lmh

giltza

www.edebe.comBezeroaren arreta

902 44 44 41kontaktatu@edebe.net

,!7II4I3-hiceai!110918

Erlij

io K

atol

ikoa

6giltza lmh

Erlijio Katolikoa 6

98

10. Sareak botatzen

Zerumugan Jesus

Leialtasuna

Jainkoarenganakoa

Konfiantzagatik

Norberarenganakoa

Koherentziagatik

Lagun hurkoarenganakoa

Konpromisoagatik

98

99999999

Sarean gaude

Datorren igandean, senitarteko guztiok aitona-amonen urrezko ezteiak ospatze-ko elkartuko gara. Alaitasuna zabaltzen dute aitonak eta amonak.

Bai ondo! Egun handia izango da familia-rentzat, ezta?

Zergatik ote? Jesusi jarraitu nahi dio?

Matumaini? Izen arraroagorik!

Hori da, hori, osaba daukazuna. Bestee-kin ez ezik, bere buruarekin eta bere prin-tzipioekin ere zintzoa da!

‘I txaropena’ esan nahi du, swahiliz. Kale gorrian bizi diren haurren eskubideen al-de egiten dute egitasmo horren bitartez.

Eskoletan heziz, Espainian eta Tanzanian sentsibilizazio-kanpainak antolatuz, hau-rren egoeraren berri emateko eta lagun- tzeko...

Eta nola egiten dute hori?

Bai, baina osaba Ander ezin izango da etorri: Tanzanian dabil, Matumaini egitasmoan boluntario.

100

Bota aingura: «Estimatzen dut koherentzia»

Grafi ti bat ibaianEgun batean, nire lagunek eta nik grafi ti bat egin genuen ibai-bazterreko horman. Udalak utzi egiten digu leku hori gure artearekin apaintzen. Margotzen ari ginela, munduaz, politikariez, kontsumismoaz eta hedabideez eztabaidatu genuen. Gehienon etsipenak, ordea, gaizki sentiarazi gintuen.

Orduan, Dani agertu zen. Bere burua aurkeztu zuen, eta kazetaria zela esan zigun. Gure eztabai-da entzun omen zuen, eta dokumental bat egitea proposatu zigun.

—Nola, baina? —galdetu zuen gure taldeko batek, Lukasek—. Guk grafi tiez baino ez dakigu. Gaine-rako kontuez ez dakigu ezer, eta, gainera, ez zaigu interesatzen.

—Mundua eta zuen etorkizuna nola ikusten dituzuen azaltzea nahi nuke.

Harri eta zur geratu ginen. Ez genuen pentsatuko inork gure iritzia jakin nahi izango zuenik. Ikasketak bukatu gabe utziak genituen, ez baikenuen ikusten lan bat aurkitzeko modurik. Etorkizun iluna ikusten genuen gure aurrean, ez besterik. Bakarrik eta gizartetik kanpo geundela sentitzen genuen.

Dokumentalaren egitasmoa abentura zirraragarri baten hasiera izan zen. Danik ez gintuen grabatu nahi, baizik eta guk kamera erabiltzen eta fi lmatzen ikastea eta guk geuk hiriko beste nerabe eta gazte batzuk elkarrizketatzea nahi zuen. Amets bat ematen zuen. Proiektu horrek zerbaitetarako balio genuela sentiarazten zigun.

Danik kontatu zizkigun bizipenek ere aldatzen lagundu ziguten. Kontatu zigun munduan barrena ibiltzen zela gizakien handitasuna, miseria eta duintasuna jasotzen. Irudien eta dokumentalen bitartez, gizartean gertatzen diren bidega-bekeriak salatzea zen Daniren asmoa.

Handik hilabete batzuetara, eztarrian tumore bat aurkitu ziotela esan zigun, eta kimioterapia-saioak egingo zituela.

—Munduan barrena hainbeste ibili ondoren, gelditzea eta neure baitara begiratzea dagokit orain: nire beldurrak, nire sentimenduak, nire segurtasun falta non dauden jakin behar dut, eta gaixotasuna gainditzeko eta bizitzeko indarra aurkitu. Orain, lagun onei eta familiari balio handiagoa ematen diet, gure aldean borrokatzen bai-tira eta une oro ondoan baititugu —esan zigun Danik.

