HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA 2007ko ...... HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA...

4
www.euskara.euskadi.net 176 HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA URTARRILA 11 12 18 19 25 26 06 07 08 09 10 13 14 15 16 17 20 21 22 23 24 27 28 29 30 Asteartea Asteazkena Asteartea Asteazkena Igandea Astelehena Larunbata Ostirala Osteguna Igandea Larunbata Ostirala Osteguna 31 Astelehena Asteartea Asteazkena 01 07 02 2007ko urtarrila 04 05 03 HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA Larunbata Igandea Osteguna Ostirala Asteazkena Asteartea Osteguna Ostirala Asteazkena Astelehena Larunbata Igandea Astelehena Asteartea Astelehena

Transcript of HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA 2007ko ...... HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA...

Page 1: HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA 2007ko ...... HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA URTARRILA 11 12 18 19 25 26 06 07 08 09 10 13 14 15 16 17 20 21 22 23 24 27 28 29 30 Asteartea

www.euskara.euskadi.net

176HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA

URTARRILA

11 12

18

19

25

26

06

07

08

09 10 13 14 15 16 17

20

21

22

23

24

27

28

29

30

Asteartea Asteazkena

Asteartea

Asteazkena

Igandea

Astelehena

Larunbata

Ostirala

Osteguna

Igandea

Larunbata

Ostirala

Osteguna

31

Astelehena

Asteartea

Asteazkena

01

07

02

2007ko urtarrila

04

05

03

H I Z K U N T Z A P O L I T I K A R A K O S A I L B U R U O R D E T Z A

Larunbata Igandea

Osteguna

Ostirala

Asteazkena

Asteartea Osteguna OstiralaAsteazkena Astelehena

Larunbata

Igandea

Astelehena

Asteartea

Astelehena

Page 2: HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA 2007ko ...... HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA URTARRILA 11 12 18 19 25 26 06 07 08 09 10 13 14 15 16 17 20 21 22 23 24 27 28 29 30 Asteartea

H I Z K U N T Z A P O L I T I K A R A K O S A I L B U R U O R D E T Z A

Dena den, toponimia-lanari buruzko langintza ez da hasiberria, izan ere,Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak azken hogei urteotan lanean jardun duEuskal Autonomia Erkidegoko toponimia biltzen, arautzen eta normalizatzen; hauda, EAE osatzen duten hiru lurraldeetako toponimiaren bilketak egin dira, bilduta-ko toponimoak ikuspegi geografikotik normalizatu eta hizkuntzaren ikuspegitikarautu dira. HPSk araututako toponimoei zabalkundea eman die, toponimoen era-bileraren jarraipena egin du eta udalerrien zein biztanle-guneen izen ofizialetanaldaketak egiteko premia ikusi den guztietan, sustapen-lana egin du.

Toponimia ikertzeaz gainera, herritarrei helarazi behar zaie ikerketarenemaitza, izen horiek herritarren eguneroko bizitza arruntean eta udalaren ohikojardueran erabil dezaten. Ikerketa baten helburua ez da, honenbestez, herrikoleku-izenen bilduma zurrun bat plazaratzea, izen horiek gaurko bizimoduetaraegokitu eta eguneratzea baizik, beharrezkoa izanez gero, izen zaharrei erabilgarribihurtuko dituen balio berriak erantsiz eta atxikiz. Azken kasu honen adibide ego-kiak izan daitezke industrialdeak, polígono 27 izena hartu beharrean, desagertu-tako baserri edo dorretxe baten izena hartzen duenean.

Legediak ezartzen dizkion egiteko horiek betetze aldera, HPSk lan ugariegin du toponimia-arloan: 1986an ekin zion EAEko toponimia biltzeari, Bizkaikoleku-izenak datu-base batean jarri zituenean; geroago, 1991n, datu-base horiGipuzkoako eta Arabako toponimia bilketa-lanekin osatu zuen. Harrezkero, Hiz-kuntza Politikarako Sailburuordetza etengabe aritu da toponimiako datu-baseaeguneratzen eta osatzen.

Aipatutako Bizkaiko toponimia-bilketa berriaren helburua lehen inbenta-rioan (1986) bildutako toponimoak berrikusi, eta landa-bilketa berriz egitea izanzen. Aurrekoaren aldean, lan horrek honako berrikuntza hauek ekarri zituen: kodegeografiko berriak ezarri ziren eta hizkuntza-arauak berraztertu eta berriak onar-tu ziren.

