1. modulua: Arotzeriako eta Altzarigintzako Materialak...1 30 min X Pantailan proiektatutako irudien...

1

INSTALAZIOKO ETA ALTZARI HORNIKUNTZAKO TEKNIKARIA

1. modulua: Arotzeriako eta Altzarigintzako Materialak

PROGRAMACIÓN DE LOS CICLOS FORMATIVOS DE FORMACIÓN PROFESIONAL

LANBIDE HEZIKETAKO ZIKLOEN

PROGRAMAZIOA

ZURGINTZA, ALTZARIGINTZA ETA

KORTXOA

2

PROGRAMACIÓN DE LOS CICLOS FORMATIVOS DE FORMACIÓN PROFESIONAL

LANBIDE HEZIKETAKO ZIKLOEN

PROGRAMAZIOA

INSTALAZIOKO ETA ALTZARI HORNIKUNTZAKO TEKNIKARIA

1. modulua: Arotzeriako eta Altzarigintzako Materialak

ZURGINTZA, ALTZARIGINTZA ETA

KORTXOA

3

© Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioa Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila Argitaratzailea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco Donostia-San Sebastián, 1 – 01010 Vitoria-Gasteiz Egilea: Mª Jesús Espeita Ochoa de Eribe Koordinazioa: Víctor Marijuán Marijuán KOALIFIKAZIOEN ETA LANBIDE HEZIKETAREN EUSKAL INSTITUTUA INSTITUTO VASCO DE CUALIFICACIONES Y FORMACIÓN PROFESIONAL www.kei-ivac.com Diseinua eta maketazioa: TRESDETRES Lege-gordailua: BI-382/2011

4

Esku artean duzun argitalpen hau lanean ari diren lankideek landu dute. Edozein gairen programazioa oso lan pertsonala da, irakasle bakoitzaren esperientzian oinarritua eta, horrenbestez, subjektiboa. Premisa hori kontuan izanik, programazioa aztertzera eta egoki baderitzozu kontsultarako material gisa erabiltzera gonbidatzen zaitugu. Zure irakasle-lana bideratu dezakeen gida gisa ere baliagarria izan dakizuke. Izan ditzakeen mugak aintzat hartu badira ere, heziketa-ziklo berrien OCDak abiapuntu izanik sortu eta diseinatu da, eta EAEn curriculum-diseinuaren eta irakaskuntza-programazioaren arloan indarrean dagoen legeria hartu da kontuan (otsailaren 26ko 32/2008 Dekretua). Erabilgarria izan dakizun espero dugu, eta, aldi berean, egileek lan honetan egindako ahalegina eskertzen dugu.

AURKIBIDEA UNITATE DIDAKTIKOEN SEKUENTZIAZIOA ETA DENBORALIZAZIOA 05. or.

0. unitate didaktikoa: 0 Moduluaren aurkezpena 06. or.

1. unitate didaktikoa: 1 Zuraren ezaugarritzea eta baso-banaketa 09. or.

2. unitate didaktikoa:

2 Zuraren propietateak eta aldaketak, eta babes-sistemak aztertzea 14. or. 3. unitate didaktikoa:

3 Zuraren lehen transformazio-prozesuak aztertzea. Ziurtapen-sistemak 22. or.


4 Zuraren produktu deribatuak hautatzea 31. or.

5. unitate didaktikoa: 5 Kortxoa eta lehen transformazioa ezaugarritzea 38. or.


6 Zuraren material osagarriak hautatzea 43. or.

7. unitate didaktikoa: 7 Zuraren akaberak eta babesa hautatzea 50. or.

8. unitate didaktikoa: 8 Arotzeriako eta altzarigintzako eraikuntza-sistemak aztertzea 56. or.


9 Arotzeriako elementuak fabrikatzeko sistemak ezaugarritzea 64. or. 10. unitate didaktikoa:

10 Altzarigintzako elementuak fabrikatzeko sistemak ezaugarritzea 75. or. 11. unitate didaktikoa:

11 Altzarigintza-estiloen bilakaera historikoa aztertzea 85. or.

Orduak: 132 Unitate kopurua: 11

5

ZURGINTZA, ALTZARIGINTZA ETA KORTXOA

Heziketa-zikloa: INSTALAZIO ETA ALTZARI HORNIKUNTZA 1. modulua: AROTZERIAKO ETA ALTZARIGINTZAKO MATERIALAK

Unitate didaktikoen sekuentziazioa eta denboralizazioa

EDUKI MULTZOAK UNITATE DIDAKTIKO SEKUENTZIATUAK IRAUPENA

M1 M2 M3 M4 M5 M6 UD0: Moduluaren aurkezpena. 1 h

X X UD1: Zuraren ezaugarritzea eta baso-banaketa. 10 h X UD2: Zuraren propietateak eta aldaketak, eta babes-sistemak aztertzea. 12 h X X X UD3: Zuraren lehen transformazio-prozesuak aztertzea. Ziurtapen-sistemak. 12 h X X X UD4: Zuraren produktu deribatuak hautatzea. 12 h X X X UD5: Kortxoa eta lehen transformazioa ezaugarritzea. 8 h X X X UD6: Zuraren material osagarriak hautatzea. 11 h X X UD7: Zuraren akaberak eta babesa hautatzea. 11 h X X UD8: Arotzeriako eta altzarigintzako eraikuntza-sistemak aztertzea. 12 h X X X X UD9: Arotzeriako elementuak fabrikatzeko sistemak ezaugarritzea. 17 h X X X X UD10: Altzarigintzako elementuak fabrikatzeko sistemak ezaugarritzea. 17 h X UD11: Altzarigintza-estiloen bilakaera historikoa aztertzea. 9 h

GUZTIRA 132 h

1. multzoa: Zur motak identifikatzea. 2. multzoa: Zuraren produktu deribatuak eta material osagarriak hautatzeko irizpideak. 3. multzoa: Zura transformatzeko prozesuak ezaugarritzea. 4. multzoa: Arotzeriako eta altzarigintzako fabrikazio-prozesuak ezaugarritzea. 5. multzoa: Eraikuntza-sistema nagusiak antzematea. 6. multzoa: Zuraren erabilerari buruzko ingurumen-araudia aplikatzea.

6

UD0: MODULUAREN AURKEZPENA



0. unitate didaktikoa: MODULUAREN AURKEZPENA Iraupena: 1 ordu Ikaskuntzaren helburuak:

1. Moduluaren garapenaren plangintza orokorra ezagutzea, baita taldekideak ere. 2. Irakasleak prestakuntza-prozesuaren kudeaketan aintzat hartu eta aplikatuko dituen irizpideak ulertzea. 3. Ikasleak moduluari dagokionez dituen eskubideak eta betebeharrak identifikatzea. 4. Moduluaren unitate didaktikoen arteko eta moduluaren eta beste moduluen arteko lotura nagusiak ulertzea. 5. Norberaren jakintzak identifikatzea, moduluan lortu behar diren jakintzei dagokienez.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK • Zikloko moduluen arteko eta zikloaren eta erreferente dituen kualifikazioen arteko loturak aztertzea. • Diziplinaren, metodologiaren, erlazioen eta antzeko beste gaien inguruan planteatzen diren alderdiak, arauak eta elementuak

identifikatzea, eta euskarri egokian erregistratzea.

KONTZEPTUZKOAK

• Zikloa osatzen duten kualifikazioak eta moduluarekiko lotura. • Moduluaren ekarpena zikloko helburuak lortzeko garaian. • Moduluaren helburuak. • Modulua eta unitate didaktikoak ebaluatzeko irizpideak.

JARRERAZKOAK • Taldeko kide guztiengan, baita irakaslearengan ere, desiragarriak diren portaeren inguruan adostasuna lortzearen garrantzia

baloratzea. • Moduluaren garapenean jarraitu beharreko arauak eta irizpideak.

7




JARDUERA METODOLOGIA BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten Jarduera mota

Helburu inplikat. D.

NORK NOLA egingo den ZERTARAKO egingo den ZEREKIN egingo den

Ir. Ik. J1. Ikasleen eta irakaslearen aurkezpena.

1 10 min

X X Irakasleak eta ikasleek nork bere burua aurkeztuko dute. Irakasleak iradokiko ditu aurkezpenean interesgarriak izan daitezkeen alderdiak, eta informazio bat edo bestea ematea hautazkoa izango da.

Helburua da hasierako ezagutza lortzea eta gizarte-oztopoak haustea, taldeko kideen arteko komunikazioa erraztearren. Aurreko ikasturtetik sortutako taldea denean, ez da jarduera hau beharrezkoa izango.

Ez da bitarteko berezirik behar.

J2. Programazioa osatzen duten elementuen aurkezpena.

2-4 10 min

X X Irakasleak programazioa osatzen duten elementuak, ordutegiak eta abar aurkeztuko ditu, eta, horretarako, eskema bat erabiliko du edo baliabide informatiko bidezko aurkezpena egingo du.

Ikasleek moduluaren gaiaren programazioari, egiturari, loturei, denborari eta iraupenei buruzko ikuspegi orokorra jaso beharko dute, besteak beste.

Arbela.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa.

Kronogramak.

Informazioa duten fotokopiak.

J3. Prestakuntza-prozesuaren kudeaketa gidatuko duten irizpideen eta arauen aurkezpena.

2-3 10 min

X X Irakatsi eta ikasteko prozesua kudeatzeko erabiliko diren askotariko irizpideak ezagutaraziko ditu irakasleak. Gardenkiez edo beste elementu batzuez lagundutako ahozko azalpena erabiliko du. Hortaz, azterketak zuzentzeko eta ebaluatzeko irizpideak, barne-erregimeneko araudia, diziplina-erantzukizunak, eta abar azalduko ditu. Zalantza guztiak argitzeko denbora-tartea zabalduko da.

Horrela, ikasleek ikasketa, gizarte eta harremanen arloko esparrua ezagutu eta ulertuko dute, eta arauzko esparru horretara moldatu ahal izango dute haien jarduna.

Ikasgelan edo lantegi-ikasgelan egin daiteke jarduera, eta ez da baliabide berezirik behar.

J4-E1. Egin beharreko lanbide-moduluaren gainean ikasleek aurretik dituzten jakintzen identifikazioa.

5 30 min

X X Jarduera hori elkarrizketaren bidez garatu ahal izango da, baita ikasleek erantzun beharreko irakaslearen galderen bidez, edo, bestela, ondorio horretarako prestatutako galdera irekien bidez edo erantzun anitzeko galderak dituen galdera sorta baten bidez.

Moduluan garatuko diren edukiei dagokienez, ikasleen abiapuntuko jakintza-maila ezagutu nahi da. Abiapuntuko jakintza hori ezagutzeak programazioa berregituratzeko eta taldearen eta gizabanakoen errealitatera egokitzeko aukera emango dio irakasleari.

Galdera sortak.

8




OHARRAK

• Nahikoa izango da J1 jarduera moduluetakoren batean egitea. Zikloko taldeak adostu beharko du zein modulutan egingo den. • J4 jarduera mantendu ahal izango da, nahiz eta unitate didaktikoetako bakoitzean hasierako ebaluazioa barnean hartzen duen jarduera egin. Bi jarduera horiek bateragarriak eta osagarriak izango

dira beti. Aurretiazko jakintzetarako lehen hurbilketa izan daiteke, ondoren, unitate bakoitzean abiapuntuko jakintza horretan gehiago sakontzeko. • Modulu honen unitate didaktikoetan, jarduerak irakatsi eta ikastekoak (J) edo ebaluaziokoak (E) izan daitezke. Zenbaitetan, jarduera bera, irakatsi eta ikastekoa ez ezik, ebaluaziokoa ere izan

daiteke. Halakoetan, jarduera hori (Jn-Em) gisa adieraziko da eta hiru motak bilduko ditu. J-en zenbakikuntza (n) eta E-ena (m) elkarrekiko independenteak dira.

9 UD1: ZURAREN EZAUGARRITZEA ETA BASO BANAKETA



1. unitate didaktikoa: ZURAREN EZAUGARRITZEA ETA BASO BANAKETA Iraupena: 10 ordu IE1: Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren zur mota nagusiak identifikatzen ditu eta horien ezaugarriak aplikazioekin lotzen ditu. IE6: Zuraren erabilerari buruzko ingurumen-araudia identifikatzen du, kalitate-zigiluak antzematen ditu eta horien ekarpena balioesten du. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Zuraren eta kortxoaren egitura makroskopikoa eta mikroskopikoa ezaugarritzea. 2. Bertako eta inportazioko zur nagusiak izen komertzialaren eta espeziaren arabera identifikatzea, eta koniferotan eta hostozabaletan sailkatzea. 3. Zurak hautatzea, arotzeriako eta altzarigintzako prozesuetan haiek erabiltzearen onurak eta dagozkien propietateak kontuan izanda. 4. Espainiako baso mota nagusiak aztertzea, eta zur espezie nagusien arteko aldeak antzematea. 5. Arotzerian eta altzarigintzan gehien erabiltzen diren zuren munduko banaketa geografikoa irudikatzen duten mapak prestatzea.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK

• Zuraren egitura makroskopikoa eta mikroskopikoa ezaugarritzea. • Bertako eta inportazioko zur nagusiak izen komertzialaren eta espeziearen arabera identifikatzea. • Zurak hautatzea, duten erabileraren arabera haien propietateak eta onurak kontuan izanda. • Espainiako baso mota nagusiak aztertzea. • Arotzerian eta altzarigintzan gehien erabiltzen diren zuren munduko banaketa geografikoa irudikatzen duten mapak prestatzea. • Lan bakoitzerako zur egokiena hautatzea, haren ezaugarrien eta aplikazioaren arabera.

X X X

X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Zura. Zuhaitza. Zatiak. Elikadura. Ipurditik moztea. • Zuraren egitura makroskopikoa eta mikroskopikoa. Konposizio kimikoa. • Bertako eta inportazioko zurak. Koniferoak eta hostozabalak. • Sailkapena. Espainiako arauak. Europako arauak. Besteak beste, Finlandian eta Suedian zerratutako zurak. • Basoak. Zur espezieak. Banaketa geografikoa.

X X X X

X

JARRERAZKOAK • Kontzeptu eta prozedura berriak ikasteko interesa. • Ezarrita dauden jardun-arauak eta -prozedurak bete eta errespetatzea. • Lanak egiteko ezarritako epeekiko konpromisoa.

X X X








Ir. Ik. J1. UDaren aurkezpena eta hasierako ebaluazioa.

10 min

X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Era berean, unitate didaktikoa zikloaren helburu orokorrekin eta dagokion konpetentziarekin lotuko du. UDan garatzen diren edukiak eta jarduerak azalduko ditu, bai eta ebaluazio- eta errekuperazio-jarduerak, eta kalifikazio-irizpideak ere. Ikasleak motibatzeko, gaur egun oinarrizko lehengaia zura duten aplikazio praktikoei buruzko galderak egingo dizkio taldeari. Ondoren, moduluaren beste eduki batzuei ekin aurreko abiapuntu gisa zura aztertu beharra arrazoituko du. Azkenean, ikasleei UDari dagokion dokumentazioa emango die. .

UDari lotutako irakatsi eta ikasteko, eta ebaluatzeko prozesua ezagutzeko. Ikasleek unitate didaktikoaren inguruan dituzten aurretiazko ezagupenak identifikatzeko. Ikasleak moduluaren, zikloaren eta lanbide-profilaren testuinguruan kokatzeko. Ikasleak zuraren ezagutzan motibatzeko, espezialitatean oinarrizko lehengaia izanik.

UDari dagokion dokumentazioa. Balio anitzeko gela.

J2. Azalpena, zuhaitzaren konposizio anatomikoari eta zuraren egitura makroskopikoari buruzkoa.

1 40 min

X Irakasleak, informatika-aurkezpen baten bidez, zutikako zuhaitz baten konposizio anatomikoa, elikadura eta hazkundea azalduko ditu. Ondoren, zuraren egitura makroskopikoa eta konposizio kimikoa aztertuko ditu. Jarraian, egitura hori ikusten deneko zur-xaflak erakutsiko ditu.

Zuraren izaera, jatorria eta hazkundea ulertzeko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiekzio-kanoia. Hainbat zur espezieren laginak eta xaflak. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J3. Taldeko praktika gidatua, 30 aldiz handiagotzeko leiarraren bidez zuraren egitura makroskopikoa aztertzekoa.

1 20 min

X X Irakasleak, hiruko taldetan banatutako ikasleen artean, zur-xaflak eta 30 aldiz handiagotzeko leiarrak banatuko ditu, haiek ikusiz azter ditzaten. Betiere praktika gidatuko du, eta behatu beharreko alderdien inguruan orientatuko ditu. Amaieran, emaitzak ozenki azalduko dira.

Zuraren egitura makroskopikoaren berezko elementuak antzemateko.

Hainbat zur espezieren xaflak. 30 aldiz handiagotzeko leiarrak. Balio anitzeko gela.

J4. Azalpena, zuraren egitura mikroskopikoari eta ultramikroskopikoari buruzkoa.

1 30 min

X Pantailan proiektatutako irudien laguntzaz, irakasleak azalpen bat egingo du zuraren egitura mikroskopikoaren inguruan. Jarraian, koniferoen eta hostozabalen zelula motak aztertuko ditu. Ondoren, haien egitura ultra ultramikroskopikoa labur-

Zuraren egitura mikroskopikoa eta ultramikroskopikoa ezagutzeko, eta koniferoen eta hostozabalen artean bereizteko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiekzio-kanoia. Gaiari buruzko apunteak.




labur azalduko du. Balio anitzeko gela.

E1. Test motako banakako ebaluazio-jarduera, edukiak barneratzekoa.

1 30 min

X X Ikasleek idatziz banakako proba bat egingo dute 1., 2. eta 3. jardueren edukiei buruz, test motako galderekin eta/edo galdera laburrekin. Amaitzean, proba ozenki zuzenduko da eta zalantzak argituko dira.

Aztertutako edukiak ikasleek zein mailatan bereganatu dituzten ikusteko.

Proba idatziaren enuntziatua.

J5. Azalpena, munduko baso-banaketari buruzkoa.

5 40 min

X Jarduerari ekiteko, irakasleak basoa zer den eta zein ingurumen-eragin dituen azalduko du. Jarraian, azalpen orokor bat egingo du munduko lau baso-zona nagusien eta espezie zurgaiak dituzten basoen inguruan. Horretarako, FAOk prestatutako mapa baten proiekzioaz baliatuko da. Mapa horretan, baso mota guztiak zehazten dira.

Basoak ingurumen-erregulatzaile gisa duen garrantzia ulertzeko. Lurrean dauden baso moten kokapena ezagutzeko eta horiek identifikatzeko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiekzio-kanoia. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J6-E2. Banakako praktika autonomoa, munduko baso motak aurkitzekoa.

5 40 min

X X Irakasleak munduko maparen fotokopiak banatuko ditu ikasleen artean, dauden baso motak bertan koka ditzaten. Horretarako, baso motekin bat datozen koloreak erabiliko dituzte. Amaitzean, mapak entregatuko dituzte ebaluaziorako.

A jardueraren edukiak errazago barneratzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Munduko maparen fotokopiak. Koloretako pinturak.

J7. Espainiako eta EAEko baso-banaketaren aurkezpena.

4 40 min

X Irakasleak aurkezpen bat egingo du Espainiako eta EAEko basoen banaketa geografikoaren inguruan. Basoen azken urteotako egoerari buruzko ibilbide historiko txiki bat egingo du. Zona bakoitzeko espezie adierazgarrienak izendatuko ditu.

Espainiako eta EAEko basoak non dauden eta horien zuhaizti motak zein diren jakiteko. Baso-baliabideak errespetuz eta iraunkortasunez erabiltzearen garrantziaz jabetzeko.

PowerPoint-eko aurkezpena. Proiekzio-kanoia. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J8. Azalpena, Espainiako eta Europako arauen arabera, espezieak koniferoetan eta hostozabaletan sailkatu eta identifikatzeari buruzkoa.

2 20 X Irakasleak Europako eta Espainiako arauen arabera espezieak koniferoetan edo hostozabaletan sailkatzeko garaian balioetsi beharreko alderdiak azalduko ditu. Ondoren, izen komertzialaren eta botanikoaren arabera, bietako espezie adierazgarrienetako batzuk aipatuko ditu, eta horien ezaugarri eta desberdintasun orokorrak aztertuko ditu. Horretarako, informatika-aurkezpen bateko irudiak baliatuko ditu.

Bertako eta inportazioko zur nagusiak izen komertzialaren eta botanikoaren arabera identifikatzeko. Koniferoen eta hostozabalen zuren ezaugarri orokorrak bereizteko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiekzio-kanoia. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J9. Azalpena, bertako zur gogorrei buruzkoa.

2,3 40 min

X

Irakasleak bertako zur gogorrei buruzko azalpena egingo du. Adierazgarrienak izendatuko ditu eta, labur-labur, haien propietate fisikoak eta teknologikoak, eta erabilgarritasunak

Bertako zur gogorren izendapen arruntak eta botanikoak, eta haien erabilera nagusiak ezagutzeko.

Bertako zur gogorren bilduma. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa.




J9.1. 30 aldiz handiagotzeko leiarraren bidez, bertako zur gogorrak aztertzea.

10 min

X

X

azalduko ditu. Azalpena ilustratzeko, zuren laginak eta/edo Power-eko aurkezpen bat edo antzeko bat erabiliko du. Amaitzean, ikasleen artean laginak banatuko ditu, ikusiz aztertzeko (30 aldiz handiagotzeko leiarraren bidez), eta haien egitura, pisua, etab. antzemateko.

Lan bakoitzerako zur egokiena hautatzeko, haren ezaugarrien eta aplikazioaren arabera.

Proiekzio-kanoia. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J10. Azalpena, inportazioko zur gogorrei buruzkoa. J10-E3. 30 aldiz handiagotzeko leiarraren bidez, inportazioko zur gogorrak aztertzea.

2,3 40 min

10 min

X

X

Irakasleak, J9 jarduerarako bitarteko berberak erabilita, azalpen bat egingo du, honakoan, inportazioko zur gogorrei buruzkoa. Azkenik, aztertzeko laginak banatuko ditu ikasleen artean.

Inportazioko zur gogorren izendapen arruntak eta botanikoak, eta haien erabilera nagusiak ezagutzeko. Lan bakoitzerako zur egokiena hautatzeko, haren ezaugarrien eta aplikazioaren arabera.

Inportazioko zur gogorren bilduma. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiekzio-kanoia. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J11-E4. Praktika autonomoa, hainbat zur-laginaren fitxa teknikoak egitekoa.

2,3 40 min

X X Irakasleak zuren fitxa teknikoak nola egiten diren azalduko du. Jarraian, ikasleen artean zur gogorren hainbat lagin banatuko ditu, horiek identifikatu eta Word-en dagozkien fitxa teknikoak egin ditzaten. Horretarako, Interneten, liburuetan, UDko apunteetan, etab. aurkitutako informazioa baliatuko dute.

Amaieran, lanak pendrive batean entregatuko dituzte ebaluaziorako.

Zurerako fitxa teknikoan jaso beharreko datuak ezagutzeko. Ikasgelan eskuragarri dauden bitartekoak erabilita informazioa bilatzen ohitzeko. Lanak ezarritako epearen barruan amaitzen ohitzeko.

Zuren bilduma. Informazio-iturriak, hala nola: Internet, liburuak, UDko apunteak, etab. Pendrive-ak.

J12. Azalpena, bertako egur bigunei buruzkoa. J12-E5. 30 aldiz handiagotzeko leiarraren bidez, laginak aztertzea.

2,3 40 min

10 min

X

X

Irakasleak, laginak erabilita edo aurkezpen informatizatu bat baliatuta, bertako eta inportazioko egur bigunei buruzko azalpen bat egingo du. Adierazgarrienak izendatuko ditu eta, labur-labur, haien propietate fisikoak eta teknologikoak, eta erabilgarritasunak azalduko ditu. Amaitzean, aztertzeko laginak banatuko ditu ikasleen artean.

Bertako zur bigunen izendapen arruntak eta botanikoak, eta haien erabilera nagusiak ezagutzeko.

Bertako zur bigunen bilduma. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiekzio-kanoia. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J13. Azalpena, besteak beste, herrialde eskandinaviarretako zur bigunei buruzkoa. J13.1. 30 aldiz handiagotzeko leiarraren bidez, laginak aztertzea.

2,3 40 min

10 min

X

X

J12aren antzeko jarduera da, baina, inportazioko zur bigunei buruzkoa. Horien artean daude, besteak beste, herrialde eskandinaviarretakoak (Finlandia, Suedia, etab.).

Ondoren, ikusitako espezieen laginak banatuko ditu, ikasleek azter ditzaten.

Inportazioko zur bigunen izendapen arruntak eta botanikoak, eta haien erabilera nagusiak ezagutzeko.

Inportazioko zur bigunen bilduma. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiekzio-kanoia. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.




J14. Binakako praktika autonomoa, hainbat lanetarako zurak hautatzekoa.

3 30 min

X Ikasleei bi laguneko taldetan lan egiteko fitxa bana emango zaie. Fitxa horretan, lan jakin baterako zur egokiena hautatzea planteatuko duten lauzpabost kasu jasoko dira. Talde bakoitzak fitxan bere hautaketa arrazoituko du eta, azkenean, proposamen guztiak gelan eztabaidatuko dira.

J9, J10, J12 eta J13 jardueretako kontzeptu teorikoak praktikara eramateko. Ikasleek edukiak zein neurritaraino bereganatu dituzten jakiteko.

Ebatzi beharreko kasuen fitxa. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

E6. Idatzizko ebaluazio-proba.

1,2,3,4,5 60 min

X X Irakasleak garatu beharko diren galderen dokumentu bat banatuko du. Galderak aurreko jardueren edukiei buruzkoak izango dira. Ondoren, ikasleek dokumentua entregatuko dute kalifikaziorako.

Ikasleak ebaluatzeko. Galderen dokumentua. Balio anitzeko gela.

OHARRAK

• J6-E2 jardueraren ordez, EAEko edo Espainiako baso motak aurkitzeko antzeko beste bat jar daiteke. • Komenigarria litzateke xilotekaren bat bisitatzea, espezieen ahalik eta kopuru handiena aztertu ahal izateko. • Arotzerian eta altzarigintzan gehien erabiltzen diren espezieak identifikatzea oso zeregin zabala denez, ezinezkoa litzateke UD barrean egitea. Hala ere, modulu honetan eta espezialitateko beste

batzuetan espezieak behin eta berriz aipatzen direnez, horiek hobeto ezagutzeko aukera dago.

14



UD2: ZURAREN PROPIETATEAK ETA ALDAKETAK, ETA BABES SISTEMAK AZTERTZEA

2. unitate didaktikoa: ZURAREN PROPIETATEAK ETA ALDAKETAK, ETA BABES SISTEMAK AZTERTZEA Iraupena: 12 ordu IE1: Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren zur mota nagusiak identifikatzen ditu eta horien ezaugarriak aplikazioekin lotzen ditu. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Zurak hautatzea, arotzeriako eta altzarigintzako prozesuetan haiek erabiltzearen onurak eta dagozkien propietateak kontuan izanda. 2. Zurek dituzten akatsak eta horiek produzitu behar den elementuan izan ditzaketen ondorioak edo aldaketak deskribatzea. 3. Zura babesteko sistema hautatzea (gatzak eta autoklabea, besteak beste), lehen transformazioan lortu beharreko produktuaren arabera. 4. Berariazko neurgailuak erabilita zuraren hezetasuna kalkulatzea. 5. Erabili beharreko zur mota hautatzea, jasan beharreko esfortzu mekanikoaren eta haren ezaugarrien arabera. 6. Laborategiko saiakuntza sinpleak egitea, kalitate-arauak betetzen diren ebaluatzeko.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK

• Zurak hautatzea, haien propietateak eta onurak kontuan hartuta, eta erabileraren eta jasan beharreko esfortzu mekanikoaren arabera.

