MEMORIA DE POP Servizos culturais-DEFINITIVA · 2011. 9. 7. · POP Servizos Culturais na Sociedade...

Memoria xustificativa do POP

SERVIZOS CULTURAIS

(Facultade de Humanidades de Lugo)

POP Servizos Culturais na Sociedade Actual 2

I. CARACTERÍSTICAS XERAIS DO PROGRAMA DE POSGRAO

I.1. Denominación do Programa Servizos culturais I.2. Órgano responsable do Programa

En tanto non se aprobe o Regulamento dos estudos oficiais de posgrao (segundo

establecen os Estatutos da USC) e dado que este é un programa impartido

fundamentalmente por un centro, por decisión da Xunta de Facultade de Humanidades

do 8 de novembro de 2005, a Comisión Redactora do POP asume as funcións da

Comisión Académica do Posgrao, cuxa composición se detalla a seguir:

- Alexandre Veiga Rodríguez, Catedrático de Lingua Española e Director do

POP Servizos culturais.

- JoDee Anderson, Profesora Asociada de Filoloxía Inglesa.

- Jesús Blanco Echauri, Profesor Titular de Filosofía Moral.

- Mar Campos Souto, Profesora Titular de Lingua Española.

- Ana Chouciño Fernández, Profesora Titular de Literatura Española.

- Antonio Doval Adán, Profesor Titular de Xeografía.

- Ana Goy Diz, Profesora Titular de Historia da Arte.

- Pilar López Rodríguez, Catedrática de Escola Universitaria de Historia

Contemporánea.

- Xaquín Rodríguez Campos, Profesor Titular de Antropoloxía Social.

- Carme Silva Domínguez, Profesora Titular de Filoloxía Galega.

I.3. Unidades particulares:

Departamentos: Latín e Grego Filoloxía Francesa e Italiana Filoloxía Inglesa Filoloxía Galega Filosofía e Antropoloxía Social Historia Contemporánea e de América Historia I Historia da Arte Historia Medieval e Moderna Lingua Española Literatura Española, Teoría da Literatura e Lingüística Xeral Lóxica e Filosofía Moral


Organización de empresas Socioloxía Xeografía Institutos e centros de investigación: Centro de Estudos de Historia e Cultura da Cidade

I.4. Títulos que se outorgan dentro do Programa. Para cada un deles:

- Denominación do título: Máster en Servizos culturais

Institución que tramita o título: USC Orientación ou enfoque: Académico-Mixto Número de créditos: 120 créditos Periodicidade de oferta: Anual Número de prazas a ofertar: 40, nº mínimo de alumnos: 10 Réxime de estudos: Tempo completo Modalidades de impartición: Mixto Período lectivo: Anual Número mínimo de créditos de matrícula por periodo lectivo: 30

II. XUSTIFICACIÓN DO PROGRAMA

II.1. Referentes Académicos II.1. Obxectivos xerais do programa en función das competencias xenéricas e

específicas conforme aos perfís académico, investigador e profesional

As políticas culturais desenvolvidas nas últimas décadas consolidaron os

espazos culturais como instrumento de expresión e de consenso social. Esta centralidade

da cultura no mundo do cotián implica a necesidade de formar profesionais capacitados

para dirixiren programas de acción cultural, institucións públicas, fundacións, etc.

Ademais a cooperación cultural internacional concíbese hoxe como unha esixencia de

apertura e recoñecemento dun mundo de relacións baseadas na igualdade e o respecto

aos valores de cada colectivo.

Os servizos culturais son un vasto campo de acción que integra actividades

varias, aínda que estritamente relacionadas, nas que interveñen a economía, a

comunicación, a organización humana, etc. Precisamente, os estudos en Humanidades

teñen na dedicación ás Ciencias da Cultura e no interese pola xestión de proxectos e

actividades culturais do patrimonio unha das súas liñas de acción prioritaria. A

formación xeneralista dos licenciados en Humanidades é, polo tanto, unha das máis

axeitadas para ser completada, con vistas á actividade profesional real, á dedicación a

tarefas de investigación ou á docencia, a través dun POP como o que se presenta.


A heteroxeneidade das manifestacións culturais e o fenómeno da globalización esixe

que os estudantes poidan formar unha conciencia crítica que lles permita valorar dentro

do seu contexto histórico, social, lingüístico ou xeográfico os diversos fenómenos

culturais. Deste xeito, a súa formación académica permitirá que se convirtan en

especialistas (profesionais, docentes, investigadores), capaces de transmitir e poñer en

práctica os coñecementos adquiridos durante o periodo de estudo dentro de contextos

multidisciplinares; asemade, dotarase aos estudantes das ferrramentas precisas para

enfrontarse a situacións novas e problemáticas na área dos servizos culturais. Como

docentes e/ou investigadores, terán que ser conscientes das repercusións sociais e éticas

da súa actividade neste campo de traballo, especialmente no que se refire ás políticas

culturais.

Por isto, os obxectivos xerais deste POP poden ser sintetizados nos seguintes

puntos:

Obxectivo xeral 1: Capacitar o alumno para comprender e tratar as múltiples

manifestacións socio-culturais do mundo actual.

Obxectivo xeral 2: Formar e capacitar o alumno para desenvolver proxectos

culturais de distinto tipo e finalidade.

Obxectivo xeral 3: Coñecer e concretar os diferentes ámbitos profesionais e

investigadores vencellados aos servizos culturais, tomando en consideración a

especificidade das entidades públicas, semipúblicas e privadas.

Obxectivo xeral 4: Adquirir as destrezas necesarias para deseñar estratexias de

intervención e actuación para cada un dos ámbitos e institucións culturais.

Obxectivo xeral 5: Capacitar o alumno para traballar, no eido da cultura, con

grupos humanos con necesidades específicas e/ou con risco de exclusión.

Obxectivo xeral 6: Perfeccionar as aptitudes e destrezas precisas para

organizar equipas humanas e formar parte delas.

Obxectivo xeral 7: Dotar o alumno coas ferramentas necesarias para extraer os

máximos coñecementos lingüísticos e aplicalos a actividades profesionais,

académicas e investigadoras concretas.

Obxectivo xeral 8: Proporcionarlle aos estudantes un coñecemento axustado

dos principios e metodoloxía da recuperación da memoria histórica e cultural.

Obxectivo xeral 9: Capacitar ao estudante para comprender a complexidade

do fenómeno intercultural e as diferentes aproximacións á multiculturalidade

(do choque de civilizacións ao diálogo multicultural)


Á súa vez, os obxectivos específicos do POP de Servizos culturais resúmense

nos seguintes epígrafes:

Obxectivo específico 1: Fornecer ao estudante o coñecemento das técnicas de

análise territorial e a metodoloxía da planificación estratéxica para a posta en

marcha de iniciativas de desenvolvemento

Obxectivo específico 2: Dotar ao estudante do coñecemento activo das

políticas turísticas, programas e servizos para a organización de dinámicas de

turismo cultural.

Obxectivo específico 3: Adquirir unha comprensión apropiada das correntes

de influencia mutua entre a cultural global e a cultura local.

Obxectivo específico 4: Dotar ao estudante dos coñecementos precisos para

coñecer os fundamentos das políticas de integración e redefinición de

identidades no marco dos movementos migratorios.

Obxectivo específico 5: Reflexionar sobre o proxecto democrático de

construción plurinacional europea.

Obxectivo específico 6: Coñecer o papel das organizacións non

gubernamentais na cooperación entre os estados e as culturas.

Obxectivo específico 7: Adquirir a comprensión das políticas de protección e

das dinámicas de recuperación do patrimonio histórico-cultural.

Obxectivo específico 8: Dotar ao estudante das destrezas e estratexias de

composición de discursos, así como das ferramentas lingüísticas e pragmáticas

precisas para realizar con éxito os trámites administrativos e as campañas de

divulgación propias dos servizos culturais.

II.1.2. Adecuación aos obxectivos estratéxicos da Universidade de Santiago de Compostela

O POP de Servizos Culturais adáptase perfectamente aos obxectivos estratéxicos

da USC, tanto na súa vinculación ao EES como no obxectivo básico, enunciado no

Plano Estratéxico da USC, de “axustar de xeito permanente […] a oferta de estudos da

USC ás condicións da demanda social”. Tal e como se recoñece explicitamente neste

documento, dende o punto de vista socioeconómico, parece evidente o incremento das

actividades asociadas aos sectores da Cultura, o Ensino da Cultura, a Conservación do

Patrimonio e o Lecer, complementaría ademais outras ofertas estratéxicas da

Comunidade Autónoma e da USC, como pode ser a implantación de Programas de


Posgrao en Turismo; é evidente que estes ámbitos constitúen o cerne do Posgrao de

Servizos Culturais. Por outra banda, este proxecto contribúe tamén a fomentar a

conciencia social e empresarial do valor dos estudos e dos títulos de posgrao para a

capacitación profesional. No plano investigador, esta proposta de posgrao serve tamén a

outro dos obxectivos formulados no Plano Estratéxico da USC: o de fomentar as

alianzas internas para desenvolver a investigación interdisciplinar entre as distintas

áreas de coñecemento científico.

II.1.2. Interese e relevancia académica-científica-profesional

O interese deste posgrao maniféstase, en primeiro lugar, no variado abano de

ámbitos profesionais cara os que poden orientarse os egresados:

- Conservación, promoción e ordenación do Patrimonio Cultural.

- Xestión e programación cultural nas distintas institucións e administracións

públicas (técnicos culturais).

- Análise das distintas manifestacións culturais.

- Xestión de entidades públicas e privadas (fundacións) con carácter cultural.

- Dirección e xestión de casas de cultura.

- Dinamización cultural. Promoción da cultura en distintas institucións, públicas

ou privadas.

- Deseño e coordinación de exposicións en museos e galerías de arte.

- Xestión de empresas culturais.

- Promoción e xestión dos recursos turístico-culturais.

- Asesoramento a empresas interesadas no sector cultural.

- Organización de proxectos e eventos culturais.

- Cooperación cultural e ONGs.

- Docencia no ámbito das Humanidades.

Por outra banda, o posgrao pode dirixirse cara o ámbito da investigación nas

seguintes liñas:

- Administración de empresas

- Análise Xeográfica Rexional

-Antropoloxía Social

- Ciencias e técnicas historiográficas

- Filoloxía Francesa

- Filoloxías Galega e Portuguesa


- Filoloxía Inglesa

- Filosofía Moral e Política

- Historia Antiga

- Historia Contemporánea

- Historia da Arte

- Historia de América

- Historia Medieval

- Historia Moderna

- Lingua Española

- Lingüística Xeral

- Literatura Española e Hispanoamericana

- Socioloxía

- Xeografía Humana

II.1.3. Equivalencia no contexto internacional

No contexto internacional, a figura do Cultural Heritage Manager resume dun

xeito bastante aproximado o perfil profesional e/ou investigador característico deste

posgrao que agora presentamos. Cómpre subliñar que esta figura é coñecida máis alá do

ámbito europeo.

II.1.4. Adecuación do título ao nivel formativo do Posgrao

Para conseguir o título de Máster, os estudantes deberán cumprir os seguintes

requisitos, de acordo cos descritores de Dublín:

- terán que demostrar posuír e comprender coñecementos que se basean nos

asociados tipicamente ao primeiro ciclo, pero que os amplíen e melloren, o que lles

permitirá a posibilidade de seren orixinais no desenvolvemento e ou aplicación de

ideas neste campo de estudo; polo tanto, fomentarase o traballo orixinal e innovador

dos estudantes e a creación dunha conciencia crítica do coñecemento;

- deberán saber aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de

resolución de problemas en entornos novos o pouco coñecidos dentro de contextos

multidisciplinares relacionados coa súa área de estudo;

- terán que ser capaces de integrar coñecementos y enfrentarse á complexidade de

formular xuízos a partires dunha información que, sendo incompleta e limitada,


incorpore reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vencelladas á

aplicación dos seus coñecementos e xuízos;

- deberán saber comunicar as súas conclusións (e os coñecementos e razóns últimas

que as sustentan) a públicos especializados e non especializados dun xeito claro e

sen ambigüidades;

- finalmente, terán que posuír as habilidades de aprendizaxe que lles permitan

continuar estudando dun xeito que haberá de ser, en boa medida, autodirixido e/ou

autónomo.

II.1.5. Coherencia con outros títulos existentes

Dende o ano 1996, na Facultade de Humanidades de Lugo impártese o programa

de Terceiro Ciclo “Humanidades”, cuxo obxectivo “é a profundización no coñecemento

dos distintos campos das humanidades así como introducir ó alumno nas diversas

técnicas de investigación que o capaciten para a elaboración tese de doutoramento”.

Este programa ofertou, na súa última edición, 10 prazas.

Nos últimos catros anos cursaron o programa de Doutoramento de Humanidades

57 alumnos, 39 obtiveron o Diploma de Estudos Avanzados e 2 remataron a súa etapa

de formación ao presentaren a Tese Doutoral.

Ao longo destes anos o profesorado da Facultade de Humanidades adquiriu unha

notable experiencia na impartición e valoración de cursos de posgrao. Con todo, as

finalidades deste programa de doutoramento son diferentes ás do Máster que agora se

propón. Ademais, o título de POP que se presenta non ten coincidencias con ningún dos

másters existentes na actualidade no norte de España. Aínda que existen certas relacións

de proximidade cos outros títulos ofertados no SUG, o certo é que todos eles abranguen

entre 50 e 70 créditos, ningún está equiparado ao Espazo Europeo de Educación

Superior e ademais carecen do carácter interdisciplinar que define o POP en Servizos

Culturais. A todo isto debemos engadir que os másters aos que facíamos referencia se

imparten fóra da cidade de Lugo e que nela non se oferta ningún estudo de posgrao na

área dos estudos humanísticos, polo que consideramos que esta proposta ven a

equilibrar o claro perfil científico e tecnolóxico do campus.

II.1.6. Situación da I+D+I do sector profesional

O Plan Nacional de I+D+I (2004-07) fai unha aposta pola investigación básica

que considera clave para o resto dos procedementos científicos. Unha das áreas verticais

ás que atenden prioritariamente é a de Humanidades.


II.2. Previsión da demanda

Debido ao marcado carácter tecnolóxico e agropecuario que ten o campus de

Lugo e á relativa xuventude da Facultade de Humanidades, que iniciou o seu periplo no

ano 1993, os estudos humanísticos non contaron ata agora cunha oferta diversificada de

cursos de posgrao nesta cidade, feito que permitira aos titulados completaren a súa

formación universitaria e afrontaren cunha mellor preparación a incorporación ao

mercado laboral1. De feito, nos contactos que mantivemos con alumnos egresados, en

máis dunha ocasión estes manifestaron a súa preocupación pola falta dunha oferta

específica neste ámbito.

Dada, pois, a carencia de estudos de posgrado de perfil humanístico no campus

de Lugo, parece acertado pensar que este POP tería alumnos potenciais entre os

graduados de Maxisterio; neste sentido, debemos pensar que no curso 2001-2002, 285

estudantes cursaban o último ano desta titulación, no curso 2003-2004 o número

ascende a 323 estudantes e, finalmente, e no curso 2004-2005 sumaban un total de 261

matriculados no último ano da diplomatura. Historicamente, ademais, o segundo ciclo

da titulación de Humanidades nutriuse en boa parte cos alumnos da Escola Universitaria

de Profesorado, así como con estudantes procedentes doutros centros, como Relacións

Laborais; estes estudantes procuraban uhna diversificación formativa e un complemento

para a súa especialización profesional.

Tal como se recolleu no Informe de Autoavaliación da Titulación de

Humanidades (2003), unha parte significativa dos alumnos que naquel momento

accedían ao segúndo ciclo da titulación procedían da Escola de Enfermería. Estes

alumnos buscaban, fundamentalmente, a obtención dun título de licenciatura. Dado que

a actividade dos titulados en enfermería está, loxicamente, orientada aos servizos, e que

cada vez resulta máis habitual o seu desempeño profesional en países da Unión Europea

e con grupos sociais en risco de exclusión, estes titulados poderían atopar neste POP un

complemento formativo de evidente utilidade para o seu futuro .

Dada a comentada carencia de cursos de posgrao no SUG, parece posible que

esta proposta resulte atractiva para os egresados doutras titulacións de grao de ámbito

humanístico e das ciencias sociais, tanto no campus compostelán como nas outras dúas

1 No curso académico 2001-2002 o número de graduados na Licenciatura de Humanidades foi de 59; no curso seguinte, 23. No curso 2003-2004, estaban matriculados no último curso da titulación 111 estudantes, e no 2004-2005, sumaban un total de 96 alumnos.


universidades galegas (graduados en Historia, Socioloxía, Historia da Arte, Maxisterio,

Filoloxías, Antropoloxía, Xeografía, Ciencias da Información, Turismo e outras).

A orientación do POP en Servizos Culturais cara ás necesidades reais dunha

sociedade como a de hoxe, cultural e socialmente heteroxénea, con amplas capas de

poboación excluídas prematuramente do mercado de traballo, baséase na urxencia de

contar con profesionais preparados para afrontar os novos retos. No mundo actual

necesítanse mediadores entre a creación, a participación e o consumo cultural, así como

especialistas en convertir o tempo de lecer nun espacio para a formación continua.

Entendemos que o coñecemento especializado nunha área con tantas

perspectivas de desenvolvemento contribuiría a enriquecer as tradicionais formacións

universitarias, dotando aos posibles alumnos do manexo de estratexias comunicativas e

pautas esenciais para manexárense nos eidos humanos especificados. Un curso destas

características permitiría aos eventuais alumnos ampliar as súas posibilidades de

incorporación a empresas, institucións e organismos relacionados coa cultura. O campo

dos Servizos Culturais é, en definitiva, un amplo sector con grandes opotunidades para

emprendedores que saiban encontrar un nicho de mercado e facelo viable.

II.3. Estrutura curricular do Programa

II.3.1.Obxectivos formativos incluíndo perfil de competencias

Dentro da liña que conduce á obtención do título de Máster, este Programa de

Posgrao persegue a formación de especialistas de alto nivel na análise das diversas

manifestacións culturais, así como na xestión e programación de actividades e proxectos

culturais especializados (exposicións, espectáculos audiovisuais, patrimonio, museos,

galerías) e xeneralistas (xestores de institucións locais, fundacións, empresas culturais

públicas e privadas). Tendo en conta as necesidades que teñen diversas institucións

públicas e privadas de profesionais ou especialistas en servizos culturais, este posgrao

incorpora unha variada gama de formacións xerais (xurídicas, tecnolóxicas, económicas,

lingüísticas, etc.) e específicas das diversas manifestacións culturais (artes plásticas,

teatro, cine, música, libros).

O POP que presenta a Facultade de Humanidades ten como finalidade a

formación do alumnado para o desenvolvemento de labores de recuperación,

tratamento, conservación e posta en valor de bens culturais de todo tipo; insírese nun

contexto histórico-político actual no cal a industria cultural gaña enteiros no proceso de

terciarización da economía galega e estatal, e diríxese a organismos oficialis públicos


(concellos, deputacións, administracións autonómica e estatal), semipúblicos

(fundacións, sociedades comarcais) e privados (empresas, particulares) a partir dunha

formación interdisciplinar que permita o coñecemento dos aspectos sociolóxicos,

históricos, antropolóxicos e lingüísticos.

Dadas as características deste posgrao, faise preciso imprimirlle unha forte

orientación práctica, para o cal se establece a realización dun practicum, que supón o

desenvolvemento dos coñecementos acadados e sirva, asemade, tanto para a aplicación

profesional como para unha posible investigación posterior; este practicum implica

unha carga de 6 créditos ECTS.

En segundo lugar, cómpre lembrar que o artigo 10.3 do RD 56/2005 establece

que “O estudante, unha vez obtido un mínimo de 60 créditos en programas oficiais de

posgrao ou cando estea en posesión do título oficial de mestrado, poderá solicitar a súa

admisión no doutoramento, sempre que completase un mínimo de 300 créditos no

conxunto dos seus estudos universitarios de grao e posgrao”. De acordo con este artigo,

os estudantes matriculados no POP de Servizos culturais poderán optar non só pola vía

da especialización profesional, senón pola da investigación2. Por este motivo, e

seguindo o programa de estudos elaborado de acordo co seu titor, o estudante que queira

integrarse no Terceiro Ciclo recibirá unha orientación específica que lle permitirá

profundizar na metodoloxía da actividade investigadora, en función da súa formación

previa. No caso dos licenciados nas titulacións vixentes antes da entrada en

funcionamento dos estudios de grao que non cursen o Máster, e a falta dunha normativa

específica que regule os requisitos de acceso destes licenciados, establécese o requisito

de cursar 18 créditos ECTS dentro do módulo do POP de Servizos culturais que mellor

se axuste ao seu perfil de investigador en formación; tras este periodo de formación,

deberán presentar un traballo de iniciación á investigación que aportará un máximo de 6

créditos ECTS ao seu curriculum.

- Xustificación do Módulo I: Programación cultural e desenvolvemento local

As políticas culturais figuran como unha liña prioritaria establecida

recentemente pola UNESCO para o desenvolvemento local das sociedades, tanto para

Occidente como para Oriente. Hoxe en día non se concibe a posibilidade do

2 Téñase en conta, en todo caso, que, como afirma a Normativa provisoria para a implantación con carácter experimental de programas oficiais de posgrao no curso 2006-2007 da USC, “neste curso áinda


desenvolvemento local sen levar a cabo unha adecuada programación cultural, capaz de

crear recursos alternativos que permitan corrixir os problemas económicos e sociais

creados na vida local como consecuencia da modernización e da degradación dos

contornos locais. Isto está obrigando aos centros académicos, especialmente aos

universitarios, a prestar unha atención prioritaria nos seus curricula de especialización á

necesidade de formar, entre os seus titulados superiores, expertos preparados para

deseñaren e executaren programacións culturais para os distintos sectores sociais que

deben de ser o obxecto prioritario do desenvolvemento local. Para isto, debe reunir

especialistas que, dende distintas áreas de coñecemento e campos do saber, poidan

achegar os coñecementos necesarios para a preparación adecuada de ditos expertos.

En consecuencia, este módulo analizará os problemas, axentes e accións do

desenvolvemento local, e estudará os programas culturais que permitan correxir os

problemas relacionados co desenvolvemento e as situacións de crise, derivadas das

políticas que están afectando ás sociedades rurais, mariñeiras e aos núcleos urbanos que

precisan especial atención. O obxectivo é formar expertos para a intervención na

xedstión cultural aplicada aos problemas sociais actuais.

- Xustificación do Módulo II : Formación para a sociedade multicultural

Nun posible posgrao que intenta dar resposta á demanda de información e

formación por parte da sociedade actual no contexto do Espacio Europeo de Educación

Superior faise ineludible a inclusión dun módulo que explique a situación internacional

con particular atención ao fenómeno da inmigración, ás súas causas e consecuencias, así

como á historia e á identidade dos grupos de inmigrantes que hai actualmente no Estado

español.

O crecemento da inmigración está a transformar notablemente a realidade social

española. A crecente presenza dos inmigrantes esixe a calquera profesional do ámbito

cultural o coñecemento amplo non só da súa historia recente, senón tamén do papel da

súa cultura como configuradora dunha identidade.

Por outra banda, pensando na inserción laboral dos egresados do posgrao e no

marco europeo, convén non esquecer o interés que ten a cultura dos novos grupos de

inmigrantes a nivel internacional, por exemplo en Francia, Alemania ou Estados

Unidos, onde acada tan ampla presenza. No caso do grupo de inmigrantes

terán vixencia os actuais programas de doutoramento”, co que os estudos de Terceiro Ciclo asociados a este POP non se porán en funcionamento no devandito curso.


latinoamericanos, máis das tres cuartas partes dos hispanofalantes proceden de países

americanos (dos 500 millóns de persoas que falan español). Atendendo á progresión

demográfica, no ano 2040 haberá 1000 millóns de latinoamericanos no mundo. Se o

57% dos inmigrantes que acolle hoxe España son de orixe latinoamericana, non cabe

dúbida de que o coñecemento da realidade, das claves culturais, históricas e

socieconómicas daqueles países é imprescindible para calquera das orientacións

profesionais mencionadas.

-Xustificación do Módulo III: Recuperación da memoria histórico-cultural

Nunha etapa de globalización como a actual, córrese o risco evidente de que o

global leve a un proceso reducionista de homoxeneización e uniformidade cultural. Para

evitar este perigo, a multiculturalidade que leva implícita o fenómeno globalizador debe

ser entendida, non como unha fiestra aberta á aculturación do propio e diferenciador,

senón como unha oportunidade para pór en valor tanto a diversidade cultural como as

múltiples e variadas identidades e mentalidades.

Nesta tarefa, a memoria constitúese nun alicerce fundamental como ferramenta de

formación e mantemento da cultura propia. Tal e como vén sendo recoñecido nos últimos

anos, sexa dende os ámbitos académicos ou dende os polít icos e sociais máis diversos, a

preservación da memoria supón un valor patrimonial senlleiro na definición das diferentes

sociedades. Se entendemos a cultura como o comportamento específico dunha sociedade

nun tempo histórico determinado, no que se produce unha interacción xeracional, a historia

vivida por estas xerazóns e a memoria que dela poidan ter conforma unha fonte histórica

de primeira man para a reconstrución da historia do presente. A memoria, xa que logo,

como instrumento para a recuperación do pasado máis inmediato: memoria individual,

memoria colectiva e memoria histórica porque, efectivamente, a memoria só trascende dos

seus límites ao traveso da súa historización, da historización da experiencia vivida.

Nesta recuperación da memoria tamén xoga un papel relevante o Patrimonio

Cultural como unha peza fundamental do que entendemos como o pasado. A posta en

valor dos bens culturais e as medidas tendentes á súa protección e conservación resultan

imprescindibeis nunha sociedade que debe ollar cara o futuro sen esquecer aquelas señas

de identidade que definen a súa realidade.

- Xustificación do módulo IV: Servizos lingüísticos


A orientación das materias que tratan sobre cuestións lingüísticas é

eminentemente práctica (de lingüística aplicada, diriamos en termos técnicos), e ten

como punto de partida a evidencia de que calquera xestor da cultura que desenvolva o

seu labor profesional en institucións públicas ou privadas debe posuír a capacidade de

manexarse con diversas linguas en contextos comunicativos que podemos definir como

de dous tipos: básicos, orientados ao intercambio elemental pero exitoso, no caso dos

idiomas estranxeiros; tipoloxicamente diversificados, centrados en actuacións

lingüísticas concretas dentro de ámbitos tamén determinados da escrita e do oral, canto

ás linguas da Comunidade.

