2008ko abendua

HIZKI-MIZKI aldizkaria

Aurkibidea

AURKIBIDEA

Amorebieta-Etxano ......................................... 3Elkarrizketa (Javi Petralanda)......................... 4Javier dekoratazailea ................................. 5Anorexia eta bulimia .................................. 6Instituto berria .............................................. 7ikasle berrien, etorkinen kolaborazioak ....... 8 -9Famatuen bitxikeriak .................................... 10Gabonetako kontsumoa .................................... 11System of a down ............................................ 12Euskararen eguna ........................................... 13Hondakinak birziklatu ....................................... 14

EGILEAK:

PRENTSA TAILERREKO 3.DBH ko IKASLE TALDEA :

Soraya López, Irene Razquín, Miriam Rojo, Julen Alberdi, Ane Bilbao, AneEstankona, Ana García, Mikele Gutierrez, Iñigo López, Amaia Muñoz, Jone

Alburquerque eta Izaro Aretxabaleta.

Hizki-mizki@urritxe.com

Eskerrik asko zuen kolabo-razioekin parte hartu duzuen guztioi.

Hurrengo aleetarako ere eskertukodizuegu Urritxeko ikasle, irakasle,

guraso eta lagun guztioi zuen parte hartzea.

Bidali helbide honetara zure kolaborazio eta iritziak

Sarreran dagoen postontzian

2

Aurreko mendeetan, Eubako, Etxanoko eta Amorebietako herritarrak par-rokien aurrean biltzen ziren zergak ordaintzako,gauza jakin batzuei buruzhitz egiteko...Geroago Eubako parrokia ez zen udala sortu ,besteetan,berriz,bai.

Jende gehienak pentsatzen du, Amorebieta eta Zornotza gauza bera direlaeta horrela da baina jatorri desberdinekoak eta bata eta bestea euskaldunizenak dira.

Zergatik deitzen diogu Amorebieta edo Zornotza gure herriari?Herrian Amorebieta izeneko familia garrantzitsu bat bizi zen eta harezgeroztik gure herria Amorebieta izenez ezagutzen hasi zen. Sasoi horre-tan *merinoak biltzen zituen merindade osoko zergak eta horretarako ingu-ruko biztanleak "Zornotzara" joaten ziren. Badirudi Zornotza hori *merinoabizi zen toki bat zela (dorretxe edobaserriren bat).Hortik aurreraZornotza izenez ere deitu izan daherria.Amorebieta eta Etxano:1951ko urtarrilak 26an Amorebietaeta Etxano bateratu egin ziren, boteregehiago eduki eta diru gutxiago gas-tatzeko.

Oharra:

*Merino:Euskal zuzenbidean Bizkaiamerindadeko judizio-arazoetarakokarguduna. Nafarroa Garaianmerindadeko betearazteko botereazeukana zen.

Zornotza (Euskaltzaindiak onartutako izena)edo Amorebieta-Etxano (izen ofiziala)

Gure herria

3

Ane Estankona eta Izaro Aretxabaleta

Zenbat urte daramatzazu irakasle moduan, Urritxe institu-toan?Urritxe institutoan 12 urte gutxi gorabehera daramatzat eta 30urte irakasle munduan.

Instituto honetako esperientzia politen bat aukeratubeharko bazenu, zein izango litzateke?Esperientzia zehatzik ez daukat, egunak pasatu egiten direlakoeta egun bakoitzean gauza desberdinak gertatzen direlako.

Irakasle izateaz aparte, beste lanbideren bat daukazu?Zein?Betse lanbiderik ez daukat, baina, hobbiren bat badaukat.Hobbi horietako batzuk lurra aztertzea, lurraren energia etaamalurrarekin hartu emonak... Zuhaitzak, paisaiak

ezagutzea ere asko gustatzen zait.

z Zenbat urte daramatzazu hobbi horietan? Eta segitzea espero duzu?

Hobbi hauek 30 urte inguru dauzkat nire barnean. Eta jubilatzen naizenean, hobbihauekin jarraituko dut.