• Zurek dituzten akatsak aztertzea. • Zura babesteko sistema hautatzea. • Zuraren hezetasuna kalkulatzea. • Laborategiko saiakuntzak egitea, kalitate-arauak betetzen diren ebaluatzeko.

X

X X X X

KONTZEPTUZKOAK • Zuraren gaixotasunak eta akatsak. Hazkunde-akatsak. Agente biotikoak eta abiotikoak. • Zura babestu eta akabatzeko sistemak. Babes motak. Gainazaleko eta sakoneko tratamenduak. • Neurtzeko eta kontrolatzeko aparatuak. Esfortzu mekanikoak. Kalitate- eta saiakuntza-arauak.

X X X

JARRERAZKOAK • Kontzeptu eta prozedura berriak ikasteko interesa. • Ezarrita dauden jardun-arauak eta -prozedurak bete eta errespetatzea. • Lanak egiteko ezarritako epeekiko konpromisoa.

X X X

15








Ir. Ik. J1. UDaren aurkezpena. 1 10

min

X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du.

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko.

Unitate didaktikoari buruzko apunteak.

J2. Azalpena, zuraren ezaugarriei, higroskopikotasunari eta dentsitateari buruzkoa.

1 20 min

X Irakasleak ikasgelara ezaugarri fisiko desberdinetako zur-laginak eramango ditu, eta ikasleei erakutsiko dizkie batera beha ditzaten. Lehen begiratuan piezen artean antzeman daitezkeen desberdintasunei buruzko galderak egingo ditu. Ikasleen oharrak jaso ondoren, zuraren pikorrari, zainei, egiturari eta koloreari buruzko azalpenari ekingo dio. Jarraian, uraren presentzia eta zuraren propietate higroskopikoa aztertuko ditu, eta duen hezetasun-ehunekoaren eta egoeraren arteko egokitasuna ezarriko du. Horretarako, datu horiek jasoko dituen pantaila-proiekzioaz baliatuko da. Azkenik, zuraren dentsitatearen eta pisu espezifikoaren kontzeptuak azaldu, eta haren hezetasun-edukiarekin lotuko ditu.

Kontzeptu berriak ikasteko interesa pizteko. Zuraren ezaugarriei eta izaera higroskopikoari buruzko oinarrizko ezagupenak bereganatzeko. Hezetasunak zuraren dentsitatean duen eragina ulertzeko. Hori guztia zuraren aplikazioekin, lan egiteko erraztasunarekin eta akaberaren kalitatearekin lotzeko.

Hainbat zur espezieren laginak. Unitate didaktikoari buruzko apunteak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Balio anitzeko gela.

J3-E1. Laborategiko saiakuntzak egitea, zuraren pisu espezifikoa eta hezetasuna zehazteko. Txosten bat aurkeztea.

4-6 1 h X X

Jarduerari ekiteko, zuraren pisu espezifikoaren eta hezetasunaren kontzeptuak errepasatuko dira (J2 jardueran landutakoak), eta, ondoren, haiek lortzeko erabiltzen diren formulak, bitartekoak eta araudia azalduko dira. Jarraian, irakasleak ikasleei saiakuntzak egiteko laborategiko berariazko materiala erakutsiko die, hau da: termohigrometroa, balantza graduatua eta berogailua.

Kalitate-arau bat erabiltzearen garrantzia ulertzeko. Taldean lan egiten ohitzeko. Teoriaren eta praktikaren arteko loturak ezartzeko, eta laborategiko saiakuntzan lortutako emaitzetatik abiatuta ondorioak ateratzeko.

Arbela. Laborategiko berezko materiala, hala nola, balantza graduatua, berogailua eta termohigrometroa. Zur mota desberdinetako probetak.

16




Jarraian, saiakuntzak egiteko jarraitu beharreko prozedura azalduko du. Ondoren, ikasleak hiruko taldetan zatituko ditu eta zur espezie desberdinetako hiru probeta banatuko ditu. Ikasleek beharrezko neurketak egingo dituzte, saiakuntzak egiteko ezarritako araudiari jarraituz, eta lortutako datuak idatziz jasoko dituzte. Geroago, laginen hezetasuna eta pisu espezifikoa lortzeko beharrezko kalkuluak egingo dituzte. Ondoren, emaitzen bateratze-lana egingo dute, irakasleak gidatuta. Azkenik, saiakuntzekin lotutako alderdi guztiak jasoko dituen txostena egingo dute eta informatika-euskarrian entregatuko dute ebaluaziorako.

Piezen balioak eta ezaugarriak alderatzeko egoera naturalean eta hezetasun-aldaketen eraginpean jarri ondoren. Ikasleak ebaluatzeko.

Laborategi-gela. Pendrive-ak. Ordenagailu-gela.

J4. Azalpena, zuraren propietateei buruzkoa, hala nola: anisotropia, gogortasuna, hantura, uzkurdura bolumetrikoa, polaritatea, pitzakortasuna, iraupena, elastikotasuna eta plastikotasuna.

1 0,5 h X Irakasleak, informatika-aurkezpen batez baliatuta, azalpena bat egingo du J4 jardueran adierazitako zuraren propietateen inguruan. Propietate horiek zur espezieekin, eta horien aplikazioekin, lan egiteko erraztasunarekin eta akaberarekin lotuko ditu.

Zuraren izaeraren eta propietate fisikoen ezagutzan sakontzeko. Propietate horiek espezie bakoitzaren aplikazioekin, lan egiteko erraztasunarekin eta akabera-kalitateekin lotzeko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiektagailua. Balio anitzeko gela.

J5. Erantzun laburreko edo aukera anitzeko galdera sorta bat egitea eta taldean zuzentzea.

1 30 min

X X Irakasleak ikasleei galdera sorta bana emango die. Horrek test motako galderak jasoko ditu aurreko jardueretan landutako kontzeptuen inguruan. Amaitzean, galdera sorta elkarrekin truka dezaten eskatuko die, berori zuzentzeko. Zuzenketa ozenki egingo da, irakasleak gidatuta. Horrek dauden zalantzak ebatziko ditu.

UDan orain arte landutako kontzeptuak finkatzeko. Dauden zalantzak argitzeko. Irakaslearen ikuspegitik, gelak oro har izan duen aurrerabidea zein den jakiteko.

Erantzun mugatuko galderen idatzizko proba. Balio anitzeko gela.

17




J6. Azalpena, zuraren propietate bereziei buruzkoa, hala nola: eroankortasun termikoa eta elektrikoa, suaren aurreko portaera eta isolamendu akustikoa.

1 30 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du J6 jardueran adierazi diren zuraren propietate berezien inguruan, horiek espezie bakoitzarekin lotuko ditu eta horien aplikazioak justifikatuko ditu.

Zuraren propietate bereziak ezagutzeko eta, hortik abiatuta, eman nahi zaien erabileraren arabera espezieak behar bezala hautatzeko.

Balio anitzeko gela.

J7. Azalpena, esfortzu mekaniko sinpleen aurrean zurak duen portaerari buruzkoa. J7.1. Zuraren erresistentziak kalkulatzeko ariketa errazak egitea.

5 10 min

30 min

X

X

Irakasleak azalpen bat egingo du zuraren propietate mekanikoen eta esfortzu mekaniko sinpleen aurrean duen portaeraren inguruan. Jarraian, trakzioko, konpresioko eta makurdurako esfortzuen aurrean zurak duen erresistentzia kalkulatzeko oinarrizko printzipioak azalduko ditu. Azalpenean zehar, arbelean kasu bakoitzari buruzko ariketa errazak egingo ditu.

Zurak esfortzu mekaniko sinpleen mota bakoitzaren aurrean duen portaera ezagutzeko. Erabili beharreko zuraren mota eta dimentsioak hautatzen jakiteko, jasan beharreko esfortzu mekanikoaren arabera.

Gaiari buruzko apunteak. Zuraren erresistentziak kalkulatzeko taulak. Balio anitzeko gela.

J8. Esfortzuen eraginpean jarritako piezen erresistentzia mekanikoak eta dimentsionatzea kalkulatzeko problemak ebaztea. Lortutako balioak aztertzea.

5 50 min

X X Irakasleak ikasleei zenbait ariketa emango dizkie erresistentziak kalkulatzeko. Binaka lan eginez, beharrezko sekzioak eta/edo gehieneko esfortzuak zehaztu behar dituzte, erresistentzien taulak erabilita. Amaieran, ariketak zuzendu, zalantzak argitu eta emaitzak aztertuko dira.

Zur mota bakoitzaren ezaugarri fisikoei eta erresistentziei buruzko taulak maneiatu eta interpretatzeko. J7 jardueran ikasitako kontzeptuak indartzeko eta zerbitzuko esfortzu mekanikoen arabera zurak hautatzen ikasteko.

Gaiari buruzko apunteak. Zuraren erresistentziak kalkulatzeko taulak. Balio anitzeko gela.

J9. Azalpena, zuraren akats anatomikoei, eta horien sorburu diren arrazoiekin eta agenteekin duten loturari buruzkoa.

2 40 min

X X Irakasleak PowerPoint-eko irudiak erakutsiko ditu. Horietan, zuhaitzak eta zur akastuneko piezak, eta elementu sanoak agertuko dira. Ikasleei haien arteko desberdintasunak behatu eta azaltzeko eskatuko die. Jarraian, gelak egindako gogoetetan oinarrituta, zurak izaki

Kontzeptu berriak ikasteko interesa pizteko. Zurek izan ditzaketen akatsak eta horiek industria-erabileran izan ditzaketen ondorioak antzemateko.

Aldaketak edo akatsak dituzten zuren laginak. Gaiari buruzko apunteak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiektagailua.

18




bizidun gisa izan ditzakeen akats anatomikoak deskribatuko ditu: korapiloak, muina, zur gaztea eta zurgiharra. Horien jatorria, zuraren gainean izan ditzaketen ondorioak eta horiek saihestu edo ahalik eta gehien murrizteko litezkeen konponbideak azalduko ditu.


J10. Azalpena, zuraren akatsei eta aldaketei, eta horien sorburu diren arrazoiekin eta agenteekin duten loturari buruzkoa. J10.1. Taldeko praktika, akatsak eta aldaketak dituzten zur-laginak aztertzekoa.

2 40 min

45 min

X

X

Zuraren akatsei buruzko azalpenarekin jarraituz, irakasleak eduki hauek jorratuko ditu:

− Hazkunde-okerrak: akatsak enborraren forman. − Irregulartasunak aldaketa-geruzaren hazkundean. − Akatsak zuntzaren antolaeran. − Bestelako akats naturalak: tentsioak, erretxina-

poltsak, geruzen arteko banantzea, etab. − Akats patologikoak: pitzadurak, zurgizen bikoitza,

etab. Azalpenari laguntzeko, pantailan proiektatutako irudiak erabiliko ditu. Horietan, zuraren akatsak argiro antzemango dira. Amaitzeko, azaldutako akatsen bat izan duten laginak banatuko dira, ikasleek horiek behatu eta oharrak har ditzaten. Eragindako materiala erabiltzeak azken elementuetan izan lezaketen ondorioari buruzko iruzkinak jaso behar dituzte. Irakasleak jarduera gidatuko du eta zalantzek argituko ditu. Azkenik, bateratze-lana egingo da.

Zurek izan ditzaketen akatsak eta horiek industria-erabileran izan ditzaketen ondorioak identifikatzeko.

Gaiari buruzko apunteak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiektagailua. Balio anitzeko gela. Aldaketak edo akatsak dituzten zuren laginak.

J11-E2. Laburpen-jarduera: zuraren gaixotasun eta akats nagusien laburpen-taula egitea.

2 45 min

X Ikasleek banaka taula bat egingo dute Word-en. Taula horretan, J7 jardueran aztertu diren zuraren akatsak bilduko dira, horien jatorria, ondorioak eta konponbideak labur-labur zehaztuta. Taulan, Interneten aurkitutako akats horien irudiak sartu behar dituzte.

Kontzeptuen laburpena errazteko. Landutako kontzeptuak indartzeko. Gai baten inguruko kontsulta-dokumentu gisa balioko duen idazlan bat antolatzen ikasteko. Ikasleak ebaluatzeko.

Gaiari buruzko apunteak. Internet. Ordenagailu-gela.

19




J12. Azalpena, zura suntsitzen edo degradatzen duten agente biotikoei eta abiotikoei buruzkoa.

2 30 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du ondorengo puntuen inguruan:

− Zura suntsitzen duten agente biotikoak: onddoak eta intsektuak.

− Zura suntsitzen edo degradatzen duten agente abiotikoak: agente atmosferikoak eta sua.

Agenteak eta horien ondorioak aztertzean, irakasleak eraginpeko piezek produkziorako eta erabilerarako duten erabilgarritasun-maila zehaztuko du. Azalpena ilustratzeko, aurkezpen informatizatu bat erabiliko du.

Zurek izan ditzaketen gaixotasunak eta horiek industria-erabileran izan ditzaketen ondorioak ezagutzeko.

Gaiari buruzko apunteak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiektagailua. Balio anitzeko gela.

J13. Zuraren izurriteei buruzko bideo didaktiko bat ikuskatzea.

2 10 min

X X Irakasleak zuraren berezko izurrite baten ekintzari buruzko YouTube-ko edo beste jatorri bateko bideo didaktiko bat proiektatuko du.

J9 jardueran garatutako kontzeptuak ilustratzeko.

Zuraren izurriteei buruzko YouTube-ko bideo didaktiko bat. Proiektagailua. Balio anitzeko gela.

J14-E3. Taldeko praktika, gaixotasunak izan dituzten zur-laginak aztertzekoa. Produkziorako eta erabilerarako haien erabilgarritasun-maila zehaztea.

2 0,5 h X X Irakasleak ikasleen artean gaixotasunak izan dituzten laginak banatuko ditu, ikusiz azter ditzaten. Ikasleek, binaka, ikusten dituzten akatsez edo gaixotasunez gain, haien sorburu izan zitezkeen arrazoiak idatziz jasoko dituzte. Gainera, zur akastuneko piezek produkziorako eta erabilerarako duten erabilgarritasun-maila zehaztuko dute. Irakasleak jarduera une oro gidatuko du eta zalantzak argituko ditu. Ondoren, eskuz nahiz informatika-euskarrian egindako lanak ebaluatzeko bilduko ditu.

Zurek izan ditzaketen akatsak, horien jatorria eta industria-erabileran izan ditzaketen ondorioak identifikatzeko. Lanak gauzatzeko epeak betetzen ohitzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Aldaketak edo akatsak dituzten zuren laginak. Pendrive-ak. Ordenagailu-gela.

J15. Azalpena, zura babesteko sistemei buruzkoa.

3 0,5 h X Irakasleak, aurreko jardueretan azaldutako kontzeptuetatik abiatuta, zura babesteko beharra justifikatuko du. Jarraian, arrisku motei buruzko azalpen bat egingo du horiek zerbitzu-baldintzekin lotuko ditu.

Zerbitzuen jarritako zurak dituen arrisku motak, egoerak eta eraso gertagarrienak zein diren jakiteko.

UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

20




J16-E4. Laburpen-jarduera: zuraren arrisku motei buruzko taula bat egitea.

3 0,5 h X Ikasleek laburpen-taula bat egingo dute. Bertan, besteak beste, datu hauek jasoko dituzte: arrisku motak, elementuaren egoera, hezetasunarekiko eraginpea, zuraren hezetasun-edukia eta erasoak. Word-en edo eskuz egin dezakete, eta ondoren irakasleari ebaluatzeko entregatuko diote.

J12 jardueraren kontzeptuak barneratzeko. Kontzeptu teorikoak laburtzeko eta kontsulta-elementutzat balioko duen taula batean antolatzeko.


J17. Azalpena, zurerako babes-neurriei eta tratamenduei buruzkoa.

3 0,5 h X Gai hauei buruzko azalpena: − Babes-neurriak. − Produktu babesleak: motak, konposizioa,

ezaugarriak eta albo-ondorioak. − Tratamendu-metodoak: gainazalekoa, tartekoa eta

sakonekoa. Tratamenduek osasunaren eta ingurumenaren gainean dituzten ondorioak nabarmenduko dira, eta, era berean, segurtasun-neurrien berri emango da.

Materialaren mota eta ezaugarriak, arrisku mota eta egoera kontuan izanda, zura tratatzeko babes mota, eta eragiketa eta tratamendu egokienak hautatzeko gaitasuna lortzeko. Produktuen erabilerak osasunaren eta ingurumenaren gainean dituen ondorioak balioesteko. Segurtasun-neurriak erabiltzeko beharraz jabetzeko.


J18-E5. Taldeko praktika, arrisku-egoeren hainbat proposamenetarako produktu babesle egokiak hautatzekoa.

3 1 h X X Irakasleak ikasleen artean dokumentu bat banatuko du. Horretan, hainbat kasu jasoko dira arrisku-egoeretarako produktu babesle egokiak hautatzeko, zura erabiltzeko berariazko ezaugarriak zein diren jakinda. Ikasleek, hiruko taldetan, txosten labur bat egingo dute. Bertan, hautatutako babesgailuekin batera, horiek materialaren gainean sor litzaketen albo-ondorioen inguruko azalpena jasoko da. Irakasleak betiere praktika gidatuko du eta hautaketa orientatuko du. Azkenik, bateratze-lana egingo da zalantzak argitzeko eta talde bakoitzak ekarritako konponbideak balioesteko.

Aurreko jardueretan ikasitakoa praktikan jartzeko. Lanak gauzatzeko epeak betetzen ohitzeko. Ikasleek edukiak zein mailatan bereganatu dituzten ebaluatzeko.

UDari buruzko apunteak. Hainbat kasuren dokumentuak, horiek ebazteko. Balio anitzeko gela.

E6. Ebaluazio-proba teoriko bat egitea.

1-2-3-4-5 1 h X X Ikasle bakoitzari, test motako eta/edo garapeneko galderen dokumentu bana emango zaio. Amaitzean, irakasleari entregatuko dio, jarduerari buruzko ebaluazio-datuak erregistra ditzan.

Irakatsi eta ikasteko banakako prozesua ebaluatzeko.

Idatzizko proba, test motako eta/edo garapeneko galderak izango dituena. Oharren erregistroa.

21





OHARRAK

• Laborategiko saiakuntzei buruzko J3 jarduera bi egunetan egin beharra dago, piezek beharrezko hezetasun-maila har dezaten.

22



UD3: ZURAREN LEHEN TRANSFORMAZIO PROZESUAK AZTERTZEA. ZIURTAPEN SISTEMAK

3. unitate didaktikoa: ZURAREN LEHEN TRANSFORMAZIO PROZESUAK AZTERTZEA. ZIURTAPEN SISTEMAK Iraupena: 12 ordu IE1: Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren zur mota nagusiak identifikatzen ditu eta horien ezaugarriak aplikazioekin lotzen ditu. IE3: Zura transformatzeko prozesuak ezaugarritzen ditu, eta produktuen zehaztapen teknikoak lehengaiekin eta baliabideekin lotzen ditu. IE6: Zuraren erabilerari buruzko ingurumen-araudia identifikatzen du, kalitate-zigiluak antzematen ditu eta horien ekarpena balioesten du. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Beharrezko material kantitateak zehazten ditu, eskuragarri dauden zerratze-produktuetatik abiatuta (taula, ohola, oholtxoa, listoiak eta ebakinak). 2. Laginetatik eta ilustrazioetatik abiatuta, zura piezakatu eta zatikatzeko sistema nagusiak identifikatzea, eta horiek lortu beharreko produktuekin eta dagozkien dimentsioekin lotzea. 3. Zurak lehortu eta tratatzeko sistemak aztertzea. 4. Espainiako baso mota nagusiak eta horien ustiapen-kudeaketa aztertzea. 5. Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren zur ziurtatuen banaketa geografikoa eta horien merkataritza aztertzea. 6. Espainiako baso-aprobetxamenduen plangintza aztertzea. 7. Kalitateko edo kontroleko zigilu baten bidez (FSC eta PEFC) behar bezala dokumentatutako zurak identifikatzea, 8. Jatorria, eta euren zuren eta azpiproduktuen aprobetxamendua ziurtatzeko sistemak integratuta dituzten enpresak identifikatzea.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK

• Eskuragarri dauden zerraketa-produktuetatik abiatuta prestatutako material-zerrendak egitea. • Zura babesteko sistema hautatzea. • Zura piezakatu eta zatikatzeko sistema nagusiak identifikatzea. • Zurak lehortu eta tratatzeko sistemak ezaugarritzea. • Arotzerian eta altzarigintzan gehien erabiltzen diren zur egiaztatuen munduko banaketa geografikoa irudikatzen duten mapak

prestatzea. • Espainiako baso-aprobetxamenduen plangintza aztertzea. • Kalitate-zigiluren batez, eta FSC eta PEFC ziurtapen-sistemen bidez dokumentatutako zuren zerrenda egitea. • Lan bakoitzerako zur egokiena identifikatzea, haren ezaugarrien eta aplikazioaren arabera, eta ziurtatu gabeko zur sortak

baztertzea. • Jatorriaren, eta euren zuren eta azpiproduktuen aprobetxamenduaren ziurtapeneko sistemak integratuta dituzten enpresen

datu-baseak egitea.

X X

X X

X

X X X

X

23




KONTZEPTUZKOAK

• Zerra-zurak. Neurri komertzialak. Identifikazioa. Aplikazio industriala. • Zura piezakatu eta zatikatzeko sistemak. • Zura babestu eta akabatzeko sistemak. Babes motak. • Zurak lehortu eta tratatzeko sistemak. • Baso- eta ingurumen-baliabideak ustiatzea. Basoberritzeko sistemak. • Ziurtapen-sistemak: PEFC eta FSC. Nazioarteko arauak eta estandarrak. Garapen-prozesua. Ebaluazio-sistema. Zaintza-katea.

X

X X X

X X

JARRERAZKOAK • Kontzeptu eta prozedura berriak ikasteko interesa. • Baso-ondarea zaindu eta babesteko balioekiko konpromiso etikoa. • Material-hondakinak murrizteko konpromisoa.

X

X X






min

X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du.



J2. Baso-baliabideek egun munduan duten egoeraren aurkezpena. J2.1. Bideo-proiekzioak, baso-katastrofeek dakartzaten ondorioei

5 15 min

5 min

X

X

X

Lehenik, irakasleak errepaso labur bat egingo du. basoa zer den eta horren ingurumen-eginkizunak zein diren azaltzeko. Jarraian, baso-baliabideen egungo egoerari buruzko sarrera egingo du, eta haien antzinako egoerarekin alderatuko du. Horretarako, oraindik ukitu gabe dauden eta suntsitu diren edota desagertzeko joera duten baso-eremu txikiak dituzten baso-eremuen inguruan GREENPEACEk egindako munduko mapa proiektatuko du. Ondoren, YouTube-ko bideo bat proiektatuko du, baso-katastrofeen uraren zikloan sorraraz ditzaketen ondorioak ikusteko. Amaitzeko, horiek saihesteko neurriei eta zuraren

Basoek ingurumen-erregulatzaile gisa duten garrantzia ulertzeko. Desager ez daitezen, basoak babestearen beharra balioesteko. Zuraren eta horren deribatuen kontsumo arduratsuaz jabetzeko.

PowerPoint. YouTube-ko bideo didaktiko bat. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

24




buruzkoak. J2.2. Eztabaida, zuraren inguruko prebentzio-neurriei eta kontsumo arduratsuari buruzkoa.

10 min

X

X

kontsumo arduratsuaren esanahiari buruzko eztabaida txiki bat moderatuko du.

J3. Azalpena, zuraren eta baso-produktuen munduko merkatuari buruzkoa (zonaka edo herrialde multzoka).

5 15 min

X Irakasleak azalpen orokor bat egingo du arotzerian eta altzarigintzan gehien erabiltzen diren zur ziurtatuko espezieek munduan duten banaketa geografikoaren inguruan. Ondoren, zuraren eta baso-produktuen merkatuari buruzko azalpen batekin jarraituko du. Horretarako, herrialdeen arabera zuraren guztizko produkzioak zehaztuko dituen taula erabiliko du. Bertan, gainera, egurrera zuzendutako produkzioa eta industriara zuzendutakoa xehatuko dira, eta, azken horren barruan, nazioarteko merkataritza jasoko da. Azalpenean zehar, ikasleei etengabe galderak egingo dizkie, haien arretari eusteko.

Arotzerian eta altzarigintzan gehien erabiltzen diren zur ziurtatuak produzitzen dituzten munduko zonak identifikatzeko. Munduko zonen arabera, zuraren nazioarteko merkataritzaren hedadura eta helburuak ezagutzeko.

PowerPoint. Proiektagailua. Balio anitzeko gela. UDari buruzko apunteak.

J4. Azalpena, Espainiako eta EAEko zur-eskaintzaren ezaugarriei buruzkoa.

5 20 min

X Jarduerari ekiteko, irakasleak Iberiar penintsulako baso mota nagusien errepaso laburra egingo du eta bertako merkataritza-espezie gehienak jasoko dituen mapa erakutsiko du. Jarraian, autonomia-erkidegoetako zur-produkzioari buruzko analisi bat egingo du. Horretarako, Espainiako urteko zur-produkzioa espezieka biltzen duen MAPAko estatistika-urtekaria baliatuko du. Erabiliko diren irudi guztiak pantailan proiektatuko dira azalpenean zehar.

Espainiako zur-produkzioa zein den jakiteko, eskaintza autonomia-erkidegoen arabera bereizita.

Informatika-aurkezpena. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J5-E1. Autoebaluazioko banakako jarduera, munduko, Espainiako eta EAEko zur-merkatuari buruzkoa.

5 20 min

X X Irakasleak ikasleen artean “zuzen/oker” motako galderen test bat banatuko du. Testa J3 jarduerari buruzkoa izango da eta munduko edo penintsulako mapa bat barne hartuko du. Bertan, arotzerian eta altzarigintzan gehien erabiltzen diren zur espezie ziurtatuen banaketa geografikoa kokatu beharko da. Ikasleek gaiari buruzko apunteak erabili ahal izango dituzte

Autoebaluatzeko. Zalantzak argitzeko. Edukiak barneratzeko.

Autoebaluazioko galderen testa. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

25




erantzuteko. Amaitzean, emaitzak ozenki zuzenduko dira eta irakasleak dauden zalantzak argituko ditu.

J6. Azalpena, baso-jabearen eta 1. transformazioko industriaren arteko merkataritzari buruzkoa.

4 15 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du zuraren salerosketa-sistemen inguruan, Espainian eta Euskal Herrian gehien erabiltzen direnetan oinarrituta.

Espainian zuraren salerosketan gehien erabiltzen diren sistemak identifikatzeko.

Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J7. Azalpena, Espainiako baso-aprobetxamenduei eta horien plangintzari buruzkoa: − Prestaketa, lantze eta

garraioko prozesuak. − Beharrezko

bitartekoak. − Erabiltzen diren

teknikak.

4,6 50 min

X Irakasleak baso-aprobetxamenduaren eta mendiaren iraupen-printzipioa babesteko kontuan hartu beharreko arauen definizioa emango du. Jarraian, bideoko edo PowerPoint-eko proiekzioaren bidez, zuraren lehen transformazioan egiten diren lanak aztertuko ditu, eta mendian eta zerrategian erabiltzen diren teknikak, eragiketak eta bitartekoak zehaztuko ditu.

Baso birjinaren eta baso-aprobetxamenduaren artean dauden desberdintasunak ulertzeko. Baso-aprobetxamendu baten plangintzak dakarren guztia ezagutzeko. Zuraren lehen transformazio-prozesuak identifikatzeko. Zuraren 1. transformazio-eragiketak egiteko bitarteko eta teknika komenigarrienak hautatzeko.

Bideoko edo PowerPoint-eko proiekzioa. Proiektagailua. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J8. Mendian eta zerrategian zuraren lehen transformazioan egiten diren lanen bideo-proiekzioa.

