste zenbait herritako ikasleak ere:

Aduna, Hernialde edo Asteasu esaterako. Horrez gain, autoikaskuntzan (bakarka, ez

taldeetan) ere badira hainbat herritako ikasleak.

Kopuruei dagokionez, 32 pertsona daude guztira matrikulatuak aipatu udalerritako

taldeetan. Perfilei dagokionez, perfil orokor bat azaltzea zaila dela aipatu da, baina

zertzelada batzuk jaso dira. Villabona, Zizurkil eta Irurako klaseak goizez dira eta

hauetan normalean emakumezkoak izaten dira gehiengoa, alde handiz gainera.


Adinari dagokionez, gehienak 30-50 adin tartean egoten dira, beti egon daitekeen arren

erretiroa hartutako norbait edota unibertsitatean dabilen gazteren bat.

Jatorriari erreparatuz, gehienak Euskal Herrian jaioak izan ohi dira edota txikiak zirela

beste erkidego batzuetatik etorriak. Dena den, Anoetako kasuan, jatorri ezberdinetakoei

zuzendutako talde bat da.

Azken urteetan antzeman den aldaketa

Euskaltegiak orokorrean hartuta matrikulazio kopuruetan beherakada bat izan dela

nabarmentzen den arren, eskualde honetako kopuruak maila apalean bada ere goraka

egin dutela jaso da, azken bi urteetako joera izan delarik. Joera hau oso modu

positiboan baloratzen da, bizi den garaia kontuan izanik.

TOLOSAKO AITZOL EUSKALTEGIA

Eskaintza

Aitzol Udal Euskaltegiak herritar orori zuzenduriko euskara ikasteko ikastaroak eta

eskaintza bereziak (enpresentzat, oposaketak prestatzeko…) eskaintzen ditu. Pertsona

migratzaileei bereziki zuzenduriko ikastarorik ez dago.

Erabilera

2012/2013 ikasturtea 248 ikasle daude matrikulatuak, 150 aurrez aurreko zerbitzuan eta

98 autoikaskuntzan. Estatu espainiarretik kanpoko herrialdeetako migratzaileek kopuru

horren %8a osatzen dute.

Iturria: Aitzol euskaltegia 2013

Sexuari dagokionez, % 72,7 emakumezkoak dira. Adin tarteari erreparatuz, talderik

nagusiena 36-50 urte bitarteko pertsonek osatzen dute, jarraian azaltzen taulan ikusi

daiteken bezala:

66%

26%

8%


Euskal Herria

Espainiar estatuko gainerako herrialdeak

Espainiar estatutik kanpoko migratzaileak


I

t

urria: Aitzol euskaltegia 2013

Azken urteetan ez da aldaketa nabarmenik antzeman, ez matrikulazio kopurua ez perfilari

dagokionez. Bai ordea ikas mailari dagokionez, lehen mailan (1-4 urratsak) egin baitu ikasle

kopuruak gora azken urtean.

4.2 BALORAZIOA

Atal honetan eragile ezberdinetako pertsonek emandako informazioa azaldu nahi izan dugu, 2

arlotan:

Orokorrean euskara irakasteko dauden zerbitzuen egokitasuna eta emaitzen lorpenaren

inguruan, eta migratzaileen euskara ikasteko motibazio nagusia eta aurkitzen dituzten

zailtasun nagusien inguruan.

Euskara irakasteko dauden zerbitzuen egokitasuna eta emaitzen lorpena

Gaur egun euskara ikasteko aukerak badaudela jaso da, baina eskaintzaren estiloan ikusten

da eragozpena. Hau da, ikastaroak formatu konkretu batetakoak dira, persona askorentzat

egokitzeko zailtasunak sortzen dituena. Esaterako euskaltegi formatua oso egokia da gizarte

sektore batentzat, baina ez denboraz larri dabilen pertsonarentzat. Eta migratzaile askoren

zailtasunak ildo horretatik doazela jaso da. Era berean, gaur egun astean behin biltzen diren

taldeen eskaintzak denbora aldetik exijentzia gutxi suposatu dezakeen arren, hizkuntza

ikasteko beharrezko iraunkortasuna ez du bermatzen.

Beraz, dagoen eskaintza egokia dela baloratuz, era berean tarteko ikastaroak falta direla

aipatzen da, erritmo handia ala astean behinekoaren tarteko eskaintza.

Gai honi lotuta, Tolosaldea Garatzeneneko Migrazio sailetik aipatu da, adin txikikoentzat ez

dagoela euskara ikastetxetatik kanpo indartzeko eskaintza espezifikorik. Horrela, euskara

0

20

40

60

80

100

120

140

160

16-25 26-35 36-50 51tik gora

Adin tarteen arabera ikasle kopurua


ikasteko aukera ez duten haur eta gazteak, Tolosaldeko gizartean aukera berdintasuna ez

zaiela bermatuko. Udalerri batzuetan, Villabonan adibidez, aisi ikuspegitik eskaintzaren bat

egon bada ere, ikasle kopuru txikiek ez dute jarraipena baimendu. Eragile ezberdinek

esparru hau indartzeko beharra adierazi dutenez, hurrengo ikasturtean euskara modu

atseginean, ikastetxeko ordutatik kanpo lantzeko aukera eskaintzeko saiakerak egingo

direla ere azpimarratu dute.

Egokitasunaz hitz egitean ikastaroen prezioaz ere hitz egin da. Zailtasunetako bat

ekonomikoa dela ikusita ikastaroak merkeagoak izan beharko luketela iritzi da.

Emaitzei dagokionez, emaitzak ikusten direla jasotzen da, baina oso pertsonaren

araberakoa den gaia dela aipatzen da, motibazioa eta dedikazioari lotua. Ezin da balorazio

bat egin jatorriaren araberakoa. Aldagai batzuk eragiten dute ikaskuntza prozesuan, eta

horiek dira besteak beste motibazio mailak eta adinak (gazteagoak diren pertsonek

hizkuntzak ikasteko gaitasun gehiago dute normalean).

Emaitzak eta jatorriari loturik ezezagutzan oinarritutako irudikapenak egiten direla jaso da

persona baten aldetik. Honela, afrikar edo marrokiar gazteak berehala ikasten dutela edo

espainiar jatorriko adineko pertsonek ikasteko sekulako zailtasunak dituztela pentsatzea

topiko hutsak direla komentatu da, hain justu alderantzizko egoerak bizi baitituzte beraien

zerbitzuetan.

Migratzaileek euskara ikasteko duten motibazio nagusia eta aurkitzen dituzten

zailtasunak

Euskaltegira gerturatzen diren pertsonen motibazioak anitzak izan daitezke, eta lau

taldetan bana dezakegu elkarrizketatuek esan dutena laburbilduz:

- Lana topatzeko edota desio pertsonal moduan agiri edo tituluren bat lortu nahi dutenak,

urtetik urtera gorantz doan taldea batzuen iritziz. Talde honetan kokatzen dira euskal

jatorria duten asko (esaterako lan eremuan perfil konkretuak exijitzen zaizkien

funtzionarioak) eta migratzaile batzuk ere.

- Familia arrazoiengatik azaltzen direnak, bikotekidea euskalduna delako, seme-alabei

etxeko lanetan lagundu nahi dietelako, bilobekin hobeto komunikatzeko...

- Euskal Herrira arrazoi desberdinengatik iritsi direnak, eta bertakoekin harremanak

izatera begira hizkuntza ezagutzeko beharra sentitzen dutenak. Euskal kulturarekin

harremana bide horretatik garatzen dute.

- Beraien buruari euskaraz bizitzeko erronka jarri diotenak, bai mintzamenean, bai

irakurmenean ... hobetzeko asmoz euskaltegira gerturatuz. Talde honetan batik bat

euskal jatorria duten pertsonak kokatzen dira, edo denbora luze bat daramaten

migratzaileak.

Migratzaile berriek euskara ikastean aurkitzen dituzten zailtasunei dagokionez,

zailtasun ezberdinak identifikatu dira:


- Zailtasun ekonomikoak. Ikastaroek kostu bat izan ohi dute, ikastaroaren arabera

handiagoa ala txikiagoa dena. Batzuetan atzera botatzen dituen elementua dela jaso da

batzuen hitzetan.

- Bizitza pertsonala eta laboralarekin uztartzeko zailtasunak. Ikastaro arrunten

erritmoa eta eskatzen duen denbora ere oztopo bilakatzen da, egunero bi orduz

esaterako euskaltegira joan behar duenarentzat. Are gehiago lanean dauden pertsonen

kasuan.

