HISTORIA DE HISTORIA DE ESPAÑA:ESPAÑA:

A FIN DO ANTIGO RÉXIMEA FIN DO ANTIGO RÉXIME

A ESPAÑA LIBERALA ESPAÑA LIBERAL

1. CARACTERÍSTICAS DO 1. CARACTERÍSTICAS DO LIBERALISMOLIBERALISMO

Reflexión dos ilustrados radicais (sobre todo franceses: Reflexión dos ilustrados radicais (sobre todo franceses: Montesquieu, Voltaire, Rousseau) e influencias Montesquieu, Voltaire, Rousseau) e influencias parlamentarismo inglés (monarquía parlamentaria) parlamentarismo inglés (monarquía parlamentaria) liberalismo = sistema baseado na liberdade, igualdade, liberalismo = sistema baseado na liberdade, igualdade, limitación de autoridade e participación política (de subditos a limitación de autoridade e participación política (de subditos a cidadáns). 2 tipos de principios liberais: políticos e económicos cidadáns). 2 tipos de principios liberais: políticos e económicos

Montesquieu. Teoriza sobre a división de poderes (lexislativo, executivo, xudicial).

Voltaire. Indaga na libertade de pensamento eaboga por unha nova relixión (deísmo) que sustitúa ás reveladas.

Rousseau. O pobo é o soberano a través dun Contrato social entre todos os individuos que o rei debe respetar Soberanía popular e igualdade social

ASPECTOS POLÍTICOSASPECTOS POLÍTICOSA

NT

IGU

O R

ÉG

IME

NA

NT

IGU

O R

ÉG

IME

NA

bso

luti

smo

Ab

solu

tism

oL

IBE

RA

LIS

MO

L

IBE

RA

LIS

MO

P

OL

ÍTIC

OP

OL

ÍTIC

OCONCENTRACIÓN DE PODERES EN EL REY

DERECHOS Y LIBERTADES INDIVIDUO

ESTADO DE HECHO

EL INDIVIDUO NO TIENE DERECHOS POLÍTICOS

• SOBERANÍA REAL

• Contrato Social• Igualdad Natural• División Poderes• Soberanía Nacional

• Razón • libertad• Naturaleza• Felicidad

ESTADO DE DERECHO

IGUALDAD JURÍDICA

• NO HAY IGUALDAD JURÍDICA

• NO HAY CONSTITUCIÓN

• Estado patrimonial

TRANSFORMACIOTRANSFORMACIONES A RAIZ DENES A RAIZ DE ILUSTRACIÓNILUSTRACIÓN

CONSTITUCIÓNCONSTITUCIÓN

A) POLÍTICOS.A) POLÍTICOS.

Dereitos e liberdades individuaisDereitos e liberdades individuais (inalienables).(inalienables).

IgualdadeIgualdade xurídica de todos os individuos.xurídica de todos os individuos.

Limitación da autoridadeLimitación da autoridade..

Soberanía nacionalSoberanía nacional

Separación poderesSeparación poderes: : executivo (Goberno), Lexislativo executivo (Goberno), Lexislativo (Parlamento), Xudicial (Tribunais).(Parlamento), Xudicial (Tribunais).

Dereitos políticos dos cidadánsDereitos políticos dos cidadáns (voto e ser elexidos).(voto e ser elexidos).

ConstituciónConstitución (Lei Suprema) e leis compiladas en Códigos (Lei Suprema) e leis compiladas en Códigos (Civil, Penal…).(Civil, Penal…).

B) ECONÓMICOSB) ECONÓMICOS

Propiedade privada Propiedade privada individualindividual..

Libertad económicaLibertad económica non intervención estatal non intervención estatal actividad estatal actividad estatal limitada a garantizar lei e limitada a garantizar lei e orden.orden.

Libre xogo de oferta e Libre xogo de oferta e demandademanda como motor como motor sistema económico sistema económico (prezos, salarios, (prezos, salarios, produción).produción).

Principais teóricosPrincipais teóricos: Adam : Adam Smith, David Ricardo, Smith, David Ricardo, Jean - Baptiste Say, Jean - Baptiste Say, Robert MalthusRobert Malthus

Propiedade privada Propiedade privada individualindividual..

Libertad económicaLibertad económica non intervención estatal non intervención estatal actividad estatal actividad estatal limitada a garantizar lei e limitada a garantizar lei e orden.orden.

Libre xogo de oferta e Libre xogo de oferta e demandademanda como motor como motor sistema económico sistema económico (prezos, salarios, (prezos, salarios, produción).produción).

Principais teóricosPrincipais teóricos: Adam : Adam Smith, David Ricardo, Smith, David Ricardo, Jean - Baptiste Say, Jean - Baptiste Say, Robert MalthusRobert Malthus

Liberalismo = expresión da Liberalismo = expresión da ideoloxía e intereses da ideoloxía e intereses da burguesía = grupo hexemónico burguesía = grupo hexemónico do S.XIX pola dobre revolución do S.XIX pola dobre revolución (industrial e político/social).(industrial e político/social).

Revolución liberal en España (= Revolución liberal en España (= lenta e discontinua) lenta e discontinua) fases: fases:

a) a) Ruptura do antigo réximeRuptura do antigo réxime (1808-1836): conquista do (1808-1836): conquista do poder por liberales fronte ao poder por liberales fronte ao absolutismo. 3 subfases:absolutismo. 3 subfases:

Inicio revolución Inicio revolución liberalliberal (1808-1814) (1808-1814) Guerra de Guerra de Independencia, Cortes de Cádiz Independencia, Cortes de Cádiz e Constitución de 1812.e Constitución de 1812.

Restauración Restauración absolutistaabsolutista (Fernando VII) (Fernando VII) (1814-1833) agás Trienio Liberal (1814-1833) agás Trienio Liberal (1820-23).(1820-23).

Triunfo liberal Triunfo liberal definitivodefinitivo (1833-1836). (1833-1836).

b) b) Enfrontamentos entre liberaisEnfrontamentos entre liberais (1836-1874): moderados vs (1836-1874): moderados vs progresistas progresistas inestabilidade política inestabilidade política cambio de réximes políticos, cambio de réximes políticos, constitucións e leis mediante o exército (constitucións e leis mediante o exército (pronunciamentospronunciamentos) ) xefes xefes militares (militares (espadóns) = espadóns) = xefes políticos. 3 subfases:xefes políticos. 3 subfases:

Etapa progresistaEtapa progresista (1836-43): Constitución de 1836. (1836-43): Constitución de 1836.

