EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan...

155

Transcript of EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan...

Page 1: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari
Page 2: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

DEPARTAMENTO DE EMPLEOY POLÍTICAS SOCIALES

EMPLEGUKO ETA GIZARTEPOLITIKETAKO SAILA

Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia

Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco

Vitoria-Gasteiz, 2016

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE-ZERBITZUEN PLAN ESTRATEGIKOA

2016-2019

Page 3: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Lan honen bibliografia-erregistroa Eusko Jaurlaritzaren Bibliotekak sarearen katalogoanaurki daiteke: http://www.bibliotekak.euskadi.eus/WebOpac

Un registro bibliográfico de esta obra puede consultarse en el catálogode la red Bibliotekak del Gobierno Vasco: http://www.bibliotekak.euskadi.eus/WebOpac

Argitaraldia:1.a, 2016eko maiatza

Ale-kopurua:800 ale

© Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioa. Enpleguko eta Gizarte Politiketako Saila

www.euskadi.eus

Argitaratzailea:Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu NagusiaServicio Central de Publicaciones del Gobierno VascoDonostia-San Sebastián, 1. 01010 Vitoria-Gasteiz

Diseinua eta maketazioa:Kabinetearen eta Komunikazioaren Zuzendaritza. Enpleguko eta Gizarte Politiketako Saila

Inprimaketa:RGM, S.A.

L.G.:BI 615-2016

Page 4: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE-ZERBITZUEN PLAN ESTRATEGIKOA

2016-2019

Page 5: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

4

Aurkibidea

Aurkezpena ........................................................................................................6

1. Sarrera ............................................................................................................81.1. Plana egiteko esparrua ..............................................................................................81.2. Planaren egitura eta iraupena, eta egiteko prozesua ...........................................18

2. Diagnostikoa ................................................................................................212.1. Sarrera ......................................................................................................................212.2. Baliabide-sarearen egoera ......................................................................................222.3. Baliabide-sarearen bilakaera (ibilbide historikoa) .................................................282.4. Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren (GZES) zerbitzu eta prestazio ekonomikoen premia eta etorkizuneko eskaria baldintza dezaketen inguruko faktore garrantzitsuak ............................................................................322.5. GZESa barrutik sendotzeko erronka nagusiak .......................................................41

2.5.1. Premiak eta baliabideak egoki daitezen sustatzea ..................................412.5.2. GZESaren barne-egituraketa eta kudeaketa hobetzea ............................47

2.6. Laburpen gisa ...........................................................................................................59

3 xedea, ikuspegia, ildo estrategikoak eta ekintzak .....................................613.1. GZESaren xedea eta ikuspegia ................................................................................613.2. kuspuntu estrategikoa .............................................................................................623.3. Ardatz eta helburu estrategikoak ..........................................................................653.4. Planean bildutako ekintzen xehetasunak eta egutegia ........................................683.5. Eusko Jaurlaritza buru den ekintzen kuantifikazio ekonomikoa .........................94Laburpen-koadroa: Plan estrategikoaren hedapena / helburu eta ekintza nagusiak .................................98

4. EAEko Gizarte-Zerbitzuen mapa eta Memoria Ekonomikoa ....................994.1. Mapa eta Memoria Ekonomikoa egiteko irizpideak .............................................99

4.1.1. EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapa egiteko irizpideak ................................994.1.1.1 Biztanleriari buruzko hedapen-irizpideak, gutxieneko

estaldurak eta adierazle sintetikoa ...............................................994.1.1.2 Arreta-sarearen hedapena lurraldean ........................................102

Page 6: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

5

4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari buruzko irizpideak .....................................1024.1.1.2.2 Arreta-sarearen plangintza eta antolamendua Lurralde Historiko bakoitzean, eta erakundeen arteko lankidetza ............................................................106

4.1.2. Memoria Ekonomikoa egiteko irizpideak ...............................................1084.1.2.1. Gastu Korronte Publikoaren estimazioari dagozkion irizpideak ...................................................................1084.1.2.2. Diru-sarreren estimazioari dagozkion irizpideak ......................109

4.2. Proiekzioen (gastu korronte publikoa, estaldurak eta plazak) sintesia eta diru-sarreren estimazioa .................................................................................111

4.2.1. Gastu Korronte Publikoa (GKP) Gizarte Zerbitzuen Euskal Sisteman. Zifra nagusiak ...............................................................1114.2.2. Estalduren eta gastu korronte publikoaren bilakaera zerbitzu eta prestazio ekonomikoetan (2012/01/01-2017) ......................................................................................1144.2.3. Egonkortu gabekotzat jotako zerbitzu eta prestazio ekonomikoei dagozkien aurreikuspenak ................................................1274.2.4. Diru-sarrerei dagozkien aurreikuspenak .................................................130

5. Planaren koordinazioa/dinamizazioa, jarraipena, ebaluazioa eta eguneratzea ......................................................................137

5.1. Planaren koordinazioaz, dinamizazioaz, ebaluazioaz eta eguneratzeaz arduratzen diren organoak eta figurak ...............................................................1375.2. Ekintzen eduki nagusiak .......................................................................................1385.3. Planaren jarraipena eta ebaluazioa egiteko tresna nagusiak ............................1395.4. Plangintza egiteko bestelako tresnak ..................................................................1405.5. Plan Estrategikoaren eraginak ..............................................................................141

Eranskina. 2011ko inbentarioaren sintesia. Datu nagusiak ........................143

Page 7: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

6

Aurkezpena

Gizarte Zerbitzuei buruzko Euskal Legean EAEko administrazio publikoei honako hau agin-tzen zaie:

haien katalogoan eskubide subjektibo gisa (auzitegietan erreklamatu daitekeena) 2016ko abenduaren 25etik aurrera sartzen diren gizarte-prestazio eta zerbitzuak jasotzeko aukera sustatu eta bermatzea;

Ongizate Estatuaren laugarren zutabe den aldetik, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema arautu eta antolatuta, erantzukizun publikoko eta unibertsaleko sistema bat hedatuta arrisku- edo mendetasun-egoeran, ezintasun-egoeran, bazterkeria-egoeran eta/edo babes-gabetasun-egoeran dauden pertsona guztiak artatzeko, eta herritar guztiak autonomiaz gizarteratzea sustatzeko, bai eta beste sistema eta eremu batzuekin (enplegua, etxebizitza, osasuna, hezkuntza…) koordinatuta eta lankidetzan, gizarteratzea eta gizarte-ongizatea sustatzeko ere.

Horixe izan da Gizarte Zerbitzuen Erakundearteko Organoan ordezkatuta gauden euskal erakundeek taldean egin dugun plangintza-lanaren xede eta helburua; lan horren ondo-rioz, epe motzean sistema unibertsal bihurtzeko prozesuan aurrera egiteko aurreikuspenak nahikoak zirela egiaztatu ostean, organo horrek: a) Sistemaren Prestazio eta Zerbitzuen Zorroari buruzko Dekretua ezartzea erabaki du; dekretu horren eduki teknikoaren aldeko txostena egina zuen; b) eta (orain aurkezten ari garen Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategi-koan bildutako) EAEko Gizarte Zerbitzuen Maparen eta Memoria ekonomikoaren aldeko txostena egin du.

Plangintza-lan hori egitean: a) erakundeen arteko adostasuna eta bat-egiteak lortu nahi izan ditugu, sistemaren unibertsalizazioan aurrera egiteko 2020. urtera begira, legea onartu zenekoarekin bat ez datorren testuinguruan; b) legean aurreikusitako eskumen-araubidea eta erakunde-arkitektura errespetatu ditugu, bai eta erakundeek eta gizarte-eragileek al-dez aurretik egindako lana ere, sistema honako hauetan oinarrituta eratzen ari dela aintzat hartuta: Lurralde Historiko bakoitzeko errealitatearekin bat datozen eta aldez aurretik dau-den sareekiko bateratzean, eta administrazio bakoitzak erabakitako legezko kudeaketa-au-keretan.

Page 8: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

7

Hori horrela dela, EAEko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoa jarraipentzat har daiteke; hain zuzen ere, EAEko administrazio publikoek legealdiz legealdi arretaren estaldurak hur-biltzeko egin dugun ahaleginaren jarraipentzat, betiere arreta-mailetan egon daitezkeen aldeak –lurralde bakoitzeko aniztasunak justifika ditzakeenak– errespetatuta. Hartara, 2017. urtean Lurralde Historiko bakoitzean EAEko batez besteko estalduraren % 80 lortze-ko konpromisoa jasotzen du EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapak.

Bestalde, inbestidura-saioko hitzaldian, Lehendakariak Eusko Legebiltzarraren aurrean ho-nako konpromiso hau hartu zuen bere izenean eta Jaurlaritzaren izenean: pertsona guz-tientzako kalitatezko gizarte-zerbitzuak bermatzeko konpromisoa; gauza guztien gainetik eta lehen-lehenik pertsonak daudela nabarmendu zuen; eta legealdi honetan Jaurlaritzaren ekintza bideratuko duen gaietako bat kalitatezko zerbitzu publikoen aldeko Gizarte Politi-ka bermatzeko helburua ere aipatu zuen bereziki.

EAEko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoa ezartzearekin, eta egonkortu gabekotzat jota-ko sistemaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoak hedatzeko finantza-lankidetzakok tres-na bat eratzearekin, X. Legegintzaldi honetako Gobernu Programako ekimen bat bete nahi dugu; hain zuzen ere, Jaurlaritzaren gizarte-zerbitzuen eremuko ekintzaren ildo nagusiak biltzen dituen ekimena (1.21 arloa. Pertsona behartsuenak/1.21.2 Gizarte Zerbitzuak, ongi-zate-estatuaren laugarren zutabe gisa). Honako hauek ditu helburu: “Gizarte Zerbitzuen Sistemaren iraunkortasuna bermatzea, zerbitzuen multzoaren garapen osoa burutuz eta Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemari beharrezko baliabide eta bitartekoak emanez lankide-tza publiko-pribatuaren eredu mistoan aurrera egiteko.”

Gobernu Kontseiluak 2013ko ekainaren 11an hartutako Erabakiaren bitartez, 2013/2016 al-diko X. Legegintzaldiko Plan Estrategikoen egutegia onartu zen, eta horien artean dago Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoa, Gobernuaren Plantzat hartuta; hartara, jarduera ho-rien izaera estrategikoa aitortu zuen, beroriek osatzen baitute, beste plan batzuekin bate-ra, Euskal Gizartearen aurrean hartutako konpromisoen erdigune garrantzizkoena. Erabaki horren bitartez plan horiek izapidetzeko prozedura ere onartu zen.

Page 9: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

8

1. SarreraJarraian, plana egiteko oinarri izan dugun esparrua (premisak eta irizpideak) aurkeztuko dugu. Horren ondoren, planaren elementuak, egitura eta iraupena aurkeztuko ditugu, bai eta plana egiteko eta onartzeko prozedura zein izan den ere.

1.1 plana egiteko esparrua

Plana egiteko, planaren beraren helburua izan dugu kontuan, eta helburu hori lortzeko mo-duari buruz eta Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren (GZES) plangintzan jarraitu beharreko irizpideei buruz egindako hausnarketa ere izan dugu oinarri, Gizarte Zerbitzuei buruzko abenduaren 5eko 12/2008 Legean (aurrerantzean, Legean), xedatutakoaren esparruan.

Planaren xedea: GZESa finkatzea eta 2020ra begira sistemaren unibertsalizazioan aurrera egitea

Gizarte Zerbitzuen Mapan aurreikusitako zerbitzu eta prestazio ekonomikoen hedapenaren helburua honako hau da: euskal administrazio publikoek zerbitzu eta prestazio horiek jasotze-ko aukera eskubide subjektibotzat bermatzeko baldintzetan egotea eskubidearen titular izanik horiek jasotzeko baldintzak dituzten pertsona guztiei, betiere legean aurreikusitako epean.

Horrek zera esan nahi du, zerbitzu edo prestazio ekonomiko bakoitza emateko zuzenean eskuduna den administrazioak premien bilakaerari erantzuteko baliabide ekonomiko, plaza eta profesional nahikoak izan behar dituela eta, zehazki, sistemaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen eskariari (baldintzak betetzen dituen eta artatu ez den eskariari) erantzute-ko, dela eskari hori erakundeetara bideratuta izan, dela erakundeek identifikatutakoa izan. Ildo beretik, mapan eta memoria ekonomikoan estimazio bat egiten da: a) 2017an zerbitzu eta prestazio ekonomiko bakoitzean artatu beharreko erabiltzaile edo jasotzaileena, edo eskaini beharreko plazena –eta, hala badagokio, arreta-orduena–-; b) eta horretarako beha-rrezkoa den gastu korronte publikoa.

Dena den, kontuan hartu behar dugu:

estimazioak direla;

sistema hedatzeko tresna den arren, plana, batik bat, plangintzarako tresna dela euskal administrazio publikoentzat;

nolanahi ere, 2016/12/25etik aurrera, euskal administrazio publikoek, legean aurrei-kusitako eskumen-araubidearen arabera, Katalogoko zerbitzu eta prestazio ekonomi-koak jasotzeko aukera eskubide subjektibotzat bermatu beharko dutela (dagoeneko egin behar dute hori, hain zuzen, mendetasunari arreta emateko eta autonomia sus-tatzeko eremuetan –gastu korronte publikoaren ehuneko garrantzitsua osatzen du–, edo babesgabetasunaren eremuan).

Eta bermatu egin beharko dute, maparen eta memoria ekonomikoaren aurreikuspenak zu-zenak izan ala ez, eta zerbitzuari atxikitako prestazio ekonomikoarekin kontatuta, Legean1 eta Zorroari buruzko Dekretuan zehaztutako baldintzetan, eskubidea duen pertsona zerbi-tzuaz hornitzeko baliabide alternatibo bakarra den aldetik.1 16.2 artikulua, d letra: <<Zerbitzu pertsonalekin lotutako banan-banako prestazioak, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistematik kanpoko prestazio edo zerbitzu batez baliatzeko aukera emateko xedea dutenak, alegia, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemako Prestazio eta Zerbitzuen Katalogoan erabiltzaileak bere eskubidez lor dezakeen prestazio edo zerbitzuaren antzeko ezaugarrie-kiko prestazio edo zerbitzu batez baliatzeko aukera emateko xedea dutenak; betiere, beharrezkoa da sistema horretan sartzen diren zerbitzuen esparruan prestazio edo zerbitzu hori ezin aldi batez bermatzea, eskaintza aski zabala ez izateagatik. Aurrekoa bakar-bakarrik aplikatuko da, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren plangintzan aurreikusitakoarekin bat etorrita, betetze-bidean dauden zerbitzuen kasuan>>.

Page 10: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

9

Nolanahi ere, baldintza horietan, EAEko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoa funtsezko tresna da GZESa hedatzeko, sistemaren unibertsalizazioan aurrera egiteko eta sistemaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoak jasotzeko aukera eskubide subjektibotzat bermatzeko.

Hori horrela dela, plana GZESa sendotzera bideratuta dago, sistema edo sare unibertsal mo-duan sendotzera, erantzukizun publikokoa, titulartasun publikoko eta pribatu itunduko pres-tazio, zerbitzu eta ekipamenduez osatutakoa, ekimen publikoa eta soziala gailen izango dela, eta hartara, Euskadi osoan zerbitzu eta prestazio ekonomiko berdinak eskuratzeko aukera eskubide subjektibo moduan bermatzeko adina plaza eta profesional egongo dira, betiere Zorroari buruzko Dekretuko definizioari jarraikiz, 2016ko abenduaren 25etik aurrera.

Eskubide hori bermatu ahal izateko, GZES unibertsal baten eraketan aurrera egin behar da eta Euskadi osoan babes-maila homogeneoak sustatu. Eta horretarako, besteak beste, ho-nako baliabide hauek ditugu –lehendik ere erabiltzen ari gara baliabide horiek, eta gerora indartzea ere aurreikusi da planean–:

Eskubide subjektiboa benetan baliatzearen sustapena, GZESari, GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoei, zerbitzu eta prestazio horietarako eskubide subjektiboari eta zerbitzu eta prestazio horiek jasotzeko betekizunei buruzko informazio- eta heda-pen-ekintzak barnean hartuta.

Zorroko zerbitzu eta prestazio ekonomikoak garatzeko dekretuak onartzea, besteak beste, zerbitzu bakoitzaren baldintza materialak, funtzionalak eta langileei dagozkio-nak (figura profesionalak, ratioak…) araututa.

Erantzukizun publikoko eta titulartasun publikoko nahiz pribatu itunduko prestazio, zerbitzu eta ekipamenduen sarea –lehendik dagoena– sendotzea, sare horretan titular-tasun publikoko eta sozialeko baliabideak nagusi direla; eta itunen eta lankidetzako es-parru-akordio nahiz hitzarmenen araubide espezifikoa garatzea –arauei eta operatibari dagokienez–, legean aurreikusitako baldintzetan.

Dekretu bidez, diagnostikoa eta balorazioa egiteko eta orientazioa emateko tresna tekniko komunak (legearen 20. artikulua) eta koordainketari lotutako zerbitzuetan, ordaintzera behartutako pertsonen parte-hartze ekonomikorako irizpideak arautzea, EAE osorako irizpide komuntzat hartuta.

Lurralde Historiko bakoitzeko mapak egitea, EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapan aurrei-kusitakoaren arabera, eta bertan txertatzea eranskin gisa.

Azkenik, legearen zioen azalpenean (32-34 orrialdeak) eta 5. artikuluan adierazten denez, GZESa sendotzeko eta GZESaren helburuak betetzeko honako hauek ezinbestekoak dira: Euskal Autonomia Erkidego osoan prestazio eta zerbitzu berberez baliatzeko aukera ber-matzea; eta, horretarako, lehendik dagoen zerbitzu eta zentro2 publikoen eta itunpeko pribatuen sarea –lehendik dagoena– indartu eta sendotu behar da.

Hortaz eta lehen-lehenik, babes-maila homogeneoak sustatzeak zera esan nahi du, Euskadi osoan zerbitzu eta prestazio ekonomiko berdinak jasotzeko aukera bermatu behar dela.

Eta arreta-maila (estaldura) antzekoak baina ez berdin-berdinak lortzeko aurrera egin behar dela ere esan nahi du, zeren gizarte-zerbitzuen premian eta eskarian eragiten duten

2 Zentrotzat hartuko dira plazak dituztela esan daitekeen zerbitzuak, edo azpiegitura bat zuzenean lotuta duten bestelakoak, Ka-talogoan eta Zorroari buruzko Dekretuan zentrotzat definitzen diren ala ez aintzat hartu gabe; esate baterako, “adinekoentzako ostatu-zerbitzuak” eta Oinarrizko jarraikiz bati edo pertsonak artatzen dituen Oinarrizko Gizarte Unitate bati atxikitako lokalak.

Page 11: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

10

faktore demografikoek, sozialek… (zahartzea, migrazio-saldoa, krisiaren inpaktu soziala, babes formalaren eta informalaren arteko oreka, gune bakoitzean aldez aurretik dagoen arreta-sarearen ezaugarriak…) joera komunak baitituzte Euskadi osoan, baina bai eta al-deak ere Lurralde Historikoen artean edo herrien artean.

Hori lortzeko, lehen esan dugunez eta egungo egoerari erreparatuta, bi urrats proposatu dira: a) zerbitzu eta prestazio ekonomiko guztiak 2017rako (2017/01/01) EAEko batez bes-teko estalduraren % 80ra, gutxienez, iritsiko direla bermatzea; b) eta 2020rako (2020/01/01) % 85era, gutxienez.

Azken batean, sistema bakarrerantz aurrera egitea da helburua, baina lurralde bakoitzaren errealitatea harturik abiapuntu gisa eta GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoak ema-teko zuzeneko ardura duen administrazio publiko bakoitzaren kudeaketa-aukerak erres-petatuta, baina betiere, honako hauek ezarritako baldintza eta mugen barruan: Gizarte Zerbitzuen Legeak, Zorroari buruzko Dekretuak, Legea eta zorroa garatzeko Dekretuek, plan estrategikoak eta mapak.

Horrela, bada, irizpide multzo hori aintzat hartuta, honako hauek lortu nahi dira:

EAEn eta Lurralde Historiko bakoitzean zerbitzu eta prestazioen sarearen garapen ho-mogeneoagoa lortzeko bidean aurrera egitea, GZESa unibertsalizatzeko helburuarekin modu koherentean, prestazio eta zerbitzuak jasotzeko eskubidea eskubidearen titular diren guztiei bermatuta, eta oreka eta homogeneotasuna ahalbidetuta lurraldeen artean.

Eta, aldi berean, erakunde bakoitzak bere helburuak lurralde bakoitzaren errealitatera (premien, biztanleriaren lurralde-banaketaren, aldez aurretik dagoen baliabide-sarea-ren ezaugarrien eta abarren arabera) egokitzeko duen gaitasunari eustea, eta uniber-tsaltasunaren, berdintasunaren, ekitatearen eta hurbiltasunaren printzipioekin batera, GZESa (7. artikulua) eta gizarte-zerbitzuen planifikazioa (34. artikulua) arautu behar dituzten beste printzipio batzuk betetzea.

Ildo beretik, jakin badakigu abiapuntuko egoera ez dela berdina hiru Lurralde Historikoe-tan, ez eta udalerri guztietan ere; beraz honako hau ezinbestekotzat jotzen da:

a) Zerbitzu eta prestazio ekonomikoen garapen-maila arian-arian orekatzea, norabide ho-rretan aurrera eginda eta bidezko planteamendua proposatuta. Horrexegatik:

Lurralde bakoitzaren abiapuntuko egoera eta bilakaera sozio-demografikoa oinarri-tzat hartuta, proiekzioa egitearekin ados gaude, baina elementu zuzentzaileak eza-rrita, hala nola, lehen aipatu ditugunak (EAEko batez besteko estalduraren % 80-85, gutxienez, lortzea); hartara, estaldurak behar beste hurbilduko dira.

EAEko batez besteko estalduraren azpitik dagoenari ahalegin handiagoa egin dezan eskatu behar zaio, baina batez besteko horren gainetik dagoenari ez zaio hazten jarrai dezan proposatu behar ezinbestean, betiere hazkunde hori hainbat faktore-tan oinarrituta (itxarote-zerrenda eta abar) justifikatzen ez bada, mapan estaldurak zehazteko aintzat hartu diren faktoreez gain. 3

b) Zentroak lurraldean behar adina heda daitezen sustatzea, “zerbitzuak lurraldean ezar-tzeko irizpide egokienei” jarraikiz, zerbitzu bat emateko aukera edo behar besteko hur-

3 Nolanahi ere, hazkunde hori 2017an EAEko batez bestekoa baino % 20 handiagoa baldin bada (2020. urtean % 15), planifika-ziorako ez da aintzat hartuko.

Page 12: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

11

biltasunarekin emateko aukera bertan behera utziko lukeen hutsunerik (ingurune ba-tean zentrorik edo estaldura nahikorik ez izatea) geratu gabe.

GZESaren unibertsalizazioan aurrera egiteko funtsezko alderdia da zerbitzuak lurral-dean hedatzea, bai eta zerbitzu eta prestazio ekonomikoak jasotzeko eskubidea dute-nei benetan jasotzeko aukera bermatzea ere (horretan ere badu eragina).

Hori guztia:

- lurralde bakoitzeko (Lurralde Historia izan daiteke, edo bestela, Foru Aldundiak eta Toki Erakundeek jarduten duten bestelako mugape geografikoak) errealitatera egokitzeko egin beharreko egokitzapenak alde batera utzi gabe) eta eraginkortasunaren, baliabi-deak baliatzearen eta ekimen pribatuarekin lankidetzan jardutearen printzipioei ere erreparatuta arreta-sarearen plangintzan eta hedapenean (ildo beretik, lehendik ere badiren baliabideak baliatuta);

- eta, nolanahi ere, eskubide subjektiboaren egoera batean, eskubidearen titular izanik zerbitzuak jasotzeko baldintzak betetzen dituztenei zerbitzuak jasotzeko aukera ber-matu behar dela jakinda, eta aukera hori eskubidea kudeatzeko behar den denboraz –ez gehiagoz– atzeratuta, baldin eta zerbitzuari atxikitako prestazio ekonomiko bat ematen ez bada, legean eta Zorroari buruzko Dekretuan aurreikusitako baldintzetan.

Ildo beretik, ez dugu ahaztu behar mapa planifikatzeko tresna dela eta zentroak gaituko direla betiere zentroen behar besteko okupazioa bermatzea ahalbidetuko duten premia eta eskaria baldin badaude.

Azkenik, bi urtera begira helburuak finkatu behar direnez eta helburu horiek koherenteak izan behar dutenez gastu-ibilbidearekin, egungo egoera ekonomikoarekin eta GZESa uni-bertsalizatzeko aurreikusitako epearekin, ezinbestekoa da, halaber, arreta-sarea garatzeko lanetan aurrera egitea, bereziki, lehen mailako arretari dagokionez.

Eta, horregatik, Katalogoko zerbitzu eta prestazio ekonomiko guztiek 2020. urtean hiru Lurralde Historikoetan EAEko batez besteko estalduraren % 85, gutxienez, lortzeko kon-promisoa hartu dugu:

Lurralde Historiko bakoitzean 2017. urterako (2017/01/01) aurreikusitako estaldurak proiektatuta, dokumentu honetan ezarritako irizpideei jarraikiz;

eta zerbitzu edo prestazio ekonomiko bakoitzak 2020. urtean (2020/01/01) izango duen xede-biztanleria finkatuta, EINek egindako epe motzeko proiekzio demografikoei jarrai-kiz, betiere proiekzio hori egiten denean dagokiona aintzat hartuta (2014-2024, 2015-2025 eta abar) eta, nolanahi ere, plan berria egiteko garaian, Zorroari buruzko Dekretuan bertan aurreikusitako Zorroaren aplikazioaren eta garapenaren ebaluazioa egin ostean.

Horri dagokionez, atal hau amaitzeko, Zorroari buruzko Dekretuaren hirugarren xedapen gehigarrian honako hau aipatzen dela nabarmendu nahi dugu: <<Eusko Jaurlaritzak, gaine-rako euskal administrazio publikoekin koordinatzeko eskumenak egikarituz, Gizarte Zerbi-tzuen Erakundearteko Organoaren bitartez, Prestazio eta Zerbitzuen Zorroaren aplikazioari eta garapenari buruzko ebaluazio orokorra egingo du Gizarte Zerbitzuei buruzko abendua-ren 5eko 12/2008 Legearen lehenengo xedapen iragankorrean Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema unibertsalizatzeko aurreikusitako epetik aurrera bi urte igarotzen direnean, eta, hala badagokio, Prestazio eta Zerbitzuen Zorroa eguneratuko du Lege horretako 24. artiku-luan eta Dekretu honetako 8. artikuluan aurreikusitakoaren arabera>>.

Page 13: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

12

Plana legearen aurreikuspenetara egokitzea, GZESaren plangintzari dagokionez

Legean (35.3 artikulua) aurreikusitakoarekin bat 4, hona hemen Plan Estrategikoaren oina-rrizko bi elementu:

gizarte-premien diagnostikoa, premia horien bilakaeraren iragarpen eta guzti (Katalo-goko prestazio eta zerbitzuen premian eta eskarian eragin dezaketen faktore garrantzi-tsuen azterketa eta mapan egindako proiekzioak); ildo estrategikoak, helburu estrategikoak eta horiek lortzeko ekintza egokiak.

Horietaz gain, 35.2 eta 35.4 artikuluetan aurreikusitakoaren arabera, Planean honako hauek ere biltzen dira:

- EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapa ; besteak beste, estaldurak zehazten ditu eta, hala bada-gokio, zenbat arreta-ordu5 eskaini behar diren, zenbat plaza diren beharrezko, edo pres-tazio ekonomikoen6 zenbat erabiltzaile edo hartzaile artatu behar diren 2017/01/01ean (Lurralde Historikoen arabera edo EAE osorako, Eusko Jaurlaritzaren eskumeneko zer-bitzu eta prestazio ekonomikoen kasuan), eta era berean, zerbitzuak ezartze aldera, biztanleriari dagozkion irizpiderik egokienak zehaztuko ditu (36.1 artikulua).

- Memoria ekonomikoa; barruan hartzen du, besteak beste, euskal administrazio publi-koek, legeak ezarritako eskumen-araubidearen arabera, estaldura eta arreta-ordu ho-riek bermatzeko egin beharreko gastu korronte publikoaren estimazioa, bai eta diru-sa-rreren zenbatespena ere.7

Bestalde, 35.3 artikuluan eta zioen azalpenean aurreikusitakoari jarraikiz, planean honako hauek xedatzen dira:

sektore publikoak eta pribatu itunduak zerbitzuak emateko parte-hartzeari buruzko orientabidea8;

4 <<Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategiko horretan, besteak beste, gauza hauek denak zehaztu beharko dira: gizarte-premien diag-nostikoa eta premia horien bilakaeraren iragarpena; lortu beharreko helburuak eta helburu horiek lortzeko lan-ildo estrategikoak eta ekintzarik egokienak; sektore publikoak eta pribatu itunduak zerbitzuak emateko parte-hartzeari buruzko orientabideak, beharrezko koordinazio-neurriak; planaren ebaluazio sistematiko eta jarraitua egiteko baliabideak, eta hori guztia 5. artikuluan aipatutako gizar-te-zerbitzuen sare publikoa taxutzeko amaiera-helburuarekin, 7.a) artikuluan ezarritako moduan. Azkenik, 76. artikuluan aipaturik datozen tresna eta prozedurak ere bildu behar ditu. Tresna eta prozedura horiek, hain zuzen ere, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema osatzen duten prestazio, zerbitzu, programa eta jardueren kalitatea hobetzeko balio behar dute>>. (35.3 art.).

5 Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuaren gutxieneko intentsitatea Zorroari buruzko Dekretuan zehaztuta dago, oro har. Mapan eta memoria ekonomikoan aurreikusitakoa arreta-orduen hazkundea da, 65 urte edo gehiagoko biztanleriaren bilakaera demogra-fikoaren eta mendetasunaren arloko adierazle sintetikoaren arabera kalkulatuta, Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuaren hartzaile gehienak adinekoak direla aintzat hartuta. Orduen hazkunde horren ondorioz estaldura ez ezik, intentsitatea ere handitu daiteke.

6 GZESaren prestazio ekonomikoak aipatzean direnean, berreskuratu ezin diren laguntza teknikoez baliatzeko modua errazteko diru-ko-puruak hor sartzen dira, bai eta ingurune fisikoan egokitzapenak egitea ere, betiere horiek prestazio ekonomiko moduan edo laguntza ekonomiko moduan arautzeko aukera alde batera utzi gabe, Zorroari buruzko Dekretuaren 4.4. artikuluan aurreikusitako baldintzetan.

7 Plan estrategikoaren ekintzei dagokienez, Eusko Jaurlaritza buru duten ekintzen (dokumentu honen 3.5 atala) kuantifikazio ekonomikoa Memorian ez sartzea erabaki dugu, gastu hori ez baita zuzenean bideratzen prestazio edo zerbitzuak estaltzera. No-lanahi ere, non sartzen den gorabehera, GZESaren hedapenari laguntzera bideratutako gastu hori identifikatzea garrantzitsua da.

Bestalde, memoria ekonomikoari buruzko atalean azaldu dugunez, gastu eta inbertsioaren arloko aurreikuspenak euskal admi-nistrazio publikoek adostu dituzte, besteak beste, estimazioak doituta; hain zuzen ere, euren eskumeneko zerbitzu eta prestazio ekonomikoetan egindako gastu publiko korrontearen bilakaerari buruzko estimazioak, dela administrazioek zuten azken datuari dagokionez, dela administrazio bakoitzak plaza edo prestazio bakoitzeko gastu korronte publikoaren aurreikus daitekeen haz-kundearen estimazioari dagokionez (2011n behatutako datuan oinarrituta egindako estimazioa nahikoa ez dela uste izanez gero).

Alabaina, gaur egun, kasu gehienetan ezinezkoa izaten da estaldura-helburuak eta, hala badagokio, intentsitatea erakunde ba-koitzaren aurrekontura eramatea. Horretarako, erakundeek aurrekontu-teknika egokitu beharko lukete, eta Zorroko zerbitzu eta prestazio ekonomikoak argi eta garbi identifikatu beharko lituzkete, aurrekontu-partida espezifikoekin lotuta eta bestelako kon-tzepturik bildu gabe; edo Zorroko zerbitzu eta prestazio ekonomikoetan egindako gastua beste gastu batzuekin nahastu gabe.

8 Honela gauzatzen da hori: 2017. urtean, 2011ko titulartasunaren egiturari (udalaren, foru-aldundiaren eta autonomia-erkide-goaren titulartasuneko eta titulartasun pribatu itunduko zerbitzuek guztizkoarekiko osatzen duten ehunekoari) eutsita memoria ekonomian. Gaur egun, GZESaren zerbitzuetako gastu korronte publikoa baldintzatzen duten faktore garrantzitsuenetako bat da titulartasunaren egitura.

Page 14: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

13

beharrezko koordinazio-neurriak, eta planaren ebaluazio sistematiko eta jarraitua egi-teko baliabideak, gizartearen parte-hartzea bermatuta ebaluazioan.

Hori guztia gizarte-zerbitzuen sare publikoa taxutzeko helburuarekin, 5. artikuluan eta 7.a) artikuluan aurreikusitako moduan.

Hau da: - erantzukizun publikoko sare moduan; - titulartasun publikoko eta pribatu itun-duko prestazio, zerbitzu eta hornidurez osatua (5. art.); - GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen eskaintza eta horietaz baliatzeko modua bermatuko du; - gainera, sistemara sartzeko prestazioen, eskarien lehenengo harrerako prestazioen eta kasu-koordinazioare-kin zuzenean lotutako prestazioen zuzeneko kudeaketa publikoa bermatuko du, 60.2 ar-tikuluak dioenaren arabera; - eta ezarri egingo du, izaera orokorraz ezarriko ere, bai ku-deaketa publikoa eta bai gizarte-ekimenaren bidezko kudeaketa beti gailen izango direla GZESaren zerbitzuak ematean eta prestazio ekonomikoak kudeatzean (7.a art).

Gainera, plangintza bat dator honako hauekin:

Erkidegoko ereduarekin (sarea eta zerbitzuak lurralde bakoitzaren ezaugarrien arabera egokitzea eskatzen du), planifikazioaren subjektuari (33., 35.1, 35.5, 36.4 eta 36.5 arti-kuluak) eta planifikatzeko printzipioei (34. artikulua) buruz aurreikusitakoarekin. 9

Kalitatea hobetzeko balio behar duten tresna eta prozedurei buruzko aurreikuspenekin (76. artikulua), plan estrategikoan nahitaez bildu behar baita horien garapena (76.2 ar-tikulua): a) Gizarte Zerbitzuei buruzko Informazioko Euskal Sistema diseinatzea, abian jartzea eta iraunaraztea; b) kalitatearen ebaluazioko eta etengabeko hobekuntzako sis-temak aplikatzea; c) gizarte-zerbitzuetako ikerketa, bai eta ikerketako eta garapeneko eta ezagutzaren kudeaketako ekimenak ere, sustatzea eta bultzatzea; d) gizarte-zerbi-tzuetako profesionalen prestakuntzaren etengabeko hobekuntza.

Eta aurreikuspen horiei dagokienez, honako hauek aipatzen dira: Gizarte Zerbitzuen Euskal Behatokia (77. artikulua), profesionalen prestakuntza eta gaikuntzarekin lotu-tako neurriak (78. artikulua) eta Gizarte Zerbitzuei buruzko Informazioko Euskal Siste-ma (79. artikulua); horietaz gain, bestelako jardun batzuk ere biltzen dira, hala nola, GZESan integratutako zerbitzuak bereizteko ikus bereizgarri bat izatea. Horiek guztiak ere txertatu dira planean, eta GZESa egituratzeko eta hobetzeko prozesuan lagungarri izan daitezke.

9

GZESan lortu eta jarraitu beharreko helburuak, estrategiak, politikak eta jarraibideak aurretiaz zehaztu behar dira.

Baliabideak nola hedatu eta lurraldeka eta eginkizunka nola banatu behar diren jakiteko irizpideak definitzea. Gizarte-zerbitzueta-rako eskubidea, lege honetan aitorturik dagoen hori, benetako eskubidea izateko behar hainbat izan behar dute baliabide horiek.

Hurbiltasuna, hau da, dena delako zerbitzua nolakoa den kontuan izanda eta zenbat erabiltzaile dagoen edo egon daitekeen kontuan izanda ahal den neurrian, erabiltzaileak bizi diren lekutik hurbil eskaini behar da zerbitzua, eta beraz, horretarako bidea ematen duen inguru geografikoetan ezarri behar dira zerbitzuak.

Lurralde-oreka eta -homogeneotasuna. Zerbitzuak lurraldean banatzeko orduan, gogoan izan behar da Euskal Autonomia Erkide-goko herritar guztiek dena delako zerbitzura iristeko aukera berberak izan behar dituztela, eta, zerbitzura iristeko baldintzak eta diru-baldintzak autonomia-lurralde osoan berberak izan behar dira.

Baliabideak oso-osorik, arrazoi-legez eta eraginkortasunez antolatu eta aprobetxatu behar dira. Premiei erantzuteko lanean ahalik eta ondoena erabili direla bermatzearren, ahal dela, eskura diren baliabideak malgutasunez eta bata besteari loturik erabili behar dira, berdin dio formalak diren edo ez, publikoak diren edo pribatuak, baina, edonola ere, gizarte-ekimenez datozen baliabidee-tan jarri behar da arreta berezia, berdin gizarte-zerbitzuen arlokoak diren edo gizarte-babesaren gainerako esparruetakoak diren.

GZESaren esparruan esku hartzen duten osagai guztiek koordinaturik egon behar dute eta sarean lan egin behar dute.

Plangintza genero-ikuspuntutik begiraturik ere egin behar da, Gizonen eta Emakumeen Berdintasunerako otsaila-ren 18ko 4/2005 Legean aurreikusita dagoen moduan; Eta beste ikuspuntu batzuk ere bermatu behar dira, hau da, gogoan izan behar da sexu-joerak askotarikoak direla, eta kulturak ere bai, eta belaunaldiak ere bai, eta zerbitzue-tara iristeko eskubidea jende guztiarena dela, eta diseinuak gizon-emakume guztiak izan behar dituela gogoan. Ekintza positiborako eta aukera- nahiz tratu-berdintasunerako hartu beharreko neurriak ere hartu behar dira.

Page 15: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

14

Plana, hortaz, Gizarte Zerbitzuei buruzko abenduaren 5eko 12/2008 Legearen babespean garatu da; Lege horren xedea honako hau da: “gizarte-zerbitzuen prestazioak eta zerbi-tzuak jasotzeko eskubidea sustatu eta bermatzea, eta, horretarako, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema unibertsal bat arautu eta antolatzea”; sistema hori 7. artikuluan bildutako printzipioen arabera arautuko da: besteak beste, erantzukizun publikoaren, unibertsaltasu-naren eta koordinazioaren printzipioen arabera.

Hein handi batean, alderdi horiek honako ardatz honetan bildutako edukien bitartez gauza-tzen dira: 1. ardatza.- Arretaren unibertsalizazioa, lurralde-antolamendua eta ekitatea sarbi-dean; zerbitzu eta prestazio ekonomikoak Mapan aurreikusitakoaren arabera hedatzea bil-tzen da, baina bai eta gainerako ardatzen bitartez ere, gainerako ardatz horiek zerbitzu eta prestazio ekonomikoen hedapena lortzeko tresnatzat ez ezik, helburutzat ere hartzen baitira, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren eraketarekin eta finkatzearekin ere lotuta, eta horixe da, azken batean, Planaren indarraldian gainditu beharreko erronka nagusia.

Bukatzeko, Plana Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde-egiturarekin juridikoki bat datorrela esango dugu eta, Planean bertan hainbat ekintza txertatzen direla errealita-tea Gizarte Zerbitzuei buruzko 12/2008 Legean bildutako eskumen-banaketaren arabe-ra egokitzeko; ildo beretik, eskumen-araubide antolatua, EAEko erakunde-egiturarekin eta legearekin koherentea izango den eskumen-araubidea finkatzeko urrats garrantzi-tsuenak izan dira Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren prestazio eta zerbitzuen zorroari buruzko urriaren 6ko 185/2015 Dekretua berriki onartzea, horren ondoren lehendik ze-goen zerbitzu eta prestazio bakoitza Zorroari atxikitzeko prozesua, Gizarte Zerbitzuen Mapa, eta legean proposatu den eskumen-araubidea onartzearen ondorioz euskal ad-ministrazio publikoen artean gertatuko den berregokitzapena. Eskumen-araubide ho-rretan gerta daitezkeen desorekak, gertatzekotan, Gizarte Zerbitzuetako Erakundear-teko Organoan aztertu beharko dira, erakundearteko koordinazioa antolatzen duen organoa den aldetik.

Plana X. legegintzaldiko helburu programatikoetara eta Europar Batasunaren esparruan Gizarte Zerbitzuen arloan gauzatzen ari diren politiketara egokitzea

Aurkezpenean esan dugunez, Planaren ardatz estrategikoak erabat bat datoz lehendaka-riak 2012ko abenduaren 13ko inbestidura-hitzaldian proposatutako Gizarte Politikarekin lotutako jardunaren oinarrizko ideia harekin; hitzaldi harta, pertsona finkatu zuen siste-maren erdigunean eta kalitatezko gizarte-zerbitzuak bermatzeko konpromisoa hartu zuen, hainbat neurriren bitartez: gizarte-laguntzen bermea eta eraginkortasuna hobetzea, eta erakundeen arteko lankidetzaren bitartez, gizarte-zerbitzuen sistemaren finantza-egonkor-tasuna lortzea. Planean ere funtsezkoak dira alderdi horiek.

Jardun-ildo hori konstantea izaten ari da Legegintzaldi osoan. Politika orokorreko osoko bilkura guztietan (irailean, urtero) gizarte-babesa Jaurlaritzaren lehentasunetako bat izan da, gizarte-babeseko sistema publiko eta kalitatezkoa bermatuta, inor atzean utzi gabe (2013), oinarri zabaleko gizarte-adostasuna lortzea xede izanik, egoerak gorabehera sis-temak iraungo duela bermatzearren, eta sistemaren iraunkortasuna ahalbidetuta gizarte-legitimazioaren eta ekitatearen bitartez (2014); eta, azkenik, gizarte-kohesioaren bermea oraindik ere Jaurlaritzaren ekintzaren elementu garrantzitsuenetako bat dela berretsita, eta horretarako, gainerako erakundeekin oinarrizko adostasuna lortu da (2015). Adostasun horren ondorioz, Plana onartu egingo da, Gizarte Zerbitzuen Mapari eta Zorroari dagokie-nez aldez aurretik ados jarrita.

Gobernu Programaren edukiak eta Planaren proposamenak ere bat datoz, hein berean. Izan ere, Gobernu Programan 2.7.2 “Gizarte Zerbitzuak, ongizate-estatuaren laugarren zutabe

Page 16: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

15

gisa” atalerako finkatutako helburuak bat datoz Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoko au-rreikuspen estrategiko edo ardatzekin, gutxienez, honako alderdi hauetan:

1. Gizarte Zerbitzuen Sistemaren iraunkortasuna bermatzea beharrezko baliabideen bitar-tez, lankidetza publiko-pribatuaren eredu mistoan aurrera eginez; Zerbitzuen Zorroaren garapen osoa burutzea, eta sistemaren eraginkortasuna indartzea.

4. ardatza eta Memoria ekonomikoa.

2. Gizarte-zerbitzuak eskariaren arabera egoki daitezen sustatzea, eta zerbitzu soziosanita-rio berrien garapena bultzatzea. 4. eta 5. ardatzak.

3. Eremu soziosanitarioan lankidetzarako mekanismoak garatzea, bazterkeria-arriskuan dauden pertsonei jarraipena egin eta laguntza emateko. 5. ardatza.

4. Erakundearteko koordinazioa eta lankidetza bultzatzea, bai eta lankidetza publiko-pri-batuaren eremuan ere, gizarte-zerbitzuen eraginkortasuna hobetzearren.

3. eta 4. ardatzak.

5. Adostasun-maila handiko gizarte-ituna sustatzea, gizarte-zerbitzuen sistemaren aldeko aurrerabidea finkatzearren. 2. eta 3. ardatzak.

Planaren diseinua eta edukia Europar Batasunetik datozen oinarrizko edukiekin bat da-toz, egungo testuinguru soziopolitikoan gizarte-politika aurreratuetan gailendu beharreko edukiak diren aldetik.Europar Batasunean, gizarte-politika enplegu-politiken paralelo doa, helburu komun bera partekatzen dutela biek: bizi-kalitate eta bizi-maila egokiak sustatzea denontzat, gizarte aktibo, askotariko eta osasungarri batean. Baina gizarte-politika ez da EBren eskumen es-klusiboa; aitzitik, Estatu kideei funtsezko eskumentzat esleitzen zaie, eta haien artean ba-natzen da Estatu horietako antolamendu juridikoak eta eskumen-banaketako sistema arau-tzen duten arauen arabera. Horrela, bada, Estatuek egiten dituzten ekintzak babesteko eta osatzeko politikak geratzen dira EBrentzat.

Ildo beretik, Europar Batasunaren Tratatuaren 3. artikuluan dioenez, Europar Batasunaren fun-tsezko helburu dira ekonomiaren, gizartearen eta lurraldearen arloetako kohesioa sustatzea, gizarte-bazterkeriaren nahiz diskriminazioaren aurkako borroka, eta gizarte-babesa sustatzea.

Era berean, EBren funtzionamenduari buruzko Tratatuaren10 X. tituluaren –Gizarte Politika-ri buruzkoa–, 151. artikuluan11 honako hau xedatzen da: “Erkidegoak [Europar Batasunak] eta Estatu kideek [...] helburu hauek dauzkate: enplegua sustatzea; bizitzako eta laneko baldintzak hobetzea, aurrerapenen bidetik langileak parekatzeko; gizarte-babes egokia; elkarrizketa soziala; giza baliabideen garapena, enplegu-maila handia eta iraunkorra lor-tzeko; eta bazterkeriaren kontra borrokatzea”.

Konpromisoa egiaztatuta, gizarteratze aktiboko estrategia europarrean zerbitzuak (gizarte-zerbi-tzuak, besteak beste) eskuratzeko aukera da gizarteratze aktiboko politikak bermatzen dituzten hiru zutabeetako bat, errentak bermatzearekin eta lan-merkatuan sartzeko aukerarekin batera. EBren ustez, gizarte-zerbitzuei dagokienez:

erronka nagusia zera izan da (EAEren kasuan, oraindik gainditu gabe dago), bateratze-prozesuan aurrera egitea gizarte-zerbitzuen eredu jakin bat lortzeko, hain zuzen ere, eskubide subjektiboaren logika txertatzen duen eta komunitatearentzako oinarrizko zer-bitzuen eredu orokorrean (ongizate-estatuaren oinarrietako bat) sartzen den eredua;

10 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/ES/TXT/PDF/?uri=CELEX:12012E/TXT&from=ES

11 Europar Batasunaren Egunkari Ofiziala 2010.3.30. C 83/47 seriea.

Page 17: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

16

une honetan, funtzionamendua eta zerbitzu-maila modernizatu egin behar dira, Euro-pa 2020 Estrategiaren helburuak (hazkundea, adimenduna, iraunkorra eta integratzai-lea) betetzen lagunduko duten elementu bihurtzeko, betiere gastu soziala hazkunde ekonomikoarentzat kargatzat hartzen duen ikuspegi tradizionala alderantzikatu eta ekonomia egonkortzeko eta ekonomiaren hazkunderako lagungarri direla ulertuta.