- Mugikortasunarekin lotutako zailtasunak. Ikastaro motaren arabera, baina

matrikulazioa eskatzen duen kasuetan talde arruntetara erakartzea zaila izaten da urte

osorako konpromisoa eskatzen duelako (kurtso hasieran matrikula guztia ordaindu

behar da). KAsu batzutan etorkizuna eskualde horretan noiz artekoa izango den jakin

ezean oso zaila bilakatzen da konpromiso hori hartzea.

- Euskara jakitea ezinbesteko ez izatearen eragina. Euskaraz hitz egitea ez da

ezinbestekoa herri gehienetan bizi ahal izateko eta ez du euskara ikasteko laguntzen.


5 OSASUNA

Atal honetan osasun zerbitzuei dagokion informazioa jaso da. Batetik, zein den legeak gaur

egun osasun arloan migratzaileekiko duen planteamendua, eta bestetik zerbitzu honen

inguruan egiten den erabilerari dagokionez profesionalek duten hautematea.

Honela, dokumentazio bilketa batez gain, Tolosako anbulatorioko mediku batekin elkarrizketa

bat burutu da.

Hautemateak datuekin alderatzeko eta osatzeko asmoz, eta hainbat eremuren inguruan

(ginekologia, medikuntza orokorra, egiten den erabilera eta erabileraren maiztasuna…)

Gipuzkoako Osakidetzako Gerentziarekin harremanetan jarri gara, baina ez da daturik lortzerik

izan.

Legedia

Atzerritartasunaren inguruko lehen legea 1985ean argitaratu zen, 7/85 legea hain zuzen.

Lege horren arabera, egoera administratibo irregularrean zeuden migratzaileek, erroldatuak

egon ala ez, urgentzietako asistentziarako eskubidea soilik zeukaten.

Egoera hau 2000. urtean aldatu zen. Urtarrilaren 11ko 4/2000 Lege Organikoaren 12.

artikuluak osasun-laguntzarako eskubidearen inguruko bereizketa ezarri zuen, egoera

administratibo irregularrean egon ala ez, erroldatua egonik gainontzeko herritarren

eskubide berdinak aitortzen zizkiena migratzaileei.

Migratzaileei bizi ohi den udalerrian erroldatuta egonik, osasun-zerbitzuetara jotzeko

eskubidea aitortzen zitzaien, gainerako herritarrek bezalaxe. Horretarako, Osasun Txartel

Indibiduala (OTI) eskatu behar zen, horixe baitzen herritar guztiek osasun-zerbitzu

publikoen aurrean zuten berdintasunaren bermea. Txartel horrekin lotutako dokumentuak

aukera ematen zien migratzaileei zerbitzu horiek erabiltzeko eta bere eskubideen barne

zeuden osasun-zerbitzuetara jotzeko.

Erroldatuak ez zeuden migratzaileen kasuan, larrialdiko osasun-laguntzarako eskubidea

zuten larriki gaixotzen zirenean edo istripuren bat izaten zutenean, edozein izanda ere

horren arrazoia. Horrekin batera, alta jaso arteko osasun-arreta guztia izateko eskubidea

ere bazuten.

Azkenik, Espainian bizi diren hemezortzi urtetik beherako adingabeek eta haurdun dauden

emakume atzerritarrek haurdunaldian, erditzean eta erditze ondorenean espainiar guztien

eskubide berbera zuten osasun-laguntza jasotzeko.

Egoera hau mantendu da azken 12 urteetan, 2012ko apirilean egin zen aldaketa berria arte.

2012ko apirilaren 24ean 116/2012 dekretu Legea argitaratu zen. Honen arabera, osasun

txartela izateko egoera administratibo erregularrean egotea beharrezkoa da

migratzaileentzat, hau da, egoitza baimena eskatzen zaie. Honek murrizketa nabarmenak

suposatzen ditu.


Aurreko kasuetan bezala, adin txikikoak eta haurdun dauden emakume atzerritarren kasuak

dira salbuespenak, bi kasu hauetan beste herritarrek dituzten eskubide berdinak baitituzte,

egoitza baimena izan ala ez.

Lege honen aurrean, hainbat erkidegok, horien artean Euskal Autonomi Erkidegoak, beraien

desadostasuna azaldu zuten. 2012ko ekainean euskal gobernuak, osasun arloan dituen

eskumenez baliatuz, 114/2012 dekretua argitaratu zuen, indarrean zegoen legearekin

ezberdintasun batzuk markatzen zituena. Honela, osasun txartela eskatu ahal izateko

migratzaileei ez zaie egoitza baimena eskatzen, baina gutxienik urtebetez herri batean

erroldatua egotea jartzen zaie baldintza gisa.

Baldintza hau erakunde eta elkarte hainbaten aldetik salatua izan da, ondorio asko ekartzen

dituen baldintza bat dela argudiatuz. Egun, hau da indarrean dagoen legedia. EAEn urtebete

baino gutxiagoz erroldatuak dauden migratzaileek urgentziak bakarrik erabiltzeko aukera

izango dute. Urtebete baino gehiagoko erroldatzea dutenen kasuan, behin eskaera eginda

eta baliabide ekonomikorik ez dituztela justifikatzen bada (hilabeteko sarrera kopurua

kopuru batetik beherakoa izatea da beste baldintzetako bat), osasun zerbitzurako baimena

(lehen txartela zena, orain baimen gutun bat da) eskuratzeko aukera izango dute, beti ere

EAEn erabiltzeko aukera soilik emango diena, ez Nafarroan, ez estatu espainiarreko

gainontzeko herrialdeetan.

Osasun zerbitzuen erabilera

Anbulatorio zerbitzua erabiltzen duten migratzaile kopuruak azken urteetan gorakada

nabarmenik izan ez duela antzematen da. 2005ean egindako diagnostikoan jende kopuruan

gorakada bat ematen ari zela nabarmentzen bazen ere, azken 4 urteetan joera hori frenatu

egin dela dirudi.

Alabaina, lege berriak horretan eraginik izan ez duela uste da, hau da, ez da

ezberdintasunik antzeman azken urte honetan erabileraren inguruan.

Erabiltzaileen perfilari dagokionez, anbulatoriora gerturatzen diren migratzaileen gehiengoa

Latinoamerika, Afrika iparraldea eta errumaniar jatorrikoak dira, eta gazteak batez ere, lan

adinean daudenak. Emakume eta gizonezko erabiltzaileei dagokionez, ez da ezberdintasunik

antzematen, kopurua nahiko orekatua denaren pertzepzioa dago.

Osasun zerbitzuaren inguruan hartu emanen hautematea

Tolosako anbulatorioan ez dago migratzaileentzat zerbitzu berezirik. Informazioa

eskuratzeko harrera zerbitzura jo dezakete, beste herritarrak bezala.

Migratzaileak eta medikuen arteko hartu emanean, beste edozein pertsonen arteko

harremanean bezala, eragiten duten elementu batzuk identifikatzen dira. Horien artean,

2005ean egiten zen balorazioarekin bat eginik, elementu garrantzitsua hizkuntzaren aldetik

dator, komunikaziorako funtsezkoa den elementua baita.


Osasuna eta joera osasungarriak ulertzeko moduan, bizitza estiloetan ezberdintasunak eta

osasun irizpideen jarraipena egiteko moduetan ezberdintasunak ere jokoan sartzen dira

mediku-paziente harreman horretan.

Hartu emanean eragiten duten elementu asko erlijioaren aldetik datoz. Erlijioari lotutako

balore, jokaera, ohitura etab.ek komunikazioan, gaixoa tratatzeko moduan, pertsonen

arteko harremanak ulertzeko moduan eragiten duela jaso da (esaterako emakumezkoekiko

harremana, gorputz atalak erakusterako orduan…).

Hartu emanean eragiten duten elementu hauetaz hitz egin arren, migratzaileek orokorrean

osasun zerbitzuarekiko disposizioa ona dela nabarmentzen da. Epaituak sentitzen direnean

defentsiba jarrera izan dezaketela jasotzen den arren (edozein jatorritako pertsonak bezala)

normalean ez dute erresistentziarik azaltzen ematen zaizkien irizpideak jarraitzeko orduan

(lehen esan bezala ez badaude erlijioak baldintzatutako elementuekin talkan), arreta aldetik

medikuak esandakoa jarraitzen da, protokoloak jarraitzen dituzte (txertoak, haurren

inguruko jarraipena…) eta medikuaren aldetik jarrera enpatikoa sentitzen den heinean

eskatzen zaien informazioa emateko prestutasun handia azaltzen dutela adierazten da.

