HERRIKO KONTUAK:HAUTESKUNDEAK KARKARA IRITZIA: ZIGOR …karkara.tok-md.com/pdf/145.pdf · 2 0 0 3 /...

KARKARA143145

Orio

ko et

a Aia

ko al

dizk

aria

/200

3/04

/25

HERRIKO KONTUAK: HAUTESKUNDEAKIRITZIA: ZIGOR ETXANIZ / AIA: KAREA ETA KAROBIAK

Oteiza hil daOteiza hil da

RAMIROerreportaje digitalak

943 83 10 48

2003ko apirilaren 25a u KARKARA 3

HASI BERTSOTANKARKARAOrioko eta Aiako aldizkaria

Kultur Etxea20810 ORIO

943 83 15 [email protected]

LEGE GORDAILUA SS 346/90

ISSN 1132-1105

TIRADA 2.750 ale

EDITOREA KARKARA TALDEA kultur elkartea

ZUZENDARIA Ana G. de Txabarri

ERREDAKZIO BURUAKPat Cowie

ERREDAKZIO TALDEA Jon Agirresarobe, ArantxaArrillaga, Olatz Elustondo,Miren Etxeberria, Jakes Goikoetxea, Ana Iturain, IñakiIturain, Idurre Lizarralde, Jaione Manterola, AinaraPeña, Rikardo Uzkuduneta Jabier Zabaleta

AIAKO ERREDAKZIOA Iona Rekarteeta Eli Lasa

PUBLIZITATEA Iona Rekarte

TESTUEN ZUZENKETA Miren Etxeberriaeta Jabier Zabaleta

ALE HONETAKO LAGUNTZAILEAKZigor Etxaniz, JoxemariLertxundi eta Nikolas Zendoia

ARGAZKIEN DIGITALIZAZIOAAna G. de Txabarri

AZALAREN DISEINUA Goio Arana

BARRUKOA Jabier Zabaletaeta Eva García

PUBLIZITATEA Ana G. de Txabarri

BANATZAILEAKIdoia San Sebastian (Orion)Rosa Alkain (Aian)

INPRIMATEGIAGertu Koop. E. (Oñati)

____________

KARKARAK ez du bere gain hartzenaldizkarian adierazitako esanen edotairitzien erantzukizunik.

KARKARAn argitaratutakoa berremandaiteke, osorik edo zatika, baldin etaiturria aipatzen bada.

IRAGARKIA ALERO JARRITA

Modulu bat ...................................... 9,50 eBi modulu ...................................... 19,00 eHiru modulu .................................. 28,50 eLau modulu ................................... 38,00 eSei modulu .................................... 57,00 eZortzi modulu ............................... 76,00 eOrrialde erdia ................................. 95,00 eOrrialde osoa ............................... 160,00 e

IRAGARKIA BEHIN JARRITA

Modulu bat ................................... 12,50 eBi modulu ...................................... 25,00 eHiru modulu .................................. 37,50 eLau modulu ................................... 50,00 eSei modulu .................................... 75,00 eZortzi modulu ............................. 100,00 eOrrialde erdia ............................... 125,00 eOrrialde osoa ............................... 220,00 e

Iragarkia hamabostero edo hilero jartzen dutenei (bi aletik behin) % 10eko deskontua egingo zaie.Publizitatea kontratatzeko, hitz egin Iona Rekarterekin (Karkaran, 652 72 66 39 edo 943 13 21 31)

Orioko Udalakdiruz lagundutako aldizkaria

Aiako Udalakdiruz lagundutako aldizkaria

Eusko Jaurlaritzakdiruz lagundutako aldizkaria

Gipuzkoako Foru Diputazioakdiruz lagundutako aldizkaria

BERTSO JARRIAKJorge Oteizaren omenez

PUBLIZITATE PREZIOAK

11

Bi milla eta iruko urteanbere laugarrengo illabeatzigarren egun artarairistean apirilla,Orioko seme OteizaDonostian zaigu illa,azken gabeko zorionean orain gozatu dadilla.

22

Larogei eta amalau urtezedukan bere adiña,munduan zear ainbat artelanutzi ditu berak egiña.Bere eriotzak askori eman dio naigabe samiña,galdu dalako Euskalerrikoartistarikan aundiña.

JOXEMARI LERTXUNDI*GIPUZKERAZ IDATZITA, EGILEAK HALA NAHITA

33

Gure Oteiza bere sasoianibili zan munduz mundu,ainbeste argi egindakoaorra! betiko illundu.Baña gaur ere gurekin dagonaiz eta zerbait urrundu,Euskalerria pakeratutzen zauden tokitik lagundu.

44

Guregandikan esker onenakzuk dauzkazu mereziak,erri onentzat uzteagatikain artelan bereziak.Zure baratza zaintzen badegukenduz zikin da sasiak,frutu ederrak emango dituzuk ereindako aziak.

4 u KARKARA 2003ko apirilaren 25a

GUTUNAKEskerrak emanez

Orioko TALAI plataforma legali-zatzeko sinatu duzuen guztiei eskerrakeman nahi dizkizuegu, jaso dugunerantzunagatik eta jasaten ari garenune estu eta larri honetan lehenengourratsak egiten laguntzeagatik. Daki-zuenez, Ezker Abertzalea legez kanpoutzi dute, nahiz eta proba formalik ezizan. Hala eta guztiz ere, oztopo guz-tiak gainditu eta abertzale-ezkertiarrenhitza udalera eraman nahi dugu. Bes-telako trabarik jartzen ez badigute,alegia!

TALAI ORIOKO HERRI PLATAFORMA

Eskerrak emanezCandi Olidenen eta M. Jesus Agi-

rreren hiletan jendetza bildu zen Aian,eta eskerrak eman nahi dizkiogu Aiakoherriari, nahiz jende asko izan, arazo-rik ez izaten lagundu zuelako; batezere lanean jardun zirenei, eskerrikasko.

BI FAMILIEN PARTETIK

Zarataren kontrako egunaAurreko alean zarataren kontrako

eguna apirilaren 12an zela jarri zutenherritar batzuek KARKARAra bidali-tako gutunean. Oker zeuden, eta hila-ren 30a izango da eguna.

www.ruidos.org helbidean aurkitu-ko dute argibide gehiago Internetzaleek.

HERRITAR BAT

Solidarioen gurasoakOrioko herriari

Orioko solidarioen gurasoak garaeta orain arte isilik egon bagara ere,garaia dela pentsatzen dugu guk ereiritzia plazaratzeko.

Gure seme-alabek, orain dela 3urte, euskal presoek Euskal Herrianegoteko duten eskubidea aldarrikatuzuten ekintza baketsu baten bidez.Gogora dezagun Euskal Herrikogehienek aldarrikapen horrekin bategiten dutela. Ba, ordubete bidea ixte-agatik kartzela zigorra ezarri zieten;ondorioz, lauri baldintzapeko askata-suna eman zieten, eta bosgarrenari1.800 euroko isuna ezarri zioten kar-tzela saihesteko.

Epaitu aurretik, Udalari mozioaaurkeztu zioten honako eskariekin:

gutunetarako

OHARRAKArgitaratu nahi diren gutunakKARKARAren helbidera bidal dai-tezke edo gure lokalean eskuzentregatu (kultur etxean). Postaelektronikoz ere bidal daitezkehonako helbidera:

[email protected]

KARKARAK ez du argitaratukoizenik gabe datorren gutunik.Egileak hala nahi badu, ezizenare-kin argitaratuko dugu; baina, beti,guk egilea nor den jakinda.

KARKARAk bere egiten du eskuti-tzak laburtzeko eskubidea.

Honekin solidarioek egingo dituz-ten ekimen guztietan parte hartzeragonbidatzen zaituztegu eta berezikiERRONKA SOLIDARIOAN, garaiadelako adierazteko solidarioek familiaeta lagunak badituztela, eta guk ezditugula bakarrik utziko.

Animo neska-mutilak, eta ez aldatu!Euskal presoak Euskal Herrira,

orain!SOLIDARIOEN GURASOAK

EAJren errespetu faltaErrespetu falta deritzogu, duela bi

asteburu EGIk Orion antolatutakoekitaldiaren aurrean eta bertan gerta-tutakoari buruz izan duen jarrera, ino-lako argibiderik ez baitu eman.

Kanpinaren ondoan bi txozna jarrieta bi gauez hainbat kontzertu izanziren goizeko ordu txikiak arte, etazaratarik ez zen falta izan. Hori guztiaUdalean gauden beste alderdiek ezerjakin gabe. Oraindik ez dakigu baime-nik eskatu zuten ala ez; baina, eskatubazuten, gaia ondo ezkutatu digute.

