Izurrite eta gaixotasunak

06. IZURRITE ETA

GAIXOTASUNAK

06 SARRERA

BARATZAZAINTZA KONBENTZONALEAN

-Momentuan dagoen izurri edo gaixotasuna erabat desagerrarazten da sintesi bidezko

tratamendu kimikoen bidez .

ONDORIOA: Erresistentziak sortzeaz aparte, produktu kimiko berri indartsuak sortu beharrean daude.

BARATZAZAINTZA EKOLOGIKOAN

-Desoreken aurrean prebentzioa bultzatzen duten erremintak erabiltzen dira, nahiz eta

momentu jakin batean zuzeneko metodoak erabiltzeko aukera izan.

-Laborantzak gizakion interesei erantzutean, naturan desorekak eragiteko erraztasuna

du horregatik arazoaren izaera ulertzeko esfortzua bultza beharra dago.

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA

FITOESTIMULATZAILEAK

KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

06 PREBENTZIOA SARRERA

1. EZ ERABILI INSEKTIZIDARIK izan ere erabilera etengabeak desoreka berriak eragiten

baititu harrapariak ere kaltetuaz.

2. EZ ERABILI FUNGIZIDARIKmikrorizen garapena oztopatu eta ondorioz landareekin

duten sinbiosia kaltetzen baita. Onddo onuragarri eta kaltegarriak akabatzen ditugu.

3. BIODIBERTSITATEA BULTZATU errotazio eta asoziazio bidez dibertsitatea bultzatuz,

inguruan basa landare, landare usaintsu eta lore ezberdinak hazten utziaz.

4. LANDAREEN OSASUN INDARTU lurraren emankortasuna ahalik eta ondoen zaindu

eta berriztuz.

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

06 BIODIBERTSITATEA

Gure baratzetako biodeibertsitatea bultzatzeko aukera ezberdinak ditugu.

1. MIKROKLIMA ETA HABITAT EZBERDINAK SORTU: Lekua izan ezkero ur putzu, hormatxo edo antzekoen sortu ditzakegu baldintza ezberdinetako zonak

sortuz.

2. EREMU BASATIAK: Eremu batean ingurune ahalik eta basatiena mantendu

harraparientzako babesgune izan dadin.

3. BABESGUNEAK SORTU: Fauna lagungarriarentzako babesguneak sortu, esaterako hegazti intsektiboroentzako janlekuak, frutadun zuhaixken; sakela eta

zapoentzako putzuak;…

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

06 LABORANTZA TEKNIKAK

LABORANTZA TEKNIKEN HELBURU NAGUSIA landareen osasuna eta indarra

bultzatzea da eta horretarako ingurune natural bateko baldintzak ematen saiatu

behar gara:

1. ERROTAZIO ETA TXANDAKATZE BIDEZ

2. ASOZIAZIOAK ERABILIZ

3. LURRAREN LABORANTZA

4. UZTONDO ETA BELARREN ERRETIRATZEA

5. BARIETATE ERRESISTENTEEN ERABILERA

6. ONGARRIZTATZE OREKATUA

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK


1. ERROTAZIO ETA TXANDAKATZE BIDEZ izurrite bihurtu daitezkeen

izakien jarraikortasun tenporala mozten da. Honetarako

- Kontuan izan hurrengo laborea ahalik eta ezberdinena izatea.

- Dibertsitatea bultzatu, ondorioz izurriteentzako labore ostalariak ekiditen

baitira, etsai naturalak bultzatu...

- Landare erresistenteak izatea.

- Izurrite arazoa izan ezkero lugorrian uztea aukera bat izan daiteke.

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK


2. ASOZIAZIOAK ERABILIZ izurrite batzuk uxatzea lortu daiteke elkarren

ondoan jarritako landareen elkarkidetzagatik, batzuetan amu bezela

funtzionatuz eta beste batzuetan uxatzaile bezela.

- Esaterako azenarioa eta tipulina ilaratan txandakatuz euli zuria (Psylla rosae)

uxatzea lortzen da.

- Gauza bera porrua sartuaz

- Artoak, tomate landaketen arrak (H. armigera) erakartzen ditu.

- Apio eta tomateak euli zuria uxatzen dute azetatik.