4,6 15 min

X X Ikasgelan, aurreko jardueran azaldutako edukiei buruzko bideo didaktikoa proiektatuko da. Proiekzioa amaitzean, jorratutako irudiei eta edukiei buruz hitz egingo da eta irakasleak litezkeen zalantzak argituko ditu.

Aurreko jardueran landutako edukiak indartzeko.

Bideo didaktikoa. Proiektagailua. Balio anitzeko gela.

J9. Laburpen-jarduera: zuraren lehen transformazio-prozesuak bilduko dituen taula banaka egitea.

4,6 20 min

X X Ikasleek taula bat egingo dute. Bertan, modu logikoan, ordenatuan eta ilustratuan, zura lortzeko prozesuaren urratsak bildu behar dituzte, zuhaitza denetik zerrategitik ateratzen den arte. Horretarako, gaiari buruzko apunteak erabiliko dituzte. Amaieran, lanak irakasleari pendrive batean entregatuko dizkiote ebaluaziorako.

Edukiak barneratzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Pendrive-a. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

26




J10. Planifikatutako taulak eta basoberritzeko sistemak aztertzea.

4,6 15 min

X Irakasleak penintsulan gehien erabiltzen diren mozketako eta basoberritzeko sistemei buruzko konparazio-azterketa egingo du, eta horiek zein zonatan aplikatzen diren kontuan izanda emaitzak ebaluatuko ditu.

Zuhaitz espezieen eta habitataren arabera komenigarriena den mozketako eta basoberritzeko sistema zehazteko.


J11. Azalpena, zura piezakatu eta zatikatzeko sistema nagusiei buruzkoa. Zerraketako produktuen merkataritza-izendapenak eta eskuairaldeak.

1,2 25 min

X Irakasleak zura piezakatu eta zatikatzeko sistema nagusiak azalduko ditu. Jarraian, pantailan proiektatutako irudiak erakutsiko ditu. Horietan, eskuragarri dauden zerraketako produktuak azalduko dira (taula, ohola, oholtxoa, listoiak eta ebakinak), eta horien dimentsioak eta aplikazioak adieraziko dira.

Zerraketako produktuak formaren eta dimentsioen arabera identifikatzeko. Zerraketako produktuak lortu beharreko produktuen arabera hautatzeko.

PowerPoint. Proiektagailua. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J12-E3. Ebaluazio-jarduera, zerraketako produktuei buruzkoa.

1,2 10 min

X X Irakasleak ikasleen artean bi zutabe izango dituzten fotokopiak banatuko ditu. Zutabeetako batean zerraketako produktuak agertuko dira eta bestean haien dimentsioak (ordenatu gabe). Ikasleek bi zutabeak elkarrekin lotu behar dituzte, laguntza gisa UDari buruzko apunteak erabilita. Amaitzean, emaitzak ozenki zuzenduko dituzte irakaslearen laguntzarekin.

Edukiak barneratzeko. Autoebaluatzeko.

Ebatzi beharreko ariketen fotokopiak. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J13. Azalpena, zura neurtu eta kubikatzeko teknikei eta metodoei buruzkoa: zuhaitzak, zur landugabeak eta eskuairan egindako piezak.

1 30 min

X Irakasleak zura neurtzeko teknikak azalduko ditu. Jarraian, piezak kubikatzeko egin beharreko kalkuluak azalduko ditu. Horretarako, arbelean ebatziko dituen adibide eta kasu praktikoak erabiliko ditu.

Zura komertzialki aurkezten deneko hainbat formatan kubikatzen trebatzeko.


J14-E4. Zuraren elementuak neurtu eta kubikatzeko ariketak egitea.

1 1 h X X Irakasleak zura neurtu eta kubikatzeari buruzko hainbat ariketa bilduko dituzten fotokopiak banatuko ditu. Ikasleek ariketak ebatziko dituzte eta, amaitzean, arbelera ateratzen joango dira zuzenketa egiteko. Irakasleak dauden zalantzak ebatzi eta emaitzak baliozkotuko ditu.

Kasu praktikoak ebatzita, zura kubikatzen erraztasuna lortzeko.

Ebatzi beharreko ariketen fotokopiak. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J15. Azalpena, baso-kudeaketa iraunkorrari

4 10 min

X

Irakasleak baso-kudeaketa iraunkorraren esanahia azalduko du, eta irizpide ekonomikoak sozialak eta ingurumenekoak

Mendien kudeaketarako irizpide ekonomikoak, sozialak eta

Proiektagailua. Internet.

27




buruzkoa. J15.1. Gaiari buruzko erreportaje didaktiko bat ikuskatzea eta solasaldia egitea.

15 min

X

X

balioetsiko ditu. Jarraian, PEFC Spain web ofizialeko baso-kudeaketari buruzko erreportajea proiektatuko. Erreportajean, kudeaketa horren helburuak, garrantzia eta haren garapenari buruzko xehetasun batzuk azaltzen dira. Azkenik, irakasleak gaiari buruzko solasaldi bat piztuko du.

ingurumenekoak balioesteko. Baso-kudeaketa iraunkorrean gehiago sakontzeko.


J16. Azalpena, zur iraunkorraren ziurtapenei, FSC eta PEFC zigiluei, eta zaintza-kateko zigiluari buruzkoa. J16.1. FSC ziurtapenaren web ofiziala bisitatzea.

7 30 min

15 min

X

X

X

Irakasleak, ikasleei galderak egingo dizkie kontsumitzaileak erabiltzen duen zura baso-kudeaketa iraunkor batetik datorren jakiteko moduari buruz. Hortik abiatuta, kudeaketa iraunkorreko FSC eta PEFC zigiluak, eta zaintza-kateko zigilua zer diren eta zertarako balio duten azalduko du. Jarraian, FSC ziurtapenei buruzko web ofizialean bisita birtual laburra egingo du eta puntu interesgarri batzuk azalduko ditu. Ikasleek pantailako proiekzioaren bidez jarraituko dute azalpena.

Zuraren sektorean gehien estimatzen diren kudeaketa iraunkorreko zigiluak eta ziurtapen-sistemak zer diren eta zertarako balio duten ulertzeko. Web ofiziala bisitatu ondoren, FSC ziurtapenari buruz gehiago jakiteko.

Internet. Proiektagailua. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J17-E5. Binakako praktika gidatua, ziurtapen-sistemak integratuta dituzten zuraren industriako enpresen datu-base bat sortzekoa. Kalitate eta kontroleko zigilua (FSC eta PEFC) duten zur dokumentatuen zerrenda bat egitea.

7,8 1 h X X Jatorriaren, eta euren zuren eta azpiproduktuen aprobetxamenduaren ziurtapeneko sistemak integratuta dituzten enpresen datu-baseak egiteko proposatuko die irakasleak ikasleei. Gainera, kalitate eta kontroleko zigiluren bat (FSC eta PEFC) duten zuren zerrenda bat egin beharko dute. Horretarako, informazio-iturri gisa Internet erabiliko dute eta datuak Word dokumentu batean bilduko dituzte. Dokumentu hori irakasleari entregatuko diote pendrive batean. Dokumentuak kontsulta egiteko balioko du ondorengo UDetako jarduerak egiteko. Irakasleak betiere jarduera gidatuko du eta informazioa bilatzeko garaian ikasleak orientatuko ditu.

Euren zurak eta azpiproduktuak ziurtatzeko sistemak integratuta dituzten enpresen hedadura balioesteko. Ondorengo jardueretan kontsultatzeko balioko duen informazio-dokumentu bat sortzeko.

Internet. Pendrive-ak. Balio anitzeko gela.

J18. Azalpena, zura lehortzeari buruzkoa: − Justifikazioa. − Lehortze-printzipioak.

3 20 min

X Irakasleak zura lehortzeko beharra justifikatuko du, eta hura lantzeko zailtasunak eta izan ditzakeen aldaketak adieraziko ditu. Ondoren, lehortzean zuraren portaera zein den eta kontuan hartu beharreko oinarrizko printzipioak zein diren azalduko du, lehortzeko abiadurari eta lehortzeko airearen

Zura lehortzeko beharra balioesteko. Lehortzean zuraren portaera ulertzeko. Zurak lehortzeko oinarrizko


28




norabideari dagokienez. Ikasleei sarritan galderak egingo dizkie, haien arretari eta interesari eusteko.

printzipioak ezagutzeko.

J19. Azalpena, zuraren lehortze naturalerako sistemari buruzkoa. J19.1-E6. Erantzun laburretako test bat egitea.

3 20 min

5 min

X

X

X

Irakasleak azalpen bat egingo du zuraren lehortze naturalerako egin beharreko eragiketen eta erabili beharreko elementuen inguruan. Horretarako, pilatze-sistemak eta beharrezko elementuak ilustratuko dituzten irudiak erabiliko ditu. Gainera, zurak har dezakeen hezetasun-edukiaren, iraupenaren, eta zur moten eta kostuen berri emango du dokumentu bidez, eta beste lehortze-sistema batzuekiko konparazio-azterketa egingo du. Jarraian, erantzun laburretako test txiki bat proiektatuko du pantailan, eta ikasleek orri batean erantzun beharko diote test horri. Amaitzean, emaitzak ozenki zuzenduko dira eta irakasleak litezkeen zalantzak argituko ditu.

Lehortze-teknika egokienak zehazteko, kontuan izanik materialaren ezaugarriak, kostuak eta produktuaren ondorengo aplikazioa. Eskuratutako ezagupenak finkatzeko.

PowerPoint. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Erantzun laburretako testa. Balio anitzeko gela.

J20. Azalpena, zuraren lehortze artifizialerako sistemei buruzkoa. − Ezaugarri orokorrak. − Lehortze artifizialaren

motak.

3 45 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du zuraren lehortze artifizialerako egin beharreko eragiketen eta erabili beharreko tresneriaren inguruan. Horretarako, lehortze artifizialeko sistemak eta beharrezko elementuak ilustratuko dituzten irudiak erabiliko ditu. Ondoren, irits daitezkeen hezetasun-edukiei, iraupenei eta lehortu beharreko zur motei, eta lehortze-metodo bakoitzaren onurei eta eragozpenei buruzko edukien konparazio-azterketa egingo du.

Lehortze-teknika egokienak zehazteko, kontuan izanik materialaren ezaugarriak eta produktuaren ondorengo aplikazioa.

PowerPoint. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J21. Lehortze-tratamenduek sorrarazitako ondorioak aztertzea (orbanak, zur konprimituak, pitzadurak…).

3 15 min

X Irakasleak, laginen edo pantailan proiektatutako irudien bidez, zura lehortzeko tratamenduek sorrarazten dituzten ondorioak aztertuko ditu (orbana, zur konprimituak, pitzadurak, etab.).

Lehortzean zurean sortutako akatsak identifikatzeko eta horien sorburuekin lotzeko.

Lehortze-tratamenduak sortutako ondorioen laginak. PowerPoint. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J22. Azalpena, lehortze-kostuak kalkulatzeari

3 15 min

X

Irakasleak, adibide batetik abiatuta, lehortze-kostuak modu errazean kalkulatzeko metodoa azalduko du. Arbelean

Zur lehorraren kostua zehaztu ahal izateko gaitzeko, haren hasierako eta

UDari buruzko apunteak. Lehortze-kostuei buruzko

29




buruzkoa. J22.1. Lehortze-kostuei buruzko ariketak egitea.

15 min

X

X

beharrezko datuak idatziko ditu eta, dagokion formula aplikatuta, emaitza lortuko du. Azkenik, dauden zalantzak argituko ditu eta, beharrezkoa izanez gero, beste kasu praktiko bat ebatziko du. Ikasleek irakasleak aurretiaz fotokopietan emandako lehortze-kostuekin lotutako ariketak ebatziko dituzte. Horretarako, UDari buruzko dokumentazioa erabil dezakete. Irakasleak prozesua gidatuko du eta, amaitzean, ariketak arbelean zuzendu eta dauden zalantzak argituko ditu.

amaierako ezaugarriak, lehortze-sistemak eta lehortzearen prestazio-kostuak kontuan izanda. Jardueran azaldutako kontzeptu teorikoak praktikan jartzeko.

ariketen fotokopiak. Balio anitzeko gela

J23. Azalpena, zuraren kurbatzeari buruzkoa: − Kurbatzeko prestatzea

(lurruntzea eta egostea).

− Eskuz kurbatzeko tresneria eta eragiketak: teknikak, emaitzak eta aplikazioak.

J23.1-E6. Jardueraren edukiei buruzko autoebaluazio-jarduerak.

3 35 min

5 min

X

X

X

Irakasleak sarrera labur bat egingo du zuraren kurbatzearen inguruan. Material horren aldakortasuna eta forma harrigarriak hartzeko gaitasuna aipatuko ditu. Horretarako, zur-laginak edota tratamenduan jarritako pieza bitxiak erabiliko ditu. Jarraian, aipamen historikoren bat egin ondoren, kurbatzeko prestaketa-teknikak azalduko ditu. Ondoren, azalpen bat egingo du zura eskuz kurbatzeko egin beharreko eragiketen eta erabili beharreko erreminten inguruan. Azalpenerako, aurkezpen informatizatu bat erabiliko du. Segidan, ikasleek, banaka, autoebaluazio labur bat egingo dute: jardueran jorratutako gaiari buruzko testu batean dauden hutsuneak bete beharko dituzte. Horretarako, irakasleak testua pantailan proiektatuko du eta ikasleek falta diren hitzak besterik ez dituzten idatziko. Amaitzean, erantzunei buruz ozenki hitz egingo da eta irakasleak emaitzak baliozkotuko ditu.

Kurbatzeari dagokionez zurak dituen aukerak ezagutzeko. Materialaren, emaitzen eta aplikazioen arabera kurbatze-sistema egokiena hautatzeko. Autoebaluatzeko.

PowerPoint. Proiektagailua. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

30




J24. Azalpena, makinaz kurbatzeari buruzkoa: teknikak, emaitzak eta aplikazioak. Kurbatze-akatsak.

3 20 min

X X Irakasleak azalpen bat egingo du J24 jardueran adierazitako edukien gainean. Horretarako, aurkezpen informatizatu bat eta, ahal dela, kurbatze-tratamenduek sorrarazitako ondorioren baten laginak baliatuko ditu.

Laginen edo argazkien bidez, lehortze-tratamenduek sorrarazitako ondorioak identifikatzeko.

Kurbatze-tratamenduak sortutako ondorioen laginak. PowerPoint. Proiektagailua. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.


Guztiak 1 h X X Ikasleen artean, idatzizko banakako proba bat banatuko da. Proba horrek test motako eta/edo garapeneko galderak bil ditzake. Amaitzean, datuak erregistratzeko entregatuko dute.

Ikasteko banakako prozesua ebaluatzeko.

Idatzizko proba. Oharren erregistroa. Balio anitzeko gela.

OHARRAK

• Oso komenigarria litzateke inguruko mendi eta zerrategiren batera irtenaldi bat egitea, espeziak eta zuraren 1. transformazioko teknikak eta bitartekoak in situ behatzeko.

31



UD4: ZURAREN PRODUKTU DERIBATUAK HAUTATZEA

4. unitate didaktikoa: ZURAREN PRODUKTU DERIBATUAK HAUTATZEA Iraupena: 12 ordu IE1: Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren zur mota nagusiak identifikatzen ditu eta horien ezaugarriak aplikazioekin lotzen ditu. IE2: Zuraren produktu deribatuak, eta arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren bestelako materialak hautatzen ditu, eta lortu beharreko emaitzaren arabera haien aplikazioa justifikatzen du. IE3: Zura transformatzeko prozesuak ezaugarritzen ditu, eta produktuen zehaztapen teknikoak lehengaiekin eta baliabideekin lotzen ditu. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Laborategiko saiakuntza sinpleak egitea, kalitate-arauak betetzen diren ebaluatzeko. 2. Taulak izen komertzialaren arabera identifikatzea, haien ezaugarriak eta aplikazioa kontuan izanda. 3. Xaflak hautatzea, haien ezaugarriak eta aplikazioak kontuan izanda. 4. Xaflak euren produktuekin eta ezaugarriekin lortzeko sistemak deskribatu eta ilustratzea. 5. Taulak fabrikatzeko sistemak bereiztea, eta lortutako motekin eta dagokien aplikazioarekin lotzea.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK

• Laborategiko saiakuntzak egitea, kalitate-arauak betetzen diren ebaluatzeko. • Taulak izen komertzialaren arabera identifikatzea, haien ezaugarriak eta aplikazioa kontuan izanda. • Xaflak eta estaldura-materialak hautatzea, haien ezaugarriak eta aplikazioa kontuan izanda. • Xaflak euren produktuekin eta ezaugarriekin lortzeko sistemak zerrendatzea. • Taulak fabrikatzeko sistemak identifikatzea. • Arotzeriako eta altzarigintzako elementuak fabrikatzeko prozesua ezaugarrituko duten multzo-diagramak egitea.

X

X X

X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Txirbilezko, zuntzezko eta konposatuzko taulak. Ezaugarri fisikoak eta mekanikoak. • Zurezko xaflak. Motak. Xaflatzea. • Material berriak. Zurezko oinarria duten material birziklatuak. • Xaflak lortzeko sistemak. • Taulak fabrikatzeko prozesuak.

X X X

X X

JARRERAZKOAK • Material-hondakinak murrizteko konpromisoa. • Lanpostuko eta inguruneko segurtasuna eta kalitatea balioestea. • Talde-lanetan elkartasunez parte hartzea.

X

X X

32








Ir. Ik. J1. UDaren aurkezpena. 10

min X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera

eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Ikasleak motibatzeko, zuraren deribatuek ikuspegi ekonomikotik, eta ekologiko eta sozialetik egungo gizartean duten garrantzia azalduko du. Ezagutzen dituzten taula motei eta horiek aurki daitezkeeneko aplikazioei buruzko zenbait galdera egingo ditu. Gainera, zuraren deribatuz egindako taulek ingurumenean eragin txarra edo ona duten eta zergatik eztabaidan jar dezaten eskatuko zaie. Azkenean, ikasleei UDari dagokion dokumentazioa emango die.

Unitate didaktikoan ikasiko dutena eta eduki berriak gainerako unitate didaktikoetan ikasitakoekin nola erlazionatzen diren ezagutzeko, horrela ikasleek moduluaren ikuspegi orokorra bereganatzeko eta ikaskuntza esanguratsuak egiteko. Ikasleek UDaren inguruan dituzten aurretiazko ezagupenak identifikatzeko.


J2. Azalpena, zurezko xaflei buruzkoa: kontzeptua, erabileraren justifikazioa eta xafla motak. J2.1. Praktika gidatua, xafla-

3 15 min

10

X

X

X

Irakasleak, informatika-aurkezpen bat erabilita, zurezko xaflen inguruko oinarrizko kontzeptuak azalduko ditu, arreta honako alderdi hauetan oinarrituta:

- Kontzeptua, eta ikuspegi ekonomikotik eta ekologikotik produktu hori erabiltzeko justifikazioa.

- Xafla motak: - Aplikazioaren arabera. - Zainaren formaren arabera. - Jatorriaren arabera.

Azalpenean zehar, ikasleei etengabe galderak egingo dizkie,

Ezaugarriak eta aplikazioak kontuan izanda zurezko xaflak hautatzeko trebatzearren. Baso-ondarea kontserbatzeko beharraz jabetzeko.

Gaiari buruzko apunteak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiekzio-kanoia. Zurezko xaflen laginak. Balio anitzeko gela.

33




laginak ikusiz aztertu eta sailkatzekoa.

min

haien arretari eusteko. Ondoren laginak banatuko ditu, ikasleek, hiruko taldetan, eta ikusizko eta ukimenezko azterketaren bidez, azaldutako irizpideen arabera haiek sailka ditzaten. Irakasleak praktika gidatuko du, ikasleak orientatuko ditu eta zalantzak argituko ditu. Ondoren, emaitzen bateratze-lana egingo dute.

J3. Azalpena, zurezko xaflarako prozesuei buruzkoa: ebaki, lehortu, gorde eta xaflatzeko metodoak. J3.1. YouTube-ko bideo didaktiko bat ikuskatzea, ebakitzen denetik xaflatu arte zurezko xaflaren prozesatzeari buruzkoa.

4 45 min

10 min

X

X

X

Irakasleak xafla ebakitzeko sistemak azalduko ditu PowerPoint-eko aurkezpen batez lagunduta, eta lortze-prozesuan, eta sistema bakoitzaren onuretan eta eragozpenetan oinarrituko da. Jarraian, xafla nola lehortu eta gordetzen den, eta xaflatze-prozesua nolakoa den azalduko du. Azkenik, YouTube-ko bideo bat proiektatuko du. Horretan, xaflaren prozesu guztiak bilduko dira, mozten denetik xaflatu arte.

Xaflak lortzeko sistemak lortutako produktuen ezaugarriekin lotzeko eta, horrela, zein erabileratarako behar diren kontuan izanda egoki hautatu ahal izateko. Xaflaren prozesatzea ezagutzeko. Edukiak errazago barneratzeko.

Gaiari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. YouTube-ko bideoa. Balio anitzeko gela.

J4. Azalpena, partikuletako taulei buruzkoa: definizioa, propietateak, aplikazioak, motak eta fabrikazioa. J4.1. Partikuletako taula aglomeratuen laginak aztertzea.

2-5 40 min.

5 min.

X

X

X

Irakasleak ikasleei partikuletako aglomeratuak erakutsiko dizkie eta gairako sarrera egingo du. Arrazoi ekonomikoak eta ekologikoak direla eta, haiek agertu izana justifikatuko du. Ondoren, aurkezpen informatizatu bat erabilita, haien inguruko azalpena egingo du. Amaieran, azaldutako aglomeratu moten laginak banatuko ditu, horien itxura, pìsua, egitura, etab. azter ditzaten.

Taulak izen komertzialaren arabera identifikatzeko, haien ezaugarriak eta aplikazioak kontuan izanda. Aglomeratuak eta bestelako taulak fabrikatzeko sistemak bereizteko, eta lortutako motekin eta dagokien aplikazioarekin lotzeko. Baliabide naturalak optimizatzeko eta material-hondakinak murrizteko beharraz jabetzeko.

Gaiari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. Aurkezpen informatizatua. Partikuletako taula aglomeratuen laginak. Balio anitzeko gela.

34




J5-E1. Banakako praktika, partikuletako taula estandarren fabrikazioari buruzko fluxu-diagrama bat egitekoa.

2-5 35 min

X Ikasleek, banaka, ordenagailuan taula aglomeratu estandarrak fabrikatzeko prozesuari buruzko fluxu-diagrama bat egingo dute. Erabiltzen den makineria, eragiketa mota, eta tarteko eta azken produktuak adieraziko dituzte. Horretarako, eskura duen informazioa baliatuko dute: UDari buruzko apunteak eta/edo Internet. Fabrikazio-prozesuan ezinbestean erabili beharreko norbera eta taldea babesteko sistemak zein diren adierazi beharko dute. Horretarako, eskura duen informazioa baliatuko dute: UDari buruzko apunteak, liburuak edo Internet. Azkenik, lana pendrive batean entregatuko dute ebaluaziorako.

Aglomeratuak fabrikatzeko prozesuaren inguruan landutako kontzeptuak indartzeko. Segurtasun-neurriak erabiltzeko beharraz jabetzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Gaiari buruzko apunteak. Internet. Word programa. Pendrive-ak. Ordenagailu-gela.

J6. Azalpena, zuntzezko taulei buruzkoa: plakak, porotsuak, taula gogorrak, eta tarteko dentsitatekoak eta tablex. J6.1. Taldeko eztabaida, taulak hautatzeari buruzkoa.

2-5 45 min

10 min

X

X

X

Irakasleak azalpen bat egingo du zuntzezko taula moten inguruan. Besteak beste, alderdi hauek jorratuko ditu: definizioa, ezaugarriak, propietateak, aplikazioak eta fabrikazioa. Argiago ulertzeko, zuntzezko taulen piezak erakutsiz joango da, partikuletako beste taula batzuen piezekin alderatuko ditu eta desberdintasun nabarmenenak azalduko ditu. Azalpenean zehar, produktu horiek erabiltzeak ikuspegi ekonomikotik eta ekologikotik dituen onurak aipatuko ditu. Ikasleei sarritan galderak egingo dizkie, haien arretari eusteko. Azkenik, hainbat zerbitzutarako taula moten egokitasunari buruzko eztabaida txiki ba egingo da.

Zuntzezko taulak izen komertzialaren arabera identifikatzeko, haien ezaugarriak eta aplikazioak kontuan izanda. Taulak fabrikatzeko sistemak bereizteko eta, horrela, zein erabileratarako behar diren kontuan izanda egoki hautatu ahal izateko. Baliabide naturalak optimizatzeko eta material-hondakinak murrizteko beharraz jabetzeko. Norberaren ideiak argudioekin defendatzeko eta besteenekin alderatzeko.

Gaiari buruzko apunteak. Partikuletako eta zuntzezko hainbat motatako aglomeratuen laginak. Balio anitzeko gela.

J7-E2. Banakako praktika autonomoa, zuntzezko taulen laginak aztertu eta fitxa dokumentatuak

2-5 45 min

X

X

Irakasleak zuntzezko taulen laginak banatuko ditu, ikasleek identifika ditzaten. Ondoren, ikasleek, banaka, identifikazio-fitxak prestatuko

Landutako kontzeptuak indartzeko. Gai jakin baten inguruko alderdi garrantzitsuenen kontsulta-dokumentu gisa balioko duen idazlan bat

Gaiari buruzko apunteak. Zuntzezko aglomeratuen laginak. Pendrive-ak.

35




prestatzekoa.

dituzte. Horietan, lagin bakoitzaren izen komertziala, mota, ezaugarriak, propietateak aplikazio garrantzitsuenak. Lana Word-en egin eta pendrive batean entregatuko dute ebaluaziorako.

antolatzen ikasteko. Ikasleak ebaluatzeko.

Ordenagailu-gela.

J8. Zuraren dentsitateari, hezetasunari eta zabalkuntza bolumetrikoko koefizienteari buruzko kontzeptuak errepasatzea. J8.1-E3. Laborategiko saiakuntzen praktika gidatua, taula aglomeratuaren ezaugarri fisikoak zehaztekoa: − Hezetasun-maila

zehaztea. − Dentsitatea zehaztea. − Dimentsio-

egonkortasuna. − Hezetasun erlatiboko

aldaketek sorrarazten dituzten dimentsio-aldaketak zehaztea.

Txosten bat egitea.

1 10 min

80 min

X

X

X

Jarduerari ekiteko, irakasleak zuraren fisikoei eta mekanikoei buruzko 2. UDan landutako kontzeptuak errepasatuko ditu. Ondoren, egingo diren saiakuntzak zerrendatuko ditu. Jarraian, saiakuntzak egiteko berariazko materiala erakutsiko du: termohigrometroa, balantza graduatua, berogailua, kalibrea, puntetako mikrometroa, etab. Segidan, jarraitu beharreko prozedura azalduko du. Probak egiteko, gela hiruko taldetan zatituko du eta partikuletako aglomeratuen laginak banatuko ditu. Ikasleek beharrezko neurketak egingo dituzte, saiakuntzak egiteko ezarritako araudiari jarraituz, eta lortutako datuak idatziz jasoko dituzte. Datu horiekin, ikasleek beharrezko kalkuluak egingo dituzte eskatutako balioak lortzeko. Ondoren, emaitzen bateratze-lana egingo dute, ondorioak ateratzeko helburuarekin, betiere irakasleak orientatuta. Azkenik, praktikarekin lotutako alderdiak jasoko dituen txostena egingo dute eta informatika-euskarrian entregatuko dute ebaluaziorako.

Piezen ezaugarriak alderatzeko egoera naturalean eta hezetasun-aldaketen eraginpean jarri ondoren. Teoriaren eta praktikaren arteko loturak ezartzeko, eta laborategiko saiakuntzan lortutako emaitzetatik abiatuta ondorioak ateratzeko. Kalitate-arau bat erabiltzearen garrantzia ulertzeko. Talde-lanetan elkartasunez parte hartzen ikasteko. Ikasleak ebaluatzeko.