Dokumentala amaitu genuen, eta auzoko gizarte-e txean aurkeztu genuen. Oso hunkigarria eta ahaz-tezina izan zen. Dokumentalak zirrara eragin zuen. Txalo asko jaso genituen, eta asko poztu ginen.

Dani osatu da dagoeneko, eta hor segitzen du erre-portajeak eginez mundu zuzenago baten alde. Orain, Kolonbian dabil, gerrak harrapatutako emakumeei buruzko dokumental bat fi lmatzen. Eta beti esaten digu geuk lagundu geniola aurrera ateratzen, gure egoera aldatzeko genuen gogoagatik.

Erabaki eta ekin

Baloratu

Aztertu

101

Guztiok dauzkagu balio batzuk, bereizten gaituztenak eta bizitzan suertatzen zaizkigun arazoei aurre egiten laguntzen digutenak. Garrantzitsuenetako bat koherentzia da.Pertsonak koherenteak dira beren printzipioekiko, balioekiko eta pentsaerarekiko leialak dire-nean eta haien arabera jokatzen dutenean.

Esan bi pertsona hauetatik zein den koherentea eta zein ez. Arrazoitu erantzuna.

a) Lagun batek esan dizu ez duela izenik eman antzerkian, baina asteburuan jakin duzu proba-saioetara joaten dela eta antzezlaneko protagonista izango dela.

b) Txirrindulari batek esan zuen inoiz ez zuela utziko bere lehen taldea, lehiatzen hasteko aukera eman ziona. Han-dik bi urtera, uko egin zion beste talde baten eskaintzari, milioi askokoa izan zen arren.

Gogoratu guztiz koherentea izan zinen egoeraren bat. Kontatu esperientzia hura, eta idatzi nola sentitu zinen.

Adierazi ea egoera honi emandako erantzunak koherenteak diren ala ez.Iker oso lotsatia da. Erizaina izan nahi du eta azken azterketa gainditu beharra dauka. Hi-labeteetan, gogotik ahalegindu da ikasten, baina ez du gainditu azterketa.a) Lotsak gaindituta, azterketa berraztertzeko eskatuko du, okerren bat egon delakoan.b) Ez du eskatuko azterketa berraztertzeko, lotsatiegia delako hori egiteko, eta hurrengo

deialdian berriro aurkeztea erabakiko du.c) Onartu egingo du emaitza, eta erizain izateko oposizioetara gehiago ez aurkeztea era-

bakiko du.

Pentsatu nola jar dezakezun praktikan koherentziaren zure bizitzan eta nola izan dezakezun aukeratu duzun pertsonaren antza.

— Zer aldatu behar duzu zure jokabidean?— Azaldu zer ekintzatan ikus daitezkeen aurreko balioak.

Zer egingo zenuen zuk antzeko egoera batean? Zergatik?

Gure

pentsaera

jokabidea

bat datozenean

Pertsona koherente asko ezagutuko dituzu, jakina. Aipatu bat, eta nabarmendu haren ko-herentzia erakusten duen ekintzaren bat.

KOHERENTEAK gara

Erabaki eta ekin

Baloratu

Aztertu

Guztiok dauzkagu balio batzuk, bereizten gaituztenak eta bizitzan suertatzen zaizkigun

102

Jesus leiala da..

Kristauek uste dute benetako zoriontasuna Jesusek iragartzen duen Jainkoaren Erregetzan dagoela, eta zoriontasun horixe nahi dute berentzat. Horregatik ahale-gintzen dira mezuan zabaldutako balioen arabera bizitzen.

Balio horiek, besteak beste, honako hauek dira: obedientzia, karitatea, barkamena, elkartasuna, errukia, i txaropena, konfi antza eta konpromisoa. Balio horiek guztiak Je-susek emandako agindu bakar batean daude: «Maitatu elkar, nik maitatu zaituztedan bezala». Espiritu Santuak ematen du Jesusen agindu hori betetzeko indarra.

Eta, haiengandik harrika-da bat bide aldendurik, be-launiko honela egiten zuen otoitz: «Aita, nahi baduzu, urrun ezazu niregandik edari samin hau. Hala ere, egin bedi zure nahia, ez nirea».

