OINARRIZKO CURRICULUM DISEINUA

PLASTIKOA ETA KAUTXUA ERALDATZEKO TEKNIKARIA

2

Aurkibidea 1. Tituluaren identifikazioa........................................................................................ 4 1.1. Izena.................................................................................................................... 4 1.2. Maila. .................................................................................................................. 4 1.3. Heziketa-zikloaren iraupena. .............................................................................. 4 2. Erreferentea (lanbide-perfila). ............................................................................... 4 2.1. Gaitasun orokorra. .............................................................................................. 4 2.1.1. Lanbide-gaitasunak. .......................................................................... 4 2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia. ........................................................... 4 2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak. .................................................... 5 2.3. Produkzio-prozesuko kokapena. ......................................................................... 6 3. Irakaskuntzak. ........................................................................................................ 7 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak. ............................................................... 7 3.2. Lanbide-moduluak. ............................................................................................. 8 1. Lanbide modulua: Material polimerikoak eta dagozkien nahazketak .... 8 2. Lanbide modulua: Eraldaketa instalazioak ............................................. 11 3. Lanbide modulua: Plastikoen eraldaketa eta moldeaketa ....................... 18 4. Lanbide modulua: Elastomeroen eraldaketa eta bulkanizazioa .............. 18 5. Lanbide modulua: Plastikozko eta kautxuzko produktuen akabera Eta kalitate-kontrola .................................................................................... 22 6. Lanbide modulua: Lan-prestakuntza eta orientabidea ............................ 25 7. Lanbide modulua: Kalitatea eta etengabeko hobekuntza ........................ 29 8. Lanbide modulua: lantokiko prestakuntza .............................................. 30 3.3. Heziketa-zikloaren sekuentziazioa eta denboralizazioa. .................................... 32 3.3.1. Iraupenak. .......................................................................................... 32 3.3.2. Sekuentziazioa. ................................................................................. 33 4. Irakasleak. .............................................................................................................. 33 4.1. “Plastikoa eta kautxua eraldatzea” heziketa-zikloko lanbide-moduluetan

irakaskuntza-atribuzioa duten irakasleen espezialitateak. .................................. 33 4.2. Titulazioen baliokidetasunak irakaskuntzan aritzeko. ........................................ 34 5. Irakaskuntzak emateko gutxieneko baldintzak. ..................................................... 34 5.1. Espazioak. ........................................................................................................... 34 6. Konbalidazioak eta korrespondentziak. ................................................................. 35 6.1. Lanerako Lanbide Heziketarekin konbalida daitezkeen lanbide-moduluak. ...... 35

3

6.2. Lan-praktikarekin korrespondentzia izan dezaketen lanbide-moduluak. ........... 35

4

1. Tituluaren identifikazioa 1.1. Izena: "Plastikoa eta kautxua eraldatzea". 1.2. Maila: Erdi-mailako Berariazko Lanbide Heziketa. 1.3. Iraupena: 1.400 ordu. 2. Erreferentea (lanbide-perfila) 2.1. Gaitasun orokorra Produkzio-sistemak teknikari honi ezarritako lanbide-kualifikazioaren eskakizun orokorrak ondokoak dira: • Plastikoa eta kautxua landu, eraldatu eta manipulatzeko lan guztiak dokumentazio

teknikoaz baliatuz gidatu eta burutzea, eta fabrikaziorako instalazio, makina eta tresneria prestatu eta doitzea, lehen mailako mantentzeaz eta materialen eta produktuen kalitateaz arduratuz, betiere ezarritako segurtasun-baldintzetan.

2.1.1. Lanbide-gaitasunak • Esku hartzen duen prozesuko faseen ikuspegi orokorra eta koordinatua izatea. • Plastikoa eta kautxua landu, manipulatu edo eraldatzeko prozesuen barruan lanpostu desberdinetara

egokitzea, bai eta bere lanbidearekin zerikusia duten berrikuntza teknologikoetara eta antolamenduari dagozkion horietara ere.

• Bere lana eraginkortasunez egitea ahalbidetzen dioten fabrikazio-fitxen edo dokumentu teknikoen informazioa zuzen interpretatzea, eraldaketa-prozesuaren baldintzak prestatu, doitu eta kontrolatu ahal izateko datu teknikoak identifikatuz.

• Plastikoa eta kautxua eraldatzeko prozesuan esku hartzen duten makina eta ekipoen produkzio-ahalbideak aztertzea, dagozkien erregulazio- eta kontrol-parametroak interpretatuz, ahalik eta aprobetxamendu onena lortzeko.

• Kontrol-tresnen irakurketa zuzen interpretatzea, eta makina edo instalazioa onartutako perdoien barruan mantentzeko esku hartzea.

• Piezen akats desberdinak bereiztea eta akats horiek zuzentzeko esku hartu beharreko parametroak ezagutzea, lehen hurbilketan kausak eta ondorioak erlazionatuz, bai eta erlazio hori baldintzatzen duten parametroak ere.

• Une oro pertsona, makina eta instalazioetako segurtasun-arauak betez jardutea. • Sartuta dagoen talde funtzionaleko kideekin oztoporik gabeko harremanak izatea, taldeari esleitutako

helburuak lortzen lagunduz, besteen lana errespetatuz, talde-lanen antolamenduan eta garapenean aktiboki parte hartuz, eta sortzen diren zailtasunak gainditzen lagunduz, betiere maila bereko edo beheragoko mailako taldekideen ideien aurrean tolerantziazko jarrera erakutsiz.

• Ahoz edo idatziz harreman funtzionala duen sailekin komunikatzea: Mantentzea, Kalitate-kontrola, Biltegiak eta abar.

• Eduki balioanitzeko zenbait ekintza era autonomo batean burutzea, bere lanbideari dagozkion tekniken esparruan eta ezarritako metodoei jarraituz.

• Makina, tresneria eta esleitu zaizkion gainerako baliabideak ondo prestatu, funtzionarazi eta doitzeaz arduratzea.

2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia Plastikoa eta kautxua eraldatzeko teknikariak interpretatu eta kontuan hartu behar dituen fabrikazio-dokumentuetan bildutako informazio teknikoaren arabera jarduten du.

5

Tresnak muntatu eta desmuntatzeko lan ohikoenak burutzeko beharrezkoak diren trebetasunak, eta makinetan doikuntza eta neurketa batzuk egiteko, ikaskuntza-prozesuan eta lan-praktikan lortutako ohituren ondorio gisa beteko ditu. Burutzapen esanguratsuenen kontrola lanen amaieran egiten da, lehenengo piezak edo produktu-kopuruak dokumentazio teknikora egokitzen direla eta fabrikaziorako erabilitako metodoak eta denborak egokiak direla ziurtatuz. Makinaren doikuntza okerrak edo tresna baten prestaketa desegokiak kalte handiak ekar ditzake gailu garestietan, eta zuzeneko langileengan nahiz berarengan eragina izan dezaketen arrisku-baldintza batzuk sortaraz ditzake. Teknikari hau autonomoa da ondoko funtzio edo jarduera orokorretan: • Makinak prestatu eta doitzea. Tresneria muntatzea. Makina edo prozesu sinpleak abiaraztea eta

geldiaraztea. Materialak nahastea eta egokitzea. Prozesuko aldagaiak kontrolatu eta zuzentzea. Lehen mailako kalitate-kontrola. Produkzioaren eta gertakarien erregistroa. Makinen eta bere kargura dauden gainerako baliabideen lehen mailako mantentzea.

2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak Ondokoak dira profesionalak burutu eta/edo azaldu behar dituen burutzapen eta portaera esanguratsuenak: 1. Materialak prestatu, manipulatu, entseatu, landu eta igortzea. • Lehengaiak biltzea. • Gaien nahasketak prestatzea, ondoren eraldatzeko ezarritako prozeduren arabera. • Materialak prestatu eta entseatzea dagozkien formetan (pikortatuak, pastillak, galautsak) ondoren

eraldatzeko, betiere ezarritako prozeduren eta kalitatearen arabera. • Dagoeneko prestatuta dauden materialak egokitu eta igorri/biltegiratzea. • Erabilitako produktu kimikoen segurtasun-arauak eta ingurumenari dagozkionak aplikatzea. 2. Plastikoa eta kautxua eraldatzeko makinak eta instalazioak prestatu eta doitzea. • Moldeak eta/edo matrizeak instalazioan muntatzea, eraldatu behar den gaiaren arabera. • Makina eta instalazio oinarrizkoen edo osagarrien berotze- eta hozte-sistemak, eta sistema

hidraulikoak edo pneumatikoak doitu eta kontrolatzea. • Eraldaketa-makinen elikadura-sistema prestatzea. • Eraldaketa-makinen eta -instalazioen sistema automatizatu osagarriak doitzea. • Lehen mailako mantentzea egitea eta segurtasun-sistemak ziurtatzea. 3. Plastikoaren eraldaketa gidatzea. • Plastikozko (errefortzuarekin edo gabe) material eta gaien edo erdimanufakturatuen moldeaketa

gidatzea, produkzio-baldintzak kontrolatuz, prozesuaren informazioari jarraituz eta ezarritako segurtasun- eta kalitate-baldintzetan.

• Plastikozko produktu erdibukatuen termokonformazioa gidatzea, produkzio-baldintzak kontrolatuz, prozesuaren informazioari jarraituz eta ezarritako segurtasun- eta kalitate-baldintzak betez.

• Plastikozko gaiak edo produktu erdibukatuak soldadura edo manipulazio bidez bukatzea. • Produktu erdimanufakturatuen bilketa-sistemak kontrolatzea. • Plastikoekin konbinatu beharko diren errefortzuak manipulatu/fabrikatzea. • Segurtasun-mailak mantentzea eta larrialdi-egoeretan erantzutea.

6

4. Kautxuaren eraldaketa gidatzea. • Kautxuzko (errefortzuarekin edo gabe) material eta gaien edo erdimanufakturatuen moldeaketa

gidatzea, produkzio-baldintzak kontrolatuz, prozesuaren informazioari jarraituz eta ezarritako segurtasun- eta kalitate-baldintzetan.

• Kautxuzko (errefortzuarekin edo gabe) erdimanufakturatuak bulkanizatu edo erretikulatzea. • Produktu erdimanufakturatuen bilketa-sistemak kontrolatzea. • Kautxuekin konbinatu beharko diren errefortzuak manipulatu/fabrikatzea. • Segurtasun-mailak mantentzea eta larrialdi-egoeretan erantzutea. 5. Bukatutako produktuaren akabera-lanak eta lehen mailako kontrola burutzea. • Plastikozko edo kautxuzko gaien edo erdibukatuen gaineko inprimaketa-prozesua ikuskatzea,

ezarritako kalitatea lortuz. • Plastikozko piezak leuntzea. • Plastikozko produktu erdibukatuak mekanizatzea. • Plastikozko gaien edo erdibukatuen lehen mailako kalitate-kontrola egitea. • Datuak erregistratzea eta ezadostasunaren eta egindako tratamenduaren kausak jakinaraztea. 2.3. Produkzio-prozesuko kokapena • Lanbide- eta lan-ingurunea Irudi honek plastiko eta kautxugintzako sektorean beteko du bere lana, produkzio-eremuan hain zuzen ere. Bere jarduera ondoko azpisektoreetan garatu ahal izango du: • Plastiko eta kautxuaren eraldaketa-industriak. • Plastiko eta/edo kautxuzko material konplexuen eraldaketa-industriak. • Polimeroen produkzio-industria kimikoak. • Plastikozko gaiak lantzeko industriak. • Hainbat sektoretako industriak, plastikozko elementuen fabrikazio-sailak barne hartzen dituztenak

(automobila, elikagaiak, material klinikoa, jostailuak, etxetresnak eta abar). • Plastiko eta/edo kautxurako makineria eta tresnen industrietako zerbitzu teknikoak. • Hainbat sektoretako industriak, dagozkien prozesuetan polimeroak aplikatu behar izaten direnekoak

(ontziratze- eta enbalatze-faseak, iragazgaizte- eta estaldura-faseak, produktu erdibukatuen manipulazio-faseak, eraikuntzako instalazio-faseak eta abar).

• Plastikoa eta Kautxua Eraldatzeko Teknikaria produkzioarekin zerikusia duen talde funtzional batean sartuko da unitate baten arduradun gisa, eta zuzenean goi-mailako Teknikari baten menpe egongo da, antzeko ezaugarriak dituzten produkzio-unitateetan erantzukizuna izango duena.

