HEZKUNTZA EUSKADIN, 2010-2012 · informazioaren analisia egiten da –gehienetan, kuantitatiboa edo...

1

Euskadiko Eskola Kontseilua

HEZKUNTZA EUSKADIN, 2010-2012

2

AURKIBIDEA

Sarrera

Euskadiko Eskola Kontseiluaren kideak

1. atala. Hezkuntza sistemaren plangintza

Sarrera

1.1. Jaiotza kopurua Euskadin

1.2. Eskola matrikula 1.2.1. 0-2 tartea 1.2.2. 2 urtekoen irakasmaila 1.2.3. Ikasleen bilakaera etapen arabera eta haien banaketa hezkuntza sareetan 1.2.4. Irakastereduen bilakaera 1.2.5. Helduen hezkuntza iraunkorra (HHI)

1.3. Ikasleen adierazle sozio-ekonomikoak 1.3.1. Pobreziaren eta gizarte desberdintasunaren adierazleak Euskadin 1.3.2. Dirulaguntzadun ikasleak 1.3.3. Ikasle etorkinak

1.4. Berariazko eskola-laguntza behar duten ikasleak 1.4.1. Esparruaren definizioa eta baliabideak 1.4.2. Hezkuntza Bereziko gelak 1.4.3. Curriculum anitzeko ikasleak 1.4.4. Hasierako Lanbide Prestakuntzarako Programak (HLPP) 1.4.5. Errefortzu, Orientabide eta Laguntzarako Programak (PROA) 1.4.6. Eskolatze Osagarriko Programak (EOP).

1.5. Erlijio katolikoa hautatzen duten ikasleak

1.6. Araubide bereziko irakaskuntzak 1.6.1. Arte-irakaskuntzak 1.6.2. Kirol-irakaskuntzak 1.6.3. Hizkuntzen irakaskuntzak

1.7. Ondorioak eta proposamenak

2. atala. Ikastetxeetako prozesuak: ebaluazioa, berrikuntza, antolamendua

2.1. 2011ko ebaluazio diagnostikoko emaitzak

2.1.1. Lehen Hezkuntzako 4. mailako emaitzak

2.1.2. DBHko 2. mailako emaitzak

2.1.3. Emaitzei loturiko faktoreak

2.1.4. Ikastetxeek ekartzen duten balio erantsia

2.1.5. Berritzeguneen parte hartzea hobekuntza planetan

3

2.2. Eskola-uzte goiztiarra

2.3. Ikastetxeen antolamendua

2.3.1. Ebaluazio probetan ikastetxeen antolamenduaren inguruan bildutako informazioa

2.3.2. Ikastetxeko zuzendaritza 2.3.2.1. Prestakuntza plana 2.3.2.2. Zuzendariaren postuaren ebaluazio-eredua

2.3.3. Proiektu gobal batean oinarritutako ikastetxe-sareak

2.4. Irakasleen prestakuntza eta berrikuntza ikastetxeetan

2.4.1. Prestakuntza eta berrikuntza proiektuak

2.4.2. Berritzeguneek antolatutako prestakuntza jarduerak

2.4.3. Garatu planeko ikastaroak

2.4.4. Zenbait proiektu eta plan bereziren garapena 2.4.4.1. Hezkuntza Marko Hirueleduna 2.4.4.2. Eskola 2.0 proiektua 2.4.4.3. Bizikidetza Plana


3. atala. Hezkuntza-sistemaren finantzaketa eta baliabideak

3.1. Aldagai sozio-ekonomikoak eta hezkuntzaren finantzaketa

• BPGaren bilakaera • Langabezia-tasa • Zerga-bilketa eta BPGarekiko erlazioa • Zor publikoa • Gastu publikoa hezkuntzan • Gastu publikoaren mozketa-neurri nagusiak estatu mailan

3.2. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa sailaren aurrekontuak.

• 3.2.1. Hasierako aurrekontua eta betearazitako aurrekontua. • 3.2.2. Aurrekontuaren banaketa kontu-sailen arabera • 3.2.3. Aurrekontuaren banaketa programen arabera • 3.2.4. Unibertsitatez kanpoko irakaskuntzetako programak eta azpi-programak • 3.2.5. Inbertsioak ikastetxe publikoetan (6. kontu-saila) • 3.2.6. Ikastetxe pribatuekiko ituna

3.3. Hezkuntza-sareetako gastuen arteko konparazioa eta faktoreen analisia

• 3.3.1. Sailaren aurrekontuaren banaketa • 3.3.2. EUSTATen gastuen estatistika • 3.3.3. Hezkuntza-sareetako gastuen arteko aldea azaltzen duten faktoreak


ERANSKINAK

Kristau Eskola elkartearen boto particularra

4

SARRERA

Liburu honetan Euskadiko Eskola Kontseilua Euskadiko hezkuntzari buruz egindako txostena, 2010-2012 aldiari dagokiona, aurkezten dugu. Txostena egiteak ikerketa zabal eta konplexua eskatu du, eta prozesu horretatik nabarmendu nahi nuke Kontseilu osoak une guztietan izan duen parte hartze maila. Batzordeek aztergaien zerrenda erabakitzeko egindako hasierako bileretatik lan-batzordeek askotariko zirriborroak hobetzeko eta bukaeran onesteko egindako bileretara, parte hartze maila eta egindako ekarpenen maila oso garaia izan da, eta, beraz, ezer baino lehen, Euskadiko Eskola Kontseiluko kide guztiei egindako lanagatik eskerrak eman nahi dizkiet.

Horrezaz gain, txostenaren izapidean zehar Euskadiko Eskola Kontseiluaren barruan izan diren akordioen adostasun eta zehaztasun maila ere azpimarratu nahi nuke.

Txostena hiru ataletan egituraturik dago; lehenaren izenburua hezkuntza sistemaren plangintza da; bigarrenarena, ikastetxeetako prozesuak: ebaluazioa, berrikuntza eta antolamendua; eta hirugarrenarena, hezkuntza sistemaren finantzaketa eta baliabideak.

Plangintzaren barruan, aurretik ere gauzatu ziren analisiak egiten jarraitu dugu, eskola-plazen eskaintzarena jaiotza-tasaren bilakaerarekiko, euskalduntzearen aurrerapenarena eta sistemaren plangintzarena. Horrez gain, berariazko hezkuntza-laguntza behar duten ikasleak sartzen dira eta, baita ere, ikastetxeek hezkuntza-erantzun egokia emateko dituzten askotariko programak. Aparteko azpiatal batean Helduen Hezkuntza eta Araubide Bereziko Irakaskuntzak aztertzen dira.

Bigarren atalean ebaluazio diagnostikoaren eta azken edizioetan izan den hobekuntzaren analisi sakona egiten da, hurrengo ikasturteei begira ebaluazioaren plangintzan egin diren aldaketak aztertzen direlarik. Eskola-uzte goiztiarrari buruzko azken datuak ere aurkezten dira, 2020rako europar helburuaren ia barruan sartzen gaituztenak. 2012-13 ikasturtean ikastetxeetako zuzendaritza taldeen ebaluazioa abian jarri zen, eta horri esker ikastetxe publikoen ebaluazioak bigarren dimentsio bat hartu du. Bere ezaugarriak kontuan izanik, ikastetxeen antolamenduaren alderdi guztien ebaluazioa da, alde batetik, parte hartzeari, ikastetxeko giroari eta gainerako ikastetxeekiko lankidetzari garrantzi handia ematen baitie, eta baita, bestetik, plangintzaren eta kudeaketaren alderdiei ere, baina beste guztien gainetik lidergo pedagogikoari.

Hirugarren atalak gure hezkuntza sistemaren finantzaketa aztertzen du, eta hasieratik azpimarratzen du baliabideen murrizketara daraman gaur egungo krisialdi ekonomikoaren egoera, gero Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuen eta itunaren esparruari buruzko zenbait gairen analisiarekin jarraitzeko. Ikastetxeetako gastuaren adierazleak Eustaten argitalpenetako datuen argitan aztertzen dira, eta gure hezkuntza sistema

5

osatzen duten bi hezkuntza-sareen gastuen arteko konparaziorako hurbilketa bat egiten da.

Atal guztien egitura berdina da beti: atal orokor batean erabilgarri dagoen informazioaren analisia egiten da –gehienetan, kuantitatiboa edo matematikoa; zenbaitetan, kualitatiboa-, eta analisitik eratortzen diren ondorioak eta proposamenak bukaerako laburpen gisako azpiatal batean biltzen dira. Oraingo txosten honen kasuan, 14 proposamenak zenbakitu egin dira aiseago identifikatu ahal izateko.

Testuak Kontseiluko talde teknikoak idatzi ditu, eta Kontseiluaren barruko hiru instantziatan aztertu dira hurrenkera honetan: atal bakoitzeko berariazko batzordeak, Batzorde Iraunkorra eta atala onesten duen instantzia, Osoko Bilkura.

Kontseiluak kideek egindako lana eta parte hartu duten bestelako pertsonen eta erakundeen laguntza eskuzabala eskertu nahi ditu, eta espero du 2010-2012 Txostena ikastetxeetan, hezkuntza sistemaren laguntza-zerbitzuetan, unibertsitatean, Administrazioan bertan eta komunikabideetan zabaldu eta ezaguna izan dadin, eta bere analisiak eta proposamenak kontuan hartuak izan daitezen.

Mª Luisa García Gurrutxaga

Euskadiko Eskola Kontseiluko Presidentea

6

EUSKADIKO ESKOLA KONTSEILUAREN KIDEAK

• Txostenaren onarpen garaian (2013ko ekaina)

Mª Luisa García Gurrutxaga (Presidente) Cándido Hernández Garduño (Vicepresidente) Eva Blanco Ochoa (Secretaria Técnica) Asier Aloria Sánchez Andoni Álvarez Gómez Itxaso Anduela Fernández Yoana Arambalza Zabildea Ikoitz Arrese Otegi Eduardo Arrieta Arrieta Nile Arroita Astelarre Iñaki Azpitarte Pujana Julen Maren Bengoechea Urretavizcaya Andoni Busquet Elorrieta (Comisión Permanente) Eusebio Cadenas Cordero Juan Carlos Castaño Moreno Javier del Campo del Val (Comisión Permanente) Asunción Eguren Cendoya Ana Eizagirre Sagardia Angela García Gómez Xabier Irastorza Garmendia Mª Angeles Jáuregui Irarreta (Comisión Permanente) Mª Luisa Jaussi Nieva Ane Landeta Fernández Adrián Legasa Ríos Francisco Luna Arcos (Comisión Permanente) Agurtzane Llano Cuadrado Javier Llantada Zabala Carlos López Losada Carmelo Martinez López Ane Morales Mujika Mikel Ormazabal Loinaz Pablo Ortiz Urraca (Comisión Permanente) Mikel Pagola Tolosa Ascensión Pastor Parres Iván Pérez Hernández Ana Puente Martínez (Comisión Permanente) Ismael Redondo Rojo (Comisión Permanente) Raimundo Rubio Carcedo (Comisión Permanente) Fernando San Martín Gubia Mikel Sarriegi Etxeberria Aitor Sorriketa Larrea

7

Alfonso Tejedor García de Vicuña Hegoa Ugalde Villa Nerea Undabarrena de la Cotera Lorea Unzilla Gorriti Ana Valenziaga Zugasti Imanol Zubizarreta Alegría

• Parte hartu duten Kontseiluaren kide ohiak

Aitor Bilbao Petralanda Cristina Diez Redondo

• Aholkulari teknikoa

Ricardo Ojembarrena Martínez

8

1. atala. HEZKUNTZA SISTEMAREN PLANGINTZA

Sarrera

Eskolatze beharrak etorkizunera proiektatzerakoan kontuan hartu beharreko aldagairik garrantzitsuena jaiotza kopurua da. Matrikularen eskaintzaren auziari dagokionez, garrantzi berezia hartzen dute bi eta hiru urteko ikasleen irakasmailek, eskolatzea irakasmaila horietan orokortzen baita; aurreko txostenean eskolatze beharren analisi sakonagoa gauzatu zen, eta oraingo honetan datuak eguneratu egin dira.

Mota guztietako hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleentzako programak atal batean sartu dira, eta gauza bera egin da ikasleen adierazle sozio-ekonomikoekin.

Ondorioen aurreko bi ataletan ikastetxe publikoetan erlijio katolikoa ikasten duten ikasleen kasua eta araubide bereziko irakaskuntzak aztertzen dira.

1.1. Jaiotza kopurua Euskadin

Gure inguruko autonomia erkidegoetan ez bezala, jaiotza kopurua maila garaian mantendu da, urtean 21.000 jaiotza inguruan. Grafikoa aztertzen badugu, jaiotza kopururik urrieneko aldian (1993-1996, urtean 16.000 jaiotza baino gutxiago) jaio ziren ikasleak gaur egun derrigorrezko hezkuntzaren ondoko etapetan edo unibertsitateko hasierako irakasmailetan daudela ikus daiteke, eta beraz jaiotza kopuruaren ondorengo igoera etapa ezberdinetan banatzen da, geroago ikusiko dugun bezala.

Jaiotza kopuruaren bilakaera Euskadin 1993tik aurrera

9

Hiriburuetan, Vitoria-Gasteizek goranzko erritmoa jarraitu du 2.500 jaiotzaren gainetik, Donostia maila apal samarretan geratu da, eta Bilbo apur bat jaitsi da 3.000 jaiotzaren goiko tartearen barnean.

Jaiotza kopuruaren bilakaera Euskadiko hiru hiriburuetan 1993tik aurrera

2.9092.991

2.5382.393

1.4981.491

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Bilbao Vitoria-Gasteiz Donostia

Gainerako udalerrien artean, Barakaldo, Santurtzi eta Etxebarri azken epe

ertainean izan duten igoeragatik nabarmentzen dira.

Jaiotza kopuruaren bilakaera 1993tik aurrera igoera izan duten beste zenbait udalerritan

1.025952

426372

260267

171157

0

200

400

600

800

1.000

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Barakaldo Santurtzi Erandio Sestao

Irun Sopelana Etxebarri

1.2. Eskola matrikula

Jarraian etapa guztietako matrikulari buruzko datuak jasotzen dira, eta matrikula hezkuntza etapetan nola banatzen den aztertzen da. Aurreko txostenetan bezala, matrikularen eskola-guneetako banaketa ere aztertzen da.

1.2.1. 0-2 tartea

Bi urte baino gutxiagoko ikasleak mota ezberdinetako ikastetxeetan eskolaturik daude; ikastetxe publikoen artean Haurreskolak partzuergoa eta udal haurreskolak

10

aipatu beharko genituzke, eta ikastetxe pribatuen artean, itunpeko ikastetxeak eta haurreskola pribatuak.

Guztira, bi urtetik beherako biztanleriaren % 39,1i eman zaio erantzuna, azken bi ikasturteotan 3,6 puntuko igoera gertatu delarik. Igoera batez ere ikastetxe publikoetan gertatu da (3,0 puntu). 0-2 tartean gauzatu den plangintza bakarra Familiei laguntzeko plana 2001-2005 izan da. Plangintza hark tarte horretako biztanleriaren % 40ko estaldura zuen helburutzat duela zazpi urterako, eta helburua orain bete da.

0-2 tarteko matrikularen bilakaera Euskadin, hezkuntza-sareen arabera.

2009-10 2011-12 azken 2 ikasturteak

Matrikula % estaldura Matrikula % estaldura ∆ Matrikula ∆ estaldura

Publikoa 6.138 % 17,4 7.116 % 20,4 978 % 3,0

Pribatua 6.357 % 18,1 6.390 % 18,7 33 % 0,6

Guztira 12.495 % 35,5 13.506 % 39,1 1.011 % 3,6

0-2 tarteko haurren lurraldeetako banaketari dagokionez, bi hezkuntza-sareak batera harturik, estaldura nahiko handiagoa da Gipuzkoan (% 45) Araban (% 37,6) eta Bizkaian (%35) baino. Sare publikoan estalduraren igoera handiagoa da Bizkaian (3,9 puntu). Ezarpenik txikiena lurralde horretakoa da (% 14,3), gainerako bi lurraldeetan % 25 baino handiagoa baita.

0-2 tarteko matrikularen bilakaera hiru lurraldeetan, hezkuntza-sareen arabera.

2009-10 2011-12 azken 2 ikasturteak

Matrikula % estaldura Matrikula % estaldura ∆ Matrikula ∆ estaldura.

Publikoa 1.343 % 25,0 1.536 % 27,2 193 % 2,2

Pribatua 595 % 11,1 586 % 10,4 -9 % -0,7 Araba

Guztira 1.938 % 36,1 2.122 % 37,6 184 % 1,5

Publikoa 1.877 % 10,6 2.504 % 14,5 627 % 3,9

Pribatua 3.659 % 20,6 3.517 % 20,5 -142 % -0,1 Bizkaia

Guztira 5.536 % 31,2 6.021 % 35,0 485 % 3,8

Publikoa 2.918 % 24,3 3.076 % 25,8 158 % 1,5

Pribatua 2.103 % 17,5 2.287 % 19,2 184 % 1,7 Gipuzkoa

Guztira 5.021 % 41,8 5.363 % 45,0 342 % 3,2

Analisia zehatzagoa eginez, eskola-guneetako banaketan (1. mapa eta 1.2. eranskina) matrikula publikoaren urritasunik handiena duten eskola-guneak Bilbokoak eta Ezkerraldekoak dira. Bilboren kasuan, haurreskola berriak abian jarri diren arren, zortzi barrutietako lautan estaldura % 10ekoa baino txikiagoa da. Barakaldo, Trapaga eta Santurtziko udalerrietan egoera antzerakoa da.

11

1. mapa. 0-2 tartea (0 eta 1 urteko haurrak). Eskola-gunean jaiotakoen artean, ikastetxe publikoetan matrikulatutako haurrenehunekoa. 2011-12ikasturtea

Eskola-gunea Matrik

% 124 Arabako mendiak %62 341 Igorre %48 211 Arrasate %44 242 Kosta %40 125 Araba-mendeb. %37 251 Tolosa %36 231 Oria garaia %35 131 Arabako Errioxa %34 393 Uribe-Kosta %31 263 Andoain %30 262 Lasartealdea %29 261 Hernani %28 381 Txorierri %28 121-122-123

Vitoria-Gasteiz %27

141 Ekialdeko lautada %27 112 Laudio %25 221 Eibar %25

273 Donostia-ekialdea

%24

222 Elgoibar %23 281 Errenteria %23 312 Urdaibai %23 351 Arrigorriaga %23 272 Donostia-eskuinald. %22 212 Bergara %21 311 Bermeo %21 321 Lea-Artibai %21 342 Galdakao %21 422 Portugalete %21

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

281

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

382

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411 B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

B-4

B-5

>% 30 %25-29 %20-24 %15-19 %10-14 % 5-10 <% 5

Eskola-gunea Matrik.

% 232 Urola Garaia %20 382 Mungia %20 394 Erandio %20 111 Amurrio %19 241 Urola Erdia %19 332 Durango %19 B-1 Deustu %19 352 Basauri %18 372 Abanto %16 271 Donostia-ezkerrald. %15 333 Ermua %15 421 Sestao %15 291 Bidasoa %14 B-8 Basurtu-Zorrotza %14 331 Amorebieta %12 361 Enkarterriak %12

391-392 Getxo-Leioa %11 B-3 Txurdinaga-Otxar. %10 B-5 Ibaiondo %10 423 Santurtzi %9 B-2 Uribarri %8 371 Trapaga %7

411-412 Barakaldo (udal.) %6 B-6 Abando %6 B-7 Errekalde %6 B-4 Begoña %4

Euskadi % 20

12

1.2.2. Bi urtekoen irakasmaila

Guztira, bi urteko haurren % 93,7 matrikulaturik dago, aurreko bi ikasturteekiko 0,7 puntuko igoera izan delarik. 0-2 tartean izan den bilakaeran ez bezala, bi urtekoen irakasmailan sare pribatuaren ezarpena handitu egin da ―472 ikasle gehiago― eta sare publikoaren ezarpena, berriz, murriztu egin da ―21 ikasle gutxiago―.

Bi urtekoen irakasmailako matrikularen bilakaera Euskadin, hezkuntza-sareen arabera

2009-10 2011-12 Azken 2 ikasturteak

Matrikula % estaldura Matrikula % estaldura ∆ Matrikula ∆ estaldura

Publikoa 11.011 % 53,5 10.990 % 52,5 -21 % -1,0

Pribatua 8.154 % 39,6 8.647 % 41,3 493 % 1,7 Euskadi

Guztira 19.165 % 93,1 19.637 % 93,8 472 % 0,7

Lurraldeetako banaketan, ikastetxe guztiak kontuan izanik, Bizkaia (% 91,5) gainerako lurraldeen azpitik geratzen da. Hezkuntza-sareetako bilakaerari dagokionez, Bizkaian eta Gipuzkoan joera bera ikusten da ―sare pribatuan igoera eta sare publikoan jaitsiera korrelatiboa, batez ere Bizkaian―, baina Araban igoera bat gertatu da bi sareetan, bereziki sare publikoan.

Bi urtekoen irakasmailako matrikularen bilakaera hiru lurraldeetan, hezkuntza-sareen

arabera

2009-10 2011-12 Azken 2 ikasturteak

Matrikula % estaldura Matrikula % estaldura ∆ Matrikula ∆ estaldura.

Publikoa 1.912 % 60,9 2.077 % 64,4 165 % 3,5

Pribatua 926 % 29,5 986 % 30,6 60 % 1,1 Araba

Guztira 2.838 % 90,4 3.063 % 95,0 225 % 4,6

Publikoa 5.263 % 50,8 5.169 % 49,0 -94 % -1,8

Pribatua 4.196 % 40,5 4.484 % 42,5 288 % 2,0 Bizkaia

Guztira 9.459 % 91,4 9.653 % 91,5 194 % 0,1

Publikoa 3.836 % 53,5 3.744 % 52,3 -92 % -1,2

Pribatua 3.032 % 42,3 3.177 % 44,3 145 % 2,0 Gipuzkoa

Guztira 6.868 % 95,8 6.921 % 96,6 53 % 0,8

Eskola-gune bakoitzean, bertan jaiotako haurren artean eskola-gune horretako ikastetxeetan ehuneko zenbat eskolaturik dauden aztertzen badugu, batez bestekoarekiko (% 93,8) (2. mapa eta 1.3. eranskina) gorabehera handiak daudela ikusiko dugu. Alde batetik, zenbait eskola-gunetan matrikula bertan jaiotako haurren kopurua baino handiagoa da (Txorierri, Amorebieta, Uribarri, Abando...), eta horrek eskola-gune horietan itunpeko ikastetxeen eskaintza handia dela adierazten du.

Beste aldetik, zenbait eskola-gune eta barrutitan (Uribe-Kosta, Donostia-ekialdea, Ibaiondo eta Erandio) bi urteko haurren eskolatze-indizea % 75 baino

13

2. mapa. Bi urtekoen irakasmaila. Eskolatze-indizea: 2009an jaiotakoen artean, eskola-guneko ikastetxeetan eskolatutakohaurren ehunekoa. 2011-12 ikast.

Eskola-gunea Eskol.

Ind.

%

381 Txorierri %175 331 Amorebieta %143 B-2 Uribarri %142 B-6 Abando %139 271 Donostia-ezkerrald. %112 112 Laudio %110 371 Trapaga %109 B-3 Txurdinaga-Otx. %109 281 Errenteria %108 131 Arabako Errioxa %107 333 Ermua %107 124 Arabako mendiak %106 263 Andoain %106 391-392

Getxo-Leioa %105

242 Kosta %103 221 Eibar %102 312 Urdaibai %102 361 Enkarterriak %102 211 Arrasate %101 231 Oria garaia %100 321 Lea-Artibai %100 372 Abanto %99 222 Elgoibar %98 232 Urola Garaia %98 272 Donostia-Eskuinald. %98 251 Tolosa %97 311 Bermeo %97 231 Oria Garaia %100 321 Lea-Artibai %100

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411

B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

>%100 %96-100 %90-95 %85-89 %80-84 %75-79 <%75

Eskola-gunea

Eskol.

Ind.

%

332 Durango %97

411-412 Barakaldo (udalerria)

%96

422 Portugalete %96 212 Bergara %95

121-122-123

Vitoria-Gasteiz %93

241 Urola Erdia %92 423 Santurtzi %92 B-1 Deustu %91 341 Igorre %90 141 Ekialdeko lautada %88 291 Bidasoa %86 382 Mungia %86 111 Amurrio %85 351 Arrigorriaga %85 342 Galdakao %84 261 Hernani %80 352 Basauri %80 B-4 Begoña %80 125 Araba-mendeb. %79 421 Sestao %77 262 Lasartealdea %75 393 Uribe-Kosta %72 273 Donostia-ekialdea %70 B-5 Ibaiondo %65 394 Erandio %63 B-7 Errekalde %40 B-8 Basurtu-Zorrotza %39

Euskadi %93,8

14

3. mapa. Bi urtekoen ikasgelen okupazio-tasa, eskola-guneen arabera. Ikastetxe guztiak. 2011-12 ikasturtea (gehieneko kopurua: 18 plaza ikasgelako)

Eskola-gunea Okup.

% 124 Arabako mendiak 47 251 Tolosa 65 125 Araba-mendeb. 71 131 Arabako Errioxa 71 321 Lea-Artibai 73 212 Bergara 75 242 Kosta 76 211 Arrasate 77 231 Oria garaia 79 111 Amurrio 80 341 Igorre 81 351 Arrigorriaga 81 B-8 Basurtu-Zorrotza 81 312 Urdaibai 82 262 Lasartealdea 83 273 Donostia-ekiald. 83 222 Elgoibar 84 272 Donostia-eskuinald. 84 371 Trapaga 84 241 Urola Erdia 85 271 Donostia-ezkerrald. 86 311 Bermeo 86 393 Uribe-Kosta 86 261 Hernani 87 372 Abanto 87 221 Eibar 88 263 Andoain 88 361 Enkarterriak 88 381 Txorierri 88 382 Mungia 88

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

281

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

382

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411

B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

B-4

B-5

<%75 %75-79 %80-84 %85-89 %90-94 %95-100 >%100

Eskola-gunea Okup.

% B-2 Uribarri 88 281 Errenteria 89 291 Bidasoa 89 232 Urola Garaia 90 141 Ekialdeko lautada 91 331 Amorebieta 92 332 Durango 93 112 Laudio 94 121 Vitoria-mendeb. 94 342 Galdakao 94

391-392 Leioa-Getxo 95 422 Portugalete 96 123 Vitoria-hegoekiald. 97 B-7 Errekalde 97 412 Cruces 98 B-1 Deustu 99 122 Vitoria-iparrald. 101 B-3 Txurdinaga-Otxark. 101 352 Basauri 102 B-5 Ibaiondo 102 421 Sestao 106 423 Santurtzi 106 B-6 Abando 106 411 Barakaldo 108 B-4 Begoña 109 394 Erandio 110 333 Ermua 117

Euskadi % 90

15

txikiagoa da, eta are % 50 baino txikiagoa ere, Basurtu-Zorrotzan eta Errekalden gertatzen den bezala.

Adierazle hori ikasgelen okupazio-tasaren adierazlearekin lotzen bada (3. mapa eta 1.4 eranskina), horietako eskola-gune batzuetan, Ibaiondo eta Erandio kasu, plaza librerik ez dagoela ikusten da, eskola-guneko ikasgeletan, guztira, ikasgelako legezko gehieneko ikasle kopurua (18 ikasle, % 100eko okupazio-tasa) gainditzen baita.

Egoera hori 11 eskola-gunetan gertatzen da (Bilbo Handiko 9 eskola-gune, Vitoria-Iparraldea eta Ermua).

• Bi eta hiru urtekoen irakasmailetan onartu ez diren matrikula eskabideak

Zenbait eskola-gunetako plazen urritasunaren zeharkako adierazle bezala, eragin-esparruan eginak izan arren, lehen tokian hautatutako ikastetxean plazarik ez egoteagatik onartu ez diren matrikula-eskabideak erabiltzen dira.

2011-12 ikasturtean bi urtekoen irakasmailan egoera hori matrikula-eskabideen % 1,1ean gertatu zen, eta hiru urtekoen irakasmailan, % 0,7an, aurreko ikasturtean baino hein txikiagoan (1.5 eranskina).

Lehen tokian hautatutako ikastetxerako onartu ez diren matrikula-eskabideen kopurua handiagoa da itunpeko ikastetxeetan ikastetxe publikoetan baino, 3/2 proportzioan.

Eragin-esparruan eginak izan arren, lehen tokian hautatutako ikastetxerako onartu ez diren

matrikula-eskabideen kopurua. Bi eta hiru urtekoen irakasmailak. 2010-11 eta 2011-12

ikasturteak.

2010-11 2011-12

Irakasmaila Hezkuntza-sarea Onartu ez diren

eskabideak %

Onartu ez diren

eskabideak %

Publikoa 108 % 0,6 82 % 0,4

Pribatua 167 % 0,9 125 % 0,6 2 urtekoak

Guztira 275 % 1,4 207 % 1,1

Publikoa 74 % 0,4 32 % 0,2

Pribatua 140 % 0,7 105 % 0,5 3 urtekoak

Guztira 214 % 1,0 137 % 0,7

1.2.3. Ikasle kopuruaren bilakaera etapetan eta banaketa hezkuntza-sareetan

• Haur Hezkuntzako 2. zikloa

Ziklo horretako matrikula % 3,5 igo da azken bi ikasturteotan.

16

Haur Hezkuntzako 2. zikloko ikasle kopuruaren bilakaera azken hamarkadan. Ikastetxe

guztiak

63.26461.140

40.000

45.000

50.000

55.000

60.000

65.000

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12

Ehunekoetan, sare publikoa 1,5 puntu hazi da azken bi ikasturteotan, % 51,8ra heldu delarik. Igoerarik handiena Araban gertatu da.

Haur Hezkuntzako 2. zikloko matrikularen ehunekoa ikastetxe publikoetan. Azken

hamarkadako bilakaera

51,8%50,3%

45%

50%

55%

60%

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12

Araba Bizkaia Gipuzkoa Euskadi

• Lehen Hezkuntza

Lehen Hezkuntzako matrikula % 6,1 hazi zen 2009-10 eta 2011-12 ikasturteen artean.

Lehen Hezkuntzako ikasle kopuruaren bilakaera azken hamarkadan. Ikastetxe guztiak

120.284

113.335

80.000

90.000

100.000

110.000

120.000

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12

Hezkuntza-sareetako banaketa ez da aldatu.

Lehen Hezkuntzako ikastetxe publikoetako matrikularen ehunekoa. Azken hamarkadako

bilakaera

50,2%49,9%

40%

45%

50%

55%

60%

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12


17

• DBH

Matrikularen goranzko joera sendotu da, biurtekoan % 3,9 igo baita.

DBHko ikasle kopuruaren bilakaera azken hamarkadan. Ikastetxe guztiak

72.14469.464

50.000

60.000

70.000

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12

Sare publikoak goranzko joera mantendu du, oraindik % 46 hartzen duen arren.

DBHko ikastetxe publikoetako matrikularen ehunekoa. Azken hamarkadako bilakaera

46,0%45,1%

35%

40%

45%

50%

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12


Oinarrizko Hezkuntzako etapetan (Lehen Hezkuntza eta DBH), guztira,

ikasleen % 49 ikastetxe publikoetan matrikulaturik dago, eta lurraldeetako banaketa heterogeneoa da (4. mapa eta 1.9 eranskina).

Hartara, zenbait eskola-gunetan (Txorierri, Andoain, Abando, Uribarri, Cruces edo Amorebieta kasu) itunpeko ikastetxeetako matrikula % 70 baino handiagoa da, baina beste zenbaitetan (Igorre, Basurtu-Zorrotza, Arabako mendiak...) eskaintza publikoa baino ez dago, edo eskaintza publikoa % 75 baino handiagoa da (Hernani, Arrigorriaga, Uribe-Kosta, Galdakao, Basauri...)

• Batxilergoa

Jaitsaldi luzea izan ondoren, matrikula bi urte lehenagoko mailan mantendu da.

Batxilergoko ikasle kopuruaren bilakaera azken hamarkadan. Ikastetxe guztiak

28.96828.973

20.000

30.000

40.000

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12

18

4. mapa. Oinarrizko Hezkuntzako (Lehen Hezkuntza eta DBH) ikastetxe publikoetan matrikulatutako ikasleen ehunekoa, eskola-guneen arabera. 2011-12

Eskola-gunea

%

Publiko

a

124 Arabako mendiak %100 341 Igorre %100 B-8 Basurtu-Zorrotza %100 261 Hernani %92 125 Araba-mendeb. %90 351 Arrigorriaga %82 393 Uribe-Kosta %78 342 Galdakao %77 141 Ekialdeko lautada %76 352 Basauri %76 222 Elgoibar %72 394 Erandio %71 262 Lasartealdea %69 333 Ermua %69 122 Vitoria-iparrald. %67 372 Abanto %67 321 Lea-Artibai %65 121 Vitoria-mendeb. %64 221 Eibar %62 231 Oria Garaia %62 291 Bidasoa %62 421 Sestao %62 B-7 Errekalde %61 361 Enkarterriak %60 111 Amurrio %58 131 Arabako Errioxa %57 212 Bergara %57 332 Durango %57 241 Urola Erdia %56 112 Laudio %54 411 Barakaldo %54

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

281

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

382

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411

B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

B-4

B-5

>%70 %60-70 %50-60 %40-50 %30-40 <%30

Eskola-gunea

%

Publiko

a

312 Urdaibai %52 382 Mungia %50 422 Portugalete %48 281 Errenteria %47 242 Kosta %45 251 Tolosa %45 311 Bermeo %45 B-4 Begoña %45 B-5 Ibaiondo %45 273 Donostia-ekialdea %44 B-1 Deustu %44 371 Trapaga %42 423 Santurtzi %42 123 Vitoria-hegoekiald. %39 211 Arrasate %39

391-392 Leioa- Getxo %38 272 Donostia-eskuinald. %37 B-3 Txurdinaga-Otxark. %37 271 Donostia-ezkerrald. %35 232 Urola Garaia %34 331 Amorebieta %30 412 Cruces %28 B-2 Uribarri %28 B-6 Abando %26 263 Andoain %16 381 Txorierri %16

Euskadi %49

19

Guztira sare publikoko matrikulak apurka beherantz jarraitu du % 52,2raino

Batxilergoko ikastetxe publikoetako matrikularen ehunekoa. Azken hamarkadako bilakaera

52,2%52,4%

40%

50%

60%

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12


• Lanbide Heziketa

Lanbide Heziketaren multzoan ikasle kopurua % 7,3 igo da azken bi ikasturteotan, 27.647tik 29.697ra hazi delarik.

Igoerarik handiena (% 8,7) Erdiko Mailan gertatu da, aztertutako hamarkadako kopururik handiena lortu delarik.

Lanbide Heziketako Erdiko Mailako Zikloetako ikasle kopuruaren bilakaera azken

hamarkadan. Ikastetxe guztiak

Goi Mailan, ikasle kopurua handiagoa bada ere, igoera kualitatibo garrantzitsua baina apur bat apalagoa izan da (% 6,7). Matrikula duela hamar urteko balioetara hurbildu da.

Lanbide Heziketako Goi Mailako Zikloetako ikasle kopuruaren bilakaera azken

hamarkadan. Ikastetxe guztiak

Hezkuntza-sareetako banaketari dagokionez, igoera ia guztia ikastetxe publikoetan gertatu da, ikastetxe publikoek Lanbide Heziketa osoko matrikularen % 57,1 hartu baitute.

20

Lanbide Heziketako ikastetxe publikoetako matrikularen ehunekoa. Azken hamarkadako

bilakaera

57,1%55,2%

30%

40%

50%

60%

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12


• Etapa guztiak

Unibertsitatez kanpoko etapetan, guztira, matrikularen etengabeko haziera gertatu da 2003-04 ikasturtetik hona, urteko, batez beste, 7.000 matrikula gehiago izan direlarik, edo % 2ko haziera urtean.

Unibertsitatez kanpoko etapa guztietako ikasle kopuruaren bilakaera azken hamarkadan.

Ikastetxe guztiak. 346.638

332.219

250.000

300.000

350.000

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12

Etapa guztiak batera harturik, hezkuntza-sareetako banaketa antzerakoa da, matrikula sare publikoan apur bat, % 50,7raino, igo den arren.

Ikastetxe publikoetako matrikularen ehunekoa etapen arabera eta guztira. Azken

hamarkadako bilakaera

50,7%50,0%

40%

45%

50%

55%

60%

2001-02 2002-03 2003-04 2004-05 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12

Ed. Inf. 2º ciclo Ed. Primaria ESOBachillerato F. Profesional Total

21

1.2.4. Irakastereduen bilakaera

Familiek irakastereduen artean egiten duten hautaketak etengabeko bilakaeran jarraitzen du, honako ezaugarri hauek dituena:

- Eskaria euskalduntze trinkoko irakastereduen aldekoa da gero eta gehiago, batez ere D ereduaren aldekoa.

- Aukera hori nabariagoa da sare publikoan sare pribatuaren multzoan baino. Ikastolak salbuespena dira sare pribatuan, ia D eredua soilik eskaintzen baitute.

- Familiak eskolatzearen hasieran egiten duen hautaketa iraunkorra izaten da ondorengo ibilbide osoan zehar.

Hartara, 2011-12 ikasturtean, ikastetxe guztiak kontuan izanik, ikasleak hiru irakastereduetan nola banatu diren aztertzen badugu, Haur Hezkuntzako 2. zikloan ikasleen % 72 D ereduan eskolaturik dagoela ikusiko dugu, Lehen Hezkuntzan % 65 eta DBHn % 58. Esperientzian oinarriturik esan dezakegu Haur Hezkuntzako 2. zikloko oraingo D ereduko ikasleak Lehen Hezkuntzara eta DBHra heltzen direnean % 72 izango direla, puntu bat gora edo behera. Era berean, A ereduaren aldeko hautaketa gero eta minoritarioagoa da, eta % 5era bakarrik heltzen da

Ikastetxe guztiak. Ikasleen banaketa hiru irakastereduetan hezkuntza-etapen arabera. 2011-

12 ikasturtea

A % 5 % 7 % 15 % 46 % 76 B % 23 % 27 % 28 % 0 % 0 D % 72 % 65 % 58 % 54 % 24

Ikastetxe publikoetan, Haur Hezkuntzan D ereduak % 89 hartzen du, eta A ereduak % 2 baino ez. Batxilergoan, hiru ikasletarik bik euskaraz ikasten dute. Lanbide heziketan ez dago aldaketarik, ikasleen % 69k gaztelaniaz ikasten baitu.

22

Ikastetxe publikoak. Ikasleen banaketa hiru irakastereduetan hezkuntza-etapen arabera.

2011-12 ikasturtea

A 2% 4% 11% 34% 69%

B 9% 12% 11% 0% 0%

D 89% 84% 78% 66% 31%

Ikastetxe pribatuen multzoan, B eta D ereduek pisu handia dute derrigorrezko hezkuntza-etapetan, eta etengabeko joera ikusten da D ereduaren aldera, irakasteredu horrek Haur Hezkuntzako 2. zikloan matrikulen % 54 hartzen duelarik. Batxilergoan D ereduak matrikulen % 41 hartzen du.

Ikastetxe pribatuak. Ikasleen banaketa hiru irakastereduetan hezkuntza-etapen arabera.

2011-12 ikasturtea

A % 9 % 11 % 18 % 59 % 86 B % 37 % 42 % 42 % 0 % 0 D % 54 % 46 % 40 % 41 % 14

Irakastereduek lurraldeetan duten ezarpena aztertzeko, aurreko txostenetan

erabili den euskalduntze indize bat erabili da. Indize horretan hiru irakastereduak (A, B eta D) 0-100 eskala bateko balio batera laburtzen dira. Eskola-gune bateko ikastetxe guztiek A eredua bakarrik aukeratuko balute, balioa 0 litzateke; ikastetxe guztiek D eredua aukeratuko balute, balioa 100 izango litzateke.

Balio hori kalkulatzeko DBH etapa aukeratu da, ikasturte batetik besterako aldaketarik handienak etapa horretan gertatzen direlako, eta, beraz, aurreko ikasturteetako datuekin konparazioak egiteko aukera ematen duelako (5. mapa eta 1.11 eranskina). Euskalduntze indizearen batez besteko balioa etapa horretan 72 da, 84 ikastetxe publikoetan eta 61 ikastetxe pribatuetan.

23

5. mapa. Euskalduntze indizea eskola-guneetan irakastereduen banaketaren arabera. DBHko ikasleak. 2011-12 ikasturtea

Eskola-gunea Eusk.

Ind.

241 Urola Erdia 100 251 Tolosa 100 311 Bermeo 100 321 Lea-Artibai 100 341 Igorre 100 222 Elgoibar 99 242 Kosta 99 212 Bergara 98 262 Lasartealdea 97 331 Amorebieta 97 382 Mungia 97 B-8 Basurtu-Zorrotza 97 232 Urola Garaia 96 312 Urdaibai 96 342 Galdakao 96 124 Arabako mendiak 95 261 Hernani 95 263 Andoain 95 231 Oria garaia 94 211 Arrasate 92 351 Arrigorriaga 90 141 Ekialdeko lautada 89 332 Durango 89 393 Uribe-Kosta 88 112 Laudio 85 221 Eibar 83 352 Basauri 83 281 Errenteria 82 111 Amurrio 81 371 Trapaga 80 272 Donostia-eskuinald. 79

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

281

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

382

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411

B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

B-4

B-5

>90 80-90 70-80 60-70 50-60 <50

Eskola-gunea Eusk.

Ind.

422 Portugalete 75 B-5 Ibaiondo 75 361 Enkarterriak 74 B-4 Begoña 74 291 Bidasoa 73 271 Donostia-ezkerrald. 69 B-1 Deustu 69 394 Erandio 67 421 Sestao 65 122 Vitoria-iparrald. 63 273 Donostia-ekialdea 62 B-3 Txurdinaga-Otxark 60 372 Abanto 59 121 Vitoria-mendeb. 58 131 Arabako Errioxa 57 423 Santurtzi 56

391-392 Leioa-Getxo 54 333 Ermua 53 412 Cruces 53 B-2 Uribarri 53 411 Barakaldo 52 123 Vitoria-hegoekiald. 45 381 Txorierri 45 B-6 Abando 40 B-7 Errekalde 31 125 Araba-mendeb. 30

Euskadi 72

24

Indizearen banaketa geografikoan aipatu beharrekoa da, oro har, euskararen mapa soziologikoarekin bat datorrela. Euskalduntze trinkoko irakastereduen ezarpena astiroago hazten da Vitoria-Gasteizen, Arabako hegoaldean, Bilbo Handi osoan, eta, kasu bakan bezala, Ermuan.

Azterketa sakonago bat eginez, ikastetxeen eskolatze-erritmoan ezberdintasun handiak ikusten dira biztanle helduen artean euskararen ezagupena eta erabilera urriak direneko eskola-guneen artean. Hartara, Bilbo Handiaren inguruneko eskola-gune batzuetan euskalduntze indizea Euskadiko batez bestekoa baino handiagoa da ―Basauri (82), Trapagan (80), Portugalete (75) eta Bilboko hiru barruti: Basurtu-Zorrotza (97), Ibaiondo (75) eta Begoña (73)―, eta beste batzuetan, berriz, euskalduntzearen aurrerapena ikastetxeetan askoz motelagoa da, adibidez, Bilboko hiru barruti: Errekalde (31), Abando (40) eta Uribarri (53), eta Barakaldo (52), Leioa eta Getxo (54) eta Santurtzi (56). Bigarren multzo horretako udalerri gehienetan eskaintza pribatua da nagusi.

1.2.5. Helduen hezkuntza (HH)

Helduen hezkuntza LOEren 66. eta 67. artikuluetan arautzen da, eta autonomia erkidegoaren esparruan pertsona helduentzako berariazko curriculuma finkatzen duen Oinarrizko Hezkuntzaren Aginduan (EHAA, 2008/11/25) garatzen da. DBHko gradutu titulua lortu ez duten 18 urtetik gorako pertsonentzat pentsatuta dago, kasu batzuetan salbuespen gisa sarrerako adina 16 urteetara jaitsi daitekeen arren.

Irakaskuntza horien helburuak askotarikoak dira, ikasleen ezaugarrien arabera; hasierako ebaluazio bat oinarritzat harturik, ikasle bakoitzaren ibilbidea finkatzen da. Bi modalitate daude: hezkuntza arautua eta ez-arautua.

a) Helduen hezkuntza arautua

Helduen hezkuntza arautua hiru gradutako moduluetan antolaturik dago:

- I. gradua, alfabetatze funtzionalera bideratua.

- II. gradua, ezagupenak eta konpetentzia orokorrak sendotzera bideratua.

- III. gradua, Graduatu titulua lortzera bideratua.

Graduek normalean bi ikasturteko iraupena izaten dute, baina moldagarriak dira. Curriculuma hiru arloren inguruan finkatzen da: komunikazio arloa, gizarte arloa eta zientzia-teknologia arloa.

Helduen hezkuntza arautua 42 ikastetxetan ematen da. Horien arteko 32 publikoak dira, eta 19.591 ikasleen % 93,6 hartzen dute. Sexuen arteko banaketa % 50ekoa da.

25

HH arautuko ikastetxe eta ikasle kopurua sarearen arabera. 2011-12 ikasturtea

Ikastetxe kopurua Talde kopurua Ikasle kopurua

Publikoak 32 730 18.332

Itunpekoak 10 46 1.259

Guztira 42 776 19.591

Ikaslerik gehienak I. eta III. graduetan daude.

HH arautuko ikasle kopurua lurraldeen eta graduen arabera. 2011-12 ikasturtea

I. gradua II. gradua III. gradua Guztira HHI arautua

Araba 1.401 570 1.605 3.576

Bizkaia 3.586 2.357 4.094 10.037

Gipuzkoa 2.133 1.481 2.364 5.978

Euskadi 7.120 4.408 8.063 19.591

b) Helduen hezkuntza ez-arautua

Helburu funtzionalak eta askotarikok ditu, hainbat ikastaro eskaintzen direlarik: gaztelaniazko ikastaroak atzerritarrentzat, unibertsitaterako sarrera-proba prestatzeko 25 eta 45 urtetik gorakoentzat, goi mailako prestakuntza zikloetara sartzeko proba prestatzeko, eta euskara, ingelesa, frantsesa, informatika, kultura orokorra eta abar ikasteko. Mota horietako ikastaro guztiak Bizialdi osoko ikaskuntza Europako Batzordearen programaren helburuetan sartzen dira, Europa 2020

Estrategiaren helburuen barruan.

2011-12 ikasturtean modalitate ez-arautuan 10.960 ikasle egon ziren matrikulaturik, haien arteko bi heren emakumezkoak zirelarik. Ikastetxe publikoetan bakarrik ematen da.

Helduen hezkuntza ez-arautua. 2011-12 ikasturtea

Ikastetxe kopurua Talde kopurua Ikasle kopurua % emakumeak

Araba 1 73 1.589 % 64

Bizkaia 14 302 5.952 % 72

Gipuzkoa 13 126 3.365 % 65

Euskadi 28 501 10.906 % 68

26

1.3. Ikasleen adierazle sozio-ekonomikoak

Konpetentzien garapenari buruzko nazioarteko ikerketaren arabera, ikasleek gauzatzen duten ikaskuntzaren emaitzek korrelazio estatistikoa izaten dute euren egoera sozial, ekonomiko eta kulturalekin. Beraz, jatorrizko gabeziak gainditu ahal izateko ezinbestekoa da agintariek eta hezkuntza-agenteek egoera horiek ezagutzea.

Hori lortu nahian, aurreko txostenetan adierazle horien analisia egin izan da, hezkuntza-sareen arabera eta banaketa geografikoaren arabera banaturik. Oraingo txosten honetan bi adierazle eguneratu dira: dirulaguntzadunen kopurua ―adierazle ekonomiko hutsa― eta ikasle etorkinen ehunekoa ―eragin ekonomikoak dituen adierazle sozio-ekonomikoa―.

Lehenengo azpiatalean eskola-adierazle horiek Euskadiko ekitatearen adierazle sozio-ekonomikoen argitan aztertzen dira (Enplegu eta Gizarte gaietako sailak egindako Pobrezia eta gizarte-desberdintasunari buruzko 2012ko inkesta).

1.3.1. Pobreziaren eta gizarte-desberdintasunaren adierazleak Euskadin

Euskadiko pobreziaren egoera Espainia osoko egoerarekin edo Europar Batasuneko egoerarekin konparatu ahal izateko, pobrezia erlatiboaren bi adierazle erabiltzen dira. Lehenak, "Pobrezia erlatiboa (% 60)" medianaren % 60 baino diru-sarrera txikiagoak dituzten biztanleen ehunekoa adierazten du1. Euskadin biztanleen % 15,4 dago egoera horretan, Europako batez bestekoa (% 16,4) baino hein txikiagoa, eta Espainiako batez bestekotik (% 21,8) oso urrun. Euskadin pobreziaren egoerak okerrera egin duela ikusten da adierazle horretan (0,6 puntu igo da). EB-27an ez da horrelakorik gertatzen, baina bai Espainian hein handiagoan (2,2 puntu igo da).

Pobrezia erlatiboa (% 60) Euskadin, Europan eta Espainian. 2008-2012 bilakaera

1 Mediana zenbakizko banaketa batean erdiko balioa da, eta printzipioz ez da batez bestekoarekin bat etorri behar. Bost baliotako banaketa honetan (10, 10, 10, 20, 100), mediana erdiko balioa da, 10 (bi balio ezkerretan eta beste bi eskuinetan uzten ditu), baina batez bestekoa 15 da. Soldata bidezko diru -sarreren kasuan, mediana batez bestekoa baino apalagoa izaten da, soldata txikien kopurua soldata handien kopurua baino handiagoa delako.

27

Bigarren adierazlea murriztaileagoa da, eta medianaren % 40 baino irabazkin apalagoa duten biztanleen ehunekoa adierazten du. Egoera larriago horretan dago Euskadiko biztanleriaren % 3,5, Europako biztanleriaren % 5,6 eta Espainiako biztanleriaren % 10,1. Espainiako adierazleak okerrera egin du nabarmenki azken lau urteotan zehar.

Pobrezia erlatiboa (% 40) Euskadin, Europan eta Espainian. 2008-2012 bilakaera

Oro har, bi adierazleek erakusten dute Euskadin ekitate handiagoa dagoela

Europako herrialde gehienetan baino.

Antzerako ideia erakusten dute Giniren Koefizientea eta S80/S20 ratioa izeneko desbedintasunaren adierazleek. Bigarren adierazlea ratio hau da: diru-sarrerarik handienak dituztenen % 20ren batez besteko diru-sarrera zati diru-sarrerarik txikienen % 20ren batez besteko diru-sarrera. Adierazleak zenbat eta balio handiagoa izan, txikiagoa izango da herrialdeko ekitatea, neurtzen duena desberdintasuna delako.

Euskadi ekitate nabariko herrialdea da, Europako batez bestekotik urrun samar dagoena, eta Espainiako batez bestekotik are urrunago oraindik.

Indicadores de desigualdad en Euskadi, Europa y España. Evolución entre 2008 y 2012.

Giniren koefizientea2 S80/S20 ratioa3

2008 2010/2012 Bilakaera 2008 2010/2012 Bilakaera

Euskadi 25,2 25,3 0,1 3,6 3,7 0,1

UE-27 30,8 30,5 -0,3 5,0 5,3 0,3

Espainia 31,3 34,0 2,7 5,4 6,8 1,4

Euskadin gauzatzen diren ikerlanen barruan, bi adierazle nagusi erabiltzen dira: Mantentze-pobrezia4, biztanleriaren % 7,3k pairatzen duena, eta Pobrezia erreala, zorrotzagoa, biztanleriaren % 5,3k pairatzen duena.

2 Irabazkinak biztanleriaren artean nola banatzen diren kalkulatzen duen formula da. 0tik 1erako balio bat ematen du: 0 berdintasun osoko egoera litzateke, eta 1 desberdintasunik handieneko egoera litzateke.

3 S80/S20 ratioa: irabazkinik handienetakoen % 20ren batez besteko irabazkinak zati irabazkin txikienetakoen % 20ren batez besteko irabazkinak.

4 Mantentze-pobrezia, Eustaten definizioaren arabera, epe laburrean oinarrizko beharrak (batik bat elikadura, etxebizitza, arropa eta oinetakoekin zerikusia dutenak) asetzeko gastuei aurre egiteko behar adinako baliabide ekonomikorik ez izateari dagokio.

28

Aipatu beharrekoa da egoera horiek nola eragiten dieten gazteen kolektiboei, ikastetxeetako ikasleei. Hartara, 15 urtetik beherako biztanleen kasuan, arestian aipatutako adierazleen balioak % 11,7ra eta % 9,5era heltzen dira, hurrenez hurren.

Pobreziaren eragina Euskadiko biztanlerik gazteenen artean. 2008-2012 bilakaera.

Mantentze pobrezia Pobrezia erreala

2008 2012 Bilakaera 2008 2012 Bilakaera

15 urtetik beherako biztanleak % 9,1 % 11,7 % 2,6 % 7,4 % 9,5 % 2,1

15-24 urte bitarteko biztanleak % 6,9 % 8,4 % 1,5 % 6,9 % 7,2 % 0,3

Biztanleria osoa % 5,7 % 7,3 % 1,6 % 4,2 % 5,3 % 1,1

Eustatek eskualdeka egindako banaketa geografikoan, pobreziaren eragina bereziki garrantzitsua da Bilbon, eta hein apalagoan Vitoria-Gasteizen eta Ezkerraldean. Eskualde horiek oso balio handiak dituzte bi adierazleetan, eta Bilbon eta Vitoria-Gasteizen balioek batez bestekoak baino hein handiagoan jo dute okerrera. 2008. urtetik hona pobrezia Tolosa-Goierrin hazi da gehien.