Etapa moderadaEtapa moderada (1843-68): Constitución de 1845. (1843-68): Constitución de 1845.

Sexenio democráticoSexenio democrático ou ou revolucionariorevolucionario (1868-74): Constitución (1868-74): Constitución 1869 1869 1º monarquía e logo república. 1º monarquía e logo república.

- - Tras a 1ª República (1873) Tras a 1ª República (1873) o temor a radicalización popualr o temor a radicalización popualr Restauración (1875) = monarquía conservadora, oligárquica e Restauración (1875) = monarquía conservadora, oligárquica e centralista centralista turnismo (turnismo (alternanciaalternancia conservadores e liberales no conservadores e liberales no goberno).goberno).

Revolución política:non socioeconómica

Obxetivo = igualdadexurídica, non

económica

Revolución con procedementos propios:

pronuncimentos = participación militares en vida pública pronunciándose

sobre 1 opción política, en principioSen violencia e sen exercer o poder.Pronunciamento formación xuntas

Rev (asumen soberanía) se ten éxitoNomeamento novo goberno

convoca Cortes Constitución.

Revolución feblesen cambios

profundos pervivenciasociedade oligárquica,

agraria e caciquilcon enorme poder dos privilexiados

Revolución burguesa:Burguesía = protagonista Hexemonía pol e soc.

CaracterísticasRevolución Liberal

En España

2. CRISE DO ANTIGO 2. CRISE DO ANTIGO RÉXIME E REVOLUCIÓN RÉXIME E REVOLUCIÓN

LIBERALLIBERALA ) A INVASIÓN FRANCESA.A ) A INVASIÓN FRANCESA.- Ascenso e poder de Manuel GodoyAscenso e poder de Manuel Godoy

resentemento do príncipe Fernando resentemento do príncipe Fernando grupo opositor a Godoy formado por grupo opositor a Godoy formado por aristócratas (“partido fernandino”) aristócratas (“partido fernandino”) conspiración para desprazar a conspiración para desprazar a GodoyGodoy e facer abdicar a Carlos IV e facer abdicar a Carlos IV ((Conxura do Escorial), Conxura do Escorial), descuberta polo descuberta polo rei en 1807.rei en 1807.

- A inicios de 1808 as tropas francesas A inicios de 1808 as tropas francesas (por Tratado de Fontainebleau) (por Tratado de Fontainebleau) comezan a entrar en España para comezan a entrar en España para invadir Portugal invadir Portugal malestar popular. malestar popular.

- Godoy por medo ás ambicións de Godoy por medo ás ambicións de Napoleón propuxo a saída dos reis a Napoleón propuxo a saída dos reis a América por Andalucía.América por Andalucía.

- En Aranxuez, unha revolta popular con En Aranxuez, unha revolta popular con apoio dos nobres fernandinos deteñen apoio dos nobres fernandinos deteñen aos reis (aos reis (Motín de AranxuezMotín de Aranxuez, marzo , marzo 1808) 1808) o motín o motín obriga a Carlos IV a obriga a Carlos IV a abdicar a favor do seu fillo.abdicar a favor do seu fillo.

Sucesos de Aranxuez = síntoma de crise da monarquía Sucesos de Aranxuez = síntoma de crise da monarquía española española idea de Napoleón de reemprazar aos idea de Napoleón de reemprazar aos Borbóns por membros da súa propia familiaBorbóns por membros da súa propia familia reunión reunión en Baiona (Francia) coa familia real española para mediar en Baiona (Francia) coa familia real española para mediar na disputa familiar.na disputa familiar.

Enfrontamento entre pai e fillo Enfrontamento entre pai e fillo Abdicacións de BaionaAbdicacións de Baiona = abdicación de ambos a favor de Napoleón a cambio de = abdicación de ambos a favor de Napoleón a cambio de compensacións ec (rendas e privilexios) compensacións ec (rendas e privilexios) Napoleón nomea Napoleón nomea coma rei ao seu irmán Xosé coma rei ao seu irmán Xosé Xosé I.Xosé I.

- Napoleón convocou tamén 1 asemblea en Baiona de Napoleón convocou tamén 1 asemblea en Baiona de deputados españois dos tres estamentos deputados españois dos tres estamentos Constitución Constitución de Baionade Baiona = non é propiamente unha constitución, senón = non é propiamente unha constitución, senón carta outorgadacarta outorgada (promulgada non por pobo senón por xefe (promulgada non por pobo senón por xefe de estado).de estado).

- CaracterísticasCaracterísticas Constitución Baiona (1808)Constitución Baiona (1808)::

Certa separación de poderesCerta separación de poderes, co rei como poder principal., co rei como poder principal.

Oficialidade da relixión católicaOficialidade da relixión católica..

Unidade lexislativa do reino.Unidade lexislativa do reino.

Supresión privilexios, igualdade contributivaSupresión privilexios, igualdade contributiva (impostos). (impostos).

Recoñecemento liberdades individuaisRecoñecemento liberdades individuais (limitadas). (limitadas).

- Esta “Constitución” (non aplicada de forma efectiva pola - Esta “Constitución” (non aplicada de forma efectiva pola guerra) guerra) ruptura co antigo réxime. ruptura co antigo réxime.

- - A A actuación de Xose Iactuación de Xose I en España viuse obstaculizada pola en España viuse obstaculizada pola oposición das masas populares, pola guerra e polas oposición das masas populares, pola guerra e polas ambicións do seu irmán. Algunhasambicións do seu irmán. Algunhas reformas destacadasreformas destacadas:: Supresión dereitos señoriaisSupresión dereitos señoriais.. Liberdade ec e supresión aduanas interioresLiberdade ec e supresión aduanas interiores.. Racionalización administrativaRacionalización administrativa división Estado en 38 división Estado en 38 prefecturas (modelo francés).prefecturas (modelo francés).

- Medidas - Medidas escasa eficacia debido á guerraescasa eficacia debido á guerra e contaron co e contaron co apoio dun grupo de españois apoio dun grupo de españois (afrancesados)(afrancesados) = = intelectuais, funcionarios, nobreza, procedentes do intelectuais, funcionarios, nobreza, procedentes do despotismo ilustrado, convencidos de que o modelo despotismo ilustrado, convencidos de que o modelo napoleóniconapoleónico (reformismo autoritario = (reformismo autoritario = reformas desde reformas desde arriba) era o medio para renovar España.arriba) era o medio para renovar España.