Aitzitik, Planean egiazta daitekeenez, gizarte-zerbitzuak jarduera ekonomikoaren esparru ga-rrantzitsua dira, itzulkinak biderkatu egiten dituztelako biztanleriaren bizi-kalitateari dagokio-nez, mendetasunarekiko prebentzioari eta autonomiaren sustapenari dagokienez, enplegua sortzeari dagokionez, BPGari egindako ekarpenari dagokionez, zerga-itzulkinari dagokionez... Azken batean, gizarte-zerbitzuak sistema publikoaren erronka nagusia eredu bat lortzea da, eskubide subjektiboaren logika txertatzen duen eta komunitatearentzako oinarrizko zerbitzuen eredu orokorrean sartzen den eredua. Eta konpromiso horri premia bat gehitu behar zaio: gizarte-zerbitzuen Europako eredu sozialarekin –eredu hori unibertsala, kalita-tezkoa eta iraunkorra da– bat egiteko premia; horretarako, honako hauetara bideratutako ekintzei eman behar zaie lehentasuna: zorro bat eratzera, eskubide subjektiboa bermatze-ra, finantzaketa nahikoa lortzera, zentzuzko eskaintza garatzera, herritarrak ardatz izango dituen antolaketa teknikoa lortzera, erantzukizunak lurraldearen arabera antolatzera esku-men partekatuen sistema lortzeko lanetan aurrera egitearren, eta bukatzeko, beste sistema batzuekiko (batik bat, soziosanitarioarekin) koordinazioa garatzera bideratuta.12 Alderdi horiek guztiak erraz identifika daitezke planaren testuan.Alderdi horiekin bat etorriz, Planak, halaber, erantzun egiten die Europako Ekonomia eta Gizarte Batzordearen (CESE) irizpenaren zuzentarauaren printzipioei. Zuzentaraua 2015eko irailaren 17koa da, “Gizarte-prestazioen sistema eraginkor eta fidagarriak lortzeko printzi-pio”-ei buruzkoa. Hain zuzen ere, CESEren proposamena dira, eta EBren konpromiso estrate-gikoaren alde egiten dute. Konpromiso hori argiago bideratu behar da gizarte-politikara, eta Batzordea gonbidatzen du gizarte-politikaren esparruko printzipio orokorrak sortzera; bere ustez, printzipio horiek oinarri izan behar dute EBko erakundeen jarduerarako eta, zehazki, gobernantza ekonomikorako, aurrekontu-kontrolerako eta krisiaren kudeaketarako.CESEk azpimarratzen du, hori dela eta, bidezko oreka aurkitu behar dela printzipio partekatuen beharrizanaren eta sistemen aniztasunaren artean; izan ere, horiek dira herrialde bakoitzeko gizarte-politikaren, kulturaren eta historiaren isla. Halaber, uste du Europako gizarte-ereduaren arabera garatu behar dutela. CESEren proposamenak 17 printzipio ezartzen ditu, eta, horien artean, EAEko Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak nabarmendu eta azpimarratu egiten ditu par-taidetzari dagozkion printizpioak (prestazio eta zerbitzu guztiek izan behar dute lagungarri herritarrak gizarteko kide senti daitezen eta gizartean parte har dezaten, partaidetza profesio-nala, kulturala eta politikoa barne, gizarte-ongizatearekin batera) eta pertsona erabiltzaielaren autodeterminazio-printzipioa (pertsona erabiltzaileak ez dira objektu pasibo, ezpada laguntzen ekoizlekideak eta prestazioak jasotzeko eskubidea duten herritarrak).

Plana Gobernuaren plangintza orokorraren esparruan.

“2013/2016 aldiko X. Legegintzaldiko Plan Estrategikoen egutegian”, aldi horretarako guz-tira 14 plan estrategiko biltzen dira eta horien artean dago 2016-2019 aldirako Gizarte Zer-bitzuen Plan Estrategikoa. Planaren 5. ardatza –“Beste sistema batzuekiko lankidetza” Gizarte Zerbitzuei buruzko Le-gearen 40.6 artikuluan13 oinarrituta dago, eta gizarte-zerbitzuen politikaren eta bestelako

12 “Servicios sociales y cohesión social”. Laburpen exekutiboa. CES-Ekonomia eta Gizarte Arazoetarako Batzordea

13 Artikulu horren arabera, Eusko Jaurlaritzari dagokio Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren koordinazio oro-korra, prestazioak eta zerbitzuak Euskadiko lurralde osoan orekaturik garatu daitezen, hartara, haietara iristeko aukerak homogeneoak izan daitezen. Eta, beste alde batetik, gizarte-zerbitzuen beren eta gizarte-ongizatearekin zerikusi zuzena duten sistema eta politika publikoen artean koordinaturik jarduteko bideak zabaltzea, sistema-po-litika horiek eskumenak dituzten lurraldean jardun beharra dagoenerako, batez ere honako hauekin: osasun-zer-bitzuak, hezkuntzakoak, etxebizitzakoak, enplegukoak eta diru-sarrerak eta gizarteratzea bermatzekoak.”

Page 18: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

17

politika publiko konkomitanteen arteko lotuneak ditu aztergai. 28. helburu estrategikoan honako hau proposatu da: “Eremu soziosanitarioa eraikitzen buka-tzea, zaintzaren zerga-kolektibo guztiei behar duten ordezkaritza eta estaldura emanez, eta gi-zarte-zerbitzuen eta osasun-zerbitzuen arteko koordinazioa hobetzea, Arreta Soziosanitarioko Euskal Kontseiluan erabakitako koordinazio eta integrazio soziosanitarioko ildo estrategikoak sustatuta, eta hirugarren sektoreko erakundeek bazkide estrategikotzat eta lehentasunezko-tzat parte hartuta” eta bat-egite horren esparruan, honako ekintza hauek hautatu dira.

Arreta Soziosanitarioko Euskal Kontseiluaren Dekretu berria onartzea. Koordinazio soziosanitarioko programa pilotuak garatzea, bereziki kontuan hartuta etxeko esku-hartze programa soziosanitarioak abian jartzea.Zerbitzu soziosanitarioen Zorroa jasotzen duen Dekretua onartzea.

Gizarteratzeko eta Diru-sarrerak Bermatzeko Euskal Sistemarekin koordinatzeari dagokio-nez, bi prestazioak jasotzen dituzten hartzaileak bat etor daitezkeela ikusita, koordinatze-ko eta sarean lan egiteko bide eraginkorrak ezarri behar direla geratu da agerian, GZEK-ren gomendioei jarraikiz. horretarako, honako ekintza hau diseinatu da: “Lanbide-Euskal Enplegu Zerbitzuaren eta GZESaren arteko koordinazioa eta lankidetza gauzatzeko bide iraunkorrak ezartzea…” diru-sarrerak bermatzeko prestazioak jasotzen dituztenen artetik, problematika batik bat soziala dutenei arreta emateko. Ekintza horri lehentasunik handie-na eman zaio.Hezkuntzaren arloan, GZEKren gomendioei jarraikiz kasu honetan ere, ekintza bakarra au-rreikusi da: (“Koordinazio-protokoloak ezartzea ikastetxeekin eta osasun-zentroekin, koor-dinaziorako eta ebaluaziorako bide iraunkorrak eta ekimen partekatuak barnean hartuta, batik bat, haurren babesaren esparruan”), eta garrantzi berezia eman zaio, ekintza estrate-giko oso garrantzitsutzat hartzen baita Gizarte Zerbitzuan Plan Estrategikoa hedatzeko, eta erakundeen arteko lankidetzaren bitartez gauzatu behar da. Bestalde, planean lau ekintza ezarri dira genero-politikei dagokienez; izan ere, alde batetik, genero-ikuspegia Plana osatzen duten ekintza guztietan sartzea aurreikusten baita, genero-desberdintasunak kentzeko eta emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna sustatzeko GZESan (1.8.1, 1.8.2 eta 1.8.3) eta, bestetik, azterketa bat egitea proposatu da, emakumeen aurkako indarkerian sartuta dauden zerbitzuen eta erakundeen arteko koordinazioa hobe-tzeko (5.5.1). Jardun horren osagarri, EAEko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako VI. Planean arlo horrekin lotuta dauden aurreikuspenak har daitezke.Osasunaren arloan, 2013-2020 Osasun Planean honako hau proposatu da: “Gobernuaren zeharkako estrategia gisa sektorearteko ekintza sustatzen duen erakundearteko konpromi-soa lortzea, osasuna eta osasuneko ekitatea gobernu osoaren eta politika publiko guztien xede gisa har daitezen, hartara osasuna politika guztietan txertatuta eta bultzatuta”.14 Helbu-ru horretan bat egiten dute eremu soziosanitarioarekin lotura duten planeko ekintza guztiek. Halaber, hirigintzaren, etxebizitzaren eta garraioaren arlorako ere bada ekintza espezifiko bat planean (5.4.1). Eta, horri dagokionez, Etxebizitza Plan Zuzentzailea 2013-2016 eta Etxebizitzak Birgaitzeko Renove Plana 2013-2016 planetako aurreikuspenak aintzat hartu behar dira, eta Garraio Iraunkorraren Gidaplana 2020ko Horizontea plana prestatzeko lanetan parte hartu.Azkenik, Euskadiko Udal Legearen Proiektuan (legebiltzarreko izapidean dago) EAEko uda-lek beren gain hartu beharreko eskumenak identifikatu beharko dira, bai eta proiektua behar bezala burutzeko antolatzen diren finantzabideak ere, gizarte-zerbitzuei dagokienez, Gizarte Zerbitzuei buruzko Legean eta plan honetan aurreikusitakoarekin koherente izanik. Eta Euskal Enplegu Zerbitzuaren eta Euskal Enplegu Sistemaren Legearen aurreproiektuari dagokionez (prestatzen ari da eta, aurrekoa bezalaxe, Legegintzaldiko Egutegian sartuta dago), enplegu-mailak eta enpleguaren egonkortasuna eta kalitatea areagotzeaz gain, en-plegagarritasuna eta laneratzea hobetzea ere ditu azken helburu, eta gizarte-zerbitzuen sistemarekin eta plan honekin konexioak ezarri beharko ditu, dela GZESko enpleguaren ka-litateari eta enplegua sortzeari dagokienez, dela laneratzeari dagokionez.

14 http://www.lehendakaritza.ejgv.euskadi.eus/r48rplancoo/es/contenidos/plan_programa_proyecto/xleg_plangub_13/es_plang_13/plang_13.html

Page 19: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

18

1.2 Planaren egitura eta iraupena, eta egiteko prozesua

Planaren egitura

Atal honetatik aurrera, planak honako bloke edo kapitulu hauek jasotzen ditu: 1. Premien diagnostikoa; honako hauek biltzen ditu:

Baliabide-sarearen (GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoak) egoeraren diagnos-tikoa; horri esker, 2011. urtean sarearen garapen-maila zenbatekoa zen jakin ahal izan dugu, eta GZESa hedatzearekin lotutako gai garrantzitsuak identifikatzeaz gain, ondo-rioak ere atera ditugu.Azken urteotan sareak izan duen bilakaerarekin lotutako hainbat alderdi, Gizarte Zerbi-tzuen Euskal Kontseiluaren (GZEK) III. Txostenean bildutakoari jarraikiz.GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen etorkizuneko eskaria eta premia baldintza dezaketen inguruneko faktore garrantzitsuak eta bestelako alderdiak (prospekzioa).GZESak barnean dituen erronka nagusien azterketa, sendotzeari begira.

2. GZESaren xedea eta ikuspegia, planaren ardatz eta helburu estrategikoak 15 eta ardatz eta helburu estrategiko bakoitzari dagozkion ekintzen xehetasuna, ekintza bakoitzari buruz honako datu hauek aipatuta: lehentasun-maila, ekintza gauzatu edo bideratu behar duen erakundea, lehentasunezko zer elementuri erantzuten dion eta jarraipena edo ebaluazioa egiteko adierazleak.Bakoitzarekin lotutako ardatz, helburu eta ekintzei dagokienez, planean honako hauek sartzen dira:

5 ardatz edo ildo estrategiko: erakundeen ahalegina ardatz edo ildo horietara bi-deratu beharko da, lehentasunez, planaren indarraldian.32 Helburu Estrategiko: horien bidez ardatz bakoitzean eman beharreko aurrera-pausoak ezarriko dira. 90 ekintza; horien bidez aipatutako helburuak lortu behar dira.

Bloke hau bukatzeko egutegia dago, ekintza bakoitza hasteko eta bukatzeko aurreiku-sitako epeak zehaztuta; eta planean aurreikusitako ekintzetatik, Eusko Jaurlaritza buru izango den ekintzen kuantifikazio ekonomikoa ere egin dugu, betiere egiazko kuanti-fikazioa egiteko moduko zehaztasun-maila izanez gero.

3. EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapa eta Memoria Ekonomikoa.

4. Plana koordinatzeko, dinamizatzeko, jarraipena egiteko, ebaluatzeko eta eguneratze-ko finkatu den modua.

Planaren iraupena

Plana 2016-2019 aldirako proposatu dugu, baina ez dugu ahaztu behar 2015eko bigarren hiruhilekoan aldez aurreko hainbat ekintza garrantzitsu gauzatu behar zirela; zehazki, Zo-rroari buruzko Dekretua onartu behar zen, eta 2015/12/31 baino lehen, Finantza Publikoen Euskal Kontseiluaren erabaki bidez, Zorroari buruzko Dekretuaren bigarren xedapen gehi-

15 Ildo eta helburu estrategikoak finkatzeko garaian, oinarrizko ildo eta helburuak aukeratu nahi izan ditugu, erakunde guz-tiak bilduko dituztela eta, aldi berean, beharrezkoa den maniobra tartea ere izan dezaten definizio praktikoan. Ekintzen azken zehaztasunak erakunde bakoitzak xedatu behar ditu, orientabide orokor hauei jarraikiz, baina lurralde-eremu bakoitzeko egoerak, premiak eta aukerak ere aintzat hartuta. Halaber, antzeko zehaztapen-maila duten helburu eta ekintzak sartu nahi izan ditugu planean, eta horretarako, ez ditugu enuntziatu orokorregiak egin, ez eta jardun oso zehatz edo espezifikoak zehaztu ere; eta hel-buru eta ekintzak definitzeko garaian, irizpide errealistari jarraitu nahi izan diogu, bete ezinak diren neurriak ez proposatzearren.

Bestalde, sartu ditugun zenbait ekintza jada aurreikusita edo, zenbait kasutan, abiarazita daude. Bi arrazoirengatik sartu ditugu ekintza horiek: planak biltzen dituen lehentasunei erantzutera bideratutako neurri guzti-guztiak txertatu nahi izan ditugulako, eta jada partzialki aplikatzen ari diren zenbait neurri orokortu eta zabaltzea nahi dugulako.

Page 20: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

19

garrian horretarako aurreikusitakoari jarraikiz, egonkortu gabekotzat jotako zerbitzu eta prestazio ekonomikoak indartzeko finantza-lankidetzako formula bat (“funts” bat) eratu behar zen, zerbitzu eta prestazio ekonomiko horiek funtsezkoak baitira GZESa hedatzeko. Bi ekintza horiek burututa daude.

2019. urtea ezarri dugu planaren jomuga, honako hauek aintzat hartuta:

2016/12/25etik aurrera GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen eskari guztiari –baldintzak betetzen dituena eta artatu ez dena– erantzun beharko zaiela;

2017. eta 2018. urteetan, eskaintza eskariari (eta, bereziki, bideratutako eskariari) zenbateraino egokitzen ote zaion aztertu beharko dela bereziki, eta egokitzapen hori sakonki ebaluatu behar dela 2018ko bigarren seihilekoan, Zorroari buruzko De-kretuaren bigarren xedapen gehigarrian aurreikusitako Zorroaren aplikazioaren eta garapenaren ebaluazio orokorrarekin batera, eta Dekretu horretan aurreikusitakoari jarraikiz, 2018ko abendutik aurrera egin beharko dela (ebaluazio horren emaitzaren ondorioz, 2020/01/01erako aurreikusitako helburuak betetzeko ekintzetan egin beha-rreko eguneratzeak egin beharko dira, zerbitzu eta prestazio ekonomikoen hedatzea-ri dagokionez);

planak lau urteko iraupena izan behar duela, EAEko Gizarte Zerbitzuei buruzko aben-duaren 5eko 12/2008 Legean aurreikusitakoari jarraikiz;

eta 2019an amaitzen dela udalen eta foru aldundien legegintzaldia, udalak eta foru aldundiak baitira Katalogoko zerbitzu eta prestazio ekonomiko gehienak emateaz ar-duratzen diren erakundeak.

Azkenik, Zorroaren aplikazioa eta garapena ebaluatu ostean, 2020-2023 aldirako beste plan bat egin beharko da.

Plana egiteko, onartzeko eta aurkezteko prozesua

Eusko Jaurlaritzaren Enplegu eta Gizarte Politiketako Saila plana, mapa eta memoria eko-nomikoa egiteko prozesuaren buru izan da, bere koordinazio-eskumenak erabiliz, Foru Al-dundiekin eta Udalekin koordinatuta, legearen 35.1 artikuluan aurreikusitakoari jarraikiz.

Nolanahi ere, prozesu hori kolektiboa edo kide anitzekoa izan da, batik bat, maparen eta memoria ekonomikoaren kasuan, GZESaren erakunde-arkitekturarekin koherentea.

Planean honako hauek hartu dira aintzat:

GZEOan 2011ko ekainean aurkeztu zen 2011-2014 aldirako plan estrategikoaren zirri-borroa; zirriborro horretako ekintzen balorazio positiboa egin zuen GZEOak, eta zirri-borroa izapidetzen ari zen bitartean mapa eta memoria ekonomikoa egin ziren (zirri-borroan aurreikusitako ardatz, helburu estrategiko eta ekintzak kontuan izan dira, eta behar izanez gero, eguneratu egin dira);

Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseiluak 2013. urtearen amaieran GZESa hobetzeari buruz emandako gomendioak, legearen 48.3 artikuluko d letrari jarraikiz.

Bestalde, mapa eta memoria ekonomikoa egiteko, aldez aurretik 2011ko Inbentarioa egin behar izan da, abiapuntuko egoera zein den jakitearren, besteak beste, dokumentu horiek egiteko funtsezko bi parametrori zegokienez: a) zerbitzuetako plaza eta/edo erabiltzaileen

Page 21: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

20

kopurua edo, hala badagokio, prestazio ekonomikoen hartzaile kopurua 2011n; b) plaza, erabiltzaile edo hartzaile bakoitzeko gastu korronte publikoa.

Horretarako, lau bilera egin zituzten operazio hori –GZGEEaren16 azpi-operazio moduan proposatu zen– eta lortutako datuak aurkezteko, eta aurrerago, inbentarioaren zirriborroa eta datuak alderatzeko bilerak ere egin ziren. Zehazki: a) Gipuzkoako Foru Aldundiare-kin bilera bat; b) bi bilera Arabako Foru Aldundiarekin; c) lau bilera Bizkaiko Foru Aldun-diarekin; c) hiru bilera EUDELekin; d) hiru bilera Gasteizko Udalarekin; e) bilera bat Eusko Jaurlaritzarekin, haren eskumeneko prestazio ekonomiko eta zerbitzuetako datuei buruz. Bilera horietan eta 2014. urtean egindako GZEOaren bileran, zirriborroaren inbentarioare-kin batera, zirriborro horretan oinarrituta mapa eta memoria ekonomikoa egiteko jarraitu beharreko irizpideak ere aurkeztu eta eztabaidatu ziren.

Gero, mapa eta memoria ekonomikoa prestatzeko lanari ekin zitzaion, datuak erakunde bakoitzarekin kontrastatu ziren, elkarrekin, bilera teknikoetan.

Hori horrela izanik, EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapa eta Memoria ekonomikoa lan-prozesu baten emaitza dira; GZEOak adostutako lan-prozesua izan zen eta, lan horri esker, lau bile-ratan (2014ko urriaren 2an eta 24an, azaroaren 25ean eta abenduaren 16an) partekatutako planteamendu bat lortzeko bidean aurrera egin ahal izan genuen EAEko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoari buruz eta, zehazki, Mapari eta Memoria ekonomikoari17 buruz.

Gainera, GZEOak funtsezko iritzi zion EAEko Gizarte Zerbitzuan Mapa eta Memoria ekono-mikoa oinarritzat hartzeari Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren Prestazio eta Zerbitzuen Zorroari buruzko Dekretuari buruzko nahitaezko txostena egiteko eta, hala badagokio, GZESaren Prestazio eta Zerbitzuen Zorroa ezartzeko beharrezkoa den erabakia hartzeko.

Azkenik, 2014ko abenduaren 19ko bileran, eta EAEko Gizarte Zerbitzuei buruzko aben-duaren 5eko 12/2008 Legearen 44. artikuluan aurreikusitakoari jarraikiz, GZEOak Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren Prestazio eta Zerbitzuen Zorroari buruzko Dekretuari buruzko nahitaezko txostena egin zuen, EAEko Gizarte Zerbitzuen Maparekin eta Memoria ekono-mikoarekin batera, eta Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren Prestazio eta Zerbitzuen Zo-rroa ezartzeko erabakia hartu zuen.

Legean aurreikusitakoari jarraikiz, GZEOak eta GZEKk planari buruzko nahitaezko txostena egin dute (35.5 eta 48.3.a artikuluak), mapa eta memoria ekonomikoa alde batera utzita; izan ere, mapari eta memoria ekonomikoari buruzko aldeko txostena lehendik egina bai-tzuten. Gobernu Kontseiluak horren berri izan eta onartu ostean, Eusko Jaurlaritzaren ko-munikazio baten bidez bidaliko zaio Eusko Legebiltzarrari (35.1 artikulua).

GZEOan aurkeztu aurretik, Jaurlaritzaren Lehendakaritzak eta Ogasun eta Finantza Sailak ere egin zuten Plan Estrategikoari buruzko nahitaezko txostena Jaurlaritzaren X. Legegin-tzaldiko Plan Estrategikoak onartzeko prozedurari jarraikiz.

16 Gizarte Zerbitzuen eta Gizarte Ekintzaren Estatistika – Erakundeak eta Zentroak (GZEEZ edo GZGEE). Erakunde bakoitzeko gal-de-sorta bat betetzen da, eta horrekin lotuta, erakundeak (publiko nahiz pribatu) kudeatzen dituen “zentroak” adina galde-sorta. Bestalde, GZGEEaren datuak Gastu Publikoaren Inkestarekin gurutzatzen dira.

GZGEEan zerbitzu guzti-guztiak hartzen dira kontuan, titularra publiko nahiz pribatu izan (GZGEEari eta lan honi dagokienez, erakunde titular izango da galde-sorta betetzen duena). Azpi-operazioan zerbitzu pribatuak eta itunpekoak bereizten dira, plazei dagokienez. Oraingoz, gainerako datuekin (gastua, diru-sarrera) ezinezkoa da bereizketa hori egitea, baina, titulartasun pribatuko zerbitzuetan, gastu korronte publikoa itunpeko plazak finantzatzera bideratzen dela ulertuko da, ez gainerako plazak. Horrenbes-tez, erantzukizuna eta titulartasuna bereizi egiten dira. Administrazio publikoak Katalogoko eta Zorroko zerbitzuen erantzule dira, titulartasun publikokoak zein pribatu itunduak izan.

17 Planean bildutako mapa eta memoria ekonomikoaz gain, EAEko Gizarte Zerbitzuen Maparen eta Memoria ekonomikoaren bertsio luzeago bat ere badago, eta kontsulta daiteke, nahi izanez gero.

Page 22: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

21

2. Diagnostikoa

2.1. Sarrera

Diagnostikoak bi zati ditu.

Diagnostikoaren lehenengo zatian, 2011ko Inbentarioan oinarrituta adierazitako premien (GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen erabilerari buruzko datuak) ebaluazioa egingo dugu.

Ildo beretik, premien ebaluazioa egiteko, lehenik, abiapuntuko egoera zein den zehazta-sun- eta sakontasun-maila jakin batekin jakin behar genuen, baliabide-sareari dagokionez (plazen, erabiltzaileen edo hartzaileen kopurua, estaldurak, gastu korronte publikoa...) eta egoera horretan oinarrituta, 2017rako proiekzioak finkatu.

Abiapuntuko egoeraren deskribapena eta azterketa gehienbat 2011ko inbentarioan oina-rritua egin da, eta inbentarioaren serie historikorik ez dagoenez, bilakaeraren zenbait ele-mentu ere aintzat hartu dira; hainbat urtetako EAEko gizarte-zerbitzuen egoerari buruzko txostenak alderatu ostean lortu ditugu bilakaerarekin lotutako elementu horiek, eta aurre-rago aipatuko dugunez, txosten horien xedea GZESaren Zerbitzu eta Prestazioen Katalogo-ko zerbitzu eta prestazio ekonomikoak baino zabalagoa da.

Bi alderdi horiek (baliabide-sarearen egoera eta ibilbide historikoa) bildu ditugu diagnosti-koaren atal honetan; horiekin batera, premien ikuspegi arau-emailea (teknikoa eta politi-koa) ere aintzat hartu dugu, eta GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen etorkizune-ko eskaria eta premia baldintza dezaketen zenbait faktore garrantzitsuren azterketa kua-litatiboa egin (pronostikoa): a) biztanleriaren zahartzea; b) zainketa-ereduen eta zainketa formaren eta informalaren arteko orekaren bilakaera eta dibertsifikazioa, zainketa formala gailenduta; c) krisiaren eragina; d) eredu komunitarioaren garapena.

Premien tipologiari dagokionez (adierazitakoak, sentitutakoak edo hautemandakoak, arau-emaileak eta alderatuak), premien ebaluazioan, ordea, ez ditugu honako alderdi hauek sartu:

sentitutako edo hautemandako premiak (hartzaileek ahoz adierazitako eskariak); kon-tuan izan behar da gizarte-zerbitzuen eskariari buruzko azken inkesta 2010. urtean egin zela eta ez dugula zerbitzu guztietako itxarote-zerrendari buruzko daturik (datu horiek GZGEEan eskatzen diren arren, ez dira ematen, eta ditugun datuak ez dira beti homoge-neoak izaten, “itxarote-zerrenda” kontzeptuak ez baitu beti esanahi bera izaten; beraz, oraingoz, plangintza-prozesuan horrelako daturik ez sartzea erabaki dugu);

alderatutako premiak (beste autonomia-erkidego batzuetan edo Europan dauden joe-ran aintzat hartuta), aldeak baitaude gizartearen, demografiaren, kulturaren... arloko faktoreetan eta alde horiek eragina dute premietan nahiz arreta-sistemen konfigura-zioan eta ibilbidean.18

Diagnostikoaren bigarren zatia Gizarte Zerbitzuen barne-errealitateari dagokio eta sistema hori sendotzeko lehentasunezkotzat hartzen diren elementuak identifikatzen ditu.

18 Nolanahi ere, alderatutako premiak aintzat hartuko balira, kontu handiz egin beharko litzateke hori, ez baita egokia gizarte baten gizarte-zerbitzuen arloko premien erantzunak beste gizarte batera zuzenean eramatea, bi gizarteen arteko aldeak –demo-grafiaren, gizartearen, ekonomiaren eta kulturaren arlokoak, baliabide publiko eta pribatuen sareari dagozkionak, babes formala-ren eta informalaren arteko orekari dagozkionak eta abar– alde batera utzita.

Page 23: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

22

Bi zatiak oinarri izan dira plana osatzen duten ardatz edo ildo estrategikoak, helburu estra-tegikoak eta ekintzak zehazteko.

Lehenengo zatia zerbitzu eta prestazio ekonomikoen hedapenarekin lotutako helburuak zehaz-teko. Eta bigarrena gainerako helburuak zehazteko, GZESaren barne-antolamenduari, kudea-keta-sistemen garapenari eta beste arreta-sistema batzuekiko koordinazioari dagokienez.

Esan berri dugunez, diagnostiko-fase honetan identifikatutako lehentasunezko elemen-tuen zehaztea nagusiki hiru iturri hauetatik eratorri da:

Zerbitzu eta prestazio ekonomikoen inbentarioa (2011); horri esker, 2011. urtean GZESa-ren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen egoera zein zen jakin ahal izan dugu, eta 2017ko proiekzioak egiteko oinarrizko ildo bat zehaztu dugu.19

EAEko gizarte-zerbitzuen egoerari buruzko III. txostena eta Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseiluaren gomendioak, 2013. urtekoak.

Alde batetik, ez dugu ahaztu behar txosten horretan GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoak baino gehiago biltzen direla, batik bat GZGEEan eta Gastu Publikoaren Inkestan (GPI) oinarrituta egin delako eta bi operazio horien xedea zabalagoa delako; bestalde, hiru urtean behin egiten da, aipatzen dituen datuei dagokienez, eta beraz, III. txostenean 2010eko datuak daude.

Horiexek izan dira, hain justu, besteak beste, inbentarioa azpi-operazio moduan disei-natzeko arrazoiak GZGEE horietan eta GPIan oinarrituta; hartara, datu zehatzagoak lor ditzakegu, soilik GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoei buruzkoak.

Eta beste alde batetik, 2011-2014 aldiko plan estrategikoaren zirriborroan arreta-sa-rearen bilakaera aztertu zen EAEko gizarte-zerbitzuen egoerari buruzko txostenak al-deratuta, eta azterketa hori gorde egin dugu, txosten horiek baitira sarearen ibilbidea aztertzeko egun dugun tresna bakarra.

Jarraian, gizarte-zerbitzuen egoeraren deskribapen kualitatiboa egingo dugu eta, hein ba-tean, bat dator EAEko gizarte-zerbitzuen egoerari buruzko III. txosteneko eta Inbentarioko datu kuantitatiboekin eta ondorio nagusiekin.

2.2 Baliabide-sarearen egoera

Inbentarioko datuei erreparatuta, gaur egun ere aintzat hartzeko modukoak diren hainbat alderdi garrantzitsu aurkituko ditugu.

Gizarte-zerbitzuetako gastu korronte publikoak ehuneko oso handia osatzen du gizar-te-zerbitzuetako gastuaren guztizkoari dagokionez (erantzukizun publikokoak ez diren prestazio eta zerbitzuak ere barnean hartuta), eta ia gastu osoa GZESaren prestazio eta zerbitzuetako gastuari dagokionez.Gizarte-zerbitzuen eremua erantzukizun publikoko zerbitzuena baino zabalagoa bada ere, eremu horretan erantzukizun publikoa sendotzen ari da arian-arian, eta sendotze

19 Inbentarioak oinarrizko ildo bat osatzen du, zer zerbitzu eta prestazio ekonomiko eskaintzen diren eta zenbateraino hedatuta dauden jakiteko aukera ematen digun lerroa, bai eta zenbateko gastu korronte publikoa eragiten duten ere; hartara, mapa eta memoria ekonomikoa egin ditzakegu gero, GZEOan adostutako irizpideei (2017ko proiekzioak egiteko…) jarraikiz. Horretaz gain, zerbitzuetako plaza edo erabiltzaileei edo prestazio ekonomikoen hartzaileei eta gastu korronteari buruzko informazioarekin ba-tera, diru-sarrerei eta inbertsioari buruzko informazioa ere ematen du.

Eranskinetan, inbentarioko datuen laburpen bat txertatu dugu, eta jarraian, gaur egun garrantzitsuak diren hainbat alderdi aurkez-tu ditugu, inbentarioan adierazten direnez. Dena dela, dokumentu zabalago bat izan bada, eta kontsulta daiteke nahi izanez gero.

Page 24: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

23

-prozesu hori bat dator legean biltzen den betebehar batekin; hain zuzen ere, erantzu-kizun publikoko GZES bat eratzeko betebeharrarekin, prestazio, zerbitzu eta ekipamen-du publiko eta pribatu itunduez osatuta dagoela.

Hala ere, zenbait zerbitzutan erantzukizun publikoa sendotzea garrantzitsua da, bere-ziki, bazterkeriaren/gizarteratzearen eremuan, eta, hala badagokio, jasotzen ari diren finantzaketa publikoa areagotzea prozesu baten bitartez; prozesu horretan, zerbitzua emateaz arduratzen diren erakundeek erabaki ahal izango dute sektore pribatuak es-kaintzen dituen zerbitzuetatik zeintzuk har daitezkeen erantzukizun publikoko zerbi-tzutzat.

Alde batetik, zerbitzuetako eta, bestetik, prestazio ekonomikoetako gastuaren propor-tzioari dagokionez, gastuaren zati handiena zerbitzuetara bideratzen da eta hori ba-teragarria da azken urteotan prestazio ekonomiko jakin batzuetan izandako gastu-i-goerarekin, hala nola, Familia Inguruneko Zaintzetarako Prestazio Ekonomikoan (FIZPE) edo Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoan (LPPE).

Bestalde, gastu korronte publikoa kontingentzien arabera nola banatzen den aztertzen badugu, gastu korronte publikoaren erdia baino gehiago Autonomia eta Mendetasu-naren Arretarako Sistemako zerbitzu eta prestazio ekonomikoekin lotuta dago; sistema horretan sartzeko aukera eskubide subjektibotzat bermatu behar da jada.

Zerbitzu eta prestazio ekonomikoetako gastuari aurre egiteko diru-sarrerei dagokie-nez, batik bat publikoak dira, eta koordainketatik eratorritakoak halakorik dagoenean. Dena den, 2017ra begira egonda, kontuan izan behar dugu zuhurtziaz jokatu behar dugula Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistemaren finantzaketa kalkula-tzean, sistemako zerbitzuen finantzaketa pribatuak desagertu egin beharko bailuke.

Bestalde, finantza-arloko barne-egokitzapena egin behar da, EAEko administrazio pu-blikoetako maila batek beste maila baten zerbitzuak finantzatzen dituen egoerak kon-pontzeko. Nolanahi ere, zuzenean inplikatutako administrazio publikoek egin behar dute prozesu hori.

Inbertsioei dagokienez, okupatutako plazen eta erabilgarri dauden plazen kopuruak –okupatu gabeko plazak eta sektore pribatuarekin itun litezkeenak aintzat hartuta– az-tertu gero, honako hau baieztatu ahal izango genuke: oro har, badugula azpiegitura nahikorik zerbitzuen eskariaren –baldintzak betetzen dituenaren– eta premiaren gora-kadari erantzuteko.

Hala ere, 2017. urterako proiektatutako plazak eskaintzeko egin beharreko inbertsioa-ren estimazioa egindako zerbitzu (zentro) jakin batzuetan arazoak egon daitezke; hala nola, udalen eskumenekoak diren eguneko arretarako eta adinekoentzako ostatu-zer-bitzuetan, plaza gehienak aldundiek hitzartutakoak baitira eguneko arretarako zerbi-tzuetan, edo pertsona autonomoek okupatuta baitaude. 20

Lurralde Historikoen artean alde handiak daude zerbitzu eta prestazio ekonomikoen garapen-mailari dagokionez, bai eta beste hainbat alderdi garrantzitsutan ere: zerbitzu eta prestazio ekonomikoen ereduak edo ezaugarriak, titulartasunaren egitura (publi-koa edo pribatu itundua), koordainketak gastu korrontearen zenbateko ehunekoa osa-tzen duen, edo per capita gastu korronte publikoa.

20 Eta, hein txikiagoan, bazterkeriaren eremuko zerbitzuetan; izan ere, lehendik dauden bestelako azpiegiturak erabilera horre-tara bideratzeko aukera egon daiteke, hala nola, harrera-etxeak edo jantoki sozialak eguneko zerbitzu bihur daitezke, edo gizar-te-ekimeneko baliabideak, lehendik badiren eta okupazio-indize txikia duten baliabideak eta abar.

Page 25: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

24

Aldeetako batzuk zilegi diren kudeaketa-aukerekin lotuta daude. Hala ere, zerbitzu eta prestazio ekonomikoen estalduretan eta diseinuan bat egitea ezinbestekoa da, Mapan eta Zorroari buruzko Dekretuan, hurrenez hurren, aurreikusitakoari jarraikiz, beste alderdi batzuk ere ahaztu gabe: koordainketa proposatzeko garaian jarraitu beharreko irizpide orokorrak, etorkizuneko Dekretuan horri buruz esango denari erreparatuta.

Badira, halaber, EAE osoan komunak diren zenbait alde, zentroen garapen-mailari da-gokionez, astunagoak baitira zerbitzuak baino, eta foru-eskumeneko eta udal-eskume-neko zerbitzuen garapen-mailari dagokionez, lehenengoak garatuagoak baitaude bi kasuetan. Eta zerbitzuak, lehen mailako arreta eta autonomia sustatzeko zerbitzuak indartu behar dira, arreta emateko alternatibak eskaintzeko eta eredu komunitarioan aurrera egiteko.

Prestazio ekonomikoei dagokienez, oro har, garapen-maila handiagoa dute Gipuzkoan, eta nolanahi ere, Familia Inguruneko Zaintzetarako Prestazio Ekonomikoa nabarmen garatu da hiru Lurralde Historikoetan, baina bereziki Gipuzkoan. 2011. urteaz geroztik, Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoa garatzen ari da Araban eta Bizkaian, baina asko falta zaie oraindik Gipuzkoako garapen-mailara iristeko. Nolanahi ere, au-rreikuspenen arabera, prestazio ekonomikoek eta, zehazki, Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoak garatzen jarraituko dute mapan eta araudian aurreikusitako esparruan, baina oro har, ez dira garatuko orain arteko erritmoan.

Bestalde, Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoarekin batera, badira bultzada nabarmena behar duten beste zenbait zerbitzu ere.

EAEn edo Lurralde Historiko batean berriak direlako edo gutxi garatuta zeudelako egonkortu gabekotzat jotako prestazio ekonomiko eta zerbitzuak dira. Prestazio eta zerbitzu horien kasuan, estaldura-helburu espezifikoak finkatu dira (abiapuntua zein den aintzat hartuta, txikiak izan daitezke, baina bai eta EAEko batez besteko estaldura-ren % 80 baino handiagoak ere), bultzatzearren, batik bat, bultzada hori arreta emate-ko eredu komunitarioarekiko koherentea delako, eta funtsezkoa delako lehen mailako eta bigarren mailako arreta-baliabideen artean oreka egokia lortzearren.21

Honako hauek dira:

Zerbitzu berriak

Etxebizitza babestua bazterkeria-arriskuan daudenentzat (1.9.2). Ez da existitzen ha-lakorik, baina bazterkeriaren eta babesgabetasunaren eremuko zenbait udal-zentrok bilakaera hori izan dezakete.

Gizarte-larrialdietarako koordinazio-zerbitzua (2.6). Badago Gipuzkoan, eta beste modu batera, Araban. Hiru Lurralde Historikoetan gizarte-larrialdietarako udal-zerbi-tzuak daude, eta Inbentarioan eta proiekzioetan zerbitzu horrekin lotu dira.

Autonomia-mugek eragindako premiei erantzuteko gaueko zentroa (2.3.1). Ez dago horrelakorik.

Bizimodu independentea babesteko zerbitzua (2.7.2.1). Lurralde Historiko bakoitzean oso bestelako ereduak daude, eta ezin da estimaziorik egin parametro berdinetan oi-

21 Bizimodu independentea babesteko zerbitzua hemen sartu dugu, gutxi garatuta dagoela uste dugulako eta, Lurralde Historiko bakoitzean eredu oso desberdinak izaki, ezin delako proiekzioa egin parametro berdinetan oinarrituta.

Page 26: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

25

narrituta, ez eta eredu jakin baten proiekzioa egin ere; beraz, proiekzioak egitean Lu-rralde Historiko bakoitzean dagoen eredua errespetatu dugu, eta Aldundiek emandako datu eguneratuak erabili ditugu.

Garraio egokituko zerbitzua (2.7.2.4). Hein batean, Bizkaian badago. Ez dugu datu nahi-korik proiekzio egokia egiteko, gastuari buruzko datuak ez badira, eta oso modu er-latiboan, zerbitzu horri lotutako gastuari buruzko informazioa ezin delako bestetatik bereizi.

Adinekoentzako ostatu-zerbitzuak: tutoretzapeko apartamentuak (1.9.3) eta etxebi-zitza komunitarioak (1.9.4). Izan badira, baina garapen-maila txikia dute (batik bat, tutoretzapeko apartamentuen kasuan) eta desberdina Lurralde Historiko bakoitzean. Bestalde, Zorroari buruzko Dekretuan aurreikusitako hartzaileen profila ez dator bat egungoarekin, eta gainera, zerbitzu horiek indartzea koherentea da arreta emateko zerbitzu komunitarioarekin, bai eta funtsezkoa ere, lehen mailako eta bigarren mailako arreta-baliabideen artean oreka egokia lortzearren.

Adinekoentzako eguneko arretarako zerbitzuak, udal-eskumenekoak (1.7). Izan badi-ra, baina garapen-maila txikia dute eta oso desberdina Lurralde Historiko bakoitzean.22 Bestalde, Zorroari buruzko Dekretuan aurreikusitako hartzaileen profila ez dator bat egungoarekin, eta gainera, zerbitzu hori indartzea koherentea da arreta emateko zer-bitzu komunitarioarekin, bai eta funtsezkoa ere, lehen mailako eta bigarren mailako arreta-baliabideen artean oreka egokia lortzearren.

Gutxi garatutako zerbitzuak eta prestazio ekonomikoak

Zaintzaileentzako atseden eta laguntza zerbitzuak.23 Zerbitzu horiek bultzatzea fun-tsezkotzat jotzen da zaintzaileei emandako arreta indartzeko, pertsonak etxean zain-tzeko eta zainketa-ereduari ez ezik, babes formalaren eta informalaren arteko orekari eusteko, baina betiere egungo eredua epe ertainera iraunkorra ez dela jakinda, eta babes formala indartu egin behar dela. Gainera, zerbitzu horien garapen-maila ezin da nahikotzat hartu –zenbait zerbitzuk garapen-maila handiagoa lortu duten arren Lurral-de Historikoren batean–, ez eta homogeneotzat ere.

Laguntza pertsonalerako prestazio ekonomikoa (LPPE). 2011. urtea, Bizkaian eta Araban ia garatu gabe zegoela esan dezakegu, baina Gipuzkoan garapen-maila handia zuen.

Jarraian, alderdi horietako zenbait zehaztuko ditugu eta zerbitzu eta prestazio edo lagun-tza ekonomikoei buruzko beste gai batzuk aurkeztuko ditugu, datuak aztertzeko, aurkez-teko eta erakundeekin alderatzeko prozesuan identifikatu ditugunak, hain zuzen, konstan-teak direlako eta aintzat hartu ditugulako bai proiekzioak egitean, bai GZESaren hedape-narekin lotutako gastu korronte publikoa eta plazak kalkulatzean.

22 Bestalde, ez dago erreferentzia zehatz askorik (autonomia sustatzeko udal-zerbitzuak, eguneko arretarako landa-eremuko zentroak…) eta zerbitzuaren diseinua ez dago oso argi, Zorroari buruzko Dekretuan biltzen diren alderdiak ez badira. Hortaz, horien diseinua gehiago zehaztu behar da eta horretarako, besteak beste, arretaren intentsitatea definitu behar da. Horri dago-kionez, pertsona bakoitza hiruzpalau orduko arreta eskaintzea agian nahikoa izan daiteke, baina ordutegi desberdinetan eskain daiteke, eta ordutegia ere aldatu egin daiteke egunaren arabera, betiere balioanitzeko langileak izanik, arreta ordutegi bakoitzera eta egun bakoitzean joaten den pertsonaren arabera egokitzeko malgutasuna dutela, askotariko lanak eginda eta abar. Modu ba-tera zein bestera, une honetan, baliabideari ezaugarri jakin batzuk esleitu dizkiogu (aurrerago aurkeztuko ditugu), inbertsioaren estimazioa egin ahal izateko, ostatu-zerbitzuekin egin dugun bezalaxe.

23 Atseden-zerbitzuetan, atseden-zentro espezifikoetan plazak identifikatu dira, bai eta atseden hartzeko xedea duten aldi ba-terako egonaldiak edo arreta-orduak ere, zentro eta zerbitzu es-espezifikoetan (egoitza-zentroak eta etxez etxeko laguntza-zer-bitzuak). Nolanahi ere, atseden-zentro espezifikoen zerbitzuak ez daude oso garatuta (2.5.), baina badira atsedenerako bestelako aukerak ere beste zerbitzu batzuetan, nahiz eta ezin izan ditugun aldi baterako gainerako plazetatik (zentroetan) edo gainerako prestazioetatik (etxez etxeko laguntza-zerbitzuan) bereizi.

Page 27: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

26

Udal-eremuan

Zorroari buruzko Dekretuan, mendetasun-arriskuan (MBB 23-24) edo mendetasun-e-goeran (MBB 25-39) dauden adinekoentzako eguneko zerbitzuak aurreikusten dira, udalen eskumenekoak.

Baina 2011n, udalen zentroetako plaza gehienak Foru Aldundiekin itunduta zeuden eta mendetasun-egoeran daudenek okupatzen zituzten.24 Eta soilik Bizkaian, sektore priba-tuko zerbitzuek udal-finantzaketa jasotzen zuten; nolanahi ere, itundutako plazatzat hartzen zirenak oso-oso gutxi ziren.

Udalaren adinekoentzako egoitza-zentroetan, plaza gehienak pertsona autonomoekin okupatuta daude, gehienbat Araban, eta Bizkaian eta are gehiago Gipuzkoan, mende-tasun-egoeran dauden pertsonekin, baina plaza horiek dagokion Aldundiarekin itundu-ta daude; beraz, azpiegitura horiek ezin dira beste zerbaitetarako baliatu.

2011ko abenduan, hiru Lurralde Historikoetako tutoretzapeko apartamentuen kasuan, eta Bizkaiko eta Gipuzkoako etxebizitza komunitarioen kasuan, erabiltzaileen % 100 autonomoak ziren (Araban, etxebizitza komunitarioetako 43 erabiltzailetatik 13).

Horrek zera esan nahi du, gastuaren proiekzioa egiteko garaian, 2011. urtean jada ba-zegoen gastuari eusteaz gain –konprometituta baitago–, gastua areagotu egin beharko dela mendetasun-egoeran daudenei (I. maila) erantzuteko. Beste horrenbeste gertatzen da jada Zorroko beste edozein zerbitzutako –Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzua, esaterako– erabiltzaileen kasuan, proiekzioak egiteko garaian kon-tuan izan baitira.

Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzua funtsezko zerbitzua da arreta-eredu komunitarioa garatze-ko, baina zerbitzu hori garatzeko zailtasunak izaten ari dira, alde oso handiak baitaude Lu-rralde Historikoen artean estaldurari, intentsitateari eta prezio/ordu faktoreari dagokienez.

Bazterkeria-baliabideak udalerri jakin batzuetan metatuta zeuden –eta daude orain-dik ere–. Hiriburuetan bazterkeria-egoeran dauden pertsonen presentziak handiagoa izaten jarraituko duela aurreikusten den arren –hein batean, agian, bertan baliabideak daudelako–, garrantzitsua da udal-eskumeneko eguneko, gaueko eta ostatu hartzeko zerbitzuak garatzea, arian-arian, udalerri ertain edo handi gehiagotan.

Zaintzaileei laguntzeko zerbitzua eta gizarte-zerbitzuen eremuko parte-hartzea eta gi-zarteratzea sustatzeko zerbitzua ez daude orokortuta, eta lehenengoaren kasuan, hiru lurralde historikoetan foru-finantzaketa garrantzitsua du.25

Inbertsioei dagokienez, memoria ekonomikoan gastu korrontea da aztergai, eta GZGEEak egun eskuratzen dituen inbertsioari buruzko datuak (erakunde titularrak egindako kapitalerako ekarpenak eta kapitaleko diru-laguntzak) ahulak izaten dira26 (dena den, Foru Aldundiek zuzenean emandako amortizaziorako hornidurak foru-gastu korrontean sartu ahal izan dira).