Laborategi-gela. Laborategiko berezko materiala. Hainbat motatako taulen laginak. Papera eta bolaluma. Ordenagailuak. Pendrive-ak.

J9. Azalpena, kontratxapatuzko taulei buruzkoa: definizioa,

2-5 40 min.

X Irakasleak gelara kontratxapatuen laginak eramango ditu. Azalpena hasteko, arrazoi ekonomikoak eta ekologikoak direla eta, haien erabilera justifikatuko du. Ondoren, produktu hori

Kontratxapatuzko taulak izen komertzialaren arabera identifikatzeko, haien ezaugarriak eta

Gaiari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. PowerPoint-eko aurkezpena.

36




propietateak, aplikazioak, motak eta fabrikazioa.

aztertuko du, eta beste taula batzuekin aurretik erabilitakoaren antzeko egitura eta metodologia erabiliko du azalpenean. Azkenik, ikasleei galderak egingo dizkie, UDan orain arte aztertutako taulen arteko konparazioak ezar ditzaten.

aplikazioak kontuan izanda. Kontratxapatu motak ezagutzeko eta, horrela, zein erabileratarako behar diren kontuan izanda egoki hautatu ahal izateko. Propietateen eta erabileren arabera, taulen artean hautatzeko gaitasuna garatzeko.

Hainbat motatako kontratxapatuen laginak. Balio anitzeko gela.

J10. Banakako jarduera, autoebaluazioko test motakoa.

Guztiak 20 min

X X Irakasleak ikasleen artean UDan orain arte landutako kontzeptuei buruzko test motak galdera sorta bat banatuko du. Amaitzean, ikasleen artean probak trukatuko dituzte horiek zuzentzeko. Zuzenketa ozenki egingo da, irakaslearen laguntzarekin.

Ikasleek edukiak zein neurritaraino bereganatu dituzten ikusteko. Autoebaluatzen ikasteko.

Autoebaluazio-testa. Balio anitzeko gela.

J11-E4. Binaka, PowerPoint-eko aurkezpen bat egitea zur-oinarria duten taulen inguruan (WPC, OSB, SWP, MLE).

2-5 2 h X X Ikasleak bere kasa binaka banatuko dira, eta irakasleak bikote bakoitzari oinarria zura duten taula moten inguruan PowerPoint bana egiteko eskatuko dio. Horretarako, hainbat iturritan aurkitutako informazioa baliatuko dute: liburuak, Internet, katalogoak, etab. Lana egituratzeko, unitatean zehar erabilitakoen antzeko eskemak erabiliko dituzte, eta lana pendrive batean entregatuko dute ebaluatzeko. .

Hainbat iturritan aurkitutako informazioa bilatu, hautatu eta egiaztatzen ohitzeko, eta hura aurkezpen batean antolatzen ikasteko. Ikasleen autonomia eta autoikaskuntza sustatzeko. Talde-lanerako gaitasuna garatzeko. Ikasleen autoikaskuntzako lorpenak ebaluatzeko.

Testuliburuak eta/edo eskuliburuak. Gaiari buruzko katalogoak. Internet. Pendrive-ak. Ordenagailu-gela.

J12-E5. Ikasleen azalpen-aurkezpena, J10-E4 jardueran egindako lanari buruzkoa.

2-5 2 h X X Talde bakoitzeko ikasleek J10-E4 jardueran egindako lana azalduko dute gelan. Talde bakoitzak gehienez 15 minutu izango ditu.

Jendaurrean hitz egiten ikasteko eta esaten dena argudiatzen jakiteko. Ikasleen autonomia sustatzeko. Talde-lanera ohitzeko.

Ordenagailua eta proiekzio-kanoia. Pendrive-ak. Balio anitzeko gela.

37




Irakasleak jardueraren ebaluazioari buruzko datuak ebaluatu eta erregistratuko ditu.

Ikasleak ebaluatzeko.


Guztiak 1 h X X Ikasleen artean, idatzizko banakako proba bat banatuko da. Proba horrek test motako eta/edo garapeneko galderak bil ditzake. Amaitzean, datuak erregistratzeko entregatuko dute.

Ikasteko banakako prozesua ebaluatzeko.

Idatzizko proba. Oharren erregistroa. Balio anitzeko gela.

OHARRAK

• Ikasleek egindako lanak informatika-euskarrian aurkeztuko dira (pendrive-tan), ahalik eta paper gutxien erabiltzeko eta kontsumo arduratsurako hezkuntzan laguntzeko. • Materialek kanpoko agenteen aurrean duten portaerari buruzko laborategiko saiakuntzak oso didaktikoak dira. • Laborategiko saiakuntzak egiteko bi egun beharko dira, taulak beharrezko hezetasun-baldintzetara irits daitezen. • Interes berezia du sektoreko profesionalak agertzeak zura oinarri duten eta berrikuntza teknologikoren bat dakarten beste material batzuei buruzko hitzaldi didaktikoak emateko, ikasleen jakin-

mina eta interesa piztearren material berri horiekiko. • Sektoreko enpresetarako bisitaldiek interes berezia dute unitate didaktiko hau eta modulu honen ondorengo beste batzuk ilustratzeko. 2. edo 3. ebaluazioan zehar egin daitezke.

38



UD5: KORTXOA ETA LEHEN TRANSFORMAZIOA EZAUGARRITZEA

5. unitate didaktikoa: KORTXOA ETA LEHEN TRANSFORMAZIOA EZAUGARRITZEA Iraupena: 8 ordu IE1: Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren zur mota nagusiak identifikatzen ditu eta horien ezaugarriak aplikazioekin lotzen ditu. IE2: Zuraren produktu deribatuak, eta arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren bestelako materialak hautatzen ditu, eta lortu beharreko emaitzaren arabera haien aplikazioa justifikatzen du. IE3: Zura transformatzeko prozesuak ezaugarritzen ditu, eta produktuen zehaztapen teknikoak lehengaiekin eta baliabideekin lotzen ditu. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Kortxoaren egitura makroskopikoa eta mikroskopikoa ezaugarritzea. 2. Artelatz-zura izen komertzialaren eta espeziearen arabera identifikatzea. 3. Kortxozko panak hautatzea, arotzeriako eta altzarigintzako prozesuetan haiek erabiltzearen onurak eta dagozkien propietateak kontuan izanda. 4. Kortxoak dituen akatsak eta horiek produzitu behar den elementuan izan ditzaketen ondorioak edo aldaketak deskribatzea. 5. Laginetatik eta ilustrazioetatik abiatuta, kortxoa ateratzeko sistema nagusiak identifikatzea, eta horiek lortu beharreko produktuekin eta dagozkien dimentsioekin lotzea. 6. Saiakuntza sinpleak egitea, kalitate-arauak betetzen diren ebaluatzeko. 7. Kortxozko tapoiak eta taulak izen komertzialaren arabera identifikatzea, haien ezaugarriak eta aplikazioa kontuan izanda. 8. Kortxozko tapoiak eta taulak fabrikatzeko sistemak bereiztea, eta lortutako motekin eta dagokien aplikazioarekin lotzea.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK

• Kortxoaren egitura makroskopikoa eta mikroskopikoa ezaugarritzea. • Kortxoak dituen akatsak aztertzea. • Artelatz-zura izen komertzialaren eta espeziearen arabera identifikatzea. • Kortxozko taula aglomeratuak izen komertzialaren arabera identifikatzea, haien ezaugarriak eta aplikazioa kontuan izanda. • Kortxozko taula aglomeratuak fabrikatzeko sistemak identifikatzea.

X X X

X

X

KONTZEPTUZKOAK

• Kortxoaren egitura makroskopikoa eta mikroskopikoa. Konposizio kimikoa. • Kortxoaren gaixotasunak eta akatsak. Hazkunde-akatsak. Agente biotikoak eta abiotikoak. • Kortxoa ateratzeko prozesuak. Lehen transformazioa. Produktuen prestaketa. Aplikazio industriala. • Kortxo-aglomeratuzko taulak. Ezaugarri fisikoak eta mekanikoak.

X X

X

X

JARRERAZKOAK

• Kontzeptu eta prozedura berriak ikasteko interesa. • Lanak egiteko ezarritako epeekiko konpromisoa. • Material-hondakinak murrizteko konpromisoa. • Talde-lanetan elkartasunez parte hartzea.

X

X

X

X

39









min X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera

eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Ikasleak motibatzeko, taldeari zenbait galdera egingo dizkio oinarrizko lehengai gisa kortxoa agertzen den aplikazio praktikoen inguruan. Irakasleak Espainian munduko gainerako herrialdeekin alderatuta artelatz-basoek duten garrantzi ekonomikoari buruzko ikuspegi bat emango du, eta balio ekologikoak eta sozialak nabarmenduko ditu. Ikasleei UDari dagokion dokumentazioa emango die.

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko. UDari lotutako irakatsi eta ikasteko, eta ebaluatzeko prozesua ezagutzeko. Zuraren industrian erabiltzen den lehengai gisa kortxoaren ezagutzan ikasleak motibatzeko. Material horren garrantzi ekonomikoa ulertzeko.


J2. Azalpena, artelatzari buruzkoa kortxoaren iturri gisa, eta haren kalitatean eragina duten ezaugarriei buruzkoa: − Kalibrea. − Propietate fisko-mekanikonak. − Akatsak. Propietate bereziak. − Suarekiko erresistentzia.

2,3,4 40 min

X Azalpenari ekiteko, irakasleak artelatzari, bere zurari, dituen aplikazioei eta espezie horren bestelako aprobetxamenduei buruzko azterketa labur bat egingo du. Balio nagusi gisa kortxoaren garrantzia nabarmenduko du eta, ikasleei xafla bat erakutsita, kortxoaren kalitatean eragina duten faktoreak azalduko dizkie.

Artelatz-zuraren ezaugarriak ezagutzeko eta horiek dagozkien aplikazioekin lotu ahal izateko. Artelatzaren aprobetxamendu guztiak ezagutzeko. Kortxoaren kalitatea baldintzatzen duten faktoreak ulertzeko. .

Unitate didaktikoari buruzko apunteak. Artelatz-azalaren xafla. Balio anitzeko gela.

40




J3. Azalpena, kortxo-panen jatorriari eta aplikazioei, eta kortxoa ateratzeari buruzkoa.

1,5 30 min

X PowerPoint-eko aurkezpen batez lagunduta, irakasleak azalpen bat egingo du kortxoaren jatorriari, kortxoa ateratzeari eta kortxo-panei buruz. Azken bi kasuetarako, tapoiak egiteko jardunbideen nazioarteko kodean jasotako araudian oinarrituko da.

Kortxoaren izaera ulertzeko, haren egitura makroskopiko eta mikroskopikoaren, jatorriaren eta hazkundearen bidez. Kortxoa ateratzeko prozesuak identifikatzeko. Kalitatearen arabera, kortxoaren industria-helburuak ezagutzeko.

Unitate didaktikoari buruzko apunteak. PowerPoint-eko aurkezpena. Balio anitzeko gela.

J4-E1. Binakako jarduera, kortxoa ateratzeko erabiltzen diren erremintei eta makineriari buruko informazioa bilatzekoa. Jarduerarekin lotutako laneko arriskuak.

5 90 min

X Ikasleek, binaka lan eginez, IPROCORen webean, kortxoa ateratzeko prozesurako erabiltzen diren erremintei eta makineriari buruzko informazioa bilatuko dute. Informazio hori txosten batean antolatuko dute. Txostenean, jarduera horren laneko arriskuen eta beharrezko prebentzio-neurrien zerrenda jaso beharko dute. Amaieran, lanak pendrive batean entregatuko dituzte ebaluaziorako.

Gai jakin baten inguruko informazio bilatzen eta aurkezpen batean antolatzeko ohitzeko. Kortxoa ateratzeko jardueraren ondoriozko arriskuak zein diren jakiteko. Prebentzio-neurriak erabiltzeko beharraz jabetzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Unitate didaktikoari buruzko apunteak. Internet. Pendrive-ak. Ordenagailu-gela.

J5. Azalpena, kortxozko tapoien industria-sailkapenari buruzkoa.

7 25 min

X Azalpenari ekiteko, irakasleak kortxozko panak neurtzeko modua eta horretarako erabiltzen diren tresnak hartuko ditu oinarri. Jarraian, Espainian eta Portugalen erabiltzen diren kalibre- eta itxura-mailak, IPROCORek ezarritakoak, azalduko ditu. Azkenik, ikasleei bederatzi kortxo motak biltzen dituen taula erakutsi eta aztertuko du.

Kortxozko tapoiak sailkatzeko IPROCORek ezarritako sailkapen-mailak ezagutzeko. Kortxoaren itxura eta kalibrea zehazten gaitzeko, hura sailkatu ahal izan dadin.


J6-E2. Praktika gidatua, kortxozko tapoien kalitatea

6,7 60 min

X X Irakasleak, binaka antolatutako ikasleen artean, kortxozko zenbait tapoi motaren laginak banatuko ditu. Kalibreaz eta leiar

Ikaskuntza finkatzeko. Lortutako ulermen-maila egiaztatzeko,

Kalibrea. Leiar binokularrak.

41




zehaztekoa.

binokularrez lagunduta, taldeko bakoitzak tapoi bakoitzaren kalibreari eta itxurari buruzko datuak hartuko ditu. Ondoren egin beharreko txostenean, kalitateen araberako sailkapena eta datuak jasoko ditu. Irakasleak jarduera gainbegiratuko du eta sortzen diren zalantzak argituko ditu. Azkenik, lanak ebaluatzeko entregatuko dituzte.

ikasleek beraiek sailkatuko baitituzte tapoien benetako laginak. Ikasleak ebaluatzeko.

Kalitate desberdinetako kortxozko tapoien laginak. Balio anitzeko gela.

J7. Azalpena, kortxoaren deribatuak diren azpiproduktu transformatuei buruzkoa: pikordunak, eta aglomeratu beltzak eta zuriak. Fabrikazio-prozesuak.

7,8 30 min

X

Azalpenari ekiteko, irakasleak baliabide naturalak optimizatzeko beharra adieraziko du, tapoietarako ez diren kortxoaren hondakinak aipatuta, etekin ekonomikoak eta ekologikoak hobetzeko asmoz. Jarraian, gogoeta hori pikordun eta aglomeratu puru beltz eta zuriei buruzko azalpen batekin lotuko du, eta haien lehengaiari, fabrikazio-prozesuari eta teknologiari buruzko edukiak garatuko ditu.

Kortxoaren produktu deribatu nagusiak, aplikazioak eta fabrikazio-sistemak identifikatzeko. Hondakinak murrizteko beharraz jabetzeko. .


E2. Banakako jarduera, galdera sorta bati erantzutekoa.

1,2,3,4,5,6

1 h X Ikasleek idatziz banakako proba bat egingo dute aurreko jardueren edukiei buruz, test motako galderekin eta/edo galdera laburrekin. Unitate didaktikoari buruzko apunteak erabili ahal izango dituzte. Azkenik, proba ebaluatzeko entregatuko dute.

Jorratutako edukiak errazago barneratzeko. Erdietsitako ikaskuntza-maila ebaluatzeko.

Gaiari buruzko apunteak. Proba idatziaren enuntziatua. Balio anitzeko gela.

J8. Azalpena, aglomeratuzko eta kortxo naturalezko tapoiei buruzkoa. Fabrikazio-prozesuak. J8.1. Kortxozko tapoiak

7,8 30 min

15

X

X

Irakasleak azalpen bat egingo du kortxo aglomeratuzko tapoien eta kortxo naturalezko tapoien inguruan. Azalpenean, lehengaiei eta fabrikazio- edo lantze-prozesuei buruzko edukiak garatuko ditu. Amaitzeko, bideo didaktiko bat proiektatuko du. Bideoan,

Kortxoaren produktu deribatu nagusiak, aplikazioak eta fabrikazio-sistemak identifikatzeko. Hondakinak murrizteko beharraz

Gaiari buruzko apunteak. Kortxozko tapoien fabrikazioari buruzko bideo didaktikoa. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

42




fabrikatzeko prozesuei buruzko bideo didaktiko bat ikuskatzea.

min tapoiak ohiko metodoaren eta metodo modernoaren bidez fabrikatzeko prozesua erakutsiko da.

jabetzeko. Jardueran azaldutako edukiak errazago ulertzeko.

J9-E3. Kortxoaren produktu deribatuak fabrikatzeko prozesuaren fluxu-diagrama banaka egitea.

7,8 30 min

X J8.1 jarduerako bideo-proiekzioaren ondoren, ikasleek, banaka orri batean tapoi aglomeratuen eta kortxo naturalekoen tapoiak fabrikatzeko egungo prozesuari buruzko fluxu-diagrama egingo dute. Amaitzean, irakasleak ebaluatzeko jasoko du.

J8 jardueran ikasitakoa praktikan jartzeko. Lanak gauzatzeko ezarritako epeak betetzen ohitzeko. Ikasleek edukiak zein mailatan bereganatu dituzten ebaluatzeko.


E4. Banakako ebaluazio-proba teoriko bat egitea.

Guztiak 1 h X Irakasleak ikasle bakoitzari dokumentu bana emango dio. Horretan, UDaren edukiei buruzko proba teorikoa jasoko da. Hura bete ondoren, ebaluatzeko entregatuko dute.

Unitate ezagupenak zein neurritaraino barneratu diren ebaluatzeko.

Idatzizko proba (erantzun mugatuko eta/edo erantzun irekiko galderetako proba objektiboa). Oharren erregistroa. Balio anitzeko gela.

OHARRAK

43



UD6: ZURAREN MATERIAL OSAGARRIAK HAUTATZEA

6. unitate didaktikoa: ZURAREN MATERIAL OSAGARRIAK HAUTATZEA Iraupena: 11 ordu IE1: Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren zur mota nagusiak identifikatzen ditu eta horien ezaugarriak aplikazioekin lotzen ditu. IE2: Zuraren produktu deribatuak, eta arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren bestelako materialak hautatzen ditu, eta lortu beharreko emaitzaren arabera haien aplikazioa justifikatzen du. IE3: Zura transformatzeko prozesuak ezaugarritzen ditu, eta produktuen zehaztapen teknikoak lehengaiekin eta baliabideekin lotzen ditu. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Laborategiko saiakuntza sinpleak egitea, kalitate-arauak betetzen diren ebaluatzeko. 2. Estaldura-materialak hautatzea, haien ezaugarriak eta aplikazioa kontuan izanda. 3. Beirak hautatzea, haien ezaugarriak eta itxi nahi den espazioa kontuan izanda. 4. Altzarien eta instalazioen material osagarriak aukeratzea. 5. Dekorazio-xaflen mota bakoitza fabrikatzeko sistemak aztertzea, eta dagozkien ezaugarri teknikoekin eta erabilera-eremuarekin lotzea.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK

• Laborategiko saiakuntzak egitea, kalitate-arauak betetzen diren ebaluatzeko. • Estaldura-materialak hautatzea, haien ezaugarriak eta aplikazioa kontuan izanda. • Beirak eta plastikoak ezaugarrien arabera hautatzea. • Altzarien eta instalazioen material osagarriak aukeratzea. • Dekorazio-xaflak fabrikatzeko sistemen eta dagozkien ezaugarri teknikoekin eta erabilera-eremuaren arteko loturak ezartzea.

X

X X

X

KONTZEPTUZKOAK

• Neurtzeko eta kontrolatzeko aparatuak. Kalitate- eta saiakuntza-arauak. • Beirak. Motak eta aplikazioak. • Plastikoak. Motak (termoplastikoak, termoegonkorrak, elastomeroak, etab.). Aplikazioak. • Material berriak. Zurezko oinarria duten material birziklatuak. • Dekorazioko xaflak eta taulak fabrikatzeko prozesuak. Zur xaflaztatua. Aplikazioa.

X

X X X

X

JARRERAZKOAK

• Material-hondakinak murrizteko konpromisoa. • Baso-ondarea zaindu eta babesteko balioekiko konpromiso etikoa. • Talde-lanetan elkartasunez parte hartzea. • Lanak egiteko ezarritako epeekiko konpromisoa.

X X

X X

44









min

X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Ikasgelako altzariak eta osagarriak adibidetzat hartuta, ikasleei eskatuko die haietan UDan aztergai izango diren materialak aurki ditzaten. Ikuspegi ekonomikotik gaur egungo gizartean dagoen haien beharra justifikatuko du, eta izan litzaketen onura ekologikoen inguruan ikasleen artean ideia- eta iruzkin-jasa sustatuko du. Ahaleginak egingo ditu ikasle guztiek parte har dezaten. Ondoren, UDari dagokion dokumentazioa emango die.

Unitateen artean konexioa ezartzeko. UDari lotutako irakatsi eta ikasteko, eta ebaluatzeko prozesua ezagutzeko. Hurbileko aplikazio praktiko bat ikusarazita ikasleen interesa pizteko. Aurretiazko ezagupenak azalarazteko. Ikasleek ikasgelan parte har dezaten motibatzeko.

Ikasgelako berezko altzariak. Unitate didaktikoari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J2. Azalpena, zuraren eta altzarigintzaren industrian erabiltzen diren plastikoei buruzkoa.

4 20 min

X X Azalpenari ekiteko, irakasleak plastikoak eta horien konposizio kimikoa definituko ditu, termoplastikoetan, termoegonkorretan eta elastomeroetan sailkatuko ditu. Jarraian, multzo bakoitzeko garrantzitsuenak izendatuko ditu, eta, zuraren eta altzarigintzaren ikuspegitik, haien propietate eta erabilgarritasun garrantzitsuenak zein diren adieraziko du. Azalpenean zehar, material horiek erabiltzeak ingurumenaren eta osasunaren gainean dakarren inpaktuaz, eta hondakinen kudeaketaz arituko da.

Plastikoen izaera ulertzeko, lortu beharreko emaitzaren arabera haiek hautatu ahal izateko. Material-hondakinak murriztu eta behar bezala kudeatzeko beharraz jabetzeko.

Unitate didaktikoari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J3. Azalpena, dekorazio-xafla plastikoei, eta presio handiko eta presio txikiko xaflei buruzkoa: − Definizioa eta

2,5 60 min

X

Jarduerari ekiteko, irakasleak sarrera histori txiki bat egingo du xaflen agerpenaren eta horien garapen bultzatu zuten arrazoien inguruan. Jarraian, J3 jardueran adierazitako edukiei buruzko analisia

Presio handiko eta txikiko xaflen alderdi garrantzitsuenak ezagutzeko eta, horrela, eskatutako erabilerarako egokiena hautatu ahal izateko.

Unitate didaktikoari buruzko apunteak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiekzio-kanoia.

45




deskribapena. − Ezaugarri fisikoak eta bereziak. − Propietate termikoak. − Aplikazioak. − Estaltze-prozesuak.

J3.1. Laginen bidez, xafla motak identifikatzea.

10 min

X

X

egingo du. Laguntzeko, PowerPoint bat edo antzeko bat baliatuko du. Horretan, xaflak euren denetariko aplikazioetan agertuko dira. Azalpena amaitzean, ikasleen artean dekorazio-motibo eta akabera desberdinetako xaflen lagin fisikoak banatuko ditu, haien egitura, kolore-aniztasuna, etab. ikusiz identifika ditzaten. Irakasleak jarduera gidatuko du, eta kontzeptuak eta zalantzak argituko ditu.

J3 jardueran aztertutako materialak behatuta, irakatsi eta ikasteko prozesua osatzeko.

Balio anitzeko gela. Presio handiko eta presio txikiko xaflen laginak, dekorazio-motibo eta akabera desberdinetakoak.

J4-E2. Taldekako praktika autonomoa, presio handiko xaflei buruzko azterlan bat jasoko duen txostena egitekoa.

2,5 120 min

X

X Irakasleak gela hiruko taldetan banatuko du, aurretik aztertutakoen desberdinak izango diren presio handiko xafla bereziei buruzko informazioa bila dezaten. Talde bakoitzak lau produkturi buruz ikertu beharko du (bi barnealdeetarako eta bi kanpoaldeetarako), eskuragarri dituzten informazio-iturriak erabilita, hala nola, Weba, katalogoak, liburuak, etab. Informazioa bildu ondoren, hura J3 jarduerako jarraibideen arabera egituratu eta Word edo PowerPoint formatuan aurkeztu beharko dute. Amaitzean, txostena pendrive batean entregatuko dute ebaluaziorako.

Informazioa bilatzen eta aztertzen ohitzeko. Hainbat iturritan aurkitutako informazioa hautatzen eta hura idatzizko aurkezpen batean antolatzen ikasteko. Komunikazioa eta talde-lana garatzeko. Autonomia eta autoikaskuntza sustatzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Gaiari buruzko liburuak, katalogoak eta apunteak. Internet. Pendrive-ak. Oharren erregistroa. Ordenagailu-gela.

J5-E3. Ikasleen ahozko 2,5 120 X X Talde bakoitzeko ikasleek J4-E2 jardueran egindako lana Jendaurrean hitz egiten ikasteko eta J5 jarduerako lana.

46




aurkezpena, J4-E2 jardueran egindako lanari buruzkoa.

min azalduko dute gela aurrean, eta 15 minutu inguru emango dute horretan. Azaldutako alderdiei buruzko galdera eta iruzkinetarako txanda zabalduko da. Txanda horretaz baliatuta, irakasleak edukiak errepasatuko ditu, beste eduki batzuk txertatuko ditu eta zalantzak argituko ditu. Irakasleak jardueraren ebaluazioari buruzko datuak erregistratuko ditu.

esaten dena argudiatzen jakiteko. Edukiak errepasatu eta zalantzak argitzeko. Azaltzen dena argudiatzeko gaitasuna ebaluatzeko.

Proiektagailua. Oharren erregistroa. Balio anitzeko gela.

J6. Azalpena, poliesterrezko eta PVCzko xaflei buruzkoa: deskribapena, motak, propietate fisikoak eta termikoak, aplikazioak eta estaltze-prozesuak.

2,5 50 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du poliesterrezko eta PVCzko xaflen inguruan, eta J6 jardueran adierazitako edukiak garatuko ditu. Azalpena ilustratzeko, materialen laginak eta Interneteko irudiak erabiliko ditu. Azalpenean zehar, galderak sarri egingo ditu ikasleen arreta erakartzeko.

Poliesterrezko eta PVCzko xaflen ezaugarriak ezagutzeko, horien helburuaren arabera egoki hautatzeko gaitzearren. Ikasleek ikasgelan parte har dezaten motibatzeko.

Gaiari buruzko apunteak. Poliesterrezko eta PVCzko xaflen laginak. PowerPoint-eko aurkezpena. Balio anitzeko gela.

J7-E4. Hiruko taldetan egin beharreko laborategiko saiakuntza-praktika, garbigarrien eta etxeko beste produktu batzuen aurrean (ozpina, kafea, alkohola, ur oxigenatua, etab.) melaminak duen erresistentzia zehaztekoa. J7.1-E5. Txosten bat egitea.

1 30 min

50 min

X

X

X

X

Irakasleak errepaso labur bat egingo du melaminazko taulek garbigarrien eta etxeko beste produktu batzuen aurrean duten portaeraren inguruan. Jarraian, arauaren arabera saiakuntza egiteko jarraitu beharreko prozedura azalduko du eta beharrezko laborategi-materiala erakutsiko du. Ikasleak hiruko taldetan zatituko ditu eta talde bakoitzari melaminazko taula aglomeratuko probeta normalizatu bana emango die. Ikasleek saiakuntza egingo dute eta emaitzak idatziz jasoko dituzte. Ondoren, ikasleek gainerako ikaskideei ondorioak aurkezteko txanda bat ezarriko da. Azkenik, ikasleek, banaka, dagokion txostena idatziko dute eta pendrive batean entregatuko dute ebaluaziorako.