O traslado da familia real a Francia O traslado da familia real a Francia malestar popular malestar popular revolta do Dous de Maio en Madrid (1808) revolta do Dous de Maio en Madrid (1808) represión represión francesa francesa sublevación do pobo español sublevación do pobo español inicio guerra de inicio guerra de Independencia (1808-1814).Independencia (1808-1814).

A escasez de tropas españolas A escasez de tropas españolas defensa do territorio por defensa do territorio por masas populares masas populares guerra de guerra de guerrillasguerrillas , movidas , movidas predominantemente por predominantemente por patriotismo fanático defensor de patriotismo fanático defensor de valores tradicionais (relixión valores tradicionais (relixión católica e defensa monarquía católica e defensa monarquía absolutista de Fernando VII: o absolutista de Fernando VII: o “Desexado”).“Desexado”).

Guerrilla Guerrilla = pequena cuadrilla = pequena cuadrilla de homes, coñecedores do de homes, coñecedores do terreo e auxiliados por terreo e auxiliados por poboación local poboación local hostigar ao hostigar ao enemigo sen presentar batalla enemigo sen presentar batalla (Ex: (Ex: o Empecinadoo Empecinado, , Espoz y Espoz y MinaMina). ).

Ao avanzar a guerra, as Ao avanzar a guerra, as guerrillas serán guerrillas serán auxiliadas por auxiliadas por exército inglésexército inglés (Duque (Duque Wellington).Wellington).

Guerra Independencia (1808-Guerra Independencia (1808-1814) 1814) 3 fases: 3 fases:

1ª Fase (xuño – novembro 1808):1ª Fase (xuño – novembro 1808): propósito de propósito de Napoleón de conquista rápida fracasa por sublevación Napoleón de conquista rápida fracasa por sublevación popular e victoria militar española en Bailén (Jaén) popular e victoria militar española en Bailén (Jaén) retirada de Xosé I de Madrid a Vitoria.retirada de Xosé I de Madrid a Vitoria.

2ª fase (1808-1811):2ª fase (1808-1811): dominio francés. Napoleón dominio francés. Napoleón entrou en España co seu exército ocupando Madrid e entrou en España co seu exército ocupando Madrid e as principais cidades as principais cidades única resistencia = Cádiz, única resistencia = Cádiz, polas súas defensas e á axuda británica.polas súas defensas e á axuda británica.

3ª fase (1812-1814):3ª fase (1812-1814): o intento de invadir Rusia por o intento de invadir Rusia por Napoleón (1812) Napoleón (1812) necesidade de tropas necesidade de tropas despregadas en España despregadas en España debilidade francesa debilidade francesa ofensiva hispano-inglesa dirixida por Wellington ofensiva hispano-inglesa dirixida por Wellington desde Portugal (victoria de Arapiles, 1812) desde Portugal (victoria de Arapiles, 1812) retirada francesa do sur da península. As victorias no retirada francesa do sur da península. As victorias no norte (Batalla de Vitoria, 1813) norte (Batalla de Vitoria, 1813) os franceses só os franceses só resisten en Cataluña resisten en Cataluña Tratado de Valençay (1814) Tratado de Valençay (1814) entre Napoleón e Fernando VII entre Napoleón e Fernando VII as tropas francesas as tropas francesas retíranse de España e Napoléon recoñece a Fernando retíranse de España e Napoléon recoñece a Fernando como rei.como rei.

ESTRAGOS ESTRAGOS DA DA

GUERRAGUERRA

ALGUNHOS GRABADOS DE GOYA

SOBRE “LOS DESASTRES DE LA

GUERRA”

En Galicia, tras ocupación En Galicia, tras ocupación francesa (Batalla de Elviña, A francesa (Batalla de Elviña, A Coruña, inicios 1809) Coruña, inicios 1809) a a liberación foi feita polo pobo a liberación foi feita polo pobo a través de guerrillas través de guerrillas batallas batallas de Vigo ou Ponte Sampaio de Vigo ou Ponte Sampaio (primaveira 1809).(primaveira 1809).

A oposición popular e o A oposición popular e o illamento respecto ao corpo illamento respecto ao corpo principal do exército francés principal do exército francés retirada francesa retirada francesa Galicia Galicia = 1º territorio liberado.= 1º territorio liberado.

B) CORTES DE CÁDIZ E CONSTITUCIÓN DE 1812.B) CORTES DE CÁDIZ E CONSTITUCIÓN DE 1812.

- Entre maio e xuño de 1808 a pasividade das autoridades Entre maio e xuño de 1808 a pasividade das autoridades españolas ante a invasión españolas ante a invasión pobo toma iniciativa pobo toma iniciativa formación xuntas de goberno en cidades e vilas.formación xuntas de goberno en cidades e vilas.

- Xuntas, ainda que controladas polas élites dominantes, Xuntas, ainda que controladas polas élites dominantes, representan unha ruptura co AR representan unha ruptura co AR base = base = vontade popularvontade popular para defensa e goberno do país.para defensa e goberno do país.

- Xuntas Xuntas asumiron poder supremo e soberaníaasumiron poder supremo e soberanía declaración de guerra a Francia. Co tempo pásase de xuntas declaración de guerra a Francia. Co tempo pásase de xuntas locais a provinciais (representativas de cada provincia). Ex: locais a provinciais (representativas de cada provincia). Ex: Xunta Suprema de Galicia, con representantes das 7 Xunta Suprema de Galicia, con representantes das 7 provincias galegas).provincias galegas).

- Para coordinar actuación de xuntas provinciais Para coordinar actuación de xuntas provinciais creación de creación de Xunta Suprema CentralXunta Suprema Central con sede en con sede en CádizCádiz exerce exerce goberno entre 1808 a 1810 goberno entre 1808 a 1810 sustituida polo sustituida polo Supremo Supremo Consello de RexenciaConsello de Rexencia (goberna en nome de Fernando VII). (goberna en nome de Fernando VII).

De forma paralela á guerraDe forma paralela á guerra idea entre élites de idea entre élites de convocar Cortes Xerais para coñecer a vontade do país.convocar Cortes Xerais para coñecer a vontade do país.

Tras 1 complexo proceso electoral (elección por provincias Tras 1 complexo proceso electoral (elección por provincias e colonias americanas) e colonias americanas) reunión das Cortes en Cádizreunión das Cortes en Cádiz (setembro 1810) (setembro 1810) Composición: sobre todo Composición: sobre todo clases clases medias urbanasmedias urbanas (avogados, funcionarios, baixo clero…) e (avogados, funcionarios, baixo clero…) e pouca presencia da alta e baixa nobreza.pouca presencia da alta e baixa nobreza.