24 2011ko abenduan, informazioa egon badago udalen eta Foru Aldundien titulartasuneko eta titulartasun pribatu itunduko ostatu-zerbitzuetan, egoitza-zerbitzuetan eta eguneko zentroetan zenbat pertsona autonomo eta mendetasun-egoerako zenbat pertsona dauden jakiteko, baina mendetasun-maila zein den ez da argitzen.

25 Ildo beretik, ez dugu ahaztu behar desgaitasunaren eremuko arreta foru-aldundiei dagokiela eta, gaur egun, desgaitasunaren eremuan sartzen diren pertsonen eta familien elkarteetako familiei laguntzeko zerbitzuek –zaintzaileei laguntzeko prestazioak biltzen dituzte– ez dutela finantzaketarik jasotzen zerbitzu horren esparruan.

26 Horri dagokionez, kontuan izan behar dugu datu hori ez dela beti jasotzen edo ez dela bereizten, eraginpeko azpiegitura ez dagoela gizarte-zerbitzuen arloan erantzulea den Sailari edo arloari lotuta, eta gastua zenbatekoa den ez dakigula edo ez dela egozten, eta abar.

Page 28: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

27

Bestalde, ez dakigu tokiko erakundeek zer azpiegitura dituzten zerbitzu berriak edo plaza berriak (propioak edo beste tokiko erakunde batzuenak, haiek baliatzeko mo-dukoak) abiarazteko. Ildo beretik, beharrezko iruditzen zaigu EUDELekin aztertzea zer mekanismo ezar litezkeen baliabide jakin bat ez duen udal batek zerbitzu hori emate-ko aukera beste udal batekin ados dezan, taldekatu behar izan gabe. Alderdi hori oso garrantzitsua da azpiegituren defizita gainditzeko, bai eta azpiegitura horiek gaitzeko izan daitezkeen arazoak gainditzeko ere, udalerri askok eguneko, gaueko eta ostatu hartzeko zerbitzuak eskaini ahal izan ditzaten.

Foru-eremuan

- Lehen esan dugunez, autonomian mugak izatearen ondoriozko premiei erantzuteko gaueko zentrorik ez dago, eta hortaz, zaila da zenbat plaza sortu behar diren eta ho-rrek izan dezakeen kostua kalkulatzea. Dena dela, asko jota garapen esperimentala izan dezakeela aurreikusi da.

Gizarte-larrialdietarako koordinazio-zerbitzurik ere ez dago, baina Gipuzkoako Foru Al-dundiak duen zerbitzuaz gain, badira gizarte-larrialdietarako udal-zerbitzuak ere, eta gizarte-larrialdietarako koordinazio-zerbitzua udal-zerbitzu horietan oinarritu daiteke, hein batean (Araban, udal-zerbitzuarekin itundutako foru-zerbitzua dago).

Horri dagokionez, kasuan kasu, Foru Aldundiek eta zerbitzu hori izan baduten Udalek ados jarri beharko dute Zorroari buruzko Dekretuan zerbitzu horri buruzko fitxan au-rreikusten den arreta presentziala ahalbidetzeko. Udal-zerbitzu horiei buruzko datuak aintzat hartu ditugu, beraz, proiekzioak egitean eta 2017an 2011ko gastuari eutsi diogu.

Autonomia sustatzeko zerbitzuak ere ez daude oso garatuta eta, izan ere, ezin izan dugu informazio bereizirik bildu 2011n, ez bizimodu independentea babesteko zerbi-tzuari buruz, ez garraio egokituko zerbitzuari buruz.

Bestalde, autonomia pertsonala ahalbidetzeko ematen diren diru-kopuruak gizartera-tzea eta/edo autonomia errazteko prestazioen barruan sar daitezke, bai eta prestazio teknologikoak eskuratzeko prestazioetan ere; gaur egun, laguntza moduan araututa daude diru-kopuru horiek.

Horretaz gain, garraio-gastuak konpentsatzeko laguntza ekonomikoa gizarteratzea eta/edo autonomia errazteko prestazioen barruan agertzen den Zorroari buruzko De-kretuaren aurreko bertsioetan, eta garraio egokituaren zerbitzuaren helburu berdinak dituenez, legearen 16.4 artikuluari jarraikiz, Dekretutik kanpo utzi zen.27

Kasuaren koordinazioa eta lagun egite soziala bultzatzea

Udal- nahiz foru-eremuan, GZESa erantzukizun publikoko sistematzat finkatzea nahi badugu, kasuaren koordinazioarekin lotutako eginkizunak garatzea28, diagnostikoa egiteko eta esku-hartzea planifikatzeko tresna komunak aplikatzea (arreta pertsona-lizatuko plana) eta, prozedurazko alderdi horiek baino haratago joanda, lagun egite

27 <<2. zenbakiko a) eta b) letretan aipatzen diren prestazioak ezin izango dira hartu, inolaz ere, zerbitzu baten ordezko prestazio ekonomikotzat>>. a) eta b) letretan, gizarteratzea eta/edo autonomia errazteko prestazioak… (3.1.) eta gizarte-babes informala eskaintzen duten pertsonak babesteko eta konpentsatzeko prestazioak… (3.2.) aipatzen dira.

28 Eginkizun horiek Legen bertan araututa daude, bai eta Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren Fitxa Sozialari eta Gizarte Zerbi-tzuen Euskal Sistemaren gizarte-diagnostikoa egiteko tresnari buruzko 353/2013 Dekretuan eta diagnostikoa egiteko (bazterkeria, babesgabetasuna eta mendetasuna) gainerako tresna komunak arautzen dituzten arauetan ere. Derrigorrezko tresna horiek txer-tatzeak eta arau arautzaileetan proposatzen diren parametroetara egokitzeak dedikazio handia eska dezake.

Page 29: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

28

soziala eta esku-hartzearen harreman-ikuspegia bultzatzea lortu nahi badugu, zeregin horietan jarduten duten langileen kopurua handitu egin beharko da.

Eta hori guztia bai sektore pribatu itunduan, eta bai, bereziki, sektore publikoan, nahiz eta Diru sarrerak bermatzeko eta gizarteratzeko sistemako prestazio ekonomikoen ku-deaketaren transferentziari esker denbora libratu ahal izan den bi mailetan –udaletan eta aldundietan–.

Transferentzia horren bitartez, eginkizun horiek indartzeko eta, batik bat, erreferen-tziako figura eta kasuaren koordinazioa indartzeko aukera egon da, baina indartze ho-rrek zera ere badakar: erronka bat gizarte-langileentzat, legearen arabera –hasieran, bederen–, lehen mailako arretaren eremuan eginkizun horiek beren gain hartuko lituz-keten profesionalak diren aldetik; eta antolamendu-erronka oinarrizko edo udaletako gizarte-zerbitzuentzat.

Ibilbide horri ekin diote jada Udalek, Mankomunitateek… –zenbaitek, behintzat bai– eta eskura dituzten baliabideekin noraino irits ote daitezkeen ikusi nahian ari dira, baina oso zaila da, une honetan, tokiko erakunde bakoitzak egiten duen planteamendua gauzatze-ko zenbat baliabide behar izango diren aurreikustea (zuzeneko arreta emateko profesio-nalen ratioak, udaletako gizarte-zerbitzuetatik eman beharreko laguntza teknikoak…).

Horrela, bada, gaur egun, Oinarrizko Gizarte Zerbitzuak trantsizio-prozesuan daude, Diru sarrerak bermatzeko eta gizarteratzeko sistemako prestazio ekonomikoen kudea-keta Lanbidera transferitu baita, eta ez dakite zehatz-mehatz horrek zer ondorio izango dituen, lan-kargari dagokionez eta hainbat alderdiren –esaterako, kasuaren koordina-zioa– garapenari dagokionez.

Nolanahi ere, prozesu horien balorazioa egiteko zain gauden bitartean, 2020. urteari begira, beharrezko iruditzen zaigu “biztanleak profesional bakoitzeko” eta “minutuak biztanle bakoitzeko” ratioetan dauden aldean murriztea.

2.3. Baliabide-sarearen bilakaera (ibilbide historikoa)

Joerei erreparatuta, Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseiluaren III. Txostenean oinarrituta29, honako elementu hauek nabarmentzea komeni da:

Adituek Gizarte Zerbitzuen egoerari buruz duten pertzepzio positiboa

GZEKren III. Txostenari jarraikiz, gizarte-zerbitzuetako adituen panela osatzen duten pro-fesional gehienen ustez EAEko gizarte-zerbitzuen egoera ona da: hirutik bik diote hori, eta erakunde publikoetan lan egiten dutenek balorazio zertxobait positiboagoa egin dute era-kunde pribatuetan lan egiten dutenek baino.

29 Hala ere, horri dagokionez, honako hauek aintzat hartu behar dira:

Metodologiarekin lotutako arrazoiengatik, eta 1994. urtean abiarazitako serieei jarraitzearren, III. Txostenean biltzen diren datue-tan –dela gastuaren ikuspegitik begiratuta, dela okupatutako langileen edo artatutako pertsonen ikuspegitik begiratuta– GZESan sartzen ez diren prestazio eta zerbitzuak (enplegu-zentro bereziak, DSBE, GLL, KGP eta abar) biltzen dira.

Horregatik, egin den azterketa baldintzatuta dago EAEko “gizarte-zerbitzuei” buruzko txostenetan Diru sarrerak bermatzeko eta gizarteratzeko sistemarekin lotutako prestazio ekonomikoak sartzen direlako, eta prestazio horiek “gizarte-zerbitzuetan” –zen-tzu zabalean hartuta– egiten den gastu osoan duten garrantziarengatik; zentzu zabalean hartutako gizarte-zerbitzu horietan GZGEEak eta GPIa ere sartzen dira eta, lehen esan dugunez, bi estatistika-operazio horietan oinarrituta egiten dira gizarte-zerbi-tzuen egoerari buruzko txostenak.

GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoak aipatzen direnean ere, modu erlatiboan edo gutxi gorabehera ulertu behar dira beti, GZGEE edo GPIaren esparruan azterketa hori egiteko mugak dauden aldetik; izan ere, horixe ikusi ahal izan dugu GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen inbentarioa 2011. urtean lehen aldiz egin dugunean, horretarako azpi-operazio estatistiko espezifikoa diseinatuta.

Page 30: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

29

Sistemaren hazkuntza garrantzitsua baina ez nahikoa eta erantzukizun berriak hartzea

Azken bi hamarkadetan, GZESa erantzukizun publikoko sistema sendo eta hedadura han-diko moduan eratu da, eta ezohiko moduan hazi da artatutako biztanleriari dagokionez, nahiz okupatutako langileei dagokienez; izan ere, Euskadiko gizarte-babeseko laugarren zutabe izatera heldu da.

Alabaina, sistemak izan duen hazkunde biziki garrantzitsu hori ez da nahikoa epe ertain eta luzeko premietan aurreikusten den bilakaerari erantzuteko, bereziki, mendetasun-egoeran dauden pertsonen arretaren eremuan, eta araudian eta plangintzan aurreikusitako GZESa-ren hedapenaren ondorioz epe labur eta ertainera izango dituen premia eta betebeharrei erantzuteko.

Prestazio ekonomikoen onuradunen igoera mantsotzea, eta zerbitzuen hazkundea gelditzea

Zerbitzu eta prestazioen onuradunen kopuruak gora egin zuen 2000-2010 aldian, eta urte arteko erritmoa % 9,7 izan zen, baina 2009tik 2010era bitarte, artatutakoen kopu-rua ia % 7 murriztu da, egoitza-zentroetan hazkundea gelditu egin delako, Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistemako prestazio ekonomikoak gutxiago handitu di-relako eta Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuaren arreta emateko gaitasuna murriztu egin delako.

Zehazki:2008tik 2009ra bitarte egoitza-plazak % 8 hazi ziren eta urte arteko gehikuntza % 5 izan zen 2000. urteaz geroztik, baina 2009tik 2010era bitarte, % 2,9ko gorakada baino ez da izan.Eguneko laguntza-zentroei dagokienez, plaza kopurua % 0,6 murriztu da, eta urte ar-teko hazkundearen batez besteko tasak % 13 izan dira.Etxez etxeko laguntza-zerbitzuaren kasuan, ia % 7ko murrizketa izan da eta azken ur-teotan gertatu den geldialdia atzeraldi nabarmen bihurtu da.

Horrela, bada, egoitza-plazen hazkunde-erritmoa gutxitu egin dela egiazta daiteke, egune-ko laguntza-zentroetako plazetan murrizketa txikia gertatu dela, eta etxez etxeko laguntza-zerbitzuak eskainitako arreta ere nabarmen murriztu dela.

Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistemari atxikitako prestazio ekonomikoek % 7 egin dute gora, baina aurreko urtea ia % 100 hazi ziren. Izan ere, sistema 2007. urtean hasi zen martxan, eta, beraz, onuradun potentzial gehientsuenak sisteman sartuta daude-nez jada, hein batean, horregatik ari da murrizten sarrera berrien kopurua.

“Gizarte-zerbitzuen” sektorean enplegu-sorkuntza mantsotzea

Arreta-plazen kopurua murrizteak eragina izan du enpleguaren sorkuntzan, nahiz eta gi-zarte-zerbitzuen sektorean enplegua sortzen ari den oraindik.

EUSTATen datuen arabera, 2009tik 2010era bitarte, gizarte-zerbitzuetako langileen –pro-pioak eta azpikontratatuak kontuan izanik– kopuruak % 1,4 egin zuen gora. Azken hamar urteetan izandako igoerarik txikienetakoa da hori, eta aldi osoko urte arteko batez besteko igoerarekin (% 7,4) kontraste egiten du.

Pertsona horiek lan egiten duten erakundeen titulartasunari dagokionez, erakunde priba-tuetako langileen proportzioa –% 75 inguru– egonkor egon da EAE osoan 2006. urteaz ge-roztik, aurretik gutxienez bederatzi urtez segidan gora egin ostean.

Page 31: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

30

Prestazio ekonomikoen garrantziak gora egiteko eta hurbileko zerbitzuen murrizteko joe-rari eustea.

Aurreko urteetan baion erritmo txikiagoan hazi diren arren, gizarte-zerbitzuen eskaintza osoan prestazio ekonomikoek duten garrantziak goranzko joerari eutsi dio, egoitza-zerbi-tzuen kaltetan eta, batik bat, hurbileko zerbitzuen kaltetan.

1999. urtean, eskainitako zerbitzu eta plazen % 26 etxez etxeko zerbitzutzat edo hur-bileko zerbitzutzat har zitekeen (okupazio-zentroak, eguneko arretarako zentroak eta etxez etxeko arreta-zerbitzuak), % 26 egoitza-zerbitzuak ziren eta % 48 bazterkeriaren aurkako prestazio ekonomikoak.

2010. urtean, hurbileko zerbitzuek eskaintzaren % 16 osatzen zuten, egoitza-zerbi-tzuen % 17 eta bazterkeriaren aurkako prestazio ekonomikoek –DSBE eta GLL– % 50. Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistemako prestazio ekonomikoek gaine-rako % 17a osatzen dute. 30

Esan gabe doa azken urteotan etxez etxeko zerbitzuek eta hurbileko zerbitzuek atzera egin dutela, bai artatutakoen kopuruari dagokionez, bai sistema osoan duten garrantziari dago-kionez.

“Gizarte-zerbitzuetan” egindako gastu publikoaren goranzko joera mantsotzea, eta udalen eta Foru Aldundien gastuak behera egitea, lehen aldiz, arlo horretan

2009tik 2010era bitarte, “gizarte-zerbitzuetan” egindako gastu publikoa % 4,6 hazi zen. Ala-baina, udalen gastua % 2,6 eta Foru Aldundiena % 0,7 murriztu zen. 2002. urteaz geroztik, lehen aldia da Udalek eta Foru Aldundiek “gizarte-zerbitzuetako” gastua murrizten dutena. Aitzitik, Eusko Jaurlaritzaren gastua % 13 eta Estatuko administrazioarena % 18 hazi ziren.31

Bestalde, urte arteko % 4,6ko gehikuntza hori 2003. urteaz geroztik izan den txikiena da, eta 2002-2010 aldian izandako urte arteko batez besteko % 13,5eko gehikuntzarekin kon-traste egiten du.

Euro konstanteetan neurtuta, 2009tik 2010era bitarte izan den gastu publikoaren gehikuntza az-tergai dugun aldi osoko txikiena da. Izan ere, urte arteko batez urteko hazkundea –euro konstan-teetan, hau da, inflazioaren eragina kenduta– % 9 izan bada, 2010. urtean % 2,9ra murriztu da.

GZESaren Katalogoko zerbitzu eta prestazio ekonomikoetako gastuaren murrizketa 2010. urtean

GZESaren Katalogoko zerbitzu eta prestazio ekonomikoei dagokien gastua gainerakotik bereizten delarik, 2009tik 2010era bitarte gastu hori 10 milioi euro gutxitu zela ikusiko dugu, eta gainerakoak 80 milioi euro egin zuela gora.

Urte arteko batez besteko hazkundeak –euro korronteetan– % 11 izan ziren aurreko ha-markadan, baina 2009tik 2010era bitarte, Katalogoko prestazioek osatzen duten gastua % 1,1 murriztu zen eta Katalogoan sartzen ez direnen kasuan, aldiz, % 15 egin zuten gora. Hortaz, GZESaren Katalogoan sartzen diren zerbitzu eta prestazio ekonomikoetan eginda-ko gastuak 2009tik 2010era bitarte lehen aldiz behera egin zuela esan dezakegu, gutxienez 1999. urtetik. 32

30 Gogoan izan prestazio ekonomiko horien garrantziari buruz aipatu berri duguna, eta horrek azterketan zer nolako eragina duen. Dena den, kasu horretan, datu mota berdinak alderatzen ari dira, bi urtetakoak.

31 Gogoan izan prestazio ekonomikoen garrantziari buruz aipatu duguna, eta horrek azterketan zer nolako eragina duen.

32 Gogoan izan prestazio ekonomikoen garrantziari buruz aipatu duguna, eta horrek azterketan zer nolako eragina duen.

Page 32: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

31

“Gizarte Zerbitzuetako” gastu publikoaren gorakada 2010. urtean, BPGaren eta diru-bilke-taren (ahalegina) hein berean, urte askotan hazkunde askoz ere handiagoak izan ostean

Bilakaerari erreparatuta, eta EAE osoa aintzat hartuta, “gizarte-zerbitzuetan” egindako gastuak BPGari eta zerga-bilketari dagokienez osatzen zuen ehunekoak gora eta gora egin zuen urtetan, baina 2010. urtean, ehuneko hori egonkortu egin zen.

Izan ere, azken urteotan –eta, bereziki, krisialdia hasiz geroztik–, “gizarte-zerbitzuetan” egindako gastu publikoaren gehikuntza sistematikoki handiagoa izan da BPGari edo diru-bilketari dagokiona baino, funtsean, pobreziaren aurkako prestazioek atzeraldiaren hasie-rako urtetan bete izan duten egonkortzaile automatikoaren egitekoa dela-eta. Hori horrela izanik, 2007-2009 aldian BPGaren eta diru-bilketaren hazkunde-erritmoa mantsotu egin zen –edo, zuzenean, murrizketa gertatu zen–, baina “gizarte-zerbitzuetan” egindako gastu pu-blikoak gora egin zuen, ohikoak baino tasa handiagoetara ere iritsita. 2010. urtean, aitzitik, arlo horretako gastu publikoaren, BPGaren eta diru-bilketaren hazkunde-erritmoa parekatu egin ziren, hiru adierazleen hazkunde-tasak historikoki txikienetakoak izanik.

Egoitza-kostu unitarioen hazkundea mantsotzea eta koordainketaren ehunekoa egonkortzea

“Gizarte-zerbitzuetan” egindako gastu publikoaren hazkunde-erritmoa egonkortzea bi faktore hauengatik gertatu dela pentsa dezakegu:

Zerbitzu eta prestazioetako onuradun edo erabiltzaileen kopurua murriztu delako edo gutxi hazi delako.

Kostu unitarioei eutsi egin zaielako, gutxienez, egoitza-zentroetako –orokorrean hartu-ta– plaza bakoitzeko kostuari dagokionez. Euste hori, aldi berean, egoitza-sektoreko lan-gileen ordainsarietan izandako eustearen ondorio da, batik bat, zenbait lurraldetan. 33

Bestalde, erabiltzaileek ordaintzen duten koordainketaren ehunekoari eutsi egin zitzaion –portzentajezko bi puntuko murrizketa txikia izan zen–, eta Lurraldeen artean zeuden al-deak bere horretan geratu ziren.

Laburpen gisa

GZESaren katalogoko zerbitzu eta prestazio ekonomikoei buruzko datuak soilik dituen serie historikorik ez dagoen arren, zentzuzkoa dirudi honako hauek esateak:

Azken bi hamarkadetan, GZESa erantzukizun publikoko sistema sendo eta hedadura handiko moduan eratu da, eta ezohiko moduan hazi da artatutako biztanleriari dago-kionez, nahiz okupatutako langileei dagokienez.Baina gizarte-zerbitzuetan egindako gastu korronte publikoak eta ahaleginak (gastua diru-sarrerei dagokienez) urtetan gora egin ostean, gastua mantsotu eta –urtearen, era-kundearen eta zerbitzuaren arabera– murriztera ere iritsi da.Oro har, goranzko joera izan den arren, hurbileneko zerbitzuak (etxez etxeko laguntza, eguneko arretarako zentroak/okupazio-zentroak...) bereziki indartu behar dira, antza, gainerako zerbitzuekiko osatzen duten proportzioak behera egin baitu.

Eta hori guztia honelako testuinguru orokor batean: alde batetik, “koordainketak” di-ru-sarreren guztizkoari dagokionez osatzen duen ehunekoa, eta bestetik, zentroen titu-

33 Izan ere, 2009tik 2010era bitarte, oro har, egoitza-zentroetako plaza bakoitzeko kostua % 0,2 murriztu zen euro konstantee-tan, urte arteko batez besteko gehikuntza –1996. urteaz geroztik– % 5,4 zen bitartean. Nolanahi ere, plaza bakoitzeko kostuaren murrizketa soilik Araban gertatu zen, egoitza-plazen kostua batez beste % 8 jaitsi zela –beste bi lurraldeetan baino askoz ere han-diagoa baitzen kostu hori–. Bizkaian % 0,2 egin zuen gora, eta Gipuzkoan % 3,4.

Page 33: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

32

lartasunaren egitura askorik aldatu gabe; izan ere, bi faktore horiek eragin handia dute gastu korronte publikoan baina Lurralde Historiko eta erakunde bakoitzean desberdinak izan dira.

Nolanahi ere, GZESaren hedapenaren ondorio diren eta araudian eta plangintzan aurrei-kusita dauden premia eta betebeharren bilakaerari erantzutearren, Zorroko zerbitzu eta prestazio ekonomikoetan, oro har, eta hurbileneko zerbitzuetan, zehazki, gastuak goranz-ko bideari ekin behar dio berriro ere.

Dena den, egin beharreko ahalegina (gastua diru-sarrerari dagokionez) desberdina izango da zerbitzu edo prestazio bakoitzak aldez aurretik izan duen garapenaren arabera eta, oro har, GZESa eraikitzeko fasean egindakoa baino txikiagoa izango da. Eta hori, bereziki, di-ru-bilketan gorakada gertatzen den heinean, besteak beste, arian-arian gertatzen ari den susperraldi ekonomikoaren ondorioz (ikusiko dugunez, plangintza egiteko garaian ez da aldaketarik aurreikusi titulartasunaren egituran, ez eta koordainketak eragindako diru-sa-rreretan goranzko aldaketarik ere).

2.4. GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen premia eta etorkizu-neko eskaria baldintza dezaketen inguruneko faktore garrantzitsuak

Epe labur, ertain eta luzera, GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen premia eta, ho-rren ondorioz, eskaria –baldintzak betetzen dituena– handitu egingo dira, gutxienez, hona-ko lau faktore hauen eraginez:

1. Adinekoen kopuruak eta, bereziki, 75 urte edo gehiago dituztenen kopuruak gora egi-tea, eta horrekin batera, mendetasun-egoeran edo -arriskuan daudenen kopuruak ere gora egitea.

2. Zainketa informaleko eredua dibertsifikatzea eta, epe motz-ertainera, zainketa forma-laren eta informalaren arteko orekan muturreko aldaketa gertatzea; beraz, zainketa formala indartu beharko da.

3. Krisialdiak premietan eta mota guztietako baliabideetan izan duen eragina.

4. Eredu komunitarioa eta ikuspegi sustatzaile eta prebentziozkoa indartzeko premia.

2.4.1. Adinekoen kopuruak eta, bereziki, 75 urte edo gehiago dituztenen kopuruak gora egitea, eta horrekin batera, mendetasun-egoeran edo -arriskuan daudenen kopuruak ere gora egitea.

65 urte edo gehiago dituztenen kolektiboak soilik egingo du gora 2011-2017 aldian, EINek egindako proiekzio demografikoen arabera.

2012/01/01 EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa

Biztanleria, guztira 2.193.093 322.557 1.158.439 712.097

Gizonezkoak 1.070.438 160.649 561.134 348.655

Emakumeak 1.122.655 161.908 597.305 363.442

0-64 urte 1.757.983 264.479 922.281 571.223

65 urte edo gehiago 435.110 58.078 236.158 140.874

75 urte edo gehiago 228.945 29.375 126.591 72.979

Page 34: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

33

2012/01/01 EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa

Biztanleria, guztira 2.055.696 295.705 1.092.950 667.041

Gizonezkoak 979.097 139.624 520.814 318.659

Emakumeak 1.076.599 156.081 572.136 348.382

0-64 urte 1.583.853 231.502 839.046 513.305

65 urte edo gehiago 471.838 64.196 253.904 153.738

75 urte edo gehiago 234.452 30.452 128.793 75.207

2.4.2. Zainketa informaleko eredua dibertsifikatzea eta, epe motz-ertainera, zainketa formalaren eta informalaren arteko orekan muturreko aldaketa gertatzeko aukera.

Zainketa informalaren egungo bilakaera eta izan dezakeen bilakaera aintzat hartuta, epe motz-ertainera:

zainketa-ereduak dibertsifikatu egingo dira; izan ere, egun nagusi den zaintzaileen pro-fila –gehienak emakumeak dira, ez dute etxetik kanpo lanik egiten, modu intentsiboan zaintzen dute eta haiek ere laguntza formala behar izaten hasi dira– aldatzen ari da, eta orain gizon edo emakume izan daiteke eta senitartekoak zaintzeko prest daude, baina beste modu batera eta laguntza formal gehiagorekin;

laguntza formalaren eta informalaren artean oreka berria bilatu behar da, laguntza for-mala indartuta; halaber, zaintzaileei begirako atseden hartzeko eta laguntzeko zerbitzuak indartu behar dira, bereziki, zainketa-lanetan denbora luzea daramatenei begira. Eta ezku-tuko ekonomian zainketa-lanak egiten dituztenak profesionalizatu egin behar dira.

Gizarte Zerbitzuen Eskariaren Estatistikaren (GZEE) Gizarte Premiei buruzko Inkestaren (GPI) alorrean, 2010. urtean 97.227 pertsona ari ziren bizikide den beste norbait zaintzen eta ar-tatzen (zainketa informala). EAEn bizi den 15 urte edo gehiagoko biztanleriaren % 5,3, eta 2006. urteko (GZEEa lau urtean behin egiten da) 82.083 pertsonak baino % 18,4 gehiago; izan ere, 2006an 15 urte edo gehiago biztanleriaren % 4,4k horrelako lanak egiten zituen.

Zainketa informaleko lanak egiten dituztenen kopurua handitze horretan eragina izan deza-kete, besteak beste, zaintzaileen profilaren dibertsifikazioak eta, hein handi batean, ziurre-nik, krisialdiak eta langabezia-egoeran dauden pertsonen –bereziki, emakumeen– gorakadak.

Horrela, bada, 2010. urtean zaintzaileen kolektiboan gehienak emakumeak ziren: guztiz-koaren % 58,2, eta 2006an % 56,9 ziren. 15 urte edo gehiago dituzten emakumeen % 5,9k egiten ditu zainketa-zeregin horiek; gizonei dagokienez, berriz, % 4,6k, eta bi kasuetan go-ranzko joera gertatu da 2006. urtetik (% 4,9 eta % 4, hurrenez hurren, urte hartan).

Bestalde, barne-aldeak handiagoak dira adinaren aldagaia aintzat hartuz gero, eta zainke-ta informaleko zereginak egiten dituztenen ehunekoak gora egin du: 55-64 urtekoek dute maila handiena (% 8,4) eta 75 urte eta gehiagokoen artean, % 7,4ko mailari eutsi zaio.

Datu horiei soilik erreparatuta:

Etengabeko zainketa-lanetan jarduten duten eta lan horietan urte asko daramaten –en-plegurik izan gabe– emakume zaintzaileek laguntza gero eta handiagoa behar dutela esan dezakegu, bai eta erreleboa ere, haiek ere adineko bihurtu eta mendetasun-egoe-ran dauden kasuetan.

Page 35: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

34

Zainketa edo laguntza informalak iraun egingo duelako hipotesia era dezakegu, baina ez zaintzaileen profil berdinarekin, ez eta zainketa-eredu berarekin ere; izan ere, epe motz-ertainera laguntza formalaren eta informalaren arteko oreka berria lortu beharko da, formala lehenetsita.

Beti egongo da emakumerik, bai eta gero eta gehiago gizonik ere, senitartekoak zaintzeko eginkizuna beren gain hartzeko prest dagoenik, baina ez orain arte, batik bat, emakumeek egin izan duten baldintzetan: enpleguari eta aisialdiari uko eginda, atseden hartzeko ia as-tirik gabe, laguntza formalik gabe edo laguntza oso gutxirekin eta abar.Krisialdi ekonomikoaren eraginez, badirudi Familia Inguruneko Zaintzetarako Prestazio Ekonomikoak gora egin duela, baina gorakada horrek ez du joera hori aldaraziko epe er-tainera, ez, behintzat, krisialdi ekonomikoa amaitzen hasten bada, enplegua sortzen has-ten bada eta zainketa-lanak egiten dituzten emakumeak –eta zenbait gizon– berriro ere lan-merkatuan sartzen badira. Nolanahi ere, gaur egungo zaintzaile gehienen belaunaldia hurrengo hamarkadan ordeztuko duen belaunaldi berria ere prest egongo da senitartekoak zaintzeko, baina ez modu berean.

Horretaz gain, GZEKren gomendioetan jasotzen denez:

<<Gizarte-zerbitzuek berebiziko garrantzia dute zaintzen ereduaren krisiari erantzun ko-lektibo bat emateko; izan ere, eredu horrek onartzen zuen, modu bidegabean onartu ere, emakumeak arduratuko zirela, eremu pribatuan, pertsonok behar ditugun zaintza gehie-nez. Bai zaintzen zati bat beharrezko den moduan profesionalizatuz, bai familiako eta ko-munitateko zaintzei babesa eta laguntza emanez, gizarte-zerbitzuek, zaintzak jasotzen di-tuzten pertsonen bizi-kalitatea bermatzen saiatzeaz gainera, aktiboki egin behar dute lan emakumeen eta gizonen arteko berdintasunaren alde>>.

Bestalde, GZEKren arabera, komunitate-ikuspegia izateak jarduera eta zerbitzu jakin ba-tzuen aldeko apustu berezia egitea dakar; hau da, <<familiako, auzoko eta komunitateko harremanen eta babesen (familia-, etxebizitza- eta bizikidetza-mota guztiak kontuan har-tuta) eta profesionalen esku-hartze presentzialen nahiz ez-presentzialen arteko sinergiak sustatzearen aldeko apustua>>.

Hartara, helburua ez da laguntza informala (senitartekoen zainketa, elkar laguntzea, bo-luntarioak…) alde batera uztea. Aitzitik, laguntza informalari eutsi egin nahi zaio, baina laguntza formalaren eta informalaren arteko oreka berria bilatuta, zainketa-ereduen diber-tsifikazioarekin eta bilakaerarekin bat datorrela eta bidezkoago izanik, eta zainketa-jardue-retan gizonek ere parte hartzea bultzatuta.

2.4.3. Krisialdiak premietan eta baliabideetan izan duen eragina

Krisialdiak gizarte-zerbitzuen premian izan duen eragina adierazgarria da bazterkeriaren eremuan: eguneko zerbitzuetan –jantoki sozialak barnean hartuta–, gaueko zerbitzuetan eta ostatu hartzeko zerbitzuetan.

Baina desgaitasuna dutenak, mendetasun-egoeran daudenak eta/edo babesgabetasun-e-goeran daudenak eta haien senitartekoak –bazterkeria-egoeran egon ala ez egon– ere kri-sialdiaren ondorio sozialen eraginpean daude.

Zentzu horretan, seme-alaba adingabeak dituzten familiak bereziki aipatu nahi ditugu, po-brezia-egoera larriak bizi dituztelako, bazterkeriaren eta babesgabetasunaren egoerak edo arriskua gainjartzen baitira haiengan (haurren pobrezia).

Page 36: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

35

Izan ere, krisialdiaren eta haren ondorio sozialen eragina oso garrantzitsua da eta izango da, epe motz, ertain eta luzera, eremu horietan, bai eta prestazio ekonomikoen eta zehar-kako zenbait zerbitzuren –bereziki, harrera-zerbitzuetan eta lagun egite sozialeko zerbi-tzuetan– premian ere.

Hartara, eragin hori zehaztea edo mailakatzea zaila izango den arren, honako pertsona hauen kopuruan gorakada izan dela egiaztatu da:

oinarrizko gizarte-zerbitzuetan eta hirugarren sektore sozialeko harrera-zerbitzuetan informazioa eta orientabidea eskatzen dutenak;okupazio-zentroetan, desgaitasuna dutenen laneratzeko ibilbidean atzerapausoak ger-tatzen diren heinean, krisialdiak enplegu arrunta lortzeko aukeretan eta enplegu-zen-tro berezietan izan duen eragina dela-eta;GZESaren prestazio ekonomikoak eta, bereziki, Familia Inguruneko Zaintzetarako Pres-tazio Ekonomikoa (FIZPE) eskatzen dutenak, bai etaDiru sarrerak bermatzeko eta gizar-teratzeko Sistemako prestazio edo laguntza ekonomikoak eta, bereziki, Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta (DSBE) ere.

Horixe adierazten dute 2007-2012 aldiko DSBEaren bilakaerari buruzko datuek.

EAE ARABA BIZKAIA GIPUZKOA

DSBEa jasotzen dutenak (2007).

36.004 4.206 25.929 5.869

DSBEa jasotzen dutenak (2012)34 49.417 8.170 31.909 9.315

Gehikuntza 13.413 3.964 5.980 3.446

Bestalde, krisialdiak eragin nabarmena izan du baliabide publikoetan eta gizarte-ekimena-ren balia bideetan, bai eta gero eta premia gehiago (oinarrizko premiak, gizarte-zerbitzue-takoak eta abar) betetzeko familiek izaten dituzten baliabideetan ere. 34

GZESak barne-mailan proposatuta dituen erronka nagusiak aipatzean zehaztuko dugunez, eragin hori dela-eta, honako hauek beharrezko bihurtu dira eta bihurtuko dira:

Administrazio publikoek GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoei dagokienez au-rreikusitako estaldura-mailetara iristeko egindako ahalegina (gastua diru-sarrerari da-gokionez) areagotzea.EAEko administrazio publikoen ahalegina euren erantzukizunpeko eta eskumeneko zerbitzu eta prestazio ekonomikoak sendotzera eta hedatzera bideratzea.Eta, inoiz baino gehiago, dauden baliabideen –publiko nahiz pribatu– aprobetxamen-dua sustatzea, bai eta baliabide horien erabilera eraginkorra ere.

Bestalde, krisialdiari, krisialdiaren ondorio sozialei eta GZESak egin beharreko ekarpena-ri dagokienez, gizarte-zerbitzuen garapena aukeratzat eta inbertsiotzat hartu behar da, enplegua sortzeko potentziala duelako, itzulkin sozial eta ekonomikoaren maila handiak dituelako, eta kostu pertsonal, sozial eta ekonomiko oso handia eragiten duten arazo edo premiei aurrea hartzeko gaitasuna duelako.

Azkenik, krisialdiaren ondorio sozialak luzatu egingo dira, zalantzarik gabe, eta susperraldi ekonomiko jarraitua gertatzen hasten denean ere iraun egingo dute, betiere langabezia-ta-

34 Pentsioak osatzeko diren prestazioak jasotzen dituztenak aintzat hartu gabe.

Page 37: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

36

sa eta pobrezia-tasa oso handietara iritsi garela kontuan izanik, bai eta krisialdiaren aurreko enplegu-mailak berrekuratzeko aurreikusi diren epeak ere.

Nolanahi ere, epe ertain eta luzera, zerbitzu eta prestazio ekonomikoen premiaren eta es-kariaren gorakada mendetasuneko/autonomiaren sustapeneko egoerei arreta emateko ere-muan gertatutako da hein handiagoan, gastu publiko handiagoa ekarriko duten zerbitzue-kin; horretaz gain, jarraian adieraziko dugunez, eredu komunitarioari bultzada eman eta zerbitzu eta prestazio ekonomiko jakin batzuk indartu beharko dira.

2.4.4. Eredu komunitarioa eta, bereziki, ikuspegi sustatzaile eta prebentiboa indartzeko premia, bai eta zerbitzu eta prestazio ekonomiko jakin batzuk ere

Arreta-eredu komunitarioa eta, bereziki, ikuspegi sustatzaile eta prebentiboa, eta hurbileko zerbitzuak indartzeko premia dagoenez, eta lehen aipatu ditugun lehenengo bi joerak ere aintzat hartuta, GZESaren prestazio eta zerbitzuen premiak eta gastuak gora egingo dute etengabe.

Eta, zehazki:

Biztanleriaren bilakaera demografikoari erreparatuta, adinekoei zuzendutako etxez etxeko laguntza-zerbitzuak, telelaguntza-zerbitzuak, eguneko zerbitzuek, ostatu-zer-bitzuek eta egoitza-zentroek bultzada jaso beharko dute.

Eta zerbitzu eta prestazio berriak edo gutxi garatu direnak sustatu egin beharko dira: zaintzaileei begirako atseden hartzeko eta laguntzeko zerbitzuak, bizimodu indepen-dentea babesteko zerbitzuak eta laguntza pertsonalerako prestazio ekonomikoa. 35

Autonomiaren prebentzioko eta sustapeneko esparruan, badirudi LPPEa eta “prestazio teknologikoak eskuratzeko prestazio indibidualak –laguntza tekniko berreskuraezinak ja-sotzea edo ohiko bizitza-ingurunean egokitzapenak egitea errazteko–” ere indartu behar direla: a) berreskuratu ezin diren laguntza-produktuak eskuratzeko laguntza ekonomikoa; b) ohiko etxebizitzan eta ibilgailu partikularretan egokitzapenak egiteko laguntza ekono-mikoa. Horretaz gain, FIZPEa ere sustatu behar da, betiere zaintzaileei zaintzeko aukera ahalbidetzearren eta mendetasunaren arretarako zerbitzuak eskuratzearekin bateragarria izanik, egoitza-zentro edo -zerbitzuetan edo ostatu-zerbitzuetan egonaldi iraunkorren ka-suan izan ezik, Zorroari buruzko Dekretuan jasotzen denez.36

Hori horrela, ezin dugu esan, oro har, prestazio ekonomikoek eginkizun osagarria eta sal-buespenezkoa bete behar dutenik GZESan.

Gainera, 2017. urteari begira eta egoera ekonomikoak dakartzan mugen barruan, hainbat alderdi garrantzitsu eredu komunitariora egokitu behar dira, kontingentzia guztiei dago-

35 Eta, hein txikiagoan, garraio egokituaren zerbitzua (garraio egokituaren prestazioa garraio mota hori eskaintzen duten zerbi-tzuen barruan sartzen da) eta gaueko zentroa, autonomiari dagozkion mugen ondoriozko premiei erantzuteko.

36 Alde batetik, kontuan izan behar da prestazio hori eskatu egiten dutela, hainbat arrazoirengatik, hala nola, pertsonen eta fa-milien aukera izateaz gain, krisialdiak enpleguan izan duen eraginagatik edo prestazioa eskatzen dutenek beren premiekin eta ahalmen ekonomikoarekin bat datorren zerbitzu bat edo zerbitzu multzo bat eskuratzeko izan dezaketen zailtasunagatik.

Beste alde batetik, Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistema arautzen duen araudian aurreikusitakoarekiko koheren-tziari eutsita, horien erabilera soilik kasu jakin batzuetan mugatu eta aurreikusi egin beharko litzateke, baldin eta “zerbitzu bat onartzea ezinezkoa bada baliabide publiko edo pribatu egiaztaturik ez dagoelako” (Ebazpena, 2012ko uztailaren 13koa, Gizar-te Zerbitzuetako eta Berdintasuneko Estatuko Idazkaritzarena, Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistema hobetzeko Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistemaren Lurralde Kontseiluaren Akordioa argitaratzen duena. Bigarren akordioa, zazpigarren hobekuntza). Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistemari buruzko araudiaren aurreikuspen horrek, ordea, legearen 16.4 artikuluan aurreikusitakoarekin talka egiten du; legearen artikulu horren arabera: <<3. zenbakiko a) eta b) letretan aipatzen diren prestazioak ezin izango dira hartu, inolaz ere, zerbitzu baten ordezko prestazio ekonomikotzat>>.

Page 38: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

37

kienez (babesgabetasuna, bazterkeria, mendetasuna edo horiek izateko arriskua, eta des-gaitasuna).

Arretaren jarraitutasunarekin, integraltasunarekin, hurbiltasunarekin eta pertsonalizazioarekin lotutako alderdiak, edo erabiltzaile eta hartzaileen parte-hartzearekin lotutakoak; hala nola:

Kasuaren koordinazioa, erreferentziako figura eta lagun egite soziala bultzatzea, eki-men pribatuarekin eta, bereziki, sozialarekin lankidetzan laneko eredu bat zehaztuta.

Oinarrizko gizarte-zerbitzuak (1.1 puntutik 1.4 puntura bitarte) eta horien kudeaketa deszentralizatua (hala badagokio, oinarrizko gizarte-unitateen bitartez) garatzea, zer-bitzuak komunitate bakoitzaren ezaugarrietara egokituta eta ikuspegi prebentiboa eta zerbitzuak ingurunera irekitzea aurreikusita (etxez etxeko bisitaldiak, talde-lana, komu-nitatearen baliabideak ezagutzea eta haiekin lankidetzan jardutea eta abar indartuta).

Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuari dagokionez, arreta-orduen eta gastuen aurreikuspenera iristeko estrategia bat bultzatu behar da. Zerbitzu hori oso garrantzitsua da eredu komuni-tarioa garatzeko eta, batik bat, etxeko arreta ahalbidetzeko eta prebentzio-ikuspegia finka-tzeko, baina hala ere, zerbitzua geldituta dago, honako arrazoi hauengatik: zerbitzuaren di-seinuan malgutasunik eta berrikuntzarik ez dagoelako, kostuen gorakadarengatik, ezkutuko ekonomiaren lehiagatik eta prestazio ekonomikoen garapenagatik, edo ordaintzera behartu-ta daudenen parte hartzeko irizpide ekonomikoen definizioagatik (“koordainketa”).

Udal-eskumeneko gainerako zerbitzuak (egunekoak, gauekoak eta ostatu hartzekoak) finkatzea, komunitate bakoitzaren ezaugarrietara egokitzeko gako berdinei jarraikiz, prebentzio-ikuspegiarekin eta ingurunera irekita, eta ahal denean, oinarrizko gizarte-zerbitzuekin konektatuta dauden baliabideak ahalik eta gehien aprobetxatzeko.

Foru Aldundien eta Autonomia Erkidegoaren eskumeneko zerbitzu eta prestazio eko-nomikoak bultzatzea, prebentzioko eta autonomia sustatzeko xede nabarmena izanik, eta pertsonei beren etxean bizitzen jarraitzeko aukera emango dietela.

Administrazio arduradunak zerbitzu-sarea lurraldean barrena hedatzeko lanetan au-rrera egitea, ezarpenerako egokien iritzitako irizpideei jarraikiz, administrazio horrek lurraldearen premiei eta ezaugarriei buruz dakienaren arabera eta dauden baliabideen banaketaren arabera (lehendik badagoen sarean oinarrituta, erantzukizun publikoko sistema bat finkatzen ari da).

Araudian aurreikusitako zerbitzuen arteko, eta zerbitzu eta prestazio ekonomikoen ar-teko bateragarritasun-araubidera egokitzea, praktikan.

Familiekin eta laguntza informaleko sarearekin egindako lana bultzatzea, eta zaintzai-leei begirako atseden hartzeko eta laguntzeko zerbitzuak garatzea, betiere laguntza informala potentziatu eta osatzea xede duen ikuspegi erlazional eta komunitarioarekin koherente izanik.

Zerbitzu bakoitza –mendetasun-egoeran daudenentzako egoitza-zentroak barnean hartuta– kokatuta dagoen lurraldearekin konektatzea norabide bikoitzean (erabiltzai-leek inguruneko jardueretan parte hartzea eta alderantziz).

Erabiltzaileek arreta pertsonalizatuko planen orientabidean eta ebaluazioan, zerbi-tzuen diseinuan eta ebaluazioan, zentroetako bizimoduaren antolaketan eta abarren parte hartzeko mekanismoak garatzea.

Page 39: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

38

Eredu komunitarioaren sustapenari dagokionez, GZEKk honako hau dio gomendioetan:

Bere ustez, <<pertsona bakoitzak intimitaterako, duintasunerako, autonomiarako eta bere bizimoduaren eta bizi-ingurunearen diseinuari eta jasoko dituen prestazioei buruzko au-keraketak egiteko (medikuak agindutakoarekin bateragarriak) duen eskubidea erabili ahal izateko, beharrezkoa da zerbitzuak benetan eskura izatea, eta, oro har, laguntzak eskura izatea (pertsonak bere ohiko bizilekuan jarraitu ahal izateko nagusiki, baina baita bizileku horretatik irteteko ere, beharrezkoa eta egokia balitz, komunitatetik hurbil betiere)>>.

Horretarako, <<Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseiluak honako hau eskatzen die sisteman parte hartzen duten eragile publiko eta pribatuei: lan koordinatu eta berritzaile bat egiteko politika publikoetatik eta gizarte-estrategietatik (etxebizitzak birgaitzea eta egokitzea, komunitate-ga-rapena, laguntzeko teknologiak, familia-politikak, pertsona guztiek erabili ahal izateko modu-ko diseinua, zerbitzuen eskaintza...), pertsonak ardatz dituen arreta osoa eman ahal izateko, eta gure etorkizuna planifikatzea eta gure bizitzaren iraunkortasuna kudeatzea errazteko guztioi>>.

Eta <<Kontseiluaren ustez beharrezkoa da, halaber, parte hartzen duten eragile guztiek elka-rrekin lan egitea pertsonen bizilekuan edo ohiko ingurunean eman eta jaso daitezkeen zer-bitzuen aukera zabal eta erakargarri bat eraikitzen. Bizilekuan laguntzen duten gizarte-zer-bitzu batzuk behar ditugu, zabalagoak, garatuagoak, dibertsifikatuagoak, erabiltzaileentzat erabilerrazagoak direnak, lehiakorragoak eta osagarriagoak direnak elkarren artean edota beste zerbitzu batzuekin (gizarte-zerbitzuekin nahiz beste zerbitzu batzuekin), eta esku-har-tze baliotsuak egin ditzaketenak elkarrekin; adibidez, etxeko laguntza ematea, laguntzaile pertsonala jartzea, osasun-laguntza ematea, laguntza teknologikoa ematea...>>.