Medikuei dagokionez, migratzaileekiko hartu emanak batzuetan esfortzu gehitu bat

eskatzen duela jaso da. Komunikazio eta hartu eman horretan eragiten duten elementuak

ikusita, kasu askotan denbora bat hartu behar izaten da mediku paziente arteko harremana

sortzeko, komunikazio zailtasunak eta oztopo kulturalak gainditu ahal izateko. Lan

pedagogiko bat eskatzen du, ohiturak eta irizpideen jarraipenean elkar ulertzea egokia izan

dela bermatzerako orduan.


6 GIZARTE ZERBITZUEN EREMUA

Atal honetan migrazio gaietan gizarte zerbitzuen eremuko egitura eta baliabideak aztertuko

ditugu, eskualde mailan, alor honetan dauden zerbitzu ezberdinen planteamendua eta

eskaintzen diren zerbitzuak jaso nahian. Horretarako harremanetan jarri gara Tolosako gizarte

zerbitzuetako arduradunarekin.

Toki mailako egiturei dagokionez, ez daude migrazio gaiei lotutako departamentu bereziturik.

Zerbitzu ezberdinak gizarte zerbitzuetatik bideratzen dira. Zerbitzu asistentzialak.

Tolosaldeko eskualdean gizarte zerbitzuei dagokionez hiru mankomunitate daude:

Saiatz (Albiztur, Bidegoian, Beizama eta Errezil),

Aiztondo (Aduna, Alkiza, Larraul eta Zizurkil)

Uli (Belauntza, Gaztelu, Leaburu-Txarama eta Orexa).

Gainerako udalerriek (Ibarra, Villabona, Anoeta, Alegia eta Tolosa) zerbitzu propioa dute eta

udalerri txikien kasuan, berriz, gizarte-langile bakarra dute eta udal batetik bestera mugitzen

da asteko egunaren arabera.

6.1 TOKI MAILAKO ADMINISTRAZIOKO GIZARTE ZERBITZUAK

Hasieran aipatu bezala azken urteetan migrazio arloan aldaketak eman dira, bai erakundeetan

barne antolaketari dagokionez, bai eta lege eta araudiari dagokionez. Aldatu ez den legea Toki-

araubidearen oinarriak arautzen 7/1985 Legea, delakoa izan da. Hori dela eta administrazio

ezberdinek dituzten konpetentzien banaketan ere aldaketan eman dira, nahiz eta akordio

ekonomikoen faltan, praktikan modu antzekoan funtzionatzen ari diren.

Udalen eskumenei dagokienez, Tokiko Erregimenaren Oinarriak arautzen dituen Legearen 25.

artikuluan gizarte zerbitzuak eskaintzea eta horiek bermatzeko ardura publikoa nabarmentzen

da. Udalek gizarteratze-programak bultzatu behar dituzte, baita baztertuta dauden pertsonak

hauteman eta oinarrizko gizarte zerbitzuen bidez gizarteratzearen aldeko jarduerak eta esku-

hartzeak bultzatu ere.

Gizarte Zerbitzuak Ongizate Estatuaren garapenaren atal garrantzitsua dira. Baliabide eta

jarduera horien helburua pertsonak eta taldeak babestea da. Gizarte-zerbitzuek izan

behar dituzten eginkizunen banaketari jarraiki honako hauek dira udalei dagozkien

eginkizunak: familia-arloko esku-hartzea,

Gizarte-beharrak hautematea,

Larrialdiko harrera-zerbitzua, bai gabezia sozioekonomikoak dituzten pertsonentzat, bai

bizileku finkorik ez dutenentzat, etab.

Horrenbestez, udalek udalerrian sortzen diren beharrei egin behar diete aurre, baita

herritarren segurtasuna bermatu ere.


Tolosaldeko toki mailako administrazioan ez dago migratzaileei bereziki zuzenduriko

zerbitzurik. Zerbitzu normalizatuetara jo behar dute, gainerako erabiltzaileek bezala.

Halaber, migratzaileekiko harrera gizarteko behar berria da eta udalek bultzada bat eman

behar izan diote gai horren inguruko jarduerei, etorkinen gizarteratzea errazte aldera. Migrazio

mugimenduak egiturazko fenomeno gisa esku-hartze publikoa eskatzen du, gure herrietan eta

hirietan herritar berrien helduera arautzeko eta antolatzeko. Jarduera horiek administrazio

guztien arteko ekintza koordinatuak eskatzen dituzte.

Oinarrizko gizarte-zerbitzuek migratzaile etorri berriak hartu eta horiei oinarrizko informazioa

ematen diete gaur egun. Pertsona bakoitzaren beharren arabera, baliabide batera edo bestera

bideratzen dute. Eskaera gizarte zerbitzuen eskumenekin zuzenean loturik ez dagoen kasuetan

dagokion administraziora bideratzen da (etxebizitza, lan eremua, osasun txartelarekin loturiko

eskaerak etab.)

TOLOSAKO UDALA

Tolosako udaleko gizarte zerbitzuek eskaintzen dituzten zerbitzu eta proiektuak anitzak dira,

besteak beste: gizarteratzeko eta diru sarrerak bermatzeko legetik eratorritako prestazio

ekonomikoen kudeaketa, mendekotasun legetik eratorritako prestazio ekonomikoen

kudeaketa, etxez etxeko laguntza zerbitzua, jangela soziala, eguneko zentroak,

apartamentu tutelatuak adineko pertsonentzat, sendia programa, familia interbentziorako

programa, informazio zerbitzua droga menpekotasunei buruz etab.

Migratzaileek egiten dituzten eskaera nagusiak etxebizitza, lana, osasun-zerbitzuetara

jotzeko aukera eta laguntza ekonomikoen ingurukoak dira. Gizarte-zerbitzuek OTI delakoa

(osasun txartel indibiduala) lortzeko izapideak egiten dituzte, baita laguntza ekonomikoak

(Oinarrizko Errenta eta GLI ) eskuratzeko izapideak ere.

Tolosako udalen dauden zerbitzu ezberdinen inguruan egiten duten erabilerari dagokionez,

batez ere Gizarte eta hezkuntza interbentzioko programa, udal laguntzak, gizarte

larrialditako laguntzak (GLL), Diru sarrerak bermatzeko laguntza eskaera (AGI) gizartean

eta lan munduan txertatzeko programaren ingurukoak dira. Ondorengo taulan agertzen dira

datu hauek. Aldiz, ez du jaso daturik mendekotasun legetik eratorritako prestazioen

inguruan, etxez etxeko laguntzaren inguruan, etab.

Erabiltzaile kopuruari dagokionez honako datuak jaso dira:

PROGRAMA 2011 2012 2013

(orain arte)

GIZARTE ETA HEZKUNTZA INTERBENTZIOA INGURUNE IREKIAN: Umeen eta gazteen kopurua

GUZTIRA 85 86 88

MIGRATZAILEAK 39 43 44

UDAL LAGUNTZAK GUZTIRA 34 30 9


GLL (GIZARTE GUZTIRA 123 138 87


LARRIALDITARAKO LAGUNTZAK


AGI (AYUDA DE GARANTÍA DE INGRESOS)

GUZTIRA Ez zegoen

zerbitzu hori 16 21

MIGRATZAILEAK 15 18

GIZARTEAN ETA LAN MUNDUAN TXERTATZEKO PROGRAMA

GUZTIRA

107 109 101


Oinarrizko Errenta (RGI, Renta de Garantia de Ingresos gazteleraz) jasotzen duten herritarrak

Tolosaldean 386 pertsona dira, 2013. urteko uztaileko azken datuen arabera. Horien artean

% 25,9ak soilik ez du nazionalitate espainiarra.

