IURRETAKO HISTORIA Eñaut Aiartzaguena Bravo - Jon Irazabal Agirre (Gerediaga Elkartea)

19. atalaDANTZARI-DANTZA

Askotan aipatu zen Iurretako historian zehar dantzariek izan-dako garrantzia. Bai behintzat herriko bandera urte luzez mantentzeko. Baina zertan zen kontu hura? Zer ziren Iurretako dantza haiek?

- Jone, noizko kontua da Iurre-tako dantzen hau?

- Ezin da jakin Aritz! Dantza-ri-dantzaren jatorria historian galtzen da eta ez dago jakite-rik noiz eta zergatik sortu zen. – Hasi zen Jone azaltzen – Mun-duko kultura guztietan izan dira dantzak eta errituak eta hauek Dantzari-Dantza da gurean

mantendu den erritu ho-rietako bat.

- Aspaldikoa da orduan?

- Hori da. Badakigu adibi-dez, Wilhelm von Humboldt, hi-

zkuntzalari eta filosofo alemaniarra, 1801. urtean, eskualde honetatik pasa

zenean Dantzari-dantzaren edertasun eta bizitasunaz txundituta gelditu zela.

- Odolean daramagu dantza beraz! – Bota zuen Aritzek pozik.

- Hala ere Dantzari-dantza ez zen eskualdeko herri guztietan mantendu

Aritz. Abadiño, Berriz, Garai,

Izurtza, Mañari eta Iurretan mantendu genuen.

- Baina herri gehiagotan ere egiten da gaur egun.

- Halaxe da. Espainiako II. Errepublikaren garaian dantza talde ugari sortu ziren Euskal Herrian euskal dantzak za-baltzeko. Garai honetan baina dantzak moldatzen hasi ziren, alkandorako maukak batu, bularra bistan utzi eta hasierako naturaltasun hartatik jarrera zuzen eta zurruna-goak lehenetsi zituzten.

- Zer ezberdintasun dago? Ez dut asko ulertzen Jone!

- Begiratu hutsez nabaritzen da adibidez, guk hanka jasot-zean “puntapijue” botatzen dugula, bi golpetan, belauna okertuz, ostikada bat bailitzan. Beste talde batzuek zuzen-zuzen altxatzen dute hanka.

- Iurretan orduan lehen egiten zen moduen agiten da?

- Horretan saiatu gara behintzat. Baina ez da lan erreza izan. Jose Jabier Abasolo “Tiliño” iurretarrari eta Sabin Egi-guren eta Iñaki Irigoien bilbotarrei esker berreskuratu zen lehengo Dantzari-dantza.

ARIKETA:• Zer dantzek osatzen dute Dantzari-Dantza?