PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen...

64
OINARRIZKO CURRICULUM DISEINUA PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO TEKNIKARIA

Transcript of PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen...

Page 1: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

OINARRIZKO CURRICULUM DISEINUA

PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI-

MAILAKO TEKNIKARIA

Page 2: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

2

Aurkibidea 1. Tituluaren identifikazioa........................................................................................ 4 1.1. Izena.................................................................................................................... 4 1.2. Maila. .................................................................................................................. 4 1.3. Heziketa-zikloaren iraupena. .............................................................................. 4 2. Erreferentea (lanbide-perfila). ............................................................................... 4 2.1. Gaitasun orokorra. .............................................................................................. 4 2.1.1. Lanbide-gaitasunak. .......................................................................... 4 2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia. ........................................................... 5 2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak. .................................................... 5 2.3. Produkzio-prozesuko kokapena. ......................................................................... 7 3. Irakaskuntzak. ........................................................................................................ 8 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak. ............................................................... 8 3.2. Lanbide-moduluak. ............................................................................................. 9 1. Lanbide modulua: Elektronika analogikoa ............................................. 9 2. Lanbide modulua: Logika digitala eta mikroprogramagarria ................. 13 3. Lanbide modulua: Prototipo elektronikoen garapena eta eraikuntza ...... 19 4. Lanbide modulua: Ekipo elektronikoen mantentzea ............................... 25 5. Lanbide modulua: Administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea Enpresa txikietan ......................................................................................... 28 6. Lanbide modulua: Lan-giroko harremanak ............................................ 33 7. Lanbide modulua: Kalitatea .................................................................... 36 8. Lanbide modulua: Programazio-teknikak ............................................... 40 9. Lanbide modulua: Sistemen elektronika ................................................. 44 10. Lanbide modulua: produktu elektronikoen proiektuen garapena ......... 48 11. Lanbide modulua: Lan-prestakuntza eta orientabidea .......................... 52 12. Lanbide modulua: Hizkuntza teknikoa ................................................. 56 13. Lanbide modulua: Lantokiko prestakuntza ........................................... 58 3.3. Heziketa-zikloaren sekuentziazioa eta denboralizazioa. .................................... 60 3.3.1. Iraupenak. .......................................................................................... 60 3.3.2. Sekuentziazioa. ................................................................................. 61 4. Irakasleak. .............................................................................................................. 61 4.1. “Produktu elektronikoen garapena” heziketa-zikloko lanbide-moduluetan

irakaskuntza-atribuzioa duten irakasleen espezialitateak. .................................. 62 4.2. Titulazioen baliokidetasunak irakaskuntzan aritzeko. ........................................ 62 5. Irakaskuntzak emateko gutxieneko baldintzak. ..................................................... 63 5.1. Espazioak. ........................................................................................................... 63 6. Sarbideak eta/edo ibilbideak. ................................................................................. 63

Page 3: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

3

6.1 Oinarrizko Lanbide Heziketa............................................................................... 63 6.2. Unibertsitate-ikasketetarako sarbidea. ................................................................ 64 7. Konbalidazioak eta korrespondentziak. ................................................................. 64 7.1. Lanerako Lanbide Heziketarekin konbalida daitezkeen lanbide-moduluak. ...... 64 7.2. Lan-praktikarekin korrespondentzia izan dezaketen lanbide-moduluak. ........... 64

Page 4: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

4

1. Tituluaren identifikazioa 1.1. Izena: "Produktu elektronikoen garapena". 1.2. Maila: Goi-mailako Berariazko Lanbide Heziketa. 1.3. Iraupena: 2.000 ordu. 2. Erreferentea (lanbide-perfila) 2.1. Gaitasun orokorra • Txartel eta ekipo elektroniko txikiak aztertu, definitu, sortu eta garatzea, eskatutako kalitateaz eta

fidagarritasunaz eta hitzartutako kostuekin. • Ekipo elektroniko profesionalak mantentzea, mantentze-baliabide eta -teknika egokiak erabilita eta

beharrezko laguntza eta aholkularitza emanda hala eskatzen duten teknikariei. 2.1.1. Lanbide-gaitasunak • Aurreproiektuak, zehaztapen teknikoak eta, oro har, ekipo eta aplikazio elektronikoei buruzko

proiektuekin zerikusia duen dokumentazio guztia aztertzea, parametroak, ikurrak eta eskakizunak behar bezala interpretatuta eta lana garatzeko beharrezko ondorioak eta datuak aterata.

• Produktuaren bideragarritasunari buruzko txostenak egitea eta aplikazio elektronikoetarako dokumentazio teknikoa lantzea, zirkuitu elektronikoen kalkulu- eta simulazio-aplikazioak eginez eta dagozkion eraikuntza-soluzioak emanez.

• Prototipo elektronikoen eraikuntza, muntaia eta funtzionaltasuna antolatu eta kontrolatzea, beharrezkoak diren idatzizko argibideak ezarrita (metodoak, prozedurak, denborak, kontrolari buruzko zehaztapenak...).

• Prototipo elektronikoetan eta ekipoen fabrikazioan kalitateari eta fidagarritasunari buruzko zehaztapenak definitzen parte hartzea, ezarritako probak eta entseguak prestatu eta burututa, beharrezko dokumentazioa landuta eta entseguen emaitzei eta lortutako neurriei buruzko irizpena emanda.

• Ekipo elektroniko profesionalak konfiguratzen dituzten teknologia eta dispositibo analogikoak, digitalak eta mikroprogramagarriak eta, halaber, horien parametro bereizgarriak neurtzeko erabilitako teknikak eta baliabideak ondo ezagutzea eta menperatzea.

• Ekipo elektronikoen mantentze-prozesuak ezartzen eta/edo hobetzen parte hartzea eta prozesu horiek optimizatuko dituzten berariazko tresnak garatzen laguntzea.

• Eskatutako fidagarritasunez, doitasunez eta txukuntasunez, ekipo elektroniko profesionalen matxurak diagnostikatu eta konpontzea, horiei buruzko dokumentazio teknikoa interpretatuta, tresna, ekipo eta “hardware” eta “software” erreminta egokiak trebetasunez erabilita eta bidezko arretak eta segurtasun-neurriak errespetatuta.

• Organikoki bere menpe dauden teknikariei beharrezko laguntza, prestakuntza eta aholkularitza teknikoa ematea.

• Teknikek, lan-antolamenduak eta lanbide-jarduerarekin eta enpresaren produkzio-sistemarekin zerikusia duten alderdi ekonomikoek eragindako aldaketen ondorioz sortutako lan-egoera berrietara egokitzea.

• Ekipo elektroniko profesionalen fabrikazio-, muntaia- eta mantentze-prozesuei buruzko ikuspegi argia eta integratzailea izatea, horien giza, teknologia-, teknika-, antolamendu- eta ekonomia-alderdiei dagokienez, haiek antolatu eta dagokien aplikazioa optimizatu ahal izango duen moduan.

• Lana garatzean komunikazio eraginkorra izatea, batik bat, enpresaren beste arlo batzuekin eta taldekideen artean koordinazio handia izatea eskatzen duten lanetan, aginduak eta informazioa interpretatuta, aginduak argiro eta bizkor emanda eta, egin beharreko lanean arazoak sortzen direnean, dagokionari horren berri eman eta laguntza eskatuta.

• Dagokion talde funtzionaleko kideekin etengabe harremanetan izatea, taldeari esleitutako helburuak gauzatzeko erantzukizuna hartuta, besteen lana errespetatuta, taldeko zereginak antolatu eta zuzenduta eta sortzen diren zailtasunak gainditzen lagunduta, lankideen eta menpekoen ideiekiko tolerantziazko jarreraz.

Page 5: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

5

• Maila baxuagoko bestelako teknikarien lana antolatu eta zuzentzea, ezarritako programetatik eratorritako aldaketak sortzen direnean mantentze-prozesuak kontrolatzeari buruzko argibideak emanda eta mantentze-prozesuetako ezustekoen kasuan zer egin erabakita.

• Larrialdirik sortuz gero, alarma-seinaleak berehala ematea, taldekideen jarduna zuzentzea eta larrialdiak sortutako balizko arriskuak aurreikusi edo zuzentzeko ezarritako segurtasun-baliabideak aplikatzea.

• Arazoak ebaztea eta beraren eta gainerakoen jardunari buruzko erabakiak hartzea, ezarrita dauden bidezko arauak identifikatuta eta horiei jarraituta, bere gaitasun-esparruaren barruan, eta aipatutako erabakiei buruz kontsultatuta, horiek bestelako zereginekiko koordinazio-lanean ondorio garrantzitsuak dituztenean.

• Ekipo elektronikoak eraiki eta/edo mantentzeko lantegi txikia administratu eta kudeatzea, dagozkion lege-betebeharrak ezagutu eta beteta.

2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia Teknikari honi, goragoko maila duten teknikariek esleitutako funtzioen eta helburuen esparruan eta dagozkion lanerako arloetan, oro har, ondoko autonomia-gaitasunak eskatuko zaizkio: • Aplikazio elektronikoetarako proiektuak garatzean, “hardware” eta/edo “software” motako

eraikuntza-soluzioak ematea. • Dokumentazio teknikoa lantzea (eskemak, zirkuitu-simulazioen emaitzak...), ordenagailuz

lagundutako diseinurako informatika-erremintak erabilita. • Dispositibo mikroprogramagarrietan oinarritutako ekipoetarako kontrol-programak lantzea, goi-

mailako eta /edo behe-mailako programazio-lengoaia eta -erremintak erabilita. • Prototipo elektronikoak eraikitzea eta doitzea, prozedurak eta baliabideak, eskuzkoak eta/edo

automatikoak, aplikatuta. • Prototipo elektronikoetarako homologazio-, kalitate- eta fidagarritasun-entseguak egitea. • Ekipo elektroniko profesionaletarako diagnostiko- eta konponketa-teknikak aplikatzea, neurketa-

tresnak eta ekipo horiek mantentzeko erremintak zuzen erabilita. • Lan-prozesuak eta -prozedurak hobetzeko berariazko prozedurak eta tresnak proposatzea. • Bere kargura duen pertsonalak egindako lana antolatu eta kontrolatzea. Prozesuen lan-prozedurei eta -

sekuentziei buruzko idatzizko argibideak ematea. • Aldez aurretik ezarritako helburuak lortzeko lan-kargak programatu eta kontrolatzea. • Ekipo elektronikoak mantentzeko erabilitako materialen eta prototipoak muntatu eta doitzeko

laborategirako beharrezkoak direnen dokumentazioa eta hornidurak kudeatzea. • Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko

eta, goragokoen eskariz, oro har, txosten teknikoak luzatzeko bide emango duten soluzioak emanda. • Mantentze-estatistikak lantzea eta ondorioak ateratzea, prozesuak konpondu eta optimizatzeko

prozedurak hobetzeko asmoz. • Dagokion mailan, prototipoen eraikuntza, fidagarritasun eta kalitate, berrikuntza eta hobekuntzarako

funtzioak koordinatzea. 2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak Ondokoak dira profesionalak burutu eta/edo azaldu behar dituen burutzapen eta portaera esanguratsuenak: 1. Produktu elektroniko analogiko txikiak diseinatzea/garatzea • Aplikazio elektroniko analogiko baterako soluzioa aurkitzea, produktu elektronikoaren zehaztapen

funtzionaletatik eta prestazioetatik abiatuta eta ezarritako kalitate-, kostu- eta denbora-baldintzetan. • Aplikazio elektroniko analogikoen maketak egitea, eskura dauden baliabideak erabilita eta ezarritako

barne-prozedurak aplikatuta, hartutako soluzioari buruzko eskemen arabera, maketak doitzeko beharrezko probak, aldaketak eta egokitzapenak eginda eta ezarritako zehaztapen teknikoetara egokitzen direla egiaztatuta.

Page 6: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

6

• Homologazioan eta produkzioan egin beharreko probak, doikuntzak eta kalitate- eta fidagarritasun-entseguak beharrezko doitasunez eta formatu normalizatuan zehaztea.

• Produktu elektronikoaren industrializaziorako beharrezkoa den haren dokumentazioa lantzea edo lanketa gainbegiratzea, ezarritako kalitate, barne-normalizazio eta estandarrei buruzko baldintzak beteta.

2. Produktu elektroniko digital eta mikroprogramagarri txikiak diseinatzea/garatzea * Aplikazio elektroniko digital eta/edo mikroprogramagarri baterako soluzioa aurkitzea, produktu

elektronikoaren zehaztapen funtzionaletatik eta prestazioetatik abiatuta eta ezarritako kalitate-, kostu- eta denbora-baldintzetan.

* Aplikazio digital eta/edo mikroprogramagarrietarako behe-mailako eta/edo goi-mailako “softwarea” (soluzio programatua) garatzea, haien funtzionaltasuna eta malgutasuna optimizatuta.

* Aplikazio elektronikoen maketak egitea, eskura dauden baliabideak erabilita eta ezarritako barne-prozedurak aplikatuta, hartutako soluzioari buruzko eskemen arabera, maketak doitzeko beharrezko probak, aldaketak (“hardwarea” eta “softwarea”) eta egokitzapenak eginda eta ezarritako zehaztapen teknikoetara egokitzen direla egiaztatuta.

* Homologazioan eta produkzioan egin beharreko probak, doikuntzak eta kalitate- eta fidagarritasun-entseguak beharrezko doitasunez eta formatu normalizatuan zehaztea.

* Produktu elektronikoaren (“hardwarea” eta “softwarea”) industrializaziorako beharrezkoa den haren dokumentazioa lantzea edo lanketa gainbegiratzea, ezarritako kalitate, barne-normalizazio eta estandarrei buruzko baldintzak beteta.

3. Prototipo elektronikoak egitea eta entseatzea • Produktu elektronikoa osatzen duten txartel elektronikoen diseinu fisikoa egitea, produkzio-faserako

beharrezko dokumentazioa euskarri egokian eta irudikapen sinboliko eta kodeketa normalizatuan landuta.

• Zirkuitu inprimatuko plakak eraikitzea edo horien eraikuntza gainbegiratzea, baliabide egokiak erabilita eta pisten jarraitasuna eta akabera-baldintza aproposak bermatuta.

• Osagai elektronikoak eta mekanikoak zirkuitu inprimatuan muntatzea edo horien muntaia gainbegiratzea, erremintak eta makinak behar bezala erabilita eta osagai horiek ondo konformatu, mekanikoki lotu eta soldatuta.

• Prototipoak doitzeko beharrezko proba funtzionalak eta egokitzapenak egitea, tresna zehatzak eta produktuaren dokumentazioa erabilita eta dagokion txosten teknikoa formatu normalizatuan landuta.

• Txartel elektronikorako ezarritako kalitate- eta fidagarritasun-entseguak egitea, eskura dauden baliabideak eta ezarritako prozedurak erabilita eta dagokion txosten teknikoa formatu normalizatuan landuta.

4. Ekipo elektronikoak mantentzea • Ekipo elektroniko analogikoetan matxurak aurkitzeko prozedura sistematikoak ezartzea, horiei

buruzko dokumentazio funtzionala kontsultatuta eta tresneria egokia erabilita. • Ekipo elektroniko digitaletan eta/edo mikroprogramagarrietan matxurak aurkitzeko prozedura

sistematikoak ezartzea, horiei buruzko dokumentazio funtzionala kontsultatuta eta “hardware” eta “software” tresna egokiak erabilita.

• Ekipo elektronikoak konpontzea, dokumentazio, erreminta eta tresna egokiak erabilita, esku-hartze segurua eta kalitatezkoa arrazoizko denboran ziurtatuta eta ekipoari buruzko dokumentazioan jasotako funtzionaltasuna eta prestazioak bermatzeko beharrezko fidagarritasun-probak eginda.

• Ekipo elektronikoak mantentzeko lantegi txiki batean dokumentazioa eta logistika antolatu eta kudeatzea, eskura dauden baliabideak optimizatuta, osagaien eta materialen hornidurak beharrezko denboran eta gutxieneko gastuekin ziurtatuta eta horiek behar bezala biltegiratzeaz arduratuta.

• Teknikari-talde txiki baten mantentze-lanak lan-kargen arabera programatzea eta gainbegiratzea, esku-hartzeak esleituta eta eskura dauden baliabideak eta bitartekoak optimizatuta.

• Produkzioaren ingurunean harremanak sortu, mantendu eta areagotzea, pertsonen artean sortzen diren gatazkak ebatzita eta erreklamazio- eta diziplina-prozedurak abiarazten parte hartuta.

• Laneko segurtasun-arauak betetzea eta betearaztea eta larrialdi-egoeratan erantzutea.

Page 7: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

7

5. Administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea enpresa txikietan edo lantegietan • Enpresa edo lantegi txiki bat ezartzeko aukera aztertzea, haren jardueraren, negozio-bolumenaren eta

helburuen arabera. • Kontratazio-forma egokienak zehaztea, enpresa txikiaren tamaina, jarduera eta helburuak kontuan

hartuta. • Enpresa txiki bat eratzeko beharrezko dokumentazioa eta haren jarduera ekonomikoaren garapenak

sortutakoa landu, kudeatu eta antolatzea. • Bitarteko edo harreman egokien bidez, merkataritza-jardueraren arabera, produktuen edo zerbitzuen

salmenta sustatzea. • Hornitzaileekin eta bezeroekin negoziatzea, merkataritza-eragiketetan baldintza onuragarrienak

bilatuta. • Bezero errealekin edo potentzialekin harreman onak sortu, garatu eta mantentzea. • Enpresaren legezko obligazioetatik eratorritako ekintzak denbora eta modu egokian identifikatzea. 2.3. Produkzio-prozesuko kokapena • Lanbide- eta lan-ingurunea Bere lana garatu ahal izango dueneko enpresen jarduerak ondoko hauek dira: • Txartel eta ekipo elektronikoak fabrikatzea, produkzio-mota (serie luzeetakoa, laburretakoa eta/edo

unitateetakoa) eta enpresa kokatzen den azpisektore teknologikoa (industria, telekomunikabideak, informazioa tratatzeko ekipoak, tresneria) edozein dela ere.

• Zirkuitu inprimatuak diseinatu eta fabrikatzea. • Produktu elektroniko txikiak (aldagai fisikoen ─tenperatura, argiztapena...─ kontroladoreak, elikadura-

iturriak, tenporizadore elektronikoak, seinale- eta maila-egokigailuak, behe-mailako sareetarako seinale-transmisoreak eta abar) neurrira eta bezeroak emandako zehaztapenen arabera diseinatu eta eraikitzea.

• Ekipo elektronikoak mantentzea, enpresa kokatzen den azpisektore teknologikoa (industria, telekomunikabideak, informazioa tratatzeko ekipoak, tresneria) edozein dela ere.

Oro har, ekipo elektronikoak, batez ere profesionalak, diseinatu, fabrikatu eta mantentzeko enpresa handiak, ertainak eta txikiak. • Ingurune funtzionala eta teknologikoa Lanbide-irudi hau, batik bat, produktuaren definizioaren, kalitate- eta fidagarritasun-entseguen, produkzioaren, logistikaren eta ekipo elektronikoen mantentzearen funtzio-arloetan kokatzen da. Teknika eta ezagutza teknologikoek ondoko eremuak barne hartzen dituzte: • Teknika analogikoetan oinarritutako berariazko aplikazioko produktu elektronikoak sortzea, batez ere

behe-frekuentzia eta -potentziaren eremuan. • Teknika digitaletan eta mikroprogramagarrietan oinarritutako berariazko aplikazioko produktu

elektronikoak (mikroprozesadoreak, mikrokontroladoreak eta dispositibo osagarriak) bururatzea. • Informatika-erremintak (eskema elektronikoen edizioa, testu-editoreak, programa grafikoak) erabilita

dokumentazio teknikoa lantzea. • Informatika-erremintak erabilita zirkuitu elektronikoak simulatzea. • Eskuzko prozedurak erabilita (adibidez, "wire-wrapping" teknikak) maketa elektronikoak muntatzea. • Informatika-erremintak erabilita aplikazio elektronikoetarako zirkuitu inprimatuak diseinatzea. • Aplikazio elektronikoetarako zirkuitu inprimatuak, bereziki geruza bikoitzekoak, fabrikatzeko

prozesuak. • Prototipo elektronikoen kalitate- eta fidagarritasun-entseguak.

Page 8: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

8

• Ekipo elektroniko profesionalen mantentze prebentiboa. • Ekipo elektroniko profesionalen mantentze zuzentzailea, eskuzko prozedurak eta/edo ordenagailuz

lagundutakoak erabilita matxurak diagnostikatzeko teknikak. • Txertaketa-osagaiak eta azaleko muntaiako osagaiak soldatu eta desoldatzea. • Doitasunezko mekanika. Ekipo elektromekanikoak osatzen dituzten elementuak eta dispositiboak. • Erosketen eta biltegien logistika eta kudeaketa. • Proiektuen kudeaketa, produktuen burutzapenak duen garapena eta ekipoak mantentzeko lanak

koordinatu eta kontrolatuta. • Lanbideak, ereduzko lanposturik garrantzitsuenak Lanbide-orientazioko helburua izanik, ondoren, tituluaren perfilean definitutako lanbide-gaitasuna eskuratu ondoren bete daitezkeen lanbideak eta lanpostuak aipatzen dira: • Produktu elektronikoak definitu, aztertu eta garatzeko teknikaria. • Proiektugile elektroteknikoa. • Prototipo elektronikoetako teknikaria. • Produkzio elektronikorako laguntzako teknikaria. • Produktu elektronikoen kalitate-kontroleko teknikaria. • Industria-ekipo elektronikoak mantentzeko laguntza eta laborategiko teknikaria. • Telekomunikabideetarako eta informazio-tratamendurako ekipo elektronikoak mantentzeko laguntza

eta laborategiko teknikaria. • Elektromedikuntzarako eta tresneria orokorrerako ekipo elektronikoak mantentzeko laguntza eta

laborategiko teknikaria. 3. Irakaskuntzak 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak I. Zehaztapen jakin batzuetatik abiatuta, aplikazio elektroniko analogiko, digital eta/edo

mikroprogramagarri txikietarako “hardware” eta/edo “software” soluzioa asmatzea, prozedura egokiak aplikatuta dagokion maketa eraikitzea eta hura doitzeko beharrezko egiaztapenak, neurketak eta egokitzapenak egitea.

II. Zirkuitu inprimatuko plaka elektronikoen diseinu fisikoa egitea, ordenagailuz lagundutako diseinurako berariazko informatika-erremintak erabilita eta horiek ondoren eraikitzeko beharrezko dokumentazio teknikoa euskarri eta formatu normalizatuetan landuta.

III. Aplikazio elektroniko txikiei dagozkien informatika-programak lantzea, kasuak kasu goi-mailako eta/edo behe-mailako lengoaia egokienak eta prozedura eta egitura aproposenak erabilita, aplikazioaren funtzionamendua optimizatzeko eta horren fidagarritasuna eta segurtasuna ziurtatzeko asmoz.

IV. Teknologia analogikoekin, digitalekin eta/edo mikroprogramagarriekin egindako aplikazioetarako prototipo elektronikoak eraiki eta doitzea, ekipo eta erreminta egokiak erabilita eta kasuak kasu prozedura aproposenak aplikatuta.

V. Prototipo elektronikoetan kalitate- eta fidagarritasun-entseguak beharrezko doitasunez egitea, tresna, ekipo eta erreminta egokienak behar bezala erabilita eta dagozkion prozedura dokumentatuak aplikatuta.

VI. Aplikazio elektronikoei dagokien produktuari buruzko dokumentazioa lantzea, beharrezko informatika-erremintak zuzen erabilita.

VII. Teknologia analogikoetan, digitaletan eta/edo mikroprogramagarrietan oinarritutako ekipo elektronikoak mantentzea, kasuak kasu “hardware” eta/edo “software” tresna eta erreminta egokienak erabilita eta eskatutako kalitateaz eta fidagarritasunez eta aurreikusitako denboran jardunez.

VIII. Teknologia analogikoetan, digitaletan eta/edo mikroprogramagarrietan oinarritutako ekipo elektronikoetan matxurak diagnostikatu eta aurkitzeko jardun-prozedurak zehaztea, berariazko “hardware” eta/edo “software” tresnak proposatuta/diseinatuta eta prozedura horiek beharrezko doitasunez eta formatu eta euskarri egokienetan dokumentatuta.

Page 9: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

9

IX. Ekipo elektronikoen mantentzea eta horri lotutako logistika antolatu eta kudeatzeko beharrezko terminologia, metodoak eta teknikak ulertu eta aplikatzea.

X. Ekipo elektronikoak diseinatu eta mantentzeko jarduera arautu eta baldintzatzen duen lege-, ekonomia- eta antolamendu-esparrua ulertzea, lan-harremanetatik eratorritako eskubide eta betebeharrak identifikatuz eta ezarritako prozedurei jarraitzeko eta bertan azal daitezkeen anomalietan eraginkortasunez jarduteko gaitasuna lortuz.

XI. Lanbidearen jardunarekin lotutako hainbat informazio-iturri bilatu, aukeratu eta baloratzea eta, horrela, ekipo elektronikoen fabrikazio- eta mantentze-sektorean bere kasa ikasteko gaitasuna garatzeko aukera izatea eta bere lanbide-gaitasunak sektoreko teknologia- eta antolamendu-aldaketetara egokitu eta bilakatzeko aukera izatea.

XII. Enpresako gainerako arloekin, bezeroekin eta hornitzaileekin komunikatzeko edozein prozesutan parte hartzeko bide emango dioten estrategiak menperatzea.

XIII. Bere kargura dituen profesionalak prestatu eta aholkatzeko ezinbesteko dokumentazio teknikoa aztertu, egokitu eta, hala badagokio, sortzea.

3.2. Lanbide-moduluak 1. lanbide-modulua. ELEKTRONIKA ANALOGIKOA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Neurketa eta erregulazio elektronikoaren eremuan erabiltzen diren zirkuitu eta dispositibo analogikoak

aztertzea, horien eskemak interpretatu eta funtzionamendua deskribatuta. 2. Potentzia-elektronikaren eremuan erabiltzen diren zirkuitu eta dispositibo analogikoak aztertzea,

horien eskemak interpretatu eta funtzionamendua deskribatuta. 3. Telekomunikabide elektronikoen eremuan erabiltzen diren zirkuitu eta dispositibo analogikoak

aztertzea, horien eskemak interpretatu eta funtzionamendua deskribatuta. 4. Plaka elektronikoak eraiki eta muntatzeko beharrezko lanak trebetasunez egitea, eskuzko prozedurak

erabilita. 5. Zirkuitu elektroniko analogikoak konfiguratzea, osagai zehatzak aukeratuta eta aplikazio elektroniko

analogiko txikien diseinuan beharrezko kalkulu-prozedurak aplikatuta. 6. Magnitude elektroniko analogikoak doitasunez eta segurtasunez neurtzea, tresna eta elementu osagarri

aproposak erabilita eta kasuak kasu prozedura egokiena aplikatuta. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Neurketa eta erregulazio elektronikoaren eremuan erabiltzen diren zirkuitu eta dispositibo analogikoak aztertzean, horien eskemak interpretatu eta funtzionamendua deskribatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Osagai elektroniko analogikoen funtzionamendu-printzipioa, ezaugarri elektrikoak, tipologia eta

neurketa eta erregulazio elektronikoaren eremuan dituzten aplikazio adierazgarrienak azaltzea. • Izaeraren, tipologiaren eta aplikazio-eremuen arabera, magnitude fisikoak sailkatu eta aztertzea. • Neurketa eta erregulazio elektronikoko oinarrizko zirkuitu elektronikoen mota desberdinen (seinale-

egokigailuak, erreguladore elektronikoak, magnitude elektrikoen bihurgailuak, tentsioa/frekuentzia, tentsioa/intentsitatea...) funtzionamendua deskribatzea, seinaleen ezaugarriak, mota eta forma eta zirkuitu horietan seinaleek duten tratamendua azalduta.