2.4.5. Babesgabetasunaren arloari dagokionez.

Babesgabetasunaren eremuan eta, batik bat, haurrak babesteko sistemari dagokionez, ai-patu berri ditugun alderdiekin lotuta honako hauek nabarmendu nahi genituzke:

krisialdi ekonomikoak eragin handia izan du seme-alaba adingabeak dituzten fami-liengan (haur-pobrezia), eta beraz, horrelako egoeren arreta, prebentzio, detekzio eta erantzun goiztiarrean aurrera egin behar da, adingabeen heltzeko eta garatzeko pro-zesuan eta osasun fisiko nahiz psikologikoan epe motz, ertain eta luzean izan ditzakeen ondorioak alde batera utzi gabe;

haurrak babesteko sistemaren izaera gero eta prebentiboagoa eta komunitarioagoa izan dadin egiten den ahaleginarekin aurrera egin behar da (lehen mailako arreta, so-ziala eta sanitarioa, indartzea eremu horretan, eta esku-hartze sozioedukatiboko eta psikosozialeko zerbitzua, bereziki; familia-harrera eta desinstituzionalizazioa sustatzea, txiki-txikitako esku-hartzeak –fokalizatuak eta zorrotzak– bultzatuta, kasuak ez daite-zen kronifikatu erakundeetan eta abar).

Esanak esan, babesgabetasunaren eremu espezifikoan, testuinguru sozialaren ondorioz, arreta-bolumenak nabarmen handitzen eta arreta hori kualitatiboki eraldatzen (baliabide berriak garatzea eta esku-hartzeak egokitzea) ari den egoera sortzen hasi zen aspaldi, bes-teak beste, alde batetik, adingabeak eta emakumeak eraginpean hartzen dituzten babesga-betasun- eta arrisku-egoeren gaineko kontzientzia sozialaren areagotzeari erantzuteko, eta bestetik, familietan gertatzen ari diren sakoneko aldaketei erantzuteko:

familia-ereduak dibertsifikatzea (guraso bakarreko familiak, berreginak…);rolak (aitarena, amarena…) eta harremanak (bikote barruan, guraso eta seme-alaben artean…) aldatzea;

Page 40: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

39

gizarte-sareak haurren zainketan betetzen duen egitekoa aldatzea (alderdi horretan ere eraldaketa garrantzitsuak gertatu dira zainketen eremuan eta zainketa formalaren –hezkuntza, gizarte-zerbitzuak, zerbitzu sozioedukatiboak…– eta informalaren arteko orekaren eremuan, emakumeen eta aitona-amonen rolari dagokionez...);gizarteratzeko agenteen (familia, eskola…) arteko harremana aldatzea eta gizartera-tzeko gune berriak agertzea (sare sozialak…);bizi-zikloak (seme-alabak zenbat urterekin izaten diren) eta bizikidetza (esate baterako, 50 urtetik gorako gurasoak seme-alaba nerabeekin bizi diren egoerak egon daitezke) aldatzea;immigrazioak eragin kuantitatiboa (familia berriak eta bakarrik dauden etorkin adinga-beak) eta kualitatiboa (kultura-erreferentzia desberdinak) izatea.

Adingabeen bilakaera demografikoari erreparatuta, hiru Lurralde Historikoetan adinga-been kopuruak jaitsiera txiki bat izan duela ikusi dugu, eta bakarrik dauden atzerritar adin-gabe gutxiago ere iritsi direla; izan ere, inbentarioan jasotzen denez, bakarrik dauden etor-kin adingabeen etorrera horrek egoitza-harrerako zentroetan plazen eskaintza nabarmen handitu behar izatea eragin zuen, bere garaian. Alabaina, faktore horiei beste bat ere gehi-tu behar zaie: familia errefuxiatuen eta adingabeen (horietako zenbait bakarrik) kolektibo garrantzitsu bat iritsiko da datozen hilabeteetan, eta etorrera horrek GZESaren prestazio eta zerbitzuen premian eta eskarian eragina izango du, eta bereziki, babesgabetasun- eta/edo bazterkeria-arriskuan edo -egoeran daudenei zuzendutako prestazio eta zerbitzuetan.

Bestalde, emakumeen aurkako indarkeriaren biktima diren emakume eta haurrei ematen zaien arreta indartzen jarraitzea ezinbestekoa da, eta antza, zenbait indarkeria mota (se-me-alaben eta gurasoen arteko indarkeria, bullyinga...) sendotzen ari dira, edo berriak sor-tzen, hala nola, adinekoenganako indarkeria; hortaz, horrelako egoerak prebenitzeko, de-tektatzeko eta egoera horietan eragiteko ahalmena hobetu egin behar da, lehenbailehen.

37 Eta eremu soziosanitarioari dagokionez, gaixotasun mentala duten adingabeei osasun-sis-tematik ematen zaien arreta eta sistemarekiko lankidetza indartu behar dira, osasun menta-leko arazoak dituzten adingabe babesgabeen kolektiboari eta, bereziki, jokabide-arazoak dituzten adingabeei ematen zaien arreta garatzeko.

2.4.6. Epe motz eta ertainerako zenbait lehentasun, egindako azterketan oinarrituta

Aipatu ditugun lau faktoreak ez ezik, babesgabetasun-eremuaren errealitate espezifikoa ere kontuan hartuta, badirudi beharrezkoa dela:

Epe motzera, bazterkeriaren eta babesgabetasunaren eremuko zerbitzuak finkatzeko eta, hala badagokio, hedatzeko ahalegin berezia egitea, eta bi kasuetan, krisialdiak gi-zartean izan dituen ondorioak aintzat hartuta.

2017. urteari begira, mendetasun-egoeretan edo mendetasun-arriskuaren egoeretan arreta emateko zerbitzuak eta autonomia sustatzekoak indartzea, bai eta, batik bat, laguntzaileei begirako atseden hartzeko eta laguntzeko zerbitzuak ere.

Epe ertainera, laguntza informalaren eta formalaren arteko oreka berria bilatzea, for-mala indartuta, eta estrategia jakin batzuk irmoki eta beste sistema batzuekin lanki-detzan indartzea; hala nola, autonomiaz gizarteratzea sustatzeko eta mendetasuna prebenitzeko estrategiak, zahartze aktibokoak, desgaitasuna dutenen enplegu-maila

37 Hein batean, arretak izan duen garapenaren eta arreta motetan izan diren aldaketen ondorioz agian, emaku-meentzako egoitza-zentroetan eta ostatu-zerbitzuetan beste zerbitzu batzuetan baino okupazio-indize txikiagoak daudela adierazten du inbentarioak. Izan ere, okupazio-indize bereziki txikiak dituzten zerbitzuetan agian gehie-gizkoa da 2017. urterako 2011n erabilgarri zegoen plaza kopurua aurreikustea, baina irizpide orokor horri eutsi diogu (zerbitzu eta prestazio guztietan, erabilgarri zeuden plazen kopuruan oinarrituta egin dugu proiekzioa).

Page 41: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

40

berreskuratu eta indartzeko estrategiak (gutxienez, krisialdiaren aurreko mailak berres-kuratuta) eta abar.

Zentzu horretan, kontuan izan behar da testuinguru sozialak, oro har, zer eragin izan de-zakeen pertsonen eta familien egoeran, arretaren kalitatean eta ongizate-sistema osoko (gizarte-zerbitzuen sistema, osasun-sistema, diru-sarrerak bermatzeko eta gizarteratzeko sistema eta abar) zerbitzuen epe motz, ertain eta luzeko premian eta eskarian; gainera, ez dugu ahaztu behar eredu komunitarioa ez dela askorik indartu, ez eta, bereziki, prebentzio-ko eta autonomiaz gizarteratzea sustatzeko estrategiak ere.

Azken batean, Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseiluak gomendioetan dioenari jarraikiz, tes-tuinguru sozialak gizarte-babeseko eta sustapeneko sistemak, oro har, indartzea eskatzen du, eta gizarte-zerbitzuen sektorearen alde bereziki apustu egitea:

<<Gure historiaren une honetan gero eta pertsona gehiago gaude, maila eta modu desber-dinetan bada ere, ahultasun-egoeran, eta garai txarrak dira ongizate-estatuarentzat (era-gina gizonetan baino handiagoa da emakumeetan). Horregatik, indartu egin behar ditu-gu gizarte-babesa eta -sustapena emateko ditugun sistemak sektore guztietan: osasunean, hezkuntzan, etxebizitzan, enpleguan, diru-sarreren bermean…

Nolanahi ere, azpimarratu nahi dugu gaur egun hemen dugun gizarteak gizarte-zerbitzuen sektorearen aldeko apustu berezi bat egitea eskatzen duela. Izan ere, gure gizartean, oso modu azkar eta bizian ari dira areagotzen bizi-zikloaren zenbait unetan eta egoeratan la-guntza pertsonala jasotzeko beharrak (batez ere zahartzaroarekin lotuta, baina ez aro ho-rrekin soilik), eta, era berean, oso azkar ari dira eraldatzen familiako eta komunitateko egi-turak, dinamikak eta sareak (prozesu hori jaiotza-tasaren beherakadarekin lotutako dago, besteak beste). Orain arte, egitura eta sare horiek ematen zituzten, neurri handi batean, zaintza eta babes horiek.

Era honetako gizarte batean, beraz, gero eta beharrezkoagoa da gizarte-zerbitzuen la-guntza, laguntza hori gabe nabarmen egiten baitu okerrera biztanleriaren bizi-kalitateak, emakumeen eta gizonen arteko berdintasunak (eta, oro har, aukera berdintasunak), bai eta ongizate-sistema osoaren eraginkortasunak ere. Gizarte-zerbitzuak garatzearen aldeko apustu argi eta berritzaile batek gizarte-babeseko sistemaren barruko beste prestazio eta zerbitzu batzuk (adibidez, osasun-zerbitzuak) modu egokiagoan eta eraginkorragoan era-biltzen lagun dezake eta lagundu behar du>>

Page 42: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

41

2.5. GZESa barrutik sendotzeko erronka nagusiak

Idatz-zati honetan jasotzen dira Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemak barnerako proposatu dituen egitura-erronkak, sistema hori sendotzeko funtsezkoak hain zuzen ere. Hortaz, siste-ma egituratzeko lehentasunezkotzat jotako elementuak –Katalogoko zerbitzu eta presta-zio ekonomikoen hedapena bera gaindituta– aipatuko ditugu, eta behar bezala ebatzita ez daudenei erreparatuko diegu bereziki.

Azterketa kualitatibo honen asmoa zera da, GZESak planteatu dituen erronken diagnostiko adostua egitea, planaren ardatzak, helburuak eta ekintzak –GZESaren barne-egiturarekin lotura dutenak– zehazteko abiapuntu izan dadin.

Oro har, GZESaren erronka nagusiak 2 arlo nagusitan biltzen dira:

Premiak eta baliabideak egoki daitezen sustatzea.GZESaren kudeaketa indartzea eta barne-antolamendua hobetzea, erakundearteko eta beste arreta-sistema batzuekiko koordinazioari38 bereziki erreparatuta.

Bestalde, azterketan, oraindik landu gabe dauden hainbat gairekin batera, -legean ager-tzen direlako edo hainbat erakunde lantzen ari delako- konponbidean dauden beste gai ba-tzuk ere sartu dira, baina bai batzuk bai besteak planean txertatu beharrekotzat jotzen dira.

2.5.1. Premiak eta baliabideak egoki daitezen sustatzea

Gaur egun, -zerbitzu nahiz prestazioen premiak eta eskariak gora egin duten eta krisialdi ekonomikoaren testuinguru honetan- GZESak duen erronka nagusia zera da, alde batetik, mapan aurreikusitako GZESaren hedapenarekin lotutako premiak eta, bestetik, baliabide ekonomikoak –memoria ekonomikoan zehaztutako baldintzetan– bat etor daitezen susta-tzea; horretarako, gutxieneko estaldurak bermatzeko beharrezkoak diren neurriak hartu behar dira, eta estaldura-zerrenden maila gorenera iristen saiatu.

Hori lortzeko, ezinbestekoak da honako hauek egitea:

Gastu publikoa handitzea, legean aurreikusitako eskumen-araubidearen eta maparen arabera egokituta, betiere legearen hirugarren xedapen iragankorrean jasotako meka-nismoaren bitartez.Eskura dauden mota guztietako baliabideen (baliabide ekonomikoak, azpiegiturak, pertsonen konpetentziak...) kudeaketan ahalik eta eraginkortasun eta efizientzia han-diena bilatzea, laguntza informaleko sarea eta lehendik dagoen ekimen publiko eta pribatuko baliabide-sarearen aprobetxamendua barnean hartuta.

Ildo beretik:

a) Ahaleginak GZESaren berezko xedean eta Katalogoan metatu behar dira.b) Bikoiztasunak eta esku-hartzean eta kudeaketan izan daitezkeen bestelako disfun-

tzioak saihestu behar dira, eta lehendik dagoen baliabide-sarearen aprobetxamendua eta lankidetza sustatu.

c) Pertsonen baliabideen (konpetentziak) kudeaketa hobetu behar da, bai eta profesiona-lak zaindu ere.

38 Zentzu horretan, kontua ez da koordinazio-arazoak daudela, baizik eta lehendik dauden errealitateetatik abiatuta erantzuki-zun publikoko Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema (GZES) bakar bat eratzeko lanetan aurrera egitea, GZEO izanik sistema kudeatuko duen kide anitzeko organoa, elkarlanaren kulturan eta praktikan sakonduta, eta jarraian zehaztuko ditugun beste zenbait alderdi landuta, hala nola, erakunde bakoitzak ematen dituen zerbitzuak legean aurreikusitako eskumen-banaketaren arabera egokitzea, lehen mailako eta bigarren mailako arretaren arteko lankidetza eta abar.

Page 43: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

42

d) Kostuak arrazionalizatu behar dira, kalitatearen eta kostuen arteko erlazioa egokia izango dela bermatuta, eta lan-baldintzak okerrera aldatu gabe.

e) Prebentzio-ekintzak eta laguntza informaleko sarea zaintzea indartu behar dira.f) Arreta komunitarioa indartzera, kostuak arrazionalizatzera eta sistemaren eraginkorta-

suna hobetzera bideratutako I+G+Bko jarduerak indartu behar dira.

2.5.1.1. Ahaleginak GZESaren berezko xedean eta Katalogoan metatzea

Legeak aurrera egin du GZESaren xedea zehaztu eta mugatzen; izan ere, besteak beste ho-nako hau xedatu da: “pertsona, familia eta talde guztien gizarteratzearen, autonomiaren eta ongizatearen alde egitea du xede, eta sustatzeko, aurreikusteko, babesteko eta lagun-tzeko eginkizunak betez gauzatu nahi du xede hori, funtsean pertsonei eta harremanei bu-ruzkoak diren prestazio eta zerbitzuen bidez” (5.1 artikulua, eta 6. artikuluan garatzen da), eta GZESaren berezko zerbitzu eta prestazioen katalogoa ere zehaztu da.

Izan ere, orain arte gizarte-zerbitzuak hainbat kolektibo espezifikoren premia guztiak ar-tatzera bideratutako baliabidetzat hartzen ziren baina orain, ikuspegi hori arian-arian de-sagertzen ari da, eta ongizate-sistemetako bakoitzak zer eginkizun bete behar duen finka-tzen ari da, bakoitzaren xedea eta prestazioak ere bereizita.

Alabaina, orain arteko historian, zailtasunak izan dira definizio horrek dakartzan inplikazio praktikoak onartzeko eta horrek eragina izan du GZESaren eraginkortasunean (berez da-gozkion helburuak betetzeari dagokionez); horrekin batera, xede horretara bideratutako baliabideak murriztu egin dira de facto, zeren eta:

gizarte-zerbitzuetan eskudunak ziren Sailen ahaleginak –ekonomikoak eta antolake-tarekin lotutakoak– GZESatik eta/edo Katalogotik kanpoko prestazio eta zerbitzuetara bideratzen baitziren;

eta horren ondorioz, Katalogoko zenbait zerbitzu eta prestazio -lagun egite soziala, esa-terako- behar baino intentsitate txikiagoarekin garatu dira, gizartearen premiak eta bila-kaera aintzat hartuta, eta GZESaren xedearen definizioa bera, arreta-eredu komunitarioa eta legeak arlo horretan egiten dituen beste hainbat aurreikuspen ere gogoan izanik.

GZESaren xedea legean zehaztu izanaren ondorioz, eta baliabideak murriztu eta araudian aurreikusitako betebeharra bideratu izanaren ondorioz, egoera hori aldatu egin da, antza, baina hala ere, ahaleginak Katalogoko zerbitzu eta prestazio ekonomikoak garatzera eta GZESa bera indartu eta egituratzera bideratu behar dira..

2.5.1.2. Bikoiztasunak eta esku-hartzean eta kudeaketan izan daitezkeen bestelako disfuntzioak saihestea, eta lehendik dagoen baliabide-sarearen aprobetxamendua eta lankidetza sustatzea

GZESa erantzukizun publikoko sistematzat definitu da, titulartasun publikoko eta pribatu itunduko prestazio, zerbitzu eta ekipamenduez osatutakoa, ekimen publikoa eta pribatu soziala gailen izango dela; definizio hori eta GZESaren arkitektura bera aintzat hartuta:

Administrazio publikoen arteko eta ekimen pribatuarekiko lankidetzaren kultura sako-nean garatu behar da, zerbitzuen hornidurari, kasuaren koordinazioari eta sistemaren kudeaketari dagokienez, bai eta GZESan eta, bereziki, GZEOan erabakiak taldean har-tzeko prozedura eta irizpideak ere.

Koordinazio-ahaleginak indartu behar dira, erabiltzaileengan nahasmendurik ez eragi-teko, arretan bikoiztasunik edo hutsunerik sor ez dadin, eta zerbitzu batetik besterako

Page 44: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

43

edo arreta-maila batetik besterako igarotzeak behar bezala kudeatzeko, betiere per-tsona eta/edo familia erabiltzaile bakoitzari erreferentziako figura bat eskainita; figura horrek kasuaren koordinazioa hartuko du bere gain eta prozesuan lagundu egingo dio.

GZESaren arkitektura EAEko administrazio publikoen hiru mailen arteko eta ekimen priba-tuarekiko –ekimen soziala gailen dela– lankidetzan oinarritzen da, eta egitura horrek aban-tailak izan baditu –hala nola, sarea bera garatzea lehendik dauden baliabideetan oinarritu-ta eta eredu komunitarioari jarraikiz, hurbiltasunari, parte-hartzeari, deszentralizazioari... dagokienez–, baina bai eta arriskuak ere.

Hori horrela izanik, legeak eskumen-araubidea argitzen aurrerapauso handia ekarri duen arren, gaur egun, zaila da oraindik ere lehendik badiren zenbait zerbitzu –mendetasuna-ren/autonomiaren, babesgabetasunaren eta bazterkeriaren/gizarteratzearen eremuetan–foru-aldundien edo udalen eskumeneko zerbitzu ote diren jakitea, legean aurreikusitakoari jarraikiz. Eta zerbitzu horiei ez ezik, gizarte-larrialdiei erantzuteko bestelako zerbitzuei ere dagokienez, bikoiztasunak egon daitezke.

Hala ere, alde batetik, eskumen-araubidea argitzeko bidean eta, bestetik, lehendik dauden zerbitzuen gaineko erantzukizuna EAEko administrazio publikoetako maila bati edo bes-teari esleitzeko bidean aurrera egitea ahalbidetuko duten bi alderdi aipatuko ditugu:

Zorroari buruzko Dekretua; besteak beste, EAEko administrazio publikoetako maila ba-koitzak artatu behar dituen egoerak eta “gradu edo mailak” (mendetasunari, bazterke-riari, babesgabetasunari edo arriskuari dagokienez) argiago zehazten ditu;

lehendik dagoen zerbitzu eta prestazio ekonomiko bakoitza Zorrokoekin lotzea (admi-nistrazio bakoitzak egin behar du ariketa hori, inbentarioa egiteko egindakoa baliatu-ta; hartara, zerbitzu eta prestazio horien parametro nagusien bilakaerari ohiko jarraipe-na egin ahal izango zaio, erraz).

Bestalde, aurrerapausoak egin diren arren, oraindik ere bada arintasun eta malgutasun ezarik:

dela zerbitzuak ematearekin lotutako prozesuei eta zerbitzuak eskuratzeko aukerari dagokienez, dela administrazio-prozesu mantsoegia duten araugintzako eta kudeaketako prozesuei dagokienez, betiere abiaraztean izan ohi den larrialdi-fasea gainditu ostean.

Egoera horiek sortzearen arrazoi izan daitezke lan-karga handiegiak egotea, esku hartzen duten eragileak asko izatea, prozedurak konplexuak izatea, izapideen bikoiztasuna, trans-mititutako informazioa desegokia izatea, modernizazio teknologiko eskasa eta abar.

Nolanahi ere, faktore horiek GZESaren eraginkortasun- eta efizientzia-mailak murrizten di-tuzte, eta egungo GZESaren hedapen-testuinguru honetan, sistema kudeatzeko eta zer-bitzuak emateko eragozpen bihur daitezke eskubide subjektiboaren egoera beharrezkoa den garaia baita; beraz, GZESa unibertsalizatzeko epea igarotakoan, GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoak eskuratzeko aukeran kolapsoa ez gertatzeko beharrezkoak diren neurriak aurreikusi beharko dira, Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistema abia-raztean gertatu zena ez gertatzeko.

Horregatik guztiagatik, zehatz-mehatz identifikatu behar dira arintasunik eta malgutasu-nik ezean eragina izan dezaketen faktoreak zeintzuk diren, kasu bakoitzean, eta faktore horietan eragitea, dela zerbitzuak emateari dagokionez, dela, kudeaketari dagokionez, eta beharrezkoa denean:

Page 45: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

44

balorazioko, diagnostikoa egiteko eta orientazioko zerbitzuetan ratioak hobetzea, zer-bitzuak eskuratzeko aukera zentzuzko epeetan ahalbidetzearren; prozedurak eta izapideak sinplifikatzea, batik bat, sisteman sartzekoak;erakundeen artean eta ekimen pribatuko erakundeekin informazio-elkartrukea –zeha-tza eta garaiz– areagotzea, kasuaren koordinazioari, zerbitzuak emateari eta sistema-ren kudeaketari dagokienez; administrazio elektronikoa indartzea eta euskarri teknologikoak modernizatu eta ba-teragarri egitea, informazio-elkartruka eta lankidetza on line ahalbidetzeko (Gizarte Zerbitzuei buruzko Informazioko Euskal Sistema…); eragileen arteko lankidetza-kultura bultzatzea, bai eta lankidetzarako eta kontraste egiteko prozedura eta tresna arinagoak ere, batik bat, kasuaren koordinazioarekin eta sistema arautzeko nahiz kudeatzeko prozesuekin lotuta.

Alderdi horiei dagokienez, honako hauek egitea ere beharrezkoa da:

administrazio publiko guztiek batera eta ados jarrita, itxarote-zerrenda teknikoaren kontzeptua definitzea eta zerbitzu bat eskuratzeko gehienez itxaron behar den den-bora zehaztea;une horretatik aurrera, zerbitzua ematea derrigorrezkoa dela ezartzea edo, hala ba-dagokio, Zerbitzuari Lotutako Prestazio Ekonomikoa (ZLPE) eskuratzeko aukera izatea, betiere horretarako baldintzak betez gero.

Horri dagokionez, kontuan izan behar da, eskubide subjektiboaren egoera batean, premiak eta baliabideak arian-arian egokitzeko balio dezaketen elementuetako bat izan daitekeela Zerbitzuari Lotutako Prestazio Ekonomikoa, baina soilik legean eta Zorroari buruzko Dekre-tuan aurreikusitako kasuetan eta baldintzekin.

2.5.1.3. Pertsonen baliabideen kudeaketa eta profesionalen zainketa hobetzea.

Gizarte-zerbitzuak emateko garaian eta zerbitzu horien helburuak modu eraginkor eta efizien-tean betetzeko garaian, pertsonak oso garrantzitsuak dira, eta hortaz, esan gabe doa pertso-nak zaindu egin behar direla eta eskura dituzten baliabideak optimizatu: pertsonen gaitasunak areagotu eta garatuta, dituzten gaitasunak hobeto baliatuta eta prestakuntzaren edo esperien-tziaren ondorioz eskuratu dituztenak galdu gabe bajengatik edo beste eremu, erakunde edo elkarte batera lanera joaten direlako lan-baldintzen, estresaren eta abarren eraginez.

Zentzu horretan, besteak beste, pertsonen baliabideak hobeto kudeatzeko neurriak har daitezke (prestakuntza, laguntza teknikoa eta kasuen kontrastea, arrisku psikosozialen arreta…), edo administrazio-prozedurek eskatzen duten denbora murrizteko neurriak, pro-zedura horiek sinplifikatuta eta euskarri informatikoak garatu eta hobetuta; hartara, den-bora gehiago izango da libre esku-hartzerako eta harreman-ikuspegia garatzeko (lagun egite soziala, kasuaren koordinazioa), eta aldi berean, kasua koordinatzeko eta sistema ku-deatzeko beharrezkoa den informazioa eskuratzea errazagoa izango da eta abar.

Bestalde, ez dugu ahaztu behar sistemak enplegua sortzeko potentziala izan baduela, eta potentzial hori ahalik eta gehien baliatzeko beharrezkoak diren bitartekoak jarri behar dira. Gizarte-zerbitzuen garapenari esker, sexuarekin, adinarekin edo jatorriarekin lotutako arrazoiengatik bazterkeria-egoera bizi dutenek enplegua lortzeko aukera izan dezakete, zuzenean, eta bestelako errealitate zehatzetan ere eragin daiteke, zeharka, hala nola, hau-rren pobrezian eta gazteen bazterkerian.

Lan-baldintzei dagokienez, lurraldearen arabera eta lantzen ari den eremuaren (bazterke-ria, babesgabetasuna, mendetasuna, desgaitasuna) arabera aldeak daudela izan behar dugu

Page 46: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

45

kontuan, zerbitzuak ematen dituzten erakundeak publiko nahiz pribatu izan, bai eta antzeko ezaugarriak dituzten zerbitzuak direnean ere, eta lan-baldintzak nolabait parekatzea lortu behar dugu, batik bat, bazterkeriaren eremuan, plan estrategiko honi dagokion aldian.

Era berean, honako hauek ere erronka garrantzitsuak dira eta beste sistema batzuekin eta, bereziki, Euskal Enplegu Zerbitzuarekin batera ekin behar zaie: langileen prestakuntza eta kualifikazioa hobetzea, ezkutuko ekonomiatik edo ekonomia informaletik Euskadin men-detasun-egoeran dauden edo desgaitasunen bat duten adinekoak artatzen laguntzen du-ten langileen egoera erregularizatzea.

GZEKren gomendioetan jasotzen denez: <<Gizarte-zerbitzuen sektoreko jarduera profe-sionalak normalizatzen, formalizatzen, arautzen, prestatzen eta hobetzen aurrera egitea lagungarria izango da, zalantzarik gabe, gizarte-alorreko esku-hartzea jasotzen duten per-tsonen bizi-kalitatea hobetzeko, baina baita jarduera-sektore horretako lan-baldintzak pix-kanaka hobetzeko ere, eta nagusiki emakumeak aritzen direnez lan horretan, beharrezkoa da emakumeen eta gizonen aukera-berdintasunerako politikak proaktiboki aplikatzea ere. Emakumeek sektoreari egin dioten ekarpena ikusarazi eta aitortu behar da, bai eta emaku-me immigranteen presentzia handia ere>>

2.5.1.4. Kostuak arrazionalizatzea

Azterketan argi ikusten da Katalogoko zerbitzu berean (zerbitzu berdin-berdinak edo, gu-txienez, antzekoak, atxiki zaizkiola inbentarioa egitean) egindako gastu korrontea eta gas-tu korronte publikoa ez dela berdina, inondik inora ere, Lurralde Historikoaren eta zerbi-tzuaren titular nor den (udaletxea, Foru Aldundia edo pribatu itundua) arabera, Lurralde Historiko beraren barruan, baina ezin da frogatu alde horiek kalitate-mailarekin zuzenean lotuta daudenik.

Bestalde, alde garrantzitsuak daude, halaber, gastu korrontean eta gastu korronte publi-koan Lurralde Historiko beraren eta sektore pribatu itunduaren barruan, eremuaren arabe-ra (mendetasuna/autonomia, bazterkeria/gizarteratzea, babesgabetasuna, desgaitasuna), eta alde horiek agertzen dira eremu desberdinekoak izanik, antzeko ezaugarriak dituzten zerbitzuetan ere (egunekoa, egoitza-zerbitzua,…; laguntza-intentsitate antzekoak dituzte-nak; eta abar).

Aipatu ditugun alde horiek guztiak –Lurralde Historikoarekin, titulartasunarekin eta ere-muarekin lotutakoak–, hein batean, soldata-aldeen ondorio dira; izan ere, zenbait kasutan baliteke justifikatuta egotea, baina beste kasu batzuetan zaila da alde hori justifikatzea, adibidez, Lurralde Historiko berean titular bera duten antzeko ezaugarriak dituzten zerbi-tzuak direnean.

Horri dagokionez, kostuen arrazionalizazioan aurrera egiteko, honako hauek garrantzi-tsuak dira:

Katalogoko zerbitzuei dagokienez, EAE osorako komunak diren zerbitzu bakoitzerako kalitate-estandarrak eta -adierazleak zehaztea –legearen 7. artikuluko k letran aurreiku-sitakoaren arabera–, eredu komunitarioarekin eta gizarte-zerbitzuen borondatezko kali-tate-esparru europarrarekin koherenteak izanik, herritarrek eskuratzeko modukoak, eta zerbitzuen kalitatearen eta kostuaren arteko erlazioa baloratzea ahalbidetzen dutela.

Zerbitzu bakoitzaren kostuen egitura aztertzea, eta gastu-aldeak zein kasutan justifi-katuta dauden zehaztea –kalitatean eragina dutelako edo beste faktore batzuengatik– eta zein kasutan ez.

Page 47: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

46

Kalitatea ebaluatzeko eta etengabeko hobetzeko sistemak indartzea, legearen 76. arti-kuluan aurreikusitakoari jarraikiz, zerbitzuetatik eta, hala badagokio, kudeatzen dituz-ten erakundeetatik kanpoko tresnak ere barnean hartuta (ikuskapen-zerbitzuen bitar-tez edo bestela); hartara, zerbitzuak emateaz arduratzen diren administrazio publikoek kalitatea ziurtatu ahal izango dute eta kalitatearen eta kostuen arteko erlazioa egokia izango dela bermatuko da, bai zerbitzu publikoetan, bai zerbitzu pribatu itunduetan.

Nolanahi ere, kostuak arrazionalizatzeak ez du esan nahi arretaren kalitatea murriztu behar denik, eta honako hauek ere ez ditu eragin behar:

Administrazio publiko bakoitzak hauta dezakeen kudeaketa-eredua baldintzatzea. 39

Lan-baldintzak okerrera aldatzea, baldin eta zerbitzuak emateko baldintzak ere zentzu berean aldatzen ez badira, edo dauden soldata-aldeak finkatzea, alde horiek justifikatu ezin direnean.

Bestalde, 2011-2014 aldirako plan estrategikoaren zirriborroan adierazten zenez:

<<Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseiluaren III. Txosteneko datuek agerian uzten dute Gizarte Zer-bitzuetako zenbait eremutan, bederen, kostu unitarioak inflazioa baino askoz ere gehiago hazi dira. Kostuen gehikuntza horrek sistemaren iraunkortasun ekonomikoa arriskuan jartzen du, eta gainera, estaldurak areagotzea, enplegu berriak sortzea eta zerbitzua pertsona gehiagori ematea larriki zailtzen du. Zentzu horretan, Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuak egun bizi duen atzeral-dia, besteak beste, zerbitzu horren orduko kostuaren gorakada garrantzitsuarekin lotuta dagoela pentsa dezakegu, batik bat, zenbait lurraldetan. Egoitza-zerbitzu jakin batzuk izaten duten kos-tua ere kezkatzeko modukoa da, bereziki, titulartasun publikokoei dagokienez>>.

Nolanahi ere, GZESaren hedapenerako gastu korronte publikoa areagotu egin behar da, baina horretaz gain, dirua hobeto gastatzea ere ezinbestekoa da. Ez dirudi bidezko denik zergadunei zerga-ahalegin handiagoa eskatzea baina baliabide publikoak ahalik eta modu eraginkor eta efizienteenean erabiltzen direla ziurtatu gabe, eta baliabideak modu horre-tan erabiltzeak kostuei ez ezik, emaitzei ere erreparatzea eskatzen du.

2.5.1.5. Prebentzio-ekintzak eta laguntza formalaren eta informalaren arteko oreka berria indartzea

Esan dugunez, prebentzio-ekintzak indartzea, laguntza informalari eustea (zainketa infor-mala, boluntarioak, elkar laguntzea) eta laguntza formalaren eta informalaren artean ore-ka berria edo mendetasun-egoeran daudenak zaintzeko eredu berria sustatzea funtsezko dira, lehenik, pertsonen bizi-kalitatea eta ongizatea sustatzeko, baina bai eta gizarte-eredu bidezkoa, solidarioa, parte hartzen duena, aktiboa eta abar sustatzeko ere.

Horretaz gain, horrelako estrategiak beharrezkoak dira, halaber, GZESaren beraren jasan-garritasuna ahalbidetzeko, eta GZESa bera ideala izango balitz ere, ezin izango litzateke bermatu laguntza informalaren sareak artatzen dituen premia guztiak laguntza formalaren bitartez estaliko liratekeenik.

Horregatik, ezinbestekoa da honako hauek indartzea: zahartze aktiboa sustatzeko estrategiak;

39 Zerbitzu bakoitza emateko eskuduna den administrazio publikoak edozein kudeaketa-eredu hauta dezake, betiere legean GZESaren zerbitzuak emateari dagokionez kudeaketa publiko zuzenari eta ekimen pribatuaren –ekimen soziala gailen dela– par-te-hartzeari buruz xedatzen diren parametroen barruan. Nolanahi ere, aukera hori kalitate-kostu, kostu-eraginkortasun eta balia-bideen erabilera efizientearen terminotan justifikatu beharko litzateke, lehendik badiren baliabideak –publikoak eta pribatuak– aprobetxatzearekin hasita, baliabide publiko eta pribatu sozialak gailen direla.

Aipatu dugunez, 2017ra begirako proiekzioak egiteko garaian 2011n zegoen titulartasun-egiturari eutsi diogu (zerbitzu bakoi-tzean erakunde titular mota bakoitzak zenbateko ehunekoa osatzen zuen), baina gastu korronte publikoak behera egingo luke ehuneko hori aldatuko balitz katalogoko zerbitzuen horniduran ekimen pribatuaren parte-hartzea handitzearen ondorioz.

Page 48: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

47

lehen mailako arretako zerbitzuak eta bigarren mailako arretako zerbitzu eta prestazio ekonomikoak, batik bat, prebentzioarekin eta autonomia sustatzearekin lotutakoak, hala nola, prestazio teknologikoak eskuratzeko prestazio ekonomikoak, LPPE Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoa, arreta goiztiarreko esku-hartze sozialeko zerbi-tzua, bizimodu independentea babesteko zerbitzua, laguntza teknikoen zerbitzua (la-guntza-produktuak) eta ingurune fisikoa egokitzea eta abar;

zaintzaileentzako atseden- eta laguntza-zerbitzuak;

bakarrik edo senitartekoekin batera bizi diren eta mendetasun-egoeran edo -arriskuan dauden pertsonei arreta eskaintzeko laguntza formala.

2011-2014 aldirako plan estrategikoaren zirriborroan, zaintzaileei buruz aurreko atalean aurkeztu ditugun GZEE – GPI inkestako datuen arabera, faktore garrantzitsuei dagokienez honako hau aipatzen da:

<<Datu horiek ikusita, sistemaren eraginkortasuna hobetzearren, arreta-premiei eusteko neurriak martxan jartzea beharrezkoa da; neurri horiek bide honetatik datoz: epe ertainean asistentzia-premiak (osasun-eremuan nahiz gizarte-eremuan) murriztuko dituzten zahartze osasuntsurako jarraibideak sustatzetik eta gizarte-laguntzarako sare informalak indartzetik. Hori guztia, aldi berean “des-familiarizazio”-maila altuagoak lortzea alde batera utzi gabe, hau da, asistentzia-premiak dituzten pertsonen ahaideek asistentzia formaleko gutxieneko maila bat baliatzea eta inoren laguntza behar duten edo asistentzia-premiak dituzten per-tsonen bizi-kalitatea soilik familia-sareen aktibazio-ahalmenaren menpe ez egotea>>.

Bestalde, aipatu dugunez, prebentzio-ekintzak sustatzeko eta laguntza formalaren eta in-formalaren arteko oreka berria bilatzeko estrategia horrek kontingentzien multzo osoa hartu behar du eraginpean, eta bereziki, haurrak babesteko sistema, betiere arreta-eredu komunitarioa, lehen mailako arreta (soziala eta sanitarioa) garatzea eta zainketa formala-ren eta informalaren arteko oreka berria ahalbidetuta.

2.5.1.6. Kostuak arrazionalizatzera eta sistemaren eraginkortasuna hobetzera bideratutako I+G+Bko jarduerak indartzea

Ikerketako, garapeneko eta berrikuntzako jarduerak gehiago garatuko balira domotikaren edo osasun-teknologien eremuetan –esan gabe doa, gainera, pertsonen bizi-kalitatea ho-betzeko lagungarri direla– plan honetako oinarrizko bi ildo hedatzeko lagungarri izango litzateke: arreta komunitarioa indartzea, alde batetik, eta kostuak arrazionalizatzea eta sistemaren eraginkortasuna hobetzea, bestetik.Bestalde, estrategia hori ez datza soil-soilik laguntza-produktuak eta -teknologiak gara-tzean, zerbitzuak antolatzeko eta kudeatzeko eredu berritzaileen –GZESaren helburuak ahalik eta eraginkortasun handienez lortzea ahalbidetuko dutenen– garapenera ere heda-tu beharko bailitzateke.Esparru horretan ezinbestekoa da Unibertsitateak eta ikerketara eta berrikuntzara bidera-tutako programa eta ekimenek (eta, bereziki, Innobasquek) bat egitea.

2.5.2 GZESaren barne-egituraketa eta kudeaketa hobetzea

2.5.2.1. GZESari egituraketa handiagoa emango dioten ekintzak garatzea

Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema, hainbat arrazoirengatik, gutxi egituratutako sistema izan da historikoki. Zalantzarik gabe, Katalogoak eta Zorroak sistemari barne-egituraketa handiagoa ematen lagunduko diote, eskaintzen diren zerbitzu eta prestazio ekonomiko motari dagokionez

Page 49: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

48

nahiz horien eduki eta ezaugarriei dagokienez. Horretaz gain, azken urteotan, aurrera egin da legearen 20. artikuluan xedatzen diren tresna tekniko komunen eta Katalogoko zerbi-tzuen araudiaren garapenean. Ildo beretik, arreta pertsonalizatuko planaren eredua lan-tzea baino ez da geratzen, eta bestalde, egokia izan liteke helduak eraginpean har ditzake-ten babesgabetasun-egoerak baloratzeko tresna bat diseinatzea.

Beste alde batetik, legean jasotzen den erakunde-arkitekturaren bitartez egoera hori gain-ditu nahi da; izan ere, EAEko administrazio publikoen hiru mailen arteko lankidetza-eredu batean oinarritzen da, eta GZESa kudeatzeko, besteak beste, honako tresna hauek ezarri dira:

erakundearteko organoa (GZEO): operatiboa izan dadin, GZESaren kide anitzeko ku-deaketan lankidetza-kultura eta -jardunbideak garatu behar dira;

eta informazioa lortzeko eta azterketak, plangintzak eta ebaluazioak egiteko hainbat prozedura eta tresna: GZEOa edo EAEko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoa bera; mapa eta memoria ekonomikoaz gain, GZESa osatzen duten prestazio, zerbitzu, pro-grama eta jardueretan kalitatea hobetzeko tresnak eta prozedurak txertatu dira, esan bezala, plan estrategikoan (76. artikulua eta hurrengoak).

Horrela, bada, artikulu horri jarraikiz:

<<1. Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemak sistema hori osatzen duten prestazio, zerbitzu, pro-grama eta jardueren kalitatea hobetzera bideratutako jarduerak sustatu beharko ditu, ho-nako tresna hauen bitartez:

a) Gizarte Zerbitzuei buruzko Informazioko Euskal Sistema diseinatzea, abian jartzea eta

iraunaraztea.b) Kalitatearen ebaluazioko eta etengabeko hobekuntzako sistemak aplikatzea.c) Gizarte-zerbitzuetako ikerketa, bai eta ikerketako eta garapeneko eta ezagutzaren ku-

deaketako ekimenak ere, sustatzea eta bultzatzea.d) Gizarte-zerbitzuetako profesionalen prestakuntzaren etengabeko hobekuntza.2 Aurreko paragrafoan aipatzen diren tresna eta prozedurak berariaz jasoaraziko dira Gi-zarte Zerbitzuen Plan Estrategikoan>>.

Tresna horiei dagokienez –aurrerago eta zehaztasun handiagoz garatzen dira legearen 77., 78. eta 79. artikuluetan–, honako hau esan behar dugu.

2.5.2.2.Gizarte Zerbitzuei buruzko Informazioko Euskal Sistema (GZIES) indartzea

Informazio-sistemei dagokienez, orain arte ez dira behar beste baliatu -askotariko arrazoien-gatik, eta saiakerak egin diren arren- informazioaren eta komunikazioren teknologiek eremu honetan ematen dituzten aukerak, beste zenbait sistematan –osasun-sisteman, esaterako– egin duten moduan, baina horrek ez du esan nahi garapen horrek ez duenik zailtasunik izan.

Eusko Jaurlaritzak ‘Diagnostikoa eta Esku-hartze soziala’ aplikazio informatikoa garatu du premiei buruzko informazioa biltzeko, bere lurralde-eremuan diagnostiko sozialak egite-ko, eta diagnostiko indibidualak eta gizarteratze-ibilbide pertsonalizatuak egiteko, baina aplikazio hori partzialki baino ez da ezarri; hainbat udalek –hainbat arrazoirengatik– uko egin diote sistema hori erabiltzeari edo aplikatibo horren erabilerarekin zuzenean lotutako prestazioak izapidetzeko baino ez dute erabili.40

40 Ildo horretatik, gogoratu behar da 2005ean garai hartako Eusko Jaurlaritzaren Justizia, Lan eta Gizarte Segurantza Saileko Gizarteratze Zuzendaritzak aplikazio informatiko bat garatu zuela “gizarte-diagnostikoak eta gizarteratze-hitzarmenak egiteko eta zailtasunak dituzten pertsonen (Euskal Babes Sistemaren prestazioen hartzaile izanik) gizarteratzea eta laneratzea sustatzeko baterako proiektu-ibilbideak lantzeko”.

Page 50: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

49

Bestalde, foru-aldundiek beren prestazio propioak kudeatzeko sare-loturako sistemak sortu dituzte eta maiz Oinarrizko Gizarte Zerbitzuek prestazioak izapidetzeko sistema horiek era-bili behar dituzte. Eta, aldi berean, udal gehienek eta batez ere udal handienek urte haue-tan beren kudeaketa-aplikazio propioak sortu eta garatu dituzte, normalean garestiak, oso sendotuak eta askotan, aurrekoekin bateraezinak.

Horren guztiaren ondorioz, gaur egun: Ez dago programa edo aplikazio komunik Oinarrizko Gizarte Zerbitzuek egiten duten jarduerari buruzko oinarrizko datuak modu homogeneoan bete eta ustiatzeko aukera ematen duenik.Kasu askotan, oinarrizko gizarte-unitateek bi aldiz sartu behar izaten dute informazio bera aplikazio desberdinetan, erabiltzen dituzten aplikatiboek jasotzen duten informa-zioa partekatzeko zailtasunak dituztelako.

Testuinguru horretan, legearen 79. artikuluak honako hau ezartzen du: “Eusko Jaurlaritzak, GZIESaren abian jartzea, iraunaraztea eta eguneratze etengabekoa diseinatuko eta berma-tuko ditu, datuen iraulketa etengabekorako beharrezko diren sare eta gailu informatiko eta telematikoen egituratzearen bidez”. Ez daiteke esan informazioko sistema komun bat ezartzeko egindako ahaleginek aurreiku-sitako emaitza guztiak eman dituztenik baina esan daiteke sistema hori behin betiko ezar-tzeko oinarriak jarri direla.

Ildo horretan, honako hau nabarmendu behar da: Gizarte Zerbitzuen eremuan esku hartzen duten administrazio desberdinek dituzten informazio-sistemak integratzeko eredu bat di-seinatu da eta eredu horren funtzionamendu-prototipo bat martxan jarri da.

Horri dagokionez, baliabideak kudeatzeko tresna propioa izan baduten udalerriei GZIESan sartzeko moduak ahalbidetu beharko litzaizkieke.

Bestalde, Katalogoko eta Zorroko zerbitzu eta prestazio ekonomikoen bilakaerari buruzko oinarrizko informazioa –sinplea eta aldizkakoa– izatea funtsezkoa da. Eta, horretarako, bi aukera daude:

inbentarioa egiteko, GZGEE eta GPI horietan oinarrituta diseinatutako azpi-operazio estatistikoarekin jarraitzea, baina sinplifikatuta;beste sistema bat diseinatzea, errazagoa eta arinagoa, iraulitako informazio guztia GZEOa osatzen duten erakunde guztientzat eskuragarri egongo dela bermatuko duela.

Edonola ere, bi kasuetan informazioak GZEOa osatzen duten erakunde guztientzat denbo-ra errealean eskuragarri egon behar duela proposatu da (beraz, lehenengo aukera hautatuz gero, azpi-operazioa sekretu estatistikoari ez zaiola atxikitzen bermatu beharko litzateke), eta erantzukizun publikoko zerbitzuei –publiko nahiz pribatu– buruzko informazioa zerbitzu horiek emateaz arduratzen diren administrazio publikoek bildu eta eskaini beharko dutela.

2.5.2.3. Kalitatearen ebaluazioa eta etengabeko hobekuntza sustatzea

Adierazleen sistema komunetan aurrera egin behar da, zerbitzuen kalitatea, eraginkortasuna eta efizientzia neurtzeko aukera ez ezik, datu horiek herritarren artean erraz eta eskuratzeko mo-duan hedatzeko aukera ere emango baitigute, hobetzeko helburuak zehazteko lagungarri izanik.

Ildo berean, Diru-sarrerak Bermatzeko eta Gizarteratzeko 18/2008 Legeak bere 83. artikuluan honako hau ezartzen du: “Gizarte-ratze-arloan esku hartzeko irizpideak homogeneoak izango direla bermatzearren, euskal administrazio publikoek tresna komunak erabiliko dituzte balorazioak eta diagnostikoak egiteko, baita esku-hartze pertsonalizatuetarako ere”.

Legeak honako hau gehitzen dio: “Horretarako, euskal administrazio publikoek “Diagnostikoa eta Esku-hartze soziala” izeneko lanabes informatikoa erabiliko dute hau guztia egiteko: beharrizanei buruzko informazioa jasotzeko, beren lurralde-eremuan diagnostiko sozialak egiteko eta banakako diagnostikoak eta gizarteratzeko ibilbide pertsonalizatuak egiteko. Aukeran izango dute beste baliabide tekniko balioetsi batzuk ere erabiltzea, informazioa elkarri helarazten eta datuak konparatzen errazteko”.

Page 51: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

50

Kalitate-estandar partekatuak ezartzen badira, GZESaren egituraketan aurrera egin ahal izango dugu, eta Euskadi osoan tratu ekitatiboa eta antzeko kalitateko arreta jasoko du-gula bermatuko da, arreta-eredu komunitarioarekin eta beste hainbat erreferentziarekin –Europar Batasunaren Gizarte Babeserako Batzordearen “gizarte-zerbitzuen borondatezko kalitate-esparru europarra”, edo 2013. urtean Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistemaren eta Gizarte Zerbitzuen Lurralde Kontseiluak onartutako “gizarte-zerbitzuen ka-litateari eta erabilera egokiari buruzko irizpide komunak”– koherente izanik.