- Espinakek babak babesten dituzte zorri beltzetik

- Kaputxino eta tageteek euli zuria kontrolatzen dute negutegietan

…

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK


3. LURRAREN LABORANTZA kasu batzuetan izurri izan daitezkeen hainbat

intsekturen garapen baldintzak aldatu ditzakegu lurra zein uztaondoaren

baldintzak aldatzearen poderioz.

- Akzio mekanikoak berak hainbat intsekturen arraultzak suntsitzen dizake.

- Laborantza garaiak intsektuaren ziklo biologikoa apurtu dezake eta izurria

ekidin.

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK


4. UZTONDO ETA BELARREN ERRETIRATZEA pentsatzen denaren aurka

baratzezaintza ekologikoan fauna mesedegarria bertan babesten dela

ulertzen da eta kasuak kasu uztondoaren kontserbazioari garrantzia

ematen zaio.

- Gaixotasun larrien kasuan ezabatzea gomendatzen da erreketa bidez.

- Ahal den neurrian M.O. hori lurrera itzultzea litzateke egokiena

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK


5. BARIETATE ERRESISTENTEEN ERABILERA hautatze naturalaren poderioz

lortzen den gauza bat da eta hau urteetako behatze eskatzen dute.

Erresistentzia hauek modu ezberdinean bilatu daitezke.

- Landareek intsektuek atsegin ez duten sustantzia kimikoak jariatzen dituzte.

- Landareek aldaketa morfologiko batzuek erresistentzia areagotzen dute

esaterako ile gehiago izanik.

- Landareek tolerantzia handia dute eta produktibitatea mantendu dezakete

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK


6. ONGARRIZTATZE OREKATUA izatea beharrezkoa da hainbat eratara

eragin baidezakegu:

- Abono “N” askok hazkuntza azkarregia dakar eta ondorioz landare

ahulak eman ditzakete eta afidoen hazkuntza bultzatu

- Kompost ondu batek lurreko mikroflora indartu eta izurriteak ekiditen

lagun dezake lurreko onddo onuragarriak idartzearen poderioz.

- Gaizki ondutako ximaurrak gaixotasunak transmititu ditzake

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

06 ZUZENEKO METODOAK kaltegarria zaigun izakiarengan zuzenean ekiten

dutenak lirateke, hauek ezabatuz edo beraien potentzial biologikoa

murriztea bilatuz.

1. METODO MEKANIKOAK

2. FITOESTIMULATZAILEAK

3. KONTROL BIOLOGIKOA

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO FISIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

ZUZENEKO METODOAK

06 1. METODO MEKANIKOAK. Intsektuen dispertsio, biziraute eta ugaltzea

oztopatzen duten teknikak lirateke. Antzinarotik erabili izan den borroka

mota izan da.

Ezagunenak:

- Intsektuen bilketa eta ezabatzea.

- Izurrituriko organoen mozketa eta ezabatzea

- Intsektuen akabatzea beraien galerietanmalguki edo alanbre bidez.

- Historikoki erabili izan da uztaondarren erreketa.

- Satitxuak eta satorrak uxatzeko uhin bidezko tresnak erabiltzen dira

- Argiztaturiko rejilla elektrikoen erabilera intsektu batzuk akabatzeko

ZUZENEKO METODOAK

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOAK


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

06 2. FITOESTIMULATZAILEAK dekokzio edo landare estraktuen erabileran

datza landarea indartzeaz gainera hainbat izurri uxa ditzaketelako.

- Nimm olioak: Intsektizida baimenuda odol beroko animaliengan toxizidaderik ez duelako

- Asun purina: (1Kg/10l ur 2 egunetan. Afidoak.)

- Azeri buztan purinak: fungiko eta remineralizantea (1kg landarex10l ur bakoitzeko)

- Batxuri urak: repelente + intsektizida (3buru birrindu + 1l ura. Afido, acaro,…)

- Consuelda: Konpostari gehitu ezkero potasio kopurua gehitzen dugu

ZUZENEKO METODOAK

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

06 ZUZENEKO METODOAK

3. KONTROL BIOLOGIKOA = desorekaturiko izakien populazioak

erregulatzeko izaki onuragarrien ikerketa, inportazioa, kontserbazioa eta

ugaltzea bultzatzen duen teknika litzateke.

