OINARRIZKO IMFORMATIKA

Mikel Martinez

AURKIBIDEA ZER DE INFORMATIKA? INFORMATIKAREN HISTORIOA ZER DA ORDENAGAILU BAT? Hardware?Sotware? DISPOSITIBO BATZUEN EZAUGARRIAK ADIERAZI: INFORMAZIOAREN KUDEAKETA UNITATE ZENTRALA ERABILITAKO MATERIALA,BIDEO ETA WEB ORRIAK

¿ZER DA INFORMATIKA?

Informatika informazioaren tratamendu automatikoa aztertzen duen zientzia da eta horretarako ordenagailu bat erabili behar da.

Lehenengoz informatika hitza zer den azalduko dizuet. Informatika hitza bi hitzetan bananduta dago;INFOR eta MATIKA."Infor" hitza informazio esan nahi du,eta "matika",automatikoa esan nahi du.Informatika ordenagaiuekin zerikusia duen guztia ikertzeaz eta irakazteaz arduratzen den zientziari ere deritzo.

Back

INFORMATIKAREN HISTORIOA

NEXT

“II”

NEXT

“III”

NEXT

“IV”

AURKIBIDEA

¿ZER DA ORDENAGAILU BAT?

NEXT

“II”

Next

III

Next

IV

Next

V

Next

VI

Next

VII

Next

VIII

HARDWARE

HARDWARE

Next

Hardware 2

NEXT

Hardware 3

SOFTWARE

SOFTWARE

NEXT

OPERATIBOA

SOTWARE MOTAK Sistema eragileak: ordenagailua martxan jartzean

abiarazten dena da, aplikazio guztien exekuzioa kontrolatzen duena.

Aplikazioak: Funtzio konkretu bat exekutatzen duten programak dira.

Liburutegiak: Oinarrizko funtzioak izaten dituzten fitxategiak dira, aplikazioek egiten dute beraien erabilpena, eta ez erabiltzaileak zuzenean.

Firmwareak: gailu konkretu bat (inprimagailua, CD/DVD unitatea,...) kontrolatzen duen programa da.

NEXT

ADIBIDEAK Adibideak Antibirus Posta-bezeroa Fitxategiak elkarbanatzea (P2P) Konpresioa Bitmapa irudi editorea Irudi bektorialen Irudi editorea (Inkscape) Enkriptatzea Informazio Pertsonalaren Kudeatzailea Bat-bateko mezularitza Web nabigatzailea Datuen berreskurapena Erreproduktorea Sistema eragilea Datu-baseak kudeatzeko sistemak Bideoa editatzeko softwarea Software matematikoa Bulegotika-suitea Musika softwarea

NEXT

DISPOSITIBO BATZUEN EZAUGARRIAK

PANTAILA DISKO GOGORRA CD/DVD MODEMA/ROUTERRA

PANTAILA• Pixel: Unitate minimoa monitore batean representa

daitekeena. Monitoreak pixel hilak edo trabatutak. Nabariak dira txurian agertzen direlako. Portatiletan komunagoak dira.

• Area baliagarria: pantailaren tamaina ez du koinziditzen datuak presentatzeko erabiltzen den arearekin.

• Ikuste angelua: monitorea ikus daitekeen angelu maximoa da (irudia degradatu gabe). Graduetan neurtu egiten da.

• Luminantzia: Luminositate neurria da, "Candeletan" neurtuta.

NEXT

PANTAILA II• Erantzun denbora: Latenzia bezala ere ezagutua. Pixel bati aktibotik

(zuria) inaktibora (beltza) eta berriz aktibora pasatzea kostatzen zaion denbora tartea da.

• Kontrastea: Monitorea erreproduzitzeko disdira proportzioa da pixel beltz batetik zuri batera dagoen arteko distantzian. Monitorea zenbat disdira tonu dituen da gutxi gora behera.

• Irudi kontrastearen koefizientea: Disdira proportzioaren arabera koloreak zein punturaino biziak erresultatzen duten. Koefizientea handiagoa denean, koloreen intsentitatea handiagoa izango da. (30000:1 koloretsuagoa izango lirateke 50000:1 baino).

• Kontsumoa: Monitoreak kontsumitutako energia kopurua da,"Vatioetan" neurtzen da.

• Banda-zabalera: Monitorea soportatzeko gai den frekuentzia maximoa.• laren linea guztiak marrazteko.

NEXT

PANTAILA III•HZ (bertikala): 2 balore dira zeinetan monitorea gai da pantailan irudi egonkorrak erakusteko.•HZ (horizontala): Aurrekoaren antzekoa baina horizontalean, pantailaren linea guztiak marrazteko.•Blindatzea: Monitore bat blindatua egon daiteke edo ez interferentzia elektriko extremen aurrean, eta izan daiteke sentikorragoa edo gutxiagoa haien aurrean. Blindatuta egonez gero, plantxa metaliko bat eramango du (lurrerekin edo masarekin kontaktuan) hodi osoa inguratzen.•Monitore mora: CRTetan mi mora existitu daitezke, itzal maskara edo rejilia irekidura.•Tentsio lerroak: Lerro horizontal batzuk dira, irekidura rejiliak dituztenak koloreak erakusten dituzten lerroak ondo aliniatutak egoteko; 19 pulgadetan normalena da 2 egotea, baina baita era badaude 3 lerroekin, zenbait 

NEXT

DISKO GOGORRA Disko gogorra ( hard disk, HD edo HDD akronimoekin

laburtu ohi dena) Ordenagailu baten informazio iraunkorra gordetzen duen gailua da. Disko gogorrek datu kopurua handiak gordetzeko gaitasuna izaten dute eta azkarrak dira datuak bilatu, ezabatu eta idazterakoan.