Bizkaiko toponimia-lan horretan bilduta-ko toponimoak edo leku-izenak, batez ere, landa-lanaren bidez egindako elkarrizketetan jaso ziren.Halaber, dokumentazio-iturriak eta iturri kartogra-fikoak aztertu eta gaiari buruzko bibliografiazabala kontsultatu zen, lan orokorrak eta geogra-fiako eta historia-geografiako hiztegiak zeinlekuan lekuko monografiak, unibertsitateko tesieta tesinak, toponimiari buruzko azterlan zehatzak, hizkuntzari buruzko ikerketa berezituak etaabar. Ikerketa-lan horren azken urratsean, bildu-tako toponimoak hizkuntza-normalizazioaren gal-bahetik pasatu ziren, eta hortik atera zen norma-lizatutako toponimoen multzoa. Azkenik, toponi-

mo horiek 1:5.000 eskalako kartografian txertatu ziren.

Bizkaikoa bukatuta, 2005. urtean HPSk Arabako toponimia berrikustekokontratazioa abiatu zuen, aurrekoetan bezala oraingoan ere lehiaketa publikobidez. Lan horren helburua 1991tik datu-basean zegoen Arabako eta haren hiri-buruko toponimia berrikustea izan zen, eta, hala, normalizatu eta 1:5.000 karto-grafian txertatzea, Bizkaian erabilitako irizpide eta hizkuntza-arautegi berriarenarabera, eta landa-lanik berriz egin gabe.

Lan horretan, iturri dokumentalen hustuketa egin zen: ildo horretatik,katastroa, iturri kartografikoak, artxiboak eta argitalpen berezituak arakatu ziren,hau da, informazio idatzi baliagarria biltzen zuten dokumentuak; toponimoen nor-malizazioari dagokionez, arautegia berriz osatu behar izan zen, Arabako kasuisti-kari eta errealitateari egokituz.

03TOPONIMIA-BILKETA HERRIZ HERRI

TOPONIMIAREN BILKETA: ZERGATIK, ZERTARAKO

Toponimia, hau da, toki-izenak, hizkuntza baten zati garrantzitsua izateazgain, herri baten funtsezko nortasun-ezaugarria da eta gure eguneroko

bizitzan zeresan handia du: bide-seinaleetan, hedabideetan, dokumentu ofi-zialetan, liburuetan, errotuluetan eta, bereziki, kartografian eta mapetanageri dira. Gainera, toponimia lurralde batean izan diren kultura, ohitura etagertakari historikoen adierazgarri bizia da; informazio-iturri oso baliagarriaizan daiteke.

Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak (HPS) antolatutako EuskalHerriko Toponimia eta Kartografiari buruzko Jardunaldia burutu da urteaamaitzeko laurogeita hamar bat aditu elkartuz Lakuako Eusko Jaurlaritzarenegoitzan, Gasteizen. Euskaltzaindiaren arau berriei jarraiki, eta Deiker institutua-rekin lankidetzan, Bizkaiko toponimia berrikusi ondoren, Arabakoa berrikusi duteaurten, 30.000 baino gehiago, Gasteiz hirikoak barne.

Jardunaldi honetan toponimiaren normalizazioaz, toponimia-lanarenmetodologiaz eta ikerketaz luze hitz egin da. Bertan kartografiaz eta Nafarroakoeta Iparraldeko toponimiaz ere aritu ziren hizlariak.

Hitzaldi horren helburu nagusia, toponimia zergatik eta zertarako aztertueta ikertu behar den aditzera ematea izan da.

Toponimia da Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzaren lan-ardatzetakobat: leku-izenak bildu, gorde eta belaunaldiz belaunaldi transmititzeko ahalegi-nak, alegia. Izan ere, toponimoak historiaren lurralde batean bizi izan direnherrien edo lurralde horrekin harremanetan izan diren kultura, tradizio eta erli-jioen fruitua dira. Kontuan hartu behar da azken urteotan landa-eremuetako biz-tanle askok hirietara alde egin duela ekonomiaren beharrek bultzatuta; fenome-no horrek informatzaileak eta lekukoak galtzea ekarri du eta, ondorioz, toponi-moak ere galtzea. Denboran zehar leku-izenak aldatzen doaz, izen berriak azal-du eta beste batzuk galtzen dira, eta, horren ondorioz, askotan leku bat izendatzeko modu bat baino gehiago aurkitzen dugu. Hori dela-eta, hizkuntzaren arlohonetan, beste askotan bezalaxe, behar-beharrezkoa da hizkuntza arlo hauarautzea eta normalizazio linguistikoan sakontzea: hala, hiztunek toponimia nor-malizatua erabili ahal izango dute, eta mapan eguneratuz, gure lurralde etaherrietako bazter guztien izenen aberastasuna zabalduko da.