Para poder producir mensaxes eficaces en diversas linguas, cómpre a previa

análise de materiais preexistentes. Esta é a razón pola cal todas as materias inseridas no

módulo deben organizarse a partir de dous modos de actuación básicos, a análise e a

reflexión sobre a lingua e máis a produción de mensaxes consonte aos modelos

analizados. Só deste xeito o alumno pode adquirir as habilidades que o capacitarán para

a xestión das actividades lingüísticas concretas propias do seu posto de traballo, que

poden ser moi diversas: elaboración de publicidade institucional, actuacións de

promoción inseridas en medios de comunicación de ámbito diverso, redacción de

materiais lingüísticos tipo para instancias da Administración, deseño de páxinas web,

intervención en foros públicos diversos, etc.

Unha segunda liña que ten un sentido máis específico dentro do módulo é a

composta por dúas materias concibidas para serviren de apoio á aprendizaxe das linguas

da Comunidade por parte dos inmigrantes. O sentido da inserción de tales materias vese

claro se temos en conta o seu axustamento á nova realidade social que vivimos xa na

actualidade e viviremos máis aínda nun futuro, e que se examina canto á súa orixe e aos

desafíos que suscita en materias diversas doutros módulos do posgrao. Dende as áreas

de lingua, preocupan especialmente os problemas vencellados á dimensión lingüística

da integración, tanto na escola ? un ámbito privilexiado por causa da relevancia para o

éxito da aprendizaxe que pode ter un manexo fluído, tanto na escrita coma no oral, da

lingua vehicular do ensino? como na comunicación en ámbitos diversos, e ás veces

ben elementais, de intercambio. Pensamos que a ausencia de competencia en galego e

castelán pode ser, para os inmigrantes, un motivo evidente e primario de non

integración na sociedade de acollida. A diferenza doutras circunstancias (culturais,

relixiosas, etc.) das que dificultan a integración e cuxo tratamento é ben máis complexo,

a resolución do problema lingüístico pode ser considerada como máis factible, pois


abonda con especializar parte do capital humano xa dispoñible neste ámbito. Por tanto,

o apoio á aprendizaxe das linguas da comunidade, así como o impulso á formación de

profesionais (non necesariamente filólogos) dotados co coñecemento práctico necesario

para levar adiante este apoio, parécenos unha dimensión profesional de grande utilidade

e notables expectativas laborais para os titulados de letras en xeral, e para os alumnos

de Humanidades máis en concreto.

III. PROGRAMA DE FORMACIÓN. ESTUDOS/TÍTULOS

III. 1. MÁSTER. MÓDULO I: PROGRAMACIÓN CULTURAL E DESENVOLVEMENTO LOCAL

Materia Duración Tipo Créditos Descritor Obxectivos

Desenvolvemento local e territorio (Prof. Antonio Doval Adán) 1º CURSO

4S2 Obrig. 6 Técnicas de análise territorial e metodoloxía propia da planificación estratéxica para a posta en marcha de iniciativas de desenvolvemento. As posibilidades de integración laboral do desenvolvemento local e a figura do Axente de desenvolvemento local (ADL) como actividade profesional necesaria e en crecente expansión.

Identificar e analiza- los principais recursos e axentes que interveñen nos procesos de desenvolvemento local.

Políticas culturais, procesos sociais e programación cultural (Prof. Xaquín Rodríguez Campos) 1º CURSO

4S1 Obrig. 6 Análise das políticas culturais globais. Efectos das políticas culturais no desenvolvemento social. Métodos de programación cultural. Tipos e dinámicas do asociacionismo. Programas culturais para diversos sectores de poboación.

Estudar as políticas culturais deseñadas para a modernización social, analizar as súas consecuencias para o desenvolvemento e a integración social nas sociedades locais.



Xestión e Administración das empresas culturais (Profa. Ángeles López Cabarcos) 1º CURSO / 2º CURSO

4S1/4S3 Optativa 6 Organización de empresas culturais e fundacións. Dirección de organizacións. Control empresarial. Dirección de recursos humanos.

Entender a actividade das empresas culturais desde os aspectos esenciais que marcan a súa dirección e xestión

Xestión de museos (Profs. Concepción Fernández López e Antonio Rodríguez Colmenero) 2º CURSO

4S3 Optativa 6 Museoloxía e museografía. Análise teórica e aplicación práctica. O mercado da arte e os seus axentes.

Formar ao alumnado no sistema de xestión de museos e do mercado da arte.

Turismo cultural (Prof. Xaquín Rodríguez Campos) 2º CURSO

4S4 Optativa 6 Políticas turísticas, programas e servizos para a organización de dinámicas de turismo cultural.

Estudar a influencia cultural que está tendo o turismo na modernización das sociedades con obxecto de discutir as consecuencias sobre o desenvolvemento e a cultura local.



A cultura do espectáculo na sociedade actual (Prof. Luis Miguel Fernández Fernández e Amparo de Juan Bolufer) 2º CURSO

4S3 Optativa

6

Análise dos espectáculos contemporáneos, incluídos os audiovisuais. A súa importancia na sociedade actual no ámbito dunha cultura globalizada. Visión histórica e reflexións sobre os seus constituíntes cara a programación dos servizos culturais para públicos específicos.

Comprender os espectáculos da representación en tanto que froito da interacción de moitos factores (o productor, o consumidor, o producto, a institución, o mercado...), así como dos espectáculos audiovisuais (cine, televisión...) na súa natureza oral, visual e espectacular. Potenciar a competencia dos estudantes no coñecemento dos espectáculos da representacion, dos audiovisuais, e dos seus públicos, na sociedade actual, para a súa axeitada inserción laboral naqueles traballos orientados cara a programación e xestión de recursos culturais.


III. 1. MÁSTER. MÓDULO II: FORMACIÓN PARA A SOCIEDADE MULTICULTURAL


Ética e multiculturalidade (Profa. Beatriz Fernández Herrero) 1º CURSO

4S2 Obrig. 6 O fenómeno intercultural: aproximación conceptual, orixe e fundamentos éticos. O choque de civilizacións e o diálogo multicultural: bases éticas. A educación multicultural.

Estudar os problemas éticos formulados no contextodas relacións interculturais. Tratar sobre as bases éticas da educación para o diálogo multicultural.

A situación internacional e características do novo contexto mundial (Profa. Pilar López Rodríguez) 1º CURSO

4S1 Obrig. 6 O fin da bipolaridade: novos escenarios,actores e conflictos. As orixes da desigualdade: demográficas, socio-económicas e institucionais. A globalización: aumento de oportunidades, aumento de desigualdades.

Comprender as condicionantes socio-económicas, políticas e culturais que definen o novo contexto mundial.

Procesos migratorios e identidade sociocultural (Profs. Eduardo Rey Tristán e Ana Chouciño Fernández) 1º CURSO

4S4 Optativa 6 Migracións e movementos de población na comunidade contemporánea. Políticas de integración e redefinición das identidades. A cultura e a identidade latinoamericana como exemplo

Formar ao alumno na identidade sociocultural dun dos principais grupos de inmigrantes que hai actualmente na Península, así como na experiencia previa de integración dos emigrantes europeos en América.



Cultura da era global e estudos poscoloniais (Prof. Jesús Varela Zapata) 2º CURSO

4S3 Optativa 6 Estudios de xénero e raza. Exilio e migración como prototipo do cidadán global. Multiculturalidade e formas culturais das minorías (afroamericana, chicana). Políticas de prevención ou anulación da identidade individual e colectiva: do melting pot ó modelo canadiano. Novos teóricos da cultura e os seus teóricos.

Estudar as manifestacións artísticas e culturais contemporáneas que teñen como vehículo principal a lingua inglesa, concibida como lingua franca do proceso globalizador. Estudiar os diferentes modelos de sociedades multiculturais e as súas manifestacións culturais específicas.

Cidadanía e construción política europea (Prof. Jesús Blanco Echauri) 2º CURSO

4S2 Optativa 6 Reflexión sobre o proxecto democrático de construción plurinacional europea.

Estudar os estados nacionais e o modelo de sobreanía política dende a teoría neoliberal e outras tendencias da filosofía política. Estudar a xeración dunha nova política pluralista.



O factor cultural na cooperación internacional (Prof. Bernardo García Cendán) 2º CURSO

4S4 Optativa 6 As políticas culturais por parte das organizacións internacionais. Os papeis das organizacións non gubernamentais na cooperación entre os estados e as culturas.

Estudar as formas de cooperación cultural para o desenvolvemento das rexións periféricas.


III. 1. MÁSTER. MÓDULO III: RECUPERACIÓN DA MEMORIA HISTÓRICO-CULTURAL


A historia vivida: contidos, fontes, metodoloxía (Profs. Ramón Veiga e Emilio Grandío) 1º CURSO

4S2 Obrig. 6 Historia das xeracións vivas: a función da memoria na reconstrución da historia do presente.

Definir e valorar as liñas mestras que conforman a traxectoria histórica que vai da Guerra Civil á actualidade, prestando especial atención ao papel xogado pola memoria dos protagonistas nesta definición. Estudar a fonte oral e profundizar na posta en valor da memoria: acadar o recoñecemento social e científico da memoria.

Patrimonio artístico (Profa. Ana Goy Diz) 1º CURSO

4S1 Obrig. 6 Tipoloxías arquitectónicas máis frecuentes. Características dos bens mobles (pintura, escultura, etc.)

Valorar os elementos que definen o noso patrimonio artístico.



Patrimonio etnográfico e a construción das identidades locais (Profs. Nieves Herrero Pérez e Novo profesor de Antropoloxía Social3) 1º CURSO

4S2 Optativa 6 Descrición e análise do patrimonio etnográfico galego. Métodos de dinamización . Xestión institucional do patrimonio etnográfico, investigación etnográfica sobre o patrimonio cultural e métodos de difusión. O patrimonio e as memorias locais.

Analizar o patrimonio etnográfico galego e as dinámicas socioculturais implicadas na súa recuperación. Explicar e poñer en práctica os métodos etnográficos para a investigación e a difusión do patrimonio galego.

Memoria da exclusión (Profa. María Jesús Souto Blanco) 2º CURSO

4S3 Optativa 6 Recuperar a memoria dos excluídos e coñecer o porqué da súa exclusión na España da dictadura.

Coñecer os factores da exclusión: xénero, política, traballo e formación. Coñecer as circunstancias dos protagonistas silenciados: mulleres, emigrantes e retornados, represaliados, mundo do traballo, pobres e marxinados.

3 Esta praza está pendente de concurso (non supón, polo tanto, a creación dunha nova praza de profesorado).



Posta en valor dos bens culturais: O patrimonio das clases rentistas (Profs. Carlos Baliñas Pérez, Dolores Dopico Caínzos, Gonzalo Fernández Suárez e Antonio Presedo Garazo) 2º CURSO

4S4 Optativa 6 O patrimonio cultural como elemento reivindicador dunha sociedade e como signo de identidade dun pobo. Políticas de recuperación e protección a nivel nacional autonómico e municipal.

Proporcionarlle ao alumno o coñecemento da importancia que o patrimonio cultural ten como parte da memoria dun pobo.

Patrimonio arqueolóxico (Prof. Antonio Rodríguez Colmenero) 2º CURSO

4S3 Optativa 6 Estudio dos principais conxuntos arqueolóxicos que se conservan e dos mecanismos para a súa protección e conservación

Analizar o valor que os vestixios arqueolóxicos teñen como parte do sustrato cultural dun pobo.


III. 1. MÁSTER. MÓDULO IV: SERVIZOS LINGÜÍSTICOS


Linguas para a comunicación: Francés (Profa. María del Carmen Fernández Díaz) 4 1º CURSO

4S2 Obr./Opt. 6 Enfoque comunicativo do francés

Profundizar no coñecemento do francés. Dotar ao alumno das estratexias de negociación en francés. Dotar ao alumno das estratexias pragmáticas de comunicación para contextos multilingües e multiculturais.

Linguas para a comunicación: Inglés (Profa. JoDee Anderson)5 1º CURSO

4S2 Obr./Opt. 6 Enfoque comunicativo do inglés

Profundizar no coñecemento do inglés. Dotar ao alumno das estratexias de negociación en inglés. Dotar ao alumno das estratexias pragmáticas de comunicación para contextos multilingües e multiculturais.

4 Os estudantes deberán escoller unha lingua moderna obrigatoriamente e poderán cursar as outras como optativas. 5 Os estudantes deberán escoller unha lingua moderna obrigatoriamente e poderán cursar as outras como optativas.



Linguas para a comunicación: Portugués (Prof. José Luis Rodríguez e José Luis Forneiro)6 1º CURSO

4S2 Obr./Opt. 6 Enfoque comunicativo do portugués.

Profundizar no coñecemento do portugués. Dotar ao alumno das estratexias de negociación en portugués. Dotar ao alumno das estratexias pragmáticas de comunicación para contextos multilingües e multiculturais.

Linguas de especialidade: Español. O español da administración e da publicidade (Profas. Montserrat Souto e Mar Campos)7 1º CURSO

4S1 Obr./Opt 6 Introdución aos principais aspectos das linguas de especialidade (español).

Determinar a definición das linguas de especialidade. Adquirir as principais ferramentas e competencias para comprender e producir textos deste tipo en español.

6 Os estudantes deberán escoller unha lingua moderna obrigatoriamente e poderán cursar as outras como optativas. 7 Os estudantes matricularanse obrigatoriamente en Linguas para fins específicos: galego ou en Linguas para fins específicos: español, e poderán cursar a outra materia como optativa.



Linguas de especialidade: Galego. A linguaxe científica e a creación literaria (Profas. Carmen Blanco e Mª Xesús Nogueira)8 1º CURSO

4S1 Obr./Opt 6 Introdución aos principais aspectos das linguas de especialidade (galego).

Determinar a definición das linguas de especialidade. Adquirir as principais ferramentas e competencias para comprender e producir textos deste tipo en galego.

Técnicas de produción oral e escrita (Profas. Ángeles Rodríguez Fontela e Silvia Alonso) 1º CURSO

4S1 Optativa 6 Estratexias da composición de discursos nos diferentes eidos da comunicación: Mnemotecnia e actuación pública.

Identificar os recursos argumentativos mías frecuentes na elaboración de discursos e demostrar a súa eficacia persuasiva nos medios de comunicación. Desenvolver a capacidade de memorización, dición e posta en escena do discurso.

8 Os estudantes matricularanse obrigatoriamente en Linguas para fins específicos: galego ou en Linguas para fins específicos: español, e poderán cursar a outra materia como optativa.



Técnicas específicas de ensino de español para inmigrantes (Profas. Mercedes Suárez e Montserrat Recalde) 2º CURSO

4S4 Optativa 6 Formación en técnicas de ensino/aprendizaxe de español para estranxeiros

Introducir ao alumno no trato coa poboación inmigrante para que adquira a capacidade de solventar problemas da aprendizaxe de español como LE en situación de choque cultural e con necesidade de integración. Formar ao estudante nas técnicas de ensino de ELE a inmigrantes para alludarlle a solventar os problemas de integración e evitar a marxinalidade deste colectivo nunha sociedade multilingüística e multicultural.

Técnicas específicas de ensino de galego para inmigrantes (Profa. Carme Silva) - 2º CURSO

4S4 Optativa 6 Formación en técnicas de ensino/aprendizaxe de galego para estranxeiros.

Introducir ao alumno no trato coa poboación inmigrante para que adquiran a capacidade de solventar problemas da aprendizaxe de galego como LE en situación de choque cultural e con necesidade de integración.



Galego para a comunicación institucional (Profa. Carme Ares) 2º CURSO

4S3 Optativa 6 Análise das peculiaridades morfolóxico-sintácticas, léxicas, discursivas e gráficas que definen o tecnolecto xurídico-administrativo do galego.

Identificar materiais textuais como pertencentes ao ámbito xurídico-administrativo, por causa das súas peculiaridades formais a distintos niveis. Coñecer as principais características que opoñen o modelo galego de linguaxe xurídico-administrativa en oposición co castelán, e dar conta das razóns que xustifican esta diferenza. Producir textos xurídico-administrativos de dificultade e finalidades diversas, axudándose das ferramentas lingüísticas que previamente se examinaron na aula.


III. 1. MÁSTER. PRACTICUM

Os estudantes deberán empregar 6 créditos ECTS no desenvolvemento de

prácticas en institucións públicas, semipúblicas ou privadas (concellos, fundacións,

empresas culturais, etc.) coas que a Facultade de Humanidades teña establecido o

pertinente convenio de colaboración. O alumno realizará este practicum no segundo

curso, unha vez superados, polo tanto, 60 créditos ECTS do primeiro curso e téndose

matriculado ademais de 54 créditos ECTS nas materias do segundo curso. No caso dos

estudantes que acrediten unha traxectoria profesional sólida no eido dos servizos

culturais, o practicum consistirá, ben no deseño dun proxecto orixinal (memoria) para

poñer en marcha nunha institución determinada, ou ben en tarefas de inicio á

investigación (o que supón a colaboración do estudante cun grupo de investigación

durante un período de tempo equivalente a 6 créditos ECTS)9. A este practicum se lle

asignará un total de 6 créditos ECTS, polo que o estudante, ao finalizar esta etapa,

deberá presentar unha breve memoria ao seu titor.

Previamente á realización deste período de prácticas, os estudantes terán ocasión

de coñecer as características e actividades dos distintos organismos nos que as poderán

realizar a través da información fornecida polos titores, polo decanato da Facultade de

Humanidades e mediante o acceso ao programa das distintas actividades. Todos os

estudantes disporán do apoio e do asesoramento dun titor da Facultade, cuxo

nomeamento corresponderá ao Departamento ao que este pertence, tendo en conta a

conveniencia de que a actividade docente ou investigadora do titor sexa afín ó tipo de

prácticas. Este titor terá a obriga de velar polo cumprimento dos obxectivos do

practicum; asemade, deberá:

1) Elaborar o contido do programa de prácticas e describir as tarefas que o estudante debe realizar.

2) Coordinarse co organismo no que o estudante realiza as prácticas para elaborar o programa de actividades.

3) Dar asesoramento oportuno no desenvolvemento das actividades prácticas e realizar o seguimento correspondente.

4) Orientar ao estudante na redacción da memoria de actividades.

5) Avaliar ao estudante en prácticas. 9 Polo tanto, cada área deberá articular a súa oferta de proxectos coa súa correspondente descrición de contidos e requisitos para acceder aos mesmos.


Por outra banda, a institución na que o estudante realiza as prácticas deberá

designar un coordinador, que manterá un contacto fluído co titor da Facultade para

deseñar o programa de prácticas, será o encargado de acoller aos alumnos para

informalos do funcionamento xeral desa entidade e das actividades que debe realizar no

marco do programa de prácticas. Este coordinador terá que supervisar a asistencia,

actitude, participación e rendemento do alumno, atender as súas consultas en relación

coas tarefas que debe desenvolver e cumprimentar un breve informe sobre o grao de

cumprimento das obrigas por parte do estudante. Excepcionalmente, poderá propoñerse

unha oferta de prácticas en período non lectivo, sempre que se poida garantir a

titorización efectiva (profesional e académica).

A avaliación dos estudantes realizarase de forma global tendo en conta o control

da asistencia e a presentación da memoria sobre as actividades realizadas. Esta

avaliación apoiarase sobre os seguintes datos:

- O informe sobre o cumprimento das obrigas realizado polo coordinador de

prácticas.

- A memoria de actividades que presente o alumno.

III. 2. Doutoramento: Liñas asociadas de investigación e criterios para a dirección

de teses e traballos

Aínda que non está prevista a posta en marcha do Terceiro Ciclo do POP de

Servizos culturais no curso académico 2006-2007, o artigo 10.2 do R.D. 56/2005 do 21

de xaneiro dispón que “As universidades, nos seus programas oficiais de posgrao,

establecerán as liñas de investigación de cada un deles” e “ a relación de profesores e

investigadores encargados da dirección de teses de doutoramento” Como xa se indicou

previamente (véxase o apartado II.1.2), as liñas de investigación vencelladas ao

Doutoramento son as seguintes:

- Administración de empresas

- Análise Xeográfica Rexional

-Antropoloxía Social

- Ciencias e técnicas historiográficas

- Filoloxía Francesa

- Filoloxías Galega e Portuguesa


- Filoloxía Inglesa

- Filosofía Moral e Política

- Historia Antiga

- Historia Contemporánea

- Historia da Arte

- Historia de América

- Historia Medieval

- Historia Moderna

- Lingua Española

- Lingüística Xeral

- Literatura Española e Hispanoamericana

- Socioloxía

-Xeografía Humana

Por outra banda, e de acordo co artigo 7.3 do R. D. 778/1998 do 30 de abril, “para

ser Director de tese será necesario estar en posesión do título de Doutor e ter

vinculación permanente ou temporal co Departamento ou Instituto Universitario que

coordine o programa de doutoramento. Calquera outro Doutor [...] poderá ser Director

da tese, previo acordo da Comisión de Doutoramento”. Cando se poña en marcha o

Terceiro Ciclo deste POP, os criterios para a dirección de teses e traballos de

investigación serán aqueles que determine a normativa vixente nese momento. Como

norma xeral, a Comisión Académica do POP de Servizos culturais considerará que a

dirección de teses e traballos poderá recaer en calquera docente con vinculación coa

USC que cumpra os requisitos legais esixidos.

IV. ORGANIZACIÓN E XESTIÓN DO PROGRAMA

IV.1. Órganos de dirección e procedemento de xestión: Facultade de Humanidades e Unidade de Xestión Académica

A xestión do POP axustarase á normativa aprobada pola USC. As tarefas propias

de coordinación e supervisión académica deste programa de posgrao recaerán na

Comisión Académica do posgrao. O Director/Coordinador do POP é o Prof. Alexandre

Veiga Rodríguez. Por outra banda, o artigo 7 da Normativa provisoria para a

implantación con carácter experimental de programas oficiais de posgrao no curso


2006-2007 da USC afirma que “Serán responsables da xestión académica dos POP as

unidades administrativas que actualmente realizan a xestión dos estudos de primeiro e

segundo ciclo, coas instrucións que a estes efectos dite a Secretaría Xeral da

Universidade e as vicerreitorías competentes na materia. A matrícula, elaboración de

actas e demais procedementos de xestión académica seguirán, no posible, os criterios e

regras de aplicación aos demais estudos oficiais impartidos pola USC”. Pola súa banda,

e á falta da aprobación do Regulamento dos estudos de posgrao, o punto segundo deste

artigo establece que “a programación académica anual dos estudos oficiais de posgrao

rexerase por esta normativa, as resolucións reitorais que a desenvolvan e,

supletoriamente, pola demais normativa de programación e ordenación académica dos

estudos actuais de primeiro e segundo ciclo”.

IV.1.1. Estrutura e composición dos órganos de coordinación académica e dos

órganos de xestión e apoio administrativo

Director do POP: Alexandre Veiga Rodríguez

Órgano de coordinación do POP: Comisión académica do posgrao

Órganos de Xestión e Apoio Administrativo: Secretaría administrativa da

Facultade e UXA10.

IV.1.2. Xestión e expedición do título

IV.1.2.1. Título de Máster en Servizos Culturais

O punto un do artigo 130 dos Estatutos da USC establece que a Universidade de

Santiago de Compostela “ofrecerá estudos dirixidos á obtención de títulos de carácter

oficial e con validez en todo o territorio español” e o artigo 131 indica que estes estudos

“conducirán aos títulos establecidos pola lexislación vixente nos diferentes ciclos”.

O procedemento de expedición dos títulos será xestionado na Sección de Títulos

do Servizo de Xestión Académica. Segundo o establecido no artigo 78 dos Estatutos da

10 O artigo 7 da Normativa provisoria da USC establece, no seu punto 1, que “serán responsables da xestión académica dos POP as unidades administrativas que actualmente realizan a xestión dos estudos de primeiro e segundo ciclo, coas instrucións que a estes efectos dite a Secretaría Xeral da Universidade e as vicerreitorías competentes na materia. A matrícula, elaboración de actas e demais procedementos de xestión académica seguirán, no posible, os criterios e regras de aplicación aos demais estudos oficiais impartidos pola USC”. No punto 2, por outra parte, indica que “en tanto non se aprobe o Regulamento dos estudos de posgrao, a programación e a organización académica anual dos estudos oficiais de posgrao rexerase por esta normativa, as resolucións reitorais que a desenvolvan e, supletoriamente, pola demais normativa de programación e organización académica dos estudos actuais de primeiro e segundo ciclo”.


USC (art. 78, ñ) é competencia do Reitor “a expedición dos títulos e diplomas

outorgados pola Universidade”. Seguindo, pois, o procedemento habitual, os títulos de

Máster serán expedidos en nome de El-Rei polo Reitor da USC, trala verificación do

cumprimento do disposto no Real decreto 56/2005 de 21 de xaneiro. O título incluirá a

mención “Máster pola Universidade de Santiago de Compostela”. En dito título figurará

a denominación do previo título de licenciada/licenciado, arquitecta/arquitecto ou

enxeñeira/enxeñeiro ou equivalentes ou homologados a eles, do que estivera en

posesión o interesado para acceder a estes estudos, así como a universidade, o lugar e a

data de expedición deste.

En relación cos títulos de Máster que se expidan, a Universidade acollerase ás

normas de organización e procedemento dos correspondentes Rexistros Universitarios

de Títulos Oficiais, en coordinación co Rexistro Nacional de Títulos do Ministerio de

Educación e Cultura, de acordo coas previsións contidas no artigo 4 e concordantes do

Real decreto 1496/1987, do 6 de novembro, sobre obtención, expedición e

homologación de títulos e normas dictadas no seu desenvolvemento.