TOLOSA

Menpekotasun dirulaguntzak jasotzen dituzten pertsonak

Guztira Espainiar Estatutik kanpo jaiotakoak


Familia inguruan zaintzeko prestazio ekonomikoa 300 13 4,3

Laguntza pertsonalerako prestazio ekonomikoa 57 1 1,8

Zerbitzuari lotutako prestazio ekonomikoa 5 0 0,0

ONURADUNAK GUZTIRA (batzuk bikoiztuak) 362 14 3,9

Iturria: GFA Gizarte Politikako Departamentua

Pertsona migranteek dituzten zailtasunen inguruko hautematea

Migratzaileek zailtasun ezberdinei egiten diete aurre eta askotan, elkar elikatzen diren

zailtasunak izan ohi dira. Etxebizitza lortzeko zailtasunak eta helbide jakin batean erroldatzeko

ezintasunak gizarte-laguntzak jasotzeko aukerak baldintzatzen ditu eta horrenbestez,

baztertuta geratzeko aukerak handitu egiten dira.


7 JATORRI ANIZTASUNAREN KUDEAKETA ERAKUNDE

PUBLIKOETAN

Zazpigarren atalean EAE mailako zein Gipuzkoako erakunde publikoetan ematen den jatorri

aniztasunaren kudeaketa aztertuko dugu. Horretarako harremanetan jarri gara

Eusko Jaurlaritzako Immigrazio zuzendaritzarekin

Gipuzkoako Foru aldundiko Migrazio eta aniztasun zuzendaritzarekin

Eusko jaurlaritza eta Gipuzkoako Aldundian migrazio gaien inguruko lanketa egiten duten arlo

eta departamentuak daude. Tolosaldeari dagokionez, migrazio zerbitzua Tolosaldea Garatzen

garapen agentziaren baitan kokatzen da eta gaia eskualde ikuspegi batetik jorratzea du

helburu.

Aipatu behar da bai eusko jaurlaritzan, bai eta Gipuzkoako foru aldundian azken legealdian

eman diren aldaketak direla medio, sailen berrantolaketa bat egin dela. Eusko Jaurlaritzan

aldaketa horren sailen izendapenean eta barne antolaketa batean eragin duen bitartean, Foru

Aldundian planteamendu eta filosofía aldaketa batekin bat etorri den berrantolaketa bat eman

da. Ondorengo lerroetan azalduko dugu zein den erakunde hauetako bakoitzean migrazio

gaiaren inguruan lan egiteko ikuspegia.

7.1 EUSKO JAURLARITZAKO IMMIGRAZIO ZUZENDARITZA

Azken legealdietan Immigrazioaren eta Aniztasuna kudeatzeko zuzendaritza izan bada ere,

azken legealdi honetan zuzendaritza hori desagertu egin da eta ekimen hauek Familia

Politiketarako eta Komunitate Garapenerako Zuzendaritzaren ardurapean geratu dira.

Zuzendaritza hau Enplegu eta Gizarte Politiketako sailan kokatzen da, Gizarte Politiketako

Sailburuordetzan.


Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Gaietarako Immigrazio Zuzendaritzak migratzaileen

lanbidearen eta kulturartekotasuna herritartasun-klabean sustatzearen aldeko estrategia eta

ekimenak diseinatzeko eta dinamizatzeko ardura dauka.

Migrazio gaietan honako eginkizun hauek bete behar ditu:

1. Immigrazioaren alorrean estrategia propio bat zehaztea Euskal Autonomia

Erkidegorako.

2. Immigrazioaren alorreko jarduerak planifikatzea eta horri buruzko araudien proiektuak

prestatzea.

3. Etorkinak gizartean txertatzeko eta gizarte-babeseko sistemetan sartzeko ekintzak eta

neurriak proposatzea.

4. Immigrazioaren alorrean beste herri-administrazio batzuekin eta Estatuarekin

koordinatzeko bideak eta bitartekoak proposatzea, Jaurlaritzaren

Lehendakariordetzaren eskumenei kalterik egin gabe, betiere.

5. Etorkinak hartuko dituzten bizilagunak sentsibilizatzeko neurriak eta ekintza asoziatibo

eta kultur artekoak laguntzeko neurriak proposatzea eta gauzatzea.

Baliabideei dagokionez, baliabide ezberdinak aurki ditzakegu mende daudenak dira:

BILTZEN: Kultura Arteko Bitartekotza eta Hezkuntzarako Ekimen Komunitarioak

Koordinatzeko Zentroa

IKUSPEGI: Immigrazioaren Euskal Behatokia.

INTEGRAZIO SOZIALERAKO FOROA: Aholkularitza-organoa da, helburutzat

partaidetza eta elkarrizketa bideratzea eta migratzaileen itxaropenak eta eskaerak eta

herritar etorkinen integrazioa sustatzeko proposamenak jasotzea dituena, hori guztia

partaidetza soziala, kontsulta, informazioa eta aholkularitza ahalbidetzeko, immigrazio-

kontuetan Administrazioaren jarduketen plangintzari dagokionez.

(2010. urtea bitarte migratzaileentzako gizarte-arreta eta arreta juridikoa eskaintzen zuen

HELDU zerbitzua izan zen abian, dagoeneko itxia dagoen zerbitzua.)

Honetaz gain ere badira jarduera edo programa konkretuak:

Harrera sare publikoa: etorkinei harrera egiteko jaurlaritzatik sustatzen den udal

mailako sare publikoa.

Auzokide berriak: Auzokide berriak 11 eta 14 urte bitarteko nerabeen artean

xenofobia eta arrazakeria saihesteko heziketa-proposamena da.

7.2 GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN ZUZENDARITZA

Gipuzkoako Foru Aldundian azken legealdian emandako aldaketen ondorioz zuzendaritza berri


bat sortu da, migrazio eta aniztasun zuzendaritza hain zuzen.

Zuzendaritza berri honen helburu nagusiak honakoak dira:

1. Paradigma aldaketa bat sustatzea arlo honetan: Migrazio eta aniztasun politikak

bultzatzea eta kudeatzea ikuspegi propio, nazional, zeharkako eta integral batetik,

Gipuzkoako herritar guztiak barne hartzen dituena, Euskal Herria erreferentea

bilakatuz eta bere errealitatea, politikoki eta kulturalki gutxiagotua duen nazio izaera,

abiapuntu bihurtuz.

2. Asimilazio ereduen aurrean, elkarren aitortzan oinarrituta politikak abiatzea, gure herritar

guztien aukera berdintasuna bermatzeko bitartekoak jarriz, jatorri aniztasuna gipuzkoar

bakar batentzat ere oztopo bilaka ez dadin bere eskubide guztiak bermaturik izateko.

3. Demokrazia parte-hartzailea sustatuz, migrazioaren eta aniztasunaren gaiei dagokienez

erabaki propioak hartu ahal izateko beharrezkoak diren baldintzak sortzea.

Helburu nagusi hauek lortzera begira planteatu diren estrategia eta ekintzak azaltzen dira

ondorengo taulan. Hauetariko askori dagoeneko bide eman zaie.

ESTRATEGIAK EKINTZAK

1. Migrazioa, aniztasuna eta elkarbizitzari buruzko politika partekatuak eta parte hartzaileak sustatzeko estrategia: gipuzkoa eta euskal herria jatorri

aniztasunetik herri gisa nola eraiki definitu eta erabakitzeko

Migrazio eta aniztasun zuzendaritzaren Dinamizazio taldea sortzea. Arlo eta esparru ezberdinetan lana egiten duten persona adituen eta erreferentzialek osatutako lan taldea sortzea

“Jatorri anitz, herri bat” izeneko dinamika parte hartzaile bat sortzea, ikuspegi propio eta nazionaletik, non parte hartzeko aukera izango baitute jatorri anitzeko herri eta herrialdeko biztanle, talde eta jendearte eragile orok, zein

aldundiak berak ere, beste agente bat gehiago gisa

Erakundeen arteko lankidetza eta koordinazio sarea. Erabakiak hartzeko marko honetan, erakundeen arteko sare bat eraikiko da, lankidetza, laguntza, babesa eta aholkularitza elkarri emateko, udalen eta bestelako erakundeen artean,

Foru Aldundia barne.

Sare honen helburua izango da, neurri handi batean, erakundeei marko bat eskaintzea aukera izan dezaten gune parte-hartzaileetan hartutako erabakiak bateratzeko, koherentzia emateko, konpartitzeko eta legitimatzeko, herritarrek proposatutako politika eta ekintzen eta erakundeek aurrera eramandako ekimenen artean beharrezkoak diren sinergiak eta zubiak ahalbidetuz, betiere bigarrenak lehenen esanetara jarriz.

