Tema 2. Revolucións liberais e movementos nacionalistas (1789-1871)

Yasmina Jamardo

Liberalismo e nacionalismo O Liberalismo, un novo sistema

político.- Definición (John Locke)- Liberdade- Doutrina política e económica- Dereitos fundamentais que defende e

garante o Estado (liberdade e propiedade):

1. Separación de poderes2. Soberanía nacional como sistema

representativo3. Sufraxio ou dereito de voto4. Partidos políticos5. Constitución6. Defensa do dereito de propiedade e o

libre mercado7. O Estado non debe intervir en asuntos

económicos

John Locke

As revolucións liberais As revolucións liberais- Definición- Consecuencias: instauración do

Estado liberal- Pode ser república ou monarquía- Liberalismo conservador con

sufraxio censatario- Liberalismo democrático con

sufraxio universal

Os ideais nacionalistas.- Definición de nacionalismo- Definición de Estado- Situación de Europa con

respecto a nacións e Estados:1. Grandes imperios (Imperio

Ruso, Austro-Húngaro, Otomano)

2. Diversos estados que pertencían á mesma cultura

- Tipos de nacionalismo: Disgregador e unificador.

Os inicios da Revolución francesa (1789-1792)As causas da Revolución.- Descontento popular por causas

económicas- Descontento da burguesía marxinada

polos privilexiados- Crise financieira (importancia dos gastos

da Guerra da Independencia americana)- Proposta da reforma fiscalO estalido revolucionario.- A revolta dos privilexiados- Convocatoria dos Estados Xerais- Problema do voto nos Estados Xerais- Xuramento do Xogo da Pelota (Jeu de

Paume): Asamblea Nacional- Toma da Bastilla- Gran medo- O Rei recoñece a Asamblea Nacional

Constituínte

As fases da Revolución- Son 3 fases:1. Monarquía constitucional2. República democrática3. República burguesa A monarquía constitucional (1789-1792)- Abolición do feudalismo- Declaración de Dereitos do Home e do Cidadán- Constitución de 1791 (liberal)- Dereito de veto e sufraxio censatario- Asamblea lexislativa, elabora leis para desarrollar os

preceptos da Constitución e crea un novo exército (Garda Nacional)

A Primeira República francesa (1792-1799) A república democrática (1792-1794)- Fuga de Varennes- Os austríacos invaden Francia e chegan ás portas de ParísA Convención xirondina.- Asalto ao Palacio Real (sans-culottes)- Formación da Convención Nacional xirondina- Execución de Luis XVI e María Antonieta- Coalición absolutista e revoltas contrarrevolucionarias e conspiracións realistasA Convención xacobina.- Nova Constitución democrática social con soberanía popular, sufraxio universal e dereito á

igualdade- Poder en mans do Comité de Salvación Pública: Robespierre- O Terror; exército nacional- Lei de sospeitosos- Lei de máximum (leis sociais)- Distribución das terras entre os indixentes e campesiños- Persecución da Igrexa e creación dun novo calendario e o culto a deusa razón.

A caída dos xacobinos- Causas:1. As revoltas interiores foron sufocadas2. Os exércitos franceses triunfan na

guerra3. Oposición ao goberno ditatorial

debido á súa radicalización- Consecuencia:1. Golpe de Estado de Termidor

A república burguesa (1794-1799)- Significado: Volver aos principios de

1791- Retorno dos exiliados- Nova Constitución de tipo conservador- Directorio (poder executivo):1. Dúas cámaras (Consello dos

Cincocentos e Consello dos Anciáns)- Oposición ao Directorio:1. Oposición aristocrática2. Oposición dos xacobinos- O recurso do exército- O Golpe de Estado de Napoleón

Bonaparte- Fin da Revolución Francesa

Execución de Luís XVI

San-culottes

O período napoleónico (1799-1815) Napoleón: de cónsul a emperador.- Consulado: Goberno personalista e

autoritario- Constitución de 1800- O labor de Napoleón- Liberalismo económico- Bando de Francia- Reconciliación cos franceses e concordato

coa Igrexa- Código civil, penal e de comercio- Centralización do país (prefacturas)- Reforma da Facenda fiscal- Os liceos- Coronouse como emperador en 1804 A conquista do Imperio.- Grandes victorias contra os monarcas

absolutos- Expansión das ideas da Revolución

Francesa en Europa- Países anexionados, baixo influencia

francesa. Napoleón I no trono imperial

A caída de Napoleón- Consecuencias da expansión

napoleónica:1. Expansión das ideas liberais2. Malestar das poboacións (causas:

ocupación pola forza, colocación de familiares nos tronos como reis ou príncipes, favorecementos dos intereses económicos de Francia, desenvolvemento das ideas nacionalistas)

3. Exemplos de resistencia: España. Xosé Bonaparte 1808

4. Derrotas en España e Rusia5. Imperio dos 100 días6. Derrotado na batalla de Waterloo Batalla de Waterloo

Restauración e revolucións liberais (1815-1848)

A Europa da Restauración.- Os obxetivos do Congreso de Viena e

Restauración:1. Impedir o liberalismo2. Volver a restaurar todo (Antigo Réxime)- Medidas do Congreso de Viena:1. Remodelación do mapa europeo2. Principios ideolóxicos da Restauración- Son: a lexitimidade, a negación da

soberanía nacional, busca dun equilibrio entre as grandes potencias

- Dereito de intervención (Santa Alianza)- Forzas contrarias á Restauración: pobo

inspirado por dúas vivendas - O liberalismo e nacionalismo (Vagas

revolucionarias)

Caricatura de 1815 que amosa aos monarcas repartíndose Europa no Congreso de Viena

As revolucións de 1830- 1º Vaga (oleada) revolucionaria- Revolucións fracasadas en 1820. Ex.:

España- Revolución de 1830: Consecuencias- Ex.: Revolución de Francia onde se

instaura unha monarquía liberal con Luís Filipe de Orleáns

- Fracaso en Polonia- Independencia de Grecia As revolucións de 1848.- Loita polo liberalismo democrático- Xurdimento dos traballadores como forza

política- En Francia instáurase a 1º República- Francia 2º República: II Imperio de Luis

Napoleón Bonaparte- Imperio austríaco: revolta liberal e

nacionalista A liberdade guiando o pobo

Os movementos nacionalistas Os primeiros movementos

nacionalistas.- Grecia1. Imperio Otomán2. Apoio de Francia a Inglaterra3. Independencia de Grecia en 1829- Bélxica1. Independencia en 1830- América continental1. Colonias españolas A unidade italiana.- Situación de Italia tras o Congreso de

Viena- Protagonista: Reino de Piemonte coa

dinastía de Savoia- Figuras: Cavour, Garibaldi- Enfróntanse a Austria e a Francia- Independencia en 1870

Encontro de Vítor Manuel II e Garibaldi

A unificación de Alemaña

- Situación tras o Congreso de Viena

- Reino de Prusia e Austria- Protagonista da unificación: Prusia- 1º parte: Unión aduaneira

(Zollverein)- Fracaso do parlamento de

Frankfurt- Protagonistas Guillerme I e

Bismarck- Opositores da unión de Alemaña:

Austria, Francia e Dinamarca.- Independencia de Alemaña co II

Imperio (Reich) en 1871

Bismarck