Txoritxo batek kontatu digu bost aldiz Santiagoko ibilbidea egin duzula. Egia alda? Berriro egitea gustatuko litzizuke? Egiterakoan, noiz egingo zenuke? Eta norekin?Gaur egungo gazteei Santiagoko ibilbidea gomendatuko zenieke?Bai egia da. Espero dut beste bi edo hiru alditan egitea. Beharbada, hurrengo urteanegingo dut Santiagoko Bidea, Paris ingurutik hasita, Santiagoraino.Hau beti bakarrik egin beharrekoa da. Santiagoko bidea oso polita da, beste lekuetakopertsonekin harremanak egiten dituzu, beti prest daude elkar laguntzeko eta garrantzi-tsuena, zure burua ezagutu eta erreflekzionatzen duzulako. Gainera paisai ikaragarriakdaude.Esperientzia hau ez dut inoiz ahaztuko.

Zuretzat garrantzitsua al da jubi-latu baino aurretik ideia batzukedukitzea?Jubilatu baino lehenago, oso garrantz-itsua da etorkizunerako ideiak prestedukitzea. Ideiarik ez badaukazu, ezerbarik geratu ahal zara eta aspertu egin zaitezke. Jubilatuko bazina esperientzi onak gogoratuko ditzuzu?Zeintzuk?Jubilatuko banintz, esperientzia onak eta txarrak gogoratuko ditut,baina normalean esaten den bezala: "por supervivencia" momentuonak gogoratzen dira.

Jubilatzen zarenean bizitza ez da bukatzen eta hiltzen zarenean gauza asko deskubritu gabe geratzen dira.

Elkarrizketa

4

JABI PETRALANDA

Etxe batean sartzen garenean,pixka bat erreparatzen badiogu, hanbizi direnak nolakoak diren jakindezakegu. Beraz, horrek zera esannahi du. Etxea barrutik apaintzekoorduan, norbere gustura jartzensaiatzen dela jendea. Javier Petralanda dekoratza-ileak zenbait aholku emangodizkigu. Etxea babesa da,berotasuna: etxea aterperikinportanteena da, eta azkenbatean, amak ematen digunaematen digu. Horregatikemetasun-ikutu bat izan behardu etxeak.

Zu nolako, etxea halako.

Zeure koloreakPastel koloreen aldekoa daJavier, logelak lo eta lasaiegoteko omen direlako. Beraz,urdin argia, arrosa, izokin -kolorea... ditu atsegin deko-ratzaile honek. Txuria, aldiz,tokia guztian, eta berde iluna...ez ditu laket. Eta are gutxiagogrisa. Koloreen bidez besteoreka-mota bat ere biladaiteke. Adibidez, umeengelan. Javier Petralandarenustez, umea ipurtarin, bixi hori-etakoa bada, inon geldi egotenez den horietakoa, kolore lasa-iak hautatu behar dira, etaalderantziz, lasaiegia bada,kolore bizixeagoak. Logelarenlasaitasunari begira, ez zaiogustatzen aparailu elektroikoaksartzea. Beraz, fuera logelatikCDak, telebistak... Landareakere gustatzen zaizkio geletan.

Baina Euskal Herrian, oraindikere, landareak gelatik kanpo ater-atzen dira gauez. Beldur garaoxigenoa kenduko ote diguten.Landare-pare batek ez du kalterikegiten. Eta landareak bezain atseginditu natura duten koadroak.Abstraktua ez zaio gustatzen. Halaere, norberari gustatzen zaionajarri behar omen da.

Dekorazioa

5

Jone Alburquerque eta Mikele Gutierrez

JABI DEKORATZAILEA

Anorexia eta bulimiaAnorexia eta bulimia gaur egun nerabeengan eragin handia duten bi gaixo-tasun dira. Elikadurari dagokion arazo honen ondorioz, beren gorputzak modudesitxuratuan ikusten dituzte eta nahiz eta erabat argal egon, beren buruagehiegizko pisuarekin ikusten dute.

Gaixoak bere auto-estimua berreskuratu behar du: ez du loditzearen beldurizan behar, lehen kasuan, eta ez du janaria antsiolitiko gisa erabili behar,bigarren kasuan.

Bulimia:Bulimia: Gaixotasun honek adingehiagoko neskengan izaten dueragina (17 urte inguru), etagaixoak gatazkatsuak, oldartsuaketa intoleranteak izaten dira, pre-sio sozialen, etxeko lanen etaabarren aurrean.Aholkuak. Honetazaholkatzea zaila da, espezialistabatera ez bazoaz. Hala ere, balia-garriak izan daitezkeen hainbatgomendio daude.