Teoriaren eta praktikaren arteko loturak ezartzeko, eta laborategiko saiakuntzan lortutako emaitzetatik abiatuta ondorioak ateratzeko. Kalitate-arau bat erabiltzearen garrantzia ulertzeko. Taldean lan egiten ohitzeko. Ikasleak ebaluatzeko. Laborategiko saiakuntza baten fase guztiak txosten batean jasotzen ikasteko.

Laborategiko materiala: Etxeko produktuen (ozpina, kafea, alkohola, ur oxigenatua, etab.) eta garbigarrien laginak. Melaminazko taulen probetak. Zur-laborategia. Saiakuntzari buruz jasotako datuak. Pendrive-ak.

47




Ikasleak ebaluatzeko. Ordenagailu-gela.

J8. Azalpena, zurgintzako eta altzarigintzako industrian erabiltzen diren beirari eta metakrilatoari buruzkoa. J8.1. YouTube-ko bideo didaktiko baten proiekzioa, beira mota bakoitza fabrikatzeko metodoei buruzkoa.

3,4 20 min

10 min

X

X

X

X

Irakasleak azalpen bat egingo du zurgintzako eta altzarigintzako industrian erabiltzen diren beira eta metakrilato motei buruzkoa; batik bat, haien konposizioaz, propietateez eta erabilgarritasunez arituko da. Bi produktuak alderatuko ditu eta ikasleei zenbait egoera proposatuko dizkie, kasuak kasu hautaketa egokiena zein izango litzatekeen ozenki erabaki dezaten. Azalpena ilustratzeko, materialen laginak banatuko ditu, ikasleek horiek behatzeko, dentsitateak alderatzeko, etab. Azkenik, YouTube-ko bideo didaktiko bat proiektatuko du beira mota bakoitzaren fabrikazioaren inguruan.

Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen den bidrio eta metakrilato mota bakoitzaren izaera eta propietateak ezagutzeko. Bi materialen arteko desberdintasunak ulertzeko eta erabileraren arabera egoki hautatzen gaitzeko. Beiren fabrikazioan erabiltzen diren prozedurak ezagutzeko eta lortutako produktuekin lotzeko.

Gaiari buruzko apunteak. Beiren eta metakrilatoen laginak. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela. YouTube-ko bideo didaktiko bat.

J9. Azalpena, zurgintzako eta altzarigintzako industrian erabiltzen diren metalei, eta zeramika- eta harri-materialei buruzkoa: − Metalak: urrea eta

zilarra, letoia, karbono-altzairua, altzairu herdoilgaitza, aluminioa, burdina, kobrea, etab.

− Zeramika-materialak: adreiluak, baldosak eta azulejuak.

− Harri-materialak: granitoa, marmola,

3,4 40 min

X Irakasleak, aurkezpen informatizatu bat erabilita, J9 jardueran adierazitako materialei buruzko azalpena egingo du. Bakoitzerako, honako alderdi hauek garatuko ditu: definizioa, propietateak, aplikazioak eta laneko moduak zuraren industrian.

Zurgintzako eta altzarigintzako industrian erabiltzen diren material osagarriak ezagutu, bereizi eta horiekin ohitzeko. Material horiek erabiltzen direneko prozesuak nolakoak diren ulertzeko.

Gaiari buruzko apunteak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

48




arbela, kareharria eta hareharria.

J10-E5. Banakako praktika, arotzeriako eta altzarigintzako elementuetarako materialak hautatzekoa, eta eztabaida.

2,3,4 40 min

X X Jarduerari ekiteko, irakasleak UDan orain artean landutako kontzeptuen laburpena egingo du. Ikasleen artean, hainbat kasu (altzariei buruzko suposizioak, altzarien zatiak eta arotzeriako elementuak) jasoko dituen orri bat banatuko du. Ikasleek, aztertutako materialen zerrendatik, egokienak hautatu beharko dituzte. Hautaketa justifikatuta egongo da, materialaren propietateak, helburu-lekua eta materialak elkarreragiten dueneko elementuak kontuan izanda. Irakasleak orriak ondoren kalifikatzeko jasoko ditu. Azkenik, ikasleek proposatutako irtenbideak azalduko ditu gelan, eta iritziak aldera daitezen sustatuko du.

Teoriaren eta praktikaren arteko loturak ezartzeko, eta kasu praktikoetatik abiatuta irtenbideak bilatzen ikasteko. Egindako proposamenak argudiatzeko. Irakatsi eta ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Ebatzi beharreko kasuen orriak. Balio anitzeko gela.

J11. Azalpena, arotzeriako eta altzarigintzako industrian erabiltzen diren produktu mineralei buruzkoa: − Kartoi arteko

igeltsuzko plakak. − Zuntz-zementuzko

plakak. − Zementuz lotutako zur-

aglomeratuzko xaflak.

2,4 20 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du J11 jardueran adierazitako edukien inguruan. Material bakoitza eta dituen propietateak zehazteaz gainera, haren erabilgarritasun garrantzitsuenak azalduko ditu. Hori guztia azalpenean zehar proiektatuko dituen irudietan ikuskatu ahal izango da.

Zurgintzako eta altzarigintzako industrian erabiltzen diren material osagarri berriak ezagutu, bereizi eta horiekin ohitzeko.

Aurkezpen informatizatua. Unitateari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

E12. Galdera laburrak eta/edo garapenekoak izango dituen ebaluazio-proba teoriko bat egitea.

Guztiak 60 min

X X Irakasleak galdera laburrak eta/edo garapenekoak izango dituen dokumentua banatuko du. Bete ondoren, ikasleek dokumentua entregatuko dute kalifikaziorako.

Ikasleak ebaluatzeko. Galdera laburren eta/edo garapenekoen idatzizko proba. Balio anitzeko gela.

49




OHARRAK

• Komeni da kontuan izatea material berriak etengabe agertzen direla, garapen teknologikoaren ondorioz, zurgintzako eta altzarigintzako industrian pixkanaka-pixkanaka sartzen ari direnak. Helburua da material horiek moduluko UD honetan eta besteetan aztertzea.

50



UD7: ZURAREN AKABERAK ETA BABESA HAUTATZEA

7. unitate didaktikoa: ZURAREN AKABERAK ETA BABESA HAUTATZEA Iraupena: 11 ordu IE1: Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren zur mota nagusiak identifikatzen ditu eta horien ezaugarriak aplikazioekin lotzen ditu. IE2: Zuraren produktu deribatuak, eta arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren bestelako materialak hautatzen ditu, eta lortu beharreko emaitzaren arabera haien aplikazioa justifikatzen du. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Zuraren gainazaleko akabera-sistema hautatzea, lehen transformazioan lortuko den produktuaren arabera. 2. Laborategiko saiakuntza sinpleak egitea, kalitate-arauak betetzen diren ebaluatzeko. 3. Estaldura-materialak hautatzea, haien ezaugarriak eta aplikazioa kontuan izanda.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK • Zura babesteko sistema hautatzea. • Laborategiko saiakuntzak egitea, kalitate-arauak betetzen diren ebaluatzeko. • Estaldura-materialak hautatzea, haien ezaugarriak eta aplikazioa kontuan izanda.

X X

X

KONTZEPTUZKOAK • Zura babestu eta akabatzeko sistemak. Babes motak. Gainazaleko eta sakoneko tratamenduak. • Neurtzeko eta kontrolatzeko aparatuak. Kalitate- eta saiakuntza-arauak. • Estaldura-materialak: bernizak, lakak, etab. Ezaugarriak eta aplikazioa.

X X

X

JARRERAZKOAK

• Kontzeptu eta prozedura berriak ikasteko interesa. • Ezarrita dauden jardun-arauak eta -prozedurak bete eta errespetatzea. • Material-hondakinak murrizteko konpromisoa. • Segurtasuna eta higienea lanpostuan eta ingurunean.

X X

X X

51









min

X X Irakasleak unitate didaktikoari dagozkion ikaskuntzaren helburuak, haren atalak eta zuraren munduarekin duten lotura azalduko ditu. Ondoren, ideia-jasa piztuko du zurezko gainazalei akabera egokia emateak duen garrantziaren inguruan. Irakasleak, ikasleek ekarritako ideiak bildu ondoren, zuraren akabera-prozesua justifikatuko du, bai estetikaren ikuspegitik, bai babesaren ikuspegitik.

Gaia aurkezteko eta ikasleei hura ikas dezaten aldez aurreko jarrera egokia harrarazteko.


J2. Azalpena, gainazalak akaberarako prestatzeari buruzkoa: − Zura lixatzea. − Lixatzearen faseak. − Lixatzeko erremintak.

1 25 min

X Aurreko jarduerarekin lotuta, irakasleak akaberaren aurretik zurezko gainazalak prestatzeko prozesua justifikatuko du. Jarraian, J2 jardueran adierazitako edukiak azalduko ditu. Horretarako, jorratutako gaiaren inguruko irudi ugari izango dituen aurkezpen informatizatua baliatuko du.

Akaberaren aurreko fase gisa, zura lixatzeko beharra ulertzeko. Lortu beharreko azken produktuaren arabera lixatze mota komenigarriena zehazteko. Egin beharreko lixatze motaren arabera komenigarriena den erreminta hautatzen trebatzeko.

Gaiari buruzko dokumentazioa. Aurkezpen informatizatua. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

J3. Azalpena, lixatzeko makineriari buruzkoa: − Lixatzeko makina

eramangarriak. − Molduren lixatzea. − Gainazal lauen lixatzea.

1 20 min

X Irakasleak, aurkezpen informatizatu baten irudiez lagunduta, zura lixatzeko makineriaren inguruko azalpena egingo du. Azalpenean, makinen egitura, funtzionamendua, lixatu beharreko gainazalak eta lixatzearen kalitatea aztertuko ditu. Oso komenigarria da zur-lantegira bisita egitea, mota horretako makineria eta horren funtzionamendua in situ behatzeko.

Zura lixatzeko makineria ezagutzen hasteko. Gainazal motaren eta lixatze-kalitatearen arabera, lixatzeko makineria mota hautatzen trebatzeko.

PowerPoint edo antzekoa. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

52




J4-E1. Banakako praktika, kasu bakoitzerako lixatze mota egokiena hautatzekoa.

1 25 min

X X Irakasleak ikasleen artean banatuko dituen fotokopietan, lixatze mota komenigarriena hautatzeko zenbait kasu planteatuko dira, eta alderdi hauek adierazi beharko dira: eskuz edo makina bidez lixatu behar den, lixa mota eta horren granulometria. Amaitzean, irakasleak ariketa ozenki zuzenduko du eta dauden zalantzak argituko ditu.

Kontzeptu teorikoak aplikatzeko eta kasu bakoitzerako lixa mota komenigarriena hautatzeko. Edukiak barneratzeko.

Ebatzi beharreko suposizioen dokumentua. Gaiari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J5. Azalpena, bernizatzeko produktuetarako sarrera egin eta horien osagaiak aztertzekoa. Azalpena, olio-bernizei, berniz nitrozelulosikoei eta laka-bernizei buruzkoa. J5.1. Ikasleen ikusizko analisia, aztertutako akaberak dituzten zuren laginena.

1,3 35 min

10 min

X

X

X

Irakasleak, aurkezpen informatizatu batez eta aztertu beharreko akaberen lagin fisikoez lagunduta, azalpen bat egingo du J5 jardueran adierazitako edukien inguruan. Besteak beste, alderdi hauek jorratuko ditu: bernizen osagaiak, ezaugarriak eta kontserbazioa. Era berean, haien arteko konparazioak egingo ditu, bakoitzaren onurak eta eragozpenak nabarmenduta. Amaitzean, ikasleen artean, aztertutako produktuekin bernizatutako zuren laginak banatuko ditu, ikusiz analiza ditzaten eta akaberak alderatu ahal izan ditzaten.

Bernizatzeko produktuak ezagutzen hasteko. Bernizak ezaugarri teknikoen eta aplikazioen arabera hautatzeko. Bernizak kontserbatu eta gordetzeko baldintza aproposak ezagututa, hondakin gutxiago sortzeko, eta lanpostuaren ingurunean segurtasun eta higiene handiagoa lortzeko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Berniz desberdinetako akaberak dituzten zuren laginak. Gaiari buruzko dokumentazioa. Balio anitzeko gela.

J6. Azalpena, poliester-bernizei, berniz akrilikoei, fotopolimerizagarriei, poliuretanikoei eta ur-bernizei buruzkoa. J6.1. Ikasleen ikusizko analisia, aztertutako bernizekin akabatutako benetako piezei buruzkoa.

1,3 35 min

10 min

X

X

X

Aurkezpen informatizatu baten bidez, irakasleak J6 jardueran adierazitako bernizak aztertuko ditu. Jarraian, haien osagaiak, ezaugarriak, kontserbazioa, eta beste berniz batzuen aurrean dituzten onurak eta eragozpenak aztertuko ditu. Disolbatzaile kimikoak dituzten beste berniz batzuen aurrean, ur-bernizek dituzten onura ekologikoak eta osasunerakoak nabarmenduko ditu. Amaitzeko, ikasleen artean benetako piezak banatuko ditu, akabera mota, distira, egitura, estaltze-ahalmena, etab. beha ditzaten.

Bernizak ezaugarri teknikoen eta aplikazioen arabera hautatzeko. Bernizak kontserbatu eta gordetzeko baldintza aproposak ezagututa, hondakin gutxiago sortzeko, eta lanpostuaren ingurunean segurtasun eta higiene handiagoa lortzeko. Osasunerako eta ingurumenerako kaltegarriak izango ez diren produktuak erabiltzeko beharraz jabetzeko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Akaberako berniz desberdinetako zuren laginak. Gaiari buruzko dokumentazioa. Balio anitzeko gela.

53




J7-E2. Berniz desberdinetako laginen kalitatea kontrolatzeko saiakuntzak egitea: − Biskositatea eta pisu

espezifikoa. − Ukipenarekiko

lehortzea, hautsarekiko lehortzea eta arkatz-durometroa.

2 2 h X X Irakasleak saiakuntzak egiteko beharrezkoak diren aldez aurreko kontzeptuak azalduko ditu. Ondoren, erabili beharreko bitartekoak erakutsiko ditu eta praktikan zehar jarraitu beharrezko prozedura azalduko du. Ikasleak hiruko taldetan zatituko ditu eta haien artean materiala banatuko du. Talde bakoitzak beharrezko eragiketak egingo ditu eta saiakuntza bakoitzari buruzko datuak hartuko ditu. Lortutako emaitzetatik abiatuta, bateratze-lana egingo dute eta ondorioak aterako dituzte, irakasleak gidatuta. Jarraian, ikasleek txosten bat egingo dute, saiakuntzaren alderdi esanguratsuenak biltzeko, eta irakasleari pendrive batean entregatuko diote ebaluaziorako.

Teoriaren eta praktikaren arteko loturak ezartzeko, eta laborategiko saiakuntzan lortutako emaitzetatik abiatuta ondorioak ateratzeko. Talde-lanetan elkartasunez parte hartzen ikasteko. Ikasleak ebaluatzeko.

Laborategiko berariazko materiala. Orriak eta bolaluma. Zur-laborategia. Saiakuntzetako emaitzen erregistroa. Pendrive-ak. Ordenagailu-gela.

J8. Azalpena, bernizak aplikatzeko tresneriari buruzkoa: − Jalkitze bidezko

bernizatzea. − Lainoztatze bidezko

bernizatzea.

1 25 min

X Irakasleak tresneria bakoitzarekin bernizatzeko prozesua azalduko du. Horretarako, Internet bidez lortutako irudiak baliatuko ditu. Azalpenean zehar, tresnen ezaugarriak aztertuko ditu, haien onurak eta eragozpenak elkarrekin alderatuta, eta erabiltzean hartu beharreko segurtasun-neurriak ere aztertuko ditu.

Lortu beharreko emaitzen arabera, bernizak aplikatzeko tresneria egokiena hautatzeko. Lanpostuan eta ingurunean segurtasun-neurriak erabili beharraz jabetzeko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. UDari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

J9. Azalpena, bernizatzearen aurreko azalpenei buruzkoa: − Iztukatzea. − Koloreztatzea edo

tindatzea. − Zuritzea edo

koloregabetzea. − Tonua ematea. − Glasatzea. − Hondoa edo poro-

estalgarria.

1,3 35 min

X Irakasleak oro har egingo du J9 jardueran adierazitako prozesuei buruzko azalpena, horiek ondorengo jardueretan sakontzeko. Azalpenean laguntzeko, irakasleak Interneten lortutako irudiak eta aztertutako tratamenduak dituzten laginak erabiliko ditu. Horiek ikasleen artean banatuko ditu ikusiz eta ukituz azter ditzaten.

Bernizatu aurreko aplikazioak oro har ezagutzeko. Benetako laginak zuzenean aztertuta eduki berriak barneratzeko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Akabera desberdinetako laginak. UDari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

54




− Patinatzea. J10. Bideo didaktiko bat ikuskatzea, zuraren gaineko akaberak aplikatzeko prozesuak erakusteko. Solasaldia.

1,3 30 min

X X Irakasleak YouTube-ko bideo didaktiko bat proiektatuko du. Bideoan, zuraren gaineko akaberak aplikatzeko teknikak erakutsiko dira. Amaitzean, solasaldi txiki bat hasiko du bideoan erakutsitako tekniken inguruan, eta sortutako zalantzak ebatziko ditu.

Akaberak aplikatzeko teknikei buruzko edukiak barneratzeko.

YouTube-ko bideo didaktikoa, zuraren gaineko akaberak aplikatzeko teknikei buruzkoa. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

J11-E3. Praktika autonomoa, bernizatu aurreko aplikazioei buruzko txosten bat taldeka egitekoa.

1,3 1 h X X Ikasleek, binaka banatuta, Interneten, liburuen, UDari buruzko apunteen, etab. bitartez, bernizatze aurreko aplikazioen inguruko informazioa bilatu eta hautatuko dute. Material horrekin, talde bakoitzak txosten bat egingo du praktikaren hasieran irakasleak ausaz banatu behar izan dituen tratamenduetako bakarraren inguruan. Txostenak, besteak beste, alderdi hauek jaso behar ditu: tratamenduaren helburua, egin beharreko eragiketak, eta erabili beharreko materialak eta tresneria. Amaitzean, ikasleek lana irakasleari pendrive batean emango diote ebaluaziorako.

Bernizatu aurreko aplikazioen ezagutzan sakontzeko. Gai baten inguruko informazioa beren kasa hautatzen eta alderdi garrantzitsuenak bilduko dituen idatzizko konposizio batean hura antolatzen ohitzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Informazio-iturriak, hala nola: UDko apunteak, Internet, liburuak, etab. Proiekzio-kanoia. Pendrive-ak. Balio anitzeko gela.

J12. Azalpena, bernizatze-akatsei buruzkoa.

1,3 30 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du bernizatze-kalitatea zehaztearen inguruan. Bernizatu ondoren ager daitezkeen akatsa ohikoenen motak adieraziko ditu, eta jatorriak eta litezkeen konponbideak azalduko ditu.

Bernizatze-akatsak saihesteko ezarritako jardun-prozedurak eta -arauak betetzeko beharraz jabetzeko. Lanpostua eta ingurunea garbi edukitzearen garrantzia ulertzeko.


J13. Taldeko laburpen-jarduera.

1,3 1 h X X Ikasleek bernizatze-akatsen sorburuak identifikatzeko ariketa bat egingo dute. Horretarako, irakasleak pieza akastun batzuk banatuko ditu binaka banatutako ikasleen artean. Ikasleek horiek aztertuko dituzte, 30 aldiz handiagotzeko leiar binokularrak erabilita. Ondoren, idatzizko dokumentu batean, antzemandako akats mota eta litezkeen sorburuak adieraziko dituzte. Amaitzean, emaitzen inguruko bigarren bateratze-lan bat egingo dute, eta irakasleak prozesu osoa gidatuko dut.

Kontzeptuak barneratzeko. J12 jardueran ikasitako kontzeptuak praktikara eramateko.

Akabera-akatsak izango dituzten laginak. 30 aldiz handiagotzeko leiar binokularrak. Balio anitzeko gela.

55




J14-E4. Interneten, akabera-produktu ekologikoei buruzko webguneak bilatzea. Eztabaida, berniz horiek erabiltzearen komenigarritasunari buruzkoa.

1,3 1,5 h X X Irakasleak ikasleei proposatuko die Interneten akabera-produktu ekologikoei buruzko webguneak bilatzeko, gutxienez bi produktu hautatzeko eta, ondoren, Word dokumentu batean, kasu bakoitzari buruzko azalpen bat egiteko. Jardueraren zati hori amaitzean, irakasleak eztabaida bat bultzatuko du produktu horiek erabiltzearen komenigarritasunari buruz, ingurumena errespetatzen duen jardunbide egoki gisa. Eztabaidaren ondoren, ikasleek eztabaidatu den gaiaren inguruko ondorioak ezarriko dituzte. Jarraian, ondorioak txostenean jasoko dituzte, irakasleari ebalua dezan entregatu aurretik.

Espezialitatearekin lotutako informazioa bilatu eta hautatzeko tresna gisa Sareak duen balioaz jabetzeko. Kontsultarako oinarritzat balioko duen dokumentu batean informazioa hautatu eta antolatzen autonomia eskuratzeko. Gainerako iritziekiko errespetutik abiatuta, norberaren ideiak argudioekin defendatzen ikasteko. Eztabaidagai den gai baten inguruko ondorioak ezartzeko autonomia eskuratzeko. Ingurumena errespetatzen duten produktuak erabiltzeko beharraz jabetzeko.

Ordenagailu-gela Internet-konexioarekin. Pendrive-ak.

E5. Proba teoriko bat egitea, unitateko ezagupenak zein neurritaraino barneratu diren ikusteko.

Guztiak 1 h X X Irakasleak galderen dokumentu bat banatuko du, eta ikasleek horiei erantzun eta entregatuko dute kalifikaziorako.

Unitate ezagupenak zein neurritaraino barneratu diren ikusteko. Ikasleak ebaluatzeko.

Proba teorikoa. Balio anitzeko gela.

OHARRAK

• Laborategiko saiakuntzei buruzko J3 jarduera bi egunetan egin beharra dago, piezek beharrezko hezetasun-maila har dezaten. • Akaberen inguruko prestakuntza osatzeko, komenigarria litzateke zur-lantegiko bernizen arlora bisita egitea, zura prestatzeko eta akaberak egiteko teknikak nola aplikatzen diren in situ ikusteko.

Bisitaldi horrek 45 minutuko iraupena izango luke, J10 eta J11-E3 jarduerak ordezkatuko lituzke, eta J9 45 minutu luzatuko luke, edukiak konpentsatzeko helburuarekin.

56



UD8: AROTZERIAKO ETA ALTZARIGINTZAKO ERAIKUNTZA SISTEMAK AZTERTZEA

8. unitate didaktikoa: AROTZERIAKO ETA ALTZARIGINTZAKO ERAIKUNTZA SISTEMAK AZTERTZEA Iraupena: 12 ordu IE2: Zuraren produktu deribatuak, eta arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren bestelako materialak hautatzen ditu, eta lortu beharreko emaitzaren arabera haien aplikazioa justifikatzen du. IE5: Arotzeriako eta altzarigintzako fabrikazioan eta instalazioan erabiltzen diren eraikuntza-sistemak antzematen ditu, eta elementu osagarriekin eta loturakoekin lotzen ditu. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Itsasgarriak hautatzea, lotu nahi den materiala eta juntura-prozesua kontuan izanda. 2. Laginetatik eta informazio teknikotik abiatuta, lotura-elementuak identifikatzea (larakoak, galletak, mihiak, puntak eta torlojuak, besteak beste). 3. Eraikuntza-soluzioetarako burdineria hautatzea, katalogoetan oinarrituta eta hornitzaileen informatika-programen bidez. 4. Eraikuntza-soluzio bakoitzerako burdineria muntatzeko planoak lortzea, burdineria-hornitzaileen informatika-programen bidez. 5. Eraikuntza-soluzio bakoitzerako lotura-elementuen hornitzaileen zerrenda prestatzea, Interneteko webguneetatik abiatuta.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK

• Lotu beharreko materialen arabera itsasgarriak hautatzea. • Eraikuntza-soluzioetarako burdineria hautatzea. • Eraikuntza-soluzio bakoitzerako burdineria muntatzeko planoak lortzea. • Eraikuntza-soluzio bakoitzerako lotura-elementuen hornitzaileen zerrendak egitea.

X

X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Itsasgarriak. Junturen motak eta sistemak. • Altzarietarako eta arotzeria-elementuetarako zura lotu eta mihiztatzeko sistemak. • Altzarietako eta arotzeriako burdineria hautatu eta muntatzeko informatika-programak. • Interneteko webguneak. Altzarietako eta arotzeriako lotura-elementuen hornitzaileak.

X

X X X

JARRERAZKOAK • Segurtasuna eta higienea lanpostuan eta ingurunean. • Arazoak sortzen direnean konponbide teknikoak emateko interesa. • Informazioa bilatzeko ekimena.

X

X X

57






Helburu inplikat. D. NORK NOLA egingo den ZERTARAKO egingo den ZEREKIN egingo den Ir. Ik.

J1. UDaren aurkezpena. 10 min

X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Ideia-jasa piztuko du, arotzerian eta altzarigintzan gehien erabiltzeko diren mihiztaduren, burdineriaren eta itsasgarrien inguruan ikasleek dituzten aldez aurreko ezagupenak zein diren jakiteko. Aurrekoarekin lotuta, zurezko piezen arteko lotura-sistemen beharra justifikatuko du eta unitate honetan aztergai izango direnak izendatuko ditu. Amaitzeko, dagokion dokumentazioa banatuko du.

Unitate didaktikoari buruzko aurretiazko ezagutzak hautemateko eta, hala, irakatsi eta ikasteko prozesua behar bezala bideratzeko. Ikasleek ikasgelan parte har dezaten motibatzeko. Unitate didaktikoaren gaineko interesa pizteko.

Irakasleak egindako galderak. UDari dagokion dokumentazioa. Balio anitzeko gela.

J2. Azalpena, arotzerian eta ebanisterian erabiltzen diren mihiztadurei buruzkoa. − Luzapenak: lotura

horzduna eta tubilloien edo mihi faltsuen bidezko lotura.

− Zabaldurak: topekako lotura, lotura horzduna, eta arteka eta mihi bikoitza.

2 35 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du J2 jardueran adierazitako mihiztaduren inguruan. Azalpenean zehar, mota bakoitzeko mihiztaduren benetako modeloak erakutsiko ditu eta, era berean, Internetetik hartutako irudiak erabiliko ditu. Horietako bakoitzerako, forma geometrikoa, mekanizazioa, neurriak, esfortzuak eta aplikazio egokienak aztertuko ditu.

Laginetatik edo irudietatik abiatuta, zurerako erabiltzen diren luzapenak eta zabaldurak identifikatzeko. Eraikuntza-soluzioetarako luzapenak eta zabaldurak hautatzen trebatzeko.

Mihiztaduren benetako modeloak. PowerPoint-eko aurkezpena. UDari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

J3-E1. Banakako laburpen-jarduera, zurerako mihiztadurei buruzko Word-

2 25 min

X X Irakasleak ikasleei dokumentu bana emango die. Horretan, mihiztadura bidezko loturei buruz datuak jasoko dira; hau da, lotura bakoitzaren marrazkia, mihiztaduren izen zuzena eta

J2 jardueran ikasitako kontzeptuak finkatzeko.

Marrazkiekin eta datuekin osatzen taulak izango dituzten dokumentuak.

58




eko taula bat egitekoa. horiek jasaten dituzten esfortzuak. Informazio-iturri gisa, unitate didaktikoari buruzko apunteak, Internet, liburuak eta katalogoak baliatuko dituzte. Ikasleek egindako lana gordeko dute, ondorengo jardueretan osatzeko eta, azkenik, irakasleak balioesteko.

Informazio-iturriak: unitate didaktikoari buruzko apunteak, Internet, liburuak eta katalogoak baliatuko dituzte. Ordenagailu-gela.