• Neurketa eta erregulazio elektronikoko zirkuitu analogiko bat aztertzeko kasu praktikoan, horren dokumentazio teknikotik abiatuta: − Zirkuituaren osagai elektronikoak identifikatzea, elementu errealak eskeman azaltzen diren

ikurrekin erlazionatuta. − Zirkuituaren osagaien mota, ezaugarriak eta funtzionamendu-printzipioa eta horien artean dagoen

erlazio funtzionala azaltzea. − Zirkuituan dauden bloke funtzionalak identifikatzea eta horien funtzioa, sarrera- eta irteera-

ezaugarriak eta horien arteko mendetasun-erlazio funtzionala azaltzea.

Page 10: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

10

− Osagaien ezaugarri teknikoei buruzko eskuliburuak erabilita, zirkuituaren osagai nagusien funtsezko parametroak antzematea.

− Zirkuituaren oinarrizko magnitudeak kalkulatzea, horiek zirkuituan neurtuta lortutako balio errealekin alderatzea eta sortzen diren desbideratzeak azaldu eta justifikatzea.

− Zirkuituaren parametro ezaugarrietan (uhin-forma, tentsioak...) izandako aldaketa identifikatzea, haren osagaietan aldaketak suposatzea/egitea eta antzemandako efektuen eta horiek sortarazi dituzten kausen arteko erlazioa azaltzea.

− Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea (jarraitutako prozesuaren deskribapena, zirkuituaren azalpen funtzionala, erabilitako bitartekoak, eskemak, kalkuluak, neurketak...).

2. Potentzia-elektronikaren eremuan erabiltzen diren zirkuitu eta dispositibo analogikoak aztertzean, horien eskemak interpretatu eta funtzionamendua deskribatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Oinarrizko osagai elektroniko analogiko aktiboen eta pasiboen funtzionamendu-printzipioa, ezaugarri

elektrikoak, tipologia eta potentzia-elektronikaren eremuan dituzten aplikazio adierazgarrienak azaltzea.

• Potentzia-elektronikako zirkuitu desberdinen (KA/KZ, KZ/KZ eta KZ/KA bihurgailuak, monofasikoak eta trifasikoak...) funtzionamendua deskribatzea, seinaleen ezaugarriak, mota eta forma eta zirkuituan seinaleek duten tratamendua azalduta.

• Potentzia-elektronikako zirkuitu analogiko bat aztertzeko kasu praktikoan, horren dokumentazio teknikotik abiatuta: − Zirkuituaren osagai elektronikoak identifikatzea, elementu errealak eskeman azaltzen diren

ikurrekin erlazionatuta. − Zirkuituaren osagaien mota, ezaugarriak eta funtzionamendu-printzipioa azaltzea. − Zirkuituan dauden bloke funtzionalak identifikatzea eta horien ezaugarriak eta tipologia azaltzea. − Zirkuituaren oinarrizko magnitudeak kalkulatzea, horiek zirkuituan neurtuta lortutako balio

errealekin alderatzea eta sortzen diren desbideratzeak azaldu eta justifikatzea. − Zirkuituaren parametro ezaugarrietan (uhin-forma, tentsioak...) izandako aldaketa identifikatzea,

haren osagaietan aldaketak suposatzea/egitea eta antzemandako efektuen eta horiek sortarazi dituzten kausen arteko erlazioa azaltzea.

− Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea (jarraitutako prozesuaren deskribapena, erabilitako bitartekoak eta eskemak).

3. Telekomunikabide elektronikoen eremuan erabiltzen diren zirkuitu eta dispositibo analogikoak aztertzean, horien eskemak interpretatu eta funtzionamendua deskribatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Oinarrizko osagai elektroniko analogiko aktiboen eta pasiboen funtzionamendu-printzipioa, ezaugarri

elektrikoak, tipologia eta telekomunikabide elektronikoen eremuan dituzten aplikazio adierazgarrienak azaltzea.

• Telekomunikabideetan erabiltzen diren zirkuitu desberdinen (anplifikadoreak, moduladoreak, demoduladoreak, ekualizadoreak...) funtzionamendua deskribatzea, seinaleen ezaugarriak, mota eta forma eta zirkuituan seinaleek duten tratamendua azalduta.

• Telekomunikabide elektronikoetako zirkuitu analogiko bat aztertzeko kasu praktikoan, horren dokumentazio teknikotik abiatuta: − Zirkuituaren osagai elektronikoak identifikatzea, elementu errealak eskeman azaltzen diren

ikurrekin erlazionatuta. − Zirkuituaren osagaien mota, ezaugarriak eta funtzionamendu-printzipioa azaltzea. − Zirkuituan dauden bloke funtzionalak identifikatzea eta horien ezaugarriak eta tipologia azaltzea. − Zirkuituaren oinarrizko magnitudeak kalkulatzea, horiek zirkuituan neurtuta lortutako balio

errealekin alderatzea eta sortzen diren desbideratzeak azaldu eta justifikatzea.

Page 11: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

11

− Zirkuituaren parametro ezaugarrietan (uhin-forma, tentsioak...) izandako aldaketa identifikatzea, haren osagaietan aldaketak suposatzea/egitea eta antzemandako efektuen eta horiek sortarazi dituzten kausen arteko erlazioa azaltzea.

− Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea (jarraitutako prozesuaren deskribapena, erabilitako bitartekoak eta eskemak).

4. Plaka elektronikoak eraiki eta muntatzeko beharrezko lanak trebetasunez egitean, eskuzko prozedurak erabilita, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aurpegi bakarreko eta bikoitzeko zirkuitu inprimatuko plakak egiteko erabiltzen diren eskuzko

prozesu desberdinak sailkatu eta azaltzea, erabiltzen diren ekipoak, tresnak eta materialak zerrendatuta eta horietako bakoitzak prozesuan duen inplikazioa azalduta.

• Zirkuitu inprimatuko plaketan elementu eta osagai elektronikoak muntatzeko egiten diren eskuzko mekanizazio-lanak deskribatzea, erabiltzen diren ekipoak, tresnak eta materialak zerrendatuta eta horietako bakoitzak prozesuan duen inplikazioa azalduta.

• Elektronikan erabiltzen diren eskuzko soldadura- eta desoldadura-prozedurak azaltzea, erabiltzen diren ekipoak, tresnak eta materialak zerrendatuta eta horietako bakoitzak prozesuan duen inplikazioa azalduta.

• Aplikazio elektroniko bat eraikitzeko kasu praktikoan: − Hasierako eskemetatik abiatuta, zirkuitu inprimatu bat egiteko beharrezko dokumentazioa lantzea. − Zirkuitu inprimatuaren lantze-prozesua aplikatzeko beharrezko ekipoak eta materialak prestatzea,

bidezko faseei jarraituz eta eskatutako segurtasun- eta higiene-baldintzetan. − Zirkuitu inprimatuko plaka mekanizatzeko beharrezko lanak egitea, makina eta erreminta egokiak

erabilita eta akaberak beharrezko kalitateaz ziurtatuta. − Osagaiak eta materialak plakan muntatzea, muntaia-prozesu egokienari jarraituta, ekipo eta

erreminta aproposak abileziaz erabilita eta zirkuitu inprimatuan konexioen eta soldaduren fidagarritasuna ziurtatuta.

− Zirkuituak behar bezala funtzionatzen duela eta plakan zirkuitulaburrik eta zirkuitu irekirik ez dagoela egiaztatzea.

5. Zirkuitu elektroniko analogikoak konfiguratzean, osagai zehatzak aukeratuta eta aplikazio elektroniko analogiko txikien diseinuan beharrezko kalkulu-prozedurak aplikatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aplikazioaren zirkuitua garatzeko erreferentzia gisa erabili ahal izango den dokumentazio teknikoa

aukeratzea. • Zirkuitu elektronikoaren zehaztapenak beteko dituen bloke funtzionalen diagrama egitea. • Asmatutako soluzioaren muina osatuko duten teknologia egokiko osagai diskretuak eta/edo

integratuak aukeratzea, horiek eskura daudela eta/edo erraz lor daitezkeela egiaztatuta. • Zirkuitu elektronikoari dagokion hasierako eskema-krokisa lantzea, osagaien arteko konexioak behar

bezala antolatuta eta sinbologia eta irudikapen normalizatuak erabilita. • Zirkuituko osagaien balioak kalkulatzea, kasuak kasu lege eta teorema egokienak aplikatuta eta

kalkulurako ekuazio, taula eta programa egokienak erabilita. • Zirkuitu elektronikoa muntatzea, eskura dauden baliabideak erabilita eta eskuzko muntaia-prozedura

egokiak aplikatuta. • Zirkuituaren benetako funtzionamendua egiaztatzea, teknika konbentzionalak erabilita eta/edo

zirkuitua simulatuta, informatika-erremintak erabilita eta zirkuituaren funtzionaltasuna lortzeko beharrezko probak, neurketak, aldaketak eta doikuntzak eginda.

• Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea (zirkuituaren azalpen funtzionala, jarraitutako prozesuaren deskribapena, erabilitako bitartekoak, eskemak, kalkuluak, neurketak...).

6. Magnitude elektroniko analogikoak doitasunez eta segurtasunez neurtzean, tresna eta elementu osagarri aproposak erabilita eta kasuak kasu prozedura egokiena aplikatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

Page 12: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

12

• Elektronika analogikoaren eremuan erabiltzen diren ekipoak sailkatzea, ekipo horiek neur daitezkeen magnitudeekin eta gehien erabiltzen diren aplikazio-arloekin erlazionatuta.

• Elektronika analogikoan, ordenagailua eta dagozkion ekipo periferikoak erabilita instrumentazio birtualean oinarritutako neurketa-sistema baten funtsezko ezaugarriak azaltzea.

• Neurketa-ekipo elektronikoetan gehien erabiltzen diren instrumentazio-bus mota desberdinak sailkatzea, horietako bakoitzaren funtsezko ezaugarriak eta prestazioak eta aplikazio-eremu ohikoenak deskribatuta.

• Elektronika analogikoan erabiltzen diren neurketa-tresnen ezaugarri garrantzitsuenak, tipologia eta erabilera-prozedurak azaltzea.

• Zirkuitu elektroniko analogiko bati buruzko kasu praktikoa analizatu eta aztertzean: − Neurketa-tresna eta elementu osagarri egokienak aukeratzea, neurtu beharreko magnitudearen

eta/edo seinalearen (tentsioa, intentsitatea, erresistentzia, frekuentzia...), egin beharreko neurketaren lerrunaren eta beharrezko doitasunaren arabera.

− Beharrezko segurtasunez eta prozedura normalizatuari jarraituz, neurketa-aparatu desberdinak konektatzea, neurtu beharreko magnitudeen eta seinaleen arabera.

− Zirkuitu elektroniko analogikoen magnitudeak eta seinaleak neurtzea, tresnak behar bezala erabilita eta prozedura normalizatuak beharrezko segurtasunez aplikatuta.

− Egindako neurketen emaitzak interpretatzea, sortzen diren efektuak horiek sortarazten dituzten kausekin erlazionatuta.

− Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea (jarraitutako prozesuaren deskribapena, erabilitako bitartekoak, eskemak, egindako neurketak...).

c) Edukiak I. multzoa: OSAGAI ETA ZIRKUITU ANALOGIKOAK Prozedurazkoak: • Neurketa/erregulazio, potentzia eta telekomunikabideetako zirkuitu analogikoen funtzionamendua

aztertzea. • Fabrikatzailearen eskuliburuetan osagai elektronikoen ezaugarriak interpretatzea, zirkuituan lor

daitezkeen gehieneko balioak behar bezala baloratuta. • Eskema batean bloke funtzionalak aurkitzea. • Zirkuitu jakin batean oinarrizko magnitudeak kalkulatzea. • Neurketa-aparatuak aukeratu eta erabiltzea. • Txosten teknikoak lantzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Elektronika analogikoan erabiltzen diren osagaien barne-osaera. • Fabrikatzaileen datu-orrietan erabiltzen diren parametroak. • Elektronika analogikoan erabiltzen diren oinarrizko zirkuituen funtzionamendua. • Neurketa/erregulazio, potentzia eta telekomunikabideetako zirkuitu analogikoen eskema praktikoak

aztertzea. • Elektronika analogikoan erabil daitezkeen neurketa-aparatuen kasu eta utilitate bakoitzerako neurketa-

unitateak eta ezaugarriak. • Telekomunikabide-sistemak eta modulazio-mota bakoitzaren funtsezko ezaugarriak. Seinaleak

garraiatu eta jasotzeko baliabideak eta horien erabilpena kasu bakoitzean. • Transmisio-baliabideak eta zirkuituak akoplatzeko teknikak. Jarrerazkoak: • Zirkuituak behar bezala aztertzearen garrantzia baloratzea. • Kasuak kasu osagai edo elementu egokienak bilatzean zorrotz izatea. II. multzoa: ZIRKUITUAK EGITEKO TEKNIKAK Prozedurazkoak:

Page 13: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

13

• Dokumentazio teknikoa aukeratzea. • Bloke funtzionalak egitea eta eskemak konfiguratzea. • Parametroak kalkulatzea eta osagai aktiboak eta pasiboak aukeratzea. • Zirkuitu inprimatua marraztea. • Zirkuitu inprimatua egiteko materialak eta erremintak aukeratzea. • Osagaiak muntatu eta soldatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Osagaiak eta zirkuituak aztertu eta aukeratzea. • Zirkuituak kalkulatzeko formula eta lege egokiak. • Zirkuitu inprimatuko kartak eskuz egiteko teknikak. • Txertaketako eta azaleko muntaiako osagaien arteko ezaugarri bereizgarriak. Jarrerazkoak: • Dokumentazio teknikoa erabiltzean zorrotz izatea. • Osagaiak kalkulatu eta banatzeko arauak baloratzea. • Lanak burutzean autonomiaz jokatzea. • Soldadurak egin eta egiaztatzean zorrotz izatea. III. multzoa: ZIRKUITUETAN NEURKETAK EGITEKO TEKNIKAK Prozedurazkoak: • Neurketa-metodoa eta -aparatua aukeratzea. • Magnitudearen arabera, neurketa-sisteman konexioa edo konexioak egiteko oinarrizko lanak burutzea. • Eskeman egin beharreko aldaketak ondorioztatzea, egindako neurketen arabera. • Memoria-txostenak lantzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Neurketa-metodoak eta -aparatuak. • Lortutako emaitzak aztertzea. • Instrumentazio birtualeko sistema baten egitura. Jarrerazkoak: • Espero den emaitzaren ordena eta beharrezko doitasuna. • Neurketa-aparatu errealak eta birtualak erabiltzeko arauei arreta jartzea. • Datuak irakurtzean zorrotz izatea. • Lortutako emaitzak zorrotz baloratzea. • Neurketa-aparatuak erabiltzean kontu berezia izatea. • Lanean eta azken emaitzan kalitatea lortzeko zorrotz izatea. • Talde-lanean interesa izatea. • Aldaketak egiteko ideiak ematean kritikoa izatea. • Garatutako lanean erantzukizuna izatea. 2. lanbide-modulua. LOGIKA DIGITALA ETA MIKROPROGRAMAGARRIA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Zirkuitu elektroniko digital kableatuak aztertzea, horien eskemak interpretatuta eta funtzionamendua

deskribatuta. 2. Zirkuitu mikroprogramagarriak dituzten zirkuitu elektronikoak eta horiei lotutako periferikoak

aztertzea, horien eskemak interpretatuta eta funtzionamendua deskribatuta. 3. Magnitude analogikoen tratamendu digitaleko zirkuituak aztertzea, horien eskemak interpretatuta eta

funtzionamendua deskribatuta.

Page 14: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

14

4. Zirkuitu elektroniko digital kableatuak kalkulatu eta diseinatzeko, algebra logikoaren legeak eta teoremak eta horietatik eratorritako prozedurak aplikatzea.

5. Aplikazio digitaleko eta/edo mikroprogramagarriko maketa elektronikoak eraikitzeko beharrezko lanak trebetasunez egitea.

6. Zirkuitu elektroniko digital kableatuak eta/edo mikroprogramagarriak konfiguratzea, beharrezko osagaiak aukeratuta eta aplikazio elektroniko txikiak garatzeko beharrezko prozedurak aplikatuta.

7. Aplikazio digitaletan eta mikroprogramagarrietan erabiltzen diren dispositiboetarako kontrol-programak lantzea, dispositibo eta sistema mikroprogramagarrietarako garapen-ingurunea programatzeko ekipoak eta erremintak erabilita.

8. Zirkuitu digitaletan eta mikroprozesatuetan doitasunez eta segurtasunez neurketak egitea, tresna eta elementu aproposak eta kasuak kasu prozedura egokiena aplikatuta.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Zirkuitu elektroniko digital kableatuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Zirkuitu elektroniko digitaletan erabiltzen diren funtsezko funtzio logikoak deskribatzea, dagozkion

egiaztapen-taulak erabilita. • Zirkuitu elektroniko digitaletan erabiltzen diren oinarrizko konbinazio-funtzioak eta horiek egiteko

erabiltzen diren osagaien ezaugarriak azaltzea. • Zirkuitu elektroniko digitaletan erabiltzen diren funtzio sekuentzialak eta horiek egiteko erabiltzen

diren osagaien ezaugarriak azaltzea. • Kasu praktiko batean:

− Zirkuituaren osagaiak eta bloke funtzionalak identifikatzea, eskemetan agertzen diren ikurrak osagai errealekin erlazionatuta.

− Zirkuituaren funtzionamendu-logika azaltzea, hura ezaugarritzen duten egoerak identifikatuta eta bertan dauden seinaleak interpretatuta.

− Zirkuituaren puntu nabarietan beharrezko seinaleak neurtu eta interpretatzea, tresna egokiak erabilita eta normalizatutako prozedurak aplikatuta.

− Zirkuituaren funtzionamendua aztertzean Boole-ren algebraren funtsezko legeak eta teoremak aplikatzea, aurreikusitako egoera logikoak zirkuituan neurtutako seinale errealekin alderatuta eta erlazio hori azaldu eta justifikatuta.

− Sistemaren parametro bereizgarrietan sortzen den aldaketa (tentsioak, egoera logikoak…) identifikatzea, haren osagaietan aldaketak suposatuta eta/edo eginda eta antzemandako efektuen eta horiek sortarazi dituzten kausen arteko erlazioa azalduta.

− Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea (jarraitutako prozesuaren deskribapena, erabilitako bitartekoak, eskemak eta planoak, azalpen funtzionala, neurketak, kalkuluak...).

2. Zirkuitu mikroprogramagarriak dituzten zirkuitu elektronikoak eta horiei lotutako periferikoak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Zirkuitu elektroniko digital kableatuen eta zirkuitu programatuen arteko desberdintasunak azaltzea. • Sistema mikroprogramagarrietan erabiltzen diren dispositibo periferikoen tipologia eta ezaugarriak

azaltzea eta horiek betetzen duten funtzioa eta beraien arteko konexio-prozedurak deskribatzea. • Sistema mikroprogramagarri baten funtsezko parametroak eta ezaugarriak azaltzea. • Zirkuitu elektroniko mikroprogramagarri bat aztertzeko kasu praktiko batean:

− Zirkuituaren osagaiak eta bloke funtzionalak identifikatzea, eskemetan agertzen diren ikurrak osagai errealekin erlazionatuta.

− Zirkuituan dauden osagaien eta bloke funtzionalen funtzionamendu-logika, funtzioa, eragiteko modu ezaugarriak eta tipologia azaltzea.

− Zirkuituaren funtzionamendua azaltzea, kontrol-programak betetzen dituen funtzioak dispositibo mikroprozesadorearen eta horri lotutako periferikoen sarrera eta irteerako seinaleekin erlazionatuta.

Page 15: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

15

− Aplikazio mikroprogramagarriaren kontrol-programa interpretatzea, informazio-fluxua interpretatuta eta haren errutinak eta aginduak zirkuitu fisikoan antzematen diren kanpoko efektuekin erlazionatuta.

− Zirkuituaren puntu nabarietan beharrezko seinaleak neurtu eta interpretatzea, tresna egokiak erabilita eta normalizatutako prozedurak aplikatuta.

− Sistemaren parametro bereizgarrietan sortzen den aldaketa identifikatzea, haren osagaietan eta/edo programaren errutinetan aldaketak suposatuta eta/edo eginda eta antzemandako efektuen eta horiek sortarazi dituzten kausen arteko erlazioa azalduta.

− Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea.

3. Magnitude analogikoen tratamendu digitaleko zirkuituak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Sistema digitaletan eta mikroprogramagarrietan tratatu ahal izateko, seinale analogikoak digital eta

alderantziz bihurtzearen oinarrizko printzipioak eta ezaugarriak azaltzea. • A/D eta D/A dispositibo bihurgailuen ezaugarriak azaltzea, horiek betetzen dituzten funtzioak eta

beraien arteko konexio-prozedurak deskribatuta. • Funtsezko magnitude fisikoen sentsore-motak zerrendatu eta deskribatzea, horien ezaugarriak eta

aplikazio ohikoenak azalduta. • Kasu praktiko batean:

− Zirkuituaren osagaiak eta bloke funtzionalak identifikatzea, eskemetan agertzen diren ikurrak osagai errealekin erlazionatuta.

− Zirkuituan dauden osagaien eta bloke funtzionalen funtzionamendu-logika, funtzioa, eragiteko modu ezaugarriak eta tipologia azaltzea.

− Zirkuituaren funtzionamendua azaltzea, zirkuituaren sekzio analogikoak betetzen dituen funtzioak, seinalearen tratamendu digitalerako blokea eta A/D eta D/A dispositibo bihurgailuak erlazionatuta.

− Zirkuituaren puntu nabarietan beharrezko seinaleak neurtu eta interpretatzea, tresna egokiak erabilita eta normalizatutako prozedurak aplikatuta.

− Sistemaren parametro bereizgarrietan sortzen den aldaketa identifikatzea, haren osagaietan aldaketak suposatuta eta/edo eginda eta antzemandako efektuen eta horiek sortarazi dituzten kausen arteko erlazioa azalduta.

− Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea.

4. Zirkuitu elektroniko digital kableatuak kalkulatu eta diseinatzeko, algebra logikoaren legeak eta teoremak eta horietatik eratorritako prozedurak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aplikazioaren funtzionamendu-egoerak eta -sekuentziak algebra logikoaren aldagaiekin eta egoerekin

erlazionatzea. • Zirkuitua konfiguratzeko beharrezkoak diren konbinazio-funtzioak zehaztea. • Zirkuitua konfiguratzeko beharrezkoak diren funtzio sekuentzialak zehaztea. • Zirkuituaren elementuak kalkulatzeko algebra logikoaren lege eta arau egokienak aplikatzea. • Sinplifikazio-metodo egokiena erabilita, lortutako ekuazio logikoak sinplifikatzea. • Diseinatutako zirkuituaren eskema-krokisa lantzea, irudikapen-sinbologia eta -arau estandarrak

erabilita. • Zirkuituaren funtzio logikoekin bat datozen osagai elektroniko errealak aukeratzea, dokumentazio

tekniko zehatza erabilita. • Egindako diseinuen sendotasuna egiaztatzea, baliabide egokiak erabilita eta prozedura egokiak

aplikatuta. • Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien

dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea. 5. Aplikazio digitaleko eta/edo mikroprogramagarriko maketa elektronikoak eraikitzeko beharrezko lanak trebetasunez egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

Page 16: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

16

• Maketa elektronikoak lantzeko erabiltzen diren eskuzko prozesuak sailkatu eta azaltzea, erabiltzen

diren ekipoak, erremintak eta materialak zerrendatuta eta horietako bakoitzak prozesuan duen eragina azalduta.

• Maketa elektronikoetan elementu eta osagai elektronikoak muntatu eta desmuntatzeko egiten diren eskuzko mekanizazio-lanak deskribatzea, erabiltzen diren makinak, erremintak eta materialak zerrendatuta eta horietako bakoitzak prozesuan duen eragina azalduta.

• Maketa elektronikoak muntatzeko erabiltzen diren eskuzko konexio-prozedura desberdinak azaltzea, erabiltzen diren ekipoak, erremintak eta materialak zerrendatuta eta horietako bakoitzak prozesuan duen eragina azalduta.

• Erabilitako sistema-motaren arabera maketa elektronikoak lantzean sor daitezkeen arazo tekniko posibleak eta horiek lantzeko garaian hartu beharreko arretak eta neurriak zerrendatzea.

• Kasu praktiko batean: − Maketa muntatzeko beharrezko dokumentazio teknikoa aukeratzea. − Maketa lantzeko sistema haren tamainaren eta ezaugarrien arabera aukeratzea. − Maketa muntatzeko beharrezko osagaiak, materialak eta erremintak jarraitutako prozesuaren

arabera prestatzea. − Osagaiak euskarri egokian kokatzea, horiek modu komenigarrienean elkartzeko kontu izanda. − Zirkuituaren osagai eta elementu desberdinak elkarrekin konektatzea, berariazko erremintak

trebetasunez erabilita eta osagaien eta elementuen arteko konexioen fidagarritasuna ziurtatuta. − Zirkuituak behar bezala funtzionatzen duela egiaztatzea, plakan zirkuitulaburrik eta zirkuitu

irekirik ez dagoela egiaztatuta. 6. Zirkuitu elektroniko digital kableatuak eta/edo mikroprogramagarriak konfiguratzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aplikazioaren zirkuitua garatzeko erreferentzia-iturri gisa erabili ahal izango den dokumentazio

teknikoa aukeratzea. • Zirkuitu elektronikoaren zehaztapenetara egokituko den bloke funtzionalen diagrama egitea. • Asmatutako soluzioaren muina osatuko duten teknologia egokiko osagai diskretuak eta/edo

integratuak aukeratzea, horiek eskura daudela eta/edo erraz lor daitezkeela egiaztatuta. • Zirkuitu elektronikoari dagokion hasierako eskema-krokisa lantzea, osagaien elkarren arteko konexioa

behar bezala antolatuta eta sinbologia eta irudikapen normalizatua erabilita. • Zirkuituaren osagaien balioak kalkulatzea, kasuak kasu lege eta teorema egokienak aplikatuta eta

kalkulurako ekuazio, taula eta programa aproposak erabilita. • Zirkuitu elektronikoa muntatzea, eskura dauden baliabideak erabilita eta eskuzko muntaia-prozedura

egokiak aplikatuta. • Zirkuituaren benetako funtzionamendua egiaztatzea, zirkuitua azkar muntatu eta/edo simulatzeko

sistemak erabilita, berariazko informatika-erremintak erabilita eta zirkuituaren funtzionaltasuna lortzeko beharrezko probak, neurketak, aldaketak eta doikuntzak eginda.

• Diseinatutako “hardwarea” landutako kontrol-programekin integratzea, aplikazioaren zehaztapen funtzionalak eta teknikoak egoki betetzeko beharrezkoak diren probak eta aldaketak eginda.

• Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea.