Horrelako ekitaldiak antolatzekogaraian, Orioko gazteek ez dute antze-ko traturik izaten. Baimena eskatuondoren, dagokion batzordean azter-tzen da eta baldintzak jarri (asegurua,ordutegia…). Dena beharrezkoa ikus-ten dugu eta, zentzu horretan, ardura-gabekeria da EGIkoei eman zaien pri-bilegioa. Horrekin ez dugu esan nahiEGIk antolatutako ekitaldiaren aurkagaudenik; bai, ordea, agerian geratuden desberdintasunarekin. Izan ere,herriko gazteek prozedura guztiakpasa behar dituzten bitartean, EAJko-ek, nonbait, ez.

Udaletxeko lanak amaitzeko azkenorduko presak zerbaiten susmoa ema-ten zigun, eta larunbatean Arzallusjaunaren agerraldiak dena argitu zuen.Orioko EAJko agintarientzat herrikoobrak azkarrago amaitzeko aitzakirikegokiena hori bada, hilabetez behinhorrelako ekitaldiak antolatzea eskatubeharko diegu.

Bukatu aurretik, eskerrak emanbehar dizkiegu EGIkoei euskaraz jar-duteko erakutsi duten arduragatik.Euskararen etorkizuna horien eskubadago, jai dugu.

ENEKO DORRONSORO, ITZIAR OLARIAGAETA DANIEL BARRENETXEA. ORIOKO EZKER

ABERTZALEKO ZINEGOTZIAK

1. Solidarioei babesa ematea.2. Euskal presoak Euskal Herrira

eskaera bere egitea.3. Aurrerantzean izango diren kon-

tzentrazioetan parte hartzea.4. Epaiketara, gutxienez, talde poli-

tikoko 2 kide joatea.5. Epaiketaren eraginez sortutako

gastuak ordaintzea.Lehenengo biak aho batez onartu

ziren, eta hirugarrena eta laugarrenabozketa bidez. Azkenekoa, berriz,zenbatekoa erabakitakoan Ongizatebatzordean eztabaidatzea adostuzuten.

Ongizate batzordekoak orain delabi aste elkartu ziren, eta EAJko etaEAko zinegotziek sosik ez emateaerabaki zuten; horrekin, nahiago dutegure seme-alabak kartzelan ikustea.

Ba, ez dugu onartuko gure seme-alabak kartzelaratzea. Etxean beharditugu, kalean behar ditugu, EuskalHerriaren alde lanean behar ditugu,lagun artean behar ditugu. Ez ditugubakarrik utziko. Berekin gaude etaharro gaude egin dutenagatik. Harro,diren bezalakoak izateagatik, solida-rioak izateagatik, dagozkigun eskubi-deen alde borrokatzeagatik; azkenfinean, beren herriaren alde gaztekonprometituak izateagatik.


HERRIAN GALDEZKA

PILAR ZALDUA58 urte

Bai, denetik irakurtzendut: liburuak, egunkariak, al-dizkariak… baina liburuakgustuena. Orain, gehienakgaztelaniaz, zeren euskarazirakurtzen saiatzen naiz, bai-na asko kostatzen zait, ohi-turarik ez dudalako.

Historia gustatzen zaitasko, eta adi-adi egoten naizjendeak zer gomendatuko.Etxean semeek ere irakur-tzeko ohitura handia dute.Nik erakutsi diet hori, bai-na berezkoa ere badute.

GUILLERMO IRADI60 urte

Irakurtzen dugu. Dene-tik pixka bat: periodikoa-eta… baina euskaraz gutxi,ohiturarik ez dugulako.KARKARA lasai-lasai, hu-raxe.

Lehen nobelak ere ira-kurtzen nituen, itsasoannenbilenean. Eguraldi txa-rrarekin denbora pasatzekoeramaten nituen, baina ge-ro ez dut jarraitu. Oraindenborarik ere ez daukat: pa-seatu egiten dut.

ANA ISABEL ARAMENDI38 urte

Nik gutxi, gizonak bai.Nik irakurtzen dudana er-daraz irakurtzen dut, ikas-ketak hala egin nituen eta.Normalean, periodikoakirakurtzen ditut, baita KAR-KARA ere.

Alaba zaharrenari ira-kurtzea asko gustatzen zaio.Liburutegitik hartzen dituliburuak eta euskaraz ira-kurtzen du. Gizonak gehia-go irakurtzen du eta haurreiere irakurtzen die sarritanohera joan aurretik.

GOTZON ODRIOZOLA38 urte

Gutxi, baina KARKARAbai, e! Prentsa irakurtzendut, gehienbat, eta oporre-tan nobelaren bat. Emazte-ak asko irakurtzen du etahark gomendatzen dit, ak-zio asko duenen bat, en-gantxatzeko. Hura hasi etabukatu egiten dut.

Umeei oherakoan ipui-nak irakurten dizkiet, iagauero. Eta zaharrenak, 7urterekin, oso ohitura onadu, amarena. Gazteenakoraindik ez daki irakurtzen.

Irakurtzeko ohiturarik ba al duzu?


MAIATZAREN 25EAN izango dira udal hauteskundeak eta alderdiek prest dituzte dagoeneko zerrendak.

Zerrendak aurkeztu diran Ezohiko zerrendak aurtengo hauteskundeetarako

Lau alderdik —EAJ,EA, PSE-EE eta PPk—eta herriko talde batek—Talaik— aurkeztudituzte zerrendak maia-tzaren 25eko udal hau-teskundeetan partehartzeko.

ORAIN LAU URTE ez be-zala, EAJ eta EA elkarrekinaurkeztuko dira Udaleko hau-teskundeetarako eta BatzarNagusietarako. Bi alderdienexekutibek akordioa egitekogomendioa egin zuten, au-rreko esperientzien emaitzapositiboak ikusita, baina he-rri bakoitzean erabaki dute el-karrekin joan edo ez. MirariArruabarrena eta Jose MigelLeundak aipatu digute orain4 urte baino toki gehiagotanjoango direla bi alderdiak el-karrekin. Hau da aurkeztuduten zerrenda:1. Mirari Arruabarrena Elizalde2. Eneko Olariaga Arruti3. Eugenio Cotado Iturain

4. Noemi Ostolaza Arkauz (Inde-pendentea)5. Andoni Sarasua Oliden (Indepen-dentea)6. M. Elena Legarra Alfaro (Inde-pendentea) 7. M. Jose San SebastianAranburu (Independentea) 8. Ra-mon Etxeberria Aldaz 9. Martxiel Ge-noba Solaberrieta 10. Aurora AzkueMujika 11. Ainhoa Leunda San Se-bastian (Independentea). Ordezko-ak: Fernando Arriola Aperribai, AsierYeregi Campos eta Fernando Ortiz

de Guinea P. de Nanclares.Zerrendaren aurkezpen

ofiziala maiatzaren 7an egin-go dute kultur etxean,20:00etan hasita.

TALAI PLATAFORMALegealdi honetan 3 zinego-tzi izan ditu Udalean Batasu-na alderdiak, baina orain ezdu parte hartzeko eskubide-rik izango. Hala ere, bere bu-rua abertzale eta ezkertiartzat

duen Talai izeneko platafor-ma sortu da herrian, eta Kar-mele Belasko Talaiko kidea-ren hitzetan: Herriaren beha-rrei eta arazoei aurre egingo die,eta Euskal Herriaren eta euskalherritarren eskubide guztiaklortzeko etengabe jardungo du.Herriaren legitimitatea garai-le aterako da. Aurkeztutakozerrenda hau da:1. Iñaki Zaldua Sarasola2. Alazne Goenaga Muxika3. Emeterio Iribar Sorazu4. Iñigo Tapia Arruti5. Eider Salegi Arruti6. J. L. San Sebastian Aldaz 7. M. Car-men Belasko Garro 8. J. L. LertxundiIrure 9. M. Karmele Lazkano Aldai.10. Tiburcio Etxeberria Arruti. 11.Lorenzo Esnaola Lasa. Ordezkoak:Amaia Iriarte Aizpurua eta Jose Mi-guel Manterola Ikazeta.

PSE-EEJuan Priede hil zutenetik PSE-EEk ez du ordezkaririk izanUdalean, baina orain hiruoriotar daude aurkeztutakozerrendan, zerrendaburua ber-takoa ez bada ere. 1. Jesus Jose Juan Rodriguez Pousa2. M. Lourdes Arrizabala Mundiña-no3. Antonio Lucas Azpeitia4. M. Elena Baylin Zaldua5. Julian Hernandez Gomez6. Rogelio Perez Azkona 7. Jesus As-tigarraga Goenaga 8. Andoni P. T.Arregi Anasagasti 9. Jose Javier Ura-baien Ardanaz 10. Segundo Perez Sex-milo 11. Luis Cisneros Perez.