IV.1.3. Planificación e xestión da mobilidade de profesores e estudantes

No momento actual, a Facultade de Humanidades ten subscrito os seguintes

acordos de intercambio, dentro do programa Sócrates/Erasmus, para a Licenciatura de

Humanidades:

- Bergische Universität-Gesamthochschule Wuppertal (Alemania; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - Humboldt – Universität Berlin (Alemania; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - Pädagogische Hochschule Karlsruhe (Alemania; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas)

- Université de Liège (Bélxica; coord. Prof. Jesús Varela Zapata) - Erasmushogeschool Brussel (Bélxica; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - Université Sorbonne Nouvelle (París III) (Francia; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - Aristoteleion Panepistimion Thessalonikis (Grecia; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - University College Cork (Irlanda; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - University of Limerick (Irlanda; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - Università degli Studi di Roma “Tor Vergata” (Italia; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - Università degli Studi Roma Tre (Italia; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - University of Tromsø (Noruega; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - Universidade de Lisboa (Portugal; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas)


- Universidade Nova de Lisboa (Portugal; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - Anglia Ruskin University (Reino Unido; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - University of Durham (Reino Unido; coord. Prof. Jesús Varela Zapata) - University of Hull (Reino Unido; coord. Prof. José Manuel Oro Cabanas) - Universitatea de Vest Din Timisoara (Rumanía; coord. Prof. Jesús Varela Zapata) Á súa vez, no marco do programa SICUE asináronse programas de intercambio

para a Licenciatura de Humanidades coas seguintes universidades españolas:

- Universidad de Córdoba - Universidad de Extremadura - Universitat Pompeu Fabra (Barcelona). Estes acordos de mobilidade serán, sen dúbida, a base para posibles intercambios

entre os estudantes e profesores de POP da Facultade de Humanidades e das institucións

académicas correspondentes nas universidades anteriormente citadas. Non obstante, esta

relación non esgota as posibles vías de intercambio, posto que haberán de establecerse

novos acordos coas universidades, españolas ou europeas, que ofrezan programas de

posgrao de contidos e obxectivos semellantes ao de Servizos culturais. Estes acordos

serán subscritos seguindo as normas xerais establecidas pola USC.

IV.2. Selección e admisión. IV.2.1. Órgano de admisión: estrutura e funcionamento.

A USC establecerá un órgano de admisión común a todos os programas de POP

conducentes á obtención dun título de Máster. A xestión do acceso ao Máster farase,

pois, polos servizos administrativos dos que dispón a universidade, segundo establece a

normativa provisoria aprobada ao respecto.

IV.2.2. Perfil de ingreso e formación previa requerida que habilita o acceso ao

programa (especificar por Estudos/Títulos se se desen requisitos diferentes) IV.2.2.1. Título de Máster en Servizos Culturais

Tal e como especifica o RD 56/2005 de 21 de xaneiro, polo que se regulan os

estudos universitarios oficiais de posgrao, “para o acceso aos estudos oficiais de

posgrao será necesario estar en posesión do título de grao ou outro expresamente

declarado equivalente” (art. 3.1).


En espera dunha normativa específica desenvolvida pola USC e posto que este

POP inclúe, entre os seus potenciais demandantes, aos diplomados en Maxisterio,

Enfermería ou Relacións Laborais, aplicarase a estes alumnos o establecido no artigo

3.1 do RD 56/2005 de 21 de xaneiro: “Excepcionalmente, e logo de solicitude

individual e razoada do interesado, as universidades, mediante resolución reitoral,

poderán admitir aqueles estudantes que, sen estaren en posesión do correspondente

título, acrediten ter superado polo menos 180 créditos correspondentes ás ensinanzas de

primeiro ciclo, sempre e cando entre estes estea comprendida a totalidade dos contidos

formativos comúns dun título de grao”.

De acordo co establecido no artigo 3 do RD 56/2005 de 21 de xaneiro, “os

estudantes que estean en posesión dun título de educación superior estranxeiro e

pretendan cursar en España estudos de posgrao poderán acceder a estes logo de

homologación daquel ao título español, que habilite para o devandito acceso, de

conformidade co procedemento previsto na normativa vixente ao respecto”. En todo

caso, esta mesma disposición legal advirte que “as universidades poderán admitir

titulados conforme sistemas educativos estranxeiros sen necesidade de homologación

dos seus títulos, logo de comprobación de que aqueles acreditan un nivel de formación

equivalente aos correspondentes títulos españois de grao e que facultan no país

expedidor do título para o acceso a estudos de posgrao”, tendo en conta, en todo caso,

que isto non implica a homologación do título estranxeiro nin o seu recoñecemento para

outros efectos que os de cursar os estudos de posgrao.

IV.2.3. Sistemas de admisión e criterios de valoración de méritos.

Os criterios de admisión serán os que, de ser o caso aprobe a USC, baséanse nos

seguintes elementos:

1) Expediente académico

2) Curriculum vitae

3) Entrevista persoal, se procede.

En calquer caso, só se terá en conta o expediente académico como elemento

decisorio para a selección. A xestión do acceso ao Máster farase polos servizos

administrativos dos que dispón a universidade, segundo establece a normativa

provisoria aprobada ao respecto.


IV.2.4. Criterios para o recoñecemento e convalidación de aprendizaxes previas (títulos/créditos de formación previa)

Os alumnos que teñan cursado e superado materias de estudos universitarios

españois ou estranxeiros con contidos equivalentes aos do plan deste POP poderán

solicitar a súa validación. Tamén poderán solicitar a validación doutros estudos

profesionais que a USC considere que reúnen os requisitos de equivalencia de nivel e

contidos cos impartidos nesta titulación. O procedemento se iniciará a petición do

alumno mediante a correspondente solicitude que deberá ir acompañada da certificación

de superación de ditas materias así como os programas cursados. A validación será

concedida logo do informe da Comisión Académica da Facultade de Humanidades. Para

estes efectos a Facultade poderá establecer e aprobar táboas de validacións que serán

aplicables sen necesidade de solicitar novos informes ao centro.

V. RECURSOS HUMANOS

Lugo é unha cidade cun rico pasado histórico que se remonta á época

prerromana. A súa muralla mereceu ser distinguida pola UNESCO en 2000 como

Patrimonio da Humanidade. Pero se ben é certo que o pasado romano condicionou o

posterior desenvolvemento da cidade, Lugo ten sabido medrar de acordo co paso do

tempo, adaptándose en cada momento ás novas necesidades que se foron presentando.

Por esta razón o Lugo de hoxe é unha cidade na que pasado e presente se conxugan dun

xeito singular, o que a convirte no espazo apropiado para a implantación nela dun POP

cuxo equivalente europeo é o de Cultural Heritage Manager.

A Facultade de Humanidades de Lugo reúne os medios humanos e técnicos

necesarios para levar adiante con facilidade un proxecto interdisciplinar das

características do que se propón: profesores de todas as áreas humanísticas (Historia,

Xeografía, Arte, Literatura, Linguas española, galega, portuguesa, inglesa, francesa,

Filosofía ou Antropoloxía) levan anos de convivencia académica e científica,

impartindo docencia no mesmo centro, que se atopa, por demáis, a poucos metros da

Facultade de Empresariais, algúns de cuxos profesores están, asemade, vinculados con

este proxecto. Esta cercanía propicia a comunicación fluída entre alumnos e profesores,

garante do éxito de calquera proxecto con intereses comúns.

A equipa que participa neste proxecto interdepartamental está composta por

profesorado novo e dinámico, comprometido coa docencia universitaria de calidade e

disposto á constante reciclaxe e actualización nas súas respectivas áreas de


coñecemento. Cómpre salientar tamén a súa ampla experiencia en intercambios

nacionais e internacionais, con períodos de formación e de exercicio profesional en

universidades estranxeiras, o que se ten plasmado na súa participación en intercambios

científicos con universidades europeas e americanas. A docencia que se ten que impartir

foi asignada ás áreas e profesores que, tendo en conta as necesidades reais desta

proposta e maila docencia impartida actualmente no primeiro e segundo ciclos, se

axustaban, polo seu curriculum investigador e docente, ao perfil de cada materia, ao

tempo que podían asumir a carga docente que de feito supón a implantación deste

POP11.

Polo que respecta ao apartado de Persoal de Administración e Servizos (PAS), a

Facultade conta cunha Auxiliar Administrativa, unha Xefa de Xestión Económica, dous

Oficiais de Servizos e un Auxiliar Técnico Informático para garantir a viabilidade de

xestión administrativa e de servizos requeridas polo POP.

VI. RECURSOS MATERIAIS: Infraestruturas e equipamentos dispoñibles para o programa.

A Facultade de Humanidades foi creada en 1993, como transformación do

antigo Colexio Universitario de Lugo, que englobaba titulacións de primeiro ciclo das

áreas de coñecemento de Ciencias e Letras. A posta en marcha da titulación de

Humanidades, co rango de licenciatura, en 1994, presentouse dende as institucións

públicas como o paso fundamental na transformación da USC nunha universidade con

dous campus, trascendendo o de Lugo o seu inicial carácter de especialización técnica

agropecuaria.

Actualmente a Facultade de Humanidades está localizada no Complexo Docente de

nova creación que a USC ten no campus de Lugo, e que consta de tres edificios e un

aulario; neste Complexo Docente a Facultade de Humanidades comparte instalacións coas

Escolas Universitarias Adscritas de Relacións Laborais e de Enfermería. Trátase dun

edificio novo e ben dotado, sen barreiras arquitectónicas, que permite o desprazamento de

alumnos discapacitados por todo o recinto.

Ao ser un edificio de recente construción dispón duns excelentes medios materiais

para responder ás posibles demandas que require un posgrao destas características. Entre

eses medios debemos mencionar seis aulas de capacidade media (entre 30 e 85) e catro

11 Véxase o Anexo cos curricula individuais.


seminarios que dispoñen de conexión a Internet e de medios audiovisuais adaptados ás

necesidades didácticas (proxector de corpos opacos, diapositivas, PC, canón e vídeo) que

facilitan a utilización das novas tecnoloxías no proceso de ensino-aprendizaxe. A

Facultade de Humanidades dispón tamén dunha antena que permite a conexión a Internet

con equipos “sen fíos” ou inalámbricos.

Ademais, a Facultade de Humanidades conta, no Aulario, con diversas instalacións

que veñen completar as súas infraestruturas:

- Un laboratorio de idiomas con vinte cabinas de reprodución de cintas auditivas. O

sistema tradicional de control, centralizado, dispón dunha táboa de controis para o

profesor, que lle permite orientar ou corrixir individualmente as tarefas dos

alumnos. Asimesmo, para a reprodución de cintas audiovisuais hai un aparello de

televisor cun vídeo, un DVD e unha equipa informática de última xeración.

- Unha aula de informática con 25 PCs e conexión a Internet.

- Tres aulas de capacidade media, un Salón de Actos (186 butacas), un Salón de

Graos (64 butacas), unha Sala de Traballo para grupos (56 persoas), o Centro de

Linguas Modernas, un Centro de Recursos e un Servicio de Reprografía.

-Servizo de cafetería e de comedor universitario.

A Facultade de Humanidades está unida por unha pasarela peatonal á Biblioteca

Intercentros, onde están centralizados os fondos bibliográficos que a USC posúe no

Campus de Lugo. A devandita biblioteca conta cunhas modernas instalacións que axilizan

e favorecen o traballo. Aínda que se trata dunha biblioteca de recente creación, o seu

nacemento produciuse a raíz da compilación dos fondos procedentes das diferentes

facultades, garantindo a súa diversificación nas distintas áreas de estudo. Ademais, dispón

dun moderno sistema de empréstimo interbibliotecario que permite que o alumno poida

consultar calquera libro ou revista que estea depositado en calquera das bibliotecas

compostelanas nun prazo de tempo moi curto.

Próximas á Facultade de Humanidades atópanse as instalacións deportivas da USC,

como a piscina cuberta de As Pedreiras, as pistas de atletismo e o pavillón de deportes,

ademais do tranquilo contorno dos paseos peatonais que bordean os ríos Rato e Miño, o cal

constitúe un atractivo marco para o complemento das actividades académicas.

O Campus conta tamén cunha residencia universitaria propia (a Residencia

universitaria Jesús Bal y Gay), onde é posible o aloxamento en función das prazas

dispoñibles nas datas nas que se desenvolva o programa Servizos Culturais.


Na actualidade, Lugo é unha capital ben comunicada tanto coa costa atlántica

como coa Meseta. Conta con dous aeroportos (Lavacolla e Alvedro) tan só a unha hora

de camiño e atópase a só hora e media da fronteira con Portugal. Dentro dese proceso de

modernización da cidade, debe entenderse a creación en 1972 do Campus de Lugo. Ben

é certo que a implantación da Universidade é proceso relativamente recente, sobre todo

se o comparamos coa dilatada tradición histórica da Universidade de Santiago de

Compostela, que xa ten celebrado os seus cinco séculos de historia.

Polo tanto, dadas as características da cidade e mailos recursos humanos e

técnicos dos que se dispón, a Facultade de Humanidades, como a única facultade de

Letras do campus lucense, cumpre os requisitos para liderar un proxecto de posgrao que

intenta integrar un gran número de áreas de coñecemento que poden colaborar nun

programa de formación integral das persoas que aspiren a traballar no mundo das

institucións, empresas e organismos culturais no ámbito europeo.

VII. SISTEMA DE GARANTÍA DA CALIDADE

VII.1. Órgano e persoal responsable do seguimento e garantía de calidade do Programa

Este POP rexerase rexerse polo sistema de calidade que a este respecto está a

elaborar a USC; mentres tanto, os organismos encargados de supervisar a calidade do

POP de Servizos Culturais serán a ACSUG e a ANECA, tal e como establece o artigo 6.1

do RD 56/2005 de 21 de xaneiro (“Unha vez implantados, os programas oficiais de

posgrao conducentes á obtención dos títulos de mestrado ou doutor serán avaliados pola

Axencia Nacional de Avaliación da Calidade e Acreditación, en colaboración coas

comunidades autónomas e as propias universidades”).

Dentro da Facultade de Humanidades, centro ao que está adscrito este posgrao, o

encargado será o Decanato.

VII.2. Mecanismos de supervisión do Programa

VII.2.1. Procedementos xerais para avaliar o desenvolvemento e calidade do Programa

O procedemento será mixto, dado que combinará as auditorías externas

(realizadas pola ANECA ou a ACSUG, entidades competentes neste ámbito) coas

auditorías internas. O artigo 6.2 do RD 56/2005 de 21 de xaneiro advirte que “O

Ministerio de Educación e Ciencia, logo do informe do Consello de Coordinación


Universitaria, publicará os criterios, indicadores e estándares de calidade requeridos

para a acreditación dos respectivos estudos”.

Á falta do establecemento deses criterios, as auditorías internas, seguindo os

criterios establecidos nos procesos de autoavaliación, haberá de deterse na análise dos

seguintes asuntos:

1) O programa formativo. Coherencia do programa formativo cos obxectivos

do POP. Adecuación do perfil do alumnado a estes contidos e obxectivos.

Cumprimento dos obxectivos en canto á adquisición de competencias e

coñecementos que o alumno debe posuír ao rematar os seus estudos.

2) Estrutura e adecuación do plan de estudos. Coherencia do plan de estudos e

flexibilidade para conter diversos contidos curriculares. Adecuación ao sistema

de créditos ECTS. Existencia dunha estrutura definida. Actualización dos

contidos.

3) Organización do ensino. Acceso público aos principios e políticas de xestión

do programa formativo. Planificación e mellora continua do procedemento

formativo. Nivel de cumprimento do compromiso de establecer titorías

personalizadas. Celebración de xornadas de acollida para os estudantes. Difusión

dos programas das materias. Efectividade das comunicación externa e interna do

programa formativo (páxina web, edición de cartaces e folletos do POP)

4) Revisión da estrutura e organización do POP. Nivel de adecuación da

organización dos estudos aos obxectivos do programa formativo. Nivel de

satisfacción dos egresados.

5) Recursos materiais. Instalacións e infraestruturas. Biblioteca. Laboratorios.

6) Practicum. Seguimento das prácticas. Coherencia cos obxectivos e contidos

formativos do POP.

7) Acceso. Capacidade de captación de alumnado. Adecuación dos estudantes

ao perfil do POP. Existencia de programas de aprendizaxe orientados ao alumno.

Establecemento de procedementos para recoller as suxestións dos alumnos e

coñecer o seu grao de satisfacción.

8) Proceso ensino-aprendizaxe. Coherencia dos sistemas e metodoloxías

empregados cos contidos formativos. Adecuación do sistema de avaliación aos

obxectivos e contidos formativos do POP. Mantemento dun programa de titoría

persoalizada que orienta ao alumnado no relativo ao programa formativo e na

determinación do itinerario curricular.


9) Resultados do programa formativo. Grao de satisfacción dos alumnos. O

egresado responde ao perfil proposto polo programa formativo. Existencia de

estudos periódicos e sistemáticos dos egresados e da súa inserción laboral.

10) Impacto social.

VII.2.2. Procedementos de avaliación do profesorado e mellora da docencia

A avaliación dos docentes polo alumnado realizarase mediante cuestionarios;

nestas enquisas incluiranse ítems que midan a satisfacción do estudantado coa docencia

recibida, coa metodoloxía empregada polos profesores e coas actividades desenvolvidas

no marco deste POP. A mellora da docencia está directamente relacionada coa

adecuación do profesorado aos obxectivos e aos contidos do programa formativo, polo

que se motivará aos docentes para que se impliquen e participen activamente en tarefas

de investigación, innovación e formación didáctica, o que repercutirá positivamente no

POP.

VII.2.3. Criterios e procedementos de actualización e mellora do Programa

Ademais das correspondentes auditorías externas, os contidos e os obxectivos

formativos do programa deben someterse periodicamente a unha avaliación e revisión

que permita detectar cales son os puntos débiles do POP. As suxestións dos alumnos (e

os cuestionarios que haberán de encher ao cursar unha materia), o contacto coas

entidades públicas, semipúblicas e privadas nas que os egresados desempeñen a súa

tarefa profesional e a reflexión dos docentes servirán para mellorar a estrutura, os

contidos e os obxectivos do POP. Deste xeito, poderá levarse a cabo unha actualización

permanente dos contidos e obxectivos do programa formativo de acordo coas diversas

esixencias e finalidades de cada un dos itinerarios curriculares e académico-profesionais

incluídos neste POP.

VII.2.4. Criterios e procedementos para garantir a calidade das prácticas externas

Tal e como se especifica no apartado III desta memoria, os estudantes disporán

do apoio e do asesoramento dun Titor de prácticas, cuxo nomeamento corresponderá ao

Departamento ao que este pertence, tendo en conta a conveniencia de que a actividade

docente ou investigadora do titor sexa afín ó tipo de prácticas. Este titor é o encargado

de vixiar o cumprimento dos obxectivos do practicum e de garantir o mantemento


dunha comunicación fluída entre o estudante, a Facultade de Humanidades e o

organismo público, semipúblico ou privado no que se desenvolven as prácticas12.

VII.2.5. Procedementos de análise da inserción laboral dos titulados e da satisfacción coa formación recibida

O Decanato da Facultade de Humanidades asume o compromiso de enviar, cada

dous anos, un cuestionario aos egresados para comprobar o seu nivel de satisfacción coa

formación recibida e para averiguar a porcentaxe de titulados que acceden ao mercado

laboral nos ámbitos profesionais e académicos que se consideran propios deste POP, así

como o tempo que tardan en obter un posto de traballo.

VII.2.6. Procedementos de atención ás suxerencias/reclamacións dos estudantes

Os titores serán á primeira instancia á que se poden dirixir as suxerencias ou

reclamacións dos estudantes. Por outra banda, a realización de enquisas de avaliación

permitirá aos alumnos facer chegar a súa opinión aos responsables académicos do POP.

VII.3. Sistemas de apoio á aprendizaxes autónoma do estudante

VII.3.1. Titoría e orientación académica: Acollida e fixación do Programa de Estudo de

cada estudante

Unha vez realizada a súa admisión no POP, ao estudante asignaráselle un titor,

de acordo cos seus intereses académicos e/ou profesionais e coas esixencias do seu

itinerario curricular. Este titor asesorará ao estudante na fixación do seu programa de

estudo.

VII.3.2. Orientación Profesional: Transición ao traballo / Estudos de Doutoramento

Os titores e o Director do POP serán os encargados de facilitar ao estudante toda

a información posible para a inserción no mercado de traballo, así como as ferramentas

12 Como xa se indicou nese apartado, considéranse tarefas propias deste titor: - Elaborar o contido do programa de prácticas e describir as tarefas que o estudante debe realizar. - Coordinarse co organismo no que o estudante realiza as prácticas para elaborar o programa de actividades. - Dar asesoramiento oportuno no desenvolvemento das actividades prácticas e realizar o seguimento correspondente. - Orientar ó estudante na redacción da memoria de actividades. - Avaliar ao estudante en prácticas.


necesarias para ampliar o seu coñecemento sobre as posibilidades que ofrece o mercado

laboral para un titulado con este perfil académico e/ou profesional. Se o estudante

desexa continuar cos estudos de Terceiro Ciclo, unha vez acadado o título de Máster ou

tendo cursado un total de 300 créditos entre o grao e o posgrao, terá que asignárselle un

titor que cumpra os requisitos esixidos para guiar ao doutorando na formación avanzada

nas técnicas de investigación; este titor estará inscrito nalgunha das liñas de

investigación asociadas ao POP de Servizos culturais.

VII.4. Sistema de información/comunicación pública do Programa

VII.4.1. Vías de acceso á información pública sobre o Programa

A páxina web da Universidade de Santiago de Compostela será o principal

vehículo de acceso á información pública sobre este POP. En todo caso, e con vistas á

difusión deste programa, poderanse empregar outros medios audiovisuais.

VII.4.2. Vías de acceso á información interna polos estudantes

Os alumnos poderán acceder aos programas das materias, aos horarios dos

profesores e a diversos materiais a través da plataforma de que dispón a Universidade de

Santiago de Compostela para o ensino virtual (WebCT).

VIII. VIABILIDADE ECONÓMICA E FINANCIEIRA DO PROGRAMA

VIII.1. Gastos

VIII.1.1. Custo de persoal docente e PAS

Este POP poñerase en marcha con custo cero para a USC, dado que non supón en

ningún caso novas contratacións de PDI ou de PAS, senón que implica o aproveitamento

dos recursos humanos da institución.

En todo caso, e co fin de completar a formación dos estudantes, prevese a

celebración dun seminario, composto por diversas conferencias, a cargo de especialistas

no ámbito dos servizos culturais. Esta actividade suporá un custo engadido de 4000

euros.

VIII.1. 2. Custo de investimentos en infraestrutura e novo equipamento no caso de

que sexan precisos.

A Facultade de Humanidades dispón, como xa se expuso previamente, das

infraestruturas necesarias para poñer en funcionamento o POP de Servizos culturais. En

todo caso, a implantación de certas materias conleva a renovación dalgún equipo


informático e a adquisición de pequeno equipamento audiovisual (equipos de gravación)

e material funxible, este capítulo suporá un custo de 3000 euros.

VIII.1. 3. Promoción e difusión do Máster

A elaboración de dípticos e cartaces para promover o coñecemento e a difusión

dos contidos do Máster, así como a publicación dalgún anuncio na prensa escrita e o

deseño dunha páxina web suporá un gasto de 3000 euros.

VIII.1. 4. Actualización e ampliación dos fondos bibliográficos.

A inclusión de materias no Máster de Servizos culturais con contidos e

metodoloxías novidosas impón a necesidade de ampliar e actualizar os fondos da

Biblioteca Intercentros; para este fin destinaranse 3000 euros.

VIII. 3. Política de bolsas

Unha parte susbtancial dos ingresos procedentes do financiamento externo (en

concreto, os fondos aportados pola empresa El Progreso) dedicaranse a tres bolsas de

matrícula para o primeiro curso do POP. A vontade da comisión redactora é darlle un

carácter permanente a estas bolsas, en función das disponibilidades orzamentarias.

VIII. 4. Ingresos.

VIII. 4. 1. Financiamento externo

O POP de Servizos culturais contará para o seu desenvolvemento con axudas

económicas xa comprometidas das seguintes institucións e organismos oficiais:

- Concello de Lugo: 6000 euros

- Deputación Provincial de Lugo (aínda sen concretar a cantidade)

- Secretaría Xeral de Emigración da Xunta de Galicia (aínda sen concretar a

cantidade).

Por outra banda, a empresa El Progreso aporta 5000 euros á posta en marcha

deste POP.

VIII. 4. 2. Ingresos por matrícula

Se calculamos 10 alumnos (o número mínimo previsto para a posta en marcha

do POP) para o primeiro ano, os ingresos mínimos por matrícula serán 37000 euros.