Teknikari honen menpe dagokion produkzio-unitateko zuzeneko langileak egongo dira. • Ingurune funtzionala eta teknologikoa Lanbide-irudi hau plastikozko eta kautxuzko materialen nahiz gaien produkzio-funtzioetan/-azpifuntzioetan kokatuko da, eta eraldaketa-prozesu osoa beteko du gaien harrera eta prestaketa barne dela. Teknikek eta ezagutza teknologikoek bi mailatan bana daitezkeen eremu desberdinak hartzen dituzte beren baitan:

7

• Berariazko ezagutzak: material polimerikoen ezagutza (izaera eta egiturak). Beren jokabideen ezagutza. Eraldaketa-prozesu guztiei dagozkien oinarrien ezagutza. Eraldaketa-prozesu desberdinen eta horietan erabilitako makineria, tresneria eta instalazioen berariazko ezagutza, bai eta moldeen eta matrizeen prestaketa eta doikuntzari buruzkoa ere.

• Oinarrizko ezagutzak: Fisika eta Kimika aplikatuak. Erabiltzaile mailako informatika. Ingeles teknikoa. Marrazketa Geometrikoa eta Teknikoa. Elektrizitatea. Mekanika.

• Lanbideak, ereduzko lanposturik garrantzitsuenak Adibide gisa, eta bereziki lanbide-orientazioa helburu izanik, tituluaren perfilean definitutako lanbide-gaitasuna lortuz gero bete daitezkeen lan edo lanpostu batzuk adierazten dira ondoren, horiek esklusiboki plastiko eta kautxugintzako sektoreari dagozkielarik. • Granzista. Nahasketen prestatzailea. Tindatzailea. Estruitzailea. Kalandratzailea.

Termokonformatzailea. Errefortzatuetako langilea. Estrusio-puzte langilea. Bulkanizatzailea. Inprimatzailea. Mekanizatzailea. Makinen prestatzailea. Xaflen manipulatzailea.

Egon daitezkeen espezializazioak: hona hemen egon daitezkeen 4 espezializazioak: • Plastikoen eraldaketa. • Kautxuen eraldaketa. • Plastiko errefortzatuen eraldaketa. • Kautxu errefortzatuen eraldaketa. Espezializazio horiek guztiek eduki komun asko dituzte, eta plastiko eta kautxugintzako industriaren azpisektoreetako prozesu eta material zehatz eta berariazkoetan bakarrik bereizten dira, lantokiko prestakuntzaldian lortu ahal izango direlarik. 3. Irakaskuntzak 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak. I. Plastikoaren eta kautxuaren eraldaketa-sektoreko terminologia, sinbologia, tresnak, informazio

teknikoa eta metodoak ulertu eta/edo aplikatzea. II. Polimeroen (plastikoak eta elastomeroak) eta gehigarrien (kargak, plastifikatzaileak, agente

bulkanizatzaileak eta abar) mota desberdinak bereiztea eta deskribatzea, bai eta beren funtsezko ezaugarri fisiko eta kimikoak eta azken gaiaren propietateetan duten eragina ere.

III. Plastiko eta kautxuaren nahasketak lantzea eta eraldatzea, erabilitako formulazioa interpretatuz eta lanketa-zikloa egokituz, ondorengo eraldaketarako produktu egokia lortzearren.

IV. Eraldaketa-makinetako osagaiak eta ekipoak muntatzea eta desmuntatzea, elementu bakoitzaren funtzioa, beren arteko erlazioa eta eraldaketa-prozesuan duten eragina aztertuz, eraldatuko den materialaren eta fabrikatu behar den piezaren konplexutasunaren arabera.

V. Plastikoaren eta kautxuaren eraldaketa-prozesua eta/edo -lanak interpretatu, aztertu eta hala badagokio egitea, instalazioen produkzio-ahalbideak eta sistema eta osagai desberdinen funtzioa ezagutuz, lan-baldintzak kontrolatuz eta prozesuko aldagaiak lan- eta kontrol-parametroekin eta produktuaren ezaugarriekin erlazionatuz.

VI. Kalitate-kontroleko entseguak egitea eta baloratzea, entseatu behar diren materialen edo produktuaren ezaugarriak arauetan ezarritako kalitatearekin erlazionatuz, eta lortutako emaitzak adierazi, irudikatu eta ebaluatuz.

VII. Lan-baldintzek osasun pertsonalean, kolektiboan eta ingurumenean eduki ditzaketen ondorioez jabetzea, baldintza horiek hobetzearren, prebentzio- eta babes-neurri egokiak erabiliz.

VIII. Industria-jarduera arautzen eta baldintzatzen duen lege-, ekonomia- eta antolamendu-markoa ulertzea, lan-harremanek dakartzaten eskubideak eta betebeharrak identifikatuz.

IX. Bere lanbideari lotutako informazio- eta prestakuntza-bideak erabili eta bilatzea, ezagutza eta sektore kimikoan lanbideratzea eta, halaber, lanbide-gaitasunen bilakaera eta sektoreko teknologia- eta antolamendu-aldaketei egokitzea ahalbidetzen diotenak.

8

X. Sektore honetan garatu beharreko prozesuei irtenbideak ematen laguntzea eta parte hartzea, ingurumenari kalte egiten dioten inpaktuak minimizatzearren, bai eta lanbide-jardunaren bidez plastikoa eta kautxua eraldatzeko prozesuetan kalitatea etengabe hobetzen parte hartzea ere.

3.2. Lanbide-moduluak 1. lanbide-modulua. MATERIAL POLIMERIKOAK ETA DAGOZKIEN

NAHASKETAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Material polimerikoak eta elastomeroak identifikatzea eta zehaztea, ondoren ziurtatu edo

biltegiratzeko. 2. Polimeroen edo elastomeroen nahasketak esku hartzen duten gehigarri, produktu osagarri, ekipo eta

teknikekin lantzeko prozesua aztertzea. 3. Polimeroen edo elastomeroen nahasketak dagozkien nahasketa-osagai, produktu osagarri eta

berariazko ekipoekin landu, kontrolatu eta egokitzea, tekniken, ezarritako portzentajeen eta oinarrizko ezaugarri-taulen arabera.

4. Lehengaien eta nahaste gordinen berariazko entseguak eta kontrolak egitea. 5. Lehengaiak manipulatzetik eta nahasketak lantzeko makinekin lan egitetik sor daitezkeen arriskuak

prebenitzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Material polimerikoak eta elastomeroak identifikatzean eta zehaztean, ondoren ziurtatu edo biltegiratzeko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Plastiko-mota desberdinak identifikatzea, oinarrizko entsegu fisiko-kimikoen bidez (behaketa,

ukimena, beroa, sugarra eta abar), oinarrizko entsegu-taularen arabera. • Kautxu naturala eta kautxu sintetikoa zehaztea, dagozkien propietateak entsegu fisiko-kimiko sinpleen

bidez identifikatuz (biskositatea, malgutasuna, elastikotasuna, beroa, sugarra eta abar), oinarrizko entsegu-taularen arabera.

• Plastikoen eta kautxuen laburdura erabilienak ezagutzea eta kasu sinpleetan dagokien formularekin eta izenarekin erlazionatzea.

• Plastiko edo kautxuetan anomaliak detektatzea patroiekin konparazioak eginez. • Lehengaiak, polimeroak eta elastomeroak ordenatu eta sailkatzea ondoren biltegiratzeko, igorri,

etiketatu, garraiatu eta biltegiratzean egin behar diren lanak eta erabili behar diren ekipoak identifikatuz.

2. Polimeroen edo elastomeroen nahasketak esku hartzen duten gehigarri, produktu osagarri, ekipo eta teknikekin lantzeko prozesua aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aurreformak lantzeko sistema bakoitzerako makinak eta tresneria azaltzea. • Lantzeko makinak edo sistema lortu behar den formarekin edo aurreformarekin erlazionatzea,

aurreforma deskribatzea bere ezaugarriak adieraziz, ezarritako lan-zikloaren desbiderapen posibleak deskribatzea eta kausa-ondorio erlazioari buruzko hipotesiak jaulkitzea.

• Aurreforma manipulatu eta egokitzeko sistemak azaltzea, bere propietateak aldatu gabe mantentzeko. 3. Polimeroen edo elastomeroen nahasketak dagozkien nahasketa-osagai, produktu osagarri eta berariazko ekipoekin landu, kontrolatu eta egokitzean, tekniken, ezarritako portzentajeen eta oinarrizko ezaugarri-taulen arabera, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

9

• Prozesu errealari buruzko informazioaren adibide batean eta polimeroen eta elastomeroen nahasketak

prestatzeko balizko programa batean oinarrituz: − Formula bateko produktuak eta gehigarriak, beren zeregina eta ezaugarri fisiko-kimikoak

ezagutzea, osagaietako bakoitza entsegu sinpleen bidez bereiziz. − Nahasketa-fitxan edo formula-fitxan oinarrituz, kalkulu sinpleak egitea eta lehengaiak pisatu edo

neurtzeko prozedura egokiari jarraitzea. − Prozesu errealean nahasketak lantzeko beharrezko ekipoa eta tresnak identifikatzea, eta bereziki

erabilitako makinak abiarazi eta doitzeko sistemak eta dagozkien segurtasun-sistemak, neurtzeko aparatuen irakurketa interpretatuz (tª, denbora, b/min) funtzionamenduan zehar.

− Nahasketan eragina duten aldagaiak ulertzea, eta neurtzen dituzten tresnak eta erabiltzen diren unitateak identifikatzea.

− Emandako informazio teknikotik agindutako nahasketa lantzean egokia den sekuentzia ondorioztatzea.

− Ezarritako lan-zikloarekiko behatutako desbiderapenak edo anomaliak idatziz jaso eta jakinaraztea eta kausa-ondorio erlazioari buruzko hipotesiak jaulkitzea.

− Material erdibukatuak eta landutako nahasteak manipulatu eta egokitzea, material bakoitzaren berariazko baldintzak errespetatuz kontserbatu edo ondoren eraldatzeko.

− Laborategi-lantegi eskala kasu erreal baten suposizioarekin erlazionatzea, desberdintasun nabarmenenak azalduz.

4. Lehengaien eta nahaste gordinen berariazko entseguak eta kontrolak egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Plastiko eta kautxugintzan, lehengaiak, produktu erdibukatuak eta nahaste gordinak kontrolatzeko

gehien erabiltzen diren aparatuak eta teknikak azaltzea. • Laginak tresna egokiekin hartzea eta dagozkien entseguak egiteko egokitzea. • Behaketa zuzenaren edo errutinazko entseguen bidez lehengaien eta nahasteen oinarrizko parametroak

ziurtatzea (beroa, trinkotasuna, tenperatura, biskositatea eta abar). • Entseguetan oinarrituz datuak lortzea eta emaitzei buruzko txosten bat lantzea, ateratako ondorioak

arrazoituz. 5. Lehengaiak manipulatzetik eta nahasketak lantzeko makinekin lan egitetik sor daitezkeen arriskuak prebenitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lehengaiak manipulatzetik sor daitezkeen arriskuak identifikatzea. • Norbanakoaren eta makinetako prebentzio eta babeserako ekipoak eta gailuak erabiltzea, horrelakorik

eskatzen duten lanetan. c) Edukiak I. multzoa: KIMIKA OROKORRA ETA KARBONO-KIMIKA. POLIMEROAK,

ELASTOMEROAK ETA GEHIGARRIAK Prozedurazkoak: • Sistema periodikoan elementuak sailkatzea. • Elementuen propietate periodikoak (erradio atomikoa eta ionikoa, ionizazio-potentziala, afinitate

elektronikoa eta izaera metalikoa) sistema periodikoan duten egoerarekin identifikatzea. • Konposatu ioniko, kobalente eta metalikoen propietateak konparatzea, eguneroko bizitzako kasuetan

aplikatuz. • IUPAC arauak aplikatzea konposatu kimiko desberdinak izendatu eta formulatzeko. • Konposatu kimiko (organiko eta ez-organiko) desberdinei dagokien formula ezagutzea. • Polimeroen familia nagusiak (plastikoak eta kautxua) aztertu eta sailkatzea. • Plastikoa eta kautxua eraldatzeko industrietan gehien erabiltzen diren gehigarriak identifikatzea. • Lehengaiak manipulatzeak dakartzan arriskuak adieraztea. • Lehengaiak beharrezkoa den arretaz manipulatzea, dakartzaten arriskuak direla-eta.