7. Aplikazio digitaletan eta mikroprogramagarrietan erabiltzen diren dispositiboetarako kontrol-programak lantzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Kasu praktiko batean:

− Aplikazioaren zehaztapen funtzionalak behar bezala interpretatzea. − Dispositibo mikroprogramagarriaren mota eta sistema osatzen duten elementuen ezaugarriak eta

tipologia doitasunez identifikatzea. − Proposatutako zehaztapenen eraginkortasuna ebazten duten algoritmoak diseinatzea. − Proposatutako aplikazioari dagokion fluxu-diagrama egitea, programazio egituratuaren

printzipioak aplikatuta eta modulu eta/edo prozedura estandarizatuak aprobetxatuta. − Proposatutako aplikazioaren eta eskura dauden baliabideen arabera, lengoaia egokia aukeratzea.

Page 17: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

17

− Programa aukeratutako lengoaian kodetzea, eskura dauden baliabideak optimizatuta, dauden prozedura estandarrak integratuta eta programazio egituratuaren printzipioak aplikatuta.

− Programa araztea, prozedura egokiak aplikatuta eta proposatutako zehaztapenak betetzea lortu arte bidezko aldaketak eginda.

− Landutako programen fitxategiak formatu eta euskarri egokian sortzea. − Programa behar bezala dokumentatzea, hura interpretatu eta ondoren mantentzea erraztuko den

moduan. 8. Zirkuitu digitaletan eta mikroprozesatuetan doitasunez eta segurtasunez neurketak egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Elektronika digitalean eta mikroprozesatuan erabiltzen diren neurketa-tresnen ezaugarri

garrantzitsuenak, tipologia eta erabilera-prozedurak azaltzea. • Zirkuitu elektroniko digital eta mikroprozesatu bati buruzko kasu praktikoa analizatu eta aztertzean:

− Neurketa-tresna eta elementu osagarri egokienak aukeratzea, egin beharreko neurketaren motaren eta beharrezko doitasunaren arabera.

− Neurtu beharreko seinaleek dituzten ezaugarrien arabera, neurketa-aparatu desberdinak behar bezala konektatzea.

− Zirkuitu digitalen eta mikroprozesatuen berezko seinaleak eta egoera logikoak neurtzea, tresnak behar bezala erabilita eta prozedura normalizatuak beharrezko segurtasunez aplikatuta.

− Egindako neurketak interpretatzea, egoerak eta sinkronismoak zirkuituen ezaugarri elektrikoekin eta funtzionalekin erlazionatuta.

− Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea.

c) Edukiak I. multzoa: DOKUMENTAZIO TEKNIKOA Prozedurazkoak: • Eskema eta zirkuitu logikoak eta mikroprogramagarriak interpretatzea. • Zirkuituaren osagaiak eta bloke funtzionalak identifikatzea. • Seinaleen jarraipena egin eta interpretatzea. • Planoak lantzea eta diseinu-prozesuak definitzea. • Programen zerrendak eta dokumentazioa egitea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Funtsezko funtzio logikoak eta egiaztapen-taulak. • Oinarrizko konbinazio-funtzioak. • Oinarrizko funtzio sekuentzialak. • Zirkuituaren funtzionamendu-logika, egoerak. • Diseinuan eta analisian legeak eta teoremak aplikatzea. • Zirkuitu mikroprogramagarriak (PLDak, memoriak, busak, erlojua, sarrerak/irteerak…). • Algoritmoak eta kontrol-programak (mihiztadura-lengoaiak eta goi-mailakoak). • AD eta DA bihurgailuen tipologia eta ezaugarriak. • Magnitude fisikoen (tenperatura, presioa…) sentsoreak. • Maketak lantzeko analisia (erremintak, materialak, mekanizazioa, konexioa…). Jarrerazkoak: • Behar bezalako dokumentazioa eskura izatearen garrantzia baloratzea. • Beharrezko dokumentazio guztia landu, sailkatu eta artxibatzean zorrotz izatea. II. multzoa: ZIRKUITU DIGITALAK ETA/EDO MIKROPROGRAMATUAK

AZTERTZEA

Page 18: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

18

Prozedurazkoak: • Osagaiak identifikatzea. • Funtsezko funtzio logikoak aztertzea. • Oinarrizko konbinazio-funtzioak aztertzea. • Oinarrizko funtzio sekuentzialak aztertzea. • Zirkuitu digital kableatuen eta programatuen artean bereiztea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Zirkuituaren eta hura ezaugarritzen duten egoeren funtzionamendu-logika. • Funtsezko legeak eta teoremak. • Aldaketak parametro ezaugarrietan. • Dispositibo periferikoen tipologia eta ezaugarriak. • Sistema mikroprogramagarrien funtsezko ezaugarriak. • Seinale analogikoak digital eta alderantziz bihurtzearen printzipioak eta ezaugarriak. • Magnitude fisikoen sentsore-motak. Jarrerazkoak: • Analisi zuzena egitearen garrantzia kontuan izatea. • Ezarritako arauak aplikatzean zorrotz izatea. III. multzoa: ZIRKUITU DIGITALAK ETA/EDO MIKROPROGRAMATUAK

DISEINATZEA Prozedurazkoak: • Problemari aurre egiteko jardun-plan bat egitea. • Dagokion problema multzotan azpibanatzea, hura errazago ebaztearren. • Dokumentazio nahikoa eta beharrezkoa aukeratzea. • Zirkuituaren konbinazio-funtzioak eta funtzio sekuentzialak zehaztea. • Funtzionamendu-taulak, egoera-diagramak… lantzea. • Soluzio programatu posibleen diagrama-fluxuak lantzea. • Dispositibo logiko programagarriei dagozkien programak lantzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Diseinuaren krokisak eta eskemak. • Zirkuituaren osagaiak. • Zirkuituaren funtzio logikoak. • Dispositibo logiko programagarrietako programak. Jarrerazkoak: • Sinbologia egokia erabiltzearen garrantzia baloratzea. • Dokumentazioa behar bezala maneiatu eta erabiltzearen garrantzia kontuan izatea. IV. multzoa: MAKETA ELEKTRONIKOAK ERAIKITZEA Prozedurazkoak: • Jardun-metodo bat lantzea. • Maketa elektronikoa lantzeko erreminta eta metodo egokiak aukeratzea. • Maketa elektronikoak lantzean beharrezkotzat jotzen diren arretak ezartzea. • Sor daitezkeen arazo tekniko posibleak zerrendatzea. • Aukeratutako osagaiak banatu eta ipintzea. • Maketa elektronikoa kableatu eta mekanizatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Maketa muntatzeko leku eta euskarri egokiak.

Page 19: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

19

• Maketa egiteko erabiliko diren osagai errealak. • Maketa muntatzeko erabilitako erremintak. Jarrerazkoak: • Maketa muntatuko den lekuaren garbitasunaz eta ordenaz betiere arduratzea. • Erremintak ordenan eta egoera onean gordetzen zorrotz izatea. • Maketak egitean ordena eta zehaztasuna baloratzea, batez ere osagaien elkarren arteko konexioari

dagokionez. V. multzoa: PROGRAMAK LANTZEA Prozedurazkoak: • Zehaztapen funtzionalak interpretatzea. • Dispositibo mikroprogramagarri egokiak aukeratzea. • Aplikazioari ekiteko programazio-lengoaia egokia edo egokiak aukeratzea. • Dagozkion fluxu-diagramak lantzea. • Softwarearen arazketa-irizpide estandarrak aplikatzea. • Paperean sortu beharreko dokumentazioa definitzea. • Fitxategi egokiak horiek dokumentatzeko beharrezko formatuetan sortzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Programak aukeratutako lengoaiaren edo lengoaien arabera kodetzea. • Programa edo programak araztea eta behar bezala funtzionatzen dutela egiaztatzea. • Baldintza errealetan funtzionamendu egokiaren probak egitea. Jarrerazkoak: • Lanean metodologia bati zorrotz jarraitzea. • Lanpostuan jarrera zuzena gordetzea. VI. multzoa: SEINALE ANALOGIKOAK NEURTZEA Prozedurazkoak: • Neurketa-tresna egokiak aukeratzea. • Zirkuituaren berezko puntuak aurkitzea. • Egin beharreko neurketak ordenaz eta koherentziaz definitzea. • Proban jarritako zirkuituetan neurketa logikoak egitea. • Egindako neurketak interpretatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Neurketa-aparatuen konexioa, erabilera eta baliagarritasunak. • Neurketak zirkuituaren berezko puntuetan. • Arretak seinaleak neurtzean eta ekipoak erabiltzean. Jarrerazkoak: • Ekipoekin jarrerara arduratsua izatearen garrantzia baloratzea. • Segurtasun-arauak betiere errespetatzea. • Instrumentazioa mantendu eta maneiatzeko arauei arreta jartzea. 3. lanbide-modulua. PROTOTIPO ELEKTRONIKOEN GARAPENA ETA

ERAIKUNTZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

Page 20: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

20

1. Aplikazio elektronikoetako zirkuituei dagozkien eskema elektrikoak editatzea, informatika-erreminta

egokiak (ordenagailuz lagundutako diseinurako ekipoak eta programak) trebetasunez eta doitasunez erabilita.

2. Aplikazio elektronikoetarako zirkuitu inprimatuak diseinatzea, ordenagailuz lagundutako berariazko informatika-erremintak erabilita eta prozedura egokiak aplikatuta.

3. Zirkuitu inprimatuko plakak eraikitzeko eta prototipo elektronikoak muntatzeko beharrezko dokumentazio teknikoa lantzea, ordenagailuz lagundutako informatika-erremintak erabilita eta ezarritako formatu normalizatuan.

4. Prototipoetarako zirkuitu inprimatuko plakak eraikitzea, baliabide eta prozedura egokiak erabilita. 5. Osagai elektronikoak prototipoetarako zirkuitu inprimatuko plaketan muntatzea, baliabide eta

prozedura egokiak erabilita. 6. Prototipo elektronikoen proba funtzionalak eta doikuntzak egitea, baliabide egokiak erabilita eta haiei

buruzko dokumentazio teknikoan ezarritako prozedurari jarraituta. 7. Prototipo elektronikorako ezarritako fidagarritasun-probak egitea, baliabide egokiak erabilita eta

eskatutako prozedurak aplikatuta. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Aplikazio elektronikoetako zirkuituei dagozkien eskema elektrikoak editatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Eskema elektronikoak marrazteko erabiltzen diren informatika-programen tipologia eta ezaugarriak

azaltzea. • Zirkuitu elektroniko bati dagokion eskema editatzeko suposizio praktikoan:

− Programaren parametro egokiak aukeratzea, hura zuzen erabili ahal izateko. − Programategietarako beharrezko osagaiak lortzea edo, ez badaude, horiek sortzea eta aukeratutako

formatuaren barruan kokatzea. − Ediziopeko eskema elektrikoan erabilitako osagaien atributuak editatzea. − Osagai desberdinak elkarrekin konektatzea, eskema elektronikoak marrazteko prozedura

normalizatuei jarraituta. − Zirkuituaren konexioak egiaztatzea, dagokion prozedura aplikatuz egindako konexioen zerrendak

lortuta. − Egindako eskemaren bitartez dagozkion artxiboak sortzea, oharrak eta osagaien zerrendak formatu

estandarretan bilduko dituzten moduan. − Irteera-dispositiboen bitartez, egindako eskemaren kopia inprimatuak eta eskema hori egiteko

erabilitako osagaien zerrenda lortzea. 2. Zirkuitu inprimatuak diseinatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Zirkuitu inprimatuak diseinatzeko erabiltzen diren informatika-programen tipologia eta ezaugarriak

azaltzea. • Zirkuitu inprimatuko plaka bat editatzeko suposizio praktikoan:

− Diseinuak eskatzen dituen ezaugarri funtzionalak definitzea. − Programaren parametro egokiak aukeratzea, hura zuzen erabili ahal izateko. − Behar den zirkuitu inprimatuko plakaren tamaina eta forma zehaztea, diseinuaren zehaztapenen

arabera. − Programategietarako beharrezko osagaiak lortzea edo, ez badaude, horiek sortzea eta plakarako

aukeratutako formatuaren/tamainaren barruan kokatzea. − Plaka diseinatzeko erabilitako osagaien atributuak editatzea. − Pistak automatikoki trazatzeko “routing” estrategiak ezartzea. − Osagai desberdinen artean pistak eskuz eta/edo automatikoki trazatzea, konexioen zerrendatik

abiatuta. − Osagaiak plakan kokatzea, haren aprobetxamendu egokia lortzeko moduan, segurtasun termiko eta

elektromagnetikorako irizpideak kontuan hartuta. − Zirkuituaren konexioak egiaztatzea, egindako konexioen egiaztapen-zerrendak lortuta. − Formatu estandarretan egindako plakaren artxiboak sortzea.

Page 21: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

21

− Eskura dauden irteera-dispositiboen bitartez, fase desberdinetan egindako plakaren kopia inprimatuak lortzea.

3. Zirkuitu inprimatuko plakak eraikitzeko eta prototipo elektronikoak muntatzeko beharrezko dokumentazio teknikoa lantzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Suposizio praktiko batean:

− Diseinatutako produktuaren eskema elektrikoa/elektronikoa formatu normalizatuan lortzea. − Beharrezko materialen zerrenda egitea eta horiek tipologiaren, funtzionaltasunaren eta ezaugarrien

arabera elkartzea. − Konexioen zerrenda lantzea, hura egiaztapen-elementu gisa erabiltzeko. − Zirkuitu inprimatuko plakaren dokumentazioa formatu inprimatu normalizatuan lortzea, gutxienez

ondoko hauek bilduko dituen moduan: − Soldadura-mozorroa. − Pista-mozorroa/k. − Serigrafia-mozorroak. − Zulaketen planoa. − Zirkuituaren osagaiak muntatzeko beharrezko planoak lantzea, prototipoaren eraikuntza-fase

desberdinekin bat etorriko diren moduan. 4. Prototipoetarako zirkuitu inprimatuko plakak eraikitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Kasu praktiko batean:

− Osagaiak txertaketa bidez muntatzeko eta azaleko muntaiako plaken artean bereiztea. − Plaken dielektriko-mota desberdinak aplikazioaren arabera bereiztea. − Zirkuitu inprimatua eraikitzeko prozesuan erabili beharreko errebelatu-, grabaketa- eta

desugerketa-eragileak zehaztea. − Zulaketa-prozesuak egitea, ezarritako segurtasun pertsonaleko arauak errespetatuz. − Zuloak metalizatzeko prozesua prozedura normalizatuaren arabera egitea, pertsonen eta ekipo eta

materialen segurtasun-arauak errespetatuz. − Zirkuitu inprimatuko plakak eskuz fotosentikor bihurtzea eta errebelatzea, prozedura normalizatua

aplikatuta eta ezarritako segurtasun-arauak errespetatuz. − Plaka grabatzea, grabatzeko makina egokiak erabilita, prozedura normalizatua aplikatuta eta

ezarritako segurtasun pertsonaleko arauak errespetatuz. − Beharrezko eragile kimikoen bitartez plaka desugertzea, ezarritako segurtasun pertsonaleko arauak

errespetatuz. − Plaka serigrafiatu eta babestea, prozedura normalizatua aplikatuta eta ezarritako segurtasun

pertsonaleko arauak errespetatuz. 5. Osagai elektronikoak prototipoetarako zirkuitu inprimatuko plaketan muntatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Txertaketa-osagaiak eskuz eta automatikoki muntatzeko prozedura desberdinak sailkatu eta

deskribatzea eta horretarako erabiltzen diren makinak, erremintak eta faseak zerrendatzea. • Prototipo elektronikoak eraikitzeko osagaien txertaketako eta azaleko muntaiako prozesuen arteko

desberdintasunak azaltzea eta horretarako erabiltzen diren makinak, erremintak eta faseak zerrendatzea.

• Prototipo elektronikoak muntatzeko erabiltzen diren soldadura-prozesu automatikoak deskribatzea eta horretarako erabiltzen diren makinak, erremintak eta faseak zerrendatzea.

• Prototipo baterako zirkuitu inprimatuko plakak eskuz muntatzeko kasu praktikoan: − Dokumentazio teknikoaren arabera erabili beharreko muntaia-prozedura definitzea. − Osagaiak muntatzeko erreminta eta material egokiak aukeratzea. − Osagaiak muntatzea, ezarritako prozedurei jarraituz eta segurtasun pertsonaleko arauak

errespetatuz.

Page 22: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

22

• Prototipo baterako zirkuitu inprimatuko plakak txertaketa bidez edo azaleko muntaiaren bidez automatikoki muntatzeko kasu praktikoan: − Plakan ipini beharreko osagaiak muntaia-hurrenkeraren arabera sailkatzea. − Osagaiak muntatzeko makina programatzea, makina horren argibideei jarraituz. − Muntatzeko makinaren kalibrazio-parametroak egokiak direla egiaztatzea. − Osagaiak muntatzeko/txertatzeko makinak zuzen funtzionatzen duela egiaztatzea. − Plaka ikuskatzea, prozedura egokiaren bitartez muntaiaren/txertaketaren akatsak aurkitzeko. − Egindako muntaia-motara egokituko den soldadura-prozesua aukeratzea.

6. Prototipo elektronikoen proba funtzionalak eta doikuntzak egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Prototipo elektroniko baten azterketa estatikoaren eta funtzionalaren arteko ezaugarri bereizgarriak

azaltzea. • Prototipo elektroniko baten proba funtzionalari buruzko kasu praktikoan:

− Informazio teknikoaren arabera, prototipoak zuzen funtzionatzeko aplikatu beharreko elikadura elektrikoaren ezaugarriak ezartzea.

− Prototipoaren konexioak egiaztapen-aparatuekin zehaztu eta egitea, dokumentazio teknikoaren arabera.

− Prototipoak zuzen funtzionatzen duela egiaztatzeko dokumentazio teknikoan ezarritako proba-prozedurak aplikatzea.

− Prototipoa doitzeko dokumentazio teknikoan definitutako doikuntza-prozedurak aplikatzea. − Prototipoa doitzean egindako proba funtzionalei eta egokitzapenei eta lortutako emaitzei buruzko

memoria-txostena lantzea. 7. Prototipo elektronikorako ezarritako fidagarritasun-probak egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Elektronikan kalitatearen eta fidagarritasunaren arteko desberdintasunak bereiztea eta azaltzea. • Prototipo elektroniko baten fidagarritasunari buruzko azterketan erabiltzen diren funtsezko

kontzeptuak azaltzea. • Prototipo elektroniko baten kalitate-kontrolari buruzko kasu praktikoan:

− Kalitate-kontrolerako prozedura egokia ezartzea, funtsean ondoko hauetan oinarrituko dena: − Sarrera-materialak egiaztatzea. − Egiaztapen-prozesua muntaiaren fase desberdinetan. − Azken ikuskapena. − Ezarritako kalitate-kontroleko prozedura aplikatzea. − Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien

dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea. • Prototipo elektroniko baten fidagarritasun-kontrolari buruzko kasu praktikoan:

− Fidagarritasun-kontrolerako prozedura egokia ezartzea, funtsean ondoko hauetan oinarrituko dena: − Produktuaren iraunaldia. − Azterketa termikoa, elektrikoa, mekanikoa eta hezetasunari buruzkoa. − Ezarritako fidagarritasun-kontroleko prozedura aplikatzea. − Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien

dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea. c) Edukiak I. multzoa: DOKUMENTAZIO TEKNIKOA Prozedurazkoak: • Zirkuitu elektronikoen eskemak interpretatzea. • Zirkuituaren osagaiak eta bloke funtzionalak identifikatzea. • Diseinu-geruzak eta -prozesuak lantzea. • Zirkuituaren osagai-zerrendak eta dokumentazioa egitea.

Page 23: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

23

• Euskarri magnetikoan sortutako informazio guztia paperean lortzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Sortu beharreko fitxategien formatu estandarra. Definizioa eta ezaugarriak. • Paperean eta/edo fotolitoetan lortu beharreko informazioa. • Plakak egiteko irteera-formatu estandarrak. • Zirkuitu mikroprogramagarriak (PLDak, memoriak, mikroprozesadoreak). • Maketak lantzeko prozesuak (erremintak, materialak, mekanizazioa, konexioa…). Jarrerazkoak: • Behar bezalako dokumentazioa eskura izatearen garrantzia baloratzea. • Beharrezko dokumentazio guztia landu eta sailkatzean zorrotz izatea. II. multzoa: ZIRKUITU INPRIMATUAK DISEINATZEA Prozedurazkoak: • Diseinurako softwarea konfiguratzeko parametroak aukeratzea. • Beharrezko programategi-osagaiak aukeratzea. • Oharrak eta osagaien zerrendak bilduko dituzten artxiboak egindako eskemarekin definitzea. • Kapsulak kokatzeko estrategiak ezartzea. • Pistak trazatzeko estrategiak ezartzea. • Txartelaren geruza desberdinak formatu estandarretan sortzea. • Irteera-dispositiboen bitartez, dokumentazio guztiaren paper-kopiak lortzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Ez dauden programategiaren osagaiak. Diseinatzea eta sortzea. • Osagai desberdinak eskeman elkarrekin konektatzeko teknikak. • Definitutako txartelaren ataleko kapsula desberdinak. • Pistak eskuz eta/edo automatikoki trazatzea. • Txartela fabrikatzeko beharrezko artxiboak. • Txartelaren geruza desberdinen kopia inprimatuak lortzeko teknikak. • Zirkuitu inprimatuko txartelaren ezaugarriak eta tipologia. Jarrerazkoak: • Behar bezalako dokumentazioa eskura izatearen garrantzia baloratzea. • Artxiboak eta informatika-euskarriak arretaz erabiltzea. • Baliabide materialak optimizatzearen garrantzia baloratzea. III. multzoa: ZIRKUITU INPRIMATUKO PLAKAK ERAIKITZEA Prozedurazkoak: • Jardun-metodo bat lantzea. • Plakak egiteko tresna eta produktu egokiak aukeratzea. • Plakak egitean beharrezko arretak ezartzea. • Sor daitezkeen problema teknikoak zerrendatzea. • Plakak fabrikatzeko leku eta euskarri egokiak prestatzea. • Plaka egiteko erabili beharreko materialak aukeratzea. • Prozesu guzti-guztiak (sentikortzea, intsolatzea, errebelatzea, grabatzea, serigrafiatzea, zulatzea…)

zehaztasunez egitea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Plakak garbitu eta biltegiratzea. • Plaka egiteko beharrezko dokumentazio teknikoa. • Materialak eta erremintak. • Egiaztapen-ekipoak.

Page 24: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

24

• Segurtasun-neurriak. Jarrerazkoak: • Fabrikazio-lekua betiere garbi eta ordenan gordetzea. • Tresnak eta materialak ordenan eta egoera hobezinean gorde beharra. • Plakak egitean ordena eta zehaztasuna baloratzea, batez ere sentikortzeari, intsolatzeari eta

errebelatzeari dagokionez. • Plaka egiteko beharrezko dokumentazio teknikoa eskura izatearen garrantzia baloratzea. IV. multzoa: OSAGAIAK PLAKAN MUNTATZEA Prozedurazkoak: • Jardun-metodo bat lantzea. • Txartel elektronikoak muntatzeko erreminta eta metodo egokiak aukeratzea. • Txartel elektronikoak egiteko beharrezkotzat jotzen diren arretak ezartzea. • Sor daitezkeen arazo teknikoak aztertzea. • Txartelak muntatzeko leku eta euskarri egokiak prestatzea. • Muntaian erabilitako osagaiak lanpostuan banatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Txartelak muntatzeko erabiltzen diren osagaiak. • Txartelak fabrikatzeko teknologiak. • Txartelak muntatzeko teknologiak. • Soldadura-teknikak. • Garbiketa-teknikak. Jarrerazkoak: • Muntaia-lekua betiere garbi eta ordenan gordetzea. • Erremintak ordenan eta egoera hobezinean gorde beharra. • Txartelak muntatzean ordena eta zehaztasuna baloratzea, batez ere osagaien orientazioari dagokionez. V. multzoa: PROBA FUNTZIONALAK, DOIKUNTZAK ETA EGIAZTAPENAK Prozedurazkoak: • Neurketa-tresna egokiak aukeratzea. • Txartela doitzeko beharrezko egokitzapenak ezartzea. • Zirkuituaren berezko puntuak ezartzea. • Neurketa-aparatuak konektatzea. • Txartela doitzeko ezarritako egokitzapenak egitea. • Zirkuituaren berezko puntuetan neurketak egitea. • Egindako neurketak interpretatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Neurketa-aparatuak. • Txartela doitzeko ezarritako egokitzapenak. • Zirkuituaren berezko puntuetan ezarritako neurketak. • Fidagarritasun-kontrolak (trakzio-entseguak, bihurdurakoak, bibraziokoak, gaintentsiokoak,

dielektrikoak, sukoitasunekoak…). • Kalitate-kontrolak (entsegu termikoak, iraunkortasunekoak…). Jarrerazkoak: • Ekipokoekin jarrera arduratsua izatea. • Segurtasun-arauak betiere errespetatzea. • Tresneria betiere egoera hobezinean gordetzea. • Egin beharreko neurketak ordenaz eta koherentziaz definitzea.

Page 25: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

25

4. lanbide-modulua. EKIPO ELEKTRONIKOEN MANTENTZEA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Ekipo elektronikoetan matxura mekanikoak aurkitzeko beharrezko lanak diagnostikatu eta egitea,

kasuak kasu prozedura eta teknika egokienak aplikatuta. 2. Ekipo elektronikoetan matxura elektrikoak eta elektronikoak aurkitzeko beharrezko lanak

diagnostikatu eta egitea, kasuak kasu prozedura eta teknika egokienak aplikatuta. 3. Ekipo elektronikoetan matxurak diagnostikatu eta aurkitzeko berariazko prozedurak eta tresnak

aztertu eta definitzea. 4. Ekipo elektronikoak mantentzeko lantegi baterako logistika eta esku-hartze prozedurak antolatu eta

kudeatzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Ekipo elektronikoetan matxura mekanikoak aurkitzeko beharrezko lanak diagnostikatu eta egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ekipo elektronikoaren dokumentazio teknikoa interpretatzea, hura osatzen duten elementu

mekanikoak identifikatuta. • Aztertu beharreko ekipo elektronikoaren elementu mekanikoek betetzen duten funtzioa deskribatzea. • Ekipo elektronikoetako matxura mekaniko ezaugarrien sintomatologia identifikatzea. • Ekipo elektronikoetan egin beharreko esku-hartze bakoitzerako erreminta egokiak aukeratzea. • Ekipo elektronikoen multzo mekanikoak muntatu eta desmuntatzea, ezarritako arauak kontuan hartuta. • Matxuratutako ekipo elektronikoen kasu jakin batzuetan matxuraren kausei buruzko hipotesiak egitea. • Benetako kasuetan eta kasu simulatuetan, ekipo elektronikoen matxura aurkitu eta konpontzea. • Konpondutako ekipoa zerbitzuan jartzeko beharrezko neurketak, doikuntzak eta egiaztapenak egitea,

fabrikatzaileak zehaztutako parametroak eta ezaugarriak kontuan hartuta. • Esku-hartzeei buruzko txostenak lantzea. • Esku-hartze lanak pertsonen eta ekipo elektronikoen segurtasun-arauak betiere kontuan hartuta eta

ezarritako denboretan eta kalitatearekin egitea. 2. Ekipo elektronikoetan matxura elektrikoak eta elektronikoak aurkitzeko beharrezko lanak diagnostikatu eta egitean, kasuak kasu prozedura eta teknika egokienak aplikatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ekipo elektronikoetako matxura elektrikoen eta elektronikoen tipologia eta ezaugarriak sailkatu eta

azaltzea. • Ekipo elektronikoetan matxurak aurkitzeko beharrezko teknikak eta prozedurak deskribatzea. • Ekipo elektronikoen dokumentazio teknikoa interpretatzea, horien bloke funtzionalak interpretatuta. • Ekipo elektronikoen ohiko matxuren sintomatologia ezaugarria identifikatzea. • Ekipo jakin batzuetan edo simulazio praktikoetan esku-hartze hipotesiak egitea. • Matxuratutako ekipo elektroniko baten benetako kasuan, matxuraren edo matxuren elementu

sortarazlea edo sortarazleak aurkitzea eta hori edo horiek ordezkatzea edo konpontzea, esku-hartze arauak kontuan hartuta, teknika edo prozedura egokiekin eta ezarritako denboretan eta kalitatearekin.