2. Jatorriaren araberako gizpuako benetako argazkia osatu, aztertu eta ezagutzera erçmatea

eta euskal herriko gainerako

herrialdeenarekin alderatzea eta osatzea

Diagnostiko kuantitibo bat gauzatzea

Diagnostiko kualitatibo bat gauzatzea

3. Maila akademikoan arloari dagokionez jakintza eraikitzeko estrategia bat diseinatu

eta martxan jarri

Euskal Herriko unibertsitate ezberdinekin elkarlana:

Ikerketa lerro bat irekitzea migrazio eta aniztasunaren kudeaketari buruz Euskal Herrian zein beste estaturik gabeko nazioetan.

Prestakuntza programak maila ezberdinetan abiatzea: ikastaroak, nazio arteko sinposiumak eta gradu-ondorengo ikasketak.

Gertuko historian zehar beste herri eta nazio batzuetatik etorritako pertsonek herri hau eraikitzeko egindako ekarpenen memoria berreskuratzeko ekimen bat abiatzea.

4. Gipuzkoan eta euskal Gipuzkoa eta EH, euskara eta euskal kultura beste herrialde eta kultura


herrian dagoen aniztasuna bera kohesio elementu bilakatzeko estrategia

batzuetatik datozenei eta, aldi berean Gipuzkoako jendarteari beste jatorria duten gipuzkoarron errealitatea, kultura eta hizkuntzak ezagutzera emateko guneak, ekintzak eta euskarriak sortzea.

Sentsibilizazio dinamikak, jardunaldiak eta kanpainak.

5. Elkarren aitortzaren

oinarri gisa jatorri ezberdinetako gipuzkoarren elkar ezagutzeko eta elkarren berri izan dezaten estrategia

Erakusketak, liburuxkak oinarrizko hiztegiak eta bestelako ikusentzunezko

euskarriak sortzea

6. Xenofobia eta arrazakeriaren kontrako estrategia

Jarrera xenofobo eta arrazistak prebenitzeko eta salatzeko dinamikak

7. Zeharkako ikuspegia

garazeko estrategia

GFAren gainerako departamendu eta zuzendaritzekin zein Gipuzkoako udalekin

gipuzkoarren jatorri aniztasuna zeharka elementu gisa kontenplatzeko planak eta elkar-kudeaketan oinarritutako ekintza zehatzak.

7.3 TOLOSALDEA GARATZENEKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN SAILA

Tolosaldean, Immigrazio teknikaria Tolosako udalean sortu bazen ere, Tolosaldea Garatzeneko

migrazio eta aniztasun sailak , jatorri ezberdinetako pertsonen inguruko gaien eskualdeko

kudeaketa egiten du (udaletan eta hainbat erakundetan migrazio eta aniztasuna zehar-lerro

gisa landuz eta iritsi berriei harrera eginaz) , aniztasunaren inguruan lan egiten duten eragile

ezberdinen arteko koordinazioa bultzatu (Tolosaldeko migrazio mahaiko bilerak dinamizatzen)

eta kultura arteko ezagutza eta errespetua landu (jardunaldien antolaketa, informazioa eta

aholkularitza,…).

Tolosaldea Garatzeneko Migrazio eta aniztasun sailaren ardatzak ondorengoak dira:

ESTRATEGIAK EKINTZAK

I01 HARRERA PLANA: “ONGI ETORRI”

TOLOSALDEKO BALIABIDEAK EZAGUTU Eskualdera bizitzera etorri diren pertsonei testuinguru berrira gerturatzeko informazioa eskaintzen da 2 orduko saioetan: udalak, euskara, osasuna, hezkuntza, elkarteak, eskubideak, betebeharrak, zerbitzuak, lanerako beharrak, kultura, etab.

Tolosaldeko udalerri ezberdinetan urtean 4 saio eskaintzen dira. ATZERRITARTASUN LEGEARI BURUZKO SAIOAK

Espainiako atzerritartasun legeak bizitzako arlo ezberdinetan duen eraginaren inguruan gerturartuek planteatutako galderei abokatu batek zure erantzungo die: egoitza eta lan egiteko baimenak, berritzeak, familiak biltzea, ikasleen egonaldiak, pertsona atzerritarren kontratazioa, nazionalitatea, pertsona komunitarioen eta senideen araudia, zigorrak, kanporatzeak…

EUSKARA INTEGRAZIO GILTZA Tolosaldera heldu berri diren biztanleentzat, Euskara integrazio giltza izan litekeela uste dugu eta harreran landu beharreko puntu garrantzitsuetako bat. Herri euskaldunetan euskara da kohesio eta komunikazio hizkuntza. Jatorri anitzeko pertsonak euskarara gerturatzeko proiektu ezberdinak ezagutarazi eta bultzatuko dira. Horrela, adibidez euskara ikasteko baliabideen difusio

materialak hizkuntza ezberdinetara itzuli dira.

I02 KOMUNIKAZIO PLANA

Eskualdeko ohiko komunikabidetan aniztasunarekin lotutako hainbat ekimenen berri eman da, jatorri ezberdinetako tolosaldarren ikuspegi positiboa indartuz: prentsa aurrekoak, komunikatuak, etab.


Sare sozialetan: Facebook-eko “Migrazioa eta aniztasuna Tolosaldean” kontuaren bidez komunikatzeko bide berriak indartu dira eskualdeko pertsonei aniztasunarekin lotura duten berriak helarazteko. Tolosaldea Garatzeneko web orrian ere ekintzen berri ematen da: agendan, berrien bidez eta Migrazio sailean.

I03 KULTUREN ARTEKO EZAGUTZA SUSTATZEKO EKINTZAK

2013 Zaintzaren inguruko jardunaldiak "Elkarrekiko menpekotasunak" erakusketa Zurrumurruen aurkako agenteen formazioa "Salam" erakusketa 2012 “Identibuzz Tolosaldea” proiektua: Ikusi aurkezpen bideoa eta emaitza “Tolosaldeko burrunbak”. Aniztasun kulturalaren eguna: Tolosaldeko musika eta dantza anitzen emanaldia Mundu bat Tolosaldean, kultura arteko topaketak(abenduak 18, Etorkinen nazioarteko eguna) 2011 Aniztasunaren aldeko eta diskriminazioaren aurkako Jardunaldiak (martxoak 21, Arrazakeriaren aurkako nazioarteko eguna) STOP ARRAZISMOA Flashmoba Tolosan Aniztasun kulturalaren inguruko Jardunaldiak (Maiatzak 21, Aniztasun kulturalaren nazioarteko eguna) Mundu bat Tolosaldean, kultura arteko topaketak(abenduak 18, Etorkinen nazioarteko eguna) 2010 Mundu bat Tolosaldean, kultura arteko topaketak 2010 (Abenduak 10, Giza Eskubideen eguna eta abenduak 18, Etorkinen nazioarteko eguna)

I04 FORMAZIOA Udaletako politikari eta teknikari eta ikastetxetako irakasleei zuzendutako ,

Aniztasunaren kudeaketarako zenbait gako lantzeko formazio saioan ondorengo edukiak lantzen dira Migrazio teknikariaren eskutik: 1. Aniztasuna 2. Nortasunak 3. Giza mugimenduak:munduan, Tolosaldean 4. Atzerritartasun legea eta eraginak 5. Aniztasunaren kudeaketarako zenbait gako

Tolosaldea Garatzenetik antolatutako saio ezberdinetan landu diren beste gai batzuk: Jazarpen sexuala etxeko lanen esparruan (2013), Familien berrelkartzeak sortzen dituen erronkak (2012), Atzerritartasun legea (2011), Gazte etorkinak eta aisia lekuak eta Heziketa ereduak familietan(2010).

I05 MIGRAZIO ETA ANIZTASUNAREKIN LOTURIKO EKINTZEN PARTE HARTZEA

Tolosaldean migrazio mahaiko lan taldeak dinamizatzea: kulturartekotasuna eta generoa; lana eta formazioa eta adin txikikoak. Tolosaldeko gizarte langileekin elkarlana. Eskualdean, nahiz kanpoko migrazio eta aniztasunarekin lotura duten deialdi eta ekintza desberdinetan parte hartzea: koordinazio bilerak (EAE harrera sarea, Gipuzkoako Migrazio teknikariak, EAE zurrumurruen aurkako sarea, Tolosako Indarkeri protokoloa, Hezkidetza mahaia, …), jardunaldiak eta

kurtsoak…

I06 INFORMAZIOA ETA AHOLKULARITZA

Eskualde mailan migrazio eta aniztasunaren arloan lan egiten duten hainbat gizarte eragileri hainbat gaien inguruan aholkularitza eta informazioa eskaintzen zaie eta zenbait kasutan zerbitzu/erakundetara bideratu..