Pobreziaren eragina Euskadineskualdeen arabera. 2008-2012 bilakaera

Mantentze pobrezia Pobrezia erreala

2008 2012 Bilakaera 2008 2012 Bilakaera

Bilbo % 10,1 % 10,6 % 0,5 % 7,6 % 9,5 % 1,9

Ezkerraldea % 5,8 % 8,0 % 2,2 % 5,6 % 5,8 % 0,2

Vitoria-Gasteiz % 6,1 % 7,4 % 1,3 % 4,4 % 6,2 % 1,8

Euskadi % 5,7 % 7,3 % 1,6 % 4,2 % 5,3 % 1,1

Tolosa-Goierri % 2,1 % 6,8 % 4,7 % 1,3 % 4,5 % 3,2

Donostialdea % 4,7 % 6,9 % 2,2 % 3,1 % 4,1 % 1,0

Eskuinaldea % 5,3 % 5,5 % 0,2 % 3,0 % 5,1 % 2,1

Aiala % 4,3 % 6,4 % 2,1 % 2,3 % 2,2 % -0,1

Bizkaia-Kosta % 3,2 % 6,9 % 3,7 % 2,0 % 2,9 % 0,9

Deba Behea % 3,4 % 4,9 % 1,5 % 1,8 % 2,2 % 0,4

Duranguesado % 5,3 % 3,8 % -1,5 % 2,8 % 2,4 % -0,4

Deba Garaia % 1,2 % 2,5 % 1,3 % 0,4 % 2,0 %1,6

1.3.2. Dirulaguntzadun ikasleak

Dirulaguntzadun ikasleen ehunekoa adierazle ekonomiko hutsa da, irabazkinak familiako kide kopuruaren arabera kontuan hartzen dituena.

Material didaktikorako dirulaguntzen kasuan, lortzeko baldintzak erraztu egin dira azken urteotan. Kontseilu honen 2005-2006 Txostenean adierazle honen azterketa bat egin zen 2004-05 ikasturteko datuekin. Garai hartan horrelako dirulaguntzak (EHAA, 2004/09/01) 28.5075 € baino gutxiagoko diru-sarrerak zituzten lau kideko

5 2011-12 ikasturtera eguneraturik, 34.009 € (zazpi urteetako KPIaren % 19,3ko igoera metatua)

29

familiek lor zitzaketen. 2011-12 ikasturteko deialdian (EHAA, 2011/08/31) diru-sarreren gehieneko muga 40.796 €tara igo da, horrek onuradunen kopurua handitzea ekarri duelarik.

Izan ere, unibertsitatez kanpoko irakasmailetan6 onuradunak guztira ikasleen % 29,2 ziren, eta orain % 37,8ra heltzen dira. Ikastetxe publikoetan, ikasleen maila ekonomiko apalagoaren ondorioz, dirulaguntzadunak ikasleen % 44,4 dira. Itunpeko ikastetxeen bi elkarte Euskadiko batez bestekoan daude (Bizkaiko Elizbarrutiko Ikastetxeak (BEI), % 37,7) edo oso hurbil (Kristau Eskola, % 36,1). Partaide (% 29,7) batez bestekotik behera geratzen da, eta gainerako elkarteak, beherago oraindik, % 20ra heltzen ez baitira.

Dirulaguntzadun ikasleen kopuruaren bilakaera 2004-05 eta 2011-12 ikasturteen artean,

hezkuntza-sareen arabera eta elkarte nagusietan

2004-05 2011-12

Elkartea Ikasleak

guztira

(3-19)

Dirulaguntza-

dunak

guztira

Dirulaguntza-

dunak

%

Ikasleak

guztira

(2-19)

Dirulaguntza-

dunak

guztira

Dirulaguntza-

dunak

%

Aldaketa

7 urtetan

Kristau Eskola 81.867 22.178 27,1 85.760 30.926 36,1 9,0

Partaide 30.905 6.349 20,5 38.766 11.498 29,7 9,1

Beste elkarte batzuk 34.782 5.318 15,3 40.059 8.766 21,9 6,6

Beste kooperatiba batzuk 13.476 1.755 13,0 13.943 2.711 19,4 6,4

Elizbarrutiko ikastetxeak Bizkaia 6.876 1.891 27,5 7.908 2.983 37,7 10,2

Gainerakoak 14.430 1.672 11,6 18.208 3.072 16,9 5,3

GUZTIRA PRIBATUA 147.554 33.845 22,9 164.585 51.190 31,1 8,2

SARE PUBLIKOA 135.295 48.654 36,0 169.312 75.180 44,4 8,4

2 SAREAK GUZTIRA 282.849 82.499 29,2 333.897 126.370 37,8 8,7

Eskola-maparen guneen araberako banaketa geografikoan (6. mapa eta 1.15 eranskina), Errekalde, Basurtu-Zorrotza, Arabako mendiak, Sestao, Trapaga, Begoña, Ermua eta Donostia-ekialdea eskola-guneetako ikastetxeetan ikasleen % 55ek baino gehiagok dirulaguntza dute, batez bestekoa % 38 delarik. Beste muturrean, Txorierri, Arrasate eta Donostia-ezkerraldea eskola-guneetan dirulaguntzadun ikasleak ez dira heltzen % 25era.

Dirulaguntzadun ikasleak, diru-sarrera apalagokoak, bi hezkuntza-sareetan nola banatzen diren aztertzen bada, Euskadi osoan hezkuntza-sareen artean 13 puntuko aldea dagoela ikus daiteke (ikastetxe publikoetako batez bestekoa % 44 da, eta ikastetxe pribatuetan, % 31). Aldagai geografikoa kontuan hartzen bada, banaketa horren ekitate maila ikus daiteke eskola-guneetan (7. mapa eta 1.16 eranskina).

6 2011-12 ikasturteko datuetan bi urteko ikasleak sartzen dira, baina 2004-05 ikasturteko datuak hiru urteko ikasleekin hasten dira.

30

6. mapa. Dirulaguntzadun ikasleen ehunekoa Oinarrizko Hezkuntzako etapetan eskola-guneen eta barrutien arabera. 2011-12 ikasturtea.

Eskola-gunea Dirulag

%

381 Txorierri %16

211 Arrasate %20

271 Donostia-ezkerrald. %23

391-392

Leioa-Getxo %26

B-6 Abando %26

212 Bergara %28

331 Amorebieta %28

231 Oria garaia %29

123 Vitoria-hegoekiald. %31

241 Urola Erdia %32

272 Donostia-eskuinald. %33

312 Urdaibai %33

382 Mungia %33

B-1 Deustu %33

242 Kosta %34

393 Uribe-Kosta %34

222 Elgoibar %35

251 Tolosa %35

232 Urola Garaia %36

332 Durango %36

321 Lea-Artibai %37

341 Igorre %37

221 Eibar %38

262 Lasartealdea %38

112 Laudio %39

342 Galdakao %39

122 Vitoria-iparrald. %41

351 Arrigorriaga %41

121 Vitoria-mendeb. %42

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

281

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

382

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411 B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

B-4

B-5

<%25 %25-32 %33-37 %38-44 %45-54 %55-64 >%65

Eskola-gunea Dirulag

%

263 Andoain %42

422 Portugalete %42

B-3 Txurdinaga %42

111 Amurrio %44

261 Hernani %44

291 Bidasoa %44

372 Abanto %44

B-2 Uribarri %45

125 Araba-mendebald. %47

311 Bermeo %47

361 Enkarterriak %48

131 Arabako Errioxa %49

394 Erandio %49

412 Cruces %49

423 Santurtzi %49

B-5 Ibaiondo %49

141 Ekialdeko lautada %50

411 Barakaldo %52

281 Errenteria %53

352 Basauri %53

273 Donostia-ekialdea %57

333 Ermua %58

B-4 Begoña %58

371 Trapaga %59

421 Sestao %63

124 Arabako mendiak %64

B-8 Basurto %70

B-7 Errekalde %76

Euskadi % 38

31

7. mapa. Hezkuntza-sareen arteko aldea dirulaguntzadun ikasleen ehunekoaneskola-guneen eta barrutien arabera. 2011-12 ikasturtea.

Eskola-gunea Aldea

B-7 Errekalde %-32

394 Erandio %-9

311 Bermeo %-8

351 Arrigorriaga %-7

241 Urola Erdia %-6

121 Vitoria-mendeb. %-5

112 Laudio %-4

261 Hernani %-4

312 Urdaibai %-1

333 Ermua %-1

122 Vitoria-iparrald. %0

321 Lea-Artibai %0

411 Barakaldo %0

361 Enkarterriak %1

262 Lasartealdea %3

291 Bidasoa %3

421 Sestao %3

232 Urola Garaia %4

B-1 Deustu %4

125 Araba-mendebald. %5

141 Ekialdeko lautada %5

221 Eibar %5

231 Oria Garaia %5

281 Errenteria %5

B-4 Begoña %6

111 Amurrio %7

211 Arrasate %7

251 Tolosa %7

222 Elgoibar %8

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

281

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

382

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411

B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

B-4

B-5

<%-4 %(-4)-0 %1-5 %6-10 %11-15 %16-23 %>23

Eskola-gunea Aldea

242 Kosta %9

272 Donostia-eskuinald. %9

273 Donostia-ekialdea %11

263 Andoain %12

271 Donostia-ezkerrald. %12

341 Igorre %12

352 Basauri %12

372 Abanto %12

423 Santurtzi %12

B-5 Ibaiondo %13

371 Trapaga %14

382 Mungia %14

393 Uribe-Kosta %15

212 Bergara %16

332 Durango %17

331 Amorebieta %18

B-6 Abando %18

391-392 Leioa-Getxo %21

B-2 Uribarri %21

131 Arabako Errioxa %24

422 Portugalete %24

342 Galdakao %26

412 Cruces %27

123 Vitoria-hegoekiald %29

381 Txorierri %29

B-3 Txurdinaga %36

124 Arabako mendiak --

B-8 Basurtu --

Euskadi 13

32

Dirulaguntzadun ikasleen ehunekoari dagokionez, bi hezkuntza-sareen arteko aldeak batez bestekoa baino bi aldiz handiagoak –edo gehiago– dira Txurdinagan, Txorierrin, Vitoria-hegoekialdean, Crucesen eta Galdakaon, eta beraz eskola-gune horietan ekitatea oso txikia da. Kontrako egoeran daude Errekalde, Erandio, Bermeo, Arrigorriaga, Urola Erdia eta Vitoria-mendebaldea, eskola-gune horietan itunpeko ikastexeek ikastetxe publikoek baino dirulaguntzadun ikasleen ehuneko handiagoa hartzen dutelako.

Azken zazpi urteotako bilakaera eskola-guneen arabera aztertzen badugu, ikasleen egoera ekonomikoaren okerragotzea ikusten da zenbaitetan (Araba oro har, Errenteria, Tolosa eta Bilboko Errekalde barrutia), eskola-gune horietan dirulaguntzadun ikasleen ehunekoa batez bestekoa baino hein handiagoan hazi baita.

Dirulaguntzadun ikasleen ehunekoaren bilakaera 2004-05 eta 2011-12 ikasturteen artean,

gehien eta gutxien hazi deneko eskola-guneetan.

2004-05

%

2011-12

%

7 urtetako

bilakaera

141 Ekialdeko lautada % 30 % 50 % 20

125 Araba-mendeb.. % 28 % 47 % 19

131 Arabako Errioxa % 31 % 49 % 18

124 Arabako mendiak % 47 % 64 % 17

B-7 Errekalde % 60 % 76 % 16

121 Vitoria-mendeb. % 28 % 42 % 14

281 Errenteria % 40 % 53 % 13

122 Vitoria-iparrald. % 29 % 41 % 12

251 Tolosa % 23 % 35 % 12

Euskadi % 29 % 38 % 9

352 Basauri % 48 % 53 % 5

422 Portugalete % 37 % 42 % 5

423 Santurtzi % 45 % 49 % 4

312 Urdaibai % 29 % 33 % 4

333 Ermua % 56 %58 % 2

1.3.3. Ikasle etorkinak

Ikasle etorkinen ehunekoa apur bat jaitsi zen 2009-10 eta 2011-12 ikasturteen artean, Oinarrizko Hezkuntzako (Lehen Hezkuntza eta DBH) ikasle guztien % 8,1etik % 7,6ra pasa zelarik. Ikastetxe publikoetan ikasle etorkinak % 10,3 dira, eta itunpeko ikastetxeen artean alde nabaria dago Kristau Eskola (% 6,7) eta Partaide (% 2,7) elkarteen artean. Gainerako ikastetxe pribatuetan (% 3) Bizkaiko Elizbarrutiko Eskoletako (BIE) ikasleen % 4 etorkinak dira.

33

Oinarrizko Hezkuntzako (Lehen Hezkuntza eta DBH) ikasle etorkinen ehunekoa hezkuntza-

sareen arabera. 2011-12 ikasturtea

2009-10 2011-12

Ikasle etorkinak

% Ikasle etorkinak Ikasleak guztira

Ikasle etorkinak

%

Bilakaera

2 urtetan

Publikoak % 11,0 9.618 93.547 % 10,3 % -0,7

Kristau Eskola % 7,6 3.680 54.890 % 6,7 % -0,9

Partaide % 2,7 671 24.904 % 2,7 % 0,0

Gainerako pribatuak % 2,7 566 19.091 % 3,0 % 0,3

Ikastetxe guztiak % 8,1 14.535 192.432 % 7,6 % -0,5

Banaketa geografikoan (8. mapa eta 1.19 eranskina), bi sareak batera harturik, Errekalde, Arabako mendiak, Basurtu-Zorrotza, Vitoria-iparraldea eta Ibaiondo eskola-guneetan ikasle etorkinak % 14 baino gehiago dira, baina beste muturrean, berriz, Txorierri, Trapaga, Galdakao, Kosta, Tolosa eta Astigarraga eskola-guneetan, % 4ra ez dira heltzen.

Eskola-gune bateko ikastetxe publikoetan eta pribatuetan matrikulatutako ikasle etorkinen ehunekoen arteko erlazio aritmetikoari hezkuntza-sareen arteko Desoreka Indize deitu ohi zaio. Euskadi osoan 2011-12 ikasturtean zatiki hori 2,1 izan zen, ikastetxe publikoetako ehunekoa (% 10,3) ikastetxe pribatuetakoaz (% 5,0) zatitzearen emaitza. Aipatu beharrekoa da desoreka indizea apur bat igo dela duela bi ikasturtetatik (2,0) hona.

Herririk jendeztatuenen artean, Getxo eta Leioa (5,6) eta hein apalagoan Vitoria-Gasteiz (3,1), nabarmentzen dira banaketaren desoreka handiagatik, Donostiak (1,3), berriz, banaketa orekatuagoa duelarik.

Ikasle etorkinen ehunekoa Euskadiko 6 herririk handienetan, hezkuntza-sareen arabera eta

banaketaren desoreka indizearen arabera. 2011-12 ikasturtea

2009-10 2011-12

Desoreka

indizea

Ikastetxe

publikoetan

Ikastetxe

pribatuetan

Ikastetxe

guztietan

Desoreka

indizea

Bilbo 1,9 % 16,2 % 8,3 % 10,6 2,0

Vitoria-Gasteiz 3,3 % 18,7 % 6,0 % 18,6 3,1

Donostia 1,5 % 6,9 % 5,0 % 5,7 1,4

Barakaldo 1,7 % 11,2 % 6,6 % 8,8 1,7

Getxo + Leioa 5,3 % 13,4 % 2,4 % 6,5 5,6

Euskadi 2,0 % 10,3 % 5,0 % 7,6 2,1

Eskola-guneak kontuan izanik (9. mapa eta 1.20 eranskina), batzuetan (Portugalete, Abando, mendebaldeko Araba, Leioa-Getxo, Andoain, Amorebieta, Vitoria-hegoekialdea eta Mungia) desoreka indizeak 4 baino handiagoak dira, eta beste batzuetan (Hernani, Arrigorriaga, Bermeo eta Urdaibai), berriz, 11 eskola-guneren multzo batean, ikasle etorkinen tasa handiagoa da itunpeko ikastetxeetan ikastetxe publikoetan baino.

34

8. mapa. Ikasle etorkinen ehunekoa Oinarrizko Hezkuntzan (Lehen Hezkuntza eta DBH) eskola-guneen arabera. Ikastetxe guztiak. 2011-12 ikasturtea.

Eskola-gunea Etork.

% 381 Txorierri %2,0 371 Trapaga %2,2 372 Abanto %3,3 342 Galdakao %3,4 242 Kosta %3,7 251 Tolosa %3,8 351 Arrigorriaga %3,8 271 Donostia-ezkerrald. %4,6 422 Portugalete %4,7 281 Errenteria %4,8 393 Uribe-Kosta %4,8 263 Andoain %5,0 261 Hernani %5,1 272 Donostia-eskuinald. %5,3 423 Santurtzi %5,3 352 Basauri %5,5 211 Arrasate %5,7 332 Durango %6,0 232 Urola Garaia %6,1 222 Elgoibar %6,3 331 Amorebieta %6,3 333 Ermua %6,4 412 Cruces %6,4 B-3 Txurdinaga-Otxa. %6,4 B-4 Begoña %6,4 391-392

Leioa-Getxo %6,5

262 Lasartealdea %6,6 B-1 Deustu %6,7 112 Laudio %7,1 121 Vitoria-mendeb. %7,3

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

281

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

382

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411

B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

B-4

B-5

<%4 %4-6 %6-7,5 %7,5-9 %9-12 %12-15 >%15

Eskola-gunea Etork.

%

321 Lea-Artibai %7,4 361 Enkarterriak %7,8 291 Bidasoa %7,9 111 Amurrio %8,2 221 Eibar %8,2 241 Urola Erdia %8,7 212 Bergara %8,8 382 Mungia %9,1 421 Sestao %9,1 231 Oria Garaia %9,2 B-2 Uribarri %9,3 311 Bermeo %10,1 312 Urdaibai %10,1 394 Erandio %10,1 411 Barakaldo %10,1 125 Araba-mendeb. %10,3 273 Donostia-ekialdea %10,3 B-6 Abando %10,8 141 Ekialdeko lautada %12,4 123 Vitoria-hegoekiald. %12,6 341 Igorre %13,1 131 Arabako Errioxa %13,7 B-5 Ibaiondo %14,3 122 Vitoria-iparrald. %14,6 B-8 Basurtu-Zorrotza %15,9 124 Arabako mendiak %22,9 B-7 Errekalde %25,2

Euskadi % 7,6

35

9. mapa. Desoreka indizea Oinarrizko Hezkuntzako ikasle etorkinen hezkuntza-sareetako banaketan eskola-guneen arabera. 2011-12 ikasturtea

Eskola-gunea Desor.

Indiz.

261 Hernani 0,1 351 Arrigorriaga 0,5

311 Bermeo 0,6 312 Urdaibai 0,6 B-7 Errekalde 0,7 141 Ekialdeko lautada 0,8 272 Donostia-eskuinald. 0,8 B-1 Deustu 0,8

251 Tolosa 0,9 321 Lea-Artibai 0,9 B-5 Ibaiondo 0,9 241 Urola Erdia 1,0 394 Erandio 1,0 111 Amurrio 1,2 112 Laudio 1,2 122 Vitoria-iparrald. 1,2 B-4 Begoña 1,2 231 Oria Garaia 1,3 333 Ermua 1,3 372 Abanto 1,3 273 Donosia-ekiald. 1,4 232 Urola Garaia 1,6 371 Trapaga 1,6 412 Cruces 1,6 423 Santurtzi 1,6 271 Donostia-ezkerrald. 1,7 332 Durango 1,7 411 Barakaldo 1,7

242 Kosta 1,8 211 Arrasate 2,0

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

281

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

382

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411 B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

B-4

B-5

<0,6 0,6-0,8 0,9-1,2 1,3 -1,7 1,8-2,5 2,6-4 >4

Eskola-gunea Desor.

Indiz

222 Elgoibar 2,0 262 Lasartealdea 2,1 212 Bergara 2,3 221 Eibar 2,3 281 Errenteria 2,3 352 Basauri 2,3 291 Bidasoa 2,5 393 Uribe-Kosta 2,5

342 Galdakao 2,7 121 Vitoria-mendeb. 2,8 361 Enkarterriak 2,8 B-2 Uribarri 2,8 B-3 Txurdinaga-Otxark 2,9 381 Txorierri 3,3 421 Sestao 3,9

382 Mungia 4,4 123 Vitoria-hegoekiald. 5,2 331 Amorebieta 5,3 263 Andoain 5,6

391-392 Leioa-Getxo 5,6 125 Araba-mendeb. 6,6 B-6 Abando 7,0 422 Portugalete 7,8

124 Arabako mendiak -- 131 Arabako Errioxa -- 341 Igorre -- B-8 Basurtu-Zorrotza --

Euskadi 2,1

36

• Ikasle etorkinen banaketa jatorrizko herrialdearen arabera

Oinarrizko Hezkuntzan (Lehen Hezkuntza eta DBH) eskolatutako ikasle etorkinen ia erdia (% 47) Hego Amerikako herrialdeetakoa da, eta guztira % 56 amerikar kontinentetik dator. Bigarren tokian Europa dago (% 22; % 17 Europar Batasunekoa), eta gero Afrika (% 20; % 15 Ipar Afrikakoa).

Ikasle etorkinak hezkuntza-sareetako ikastetxeetan banatu ondoren, jatorrizko herrialdeetako ikasleen presentzia azter daiteke hezkuntza-sare bakoitzari dagokion ikasle etorkinen tasaren arabera.

Hartara, ikasle etorkinen % 66 ikastetxe publikoek eskolatzen dute, Ipar Afrikako ikasleen % 82 eta Afrikako gainerako aldeetako ikasleen % 77 hartzen dutelarik.

Oinarrizko Hezkuntzako ikasle etorkinak, jatorrizko kontinenteen arabera eta hezkuntza-

sareen arabera. 2011-12 ikasturtea

Ikasle etorkinak Publikoa Kristau

Eskola Partaide

Gainerako

pribatua

Erdialdeko Amerika 860 % 6 % 60 % 31 % 7 % 2

Ipar Amerika 120 % 1 % 42 % 31 % 7 % 21

Hego Amerika 6.896 % 47 % 62 % 32 % 3 % 3

Asia 983 % 7 % 67 % 25 % 4 % 4

Ipar Afrika 2.166 % 15 % 82 % 9 % 6 % 2

Ozeania 5 % 0 % 20 % 40 % 0 % 40

Gainerako Afrika 662 % 5 % 77 % 17 % 4 % 3

Gainerako Europa 345 % 2 % 61 % 28 % 4 % 6

Europar Batasuna 2.497 % 17 % 66 % 20 % 7 % 7

Guztira (%) % 100 % 66 % 25 % 5 % 4

Guztira (ikasle kopurua) 14.535 9.618 3.680 671 566

Kristau Eskola elkarteko ikastetxeek ikasle etorkin guztien % 25 eskolatzen dute, batez ere Amerikatik datozen ikasleak (% 32), baina Ipar Afrikako ikasleen % 9 bakarrik.

Partaide elkarteak ikasle etorkin guztien % 5 eskolatzen du, batez ere europar jatorrikoak (% 7). Gainerako ikastetxe pribatuek ikasle etorkin guztien % 4 eskolatzen dute, batez ere Ipar Amerikakoak (% 21).

Europar Batasunetik datozen ikasleen kasuari gagozkiolarik, horien arteko ia bi heren (% 64) errumaniar jatorrikoak dira eta % 19 portugaldar jatorrikoak. Ikasle horiek hein handi batean ikastetxe publikoetan eskolaturik daude.

37

Oinarrizko Hezkuntzako ikasle etorkinak, Europar Batasuneko herrialdeen arabera eta

hezkuntza-sareen arabera. 2011-12 ikasturtea

Ikasle etorkinak

(guztira) Publikoa Kristau Eskola Partaide

Gainerako

pribatua

Errumania 1.588 % 64 % 70 % 20 % 8 % 2

Portugal 473 % 19 % 72 % 19 % 6 % 2

Bulgaria 83 % 3 % 60 % 31 % 7 % 1

Alemania 65 % 3 % 22 % 9 % 3 % 66

Frantzia 64 % 3 % 22 % 25 % 2 % 52

Erresuma Batua 54 % 2 % 33 % 26 % 7 % 33

Italia 46 % 2 % 59 % 28 % 2 % 11

EBko gainerako herriald. 124 % 5 % 55 % 17 % 6 % 23

Guztira (%) % 100 % 66 % 20 % 7 % 7

Guztira (ikasle kopurua) 2.497 1.645 510 173 169

Banaketa geografikoari dagokionez, Ipar Afrikatik datozen ikasleak Arabako ikasle etorkinen % 29 dira, eta Euskadi osoko ikasle etorkinen % 15. Hego Amerikatik datozen ikasleak Bizkaiko ikasle etorkinen % 54 dira, eta Euskadi osoan ikasle etorkinen % 45. Gipuzkoan ikasle etorkinen multzorik handiena Europar Batasunetik datorrena da (% 20), Euskadi osoan multzo hori ikasle etorkin guztien % 17 delarik.

Oinarrizko Hezkuntzako ikasle etorkinak lurraldeen arabera. 2011-12 ikasturtea

Ikasle etorkinak

(guztira) Araba Bizkaia Gipuzkoa

Erdialdeko Amerika 860 % 6 % 4 % 3 % 12

Ipar Amerika 120 % 1 % 0 % 1 % 2

Hego Amerika 6.896 % 47 % 42 % 54 % 40

Asia 983 % 7 % 6 % 7 % 8

Ipar Afrika 2.166 % 15 % 29 % 10 % 12

Ozeania 5 % 0 % 0 % 0 % 0

Gainerako Afrika 662 % 5 % 4 % 6 % 3

Gainerako Europa 345 % 2 % 3 % 1 % 4

Europar Batasuna 2.497 % 17 % 12 % 18 % 20

Ikasleak guztira (multzo bakoitzeko % 100) 14.535 % 100 3.228 7.283 4.024

• Atzerriko ikasleak beste irakaskuntza batzuetan

Beste irakaskuntza batzuetan ikasle etorkinen presentzia oso handia da. Hasierako Lanbide Prestakuntzarako programetan (HLPP) adibidez ikasle etorkinak % 37 dira, horien presentzia bi urte lehenagotik zazpi puntu hazi delarik.

38

HLPP programetako ikasle etorkinen kopuruaren bilakaera eta ehunekoa lurraldeen arabera

2009-10 eta 2011-12 ikasturteen artean

2009-10 2011-12

Araba 242 % 34 239 % 37

Bizkaia 858 % 31 1.053 % 39

Gipuzkoa 246 % 24 357 % 34

Euskadi 1.346 % 30 1.649 % 37

Helduen hezkuntzan, irakaskuntza arautuetan, ikasle etorkinak ikasle guztien % 39 dira. Helburu nagusitzat alfabetatzea duen I. graduan ikasle etorkinen ehunekoa askoz handiagoa da, % 78ra heltzen delarik.

Helduen Hezkuntza arautuko atzerritar ikasleen kopurua eta ehunekoa lurraldearen arabera

eta graduen arabera. 2011-12 ikasturtea

I. gradua II. gradua III. gradua HHI arautua

guztira

Araba 1.144 % 72 236 % 41 375 % 23 1.755 % 23

Bizkaia 2.704 % 75 338 % 14 618 % 15 3.710 % 48

Gipuzkoa 1.697 % 80 229 % 15 274 % 12 2.200 % 29

Euskadi 5.545 % 78 853 % 19 1.267 % 16 7.665 % 39

Helduen Hezkuntza ez-arautuan, berriz, ikasle etorkinen ehunekoa % 6 baino ez da.

39

1.4. Berariazko hezkuntza-laguntza behar duten ikasleak

LOEren garapenean, Hekuntza Sailak abian jarri du Eskola inklusiboaren

esparruan aniztasunari erantzuteko plan estrategikoa 2012-2016, ohiz kanpoko hezkuntza-erantzuna behar duten ikasleak barne hartzen dituena.

1.4.1 Esparruaren definizioa eta baliabideak

Plan estrategikoak askotariko ikasleak barne hartzen ditu:

Berariazko hezkuntza-erantzunaren xedea ikasle bakoitzak bere gaitasunak ahalik gehien garatu ahal izatea da, eta, edozein kasutan ere, ikasle guztientzako finkatutako helburu orokorrak betetzea.

Nahiz eta LOEk definitzen dituen ikasle-multzo horiek ahulenak izan eta gizarte eta hezkuntza-baztertzea pairatzeko arrisku handia eduki, hezkuntza inklusibo edo muinbakarraren kontzeptua zabalagoa da, eta bere helburua ikasle guztiei euren eskola-inguruan bertan ikasteko aukera errealak eskaintzea da.

Lehen bi multzoetako ikasleek, hots, hezkuntza premia bereziak (h.p.b.) dituztenek eta ikasteko zailtasunak dituztenek, banako laguntza jasotzen dute Pedagogia Terapeutikoko (PTE) eta Entzumena eta Hizkuntzako (ALE) espezialistengandik. Gainera, h.p.b.-ko ikasleek, behar dutenean, beste espezialista batzuen laguntza ere izan dezakete: Itsuen baliabidetegia (IBT), logopedak, berritzeguneetako talde multiprofesionalak, hezkuntza-laguntzako espezialistak eta osasun-hezkuntzako zentroak.

40

Gainera, beste lau multzoetako ikasleek askotariko baliabideak ere izaten dituzte: Hizkuntza indartzeko irakasleak (PRL), Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 2. zikloan curriculum ezberdinak eratzeko programak, errefortzu eta laguntza programak (PROA) eta hezkuntza-errefortzu proiektuak (PRE).

1.4.2. Hezkuntza Bereziko gelak

PTE eta ALEko espezialista kopurua administrazioan Hezkuntza Bereziko gela

irekiak izeneko atalaren arabera kalkulatzen da. LOEk 73.2 artikuluan honela dio: "espezialista kopurua finkatzeko irizpideak berdinak izango dira ikastetxe publikoetan eta itunpeko ikastetxe pribatuetan".

Gainerako ikaskideengandik aparte (Hezkuntza Bereziko gela itxiak deitutakoetan) eskolatzen diren ikasle bakarrak adimen urritasun larria dutenak dira.

• Hezkuntza bereziko gela irekiak

Lehen Hezkuntza eta DBH etapetan guztira gela irekiak 1.258 dira, ikasgela guztien % 13,5. Ikastetxe publikoetako gela irekiak ikasgela guztien % 16,2 dira, eta ikastetxe pribatuen multzoan, % 10,2, Kristau Eskola elkartean gela irekien ehunekoa apur bat handiagoa delarik (% 11,2).

Oinarrizko Hezkuntzako hezkuntza bereziko gela irekien ehunekoa, hezkuntza-sareen

arabera eta hezkuntza-elkarteen arabera. 2011-12 ikasturtea

h.p.b.-ko gela irekiak Gela arruntak h.p.b.-ko gela irekiak

(%)

Ikastetxe publikoak 817 5.017 % 16,3

Ikastetxe pribatuak guztira 441 4.309 % 10,2

Kristau Eskola 265 2.374 % 11,2

Partaide 113 1.154 % 9,8

Gainerako elkarteak 63 781 % 8,1

Guztira 1.258 9.326 % 13,5

• Hezkuntza bereziko gela itxiak eta zereginen ikaskuntzarako gelak

Beste alde batetik, adimen urritasun larria duten ikasleak daude, ohiz kanpoko hezkuntza-erantzuna behar dutenak. Erantzun horren barruan curriculumari dagozkion neurri bereziak edota laguntza pedagogiko jakinak sartzen dira, ikasle horiek adimenaren aldetik eta egokitzeko ahalmenaren aldetik muga nabariak dituztelako. Ondorioz, ikasle horiek ohiko ikastetxeetan eskolatu ahal izango dira gela iraunkorretan ("itxiak") edo hezkuntza bereziko ikastetxeetan.

Ildo berean, derrigorrezkoaren osteko hezkuntzan adimen-atzerapenari lotutako hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleak Lanbide Heziketako

41

ikastetxeetako Zereginen Ikaskuntzarako Geletan (ATT) eskolatzen dira. Gela horien helburu nagusia lanerako eta bizitza aktiborako prestakuntza sustatzea da.

Horrelako gela bakoitzak zenbait espezialista eta hezkuntza-laguntzako teknikari dauka. Bi mota horietako geletan mila ikasleri baino apur bat gehiagori eman zaio erantzuna.

Hezkuntza Bereziko gela itxietako eta zereginen ikaskuntzarako geletako ikasle kopurua.

2011-12 ikasturtea

Ikastetxe

publikoak

Ikastetxe

pribatuak Guztira

HBko gela itxiak - Hasierako irakaskuntzak 119 330 449

HBko gela itxiak - DBH 128 93 221

Zereginen Ikaskuntzarako Gelak (ATT) 173 254 427

Guztira 420 677 1.097

1.4.3. Curriculum anitzeko ikasleak

Curriculum anitzeko ikasleak DBHko 3. eta batez ere 4. mailakoak dira, eta curriculuma egokiturik dute. Ikastalde txikietan eskolatzen dira, eskola graduatu titulurako prestaketan aurreratu ahal izan dezaten.

Ziklo horretako ikasle guztien % 5,7 dira, gehiago ikastetxe publikoetan (% 8,7) Kristau Eskolan (% 4,6) eta gainerako ikastetxe pribatuetan baino, azken horietan % 2ra heltzen ez baitira.

Curriculum anitzeko ikasleak hezkuntza-sareen arabera eta hezkuntza-elkarteen arabera.

2011-12 ikasturtea

Curriculum anitzeko

ikasleak

DBHko 2. zikloko

ikasleak guztira

Curriculum anitzeko

ikasleak (%)

Ikastetxe publikoak 1.322 15.128 % 8,7

Ikastetxe pribatuak guztira 611 18.744 % 3,3

Kristau Eskola 502 10.879 % 4,6

Partaide 46 4.369 % 1,1

Gainerako elkarteak 63 3.496 % 1,8

Guztira 1.933 33.872 % 5,7

1.4.4. Hasierako Lanbide Prestakuntzarako Programak (HLPP)

Ikasle multzo honen bilakaerak ez du ia aldaketarik izan azken bi ikasturteotan, ikastalde kopurua % 10 murriztu bada ere.

42

HLPPko ikasle, ikastalde eta ikastetxe kopurua hezkuntza-sareen arabera. 2009-10 eta 2011-12

ikasturteen arteko bilakaera

Ikastetxe kopurua Talde kopurua Ikasle kopurua

2009-10 2011-12 2009-10 2011-12 2009-10 2011-12

Itunpekoak eta elkarteak 33 33 173 167 2.068 2.151

Udal ikastetxeak 30 27 194 174 2.204 2.155

Bestelako publikoak 6 7 18 11 187 98

Guztira 69 67 385 352 4.459 4.404

Adinari dagokionez, aurreko txostenak dokumentatu zuen HLPP programetan matrikulatutako ikasleak Euskadi osoko 16 eta 17 urte bitarteko biztanleen % 10 zirela.

Aztertzen ari garen 2011-12 ikasturtean adin horretako ikasleak jaio ziren urteak, 1994 eta 1995, aztertutako denbora tartean jaiotza tasarik txikiena izan duten urteak izan dira. Beraz, pentsa daiteke adin horietako ikasleak % 10 izatetik % 11 izatera pasa direla.

Lurraldeen araberako banaketan, Gipuzkoa batez bestekotik (% 8) behera geratzen da, bertako biztanleriaren maila sozio-ekonomiko altuagoarekin bat datorrelarik.

Udalerri, ikastetxe, ikastalde eta ikasle kopurua HLPP programetan lurraldeen arabera. 2009-

10 eta 2011-12 ikasturteen arteko bilakaera eta eragina 16-17 urteko ikasleengan.

Udalerri kopurua Ikastetxe kopuruas Talde kopuruas Ikasle kopurua

2009-10 2011-12 2009-10 2011-12 2009-10 2011-12 2009-10 2011-12

Eragina

16-17 urteko

biztanlerian

Araba 6 6 15 14 57 50 712 643 % 11

Bizkaia 19 20 32 31 238 213 2.736 2.716 % 12

Gipuzkoa 13 14 22 24 90 89 1.011 1.045 % 8

Euskadi 38 40 69 69 385 352 4.459 4.404 % 11

Bilboren kasuan tasa altuagoa da (% 17), agian inguruko eskola-guneetako eskaintza urriaren eraginez.

HLPPko ikastetxeetan matrikulaturik 150 ikasle baino gehiago duten udalerriak. 2011-12

ikasturtea

2009-10 2011-12 16 urteko biztanleria (%)

Bilbao 1.250 1.314 % 17

Vitoria-Gasteiz 569 521 % 10

Donostia 395 421 % 11

Sopuerta 125 151 --

Barakaldo 129 145 --

Durango 135 144 --

43

1.4.5. Errefortzu, Orientabide eta Laguntzarako Programak (PROA)

Hezkuntza Ministerioak eta autonomia erkidegoek elkarlanean gauzatutako proiektua da, maila sozio-ekonomikoaren aldetik desabantaila-egoeran dauden ikasleei laguntzeko xedea duena.

Laguntza programak Lehen Hezkuntzako 5. eta 6. mailan eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 1., 2. eta 3. mailan gauzatzen dira, eta euren helburua ikasleen hezkuntza-aukerak hobetzea da. Eskolaz kanpoko orduetan antolatzen dira begiraleen edo ikastexeko irakasleen laguntzaz. 2011-12 ikasturtean 123 ikastetxek hartu zuten parte programa horietan.

Bigarren Hezkuntzako errefortzu eta laguntzarako programak ikastetxeentzat beraientzat dira, eta euren helburu bikoitza hezkuntza emaitzak hobetzea eta ikastetxearen antolamendua hobetzea da, horretarako aniztasunaren erantzunari, irakasleen koordinazioari eta familiekiko eta ingurunearekiko harremanei zuzendutako estrategiak erabiltzen direlarik. 2011-12 ikasturtean 14 ikastetxek hartu zuten parte programa horietan.

Programa osoan, guztira, 92 ikastetxek parte hartzetik 137 ikastetxek parte hartzera pasa da.

PROA programen bilakaera 2009-10 eta 2011-12 ikasturteen artean. Ikastetxe eta ikastalde

kopurua.

2009-10 2010-2011 2011-2012 PROA modalitateak

ikastetx. taldeak ikastetx. taldeak ikastetx. taldeak

Lehen H. 50 107 68 144 77 167 Laguntza

Bigarren H. 30 70 41 95 46 106

Errefortzua (Bigarren H.) 12 66 14 71 14 71

PROA guztira 92 243 123 310 137 344

1.4.6. Eskolatze Osagarriko Programak (EOP)

Eskolatze osagarriko programetan ohiko hezkuntza-errefortzuak jasotzeko egoeran ez dauden eta HLPP programetara sartzeko baldintzak betetzen ez dituzten ikasleak sartzen dira. Ikasle horiek, jatorrizko ikastetxearekiko harremanak apurtu gabe, beste ikastetxe batean ―publikoa edo itunpekoa― eskolatzen dira.

Programa horietako ikasle kopurua aurreko programetako ikasle kopurua baino nahiko txikiagoa da, 457 ikasle 2009-10 ikasturtean.

44

1.5. Erlijio katolikoa hautatzen duten ikasleak

Erlijio katolikoaren irakaskuntza LOEren bigarren xedapen osagarrian finkatzen da, bere lehen atalean honela dioelarik:

"Erlijio katolikoaren irakaskuntza Vatikanoak eta Espainiako estatuak Irakaskuntzaz eta Kultura-gaiez sinatutako akordioak finkatzen duenera egokituko da. Horretarako, akordio horrek xedatzen duenaren arabera, erlijio katolikoa dagokien irakasmailetako arlo edo irakasgai bezala irakatsiko da. Irakasgaia eskaini beharrekoa izango da ikastetxeentzat, eta borondatezkoa ikasleentzat".

Irakasgai hori aukeratu duten ikasleen kopurua jakiteko bi dokumentu erabili dira, eskariak azken bi urteotan izan duen bilakaerari buruzko informazio osagarria eskaintzen dutenak. Lehena Eusko Legebiltzarreko Hezkuntza Batzordeari 2010/05/31n bidalitako dokumentua da, ikastetxe publikoetako 2009-10 ikasturteko datuak jasotzen dituena. Bigarrena, Hezkuntza Sailak txosten hau egiteko bereziki bidalitako dokumentua da, ikastetxe publikoetako 2011-12 ikasturteko datuak jasotzen dituena. Aiseago ulertu ahal izateko, bi ikasturte horietako datuak bereizirik aurkezten dira.

• 2009-10 ikasturtea

Etapa guztiak batera harturik, ikasleen % 23k eskatu zuen erlijio katolikoa; Lehen Hezkuntzan, % 33k.

Ikastetxe publikoetan erlijio katolikoa ikasten duten ikasleen kopurua, hezkuntza-etapen

arabera. 2009-10 ikasturtea

Erlijio katolikoa Ikasleak guztira Erlijio katolikoa (%)

Ed. Infantil, 2º ciclo 5.399 30.742 % 18

Ed. Primaria 18.734 56.511 % 33

ESO 6.681 31.324 % 21

Bachillerato 386 15.182 % 3

Todas las etapas 31.200 133.759 % 23

Haur Hezkuntza eta Lehen Hezkuntza batera harturik, guztira ikasleen % 28k eskatu zuen erlijio katolikoa 2009-10 ikasturtean, baina banaketa geografikoa oso gorabeheratsua izan zen, ehuneko altuena (% 38) Bizkaian eta baxuena (% 15) Gipuzkoan gertatu zirelarik.

45

Ikastetxe publikoetan erlijio katolikoa ikasten duten ikasleen kopurua, herrialdeen arabera.

2009-10 ikasturtea

Etapa guztiak Haur eta Lehen Hezkuntza

Erlijio katolikoa Ikasleak guztira Erlijio katolikoa (%) Erlijio katolikoa (%)

Araba 4.575 21.308 % 21,5 % 23,8

Bizkaia 20.153 66.937 % 30,1 % 37,6

Gipuzkoa 6.472 45.514 % 14,2 % 14,8

Euskadi 31.200 133.759 % 23,3 % 27,7

Hezkuntza Sailak Eusko Legebiltzarrari bidalitako dokumentuan beste erlijio

batzuk atalean, 47 ikasle ageri ziren erlijio islamikoan matrikulaturik eta 26 ikasle erlijio ebanjelikoan.

• 2011-12 ikasturtea

Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako ikasle guztien % 24,2k aukeratu zuen erlijio katolikoa. Oraingo txosten honetan Haur Hezkuntzan 2 urteko ikasleak sartzen dira, eta, beraz, etapa horretarako espero zen 3,3 puntuko jaitsiera desitxuraturik gera daiteke. Lehen Hezkuntzan jaitsiera 1,7 puntukoa izan da.

Ikastetxe publikoetan Haur Hezkuntzan eta Lehen Hezkuntzan erlijio katolikoa ikasten

duten ikasleen kopurua. 2011-12 ikasturtea eta bilakaera.

2011-12

Etapa 2009-10 Erlijio

katolikoa

Ikasleak

guztira

Erlijio katolikoa

(%)

Bilakaera

2 urtetan

Haur Hezkuntza % 17,6 6.220 43.684 % 14,2 % -3,3

Lehen Hezkuntza % 33,2 18.985 60.345 % 31,5 % -1,7

Haur eta Lehen Hezkuntza guztira % 27,7 25.205 104.029 % 24,2 % -3,4

Eskola-guneetako banaketan (10. mapa eta 1.23 eranskina) Gipuzkoako eskari urria baieztatzen da, zazpi eskola-gunetan (Donostia-eskuinaldea, Donostia-ezkerraldea, Arrasate, Lasartealdea, Urola Garaia, Errenteria eta Andoain) eskaria % 10 baino txikiagoa izan baita. Eskari handiko muturrean, berriz, Bizkaiko hamar eskola-gune daude lehenengo hamar tokietan, Errekalde, Basurtu-Zorrotza eta Uribarri eskola-gunetan eskaria % 50 baino handiagoa izan delarik.

Erlijio islamikoari dagokionez, 2011-12 ikasturtean 618 ikaslek ikasten zuten Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako ikastetxe publikoetan.

46

10. mapa. Ikastetxe publikoetan Haur eta Lehen Hezkuntzan erlijio katolikoa hautatu duten ikasleen kopurua eskola-guneen arabera. 2011-12 ikasturtea

Eskola-gunea Erlij.

%

B-7 Errekalde %72 B-8 Basurtu-Zorrotza %60 B-2 Uribarri %50 331 Amorebieta %49 342 Galdakao %48 361 Enkarterriak %48 311 Bermeo %46 312 Urdaibai %46 422 Portugalete %46 341 Igorre %45 131 Arabako Errioxa %43 112 Laudio %42 273 Donostia-ekiald. %42 125 Arabako mendeb. %41 111 Amurrio %41 411 Barakaldo %38 B-3 Txurdinaga-Otxar %38

391/2 Leioa-Getxo %35 B-5 Ibaiondo %31 382 Mungia %30 412 Cruces %30 B-4 Begoña %30 B-6 Abando %30 351 Arrigorriaga %26 B-1 Deustu %26 231 Oria Garaia %25 394 Erandio %25 122 Vitoria-iparrald. %24 332 Durango %24 372 Abanto %24 381 Txorierri %24

<%10 %10-20 %20-30 %30-40 %40-50 >%50

Eskola-gunea Erlij.

%

352 Basauri %22 423 Santurtzi %22 321 Lea-Artibai %21 241 Urola Erdia %20 261 Hernani %19 371 Trapaga %18 393 Uribe-Kosta %17 251 Tolosa %16 291 Bidasoa %16 333 Ermua %16 121 Vitoria-mendeb. %14 123 Vitoria-hegoekiald. %14 221 Eibar %14 222 Elgoibar %14 421 Sestao %14 242 Kosta %12 212 Bergara %11 263 Andoain %8 271 Donostia-ezkerrald. %8 281 Errenteria %7 232 Urola Garaia %6 262 Lasartealdea %3 211 Arrasate %1 124 Arabako mendiak %0 141 Ekialdeko lautada %0 272 Donostia-eskuinald. %0

Euskadi % 24

47

1.6. Araubide bereziko irakaskuntzak

LOEk araubide bereziko hiru motako irakaskuntzak finkatzen ditu: arte-irakaskuntza, kirol-irakaskuntza eta hizkuntzen irakaskuntza

1.6.1. Arte-irakaskuntza

Musika, dantza, arte plastikoa eta diseinua biltzen ditu.

• Musika-irakaskuntza

Musika irakaskuntza arautua eta ez-arautua izan daiteke.

− Irakaskuntza arautua

Profesionalentzat pentsatuta dago. 2.913 ikasle matrikulatu dira oinarrizko irakaskuntzan, irakaskuntza profesionalean eta goi mailako irakaskuntzan.

14 ikastetxetan irakasten da, haien arteko zortzi kontserbatorio publikoak ―Eusko Jaurlaritzaren menpekoak (3) edo udalen menpekoak (5) ―, eta beste sei ikastetxe pribatu baimendunak. Ikastetxe publikoak Vitoria-Gasteizen, Donostian, Irunen, Errenterian, Bilbon, Barakaldon, Durangon eta Leioan daude, eta ikastetxe pribatuak Bilbon (3), Getxon eta Gernikan.

Musika-irakaskuntzako oinarrizko mailako eta maila profesionaleko ikasle kopurua. 2011-12

Publikoa Pribatua Ikastetxe guztiak

oinarrizkoa profes. guztira oinarrizkoa profes. guztira oinarrizkoa profes. guztira

Araba 244 214 458 44 0 44 288 214 502

Bizkaia 355 541 896 461 261 722 816 802 1.618

Gipuzkoa 159 309 468 0 0 0 159 309 468

Euskadi 758 1.064 1.822 505 261 766 1.263 1.325 2.588

Eusko Jaurlaritzaren menpeko hiru kontserbatorioetako maila profesionalean 679 ikasle matrikulaturik daude 25 musika-tresna (kantua barne) ikasteko. Horien arteko bostek bakarrik hartzen dute matrikulen % 5 baino gehiago: piano (% 19), biolina (% 14), kantua (% 7), alboko flauta (% 6) eta perkusioa (% 5). Honako hauek matrikularen % 3 baino gehiago hartzen dute: klarinetea, saxofoia, biola, biolontxeloa, gitarra, soinua eta tronpeta.

Beste alde batetik, maila profesionaleko azken irakasmailan (6. maila) matrikulatutako hiru ikasletarik bik lortzen dute titulua, eta hiru ikasletarik bat goi mailako irakaskuntzan matrikulatzen da.

Goi mailako irakaskuntza Donostiako Musikene kontserbatorioan irakasten da. Ikasketa-plan berriak bost irakasmaila ditu, eta 2011-12 ikasturtean 2. irakasmailara heldu da. 325 ikasleen % 30 Euskadikoak dira, % 7 Nafarroakoak, % 56 Espainiako estatuko gainerako tokietakoak eta % 7 atzerritarrak.

48

− Irakaskuntza ez-arautua

Irakaskuntza ez-arautua 89 musika-eskoletan ematen da. 43 eskola publikoak dira, udalen menpekoak, eta 46 eskola pribatuak dira, horietako batzuek diru publikoa jasotzen duten arren.

39.146 ikasle daude matrikulaturik, irakaskuntza arautuan baino hiru aldiz gehiago. Gipuzkoako lurraldea nabarmentzen da, ikastetxeen eta ikasleen erdia baino gehiago hartzen baitu.

Musika-irakaskuntza ez-arautuko ikasleen kopurua. 2011-12 ikasturtea

Publikoa Pribatua Guztira

ikasleak ikastetxeak ikasleak ikastetxeak ikasleak ikastetxeak

Araba 1.850 6 934 5 2.784 11

Bizkaia 9.974 18 3.712 12 13.689 30

Gipuzkoa 12.071 19 10.602 29 22.673 48

Euskadi 23.895 43 15.251 46 39.146 89

Matrikularen % 3 baino gehiago biltzen duten zortzi musika-tresnak edo espezialitateak honako hauek dira:

Tresna Ikasleak Matrikularen %

Pianoa 5.627 % 14

Kantu korala 4.940 % 13

Gitarra 2.811 % 7

Dantza 2.601 % 7

Biolina 1.750 % 4

Trikitixa 1.697 % 4

Alboko flauta 1.380 % 4

Klarinetea 1.150 % 3

• Dantza-irakaskuntza

Dantza-irakaskuntza arautua ikastetxe bakar batean irakasten da, Vitoria-Gasteizeko José Uruñuela Udal Dantza Kontserbatorioa alegia. 2011-12 ikasturtean erdiko mailako ikasketetan (lau irakasmaila) 431 ikasle matrikulaturik zeuden eta goi mailako ikasketetan (6 irakasmaila) 432 ikasle.

• Arte plastikoen eta diseinuaren irakaskuntza

Arte plastikoen eta diseinuaren barnean arte aplikatuak, artisautza, mota eta maila askotariko diseinua eta kultura-ondarearen kontserbazioa eta zaharberritzea sartzen dira. Kultura-ondareen kontserbazio eta zaharberritze ikasketak eta Diseinu ikasketak unibertsitate mailakoak dira.

49

LOEn irakaskuntza horiek Lanbide Heziketaren antzera antolaturik daude, bi kasuetan hezkuntza sistema eta lan-mundua integratzen baitira.

Arte Plastikoetako eta Diseinuko Teknikari titulua erdiko gradua gainditzen denean lortzen da, eta Batxilergoko arte-modalitatera zuzeneko sarbidea ematen du. Beste alde batetik, goi mailako gradua gainditzean Goi Mailako Teknikari titulua lortzen da.

Goi Mailako Heziketa Zikloetan honako espezialitate hauek irakasten dira: Argazkilaritza artistikoa, Publizitateko grafika, Ilustrazioa, Lorezaintza, Apaintze-lanen proiektuak eta zuzendaritza. Goi mailako ikasketen artean Barnealdeen diseinua eta Diseinu grafikoa sartzen dira.

2011-12 ikasturtean 400etik gora ikaslek ikasi zuten goi mailako Arte plastikoak eta Diseinua, hiru ikastetxe publikotan eta hiru ikastetxe pribatutan banaturik. Gainera, Araban goi mailako ikasketetako ikastetxe batean 229 ikasle matrikulatu ziren.

Arte plastikoen eta diseinuaren irakaskuntzako ikasle kopurua. 2011-12 ikasturtea

Goi Mailako Heziketa Zikloak Goi mailako irakaskuntzak Arte plastikoak eta Diseinua

Publikoa Pribatua Publikoa Pribatua Publikoa Pribatua

Araba 93 0 229 0 322 0

Bizkaia 41 126 0 0 41 126

Gipuzkoa 41 106 0 0 41 106

Euskadi 175 232 229 0 404 232

1.6.2. Kirol-irakaskuntzak

Kirol-irakaskuntzak 2/2006 Lege Organikoak (LOE), VIII. atalean, arautu zituen lehenengoz , eta gero 1363/2007 Errege Dekretuak garatu zituen.