Kontrol moduak honela berezi daitezke:

-Organismo exotikoen inokulazioa: kanpotik ekarririko gaixotasunak kanpoan bidlurikoetsai naturalekin burrukatzea.

-Gatibutzan haziriko etsai naturalen hazkundea: Etsai naturalak hazi eta askatzea(Encarnia formosa vs mosca blanca)

-Etsai naturalen kontserbazioa eta hobekuntza: Amona mantangorriak afidon aurka,

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

06 IZURRI ETA GAIXOTASUN NAGUSIAK

1.ZORRIAK (PULGÓN)EZAUGARRIAK: Intsektu txupatzaileak dira, berde, beltz edo hori kolorekoak izan

daitezke eta landarearen izerdia xurgatu eta filtratzetik elikatzen dira. Sustantzia

azukretsu bat jariatzen dute; Kolonia handiak osatzen dituztelarik.

Bainak, letxuga,…

BALDINTZAK: Hazkunde azkarreko garaietan azaldu ohi dira ( landare gazteetan) nun

landarean nitrogenoa nagusi den garaian.

SINTOMAK: Txingurriak agertzen dira hauek jariatzen duten azukrea jaten baitute eta

soberan dagoen sustantziaren gainean negrilla azaldu ohi da

PREBENTZIOA: kontuan izan lur oso nitrogenatuak ekidin behar direla,

alegia, ximaurtze eta konpostaia ongi onduak erabiltzeko esfortzua egin.

KONTROLA:

- Garaiz arrapatu ezkero metodo mekanikoez gain jaboi potasikoa erabili.

- Izurria haundia denean nim olioa edo pelitrea erabili

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

06 IZURRI ETA PARASITO NAGUSIAK

2. BARRASKILO ETA BAREAK

EZAUGARRIAK: Moluskoak dira eta landareen zati berdeetaz elikatzen dira. Batik bat

kruzifero eta kukurbitazeoak gustatzen zaizkie.

BALDINTZAK: Udaberriko egun euritsuetan edo lainotsuetan agertu ohi dira.

SINTOMAK: Jandako hostoak agertu ohi dira eta beraien lerde likatsua zurizka agertu

ohi da

KONTROLA:

- Beren depredatzaile naturalak zapo, ate, eta trikuak izan ohi dira.

- Tranpa ezberdinak erabil daitezke, kafeina disoluzioak zabalduz (1/10);

zerbezaz beteriko ontziak jarriaz…

- Kasu zailetan burni fosfatua erabili ohi da (Ferramol)

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK


3. PATATAREN KAKALARDOA (Leptinotarsa decemlineata )

EZAUGARRIAK:Koloepteroen familiako izaki honek lurpean pasatzen du negua eta

udaberrian kanporatzen da errutera. Hosto azpikaldean erruten ditu arraultzak. Beldar

laranja moduan jan ohi ditu patata eta beste solanazeo batzu.

SINTOMAK: Jandako hostoak agertu ohi dira.

KONTROLA:

- Garaiz arrapatu ezkero kakalardo zein beldarrak metodo fisikoekin ezabatzea nahikoa

izan daiteke

- Arazoa larriagoa den kasuetan Koleopteroen beldarrentzat bereizia den intsektizida

naturala den Bacillusa erabil daiteke (Novodor).

- Kakalardoen aurka berriz pelitrea erabiltzen dira baina pasa ezkero onuragarriak

akabatzen ditu

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK


4. EULI ZURIA (Trialeurodes vaporariorum o Bemisa tabaci.)

EZAUGARRIAK: Hemipteroen familiako izaki honek ingurune hezeetan garatzen da

hostoen azpialdean jartzen baititu arrautzak tenperaturak epeltzen hastean. Elbi zein

beldar moduan dagoenean hostoa ziztatzen du izerdia jateko eta zorrien antzera

funtzionatzen du.

SINTOMAK: Hostoen azpialdean euliak edo hauts zurixka ikusi daiteke. Bestetik negrilla

agertzea ere seinale izan ohi da.

KONTROLA:

- Metodo mekaniko moduan tira hori itsasgarriak jarri daitezke.