Migrazioarekin zerikusia duen informazioa (formazioa, jardunaldiak, praktika onak, etab.) zentralizatu eta eskualde mailan zabaldu egin dira.

http://www.tolosaldeagaratzen.net/themed/tolosaldea/files/docs/176/234/zurrumurruak_villabona_triptikoa.pdf

http://www.tolosaldeagaratzen.net/eu/agenda/salam-erakusketa

http://vimeo.com/54759886

http://vimeo.com/55922739

http://www.tolosaldeagaratzen.net/dokumentuak/migrazioa/Kulturartekotasuna/2012Maiatzakartela.pdf

http://www.tolosaldeagaratzen.net/dokumentuak/migrazioa/Kulturartekotasuna/martxoak21Triptikoa.pdf

http://www.stoparrazismoa.org/

http://www.tolosaldeagaratzen.net/dokumentuak/migrazioa/Kulturartekotasuna/AniztasunJardunaldiakeu2011.pdf

http://www.tolosaldeagaratzen.net/dokumentuak/immigrazioa/Kulturartekotasuna/Abendua2011.pdf

http://www.tolosaldeagaratzen.net/dokumentuak/migrazioa/Kulturartekotasuna/MundubatTolosaldeantriptikoa.pdf


8 ETXEBIZITZA

Atal honetan jaso ditugu etxebizitzaren inguruko informazioa bi eremuri dagokionez:

Datu estatistikoak. Etxebidek eskainitako datuen arabera izena emanda dauden persona

kopurua eta jatorri ezberdinen araberako ustiaketa.

Hautemate eta perzepzioei dagokionez, migratzaileek etxebizitzaren arloan izan

dezaketen hainbat zailtasun eta baldintzatzen dituzten faktoreak.

Honetarako Etxebide zerbitzuarekin jarri gara harremanetan, eta eragile ezberdinengatik

jasotako informazioan oinarritu gara.

Jatorriaren arabera babes ofizialeko etxeak eta etxebizitza tasatuak erosi dituzten pertsonak

eta babes ofizialeko etxebizitzak alokatu dituzten pertsonen inguruko informazioa jaso nahi

izan dugu, baina ez dugu horretarako aukerarik izan.

Eskaerak jatorriaren arabera

Etxebide zerbitzuan, 2013ko maiatza bitarte, Tolosaldeko 1154 pertsona daude izena

emanda. Pertsonen jatorria kontuan izanik, %83,6a Estatu Espainiarreko jatorria duten

pertsonak izan dira, Estatuz kanpokoen portzentaia %16,4 delarik, hau da, 304 pertsona.

Iturria: Etxebide, 2013

Herrialdeari erreparatzen bazaio, 304 pertsona horietatik talderik kopurutsuena marokoar

jatorriko herritarrek osatzen dute, migratzaileen %36,5a hain zuzen. Ondorengo taldea

errumaniarrek osatuko lukete izenemandakoen %10,5 batekin.

%83,6

%16,4

Eskaerak guztira

Estatuz kanpokoen eskaerak



Eskaerak herriaren arabera

Izena emandako migratzaileen gehiengoak Tolosarako eskaera egin du, eskaeren %47,4

suposatzen dute. Villabona eta Ibarra dira rankinean bigarren eta hirugarren kokatzen

direnak, %13,5 eta %12,8ko kopuruekin hurrenez hurren.


%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0

Peru

Senegal

Ucrania

Portugal

Colombia

Nicaragua

Ecuador

Argelia

Errumania

Maroko

2,0

2,6

3,0

4,9

4,9

5,9

6,6

6,6

10,5

36,5

%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0

Ikaztegieta

Hernialde

Amezketa

Aduna

Leaburu

Berrobi

Asteasu

Irura

Zizurkil

Anoeta

Alegia

Ibarra

Villabona

Tolosa

0,3

0,3

0,3

0,7

1,0

1,0

1,6

3,0

5,6

5,9

6,6

12,8

13,5

47,4


Eskaera mota

Migratzaileek egindako eskaera mota batez ere etxebizitzak alokatzekoa izan da, %78,6

batean.


Herrialdearen arabera halaber joerak ezberdinak dira. Afrikar jatorria duten herritarren

gehiengo nagusiak (%88,7) alokairurako eskaera egiten duten bitartean, kopuru hori

%61,6ra jeisten da amerikar jatorria duten migratzaileen kasuan. Jatorri honetako

pertsonak dira erosteko eskaera gehien egiten dituztenak, eskaeren %38,4ko

kopuruarekin.


Pertsona migranteak eta etxebizitzaren arloa

Hautemate eta perzepzioei dagokionez, migratzaileek etxebizitzaren arloan izan

dezaketen hainbat zailtasun eta baldintzatzen dituzten faktoreen inguruan aipamena jaso

dugu ondorengo lerroetan.

Diagnostiko honetan Tolosaldeko migratzaileen ahotsa jaso ez den arren, galdetegietan

jaso den informazioan eta gipuzkoan egindako ikerketa kualitatiboek adierazten duten

datuetan oinarrituta, esan genezake etxebizitzaren lorpena edozein jatorriko

herritarrentzat erreza ez bada, zailtasunak are gehiago direla migratzaile berrien kasuan.

%78,6

%21,4

Eskaerak alokairuan

Eskaerak erosteko

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Europa

Afrika

Amerika

Asia

75,4

88,7

61,6

80,0

24,6

11,3

38,4

20,0

Alokairua

Erosi


Batetik, beraiek izan ditzazketen baliabideen mugekin eta zailtasunekin aurkitzen dira:

egoera ekonomiko ona ez dutenen kasuan baliabide ekonomiko falta.

Zailtasunen artean alokairuko berme eskaerarekin egiten da topo. Eta horri kasu askotan

mesfidantza bikoitz bat gehitu behar zaio: etxe jabearena migratzaileei etxebizitza

alokatzerako orduan, eta bankuarena.

Etxebideko zerbitzuaz ari garela, eskaera bat egiten duten kasuetan pentsatu genezake

(eta beti ere beraien ahotsa jaso ez dela kontuan izanda) adierazten duela:

- Egonkortasun bat dutela euskal herrian emango duten denborari dagokionez. Hau

da, alokairua eskatzen dutenen kasuan epe motz-ertainera behintzat etorkizuna

hemen irudikatzen dela. Eta erosteko eskaera egiten dutenak epe ertain luzerako

proiekzioa egiten dutela.

- Etorkizun hurbil edo luzea hemen irudikatzeaz gain, eskaera egiteko bete behar

diren baldintzak betetzeak, informazioa eskuratzeko aukerak dituztela eta

oinarrizko egonkortasun bat dutela adierazten du besteak beste.


9 DISKRIMINAZIOA

Atal honetan Tolosaldeko migratzaileek bizi izan dituzten jarrera diskriminatzaileen inguruko

informazioa jasotzea da helburu. Horretarako bi alderdiri eman zaie garrantzia:

Egindako salaketa kopurua

Jarrera diskriminatzaileen inguruko pertzepzioa

Informazioa lortu ahal izateko Arartekoarekin eta SOS arrazakeriarekin jarri gara

harremanetan. Halaber, esan beharra dago, informazio mailan hainbat zailtasun aurkitu

ditugula, batez ere datuen xehetasunari dagokionez.

Arartekoak bidalitako txostenean ez da jatorria eta eskualdearen araberako bereizketarik

egiten, eta beraz, Euskal Autonomi Erkidego mailako informazioa da jarraian azaltzen duguna.

Txosten honen arabera, 2012.urtean migratzaile kondizioarekin loturiko 26 salaketa eta 6

kontsulta egon dira EAEan. Salaketa hauek ondorengo arloetan izan dira:

Atzerritarrak erroldatzearen inguruan

Herritarren eskubideak

Etorkinak diskriminatzea

Berdintasuna eta etorkinentzako ekintza positiboak

Administrazioaren funtzionamendua eta prozedura

Kopuruari dagokionez, kexa gehienak (14) atzerritarrak erroldatzearekin lotutako gaien

inguruan izan dira. Bigarrenik herritarren eskubideak eta migratzaileekiko zuzeneko

diskriminatzearen ingurukoak izan dira.