Bi mailatan antolaturik daude, erdiko maila eta goi maila, Kirol Teknikari eta Goi Mailako Kirol Teknikari titulua dagozkienak, hurrenez hurren. Goi mailako tituluak unibertsitateko ikasketetara sarbidea ematen du.

Erdiko mailan sartzeko Bigarren Hezkuntzako graduatu titulua eskatzen da, eta goi mailara sartzeko Batxilergo titulua eta dagokion kirol modalitateko Kirol Teknikari titulua eskatzen dira. Salbuespen gisa, adin jakin batetik aurrera proba baten bidez sar daiteke.

Euskadin lau ikastetxetan, bakar bat publikoa, kirol irakaskuntzetako bost espezialitate irakasten dira: Futbola eta areto futbola (129/2004 Dekretua), Atletismoa (169/2010 Dekretua), Saskibaloia (170/2010 Dekretua), Eskubaloia (171/2010 Dekretua) eta Mendi kirolak eta eskalada (172/2010 Dekretua)

50

Kirol-irakaskuntzetako ikasle kopurua. 2011-12 ikasturtea

Publikoa Itunpekoa Guztira

Erdiko Maila 215 228 443

Goi Maila 49 23 72

Guztira 251 264 515

18 emakume bakarrik matrikulatu ziren kirol-irakaskuntzetan.

1.6.3. Hizkuntzen irakaskuntzak

Hizkuntzen irakaskuntza 46/2009 Dekretuak arautzen ditu, curriculumak hizkuntzen Europako erreferentzia markoko mailetara egokitzen dituena. Maila hauek irakasten dira: Oinarrizkoa (A1 eta A2), Erdikoa (B1, B1.1 eta B1.2 azpi-mailetan banatua), Aurreratua (B2) eta Gaitasun maila (C1).

Atzerriko hizkuntzen ikasketa arautuekiko baliozkotze sistema bat finkatu da, eta horren bitartez Graduatu tituluarekin A2 Oinarrizko mailara sar daiteke, eta Batxiler tituluarekin Erdiko mailara (B1.1) sar daiteke.

Hizkuntza eskola ofizialetako hizkuntzak, ikasle kopurua eta talde kopurua. 2009-10 eta

2011-12 ikasturteak

2009-10 2011-12

Fra

nts.

Inge

l.

Eus

kera

Ale

m.

Gaz

t. A

Ital

.

Por

tug.

Err

us.

Ikasleak Taldeak Ikasleak Taldeak

Vitoria-Gasteiz x x x x x 3.627 140 4.161 155

Donostia x x x x x 2.454 104 3.114 122

Eibar x x x x 966 53 1162 50

Irun x x x x 1.420 74 1769 73

Ordizia x x 297 17 443 22

Tolosa x x 527 24 696 30

Bilbao x x x x x x x x 5.844 248 6.481 241

Getxo x x x x 2.430 106 2.888 107

Barakaldo x x x x 2.167 96 2.567 100

Durango x x x x 1.458 81 1.691 77

Bermeo x x x 621 33 655 27

Basauri x x x 683 29 847 35

Santurtzi x x 421 18 718 27

Zalla x x x 326 14 633 23

Guztira 14 14 11 8 3 1 1 1 23.241 1.037 27.825 1.089

Euskadin 14 hizkuntza eskola daude, guztiak publikoak. Haien arteko hiruk bi hizkuntza bakarrik irakasten dituzte, eta beste batek, Bilbokoak, zortzi hizkuntza. Azken bi ikasturteotan matrikula % 20 hazi da, 2009-10 ikasturtean 23.241 izatetik 2011-12 ikasturtean 27.825 izatera pasa delarik. Ikasle guztien bi heren emakumeak dira (% 67).

51

Hizkuntza-maila bakoitzeko ikasle kopurua aztertzen badugu, B2 hizkuntza-maila aurreratuko matrikula handiagoa dela ikusten da, eta kontzentrazio hori promozio indize txikiagoaren ondorio izan daiteke. Kontuan izan behar da oinarrizko maila ikasten duten ikasle askok, batez ere ingelesa ikasten dutenek, hizkuntza hori ikasketa arautuetan ikasi dutela eta, beraz, zailtasuna txikiagoa izaten dela. Berdin gertatzen da erdiko hizkuntza-mailan (B1), bi irakasmailatan irakasten baita. B2 hizkuntza-mailan zailtasuna handiagoa da, irakasmaila bakarrekoa delako. Gaitasun mailan (C1) matrikula jaitsi egiten da.

Hizkuntza eskola ofizialetako ikasle kopurua, ikastetxeen eta irakasmailen edo hizkuntza-

mailen arabera. 2011-12 ikasturtea

Irakasmaila―> 1 2 3 4 5 6

Markoko hizkuntza-maila―> A1 A2 B1.1 B1.2 B2 C1 Guztira

Vitoria-Gasteiz 703 648 652 766 856 536 4.161

Donostia 680 476 449 416 667 426 3.114

Eibar 197 191 205 208 239 122 1.162

Irun 417 280 279 248 320 225 1.769

Ordizia 111 120 129 83 0 0 443

Tolosa 146 131 126 118 123 52 696

Bilbao 1.055 973 962 1.035 1.305 1.151 6.481

Getxo 452 429 452 430 672 453 2.888

Barakaldo 450 425 400 377 597 318 2.567

Durango 256 289 280 289 315 262 1.691

Bermeo 83 80 93 89 186 124 655

Basauri 117 165 195 214 156 0 847

Santurtzi 180 179 166 135 58 0 718

Zalla 93 119 112 114 128 67 633

Guztira 4.940 4.505 4.500 4.522 5.622 3.736 27.825


Hezkuntzaren plangintza legeriaren aldaketen menpe dago; txosten honek hartzen duen denbora-tartean ez da aldaketa garrantzitsurik egon, baina aspaldi honetan iragartzen ari den hurrengo lege organikoak (LOMCE) analisi bat izango du, nahitaez, hurrengo txostenean.

Ekonomiaren ikuspuntutik, aurreko hamarkadaren bukaeran hasi zen krisialdiak eragin handia izan du ikastetxeetarako baliabide-hornikuntzan, 3. atalean aztertzen den bezala. Bestalde, pobreziaren fenomenoa areagotu egin da aldi horretan, eta bereziki haur-biztanleriari eragiten dio, hezkuntza sistemaren premiarik handiena duen biztanleriari alegia.

52

Atal honetan aztertutako aldagaiei dagokienez, aurreko joeren ildo beretik jarraitzen dute. Etorkizuneko beharren isla bezala, Euskadiko jaiotza tasa mantendu egin da eta migrazioaren balantzak balio positiboetan jarraitu du, eta, beraz, matrikula hazten jarraituko duela pentsa dezakegu.

Hasierako irakasmailetan, 2 urtetik beherako haurren % 39ri eman zaio erantzuna ―ahalegin handia gaur egungo egoera kontuan izanik―, lurraldeen artean alde handiak izan direlarik. Bi urtekoen irakasmailan, estaldura % 94ra hurbildu da, baina eskolatze-tasa eta ikasgelen okupazio-tasa kontuan hartzen baditugu, batez ere Bilbon eta bere eskualdeko zenbait barruti eta eskola-gunetan eta Vitoria-Gasteizen eskaintza-urritasuna dagoela esan dezakegu.

(p1) Horri dagokionez, Kontseiluak, Haur Hezkuntzako hasierako zikloan eskolatze-

tasa altuak erdietsi direla aitortzeaz batera, Sailari eskatzen dio antzemandako

eskaintza-urritasunaren arazoari irtenbidea eman diezaion.

Unibertsitatez kanpoko etapen multzoan, Hasierako Hezkuntzatik derrigorrezkoaren ondoko hezkuntzara, 2011-12 ikasturtean 347.000tik gora ikasle matrikulatu dira. Matrikula urtean % 2 hazi da, eta hazkundeak ikasle/gela ratioa igotzea ekarri du. Hurrengo hamar urteko epeari begira, hezkuntza sisteman ikasle kopuruak guztira hazteko joera izango duela bermatzen du azken urteotako jaiotza-tasak, eta hezkuntzaren planifikazioaren arduradunek oso kontuan izan beharko lukete datu hori.

Hezkuntza-sareen arteko banaketan, azken hamarkadan sare publikoak etengabeko igoera leuna izan du, 2011-12 ikasturtean unibertsitatez kanpoko hezkuntzako matrikularen % 50,7ra heldu arte.

Beste alde batetik, Euskadiko 100.000 biztanlek ikasten dute unibertsitatez kanpoko irakaskuntza arautuetan eta ez-arautuetan, besteak beste Helduen Hezkuntza (30.000), Musika-irakaskuntza (42.000) eta Hizkuntzen irakaskuntza (28.000). Ikasketa horiek oso lagungarriak dira biztanleriaren oinarrizko hezkuntza-konpetentziak handitzeko, eta hezkuntza sistemak historikoki izan dituen hutsuneak eta gaur egungo prestakuntzaren zenbait gabezia zuzentzen dituzte. Irakaskuntza horien eskaria gero eta handiagoa da, eta ezin zaio bere osotasunean erantzunik eman.

(p2) Kontseiluak irizten du Helduen Hezkuntza ―hezkuntza-premiarik handiena

duen biztanleriari bideratua―, arte eta hizkuntzen irakaskuntza, eta bizialdi

osoko ikaskuntzarako Europako programen barruan sartzen diren gainerako

irakaskuntzak indartu egin behar direla, hezkuntza sistemaren emaitzen

hobekuntza iraunkorrerako oinarri gisa harturik, Euskadiko biztanleriaren

kultura-gaitasuna hobetu dadin.

Ekitateari dagokionez, Euskadi herrialde bezala nabarmentzen da, gure hezkuntza sistema nabarmentzen den bezalaxe, baina bi arlo horietan badago hobekuntzarako aukerarik gero eta gizarte-ezberdintasun handiagoak iragartzen dituen egoera sozio-ekonomiko batean.

53

Euskadiko biztanleriaren pobrezia maila, eta baita gizarte-ezberdintasun maila ere, Europako batez bestekoaren azpitik daude eta Espainiako batez bestekotik oso urrun, eta horri esker hezkuntza-politikan berdintasuna sustatzeko beste sistema batzuek ez dituzten neurri bereziak sar daitezke.

Jatorrizko gabeziak zuzentzeari begira eta ikasle guztiek ikasketetan aurrera egin ahal izan dezaten, berariazko hezkuntza-laguntza behar duten ikasleei erantzuna emateko askotariko baliabideak daude, eta horri esker graduatu-tasa altua da eta eskola-uzte goiztiarra, txikia.

Ekitatearen beste muturrari goazelarik, zenbait eskola-gunetan ikastetxeen arteko bereizketa bat egiten da, hots, premiarik handienak dituzten ikasleak batez ere ikastetxe publikoetan biltzen dira, arestian beste eskola-gune batzuetan alderantzizko egoera gertatzen dela aipatu dugun arren.

Bestalde, ikasle etorkinen banaketaren ekitateak ez du hobera egin azken biurtekoan zehar, hezkuntza-sareen artean alde handiak baitaude, eta baita itunpeko ikastetxe-elkarteen artean ere.

(p3) Ondorioz, Kontseiluak Sailari ikastetxe horietako ikasleen artean dauden

gizarte-jatorriaren aldetiko ezberdintasunak orekatzeko behar diren baliabideak

sor ditzan eskatzen dio, ikasle horiek guztiek emaitza hobeak lortu ahal izateko.

Bereziki, Kontseiluak eskatzen du ikasle atzerritarrak modu orekatuagoan

banatzeko adierazle batzuk finka daitezen.

Erlijio katolikoa ikastetxeetan irakasteak eztabaida gero eta handiagoa sortu du azken urteotan. Horrekin batera, beste erlijio batzuk (islamikoa, ebanjelikoa...) hasi dira heltzen Euskadira. Indarrean dagoen legeak ez du baimentzen, erlijioa hautatu duten ikasleak erlijio eskolan dauden bitartean, erlijioa hautatu ez duten ikasleek curriculum-arlo edo irakasgairik ikas dezaten.

Denbora aurrera joan ahala, erlijio eskolen eskaria murriztuz joan da, eta Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako ikastetxe publikoetan lau ikasletarik batek bakarrik ikasten du erlijioa. Horrek esan nahi du gaurko egoeran hiru ikaslek, ikaskide bakar baten hautaketaren ondorioz, curriculum ofizialean ez dagoen aukerako arlo edo irakasgai bat ikasi behar dutela.

Kontseiluaren ititziz, gure hezkuntza sistemak hobetu behar duen esparru zabala kontuan hartzen bada, eskola-denbora urria da, bereziki hasierako irakasmailetan. Egiaztapen horren ondorioz, Kontseiluak ikastetxeen antolamendurako eta curriculumerako autonomian oinarritutako proposamena egin nahi du, guztien ongizatea eta guztien interesak eta aukerak kontuan hartzen dituena.

(p4) Hori dela eta, Kontseiluak proposamen bat egin nahi dio Sailari ikastetxeetako

eskola kontseiluei erlijio arloa edo irakasgaia ikasleen derrigorrezko eskola-

ordutegitik kanpo ―ordutegi aukera bat baino gehiagorekin, eguerdian edo

arratsaldean― programatzeko baimena eman diezaien.

54

2. atala. IKASTETXEETAKO PROZESUAK: EBALUAZIOA, BERRIKUNTZA,

ANTOLAMENDUA

Sarrera

Ebaluazioari dagokionez, 2011ko Ebaluazio Diagnostikoko emaitzak aurkezten dira7; hurrengo urtean ez zen horrelako ebaluaziorik egin. Ondoren, hezkuntza sistemaren emaitzen adierazle gisa eskola-uzte goiztiarrarren bi kuantifikazio aurkezten dira.

Antolamenduari dagozkion alderdietan, ikastetxeko zuzendaritzaren auzia ikuspegi bikoitzetik aztertzen da, hots, prestakuntzaren ikuspegitik eta ebaluazioaren ikuspegitik. Horrez gainera, antolamenduari dagozkion bi aldagai aztertzen dira, ikastetxeetako irakasleen egonkortasuna alde batetik, eta ikastetxeko giroa bestetik, eta ikastetxeko proiektu orokorrengatik nabarmentzen diren ikastetxe publikoen hiru sareen deskribapena egiten da.

Prestakuntzari eta berrikuntzari dagokienez, modalitate ezberdinen azterketa bat egiten da eta, baita ere, azken hiru urteotan garrantzirik handiena izan duten hiru plan eta proiektuena.

2.1. 2011ko ebaluazio diagnostikoko emaitzak

Lehen Hezkuntzako 4. mailako emaitzak eta DBHko 2. mailakoak bereizirik jaso dira.

2.1.1. Lehen Hezkuntzako 4. mailako emaitzak

2009ko hasierako ebaluazioarekin konparaturik, 250 puntuko batez bestekoa duen eskalan 5 edo 6 puntuko igoera izan da sistematikoki ebaluatu diren hiru konpetetzietan: euskarazko eta gaztelaniazko hizkuntza-komunikaziorako konpetentzaiak eta matamatikarako konpetentzia. .

a) Emaitzak geruzen ezaugarrien arabera

Emaitzek eta ISEK indizeak badute elkarren arteko erlazioa geruza guztietan. Irregulartasunik handienak A ereduko bi geruzetan gertatzen dira. A-Publiko geruzan (oso geruza minoritarioa, irakasmaila horretako ikasle guztien % 2 hartzen duena) puntuazioetako batzuk ISEK indizea kontuan izanik espero zitezkeenak baino

7 Lehen Hezkuntzako 4. mailako txostena: http://www.ediagnostikoak.net/edweb/cas/materiales-informativos/ED11/informe%20variables/ED11_LH4_Informe_variables.pdf

DBHko 2. mailako txostena: http://www.ediagnostikoak.net/edweb/cas/materiales-informativos/ED11/informe%20variables/ED11_2ESO_%20Informe_variables.pdf

55

apalagoak dira8. A-Pribatua geruzan (geruza minoritarioa hori ere, % 6), ebaluatutako hiru konpetentziatako puntuazioak (gaztelania, matematika eta ingelesa) ISEK indizea –geruza guztietako altuena– kontuan izanik espero zitekeen mailakoak dira –edo altuagoak ingelesaren kasuan bezala–, baina euskaran betez bestekoak baino askoz apalagoak dira (218).

Hirugarren geruza minoritarioa B-Publikoa geruza da, eta ikasle guztien % 7 hartzen du. Emaitzak ezaugarriak kontuan izanik estatistikoki espero zitezkeenetatik hurbilago daude; edozein modutan ere, euskarako eta ingeleseko puntuazioak apalak dira.

ED, Lehen Hezkuntzako 4. maila. 2011ko ebaluazio dignostikoan neurtutako

konpetentzietako emaitzak, ikasleei dagozkien aldagaien arabera9.

Ikasleei dagozkien aldagaiak Konpetentzietako emaitzak

Geruza Ikasleak

(%) ISEK

indizea

Ikasle

etorkinak

euskara

etxean Euskara Gaztelania Matematika Ingelesa

A-Publikoa % 2 % -1,45 % 36 % 0 187 226 218 203

B-Publikoa % 7 % -0,52 % 17 % 2 234 251 243 235

D-Publikoa % 42 % -0,15 % 6 % 29 260 251 251 241

A-Pribatua % 5 % 0,59 % 6 % 1 218 269 263 278

B-Pribatua % 22 % 0,19 % 5 % 6 252 267 260 259

D-Pribatua % 22 % 0,27 % 3 % 42 274 256 263 261

Euskadi % 100 % 0,00 % 7 % 23 256 256 255 250

D-Publikoa geruza hedatuena da, irakasmaila horretako ikasleen % 42 hartzen baitu. ISEK indizea baxu samarra du eta etxeko hizkuntza euskara duten ikasleen ehunekoa (% 29) batez bestekoa baino handiagoa da. Puntuazio altuak ditu Euskarazko hizkuntza-komunikaziorako konpetentzian (260), baina apalak ingelesean (241).

Tamaina ertaineko bi geruzetan, B-Pribatua eta D-Pribatua, ikasleen zenbait ezaugarri soziologiko antzerakoak dira. Horietako bigarrenak ezaugarri nabarmenagoak ditu: ISEK indizea apur bat altuagoa, ikasle etorkinen ehuneko txikigoa eta etxeko hizkuntza euskara duten ikasleen ehuneko handiagoa. Geruza horiek puntuaziorik orekatuenak lortu dituzte, espero zitekeen mailakoak edo apur bat handiagoak; D-Pribatua geruza matematikan, ingelesean eta euskaran nabarmendu da, eta B-Pribatua, berriz, gaztelanian eta ingelesean.

8 ISEI-IVEIk (2011) Lehen Hezkuntzako 4. mailako Ebaluazio Diagnostikoari buruzko txosten orokorraren 74. grafikoan, ikastetxeko batez besteko ISEK indizean puntu bateko aldea matematikako emaitzetako 22 puntuko aldeari dagokio. Espero daitekeen puntuazioa zenbakizko erloazio horrek definitzen du. DBHko 2. mailaren kasuan, ISEK indizeko puntu bakoitzeko matematikako emaitzetan 32 puntuko aldea dago. 9 Koloretako markak hiru aldagaietan egin den sei tarteko sektorizazioari dagozkio; aldagaiak 2008-2010 Txostenean eta oraingo honetako lehen atalean ere jasotzen dira, zenbait mapatan tarteen ebaketa-puntuak adierazten direlarik.

56

b) Emaitzen bilakaera

Ikasleen puntuazio-eskalan finkatutako hiru mailen arteko baxuena aztertzen badugu, ebaluazio guztietan neurtzen diren hiru konpetentzietako batez besteko puntuazioetan izan den bost edo sei puntuko igoera errendimendu-maila baxu horretan gertatu dela ikustiko dugu. Hartara, 2009 eta 2011. urteen artean errendimendu-maila baxuko ikasle kopurua jaitsi egin da, batez ere gaztelanian (6,6 puntu), eta baita euskaran eta matematikan (bi eta hiru puntu artean).

Errendimendu-maila baxuko ikasleen ehunekoaren bilakaera 2009tik 2011ra sistematikoki

ebaluatzen diren konpetentzietan.

32,9%

17,9% 14,7%

30,0%

11,3%11,5%

22,7%

0%

10%

20%

30%

40%

Euskara Gaztelania Matematikak Ingelesa

2009 2011

Termino absolutuetan, errendimendu-maila baxuan ikasleen ehunekorik handienak euskaran (% 30) eta ingelesean (% 23) gertatu dira, emaitzetan aniztasun handiena duten konpetentziak baitira.

Ikastetxeetako emaitzak kontuan hartzen baditugu, emaitzakestatistikoki hobetu dituzten ikastetxeak askoz gehiago dira okerragotu dituztenak baino. Konparatzen diren hiru konpetentzietako puntuazioen igoera ikastetxeen % 15-18an gertatu da, baina jaitsiera askoz ehuneko txikiagoan gertatu da.

ED, Lehen Hezkuntzako 4. maila. Ikastetxeetako emaitzen bilakaera 2009tik 2011ra.

Puntuazioetan aldaketa nabarmena izan duten ikastetxeen ehunekoa.

2.1.2. DBHko 2. mailako emaitzak

2009tik 2011rako bilakaera, DBHko 2. mailan izan den hobekuntza Lehen Hezkuntzako 4. mailan izandakoa baino txikiagoa izan da matematikan (251) eta gaztelanian (254).

18,3%15,4%

15,2%

3,3%1,6%

3,3%

0%

10%

20%

Euskara Gaztelania Matematikak

Hobetze adierazgarria Okerragotze adierazgarria

57

a) Emaitzak geruzen ezaugarriekiko

A-Publikoa geruzak etapa honetan hedapen handiagoa du (% 5), baina emaitza apalagoak, batez bestekoa ez baita 200 puntutara heltzen; adierazgarria da geruza horretako ikasleen % 48 atzerritar jatorrikoa izatea.

ED, DBHko 2. maila. 2011ko ebaluazio dignostikoan neurtutako konpetentzietako emaitzak,

ikasleei dagozkien aldagaien arabera

Ikasleei dagozkien aldagaiak Konpetentzietako emaitzak

Geruza Ikasleak

(%) ISEK

indizea

Ikasle

etorkinak

euskara

etxean Euskara Gaztelania Matematika Ingelesa

A-Publikoa % 5 % -1,33 % 48 0 174 220 200 198

B-Publikoa % 5 % -0,50 % 15 2 237 246 235 226

D-Publikoa % 36 % -0,07 % 4 27 265 250 248 244

A-Pribatua % 9 % 0,25 % 14 0 203 264 254 260

B-Pribatua % 23 % 0,11 % 7 5 252 262 254 256

D-Pribatua % 22 % 0,24 % 3 36 276 257 262 264

Euskadi % 100 % 0,00 % 8 20 256 254 251 250

Beste muturrean, era konparatiboan emaitzarik onenak lortu dituen geruza D-Pribatua izan da.

b) Emaitzen bilakaera

Errendimendu-maila baxuko ikasleen ehunekoan lau puntuko jaitsiera izan da gaztelanian eta bi puntukoa euskaran; matematikan, hala ere, ikasleen ehunekoa puntu batez handitu da. Lehen Hezkuntzako 4. mailako emaitzekin konparaturik, DBHko 2. mailan errendimendu-maila baxuko ikasleen ehunekoa handiagoa da euskaran eta matematikan, baina txikiagoa ingelesean.

ED.DBHko 2. maila. Errendimendu-maila baxuko ikasleen ehunekoaren bilakaera 2009tik

2011ra sistematikoki ebaluatzen diren konpetentzietan.

178

210215

207

229212

100

150

200

250


2009 2011

Etapa honetan ere, emaitzetan hobekuntza nabarmena izan duten ikastetxeen ehunekoa jaitsiera izan dutenen ehunekoa baino handiagoa da, baina matematikarako konpetetntziaren kasuan jaitsiera izan duten ikastetxeen kopurua kontuan hartzeko modukoa da (% 9).

58

ED.DBHko 2. maila. Ikastetxeetako emaitzen bilakaera 2009tik 2011ra. Puntuazioetan

aldaketa nabarmena izan duten ikastetxeen ehunekoa.

19,6%

13,8% 12,0%

6,1% 5,8%

9,2%

0%

10%

20%


Hobetze adierazgarria Okerragotze adierazgarria

2.1.3. Emaitzei loturiko faktoreak

Ikasleei dagozkien –eta aurretiaz kuantifikatutako– hiru faktorek emaitzetan duten eragina aztertu da: ISEK indizea, etxeko hizkuntza euskara izatea eta ikasle etorkinak.

a) ISEK indizea

Maila sozio-ekonomikoan lau multzo finkatzen badira10, multzorik baxuenean, ebaluatutako bi irakasmailetan hurrenez hurren ikastetxe publikoetako ikasleen % 20 eta % 30 dago, baina ikastetxe pribatuetako ikasleen % 5 eta % 13. Multzorik altuenean ikastetxe publikoetako ikasleen %13 eta % 10 dago, eta ikastetxe pribatuetako ikasleen % 54 eta % 47 hurrenez hurren.

ED-2011. Ikasleen banaketa maila sozio-ekonomikoetan hezkuntza-sareen arabera. Lehen

Hezkuntzako 4. maila eta DBHko 2. maila.

LH 4 DBH 2

26%

5%

33%

16%

29%26%

13%

54%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Ikastetxe publikoak Ikastetxe pribatuak

30%

13%

26%

18%

34%

23%

10%

47%


60%Baxua Ertain-baxua Ertain-altua Altua

ISEK indizeak geruzetan izan duen bilakaera aztertzen bada, gero eta polarizazio handiagoa antzematen da hezkuntza-sareen artean, aurreko txostenetan PISA ebaluazioa eta ebaluazio diagnostikoa aztertzerakoan epe luzeagoan antzeman

10 Lehen Hezkunzako 4. mailan maila sozio-ekonomikoetako batez besteko balioak hauek dira: baxua (-0,87), ertain-baxua (-0,26), ertain-altua (-0,02), altua (0,58). DBHko 2. mailan: baxua (-0,84), ertain-baxua (-0,24), ertain-altua (-0,06), altua (0,57).

59

zena. ISEK indizeak apur bat jaitsi dira hezkuntza-sare publikoko hiru geruzetan eta hezkuntza-sare pribatuko hiru geruzetan, berriz, igo egin dira.

ED, Lehen Hezkuntzako 4. maila. ISEK indizearen bilakaera sare-irakasteredu geruzetan

2009tik 2011ra.

-1,3

-0,46

-0,13

0,53

0,16 0,21

-1,45

-0,52

-0,15

0,59

0,19 0,27

-1,5

-1,2

-0,9

-0,6

-0,3

0,0

0,3

0,6

A-Publikoa B-Publikoa D-Publikoa A-Pribatua B-Pribatua D-Pribatua

2009 2011

DBHko 2. mailan daturik aipagarriena A-Publikoa geruzako ISEK indizearen jaitsiera da, eta hein txikiagoan D-Pribatua geruzako indizearen igoera.

ED.DBHko 2. maila. ISEK indizearen bilakaera sare-irakasteredu geruzetan 2009tik 2011ra.

-0,68

-0,35 -0,12

0,240,08 0,16

-1,33

-0,5-0,07

0,250,11

0,24

-1,5

-1,2

-0,9

-0,6

-0,3

0,0

0,3

0,6

A-Publikoa B-Publikoa D-Publikoa A-Pribatua B-Pribatua D-Pribatua

2009 2011

b) Euskara etxeko hizkuntza

ISEI-IVEIk egindako txostenean azpimarratzen da familiako hizkuntzaeuskara izateak zer nolako eragina duen hizkuntzakoak ez diren konpetentzietako emaitzetan, matematika adibidez, batez ere D ereduko ikasleen artean, irakasteredu hori konparazioak egiteko egokia baita. D ereduko ikasleen artean euskara etxeko hizkuntza bezala duten ikasleak % 34 dira Lehen Hezkuntzako 4. mailan, eta % 30 DBHko 2. mailan, eta euren batez besteko puntuazioak etxeko hizkuntza bezala gaztelania edo beste hirugarren hizkuntza bat duten ikasleenak baino 22 eta 20 puntu handiagoak dira hurrenez hurren.

60

ED-2011. Matematikarako konpetentziako emaitzakD ereduko ikasleen etxeko hizkuntzaren

arabera, Lehen Hezkuntzako 4. mailan eta DBHko 2. mailan.

LH 4 DBH 2

c) Ikasle etorkinak

Etorkina izatea emaitza apalen iragarpena izaten da, ISEK adierazleari, besteak beste, loturikdagoena. DBHko 2. mailako ikasleek 212 eta 229 arteko puntuazioak izaten ditu, arloen arabera; Lehen Hezkuntzako 4. mailako ikasleek puntuazio altuagoak izaten dituzte, 223 eta 240 artekoak.

Edozein modutan, aipatu beharrekoa da azken bi urteotan izandako aurrerakada, batez ere hizkuntzako konpetentzietan. Matematikan, berriz, DBHko 2. mailan jaitsiera txiki bat izan da.

ED-2011. Ikasle etorkinen emaitzen bilakaera 2009tik 2011ra. Puntuazio absolutuak. Lehen

Hezkuntzako 4. maila eta DBHko 2. maila.

LH 4 DBH 2

205227 223

223240

228

100

150

200

250


178210

215207

229212

Euskara Gaztelania Matematikak 2009 2011 2009 2011

d) Faktoreak ingelesaren kasuan

Ingelesaren kasuan, emaitzekin erlazioa duen faktore bat eskola pribatuetara joatea da. Lehen Hezkuntzako 4. mailako ikasleen % 30 eta DBHko 2. mailakoen % 44 joaten da ingelesezko eskola pribatuetara.

61

ED-11. Ingelesezko hizkuntza komunikaziorako konpetentziako emaitzak eta ingelesezko

eskola pribatuetara joatea.

LH 4 DBH 2

Ikastetxez kanpoko ingelesezko eskolak hartzea gehiago gertatzen da gainerako konpetentzietan emaitza onak dituzten ikasleen artean.

ED-11. Konpetentzietako emaitzak ingelesezko eskola pribatuetara joatearen edo ez

joatearen arabera.

LH 4 DBH 2

Ingelesezko eskola pribatuetara joatea ala ez joatea maila sozio-ekonomiko eta kulturalaren (ISEK) ondorio zuzena da.

ED-11. Ingelesezko konpetentziako emaitzak ISEK indizearen arabera

LH 4 DBH 2

2.1.4. Ikastetxeek ekartzen duten balio erantsiaz

ISEI-IVEIren txostenean ISEK indizea kontuan izanik espero zitezkeenak baino emaitza nabarmenki hobeagoak edo apalagoak lortzen dituzten ikastetxeen ezaugarriak aztertu dira, eta egiaztatu da geruza bakoitzaren barnean bi mota horietako ikastetxeak egoten direla.

Egiaztatu da, baita ere, ikastetxe kopuru adierazgarri batek emaitza nabarmenki altuak edo nabarmenki baxuak lortzen dituela behin eta berriro, 2009, 2010 eta 2011ko ebaluazioetan edo haietako bitan. Horrek adierazten du, ikasturte bakoitzean

62

ebaluatutako ikastaldeen arteko ezberdintasunaren gainetik, badagoela jarraikitasun bat emaitzetan.

Ildo horretatik, ISEI-IVEI eta EHU-UPVko ikertalde bat balio erantsi handia ekartzen duten ikastetxeen ezaugarriei buruzko ikerlan bat egiten ari dira, emaitza onak lortu dituzten ikastexeen egoeren eta jardunbideen analisian oinarriturik, baina txosten hau idazteko garaian ikerlana oraindik argitaratu gabe dago.

2.1.5. Berritzeguneen esku hartzea hobekuntza-planetan

Txosten hau dokumentatzeko asmoz, hezkuntza administrazioko instantzia batzuei informazioa eskatu zitzaien ebaluazio diagnostikoan eta ikastetxeetako hobekuntza planetan zernolako parte hartzea izan duten lakiteko. Berriztatzeko Zuzendaritzatik Berritzeguneen aulkularitza-lanari buruzko gogoetan oinarriturik egindako txosten baten laburpena helarazi zitzaigun.

Informazio horretan oinarriturik, Kontseiluak 2013ko martxoan galdera-sorta bat bidali zien 18 Berritzeguneetako zuzendariei, haiek egindako analisia eta proposamenak sakonkiago ezagutzeko asmotan, eta 12 erantzun jaso ziren.

Erantzunen sintesitik honako ondorio hauek atera daitezke:

1. Alkularitza-prozesuak oso eragin onuragarria izan du bai ikastetxeetan baita Berritzeguneetan ere.

2. Berritzeguneari aholkularitza eskatu dioten ikastetxeei dagokienez –ikastetxe publikoen % 81ek eta ikastetxe pribatuen % 58k eskatu dute– ez da erlaziorik antzematen aholkularitza ez eskatzearen eta ebaluazioan emaitza apalak lortzearen artean.

3. Batzuetan aholkatutako ikastetxeetako emaitzei buruzko datuak ez edukitzeak mugaturik bagaude ere, errendimendu, eraginkortasun edo balio erantsi handiko ikastetxeen zenbait ezaugarri azpimarra daitezke, eta baita errendimendu apaleko ikastexeenak ere.

Hartara, balio erantsi handiko ikastetxeen ezaugarririk nagusienak honako hauek lirateke:

- Berrikuntza metodologikoa, proiektuen garapena eta ikaslearen banako jarraipena.

- Barne kohesioa, koordinazioa, eta bizikidetzarekiko ardura.

- Irakasleen egonkortasuna eta lidergo pedagogikoa.

- Prestakuntzaren aldeko jarrera eta eginbidea; Berritzeguneko jardueretan parte hartzea.

- Ikasleen ezaugarri bezala, komunikaziorako konpetentzia handia bi hizkuntzetan.

Balio erantsi apaleko ikastetxeek honako ezugarri hauetako batzuk izaten dituzte:

63

- Berrikuntzaren aurkako jarrera edo berrikuntza ikuspuntu okerretik planteatzea, proiektu sakabanatuekin.

- Talde-inplikazio falta, koordinazio urria eta zuzendaritzaren gaitasun falta.

- Irakasleen egonkortasun falta.

- Behar handiagoko ikasleen kopuru handia.

4. Ikastetxeen lanari dagokionez, honako hobekuntza hauek planteatzen dira:

- Ebaluazio diagnostikorako (ED) Batzordea Pedagogia Batzordean integratzea. Lehen Hezkuntzako 4. mailako tutoreek parte hartuko lukete Pedagogia Batzordean ebaluazio diagnostikoari lotutako gaietan.

- ED ebaluaziotik ateratako ondorioekin batera, barne ebaluazioko beste prozesu batzuk ere hobekuntza-planetan sartzea, adibidez, ikasleen ikas-emaitzak, familien asebetetze-maila edo beste batzuk.

5. ED ebaluazioaren plangintza orokorrari dagokionez, honako hau iradokitzen da:

- Ikuskaritzak eta Berritzeguneak emaitzarik apalenak lortzen dituzten ikastetxeetan elkarrekin esku hartzeko berariazko prozedura bat finkatzea.

- Ebaluatutako konpetentzia bakoitzean errendimendu-maila baxuko eta altuko ikasleen ehunekoa kontuan izanik, hezkuntza-sistema osorako hobekuntza-helburuak finkatzea.

- Ebaluatzen diren hizkuntza-trebetasunetan ahozko hizkuntzari dagozkionak ere sartzea, hobekuntza trebetasun horietara ere zabaltzeko.

6. Ikastetxeetan esku hartzen duten kanpoko instantzien arteko informazio eta

koordinazio prozesuetan:

- Beharrezkoa da, edo gutxienez komenigarria, Berritzeguneak emaitzen txostena edukitzea, aholkularitza eraginkoragoa egin ahal izateko.

- Komenigarria da Ikuskaritzak eta Berritzeguneak ikastetxeko koordinazio-taldearekin hasierako bilera bat egitea, Aginduan xedatzen den bezala.

- Komenigarria da Berritzeguneak Ikuskaritzak ikastetxeari hobekuntza plana egiteko emandako aholkuen berri izatea.

7. Azkenik, Berritzeguneen heziketa-estrategia bezala, honako hauek proposantzen dira:

- Eskarien aniztsunari erantzun ahal izateko mintegiak antolatzea.

- ED ebaluazioko emaitzetatik ondorioztatzen diren jardunbide egokiak partekatzea.

- Garatu planaren barruan ikastetxeentzako ikastaroak eskatzea.

64

2.2. Eskola-uzte goiztiarra

Eskola-uzte goiztiarraren adierazleak gehienez Bigarren Hezkuntzako lehen etapa (gure kasuan, DBH) bukatu duten eta ondorengo ikasketarik edo prestakuntzarik jasotzen ez duten 18-24 urte bitarteko pertsonen ehunekoa neurtzen du.

Europar Batasunak 2020rako finkatu dituen zortzi helburuetako bat eskola-uzte goiztiarra % 10 baino handiagoa ez izatea da. Aurretik, helburu bera finkatu zen 2010erako, baina % 14ra bakarrik heltzea lortu zen.

2.2.1. Europako herrialdeen arteko konparazioa eta autonomia erkidegoen

artekoa.

Euskal Estatistika Erakundeak (Eustat) adierazle horri buruzko bere datuak eskaintzen ditu, Eurostatek eta INEk eskainitakoekin bat ez datozenak. Metodologia bera erabili arren, Eustatek egindako laginketa zabalagoa da, eta ondorioz eskola-uzte goiztiarraren tasa INEk eskainitakoa baino txikiagoa da. Lehen kasuan, tasa % 7,7koa da 2012rako, tasa horrekin 2020rako finkatutako gehieneko % 10 aise gainditurik egongo litzatekeelarik (2.1 eranskina). INEK 2011rako % 11,5eko tasa eskaini du.

Europako banaketan ikus daiteke % 10eko helburua lortu duten herrialdeak iparraldeko herrialdeak (Finlandia, Suedia) direla eta, batez ere, Ekialdeko eta Jugoslavia zeneko errepublikak (Eslovenia, Eslovakia, Polonia, Txekiar Errepublika). Erdialden, helburutik hurbil, ekonomia garatuagoko herrialdeak daude (Alemania, Frantzia eta Bretainia Handia), eta tasarik altuenak Hegoaldeko herrialdeek dituzte, hala nola Espainiak (% 24,9), Portugalek (% 21,3) eta Italiak (% 17,7).

Eskola-uzte goiztiarra Europar Batasuneko zenbait herrialdetan. 2012. urtea11

7,5% 7,7% 8,9%10,5% 11,4% 11,5% 11,6% 12,8% 13,5%

17,6%20,8%

4,4% 5,7%

24,9%

0%

10%

20%

Esloven

ia

Polonia

Sued

ia

Euskad

i (Eusta

t)

Finlandia

Aleman

ia

Gretzi

a

Euskad

i (INE)

Frantzi

a

EB (27)

Erresu

ma Batu

aIta

lia

Portuga

l

Espain

ia

Estatuari gagozkiolarik, autonomia erkidegoen arteko aldeak oso handiak dira.

Euskadiz gain, Nafarroak eta Kantabriak bakarrik dute % 15etik beherako tasa. Europan bezala, iparralde-hegoalde banaketa gertatzen da, tasarik handienak, % 25etik gorakoak, pairatzen dituzten erkidegoak hegoaldekoak direlarik.

11 Euskadiri buruzko INEren datua 2011koa da.

65

Eskola-uzte goiztiarra autonomia erkidegoetan. 2009-2012 bilakaera

Eskola-uzte goiztiarra sarriago gertatzen da gizonezkoen artean, eta sexuen arteko aldea oso txikia da Euskadiren kasuan (% 1), Gaztela-Mantxan % 18ra heltzen delarik. Espainiako batez bestekoa % 9koa da eta Europakoa, % 3,5ekoa, 2011ko balioetan.

2.2.2. Azken hamarkadan zeharko bilakaera

Euskadiren kasuan erabilitako bi tasetan (INE eta Eustat), eskola-uzte goiztiarrak baliorik garaienak 2008an edo 2009an izan zituen, ondoren behera egiteko. Eustatentasak 2008tik 2012ra oso jaitsiera garrantzitsua eta jarraitua adierazten du.

13,4%14,7% 14,2%

11,5% 12,0% 12,4%14,1% 12,6%

10,8%9,0%

7,7%

17,0% 16,5% 16,1% 15,8% 15,5%15,0% 14,8%

14,3% 14,0% 13,5%12,9%

30,7%31,6% 32,0% 30,8% 30,5% 31,0% 31,9% 31,2%

28,4%26,5%

24,9%

0%

10%

20%

30%

40%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Euskadi (Eustat) Europar Batua (27)Espainia Euskadi (INE)

Europako herrialdeetako batez bestekoa etengabe jaitsi da hamarkada osoan zehar, 2002ko % 17tik 2012ko % 12,8ra. Progresio bera jarraituko balu, % 10eko helburua finkatutako data, 2020, baino lehenago beteko litzateke.

Espainiaren kasua berezia da, autonomia erkidegoen aniztasuna berebizikoa izanik, tasa 2009. urtera arte % 30etik gora mantendu baitzen, eta hiru urtetan bakarrik lortu baitzuen tasa 6,3 puntu jaistea, finkatutako helburua betetzeko bide luzea ibili behar duen arren, arestian esan dugun bezala.

66

Euskadiko lurraldeei dagokienez, Eustaten estatistikaren arabera, Arabako tasa (% 10,1) Gipuzkoakoa (% 7,8), eta batez ere Bizkaikoa (% 7,0), baino apur bat txarragoa da.

13,4%

7,0%

12,3%

7,8%

14,2%

10,1%

0%

10%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Euskadi (Eustat) Bizkaia Gipuzkoa Araba

2.3. Ikastetxeen antolamendua

Atal honetan zuzendaritza eta ikaste-irakaste sistema bera duten ikastexe-

elkarteak aztertzen dira. Lehen azpiatalean zenbait datu bildu dira ikastetxeen barne-antolamenduari dagozkion bi aldagai zehatzi buruz.

2.3.1. Ebaluazio probetan ikastetxeen altolamenduaren alderdiei buruz

bildutako informazioa

ISEI-IVEIk 2011ko ebaluazio diagnostikoaz egindako txosten orokorretan ikastetxeetako zuzendariek antolamenduaren inguruko bi alderdiri emandako erantzunak biltzen dira: plantilen egonkortasuna eta ikasleen arteko gatazkak, ikastetxeko giroaren adierazle bezala.

Azpiatala bukatzeko, aipatutako erakundeak 2012an ikaskideen arteko tratu txarrei buruz egindako txostenaren emaitzetako bat aurkezten da.

• Plantilen egonkortasuna

2010-11 ikasturtean, ikastetxeko zuzendaritzen esanetan, ikastetxe publikoetan irakasleen mugikortasun handia oso kezkagarria zen, ikastetxeen % 30ean baino gehiagotan plantilaren % 25 aldatu baitzen aurreko ikasturtetik. Arazoak askoz txikiagoa da itunpeko ikastetxeetan.

67

Azken ikasturtean aldatu diren irakasleen proportzioa (2009-10 ikasturtetik 2010-11

ikasturtera) (ISEI-IVEI, ED-2011)

Ikastetxe publikoak Itunpeko ikastetxeak

LH DBH LH DBH

Aldaketarik ez % 7 % 3 % 52 % 55

% 25 baino gutxiago % 55 % 60 % 45 % 39

% 25 - % 50 % 26 % 30 % 0 % 0

% 50 - % 75 % 5 % 2 % 1 % 1

Hala ere, bitarteko irakasleen kopurua jaitsi egin da aztertutako azken bi ikasturteetan, eta jaitsierak jarraituko duela aurreikusten da. Langileriaren Kudeaketa Zuzendaritzaren datuen arabera, ikasturte osoan lanean jardun duten bitarteko irakasleen kopurua 2009-10 ikasturteko 6.425tik 2011-12 ikasturteko 5.225ra jaitsi da. Banaketa hezkuntza-etapetan honako hau da:

2009-10 2010-11 2011-12

Haur eta Lehen Hezkuntza 2.586 2.793 153

Irakaskuntza Ertainak 2.953 2.764 1.992

Bigarren Hezkuntza eta Lanbide Heziketa 95 77 2.680

Bestelakoak 791 636 400

Guztira 6.425 6.270 5.225

• Ikastetxeetako giroa

Bizikidetzarako hezkuntza programen helburuetako bat ikastetxeen ingurunean ikasleen arteko harremanak hobetzea da. Hori dela eta, bizikidetzaren egoera ikastetxeetan 2010-11 ikasturtean hiru urte lehenagoko egoera baino nabarmenki hobeagoa zen ikastetxeetako zuzendarien iritziz.

Hartara, gatazkak Lehen Hezkuntzako ikastetxeen % 38an eta DBHko ikastetxeen % 45ean murriztu ziren, eta hurrenez hurren % 12an eta % 8an bakarrik areagotu ziren. Aldaketarik handienak aztertzerakoan, jaitsiera drastikoa ikastetxeen % 12an gertatu da, eta igoera drastikoa ikastexeen % 1ean bakarrik gertatu da.

Ikasleen arteko gatazka kopuruaren bilakaera 2008tik 2011ra, ikastetxeen ehunekoen arabera

LH DBH

Jaitsiera drastikoa % 12 % 12

Jaitsiera arina % 26 % 33

Mantendu dira % 44 % 40

Igoera arina % 11 % 8

Igoera drastikoa % 1 % 1

Bizikidetzaren hobekuntza lortzeko mekanismorik garrantzitsuenak honako hauek dira: totoretza ikasleekin, ikastetxeen % 90ean, AJA arautegien eguneratzea (%

68

66), irakasleen prestakuntza (% 60) eta irakasleen parte hartzea antolamnedu-lanetan (% 60), antzerako proportzioan Lehen Hezkuntzan eta DBHn.

Ikastetxeek gatazkak ekiditzeko eta bizikidetza hobetzeko gauzatutako jarduerak. 2010-11

ikasturtea.

LH DBH

Irakasleen prestakuntza eta koordinazioa bizikidetza gaietan % 59 % 61

Bizikidetza gaietako programetan parte hartzea % 49 % 51

Tutoretzako lana: bizikidetza, elkar ezagutzea... % 89 % 90

Antolakuntza eta Jarduera Arautegia (AJA) eguneratzea % 65 % 67

Metodologia parte-hartzaileagoa bultzatzea % 51 % 51

Irakasleek antolamendu-lanetan parte hartzea bultzatzea % 61 % 59

Bestelakoak % 17 % 18

Oraintsuago, ISEI-IVEIk berak argitaratu du Ikaskideen arteko tratu txarrak Lehen

Hezkuntzan eta DBHn (2012) ikerlana, eta hirugarren edizio horretan –aurrekoak 2008an eta 2009an argitaratu ziren– jasotzen dira zuzendaritza taldeek ikastetxeetako bizikidetzaren egoeraz, eta batez ere ikasleen arteko gatazkez, duten pertzepzioa.

Hiru urte horietan hobekuntzaren pertzepzioa mantendu egiten da, 2012an 2009an baino txikiagoa den arren, eta gatazkak urritzen ari direla dioten ikastetxeen kopurua hiru aldiz handiagoa da gatazkak ugaritzen ari direla dioten ikastetxeen kopurua baino.

Ikasleen arteko gatazken kopuruaren bilakaera 2008tik 2012ra, ikastetxeetako zuzendaritza

taldeen iritziz. ISEI-IVEI .

Ikasleek, berriz, aurreko edizioetan baino tratu txarretako egoera gehiago ikusten dute ikastetxean.

69

Tratu txarren indize orokorraren bilakaera Lehen Hezkuntzako 3. zikloan eta DBHn,

ikasleen iritziz. ISEI-IVEI

Kontzeptu horren barruan mota askotako jokaerak sartzen dira, baina sarrienak ahozko erasoak dira (% 15 Lehen Hezkuntzako 3. zikloan eta % 11 DBHko 1. zikloan). Gizarte bazterketako jokaerak ugaritu egin dira, batez ere Lehen Hezkuntzako 3. zikloan (% 8).

Inoiz ikastetxera joateko beldurra sentitu dutela dioten ikasleen kopurua apur bat handitu da, baina Lehen Hezkuntzaren kasuan beldur hori sarritan sentitzen dutela diotenen kopurua jaitsi egin da.

Ikasleek ikastetxera joateko sentitzen duten beldurraren maiztasunaren bilakaera 2005etik

2012ra. ISEI-IVEI

2.3.2. Ikastetxeko zuzendaritza

Txosten honetan ikastetxeko zuzendaritza ikuspuntu bikotzetik aztertzen da, prestakuntzaren ikuspuntutik eta ebaluazioaren ikuspuntutik. Lehen kasuan, ikastetxeetako zuzendaritza taldeentzako prestakuntza-plana deskribatzen da, eta bigarrenean, lau urteko aldia 2012-13 ikasturtearen bukaeran edo geroago amaitzen duten zuzendaritza taldeak ebaluatzeko prozedura; ebaluazioak ikastetxearen planteamendu globala du, eta zuzendaritzaren aldetiko bost konpetentzia orokorren inguruan artikulatzen da.

70

2.3.2.1. Prestakuntza-plana

2010-11 ikasturtetik aurrera, Lidergoa eta ikastetxe-sareak gaiaren inguruan prestakuntza instituzionala antolatu da ikastetxe publikoetako zuzendaritza taldeentzat; prestakuntzak, hezkuntza-administrazioko beste zenbait organorekin batera, zuzendaritza lanaren hobekuntza-prozesuak errazten ditu prestakuntza jardueren bidez, jardunbideak trukatzearen bidez eta kudeaketa hobetzeko materialak sortzearen bidez.

• Sailak ikastetxeetako zuzendaritza taldeei emandako baliabideak

Ikuskaritzako kideekin eta Berritzeguneetako zuzendariekin elkarlanean, aldi horretan hiru laguntza-dokumentu idatzi ziren:

− Plangintza eskola eremuangida, 2010-11 ikasturtean

− Ikastetxearen urteko plana eta urteko memoria egiteko gida, 2010-11 ikasturtean,

− Zuzendaritza proiektua egiteko gida, zuzendari berriak hautatzeko prozesua errazteko eta laguntzeko. Gidak ikastetxearen ikuspegi globala planteatzen du, eta ikuspegi hori garatzeko behar diren baliabideak eskaintzen ditu.

Tokiko Berritzeguneekinelkarlanean, bi motatako materialak prestatu dira zuzendaritza taldeentzako mintegiak dinamizatzeko:

− Zuzendaritza proiektuan proposatutako helburuak berrikusteko protokoloa, eta, hala balegokio, ikastetxearen urteko planera moldatzekoa.

− Zuzendaritza lanaren ebaluazioan aipatzen diren bost dimentsioen garapena.

• Zuzendari kargurako prestakuntza

Ikastaroen helburu orokorra zuzendari bezala edo zuzendaritza taldeko kide bezala konpetentzia profesonala handitzea eta zuzendaritza lana egoki egiteko segurtasuna handitzea.

Oinarrizko ikastaroa zuzendariaren kargua aurretiazko esperientziarik gabe hartzen duten pertsonentzat da. Pertsona horiek izendapenerako ez dute nahitaez zuzendaritza proiekturik aukeztu behar izan. Guztira, oinarrizko zortzi ikastaro eman dira 25 eta 30 ordu bitarteko iraupenekoak, 207 zuzendarik parte hartu dutelarik.

Horrez gain, bost orduko hiru ikastaro eman ziren zuzendaritzarako erabilgarriak diren alderdi juridikoei buruz. 240 pertsonak parte hartu zuten.

71

Ikastetxe publikoetako zuzendaritzari buruzko ikastaroak. 2010-11 eta 2011-12 ikasturteak

Ikastaroa Mota Izenburua

Ikastaro

kopurua

Iraupena Partaideak

guztira

2010-11 oinarrizkoa Ikastetxeko zuzendaritzan jarduteko hasierako prestakuntza ikastaroa

4 30 112

2011-12 oinarrizkoa Ikastetxearen zuzendaritza, antolamendua eta funtzionamendua

4 25 95

2010-11 berariazkoa Ikastetxeko zuzendaritzarako prestakuntza: alderdi juridikoak

3 5 240

Ikastaroen ebaluazioa positiboa edo oso positiboa izan zen, ebaluatutako alderdien artean ikastaroen antolamendua eta kalitatea nabarmendu zirelarik. Partaideen balorazioa ona izan zen, lana erraztenzietelako eta ikastetxeen arteko koordinaziorako bideak zabaltzen dituztelako.

Gainera, 2012ko apirilean ikastetxearen antolamendurako eta funtzionamendurako hezkuntza-jardunbide egokiei buruzko jardunaldiak izan ziren, bertan zuzendaritza taldeetako ehun kidek parte hartu zutelarik.

Ikastaro eta jardunaldi haietan finkatu ziren helburuen zerernda 2.2 eranskinean azaltzen da.

Bukatzeko, hedakuntza jarduera gisa, udako ikastaroak eman ziren. Azken bi urteotako gaiak zuzendaritza taldeen prestakuntza eta ikastetxeek sare moduan lan egitea izan ziren.

2.3.2.2. Zuzendari kargua ebaluatzeko eredua

Zuzendaritza proiektua aurkeztu ondoren lau urtetarako izendatutako zuzendarien ebaluazioa Agindu batek arautzen du (EHAA, 2012/06/15). Aginduak bi helburu ditu: zuzendaritzaren konpetentzia hobetzea eta lau urtetarako izendapen berrirako gaitzea, betiere ebaluazioa positiboa baldin bada.