2 ideoloxías principais nas Cortes:2 ideoloxías principais nas Cortes: RealistasRealistas: soberanía real e retorno ao AR.: soberanía real e retorno ao AR. LiberaisLiberais: reformas (: reformas ( poder real, soberanía nacional, poder real, soberanía nacional, separación poderes, constitución…).separación poderes, constitución…).

De forma paralela á guerraDe forma paralela á guerra idea entre élites de idea entre élites de convocar Cortes Xerais para coñecer a vontade do país.convocar Cortes Xerais para coñecer a vontade do país.

Tras 1 complexo proceso electoral (elección por provincias Tras 1 complexo proceso electoral (elección por provincias e colonias americanas) e colonias americanas) reunión das Cortes en Cádizreunión das Cortes en Cádiz (setembro 1810) (setembro 1810) Composición: sobre todo Composición: sobre todo clases clases medias urbanasmedias urbanas (avogados, funcionarios, baixo clero…) e (avogados, funcionarios, baixo clero…) e pouca presencia da alta e baixa nobreza.pouca presencia da alta e baixa nobreza.

2 ideoloxías principais nas Cortes:2 ideoloxías principais nas Cortes: RealistasRealistas: soberanía real e retorno ao AR.: soberanía real e retorno ao AR. LiberaisLiberais: reformas (: reformas ( poder real, soberanía nacional, poder real, soberanía nacional, separación poderes, constitución…).separación poderes, constitución…).

MEDIDAS LEXISLATIVASDAS CORTES DE CÁDIZ

Proclamación soberanía nacional Soberanía reside nas Cortes =

Representante da nación

Separación de poderes

Abolición privilexios feudais eseñoríos xurisdiccionais (1811), pero non

Señoríos territoriais = os nobres continuaronSendo propietarios da maioría das terras.

Creación Tribunal Supremode Xustiza e de partidos

Xudiciais.

Liberdade de imprenta

Formación concellos e Deputacións provinciais

Supresión da Inquisición(1813)

- Todas estas reformas abolición legal do antigo réxime. Pero os liberais non conseguiron o apoio das masas populares = partidarias de valores e costumes tradicionais (monarquía absoluta, feudalismo, relixión).

C) CONSTITUCIÓN DE 1812.C) CONSTITUCIÓN DE 1812.- Recolle o espírito liberal Recolle o espírito liberal

maioritario nas Cortes de Cádiz maioritario nas Cortes de Cádiz principios: principios:

Soberanía nacionalSoberanía nacional: : dos dos españois dos 2 hemisferiosespañois dos 2 hemisferios (peninsulares e americanos) (peninsulares e americanos) a a nación posee o podernación posee o poder e o e o exerce mediante os seus exerce mediante os seus representantes, elixidos representantes, elixidos mediante mediante sufraxio universal sufraxio universal masculino indirecto.masculino indirecto.

Monarquía como forma de Monarquía como forma de gobernogoberno: o : o poder do rei está poder do rei está limitadolimitado e restrinxido. e restrinxido.

Separación de poderesSeparación de poderes: :

LexislativoCortes

Unicamerais, conpreeminencia sobre

o rei

XudicialTribunais de xustiza

Executivo:Rei = xefe

de estado cosseus ministros

Dereitos e liberdades individuaisDereitos e liberdades individuais: igualdade ante a lei, : igualdade ante a lei, igualdade fiscal (proporcional á riqueza), liberdade de opinión e igualdade fiscal (proporcional á riqueza), liberdade de opinión e imprenta, propiedade privada individual… imprenta, propiedade privada individual… para defensa para defensa destes dereitos destes dereitos creación da Milicia Nacional. creación da Milicia Nacional.

Oficialidade da relixión católicaOficialidade da relixión católica (única autorizada). (única autorizada).

Unitarismo e centralismoUnitarismo e centralismo: 1 única lexislación : 1 única lexislación eliminación eliminación privilexios forais.privilexios forais.

- Polo tanto é unha - Polo tanto é unha constitución revolucionariaconstitución revolucionaria, porque altera , porque altera as bases sociais e pol do AR as bases sociais e pol do AR réxime liberal.réxime liberal.

Art. 1.- A Nación española é a reunión de todos os españois de ambos hemisferios. Art. 1.- A Nación española é a reunión de todos os españois de ambos hemisferios.

Art. 2.- A Soberanía reside esencialmente na Nación e polo mesmo pertence a esta exclusivamente o dereito Art. 2.- A Soberanía reside esencialmente na Nación e polo mesmo pertence a esta exclusivamente o dereito de establecer as súas leis fundamentais. de establecer as súas leis fundamentais.

Art. 8.- Tamén está obrigado cada español, sen distinción algunha, a contribuír sen distinción algunha en Art. 8.- Tamén está obrigado cada español, sen distinción algunha, a contribuír sen distinción algunha en proporción ás súas haberes aos gastos do Estado. proporción ás súas haberes aos gastos do Estado.

Art. 12.- A relixión da Nación Española é e será perpetuamente a Católica, Apostólica Romana, única Art. 12.- A relixión da Nación Española é e será perpetuamente a Católica, Apostólica Romana, única verdadeira. A Nación protéxea por leis sabias e xustas e prohibe o exercicio de calquera outra. verdadeira. A Nación protéxea por leis sabias e xustas e prohibe o exercicio de calquera outra.

Art. 13.- O obxecto do goberno é a felicidade da Nación, posto que o fin de toda Art. 13.- O obxecto do goberno é a felicidade da Nación, posto que o fin de toda

sociedade política non é outro que o benestar dos individuos que a compoñen. sociedade política non é outro que o benestar dos individuos que a compoñen.

Art. 14.- O goberno da Nación Española é unha Monarquía moderada e hereditaria. Art. 14.- O goberno da Nación Española é unha Monarquía moderada e hereditaria.

Art. A potestade de facer as leis reside nas Cortes co Rei. Art. A potestade de facer as leis reside nas Cortes co Rei.

Art. A potestade de aplicar as leis nas causas civís e criminais reside nos tribunais establecidos pola Lei. Art. A potestade de aplicar as leis nas causas civís e criminais reside nos tribunais establecidos pola Lei.

Art. As Cortes son a reunión de todos os deputados que representan á Nación, nomeados polos cidadáns na Art. As Cortes son a reunión de todos os deputados que representan á Nación, nomeados polos cidadáns na forma que se dirá. forma que se dirá.

Art. Para a elección de deputados de Cortes celebraranse xuntas electorais de parroquia, de partido e de Art. Para a elección de deputados de Cortes celebraranse xuntas electorais de parroquia, de partido e de provincia. provincia.