10

• Erreaktiboak ezagutzea eta produktu kimikoak, beren garraioa, biltegiratzea eta segurtasuna identifikatzea, etiketaren arabera eta bibliografia kontsultatuz.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Teoria atomiko-molekularra. Atomoa. Eredu atomikoak eta beren bilakaera. Zenbaki kuantikoak.

Egitura elektronikoa. • Sistema periodikoa eta propietate periodikoak (erradio atomikoa eta ionikoa, ionizazio-potentziala,

afinitate elektronikoa eta izaera metalikoa). • Loturak: lotura ioniko, kobalente eta metalikoaren azterketa. Konposatu ionikoen, substantzia

kobalenteen eta metalikoen propietateak. Hidrogeno-loturak eta Van der Waals indarrak. • Hizkuntza kimikoa. Konposatu kimikoen formulazioa eta izendapena. IUPAC arauak. • Karbono-kimika. Karbono-atomoaren egitura eta propietateak. Karbonoaren loturak. Talde

funtzionalaren kontzeptua. Konposatu organikoen izendapena eta formulazioa (hidrokarburoak, funtzio oxigenatuak eta nitrogenatuak). Isomeria.

• Talde funtzional nagusiei dagozkien erreakzio organikoen motak: ordezkapena, adizioa eta ezabapena. • Kimika makromolekularrerako sarrera. Makromolekula naturalak eta sintesizkoak. • Egitura makromolekularrak: Monomeroak eta polimeroak. Polimerizazio-erreakzioak. • Polimeroen eta elastomeroen familia nagusiak zehaztea. • Lehengaien izendapena eta sinbologia. Biltegiratzea, garraiatzea eta etiketatzea. • Ohiko gehigarriak nahasketa baten formulazioan. Ezaugarriak eta berariazko funtzioak. • Garbiketa eta hondakinen tratamendua. Jarrerazkoak: • Autonomia produktuak edo materialak (nahastearen osagaiak) izendapenaren arabera identifikatzeko

garaian. • Osasuna, ingurumena eta laneko segurtasuna errespetatzea. Norbere osasuna eta besteena kontuan

hartzea arrisku pertsonalak eta instalazioetakoak antzematean produktuak manipulatzeko garaian. • Arazoak konpontzeko prozesurako ezarri diren protokoloen aplikazioa errespetatzea, garraiatu,

manipulatu eta neurtzeko baliabideak produktuaren izaerarekin eta lan-aginduan ezarritakoekin bat datozenak direla baliozkotzean.

• Elementuak sistema periodiko batean ordenatzeak izan duen garrantzia baloratzea, horiek aztertu edo beren jokaera aurresan ahal izateko.

• Gizartean eta ekonomian polimero sintetikoek eta naturalek duten garrantzia baloratzea. II. multzoa: NAHASKETEN PRESTAKETA ETA TEKNIKA ESPERIMENTALAK Prozedurazkoak: • Nahasketa kodetu eta identifikatzeko beharrezko informazioa eta dokumentazioa biltzea. • Jarduera-protokoloak interpretatzea. • Nahasketa prestatzeko ekipoa aukeratzea. • Nahasketa bat formulatzea: berau adierazi eta interpretatzea, eta kalkulatzea. • Nahasketa baten osagaien masak eta bolumenak neurtzea. • Polimeroen eta elastomeroen nahasketak prestatzea, prozesuaren kontrol-parametroak ziurtatuz (tª,

denbora, b/min). • Nahasketa bat lantzeaz arduratzen den pertsonak egin behar duen lana aztertzea, kalitate-zehaztapenak

bete behar dituela kontuan izanik. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Nahasketa-teknikak: oinarriak. Ekipoak. • Nahasketa bat prestatzean erabiltzen diren prozedura esperimentalak. • Nahastu aurreko lanak eta nahasketa-prozedura. Nahasketa-zikloa. • Kontrolatu behar diren aldagaiak eta osagaien adizio-ordena. • Aldagaien kontrol-sistemak. • Aurreformen prestaketan erabiltzen diren lan-prozedurak eta -teknikak. • Prebentzio- eta babes-ekipo eta -gailu pertsonalak eta makinetakoak.

11

Jarrerazkoak: • Nahasketa-lanetan norbanakoaren, taldearen eta makineriaren babesak behar bezala erabiltzea. • Aparatuak, produktuak eta laginak erabiltzean, erabilerari buruzko argibideak eta segurtasunari

buruzko arauak errespetatzea. • Lehengaiak eta produktu erdilanduak manipulatzean zorroztasuna, metodoa, ordena eta garbitasuna

izateko ohitura hartzea. • Babes-gailu pertsonalak eta makinetakoak arau orokorren eta enpresako barne-eskakizunen arabera

erabiltzearen beharraz jabetzea. • Materialak nahasteko lanak egitean eraginkor izatea. • Ezbehar ohikoenen aurrean erantzun egokia izatea. III. multzoa: LEHENGAIEN ETA NAHASTE GORDINEN KONTROLA Prozedurazkoak: • Laginak material egokiarekin hartzea eta egokitzea beroiekin entseguak egiteko. • Egin behar diren entseguak identifikatzea. • Probetak prestatzea. • Plastikoak eta kautxuak identifikatu eta zehazteko oinarrizko entsegu fisiko-kimikoak egitea. • Merkantziak etiketatu eta biltegiratzearen arduradunak egin behar duen lana aztertzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lehengaiak, produktu erdimanufakturatuak eta bukatuak biltegiratu eta kontserbatzeko teknikak. • Entseguetarako laginak hartu eta egokitzea: ikusizko behaketa (ezaugarri organoleptikoak) eta

lehengaien propietate fisikoen neurketa sinpleak eta zuzenak. • Oinarrizko entsegu fisiko-kimikoetarako laginak hartu eta egokitzearekin zerikusia duten lanak:

lanpostuak, lan-baldintzak eta sarbide-eskakizunak. • Oinarrizko entsegu fisiko-kimikoak: aparatuak eta tresnak. • Produktuak garraiatu eta mugitzeko sistemak. Jarrerazkoak: • Autozuzenketak sistematikoki egitea, lehengaien ezaugarrietan eta produktu erdilanduetan aldaketak

zuzenean antzematen direnean. • Autonomia emandako dokumentazio teknikoan oinarrituta nahasketa bat egiteko egokiak diren ekipoa

eta instalazioak identifikatzeko garaian. • Lanari lotutako betebeharrekiko konpromisoa hartzea, sortutako formek zehaztutako kalitatea betetzen

dutela ziurtatzeko garaian. • Dagokion lan-eremuarekin zerikusia duten beste sail batzuetako (mantentzea, konponketak eta abar)

lankideekin komunikazioa izatea. 2. lanbide-modulua. ERALDAKETA-INSTALAZIOAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Industrian adierazgarrienak diren plastiko eta kautxuaren eraldaketa-instalazioetako elementu

mekanikoak, elektrikoak, pneumatikoak eta kontrolezkoak instalazioan eta produkzio-prozesuan betetzen duten funtzioarekin erlazionatzea, lan-baldintzak kontrolatzearen eta lehen mailako mantentzea burutzearen ikuspegitik.

2. Ereduzko eraldaketa-instalazio batek funtzionatzeko beharrezkoak diren zerbitzu eta ekipo osagarriak behar bezala prestatu eta erabiltzea.

3. Plastikoak eta elastomeroak eraldatu eta moldeatzeko makinetan moldeak, matrizeak eta ekipo-buruak muntatu eta doitzea (eta desmuntatzea), lortu behar diren piezaren kota nagusiak identifikatuz eta kota horien gaineko ondorioak arrazoituz, molde edo matrizearen osaeraren eta egindako lanaren arabera.

12

4. Plastikoa eta kautxua eraldatzeko eta moldeatzeko instalazio (edo makina) bateko segurtasun-elementuak deskribatzea, bai eta norbanakoaren babes-ekipoak eta lehen mailako mantentze-lanetan hartu behar diren neurriak ere.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Industrian adierazgarrienak diren plastiko eta kautxuaren eraldaketa-instalazioetako elementu mekanikoak, elektrikoak, pneumatikoak eta kontrolezkoak instalazioan eta produkzio-prozesuan betetzen duten funtzioarekin erlazionatzean, lan-baldintzak kontrolatzearen eta lehen mailako mantentzea burutzearen ikuspegitik, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Plastikoa eta kautxua eraldatzeko instalazio bateko elementu mekanikoak deskribatzea, bai eta behar

bezala funtzionatzeko beharrezkoak diren koipeztatze-, labaintze- eta garbiketa-lanak ere. • Eraldaketa-instalazio bateko elementu elektrikoak, esku hartzen duten konexioak eta bere

funtzionamenduan duten eragina identifikatzea. • Instalazio baten osagai hidraulikoak eta pneumatikoak eta bertan betetzen duten funtzioa deskribatzea. • Instalazioaren edo multzo osoaren osagaien dokumentu teknikoak, planoak eta eskemak

interpretatzea. • Neurketa-tresnak eta kontrol-elementuak instalazioaren osagai desberdinekin eta kontrolatu behar

diren aldagaiekin erlazionatzea. 2. Ereduzko eraldaketa-instalazio batek funtzionatzeko beharrezkoak diren zerbitzu eta ekipo osagarriak behar bezala prestatu eta erabiltzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Fluidoen bulkada-ekipoen funtzionamendua (ponpak eta abar) eta beroaren transferentzia-ekipoak

(berotze- edo hozte-zirkuituak) eraldaketa-prozesuan betetzen duten funtzioarekin erlazionatzea. • Zerbitzu osagarriak konektatu, erregulatu eta deskonektatzea, ereduzko instalazioaren eskakizunaren

arabera. • Kontrol-aparatuen irakurketak interpretatzea eta prozesuko aldagaiak (tenperatura, denbora, b/min eta

abar) egokitzeko lanak egitea, ereduzko instalazioak eskatutako baldintzak lortzearren. • Makina edo instalazioetako elikadura-ekipoak (eskuzkoa edo automatikoa) deskribatu, muntatu eta

erregulatzea. • Produktuak edo piezak biltzeko sistemak deskribatzea, horien erabilera posibleak identifikatuz. 3. Plastikoak eta elastomeroak eraldatu eta moldeatzeko makinetan moldeak, matrizeak eta ekipo-buruak muntatu eta doitzean (eta desmuntatzean), lortu behar diren piezaren kota nagusiak identifikatuz eta kota horien gaineko ondorioak arrazoituz, molde edo matrizearen osaeraren eta egindako lanaren arabera, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Molde eta matrizeen plano batzuetan oinarrituz (multzo, despieze eta muntaketari dagozkienak):

− Multzo, despieze eta muntaketaren planoak interpretatzea, muntaketaren funtsezko kotak identifikatuz.

− Ereduzko instalazio batean moldeak eta matrizeak muntatu eta desmuntatzea, tresna eta erreminta egokiak erabiliz eta muntaketa-kotak lortuz.

− Errazago gastatu eta hausten diren molde edo matrizeetako piezak eta zonak identifikatzea. • Molde, matrize eta tresnen garbiketa-, kontserbazio- eta biltegiratze-lanak egitea. 4. Plastikoa eta kautxua eraldatzeko eta moldeatzeko instalazio (edo makina) bateko segurtasun-elementuak deskribatzean, bai eta norbanakoaren babes-ekipoak eta lehen mailako mantentze-lanetan hartu behar diren neurriak ere, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

13

• Sistema eta elementu osagarriei dagozkien lanetan eta mantentze-lanetan aplika daitezkeen berariazko segurtasun-arauak identifikatzea.

• Babes- eta segurtasun-mekanismoak deskribatzea. • Mantentze-lanetan eskatzen diren segurtasun-baldintzak deskribatzea. • Langileentzako norbanakoaren babes-ekipoen erabilerari buruzko argibide posibleak idaztea. c) Edukiak I. multzoa: ADIERAZPEN GRAFIKOKO SISTEMAK Prozedurazkoak: • Muntaketa-planoak eta -eskemak interpretatzea. • Eskema elektriko-elektronikoak eta pneumo-hidraulikoak interpretatzea. • Bistak eta sekzioak egitea eta zedarritzea. • Elementu, ekipo eta instalazioen adierazpen eskematikoa. • Plastikoak eta kautxua eraldatzeko instalazioetako multzo mekanikoen planoak eta berotze- eta hozte-

sistemen eskemak aztertzea, bai eta sistema hidraulikoak, pneumatikoak eta osagarriak ere. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Normalizazioa. • Bistak eta sekzioak. Akotazioa. Perdoi dimentsionalak, azalerakoak, eta formari nahiz posizioari

dagozkienak. • Instalazioak adierazteko plano- eta eskema-motak: hidraulikoak, elektrikoak, pneumatikoak,

berokuntzakoak, segurtasunezkoak, osagarriak eta abar. • Mekanika aplikatua. Osagai, funtzio eta multzo mekaniko arruntenak:

− Mugimenduaren transmisioa eta eraldaketa. − Aginte-, erregulazio- eta segurtasun-elementuak. − Marruskadura-elementuak. − Akoplamenduak. − Euskarriak.