Bestalde, legearen 77. artikuluan aurreikusitakoari jarraikiz, Gizarte Zerbitzuen Euskal Behatokiak gizarte-zerbitzuen kalitatea bermatzeko eta hobetzeko beharrezko diren neu-rriak sustatzeko xedea du, eta horretarako, honako eginkizun hauek garatu behar ditu:

a) Ebaluazioko prozesu egiaztatuen eta kalitatearen etengabeko hobekuntzako meto-doen aplikazioa sustatzea, beharrizanen gogobetetzean eta zerbitzuen funtzionamen-duan, kudeaketan zein zuzeneko arretan, gertatzen diren disfuntzioak edo defizitak zehazten laguntzeko; betiere gai honetan lortutako emaitzen aitorpen publikorako for-mulak eta bideak ezarri ahal izango dira.

b) Eremu honetan garatzen diren jarduerak koordinatzea, emaitzen alderagarritasuna bermatzen duten ebaluazioko tresnen erabilera errazteko.

c) Gizarte-zerbitzuetako profesionalak, eta bereziki zerbitzuetan eta zentroetan lan egi-ten dutenak, beren praktika profesionalak duen alderdi etiko eta bioetikoari dagokio-nez sentsibilizatzea. Hartarako, prestakuntza-programak eta ikerketa-ekimenak sustatu daitezke, bai eta Euskal Autonomia Erkidegoan ari diren etika-batzordeen jardunetik ondorioztatutako gomendioak eta jokaerazko jarraibideak jakinarazteko eta hedatze-ko bideak ere.

d) Gizarte-zerbitzuen eremuko ikerketako jardunbideak garatzea, Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoan ezartzen diren lehentasunen esparruan, eta arreta berezia eskaintzea gi-zarte-aldaketak eragiten dituzten kausa eta faktoreen azterketari, beharrizanen detek-zioari eta eskariaren analisiari, plangintzako xedeekin, bai eta zerbitzuak aztertzeari ere, arretaren kudeaketa kostu eta kalitateari dagokienez, zerbitzuon etengabeko ho-bekuntza sustatzeko eta zerbitzuon garapena eta bilakaera bideratzeko.

Plan hau ebaluatu eta hurrengoa egiten delarik, Behatokiak gai horiei guztiei buruzko nahi-koa input izan beharko lituzke.

Bestalde, GZEKri dagokionez:

<<Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseiluaren ustez, zerikusia duten erakunde publikoek eta Gizarte Zerbitzuen Euskal Sisteman parte hartzen duten eragile guztiek kalitate-adierazle komun eta partekatuak garatu eta aplikatu behar dituzte, eta herritarrei eskuragarri jarri, gure gizarte-zerbitzuak ebaluatzeko eta ikuskatzeko, eta beren ikuskapen-zerbitzuak eta barruko ebaluazio-taldeak indartu, gizarte-zerbitzuen jarraipena egiteko eta haiek hobe-tzeko ezinbesteko tresna diren aldetik>>.

Eta <<adierazi nahi du parte hartzen duten eragile guztiek beren esku-hartzeen eta ekime-nen zehaztasuna hobetzen jarraitu behako luketela, beren egokitasuna, eraginkortasuna eta eragina ebaluatzeko tresna eta prozesu gehiago txertatuz, prestaziorik, programarik eta zer-bitzurik egokienak aukeratu, garatu, ezarri eta zabaltzeko, baliabideak ahalik eta ondoen erabiltzeko eta herritarrengan ahalik eta ondorio gehien eta ahalik eta onenak lortzeko>>.

Page 52: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

51

2.5.2.4. Gizarte-zerbitzuetan ikerketa, I+G+Ba eta jakintzaren kudeaketa sustatzea

Euskal administrazio publikoek hainbat eremutan –esaterako Gazteriaren, Immigrazioaren edo Droga-mendetasunaren eremuetan– badituzte azterketako eta prospekzioko sistemak, hain zu-zen ere, eremu horietan agertzen diren datu eta joerak aztertzeko eta interpretatzeko.

Gizarte Zerbitzuen eremuan ere urratsak egin dira errealitatearen eta bere bilakaeraren azterketarekin zerikusia duten tresna komunak sartzeko, besteak beste, premien partekatu-tako diagnostikoa izatea eta epe ertain eta luzera sistemaren garapena planifikatzea ahal-bidetuko dutenak. Horri dagokionez, Ikuspegi@k behatokien sarea nabarmendu nahi dugu; GZEB sare horretako kide da.

Legearen 77. artikuluaren arabera, GZEBaren eginkizun izango da, halaber, “Gizarte-zerbi-tzuen eremuko ikerketako jardunbideak garatzea” (ikus aurreko atala).

Bestalde, Sailaren Estatistika Organoak bere gain hartuta dituen edo hartuko dituen operazio estatistikoei buruz esan duguna aintzat hartu behar da: GZGEE, la GPI eta Gizarte Zerbitzuen Es-kariaren Estatistika (GZEE). Halaber, unibertsitate-esparruarekiko lankidetza bultzatu behar da.Eta, azkenik, Eusko Jaurlaritza, Foru Aldundiak eta udalak ikerketaren edo errealitatearen azterketaren arloan egiten dituzten ekintzak, bai eta berrikuntzakoak –esperientzia pilo-tuak sustatuta– eta jakintza kudeatzekoak ere.

Zehazki, Eusko Jaurlaritzak eta EAEko gainerako administrazio publikoek proiektu esperimenta-lak egitearen alde egin izan dute gizarte-zerbitzuen eremuan, bai eta zerbitzuak estandarizatzea-ren eta esku-hartzeko, jardunbide egokien eta abarren ereduak definitu eta ezartzearen alde ere.

Zalantzarik gabe, lehenik, ahalegin horiek ezagutarazi beharko lirateke, eta emaitzak GZESaren barruan bertan gizarteratu; hartara, sistemaren eraginkortasuna areagotzeko ere lagungarri ere izango litzateke.

2.5.2.5. Prestakuntza sustatzea

Gizarte-zerbitzuen eremuan, prestakuntza-eskaintza zabal eta sistematikorik ez dagoela esan dezakegu, batik bat, profesionalen etengabeko prestakuntzari dagokionez.

Eta, ildo beretik, ahal dela, erantzukizun publikoko gizarte-zerbitzuak ematen parte har-tzen duten sektore publikoko nahiz pribatuko profesionalei zuzendutako eskaintza indar-tu behar da; horretarako, prestakuntza-premien diagnostikoa egin beharko da, eta GZES osorako prestakuntza-plan bat prestatu, profesionalen prestakuntzan parte hartzen duten askotariko agenteekin eta, bereziki, Euskal Herriko Unibertsitatearekin lankidetzan garatua beharrekoa, legean aurreikusitakoari jarraikiz.

Legearen 78. artikuluan xedatzen denez, Euskal Autonomia Erkidegoko herri-administra-zioak elkarren artean koordinatuko dira, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sisteman esku hartzen duten eragile eta profesionalen prestakuntza sustatzeko eta planifikatzeko. Eusko Jaurla-ritzak, bereziki, bere gain hartuko ditu sarrerako irizpideen eta tresna erkideen interpreta-zioari eta aplikazioari lotutako prestakuntza-ekintzen kudeaketa. 41

Era berean, legean honako hau xedatzen da:

41 Ildo beretik, zentzuzkoa dirudi esku hartzeko oinarrizko prozedurarekin, kasuaren koordinazioarekin eta lagun egite soziala-rekin lotutako prestakuntza-ekintzak ere sustatzea, ekintza horiek lehen eta bigarren mailako arretako sektore publikoko nahiz pribatuko profesionalek parteka ditzaketen aldetik, eta arreta berezia emanda erabiltzaileei, behar izanez gero, bizi osoan zehar arreta jarraitua eskaintzen dieten erakundeei.

Page 53: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

52

Gizarte-zerbitzuetako prestakuntza, zerbitzuon eskaintzan diharduten profesionalen gaikuntza hobetzera eta egokitzera zuzenduko da, profesional horien ezagutzak, ahal-menak eta gaitasunak indartuz, gizarte-laguntzaren kalitatea, eraginkortasuna eta efi-zientzia hobetzeko.Bereziki, honako hau zainduko da: gizarte-zerbitzuetan esku hartzen duten langile guz-tien prestakuntza oinarrizko, mailakatu eta iraunkorrerako neurriak hartzea, emaku-meen eta gizonen berdintasunaren arloan. Eusko Jaurlaritzak zehaztuko ditu Prestazio eta Zerbitzuen Katalogoa aplikatzeko beha-rrezko diren jarduera profesionalak gauzatzeko egokienak diren gaikuntza profesionalak.Euskal Autonomia Erkidegoko herri-administrazioek, Lanbide Heziketan Gaitasuna eta Kalitatea Ebaluatzeko Euskal Agentziarekin edo erabakitzen den beste organo batekin lankidetzan eta koordinazioan arituz, beharrezko diren neurriak eta bideak hartuko dituzte, laguntzeko sare informal eta soziofamiliarretik arreta egiteko eginkizunetan lortutako gaitasunak errekonozitzea faboratzeko, Kualifikazio Profesionalen Sisteman eremu horretarako definitutako kualifikazio profesionaletara iristea erraztuz.

2.5.2.6. GZESa gizartean gehiago ezagutaraztea eta GZESari buruzko jakintza areagotzea

GZESaren kudeaketarekin lotura duen azken gai bat aipatu nahi genuke: GZESak gizartean ikusgaitasun txikia du, sistema autonomo den aldetik, eta biztanleriak, oro har, ez du sis-temaren berri.

Pentsa daiteke –nahiz eta horri buruzko daturik ez izan– gizarte-zerbitzuak ez direla herritarren aldetik sistema bakarra, koherentea eta argi mugatua bezala hautematen baizik eta askotariko erakunde publikoek eskainitako zerbitzu eta prestazioen nahas-keta baten moduan.

Ildo beretik, legearen 81. artikuluan ikur bereizgarri komuna prestatzea aurreikusten da –oraindik ez da prestatu–, bai eta GZESko kidetasuna adierazteko prozedura bat ere, sistemaren irudia sendotzen laguntzeko eta biztanleriak oro har sistema hori badagoela jakin dezan sustatzeko.

Baliteke oinarrizko gizarte-zerbitzuei buruz ere gauza handirik ez jakitea, edo oinarriz-ko gizarte-unitateei buruz, zerbitzuak eskuratzeko ate diren aldetik, ez eta sistemak zer kontingentzia estaltzen dituen, zer zerbitzu eta prestazio ekonomiko eskaintzen dituen, zerbitzu eta prestazio horiek eskuratzeko zer baldintza bete behar diren, erabil-tzaileek eta profesionalek zer eskubide eta betebehar dituzten... ere.

Horri dagokionez, GZEKk, besteak beste, honako alderdi hauek nabarmendu ditu: GZESa he-rritar guztiei zuzenduta dagoela jakinarazteko eta ikusarazteko premia; herritar guztiak dira gizarte-politiken eta -zerbitzuen onuradun, eta aktiboki parte hartzen dute; eta zerbitzu publi-koen erabilera egokia egiteko eta guztion artean eusteko konpromiso zibikoa hartzeko premia.

Bestalde, aipatu diren gainerako gaiei dagokienez, jakintzaren kudeaketaren (prestakuntza, ikerketa, garapena eta berrikuntza) alde egitea gomendatzen du, honako baldintza hauetan:

<<Gizarte-zerbitzuetan eta gizarte-zerbitzuetatik gizartean egiten den esku-hartzeak esku-ragarri dauden ebidentzietan oinarrituta egon behar du gero eta gehiago, kontuan hartu behar ditu erreferentziazko komunitate zientifiko eta teknikoak ikasitako eta adierazitako jardunbide eta ikasbide onenak, eta etengabeko prestakuntza nahiz ikerketa, garapena eta berrikuntza sustatu behar ditu.

Page 54: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

53

Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseiluak erabiltzaileei balio erantsi tekniko eta profesional handiko jarduerak sortzen eta ematen jarraitzera animatzen ditu gizarte-zerbitzuetako profesionalak (jarduera horiek diagnostikorako eta preskripziorako gaitasunean oinarrituta daude, eta bateragarriak dira erabiltzaileen autonomiarekin, parte-hartzearekin eta auke-ratzeko gaitasunarekin), herritarrek gero eta gehiago balioets ditzaten.

Horregatik, erakunde eskudunei eta oro har parte hartzen duten eragile guztiei eskatu nahi diegu prestakuntzaren eta oro har ezagutzaren kudeaketaren aldeko apustu bat egiteko el-karrekin sektorean, hobeto uztartuz gizarte-zerbitzuen alorrean orain arteko ekimenak eta prestakuntzaren, ikerketaren, garapenaren eta berrikuntzaren eremuko ekimen berriak. Horre-tarako, ezinbestekoa da gizarte-zerbitzuak eta hezkuntzaren eta enpleguaren alorreko zerbi-tzuak elkarrekin harremanetan eta koordinatuta egotea, bereziki erdi-mailako eta goi-mailako lanbide-heziketan, profesionaltasun-ziurtagirietan eta gaitasunaren aitorpenean, prestakun-tza-eskaintza gero eta zabalagoa izateko eta gero eta egokituago egoteko gizarte-zerbitzuen errealitatera eta gaur egun horretan diharduten eta etorkizunean jardungo duten langileetara.

Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseiluak azpimarratu nahi du oso garrantzitsua dela berri-kuntza sustatzea, jardunbide egokien identifikazioaren eta transferentziaren bidez, balioa emanez arrakasta izan duten esperientziei.

Uste dugu, bestalde, ezagutzaren kudeaketa lagungarria izan daitekeela, politiken disei-nurako eta erakundeen arteko koordinaziorako beste neurri batzuekin batera, Euskal Au-tonomia Erkidegoan gizarte-zerbitzuen eredu komun eta partekatuago bat eraikitzeko eta garatzeko. Gizarte-zerbitzuen alorrean lan egiten duten profesionalen motibazioa eta poz-tasuna hobetzeko aukera ematen duen beharrezko estrategiaren zati da, gainera.

Era beran, Kontseiluak, unibertsitatearen edo beste eragile batzuen laguntzarekin, inber-tsioaren itzulkin ekonomiko eta soziala ikertzen, ikusarazten eta hobetzen jarraitzea nahi du, eta, oro har, gizarte-zerbitzuen alorrean erabiltzen diren baliabideen itzulkina ikertzen, ikusarazten eta hobetzen>>.

2.5.2.7. Ekimen pribatuaren –irabazi-asmoarekin edo gabe– zeregina sendotzea eta argitzea

Legearen 60. artikuluan xedatzen denez, ekimen pribatuak GZESaren Prestazio eta Zerbi-tzuen Katalogoko zerbitzuen eskaintza antolatu ahal izango du, formula jakin batzuen bidez.

Eta esanbidez dio Euskal Autonomia Erkidegoko herri-administrazioak, koordinazioko eta lankidetzako, gizarte-ekimenaren sustapeneko eta baliabideen aprobetxamendu osoko, arrazional eta eraginkorreko printzipioak aplikatuz, egoki gertatzen denetan, gizarte-e-kimen pribatuak garatzen dituen gaitasunak eta baliabideak aprobetxatzen ahaleginduko direla, Katalogoko prestazio eta zerbitzuen horniketa ziurtatzeko asmoz.

Gaur egun, erakunde pribatuek gizarte-zerbitzuen eremuan duten partaidetza honako fun-tsezko elementu hauek definitzen dute:

Ekimen pribatu sozialaren presentzia historikoa eta merkataritza-erakunde pribatuen azke-naldiko presentzia areagotzea eremu jakin batzuetan

Hirugarren sektore sozialeko erakundeek abiarazi dituzte denboraren poderioz erantzuki-zun publikoko gizarte-zerbitzutzat finkatzen ari diren zerbitzu gehienak, eta egia esateko, desgaitasuna dutenei, bazterkeria-egoeran daudenei eta babesgabetasun-egoeran daude-nei arreta emateko sareak, hein handi batean, administrazio publikoen eta ekimen pribatu

Page 55: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

54

sozialaren arteko lankidetzaren bitartez eratu dira; ekimen pribatu sozial horrek ere presen-tzia historiko garrantzitsua du adinekoen arretaren eremuan.

Alabaina, urte gutxitan, Euskal Autonomia Erkidegoko gizarte-zerbitzuen eremuan irabazi-as-moa duten erakunde pribatuen presentziaren areagotze nabaria ikusi da, bereziki, adinekoak artatzen dituzten zerbitzuen eremuan. Gertakari horrek ez du arretaren kalitatea murriztuko denik pentsarazten, baina ez luke arlo publikoaren bermeak eta irabazi-asmorik gabeko gizar-te-ekimenaren balio erantsiak protagonismoa galtzen duten eredu bat arriskuan jarri behar.

Era berean, GZEKren Txostenari jarraikiz gogoratu behar da euskal biztanleriaren gehien-goa gizarte-zerbitzuen kudeaketa publikoaren aldekoa dela. Horren guztiaren ondorioz, kudeaketa publikoaren eta irabazi-asmorik gabeko ekimen sozialaren balio erantsia ain-tzatetsiko duten estrategiak garatu behar dira; horretaz gain, estrategia horien bitartez irabazi-asmoa duten erakunde pribatuek gizarte-zerbitzuak ematen parte hartzeko aukera ekimen publikoaren eta pribatu sozialaren nagusitasunarekin uztartu beharko litzateke, araudi orokorrean eta sektorial aurreikusitakoarekin koherente izatearren.

Sektore publikoaren eta pribatuaren arteko lankidetza-eremuan aukera berriak irekitzea, ekimen pribatu soziala gailen dela

Legeak erakunde pribatuek Katalogoko zerbitzuen horniduran parte hartzeari atea ireki zion, itun (sozialaren) araubidearen bidez –araubide hori ez dator bat administrazio publi-koen kontratazio-araudian araututako kontratu bidezko itun-araubidearekin– eta horre-tara sarbidea izateko diskriminazio positiboko zenbait baldintza eta neurri ezartzen dira irabazi-asmorik gabeko izaera duten gizarte-zerbitzuak ematen dituzten erakundeen alde.

Bestalde, Katalogoko zerbitzuak emateko lankidetza hitzarmenen bidez formalizatzeko aukera ere badago, erakundearen jarduera edo dagokion zerbitzuaren prestazioa berezia delako, urgentea edo berritzaile eta esperimentala delako itun (sozialaren) erregimena apli-katzea komeni ez bada, eta horrela arrazoitzen bada.

Horri dagokionez, sektore publikoaren eta pribatuaren arteko lankidetza hobetzeko hainbat ekintza biltzen dira planean, bai eta gizarte-zerbitzuen eremuan irabazi-asmorik gabeko zen-bait erakundek egiten duten jardueraren berezitasuna aintzatesteko ekintzak ere; horreta-rako, sektore publikoak eta irabazi-asmorik gabeko sektore pribatuak lankidetzan jarduteko moduak (itun soziala, hitzarmenak eta lankidetzan aritzeko esparru-hitzarmenak) arautzen dituen araudia garatu da. Horretaz gain, Eusko Jaurlaritzak Euskadiko Hirugarren Sektore So-zialaren Lege-proiektua onartu du; besteak beste, sektore publikoaren eta hirugarren sektore sozialaren arteko lankidetza indartzea du xede, esku-hartze sozialaren hainbat eremutan, eta erantzukizun publikoko gizarte-zerbitzuak emateko eta interes orokorreko bestelako jardue-rak egiteko lankidetza-formula horiek eta beste batzuk garatzen ere lagundu nahi du.

Erakunde pribatuen baliabidea kostuen euspenerako faktore gisa hartzeko arriskua

Aurreko ataletan agerian geratu da badagoela nolabaiteko arriskua irabazi-asmoa duen edo irabazi-asmorik gabeko ekimen pribatuaren baliabidea, funtsean, kostuei eusteko ele-mentutzat hartzeko, eta horri dagokionez, zenbait irizpide eta neurriren bat ezarri dira Ka-talogoko zerbitzuen finantzaketa publikoa hobetzeko, bazterkeriaren eremuan.Erantzukizun publikoko zerbitzuen eremuan sartzen ez diren interes orokorreko zenbait jardueraren finantziazioa murrizteko arriskua

Legearen 73. artikuluaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko herri-administrazioek Ka-talogoan sartuta ez dauden beste prestazio eta zerbitzuak eskuratzea sustatu eta/edo ba-

Page 56: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

55

bestu ahal izango dute, bai eta gizarte-zerbitzuen eremuko beste jarduera batzuk egin dai-tezen sustatzea ere, betiere Euskal Autonomia Erkidegoko herri-administrazioen plangintza estrategikoak ezarritako jardunbide orokorretara egokitzen badira eta irabazi-asmorik ga-beko gizarte-ekimeneko erakundeek garatzen badituzte.

Alabaina, administrazio publikoek Katalogoko zerbitzu eta prestazioak hornitzera bideratu behar dituztenez ahaleginak –ekonomikoak eta antolaketari dagozkionak–, arriskua sor daiteke; hain zuzen ere, administrazio publikoek erantzukizun publikoko zerbitzuak hornitzearekin loturarik ez duten interes orokorreko beste jarduera batzuk sustatzeko ekintza gutxiago egiteko arriskua.

Horri dagokionez, administrazio publikoen eta kutxen gizarte-ekintzen laguntza-deialdiei ahalik eta gehien eusteaz gain, horrelako jarduerak babesteko eta sustatzeko mekanismo berriak abiarazi behar dira, dela sektore publikotik, dela irabazi-asmoa duen pribatutik, besteak beste, hirugarren sektore sozialeko erakundeen eta enpresen lankidetza (bolunta-riotza korporatiboa, babesletza eta mezenasgoa, proiektuak lankidetzan garatzea) sustatu-ta erantzukizun korporatiboko estrategien esparruan, betiere Euskadiko Hirugarren Sekto-re Sozialaren lege-proiektuan aurreikusitakoari jarraikiz.

Irabazi-asmoa duen eta irabazi-asmorik gabeko ekimen pribatuaren zeregina sendotzea eta argitzeari dagokionez, GZESan Hirugarren Sektore Sozialaren parte-hartzea, maila guztie-tan, garrantzitsua izatea nahi du GZEKk; hirugarren sektore sozialeko erakundeek admi-nistrazio publikoen eta gizartearen, oro har, babes irmoa merezi dute, gizarte zibil anto-latuaren adierazpide, borondatezko ekintzaren bide eta esku-hartze sozialeko prozesuen sortzaile eta kudeatzaile diren aldetik.

Halaber, Kontseiluaren ustez Eusko Jaurlaritzak Legebiltzarrera helarazi duen Hirugarren Sektore Sozialaren lege-proiektua funtsezko tresna da, beste xede eta helburuekin batera, hirugarren sektore sozialeko erakundeei ez ezik, erantzukizun publikoko sistemetan eta sis-temen artean elkarreragiteko guneetan (soziosanitarioa, soziolaborala….) duten parte-har-tzeari ere estatutua eta errekonozimendu juridikoa emateko, oro har, esku-hartze soziala-ren eta, bereziki, gizarte-zerbitzuen eremuan

2.5.2.8. Gizarte-babeseko bestelako sistemekiko koordinazioa hobetzea

Gizarte-zerbitzuen sistemak -beharbada gainerakoek baino gehiago- gizarte-babeseko sis-temen sarean hartzen duen lekua dela-eta, gainerako sistemekin koordinatzeko harreman azkarrak ezartzea beharrezkoa du, hain zuzen pertsonen premiak modu koordinatuan eta integralean jorratzea ahalbidetzeko. Izan ere, gizarte-zerbitzuetako profesionalentzat gai-nerako sistemekiko koordinazioaren gaia da GZESaren erronka nagusietako bat.

Hainbat sistemarekiko (hezkuntzakoa, judiziala...) harremanak oso garrantzitsuak dira bai-na ondoren aztertzen diren bi eremuekiko bereziki ezinbestekoa da eginkizunak mugatzea eta koordinazio-sistema eraginkorrak ezartzea.

Bestalde, eta oro har, sistemen arteko lankidetzaren eta koordinazioari bultzada emateko araudi soziala, soziosanitarioa eta soziolaborala garatzeko denborak uztartu egin behar dira.

GZESaren eta enpleguko eta diru-sarrerak bermatzeko sistemaren arteko koordinazio-ha-rremanak

Gizarteratzeko eta Diru-sarrerak Bermatzeko abenduaren 23ko 18/2008 Legearen 1. arti-kuluaren bitartez Diru-sarrerak Bermatzeko eta Gizarteratzeko Euskal Sistema sortzen da.

Page 57: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

56

Eta zioen azalpenean sistema honela definitzen du: ”sistema autonomo gisa, osotasun koherente eta integratu bat duela. Hainbat kudeaketa-formula egon daitezke; gaur egun gizarte-zerbitzuen eta enplegu-zerbitzuen barruan daude, baina aurrerantzean, egoki iri-tziz gero, beste jardun-eremu batzuetan sar litezke, osorik edo zati batean”.

Geroago, Gizarteratzeko eta Diru Sarrerak Bermatzeko Legea aldatzen duen azaroaren 24ko 4/2011 Legearen bitartez, Eusko Jaurlaritzak, bereziki Lanbide-Euskal Enplegu Zerbi-tzuaren bitartez, eskumenak eskuratuko ditu zuzenbidezko prestazio ekonomikoak, hau da, diru-sarrerak bermatzeko errenta eta etxebizitzako prestazio osagarria, tramitatzeko eta ebazteko; eskumenak, baita, gizarteratze-hitzarmenak egiteko, proposatzeko, negozia-tzeko, harpidetzeko eta horien jarraipena egiteko.

Diru-sarrerak bermatzeko sistemaren eta gizarte-zerbitzuen sistemaren artean beti izanda-ko loturak eta diru-sarrerak bermatzeko prestazio ekonomiko horien hartzaileen zati handi batek premia ekonomikoaz gain gizarte-zerbitzuen sistemak estaltzen dituen gertakizune-kin zerikusia duten premiak izateak agerian uzten dute sarean koordinatzeko eta lan egite-ko bide eraginkorrak ezartzeko beharra dagoela.

Zalantzarik gabe, diru-sarrerak bermatzeko prestazio ekonomikoen kudeaketa gizarte-zer-bitzuen sistematik bereizteko erakundeek egin duten aukera garrantzi handiko apustu estrategikoa da eta apustu horrek asko aldatu ditu praktika profesionalak, erabiltzaileen eta profesionalen arteko lotura eta GZESaren eginkizuna ulertzeko modua. Horren ildo-tik, pentsa daiteke GZESaren, enplegu-sistemaren eta diru-sarrerak bermatzeko sistemaren arteko mugak argitzeak honako hau ahalbidetu duela: pertsonen problematikak banaka jorratzean oinarritzea lehenengoen esku-hartzea, bai eta esku-hartze komunitarioan, eta partaidetza eta gizarteratzea sustatzean ere.

Nolanahi ere, aldaketa horrek honako hauetara behartzen du:

Aktibazioko eredu eraginkor eta bidezkoa ezartzera, elkarrekikotasunaren, eskubide bikoitzaren eta gizarteratzeko erreminta gisa enpleguaren nagusitasunaren printzi-pioak kontuan hartzen dituena.Sistema bakoitzari dagozkion eginkizunak argitzera honako honetan: diru-sarrerak ber-matzeko errenta edota laneratzeko laguntzaz gain batez ere gizarteratzeko laguntzak behar dituzten pertsonak artatzerakoan.Bi sistemen artean koordinatzeko bide eta protokolo egokiak ezartzera; esaterako, Lan-bideren eta Udal Gizarte Zerbitzuen arteko lankidetza-protokoloa.

Bestalde, GZEKk gizarte-zerbitzuen eta enpleguaren politikak eta sistemak hobeto eta gehiago koordinatzeko eskatzen die arduradun publikoei, bai eta bi sistemetarako garrantzitsua den in-formazioa elkarrekin kudeatzeko ere. Hartara, bazterkeria-arriskuan edo -egoeran dauden eta bi eremuetako laguntza jasotzeko beharra duten pertsonak gizarteratzeko bideak jarriko eta erraztuko dira, pertsona horiek diru-sarrerak bermatzeko sistemaren laguntzak jasotzen dituz-ten ala ez kontuan hartu gabe, eta ez da GZESaren laguntza behar duen pertsonarik geratuko laguntza hori jaso gabe informazio faltagatik edo harremanetan jartzeko zailtasunengatik.

Gizarte-zerbitzuen eta enpleguaren arteko koordinazioaren esparru horretan, GZEKk koor-dinazioa protokolizatzen eta hobetzen jarraitzera animatzen ditu profesionalak. Horretara-ko, tresnen arteko sinergiak bilatu beharko dituzte (diru-sarrerak bermatzeko prestazioak, enplegu-politika aktiboak, gizarte-laguntza, esku-hartze komunitarioa...), eta proaktibita-tea eta profesionalen arteko lankidetza sustatu, pertsona guztiak –emakume nahiz gizon– gizarte- eta ekonomia-sarera aktiboki eta parte hartuz gehitzea bultzatuta; gizarte- eta ekonomia-sare hori indartzea ekarriko du horrek.

Page 58: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

57

Era berean, Kontseiluak erakunde arduradunei eskatzen die, bereizita dauden eta kolektibo homogeneoentzako espezifikoak diren horrenbeste arreta eman beharrean, gero eta arre-ta-aukera barne-hartzaile eta arrunt gehiago eskaintzeko baldintzak sustatzeko, gizartean dugun aniztasuna aurki dezaten han ere.

Eremu soziosanitarioa eraikitzea

Eremu soziosanitarioaren egoerari buruz EAEn egindako azterketek agerian utzi dute zer neurritaraino oraindik gutxi garatutako eremua den hori; izan ere, oso zaila egi-ten da ekintza eta hobekuntza zehatzetan gauzatzea sumatzen diren koordinazio- eta integrazio-premiak.

Eremu hori garatzeko beharra aho batez onartzen den arren, ez da egon eremuaren era-ketari buruzko eredu partekaturik, ez eta hori lortzeko formulei buruzko adostasunik ere.

Alabaina, eremu soziosanitario sendo bat eraikitzea funtsezko lehentasun da GZESarentzat eta osasun-sistemarentzat, betiere mendetasun-egoeran edo -arriskuan daudenen bilakaera demografikoa eta aurreikus daitekeen gorakada ez ezik, lankidetza indartzeko premia ere aintzat hartuta, besteak beste, babesgabetasun-egoeran egonik osasun mentaleko arazoak dituzten adingabeen edo bazterkeria-egoeran egonik gaixotasun mental larria duten adi-nekoen arreta goiztiarra edo arreta hobetzeko.

Eremu hori sustatzea premiazkotzat gero eta gehiago jotzen denez, azkenaldian, hainbat neurri hartu dira; hala nola:

Gobernu Kontseiluak 69/2011 Dekretua, apirilaren 5ekoa, Arreta Soziosanitarioko Eus-kal Kontseiluarena onartzea, bai eta Euskadiko arreta soziosanitarioaren eredua eta arreta goiztiarreko eredua garatzeko jarraibideak finkatzen dituen esparru-dokumen-tua ere; Foru Aldundien eta Osakidetza Euskal Osasun Zerbitzuaren artean lankidetza-hitzarme-nak sinatzea, hainbat zentrori dagokionez;tele-laguntza arreta soziosanitarioko zerbitzutzat hartzea eta dimentsionatzea; berrikuntza eta jakintza sustatzea, eremu horretan, hainbat ekimenen bitartez (Euska-diko Berrikuntza Soziosanitarioko Fundazioa, arreta etxean emateko esperientzia pilo-tuak…) eta abar.

Hortaz, aurrerapen gero eta handiagoak egiten ari gara, zailtasunak zailtasun, bai eremuaren definizioan, bai zerbitzuak finantzatzeko eta kudeatzeko lankidetzarako formulei dagokienez.

Nolanahi ere, prozesu horretan aurrera egiten jarraitu behar dugu, eta koordinazio sozio-sanitarioko egituren funtzionamendua dinamikoagoa eta eraginkorragoa izateko neurriak hartu behar ditugu; horretarako, ziurrenik, autonomia handiagoa eman beharko diegu, bai eta aurrekontu propioa ere, ikerketarako eta esperientzia pilotuak abiarazteko.

Halaber, zerbitzuen antolaketan ere formula berriak arbitratu beharko dira, bai eta pre-mien baterako balioespenera eta ondo artikulatutako zainketa sozial eta sanitarioen pake-teen diseinura bideratutako diziplinarteko lana sustatu ere.

Horretarako funtsezkoa da erakunde publikoetatik konpromiso profesionala sustatzea eta maila guztietan –autonomikoa eta forala baina baita udal-arlokoa ere- konpromiso politi-koa hartzea, hain zuzen ere, diskurtsotik haratago, bi sistemek bat egiten duten eremuan kokatzeagatik behar bezala artatu gabe geratzeko arriskua duen jardun-espazio bati estal-dura emateko.

Page 59: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

58

Azken batean, tartean sartutako erakundeen artean lankidetza handiagoko etapa berri ba-ten hasieran gaude, eta lau ardatzetan oinarritutako jardun adostuak bultzatzea ahalbide-tu beharko da:

1. Mendetasun-arriskuan edo -egoeran daudenei begirako helburu eta xede komunak zehaztea, gizarte-zerbitzuek eta osasun-zerbitzuek elkarrekin jardunda eremu soziosa-nitarioaren xedearen eta ikuspegiaren definizio partekatua izanik abiapuntu.

2. Eremu soziosanitarioaren zerbitzu eta baliabideen zorroa zehaztea, beharrezko siner-giak baliatuta eta indartuta, bai eta zainketak emateko ereduak –etxean, eguneko zen-troetan, egonaldi ertain eta luzeko ospitaleetan– ere, eta komunikazio soziosanitarioko plana abiaraztea, eremu soziosanitarioaren eta elkarrekiko gaitasunen jakintza parte-katzea ahalbidetzeko.

3. Sektore, erakunde eta elkarteen artean akordioak sinatzea, arreta soziosanitarioari da-gozkion erabakiak homogeneizatzea ahalbidetuko diguten tresnak lantzeko oinarri diren aldetik; hartara, ekitatean aurrera egingo dugu zerbitzuak emateari dagokionez. Ildo be-retik, interakzioa ahalbidetzeko, informazio-sistemen integrazioa hobetu behar da men-detasun-egoeran daudenen arreta hobetzeko beharrezkoa den informazioa partekatu ahal izateko; horretarako, informazio-sistema kliniko bakarra partekatu beharko da ere-mu soziosanitarioko lankidetzaren ikuspegitik begiratuta beharrezkoa den guztian.

4. Profesionalak elkarren artean konektatzeko eremuak hedatzea.42

Bestalde, GZEKren gomendioen artean, Arreta Soziosanitarioko Euskal Kontseiluan koordinazio eta integrazio soziosanitariorako adostutako ildo estrategikoak ezartzea babesten eta sustatzen du, eta eremu horretan aurrera egiteko eskatzen die eragile ar-duradunei. Zehazki, honako eskaera hauek egiten dizkie:

Soziosanitariotzat jotzen diren zerbitzuen finantzaketaren identifikazioa eta di-seinua hobetzea, bai osasun-sistemaren barruan daudenena, bai eta gizarte-zerbi-tzuen barruan daudenena ere. Izan daitezke egoitzak eta ospitaleak, edota izaera birtualeko zerbitzuak, etxeko zerbitzuak, egunekoak, gauekoak...

Zerbitzu soziosanitarioen zorroa jasotzen duen dekretua onartzea.

Osasun-zerbitzuen eta gizarte-zerbitzuen arteko koordinazio-protokoloak ikusaraz-tea eta haien arteko loturak handitzea zenbait eskalatan, pertsonen ahalduntzera, aukeratzeko gaitasunera (medikuak agindutakoarekin bat etorriz betiere), ibilbi-deak erraztera eta erabiltzailea ardatz duen arretara bideratutako ikuspegi batekin.

Lehen mailako arreta soziosanitarioko taldeen eta kasu soziosanitarioak kudea-tzen dituzten taldeen esperientzia pilotuak bultzatzea, bi sistemetako edozeinetan diharduten erreferentziazko profesionalekin.

Ikuspegi etiko-asistentziala garatzea eremu soziosanitarioan.

Eragile publiko eta pribatu guztiek akordio soziosanitarioetan eta koordinazio so-ziosanitarioan, oro har, parte har dezaten sustatzea, betiere hirugarren sektoreko

42 GZESaren eta herritar guztien bizi-kalitatea eta gizarte-ongizatea hobetzera bideratutako erantzukizun publikoko beste sis-tema batzuen arteko gainerako konexio-eremuei dagokienez, lau alderdi horiek berak landu beharko lirateke, intentsitate eta ordena desberdinekin eremu bakoitzaren heltze-mailaren arabera, eta guzti-guztietan zorro bateratua lortzeko aurrera egin behar izan gabe.

Page 60: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

59

erakundeak gizartearen eta erakundeen funtsezko indartzat eta lehentasunezko bazkide estrategikotzat hartuta.

Izaera soziosanitarioa duen banakako nahiz gehitutako informazioa elkarrekin ku-deatzen jarraitzea, aurrera eginez, besteak beste, historia soziosanitario partekatu bat sortzen eta erabiltzen, oso tresna garrantzitsua baita.

Jomuga-kolektibo espezifikoetan esku hartzeko planak egitea, martxan jartzea eta ebaluatzea, kolektibo horiek ordezkatzen dituzten hirugarren sektoreko erakun-deen parte hartzearekin.

Ikerketa, garapena eta berrikuntza bultzatzea, bai eta eremu soziosanitarioan eza-gutza truka dadin ere.

Horretaz gain, honako hau eskatzen die osasunaren eta gizarte-zerbitzuen alorreko siste-metan eskumena duten administrazio publikoei: bakoitzari zer prestazio finantzatzea da-gokion argitzen joatea pixkanaka, legearen 56.3 artikuluak ezarritakoari jarraituz.

Horri dagokionez, memoria ekonomikoaren arabera, GZESaren zentroetako plaza soziosani-tarioen eta prestazio ekonomikoen finantzaketa Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailari dagokio.

Bukatzeko, Kontseiluak azpimarratu du beharrezkoa dela gizarte-zerbitzuen, osasun-zerbi-tzuen eta etxebizitza-, hirigintza- eta garraio-politiken arteko koordinazioarekin jarraitzea eta aurrera egitea (aukera-berdintasunaren eta aniztasunaren kudeaketaren zeharkako ikuspegiarekin), pertsonek eta familiek beren eguneroko bizitzarako behar dituzten lagun-tzak eskaintzen dituzten ingurune atseginak jarriz, birgaituz, egokituz, antolatuz eta ema-nez, oso kontuan hartuta zahartze-fenomenoa eta kronikotasun-fenomenoa, eta pertsona ardatz duen arreta osoa emanez komunitate-ikuspegiarekin (eta, ahal bada, bizilekuan).

2.6. Laburpen gisa

Gizarte Zerbitzuei buruzko abenduaren 5eko 12/2008 Legea hazkunde ekonomikoko etapa luze baten azken fasean onartu zen; hazkunde horri esker, bi hamarkadatan, GZESa eran-tzukizun publikoko sistema sendo eta hedadura handiko moduan eratu zen, eta ezohiko moduan hazi zen artatutako biztanleriari dagokionez, nahiz okupatutako langileei dago-kienez; izan ere, Euskadiko gizarte-babeseko laugarren zutabe izatera heldu da.

Prozesu horren ondorioz Legea onartu egin zen, GZESaren katalogoan bildutako zerbitzu eta prestazio ekonomikoen eskubidea perfekzionatu eta, horretarako, GZESa bera sendotzeko. Baina legea memoria ekonomikorik gabe onartu zen, eta geroko krisialdiaren eraginez, aldi berean, gizarte-zerbitzuen arloko premiak areagotu eta administrazio publikoek premia ho-riei eta beste batzuei aurre egiteko dituzten baliabide ekonomikoak murriztu egin dira.

Egoera berri honetan, eta salbuespenak salbuespen, GZESaren zerbitzu eta prestazio ekono-mikoak hedatzeko ahaleginari eutsi egin zaio eta, oro har, zerbitzu eta prestazio horietan egindako gastuari ere bai, baina hurbileneko zerbitzuen proportzioak behera egin du beste zerbitzuen aldean, etxez etxeko laguntza-zerbitzuaren intentsitatea, baita estaldura ere, murriztu egin da, eta egonkortu gabekotzat jotako zerbitzuei (berriak edo gutxi garatuta-koak) dagokienez, gutxi aurreratu da.

Dena dela, zerbitzu horiek guztiak indartu beharrekoak dira, arreta-eredu komunitarioare-kin koherente izan nahi bada, legearen aurreikuspenei eta bestelako erreferentzia garran-

Page 61: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

60

tzitsuei –hala nola, Gizarte-zerbitzuen borondatezko kalitate-esparru europarra– jarraikiz; halaber, gizarte-zerbitzuen premia eta eskaria epe ertain eta luzean baldintzatuko duten faktore garrantzitsuei erantzuteko ere garrantzitsuak dira, eta zehazki, mendetasun-egoe-ran edo -arriskuan daudenen gorakadari, eta laguntza formalaren eta informalaren artean dagoen oreka ahulean gertatzea espero diren aldaketei aurre egiteko.

Alderdi horiek guztiak aintzat hartuta, euskal administrazio publikoek:

1. Alde batetik, gutxieneko estaldurak eta intentsitateak eta, ahal den heinean, mapan au-rreikusitako goiko mailak bermatzeko egiten ari garen ahalegina areagotu behar dugu, gutxienez administrazio publikoetako diru-sarreretan gorakada nahikoa eta etengabea gertatzen den arte.

Horren arabera, 2017an gastu korronte publikoa 155.501.594 milioi eurotik (gutxieneko maila) 164.775.439 milioi eurora (goiko maila) bitarte areagotuko dela 2011koarekin alderatuta, I. mailara zabaltzearen eta bateragarritasun-araubidea garatzearen ondo-riozko gorakada barnean hartuta.

2. Eta beste alde batetik, ahaleginak Katalogoko eta Zorroko zerbitzu eta prestazioetan metatu behar ditugu, eta baliabideen erabileran ahalik eta eraginkortasun eta efizien-tzia handiena lortzea izan behar dugu xede, lehendik dauden baliabide guztiak apro-betxatzetik hasita.

Era berean, honako hauek ezinbesteko iruditzen zaizkigu:

gainerako kontingentziak alde batera utzi gabe, arreta berezia eskaini behar diogula, epe motz-ertainean, krisiaren ondorioz bazterkeriaren eremuko premietan izan den gorakadari; krisi horren ondorio sozialek luze joko dute, gutxienez, susperraldi eko-nomikoa zertxobait egonkortzen den unea baino haratago;

eta epe ertain-luzean, kontuan har dezagun mendetasun-egoeran daudenen eta haiek zaintzaile informalen laguntza-premiak arian-arian areagotu egingo direla, bai eta lehen mailako arreta eta prebentzioko-sustapeneko ikuspegia indartu beharko direla ere, batik bat –baina ez hori bakarrik–, mendetasun-egoeren prebentzioari eta autonomia sustatzeari dagokienez.

Hori guztia erabiltzaileen eskubideak benetan baliatzeko aukera eta arretaren kalitatea bermatzearren, eta testuinguru sozialak epe ertain eta luzean pertsonen eta familien egoe-ran eta GZESaren nahiz gizarte-babeseko beste sistema batzuen zerbitzu eta prestazioen premian izan dezakeen eragina saihestearren; gainera, ez dugu ahaztu behar eredu komu-nitarioa ez dela askorik indartu, eta, bereziki, prebentzioko eta autonomiaz gizarteratzea sustatzeko estrategiak ere.

Eta jakin badakigu, halaber, gizarte-zerbitzuak jarduera ekonomikoaren eremu garrantzitsua direla, eta itzulkinak biderkatu egiten dituztela, honako hauei dagokienez: a) hartzaileen bizi-kalitatea; b) mendetasunaren, bazterkeriaren... prebentzioa…, eta autonomia eta gizar-teratzea sustatzea; c) enplegua sortzea (langileen aldetik zerbitzu intentsiboak dira, eta en-plegu-aukerak sortzen dituzte laneratzeko zailtasun handienak izaten dituzten kolektiboen-tzat); d) hazkunde ekonomikoa (BPGari egindako ekarpena); e) zerga-itzulkina; eta abar.

Azkenik, barneko mailan, alderdi hauek oso garrantzitsuak dira: GZESa kudeatzeko organo eta tresnak garatu eta sendotzea, eta, bereziki, GZEOa eta ebaluazioa eta plangintza egiteko tresnak (GZESaren hedapenari eta kalitateari dagokienez); GZESa herritarren artean gehiago

Page 62: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

61

ezagutaraztea eta GZESari buruzko jakintza sustatzea; eta osasun-sistemarekin eta diru-sarre-rak bermatzeko eta gizarteratzeko sistemarekin koordinatzea eta lankidetzan jardutea.

Eta inbertsioaren eta gastuaren finantzaketari dagokionez: erakunde bakoitzak beharrez-koa duen horretan ahalegin gehiago egitea; egonkortu gabekotzat jotako zerbitzu eta prestazio ekonomikoak indartzeko “funtsa” eratu eta hornitzea; Akordio Soziosanitarioa eguneratzea memoria ekonomikoan aurreikusitakoari jarraikiz; eta EUDEL protagonista dela, udal-eskumeneko eguneko arretako eta ostatu hartzeko zerbitzuetan beharrezkoak diren inbertsioak egitea ahalbidetuko duten tresnak indartzea, eta ahal den heinean, azpie-giturak eraikitzearekin eta horien finantzaketarekin lotutako kostuak (interesak) murriztea.

3. Xedea, Ikuspegia, ildo estrategikoak eta ekintzak

3.1. GZESaren xedea eta ikuspegia

Legearen 5. artikuluan honela definitzen da GZESa:

Arreta-sare publiko antolatu bat da, erantzukizun publikokoa, eta pertsona, familia eta tal-de guztien gizarteratzearen, autonomiaren eta ongizatearen alde egitea du xede, eta sus-tatzeko, aurreikusteko, babesteko eta laguntzeko eginkizunak betez gauzatu nahi du xede hori, funtsean pertsonei eta harremanei buruzkoak diren prestazio eta zerbitzuen bidez. Titulartasun publikoko eta pribatu itunduko prestazio, zerbitzu eta horniduraz egongo da osatua.GZESaren jardunak gizarte-ongizatea lortu nahian ari diren beste sistema eta politika publiko kideko edo osagarri batzuekin koordinatu behar dira.

GZESaren definizio horren osagarri, 6. artikuluan GZESaren helburua zehaztu da, 7. artiku-luan sistema arautuko duten printzipioak, eta, 8. artikuluaren arabera, GZESan erreferen-tziakoa izango den arretarako eta esku-hartzerako eredua komunitatea oinarri duen ikus-pegia izango da, arretaren hurbiltasunaren ikuspegia duena.

Horrela, bada, GZESaren xedea pertsona, familia eta talde guztien gizarteratzearen eta au-tonomiaren alde egitea da –eta sustatzeko, aurreikusteko, babesteko eta laguntzeko egin-kizunak betez gauzatu nahi du xede hori, funtsean pertsonei eta harremanei buruzkoak di-ren prestazio eta zerbitzuen bidez; horretaz gain, gizarte-ongizatea lortzea ere badu xede, beste sistema eta politika publiko antzeko edo osagarriekin koordinatuta eta lankidetzan jardunda.