Art. Haberá en cada provincia corpos de Milicia Nacional, compostos por habitantes de cada unha delas, Art. Haberá en cada provincia corpos de Milicia Nacional, compostos por habitantes de cada unha delas, con proporción á súa poboación. . . con proporción á súa poboación. . .

Art. En todos os pobos da Monarquía estableceranse escolas de primeiras letras, nas que se ensinará aos Art. En todos os pobos da Monarquía estableceranse escolas de primeiras letras, nas que se ensinará aos

nenos a ler, escribir nenos a ler, escribir

Art. Todos os españois teñen liberdade de escribir, imprimir e publicar as súas ideas políticas, sen Art. Todos os españois teñen liberdade de escribir, imprimir e publicar as súas ideas políticas, sen necesidade de licenzas, revisión ou aprobación algunha anterior á publicación, baixo as restricciones e necesidade de licenzas, revisión ou aprobación algunha anterior á publicación, baixo as restricciones e responsabilidades que establezan as leisresponsabilidades que establezan as leis

Constitución da monarquía Constitución da monarquía española (1812)española (1812)

Art. 1.- A Nación española é a reunión de todos os españois de ambos hemisferios. Art. 1.- A Nación española é a reunión de todos os españois de ambos hemisferios.

Art. 2.- A Soberanía reside esencialmente na Nación e polo mesmo pertence a esta exclusivamente o dereito Art. 2.- A Soberanía reside esencialmente na Nación e polo mesmo pertence a esta exclusivamente o dereito de establecer as súas leis fundamentais. de establecer as súas leis fundamentais.

Art. 8.- Tamén está obrigado cada español, sen distinción algunha, a contribuír sen distinción algunha en Art. 8.- Tamén está obrigado cada español, sen distinción algunha, a contribuír sen distinción algunha en proporción ás súas haberes aos gastos do Estado. proporción ás súas haberes aos gastos do Estado.

Art. 12.- A relixión da Nación Española é e será perpetuamente a Católica, Apostólica Romana, única Art. 12.- A relixión da Nación Española é e será perpetuamente a Católica, Apostólica Romana, única verdadeira. A Nación protéxea por leis sabias e xustas e prohibe o exercicio de calquera outra. verdadeira. A Nación protéxea por leis sabias e xustas e prohibe o exercicio de calquera outra.

Art. 13.- O obxecto do goberno é a felicidade da Nación, posto que o fin de toda Art. 13.- O obxecto do goberno é a felicidade da Nación, posto que o fin de toda

sociedade política non é outro que o benestar dos individuos que a compoñen. sociedade política non é outro que o benestar dos individuos que a compoñen.

Art. 14.- O goberno da Nación Española é unha Monarquía moderada e hereditaria. Art. 14.- O goberno da Nación Española é unha Monarquía moderada e hereditaria.

Art. A potestade de facer as leis reside nas Cortes co Rei. Art. A potestade de facer as leis reside nas Cortes co Rei.

Art. A potestade de aplicar as leis nas causas civís e criminais reside nos tribunais establecidos pola Lei. Art. A potestade de aplicar as leis nas causas civís e criminais reside nos tribunais establecidos pola Lei.

Art. As Cortes son a reunión de todos os deputados que representan á Nación, nomeados polos cidadáns na Art. As Cortes son a reunión de todos os deputados que representan á Nación, nomeados polos cidadáns na forma que se dirá. forma que se dirá.

Art. Para a elección de deputados de Cortes celebraranse xuntas electorais de parroquia, de partido e de Art. Para a elección de deputados de Cortes celebraranse xuntas electorais de parroquia, de partido e de provincia. provincia.

Art. Haberá en cada provincia corpos de Milicia Nacional, compostos por habitantes de cada unha delas, Art. Haberá en cada provincia corpos de Milicia Nacional, compostos por habitantes de cada unha delas, con proporción á súa poboación. . . con proporción á súa poboación. . .

Art. En todos os pobos da Monarquía estableceranse escolas de primeiras letras, nas que se ensinará aos Art. En todos os pobos da Monarquía estableceranse escolas de primeiras letras, nas que se ensinará aos

nenos a ler, escribir nenos a ler, escribir

Art. Todos os españois teñen liberdade de escribir, imprimir e publicar as súas ideas políticas, sen Art. Todos os españois teñen liberdade de escribir, imprimir e publicar as súas ideas políticas, sen necesidade de licenzas, revisión ou aprobación algunha anterior á publicación, baixo as restricciones e necesidade de licenzas, revisión ou aprobación algunha anterior á publicación, baixo as restricciones e responsabilidades que establezan as leisresponsabilidades que establezan as leis

Constitución da monarquía Constitución da monarquía española (1812)española (1812)

D) A RESTAURACIÓN DO ABSOLUTISMO: O REINADO DE D) A RESTAURACIÓN DO ABSOLUTISMO: O REINADO DE FERNANDO VII (1814-1833)FERNANDO VII (1814-1833)

- Reinado de Fernando VII - Reinado de Fernando VII 3 etapas: 3 etapas:1) 1) Sexenio absolutistaSexenio absolutista (1814-1820).(1814-1820).2) 2) Trienio Liberal (1820-1823).Trienio Liberal (1820-1823).3) 3) Década ominosa (1823-1833).Década ominosa (1823-1833).

1)1) Sexenio absolutista.Sexenio absolutista.

- Tratado de Valençay Tratado de Valençay fin guerra independenciafin guerra independencia retorno de Fernando VIIretorno de Fernando VII a España en 1814. a España en 1814.

- Recibido con gran entusiasmo popular (Recibido con gran entusiasmo popular (o Desexado), o Desexado), FVII FVII non acepta cambios realizados por pobo español a través non acepta cambios realizados por pobo español a través das Cortes de Cádiz.das Cortes de Cádiz.

- Co apoio de gran parte dos realistas Co apoio de gran parte dos realistas == nobres, clero e nobres, clero e militares (militares (Manifesto dos persas, 1814 Manifesto dos persas, 1814 = escrito no que = escrito no que parte dos deputados piden retornar ao absolutismo)parte dos deputados piden retornar ao absolutismo) F VII F VII declara nulos todos os decretos das Cortesdeclara nulos todos os decretos das Cortes (incluindo (incluindo a Constitución 1812) a Constitución 1812) retorno ao absolutismo.retorno ao absolutismo.