• Sinbologia elektriko-elektronikoa eta pneumo-hidraulikoa. Jarrerazkoak: • Planoak behar bezala adierazteko araudiak duen garrantzia baloratzea. • Instalazio-multzo edo sistema bakoitzerako egokiena den adierazpen grafikoa bilatzeko interesa

erakustea. • Adierazpen grafikoan aurrerapen teknologikoen balorazio positiboa egitea. II. multzoa: MOLDEEN ETA MATRIZEEN MUNTAKETA ETA DOIKUNTZA Prozedurazkoak: • Moldeak muntatu eta desmuntatzeko eskemak eta argibideak interpretatzea. • Moldeak eta matrizeak muntatzeko planoak aztertzea. • Ereduzko instalazio batean moldeak muntatu eta desmuntatzeko lanak egitea. • Eraldaketa-makinako moldearen muntaketa eta funtzionamendua ziurtatzea. • Anomaliak detektatzea. • Segurtasun-elementuak ziurtatzea. • Moldeen garbiketa- eta biltegiratze-lanak egitea. • Plastikorako eta kautxurako moldeen artean bereiztea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Moldearen oinarrizko elementuak (elikadura, barrunbea, sarrerak). Normalizazioa. • Molde eta matrizeen motak eta oinarrizko ezaugarriak. • Moldeen eta matrizeen planoak. Muntaketa eta desmuntaketa. • Plastikorako eta kautxurako moldeak.

14

• Moldeen eta matrizeen mantentzea. • Finkatzeko elementuak. Moldeak berotu eta hoztea. • Segurtasun-neurriak langilearekiko eta moldearekiko. Jarrerazkoak: • Ordenari zorrotz jarraitzea egin behar diren lanen sekuentziazioan. • Lanpostuari dagozkion jardueretan, segurtasun- eta higiene-arauen arabera jokatzea. • Moldeak edo matrizeak plastikozko edo kautxuzko piezak lantzeko prozesuaren barruan duten

garrantzia baloratzea. • Plastikorako eta kautxurako makineriaren eremuko azkenaldiko aurrerapenetan egunean egoteko

interesa erakustea. • Lanbide-iguripenak eta nork bere gaitasunak kontrastatzea ahalbidetzen duen informazioa lortzeko

interesa erakustea. III. multzoa: ERALDAKETA-INSTALAZIOETAKO SISTEMA ETA EKIPO

OSAGARRIAK Prozedurazkoak: • Eraldaketa-instalazio bateko sistemak eta ekipoak identifikatzea. • Energiaren, airearen eta uraren hornikuntza-ekipoak prestatzea. • Zirkuitu hidrauliko, pneumatiko eta elektrikoak muntatu eta ziurtatzeko estrategiak lantzea. • Instalazio bateko makinen eta ekipoen funtzionamenduan esku hartzen duten aldagai desberdinak

esperimentatzea. • Magnitude fisikoak neurtzea: tenperatura, presioa, maila, emaria eta abiadura. • Ereduzko eraldaketa-instalazio bateko aldagaiak egokitu eta kontrolatzeko lanak egitea. • Sistemen kokapen konstruktiboei buruzko informazio erreala aztertzea. • Sistema eta ekipo osagarrietako lanei eta segurtasunari buruzko eskuliburu teknikoak interpretatzea. • Produktuak biltzeko ekipoak prestatzea. • Elikadura-sistema osatzen duten ekipoak prestatzea. • Ekipoen mantentzeari buruzko informazioa erabiltzea. • Konexio sinpleak muntatu eta desmuntatzea. • Lehen mailako mantentze-lanak egitea. • Segurtasun-elementuak ziurtatzea. • Lan desberdinetan zehar erabilpen- eta segurtasun-arauak aplikatzea. • Parametroak neurtzean lortutako datuak eta funtzionamenduan detektatutako anomalia posibleak

idatziz jasotzea. • Hartutako neurriak eta aurretik finkatutakoak kontrastatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Sistemak: bildu, berotu eta hozteko, eta presioa sortzeko. • Funtzionamendu-printzipioak, lan- eta/edo kontrol-parametroak. • Arrisku pertsonala dakarten elementuak eta eremuak, eta segurtasun-neurriak. • Segurtasun- eta babes-elementuak. • Dokumentazio teknikoa. • Neurtzeko tresnen funtzionamendu-printzipioak, ezaugarriak eta aplikazioak:

− Dimentsionalak: kalibrea, galgak, konparazio-erlojua. − Prozesukoak: emari-neurgailuak, termometroak, voltimetroak, amperemetroak, manometroak eta

kontadoreak. • Erregulazio-sistemak eta kontrol-motak. • Konexio arteko elementuak. • Hidraulikoak eta pneumatikoak. Osagai pneumo-hidraulikoak: aginte, erregulazio, kontrol, babes eta

potentziakoak. Ponpak eta iragazkiak. • Konexio arteko elementuak. • Gailu elektrikoak: babes, aginte nahiz maniobra, eta kontrolekoak. Berokuntza-elementuak. Jarrerazkoak:

15

• Aldizka sortzen diren arazoen aurrean erabakiak hartzea. • Lanak bukatu gabe ez uzteko erantzukizuna, galera ekonomikoa edo arriskua sor dezaketenak. • Zehaztasuna mekanismo hidrauliko eta pneumatikoen muntaketa ordenatua burutzean. • Instalazioak manipulatzeko ezarritako araudia errespetatu eta betetzea. • Muntaketa praktikoan sortzen diren ezustekoen aurrean ekimena izatea eta hutsegite eta zailtasunen

aurrean iraunkortasunez jokatzea. • Arazoak konpontzeko, eduki fisiko jakin batzuk ezagutzearen garrantzia eta beharra baloratzea. • Elementu desberdinen muntaketan metodo ordenatu bat aukeratzea. • Abiarazi aurretik makinak eta ekipoak ziurtatzeak duen garrantzia baloratzea. • Ordena eta garbitasuna neurketa- eta kontrol-aparatuak erabiltzean eta manipulatzean. • Lanbide-iguripenak eta nork bere gaitasunak kontrastatzea ahalbidetzen duen informazioa bilatzeko

interesa erakustea. 3. lanbide-modulua. PLASTIKOEN ERALDAKETA ETA MOLDEAKETA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Polimeroen konpresio-, transferentzia-, injekzio- eta termokonformazio-prozesuak aztertzea. 2. Material konposatuen eraldaketa-prozesuak aztertzea. 3. Plastikoen eraldaketa- eta moldeaketa-prozesuetan erabiltzen diren instalazioak, ekipoak eta lan- eta

kontrol-prozedurak azaltzea. 4. Laborategi-lantegian polimeroen ereduzko eraldaketa- eta moldeaketa-instalazio bat prestatu, doitu eta

kontrolatzea, informazio teknikoan zehaztutako produktuaren ezaugarriak lortuz. 5. Plastikoen produktu eraldatuei dagozkien aplikazioen garrantzia eta ondorio posibleak aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Polimeroen konpresio-, transferentzia-, injekzio- eta termokonformazio-prozesuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Polimeroen eraldaketa-industriaren ohiko terminologia eta hiztegi teknikoa erabiltzea. • Eraldaketa-teknika desberdinak bereiztea (moldeaketa, injekzioa, estrusioa eta abar), beren oinarriak

eta instalazio-mota desberdinak ulertuz eta dagozkien ezaugarriak eraldatzen dituzten materialen ezaugarriekin erlazionatuz.

• Materialen oinarrizko parametroak eraldaketa-prozesuko aldagaiekin eta azken produktuaren ezaugarriekin erlazionatzea.

• Eraldaketaren kontrol-parametroak eta lan-baldintzak bukatutako gaiaren ezaugarriekin erlazionatzea. 2. Material konposatuen eraldaketa-prozesuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Polimeroen errefortzuen oinarrizko printzipioak deskribatzea, erabilitako material nagusiak

identifikatuz. • Errefortzu-mota eta -forma ohikoenak eta errefortzu eta matrize arteko elkarrekintzaren oinarrizko

alderdiak ezagutzea, osagaiek duten izaeraren arabera. • Plastiko errefortzatuen eraldaketa-prozesuetako oinarrizko parametroak azken produktuaren

ezaugarriekin erlazionatzea. 3. Plastikoen eraldaketa- eta moldeaketa-prozesuetan erabiltzen diren instalazioak, ekipoak eta lan- eta kontrol-prozedurak azaltzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Dagokion informazio teknikoan oinarrituz:

16

− Funtzionamendua eta aplikazioak, azpimultzo desberdinak, dagozkien oinarrizko zirkuituak eta abiarazi, geldiarazi eta kontrolatzeko prozedurak deskribatzea, ondokoetan: ∗ Injektoreak. ∗ Estrusio-makinak. ∗ Konpresio eta transferentzia bidez moldeatzeko makinak.

• Lan- eta kontrol-parametroak produktibitatearekin eta prozesuaren kalitatearekin erlazionatzea. 4. Laborategi-lantegian polimeroen ereduzko eraldaketa- eta moldeaketa-instalazio bat prestatu, doitu eta kontrolatzean, informazio teknikoan zehaztutako produktuaren ezaugarriak lortuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Produktuaren informazio teknikoa interpretatzea, lortu behar diren kalitateak identifikatuz. • Prozesuaren informazioa interpretatzea, ondokoak identifikatuz:

− Erabili behar diren tresnak eta erremintak. − Molde edo matrizearen muntaketaren funtsezko kotak. − Kontrol-tresnak eta -gailuak. − Burutu behar diren lan-sekuentziak, autokontrolekoak barne direla. − Aldagaiak eta kontrol-parametroak.

• Moldea edo matrizea muntatzea, zehaztutako doikuntza lortuz. • Ereduzko instalazioa prestatzea, prozesuari buruzko informazioan adierazitako aldagaiak neurketa-

aparatuen eta kontrol-sistemen bidez egokituz. • Kontrol-tresnen irakurketak erregistratu eta ebaluatzea, prozesua eskatutako mugen barruan

mantentzeko beharrezkoak diren aldaketak eginez. • Prozesuari eta produktuari buruzko berariazko segurtasun-arauak aplikatzea. • Produktua kontrolatzeko zehaztutako lanak burutzea. • Lortutako produktuaren ezaugarriak ebaluatzea. 5. Plastikoen produktu eraldatuei dagozkien aplikazioen garrantzia eta ondorio posibleak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Plastikozko gai-motak degradaziorako edo birziklatzeko duten ahalmenaren arabera sailkatzea. • Plastikozko gaiak industria desberdinetan, osasun-arloan eta kontsumo arruntean erabiltzeak dakartzan

abantailak baloratzea. • Eraldaketa-industrian bertan plastikozko hondakinak birziklatzeko sistemak eta prozesuak bereiztea. • Plastikoak ezabatzean erabilitako teknika sor daitezkeen konposatuekin eta ingurumenean eragin

ditzakeen poluzioekin erlazionatzea. c) Edukiak I. multzoa: POLIMEROAK ERALDATZEKO METODOAK Prozedurazkoak: • Ekipoak eta osagaiak identifikatzea. • Lan-aginduak interpretatzea. • Lantegi-planta batean, ereduzko instalazio baten bidez polimeroen eraldaketa- eta moldeaketa-

prozesua burutzea. • Makina, tresneria eta ekipo osagarrien ezaugarriak ziurtatzea. • Produktuaren ezaugarriak ziurtatzea eta aldaketa posibleak detektatzea. • Lan-parametroak egokitzea, egin behar den produktuaren arabera. • Kontrolak aldizka eta ezarritako denboretan egitea. • Lan-baldintzetako aldagaiak detektatzea, irakurketetan eta neurketetan oinarrituz. • Lan-datuak erregistratzea, irakurketetan eta neurketetan oinarrituz. • Makina edo instalazioetako arrisku-egoerak identifikatzea, bai eta detekzio- eta babes-gailuetakoak

ere. • Segurtasun-neurriak behar dituzten produktuak eta erabili behar diren babes-ekipoak eta -elementuak

identifikatzea.