• Konpondutako ekipoa zerbitzuan jartzeko beharrezko neurketak, doikuntzak eta egiaztapenak egitea, fabrikatzaileak zehaztutako baldintzak kontuan hartuta, beharrezko ekipoak eta erremintak erabilita eta teknika edo prozedura egokiak aplikatuta.

• Kasuak kasu eskatzen diren txostenak, memoriak eta zerbitzu-orriak lantzea, horiek egiteko araudia errespetatuta.

• Ekipo elektronikoetan esku-hartze lanak pertsonen eta ekipo elektronikoen segurtasun-arauak kontuan hartuta eta ezarritako denboretan eta kalitatearekin egitea.

Page 26: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

26

3. Ekipo elektronikoetan matxurak diagnostikatu eta aurkitzeko berariazko prozedurak eta tresnak aztertu eta definitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ekipo elektronikoen matxurak diagnostikatzeko erabiltzen diren prozedura desberdinak sailkatzea. • Ekipoen historikoek eta zerbitzu-orriek esku hartzeko hipotesiak eta planak egiteko duten

erabilgarritasuna azaltzea. • Informatika-sistemak erabilita, ikuskapenean oinarritutako mantentze-prozesua optimizatzeko

diseinatutako tresnak definitzean behintzat prozedura bat azaltzea. • Telediagnostikoaren eta iragarpen-mantentzean erabiltzen diren tekniken funtsak deskribatzea. • Mantentze zuzentzailerako matxura-parte estandarra definitzea, aukeratutako itemak justifikatuta. • Mantentze-planak ezarri edo hobetzeko beharrezko dokumentazioa aukeratzea. • Historikoak eta zerbitzu-orriak kontsultatuta, ekipo elektroniko baten puntu kritikoak antzeman eta

identifikatzea. • Ekipo elektroniko jakin batzuetarako proba-planak lantzea, kasu bakoitzean esku-hartzeak

justifikatuta. • Mantentze bakoitzerako probak eta entseguak egitea, kasu jakin batzuetan burutzapenak optimizatuta. • Ekipo elektroniko jakin batzuk diagnostikatu eta mantentzea erraztuko duen software edo hardware

elementuren bat gara dadin proposatzea, benetako kasu batean hura eraiki edo burututa. • Burutzapenak eta esku-hartzeak behar bezala dokumentatzea, kasuak kasu beharrezko txostenak

beteta. 4. Ekipo elektronikoak mantentzeko lantegi baterako logistika eta esku-hartze prozedurak antolatu eta kudeatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ekipo elektronikoetako lantegi batean egiten diren mantentze-mota desberdinak azaltzea, funtsezko

ezaugarriak deskribatuta. • Ekipo elektronikoak mantentzeko lantegi batean jarduerak antolatu eta programatzeko erabiltzen diren

teknikak, tresnak eta prozedurak deskribatzea. • Lantegi batean materialak erosi eta hornitzeko irizpideak azaltzea. • Mantentzeko lantegi ezaugarri batean egiten diren mantentze-mota desberdinak antolatzeko

prozedurak zehaztea. • Lantegi jakin batean edo suposizio praktiko batean biltegia eta bilkina kontrolatzeko teknikak

aplikatzea. • Mantentze-lantegi batean esku hartzeko logistika antolatu eta kudeatzea, beharrezko dokumentazioa

aukeratuta. • Dokumentazioa behar bezala kodetzea, hura bilatu eta artxibatzeko asmoz. • Lantegi jakin batean mantentze- eta esku-hartze planak egitea, lan-kargak ziurtatuta. • Ekipo elektronikoak mantentzeko kasu suposatuan matxuren historiko orokorra eta indibiduala

kudeatzeko informatika-tresna prestatzea. • Modulu honen xede den lanbide-gaitasunarekin zerikusia duten lanpostuek ingurune hurbilean edo

potentzialean duten ezaugarri zehatzenak identifikatzea, hala nola, izenak, lan-baldintzak, funtzio nagusiak eta norberaren eta besteren konturako lana.

• Moduluan ikasten diren gaietako batzuetan beharrezko menperatze-mailarekin, lanpostu esanguratsuenetako batzuen ezaugarriak eta horietarako dituzten gaitasunak eta interesak adieraztea.

• Lanpostu esanguratsuenetako batzuetan sartzeko eskakizun nagusiak deskribatzea. • Bere kargura izan ditzakeen teknikarien prestakuntza edo birziklatzea planifikatzea. c) Edukiak I. multzoa: DOKUMENTAZIO TEKNIKOA Prozedurazkoak: • Ekipo elektronikoen eskemak eta planoak interpretatzea. • Bloke funtzionalak aurkitu eta segmentatzea. • Seinaleen jarraipena egitea.

Page 27: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

27

• Ekipoen eskemetan eta planoetan proba- eta neurketa-puntuak zehaztea. • Ekipo elektronikoen ohiko multzo mekanikoak interpretatzea. • Planoak eta piezak identifikatzea. Oharrak. Argibideak. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Eskema elektronikoak, motak eta aplikazioak. • Ekipo elektronikoetan erabiltzen diren multzo mekanikoak. Funtzionamendua aztertzea. Ezaugarriak.

Elementu komunak. • Bloke funtzionalak. Segmentazioa. • Eskemetan seinaleen jarraipena egiteko teknikak. • Ekipo elektronikoen funtsezko blokeak (elikadura, sarrerak, irteerak…). Jarrerazkoak: • Dokumentazio zuzena eskura izatearen garrantzia baloratzea. • Dokumentazioa biltegiratu eta artxibatzean zorrotz izatea. • Talde-lanaren beharra antzematea, bai ekipo elektronikoen dokumentuak interpretatzean bai eta horien

funtzioa garatzean ere. II. multzoa: MANTENTZE-TEKNIKAK Prozedurazkoak: • Mantentze-mota desberdinetan jardun-planak egitea. • Ekipoak mantentzeko aplikazio elektronikoak/informatikoak lantzea. • Ekipo edo sistema elektronikoak mantentzeko teknika desberdinetara zuzendutako informatika-

erreminta desberdinak erabiltzea. • Txostenak, zerbitzu-orriak, historikoak… egitea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Mantentze-motak. Iragarpenekoa, prebentiboa, zuzentzailea. • Jardun-planak mantentzeetan. • Mantentze-teknikak. • Mantentze-mota desberdinetara zuzendutako informatika-pakete erabilienak. Jarrerazkoak: • Mantentzeen garrantzia kontuan izatea. • Memoriak, historialak eta mantentze-planak egiteak duen garrantzia baloratzea. • Taldeko gainerako teknikarien iradokizunei erantzutea. III. multzoa: DIAGNOSTIKATU ETA KONPONTZEKO TEKNIKAK Prozedurazkoak: • Ekipo elektronikoak diagnostikatu eta konpontzeko erabiltzen diren erremintak aukeratzea. • Benetako ekipoetan matxurei buruzko hipotesiak eta diagnostikoak egitea. • Matxuratutako ekipo elektronikoak konpontzea eta zerbitzuan jartzea. • Konponketen historikoa eta zerbitzu-orriak egitea. • Ekipo desberdinen proba-plan funtzionalak lantzea. • Proban jarritako ekipoa diagnostikatu edo konpontzeko lana bizkortuko duen prototipoa diseinatu eta

eraikitzea (FAC, SAI, CCTV…). • Ekipo elektronikoak diagnostikatu eta telediagnostikatzeko informatika-programak erabiltzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Ohiko matxurak elektronikan. Tipologia eta ezaugarri nagusiak. • Matxurak aurkitzeko teknikak. Diagnostikoak. Sintomatologia. • Konpondu, doitu eta mantentzeko berariazko erremintak. • Ekipoak muntatu eta desmuntatzeko teknikak. Matxuratutako osagaiak konpondu eta ordezkatzea.

Page 28: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

28

• Ekipoak doitu eta kalibratzeko teknikak. Erabiltzen den tresneria. • Ekipo elektronikoak diagnostikatu eta telediagnostikatzeko gehien erabiltzen diren informatika-

programak. • Ekipoa ohiko zerbitzuan jarri aurreko egiaztapen-plan pertsonalak egitea. Jarrerazkoak: • Kalitatearen autokontrola egindako burutzapenetan. • Pertsonen segurtasun-planak betiere kontuan izatea. • Konponketak eta doikuntzak egitean kalitate-kontrol pertsonala betetzea, akatsak eta denbora-galerak

saihesteko asmoz. • Esku-hartzeak aldez aurretik ezarritako denboretan eta kalitatearekin egitea eta horiek optimizatzea. IV. multzoa: BALIABIDEAK ETA PROZESUAK ANTOLATZEA Prozedurazkoak: • Ekipoak mantentzeko/konpontzeko lantegi baten kasu jakin batean mantentze-logistika antolatu eta

kudeatzeko beharrezko dokumentazioa aukeratzea. • Dokumentazioa kodetu eta artxibatzea. • Kasu jakin batean ordezko piezen biltegia antolatu eta banatzea. • Bilkin-teknikak aplikatzea. • Historikoak kudeatzeko informatika-tresna prestatzea. • Kasu jakin batzuetan mantentzeko teknikarien prestakuntza antolatzea. • Moduluan bildutako lanbideei eta laneko rol desberdinekin lotuta dauden lan-munduratzeko

prozedurei buruzko datuak jasotzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Ekipo elektronikoak mantentzeko lantegietan dauden mantentze-motak. • Jarduerak antolatu eta programatzeko teknikak. • Biltegia. Ordezko piezen kudeaketa. • Erosketak eta bilkinaren kudeaketa. • Lan-taldeak prestatu eta birziklatzea. • Lanbide-gaitasunekin zerikusia duten lanak: lanpostua, laneko baldintzak, sartzeko baldintza

ezaugarriak… • Lanbide-esperientzia eta etengabeko prestakuntza. Lanbide-promoziorako ibilbideak, birziklatze

ohikoena, hori ematen duten erakundeak, tituluarekin lotutako ondorengo ikasketak. Jarrerazkoak: • Piezen behar bezalako bilkina eskura izatearen beharra antzematea, zerbitzua optimizatzeko. • Gainerako teknikariekin etengabe harremanetan egotea baloratzea. • Taldeko gainerako teknikarien iradokizunei erantzuteko interesa. • Ezarritako ordutegiak eta laneko planak zorrotz betetzea. 5. lanbide-modulua. ADMINISTRAZIOA, KUDEAKETA ETA MERKATURATZEA

ENPRESA TXIKIETAN a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Indarrean dauden enpresa-forma juridikoak aztertzea, jarduera ekonomikoaren, helburuen eta eskura

dauden baliabideen arabera forma egokienak adierazita. 2. Sektorean egiten diren lan-kontratu ohikoenak enplegatzailearen ikuspegitik alderatzea. 3. Sektoreko enpresa txiki baten jarduera ekonomikoa eratu, antolatu eta garatzeko beharrezko

dokumentuak aztertzea.

Page 29: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

29

4. Enpresa txiki batek tituluari dagozkion jarduerak legez garatzeko merkataritza-, zerga- eta lan-betebeharrak identifikatu eta betetzea.

5. Sektoreko enpresa txiki baten produktu- eta/edo zerbitzu-eskaintza ebaluatzea, enpresa lehiakideen eta eskari potentzialaren arabera.

6. Sektoreko enpresa txiki baten ohiko marketin-teknikak aztertzea. 7. Enpresa txiki bat sortzeko proiektua lantzea, haren abiaraztea simulatuta eta bideragarritasuna

aztertuta. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Indarrean dauden enpresa-forma juridikoak aztertzean, jarduera ekonomikoaren, helburuen eta eskura dauden baliabideen arabera forma egokienak adierazita, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Enpresa-forma juridiko desberdinak definitzea, horien ezaugarriak deskribatuta. • Sozietate baten helburu posible guztiak forma juridikoaren arabera bereiztea. • Enpresa-mota bakoitzean, jabeei legez dagokien erantzukizun-maila ezartzea. • Enpresa bat eratzeko exijitutako gutxieneko lege-eskakizunak identifikatzea, haren forma juridikoaren

arabera. • Sozietate-mota desberdinetarako legez ezarritako gobernu-organoen funtzioak zehaztea. • Enpresa-forma juridiko desberdinetarako ezarritako tratamendu fiskala bereiztea. • Enpresa-mota juridiko bakoitzerako ezarritako oinarrizko lege-ezaugarriak alderatzea. • Enpresa bat eratzeko forma juridiko egokia proposatzea, bazkide-kopurua, helburuak, eskura dagoen

kapitala, hartu beharreko arriskuak eta gizarte- eta ekonomia-ingurunea kontuan hartuta. 2. Sektorean egiten diren lan-kontratu ohikoenak enplegatzailearen ikuspegitik alderatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Sektorean egin ohi diren lan-kontratuen modalitateak deskribatzea, horien iraupena, lanaldi-mota eta

bestelako ezaugarri esanguratsuak zehaztuta. • Kontratazio-modalitate bakoitzak dituen dirulaguntzak, hobariak eta salbuespenak, baleude,

zerrendatzea. • Kontratu-mota bakoitzean enpresa eta langilearentzako derrigorrezko lege-eskakizunak deskribatzea. • Lan-kontratuen eredu desberdinen oinarrizko ezaugarriak eskematizatzea, iraupenari, lanaldi-motari,

derrigorrezko eskakizunei, dirulaguntzei, hobariei, salbuespenei eta bestelako faktore garrantzitsuei dagokienez elkarren artean alderatuta.

• Sektoreko enpresa batentzako lan-kontratu egokienak zehaztea, haren egoera eta oinarrizko ezaugarriak suposatuta.

• Jardueraren enpresa adierazgarri baten ohiko lan-kontratuen ereduak betetzea. 3. Sektoreko enpresa txiki baten jarduera ekonomikoa eratu, antolatu eta garatzeko beharrezko dokumentuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Enpresa bat ezartzeko legeriak exijitzen dituen tramiteak zerrendatzea, dokumentu bakoitza

tramitatzen duen organismoaren izena eta eskatutako epeak eta forma zehaztuta. • Sektoreko enpresa txiki baten ohiko jarduera ekonomikoan erabiltzen diren oinarrizko dokumentuen

xedea eta formatu ezaugarriak azaltzea. • Dokumentu bakoitzak enpresan izaten dituen tramiteak eta zirkuituak azaltzea. • Suposatutako kasu batean, inprimaki ofizialetan, jarduerari ekiteko exijitutako legezko tramiteak

betetzea. • Biltegi baten oinarrizko kudeaketari buruzko dokumentuak betetzea. • Sektoreko ereduzko enpresa batek bere jarduera ekonomikoan erabiliko lituzkeen oinarrizko

dokumentuak betetzea. • Enpresaren jarduera ekonomikoa garatzean, dokumentuen zirkuituan sortutako aldaketen eta/edo

horiek osorik ez betetzearen ondorioz gerta daitezkeen eraginkortasun-ezak balioestea.

Page 30: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

30

4. Enpresa txiki batek tituluari dagozkion jarduerak legez garatzeko merkataritza-, zerga- eta lan-betebeharrak identifikatu eta betetzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Merkataritza-, zerga- eta lan-eremuetan indarrean dagoen araudiaren arabera, enpresak derrigorrez

bete behar dituen liburuak eta dokumentuak zerrendatzea. • Sektoreko enpresa baten jarduera ekonomikoa garatzean parte hartzen duten zergak adieraztea. • Tituluari dagozkion jarduerak garatzen dituen banako edo taldeko enpresa baten zerga-egutegia

deskribatzea. • Oinarrizko kontabilitate-dokumentuak interpretatzea. • Jardueraren enpresa adierazgarri baten suposizio ohikoenetarako, langileen nominak betetzea eta

Gizarte Segurantzari dagokion likidazioa egitea, sektorerako hitzarmenaren arabera. • Jardueraren suposizio adierazgarrietan laneko alta- eta baja-dokumentuak betetzea. • Enpresa txiki baten BEZaren likidazioa egiteko beharrezko dokumentuak betetzea, sektoreko lan

komunak egiten dituela suposatuta. • Banako enpresa baten PFEZaren likidazioa egiteko beharrezko dokumentuak betetzea. • Suposiziopean, enpresa txiki batek egin beharreko tramite-sekuentzia, ekitaldi ekonomiko batean,

zerga-, lan- eta merkataritza-eremuetako betebehar formaletatik eratorritakoa zehaztea. 5. Sektoreko enpresa txiki baten produktu- eta/edo zerbitzu-eskaintza ebaluatzean, enpresa lehiakideen eta eskari potentzialaren arabera, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Merkatua ikertzeko prozedura bat ezartzea, abantailetan eta eragozpenetan lehiakideak deskribatzeko,

merkatuaren kokapena azaltzeko eta haren aukerak interpretatzeko balioko duena. • Sektoreko enpresa baten kostu- eta salmenta-prezioak kalkulatzeko metodo desberdinak azaltzea. • Produktuen eta/edo zerbitzuen eskaintza desberdinak (prezioa, emate-epea, deskontuak, ordainketa-

baldintzak eta abar) alderatzea, horien parametro garrantzitsuenak interpretatuta. • Sektoreko ohiko enpresen suposizioetan, bezeroekin eta hornitzaileekin negoziatzeko oinarrizko

teknikei buruzko printzipioak azaltzea. • Suposiziopean, sektoreko enpresa txiki baterako produktu- eta edo zerbitzu-eskaintza egokia zehaztea. • Produktu- eta zerbitzu-eskaintza horren etapa desberdinetan ebaluatu eta hobetzeari dagokionez,

enpresa txiki bat osatzen duten pertsonen partaidetzari buruzko komenigarritasuna justifikatzea. • Merkatuaren aldaketak, aldaketa teknologikoak eta lehian izaten direnak aurreikusteko mekanismo

posibleak proposatzea, enpresa egoera desberdinetara egokitzearren. 6. Sektoreko enpresa txiki baten ohiko marketin-teknikak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Denda-marketinaren (merchandising) oinarrizko printzipioak azaltzea, tituluari dagokion jardueraren

arabera. • Produktu eta/edo zerbitzu desberdinetarako salmentak sustatzeko teknikak deskribatzea, horietako

bakoitza erabiltzeko beharrezko baliabide ekonomikoak balioetsita. • Jarduera ekonomikoaren enpresa txiki adierazgarri baten sustapen-plana egitea, produktu- eta

zerbitzu-eskaintza, kokapena eta eskura dauden baliabideak suposatuta. • Bezeroarentzako arretarako saldu aurreko eta saldu ondoko programa baten oinarrizko ezaugarriak

azaltzea, tituluari dagokion jardueraren produktu eta/edo zerbitzu adierazgarriak erabilita. 7. Enpresa txiki bat sortzeko proiektua lantzean, haren abiaraztea simulatuta eta bideragarritasuna aztertuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Merkataritza-ikerketa txiki baten bitartez, merkatu-aukerak antzematea. • Kokapenik egokiena zehaztea, antzemandako aukerak, hornitzaileen kokapen, lokalen aukerak eta

kostuak eta abar kontuan izanda. • Sustatzaileek ezartzen dituzten enpresaren helburu orokorrak zerrendatzea.

Page 31: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

31

• Enpresaren ezaugarrietara gehien egokitutako forma juridikoa aukeratzea, abiarazteko tramiteak simulatuta.

• Eskura dauden baliabideen eta enpresaren ezaugarrien arabera, antolamendu-egitura definitzea. • Produktu- eta/edo zerbitzu-eskaintza bat lantzea, merkatuari buruzko ikerketaren emaitzak kontuan

izanda. • Diseinatutako produktuetarako eta/edo zerbitzuetarako merkaturatze-plan bat ezartzea. • Enpresaren kapital-beharrak identifikatzea, haren finantzaketa-iturriak adierazita. • Proiektuaren errentagarritasuna aztertzea, haren abantailak eta eragozpenak eskematizatuta. • Proiektu hori burutzeko aukera aztertzea. c) Edukiak I. multzoa: ENPRESA TXIKI BAT ERATZEKO TRAMITEAK Prozedurazkoak: • Enpresa-forma juridiko bakoitzari lotutako oinarrizko ezaugarriak alderatzea. • Enpresa-forma juridiko desberdinetarako ezarritako zerga-tratamendua alderatzea. • Enpresa-forma juridiko bat proposatzea, horren oinarrizko eta/edo funtsezko ezaugarriak suposatuta. • Finantzaketa- eta dirulaguntza-iturriak identifikatzea. • Negozio bat abiarazteko tramiteak zehaztea. • Jarduera hasteko beharrezko inprimaki ofizialak betetzea. • Enpresa txiki baten helburu orokorrak zehaztea, forma juridikoa eta horren oinarrizko ezaugarriak

suposatuta. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Enpresa-forma juridikoak: banakoa eta taldekoa. Sailkapena. Ezaugarriak: legezko erantzukizuna,

gobernu-organoak, legezko eskakizunak. • Enpresaren fiskalitatea eta forma juridikoa. • Finantzaketa: berezko eta kanpoko baliabideak. • Enpresa bat eratzea: tramiteak, organismoak eta dokumentuak: merkataritzakoak, zergari buruzkoak

eta lanekoak. Jarrerazkoak: • Lanean ordena eta zorroztasuna izatea. • Prozesuak garatzean ekimena izatea:

− Nork bere kasa informazioa bilatu eta tratatzea. − Motibazio ekimentsua prozesuak garatzean. − Metodo edo sistema berriekiko interesa azaltzea eta horiek alderatu eta asimilatzea.

• Giza harremanetan elkarrizketarako konpromisoa hartzea: − Erantzunak emanda. − Egoerak justifikatuta. − Iritziak eta iradokizunak entzunda.

II. multzoa: ENPRESA TXIKI BATEN LAN-, ZERGA- ETA ADMINISTRAZIO-

KUDEAKETA Prozedurazkoak: • Merkataritza-, zerga- eta lan-legeriaren arabera, enpresa batean exijitzen diren liburuak eta

dokumentuak sailkatzea. • Hornidura-, produkzio- eta salmenta-lanetan beharrezko dokumentuak betetzea. • Enpresa txiki baten kudeaketan erabiltzen diren dokumentu desberdinek egiten dituzten zirkuituak eta

tramiteak identifikatzea. • Lan-kontratu desberdinen ezaugarri garrantzitsuenak elkarrekin alderatzea. • Lan-kontratu desberdinetarako dirulaguntzak, hobariak eta salbuespenak sailkatzea. • Suposatutako enpresa baterako lan-kontratu egokienak zehaztea eta formalizatzea.

Page 32: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

32

• Laneko alta- eta baja-dokumentuak betetzea. • Urteko kontuak interpretatzea. • Biltegi bateko izakinak balioestea. • Suposiziorik ohikoenetan, enpresa txiki bateko pertsonalaren nominak betetzea eta dagozkion gizarte-

segurantzako likidazioak egitea, sektorearen hitzarmen kolektiboaren arabera. • Sektoreko enpresa txiki baten zerga-egutegia lantzea, dagokion jarduera zergapetzen duten zergekin. • Ekitaldi ekonomiko batean, suposatutako enpresa bati dagozkion BEZari buruzko betebeharrak

betetzea. • Sektoreko enpresa batean, enpresa-, lanbide- eta arte-jardueretatik etekinak lortzen dituzten subjektu

pasiboen PFEZari buruzko betebeharrak betetzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Liburu eta dokumentu ofizialak: zerga-, merkataritza- eta lan-legeria. • Lan-kontratua. Kontratu finkoa eta aldi baterakoa. Lanaldi osoa eta partziala. Sailkapena. Ezaugarriak.

Eskakizunak. Kontrataziorako laguntzak. • Administrazio-zirkuituak. Dokumentazioa. Sailkapena. Inprimakiak. Ezaugarriak. • Biltegia: izakinen inbentarioa eta balioespena. • Tributuak. Zerga zuzenak eta zeharkakoak. Zerga-egutegia. BEZ. Erregimen sinplifikatua. PFEZ. BO:

(a) indizeak, zeinuak eta moduluak. (b) Koefizienteak. • Nomina. LEI. Laneko alta eta baja. Gizarte-segurantzako likidazioa: TC1 eta TC2. Jarrerazkoak: • Dokumentuak betetzean ordena eta zorroztasuna izatea. • Jardueran erabiltzen diren dokumentuek egin beharreko zirkuitua betetzeko konpromisoa hartzea,

talde-lana erraztearren. • Informazioa bilatu eta tratatzean ekimena izatea. • Talde-lanarekiko konpromisoa hartzea. • Metodo edo sistema berriekiko interesa azaltzea eta horiek alderatu eta asimilatzea. III. multzoa: ENPRESA TXIKI BATEN KOKAPENA ETA MERKATURATZEA Prozedurazkoak: • Suposatutako enpresa txiki bati buruzko merkatu-ikerketa sinplea egitea. • Suposatutako enpresa txiki bati buruzko proiekturako kokapen interesgarriena proposatzea. • Jardueraren ondasun eta/edo zerbitzu adierazgarri desberdinetarako kostu- eta salmenta-prezioak

kalkulatzea. • Jardueraren ondasun- eta/edo zerbitzu-eskaintza adierazgarri desberdinak elkarrekin alderatzea. • Bezeroekin eta hornitzaileekin harremanetan jartzean negoziazio-teknikak aplikatzea. • Suposatutako enpresa baten ondasun- eta/edo zerbitzu-eskaintza lantzea. • Eskura dauden baliabideen arabera, sustapen-teknika egokienak zehaztea. • Suposatutako enpresa txiki baten sustapen-plana egitea. • Bezeroarentzako arretarako saldu aurreko eta saldu ondoko programa lantzea. • Enpresa baten errentagarritasuna eta bideragarritasuna aztertzeko metodo errazak aplikatzea. • Enpresa txiki baten errentagarritasun-muga kalkulatzea eta bideragarritasunari buruzko oinarrizko

azterketak egitea. • Suposiziopean garatutako enpresa txiki bat abiarazteko bideragarritasuna aztertzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Merkatuari buruzko ikerketa. Ingurunea. Lehiakideak. Eskari potentziala. Eskaintza. • Kokapena. Kontuan hartu beharreko aldagaiak. Laguntza ofizialak. • Kostu-prezioa: kontzeptua. Kalkulua. Salmenta-prezioa: kontzeptua. Kalkulua. • Negoziazio-teknikak. Bezeroak. Hornitzaileak. • Denda-marketina: enpresa txikietarako sustapen-teknikak. • Bezeroarentzako arreta. Saldu aurrekoa eta saldu ondokoa. Alderdi adierazgarriak. • Oinarrizko finantzaketa-iturriak eta -formak. • Bideragarritasuna eta errentagarritasuna.

