Kuxku 7

Euskararen Egoera

Ander Salazar eta Iigo Ors DBH 3C

Euskalduna euskaraz hitz egiten duen pertsona da, berdin dio non jaio zen edo non bizi den. Beraz, euskaldun guztiak ez dira Euskal

Herrian bizi.

Euskararen kale-erabilera azken hamar urteotan ez da ez igo ez jaitsi, "trabatuta" dago. 2011n egin zen neurketan , Euskal Herri osoko 97 udalerri neurtu zituzten eta 363.616 hiztunen informazioa bildu zuten. 2010ean, kale-neurketen arabera, euskararen erabilera %13,3koa izan zen, eta 22 urtetan 2,5 puntu egin du gora erabilerak, bataz beste, Euskal Herri osoan. Azken hamar urteotan geldiune bat izan dela adierazi dute.

Hala ere, euskaldunen kopurua kontuan hartuta, "erabilera datuak estatistikoki espero zitezkeenak baino hobeak dira" eta "oro har, euskaldunok hizkuntzarekiko fidelak gara".

Lurraldeak eta hiriburuak

Lurraldeka Gipuzkoan erabiltzen da gehien euskara kalean, % 32,7; Bizkaian % 9,4; Ipar Euskal Herrian % 6,2; Nafarroan % 5,7 eta azkenik, gutxien erabiltzen den lurraldea Araba da, % 4.

Hiriburuei begiratuz gero, Gasteizek eta Bilbok %25eko ezagutza maila dute, eta kale erabilera %3koa. Iruean erabilera bere horretan dago 1997az geroztik, % 2,5 -% 2,9ren artean. Donostian 1989tik hona ia sei puntu egin du gora erabilerak. Baina, 2011ko neurketan duela hamar urte jaso zuten erabilera bera jaso dute (%15,9), bost urte lehenago erabilera %18koa izan arren.

Klusterreko kideek nabarmendu nahi izan dute Gasteizen, Bilbon eta Iruean euskara eta gaztelania ez diren beste hizkuntzak euskara baino gehiago erabiltzen direla.

Adin tarteak eta sexua

Adin-taldeak gehien hitz egiten dutenetik gutxien hitz egiten dutenera ordenatuz, haurrak daude lehen tokian (% 19,2), gero gazteak (% 13,4), helduak (% 11,8) eta, azkenik, adinekoak (% 9,7). Horren arabera, zenbat eta gazteago izan, orduan eta gehiago erabiltzen da euskara. Baina Bizkaian adinekoek gehiago euskaraz hitz egiten dute euskaraz helduek baino azken neurketaren arabera.

Emakumezkoek gehiago egiten dute euskaraz gizonezkoek baino adin-talde guztietan, adinekoetan izan ezik. Hau Euskal Herri osoan betetzen da, Ipar Euskal Herrian eta Nafarroan izan ezik.

Euskera munduan zehar

http://eu.wikipedia.org/wiki/Euskaldunhttp://eu.wikipedia.org/wiki/Euskal_Herriahttp://eu.wikipedia.org/wiki/Euskal_Herria

Kuxku 7

Euskal etxeak atzerrira joandako euskaldunak batzen diren lekuak dira. Elkarte horien helburua elkarren arteko laguntza eta euskal nortasuna babestea da.

Munduan zehar dauden euskal etxeetatik zaharrena Montevideoko (Uruguai) Laurak Bat euskal etxea da, 1876. urtekoa. Urte berean, Argentinan Laurak Bat izena duen beste euskal etxe bat zabaldu zuten.

Gaur egun, munduan 162 euskal etxe ofizial daude, eta beste 30 gutxi gorabehera oraindik ofizialak ez direnak.

All Abajo

Andrea eta Paula DBH 3C

All Abajo (Hor behean)

telesaila euskaldun baten

eta andaluziar baten

bizitzak nahastean

sortzen da. All Abajo

espainiar telesaila da,

Plano a plano

ekoiztetxeak Antena

3rako egina.

Telesailaren protagonista Euskal Herritik inoiz

atera ez den Iaki tabernaria da. Maritxu, bere

ama, matriarka azpiratzailea da, Iaki umetzat

jotzen duena. Baina biak, Sevillarako bidaia

egitean, bertan harrapaturik geratzen dira. Ocho

apellidos vascos filmaren antzekoa da,bain

jatorrizko ideia telesailekoa izan zen. Bienvenue

chez les Chtis frantziar filmean oinarrituta dago.

Hainbat

aktore

hartzen

dute parte

telesail

honetan:

Mara Len,

Jon Plazaola, Mariano Pea, Alfonso Snchez,

Iker Galartza eta beste askok. 4,3 milioi pertsona

baino gehiagok ikusten dute asteartero All Abajo

telesaila. Telesailaren formatua komedia da, eta

75 minutu irauten du kapitulu bakoitzak. 2015eko

apirilaren 7an estreinatu zen Antena 3 telebista

katean. Eta azken urteotan Antena 3ko ikusle

gehien izan dituen estreinaldia izan da. All abajo

telesailak MasterChef eta Aqu Paz y despus

Gloria telesailen kontra irabazi zuen, eta El

Prncipe telesailarekin batera ikusle gehiengoa

izan zuen. Emititu diren kapituluek arrakasta

handia izan dute, eta hurrengo denboraldiak

arrakasta bera izatea espero dugu

Errespetua, Berdintasunean

Ins Abascal Batx 1A

Duela urte asko, matxismo handia zegoen gure

gizartean, eta, zoritxarrez, gaur egun

bidegabekeriak jasaten jarraitzen dugu. Badirudi

gizartea garatuz doala, baina, egia esan, guztiz

kontrakoa gertatzen da. Emakumeok gizonek

adina kobratzeko urtean 418 egunetan lan egin

behar omen genuke. Akaso, emakumeok gizonek

baino gutxiago balio dugu? Horrelako

errealitateak diskriminazioa adierazten du.