- Kontrol biologiko moduan bada parasitatzen duen liztor bat (Encarsiaformosa). Baldintza jakin batzuetan kartulinak banatu eta arrautzak begiratu.

- Jaboi potasikoa erabil daiteke ere %1-ean

- Nim eta pelitrea bezalaka intsektizida naturalak erabil daitezke.

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA


KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK


1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA

METODO FISIKOA

KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

5. BELDAR ETA ARRAK

EZAUGARRIAK: Lepidopteroen familiakoak dira eta beldar ezberdinak aurki ditzakegu.

Denek antzeko ziklo biologikoa dute aurrena emeak arraultzak jartzen ditu hosto

azpikaldean, ondoren beldarrak agertu eta azkenik lurpean pupa bat osatzen du

ondorenean tximeleta batean bihurtzeko.

SINTOMAK: Hostoak zein fruta jaten dituzten beldarrak agertzen dira

KONTROLA:

- Kontrol fisikoa esku bidez biltzea garaiz arrapatu ezkero.

-Kontrol biologiko moduan Bacillus thuringiensis-a erabiltzen da. Tratamendua

arratsalde inguruan egitea komeni da eta behar izan ezkero tratamenduak erregularki

burutu. Beste depredadore batzuk Trichogramma spp. Chrysoperla spp. -- Pelitre granulatua

Trichogramma


1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA

METODO FISIKOA

KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

6. OIDIOA (Hauts zuria; kalabazina, berenjena)

EZAUGARRIAK: Onddoen familiakoa da, beraz onddo guztiek bezala udaberri

udazkeneko tenperatura epel eta giro lehorra (Hr 30-40%) behar dituzte ugaldu eta

garatzeko. Espora bidez zabaldu eta hauek ernetzen doazen bezala landarearen

izerdia xurgatzen dute.

SINTOMAK: Normalean hostoen goialdean geruza zurixka bat eratzen du (hirinaren

antza)eta hostoaen okertzea dakar. Garatzen doan heinean zuriuneak elkartuz

hazkundea gutxitu eta hostoak hondatzen dira.

PREBENTZIOA:

-Gure ingurunean ez da arazo asko ematen duen gaixotasun bat.

- Azufrea


1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA

METODO FISIKOA

KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

7. MILDIUA (Erdoia; tomate, patata))


udazkeneko tenperatura epel eta giro hezeak (Hr 70-80%) behar dituzte ugaldu eta



SINTOMAK: Normalean hostoen goialdean orban borobil berde argiak agertzen

hasten dira eta azpialdean orban zuriak agertzen dira (hirina baino zakarragoa).

Landarearen hostoak marroitu, belztu eta landarea ahulduz asfixiatzeraino.

daitezkeelarik.

PREBENTZIOA:

- Arazoa ematen duten landareetan espazio gehiago utzi haizeztatzea hobetzeko.

- Landare artean ibiltzean urratzea ekidin.

- Kobrea zabalduz kontrola daiteke (60-90gr/l)

KONTROLA:

- Kontrol fisikoa esku bidez hosto kaltetuak kendu.

06 IZURRI ETA GAIXOTASUN NAGUSIAK

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA

METODO FISIKOA

KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

9. BOTRITIS (usteltzea; letxuga)


udazkeneko tenperatura epel eta giro hezeak (Hr 70-80%) behar dituzte ugaldu eta



SINTOMAK: Usteldurak normalean begian agertzen hasten da; Orban gris ilun

esponjotsuak sortzen ditu. Kasu askotan ipurdian ere agertzen da.

PREBENTZIOA:

-Arazoa ematen duten landareetan espazio gehiago utzi haizeztatzea hobetzeko.

-Landare artean ibiltzean urratzea ekidin.

-Azufrea zabalduz kontrola daiteke (60-90gr/l)

KONTROLA:

06 ETSAI NATURALAK

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA

METODO FISIKOA

KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

1. AMONA MANTANGORRIA (Coccinella septempunctata).

EZAUGARRIAK: Kakalardoen familiako koleoptero ezagunena gorputz gorri eta 7 puntu

beltz duena da, baina badira beste hainbat, kolore ezberdinetakoak. Helduak

eta batik bat beldarral zorrietaz elikatzen dira baina baita beste haunbat

intsektutaz ere.