Page 33: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

33

Jarrerazkoak: • Lanean ordena eta zorroztasuna izatea. • Prozesu berriak garatzean eta egokitzean ekimena izatea:

− Nork bere kasa informazioa bilatu eta tratatzea. − Motibazio ekimentsua prozesuak garatzean. − Metodo edo sistema berriekiko interesa azaltzea eta horiek alderatu eta asimilatzea.

• Taldean lankidetzan aritzea, bezeroarentzako arreta hobea lortzearren. • Giza harremanetan elkarrizketarako konpromisoa hartzea:

− Erantzunak emanda. − Egoerak justifikatuta. − Iritziak eta iradokizunak entzunda.

6. lanbide-modulua. LAN-GIROKO HARREMANAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Lanbide-irudiari lotutako lan-jarduerak garatzean sortzen diren komunikazio-prozesuak aztertzea. 2. Lan-jardueren garapenean eta ingurunean sortzen diren gatazka esanguratsuak saihestu eta, hala

badagokio, dagokion mailan ebazteko prozedurak ezartzea. 3. Dagokion mailako lanbide-jarduerak garatzeko garaian, erabakiak hartzeko prozesuan eragina duten

aldaera esanguratsuak aztertzea. 4. Dagokion mailako lanbide-jarduerak normaltasunez garatzean sortzen diren egoera desberdinei

dagokienez, lidergo-estilo egokiak aztertzea. 5. Bileretan parte hartzea, horiek gidatu eta moderatuta eta/edo, betiere, beraiek garatzen eta helburuak

lortzen aktiboki lagunduta. 6. Lan-ingurunean, motibaziorako elementuak, prozesuak eta/edo teknikak aztertzea, lan-giroa

hobetzeko eta enpresaren helburuekiko konpromisoa areagotzeko. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Lanbide-irudiari lotutako lan-jarduerak garatzean sortzen diren komunikazio-prozesuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Komunikazio-prozesuan parte hartzen duten elementuak deskribatzea. • Enpresa bateko giza taldearen egitura formalean nahiz informalean dauden komunikazio-sareak

azaltzea. • Komunikazioa zein testuingurutan sortzen den identifikatzea, komunikazio horretan parte hartzen

dutenen gaitasun funtzionalak eta ezaugarri indibidualak adierazita. • Komunikazio eraginkorra lortzeko komunikazio-mota eta komunikazio-estrategia egokienak

aurkitzea, horiek zuzentzen direneko solaskideen arabera, hori guztia suposiziopean. • Komunikazio-estilo desberdinak erabiltzea, horiek ingurunearen egoera eta ezaugarri, mezu, solaskide

eta abarretara egokituta. • Mezua ulertzea oztopatzen duten interferentzia posibleak ebaluatzea, horiek sortarazten dituzten

arrazoiak aurkituta. • Komunikazio-prozesuan hurbilerraz izatea, harreman-mugak argi eta garbi finkatzea eta informazioa

ematean neurrigabekeria saihestea. 2. Lan-jardueren garapenean eta ingurunean sortzen diren gatazka esanguratsuak saihestu eta, hala badagokio, dagokion mailan ebazteko prozedurak ezartzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lan-eremuko gatazka nagusiak sortarazten dituzten faktoreak eta/edo elementuak azaltzea.

Page 34: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

34

• Negoziazioaren kontzeptua eta elementuak definitzea. • Lan-eremuan esanguratsuak diren frustrazio-portaera sintomatikoak sailkatzea. • Ekipoak edo enpresak osatzen dituzten kideen portaeren aurrean izaten diren jarrerazko erantzunak

erlazionatzea, balore-iritziak eta gatazkak saihestuta. • Negoziazio-egoera batean azal daitezkeen portaera-mota desberdinak eta horien eraginkortasuna eta

estrategiak identifikatzea. • Negoziazio-estrategiak enpresaren eremuan sortzen diren ohiko gatazka-egoerekin erlazionatzea. • Negoziazio-prozesu posibleak diseinatzea, informazioa jasotzeko, indar-harremanak aztertzeko eta

akordio posibleak aurreikusteko faseak kontuan hartuta, guztia suposiziopean. 3. Dagokion mailako lanbide-jarduerak garatzeko garaian, erabakiak hartzeko prozesuan eragina duten aldaera esanguratsuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Erabakiak hartzeko prozesua azaltzea, haren garapen-faseak adierazita. • Suposizioetan, arazo baten arrazoi edo jatorri nagusia identifikatzea. • Suposiziopean, ezar daitezkeen konponbideak deskribatutako arazoekin erlazionatzea. • Arazoetarako konponbide egokiak hautatzea, horiek erabakiak hartzeko prozesuarekin lotuta. • Erabakien emaitzak eta horiek lan-jarduera garatzean duten eragina aztertzea. • Gainerakoen iritziak errespetatu eta kontuan hartzea, norberaren iritzien aurkakoak izan arren. 4. Dagokion mailako lanbide-jarduerak normaltasunez garatzean sortzen diren egoera desberdinei dagokienez, lidergo-estilo egokiak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aginte-estiloak deskribatzea, ezaugarri eta jokabide esanguratsuenak adieraziz. • Enpresa baten antolamenduan erdi-mailako agintariaren funtzioak, eskumenak eta mugak azaltzea. • Aginte-estilo desberdinak ikasle bakoitzaren estiloarekin alderatzea. • Aginte-estilo bat norberaren ezaugarrien araberako hautaketa justifikatzea. • Lidergo-estiloak suposizio batean deskribatuta aurki daitezkeen egoera desberdinekin erlazionatzea. • Suposizioetan lan-egoeretako lidergo-estilo desberdinen eraginkortasuna ebaluatzea. • Lidergoa erabiltzeko norberaren jarrerak eta komunikazio-estiloa egokitzeari dagokionez,

autoebaluazioa egitea. 5. Bileretan parte hartzean, horiek gidatu eta moderatuta eta/edo, betiere, beraiek garatzen eta helburuak lortzen aktiboki lagunduta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Bilera-mota desberdinak azaltzea, beren funtzioak, garapenaren etapak eta prozesu formala adieraziz. • Bilerak planifikatzeko metodoak deskribatzea, kasu simulatuen bitartez bilera baten helburuak,

dokumentazioak, gai-zerrenda, bertaratuak eta deialdia definituz. • Lan-taldeek bakarkako lanarekin alderatuta dituzten abantailak aipatzea. • Talde-bileretan lortu nahi diren helbururik garrantzitsuenak azaltzea. • Partaideen tipologia identifikatzea, moderatzaileak eduki beharko dituen oinarrizko ezaugarriak

ondorioztatuz. • Bilerak gidatu edo/eta moderatzea, bilerako kideen partaidetza lortuz, guztien artean denbora berdin

banatuz. • Bileretan aurreikusitako helburuen araberako emaitzak lortzea. • Emaitzak dokumentu-euskarrian edo horren ordezko tresnan formalizatzea. • Partaidetza errespetatzea eta bilerako partaideen iritziak kontuan hartzea, jarrera moralistak, babesleak

edo deskalifikaziozkoak saihestuz. 6. Lan-ingurunean, motibaziorako elementuak, prozesuak eta/edo teknikak aztertzean, lan-giroa hobetzeko eta enpresaren helburuekiko konpromisoa areagotzeko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

Page 35: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

35

• Lan-ingurunean motibazioa zehaztea, arlo honetako teoria garrantzitsuenak azalduz. • Lan-jarduera burutu bitartean motibazio-teknikak aplikatuz lor daitezkeen oinarrizko hobekuntzak

azaltzea. • Simulazio-suposizioetan emandako egoeretarako egokiak diren motibazio-teknikak identifikatzea. • Suposizio simulatuetan motibazio-teknikak edo/eta elementuak finkatzea. • Suposizio simulatuetan motibazio-elementuak aplikatzeko teknikak lantzean izan litezkeen kostuak

eta onurak baloratzea. • Motibazio-elementuak edo/eta teknikak aplikatzearen emaitzak ebaluatzea. c) Edukiak I. multzoa: KOMUNIKAZIOA ERAKUNDEETAN Prozedurazkoak: • Lan-jardueran edo eremuan egoera desberdinei egokitutako komunikazio-mota eta estrategiak

hautatzea. • Komunikazio-estilo desberdinak erabiltzea, ingurune, mezu, solaskide, eta abarren zirkunstantzia eta

ezaugarriei egokituz. • Mezu bat ulertzea eragozten duten balizko interferentziak ebaluatzea eta hauek eragiten dituzten

arrazoiak ondorioztatzea. • Bere jardueraren eremuan gatazkak konpontzeko estilo eta estrategia batzuk erabiltzea. • Enpresan sor daitezkeen gatazka-egoera desberdinei dagokienez negoziazio-estrategia desberdinak

finkatzea. • Negoziazio-prozesuak diseinatzea, informazio-bilketa, indar-erlazioaren ebaluazioa eta balizko

akordioen aurreikuspenaren faseak kontuan hartuta. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Komunikazio-prozesuak: elementuak. • Komunikazio-motak. • Komunikazio-sare formalak eta informalak lan-taldeetan. • Egitura formala eta informala enpresako giza taldeetan. • Nortasunaren teoria: oinarrizko kontzeptuak eta oinarrizko tipologiak. • Enpresako talde-gatazkak: lehiakortasuna, frustrazioa eta bere ondorioak lanean. • Negoziazioa, kontzeptua eta esku hartzen duten elementuak. Jarrerazkoak: • Komunikazioa eskuragarria, egokia eta errespetuzkoa izatea. II. multzoa: ENPRESAKO ERDI-MAILAKO AGINTEA: AGINTEA ETA

LIDERGOA. ERABAKIAK HARTZEA. MOTIBAZIOA LANEAN Prozedurazkoak: • Lan-inguruneko giza arazoen arrazoiak eta soluziobide-saioak ikertzea. • Erabaki posibleak hartzea, dauden baliabideak eta jasotako informazioak erabiliz. • Erabakiak hartzeko beharra eta hauen emaitzak ebaluatzea. • Hartutako erabakia kontrolatu eta bere jarraipena egitea. • Enpresako erdi-mailako agintariaren funtzioak identifikatzea. • “Lidergo-estiloa” kontzeptua interpretatzea. • Lidergo-estilo desberdinak jokabidearen iguripenen arabera erabiltzea. • Lortutako emaitzak erabilitako lidergo-estiloaren arabera ebaluatzea. • Norberaren lidergo-estiloa ezaugarri pertsonalen arabera identifikatzea. • Lanean motibatzeko teknikak identifikatzea. • Motibatzeko teknikak hautatzea. • Motibatzeko teknikak aplikatzearen emaitzak ebaluatzea.

Page 36: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

36

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Erabakiak hartzeko prozesua eta bere faseak. • Erabakiak hartzeko estiloak. • Agintea eta lidergoa. Lidergo-estilo desberdinei buruzko teoriak, beren ezaugarriak eta

eraginkortasuna. • Enpresako erdi-mailako agintaria: eskumenak eta mugak. Enpresako organigraman duen kokapena. • Jokabidearen motibazioari buruzko teoriak. • Lanerako motibazioak enpresa-erakundeetan duen garrantzia. Jarrerazkoak: • Bere funtzioak betetzean eta dagozkion lanak egitean, norbanako eta talde, taldekide eta

erakundearekiko errespetuaz jokatzea. • Bakarka eta taldean lan egiteko gaitasuna autoebaluatzea. • Lanbidea garatzeko alderdi motibagarriak baloratzea. III. multzoa: LAN-BILERAK Prozedurazkoak: • Bilera-mota desberdinen plangintza: helburuak. Bertaratuak. Deialdia. Gai-zerrenda. Dokumentazio

osagarria. • Bilera bateko partaideen tipologia eta hauei dagokienez moderatzaileak eduki behar duen jokabiderik

egokiena. • Zereginaren inguruan antolatutako taldeek izaten dituzten talde-prozesuaren faseak eta horietako

bakoitzean gidariaren jokabide dinamizatzaile egokienak zeintzuk diren identifikatzea. • Bilerak eramatea eta moderatzea. • Emaitzak aurreikusitako helburuen arabera lortzea. • Bileretako akordioak dokumentuetan formalizatzea. • Negoziazio-bileren plangintza estrategikoa egitea. • Negoziazio-bileretako kudeaketa taktikoa egitea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lan-bilerak: helburuak. Sailkapena. Garapen-etapak. • Taldeko lana: abantailak eta eragozpenak bakarkako lanarekin alderatuta. • Taldeen egitura formala eta informala. Talde-prozesua. • Bileren plangintza: helburuak. Bertaratuak. Deialdia. Gai-zerrenda. Dokumentazio osagarria, eta abar. • Negoziazioa: Plan estrategikoa eta kudeaketa taktikoa. Jarrerazkoak: • Bileretan parte hartzea, gainerako partehartzaileak eta beren iritziak errespetatuz. • Talde-lanaren abantailak eta eragozpenak baloratzea. • Negoziazio-prozesuan betiere adostasuna helburutzat izatea. 7. lanbide-modulua. KALITATEA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Industria-kalitateari dagokionez eskumena duten erakunde nazionalen jardunbide desberdinak

aztertzea. 2. Erabateko kalitate-planaren egitura prozedurazkoa eta dokumentala aztertzea. 3. Kalitatean eta horri lotutako arazoak ebaztean eragina duten ezaugarriak identifikatzeko teknika

desberdinak erabiltzea. 4. Kalitatea hobetzeko teknika nagusiak aplikatzea.

Page 37: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

37

5. Enpresa txiki batean aplika daitekeen kalitate-sistema eta -plana diseinatzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Industria-kalitateari dagokionez eskumena duten erakunde nazionalen jardunbide desberdinak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Espainiako estatuko eta Euskal Autonomia Erkidegoko kalitate-azpiegitura deskribatzea. • Indarrean dauden kalitate-plan industrialak deskribatzea/aztertzea. 2. Erabateko kalitate-planaren egitura prozedurazkoa eta dokumentala aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Kalitateari buruzko eskuliburu baten egitura eta edukiak deskribatzea. • Kalitate-kostuaren osagaiak deskribatzea eta horietako bakoitzak kalitatean duen eragina aztertzea. • Enpresa baten antolamendu-egitura batetik abiatuta:

− Antolamendu-egituran eta produkzio-jardueran aplika daitezkeen kalitate-sistemaren elementuak identifikatzea.

− Enpresaren antolamenduan banatuta egon daitezkeen berariazko kalitate-funtzioak esleitzea. 3. Kalitatean eta horri lotutako arazoak ebaztean eragina duten ezaugarriak identifikatzeko teknika desberdinak erabiltzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Suposizio praktiko sinpleetan, ondoko hauetan oinarritutako teknikak deskribatu eta aplikatzea:

− Kausa-efektu diagramak. − Ideia-zurrunbiloak. − Sailkapena. − Paretoren analisia. − Akatsen eta efektuen analisi modala.

• Suposizio praktiko batean, aurretik deskribatutako teknikak neurri batean fabrikazio propioa eta bestean hornitzaileei azpikontratatua duen enpresa batean aplikatzea, amaitutako produktuen biltegiko bilkinari buruzko dokumentazio-zirkuitu eguneratua aztertzea eta hura behar bezala sistematizatzea, datuetan nolabaiteko fidagarritasun-maila lortzearren.

4. Kalitatea hobetzeko teknika nagusiak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Kalitateari aplikatutako estatistika-kontzeptuak definitzea. • Ekipo elektronikoak diseinatu eta mantentzeko suposizio praktikoetan, aldagaien araberako kontrola

eta, hala badagokio, atributuen araberako kontrola aplikatzea, grafikoak adierazita eta ekipoaren fidagarritasuna eta ezaugarriak interpretatzeko bide emango duen zehaztapen parametrikora bideratutako kalkuluak eginda.

5. Enpresa txiki batean aplika daitekeen kalitate-sistema eta -plana diseinatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Enpresa txiki bati buruzko suposizio praktikoan:

− Enpresaren kalitate-politikari buruzko dokumentu orientatzailea formulatzea. − Kalitate-plana enpresaren kalitate-politikara egokitzeko beharrezko antolamendu-egitura ezartzea. − Kalitate-sistema definitzea, ikuskaritzako, prozesuaren kontroleko, erabateko kalitate-kontroleko

eta erabateko kalitateko etapak modu bateratuan hartuta, etapa bakoitza aurrekoan eta azkena etapa guztietan barne hartuko den moduan.

Page 38: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

38

− Deskribatutako kalitate-plana definitu, aplikatu, jarraitu eta ebaluatzeko beharrezko dokumentuak lantzea.

c) Edukiak I. multzoa: KALITATE-KUDEAKETAREN FUNTSAK ENPRESAN Prozedurazkoak: • Antolamendu-egituran eta produkzio-jardueran aplika daitezkeen kalitate-sistemaren elementuak

aztertzea. • Enpresaren antolamenduan banatuta egon daitezkeen berariazko kalitate-funtzioak eta -erantzukizunak

aztertzea. • Enpresaren kalitate-antolamendua osatzen duten elementuen berariazko funtzioak, horien arteko

erlazioa eta antolamendu-egitura aztertzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Kontzeptu orokorrak. Kalitate-kontzeptuaren printzipioak eta bilakaera. • Erabateko kalitatearen kontzeptua. Etengabeko hobekuntza. Erabateko kalitatearen Europako eredua.

Eragileak eta emaitzak. • Kalitatea ziurtatzeko sistema osatzen duten elementuak. UNE/EN/ISO 9000 seriearen arauak.

Sistemaren dokumentazioa. Egiaztapena. Jarrerazkoak: • Ezarritako prozedurak eta arauak errespetatu eta betetzea. II. multzoa: KALITATE-KONTROLAREN KUDEAKETA PRODUKZIOAN Prozedurazkoak: • Ekipo elektronikoak diseinatu eta mantentzeko enpresa bati buruzko suposizio praktikoan:

− Egiteko zailak edo ezinezkoak diren multzoen edo azpimultzoen muntaiak aurkitzea. − Elementu edo dimentsio kritiko bakoitzerako fabrikazio-bideragarritasuna antzematea, lantegiko

instalazioen prozesuak edo makinak duen ahalmenari buruzko irizpidea kontuan hartuta. − Kontrolatu beharreko ezaugarriak baloratzeko irizpideak deskribatzea. − Eskatutako fidagarritasunaren arabera, lagin-tamaina zehaztea. − Ezarritako prozeduretatik abiatuta, hornikuntzak kontrolatzeko eta produktuak eta prozesuak

kontrolatzeko zehaztapenak lantzea. − Kontrol-prozesuan sortzen diren akatsak eta desbideratzeak zuzentzeko prozesua interpretatu eta

bertan parte hartzea. − Bidezko informazio-iturrietan kontsultatuta kontingentziak ebaztea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Kontrolari buruzko jarraibideak eta txostenak. Kontzeptua eta egitura. • Estatistikari eta probabilitateari buruzko funtsak. Lagina eta populazioa. Zentralizazioa eta

sakabanatzea neurtzen duten parametroak. Banaketa normala. • Aldagarritasuna. Atributuen eta aldagaien araberako kontrol-grafikoak. Kontzeptua eta definizioa.

Interpretazio-irizpideak. Gaitasun-indizeak. • Produktuaren eta prozesuaren kontrola. Produktuaren auditoretza. Prozesuaren auditoretza.

Metodologia orokorra. Onurak. Baldintzak. • Horniduren kalitatea. Hornitzaileak aukeratzea. Produktua homologatzea. Jasotze-kontrola. • Prozesu-kontrolean informatika aplikatzea. Egitura. Datuen sarrera eta irteera. Jarrerazkoak: • Ezarritako jardun-prozedurak eta -arauak errespetatu eta betetzea. • Proposatutako jarduerak garatu eta exekutatzean erantzukizunez jokatzea. • Ezarritako metodoen arabera eragiketak arduraz exekutatzea.

Page 39: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

39

III. multzoa: KALITATE-KUDEAKETA DISEINUAN Prozedurazkoak: • Diseinuaren garapenari buruzko jarraipena egitea. • Produktua zein motatako lan edo aplikaziorako diseinatuta dagoen ondorioztatzea. • Diseinu baten puntu ahulak identifikatzea. • Prototipoen urritasunak antzemateko horietan egin beharreko egiaztapenak zehaztea. • Diseinuak bete behar duen araudi teknikoa, legezkoa eta segurtasunezkoa egiaztatzea. • Diseinatutako elementuak dituen ezaugarri eta parametroen eta horiek bete behar dituzten diseinuari

buruzko zehaztapenen arteko bat ez etortzeak identifikatzea. • Perdoien koherentzia zehaztea, horiei buruzko kalkulu funtzionalaren bidez. • Akatsen ondorioak baloratzea. • Multzo baten elementu kritikoari diseinuko AMFE bat egitea. • Akatsak identifikatzea. • Diseinua hobetzeko egindako ekarpenak justifikatzea. • Esperimentu-diseinu baten bidez, esperimentazio batean lortutako balioetatik abiatuta ondorioak

formulatzea. • Diseinuaren kalitaterako eta proba funtzionalerako kontrol-zehaztapenak lantzea. • Diseinua egiaztatzeko fasean antzemandako diseinu-hobekuntzak proposatu eta justifikatzeko

txostenak egitea. • Ezarritako metodoen arabera lanak exekutatzea. • Okupazioak eta horien lan-munduratzeko prozedurak zehazten dituzten datuak biltzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Datuak jaso, bildu, neurtu eta aurkeztea. • Kudeaketaren bilakaerari buruzko diagramak, kausa eta efektua. Pareto, kidetasunak, arbolakoak,

korrelaziokoak, sakabanatzekoak edo banaketakoak. Kontzeptua eta definizioa. Aplikazioak. Burutzapena eta interpretazioa.

• Ideia-zurrunbiloa (brainstorming). Kontzeptua eta definizioa. Aplikazioak. Burutzapena. • Histogramak. Definizioa eta kontzeptua. Aplikazioa. Burutzapena. • Erabaki-diagramak. Definizioa eta kontzeptua. Eraikuntza. Aurkezpena. • Akatsen analisi modala, horien efektuak eta kritizitatea. (AMFE-AMFEC). Kontzeptua eta definizioa.

Diseinuko AMFE. Prozesuko AMFE. Aurretiazko urratsak eta garapena. Ezaugarriak baloratzea. Jarraipena.

• Balio-analisia. Definizioa eta kontzeptua. Oinarrizko etapak, faseak eta teknikak. • Esperimentuen diseinuari buruzko printzipioak. Definizioa eta kontzeptua. Diseinu faktorialak.

Koefizienteen adierazgarritasuna. • Fidagarritasuna, mantengarritasuna. Definizioa eta kontzeptua. Parte hartzen duten faktoreak.

Neurketa. • Eskuragarritasuna. Definizioa eta kontzeptua. Fidagarritasun- eta mantengarritasun-erlazioa.

Balioespen-parametroak. • Diseinu-kalitateari buruzko eskuliburuak eta txostenak. Kontzeptua. Egitura. Antolamendua.

Kudeaketa. • Produktuak homologatzea. Araudia. Produktuak egiaztatzea. • Informatika diseinuaren kalitate-kontrolean aplikatzea. Softwareak (AMFECen kudeaketa,

esperimentuen diseinua...). Egiturak. Datuen sarrerak eta irteerak. • Lanbide-gaitasunei lotutako okupazioak: lanpostuak, lan-baldintza, sarbide-eskakizun ezaugarrienak. • Lanbide-esperientzia eta etengabeko prestakuntza: lanbide-sustapenerako ibilbideak, birziklatze

ohikoena, hori ematen duten erakundeak, horiei lotutako unibertsitate-ikasketak eta unibertsitatez kanpokoak.

Jarrerazkoak: • Dagokion mailan, erabaki koherenteak hartzeko jarrera, hala eskatzen duten egoeretan. • Ezarritako jardun-prozedurak eta -arauak errespetatu eta betetzea. • Lanbide-interesak eta norberaren gaitasunak alderatzeko bide emango duen informazioa lortzeko

interesa azaltzea.

Page 40: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

40

8. lanbide-modulua. PROGRAMAZIO-TEKNIKAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Ordenagailuaren arkitekturan erabiltzen diren funtsezko zirkuitu eta dispositibo elektronikoak

aztertzea, horien eskemak interpretatuta eta multzoan betetzen duten funtzioa deskribatuta. 2. Ekipoak, sistema operatiboa eta utilitate-programa orokorrak mikroinformatika-ingurune batean behar

bezala erabiltzea. 3. Aplikazio orokorretarako algoritmoak diseinatzea, programazio egituratuaren ezaugarriak diren

berariazko teknikak eta prozedurak aplikatuta. 4. Goi-mailako eta behe-mailako lengoaia orokorretan egituratutako programak lantzea. 5. Ordenagailuaren eta kanpoko periferikoen arteko oinarrizko komunikazio-programak lantzea, serieko

eta paraleloko komunikazio-estandarrak erabilita. 6. Hedapeneko barne-busaren bitartez ordenagailura konekta daitezkeen interfaze-txarteletarako

programak lantzea, dispositibo periferiko sinpleei eragiteko. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Ordenagailuaren arkitekturan erabiltzen diren funtsezko zirkuitu eta dispositibo elektronikoak aztertzean, horien eskemak interpretatuta eta multzoan betetzen duten funtzioa deskribatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Gehien erabilitako ordenagailuetan erabiltzen diren CPU desberdinen oinarrizko ezaugarriak azaldu

eta sailkatzea. • Ordenagailuaren oinarrizko zirkuituen funtzionamendua (elikadura-iturriak, memoriak, helbideko

latch-ak, buffer-ak, helbide-kontroladorea, timer programagarria, zuzeneko memoria-atzipeneko zirkuituak, periferikoetarako interfaze-dispositiboak…) eta horiek programatzeko ordenagailuan erabiltzen diren teknikak deskribatzea.

• Zabalpen-txartel komertzialen, hala nola, serie eta paraleloko komunikaziokoen, bideokoen, soinukoen eta beste kontroladore-mota batzuen ezaugarriak eta horiek konektatzeko moduak deskribatzea.

• Ordenagailuan erabil daitezkeen bus-mota desberdinak azaltzea, horien ezaugarri bereizgarriak bereziki azpimarratuta eta hain modernoak ez diren ordenagailu-busak gaur egungoekin (IZA, ESA, MicroChanel, Vesa, PCI) alderatuta.

• Ordenagailuen CISC eta RISC teknologien arteko desberdintasunak (abantailak eta eragozpenak) eta “lan-estazioen” erabilera azaltzea.

• Merkaturatutako ordenagailuen dokumentaziotik abiatuta eta ordenagailuen hardwarean bertan sartuta, ordenagailuen teknologia aztertzeko kasu praktiko batean: − Merkataritza-erabilerarako ordenagailuaren eskemak aztertzea, horren osagai ezaugarriak eta bloke

funtzionalak identifikatuta. − Zirkuituen osagaien ezaugarriak eta funtzionamendu-printzipioak eta horien artean dagoen erlazio

funtzionala azaltzea. − Konexio desberdinak identifikatzea, elikadurakoak, txartel eta disko-kontroladore

desberdinetakoak eta erabiltzailearen zabalpenetarako zirkuitu inprimatuko konektoreetakoak (slot) egiaztatuta, puntu gakoetan neurketak eginda eta horiek dokumentazio teknikoan azaltzen direnekin alderatuta.

