Zer da gatazka?

Zer ez da gatazka?

“Gatazka da, bi pertsona edo gehiagoren elkarrekintzan duten helburu bateraezinak dituztenean edota horrela dituztela uste dutenean”J. Paul Lederach

“Gizakiaren berezko egoera gatazka da” Mendel

“Gatazka berez ez da txarra, nahiz eta gizakiok gatazken aurrean kaltegarri erantzun” Pallarés

“Gatazka hasieratik existitzen da” Muller

Gatazka ez da biolentziaren baliokidea.

Gatazka ez da memento zehatz bat, prozesu bat baizik.

Gatazka ez da ona edo txarra.

GatazkaGatazka

2007

- D

anie

l Gib

ert

Gatazka giza harremanei atxikirik dago.

Zenbait pertsona leku zehatz batean eta memento zehatz batean harremanetan badaude, beraien artean gatazkak sortuko dira.

Guk geuk gatazkei konponbide txarrak aurkitzen dizkiegu. Horrela hezi gaituzte, horregatik, gehienetan, gatazka gauza negatibotzat hartu ohi dugu.

Baina gatazka bi pertsonen edo gehiagoren arteko interes, behar eta baloreen talka besterik ez da.

Zentzu horretan, gatazka ez da berez negatiboa edo positiboa; gatazka konpontzeko modua da negatiboa edo positiboa dena.

Nahiz eta bat gainditu, harremanetan jarraitzen badute, berriak sortuko dira.

GATAZKA

Pertsonenarteko

harremanak

Izatezez da ez

baikorra ezta ezezkorra

ere

Ikusgaiedo ezkutu

egondaiteke

Gizarte-bizitzarakooinarrizko elementua da

Eraldaketasustatzen du

GatazkaGatazka

2007

- D

anie

l Gib

ert

Biolentzia

Kalte fi sikoa, psikologikoa, soziala edo ingurumenean egin edota pertsona bakoitzak bere giza- indarra garatzen uzten ez duten hitzak, estrukturak, jarrerak, ekintzak edo sistemak dira.

Agresibitatea

Gizakion ezaugarri bat da, pertsona bakoitzak duen indarra, irrika eta biziraupen-sena da.

Oztopoak gainditzeko beharrezkoa den bizi-indarra da.

Agresibitate eta biolentziaren arteko nahasketa oso ohizkoa da.

Biolentzia eta agresibitateaBiolentzia eta agresibitatea

2007

- D

anie

l Gib

ert

2007

- D

anie

l Gib

ert

Zelako sustoa!

1-Gorputzaren biolentzia

Biolentzia modu ikusgaiena, mehatxu, bortxa, zauri eta baita beste pertsona bat hiltzera ere bultzatzen duen joera da.

2-Biolentzia psikologikoa

Pertsonen subjektibitatera zuzenduta dago eta gaitasun sentimentala ezgaitu, sufrimendu mentala eragin edo beldurra eta gorrotoa zabaltzen saiatzen da.

Biolentzia gauzatzeko moduak (1)Biolentzia gauzatzeko moduak (1)20

07 -

Dan

iel G

iber

t

2007

- D

anie

l Gib

ert

4-Kultur-biolentzia

Lehen aipatutako biolentzi moduak egiaztatzen dituzten kulturaren alderdi ezberdinei egiten dio erreferentzia.

3-Egiturazko biolentzia

Zeharkako eta, besteekin konparatuta, gutxiago nabaritzen den biolentzi mota bati buruz ari gara. Biolentzi mota hau, pertsonen oinarrizko beharrak asetzen uzten ez duten estruktura sozial, ekonomikoa edota baztertzaile eta diskriminatzaile diren politiken ondorio bat da.

Baliteke munduko hizkuntzen %50 eta %90 artean mende honen amaierarako desagertzea. Hizkuntza bakoitzeko, kultura bat desagertzen da.

Biolentzia gauzatzeko moduak (2)Biolentzia gauzatzeko moduak (2)Ba al

duzu bikoterik? Bai

Pentsatual duzu seme-alabarik

izatea? 2007

- D

anie

l Gib

ert

Bakea hitza antzinako hitz bat da eta konnotazioz beteta dago:

Bake ezezkorra

Gatazka eta guda eza da.