Horretarako, Katalogoa osatzen duten zerbitzu eta prestazioak jasotzeko eskubidearen ti-tular direnei zerbitzu eta prestazio horiek jasotzeko aukera hori eskubide subjektibotzat bermatzea, legean eta Zorroan xedatutako baldintzetan, erantzukizun publikoko sarea egi-turatu eta antolatuta, titulartasun publikoko eta pribatu itunduko prestazio, zerbitzu eta ekipamenduez osatutakoa, kudeaketa publikoa eta gizarte-ekimenaren bidezko kudeaketa gailen direla.

Ikuspegiari dagokionez, legearen zioen azalpenean xedatzen da (26. eta 27. orrialdeetan) esparru berriaren osagai nagusia zein den –gizarte-zerbitzuetarako eskubide subjektiboa-ren adierazpena–, bai eta zer egoeratara iritsi nahi den sistemaren hedapenari dagokionez,

Page 63: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

62

hain justu, eskubide hori egiaz baliatzeko aukera bermatzearren.43 Horrenbestez, honako Ikuspegi hau eman dezakegu:

GZESa sistema unibertsal eta erantzukizun publikokotzat sendotzea, sistema horretako zerbitzu eta prestazio ekonomikoak eskuratzeko aukera eskubide subjektibotzat bermatu ahal izateko. Eta legean aurreikusitako arreta-eredu komunitarioaren edo ikuspegiaren arabera hedatzea.

Ikuspegiarekiko koherente izanik, planean aurreikusten denez, legean jasotako erakun-dearteko adostasunak, adostasun sozial eta politikoak finkatzen duen unibertsalizazioaren, ekitatearen, kohesioaren, lankidetzaren eta kalitatearen ildoarekin bat etorriko da GZESa, 2017rako. Eta, besteak beste, honako alderdi hauek aurreikusten dira berariaz:

Gutxieneko estaldurak bermatuko dira zerbitzu eta prestazio ekonomiko guztietan, eta estaldura-zerrenden goiko maila lortzeko zorian egongo da, edo lortuta izango du. Eta zerbitzuen deszentralizazioan aurrera egingo da, betiere ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari buruzko irizpideetara hobeto egokituta.

Egonkortu gabekotzat jotako zerbitzuak mapan aurreikusitakoaren arabera indartuko dira; hartara, zaintzaileei atseden hartzeko eta laguntzeko sistema nahikoa izango da, bai eta bizimodu independentea babesteko sistema bat ere. Eta autonomiaren preben-tzioko eta sustapeneko estrategia bat hedatuko da eremu guztietan (mendetasuna, desgaitasuna, babesgabetasuna eta bazterkeria).

Eta honako figura hauek garatuko dira: erreferentziako profesionalaren figura, kasua-ren koordinazioa, sektoriala (lehen eta bigarren mailako arreta) eta sektoreartekoa (so-ziosanitarioa, sozioedukatiboa, soziolaborala) eta lagun egite soziala, ekimen pribatua-ren eta, bereziki, hirugarren sektore sozialaren parte-hartzearekin.

Oinarrizko Gizarte Zerbitzuetako gizarte-langileen lana eginkizun horietara bideratuko da, eta horretaz gain, udal-eskumeneko zerbitzu guztiak indartuko dira; horrekin, arre-ta-eredu komunitarioa ere indartuko da.

Gizarteak GZESarekin lotuta duen jakintza, erabilera eta aintzatespena nabarmen za-balduko da, prestazio eta zerbitzuak hobeto ezagutuko ditu eta nola eskuratu ere bai, eta pertsonek eta familiek esku-hartzean gehiago parte hartuko dute, haiekin batera gauzatzen diren esku-hartzeetan, haiei zuzendutako zerbitzuetan eta haiek eraginpean hartzen dituzten politiketan; hartara, GZESaren erabiltzaile eta hartzaile diren pertso-na, familia eta taldeen gogobetetze-maila handitu egingo da.

GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoak (bereziki, desgaitasuna dutenei eta adi-nekoei emandako arretaren eremuan, egoitza-arretarekin hasita, eta arreta goiztiarre-ko esku-hartze sozialaren zerbitzua) eta “koordainketa” arautzen dituzten dekretuak garatzen jarraituko da, eta kasuaren koordinazioarekin lotutako prozedura eta tresna guztiak hedatuko dira, arreta pertsonalizatuko plana barnean hartuta.

43 “Arau-esparru berriaren osagai nagusia honako hau da: gizarte-zerbitzuetarako eskubidea eskubide subjektibotzat aldarri-katzea, herritartasunari dagokion eskubidea den aldetik. Eskubide subjektibo horren erabilera bermatuko bada, nahitaez eraiki behar da gizarte-zerbitzuen euskal sistema bat, erantzukizun publikokoa, modernoa, aurreratua eta bermatzailea, xedetzat on-gizatea duten beste sistema batzuk bezain garatua, eskumena duten hiru administrazio-mailak egituratzeko gauza izango diren kudeaketa- eta koordinazio-tresna batzuez hornitua, eta bere baitan prestazio eta zerbitzuen sare artikulatu bat ezarri, antolatu, garatu eta sendotzeko moduko egitura bat izango duena. Sare horrek aldaketa sozial, demografiko eta ekonomikoek dakartzaten egungo eta etorkizuneko erronkei koherentziaz, eraginkortasunez eta eragimenez erantzuteko xedea izan behar du.

Horrenbestez, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema Ongizate Estatuaren benetako oinarri bilakatuko da, ardura publikoko eta estal-dura unibertsaleko sistema gisa, herritar guztiei zuzenduta.”

Page 64: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

63

Zerbitzuen gaineko erantzukizunak berresleitu egingo dira, legean aurreikusitako es-kumen-banaketaren arabera egokituta, eta horren ondorioz, aldeen artean adostutako barneko finantza-berregokitzapena gauzatuko da.

GZESaren zerbitzu eta prestazioak edo GZESak ematen dituenak (osasun-prestazioak edo bestelakoak) hedatzeko beharrezkoak diren baliabide ekonomikoak aurreikusiko dira, lehendik dauden finantzaketa-tresnei eutsita (Autonomia eta Mendetasunaren Arretara-ko Sistema eta Akordio soziosanitarioa, memoria ekonomikoan aurreikusitako baldintze-tan); horretarako, 2015/12/31 baino lehen, Finantza Publikoen Euskal Kontseiluaren era-baki bidez eta Zorroari buruzko Dekretuaren bigarren xedapen gehigarrian horretarako aurreikusitakoari jarraikiz, egonkortu gabekotzat jotako zerbitzu eta prestazio ekonomi-koak indartzeko finantza-lankidetzarako formula bat (“funts” bat) eratuko da.

GZEKren eta, bereziki, GZEOaren ibilbidea sendotuta egongo da, kide anitzeko organo den aldetik, EAEko administrazio publikoen hiru mailen arteko lankidetzatik abiatuta.

Etengabeko plangintza-sistema bat diseinatu eta abiaraziko da; horri esker, eskaintza ezagutu eta, aldizka, egokitu ahal izango da, premien bilakaerari aurrea hartuta ahalik eta gehien.

Legean aurreikusitako tresnak indartuko dira, betiere planifikazio-eginkizunarekin, ka-litatea ebaluatu eta etengabe hobetzearekin (GZIES, GZEB), eta profesionalen etenga-beko prestakuntzarekin eta kualifikazioarekin lotutakoak izanik.

Beste arreta-sistema batzuekiko lankidetza eta, bereziki, osasun-sistemarekiko lankide-tza garatuko da, osasun-prestazioen eta GZESaren zentroetako plaza soziosanitarioen finantzaketa Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailak bere gain hartuko duela bermatuta, Lanbiderekin batera.

3.2. Ikuspegi estrategikoa

Gaur egungo testuinguru sozioekonomikoa, mapan finkatutako proiekzioak eta diagnostikoa, eta memoria ekonomikoa –aurrerago aurkeztuko ditugu– aintzat hartuta, GZESaren xedea he-datu eta ikuspegi horretara iristeko, honako ikuspegi orokor hau proposatu dugu, ikuspegi estrategikoa izanik, eta horretan oinarrituta, bost ardatz edo ildo estrategiko definitu ditugu.

Lehenik, kontuan izan behar da GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomiko guztiak esku-ratzeko aukera bermatu behar zaiela horretarako baldintzak betetzen dituzten eta aukera hori baliatu nahi duten pertsona guztiei; eta horrek esan nahi du, 2016/12/25etik aurrera, honako hauek bete beharko direla:

GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen estaldurak –eta, hala badagokio, inten-tsitatea– mapan eta eranskinetan (lurralde-mapak) aurreikusitakoaren arabera egokitu beharko dira. Horretarako, GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoetan egindako gastu publiko korrontea handitu egin beharko da, betiere lurralde bakoitzaren abiapuntuko egoera aintzat hartuta (zenbat plaza dauden, edo zenbat erabiltzaile edo hartzaile dauden).

Horretaz gain, honako hauek ere lortu nahi dira:

Eredu komunitarioa eta, bereziki, sustapeneko eta prebentzioko ikuspegia indartzea, bai eta zerbitzuen deszentralizazioa ere, ahal den heinean zerbitzu horiek deskontzen-tratuta, eta lehendik dauden baliabideen kokapena ere aintzat hartuta.

Page 65: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

64

Eta zainketa informalari epe motz, ertain eta luzera eustea, zaintzaileei begirako atse-den- eta laguntza-zerbitzuak indartuta, eta laguntza formala indartuta zainketa infor-malaren ereduen bilakaeraren eta dibertsifikazioaren arabera egokitzeko.

Ez dugu ahaztu behar estrategia horien bitartez –estrategia horiek koherenteak dira arau-esparruarekin eta diagnostikoarekin– pertsonen bizi-kalitatea hobetzen eta ahalik eta autonomia-maila handienarekin gizarteratzen laguntzeaz gain, epe motz, ertain eta luzera zerbitzu sozial, sanitario... gehiago behar izatea saihesten da.

Bestalde, planean bertan aurreikusten da informazio-ekintzak egingo direla herritar guztiei zu-zenduta, Zorroko zerbitzu eta prestazio ekonomikoei buruz, horiek eskuratzeko prozedura eta baldintzei buruz, baliabideak behar bezala erabiltzeko premiari buruz...; halaber, baliabideak errazago eskuratzera bideratutako beste hainbat ekintza ere aurreikusten dira, eta horren on-dorioz, zerbitzu eta prestazio ekonomiko horien eskarian ere baliteke igoera gertatzea.

Gainera, GZESa erantzukizun publikoko sistema unibertsal, ekitatiboa, kohesionatua, lan-kidetzakoa eta kalitatezkoa izan dadin lortzeko, orain arte esandakoarekiko koherentziari eutsiz, honelako estrategiak ere sustatu behar dira:

GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen arauak garatzeko eta zerbitzuak arau-dian aurreikusitako baldintzen arabera (baldintza materialak, funtzionalak, langileei dagozkienak...) egokitzeko estrategiak; esku-hartzea baloratzeko, diagnostikoa egi-teko eta orientazioko tresna komunen arauak garatu eta hedatzeko estrategiak; eta zerbitzuen finantzaketan ordaintzera behartuta daudenen parte-hartze ekonomiko-rako (“koordainketa”) irizpide orokorrak arautzekoak.

Honako hauek indartzeko estrategiak: a) erreferentziako figura eta kasuaren koordi-nazioa; b) lehen mailako eta bigarren mailako arreta-mailen arteko koordinazioa; c) erabiltzaile eta hartzaileen parte-hartzea; d) Oinarrizko Gizarte Zerbitzuak eta haien deszentralizazioa. Eta zentroak eta gainerako zerbitzuak ikuspegi komunitarioaren arabera eta pertsona xede duen plangintzaren printzipioaren arabera egokitzekoak.

GZESaren barne-egituraketa hobetzeko eta gobernu- eta kudeaketa-sistema gara-tzeko estrategiak: a) Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseilua eta, bereziki, Gizarte Zer-bitzuen Erakundearteko Organoa indartuta, lehendik dagoen lankidetza-dinamikari eutsiz eta horretan sakonduz; b) ekimen pribatuaren eta hirugarren sektorearen par-te-hartzea sustatuta, batik bat, zerbitzuak ematean (orientabidea, kudeaketa, eba-luazioa...) eta arreta-sareetan; c) GZESaren hedapena planifikatzeko, jarraipena egi-teko eta ebaluatzeko beharrezkoak diren sistemak eta tresnak indartuta; d) kalitatea hobetzeko jarduerak sustatuta.

Baliabideak optimizatzeko estrategiak: a) gainjartzeak eta hutsuneak saihestuta; b) eraginkortasuna eta efizientzia hobetzeko ekimenak sustatuta; c) zerbitzu eta presta-zio ekonomikoak Zorroari buruzko Dekretuan aurreikusitako hartzaileengana bidera-tuta (arian-arian murriztu egin behar da Zorroari buruzko Dekretuak mendetasun-a-rriskuan edo -egoeran dauden pertsonengana bideratzen dituen zerbitzuen hartzai-le diren pertsona autonomoen kopurua edo proportzioa); d) pertsonen gaitasunak aprobetxatzea eta hobetzea, produktibitatea eta eremu honetan esperientzia dute-nen profesionalizazioa ahalbidetuta, betiere laneko bajak hartzea eta lanpostuetan gehiegizko txandakatzea izatea edo gai diren pertsonak galtzea saihestuko duten lan-baldintzekin; e) zerbitzu mota berdinari dagokionez, gastu korronte publikoan izaten diren aldeetan eragina duten faktoreak aztertuta, eta justifikatu gabeko al-deak murrizteko aukerak identifikatuta.

Page 66: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

65

Beste sistema batzuekiko lankidetza indartzeko estrategiak, eremu soziosanitarioa eratzen bukatuta eta Lanbide Euskal Enplegu Zerbitzuarekin, hezkuntza-sistemarekin eta, bereziki, ikastetxeekin koordinazioa garatuta.

GZESaren zerbitzu eta prestazioak edo GZESak ematen dituenak hedatzeko beharrez-koak diren baliabideak aurreikusteko estrategiak.

Horiek dira, besteak beste, ekintza garrantzitsuenak eta, zerbitzu eta prestazio ekonomi-koen hedapenarekin batera, planaren bost ardatzak osatzen dituzte; jarraian zehaztuko ditugu ardatz horiek.

3.3. Ardatz eta helburu estrategikoak

Egindako diagnostikoa, GZESaren xedea eta ikuspegia aintzat hartuta, eta aipatu dugun ikus-pegi estrategiko horretan oinarrituta, hona hemen plana egituratzen duten bost ardatzak:

- 1. ardatza. Arretaren unibertsalizazioa, lurralde-antolamendua eta ekitatea sarbidean.

- 2. ardatza. Eredu komunitarioa eta, batik bat, prebentzio-ikuspegia finkatzea eta gara-tzea, eta arreta pertsonalizatzea.

- 3. ardatza. Sistemaren barne-egituraketa eta GZESaren gobernu- eta kudeaketa-siste-ma garatzea.

- 4. ardatza. Baliabideak optimizatzea, baliabideak premien arabera egokitzea eta era-ginkortasuna eta efizientzia hobetzea.

- 5. ardatza. Beste sistema batzuekin lankidetzan jardutea.

Bost ardatz horiek 32 helburu estrategikotan banatzen dira.

1. ardatza. Arretaren unibertsalizazioa, lurralde-antolamendua eta ekitatea sarbidean

1. GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen estaldurak (eta, hala badagokio, inten-tsitatea) arian-arian egokitzea, eta zerbitzuak lurraldeetan antolatzea EAEko Gizarte Zerbitzuen mapan eta eranskinetan aurreikusitakoaren arabera.

2. Zerbitzu eta prestazio ekonomiko berriak edo gutxi garatutakoak (egonkortu gabeak) indartzea eta, bazterkeriaren eremuan, erantzukizun publikokotzat jotako zerbitzuen-tzat finantzaketa publiko nahikoa bermatzea eta arreta-sarea finkatzea.44

3. Zorroko zerbitzu eta prestazio ekonomiko bakoitzari buruzko araudiaren garapenare-kin jarraitzea, eta baldintza materialak, funtzionalak eta langileei dagozkienak arau-dian –lehendik dagoena edo lantzen ari dena– aurreikusitakoaren arabera egokitzea.

4. GZESaren zerbitzuen finantzaketan ordaintzera behartuta daudenen parte-hartzeari (“koordainketa”) buruzko araudia garatzea eta hedatzea, EAE osorako irizpide komu-nak ezarrita.

44 Zorroko zerbitzu eta prestazioak administrazio publikoek finantzatu behar dituzte baina horrek ez du esan nahi ezin dutenik bes-telako diru-sarrerarik izan, hala badagokio, koordainketaren edo bestelako diru-sarreren ondorioz (esate baterako, egoitzazentroetan Zorroan sartzen ez diren zenbait prestazio eta zerbitzu emateagatiko ordainketak, zentroren bat saltzeagatiko diru-sarrerak eta abar).

Alabaina, bazterkeriaren eremuan –eremu horretan, gainera, ez dago koordinaketarik, eta hirugarren sektore sozialak hornituko dituen zerbitzuak zeintzuk diren argitzen ez den bitartean, Katalogoko zerbitzutzat hartzen dira–, inbentarioan ikusi zen finantza-keta publikoaren ehunekoa gastu korronteari dagokionez beste eremuetan baino txikiagoa dela.

Page 67: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

66

5. Esku-hartzea baloratzeko, diagnostikoa egiteko eta orientazioko tresna komunak heda-tzea, eta arau bidezko garapena bukatzea (arreta pertsonalizatuko plana).

6. Gizarteak GZESa hobeto ezagutzea, eta GZESaren nahiz zerbitzu publikoen erabilera egokia egiteko eta guztion artean eusteko konpromiso zibikoa sustatzea.

7. Zerbitzuetarako sarbidea –ohikoa eta premiazkoa– hobetzea.

8. Plangintzaren ekintza guztietan genero-ikuspegia txertatzea, Gizonen eta Emakumeen Berdintasunerako otsailaren 18ko 4/2005 Legean aurreikusita dagoen moduan, bai eta beste ikuspegi batzuk ere (askotariko sexu-joerak, kulturartekoa, belaunaldiartekoa, irisgarritasun unibertsala eta guztiontzako diseinua); halaber, ekintza positiborako eta aukera- nahiz tratu-berdintasunerako neurriak ere aplikatzea.

9. GZESaren erabiltzaileen hizkuntza-eskubideak bermatzea.

2. ardatza. Eredu komunitarioa eta, batik bat, prebentzio-ikuspegia finkatzea eta garatzea, eta arreta pertsonalizatzea

10. Erreferentziako figura eta kasuaren koordinazioa indartzea, behar duenari erreferen-tziako profesional bat eta lagun egite pertsonalizatua eta integrala bermatzeko, erabil-tzaileen eskubideen katalogoan aurreikusitakoari jarraikiz (legearen 9. artikulua).

11. Arreta-mailen (lehen mailako eta bigarren mailako arreta) arteko koordinazioa hobetzea, arreta integralagoa eta pertsonalizatuagoa izan dadin eta bikoiztasunak saihestuta.

12. Erabiltzaile eta hartzaileek maila guztietan parte har dezaten sustatzea: esku-hartze pertsonal eta/edo familiarrean, zerbitzu edo zentroetan, gizarte-zerbitzuetako politi-ketan.

13. Oinarrizko Gizarte Zerbitzuetako (OGZ) lau zerbitzuak tokiko erakundeetan (udalak, mankomunitateak...) hedatuko direla bermatzea, eta esku-hartze eta prebentzio komu-nitarioko zereginak indartzea.

14. Zerbitzuak eta, bereziki, zentroak ikuspegi komunitarioaren eta pertsona xede duen plangintzaren printzipioaren (zentroetako arreta pertsonalizatzea, zentroak lurraldea-rekin lotzea eta abar) arabera egokitzean aurrera egitea.

15. Zaintzaileei ematen zaien laguntza hobetzea eta zainketa-ereduen bilakaerari eta di-bertsifikazioari aurrea hartzea.

16. Laguntzeko teknologiak eta produktuak indartzea, autonomiaz gizarteratzea eta etxean geratzeko aukera ahalbidetzeko.

17. Arreta goiztiarreko, mendetasun-, bazterkeria- eta babesgabetasun-egoeren preben-tziorako eta autonomia sustatzeko estrategia bat diseinatu eta indartzea, bigarren mai-lako arretara igarotzeko prozesua atzeratzearren.

3. ardatza. Sistemaren barne-egituraketa eta GZESaren gobernu- eta kudeaketa-sistema garatzea

18. GZESa bideratzeko eta hedatzeko beharrezkoak diren organoak finkatzea, lankidetzan jardunda.

Page 68: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

67

19. Ekimen pribatuak eta, bereziki, gizarte-ekimenak GZESan parte har dezan sustatzea.

20. GZESaren hedapena planifikatzeko, jarraipena egiteko eta ebaluatzeko beharrezkoak diren kudeaketako hainbat sistema eta tresna indartzea.

21. GZESan kalitatea hobetzera bideratutako jarduerak sustatzea.

22. Titularra gorabehera, zerbitzu guztien barne- eta kanpo-pertzepzioa ahalbidetzea, erantzukizun publikoko sistema bakar bat osatzen duten aldetik..

4. ardatza. Baliabideak optimizatzea, baliabideak premien arabera egokitzea, eta eragin-kortasuna eta efizientzia hobetzea

23. Administrazio-kudeaketako formulak garatzea, betiere eskariak arinago izapidetzea eta erabiltzaileen arretan eta sarbidean bestelako hobekuntzak ezartzea ahalbidetzeko.

24. Arretan gainjartzerik edo hutsunerik izan ez dadin ahalbidetzea, eta erakunde bakoi-tzaren esku-hartzea legean eta Zorroari buruzko Dekretuan aurreikusitako eskumen-es-parruaren arabera egokitzea.

25. Arreta komunitarioa indartzeko, eraginkortasuna eta efizientzia hobetzeko, kostuak arrazionalizatzeko eta GZESaren jardun-eremuan premia berriei erantzuteko zerbi-tzuen kudeaketan eta zerbitzu horiek ematean jardunbide egokien, ebaluazioko eta I+G+Bko jarduerak sustatzea.

26. Pertsonen gaitasunak aprobetxatu eta hobetu daitezen, produktibitatea eta lan-baldin-tza egokiak ahalbidetzea.

27. GZESaren zerbitzu eta prestazioak edo GZESak ematen dituenak (osasun-prestazioak edo bestelakoak) hedatzeko beharrezkoak diren baliabideak eta tresnak izatea.

5. ardatza. Beste sistema batzuekin lankidetzan jardutea

28. Eremu soziosanitarioa eraikitzen bukatzea, arreta beharrezko duten kolektibo guztiei behar duten ordezkaritza eta estaldura emanez, eta GZESaren zerbitzuen eta osasun-zerbitzuen arteko koordinazioa hobetzea, Arreta Soziosanitarioko Euskal Kontseiluan erabakitako koordinazio eta integrazio soziosanitarioko ildo estrategikoak sustatuta, eta hirugarren sektoreko erakundeek bazkide estrategikotzat eta lehentasunezkotzat parte hartuta.

29. Lanbide Euskal Enplegu Zerbitzuarekin sarean egindako lana hobetzea, bai eta, berezi-ki, Diru-sarrerak Bermatzeko eta Gizarteratzeko Sistemari dagokionez ere.

30. Hezkuntza-sistemarekin –bereziki, ikastetxeekin– eta osasun-sistemarekin (lehen maila-ko arreta) sarean egindako lana hobetzea.

31. Beste sistema batzuekiko (etxebizitza, hirigintza, garraioa…) koordinazioa hobetzea, aukera-berdintasuna eta aniztasunaren kudeaketa biltzen dituen zeharkako ikuspegitik begiratuta.

32. Emakumeen aurkako indarkerian sartuta dauden zerbitzu eta erakundeen arteko koor-dinazioa hobetzea.

Page 69: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

68

3.4. Planean bildutako ekintzen xehetasunak eta egutegia

Jarraian, ardatz eta helburu estrategiko bakoitzarekin lotutako ekintzen zerrenda aurkez-tuko dugu; horretaz gain, ekintza bakoitzari buruzko honako informazio hau ere adierazi-ko dugu:

Lehentasun-maila: Planean bildutako ekintza guztiak garrantzitsuak dira GZESaren he-dapen eta egituraketarako, baina mailaketa bat egin dugu, plana aplikatu eta ebaluatze-ko garaian nolabaiteko lehentasun-ordena bat ezarri ahal izateko. Hiru lehentasun-maila zehaztu dira: 1 (lehentasun handiena), 2 (lehentasun handia) eta 3 (lehentasun ertaina).

Erantzukizuna: Plana erakundeartekoa izaki, ekintza bakoitzean buru edo erantzule zer erakunde izango den erabaki behar da, baina horrek ez du esan nahi ekintza gara-tzean agente gehiagok ezin duenik parte hartu edo eraginpean egon.

Ekintza bakoitza garatzean buru edo erantzule izango den erakundea identifikatzeko lau kategoria ezarri ditugu: 1 (Eusko Jaurlaritza); 2 (Foru Aldundiak); 3 (Udalak), eta 4 (erakunde guztiak).

GZESaren erakunde-arkitektura aintzat hartuta, ekintza bat lankidetzan egin behar bada edo gainerako erakundeekin kontrastatu behar bada, baina, esaterako, Eusko Jaurlaritza bada buru, honela adieraziko da “1/4”. Ekintza EAEko administrazio publi-koetako maila bakoitzak garatu behar badu: “1/2/3”. 5. ardatzean, Eusko Jaurlaritza (1) aipatzen denean dagokion eremu espezifikoan eskuduna den Eusko Jaurlaritzaren Sailari buruz ari gara (osasuna, enplegua…).

Lehentasunezko elementuak: ekintzaren xedearekin edo orientazioarekin lotutako hainbat alderdi aipatuko ditugu, ekintzaren ezarpena eta ebaluazioa bideratzeko la-gungarri direnak.

Adierazleak (jarraipena edo ebaluazioa egiteko): Ekintzak zenbateraino garatu diren eta emaitzak lortu ote diren baloratzeko aztertu beharreko elementuak zeintzuk diren aipatuko dugu (jarraipen-adierazleak), batik bat, zerbitzu eta prestazio ekonomikoen hedapenari dagokionez, estaldura, intentsitatea, gastua eta abar aintzat hartuta (eba-luazio-adierazleak edo emaitzen adierazleak).

Hortaz, oro har, adierazle horiek erabilgarriak dira prozesua ebaluatzeko, eta halaber, ekin-tza bakoitzaren garapen-maila hartzen dute kontuan (jarraipen-adierazleak), eta ez hain-beste Planeko helburu estrategikoen lorpenean duten inpaktua (ebaluazio-adierazleak).

Ebaluazio-adierazleak ikuspegiari buruzko atalean aipatu berri ditugun alderdiekin, batik bat, dute lotura, dela zerbitzu eta prestazioen hedapenari dagokionez, dela GZESaren barne-garapenari dagokionez. Eta jakina, maparekin ere bai.

Ekintzen izaera estrategikoa: atzealde urdina jarriko diegu GZESaren hedapenerako fun-tsezkotzat jotzen diren ekintzei. Lehentasun-mailak desberdinak izan daitezke (ohiko mo-duan, 1 edo 2), baina GZESaren hedapenerako funtsezkoak diren alderdiekin lotuta daude, ardatz bakoitzaren barruan, eta planari dagokion aldiaren barruan garatuko direla berma-tu behar da.

Bukatzeko, atalaren amaieran, planean aurreikusitako ekintzak gauzatzeko egutegia aur-keztuko dugu, bai eta sintesi-koadro bat ere, planaren helburu eta ekintza nagusiak biltzen dituela (atzealde urdinarekin markatuta dauden ekintza estrategikoak).

Page 70: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

69

1. A

rdat

za. A

rret

aren

un

iber

tsal

izaz

ioa,

lurr

ald

e-an

tola

men

du

a et

a ek

itat

ea s

arb

idea

n

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

1.1

GZE

Sare

n z

erb

itzu

et

a p

rest

azio

ek

on

o-

mik

oen

es

tald

ura

k (e

ta,

hal

a b

adag

oki

o,

inte

nts

itat

ea)

aria

n-a

-ri

an

ego

kitz

ea,

eta

zerb

itzu

ak

lurr

ald

ee-

tan

an

tola

tzea

EA

E-ko

Giz

arte

Zer

bit

zuen

m

apan

eta

era

nsk

ine-

tan

au

rrei

kusi

tako

a-re

n a

rab

era.

1.1.

1 EA

Eko

Giz

arte

Zer

bit

zuen

Map

a ap

lika-

tzea

, Fo

ru A

ldu

nd

ien

eta

to

kiko

era

kun

dee

n

pla

ng

intz

a tx

erta

tzen

du

ten

era

nsk

inak

ain

-tz

at h

artu

ta.

11/

2/3

Map

an

aurr

eiku

sita

ko

gu

txie

nek

o

esta

ldu

rak

(eta

in

ten

tsit

atea

, Et

xez

Etxe

ko

Lag

un

tza

Zerb

itzu

aren

ka

-su

an)

bet

e b

ehar

dir

a.

Ea z

erb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

iko

ba-

koit

zean

gu

txie

nek

o e

stal

du

rak

lort

u d

i-re

n.

Ea z

erb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

iko

etan

es

tald

ura

ren

g

oik

o

mai

lak

lort

u

dir

en,

mai

la h

ori

bad

ute

nen

kas

uan

.Pl

aza

kop

uru

a (g

uzt

izko

a et

a b

erri

ak).

Erab

iltza

ile e

do

har

tzai

le k

op

uru

a (g

uz-

tizk

oa

eta

ber

riak

).

1.1.

2 Er

akun

de b

akoi

tzak

hon

ako

haue

k ez

artz

ea:

a)

ber

e es

kum

enek

o

zerb

itzu

ak

(zen

-tr

oak

) g

eog

rafi

koki

no

la b

anat

uko

di-

tuen

, m

apan

xed

atu

tako

iri

zpid

e o

ro-

korr

ei ja

rrai

kiz;

b)

ber

e es

kum

enek

o z

erb

itzu

eta

pre

sta-

zio

eko

no

mik

o g

uzt

iak

hed

atze

ko p

la-

na,

20

17ra

b

itar

teko

a,

esta

ldu

ra-h

el-

bu

ruak

ere

mu

geo

gra

fiko

bak

oit

zare

n

arab

era

ego

kitu

ta e

ta, h

ala

bad

ago

kio

, ze

ntr

o b

erri

ak s

ort

zeko

beh

arre

zko

ak

dir

en i

nb

erts

ioak

zeh

aztu

ta (

pla

ng

in-

tza

ho

ri m

apar

i geh

itu

ko z

aio

, era

nsk

in

mo

du

an).

11/

2/3

Zerb

itzu

ak e

raku

nd

e b

ako

itza

k ez

a-rr

itak

o

mu

ga

edo

er

emu

g

eog

ra-

fiko

en a

rab

era

hed

atu

beh

ar d

ira,

b

etie

re z

entr

oak

eza

rtze

ko b

izta

n-

leri

ari d

ago

zkio

n ir

izp

ide

ego

kien

ak

ain

tzat

har

tuta

.

Esta

ldu

ra-h

elb

uru

ak e

rem

u g

eog

ra-

fiko

b

ako

itza

ren

ar

aber

a eg

oki

tu

beh

ar d

ira,

bet

iere

ere

mu

geo

gra

fi-

koen

ara

ber

ako

dat

uri

k iz

anez

ger

o.

Au

rrei

kusi

tako

ere

mu

geo

gra

fiko

aren

ba-

rru

an e

skai

ntz

en d

iren

zer

bit

zuen

ko

pu

rua.

Zerb

itzu

ak e

zart

zeko

iri

zpid

e eg

oki

enen

ar

aber

a,

dag

oki

en

erem

u

geo

gra

fiko

an

zerb

itzu

ak e

sku

ratz

eko

au

kera

izan

du

te-

nen

ko

pu

rua.

Hal

a b

adag

oki

o, e

rem

u g

eog

rafi

ko b

ako

i-tz

ean

lo

rtu

tako

es

tald

ura

(a

urr

eiku

sita

-ko

aren

ara

ber

ako

a o

te d

en).

Zerb

itzu

ber

rien

(zer

bit

zuak

eta

zen

tro

ak)

kop

uru

a: g

astu

ko

rro

nte

pu

blik

oa,

hal

a b

adag

oki

o,

amo

rtiz

atze

ko d

iru

-ko

pu

ruak

et

a eg

ind

ako

inb

erts

ioa

bar

nea

n h

artu

ta.

1.2

Zerb

itzu

eta

pre

s-ta

zio

ek

on

om

iko

b

e-rr

iak

edo

gu

txi

gar

a-tu

tako

ak

(eg

on

kort

u

gab

eak)

in

dar

tzea

et

a,

baz

terk

eria

ren

er

emu

an,

eran

tzu

ki-

zun

pu

blik

oko

tzat

jo

-ta

ko

zerb

itzu

entz

at

fin

antz

aket

a p

ub

liko

n

ahik

oa

ber

mat

zea

eta

arre

ta-s

area

fi

n-

katz

ea.

1.2.

1 20

16. u

rtet

ik a

urr

era,

zer

bit

zu e

ta p

res-

tazi

o e

kon

om

iko

ber

riak

ed

o g

utx

i gar

atu

ta-

koak

(eg

on

kort

u g

abea

k) in

dar

tzea

.1

2/3

Zain

tzai

leei

la

gu

ntz

eko

ze

rbit

zua-

ri e

ta a

tsed

en h

artz

eko

zer

bit

zuar

i b

ult

zad

a em

an b

ehar

zai

o.

LPPE

ari

eta

biz

imo

du

in

dep

end

en-

tea

bab

este

ko z

erb

itzu

ari

bu

ltza

da

eman

beh

ar z

aio

.

Baz

terk

eria

-arr

isku

an

dau

den

p

er-

tso

nen

tzak

o t

uto

retz

apek

o e

txeb

i-zi

tzei

bu

ltza

da

eman

beh

ar z

aie.

Zain

tzai

leei

beg

irak

o l

agu

ntz

a- e

ta a

tsed

en-z

erb

itzu

etan

eg

ind

ako

gas

tu k

orr

on

te p

u-

blik

oa

2016

., 20

17.,

2018

. eta

201

9. u

rtee

tan

. LP

PEet

an e

gin

dak

o g

astu

a et

a h

artz

aile

ko

-p

uru

a B

izka

ian

et

a A

rab

an,

2016

., 20

17.,

2018

. et

a 20

19.

urt

eeta

n.

Gip

uzk

oan

est

al-

du

rari

eu

stea

. B

azte

rker

ia-a

rris

kuan

dau

den

per

tso

nen

tza-

ko t

uto

retz

apek

o e

txeb

izit

zeta

n s

ort

uta

ko

pla

za k

op

uru

a 20

16.,

2017

., 20

18.

eta

2019

. u

rtee

tan

.Ze

rbit

zuen

g

arap

ena

map

an

aurr

eiku

sita

-ko

aren

ara

ber

a.

1.2.

2 20

16.

urt

ean

, b

azte

rker

iare

n

erem

uko

er

antz

uki

zun

p

ub

liko

ko

zerb

itzu

etan

g

astu

ko

rro

nte

pu

blik

oa

han

dit

zea,

hal

a b

adag

oki

o,

gas

tu k

orr

on

te p

ub

liko

ak e

ran

tzu

kizu

n p

ub

li-ko

ko z

erb

itzu

ei d

ago

kien

ez b

este

ere

mu

ba-

tzu

etan

osa

tzen

du

en %

-a h

om

olo

gat

zeko

, eta

b

azte

rker

ia-e

rem

uko

arr

eta-

sare

a in

dar

tzea

.

12/

3

GZE

Sare

n z

erb

itzu

gu

ztie

tan

fin

an-

tzak

eta

pu

blik

oar

en m

aila

jak

in b

at

ber

mat

u b

ehar

da,

eta

leh

en m

ai-

lako

eta

big

arre

n m

aila

ko a

rret

an

zerb

itzu

ak f

inka

tu,

zert

xob

ait

des

-ze

ntr

aliz

atu

ta.

Fin

antz

aket

a p

ub

liko

a et

a er

abilt

zaile

ek

egin

dak

o d

iru

-sar

rera

k g

ehit

uta

, b

atu

ra

ho

rrek

201

6ko

gas

tu k

orr

on

tear

en %

80,

g

utx

ien

ez, o

satz

ea, e

raku

nd

eek

baz

terk

e-ri

aren

ere

mu

an e

ran

tzu

kizu

n p

ub

liko

ko-

tzat

har

tzen

dit

uzt

en z

erb

itzu

etan

.

Page 71: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

70

1. A

rdat

za. A

rret

aren

un

iber

tsal

izaz

ioa,

lurr

ald

e-an

tola

men

du

a et

a ek

itat

ea s

arb

idea

n

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

1.3

Zerb

itzu

eta

pre

s-ta

zio

ek

on

om

iko

b

a-ko

itza

ri b

uru

zko

ara

u-

dia

ren

gar

apen

arek

in

jarr

aitz

ea,

eta

bal

din

-tz

a m

ater

iala

k,

fun

-tz

ion

alak

eta

lan

gile

ei

dag

ozk

ien

ak a

rau

dia

n

–leh

end

ik

dag

oen

a ed

o l

antz

en a

ri d

ena–

a

urr

eik

usi

tak

oa

ren

ar

aber

a eg

oki

tzea

.

1.3.

1 Ze

rbit

zu e

ta p

rest

azio

eko

no

mik

o b

a-ko

itza

ri b

uru

zko

ara

ud

ia g

arat

zen

jarr

aitz

ea.

11

/4

Gar

atu

g

abe

dau

den

ze

rbit

zuei

b

uru

zko

ara

ud

ia g

arat

u b

ehar

da

Zorr

oar

i bu

ruzk

o D

ekre

tuan

au

rrei

-ku

sita

koar

i jar

raik

iz, b

etie

re d

esg

ai-

tasu

nar

en e

ta a

din

eko

en a

rret

aren

er

emu

koek

in h

asit

a.Pr

esta

zio

eko

no

mik

oak

eta

ho

rien

er

abile

ra e

go

kia

arau

tu b

ehar

dir

a.

GZE

Sare

n z

erb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

i-ko

en e

rreg

ula

zio

a, b

ehar

bes

te e

gu

ner

atu

-ta

, bai

eta

au

ton

om

ia p

erts

on

alar

en a

ldek

o

lag

un

tza

eko

no

mik

oak

ere

(ad

inek

oen

tzak

o

eta

des

gai

tasu

nen

bat

du

ten

entz

ako

eg

oi-

tza-

zen

tro

ei b

uru

zko

dek

retu

ak,

gu

txie

nez

, ea

on

artu

dir

en e

ta,

ahal

den

hei

nea

n,

adi-

nek

oen

eta

des

gai

tasu

nen

bat

du

ten

en a

rre-

tare

kin

lotu

tako

gu

ztia

k).

ZLPE

Ze

rbit

zuar

i Lo

tuta

ko

Pres

tazi

o

Eko

-n

om

iko

aren

eta

FIZ

PE F

amili

a In

gu

run

eko

Za

intz

etar

ako

Pr

esta

zio

Ek

on

om

iko

aren

er

abile

ra a

rau

dia

reki

n b

at o

te d

ato

rren

: har

-tz

aile

en k

op

uru

a, h

arra

ldia

ren

bat

ez b

este

-ko

den

bo

ra, b

este

pre

staz

io e

ta z

erb

itzu

ba-

tzu

ekik

o b

ater

agar

rita

sun

a.

1.3.

2 B

ald

intz

a m

ater

iala

k, f

un

tzio

nal

ak e

ta

lan

gile

ei d

ago

zkio

nak

ara

ud

ian

au

rrei

kusi

-ta

koar

en

arab

era

ego

kitz

ea,

arau

dia

n

ka-

suan

kas

u e

zarr

itak

o e

pea

n.

21/

2/3

GZE

Sare

n z

erb

itzu

ek e

zau

gar

ri b

er-

din

ak iz

atea

ber

mat

u b

ehar

da

.Ze

rbit

zuak

bal

din

tzet

ara

ego

kitz

eko

ara

u-

dia

n a

urr

eiku

sita

ko e

pea

k b

etet

zea.

1.4

GZE

Sare

n

zerb

i-tz

uen

fi

nan

tzak

etan

o

rdai

ntz

era

beh

artu

ta

dau

den

en

par

te-h

ar-

tzea

ri

(“ko

ord

ain

ke-

ta”)

b

uru

zko

ar

aud

ia

gar

atze

a et

a h

edat

zea,

EA

E o

sora

ko

iriz

pid

e ko

mu

nak

eza

rrit

a.

1.4.

1 G

ZESa

ren

zer

bit

zuen

fin

antz

aket

an o

r-d

ain

tzer

a b

ehar

tuta

dau

den

en p

arte

-har

tze

eko

no

mik

oar

i (“

koo

rdai

nke

ta”)

bu

ruzk

o i

riz-

pid

e o

roko

rrak

er

reg

ula

tzea

. Et

a fo

ru-

eta

ud

al-a

rau

dia

err

egu

lazi

o h

orr

etar

a eg

oki

tzea

.

11/

4 y

2/3

(a

dap

-ta

ció

n)

GZE

Sare

n

zerb

itzu

ak

fin

antz

atze

ko

ord

ain

tzer

a b

ehar

tuta

dau

den

ek L

u-

rral

de

His

tori

ko b

ako

itze

an (

foru

- et

a u

dal

-zer

bit

zuak

) eg

ind

ako

ah

aleg

i-n

ak e

z d

u h

and

itu

beh

ar (

koo

rdai

n-

keta

du

ten

zer

bit

zuet

an),

bet

iere

me-

mo

ria

eko

no

mik

oa

egit

eko

o

inar

ri-

tzat

har

tuta

ko p

aram

etro

ei ja

rrai

kiz.

Au

ton

om

ia E

rkid

ego

ko D

ekre

tua

eta

gar

a-p

enek

o f

oru

- eta

ud

al-a

rau

dia

on

artz

ea.

“Ko

ord

ain

keta

tik”

dat

orr

en f

inan

tzak

etak

o

satz

en d

uen

eh

un

eko

a g

astu

ko

rro

nte

ari

dag

oki

on

ez (

leh

end

ik d

ago

enar

en a

ntz

e-ko

a ed

o t

xiki

ago

a).

1.5

Esku

-har

tzea

bal

o-

ratz

eko

, d

iag

no

stik

oa

egit

eko

eta

ori

enta

zio

-ko

tres

na

kom

un

ak h

e-d

atze

a, e

ta a

rau

bid

ez-

ko g

arap

ena

bu

katz

ea

(arr

eta

per

tso

nal

izat

u-

ko p

lan

a).

1.5.

1 M

end

etas

un

a,

bab

esg

abet

asu

na

eta

baz

terk

eria

ez

ezik

arr

isku

-eg

oer

ak e

re b

a-lio

este

ko t

resn

a ko

mu

nak

ap

likat

zea.

22/

3

Har

tzai

lear

en

ego

erar

i d

ago

zkio

n

sarr

erak

o

iriz

pid

eak

eta

bet

etze

-mai

lare

n

bal

ora

zio

a h

arm

on

izat

u

beh

ar d

ira.

Zerb

itzu

ed

o p

rest

azio

eko

no

mik

oen

har

-tz

aile

en

arte

tik,

ze

rbit

zu

edo

p

rest

azio

h

ori

ek

esku

ratz

eko

es

katz

en

den

/dir

en

bal

ora

zio

a/k

izan

b

ad(i

t)u

(z)t

en

erab

il-tz

aile

en k

op

uru

a.

1.5.

2 B

este

lako

tre

sna

kom

un

ak a

plik

atze

a:

fitx

a so

zial

a, d

iag

no

stik

oa

eta

Arr

eta

Pert

so-

nal

izat

uko

Pla

na

(APP

).2

1/2/

3(1

- a

pro

-b

ació

n d

el

Dec

reto

d

el P

AP)

Kas

uar

en k

oo

rdin

azio

arek

in l

otu

ta-

ko t

resn

ei d

ago

kien

ez,

info

rmaz

ioa

bilt

zeko

, b

alo

ratz

eko

, d

iag

no

stik

oa

egit

eko

et

a o

rien

tazi

oko

tr

esn

ak

no

rmal

izat

u b

ehar

dir

a.

Fitx

a so

zial

a d

ute

n e

rab

iltza

ileen

ko

pu

rua.

Dia

gn

ost

iko

a d

ute

n e

rab

iltza

ileen

ko

pu

rua.

APP

a d

ute

n e

rab

iltza

ileen

ko

pu

rua.

APP

a eg

itek

o p

roze

sua

arau

tzen

du

en D

e-kr

etu

a o

nar

tzea

, APP

aren

ere

du

eta

gu

zti.

1.5.

3 H

eld

uen

b

abes

gab

etas

un

-arr

isku

a et

a b

abes

gab

etas

un

-eg

oer

ak b

alo

ratz

eko

tre

sna

dis

ein

atze

a et

a ap

likat

zea.

21/

2/3

(1-a

prob

ació

n de

l Dec

reto

)

Bal

ora

zio

a eg

itek

o

tres

nak

g

arat

u

beh

ar

dir

a,

kon

tin

gen

tzia

g

uzt

iak

ain

tzat

har

tuta

.

Bal

ora

zio

a eg

itek

o t

resn

a ar

autz

en d

uen

D

ekre

tua

on

artz

ea.

Page 72: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

71

1. A

rdat

za. A

rret

aren

un

iber

tsal

izaz

ioa,

lurr

ald

e-an

tola

men

du

a et

a ek

itat

ea s

arb

idea

n

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

1.6

G

izar

teak

G

ZESa

h

ob

eto

ez

agu

tzea

, et

a G

ZESa

ren

nah

iz z

erb

itzu

p

ub

liko

en e

rab

ilera

eg

o-

kia

egit

eko

eta

gu

ztio

n

arte

an e

ust

eko

ko

np

ro-

mis

o z

ibik

oa

sust

atze

a.

1.6.

1

Ko

mu

nik

azio

-kan

pai

na

bat

ab

iara

ztea

, G

ZESa

her

rita

rrei

eza

gu

tara

ztek

o:

sist

emar

en x

e-d

ea,

her

rita

r g

uzt

ien

p

rem

ia/k

on

tin

gen

tzia

ja

kin

b

atzu

k es

talt

zera

bid

erat

zen

del

a, z

er z

erb

itzu

eta

p

rest

azio

eko

no

mik

o e

skai

ntz

en d

itu

en,

sarb

idea

, es

kura

tzek

o b

ald

intz

ak e

ta m

od

uak

, h

aien

art

eko

b

ater

agar

rita

sun

a, e

rab

iltza

ileen

esk

ub

ide

eta

be-

teb

ehar

rak

eta

abar

.

11/

4

-Sar

bid

ean

eki

tate

a b

erm

atu

beh

ar d

a in

-fo

rmaz

ioa

zab

ald

uta

, b

atik

bat

, h

artz

aile

iz

an d

aite

zkee

n p

erts

on

ei,

fam

iliei

, ko

lek-

tib

oei

eta

ab

arri

eta

gu

txie

n e

sku

ratz

en

dit

uzt

enei

–h

ala

no

la,

bak

arri

k d

aud

en

adin

eko

ak,

emak

um

e im

mig

ran

teak

et

a ab

ar–

erre

par

atu

ta.

-GZE

Sare

n

erab

ilera

eg

oki

a,

gu

ztio

n

ar-

tean

eu

stea

eta

era

ntz

uki

zun

pu

blik

oa

de-

fen

dat

u b

ehar

dir

a.

Kan

pai

na

gar

atze

a: e

gin

dak

o p

ub

lizit

atek

o e

ta

info

rmaz

ioko

ek

intz

en

kop

uru

a et

a ez

aug

a-rr

iak,

eta

eg

ikar

itu

tako

gas

tua.