Iturria: Arartekoaren dokumentua 2012

14

5

4

2

1

2

1

3

0 2 4 6 8 10 12 14 16

Atzerritarrak erroldatzea

Herritarren eskubideak

Etorkinak diskriminatzea

Berdintasuna eta etorkinentzako ekintza positiboak

Administrazioaren funtzionamendua eta prozedura

EAEko kexa eta kontsultak

Kexak Kontsultak


Migratzaileekin lan egiten duten elkarteen atalean jaso den bezala, Tolosaldean jarrera

diskriminatzaile esplizituak asko ez direla aipatu da. Halaber, azken urteetan konfiantza ezaren

mailak gora egin duenaren hautematea dago. Era berean, jarrera diskriminatzaile espliziturik

egon ez badago ere, modu sotilago batean eta hartzen diren erabaki ezberdinetan

migratzaileekiko bazterketa bat ematen ari dela salatu da.


10 ATZERRITARTASUN LEGEAREN ERAGINAK

Atal honetan gaur egun atzerritartasunarekin loturiko legeari egin nahi izan zaio

erreferentzia. Batetik, legea berak arautzen dituen aldagaiak kontuan izanda, bestalde egun

tolosaldean dauden migratzaileek egin dituzten eskaerak eta egoeraren inguruan informazioa

jasoz.

Horretarako harremanetan jarri gara:

Espainiarko gorbernuaren gipuzkoako delegaritzarekin, atzerritartasun bulegoarekin

hain zuzen. Eskatu zitzaien informazioa eskualde mailan azken urteetan eskatu diren

egoitza eskaerak izan zen, nazionalitatea kontuan izanik.

Tolosako erregistro zibilarekin. Bertan jaso nahi izan dugu eskualdeko migratzaileen

nazionalitatearen arabera espainiar nazionalitatea lortzeko egindako eskaera kopurua

eta onartuak izan diren eskaerak.

Aipatzekoa da beste behin informazioa lortzeko izan ditugun zailtasunak. Izan ere, erregistro

zibileko datuak ezin izan ditugu lortu. Beraz, bigarren atal honi ezin izan zaio erreferentziarik

egin ondorengo lerroetan ikusiko duzuen gisara.

LAN ETA EGOITZA BAIMENAK

Erregimen komunitarioaren mende dauden herritarrak

Lege araudia ezberdina da jatorriko herrialdearen arabera. Erregimen komunitarioaren

mende dauden herritarrak ala europar batasunetik edota Shengen akordioaren barne ez

dauden herrialdeetatik datozen pertsonen kasuan aplikatzen den legedia, egoitza eta

lan baimenak eta hauek lortzeko baldintza eta prozedurak oso ezberdinak dira.

Erregimen komunitarioaren mende dauden herritarrak Espainia osoan libreki sartu,

irten, egon eta ibili daitezke. Europar Batasuneko edo Europako Eremu Ekonomikoko

norbaitek Espainiako lurraldean 3 hilabete baino gehiago egin nahi baditu, Espainiako

Estatuan sartu zenetik hilabete bateko epean dagokion Egoitza Agiria eskatu beharko

du.

Lanari dagokionez, Jarduera ekonomikoak egin ahal izateko, erregimen komunitarioaren

mende dauden herritarrek gai horren inguruan indarrean dagoen araudia bete beharko

dute, espainiarren baldintza berdinetan. Haren ezkontideak, haren ondorengoek eta

haren ezkontidearenek eskubidea dute, horrela eskatzen badute, edozein jarduera

ekonomiko egiteko espainiarren baldintza berberetan, lan egiteko baimen independente

bat behar izan gabe. Horretarako, aski da egoitza-agiria (egoiliar komunitarioaren

familiakoa).


Erregimen komunitariotik at dauden herritarrak

Erregimen komunitariotik at dauden herritarren egoera bestelako legediak arautzen du.

557/2011 Errege Dekretuak, apirilaren 20koak, Espainian dauden atzerritarrek dituzten

eskubide eta askatasunei eta horien gizarteratzeari buruzko 4/2000 Lege Organikoaren

Araudia onesten duenak, 2/2009 Lege Organikoak hura aldatu ondoren, atzerritarrak

Espainian sartu, bizi eta lan egin dezatela baimentzeko prozedura erabakitzen duten

jarraibideak jasotzen ditu, horien jarduera profesionalean ekonomia, gizarte edo lan

arloko arrazoiak daudenean.

Atzerritarren eskubideei eta askatasunei buruzko Legearen Erregelamendu berria

indarrean sartu denetik (557/2011 Errege Dekretua), Eusko Jaurlaritzak eskumen

berriak hartu ditu bere gain. Ondorioz, Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak ondoko

txostenak egingo ditu:

Errotze-txostena. Atzerritar batek egoera bereziengatik egoitza- eta lan-

baimena eskatu nahi duenean, errotze-txostenak aukera emango dio gizarteratze-

gradu nahikoa lortu duela egiaztatzeko. Errotze-txostena eusko jaurlaritzak egin

eta administrazio zentralak baloratuko du, beti ere eskatzaileari baimena eman

dakion.

Gizarteratzeko ahalegin-txostena. Atzerritar egoitza-baimena edo egoitza- eta

lan-baimena berritu behar duenean, gizarteratzeko ahalegin-txostenak aukera

ematen dio gizarteratzeko ahalegina egin duela egiaztatu dezaketen elementu

berriak aurkezteko. Gizarteratzeko ahalegin-txostena eusko jaurlaritzak egin eta

administrazio zentralak baloratuko du, beti ere eskatzaileari baimena eman

dakion. Eskatzaileak txostena aurkeztuko du, beti ere, baimenak eskatzeko behar

diren baldintza guztiak betetzen ez baldin baditu.

Etxebizitzaren egokitasun-txostena. Atzerritar batek ohiko bizilekua Euskal

Autonomia Erkidegoko udalerri baten daukanean, Etxebizitzaren egokitasun-

txostenak aukera emango dio etxebizitzaren egokitasuna egiaztatzeko. Txostena

nahitaezkoa da familia berrelkartzeagatik egoitza-baimena eskatzeko.

EGUN TOLOSALDEAN DAUDEN MIGRATZAILEEK EGIN DITUZTEN ESKAERAK ETA

EGOERA

Hasieran esan bezala tolosaldeko migratzaileen egoerari buruzko daturik ez dugu lortzerik

izan, ez eta nazionalitatea eskuratzeko egin diren eskaerei buruz ere.

Egoitza baimenaren eskaerei dagokionez, egin dituzten herritarren artean nazionalitate

ezberdin askotako pertsonak daude. Halere, egoitza baimenaren eskaerak urtetik urtera

gutxitzen joan diren heinean, jatorri aniztasuna ere murrizten joan da. 2010. urtean 26

estatu ezberdinetako herritarrei onartu zitzaien egoitza baimenaren eskaera eta 2012.

urtean 19 estatu ezberdinetakoei.

http://www.boe.es/boe/dias/2011/04/30/pdfs/BOE-A-2011-7703.pdf


2012. urtean egoitza baimena eskuratu zuten herritarrak ondorengo estatuetan jaiotakoak

dira: Argentina, Argelia, Azerbajan, Brasil, Dominikar Errepublika, Ekuador, Ekuatore

Ginea, Honduras, Kenia, Kolonbia, Kuba, Maroko, Mauritania, Moldavia, Nigeria,

Nikaragua, Pakistan, Senegal eta Ukraina.

Iturria: Espainiarko gorbernuaren gipuzkoako delegaritza, 2013

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

2010 2011 2012

174 165

155 165 154

144

Egindako egoitza baimen eskaera kopurua

Onartutako egoitza baimen eskaera kopurua


11 JUSTIZIAREN ETA HERRITARREN SEGURTASUNA

Tolosako Ertzaintzaren polizia-etxeak emandako datuak aztertuz, azken urteetako salaketa

kopurua, salatu eta salatzaileen perfilak eta emakumeen aurkako biolentziaren inguruko

datuak eskuratu ditugu.akaera.

SALAKETAK

URTEA ATESTATUAK GUZTIRA SALAKETAK GUZTIRA

2010 256 1.255

2011 221 1.299

2012 255 1.457

Tolosako Ertzaintzaren polizia-etxeak 1.457 salaketaren berri izan du 2012. urtean.

