O SEXENIO DEMOCRÁTICO(1868-1874)

SUFRAXIO UNIVERSAL

DEREITOS SOCIAIS

CAMBIOS POLÍTICOS

CONFLITOS ARMADOS

REVOLUCIÓN

AXITACIÓN SOCIAL

TRIUNFO DA BURGUESÍA ACOMODADA

EXPERIENCIA FRUSTRADA

A conflictividade durante o Sexenio

1-SETEMBRO DE 1868. A GLORIOSA REVOLUCIÓN A Gloriosa en

Cádiz

Barricada en Béjar

Topete

Batalla de Alcolea

Setembro 1868 Prim viaxa de Londres a Xibraltar e dalí a Cádiz (alí estaba Serrano e outros xenerais)

Pronunciamento de Topete “viva España con honra”

formación de xuntas locais (en Andalucía e no litoral)

Enfrontamento da ponte de Alcolea (á entrada de Córdoba)

vía libre cara a Madrid (que xa se sublevara) Xunta reposición de profesores sancionados (Castelar, Salmerón...)

2- O Goberno provisional - Dualidade de poder entre os pronunciados e as xuntas pero coincidían en: sufraxio universal liberdade de imprenta descentralización liberdade de comercio dereito de asociación abolición de consumos e quintas

- Escisión dos republicanos dentro do grupo demócrata

- Outubro: Goberno provisional Serrano presidente e Prim como segundo home forte

medidas expulsión dos xesuítas extinción de todos os conventos económicas creación da peseta reforma fiscal (fracasou no

intento de abolir os consumos) nova lexislación mineira

(inversión es- tranxeira) arancel librecambista papel político dos mítins, a prensa e dos folletos de

propaganda

aumento da participación das masas na vida pública

mobilización de carlistas sectores católicos demócratas republicanos

xaneiro 1869 eleccións (sen tanto control gubernamental)

elaboración dunha nova Constitución

3- Constitución de 1869

Extensión media e influencia da dos EE.UU e da de Bélxica

Declaración de dereitos liberdade de culto, de reunión de asociación, expresión, ensi-

nanza ...

Cortes bicamerais Congreso e Senado

Soberanía popular

Monarquía parlamentaria sometida á soberanía nacional

División de poderes

Sufraxio universal

Aprobada o 6 de xuño de 1869

4- A rexencia (xuño 1869- decembro 1870)

Necesidade de buscar un novo monarca

Serrano nomeado rexente

Dende 1868 guerra colonial en Cuba

Oposición de carlistas e afonsinos

Oposición republicana

Pacto Federal de Tortosa (maio 1868)

Reclamábase a república democrática e federal, xunto á autonomía para municipios e provincias

Levantamentos en Cataluña, Aragón, Valencia e cidades como A Coruña ou Ourense Gran convulsión social e movementos revolucionarios (outubro de 1869 sublevación federal)

Bandoleirismo, sobre todo en Andalucía Lei de fugas

Os candidatos ao trono

Duque de Montpensier Fernando de Sajonia-Coburgo

Leopoldo de Hohenzollern Amadeo de Saboia Alfonso de Borbón

Candidatos e resultados (Cortes novembro 1870)

Amadeo de Saboia 191 votos República federal 60 Duque de Montpensier 27 Espartero 8 Alfonso de Borbón 2 Espartero Carlos VII República unitaria 2 Duquesa Montpensier 1 Blancos 19

5- O reinado de Amadeo de Saboia( xaneiro 1871- febreiro 1873)

Prim, o seu gran valedor, asasinado en decembro de 1870

Primeira experiencia en España dunha monarquía

democrática (desexo democratizador de Amadeo I) Falta de apoios (politicamente: unionistas e

progresistas)

Desprezo da aristocracia e mandos militares cara ao

rei (“manifestación das mantillas”)

Amadeo tivo que apoiarse en Serrano

1- División dos progresistas constitucionalistas Sagasta

radicais Ruiz Zorrilla

2-Conflitividade social e axitación política

Ruiz Zorrilla, Sagasta, Serrano, Ruiz Zorrilla...

represión (Sagasta) manipulación electoral radicalización dos republicanos federais

3- rei contra o fraude político, as divisións, a violencia... 4- A guerra de Cuba (iniciada en 1868)

5- O malestar do exército problema coa arma de artillería detonante da dimisión real

6- A terceira guerra carlista (1872-76)

Iniciouse e abril de 1872

D. Carlos entrou en España

Triunfou nos territorios tradicionalmente carlistas

Convenio de Amorebieta (Serrano indulta aos suble-

vados) malestar no exército

1873 volve D. Carlos (Carlos VII) creación dun Estado carlista no País Vasco e Navarra (sobre a base das Deputacións)

1876 retorno dos borbóns, centralización e fin da guerra carlista

6- A Primeira República(febreiro 1873- decembro 1874)

Loita entre federais e unitarios crise continua da república

En Galicia identificación entre o republicanismo e o galeguismo (“elaborado” por Murguía)

1873 4 presidentes e 6 gobernos ; crise social; guerras e cantonalismo

As presidencias na república1- Figueras (febreiro-xuño 1873) maioría republicana

mantívose a constitución de 1869

abolición da escravitude en Puerto Rico

supresión das quintas en abril intento de golpe (Serrano marcha a Francia)

en maio eleccións (cortes constituíntes) maioría republicano federal

2- Pi i Margall (xuño- xullo 1873) republica federal

trata de conciliar republicanismo e orde

folga xeral de Alcoi (xullo) insurrección xeral represión

cantóns caída do goberno de Pi i Margall

O cantonalismo chegada da república federal

loita contra as pretensións conservadoras no republicanismo

democracia directa, anticlericalismo, supresión de consumos e quintas, reparto de terras, auto-

nomía de concellos e deputacións, e creación de cantóns

iniciouse en Cartaxena e creáronse moitos cantóns (sur e levante) levou á caída de Pi

3- Salmerón (xullo-setembro 1873) encargouse de reprimir o movemento cantonalista

fracasou o intento de constitución federal (Castelar)

negouse a asinar dúas penas de morte e dimitiu

4- Castelar (setembro 1873-xaneiro 1874) defensa dunha república centralista

asinou as penas de morte

intento de acabar co cantonalismo en Cartaxena

proxecto de separar Igrexa e Estado e acabar coa escravitude en Cuba

falto de apoios dimite Pavía deu un golpe de Estado fin do periodo

A volta de Serrano (xaneiro-decembro 1874)

Pretensión de frear o federalismo: república unitaria

Ditadura persoal

Suspendeu a constitución de 1869

Exército e “xente de orde” como piares do réxime

Continuidade das guerras carlista e cubana

Cánovas del Castillo prepara o regreso dos Borbóns

Decembro 1874: pronunciamento de Martínez Campos, posibilita a chegada de Alfonso XII e

obriga ao exilio de Serrano

Lecturas

- Gibson, Ian “La berlina de Prim” Ed. Planeta. Barcelona, 2012 372 páx.

Vídeos

21- Viva España con honra(periodo entre 1843 e 1871)

22- El regreso de los Borbones