PPAntxon Ibargoien oriotarraizango da PPren zerrendabu-rua, orain lau urte bezala, etabeste guztiak kanpokoak izan-go dira:1. Antxon Ibargoien Esnal2. Enrique Iglesias Guisasola3. Manuela R. Garcia Ariza4. Juan A. Cano Regidor5. Maria Recio Espinosa6. Eloy F. Carmona Enjolras 7. Sil-via Vaquero Sosa 8. M. Josefa Mi-guez Gonzalez 9. Jesus A. Rojo Pi-nilla10. Juan Rodriguez Ribero. 11. Inmaculada Hernandez Escriba-no. Ordezkoa: Ana Montero Saugar.

Bostekoa Pat Cowie

Eskuan bost harri txiki hartu, gora bota, eta eskuarenatzealdean ahal genituenak jaso behar genituen. Bes-

teak lurrera erortzen ziren. Alde batean geneuzkan, beraz,jokoz kanpoko harriak, eta, bestean, salbatuta zeudenak. Ge-ro, jokoz kanpoko horiek ere jasotzen saiatzen ginen, eskuanaseguratuta genituenek lagunduta. Lortuz gero, asegura-tutako multzoan jar genitzakeen. Eta gauza bera errepika-tzen genuen jokoz kanpo zeuden guztiak jaso arte; bestela,galdu egiten genuen jokoa eta kontrarioak irabazten zuen.

Haur jokoek erakusten dizkiguten bideak ikastea ez le-torkiguke gaizki askotan.

HERRIKO KONTUAK


ARGIA astekaria doanARGIA astekariaren 3 aledoan jasotzeko aukera es-kaintzen duen postal batjasoko duzu KARKARAho-nekin batera, Argiak be-re burua ezagutzera ema-teko aurrera daramankanpainaren barruan.

Euskaldunberria etxeanEUSKALDUN berri batfamilia euskaldunean har-tzeko, hilaren 30era bi-tarteko epea dago izenaemateko (943 47 44 47).

ZaharkinakUDA bitartean landukoden Zaharkinak proiek-tua martxan jarri duteOrioko bi eskoletan.Aranzadi ZEko FerminLeizaola eta Udala el-karlanean arituko diratresna eta altzari zaharraktopatu, fitxatu eta, gero,erakusgai jartzeko.

BERRI LABURRAK

LUR AZPIKO TANGAK kendu nahi ditu Udalak orain, gero berriz ere ez irekitzeko.

Bixkarreneko etxe atzeko depositoakBIXKARRENEKO ETXE ATZEKO pla-za dena altxatuta egon da azken asteotan ka-leko obren bigarren fasea dela-eta, baina zo-na hori oraindik itxita dago, beste arrazoibatengatik. Horren azpian erregaia gorde-tzeko hiru tanga daude, baporeentzako ga-solioarekin. 40ko hamarkadatik bazegoen10.000 litroko bat, eta beste biak, 25.000 eta26.000 litrokoak, 60ko hamarkadan jarri zi-tuzten. 1992an Repsolek hartu zuen depo-sito horien ardura. Gasolio gutxi saltzen dagaur egun Orion, baporeak, normalean, Ge-tariara edo Ondarroara joaten baitira erre-gaia hartzera.

Orain, hiru depositoak kendu nahiko li-tuzke Udalak obrak aprobetxatuz; baina, ho-ri lortzeko, Repsolen baimena behar duelaesan digu Pilar Azurmendi arkitektoak. Es-kaera egina dago eta erantzunaren zain da-go Udala. Ez badira akordio batera iristen,plazatxo hori konpondu egingo da obren bi-garren fasearekin batera, eta gero, arrantzaportu berrian surtidorea jartzerakoan, be-rriz ireki beharko da tankeak kentzeko.

Bestalde, plazatxoan erakusgai zeudenbale-hezurrak gordeta daudela esan digu Pi-lar arkitektoak eta bere lekuan jarriko dire-la berriro, obra dena bukatutakoan.

Txanka Goikoabaserria erre da APIRILAREN 16an errezen Txanka Goikoa base-rria, goizeko ordu txikietan.Ez dago garbi sua nola sor-tu zen; baina, agi danean,pasadizoko eskaleren batekeragin zuen. Etxaizko es-nezaleak eman zuen abisua.

Arkaitzpeelkartearen50. urteurrenaA P I R I L A R E N 27anizango da Arkaitzpe elkar-tearen 50. urteurrena.10:30ean meza izango da .11:30ean argazkia aterakodute elkartearen atarian,eta 12:00etan hamaiketa-koa egingo dute sozieda-dean. Gero, bazkaria izan-go da Sarasua jatetxean14:30ean. Egun berean, Ar-kaitzpe aurreko plaza txi-kian argazki erakusketa ja-rriko dute. Goizeko ekin-tzak txistulariek lagundutaizango dira eta, bazkalduo n d o r e n , E g u n s e n t iabesbatzak kantatuko du.

BERRI LABURRAK


HERRIKO KONTUAK

XABIER ARZALLUS etorri zen elkartutako gazteekin hitz egitera, eta herritar batzuek ere jaso nahi izan zuten mezua.

EGI EGUNA OSPATU zuten 150 bat lagu-nek apirilaren 12an Orion. Egun bat lehena-go hasi ziren iristen kanpinera eta gau hartan,11n, Drindots taldearen kontzertuak alaitu zuenhondartza ingurua.

Euskal Herritik eta Kataluniatik etorri zi-ren gazte abertzaleak. Aurten Gipuzkoan egi-tea tokatzen zenez, Orioko EGI taldeak Orionantolatzeko gestioa egin zuen.

Estropada berezia antolatu zuten arraun el-kartean Arabako, Gipuzkoako eta Bizkaikoenartean larunbatean, nafarrek eta besteek ani-matuta. Gero, ekitaldi politikoa antolatu zu-

ten arratsaldean, herriko plazan, eta Xabier Ar-zallus etorri zen gazteekin hitz egitera. Arza-llusen aurkezpena Eder Etxeberria oriotarrakegin zuen. Eder EGIko Gipuzkoako batzor-dekidea da, Orion arraunlari gisa ezagunagoabada ere. Iluntzean, sardina erreak prestatu zi-tuzten afaltzeko, eta, ondoren, gau pasa eginzuten Ambulance-ren, Jiramundo-ren eta diskjockeyen musikak lagunduta. Igande goizekotxokolatadan indarberritu ondoren, herriko pla-zara abiatu ziren eguerdian herri kirolen saioaikustera. Herritar asko ere hurbildu zen ber-tara.

EGI eguna Orion n Arzallus etorri zen akanpatutako gazteei hitz egitera


FEUSEKO LEHENDAKARIAK PLAKA bat eman zion Iñakiri, egin duen lan guztia eskertzeko.

Iñaki Lasari omenaldia

MARTXELO OTAMENDIKazetaria

”Muguruzaren ordez sariaAmaia Zubiriak eta Benito

Lertxundik irabazi izan balute,hauek ere EGUNKARIArenaldeko mezua helarazteko

asmoa zuten.”

EGUNERO 2003/04/12

t

KAMEL ZIANIKorrikalaria

“Markek ez dute ezertarakobalio, maratoi handietan estrategia da funtsezkoa, erabaki zuzenak hartzen

jakitea. Nire betiko ilusioa New York-eko maratoia

irabaztea da.”

EGUNERO 2003/04/18

t

JON SARASUAPentsalaria

“Amaren suaren metaforaerabiltzearen zentzua ez daetxegintza baztertzea, suaridagokion zentroa ematea

baizik.”

EGUNERO 2003/04/11

HANDIK ETA HEMENDIK

HILAREN 6AN ORIOKO Kultur Etxean,Iñaki Lasa botikaria omendu zuen FarmazialariEuskaldunen Elkarteak. Hogeita hamar batlagun bildu ziren bertara. Pello Iturria Feu-seko lehendakariak plaka bat eman zion far-maziaren inguruan egindako lan mardula etamerezimendu profesionala eskertzeko. Ja-rraian, Iñaki semeak aitaren ibilbide luzearenerrepasoa egin zuen etxeko ikuspegitik.

Iñaki Lasa farmazia eta laborategiko jar-dueran lan handia egiteaz gain, beste hain-bat alorretan ere gogor jarduna da; besteakbeste, hainbat elkarteren sortzaile eta euska-

raren bultzatzaile. Omenaldiari bukaera ema-teko, semeak, zortziko txikian berak eginda-ko bertso bat irakurri zuen.

FEUSEKO BATZARRAOmenaldia hasi aurretik, VIII. Batzar Oro-korra egin zuten Farmazialari EuskaldunenElkarteko botikariek. Bertan, urteko balora-zioak eta asmo berriak aztertu zituzten. Oraingutxi, elkarteak euskarazko lehenengo farmaziahiztegia egin du eta FEUSE saria antolatu,farmaziaren inguruan euskaraz egindako la-nak saritzeko.


MARTIN FIZEN OMENEZKO maratoia jo-katu zen Gasteizko kaleetan apirilaren 13an.Han Kamel Ziani korrikalari oriotarra izan zengaraile, 2h 12min 57s ko denbora eginez. Orainkorrikalari espainiarren erregistroen zain da-go, Pariseko Mundialera eramango duen txar-telaren zain.