Hainbat dira gaur egun jasaten ditugun

bidegabekeriak, non guztion partetik jarri behar

dugun hau hobetzeko. Aldatu behar ditugun

diskriminazio egoerak lanean aurki ditzakegu.

Horregatik ezinbestekoa da gure lankideak

errespetuz tratatzea eta elkarren artean

berdintasuna adieraztea. Goi karguetan ia

emakumerik ez aurkitzea ere bada matxismoaren

seinale. Urteetan zehar sortu den pentsamendu

diskriminatu hori aldatu beharra dugu.

Boteretsuena edo indartsuena ez da gizona izan

behar.

Gainera, sarituak izan ez arren, emakumeek ere

hainbat gauza lortu izan dute historian zehar.

Bestalde, kontuan izan behar dugu gaur egungo

emakumeak nolakoak diren. Alde batetik, etxeaz

arduratzen dira, umea eskolara eramaten dute,

erosketak egiten dituzte Beste aldetik, lanera

joan behar dira soldata bat irabazteko. Hala eta

guztiz ere, oraindik emakumeok sexu ahula garela

diote. Edozer gauza egiteko gai garela erakusten

badugu ere, gobernuetan, goi karguetan eta

bestelako lanpostuetan gizonen kopurua

handiagoa izaten da.

Denon artean eskatu behar dugu guztientzako

tratu berdina. Gure eskubideak ez dira

errespetatzen eta ez gaituzte pertsonatzat hartzen

momentu askotan. Politak garela diote, baina

azkarrak eta indartsuak garela ahazten zaie. Zinta

bat daramate begietan, errealitatea ikusten uzten

ez duena; hau da, berdinak garela eta eskubide

berdinak merezi ditugula.

http://eu.wikipedia.org/wiki/Euskaldunhttp://eu.wikipedia.org/wiki/Montevideohttp://eu.wikipedia.org/wiki/Uruguaihttp://eu.wikipedia.org/wiki/Argentina

Kuxku 7

Benetan eboluzionatu nahi badugu, neurriak

hartzea ezinbestekoa da. Lan-arloan sexuaren

araberako desberdintasunak egongo ez balira,

bidegabekeriekin amaituko genuke.

Beraz, argi dago diskriminazioa salatu behar

dugula, berdin dio lanean edo kalean bazaude,

sala ezazu. Giza-eskubideak guztientzat dira, eta

ez dira desberdinak izan behar sexuaren arabera.

XXI. mendean gaude, aldatzeko mementua da,

eta behingoz errespetatzeko.

Zoriontasunaren Errezeta

Patricia Anguiano, Itziar Aja, Nerea

Basterretxea, Ines Aranguren- DBH 4C

Gaur egun, adituek esaten dute biztanleriak

bitamina falta handia duela fruta eta barazkiak ez

jatearren. Baina egia esanda, hau ez da faltatzen

zaigun ezaugarririk larriena. Espainiako ekonomia

txarraren ondorioz, jendea depresioak jota dago.

Hain zuzen ere, 2 milioi pertsona langabezian

daude eta egoera desegokian bizi dira. Horren

aurka bitaminaz jozita dagoen errezeta miraritsu

bat daukagu, Z BITAMINAREN ERREZETA!

Zer behar dugu?

5 maitasun katilu 4 itxaropen koilarakada

4 samurtasun koilarakada 500g barre

2 litro barkamen 3 tanta fede

Jogurt bat pazientzia

Eta gozotasuna lortzeko azukre apur bat jarri

eta listo.

Nola egin?

Lehendabizi, nahastu

barkamena maitasunarekin.

Jarraian, barreari pazientzia

bota eta ondo nahasi

pikorrak desagertu arte.

Samurtasuna , fedea eta

itxaropena mikrouhinean

sartu. Lehenengo

nahasketarekin elkartu, masa homogeneo bat

lortu arte. Amaitzeko barrea eta pazientzia

masara gehitu. Ondoren molde batean jarri eta

labera sartu 30min. 180 C-tara.

Azkenik, azukrea emaitzara gehitu eta ondoren

errezeta elkarbanatu maite dituzun pertsonekin.

ON EGIN!

Ferrarik Diseinatutako Espazio-ontzia

Eneko Beaskoetxea Eta Jorge Sanz DBH 3C

Flavio Manzoni Ferrari taldearen diseinatzaile

nagusia da. Baina Flaviok, ume txiki bat zenean,

espazio-ontziekin amets egiten zuen, eta zientzia-

fikzioaren fanatikoa zen.

Egun batean, espazio-

ontzi bat diseinatzen

hasi zen bere kabuz,

Ferrarik agindu balio

bezala. Proiektua

aurrera zihoan heinean,

gero eta jende gehiagok

parte hartzen zuen bertan.

Espazio-ontziak diseinatzeko, Flavio Formula 1-

eko autoetan, eta FXX K modeloan ( bere beste

diseinu bat) inspiratu da. Jendearen ustez,

zientzia-fikziozko pelikula batetik aterata dirudi,

edo pelikula berri bat egiteko erabil liteke.

Ontziaren kolorea

zilar-modukoa da,

baina haren kolore

gorri bereizgarria ere

ageri da. Gainera,

aurreko aleroi

batekin hornituta

dago, beste espazio-ontziak ez bezala.

Flaviok oso gustukoak zituen Area 51-eko eta

Bermudas-eko triangeluaren istorioak, eta gaur

egun, bere ametsa bete du: espazio-ontzi bat

diseinatzea. Hala