ZIKLO BIOLOGIKOA

Negua hibernatzen pasatzen dute

Udaberrian lurpetik ateratzen dira zorri bila eta arraultzak errutera

Udaran kakalardo helduak aurkitu ditzakegu.

NON ETA NOLA:

Neguan lurpean hibernatzen dute, uztondo, zurtoin huts edo lehioetan…

Beldarrak maiatzetik ekainera garatzen dira

Urte bakoitzean belaunaldi bat garatzen da.

Udaberriko intsektizida tratamenduek kalte egiten diote

06 ETSAI NATURALAK

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA

METODO FISIKOA

KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

2. LIZTOR PARASITATZAILEAK (Encarsia formosa)

EZAUGARRIAK: Liztor parasitatzaile talde haundi bateko kide ezagunenetakoa da. Elbi

zuriaren aurka erabili ohi da. Emeak beltzak dira eta abdomen ingurua horia, harrak berriz

erabat beltzak eta handixeagoak dira. XX.mende hasieran liztor honen erabilera ezaguna

omen zen nahiz eta gerora bere erabilera gainbeheran erori.

ZIKLO BIOLOGIKOA:

Emeek ostalarien beldarrak parasitatzen dituztebanan banan.

Arrautzak 10 egunen buruan garatu eta liztortxo berriak azaleratzen dira.

NOLA ZAINDU:

Basa loreak zaindu hala nola unbeliferoak,facelia eta konposatuak

Udaberriko intsektizida tratamenduak ekidin pulgoi momiak ikustean

06 ETSAI NATURALAK

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA

METODO FISIKOA

KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

3. LURPEKO KAKALARDOAK (CARÁBIDOS)

EZAUGARRIAK: Kakalardo beltz dizdiratsuak izan ohi dira (5-25mm). Bare asko jaten dituzte,

baita euli zurien beldarrak (azenario, aza), zorriak…

ZIKLO BIOLOGIKOA

Neguan geheienak hibernatzen dute

Udaran arrautzak erruten dituzte.

Lurpean bizi dira eta hezetasun giroak eta gauak atsegin dituzte.

Urtean generazio bat.

NOLA ZAINDU

Lur zati batzuk landu gabe utzi denbora luzez.

Teila, harri eta antzekoak mantendu baratza inguruan.

Lurreko plagizidak ez erabili.

06 ETSAI NATURALAK

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA

METODO FISIKOA

KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

4. TRIKUA

EZAUGARRIAK: Baratzerako lagungarria izan ohi da bare, beldar eta karraskari txikiak harrapatzen dituelako bere usaimen eta atzaparrei eskerrak.

ZIKLO BIOLOGIKOA:

Neguan hibernatu egiten du bere habian.

Martxo aldera ugaltzen dira

Kumeek heldutasuna hurrengo hibernazioaren ostean lortzen dute.

Gauez irteten da ehizara

NOIZ ETA NOLA:

Ura behar izaten du eta ondorioz ur gune bat izatea litzateke hoberena

Bere arerioak, zakurrak, autoak eta karakol botikak.

Garrantzitsua babesguneak zaintzea

06 ETSAI NATURALAK

1. SARRERA

2. PREBENTZIOA

BIODIBERTSITATEA

LABORANTZA TEKNIKAK

3. ZUZENEKOAK

METODO MEKANIKOA

METODO FISIKOA

KONTROL BIOLOGIKOA

4. ARAZO NAGUSIENAK

5. ETSAI NATURALAK

5. ANFIBIOAKEZAUGARRIAK: Zapo eta igelak fama txarra izan arren ez dira ezagutzen baratzean sor

ditzaketen inongo kalteri. Bestaldetik intsektu jale ase ezinak dira. Bestaldetik,

bare, beldar eta zizareak jaten dituzte.

NOIZ ETA NOLA:

Ur puntu estankatua behar izaten dute.

Sedentario xamarrak izan arren 2-3km mugitu eta kolonizatzeko gaitasun dute.

Autoek eta plagizidek hauen populazioak arriskuan jartzen dituzte.

Izurrite eta gaixotasunak

Documents

Transcript of Izurrite eta gaixotasunak