− Garatutako jarduerei buruzko memoria-txostena lantzea, “reset” bat hotzean eta beroan exekutatzeko teknikak (ordenagailuaren osagai desberdinak programatzeko sistemak egiten duen eragiketa-sekuentzia bereziki kontuan izanik), bloke funtzional ezaugarrien lana, irakurketa eta idazketako denbora-diagramak eta ordenagailua eskuratu eta instalatzeko garaian bereziki kontuan hartu behar diren ezaugarri tekniko-komertzialak azalduta, marka komertzial desberdinen konparazio-azterketa txiki bat eginda eta erabilpen jakin baterako kontuan hartu beharko liratekeen ezaugarriak azpimarratuta.

Page 41: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

41

2. Ekipoak, sistema operatiboa eta utilitate-programa orokorrak mikroinformatika-ingurune batean behar bezala erabiltzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Informatika-ekipoan erabiltzaile bakarreko sistema operatiboa konfiguratu eta instalatzea, adierazitako

ekipoak dituen baliabideen aprobetxamendua optimizatuta. • Biltegiratze masiborako eragiketak (kopiatzea, formateatzea, ezabatzea, fitxategiak deszatikatzea,

segurtasun-kopiak egitea...) trebetasunez egitea, sistema operatiboaren aginduak erabilita. • Azpidirektorioekin eragiketak (egitura sortzea, ezabatzea, bistaratzea...) egiteko sistema operatiboaren

aginduak behar bezala erabiltzea. • Fitxategiak maneiatzeko eragiketak (fitxategiak sortzea, ezabatzea, inprimatzea, eranstea,

iragazkiak...) egiteko sistema operatiboaren aginduak behar bezala erabiltzea. • Testu-prozesadorea erabilita, lote-prozesuak (Batch) automatizatzeko fitxategiak egitea. • Sistema eraginkortasun handiagoaz maneiatzeko informatika-utilitateak hautatzea. • Informatika-utilitate orokorren bidez, informatika-ekipoak behar bezala funtzionatzen duela

kontrolatzea. • Informatika-ekipoa birusen ekintzaren aurrean babestea, horiek detektatu eta ezabatzen dituzten

programak behar bezala erabilita. 3. Aplikazio orokorretarako algoritmoak diseinatzean, programazio egituratuaren ezaugarriak diren berariazko teknikak eta prozedurak aplikatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Programazio egituratuetan erabiltzen diren oinarrizko kontrol-egiturak deskribatzea. • Informatika-programetarako irudikapen grafikoko sistema desberdinak (organigramak,

fluxugramak...) azaltzea, erabili beharreko sinbologia normalizatua adierazita. • Aplikazio jakin baterako algoritmo bat diseinatzeko suposizio praktiko batean:

− Aplikazioaren eta hura osatzen duten moduluen/prozeduren diagrama orokorra egitea. − Aplikazioaren fluxu-diagrama egitea, normalizatutako sinbologia erabilita. − Aplikazioa ebazten duen algoritmoa zehaztea, programazio egituratuaren teknikak erabilita eta

soluzioa ahalik eta gehien modularizatuta. − Informazioak fluxu-diagraman jarraitzen duen bidea eta tratamendu egokia duela egiaztatzea. − Diseinatutako algoritmoak aplikazioan sor daitezkeen egoerak betiere ebazten dituela egiaztatzea.

4. Goi-mailako eta behe-mailako lengoaia orokorretan egituratutako programak lantzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Behe-mailako lengoaien eta goi-mailakoen arteko ezaugarri bereizgarriak alderatzea eta behe- edo

goi-mailako lengoaia erabiltzearen komenigarritasuna zehaztea, aplikazioaren ezaugarrien arabera (abiadura, eskura dagoen memoria-kopurua, periferiko-motak, eramangarritasuna...).

• Informatika-aplikazio baterako programa bat egiteko suposizio praktiko batean, dagokion fluxu-diagramatik abiatuta: − Erabili beharreko lengoaia-mota (interpretatzailea, konpiladorea) zehaztea, aplikazioaren

ezaugarrien arabera. − Programa goi-mailako lengoaian kodetzea, programazio egituratuaren berariazko arauen arabera,

informatika-sistemaren memoria behar bezala aprobetxatzeko. − Programak behar bezala funtzionatzen duela egiaztatzea, aplikaziora gehien egokituko diren

arazketa-teknikak erabilita. − Arrazoi desberdinak direla-eta (abiadura, baliabideen aprobetxamendu egokia…), behe-mailako

lengoaietan azpirrutinak programaren zein modulutan edo zatitan erabili behar diren adieraztea. − Azpirrutinak behe-mailako lengoaian egitea eta horiek goi-mailako lengoaian egindako

programaren gorputzarekin behar bezala lotzea. − Erabilera orokorrekotzat jotzen diren programaren moduluak edo zatiak estandarizatzea, beste

aplikazio batzuetan erabiltzeko berezko programategiak sortuta. − Programa bat egiten amaitzea, fitxategi exekutagarria/k behar bezala kateaturik sortuta, horiek

informatika-sistema batean exekutatzeko.

Page 42: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

42

5. Ordenagailuaren eta kanpoko periferikoen arteko oinarrizko komunikazio-programak lantzean, serieko eta paraleloko komunikazio-estandarrak erabilita, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • RS-232C serieko interfazeari dagokion konektore estandarra deskribatzea, horren linea bakoitzaren

funtzioa adierazita. • Centronics interfaze paraleloari dagokion konektore estandarra deskribatzea, horren linea bakoitzaren

funtzioa adierazita. • Ordenagailu baten eta periferiko baten arteko komunikaziorako programa egiteko kasu praktikoan,

RS-232C arauari jarraituz: − Komunikazioan barne hartuko den periferikoaren ezaugarriak eta komunikazioaren zehaztapenak

doitasunez identifikatzea. − Periferikoaren ezaugarrietara gehien egokituko den komunikazio-protokoloa zehaztea,

komunikazio horretan ahalik eta akats gutxiena ziurtatuta. − Dagokion fluxu-diagrama lantzea, normalizatutako sinbologia erabilita. − Komunikazio-programa lengoaia egokian kodetzea. − Fluxu-diagramarekin eta proposatutako zehaztapenekin programaren egokitasuna egiaztatzea. − Programa behar bezala dokumentatzea, estandarizatutako prozedurak aplikatuta eta beharrezko

doitasunez, hura ondoren mantentzea ziurtatuko den moduan. • Ordenagailu baten eta periferiko baten arteko komunikaziorako programa egiteko kasu praktikoan,

Centronics arauari jarraituz: − Komunikazioan barne hartuko den periferikoaren ezaugarriak eta komunikazioaren zehaztapenak

doitasunez identifikatzea. − Periferikoaren ezaugarrietara gehien egokituko den komunikazio-protokoloa zehaztea,

komunikazio horretan ahalik eta akats gutxiena ziurtatuta. − Dagokion fluxu-diagrama lantzea, normalizatutako sinbologia erabilita. − Komunikazio-programa lengoaia egokian kodetzea. − Fluxu-diagramarekin eta proposatutako zehaztapenekin programaren egokitasuna egiaztatzea. − Programa behar bezala dokumentatzea, estandarizatutako prozedurak aplikatuta eta beharrezko

doitasunez, hura ondoren mantentzea ziurtatuko den moduan. 6. Hedapeneko barne-busaren bitartez ordenagailura konekta daitezkeen interfaze-txarteletarako programak lantzean, dispositibo periferiko sinpleei eragiteko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ordenagailuan hedapen-txartelak konektatzeko erabiltzen diren konektoreak eta erabiltzaileak erabil

ditzakeen helbideak deskribatzea. • Seinalearen periferiko hartzaileak (transduktoreak, etengailuak…) eta aktuadoreak (bistaratzaileak,

pauso-motorrak eta bestelako dispositibo elektriko sinpleak) aukeratzeko txartel deskodifikatzaile sinpleen eskemak egitea, interfazeko txip programagarrien eta potentzia bihurtzeko bestelako akoplamendu-zirkuituen bidez.

• Txartel horiek programatzea, behe-mailako eta/edo goi-mailako lengoaietan programatzeko teknikak erabilita eta kontrolatu beharreko dispositiboek dituzten ezaugarrien arabera.

• Interfaze-txartelak egin eta programatzeko kasu praktikoan: − Txartelean zirkuitua egitea, hura ordenagailuan konektatzeko konektore eta neurri egokiekin. − Helbideak deskodifikatzeko osagai egokiak eta periferikorako konexioak aukeratzea eta txartelean

antolatzea. − Ordenagailuaren bidez dagozkion periferikoei eragiteko programa egokia lantzea. − Zirkuituaren ezaugarriei eta programari buruzko txostena lantzea.

c) Edukiak I. multzoa: ORDENAGAILUAREN ELEKTRONIKA Prozedurazkoak:

Page 43: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

43

• Zenbait ekiporen prestazioei buruzko azterketa konparatiboak egitea. • Zenbait zirkuitu komertzialen planoak interpretatzea. • Bloke funtzionalak aurkitzea. • Ordenagailua instalatzea eta, bertan egin beharreko lanen funtzioaren arabera, beharrezko zabalpenak

egitea. • Ordenagailuak eskuratzeko beharrezko ezaugarriei buruzko txostena lantzea. • Funtzionamendu-akats sinpleak aurkitu eta konpontzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • CPU komertzialak. • Ordenagailuaren CPUaren osagai gehigarrien funtzionamendua eta funtzioa. • Ordenagailuan erabiltzen diren memoria-motak, elektronikoak eta masakoak. • Ordenagailuaren hedapen-busen ezaugarri bereizgarriak. • Eskema komertzialei buruzko azterketa. Jarrerazkoak: • Ordenagailuak erabiltzeko irizpideak izatea. • Informatika-ekipoak instalatzean zorrotz jokatzea. • Mikroinformatika-ekipoak aukeratzean zorrotz izatea. II. multzoa: ORDENAGAILURAKO UTILITATEAK Prozedurazkoak: • Erabiltzaile bakarreko sistema operatibo bat instalatu eta konfiguratzea. • Sistema operatiboaren komandoak erabiltzea. • Testu-editorea erabilita, lotekako fitxategi exekutagarrietako programak egitea. • Sistemaren funtzionamendu egokia kontrolatzeko balioko duten informatika-programak aukeratu eta

erabiltzea. • Sistema eta bertako fitxategiak babesteko, biruskontrako programak eta kopiakontrako baliabideak

instalatu eta eguneratzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Sistema operatiboaren prestazioak eta horren komandoen erabilera. • Lotekako fitxategi exekutagarriak (batch fitxategiak) programatzeko teknikak. • Gehien erabiltzen diren informatika-utilitateak aztertzea. • Informatika-birusaren ezaugarriak, antikopia-prozedurak eta birusa antzemateko teknikak. Jarrerazkoak: • Sistema operatiboaren komando jakin batzuk erabiltzean kontu izatea. • Sistemak pantailan agerrarazten dituen mezuei arreta jartzea. • Ordenagailuaren erabilera arrazionala eta zehatza. III. multzoa: PROGRAMAZIO-TEKNIKAK Prozedurazkoak: • Programa egituratuen oinarrizko egiturak aztertzea. • Lengoaia-mota bakoitzak dituen aukerak aztertzea, zein aplikaziotara zuzendu daitezkeen arabera. • Programak diseinatzean teknika algoritmikoak erabiltzea. • Aplikazio baten diagrama orokorra egitea, sinbologia normalizatua eta programazio egituratuaren

teknikak erabilita. • Diseinatutako programaren exekuzio zuzena pausoz pauso egiaztatzea. • Programa bat arazteko teknikak erabiltzea. • Behe-mailako lengoaia ala goi-mailakoa erabiltzearen komenigarritasuna erabakitzea. • Azpirrutinak programaren zein zatitan erabiltzea komeni den ondorioztatzea. • Behe-mailako errutinak lantzea eta horiek programa bakoitzaren gorputz nagusian behar bezala lotzea.

Page 44: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

44

• Beste programa batzuetarako erabilgarriak izan litezkeen programategiak sortzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Programa egituratuen oinarrizko egiturak. • Informatika-programen irudikapen grafikorako sistemak. • Programa baten exekuzioaren jarraipena egitea, haren fluxu-diagramatik abiatuta. • Behe-mailako eta goi-mailako lengoaien oinarrizko ezaugarriak. • Lengoaia-mota bakoitzaren aukerak, zein aplikaziotara zuzendu daitezkeen arabera. • Azpirrutinak programazio-lengoaia batean. Jarrerazkoak: • Programak ebaztean zorrotz izatea. • Ezarritako programa pausoz pauso garatzearen garrantzia baloratzea. • Egiaztatu eta arazteko teknikak ordenaz erabiltzearen garrantzia kontuan izatea. IV. multzoa: INTERFAZE-TEKNIKAK Prozedurazkoak: • Periferikoaren eta ordenagailuaren arteko isolamendu- eta/edo akoplamendu-teknikak aztertzea. • Ordenagailuaren eta periferikoaren arteko komunikazioan ager daitezkeen akats-mota ezaugarriak. • Periferikoaren ezaugarrietara gehien egokituko den komunikazio-protokoloa zehaztea, komunikazio

horretan ahalik eta akats gutxien ziurtatuta. • Interfaze-zirkuituari dagokion programaren fluxu-diagrama lantzea, sinbologia normalizatua erabilita. • Programa aplikaziora egokitutako lengoaian kodetzea. • Komunikazio-programa behar bezala dokumentatzea. • Isolamendu-zirkuituen teknika eta eskema egokiak, sarrerako eta/edo irteerako periferikoaren

ezaugarrien arabera. • Zirkuituaren eta programaren ezaugarriei eta zirkuitu hori erabiltzeko baldintza egokiei buruzko

txostenak lantzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • RS232C serieko interfazerako konektorea eta arauak. • Centronics interfaze paraleloaren konektore estandarra. • Sarrerak/irteerak helbideratzeko ordenagailuan erabiltzen diren metodoak. • Ordenagailuan erabil daitezkeen hedapen-busak eta -konektoreak. • Ordenagailuan konektatu beharreko periferikoaren ezaugarriak. • Periferikoaren eta ordenagailuaren arteko isolamendu- eta/edo akoplamendu-teknikak. • Ordenagailuaren eta periferikoaren arteko komunikazioan ager daitezkeen akats-mota ezaugarriak. Jarrerazkoak: • Komunikazio-arauak eta -protokoloak erabiltzean zorrotz izatea. • Konektatu beharreko aparatuen ezaugarriak eta ordenagailua eta periferikoa babesteko metodoak

kontuan izatea. • Programak arazteko teknikak erabiltzean kontu izatea. 9. lanbide-modulua. SISTEMEN ELEKTRONIKA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

1. Erregulazio- eta kontrol-sistemen ezaugarri funtzionalak eta teknikoak eta egitura fisikoa aztertzea, horiek osatzen dituzten ekipoak eta elementuak identifikatu eta erlazionatuta.

2. Informazio-tratamendurako sistemen ezaugarri funtzionalak eta teknikoak eta horien egitura fisikoa aztertzea, horiek osatzen dituzten ekipoak eta elementuak identifikatu eta erlazionatuta.

Page 45: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

45

3. Telekomunikabide-sistemen ezaugarri funtzionalak eta teknikoak eta egitura fisikoa aztertzea, horiek osatzen dituzten ekipoak eta elementuak identifikatu eta erlazionatuta.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Erregulazio- eta kontrol-sistemen ezaugarri funtzionalak eta teknikoak eta egitura fisikoa aztertzean, horiek osatzen dituzten ekipoak eta elementuak identifikatu eta erlazionatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Kontrol- eta erregulazio-sistema automatikoak sailkatzea, erabilitako ekipo eta dispositibo

desberdinek erabiltzen dituzten prozesu-motaren eta teknologien arabera. • Prozesu jarrai baten erregulazio-sistema konfiguratzen duten elementuek (sentsoreak, transduktoreak,

erreguladoreak, neurketa-elementuak…) betetzen duten funtzioa deskribatzea, horietako bakoitzaren funtsezko ezaugarriak eta funtzionamendua adierazita.

• Prozesu sekuentzial baten kontrol-sistema konfiguratzen duten elementuek (sarrerak, irteerak, aktuadore pneumatikoak/hidraulikoak, automata programagarriak…) betetzen duten funtzioa deskribatzea, horietako bakoitzaren funtsezko ezaugarriak eta funtzionamendua adierazita.

• Potentzia-kontrol elektronikoko sistema bat konfiguratzen duten elementuek (KZko erregulazioa, KAko erregulazioa, KZ/KA alderanzgailuak…) betetzen duten funtzioa deskribatzea, horietako bakoitzaren funtsezko ezaugarriak eta funtzionamendua adierazita.

• Seinaleek erregulazio- eta/edo kontrol-sistema bat konfiguratzen duten blokeetako bakoitzean duten tratamendua deskribatzea.

• Erregulazio- eta/edo kontrol-sistema bat konfiguratzen duten elementuak identifikatu eta aurkitzea. • Ekipoei buruzko informazio teknikoa interpretatzea, irudikapen sinbolikoak benetako elementuekin

erlazionatuta. • Ekipoak abiarazi eta konfiguratzeko probak egitea, ekipoarekin batera emandako informazio teknikoa

erabilita. • Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien

dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea (jarraitutako prozesuaren deskribapena, erabilitako bitartekoak eta egindako probak).

2. Informazio-tratamendurako sistemen ezaugarri funtzionalak eta teknikoak eta egitura fisikoa aztertzean, horiek osatzen dituzten ekipoak eta elementuak identifikatu eta erlazionatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Informazio-tratamendurako sistema elektronikoen aplikazio-eremuak sailkatzea, jarduera-mota

sistema horiek osatzen dituzten ekipoekin erlazionatuta. • Erabiltzaile bakarreko eta erabiltzaile anitzeko informatika-sistema bat konfiguratzen duten

elementuek (terminalak, CPU, disko gogorra, inprimagailuak…) betetzen duten funtzioa deskribatzea, horietako bakoitzaren funtsezko ezaugarriak eta funtzionamendua adierazita.

• Teleneurketako/teleaginduko sistema bat konfiguratzen duten elementuek betetzen duten funtzioa deskribatzea, horietako bakoitzaren funtsezko ezaugarriak eta funtzionamendua adierazita.

• Sistema telematiko bat konfiguratzen duten elementuek (toki-sareak eta hedadura zabaleko sareak) betetzen duten funtzioa deskribatzea, horietako bakoitzaren funtsezko ezaugarriak eta funtzionamendua adierazita.

• Informazioak informatika-sistema bat konfiguratzen duten blokeetako bakoitzean duen tratamendua deskribatzea.

• Informatika-sistema bat konfiguratzen duten elementuak identifikatu eta aurkitzea. • Ekipoei buruzko informazio teknikoa interpretatzea, irudikapen sinbolikoak benetako elementuekin

erlazionatuta. • Elementu desberdinak elkarrekin konektatzeko erabiltzen diren bitartekoak identifikatzea. • Ekipoak abiarazi eta konfiguratzeko probak egitea, sistemarekin batera emandako informazio teknikoa

erabilita. • Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien

dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea (jarraitutako prozesuaren deskribapena, erabilitako bitartekoak eta egindako probak).

Page 46: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

46

3. Telekomunikabide-sistemen ezaugarri funtzionalak eta teknikoak eta egitura fisikoa aztertzean, horiek osatzen dituzten ekipoak eta elementuak identifikatu eta erlazionatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Telekomunikabide-sistemak sailkatzea, egiten duten zerbitzu-motaren, transmisioan erabiltzen den

euskarriaren eta sistema horien aplikazio-eremu ohikoenen arabera. • Telefonia-sistema bat konfiguratzen duten elementuek eta bertan erabiltzen diren bitartekoek betetzen

duten funtzioa deskribatzea, horietako bakoitzaren funtsezko ezaugarriak eta funtzionamendua adierazita.

• Telekomunikabide-zerbitzuko sistema bat konfiguratzen duten elementuek (faxa, faksimilea, ibertext-a, teletestua…) betetzen duten funtzioa deskribatzea, horietako bakoitzaren funtsezko ezaugarriak eta funtzionamendua adierazita.

• Ikus-entzunezko sistema bat konfiguratzen duten elementuek (anplifikadoreak, nahasgailuak, TB…) betetzen duten funtzioa deskribatzea, horietako bakoitzaren funtsezko ezaugarriak eta funtzionamendua adierazita.

• Seinaleek sistema konfiguratzen duten blokeetako bakoitzean duten tratamendua deskribatzea. • Ekipoei buruzko informazio teknikoa interpretatzea, irudikapen sinbolikoak benetako elementuekin

erlazionatuta. • Seinale desberdinak transmititzeko erabiltzen diren bitartekoak (irratia, kablea eta/edo zuntz optikoa)

identifikatzea. • Ekipoak abiarazi eta konfiguratzeko probak egitea, sistemarekin batera emandako informazio teknikoa

erabilita. • Garatutako jarduerei eta lortutako emaitzei buruzko memoria-txostena lantzea eta, jarduera horien

dokumentazio egokia lortzeko, hura beharrezko ataletan egituratzea (jarraitutako prozesuaren deskribapena, erabilitako bitartekoak eta egindako probak).

c) Edukiak I. multzoa: ERREGULAZIO-, KONTROL- ETA NEURKETA-SISTEMA

ELEKTRONIKOAK • Prozedurazkoak: • Planoak eta bloke funtzionalak interpretatzea. • Bloke bakoitzaren seinaleak identifikatzea. • Erregulazio, kontrol, neurketa eta industria-telekomunikabideko sistemak abiarazi eta konfiguratzea:

− Sistema konfiguratzen duten elementuak identifikatu eta aurkitzea. − Ekipoen informazio teknikoa interpretatzea, horiek behar bezala konektatzeko. − Adierazitako informazio teknikoa erabilita, ekipoak konfiguratu eta abiaraztea.

Jarraitutako prozesua, erabilitako bitartekoak, egindako probak eta lortutako emaitzak deskribatuko dituen memoria-txostena lantzea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Erregulazio, kontrol eta neurketako sistema-motak. Sailkapena. • Prozesu jarraituetako neurketa- eta erregulazio-sistema elektronikoetarako dauden elementu

komertzialen (sentsoreak eta transduktoreak, erreguladoreak eta neurketa-elementuak, aktuadoreak…) ezaugarriak eta konexioak.

• Kontrol-sistema kableatua konfiguratzen duten elementuen funtzionamendua, funtsezko ezaugarriak, konexioak eta oinarrizko aplikazioak.

• Automata programagarrien funtzionamendua, funtsezko ezaugarriak, konexioak eta oinarrizko aplikazioak.

• Kontrol-sistema kableatuen eta programagarrien abantailak eta eragozpenak. Fabrikazio-sistema automatikoetan duten aplikazioa.

• Potentzia-kontroleko sistema elektronikoetarako dauden elementu komertzialen (artezgailuak, alderanzgailuak, KZko eta KAko motorren abiadura-erreguladoreak, etengabeko elikadura-sistemak ─EES─…) ezaugarriak eta konexioak.

• Industria-komunikazioko sare-motak, ezaugarriak eta aplikazioak.

Page 47: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

47

Teleneurketa, teleagindu eta telejagoletzako sistemak konfiguratzen dituzten elementuen funtzionamendua, funtsezko ezaugarriak, konexioak eta oinarrizko aplikazioak.

Jarrerazkoak: • Laneko oinarri gisa emandako dokumentazio teknikoa zorrotz interpretatzea. • Konektatzean, konfiguratzean eta doitzean metodologia zuzena erabiltzearen garrantzia baloratzea. • Erabilitako ekipoei dagokienez zaindu beharreko segurtasun-arauak betetzea. • Egindako txostenen kalitatea eta egindako proben zorroztasuna zaintzea. II. multzoa: INFORMAZIO-TRATAMENDURAKO SISTEMA ELEKTRONIKOAK Prozedurazkoak: • Planoak eta bloke funtzionalak interpretatzea. • Bloke bakoitzaren seinaleak identifikatzea. • Informatika- eta telematika-sistemak konfiguratzea: • Sistema konfiguratzen duten elementuak identifikatu eta aurkitzea. • Ekipoen informazio teknikoa interpretatzea, horiek behar bezala konektatzeko. • Adierazitako informazio teknikoa erabilita, ekipoak konfiguratu eta abiaraztea. • Jarraitutako prozesua, erabilitako bitartekoak, egindako probak eta lortutako emaitzak deskribatuko

dituen memoria-txostena lantzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Erabiltzaile bakarreko eta erabiltzaile anitzeko informatika-ekipoak (CPU, disko-unitateak eta abar)

osatzen dituzten elementuen osaera, funtzioa, ezaugarriak eta oinarrizko konfigurazioak. • Informazio-tratamendurako sistemetan erabiltzen diren periferikoen (terminalak, inprimagailuak eta

abar) osaera, funtzioa, ezaugarriak eta oinarrizko konfigurazioak. • Informatika-instalazioen ezaugarriak. • Telematika-sistemetan erabiltzen diren transmisio-bitartekoak eta -sistemak, ordenagailuen arteko

komunikazioa. • Modemaren eta terminalen funtzionamendua, funtsezko ezaugarriak, konexioak eta konfigurazioa. • Sare lokalen eta hedadura zabaleko sareen motak, ezaugarriak, topologiak eta arauak. • Telematika-zerbitzu ohikoenen (telexa, faksimilea, teletestua eta abar) topologia, arauak eta

ezaugarriak. Jarrerazkoak: • Laneko oinarri gisa emandako dokumentazio teknikoa zorrotz interpretatzea. • Konektatzean, konfiguratzean eta doitzean metodologia zuzena erabiltzearen garrantzia baloratzea. • Erabilitako ekipoei dagokienez zaindu beharreko segurtasun-arauak betetzea. • Egindako txostenen kalitatea eta egindako proben zorroztasuna zaintzea. III. multzoa: TELEKOMUNIKABIDE-SISTEMA ELEKTRONIKOAK Prozedurazkoak: • Planoak eta bloke funtzionalak interpretatzea. • Bloke bakoitzaren seinaleak identifikatzea. • Telefoniako eta ikus-entzunezko sistemak doitu eta konfiguratzea: • Sistema konfiguratzen duten elementuak identifikatu eta aurkitzea. • Ekipoen informazio teknikoa interpretatzea, horiek behar bezala konektatzeko. • Adierazitako informazio teknikoa erabilita, ekipoak konfiguratu eta abiaraztea. • Jarraitutako prozesua, erabilitako bitartekoak, egindako probak eta lortutako emaitzak deskribatuko

dituen memoria-txostena lantzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Telefonia-sarearen ezaugarriak eta egitura. Telefono-zerbitzu motak eta araudi aplikagarria. • Gehien erabiltzen diren komunikazio-sistema mugikorren ezaugarriak, araudia eta muntaiak.