17

• Ezarritako segurtasun-irizpideak eta -arauak interpretatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Material polimerikoen eta gehigarrien ezaugarri orokorrak. • Dauden eraldaketa-prozesuak, horietan lor daitezkeen kalitateak eta konformazio edo akaberari

dagozkion mugak, ondokoetan: − Polimero termoegonkorrak. − Polimero termoplastikoak. − Polimero errefortzatuak.

• Gehigarrien erabilera, eraldaketan eta azken ezaugarrietan duten eragina. • Material polimeroen eta fabrikatutako produktuen egokitzapena:

− Aurre-lehorketa. − Aurre-beroketa. − Hozte eta moldatze-zikloak. − Hezetasuna.

• Konpresio bidezko moldeaketa: − Oinarrizko printzipioak. − Ekipoen funtzionamendu-printzipioak. Ekipo-motak eta beren osagaiak. − Lan- eta kontrol-parametroak. − Lan- eta kontrol-prozedurak eta -teknikak. − Prozesu eratorriak:

∗ Transferentzia. • Injekzio bidezko moldeaketa.

− Oinarrizko printzipioak. − Ekipoen funtzionamendu-printzipioak. Ekipo-motak eta beren osagaiak. − Lan- eta kontrol-parametroak. − Lan- eta kontrol-prozedurak eta -teknikak. − Prozesuko aldagaiak:

∗ Injekzio erreaktiboa (RIM). ∗ Injekzio materialaniztuna. ∗ Gas bidezko injekzioa. ∗ Konpresio bidezko injekzioa.

− Prozesu eratorriak: ∗ Puzte bidezko injekzioa.

• Estrusioa: − Oinarrizko printzipioak. − Ekipoen funtzionamendu-printzipioak. Ekipo-motak eta beren osagaiak. − Lan- eta kontrol-parametroak. − Lan- eta kontrol-prozedurak eta -teknikak. − Prozesuko aldagaiak:

∗ Koestrusioa. − Prozesu eratorriak:

∗ Xaflen fabrikazioa. ∗ Zuntzen fabrikazioa. ∗ Estaldurak egitea. ∗ Gorputz hutsen puztea. ∗ Filmen puztea.

• Termokonformazioa: − Oinarrizko printzipioak. − Ekipoen funtzionamendu-printzipioak. Ekipo-motak eta beren osagaiak. − Lan- eta kontrol-parametroak. − Lan- eta kontrol-prozedurak eta -teknikak.

• Arrabolez prentsatzea: − Oinarrizko printzipioak. − Ekipoen funtzionamendu-printzipioak. Ekipo-motak eta beren osagaiak. − Lan- eta kontrol-parametroak.

18

− Lan- eta kontrol-prozedurak eta -teknikak. • Plastikoak isuri eta murgiltzea:

− Isurketaren oinarrizko printzipioak eta aplikazioak. − Murgilketaren oinarrizko printzipioak eta aplikazioak. − Ekipo-motak eta beren osagaiak.

• Errotazio bidezko moldeaketa: − Oinarrizko printzipioak eta aplikazioak. − Ekipo-motak eta beren osagaiak.

• Plastiko errefortzatuak: − Zuntz- eta errefortzu-motak. − Errefortzuen aldez aurreko tratamendua eta manipulazioa. − Prozesu orokorrak:

∗ Konpresioa. ∗ Pultrusioa. ∗ Bilketa. ∗ Estratifikazioa.

− Erabili behar diren produktuetatik eratorritako norbanakoaren segurtasun-neurriak Jarrerazkoak: • Norbanakoaren eta taldearen segurtasun eta higienean plastiko eta gehigarri batzuk erabiltzeak

dakartzan arriskuak baloratzea. • Makinak eta instalazioak erabiltzean segurtasun-arauak errespetatzea. • Ordena eta metodologia lanean. • Bere lanbidearen barruan bilakaera teknologikoarekiko interesa erakustea. • Lanean jarrera independentea izatea. • Ekipamenduen aurrean jarrera arretatsua izatea eta duten balioaz jabetzea. • Lanbide-iguripenak eta norbere gaitasunak kontrastatzea ahalbidetzen duen informazioa lortzeko

interesa erakustea. II. multzoa: PLASTIKOZKO PRODUKTU ERDIBUKATUAK ETA GAIAK Prozedurazkoak: • Material plastikoetako gaiak sailkatzea. • Material plastikoetako gaiak eraldaketa-teknikekin erlazionatzea. • Material plastikoetako gaiak beren degradazio-ahalmenaren arabera sailkatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Plastikoak eta ingurumena. • Material plastikoak birziklatu eta berreskuratzeko teknikak. • Plastiko degradagarriak. • Plastikozko produktuak aplikatzen dituzten industriak. Jarrerazkoak: • Hondakin plastikoek ingurumenean duten eragina ebaluatzea. • Birziklapen-teknika desberdinen aurrean jarrera kritikoa izatea, ekonomiaren ikuspegitik nahiz

osasunean eta ingurumenean duten eraginagatik. • Plastikozko gaiek gure eguneroko bizitzan duten garrantzia eta intzidentzia baloratzea. 4. lanbide-modulua. ELASTOMEROEN ERALDAKETA ETA BULKANIZAZIOA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Elastomeroen eta dagozkien nahasteen eraldaketa- eta bulkanizazio-prozesu desberdinak aztertzea.

19

2. Elastomeroen eta dagozkien nahasteen eraldaketa-, moldeaketa- eta bulkanizazio-prozesuetan erabiltzen diren instalazioak, ekipoak eta lan- eta kontrol-prozedurak azaltzea.

3. Latexezko gaien fabrikazio-lanak aztertzea. 4. Laborategi-lantegian elastomeroen ereduzko eraldaketa- eta bulkanizazio-instalazio bat prestatu, doitu

eta kontrolatzea, informazio teknikoan zehaztutako produktuaren ezaugarriak lortuz. 5. Kautxuzko produktu eraldatuei dagozkien aplikazioen garrantzia eta ondorio posibleak aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Elastomeroen eta dagozkien nahasteen eraldaketa- eta bulkanizazio-prozesu desberdinak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Elastomeroen eraldaketa-industriaren ohiko terminologia eta hiztegi teknikoa erabiltzea. • Elastomeroen eraldaketa-, moldeaketa- eta bulkanizazio-teknika desberdinak bereiztea, beren

oinarriak eta instalazio-mota desberdinak ulertuz eta dagozkien ezaugarriak eraldatzen dituzten materialen ezaugarriekin erlazionatuz.

• Materialen oinarrizko parametroak eraldaketa-prozesuko aldagaiekin eta azken produktuaren ezaugarriekin erlazionatzea.

• Nahaste baten formulazioa dagokion eraldaketa- eta bulkanizazio-prozesuarekin erlazionatzea, azken produktuan propietateen optimizazioa lortzeko baldintzak adieraziz.

• Eraldaketaren kontrol-parametroak eta lan-baldintzak bukatutako gaiaren ezaugarriekin erlazionatzea. • Bulkanizazio-sistema arruntenak deskribatzea (autoklabea, gatz-geruza, frekuentzia handia eta abar),

sistemaren aldagaiak identifikatuz eta bulkanizazioaren ezaugarriekin eta eraldaketa-prozesuarekin erlazionatuz.

2. Elastomeroen eta dagozkien nahasteen eraldaketa-, moldeaketa- eta bulkanizazio-prozesuetan erabiltzen diren instalazioak, ekipoak eta lan- eta kontrol-prozedurak azaltzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Dagokion informazio teknikoan oinarrituta:

− Funtzionamendua, aplikazioak, azpimultzo desberdinak, oinarrizko zirkuituak eta abiarazi, geldiarazi eta kontrolatzeko prozedurak deskribatzea, ondokoei dagokienez: ∗ Konpresio-, transferentzia- eta injekzio-makinak. ∗ Estrusio-makinak. ∗ Arrabolez prentsatzeko makinak. ∗ Bulkanizazio-instalazioak.

• Lan- eta kontrol-parametroak produktibitatearekin eta prozesuaren kalitatearekin erlazionatzea. 3. Latexezko gaien fabrikazio-lanak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Latexezko gaien fabrikazioari dagozkion oinarrizko parametroak erabilitako formulazioarekin eta

fabrikatutako gaiarekin erlazionatzea. • Nahasteen prestaketan eta latexezko gaien fabrikazioan erabilitako prozedura, ekipo eta tresna

desberdinak deskribatzea. • Bulkanizazio-sistema arruntenak deskribatzea, sistemaren aldagaiak identifikatuz eta bulkanizazioaren

ezaugarriekin erlazionatuz 4. Laborategi-lantegian elastomeroen ereduzko eraldaketa- eta bulkanizazio-instalazio bat prestatu, doitu eta kontrolatzean, informazio teknikoan zehaztutako produktuaren ezaugarriak lortuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Produktuaren eta prozesuaren informazio teknikoa barne hartzen duen fabrikazio-suposizio batean

oinarrituta: − Produktuaren informazio teknikoa interpretatzea, lortu behar diren kalitateak identifikatuz.

20

− Prozesuaren informazioa interpretatzea, ondokoak identifikatuz: ∗ Erabili behar diren tresnak eta erremintak. ∗ Molde edo matrizearen muntaketaren funtsezko kotak. ∗ Kontrol-tresnak eta -gailuak. ∗ Burutu behar diren lan-sekuentziak, autokontrolekoak barne direla. ∗ Aldagaiak eta kontrol-parametroak.

• Moldea edo matrizea muntatzea, zehaztutako doikuntza lortuz. • Ereduzko instalazioa prestatzea, prozesuari buruzko informazioan adierazitako aldagaiak neurketa-

aparatuen eta kontrol-sistemen bidez egokituz. • Kontrol-tresnen irakurketak erregistratu eta ebaluatzea, prozesua eskatutako mugen barruan

mantentzeko beharrezkoak diren aldaketak eginez. • Prozesuari eta produktuari buruzko berariazko segurtasun-arauak aplikatzea. • Produktua kontrolatzeko zehaztutako lanak burutzea. • Lortutako produktuaren ezaugarriak ebaluatzea. 5. Kautxuzko produktu eraldatuei dagozkien aplikazioen garrantzia eta ondorio posibleak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Material elastomeroak eta kautxu errefortzatuak produktu bukatu gisa dituzten aplikazioekin

erlazionatzea. • Eraldatutako produktuen aplikazio industrial nagusiak deskribatzea. • Kautxu-mota desberdinen birziklapen- eta degradazio-prozesu desberdinak ingurumenaren

kontserbazioarekin erlazionatzea. c) Edukiak I. multzoa: KAUTXUA ERALDATZEKO METODOAK Prozedurazkoak: • Plastikoaren eta kautxuaren arteko desberdintasunak eta antzekotasunak. • Kautxua eraldatzeko ekipoak eta osagaiak identifikatzea. • Lantegi-plantan kautxuaren eraldaketa-prozesu bat burutzea ereduzko instalazio baten bidez. • Lan-aginduak interpretatzea. • Makina, tresneria eta ekipo osagarrien ezaugarriak ziurtatzea. • Produktuaren ezaugarriak ziurtatzea eta aldaketa posibleak detektatzea. • Lan-parametroak egokitzea, egin behar den produktuaren arabera. • Kontrolak aldizka eta ezarritako denboretan egitea. • Lan-baldintzetako aldagaiak detektatzea, irakurketetan eta neurketetan oinarrituz. • Lan-datuak erregistratzea, irakurketetan eta neurketetan oinarrituz. • Makina edo instalazioetako arrisku-egoerak identifikatzea, bai eta detekzio- eta babes-gailuetakoak

ere. • Segurtasun-neurriak behar dituzten produktuak eta erabili behar diren babes-ekipoak eta -elementuak

identifikatzea. • Ezarritako segurtasun-irizpideak eta -arauak interpretatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Kautxuen ezaugarri eta propietate orokorrak. • Eraldatzeko dauden prozesuak, horietan lor daitezkeen kalitateak eta konformazio, bulkanizazio edo

akaberaren mugak ondokoei dagokienez: − Kautxu naturala eta kautxu sintetikoak. − Elastomero termoplastikoak. − Latexa.