Con isto quedou todo á disposición das Cortes, as cales no Con isto quedou todo á disposición das Cortes, as cales no mesmo día da súa instalación (...) desposuíronme da mesmo día da súa instalación (...) desposuíronme da soberanía (...) atribuíndoa á Nación, para apropiarlla así soberanía (...) atribuíndoa á Nación, para apropiarlla así eles mesmos, e dar a esta (...) unha Constitución que (...) eles mesmos, e dar a esta (...) unha Constitución que (...) eles mesmos sancionaron e publicaron en 1812. eles mesmos sancionaron e publicaron en 1812.

Este primeiro atentado contra as prerrogativas do trono Este primeiro atentado contra as prerrogativas do trono (...) foi como a base dos moitos que a este seguiron (...); (...) foi como a base dos moitos que a este seguiron (...); sancionáronse, non leis fundamentais dunha Monarquía sancionáronse, non leis fundamentais dunha Monarquía moderada, senón as dun Goberno popular (...). moderada, senón as dun Goberno popular (...).

Xa que logo, (...) declaro que o meu Real ánimo é, non Xa que logo, (...) declaro que o meu Real ánimo é, non soamente non xurar nin acceder a devandita Constitución, soamente non xurar nin acceder a devandita Constitución, nin a decreto algún das Cortes xerais e extraordinarias nin nin a decreto algún das Cortes xerais e extraordinarias nin das ordinarias actualmente abertas (...), senón o de das ordinarias actualmente abertas (...), senón o de declarar aquela Constitución e aqueles decretos nulos e de declarar aquela Constitución e aqueles decretos nulos e de ningún valor nin efecto, (...) coma se non pasasen xamais ningún valor nin efecto, (...) coma se non pasasen xamais tales actos e quitásense do medio do tempo, e sen tales actos e quitásense do medio do tempo, e sen obrigación nos meus pobos e súbditos de calquera clase e obrigación nos meus pobos e súbditos de calquera clase e condición a cumprilos e gardalos. condición a cumprilos e gardalos.

Dado en Valencia a 4 de Maio 1814. - Eu o Rei. Dado en Valencia a 4 de Maio 1814. - Eu o Rei.

- Retorno ao AR Retorno ao AR restablecemento de: restablecemento de: Soberanía real.Soberanía real. Inquisición.Inquisición. Señoríos xurisdiccionais Señoríos xurisdiccionais feudalismo. feudalismo. Privilexios fiscais.Privilexios fiscais.

- Este retorno ao AR fíxose co apoio das masas populares, Este retorno ao AR fíxose co apoio das masas populares, partidarias de valores tradicionais.partidarias de valores tradicionais.

- Os liberais foron perseguidos Os liberais foron perseguidos algúns foron arrestados e algúns foron arrestados e outros marcharon ao exilio.outros marcharon ao exilio.

- Os partidarios das reformas liberais pasaron á Os partidarios das reformas liberais pasaron á clandestinidade en sociedades secretas (masonería, clandestinidade en sociedades secretas (masonería, carbonarios) carbonarios) intentos de recuperar o poder e obrigar ao intentos de recuperar o poder e obrigar ao rei a aceptar o réxime liberal rei a aceptar o réxime liberal pronunciamentos liberais pronunciamentos liberais entre 1814 e 1820 (Espoz y Mina, Porlier, Lacy, Vidal…) entre 1814 e 1820 (Espoz y Mina, Porlier, Lacy, Vidal…) fracasados fracasados detención e execución dos seus detención e execución dos seus organizadores.organizadores.

- Retorno ao AR Retorno ao AR restablecemento de: restablecemento de: Soberanía real.Soberanía real. Inquisición.Inquisición. Señoríos xurisdiccionais Señoríos xurisdiccionais feudalismo. feudalismo. Privilexios fiscais.Privilexios fiscais.

- Este retorno ao AR fíxose co apoio das masas populares, Este retorno ao AR fíxose co apoio das masas populares, partidarias de valores tradicionais.partidarias de valores tradicionais.

- Os liberais foron perseguidos Os liberais foron perseguidos algúns foron arrestados e algúns foron arrestados e outros marcharon ao exilio.outros marcharon ao exilio.

- Os partidarios das reformas liberais pasaron á Os partidarios das reformas liberais pasaron á clandestinidade en sociedades secretas (masonería, clandestinidade en sociedades secretas (masonería, carbonarios) carbonarios) intentos de recuperar o poder e obrigar ao intentos de recuperar o poder e obrigar ao rei a aceptar o réxime liberal rei a aceptar o réxime liberal pronunciamentos liberais pronunciamentos liberais entre 1814 e 1820 (Espoz y Mina, Porlier, Lacy, Vidal…) entre 1814 e 1820 (Espoz y Mina, Porlier, Lacy, Vidal…) fracasados fracasados detención e execución dos seus detención e execución dos seus organizadores.organizadores.

2) Trienio liberal (1820-1823).2) Trienio liberal (1820-1823).- - Pronunciamento de Rafael de Riego (Xan. 1820) en Cabezas de Pronunciamento de Rafael de Riego (Xan. 1820) en Cabezas de

San Juan (Sevilla) entre as tropas destinadas a sofocar San Juan (Sevilla) entre as tropas destinadas a sofocar rebelión americana rebelión americana restablecemento Constitución de 1812. restablecemento Constitución de 1812.

- En principio tivo pouco éxito, pero 1 mes - En principio tivo pouco éxito, pero 1 mes despois A Coruña secundou o levantamentodespois A Coruña secundou o levantamento Formación xunta de goberno de GaliciaFormación xunta de goberno de Galicia e restablecemento constitución e restablecemento constitución triunfo triunfodo pronunciamneto en distintas cidades dedo pronunciamneto en distintas cidades deEspaña España Fernando VII resignouse a aceptar Fernando VII resignouse a aceptara Constitución a Constitución ((Marchemos francamente y yoMarchemos francamente y yoel primero por la senda constitucional) el primero por la senda constitucional) Monarquía constitucional Monarquía constitucional Trienio liberal. Trienio liberal.

- Este triunfo liberal tamén deuse noutros- Este triunfo liberal tamén deuse noutrospaíses: Portugal, Piemonte, Sicilia… países: Portugal, Piemonte, Sicilia… constitucións similares á de Cádiz.constitucións similares á de Cádiz.

«Es de precisión para que España se salve que el rey Nuestro Señor jure la Ley constitucional de 1812, afirmación legítima y civil de los derechos y deberes de los españoles. ¡Viva la Constitución!».