2008ko apirilaren 23an2008ko apirilaren 23an, , Californian 10 eta 15 urte bitarteko 65Californian 10 eta 15 urte bitarteko 65gazteri eginiko inkesta baten emaitzak ikus ditzakezue. Inkestagazteri eginiko inkesta baten emaitzak ikus ditzakezue. Inkestahonetako 65 gazteek galdera honi erantzun behar izan zioten:honetako 65 gazteek galdera honi erantzun behar izan zioten:"Gustatuko al litzaizuke zure burua argalago ikustea?" "Gustatuko al litzaizuke zure burua argalago ikustea?" Inkestaren emaitza argigarria da: %46k baietz erantzun dute etaInkestaren emaitza argigarria da: %46k baietz erantzun dute eta% 54k ezetz.% 54k ezetz.

Nerbio anorexia:Nerbio anorexia:Pubertaro etaadoleszentziaren artean agertzen daeta, orokorrean, nesken artean sarria-go, batez ere beren itxura fisikoakgehiago kezkatzen dituelako.Anorexikoa pertsona perfekzionista,obsesiboa, menpekoa eta manaerrazaizaten da. Normalean, bere ikaskete-tan bikaina da, baina bere auto-estimua txikia izaten da.Beti lodiikusten dute beren burua, argalakbadira ere.

Ano

rexi

a:E

likag

aiak

mur

rizte

a.B

ulim

ia:E

likag

aiak

kont

rolik

gabe

irins

tea

eta

gero

oka

egite

a

Ane Bilbao eta Miriam Rojo6

Osasuna

Dakizuenez, eraikin berrian Batxilergoa eta moduloak egitendituztenak bertan daudela, dagoeneko klaseak ematen. Hainbat urtetan

"barrakoietan" ikasten egon ondoren.

Hainbat urtetan eraikin berria egitennoiz hasiko zain egon ondoren ,azkenean amaitzear daudeobrak.Oso beharrezkoa zen eraikin horiegitea: batxilergoko ikasleek ezzuten toki egokirik, lan egiteko;Larreatik zetozten ikasleak asko zire-lako eta lanbide heziketako tailerrakzahartuta zeudelako.

Ikasle asko kexatzen da denbora luze daramatelako obretan. Aurreko zuzen-daria zen Karmelo Urkizaren esanetan, "eraikin berria bi zatitan egin behar izandute eta horregatik luzatu egin dira obren iraupena.Gainera, lanbide heziketako tailerrak berriztu behar izan dituzte eta badirudigabonak arte edo ez direla obra guztiak amaituko".

Irakasle batzuk ere aparkalekuadela eta, kexatu dira. Baina obrak bukatzean obretakolangileak egongo ez direnez,espero dugu leku gehiagoegotea autoentzat

“Obrengatik orain artehainbeste enbarazu izanarren, baditugu instalazioegokiagoak. Lorpen handia izan da.”

1.- Istitutoan eraikuntzaberria egitea...

1 2 3 4

1.- %15 Txarto iruditzen zait2.- %11 NS/NC3.- %9 Oso ondo4.- %65 Ondo

2.-Ondo geratzenari da?

1.- %29 Nahiko ondo2.- %50 ondo3.- %21 oso ondo

3.- Beharrezkoada?

1.- %49 Beharrezkoa2.- %46 Oso Beharrezkoa3.- %5 Ez oso beharrezkoa

1 2

3

1 23

Ikasleei Inkesta

Gure institutua

7 Iñigo Lopez eta Julen Alberdi

ERAIKIN BERRIA

Nik Ane dut izena 16 urteko neska polita naiz ilehoria naiz eta begi txikiak ditutaltua naiz igeriketa gustatzen zait saskibaloia dadiskotekara joatea gustatzen zait.

4 DBHn ikasten dut nire tutorea Bego da. Bilbokoa naizeta egunero autobusez etortzen naiz eta goizeko 8:00etanarrasaldetan itzultzen naiz 19:00etan.

Nirekin kontaktatzeko deitu telefono honetara: 606759650

Leire Torres dut izena eta 15 urte dauzkat. Nirelagunek esaten dute oso berritsua eta entretenigarrianaizela. Batzuetan etxean geratzen naiz GranHermano ikusten.