LESIOAK PRESTAKETA ATZERATUBeltz jarri zitzaizkion gauzak denboraldi ha-sieran Kameli, pubisean izandako lesioa tar-teko hiru hilabetez geldirik egon behar izanbaitzuen. Donostiako San Silvestrean eginzuen denboraldiko lehen saiakera, kros herri-koiak eta Azkoitia-Azpeitia maratoi erdia eginditu ondoren. Urtero bezala, apirilean egin du

denboraldiko lehen froga serioa. Pasa den ur-teetan Rotterdam eta Koreako probak auke-ratu zituen, aurtengoan, ordea, etxetik gertuagosaiatu da, lagun Martin Fizen omenezko ma-ratoian.

Egindako marka oso ona izan ez arren, bes-teak beste, James Moiben eta Eliud Kering utzizituen atzean. Probaren amaieran bi keniarrekaurrea hartu zioten, baina egoerari bueltaemateko gai izan zen korrikalari oriotarra, etaminutu erdiko aldea atera zion bigarrenari.

Orain Pariseko Mundialean izan nahi duKamelek. Horretarako, Espainiako bost mar-ka onenen artean egon behar du. Orain arte-an bosgarren da, baina badago seguruenik au-rrea hartuko diona.

SASOI BETEANbukatu zuenKamelek Gasteizkomaratoia

FUTBITOLehen jardunaldiakASTE Santua aurretik joka-tu ziren Karelak antolatuta-ko futbito txapelketaren le-hen bi jardunaldiak. Gabo-nek, Oriogik eta Goizekok jo-katutako bi partidak irabazi di-tuzte.

ARETO FUTBOLAPartidagarrantzitsuaHUTSEAN berdindu zutenOrioko Tabernak taldeko mu-tilek sailkapenaren buru zenA. P. de Pasaia taldearen aur-ka jokatutako partidan. Orainbigarren dira oriotarrak, etazail izango dute lehen postu-rako saltoa ematea.

ARRAUNAArraunari buruzkoplan estrategikoaTRAINERU liga bateratubat aurkeztu du Eusko Jaula-ritzak argitaratu berri duenarraunari buruzko plan es-trategikoan.

SOFBOLAPartidarikgaldu gabe EZ dute partidarik galduOBBko neskek, eta sailkape-naren goiko muturrean dira.

ATLETISMOA

Kamel Ziani Gasteizen garailen Egindako markak ez dio Mundialera joatea ziurtatzen

TTrraaggooxxkkaa

l

l

l

l

Pub

Aritzaga, 11 & 943 13 08 25

[email protected]

KIROLAK

NAGUSITASUN HANDIZ IRABAZI zuten olidendarrek Epiola baserrikoen aurka jokaturiko apustua.

FUTBOLAAthletic-Atalantapartida AntillanPAZKO igandean lehian izangenituen Orioko Antilla ze-laian Athletic eta Atalanta tal-deko gaztetxoak, golik izan ezzen partida batean. Realak an-tolatu ohi du Aste Santuan txa-pelketa hori eta Athletic izanda aurtengoan txapeldun.

Zorte txarraEZIN izan zuten Orioko tal-deko mutilek garaipena lor-tu, hilaren 12an sailkapenekoburu den Urolarekin 2-1 gal-duta. Markagailuan aurretik ja-rri ziren oriotarrak, baina zor-te txarreko jokaldi baten os-tean sartu zuten lehen golakontrarioek. Penalti batek era-baki zuen neurketa.

PILOTAAmaitu berri dalehen faseaAMAITU berri da lau t’erdi-ko pilota txapelketaren lehenfasea eta finalaurdenak joka-tuko dituzte datorren astean.Orain artean, Mujika-Andreseta Gaztañaga-Ostolaza bi-koteak izan ditugu taldeburu.Antolatzaileek pilotariek era-kutsi duten maila ona nabar-mendu dute.

HILAREN BIGARREN LARUNBATEANjokatu zuten Iñaki Olidenen idiek eta Zesto-ako Epiola baserrikoek ikusmin handia sortuzuen dema apustua. Aiako probalekuan izanzen zita, gaueko hamarretan.

Apustuaren aurretik egindako leon-kastilloakoriotarrak bigarren txandan arituko zirela agin-du zuen. Hala ere, Epiloaren alde atera zen di-rua, eta irabazleak 40 plaza inguru egiteko gaiizango zela oihukatzen zuten korredoreek.

Zestoarrak ez ziren uste bezain ondo aritu,eta 32 plaza eta bi zinta eskas egin zituzten or-du erdian. Oriotarrak nahikoa izan zuten Epio-lak ezarritako erritmoari eustearekin haien mar-

ka berdintzeko. Korredoreak azkar isildu zi-ren, jakina zen eta Orioko idi pareak erraz gain-dituko zuela Epiolaren marka. Emozioa faltaizan zuen amaieran dema apustuak.

LOPENEK ERRONKA BOTAHasieran Lopene baserrikoen aurka jokatu be-har zuten apustua olidendarrek, baina Lope-neko idi jabeak ezbeharra izan zuen eta joka-tu gabe geratu zen. Epiolaren kontrako apus-tua bukatu ostean, Lopenekoek bota diete orio-tarrei apusturako gonbita, eta itxaron behar-ko dute konpaxatarren erantzuna jaso arte de-ma izango den ala ez jakiteko.

DEMA

Olidenen idiek erraz irabazi


Batasuna legez kanpo uzteari buruzko ar-tikulu bat idazteko eskatu zidanean KAR-KARAk, nire lehen pentsamendua izan zen:

beno, oraingoan busti egin beharko haiz. Ondoren-go minutuetan nire burua topikoen eta mila al-diz entzundako salaketen labirintoan galdu zen,nondik jo ez zekiela. Egungo egoera aztertu alaazken urteotakoa ere kontuan edu-ki? Biolentziaren gaiari heldu, alaalde batera utzi?

Berdin zen zein bide hartu, bi-zitza osoan aditutako argumentueneta akusazioen sareak harrapatzenninduen. Topikoak alde batera etabestera: Batasuna eta ETA gauza be-ra da, Estatua faxista da, gainerakoabertzaleak traidore hutsak dira,hilketak salatzen ez dituena hiltzai-lea bezain gaiztoa da, Espainiako de-mokrazian ez dago guretzako le-kurik… eta horrela gonbitolarriasortu arte.

Halako batean, hiztegiak to-pikoei buruz zer zioen begi-ratzea bururatu zitzaidan, etahara zer aurkitu nuen: to-piko: egia arrunta, asko-tan errepikatzen den esa-moldea edo ustea. Bainadefinizioak ez zidan gehie-gi lagundu. Jakina da, as-kotan errepikatzen dena ezdela beti egia izaten. Eta jaki-na da, zenbait gezur mila aldiz erre-pikatzen direla egia bihur daitezen. Zeintopikoak diren gezur eta zein diren egia bereiz-tea da zailena. Zeintzuk dira gezurrik handienak,Batasunari buruz esaten diren topikoak, ala Ba-tasunak berak esaten dituenak? Auskalo. Niri,behintzat, hauxe iruditu zait gaiari heltzeko mo-durik onena, gogoratzen ditudan topiko, argu-mentu, sakaketa, diskurtso guztien zerrenda egi-tea. Batzuk egia galantak izango dira, noski; bes-te batzuk akaso ez…

— Batasuna legez kanpo uzteak Espainiakodemokrazia oso kalitate txarrekoa dela adierazten(omen) du. Topiko hori nahiko epela iruditzenzait. Garbiago ere esatea badago: azkeneko udalhauteskundeetan bigarren postuan geratu den al-derdia legez kanpo uzteak Espainian demokra-ziarik ez dagoela adieratzen du. Ez baita batere

demokratikoa herriaren hain zatihandiari hauteskundeetan partehartzeko eskubidea debekatzea.Demokrazia, zerbait izatekotan,parte hartzeko askatasuna da.

— Gainerako alderdi abertza-leek Batasuna legez kanpo uztea-ren aurka (omen) daude. Halere,aho txikiarekin esaten dutela diru-di, kalkulagailuari eragiten diotenbitartean: hemen berrehun, bestehorretan bostehun…

— Batasunak ez ditu ETArenekintzak kondenatzen; beraz, Ba-tasuna eta ETA gauza bera (omen)

dira. Batasunak dio, horri eran-tzunez, Alderdi Popularrak

ere ez duela frankismoakondenatu. Baina, nireustez, erantzun horrekegiten duen gauza ba-karra Batasuna PPrenparean jartzea da. Zuek

ez duzue onartzen garaibatean kristorenak egin ze-

nituztela, guk ere ez duguonartzen kristorenak egiten ari

garela.— Batasunak dio ETAren ekintzak salatzeak

ez duela ezertarako balio, ez (omen) duela ga-tazka konponduko. Agian ez, agian ez du ezerta-rako balio. Gehiagorako balio ote du Iraken ger-tatutako sarraskiak salatzea, zure ondoan eser-tzen zen herrikidearen hilketa salatzea baino? On-do esplikatu beharko du Batasunak hori, guztiokulertzea nahi badu.