Ebaluazioaren eduki orokorrak zuzendaritza proiektuaren helburuak eta ikastetxearen jardueraren plangintzarako eta antolamendurako gainerako tresnak urtero zehaztea. Edukiak bost multzotan banatzen dira:

1. Xede eta esku hartze estrategikoen definizioa

2. Ikastetxearen zuzendaritza, antolamendua eta funtzionamendua

3. Lidergo pedagogikoa

4. Barneko zein kanpoko agenteen parte hartzea eta lankidetza

5. Ebaluazioaren sustapena eta aldaketaren kudeaketa

Ebaluazioa zenbait irizpideren arabera egiten da (2.3 eranskina). Ebaluazio irizpide bakoitzerako lau maila finkatzen dira, eta ebaluazio positiboa lortzeko 2. mailara heldu bahar da lehentasunezkotzat hartzen diren hamar irizpideetan.

72

Ebaluazioak osagai hezitzaile bat du, zuzendaritza-aldian zehar gauzatzen diren zenbait jarduerak osatzen dutena. Jarduerak bi ikuskarik gauzatzen dituzte: galdera-sorten bidez informazioa eskatzen diete, gutxienez, aginte organoei, eta ikastetxeko jardueren plangintzarako eta antolamendurako baliabideak aztertzen dituzte.

Ebaluazioaren bigarren partea zuzendariek lau urteko zuzendaritza-aldia bukatzean idatzi behar duten txostena da. Txostenean lau urteetan izandako lorpenen ebaluazioa sartu behar da, eta, baita ere, zuzendaritza proiektuaren betetze-mailaren ebaluazioa eta aurkitutako oztopoen eta izandako laguntzaren deskribapena. Horrez gain, zuzendariak karguan lau urteko beste aldi batean jardutea aukeratzen badu, aurreko zuzendaritza proiektuaren eguneratzea sartu behar du txostenean.

2.3.3. Proiektu global batean oinarritutako ikastetxe-sareak

Gure hezkuntza-sistemako sare publikoan hiru ikastetxe-sare daude aitorturik, Amara Berri, Ikaskuntza Komunitateak eta Kalitatea Hezkuntzan, bakoitzak bere antolamendua eta ikaste-irakaste eredua dituelarik.

Sailak, ikastetxe-sare horien garapenaren aldeko jarrerarekin, lau helburu lortu nahi ditu:

− Etengabeko ikaskuntzaren ideia gauzatzea, ikaskuntza eraginkor bezala ulerturik.

− Elkarlanerako aukera eskaintzea, profesionalek euren sinismenak eta jardunbideak argi eta garbi erakus ditzaten, berrikuntzak sortzen diren lekutik harantzago zabaldu ahal izateko.

− Ikastetxe osorako proiektu globalak sustatzea, ikasleen emaitzak hobetzeko.

− Irakasleen profesionalizazioa, esperientzien elkartrukea, prestakuntza jardunaldiak eta abar bultzatzea.

Ikastetxe horien ezaugarri nagusiak honako hauek dira:

• Amara Berri

Amara Berri ikastetxe-sarea Haur eta Lehen Hezkuntzako 18 ikastetxe publikok eta itunpeko batek osatzen dute. Honako ezaugarri hauek ditu:

− Ikastexeen arteko elkarlanean oinarritutako proiektuak ikastetxe bakoitzeko proiektua finkatzen eta sendotzen laguntzen du.

− Ikastetxeak hobeto egituraturik eta antolaturik daudenez, ikuspuntu sistemikotik kide berriak sar daitezke ikastetxeko proiektu globalak ondorio larririk sufritu gabe.

− Ikastetxeak Amara Berri sistemako kideak izateaz gain eta sistema partekatzeaz gain, sare bidezko elkarlana sortzen da.

73

− Ikastetxe bakoitzaren izakera eta nortasuna kontuan izanik, eremu komun bat planteatzen da, ardatz partekatuak dituena: - Planteamendu metodologikoa eta ikastetxearen kontzepzioa. - Ikasleen kontzepzioa. Ikasleengan oinarritutako pedagogia. - Partaidetza, inplikazio eta erantzunkidetasun printzipioak. Egituraren

antolamendua esku hartzeko oinarrizko tresna da.

− Prestakuntza estilo bat: - Ikastetxekoa eta ikastetxearentzat - Ikastetxeak etengabeko hobekuntza, aldaketa etaq berrikuntza garatzen

ditu, "eskola sortzen duen" talde-lanean.

Sarearen koordinazioa hiru mailatan gauzatzen da:

1. Zuzendaritza taldeen koordinazioa. Hilean bilera bat egiten da. Bileren helburua ikastetxeei orientabideak ematea da, hezkuntza-proiektuari eta curriculumari lotutako alderdi guztiez eta baita ikastetxearen antolamenduaz eta funtzionamenduaz ere.

2. Amara Berri ikastetxeko topaketak. Hiruhilabetean behin ikastetxe-sareko irakasleak biltzen dira eguneroko lanerako materialak eta estrategiak garatzeko, zehazteko eta sortzeko.

3. Aholkularien bisitak ikastetxeetara, arreta eta laguntza banan-banakoagoa eskaini ahal izateko.

• Ikaskuntza Komunitateak

Ikaskuntza Komunitateak sarea 33 ikastetxek osatzen dute, batez ere Haur eta Lehen Hezkuntzakoak, baina baita DBHkoak eta HHIkoak. Bere ezaugarri nagusia komunitate osoaren elkarlana da ikasle guztiek eskola-arrakasta eta bizikidetza egokia lortzeko. Kalitateko ikaskuntza guztiontzat ikurritzaren pean, ikaskuntza dialogikoan oinarritutako zenbait jardunbide garatzen dute:

− Lehentasuneko Batzordeak

Komunitate osoaren "eskola idealaren" ametsetik eta ingurunearen analisitik aukeratzen dira lehentasunak. Lehentasunak gauzatzeko, irakasleak, familiak, ikasleak eta beste agente batzuk biltzen dituzten batzorde mistoak antolatzen dira. Ikastetxea batzorde horietan oinarriturik antolatzen da.

− Talde interaktiboak

Irakasleak prestatzen dituen jarduerak ikasleek talde heterogeneoetan gauzatzen dituzte, elkarreragina eta elkarlaguntza dinamizatzen eta bultzatzen duten borondatezko pertsonen laguntzaz. Horrela, ezagupenak eskuratzeaz gain, gauzak azaltzen, argudiatzen, eztabaidatzen, entzuten eta elkarri laguntzen ikasten dute.

− Literaturari buruzko solas-taldeak

74

Ikasleek literatura unibertsaleko lanik onenak irakurtzen eta komentatzen dute. Solas-taldeak familientzat, irakasleentzat eta beslako agenteentzat ere antolatzen dira. Solas-taldeetako metodologia elkarreraginean eta solasaldian onarritzen da.

− Ordutegia luzatzea

Ikastetxea denbora luzeagoan egoten da irekita, eskolaz kanpoko ordutegian, komunitatearen laguntzari esker. Askotariko pertsonek jarduten dute lanean: ikasleei etxerako lanekin laguntzen, irakurketa, hizkuntzen ezagupena, teknologia berriak eta abar indartzen. Modu horretan ikasleek eskola-ordutegian ez dute ikasgelatik irten behar indarketa edo errekuperazio saioak egiteko, eta saio horietarako baliabideak ikasgela arruntean erabiltzen dira ikasle guztien mesedetan.

− Senitartekoen prestakuntza

Irakasleen prestakuntzak, senitartekoen prestakuntzak eta ikasleekin bizi diren pertsona guztien prestakuntzak eragin handia dute ikasleen ikaskuntzan. Horretarako, prestakuntza saioak antolatzen dira kolektibo edo talde bakoitzarentzako, bere eskarien eta beharren arabera. Komunitate osoarentzako pretakuntza saio orokorrak ere antolatzen dira.

Ikastetxe-sarearen koordinazioa zonaldeka egiten da: Lasarte, Bilbo eta Durango. Bilerak hilabeteko maiztasunez egiten dira goiz oso batean zehar. Bileren hasierako partean solas-talde bat antolatzen da (sarearen bereizgarriak partekatzeko eta sakontzeko), eta bigarren partean didaktika, metodologia eta antolamenduaren inguruko alderdiak lantzen dira taldeka.

Urtean behin ikastetxe guztien bilera egiten da jardunbide egokiak partekatzeko.

• Kalitatea Hezkuntzan

Kalitatea Hezkuntzansarea Lehen eta Bigarren Hezkuntzako 56 ikastetxek osatzen dute, eta euren ezaugarriak honako hauek dira:

− Xedea, ikuspegia eta plan estrategikoa gauzatzea eta urteko plangintzan eta txostenetan sartzea, eskola-komunitate osoaren parte hartzea bultzatuz.

− Irakaslearen koadernoa. Irakasleak bertan gauzatzen ditu curriculum plangintza, metodologia, ebaluazioa eta tutoretzari dagozkion alderdi guztiak, hezkuntza proiektuan oinarrituak.

− Harrera plana ikastetxera datozen ikasle, irakasle eta familia berrientzat, hezkuntza proiektua ezagutu ahal izan dezaten eta partaidetza eta ikastetxeko giroa hobetzeko.

− Etengabeko ebaluazioaren sistema, hobekuntza-planak finkatzen laguntzen duten adierazleen bidez.

75

− Lan txukuna, adostua, eraginkorra eta atsegin-emailea sustatzen duen kultura, talde lana ahalbidetzen duena.

− Ezagupen partekatua bultzatzen duen sare bidezko lanaren aberastasuna, gogoetarako eta ikastetxeetan egin beharreko lanerako laguntza, adorea, konfiantza eta lan partekatuak ematen duen segurtasuna.

Ikastetxe-sarearen koordinazioa bost taldetan egiten da, proiektua abian jarri zeneko ikasturtearen arabera. Talde batzuetan bi orduko koordinazio-saio bat egiten da hilean behin; beste talde batzuetan lau orduko saioa bat egiten da hiruhilean behin. Taldeek hiru arlotan lan egiten dute: irakaslanari dagozkion prozesuen diseinua (programazioa, ebaluzioa, tutoretza...), jardunbide egokiak identifikatzea eta abian jartzea, eta irakaslanaren autoebaluazioa.

Horrez gain, prestakuntza orokorreko saio bat egiten da urtean behin sareko ikastetxe guztientzat.

Aholkulariak ikastetxeetara joaten dira arreta eta laguntza banan banakoagoa emateko, bai prozesuen diseinuaren arloan baita ikastetxearen antolamenduaren arloan ere.

2.4. Irakasleen prestakuntza eta berrikuntza ikastetxeetan

Prestakuntza eta berrikuntza proiektuak –azken deialdia 2010-11 ikasturtean izan zen– aztertzen dira, eta, baita ere, Berritzeguneetako ikastaroak eta mintegiak, Garatu planeko ikastaroak eta hiru plan edo proiekturen garapena: Hezkuntza Hirueledunaren Markoa, Eskola 2.0 eta Bizikidetza Plana.

Aipatu beharekoa da aldi honetanEskola muinbakarraren esparruan aniztasunari

erantzuteko plan estrategikoa 2012-2016 onartu dela, ikasle moten aabera ataletan banatua (ikus txosten honen 1.4 azpiatala).

2.4.1. Prestakuntza eta berrikuntza proiektuak

ISEI-IVEIk ebaluazio diagnostikoari buruz egindako txostenek ikastetxeen antolamenduaren inguruko informazioa eskaintzen dute, ikastetxeetako zuzendaritzek bete zuten berariazko galdera-sortatik ateratakoa. Izan ere, 2011ko ebaluazioko emaitzen tostenak eta aldagaien analisiaren txostenak informazioadute 2010-11 ikasturteko irakasleen prestakuntza planei buruz, besteak beste, landutako gaien ingurukoa eta ikastetxeei aholkularitza zenbitzia ematen dieten erakundeen ingurukoa.

Ikastetxeen bi herenek, prestakuntza planetarako, Eskola 2.0 planari eta IKT teknologiei buruzko gaiak aukeratzen dituztela egiaztatu daiteke, metodologia

76

alderdiei buruzko gaiekin batera. Ikastexeen erdian baino gehiagotan hizkuntzaren, curriculumaren eta bizikidetzaren inguruko gaiak lantzen dira, etapen artean ia ezberdintasunik ez dagoelarik. Bizikidetza planak ikastetxe guztietan landu ziren aurreko ikasturteetan.

Prestakuntza planetarako ikastetxeen erdiak baino gehiagok aukeratutako gaiak, ikastetxe

guztien ehunekoetan. 2010-11 ikasturtea. ED-2011 txostena (ISEI-IVEI)

LH DBH

Eskola 2.0, Inform. eta komunikazioaren teknologiak (IKT) 77 71

Metodologiari buruzko gaiak 73 68

Hizkuntzari buruzko gaiak 61 60

Curriculumari buruzko gaiak 60 59

Bizikidetza plana 51 54

Prestakuntza ematen duten erakundeei dagokienez, Berritzeguneak dira nagusi, ia % 90eko proportzioan, etapen artean eta hezkuntza-sareen artean ezberdinatsun handirik egon gabe. Agian proportzioa apur bat handiagoa litzateke Haur eta Lehe hezkuntzako ikastetxe publikoetan.

Itunpeko ikastetxeek prestakuntza ematen duten erakunde pribatuetara ere jotzen dute kasu askotan (% 79), eta ikastetxe-sareen bidezko prestakuntza gehiago erabiltzen dute (% 43) ikastetxe publikoek baino (% 18). Ikastexeen erdiak gutxi gora behera era autonomoan gauzatzen dituzte zenbait proiektu, kanpoko aholkularitza erabili gabe, batez ere Bigarren Hezkuntzako ikastetxe publikoek (% 65).

Ikastetxeen % 20 inguruk unibertsitatera jotzen dute prestakuntza planak egiteko, Lehen Hezkuntzako ikastetxeek hein txikiagoan (% 6).

Ikastetxeei prestakuntza planak egiteko aholkua ematen dieten erakundeak, ikastetxe

guztien ehunekoetan. 2010-11 ikasturtea. ED-2011 txostena (ISEI-IVEI)

Ikastetxe publikoak Itunpeko ikastetxeak

LH DBH LH DBH

Berritzeguneak 94 88 86 86

Prestakuntza erakunde pribatuak 24 9 79 79

Modu autonomoan 47 65 49 51

Ikastetxeen arteko prestakuntza 21 14 43 43

Unibertsitatea 6 20 19 23

Bestelakoak 9 10 20 22

Sailaren Hezkuntzako prestakuntza eta berrikuntza proiektuei dagokienez, ohiko bertsioan, azken deialdia, 1,23 milioi euroko aurrekontuarekin (EHAA, 2010/08/25), eta ondorengo ebazpena (EHAA, 2011/03/07) 2010-11 ikasturtean egin ziren.

2011-12 ikasturteko deialdia Agindu bidez egin zen (EHAA, 2011/05/17) itunpeko ikastetxeentzat mugaturik. Ikastetxe publikoentzako deialdia Hezkuntza Sailordetzaren ebazpen baten bidez egin zen. Aurreko ikasturteetako arautegiari

77

dagokionez, oinarrizko aldaketa bat egin zen: ikastetxe bakoitzak "prestakuntza/berrikuntza" proiektu global bakar bat gauzatu zezakeen, eta horretarako hiru baldintza eskatzen ziren:

- Oinarrizko erreferentzia bezala ebaluazio diagnostikotik eratorritako hobekuntza-plana hartzea.

- Arreta bereziki ikaste-irakaste prozesuetan eta oinarrizko konpetentzien garapenean jartzea.

- Ikastetxearen planteamendu globala kontuan hartzea, eta baita abian jarritako ekimenak: Eskola 2.0, hizkuntza proiektuak, aniztasunaren trataera, ikastetxeko elkarbizitza, zientzia hezkuntza eta sexuen arteko berdintasuna.

Baldintza berriekin proiektu kopurua ikaragarri jaitsi zen, 2.161etik 644ra, taulan azaltzen den bezala; kontuan izan behar da lehen kasuan prestakuntza-ekintzak direla, eta bigarren kasuan 644 ikastetxeren proiektu globalak.

a) Proiektu kopuruaren bilakaera prestakuntza-ekintzaren arabera 2009-10 eta 2011-12

ikasturteen artean

2009-10 2010-11 2011-12

Berrikuntza proiektu globalak 30 18 --

Berrikuntza ekintzak edo proiektuak 1.050 1.215

Prestakuntza proiektuak 782 709 487

Trukeak -- 95 --

Hizkuntza proiektuak* -- 94 157

Guztira 1.862 2.161 644

(*) 2011. urtean, MET (39), Comenius (40) etaeleaniztasun (15) proiektuak sartzen dira. 2011-12 ikasturteko

datuetan atzerriko hizkuntzak ikasteko ikastetxeetan antolatutako 40 prestakuntza ikastaro sartzen dira.

Parte hartzea apur bat handiagoa izanz en ikastetxe publikoetan.

b) Proiektu kopuruaren bilakaera ikastetxe motaren arabera (hezkuntza-sarea eta etapa) 2009-

10 eta 2011-12 ikasturteen artean

2009-10 2010-11 2011-12

Publikoak. Haur eta Lehen Hezkuntza 851 827 312

Publikoak. Bigarren Hezkuntza 483 531 122

Itunpekoak 528 803 210

Guztira 1.862 2.161 644

2011-12 ikasturteko proiektuek ikastetxe bakoitzak ebaluzio diagnostikoaren hobekuntza-planetarako aukeratutako gaiak biltzen zituzten, eta hezkuntza-sistema osoaren lehentasunak adierazten zituzten, haien artean lehentasun-lerro nagusiak hizkuntzak (249 ikastetxek aukeratua) eta curriculum berria eta giltza-konpetentziak (122) izan zirelarik, eta hein txikiagoan, IKT teknologiak (64) eta bizikidetza (47). .

78

c) Ikastetxeetako prestakuntza/berrikuntza-proiektuetan gehien aukeratutako lehentasun-

lerroak. 2011-12 ikasturtea

Lehentasun-lerroa 2011-12

Hizkuntzak 249

Curriculum berria eta giltza-konpetentziak 122

Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak (IKT) 64

Bizikidetza eta hezkuntza-komunitatea 47

Giizarte eta kultura aniztasuna 17

Ikaskuntzaren kalitatea. Arrakasta guztientzat 13

Ikastetxeek proiektuak gauzatzeko erabili zuten hizkuntzari dagokionez, ia erdiak (% 46) euskara hutsa erabili zuten, hein handixeagoan sare publikoan (% 49) sare pribatuan (% 40) baino. Proiektuen % 41 gaztelaniaz edo bi hizkuntza ofizialetan gauzatu ziren, eta proiektuen % 13 atzerriko hizkuntza batean gauzatu ziren, batez ere ingelesean, bi urte lehenago horrelako proiektuak % 4ra heltzen ez zirelarik (2.4 eranskina).

Berritzeguneen 18 zonaldeen araberako banaketan, Ordizia, Zarautz, Lasarte, Gernika eta Eibarrekoetan berrikuntza-proiektuen % 60 baino gehiago euskaraz gauzatu ziren.

Abando, Sestao, Leioa, Txurdinaga, Ortuella eta Barakaldoko proiektuen % 50 baino gehiago gatelaniaz gauzatu ziren.

Ingelesa gehien erabili zeneko zonaldeak Leioa, Gasteiz-1, Txurdinaga eta Gernika izan ziren, proiektuen % 15ean baino gehiagotan (2.5 eranskina).

2.4.2. Berritzeguneen prestakuntza-jarduerak

Berritzeguneek ikastetxeei prestakuntza ematen edo antolatzen dietebai ikastetxean bertan edo Berritzegunean, ikastaroen edo mintegien bidez. Ikastaroak gehienetan laburrak izaten dira –10 ordutik gorakoak kontabilizatzen dira.

Azken lau ikasturteotako joera ikusita, Berritzeguneei egindako eskaria gero eta handiagoa da mintegien modalitatean eta mantendu egiten da ikastaroen modalitatean.

Berritzeguneen prestakuntza-eskaintzaren bilakaera. Ikastaroak eta mintegiak 2011-12

ikasturtera arte.

2008-09 2009-10 2010-11 2011-12

Ikastaroak 341 483 435 386

Mintegiak 240 291 257 321

Bai ikastaroetan bai mintegietan, gehien eskatzen diren gaiak Eskola 2.0 programaren eta IKT teknologien ingurukoak dira. Honako gai hauek ere eskari handia izaten dute: hezkuntza premia bereziak, batez ere ikastaroetan; gizarte eta

79

kultura aniztasuna, azken ikasturtean asko hazi dena; aurreko atalean azaldutako eskola-lidergoa eta zuzendaritza; hizkuntza normalkuntza eta bizikidetza (2.6 eranskina).

Berritzeguneek antolatutako ikastaroen eta mintegien artean eskari handienekoak. 2010-11

eta 2011-12 ikasturteak

Ikastaroak Mintegiak Gaia

2010-11 2011-12 2010-11 2011-12

IKT eta Eskola 2.0 92 96 40 76

Hezkuntza premia bereziak 50 48 29 29

Gizarte eta kultura aniztasuna 22 21 20 38

Eskola-lidergo eta zuzendaritza prozesuak 17 18 37 35

Hizkuntza normalkuntza 7 19 24 26

Bizikidetza 29 32 8 12

2.4.3. Garatu planeko ikastaroak

Garatu ikastaroetarako 2010-11 eta 2011-12 ikasturteetako deialdiak aginduen bidez egin ziren (EHAA, 2010/05/13 eta EHAA, 2011/05/09).

Bi ikasturte lehenagoko deialdiarekin konparatrik, ikastaro kopurua 287 tik 357ra hazi zen, bertan 9.502 irakaslek partu hartu zutelarik.

Garatu planeko ikastaroak 2009-2010 eta 2011-2012 ikasturteen artean

2009-10 2010-11 2011-12

Eskainitako ikastaroak 332 374 435

Egindako ikastaroak 287 332 357

Parte hartu zuten irakasleen kopurua -- 8.247 9.502

Orduak guztira -- 10.720 12.786

Irakasle guztientzako ikastaro irekiak nagusi izan ziren.

Garatu planean egindako ikastaroak, etapen arabera. 2010-11 eta 2011-12 ikasturteak

Etapa 2010-11 2011-12

Orokorrak 162 234

Haur eta Lehen Hezkuntza 86 59

Bigarren Hezkuntza 74 53

Musika Irakaskuntza 6 2

Hizkuntza Eskola Ofizialak 4 7

Helduen Hezkuntza 0 2

Guztira 332 357

80

Ikastaroak emateko erabilitako hizkuntzari dagokonez, euskara eta gaztelania nagusi dira (% 31 bi kasuetan). Bi hizkuntza ofizialetan ikastaroen % 16 eman dira, eta ingelesak igoera ikusgarria izan du Garatu planeko ikastaro guztien % 20ra heldu arte.

Garatu planeko ikastaroak emateko erabilitako hizkuntza. 2010-11 eta 2011-12 ikasturteak

2010-11 2011-12 Ikastaro guztien %

Euskara 113 101 % 31

Gaztelania 102 115 % 31

Euskara eta gaztelania 65 44 % 16

Ingelesa 50 91 %20

Frantsesa 1 4 % 1

Alemana 1 2 % 0

2.4.4. Zenbait plan eta proiektu garrantzitsuren garapena

Hezkuntza Marko Hirueleduna (MET), Eskola 2.0 programaeta Bizikidetza Plana dira, aurreko txostenean deskribatu genituenak. Hemen hasierako gauzapenak jasotzen dira.

2.4.4.1. Hezkuntza Marko Hirueleduna

Hezkuntza Marko Hirueledunak12partaide kopuruan igoera handia izan zuen 2010-11 ikasturteko hasierako deialditik aurrera. Hasierako deialdian 40 ikastetxek parte hartu zuten, baina 2011-12 ikasturtean partaide kopurua hirukoiztu egin zen, 118 ikastetxek parte hartu baitzuten. Ikasle kopuruari dagokionez, bikoiztu egin zen, 3.457tik 7.324ra pasa zelarik.

Ikastetxe publikoak gehiengoa badira ere (62 publiko, 56 itunpeko), ikasle kopurua bi aldiz handiagoa da itunpeko ikastetxeetan (4.644) ikastetxe publikoetan (2.680) baino.

Hezkuntza Marko Hirueledunean parte hartu duten ikastetxe, ikastalde eta ikasleen kopurua

hasierako ikasturtearen arabera

Jarraitu dutenak

(2010-11) Berriak (2011-12) Guztira

Ikastetx. Taldeak Ikasleak Ikastetx. Taldeak Ikasleak Ikastetx. Taldeak Ikasleak

Lehen H. 9 31 620 31 62 1.240 40 93 1.860 Publikoa

Bigarren H 7 19 380 15 22 440 22 41 820

Itunpekoa 24 91 2.457 32 81 2.187 56 172 4.644

Guztira 40 141 3.457 78 165 3.867 118 306 7.324

12 http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-2459/es/contenidos/informacion/dig3/es_2085/g3_c.html

81

Lurraldeen araberako banaketan, nolabaiteko proportzioa dago lurralde bakoitzeko eskola-biztanleriarekiko; Gipuzkoako lurraldean apur bat jaisten da, bertako ikastetxe publikoak bigarren deialdira arte ez baitziren sartu. .

Hezkuntza Marko Hirueledunean parte hartu duten ikastetxeen kopurua, hasierako

ikasturtearen arabera eta lurraldearen arabera

Jarraitu dutenak

(2010-11) Berriak (2011-12) Guztira

Araba Bizkaia Gipuzkoa Araba Bizkaia Gipuzkoa Araba Bizkaia Gipuzkoa Euskadi

Lehen H. 2 7 0 6 15 10 8 22 40 40 Publikoa

Bigarren H 1 6 0 2 10 3 3 16 22 22

Itunpekoa 4 12 8 8 18 6 12 30 14 56

Guztira 7 25 8 16 43 19 23 68 27 118

• Hezkuntza Marko Hirueleduenan parte hartu duten ikastetxeetako

irakasleen prestakuntza

Hezkuntza Marko Hirueleduenan parte hartu duten ikastetxeetako irakasleen prestakuntza bi motatakoa izan da:

- Prestakuntza teorikoa, oinarrizkoa eta orokorra, irakasle guztientzakoa. Prestakuntzaren hasierako modulua da.

- Berariazko prestakuntza, mintegien bidezkoa, hizkuntza bateko irakasleentzakoa alde batetik (euskara, gaztelania edo atzerriko hizkuntza), eta atzerriko hizkuntzako irakasleentzakoa bestetik.

Jarraian, bi mota horietako prestakuntzen curriculumaren alderdirik garrantzitsuenak aztertzen dira. Bukaeran aipatzen diren jardunaldiak ere erantsi behar dira prestakuntzan.

a) Prestakuntzaren hasierako modulua

4 eta 6 ordu arteko bi saiotan banatzen da, eta Berritzeguneetako teknikariek ematen dute ikastetxeetan bertan honako helburu hauekin:

- METmarkoaren eraginari buruzko gogoeta sustatzea. - Marko berriak dakartzan aldaketei buruzko zalantzak argitzea. - Metodologiak hizkuntzen ikaskuntzan eta irakaskuntzan duen garrantzia

azpimarratzea

Edukinik garrantzitsuenak elebitasuna eta eleaniztasuna izan dira, hizkuntza-komunikazioarko konpetentzia, hizkuntzak ezagutza-arloekin duen erlazioa eta ikaskuntza eraginkorra.

82

b) Berariazko mintegiak

Mintegiak laguntza handikoak dira erabakiak hartzeko eta lana planifikatzeko, eta prestakuntza partekatua eta erabilera komuneko materialak sortzea asko errazten dute talde-lanari esker.

2010-11 ikasturtetik 2011-12 ikasturtera pate hartu nahi zuten irakasleen kopurua handitu egin zen eta zenbait egokitzapen egin behar izan ziren, batez ere prestakuntzaren emailen artean. Hasieran Berritzegune Nagusiko aholulariak izan ziren, baina bigarren ikasturtean zonaldeko Berritzeguneko hizkuntza aholkulariek gauzatu zuten prestakuntza.

Horrez gain, lan-karga handitu egin zen, urtean bi orduko 5 saiotik 8 saiora pasa baitzen.

Hizkuntzetako irakasleentzako mintegiaren ezaugarriak

2010-11 2011-12

Iraupena ikasturtean zehar, bi orduko bost bilera ikasturtean zehar, zortzi bilera

Partaideak euskara, gaztelania eta atzerriko hizkuntzetako irakasleak

Emaileak Berritzegune Nagusiko hizkuntza aholkulariak

Berritzeguneko aholkulariak (LH eta BH gizarte eta hizkuntza eremukoak)

Helburuak - Hizkuntzen ikas-irakaskuntzen inguruko orientabide didaktikoak partekatzea

- Hezkuntza praktikak hobetzea - Hizkuntzen ikas-irakaskuntza bateratuan

aurrerapausoak ematea

- Praktika didaktikoak aztertzea eta hobetzea

- Hizkuntzen Trataera Bateratuaren planteamenduetatik lan egitea

- Material didaktikoa aztertzea eta partekatzea

- Web 2.0ren klabeen bidez lan egitea

Edukiak - Ikasleengan Hizkuntza eta komunikazio-

trebetasunak garatzeko orientabide didaktikoak

- Komunikazio-proiektuak

- IKTak eta hizkuntzen ikas-irakaskuntzen erabilera

- Irakurmenerako ebaluazio irizpideak eta adierazleak

- Irakurmena lantzeko estrategiak - Testu idatziak ebaluatzeko

irizpideak eta adierazleak - Komunikazio-proiektuak - Web 2.0ren baliabideak

Partaide

kopurua 65 90

Era berean, atzerriko hizkuntzako irakasleentzako mintegian (gehienetan, ingelesa), azken ikastaroko jarduera material didaktiko berrien elkartrukera bideratu zen.

83

Atzerriko hizkuntzetako irakasleentzako mintegiaren ezaugarriak

2010-11 2011-12

Iraupena Ikasturtean zehar, bi orduko bost bilera zortzi bilera

Hartzaileak atzerriko hizkuntzatan curriculum arloak irakasten dituzten irakasleak

Emaileak Berritzegune Nagusiko hizkuntza aholkulariak

Berritzeguneko aholkulariak (LH eta BH gizarte eta hizkuntza eremukoak)

Helburuak - Atzerriko hizkuntzetan irakasteko orientabide didaktikoak partekatzea

- Hezkuntza praktikak hobetzea - Hizkuntzen eta curriculum edukien

irakaskuntzan aurrerapausoak ematea - Material didaktikoa partekatzea

- Eguneroko beharrizanei erantzuteko baliabideak eskaintzea

- Irakasleen arteko elkarreragina eta elkarlana bultzatzea

- Arloak ingelesez emateko metodologia egokienak lantzea

- Praktika didaktikoak aztertzea eta hobetzea

- Material didaktikoa aztertzea eta partekatzea

- Web 2.0ren klabeen bidez lan egitea

Edukiak - CLIL - Komunikazio-proiektuak - IKTak eta ikas-irakaskuntza prozesuak

- SIOP protokoloa - Koordinazioa - Web 2.0ren baliabideak

Partaide

kopurua 45 66

c) Bestelako prestakuntza-jarduerak

Ikasturte guztietan, irailean eta martxoan, bi jardunaldi antolatu dira; lehenegoan adituek hartu dute parte, eta bigarrenean proiektuan parte hartu duten ikastetxeetako esperientziak aurkeztu dira.

Proiektuan parte hartu duten ikrakasleek lehentasuna izan dute Garatu planeko zenbait ikastarotan, eta 22 ikastaro berezi antolatu dira haientzako.

2.4.4.2. Eskola 2.0 proiektua

Programa 2009-10 ikasturtean hasi zen Lehen Hezkuntzako 5. mailan, eta 6. mailara hedatu zen 2010-11 ikasturtean, eta DBHko 1. mailara 2011-12 ikasturtean, ikastetxe guztietan eta ikasle guztientzako.

Ikastalde eta ikasle kopurua Eskola 2.0 programan. 2009-10 eta 2011-12 ikasturteen arteko

bilakaera

2009-10 2011-12 Irakasmaila

Ikastaldeak Ikasleak Ikastaldeak Ikasleak

LHko 5. maila 915 17.863 957 18.833

LHko 6. maila -- -- 916 19.315

DBHko 1. maila -- -- 909 19.662

Guztira 915 17.863 2.782 57.810

84

Eskola 2.0 proiektuak helburu hauek ditu:

- Ohiko ikasgelak ikasgela digital bihurtzea

- Irakasleak IKT teknologietan gaitzea

- Ikasgeletako metodologia aldaketa bultzatzea

- Amildegi digitala murriztea

- Lan dinamikoa, partehartzailea, sare bidezkoa sustatzea, baste ikastetxe batzuekin elkarlanean

- Hezkuntzaren kalitatea hobetzea

Proiektuan parte hartu duten irakasleen iritzia hasierako bi ikasturteetan egindako inkesten emaitzetan adierazten da; erantzun kopurua (233) adierazgarria ez bada ere, orientagarri samarra izan daiteke 13. Ondoriorik behinenak jasotzen dira.

− Ikaste-irakaste prozesua gauzatzeko emandako teknologia-tresneriaren erabilera

Irakasleen % 87k ordenagailuak erabiltzen ditu oso sarri; % 30ek nolabaiteko zailtasunez erabiltzen ditu; % 15ek eskola-saio gehienetan erabiltzen ditu.

− PDI (pantaila digital interaktiboa) pantailaren integrazio mailaikasgelako ohiko

lan-jardueretan, kasuan kasuko metodologia erabiliz.

Irakasleen % 52k eskuarki erabiltzen du; % 9k ohiko arbela baino gehiagotan erabiltzen du; % 12k pantaila hori baino ez du ia erabiltzen.

− Heziketa-programen eta tresnen erabilera

Irakasleen % 63k 2.0 eb gunea erabiltzen du; % 6k bakarrik ez du horrelako tresnarik ezagutzen.

− IKT teknologien erabilera irakasleen aldetik

Inkesta erantzun zuten irakasleen % 75ek baino gehiagok honako honetarako erabiltzen ditu IKT teknologiak:

- Ikasleei Interneten informazioa bila dezaten eskatzeko

- Ikasleentzako material edo jarduera didaktikoak prestatzeko edo aukeratzeko.

- Sarean eduki eta material digitalak bilatzeko eta aukeratzeko

- Ikasleek lanak testu-prozesagailuen bidez egin ditzaten eskatzeko

- Ikasleei lanak aurkezpen digitalen bidez egin ditzaten eskatzeko

13 Beste inkesta bat egin zitzaien zuzendaritza taldeei, IKT dinamizatzaileei eta 2011-12 ikasturtean programan parte hartu zuten irakasleei, baina une honetan ondorioak ez daude eskuragarri.

85

− Ikasleen motibazioa areagotzea

IKT teknologiako prestakuntza parte hartu duten irakasleen iritziz, ikasleen motibazioa,

informazioa aurkitzeko gaitasuna eta gaitasun digitak orokorra hobetu egiten da. Hein

txikiagoan hobetzen diren gaitasunak talde-lanerako eta adierazpenerako gaitasuna dira.

Asko edo nahiko Gutxi edo bat ere ez

Gelako lanetan motibaturik eta inplikaturik daude % 96 % 4

Errendimendua hobetu dute % 52 % 48

Gaitasun digitala eta informaziorako gaitasuna garatu dituzte

% 83 % 17

Taldean eta elkarlanean lan egiten dute % 46 % 54

Badakite informazioa iturri eta baliabide ezberdinetan bilatzen

% 82 % 18

Badakite euren burua hobeto adierazten eta komunikatzen

% 43 % 57

Irakasgaiko ezagupenak hobeto eskuratu dituzte % 69 % 31

Badakite zenbait hizkuntza (testuala, ikonikoa, ikus-entzunezkoa) erabilten euren burua adierazteko

% 60 % 40

− Bestelako adierazleak

Irakasleen % 54k uste du IKT teknologiek eragin handia dutela ikasgelako aniztasunari erantzutean. Beste alde batetik, ikasleen % 79 gai da Eskola 2.0 programako tresnen bidez bere eduki propioak sortzeko, bai testu formatoan (% 41), multimedia formatoan (% 28) edo web 2.0 aplikazioak erabiliz (% 10).

2.4.4.3. Bizikidetza Plana

Eusko Legebiltzarrak 2010eko maiatzean Bizikidetza demokratikoaeta indarkeriari legitimazioa kentzea izeneko plana onartu zuen, eta haren ondorioz Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak 2010-11 eta 2011-12 ikasturteetan zehar planaren 9.3 puntuan aurreikusten ziren zenbait ekintza gauzatu zituen.

• 2010-11 ikasturteanbi ekimen nagusi abiarazi ziren:

- Eskola Bakegune proiektua abian jartzea. Proiektuak baliabidetegi bat du, askotariko ikusentzunezko eta idatzizko dokumentazioa duena (www.eskolabakegune.euskadi.net), eta bakearen eta giza eskubideen aldeko hezkuntza-jarduerak garatzeko gomendioak eta biktimen lekukotasunak ematen ditu.

- Mintegi bat, bi orduko zortzi saiotan gauzatu zena. Bertan 54 ikastetxek hartu zuten parte, honako banaketa honekin:

86

Lurraldea Ikastetxe publikoak Itunpeko ikastetxeak Ikastetxeak guztira

Araba 7 6 13

Bizkaia 15 11 26

Gipuzkoa 13 2 15

Euskadi 35 19 54

Mintegiaren helburuetako bat hala eskatzen zuten ikastetxeak indarkeriaren biktimen lekukotasun zuzenaren harrera prestatzea zen, eta baita hezkuntza-jarduera hori ikastetxeko Bizikidetza Planean eta Hezkuntza Proiektuan sartzea ere.

Haien esperientzia ikasleei kontatzen zieten pertsonek, euren aldetik, egokitze-saio batzuetan prestakuntza bat jasotzen zuten, eta Xabier Etxeberria adituaren iritziz, hezkuntza-jarduera gauzatzeko baldintza batzuk bete behar zituzten:

- Hezkuntza-dinamika batean sartzearen aldeko jarrera

- Komunikaziorako konpetentzia

- Aldez aurretik dolu prozesu pertsonala gauzatzea

- Kontakizuna ikuspegi ez-alderdikari batetik onartzea

• 2011-2012 ikasturtean Berritzeguneek eta Sailak, Garatu planaren bidez, 26 ikastaro eta mintegi bat antolatu zituzten. Parte hartzea honako hau izan zen:

Emaileak Jarduera kopurua Partaide kopurua

Berritzeguneak 11 129 Ikastaroak

Garatu 15 205

Jardunaldiak 1 196

Berritzeguneek antolatutako ikastaroen izanburuak hauek izan ziren:

- Gatazkan eta gatazkarako hezi

- Baketik-en IZAN proposamena

- Ikasketa eta zerbitzu solidarioa

- Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna

Garatu planaren barruan antolatutako ikastaroen izenburuak:

- Baloreetan oinarritzen den hezkuntza: giza eskubideak eskola demokratikoan (3)

- Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna: Garapen praktikoa eta gako metodologikoak (3)

- Antzerkia, gatazka eraldatzeko tresna bezala (2)

- Dolua eta galerak (3)

- Jazarpen jokaerak eskolan: gaiari heltzeko hezkuntza-estrategiak (3)

87

- Ikasketa eta zerbitzu solidarioa: gizarterako eta herritartasunerako gitasuna lantzeko proposamena (1)

- Berdintasunerako eta sexu-indarkeriaren prebentziorako heziketa (1)

Bizikidetza planen koordinatzaileentzako eta planak abiarazteko ardura zuten irakasleentzako jardunaldiei dagokienez, landutako gaia "Bizikidetza sarean" izan zen, eta 196 irakaslek parte hartu zuten.

Bestalde, Gizarterako eta herritartasunerako gaitasunaren garapena eta mota guztietako indarkeriaren biktimen lekukotasunak izeneko mintegian zortzi irakaslek parte hartu zuten.

Bukatzeko, aipatu beharrekoa da 2011ko abenduan hezkuntza eta gizarte agente gehienek Bizikidetzarako hezkuntzaren aldeko konpromisoa sinatu zutela, haien artean Euskadiko hiru unibertsitateak, itunpeko sareko patronalak, ikastetxe publikoetako zuzendarien elkarteak, bi hezkuntza-sareetako familien konfederazioak, CCOO eta UGT sindikatuetako irakaskuntza-federazioak eta Euskadiko Eskola Kontseilua bere ere.

2.5. Ondorioa eta proposamenak

2011ko ebaluazio diagnostikoak hurrenez hurreneko hiru urteko ziklo bat ixten du, 2012an etenaldi bat egon delarik. ISEI-IVEI Irakas-Sistema Ebaluatzeko eta Ikertzeko Erakundearen plangintzaren arabera, ebaluazio diagnostikoa hurrenez hurreneko bi ikasturtetan egingo da, hurrengo kasuan 2013an eta 2014an, eta hirugarren urtean ez da ebaluaziorik egingo.

Ebaluazio diagnostikoaren sendotzeak hainbat aldaketa ekarri ditu, ez bakarrik ikastetxeetako plangintzan eta ebaluazioaren kontzeptuaren hedaduran, baizik eta sistemaren beste estamentu batzuetan, Berritzeguneetan bereziki. Berritzeguneetan aholkularitza eskariak handitu egin dira eta lana ikastetxeetan ebaluazioan antzemandako eta hobekuntza-planetan adierazitako berariazko beharrei erantzuteko egokitu behar izan dute.

Hori dela eta, ebaluazioa egin deneko hurrenez hurreneko hiru urteetan zehar hezkuntza-sistemako ikastetxeetan oro har hobekuntzak egon direla ikusten da, adierazgarriagoak Lehen Hezkuntzako etapan. Era berean, errendimendu-maila baxuan dauden ikasleen ehunekoa jaitsi egin dela egiaztatu da, jaitsieraren intentsitatea etapa batetik bestera eta urte bakoitzean ebaluatutako konpetentzia batetik bestera aldatu egiten delarik. Ebalualdietan zehar gorabehera bat egon da emaitzetan, 2009tik 2010rako hobekuntza handiagoa izan zen 2010etik 2011rakoa baino.

88

(p5) Ondorioz Kontseiluak hezkuntza-sistema osorako hobekuntza-helburu

kuantitatiboak finkatzearen komenigarritasuna planteatu nahi du, eta, baita

ere, urte bakoitzean ebaluatzen diren konpetentzietako errendimendu-maila

baxurako eta errendimendu-maila garaierako, ikastetxeetako hobekuntza

iraunkorra eta jarraitua egiteko bide bezala.

Beste alde batetik, ebaluazio diagnostikorako deialdiaren aginduan jasotzen den bezala, hobekuntza-prozesuen ardura ikastetxeena da, aholkularitza, laguntza eta prestakuntza Berritzeguneen eta Ikuskaritzaren eginbeharrak dira, eta ebaluazioaren diseinua, gauzapena eta analisia ISEI-IVEIren eginbeharrak dira.

Egoera horretan, ikastetxe batzuek behin eta berriro ikasleei balio erantsi handia ekartzen dietela egiaztatu da, ikasleek euren gizarte, ekonomia, kultura eta hizkuntza-egoera kontuan izanik espero zitezkeenak baino emaitza nabarmenki hobeagoak lortzen baitituzte. Aldi berean, kontrakoa gertatzen da beste zenbait ikastetxetan, ikasleek behin eta berriro espero baino emaitza apalagoak lortzen baitituzte eta, beraz, balio erantsi txikia ekartzen baitiete ikasleei.

Balio erantsi handia ekartzen duten ikastetxeei dagokienez, Sailak aldi honetan zehar ikerlan bat egin du, oraindik argitaratu gabea, ikastetxe horietako jardunbide egoki bereizgarriak identifikatzeko eta, ahal den neurrian, gainerako ikastetxeetara zabaltzeko eta jardunbideak hobetu ditzaten.

Hori dela eta, ikasleek kalitate handiko hezkuntza jasotzeko duten eskubidearen ikuspuntutik eta errendimendu-maila baxuko emaitzen hobekuntzaren ikuspuntutik, Kontseiluak irizten du arreta berezia jarri behar dela emaitzarik apalenak lortzen dituzten ikastetxeetan eta, baita ere, emaitza absolutuak gorabehera, ikasleei balio erantsi txikiagoa ekartzen dieten ikastetxeetan.

(p6) Horretarako Kontseiluak Sailari eskatzen dio emaitzarik apalenak lortzen

dituzten ikastetxeetarako eta balio erantsirik txikiena ekartzen duten

ikastetxeetarako hobekuntza-plan bat abian jar dezan, sistemako antolamendu-

baliabideak esleitzerakoan lehentasuna eman diezaien, eta ikastetxe horiek eta

Administrazioa inplikatu ditzan hobekuntza-maila ebaluagarriak lortzeko.

Ebaluazio horien baldintzetako bat emaitzen isilpekotasuna da. Kontseiluak irizten du baldintza hori ez dela oztopoa izan behar ikastetxearen,Berritzegunearen eta Ikuskaritzaren arteko elkarlanerako. Berritzeguneetako zuzendarien ustetan, hiru hezkuntza-agenteen elkarlana oso garrantzitsua da aholkularitza onuragarria izan dadin.

(p7) Kontseiluak, ikastetxeei zerbitzu eraginkorragoa eskaini ahal izateko,

proposatzen du prozesuan parte hartzen duten kanpoko bi instantzien artean

(Ikuskaritza eta Berritzeguneak) koordinazio hobeagoa eta informazio truke

arinagoa izateko ahaleginak egin daitezen. Horrekin batera, Aginduan

aurreikusten den hasierako bilera –Ikuskaritza eta Berritzegunea ikastetxeko

koordinazio taldearekin– sistematikoki egitea bidezkoa dela irizten du.

89

Ebaluazioak ikastetxe publikoetan bigarren dimentsio bat hartzen du 2011-12 ikasturtetik aurrera abian jarriko den zuzendaritzaren ebaluazioarekin. Ezaugarriak kontuan izanik, ikastetxearen antolamenduaren alderdi guztien ebaluazioa da; garrantzi handia ematen dio parte hartzeari, eskolako giroari eta beste ikastetxeekiko elkarlanari, eta beste alde batetik, plangintzaren eta kudeaketaren alderdi guztiei, baina beste guztien gainetik, lidergo pedagogikoari.

(p8) Horri dagokionez, Kontseiluak bere adostasuna adierazi nahi du Sailak

bultzatutako zuzendaritza ereduarekiko, abian jarriko den zuzendaritza lanaren

ebaluazio prozesuarekiko eta ebaluazioaren edukiekiko hain zuzen ere.

Ildo beretik, Kontseiluak komenigarritzat jotzen du ebaluazioaren kultura hori

progresiboki irakaskuntza osora hedatu dadin, eta bere esker ona eman nahi die

era autonomoan edo ikastetxe-sare baten barruan kultura hori gauzatzen hasiak

dauden ikastetxeei.

Ebaluazio diagnostikoaren prozesuak eta ondorengo hobekuntza-planek eragin nabarmena izan dute ikastetxeen berrikuntzan eta irakasleen prestakuntzan, eta ikastetxeetan, planek hobekuntza erreala ekarri duteneko ikastetxeetan behintzat, aldaketaren motorra bilakatu dira. Beste alde batetik, hobekuntza-planak modu naturalean uztartzen dira lehentasunezko hiru lerroekin –hizkuntzak, teknologia berriak eta bizikidetza–, hirurak ikaskuntzen objektua, tresna edo testuingurua direlarik.

Hizkuntzetarako konpetentziek berebiziko garrantzia hartu dute gure hezkuntza-sisteman, eta euskara ikas-hizkuntzarik erabiliena izanik eta ikastetxeetako hobekuntza-plan askoren ardatza. Aukera metodologiko eraginkorra eta egiaztatua, eta batez ere ikastetxe bakoitzeko errealitatera egokitua, ezinbesteko tresnatzat har daiteke.

Atzerriko lehen hizkunzari dagokionez, ingelesa gehienetan, adostasun handia dago hirugarren ikas-hizkuntza bezala eransteko, funtzsean horrela ikasten baitira hizkuntzak ikastetxeetan. Une honetan irakasgaiak ingelesez irakasteko gai diren irakasleen kopurua handitu behar dela pentsatu bahar da, eta atzerriko hizkuntzek –ingelesak bereziki– gizarte bizitzan eta komunikabideetan duten presentzia urria azpimarratu nahi dugu.

(p9) Horren ondorioz, Euskadiko Eskola Kontseiluak hizkuntzak egoki ikasteak

konpetentzia guztietako emaitzak hobetzeko duen garrantzia azpimarratu nahi

du, eta Sailari eskatzen dio orain arte lortutako giza baliabideak, baliabide

materialak eta antolamendu baliabideak sendotu ditzan. Halaber, ikastetxeei

gomendatzen die hiru hizkuntzen trataera bateraturako ereduak garatu ditzaten.

Ikastetxeetako irakasleen egonkortasuna antolamenduaren elementu garrantzitsua da eta antolamenduan –eta azken batean ikasleen emaitzetan– eragin handia duen aldagaia da. Ikasleei balio erantsi txikiagoa ekartzen dieten ikastetxe askotan egonkortasun falta edo txandakatze handia ikusten da irakasleen artean

90

urtero. Behin-behinekotasun horrek bi motatako irakasleei eragiten die: behin betiko lanpostua lortu ez duten karrerako funtzionarioei eta aldi baterako irakasleei.

(p10) Horri dagokionez, Kontseiluak, azken boladan izen den hobekuntza aitortzeaz

gain, irakasleen plantilen egonkortasunak ikastetxeetako hezkuntza-proiektuak

sendotzeko duen garrantzia azpimarratu nahi du, eta horretarako Sailari

eskatzen dio plantilen behin-behinekotasuna murrizteko neurriak har ditzan,

bereziki egonkortasun faltarik handiena duten ikastetxeetan.

Azkenik, Kontseiluak atsegin handiz ikusten du gure hezkuntza-sistemaren osasun ona, eta dei egiten die agente guztiei orain arte izandako lorpenak defendatzeko, horrela sendotu eta hobetu ahal izan ditzagun.

91

3. atala: HEZKUNTZA-SISTEMAREN FINANTZAKETA ETA BALIABIDEAK

3.1. Aldagai sozio-ekonomikoak eta hezkuntzaren finantzaketa

Hezkuntzaren finantzaketan eragin zuzena izaten du ekonomiaren bilakaerak eta baita diru-sarrera publikoen maila nahikoa bermatzeko hartzen diren neurriek ere.

Bost aldagai ekonomikok Euskadin, Espainian eta Europar Batasunean izan duten bilakaera aztertuko dugu: Barne Produktu Gordina (BPG), langabezia-tasa, zerga-bilketa eta BPGarekin duen erlazioa, zor publikoa eta hezkuntzako gastu publikoa.

Atala bukatzeko estatu mailan administrazio publikoen gastuak mugatzeari begira hartu diren lege-neurrien zerrenda aurkezten da.

• BPGaren bilakaera

Europako ekonomiaren krisi-egoerak eragin zuzena du Euskadiko eta gainerako estatu espainiarreko ekonomiaren martxan.

2009ko jaitsaldiaren ondoren, 2010ean eta 2011n hazkunde positibo txiki bat izan da aipatutako hiru esparruetan – Euskadi, Espainia eta EB (27)–, baina 2012an balio negatiboak izan dira berriro. Euskadiko ekonomiaren bilakaera gehiago hurbiltzen da Espainiakora Europako batez bestekora baino.

BPGaren bilakaera Euskadin, Espainian eta Europar Batasunean (27) 2003 eta 2012. urteen

artean

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Europar Batasuna Espainia Euskadi

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Europar Bat. (27) % 1,5 % 2,7 % 2,2 % 3,5 % 3,2 % 0,7 %-4,1 % 2,0 % 1,5 %-0,4

Espainia % 3,1 % 3,3 % 3,6 % 4,0 % 3,6 % 0,9 %-3,7 %-0,1 % 0,7 %-1,8

Euskadi % 3,1 % 3,6 % 4,0 % 4,4 % 4,2 % 1,3 %-3,8 % 0,3 % 0,6 %-1,3

92

• Langabezia-tasa

BPGaren bilakaeraren eraginez, langabezia Euskadin Europan baino arinago hazi da, 2010eko % 9,7tik 2012ko % 12,1era14, Europako batez bestekoa (% 10,5) gainditu duelarik.

Espainian lan-merkatuaren jaitsiera askoz handiagoa izan da, langabezia 2012an biztanleria aktiboaren % 25era heldu baita.

Langabezia-tasaren bilakaera Euskadin, Espainian eta Europar Batasunean (27) 2005 eta 2012.

urteen artean

8,9% 8,2%

7,1%

7,0%8,9% 9,7%

9,6% 10,5%9,2% 8,5% 8,3%

11,3%

18,0%20,1% 21,7%

25,0%

5,7%4,1% 3,3% 3,8%

8,1%9,2%

10,8%12,1%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Europar Batasuna (27) Espainia C.A. de Euskadi

1. eta 2. ataletan beste aldagai sozio-ekonomiko batzuen portaera aztertu da,

besteak beste pobrezia-tasa, hezkuntza munduan duen isla, dirulaguntzadunen ehunekoa eta ISEK indizea.

• Zerga-bilketa eta BPGarekiko erlazioa

Euskadin azken bi urteotan zerga-bilketak jaitsiera txiki bat izan du 2010ekoarekiko, 2007ko gehieneko zenbatekotik urrun.

