1

Os retos de Vigo nunha economía globalizada(cinco mensaxes)

Xosé H. VázquezCoordinador do Máster en Innovación Industrial & Optimización de Procesos

Departamento de Organización de Empresas & rede

11 de Abril, 2013

2

AS MENSAXES

1. “A cidade xa superou no pasado momentos moi duros”.a) Non é certo que calquera tempo pasado fose mellor…b) …mais hai unha diferenza crucial.

2. “A crise financeira é o urxente; os retos no medio prazo proceden das tendenciasestructurais”.a) Ondas de “destrucción creativa” máis curtas…b) …nun terreo de xogo aplanado.

3. “As cidades xogan un papel esencial no novo entorno”.a) Compiten por persoas e ideas…b) … aínda que en diferentes ligas.

4. “Vigo está nun punto de inflexión”.a) Especialización estable..b) …equivale a taxas de crecemento descendentes.

5. “As prioridades están nas institucións, nas persoas e nas ideas”.a) As institucións crean as regras de xogo...b) …que atraen e desenvolven capital humano…c) …capaz de xerar ideas e concretalas en emprendemento.

3

Actividade Inicio da crise Traballadores

BARRERAS Naval 1976-77 2500

GEA Louza 1977 3414

REGOJO Confección 1978 1320

ASCÓN Naval 1978 1889

CORFI Esp. Cordelería para barcos 1978 600

REYMAN Bandastransportadoras 1979 1300

Non é certo que calquera tempo pasado fose mellor…

4

…mais hai unha diferenza crucial.

Evolución do número de “ocupados” na provincia de Pontevedra: 1977-1982 vs. 2007-2012

Fonte: INE (EPA)

300320

340

360

380

400

420

440

1977

/200

7-TI

1977

/200

7-TI

I19

77/2

007-

TIII

1977

/200

7-TI

V19

78/2

008-

TI19

78/2

008-

TII

1978

/200

8-TI

II19

78/2

008-

TIV

1979

/200

9-TI

1979

/200

9-TI

I19

79/2

009-

TIII

1979

/200

9-TI

V19

80/2

010-

TI19

80/2

010-

TII

1980

/201

0-TI

II19

80/2

010-

TIV

1981

/201

1-TI

1981

/201

1-TI

I19

81/2

011-

TIII

1981

/201

1-TI

V19

82/2

012-

TI19

82/2

012-

TII

1982

/201

2-TI

II

1982

-201

2-TI

V

2007-20121977-1982

-17,58%-11,45%

5

AS MENSAXES

1. “A cidade xa superou no pasado momentos moi duros”.a) Non é certo que calquera tempo pasado fose mellor…b) …mais hai unha diferenza crucial.

2. “A crise financeira é o urxente; os retos no medio prazo proceden das tendenciasestructurais”.a) Ondas de “destrucción creativa” máis curtas…b) …nun terreo de xogo aplanado.

3. “As cidades xogan un papel esencial no novo entorno”.a) Compiten por persoas e ideas…b) … aínda que en diferentes ligas.

4. “Vigo está nun punto de inflexión”.a) Especialización estable..b) …equivale a taxas de crecemento descendentes.

5. “As prioridades están nas institucións, nas persoas e nas ideas”.a) As institucións crean as regras de xogo...b) …que atraen e desenvolven capital humano…c) …capaz de xerar ideas e concretalas en emprendemento.

6

… 1785 1845 1900 1950 1995

Textiles

Ferro

Enerxía hidráulica

Vapor

Ferrocarril

Aceiro

60 anos 55 anos 50 anos 40 anos 30 anos?

Electricidade

Química

Motores

Petroquímica

Electronica

Aviación

Software

Biotech

Multimedia

Forza humana

Tracción animal

Rutas marítimas

Corporacións PersoasNacións

6

Ondas de “destrucción creativa” máis curtas…

7

Aplanado pola política. Berlin, 1989. GATT: Rondas de Tokyo (1973). GATT/OMC: Rondas de Uruguay (1986-1993) China entra na OMC o 11 de Nov., 2001. FMI e BM. UE, NAFTA…

Aplanado polas TICs: Para empezar: hardware, Netscape, protocolos de internet,

Windows 95. “Software de coordinación”: EDI, ERP, CRM… Software de código aberto. Fibra óptica transoceánica (MphasiS, 24/7 Customer).

…nun terreo de xogo “aplanado”

8

AS MENSAXES

1. “A cidade xa superou no pasado momentos moi duros”.a) Non é certo que calquera tempo pasado fose mellor…b) …mais hai unha diferenza crucial.

2. “A crise financeira é o urxente; os retos no medio prazo proceden das tendenciasestructurais”.a) Ondas de “destrucción creativa” máis curtas…b) …nun terreo de xogo aplanado.

3. “As cidades xogan un papel esencial no novo entorno”.a) Compiten por persoas e ideas…b) … aínda que en diferentes ligas.

4. “Vigo está nun punto de inflexión”.a) Especialización estable..b) …equivale a taxas de crecemento descendentes.

5. “As prioridades están nas institucións, nas persoas e nas ideas”.a) As institucións crean as regras de xogo...b) …que atraen e desenvolven capital humano…c) …capaz de xerar ideas e concretalas en emprendemento.

9

As cidades compiten por persoas e ideas… (1/3)

Competencia global; liderado local.

POBOACIÓN MUNDIAL EN CIDADESFonte: Richard Florida (2005)

10

Actividade económica concentrada...