• Konpresio bidezko moldeaketa: − Oinarrizko printzipioak. − Ekipoen funtzionamendu-printzipioak. − Lan- eta kontrol-parametroak.

21

− Lan- eta kontrol-prozedurak. • Transferentzia bidezko moldeaketa:

− Oinarrizko printzipioak. − Transferentzia-ekipoen funtzionamendu-printzipioak. − Transferentzia-moldeaketa: printzipioa eta funtzionamendua. − Lan- eta kontrol-parametroak. − Lan- eta kontrol-prozedurak.

• Injekzio bidezko moldeaketa: − Oinarrizko printzipioak. − Ekipoen funtzionamendu-printzipioak. − Lan- eta kontrol-parametroak. − Lan- eta kontrol-prozedurak. − Prozesuaren aldagaiak.

• Estrusioa: − Oinarrizko printzipioak. − Ekipoen funtzionamendu-printzipioak. − Lan- eta kontrol-parametroak. − Lan- eta kontrol-prozedurak.

• Arrabolez prentsatzea: − Oinarrizko printzipioak. − Ekipoen funtzionamendu-printzipioak. − Lan- eta kontrol-parametroak. − Lan- eta kontrol-prozedurak.

• Errotazio bidezko moldeaketa: − Oinarrizko printzipioak eta aplikazioak. − Ekipoak eta osagaiak.

• Puzte bidezko moldeaketa: − Oinarrizko printzipioak eta aplikazioak. − Ekipoak eta osagaiak.

• Kautxuen isurketa edo murgilketa: − Isurketa edo murgilketaren oinarriak eta aplikazioak. − Isurketa edo murgilketarako instalazioak.

• Kautxuen inpregnazioa: − Inpregnazioaren oinarriak eta aplikazioak. − Kautxuak inpregnatzeko instalazioak. − Inpregnaziorako prestaketa.

• Kautxu errefortzatuak eta/edo muntatuak: − Errefortzu-motak. − Muntaia-motak. − Errefortzuen prestaketa. − Errefortzuak aplikatzeko prozesuak.

• Elastomero termoplastikoak eraldatzeko prozesuak − Materialaren prestaketa. − Prozesuak (moldeaketa, estrusioa, arrabolez prentsatzea eta abar). − Lan-parametroak.

• Latexa eraldatzeko prozesuak: − Materialaren prestaketa. − Prozesuak (errotazio bidezko moldeaketa, isurketa, murgilketa, inpregnazioa). − Lan-parametroak.

• Ekipo eta instalazioetako segurtasun-arauak. • Elastomeroen nahasteak manipulatzeak dakartzan arriskuak. • Norbanakoaren edo taldearen babes-ekipoak. • Detekzio eta babeserako gailuak. Jarrerazkoak: • Segurtasunaren eta higienearen gainean kautxu batzuk manipulatzeak dakartzan arriskuak baloratzea. • Makinak eta instalazioak erabiltzean segurtasun-arauak errespetatzea.

22

• Ordena eta metodologia lanean. • Zorroztasuna lanpostuaren ingurunea ordenan eta garbi mantentzeko. • Bilakaera teknologikoarekiko interesa bere lanbidearen barruan. • Autonomia eta ekimena lana burutzean. • Ekipamenduekiko jarrera arretatsua izatea eta duten balioaz jabetzea. • Lanbide-iguripenak eta norbere gaitasunak kontrastatzea ahalbidetuko dion informazioa lortzeko

interesa erakustea. II. multzoa: KAUTXUAREN PRODUKTU ERALDATUAK Prozedurazkoak: • Kautxuzko gaien sailkapena. • Kautxuzko gaiak eraldaketa-teknikekin erlazionatzea. • Material elastomerikoak berrerabiltzeko, birziklatzeko eta degradatzeko duten ahalmenaren arabera

sailkatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Azken kalitatean eragina duten aldagaiak: formulazioa-lanketa-eraldaketa. • Kautxuak eta ingurumena. • Kautxua birziklatu eta berreskuratzeko teknikak. • Kautxuen aplikazio-industriak. Jarrerazkoak: • Kautxuzko hondakinek ingurumenean duten eragina baloratzea. • Birziklapen-teknika desberdinen aurrean jarrera kritikoa izatea, ekonomiaren ikuspegitik nahiz

osasunean eta ingurumenean duten eraginagatik. 5. lanbide-modulua. PLASTIKOZKO ETA KAUTXUZKO PRODUKTUEN

AKABERA ETA KALITATE-KONTROLA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Plastikozko edo kautxuzko gaietan edo produktu erdibukatuetan akabera-lanak egitea eta aztertzea,

zehaztutako kalitatea lortuz. 2. Plastikozko edo kautxuzko gaien fabrikazioaren ereduzko kalitate-kontroleko prozesu bat azaltzea. 3. Plastikozko eta kautxuzko produktuen kontrolari dagozkion "ikuskaritza-jarraibideak" lantzea eta

aztertzea. 4. Kalitate-kontrolaren ikuspegitik plastikoen, kautxuaren eta produktu bukatuen entsegu mekanikoak

egitea eta baloratzea, probeta egokia prestatuz. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Plastikozko edo kautxuzko gaietan edo produktu erdibukatuetan akabera-lanak egitean eta aztertzean, zehaztutako kalitatea lortuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Inprimaketa, leunketa eta mekanizazioari dagozkion akabera-lanak egiteko erabiltzen diren ekipoak,

tresnak eta prozedurak deskribatzea. • Soldadura-lanak egitea, erremintak eta ekipoa trebetasunez erabiliz. • Leunketa- eta mekanizazio-lanak egitea, erreminta eta ekipo egokia erabiliz, eta zehaztutako kotak eta

kalitatea lortuz. • Plastikozko geruzak manipulatzeko erabiltzen den teknika eta ekipoak deskribatzea.

23

2. Plastikozko edo kautxuzko gaien fabrikazioaren ereduzko kalitate-kontroleko prozesu bat azaltzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Plastikozko edo kautxuzko gai baten fabrikazioaren kontrol-prozesuari buruzko informazioan

oinarrituz: − Kontrol- eta autokontrol-faseak identifikatzea. − Jarraibidearen kontrol-prozedura lortu behar diren emaitzekin erlazionatzea. − Kontrol-baliabideak eta tresnak identifikatzea.

• Fabrikazioaren kalitate-kontrolari dagozkion funtsezko faseak eta kontzeptuak deskribatzea. 3. Plastikozko eta kautxuzko produktuen kontrolari dagozkion "ikuskaritza-jarraibideak" lantzean eta aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Plastikozko edo kautxuzko gaien fabrikazioaren balizko kontrol-prozesu batean oinarrituz, non

kalitate-plana, kontrol- eta autokontrol-faseak eta produktutik lortu behar diren eskakizunak zehazten baitiren: − Taulak eta grafikoak behar bezala erabiltzea, laginaren tamaina ezarritako kalitatearen arabera

zehazteko. − Produktuaren azken kontrolean kontrolatu behar diren "akatsak" identifikatu, deskribatu eta, hala

badagokio, adieraztea. − Erabili behar diren kontrol-gailuak identifikatzea. − Kontrol-entsegu eta/edo -probetarako laginak hartu, prestatu eta gordetzeko metodo desberdinak

deskribatzea. 4. Kalitate-kontrolaren ikuspegitik plastikoen, kautxuaren eta produktu bukatuen entsegu mekanikoak egitean eta baloratzean, probeta egokia prestatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Entsegurako probeta arauen eta zehaztapenen arabera prestatu eta egokitzea, tresna eta erreminta

egokiak erabiliz. • Entseguaren prozedura deskribatzea. • Entsegurako behar diren tresnak identifikatzea. • Ekipoa entseguaren ezaugarrien arabera prestatzea. • Entseguaren neurriak eta emaitzak adieraztea zehaztutako doitasunera egokitzen den perdoiaz. • Entseguaren emaitzak adierazi, prozesatu eta ebaluatzea, dagozkion ondorioak emaitza horien arabera

atereaz eta txostena ezarritako moduan idatziz. c) Edukiak I. multzoa: PLASTIKOZKO ETA KAUTXUZKO PRODUKTUEN AKABERA-

LANAK ETA OINARRIZKO KONTROLA Prozedurazkoak: • Produktuen gainazala prestatzea, plastikozko eta kautxuzko produktuen akabera-lan desberdinak egin

aurretik. • Plastikozko eta kautxuzko piezak leuntzea, eskatutako kalitatea lortuz. • Plastikozko eta kautxuzko produktuen gainean inprimaketa- eta/edo pintaketa-lanak egitea. • Plastikozko eta kautxuzko produktu erdibukatuak mekanizatzea, indarrean dagoen kalitate-planera

egokituz. • Plastikozko eta kautxuzko piezetan soldadura-lanak egitea. • Bere ardurapean dagoen akabera-ekipamenduaren mantentze-plana burutzea: inprimaketa, pintaketa,

leunketa eta abar. • Plastikozko eta kautxuzko piezen akabera gainbegiratzeaz arduratzen den langileak egin behar duen

lana aztertzea.

24

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Plastikozko eta kautxuzko piezen akabera-lan motak:

− Akabera-prozesuak: definizioa, motak eta ezaugarriak. − Prozesuetako bakoitzean erabiltzen diren makinak eta tresnak. − Kontuan hartu behar diren segurtasun-neurriak.

• Inprimaketa-lanak. − Inprimaketa-prozesuen ezaugarriak: serigrafia, offseta, termograbatua eta abar. − Inprimaketa-makineria eta -instalazioak: offseta, serigrafia, termograbatua eta abar. − Inprimaketa-produktu osagarriak: tintak, disolbatzaileak, termograbatu-zintak eta abar. − Gainazalak prestatzeko produktuak, garbiketa, sugar-tratamenduak, koroa eta abar. − Inprimaketa-elementuen prestaketa, garbiketa eta zaintza: negatiboak, klixeak, bastidoreak,

pantailak, matrizeak, inprimaketa-erroiluak eta abar. • Plastikozko eta kautxuzko produktu erdibukatuen pintaketa-lanak.

− Pintura-motak, disolbatzaileak eta produktu osagarriak. − Pintatu eta lehortzeko makineria eta instalazioak. − Pinturak aplikatzeko sistemak: pistola, proiekzioa, murgilketa eta abar.

• Soldadura-lanak: − Lotura- eta soldadura-mota desberdinen deskribapena eta identifikazioa. − Bero, ultrasoinu eta abarren bidez soldatzeko makineria eta tresnen identifikazioa.

• Mekanizazio- eta leunketa-lanak: − Mekanizazio- eta leunketa-lanak egiteko erabiltzen den makineria, zulagailuak, fresatzeko makina,

tornua, lixagailua eta abar. − Prozesuko segurtasun-elementuak.

Jarrerazkoak: • Prozesuko lan guztietan segurtasun-arauak betetzeak duen garrantzia baloratzea. • Ordena eta zorroztasuna bere ardurapean dauden ekipoak erabiltzean. • Lan-ingurunean ekimena izatea. • Aurrerapen industrialen eta lan-metodo berrien aurrean interesa erakustea. • Plastikozko eta kautxuzko piezetan eskatzen den akabera lortzeko modurik onenak planteatzeko

garaian erabakigarri jokatzea. II. multzoa: PLASTIKOEN ETA KAUTXUAREN KALITATE-KONTROLEAN

APLIKATZEN DIREN TRESNA BIDEZKO ENTSEGUAK ETA TEKNIKAK

Prozedurazkoak: • Laginak hartzea eta probetak prestatu eta egokitzeko teknikak zuzen erabiltzea egin daitezkeen

entsegu desberdinetarako, forma likidoan edo solidoan izan arren. • Aldagai fisikokimiko eta organoleptiko desberdinak praktikan zehaztea, ondorengo entseguak egingo

zaizkion substantzia identifikatu eta zehazteko: sugar bidezko entsegua, zahartzea eta abar. • Entsegu fisikoak eta mekanikoak egitea: trakzioa/konpresioa, gogortasuna, inpaktua, dentsitatea eta

abar, lortutako emaitzak ezarritako moduan eta dagozkien neurketa-unitateen bidez adieraziz. • Aztertu behar den substantziaren arabera egokienak diren entsegu-teknikak aukeratzea, aukeratzearen

arrazoiak justifikatuz. • Emaitzak interpretatzea eta txosten bat egitea, bertan erabilitako teknikak, lortutako datuak eta

beharrezko kalkuluak era ordenatu batean adieraziz. • Dimentsioen neurketa-sistema desberdinak zuzen manipulatzea (kalibrea, haztagailuak eta abar),

plastikozko eta kautxuzko pieza posible desberdinetarako sistema egokiena aukeratuz. • Hornikuntzen kalitatea egiaztatzea. • Prozesuetako aldaketak zehaztea, azterketa estatistikorako datuak bilduz; taulak eta grafikoak. • Informatika prozesuen eta produktuen kontrolean aplikatzea, azterketa horiek produkzio-prozesuko

kalitatea ziurtatzearekin erlazionatuz. • Kontrolaren plangintza, bere ardurapean dauden ekipamendu desberdinen egiaztapen- eta kalibraketa-

egoeraren gainean.