Page 48: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

48

• Zerbitzu Integratuen Sare Digitala (ZISD). Osaera eta funtsezko ezaugarriak. • Transmisio-sistema analogikoen eta digitalen ezaugarriak, aplikazioak eta euskarriak. • Soinu-sistemen osaera, funtzioa, ezaugarriak eta oinarrizko konfigurazioak. • TB sistemetan erabiltzen diren emisio- eta hartze-ekipoen osaera, funtzionamendua, ezaugarriak eta

oinarrizko konfigurazioak. Bideo-seinalearen ezaugarriak. Jarrerazkoak: • Laneko oinarri gisa emandako dokumentazio teknikoa zorrotz interpretatzea. • Konektatzean, konfiguratzean eta doitzean metodologia zuzena erabiltzearen garrantzia baloratzea. • Erabilitako ekipoei dagokienez zaindu beharreko segurtasun-arauak betetzea. • Egindako txostenen kalitatea eta egindako proben zorroztasuna zaintzea. 10. lanbide-modulua. PRODUKTU ELEKTRONIKOEN PROIEKTUEN GARAPENA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Zehaztapen funtzionaletatik abiatuz, aplikazio elektronikoei (analogikoa, digitala eta/edo

mikroprogramagarria) buruzko soluzio teknikoak asmatzea, eskura dauden soluzio estandarren dokumentazio teknikoa eta/edo datu-baseak erabilita eta ezarritako fidagarritasuna eta kostua duten osagaiak eta materialak aukeratuta.

2. Aplikazioaren dispositibo mikroprogramagarrirako kontrol-programa lantzea, lengoaia egokia erabilita eta programazio egituratuaren printzipioak aplikatuta.

3. Aplikazioa osatzen duten zirkuituak/moduluak muntatu eta/edo ordenagailuz simulatuta, eskura dauden baliabideak erabilita eta prozedura egokiak aplikatuta maketa eraikitzea.

4. Prototipoan egin beharreko probak (estatikoak, funtzionalak, fidagarritasunezkoak eta kalitatezkoak) doitasunez zehaztea, aplikazio-mota eta eskura dauden baliabideak kontuan hartuta.

5. Aplikazio elektroniko baten proiektua teknikoki dokumentatzea, planoak, material-zerrendak, behar bezala komentatutako programak, kalkuluak, probak, doikuntzak eta garatu beharreko aplikazioari dagokion prototipoa eraikitzeko beharrezkoak diren gainerako elementuak barne direla.

6. Aplikazio elektroniko bati dagokion proiektua planifikatu eta kudeatzea, denborak eta kostuak aurreikusita eta proiektua behar bezala garatzeko ezarritako faseak koordinatuta.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Zehaztapen funtzionaletatik abiatuz, aplikazio elektronikoei (analogikoa, digitala eta/edo mikroprogramagarria) buruzko soluzio teknikoak asmatzean, eskura dauden soluzio estandarren dokumentazio teknikoa eta/edo datu-baseak erabilita eta ezarritako fidagarritasuna eta kostua duten osagaiak eta materialak aukeratuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ekipo elektronikoak garatzeko aplikatzen diren oinarrizko kalitate-kontzeptuak azaltzea. • Osagai elektronikoen oinarrizko fidagarritasun-kontzeptuak azaltzea. • Ekipo elektroniko baten fidagarritasun orokorrean osagaien fidagarritasunak duen garrantzia

adieraztea. • Produktu elektronikoen fidagarritasun- eta kalitate-kontzeptuak erlazionatzea. • Aplikazioari buruzko zehaztapen teknikoak beharrezko doitasunez lantzea. • Informazio-iturri gisa erabiliko den beharrezko dokumentazio teknikoa aukeratzea. • Hasierako eskema elektrikoak lantzea, antzeko zirkuituetatik abiatuta, aplikazioaren bloke funtzional

bakoitzari dagozkion zirkuituak eginda eta egokituta. • Aplikazioa maila funtzionalean ebazteko beharrezko diagrama-blokeak lantzea. • Erregela eta formula egokiak aplikatuta, zirkuituei buruzko kalkuluak egitea.

Page 49: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

49

• Osagaien eskuliburuetatik abiatuz, zirkuituaren teknologia eta osagaiak aukeratzea, horiek eskura daudela eta/edo ezarritako kostuekin erraz lor daitezkeela ziurtatuta.

• Maketa eraikitzeko oinarri gisa balioko duten behin betiko eskemak, euskarri eta irudikapen normalizatuan, eta material-zerrenda lantzea.

2. Aplikazioaren dispositibo mikroprogramagarrirako kontrol-programa lantzean, lengoaia egokia erabilita eta programazio egituratuaren printzipioak aplikatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aplikazioaren eskakizunak “softwarearen” ikuspegitik ebazten dituzten algoritmoak lantzea. • Programaren sekuentzia ezartzen duten fluxu-diagramak lantzea. • Aplikazio-motara eta hura garatzeko eskura dauden baliabideetara gehien egokituko den edo diren

lengoaia edo lengoaiak (behe-mailakoak eta/edo goi-mailakoak) aukeratzea. • Programaren moduluak kodetzea, aukeratutako programazio-lengoaiaren egiturak eta baliabideak

behar bezala maneiatuta eta programategietan eskura dauden modulu estandarrak erabilita. • Programa linean komentatzea, hura behar bezala mantentzea ziurtatzeko asmoz. • Programaren proba funtzionalak maketan egitea, aplikazioaren zehaztapenak betetzearren programa

hori araztu eta doituta. • Programak (fluxu-diagramak, kodeen zerrenda) arrazoizko kalitateaz eta euskarri eta formatu egokian

dokumentatzea. 3. Aplikazioa osatzen duten zirkuituak/moduluak muntatu eta/edo ordenagailuz simulatuta, eskura dauden baliabideak erabilita eta prozedura egokiak aplikatuta maketa eraikitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Jarraitu beharreko prozesua aukeratzea, funtzioaren konplexutasunaren eta eskura dauden baliabideen

arabera. • Materialen zerrendan azaltzen diren beharrezko materialak eta maketa muntatzeko prozesurako

beharrezkoak biltzea. • Maketa muntatzeko beharrezko erremintak eta tresnak prestatzea. • Osagaiak euskarrian banatzea, espazioa eta kableatuak optimizatuta eta kasuak kasu irizpide

egokienen araberako antolaerarekin. • Elementuen kableatuak eta konexioak egitea, prozedura egokienak aplikatuta eta elkarren arteko

kontaktu elektriko egokia ziurtatuta. • Zirkuituaren hasierako elikadura- eta jarraitasun-probak egitea. • Zirkuituaren parametroak eta elementuak doitu eta aldatzea, ezarritako zehaztapenak betetzeko asmoz. • Egindako aldaketak eta lortutako emaitzak dokumentatzea, aplikazioaren behin betiko dokumentazio

teknikoa lantzeko asmoz. 4. Prototipoan egin beharreko probak (estatikoak, funtzionalak, fidagarritasunezkoak eta kalitatezkoak) doitasunez zehaztean, aplikazio-mota eta eskura dauden baliabideak kontuan hartuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aplikazioaren prototipoan egin beharreko proba funtzionalak eta neurketak ezartzea, zein parametro

kontrolatu behar diren argi eta garbi adierazita. • Prototipoaren neurketa- edo proba-bankua konfiguratzen duten tresnak adieraztea, erabili beharreko

ekipo eta tresna bakoitzaren ezaugarriak barne. • Prototipoan egin beharreko fidagarritasun-probak doitasunez zehaztea, aplikazio-motaren eta eskura

dauden baliabideen arabera. • Prototipoan egin behar diren neurketen, proben eta entseguen emaitzak jaso behar dituzten formatuak

lantzea. 5. Aplikazio elektroniko baten proiektua teknikoki dokumentatzean, planoak, material-zerrendak, behar bezala komentatutako programak, kalkuluak, probak, doikuntzak eta

Page 50: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

50

garatu beharreko aplikazioari dagokion prototipoa eraikitzeko beharrezkoak diren gainerako elementuak barne direla, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Dokumentatu beharreko aplikazioari dagokion jatorrizko dokumentazioa (krokisak, eskemak, taulak,

grafikoak...) hautatu eta ordenatzea. • Landu beharreko dokumentazio-motaren (testua, grafikoak, eskemak...) ezaugarrietara gehien

egokituko den informatika-erreminta (“hardwarea” eta “softwarea”) aukeratzea. • Aplikazioaren proiektuari buruzko informazio teknikoan (sinbologia estandarra eta irudikapen-

formatu normalizatuak erabilita), gutxienez ondokoa jasotzea: − Memoria deskribatzailea. − Planoak eta eskemak. − Materialen zerrenda. − Proba funtzionalak, doikuntzak eta baliabide-bankua. − Fidagarritasun-probak. − Programa-zerrendak. − Aurrekontuak.

• Proiektuaren dokumentu teknikoa formatu eta euskarri egokian lantzea. 6. Aplikazio elektroniko bati dagokion proiektua planifikatu eta kudeatzean, denborak eta kostuak aurreikusita eta proiektua behar bezala garatzeko ezarritako faseak koordinatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Proiektuari dagokion aplikazio-motarekin zerikusia duen eta hura homologatzeari dagokionez eragina

izan dezakeen araudi teknikoa eta/edo administratiboa aukeratzea, hala badagokio. • Proiektua garatzeko faseak ezartzea, horietako bakoitzean egin beharreko jarduerak sekuentziatuta. • Proiektua garatzeko beharrezko materialak, ekipoak, erremintak, elementuak eta osagaiak zehaztea. • Proiektua garatzeko jarduerak, gertakariak eta puntu kritikoak jasoko dituen grafikoa (GANNT,

PERT…) egitea, erreminta eskuzko eta/edo informatiko egokiak erabilita. c) Edukiak I. multzoa: PRODUKTU ELEKTRONIKOA DISEINATZEA Prozedurazkoak: • Beharrezko dokumentazio teknikoa aukeratzea. • Antzeko zirkuituetatik abiatuta, bloke-eskemak eta hasierakoak lantzea. • Osagaiak aukeratzeko beharrezko kalkuluak egitea. • Teknologia eta osagai egokiak aukeratzea. • Behin betiko eskemak lantzea. • Aplikazioa garatzeko balio duen jatorrizko dokumentazioa artxibatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Proiektua zehaztea. Informazioa jasotzea. • Kasuak kasu aplikatu beharreko araudia. • Informazio-iturri estandarrak. Dokumentazio teknikoa eta/edo datu-baseak. • Irudikapen normalizatua. • Euskarri-, eskema- eta zerrenda-motak. Jarrerazkoak: • Produktu elektronikoa erregulatzen duten araudiak kontuan izan eta errespetatzea. • Informazio-iturriak behar bezala aukeratu eta artxibatzean zorrotz izatea. • Informazio egokia eskura izatearen garrantzia baloratzea. II. multzoa: PROIEKTUA GARATZEA

Page 51: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

51

Prozedurazkoak: • Zirkuitu analogikoen eta digitalen simulazio elektronikoa. • Maketa eraikitzeko prozedura egokiena aukeratzea. Azkar muntatzeko teknikak erabiltzea. • Beharrezko erremintak eta materialak prestatzea, materialen zerrendaren arabera. • Espazioa eta kableatuak optimizatuta maketa eraikitzea. • Kontrol-programa lantzeko lengoaia(k) aukeratzea, dispositibo mikroprogramagarririk balego. • Dispositibo mikrokontrolatuetarako programak lantzea, horiek behar bezala mantentzeko komentario

egokiekin. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Simulazio elektronikorako programak, argibideak eta funtzionamendua. • Azkar muntatzeko tekniketan beharrezkoak diren erremintak eta tresnak. Jarrerazkoak: • Erabakiak hartzean ekimena izatea. • Kalitate-arauak betetzea. • Segurtasun-arauak kontuan izatea. III. multzoa: DOIKUNTZA ETA DOKUMENTAZIOA Prozedurazkoak: • Zirkuituaren parametroak eta elementuak doitu eta/edo aldatzea. • Probak zehaztea eta doitzea. • Doitzeko erabili beharreko tresnak eta/edo ekipoak. Produktuak bete behar dituen fidagarritasun-

probak eta parametroak zehaztea. • Aplikazioaren proiektuari buruzko dokumentazio tekniko guztia lantzea, horretarako, egin beharreko

mantentze-motaren ezaugarrietara gehien egokituko den euskarria aukeratuta. • Proiektuaren dokumentu teknikoa lantzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Araudiari egokitutako kalitate-zehaztapenak. • Doitzeko tresnak, ekipoak eta programak. Erabilera. • Dokumentuak lantzeko erabiltzen diren formatu- eta euskarri-motak. Jarrerazkoak: • Ekipoak doitzean segurtasun-arauak kontuan izatea. • Behar bezala doitzearen eta garatutako produktuen dokumentazio zuzena izatearen garrantzia

baloratzea. • Doitzean neurketak zorrotz egitea. IV. multzoa: PLANGINTZA ETA KUDEAKETA Prozedurazkoak: • Proiektua garatzeko faseak logikaz eta ordenaz ezartzea. • Produktuaren bideragarritasunari buruzko azterketa egitea. • Beharrezkoak diren baliabide materialak, giza baliabideak eta azpiegiturakoak zehaztea. • Denborak planifikatzea, baliabideak programatzea eta kostuak zenbatestea. • Proiektua garatzeko jarduerak, gertakariak eta puntu kritikoak jasoko dituzten teknikak eta diagramak

(PERT, GANNT…) erabiltzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak:

• Proiektuak garatzeko teknikak. Antolamenduari buruzko alderdiak. • Bideragarritasuna aztertzeko metodoak. • Baliabideak kudeatzea, kostuak zehaztea. Erosketak eta materialak kontrolatzea.

Page 52: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

52

• Proiektuak planifikatzeko eta horien jarraipena egiteko erabiltzen diren teknikak. • Lanbide-gaitasunekin zerikusia duten lanak: lanpostua, laneko baldintzak, sartzeko

baldintza ezaugarriak. • Lanbide-esperientzia eta etengabeko prestakuntza: lanbide-promoziorako ibilbideak,

birziklatze ohikoena, hori ematen duten erakundeak, ikasketei lotutako unibertsitate-ikasketak eta unibertsitatez kanpokoak.

Jarrerazkoak: • Lana behar bezala antolatzearen garrantzia baloratzea, hura behar bezala banatuta eta baliabideak

zuzen erabiltzeko baldintza egokiak sortuta. • Kalitate-arauak betetzea. • Erantzukizunez eta zorrotz jardutea. • Laneko metodo berriak egokitu eta asimilatzearen garrantzia baloratzea. 11. lanbide-modulua. LAN-PRESTAKUNTZA ETA -ORIENTABIDEA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

1. Prebentzio- eta/edo babes-ekintzak zehaztea, titulazioan aipatzen diren ekintzek sortzen dituzten arrisku-faktoreak eta osasunarentzako eta ingurumenarentzako ondorioak txikiagotuz.

2. Egoera simulatuetan, istripuaren lekuan oinarrizko osasun-neurriak berehala aplikatzea. 3. Lan-kontratazioaren modalitateak eta norberaren konturako langile gisa lan-munduratzeko

prozedurak aztertzea. 4. Lanbide-ibilbideak ezartzea, norberaren gaitasunak eta interesak identifikatuz eta eskueran

dagoen informazio publikoa erabiliz. 5. Lanaren lege-esparrua interpretatzea eta lan-harremanetatik ondorioztatzen diren eskubideak eta

betebeharrak bereiztea. 6. Estatuko eta EAEko egitura sozioekonomikoa identifikatzea, titulazioak aipatzen duen produkzio-

sektorearen neurria, osaera eta aurreikusitako bilakaera bereziki aztertuz. 7. Sektoreko enpresa esanguratsu baten oinarrizko antolamendu-egitura identifikatzea. 8. Sektoreko ereduzko enpresa baten memoria ekonomikoaren parametro azpimarragarriak

interpretatzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Prebentzio- eta/edo babes-ekintzak zehaztu eta titulazioan aipatzen diren ekintzek sortzen dituzten arrisku-faktoreak eta osasunarentzako eta ingurumenarentzako ondorioak txikiagotzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Sektorean garatzen diren industria-prozesuetatik eratortzen diren ingurumenarentzako ondorioak

azaltzea. • Bere lan-esparruan ohikoenak diren arrisku-egoera eta/edo -faktoreak identifikatzea. • Sektorean ohikoak diren gaixotasun profesionalak, osasunari egindako kalteak eta/edo lan-istripuak

deskribatzea. • Aipatu diren lan-jardueren burutzapenean sortzen diren ohiko gaixotasun profesionalak, osasunari

egindako kalteak eta lan-istripuak sailkatzea. • Prebentzio- eta/edo babes-jarduneko teknika orokorrak bere lan-esparruan ohikoak diren arrisku-

egoera eta/edo -faktoreekin erlazionatzea. • Bere lan-esparruan ohikoenak diren arriskuei dagozkien prebentzio- eta/edo babes-jarduerak

proposatzea. • Lehen laguntzetarako botikina egoera egokian edukitzea. • Enpresaren barruan eta kanpoan segurtasunaren alorrean eskumena duten organoak identifikatzea. • Ohiko prebentzio- eta/edo babes-elementuak egiaztatzea, ezarrita dauden arauak kontuan izanik.

Page 53: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

53

• Lana burutzerakoan ingurumenari egindako kalteak saihestu edo txikiagotzeko har daitezkeen neurriak proposatzea.

2. Egoera simulatuetan, istripuaren lekuan oinarrizko osasun-neurriak berehala aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lanbidearen burutzapenean ohikoak diren lesio eta/edo istripuen aurrean jarduteko prozesua edo

protokoloa azaltzea. • Lesioak bizitzarentzat duten arriskuaren arabera sailkatzea. • Lesionatu bat baino gehiago dagoenean edo pertsona batek lesio bat baino gehiago duenean, esku-

hartzean lehentasuna nork duen identifikatzea. Hau egiteko irizpidea honakoa izango da: lehendabizi bizitzarentzat arrisku handiena duen lesioari arreta eskaintzea.

• Aurreko kasuan agertzen diren lesioen arabera aplikatu behar diren neurrien sekuentzia identifikatzea. • Osasun-teknikak gauzatzea (erreanimazioa, inmobilizazioa, eramatea...), ezarrita dauden protokoloak

aplikatuz. • Bidezko organismoetara deitzea zaurituta dauden pertsonak eraman eta zaintzeko. • Istripuren bat egonez gero, azkar eta eraginkortasunez jardutea. 3. Lan-kontratazioaren modalitateak eta norberaren konturako langile gisa lan-munduratzeko prozedurak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Norberaren konturako langile gisa jarduteko eratze-prozesuan inplikatuta dauden erakundeak

adieraztea, burutu behar diren tramiteak azalduz. • Norberaren konturako langile gisa zergei eta Gizarte Segurantzari dagokionez dauden betebeharrak

deskribatzea. • Bere produkzio-sektorean (indarrean dagoen legeriaren arabera) dauden lan-kontrataziorako

modalitate desberdinak identifikatzea. • Kontratazio-modalitate desberdinak konparatzea, bakoitzaren ezaugarriak adieraziz (iraupena, soldata

edo beste edozein aldagai azpimarragarri kontuan izanik). • Sektorean normalki egiten diren kontratuak formalizatzea, dagozkien eredu ofizialetan. • Norberaren konturako langile gisa jartzearen ondoriozko zergei eta Gizarte Segurantzari loturiko

betebeharrei buruzko dokumentazioa betetzea inprimaki ofizialetan. • Langile autonomo gisa jartzeko egon daitezkeen finantzaketa-iturriak, dirulaguntzak eta/edo bestelako

abantailak ezagutzea. • Norberaren konturako langile gisa jartzeko beharrezko dokumentazioa betetzea inprimaki ofizialetan. • Norberaren konturako lana eta besteren konturako lana alderatzea, lan-munduratzeko modu posible

gisa. 4. Lanbide-ibilbideak ezartzean, norberaren gaitasunak eta interesak identifikatuz eta eskueran dagoen informazio publikoa erabiliz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lortutako gaitasun, jarrera eta ezagutzetatik eratortzen den lanbide-balioa identifikatzea. • Bere esparruan dagoen lan-eskariaren baldintzak interpretatzea, lortutako lanbide-balioarekin

erlazionatuz. • Lan-munduratzeko aukerak izan ditzakeen zonako prestakuntza-eskaintzari eta enpresa-ehunari

buruzko informazio-iturriak erabiltzea, enplegu-eskaintzarekiko dituen iguripenei lotuta enpresaren datuak eta informazioa lortuz.

• Prestakuntza-premia osagarriak ondorioztatzea, dituen enplegu-aukerak zabaltzeko eta/edo behin enplegua lortu ondoren aberastasun profesionala lortzeko.

• Prestakuntza-ibilbideak ezartzea antzemandako beharren arabera. • Enplegua lortzeko teknikak prestatzea eta, horretarako elkarrizketak egitea, testak betetzea eta abarri

buruzko simulazioak egingo dira. • Enplegu batean aurkezteko eta/edo eskaria egiteko dokumentuak lantzea.

Page 54: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

54

5. Lanaren lege-esparrua interpretatzean eta lan-harremanetatik ondorioztatzen diren eskubideak eta betebeharrak bereiztean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lan-zuzenbidearen oinarrizko iturriak azaltzea (Konstituzioa, Langileen Estatutua, Europako

Batasunaren Arteztarauak, Hitzarmen Kolektiboa eta abar), dagozkion eskubideak eta betebeharrak bereiziz.

• Negoziazio kolektiboko prozesu bat, suposiziopean, deskribatzea, negoziatu ohi diren aldagai garrantzitsuenak adieraziz: soldatak, segurtasuna eta higienea, produktibitatea eta abar.

• Besteren konturako langileentzako Gizarte Segurantzari eta INEMi (edo bere funtzioak bere gain hartzen dituen EAEko organismoari) lotutako prestazioak eta betebeharrak identifikatzea, suposizio desberdinen arabera.

• Besteren konturako langile batentzako soldata-agiriak formalizatzea, suposizio desberdinetan oinarrituz.

• Hartzekoen likidazio batean agertzen diren kontzeptu desberdinak interpretatzea. • Suposizio desberdinetan oinarrituz hartzekoen likidazioak kalkulatzea. • Inprimaki ofizialetan errenta-aitorpen sinpleak betetzea, lortutako errendimendu desberdinak

identifikatuz eta zerga-zorra kalkulatuz. 6. Estatuko eta EAEko egitura sozioekonomikoa identifikatzean, titulazioak aipatzen duen produkzio-sektorearen neurria, osaera eta aurreikusitako bilakaera bereziki aztertuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Magnitude makroekonomiko nagusiak (BPG...) interpretatzea eta hauen artean dauden erlazioak

azaltzea. • Produkzio-sektore desberdinak sailkatzea, bai eta hauek euskal ekonomian duten garrantzi erlatiboa

ere. • Bere produkzio-sektorearen egituraketa deskribatzea, hau da, bere tamaina, enpresen tamaina, kopurua

eta mota, populazio aktiboa, okupazio-tasa eta abar, ezaugarri bereizgarriren bat ote dagoen adieraziz. • EAEko sektorearen informazioa eta egituraketa Estatuko gainontzekoarekin erlazionatzea, lan-

munduratze posible baterako zonei buruzko datuak lortzeko moduan. • Sektorean aurreikusten den eboluzioa, hazkundea, egon daitezkeen aldaketa teknologikoak eta abar

adieraztea. 7. Sektoreko enpresa esanguratsu baten oinarrizko antolamendu-egitura identifikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Sektoreko kudeaketa-eredu esanguratsuaren deskribapena egitea. • Sektoreko enpresa esanguratsu baten funtzio-arloen azalpena egitea. • Sektoreko enpresa baten oinarrizko organigrama interpretatzea, azpian dauden aginte- eta

komunikazio-erlazioak eta abar azalduz. • Suposizio baten pean, enpresa baten egituran bere lanbideari loturiko funtzioak kokatzea. • Bere lanbideari datxezkion jardueren garapen normalean enpresa bateko funtzio-arlo desberdinekin

sor daitezkeen erlazioak adieraztea. • Bere jarduerak burutzerakoan enpresako beste sekzio batzuekin sortzen diren koordinazio-beharrak

azaltzea. 8. Sektoreko ereduzko enpresa baten memoria ekonomikoaren parametro azpimarragarriak interpretatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Sektoreko enpresa bateko balantze baten eta galdu-irabazien kontu baten partida nagusiak azaltzea. • Aztergai dugun sektoreko enpresa baten suposizio batean finantza-egoera zehazten duten oinarrizko

ratioak (finantza-autonomia, kaudimena...) kalkulatu eta interpretatzea. • Sektoreko enpresa baten oinarrizko aurrekontuen egituraren eta hauek barne hartzen dituzten

kontzeptuen deskribapena egitea. • Sektoreko enpresa baten oinarrizko aurrekontuak interpretatzea. • Aurrekontuak lantzerakoan laguntzea.

Page 55: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

55

• Egon daitezkeen finantzaketa-bideak bereiztea (autofinantzaketa, leasing...). c) Edukiak I. multzoa: SEGURTASUNA ETA OSASUNA Prozedurazkoak: • Segurtasun eta higienearen alorrean eskuduntza duten organismoak identifikatzea. • Arriskuen prebentzioa: prozedurak. • Lehen laguntzetarako botikina edukitzea. • Lesioen arriskuaren arabera esku hartzea: lehentasunak identifikatzea eta aplikatu beharreko neurriak

sekuentziatzea. • Osasun-teknikak gauzatzea. • Zaurituen ebakuazioa eta laguntza: antolaketa. • Lanbide-jardueraren ondorioz ingurumenari eragiten zaizkion kalteak gutxitzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lanbide-gaixotasunak, osasunari egindako kalteak eta lan-istripuak: arriskuaren araberako sailkapena. • Lesioak: bizitzarentzat duten arriskuaren araberako sailkapena. • Lehen laguntzak. • Ingurumena eta industria- edo zerbitzu-prozesuak. • Lanean babes- eta/edo prebentzio-teknikak. Jarrerazkoak: • Ingurumen-kontingentzietarako erantzunak emateko ekimena. • Talde-lanean jardutea istripuen eta osasunari egindako beste kalte batzuen prebentzioan lorpenak

izateko. • Lanbidearen burutzapenean arduraz jokatzea ingurumena babesteko. • Egon daitezkeen istripuen aurrean erantzun azkarra eta eraginkorra ematea. • Segurtasun- eta higiene-arauak errespetatu eta betetzea. • Prebentzioa osasunarentzako kalteak saihesteko baliabiderik eraginkorrena bezala baloratzea. II. multzoa: LAN-ESPARRUA Prozedurazkoak: • Eskuratutako gaitasun, ezagutza eta jarreretatik eratorritako balio profesionala identifikatzea. • Bere eremuko lan-eskariaren eskakizunak interpretatzea eta prestakuntza-beharrak ezagutzea. • Enplegua lortzeko teknikak eta dokumentuak prestatu eta lantzea. • Enpresa-ehunari eta prestakuntza-ahalbideei buruzko informazio-iturriak erabiltzea. • Bere hasierako prestakuntzaren prestakuntza-ibilbide osagarriak ezartzea. • Dagozkion eredu ofizialetako kontratu-modalitate desberdinak formalizatu eta alderatzea, horien

ezaugarrien arabera. • Interpretazioa, kalkulua eta formalizazioa: hartzekoen likidazioa. Oinarrizko alokairuaren

ordainagiria. • Inprimakiak betetzea eta inplikatutako erakundeen zerrenda: norberaren konturako langile gisa ezarri

eta funtzionatzea. • Norberaren kontura ezartzeko finantzaketa-iturriak, dirulaguntzak eta/edo abantailak ezagutzea. • Norberaren konturako lana eta besteren konturakoa elkarrekin alderatzea. • Beste pertsonekiko eta erakundeekiko lan-munduratzetik eratortzen diren betebeharrak eta eskubideak

interpretatu eta betetzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lan-zuzenbidearen oinarrizko iturriak: konstituzioa, arteztarau komunitarioak, langileen estatutua eta

hitzarmen kolektiboa. • Kontratazio-modalitateak, indarrean dagoen legeriaren arabera.