NEXT

CD/DVD

Aldea, edukiera. DVD bat CD batek baino ahalmen gehiago du, 6 eta 7 gehiago . Hori desberdintasun bakarra da, zuk edozein bietan informazio mota gorde ahal izango delako.DVD:Argazkiak,irudiak,peliculak…

Next

Modema/Routerra

MODEM-A ROUTER-A

DISP. BAT KONECTATUTA DISP.ASKO KONEKTATUTA

ERRAZA ZAILA

INTERNETA HARTU INTERNETA BIDALI(mugikorrak,portatilak)

NEXT

UNITATE ZENTRALA ELIKATZE ITURRIA OINARRIZKO PLAKA PROZESADOREA TXARTEL GRAFIKOA SOINU TXARTELA

ERABILITAKO MATERIALA

ELIKATZE ITURRIA

Elikatze-iturria ordenagailuaren zirkuituelektroniko bat da, elektrizitate sareko220Vko korronte alternoa, 5 eta 12V artekokorronte zuzenean transformatzen duena(hain zuzen ordenagailuarentzat egokiadena).

Elikatze-iturriek bero handia sortzen dute, horregatik eta

Beroa-gutxitzeko haizagailu batizaten dute. Elikatze-iturri berriek haizagailu isilak izaten dituzte, diametro handiagoarekin bainaerreboluzio gutxiagorekin haizeztatze berdina lortzen dutenak.

NEXT

OINARRIZKO PLAKA Txartel nagusia, ama plaka edo plaka nagusia

ordenagailua bezalako sistema elektroniko konplexu bat osatzen duen plaka da. Ordenagailu barneko hardwarea elkar lotzen dituen plaka da.

Ohiko ordenagailu bat eraikitzeko mikroprozesagailua, memoria eta beste oinarrizko osagai batzuk txertatzen dira ama plakan.

NEXT

PROZESADOREA Prozesadorea edo mikroprozesadorea ordenagailu

baten prozesatzeko unitate zentrala da, zati garrantzitsuena, ordenagailuaren burua dela esaten da, honen CPUa (Central Process Unit).

VIDEO:https://www.youtube.com/watch?v=IRa7nRrLnL4

Prozesadorea ordenagailuan programak ejekutatzeaz arduratzen da, gure ordenagailuaren sistemaz hasirik, nahi ditugun beste programetara arte. Gauza simpleenak egiteko kapaz da soilik, besteak beste gehiketak, kenketak eta logika binarioak ulertu.

OSAGAIAK Kapsula: Beste osagaiak inguratzen dituen zatia da, hauek babesteko

golpeez oxidazioaz etb. Memoria cache: Memoria ikaragarri azkar bat da hainbat

funtzioetartako akzioak gordetzen dituena, akzio hauek ohikoak eta nahiko erabiliak izaten dira eta honi esker ziztu bizian egin ditzake ordenagailuak.

Prozesatzaile matematikoa: Hau kalkulo matematikoetaz arduratzen da, eta horain mikroprozesadorearen barruan egon arren lehen beste txip batean ekoten zen.

Registroak: Memoria txikiak dira, prozesadoreak funtzio berezi batzuk betetzeko gordetzen direnak. Hainbat ezberdin daude eta guztira hogeita hamabi dira.

Memoria: Programentzako intrukzioak eta datuak gordetzen dituen lekua da. Programak funtzionatzen izan ahal izateko honek lekua izan behar du eta beraz handiagoa bada gauza gehiago egin daitezke batera.(Ordenagailuen beste zenbait piezek ere jasan badezakete)NEXT

TXARTEL GRAFIKOA Txartel grafikoa base plakako edo oinarrizko plakako

zirrikituetako batean konektatzen den barruko osagaia da. Bere helburu nagusia CPU-k bidaltzen dituen datuak monitoreari azaltzea da, modu ulergarri eta antzezgarri batean.

Txartel mota asko daude: Hercules, CGA, EGA, VGA … baina gaur egun Super VGA dira erabilienak.

-GPU-Memoria RAM grafikoa-RAMDAC-Irteerak-Oinmarrizko plakarekin interfazeak-Dispositibo errefrigeratzaileak-Elikagailua

NEXT

SOINU TXARTELA Asko zabaldu zen lehenengo soinu txartela AdLib izan zen FM

sintesia erabiltzen zuena. Musika eta jokoen efektuak berregiteko baino ez zuen balio.

Gero Sound Blaster txartela agertu egin zen, FM sintesiaz gain, audio digitala grabatu eta berregiteko aukera ematen zuela ( 8 bitetan ). Horrela, errealitateko soinuak erabil zitezkeen ( zaratak, ahotsa.. ) eta honi esker, asko zabaldu zen txartel hau

. Kolorea Funtzioa Arrosa Mikrofono sarrera analogikoa. Urdina "Line-In" sarrera analogikoa. Berdea Estereo seinale nagusiarentzako irteera

analogikoa Beltza Atzeko bozgorailuentzako irteera analogikoa. Laranja S/PDIF irteera digitala (batzuetan erdiko

bozgorailuentzako irteera analogiko bezala erabiltzen da)

NEXT

ERABILITAKO WEB-AK

GOOGLE WIKIPEDIA BLOGAK