Beraz, toponimiaren alorreko lanaren ardatza leku-izenak arautzea etanormalizatzea da, hau da, toponimoak nola idatzi behar diren eta mapetan nonkokatu behar diren zehaztea eta finkatzea.

Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak (HPS) aspaldi ekin zion EAEkotoponimia bildu, aztertu eta normalizatzeari. Izan ere, Kultura Sailaren egituraezartzen duen otsailaren 14ko 25/2006 Dekretuaren 16. artikuluak honako zere-gin hau egozten dio Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzaren Euskara SustatzekoZuzendaritzari:

01

02HPS-REN LANA TOPONIMIAREN ALORREAN

JARDUNALDIA GASTEIZEN

Bide-seinaleetan eta hizkuntza-paisaian, oro har, toponimia normalizatzekojarduerak gauzatzea, beti ere, Euskararen Aholku Batzordearen Toponi-miako Berariazko Batzordeari ez dagozkionak.

Page 3: HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA 2007ko ...... HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA URTARRILA 11 12 18 19 25 26 06 07 08 09 10 13 14 15 16 17 20 21 22 23 24 27 28 29 30 Asteartea

H I Z K U N T Z A P O L I T I K A R A K O S A I L B U R U O R D E T Z A

Azkenik, EAEko toponimiaren azterketa-lana osatzeko, aurten Gipuzkoakotoponimiaren berrikusketari ekingo dio Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak; lan hori2007ko abenduan amaitzea aurreikusten da. Gipuzkoako lan honen ardatza Bizkaikoeta Arabako lanen ildo nagusiekin bat etorriko da, hizkuntza-normalizazioa eta norma-lizazio geografikoa egiteko orduan, aurrekoetan aplikatutako arautegia hartuko baitaoinarritzat. Arabako berrikusketa-lanean bezala, oraingoan ere ez da landa-lanik egin-go. Lan honen helburuak, hortaz, hauek izango dira:

Lan horien ondorio da gaur egun Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak duentoponimiako datu-basea. Egungo teknologia berriek eskaintzen dituen aukera parega-beak erabiliz Internet sareak toponimiari buruzko hainbat tresna jartzen ditu denoneskura, bertan jasotzen baitira, lehen esan bezala, azken hogei urteotan egindakolanen emaitzak. Datu-base horretan Bizkaiko toponimia-bilketa (2003) eta Arabakotoponimia-lana (2005) jaso dira, eta 2007. urtean Gipuzkoako toponimia-lan berriarenedukia ere jarriko da bertan kontsulta egiteko moduan.

Datu-basea www.euskara.euskadi.net web gunean dago ikusgai.

Gipuzkoako berrikusketa bukatuta, EAEko lurralde guztietako toponimia normalizatutaegongo da; hortaz, toponimiako web orrian Bizkaiko eta Arabako leku-izen normalizatueta eguneratuak eskaintzeaz gain, Gipuzkoako informazioa ere eskuratu ahal izangodute erabiltzaileek, toponimia-arloko zerbitzua nabarmen hobetuz.

HPS etengabe aritzen da toponimiako datu-basearen informazio hori eguneratzen eta zuzentzen, horretarako sortutako mantentze-aplikazio baten bidez.

Argi dago mapak funtsezko bidea direla toponimoak zabaltzeko; HPSn urteakdaramatza mapak aztertzen, eta zeregin horretan konturatu da kartografiak EuskalAutonomia Erkidegoan ezaugarri bereziak dituela: 2 hizkuntza ofizial ditugu eta, halaere, hemen ez da mapa elebidunik argitaratzen, mapa gehien-gehienak elebakarrakdira.

Mapa elebidunak nahasi samarrak izaten dira: zailak irakurtzen, informaziogehiegi eskaintzen dute oso eremu txikian. Mapa elebakarrak, berriz, argiagoak dira,baina informazioa gaizki interpretatzeko arriskua dago; oso ohikoa da honelakoak ikus-tea:

Euskarazko mapetan*Upazagako atxa (Arratzu-Ubarrundia),*Ignazioren erlategia*Lanaren hiribideaGaztelaniazko mapetan*Cima Upazagako*Abejal Ignazioren*Avenida de Lanaren

Hortaz, mapa elebakarretarako, toponimoen bertsio bakarra behar da, hau dakartografian txertatzeko toponimoak behar dira.