Lk 22, 41-42

Jesus Galilea guztian barrena ibili zen, hango sinagogetan irakasten. Jainkoaren Errege-tzaren berri ona hots egiten zuen, eta herriko gaitz eta eri-tasun guztiak sendatzen.

Mt 4, 23

Jaunaren espiritua nire gainean dago, berak bainau sagaratu behartsuei berri ona adieraz-teko; berak nau bidali gatibuei askatasuna eta itsuei ikusmena hots egitera eta zapalduak as-katzera.

Lk 4, 18

Jainkoarenganako leialtasunaren eredua da Jesus

… JainkoarekinJainkoarengan uste osoa due-lako. Jainkoarekin hain lotura estua zuen, non Abba esaten baitzion (hau da, atta edo aita -txo) otoitzean Hari mintzatzen zitzaionean.

Heriotzako ordura arte du Jainkoarengan uste osoa, eta bere nahia egin dezala eskat-zen dio.

… bere buruarekinJainkoak agindutako misioa guztiz onartzen duelako.

Jainkoaren Erregetzarekin era-bateko konpromisoa du: haren pentsamenduek, hitzek eta egintzek haren koherentzia erakusten dute. Haren bizitza haren fedearen isla zehatza da.

… besteekinPertsona guztiengana joaten delako: pobre, aberats, gaixo, jakintsu, arrantzale...Konpromisoa hartuta dauka hurkoari laguntzeko, zorion-tsu bizitzeko bidetzat Jainkoaren Erregetza iragarriz. Esaten eta egiten duen guztia besteenga-nako maitasunez beteta dago, Jainkoaren Espiritua Berare-kin duelako, eta horrek indarra eta jakinduria ematen diolako.

103

Orain dela urte batzuetatik hona, Joxek, nire pa-rrokiako erretoreak, ekimen bat antolatzen du Lehen Jaunartzea egin duten eta parte hartu nahi duten umeekin.Abendualdian eta Gabonetan, hainbat asteburu-tan, hiriko kaleetan barrena ibiltzen da eskaleei gosaria banatzen.Umeen laguntzarekin, behar duten guztia presta-tzen die: kafea termo batean, esnea, magdalenak eta gailetak, edalontziak, koilara txoak...Oso pozik dago, parte hartzen duten umeak urte-ro oso zoriontsu sentitzen direlako eta hurrengo urtean ere parte hartu nahi izaten dutelako.

Kristauek Jesus eredutzat hartzen dute, Jainkoarekin, bere buruarekin eta besteekin azaltzen duen leialtasunagatik.

2. Gogora ekarri azkenaldian izan duzun zailtasun edo liskarren bat. Azaldu zer gertatu zen eta nola konpondu zen. Zer balio erakutsi zenituen?

3. Gogoeta egin ekimen honi buruz, eta erantzun galderei.

4. Entzun eta abestu I Must Tell Jesus abestia.— Jesusen zer jarrera nabarmentzen dituzte kantan?— Nola komunikatzen dira Jesusekin?

1. Erantzun galdera hauei:a) Jesus jarraitzeko eredu bat da kristauentzat? Zergatik?b) Zure ustez, erraza da Jesusek emandako agindua betetzea? Zergatik?c) Nondik jasotzen dute agindu hori betetzeko indarra kristauek?

a) Nola betetzen da Jesusek eman zuen agindua: «Maitatu elkar nik maitatu zaituztedan bezala»?b) Zergatik daude denak pozik? Zergatik parte hartzen dute ekimenean urtero?c) Parte hartu duzu inoiz antzeko zerbaitetan? Hala bada, kontatu zer egin zenuen. Bestela, parte

hartu nahi zenuke?d) Pentsatu zer ekimenetan parte har dezakezun beste pertsona batzuei laguntzeko.

Aktibatu eta ikasi

CTRL + gorde

5

Taldea Arduraduna Ekimena Onuradunak

Parrokia Joxe, erretoreaAbendualdian eta Gabone-tan gosaria ematea

Eskaleak eta jatekoa banatzen dute-nak (umeak eta Joxe)

104

Kristauen bizi-proiektuaren oinarria maitasunak eta aske eta bakean bizitzeko fe-deak osatzen dute.

CTRL + gorde

Kristauen bizi-proiektua Nolakoa izan nahi dut?