IRITZIAHarrobia ahitzen

Betidanik izan da Orioherri futboleroa. Realza-

lea bakarrik, ez! Oriok beretalde propioa izan du aspaldisamarretik: Orioko FT. Ume-tatik ezagutu ditut herrikogazteak zelai handian futbo-lean jokatzen. Orion joka-tzea! non, ba, bestela? Oriokohaur futbolzale baten lehenametsa, Realean debuta eginarte behintzat. Are eta gogo-tsuago, erregionaletako tal-dea sortu zenean, orain delahamar urte inguru. Sekulakogogoa bertan jokatzeko,baina onenek bakarrik zutenlekua bertan; besteok begiraegon behar, pipak jaten.

Baina orain, badirudi,herriko gazteek ez dugulafutbolean jokatu nahi, etazelaiaren izkina batean jarrieta pipak jaten pasatzendugu arratsaldea, betaurrekobeltzak jantzita. Klubekozuzendaritzakoek ingurukoherrietatik datozen jokalariakhartu dituzte, bertakoekintaldea osatzeko lain ere ezgenuelako. Hori al da harro-bia? Taldea sortu eta hamarurtera kanpotarrez osatubeharra… Tristea da aitor-tzea, baina ez da futbolarenkasua bakarrik. Hutsik dagofutbol zelaia, hutsik dagofrontoia, eta arraunlariak erefalta jubeniletan.

Kirolean, harrobiko lanarigero eta garrantzi handiagoaematen zaion honetan,harrobi horrek ez du espekta-tibarik bete. Harrobia agor-tzen ari da, taldea hiltzen.

JON AGIRRESAROBE

Topikoak

Demokrazia, zerbait izatekotan,

parte hartzeko askatasuna da

“Zigor Etxaniz


ERREPORTAJEA

Oteizaren inguruan aritzea ez dabatere erraza. Hil denean munduzabaleko komunikabideek errepor-taje eta edizio bereziak kaleratudituzte eta informazioa erruz izan

dugu Jorgeren gainean.Jaiotzen ikusizuen herriarekin izandako harremanajasotzea izango da gure ekarri txiki etaxumea. Aurrez aurre ezagutu zutenhainbat lagunen oroimenenak dirahurrengo lerroetan datozenak.

KARKARA TALDEA


ERREPORTAJEAIñaki Gurrutxaga, Benito Ler-txundi eta Felix Marañas izanditugu lagun erreportaje hauosatzeko. Argazkiak denak he-men Orion bertan KARKA-RAk egindakoak dira.

Apirilaren 9an hil zen Jor-ge Oteiza Enbil. Pneumoniakjota gaixorik zeramatzan egunasko eta berriak ez zuen inorsorpresaz hartu.

1908ko urriaren 21ean jaiozen Orion, Hendaia etxean,errio ondoan, arratsalde eu-ritsu batean. Gurasoek hote-la zuten Donostian eta, aldi-tan, Oriora etortzen ziren ai-ton-amonengana.

Txikitan Oriorekin harre-man nahiko estua izan bazuenere, ez zen horrelakorik ger-tatu gero, eta noizean behinbakarrik etorri zen. Eskulto-re handia eta famatua, euskalkulturarako erreferentea, tra-dizioa eta modernitatea lotzenasmatu duena; gizon zakarra,petrala eta probokatzailea, as-kotan, genio bizikoa… bainabaita goxoa eta maitagarria,bestetan; gehiago ezer gutxigenekien gaurko oriotargehienok Oteizari buruz. Bai-na Oteizak berak beti esan duOriokoa zela, eta bizi-biziekarri ditu beti gogora haur-tzaroko mementoak, herria-rekin lotura berezia utzi ziz-kiotenak.

ORIORA BISITANEz zen askotan etortzen Orio-ra bertan egindako zenbait al-daketa ez zitzaizkiolako gus-tatzen. Oso hitz gogorrak era-biliz, bere onetik aterata, ezzuen inorekin errukirik iza-ten autopista edo udaletxea

edo plaza gaineko teilatua kri-tikatzeko.

Azken urteotan bi aldizizan dugu aukera gure arteanikusteko: bata, Bitor Enbilosabaren bustoa Udalari emanzionean; bestea, kultur etxe-an erakusketa antolatu zene-an bere lan batzuekin. Bietanemozio handia azaldu zuen he-rriko txokoak eta lagunak be-rriz ikusterakoan.

Gogoan zuen Zakilanekoaldapan zintzilik lehortzen ja-rritako sareei zerien usaina;gogoan zuen, baita ere, ma-rea goraren ederrak sortzenzion lasaitasuna; edo aitona-rekin, Xubai gaineko bideandagoen harrobian, harrietanzuloak egiten ibiltzen zela jos-tatzen; osaba-izeben etxeko is-torioak; nola hondartzako zu-loetan zerua dena kabitzen zi-tzaion; leundatarren okinde-giko labearen usaina eta lagungiroa ere ekartzen zuen go-gora: Manuel, Esteban eta Jo-se Migelekin pasatako orduak.Gustura egoten zen Orionetortzen zenean eta ilusioaegin zion eliza azpiko zuloanjartzea Martin Peronak egu-rrez egindako Pietatearen iru-dia.

ARRAUNLARIAK ARANTZAZUNOriorekin zuen harremananabarmentzea gustatzen zi-tzaion eta Arantzazuko san-tutegiko ate gaineko aposto-luak egin zituenean, 12 me-tro luzeko tokia traineruarenneurria zen Oteizarentzat eta,bertan, 12 apostolu jarri be-harrean, 14 jarri zituen, trai-neruko arraunlariak bailiren.1931ko pasadizoa dago ho-

rrekin lotuta, Pelay Orozko-ri kontatu ziona: estropalariekbandera irabazi eta errezibi-mendua izan zen Orion; egunberean, Oteizak Gipuzkoakoeskultoreen arteko saria jasozuen eta berari ere egin zi-tzaion ongi etorria: udaletxe-ara bazkaltzera joan aurretik,arraunlariekin batera, aurres-kua dantzatu omen zuen pla-zan.

HONDARRA ETA ARGI ZULOAAltzuzan lurperatu zuten, api-rilaren 10ean, emaztearen on-doan eta Orioko plaiako hon-darra erama zuen haraino Mi-rari Arruabarrena alkateak ze-rraldoaren gainean botatzeko.Apirilaren 11n, Udalak dei-tuta omenaldi xumea egin zi-tzaion Orion: Zakilaneko al-

dapa hasieran, eliza azpikozuloan, kandelen argiarekinborobila zabalduz, oriotarrekagurra eman zioten JorgeOteizari Pietatearen oinetan.

OTEIZA ETA EUSKARABazen, ordea, zulo bereziaoso artistaren bihotzean: ezzuen euskaraz egiten ikasiinoiz eta pena horrekin hil zen.Bera izango zen, gainera, eus-kararik ez zekien adin horre-tako oriotar bakarra, eta ba-zekien zer zen bere herrianatzerritar sentitzea. Ez zuenhorretan asmatu, langile po-rrokatua eta gogotsua izanda,ez zuen inoiz tarterik izaneuskaldun izateko. Hala ere,berak zioenez, euskaraz pen-tsatutako gaztelania omen zenberak zerabilena.

MARTIN PERONAREKIN Arantzazuko Pietatearen kopiaren aurrean


Mutikotan, osabarekin,Orioko hondartzara jo-aten nintzenean, arrokazuloetan sartzen nin-tzen; amaren sabelak ba-besten ninduela sentitzennuen, goialdeko zuloxkabatek zerua erakustenzidan bitartean. Une ho-rretan hil izan banintz,ziur, nire heldutasun go-renean izanen zela.

Jorge Oteiza

Jorgeri entzundako gauzaguztietatik bakar batekin

gelditu behar banu, horre-kin geldituko nintzateke.

Jorge, gauza guztien gai-netik, erlijiosoa zen, erlijio-so senak eraman zuen arte-aren funtsa hutsunea zelaulertzera. Berarentzat denabat zen, ez zituen gauzakkonpartimentuetan bereiz-ten. Gogoan dut, bazkaribatean, puruak bata bestea-ren ondotik pizten zituela etanik, harriturik, galdetu nio-la:

—¿Pero, Jorge, otro pu-ro?

—¡Es el mismo! —eran-tzun zidan. Jarrera iniziati-ko batetik bakarrik jasotzenden perzepzioa da hori.