Zerga-bilketa osoa Euskadin. 2002-2012 bilakaera

8.6749.205

9.90711.265

12.55213.772

12.834

10.79211.700 11.481 11.408

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

14 Euskadirako Eustaten datuak erabili dira: http://www.eustat.es/elementos/ele0000200/tbl0000209_c.html#axzz2PPlruBQJ INEren Biztanleria aktiboaren inkestaren arabera (EPA), Euskadin 2012an langabezia-tasa % 15,9koa izan zen: http://www.datosmacro.com/paro-epa/ccaa/pais-vasco

93

Orain presio fiskalaaztertzen badugu, hots, erakundeek kudeaketa publikorako zergak biltzearen bidez lortzen duten BPGaren ehunekoa, Euskadi (% 30) Espainiako batez bestekoaren (% 32) azpitik dagoela ikus dezakegu, eta Europar Batasuneko batez bestekotik hamar puntu beherago.

Presio fiskala, BPGaren ehunekoetan, Europar Batasuneko herrialdeetan 2011n.

49% 47% 46% 44% 43% 40% 40% 39% 38% 36%35% 32% 30% 28%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

Izan ere, krisialdi ekonomikoaren hasieratik zergen bidezko diru-sarrerak ekonomia baino askoz gehiago murriztu dira. 2007tik 2012rako tartea aztertzen badugu, BPGa %1 inguru bakarrik murriztu dela ikusten da, baina zerga-bilketa % 17 murriztu da.

• Zor publikoa

Zerga-bilketaren jaitsierak ekarri duen diru-sarreren murrizketa orekatzeko, zor publikoaren baliabidea autonomia erkidegoetako batez bestekoa baino apur bat arinago hazi da. Azken bi urteotan 2,7 puntu igo da, BPGaren % 10,2ra heldu delarik; autonomia erkidegoetako batez bestekoa % 13,5ean dago, igoera txikiagoa (2,4 puntu) izan duelarik.

Zorra BPGaren ehunekoetan Euskadin eta autonomia erkidegoetako batez bestekoa. 2007-

2012 bilakaera.

1,0%

5,7%7,5%

11,1%10,2% 13,5%

0%

5%

10%

15%

Euskadi Lurralde Autonomoetako b.b.

2007

2010

2012

Autonomia erkidegoen artean 2012an zor metaturik txikiena zutenak Madril (%

8,7), Kanariar uharteak (% 9,1), Asturias eta Gaztela eta Leon (% 9,7) eta Kantabria (% 9,8) ziren. Egoera larriagoan daude Katalunia (% 21) eta Valentziako erkidegoa (% 20,2), eta ondoren Balear uharteak (% 16,7) eta Gaztela-Mantxa (% 16,6).

94

Autonomia erkidegoen zorrak 2012an (milioi €tan) eta BPGaren ehunekoa

• Gastu publikoa hezkuntzan

Europar Batasunak Hezkuntzako gastu publikorako erabiltzen dituen bi adierazleak izaera kualitatibokoak dira, hau da, hezkuntzan inbertitutako diru kopurua herrialdeko aberastasunarekin lotzen dute. Bi adierazle horietako erabiliena hezkuntzako gastu publikorako erabiltzen den BPGaren ehunekoa da.

Europako batez bestekoa 2009an % 5,5ean zegoen, 2006tik bost hamarren igo baitzen. Espainian igoera zazpi hamarretakoa izan zen, % 5era heldu zelarik. Euskadin % 4,5era heldu zen 2007ko % 3,7tik15. 2009. urtez geroztik jaitsi egin zen, eta 2012an % 4,2an dagoela esan daiteke.

Hezkuntzako gastu publikoa BPGaren ehunekoetan Europar Batasuneko herrialdeetan. 2009.

8,7%7,3%

6,8% 6,6% 5,9% 5,8% 5,7% 5,7% 5,5% 5,0%4,7% 4,6% 4,5% 4,1%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

15 Aztertutako adierazleak zenbakitzaile bat du (gastu publikoa hezkuntzan) eta izendatzaile bat (Euskadiko BPGa). Sailaren aurrekontua da, alde handiarekin, gastu publikoaren osagai nagusia. 2007tik 2009ra % 19 hazi zen, 2.403 milio eurotik 2.860 milioira pasa zelarik. Bestalde, Euskadiko BPGa jaitsi egin zen aldi hartan. Horren eraginez, adierazlea, 2007ko % 3,715tik abiaturik, % 21 igo zen, hots, % 4,5eraino.

95

Adierazle erlatibo horren balio apala, hala ere, oso bestelakoa izan daiteke adierazlea termino kuantitatiboetan kalkulatzen denean, hau da, eskola-plaza baten kostean, eurotan adierazirik.

Eta horren arrazoia, lehen aipatu den bezala, Euskadiko biztanleko BPGa Europako eta Espainiako batez bestekoa baino askoz handiagoa izatea da (2010ko datuetan, % 37 handiagoa), inbertsio erlatiboen arteko aldea (Euskadiko % 4,5etik Espainiako % 5,0ra eta Europako % 5,5era) askoz txikiagoa delarik (% 10 eta % 18 txikiagoa hurrenez hurren, arestian aipatutako % 37 baino askoz txikiagoak).

Kostearen adierazlearen kalkulua eskola-plazako atal honen 3.3. puntuan jasotzen da.

• Estatuan gastu publikoa murrizteko hartutako neurri nagusiak

Aurreko txostenean aipatu zen bezala, Espainiako gobernuak 8/2010 Errege

Dekretuaren bidez funtzionarioen soldata-masa murrizteko neurriak arautu zituen. Neurri haiek Euskadiren kasuan 2010eko aurrekontuak aldatzen zituen 3/2010 Legean arautu ziren.

Neurrien eragina Sailaren 2011n betearazitako aurrekontuetako 1. kontu-sailaren murrizketan antzematen da (ikus 2.1 azpiatala), ikastetxe publikoetako pertsonal-gastuak biltzen baititu, eta baita ere kontzertu ekonomikoaren moduluaren murrizketan.

Itunpeko ikastetxeen kasuan, epaiek langileei aurrez hitzartutako diru-kopurua oso-osorik kobratzeko eskubidea aitortu diete, eta horrek diru-sarreren eta gastuen arteko desoreka dakar. Txosten hau idazteko unean, gatazka bat dago auzibidean.

Geroago, 2011ko irailean, Espainiako Konstituzioaren 135. artikulua aldatu zen, defizit estrukturala eta Estatuaren eta autonomia erkidegoen zor publikoaren bolumena mugatzeko asmoz. Ondorioz, Aurrekontuen egonkortasunerako eta finantzen jasangarritasunerako 2/2012 Lege Organikoa aldarrikatu zen. Lege hartan autonomia erkidego bakoitzeko zor metatuen muga % 13an finkatu zen (arestian ikusi dugun bezala, Euskadin 2012an muga % 10,2an geratu da).

2011ko aurrekontuetako zorraren gehieneko mugari dagokionez, Estatuko aurrekontuen legeak % 1,5ean finkatu zuen. Azkenik, Euskadin betearazitako aurrekontuan zorra ez da muga horretara heldu.

Bukatzeko, 20/2012 Errege Dekretuak, aurrekontuen egonkortasuna bermatzeko eta

lehiakortasuna sustatzeko neurria finkatzen dituenak, 2. artikuluan sektore publikoko pertsonalaren 2012ko abenduko aparteko ordainsaria kendu zuen. Eusko Jaurlaritzako pertsonalaren kasuan, Eusko Legebiltzarraren erabakiaren ondorioz, 2013ko uztaileko ordainsaria urte horretako urtarrilera aurreratu da. Azken aldaketa hori gorabehera, 2012ko abenduko ordainsaria ordaindu ez izanak bere isla izango du 2012an betearazitako aurrekontuan.

96

3.2. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren

aurrekontuak

Sailak 2011. urtean betearazitako aurrekontua aurkezten dugu, eta 2010. urtekoarekiko izan duen bilakaera. Kontu-sailetako programa bakoitzean izandako aldaketak ere aztertzen dira.

Hasierako aurrekontuei dagokienez, 2012ko kopuru orokorrak aurkezten dira. Aurrekontuen banaketa urte naturalen arabera egin beharrean ikasturteen arabera egiten denean, 2011-12 ikasturteko datuak ere sartu dira.

3.2.1. Hasierako aurrekontua eta betearazitako aurrekontua

Aztertutako aldian, Eusko Jaurlaritzaren hasierako aurrekontua 2011n hazi (% 2,3) eta 2012an murriztu (% -0,9) egin zen. Hala ere, 2011ko betearazpenak % -1,3ko jaitsiera izan zuen.

Eusko Jaurlaritzaren aurrekontua (milioi €tan) eta 2010-2011. urtetik urterako igoera

2010 2011 2012 Δ 11/10 Δ 12/11

Hasierako aurrekontua 10.315 10.549 10.449 % 2,3 % -0,9

Betearazitako aurrekontua 10.327 10.173 % -1,3

Betearazpena (%) % 100,1 % 97,4

Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak 2011n benetan betearazitako aurrekontuari dagokionez, 2010ekoarekiko % 2,4 murriztu da, eta murrizpena aurreko urteko murrizpenari (% -2,7) eransten zaio.

Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren aurrekontua (milioi €tan) eta 2008-2010 urtetik

urterako igoera

2010 2011 2012 Δ 10/09 Δ 11/10 Δ 12/11

Hasierako aurrekontua 2.751 2. 670 2.645 % 4,4 % -2,9 % -0,9

Betearazitako aurrekontua 2.784 2. 716 -- % -2,7 % -2,4 --

Betearazpena (%) % 101,2 % 101,7

Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak Eusko Jaurlaritzak benetan betearazitako aurrekontuetan izan duen partaidetza aipatzen badugu, murrizketa bat ikusten da argitaratutako azken bi ekitaldietan, 2009. urte osoko % 27,8tik 2011. urte osoko % 26,7ra jaitsi baita.

97

Sailak betearazitako aurrekontua Eusko Jaurlaritzak betearazitako aurrekontu osoarekiko

(milioi €tan)

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Hezkuntza Saila 1.701 1.820 1.890 2.022 2.140 2.403 2.589 2.860 2.784 2.716

Eusko Jaurlaritza 6.026 6.392 6.725 7.312 7.770 8.584 9.317 10.304 10.327 10.173

28,2% 28,5% 28,1% 27,7% 27,5% 28,0% 27,8% 27,8%27,0% 26,7%

20%

30%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

3.2.2. Aurrekontuaren banaketa kontu-sailen arabera

Informazio gisa, gastuak azken hiru ekitaldiotan hasierako aurrekontuan ―EHAAn argitaratzen den aurrekontuan― izan duen bilakaera aurkezten da kontu-sailen arabera.

Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren hasierako aurrekontuaren bilakaera kontu-

sailen arabera, 2010etik 2012ra (mila €tan)

Kontu-saila 2010 2011 2012 Δ 11/10 Δ 12/11

1 Langile-gastuak 1.230.867 1.188.808 1.204.816 % -3,4 % 1,3

2 Funtzionamendu-gastuak 163.420 166.920 151.384 % 2,1 % -9,3

3 Finantza-gastuak 100 100 57 % 0,0 %-43,0

4 Diru-laguntza arruntak 1.156.241 1.146.597 1.126.585 % -0,8 % -1,7

6 Ikastetxe publikoetako inbertsioa 112.131 81.957 76.727 %-26,9 % -6,4

7 Kapitaleko diru-laguntzak 85.588 82.462 83.617 % -3,7 % 1,4

8 Finantza-aktiboen igoera 3.000 3.000 2.000 % 0,0 %-33,3

Guztira 2.751.347 2.669.844 2.645.186 % -3,0 % -0,9

Benetako gastuaren analisian, konparazio gisa, aurreko txostenean argitaratutako 2009. eta 2010. urteen arteko bilakaera sartu da. Kontu-sailik garrantzitsuenak kontuan hartzen baditugu, sare publikoari 1., 2. eta 6.a egokitu dakizkioke. Itunpeko ikastetxeei eta bestelako erakunde pribatuei 4. eta 7. kontu-sailetako kontu nagusiak egokitu dakizkieke, 4. kontu-sailean udalentzako laguntzak eta beste laguntza batzuk ere sartzen diren arren. Hezkuntza-sare kontzeptu horren arabera Haur, Lehen eta Bigarren Hezkuntzako programen azterketa sakonago bat egiten da, geroago ikusiko den bezala.

Bost kontu-sail horien artean, Ikastetxe publikoetako inbertsoa (6. kontu-saila) nabarmen jaitsi da bi ekitaldiotan zehar, 111 milioi eurotik 80 milioira pasa baita. Zenbatekoari dagokionez, jaitsierarik handienak Diru-laguntza arruntak eta Langile-gastuak kontu-sailetan gertatu dira (67 eta 32 milioi hurrenez hurren, 2009tik 2011ra).

98

Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak betearazitako aurrekontuaren bilakaera kontu-

sailen arabera, 2009tik 2011ra (mila €tan)

Kontu-saila 2009 2010 2011 Δ10/09 Δ11/10

1 Langile-gastuak 1.217.696 1.203.205 1.185.833 % -1,2 % -1,4

2 Funtzionamendu-gastuak 237.515 228.383 231.751 % -3,8 % 1,5

3 Finantza-gastuak 371 141 201 % -62,0 % 42,6

4 Diru-laguntza arruntak 1.175.606 1.140.801 1.108.805 % -3,0 % -2,8

6 Ikastetxe publikoetako inbertsioa 111.184 95.463 80.501 % -14,1 % -15,7

7 Kapitaleko diru-laguntzak 97.689 111.345 102.682 % 14,0 % -7,8

8 Finantza-aktiboen igoera 20.429 4.302 5.865 % -78,9 % 36,3

Guztira 2.860.491 2.783.639 2.715.639 % -2,7 % -2,4

3.2.3. Aurrekontuaren banaketa programen arabera

Biurteko osoan jaitsierarik garrantzitsuenak honako programa hauetan gertatu dira: Sistemaren euskalduntzea (% -27,3), Etengabeko Ikaskuntza eta Helduen Hezkuntza (% -15,5), Ikerketa (% 14,2) eta Egitura eta laguntza (% -10,3). Azken urtean, 2011n, murrizketarik handiena Ikerketan (% -21,1) gertatu da.

Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak betearazitako aurrekontuaren bilakaera

programen arabera, 2009tik 2011ra (mila €tan).

Programa 2009 2010 2011 Δ10/09 Δ11/10

Egitura eta laguntza 41.598 38.181 37.320 % -8,2 % -2,3

Haur eta Lehen Hezkuntza 1.100.557 1.066.889 1.036.250 % -3,1 % -2,9

Bigarren Hezkuntza, Konpentsaziozko Hezkuntza eta Lanbide Heziketa

995.091 957.801 958.440 % -3,7 % 0,1

Unibertsitate Hezkuntza 368.662 356.518 348.458 % -3,3 % -2,3

Araubide Bereziko Hezkuntza 64.664 60.658 60.750 % -6,2 % 0,2

Hezkuntza Berriztatzea eta Irakasleen Prestakuntza

41.613 38.479 39.333 % -7,5 % 2,2

Etengabeko Ikaskuntza eta Helduen Hezkuntza

49.438 42.609 41.755 % -13,8 % -2,0

Hezkuntza sustapena 110.478 127.496 117.220 % 15,4 % -8,1

Sistemaren euskalduntzea 33.181 27.369 24.122 % -17,5 % -11,9

Ikerketa 43.354 47.162 37.209 % 8,8 % -21,1

Euskadi 2003/Euskadi Informazioaren gizartea

-- 1.570 -- --

Berriztatzerako fondoa (2009) 11.855 18.908 14.781 % 59,5 % -21,8

Guztira 2.860.491 2.783.639 2.715.639 % -2,7 % -2,4

99

3.2.4. Unibertsitatez kanpoko irakaskuntzetako programak eta azpi-

programak

Jarraian, Sailaren zortzi programa nagusietan 2010ean eta 2011n izan den gastuaren bilakaera aurkezten da.

• Egitura eta laguntza programa

Bere helburua Hezkuntza Administrazioaren egitura eta funtzionamendu arrunta finantzatzea da.

Egitura eta laguntza programaren betearazpena, kontu-sailen arabera (mila €tan).

2010 2011 Δ11/10

1. Langile-gastuak 30.139 29.471 % -2,2

2. Funtzionamendu-gastuak 3.245 3.454 % 6,4

3. Finantza-gastuak 141 201 % 42,5

4. Diru-laguntza arruntak 22 25 % 13,6

6. Ikastetxe publikoetako inbertsioa 2.331 2.303 % -1,2

8. Finantza-aktiboen igoera 2.302 1.865 % -19,0

Betearazitakoa guztira 38.181 37.320 % -2,3

Hasierako aurrekontua 39.653 37.585 % -5,2

Betearazpena (%) 96,29 99,29 --

• Haur eta Lehen Hezkuntza programa

Jaitsierarik handiena inbertsioen kontu-sailetan, 6. eta 7. kontu-sailetan, gertatu da. 6. kontu-saila aparte aztertzen da 3.2.5. azpiatalean.

Haur eta Lehen Hezkuntza programaren betearazpena, kontu-sailen arabera (mila €tan)

2010 2011 Δ 11/10

1. Langile-gastuak 511.215 509.635 % -0,3

2. Funtzionamendu-gastuak 111.080 110.698 % -0,3

4. Diru-laguntza arruntak 364.095 363.382 % -0,2

6. Ikastetxe publikoetako inbertsioa 61.787 38.447 % -37,8

7. Kapitaleko diru-laguntzak 18.712 14.088 % -24,7

Betearazitakoa guztira 1.066.889 1.036.250 % -2,9


Betearazpena (%) 109,1% 110,91%

Programa horietako aurrekontuen kontu-sailak banandurik irakurtzen baditugu, 2011n programako gastuaren % 69,1 ikastetxe publikoetarako dela ondorioztatu daiteke, eta % 30,8 itunpeko ikastetxeetara (3.1 eranskina).

100

Era berean, banaketa horren arabera, Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxe publikoetarako diru-hornidura % 3,6 murriztu da 2010etik 2011ra. Itunpeko ikastetxeetarako diru-hornidura % 1,3 murriztu da, eta programa osoan jaitsiera guztira % 2,9koa izan da.

• Bigarren Hezkuntza, Konpentsaziozko Hezkuntza eta Lanbide Heziketa

Aldaketarik garrantzitsuena inbertsioen eta diru-laguntzen kontu-sailetan izandako igoera izan da, ikastetxeetako teknologia-hornidurarako Eskola 2.0 programaren hedapenari loturik.

Azpi-programei dagokienez, DBHko gastua (% 2,0) handitu egin da aurreko paragrafoan emandako arrazoi berberagatik. Lanbide Heziketako gastua (% -2,4) eta Konpentsaziozko Hezkuntzakoa (% -2,9), berriz, murriztu egin dira.

Bigarren Hezkuntza, Konpentsaziozko Hezkuntza eta Lanbide Heziketa programetako

aurrekontuen betearazpena kontu-sailen eta azpi-programen arabera (mila €tan).

2010 2011 Δ 11/10

1. Langile-gastuak 533.013 520.017 % -2,4



6. Ikastetxe publikoetako inbertsioa 28.169 37.817 % 34,2

7. Kapitaleko diru-laguntzak 2.226 4.792 % 115,3

DBH 314.327 320.542 % 2,0

Batxilergoa 352.630 354.175 % 0,4

Lanbide Heziketa 268.769 262.277 % -2,4

Konpentsaziozko Hezkuntza, Lanbide Hastapena … 22.076 21.444 % -2,9

Betearazitakoa guztira 957.801 958.440 % 0,1


Betearazpena (%) 99,8% 102,3% --

Aurreko programaren azterketan egin dugun bezala, ikastetxeen sailkapena egin da hezkuntza-sareen arabera (3.2.1 eta 3.2.b eranskinak), eta sailkapen horretatik ondorioztatu liteke programa honetako gastuaren % 67,7 ikastetxe publikoetan egin dela, eta % 31,2 itunpeko ikastetxeetan, gainerako % 1,1 banatu gabe geratu delarik.

Bigarren Hezkuntza, Konpentsaziozko Hezkuntza eta Lanbide Heziketa programan ikastetxe publikoentzako diru-hornidura % 0,2 murriztu da 2010etik 2011ra, eta itunpeko ikastetxeentzakoa, berriz, % 1,1 igo da.

• Araubide Bereziko Hezkuntza programa

Kontu-sailen araberako banaketari dagokionez, aipatu beharrekoa da 2011n 4. eta 7. kontu-sailen parterik handiena Musikene goi mailako musika ikastegirako izan dela.

101

Azpi-programei dagokienez, hizkuntzen irakaskuntzarako diru-hornidura murriztu egin da (% -2,5). Kirol-irakaskuntzak 2010ean hasi dira aurrekontuetan sartzen.

Araubide Bereziko Hezkuntza programako aurrekontuaren betearazpena kontu-sailen

arabera (mila €tan)

2010 2011 Δ 11/10

1. Langile-gastuak 34.305 33.537 % -2,2


4. Diru-laguntza arruntak 717 1.021 % 42,4

6. Ikastetxe publikoetako inbertsioa 21.763 21.974 % 1,0

7. Kapitaleko diru-laguntzak 240 --

Arte irakaskuntzak (arte, musika) 35.157 35.418 % 0,7

Hizkuntzen irakaskuntza 24.348 23.731 % -2,5

Teknika eta kirol-irakaskuntzak 1.152 1.600 % 38,9



Betearazpena (%) % 104,9 % 106,6

• Hezkuntza Berriztatzea eta Irakasleen Etengabeko Prestakuntza programa

Programako aurrekontua % 2,2 igo da, aurreko urtean murriztu zen arren (% -7,5), lehen aipatu dugun bezala. Igoera batez ere 1. eta 2. kontu-sailetan gertatu da. 4. kontu-saila, ia osoa, itunpeko ikastetxeei berrikuntza planetarako eta irakasleen prestakuntzarako emandako laguntzek osatzen dute.

Azpi-programetako banaketan, laguntza zerbitzuentzako diru-hornikuntza igo egin da (% 6,9), baina irakasleen prestakuntzarakoa murriztu egin da (% -1,8).

Hezkuntza Berriztatzea eta Irakasleen Etengabeko Prestakuntza programako aurrekontuaren

betearazpena kontu-sailen arabera (mila €tan)

2010 2011 Δ 11/10

1. Langile-gastuak 29.073 29.971 % 3,1


4. Diru-laguntza arruntak 5.082 5.085 % 0,1

6. Ikastetxe publikoetako inbertsioa 540 526 % -2,6

7. Kapitaleko diru-laguntzak 738 0 % -100,0

Irakasleen prestakuntza 6.148 5.297 % -13,8

Laguntza zerbitzuak (IVEI eta Berritzeguneak) 30.503 32.596 % 6,9

Berrikuntzaren eta kalitatearen sustapena 1.828 1.441 % -21,2


Hasierako aurrekontua 46.791 50.355 % 7,6

Betearazpena (%) % 82,2 % 105,6

102

• Etengabeko Ikaskuntza eta Helduen Hezkuntza programa

Banaketa-kontzeptu nagusietan murrizketa programako batez bestekotik hurbil mantentzen da (% -2,0).

Etengabeko Ikaskuntza eta Helduen Hezkuntza programako aurrekontuaren betearazpena

kontu-sailen eta azpi-programen arabera (mila €tan) 2010 2011 Δ 11/10

1. Langile-gastuak 36.375 35.760 % -1,7



6. Ikastetxe publikoetako inbertsioa 309 336 % 8,7

Etengabeko Ikaskuntza 4.833 4.634 % -4,2

Helduen Hezkuntza (HH) 37.775 37.121 % -1,7



Betearazpena (%) % 109,7 % 105,62

• Hezkuntza Sustapena programa

Hezkuntza Sustapena programako aurrekontuak hamar milioi euroko murrizketa izan du (% 8,1); murrizketaren atalik handiena (zortzi milioi) unibertsitateko diru-laguntzak dira, diru-laguntzen eta laguntzen azpi-programaren barnean.

Hezkuntza Sustapena programako aurrekontuaren betearazpena kontu-sailen eta azpi-

programen arabera (mila €tan)

2010 2011 Δ 11/10

1. Langile-gastuak 14.117 14.192 % 0,5



Garraioa eta jantokia 40.897 42.535 % 4,0

Diru-laguntzak eta laguntzak 84.963 72.979 % -14,1

Jardueren sustapena (Guraso elk.) 1.635 1.706 % 4,3



Betearazpena (%) % 74,0 % 66,2

Sailak ikastetxeetako jantokiei emandako finantzaketa osoa kontuan hartzen badugu, Haur, Lehen eta Bigarren Hezkuntzako funtzionamendu-gastuen kontu-sailean sartuta dagoen 32 milioiko diru-kopuru bat erantsi beharko litzateke.

Beste alde batetik, Hezkuntza Sustapena programatik unibertsitateko irakaskuntzari dagokion zenbatekoa kentzen badugu, unibertsitatez kanpoko irakaskuntzan 2009-10 eta 2010-11 ikasturteetan diru-laguntzetarako (deialdi guztiak

103

barne), jantoki zerbitzuetarako eta eskola-garraiorako emandako laguntzak honako hauek dira:

Diru-laguntzetarako, jantokietarako eta eskola-garraiorako aurrekontuen betearazpena.

2009-10 eta 2010-11 ikasturteen arteko bilakaera (mila €tan) 2009-10 2010-11 Δ 11/10

Unibertsitatez kanpoko eskola-garraioa 25.508 25.574 % 0,3

Unibertsitatez kanpoko etapetarako diru-laguntzak (jantokirakoak barne) 47.256 50.436 % 6,7

Ikastetxe publikoetako jantokien finantzaketa 38.952 32.169 % -17,4

Ikastetxe publikoetako jantokien finantzaketak izan duen ia zazpi milioiko murrizketa familiek ordaindu beharreko ordain-sariaren igoerari loturik dago.

Guraso elkarteentzako laguntzei dagokien azpi-programen atal nagusietan ere murrizketa bat izan da.

Ikasleen gurasoen elkarteentzako laguntzak (mila €tan)

2009-10 2010-11 Δ 11/10

Elkarteen federazioak (publikoak eta itunpekoak) 623 579 % -7,1

Elkarteen eskolaz kanpoko jarduerak (publikoak eta itunpekoak) 831 781 % -6,0

Irakaskuntza kooperatiben eskolaz kanpoko jarduerak 43 53 % 23,3

• Euskalduntze programa

Programa honen finantzaketak beheranzko joera mantentzen du (% 11,9 gutxiago 2011n), batez ere Irale programan (% -14,2), bai langile-gastuei dagokien atalean (% -11,5) baita 4. kontu-saileko diru-laguntzei dagokien atalean ere (% -18,1). Horren arrazoia euskalduntzeko geratzen diren irakasleen kopuruaren jaitsiera nabarmena da.

Euskalduntze programako aurrekontuaren betearazpena kontu-sailen eta azpi-programen

arabera (mila €tan)

2010 2011 Δ 11/10

1. Langile-gastuak 14.967 13.249 % -11,5



6. Ikastetxe publikoetako inbertsioa 28 39 % 39,3

Irale 19.671 16.876 % -14,2

EGA/EIMA 1.701 856 % -49,7

Nolega 5.550 5.936 % 6,9

Glotodidaktika/EGB 447 454 % 1,6



Betearazpena (%) % 55,9 % 49,8 --

104

4. kontu-sailari dagozkion kontzeptu nagusiak irakasleen liberazioa, hizkuntza-normalkuntzako proiektuak eta euskaltegientzako laguntzak dira.

Euskalduntze programako 4. kontu-sailari dagozkion kontzeptu nagusien betearazpena

(mila €tan).

2010 2011 Δ 11/10

-Itunpeko ikastetxeetako Irale ordezkapenak 3.616 3.009 % -16,8

-Itunpeko ikastetxeetako normalkuntza proiektuak 2.210 1.739 % -21,3

EGA/EIMA azpi-programa erdira murriztu da, eta ikastetxe guztientzako hizkuntzaren normalkuntzarako Nolega azpi-programa % 6,9 hazi da.

3.2.5. Ikastetxe publikoetako inbertsioa (6. kontu-saila)

Aurrekontuen analisi honen hasieran aipatu den bezala, ikastetxe publikoetako inbertsioei dagokien kontu-sailak, ikerketa kontu-sailarekin batera, izan du doitzerik handiena. Kontu-saila eraikuntzek eta hornikuntzek osatzen dute.

Eraikuntzen atalean murrizketa orokorra (% -13,2) izan da, baina batez ere Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeetan (% -18,9).

Hornidurari dagokionez, transferentzia bat egon da Lehen Hezkuntzatik Bigarren Hezkuntzara, Eskola 2.0 programa gero eta gehiago zabaltzearen ondorioz. Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeek euren hornikuntzetarako aurrekontuaren hiru laurden galdu dute

Ikastetxe publikoetako inbertsioa, aurrekontuaren 6. kontu-sailaren banaketa bere bi

kontzeptuen eta bi programa nagusien arabera( mila €tan)

2010 2011 Δ11/10

Eraikuntzak Haur eta Lehen Hezkuntza 40.993 33.226 % -18,9

Bigarren Hezk., Konpens. Hezk. eta LH 17.047 16.730 % -1,9

Gainerako programak 204 614 % 201,0

Eraikuntzak guztira 58.244 50.570 % -13,2

Hornikuntzak Haur eta Lehen Hezkuntza 20.794 5.221 % -74,9

Bigarren Hezk., Konpens. Hezk. eta LH 11.123 21.088 % 89,6

Gainerako programak 5.302 3.622 % 12,3

Hornikuntzak guztira 37.219 29.931 % -19,6

Betearazpena inbertsioetan (%) 95.463 80.501 % -15,7


Betearazpena (%) % 84,4 % 98,2

105

• Udalen ekarpenak

Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuaz gain, udalek zenbait lan txiki gauzatzeko aurrekontuaren % 40 ekartzen dute Udalaguntza programaren barnean, gainerakoa Sailak ekartzen duelarik. 2011n % 11ko murrizketa egon da, eta programa 2012an gehiago murriztu da udalen aurrekontuak betearazteko zailtasunei ondorioz.

Sailak eta udalek elkarrekin finantzatutako lan txikiak

2010 2011 Δ11/10

EHAAko ebazpenaren data 2010/12/17 11/12/29 --

Udal kopurua 100 91 % -9,0

Ikastetxe kopurua 183 175 % -4,4

Lan kopurua 336 326 % -3,0

Sailaren ekarpena 11.586 10.305 % -11,1

Udalen ekarpena 7.724 6.869 % -11,1

3.2.6. Ikastetxe pribatuekiko ituna

Sare pribatuaren finantziazioa batez ere hezkuntza-itunen bidez gauzatzen da, kontu-sail batzuk laguntzen edo diru-laguntzen bidez finantzatzen diren arren, hala nola, 0-3 tartea irakasten duten haurreskolak, plantilak osatzen dituzten irakasle bereziak, hornikuntzak, proiektuak, prestakuntza edo inbertsioak.

• Itunaren modulua

Itunpeko ikastetxeen gastuei aurre egiteko ekonomia modulua Eusko Legebiltzarrak urtero onesten dituen Aurrekontu Orokorretan finkatzen da. Ikasgela edo unitate bakoitzaren finantzaketa publikoa honako kontzeptu hauek osatzen dute:

a) Langile irakasle eta ez-irakasleen gastuak, Gizarte Segurantzako enpresa-kuotak barne.

b) Funtzionamendu-gastuak.

c) Mantentze eta zaintze gastu arruntak.

d) Inbertsio errealak berritzea.

Aurreko txostenean aipatzen zen 3/2010 legearen ondorioz izan zen murrizketa gauzatu ondoren, moduluaren zenbatekoak ez du ia aldaketarik izan 2010-2012 aldian.

106

Ekonomia moduluaren bilakaera ikasgela edo unitate bakoitzeko. 2010-2012 bilakaera (€tan)

2010* 2011 2012 Δ 11/10 Δ 12/11

Haur Hezkuntza (2. zikloa) 62.621 62.684 62.688 % 0,1 % 0,0

Lehen Hezkuntza 65.635 65.706 65.710 % 0,1 % 0,0

DBH (Lehen zikloa) 83.145 83.349 83.353 % 0,2 % 0,0

DBH (Bigarren zikloa) 102.231 101.296 101.296 % -0,9 % 0,0

LOGSE Batxilergoa 104.993 104.008 104.008 % -0,9 % 0,0

(*) 3/2010 Legearen eraginez, % 1,9ko murrizketa aplikatzen da 2010eko hasierako moduluarekiko

• Itunpeko ikastetxeetako ikasgela kopuruaren bilakaera

Azken bi ikasturteotan zehar, 2009-10 ikasturtetik 2011-12 ikasturtera, Lehen Hezkuntzan itunpeko ikasgelen kopurua (86) nabarmenki handitu da, baina Lanbide Heziketan (23) eta Haur Hezkuntzan (10) kopurua jaitsi egin da.

Bigarren aldaketa nagusia itun osoa Batxilergoko itunpeko ikastetxe guztietara hedatzea izan da. Azken bi ikasturteon laburpen gisa, itunpeko unitateen guztizko kopurua 41 unitatez handitu da, itun partziala zuten 342 ikasgelek orain itun osoa dutelarik.

Itunpeko ikasgelen kopuruaren bilakaera 2009-10 ikasturtetik 2011-12 ikasturtera, modulu

motaren arabera.

2009-10 2010-11 2011-12 Δ 2

ikasturtetan

Osoa Partz. Osoa Partz. Osoa Partz. Osoa Partz.

Haur Hezkuntza 1.293 0 1.278 0 1.283 0 -10 0

Lehen Hezkuntza 2.424 0 2.471 0 2.510 0 86 0

Hezkuntza Berezia (Lehen H., irekiak) 220 0 218 0 216 0 -4 0

Hezkuntza Berezia (Lehen H., itxiak) 108 0 112 0 114 0 6 0

DBH 1. zikloa 808 0 813 0 815 0 7 0

DBH 2. zikloa 816 0 802 0 809 0 -7 0

Hezkuntza Berezia (Bigarren H., irekiak) 215 0 214 0 214 0 -1 0

Batxilergoa 241 321 398 157 552 0 311 -321

Lanbide Heziketa Erdiko Maila 45 198 43 193 43 187 -2 -11

Lanbide Heziketa Goi Maila 96 337 95 334 94 327 -2 -10

Hezkuntza Berezia (Lanbide Hez., itxiak) 18 0 19 0 20 0 2 0

HLPP 65 0 63 0 62 0 -3 0

Itunpeko ikasgelen kopurua guztira 6.349 856 6.526 684 6.732 514 383 -342

• Finantzaketari buruzko eztabaida hezkuntza-komunitatean

Beste atal batzuetan aipatu den bezala, aspaldion bizi garen krisialdi ekonomikoa egoeraren araberakoa izan beharrean, egituraren araberakoa izateko

107

itxura du, eta bere ondorioek euskal hezkuntza-sistemaren giltza-alderdi batzuk arriskuan jar litzakete eta sistemaren beraren jasangarritasunari eragin.

Gizartearen eta hezkuntzaren sektore guztietan eragin nabarmena duen krisi-egoera honetan, itunpeko hezkuntza-sarearen egituraren finantzaketak eztabaida bat sortu du euskal hezkuntza-komunitatean txosten honek aztertzen dituen urteetan, batez ere Kristau Eskolak bultzaturik, baina beste zenbait hezkuntza-elkarteren laguntzaz.

2011ko abenduaren 12an Kristau Eskola elkarteko ordezkariak Eusko Legebiltzarraren Hezkuntza eta Kultura Batzordearen aurrean azaldu ziren, eta aipatu elkarteak 2012ko martxoaren 26an "Akordioa jomuga" izeneko sinposioa antolatu zuen, "gogoeta eta eztabaida irekitzeko asmo nabarmenarekin, benetako akordia gauzatze aldera".

Prozesu haren ondorioz, Eusko Legebiltzarrak, 2012ko ekainaren 14an egindako osoko bilkuran, erabaki zuen Euzko Abertzaleak, Euskal Talde Popularra, Aralar eta Mistoa-Eusko Alkartasuna legebiltzar-taldeek egindako legez besteko proposamena onestea, "euskal hezkuntza sistemaren azterlan objektibo eta gardena egiteko adierazle baliagarrien sorta finkatuko duen lantaldea sortzekoa".

Legebiltzarrerako proposamenaren arrazoibidean aipatzen da "euskal hezkuntza sistemako zenbait elkartek eta agentek hezkuntza-akordio baten beharra aderazi dutela behin baino gehiagotan, euskal hezkuntzaren eremuari egonkortasuna, jasangarritasuna eta emaitza hobeak emateko, eremua osatzen duten bi hezkuntza-sareen elkarlanaren bidez”.

Onetsitako legez besteko proposamenak honela dio:

"1. Eusko Legebiltzarrak erabaki du lantaldea sortzea Hezkuntza Batzordean, euskal hezkuntza-sistemari buruzko azterlan objektibo eta gardena egiteko erabili beharreko adierazle sorta finka dezan hilabeteko epean, konponbide adostuak, jasangarriak eta iraunkorrak ekarriko dituen akordio zabal bat lortze aldera.

2. Eusko Legebiltzarrak Eusko Jaurlaritzari eskatzen dio lantaldearen lana amaitzen denetik aurrera hilabete biko epean azterlan hori burutu eta aurkez dezala Hezkuntza Batzordean, legebiltzar-taldeek dagozkion ekarpenak egin ditzaten".

Akordioak hauteskundeetarako deialdiagatik garatu ez ziren arren, eztabaidak, zalantzarik gabe, bizirik dirau Euskadiko gizartearen eta hezkuntza-komunitatearen baitan.

108

3.3. Hezkuntza-sareetako gastuen arteko konparazioa eta faktoreen analisia

Lehenengo eta behin, Sailak 2011n betearazitako aurrekontua ikastetxe publikoetan eta pribatuetan nola banatu den aurkezten da, geroago egiaztatu beharko litzatekeen hurbilketa batean.

Gero, Eustaten Irakaskuntzaren gastuen eta finantzaketaren 2009ko estatistikak aztertzen dira. Estatistikak ikastetxe publiko zein pribatu guztiei egindako inkestetan oinarriturik gauzatu dira, eta gastua hezkuntza-sareen artean eta gastu mota ezberdinen arabera nola banatu den erakusten dute, etapa bakoitzean hezkuntzaren gastu-tasa unitateko eta ikasleko finkatzeaz gain.

Eustatek ikastetxe pribatuei buruz16 ematen dituen datuetako bat aldatuta agertzen da ondorengo aurkezpen eta analisian, erakunde horrek geroago eman duen argipen baten ondorioz. Zentzu horretan, amortizazio-gastuak (32,27 milloi euro) birritan zeuden kontatuta.

Gauzatutako analisian, ikasleko guztizko gastuaren adierazlea kalkulatzen da hezkuntza-sistema osoan eta hezkuntza-sare bakoitzean. Lehenengo kasuan, Euskadiko bi hezkuntza-etapetako adierazlea estatu mailako eta nazioarte mailako analisi konparatiboan kokatzeko. Bigarren kasuan, gure hezkuntza-sistemaren barruan hezkuntza-sareen artean dagoen aldea mugatzeko, eta aldea 2012rako gaurkotu ondoren, azaltzen duten faktoreak termino matematikoetan aztertzeko.

Ondorioz, azken atalean ikastetxe publikoetako eskola-plazaren kostu handiagoa azaltzen duten zenbait faktore zerrendatzen dira, bakoitzak duen eraginaren arabera, handienetik txikienera. Azterketan ikasle/gela ratioa zehazten da, guztizko aldean duen eragina kuantifikatzen delarik eta horri loturiko bi aldagai (batez besteko ratioa eta hezkuntza-sareetako ratioen arteko aldea) Lehen Hezkuntzako etapan eskola-guneetan nola banatzen diren aurkezten delarik.

3.3.1. Sailaren aurrekontuaren banaketa

Aurreko atalean Sailaren aurrekontuaren bi programa nagusiak ikastetxe publikoetan eta itunpekoetan banatu dira, gastu mota bakoitzaren esleipenean oinarriturik. Zenbait gastu esleitu gabe geratzen ziren, eta gastu orokorrak izeneko hirugarren multzo batean sartu ditugu. Orain, hasierako bi programa horiei bi hezkuntza-sareetako ikastetxeentzako gainerako lau programak erantsi behar zaizkie.

Horietako bi programa modu berean banatzen dira hezkuntza-sistemako ikastetxe guztien artean: Hezkuntza berriztatzea eta Irakasleen etengabeko prestakuntza, Berritzeguneen eta ISEI-IVEIren zerbitzuak barne hartzen dituena, eta Euskalduntzeko programa.

16 http://eu.eustat.es/ci_ci/elementos/ele0000100/ti_Guztizko_gastua_gastu-motaren_eta_ikastetxe-motaren_arabera_milaka_euro_2009/tbl0000111_e.html#axzz2W5xDon8i

109

Gainerako bi programetan bi hezkuntza-sareek gastu-esleipen ezberdina dute. Sistema osoaren kudeaketaz arduratzen den eta Ikuskaritza zerbitzua eskaintzen duen Egitura eta Laguntza programan, gastuaren bi heren hezkuntza-sare publikoari esleitzen zaio, Administrazioarengandik kudeaketa-bolumen handiagoa eskatzen baitu. Laugarren programan, Hezkuntza Sustapena, 3.3 eranskinean bi hezkuntza-sareei eragiten dieten gastu-partidak bereizten dira, bereziki dirulaguntzak. Hortik ondorioztatzen da programa horretako gastuaren % 79 ikastetxe publikoentzat dela.

Sailaren sei programetan betearazitako aurrekontuaren banaketa hezkuntza-sareetan eta

gastu komunetan (zenbatespena). 2011. urtea.

Ikastetxe publikoak Itunpeko ikastetxeak Gastu komunak

Egitura eta Laguntza 24.880 % 66,6 12.440 % 33,3 0 % 0,0

Haur eta Lehen Hezkuntza 716.166 % 69,1 319.552 % 30,8 532 % 0,1

Bigarren H., Konpents. H. eta Lanbide H. 649.156 % 67,7 299.122 % 31,2 10.162 % 1,1

Hezkuntza Berriztatzea eta Irakasleen Pr. 0 % 0,0 0 % 0,0 39.333 % 100,0

Hezkuntza Sustapena* 76.165 % 79,2 20.034 % 20,8 0 % 0,0

Euskalduntzea 0 % 0,0 0 % 0,0 24.122 % 100,0

Sei programak guztira* 1.466.367 % 66,9 651.148 % 29,7 74.149 % 3,4

(*) Hezkuntza Sustapena programatik, eta era berean guztizko kopurutik, unibertsitateko dirulaguntzak (20,931

milioi euro) kendu dira.

Sei programetan batera betearazitako aurrekontuaren eta bi programa nagusietan ―Haur eta Lehen Hezkuntza eta Bigarren Hezkuntza, Konpentsaziozko Hezkuntza eta Lanbide Heziketa― betearazitakoaren artean ez dago alde handirik. Gastu komunei dagokien % 3,4 behin birbanatu ondoren, unibertsitatez kanpoko etapetan Sailaren aurrekontuaren banaketa ikastetxe publikoetan eta itunpeko ikastetxeetan % 68,6 eta % 31,4 dira hurrenez hurren, hamarren gutxiko errorearekin.

3.3.2. EUSTATen gastuen estatistika

Euskal Estatistika Erakundeak (EUSTAT) ikastetxe pribatuetako eta ikastetxe publikoetako diru-sarreren eta gastuen bi urteko serieak argitaratzen ditu, hurrenkera horretan. Azkena 2009koa izan da, eta oso baliagarria da gastua gastu motaren arabera eta etapen arabera nola banatzen den erakusteko eta ikasleko eta gelako irakaskuntzako gastuaren adierazlea finkatzeko.

Hain zuzen ere, guztizko gastua hiru kategoriatan banatzeak unibertsitate aurreko etapak sistemaren barruan bereizteko aukera eskaintzen du, unibertsitatea eta arte-irakaskuntzak alde batera utzirik.

110

Irakaskuntzako guztizko gastuaren banaketa hezkuntza-sareetan, hezkuntza-etapen arabera

(mila €tan). 2009. urtea

Ikastetxe guztiak Ikastetxe publikoak Ikastetxe pribatuak

Unibertsitate aurreko etapak 2.430.851 1.525.095 905.756

Goi mailako irakaskuntza 580.463 440.542 139.921

Arte-irakaskuntzak 100.486 74.245 26.241

Guztira 3.111.800 2.039.882 1.071.918

Konparazioaren xedea diren unibertsitate aurreko irakaskuntzetan irakaskuntzako gastua kapitaleko gastuetatik eta jarduera eta zerbitzu osagarrietako gastuetatik bereizi da. 2009. urtean irakaskuntzako gastua ikastetxe publikoetako gastu osoaren % 81,6 izan da, eta ikastetxe pribatuetako gastu osoaren % 84,5. Bestalde, langile-gastuak, hurrenez hurren, gastu osoaren % 72 eta % 75 direla ikus daiteke, handiagoak, beraz, ikastetxe publikoen kasuan.

Gastu osoaren banaketa hezkuntza-sareetan gastu motaren arabera (€). Unibertsitate aurreko

irakasmailak. 2009. urtea.


Gastu osoa 1.525.095 % 100,00 905.756 100,0%

• Gastu arrunta 1.375.014 % 90,2 858.435 94,8%

ο Irakaskuntzako gastua 1.244.085 % 81,6 765.045 84,5%

- Langile-gastua 1.136.091 % 74,5 653.911 72,2%

- Gastu orokorrak 107.994 % 7,1 111.042 12,3%

- Amortizazio-gastuak 0 % 0,0 0 0,0%

ο Jarduera osagarrietako gastua 12.011 % 0,8 10.915 1,2%

ο Zerbitzu osagarrietako gastuak 118.918 % 7,8 82.475 9,1%

• Kapitaleko gastua 150.081 % 9,8 47.321 5,2%

Irakaskuntzako gastuari gagozkiolarik, unitateko gastua konparatzen badugu, hezkuntza-sareen arteko aldea Bigarren Hezkuntzan Haur Hezkuntzan (% -19) eta Lehen Hezkuntzan (% -8) baino handiagoa dela ikus dezakegu ―itunpeko ikastetxeetakoa ikastetxe publikoetakoa baino % 35 eta % 42 txikiagoa―.

111

Irakaskuntzako gastua unitateko eta ikasleko hezkuntza-etapen eta hezkuntza-sareen arabera

(€). 2009. urtea. EUSTAT

Unitateko Ikasleko

Etapak Ikastetxe

publikoak

Ikastetxe

pribatuak Aldea (%)

Ikastetxe

publikoak

Ikastetxe

pribatuak Aldea (%)

Haur Hezkuntza 88.935 71.913 -19% 5.674 3.873 -32%

Lehen Hezkuntza 93.486 86.276 -8% 6.101 4.203 -31%

DBH 154.587 101.112 -35% 9.946 5.223 -47%

Helduen Hezkuntza arautua 29.356 52.131 78% 1.461 3.054 109%

Batxilergoa 198.909 125.615 -37% 8.258 5.523 -33%

Lanbide Heziketa 170.724 99.117 -42% 12.224 5.912 -52%

Unibertsitate aurreko etapetako batez

bestekoa (HHI gabe) 118.529 89.332 -25% 7.478 4.589 -39%

Unibertsitate aurreko etapetako batez bestekoa (HHI arautua barne)

107.097 89.226 -17% 6.695 4.586 -32%

(*) Ikus batez bestekoaren kalkuluaren garapena 3.4 eranskinean

Era berean, ikasleko gastuetan hezkuntza-sareen arteko aldea unitateko gastuetan baino handiagoa da, salbuespen bakarra Batxilergoa izanik. Bi aldagai horien arteko aldearen arrazoia ikasle/gela ratioa da. Ikastetxe pribatuetan ratioa handiagoa izan ohi denez, ikasleko gastua txikiagoa izaten da.

Irakaskuntzako gastuak gastu osoaren ehuneko zenbat hartzen duen kontuan hartzen badugu (ikus aurreko taula), ikasleko gastu osoa kalkula dezakegu hezkuntza-sare bakoitzean:

Ikasleko gastu osoa unibertsitatez kanpoko etapetan hezkuntza-sarearen arabera (€). 2009.

urtea

Ikastetxe publikoak

HHI barne HHI gabe Ikastetxe pribatuak

Irakaskuntzako gastua 6.695 7.478 % 81,6 4.589 84,5%

Gastu osoa 8.205 9.164 % 100,0 5.431 100,0%

Beraz, Eustaten ikastetxeetako gastuaren estatistikatik ondorioztatu daiteke unibertsitate aurreko etapetan 2009. urterako ikasleko gastu osoa ikastetxe

publikoetan 9.164 eurokoa izan dela (HHI arautua sartu gabe) eta itunpeko

ikastetxeetan 5.431 eurokoa, hezkuntza-sistema osoko batez besteko haztatua 7.287 eurokoa izan delarik. Alde hori azaltzen duten faktoreak 3.3.3 puntuan aztertzen dira.

• Ikasleko gastu osoaren konparazioa

ELGAren Education at a Glance (2012) izeneko txostenak ikasleko gastu osoaren konparazioa egiten du aztertu dugun urterako (2009) herrialdeen artean hezkuntza-etapen arabera (3.5 eranskina). Txostenean egiten den etapen sailkapena eta Eustatek egiten duena ez datoz bat, eta beraz konparazioa Euskadiren kasuan Lehen eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzara mugatzen da.

112

Adierazlea finkatzeko hurbilketa bat egin behar da, ikasleko gastu osoaren atal batek ―irakaskuntzako gastuetan sartzen ez denak, batez ere jantoki eta garraio zerbitzu osagarriak― pisu ezberdina duela hezkuntza-etapa bakoitzean. Hurbilketak % 1eko gehieneko errorea izango luke ondorengo taulako datuekiko. Gastu osoaren balio absolutuak dolarretan adierazirik daude. Euskadiren kasuan, bereziki aipatzen da Helduen Hezkuntza ez dela sartzen, adierazlearen balioa jaitsaraziko bailuke.

Euskadiren aldeko finantzaketa-diferentziala ikasleko gastu orokorraren adierazlean Lehen

Hezkuntzan eta DBHn. 2009. urtea (balio absolutuak dolarretan). ELGA, Eustat eta Eskola Kontseiluko datuak.

Lehen Hezkuntza DBH

Ikasleko gastu osoa

($)

Euskadiren aldeko

diferentziala (g.g.b.)

Ikasleko gastu osoa

($)

Euskadiren aldeko

diferentziala (g.g.b.)

Espainia 7.446 18% 9.484 32%

Europa (21) 7.762 13% 9.369 34%

Euskadi (HHI gabe) 8.777 -- 12.540 --

Ikasleko gastu osoa Lehen Hezkuntzan, gutxi gora behera, Europako batez bestekoa baino % 13 handiagoa da. DBHren kasuan aldea % 34era igotzen da. Espainiako datuekin konparatzen dugunean ere, DBHn aldea handiagoa da. Alde hori azaltzen duten bi faktoreen artean, egitura-faktorerik nagusiena aniztasunari erantzuna emateko baliabideak ―curriculum ezberdinak eratzea eta bikoizketak kasu― bereziki DBHn biltzea da. Neurri horien helburua graduatu kopurua igotzea eta eskola-uzte goiztiarra jaistea da, eta Kontseiluak behin baino gehiagotan eskatu du berariazko baliabide horiek hasierako etapetara aurreratu daitezen, eskola-porrota hasierako zantzuetatik prebenitu ahal izateko.

• Adierazlea gaurkotzea

Aurreko analisian aipatu den 2009. urtean hezkuntzako gastuak gailurra izan zuen, bai termino absolutuetan bai termino erlatiboetan. Beraz, interesgarria litzateke aztertzen ari garen adierazle kuantitatiboaren ondorengo garapenaren aurreikuspena egitea, lehen adierazle erlatiboarekin egin zen bezala.

Hori dela eta, ikasleko gastu osoa zatiki bat da: hezkuntzako gastu osoa zati ikasle kopuru osoa. Ikasle kopurua ezaguna da, baina gastu osoari dagokionez, Sailak 2010ean eta 2011n betearazitako aurrekontuen bilakaerari buruz dagoen informazioa mugatua da, eta horren ondorioz errore-tarte bat egongo da.

Ikasle kopurua % 7,1 hazi da hiru urte horietan. Gastu orokorrerako diru-sarrerei dagokienez, Sailaren aurrekontua % 7,5 murriztu da, baina guztira % 20 osatzen duten gainerako osagaien ―bata pribatua, bestea publikoa― bilakaera ez dugu ezagutzen.

113

Sailaren aurrekontuaren eta ikasle kopuruaren bilakaera 2009tik 2012ra.

2009. urtea /

2008-09 ikasturt.

2012. urtea* /

2011-12 ikasturt.

∆ 3 urte /

3 ikasturte

Sailaren urteko aurrekontua (milioi €) 2.860 2.645 % -7,5

Unibertsitate aurreko etapetako ikasle kopurua 324.509 347.656 % 7,1

(*)hasierako aurrekontua

Sailaren % 7,5eko balioa abiapuntu bezala harturik, gastu osoaren murrizketa % 7 eta % 8 artean zenbatetsiz, ikasleen garapenaren faktorearekin elkarturik, ikasleko gastu osoak % 13tik % 14ra bitarteko murrizketa izan du. 2009an, bi hezkuntza-sareen artean, unibertsitate aurreko etapetan ikasleko batez besteko gastu osoa 7.287 eurokoa bazen, 2012an 6.270 eta 6.340 euroren artekoa litzateke17.