- En España os gobernos que se sucederon no periodo En España os gobernos que se sucederon no periodo restableceron a lexislación aprobada en Cádiz restableceron a lexislación aprobada en Cádiz (Constitución, Sufraxio universal indirecto, separación de (Constitución, Sufraxio universal indirecto, separación de poderes, milicia nacional, liberdade imprenta, abolición poderes, milicia nacional, liberdade imprenta, abolición Inquisición…).Inquisición…).

- Outras Outras reformasreformas dos gobernos do Trienio: dos gobernos do Trienio:

Supresión de algúns conventosSupresión de algúns conventos desamortización desamortización das súas propiedades e da Inquisición.das súas propiedades e da Inquisición.

Supresión do décimo eclesiásticoSupresión do décimo eclesiástico..

Reforma da instrucción públicaReforma da instrucción pública (primaria, media, (primaria, media, superior).superior).

Novo código penal.Novo código penal.

Ademáis das rivalidades entre absolutistas e liberais Ademáis das rivalidades entre absolutistas e liberais divisións entre os propios liberaisdivisións entre os propios liberais::

ModeradosModerados (doceañistas): máis conservadores.(doceañistas): máis conservadores.

Exaltados Exaltados (veinteañistas): máis radicais.(veinteañistas): máis radicais.

- Esta división - Esta división enfrontamentos enfrontamentos inestabilidade inestabilidade favorecendo aos absolutistas.favorecendo aos absolutistas.

3. A Década ominosa (1823-3. A Década ominosa (1823-1833).1833).

- Temor á extensión da Temor á extensión da Revolución Revolución potencias potencias absolutistas da absolutistas da Santa AlianzaSanta Alianza deciden intervir en España deciden intervir en España restauración do absolutismo restauración do absolutismo de Fernando VII.de Fernando VII.

- En 1823, En 1823, “Os cen mil fillos de “Os cen mil fillos de San Luis”San Luis” (= exército francés (= exército francés con apoio dos absolutistas con apoio dos absolutistas españois) invadiu España en españois) invadiu España en nome da Santa Alianza.nome da Santa Alianza.

- Sen case atopar resistencia por Sen case atopar resistencia por indiferencia do pobo e indiferencia do pobo e pasividade dos moderadospasividade dos moderados (veinteañistas) (veinteañistas) restauración restauración poder absoluto de FVII poder absoluto de FVII abolición da obra lexislativa do abolición da obra lexislativa do trienio liberal.trienio liberal.

- Inicio de Inicio de represión durísima contra os liberaisrepresión durísima contra os liberais execucións (Riego, “O Empecinado”…) execucións (Riego, “O Empecinado”…) exilio de moitos exilio de moitos liberaisliberais (a GB sobre (a GB sobretodo) onde continuarán conspirando.todo) onde continuarán conspirando.

- Restauración absolutismo - Restauración absolutismo non só represión senón tamén non só represión senón tamén control da sociedade e depuración da administracióncontrol da sociedade e depuración da administración e e o exército eliminando aos “elementos” liberais.o exército eliminando aos “elementos” liberais.

- A pesar da represión, os ultraconservadores van a acusar a - A pesar da represión, os ultraconservadores van a acusar a FVII de permisivo cos liberais FVII de permisivo cos liberais agrupación dos máis agrupación dos máis reaccionarios arredor do seu irmán Carlosreaccionarios arredor do seu irmán Carlos (= futuro (= futuro herdeiro) herdeiro) Carlismo.Carlismo.

Fernando VII, que non tiña descendencia, casou, por segunda vez, Fernando VII, que non tiña descendencia, casou, por segunda vez, en 1829 con en 1829 con María Cristina de BorbónMaría Cristina de Borbón 1 filla = 1 filla = Sabela.Sabela.

A A lei Sálicalei Sálica (instuarada por Felipe V) impedía ás mulleres o (instuarada por Felipe V) impedía ás mulleres o acceso ao trono acceso ao trono FVII publica a Pragmática Sanción FVII publica a Pragmática Sanción abolición abolición da lei sálicada lei sálica proclamación de Sabela como herdeira (Sabela proclamación de Sabela como herdeira (Sabela II)II) oposición de Carlos e os ultraconservadoresoposición de Carlos e os ultraconservadores realistas realistas purospuros (defensores a ultranza do AR). (defensores a ultranza do AR).

Morte de Fernando VII en 1833Morte de Fernando VII en 1833 2 pretendentes á Coroa: 2 pretendentes á Coroa: CarlosCarlos, e os seus seguidores , e os seus seguidores absolutistasabsolutistas = = carlistas.carlistas. SabelaSabela, coa súa nai María Cristina como rexente, que ante o , coa súa nai María Cristina como rexente, que ante o abandono dos absolutistas ten que abandono dos absolutistas ten que acercarse aos liberaisacercarse aos liberais (moderados)(moderados)

- Esta división - Esta división enfrontamento armado enfrontamento armado Guerra Carlista. Guerra Carlista.

E) INDEPENDENCIA DA AMÉRICA ESPAÑOLA.E) INDEPENDENCIA DA AMÉRICA ESPAÑOLA.

- Emancipación das colonias españolas en América (1808-1824) Emancipación das colonias españolas en América (1808-1824) trazos: trazos:

Influencia da Independencia de EEUU (1776), Rev Francesa (1789) Influencia da Independencia de EEUU (1776), Rev Francesa (1789) e Rev liberal españolae Rev liberal española influencias liberais. influencias liberais.

Dirixida por minoria crioulaDirixida por minoria crioula (descendentes de colonizadores españois (descendentes de colonizadores españois sen mestizaxe) que poseen o poder ec, pero non político sen mestizaxe) que poseen o poder ec, pero non político imposibilidade imposibilidade de acceder a cargos públicos de acceder a cargos públicos descontento crioulo. descontento crioulo.

Apoio de GB e EEUUApoio de GB e EEUU = partidarios de libre comercio con América = partidarios de libre comercio con América española fronte ao monopolio comercial español.española fronte ao monopolio comercial español.

Beneficiada por loitas en EspañaBeneficiada por loitas en España (Guerra de Independencia e loitas (Guerra de Independencia e loitas entre absolutistas e liberais).entre absolutistas e liberais).