Arroka zuloan ezkutatzenzen mutiko hark, oharkabe-an, han egiten zuena gogojarduna zen, gerora arte hiz-kuntza berri bat bilakatukozena; eta geroztik eginikoibilbide guztia, haurtzaroa-rekin batera ihes egin zionheldutasunaren harrapaketa;izan ere, berari bakarrik en-tzun izan diot, artista ehiz-taria dela: eta zer harrapa-tzen du?

Guztiz bizkorra eta oroaden unea, une esperimenta-la; une hori pasa denean, on-darea geldituko da, beste-endako ispilu izan daiteke-

en zerbait, baina, artistari ja-da ez dio ezertarako balio. Mo-du inkonsziente batean, es-perimentazio baten ondokoobrak besteen onespena lor-tzeko bakarrik dela esan nahibaligu bezala, bihurrikeria,gogamina eta kontraesanaksortzen dituen ariketa antzua.

Gogoan dut beste aldi ba-tez ere, niretzat oso esangu-ratsua den beste pasarte bat.Ni erlojerian aritzen nintzeneta erloju konponketarakolente batzuk nituen, lenteeiitsatsita lupa bat; atea ireki etanorbait sartu zen erlojerian,tailerretik irteterakoan lupagora begira jarri nuen; norizango eta… Jorge. Gora be-gira gelditu zen, nire luparibegira jarri eta, bat-batean:

—¡Carajo! ¡Tú tienes chi-menea espiritual! ¡Justo es loque más anhelo yo! —alda-rrikatu zuen. Haurtzaroan,arroka zulotik zerura begiraaurkitutako bake espiritualaharrapatu nahirik edo…

Bere izaera erlijiosoa ezzen, ordea, era arruntean uler-tzen den horietakoa; bera ez

zen sisnismen sareetan mu-gitzen, berak ikuspegi ho-listikoa zuen, arima kosmi-koan desleitzea zuen gogo-ko. Behin, bereziki, eskul-tura erlijioso bat egitekoeskatu zioten:

—Egiten dudan guztia daerlijiosoa! —erantzun zuen.Izan ere, gogo aske bat ba-karrik izan liteke erlijiosoa.

Denbora gainditzeko gai-tasun hunkigarria zuen. Be-re une esperimentalean aur-kitzen zenean, historiau-rreko mundua oraina bihur-tzen zuen, naturaltasunosoz:

—Hementxe dago gurehistoriaurrea! Hemezortzimila urte ez dira ehun ur-teko 180 amona baino!

Une esperimentala bereosotasunean bizitzen zue-nez, Ekaingo ehiztari mar-golaria guztiz barneratuazuen:

—Kobazuloan, ehizta-riak, bisontea margotzean,zerura begiratzen zuen, ze-rua baita memoriaren de-positoa.

Arroka zuloetan sartzen zen mutil koxkor hura

Arroka zulotik zerura be-giratzen zuen mutikoak erememoriara begiratzen zuen,Oteiza esperimentalak etaEkaingo ehiztariek bezala.Memoria horretatik euskalarima eta estiloa harrapatzeaizan zen bere obsesioa.

Egun batean, lagun ba-tzuk berarekin elkartu ginen.Historiarreko margolaritzariburuz ari zen bero-bero. Be-re emazte Itziar hiruzpalaualdiz etorri zen zer hartukogenuen galdetzera; Jorgekhain sutsu jarraitzen zuen be-re kontuekin inork ez zuelaerantzuten. Baina, Itziar ha-lakoxea zen, berriz ere, zer-bait nahi al genuen galdez-ka; orduan, Jorge altxa eta:

—¡Itziar, estoy en el ne-olítico, déjame llegar! —oihukatu zuen.

Hil baino egun batzuk le-henxeago, bere bizitza guz-tian egindakoak ez zuela be-rarentzat batere interesikesan zuen.

BENITO LERTXUNDI


UDALETXEA pintto-pintto jarriko dute hurrengo alkate eta zinegotziak lanean hasterako.

Hauteskundeakn Aldaketa ugari daude aurtengo hauteskunde zerrendetan

Hiru alderdi aurkeztu ziren duela lau urtekoudal hauteskundeetara: EAJ, EH eta EA. EAJkbost ordezkari lortu zituen eta Juan CarlosZuloagak jarraitu zuen alkate. Orain ilegali-zatua izan den EHk hiru ordezkari lortu zi-tuen eta EAk, berriz, bat. Aurten aldaketa de-xente dago alderdi eta zerrendetan.

Hasteko, EAJren ordezkariak hauek izan-go dira, ordenan emanda: Igor Iturain Ibar-guren, Xabier Aiestaran Alkain, Jose Luis Sa-rasola Aguinalde, Maria Jesus ArruabarrenaEsnaola, Ander Arrillaga Albeniz, Juan Car-los Zuloaga Eizagirre, Jose Maria Lizarral-de Eizagirre, Juana Mintegi Garmendia, Ge-ma Orbegozo Aurizenea. Ordezkoak: Jose An-tonio Idarreta Aguirresarobe, Jose AntonioAzpiroz Arregi eta Luis M. Manterola Te-lleria.

Talde berri bat izango dugu aurten Aian,LAIA izena du eta aurkeztutakoak hauek di-ra: Maitane Arrillaga Aldalur, Jose M. Uran-ga Manterola, Asier Sabino Bastarrika Go-rostiza, Jon Gurutz Zendoia Aranberri, Dor-leta Iruretagoiena Mendizabal, Jose AntonioManterola Agirre, Miren Josune Irureta-goiena Manterola, Jose Martin Erasun Eiz-mendi, M. Pilar Azpiroz Sarasola.Ordezko-ak: Irune Aldai Arrillaga, Juan Jose Eguzki-za Uzkudun eta Juan Jose Curiel Oliden.Honako hauek dira EAko zerrendakoak: Jo-se Antonio Elgarresta Agirre, Maria Con-cepcion Lazkano Arruti, Iker ManzisidorUlazia, Francisco Manzisidor Ulazia, AmaiaLizaso Aldalur, Mikel Etxeberria Lazkano,Igon Elgarresta Larrarte, Ignacio Atxega Iri-bar eta Lourdes Azpeitia Jauregi.

Txakolinaeta trikitixaTXAKOLINA Eguna eta Tri-kitilari Gazteen Txapelketaizango dira maiatzaren 1ean,langile egunean. Goizeko ha-maika eta erdietatik aurreraGetariako jatorri izendapenaduten 17 bodegaren txakoli-na probatu ahal izango daAian. Pintxoak egiteko txekorbat erreko da eta besterik ereizango dela esan digute uda-letxean. Arratsaldean, berriz,6 eta erdiak aldera, Solano mu-sika eskola eta Andatzako erro-meri elkarteak antolatutakoTrikitilari Gazteen Txapel-keta hasiko da. Ondoren, erro-meria egingo da Xabier etaKristinarekin.

KirolakAPIRILAREN 4an bukatuzen paleta gomazko txapelketa.Aiako taldeak azkeneko par-tida Aian irabazi eta txapel-ketako laugarren gelditu zen.

Bestalde, maiatzaren 9anhasiko da aurtengo herri ar-teko pilota txapelketa, bainazozketak egiteko daude orain-dik. Iaz Aiako pilotariak fin ari-tu ziren eta giro ederra izatenzen Aian partida egunetan.

Asentsio feriaFERIA ekainaren 1ean izan-go da eta salmentarako pos-tua jarri nahi duenak maia-tzaren 16a baino lehen izenaeman behar du udaletxean.

Aiako

Berri


Aiako

berri

Karobi zaharren arrastoak inguruko ba-serri edota bide ertzetan aurki daitez-ke oraindik. Bero handia sortzen duenharriz egindako labe borobil eta luze-

ak dira karobiak, kare-harritik kare hautsa ate-ratzeko erabiltzen zi-renak garai batean. Ka-re hautsari kare bizia ereesaten zaio, ura duenzerbaitekin kontaktuanjarriz gero, erreakzio-natu eta material bizi-dunak erre eta hiltze-ko gai delako. Urare-kin nahastean gerta-tzen den erreakzioa etahori amaitzean sortzen

den kare hila gauza askotarako erabiliizan da baserrietan. Lurraren azidota-suna kontrolatzeko eta ongarri gisa era-biltzen zen gehienbat, baina baita pa-retak zuritzeko eta eliz barruko hilo-bietan eta zuhaitzetan desinfektagarrimoduan. Arrautzak kontserbatzeko ereerabiltzen zen. Karea urarekin nahas-tu eta arrautzaren azala kanpotik esta-liz, arrautzaren poroak ixtea lortzen zeneta, horrela, ez zen bakterio eta oxi-genorik sartzen eta arrautza ez zen us-teltzen. Mortero ona ere lortzen zenkarearekin; pentsa, Egiptoko pirami-deetan eta Erromako Koliseoan era-bili zen eta oraindik zutik daude.