Beraz argi ikusten du HPSk hori dela bidea, bi hizkuntzetarako bertsio bakarrabehar genuela.

Hala ere, horrek beste arazo bat zekarren berekin: nola adierazi toponimohorien entitate geografikoa (gaina, iturria, erreka…), hau da, nola adierazi "Upazaga"zer den, edo erdaldun batentzat "Errekazuri" zer den. Arazo hori ikusita, irizpide haueklantzen hasi da HPSk mapetan toponimia argi eta txukun adierazteko, beti, edo ia beti,bertsio bakarra errotulatuta ikur konbentzional bat ondoan duelarik, ahal den guztietanbehintzat. Halaber, maparen ondoan, legendan, erabilitako ikur guztien esanahia jaso-ko da.

Eta bukatzeko, hona hemen toponimo guztietarako aplikagarriak diren zenbaitjarraibide orokor:

- Toponimoa hizkuntza bietako batean, euskaraz nahiz gaztelaniaz, arautu bada, eta bestebertsioa ezagunagoa edo erabiliagoa bada, hori ere errotulatuko da bestearen ondoan,parentesi artean. Esate baterako:

*Sandoni (San Antolín)*Zamudiotorre (Malpica)

- Errotulatzeko hurrenkerari dagokionez, euskarari lehentasuna emango zaio (eu/es):*Mandazaibidea / Camino de los Arrieros

04EAE-KO TOPONIMIA SAREAN

BIDEGILEAK BILDUMA: lau sorta berri kalean

Bidegileak bildumak euska-ra sustatu, sendotu, zabal-

du eta normalizatzeko saioetaneragina izan duten pertsonen

(edo mugimenduen) historia hur-biltzen dio irakurleari. Aztertu ez

ezik, omendu ere egin nahi ditu,gaurko zein bihar-etziko belaunaldiek gu baino lehen aritu izan diren andre-gizonsaiatu horien berri izan dezaten.

Mikel Atxagak zuzentzen duen bilduma hau orain arte osatzen zituzten168 biografia banatu ditu Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak euskaltegi, libu-rutegi eta kultur etxeetan. Informaziorik lortu nahi duen euskaltzaleak dendetaneta web orrian (http://www.euskara.euskadi.net) aurki ditzake biografia hauek.

Argia lehen aldiz 1987an ikusi zuen bilduma honen beste lau sorta kaleratuko diranegu honetan, 43 eta 46 zenbakien artekoak alegia. Biografiagileak sona handi-ko adituak dira. Jarraian, biografiagileen eta euskaltzaleen zerrenda.

43. sorta 2006. urtean mendeurrena edo urteurrena zutenekin osatu da.Xabier Kintana: TXOMIN JAKAKORTEXARENAJon Enbeita: BALENDIN ENBEITAPako Sudupe: PELLO SARRIEGIBeñat Gaztelu-Urrutia: JOSUNE MUNITXA

44. sorta, berriz, euskal kantagintzan nabarmendu zirenekin prestatu du bilduma-gileak. Joxemari Iriondo: JULEN LEKUONAFelipe Juaristi: IMANOL LARTZABALJoxemari Iriondo: LURDES IRIONDOAgurtzane Intxaurraga: MAURIZIA ALDEITURRIAGA

45. sortak ikertzaileak biltzen dituRicardo Badiola: PEDRO YRIZAR Jean Louis Davant: MANEX GOIENETXE Gregorio Arrien: JOSE MARI LARRARTE Adolfo Arejita: JOSE BASTERRETXEA OSKILLASO

46. sortak, orain arteko azkenekoak, idazleak eta antzerkizaleak bildu dituNerea Azurmendi: MIKEL GARMENDIA Gotzon Egia: AGUSTIN ANABITARTEAitor Manterola: KARMEN BALENTZIAGAoseba Iriondo: BEGOÑA BILBAO

Biografia irakurterrazak dira, hogei orrialde ingurukoak, eta argazkiz eta irudizbeterik eskaintzen zaizkio irakurleari

*Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzaren EAEko datu-basean dagoenGipuzkoako lurraldeko toponimia berrikustea. *Horrekin batera egin beharreko hizkuntza-normalizazioa eta normaliza-zio geografikoa gauzatzea. *Aipatutako lan horien emaitza 1:5.000 eskalako kartografian txertatzea.