J4. Azalpena eta analisia, mihiztadura multzoei buruzkoak: − Angeluko

mihiztadurak: angeluko mihiztadurak zur erdira (90º), aho-zirikako mihiztadurak, miru-buztaneko mihiztadurak.

− Tubilloi bidezko loturak.

− Taulen eta elementu lauen lotura.

2 50 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du, PowerPoint bidez eta/edo benetako mihiztadurak erabilita, J5 jardueran adierazitako edukien inguruan. Haien forma geometrikoa, dimentsioak, erresistentzia-nolakotasunak aztertuko ditu, bai eta kola edo iltze bidezko errefortzuen erabilera eta haien aplikazioak ere.

Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren mihiztadurei buruzko ezagutzan aurrera egiteko. Laginetatik edo irudietatik abiatuta, J4 jardueran adierazitako mihiztadurak identifikatzeko. Eraikuntza-soluzioetarako mihiztadurak hautatzen trebatzeko.

Mihiztaduren benetako modeloak. PowerPoint-eko aurkezpena. UDari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

J5-E2. Banakako laburpen-jarduera (J3-E1 jardueraren jarraipena), angeluko mihiztadurei, tubilloien bidezko loturei, eta taulen eta elementu lauen bidezko loturari buruzkoa.

2 25 min

X X Ikasleek J3-E1 jardueran hasitako taulan datuak sartzen jarraituko dute; baina, oraingoan, J4 jardueran adierazitako loturei eta mihiztadurei buruzkoak izango dira. Amaitzean, ikasleek irakasleari lana emango diote ebaluaziorako.

J4 jardueran ikasitako kontzeptuak finkatzeko.

Informazio-iturriak: unitate didaktikoari buruzko apunteak, Internet, liburuak eta katalogoak baliatuko dituzte. Pendrive-ak. Ordenagailu-gela.

J6. Azalpena, lotura finko eta desmuntagarrietarako burdineriari buruzkoa: − Puntak edo iltzeak:

ohikoak eta

2 50 min

X Zurerako burdineriari buruzko sarrera orokor baten ondoren, irakasleak sailkapen-multzoak izendatuko ditu. Jarraian, J6 jardueran adierazitako loturako burdineria aztertuko du, materialei, motei, ezaugarri fisikoei, muntaiari eta aplikazioei buruzko alderdiak garatuta.

Laginetatik eta informazio teknikotik abiatuta, lotura finko eta desmuntagarrietarako burdineria identifikatzea. Eraikuntza-soluzioetarako burdineria

Lotura finko eta desmuntagarrietarako burdineriaren laginak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa.

59




iltzagailuetarakoak. − Larakoak, galletak eta

grapak. − Tirafondoak. − Torloju bereziak. − Torloju edo buloi

hariztatuak.

Komeni da gelara laginak eramatea edo burdineriaren inguruko irudi argigarrien proiekzio baten bidez azalpena egitea.

hautatzen trebatzeko. Gaiari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

J7-E3. Binakako praktika gidatua, hainbat suposiziotarako mihiztadurak, eta lotura finko eta desmuntagarriak hautatu eta hautaketa hori justifikatzekoa.

3 45 min

X X Jarduerari ekiteko, burdineria-katalogo baten egiturari, horren edukiari eta elementu bat hautatzeko moduari buruzko azalpena egingo da. Jarraian, irakasleak mihiztatu edo lotu beharreko elementuei buruzko hainbat suposizio jasoko dituzten orriak banatuko ditu. Binaka, ikasleek kasu bakoitzerako mihiztadura, eta lotura finko edo desmuntagarri egokiena zein den zehaztuko dute, hura katalogotik hautatuta, eta hautaketa justifikatuko dute. Irakasleak betiere praktika gidatuko du eta hautaketa orientatuko du eta zalantzak argituko ditu. Azkenik, talde bakoitzak aurkeztu diren irtenbideei buruzko bateratze-lana egingo du eta irakasleak emaitzak baliozkotuko ditu.

Ikusitako teoria jarraian datozen jardueretan duen aplikazioarekin lotzeko. Ikasleek edukiak zein mailatan bereganatu dituzten ebaluatzeko.

Mihiztatu edo lotu beharreko elementuen suposizioei buruzko idatzizko dokumentua. UDari dagozkion apunteak. Hainbat hornitzaileren burdineria-katalogoak.

J8. Azalpena, arotzeriarako eta altzarigintzarako itxierako burdineriari buruzkoa: − Sarrailak:

altzarigintzakoak eta arotzeriakoak.

− Larakoak eta morroiloak.

− Leiho-barrak. − Malgukiak eta

atxikigailu hidraulikoak.

2 50 min

X Irakasleak itxierako burdineriaren ezaugarri orokorrak azalduko ditu eta, ondoren, J7 jardueran adierazitako edukiak sakonago garatuko ditu. Besteak beste, materialen, moten, ezaugarri fisikoen, muntaiaren eta aplikazioen inguruko gaiak jorratuko ditu. Azalpenak burdineriaren irudiekin ilustratuko ditu, PowerPoint-eko edo antzeko aurkezpen batean.

Laginetatik eta informazio teknikotik abiatuta, arotzeriarako eta altzarigintzarako itxierako burdineria identifikatzeko. Eraikuntza-soluzioetarako itxierako burdineria hautatzen trebatzeko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Gaiari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

60




J9-E4. Banakako autoebaluazio-praktika, itxierako burdineria eta horren elementuak identifikatzekoa.

2 35 min

X X Ikasleek itxierako hainbat burdineriaren elementu eta osagai nagusiak zein diren adierazi eta izendatuko dituzte, aurretik irakasleak emandako haien fotokopietan. Era berean, haien izen komertziala adieraziko dute eta, amaitzean, lanak zuzentzeko trukatuko dituzte. Irakasleak jardueraren fase hori gidatuko du eta, bide batez, kontzeptuak errepasatu eta zalantzak argituko ditu.

Autoebaluatzeko. Kontzeptuak errepasatzeko. Zalantzak argitzeko.

Itxierako burdineriaren irudiak jasoko dituzten fotokopiak. Balio anitzeko gela.

J10. Azalpena, arotzeriarako eta altzarigintzarako mugimenduko burdineriari buruzkoa: bandak eta gontzak.

2 50 min

X Irakasleak, jorratutako gaiari buruzko irudiak baliatuta, burdineria multzo horren eginkizuna azalduko du eta, azalpenean, arotzeriarako eta altzarigintzarako bandei, eta gontzei buruz arituko da zehazki. Itxierako burdineriarako aztertutakoen antzeko edukiak jorratuko dira. Oso komenigarria da ikasgelara banden eta gontzen laginak eramatea, ikasleek horiek zuzenean behatu eta azter ditzaten.

Laginetatik eta informazio teknikotik abiatuta, arotzeriarako eta altzarigintzarako mugimenduko burdineria identifikatzeko. Eraikuntza-soluzioetarako mugimenduko burdineria hautatzen trebatzeko.

Banden eta gontzen laginak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Gaiari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

J11. Azalpena, dekorazioko burdineriari eta burdineria osagarriari buruzkoa: − Ezkutuak edo sarraila-

zuloak. − Heldulekuak eta

eskulekuak. − Behatxuloak. − Segurtasun-konpasak

eta kateak. − Bestelako burdineria

osagarria.

2 30 min

X X Azalpenari ekiteko, irakasleak obra baten azken erremate gisa dekorazioko burdineriak duen garrantzia justifikatuko du. Ondoren, J9 jardueran adierazitako burdineria aztertuko du. Aurreko jardueretan bezala, komeni da irudiak eta lagin fisikoak erabiltzea, azaldutako edukiak errazago ulertzeko.

Laginetatik eta informazio teknikotik abiatuta, arotzeriarako eta altzarigintzarako dekorazioko burdineria eta burdineria osagarria identifikatzeko. Eraikuntza-soluzioetarako dekorazioko burdineria eta burdineria osagarria hautatzen trebatzeko.

Dekorazioko burdineriaren eta burdineria osagarriaren laginak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Gaiari buruzko apunteak. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

J12-E5. Binakako jarduera, eraikuntza-soluzioetarako

5 35 min

X X Altzarigintza eta arotzeria mota batzuetarako burdineriaren hornitzaileei buruzko webguneak binaka bila ditzaten

Dagokion espezialitaterako informazioa bilatzeko trena

Internet. Ordenagailu-gela.

61




burdineria-hornitzaileei buruzko webguneak bilatzekoa. Hornitzaileen zerrenda bat egitea.

proposatuko zaie ikasleei. Aurkitutako informazioarekin, hornitzaileen zerrenda bat egingo dute eta irakasleari emango diote ebaluaziorako.

interesgarritzat Sarea erabiltzen ohitzeko. Burdineria-hornitzaileekin lotutako web-helbideak identifikatzeko eta, horrela, horiek etorkizuneko jardueretan erabili ahal izateko.

J13. Aurkezpena, altzarigintzako eta arotzeriako burdineria hautatu eta muntatzeko informatika-programa batena.

3,4 60 min

X Irakasleak eraikuntza-soluzioetarako burdineria hautatu eta muntatzen espezializatutako informatika-programa bat aurkeztuko die ikasleei. Aplikazioaren ikuspegi orokorra emango du, haren aukerak eta kasu praktiko errazak erakutsita. Erakustaldian, burdineria muntatzeko planoren bat lortuko da.

Burdineria hautatu eta muntatzeko informatika-programak erabiltzen ohitzeko. Informatika-programak erabiltzearen onurak, burdineria hautatzeko fidagarritasuna eta muntaia-planoak lortzeko azkartasuna balioesteko.

Proiektagailua. Eraikuntza-soluzioetarako burdineria hautatu eta muntatzeko informatika-programa. Proiekzio-kanoia. Balio anitzeko gela.

J14. Azalpena, arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren itsasgarriei buruzkoa: − Lotu beharreko

materialen ezaugarriak: zurarena eta kolarena.

− Kolatzean egin beharreko eragiketak.

1 15 min

X X Azalpenari ekin aurretik, irakasleak ikasleei galderak egingo dizkie ezagutzen dituzten itsasgarrien eta horien erabilgarritasunen inguruan. Ondoren, itsasgarriak definituko ditu eta kolatzearen printzipioak azalduko ditu. Itsasgarrien bilakaerari buruzko errepaso historiko labur bat egin ondoren, J13 jardueran adierazitako puntuak garatuko ditu.

Arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren itsasgarriak ezagutzeko interes pizteko. Itsasgarrien izaera ulertzeko. Itsaste-prozesua nola gertatzen den ulertzeko. Kolatze egokia lortzeko prozesuan esku hartzen duten faseen garrantzia balioesteko. .


J15. Azalpena, arotzerian eta altzarigintzan erabiltzen diren itsasgarriei buruzkoa: itsasgarri termogogorgarriak, polibinil

1 50 min

X

J13 jarduerarekin lotuta, irakasleak arotzerian eta altzarigintzan gehien erabiltzen diren itsasgarri motak aztertuko ditu. Bakoitzerako, besteak beste, eduki hauek sartuko ditu:

− Konposizioa eta izendapen teknikoa.

Zurerako eta bestelako materialetarako erabiltzen diren itsasgarrien ezagutzan sakontzeko. Itsasgarri mota bakoitza konposizioaren eta itxuraren arabera

UDari dagozkion apunteak. Balio anitzeko gela.

62




azetatozko kolak, ukipen-kolak, termofusibleak eta zigilagailuak. J15.1. Solasaldia, osasunerako eta ingurumenerako toxikoak ez diren itsasgarriak erabiltzeari buruzkoa.

10 min

X

X

− Ezaugarriak: gogortze-denbora, erresistentzia mekanikoa, hezetasunarekiko erresistentzia, kola-lerroaren kolorea.

− Aplikazio-metodoa. − Erabilerak.

Azkenik, ikasleen artean gogoeta ozena sustatuko du, osasunerako eta ingurumenerako kaltegarriak ez diren itsasgarriak erabiltzearen inguruan. Irakasleak solasaldia moderatuko du.

identifikatzeko. Itsasgarriak arrazoiz erabiltzeko eta ingurumen-inpaktua ahalik eta gehien murrizteko beharraz jabetzeko.

J16-E6. Praktika gidatua, itsasgarri egokia aplikatzeko materialen ezaugarri teknikoak aztertzekoa.

1 25 min

X X Irakasleak ikasleei orri bat emango die. Orrian hainbat kasu jasoko dira, ikasle bakoitzak bi elementu lotzeko egokiena suertatuko den itsasgarria hauta dezan, kontuan izanik:

− Lotu beharreko materialen ezaugarriak. − Loturak bete beharreko baldintzak.

Irakasleak hautaketan ikaslek orientatuko ditu. Azkenik, lanak ozenki zuzenduko ditu eta, bidez batez, kontzeptuak errepasatu eta zalantzak argituko ditu.

Lotu beharreko materialaren eta zerbitzu-baldintzen arabera itsasgarri bat hautatzen trebatzeko. Kontzeptuak barneratzeko.

Ikasleek ebatzi beharreko kasuen orriak. UDari dagozkion apunteak. Balio anitzeko gela.

J17-E7. Banakako laburpen-jarduera, zurerako itsasgarriei buruzko Word-eko taula bat egitekoa.

1 1 h X X Irakasleak ikasleei zurerako itsasgarriei buruzko taula bat Word-en egiteko proposatuko die. Taulan, haien izendapen arrunta eta laburtua, ezaugarriak, aplikatzeko era eta erabilgarritasunak jasoko dituzte. Horretarako, batik bat, UDari buruzko apunteak baliatuko dituzte. Gainera, liburuak, Internet, etab. erabili ahal izango dituzte. Amaieran, lana pendrive batean entregatuko dute ebaluaziorako.

Hainbat iturritan aurkitutako informazioa bilatu, hautatu eta egiaztatzen, eta alderdi garrantzitsuenak tauletan antolatzen ikasteko.

Informazio-iturriak, hala nola: UDari buruzko apunteak, liburuak, Internet, etab. Pendrive-ak. Ordenagailu-gela.

E8. Idatzizko ebaluazio-proba bat egitea.

Guztiak 1 h X X Irakasleak idatzizko proba bat banatuko du. Probak bi zati hauek izan ditzake:

− Garapen laburreko erantzuna izango duten sei bat galderaren sorta.


Idatzizko proba. Balio anitzeko gela.

63




− J6-E3 eta J16-E6 jardueretan egindakoen antzeko bi ariketa.

Amaitzean, ikasleek proba entregatuko dute ebaluaziorako.

OHARRAK

• Altzarigintzako eta arotzeriako burdineria hautatu eta muntatzeko informatika-programa bate aurkezpena egiteari buruzko J12 jarduera gauzatzeko, komenigarria litzateke informatika-aplikazio horiek erabiltzen esperientzia duen sektoreko profesionalen bat agertzea, produktu-garapenean horiek sartuta izango dituen burdineria-enpresa batera bisita egitea.

64



UD9: AROTZERIAKO ELEMENTUAK FABRIKATZEKO SISTEMAK EZAUGARRITZEA

9. unitate didaktikoa: AROTZERIAKO ELEMENTUAK FABRIKATZEKO SISTEMAK EZAUGARRITZEA Iraupena: 17 ordu IE3: Zura transformatzeko prozesuak ezaugarritzen ditu, eta produktuen zehaztapen teknikoak lehengaiekin eta baliabideekin lotzen ditu. IE4: Arotzeriako eta altzarigintzako elementuen fabrikazio-prozesu nagusiak ezaugarritzen ditu, eta alderdi historiko, estetiko eta funtzionalekin lotzen ditu. IE5: Arotzeriako eta altzarigintzako fabrikazioan eta instalazioan erabiltzen diren eraikuntza-sistemak antzematen ditu, eta elementu osagarriekin eta loturakoekin lotzen ditu. IE6: Zuraren erabilerari buruzko ingurumen-araudia identifikatzen du, kalitate-zigiluak antzematen ditu eta horien ekarpena balioesten du. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Arotzeriako elementuak (ateak, leihoak eta barandak) fabrikatzen dituzten enpresen eta lantegien konfigurazioa antzematea. 2. Adibideetatik eta informazio teknikotik abiatuta, zurezko ateak, leihoak eta markoak fabrikatzeko sistemak identifikatzea. 3. Adibideetatik eta informazio teknikotik abiatuta, zurezko eskailerak, leihoak, barandak eta egitura sinpleak fabrikatzeko sistemak identifikatzea. 4. Zoruak, sabaiak eta paretak zurez estaltzeko sistemak deskribatu ditu, eta horien osagaiak, fabrikazio-sistemak eta instalazioa aztertzea. 5. Arotzeriako elementuen eraikuntza-sistemak aztertzea. 6. Lan bakoitzerako zur egokiena hautatzea, haren ezaugarrien eta aplikazioaren arabera, eta ziurtatu gabeko zur sortak baztertzea.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK

• Arotzeriako elementuak fabrikatzeko prozesua ezaugarrituko duten multzo-diagramak egitea. • Arotzeriako lantegien konfigurazio-eskemak egitea. • Zurezko ateak, leihoak, markoak, eskailerak, barandak eta egitura sinpleak fabrikatzeko sistemak identifikatzea. • Zoruak, sabaiak eta paretak zurez estaltzeko sistemen, eta horien osagaien, fabrikazio-sistemen eta instalazioen arteko loturak

identifikatzea. • Arotzeriako elementuen eraikuntza-sistemak ezaugarritzea. • Lan bakoitzerako zur egokiena hautatzea, haren ezaugarrien eta aplikazioaren arabera, eta ziurtatu gabeko zur sortak

baztertzea.

X X

X

X

X

X

KONTZEPTUZKOAK

• Arotzeria-lantegien konfigurazioa. • Arotzeriako elementuak (ateak, leihoak eta barandak, besteak beste) fabrikatzeko prozesuak. • Zurezko ateak, leihoak, markoak, eskailerak, barandak eta egitura sinpleak fabrikatzeko prozesuak. • Zoruen, sabaien eta pareten zur-estaldura. • Egitura sinpleak. Bilbadura arina, astuna eta enborrak. • Pergolak, zertxak eta markesinak.

X X

X X

X X

65




JARRERAZKOAK

• Talde-lanetan elkartasunez parte hartzea. • Egindako lanaren kalitatearekiko ardura. • Informazio interpretatzeko autonomia. • Arazoak sortzen direnean konponbide teknikoak emateko interesa.

X

X

X X




J1. UDaren aurkezpena. J2. Azalpena, zurezko ateei buruzkoa: − Definizioa.

5,6

10 min

30 min

X

X

X

Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Jarraian, ikasleei barnealdeetako eta kanpoaldeetako eraikuntzei eta instalazioei dagozkien arotzeriako elementuak identifikatzeko proposatuko die, eta ahalik eta parte-hartze handiena lortzen saiatuko da. Ondoren, erantzun zuzenak bildu eta litezkeen hutsak bete eta gero, arotzeriako profesionalarentzat alderdi hauek aztertzeak duen garrantzia adieraziko du: zuraren 2. transformazioa; abiapuntuko sistemak, makinak, tresneria eta materialak; eta prozesuaren fase bakoitzean lortzen den produktua, haren ezaugarriekin eta akabera-kalitatearekin. Azkenik, UDari buruzko dokumentazioa emango die. Irakasleak sarrera bat egingo du, historian zehar euren fabrikazioan ateek izan dute aldaketa azaltzeko. Antzinakoen eta egungoen arteko alderdi esanguratsuenak zein diren adierazi ondoren, eta eredu gisa ikasgelako bertako atea

Unitateen arteko lotura ezartzeko. UDari lotutako irakatsi eta ikasteko, eta ebaluatzeko prozesua ezagutzeko. Ikasleen interesa pizteko. Ikasleek ikasgelan parte har dezaten motibatzeko. Ateak osatzen dituzten zatiak eta dagozkien materialak antzemateko. Atearen elementu bakoitzerako material egokienak hautatzeko, horien

Unitate didaktikoari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela. PowerPoint. Ate baten elementuen benetako laginak.

66




− Zati nagusiak eta izendapen teknikoak.

− Lantze-materialak. − Neurri komertzialak. − Sailkapena: osaeraren,

eragintza-sistemaren eta orriaren ertzaren arabera.

J2.1-E1. Erantzun murriztuko test bat egitea jardueraren edukiei buruz.

5 min

X

X

hartuta, J1 jardueran adierazitako puntuak garatuko ditu. Horretarako, PowerPoint-eko aurkezpen batean oinarrituko da. Oso komenigarria da ateko zaien piezak erabiltzea, azalpenean zehar horiek ikasleei erakusteko. Azalpenean zehar, ikasleei galderak egingo dizkie jorratutako gaiaren inguruan, haiek erantzun ditzaten. Gehiengoak parte har dezan saiatu behar du. Jarraian, azaldutako edukiei buruzko erantzun murriztuko galderen test bat proiektatuko du pantaila batean. Ikasleek euren hautaketa orri batean idatziko dute eta, jarraian, bateratze-lana egingo da. Irakasleak soluzioak baliozkotuko ditu eta litezkeen zalantzak argituko ditu.

ezaugarrien eta aplikazioaren arabera. Adibideetatik eta informazio teknikotik abiatuta, zurezko ate motak identifikatzeko.

UDari buruzko apunteak. Erantzun mugatuko galderen testa. Balio anitzeko gela.

J3. Azalpena, ate lauak fabrikatzeko prozesuari, eta horiek ipini eta doitzeari buruzkoa. J3.1-E2. Banakako praktika, ate lauak fabrikatzeko prozesuari buruzko multzo-diagrama bat egitekoa.

2

2

30 min

15 min

X

X

X

Irakasleak, aurkezpen informatizatu batez baliatuta, J2 jardueran adierazitako edukien inguruko azalpena egingo du. Ikasleek, orri batean, ate lauak fabrikatzeko prozesuari buruzko multzo-diagrama bat egingo dute. Bertan, fase bakoitzean beharrezkoak diren elementuen eta makinen prozesu-faseak bilduko dituzte. Amaitzean, lanak ozenki zuzenduko dira eta irakasleak litezkeen zalantzak argituko ditu. Ikasleek dokumentu hori gorde beharko dute, gaiaren zati baten laburpen gisa kontsultatzeko.

Adibideetatik eta informazio teknikotik abiatuta, ate lauak fabrikatzeko sistemak identifikatzeko. Ateak ipini eta doitzeko sistema hautatzeko. J3 jardueran landutako kontzeptuak laburtzeko, edukiak barneratzen lagunduko duen eskema baten bitartez. Dauden zalantzak argitzeko.

PowerPoint. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela. Papera eta bolaluma. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

67




J4. Azalpena, arotzeriako eta erliebeko ateen osagaiei eta fabrikazio-prozesuari buruzkoa.

2 25 min

X X Irakasleak azalpen labur bat egingo du J4 jardueran adierazitako edukien inguruan: ohiko eta gaur egungo ateen artean dauden konposizio- eta eraikuntza-desberdintasunak azalduko ditu. Horretarako, aurkezpen informatizatu bat baliatuko du. Oso komenigarria da aztertutako ateen osagaien lagin fisikoak erabiltzea.

Adibideetatik eta informazio teknikotik abiatuta, arotzeriako eta erliebeko ateak fabrikatzeko prozesuak identifikatzeko. Ohiko eta egungo ateen egitura bereizteko.

Ate baten elementuen benetako laginak. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J5-E3. Ate lau baten edo erliebeko baten krokisa banaka egitea, horien elementu nagusiak adierazita.

5 15 min

X X Ikasle bakoitzak arotzeriako edo erliebeko ate baten krokisa marraztuko du. Atea ohikoa edo gaur egungoa izan daiteke, eta zenbait baldintza bete beharko ditu materialei, irekitzeko erari, ertzaren formari, etab. dagokienez. Marrazkian (aurretiko bista eta zeharkako bi sekzio izango ditu), ikasleek atearen elementu nagusiak adieraziko dituzte. Laguntza gisa, UDari buruzko apunteak erabili ahal izango dituzte eta, amaitzean, lanak entregatuko dituzte ebaluaziorako.

Landutako kontzeptuak indartzeko. Egindako lanaren kalitatearen gaineko erantzukizuna hartzeko. Informazio interpretatzean autonomia sustatzeko. Ikasleak ebaluatzeko.


J6. Azalpen orokorra, ate bereziei buruzkoa: blindatuak, segurtasunekoak, korazatuak, suaren aurkakoak, isolamendu akustikodunak, X izpikoak, izuaren aurkakoak, etab. J6.1-E4. Taldeko praktika, ate bereziei buruzko informazioa jasoko duen txostena egitekoa. J6.2-E5. Ikasleen azalpena, gela aurrekoa, J6-E3

5 10 min

2 h

1 h

X

X

X

X

X

Ate berezien inguruko sarrera orokor bat egin ondoren, irakasleak gela hiruko taldetan banatuko du eta, ausaz, J6 jardueran adierazitako ate motetako bat esleituko dio talde bakoitzari, txosten bat egin dezan. Ikasleek, lehenik eta behin, gaiaren inguruan interesa duten webguneak bilatuko dute eta, aurkitutako informaziotik abiatuta, hautaketa bat eta laburpen bat egingo dute. Laburpenean, ateen erabilgarritasunari, izendapen teknikoari, ezaugarri orokorrei eta modeloei buruzko alderdiak bilduko dira. Ikasleek lana hori pendrive batean entregatuko dute ebaluaziorako. Ondoren, gelaren aurrean euren lanak aurkeztuko dituzte, talde bakoitzeko gehienez hamar minutuz. Gainerako ikasleek

Ikasleei oinarrizko ezagupenak helarazteko gai baten inguruan, gai horretan sakontzeko abiapuntutzat balio diezaien. Hainbat iturritan aurkitutako informazioa bilatu, hautatu eta egiaztatzen ohitzeko, eta hura aurkezpen batean antolatzen ikasteko. Ikasleen autonomia eta autoikaskuntza sustatzeko. Talde-lanerako gaitasuna garatzeko. Jendaurrean hitz egiten eta esaten dena argudiatzen ohitzeko.

Internet. Pendrive-ak. UDari buruzko apunteak. Proiektagailua. Ordenagailu-gela.

68




jardueran egindako lanari buruzkoa.

adi entzungo dute eta jorratutako gaiaren inguruan bidezko galderak egingo dituzte. Irakasleak prozesua moderatu eta jarduera ebaluatuko du.

Talde-lanera ohitzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

J7. Azalpena, zurezko leihoei buruzkoa: − Definizioa. − Osagaiak.

J7.1-E6. Banakako praktika, leiho baten krokisa marraztu eta haren elementu nagusiak zein diren adieraztekoa.

5 20 min

15 min

X

X

X

Jarduerari ekiteko, irakasleak leihoei eta horien eginkizunari buruzko definizio orokorra emango du. Ondoren, pantailan proiektatutako irudiak erabilita, haien osagaiak aztertuko ditu. Azalpenean zehar, ikasleei etengabe galderak egingo dizkie, haien interesari eusteko. Ikasleek, orri batean, leiho baten aurretiko bistaren krokisa marraztuko dute. Bertan, leihoaren elementu nagusiak adierazi eta izen komertzialaren arabera identifikatuko dituzte. Horretarako, eredutzat ikasgelako leihoren bat edota pantailan proiektatutako beste bat har dezakete, irakaslearen irizpidearen arabera. Azkenik, ariketak arbelean zuzenduko dira eta irakasleak zalantzak argituko ditu.

Zurezko leihoen osagaiak, izendapen komertziala eta, hartzen duten posizioaren arabera, duten eginkizuna antzemateko. Jardueraren kontzeptuak barneratzeko.

PowerPoint. Papera eta arkatza. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J8. Azalpena, irekitzeko eraren arabera leihoak sailkatzekoa. J8.1-E7. Ariketa, irekitzeko sistema desberdinetako leihoen irudikapen grafikoa egitekoa.