- Fases independenciaFases independencia::

a)a) Formación xuntas e intentos Formación xuntas e intentos de emancipación (1808-1814).de emancipación (1808-1814).

b) Guerra de independencia b) Guerra de independencia (1814-1824).(1814-1824).

a) Formación de xuntas e a) Formación de xuntas e intentos de emancipación intentos de emancipación (1808-1814)(1808-1814)

- - Abdicacións de Baiona (1808)Abdicacións de Baiona (1808) imposición de monarquía de imposición de monarquía de Xosé I Xosé I non foron aceptadas non foron aceptadas en Américaen América formación formación xuntasxuntas (élites dirixentes) que (élites dirixentes) que asumiron o poder de forma asumiron o poder de forma diferente:diferente:

Unhas mantivéronse fieisUnhas mantivéronse fieis ás ás autoridades españolas (Cuba, autoridades españolas (Cuba, Santo Domingo, Virreinato de Santo Domingo, Virreinato de Perú…).Perú…).

Outras decláranse Outras decláranse emancipadorasemancipadoras (independentes). (independentes).

Territorios americanosemancipadores.

Virreinato de NovaEspaña (México e Centroamérica):

As masas campesiñas Declararon a independencia

Fracaso por oposiciónautoriades españolas

e crioulos.

Virreinato de NovaGranada (Colombia

e Venezuela):División entre leais a

España e secesionistas(Bolívar) derrota independentistas.

Virreinato do Río daPrata (Arxentina):

Final da Guerra de Independencia en España (1814) Final da Guerra de Independencia en España (1814) envío exército español a América (xeneral Morillo) envío exército español a América (xeneral Morillo) reestablecemento dominio español en case toda América.reestablecemento dominio español en case toda América.

b) Guerra de Independencia b) Guerra de Independencia (1814-1824):(1814-1824):

- Tras o retorno de Fernando VII Tras o retorno de Fernando VII a España e o restablecemento a España e o restablecemento do absolutismo do absolutismo División en División en América entre absolutistas e América entre absolutistas e liberais liberais xeneralización de xeneralización de guerras de independencia na guerras de independencia na maioría dos territorios:maioría dos territorios:

I. I. Virreinato de Río da Virreinato de Río da Prata:Prata: primeiro en conseguir a primeiro en conseguir a súa independencia efectiva súa independencia efectiva Declaración de Independencia Declaración de Independencia das Provincias Unidas de Río da das Provincias Unidas de Río da Prata (Arxentina) en 1816. Prata (Arxentina) en 1816. Trala independencia as tropas Trala independencia as tropas do libertador arxentino San do libertador arxentino San Martín cruzan os Andes e Martín cruzan os Andes e proclaman a independencia de proclaman a independencia de Chile (1818).Chile (1818).

II.II.Virreinato de Nova Granada:Virreinato de Nova Granada: Simón BolívarSimón Bolívar libera Venezuela libera Venezuela (1819) (1819) proclamación da proclamación da Independencia da Gran ColombiaIndependencia da Gran Colombia (territorios de Nova Granada e Venezuela) (territorios de Nova Granada e Venezuela) liberación de liberación de Colombia (Batalla de Carabobo, 1821), Ecuador e Panamá. Colombia (Batalla de Carabobo, 1821), Ecuador e Panamá. En En 1830 división da Gran Colombia nos 4 estados actuais.1830 división da Gran Colombia nos 4 estados actuais.

Gran Colombia (1821-1830).

Panamá

Venezuela

Colombia

Ecuador

No nome de Deus todopoderoso. Nós, os No nome de Deus todopoderoso. Nós, os representantes das provincias unidas de representantes das provincias unidas de Caracas, Cumaná, Margarita, Barcelona, Caracas, Cumaná, Margarita, Barcelona, Mérida e Trujillo, que forman a Confederación Mérida e Trujillo, que forman a Confederación americana de Venezuela no continente americana de Venezuela no continente meridional, e considerando a plena e absoluta meridional, e considerando a plena e absoluta posesión dos nosos dereitos, que recobramos posesión dos nosos dereitos, que recobramos xusto e legítimamente desde o 19 de abril de xusto e legítimamente desde o 19 de abril de 1 810 en consecuencia da xornada de Bayona, 1 810 en consecuencia da xornada de Bayona, e a ocupación do trono español pola conquista e a ocupación do trono español pola conquista e sucesión doutra nova dinastía constituída e sucesión doutra nova dinastía constituída sen o noso consentimento: queremos, antes sen o noso consentimento: queremos, antes de usar dos dereitos de que nos tivo privados de usar dos dereitos de que nos tivo privados a forza por máis de tres séculos, e restituírnos a forza por máis de tres séculos, e restituírnos a orde política dos acontecementos humanos, a orde política dos acontecementos humanos, patentizar ao Universo as razóns, que han patentizar ao Universo as razóns, que han emanado destes acontecementos, e autorizar emanado destes acontecementos, e autorizar o libre uso que imos facer da nosa soberanía.o libre uso que imos facer da nosa soberanía.

Declaración de independencia de Declaración de independencia de Venezuela (1819)Venezuela (1819)

III. Virreinato de Nova España:III. Virreinato de Nova España: triunfo do triunfo do Trienio LiberalTrienio Liberal en en España España proclamación da proclamación da Independencia de MéxicoIndependencia de México (1821) cun claro contido (1821) cun claro contido antiliberal e absolutista.antiliberal e absolutista.

IV. IV. CentroaméricaCentroamérica: : independencia das independencia das Provincias Unidas de Provincias Unidas de América CentralAmérica Central (1823) ata (1823) ata 1831 cando comeza a 1831 cando comeza a divisióndivisión Guatemala, O Salvador, Guatemala, O Salvador, Nicaragua, Honduras e Costa Nicaragua, Honduras e Costa RicaRica

V. V. Virreinato de PerúVirreinato de Perú: mantéñense fieis a España ata que : mantéñense fieis a España ata que Bolívar e Sucre o “liberan” Bolívar e Sucre o “liberan” Batalla de Ayacucho (1824) Batalla de Ayacucho (1824) independencia Perú e Bolivia.independencia Perú e Bolivia.

- Consecuencias IndependenciaConsecuencias IndependenciaLatinoamericana:Latinoamericana: Só Cuba e Porto Rico seguen baixoSó Cuba e Porto Rico seguen baixosoberanía española.soberanía española. España perde o seu papel de potenciaEspaña perde o seu papel de potenciaInternacional.Internacional. Crise ec e comercial en España porCrise ec e comercial en España porPerder un importante mercado dePerder un importante mercado deConsumo e suministrador de materiasConsumo e suministrador de materiasPrimas, ademáis de perde de recursosPrimas, ademáis de perde de recursos

Emancipación hispanoamericana

Reacción realista

Control independentista

Control independentista

España baixo invasión francesa

España baixo rev liberal

Fonte: wikipedia.org.