05TOPONIMOAK KARTOGRAFIAN

Page 4: HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA 2007ko ...... HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA URTARRILA 11 12 18 19 25 26 06 07 08 09 10 13 14 15 16 17 20 21 22 23 24 27 28 29 30 Asteartea

Datu pertsonalak babesteko 15/1999 Lege Organikoan ezarritakoa betez, Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak jakinarazten dizu zure datu pertsonalak fitxategiautomatizatu batean sartuko ditugula, ondoren, agerkari hau zabaltzeko eta Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzaren zenbait argitalpenen berri emateko.Aipatutako Lege horretan jasotzen den moduan, datuok ikusi, zuzendu edo ezabatu nahi dituzula edo ez dituzula jarri nahi adierazteko, helbide honetara jodezakezu: Kultura Saileko Euskara Sustatzeko Zuzendaritza / Donostia kalea, 1 - 01010 Vitoria - Gasteiz

Euskararen Berripapera zure etxean jaso nahi baduzu, jarri gurekin harremanetan:Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza / Donostia kalea, 1 - 01010 Vitoria - Gasteiz (Araba)Tel.: 945 01 81 16 [email protected]

Legezko gordailua: VI-572-1992ISSN: 1138-3038

(L'harmattan) eta gaztelaniazkoa joan den urrian Palabras y Mundos. Informesobre las lenguas del mundo (Icaria) aurkeztu ziren. Eusko Jaurlaritzako KulturaSailak diruz lagundu du lau bertsioen jatorria den ikerketa, urte askotako lanarenemaitza, alegia.

HPSk euskalgintzan lanegiten duten erakundeekin elkarla-nean jarduteko helburuari jarraituz,hitzarmena sinatu du Unesco Etxea-rekin hiru urteko lan-programa aurre-

ra atera tzeko. Lan horretan, Unesco Etxeko hizkuntzalari talde batek (ItziarIdiazabal EHUko irakasleak zuzenduko duena) ikerketa egingo du elebitasuna etaeleaniztasunari buruz jendearen iritziak biltzeko. Patxi Baztarrika HizkuntzaPolitikarako sailburuordeak dioen bezala "gure egoera soziolinguistikoa nola ikus-ten duten jakiteko".

Ikerketa hau egiteko, aurretik Euskal Herrian eta nazioartean egin direnazterketa partzialak kontuan hartu dira, beste ikuspegi batetik abiatzeko.Euskararekiko jarrerak Euskal Herriko gizarte osoa kontuan hartuta azaleratukodira. Era horretara, euskararekiko jarrerak zein diren, zein dimentsiotan biltzendiren, nola adierazten diren eta orokorrean nortzuek (zein giza taldek) erakustendituzten antzemango da.

Hurrengoak izango ditu aztergai:

- Euskara eta balio integratzailea; euskarak identitatean duen garrantzia, euskaraeta elkartasuna: euskaldunak gizarte mailan pertsona erakargarriagoak direnustea zenbateraino dago zabaldurik?

-Euskararen aldeko jarrera eta ideologia politikoa lotuta dauden ustea gizarteosoan dago zabaldurik?

-Euskara eta balio instrumentatzailea, profesionala, estatus mailakoa: euskaraklanerako balio du, estatus handiko egoeretarako balio du? Maila profesionaleaneuskaldunak erakargarriagoak dira? Euskara eta klase sozialaren artean loturarikote dago: euskararen aldeko jarrera epelagoa ote dute goi mailakoek?

-Euskara eta eleaniztasuna: euskaldun izatea bigarren hizkuntza ikasteko eta era-biltzeko abantaila dela uste da? Elebidunak harrera hobea egiten dio hizkuntzaetorri berriari? Edo biziraupena arriskuan jartzen du? Oro har, elebidunek eskola-ko arrakasta handiagoa duten ustea zabaldurik dago?

-Hizkuntzari buruzko jarrerak: jarrera arauemaileak,kode-alternantzia eta transferentzia linguistikoari buruz-ko jarrerak eta iritziak. Jarrera preskribatzaileak izateakeraginik ote du euskararen eskurapenean eta erabile-ran?

Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak ikerketahonen bitartez, herritarrek euskararen gainean dutenikuspuntua ezagutzea lortuko du. Bestalde, Unescokmunduko beste toki batzuetan aplikatu ahal izango dituateratako ondorioak, antzerako egoeratan aholkularigisa aritzeko

02UNESCO ETXEAREKIN HITZARMENA

HPS, EUSKARAREKIKO ATXIKIMENDUA AZTERTZEN

Euskal gizartea erakunde publiko eta pribatuen laguntzaz euskara sustatze-ko ahalegin ekonomiko eta pertsonal handia egiten ari bada ere, bide

luzea du aurretik euskararen eskurapena, eta ondorioz, berezko erabileraerabatekoa izan daitezen; hizkuntz gaitasuna urtez urte handitzen badoa ere,erabilera motelago ari da garatzen. Gainera, gizarteko zati handi batek ezditu oraindik ikusten euskarara hurbiltzeak dituen onura pertsonal zein sozia-lak. Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak 2005-2009 epealdirako ontzatemandako egitasmoek erdal komunitatearen inplikazioa bilatzen dute, baieuskararen normalkuntzaren bidean, bai euskal munduari buruzko komuni-kazioa bideratzeko ahaleginean. Aldi berean, euskararen diskurtso integra-tzailea eta erakargarria landu eta sistematikoki gizarteratzea da helburua.Horretarako, euskararen normalkuntzaren inguruan adostasun politiko etasozial berria lortzeko ari dira lanean, eta zeregin horri heltzeko garaian,Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak eta Uneskok, erakunde honek EuskalHerrian zabaltzeko asmoz 1991n sortutako Unesco Etxearen bidez, euren lanabateratzeko erabakia hartu dute. Erakunde biek, zehaztutako jardunbideotanaurrera egin ahal izateko, beharrezkoa deritzote egoeraren azterketa egitea-ri. Unesco Etxearekin sinaturiko akordioaren bitartez, herritarren euskarareki-ko iritziak eta usteak bertatik bertara ezagutzea lortuko du HPSk, euskararennormalkuntzaren bidean. Emaitzak, ezbairik gabe, oso mesedegarri izangozaizkio Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzari bere egitekoak burutzeko.

Euskarari begira, Unesco etaEusko Jaurlaritzaren arteko elkar-lana ez da berria. Elkarrekin na-zioartean garrantzizko erreferen-tzia diren zenbait dokumentueuskal gizarteari euskaraz es-kaini diote. Unesco Etxeko BelenUrangak dioenez, "askotan ezde erraza izaten ekimen horren ga-rran tziaz jendea ohartaraztea, bainaeuskararen normalizazio bidean ezinbes-teko urratsa da dokumentu hauek euskarazeskaintzea".

Txosten hauek hainbat gairi buruzkoak dira: garapen, giza eskubide,ingurumena edo hizkuntz arloak adibidez. Azkenengo honetan, munduko hizkun-tzei buruzko txostena nabarmenduko dugu. Arlo honetarako Unesco EtxeakAmarauna (World Languages Network) sortu du hizkuntz eskubideak eta bete-beharrak zabaltzeko; eta bere helburua munduko hizkuntza ondarearen eta aniz-tasunaren garrantziaz ohartu diren pertsonen eta erakundeen arteko harrema-nak bultzatzea eta sendotzea da.

Munduko hizkuntzei buruzko txostena izeneko proiektua Unescoren 1997koBiltzar Nagusian (29. bileran) onartu zen eta Eusko Jaurlaritzaren (Kanpo Harre-manetarako Idazkaritza Nagusia eta Kultura Saila) eta Unescok finantza tzen du1997ko uztailaren 23an sinatutako Akordio-Memorandumari jarraiki. Txostenarenhelburuak, munduko hizkuntzei buruz ahalik eta informazio gehien biltzea da,munduko hizkuntz ondareari buruzko datu-bankua sortzeko, hizkuntzei buruzkoegoeraren diagnosia egiteko eta errealitate soziolinguistikoen prospekzio azter-keta burutzeko. Hori guztia desagertzeko arriskuan edota gutxitutako egoerandauden hizkuntzen sustapen eta berreskurapenerako politiken arloan hartu beha-rreko erabakiak errazteko planteatu da.

2005ean Multilingual Mattersek Txostenaren ingelesezko bertsioa argi-taratu zuen (Words and Worlds), eta Euskal Herriko Unibertsitateak (EHU-UPV),euskarazko edizioa (Hizkuntzen Mundua; Munduko hizkuntzei buruzko txostena).2006ko urrian frantsesezko edizioa Un Monde de Paroles, paroles du monde

01HPS - UNESCO: LOTURA AURREKARIAK

Patxi Baztarrika HPSko zuzendaria, EHUko eta Unesco Etxekoarduradunak, Munduko hizkuntzen txostenaren aurkezpenean.