ANEXO I

TÁBOA DE PERSOAL DOCENTE E INVESTIGADOR

TÁBOA DE PERSOAL DE ADMINISTRACIÓN E SERVIZOS


DENOMINACIÓN DO TÍTULO SERVIZOS CULTURAIS

TÁBOA 1: PERSOAL DOCENTE E INVESTIGADOR

NOME E APELIDOS UNIVERSIDADE/ INSTITUCIÓN/

ENTIDADE

CATEGORÍA/CARGO MATERIAS IMPARTIDAS / LIÑAS DE INVESTIGACIÓN

Nº CRÉDITOS ASOCIADOS

1 Silvia Alonso Pérez USC Profa. Contratada Dra. Técnicas de produción oral e escrita

3

2 JoDee Anderson USC Profa. Asociada (Dra.) Linguas para a comunicación: Inglés

6

3 Carme Ares USC Profa. Titular Escola Universitaria

Galego para a comunicación institucional

6

4 Carlos Baliñas Pérez USC Prof. Titular Universidade

Posta en valor dos bens culturais 1.5

5 Jesús Blanco Echauri USC Prof. Titular Universidade

Cidadanía e construción política europea

6

6 Carme Blanco García USC Profa. Titular Universidade

Linguas para fins específicos: Galego. . A linguaxe científica e a

creación literaria

2


7 Mar Campos Souto USC Profa. Titular

Universidade Linguas para fins específicos:

Español. O español da administración e da publicidade

4.5

8 Ana Chouciño Fernández USC Profa. Titular Universidade

Procesos migratorios e identidade sociocultural

1

9 Dolores Dopico Caínzos USC Profa. Asociada Posta en valor dos bens culturais 1.5 10 Antonio Doval Adán USC Prof. Titular

Universidade Desenvolvemento local e

territorio 6

11 María del Carmen Fernández Díaz

USC Profa. Titular Universidade

Linguas para a comunicación: Francés

6

12 Luis Miguel Fernández Fernández

USC Prof. Titular Universidade

A cultura do espectáculo na sociedade actual

3

13 Beatriz Fernández Herrero USC Profa. Titular Universidade

Ética e multiculturalidade 6

14 María Concepción Fernández López

USC Profa. Titular Universidade

Xestión de museos 3

15 Gonzalo F. Fernández Suárez USC Axudante de Universidade


16 José Luis Forneiro Pérez USC Prof. Titular Universidade

Linguas para a comunicación: Portugués

3

17 Bernardo García Cendán USC Prof. Titular Escola Universitaria

O factor cultural na cooperación internacional

6

18 Ana Goy Diz USC Profa. Titular Universidade

Patrimonio artístico 6

19 Emilio Grandío Seoane USC Prof. Titular Universidade

A historia vivida: contidos, fontes, metodoloxía

3


20 Nieves Herrero Pérez USC Profa. Titular

Universidade Patrimonio etnográfico e a

construción das identidades locais 3

21 Amparo de Juan Bolufer USC Profa. Titular Universidade


3

22 Ángeles López Cabarcos USC Profa. Titular Universidade

Xestión e Administración das empresas culturais

6

23 Pilar López Rodríguez USC Catedrática de Escola Universitaria

A situación internacional e características do novo contexto

mundial

6

24 María Xesús Nogueira Pereira USC Profa. Asociada (Dra.) Linguas para fins específicos: Galego. . A linguaxe científica e a

creación literaria

4

25 Antonio Presedo Garazo USC Prof. Asociado (Dr.) Posta en valor dos bens culturais 1.5 26 Montserrat Recalde Fernández USC Profa. Asociada Técnicas específicas de ensino de

español para estranxeiros 3

27 Eduardo Rey Tristán USC Bolseiro do Programa Isidro Parga Pondal


5

28 Joaquín Rodríguez Campos USC Prof. Titular Universidade

Políticas culturais, procesos sociais e programación cultural

Turismo cultural

6+6

29 José Luis Rodríguez USC Catedrático de Universidade


3

30 Antonio Rodríguez Colmenero USC Profesor Emérito / Director do Centro de Estudos de Historia da

Cidade

Xestión de museos Patrimonio arqueolóxico

3+6


31 María Ángeles Rodríguez

Fontela USC Profa. Titular

Universidade Técnicas de produción oral e escrita

3

32 Carme Silva Domínguez USC Profa. Titular Universidade

Técnicas específicas de ensino de galego para inmigrantes

6

33 María Jesús Souto Blanco USC Profa. Titular Universidade

Memoria da exclusión 6

34 Montserrat Souto Gómez USC Profa. Asociada Linguas para fins específicos: español. O español da administración e da publicidade

1.5

35 Mercedes Suárez Fernández USC Profa. Titular Universidade

Técnicas específicas de ensino de español para inmigrantes

6

36 Jesús Varela Zapata USC Prof. Titular Universidade

Cultura da era global e estudos poscoloniais

6

37 Ramón Veiga Alonso USC Prof. Titular Universidade


3


TÁBOA 2: PERSOAL DE ADMINISTRACIÓN E SERVIZOS

NOME E APELIDOS CATEGORÍA FUNCIÓN QUE DESEMPEÑA

1 Soledad Díaz Gay OFI Oficial de Servicios

2 Mª del Mar Díaz Gesto OFI Conserje

3 Pilar Díaz Teijeiro Funcionaria Administrativa

Responsable Asuntos Económicos

4 Mª del Carmen Franco Díaz Funcionaria Administrativa

Secretaria do Decanato

5 Manuel Rey Lorenzo ATI Axudante Técnico Informático


ANEXO II

RESEÑA PERSOAL DE DOCENTES E INVESTIGADORES



NOME SILVIA APELIDOS ALONSO PÉREZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA CONTRATADA DOUTORA UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC

ACTIVIDADE PREVISTA MATERIA IMPARTIDA OU LIÑA DE

INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Técnicas de produción oral e escrita 3

TITULACIÓN ACADÉMICA TÍTULO ANO

Licenciada en Filoloxía Hispánica 1993 Doutora en Filoloxía Hispánica 1999

EXPERIENCIA INVESTIGADORA, DOCENTE E/OU PROFESIONAL ACTIVIDADE CARGO PERÍODO

Docencia e invest. en Tª da Lit. e Crítica literaria Profa. Axudante 2000-2006 Docencia e invest. en Tª da Lit. e Crítica literaria Profa. Contr. Dra. 2006-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Teoría da literatura e Literatura comparada. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Teoría da Literatura, con dúas monografías e máis de vinte traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME JODEE APELIDOS ANDERSON MCGUIRE CATEGORÍA/CARGO PROFESORA ASOCIADA UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Linguas para a comunicación: Inglés 6


Bachelor of Arts: Spanish (Hispánicas) (Kansas Univ. EE.UU.) 1989 Master of Arts: Spanish (Hispánicas) (Kansas Univ. EE.UU.) 1991 Homologación de Licenciatura: Hispánicas 1999 Doctor en Filoloxía Hispánica (Subsección: Lingüística) (UDC) 2001


Docencia en Hispánicas (Kansas Univ. EE.UU.) Prof. Axudante 1989-1991 Docencia en Filoloxía Inglesa (USC) Prof. Asociado 1991-1992 Docencia en Filoloxía Inglesa (EOI—Lugo) Becario 1992-1995 Docencia e Investigación en Filoloxía Inglesa Prof. Asociado 1995-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Estudios culturais e lingüísticos contemporáneos en Inglés. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Pragmática e ten publicados diversos traballos sobre o papel desta disciplina no ensino de linguas.



NOME MARÍA DEL CARMEN APELIDOS ARES VÁZQUEZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE ESCOLA UNIV. UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Galego para a comunicación institucional 6


Licenciada en Filoloxía (sección F. Hispánica) 1981 Grao de Licenciada en Filoloxía Hispánica 1982 Licenciada en Filoloxía (subsección Galego-Portugués) 1984


Docencia e investigación en filoloxía galega Bolseira/Colaboradora 1981-1983 Docencia e investigación en filoloxía galega Tradutora-correctora 1982-1983 Docencia e investigación en filoloxía galega Prof. Agredada-

Interina 1983-1986

Docencia e investigación en filoloxía galega Prof. Tit. E.U. 1986-

OBSERVACIÓNS

Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Filoloxía galega, especialmente no eido da Lexicografía, con dúas monografías e máis de vinte traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME CARLOS APELIDOS BALIÑAS PÉREZ CATEGORÍA/CARGO PROFESOR TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS



Licenciatura en Xeografía e Historia 1984 Doutor en Xeografía e Historia 1990


Docencia e investigación en Historia Prof. Axudante 1988-1993 Docencia e investigación en Historia Prof. Aso. TP 1996-1997 Docencia e investigación en Historia Prof. Aso. TC 1997-99 Docencia e investigación en Historia Prof. Tit. Univ. 1999-

OBSERVACIÓNS

Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Historia medieval, con tres monografías e máis de vinte traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME JESÚS APELIDOS BLANCO ECHAURI CATEGORÍA/CARGO PROFESOR TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Cidadanía e construción política europea 6


Licenciatura en Filosofía e Ciencias da Educación 1987 Doutor en Filosofía 1992


Docencia e investigación en Filosofía Bolseiro FPI 1987-1991 Docencia e investigación en Filosofía Prof. Axudante 1991-1996 Docencia e investigación en Filosofía Prof. Tit. Interino 1996-1999 Docencia e investigación en Filosofía Prof. Titular Univ. 1999-

OBSERVACIÓNS

Coordinador do grupo de investigación Lóxica e Filosofía Moral. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Filosofía Moral e Política, con dúas monografías e máis de vinte traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME CARME APELIDOS BLANCO GARCÍA CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Linguas para fins específicos: Galego. A linguaxe científica e a creación literaria

2


Licenciatura en Filología Románica 1980 Doutoramento 1994


Docencia e investigación en Filoloxía Galega Titular Int. E. U. 1990-1996 Docencia e investigación en Filoloxía Galega Titular E.U. 1996-1998 Docencia e investigación en Filoloxía Galega Titular Universidade 1998-

OBSERVACIÓNS

Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Literatura galega, con varias monografías e máis de corenta traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME MAR APELIDOS CAMPOS SOUTO CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Linguas para fins específicos: Español. O español da administración e da publicidade

4.5


Licenciada en Filoloxía Hispánica 1992 Licenciada en Filoloxía Galego-Portuguesa 1996 Doutora en Filoloxía Hispánica 2001


Docencia e Investigación na titulación de Filoloxía Hispánica

Prof. Asoc. T3-P6 2-10-1996/ 16-12-1996

Docencia e Investigación nas titulacións de Filoloxía Hispánica e Humanidades

Prof. Asoc. T3-TC 1996-2003

Docencia e Investigación nas titulacións de Filoloxía Hispánica e Humanidades

Profesora Titular de Universidade

23-12-2003 ata a actualidade

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación O réxime verbal en castelán medieval e clásico. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora nos ámbitos da Historia da lingua española e da Lexicografía, cunha monografía e máis de vinte traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME ANA APELIDOS CHOUCIÑO FERNÁNDEZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Procesos migratorios e identidade sociocultural 3


Licenciatura en Filología Germánica 1988 Master of Arts : Spanish 1990 Doctor : Spanish 1994 Homologación de Doutormento: Doutora en Filoloxía Hispánica 1996


Docencia e investigación en Literatura Hispánoamericana

Prof. Asociado E. U. 1995-1996


Prof. Asociado Univ. TC

1996-2003


Prof. Tit. Univ. 2003-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Historia de América. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Literatura Hispanoamericana, con dúas monografías e máis de vinte traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio



NOME DOLORES APELIDOS DOPICO CAÍNZOS CATEGORÍA/CARGO PROFESORA ASOCIADA UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Posta en valor dos bens culturais 1.5 TITULACIÓN ACADÉMICA

TÍTULO ANO

Licenciada en Xeografía e Historia (USC) 1984 Licenciada en Filoloxía Clásica (USC) 1986 Grado de Licenciada en Xeografía e Historia (Usevilla) 1985 Doutora en Historia Antiga (UPV) 1990


Docencia e investigación en materias de Historia Encargada de curso, nivel A (USC)

1985-1986

Docencia e investigación en materias de Historia Encargada de curso, nivel B (USC)

1986-1987

Docencia e investigación en materias de Historia Encargada de curso, nivel C (USC)

1987

Docencia e investigación en materias de Historia Profa. Asociada D-1 1987-1990 Docencia e investigación en materias de Historia Profa. Titular

Interina (USC) 1990-1994

Docencia e investigación en materias de Historia Profa. Asociada T3-P3 (USC)

1999

Docencia e investigación en materias de Historia Profa. Asociada T3-P3 (USC)

2005-

OBSERVACIÓNS

Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Historia Antiga, con dúas monografías e máis de vinte traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME ANTONIO APELIDOS DOVAL ADÁN CATEGORÍA/CARGO PROFESOR TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Desenvolvemento local e territorio 6


Licenciatura en Xeografía e Historia 1989 Doutorado Xeografía e Historia 1992


Docencia e investigación en Xeografía Prof. Substituto 1989-90/91-92 Docencia e investigación en Xeografía Prof. Tutor 1993 Docencia e investigación en Xeografía Prof. Asociado (TP) 1998-2000 Docencia e investigación en Xeografía Prof Asociado (TC) 2000-2003 Docencia e investigación en Xeografía Titular Univ. 2003-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Estudos Territoriais. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Xeografía, especialmente no eido do desenvolvemento local, con seis monografías e máis de trinta traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME MARÍA DEL CARMEN APELIDOS FERNÁNDEZ DÍAZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Linguas para a comunicación: Francés 6


Licenciatura en Filoloxía Románica: Francés 1981 Doctora en Filo loxía Románica: Francés 1986


Docencia e investigación en Filoloxía francesa Prof. Colaboradora 1983-1987 Docencia e investigación en Filoloxía. francesa Prof. Tit. Interina 1987-1989 Docencia e investigación en Filoloxía francesa Prof. Titular Univ. 1989-

OBSERVACIÓNS

Coordinadora do grupo de investigación Literatura francesa e antropología postmoderna. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Literatura francesa, con catro monografías e máis de trinta traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME LUIS MIGUEL APELIDOS FERNÁNDEZ FERNÁNDEZ CATEGORÍA/CARGO PROFESOR TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

A cultura do espectáculo na sociedade actual 3


Licenciado en Filosofía e Letras 1976 Doutor en Filosofía e Letras 1990


Docencia e investigación en Literatura española Prof. Asociado 1993-1993 Docencia e investigación en Literatura española Prof. Tit. Int. Univ. 1993-1995 Docencia e investigación en Literatura española Prof. Tit. Univ. 1995-

OBSERVACIÓNS

Coordinador do grupo de investigación GI-1969. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Literatura española, especialmente no eido da relación entre o cine e a literatura, con catro monografías e máis de trinta traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME BEATRIZ APELIDOS FERNÁNDEZ HERRERO CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Ética e multiculturalidade 6


Licenciatura en Filosofía 1981 Doctora en Filosofía 1988


Docencia e investigación en Filosofía Tit. Interina E.U. 1987-1989 Docencia e investigación en Filosofía Titular E.U. 1989-1995 Docencia e investigación en Filosofía Titular Universidade 1995-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Rede de investigacións historiográficas. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no eido da Filosofía Moral, con varios traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME MARÍA CONCEPCIÓN APELIDOS FERNÁNDEZ LÓPEZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Xestión de museos 3


Licenciatura en Filosofía y Letras (Filoloxía Clásica) 1972 Grado de Licenciatura Filoloxía Clásica 1973 Doutora en Filoloxía Clásica 1994


Docencia e investigación en Filoloxía Clásica Axudante de Univ. 1972-1977 Docencia e investigación en Filoloxía Clásica Encargado de Curso 1977-1978 Docencia e investigación en Filoloxía Clásica Prof. Asociado 1978-91 Docencia e investigación en Filoloxía Clásica Catedrática Instituto 1978-1998 Docencia e investigación en Filoloxía Clásica Prof. Asociado 1996-2004 Docencia e investigación en Filoloxía Clásica Prof. Titular 2004-

OBSERVACIÓNS

Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no eido da Filoloxía latina, con varios traballos publicados en libros e revistas de recoñecido prestixio



NOME GONZALO APELIDOS FERNÁNDEZ SUÁREZ CATEGORÍA/CARGO AXUDANTE DE UNIVERSIDADE LOU UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Posta en valor dos bens culturais 1,5


Licenciatura en Historia 1997 Doutor en Historia 2002


Docencia e investigación en Historia Prof. Axudante Doutor

2003-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Grupo de Ciencias e Técnicas Historiográficas. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Historia medieval, especialmente con respecto á nobreza galega, e ten publicados tres monografías e máis de vinte artigos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME JOSÉ LUIS APELIDOS FORNEIRO PÉREZ CATEGORÍA/CARGO PROFESOR TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Linguas para a comunicación: Portugués 3


Licenciatura Filosofía e Letras (Univ.Aut. Madrid) 1985 Doctor en Filosofía e Letras (Univ.Aut. Madrid) 1996


Docencia en lengua portuguesa (EOI-Madrid) Prof. Int. Port. 1992-1994 Docencia e investigación en filoloxía gal e port (USC) Prof. Axudante 1994-1996 Docencia e investigación en filoloxía gal e port Becario 1996-1997 Docencia e investigación en filoloxía gal e port Axud. de 2ª etapa 1997-2000 Docencia e investigación en filoloxía gal e port Prof. Tit. Interino 2000-2002 Docencia e investigación en filoloxía gal e port Prof. Titular Univ. 2002-

OBSERVACIÓNS

Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito das filoloxías galega e portuguesa, especialmente no eido da tradición romancística galega, e ten publicado dúas monografías e máis de vinte traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME BERNARDO APELIDOS GARCÍA CENDÁN CATEGORÍA/CARGO PROFESOR TITULAR DE ESCOLA UNIV. UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

O factor cultural na cooperación internacional 6


Licenciatura en Ciencias Sociais (Univ. Católico de París) 1970 Licenciatura en Filosofía (Univ. Católico de París) 1973 Licenciatura en Filosofía (Univ. Salamanca) 1983


Docencia e investigación en Socioloxía Prof. Adscrito (E U) 1974-1986 Docencia e investigación en Socioloxía Prof Encardo. Curso 1986-1987 Docencia e investigación en Socioloxía Prof. Tit. Inter. E.U. 1987-1989 Docencia e investigación en Socioloxía Prof. Tit. De E.U. 1989-

OBSERVACIÓNS

Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora; ten publicado diversos artigos sobre a relación entre a Igrexa e a sociedade en Galicia.



NOME ANA APELIDOS GOY DIZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Patrimonio artístico 6


Licenciatura en Xeografía e Historia, Historia da Arte, Arte antiga e medieval

1989

Licenciatura en Xeografía e Historia, Historia da Arte, Museografía 1993 Doutora en Xeografía e Historia 1995


Investigación e docencia en Historia da Arte Bolseira de Terceiro Ciclo

1989-1991

Investigación e docencia en Historia da Arte Bolseira Predoutoral 1991-1994 Docencia e investigación en Historia da Arte Prof. Interina na

Escola Superior de Conservación e Restauración de Bens Mobles de Galicia

1993-1995

Docencia e investigación en Historia da Arte Profesora Asociada 1995-1999 Docencia e investigación en Historia da Arte Profa. Tit. Univ. 1999-2006

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Proxectos e estudos sobre Patrimonio Cultural. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Historia da arte, e ten publicado dez monografías e máis de corenta traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME EMILIO APELIDOS GRANDÍO SEOANE CATEGORÍA/CARGO PROFESOR TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

A historia vivida: contidos, fontes, metodoloxía 3


Licenciado en Xeografía e Historia 1990 Doutor en Historia 1995


Docencia e investigación en Historia Prof. Asociado 1996-1997 Docencia e investigación en Historia Axudante Univ. 1997-2002 Docencia e investigación en Historia Prof. Tit. Int. Univ. 2002-2003 Docencia e investigación en Historia Prof. Tit. Univ. 2003-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Historia Política e dos Nacionalismos.



NOME NIEVES APELIDOS HERRERO PÉREZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Patrimonio etnográfico e a construción das identidades locais 3


Licenciada en Filosofía 1980 Doctora en Filosofía 1992


Docencia e investigación en Filosofía Profesora Axudante 1981-1982 Docencia e investigación en Filosofía Profa. Encargada C 1982-1987 Docencia e investigación en Filosofía Profa. Asociada 1987-1992 Docencia e investigación en Filosofía Profa. Titular Interina 1992-1993 Docencia e investigación en Filosofía Profa. Titular 1993 ata a

actualidade OBSERVACIÓNS

Coordinadora do grupo de investigación Antropoloxía Social-cultural. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Antropoloxía Cultural, e especialmente no eido do patrimonio etnográfico; ten publicado unha monografía e máis de vinte traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME AMPARO DE APELIDOS JUAN BOLUFER CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

A cultura do espectáculo na sociedade actual 3 TITULACIÓN ACADÉMICA

TÍTULO ANO

Licenciatura en Filoloxía Hispánica (USC) 1989 Doutoramento en Filoloxía Hispánica (USC) 1997


Docencia e investigación en literatura española Profa. Asociada TP 1992 Docencia e investigación en literatura española Bolseira Predout. 1993-1994 Docencia e investigación en literatura española Profesora Asociada

(UVI) 1995-1997

Docencia e investigación en literatura española Profesora Asociada (USC)

1997-2002

Docencia e investigación en literatura española Prof. Tit. Univ. 2002-2006 OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Valle Inclán na USC. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Literatura española, especialmente no eido do teatro; e ten publicado tres monografías e máis de vinte traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME ÁNGELES APELIDOS LÓPEZ CABARCOS CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Xestión e Administración das empresas culturais 6


Licenciatura Ciencias Empresariais 1989 Licenciatura Ciencias Económicas Empresariais 1991 Doutora en Ciencias Económicas Empresariais 1999


Colaboradora en actividades de Auditoría Financiera Auditora 1987-1989 Docencia e investigación en Económicas Empresariais Prof. Tit. Univ. 2001-

OBSERVACIÓNS

Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da xestión e administración de empresas; ten publicado seis monografías e máis de trinta traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME PILAR APELIDOS LÓPEZ RODRÍGUEZ CATEGORÍA/CARGO CATEDRÁTICA DE ESCOLA UNIVERSITARIA UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

A situación internacional e características do novo contexto mundial 6


Licenciatura en Xeografía e Historia 1978 Grado de Licenciatura en Xeografía e Historia 1978 Doctora en Xeografía e Historia 1984


Docencia e investigación en Historia Becaria de FPI 1978-1980 Docencia e investigación en Historia Colaboradora de

Investigación 1980-1982

Docencia e investigación en Historia Cat. E. U. Interina 1982-1987 Docencia e investigación en Historia Cat. E. U. 1987-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Historia Agraria Contemporánea: Tecnoloxía, Sociedade e Estado. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Historia Contemporánea; especialmente no eido do agrarismo en Galicia, e ten publicado tres monografías e varios traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME MARÍA XESÚS APELIDOS NOGUEIRA PEREIRA CATEGORÍA/CARGO PROFESORA ASOCIADA DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Linguas para fins específicos: Galego. . A linguaxe científica e a creación literaria

4


Licenciada en Filoloxía Hispánica (USC) 1991 Licenciada en Filología Hispánica (Subsección Galego-Portugés) 1994 Graduada en Filología Galega 1995 Doutora en Filoloxía Galego Portuguesa 2005


Docencia e investigación en filoloxía galega Bolseira Predoc. 1993-1995 Docencia e investigación en filoloxía galega Prof. Aso. E.U. 1995-1996 Docencia e investigación en filoloxía galega Prof. Aso. Univ.(TP) 1996-1998 Docencia e investigación en filoloxía galega Prof. Aso. Univ.(TC 1998-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación: Investigacións literarias, artísticas, interculturais e educativas. Lecturas textuais e visuais. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito Literatura galega; ten publicado tres monografías e máis de trinta traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME ANTONIO APELIDOS PRESEDO GARAZO CATEGORÍA/CARGO ASOCIADO DE UNIVERSIDADE LOU UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS



Licenciatura en Xeografía e Historia 1993 Grao en Xeografía e Historia 1995 Doutor en Xeografía e Historia 2001


Investigación en Xeografía e Historia Bolseiro (USC) 1992-2001 Investigación en Xeografía e Historia Investigador

Contratado 2002-2005

Docencia e investigación en Xeografía e Historia Prof. Asociado 1999-2000 /2004-2006

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Historia Moderna. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Historia Moderna; especialmente no eido da fidalguía galega, e ten publicado dúas monografías e máis de vinte traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME MONTSERRAT APELIDOS RECALDE FERNÁNDEZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA ASOCIADA DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Técnicas específicas de ensino de español para estranxeiros 3


Licenciada en Filoloxía Hispánica 1990


Docencia nas titulacións de Filoloxía Hispánica e Humanidades

Profa. Asociada T3-P6

1996-1998

Docencia nas titulacións de Filoloxía Hispánica e Humanidades

Profesora Asociada T3-TC

1998-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Gramática do español. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Lingua Española e da Sociolingüística; ten publicado cinco monografías e máis de quince traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME EDUARDO APELIDOS REY TRISTÁN CATEGORÍA/CARGO UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Procesos migratorios e identidade sociocultural 3


Licenciado en Xeografía e Historia (UCM) Grao en Historia Latinoamericana (Univ. Inter. de Andalucía Doutor en Historia (USC)


OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Historia de América. Posúe unha notable experiencia docente e investigadora no ámbito de Historia de América e ten publicado unha monografía e varios traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME JOAQUÍN APELIDOS RODRÍGUEZ CAMPOS CATEGORÍA/CARGO PROFESOR TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Políticas culturais, procesos sociais e programación cultural 6 Turismo cultural 6


Licenciatura Filosofía e Letras 1975 Doutor en Filosofía (Antropoloxía ) 1983


Docencia e investigación en Antropoloxía Prof. Axud. (USC) 1975-1978 Docencia e investigación en Antropología Encargado de Curso 1978-1984 Docencia e investigación en Antropología Prof. Axudante 1984-1985 Docencia e investigación en Antropología Prof. Tit. Contratado 1985-1986 Docencia e investigación en Antropoloxía Prof. Titular Univ. 1986-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Antropoloxía Social-cultural. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Antropoloxía social e cultural; ten publicado tres monografías e máis de trinta traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME JOSÉ LUIS APELIDOS RODRÍGUEZ CATEGORÍA/CARGO CATEDRÁTICO DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Linguas para a comunicación: Portugués 3


Licenciatura en Filosofia e Letras (Filoloxía Románica) 1970 Grao en Filosofia e Letras (Filoloxía Románica) 1970 Doutor en Filosofia e Letras (Filoloxía Románica) 1976


Docencia e investigación en Filoloxía portuguesa Prof. Adjunto 1970-73 Docencia e investigación en Filoloxía portuguesa Prof.Adjunto Int. 1973-1979 Docencia e investigación en Filoloxía portuguesa Prof. Tit. Univ. 1979-1987 Docencia e investigación en Filoloxía portuguesa Cat. Univ.(UEX) 1987-1994 Docencia e investigación en Filoloxía portuguesa Cat. Univ. (USC) 1994-

OBSERVACIÓNS

Coordinador do grupo de investigación Grupo de Análise de aspectos Lingüísticos-literarios na Lusofonía.