5 15 min

10 min

X

X

X

Pantailan proiektatutako irudien laguntzarekin, irakasleak leiho motak erakutsiko ditu, eta irekitzeko eraren eta haien irudikapen grafikoaren arabera sailkatuko ditu. Leihoen arteko konparazio-azterketa labur bat egingo du, mota bakoitzaren onurak eta eragozpenak nabarmenduta. Jarraian, ikasleei zenbait ariketa planteatuko dizkie, irekitzeko sistema desberdinetako leihoen esku hutsezko irudikapen grafikoa egiteko. Azkenik, irakasleak ariketak arbelean zuzendu eta dauden zalantzak argituko ditu.

Ateak osatzen dituzten zatiak eta dagozkien materialak antzemateko. Atearen elementu bakoitzerako material egokienak hautatzeko, horien ezaugarrien eta aplikazioaren arabera.

PowerPoint. Papera eta arkatza. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J9. Azalpena, leiho baten diseinu funtzionalerako kontuan izan beharreko parametroei eta elementuei

5 20 min

X

Irakasleak, aurkezpen informatizatu batez baliatuta, J9 jardueran adierazitako edukien inguruko azalpena egingo du.

Leihoen diseinu funtzionalean eragina duten faktoreak ezagutzeko. Adibideetatik eta informazio teknikotik abiatuta, leihoen diseinu

PowerPoint. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Erantzun mugatuko galderen

69




buruzkoa: − Airearekiko

iragazkortasuna. − Haizearekiko

erresistentzia. − Urarekiko

estankotasuna. − Beirak. J9.1-E8. “Zuzen/oker” motako galderen sorta egitea.

5 min

X

X

Jarraian, irakasleak pantailan galdera sorta labur bat proiektatuko du, adierazitako edukiei buruzko “zuzen/oker” motako galderak izango dituena, gela osoak ozenki egiteko. Irakasleak jarduera gidatuko du eta dauden zalantzak argituko ditu.

funtzionalerako elementu erabakigarriak identifikatzeko. Jardueran azaldutako edukiak indartzeko.

sorta. Balio anitzeko gela.

J10. Azalpena, leihoen osagaiei (lehengaiak, mihiztadurak eta eskuairaldeak) eta fabrikazio-prozesuari buruzkoa.

2,5,6 40 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du J10 jardueran adierazitako edukien inguruan. Fabrikazioari buruzko azalpenerako Power bat baliatuko du. Bertan, prozesuaren faseak bilduko dira, eta erabilitako makineria eta tarteko produktuak antzemango dira.

Leihoaren elementu bakoitzerako lehengai egokienak hautatzeko, horien ezaugarrien eta aplikazioaren arabera. Leihoak eraikitzeko sistemak antzemateko, eta piezen mihiztadura eta eskuairalde motak identifikatzeko. Leihoak fabrikatzeko prozesuko makineria eta tarteko produktuak identifikatzeko.


J11-E9. Banakako praktika, leihoak fabrikatzeko prozesuari buruzko multzo-diagrama bat egitekoa.

2 15 min

X X Ikasleek, orri batean, leihoak fabrikatzeko prozesuari, eta fase bakoitzean beharrezkoak diren elementuei eta makinei buruzko multzo-diagrama bat egingo dute. Ondoren, lanak ozenki zuzenduko dituzte, irakasleak gidatuta, eta, azkenik, kontsultarako gordeko dituzte, UDko edukien zati baten laburpen gisa.

J10 jardueran landutako kontzeptuak laburtzeko, edukiak barneratzen lagunduko duen eskema baten bitartez. Dauden zalantzak argitzeko.

Papera eta arkatza. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

70




J12. Azalpena, zurezko zoladurei buruzkoa: Sarrera. Parketak: diseinua, neurriak eta perdoiak, materialak, kalitateak, fabrikazioa eta obran jartzea.

4,6 20 min

X Irakasleak sarrera bat egingo du zurezko zoladuren inguruan. Material horren erabilera justifikatuko du, dituen propietate estetiko eta fisiko-mekanikoengatik. Unitatean aztergai izango diren zoru motak izendatu eta ipintzeko moduaren arabera sailkatu ondoren, parketei buruzko azterketan sakonduko du. Aurkezpen informatizatu bat erabiliko du. Horrek oinarri gisa balioko dio J12 jardueran adierazitako edukiak jorratzeko azalpenerako. Oso komenigarria da gelara aztertutako materialaren laginak eramatea.

Zoruetarako zurezko estaldurak modu justifikatuan hautatzeko. Zurezko parketen osagaiak, eta fabrikazio- eta instalazio-sistemak identifikatu eta elkarrekin lotzeko.


J13. Azalpena, oholtzei buruzkoa: diseinua, neurriak eta perdoiak, materialak, kalitateak, fabrikazioa eta obran jartzea.

4,6 20 min

X Irakasleak konparazio-azterlan bat egingo du oholtzen inguruan, J13 jardueran adierazitako edukiak garatuta. Azalpena ilustratzeko, ikasleei zoladura horien osagaiei dagozkien piezak erakutsiko ditu eta irudiak ere erabiliko ditu, aurkezpen informatizatu baten bidez.

Zoruetarako zurezko estaldurak modu justifikatuan hautatzeko. Zurezko oholtzen osagaiak, eta fabrikazio- eta instalazio-sistemak identifikatu eta elkarrekin lotzeko.


J14. Azalpena, parket flotatzaileari buruzkoa: diseinua, neurriak eta perdoiak, materialak, kalitateak, fabrikazioa eta obran jartzea.

4,6 20 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du parket flotatzailearen inguruan, J14 jardueran adierazitako edukiak garatuta. Azalpena ilustratzeko, ikasleei zoladura horien osagaiei dagozkien piezak erakutsiko ditu eta irudiak ere erabiliko ditu, aurkezpen informatizatu baten bidez.

Zoruetarako zurezko estaldurak modu justifikatuan hautatzeko. Parket flotatzailearen osagaiak, eta fabrikazio- eta instalazio-sistemak identifikatu eta elkarrekin lotzeko.


J15-E10. Talde jarduera, etxe bateko zurezko zoladurei buruzko memoria bat eta instalazio-plan bat egitekoa. Abiapuntuko materialak zehaztea. Instalaziorako tresneria. Instalazioaren faseak: eragiketak eta ezaugarriak. Hartutako irtenbideak justifikatzea.

4,6 2 h X X J15ean adierazitako jarduera hiruko taldetan gauzatzea planteatuko zaie ikasleei. Irakasleak ikasleei etxebizitza baten oinplanoa emango die. Irakasleak, informazio-iturriak baliatuta (hala nola, katalogoak, Internet eta ziurtapen-sistema integratuak dituzten enpresen zerrenda, 3. UDan prestatu zutena), erabili beharreko materiala hautatuko du eta beharrezko kantitateak zehaztuko ditu. Ondoren, memoria eta instalazio-plana idatziko ditu, testu-prozesadore bat erabilita, eta, azkenik, bi dokumentuak pendrive batean bilduta entregatuko ditu ebaluaziorako.

Lan bakoitzerako material egokian hautatzeko, haren ezaugarrien eta aplikazioaren arabera; jatorriaren, zuren aprobetxamenduaren eta azpiproduktuen ziurtapen-sistemak integratutako dituzten enpresen produktuak erabilita. Arazoak sortzen direnean konponbide teknikoak ematen autonomia lortzeko. Egindako lanaren kalitatearen gaineko erantzukizuna hartzeko.

PowerPoint. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Pendrive-ak. Ordenagailu-gela.

71




J16. Azalpena, zurezko estaldura bertikalei (frisoei) buruzkoa: − Sarrera. − Kontzeptua eta egitura. − Tipologia. − Instalazioa. J16.1-E11. Jardueraren edukiei buruzko laburpen-jarduera.

4 30 min

10 min

X

X

X

Irakasleak sarrera labur bat egingo du zurezko estaldura bertikalen inguruan. Produktu horien erabilera justifikatuko du eta gehien erabiltzen direneko zona geografikoak aipatuko ditu. Jarraian, J16 jardueran adierazitako edukien azalpen bat egingo du. Horretarako, aurkezpen informatizatu bat erabiliko du. Jarraian, azaldutako edukiei buruzko test bat banatuko du, ikasleek bete beharreko hutsuneak eta zuriuneak izango dituena. Azkenik, irakasleak erantzunak baliozkotuko ditu bateratze-lanaren bidez.

Zona geografikoen arabera, zurezko frisoak erabiltzearen garrantzia ulertzeko. Zurezko estaldura bertikalak osatzen dituzten zatiak antzemateko. Elementu bakoitzerako material egokienak hautatzeko, horien ezaugarrien eta aplikazioaren arabera. Adibideetatik eta informazio teknikotik abiatuta, zurezko friso motak identifikatzeko. Jardueraren edukiak barneratzeko.

PowerPoint. Proiektagailua. Laburpen-testa. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J17. Azalpena, zurezko sabaiei eta kasetoidurei buruzkoa: − Sarrera. − Kontzeptua eta egitura. − Tipologia. − Instalazioa.

4 30 min

X Irakasleak sarrera labur bat egingo du zurezko sabaiak eta kasetoidurak aztertzeko. Gaur egun zein eraikuntza motatan erabiltzen diren azalduko du. Jarraian, J17 jardueran adierazitako edukiak azalduko ditu. Horretarako, pantailan proiektatutako hainbat irudi erabiliko ditu. Ikasleen arretari eta interesari eusteko, jorratutako gaiaren inguruko galderak egingo ditu etengabe.

Zurezko sabaien eta kasetoiduren egungo erabileraren hedapena ulertzeko. Horiek osatzen dituzten zatiak eta dagozkien materialak antzemateko. Elementu bakoitzerako material egokienak hautatzeko, horien ezaugarrien eta aplikazioaren arabera. Adibideetatik eta informazio teknikotik abiatuta, zurezko sabai motak identifikatzeko.


J18. Azalpena, zurezko egiturei buruzkoa:

3,5 40 min

X Jarduerari ekiteko, irakasleak azalpen orokor bat egingo du zurezko egituraren kontzeptuari buruz. Azalpenean, dauden

Zurezko estalkiak eta egiturak, eta horien egitura-elementuak

PowerPoint. Proiektagailua.

72




− Kontzeptua eta tipologiak.

− Elementu nagusiak. − Esfortzu motak. − Fabrikazio-sistemak.

moten konparazio-azterketa labur bat egingo du. Ondoren, zertxei, pergolei eta markesinei buruzko azterketa zehatzagoa egingo du. Pantailan proiektatutako irudiak erabilita, haien osagaiak, jasan ditzaketen esfortzuak eta fabrikazio-sistemak aztertuko ditu. Azalpenean zehar, ikasleei etengabe galderak egingo dizkie, haien arretari eta interesari eusteko.

identifikatzeko. Zurezko estalkiek eta egiturek jasan behar dituzten esfortzu nagusien motak antzemateko.


J19. Azalpena, zurezko eskailerei eta barandei buruzkoa: − Kontzeptua. − Zatiak eta elementuak. − Motak. − Dimentsioak. − Konpentsazioa.

3,5 30 min

X Irakasleak J19 jardueran adierazitako edukiak aztertuko ditu, aurkezpen informatizatu batez baliatuta. Azalpenean zehar, ikasleei etengabe galderak egingo dizkie, haien arretari eta interesari eusteko.

Zurezko eskailerak eta barandak osatzen dituzten zatiak antzemateko. Elementu bakoitzaren dimentsio ergonomikoak identifikatzeko. Adibideetatik eta informazio teknikotik abiatuta tipologia identifikatzeko. Eskailera mistoen maila erradialen zabaleran bat-bateko aldaketa saihesteko metodoa ezagutzeko.


J20. Azalpena, eskailera bat egiteko prozesuari buruzkoa: − Eskailera bat eta bere

baranda egiteko faseak.

− Kalkulua eta diseinua. − Oinplanoko

marrazketa.

3,5 1 h X Irakasleak, labur-labur, eskailera bat eta bere baranda egiteko faseak azalduko ditu. Jarraian, kalkulu- eta diseinu-fasea xehetasunez aztertuko du. Horretarako erabiliko duen adibidean, eskailera instalatzeko eskuragarri dagoen zulotik abiatuko da. Ondoren, arbelean, dimentsio ergonomikoetako eskailerak lortzeko egin beharreko kalkuluak azalduko ditu. Lortutako balioekin, eskailera-mailei eta eskailburuei dagokien banaketaren oinplanoko irudikapena egingo du.

Zurezko eskailera bat egiteko faseak antzemateko. Eskuragarri dagoen zulora moldatzeko, eskailera-mailen eta eskailburuen dimentsio egokienak zehazteko. Eskailerak fabrikatzeko prozesuko makineria, eragiketak eta tarteko produktuak identifikatzeko.


J21-E12. Taldeko jarduera, 5 1 h X X Hiruko taldetan, ikasleek, irakasleak planteatutako hainbat Hainbat kasu ebatzita, aurreko UDari buruzko apunteak.

73




hiruko taldetan egitekoa, eskailerak kalkulatzeari buruzkoa.

kasuren aurrean, eskailera baten elementuetarako neurri egokienak zehaztu beharko dituzte. Beharrezko kalkuluak egin ondoren, ikasleek emaitzak txosten batean jasoko dituzte. Ondoren, taldeek ekarritako irtenbideen inguruko bateratze-lana egingo da. Irakasleak jarduera gidatuko du, kalkuluak egiten orientatuko du eta irtenbideak baliozkotuko ditu.

jardueran azaldutako kontzeptuak praktikan jartzeko. Eskailera-zulo bererako dauden aukeren artean irtenbide egokiena aurkitzen trebatzeko.


J22-E13. Zuraren 2. transformazioko enpresa baterako bisita gidatua eta bisitatutako enpresari buruzko banakako laburpen-lana.

1 1 h X X Irakasleak ikasleei zuraren industriako 2. transformazioko enpresa batera egin beharreko irteeraren berri emango die. Oro har, zein motatako enpresa den eta zein produktu fabrikatzen dituen azalduko du. Bisitaldian zehar izan beharko duten portaerari eta jarrerari buruz ohartarazteaz gainera, haren ondoren etxean egin beharko duten lanaren berri emango die. Lana izango litzateke enpresaren konfigurazioari buruzko eskema bat egitea eta produkzio-zonaren inguruko galdera sorta bat betetzea. Bisitaldiaren lehen zatian, arduradunak hitzaldi bat emango du enpresaren konfigurazioari buruz. Jarraian, produkzio-zonara pasatuko da eta bertako sailak bisitatuko dira. Jardueran zehar, ikasleek azalpenei arreta jarriko diete, eta adi-adi behatuko dituzte makinak, tresneria, abiapuntuko materialak eta prozesuaren fase bakoitzean lortzen den produktua, horren ezaugarriekin eta akabera-kalitatearekin. Jasotako azalpenei buruzko oharrak har ditzaten eskatuko zaie, eta arduradunari galderak egin ahal izango dizkiote jorratutako gaiaren inguruan. Irakasleak ikasleak gidatu eta orientatuko ditu, eta dauden zalantzak argituko ditu. Hartutako datuekin eta enpresako

Jatorriaren, zuren aprobetxamenduaren eta azpiproduktuen ziurtapen-sistemak integratutako dituzten arotzeriako elementuak fabrikatzeko enpresen antolamendu-egitura ulertzeko. In situ behatuta, arotzeriako elementuen industrietan zuraren bigarren transformazioari dagozkion fabrikazio-prozesuak ulertzeko. Arotzeriako elementuak fabrikatzen dituzten enpresen konfigurazioari buruzko eskemak egiten trebatzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Galdera sorta. Papera eta bolaluma. Katalogoak, oharrak eta UDari buruzko apunteak. Pendrive-ak. Ordenagailuak. Garraiobide kolektiboa. Zuraren 2. transformazioko enpresa.

74




katalogoez baliatuta, ikasle bakoitzak eskatutako lana etxean egingo du eta, ondoren, ebaluaziorako entregatuko du.

E14. Unitatearen edukiei buruzko proba teoriko bat egitea.

Guztiak 1 h X X Irakasleak ikasle bakoitzari dokumentu bana emango dio. Horretan, UDaren edukiei buruzko proba teorikoa jasoko da. Amaitzean, ebaluaziorako entregatuko dute.


Proba teorikoa. Balio anitzeko gela.

OHARRAK

• J22-E13. Zuraren 2. transformazioko enpresa baterako bisita gidatua jarduerak interes didaktiko handia du ikasleak prestatzeko eta, ordubete esleitu bazaio ere, agerian da denbora gehiago beharko duela. Denbora hori zikloko beste modulu batzuetatik transferi daiteke. Bestalde, adierazitako jarduera egiteko unea alda liteke, hori zehaztea zaila baita. Dena den, 3. ebaluazioa baino lehen ez egitea gomendatzen da.

75



UD10: ALTZARIGINTZAKO ELEMENTUAK FABRIKATZEKO SISTEMAK EZAUGARRITZEA

10. unitate didaktikoa: ALTZARIGINTZAKO ELEMENTUAK FABRIKATZEKO SISTEMAK EZAUGARRITZEA Iraupena: 17 ordu IE3: Zura transformatzeko prozesuak ezaugarritzen ditu, eta produktuen zehaztapen teknikoak lehengaiekin eta baliabideekin lotzen ditu. IE4: Arotzeriako eta altzarigintzako elementuen fabrikazio-prozesu nagusiak ezaugarritzen ditu, eta alderdi historiko, estetiko eta funtzionalekin lotzen ditu. IE5: Arotzeriako eta altzarigintzako fabrikazioan eta instalazioan erabiltzen diren eraikuntza-sistemak antzematen ditu, eta elementu osagarriekin eta loturakoekin lotzen ditu. IE6: Zuraren erabilerari buruzko ingurumen-araudia identifikatzen du, kalitate-zigiluak deskribatzen ditu eta horien ziurtapena egiaztatzen du. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Altzarigintzako enpresen konfigurazioa antzematea. 2. Ebanisteriako lantegien konfigurazioa antzematea. 3. Zurezko jostailuak, musika-tresnak eta denetariko objektuak fabrikatzeko sistemak identifikatzea. 4. Altzarien osagai nagusien krokisak egitea, eta horiek materialekin, estetikarekin, dekorazio-elementuekin, teknikekin, funtzionaltasunarekin eta aplikazioarekin lotzea. 5. Altzarien eraikuntza-sistemak eta azpimultzoak antzematea. 6. Altzarien eraikuntza-sistemak eta zatiak identifikatzea. 7. Laginetatik eta informazio teknikotik abiatuta, tiraderen eta horien gidarien lotura-sistemak identifikatzea. 8. Altzarietarako euskarri-aukerak identifikatzea. 9. Eraikuntza-soluzioetarako burdineria hautatzea.

10. Lan bakoitzerako zur egokiena hautatzea, haren ezaugarrien eta aplikazioaren arabera, eta ziurtatu gabeko zur sortak baztertzea.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK

• Altzariak fabrikatzeko prozesua ezaugarrituko duten multzo-diagramak egitea. • Arotzeriako eta ebanisteriako lantegien konfigurazioa identifikatzea. • Zurezko jostailuak, musika-tresnak eta denetariko objektuak fabrikatzeko sistemak identifikatzea. • Altzarien osagai nagusien krokisak marraztea. • Altzarien eraikuntza-sistemak eta azpimultzoak ezaugarritzea. • Eraikuntza-sistemak dagozkien altzari zatiekin lotzea. • Lotura-elementuetako gidarietan eta tiraderetan lotura-sistema identifikatzea. • Euskarriak identifikatzea (oinarriak sestran jartzea eta erregulazioak, besteak beste). • Eraikuntza-soluzioetarako burdineria hautatzea. • Lan bakoitzerako zur egokiena hautatzea, haren ezaugarrien eta aplikazioaren arabera, eta ziurtatu gabeko zur sortak

baztertzea.

X X

X X

X X X X X

X

76




KONTZEPTUZKOAK

• Ebanisteria-lantegien konfigurazioa. • Zurezko jostailuen, musika-tresnen eta denetariko objektuen fabrikazioa. • Altzarien eta dekorazio-elementuen osagai nagusiak. Eginkizuna. • Altzarien eta eraikuntza-sistemen motak.

X

X X

X

JARRERAZKOAK

• Ordena eta garbitasuna krokisak egitean. • Arazoak sortzen direnean konponbide teknikoak emateko interesa. • Informazio interpretatzeko autonomia. • Baso-ondarea zaindu eta babesteko balioekiko konpromiso etikoa.

X X X

X




J1. UDaren aurkezpena. 10 min

X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Azkenik, UDari buruzko dokumentazioa emango die.

Unitateen arteko lotura ezartzeko. UDari lotutako irakatsi eta ikasteko, eta ebaluatzeko prozesua ezagutzeko.


J2. Azalpena, altzarien azterketari eta horien fabrikazio-prozesuari buruzko sarrera egitekoa. − Justifikazioa. − Altzarien definizioa eta

sailkapena.

5 20 min

X Irakasleak ikasleei proposatuko die erabiltzen diren lekuaren arabera hainbat altzari mota identifikatzeko, eta historian zehar altzariek izan dituzten aldaketei buruz pentsatzeko eskatuko die, diseinuari, kopuruari, eginkizunari, etab. dagokienez. Ondoren, gelak egindako ekarpenak jaso eta gero, sarrera labur bat egingo du altzarien bilakaera baieztatzeko, kontuan izanik materialak, prozesuak, diseinuak, eginkizunak, etxeetako presentzia, etab. Jarraian, altzarigintzako profesionalarentzat honako alderdi hauen ezagutzan sakontzeak duen garrantzia justifikatuko du: altzariak; horiek egiten esku hartzeko duten prozesuak; sistemak, makinak, tresneria, abiapuntuko materialak eta fase bakoitzean lortzen

Ikasleen interesa pizteko. Hainbat ikuspegitatik sailkatutako altzari motak identifikatzeko. Altzariek bete beharreko eginkizunak ezagutzeko.

Mihiztaduren benetako modeloak. PowerPoint-eko aurkezpena. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

77




den produktua, horren ezaugarriekin eta akabera-kalitatearekin. Segidan, altzariak ikuspegi funtzionaletik definituko ditu, eta osatuta daudeneko materialen, erabileraren, eraikuntzaren eta erabilera-lekuaren arabera sailkatuko ditu. Adierazitako mota bakoitzerako hainbat adibide proposatuko ditu eta ikasleei eurek ere ekarpenak egin ditzaten eskatuko die.

J3. Azalpena, altzarien eraikuntza motei buruzkoa: − Oholtzaren arabera. − Bastidoreen arabera. − Hanken arabera. − Xaflen arabera.

5,6 40 min

X

Irakasleak, aurkezpen informatizatu bat baliatuta, konparazio-azterketa bat egingo du J3 jardueran adierazitako altzari moten inguruan. Erabili beharreko materialei, egitura-elementuen loturei, gauzatzeko erari, onura eta eragozpenei, akaberei, etab. buruzko alderdiak jorratuko ditu.

Altzarien eraikuntza-sistemak eta azpimultzoak antzematea. Altzariak eraikitzeko erak elementu osagarriekin eta loturakoekin erlazionatzeko.


J4. Azalpena, materialen arabera altzariak eraikitzeko erei buruzkoa: − Altzari trinkoa. − Aglomeratuzkoa. − Aglomeratu

gainxaflatuzkoa. − Tarteko dentsitatekoa. J4.1-E1. Erantzun mugatuko galderen test bat egitea.

5,6

45 min

10 min

X

X

X

Irakasleak, aurkezpen informatizatu bat baliatuta, konparazio-azterketa bat egingo du J4 jardueran adierazitako altzari moten inguruan. Azterketa, besteak beste, gai hauetan oinarrituko du: materialak, egitura-elementuen loturak, gauzatzeko era, estetika, akaberak, onurak eta eragozpenak, aplikazioa, etab. Ez ditu alderdi ekologikoak ahaztu behar. Jarraian, irakasleak test txiki bat proiektatuko du pantailan, eta ikasleek orri batean erantzun beharko diote test horri. Amaitzean, emaitzak ozenki zuzenduko dira eta irakasleak dauden zalantzak argituko ditu.

Materialen arabera, altzariak eraikitzeko erak eta horien azpimultzoak antzemateko. Altzariak eraikitzeko erak elementu osagarriekin eta loturakoekin erlazionatzeko. Zuraren erabilera optimizatzearen garrantzia balioesteko. Eskuratutako ezagupenak finkatzeko.

PowerPoint. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Erantzun mugatuko galderen testa. Balio anitzeko gela.

J5. Azalpena, zati mugikorrak dituzten altzarien egiturari buruzkoa: − Altzariaren

5,6,7,9 40 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du gorputzaz edo bastidorez eta hankez edo zokaloz osatutako altzari motaren inguruan. Altzari horien osagaiak labur aztertu ondoren, zati mugikorretan oinarrituko da, eta besteak beste, gai hauek jorratuko ditu:

Elementu mugikorrak dituzten altzarien egitura antzemateko. Altzarien zati mugikorrak ezaugarritzeko.


78




konposizioa. − Zati mugikorrak: ateak,

estalkiak eta tiraderak.

haien eginkizuna, materialak, neurriak, jartzeko era, mihiztadurak, burdineria, etab. Tiraderen kasuan, lotura-sistemak eta horien gidariak aztertuko ditu batez ere. Azalpenari laguntzeko, aurkezpen informatizatu bat erabiliko du, azaldutako edukiei buruzko irudi ugari izango dituena.

Eraikuntza-soluzioetarako burdineria hautatzeko. Laginetatik eta informazio teknikotik abiatuta, tiraderen eta horien gidarien lotura-sistemak identifikatzeko.

J6. Azalpena, altzariaren zati finkoei buruzkoa: − Apalak. − Atzeko panelak. − Hankak. − Zokaloak.

5,6,8,9 40 min

X Irakasleak, aurkezpen informatizatu batean oinarrituta, azalpen bat egingo du J6 jardueran adierazitako altzariaren zati finkoen inguruan. Zati bakoitzerako, altzariaren barruan duen eginkizunari, materialei, neurriei, jartzeko erari, mihiztadurei eta burdineriari, etab. buruzko gaiak jorratuko ditu.

Altzarien zati finkoak antzemateko eta eraikuntza-sistemekin lotzeko. Altzarietarako euskarri-aukerak identifikatzeko. Eraikuntza-soluzioetarako burdineria hautatzeko.

Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J7-E2. Taldeko praktika, altzari motei eta horien ezaugarri bereziei buruzko txosten bat eta bateratze-lana egitekoa.

5,6,10 2,5 h X X Irakasleak gela biko taldetan banatuko du, altzarien inguruko lan bat egin dezaten. Lanaren helburua izango da hainbat altzari motaren erabilera eta xedea aztertzea, eta erabili beharreko materialak, akaberak eta eraikuntza-sistemak zehaztea. Ohiko informazio-iturriak baliatuko dituzte, hala nola, Internet, liburuak, katalogoak, gaiari buruzko apunteak, etab.; eta ondorioak pendrive-tan jasoko dituzte. Irakasleak jarduera gidatuko du, ikasleak orientatuko ditu eta zalantzak argituko ditu. Amaieran, egindako lanak bateratuko dira.

Lan bakoitzerako material egokiena hautatzeko, haren ezaugarrien eta aplikazioaren arabera, eta ziurtatu gabeko zur sortak baztertzeko. Altzari mota bakoitzerako eraikuntza-sistema egokienak hautatzeko. Ikasleen autonomia sustatzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Internet. Gaiari buruzko apunteak, liburuak, katalogoak, etab. Ordenagailu-gela.

J8. Azalpena, altzarigintzako enpresei buruzkoa: − Banaketa geografikoa

(Espainian eta EAEn). − Tamaina eta produkzio-

ahalmena. − Fabrikatzen dituzten

produktuak.

1,2 30 min

X Irakasleak azalpen orokor bat egingo du J8 jardueran adierazitako edukien inguruan. Horretarako, aurkezpen informatizatu bat baliatuko du. Azalpenean zehar, ikasleei etengabe galderak egingo dizkie, haien arretari eta interesari eusteko.