Adierazle horretan hezkuntza-sareen arteko aldea murriztu egin da azken aldi honetan, sare publikoko ikasle kopuruaren igoera (% 9,9) sare pribatuko ikasleen kopuruarena (% 4,4) baino handiagoa izan baita. Gainera, aurrekontuek 2010etik 2011ra izan duten bilakaeraren analisitik (3.1 eta 3.2 eranskinak) ondorioztatzen da ikastetxe publikoetan murrizketa handiagoa izan dela, hurrengo atalean azaltzen den bezala.

3.3.3. Bi hezkuntza-sareetako gastuen arteko aldea azaltzen duten faktore

nagusien analisia

2009an unibertsitate aurreko irakaskuntzetan, HHI sartu gabe, ikasleko gastu osoa 9.164 eurokoa izan zen ikastetxe publikoetan eta 5.431 eurokoa ikastetxe pribatuetan; konparaketarako oinarri bezala ikastetxe publikoetako gastua harturik, ikastetxe pribatuetako gastua % 40,7 txikiagoa izan zen.

Ondoren, aurreko atalean aipatutako ikasle kopuruaren bilakaeraren eraginez, aldea 3,1 puntu murriztu da.

Bestalde, hezkuntza-sareetako aurrekontuek 2010etik 2011ra izan duten bilakaerak, gastu osora zabaldurik, 1,2 puntuko jaitsiera ekarri du diferentzial horretan. Hezkuntza-sareak konparatzen dituen aldagai horren bilakaeraren argitan aurreikus daiteke gainerako bi aldietarako (2009-2010 eta 2011-2012) joera hori mantenduko dela, ikastetxe pribatuetarako diru publikoaren osagai nagusia den hezkuntza-ituna bere hartan mantentzen baita, baina aurrekontu orokorra murriztu egiten baita, 3.3.1 eta 3.3.2 puntuetan azaldu den bezala.

Ondorioz, aldagai horren bilakaeran eta gastu osoaren gainerako osagai txikietan oinarriturik, 2012. urtean adierazle horretan hezkuntza-sareen arteko aldea % 33 eta % 36 artekoa dela kalkulatu daiteke, konparaziorako oinarri bezala sare publikoko balioa harturik.

17 Helduen Hezkuntza Iraunkorra (HHI) ez da sartzen

114

Ikastetxe publikoetako hezkuntza-zerbitzuen kostua handiagoa izaten da egitura eta antolamendu arrazoiengatik eta bertan ikasten duten ikasleen behar bereziengatik. Jarraian deskribatzen diren faktoreek azaltzen dute kostu handiago hori. 7 faktore identifikatu dira, a)tik g)ra ordenaturik, eta 14 kontzeptu edo azpi-faktoretan banatu dira. Gainera, beste bi faktore identifikatu dira; horietako batek (h) ez du eraginik sortzen, eta azkena (g), aurrekoek ez bezala, ikastetxe pribatuetako gastua handituko lukeena, zaila da egokitzen eta kuantifikatzen. 3.6 eranskineko taulan zerrenda bat aurkezten da hiru kategoriatan sailkaturik: egiturari dagozkion faktoreak, plantilei dagozkienak eta baliabideei dagozkienak.

Ondoren, antzemandako kostu-aldeetan duten eraginaren arabera ordenatu dira. Kontseiluak ez du haietariko bakoitzaren eraginaren kuantifikazioa egin nahi, honelako analisia ondorengo garapenerako, zehazpenerako eta egunerapenerako baliagarria izan daitekeelakoan.

a) Ikasle/gela ratioa

Kuantifikazioari dagokionez, aztertutako adierazlean dauden aldeak azaltzeko faktorerik garrantzitsuena da. Hezkuntza-sistema osoan batez besteko ikasle/gela ratioa 19,5ekoa da, eta sare pribatuko ratioaren (21,3) eta sare publikoko ratioaren (18,1) arteko aldea 3,2koa da.

Ikasle/gela ratioko 3,2 puntuko diferentzia horren ondorioz, ikasleko gastua handiagoa da sare publikoan.

Ikasle/gela ratioa Lehen Hezkuntzan eta DBHn, hezkuntza-sarearen arabera. 2011-12

ikasturtea

Ikastetxe

publikoak

Itunpeko

ikastetxeak

Ikastetxe

guztiak

Ratioen arteko aldea

(pribatua-publikoa)

Haur Hezkuntza 15,9 18,5 17,0 2,6

Lehen Hezkuntza 18,7 23,4 20,8 4,7

DBH 18,6 22,3 20,4 3,7

Batxilergoa 26,2 23,9 25,1 -2,3

Lanbide Heziketa 17,6 18,6 18,0 1,0


bestekoa (HHI gabe) 18,1 21,3 19,5 3,2

Orain ratioen arteko aldea kontuan hartzen badugu, baliorik handienak derrigorrezko hezkuntza-etapetan hartzen ditu: 4,7 Lehen Hezkuntzan eta 3,7 DBHn. Batxilergoan, berriz, joera alderantzizkoa da, eta ikasle/gela ratioa ikastetxe publikoetan ikastetxe pribatuetan baino 2,3 puntu handiagoa da.

Derrigorrezko hezkuntza-etapetan, bai bi hezkuntza-sareetako batez besteko ratioaren balioa, bai hezkuntza-sareetako balioen arteko aldea, modu ezberdinean banatzen dira eskualde eta eskola-guneen arabera, 3.7 (Lehen Hezkuntza) eta 3.8 (DBH) eranskinetan ikus daitekeen bezala.

115

Analisirako Lehen Hezkuntza hautatu da, alderik handienak etapa horretan gertatzen baitira. Batez besteko ratioa 11. mapan azaltzen da eta hezkuntza-sareetako ratioen arteko aldea, 12. mapan.

Ikastetxe guztietako ikasle/gela batez besteko ratioari (20,8) dagokionez, baliorik handienak hiriguneetan gertatzen direla ikus daiteke, batez ere hiru hiriburuetan eta Bilboren eta Donostiaren inguruneetan. Ratioa 22 ikasle/gela baino handiagoa da Abandon (23,9), Txorierrin (23,8), Vitoria-Hegoekialdean (22,9), Bidasoan (22,8), Amorebietan (22,6) eta Begoñan (22,3). Ratioaren baliorik txikienak, berriz, landa inguruneetan gertatzen dira, biztanleria sakabanaturik dagoen inguruneetan. Ratioa 18 ikasle/gela baino txikiagoa da Arabako mendietan (13,3), Arabako Errioxan (14,6), Basurtu-Zorrotzan (15,2), Igorren (15,9), Mendebaldeko Araban (16,3) eta Amurrion (17,5).

Ikasle/gela ratioaren banaketa geografikoa ikastetxe publikoen eta ikastetxe pribatuen kopurua eskola-gune bakoitzean konparatzen badira (4. mapa, 1. atala), biztanleriaren dentsitate handia duten eskualdeetan, gehienetan, itunpeko ikastetxeak ugariagoak izaten direla ikusten da.

Itunpeko ikastetxeen artean, Lehen Hezkuntzan ikasle/gela ratioaren batez besteko balioa 25 baino handiagoa da hamabi eskualdetan, 3.7 eranskinean azaltzen den bezala; haietako zortzi Bizkaian daude ―Bilboko lau barruti, Sestao, Barakaldo, Mungia eta Txorierri―, bi Gipuzkoan ―Bidasoa eta Eibar―, eta bi Araban ―Vitoria-Gasteizeko bi barruti―.

Ikastetxe publikoetan, ikasle/gela ratioaren batez besteko balioa 20 baino handiagoa da zortzi eskualdetan; bost Gipuzkoan ―Bidasoa, Lasartealdea, Hernani, Eibar eta Urola Erdia―, Vitoria-Gasteizeko bi barruti, eta Amorebieta.

Ikatetxe pribatuetako eta publikoetako ratioen arteko aldeari dagokionez (12. mapa), batez besteko balioa 4,7 da, eta alderik handienak Bilbo Handiaren eskualdean eta inguruko eskualdeetan gertatzen dira. Alderik handienak dituzten hamaika eskola-guneak Bizkaian daude, nabarienak Txurdinaga-Otxarkoaga (9,0), Abanto (8,1) eta Mungia (8,0).

b) Irakasleen eskola-ordu kopuruen arteko aldea Bigarren Hezkuntzan

Eraginaren garrantziaren arabera, bigarren faktorea da, aurrekoa baino garrantzi txikiagokoa. Haur eta Lehen Hezkuntzan ikastetxe publikoetako eta itunpeko ikastetxeetako irakasleen eskola-orduen kopurua (23 ordu astean) ia berdina bada ere, Bigarren Hezkuntzan ikastetxe publikoetako irakasleek 17 edo 18 eskola-ordu izaten dute astean, eta itunpeko ikastetxeetan 21 edo 22 eskola-ordu.

Hiru edo lau eskola-orduko alde hori da hezkuntza-sareen arteko aldeak adierazle horretan Bigarren Hezkuntzan Haur eta Lehen Hezkuntzan baino askoz handiagoak izateko arrazoirik nagusiena.

116

11. mapa. Ikasle/gela ratioa Lehen Hezkuntzan eskola-guneen arabera. 2011-12 ikasturtea

Eskola-gunea Ikasle/

gela

124 Arabako mendiak 13,3 131 Arabako Errioxa 14,6 B-8 Basurtu-Zorrotza 15,2 341 Igorre 15,9 125 Araba mendebald. 16,3 111 Amurrio 17,5 251 Tolosa 18,0 321 Lea-Artibai 18,0 231 Oria Garaia 18,3 372 Abanto 18,3 212 Bergara 18,8 273 Donostia-Ekiald. 18,8 112 Laudio 18,9 211 Arrasate 18,9 141 Ekialdeko lautada 19,1 222 Elgoibar 19,2 B-7 Errekalde 19,3 394 Erandio 19,4 242 Kosta 19,5 351 Arrigorriaga 19,5 361 Enkarterriak 19,5 371 Trapaga 19,6 393 Uribe-Kosta 19,6 332 Durango 19,7 232 Urola Garaia 19,8 261 Hernani 20,1 263 Andoain 20,1 312 Urdaibai 20,1 241 Urola Erdia 20,2 333 Ermua 20,2 342 Galdakao 20,5

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

281

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

382

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411

B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

B-4

B-5

<18 18-18,9 19-19,9 20-20,9 21-21,9 22-22,9 >23

Eskola-gunea Ikasle/

gela

352 Basauri 20,5 262 Lasartealdea 20,9 B-3 Txurdinaga-Otx. 21,0 281 Errenteria 21,1 382 Mungia 21,3 411 Barakaldo 21,3 412 Cruces 21,3 B-5 Ibaiondo 21,3

391-2 Leioa- Getxo 21,4 B-2 Uribarri 21,4 422 Portugalete 21,5 122 Vitoria-Ipar. 21,6 272 Donostia-Eskuinald. 21,6 221 Eibar 21,7 311 Bermeo 21,7 421 Sestao 21,7 271 Donostia-Ezkerrald. 21,9 B-1 Deustua 21,9 121 Vitoria-Mendeb. 22,0 423 Santurtzi 22,0 B-4 Begoña 22,3 331 Amorebieta 22,6 291 Bidasoa 22,8 123 Vitoria-Hegoekiald. 22,9 381 Txorierri 23,8 B-6 Abando 23,9

Euskadi 20,8

117

12. mapa.Ikasle/gela ratioa Lehen Hezkuntzan. Hezkuntza-sareen arteko aldea (pribatua - publikoa) eskola-guneen arabera. 2011-12 ikasturtea

Eskola-gunea Aldea

261 Hernani -4,7 351 Arrigorriaga -0,1 241 Urola Erdia 0,2 262 Lasartealdea 0,8 211 Arrasate 0,9 222 Elgoibar 0,9 321 Lea-Artibai 1,3 111 Amurrio 2,0 141 Ekialdeko lautada 2,1 212 Bergara 2,2 331 Amorebieta 2,6 131 Arabako Errioxa 2,7 122 Vitoria-Ipar. 2,8 281 Errenteria 2,8 B-5 Ibaiondo 3,1 332 Durango 3,2 263 Andoain 3,4 393 Uribe-Kosta 3,4 291 Bidasoa 3,7 352 Basauri 3,7 242 Kosta 3,9 251 Tolosa 3,9 312 Urdaibai 4,0 342 Galdakao 4,1 333 Ermua 4,3 123 Vitoria-Hegoek. 4,5 371 Trapaga 4,5 231 Oria Garaia 4,6 272 Donostia-Eskuinald 4,7 311 Bermeo 4,8

111

112

121

122 123

124

125

131

141

211

212

333

221

222

231

232

241

242

251 261

262

263

281

271

272

273

291

311

312

321

331

332 341

342

382

361

351 B-7

352

381 B-3

393 B-2

411

B-8

371

B-6

412

372

422

B-1

423 421

394

392

391

B-4

B-5

<2 2-2,9 3-3,9 4-4,9 5-5,9 6-6,9 ≥7

Eskola-gunea Aldea

221 Eibar 5,0 232 Urola Garaia 5,0 271 Donostia-Ezkerrald. 5,0 423 Santurtzi 5,0 361 Enkarterriak 5,2 121 Vitoria-Mendeb. 5,4 B-1 Deustua 5,6 112 Laudio 5,8 412 Cruces 5,9 B-4 Begoña 6,0 273 Donostia-Ekiald. 6,1 422 Portugalete 6,1 411 Barakaldo 6,2

391-2 Leioa- Getxo 6,6 421 Sestao 6,6 B-2 Uribarri 6,9 394 Erandio 7,0 381 Txorierri 7,1 B-6 Abando 7,3 382 Mungia 8,0 372 Abanto 8,1 B-3 Txurdinaga-Otx. 9,0 124 Arabako mendiak -- 125 Araba mendeb. -- 341 Igorre -- B-8 Basurtu-Zorrotza --

Euskadi 4,7

118

c) Berariazko hezkuntza-laguntza behar duten ikasleen kopurua eta

dirulaguntzadun ikasleen kopurua bi hezkuntza-sareetan

c1) Berariazko hezkuntza-laguntza behar duten ikasleei erantzuna ematen dieten espezialisten kuantifikazioa 1. atalean egin da; irakasle espezialista multzorik ugariena Pedagogia Terapeutikokoak (PTE) eta Entzumena eta Hizkuntzakoak (ALE) dira, Hizkuntza indartzekoak (PRL), eta Bigarren Hezkuntzan curriculum ezberdineko ikastaldeen ardura duten irakasleak.

Multzo horiei aipatutako gainerako espezialistak erantsi behar zaizkie: Itsuen Baliabidetegia (IBT), logopedak, Berritzeguneetako talde multiprofesionalak, hezkuntza-laguntzako espezialistak, osasun-hezkuntzako zentroak, errefortzu eta laguntza programak (PROA) eta hezkuntza-errefortzuko proiektuak (PRE).

Aipatutako egoeretan horrelako baliabideak esleitzeko irizpideak antzerakoak izaten dira bi hezkuntza-sareetan, eta haien banaketaren analisiak (1.3 eta 1.4 puntuak) erakusten du hezkuntza-sare publikoan kasu gehiago biltzen direla, eta horrek ikasleko gastu orokorraren adierazleari eragiten diola.

c2) Beste alde batetik, dirulaguntzadun ikasleak hezkuntza-sareetan nola banaturik dauden 1.3.2 puntuan eta 3.3 eranskinean jasotzen da, eta hezkuntza-sare publikoan ugariagoak izaten direla erakusten du, batez ere jantokirako dirulaguntzen atalean.

d) Irakasleen lan-baldintzak eta funtzionamendu-baldintzak

Hiru azpi-faktore identifikatu ditugu:

d1) Hezkuntza-sare publikoko irakasleen kostua handiago egiten duen faktore bat irakasleen batez besteko adina da, antzinatasunaren osagaian islatzen dena.

d2) Ordezkapenen kostua handiagoa izaten da sare publikoan, Euskadiko herri administrazioko batez besteko kostua baino txikiagoa den arren. Azken urteotan bi neurri hartu dira ordezkapenen tasa murrizteari begira: irakasleen soldata-estalduraren murrizketa bajan dagoen bitartean eta Administrazioak ikastetxeei egiten dien ordezkoen hornidura murritzagoa.

d3) Soldataren auziari dagokionez, hezkuntza-sare publikoko soldatak apur bat handiagoak izaten dira. Duela zenbait urte % 5eko aldea aipatu zen. Oraintsuago, irakasle funtzionarioei 3/2010 Legearen eraginez aplikatu zitzaien soldata-murrizketa itunpeko ikastetxeetako irakasleei ez zaie aplikatu, eta beraz aipatutako aldea desagertu edo murriztu egingo litzateke.

119

e) Irakasle/gela ratioa sakabanaketa geografikoaren eta curriculumaren

hedaduraren arabera

Bi azpi-faktore aipa daitezke:

e1) Herri txikietan ikastetxe publikoak bakarrik daudenean ikastetxe horiek ikasle kopuru txikikoak izaten dira eta kostuak, berriz, handiagoak izaten dira. Auzi horren inguruan, 2008-2010 txostenean "Hezkuntza-eskaintza eta udalaren tamaina" izeneko ikerlan bat gauzatu zen (1.2.4 puntua). Ikastetxe txikietan bi faktorek eragiten diote gastuari: ikasle/gela ratioa, aurretiaz sistema osorako aztertutakoa, eta beste faktore bat, irakasle/gela ratio handiagoa, gutxieneko irakasle-hornidura bete behar delako. Tankera horretako ereduzko ikastetxeak Eskola Txikiak izango lirateke Haur eta Lehen Hezkuntzan, eta berariazko DBHko ikastetxeak Bigarren Hezkuntzan.

e2) Bigarren Hezkuntzako ikastetxe publikoetan hautazko eta aukerako irakasgaien eskaintza zabalagoa izaten da itunpeko ikastetxeetan baino.

f) Garraio eta jantoki zerbitzu osagarrietako gastua eta bestelako baliabide

materialak ikastetxe publikoetan

f1) 3.3.2 puntuan aipatzen den bezala, garraio eta jantoki zerbitzuetako gastua handiagoa izaten da ikastetxe publikoetan (118,9 milioi) ikastetxe pribatuetan (82,5 milioi) baino.

f2) Beste era bateko gastuei dagokienez, hornidurarako programa batzuk ikastetxe publikoentzat bakarrik dira, testuliburuen doakotasuna kasu.

g) Plantilako beste baliabide batzuk, askotariko eskakizunekoak

Hiru egoera bereiz daitezke:

g1) Bigarren Hezkuntzako ikastetxe publikoetan, ikasle/gela ratioan baldintza batzuk betetzen badira, eskola-saio batzuk bikoiztu egin daitezke.

g2) Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxe publikoetan jantokiaz arduratzen den irakasle bat edo erdi egon daiteke, erabiltzaile kopuruaren arabera, eta beste ikastetxe batzuetan liburutegiko arduradun bat ere izaten da.

g3) Beste alde batetik, ikastetxeetako beste lanpostu batzuei gagozkielarik, eskakizunak eta kostuak handiagoak izaten dira hezkuntza-sare publikoan. Hartara, Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxe publikoetan ez dago bulegaririk (ezta ere 200 ikasle baino gutxiagoko DBHko ikastetxeetan), eta bulegarien ordez administrazio-kudeaketaren Arduradunaren lanpostua eratu da, ikastetxeko irakasle batek betetzen duena.

120

Haur Hezkuntzako lehen zikloaren kasuan, ikastetxe pribatuetan eskatzen den titulua (goi mailako LHko teknikaria) ikastetxe publikoetan eskatzen dena baino apalagoa izaten da, eta irakasle/gela gutxieneko ratioa ere txikiagoa izaten da.

h) Hezkuntza-sare bakoitzaren presentzia kostu handiagoko etapetan

Euskadiko barne konparazioan bigarren mailako faktorea da, baina oso adierazgarria izaten da zenbait adierazleren kasuan, adibidez kasu honetan bezala unibertsitatez kanpoko hezkuntza-etapa guztiak biltzen direnean. Jakina da derrigorrezkoaren ondoko Bigarren Hezkuntzan kostuak batez bestekoa baino handiagoak izaten direla eta eskolatze-indizeak Euskadin oso altuak direla.

Kasu honetan, hezkuntza-sareen arteko konparazioa ikasleko gasturik handiena duten hiru etapetan egitean (3.3.2 puntuan), sare publikoak presentzia handiagoa du bitan –Lanbide Heziketa (% 57), Batxilergoa (% 52)–, eta sare pribatua nagusia da DBHn (% 54). Beraz, analisi honetan faktore horrek ez du eragin nabaririk.

i) Zenbait ikastetxetan eskola-ordutegia luzatzea

Ikastetxe pribatuetan ikasleko gastua handitzea ekarriko duen faktorea da, analisiak antzemandako horrelako faktore bakarra. Derrigorrezko irakaskuntzak doakoak badira ere, LOEk, 88.1 artikuluan, baimena ematen die itunpeko ikastetxeei irakaskuntzei loturiko zerbitzuak eratzeko, betiere borondatezkoak.

Beste alde batetik, jarduera osagarriek ("izaera hezigarrikoak, baina ez hertsiki irakaskuntzakoak", Eustaten definizioaren arabera), borondatezkoak horiek ere, presentzia apur bat handiagoa dute hezkuntza-sare publikoan (3.3.2 puntuan).


Euskadin 2013an hezkuntzaren finantzaketaren inguruan egin daitekeen edozein analisi eta ondorengo proposamenak "krisialdi ekonomikoa" adierazpenak markaturik daude, krisialdi globalaren ezaugarriak baititu eta azken hamarkadetako gizarte-erdiespen guztiak arriskuan jartzen baititu.

Ekonomia hutsaren ikuspuntutik, atal honetan finantzaketa publikoak betearazitako eta argitaratutako azken bi aurrekontuetan, 2010ekoan eta 2011koan, izan duen murrizketa aztertzen da. Aldi berean, ikasle kopurua urtetik urtera handitzen doa, eta, beraz, ikasleko inbertsioa murriztu egin da; 2009tik 2012ra % 13 murriztu da, eta unibertsitatez kanpoko hezkuntza-etapetan ikasleko gastu osoaren adierazlea 7.300 eurotik 6.300 eurora jaitsi da gutxi gora behera, ikastetxeetako gastua

121

kontuan hartuz. Adierazle hori Espainiako eta Europako batez bestekoen gainetik dago.

Nazioarteko konparazioetan hezkuntzaren finantzaketarako gehien erabiltzen den adierazlea ―inbertsioaren zenbatekoa eta herrialdearen garapen ekonomikoaren maila erlazionatzen dituena― aintzat hartzen bada, Euskadiko emaitza baxuenetakoa da, hezkuntzako gastu publikoa BPGaren % 4,5 baita, Europako batez bestekoa % 5,5 izanik, 2009ko datuetan.

Euskadin adierazle horietan dagoen egoera kontrajarria ulertzeko lagungarria izan daitekeen datua gure biztanleko BPG altua da, EB (27)-ko 2010ko batez bestekoa baino % 37 handiagoa. Horri esker, ikasleko gastu handia, Europako eta Espainiako batez bestekoak baino handiagoa, mantendu daiteke, inbertsio maila, termino erlatiboetan, baxua bada ere.

Egungo krisialdiaren dimentsiorik nagusiena gizartean dituen ondorioak dira, eta pobreziaren eraginik handiena haurtzaroan nabaritzen da bereziki, horrek dakartzan mota guztietako gabeziekin; egoera horretan hezkuntza-erakundeen konpentsazio-lana gero eta handiagoa izaten da, krisialdia hedatu ahala.

Baliabideen murrizketa eta ziurgabetasun egoera horretan, Euskadiko Eskola Kontseiluak adierazi nahi du hezkuntzak belaunaldi gazteen giza garapenean duen balio estrategikoa aintzat hartu behar dela, orain arte lortutako ekitate maila ahaztu gabe. Hezkuntza-sistemak premia askori eman behar die erantzuna, eta premia horiek , termino kuantitatiboetan zein kualitatiboetan, gero eta handiagoak dira.

(p11) Hori dela eta, Euskadiko Eskola Kontseiluak Euskadiko agintari publikoei

planteatzen die hezkuntzari, gutxienez, orain arteko lorpenak mantendu ahal

izateko besteko finantzaketa maila ematen jarrai dezaten, eta horretarako

aurrekontuaren bilakaeran izan den joera negatiboa alderantzikatu dezaten.

Ondorioz, Kontseiluak, hezkuntza-komunitatearen ordezkaria den neurrian,

eskatzen du gure erakundeen eskuetan dauden politika eta finantza-baliabideak

garatu daitezen, Euskadi zerga-politika banatzaileagoak dituzten herrialdeetara

hurbiltzeko eta gizarte-gastuaren murrizketa moteltzeko.

Hezkuntza-sistemari eska dakizkiokeen kalitate eta ekitate helburuei dagokienez, Kontseiluak irizten du biak elkarrekin doazela. Hobekuntza sistema osoan lortu nahi bada, emaitzarik apalenak lortzen direneko lekuetan aurrerapena handiagoa izan behar da. Nekez uler liteke ekitate helburuak, emandako baliabideak bakarrik kontuan izanik, lortutako emaitzak aintzat hartu gabe, finkatzea.

(p12) Ondorioz, Kontseiluak Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailari

eskatzen dio gizartetik edo hezkuntzatik baztertuak izateko arriskuan dauden

ikasleei eta maila sozio-ekonomikorik apaleneko ikastetxe publiko zein

pribatuei baliabideak eman diezazkien, jatorrizko gabeziak konpentsatu ahal

izateko eta curriculumeko konpetentziak ikasle guztientzako helburu bezala

finkatu den garapen mailan garatzeko.

122

Hezkuntza-sistemaren hobekuntzaren bigarren euskarria eraginkortasuna da, hots, sistemako giza baliabideak, baliabide materialak eta antolamendukoak hobeto erabiltzea inbertsio ratio berdinekin emaitza hobeak lortu ahal izateko, edo gaur egungo egoeran, inbertsio ratio txikiagoekin emaitzak mantendu ahal izateko.

Hori dela eta, bigarren atalean ebaluazio diagnostikoaren prozesua aztertu da, ikastetxeak ebaluatzeko beste zenbait planekin, sistema metodologikorekin eta proiektu motarekin batera. Jardunbide egokiak gure hezkuntza-sistema osoan zehar hedaturik daudela egiaztatu da.

(p13) Ondorioz, Euskadiko Eskola Kontseiluak jardunbide egokietan parte hartzen

duten profesionalei euren ahalegina aitortu nahi die, eta hezkuntzako agente

guztiak, irakasle eta familiengandik hezkuntza administrazioaren estamentu

guztietara, animatu nahi ditu ebaluazioa nork bere arloetara eraman dezan eta

prozesu horretatik ahalik eta ondorio gehien atera dezan.

Azkenik, Euskadiko hezkuntzaren dimentsio ekonomikoari buruzko informazioan eta agirietan zenbait gabezia eta zehazgabetasun antzeman dira, bertako zein kanpoko informazio iturrietan. Kontseiluak, txosten honetan gauzatutako analisiaren bidez, horri buruzko ekarpen tekniko onuragarria egin nahi izan du.

(p14) Ildo horretatik, Euskadiko hezkuntzaren alderdi ekonomikoei buruzko datuak,

adierazleak eta txostenak egiten, aztertzen eta hedatzen arduratzen diren

Euskadiko erakunde ofizialei eskatzen die euren ekarpenak hezkuntza munduari

eta Euskadiko gizarteari egin diezazkieten, guztiok errealitatea hobeto

ezagutzeko eta gaur egun ezinbestekoak diren hitzarmenak lortzeko.

123

1. 1. eranskina. Jaiotza kopurua Euskadin, eskola-guneen arabera. 2009, 2010 eta (proiekzioa)

2011.urteak.

Eskola-gunea 2009 2010 2011 (proiek.)

111 Amurrio 203 212 206 112 Laudio 184 171 167

121-122-123 Vitoria-Gasteiz 2.529 2.663 2.669 124 Arabako mendiak 16 21 20 125 Arabako mendeb. 98 104 101 131 Arabako Errioxa 143 121 117 141 Ekialdeko lautada 112 106 103 211 Arrasate 427 468 454 212 Bergara 241 244 237 221 Eibar 218 265 256 222 Elgoibar 276 279 270 231 Oria Garaia 555 547 529 232 Urola Garaia 265 241 233 241 Urola Erdia 402 387 374 242 Kosta 481 481 465 251 Tolosa 521 538 520 261 Hernani 271 297 287 262 Lasartealdea 279 257 249 263 Andoain 180 171 165 271 Donostia-ezkerrald. 887 914 907 272 Donostia-eskuinald. 402 370 367 273 Donostia-ekialdea 427 448 444 281 Errenteria 548 555 537 291 Bidasoa 799 767 742 311 Bermeo 176 167 172 312 Urdaibai 262 237 244 321 Lea-Artibai 248 230 236 331 Amorebieta 174 214 220 332 Durango 637 636 653 333 Ermua 138 136 140 341 Igorre 147 181 186 342 Galdakao 263 234 240 351 Arrigorriaga 189 200 206 352 Basauri 484 494 507 361 Enkarterriak 328 304 312 371 Trapaga 167 168 173 372 Abanto 175 181 186 381 Txorierri 190 202 208 382 Mungia 294 308 317

391-392 Getxo-Leioa 1.061 1.054 1083 393 Uribe-Kosta 323 316 325 394 Erandio 285 260 267

411-412 Barakaldo-Cruces 957 1.056 1.025 421 Sestao 246 247 254 422 Portugalete 341 340 352 423 Santurtzi 374 431 426 B-1 Deustu 369 370 367 B-2 Uribarri 268 240 238 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 233 222 220 B-4 Begoña 319 321 318 B-5 Ibaiondo 737 671 665 B-6 Abando 342 424 420 B-7 Errekalde 435 409 405 B-8 Basurtu-Zorrotza 302 279 276

Euskadi 20.928 21.159 21.060

124

1. 2. eranskina (1. maparako) 0-2 tartea. Eskola-gunean jaiotakoen artean, ikastetxe publikoetan

matrikulatutako haurrenehunekoa. 2011-12ikasturtea. 0-2 tarteko matrikula matrikula

Eskola-gunea publikoa pribatua

Jaiotzak 2010

eta 2011* publikoa

(%)

pribatua

(%)

guztira

(%)

111 Amurrio 67 42 349 %19 %12 %31 112 Laudio 70 69 282 %25 %24 %49

121-122-123 Vitoria-Gasteiz 1.199 445 4.442 %27 %10 %37 124 Arabako mendiak 21 0 34 %62 %0 %62 125 Arabako mendeb. 64 0 171 %37 %0 %37 131 Arabako Errioxa 67 19 199 %34 %10 %43 141 Ekialdeko lautada 48 11 175 %27 %6 %34 211 Arrasate 342 132 771 %44 %17 %61 212 Bergara 86 79 402 %21 %20 %41 221 Eibar 107 0 436 %25 %0 %25 222 Elgoibar 107 105 459 %23 %23 %46 231 Oria Garaia 315 145 900 %35 %16 %51 232 Urola Garaia 81 84 396 %20 %21 %42 241 Urola Erdia 119 116 636 %19 %18 %37 242 Kosta 320 55 791 %40 %7 %47 251 Tolosa 323 141 885 %36 %16 %52 261 Hernani 138 11 488 %28 %2 %31 262 Lasartealdea 123 40 423 %29 %9 %39 263 Andoain 83 83 281 %30 %30 %59 271 Donostia-ezkerrald. 227 438 1.519 %15 %29 %44 272 Donostia-eskuinald. 133 173 615 %22 %28 %50 273 Donostia-ekialdea 180 207 744 %24 %28 %52 281 Errenteria 211 252 913 %23 %28 %51 291 Bidasoa 181 226 1.262 %14 %18 %32 311 Bermeo 59 94 282 %21 %33 %54 312 Urdaibai 90 109 400 %23 %27 %50 321 Lea-Artibai 81 120 387 %21 %31 %52 331 Amorebieta 44 135 361 %12 %37 %50 332 Durango 208 281 1.071 %19 %26 %46 333 Ermua 34 1 229 %15 %0 %15 341 Igorre 145 0 305 %48 %0 %48 342 Galdakao 81 36 394 %21 %9 %30 351 Arrigorriaga 78 59 337 %23 %18 %41 352 Basauri 152 115 832 %18 %14 %32 361 Enkarterriak 63 148 512 %12 %29 %41 371 Trapaga 20 78 283 %7 %28 %35 372 Abanto 49 34 305 %16 %11 %27 381 Txorierri 95 111 341 %28 %33 %60 382 Mungia 104 159 519 %20 %31 %51

391-392 Getxo-Leioa 198 482 1.776 %11 %27 %38 393 Uribe-Kosta 164 76 533 %31 %14 %45 394 Erandio 86 62 438 %20 %14 %34

411-412 Barakaldo (udalerria) 105 422 1.739 %6 %24 %30 421 Sestao 62 36 416 %15 %9 %24 422 Portugalete 121 22 575 %21 %4 %25 423 Santurtzi 66 155 715 %9 %22 %31 B-1 Deustu 116 208 615 %19 %34 %53 B-2 Uribarri 30 156 399 %8 %39 %47 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 38 9 369 %10 %2 %13 B-4 Begoña 21 128 533 %4 %24 %28 B-5 Ibaiondo 107 211 1.114 %10 %19 %29 B-6 Abando 42 45 704 %6 %6 %12 B-7 Errekalde 40 79 679 %6 %12 %18 B-8 Basurtu-Zorrotza 64 40 463 %14 %9 %22

Euskadi 7.175 6.584 35.199 %20,4 %18,7 %39,1

(*) 2011.urtetik 5 hilabetetik gorako haurrak bakarrik hartu dira kontuan

125

1.3. eranskina (2. maparako). Bi urtekoen irakasmaila. Eskolatze-indizea: 2009an jaiotakoen

artean, eskola-guneko ikastetxeetan eskolatutakohaurren ehunekoa. 2011-12 ikasturtea.

2 urtekoen

irakasmailako

matrikula

2009ko jaiotzak Eskolatze-indizea

111 Amurrio 172 203 % 85 112 Laudio 203 184 % 110

121-122-123 Vitoria-Gasteiz 2.343 2.529 % 93 124 Arabako mendiak 17 16 % 106 125 Arabako mendeb. 77 98 % 79 131 Arabako Errioxa 153 143 % 107 141 Ekialdeko lautada 98 112 % 88 211 Arrasate 432 427 % 101 212 Bergara 229 241 % 95 221 Eibar 223 218 % 102 222 Elgoibar 271 276 %98 231 Oria Garaia 557 555 % 100 232 Urola Garaia 260 265 % 98 241 Urola Erdia 368 402 % 92 242 Kosta 495 481 % 103 251 Tolosa 504 521 % 97 261 Hernani 218 271 % 80 262 Lasartealdea 210 279 % 75 263 Andoain 190 180 % 106 271 Donostia-ezkerrald. 990 887 % 112 272 Donostia-eskuinald. 393 402 % 98 273 Donostia-ekialdea 298 427 % 70 281 Errenteria 594 548 % 108 291 Bidasoa 689 799 % 86 311 Bermeo 171 176 % 97 312 Urdaibai 267 262 % 102 321 Lea-Artibai 249 248 % 100 331 Amorebieta 249 174 % 143 332 Durango 619 637 % 97 333 Ermua 147 138 % 107 341 Igorre 132 147 % 90 342 Galdakao 221 263 % 84 351 Arrigorriaga 161 189 % 85 352 Basauri 386 484 % 80 361 Enkarterriak 333 328 % 102 371 Trapaga 182 167 % 109 372 Abanto 173 175 % 99 381 Txorierri 333 190 % 175 382 Mungia 254 294 % 86

391-392 Getxo-Leioa 1.117 1.061 % 105 393 Uribe-Kosta 233 323 % 72 394 Erandio 179 285 % 63

411-412 Barakaldo (udalerria) 917 957 % 96 421 Sestao 190 246 % 77 422 Portugalete 328 341 % 96 423 Santurtzi 343 374 % 92 B-1 Deustu 337 369 % 91 B-2 Uribarri 380 268 % 142 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 255 233 % 109 B-4 Begoña 255 319 % 80 B-5 Ibaiondo 476 737 % 65 B-6 Abando 475 342 % 139 B-7 Errekalde 174 435 % 40 B-8 Basurtu-Zorrotza 117 302 % 39

Euskadi 19.637 20.928 % 93,8

126

1.4 eranskina (3. maparako). Bi urtekoen ikasgelen okupazio-tasa, hezkuntza-sareen eta eskola-

guneen arabera. 2011-12 ikasturtea (gehieneko kopurua: 18 plaza ikasgelako)

Ikastetxe guztiak Publikoak Itunpekoak

Batez best.

ratioa

Okupazio-

indizea

Batez best.

ratioa

Okupazio-

indizea

Batez best.

ratioa

Okupazio-

indizea

111 Amurrio 14,3 80 14,4 80 14,2 79 112 Laudio 16,9 94 16,7 93 17,2 96 121 Vitoria-mendebald. 17,0 94 17,3 96 16,3 90 122 Vitoria-iparrald. 18,2 101 18,3 102 17,7 98 123 Vitoria-hegoekiald. 17,4 97 17,4 97 17,5 97 124 Arabako mendiak 8,5 47 8,5 47 -- -- 125 Arabako mendeb. 12,8 71 12,8 71 -- -- 131 Arabako Errioxa 12,8 71 11,9 66 14,5 81 141 Ekialdeko lautada 16,3 91 16,8 93 14,0 78 211 Arrasate 13,9 77 14,2 79 13,4 74 212 Bergara 13,5 75 12,7 71 14,8 82 221 Eibar 15,9 88 15,2 84 17,8 99 222 Elgoibar 15,1 84 13,8 76 17,7 98 231 Oria Garaia 14,3 79 13,1 73 16,7 93 232 Urola Garaia 16,3 90 15,6 87 16,8 93 241 Urola Erdia 15,3 85 15,4 86 15,2 85 242 Kosta 13,8 76 13,0 72 14,6 81 251 Tolosa 11,7 65 9,3 52 14,8 82 261 Hernani 15,6 87 15,9 88 11,0 61 262 Lasartealdea 15,0 83 15,3 85 11,0 61 263 Andoain 15,8 88 11,0 61 16,8 93 271 Donostia-ezkerrald. 15,5 86 15,3 85 15,6 87 272 Donostia-eskuinald. 15,1 84 15,3 85 15,0 83 273 Donostia-ekialdea 14,9 83 14,2 79 15,6 87 281 Errenteria 16,1 89 15,2 85 17,3 96 291 Bidasoa 16,0 89 16,0 89 16,0 89 311 Bermeo 15,5 86 14,5 81 16,1 90 312 Urdaibai 14,8 82 12,8 71 17,4 97 321 Lea-Artibai 13,1 73 11,8 65 16,0 89 331 Amorebieta 16,6 92 17,3 96 16,4 91 332 Durango 16,7 93 17,0 95 16,3 90 333 Ermua 21,0 117 20,2 112 23,0 128 341 Igorre 14,7 81 14,7 81 -- -- 342 Galdakao 17,0 94 16,7 93 18,5 103 351 Arrigorriaga 14,6 81 15,0 83 13,0 72 352 Basauri 18,4 102 18,2 101 19,0 106 361 Enkarterriak 15,9 88 15,1 84 17,4 97 371 Trapaga 15,2 84 11,8 65 16,9 94 372 Abanto 15,7 87 14,8 82 20,0 111 381 Txorierri 15,9 88 14,8 82 16,7 93 382 Mungia 15,9 88 15,6 87 16,1 90

391-392 Leioa-Getxo 17,2 95 18,3 102 16,5 92 393 Uribe-Kosta 15,5 86 15,4 85 16,0 89 394 Erandio 19,9 110 18,7 104 24,0 133 411 Barakaldo 19,4 108 20,1 111 18,0 100 412 Cruces 17,7 98 16,4 91 18,7 104 421 Sestao 19,0 106 18,4 102 20,3 113 422 Portugalete 17,3 96 16,0 89 19,0 106 423 Santurtzi 19,1 106 21,0 117 17,8 99 B-1 Deustu 17,7 99 17,2 96 18,2 101 B-2 Uribarri 15,8 88 14,8 82 16,4 91 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 18,2 101 17,0 94 19,1 106 B-4 Begoña 19,6 109 20,5 114 18,9 105 B-5 Ibaiondo 18,3 102 19,2 107 17,4 97 B-6 Abando 19,0 106 18,1 101 19,4 108 B-7 Errekalde 17,4 97 16,4 91 21,5 119 B-8 Basurtu-Zorrotza 14,6 81 15,7 87 7,0 39

Euskadi 16,1 90 15,7 87 16,7 93

127

1.5. eranskina. Bi urtekoen irakasmaila. Eragin-esparruan eginak izan arren, lehen tokian

hautatutako ikastetxerako 5 matrikula-eskabide baino gehiago onartu ez direneko eskola-

guneak. 2010-11 eta 2011-12 ikasturteak.


Ikasturtea Eskabide

kopurua

Beste gune

batera

Beste sare

batera

Eskabide

kopurua

Beste gune

batera

Beste sare

batera

121 Vitoria-mendeb. 10-11 2 1 1 8 0 5 11-12 6 3 0 5 1 4

122 Vitoria-iparrald. 10-11 23 8 0 4 1 4 11-12 10 4 1 3 0 3

123 Vitoria-hegoekiald. 10-11 21 12 2 19 14 15 11-12 3 0 0 5 5 1

241 Urola Erdia 10-11 0 0 0 7 0 7 261 Hernani 10-11 8 0 0 0 0 0

11-12 21 0 0 0 0 0 262 Lasartealdea 11-12 9 0 0 0 0 0 271 Donostia-ezkerrald. 10-11 3 0 1 14 1 2 281 Errenteria 10-11 0 0 0 13 2 9

11-12 0 0 0 8 0 7 291 Bidasoa 10-11 0 0 0 19 1 11

11-12 1 0 0 16 0 11 311 Bermeo 10-11 0 0 0 5 0 4 332 Durango 10-11 0 0 0 9 0 4 382 Mungia 10-11 0 0 0 3 0 0

11-12 0 0 0 9 0 9 391 Leioa 10-11 6 0 1 0 0 0

11-12 4 0 1 0 0 0 392 Getxo 10-11 6 0 0 0 0 0

11-12 2 0 0 3 1 1 393 Uribe-Kosta 10-11 13 5 3 1 0 1

11-12 0 0 0 1 1 0 394 Erandio 10-11 1 0 0 1 1 1

11-12 6 2 2 15 2 10 411-412 Barakaldo (udal.) 10-11 5 0 0 4 0 0

11-12 4 0 0 17 0 6 421 Sestao 10-11 0 0 0 3 0 3

11-12 1 0 0 8 0 8 B-1 Deustu 10-11 7 0 0 8 2 2

11-12 1 1 0 8 1 1 B-2 Uribarri 11-12 0 0 0 11 1 9 B-3 Txurdinaga-Otxark. 10-11 0 0 0 8 0 0 B-5 Ibaiondo 10-11 2 1 1 18 7 7

11-12 11 6 2 4 1 2

B-6 Abando 10-11 7 4 0 8 4 6

11-12 0 0 0 10 4 6

Gainerako guneak 10-11 4 0 0 18 4 1

11-12 3 2 2 2 0 0

Euskadi 10-11 108 31 9 167 37 81

11-12 82 18 8 125 17 78

128

1.6. eranskina. Unibertsitatez kanpoko etapetako ikasle kopurua lurraldeen eta hezkuntza-

sareen arabera. 2010-11 eta 2011-12 ikasturteak.

2010-11 2011-12

Ikast. publikoak Ikast. pribatuak Guztira Ikast. publikoak Ikast. pribatuak Guztira

Araba 3.421 %68,5 1.570 %31,5 4.991 3.587 %69 1.639 %31 5.226

Bizkaia 7.302 %47,6 8.052 %52,4 15.354 7.820 %49 8.095 %51 15.915

Gipuzkoa 6.319 %55,0 5.178 %45,0 11.497 6.791 %55 5.464 %45 12.255

Haur Hezk. 1. zikloa

Euskadi 17.042 %53,5 14.800 %46,5 31.842 18.198 %54 15.198 %46 33.396

Araba 5.396 %58,6 3.819 %41,4 9.215 5.813 %60 3.797 %40 9.610

Bizkaia 15.504 %49,3 15.960 %50,7 31.464 15.850 %50 16.126 %50 31.976

Gipuzkoa 10.659 %50,2 10.569 %49,8 21.228 11.031 %51 10.564 %49 21.595

Haur Hezk. 2. zikloa

Euskadi 31.559 %51,0 30.348 %49,0 61.907 32.694 %52 30.487 %48 63.181

Araba 9.909 %57,5 7.310 %42,5 17.219 10.183 %58 7.518 %42 17.701

Bizkaia 29.081 %48,4 30.984 %51,6 60.065 29.978 %48 31.860 %52 61.838

Gipuzkoa 19.682 %49,5 20.075 %50,5 39.757 20.184 %50 20.565 %50 40.749

Lehen Hezkuntza

Euskadi 58.672 %50,1 58.369 %49,9 117.041 60.345 %50 59.943 %50 120.288

Araba 4.687 %45,1 5.709 %54,9 10.396 4.970 %46,3 5.754 %53,7 10.724

Bizkaia 15.968 %44,6 19.819 %55,4 35.787 16.412 %45,1 20.013 %54,9 36.425

Gipuzkoa 11.399 %46,8 12.934 %53,2 24.333 11.820 %47,3 13.175 %52,7 24.995 DBH

Euskadi 32.054 %45,5 38.462 %54,5 70.516 33.202 %46,0 38.942 %54,0 72.144

Araba 2.077 %50,5 2.035 %49,5 4.112 2.149 %50,5 2.106 %49,5 4.255

Bizkaia 7.796 %52,5 7.055 %47,5 14.851 7.685 %52,0 7.102 %48,0 14.787

Gipuzkoa 5.207 %53,1 4.599 %46,9 9.806 5.294 %53,3 4.632 %46,7 9.926 Batxilergoa

Euskadi 15.080 %52,4 13.689 %47,6 28.769 15.128 %52,2 13.840 %47,8 28.968

Araba 2.633 %56,2 2.048 %43,8 4.681 3.186 %61,9 1.958 %38,1 5.144

Bizkaia 7.443 %52,4 6.771 %47,6 14.214 7.718 %53,1 6.823 %46,9 14.541

Gipuzkoa 6.103 %61,2 3.871 %38,8 9.974 6.042 %60,5 3.952 %39,5 9.994

Lanbide Heziketa

Euskadi 16.179 %56,0 12.690 %44,0 28.869 16.946 %57,1 12.733 %42,9 29.679

Araba 28.619 %55,9 22.559 %44,1 51.178 29.888 %56,8 22.772 %43,2 52.660

Bizkaia 83.588 %48,5 88.789 %51,5 172.377 85.463 %48,7 90.019 %51,3 175.482

Gipuzkoa 59.849 %51,0 57.506 %49,0 117.355 61.162 %51,2 58.352 %48,8 119.514 Guztira

Euskadi 172.056 %50,5 168.854 %49,5 340.910 176.513 %50,8 171.143 %49,2 347.656

1.7. eranskina. Unibertsitatez kanpoko etapetako ikasle kopurua hezkuntza-sareen eta

hezkuntza-elkarteen arabera. 2011-12 ikasturtea.

Ikastetxe guztiak Publikoak Kristau Eskola Partaide Gainerako

pribatuak

0-2 tartea 13.759 7.175 2.028 1.471 3.085

2 urtekoen irakasmaila 19.637 10.990 3.905 2.432 2.310

Haur Hezk. 2. zikloa 63.181 32.694 15.174 8.555 6.758

Lehen Hezkuntza 120.288 60.345 32.365 15.871 11.707

DBH 72.144 33.202 22.525 9.033 7.384

Batxilergoa 28.968 15.128 7.465 2.564 3.811

LH Erdiko Maila 11.990 7.389 1.679 73 2.849

LH Goi Maila 17.689 9.564 2.647 238 5.240

2-19 guztira 333.897 169.312 85.760 38.766 40.059

0-19 guztira 347.656 176.487 87.788 40.237 43.144

129

1.8. eranskina. Etapa guztietako (2-10) ikasle kopuru orokorra barrutien eta hezkuntza-sareen

arabera. 2011-12 ikasturtea.

Ikastetxe guztiak Publikoak Kristau

Eskola Partaide

Gainerako

pribatuak

111 Amurrio 2.272 1.445 317 467 43 112 Laudio 3.387 2.079 581 727 0 121 Vitoria-mendebald. 10.418 6.700 2.413 0 1.149 122 Vitoria-iparrald. 8.850 5.974 2.794 0 34 123 Vitoria-hegoekiald. 21.657 9.312 10.035 861 1.652 124 Arabako mendiak 261 261 0 0 0 125 Alava occid. 917 859 58 0 0 131 Arabako Errioxa 1.829 1.080 0 739 10 141 Ekialdeko lautada 1.151 913 0 238 0 211 Arrasate 7.009 2.871 462 3.269 407 212 Bergara 3.378 2.045 663 670 0 221 Eibar 4.329 2.980 1.349 0 0 222 Elgoibar 4.008 3.068 163 777 0 231 Oria Garaia 7.456 4.387 650 1.949 470 232 Urola Garaia 3.999 1.452 637 1.707 203 241 Urola Erdia 4.858 2.886 1.533 439 0 242 Kosta 7.574 3.559 1.814 1.720 481 251 Tolosa 8.035 3.641 1.474 2.895 25 261 Hernani 3.472 3.031 290 0 151 262 Lasartealdea 2.924 2.241 0 672 11 263 Andoain 3.455 538 1.835 814 268 271 Donostia-ezkerrald. 19.655 7.610 5.602 2.791 3.636 272 Donostia-eskuinald. 7.973 3.086 3.328 935 633 273 Donostia-ekialdea 4.315 2.039 1.408 507 368 281 Errenteria 9.877 5.067 1.434 3.376 0 291 Bidasoa 11.991 7.794 3.721 0 521 311 Bermeo 2.642 1.285 694 663 0 312 Urdaibai 3.809 2.237 284 623 665 321 Lea-Artibai 3.898 2.341 0 583 974 331 Amorebieta 4.414 1.521 1.096 431 1.366 332 Durango 9.604 5.476 2.833 1.245 50 333 Ermua 1.854 1.270 0 0 584 341 Igorre 1.824 1.686 0 0 138 342 Galdakao 3.447 2.789 0 658 0 351 Arrigorriaga 2.541 2.102 435 0 4 352 Basauri 5.961 4.695 441 0 825 361 Enkarterriak 4.741 2.761 544 426 1.010 371 Trapaga 2.574 1.061 625 456 432 372 Abanto 4.192 2.064 0 0 2.128 381 Txorierri 11.484 2.026 2.721 0 6.737 382 Mungia 3.474 1.815 0 1.141 518

391-392 Leioa-Getxo 17.419 7.343 5.026 1.372 3.678 393 Uribe-Kosta 3.313 2.546 0 753 14 394 Erandio 3.140 2.541 592 0 7 411 Barakaldo 9.308 5.554 3.625 0 129 412 Cruces 4.440 1.338 1.137 0 1.965 421 Sestao 3.095 2.014 1.043 0 38 422 Portugalete 6.817 3.417 1.698 1.702 0 423 Santurtzi 6.068 2.645 1.821 646 956 B-1 Deustu 7.626 4.095 3.531 0 0 B-2 Uribarri 6.691 1.782 3.317 0 1.592 B-3 Txurdinaga 6.221 2.406 75 1.150 2.590 B-4 Begoña 3.876 1.709 2.167 0 0 B-5 Ibaiondo 8.140 3.732 2.245 1.364 799 B-6 Abando 12.165 3.072 6.744 0 2.349 B-7 Errekalde 2.860 1.914 506 0 440 B-8 Basurto 1.209 1.202 0 0 7

Euskadi 333.897 169.312 85.760 38.766 40.059

130

1.9. eranskina (4. maparako). Oinarrizko Hezkuntzan ikastetxe publikoetan matrikulatutako ikasleen

ehunekoa eskola-guneen arabera. 2011-12 ikasturtea.