NOME ANTONIO APELIDOS RODRÍGUEZ COLMENERO CATEGORÍA/CARGO PROFESOR EMÉRITO DE UNIVERSIDADE

/DIRECTOR DO CENTRO DE ESTUDOS DE HISTORIA DA CIDADE

UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC ACTIVIDADE PREVISTA

MATERIA IMPARTIDA OU LIÑA DE

INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Xestión de museos 3 Patrimonio arqueolóxico 6


Licenciatura en Filosofía e Letras (Historia) Univ. Valladolid 1971 Doutor en Historia Univ. Valladolid 1975


Docencia e invest. en Historia e Arqueoloxía (UVA) Encarg. Curso 1971-1972 Docencia e invest. en Historia e Arqueoloxía (UVA) Axudante Contado. 1972-1975 Docencia e invest. en Historia e Arqueoloxía (UVA) Prof. Axudante 1975-1976 Docencia e invest. en Historia e Arqueoloxía (Deusto) Prof. Agregado 1976-1981 Docencia e invest. en Historia e Arqueoloxía (Deusto) Cat. Univ. 1981 Docencia e invest. en Historia e Arqueoloxía (Alicante)

Prof. Adxunto 1981-1983

Docencia e invest. en Historia e Arqueoloxía (Oviedo) Prof. Titular 1983-1988 Docencia e invest. en Historia e Arqueoloxía (USC) Prof. Titular 1988-1999 Docencia e invest. en Historia e Arqueoloxía (USC) Catedrático 1999-2004

OBSERVACIÓNS

Especialista de renome internacional no eido da Arqueoloxía e da Historia Antiga. Ten publicado dezaseis libros e un centenar de artigos en libros e revistas de prestixio.



NOME MARÍA ÁNGELES APELIDOS RODRÍGUEZ FONTELA CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Técnicas de produción oral e escrita 3


Licenciatura en Filosofía e Letras 1975 Doutora en Filosofía e Letras 1993


Docencia en Filosofía e Letras Prof. Enseñ. Media 1976-1995 Docencia en Filosofía e Letras Prof. Asociada 1995-1996 Docencia en Filosofía e Letras Prof. Tit. Interina 1996-1998 Docencia en Filosofía e Letras Prof. Tit. Univ. 1998-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Teoría da literatura e Literatura comparada. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Teoría da literatura e ten publicado dúas monografías e varios traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME CARME APELIDOS SILVA DOMÍNGUEZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Técnicas específicas de ensino de galego para inmigrantes 6


Licenciatura en Filoloxía Hispánicas (Galego-Port.) 1991 Grao en Filoloxía Hispánicas (Galego-Port.) 1993 Doutora en Filoloxía Hispánicas (Galego-Port.) 2001


Docencia e investigación en Filoloxía galega Prof. Substi. Medias 1991-1992 Docencia e investigación en Filoloxía galega Prof. Tit. Ensin.Med 1997-1998 Docencia e investigación en Filoloxía española Prof. Aso. Univ. 1994-1996 Docencia e investigación en Filoloxía galega Prof. Aso. Univ. 1996-2003 Docencia e investigación en Filoloxía galega Prof. Tit. Univ. 2003-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Filoloxía e Lingüística Galega. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da lingüística galega e ten publicado unha monografía e máis de vinte traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME MARÍA JESÚS APELIDOS SOUTO BLANCO CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Memoria da exclusión 6


Licenciatura en Xeografía e Historia 1987 Grao en Xeografía e Historia 1989 Doutora en Historia Contemporánea 1997

ACTIVIDADE CARGO PERÍODO Docencia e investigación en Historia Prof. Asociada TP 2001-2002 Docencia e investigación en Historia Prof. Asociada TC 2002-2006 Docencia e investigación en Historia Prof. Contratado

Doutor. 2006-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Historia Política e dos Nacionalismos. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Historia Contemporánea, especialmente no estudo da represión franquista, e ten publicado cinco monografías e máis de vinte traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME MONTSERRAT APELIDOS SOUTO GÓMEZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA ASOCIADA DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Linguas para fins específicos: español. O español da administración e da publicidade

1.5


Licenciatura en Filoloxía Hispánica 1993 Licenciatura en Filoloxía Galego-portuguesa 1994 Masters Especial en Trastornos en la Audición y en el Lenguaje 1998


Docencia e investigación en Lingüística Prof. Asoc. TP 1997-1998 Docencia e investigación en Lingüística Prof. Asoc. TC 1998-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Estudios interdisciplinares de comunicación. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Lingüística, especialmente no estudo da afasia, e ten publicado varios traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME MERCEDES APELIDOS SUÁREZ FERNÁNDEZ CATEGORÍA/CARGO PROFESORA TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Técnicas específicas de ensino de español para inmigrantes 3 TITULACIÓN ACADÉMICA

TÍTULO ANO

Licenciada en Filoloxía Hispánica 1981 Doutora en Filoloxía Hispánica 1994


Docencia e investigación en Filoloxía española Encargada de curso, nivel C

1985

Docencia e investigación en Filoloxía española Encargada de curso, nivel D

1985-1987

Docencia e investigación en Filoloxía española Profesora Colaboradora

1987

Docencia e investigación en Filoloxía española Profesora asociada D1

1987-1993

Docencia e investigación en Filoloxía española Profesora asociada de Universidade

1993-1996

Docencia e investigación en Filoloxía española Prof. Tit. Interina de Universidade

1996-1998

Docencia e investigación en Filoloxía española Prof. Tit. De Univ. 1998- OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación O réximen verbal e a estructura da cláusula no castelán medieval e clásico. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Gramática histórica do español, e ten publicado unha monografía e varios traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME JESÚS APELIDOS VARELA ZAPATA CATEGORÍA/CARGO PROFESOR TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

Cultura da era global e estudos poscoloniais 6


Licenciatura en Filoloxía Inglesa (USC) 1984 Doutor en Filoloxía Inglesa (Univ.de Oviedo) 1992


Docencia e investigación en Filoloxía Inglesa Prof. Medias 1985-1991 Docencia e investigación en Filoloxía Inglesa Prof. Aso e Prof. Tit.

Interino 1991-1992

Docencia e investigación en Filoloxía Inglesa Prof. Titular Univ. 1992-

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Estudios culturais e lingüísticos contemporáneos en Inglés. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Literatura en lingua inglesa, especilmente no eido dos estudos postcoloniais, e ten publicado unha monografía e máis de vinte traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.



NOME RAMÓN APELIDOS VEIGA ALONSO CATEGORÍA/CARGO PROFESOR TITULAR DE UNIVERSIDADE UNIVERSIDADE/INSTITUCIÓN/ENTIDADE USC


INVESTIGACIÓN

CRÉDITOS

A historia vivida: contidos, fontes, metodoloxía 3


Licenciado en Historia 1992 Título de grao en Historia 1993 Título de Doutor en Historia 1998


Docencia e investigación en Historia Prof. Asociado 1999-2003 Docencia e investigación en Historia Profesor Titular de

Universidade 2003-2006

OBSERVACIÓNS

Membro do grupo de investigación Política e mundo rural. Posúe unha ampla experiencia docente e investigadora no ámbito da Historia contemporánea de Galicia; ten publicado tres monografías e máis de vinte traballos en libros e revistas de recoñecido prestixio.


ANEXO III

ESTRUTURA CURRICULAR

91

ESTRUTURA CURRICULAR

TITULACIÓN MÁSTER EN SERVIZOS CULTURAIS

HORAS DE APRENDIZAXE MÓDULO MATERIA DURACIÓN TIPO ESPECIAL. Nº DE CREDS. ECTS TEORÍA PRÁCTICAS TRABALLO

PERSOAL E OUTRAS ACTIVIDADES

I: Programación cultural e desenvolvemento local

Desenvolvemento local e territorio

4S2 O 6 15 15 120


Políticas culturais, procesos sociais e programación cultural

4S1 O 6 15 15 120


Xestión e Administración das empresas culturais

4S1 OP 6 15 15 120

92


Xestión de museos 4S3 OP 6 15 15 120


Turismo cultural 4S4 OP 6 15 15 120



4S3 OP 6 15 15 120

II: Formación para a sociedade multicultural

Ética e multiculturalidade

4S2 O 6 15 15 120


A situación internacional e características do novo contexto mundial (Profa. Pilar López Rodríguez)

4S1 O 6 15 15 120



4S4 OP 6 15 15 120

93


Cultura da era global e estudos poscoloniais

4S3 OP 6 15 15 120


Cidadanía e construción política europea

4S2 OP 6 15 15 120


O factor cultural na cooperación internacional

4S4 OP 6 15 15 120

III: Recuperación da memoria histórico-cultural


4S2 O 6 15 15 120


Patrimonio artístico 4S1 O 6 15 15 120


Patrimonio etnográfico e a construción das identidades locais

4S2 OP 6 15 15 120


Memoria da exclusión

4S3 OP 6 15 15 120


Posta en valor dos bens culturais: O patrimonio das clases rentistas

4S4 OP 6 15 15 120


Patrimonio arqueolóxico

4S3 OP 6 15 15 120

94

IV: Servizos lingüísticos

Linguas para a comunicación: Francés13

4S2 O / OP 6 15 15 120


Linguas para a comunicación: Inglés

4S2 O / OP 6 15 15 120



4S2 O / OP 6 15 15 120


Linguas para fins específicos: español. O español da administración e da publicidade14

4S4 O / OP 6 15 15 120


Linguas para fins específicos: Galego. . A linguaxe científica e a creación literaria

4S4 O / OP 6 15 15 120


Técnicas de produción oral e escrita

4S1 OP 6 15 15 120



4S1 OP 6 15 15 120



4S1 OP 6 15 15 120

13 Os estudantes deberán escoller unha lingua moderna obrigatoriamente e poderán cursar as outras como optativas. 14 Os estudantes matricularanse obrigatoriamente en Linguas para fins específicos: galego ou en Linguas para fins específicos: español, e poderán cursar a outra materia como optativa.

95


Galego para a comunicación institucional

4S3 OP 6 15 15 120

96

ANEXO IV

SOLICITUDE REITORAL

97

INSTANCIA DE SOLICITUD DE PROGRAMA OFICIAL DE POSGRADO

ANEXO 1. A. UNIVERSIDAD/ES COORDINADORA/S D. Senén Barro Ameneiro Rector de la Universidad de Santiago de Compostela Solicita el informe de la Comunidad Autónoma de Galicia y, en su caso, remisión al Consejo de Coordinación Universitaria de la propuesta de Programa Oficial de Posgrado: Servicios culturales Conducente a la obtención del/os título/s oficial/es de: Máster Oficial en : “Servicios culturales” Para su aprobación como Programa Oficial de Posgrado de acuerdo con el R. D. 56/2005, de 21 de enero. Esta propuesta de Programa Oficial de Posgrado ha sido aprobada por el Consejo de Gobierno de la Universidad de Santiago de Compostela en su sesión de 30/01/2006 Se adjunta: Ficha resumen y Memoria Justificativa del Programa de Posgrado. Fecha: 01/02/2006 Firma y sello: ………………………

98

ANEXO 3. FICHA RESUMEN DEL PROGRAMA DE POSGRADO DENOMINACIÓN DEL PROGRAMA DE POSGRADO: Servicios culturales TIPO DE PROGRAMA:

ÚNICO: X INTERDEPARTAMENTAL: INTERUNIVERSITARIO: INTERUNIVERSITARIO CON UNIVERSIDADES

EXTRANJERAS: ? 1. CAMPO/S CIENTÍFICO/S DEL PROGRAMA:

Ciencias Sociales y Jurídicas: ? Enseñanzas Técnicas: ?

Humanidades: X Ciencias Experimentales: ?

Ciencias de la Salud: ? 2. COMPONENTES DEL PROGRAMA: Nº DE TÍTULOS DE MÁSTER QUE OTORGA: 1 Nº DE TÍTULOS CON FORMACIÓN/ESPECIALIZACIÓN: ACADÉMICA: 1 (Máster) PROFESIONAL: 1 (Máster) INVESTIGADORA: 1 (Doctor)

DOCTORADO: SÍ ÿ NO ? 3. UNIVERSIDAD COORDINADORA Y RESPONSABLE DEL PROGRAMA: Universidad de Santiago de Compostela 4. UNIVERSIDADES Y/O INSTITUCIONES PARTICIPANTES:

99

ANEXO 4.A INFORMACIÓN DETALLADA DE CADA UNO DE LOS TÍTULOS DE MÁSTER QUE INTEGRAN EL PROGRAMA DE POSGRADO Y DE LAS UNIVERSIDADES Y/O INSTITUCIONES PARTICIPANTES TÍTULO DE MÁSTER : Servicios culturales 1. DENOMINACIÓN: MÁSTER OFICIAL EN Servicios culturale 2. CAMPO/S CIENTÍFICO/S DEL PROGRAMA:

Ciencias Sociales y Jurídicas: ? Enseñanzas Técnicas: ?

Humanidades: X Ciencias Experimentales: ?

Ciencias de la Salud: ?

TIPO DE FORMACIÓN TIPO DE MÁSTER

Académica: X

Profesional: X

Investigadora: X

Único: X Interdepartamental: ÿ Interuniversitario: ? Interuniversitario (U. extranjeras): ?

INCLUYE ESPECIALIDADES: SÍ ? NO X ÁMBITO Y DENOMINACIÓN DE LAS ESPECIALIDADES, EN SU CASO: 3. ORGANIZACIÓN ACADÉMICA UNIVERSIDAD/ES PARTICIPANTE/S FECHA DE

APROBACIÓN15 Nº DE CRÉDITOS

QUE IMPARTE Univ. de Santiago de Compostela 30/01/2006 120

INSTITUCIONES (organismos públicos o privados, empresas o

industrias)

ÓRGANO RESPONSABLE DEL MÁSTER CENTRO/DEPARTAMENTO/INSTITUTO: Facultad de Humanidades

15 Fecha de aprobación de la adhesión al Programa por el Consejo de Gobierno de la Universidad, o fecha de la firma del convenio para otras instituciones.

100

UNIVERSIDAD: Universidad de Santiago de Compostela NOMBRE Y APELLIDOS DEL RESPONSABLE ACADÉMICO: Dr. D. Alexandre Veiga Rodríguez DIRECCIÓN: Facultad de Humanidades,Campus de Lugo, 27002 Lugo TELÉFONO:982-285-900 FAX:982-285-875 CORREO ELECTRÓNICO: [email protected] RESPONSABLES EN LAS UNIVERSIDADES PARTICIPANTES EN EL MÁSTER: NOMBRE Y APELLIDOS: CENTRO: DIRECCIÓN: TELÉFONO: FAX: CORREO ELECTRÓNICO:

UNIVERSIDAD:

NOMBRE Y APELLIDOS: CENTRO: DIRECCIÓN: TELÉFONO: FAX: CORREO ELECTRÓNICO:

UNIVERSIDAD:

4. ESTRUCTURA DEL MÁSTER: NÚMERO TOTAL DE CRÉDITOS: 120 NÚMERO TOTAL DE CRÉDITOS OFERTADOS: 162

TITULACIÓN HOMOLOGABLE (Directrices Propias): SÍ ? NO X EN SU CASO, B.O.E. DE REFERENCIA: Nº DE PLAZAS OFERTADAS: 40 AÑO DE INICIO DEL MÁSTER: 2006-2007

Memoria de POP Servizos culturais na sociedade actual

1

MATERIA: A cultura do espectáculo na sociedade actual MÓDULO: Programación cultural e desenvolvemento local (Módulo I) PROFESORADO: Dra. Dña Amparo de Juan Bolufer Dr. D. Luis Miguel Fernández 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais Véase apartado correspondiente del POP 1.2. Obxectivos específicos - Conocer el desarrollo y evolución de los diversos tipos de espectáculos —de la representación y los audiovisuales-a lo largo de la historia y en el momento presente, tanto en España como en Galicia. - Valoración reflexiva de la importancia del espectáculo en la sociedad actual en el ámbito de una cultura globalizada. - Conocer, con vistas a una posible programación de este tipo de espectáculos, el lugar en donde se conservan los fondos, las empresas audiovisuales que operan en Galicia, los recursos y la normativa legal de la comunidad gallega. 2. CONTIDOS - El audiovisual. Panorama histórico y conservación del pafrimonio. Dispositivos ópticos anteriores al cine. El eme. La televisión y otras tecnologías. Conservación y gestión del patrimonio (filmotecas, museos y otros centros de documentación, programación y actividades). - Literatura y audiovisual. La literatura en el cine y la televisión. La recreación filmica y sus públicos. - El audiovisual en Galicia. Cine, televisión y otras tecnologías. Producción y consumo. Empresas, recursos, normativa legal. - El espectáculo televisivo en España. Producción, operadores y público. Programación, series y otros espacios. - El concepto de teatro. Sus Constituyentes. La segmentación del discurso teatral. Acción dramática. Tiempo y espacio. Personaje y actor. Principales géneros. - La renovación de la escena europea y española contemporáneas. Orígenes. Tendencias. Planteamientos renovadores (Appia, Gordon Craig, Meyerhold). El teatro español. Valle-Inclán como ejemplo de renovación estética. El teatro desde 1975 hasta la actualidad. Reflexión sobre sus constituyentes enfocada hacia la programación de los servicios culturales. - Análisis de la programación teatral en Lugo y en Galicia.


2

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA Lecturas obligatorias Beckett, Samuel, Esperando a Godot Pirandello, Luigi, Seis personajes en busca de autor Valle-Inclán, Ramón de, Águila de blasón. Luces de bohemia Zorrilla, José, Don Juan Tenorio Bibliografía general. Textos de consulta y apoyo Amorós, A. y Díez Borque, J. M (coords.), Historia de los espectáculos en España,

Madrid, Castalia, 1999. Bobes Naves, Ma del Carmen, “El teatro”, en Darío Villanueva (coord.), Curso de

teoría de la literatura, Madrid, Taurus, 1994, pp. 24 1-268 Contreras, J. M. y Palacio, M., La programación televisiva, Madrid, Síntesis, 2001. Gubern, R. et al., Historia del cine español, Madrid, Cátedra, 1995. Heredero, C. F. (coord.), La imprenta dinámica. Literatura española en el cine español.

Madrid, AACCE, 2002. Huerta Calvo, J. (dir.), Historia del teatro español, Madrid, Gredos, 2003, 2 vois. Kowzan, T., Literatura y espectáculo, Madrid, Taurus, 1992, pp. 163-19 1 Nogueira, Xosé, O cine en Galicia, Vigo, A Nosa Tena, 1997. Nogueira, Xosé (coord.), “O audiovisual galego”. Monográfico da revista Grial, n° 154

(abril-maio-xufío), 2002. Pavis, P., Diccionario del teatro, Barcelona, Paidós, 1984. Sánchez, J. A., La escena moderna. Manifiestos y textos sobre teatro de la época de las

vanguardias, Madrid, Akal, 1999 (vid, textos de Appia, Craig, Brecht y Meyerhold).

Palacio, M., Historia de la televisión en España, Barcelona, Gedisa, 2001 4. COMPETENCIAS - Competencia para conocer los diferentes tipos de espectáculos con sus principales constituyentes, y la posibilidad de aplicar dicho conocimiento en la programación de actividades culturales diversas. - Habilidad para encontrar la información, los fondos audiovisuales y los recursos necesarios para una adecuada programación de actividades audiovisuales. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA La materia se desarrollará a partir de una metodología dinámica y participativa que tendrá en cuenta el tipo de crédito ECTS. Las exposiciones orientativas por parte del profesor se combinarán con el trabajo individual y práctico del alumno, que abarcará el 50% de la materia, distribuyéndose en: visionado de filmes y/o programas de televisión y video con el consiguiente trabajo posterior, prácticas sobre cada una de las lecturas obligatorias, trabajos sobre aspectos del programa, visita al Archivo Histórico Provincial de Lugo o actividad equivalente, asistencia a representaciones teatrales con el posterior análisis de su puesta en escena, etc.


3

6. SISTEMA DE AVALIACIÓN La evaluación se basará en una prueba escrita consistente en el desarrollo de dos temas del programa, en los trabajos y actividades obligatorios, y en la asistencia, participación activa en clase y contactos tutoriales con el profesor. La prueba escrita supondrá el 50% de la calificación total, mientras que el 50% restante se obtendrá del resto de las actividades, según los criterios que en su momento se acuerden


1

MATERIA: A HISTORIA VIVIDA: CONTIDOS, FONTES, METODOLOGÍA. MÓDULO:III: Recuperación da memoria histórico-cultural PROFESORADO: D. Emilio Grandío Seoane; D. Ramón Veiga Alonso. 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais: -Definir e valorar as liñas mestras que conforman a traxectoria histórica da guerra civil á actualidade, prestando atención especial ó papel xogado pola memoria dos protagonistas. -Empregar a fonte oral e profundizar na posta en valor da memoria: acadar o recoñecemento social e científico da memoria. 1.2. Obxectivos específicos -Definición do concepto ‘memoria’. Diferenzas entre memoria e historia. - Dominio da metodoloxía propia dos estudos alicerzados no emprego da fonte oral. -Manexo das múltiples fontes que permiten a construcción da percepción individualizada do pasado: prensa, cine, correspondencia privada, fotografias… 2. CONTIDOS (Temario) 1) Exercito, igrexa, burocracia: guerra civil e dictadura franquista. 2) Do consenso á crispación: a construcción da democracia. 3) Pasado e individuo: percepción e realidade da memoria. 4) O traballo coa memoria: fontes orais.


2

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA - Aguilar Fernández, P.; Memoria y olvido de la guerra civil, Madrid, Alianza, 1996. - Aróstegui, J.; La historia vivida: sobre la historia del presente, Madrid, Alianza, 2004. - Halbwachs, M., Los marcos sociales de la memoria, Barcelona, Anthropos, 2004. - Howarth, K., Oral history: a handbook, Gloucestershire, Sutton, 1998. - Nicolás Marín, E., La libertad encadenada: España en la dictadura franquista, 1939-1975, Madrid, Alianza, 2005. - Richards, M., Un tiempo de silencio: la guerra civil y la cultura de la represión en la España de Franco, 1936-1945, Barcelona, Crítica, 1999. - Saz, I.; España contra España: los nacionalismos franquistas, Madrid, Marcial Pons, 2003. - Todorov, T., Memoria del mal, tentación del bien. Indagación sobre el siglo XX, Barcelona, Península, 2002. - Tusell, J., Dictadura franquista e democracia: 1939-2004, Barcelona, Crítica, 2005. 4. COMPETENCIAS - Comprensión crítica do contexto social e histórico da memoria recente. - Manexo da metodoloxía básica cara á profundización do estudo da memoria. - Dominio da bibliografía fundamental sobre a materia. - Capacidade de recoñecemento das diferencias entre a percepción individual e a reconstrucción histórica.


3

5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA - A materia alicerzase nunha metodoloxía activa na que o elemento fundamental é o traballo autónomo do alumno/a, dirixido e guiado polo profesor. - Lecturas escollidas sobre os diferentes apartados do tema, a partir das que os alumnos deberán elaborar traballos co obxetivo de critica e debate en sesións de seminario. - Posta en práctica dos instrumentos metodolóxicos aportados na materia: realización de entrevistas, traballo de campo en arquivos, consulta de material hemerográfico… Como remate da actividade o alumnado deberá entregar un informe no que se recollan as conclusións do labor realizado. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN 1. Asistencia e participación. 2. Valoración dos traballos e informes presentados. 3. Para aqueles alumnos que non superen a materia cos criterios establecidos, realizarase un exame final que incluirá a totalidade dos contidos.

1

MATERIA: A situación internacional e características do novo contexto mundial MÓDULO: Formación para a sociedade multicultural PROFESORADO: Dª Pilar López Rodríguez 1. OBXECTIVOS 1.1 Obxectivos xerais: Análise e comprensión histórica dos rasgos esenciais que definen o tempo presente e das liñas de fractura do proceso de cambio histórico actual: cambios económicos, tecnolóxicos, políticos e sociais. 1.2. Obxectivos específicos: Interpretación histórica dos principias problemas que, xurdidos no tránsito dos anos 90 e o novo século XXI, condicionan o mundo que vivimos: a definición dun novo “orde mundial”, os conflictos internacionais e os novos espacios estratéxicos e políticos; o progreso material e a desigualdade no seu reparto; a globalización e os seus mecanismos de actuación económica e cultural. 2. CONTIDOS (Temario) 1. Historia do Presente. Delimitación, conceptos e terminoloxia. A explicación histórica do noso tempo. 2. O novo orde/desorde mundial. A disolución do sistema bipolar e as suas consecuencias. O papel das oligarquías transnacionais. O unilateralismo e a dimensión militar da política norteaméricana: hexemonia e caos. 3. As guerras do século XXI. Rasgos e xeografía dos conflictos. Vellos e novos enemigos. A loita polos recursos da Terra. Zonas de conflicto permanente. 4. Os novos espacios estratéxicos e políticos. 5. O Islam, un mundo en expansión. O mundo árabe e o Islam. Islamismo e fundamentalismo. 6. A globalización neoliberal: efectos e disparidade do desenvolvemento. O lado oscuro da globalización: os exemplos de Africa e América Latina. Política e globalización: o papel dos estados-nacion. Cultura e globalización: uniformización versus multiculturalismo.

2

7. As fracturas do mundo global: pobreza e exclusións. Os factores da exclusión. A fractura Norte/Sur. O negro futuro dos estados do benestar. 8. O planeta agredido: crisis ecolóxica e problemas medioambientais. Alternativas á xestión actual da crise. 3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA ALBIÑANA, A. (ed.) (1999): Geopolítica del caos, Madrid, Debate. AROSTEGUI, J. (2004): La historia vivida: sobre la historia del presente. Madrid, Alianza. CUESTA, J. (1993): Historia del Presente. Madrid, Eudema. CASTELLS, M. (2003): La galaxia internet. Barcelona, Debolsillo. CHOMSKY, N. (2004): El mundo después de Irak. Tafalla, Txalaparta. -(2002): Estados canallas. El imperio de la fuerza en los asuntos mundiales. Barcelona, Paidós. GIDDENS, A. (2000): Un mundo desbocado. Los efectos de la globalización en nuestras vidas. Madrid, Taurus. HEED, D., McGREW, A. (2003): Globalización/Antiglobalización. Sobre la reconstrucción del orden mundial. Barcelona, Paidós. KALDOR, M. (2001): Las nuevas guerras: violencia organizada en la era global. Barcelona, Tusquets. NAÏR, S (2003): El imperio frente a la diversidad del mundo. Barcelona, Debolsillo. RAMONET, I. (2002): Las guerras del siglo XXI: nuevos miedos, nuevas amenazas. Barcelona, Mondadori. SARTORI, G. (2003): La sociedad multiétnica. Pluralismo, multiculturalismo, extranjeros e islámicos. Madrid, Taurus. SEGURA, A. (2001): Más allá del Islam. Política y conflictos actuales en el mundo musulmán. Madrid, Alianza. TAIBO, C. (2003): Cien preguntas sobre el nuevo desorden. Madrid, Suma de Letras. WALLERSTEIN, I. (2005): La decadencia del imperio. EEUU en un mundo caótico. Tafalla, Txalaparta.

