Informazio-Konpetentziak ikasgaia

Ikus-Entzunezko Komunikazioa Gradua

Irudiak bilatzeko testuingurua ulertzen

Izenak, binaka: Jokin Uribeetxeberria eta Oihan Vitoria

1 Mesedez irakurri hurrengo testua eta erantzun hiru galderei:

Codina, L. (2007). Obtención, edición y gestión de imágenes mediante recursos de libre acceso. El

profesional de la información, 15,5 512-517.

(…) Obtención de imágenes en entornos profesionales

La forma habitual de obtener imágenes para un proyecto editorial o multimedia no

puede descansar en el uso de los motores de búsqueda convencionales, como

Google, por ejemplo. El motivo es doble: por un lado, la calidad de las imágenes

que se obtienen mediante un buscador suele dejar mucho que desear en cuanto a

su uso profesional. Pero, aún así lo más importante, con mucha diferencia, es la

cuestión de los derechos de autor. Los motores de búsqueda pueden localizar

información basándose en algún elemento contextual, por ejemplo, el nombre del

fichero de imagen. Pero, como es lógico lo ignoran todo sobre lo que atañe a los

derechos de autor: quién es el propietario de los mismos o a quién dirigirse en

caso de estar interesados en su uso, si la imagen es susceptible de uso

comercial, etc.

Para proyectos profesionales que disponen de financiación, la vía más eficiente,

con mucha diferencia, consiste en recurrir a bancos de imágenes como AGE

Fotostock, Corbis o Getty Images, por mencionar solamente tres de los más

conocidos.

No obstante, como solemos argumentar en esta serie de trabajos, en ocasiones

algunos proyectos vinculados a actividades culturales ni disponen de financiación

específica ni están destinados a una explotación comercial. En ese caso, de no

disponer de fuentes alternativas, probablemente, el proyecto simplemente no se

llevaría a cabo. Aquí presentaremos 3 fuentes de obtención de imágenes

(Everystockphoto, Wikimedia Commons, Flickr) que, al mismo tiempo que

disponen de licencias bien especificadas de cesión de derechos, son de coste

cero, y usan las licencias Creative Commons.

Informazio-Konpetentziak ikasgaia

Ikus-Entzunezko Komunikazioa Gradua

1.1 Ingurune profesionaletan zergatik ez da Google Images bilatzailea

erabiltzen?

Google Images bilatzailea ez erabiltzearen arrazoiak

honako hauek dira: alde batetik, bilatutako irudi edota

argazkien kalitatea eskasa dela, hauek erabilera

profesional baterako erabili nahi badira behintzat. Eta

bestetik, egileen eskubideak ez direla kontuan hartzen,

izan ere, bilatzaileek elementu kontextualetan soilik

oinarrituta egiten dute bilaketa.

1.2 Ze ezberdintasun dago irudi-banku eta irudi-

bilatzaileen artean?

Irudi-bankuetan, argazkiek kalitate handiagoa edukitzeaz

gain, egilearen eskubideak kontutan hartzen dira eta

beraz, hauek ez dira beste batzuengatik erabiliko ordaindu

ezean. Irudi-bilatzaileetan, berriz, egileen eskubideak ez

dira kontuan hartzen eta horregatik, irudi hauek edozeinek

erabili eta manipula ditzake.

1.3 Egile-eskubideak kontuan izaten dituzten irudi-bankuen artean zein dira

bereizketak? Hau da, ze ezberdintasun dago “Komertzialak” eta “Sarbide

irekiko” bankuen artean? Adimen–mapako oharrak lagungarri izango

zaizkizuei.

Komertzialetan, irudiak copyright-a dute eta diru

kantitate bat ordaindu beharra dago, irudiak erabiltzeko

eskubideak lortu ahal izateko. Sarbide irekiko irudi

bankuetan, aldiz, irudiak ekarpen ekonomikorik egin gabe

Informazio-Konpetentziak ikasgaia

Ikus-Entzunezko Komunikazioa Gradua

erabili daitezke, beti ere, egile eskubideak errespetatuz.

2. Irudien adimen-mapako wikipediako estekak kontuan hartuta, zein da

Stock eta Microstock irudi-bankuen arteko ezberdintasuna?

Stock irudi-bankuetan, argazkilariak, copyrightaren

jabetza dauka eta erosleari argazkia ematen dio lizentzia

desberdinak direla medio. Azken batean, hau argazkilariak

egiten duen lana merkaturatzeko era bati dagokio.

Microstock irudi-bankuetan berriz, hasieran stock-aren

antzera funtzionatzen dute. Hortaz, eskaintza zabalagoa

da, argazkilari zaletuen argazkiak ere aurki

daitezkeelako.

3. Nola egiten duten lan irudi-banku komertzialak (Stock Photography)?

Bideo hau ikusi (1:25 minutura arte) eta erantzun galdera hau:

3.1 Zer egiten dute irudi-banku komertzialek? Non dago

beren negozioa?

Batetik, arlo profesionalean jarduten dutenak daude.

Hauek, baliabide ekonomiko onak dituztenez, irudi horiek

erosteko prest daude. Bestetik, arrazoi desberdinengatik,

negozio propioa egin ezin duten argazkilariak daude.

Orduan, stock konpainietara jotzen dute eta hauek izaten

dira argazkilariaren lanak merkaturatzen arduratzen

direnak, beti ere, kalitatezkoak eta fidagarriak diren

Informazio-Konpetentziak ikasgaia

Ikus-Entzunezko Komunikazioa Gradua

argazkiak eskainiz.

4. Irudi-banku komertzialak nola elikatzen dira? Noren argazkiak dira?

Bideo hau ikusi, ondoren irakurri ekarpen hau eta galdera honi erantzun:

4.1 Argazkilarientzat zertan dira lagungarriak irudi-bankuak?

Argazkilariak bere irudi digitalak irudi-bankuetara

bidatzen ditu, eta behin han egonda, edozein pertsonak

dauka horiek deskargatzeko aukera. Horretarako, diru

kantitate bat ordaindu beharra dago. Horrela, burututako

erosketaren prezioaren zati bat irudi-bankuarentzat izango

da, eta bestea, egilearentzat.

5. Sartu adimen-mapako Stock-eko bost irudi-bankuetan eta bilatu

ze ezberdintasun dagoen Rights-managed (RM) (edo Derechos

Protegidos) lizentzia eta Royalty-free (RF) lizentziaren artean? Noiz

erabiliko zenuke bat eta noiz bestea? (Idatzi adibide konkretuak)Rights-managed (RM) lizentzia erabiltzen duten irudi-bankuetan,

diru kopuru bat ordaindu beharra dago irudiak erabili ahal

izateko, hauen erabilpena doakoa denbora tarte motz batean

baino ez delako. Egunkari edo aldizkari bateko iragarki bateko

argazkietan erabiliko genuke batik bat. Izan ere, horrela

enpresa desberdinek irudi berdina erabiltzea saihestuko

litzateke.

Royalty-free (RF) lizentzia duten irudi-bankuetan, berriz,

behin irudia erosita, berau nahi beste aldiz erabili daiteke,

diru gehiago pagatu beharrik gabe. Hau, katalogo batean

esaterako, argazki berdina behin eta berriz jartzea nahi izanez

gero erabiliko genuke.