Ni Amorebietakoa naiz eta Zelaietaren ondoan bizinaiz. 3DBHn nago Urritxen.

Diskotekara joatea gustatzen zait. Beti klase eta gero

Aupa!Amaia dut izena eta 18 urte dauzkat.Nire izakera alaia eta atsegina da. Vladekin liatuta nago.

Durangokoa naiz baina Amorebietara egunero etortzen naizinstitutora.Urritxen ikasten dut 3DBHn. Nire zaletasuna argazkilaritzada.Nirekin konektatu nahi baduzu deitu telefono hone-tara:600657394

HARREMANAK

Gure etorri berriak

Ikusten duzu goizeanargia hasten denean,menditxo baten gainean,etxe txikitxo aintzin zuri bat,lau haitz handiren erdian,txakur zuri bat atean,iturriño bat aldean

HIEROGLIFIKOA

Nork idatzi du kanta hau?

8

Orain euskeraz atera dut bikain. Gero aterako dut zeroLehen euskara egon naiz ikasten Atzo euskara ikasi dut txo!Bihar klasean ikusiko dut Pilar.

Orain me pego con Azitain Gero mi padre trabajará de obreroLehen con esta rima le he ganado a Eminem Atzo cené una bolsa de pistacho con mi padretodo boracho.Bihar le esperaré a itziar

Egunero en mate saco un ceroBatzuetan me visto de SupermanUrtero me como a ZapateroAskotan Ane grita que los dibujos se acotanGauero me quito el sujetador de cueroOrdurako mi madre se va a Mónaco

BERTSO-RAP TXOKOA Gure etorri berriak

Nire aita Nicolae deitzen da. Altua da, eta ilelaburra da. Zornotzan bizi da 2005etik .Hogeita amarzazpi urte ditu. Erakuntzan lan egiten du.Nire aita etxean oso lasaia da.

Nire ama Paula deitzen da.Txikia da eta ileluzea da. Zornotzan bizi da.Zantzailea da gainera garbitzailea da.Hogeita hamasei urte ditu.Nire ama etxean jatorra ets ere lasaia da.

Ni Alexandru deitzen naiz.Zornotzan bizi naiz.Hamaspi urte ditut.Zornotzan bizi naiz2007etik.Ni urritxen ikasnaiz.

Kaixo! Ni alexandra naiz eta nire familia osointeresgarria da. Nire ama Claudia da eta 37urte ditu. Errumaniakoa da eta maitagarria etaoso interesgarria da.Ileluzea, ilehoria da oso lodia da eta etxekoan-drea da.Nire aita Pedro da eta berrogei urteditu.interesgarria da eta oso maitagarria.Nire ahizpa Raisa da. Oso polita eta atsegina

Nire aita juan deitzen da ,mecanikaria da eta amorebietan bizi da ile motza dauka . txikia eta ilebeltza da pailazo atsegina da .

Nira ama fior peña deitzen da, etxekoandrea da eta republica domicanakoa da eta amorebietan bizida hoguita hamaseis urte dauka eta txikia eta ile alezea,lisoa eta ilehoria da .

Nire ahizpa Yokairy deitzen da ,ikaslea da eta amorebietan bizi da ilekizkurra eta betaurrekoduna daeta oso ipurdierrea da. hamabi urtedauka .

Nire neba yakory deitzen da ,ikalea da eta republica dominicanbizi da altua eta ilelisoa eta ile beltzada .pilazo atsengina da hamazazpi urte dauka.

Ni Evelyn naiz eta republica dominicanakoa naiz eta amorebietan bizi naiz eta hamabost urte dituteta nik gustatxe kotxe eta saskibaloia naiz .

9

3.DBH C

Shiloh-ek, Angelina Jolie eta Brad Pitt-en alabak, urre zurizko txupete trinkoa hartu zuen oparitzat jaiotzean.3 kilatetakoa.eta 279 diamanteduna.Opari bitxi hau Itsmybinky enpresatik atera zen, Honenondorioz, Angelinaren alaba, Shiloh, bera baino osptsu-agoa izan zen. Oparitxoaren kostua 17000 $- koaizan da.

Lindsay eta Samantha.Krisia? Ez! Ezkontzeko asmoak dituztela entzuten

da. "Samantharekin mutilekaz baino hobeto nago",

esan du Lyndsay-ek. Bikotea oso zoriontsu ikusten dugu.