Gaur egun karea industrialki lortueta prozesu berri askotan erabiltzen da:papera, kristala, azukrea eta gurinaegiteko, adibidez. Dena den, ez diraantzinako erabilerak galdu. Oraindikeraikuntzan, ongarri moduan eta de-sinfektante moduan erabiltzen baita.

KARE HARRIAREN ERREKETA KAROBIETANAskotan bi edo hiru familia batzen zi-ren kare harriaren erreketa egiteko, lanasko egin behar baitzen labekada batharri erretzeko. Labea tenperatura al-tuan eta itzali gabe eduki behar zen

zenbait egunetan eta, horretarako,egur eta ote asko bildu behar zen men-dian. Bestalde, kare harria inguruko ha-rrobi batetik atera eta zatituta ekarribehar zen karobiraino.

Kontu handiz prestatu behar zen ka-robia, harriekin bete behar zen, azpiansuarentzat lekua utziz. Ondoren, apai-zak karobia bedeinkatu eta Kandela-ria egunean bedeinkatutako kandela ba-tekin pizten zen azpiko sua. Hurren-go bostpasei egunetan, gau eta egun,bi edo hiru lagun geratzen ziren karo-bia zaintzen. Lan hori txandaka egitenzuten eta harri guztia ondo erre artesua era egokian mantentzea zen lanikzailena. Otorduetan baserriko etxeko-andreak eramaten zuen janaria karo-bira eta, askotan, familiakoak ere ber-tan elkartzen ziren jateko. Erreketa bu-katuta, labea hozten uzten zen egunbatzuetan eta gero karea egiten lagunduzuten familien artean banatzen zen nor-malean. Ondoren karobi ezteiak ospa-tzen zituzten bazkari eder bat eta eda-teko nahikoarekin.

GORRITXIKIAKAgain norbaitek jakingo du, aitonaedo amonaren batek kontatuta edo, Go-rritxikiak zer ziren. Gure euskal mito-logiaren arabera, gizaki itxurako jeinugorri eta txikiak ziren, Aia eta Oriokomendietan barrena bizi-bizi saltokaibiltzen zirenak. Gizakiaren zerbitzu-ra jartzen ziren orratz-ontzi bat tokieta egun egokian jarriz gero. Bertansartu eta han gordetzen ziren, gero, be-ren jabeei eginbeharretan laguntzeko.Aiako Leioa baserrian hil omen zutenazkeneko gorritxikia, hango karobiankiskalita. Hiltzerakoan, haserre botaomen zuen bere azkeneko maldizioa:mundua mundu den bitartean Leioan ezda ezindurik faltako! Ez dakigu horre-la izan den ala ez.

karobiakKarea eta

Gaur egun dendanerosten diren gau-za asko baserrianedo herrian bertan

egiten ziren lehen. Horrenaztarna dira Pagoetako elur-zuloak, baserrietako errota etalabe zaharrak eta baita karo-biak ere. Oraindik baserri as-kotan aurki daiztezke karea lor-tzeko erabiltzen ziren labehaien aztarnak.

—IONA REKARTE—

AIAKO TXOKO ETA JENDEAK


AIAKO LEIHOA

Aste SantuaNikolas Zendoia

Aiako

berri

Aitzpeako ermita,herriko eliza zaharrena ote?San Esteban parrokia 1350. urteko dokumentuetaneliza gotiko gisa azaltzen da. Haren zimenduen gaine-an berreraiki zen gaur egungo eliza, XVI. mendeanhasita, estilo errenazentistarekin.Baina badirudi Aitzpeako Ama Mariaren ermita izanzela hasiera bateko parrokia, nahiz eta lehen datu ida-tzia 1530ekoa izan. Tradizioaren arabera, Ama Birjinaagertu zen toki berean ematen dira oraindik eremezak.

KARKARAren azken Aste Santua ere pasa degu, ba.Gure erri zaar onetan jendea dezente bildu daeliz aldera; fede itxura zirudien begiratu batera.Oraingo Aste Santuak leengoen aldean xuabeakedo leunagoak dira; alde ederra dago sermoietanere, orain gozo itz egiten dute apaiz edo elizgizonek. Badakizue leengo sermoigileak nolakozakarrak ziran, urtero kontu berdinak esatenukabilekin kurpitoa joaz, zera, kurpito zaarrakazpitik pipi autsa zeriotela: zerua, infernua, pur-gatorioa, Jesukristo, Ama Birjiña… izen oiekinborobiltzen zuten itzaldia, errugabeko kurpitoaridanbateko galantak emanaz.

Eta ainbeste lan egin zuen arotza zan San Josegizajo ura ez zuten aitatu ere egiten; ark erebazuen, ba, meritua, diotenez.Marka da gero ere: emen, ixil-ixilik eta zintzolana egiñaz, familia azten ari dana iñork ez duaitatzen.Ez gaituk bereala izango protagonixtak.

Gipuzkeraz idatzia, egileak hala nahita

Udaberria

Martxoak 21; udaberria iri-tsi zaigu. Horrekin bateratxori kantuak, usoak

mendietan… Urteko urtarorikgozoena, ezkerretik haize leun etafreskoa, eskuinetik Lorentzo eguz-kiaren goxotasuna.

Udaberria iristearekin batera,burua pentsamendu onez betetzenda: uda badator, Aste Santua, gureikasbidaia… baina zer da udabe-rria? Beste urtaro bat, ala neguaeta uda bereizten dituen garrantzigabeko denbora tartea? Nire ustez,eman beharko litzaiokeen garran-tzia baino txikiagoa ematen zaio;garai hau oso berezia baita: landa-reak suspertzen dira, eta loreakeman, hegazti asko itzuli egitenda, eta, horiekin batera, egunsen-tiko kantuak, eguna luzatu, jende-aren umore aldatu…

Kostaldeko herri txikien susper-tzea, bidaiak areagotzea, bainadenetan garrantzitsuena; ikasle-entzako momentu garrantzitsue-na: aurrera segi ala beste urtebatez itxaron aurrera jarraitzeko.

Ondorioz, nik uste dut udaberriadela urtarorik garrantzitsuena.

Gorka Eizmendi

Korrikaren hamahirugarren edizioa, oste-guna, Sorginen Laratzak 400 programabete dituen eguna (despistatuentzat).Mikel Markez eta Pako Aristi izan diragurean; Orioko Korrika batzordeak aurtenantolatutako ekimenik arrakastatsuena,agian. Egunkarietako berriez baliatu diraerrealitatearen argazki bat egiteko, abia-dura handiko urte baten kronika egiteko.

Kultur etxea bete samartu bezain pron-to, Markezek eta Aristik eskerrak emandizkiete Garzon eta Del Olmori, haiei zorbaitiete kronika kritiko honen arrakasta.

Saio ausarta, aurreiritzirik gabea, zuze-na, gordina eta alaia. Euskal Herri zauri-tuaren eta gizarte zurituaren diagnostikogarbia. Poesia, bertsoak, kantuak eta musi-ka uztartuz, zirikatzaile eta probokatzaileagertu dira jendaurrean. Konplexurik gabe

aipatu dituzte Bush, Irak, Aznar, misilak...,konplexurik gabe ETA, ETB, AuB, EAJ, Iba-rretxe… Konplexurik gabe, inor mintzekobeldurrik gabe, alegia.

Inprobisazioz makilatutako saio prestatuhonek bi lagunen arteko konfiantza isla-tzen du, emanaldia informalago egin duhorrek, herrikoiagoa. Umore beltzez salatudituzte gizartearen zurikeria eta egoeragorria. Gertuko eta ez hain gertuko gaiekinukitu, hunkitu dute jendea. Buruari eragi-narazten dion barrea eragin digute.

Hitz eta instrumentuen saltsa horretan,gaita sartzeak indarra eman dio bukaerari.Hala ere, garbi geratu da arpa jotzen daki-tela ondoen. Abiadura handiko urte batenkritika kronikoa izan da gaurkoa.

XABIER SUKIA

Goitik behera eta ezkereskuin, hitz bat eta bera.

Nork ospatuko du 50. urtemuga apirilaren 27an?

Soluzioa 23. orrialdean


Abiadura handiko urte baten kronika

DENETIK PIXKA BATIKASLEAK

idazle

DENBORA PASA


DENETIK PIXKA BAT

GOIZ-GOIZETIK pasa zenKorrika Oriotik barrena;baina, hala ere, oriotarmordoak bat egin zueneuskararen aldeko las-terketa-festarekin.