Bizi-proiektua da galdera

horren erantzuna. Zer nahi

dugun jakitea da, bizitza

zentzuz bizitzeko.

Proiektu horren helburua besteenganako maitasuna praktikatzea da, horrela bizi baita kristaua zoriontsu.Proiektu horren oinarriak dira fedea izatea, Jainkoarekiko harremana-ren bitartez haren kontzientziari entzunez; eta aske eta bakean bizi-tzea.

Askatasuna

Gizakiak aske sortzen ditu Jainkoak. Erabakiak hartzeko eta beren bizi-proiektua moldatzeko ahalmena ematen die.

Kristauak askeak dira Ebanjelioaren arabera bizitzeko konpromisoa hartzen dutenean.

Bakea

Bata bestearekin bakean bizitzea eta geure buruarekin ere bakean egotea nahi du Jainkoak.

Bakea bakoitzaren bihotzean hasten da, eta gainerako pertsona guztien artean zabaltzen da.

5. Azaldu egoera hauetan nola jokatuko zenukeen zeure kontzientziari jarraituko bazenio, askata-suna modu egokian erabiliko bazenu eta lasai gelditu nahi bazenu.a) Arratsaldean supermerkatura lagunduko diozula esan diozu aitari; lagun batek egun berean eta

ordu berean izango den festa batera gonbidatu zaitu.b) Zure lagun bat eztabaidan ari da ezezagun batekin, baina zuk badakizu zure lagunak ez duela

arrazoirik.

Aktibatu eta ikasi

Kontzientzia

Bakoitzak, bere baitan, mintzatzen zaion ahots bat entzuten du. Barneko ahots horri kontzientzia esaten zaio, eta lagundu egiten dio ongi dagoena eta gaizki dagoena bereizten eta erabakiak hartzen.

Kristauek otoitzak duen indarrean sinesten dute. Haren bitartez, Jainkoari entzuten diote, eta horrek erabaki onak hartzen laguntzen die.

105

6. Rabi, hebreeraz, ‘maisu’ da. Zure ustez, zergatik deritzo Nikodemok maisu Jesusi? Zer ikasiko du, bada, Nikodemok Jesusengandik?

7. Jesusek honela esan dio Nikodemori: «Ezin izango da inor Jainkoaren Erreinuan sartu, uretik eta Espiritutik jaiotzen ez bada». — Zer sakramenturekin lotzen duzu esaldi hori? Zergatik?

8. Erantzun:— Inoiz jokatu duzu Nikodemok bezala, zer esango ote duten axola ez dizula?— Eman jakinduriaz, apaltasunez, ausardiaz eta alaitasunez jokatu duzun egoera baten adibidea.

Aktibatu eta ikasi

Jesusek topo egin zuen... NikodemorekinNikodemo zeritzan gizon batek, fariseuen taldekoa eta juduen buruetakoa bera, gauez Jesusengana etorri eta esan zion: «Rabi, ziur gaude Jainkoak guri irakasteko bidali zaituela, inork ez baiti-tzake egin zuk egiten dituzun mirarizko seinaleak, Jainkoa berekin ez badu».Jesusek erantzun zion: «Bene-benetan diotsut: Ezin du inork Jainkoa-ren Erreinua ikusi, berriro jaiotzen ez bada». Nikodemok galdetu: «Nola jaio daiteke norbait, jadanik zaharra izanik? Sar ote daiteke amaren sabelean eta berriro jaio?».Jesusek erantzun: «Bene-benetan diotsut: Ezin izango da inor Jainkoaren Erreinuan sartu, uretik eta Espiritutik jaiotzen ez bada».

Jn 3, 1-5

Nikodemoren bizitza kristau-bizitzaren adibide da: Jesusekin bat egin nahi duela jabetuko da Nikode-mo, eta libre eta kementsu hurbilduko zaio, besteen esanei jaramonik egin gabe.

Nahi dugun hori lortzeko ekin

«Nikodemo zeritzan gizon bat bazen fariseuen taldean, juduen buruetakoa bera».

«Rabi, ziur gaude Jainkoak guri irakasteko bidali zai-tuela».

«Nola jaio daiteke norbait, jadanik zaharra izanik?».