Pasiboa da, “ekaitza ondorengo lasaitasuna”Pertsonen artean eta ingurunearekin berdinta-sunezko harremanak egotea dela esan dezakegu, hainbat mailatan: afektiboa, ekonomikoa, sexuala, kulturala, etnikoa, hezkuntzakoa eta erlijiosoa.

“Bakea bidea da” Gandhi

Bake baikorra

“Justiziaren eraikuntza aktiboa” Paco Cascón

Era ezbiolento batean, gatazkak azaleratu, aurre egin eta eraldaketara eramaten gaituen kontzeptu dinamiko bat da.

BakeaBakea

EZBIOLENTZIAmodu honetan uler daiteke:

EZBIOLENTZIA Gandhik ezagutzera eman zuen hindierako AHIMSA hitzaren bidez; ezbiolentzia kontzeptua bete betean azaltzen du eta bere izate horretan zentzua dauka eta ez biolentzia hitzaren ukapenean (horregatik hitz bakarrarekin idazten da).

Gatazkak eraldatzeko bide egoki bat bezala

Gizartea eraldatzeko estrategia bat bezala: bidezkoa ez den egoera aztertu eta kontzienteki jabetu, honen salaketa, ez kooperatu, desobedientzia zibila, alternatibak sortu.

Bizi estilo bat da: pertsonak bere buruarekin, besteekin eta ingurunearekin harmonian bizitzea du helburu (kooperazioaren baloreetan oinarritzen da, justizian, elkartasunean, …)

EzbiolentziaEzbiolentzia

Pertsona berez izaki potentzial bat da. Hau da, potentzialki ona/txarra izakiarengan garatzen denaren arabera.

Pertsonaren inguruak, garrantzi handia dauka bere nortasunaren garapenean eta egituraketan.

EDUCARE hitzak kontzeptuak irakastean datza (arauak, ideiak, ohiturak,...), hezi, bideratu,... “Edalontzi hutsak betetzea” bilatzen du.

INTEGRALABere

orokortasunahartzen du.

ERAGINKORRAPertsona, bere heziketaren

protagonista da.

ASKATZAILEAPertsona kritikoki

eta bere kabuz erabakitzeko

bideratuta, presio sozialetik libre.

Heziketaren ezaugarriak

Heziketaren definizioa bi alderditan egin ohi da:

Gure aukera

EDUCERE hitza –barrutik ateratzen utzi, hazi- pertsonaren gaitasun positibo guztia hartzen du, ingurutik positiboki jokatzen du eta bere prozesuaren protagonista egiten du.

HeziketaHeziketa

2007

- D

anie

l Gib

ert

Bakerako heziketa, dinamikoa, zuzena eta etengabeko prozesu bat da. Bake baikor kontzeptuan eta gatazkaren ikuspuntu sortzailean oinarrituta dago.

Prozesu honek nahi duena:

Gatazkei aurre egiteko modu sortzaile eta ezbiolento batean gaitasuna sustatu.

Berdintasun, justizia, errespetua, askatasuna eta elkartasun baloreak jakinda bizitu.

Ikuspegi sozioafektiboa: Norberaren esperientzian edo bizipenetan oinarriturik dago, eta honek sortzen dituen sentimenduetan. Honekin, hausnarketa eta eraldaketara iritsi ahal izateko:

Sentitu > Hausnartu > Jardun.

Metodologia

BAKEA

Bakerako heziketaBakerako heziketa

2007

- D

anie

l Gib

ert

Bakeola EDE Taldeko Gatazketarako bitartekaritza zentroa 

Bizkaiko egoitza  Simón Bolivar 8b 48010 Bilbao Tel. 94.400.99.99 Faxa: 94.400.99.98 Helbide elektronikoa: bakeola@bakeola.org  Gipuzkoako egoitza  Heriz pasealekua 82 20008 Donostia Tel. 943.21.71.55 Helbide elektronikoa: gipuzkoa@bakeola.org 

     www.bakeola.org