Altzarigintzako enpresak identifikatzeko, eta horiek kokapen geografikoarekin, tamainarekin, erabiltzen dituzten produkzio-prozesuarekin eta lortzen duten produktuarekin lotzeko.


J9. Azalpen orokorra, 1,2 25 X Irakasleak azalpen orokor bat egingo du J8 jardueran Altzarigintzako enpresen eta PowerPoint.

79




altzarigintzako enpresei eta ebanisteria-lantegiei buruzkoa: − Konfigurazioa. − Eragiketak eta

produkzio-sailak. − Tresneria, makinak eta

instalazioak. − Mekanizaziorako

prozedurak. − Abiapuntuko

materialak, tarteko produktuak eta azken produktuak.

J9.1. Bideo didaktiko bat ikuskatzea. J9.2. Solasaldia, jardueraren edukiei buruzkoa.

min

20 min

15 min

X

X

X

X

adierazitako edukien gainean. Jarraian, altzarigintzako enpresa eta ebanisteria-lantegi ereduzkoei buruzko bideo didaktiko bat proiektatuko du. Bideoan, jardueraren edukiak xehetasun handiagoaz azaldu eta bistaratuko dira. Proiekzioa amaitzean, irakasleak solasaldi bat piztuko du, bideoari buruzko galderak etengabe egingo ditu, zalantzak argituko ditu eta gelako gehiengoari parte har dezan eskatuko dio.

ebanisteria-lantegien konfigurazioa antzemateko. Altzariak prozesatzeko industria eta lantegietako eragiketa eta produkzio-sail nagusiak identifikatzeko. Prozesuko eragiketen arteko loturak eta mendekotasunak identifikatzeko. Produkzio-prozesuko fase bakoitzean erabiltzen diren tresneria, makinak eta instalazioak identifikatzeko. Produktuak mekanizatzeko teknikak eta prozedurak antzemateko. Abiapuntuko materialak mekanizazio-eragiketa bakoitzean lortzen diren produktuekin lotzeko.

YouTube-ko bideo didaktiko bat. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J10. Azalpena, zurezko aulkiei buruzkoa: − Definizioa. − Osagaiak. − Sailkapena:

eginkizunaren arabera, kokapenaren arabera, elementuen arabera eta estiloaren arabera.

5,6,9 40 min

X

Aurkezpen informatizatu batez lagundutako ahozko azalpenaren bidez, irakasleak J9 jardueran adierazitako edukiak aztertuko ditu. Neurri ergonomikoei buruzko azalpenerako, Espainiako neurri antropometrikoei buruzko duelako gutxiko datuak jasoko dituen taula proiektatuko du eta beste taula batzuekin lotuko du. Horietan, hainbat motatako eserlekuek izan beharreko neurriak ezarriko dira.

Aulkien osagaiak, izendapen komertziala eta, hartzen duten posizioaren arabera, duten eginkizuna antzemateko. Hainbat irizpide kontuan izanda, aulki motak elkarrengandik bereizteko. Aulkiak eraikitzeko sistemak antzemateko, lotura eta mihiztadura

PowerPoint. YouTube-ko bideo didaktiko bat. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

80




− Egitura: loturak eta mihiztadurak.

− Neurri ergonomikoak. − Erresistentzia: esfortzu

motak.

J10.1. Bideo didaktikoa, eserlekuetarako karga-saiakuntzei buruzkoa.

5 min

X

X

Amaitzean, eserlekuetarako karga-saiakuntzei buruzko bideo didaktiko bat proiektatuko du.

motak identifikatuta. Aulkiek jasan behar dituzten esfortzu motak identifikatzeko. Eserlekuen neurri ergonomikoak zehazteko, Espainiako batez besteko neurri antropometrikoak oinarri hartuta. Eserlekurako altzarietarako karga-saiakuntzen mota identifikatzeko.

J11. Azalpena, aulkien lehengaiei eta fabrikazio-prozesuei buruzkoa.

5,6,10 40 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du J10 jardueran adierazitako edukien inguruan. Azalpenerako Power bat baliatuko du. Bertan, prozesuaren faseak bilduko dira, eta erabilitako makineria eta tarteko produktuak antzemango dira.

Aulkiaren elementu bakoitzerako lehengai egokienak hautatzeko, horien ezaugarrien eta aplikazioaren arabera. Aulkiak fabrikatzeko prozesuko makineria eta tarteko produktuak identifikatzeko.


J12-E3. Banakako praktika, erabilera anitzeko aulki baten krokisa eta azterketa egitekoa.

4,5,6,9,10 1 h X X Ikasleek, orri batean, erabilera anitzeko aulki baten perspektibako krokisa marraztuko dute. Bertan, aulkiaren elementu nagusiak adierazi eta izen komertzialaren arabera identifikatuko dituzte. Horretarako, eredutzat ikasgelako aulkiren bat edota pantailan proiektatutako beste bat har dezakete, irakaslearen irizpidearen arabera. Dokumentu berean, jasaten dituzten esfortzu motak azalduko dituzte, bai eta loturak mihiztadurak, material egokienak eta irizpide ergonomikoez lortutako haien neurri garrantzitsuenak ere. Horretarako, UDari buruzko apunteak bailatuko dituzte. Irakasleak jarduera gidatuko du, ikasleak orientatuko ditu eta dauden zalantzak argituko ditu.

J9 eta J10 jardueren helburuak indartzeko eta horien lorpena barneratzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Papera, arkatza eta bolaluma. UDari buruzko apunteak. Proiektagailua. Balio anitzeko gela.

81




Azkenik, ikasleek lanak ebaluatzeko entregatuko dituzte.

J13. Azalpena, zurezko mahaiei buruzkoa: − Definizioa. − Osagaiak. − Sailkapena:

eginkizunaren arabera, kokapenaren arabera, elementuen arabera eta estiloaren arabera.

− Egitura: loturak eta mihiztadurak.

− Neurri ergonomikoak. − Erresistentzia: esfortzu

motak.

J13.1-E4. Erantzun murriztuko test bat egitea jardueraren edukiei buruz.

5,6,9 45 min

10 min

X

X

X

Aurkezpen informatizatu batez lagundutako ahozko azalpenaren bidez, irakasleak J12 jardueran adierazitako edukiak aztertuko ditu. Neurri ergonomikoei buruzko azalpenerako irudi bat proiektatuko du. Irudi horretan, mahaiek aulkiarekiko izan behar dituzten neurriak eta pertsonaren datu antropometrikoak ezarriko dira. Azkenik, irakasleak azaldutako edukiei buruzko erantzun mugatuko galderen test bat proiektatuko du pantaila batean. Ikasleek euren hautaketa orri batean idatziko dute eta, azkenik, bateratze-lana egingo da. Irakasleak soluzioak baliozkotuko ditu eta litezkeen zalantzak argituko ditu.

Mahaien osagaiak, izendapen komertziala eta, hartzen duten posizioaren arabera, duten eginkizuna antzemateko. Hainbat irizpide kontuan izanda, mahai motak elkarrengandik bereizteko. Mahaiak eraikitzeko sistemak antzemateko, lotura eta mihiztadura motak identifikatuta. Mahaiek jasan behar dituzten esfortzu motak identifikatzeko. Aulkiarekiko mahaiek izan behar dituzten neurri ergonomikoak eta pertsonaren datu antropometrikoak zehazteko. Edukiak barneratzeko.


J14. Azalpena, mahaien lehengaiei eta fabrikazio-prozesuei buruzkoa.

5,6,10 45 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du J13 jardueran adierazitako edukien inguruan. Fabrikazioari buruzko azalpenerako Power bat baliatuko du. Bertan, prozesuaren faseak bilduko dira, eta erabilitako makineria eta tarteko produktuak antzemango dira.

Mahaiaren elementu bakoitzerako lehengai egokienak hautatzeko, horien ezaugarrien eta aplikazioaren arabera. Mahaiak fabrikatzeko prozesuko makineria eta tarteko produktuak identifikatzeko.


82




J15-E5. Banakako praktika, tarteko dentsitatean egindako eta zur naturalez xaflatutako mahai bati buruzko lan bat egitekoa: − Bisten krokis kotatuta. − Materialak. − Esfortzuen azterketa.

4,5,6,9,10 1 h X X Ikasleek laneko mahai baten krokis bat egingo dute, hura ergonomikoa izateko neurri egokiak adierazita, aurretiko bistan, oinplanoan eta profilean. Jarraian, Word dokumentu batean, hura zein materialez egina dagoen eta mahaian zein kokapen duen adieraziko du, honako alderdi hauek jasoarazita: taulen lodierak, itsasgarri motak, erabilitako zur trinkoa, xafla, eta loturak eta mihiztadurak. Amaitzeko, haren zati bakoitzak jasan beharreko esfortzu handienei buruzko azterlan laburra egingo du, lotura-elementuak barne hartuta. Horretarako, gaiari buruzko apunteak, katalogoak, liburuak, etab. erabiliko dituzte. Azkenik, lana pendrive-tan entregatuko dute ebaluaziorako.

Landutako kontzeptuak indartzeko. Egindako lanaren kalitatearen gaineko erantzukizuna hartzeko. Informazio bilatu eta interpretatzean autonomia sustatzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Papera eta arkatza. Pendrive-ak. UDari buruzko apunteak. Ordenagailu-gela.

J16. Azalpena, zurezko armairuei buruzkoa: − Definizioa. − Osagaiak. − Sailkapena: klasikoak

eta modernoak. − Egitura: loturak eta

mihiztadurak. − Neurri ergonomikoak. − Erresistentzia: esfortzu

motak. J16.1-E6. “Zuzen/oker” motako galderen sorta egitea.

5,6,9 45 min

10 min

X

X

X

Aurkezpen informatizatu batez lagundutako ahozko azalpenaren bidez, irakasleak J15 jardueran adierazitako edukiak aztertuko ditu. Neurri ergonomikoei buruzko azalpenerako irudi bat proiektatuko du. Irudi horretan, elementuek izan behar dituzten neurriak eta pertsonaren datu antropometrikoak ezarriko dira. Azkenik, azaldutako edukiei buruzko erantzun mugatuko galderen test bat proiektatuko du pantaila batean. Ikasleek euren hautaketa orri batean idatziko dute eta, azkenik, bateratze-lana egingo da. Irakasleak soluzioak baliozkotuko ditu eta litezkeen zalantzak argituko ditu. Jarraian, pantailan galdera sorta labur bat proiektatuko du, adierazitako edukiei buruzko “zuzen/oker” motako galderak izango dituena, gela osoak ozenki erantzuteko. Irakasleak jarduera gidatuko du eta dauden zalantzak argituko ditu.

Armairuen osagaiak, izendapen komertziala eta, hartzen duten posizioaren arabera, duten eginkizuna antzemateko. Eraikuntza-irizpideak kontuan izanda, armairu motak elkarrengandik bereizteko. Armairuak eraikitzeko sistemak antzemateko, lotura eta mihiztadura motak identifikatuta. Armairuek jasan behar dituzten esfortzu motak identifikatzeko. Pertsonaren datu ergonomikoekiko armairuek izan beharreko neurri ergonomikoak identifikatzeko. Jardueran azaldutako edukiak

PowerPoint. Proiektagailua. UDari buruzko apunteak. Erantzun mugatuko galderen sorta. Balio anitzeko gela.

83




indartzeko.

J17. Azalpena, armairuen lehengaiei eta fabrikazio-prozesuei buruzkoa. J17.1-E7. Banakako praktika, armairu bat eta horren osagaiak irizpide ergonomikoez kotatzekoa.

5,6,10 45 min

20 min

X

X

X

Irakasleak azalpen bat egingo du J15 jardueran adierazitako edukien inguruan. Fabrikazioari buruzko azalpenerako Power bat baliatuko du. Bertan, prozesuaren faseak bilduko dira, eta erabilitako makineria eta tarteko produktuak antzemango dira. Jarraian, armairu mota bakoitzaren bistei buruzko krokisen fotokopiak banatuko ditu ikasleen artean. Armairuak sukaldekoak, arropakoak, bulegokoak, etab. izan daitezke. Ikasleek irizpide ergonomikoen arabera kotatuko dute.

Armairuaren elementu bakoitzerako lehengai egokienak hautatzeko, horien ezaugarrien eta aplikazioaren arabera. Armairuak fabrikatzeko prozesuko makineria eta tarteko produktuak identifikatzeko. Pertsonaren datu ergonomikoekiko armairuek izan beharreko neurri ergonomikoak zehazteko.


J18. Azalpena, zuraren industriako produktuei eta objektu eratorriei buruzkoa: jostailuak, musika-trenak, ontziak, etab. J18.1-E8. Banakako praktika, galdera sorta bat egitekoa.

3 1 h

30 min

X

X

X

Irakasleak azalpen orokor bat egingo du J18 jardueran adierazitako edukien inguruan. Aurkezpen informatizatu baten bitartez, adierazitako objektuak eta produktuak erakutsiko ditu, eta horien materialei, formari eta eginkizunari buruzko alderdiak jorratuko ditu. Gainera, haiek fabrikatzeko gaur egun zein sistema erabiltzen diren adieraziko du. Jarraian, jorratutako edukiei buruzko galdera sorta zabal bat banatuko du ikasleen artean. Ikasleek, Internet, gaiari buruzko apunteak, liburuak, katalogoak, etab. baliatuta, galderei erantzungo diete eta pendrive batean gordeko dute ondoren ebaluaziorako entregatzeko.

Zuraren industriako produktuak eta objektu eratorriak identifikatzeko (jostailuak, ontziak, bastoiak), materialak, forma eta eginkizuna adierazita. Zurezko jostailuak, musika-tresnak eta denetariko objektuak fabrikatzeko sistemak identifikatzeko. Jardueran azaldutako edukien ezagutzan sakontzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

PowerPoint. Proiektagailua. Internet. Liburuak, katalogoak, gaiari buruzko apunteak, etab. Galdera sorta. Pendrive-ak. Balio anitzeko gela.


Guztiak 1 h X X Ikasle bakoitzari, test motako eta/edo garapeneko galderen dokumentu bana emango zaio. Amaitzean, irakasleari entregatuko dio, jarduerari buruzko ebaluazio-datuak erregistra ditzan.

Unitate ezagupenak zein neurritaraino barneratu diren ikusteko eta ikasleak ebaluatzeko.

Idatzizko ebaluazio-proba. Balio anitzeko gela.

84




OHARRAK

• Ikasleentzat interes didaktiko handikoa da altzarigintzako enpresak bisitatzea, horien antolamendu-egitura ulertzeko eta altzarigintzako prozesuak in situ behatzeko.

85



UD11: ALTZARIGINTZA ESTILOEN BILAKAERA HISTORIKOA AZTERTZEA

11. unitate didaktikoa: ALTZARIGINTZA ESTILOEN BILAKAERA HISTORIKOA AZTERTZEA Iraupena: 9 ordu IE4: Arotzeriako eta altzarigintzako elementuen fabrikazio-prozesu nagusiak ezaugarritzen ditu, eta alderdi historiko, estetiko eta funtzionalekin lotzen ditu. Ikaskuntzaren helburuak:

1. Altzarien estilo nagusiak antzematea, bibliografian eta Interneteko webguneetan aurkitutako informaziotik abiatuta. 2. Estiloaren eta eraikuntza-sistemen ezaugarri nagusiak identifikatzen dituzten altzarien elementu esanguratsuekin krokisak prestatzea.

EDUKIAK Multzoak

1 2 3 4 5 6

PROZEDURAZKOAK • Altzarien estilo nagusiak antzematea, bibliografian eta Interneteko webguneetan aurkitutako informaziotik abiatuta. • Estiloaren eta eraikuntza-sistemen ezaugarri nagusiak identifikatzen dituzten altzarien elementu esanguratsuekin krokisak

egitea.

X X

KONTZEPTUZKOAK • Altzarien eta dekorazio-elementuen osagai nagusiak. • Altzari-estiloak. Bilakaera historikoa. Identifikazio-elementuak. X

X

JARRERAZKOAK • Egindako lanaren kalitatearekiko ardura. • Ordena eta garbitasuna krokisak egitean. • Altzari-estiloen bilakaera historikoarekiko jakin-mina.

X X X






min

X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Ondoren, ikasleei galderak egingo dizkie alderdi hauen inguruan gogoeta egin dezaten: historian zehar altzarigintzaren agerpena eta garapena



86




bultzatu zuten arrazoiak; ezagutzen dugun aldi zaharrena; lehen altzariei buruzko informazioa nola zabaldu den; altzarien hasierako erabilerak, etab.

J2. Azalpena, antzinaroko altzariei buruzkoa: − Antzinako Egipto (K.a.

2680-2255). − Grezia (K.a. 1200 eta

300). − Erromatar Inperioa

(K.a. III. m.).

1 40 min

X Azalpenari ekiteko, irakasleak estilo eta une historiko bakoitza ezagutzearen garrantzia adieraziko du eta, azterlan hori justifikatzeko, diseinuaren ikuspegitik egungo altzariaren industrian dagoen aniztasun handia azalduko du. Power-eko edo antzeko aurkezpen batez baliatuta, azterketa bat egingo du antzinako altzarigintzaren historiari buruz, antzinako Egiptotik hasita, antzinako Greziatik igaroz eta Erromatar Inperiora iritsi arte. Gordetzen diren edo ezagutzen diren pieza zaharrenetako batzuk adibide gisa hartuta, estilo bakoitza zehazten duten ezaugarriak azalduko ditu, eta formak, materialak, mihiztadurak, akaberak, teknikak, apaindurak, etab. aztertuko ditu.

Antzinako altzarien estiloak, osagai nagusiak eta elementu identifikatzaileak antzemateko.

Unitate didaktikoari buruzko apunteak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa.

J3-E1. Banakako jarduera, altzariak eta horiek zehazten dituzten ezaugarriak identifikatzekoa.

1 30 min

X X Irakasleak antzinako altzarien marrazkiak edo irudiak edukiko dituzten hainbat fotokopia banatuko ditu ikasleen artean. Ikasleek altzariaren izena, dagokien garaia eta haiek zehazten dituzten ezaugarriak identifikatuko dituzte, eta altzari bakoitzaren ondoan datu horiek idatziko dituzte. Irakasleak jarduera gidatuko du, eta ikasleak orientatuko ditu estiloa identifikatzeko kontuan hartu beharreko alderdien inguruan. Amaitzean bateratze-lana egingo da, erantzunak egiaztatzeko eta dauden zalantzak argitzeko.

Ikasitako edukiak barneratzeko.

Antzinako munduko altzarien irudiak edo marrazkiak dituzten orriak. UDari buruzko apunteak. Balio anitzeko gela.

J4. Azalpena, ondorengo etapetako altzarien estiloei buruzkoa: - Erromanikoa (1000 -

1250). - Gotikoa (1250 -1500).

1 40 min

X Irakasleak Erromanikoan eta Gotikoan altzariak izandako bilakaera aztertuko du. Estilo bakoitzeko altzariak zehazten dituzten ezaugarriak azalduko ditu, eta horien formak, teknikak, materialak, mihiztadurak, apaindurak, etab. aztertuko ditu. Horretarako, Internet bidez lortutako irudi ugari izango dituen aurkezpen informatizatuaz baliatuko da.

Erromanikoko eta Gotikoko altzarien estiloak, osagai nagusiak eta identifikatzen dituzten elementuak antzemateko.

Unitate didaktikoari buruzko apunteak. PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Balio anitzeko gela.

87




J5-E2. Banakako jarduera, estiloko altzarien krokisak egitekoa.

2 30 min

X X Ikasleek, hurrenez hurren, orri batean Erromanikoko eta Gotikoko bi altzariren perspektibako krokisak marraztuko dituzte. Altzarien gainean, horiek gehien zehazten dituzten elementuak, materialak, akaberak, apaindurak, etab. adieraziko dituzte eta, amaitzean, irakasleari lanak entregatuko dizkiote ebaluaziorako.

Edukiak errazago barneratzeko. Altzarien krokisak esku hutsez marrazten erraztasuna lortzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Antzinako munduko altzarien irudiak edo marrazkiak dituzten orriak. Balio anitzeko gela.

J6. Analisia, Errenazimenduko (1500etik 1600era) altzarien estiloari buruzkoa.

1 30 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du Errenazimenduko altzarien inguruan. Haiek identifikatzen dituzten elementuak, osagai nagusiak, apaindura eta eginkizuna aztertuko ditu. Garai hartako Espainiako altzariei arreta berezia jarriko die. Horretarako, Internet bidez lortutako irudi ugari izango dituen aurkezpen informatizatuaz baliatuko da.

Errenazimenduko altzarien estiloak, osagai nagusiak eta haiek zehazten dituzten elementuak antzemateko. Errenazimenduaren barruan, Espainiako altzarien ezaugarri bereziak identifikatzeko.


J7-E3. Banakako ariketa, Espainiako Errenazimenduko altzariei buruzko informazioa bilatzekoa.

1 40 min

X X Ikasleek Errenazimenduko altzari mota nabarietako baten (adibidez, “bargueño”-a) ezaugarriei eta eginkizunei buruzko informazioa bilatu eta hautatuko dute. Horretarako, eskuragarri dituzten informazio-iturriak baliatuko dituzte, hala nola, gaiari buruzko apunteak, liburuak, Internet, etab. Amaieran, lana irakasleari pendrive batean entregatuko diote ebaluaziorako.

Aurreko jardueran ikasitako kontzeptuak finkatzeko. Errenazimenduko altzarien inguruko ezagutzan sakontzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Informazio-iturriak, hala nola: UDari buruzko apunteak, liburuak, Internet, etab. Balio anitzeko gela. Ordenagailu-gela.

J8. Analisia, Barrokotik Rococora bitartean altzariek izandako bilakaerari buruzkoa.

1 45 min

X Irakasleak Barrokoan eta Rococoan zehar altzariek izandako bilakaera aztertuko du. Estiloak identifikatzen dituzten elementuak, eta altzarien osagai nagusiak, dekorazio-elementuak eta eginkizuna aztertuko du. Azalpenean, etapa horretan Espainiako altzariek izandako bilakaerari buruzko analisia barne hartuko du. Horretarako, Internet bidez lortutako altzarien irudi ugari izango dituen aurkezpen informatizatuaz baliatuko da.

Barrokoko eta Rococoko altzarien estiloak, osagai nagusiak eta haiek zehazten dituzten elementuak antzemateko. Barrokotik Rococora bitarteko Espainiako altzarien ezaugarri bereziak identifikatzeko.


J9-E4. Edukiak laburtzeko banakako jarduera.

1 40 min

X X Ikasleek UDan orain artean ikusitako etapetako altzarien edo altzari zatien irudiak edukiko dituzten fotokopia batzuk jasoko dituzte irakaslearengandik. Irudi bakoitzarekin batera, altzariak

Norberak edukien barneratze-maila ikusteko. Dauden zalantzak argitzeko.

Aurreko jardueretan ikasitako estiloetako altzarien irudiak edukiko dituzten fotokopiak.

88




zein herrialde eta estilotakoak diren adieraziko dute. Amaitzean, ikasleek beraiek alderatuko dituzte euren erantzunak, gaiari buruzko apunteen bidez. Irakasleak jarduera gidatuko du, hautaketan orientatuko du eta litezkeen zalantzak argituko ditu.


J10. Klasizismoko altzariak aztertzea (1750etik 1850era).

1 25 min

X Irakasleak azalpen bat egingo du Klasizismoaren etapako altzarien inguruan. Estiloa identifikatzen duten elementuak, altzarien osagai nagusiak, apaindura-elementuak eta eginkizuna nabarmenduko ditu. Internet bidez lortutako irudi ugari izango dituen aurkezpen informatizatuaz baliatuko da.

Barrokoko eta Rococoko altzarien estiloak, osagai nagusiak eta haiek zehazten dituzten elementuak antzemateko.


J11. Azalpena, XIX. mendetik (1850) XX.era bitarteko altzari-estiloen bilakaerari buruzkoa: − Inperioa eta

Berrezarkuntza. − Art Nouveau.

1 45 min

X Irakasleak, aurkezpen informatizatu batez baliatuta, J9 jardueran adierazitako etapetako altzarien bilakaera aztertuko du. Estilo bakoitzeko altzariak zehazten dituzten ezaugarriak azalduko ditu, eta horien formak, teknikak, materialak, mihiztadurak, apaindurak, etab. aztertuko ditu.

XIX. eta XX. mendeetako altzarien estiloak, osagai nagusiak eta horiek zehazten dituzten elementuak antzemateko.


J12-E5. Binakako jarduera, hainbat estilotako berezko ezaugarriak dituzten altzariak aldizkarietan bilatzekoa.

1 1 h X X Irakasleak estilo bakoitzari dagozkion ezaugarrietako altzariak edo altzari zatiak bilatu eta identifikatuko dituzten altzariei buruzko aldizkariak banatuko ditu ikasleen artean. Word-eko dokumentu batean informazioa jasoko dute. Informazio horretan, aldizkarian bilatuta aurkitutako altzaria edo elementua identifikatuko dute eta hura estilo baten barruan kokatzen duten ezaugarriei buruzko azalpen labur bat egingo dute. Amaieran, lana irakasleari pendrive batean entregatuko diote ebaluaziorako.

Ikasitako edukiak finkatzeko. Hainbat estilotako altzariei buruzko ezagutzan sakontzeko. Egungo altzarigintzako industriaren barruan dauden estiloak identifikatzeko. Ikasleak ebaluatzeko.

Pendrive-ak. Altzarien aldizkariak.

J13. Analisia, XX. mendeko altzarien bilakaerari

1 45 min

X Irakasleak azalpen labur bat egingo du altzarien diseinuko egungo joeren inguruan. Horretarako, irudi ugari izango dituen

Art Decóko eta Modernismoko altzarien estiloak antzemateko.


89




buruzkoa: − Art Decó. − Modernismoa.

aurkezpen bat baliatuko du. Irudi horiek XX. mendeko altzarien estiloak aztertzen dituen neurrian erakutsiko dizkie ikasleei.

Egungo altzarigintzako industriaren barruan dauden estiloak identifikatzeko.

PowerPoint-en egindako aurkezpena edo antzekoa. Balio anitzeko gela.


Guztiak 1 h X X Irakasleak ikasleen artean idatzizko proba bat banatuko du. Probak helburu hauek izango ditu: − Estilo bakoitzari buruzko edukiak garatzea. − Irudietatik abiatuta, altzariak identifikatzea eta estiloekin

lotzea, eta haien elementu nagusiak zein diren adieraztea.

Ikasleak ebaluatzeko. Idatzizko ebaluazio-proba. Oharren erregistroa.

OHARRAK

• Estiloak aztertzean, kontuan izan behar da garai bakoitzerako emandako denboraldiak gutxi gorabeherako abiapuntutzat besterik ez direla hartu behar. Izan ere, garai batetik besterako trantsizioa arian-arian gertatzen da, eta estilo berri baten hasiera aurrekoaren azken hamarkadetan garatuz joan ohi da ia beti. Gainera, formak herrialdeetan ez dira beti aldi berean nagusitzen.

• J12-E5 jardueraren ordez, binakako antzeko beste bat egin daiteke. Horren helburua litzateke UDan azaldutako estiloetako altzariak Internet bidez bilatzea. Altzariekin batera, haiek identifikatuko dituzte, eta zein herrialde eta estilotakoak diren, eta estiloa identifikatzen du(t)en elementu(ar)en berezko ezaugarriak zein diren adieraziko dute. Lan hori pendrive batean gordeko dute irakasleak ebalua dezan.

• UD hau moduluaren amaieran jarri bada ere, haren beste leku batean ere koka liteke. Gainera, beste unitate didaktiko batzuekin batera irakats liteke. Dena den. 2. ebaluazioaren ondoren gauzatzea gomendatzen da.

1. modulua: Arotzeriako eta Altzarigintzako Materialak...1 30 min X Pantailan proiektatutako irudien...

Documents

Transcript of 1. modulua: Arotzeriako eta Altzarigintzako Materialak...1 30 min X Pantailan proiektatutako irudien...