Eb

alu

azio

a eg

i-te

a et

a, h

ala

bad

ago

kio

, al

diz

kako

eki

ntz

a b

at

dis

ein

atze

a.G

ZESa

ren

zer

bit

zu e

ta p

rest

azio

eko

no

mik

oen

er

abilt

zaile

en

arte

tik,

ka

np

ain

aren

o

nd

ori

oz

GZE

Sare

n b

erri

iza

n d

ute

la,

leh

end

ik z

ute

n i

n-

form

azio

a o

satu

du

tela

eta

/ed

o b

erta

ra jo

du

te-

la d

iote

nen

ko

pu

rua.

1.7

Zerb

itzu

etar

ako

sar

-b

idea

–o

hik

oa

eta

pre

-m

iazk

oa–

ho

bet

zea.

1.7.

1 B

alia

bid

e b

at e

do

bat

zuk

jaso

tzek

o e

sku

bi-

dea

on

artu

den

kas

uan

, b

alo

razi

oa,

dia

gn

ost

iko

a,

ori

enta

zio

a et

a sa

rbid

ea i

zate

ko i

txar

ote

-den

bo

ra

ego

kiak

su

stat

zea.

21/

2/3

Zerb

itzu

eta

zen

tro

ak e

sku

ratz

eko

bal

din

-tz

ak e

ta p

roze

du

rak

ho

bet

u b

ehar

dir

a,

ego

era

arru

nte

tan

nah

iz g

izar

te-l

arri

ald

i-ko

eg

oer

etan

.

Au

rrei

kusi

tako

g

ehie

nek

o

epee

tan

h

itzo

rdu

a em

and

ako

per

tso

nen

ko

pu

rua.

Zerb

itzu

b

ako

itza

ren

ar

aber

a,

itxa

rote

-zer

ren

-d

an e

man

dak

o b

atez

bes

teko

den

bo

ra.

1.7.

2 G

izar

te-l

arri

ald

ieki

n k

oo

rdin

atze

ko z

erb

itzu

a g

arat

zea

(ara

uak

et

a o

per

atib

a g

arat

zea,

le

hen

m

aila

ko e

ta b

igar

ren

mai

lako

arr

etar

en a

rtek

o b

i-d

erat

ze-s

iste

ma

bar

nea

n h

artu

ta).

12/

4Ze

rbit

zuan

gu

ztir

a ar

tatu

tako

en k

op

uru

a, e

ta

ber

tati

k b

erta

ra a

rtat

uta

koen

ko

pu

rua.

1.7.

3 O

inar

rizk

o G

izar

te Z

erb

itzu

en e

ta g

izar

te-l

a-rr

iald

ieta

ko z

erb

itzu

en a

rtea

n k

oo

rdin

azio

-pro

to-

kolo

ak e

zart

zea,

bai

eta

zer

bit

zu h

ori

en e

ta b

iga-

rren

m

aila

ko

arre

ta

emat

eko

g

izar

te-z

erb

itzu

en

arte

an e

re (

hal

a b

adag

oki

o,

zerb

itzu

ho

riet

arak

o

pre

mia

zko

sar

bid

ea a

hal

bid

etze

ko).

12/

3Eg

in e

ta a

plik

atu

tako

pro

toko

loen

ko

pu

rua.

Zerb

itzu

en a

rtea

n b

ider

atu

tako

kas

uen

ko

pu

-ru

a, e

ta b

ider

atu

tako

kas

uen

ko

pu

rua.

1.8

Plan

gin

tzar

en

ekin

-tz

a g

uzt

ieta

n

gen

ero

-i-

kusp

egia

tx

erta

tzea

, G

izo

nen

et

a Em

aku

-m

een

B

erd

inta

sun

erak

o

ots

aila

ren

18

ko

4/20

05

Leg

ean

au

rrei

kusi

ta

da-

go

en

mo

du

an,

bai

et

a b

este

ik

usp

egi

bat

zuk

ere

(ask

ota

riko

sex

u-j

oe-

rak,

ku

ltu

rart

eko

a,

be-

lau

nal

dia

rtek

oa,

ir

isg

a-rr

itas

un

u

nib

erts

ala

eta

gu

ztio

ntz

ako

d

isei

nu

a);

hal

aber

, ek

intz

a p

osi

ti-

bo

rako

eta

au

kera

- n

ahiz

tr

atu

-be

rdin

tasu

ne

rak

o

neu

rria

k er

e ap

likat

zea.

1.8.

1 Pl

an h

on

etat

ik e

rato

rrit

ako

org

ano

, b

atzo

r-d

e et

a la

nta

lde

gu

ztie

tan

ho

riek

osa

tzen

dit

uzt

en

per

tso

nen

osa

era

ore

katu

a ez

artz

ea,

gen

ero

-iku

s-p

egia

ri d

ago

kio

nez

.

31/

2/3

Pare

kota

sun

a ah

alb

idet

u

beh

ar

da

be-

tier

e b

atzo

rdee

tako

kid

eak

bak

oit

zare

n

karg

uar

en a

rab

era

izen

dat

zen

ez

bad

ira.

Plan

etik

era

torr

itak

o o

rgan

o,

bat

zord

e et

a la

n-

tald

een

osa

era.

1.8.

2 Em

aku

mee

n e

ta g

izo

nen

art

eko

ber

din

tasu

-n

ari,

aniz

tasu

nar

i, ir

isg

arri

tasu

n u

nib

erts

alar

i et

a g

uzt

ion

tzak

o

dis

ein

uar

i b

uru

zko

m

od

ulu

es

pez

i-fi

koak

sar

tzea

Pla

n h

on

en e

spar

ruan

gar

atu

tako

p

rest

aku

ntz

a-p

rog

ram

etan

.

31/

2/3

Oin

arri

zko

pre

stak

un

tza

mai

laka

tu e

ta ir

aun

korr

e-ko

eki

ntz

etan

txe

rtat

uta

ko m

od

ulu

esp

ezif

iko

ak.

Part

e h

artz

en d

ute

n p

erts

on

a, e

raku

nd

e et

a en

ti-

tate

en k

op

uru

a, p

rofi

lare

n a

rab

era

(GZE

San

sar

-tz

en d

iren

gu

ztia

k).

1.8.

3 A

ldiz

kako

tx

ost

en

bat

eg

itea

, em

aku

mee

k G

ZESa

ri d

ago

kio

nez

du

ten

pre

mia

n,

eska

rian

eta

er

abile

ran

–ed

o e

rab

ilera

rik

ezan

– er

agin

a d

ute

n

fakt

ore

ak (

asko

tari

ko d

iskr

imin

azio

eg

oer

a, p

ob

re-

ziar

en

fem

iniz

azio

a,

emak

um

een

b

izi-

itxa

rop

ena,

za

inke

ta i

nfo

rmal

aren

eg

inki

zun

ak e

ure

n g

ain

har

-tz

ea e

ta a

bar

) az

tert

zeko

, b

ai e

ta h

orr

ek e

mak

u-

mee

n b

izi-

bal

din

tzet

an d

uen

inp

aktu

a er

e.

31

GZE

Sak

emak

um

een

biz

i-bal

din

tzet

an d

uen

er

agin

a eb

alu

atu

beh

ar d

a, e

ta b

ald

intz

a h

ori

ek h

ob

etze

ko n

eurr

iak

har

tu,

GZE

Sare

-ki

n lo

tuta

.

GZE

Bak

txo

sten

a eg

itea

esk

atu

tako

ald

izka

kota

-su

nar

ekin

, eta

neu

rria

k id

enti

fika

tzea

.

1.8.

4 Ze

rbit

zu e

ta z

entr

oen

iri

sgar

rita

sun

a h

ob

etze

-ko

pla

nak

eg

itea

, ho

bet

zeko

pre

mia

du

ten

kas

uet

an.

21/

2/3

Egin

dak

o p

lan

en k

op

uru

a.Eg

ikar

itu

dir

en p

lan

etan

au

rrei

kusi

tako

ho

be-

kun

tzen

ko

pu

rua.

1.9

GZE

Sare

n e

rab

iltza

i-le

en

hiz

kun

tza-

esku

bi-

dea

k b

erm

atze

a.

1.9.

1 G

ZESa

ren

era

bilt

zaile

ei –

eure

n l

ehen

tasu

na-

ren

ara

ber

a– E

AEk

o b

i h

izku

ntz

a o

fizi

alet

ako

ed

o-

zein

etan

ar

tatu

ak

izat

eko

es

kub

idea

b

erm

atu

ko

die

ten

neu

rria

k in

dar

tzea

.

14

Esku

bid

eak

ber

mat

u b

ehar

dir

a.

Zerb

itzu

ak e

mat

en d

itu

zten

era

kun

de

eta

elka

r-te

ei d

ago

kien

ez,

erak

un

de

bak

oit

zare

n b

erez

ko

test

uin

gu

rura

eg

oki

tuta

ko a

d h

oc

neu

rria

k (e

us-

karr

i m

ota

gu

ztia

k it

zult

zea,

pro

fesi

on

alen

pre

s-ta

kun

tza

eta/

edo

hau

take

ta, j

end

eari

arr

eta

ema-

teko

po

stu

etan

pro

fesi

on

al e

usk

ald

un

ak i

zate

ko

ber

mea

eta

ab

ar)

abia

razi

dit

uzt

enen

ko

pu

rua.

Jaso

tako

kex

a ko

pu

rua.

Page 73: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

72

2. A

rdat

za. E

red

u k

om

un

itar

ioa

fin

katz

ea e

ta g

arat

zea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

2.1

Erre

fere

ntz

iako

fi

gu

ra

eta

kasu

aren

ko

ord

inaz

ioa

ind

ar-

tzea

, b

ehar

d

uen

ari

erre

fere

ntz

iako

p

ro-

fesi

on

al b

at e

ta la

gu

n

egit

e p

erts

on

aliz

atu

a et

a in

teg

rala

ber

ma-

tzek

o,

erab

iltza

ileen

es

kub

idee

n

kata

lo-

go

an

aurr

eiku

sita

-ko

ari

jarr

aiki

z (l

egea

-re

n 9

. art

iku

lua)

.

2.1.

1 Er

refe

ren

tzia

ko

fig

ura

ri,

kasu

aren

ko

ord

inaz

ioar

i –s

ekto

rial

a (l

ehen

eta

big

a-rr

en m

aila

ko a

rret

aren

art

ean

) et

a se

kto

-re

arte

koa

(so

zio

san

itar

ioa,

so

zio

edu

kati

bo

a,

sozi

ola

bo

rala

) et

a la

gu

n e

git

e so

zial

ari

bu

-ru

zko

ere

du

par

teka

tua

lan

tzea

, giz

arte

-zer

-b

itzu

ak e

mat

en d

itu

zten

en

pre

sa p

rib

atu

ak

eta

giz

arte

-eki

ntz

ako

hir

ug

arre

n s

ekto

reko

er

aku

nd

eak

koo

rdin

atze

ko

din

amik

etan

p

arte

har

tzea

ere

bar

nea

n h

artu

ta.

11/

4

Esku

-har

tzea

ren

h

arre

man

-iku

spe-

gia

fin

katu

beh

ar d

a, b

alo

razi

oa

edo

d

iag

no

stik

oa

egit

eko

, o

rien

tazi

oko

, ja

rrai

pen

erak

o...

p

roze

du

ra

egik

a-ri

tzea

z h

arat

ago

, et

a er

abilt

zaile

en

esku

bid

eak

ber

mat

u b

ehar

dir

a, k

a-su

aren

ko

ord

inaz

ioar

i dag

oki

on

ez.

Do

kum

entu

a id

azte

a, G

ZEO

an e

ta G

ZEK

n

kon

tras

tatu

ta.

2.1.

2 A

dm

inis

traz

io p

ub

liko

en e

ta e

raku

n-

de

pri

bat

uen

art

ean

pro

toko

loak

ed

o a

kor-

dio

ak s

inat

zea,

era

kun

de

pri

bat

uek

err

efe-

ren

tzia

ko f

igu

rare

n e

ta k

asu

aren

ko

ord

ina-

zio

aren

eg

inki

zun

etan

p

arte

h

ar

dez

aten

, b

etie

re e

raku

nd

eko

pro

fesi

on

al b

at e

rref

e-re

nte

izan

go

litz

atek

een

kas

ua,

elk

artr

uka

tu

beh

arre

ko in

form

azio

a, h

orr

etar

ako

iriz

pid

e n

ahiz

pro

zed

ura

k, a

dm

inis

traz

io p

ub

liko

ek

egin

beh

arre

ko ja

rrai

pen

a et

a b

este

hai

nb

at

ald

erd

i ere

bar

nea

n h

artu

ta.

11

(pro

to-

kolo

ak)

/4

Giz

arte

-eki

ntz

ako

hir

ug

arre

n s

ekto

-re

ak (

bat

ik b

at,

pro

zesu

oso

bat

ean

ed

o b

izi

oso

an e

re p

erts

on

ei l

agu

n-

tza

per

tso

nal

izat

u e

ta i

nte

gra

la e

s-ka

intz

en d

iete

n e

raku

nd

eek)

eg

in-

kizu

n h

ori

etan

du

en p

arte

-har

tzea

fi

nka

tu b

ehar

da.

Ea e

red

uri

k b

adag

oen

, GZE

Oan

eta

GZE

Kn

ko

ntr

asta

tuta

.Fo

rmal

izat

uta

ko

lan

kid

etza

-hit

zarm

en

edo

pro

toko

loen

ko

pu

rua.

Pro

toko

lo h

ori

ei ja

rrai

kiz,

eki

men

pri

bat

u-

ko e

ta h

iru

gar

ren

sek

tore

ko e

raku

nd

eeta

n

arta

tuta

ko e

rab

iltza

ileen

ko

pu

rua.

Pro

toko

lo h

ori

ek s

inat

u d

itu

zten

eki

men

p

rib

atu

ko e

ta h

iru

gar

ren

sek

tore

ko e

ra-

kun

dee

n k

op

uru

a.

2.2

Arr

eta-

mai

len

(l

ehen

mai

lako

eta

bi-

gar

ren

mai

lako

arr

e-ta

) ar

teko

ko

ord

ina-

zio

a h

ob

etze

a, a

rret

a in

teg

rala

go

a et

a p

er-

tso

nal

izat

uag

oa

izan

d

adin

eta

bik

oiz

tasu

-n

ak s

aih

estu

ta.

2.2.

1 Le

hen

mai

lako

eta

big

arre

n m

aila

ko

arre

tare

n a

rtea

n la

nki

det

zako

eta

ko

ord

ina-

zio

ko p

roto

kolo

ak (

bat

erak

o a

rret

a et

a b

i-d

erat

zea)

lan

tzea

.

12/

3

Leh

en m

aila

ko e

ta b

igar

ren

mai

la-

ko a

rret

aren

art

ean

lan

ko

ord

inat

ua

egit

eko

h

ob

eku

ntz

ak

iden

tifi

katu

b

ehar

dir

a.

Ezar

rita

ko p

roto

kolo

en k

op

uru

a, e

ta h

ori

en

edu

kia

(kas

uak

bid

erat

zea,

bat

erak

o a

rret

a et

a ab

ar).

Iden

tifi

katu

eta

sai

hes

tuta

ko b

iko

izta

sun

ak.

2.3

Erab

iltza

ile e

ta h

ar-

tzai

leek

m

aila

g

uzt

ie-

tan

par

te h

ar d

ezat

en

sust

atze

a:

esku

-har

tze

per

tso

nal

et

a/ed

o

fa-

mili

arre

an,

zerb

itzu

ed

o z

entr

oet

an,

giz

ar-

te-z

erb

itzu

etak

o

po

li-ti

keta

n.

2.3.

1 Pe

rtso

nek

in

eta

fam

iliek

in

egin

dak

o

esku

-har

tzee

tako

ori

enta

zio

an e

ta e

bal

ua-

zio

an.

2.3.

2 Ze

rbit

zuen

dis

ein

uan

eta

eb

alu

azio

an,

eta

zen

tro

etak

o e

gu

ner

oko

biz

itza

ren

an

to-

lake

tan

.2.

3.3

Erak

un

de

ord

ezka

rien

bit

arte

z, g

izar

-te

-zer

bit

zuet

ako

po

litik

en d

isei

nu

an,

bet

ea-

razt

ean

eta

eb

alu

azio

an.

21/

2/3

Elem

entu

hau

oso

gar

ran

tzit

sua

iza-

ki,

ber

mat

u

egin

b

ehar

d

a,

bat

ik

bat

, iz

aera

per

tso

nal

a et

a h

arre

ma-

net

arak

oa

du

ten

ze

rbit

zuak

em

a-te

an e

ta e

red

u k

om

un

itar

ioan

.

Pert

son

a et

a/ed

o

fam

ilia

erab

iltza

ileek

er

e p

arte

har

tuta

, eg

ind

ako

eta

eb

alu

a-tu

tako

dia

gn

ost

iko

en e

ta A

PPen

ko

pu

rua.

Part

e h

artz

eko

m

ekan

ism

oak

d

itu

zten

ze

rbit

zu/z

entr

oen

ko

pu

rua.

Part

e h

artz

eko

o

rgan

oet

an

(GZE

K,

MD

CE…

) ed

o p

roze

suet

an p

arte

har

tzen

d

ute

n e

raku

nd

e o

rdez

kari

en k

op

uru

a.

Page 74: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

73

2. A

rdat

za. E

red

u k

om

un

itar

ioa

fin

katz

ea e

ta g

arat

zea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

2.4

Oin

arri

zko

Giz

arte

Ze

rbit

zuet

ako

(O

GZ)

la

u

zerb

itzu

ak

toki

ko

erak

un

dee

tan

(u

dal

ak,

man

kom

un

itat

eak.

..)

hed

atu

ko

dir

ela

ber

-m

atze

a, e

ta e

sku

-har

-tz

e et

a p

reb

entz

io k

o-

mu

nit

ario

ko z

ereg

inak

in

dar

tzea

.

2.4.

1 To

kiko

era

kun

de

bak

oit

zak

Kat

alo

go

-ko

1.1

etik

1.4

era

bit

arte

ko z

erb

itzu

ak h

e-d

atze

a, e

sku

bid

eare

n t

itu

lar

dir

en p

erts

on

a g

uzt

iei b

erm

atze

ko m

od

uan

.

13

OG

Bak

gar

atu

beh

ar d

ira,

un

iber

tsa-

lizaz

io-i

kusp

egit

ik b

egir

atu

ta.

Lau

ze

rbit

zuak

d

itu

zten

to

kiko

er

aku

n-

dee

n k

op

uru

a, e

ta z

erb

itzu

aren

ara

ber

a-ko

est

ald

ura

k.

2.4.

2 U

dal

aren

ed

o

toki

ko

erak

un

dea

ren

u

stez

h

ala

dag

oki

on

ean

, O

inar

rizk

o

Giz

ar-

te

Un

itat

eak

(OG

U)

aria

n-a

rian

h

edat

zea,

O

GU

aren

era

gin

pek

o e

rem

uan

fis

iko

ki k

oka

-tu

tako

eki

po

eta

zen

tro

ak d

itu

ztel

a, b

ai e

ta

din

amik

ak,

pla

ng

intz

a et

a b

este

b

alia

bid

e b

atzu

ekik

o la

nki

det

za e

re, d

esze

ntr

aliz

atu

ta.

13

OG

Zk e

ta l

an k

om

un

itar

ioa

des

zen

-tr

aliz

atu

ta g

arat

u b

ehar

dir

a.

OG

Zeta

ko 4

zer

bit

zuet

ako

pro

fesi

on

alez

o

satu

tako

tal

dea

eta

OG

Uak

ed

o O

GU

ak

arta

tuta

ko

ing

uru

nea

n

fisi

koki

ko

ka-

tuta

ko

zen

tro

b

at

dit

uzt

en

des

zen

tral

i-za

tuta

ko

OG

Ua

du

ten

O

GZe

n

kop

uru

a,

dia

gn

ost

iko

a et

a in

gu

run

e b

ako

itze

rako

p

lan

gin

tza

ego

kia

ere

izan

ik.

Eta

lan

ko

-m

un

itar

ioa

egit

en d

ute

la, i

ng

uru

nek

o b

a-lia

bid

eeki

n la

nki

det

zan

.K

om

un

itat

eko

bal

iab

idee

kin

sar

ean

eg

in-

dak

o la

na

ho

bet

zea,

arr

eta

ber

ezia

em

an-

da

hez

kun

tzar

en,

lan

aren

eta

osa

sun

aren

er

emu

eta

sis

tem

ei.

2.5

Zerb

itzu

ak

eta,

b

erez

iki,

zen

tro

ak

iku

speg

i ko

mu

nit

a-ri

oar

en

arab

era

eta

per

tso

na

xed

e d

uen

p

lan

gin

tzar

en p

rin

tzi-

pio

aren

ara

ber

a eg

o-

kitz

en a

urr

era

egit

ea.

2.5.

1 Pe

rtso

na

xed

e d

uen

arr

eta-

ered

ua

za-

bal

tzea

, h

ala

etxe

an n

ola

eg

oit

za-z

entr

oe-

tan

, b

ai e

ta e

gu

nek

o z

erb

itzu

ak e

ta e

go

itza

-zen

tro

ak e

do

ost

atu

-zer

bit

zuak

in

gu

run

ea-

reki

n lo

tzea

xed

e d

uen

a er

e.

21

/ 2-3

GZE

Sare

n z

erb

itzu

gu

ztia

k er

edu

ko

-m

un

itar

ioar

en a

rab

era

ego

kitu

beh

ar

dir

a (e

go

itza

-zen

tro

ak

ere

bar

nea

n

har

tuta

).

Egin

dak

o h

edap

en-e

kin

tzen

ko

pu

rua

eta

ho

rien

em

aitz

ak.

Lan

du

tako

do

kum

entu

ak,

arre

ta-e

red

uak

et

a ja

rdu

nb

ide

ego

kiak

est

and

ariz

atu

ed

o

form

aliz

atze

n d

itu

zten

ak.

2.6

Zain

tzai

leei

em

a-te

n

zaie

n

lag

un

tza

ho

bet

zea

eta

zain

ke-

ta-e

red

uen

bila

kaer

ari

eta

dib

erts

ifik

azio

ari

aurr

ea h

artz

ea.

2.6.

1 Za

intz

aile

ei b

egir

ako

ats

eden

- et

a la

-g

un

tza-

zerb

itzu

ak i

nd

artz

ea,

bai

eta

etx

ean

eg

oer

a d

eseg

oki

ak

eta

lag

un

tza-

pre

mia

k h

aute

mat

eko

eg

inki

zun

ak

ere

(bis

ital

die

n

bit

arte

z…).

12/

3

Zain

tzai

leei

la

gu

ntz

a em

an

beh

ar

zaie

, et

a G

ZESa

ren

eki

ntz

a za

inke

ta

ered

uar

en e

do

ere

du

an b

ilaka

era-

ren

ara

ber

a eg

oki

tu e

gin

beh

ar d

a,

ahal

den

gu

ztie

tan

, lag

un

tza

form

a-la

ren

eta

info

rmal

aren

art

eko

ore

ka

bir

do

itu

ta.

Zain

tzai

leei

beg

irak

o a

tsed

en-

eta

lag

un

-tz

a-ze

rbit

zuen

gar

apen

a, m

apan

au

rrei

ku-

sita

koar

en a

rab

era.

Ego

era

des

ego

kiak

go

iz d

etek

tatz

eko

eta

ar

tatz

eko

eg

inki

zun

en b

ult

zad

a. A

bia

razi

-ta

ko e

kim

enen

ko

pu

rua

eta

egin

dak

o ja

r-d

un

en k

op

uru

a.

2.6.

2 G

ZEB

aren

esp

arru

an,

zain

tzai

leek

es-

kain

tzen

du

ten

lag

un

tzar

ekin

lo

tuta

ko i

ker-

keta

-ild

o

esp

ezif

iko

a ez

artz

ea,

eta

hai

en

ego

era,

g

og

ob

etet

ze-m

aila

, la

gu

ntz

a-p

re-

mia

k et

a za

inke

ta-e

red

uar

en e

do

-er

edu

en

bila

kaer

a er

e ai

ntz

at h

artu

ta.

21

Egin

dak

o i

kerk

eten

ko

pu

rua

eta

ho

rien

o

nd

ori

ozk

o o

rien

tab

idea

k, z

ain

keta

-ere

-d

uar

en e

do

-er

edu

en b

ilaka

erar

i d

ago

-ki

on

ez e

ta G

ZESa

n e

gin

beh

arre

ko e

go

-ki

tzap

enei

dag

oki

enez

, bes

teak

bes

te.

2.6.

3 Za

intz

aile

ei b

uru

zko

ko

ng

resu

bat

bu

l-tz

atze

a.2

1K

on

gre

sua

egit

ea e

ta e

bal

uat

zea.

Page 75: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

74

2. A

rdat

za. E

red

u k

om

un

itar

ioa

fin

katz

ea e

ta g

arat

zea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

2.7

Lag

un

tzek

o

tek-

no

log

iak

eta

pro

du

k-tu

ak

ind

artz

ea,

auto

-n

om

iaz

giz

arte

ratz

ea

eta

etxe

an g

erat

zeko

au

kera

ah

alb

idet

zeko

.

2.7.

1 La

gu

ntz

a te

knik

oa

emat

eko

eta

in

gu

-ru

ne

fisi

koa

ego

kitz

eko

ze

rbit

zuak

in

dar

-tz

ea,

bai

eta

lag

un

tza-

pro

du

ktu

ak e

sku

ra-

tzek

o e

ta e

txeb

izit

zan

eta

mo

tord

un

ib

il-g

ailu

etan

eg

oki

tzap

enak

eg

itek

o z

uze

nek

o

pre

staz

io

edo

la

gu

ntz

a ek

on

om

iko

ak

ere

(au

ton

om

ia e

rraz

tera

bid

erat

uta

ko p

rest

a-zi

o e

do

lag

un

tza

eko

no

mik

oak

).

22

Etxe

biz

itza

n e

ta i

ng

uru

nea

iri

sgar

ri

izat

eko

b

ald

intz

a eg

oki

ak

gar

atu

b

ehar

d

ira,

au

ton

om

iaz

giz

arte

ra-

tzea

eta

etx

ean

ger

atze

ko a

uke

ra

ahal

bid

etze

arre

n.

Map

an a

urr

eiku

sita

koar

en a

rab

erak

o g

a-ra

pen

a:

har

tzai

leen

ko

pu

rua

eta

gas

tu

pu

blik

o k

orr

on

tea.

2.7.

2 Pr

esta

kun

tza

eta

info

rmaz

ioa

ho

bet

zea

ahal

bid

etu

ko d

ute

n n

eurr

iak

abia

n ja

rtze

a la

-g

un

tza

emat

eko

gau

r eg

un

dau

den

tek

no

lo-

gia

k ez

artz

eko

eta

beh

ar b

ezal

a er

abilt

zeko

.

22

Lag

un

tza

tekn

iko

a em

atek

o (

lag

un

tza-

pro

-d

ukt

uak

) et

a in

gu

run

e fi

siko

a eg

oki

tzek

o

zerb

itzu

a in

dar

tzea

: ar

tatu

tako

en k

op

uru

a et

a g

astu

a (m

apan

au

rrei

kusi

tako

arek

in b

at

ote

dat

orr

en).

Har

tuta

ko n

eurr

ien

ko

pu

rua

eta

ezau

gar

riak

2.8

Arr

eta

go

izti

a-rr

eko

, men

det

asu

n-,

b

azte

rker

ia-

eta

bab

esg

abet

asu

n-e

-g

oer

en p

reb

entz

io-

rako

eta

au

ton

om

ia

sust

atze

ko e

stra

teg

ia

bat

dis

ein

atu

eta

in

dar

tzea

, big

arre

n

mai

lako

arr

etar

a ig

aro

tzek

o p

roze

-su

a at

zera

tzea

rren

.

2.8.

1 A

rret

a g

oiz

tiar

rare

kin

(d

esg

aita

sun

a),

men

det

asu

nar

en p

reb

entz

ioar

ekin

eta

au

ton

o-

mia

su

stat

zear

ekin

lo

tuta

ko z

erb

itzu

eta

pre

s-ta

zio

ed

o la

gu

ntz

a ek

on

om

iko

ak in

dar

tzea

.

22/

3

Au

ton

om

ia

sust

atu

b

ehar

d

a,

eta

big

arre

n m

aila

ko a

rret

ari

dag

oki

on

es

ku-h

artz

ea e

skat

zen

du

ten

eg

oe-

rei a

urr

ea h

artu

.

Zerb

itzu

et

a p

rest

azio

en,

edo

la

gu

ntz

a ek

on

om

iko

en g

arap

ena,

map

an a

urr

eiku

-si

tako

aren

ara

ber

a.

2.8.

2 Ps

iko

log

ia-,

giz

arte

- et

a h

ezku

ntz

a-ar

-lo

an e

sku

har

tzek

o e

ta f

amili

a-o

rien

tazi

oko

p

rog

ram

ak s

ust

atze

a g

ura

soen

eta

sem

e-a-

lab

en a

rtea

n.

22/

3Es

par

ru h

orr

etan

gar

atu

tako

pro

gra

men

ko

pu

rua.

2.8.

3 K

on

tin

gen

tzia

bak

oit

zare

n (

baz

terk

eria

, m

end

etas

un

a, b

abes

gab

etas

un

a, d

esg

aita

su-

na)

fu

nts

ezko

irag

arle

ak id

enti

fika

tzea

eta

al-

diz

ka p

rosp

ekzi

o-a

zter

keta

k eg

itea

, p

rem

ien

b

ilaka

erar

i au

rrea

har

tzea

ah

alb

idet

zeko

.

11/

4

Irag

arle

ak id

enti

fika

tzea

.Le

hen

pro

spek

zio

-azt

erla

n b

at e

git

ea (

eta

eto

rkiz

un

eko

ed

izio

etar

ako

eg

un

erat

zea,

es

per

ien

tzia

ren

ara

ber

a).

2.8.

4 Ek

itek

o

ered

u

pre

ben

tib

oar

en

def

i-n

izio

ad

ost

ua

egit

ea,

este

nts

ibo

ago

a et

a in

ten

tsit

ate

txik

iag

oko

a,

adin

eko

en

men

-d

etas

un

-arr

isku

ari

eta

-eg

oer

ei g

oiz

eki

nd

a (e

gu

nek

o

arre

tara

ko

zerb

itzu

ak,

ost

atu

a,

zain

tzai

leei

lag

un

tzea

eta

ab

ar).

21/

4Ez

arri

tako

ere

du

aren

eza

ug

arri

ak.

2.8.

5 Em

aku

mee

n,

adin

gab

eko

en,

adin

e-ko

en e

ta d

esg

aita

sun

en b

at d

ute

nen

bab

es-

gab

etas

un

-eg

oer

ak p

reb

enit

zear

i, h

aute

ma-

teri

eta

go

iz e

kite

ari b

ult

zad

a em

atea

.

22/

3B

abes

gab

etas

un

-eg

oer

ak p

reb

enit

u

egin

beh

ar d

ira,

eta

arr

eta

go

izti

a-rr

a es

kain

i beh

ar z

aie.

Ab

iara

zita

ko p

rog

ram

a ed

o e

kim

enen

ko

-p

uru

a, o

roko

rrak

eta

/ed

o k

ole

ktib

oar

en

arab

era.

Page 76: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

75

3. A

rdat

za. S

iste

mar

en b

arn

e-eg

itu

rake

ta, e

ta g

zesa

ren

go

ber

nu

- et

a ku

dea

keta

-sis

tem

a g

arat

zea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

3.1

GZE

Sa b

ider

a-tz

eko

eta

hed

atze

-ko

beh

arre

zko

ak

dir

en o

rgan

oak

fi

nka

tzea

, lan

kid

e-tz

an ja

rdu

nd

a.

3.1.

1 G

ZEB

a in

dar

tzea

, G

ZESa

ren

er

aku

n-

de-

arki

tekt

ura

reki

n

koh

eren

teak

d

iren

la

-n

erak

o p

roze

du

ra e

ta ir

izp

idea

k ez

arri

ta e

ta

lan

kid

etza

-din

amik

a fi

nka

tuta

.

11/

4

Sist

ema

lan

kid

etza

ren

bit

arte

z b

ide-

ratz

eko

gai

den

din

amik

a b

at s

ort

u

beh

ar d

a, e

raku

nd

e b

ako

itza

ren

au

-to

no

mia

err

esp

etat

uta

bet

iere

.

Lan

erak

o p

roze

du

rak

eta

iriz

pid

eak

de-

fin

itze

a.Eg

ind

ako

ja

rdu

era

eta

bu

rutu

tako

ek

i-m

enak

.

3.1.

2 O

ro

har

, ek

imen

p

rib

atu

aren

et

a,

zeh

azki

, h

iru

gar

ren

sek

tore

so

zial

aren

par

-te

-har

tzea

su

stat

zea

Giz

arte

Zer

bit

zuen

Eu

s-ka

l K

on

tsei

luar

en b

itar

tez,

leg

ean

au

rrei

ku-

sita

koar

en a

rab

era,

eta

Eu

skad

iko

Elk

arri

z-ke

ta Z

ibile

rako

Mah

aiar

en b

itar

tez,

giz

arte

-zer

bit

zuen

arl

oan

par

te h

artz

eko

gu

nea

k d

iren

al

det

ik,

eta

leg

eare

n

eta,

b

erez

iki,

GZE

Sare

n h

edap

enar

i dag

oki

on

ez.

11

GZE

Sare

n z

erb

itzu

ak e

mat

eko

lan

-ki

det

za

pu

blik

o-p

rib

atu

a g

arat

u

beh

ar d

a.

GZE

Sa l

egea

ren

5.,

7.a

eta

7.i,

34.1

et

a 35

.3 a

rtik

ulu

etan

au

rrei

kusi

ta-

koar

en a

rab

era

gar

atu

beh

ar d

a.

Leh

end

ik d

aud

en b

alia

bid

eak

(gai

-ta

sun

ak,

azp

ieg

itu

rak…

) b

alia

tu

beh

ar d

ira.

Irab

azi-

asm

oa

du

en e

kim

en p

rib

atu

ko e

ta

ekim

en p

rib

atu

so

zial

eko

era

kun

dee

i d

a-g

oki

enez

, G

ZESa

n m

od

u a

ktib

oan

par

te

har

tzen

du

ten

en k

op

uru

a.

GZE

San

ez

arri

tako

ko

nts

eilu

se

kto

rial

ak

eta

kon

tsei

lu h

ori

ek e

git

en d

itu

zten

jar

-d

uer

ak.

MD

CEa

ren

jard

uer

ak, l

egea

ren

eta

GZE

Sa-

ren

hed

apen

ari d

ago

kio

nez

.

3.1.

3 G

izar

te

Zerb

itzu

en

lurr

ald

e-

eta

ud

al-a

rlo

ko k

on

tsei

luak

so

rtze

a, h

ala

bad

a-g

oki

o.

22/

3Ez

arri

tako

ko

nts

eilu

en k

op

uru

a.H

ori

etak

o b

ako

itza

k eg

ind

ako

jar

du

eren

ko

pu

rua

eta

ezau

gar

riak

.

3.2

Ekim

en p

rib

atu

ak

eta,

b

erez

iki,

giz

ar-

te-e

kim

enak

G

ZESa

n

par

te h

ar d

ezan

su

s-ta

tzea

.

3.2.

1 K

ud

eake

ta p

ub

liko

a –z

uze

nek

oa

eta

giz

arte

-eki

men

aren

bid

ezko

a– g

aile

n i

zan

-g

o d

ela

ber

mat

zea.

11/

2/3

Ku

dea

keta

pu

blik

oa

–zu

zen

eko

a et

a g

izar

-te

-eki

men

aren

bid

ezko

a– g

aile

n iz

atea

.G

utx

ien

ez,

egu

ng

o

titu

lart

asu

n-e

git

ura

ri

eust

ea.

Giz

arte

-eki

men

arek

in

lan

kid

etza

n

gar

atu

d

iren

GZE

Sare

n b

alia

bid

eak.

3.2.

2 It

un

so

zial

aren

ar

aub

idea

et

a la

nki

-d

etza

ko

esp

arru

-ako

rdio

et

a h

itza

rmen

ak

arau

tzea

eta

gar

atze

a.1

1 / 4

Itu

n s

ozi

alar

en a

rau

bid

eari

atx

ikit

ako

era

-ku

nd

een

–ek

imen

pri

bat

uko

ak,

irab

azi-

as-

mo

a d

ute

nak

eta

so

zial

ak–

kop

uru

a.G

ZESa

ren

zer

bit

zuak

em

atek

o l

anki

det

za-

rako

h

itza

rmen

ak

eta/

edo

es

par

ru-a

kor-

dio

ak

sin

atu

d

itu

zten

g

izar

te-e

kim

enek

o

erak

un

dee

n

(ira

baz

i-as

mo

rik

gab

eko

ak)

eta

giz

arte

-zer

bit

zuet

ako

zen

tro

en k

op

u-

rua.

Izae

ra b

erez

iko

jard

uer

a d

ute

n e

raku

nd

ee-

kin

hit

zarm

enak

sin

atze

a.

Page 77: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

76

3. A

rdat

za. S

iste

mar

en b

arn

e-eg

itu

rake

ta, e

ta g

zesa

ren

go

ber

nu

- et

a ku

dea

keta

-sis

tem

a g

arat

zea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

3.3

GZE

Sare

n

hed

a-p

ena

pla

nif

ikat

zeko

, ja

rrai

pen

a eg

itek

o e

ta

ebal

uat

zeko

beh

arre

z-ko

ak d

iren

ku

dea

keta

-ko

hai

nb

at s

iste

ma

eta

tres

na

ind

artz

ea.

3.3.

1 In

form

azio

a em

aten

du

ten

era

kun

de

gu

ztie

i GZE

Sare

n h

edap

enar

i bu

ruzk

o in

for-

maz

ioa

den

bo

ra e

rrea

lean

iza

teko

au

kera

em

ang

o d

ien

tre

sna

erra

z et

a ar

in b

at d

isei

-n

atze

a et

a h

edat

zea.

11/

4

Oro

h

ar,

giz

arte

-zer

bit

zuen

et

a,

zeh

azki

, G

ZESa

ren

er

emu

an

mo

ta

gu

ztie

tako

b

alia

bid

een

(f

orm

alak

, in

form

alak

, g

iza

bal

iab

idea

k, m

ate-

rial

ak, e

kon

om

iko

ak…

) et

a p

rem

ien

b

ilaka

erar

en b

erri

iza

tea

ahal

bid

e-tz

en d

ute

n s

iste

mak

eta

tre

snak

izan

b

ehar

dir

a.

Eta

GZE

Sare

n g

arap

en-m

aila

ri,

era-

bilt

zaile

en

ego

erar

i...

bu

ruzk

o

da-

tuen

ber

ri e

re i

zan

beh

ar d

a, p

lan

-g

intz

a eg

itek

o d

atu

in

tere

sgar

riak

d

iren

ald

etik

.

Esp

erie

ntz

ian

oin

arri

tuta

dis

ein

atu

, ap

li-ka

tu

eta

ho

bet

zea

tres

na,

G

ZEB

arek

in

kon

tras

tatu

ta.

GZE

Sare

n p

lan

gin

tza

egit

eko

dat

uak

den

-b

ora

er

real

ean

iz

atea

et

a in

form

azio

a em

aten

du

ten

era

kun

de

gu

ztie

k d

atu

ho

-ri

ek e

sku

ra iz

atea

.

3.3.

2 G

izar

te Z

erb

itzu

ei b

uru

zko

Info

rmaz

io-

ko E

usk

al S

iste

ma

(GZI

ES)

hed

atze

a, a

urr

eko

tr

esn

a er

e b

arn

ean

har

tuta

, et

a si

stem

a h

o-

rren

ab

iara

ztea

, m

ante

ntz

e-la

nak

eta

ete

n-

gab

eko

eg

un

erat

zea

ber

mat

zea.

21/

4

Dat

uak

et

eng

abe

irau

ltze

ko

beh

arre

z-ko

ak d

iren

sar

e et

a g

ailu

in

form

atik

o e

ta

tele

mat

iko

ak a

nto

latz

ea.

Pert

son

a,

erak

un

de

eta

enti

tate

er

abil-

tzai

leen

ko

pu

rua.

3.3.

3 G

ZESa

ren

zer

bit

zu e

ta p

rest

azio

eko

-n

om

iko

ak e

ten

gab

e p

lan

ifik

atze

ko s

iste

ma

bat

dis

ein

atze

a, p

rem

ien

bila

kaer

ari,

lag

un

-tz

a fo

rmal

eta

info

rmal

aren

sar

eari

, gas

tuar

i et

a d

iru

-sar

rere

i b

uru

zko

ald

izka

ko d

atu

e-ta

n o

inar

ritu

ta.

11/

4Sa

ilak

dis

ein

atu

b

ehar

d

u

sist

ema,

et

a G

ZEB

arek

in k

on

tras

tatu

.

3.3.

4 Sa

ilari

ete

ng

abek

o p

lan

gin

tza-

sist

ema

dis

ein

atze

n,

gau

zatz

en e

ta e

gu

ner

atze

n e

ta

Giz

arte

Ze

rbit

zuen

Eu

skal

Si

stem

a (G

ZES)

m

artx

an j

artz

eko

bes

tela

ko z

ereg

inak

eg

i-te

n la

gu

ntz

ea (

arau

ak g

arat

zea,

Giz

arte

Zer

-b

itzu

etak

o E

raku

nd

eart

eko

Org

ano

a d

ina-

miz

atze

a, G

ZEB

a b

ult

zatz

ea...

).

11

Lag

un

tza

ezar

tzea

.

3.3.

5 G

izar

te

Zerb

itzu

en

Eusk

al

Beh

ato

kia

(GZE

B)

sust

atze

a, E

np

leg

u e

ta G

izar

te P

oli-

tike

tako

Sai

leko

Iku

speg

i@k

Giz

arte

-gai

eta-

rako

Beh

ato

kien

sar

ea e

ratz

en d

ute

n g

ai-

ner

ako

Beh

ato

kiek

in k

oo

rdin

atu

z, b

ai e

ta

Eusk

adin

dau

den

bes

te G

izar

te B

ehat

oki

e-ki

n e

ta g

izar

te-z

erb

itzu

en a

rlo

ko b

este

lako

ja

kin

tza-

zen

tro

ekin

ere

.

21

Giz

arte

Ze

rbit

zuen

B

ehat

oki

a er

reg

ela-

men

du

bid

ez g

arat

zea,

eta

bes

te b

ehat

o-

ki e

ta j

akin

tza-

zen

tro

bat

zuek

in k

oo

rdi-

nat

zeko

bid

eak

fin

katz

ea.

Ho

nak

o h

auek

in

dar

tzek

o l

an-i

ldo

ak p

ro-

po

satu

eta

gar

atze

a: a

rret

aren

kal

itat

ea

ebal

uat

u e

ta a

intz

ates

tea

(iku

s lo

tuta

ko

ekin

tzak

), e

ta e

sku

-har

tzea

ren

dim

ents

io

etik

oa

eta

bio

etik

oa.

Giz

arte

Ze

rbit

zuen

Pl

an

Estr

ateg

iko

an

ezar

rita

ko le

hen

tasu

nen

esp

arru

an, g

izar

-te

-zer

bit

zuen

arl

oko

ike

rket

arak

o g

idal

e-rr

oak

dis

ein

atu

eta

gar

atze

a (i

kus

bes

tela

-ko

eki

ntz

ak e

re).

3.3.

6 G

ZESa

ren

era

gin

a eb

alu

atze

ko a

do

stu

-ta

ko s

iste

ma

bat

dis

ein

atu

eta

ab

iara

ztea

(g

i-za

rte-

koh

esio

ari,

pre

ben

tzio

ari,

enp

leg

ua

sor-

tzea

ri, j

ard

uer

a ek

on

om

iko

ari..

. dag

oki

enez

).

21/

4Si

stem

a ab

iara

ztea

eta

, h

ala

bad

ago

kio

, eg

un

erat

zea.

Erag

inar

i bur

uzko

eba

luaz

io-t

xost

ena

egit

ea.

Page 78: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

77

3. A

rdat

za. S

iste

mar

en b

arn

e-eg

itu

rake

ta, e

ta g

zesa

ren

go

ber

nu

- et

a ku

dea

keta

-sis

tem

a g

arat

zea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

3.4

GZE

San

kal

itat

ea

ho

bet

zera

b

ider

atu

-ta

ko j

ard

uer

ak s

ust

a-tz

ea.

3.4.

1 K

ud

eake

ta-k

alit

atea

ren

ad

iera

zlee

n

kata

log

o a

do

stu

bat

so

rtze

a; G

ZESa

n p

arte

h

artz

en d

ute

n e

rag

ileek

zen

bat

erai

no

bet

e-tz

en d

itu

zten

azt

ertz

ea a

hal

bid

etu

ko d

uen

ka

talo

go

bat

.

11/

4G

ZES

oso

an a

do

stu

tako

kal

itat

e-es

-ta

nd

arra

k b

ult

zatu

beh

ar d

ira,

eta

h

arta

ra,

arre

tan

ek

itat

ea

sust

atu

, b

etie

re a

rau

-err

efer

entz

iak

eta

bes

-te

lako

ak a

intz

at h

artu

ta,

hal

a n

ola

, G

izar

te-z

erb

itzu

en

bo

ron

dat

ezko

ka

litat

e-es

par

ru e

uro

par

ra.

Eta

arre

tan

et

eng

abek

o

ho

bek

un

-tz

a su

stat

u b

ehar

da,

esk

u-h

artz

ea-

ren

eti

ka,

bai

eta

era

bilt

zaile

en e

ta

bes

te in

tere

s-ta

lde

bat

zuen

go

go

be-

tetz

ea e

re.

Ezar

rita

ko a

die

razl

een

ko

pu

rua

eta

ezau

-g

arri

ak.

Sist

ema

info

rmaz

ioz

ho

rnit

zen

du

ten

era

-ku

nd

een

ko

pu

rua.

3.4.

2 G

ZESa

ren

zen

tro

eta

elk

arte

etan

era

-b

iltza

ileek

eta

bes

te i

nte

res-

tald

e b

atzu

ek

izat

en d

ute

n g

og

ob

etet

ze-m

aila

neu

rtze

ko

sist

emak

eza

rtze

a.

24

Erab

iltza

ileen

(et

a b

este

in

tere

s-ta

lde

ba-

tzu

en)

go

go

bet

etze

ari b

uru

zko

ald

izka

ko

dat

uak

iza

ten

dit

uzt

en G

ZESa

ren

zen

tro

et

a el

kart

een

ko

pu

rua.

3.4.

3 Za

intz

aren

kal

itat

ea e

bal

uat

zeko

eta

et

eng

abe

ho

bet

zeko

ere

du

ko

mu

nak

gar

a-tz

ea,

bai

eta

GZE

Sare

n z

erb

itzu

etan

kal

ita-

tezk

o s

iste

mak

eza

rtze

ko l

agu

ntz

a te

knik

o-

ko p

rog

ram

ak e

re.

21/

4

Giz

arte

-zer

bit

zuet

ako

zen

tro

etan

ap

lika-

turi

ko k

alit

ate-

pro

gra

men

ko

pu

rua.

Kal

itat

e-si

stem

ak e

zart

zeko

lag

un

tza

tek-

nik

oko

p

rog

ram

ak

erab

iltze

n

dit

uzt

en

erak

un

dee

n k

op

uru

a.

3.4.