NORI GERATZEN ZAIO HOBETO?

Gure famatuek batzutan erropa berdina daramate, beraiei ez zaizkie batere gustatzen

koparazioak gorrotagarriak direlako.Nori geratzen zaio hobeto? GuretzatShakirari.

Jared Padalecki!Argazki polita, ezta? Ba aktore honek per-fume marka bat atera du, "Atracction"izenekoa. Baina hori ez ezik, argazkian

daramatzan jeans batzuk ere promozion-atzen ditu, eta ikusgarri geratzen zaizkio. Bai, ala?

FaMaTuEn BitxIkeRiAk! =)

Famatuak

10 Soraya López eta Irene Razquín

Gabonetako kontsumoa 1- Gabonetan argi asko gastatzen dugu,

beraz hori saihesteko etxeko gabonetakoargiak ez utzi piztuta egun guztian.

2- Gabonetan zabor asko botatzen dugu,gehiegi kontsumitzen dugulako, beraz

ahalegindu zaitezte erreziklatzen.

3- Gabonetan kristalezko plateretan janbeharrean plastikozko plateretan jaten dugu,horrek asko kutsatzen du eta hori sahiesteko

kristalezko plateretan jan.

4- Oparien eta janariaren boltsak botabeharrean, beste aldi baterako gorde ditza-kezu.

5- Ahal baduzu piladun jostailurik ezezazu erosi, pilak arin gastatzen dira eta asko

kutsatzen dute.

6- Erabiliko ez dituzun jostailuak, bota beharreanbeste ume batzuei eman.

7- Opariak ez dira hobeak izango garestiagoakdirelako.

8- Erabiltzen ez ditugun aparailu elektrikoakdeskonektatuta utzi edo amatatu.

9- Berogailua ez izan 18º tik gora.

10- Ez bota jango ez den janaria. Oso garesti daudenak ez erosi.

Gomendioak

Kolaborazioak

Urritxe institutoan badago gela oso dibertigarri bat: 3. DBH B.Mota guztietako pertsonak daude. Eta zelako burutazioak dituzten...

Duela gutxi etxeko zapatilekin klasean egotea bururatu zitzaien. Horrela gusturago egotendela eta oinak beroago dituztela esaten dute.

Ikasleak gelatik oinez horrela ibiltzen ikustea bitxia iruditzen zaigu.Zapatila zuriak, marroiak, arrosak, hartz edo txakur itxura dute-

nak... era askotakoak eta guztiak oso politak.

11

Systemof a down taldea, System

edo S.O.A.D izenaz ere ezagutua , metalalternatiboko talde bat da, Los Angelesen

1995ean sortua.Taldearen lehenengo izena Soil izan zen, baina geroago

System of a down izenarekin geratu ziren.Famatuak dira egiten eta abesten dituzten letrengatik,beraien letrak biolentziaren kontra, pornografiaren kontra,matxismoaren kontra, diruaren eta gizartearen kontra doaz.

System of a down

Beraien lehenengo singela''Sugar'' izan zen, irratikogogokoena bilakatu zena,hain zuzen.Beraien bigarren singelak,Spiders eta War izan ziren,giran hasi zirenean (1998an),Slayerren teloneroak izanziren beraien lehenengo aldiz,eta bigarrenez The Ozzfesttaldearekin, geroago(2000ean) Black Sabbath-ekinere parte hartu zuten.

Abeslaria: Serj TankianGuitarra: DaronMalakianBajoa: Shavo OdadjianBateria: John Dolmayan

“Gu ez gara heavy-ak ezta hard rock-eroak, guk egiten duguna rap eta elektrkoheavy eta rock-arekin nahasten dugu.Bi album kaleratu ditugu: Mezmerine etaHypnotize”.

Lehenengo asteetan diskaren 800.000kopia izan zituen diskak. Lehenengogramia B.Y.O.B singelarengatik izan zuten.Eta bigarrena Question! izan zen. Taldeakhainbat gira egin zituen Kanadatik, EstatuBatuetatik, Boltan etb. Diska horietan bestetalde famatu batzuk ere parte hartu zuten:Rober Plant, The Beatles, Guns n’ Roses...etb.

Musika

12

Ana García eta Amaia Muñoz