Korrikan parte hartuzutenei

Aurtengo Korrikan oriotar askokhartu du parte: batzuk lekukoarenatzetik saltaka; beste batzuk,berriz, albotik txaloka edo bizikle-tan animatuz. Korrikako zortzikilometroak saltzeko ere, Oriokobatzordeak ez du zailtasunik izan.Bestalde, Korrika Kulturalarenbarruan antolatutako saioak erearrakastatsuak izan dira. Zorionakparte hartzaile guztiei.

daudenakKANPOAN

Orain dela 12 urteetorri nintzen Men-dabiara, bertako

gizon batekin ezkonduondoren. Hasieran gogo-rra egin zitzaidan, haur-dun nengoen eta osobakarrik sentitzen nintzen.Hala ere, beti izan dutOrioko jendearekin etagurasoekin erlazioa.

Orain, autoen leihoeta-rako gomazko perfilakegiten dituen fabrikabatean egiten dut lan, etaetxeko lur eta baratzetanpiperrak eta esparragoaklandatzen ditugu.

Oraindik ere, faltasomatzen dut itsasoa,hondartza eta arrantzale-

ak portura iristen direne-koa, baita parrilletakoarrainen usaina ere. Zeresanik ez, traineruarengaraipenaren ondokoplazako giroa eta emo-zioa. Denboraldia hastendenean balkoian banderahoria jartzen dut. Jende-ak trapuaren esanahiazgaldetzen didanean, tra-pua ezetz, nire herrikobandera dela esaten diet.

Mendabian inork ez dueuskaraz egiten; hasierakourtetan, semeari euskarazhitz egiten nionean, ezzuten oso ondo hartzen,baina nik Franco hil zelaeta orain euskaraz hitzegiterik bazegoela esatennien. Orain, denak ohitudira.

Gero eta zailagoa daOriora joateko tarterikbilatzea. Eta aukera hauaprobetxatuz, Mendabiakofutbol elkarteak aurrekoudan Mendabiako umeakfutbol partida bat jokatze-ra joan zirenean OriokoUdalak egin zigun harreraeskertu nahi dut.

Lurdes Urdangarin AizpuruaTrapua ez,

nire herrikobandera da

OSPAKIZUNAK

ZORIONAK

JAIOTAKOAK• Jon Erkizia Sarasua,

martxoaren 28an, Orion.• Naroa Larreta Karrera,

apirilaren 4an, Orion.• Jaime Molina Otero,

apirilaren 3an, Orion.• Larraitz Lopetegi Tapia,

apirilaren 18an, Orion.

HILDAKOAK• Donato Ibarguren Etxezarreta,

Orion, apirilaren 7an, 78 urte.• Daniel Aierbe Arzak, Orion,

apirilaren 12an, 83 urte.• Bixente Ikazeta Lertxundi,

Orion, apirilaren 14an, 87 urte.

• Mari Paz Sedano Altube,Orion, apirilaren 17an, 69 urte.

• Sebero Urbieta Eizmendi,Orion, apirilaren 19an, 84 urte.

EZKONDUTAKOAK• Ramon Errasti Uranga eta

Ainhoa Makazaga Meriz, apirilaren 5ean, Orion.

• Pascual Uranga Rezabal etaNagore Esoain Arruti,apirilaren 5ean, Aian.


HERRITARRAK

Noiztik zara Gure Etxea elkartekokide?Hasiera-hasieratik, sortzailetako batizan bainintzen 1981. urtean. Gizon etaemakumeek elkarrekin sortutako lehenelkartea izan zen, eta oraindik ere ba-karra da. Garai hartan sei emakume gi-nen, gaur egun kopurua hazten doa gi-zonezkoen bazkide izateko eskubidea ala-bei ere pasatzen zaielako. Juntan biemakume gaude.

Nolatan elkarte bat sortzeko pre-mia?EAJ alderdiko kideek erabaki zuten le-ku propio bat sortu behar zela bertanbiltzeko. Hasieratik bitan banatu zen:goiko solairua, bilerak egiteko eta be-hekoa, jangela moduan. Gaur egun eremantentzen diren estatutuak orduansortu ziren. Alderdiaren barnean bana-keta eman zenean, jangela zena sozioguztientzat gelditu zen eta goiko solai-rua batzoki moduan.

Nola iritsi zinenlehendakaritzara?Ustekabean hartu nuenlehendakaritza kargua. Eznuen espero. Karguak jun-tan erabakitzen dira. Ki-de denek pasa behar iza-ten dute juntatik eta aur-ten bertan egotea tokatuzait eta, gainera, aurrekolehendakaria ordezkatzea. Urte honenhasieran sartu nintzen eta beste bi urtebitartean hor izango naiz.

Zein da lehendakariaren lana?Lehendakariak, nolabait esateko, elkar-tea ordezkatzen du eta, bilerak deitze-az eta koordinatzeaz arduratzen da. Ha-la ere, zeregin guztiak juntako kideenartean banatzen dira. Junta 8 lagunekosatzen dute eta bakoitzak bere karguadauka.

Eta juntaren lana?Astero elkartzen gara eta bertan sortzendiren arazoak tratatu, eta egin behar di-

ren konponketak eta etorkizunerakoplanak erabakitzen ditugu. Oraingo jun-ta jende gazteez osatua dago, boronda-te ona eta beste iniziatiba bat erakustendute eta, nire ustez, hori oso aberasga-rria da. Egitasmoak badira, baina arazohandiena dirua da; beraz, erabaki beharda zein arazo edo plan berrik duen le-hentasuna. Bestalde, herrian sortzen di-ren kezkak ere eztabaidatzen ditugu. Egiaesan, oso giro ona dago eta nik uste de-nok ere gustura elkartzen garela.

Emakumeak bazkide izateak alda-ketarik edo arazorik sortu du inoizelkartearen barnean? Ez, alderantziz. Emakumeak sorreratikizan gara bertan eta inoiz ez da egonaurkako jarrerarik. Gainera, elkartearenmartxari eusteko beharrezkoa da guz-tiak elkarrekin jardutea eta ez txikike-riatan erortzea emakume edo gizon iza-nagatik.

Ze iruditzen zaizu beste elkartee-tan emakumerik ez onartzea kidegisa?Ba, gauden garaietarako erabaki atze-rakoia dela iruditzen zait. Gizonezko-ak eta emakumezkoak elkar lanean ari-tzea beharrezkoa iruditzen zait edozeinarlotan izanda ere.

Orain maizago etortzen zara Orio-ra?Lehendik ere askotan etortzen naiz, fa-milia, lagunak eta elkartea bertan dituteta. Donostian lanagatik bizi naiz, ba-tez ere.

Beharrezkoa daelkarrekin jarduteaeta ez txikikeriatanerortzea

LizasoKontxola

Gure Etxea gastro-nomi elkartea ema-kumeak kide mo-duan onartzen di-

tuen bakarra da Orion. Kon-txola Lizaso, Donostian biziden oriotarra, da gaur egunGure Etxeako lehendakaria.Elkarte barruko zereginez etabeste hainbat kontuz hitz egindugu harekin.


Argazkia 1962. urte inguruan atera-takoa da. Eskabitxerian lanean ari-tzen ziren emakumeak agertzen

dira, txokolatea hartzen, norbaiten despe-didan-edo. Horietako batzuk jarri ditugulanean izenak ateratzeko, eta denak ezditugu jakin, baina gehientsuenak bai.Hona hemen topatu ditugunak, goitikhasita behera, ezkerretik eskuinera: goi-goian ezkerrean dauden hirurak: ezezagu-na, ezezaguna, Kuxkulluko Luisa; eskuine-an dauden biak: Kontxita Etxeberria etaAntonita Lertxundi; hurrengo ilaran dau-den zazpiak: Enriqueta Vivas, Maria Carre-tero, ezezaguna, ezezaguna, Estefani,Ramonita Elizondo, M. Dolores Leunda;

hurrengo ilarako hamarrak: AzpeitikoMaria, ezezaguna, Mertxe Alonso, Kuxku-llukoa, Genoveva, Konsuelo Frutos, ezeza-guna, Angelita Udabe, M. Jesus Ostolaza,M. Angeles Ostolaza; hurrengo ilaranzutik: haur ezezaguna, Lurdes Manzisidor,Rosario Elizalde, Antonita Manzisidor, eze-zaguna, ezezaguna, ezezaguna, haur eze-zaguna; mahaian eserita: Juanita Seguro-la, Dorita Ferrin, M. Luisa Coronilla, Paqui-ta, Felisa Lozano, M. Luisa San Sebastian,Mertxe Oliden; behe-behean: Juncal Mtezde la Hidalga, Lurdes Etxeberria eta Gua-dalupe Iribar.

Ramonita Elizondok utzitako argazkia

EskabitxerianEskabitxerian

ARGAZKI MUNDIALA

HERRIKO KONTUAK:HAUTESKUNDEAK KARKARA IRITZIA: ZIGOR …karkara.tok-md.com/pdf/145.pdf · 2 0 0 3 /...

Documents

Transcript of HERRIKO KONTUAK:HAUTESKUNDEAK KARKARA IRITZIA: ZIGOR …karkara.tok-md.com/pdf/145.pdf · 2 0 0 3 /...