3

4. COMPETENCIAS Comprensión global e visión crítica dos principias problemas que configuran o novo contexto mundial. Dominio da bibliografía fundamental sobre a materia. Capacidade para utilizar fontes hemerográficas e audiovisuais de cara á realización de traballos prácticos ou de investigación. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Combinaranse clases teóricas e clases prácticas, empregando para elo fundamentalmente prensa e material audiovisual. A exposición teórica por parte do profesor/a completarase cas exposicións dos traballos bibliográficos realizados polos alumnos/as sobre diferentes temas do programa. Nas sesións de aula fomentarase o debate crítico e razoado, así como a búsqueda e aportación de material relevante para a comprensión do tema proposto. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN

4

O marxe da proba final, avaliarase o traballo cotián que o alumno/a faga en relación co desenvolvemento das sesións, a lectura crítica da bibliografía correspondente e as intervencións nos debates de aula.


1

MATERIA: Cidadanía e contrucción política europea MÓDULO: Formación para a sociedade multicultural PROFESORADO: Jesús Blanco Echauri 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais - Transmitir os contidos fundamentais da materia, mediante a explicación dos temas do programa. - Ensinar a traballar, mediante a lectura e comentario de textos filosóficos, políticos e xurídicos. - Alentar o diálogo, promover o debate, animar a reflexión, mediante a exposición pública de traballos na aula. 1.2. Obxectivos específicos Estudar a xeración de novos modelos para a construcción política europea, de carácter plurinacional e, por conseguinte, trans-nacional, susceptibel de producir unha cultura política pluralista que sexa quen de vencer as resistencias tradicionais dos estados nacionais, tolerando, ao tempo, o recoñecimento da diversidade cultural e lingüística que caracteriza dende antigo a Unión Europea. 2. CONTIDOS (Temario) - Historia e política da Unión Europea. Unha achega a historia xurídico-política da UE. - Elementos para a reflexión sobre a problemática da construcción filosófico-política de Europa, tanto dende a perspectiva da cidadanía (ou suxeito) xurídico-político, como da soberanía política (ou obxecto) da Unión Europea. Modelos teóricos e perspectivas de futuro. - A crise contemporánea do modelo do Leviatán: Da soberanía nacional á soberanía (plurinacional) compartida. Unha proposta teórica de modelo teórico constructivista posnacional. - Unha nova cultura política federal, democrática e pluralista, no eido do contexto europeo. - Identidade, pluralismo cultural e cidadanía europeas. As dimensións políticas do multiculturalismo: Os dereitos dos outros no ámbito da Unión. Alteridade e recoñecimento do dereito a diversidade cultural e lingüística na UE: dos dereitos individuais e sociais ós dereitos culturais.


2

3.BIBLIOGRAFÍABÁSICA - Brubaker, R., Citizenship and Nationhood in France and Germany, Cambridge (Mass.), Harvard U.P., 1992. - Balibar, E., Nous, citoyens d’Europe?: les frontières, l’État, le peuple, París, La Découverte, 2001. - Caminal, M., El federalismo pluralista. Del federalismo nacional al federalismo plurinacional, Barcelona, Paidós, 1992. - Habermas, J., Facticidad y validez, Madrid, Trotta, 1998. - Pi i Margall, F., Las nacionalidades, Madrid, Biblioteca Nueva, 2002 (1873). - Mangas Martín, A. e Liñán Nogueras, D.J., Instituciones y Derecho de la Unión Europea, Madrid, Tecnos, 2005 (1996). - Marshall, T.H. e Bottomore, T., Ciudadanía y clase social, Madrid, Alianza, 1998. - Pettit, Ph., Republicanismo. Una teoría sobre la libertad y el gobierno, Barcelona, Paidós, 1999. - Rawls, J., El liberalismo político, Barcelona, Crítica, 1996. - Vilar Ponte, R., Breviario da autonomía, Santiago, Nós, 1933. - Zolo, D. (ed.), La cittadinanza, Roma, Laterza, 1994. 4. COMPETENCIAS - Aquisición dos coñecementos propios da materia. - Coñecimento das técnicas de estudo correspondentes. - Desenvolvemento das capacidades de lectura, comprensión e interpretación dos textos filosóficos, políticos e xurídicos.. - Aprendizado dun talante aberto e participativo. Desenvolvemento das aptitudes de diálogo construtivo e debate razoado nas cuestións que atinxen ós alumnos en tanto que cidadans no contexto europeo. 5. METODOLOXIA DA ENSINANZA. - Clases teóricas: explicación dos temas do programa polo profesor, aberta á participación, o confronto e o debate. - Clases prácticas: comentario de textos escollidos, orientados polo profesor. Aínda que a súa preparación é responsabilidade dos alumnos, a realización faráse sempre na aula, o día e hora fixados no horario para a materia. - Actividades non presenciais, nas horas de traballo personal dos alumnos: lectura dos textos e os temas obxecto da materia. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Os obxectivos e a metodoloxía docentes esixen a asistencia regular dos alumnos ás clases e a súa participación activa nas mesmas, permitindo ao profesor dispor das ferramentas de avalia ción do seu traballo e aprendizado, teórico e práctico, de tal xeito que a cualificación definitiva da materia resultará da combinación, simultánea e complementaria, do exame final da programación teórica, xunto cos correspondentes comentarios (públicos, na aula) dos textos seleccionados de leitura obrigatoria.


1

MATERIA: CULTURA DA ERA GLOABAL E ESTUDIOS

POSTCOLONIAIS.

MÓDULO: II PROFESORADO: DR JESÚS VARELA ZAPATA. DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA INGLESA. 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais Estudio das manifestacións artísticas e culturais contemporáneas que teñen como

vehículo principal a lingua inglesa, concebida como lingua franca do proceso

globalizador. Estudio dos diferentes modelos de sociedades multiculturais e as súas

manifestacións culturais específicas

.

1.2. Obxectivos específicos Estudios de xénero e raza. Exilio e migración como prototipo do cidadán global.

Multiculturalidade e formas culturais das minorías (afroamericana, chicana).

Políticas de preservación ou anulación da identidade individual e colectiva: do

melting pot ó modelo canadiano. Novos enfoques da cultura e os seus teóricos:

Fanon, Said, Spivak, Stuart Hall.

2. CONTIDOS (Temario)

1. A dimensión internacional da lingua inglesa. 2. Perspectivas interdisciplinares dos estudos culturaies. 3. Literatura e cultura inglesa contemporánea nas súas distintas manifestacións

xeográficas. 3.1. Estudos canadienses. 3.2. Estudos australianos e neozelandeses. 3.3. Estudos do Caribe, Africa e India. 4. O impacto da filmografía anglosaxona na cultura contemporánea. 5. Estudos de xénero e raza nos países de fala inglesa. 6. Exilio e migración como prototipo do cidadán global.


2

7. Multiculturalidade en Norteamérica, Australia e Gran Bretaña. 8. Novos enfoques teóricos da teoría literaria e cultural: Fanon, Said, Spivak,

Stuart Hall. 9. A sociedad global: análise da obra de Rushdie, Walcott, Naipaul, Kureishi e

Ishiguro. 10. Pensamiento e ensaio: Theroux, Caryl Phillips, Pico Iyer

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA

Barker, Martin y Anne Beezer, eds. Introducción a los estudios culturales.

Barcelona: Bosch Comunicación, 1994. (Reading into Cultural Studies. London:

Routledge, 1992).

Curran, J., Morley D. y Walkerdine, V. Estudios culturales y comunicación.

Análisis, producción y consumo cultural de las políticas de identidad y el

posmodernismo. Barcelona: Paidós, 1998.

During, Simón, ed. The Cultural studies reader. London: Routledge, 1994

Kuan-Hsing, Chen. Stuart Hall. Critical Dialogues in Cultural Studies. London:

Routledge, 1996

O'Sullivan, Tim et al. Key concepts in communication and cultural studies. London

Routledge, 1994.

Punter, David, ed. Introduction to contemporary cultural studies. London :

Longman, 1986

Reynoso, Carlos. Apogeo y decadencia de los estudios culturales. Una visión

antropológica. Barcelona: Gedisa, 2000.

Storey, John. What is Cultural Studies? A reader. London: Arnold, 1997. 4. COMPETENCIAS O profesor usará na clase versións orixinais en inglés e traducións. Os alumnos, en función da súa competencia lingüística nesta lingua, e cando se crea conveniente, poderán ler as obras nas súas correspondentes traducións ao galego ou ao castelán. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Estudarase o fenómeno literario e outros relacionados cas propostas dos estudos culturais, potenciando a interdisciplinaridade da materia e establecendo as necesarias


3

referencias a manifestacións artísticas como o cine e a pintura. É necesario que os alumnos lean as obras obrigatorias e os textos de lectura antes da súa análise na clase; como norma xeral, antes de realizar esta actividade. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN As probas incluirán o recoñecemento e análise textual de pasaxes breves de obras ou textos de lectura obligatoria. Prestarase especial atención á análise persoal e a participación na clase dos alumnos. Establecerase un traballo de investigación persoal e individual para cada alumno.

1

MATERIA: Desenvolvemento local e territorio MÓDULO: Programación cultural e desenvolvemento local PROFESORADO: Antonio Doval Adán 1. OBXECTIVOS 1°). Identificar e analiza-los principais recursos e axentes que interveñen nos procesos de desenvolvemento local. 2°). Introducir o alumno nas técnicas de análise territorial e na metodoloxía propia da planificación estratéxica orientada a posta en marcha de iniciativas de desenvolvemento. 3°). Dar a coñecer as posibilidades de integración laboral que ofrece o desenvolvemento local, e máis concretamente a figura do Axente de desenvolvemento Local (ADL), como actividade profesional necesaria para dinamizar o territorio. 2. CONTIDOS (Temario) 1. 0 modelo de desenvolvemento local: plantexamento teórico. 2. Os recursos para o desenvolvemento local. 2.1. Recursos físicos e infraestructurais. 2.2. Os recursos humans e socioculturais. 2.3. Os recursos financieiros. 2.4. Os recursos tecnolóxicos. 3. Os actores e axentes que interveñen no desenvolvemento local. 3.1. As administracións públicas. 3.2. Os organismos privados. 3.3. As sociedades e axencias de desenvolvemento local. 3.4. As universidades e centros de investigación. 4. As estratexias metodolóxicas de intervención e fases de planificación. 4.1. Delimitación espacial do territorio. 4.2. Análisis e diagnóstico territorial do medio. 4.3. Concreción dun plan estratéxico de desenvolvemento. 4.4. Selección, xestión e execución de proxectos e iniciativas. 4.5. Avaliación do proceso de desenvolvemento. 5. A coordinación institucional e territorial do desenvolvemento local. 3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA DEL CASTILLO, J. (Dtor.)(1 994): Manual de desarmllo local. Estudios de economía,

n° 11. Departamento de Economía y Hacienda. Administración de la Comunidad Autónoma del Pais Vasco. Bilbao.

• PÉREZ RAMÍREZ, B.; CARRILLO BENITO, E. (cords.) (2000): Desarrollo local. Manual de uso. ESIC. Madrid.

RODRÍGUEZ GUTIÉRREZ, A. (Editor) (2001): Manual de desarrollo local. Editorial TREA, Gijón.

COMPLEMENTARIA:

2

. ANDER-ERGG, E. (1992): La animación y los animadores. Editorial Narcea. f Madrid.

• BOUZADA FERNÁNDEZ, X. (2001): Cultura e desenvolvemento local. Actas dos II encontros de cultura e concellos. Consello da Cultura Galega. Santiago de Compostela.

• COMISION COMUNIDADES EUROPEAS (1998): Indicadores de desarrollo sostenible. Estudio piloto según la metodología de la Comisión de desarrollo Sostenible de las Naciones Unidas. Oficina de publicaciones de las Comunidades Europeas. Bruselas.

• DEL CANTO FRESNO, C. y FRANCOIS CASABlANCA (1996): Innovación y desarrollo en áreas rurales. Ministerio de Agricultura. Madrid.

• DOVAL ADÁN, A. (2001): “El desarrollo local y su coordinación institucional: estrategias implantadas en Galicia”. Xeográfica, no. 1., Universidade de Santiago, pp. 61-86.

• DOVAL ADÁN, A. (2001): “Desarrollo y territorio: la estrategia de intervención territorial seguida pór el plan de desarrollo comarcal de Galicia entre 1990-2000”. Ciudad y territorio. Estudios territoriales. Vol. XXXIII. Tercera época. N°. 127. Ministerio de Fomento. Madrid, pp. 57-76.

• DOVAL ADÁN, A. (2002): “Grupos de acción local y fundaciones comarcales en Galicia”. En: Romaní Martínez, M.; Novoa Gómez Ma.A. (eds.). Homenaje a José García Oro. Universidad de Santiago de Compostela, pp. 449-568.

• JOHN CAVANAGH, DAPHNE WYSHAM y MARCOS ARRUDA (1995): Alternativas al orden económico global. Mas allá de Bretton Woods. ICARIA, Barcelona.

• MOPT (1992): Desarrollo local y medio ambíente en zonas desfavorecidas. Ministerio de Obras Públicas y Transportes. Madrid.

• NOGUEIRAS MASCAREÑAS, L.M. (1996): La práctica y la teoría del desarrollo comunitario. Descripción de un modelo. Editorial Narcea. Madrid.

• OCDE (1996): Redes de empresas y desarrollo local. Desarrollo territorial. Competencia y cooperación en los sistemas productivos locales. OECD Publications. Paris.

• ONU (1996): Indicadores de desarrollo sostenible. Marco y Metodologías. Naciones Unidas. Nueva York.

• PRECEDO LEDO, A. (1994): Desenvolvemento territorial e planificación comarcal. O Plan de Desenvolvemento Comarcal de Galicia. Consellería da Presidencia. Xunta de Galicia. Santiago de Compostela.

• PRECEDO LEDO, A y VÁZQUEZ BARQUERO, A (Coordinadores) (1996): Desarrollo local y comarcalización. Presidencia. Xunta de Galicia, Santiago, 246 pp.

• VÁZQUEZ BARQUERO, A. (1988): Desarrollo local. Una estrategia de creación de empleo. Editorial Pirámide. Madrid

• VÁZQUEZ BARQUERO, A. (1993): Política económica local. Editorial Pirámide. Madrid.

VÁZQUEZ BARQUERO, A. y GIOCCHINO GARAFOLI (editores): Desarrollo económico local en Europa. Economistas Libros. Madrid.

• VÁZQUEZ BARQUERO, A. (1999): Desarrollo, redes e innovación. Lecciones sobre desarrollo endógeno. Editorial Pirámide, Madrid.

• VÁZQUEZ BARQUERO, A. (2000): “Desarrollo local y territorio”. En: Pérez Ramiréz, B.; Carrillo Benito E. (cords.): Desarrollo local Manual de uso. ESIC. Madrid, pp. 93-107.

3

•VV.AA. (1992): Guía metodológica de apoyo a proyectos y acciones para el desarrollo. De la identificación a la evaluación. IEPALA. Colección cooperación y desarrrollo. Madrid, 190 pp. •VV.AA. (1995): Desarrollo económico local Curso de verano. Universidad de Vigo, 133 pp. •VV.AA. (1996): Desarrollo económico local II. Formación de recursos humanos y creación de empresas. Curso de verano. Universidad de Vigo, 144 pp. VV.AA (1999): Desarrollo local y regional en Iberoamérica. Actas del seminario internacional sobre perspectivas de desarrollo en Iberoamérica. Santiago de Compostela, del 3 al 7 de mayo de 1999. Cursos e congresos, n° 117. Universidade de Santiago de Compostela, 743 pp. • 4. COMPETENCIAS 1. Identificación dos recursos, actores e axentes que interveñen nun ámbito territorial determinado. 2. Realización de estudios e diagnósticos territoriais mediante a aplicación das técnicas e metodoloxías de análise territorial e das fases da planificación estratéxica. 3. Promoción e impulso de iniciativas de desenvolvemento territorial. 4. Elaboración de proxectos de dinamización territorial. 5. Coordinación de iniciativas, axentes e entidades dedicadas ao desenvolvemento local. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Co fin de alcanza-los obxectivos propostos e desenvolver axeitadamente os contidos do programa, plantéxase a seguinte estratexia de intervención docente: 1°). Lecturas básicas. En base a bibliografía que se especifica neste programa, cada alumno elaborará un tema-resumo de cada un dos tres grandes apartados nos que se estructuran os contidos deste seminario. 20). Debate-seminario. Coa información contida nos resumos e temas md ividuais elaborados polos alumnos, as explicacións complementarias aportadas polo profesor e os coñecementos adquiridos a través das lecturas realizadas, establecerase un debate seminario centrado nos aspectos máis relevantes de cada apartado dos contidos. 3°). Traballo práctico. Rematada a fase teórica dos contidos, o alumno realizará, baixo a dirección do profesor encargado desta materia, un traballo práctico que consistirá na elaboración dun proxecto para levar a cabo unha iniciativa de desenvolvemento territorial a implantar nun determinado territorio a elexir polo alumno. O mencionado proxecto, deberá recoller os recursos a ter en conta, os actores e axentes implicados e as fases de planificación previstas para executar a iniciativa proposta. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN a). Avaliación continua (70 %). Serán avalidos os temas e resumos elaborados polo alumno, a participación activa nas sesións de seminario e debate que se leven a cabo, así como a realización dunha proba teórica escrita sobre o contidos análizados e recollidos neste programa. b). Traballo práctico (30 %). Valoración do traballo realizado e da exposición e defensa pública do mesmo.


1

MATERIA: Galego para a comunicación institucional MÓDULO: Servizos Lingüísticos PROFESORADO: CARME ARES VÁZQUEZ 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais - Identificar materiais textuais como pertencentes ó ámbito xurídico-administrativo, por causa das súas peculiaridades formais a distintos niveis. - Coñecer as principais características que opoñen o modelo galego de linguaxe xurídica-administrativa en oposición co castelán e dar conta das razóns que xustifican a diferenza. - Producir textos xurídico-administrativos de dificultade e finalidade diversas, axudándose das ferramentas lingüísticas que previamente se examinaron na aula. 1.2. Obxectivos específicos - Consolidar o coñecemento do galego común. - Iniciar ó alumno na existencia de restricións e diverxencias respecto á norma xeral dentro da modalidade de lingua xurídica-administrativa. - Chamar a atención sobre os aspectos gramaticais, terminolóxicos e estilísticos que caracterizan este contexto comunicativo, tanto aqueles que son compartidos polo galego común ou estándar como os que son específicos do tecnolecto que se estuda. 2. CONTIDOS (Temario) 1. A LINGUAXE ADMINISTRATIVA. CONCEPTO E CARACTERÍSTICAS 1.1. Factores que delimitan o ámbito de uso da linguaxe administrativa. 1.2. Trazos que caracteizan a estrutura da linguaxe administrativa. 2. O ESTABLECEMENTO DA LINGUAXE ADMINISTRATIVA GALEGA 2.1. Historia do galego administrativo. 2.2. A superación do modelo castelán. 2.3. A tradición medieval e a riqueza dialectal. 2.4. O marco legal da linguaxe xurídica-administrativa. 3. A LINGUAXE XURÍDICA-ADMINISTRATIVA 3.1 Aspectos ortográficos. 3.2. Aspectos morfosintácticos. 3.3. Aspectos da redacción administrativa. 3.4. Aspectos léxico-semánticos. 3.4. Locucións e frases feitas. 3.5. Locucións latinas.


2

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA ÁLVAREZ, R. e XOVE, X. (2002): Gramática da lingua galega. Vigo: Galaxia. BOULLÓN AGRELO, A. I. (Coord.) (1991): Léxico da Administración castelán-

galego. A Coruña: R.A.G.-I.L.G. CARBALLEIRA ANLLO (Coord.) (2000): Gran diccionario Xerais da lingua. Vigo:

Xerais. CARBALLEIRA ANLLO (Coord.) (2004): Dicionario Xerais da lingua. Vigo: Xerais. DÍAZ ABRAIRA, C. e GARCÍA CANCELA, X. (1991): Manual de linguaxe

administrativa. Compostela: Xunta de Galicia, 19942. HERMIDA GULÍAS, C. (2001): Ortografía práctica. Compostela: Sotelo Blanco. HERMIDA GULÍAS, C. (2004): Gramática práctica (Morfosintaxe). Compostela:

Sotelo Blanco. I.L.G.-R.A.G.: Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego, 2004. I.L.G.-R.A.G.: Vocabulario ortográfico da lingua galega. [s.l.]: I.L.G.-R.A.G. R.A.G. (1997): Diccionario da Real Academia Galega. Vigo: Galaxia/ Xerais. VV.AA. (1998): Diccionario Vox esencial galego-castelán, castellano-gallego. Revistas Cadernos de Lingua. A Coruña: Real Academia Galega. Lingua e Administración. Santiago: Asociación de Funcionarios para a Normalización

Lingüística de Galicia, 1984-1987. Llengua i Dret: Revista de Llengua i Dret. Barcelona: Escola d’Administració Pública.

Generalitat de Catalunya. Revista de Administración Galega. Compostela: Asociación de Funcionarios para a

Normalización Lingüística de Galicia, 1985. Viceversa. Revista galega de tradución. Vigo: Asociación de Tradutores Galegos

/Departamento de Filoloxía Galega- Universidade. 4. COMPETENCIAS - Adquirir a capacidade de redactar e deseñar con solvencia distintos documentos administrativos. - Coñecer os medios técnicos e terminolóxicos para poder desenvolver en galego calquera actividade coa ou na Administración. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Combinaranse clases teóricas e clases prácticas. Os exercicios prácticos e os textos traballados servirán para consolidar a explicación teórica. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Asistencia regular a clase. Seguimento continuado do traballo realizado polos alumnos (exercicios orais e escritos). Traballo escrito. Exame final. Para aprobar a materia é imprescindible aprobar o traballo escrito e o exame final. Poderá facerse media entre ambos sempre que a cualificación de ningún deles sexa inferior a 4. Para poder superar a materia ten que obter unha media de 5 puntos.

1

MATERIA: "Linguas para a comunicación: Francés." MÓDULO: Módulo IV: Servizos lingüísticos PROFESORADO: Prof. Dra. Mª DEL CARMEN FERNANDEZ DIAZ 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais

.Coñecemento en profundidade da lingua estranxeira.

.Extratexias prácticas que permitan a comunicación en contextos multilingües e multiculturais.

.Dotar ó alumno das estratexias de negociación na lingua estranxeira. 1.2. Obxectivos específicos

.Capacitar ó alumno con estratexias para presentarse e presentar ós demais.

.Léxico necesario para respostar a preguntas e resolvelas de maneira correcta.

.Instrumentos lingüísticos que permitan unha presentación oral . .Estratexias lingüísticas que capaciten para unha conversa fluida,

facendo o alumno as veces dun intérprete. 2. CONTIDOS (Temario)

I Bases teóricas da Retórica . II. Presentación dun mesmo e dos outros. III. O desenvolvemento dunha presentación oral (planificación e

actuación). IV. Técnicas de negociación: (petición de información, interrupción,

narración, énfase, cambiar o enfoque, expresión de opinións, suxerencias,repeticións,comprobacións, mostrar acordo/desacordo, autocorreción, pedir explicación, expresar dúbidas, xeneralizar, ilustrar un argumento.)

2

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA Y. Delatour ( et al.), Grammaire : 350 exercices., Hachette, Paris, 2003. A. Bloomfield : Cours de Français professionnel de niveau intermédiaire, Vanves, Hachette, 2002. R. Steele : 350 exercices, niveau supérieur, Paris, Hachette, 2001. J. Girardet : Panorama de la langue française, Clé International, Paris, 1996. N. Mauchamp, La France d´aujourd´hui, Clé International, Paris, 2000. 4. COMPETENCIAS O alumno deberá estar capacitado para servir de intermediario cultura en todas aquelas actividades relacionadas coa xestión e potenciación dos bens culturais que se lle encarguen. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA A docencia estará baseada na práctica intensiva das técnicas lingüísticas as que vai encamiñado este curso de Postgrao, que ten como obxectivo que os alumnos conquiran un alto nivel na súa comunicación oral na lingua estranxeira. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Exame escrito que sirva para control do dominio do vocabulario. Exame oral que consista nunha simulación de situacións reais de comunicación.

1

MATERIA: "Linguas para a comunicación: inglés" MÓDULO: Módulo IV: Servizos lingüísticos PROFESORADO: Prof. Dra. Dª JoDee Anderson 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais

Profundizar no coñecemento da lingua estranxeira. Dotar ó alumno das estratexias de negociación na lingua estranxeira. Dotar ó alumno das estratexias pragmáticas da comunicación para

contextos multilingües e multiculturais. 1.2. Obxectivos específicos

Capacitar ó alumno con estratexias para presentacións. Dotar ó alumno co léxico necesario para resolver enquisas. Dotar ó alumno coas estratexias para desenvolver unha presentación

oral. Capacitar ó alumno co léxico e as estratexias para negociar nunha

interacción verbal (narración, interrupción, comprobación, explicación, ilustración, etc.) 2. CONTIDOS (Temario)

I Bases teóricas da Retórica para a sua posterior posta en práctica: inventio (descubrimento de argumentos), dispositio (ordenación de argumentos), elocutio (estilo de expresión) memoria (memorización) e pronuntiatio (actuación).

II. Presentacións III. O desenvolvemento dunha presentación oral (planificación e

actuación). IV. Estratexias de negociación: (petición de información, interrupción,

narración, énfase, cambiar o enfoque, expresar opinión persoal, suxestión, repetición, comprobación, mostrar acordo/desacordo, autocorreción, pedir explicación, expresar dúbidas, xeneralizar, ilustrar un argumento.)

2

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA Daley, Kevin. 2004. Logra el éxito con tus palabras : cómo hablar en

público como si tu carrera dependiera de ello. México: McGraw-Hill Interamericana.