Page 56: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

56

• Betebehar fiskalak eta gizarte-segurantzakoak norberaren konturako lanean. • Negoziazio kolektiboa. • Gizarte-segurantzaren eta INEMen sariak eta haiekiko betebeharrak norberaren konturako lanean. Jarrerazkoak: • Beste pertsonekiko eta erakundeekiko lan-munduratzetik eratortzen diren betebeharrak betetzea. • Lan-harremana erregulatzen duten arauak errespetatzea. • Behin enplegua lortu ondoren, prestakuntza osagarriaren eta/edo etengabekoaren beharra bere egitea. • Lanarekiko konpromisoa. III. multzoa: EKONOMIA-ESPARRUA Prozedurazkoak: • EAEn eta Estatuaren gainerakoan dagokion sektorea aztertu eta alderatzea. • Dagokion sektorean aurreikusitako eboluzioa balioestea. • Enpresa-egitura eta garatu beharreko jarduerei lotutako funtzioen kokapena interpretatzea. • Oinarrizko organigramak lantzea. • Lanbide-jarduera garatzean enpresaren beste sekzioekin koordinatzeko beharra antzematea. • Aurrekontuak lantzen laguntzea. • Sektoreko ereduzko enpresa baten oinarrizko ekonomia- eta finantza-ratioak kalkulatu eta

interpretatzea. • Lanbide-jardueren garapenari buruzko oinarrizko aurrekontuak interpretatzea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Magnitude makroekonomiko nagusiak eta horien arteko erlazioa. • Produkzio-sektoreak eta horien ekarpena Euskal Herriko eta Estatuaren gainerako ekonomian. • Titulazioari dagokion produkzio-sektorea: konfigurazioa eta aurreikusitako eboluzioa. • Dagokion sektoreko ereduzko enpresa baten funtzio-arloak eta horien arteko erlazioak. • Sektorearen kudeaketa-eredu adierazgarria. • Balantzearen galera- eta irabazi-kontuaren partida nagusiak sektoreko ereduzko enpresa batean. • Enpresa baten oinarrizko aurrekontuak: egitura eta kontzeptuak. • Finantzaketa-motak: oinarrizko eskemak.

Jarrerazkoak: • Laneko bileretan bat etortzeko konpromisoa eta interesa. • Enpresaren beste sekzioek garatzen duten lanarekiko errespetua. • Bestelako sailekin koordinatzeko beharra bere egitea. 12. lanbide-modulua. HIZKUNTZA TEKNIKOA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

1. Aukeratutako hizkuntzan idatzitako sektoreko informazio berezia interpretatzea, ekintza eta/edo zeregin egokiak aurrera eramateko oinarrizko datuak aztertuz.

2. Aukeratutako hizkuntzan idatzitako testu eta dokumentu profesionaletatik ateratako funtsezko informazioa ama-hizkuntzara itzultzea, informazio hori behar bezala erabiltzeko eta/edo jakinarazteko asmoz.

3. Aukeratutako hizkuntzan, titulu honi lotutako lanbide-sektorearen berezko jarduerarekin zerikusia duten oinarrizko testu teknikoak idaztea.

4. Aukeratutako hizkuntzan ahozko mezuak sortzea, lanbide-komunikazioko berariazko egoerei aurre egin ahal izateko.

b) Ebaluazio-irizpideak

Page 57: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

57

1. Aukeratutako hizkuntzan idatzitako sektoreko informazio berezia interpretatzean, ekintza eta/edo zeregin egokiak aurrera eramateko oinarrizko datuak aztertuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aukeratutako hizkuntzari dagokion herrialderen bateko argitalpen profesional batean sektoreko

terminologia berezia identifikatzea. • Aukeratutako hizkuntzan idatzitako sektoreko informazio-testu baten datu garrantzitsuenak hautatzea. • Testuen interpretazioan, aukeratutako hizkuntzan idatzitako hiztegi teknologikoak eraginkortasunez

erabiltzea. 2. Aukeratutako hizkuntzan idatzitako testu eta dokumentu profesionaletatik ateratako funtsezko informazioa ama-hizkuntzara itzultzean, informazio hori behar bezala erabiltzeko eta/edo jakinarazteko asmoz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aukeratutako hizkuntzaren eta ikaslearen hizkuntzaren arteko korrelazio semantikoak identifikatzea. • Aukeratutako hizkuntzan idatzitako lanbide-sektoreari buruzko informazio-testu baten datu

garrantzitsuenak itzultzea, kontsultarako beharrezko materialaren laguntzarekin. 3. Aukeratutako hizkuntzan, titulu honi lotutako lanbide-sektorearen berezko jarduerarekin zerikusia duten oinarrizko testu teknikoak idaztean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Merkataritzako korrespondentzian erabili ohi diren estilo-formulak aipatzea. • Prentsan irakurritako lan-eskaintza batetik abiatuta, lan-eskaera bat lantzea. • Aukeratutako hizkuntzan "curriculum vitae" laburra idaztea. • Lanbide-sektoreari buruzko ereduzko dokumentuak betetzea. • Merkataritzako gutun bat idaztea agindu zehatzetan oinarrituz, alderdi formalak aplikatuz eta

sektorean aurrez ezarritako estilo-formulak erabiliz. • Komunikazio-helburu espezifikoa eta hartzaileak ulertzeko moduko testu-antolamendu egokia izango

duen txostena egitea.

4. Aukeratutako hizkuntzan ahozko mezuak sortzean, lanbide-komunikazioko berariazko egoerei aurre egin ahal izateko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ahozko oinarrizko adierazpena lortzeko egitura linguistikoak eta beharrezko hiztegia ezagutzea. • Aukeratutako hizkuntzan audio- edo bideo-testu motz bat ahoz laburtzea. • Simulatutako telefono-deiak egitea bere burua identifikatuz, pertsona egokiarengatik galdetuz, datu

zehatzei buruzko informazioa eskatuz eta, jasotako aginduetan oinarrituz, egin diezazkioketen galderei modu argian eta errazean erantzunez.

• Elkarrizketa edo bilera profesional batean egindako galderei egitura errazeko esaldiekin erantzutea. • Elkarrizketa edo bilera profesional batean galdera errazak egitea. • Lanbidearen edo sektorearen berezko zehazpen teknikoak eta/edo komertzialak ahoz adieraztea. c) Edukiak Prozedurazkoak: • Lanbidearen berezko ahozko eta idatzizko informazioetan datu garrantzitsuak hautatzea. • Testu profesionalak (liburuak, dokumentuak, eskuliburuak, aginduak…) interpretatzea. • Ahozko eta idatzizko informazioak ama-hizkuntzara itzultzea. • Lanbide-sektorearen berezko “ereduzko” dokumentuak betetzea. • Lanbide-jarduerarekin lotutako testuak (dokumentuak, txostenak, planak…) lantzea. • Sektorearen berezko mezu eta zehazpen teknikoak/komertzialak ahoz adieraztea. • Gai profesionalei buruzko solasetan, elkarrizketetan, bileretan… parte hartzea.

Page 58: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

58

• Kontsultarako baliabideak (hiztegiak, liburuak…) erabiltzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lanbide-sektorearen berezko hiztegia eta terminologia. • Lanbide-jardunean erabiltzen diren ahozko komunikazioan ezarritako formulak (hasierako eta

amaierako agurrak, kortesia-trataerak…). • Lanbide-jardunean erabiltzen diren idatzizko komunikazioan ezarritako formulak (gutunen

goiburukoak, informatika-sistemetarako sarbidea, protokoloak…). • Komunikazio-egoeraren berezko portaerak. • Bibliografia. Testu profesionalak. Hiztegi teknikoak. Kontsultarako bestelako baliabideak. Kontsulta-

eta erabilera-teknikak. Jarrerazkoak: • Hizkuntza zehaztasunez erabiltzea. • Atzerriko hizkuntzaren berezko ohiturak, jarraibideak eta protokoloak errespetatu eta jarraitzea. • Informazioa interpretatu, adierazi edo itzultzeko autonomia. • Komunikazio-mota desberdinetan (presentziala, idatzizkoa…) solaskideekin tolerantzia eta errespetua

izatea. • Hizkuntza garatu eta sendotzen aurrera egiteko interesa. 13. lanbide-modulua. LANTOKIKO PRESTAKUNTZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

1. Lan-ingurunean arduraz eta errespetuz jokatzea. 2. Ekipo elektronikoak mantentzeko prozesuak ezartzen eta/edo hobetzen parte hartzea, prozesu

horiek optimizatuko dituzten berariazko tresnak garatzen parte hartuta. 3. Ekipo elektroniko analogikoak eta/edo digitalak mantentzea, kasuak kasu teknika eta baliabide

egokienak aplikatuta. 4. Ekipo elektronikoak mantentzeko lantegi batean, material eta osagaietarako ordezko piezen arloa

kudeatzen parte hartzea. 5. Lanpostuan dagozkion jarduerak betetzean pertsonen eta erabilitako baliabideen eta materialen

segurtasun-arauak errespetatzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1.Lan-ingurunean arduraz eta errespetuz jokatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ezarritako prozedura eta arauekiko errespetuzko jarrera azaltzea beti. • Lanpostuan puntualtasunez azaltzea, ezarritako atsedenaldiez baliatuz eta, behar bezala justifikatutako

arrazoirik ezean, lantokia ezarritakoa baino lehen utzi gabe. • Jasotzen dituen argibideak zuhurtasunez interpretatu eta burutzea, garatzen duen lanez arduratzea eta

une oro pertsona egokiarekin komunikazio eraginkorra izatea. • Norberaren lana ezarritako argibideen eta prozeduren arabera antolatzea, zereginak lehentasunaren

ordenaren arabera betez eta esku-hartzeetan segurtasun- eta kalitate-irizpideak betez. • Lantegia erabiltzeko eskakizunak eta arauak betetzea, profesionaltasun egokia erakutsiz eta lana

arrazoizko epean amaituz. • Sistema automatikoak garatu, ezarri eta mantentzeko jardueran bere zereginaren eta jardueraren

eragina aztertzea.

Page 59: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

59

2. Ekipo elektronikoak mantentzeko prozesuak ezartzen eta/edo hobetzen parte hartzean, prozesu horiek optimizatuko dituzten berariazko tresnak garatzen parte hartuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ekipo elektronikoak mantentzeko prozesuak ezarri edo hobetzeko beharrezko dokumentazioa

hautatzea. • Ekipo elektronikoaren puntu kritikoak antzematea, matxurei buruzko historikoa eta horretarako

landutako mantentze-estatistikak kontsultatuta. • Ikuskaritzapean, egin beharreko proba- eta entsegu-planak lantzea, jarraitu beharreko faseak eta lortu

nahi diren xedeak justifikatuta. • Beharrezko probak eta entseguak egitea, ekipoaren matxurak diagnostikatzeko jarraitu behar diren

faseak eta prozedurak optimizatuta. • Prozesua dokumentatzea, beharrezko informazioa eta mantentze-teknikariek erabili ahal izateko behar

adinakoa dagokion formatuan jasota. • Garatzen ari den prozesuan teknologia berriak sartzeko posibilitatea ebaluatzea eta horren

komenigarritasuna aztertzea. • Ekipo elektronikoan matxurak diagnostikatzea ahalbidetu eta optimizatuko duen berariazko tresna

(“hardwarea” eta/edo “softwarea”) gara dadin proposatzea. • Ekipo elektronikoa mantentzeko proposatutako berariazko tresna baten prototipo funtzionala

diseinatzen, eraikitzen eta doitzen laguntzea. • Ekipo elektronikoa mantentzeko proposatutako berariazko tresnari dagokion prototipoa behar bezala

dokumentatzea. 3. Ekipo elektroniko analogikoak eta/edo digitalak mantentzean, kasuak kasu teknika eta baliabide egokienak aplikatuta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Hasierako proba funtzionalak egitea, matxuren partean jasotako sintomak egiaztatuta eta sintoma

horiek doitasunez zehaztuta. • Matxuraren kausa posibleen abiapuntuko hipotesia egitea, hura mekanikoa, elektrikoa eta/edo

“softwarearena” den zehaztuta. • Jardun-plan sistematiko bat ezartzea, jarraitu behar diren fase eta prozedura desberdinak eta egin

beharreko egiaztapenak zehaztuta eta beharrezko dokumentazio teknikoa eta eskatutako baliabideak hautatuta.

• Matxura arrazoizko denboran aurkitzea, ezarritako planari jarraituta eta baliabide egokiak erabilita. • Esku-hartzearen aurrekontua egitea, konponketaren tipologia eta kostua zehaztasunez jasoko diren

moduan. • Elementu, osagai edo modulu akastunak muntatzeko, desmuntatzeko eta ordezkatzeko lanak denbora

egokian eta beharrezko kalitatearekin egitea, ekipoaren bestelako elementuak ez hondatzeko kontu izanda.

• Ekipoaren eraginkortasun egokia berriz ezartzeko beharrezko proba funtzionalak eta doikuntzak egitea.

• Ekiporako ezarritako fidagarritasun-probak egitea. • Pertsonen eta erabilitako ekipoen eta baliabideen segurtasun-arauak errespetatzea, profesionaltasun

egokiari buruzko jarraibideak beteta. • Konpondutako matxurei buruzko txostena formatu normalizatuan egitea, esku-hartzea fakturatzeko

beharrezko informazioa bilduta eta ekipoaren matxurei buruzko “historikoa” eguneratuta. 4. Ekipo elektronikoak mantentzeko lantegi batean, material eta osagaietarako ordezko piezen arloa kudeatzen parte hartzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Gutxieneko izakinak, materialak edo produktuak zehaztea, enpresak finkatutako irizpideen arabera. • Erosketa-aldagai desberdinak (kalitatea, prezioak, dokumentuak, emate-epeak) aztertzea, enpresarako

eskaintzarik egokiena hautatu edo aholkatuta. • Piezen edo materialen ezaugarrien arabera, kokapen fisiko egokiena aurkitzea edo proposatzea,

ingurumen-baldintzak, produktuen errotazioa eta piezen eta elementuen ezaugarriak kontuan hartuta. • Albaranak jasotako produktuekin bat datozela egiaztatzea, bai kopuruari bai kalitateari dagokionez,

eta anomaliarik izanez gero, gora-behera edo, bidezkoa bada, erreklamazioa jasoaraztea.

Page 60: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

60

• Biltegiko sarreren eta irteeren kontrol zorrotza eta puntuala eramatea, edozein motatako informazio-euskarri erabilita.

• Biltegiaren inbentarioa egitea, aldagai desberdinak (sarrerak, irteerak, narriatutako materialen portzentaia) kontuan hartuta eta une egokian zein eskaera egin behar den aholkatuta.

• Bezeroen eta hornitzaileen fitxategia sortzea eta/edo eguneratzea, edozein motatako informazio-euskarri erabilita.

5. Lanpostuan dagozkion jarduerak betetzean pertsonen eta erabilitako baliabideen eta materialen segurtasun-arauak errespetatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ekipo elektronikoak, materialak, erremintak eta tresnak mantentzeko prozesuak garatzeari lotutako

arriskuak identifikatzea, bai eta jarduera garatzen den lekuan dauden arreta-informazioak eta -seinaleak ere.

• Larrialdiak gertatzen direnean lan desberdinetarako hartu behar diren babes-baliabideak eta portaera prebentiboa identifikatzea.

• Jarrera zuhurra eta aurreikuslea izatea, segurtasun- eta higiene-arauak zuhurtasunez errespetatuz. • Lan desberdinetan erabiltzeko ezarri diren eta eskura dauden norberaren babeserako tresnak

erabiltzea. • Osagai, tresna eta ekipo estandarizatuen babeserako dispositiboak erabiltzea. c) Edukiak Ikastetxeak “lan-egoeretan” kokatutako jarduera gisa finkatuko ditu edukiak, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak argitaratutako Lantokiko prestakuntza lanbide-modulua diseinatzeko curriculum-esparruaren arabera. 3.3. Heziketa-zikloaren sekuentziazioa eta denboralizazioa 3.3.1. Iraupenak

Lanbide-moduluak Oinarrizko iraupena

Iraupen finkoa

Elektronika analogikoa 151 ordu 206 ordu Logika digitala eta mikroprogramagarria 180 ordu 225 ordu Prototipo elektronikoen garapena eta eraikuntza 160 ordu 195 ordu Ekipo elektronikoen mantentzea 150 ordu 165 ordu Administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea enpresa txikietan 90 ordu 90 ordu Lan-giroko harremanak (LGH) 60 ordu 60 ordu Kalitatea 64 ordu 64 ordu Programazio-teknikak 150 ordu 165 ordu Sistemen elektronika 109 ordu 145 ordu Produktu elektronikoen proiektuen garapena 150 ordu 165 ordu Lan-prestakuntza eta -orientabidea (LPO) 60 ordu 60 ordu Hizkuntza teknikoa 40 ordu 60 ordu Lantokiko prestakuntza (LP) 336 ordu 400 ordu GUZTIRA 1.700 ordu 2.000 ordu 1. Ikastetxe bakoitzak curriculum-proiektua bere gizarte- eta ekonomia-ingurunera eta

ikasleen ezaugarrietara egokitzeko, ikastetxeek beren esku izango dute guztizko ordutegiaren %15 ─kasu honetan 300 ordu─ eta ordu-kopuru hau lanbide-modulu desberdinetan banatu ahal izango dute, baldin eta irakaskuntza desberdinak eskaintza oso baten parte badira.

Page 61: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

61

Horrenbestez, modulu bakoitzerako ezarritako oinarrizko iraupena errespetatu egin beharko da eta aurrerago azalduko diren irizpideen arabera gehitu ahal izango da.

2. Irakaskuntzak eskaintza partzial bateko parte badira, iraupen finkoa ezarri da

modulu bakoitzerako eta ezin izango da aldatu. 3. Moduluen behin betiko iraupenek, hau da, ikastetxeak berak esleitu behar duen

denbora banatu ondoren, heziketa-zikloak irauten dituen 2.000 orduak osatu beharko dituzte guztira.

4. Ikastetxeetako curriculum-proiektu desberdinetan oreka egokia gordetzeko asmoz,

eskaintza osoko modalitatea jarraitzen duten irakaskuntzek ondoko zehaztapena errespetatu beharko dute: lanbide-moduluek ezin izango dute oinarrizko iraupena 64 ordu baino gehiagotan gehitu, Elektronika analogikoa, Logika digitala eta mikroprogramagarria, Prototipo elektronikoen garapena eta eraikuntza, Ekipo elektronikoen mantentzea, Programazio-teknikak eta Produktu elektronikoen proiektuen garapena moduluek izan ezik, hauek, bidezko hartzen bada, 96 ordutan gehitu ahal izango dira-eta.

5. Ikastetxean bertan garatu beharreko Lantokiko prestakuntza lanbide-moduluko fase

desberdinen iraupenek ez dute ikastetxeak modulu honetarako ezartzen duen behin betiko iraupenaren %10 gainditu behar.

3.3.2. Sekuentziazioa Heziketa-zikloaren sekuentziazioan 1. Eskaintza osoan: • Lantokiko prestakuntza moduluaren iraupenaren %80 gaitasun-atalei loturiko modulu

guztien irakaskuntzak amaitu ondoren eman beharko da. • Ikastetxe bakoitzak heziketa-ziklo honi hasiera emateko aukeratzen dituen moduluak

kontuan izan gabe, modulu horien artean honako hauek egon beharko dute: Elektronika analogikoa, Logika digitala eta mikroprogramagarria eta Programazio-teknikak.

2. Eskaintza partzialean: • Ekipo elektronikoen mantentzea, Prototipo elektronikoen garapena eta eraikuntza

eta Produktu elektronikoen proiektuen garapena moduluekin hasi aurretik, Elektronika analogikoa, Logika digitala eta mikroprogramagarria eta Programazio-teknikak moduluak eman edo konbalidatu beharko dira edota, hala badagokio, horiek lan-jardunarekin duten korrespondentzia egiaztatu beharko da.

• Lantokiko prestakuntza modulua heziketa-zikloa osatzen duten gainerako moduluak

egiaztatu direnean (ondorio horretarako finkatutako bide desberdinen bidez) soilik eman beharko da.

4. Irakasleak

Page 62: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

62

4.1. “Produktu elektronikoen garapena” heziketa-zikloko lanbide-moduluetan irakaskuntza-atribuzioa duten irakasleen espezialitateak a) Lanbide Heziketako irakasle teknikoen kidegoan “Ekipo elektronikoak” espezialitatea duten irakasleek ondoko lanbide-modulu hauek irakats ditzakete: • Prototipo elektronikoen garapena eta eraikuntza. • Ekipo elektronikoen mantentzea. • Programazio-teknikak. b) Bigarren Irakaskuntzako irakasleen kidegoan “Sistema elektronikoak” espezialitatea duten irakasleek ondoko lanbide-modulu hauek irakats ditzakete: • Elektronika analogikoa. • Logika digitala eta mikroprogramagarria. • Kalitatea. • Sistemen elektronika. • Produktu elektronikoen proiektuen garapena. c) Bigarren Irakaskuntzako irakasleen kidegoan “Euskal hizkuntza eta literatura”, “Alemana”, “Frantsesa”, “Ingelesa”, “Italiera” edo “Portugesa” espezialitatea duten irakasleek ondoko modulu hauek irakats ditzakete, hautatutako hizkuntzaren arabera: • Hizkuntza teknikoa. d) Bigarren Irakaskuntzako irakasleen kidegoan “Lan-prestakuntza eta -orientabidea” espezialitatea duten irakasleek ondoko modulu hauek irakats ditzakete: • Administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea enpresa txikietan. • Lan-giroko harremanak. • Lan-prestakuntza eta -orientabidea. e) Heziketa-ziklo bereko beste lanbide-moduluren bat irakasten duten a) eta b) ataletan adierazitako espezialitatea duten irakasleek ondoko modulua ere irakats dezakete: • Lantokiko prestakuntza. 4.2. Titulazioen baliokidetasunak irakaskuntzan aritzeko 4.2.1. "Sistema elektronikoak" espezialitateari dagozkion lanbide-moduluak irakasteko, doktore-, ingeniari-, arkitekto- edo lizentziatu-tituluen eta ondoko tituluen arteko baliokidetasuna ezartzen da irakaskuntzan aritzeko: • Ontzietako irrati-elektronikan diplomatua. • Aeronautika-ingeniari teknikoa (Aeronabigazioko espezialitatea). • Sistema-informatikako ingeniari teknikoa. • Industria-ingeniari teknikoa (Elektrizitateko espezialitatea). • Industria-ingeniari teknikoa (Industria-elektronikako espezialitatea). • Telekomunikabide-ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak).

Page 63: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

63

4.2.2. “Lan-prestakuntza eta -orientabidea” espezialitateari dagozkion lanbide-moduluak irakasteko, doktore-, ingeniari-, arkitekto- edo lizentziatu-tituluen eta ondoko tituluen arteko baliokidetasuna ezartzen da irakaskuntzan aritzeko: • Enpresa-zientzietan diplomatua. • Lan-harremanetan diplomatua. • Gizarte-lanean diplomatua. Gizarte-hezkuntzan diplomatua. Kudeaketa eta administrazio publikoan diplomatua. 5. Irakaskuntza hauek emateko gutxieneko baldintzak 5.1. Espazioak Apirilaren 30eko 777/1998 Errege Dekretuko 19. artikuluaren arabera, "Produktu elektronikoen garapena" goi-mailako Lanbide Heziketako heziketa-zikloak ondoren adierazitako gutxieneko espazioak eskatzen ditu dekretu honek definitzen dituen irakaskuntzak emateko. Prestakuntza-espazioa Azalera

20 ikasle (m2) Erabilera-maila

(%) Elektrizitate eta elektronikako laborategia ............................ 90 45 Gela teknikoa ......................................................................... 60 35 Gela balioanitza ..................................................................... 40 20 “Erabilera-mailak” ikasle-talde batek oinarrizko irakaskuntzak irakasteko espazioa zenbat orduz okupatzea aurreikusten den adierazten du; alabaina irakaskuntza hauen guztizko iraupenarekiko ehunekoetan adierazten da. Horrenbestez, ikastetxeek curriculumaren guztizkoa ezartzeko definitzen dutenerako orientagarria da. “Erabilera-mailak” onartutako marjinan, heziketa-ziklo bereko edo beste ziklo batzuetako edo beste hezkuntza-etapa batzuetako beste ikasle-talde batzuek okupatu ahal izango dituzte ezarritako prestakuntza-espazioak. Dena dela, prestakuntza-espazioei lotutako ikaskuntza-jarduerak (erabilera-mailak adierazitako okupazioarekin) antzeko beste prestakuntza-jarduera batzuetarako erabilitako azaleretan ere burutu ahal izango dira. Identifikatutako prestakuntza-espazio desberdinak ez dira zertan itxitura bidez bereizi behar. 6. Sarbideak eta/edo ibilbideak Heziketa-ziklo honetan onartua izateko, batxilergoko ondoko modalitate hauek izango dute lehentasuna: • Natur eta Osasun Zientziak. • Teknologia. 6.1. Oinarrizko Lanbide Heziketa

Page 64: PRODUKTU ELEKTRONIKOAK GARATZEKO GOI- MAILAKO …• Dagokion mailan, ekipo elektronikoen homologazio-entseguak egitea, aurkitutako akatsak zuzentzeko eta, goragokoen eskariz, oro

64

Heziketa-ziklo honetan lantzen den Berariazko Lanbide Heziketa oinarritu eta errazten duen Oinarrizko Lanbide Heziketaren edukiak Batxilergoaren ondoko jakintzagaietan daude: • Elektroteknia. • Elektronika. Gainera, eskaeren kopuruak eskainitako ikaspostuena gaindituz gero, Elektroteknia jakintzagaia onarpenerako kontuan hartuko da. 6.2. Unibertsitate-ikasketetarako sarbidea: • Ontzi-makinetan diplomatua. • Optika eta optometrian diplomatua. • Itsasketan diplomatua. • Ontzietako irrati-elektronikan diplomatua. • Arkitekto teknikoa. • Aeronautika-ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak). • Nekazaritza-ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak). • Industria-diseinuko ingeniari teknikoa. • Baso-ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak). • Industria-ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak). • Kudeaketa-informatikako ingeniari teknikoa. • Sistema-informatikako ingeniari teknikoa. • Meatze-ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak). • Ontzigintza-ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak). • Herri-lanetako ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak). • Telekomunikabide-ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak). 7. Konbalidazioak eta korrespondentzia 7.1. Lanerako Lanbide Heziketarekin konbalida daitezkeen lanbide-moduluak • Elektronika analogikoa. • Logika digitala eta mikroprogramagarria. • Prototipo elektronikoen garapena eta eraikuntza. • Ekipo elektronikoen mantentzea. • Administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea enpresa txikietan. • Programazio-teknikak. • Sistemen elektronika. • Hizkuntza teknikoa. 7.2. Lan-praktikarekin korrespondentzia izan dezaketen lanbide-moduluak • Elektronika analogikoa. • Logika digitala eta mikroprogramagarria. • Prototipo elektronikoen garapena eta eraikuntza. • Ekipo elektronikoen mantentzea. • Programazio-teknikak. • Sistemen elektronika. • Produktu elektronikoen proiektuen garapena. • Hizkuntza teknikoa. • Lantokiko prestakuntza. • Lan-prestakuntza eta -orientabidea.