25

• Produkzio-prozesuaren azterketa. • Laginketa-planaz eta produkzio-lineako prozesuari dagozkion parametroen kontrolaz arduratzen den

teknikariak egin behar duen lana aztertzea. • Lineako eta laborategiko kalitate-kontrolarekin zerikusia duten lanak deskribatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Kalitate-eskuliburuak eta sistemak. Homologazioa eta ziurtapena. Auditoria eta kalitatearen

ebaluazioa. Plastiko eta kautxuaren industrian aplikatzea. • Zehaztapenak. Kalitate-sistemari buruzko Espainiako eta nazioarteko arauak. • Produktu baten kalitatea: kontzeptua eta berau zehazteko moduak, ondokoak barne hartuz:

− Kalitatea lehengaien harreran. − Kalitatea fabrikazioan. − Kalitatea entregan eta zerbitzuan.

• Laginketa-teknikak harreran, biltegiratzean, prozesuan eta produktu bukatuan. • Entsegu-teknika motak. • Oinarriak, ekipoa, propietateak, laginen prestaketa, neurriak eta dagozkien unitateak, ondokoetan:

− Metrologia dimentsionala. − Entsegu organoleptikoak. − Entsegu mekanikoak: trakzio, flexio eta deformazioarekiko erresistentzia, gogortasuna. − Entsegu termikoak: kargapeko deformazioa, erregarritasuna, HDT-Vicat, ekorketa-kalorimetria

diferentziala (DSC), (DMTA), termograbimetria. − Entsegu elektrikoak: azaleko eta zeharkako erresistibitatea, konstante dielektrikoa, zurruntasun

dielektrikoa. − Entsegu fisikokimikoak: zahartzea, gasen iragazkortasuna, erreometria mekanikoa. Azido, base,

gatz eta disolbatzaileekiko portaera. • Laborategian kontuan hartu behar diren segurtasun-neurriak. Jarrerazkoak: • Arauak prozesuko jarduera guztietan betetzeak duen garrantzia baloratzea, kalitatezko produktu bat

lortzeko. • Datuen tratamendu estatistikoarekin zerikusia duten informatika-tekniken erabilerarekiko interesa

erakustea. • Ordena, zorroztasuna eta garbitasuna laginak hartzean. • Kontrol-grafikoetan oinarrituta ateratako ondorioak zuzen aurkeztea. • Produkzio-prozesuan izandako aldagaien aurrean irtenbide posibleak planteatzeko garaian jarrera

erabakigarria izatea. • Aparatuak, produktuak eta laginak erabiltzean, erabilpen-argibideak jarraitzea eta segurtasun-arauak

betetzea. • Laborategian tresnak eta produktuak manipulatzean zorroztasun, metodo, ordena eta garbitasunerako

ohitura izatea, arriskuak prebenitzeko eta emaitza fidagarriak lortzeko. • Produkziorako nahiz neurketarako aparatuak zaintzearen beharraz jabetzea, lanerako baldintza

onenetan egon daitezen beti. • Norbanakoaren eta taldearen osasunean eta ingurumenean lan-baldintzek izan dezaketen eraginak

kontuan izatea, prebentziorako eta babeserako neurri egokiak erabiliz. • Ezbehar ohikoenen aurrean behar bezala erreakzionatzea. • Metodo analitikoen aniztasunaz jabetzea bai eta dituzten abantaila, ñabardura, zailtasun, zehaztasun

eta abarraz ere. • Oinarrizko ezaugarrien analisiak produktu jakin batzuen kalitatea adierazteko duen balio handia

kontuan hartzea. 6. lanbide-modulua. LAN-PRESTAKUNTZA ETA -ORIENTABIDEA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

26

1. Titulazioan adierazitako jarduera-eremuan, osasunean eragina izan dezaketen arriskurik ohikoenak

antzematea eta dagozkien babes- eta prebentzio-neurriak aplikatzea. 2. Simulatutako egoeretan, istripuaren lekuan berehalako oinarrizko osasun-neurriak aplikatzea. 3. Lan-kontratazio modalitateak eta norberaren konturako langile gisa lan-munduratzeko prozedurak

aztertzea. 4. Enplegua bilatzeko teknikak aztertzea, norberak dituen gaitasunak eta interesak eta lanbide-ibilbide

egokiena identifikatuz. 5. Lanaren lege-esparrua interpretatzea eta lan-harremanetatik ondorioztatzen diren eskubideak eta

betebeharrak bereiztea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Titulazioan adierazitako jarduera-eremuan, osasunean eragina izan dezaketen arriskurik ohikoenak antzematean eta dagozkien babes- eta prebentzio-neurriak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Dagokion lan-eremuan ohikoenak diren arrisku-egoerak eta/edo -faktoreak identifikatzea. • Lanbidetik ondorioztatzen diren gaixotasunak, osasunerako kalteak eta lan-istripuak deskribatzea,

titulazioan adierazten diren jardueretan aritzean. • Sektorean aplikatu ohi diren babes- eta/edo prebentzio-teknikak deskribatzea. • Prebentzio- eta/edo babes-ekintzarako teknika orokorrak dagokion lan-eremuan ohikoak diren arrisku-

egoera eta/edo -faktoreekin erlazionatzea. • Enpresaren barruan nahiz enpresatik kanpo segurtasun-arloan eskumena duten organoak

identifikatzea. • Sektoreko ohiko kontingentzietara egokitutako suposizioetan aplikatu behar diren prebentzio- eta/edo

babes-neurriak zehaztea. • Arriskuen prebentzioan laguntzea. • Segurtasun- eta higiene-arauak eta ingurunea babesteari buruzkoak errespetatzea, titulazioan

adierazitako jardueretan aritzean. • Prebentzioa osasunerako kalteak saihesteko baliabide gisa baloratzea. 2. Simulatutako egoeretan, istripuaren lekuan berehalako oinarrizko osasun-neurriak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lesioak bizitzan sor dezaketen arrisku-mailaren arabera sailkatzea. • Ekintza- edo protokolo-prozesua azaltzea, lan egitean gertatu ohi diren lesio eta/edo istripuen aurrean. • Lesionatu batzuk edo asko izanez gero, esku hartzeko garaian lehentasuna identifikatzea, lesioek berez

bizitzan sor dezaketen arrisku-mailaren arabera. • Aurreko kasuan izandako lesioen arabera aplikatu beharreko neurrien sekuentzia identifikatzea. • Oinarrizko osasun-teknikak burutzea (arnasketa artifiziala, inmobilizazioa, bihotz-masajea,

lekualdaketa eta abar), ezarritako protokoloak aplikatuz. • Istripurik gertatuz gero berehala eta eraginkortasunez jokatzea. • Lan koordinatua kontingentziak konpontzeko metodo eraginkorrena dela kontuan hartzea. 3. Lan-kontratazio modalitateak eta norberaren konturako langile gisa lan-munduratzeko prozedurak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Dagokion produkzio-sektoreko lan-kontratazio modalitate desberdinak deskribatzea, horien

ezaugarriak iraupenaren, ordainsariaren eta/edo bestelako aldagai garrantzitsuen arabera azalduz. • Zerga-betebeharrak eta Gizarte Segurantzak ezarritakoak deskribatzea, norberaren konturako langile

gisa. • Autonomo bati dagozkion enpresa- edo lanbide-jarduerak martxan jartzeko garaian parte hartzen

duten erakundeak adieraztea, kasu bakoitzean egin beharreko tramiteak azalduz.

27

• Lan-munduratzeko bide posible gisa norberaren konturako lana eta besteren konturakoa kontrastatzea, kasu bakoitzari dagozkion inplikazioak aztertuz eta norberaren interesen arabera horietako bat aukeratuz.

• Inprimaki ofizialetan, moduluen edo koefizienteen araberako estimazio objektiboaren erregimeneko zerga-betebeharrei eta Gizarte Segurantzari buruzko dokumentazioa betetzea, hain zuzen ere norberaren konturako langile gisa finkatzearen ondorioz.

• Inprimaki ofizialetan norberaren konturako langile gisa aritzeko beharrezko dokumentuak betetzea. • Egon daitezkeen finantzaketa-iturriak, dirulaguntzak eta/edo abantailak ezagutzea, langile autonomo

gisa lanean aritzeko. 4. Enplegua bilatzeko teknikak aztertzean, norberak dituen gaitasunak eta interesak eta lanbide-ibilbide egokiena identifikatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lortutako gaitasun, jarrera eta ezagutzetatik eratorritako balio profesionala identifikatzea. • Norberaren interesak eta motibazioak definitzea, hala badagokio, sexuaren araberako baldintzak eta

beste izaera batekoak saihestuz. • Dagokion eremuko lan-eskariaren baldintzak interpretatzea, lortutako balio profesionalarekin

erlazionatuz. • Lan-munduratzeko aukerak izan ditzakeen zonako prestakuntza-eskaintzari eta enpresa-ehunari

buruzko informazio-iturriak erabiltzea, enplegu-eskaintzarekiko dituen iguripenei lotuta enpresaren datuak eta informazioa lortuz.

• Prestakuntza-premia osagarriak ondorioztatzea, dituen enplegu-aukerak zabaltzeko eta/edo behin enplegua lortu ondoren aberastasun profesionala lortzeko.

• Prestakuntza-ibilbideak ezartzea antzemandako beharren arabera. • Enplegua lortzeko teknikak prestatzea, elkarrizketak egitea, testak betetzea eta abar bezalako

simulazioen bidez. • Enplegu batean aurkezteko eta/edo eskaria egiteko dokumentuak lantzea. • Behar profesional gisa, prestakuntza zabaldu eta jarraitzeko ekimena izatea. 5. Lanaren lege-esparrua interpretatzean eta lan-harremanetatik ondorioztatzen diren eskubideak eta betebeharrak bereiztean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lan-zuzenbidearen oinarrizko iturriak azaltzea (Konstituzioa, Langileen Estatutua, Europako

Batasunaren Arteztarauak, Hitzarmen Kolektiboa eta abar), dagozkion eskubideak eta betebeharrak bereiziz.

• Negoziazio kolektiborako bideak deskribatzea, negoziatu ohi diren aldagai garrantzitsuenak adieraziz: soldatak, segurtasuna eta higienea, produktibitatea eta abar.

• Besteren konturako langileentzako Gizarte Segurantzaren eta INEMen prestazioak eta betebeharrak identifikatzea.

• Gizarte Segurantzaren prestazioak suposizio desberdinetan oinarrituz kalkulatzea. • Oinarrizko soldata-agiriak suposizio desberdinetan oinarrituz formalizatzea, horietan agertzen diren

kontzeptuak interpretatuz (soldata gordina, PFEZ atxikipena, Gizarte Segurantzaren kuotak eta abar). • Suposizio desberdinetan oinarrituz hartzekoen likidazioak kalkulatzea, agertzen diren kontzeptuak

interpretatuz. • Inprimaki ofizialetan PFEZren aitorpen sinpleak betetzea, lortutako errendimendu desberdinak

identifikatuz eta zerga-zorra kalkulatuz. • Gerta daitekeen lan-baldintzak negoziatzeko egoera batean besteen iritziak errespetatuz. c) Edukiak I. multzoa: SEGURTASUNA ETA OSASUNA Prozedurazkoak: • Segurtasun- eta higiene-arloan eskumena duten organismoak identifikatzea. • Arriskuen prebentzioa: prozedurak.

28

• Lesioen arriskuaren arabera esku hartzea: lehentasunen identifikazioa eta aplikatu beharreko neurrien sekuentziazioa.