Salaketen kopuruak dezente egin du gora azken bi urteetan. Salaketen gehiengo handi bat

(% 38,5) lapurretekin lotzen da eta beste hainbeste ondasunen aurkako faltekin.

Salatuak izan diren herritarren nazionalitatea edo jatorria zein den aztertzeak zailtasuna

duela adierazi digu polizia-buruak, kasuak banan-banan begiratu behar omen direlako.

Halere, kasuen laurdena inguru aztertu ondoren, batez besteko bat atera dute. Honen

arabera, Espainiar Estatutik kanpoko herritarrak salatuen ehuneko txikia osatzen dute, % 7

ingurukoa.

EMAKUMEEN AURKAKO BIOLENTZIA

Emakumeen aurkako indarkeria oso gai kezkagarria da, senarrengandik tratu txarrak jasaten

dituzten emakume-kopurua modu larrian hazi baita azken urteotan. 2010. urtean 28 salaketa

egotetik 2012. urtean 49 salaketa egotera pasa da. Bestalde, ez da egon alderantzizko

salaketarik, hau da, gizonezkoen salaketarik ez da egon emakumezkoen aurka.

28

40

49

18

22

30

10

18 19

0

10

20

30

40

50

60

2010 2011 2012

Emakumeen aurkako biolentzia kasuak

Nazionalitate espainiarra

Gizonak nazionalitate ez espainiarra


Kasu hauen artean, migratzaile asko aurkitzen dira salatuen artean. Gizonezkoen gehiengoak

(% 61,2) nazionalitate espainiarra du eta bestelako nazionalitatea dutenak % 38,8a dira. Ezin

izan dugu nazionalitateari buruzko informazio zehatzagorik eskuratu.


12 SEKTORE, ERAGILE ETA ZERBITZUEN DATU ETA IRITZIEN

ONDORIOAK

Datu kuantitatiboen atalean jaso den bezala, Tolosaldea, EAE mailan eta Gipuzkoa mailan ez

da bereziki migratzaile kopuru altuak jaso dituen eskualdea. Gipuzkoan bertan,

Tolosaldearekin muga egiten duten eskualde guztiek (Goierri, Donostialdea eta Urola Kosta)

migratzaile ehuneko altuagoa dute. Zehazki, 2012. urtean Tolosaldea eskualdeko herritarren

% 5,5a zen Espainiar Estatutik kanpo jaiotakoa. Halaber, azken urteetan joera hori gorantza

joatekoarena izan da. Europar batasunetik kanpoko migratzaileei dagokionez, kopurua 4,8koa

da.

Migrazioak eragin zuzena izan du eta jarraitzen du izaten gure herrietako gizarte-egituran,

eta eragin hori gizarte eta lan-arloan islatzen da; horretaz gain, identitate gaiekin zuzenean

lotutako harremanetan ere islatu eta aldaketa nabarmenak eragiten ditu. Edozein kasutan

argi dago migrazio mugimendu eta aniztasunaren gaia landu beharreko gaia dela.

Lanketa horretan eragile ezberdinak pausu asko eman dituzte azken urteetan. Tolosaldean

zerbitzu ezberdinak daude martxan, erakunde ezberdinetan eta elkartegintzaren arloan ere

(jatorri ezberdinetako pertsonekin zuzenean lan egiten dutenak eta ikuspegi hau beraien

jardueretan txertatu dutenak).

Halaber, aipatzekoa da orain arte martxan jarritako egitasmo eta zerbitzu ezberdinetan batez

ere ikuspegi asistentzialista gailentzen dela. Hau da, migrazioaz hitz egiten denean jatorri

konkretu batzuetako migratzaileez hitz egiten da (orokorrean pobrezia egoera batean dauden

herrialdeetatik etorritako pertsonaz), eta pertsona hauek gizarteratzeko eta beraien beharrak

asetzeko egitasmoak dira martxan jartzen direnak.

Kultur artekotasuna sustatu eta migratzaileen integrazioaren sustapenera begira lan egiten

duten elkarteak badaude eta beraien lana ikustaraztea garrantzitsua da. Honela, eskualde

mailan badira Jatorkin, SOS arrazakeria eta EREITE elkarteak, eta beste hainbat talde

antolatu ere, jatorri ezberdinetako pertsonek osatzen dituztenak.

Migrazio mugimenduekiko eta migratzaileekiko ikuspegian eraldaketa bat eman nahi bada,

elkarbizitzaz eta hartu emanez hitz egiten hasi nahi bada, garrantzitsua da aniztasunaren

balioan jartzen duen ikuspegia lantzea. Eta bide horretan administrazio ezberdinetan urratsak

eman dira.

Gipuzkoako Foru Aldundian esaterako “aniztasunaren zuzendaritza” berria sortu da, eta udal

mailan ere hainbat kasuetan gaiarekiko sentsibilizazio bat antzematen ari dela jaso da

teknikarien aldetik. Orain arte zehar-lerro gisa landu izan den eremua izanik, beste leku bat

ematen ari zaio azken urteetan. Kultur arteko harremanetaz, migratzaileen partaidetzaz eta

integrazio kulturalaz ere hitz egiten hasi da. Halaber apustu politiko baten beharra dagoela

nabarmen ageri da arlo ezberdinetan.


Aniztasunari beraz begi berri batzuekin begiratzen hasi zaio, ikuspegi honetatik hartu-emanei

garrantzia ematen baitzaie. Hartu emanei, eta guztien arteko elkarbizitzari. Izan ere,

harreman hori egunerokoan ematen da. Migratzaileek eta autoktonoek konpartitzen dituzte

hainbat eremu: zerbitzuak, hezkuntza eremua, osasungintza, eta kultur eremua besteak

beste. Azken honi dagokionez, aipatu, partaidetza eta integrazio maila oso apala dela gaur

egun.

Integrazio kulturalari dagokionez, eta euskal kulturari erreferentzia eginaz, europar

batasunetik kanpoko migratzaileen integrazio maila nahiko apala dela jaso da. Halaber,

hizkuntzari dagokionez, euskaltegi eta euskara ikasteko dauden zerbitzu ezberdinetan

migratzaileen presentzia badago, nahiz eta ez den areagotzen ari. Hau da, migratzaile

kopurua areagotzen ari bada, euskara ikastera gerturatzen diren pertsonak ez dira

proportzionalki gehiago. Halaber, eskaintza ezberdinetan kultur artekotasunaren ikuspegia

txertatzen hasiak dira, migratzaileen beharretara egokitutako eskaintzak moldatzeraino kasu

batzuetan (Anoetako taldearen gisara). Izan ere migratzaileek euskara irakasteko

zerbitzuetara gerturatzeko izan ditzaketen zailtasun batzuk antzematen hasiak dira

(ordutegiak, erritmoak, diru kostua…).

Aurrez esan bezala, aniztasunari ikuspegi berri batetik begiratzen hasi zaio. Honela,

hartzailea den gizarte eta migratzaileen harreman eta elkarbizitzari garrantzia emanez.

Elkarbizitzaren egungo osasunean oinarrituz, dagoen hautematea nahiko antzekoa da elkarte,

eragile eta teknikari ezberdinen artean (kontuan izan behar da diagnostiko hau osatzean ez

dela migratzaileen ahotsa kontuan izan). Tolosaldeko herritarren aldetik joera bat ikusi da

urteetan migratzaile berriekiko onarpen eta integrazio aldera. Diskriminazio ekintza

esplizituak ez dira asko izan, eta oro har elkarbizitza giroa lasaia dela aipatu da. Jatorri

ezberdineko pertsonen arteko harreman eta interakzio askorik gabe, baina errespetuzkoak

(salbuespenak salbuespen). Halaber, azken urteetan konfiantza falta eta errezeloa

areagotzen ari denaren inpresioa dago. Krisiaren gaia eragile guztiek aipatu dutena da. Krisi

egoerek jarrera baztertzaileak areagotzea ekartzen dute, eta hori ez ote den gertatuko kezka

sortzen duen gaia da.

Martin Ugalde Kultur Parkea, Gudarien Etorbidea z/g

20140 ANDOAIN [GIPUZKOA]

943 59 30 06 / 608 018 512

[email protected]

TOLOSALDEKO HERRITARREN JATORRI ANITZEN MAPA, 2013. · Ondoren, jaioleku kopurutsuenak Maroko...

Documents

Transcript of TOLOSALDEKO HERRITARREN JATORRI ANITZEN MAPA, 2013. · Ondoren, jaioleku kopurutsuenak Maroko...