Ellis, Mark, Nina O'Driscol & Adrian Pilbeam.1985. Professional english : comunication skills for profesionals working in business, industry and international organisation. Essex : Longman.

Locher, Miriam A.2004. Power and politeness in action : disagreements in oral communication. New York : M. de Gruyter.

Puchol, Luis.2005. Hablar en público: nuevas técnicas y recursos para influir a una audiencia en cualquier circunstancia. Madrid : Díaz de Santos.

Safont, Pilar & M.C. Campoy (eds.). 2002. Oral skills : resources and proposals for the classroom. Castelló: Publicacions de la Universitat Jaume I.

Van Emden, Joan & Lucinda Becker. 2004. Presentation skills for students. Basingstoke : Palgrave Macmillan.

4. COMPETENCIAS Adquirir a capacidade para servir de intermediario cultural en todas aquelas actividades realcionadas coa xestión e potenciación de servicios e de bens culturais. Coñecer os medos para poder desenvolverse en inglés en situacións de toma de contacto, negociación, e mediación. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Combinaranse clases teóricas e clases prácticas para o desenvolvemento das técnicas lingüísticas necesarias para que o alumno conquira un alto nivel na súa comunicación oral. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Asistencia e participacioón regular na clase. Seguimento continua de traballo realizado polos alumnos (exercicios orais e escritos). Valoración dos traballos e presentacións orais realizados. Exame final escrito que sirva para control do dominio do vocabulario. Exame oral final que consiste nunha simulacion de unha situación real de comunicación.


1

MATERIA: LINGUA PORTUGUESA MÓDULO: PROFESORADO: José Luís Rodríguez e/ou José Luís Forneiro 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais Formar os alunos na competencia pasiva e activa, oral e escrita, na lingua e na cultura dos países lusófonos. 1.2. Obxectivos específicos: Formar os alunos para que podan entender e comunicar con éxito con persoas de países lusófonos. Para iso, insistirase nos aspectos que diferencian as variedades do portugués europeo, americano e africano do galego, así como se darán a coñecer as principais características culturais dos países lusófonos. 2. CONTIDOS (Temario)

1. A lingua portuguesa: unidade e diversidade. 2. O sistema fonolóxico do portugués e a súa representación escrita

3. A acentuación e o uso do guión

4. O artigo

5. O nome: o substantivo e o adxectivo. As súas flexións.

6. Os pronomes persoais. As formas de tratamento

7. Os pronomes posesivos e demostrativos.


2

8. Os outros pronomes

9. O verbo. A conxugación regular

10. Os principais verbos irregulares

11. O infinitivo persoal e o futuro do conjuntivo

12. Preposicións, conxuncións e interxeccións.

13. O adverbio.

14. O vocabulario básico (a alimentación, a casa, o corpo e a saúde, o vestuario, o

diñeiro) 3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA Casteleiro, Joao Malaca (dir.), Lusofonia. Curso Básico de Portugués Língua Estrangeira, Lisboa, Lidel-Ediçoes Técnicas, 1993. Coimbra, Olga Mata e Isabel Coimbra Leite, Gramática Activa, I, Lisboa, Lidel-Ediçoes Técnicas, 1995. Coimbra, Olga Mata e Isabel Coimbra Leite, Gramática Activa, I, Lisboa, Lidel-Ediçoes Técnicas, 1997. Fernandes, Álvaro Garcia, Gramática-Prontuario da Língua Portuguesa, Porto, Lello Editores, 2000. Ferreira, Aurelio Buarque de Holanda, Novo dicionário da Língua Portuguesa, Rio de Janeiro, Ed. Nova Fronteira,


3

Monteiro, Deolinda e Beatriz Pessoa, Guia prático dos verbos portugueses, Lisboa, Lidel-Ediçoes Técnicas, 1993. Moreno, Francisco e Neide Maia González, Diccionario bilingüe de uso español-portugués/portugués-español, Madrid, Arco/Libros, 2003, 2 vols. 4. COMPETENCIAS -Plena competencia pasiva no portugués escrito e oral -Boa competencia activa nas principais situacións comunicativas -Dominio dos aspectos máis importantes e significativos das culturas dos países de lingua portuguesa. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Catro horas semanais prácticas: exercícios gramaticais, leitura de textos, principalmente utilitarios, audicións, redaccións, representacións de situacións reais, ditados, etc 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Asistencia ás clases, proba escrita (e eventualmente oral) e leitura dunha obra literaria narrativa que se indicará no inicio do curso.


4


1

MATERIA: Linguas para fins específicos: O español da publicidade e da administración. MÓDULO: Servizos lingüísticos PROFESORADO: Mar Campos Souto e Montserrat Souto Gómez 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais

Determinar a definición do español para fins específicos. Adquirir as principais ferramentas e competencias para comprender e producir textos de fins específicos en español. 1.2. Obxectivos específicos

- Examinar os mecanismos lingüísticos de construcción das mensaxes persuasivas intencionais.

- Averiguar as estratexias lingüísticas máis eficaces para publicitar un evento de natureza cultural.

- Coñecer os principais documentos administrativos e as características propias da linguaxe administrativa.

- Adquirir a capacidade de redactar e deseñar con solvencia diferentes documentos administrativos. 2. CONTIDOS (Temario) 1. As mensaxes persuasivas intencionais. A comunicación publicitaria verbal e non

verbal. A linguaxe da publicidade: Texto e imaxe. 2. A lingua nas mensaxes publicitarias:

2.1. Aspectos gráficos: a hipercaracterización e o estranxeirismo gráficos. 2.2. Recursos fónicos: aliteración, onomatopeia e xogos fonéticos. 2.3. Cuestións morfosintácticas: a sintaxe publicitaria. 2.4. O léxico: creatividade léxica e estranxeirismo.

3. Elaboración da mensaxe publicitaria. 3.1. O consumidor: valores, tópicos e estratexias publicitarias. 3.2. A construcción da mensaxe publicitaria. Cuestións pragmáticas. A retórica

publicitaria. 4. Introducción á linguaxe administrativa: A modernización da linguaxe administrativa. 5. O estilo administrativo: normas xerais e recomendacións de uso. 5.1. Adecuación ás normas ortográficas. 5.2. Cuestións morfosintácticas. Preferencia polas formas nominais. Abuso das formas non persoais do verbo. A construcción pasiva. O uso do xerundio. A subordinación. 5.3. O léxico administrativo. Recursos derivativos. Uso de siglas e abreviaturas. 5.4. Cargos e formas de tratamento. 5.5. Pautas para unha linguaxe administrativa non sexista. 6. Redacción de documentos administrativos: principios básicos. 6.1. Os documentos administrativos máis comúns.

6.2. Consellos prácticos para mellorar a redacción.


2

2. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA ÁLVAREZ, M. (1995). Tipos de escrito, III: Epistolar, administrativo y jurídico, Madrid,

Arco/Libros. AYALA CASTRO, M. C., S. GUERRERO SALAZAR y A. M. MEDINA GUERRA (2002):

Manual de lenguaje administrativo no sexista, Málaga, Ayuntamiento de Málaga-Universidad de Málaga.

BENAVIDES DELGADO, J. (1997): Lenguaje publicitario; hacia un estudio del lenguaje en los medios, Madrid, Síntesis.

CALVO RAMOS, L. (1980): Introducción al estudio del lenguaje administrativo, Madrid, Gredos.

Castellón, H. (2000): Los textos administrativos, Madrid, Arco/Libros. ETXEBERRÍA, Maitena (1997): “El lenguaje jurídico y administrativo. Propuestas para su

modernización y normalización”, Revista Española de Lingüística, 27/2: 341-80. FERRAZ MARTÍNEZ, A. (1993): El lenguaje de la publicidad, Madrid, Arco/Libros. FERRER ROSELLÓ, C. et al. (2000): Estrategias y tácticas de la publicidad, Madrid,

Edimarco. GUTIÉRREZ ORDÓÑEZ, S. (1997): Comentario pragmático de textos publicitarios,

Madrid, Arco/Libros. HERNANDO CUADRADO, L. A. (1984): El lenguaje de la publicidad, Madrid, Coloquio. LÓPEZ EIRE, A. (1998): La retórica en la publicidad, Madrid, Arco/Libros. MINISTERIO DE ADMINISTRACIONES PÚBLICAS (1993): Manual de estilo del lenguaje

administrativo, Madrid, MAP. MINISTERIO DE ADMINISTRACIONES PÚBLICAS (2003): Manual de documentos

administrativos, Madrid, MAP. MOURELLE DE LEMA, M. (1994): El lenguaje publicitario: Aproximación a su estudio,

Madrid, Grugalma. ROMERO GUALDA, M. V. (2005): Lenguaje publicitario. La seducción permanente,

Barcelona, Ariel. SÁNCHEZ CORRAL, L. (1991): Retórica y sintaxis de la publicidad (Itinerarios de la

persuasión), Córdoba, Universidad de Córdoba. VICTOROFF, V. (1980): La publicidad y la imagen, Barcelona, Gustavo Gili. 4. COMPETENCIAS

O estudante deberá desenvolver a capacidade para interpretar correctamente e producir os diversos tipos de textos (ou mensaxes) administrativos e publicitarios cos que haberá de convivir no eido dos servizos culturais. Polo tanto, o estudante adquirirá as ferramentas, destrezas e habilidades precisas para construir eficazmente mensaxes orientadas cara á divulgación dun acontecemento cultural (exposición, mostra, ciclo de conferencias, actuación, etc.) e de redactar e interpretar apropiadamente os documentos administrativos máis usuais neste mesmo campo. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA A metodoloxía da ensinanza seguirá as pautas propias do EEES, que atende tanto ás horas correspondentes ás clases como ao traballo do alumnado; polo tanto, terán cabida as clases teórico-prácticas, a titoría especializada, as lecturas da bibliografía básica (ou específica) os traballos prácticos e as recensións. Haberá actividades non presenciais, distribuídas ao longo do curso, dedicadas á preparación das lecturas, exercicios prácticos, recensións e/ou comentarios por parte dos estudantes


3

6. SISTEMA DE AVALIACIÓN O sistema de avaliación baserarase nos seguintes criterios: -participación nas sesións teórico-prácticas - realización dos exercicios prácticos, cuestionarios, recensións ou comentarios

encomendados polas profesoras. - redacción dun traballo final.


1

MATERIA: Lingua para fins específicos. A linguaxe científica e a creación literaria. MÓDULO: Servizos lingüísticos PROFESORADO: María Xesús Nogueira Pereira Carmen Blanco García 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais Analizar as teorías máis recentes das LFE. Determinar a definición do galego para fins específicios. Adquirir as principais ferramentas e competencias para comprender e producir textos de fins específicos en galego. 1.2. Obxectivos específicos Examinar os principais aspectos gramaticais da linguaxe científica. Coñecer os principais recursos acerca dos léxicos específicos. Adquirir a capacidade para a creación de textos científicos. Coñecer os principais aspectos teóricos da creación literaria. Adquirir a capacidade para a creación de textos de creación literaria. 2. CONTIDOS (Temario) 1. A linguaxe científica

1.1. Introdución á linguaxe científica 1.2. Aspectos gramaticais básicos da linguaxe científica 1.3. Os léxicos específicos 1.4. Elaboración de textos científicos


2

2. A creación literaria

2.1. Teoría da creación literaria 2.2. Práctica da creación literaria

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA 3.1. A linguaxe científica Arias López, V. (1993). Prontuario ortográfico do galego. Vilaboa: Edición do Cumio. Daviña Facal, X. L. (1993). Problemas do léxico científico: algunhas propostas de solucións. Santiago: Xunta de Galicia, Consellería de Educación e Ordenación Universitaria. Daviña Facal, L. (2000a). Diccionario das ciencias da natureza e da saúde. A Coruña: Deputación Provincial (dous volumes). Daviña Facal, L. (2000b). Lingua e ciencia. Vigo: Xerais. Dosil López, B. e X. Riveiro Costa (1996). Diccionario de ortografía da lingua galega. Santiago. Fontel. Fandiño Martínez, X. M. e outros (coords.) (1993). Diccionario galego de xeografía. Santiago: Xunta de Galicia, Consellería de Educación e Ordenación Universitaria. Fernández Sabín, R. (1991). Vocabulario da electricidade e da electrónica. Santiago: Xunta de Galicia, Consellería de Educación e Ordenación Universitaria. Formoso Gosende, V. (coord.) (1997). Diccionario de termos económicos e empresariais galego-castelán-inglés. Santiago: Confederación de Empresarios de Galicia. Gómez Guinovart, J. e A. M. Lourenzo Suárez (1995). Vocabulario de informática: Galego-Inglés-Castelán. Vigo: Universidade de Vigo, Servicio de Normalización Lingüística. Fernández Salgado, B. (2004). Diccionario Galaxia de usos e dificultades da lingua galega. Vigo: Galaxia. Servizo de Normalización Lingüística da Universidade de Santiago de Compostela. http://www.usc.es/~snlus/. Interesan especialmente as seccións Un idioma preciso (http://www.canalciencia.com/faladoiro/index.htm) e Publicacións e recursos en liña (http://www.canalciencia.com/faladoiro/index.htm).


3

3.2. A creación literaira Blanco, Carmen (2004). Vermella con lobos. Vigo: Xerais. Rodríguez Fer, Claudio (1991). Arte literaria. Vigo: Xerais. 4. COMPETENCIAS Dominio teórico-práctico da lingua galega para fins específicos. Adquisición das ferramentas, destrezas e habilidades necesarias para a creación de diferentes textos científicos e de textos de creación literaria. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Desenvolvemento do temario en leccións maxistrais utilizando o método indutivo-dedutivo. Traballo do alumnado con textos nas aulas e nas horas de titoría especializada. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Realización dunha proba escrita Realización de traballos persoais dirixidos polas profesoras.


1

MATERIA: Ética e multiculturalidade MÓDULO: Formación para a sociedade multicultural PROFESORADO: Dra. Beatriz Fernández Herrero 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais

- Analizar a problemática ética producida no contexto das relacións interculturais - Analizar e profundizar nos fundamentos e na necesidade da educación

intercultural 1.2. Obxectivos específicos

- Realizar unha aproximación conceptual ó fenómeno da interculturalidade dende o ámbito da ética

- Introducirse e profundizar nas cuestións relativas á educación multicultural e a sua necesidade na formación da cidadanía

2. CONTIDOS (Temario) Tema 1: Aspectos éticos do fenómeno intercultural

- Bases éticas do interculturalismo - A fundamentación nos DDHH

Tema 2: A formación da identidade moralnunha sociedade intercultural - Desenrolo moral - A percepción das alteridades

Tema 3: A formación da cidadanía na sociedade intercultural - Paradigmas de convivencia - De “os outros” a “nos-outros”

Tema 4: A educación intercultural - Necesidade e fundamentación da educación intercultural - A interculturalidade no contexto educativo - O profesorado ante a diversidade cultural.

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA - ABAD, L. Inmigración, pluralismo y tolerancia. Madrid, Popular, 1993.


2

- ALGUACIL GÓMEZ, J: “Ciudad, ciudadanía y democracia urbana”, en Cuadernos de documentación social, nº 119, págs. 157-177. - ARANGUREN, J.L. : Reinventar la solidaridad. Madrid, PPC, 1998. - BARTOLOMÉ, M. y otros: “Diversidad y multiculturalidad”, en Revista de Investigación educativa, Vol. 17, nº 2, 1999, págs. 277-319. - CONILL, J. Glosario para una sociedad intercultural.Valencia, Bancaza, 2002. - CONTRERAS, J.: Los retos de la inmigración: racismo y pluriculturalidad. Madrid, Talasa, 1994. - CORTINA; A.: Ciudadanos del mundo. Madrid, Alianza, 1997. - DAHRENDORF, R.: El conflicto social moderno. Ensayo sobre la política de la libertad. Madrid, Mondadori, 1998. - DE MIGUEL DIAZ, M.: “Minorías y educación intercultural”, en Bordón, Nº. 44 (1), 1992, PÁGS. 23-35. - GARCIA, A.; SAEZ, J.: Del racismo a la interculturalidad. Madrid, Narcea, 1998. - GARCIA BLANCO, J.M.: “Legitimación o diferenciación”, en Política y sociedad, nº 24. Madrid, 1997. págs. 141-149. - GARCIA CARRASCO, J.: “Bases sociales y antropológicas de la educación intercultural”, en Bordón, 44 (1), 1992, págs. 7-21. - GIDDENS, A.: Consecuencias de la modernidad. Madrid, Alianza, 1990. - GIL CALVO, E.: “Doble identidad”, en Claves de la razón práctica, nº. 103, págs. 27-32. - GONZALEZ, R.; ARNAIZ, G. (coord): El discurso intercultural. Prolegómenos a una filosofía intercultural. Madrid, Ed. Biblioteca Nueva, 2002. - HABERMAS, J.: La necesidad de la revisión de la izquierda. Madrid, Tecnos, 1993. - IZQUIERDO, A.: La inmigración inesperada. Madrid, Trotta, 1999. - JORDAN, J.A.: La escuela multicultural. Paidós, Barcelona, 1994 - KYMLICKA, W.: Ciudadanía multicultural. Paidós, Barcelona, 2000. - KYMLICKA, W.: “Derechos y justicia etnocultural”, en Debats. Fundació Alfons el Magnánim, nº. 68. Valencia, 2000, págs. 47-63. - LAMO DE ESPINOSA, E. (ed): Culturas, Estados, Ciudadanos.Una aproximación al multiculturalismo en Europa.Madrid, Alianza, 1995. - LIVI-BACCI, M.: Inmigración y desarrollo: comparación entre Europa y América. Barcelona, Fundación Paulino Torras, 1991. - MARTINEZ DE PISON, J.: Tolerancia y derechos fundamentales en las sociedades multiculturales. Madrid, Tecnos, 2001. - NAIR, S.: El desplazamiento en el mundo: inmigración y temáticas de identidad. Madrid, Ministerio de Trabajo, 1998. - NASH, M.; MARRE, D. (ed): Multiculturalismo y género. Barcelona, Bellaterra, 2001. - RODRIGO ALSINA, M.: Comunicación intercultural. Barcelona, Anthropos, 1999. - RODRIGUEZ PALOP, M.E.: Derechos culturales y derechos humanos de los inmigrantes.Madrid, Univ. Pontificia de Comillas, 2000. - RODRIGUEZ ROJO, M: La educación para la paz y el interculturalismo como tema transversal. Barcelona, Oikos-Tau, 1995. - SAEZ ALONSO, R.: “En una sociedad pluralista, una educación intercultural”, en Rev. Complutense de Educación, Vol. 3, nº 1 y 2. Madrid, 1992, págs. 263-281. - SALES, A; GARCIA, R.: Programas de educación intercultural. Bilbao, Desclée De Brouwer, 1997. - SANTOS REGO, M.A. (ed): Teoría y práctica de la educación intercultural. Santiago, Universidad de Santiago, 1994.


3

- SARAZÁ PADILLA, R.: “La solidaridad, ¿un nuevo derecho humano?”, en Derecho y opinión, nº 6, Universidad de Granada, 1998, págs. 483-486. - SARTORI, G.: La sociedad multiétnica. Pluralismo, multiculturalismo y extranjeros. Madrid, Taurus, 2001. - SORIANO AYALA, E (coord).: Identidad cultural y ciudadanía intercultural. Madrid, La Muralla, 2001. - SUBIRATS, E.: “La identidad y la memoria”, en Debats. Institució Alfons el Magnánim, nº. 68, Valencia, 2000. págs. 65-73. - TAYLOR, Ch.: “Las fuentes de la identidad moderna”, en Debats. Institució Alfons el Magnánim, nº 68, Valencia, 2000, págs. 30-45. - TODOROV, T.: Les morales de l´histoire. Paris, Grasset, 1991. - TORRES, C.A. : Democracia, educación y multiculturalismo. Madrid, Siglo XXI, 2003. - VVAA: Inmigrantes en la convivencia democrática. Madrid, Fundación Encuentro, 1993. 4. COMPETENCIAS

- Dotar dun sentido ético ó fenómeno da convivencia intercultural - Reflexionar sobre a necesidade da educación multicultural nas sociedades

democráticas 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA


4

O curso desenrolará tres formatos metodolóxicos combinados: a lección magistral, os traballos en grupo na aula ou fora dela e o estudio e o traballo persoal de cada alumno/a. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN O curso será avaliado de forma continua, tomándose en conta o traballo do alumno/a, a sua participación nas sesións de clase e os resultados das probas que sexan determiñadas para tal fin (traballos e/ou examen).


1

MATERIA: Patrimonio Artístico MÓDULO: III. Recuperación da memoria histórico-cultural PROFESORADO: Ana Goy Diz 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais Coñecer o papel que xoga o Patrimonio Cultural como peza fundamental do que entendemos como pasado. Valorar os elementos que definen o noso patrimonio artístico.

1.2. Obxectivos específicos Coñecer as distintas realidades do Patrimonio Cultural e a súa clasificación. Estudar as principais correntes da historia da conservación e restauración das obras de arte ata a actualidade. Analizar o concepto actual de Ben Cultural e a súa protección. Descubrir o papel dos graduados en Humanidades na xestión do Patrimonio Cultural. Aproximación ás técnicas e criterios empregados na restauración. 2. CONTIDOS (Temario) 1. O concepto de Patrimonio e a súa evolución. 2. O Patrimonio Histórico-Artístico e os Bens Culturais. 3. Teorías e criterios de intervención no Patrimonio Cultural. 4. Medidas para a tutela do Patrimonio Cultural: 5. Xestión do Patrimonio hacia o desenrolo sostido. 6. As necesidades de coñecemento: inventario, catalogación, declaración de bens culturais, declaración de entornos. 3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA - R. Calaf (coord.), Arte para todos: miradas para enseñar y aprender el Patrimonio, Gijón, Trea, 2003.


2

- R. Calaf Masachs y O. Fontul Merillas (coord.) Comunicación educativa del Patrimonio: referentes, modelos y ejemplos, Gijón, Trea, 2004. - J. M. de Cano Mauvesin Fabare, Turismo Cultural: manual del gestor de Patrimonio, Almuzara, Córdoba, 2005. - J. Castillo Ruiz, El entorno de los Bienens Inmuebles de Interes Cultural: concepto, legislación y metodologías para su delimitación, evolución histórica y situación actual, Granada, Servicio de Publicaciones de la Universidad de Granada, 1997. - I. González-Varas, Conservación de Bienes Culturales. Teoría, historia, principios y normas, Madrid, Manuales de Arte Cátedra, 1999 - F. Hernández Hernández, El Patrimonio Cultural: la memoria recuperada, Gijón, Trea, 2002. - M. Vaillant Callot, Una mirada hacia la conservación preventiva del Patrimonio Cultural, Valencia, Editorial de la Universidad Politécnica de Valencia, 2003. 4. COMPETENCIAS Coñecemento da historia da conservación e restauración das obras de arte e monumentos ó longo do tempo. Coñecemento básico das técnicas de restauración. Achegamento á realidade da protección do patrimonio en Galicia Sensibilización coas novas tendencias de conservación e xestión do patrimonio cultural. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Docencia presencial: Desenvolvemento do temario nas clases teóricas. Desenvolvemento das clases prácticas que terán como temas: a teoría de restauración de Viollet, a postura antirrestauradora de Ruskin, aplicación dos criterios de restauración de Viollet a Boito, a conservación do patrimonio monumental en Galicia desde o século XIX, a conservación dos conxuntos históricos, a restauración dun monumento, o patrimonio cultural na prensa, práctica de catalogación do patrimonio. Actividade Académicamente Dirixida: Redacción dun traballo de curso, en grupos de 2 a 3 persoas, consistente no análise dun ben do patrimonio culturar de Galicia que se atope en mal estado de conservación. Elorarase unha avaliación dos factores de deterioro e máis unha valoración do entorno, propoñendo solucións para a súa mellor conservación. Práctica de campo: Visita á rehabilitación dun conxunto monumental .


3

6. SISTEMA DE AVALIACIÓN O sistema de evaluación do alumno realizarase mediante o examen final ó remate do curso (80 % nota final). Terase tambén en conta, para obter a calificación final, a asistencia e participación nas clases teóricas e prácticas, asi como o traballo nos seminarios ou a realización da Actividade Académicamente Dirixida de carácter obligatorio (20% nota).


1

MATERIA: Políticas culturais, procesos sociais e programación cultural. MÓDULO: Programación cultural e desenvolvemento local PROFESORADO: Xaquín S. Rodríguez Campos 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais O desenvolvemento socioeconómico das sociedades orixina problemas sociais que tentan de ser corrixidos polas políticas culturais que se propoñen modernizar as sociedades. A programación cultural é o método para solucionar eses problemas, que poñen en práctica tanto asociacións culturais como institucións privadas e públicas. 1.2. Obxectivos específicos Estudar as políticas culturais deseñadas para xestionar problemas sociais derivados modernización social. Analizar as súas consecuencias e os programas para a integración social de sectores marxinais.. 2. CONTIDOS (Temario) 1) Análise das políticas culturais globais (UE, UNESCO) e das políticas culturais das nacións. 2) Métodos de programación cultural para a xestión do cambio social. Sociedades rurais, mariñeiras e sectores urbanos. 3) Efectos das políticas culturais sobre o desenvolvemento socioeconómico. 4) Tipos e dinámicas do asociacionismo cultural. 5) Análise e deseños de programas culturais.


2

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA Bourdieu, P. (1997). Razones prácticas. Sobre la teoría de la acción. Anagrama: Barcelona. Hannerz, U. (1993). Exploración de la ciudad. FCE: Barcelona. Palenzuela, P. y Gimeno, J. (2005). Culturas y Desarrollo en el marco de la globalización capitalista. Faaee-Asana: Sevilla. Sassen, S. (1999). La ciudad global. Eudeba: Buenos Aires. 4. COMPETENCIAS Aprender a metodoloxía da programación cultural.


3

5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Teoría e prácticas 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Traballo prácticos de programación cultural.