• Zaurituen ebakuazioa eta laguntza: antolaketa. • Oinarrizko osasun-teknikez baliatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lanbide-gaixotasunak, osasunari egindako kalteak eta lan-istripuak: arriskuaren araberako sailkapena. • Babes-teknikak eta/edo prebentzio-teknikak lanean. • Lesioak: bizitzarentzat duten arriskuaren arabera sailkatuta. • Lehen laguntzak. • Ingurumena eta industria- edo zerbitzu-prozesuak. Jarrerazkoak: • Istripuen aurrean erantzun azkarra eta eraginkorra ematea. • Segurtasun- eta higiene-arauak eta ingurumenaren babesari buruzkoak errespetatzea eta betetzea. • Lanbidearen jardunean ingurumena babestearen aldeko konpromisoa hartzea. • Prebentzioa osasunean kalterik ez izateko modurik eraginkorrena dela baloratzea. • Arriskuen prebentzioan eta kontingentzien aurrean parte hartzea, lan-taldean integratuz. II. multzoa: LAN-ESPARRUA Prozedurazkoak: • Banako enpresa bat sortzeko dokumentazioa betetzea. • Norberaren konturako lanean zerga-betebeharrei buruzko dokumentazioa nahiz Gizarte Segurantzaren

dokumentazioa betetzea. • Egon daitezkeen finantzaketa-iturriak, dirulaguntzak eta/edo bestelako abantaila batzuk ezagutzea,

norberaren konturako lanean jarduteko. • Lortutako gaitasun, jarrera eta ezagutzetatik eratorritako balio profesionala identifikatzea eta

norberaren interesak eta motibazioak definitzea. • Dagokion lanbide-eremuan dagoen lan-eskariaren baldintzak interpretatzea eta prestakuntza-premiak

ondorioztatzea. • Enpresa-ehunari eta prestakuntza-aukerei buruzko informazio-iturriak erabiltzea. • Bere hasierako prestakuntza osatuko duten prestakuntza-ibilbideak ezartzea. • Enplegua lortzeko teknikak prestatzea eta dokumentuak lantzea. • Gizarte Segurantzaren eta INEMen prestazioak kalkulatzea. • Hartzekoen likidazioak interpretatzea eta kalkulatzea. • Oinarrizko soldata-agiriak interpretatzea eta formalizatzea. • Errendimenduak identifikatzea eta zerga-zorra kalkulatzea PFEZen. • Norberaren konturako lana eta besteren konturako lana konparatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lan-kontratazioaren modalitateak: ezaugarriak. • Zerga-betebeharrak eta Gizarte Segurantzak ezarritakoak norberaren konturako lanean. • Autonomo batek enpresa- edo lanbide-jarduera bat martxan jartzeko zer erakundetara jo behar duen

eta egin beharreko tramitazioaren eskema zein den. • Lan-zuzenbidearen oinarrizko iturriak: Konstituzioa, Langileen Estatutuak, Europako Batasunaren

Arteztarauak, Hitzarmen Kolektiboa eta abar. • Negoziazio kolektiboa: Gizarte Segurantzaren eta INEMen prestazioak eta hauekiko betebeharrak,

besteren konturako lanean. Jarrerazkoak: • Norberaren interesak definitzeko garaian adin, sexu eta bestelako baldintzei buruz gogoeta egitea. • Dagokion lanbidean aurrerapen teknologikoek eskatutako prestakuntza lortzeko prest egotea. • Gizarte- eta ekonomia-ingurunetik informazioa lortzeko ekimena izatea. • Lanean hastearen ondorioz beste pertsona batzuekiko edo organismoekiko sortzen diren betebeharrak

betetzea.

29

• Lan-harremana zuzentzen duten arauak errespetatzea. 7. lanbide-modulua. KALITATEA ETA ETENGABEKO HOBEKUNTZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. “Kalitatearen” kontzeptua, esanahia eta bilakaera historikoa aztertzea, tituluari dagokion lanbide-

sektore edo -eremuari dagokionez bereziki. 2. Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta hauen funtzioak eta alderdirik bereizgarrienak

aztertzea, lanbide-jarduera edo -burutzapenari lotuz. 3. Lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako prozesu edo funtzio esanguratsuetan kalitatea etengabe

hobetzeko proiektu edo ekintzetan parte hartzea. c) Ebaluazio-irizpideak 1. “Kalitatearen” kontzeptua, esanahia eta bilakaera historikoa aztertzean (tituluari dagokion lanbide-sektore edo -eremuari dagokionez bereziki), ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Kalitatearen kontzeptuaren bilakaera historikoa deskribatzea, tituluari dagozkion jarduera

esanguratsuei eta sektoreari lotuta. • Erabateko Kalitateko eredu baten oinarrizko funtsak eta printzipioak identifikatzea. • Europako Erabateko Kalitateko ereduaren bereizgarriak diren funtsezko alderdi eta elementuak

identifikatzea.

2. Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta hauen funtzioak eta alderdirik bereizgarrienak aztertzean (lanbide-jarduera edo -burutzapenari lotuz), ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Bere lanbide-eremuari dagokionez, kalitatea ziurtatzearen helburuak identifikatzea, arauen beharrak

ondorioztatuz. • Kalitatea ziurtatzeko arauen (Europakoak bereziki) edukia interpretatzea. • Prozesuetan kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak bere lanbide-eremuko jarduerarik

esanguratsuenekin lotzea. 3. Lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako prozesu edo funtzio esanguratsuetan kalitatea etengabe hobetzeko proiektu edo ekintzetan parte hartzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Suposizio erreal edo simulatuetan: • Esku-hartze eta hobekuntzarako aukera-arloak identifikatzea. • Oinarrizko kalitate-erremintak erabiltzea. • Lanbide-harremanen hobekuntzan eta jardueren garapenean inplikatzeko azturak hartzea. • Etengabeko hobekuntzan oinarritutako soluzioetan esku hartzea. • Etengabeko hobekuntzan oinarritutako eta bere lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako soluzio edo

planak ezartzearen emaitzak ebaluatzea. c) Edukiak • Kalitatearen kontzeptuaren bilakaera historikoa aztertzea, tituluari dagozkion jarduera esanguratsuei

eta sektoreari lotuta. • Erabateko Kalitateko eredu baten oinarrizko funtsak eta printzipioak identifikatzea.

30

• Europako Erabateko Kalitateko ereduaren bereizgarriak diren funtsezko alderdiak eta elementuak identifikatzea.

• Bere lanbide-eremuari dagokionez, kalitatea ziurtatzearen helburuak identifikatzea, arauen beharrak ondorioztatuz.

• Kalitatea ziurtatzeko arauak (Europakoak bereziki) interpretatzea. • Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta kimika-sektoreko prozesu eta jarduerarik

esanguratsuenekiko loturak identifikatzea. • Tituluari dagokion lanbide-gaitasunaren prozesu edo jarduera esanguratsu baten edo batzuen

datuetatik eta gainerako aldagai deskribatzaileetatik abiatuta eta guztia sektoreko balizko enpresa batean kokatuta:

• Esku-hartze eta hobekuntzarako aukera-arloak identifikatzea. • Oinarrizko kalitate-erremintak erabiltzea. • Harremanetan eta jardueren garapenean hobekuntza pertsonaleko jarrerak eta azturak hartu eta

ezartzea. • Bere mailan, etengabeko hobekuntzan oinarritutako soluzioetan esku hartzea. • Etengabeko hobekuntzan oinarritutako eta bere lanbide-eremuari lotutako soluzio edo planak

ezartzearen emaitzak ebaluatzea. 8. lanbide-modulua. LANTOKIKO PRESTAKUNTZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Ezarritako prozedurak eta denbora betez, produkzioaren lehengai esanguratsu batzuk hartu eta

kontrolatzea. 2. Fabrikazio-eskala errealean, polimeroen nahasketak dagozkien osagaiekin lantzea, zehaztutako

ezaugarriak lortuz. 3. Molde eta produkzio-tresna batzuk muntatu eta doitzea, zehaztutako kotak eta perdoiak ezarri den

denboran lortuz. 4. Plastiko eta kautxuaren eraldaketa-instalazio bat prestatu eta doitzea, lehenengo pieza zehaztutako

kalitatearekin (ikuskaritzapean) lortuz. 5. Plastiko edo kautxuzko gaien fabrikazio-instalazio bat gidatzea, esleitutako produktuen kalitate,

kopuru eta epeaz arduratuz. 6. Lantokian erantzukizunez jokatzea eta enpresako harreman tekniko-sozialen sisteman integratzea. 7. Lanpostuan eta hala badagokio larrialdi-egoeretan dagozkion jardueretan ezarritako segurtasun- eta

higiene-arauak aplikatzea. b) Ebaluazio irizpideak 1. Ezarritako prozedurak eta denbora betez, produkzioaren lehengai esanguratsu batzuk hartu eta kontrolatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Harrera-fitxak edo -zehaztapenak interpretatzea, harrera-kontrolaren ezaugarriak eta parametroak

identifikatuz. • Laginak hartu eta egokitzea. • Entsegua zehaztapenen arabera egitea, tresneria eta material egokia erabiliz. • Harrerako entseguaren txostena/emaitza lantzea, hortik eratorritako jarduerak zehaztuz. 2. Fabrikazio-eskala errealean, polimeroen nahasketak dagozkien osagaiekin lantzean, zehaztutako ezaugarriak lortuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Nahasketa-prozesuaren informazioa interpretatzea, lan-sekuentzia, ekipoak, tresnak eta erremintak,

nahasketa gobernatzen duten parametroak, baldintzak eta lan- eta kontrol-parametroak identifikatuz. • Nahasketa-ekipoa nahastearen ezaugarrietara egokitzea, prozesuaren jarraibideak optimizatuz.

31

• Nahasketa-zikloa prozesuaren eskakizunetara, errendimendura eta azken nahastearen kalitatera egokitzea.

• Informatika-programak erabiltzea, ekipo automatizatuetan lan-aginduak edo formulazioen konposizioa sartu edo eskatzeko.

3. Molde eta produkzio-tresna batzuk muntatu eta doitzean, zehaztutako kotak eta perdoiak ezarri den denboran lortuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Moldearen muntaketa-planoa interpretatzea, funtsezko kotak identifikatuz. • Gailu mekanikoak doitzea, prozesuari buruzko informazioan adierazitako kotak lortuz. • Muntaketa erreminta eta tresna egokiekin egitea. • Segurtasun-arauak errespetatzea. • Lanean egon daitezkeen desbiderapenak edo kota kritikoak detektatzea. 4. Plastiko eta kautxuaren eraldaketa-instalazio bat prestatu eta doitzean, lehenengo pieza zehaztutako kalitatearekin (ikuskaritzapean) lortuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Prozesuari buruzko informazioa interpretatzea, tresnak, erremintak eta erregulazio-parametroak

identifikatuz. • Berotze- eta hozte-sistemak eta sistema hidrauliko edo pneumatikoak doitzea. • Elikadura-sistema eta sistema automatizatu osagarriak prestatu eta doitzea. • Prozesuko aldagaiak erregulatzea, zehaztutako mugetan. • Lehenengo pieza ezarritako kalitatearekin lortzea. 5. Plastiko edo kautxuzko gaien fabrikazio-instalazio bat gidatzean, esleitutako produktuen kalitate, kopuru eta epeaz arduratuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Prozesuari buruzko informazioa eta makinen edo instalazioen eskuliburuak interpretatzea. • Lan-baldintzak (prozesuari buruzko informazioan zehaztutako mugetan) materialaren eta piezaren

eskakizunetara egokitzea. • Ordenagailua prozesu automatizatuetan informazioa jaso eta sartzeko erabiltzea. • Produkzioaren kalitate-kontrola entsegu sinpleen bidez burutzea, laborategiaz baliatuz (beharrezkoa

baldin bada) prozesuari buruzko informazioan ezarritako probetarako. • Lehen mailako mantentze-lanak ezarritako prozedurei jarraituz burutzea. 6. Lantokian erantzukizunez jokatzean eta enpresako harreman tekniko-sozialen sisteman integratzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ematen zaizkion argibideak interpretatzea eta arretaz betetzea, eta garatzen duen lanaren

erantzukizuna hartzea, une oro pertsona egokiekin eraginkortasunez komunikatuz. • Une oro enpresako prozedura eta barne-arauekiko errespetuzko jarrera erakustea. • Bere jarduerak sektoreko eta lantokiko produkzio-sisteman dituen ondori