Publikoetan Pribatuetan % publikoetan

111 Amurrio 772 559 %58 112 Laudio 1.012 868 %54 121 Vitoria-mendebald. 3.771 2.129 %64 122 Vitoria-iparrald. 3.069 1.541 %67 123 Vitoria-hegoekiald. 4.785 7.444 %39 124 Arabako mendiak 175 0 %100 125 Arabako mendeb. 537 58 %90 131 Arabako Errioxa 644 492 %57 141 Ekialdeko lautada 568 180 %76 211 Arrasate 1.575 2.430 %39 212 Bergara 1.117 826 %57 221 Eibar 1.411 865 %62 222 Elgoibar 1.488 569 %72 231 Oria Garaia 2.547 1.569 %62 232 Urola Garaia 831 1.610 %34 241 Urola Erdia 1.679 1.312 %56 242 Kosta 2.031 2.523 %45 251 Tolosa 2.128 2.559 %45 261 Hernani 1.953 173 %92 262 Lasartealdea 1.124 501 %69 263 Andoain 263 1.386 %16 271 Donostia-ezkerrald. 3.827 7.049 %35 272 Donostia-eskuinald. 1.709 2.914 %37 273 Donostia-ekialdea 1.237 1.592 %44 281 Errenteria 2.854 3.183 %47 291 Bidasoa 4.363 2.679 %62 311 Bermeo 749 928 %45 312 Urdaibai 1.172 1.068 %52 321 Lea-Artibai 1.455 787 %65 331 Amorebieta 775 1.852 %30 332 Durango 3.167 2.355 %57 333 Ermua 899 407 %69 341 Igorre 1.045 0 %100 342 Galdakao 1.614 477 %77 351 Arrigorriaga 1.268 273 %82 352 Basauri 2.743 857 %76 361 Enkarterriak 1.658 1.087 %60 371 Trapaga 711 983 %42 372 Abanto 1.227 607 %67 381 Txorierri 1.213 6.259 %16 382 Mungia 1.073 1.073 %50

391-392 Leioa- Getxo 3.978 6.513 %38 393 Uribe-Kosta 1.620 457 %78 394 Erandio 1.023 410 %71 411 Barakaldo 2.745 2.384 %54 412 Cruces 799 2.061 %28 421 Sestao 1.251 756 %62 422 Portugalete 1.939 2.090 %48 423 Santurtzi 1.402 1.926 %42 B-1 Deustu 1.621 2.082 %44 B-2 Uribarri 1.154 2.990 %28 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 1.361 2.322 %37 B-4 Begoña 1.201 1.453 %45 B-5 Ibaiondo 1.832 2.237 %45 B-6 Abando 1.598 4.508 %26 B-7 Errekalde 1.045 671 561 B-8 Basurtu-Zorrotza 784 0 %100

Euskadi 93.547 98.885 %48,6

131

1.10. eranskina. Ikasleen banaketa irakastereduetan eta hezkuntza-etapetan. 2011-12

ikasturtea. Ikastetxe guztiak.

Haur Hezkuntza

2. zikloa Lehen Hezkuntza DBH Batxilergoa Lanb. Hezik.(1)

A 521 %2 2.235 %4 3.543 %11 5.133 %34 11.683 %69

B 2.914 %9 7.198 %12 3.684 %11 7 %0 0 %0

D 29.259 %89 50.912 %84 25.975 %78 9.988 %66 5.263 %31

Ikastetxe

pub.

Guztira 32.694 %100 60.345 %100 33.202 %100 15.128 %100 16.946 %100

A (+X) 2.642 %9 6.685 %11 7.018 %18 7.622 %55 10.436 %83

B 11.422 %37 25.420 %42 16.260 %42 567 %4 430 %3

D 16.423 %54 27.828 %46 15.664 %40 5.651 %41 1.751 %14

Ikastetxe prib.

Guztira 30.487 %100 59.933 %100 38.942 %100 13.840 %100 12.617 %100

A (+X) 3.163 %5 8.920 %7 10.561 %15 12.755 %44 22.119 %75

B 14.336 %23 32.618 %27 19.944 %28 574 %2 430 %1

D 45.682 %72 78.740 %65 41.639 %58 15.639 %54 7.014 %24

Ikastetxe guztiak

Guztira 63.181 %100 120.278 %100 72.144 %100 28.968 %100 29.563 %100

(1) Batxilergo eta Lanbide Heziketako zenbait ikastetxetan R izeneko irakasteredua (bi hizkuntzetan) erabiltzen da.

Taulan B eredua balitz bezala sartu da.

132

1.11. eranskina (5. maparako). Euskadiko 56 eskola-guneetako DBHko ikasle kopurua,

irakastereduen eta euskalduntze indizearen* arabera. Ikastetxe guztiak. 2011-12 ikasturtea

Eskola-gunea Guztira A (+X) B D Eusk. Ind.

111 Amurrio 491 0 186 305 81 112 Laudio 707 0 214 493 85 121 Vitoria-mendebald. 2.396 524 949 923 58 122 Vitoria-iparrald. 1.718 426 422 870 63 123 Vitoria-hegoekiald. 4.525 1.680 1.596 1.248 45 124 Arabako mendiak 55 3 0 52 95 125 Arabako mendeb. 204 118 49 37 30 131 Arabako Errioxa 376 127 67 182 57 141 Ekialdeko lautada 252 0 56 196 89 211 Arrasate 1.485 0 241 1.244 92 212 Bergara 780 0 25 755 98 221 Eibar 886 0 301 585 83 222 Elgoibar 711 0 18 693 99 231 Oria Garaia 1.523 0 171 1.352 94 232 Urola Garaia 936 4 62 870 96 241 Urola Erdia 1.095 0 0 1.095 100 242 Kosta 1.744 0 50 1.694 99 251 Tolosa 1.685 0 0 1.685 100 261 Hernani 777 0 78 699 95 262 Lasartealdea 557 0 33 524 97 263 Andoain 642 0 65 577 95 271 Donostia-ezkerraldea 4.240 469 1.671 2.100 69 272 Donostia-eskuinaldea 1.941 0 823 1.118 79 273 Donostia-ekialdea 1.096 216 401 479 62 281 Errenteria 2.217 46 709 1.462 82 291 Bidasoa 2.680 80 1.285 1.315 73 311 Bermeo 549 0 0 549 100 312 Urdaibai 852 0 60 792 96 321 Lea-Artibai 800 0 0 800 100 331 Amorebieta 1.042 0 70 972 97 332 Durango 1.902 0 400 1.502 89 333 Ermua 436 127 154 155 53 341 Igorre 328 0 0 328 100 342 Galdakao 777 0 55 722 96 351 Arrigorriaga 587 0 118 469 90 352 Basauri 1.205 48 315 842 83 361 Enkarterriak 910 87 296 527 74 371 Trapaga 596 0 236 360 80 372 Abanto 662 190 160 312 59 381 Txorierri 2.742 1.151 740 851 45 382 Mungia 782 0 49 733 97

391-392 Leioa-Getxo 4.092 1.483 812 1.797 54 393 Uribe-Kosta 745 57 63 625 88 394 Erandio 482 63 192 227 67 411 Barakaldo 1.864 403 971 490 52 412 Cruces 962 120 661 181 53 421 Sestao 768 123 284 361 65 422 Portugalete 1.605 237 314 1.054 75 423 Santurtzi 1.173 376 278 519 56 B-1 Deustu 1.424 35 817 572 69 B-2 Uribarri 1.597 308 874 415 53 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 1.586 537 188 861 60 B-4 Begoña 1.029 30 480 519 74 B-5 Ibaiondo 1.301 117 422 762 75 B-6 Abando 2.764 1.029 1.239 496 40 B-7 Errekalde 657 346 213 98 31 B-8 Basurtu-Zorrotza 206 0 11 195 97

Euskadi 72.144 10.561 19.944 41.639 72

(2009-10) Euskadi 69.464 12.339 19.569 37.650 68 (2007-08) Euskadi 69.034 15.435 17.968 35.478 65

133

1.12. eranskina. Euskadiko 56 eskola-guneetako DBHko ikasle kopurua, irakastereduen eta

euskalduntze indizearen* arabera. Ikastetxe publikoak. 2011-12 ikasturtea

Eskola-gunea Guztira A (+X) B D Eusk. Ind

111 Amurrio 270 0 44 226 92 112 Laudio 378 0 43 335 94 121 Vitoria-mendebald. 1.381 209 325 847 73 122 Vitoria-iparrald. 1.007 208 0 799 79 123 Vitoria-hegoekiald. 1.343 526 206 611 53 124 Arabako mendiak 55 3 0 52 95 125 Arabako mendeb. 146 60 49 37 42 131 Arabako Errioxa 194 127 67 0 17 141 Ekialdeko lautada 196 0 0 196 100 211 Arrasate 561 0 81 480 93 212 Bergara 436 0 25 411 97 221 Eibar 477 0 12 465 99 222 Elgoibar 559 0 18 541 98 231 Oria Garaia 956 0 21 935 99 232 Urola Garaia 327 4 47 276 92 241 Urola Erdia 574 0 0 574 100 242 Kosta 765 0 9 756 99 251 Tolosa 763 0 0 763 100 261 Hernani 699 0 0 699 100 262 Lasartealdea 379 0 33 346 96 263 Andoain 125 0 65 60 74 271 Donostia-ezkerraldea 1.411 0 339 1.072 88 272 Donostia-eskuinaldea 727 0 35 692 98 273 Donostia-ekialdea 434 68 125 241 70 281 Errenteria 1.058 46 91 921 91 291 Bidasoa 1.569 0 254 1.315 92 311 Bermeo 247 0 0 247 100 312 Urdaibai 455 0 0 455 100 321 Lea-Artibai 505 0 0 505 100 331 Amorebieta 272 0 70 202 87 332 Durango 1.105 0 124 981 94 333 Ermua 309 0 154 155 75 341 Igorre 328 0 0 328 100 342 Galdakao 586 0 55 531 95 351 Arrigorriaga 469 0 0 469 100 352 Basauri 910 48 99 763 89 361 Enkarterriak 558 87 38 433 81 371 Trapaga 245 0 0 245 100 372 Abanto 354 33 58 263 82 381 Txorierri 352 0 0 352 100 382 Mungia 387 0 49 338 94

391-392 Leioa-Getxo 1.576 445 162 969 67 393 Uribe-Kosta 600 57 63 480 85 394 Erandio 368 63 78 227 72 411 Barakaldo 988 274 224 490 61 412 Cruces 257 0 76 181 85 421 Sestao 484 123 0 361 75 422 Portugalete 712 173 0 539 76 423 Santurtzi 448 92 0 356 79 B-1 Deustu 582 0 10 572 99 B-2 Uribarri 364 48 118 198 71 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 621 293 108 220 44 B-4 Begoña 486 0 62 424 94 B-5 Ibaiondo 442 0 76 366 91 B-6 Abando 893 460 51 382 46 B-7 Errekalde 303 96 109 98 50 B-8 Basurtu-Zorrotza 206 0 11 195 97

Euskadi 33.202 3.543 3.684 25.975 84

134

1.13. eranskina. Euskadiko 56 eskola-guneetako DBHko ikasle kopurua, irakastereduen eta

euskalduntze indizearen* arabera. Ikastetxe pribatuak. 2011-12 ikasturtea

Eskola-gunea Guztira A (+X) B D Eusk.ind.

111 Amurrio 221 0 142 79 68 112 Laudio 329 0 171 158 74 121 Vitoria-mendebald. 907 305 602 0 33 122 Vitoria-iparrald. 625 193 433 0 35 123 Vitoria-hegoekiald. 3.375 1.190 1.402 784 44 124 Arabako mendiak 0 0 0 0 -- 125 Arabako mendeb. 58 58 0 0 0 131 Arabako Errioxa 182 0 0 182 100 141 Ekialdeko lautada 56 0 56 0 50 211 Arrasate 924 0 160 764 91 212 Bergara 344 0 0 344 100 221 Eibar 409 0 289 120 65 222 Elgoibar 152 0 0 152 100 231 Oria Garaia 567 0 150 417 87 232 Urola Garaia 609 0 15 594 99 241 Urola Erdia 521 0 0 521 100 242 Kosta 979 0 41 938 98 251 Tolosa 922 0 0 922 100 261 Hernani 78 0 78 0 50 262 Lasartealdea 178 0 0 178 100 263 Andoain 517 0 0 517 100 271 Donostia-ezkerraldea 2.829 469 1.332 1.028 60 272 Donostia-eskuinaldea 1.214 0 788 426 68 273 Donostia-ekialdea 662 148 276 238 57 281 Errenteria 1.159 0 618 541 73 291 Bidasoa 1.111 80 1.031 0 46 311 Bermeo 302 0 0 302 100 312 Urdaibai 397 0 60 337 92 321 Lea-Artibai 295 0 0 295 100 331 Amorebieta 770 0 0 770 100 332 Durango 797 0 276 521 83 333 Ermua 127 127 0 0 0 341 Igorre 0 0 0 -- 342 Galdakao 191 0 0 191 100 351 Arrigorriaga 118 0 118 0 50 352 Basauri 295 0 216 79 63 361 Enkarterriak 352 0 258 94 63 371 Trapaga 351 0 236 115 66 372 Abanto 308 157 102 49 32 381 Txorierri 2.390 1.151 740 499 36 382 Mungia 395 0 0 395 100

391-392 Leioa-Getxo 2.516 1.038 650 828 46 393 Uribe-Kosta 145 0 0 145 100 394 Erandio 114 0 114 0 50 411 Barakaldo 876 129 747 0 43 412 Cruces 705 120 585 0 41 421 Sestao 284 0 284 0 50 422 Portugalete 893 64 314 515 75 423 Santurtzi 725 284 278 163 42 B-1 Deustu 842 35 807 0 48 B-2 Uribarri 1.233 260 756 217 48 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 965 244 80 641 71 B-4 Begoña 543 30 418 95 56 B-5 Ibaiondo 859 117 346 396 66 B-6 Abando 1.871 569 1.188 114 38 B-7 Errekalde 354 250 104 0 15 B-8 Basurtu-Zorrotza 0 0 0 0 0

Euskadi 38.942 7.018 16.260 15.664 61

135

1.14. eranskina. Dirulaguntzadun ikasleen kopurua, barrutien eta sareen arabera. Etapa

guztiak (2-19). 2011-12 ikasturtea.

Ikastetxe guztiak Publikoak Kristau

Eskola Partaide Gainerako prib.

111 Amurrio 990 668 99 223 0 112 Laudio 1.312 777 246 289 0 121 Vitoria-mendebald. 4.331 2.684 1.109 0 487 122 Vitoria-iparrald. 3.622 2.471 1.177 0 0 123 Vitoria-hegoekiald. 6.777 4.471 2.113 125 92 124 Arabako mendiak 166 166 0 0 0 125 Araba mendebald. 435 410 25 0 0 131 Arabako Errioxa 891 632 0 259 0 141 Ekialdeko lautada 575 466 0 109 0 211 Arrasate 1.398 692 104 585 17 212 Bergara 942 703 134 105 0 221 Eibar 1.631 1.167 464 0 0 222 Elgoibar 1.401 1.127 83 191 0 231 Oria Garaia 2.134 1.340 148 584 62 232 Urola Garaia 1.455 564 374 472 45 241 Urola Erdia 1.536 841 555 140 0 242 Kosta 2.585 1.391 583 492 119 251 Tolosa 2.849 1.435 427 987 0 261 Hernani 1.527 1.318 187 0 22 262 Lasartealdea 1.113 870 0 243 0 263 Andoain 1.448 282 766 347 53 271 Donostia-ezkerrald. 4.431 2.273 1.459 354 345 272 Donostia-eskuinald. 2.656 1.202 1.158 207 89 273 Donostia-ekialdea 2.466 1.283 843 249 91 281 Errenteria 5.199 2.800 866 1.533 0 291 Bidasoa 5.296 3.504 1.740 0 52 311 Bermeo 1.231 543 406 282 0 312 Urdaibai 1.267 734 181 203 149 321 Lea-Artibai 1.443 866 0 271 306 331 Amorebieta 1.235 603 388 109 135 332 Durango 3.460 2.365 818 277 0 333 Ermua 1.074 733 0 0 341 341 Igorre 677 641 0 0 36 342 Galdakao 1.338 1.220 0 118 0 351 Arrigorriaga 1.046 841 205 0 0 352 Basauri 3.138 2.596 276 0 266 361 Enkarterriak 2.279 1.342 214 200 523 371 Trapaga 1.511 711 328 203 269 372 Abanto 1.859 1.044 0 0 815 381 Txorierri 1.845 814 389 0 642 382 Mungia 1.138 716 0 215 207

391-392 Leioa-Getxo 4.576 2.803 1.156 356 261 393 Uribe-Kosta 1.123 952 0 171 0 394 Erandio 1.538 1.202 336 0 0 411 Barakaldo 4.801 2.867 1.913 0 21 412 Cruces 2.177 906 696 0 575 421 Sestao 1.964 1.301 662 0 1 422 Portugalete 2.855 1.844 586 425 0 423 Santurtzi 3.000 1.482 926 254 338 B-1 Deustu 2.517 1.433 1.084 0 0 B-2 Uribarri 2.983 1.067 1.262 0 654 B-3 Txurdinaga 2.627 1.543 37 365 682 B-4 Begoña 2.267 1.061 1.206 0 0 B-5 Ibaiondo 4.002 2.091 1.124 555 232 B-6 Abando 3.188 1.216 1.678 0 294 B-7 Errekalde 2.179 1.255 395 0 529 B-8 Basurto 851 851 0 0 0

Euskadi 126.370 75.180 30.926 11.498 8.766

136

1.15. eranskina. (6. maparako). Dirulaguntzadun ikasleen kopurua eta ehunekoa eskola-

guneen arabera. Etapa eta ikastetxe guztiak. 2011-12 ikasturtea.

Dirulaguntzadunak Ikasle guztiak Dirulaguntzadunak (%)

111 Amurrio 990 2.272 %44

112 Laudio 1.312 3.387 %39

121 Vitoria-mendebald. 4.331 10.418 %42

122 Vitoria-iparrald. 3.622 8.850 %41

123 Vitoria-hegoekiald. 6.777 21.657 %31

124 Arabako mendiak 166 261 %64

125 Araba mendebald. 435 917 %47

131 Arabako Errioxa 891 1.829 %49

141 Ekialdeko lautada 575 1.151 %50

211 Arrasate 1.398 7.009 %20

212 Bergara 942 3.378 %28

221 Eibar 1.631 4.329 %38

222 Elgoibar 1.401 4.008 %35

231 Oria Garaia 2.134 7.456 %29

232 Urola Garaia 1.455 3.999 %36

241 Urola Erdia 1.536 4.858 %32

242 Kosta 2.585 7.574 %34

251 Tolosa 2.849 8.035 %35

261 Hernani 1.527 3.472 %44

262 Lasartealdea 1.113 2.924 %38

263 Andoain 1.448 3.455 %42

271 Donostia-ezkerrald. 4.431 19.655 %23

272 Donostia-eskuinald. 2.656 7.973 %33

273 Donostia-ekialdea 2.466 4.315 %57

281 Errenteria 5.199 9.877 %53

291 Bidasoa 5.296 11.991 %44

311 Bermeo 1.231 2.642 %47

312 Urdaibai 1.267 3.809 %33

321 Lea-Artibai 1.443 3.898 %37

331 Amorebieta 1.235 4.414 %28

332 Durango 3.460 9.604 %36

333 Ermua 1.074 1.854 %58

341 Igorre 677 1.824 %37

342 Galdakao 1.338 3.447 %39

351 Arrigorriaga 1.046 2.541 %41

352 Basauri 3.138 5.961 %53

361 Enkarterriak 2.279 4.741 %48

371 Trapaga 1.511 2.574 %59

372 Abanto 1.859 4.192 %44

381 Txorierri 1.845 11.484 %16

382 Mungia 1.138 3.474 %33

391-392 Leioa-Getxo 4.576 17.419 %26

393 Uribe-Kosta 1.123 3.313 %34

394 Erandio 1.538 3.140 %49

411 Barakaldo 4.801 9.308 %52

412 Cruces 2.177 4.440 %49

421 Sestao 1.964 3.095 %63

422 Portugalete 2.855 6.817 %42

423 Santurtzi 3.000 6.068 %49

B-1 Deustu 2.517 7.626 %33

B-2 Uribarri 2.983 6.691 %45

B-3 Txurdinaga 2.627 6.221 %42

B-4 Begoña 2.267 3.876 %58

B-5 Ibaiondo 4.002 8.140 %49

B-6 Abando 3.188 12.165 %26

B-7 Errekalde 2.179 2.860 %76

B-8 Basurto 851 1.209 %70

Euskadi 126.370 333.897 %38

137

1.16. eranskina (7. maparako). Dirulaguntzadun ikasleen ehunekoa bi hezkuntza-sareetan eta sareen

arteko aldea. 2011-12 ikasturtea.

Ikastetxe publikoak Itunpeko ikasleak

Dirulaguntz

adunak Ik. guztiak.

Dirulaguntz

(%)

Dirulaguntz

adunak Ik. guztiak.

Dirulaguntz

(%)

Sareen

arteko

aldea

111 Amurrio 668 1.445 %46 322 827 %39 %7 112 Laudio 777 2.079 %37 535 1.308 %41 %-4 121 Vitoria-mendeb 2.684 6.700 %40 1.596 3.562 %45 %-5 122 Vitoria-iparr. 2.471 5.974 %41 1.177 2.828 %42 %0 123 Vitoria-hegoek. 4.471 9.312 %48 2.330 12.548 %19 529 124 Arabako mendi 166 261 %64 0 0 -- -- 125 Araba mendeb. 410 859 %48 25 58 %43 %5

131 Arabako Errioxa

632 1.080 %59 259 749 %35 %24

141 Ekialdeko laut. 466 913 %51 109 238 %46 %5 211 Arrasate 692 2.871 %24 706 4.138 %17 %7 212 Bergara 703 2.045 %34 239 1.333 %18 %16 221 Eibar 1.167 2.980 %39 464 1.349 %34 %5 222 Elgoibar 1.127 3.068 %37 274 940 %29 %8 231 Oria Garaia 1.340 4.387 %31 794 3.069 %26 %5 232 Urola Garaia 564 1.452 %39 891 2.547 %35 %4 241 Urola Erdia 841 2.886 %29 695 1.972 %35 %-6 242 Kosta 1.391 3.559 %39 1.194 4.015 %30 %9 251 Tolosa 1.435 3.641 %39 1.414 4.394 %32 %7 261 Hernani 1.318 3.031 %43 209 441 %47 %-4 262 Lasartealdea 870 2.241 %39 243 683 %36 %3 263 Andoain 282 538 %52 1.166 2.917 %40 %12 271 Donostia-ezk. 2.273 7.610 %30 2.158 12.029 %18 %12 272 Donostia-esk. 1.202 3.086 %39 1.454 4.896 %30 %9 273 Donostia-eki. 1.283 2.039 %63 1.183 2.283 %52 %11 281 Errenteria 2.800 5.067 %55 2.399 4.810 %50 %5 291 Bidasoa 3.504 7.794 %45 1.792 4.242 %42 %3 311 Bermeo 543 1.285 %42 688 1.357 %51 %-8 312 Urdaibai 734 2.237 %33 533 1.572 %34 %-1 321 Lea-Artibai 866 2.341 %37 577 1.557 %37 %0 331 Amorebieta 603 1.521 %40 632 2.893 %22 %18 332 Durango 2.365 5.476 %43 1.095 4.128 %27 %17 333 Ermua 733 1.270 %58 341 584 %58 %-1 341 Igorre 641 1.686 %38 36 138 %26 %12 342 Galdakao 1.220 2.789 %44 118 658 %18 %26 351 Arrigorriaga 841 2.102 %40 205 439 %47 %-7 352 Basauri 2.596 4.695 %55 542 1.266 %43 %12 361 Enkarterriak 1.342 2.761 %49 937 1.980 %47 %1 371 Trapaga 711 1.061 %67 800 1.513 %53 %14 372 Abanto 1.044 2.064 %51 815 2.128 %38 %12 381 Txorierri 814 2.026 %40 1.031 9.458 %11 %29 382 Mungia 716 1.815 %39 422 1.659 %25 %14

391-392 Leioa-Getxo 2.803 7.343 %38 1.773 10.076 %18 %21 393 Uribe-Kosta 952 2.546 %37 171 767 %22 %15 394 Erandio 1.202 2.541 %47 336 599 %56 %-9 411 Barakaldo 2.867 5.554 %52 1.934 3.754 %52 50 412 Cruces 906 1.338 %68 1.271 3.102 %41 %27 421 Sestao 1.301 2.014 %65 663 1.081 %61 %3 422 Portugalete 1.844 3.417 %54 1.011 3.400 %30 %24 423 Santurtzi 1.482 2.645 %56 1.518 3.423 %44 %12 B-1 Deustu 1.433 4.095 %35 1.084 3.531 %31 %4 B-2 Uribarri 1.067 1.782 %60 1.916 4.909 %39 %21 B-3 Txurdinaga 1.543 2.406 %64 1.084 3.815 %28 %36 B-4 Begoña 1.061 1.709 %62 1.206 2.167 %56 %6 B-5 Ibaiondo 2.091 3.732 %56 1.911 4.408 %43 %13 B-6 Abando 1.216 3.072 %40 1.972 9.093 %22 %18 B-7 Errekalde 1.255 1.914 %66 924 946 %98 %-32 B-8 Basurto 851 1.202 %71 0 7 -- --

Euskadi 75.180 169.312 %44 51.190 164.585 %31 %13

138

1.17. Eranskina. Dirulaguntzadun ikasleen ehunekoaren bilakaera eskola-guneen arabera.

Ikastetxe guztiak.

2004-05

(%)

2011-12

(%)

7 urtetako

bilakaera

111 Amurrio %35 %44 %9 112 Laudio %31 %39 %8 121 Vitoria-mendebald. %28 %42 %14 122 Vitoria-iparrald. %29 %41 %12 123 Vitoria-hegoekiald. %20 %31 %11 124 Arabako mendiak %47 %64 %17 125 Alava occid. %28 %47 %19 131 Arabako Errioxa %31 %49 %18 141 Ekialdeko lautada %30 %50 %20 211 Arrasate %13 %20 %7 212 Bergara %19 %28 %9 221 Eibar %27 %38 %11 222 Elgoibar %29 %35 %6 231 Oria Garaia %20 %29 %9 232 Urola Garaia %28 %36 %8 241 Urola Erdia %26 %32 %6 242 Kosta %27 %34 %7 251 Tolosa %23 %35 %12 261 Hernani %36 %44 %8 262 Lasartealdea %30 %38 %8 263 Andoain %36 %42 %6 271 Donostia-ezkerrald. %15 %23 %8 272 Donostia-eskuinald. %25 %33 %8 273 Donostia-ekialdea %46 %57 %11 281 Errenteria %40 %53 %13 291 Bidasoa %33 %44 %11 311 Bermeo %40 %47 %7 312 Urdaibai %29 %33 %4 321 Lea-Artibai %31 %37 %6 331 Amorebieta %21 %28 %7 332 Durango %29 %36 %7 333 Ermua %56 %58 %2 341 Igorre %26 %37 %11 342 Galdakao %28 %39 %11 351 Arrigorriaga %35 %41 %6 352 Basauri %48 %53 %5 361 Enkarterriak %37 %48 %11 371 Trapaga %51 %59 %8 372 Abanto %36 %44 %8 381 Txorierri %10 %16 %6 382 Mungia %26 %33 %7

391-2 Leioa-Getxo* %18 %26 %8 393 Uribe-Kosta %26 %34 %8 394 Erandio %43 %49 %6 411 Barakaldo %42 %52 %10 412 Cruces %43 %49 %6 421 Sestao %56 %63 %7 422 Portugalete %37 %42 %5 423 Santurtzi %45 %49 %4

Bilbo(guztira) %30 %42 %12 Euskadi %29 %38 %9

139

1.18. eranskina. Oinarrizko Hezkuntzako (Lehen Hezkuntza eta DBH) ikasle etorkinen

kopurua eskola-guneen eta hezkuntza-sareen arabera. 2011-12 ikasturtea.

Ikasle guztiak Publikoe

tan Kristau Eskolan Partaidne

Gainerako

pribatuetan

111 Amurrio 109 68 29 12 0 112 Laudio 134 79 50 5 0 121 Vitoria-mendebald. 440 366 67 0 7 122 Vitoria-iparrald. 679 482 197 0 0 123 Vitoria-hegoekiald. 1.516 1.165 348 3 0 124 Arabako mendiak 40 40 0 0 0 125 Arabako mendeb. 61 60 1 0 0 131 Arabako Errioxa 156 156 0 0 0 141 Ekialdeko lautada 93 67 0 26 0 211 Arrasate 227 127 20 80 0 212 Bergara 171 130 22 19 0 221 Eibar 186 147 39 0 0 222 Elgoibar 129 108 9 12 0 231 Oria Garaia 380 254 23 103 0 232 Urola Garaia 149 68 22 59 0 241 Urola Erdia 261 149 101 11 0 242 Kosta 168 100 49 19 0 251 Tolosa 177 77 45 55 0 261 Hernani 109 49 60 0 0 262 Lasartealdea 107 88 0 19 0 263 Andoain 83 43 28 12 0 271 Donostia-Ezkerrald. 503 245 193 0 65 272 Donostia-Eskuinald.. 243 78 162 3 0 273 Donostia-ekialdea 291 152 102 0 37 281 Errenteria 288 195 58 35 0 291 Bidasoa 552 443 96 0 13 311 Bermeo 169 56 65 48 0 312 Urdaibai 226 90 95 15 26 321 Lea-Artibai 167 106 0 18 43 331 Amorebieta 166 114 36 15 1 332 Durango 333 232 75 26 0 333 Ermua 83 61 0 0 22 341 Igorre 137 137 0 0 0 342 Galdakao 72 65 0 7 0 351 Arrigorriaga 58 41 17 0 0 352 Basauri 198 174 15 0 9 361 Enkarterriak 213 173 10 17 13 371 Trapaga 38 20 15 1 2 372 Abanto 61 44 0 0 17 381 Txorierri 151 59 38 0 54 382 Mungia 196 159 0 14 23

391-392 Leioa- Getxo 687 532 99 5 51 393 Uribe-Kosta 99 89 0 10 0 394 Erandio 145 102 43 0 0 411 Barakaldo 516 343 173 0 0 412 Cruces 182 70 46 0 66 421 Sestao 182 158 24 0 0 422 Portugalete 191 167 24 0 0 423 Santurtzi 176 96 68 8 4 B-1 Deustu 248 98 150 0 0 B-2 Uribarri 385 199 175 0 11 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 234 148 0 2 84 B-4 Begoña 171 84 87 0 0 B-5 Ibaiondo 583 241 330 12 0 B-6 Abando 658 470 188 0 0 B-7 Errekalde 433 229 186 0 18 B-8 Basurtu-Zorrotza 125 125 0 0 0

Euskadi 14.535 9.618 3.680 671 566

140

1.19. eranskina (8. maparako). Oinarrizko Hezkuntzako (Lehen Hezkuntza eta DBH) ikasle

etorkinen ehunekoa eskola-guneen eta hezkuntza-sareen arabera. 2011-12 ikasturtea.

Ikastetxe publikoak Ikastetxe pribatuak Ikastetxe guztiak

Eskola-gunea Etork.

Ikasle

guztiak

Etork.

% Etork.

Ikasle

guztiak

Etork.

% Etork.

Ikasle

guztiak

Etork.

%

111 Amurrio 68 772 %8,8 41 559 %7,3 109 1.331 %8,2 112 Laudio 79 1.012 %7,8 55 868 %6,3 134 1.880 %7,1 121 Vitoria-mendebald. 366 3.771 %9,7 74 2.129 %3,5 440 6.023 %7,3 122 Vitoria-iparrald. 482 3.069 %15,7 197 1.541 %12,8 679 4.648 %14,6 123 Vitoria-hegoekiald. 1.165 4.785 %24,3 351 7.444 %4,7 1.516 12.069 %12,6 124 Arabako mendiak 40 175 %22,9 0 0 -- 40 175 %22,9 125 Arabako mendeb. 60 537 %11,2 1 58 %1,7 61 595 %10,3 131 Arabako Errioxa 156 644 %24,2 0 492 %0,0 156 1.136 %13,7 141 Ekialdeko lautada 67 568 %11,8 26 180 %14,4 93 748 %12,4 211 Arrasate 127 1.575 %8,1 100 2.430 %4,1 227 4.005 %5,7 212 Bergara 130 1.117 %11,6 41 826 %5,0 171 1.943 %8,8 221 Eibar 147 1.411 %10,4 39 865 %4,5 186 2.276 %8,2 222 Elgoibar 108 1.488 %7,3 21 569 %3,7 129 2.057 %6,3 231 Oria Garaia 254 2.547 %10,0 126 1.569 %8,0 380 4.116 %9,2 232 Urola Garaia 68 831 %8,2 81 1.610 %5,0 149 2.441 %6,1 241 Urola Erdia 149 1.679 %8,9 112 1.312 %8,5 261 2.991 %8,7 242 Kosta 100 2.031 %4,9 68 2.523 %2,7 168 4.554 %3,7 251 Tolosa 77 2.128 %3,6 100 2.559 %3,9 177 4.687 %3,8 261 Hernani 49 1.953 %2,5 60 173 %34,7 109 2.126 %5,1 262 Lasartealdea 88 1.124 %7,8 19 501 %3,8 107 1.625 %6,6 263 Andoain 43 263 %16,3 40 1.386 %2,9 83 1.649 %5,0 271 Donostia-ezkerrald. 245 3.827 %6,4 258 7.049 %3,7 503 10.876 %4,6 272 Donostia-eskuinald.. 78 1.709 %4,6 165 2.914 %5,7 243 4.623 %5,3 273 Donostia-ekialdea 152 1.237 %12,3 139 1.592 %8,7 291 2.829 %10,3 281 Errenteria 195 2.854 %6,8 93 3.183 %2,9 288 6.037 %4,8 291 Bidasoa 443 4.363 %10,2 109 2.679 %4,1 552 6.997 %7,9 311 Bermeo 56 749 %7,5 113 928 %12,2 169 1.677 %10,1 312 Urdaibai 90 1.172 %7,7 136 1.068 %12,7 226 2.240 %10,1 321 Lea-Artibai 106 1.455 %7,3 61 787 %7,8 167 2.242 %7,4 331 Amorebieta 114 775 %14,7 52 1.852 %2,8 166 2.627 %6,3 332 Durango 232 3.167 %7,3 101 2.355 %4,3 333 5.522 %6,0 333 Ermua 61 899 %6,8 22 407 %5,4 83 1.306 %6,4 341 Igorre 137 1.045 %13,1 0 0 -- 137 1.045 %13,1 342 Galdakao 65 1.614 %4,0 7 477 %1,5 72 2.091 %3,4 351 Arrigorriaga 41 1.268 %3,2 17 273 %6,2 58 1.541 %3,8 352 Basauri 174 2.743 %6,3 24 857 %2,8 198 3.600 %5,5 361 Enkarterriak 173 1.658 %10,4 40 1.087 %3,7 213 2.745 %7,8 371 Trapaga 20 711 %2,8 18 983 %1,8 38 1.694 %2,2 372 Abanto 44 1.227 %3,6 17 607 %2,8 61 1.834 %3,3 381 Txorierri 59 1.213 %4,9 92 6.259 %1,5 151 7.472 %2,0 382 Mungia 159 1.073 %14,8 37 1.073 %3,4 196 2.146 %9,1

391-392 Leioa-Getxo 532 3.978 %13,4 155 6.513 %2,4 687 10.491 %6,5 393 Uribe-Kosta 89 1.620 %5,5 10 457 %2,2 99 2.077 %4,8 394 Erandio 102 1.023 %10,0 43 410 %10,5 145 1.433 %10,1 411 Barakaldo 343 2.745 %12,5 173 2.384 %7,3 516 5.129 %10,1 412 Cruces 70 799 %8,8 112 2.061 %5,4 182 2.860 %6,4 421 Sestao 158 1.251 %12,6 24 756 %3,2 182 2.007 %9,1 422 Portugalete 167 1.939 %8,6 24 2.090 %1,1 191 4.029 %4,7 423 Santurtzi 96 1.402 %6,8 80 1.926 %4,2 176 3.328 %5,3 B-1 Deustu 98 1.621 %6,0 150 2.082 %7,2 248 3.703 %6,7 B-2 Uribarri 199 1.154 %17,2 186 2.990 %6,2 385 4.144 %9,3 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 148 1.361 %10,9 86 2.322 %3,7 234 3.683 %6,4 B-4 Begoña 84 1.201 %7,0 87 1.453 %6,0 171 2.654 %6,4 B-5 Ibaiondo 241 1.832 %13,2 342 2.237 %15,3 583 4.069 %14,3 B-6 Abando 470 1.598 %29,4 188 4.508 %4,2 658 6.106 %10,8 B-7 Errekalde 229 1.045 %21,9 204 671 %30,4 433 1.716 %25,2 B-8 Basurtu-Zorrotza 125 784 %15,9 0 0 -- 125 784 %15,9

Euskadi 9.618 93.547 %10,3 4.917 98.885 %5,0 14.535 192.432 %7,6

141

1.20. eranskina (9. maparako). Desoreka indizea Oinarrizko Hezkuntzako ikasle etorkinen

banaketan, hezkuntza-sareen eta eskola-guneen arabera. 2011-12 ikasturtea.

Ikasle etorkinak (%) Eskola-gunea Ikasle guztiak

Ikast. publikoetan Ik. pribatuetan Ikastetxe guztietan

Desoreka

indizea*

111 Amurrio 1.331 %8,8 %7,3 %8,2 1,2 112 Laudio 1.880 %7,8 %6,3 %7,1 1,2 121 Vitoria-mendebald. 6.023 %9,7 %3,5 %7,3 2,8 122 Vitoria-iparrald. 4.648 %15,7 %12,8 %14,6 1,2 123 Vitoria-hegoekiald. 12.069 %24,3 %4,7 %12,6 5,2 124 Arabako mendiak 175 %22,9 -- %22,9 -- 125 Arabako mendeb. 595 %11,2 %1,7 %10,3 6,6 131 Arabako Errioxa 1.136 %24,2 %0,0 %13,7 -- 141 Ekialdeko lautada 748 %11,8 %14,4 %12,4 0,8 211 Arrasate 4.005 %8,1 %4,1 %5,7 2,0 212 Bergara 1.943 %11,6 %5,0 %8,8 2,3 221 Eibar 2.276 %10,4 %4,5 %8,2 2,3 222 Elgoibar 2.057 %7,3 %3,7 %6,3 2,0 231 Oria Garaia 4.116 %10,0 %8,0 %9,2 1,3 232 Urola Garaia 2.441 %8,2 %5,0 %6,1 1,6 241 Urola Erdia 2.991 %8,9 %8,5 %8,7 1,0 242 Kosta 4.554 %4,9 52,7 %3,7 1,8 251 Tolosa 4.687 %3,6 53,9 %3,8 0,9 261 Hernani 2.126 %2,5 %34,7 %5,1 0,1 262 Lasartealdea 1.625 %7,8 %3,8 %6,6 2,1 263 Andoain 1.649 %16,3 %2,9 %5,0 5,6 271 Donostia-ezkerrald. 10.876 %6,4 %3,7 %4,6 1,7 272 Donostia-eskuinald. 4.623 %4,6 %5,7 %5,3 0,8 273 Donostia-ekiald. 2.829 %12,3 %8,7 %10,3 1,4 281 Errenteria 6.037 %6,8 %2,9 %4,8 2,3 291 Bidasoa 6.997 %10,2 %4,1 %7,9 2,5 311 Bermeo 1.677 %7,5 %12,2 %10,1 0,6 312 Urdaibai 2.240 %7,7 %12,7 %10,1 0,6 321 Lea-Artibai 2.242 %7,3 %7,8 %7,4 0,9 331 Amorebieta 2.627 %14,7 %2,8 %6,3 5,3 332 Durango 5.522 %7,3 %4,3 %6,0 1,7 333 Ermua 1.306 %6,8 %5,4 %6,4 1,3 341 Igorre 1.045 %13,1 -- %13,1 -- 342 Galdakao 2.091 %4,0 %1,5 %3,4 2,7 351 Arrigorriaga 1.541 %3,2 %6,2 %3,8 0,5 352 Basauri 3.600 %6,3 %2,8 %5,5 2,3 361 Enkarterriak 2.745 %10,4 %3,7 %7,8 2,8 371 Trapaga 1.694 %2,8 %1,8 %2,2 1,6 372 Abanto 1.834 %3,6 %2,8 %3,3 1,3 381 Txorierri 7.472 %4,9 %1,5 %2,0 3,3 382 Mungia 2.146 %14,8 %3,4 %9,1 4,4

391-392 Leioa-Getxo 10.491 %13,4 %2,4 %6,5 5,6 393 Uribe-Kosta 2.077 %5,5 %2,2 %4,8 2,5 394 Erandio 1.433 %10,0 %10,5 %10,1 1,0 411 Barakaldo 5.129 %12,5 %7,3 %10,1 1,7 412 Cruces 2.860 %8,8 %5,4 %6,4 1,6 421 Sestao 2.007 %12,6 %3,2 %9,1 3,9 422 Portugalete 4.029 %8,6 %1,1 %4,7 7,8 423 Santurtzi 3.328 %6,8 %4,2 %5,3 1,6 B-1 Deustu 3.703 %6,0 %7,2 %6,7 0,8 B-2 Uribarri 4.144 %17,2 %6,2 %9,3 2,8 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 3.683 %10,9 %3,7 %6,4 2,9 B-4 Begoña 2.654 %7,0 %6,0 %6,4 1,2 B-5 Ibaiondo 4.069 %13,2 %15,3 %14,3 0,9 B-6 Abando 6.106 %29,4 %4,2 %10,8 7,0 B-7 Errekalde 1.716 %21,9 %30,4 %25,2 0,7 B-8 Basurtu-Zorrotza 784 %15,9 -- %15,9 --

Euskadi 192.432 %10,3 %5,0 %7,6 2,1

(*) Eskola-gune batean ikastetxe publikoetan eta ikastetxe pribatuetan eskolatutako ikasle etorkinen ehunekoen arteko erlazioa.

142

1.21. eranskina. Oinarrizko Hezkuntzako gela arrunten kopurua eta Hezkuntza Bereziko gela

irekien kopurua eta ehunekoa eskola-guneen arabera. 2011-12 ikasturtea.

Hezk. Bereziko

gela irekiak Gela arruntak h.p.b-ko gelak (%)

111 Amurrio 12 75 %16 112 Laudio 11 99 %11 121 Vitoria-mendebald. 37 272 %14 122 Vitoria-iparrald. 32 217 %15 123 Vitoria-hegoekiald. 63 537 %12 124 Arabako mendiak 2 14 %14 125 Arabako mendebald. 5 38 %13 131 Arabako Errioxa 10 76 %13 141 Ekialdeko lautada 7 40 %18 211 Arrasate 25 211 %12 212 Bergara 13 101 %13 221 Eibar 14 106 %13 222 Elgoibar 13 109 %12 231 Oria Garaia 29 216 %13 232 Urola Garaia 16 127 %13 241 Urola Erdia 18 148 %12 242 Kosta 25 224 %11 251 Tolosa 29 252 %12 261 Hernani 15 109 %14 262 Lasartealdea 10 81 %12 263 Andoain 11 83 %13 271 Donostia-ezkerrald. 52 488 %11 272 Donostia-eskuinald. 20 212 %9 273 Donostia-ekialdea 19 154 %12 281 Errenteria 31 295 %11 291 Bidasoa 45 317 %14 311 Bermeo 10 82 %12 312 Urdaibai 15 113 %13 321 Lea-Artibai 20 124 %16 331 Amorebieta 11 119 %9 332 Durango 32 284 %11 333 Ermua 10 67 %15 341 Igorre 13 61 %21 342 Galdakao 14 102 %14 351 Arrigorriaga 14 77 %18 352 Basauri 33 182 %18 361 Enkarterriak 28 140 %20 371 Trapaga 14 87 %16 372 Abanto 23 101 %23 381 Txorierri 20 311 %6 382 Mungia 12 101 %12

391-392 Leioa- Getxo 46 480 %10 393 Uribe-Kosta 12 106 %11 394 Erandio 12 78 %15 411 Barakaldo 38 228 %17 412 Cruces 17 135 %13 421 Sestao 22 105 %21 422 Portugalete 34 211 %16 423 Santurtzi 37 161 %23 B-1 Deustu 27 170 %16 B-2 Uribarri 31 202 %15 B-3 Txurdinaga 31 183 %17 B-4 Begoña 18 121 %15 B-5 Ibaiondo 32 195 %16 B-6 Abando 33 261 %13 B-7 Errekalde 22 88 %25 B-8 Basurto 13 50 %26

Euskadi 1.258 9.326 %13,5

143

1.22. eranskina. Curriculum anitzeko ikasleen kopurua eta ehunekoa eskola-guneen arabera.

2011-12 ikasturtea

Curriculum

anitzeko ikasleak

DBHko 2. zikloko ikasle

guztiak

Curriculum anitzeko

ikasleak (%)

111 Amurrio 17 207 %8 112 Laudio 31 319 %10 121 Vitoria-mendebald. 57 992 %6 122 Vitoria-iparrald. 88 721 %12 123 Vitoria-hegoekiald. 136 2.250 %6 124 Arabako mendiak 0 22 %0 125 Arabako mendeb. 8 85 %9 131 Arabako Errioxa 11 174 %6 141 Ekialdeko lautada 0 97 %0 211 Arrasate 31 703 %4 212 Bergara 20 399 %5 221 Eibar 16 408 %4 222 Elgoibar 10 330 %3 231 Oria Garaia 26 702 %4 232 Urola Garaia 22 434 %5 241 Urola Erdia 40 553 %7 242 Kosta 54 816 %7 251 Tolosa 27 818 %3 261 Hernani 19 361 %5 262 Lasartealdea 10 233 %4 263 Andoain 9 307 %3 271 Donostia-ezkerrald. 80 2.051 %4 272 Donostia-eskuinald. 50 916 %5 273 Donostia-ekialdea 35 533 %7 281 Errenteria 67 1.061 %6 291 Bidasoa 87 1.263 %7 311 Bermeo 28 251 %11 312 Urdaibai 17 414 %4 321 Lea-Artibai 20 379 %5 331 Amorebieta 17 488 %3 332 Durango 70 884 %8 333 Ermua 31 220 %14 341 Igorre 19 139 %14 342 Galdakao 19 366 %5 351 Arrigorriaga 22 279 %8 352 Basauri 31 523 %6 361 Enkarterriak 27 395 %7 371 Trapaga 8 261 %3 372 Abanto 36 262 %14 381 Txorierri 38 1.330 %3 382 Mungia 21 393 %5

391-392 Leioa- Getxo 52 1.974 %3 393 Uribe-Kosta 23 322 %7 394 Erandio 33 241 %14 411 Barakaldo 47 774 %6 412 Cruces 22 446 %5 421 Sestao 26 363 %7 422 Portugalete 28 835 %3 423 Santurtzi 39 530 %7 B-1 Deustu 30 685 %4 B-2 Uribarri 42 791 %5 B-3 Txurdinaga 64 754 %8 B-4 Begoña 10 460 %2 B-5 Ibaiondo 36 610 %6 B-6 Abando 91 1.375 %7 B-7 Errekalde 18 293 %6 B-8 Basurto 17 80 %21

Euskadi 1.933 33.872 %5,7

144

1.23. eranskina (10. maparako). Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxe publikoetan erlijio

katolikoa hautatu duten ikasleen kopurua eta ehunekoa. 2011-12 ikasturtea.

Eskola-gunea Erlijioa hautatu duten

ikasleak Ikasle guztiak

Erlijioa hautatu

duten ikasleak (%)

111 Amurrio 371 913 %41 112 Laudio 450 1.082 %42 121 Vitoria-mendebald. 625 4.478 %14 122 Vitoria-iparrald. 891 3.735 %24 123 Vitoria-hegoekiald. 773 5.721 %14 124 Arabako mendiak 0 206 %0 125 Arabako mendeb. 289 713 %41 131 Arabako Errioxa 345 804 %43 141 Ekialdeko lautada 3 666 %0 211 Arrasate 26 1.866 %1 212 Bergara 133 1.220 %11 221 Eibar 225 1.629 %14 222 Elgoibar 223 1.629 %14 231 Oria Garaia 753 2.958 %25 232 Urola Garaia 57 940 %6 241 Urola Erdia 397 1.980 %20 242 Kosta 269 2.264 %12 251 Tolosa 378 2.301 %16 261 Hernani 389 2.080 %19 262 Lasartealdea 37 1.434 %3 263 Andoain 19 238 %8 271 Donostia-ezkerraldea 324 4.138 %8 272 Donostia-eskuinaldea 2 1.570 %0 273 Donostia-ekialdea 557 1.324 %42 281 Errenteria 212 3.031 %7 291 Bidasoa 714 4.530 %16 311 Bermeo 366 788 %46 312 Urdaibai 580 1.248 %46 321 Lea-Artibai 333 1.559 %21 331 Amorebieta 394 801 %49 332 Durango 849 3.598 %24 333 Ermua 152 961 %16 341 Igorre 566 1.254 %45 342 Galdakao 820 1.706 %48 351 Arrigorriaga 352 1.357 %26 352 Basauri 669 3.046 %22 361 Enkarterriak 928 1.953 %48 371 Trapaga 133 729 %18 372 Abanto 351 1.478 %24 381 Txorierri 353 1.460 %24 382 Mungia 343 1.162 %30

391-392 Leioa-Getxo 1392 3.946 %35 393 Uribe-Kosta 318 1.823 %17 394 Erandio 294 1.190 %25 411 Barakaldo 1220 3.201 %38 412 Cruces 302 1.013 %30 421 Sestao 181 1.300 %14 422 Portugalete 940 2.023 %46 423 Santurtzi 359 1.610 %22 B-1 Deustu 451 1.733 %26 B-2 Uribarri 653 1.303 %50 B-3 Txurdinaga-Otxarkoaga 452 1.202 %38 B-4 Begoña 364 1.223 %30 B-5 Ibaiondo 763 2.482 %31 B-6 Abando 368 1.225 %30 B-7 Errekalde 902 1.254 %72 B-8 Basurtu-Zorrotza 595 996 %60

Euskadi 25.205 104.029 %24

145

2.1 eranskina. Europa 2020 zirtzi adierazleen zerrenda. 2012ko balioak. Eustat.

146

2.2 eranskina. Ikastetxeko zuzendaritzari buruzko ikastaroen eta jardunaldien helburuak

Izenburua: Ikastetxeko zuzendaritza lanerako hasierako prestakuntza ikastaroa

Helburuak: − Zuzendaritzak ikastetxea eraginkorki eta erantzukizunez kudeatzeko duen garrantzia onartzea, ikasleen ikaskuntza eta arrakasta bermatu ahal izateko.

− Ereduak eta sistemak ezagutzea. Teknika eta jarduera jakinak aplikatzea. − Zuzendaritzaren honako zeregin hauetarako gaitasuna areagotzea:

diagnostikoa, plangizntza, baliabideen kudeaketa, erabakiak hartzea eta betearaztea, eta ebaluazioa.

− Beste ikastetxe batzuetako zuzendariekin harremanetan jartzea. − Hezkuntza Sailaren egituretara hurbiltzea eta ezagutzea Lurralde

Ordezkaritzaren bidez.

Izenburua: Ikastetxearen zuzendaritza, antolamendua eta funtzionamendua

Helburuak: − Ikastetxearen errealitatearen ikuspegia zabaldu eta antolakuntzarako egon daitezkeen aldagaiak kontuan hartzea.

− Pertsonen arteko harremanek hezkuntza helburuak eta norberaren asebetetasun maila betetzeko duten eragina baloratzea.

− Antolamoldeen funtzionamendua identifikatu eta aztertzea, eta lan taldeen eraginkortasuna lortzeko beharreko tresnak eta prozedurak egokitzea.

− Ikastetxearen koordinazioa hobetzeko planak eratzea. − Lan taldeak ezagutza konpartitzeko ematen duen aukeraren garrantzia

kontuan hartzea. − Erantzukizunak eskola-erakunde guztian banatzea, eta irakasleen

inplikazioa eta konpromisoa bultzatzea.

Izenburua: Ikastetxeko zuzendaritzarako prestakuntza: alderdi juridikoak

Helburuak: − Hezkuntza-eremuari eragiten dioten eta arautzen duten legeak eta arauak ezagutzea.

− Ikastetxeetan sortu ohi diren zalantzak, kasuak eta egoerak azaltzeko gune bat ahalbidetzea eta egoera horiei aurre egiteko jardunbide ereduak finkatzea.

− Egoera berrien edo berezien aurrean erabili behar diren instantziak eta prozedurak argi eta garbi finkatzea.

Izenburua: Ikastetxearen antolamendurako eta funtzionamendura jardunbide egokiei

buruzko jardunaldiak

Helburuak: − Koordinazio eta antolamendu pedagogikoa ikastetxean: bileren kudeaketa (ziklokoak, paraleloak, sailekoak, tutoretzak...), ordutegiak, helburuak, lanen banaketa, lan edukiak, berrikuntza... ikaste-irakaste prozesuak hobetzeko egiturak.

− Barneko eta kanpoko komunikazioaren kudeaketa: partaidetzarako, inplikaziorako eta erabakiak hartzeko oinarriak.

− Urteko plana, konkretutasunetik eta koherentziatik,epe luzerako helburuen isla (hobekuntza-planak, plan estrategikoa, xede partekatuak...)

147

2.3 eranskina. Zuzendariak ebaluatzeko dimentsioak eta irizpideak (lehentasunezko 10 irizpideak, koloreztaturik)

Dimentsioak Ebaluazio irizpideak

1.1. Hezkuntza-komunitateko eragileen beharrak eta itxaropenak aztertzea eta ikastetxearen ingurua analizatzea.

1.2. Lerro estrategikoak zehaztea eta bultzatzea, zuzendaritza-proiektuaren eta ikastetxeko proiektuen bitartez (IHP, ICP, urteko planak eta memoriak, AJA, eta ikastetxeko jarduera planifikatzeko eta antolatzeko beste baliabide batzuk), antzemandako beharrei eta itxaropenei erantzuna emanez.