1

MATERIA: Procesos migratorios e identidade sociocultural MÓDULO II: Formación para a sociedade multicultural PROFESORADO: Eduardo Rey Tristán e Ana Chouciño Fernández 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivo xeral Formar ao alumno na identidade sociocultural dun dos principais grupos de inmigrantes que hai actualmente na Península, así como na experiencia previa de integración dos emigrantes europeos en América. 1.2. Obxectivos específicos - Coñecemento das características principais das migracións e movementos de poboación na comunidade contemporánea, e do que isto representa na evolución das nosas sociedades. - Achegamento á cultura e a identidade latinoamericana, principal zona de procedencia da inmigración de Galicia nos últimos anos. - Coñecemento do rol das migracións europeas (e especialmente galega) nas sociedades latinoamericanas, e sobre todo os seus aportes á cultura e identidade latinoamericana, como ponte de contacto entre ambas sociedades. 2. CONTIDOS (Temario) 1. As migracións e os movementos de poboación na comunidade contemporánea. - Panorama xeral e fases das migracións contemporáneas. - Europa como comunidade emigrante - Europa como comunidade inmigrante 2. As políticas de integración e de redefinición das identidades. - A integración do inmigrante como cuestión político-social. Experiencias

históricas como referencia para a definición de modelos. - As identidades individuais na inserción na sociedade de destino.

- A identidade colectiva nas sociedades de acollida. - A definición do inmigrante pola sociedade de acollida.

3. A cultura e a identidade latinoamericana. - Raíces da cultura e a identidade latinoamericana: das Independencias ó

hispano-americanismo e os centenarios. - A busca da identidade cultural: nacionalismo, ideoloxías revolucionarias e

indixenismo.

2

- O inmigrante europeo na cultura e identidade latinoamericana. - A influencia do exilio español. 4. A experiencia histórica das migracións europeas na recepción dos inmigrantes

latinoamericanos hoxe. 3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA Blancarte, R. (comp.): Cultura e identidad nacional. México, FCE, 1994. Fernández, T.: Literatura hispanoamericana. Sociedad y cultura. Akal, 1998. Núñez Seixas, Xosé Manoel: O inmigrante imaxinario. Santiago, USC, 2000. Paz, Octavio: El laberinto de la soledad. México, FCE, 1980. Rama, Carlos: Historia de las relaciones culturales entre España y América Latina.

México, 1982. Rojas Mix, Miguel: Los cien nombres de América Latina. Barcelona, Lumen, 1991. Zea, Leopoldo: Descubrimiento e identidad latinoamericana. México, UNAM, 1990. Zea, Leopoldo: Fuentes de la cultura latinoamericana. México, FCE, 1993. 4. COMPETENCIAS (ver obxectivos) 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA O curso organizarase en: 1. Clases teóricas: 30% dos créditos 2. Seminarios de debate: 30% dos créditos 3. Traballo de investigación: 25% dos créditos 4. Titorías: 15% dos créditos 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN a) Asistencia obrigatoria e participativa ás clases teóricas e seminarios de debate: 40% da cualificación. b) Traballo de investigación: 40% da cualificación. c) Presentación e defensa do traballo de investigación: 20% da cualificación.


1

MATERIA: O patrimonio etnográfico e a construcción das identidade locais. MÓDULO: Memoria histórica PROFESORADO: Nieves Herrero Pérez Novo(a) profesor ou profesora da área de Antropoloxía Social 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais Estudar os procesos implicados na recuperación do patrimonio etnográfico como estratexias para a construción das identidades locais. 1.2. Obxectivos específicos Estudar a xestión, a investigación e a difusión da patrimonio etnográfico que se está facendo en Galicia e no resto de Europa .. 2. CONTIDOS (Temario)

1) Descrición e análise do patrimonio etnográfico galego 2) Métodos actuais de dinamización do patrimonio etnográfico en Galicia e no

resto de Europa. 3) O patrimonio etnográfico visto através dos museos etnográficos. 4) Repercusións das investigacións etnográficas sobre o patrimonio cultural. 5) A revitalización da memoria local e o patrimonio etnolóxico. 6) Métodos de difusión do patrimonio etnográfico.


2

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA Clifford, J. (1997). Dilemas de la cultura. Gedisa: Barcelona. Gondar, M.(Coord) (1998). O feito diferencial galego. Antropoloxía. Museo do Pobo Galego: Santiago de Compostela. Prats, Ll. (1996). Antropología y patrimonio. Ariel: Barcelona. Valcuence del Río, J.M. – Narotzky Molleda, S. (2005). Las políticas de la memoria en los sistemas democráticos: poder, cultura y mercado. Faaee-Asana: Sevilla. 4. COMPETENCIAS Metodoloxía para a investigación sobre o patrimonio cultural e a activación da memoria local.


3

5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Teoría e prácticas 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Traballo prácticos sobre memoria cultural e patrimonio etnográfico.


1

MATERIA: Turismo cultural MÓDULO: Programación Cultural e desenvolvemento local PROFESORADO: Xaquín S. Rodríguez Campos 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais Esudo dos procesos de modernización que están sendo motivados polas diferentes dinámicas do turismo. 1.2. Obxectivos específicos Analizar as consecuencias do turismo sobre o desenvolvemento e a cultura local. 2. CONTIDOS (Temario) 1) Políticas turísticas e servizos para a organización do turismo cultural. 2) Tipos de turismo e o desenvolvemento socioeconómico. 3) Os itinerarios do turismo e as dinámicas culturais locais, nacionais e globais. 4) As peregrinacións como fenómeno cultural e turístico. 5) O turismo cultural e a conservación ambiental. 6) Influencia do turismo cultural no urbanismo moderno.


2

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA Clifford, J. (1999). Itinerarios transculturales. Gedisa: Barcelona. Hannerz, U. (1998). Conexiones transnacionales. Grijalbo: Bercelona. Santana Talavera, A., J. Martínez Montoya y X. S. Rodríguez Campos (2002). Recreaciones medioambientales, políticas de desarrollo y turismo. Faaee-ICA: Barcelona. Smith, V. (1989). Anfitriones e invitados. Antropología del Turismo. Itsmo: Barcelona. 4. COMPETENCIAS Coñecer as dinámicas culturais que forman parte da organización do sistema turístico.


3

5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Teoría e prácticas 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Traballos prácticos


1

MATERIA: Técnicas de produción oral e escrita MÓDULO: IV: Servizos lingüísticos PROFESORADO: M.Ángeles Rodríguez Fontela e Silvia Alonso Pérez 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais: a) Dominar (coñecer, identificar e practicar) as principias estrategias persuasivas no uso oral, escrito e audiovisual dos discursos. b) Fomentar o espírito crítico e analítico na interpretación de textos escritos, orais e audiovisuais. 1.2. Obxectivos específicos: a) Experimentar na produción de textos de diversos xéneros e medios a virtude persuasiva dos principais recursos argumentativos. b) Desenvolver a capacidade de memorización, dicción e posta en escena do discurso. 2. CONTIDOS (Temario) 1. Tipoloxía discursiva. Descrición, narración e persuasión. 2. A natureza específica da persuasión. A argumentación racional e emotiva. 3. Argumentos deductivos e inductivos. Falacias. 4. Elaboración e estructuración do discurso. Exploración de ideas, xerarquización e presentación formal das macroestructuras do discurso. 5. O tecido retórico das microestructuras. Estilo e dicción. 6. Técnicas mnemotécnicas e teatrais na presentación pública do discurso.


2

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA ADAM, Jean-Michel (1992). Les textes: Types et prototypes. Récit, description, argumentation, explication et dialogue. París : Nathan. ADAM, Jean-Michel, y Marc Bonhomme (2000). La argumentación publicitaria : retórica del elogio y de la persuasión. Madrid: Cátedra. BARTLETT, Frederic C. (1995). Recordar. Estudio de psicología experimental y social. Madrid: Alianza Editorial. GROUPE μ 1993). Tratado del signo visual. Madrid: Cátedra. KANE, Thomas S. (1983) The Oxford Guide to Writing. A Rhetoric and Handbook of College Students. New York / Oxford University Press. MORALES, Carlos Javier (2001). Guía para hablar en público. Madrid: Alianza Editorial. MERAYO, Arturo (1998). Curso práctico de técnicas de comunicación oral. Madrid: Tecnos, 2001, 2ª ed. LO CASCIO, Vincenzo (1998) Gramática de la argumentación. Madrid: Alianza. PERELMAN, Chaïm, y L. Olbrechts-Tyteca (1989) Tratado de la argumentación. Madrid: Gredos. PLANTIN, Christian (1998). La argumentación. Barcelona: Ariel. YATES, Frances A. (1974). El arte de la memoria. Madrid. Taurus. 4. COMPETENCIAS -Progresión dialéctica no uso do diálogo argumentativo. -Facilidade para formalizar ideas na construción de ensaios. -Dominio da posta en escena ante a exposición pública do discurso. -Conciencia progresiva das estrategias persuasivas en discursos propios e alleos. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA O enfoque da materia é fundamentalmente práctico: emprego de argumentos na produción textual, uso de esquemas na disposición do discurso, representación pública e comentario de textos orais, escritos e audiovisuais. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Serán obxecto de avaliación a participación activa nas actividades da clase (40%) e un traballo de exposición en que se demostre a asimilación das estrategias persuasivas nas súas diferentes fases(60%).

Materia: Técnicas específicas de ensino ELE para inmigrantes Módulo IV: Servizos lingüísticos Profesoras: Mercedes Suárez e Montserrat Recalde

Programa

1. Identificación das necesidades educativas básicas do alumnado inmigrante

1.1. A integración sociocultural 1.2. O inmigrante adulto e a integración laboral 1.3. O inmigrante menor e a integración escolar

2. Problemas pedagóxicos da aula ELE para inmigrantes 2.1. O multiculturalismo na aula 2.2. O problema do analfabetismo en orixe 2.3. Os diferentes niveis competenciais: probas de nivel e cualificacións

3. Métodos de ensino/aprendizaxe ELE a inmigrantes

3.1. O enfoque comunicativo 3.2. O desenvolvemento das destrezas e habilidades comunicativas: recepción,

produción, interacción e mediación. 3.3. O papel das tarefas no ensino de ELE 3.4. O uso das novas tecnoloxías no ensino de ELE 3.5. A planificación da aula

4. Métodos e técnicas de avaliación

Bibliografía Aguirre Beltrán, B. (2004): Análisis de necesidades y diseño curricular. Vademécum

para la formación de profesores. Madrid: SGEL. Consello de Europa (2001): Marco Europeo Común de Referencia para as Linguas:

aprendizaxe, ensino, avaliación. Santiago: Xunta de Galiza. Instituto Cervantes (1994): La enseñanza del español como lengua extranjera. Plan

curricular del Instituto Cervantes. Madrid: Instituto Cervantes. Littlewood, W. (1981): La enseñanza comunicativa de idiomas: introducción al enfoque

comunicativo. Cambridge: Cambridge University Press. Miquel, L. (1995): “Reflexiones previas sobre la enseñanza de E/LE a inmigrantes y

refugiados”, en Actas de las jornadas sobre la enseñanza del español para inmigrantes y refugiados. Madrid: Didáctica, n. 7, Universidad Complutense.

Miquel, L. (2003): “Consideraciones sobre la enseñanza del E/LE a inmigrantes”, en La enseñanza del español como segunda lengua/lengua extranjera a inmigrantes. Madrid: Caravela, n. 53/SGEL.

Moreno García, C. (2004): La enseñanza de español como lengua extranjera en contexto escolar. Un enfoque intercultural de la enseñanza de la lengua. Madrid: Ministerio de Educación y Ciencia.

Oliveras, A. (2000): Hacia la competencia intercultural en el aprendizaje de una lengua extranjera. Madrid: Edinumen.

Villalba Martínez, F., Hernández García, M. T. e C. Aguirre Martínez (1999): Orientaciones para la enseñanza del español a inmigrantes y refugiados. Madrid: Ministerio de Educación y Cultura.

Bibliografía virtual: Revista redELE: <http://www.sgci.es/redele> Páxina do Centro Virtual Cervantes: <http://www.cvc.es>

Obxectivos

1. Obxectivo xeral: Capacitar o alumno para formar no uso da lingua española a grupos humanos procedentes doutras culturas con necesidades específicas de integración e riscos de marxinalidade.

2. Obxectivos específicos a. Capacitar o alumno para a detección das necesidades educativas básicas

dos diferentes colectivos de inmigrantes no que atingue á aprendizaxe do español.

b. Capacitar o alumno para detectar e resolver os problemas pedagóxicos que xorden no ensino de ELE para inmigrantes.

c. Proporcionarlle ao alumno ferramentas didácticas e avaliativas especiais para o ensino de ELE a inmigrantes.

Competencias

a. O profesor de ELE adquirirá unha competencia multicultural que lle

permita achegarse aos seus alumnos inmigrantes dende a comprensión e o respecto ás súas culturas de orixe, e será quen de utilizar devandito coñecemento para axudarlles a se integraren na sociedade de acollida.

b. O profesor de ELE será capaz de valorar a importancia da compoñente afectiva (estrés, medo, ansiedade, etc.) no proceso de ensino/aprendizaxe por parte do inmigrante.

c. O profesor de ELE será capaz de identificar os problemas e as necesidades educativas específicas que teñen os seus alumnos inmigrantes, adecuar as súas técnicas didácticas e avaliativas a devanditas necesidades e de proporcionarlles un dominio axeitado das destrezas comunicativas en español.

d. O profesor de ELE terá habilidade para elaborar materiais didácticos axeitados para o ensino/aprendizaxe do alumnado inmigrante.

Métodos de ensino

Presentación teórica dos aspectos básicos do ensino ELE a inmigrantes, lectura crítica da bibliografía seleccionada e comentario de propostas didácticas específicas.

Avaliación

Avaliación mixta: continua e presentación dunha unidade didáctica ao finalizar a materia.

1

MATERIA: Técnicas específicas de ensino do galego para inmigrantes MÓDULO: Servizos lingüísticos PROFESORADO: Carme Silva Domínguez 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais Introducir o alumno no trato coa poboación inmigrante para que adquira a capacidade de solventar problemas da aprendizaxe de galego como LE en situación de choque cultural e con necesidade de integración. 1.2. Obxectivos específicos -Coñecer os procedementos para a diagnose das habilidades lingüísticas do alumnado inmigrante na súa lingua orixinal. -Coñecer as técnicas básicas relacionadas cos métodos de inmersión lingüística, e cos procedementos de aprendizaxe de linguas para un nivel de intercambio comunicativo básico. Diferenciar neste sentido entre técnicas “tradicionais”, baseadas na elaboración e corrección de exercicios, e técnicas innovadoras, cunha apoiatura multimedia. -Coñecer a especificidade do ensino de linguas cooficiais ou minorizadas coma o galego a inmigrantes. -Coñecer as ténicas que para o ensino do galego se están aplicando na práctica nos centros que escolarizan alumnado doutras procedencias lingüísticas, avaliar estas e ser capaces de propoñer, se é o caso, as modificacións que sexan pertinentes. -Coñecer os distintos ámbitos institucionais (ensino regrado e non regrado, ONGs, servizos sociais da Xunta de Galicia e dos Concellos) implicados na integración e examinar as súas achegas, tendencias metodolóxicas, procedementos de avaliación, etc., outorgando especial relevo aos aspectos de carácter lingüístico. 2. CONTIDOS (Temario) 0. Introdución: a inmigración en Galicia, datos cuantitativos e cualitativos esenciais. Sectores profesionais de acollida, muller inmigrante e traballo, características da escolaridade dos fillos de inmigrantes (dificultades para a integración na escola, fracaso escolar, acceso ao ensino superior). 1. Aspectos básicos para a abordaxe do problema da integración social desde o punto de vista das aulas de lingua galega. 1.1. Análise dos factores lingüísticos de partida: lingua inicial dos alumnos (castelán, portugués, outras; románica, non románica); ausencia ou presenza de competencias lectoescritoras; situacións de bilingüización social na orixe, etc. 1.2. Valoración da incidencia que determinados factores da situación sociolingüística de Galicia poden ter sobre o ensino do galego a inmigrantes (a especificidade do galego no medio urbano; o retroceso social da lingua; a tendencia á converxencia en castelán, etc.). 1.3. Principais métodos de ensino de L2 para a integración e a prevención da exclusión: clasificación en función das súas finalidades (coñecemento limiar ou avanzado da L2, oral ou escrito, transculturación ou bilingüización, etc.). Factores que inciden ou propician a selección da metodoloxía axeitada a cada caso.

2

1.4. O papel de mediador lingüístico e cultural do inmigrante con competencias en lingua galega. O alumno inmigrante como mediador perante o seu propio ámbito familiar. 2. Análise crítica das estratexias efectivamente desenvolvidas desde diversas instancias públicas ou privadas co obxectivo de formar os inmigrantes no coñecemento da lingua galega. Exame crítico dos seus resultados. 2.1. Contidos, procedementos, obxectivos nos reforzos de lingua galega para inmigrantes en idade escolar. 2.2. Contidos, procedementos, obxectivos nos cursos de lingua galega para adultos inmigrantes. 3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA Consello de Europa (2001): Marco europeo común de referencia para as linguas:

aprendizaxe, ensino, avaliación. Santiago: Xunta de Galicia. Consello Escolar de Galicia (2000): Atención á diversidade. A escola intercultural.

Santiago: Xunta de Galicia. González Fernández, A., et alii (2003): Inmigración e escola. Santiago: Consellería de

Educación e Ordenación Universitaria. Izquierdo Escribano, A. (2002): “La población extranjera en Galicia: situación actual y

perspectivas”, in J. Pérez Vilariño e X. Bouzada Fernández, Las encrucijadas del cambio social: homenaje al profesor José Luis Sequeiros Tizón. Vigo: Servizo de Publicacións da Universidade, pp. 157-173.

Fernández Salgado, X. A., H. Monteagudo Romero, M. Puga Moruxa, Instituto da Lingua Galega (colab.) (1993): Nivel soleira (versión provisional). [s.l.]: Consello de Europa.

Pérez Magdalena, R. (2002): A aprendizaxe da lingua galega no ensino non regrado de adultos. Santiago: Consello da Cultura galega.

Rodríguez Lestegás, F. (2005): “Inmigración e escola en Galicia, educar xeograficamente, educar interculturalmente”, Innovación Educativa, 15, pp. 21-44.

4. COMPETENCIAS -Descubrir a relevancia dos factores lingüísticos na procura da integración social do inmigrante. -Coñecer os principais métodos de ensino de L2 que sexan aproveitables para a nosa circunstancia concreta. -Ser capaces de discernir, en cada método de aprendizaxe de L2, os obxectivos profundos que persegue (integración, competencia limiar, etc.). -Ser capaces de elaborar estudos de caso nos que se sinalen os aspectos relevantes que condicionan o éxito, ou fracaso, do ensino do galego como L2. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA -Práctica, baseada na análise de materiais que se achegan a través de procedementos diversos. -Multimedia, centrada na imprescindible achega das novas tecnoloxías.

3

6. SISTEMAS DE AVALIACIÓN -Eventualmente, exame no final das horas de docencia. -Eventualmente, elaboración dun proxecto de integración para un colectivo concreto (dotado de unidade pola súa orixe lingüística, escolarización no mesmo centro, idade, etc.) no que se seleccionen instrumentos de diagnose dos aspectos sociais e dos lingüísticos, técnicas de ensino axeitadas á idade e aos obxectivos, procedementos para a avaliación de resultados, etc.

4

Carme Silva Domínguez, profesora titular de Lingua Galega na Facultade de

Humanidades, declara a través deste documento a súa disposición a aceptar o encargo

docente da materia TÉCNICAS ESPECÍFICAS DO ENSINO DO GALEGO A

INMIGRANTES no proxecto de Programa Oficial de Posgrao “Servizos culturais para a

sociedade actual” presentado pola Facultade de Humanidades de Lugo. E para que así

conste, asina a presente conformidade en Lugo, a 28 de decembro de 2005.

Asdo. Carme Silva Domínguez


1

MATERIA: Xestión de Empresas Culturais MÓDULO I: Programación cultural e desenvolvemento local PROFESORADO: M. Ángeles López Cabarcos 1. OBXECTIVOS 1.1. Obxectivos xerais: Esta materia ofrece coñecemento estructual e de xestión das

entidades culturais, tanto públicas como privadas. Pártese dun concepto de cultura, para establecer o contexto onde deben levarse a cabo a xestión e a difusión cultural. Por isto, ponse especial atención nos contextos da acción cultural, nas políticas e as organizacións relacionadas co mundo da cultura, así como nas organizacións culturais e os modelos de xestión mais característicos, segundo as especificacións das diferentes institucións.

1.2. Obxectivos específicos: Identificar os elementos que interveñen na definición dun proxecto cultural. Valorar o papel e as funcións das organizacións culturais como sitemas complexos productores de servicios. Identificar o papel clave do marco estratéxico e a definición da misión nas organizacións culturais. Aplicar modelos de planificación para a xestión de organizacións culturais. 2. CONTIDOS (Temario) Tema 1: Os contextos da acción cultural As dimensións da cultura Os elementos da acción cultural Tema 2: Políticas e instituciones para a cultura As políticas e a acultura

As institucións e a cultura Tema 3: As organizacións culturais As funcións básicas das organizacións culturais Etapas da xestión das organizacións culturais A organización, un fenómenos universal Tema 4: A xestión das organizacións culturais A definición da misión As estrategias das organizacións culturais A planificación, a organización, a dirección e o control A xestión das persoas Decisións (segmentación, posicionamento) e Garantías (equipo e calidade)


2

3. BIBLIOGRAFÍA BÁSICA 3. COMPETENCIAS Capacidade para planificar e organizar actividades culturais. Capacidade para mellorar e actualizar os coñecementos teóricos e prácticos no ámbito da xestión cultural. Coñecemento dos diferentes modelos de xestión dos organismos e as institucións no ámbito da cultura. Capacidade de integración das tendencias do uso e a difusión dos recursos culturais. Habilidade para a optimización dos recursos na difusión da xestión cultural. 5. METODOLOXÍA DA ENSINANZA Marco teórico A metodoloxía a aplicar na asignatura acada catro niveis de actuación para a calidade da docencia universitaria : A) Metodoloxía activa. O alumno debe ser protagonista da súa aprendizaxe, nunca suxeito contemplativo. Entre as vantaxes que se atribúen a este tipo de metodoloxía está a de que os estudiantes aprendan a resolver problemas por si mesmos. Esta é unha das competencias básicas que debe desenvolver o alumnado de cara ao seu exercicio profesional. B) Traballo en grupo. Os profesores deben fomentar o traballo en grupo, como elemento dinamizador básico dentro da aula. Permite o fomento do debate e a discusión e, por outra parte, facilita a planificación de traballos cooperativos a realizar polo alumnado. Fomenta o espírito colectivo en detrimento do carácter individualista e obriga a resolver problemas (reparto de tarefas, busca de consenso, normas de funcionamento) que a propia dinámica do traballo en grupo xera. C) Explicacións claras e axeitadas ao nivel de partida do alumnado. Débense empregar diferentes formas alternativas de transmitir as ideas, ofrecendo as claves e os procesos que permitan ao alumnado comprender e asimilar os contidos que se tratan de comunicar. D) Conexión entre os contidos transmitidos e a realidade. Quizais o apartado que pode provocar máis motivación no alumnado, que busca desesperadamente a utilidade práctica do que se lle ensina. O profesor debe establecer explicitamente as conexións entre os contidos transmitidos e a realidade. Experiencia práctica: Para acadar estes obxectivos docentes apoiarémonos nos seguintes instrumentos de aprendizaxe: -O desenvolvemento das clases nas que se proporcionarán explicacións dos temas, información complementaria á escrita e sobre todo orientarase sobre o sentido final das cuestións obxecto de estudo. A asistencia a clase convértese deste xeito nun medio de grande utilidade para avanzar no programa. -A participación do alumno mediante a formulación das preguntas que os conceptos, exercicios e discusión de casos, podan suscitarlle. Deste xeito, a intervención mediante preguntas é un reflexo da asimilación do tratado e o recoñecemento das relacións e


3

encadramento da problemática obxecto de estudio. -O traballo continuado ao longo do curso abordando algunhas cuestións e situacións empresariais mediante o traballo en grupo ou ben de xeito individual. -A defensa e exposición dos temas, casos e exercicios presentados con obxecto de estimular a habilidade para conseguir a aceptación da visión e solucións achegadas. -Análise de lecturas ilustrativas, artigos ou capítulos de libros e que serán desenvolvidos de maneira individual ou en grupo, en relación aos conceptos correspondentes do temario. A finalidade do emprego destes útiles didácticos é intentar acercar ao alumno(a) ao desenvolvemento de capacidades de comprensión plena dos conceptos e da súa aplicación a decisións reais. A materia prográmase co obxecto de potenciar a actividade continua e activa do alumnado en clase e evitar a mera presencia testemuñal, e, deste xeito, favorecer o desenvolvemento da capacidade de aprendizaxe autónoma. 6. SISTEMA DE AVALIACIÓN Avaliación Continua: Este segundo sistema baséase na plena participación do alumno en clase mediante a realización continua de actividades de forma individual e colectiva, consistentes no desenvolvemento de lecturas, resumos, casos prácticos, probas de comprensión e un traballo final, os cales serán valorados, xunto coa participación activa do alumno na clase, polo profesor da asignatura. Todas estas actividades conformarán a cualificación final. Esta metodoloxía implica a integración do alumno nun grupo de traballo no que se resolverán os casos prácticos que se formulen por parte do profesor. Aínda que esta vía é recomendable, o alumno pode realizar toda a súa actividade continua de maneira individual. Se o alumno se integra nun grupo, as participacións e traballos efectuaraos desta maneira. Proba escrita: O alumno deberá ter superado tamén un un exame final. Esta proba conterá preguntas baseadas no índice temático que servirán para comprobar a capacidade de afianzamento e de relación dos conceptos por parte do alumno. Incluiranse tamén casos e cuestións de razoamento que consoliden a apreciación da capacidade de creación e extrapolación do alumno. A cualificación final do alumnos estará integrada pola nota obtida na proba escrita e a cualificación obtida na avaliación continua.

MEMORIA DE POP Servizos culturais-DEFINITIVA · 2011. 9. 7. · POP Servizos Culturais na Sociedade...

Documents

Transcript of MEMORIA DE POP Servizos culturais-DEFINITIVA · 2011. 9. 7. · POP Servizos Culturais na Sociedade...