«Ezin izango da inor Jainkoaren Erreinuan sartu, uretik eta Es-piritutik jaiotzen ez bada».

Juduen buruak Juduen Le-gea betearazteaz ardura-tzen ziren.

Nikodemok, bera juduen buru izanik, Jesus maisu-tzat onartzen du.

Jainkoaren Erreinuan sar-tzeko modua bakarrik jakin nahi du.

Jesusek haren kezkari eran-tzuna ematen dio.

JAKINTSUA APALA

Nikodemo honelako ikaslea da:

AUSARTA ALAIA

106

9. Pentsatu izenburu bat alboko irudirako, eta erantzun galderei.a) Zer irudikatzen du irudi horrek?b) Zer iradokitzen dizu irudien jarrerak?c) Zer sentiarazten dizu?

10. Eskuz, egin buztinezko maskara bat, zeure eredutzat balio duena.— Bukatutakoan, erakutsi eskulana ikaskideei eta azaldu zure nor-

tasunetik zer jaso nahi izan duzun bertan.

11. Pertsonak buztina bezalakoak dira; aldatu egiten da haien izaera, ikasketa-prozesuaren eraginez eta esperientziaren eraginez, zeinak haien nortasuna moldatzen baitu. Hausnartu nola aldatu den zure nortasuna.— Zure izateko eran eragina izan duten pertsonen edo pertsona taldeen zerrenda bat egin.— Bakoitzaren ondoan, idatzi zer ekartzen dizun edo zer ekarri dizun bizitzan.

Atazak: deskribatuz eta interpretatuz

Pertsonak edo taldeak Haien ekarpena

.................................................................................. ..................................................................................

Eskuekin eta lanabesekin, buztina landu eta molda dezakegu, nahi dugun forma eman arte. Era berean, gizakiok nahi dugun bezalakoa izan arte molda dezakegu gure nortasuna.

107

Pay it forwardMundua hobetzeko moduko ideiak botatzea proposatu die irakasle batek ikasleei. Ikas-leetako batek serio hartuko du irakaslearen proposamena, eta ideia bikaina izango du: pertsona bakoitzak beste hiru pertsonari la-gundu beharko die beren kabuz lortu ezin izango luketen zerbaitetan, eta hiru horiek, berriz, bakoitzak beste hiruri, eta haiek, beste hiruri, eta horrela gainerakoak.Filmeko protagonista bere balioen arabe-ra jokatzen duen pertsona koherente ba-ten adibidea da.

Zuzendaria: Mimi Leder Ameriketako Estatu Batuak (2000)

Eguneratu zeure ezagutzak

1. Osatu esaldi hauek.a) Jesus beti da ........ Jainkoarekin, Haren-

gan uste osoa dauka eta Haren nahia betetzen du.

• Jesus leiala da bere buruarekin, eta onar-tu egiten du ........ agindutako misioa.

• Jesus leiala da ........, eta etortzen zaizkion guztiei eskaintzen die laguntza.

• ........ jarraitzeko moduko eredua da kris-tauentzat.

2. Erantzun honako galdera hauei:

a) Nork iragartzen du Jainkoaren Erregetza?

b) Zer agindutan daude Jesusen balio guztiak?

c) Zer indar behar dute kristauek agindu hori betetzeko?

3. Letra-zopa honetan, bilatu kristauen bizi-proiektuarekin lotutako lau hitz, eta azal-du hori zertan datzan.

P O P I S V S H D W

A R T U M E B S L L

A S K A T A S U N A

E X F W K R I R U Q

D A R E Q I O T A P

E W A H K S H K T Ñ

F A N U S A T I A M

4. Eman zeure buruari 1etik 4ra arteko pun-tuazioa atal bakoitzean.

• Jesusen fi gurari buruzko jakin-mina. ........

• Jardueretan bakarka egindako lana. ........

• Kristauen bizi-proiektuarekiko begirunea. ........

Mutiko bat pozik itzuli da e txera lehenengo eskola-egunean, eta honela esan dio amari:—Ama! Ama! Ikasi dut idazten!Eta amak esaten dio:—Primeran! Eta zer idatzi duzu?Eta mutikoak:—Nola jakingo dut, bada? Oraindik ez dut ikasi irakurtzen!

Ikusi, entzun, irakurri… BIZI!