EMISIÓNS DE LUZFonte: Richard Florida (2005)

As cidades compiten por persoas e ideas… (2/3)

11

CONTRIBUCIÓN AO CRECEMENTO URBANOFonte: McKinsey Quaterly (2013)

… e con tendencia a “asiatizarse”.

As cidades compiten por persoas e ideas… (3/3)

12

A innovación, principalmente dende catro polos.

PATENTESFonte: Richard Florida (2005)

…aínda que en ligas diferentes (1/3)

13

O coñecemento científico é cousa de tres.

CIENTÍFIC@S CON MÁIS IMPACTOFonte: Richard Florida (2005)

…aínda que en ligas diferentes (2/3)

14

Atracción de talento ≠ f (poboación)

…aínda que en ligas diferentes (3/3)

15

AS MENSAXES

1. “A cidade xa superou no pasado momentos moi duros”.a) Non é certo que calquera tempo pasado fose mellor…b) …mais hai unha diferenza crucial.

2. “A crise financeira é o urxente; os retos no medio prazo proceden das tendenciasestructurais”.a) Ondas de “destrucción creativa” máis curtas…b) …nun terreo de xogo aplanado.

3. “As cidades xogan un papel esencial no novo entorno”.a) Compiten por persoas e ideas…b) … aínda que en diferentes ligas.

4. “Vigo está nun punto de inflexión”.a) Especialización estable..b) …equivale a taxas de crecemento descendentes.

5. “As prioridades están nas institucións, nas persoas e nas ideas”.a) As institucións crean as regras de xogo...b) …que atraen e desenvolven capital humano…c) …capaz de xerar ideas e concretalas en emprendemento.

16

Actividade económica (Vigo vs. España) na última década.

Especialización estable…

17

Crecemento do valor engadido, mais pérdense posicións en relación ás referencias.

17

2001 = 100

…equivale a taxas de crecemento descendentes

18

AS MENSAXES

1. “A cidade xa superou no pasado momentos moi duros”.a) Non é certo que calquera tempo pasado fose mellor…b) …mais hai unha diferenza crucial.

2. “A crise financeira é o urxente; os retos no medio prazo proceden das tendenciasestructurais”.a) Ondas de “destrucción creativa” máis curtas…b) …nun terreo de xogo aplanado.

3. “As cidades xogan un papel esencial no novo entorno”.a) Compiten por persoas e ideas…b) … aínda que en diferentes ligas.

4. “Vigo está nun punto de inflexión”.a) Especialización estable..b) …equivale a taxas de crecemento descendentes.

5. “As prioridades están nas institucións, nas persoas e nas ideas”.a) As institucións crean as regras de xogo...b) …que atraen e desenvolven capital humano…c) …capaz de xerar ideas e concretalas en emprendemento.

19

Institucións

Persoas

Ideas

19

Prioridades

20

Regras para compartir unha visión metropol. cara un posicionamento global.

Regras para garantir a cohesión social

Saúde, alimentación e vivenda.

Enerxía e medioambente.

Expresión cultural e compromiso político.

Regras para estimular a competitividade (“Cómo sacar Iniestas, Xavis, Casillas?”)

Regras claras, estables e transparentes que reducen o risco dos investimentos.

“Xuíces” que as fan cumprir rápidamente e con rigor.

Barreiras de entrada mínimas (non esperaron por licencias nin “padriños”).

Raíces locais, máis con vocación global para aprender e competir.

Incentivos fortes asociados a resultados: cero excusas.

Institucións como “regras de xogo”

21

Habilidades non cognitivas na infancia: a mellor mostra da relación

entre os programas de cohesión social e o crecemento económico.

Atención ás necesidades individuais: sobresalientes vs. aprobados.

Fútbol vs. canteira local de científicos e tecnólogos:

Para estimular as habilidades cognitivas: 100 ptos PISA 2% PIB.

Para estimular a curiosidade, a creatividade e a participación.

Especializar correctamente a formación.

Segmentar a estratexia de atracción de talento (e reter o que temos).

As persoas

22

O “mito do garaxe”: xóvenes rebeldes montando .coms?

Descubramos ao “emprendedor novo”: máis de 1500 TFGs e TFMs só en Vigo.

Descubramos ao “novo emprendedor”: 20.000 parados con estudos sup. ou sec.

Especialicemos e integremos a incubación.

Lembremos a Schumpeter: Emprendemento = destrucción creativa.

As iniciativas emprendedoras non son o mesmo que os pequenos negocios.

A política de emprendemento non é o mesmo que a política para a PeME.

Non é unha cuestión de garaxes, xuventude, tamaño ou sector.

Trátase de novidade e dinamismo tecnolóxico.

As ideas

23

AS MENSAXES

1. “A cidade xa superou no pasado momentos moi duros”.a) Non é certo que calquera tempo pasado fose mellor…b) …mais hai unha diferenza crucial.

2. “A crise financeira é o urxente; os retos no medio prazo proceden das tendenciasestructurais”.a) Ondas de “destrucción creativa” máis curtas…b) …nun terreo de xogo aplanado.

3. “As cidades xogan un papel esencial no novo entorno”.a) Compiten por persoas e ideas…b) … aínda que en diferentes ligas.

4. “Vigo está nun punto de inflexión”.a) Especialización estable..b) …equivale a taxas de crecemento descendentes.

5. “As prioridades están nas institucións, nas persoas e nas ideas”.a) As institucións crean as regras de xogo...b) …para atraer e desenvolver capital humano…c) …capaz de xerar ideas e concretalas en emprendemento.