1.3. Hezkuntza-erantzuna berrikustea eta egokitzea, ingurua aintzat hartuta, eta ikastetxea garatzeko aukerak bilatzea.

1.4. Ikastetxean giro eta bizikidetza positiboak lortzeko eta hezkidetzako proiektuak bultzatzeko bideak jartzea.

1. Jomugen eta esku-hartze estrategikoen definizioa

1.5. Indarrean dagoen legeriaren arabera Ikastetxea koherentziaz zuzentzea, aldez aurretik adostutako proiektuak aintzat hartuta.

2.1. Irakasleen artean talde-lana sustatzea.

2.2.Zuzendaritza-taldearen lidergoa sustatzea, erantzukizunak eskola-erakunde guztian banatzea, eta irakasleen inplikazioa eta konpromisoa bultzatzea.

2.3. Prestakuntza hartzea lanean hobeto jarduteko, eta lidergorako ezaugarri eta jokabide positiboak azaltzea. Irakasleek prestakuntzan eta berrikuntzan parte hartzea sustatzea.

2. Ikastetxearen zuzendaritza, antolaketa eta funtzionamendua

2.4. Ikastetxeko baliabideak eraginkortasunez eta efizientziaz kudeatzea eta administratzea.

3.1. Ikas- eta irakas-prozesuak hobetzeko beharrezkoak diren curriculum-neurriak bultzatzea.

3.2. Aniztasunari arreta emateko eta desberdintasunak orekatzeko neurriak sustatzea.

3.3. Bitartekoak jartzea, irakasleek ikasleen tutoretza eta orientazioa gauzatu dezaten.

3. Lidergo pedagogikoa

3.4. Bermatzea ikasleen hezkuntzari buruzko informazioa ematea familiei, eta sustatzea familia horiek hezkuntza-prozesuan inplikatzea eta erantzukide izatea.

4.1. Ikasleen, familien, eta administrazioko eta zerbitzuetako langileen inplikazioa eta konpromisoa bultzatzea, ikastetxeko antolaketan eta funtzionamenduan eragin dezaten.

4.2. Inguruko beste ikastetxe, erakunde, zerbitzu, enpresa eta pertsona batzuekin lankidetzan jardutea bultzatzea.

4. Barneko eta kanpoko eragileek parte hartzea eta lankidetzan jardutea

4.3. Administrazioaren ordezkari izatea hezkuntza-komunitatearen aurrean; eta

hezkuntza-komunitatearen ordezkari izatea Administrazioaren aurrean.

5.1. Barne-ebaluazioak sustatzea ikastetxearen programei buruz, eta antolaketari eta funtzionamenduari buruz; eta kanpoko ebaluazioetan laguntzea.

5. Aldaketaren kudeaketa eta ebaluazioa sustatzea 5.2. Kanpo- eta barne-ebaluazioaren emaitzak erabiltzea, baliabide gisa,

curriculumaren eta antolaketaren esparruan hobekuntzak egitearren, ikasleei ematen zaien hezkuntza-erantzuna optimizatzeko.

148

2.4 eranskina. Ikastetxeetako prestakuntza eta berrikuntza proiektuak idazteko erabili den

hizkuntza. 2010-11 eta 2011-12 ikasturteak

Itunpeko ikastetxeak Ikastetxe publikoak Ikastetxe guztiak

Euskera 406 % 40 871 % 49 1.277 % 46

Gaztelania edo elebiduna 466 % 46 691 % 39 1.157 % 41

Ingelesa 125 % 12 213 % 12 338 % 12

Frantsesa 12 % 1 11 % 1 23 % 1

Alemana 4 % 0 4 % 0 8 % 0

Italiera 2 % 0 0 % 0 2 % 0

2.5 eranskina. Ikastetxeetako prestakuntza eta berrikuntza proiektuetako hizkuntza,

Berritzeguneei dagozkien zonaldeen arabera. 2010-11 eta 2011-12 ikasturteak batera

Gaztelania edo

elebiduna Euskera Ingelesa-Frantsesa

Berritzegune Proiektu

kopurua %

Proiektu

kopurua %

Proiektu

kopurua %

Guztira

A1 Gasteiz-1 88 % 50 55 % 31 32 % 18 175

A2 Gasteiz-2 98 % 41 110 % 46 32 % 13 240

B1 Abando 119 % 71 24 % 14 25 % 15 168

B2 Txurdinaga 90 % 59 35 % 23 28 % 18 153

B3 Sestao 87 % 64 34 % 25 15 % 11 136

B4 Barakaldo 45 % 52 29 % 33 13 % 15 87

B5 Ortuella 62 % 56 35 % 32 14 % 13 111

B6 Basauri-Galdak 48 % 36 65 % 49 19 % 14 132

B7 Getxo 65 % 48 54 % 40 16 % 12 135

B8 Leioa 70 % 59 25 % 21 23 % 19 118

B9 Durango 54 % 36 76 % 51 19 % 13 149

B10 Gernika 38 % 19 126 % 64 33 % 17 197

G1 Donostia 72 % 37 92 % 48 29 % 15 193

G2 Irun 63 % 37 92 % 54 14 % 8 169

G3 Eibar 53 % 27 124 % 62 23 % 12 200

G4 Ordizia 30 % 23 90 % 69 10 % 8 130

G5 Zarautz 29 % 24 82 % 68 9 % 8 120

G6 Lasartealdea 46 % 24 129 % 67 17 % 9 192

Guztira 2010-2012 1.157 % 41 1.277 % 46 371 % 13 2.805

Guztira 2008-2010 1.739 % 45 1.952 % 51 141 % 4 3.832

149

2.6 eranskina. Berritzeguneek emandako ikastaroak eta mintegiak. 2010-11 eta 2011-12

ikasturteak

Ikastaroak Mintegiak Kod. Gaia

2010-11 2011-12 2010-11 2011-12

100 Guztientzako eskola 2 17 3 6

110 hezkuntza premia bereziak 50 48 29 29

120 Gizarte eta kultura aniztasuna 22 21 20 38

200 Ikastetxeko zuzendaritza eta lidergo prozesuak 17 18 37 35

210 Ikastetxe-sareak eta proiektu globalak 9 3 4 0

300 Oinarrizko konpetentziak 96 29 16 4

310 Ebaluazio diagnostikoa eta hobekuntza-planak 2 4 0 1

320 Curriculumaren garapna 1 13 1 16

330 Haur hezkuntza 7 11 4 4

340 LH eta DBHko curriculum arloak 27 8 36 11

400 IKT eta Eskola 2.0 92 96 40 76

500 Hizkuntza prozesuak 36 17 12 12

510 Marko hirueleduna 3 6 0 16

520 Eleaniztasuna 6 2 9 6

530 Hizkuntza normalkuntza 7 19 24 26

540 Hizkuntzen trataera bateratua 7 4 1 3

600 Bizikidetza 29 32 8 12

700 Zientzia hezkuntza 5 16 6 6

900 Bestelakoak 17 22 7 20

Guztira 435 386 257 321

150

3.1 eranskina.Haur eta Lehen Hezkuntza programako aurrekontuaren betearazpena

hezkuntza-sareen arabera (zenbatespena, mila €tan)

2010 2011 Δ 11/10

Ikastetxe publikoak

1. Langile-gastuak 511.215 509.635 % -0,3


4. Dirulaguntza arruntak Larrialdietarako deialdia 19 22 % 15,8

Haurreskolak 37.572 41.688 % 11,0

Udal haurreskolak 7.060 5.748 % -18,6

6. Ikastetxe publikoetako inbertsioa

61.774 38.447 % -37,8

7. Kapitaleko dirulaguntzak Udal ikastetxeetako lanak 14.451 10.375% % -28,2

Elciego haurreskola 59

Ikastetxe publikoak guztira 742.837

(% 69,6)

716.166

(% 69,1)

-%3,6%

Ikastetxe pribatuak

4. Dirulaguntza arruntak Itunak * 272.429 273.238 % 0,3

Sindikatuetako liberatuak 918 971 % 5,8

Ikastetxeak krisialdian 348 101 % -71,0

Erretiro aurreratuak 1.633 1.709 % 4,7

Dirulag: aholkularia eta orientatzailea

1.390 1.389 % -0,1

Dirulag: etorkinak/laguntza gelak

10.176 8.740 % -14,1

Itunak Haur Hezk. -0-3 32.486 29.762 % -8,4

Ikastola La Puebla/ASSA 3 2 % 33,3

7. Kapitaleko dirulaguntzak Informatika-ekipamendua 1.111 0 --

Dirulag: kooperatibak 2.991 2.981 % -0,3

Oztopoak kentzea 138 659 % 377,5

IKT/ Eskola 2.0 7

Ikastetxe pribatuak guztira 323.629

(% 30,3)

319.552

(% 30,8)

% -1,3

Sailkatu gabeak

2. Funtzionamendu-gastuak Laguntza etxean/IBT 334 506 % 51,5

4. Dirulaguntza arruntak Adimen urritasuna. FEVAS 61 12 % -80,3

6. Ikastetxe publikoetako inberts.

Informatika prozesuak. CRIS 13

7. Kapitaleko dirulaguntzak Fundazioetako inbertsioak 14 14 % -0,0

Sailkatu gabeak guztira 422

(%0,04)

532

(%0,05)

% 26,1

Programan betearazitako aurrekontua 1.066.889 1.036.250 % -2,9

151

3.2.a) eranskina. Bigarren Hezkuntza, Konpentsaziozko Hezkuntza eta LH programa eta

azpi-programetako aurrekontuaren betearazpena hezkuntza-sareen arabera (zenbatespena,

mila €tan)

2010 2011 Δ 11/10

Ikastetxe publikoak

1. Langile-gastuak 532.750 519.751 % -2,4


4. Dirulaguntza arruntak 15.314 14.109 % 7,9

6. Ikastetxe publikoetako inbertsioak

27.824 37.441 % 34,6

7. Kapitaleko dirulaguntzak Tokiko erakundeetarko ekipam. 71 93 % 31,0

Ikastetxe publikoak guztira 651.800

(68,1%)

649.156

(67,7%)

% -0,4

Ikastetxe pribatuak

4. Dirulaguntza arruntak DBHko itunak 173.993 171.622 % -1,4

Batxilergoko itunak 51.955 54.888 % 5,6

LHko Itunak 53.349 54.432 % 2,0

Erretiro aurreratuak 956 969 % 1,4

Heziketa zikloak. Dirulag. zuzena 1.470 -- --

Aholkuaria / orientatzailea 2.644 2.644 % 0,0

Trukeak/ etorkinak/eleanizt. 1.360 1.350 % -0,7

Eskolatze Osagarriko itunak 1.008 1.445 % 43,3

Denetarik. LHko zuzendaritza 2.341 2.827 % 20,8

HHIko zuzendaritza 4.443 4.246 % -4,0

7. Kapitaleko dirulaguntzak Informatika ekipamenduaLH plana 2.155 4.699 % 118,0

Ikastetxe pribatuak guztira 295.674

(%30,9)

299.122

(%31,2)

% 1,2

Sailkatu gabeak

4. Dirulaguntza arruntak Eskolatze osagarria programa

- enpresa pribatuei 72 111 % 54,2

- fundazioei 72 83 % 15,3

HHIko zuzendaritza 5.231 5.192 % -0,7

LHko zuzendaritza* 2.788 2.414 % -13,4

1. eta 2. atalak Teknika eta beste batzuk 2.164 2.362 % 9,1

Sailkatu gabeak guztira 10.327

(%1,1)

10.162

(%1,1)

% -0,1

Programan betearazitako aurrekontua 957.801 958.440 % 0,0

152

3.2.b) eranskina. Bigarren Hezkuntza, Konpentsaziozko Hezkuntza eta LH programa eta

azpi-programetako 4. atalaren garapena hezkuntza-sareen arabera (zenbatespena, mila €tan)

2010 2011 Δ 11/10

Ikastetxe publikoak

Admin. eta Kudeak. Zuzendaritza Laudioko Udal Ikastetxea (Batx./LH) 3.218 3.040 % -5,5

Arabako LH partzuergoa 607 455 % -25,0

Berriztatzeko Zuzendaritza - udalei eta elkarteei 420 478 % 13,8

LHko Zuzendaritza Gipuzkoako Ikaslanekiko hitzarmena 224 217 % -3,1

HHIko Zuzendaritza udalei 8.546 7.967 % -6,8

elkarteei 1.225 979 % -20,1

partzuergoei 821 772 % -6,0

Bestelako erakunde publikoei 253 201 % -20,6

Ikastetxe publikoak guztira 15.314 14.109 % -7,9

Ikastetxe pribatuak

Admin. eta Kudeak. Zuzendaritza DBHko itunak 173.993 171.622 % -1,4

Batxilergoko itunak 51.955 54.888 % 5,6

LHko itunak 53.349 54.432 % 2,0

Erretiro aurreratuak 956 969 % 1,4

Heziketa Zikloei dirulag. zuzena 1.470 -- --

Aholkularia/orientatzailea 2.644 2.644 % 0,5

Berriztatzeko Zuzendaritza Ikastetxeen arteko trukeak 279 165 % -40,9

Ikasle etorkinentzako dirulaguntzak 1.069 1.182 % 10,6

Itunpeko ikastetx.: literatura ibilbideak 6 3 % -50,0

Hezkuntza eleanitza Big. Hezkuntzan 6 -- --

Eskolatze Osagarriko itunak (1) 1.008 1.445 % 43,4

LHko Zuzendaritza Hetel-ekiko hitzarmena 130 186 % 43,1

Eskolatze Osag. dirulag.LH euskal plana 2.025 2.181 % 7,7

Prestakuntza lantokian 186 134 % -28,0

IngelesaLHko zikloetan 168 --

Elizbarrutiko ikastetx. ordain-agindua 158 --

HHIko Zuzendaritza HLPPbestelako erakundeei 4.443 4.246 % -4,4

Ikastetxe pribatuak guztira 293.519 294.423 0,3

Sailaktu gabeak

Berriztatzeko Zuzendaritza Esk. osagarria: enpresa pribatuei 72 111 % 54,2

- fundazioei 72 83 % 15,3

HHIko Zuzendaritza HLPP enpresa pribatuei 1.673 1.577 % -5,7

Familiei 127 137 % 7,9

Fundazioei 3.431 3.478 % 1,4

LHko Zuzendaritza Confebask-ekiko hitzarmena 353 341 % -3,4

Leonardo Valguinet proiektua 42 14 % -66,7

Prestakuntza lantokietan (2) 2.153 1.865 % -13,4

Jardunbide egokiei sariak 18 27 % 50,0

Udalei dirulag. (pribatuei) 40 20 % -50,0

Txilerekiko hitzarmena (Itsasmendikoi 138 74 % -46,4

Lanekirekiko hitzarmena (Ikaslan+Hetel) 44 73 % 65,9

Sailkatu gabeak guztira 8.163 7.800 % -4,4

Atalean betearazitako aurrekontua 316.996 316.332 % -0,2

(1) Eskolatze Osagarriko itunak: izenburu honen pean 2011n bakarrik ageri da; 2010ean eskolatze osagarriko programa 2009/2010

bezala ageri zen beste erakunde batzuen barnean. s

(2) Ikastetxe pribatuentzako dirulaguntza osagarriak eta ingelesezko prestakuntzaren sustapena barne.

153

3.3 eranskina. Hezkuntza Sustapena programaren banakapena 2011ko aurrekontuaren

betearazpena (mila €tan). Itunpeko ikastetxeek parte hartzen duteneko kontzeptuen

zerrenda.

Kontzeptua Zenbatekoa

(mila €) Banatzeko irizpidea (publikoa/pribatua) publikoa pribatua

Dirulaguntzak (453) 50.059 Ikasmaterialentzako dirulaguntza-dunen banaketa sareen arabera (59/41)

Zuzenketa: Publikoan jantokiko dirulaguntzen proportzioa handiagoa da. Ondoriozkoa: 65/35 32.538 17.520

Hizkuntza murgilketa:ingelesa (238)

400 Gastu partekatua

204 196

Eskolako jantokirako diru-laguntzak h.p.b.-ko ikasleentzat

2.373 Berariazko hezkuntza-laguntza behar duten ikasleen banaketa (61/39)

1.448 925

Dirulaguntzak atzerriko hizkuntzak ikasteko…

1.573 Gastu partekatua

802 771

Irabazteko asmorik gabeko erakundeei (IGE)

1.556 (60/40)

934 622

Itunpeko ikastetxeei eragiten

dieten kontzeptuak

35.926 20.034

(*) Programako gainerako kontzeptuak bi multzotan banatzen dira:

- unibertsitaterako dirulaguntzak: 20,931 milioi

- garraio eta jantokia, eta beste kontzeptu xehe batzuk ikastetxe publikoetan, programa osoko 117,2

milioi euro osatu arte

154

3.4.a) eranskina. Irakaskuntza-gastua ikasleko unibertsitate aurreko irakaskuntzetan. Etapen

arteko batez bestekoaren kalkulua. 2009. urtea.


Etapak Irakaskuntza-

gastua

ikasleko

Ikasle

kopurua (1)

Irakaskuntza-

gastua

ikasleko

Ikasle

kopurua(2)

Haur Hezkuntza 5.674 46.488 3.873 44.549

Lehen Hezkuntza (2) 6.101 55.356 4.203 56.321

DBH (2) 9.946 31.188 5.223 38.291

HHI arautua (3) 1.461 24.480 3.054 334

Batxilergoa 8.258 15.563 5.523 13.923

Lanbide Heziketa (2) 12.224 14.961 5.912 12.400

Unibertsitate aurreko etapak guztira (HHI

gabe) 7.478 163.556 4.589 165.484

Unibertsitate aurreko etapak guztira (HHI arautua barne)

6.695 188.036 4.586 165.818

(1) 2009ko aurrekontuari dagokionez, 2008-09 ikasturteko ikasle kopuruaren hainbanaketa egin da (sei hilabete) eta

2009-10 ikasturteko ikasle kopuruarena (lau hilabete). Ikus garapena atzealdeko taulan.

(2) Lehen Hezkuntzan, DBHn eta LHn Hezkuntza Bereziko edo ATTko gela itxietako ikasleak sartu dira

(3) 1.461 euroko datua HHIko guztizko kopuruari dagokio, arautu gabekoa barne.

http://www.eustat.es/elementos/ele0000100/ti_Gasto_de_ense%C3%B1anza_tasa_por_alumno_y_tasa_por_unidad_por_nivel_y_ti

po_de_gasto_euros_2009/tbl0000119_c.html#axzz2RW2nO8Gy

http://www.eustat.es/elementos/ele0000100/ti_Coste_de_ense%C3%B1anza_tasa_por_alumno_y_tasa_por_unidad_por_nivel_y_ti

tularidad_euros_2009/tbl0000113_c.html#axzz2RW2nO8Gy

Ikasleak

Ikastetxe publikoak Ikastetxe pribatuak Etapak

2008-09 2009-10 2008-09 2009-10

Haur Hezkuntza 46.052 47.142 71.913 44.851

Lehen Hezkuntza 54.545 56.572 86.276 57.063

DBH 30.953 31.540 101.112 38.249

HHI arautua 23.925 25.313 52.131 267

Batxilergoa 15.591 15.521 125.615 13.908

Lanbide Heziketa 14.222 16.069 99.117 12.708

Unibertsitate aurreko etapak guztira (HHI gabe) 161.363 166.844 89.332 166.779


arautua barne) 185.288 192.157 89.226 167.046

http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/es/contenidos/informacion/dia4/es_indice/cursos.html

155

3.4.b) eranskina. Irakaskuntza-gastua unitateko unibertsitate aurreko etapetan. Etapetako

batez bestekoaren kalkulua. 2009. urtea.


Etapak Irakaskuntza-

gastua

unitateko

Unitate

kopurua (1)

Irakaskuntza-

gastua

unitateko

Unitate

kopurua (2)

Haur Hezkuntza 88.935 2.968 74.946 2.403

Lehen Hezkuntza (2) 93.486 3.077 89.915 2.540

DBH (2) 154.587 1.750 105.377 1.778

HHI arautua (3) 29.356 1.384 54.330 23

Batxilergoa 198.909 619 130.913 588

Lanbide Heziketa (2) 170.724 997 103.297 750


bestekoa (HHI gabe) 118.529 9.411 93.100 8.058


bestekoa (HHI arautua barne) 107.097 10.794 92.989

8.081

(1) 2009ko aurrekontuari dagokionez, 2008-09 ikasturteko ikasle kopuruaren hainbanaketa egin da (sei hilabete) eta

2009-10 ikasturteko ikasle kopuruarena (lau hilabete). Ikus garapena atzealdeko taulan.

(2) Lehen Hezkuntzan, DBHn eta LHn Hezkuntza Bereziko edo ATTko gela itxietako ikasleak sartu dira

(3) 1.461 euroko datua HHIko guztizko kopuruari dagokio, arautu gabekoa barne.

Gelak

Ikastetxe publikoak Ikastetxe pribatuak Etapak

2008-09 2009-10 2008-09 2009-10

Haur Hezkuntza 2.940 3.010 2.387 2.426

Lehen Hezkuntza 3.045 3.125 2.529 2.557

DBH 1.739 1.766 1.788 1.763

HHI arautua 1.338 1.452 28 15

Batxilergoa 627 608 588 587

Lanbide Heziketa 981 1.020 757 739

Unibertsitate aurreko etapak guztira (HHI gabe) 9.332 9.529 8.049 8.072


arautua barne) 10.670 10.981 8.077 8.087

156

3.5 eranskina. ELGAren Education at a Glance (2012) txostena. B1.1a taularen atala.

3.6 eranskina. Ikastetxe publikoetan ikasleko guztizko gastu handiagoari eragiten dioten

faktoreen zerrenda, hiru multzotan sailkaturik eta ordenaturik, kontrako zeinuko faktore

batekin batera (Kontseiluak egina).

Mota* Faktorea eta azpi-faktoreak

Egitura a) Ikasle/gela ratioa

c1) Berariazko hezkuntza-laguntza behar duten ikasleak Egitura (ikasleak)

c2) Dirulaguntzadun ikasleak

g1) Irakasle/gela ratioa ikastetxe txikietan Egitura (sakabanaketa eta hedadura) g2) Bigarren Hezkuntzako hautazko eta aukerazko irakasgaiak

Plantila (baldintzak) b) Bigarren Hezkuntzako irakasleen eskola-ordu kopurua

f1) Antzinatasuna

f2) Bajak Plantila (ezaugarriak, funtzionamendua)

f3) Soldata

e1) Bikoizketak Bigarren Hezkuntza (ezberd.)

e2) Jantokiko eta liburutegiko arduraduna (ezberd.) Plantila (ezberdintasunak, eskakizunak)

e3) Administrazio-kudeaketako arduraduna (EGA/AKA) Lehen Hezkuntzan (eskakizunak)

e4) Titulu-eskakizunak eta irakasle/gela ratioa Haur Hezkuntzako 1. zikloan (eskakizunak)

d1) Garraio eta jantokiko zerbitzu osagarriak Baliabide materialak

d2) Bestelako baliabide materialak (programak, ekipamenduak)

… …

Kontrako zeinuko faktorea

i) Eskola-ordutegi luzeagoak sare pribatuko zenbait ikastetxetan

157

3.7 eranskina. (11. eta 12. mapak). Ikasle/gela ratioa Lehen Hezkuntzan eskola-guneen arabera eta hezkuntza-sareen

arabera. 2011-12 ikasturtea


Ikasl. Gelak Ratioa Ikasl. Gelak Ratioa Ikasl. Gelak Ratioa

Ratioen arteko

aldea(publik.-

pribatua)

111 Amurrio 502 30 16,7 338 18 18,8 840 48 17,5 2,0 112 Llodio 634 38 16,7 539 24 22,5 1.173 62 18,9 5,8 121 Vitoria-Mendeb 2.390 117 20,4 1.212 47 25,8 3.602 164 22,0 5,4 122 Vitoria-Ipar. 2.062 99 20,8 850 36 23,6 2.912 135 21,6 2,8 123 Vitoria-Hegoek 3.442 167 20,6 4.145 165 25,1 7.587 332 22,9 4,5 124 Arabako mendiak 120 9 13,3 0 0 -- 120 9 13,3 -- 125 Araba mendeb 391 24 16,3 0 0 -- 391 24 16,3 -- 131 Arabako Errioxa 450 33 13,6 310 19 16,3 760 52 14,6 2,7 141 Ekialdeko laut. 372 20 18,6 124 6 20,7 496 26 19,1 2,1 211 Arrasate 1.014 55 18,4 1.506 78 19,3 2.520 133 18,9 0,9 212 Bergara 681 38 17,9 482 24 20,1 1.163 62 18,8 2,2 221 Eibar 934 46 20,3 456 18 25,3 1.390 64 21,7 5,0 222 Elgoibar 929 49 19,0 417 21 19,9 1.346 70 19,2 0,9 231 Oria Garaia 1.591 95 16,7 1.002 47 21,3 2.593 142 18,3 4,6 232 Urola Garaia 504 30 16,8 1.001 46 21,8 1.505 76 19,8 5,0 241 Urola Erdia 1.105 55 20,1 791 39 20,3 1.896 94 20,2 0,2 242 Kosta 1.266 72 17,6 1.544 72 21,4 2.810 144 19,5 3,9 251 Tolosa 1.365 85 16,1 1.637 82 20,0 3.002 167 18,0 3,9 261 Hernani 1.254 61 20,6 95 6 15,8 1.349 67 20,1 -4,7 262 Lasartealdea 745 36 20,7 323 15 21,5 1.068 51 20,9 0,8 263 Andoain 138 8 17,3 869 42 20,7 1.007 50 20,1 3,4 271 Donostia-Ezkerr.. 2.416 127 19,0 4.220 176 24,0 6.636 303 21,9 5,0 272 Donostia-Eskuin. 982 52 18,9 1.700 72 23,6 2.682 124 21,6 4,7 273 Donostia-Ekiald 803 50 16,1 930 42 22,1 1.733 92 18,8 6,1 281 Errenteria 1.796 91 19,7 2.024 90 22,5 3.820 181 21,1 2,8 291 Bidasoa 2.794 129 21,7 1.523 60 25,4 4.317 189 22,8 3,7 311 Bermeo 502 26 19,3 626 26 24,1 1.128 52 21,7 4,8 312 Urdaibai 717 39 18,4 671 30 22,4 1.388 69 20,1 4,0 321 Lea-Artibai 950 54 17,6 492 26 18,9 1.442 80 18,0 1,3 331 Amorebieta 503 24 21,0 1.082 46 23,5 1.585 70 22,6 2,6 332 Durango 2.062 112 18,4 1.558 72 21,6 3.620 184 19,7 3,2 333 Ermua 590 31 19,0 280 12 23,3 870 43 20,2 4,3 341 Igorre 717 45 15,9 0 0 -- 717 45 15,9 -- 342 Galdakao 1.028 52 19,8 286 12 23,8 1.314 64 20,5 4,1 351 Arrigorriaga 799 41 19,5 155 8 19,4 954 49 19,5 -0,1 352 Basauri 1.833 93 19,7 562 24 23,4 2.395 117 20,5 3,7 361 Enkarterriak 1.100 62 17,7 735 32 23,0 1.835 94 19,5 5,2 371 Trapaga 466 27 17,3 632 29 21,8 1.098 56 19,6 4,5 372 Abanto 873 52 16,8 299 12 24,9 1.172 64 18,3 8,1 381 Txorierri 861 47 18,3 3.869 152 25,5 4.730 199 23,8 7,1 382 Mungia 686 38 18,1 678 26 26,1 1.364 64 21,3 8,0

391-2 Leioa- Getxo 2.402 135 17,8 3.997 164 24,4 6.399 299 21,4 6,6 393 Uribe-Kosta 1.020 54 18,9 312 14 22,3 1.332 68 19,6 3,4 394 Erandio 655 37 17,7 296 12 24,7 951 49 19,4 7,0 411 Barakaldo 1.757 93 18,9 1.508 60 25,1 3.265 153 21,3 6,2 412 Cruces 542 31 17,5 1.356 58 23,4 1.898 89 21,3 5,9 421 Sestao 767 39 19,7 472 18 26,2 1.239 57 21,7 6,6 422 Portugalete 1.227 65 18,9 1.197 48 24,9 2.424 113 21,5 6,1 423 Santurtzi 954 49 19,5 1.201 49 24,5 2.155 98 22,0 5,0 B-1 Deustua 1.039 54 19,2 1.240 50 24,8 2.279 104 21,9 5,6 B-2 Uribarri 790 46 17,2 1.757 73 24,1 2.547 119 21,4 6,9 B-3 Txurdinaga-Otx. 740 46 16,1 1.357 54 25,1 2.097 100 21,0 9,0 B-4 Begoña 715 37 19,3 910 36 25,3 1.625 73 22,3 6,0 B-5 Ibaiondo 1.390 70 19,9 1.378 60 23,0 2.768 130 21,3 3,1 B-6 Abando 705 38 18,6 2.637 102 25,9 3.342 140 23,9 7,3 B-7 Errekalde 742 43 17,3 317 12 26,4 1.059 55 19,3 9,2 B-8 Basurtu-Zorrotza 578 38 15,2 0 0 -- 578 38 15,2 --

Euskadi 60.345 3.234 18,7 59.943 2.562 23,4 120.288 5.796 20,8 4,7

158

3.8 eranskina. Ikasle/gela ratioa DBHn eskola-guneen arabera eta hezkuntza-sareen arabera. 2011-12 ikasturtea


Ikasl. Gelak Ratioa Ikasl. Gelak Ratioa Ikasl. Gelak Ratioa

Ratioen arteko

aldea (publik.-

pribatua).

111 Amurrio 270 16 16,9 221 11 20,1 491 27 18,2 3,2 112 Laudio 378 19 19,9 329 18 18,3 707 37 19,1 -1,6 121 Vitoria-Mendeb 1.381 65 21,2 1.040 41 25,4 2.421 110 22,0 4,1 122 Vitoria-Ipar. 1.007 47 21,4 729 35 20,8 1.736 83 20,9 -0,6 123 Vitoria-Hegoek 1.343 68 19,8 3.139 139 22,6 4.482 202 22,2 2,8 124 Arabako mendiak 55 5 11,0 0 0 -- 55 5 11,0 -- 125 Araba mendeb 146 9 16,2 58 5 11,6 204 14 14,6 -4,6 131 Arabako Errioxa 194 12 16,2 182 12 15,2 376 24 15,7 -1,0 141 Ekialdeko laut. 196 10 19,6 56 4 14,0 252 14 18,0 -5,6 211 Arrasate 561 31 18,1 924 47 19,7 1.485 78 19,0 1,6 212 Bergara 436 23 19,0 344 16 21,5 780 39 20,0 2,5 221 Eibar 477 26 18,3 409 16 25,6 886 42 21,1 7,2 222 Elgoibar 559 31 18,0 152 8 19,0 711 39 18,2 1,0 231 Oria Garaia 956 47 20,3 567 27 21,0 1.523 74 20,6 0,7 232 Urola Garaia 327 21 15,6 609 30 20,3 936 51 18,4 4,7 241 Urola Erdia 574 29 19,8 521 25 20,8 1.095 54 20,3 1,0 242 Kosta 765 37 20,7 979 43 22,8 1.744 80 21,8 2,1 251 Tolosa 763 38 20,1 922 47 19,6 1.685 85 19,8 -0,5 261 Hernani 699 36 19,4 78 6 13,0 777 42 18,5 -6,4 262 Lasartealdea 379 22 17,2 178 8 22,3 557 30 18,6 5,0 263 Andoain 125 8 15,6 517 25 20,7 642 33 19,5 5,1 271 Donostia-Ezkerr.. 1411 67 21,1 2.829 118 24,0 4.240 185 22,9 2,9 272 Donostia-Eskuin. 727 37 19,6 1.214 51 23,8 1.941 88 22,1 4,2 273 Donostia-Ekiald 434 30 14,5 662 32 20,7 1.096 62 17,7 6,2 281 Errenteria 1.058 58 18,2 1.159 56 20,7 2.217 114 19,4 2,5 291 Bidasoa 1.569 81 19,4 1.111 47 23,6 2.680 128 20,9 4,3 311 Bermeo 247 14 17,6 302 16 18,9 549 30 18,3 1,2 312 Urdaibai 455 24 19,0 397 20 19,9 852 44 19,4 0,9 321 Lea-Artibai 505 28 18,0 295 16 18,4 800 44 18,2 0,4 331 Amorebieta 272 16 17,0 770 33 23,3 1.042 49 21,3 6,3 332 Durango 1.105 61 18,1 797 39 20,4 1.902 100 19,0 2,3 333 Ermua 309 19 16,3 127 5 25,4 436 24 18,2 9,1 341 Igorre 328 16 20,5 0 0 -- 328 16 20,5 -- 342 Galdakao 586 30 19,5 191 8 23,9 777 38 20,4 4,3 351 Arrigorriaga 469 23 20,4 118 5 23,6 587 28 21,0 3,2 352 Basauri 910 50 18,2 295 15 19,7 1.205 65 18,5 1,5 361 Enkarterriak 558 36 15,5 352 16 22,0 910 52 17,5 6,5 371 Trapaga 245 15 16,3 351 16 21,9 596 31 19,2 5,6 372 Abanto 354 22 16,1 308 15 20,5 662 37 17,9 4,4 381 Txorierri 352 18 19,6 2.390 94 25,4 2.742 112 24,5 5,9 382 Mungia 387 21 18,4 395 16 24,7 782 37 21,1 6,3

391-2 Leioa- Getxo 1.576 81 19,5 2.516 100 25,2 4.092 181 22,6 5,7 393 Uribe-Kosta 600 31 19,4 145 7 20,7 745 38 19,6 1,4 394 Erandio 368 22 16,7 114 7 16,3 482 29 16,6 -0,4 411 Barakaldo 988 54 18,3 876 41 21,4 1.864 95 19,6 3,1 412 Cruces 257 14 18,4 705 32 22,0 962 46 20,9 3,7 421 Sestao 484 34 14,2 284 14 20,3 768 48 16,0 6,1 422 Portugalete 712 41 17,4 893 37 24,1 1.605 78 20,6 6,8 423 Santurtzi 448 26 17,2 725 37 19,6 1.173 63 18,6 2,4 B-1 Deustua 582 29 20,1 842 37 22,8 1.424 66 21,6 2,7 B-2 Uribarri 364 23 15,8 1.233 54 22,8 1.597 77 20,7 7,0 B-3 Txurdinaga-Otx. 621 39 15,9 965 44 21,9 1.586 83 19,1 6,0 B-4 Begoña 486 24 20,3 543 24 22,6 1.029 48 21,4 2,4 B-5 Ibaiondo 442 25 17,7 859 40 21,5 1.301 65 20,0 3,8 B-6 Abando 893 43 20,8 1.871 78 24,0 2.764 121 22,8 3,2 B-7 Errekalde 303 19 15,9 354 14 25,3 657 33 19,9 9,3 B-8 Basurtu-Zorrotza 206 12 17,2 0 0 -- 206 12 17,2 --

Euskadi 33.202 1.783 18,6 38.942 1.747 22,3 72.144 3.530 20,4 3,7

159

KRISTAU ESKOLA ELKARTEAREN BOTO PARTIKULARRA

MIKEL ORMAZABAL LOINAZ jaunak eta ALFONSO TEJEDOR GARCÍA DE VICUÑA jaunak KRISTAU ESKOLA elkarteko itunpeko ikastetxe pribatuen jabeen izenean eta haien ordezkari gisa ondorengo BOTO PARTIKULARRA aurkezten dute.

Euskadiko Eskola Kontseiluko presidente andreari eta gainerako kide guztiei zor zaien

begiruneaz, ordezkatzen dugun elkartearen izenean eta BOTO PARTIKULAR honen bidez,

txostenaren 3 atalari buruzko zenbait iruzkin aurkeztu nahi ditugu, ahalik eta zehaztasunik eta

begirunerik handienarekin eta txostenean erabili diren informazio-iturri berberak erabiliz. Hala

ere, datu horiek zenbait kasutan ez daukate euren helburua betetzeko izan beharko luketen

zehaztasunik edo funtsik. Iruzkinak KRISTAU ESKOLAk aurkeztu ondoren, bideratzean

onartu ez diren zuzenketetatik atera dira.

KRISTAU ESKOLA elkarteak guztiz deitoratzen du oraingo txostenak ere ikasgelako kostu

erreala finantzatzeko itunaren moduluaren urritasunean ez sakontzea. Ondorioak Euskadiko

ikasleen erdiaren familiek eta itunpeko ikastetxeek pairatzen dituzte.

KRISTAU ESKOLA elkarteak idatzirik utzi nahi izan du itunpeko sarea finantzatzeko

mekanismoek ez dietela finantzaketa nahikorik ematen diferentzia hori konpentsatzeko

baliabiderik ez duten familien ikastetxeei, ingurune ahuletakoak izateagatik baliabide gehiago

behar dituzten ikasleei hain zuzen.

Laburbilduz, ez da kontuan izaten sistemaren egituraren ardatza ikasleak izan behar direla, eta

aukeren ekitatea eta berdintasuna euren beharren arabera bermatu behar zaiela, zein hezkuntza-

saretan ikasten duten alde batera utzirik.

1. Itunaren moduluaren eskasia

Txostenetik atera zitezkeen ondorioetako bat, ikasgelako kostu erreala finantzatu ahal izateko itunaren moduluaren eskasia nabarmena da. Nahikoa izango zen EUSTATek itunpeko sareari buruz aurkeztutako datuetatik (3.3.2 ataleko taula) ateratako unitateko irakaskuntza-gastua moduluaren zenbatekoekin konparatzea:

2009

EUSTAT Modulua Estali gabeko %

Haur Hezkuntza 71.913 61.094 % -15,04

Lehen Hezkuntza 86.276 64.097 % -25,71

DBH 101.112 90.969 % -10,03

Batxilergoa 125.615 103.137 % -17,89

160

Horrezaz gain, KRISTAU ESKOLA elkarteko ikastetxe kopuru adierazgarri batean ikuskatutako kontabilitate errealari buruzko ikerlanen emaitzen arabera, ikastetxe horietan itunaren moduluek irakaskuntzaren kostu errealaren % 72tik % 79ra bakarrik finantzatuko lukete.

Eta hori ez dator inolaz ere bat EAEko Hezkuntza Itunei buruzko Araudia xedatu zuen 293/87 Dekretuak dioenarekin, modulu ekonomikoa kalkulatzeko moduari dagokionez, "irakaskuntza publikoaren kostuen analogian kalkulatu behar da

langile-gastuetan, funtzionamendu-gastuetan, mantentze eta zaintze-gastu orokorretan eta

inbertsio errealetako berritze-gastuetan".

Ez dator bat, ezta ere, LOEren 88. artikuluan xedatzen diren doakotasun-bermeekin. Euskadiko itunpeko sareko irakaskuntza ezin da doakoa izan (haurren eskubidea, Konstituzioak babestua), hezkuntza-administrazioak ez baitizkie ikastetxeei ematen "doako izaerako irakaskuntzan doakotasuna bermatzeko behar diren baliabideak".

Izan ere, Euskadiko itunpeko sareari eutsi ahal izateko Euskadiko ikasleen erdiaren familiek ekarpen gehigarriak egin behar izaten dituzte, gutxi gora behera ikasgelako kostu errealaren % 25ekoak.Finantzaketa gehigarri hori batzuetan ezinezkoa izaten da, eta kasu horietan itunpeko sarearen finantzaketa urriari ikastetxeek eusten diote, horren ondorioz, gaur egungo krisialdi ekonomiko larrian, ikastetxe askoren "bideragarritasuna" arriskuan jartzen delarik, batez ere familien ekonomia-baliabideak urrienak direneko ikastetxeetan.

Azpimarratu beharrekoa da itunpeko ikastetxeetako irakasleen soldata ordaintzera bideratutako moduluaren kontu-sailak denborarekin egokitzen joan diren arren, modulu ekonomikoan ikastetxeen egituraren finantzaketari dagokion zatia debaluatzen joan dela, gaur egun nabarmenki ez-nahikoa delarik.

• Irakasle/gela ratioa ez da nahikoa gaur egungo hezkuntza-beharrei erantzuteko (orientadorea/aholkularia, IKT teknologiak, ingelesa sartzea eta abar). Itunpeko ikastetxe batzuetan familiek urritasun hori konpontzeko behar diren baliabide gehigarriak erantsi ditzakete, baina beste ikastetxe batzuetan familiek ez dute ekarpena egiteko ahalmenik, eta, beraz, hezkuntza-programa baliabide murritzekin atera behar izaten da aurrera, ikasleen hezkuntzarako baliabide gehien behar dituzten gizarte eta hezkuntza inguruneetako ikastetxeetan hain zuzen ere.

• Langile-gastuetan ordezkapenen (aldiko ezintasuna edo prestakuntza) % 2 bakarrik sartzen da, langileen gaixotasunagatiko bajak ordaintzeko ere nabarmenki nahikoa ez dena.

• Administrazioko eta zerbitzuetako langileen gastuak eta baita behar den koordinazioko eta hezkuntza-zuzendaritzako gastuak oso azpi-finantzaturik daude.

• Mantentze eta funtzionamendu-gastuak eta inbertsio errealen berritze-gastuak oso hein txikian estalita daude.

161

Faktore horietako hiruk gutxienez finantzaketaren egitura-defizita eragiten dute, modulua kontzeptu horietan ez egokitzearen ondorioz urteetan zehar larriagotzen joan dena. Hartara, finantzaketaren zama Euskadiko ikasleen erdiaren familien eskuetara pasa da.

2. Hezkuntza-sistema desorekatua

Beste alde batetik, eta datuaren zehaztasuna alde batera utzirik, txostenak baieztapen hau egiten du:

"Beraz, EUSTATen estatistikatik ondorioztatu daiteke unibertsitate aurreko etapetan

ikastetxe publikoetan 2009 urterako ikasleko gastu osoa 9.164 eurokoa izan dela eta

itunpeko ikastetxeetan 5.431 eurokoa, hezkuntza-sistema osoko batez besteko haztatua

7.287 eurokoa izan delarik".

Errealitatean –eta zilegi bekigu esapidea– Euskadin ez dago batez besteko kostu horretako plaza duen ikaslerik. Aitzitik, sistema duala da, hots, Euskadin ezin dugu hezkuntza-sistema bakar batez hitz egin: kanpoko adierazleekin zein bere aldetik bi azpi-sistemez hitz egin behar dugu.

• Sistemaren erdi bat, bere ikasleei plazako 9.164 euroko baliabideak ematen dizkiena; estatukoak, Europakoak eta ELGAkoak baino askoz adierazle altuagoak ditu.

• Sistemaren beste erdia, Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuetatik eskola-plazako batez beste 4.000 euro baino gutxiago jasotzen duena; 5.431 eurora heltzeko falta diren baliabideak familiek eransten dituzte; bere adierazleak arestian aipatutakoak baino nabarmenki apalagoak izaten dira.

Horregatik, Euskadiko hezkuntza-sistemaren inguruan egiten den edozein analisik bi azpi-sistemetako (publikoa eta itunpekoa) adierazleak arestian aipatutako erreferentziekin konparatu beharko lituzke, sistema osoko batez besteko balioa puntu ez-adierazgarri batean geratzen baita.

3. Erabilitako datuen gaurkotasuna: 3/2010 Legearen eragina ez da kontuan

hartu.

Txostenaren zirriborroari buruz 2013/04/25eko berariazko batzorderako egindako iruzkinetan, txostenaren aldia 2010-2012 izanik, zalantzan jarri genuen konparazio-azterlanaren zatirik handiena 2009ko datu estatistikoetan oinarritzearen egokitasuna. Esate baterako, 3/2010 Legeak itunpeko sarearen finantzaketan izan duen eragina ez da kontuan izan.

Hartara, gastuen murrizketari dagokionez, sare publikoan soldata-masaren murrizketa izan dena itunpeko ikastetxeetan egitura-finantzaketaren murrizketa izan da. Auzitegiek itunpeko sareko langileei hitzarmeneko soldata oso-osorik kobratzeko

162

eskubidea aitortu diete, baina, aldi berean, administrazioa hezkuntza-hitzarmeneko akordioak betetzetik salbuetsi dute. Horren eraginez, bi aukera bakarrik geratzen dira: bata familiek itunpeko sarea finantzatzeko ekarpen handiagoa egitea eta bestea itunpeko ikastetxeen finantza eta ondare egoera larriki kaskartzea. Ondorioa kasurik gehienetan bigarren hori izan da, eta lehen aipatu dugun bezala, finantzaketa arazo larriek eragin metagarria eta bizkortzailea izan dute, ikastetxe horien ehuneko handi bat bideraezintasunarekiko mugan jarri dutelarik.

4. 3.3.3 ATALARI EGINDAKO IRUZKINA. Bi hezkuntza-sareetako gastuen

arteko ezberdintasuna azaltzen duten faktoreak.

Gastuari buruz egindako analisiak ez du behar adinako fidagarritasunik, bai abiapuntu-datuaren zehaztasun faltagatik, baita ondorengo trataeragatik ere. Beraz, hortik ondorioak ateratzea aieruz aritzea litzateke, eta analisia ezin da onartu zorroztasun nahikorik ez duelako.

Hala ere, ateratako ondorioei buruzko gure iruzkinak eransteari aberasgarri deritzogu.

4.1 Aurretiazko iruzkina: ikasgelako kostuen arteko aldearen eragina.

Lehenengo eta behin aipatu behar da, 3.3. ataleko hezkuntza-sareen arteko banaketaren taula oinarritzat harturik, sare publikoko ikasgelako batez besteko kostua (HHI sartu gabe) 2009. urtean 142.268 eurokoa izango zela (taulako 1.466.367 euroak eta Eusko Jaurlaritzak 2009-10 ikasturterako onartutako 10.310 ikasgelak kontuan izanik). Aipatu beharrekoa da, baita ere, datu horretan ez direla sartzen beste zenbait ekarpen, udalenak kasu. EUSTATen datutik abiaturik, itunpeko sarean kostu hori 106.159,89 eurokoa izango zen (aipatutako ikasturtean itunpeko sareko 8.532 ikasgela kontuan izanik). Hau da, ikasgelako kostua sare publikoan itunpeko sarean baino % 34,0 handiagoa izango zen.

Ikasleko kostua ikasgelako kostua zati ikasgelako ikasle kopura da. Txostenean unibertsitate aurreko hezkuntza-etapetan ikasgelako batez besteko ikasle kopurua sare publikoan 18,1 dela eta itunpeko sarean 21,3 dela (hau da, 3,2 ikasle gehiago) ondorioztatzen denez, okupazio-ratioa itunpeko sarean % 17,68 handiagoa dela sare publikoan baino.

Egiaztatu daitekeen bezala, ikasgelako batez besteko kostua ikasgelako okupazio-ratioa baino faktore garrantzitsuagoa da. Ikasgelako kostuaren ehuneko handi bat langile-kostuak osatzen duenez, faktorerik garrantzitsuenaren azalpena bi hezkuntza-sareetako ikasgelei ematen zaien giza baliabide kopuru ezberdina litzateke.

Ezberdintasunak hiru motatakoak dira:

163

1. Sare bakoitzari ematen zaion irakasle/gela ratioen arteko ezberdintasuna. EUSTATen ere eskuragarri dagoen datua honako hau da:

• Haur eta Lehen Hezkuntza: 1,5 sare publikoan eta 1,2 itunpeko sarean.

• Bigarren Hezkuntza: 2,5 sare publikoan eta 1,9 itunpeko sarean.

2. Bi hezkuntza-sareetako ordezkapenen (eta absentismoaren) kostuen arteko aldea.

3. Bi hezkuntza-sareetako langileen soldaten arteko aldea: Hezkuntza-itunei buruzko Araudia onartu zuen 293/87 Dekretuak dioenaren kontra, hau da irakasleei dagokien moduluaren zatiak bi hezkuntza-sareetako irakasleen soldatak gradualki berdinduko dituela, 25 urte baino gehiago pasa ondoren itunpeko sareko langileen soldata sare publikoko langileen soldataren % 95ekoa da.

Ez da kontutan hartzen, ezta gogoeta mailan ere, Euskadiko hezkuntza-sistemak itunpeko sareko irakasleen soldatak eta sare publikoko irakasleen soldatak berdintzea bermatzeko behar diren urratsak eman behar izatea, indarrean dagoen legeak dioenaren arabera.

Faktore horietan oinarriturik kalkulu sinple bat eginez azaldu daiteke bi hezkuntza-sareetako ikasgelako kostuen arteko alde handia. Oso deigarria da hezkuntza-sare bakoitzeko ikasleek jasotzen duten finantzaketen arteko alde handia azaldu nahi duen txostenak ikasgelako kostuari lotutako faktore horiek ez aztertzea.

4.2 Itunpeko ikastetxeetan ikasgelako ikasle kopurua handiagoa delako

ondorioari egindako iruzkina.

Iruzkin horri gagozkiolarik, txostena itunpeko sareko ikasgeletako okupazio-tasa handiagoak ikasleko gastuari eragiten diola azaltzen saiatzen da, eta xehetasun handiz deskribatzen du bere zenbatekoa banaketa geografikoaren arabera. Ratioan duen eragina nabaria den arren, azaldu beharrekoa da ikasgelako okupazio-tasa sistemaren eraginkortasunaren beste faktore adierazgarri bat dela, eta okupazio-tasa ez dela ausaz sortzen, modu planifikatuan baizik.

Hau da, ikasgeletako okupazio-tasa ezberdina sare bakoitzean irizpide ezberdin bat erabiltzearen ondorioz sortzen da: ikastalde kopurua eta ikasleen gehieneko kopurua -eta bere finantzaketa funts publikoekin– irizpide ezberdinetan oinarriturik finkatzen da ikastetxe publikoetan eta itunpeko ikastetxe pribatuetan.

Edozein modutan ere, Hezkuntza Sailak sare publikoko okupazio-tasa egokitu dezake sarearen eraginkortasuna areagotzeko, hainbat kasutan horren inguruko politika ez baitago inolaz ere justifikaturik, ez sare batean ez bestean.

164

4.3 Irakasle/gela ratioaren banaketa geografikoren inguruko ondorioari

iruzkina.

EAE 249 udalek osatzen dute, eta haien % 79,1ean derrigorrezko hezkuntzako etapetako ikastetxe bat dago. Udal horien % 45,8an ikastetxe publikoak bakarrik daude, Euskadiko hezkuntza-sistema osoko ikasgela/ikastaldeen % 8,3 baino ez diren arren; beste herri batzuetan, berriz, –4 EAE osoan (Iruraiz-Gauna eta Lapuebla de Labarca Araban, Lazkao Gipuzkoan eta Loiu Bizkaian)– itunpeko sareko ikastetxeak bakarrik daude, hezkuntza-sistemako ikasgela/ikastalde guztien % 1,9 direlarik. EAEko herrien % 31,7an ikastetxe publikoak eta itunpekoak daude, ikasgela/ikastalde guztien % 89,8 ikastetxe horietan biltzen delarik.

Horrek esan nahi du, sare publikoa EAEko udal gehienetan badago ere, ikasle kopuruari dagokionez (ikerlan honen biztanleria-helburua) kasu gehienetan biztanleria txikiko herriak izaten direla, eta, beraz, herri horietan ikasgela/ikastalde kopuru txikiak (gehienak hasierako hizkuntza-etapetakoak) kudeatzen dituela. Gainera, ikastetxe horiek ez dira langile eta baliabide beharrik handiena izaten dutenak, eta, beraz, ikasleko kostu orokorrean duten eragina mugatua da.

4.4 Aipatutako faktoreen eragina kuantifikatu beharra

Horrez gain, zenbait faktore ez dira kuantifikatu, hala nola berariazko eskola-laguntza behar duten ikasleen kopurua sare publikoan handiagoa izateari lotutakoak, sare publikoan baliabide jakin batzuk egoteari lotutakoak eta sare publikoak kosturik handieneko etapetan duen presentzia handiagoari lotutakoak.

Edozein kasutan ere, faktore horien eragina oso txikia da langileen gastuak ikasgelako kostuari egiten dion ekarpen diferentzialarekin konparaturik. Ikasgelako okupazio-tasaren faktorea ere banandu behar da, eta eremu geografiko eta demografiko bereizien arabera kuantifikatu.

Gure iritziz, faktore guztiak hartu behar dira kontutan,eta euren ekarpena teknikoki kuantifikatu behar da hezkuntza-sareetako ikasleko gastuen arteko aldea oso-osorik azaldu arte. Horrela bakarrik lortu ahal izango da sistema iraunkorra eta eraginkorra, bere arreta nagusia ikaslearengan jartzen duena.

Gure hezkuntza-sistemaren etorkizuna guztion artean eraiki behar dugu, eta baita sistemaren iraunkortasuna bermatu ere. Oinarrizko egitura-finantzaketa bat izan behar dugu ikasleen behar berdinei bi sareetan baliabide berdinekin erantzun ahal izateko. Horretarako eztabaida bat abian jarri beharko litzateke akordio bat lortu ahal izateko, barruko zein kanpoko adierazleak kontuan hartzen dituena eta gure hezkuntza-sistemaren hezkuntza eta gizarte helburuak lortzea bermatzen duena.

Horixe izan beharko luke bidea, eta ez, aitzitik, Euskadiko hezkuntza-sistemaren errealitatea jasotzen ez duten eta bere iraunkortasuna bermatzen ez duten txostenak eta txostenak etengabe balioztatzen jarraitzea.

HEZKUNTZA EUSKADIN, 2010-2012 · informazioaren analisia egiten da –gehienetan, kuantitatiboa edo...

Documents

Transcript of HEZKUNTZA EUSKADIN, 2010-2012 · informazioaren analisia egiten da –gehienetan, kuantitatiboa edo...