4 K

on

trat

u,

itu

n e

do

hit

zarm

en b

aten

ku

dea

keta

-zik

loko

fa

se

gu

ztie

tan

ir

izp

ide,

p

roze

du

ra e

ta t

resn

ak t

xert

atze

a, b

ai e

ta e

s-ku

ratz

eko

bal

din

tzak

eta

dis

krim

inaz

io p

o-

siti

bo

ko i

rizp

idea

k er

e, e

do

zein

op

erad

ore

k g

auza

dit

zake

en j

ard

un

bid

eeki

n –

esku

-har

-tz

eari

et

a ku

dea

keta

ri

bu

ruzk

oak

– lo

tuta

et

a G

ZESa

ren

zer

bit

zuen

ho

rnid

ura

ri b

alio

a er

anst

en d

iote

la.

11/

2/3

Erak

un

dee

k g

ehit

uta

ko b

alio

a ai

n-

tzat

etsi

beh

ar d

a, l

egea

n e

zart

zen

d

iren

p

rin

tzip

ioek

in

(7.

arti

kulu

a)

eta

arre

ta-e

red

uar

ekin

(8.

art

iku

lua)

ko

her

ente

izan

ik.

Ho

rrel

ako

kl

ausu

lak

txer

tatu

d

itu

zten

er

aku

nd

een

ko

pu

rua.

3.5

Titu

larr

a g

ora

-b

eher

a, z

erb

itzu

gu

z-ti

en b

arn

e- e

ta k

anp

o-p

ertz

epzi

oa

ahal

bi-

det

zea,

era

ntz

uki

zun

p

ub

liko

ko

sist

ema

bak

ar

bat

o

satz

en

du

ten

ald

etik

.

3.5.

1 G

ZESa

ren

ze

rbit

zu

gu

ztie

ntz

ako

si

n-

bo

lo e

do

an

agra

ma

ber

eizg

arri

bat

so

rtze

a,

sist

ema

ber

eko

ak d

irel

a ag

eria

n u

ztek

o b

ai

bar

ruan

bai

kan

po

an.

11/

4

Eran

tzu

kizu

n p

ub

liko

ko s

iste

ma

ba-

kar

bat

eko

kid

e g

aren

ko

ntz

ien

tzia

h

artu

beh

ar d

ug

u,

bai

bar

nea

n,

bai

h

erri

tarr

en a

ldet

ik

Sin

bo

lo b

erei

zgar

ria

zeh

azte

a et

a er

abile

-ra

bal

din

tzak

ara

utz

ea.

Ho

ri e

rab

iltze

n d

ute

n g

izar

te-z

erb

itzu

e-ta

ko z

entr

oen

eta

era

kun

dee

n k

op

uru

a.

Page 79: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

78

4. A

rdat

za. B

alia

bid

eak

op

tim

izat

zea,

bal

iab

idea

k p

rem

ien

ara

ber

a eg

oki

tzea

, eta

era

gin

kort

asu

na

eta

efiz

ien

tzia

ho

bet

zea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

4.1

Ad

min

istr

azio

-ku

-d

eake

tako

fo

rmu

lak

gar

atze

a,

bet

iere

es

-ka

riak

ari

nag

o iz

apid

e-tz

ea e

ta e

rab

iltza

ileen

ar

reta

n e

ta s

arb

idea

n

bes

tela

ko

ho

bek

un

-tz

ak

ezar

tzea

ah

alb

i-d

etze

ko.

4.1.

1 A

dm

inis

traz

ioa

arra

zio

nal

izat

u e

ta m

o-

der

niz

atze

ko n

eurr

iak

har

tzea

, b

ai e

ta a

d-

min

istr

azio

aren

zer

bit

zuak

eka

inar

en 2

2ko

11

/200

7 Le

ger

a (H

erri

tarr

ek Z

erb

itzu

Pu

bli-

koet

an S

arb

ide

Elek

tro

nik

oa

izat

eari

bu

ruz-

koa)

eg

oki

tzek

o e

re.

11/

2/3

Dat

uak

esk

atze

ko e

ta b

iltze

ko p

ro-

zed

ura

k ar

razi

on

aliz

atu

eg

in b

ehar

d

ira

(ber

ezik

i, ze

rbit

zu e

ta p

rest

azio

ek

on

om

iko

ak

jaso

tzek

o

beh

arre

z-ko

ak d

iren

dat

uak

).

- H

artu

tako

neu

rrie

n k

op

uru

a et

a ez

au-

gar

riak

4.2

Arr

etan

g

ain

jar-

tzer

ik e

do

hu

tsu

ner

ik

izan

ez

dad

in a

hal

bi-

det

zea,

eta

era

kun

de

bak

oit

zare

n e

sku

-har

-tz

ea

leg

ean

et

a Zo

-rr

oar

i bu

ruzk

o D

ekre

-tu

an

aurr

eiku

sita

ko

esku

men

-esp

arru

aren

ar

aber

a eg

oki

tzea

.

4.2.

1 Er

aku

nd

e b

ako

itza

k es

kain

itak

o z

erb

i-tz

uak

eta

zer

bit

zu h

ori

en h

artz

aile

ak e

go

-ki

tzea

eta

gar

atze

a le

gea

ren

eta

Zo

rro

ari

bu

ruzk

o D

ekre

tuar

en e

sku

men

-esp

arru

aren

ar

aber

a, e

raku

nd

een

art

ean

eg

in b

ehar

reko

tr

ansf

eren

tzia

k ku

dea

tuta

(ik

us

fin

antz

a-b

e-rr

ego

kitz

ea e

re).

11/

2/3

Arr

etan

gai

nja

rtze

rik

eta

hu

tsu

ner

ik

sort

zea

saih

estu

beh

ar d

a, e

ta z

erb

i-tz

uak

esk

um

enes

par

ruar

en a

rab

era

(ho

rnid

ura

, fi

nan

tzak

eta…

) em

an

beh

ar d

ira.

- Ze

rbit

zu e

do

pre

staz

io b

at e

mat

eari

ed

o

per

tso

na

nah

iz f

amili

a b

aten

arr

etar

i d

a-g

oki

on

ez,

esku

men

etan

zeh

azta

sun

ik e

z d

ago

ela

iden

tifi

katu

tako

eg

oer

ak.

- A

rret

an

gai

nja

rtze

ak

edo

h

uts

un

eak

iden

tifi

katu

eta

ko

np

on

tzea

.

4.3

Arr

eta

kom

un

i-ta

rio

a in

dar

tzek

o,

erag

inko

rtas

un

a et

a ef

izie

ntz

ia h

ob

etze

-ko

, ko

stu

ak a

rra-

zio

nal

izat

zeko

eta

G

ZESa

ren

jard

un

-ere

-m

uan

pre

mia

ber

riei

er

antz

ute

ko z

erb

i-tz

uen

ku

dea

keta

n

eta

zerb

itzu

ho

riek

em

atea

n ja

rdu

nb

ide

ego

kien

, eb

alu

a-zi

oko

eta

I+G

+B

ko

jard

uer

ak s

ust

atze

a.

4.3.

1 G

izar

te-z

erbi

tzue

n ar

loan

, ba

i ze

rbit

zuei

ba

i an

tola

tzek

o m

odu

berr

iei

dago

kien

ez b

e-rr

ikun

tza

bult

zatz

eko

bera

riaz

ko p

rogr

amak

in-

dart

zea,

bai

ta,

best

eak

best

e, d

omot

ikar

en e

ta

osas

unar

en t

ekno

logi

en e

spar

ruet

an (

best

e si

s-te

ma

batz

ueki

n el

karl

anea

n) b

ultz

atze

koak

ere

.

21

Jard

un

bid

e eg

oki

ak

eta

ber

ritz

ai-

leak

in

dar

tu

beh

ar

dir

a G

ZESa

ren

ja

rdu

n-e

rem

uan

er

agin

kort

asu

-n

a et

a ef

izie

ntz

ia

ho

bet

zeko

, et

a G

ZESa

n a

rtat

u g

abek

o p

rem

ia b

e-rr

iei e

ran

tzu

teko

.

- Eg

ind

ako

ber

riku

ntz

a-p

rog

ram

en k

op

u-

rua.

- In

plik

atu

tako

era

kun

dee

n k

op

uru

a.

4.3.

2 A

uto

no

mia

z g

izar

tera

tzea

reki

n lo

tuta

-ko

ad

iera

zlee

n s

iste

ma

bat

zeh

aztu

eta

eza

r-tz

ea,

GZE

Sare

n

esku

-har

tzea

ren

o

nd

ori

oz

lort

u b

ehar

reko

em

aitz

a d

en a

ldet

ik.

11/

4

- A

die

razl

e-si

stem

a d

isei

nat

zea,

es

per

o

dai

tezk

een

em

aitz

ak a

intz

at h

artu

ta e

ta

zerb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

iko

gu

ztie

-ta

n a

plik

atze

ko m

od

uko

a.

4.3.

3 G

ure

in

gu

ruko

bes

te h

erri

ald

e b

atzu

e-ta

n, b

este

au

ton

om

ia-e

rkid

ego

bat

zuet

an e

ta

EAEr

en t

estu

ing

uru

an e

git

en d

itu

zten

jard

un

-b

ide

ego

kien

eta

ber

ritz

aile

en b

erri

iza

teko

au

kera

em

ang

o d

uen

pro

gra

ma

bat

gar

atze

a.

31

- Eg

ind

ako

jard

uer

ak.

4.3.

4 G

izar

te-z

erb

itzu

en e

rem

uan

jar

du

nb

i-d

e b

erri

tzai

leak

eg

in d

aite

zen

su

stat

zea

eta

bu

ltza

tzea

.3

1/2/

3-

Gar

atu

tako

lag

un

tza-

neu

rria

k.

4.3.

5 G

ZESa

ren

pres

tazi

o et

a ze

rbit

zuen

kos

tuar

i bu

ruzk

o az

terl

ana

egit

ea,

zerb

itzu

mot

a be

rdi-

nean

dau

den

gast

u ko

rron

te p

ublik

oare

n di

fe-

rent

ziak

iden

tifi

katu

eta

hor

ieta

n er

agin

a du

ten

fa

ktor

eei e

kin

ahal

izat

eko

(azt

erla

na d

isei

natu

et

a eg

itea

, eta

azt

erla

na b

alor

atze

a, h

ala

bada

-go

kio,

ald

izka

ko a

zter

lana

eza

rtze

ald

era)

.

11/

4

- A

zter

lan

a eg

itea

: d

ifer

entz

iak

eta

fak-

tore

ak i

den

tifi

katz

ea,

dat

u a

lder

agar

riak

lo

rtze

a (l

urr

ald

e h

isto

riko

aren

ar

aber

a,

titu

larr

aren

ara

ber

a…)

eta

just

ifik

atu

ga-

bek

o

dif

eren

tzia

k m

urr

izte

ko

auke

rak

iden

tifi

katz

ea.

Page 80: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

79

4. A

rdat

za. B

alia

bid

eak

op

tim

izat

zea,

bal

iab

idea

k p

rem

ien

ara

ber

a eg

oki

tzea

, eta

era

gin

kort

asu

na

eta

efiz

ien

tzia

ho

bet

zea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

4.4

Pert

son

en g

aita

-su

nak

ap

rob

etxa

tu

eta

ho

bet

u d

aite

zen

, p

rod

ukt

ibit

atea

eta

la

n-b

ald

intz

a eg

o-

kiak

ah

alb

idet

zea.

4.4.

1 En

ple

gu

aren

kal

itat

ea s

ust

atze

ra e

ta

GZE

Sko

pro

fesi

on

alen

ku

alif

ikaz

ioa

eta

pre

s-ta

kun

tza

ho

bet

zera

bid

erat

uta

ko b

atzo

rde

sekt

ori

ala

erat

zea

GZE

Kn

.

11/

4Pr

ofe

sio

nal

lan

bal

din

tzak

, ku

alif

ika-

zio

a et

a p

rest

aku

ntz

aK

on

tsei

lua

sort

zea.

Egin

dak

o ja

rdu

erak

.

4.4.

2 H

itza

rmen

ak f

orm

aliz

atze

ko,

kon

tra-

tazi

oko

ed

o i

tun

tzek

o p

roze

du

reta

n g

izar

te-k

lau

sula

k ez

artz

ea, l

anar

loko

err

egu

lazi

oak

et

a ze

rbit

zuak

em

atek

o b

ald

intz

a eg

oki

ak

(pro

fesi

on

alen

ku

alif

ikaz

ioa)

, em

aku

mee

n

eta

giz

on

en b

erd

inta

sun

a et

a ab

ar b

etet

zen

d

irel

a b

erm

atze

ko.

11/

2/3

Lan

-bal

din

tzek

, g

aiku

ntz

ako

ek

eta

kud

eake

tako

ek e

go

kiak

iza

n b

ehar

-ko

d

ute

er

antz

uki

zun

p

ub

liko

ko

zerb

itzu

ak e

mat

en la

gu

ntz

en d

ute

n

erak

un

dee

tan

.

Aip

atu

tako

pro

zed

ure

tan

ho

rrel

ako

kla

u-

sula

k tx

erta

tzen

dit

uzt

en e

raku

nd

een

ko

-p

uru

a.K

lau

sula

ho

riek

txe

rtat

zen

dit

uzt

en k

on

-tr

atu

/itu

n/h

itza

rmen

en k

op

uru

a.G

astu

ko

rro

nte

pu

blik

oa

eta

hai

ekin

lotu

-ta

ko la

np

ost

uen

ko

pu

rua.

4.4.

3 G

ZESa

n e

sku

har

tzen

du

ten

era

kun

de

eta

enti

tate

etak

o

pro

fesi

on

alak

et

eng

abe

pre

stat

u e

ta b

irzi

kla

dai

teze

n in

dar

tzea

.1

1/2/

3Pr

ofe

sio

nal

ek

kual

ifik

atu

ak

izan

b

ehar

d

ute

, et

a es

ku-h

artz

eari

la

-g

un

tza

tekn

iko

a es

kain

i beh

ar z

aio

.

Pres

taku

ntz

a-p

rem

ien

d

iag

no

stik

oa

egi-

tea

eta

GZE

S o

sora

ko p

rest

aku

ntz

a-p

lan

b

at d

isei

nat

u, a

bia

razi

eta

eb

alu

atze

a.A

urr

eko

arek

in

lotu

ta,

pre

mie

n

bes

te

dia

gn

ost

iko

bat

zuk

eta/

edo

bes

te p

rest

a-ku

ntz

a-p

lan

bat

zuk

egit

ea.

Pres

taku

ntz

a-ek

intz

en k

op

uru

a, i

den

tifi

-ka

tuta

ko in

tere

sgu

nee

i dag

oki

enez

.45

Eusk

o

Jau

rlar

itza

k ku

dea

tuta

ko

pre

sta-

kun

tzae

kin

tzen

ko

pu

rua,

iri

zpid

e, p

roze

-d

ura

eta

tre

sna

kom

un

ekin

lotu

ta.46

45

Har

rem

an-i

kusp

egia

esk

u-h

artz

ean

, ka

suar

en k

oo

rdin

azio

an e

ta l

agu

n e

git

e so

zial

ean

; p

erts

on

a xe

de

du

en p

lan

gin

tza

eta

APP

a eg

itea

; ar

risk

u-e

go

eren

pre

ben

tzio

a, h

aute

mat

ea e

ta e

ran

-tz

un

a; a

rret

a-m

aile

n a

rtek

o k

oo

rdin

azio

a; a

rret

a-er

emu

en e

ta -

sist

emen

art

eko

ko

ord

inaz

ioa

eta

lan

kid

etza

; fa

mili

aren

lan

a et

a za

intz

aile

ei e

mat

en z

aien

lag

un

tza;

tal

dek

o l

ana;

din

amiz

azio

ko

mu

nit

ario

a et

a sa

re-l

ana;

eta

ab

ar..

46

GZE

San

sar

tzek

o ir

izp

ide

eta

pro

zed

ura

k; b

alo

razi

oko

, dia

gn

ost

iko

a eg

itek

o e

ta o

rien

tazi

oko

tre

sna

kom

un

ak; e

sku

-har

tzea

ren

, kas

uar

en k

oo

rdin

azio

aren

eta

lag

un

eg

ite

sozi

alar

en o

inar

rizk

o p

roze

du

ra

Page 81: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

80

4. A

rdat

za. B

alia

bid

eak

op

tim

izat

zea,

bal

iab

idea

k p

rem

ien

ara

ber

a eg

oki

tzea

, eta

era

gin

kort

asu

na

eta

efiz

ien

tzia

ho

bet

zea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

4.4.

4 G

ZESk

o p

rofe

sio

nal

ak g

ain

beg

irat

zera

et

a m

oti

bat

zera

bid

erat

uta

ko e

ta p

rofe

sio

-n

al h

ori

ei l

agu

ntz

a p

siko

-so

zial

a es

kain

tze-

ko j

ard

uer

ak s

ust

atze

a, l

ang

ileek

lan

a, f

a-m

ilia

eta

biz

itza

per

tso

nal

a b

ater

agar

ri e

gin

d

itza

ten

ere

ah

alb

idet

uta

.

21/

2/3

Zain

keta

psi

koso

zial

a et

a la

gu

ntz

a te

knik

oa

esku

-har

tzea

ri.

Gau

zatu

tako

jard

uer

en k

op

uru

a et

a ez

au-

gar

riak

.

4.4.

5 G

ZESa

ren

Pre

staz

io e

ta Z

erb

itzu

en K

a-ta

log

oa

aplik

atze

ko b

ehar

rezk

oak

dir

en ja

r-d

uer

a p

rofe

sio

nal

ak g

auza

tzek

o e

go

kien

ak

dir

en

lan

bid

e-ku

alif

ikaz

ioak

ze

haz

tu

eta

arau

tzea

Eu

sko

Jau

rlar

itza

k, l

egea

ren

78.

3 ar

tiku

luan

au

rrei

kusi

tako

aren

ara

ber

a.

21

Pro

fesi

on

alen

ku

alif

ikaz

ioa.

GZE

Sare

n

zerb

itzu

ak

emat

eko

eg

oki

ak

dir

en k

ual

ifik

azio

ak e

ta l

anb

ide-

pro

fila

k b

ildu

ko d

itu

en k

atal

og

o b

at e

git

ea.

4.4.

6 La

nb

ider

en

eta

Hez

kun

tza

Saila

ren

(K

ual

ifik

azio

en

eta

Lan

bid

e H

ezik

etar

en

Eusk

al I

nst

itu

tua)

art

eko

lan

kid

etza

ren

bi-

tart

ez,

adin

eko

ei e

ta d

esg

aita

sun

en b

at d

u-

ten

ei a

rret

a em

aten

lan

eg

iten

du

ten

hai

n-

bat

la

nb

ide-

pro

fil

egia

ztat

zeko

p

roze

suak

ah

alb

idet

uko

dit

uzt

en b

ald

intz

ak s

or

dai

te-

zen

su

stat

zea.

21

Pro

fesi

on

alen

ku

alif

ikaz

ioa.

Ku

alif

ikaz

io P

rofe

sio

nal

en S

iste

man

ere

-m

u h

on

etar

ako

def

init

uta

ko la

nb

ide-

kua-

lifik

azio

a es

kura

tzek

o a

uke

ra d

ute

n p

er-

tso

nen

ko

pu

rua.

4.4.

7 La

gu

ntz

eko

sar

e in

form

al e

ta s

ozi

o-

fam

iliar

reti

k ar

reta

eg

itek

o

egin

kizu

net

an

lort

uta

ko g

aita

sun

ak e

rrek

on

ozi

tzea

ah

alb

i-d

etu

ko d

ute

n n

eurr

i et

a b

ide

ego

kiak

eza

r-tz

ea,

leg

eare

n 7

8.4

arti

kulu

an a

urr

eiku

sita

-ko

aren

ara

ber

a.

31

Sekt

ore

an e

np

leg

ua

sort

zea

eta

pro

-fe

sio

nal

izaz

ioa

sust

atu

beh

ar d

ira.

Ku

alif

ikaz

io P

rofe

sio

nal

en S

iste

man

ere

-m

u h

on

etar

ako

def

init

uta

ko la

nb

ide-

kua-

lifik

azio

a es

kura

tzek

o a

uke

ra d

ute

n p

er-

tso

nen

ko

pu

rua.

4.4.

8 Ez

kutu

ko

eko

no

mia

n

zain

tza-

lan

ak

egit

en d

itu

zten

per

tso

nak

pro

fesi

on

aliz

atze

-ko

po

litik

a ak

tib

oak

su

stat

zea:

a)

Jard

uer

a h

ori

ek f

orm

aliz

atze

ko e

raku

nd

eak

sort

zea

eta

ind

artz

ea;

b)

per

tso

na

eta

erak

un

de

ho

-ri

entz

ako

pre

stak

un

tza-

ekin

tzak

bu

ltza

tzea

.

21/

2

Enp

leg

uko

et

a ek

on

om

ia-s

ust

apen

eko

sa

ileta

tik

egin

dak

o

sust

apen

-eki

men

en

kop

uru

a.Eg

ind

ako

ikas

taro

en k

op

uru

a.Pa

rte-

har

tzai

leen

ko

pu

rua.

Page 82: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

81

4. A

rdat

za. B

alia

bid

eak

op

tim

izat

zea,

bal

iab

idea

k p

rem

ien

ara

ber

a eg

oki

tzea

, eta

era

gin

kort

asu

na

eta

efiz

ien

tzia

ho

bet

zea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

4.5

GZE

Sare

n z

erb

i-tz

u e

ta p

rest

azio

ak

edo

GZE

Sak

emat

en

dit

uen

ak (

osa

sun

-pre

staz

ioak

ed

o

bes

tela

koak

) h

eda-

tzek

o b

ehar

rezk

oak

d

iren

bal

iab

idea

k et

a tr

esn

ak iz

atea

.

4.5.

1 Le

hen

dik

dau

den

zer

bit

zuen

esk

um

e-n

ak e

go

kitu

iza

nar

en o

nd

ori

oz,

ad

min

istr

a-zi

o p

ub

liko

en a

rtea

n e

gin

beh

arre

ko b

erre

-g

oki

tze

eko

no

mik

oa

egit

ea.

11/

2/3

Bal

iab

idea

k et

a g

aita

sun

ak e

go

kitu

eg

in b

ehar

dir

a.

Zerb

itzu

eta

bal

iab

ide

eko

no

mik

oak

tra

ns-

feri

tzea

ed

o

kon

pen

tsat

zea

(tra

nsf

eren

-tz

ian

elk

arre

kiko

tasu

na

dag

oen

ean

).

2016

/12/

25a

bai

no

leh

en e

gin

beh

arre

ko

ego

kitz

apen

ak e

git

ea.

4.5.

2 Ze

rbit

zu

eta

pre

staz

io

eko

no

mik

oak

h

edat

zeko

b

ehar

rezk

oak

d

iren

b

alia

bid

e ek

on

om

iko

ak e

gu

ner

atze

a et

a g

aitz

ea.

1

1/2/

3 et

a in

plik

a-tu

tako

b

este

sai

l et

a ad

mi-

nis

traz

io

pu

blik

o

bat

zuk

Erak

un

de

eta

mai

la b

ako

itza

k ah

aleg

ina

egit

ea.

Ako

rdio

so

zio

san

itar

ioa

(iku

s 5.

1.11

), A

u-

ton

om

ia

eta

Men

det

asu

nar

en

Arr

etar

a-ko

Sis

tem

atik

dat

orr

en f

inan

tzak

eta

eta,

h

ala

bad

ago

kio

, GZE

Sa f

inan

tzat

zeko

bes

-te

tre

sna

bat

zuk.

Ego

nko

rtu

gab

eko

tzat

jota

ko z

erb

itzu

eta

p

rest

azio

eko

no

mik

oak

gar

atze

ko f

un

tsa.

4.5.

3 K

on

pen

tsaz

io e

kon

om

iko

rako

iri

zpid

e et

a m

ekan

ism

oak

eza

rtze

a, t

oki

ko e

raku

n-

de

bat

ek b

este

to

kiko

era

kun

de

bat

tit

ula

r d

uen

ed

o b

este

to

kiko

era

kun

de

bat

ek k

u-

dea

tzen

du

en b

alia

bid

e b

ater

ako

sar

bid

ea

ber

mat

u a

hal

izan

dez

an.

13/

1

EUD

ELek

, Eu

sko

Jau

rlar

itza

ren

lag

un

tza-

reki

n,

min

teg

i b

at e

git

ea e

ta k

on

pen

tsa-

zio

eko

no

mik

ora

ko i

rizp

ide

eta

mek

anis

-m

oak

zeh

azte

a.

4.5.

4 Eu

sko

Jau

rlar

itza

ren

eta

EU

DEL

en a

r-te

an a

kord

ioak

sin

atze

a G

ZESa

hed

atze

ko

beh

arre

zko

ak d

iren

azp

ieg

itu

rak

gar

atze

ko:

lurz

oru

aren

h

orn

idu

ra,

bab

estu

tako

et

xe-

biz

itza

eta

/ed

o l

oka

lak

erai

kitz

ea e

do

lag

a-tz

ea e

ta a

bar

.

11/

3

Ako

rdio

ak lo

rtze

a.A

kord

io h

ori

ei j

arri

ki l

agat

ako

ed

o e

rai-

kita

ko h

igie

zin

en e

do

eki

pam

end

uen

ko

-p

uru

a.

Page 83: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

82

5. A

rdat

za. B

este

sis

tem

a b

atzu

ekin

lan

kid

etza

n ja

rdu

tea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

5.1

Erem

u s

ozi

osa

-n

itar

ioa

erai

kitz

en

bu

katz

ea, a

rret

a b

ehar

rezk

o d

ute

n

kole

ktib

o g

uzt

iei

beh

ar d

ute

n o

rdez

-ka

ritz

a et

a es

tald

ura

em

anez

, eta

GZE

Sa-

ren

zer

bit

zuen

eta

o

sasu

n-z

erb

itzu

en

arte

ko k

oo

rdin

azio

a h

ob

etze

a, A

rret

a So

-zi

osa

nit

ario

ko E

usk

al

Ko

nts

eilu

an e

rab

aki-

tako

ko

ord

inaz

io e

ta

inte

gra

zio

so

zio

san

i-ta

rio

ko il

do

est

rate

-g

iko

ak s

ust

atu

ta, e

ta

hir

ug

arre

n s

ekto

reko

er

aku

nd

eek

baz

kid

e es

trat

egik

otz

at e

ta

leh

enta

sun

ezko

-tz

at p

arte

har

tuta

.

5.1.

1 A

rret

a So

zio

san

itar

ioko

Eu

skal

Ko

nts

ei-

luar

en D

ekre

tu b

erri

a p

rest

atze

a et

a o

nar

tzea

.2

1

Ko

ord

inaz

io s

ozi

osa

nit

ario

a g

arat

u

egin

beh

ar d

a, l

ehen

mai

lako

arr

e-ta

ri b

erez

iki e

rrep

arat

uta

, ber

riag

oa

den

ald

etik

.

Dek

retu

a o

nar

tzea

.

5.1.

2 K

oo

rdin

azio

so

zio

san

itar

ioko

pro

gra

-m

a p

ilotu

ak g

arat

zea,

era

kun

dea

rtek

o l

an-

kid

etza

rako

h

itza

rmen

ed

o

ako

rdio

en

bi-

tart

ez,

ber

ezik

i ko

ntu

an h

artu

ta e

txek

o e

s-ku

-har

tze

pro

gra

ma

sozi

osa

nit

ario

ak a

bia

n

jart

zea.

21/

3Ez

arri

tako

ko

ord

inaz

io

sozi

osa

nit

ario

ko

pro

gra

men

ko

pu

rua

eta

ezau

gar

riak

.

5.1.

3 Le

hen

mai

lako

arr

eta

sozi

osa

nit

ario

ko

tald

een

eta

kas

u s

ozi

osa

nit

ario

ak k

ud

eatz

en

dit

uzt

en t

ald

een

esp

erie

ntz

ia p

ilotu

ak b

ul-

tzat

zea,

bi

sist

emet

ako

ed

oze

inet

an d

ihar

-d

ute

n e

rref

eren

tzia

zko

pro

fesi

on

alek

in.

21/

3A

bia

n ja

rrit

ako

esp

erie

ntz

ien

ko

pu

rua.

5.1.

4 A

rret

a so

zio

san

itar

ioko

lu

rral

de-

koo

r-d

inat

zaile

aren

fig

ura

eta

arr

eta

sozi

osa

ni-

tari

oko

lu

rral

de-

kon

tsei

luen

gar

apen

a su

s-ta

tzea

.

21/

2-3

Ko

ord

inat

zaile

en e

gin

kizu

nak

eta

ko

ord

i-n

atza

ileei

bal

iab

idea

k es

kain

tzea

.K

on

tsei

luek

jard

uer

ak e

git

ea.

5.1.

5 La

nki

det

za s

ozi

osa

nit

ario

ko p

roto

ko-

lo e

ta t

resn

ak l

antz

ea,

hai

nb

at e

skal

atan

, p

erts

on

en

ahal

du

ntz

era,

au

kera

tzek

o

gai

-ta

sun

era

(med

iku

ak

agin

du

tako

arek

in

bat

et

orr

iz b

etie

re),

ibilb

idea

k er

razt

era

eta

era-

bilt

zaile

a ar

dat

z d

uen

arr

etar

a b

ider

atu

tako

ik

usp

egi b

atek

in.

21/

4

Osa

sun

-zer

bit

zu b

atet

ik g

izar

te-z

er-

bit

zu b

ater

a ig

aro

tzek

o b

idea

ed

o

ald

eran

tziz

ko b

idea

bat

era

koo

rdi-

nat

u e

ta p

lan

ifik

atu

beh

ar d

a, e

ta b

i si

stem

etan

ald

i b

erea

n a

rtat

u b

eha-

rrek

o p

erts

on

en p

rofi

lak

ere

zeh

az-

tu b

ehar

dir

a.

Ezar

rita

ko

erre

min

ten

(p

roto

kolo

ak

eta

tres

nak

) ko

pu

rua

eta

ezau

gar

riak

.H

isto

ria

sozi

osa

nit

ario

a eg

itea

.

5.1.

6 Ze

rbit

zu s

ozi

osa

nit

ario

en Z

orr

oa

jaso

-tz

en d

uen

Dek

retu

a o

nar

tzea

.1

1/4

Zerb

itzu

so

zio

san

itar

ioen

zo

rro

bat

so

rtu

beh

ar d

a, e

ta z

erb

itzu

zeh

a-tz

ak g

arat

u.

Zorr

oa

on

artz

ea,

bai

eta

zo

rro

an b

ildu

ta-

ko p

rest

azio

ak e

re.

5.1.

7 A

rret

a G

oiz

tiar

rari

bu

ruzk

o D

ekre

tua

on

artz

ea.

11/

4D

ekre

tua

izap

idet

zea

eta

arg

itar

atze

a.

5.1.

8 B

abes

gab

etas

un

-eg

oer

an e

go

nik

osa

-su

n

men

tale

ko

araz

oak

d

itu

zten

ad

ing

a-b

eei e

ta b

erez

iki,

joka

bid

e-ar

azo

ak d

itu

zten

ad

ing

abee

i arr

eta

emat

eko

lan

kid

etza

-ako

r-d

ioak

/-h

itza

rmen

ak e

zart

zea.

11/

2

Iden

tifi

katu

tako

jo

mu

ga-

kole

ktib

oe-

tan

esk

u h

artz

eko

pla

n e

spez

ifik

oak

eg

in,

mar

txan

ja

rri

eta

ebal

uat

u

beh

ar d

ira,

ko

lekt

ibo

ho

riek

ord

ez-

katz

en d

itu

zten

hir

ug

arre

n s

ekto

re-

ko e

raku

nd

een

par

te h

artz

eare

kin

.

Joka

bid

e-ar

azo

ak i

zan

ala

ez

izan

, la

nki

-d

etza

-ako

rdio

ed

o -

hit

zarm

en h

ori

en e

s-p

arru

an a

rtat

uta

ko p

erts

on

en k

op

uru

a.

Page 84: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

83

5. A

rdat

za. B

este

sis

tem

a b

atzu

ekin

lan

kid

etza

n ja

rdu

tea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

5.1.

9 In

form

azio

so

zio

-san

itar

ioko

si

stem

a ez

artz

ea.

21/

2-3

Izae

ra s

ozi

osa

nit

ario

a d

uen

ban

aka-

ko n

ahiz

geh

itu

tako

in

form

azio

a el

-ka

rrek

in k

ud

eatz

en ja

rrai

tu b

ehar

da.

Sist

ema

dis

ein

atze

a et

a ab

iara

ztea

.Pa

rtek

atu

tako

his

tori

a so

zio

san

itar

ioa

ga-

ratz

ea e

ta e

rab

iltze

a.

5.1.

10 E

rem

u s

ozi

osa

nit

ario

an i

kusp

egi

eti-

ko-a

sist

entz

iala

gar

atze

a, e

ta e

tika

-bat

zor-

dea

so

rtze

a er

emu

ho

rret

an.

21/

4K

alit

atea

et

a et

ika

sust

atu

b

ehar

d

ira

arre

tan

.

Ekin

tza

bu

ltza

tzea

: p

rest

aku

ntz

a,

mat

e-ri

alak

lan

du

, ar

git

arat

u e

ta/e

do

eza

gu

ta-

razt

ea (

esku

bid

een

kat

alo

go

ak,

jard

un

bi-

de

ego

kien

esk

ulib

uru

ak, p

roto

kolo

ak,…

).

5.1.

11 K

om

un

ikaz

io s

ozi

osa

nit

ario

ko p

lan

a eg

itea

eta

hed

atze

a.3

1/ 2

-3Ek

itat

ea s

arb

idea

n.

Plan

a la

ntz

ea e

ta h

edat

zea.

5.1.

12 G

izar

te-z

erb

itzu

en e

ta o

sasu

n-a

rret

a-re

n a

rlo

an e

sku

du

nak

dir

en a

dm

inis

traz

ioek

h

itza

rmen

so

zio

san

itar

ioak

ber

riku

stea

eta

eg

un

erat

zea,

GZE

Sare

n z

entr

ota

ko p

laza

so

-zi

osa

nit

ario

ak e

ta o

sasu

n-p

rest

azio

ak f

inan

-tz

atze

ko.

11/

2-3

Osa

sun

Sa

ilak

osa

sun

-pre

staz

ioak

er

abat

fi

nan

tzat

u

beh

ar

dit

u,

eta

pla

za s

ozi

osa

nit

ario

en k

asu

an, a

ldiz

, b

ater

ako

fi

nan

tzak

eta

izan

b

ehar

d

ute

.

Egu

ner

atu

ta e

ta in

dar

rean

dau

den

hit

zar-

men

en k

op

uru

a.O

sasu

n S

aile

tik

dat

orr

en f

inan

tzak

etar

en

ehu

nek

oa.

5.2

Lan

bid

e Eu

skal

En

-p

leg

u

Zerb

itzu

arek

in

sare

an e

gin

dak

o l

ana

ho

bet

zea,

bai

eta

, be-

rezi

ki,

Dir

u-s

arre

rak

Ber

mat

zeko

et

a G

i-za

rter

atze

ko S

iste

ma-

ri d

ago

kio

nez

ere

.

5.2.

1 La

nb

ide

Eusk

al E

np

leg

u Z

erb

itzu

aren

eta

G

ZESa

ren

art

ean

ete

ng

abek

o k

oo

rdin

azio

rako

et

a la

nki

det

zara

ko b

idea

k ez

artz

ea,

bes

teak

b

este

, h

on

ako

al

der

di

hau

ek

bar

nea

n

har

-tu

ta:

akti

bat

zeko

ere

du

par

teka

tua,

era

gin

-ko

rra

eta

bid

ezko

a; g

izar

tera

tzek

o l

agu

ntz

a b

ehar

du

ten

per

tso

nei

arr

eta

emat

ean

sis

tem

a b

ako

itza

ri

dag

ozk

ion

eg

inki

zun

ak

arg

itze

a;

koo

rdin

azio

rako

et

a la

nki

det

zara

ko

bid

eak

eta

pro

toko

loak

; b

i si

stem

etar

ako

gar

ran

tzi-

tsu

a d

en in

form

azio

a b

ater

a ku

dea

tzea

.

11/

2-3

Bi e

rem

uei

dag

ozk

ien

lag

un

tza-

pre

-m

iak

izan

ik,

baz

terk

eria

-arr

isku

an

edo

-e

go

eran

d

aud

enei

g

izar

tera

-tz

eko

ib

ilbid

eak

ahal

bid

etu

eta

bi-

der

atu

beh

ar z

aizk

ie,

Dir

u-s

arre

rak

Ber

mat

zeko

eta

Giz

arte

ratz

eko

Sis

-te

mak

o p

rest

azio

ak ja

so a

la e

z ja

so.

Akt

ibat

zeko

ere

du

par

teka

tua

ezar

tzea

.In

dar

rean

d

aud

en

lan

kid

etza

-hit

zarm

en

edo

-p

roto

kolo

en k

op

uru

a.K

oo

rdin

azio

mo

tare

n b

aten

(in

form

azio

a-re

n

elka

rtru

kea…

) er

agin

pea

n

dau

den

p

erts

on

en k

op

uru

a.B

ater

ako

lan

bat

en e

rag

inp

ean

dau

den

p

erts

on

en k

op

uru

a.

5.2.

2 H

ezku

ntz

a-ar

loko

lag

un

tza

du

ten

gi-

zart

erat

zeko

eta

lan

erat

zeko

pro

iekt

u p

ilo-

tuak

gar

atze

a, L

anb

idek

eta

Eu

sko

Jau

rla-

ritz

aren

G

izar

te

Zerb

itzu

en

Zuze

nd

arit

zak

bat

era

fin

antz

atu

ta.

21

Pro

iekt

u p

ilotu

ak g

arat

zea

eta

ebal

uat

zea.

Page 85: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

84

5. A

rdat

za. B

este

sis

tem

a b

atzu

ekin

lan

kid

etza

n ja

rdu

tea

Hel

bu

ru e

s-tr

ateg

iko

akEk

intz

akLe

hen

-ta

sun

aLi

der

-g

oa

Leh

enta

sun

ezko

El

emen

tuak

Ad

iera

zlea

k

5.3

Hez

kun

tza-

sist

e-m

arek

in –

ber

ezik

i, ik

aste

txee

kin

– et

a o

sasu

n-s

iste

mar

ekin

(l

ehen

mai

lako

arr

e-ta

) sa

rean

eg

ind

ako

la

na

ho

bet

zea.

5.3.

1 K

oo

rdin

azio

-pro

toko

loak

ez

artz

ea

ikas

tetx

eeki

n e

ta o

sasu

n-z

entr

oek

in (

leh

en

mai

lako

arr

eta)

, ko

ord

inaz

iora

ko e

ta e

ba-

luaz

iora

ko

bid

e ir

aun

korr

ak

eta

ekim

en

par

teka

tuak

b

arn

ean

h

artu

ta,

bat

ik

bat

, h

aurr

en b

abes

aren

esp

arru

an (

bu

llyn

ga

eta

emak

um

een

au

rkak

o in

dar

keri

a p

reb

enit

ze-

ko,

hau

tem

atek

o e

ta h

ori

ei a

urr

e eg

itek

o;

fam

iliek

in b

ater

a la

n e

git

ea,

eta

fam

iliet

an

izat

en d

iren

ald

aket

ei e

ran

tzu

tea;

eto

rkin

ak

eta

erre

fuxi

atu

ak g

izar

tera

tzea

eta

ab

ar).

31

/ 2-3

Erem

u s

ozi

oed

uka

tib

oa

eta

sozi

osa

ni-

tari

oa

gar

atu

beh

ar d

ira,

leh

en m

aila

-ko

arr

etar

i ber

ezik

i err

epar

atu

ta.

Ind

arre

an

dau

den

la

nki

det

za-h

itza

rmen

ed

o -

pro

toko

loen

ko

pu

rua.

Ko

ord

inaz

io

mo

tare

n

bat

en

erag

inp

ean

et

a/ed

o b

ater

ako

lan

en b

aten

era

gin

pea

n

dau

den

per

tso

na

edo

fam

ilia

erab

iltza

i-le

en k

op

uru

a.

5.4

Bes

te s

iste

ma

bat

zuek

iko

(et

xe-

biz

itza

, hir

igin

tza,

g

arra

ioa…

) ko

ord

i-n

azio

a h

ob

etze

a,

auke

ra-b

erd

inta

sun

a et

a an

izta

sun

aren

ku

dea

keta

bilt

zen

di-

tuen

zeh

arka

ko ik

us-

peg

itik

beg

irat

uta

.

5.4.

1 La

nki

det

za-a

kord

ioak

ed

o

-pro

toko

-lo

ak e

ta/e

do

eki

men

ed

o z

erb

itzu

par

teka

-tu

ak e

zart

zea,

bat

ik b

at,

baz

terk

eria

-eg

oe-

ran

ed

o

-arr

isku

an

dau

den

ek

etxe

biz

itza

es

kura

tzek

o a

uke

ra iz

an d

ezat

en e

ta d

esg

ai-

tasu

nen

bat

en d

ute

nei

ed

o m

end

etas

un

-e-

go

eran

dau

den

ei a

uto

no

mia

z g

izar

tera

tzea

ah

alb

idet

zeko

.

31/

2/3

Au

ton

om

iaz

giz

arte

ratz

eko

pre

mie

i er

antz

ute

ko g

arai

an,

zeh

arka

kota

-su

na

sust

atu

beh

ar d

a, e

ta h

arta

ra,

GZE

Sak

hel

bu

ruar

i er

rep

arat

u a

hal

iz

ang

o d

io.

Ind

arre

an

dau

den

la

nki

det

za-h

itza

rmen

ed

o -

pro

toko

loen

ko

pu

rua.

Ab

ian

jar

ri d

iren

bat

erak

o e

kim

enen

ko

-p

uru

a.In

plik

atu

tako

era

bilt

zaile

en k

op

uru

a.

5.5

Emak

um

een

au

rkak

o in

dar

ke-

rian

sar

tuta

dau

den

ze

rbit

zu e

ta e

raku

n-

dee

n a

rtek

o k

oo

rdi-

naz

ioa

ho

bet

zea.

5.5.

1 A

zter

keta

bat

eg

itea

em

aku

mee

n a

ur-

kako

in

dar

keri

an

sart

uta

d

aud

en

zerb

itzu

et

a er

aku

nd

een

art

eko

ko

ord

inaz

ioa

ho

be-

tzek

o.

21/

4

Emak

um

een

au

rkak

o i

nd

arke

riar

en

bik

tim

ei a

rret

a h

ob

ea e

skai

ni

beh

ar

zaie

, et

a em

aku

mee

n

aurk

ako

in

-d

arke

riar

i au

rre

egit

eko

est

rate

gia

g

lob

ala

ho

bet

u.

Azt

erke

ta e

git

ea e

ta k

oo

rdin

azio

a h

ob

e-tz

eko

pro

po

sam

enak

iden

tifi

katz

ea.

Page 86: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

85

Egu

teg

ia

1. A

rdat

za. A

rret

aren

un

iber

tsal

izaz

ioa,

lurr

ald

e-an

tola

men

du

a et

a ek

itat

ea s

arb

idea

n

Hel

bu

ru e

stra

teg

iko

akEk

intz

ak20

1620

1720

1820

19

1.1.

GZE

Sare

n z

erb

itzu

eta

pre

staz

io

eko

no

mik

oen

es

tald

ura

k (e

ta,

hal

a b

adag

oki

o,

inte

nts

itat

ea)

aria

n-a

rian

eg

oki

tzea

, et

a ze

rbit

zuak

lu

rral

dee

-ta

n a

nto

latz

ea E

AEk

o G

izar

te Z

erb

i-tz

uen

m

apan

et

a er

ansk

inet

an

au-

rrei

kusi

tako

aren

ara

ber

a.

1.1.

1 EA

Eko

Giz

arte

Zer

bit

zuen

Map

a ap

likat

zea,

Fo

ru A

ldu

nd

ien

eta

to

kiko

era

kun

dee

n p

lan

gin

tza

txer

ta-

tzen

du

ten

era

nsk

inak

ain

tzat

har

tuta

.X

XX

X

1.1.

2. E

raku

nd

e b

ako

itza

k h

on

ako

hau

ek e

zart

zea:

a)

ber

e es

kum

enek

o z

erb

itzu

ak (

zen

tro

ak)

geo

gra

fiko

ki n

ola

ban

atu

ko d

itu

en, m

apan

xed

atu

tako

iriz

pi-

de

oro

korr

ei ja

rrai

kiz;

b)

ber

e es

kum

enek

o z

erb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

iko

gu

ztia

k h

edat

zeko

pla

na,

201

7ra

bit

arte

koa,

est

al-

du

ra-h

elb

uru

ak e

rem

u g

eog

rafi

ko b

ako

itza

ren

ara

ber

a eg

oki

tuta

eta

, h

ala

bad

ago

kio

, ze

ntr

o b

erri

ak

sort

zeko

beh

arre

zko

ak d

iren

inb

erts

ioak

zeh

aztu

ta (p

lan

ho

ri M

apar

i geh

itu

ko z

aio

, era

nsk

in m

od

uan

).

X1.

hi-

ruh

.

1.2

Zerb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

i-ko

ber

riak

ed

o g

utx

i g

arat

uta

koak

(e

go

nko

rtu

g

abea

k)

ind

artz

ea

eta,

b

azte

rker

iare

n

erem

uan

, er

antz

u-

kizu

n

pu

blik

oko

tzat

jo

tako

ze

r-b

itzu

entz

at

fin

antz

aket

a p

ub

liko

n

ahik

oa

ber

mat

zea

eta

arre

ta-s

area

fi

nka

tzea

.

1.2.

1 20

16.

urt

etik

au

rrer

a, z

erb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

iko

ber

riak

ed

o g

utx

i g

arat

uta

koak

(eg

on

kort

u

gab

eak)

ind

artz

ea.

XX

XX

1.2.

2. 2

016.

urt

ean

, baz

terk

eria

ren

ere

mu

ko z

erb

itzu

etan

gas

tu k

orr

on

te p

ub

liko

a h

and

itze

a, h

ala

bad

ago

-ki

o,

gas

tu k

orr

on

te p

ub

liko

ak e

ran

tzu

kizu

n p

ub

liko

ko z

erb

itzu

ei d

ago

kien

ez b

este

ere

mu

bat

zuet

an o

sa-

tzen

du

en %

-a h

om

olo

gat

zeko

, eta

baz

terk

eria

-ere

mu

ko a

rret

a-sa

rea

ind

artz

ea.

XX

1.3

Zerb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

iko

b

ako

itza

ri b

uru

zko

ara

ud

iare

n g

ara-

pen

arek

in

jarr

aitz

ea,

eta

bal

din

tza

mat

eria

lak,

fu

ntz

ion

alak

et

a la

ng

i-le

ei d

ago

zkie

nak

ara

ud

ian

–le

hen

dik

d

ago

ena

edo

lan

tzen

ari

den

a– a

u-

rrei

kusi

tako

aren

ara

ber

a eg

oki

tzea

.

1.3.

1 Ze

rbit

zu e

ta p

rest

azio

eko

no

mik

o b

ako

itza

ri b

uru

zko

ara

ud

ia g

arat

zen

jarr

aitz

ea.

XX

X

1.3.

2 B

ald

intz

a m

ater

iala

k, f

un

tzio

nal

ak e

ta l

ang

ileei

dag

ozk

ion

ak a

rau

dia

n a

urr

eiku

sita

koar

en a

rab

era

ego

kitz

ea, a

rau

dia

n k

asu

an k

asu

eza

rrit

ako

ep

ean

.X

XX

X

1.4

GZE

Sare

n z

erb

itzu

en f

inan

tzak

e-ta

n o

rdai

ntz

era

beh

artu

ta d

aud

enen

p

arte

-har

tzea

ri

(“ko

ord

ain

keta

”)

bu

ruzk

o a

rau

dia

gar

atze

a et

a h

eda-

tzea

, EA

E o

sora

ko i

rizp

ide

kom

un

ak

ezar

rita

.

1.4.

1 G

ZESa

ren

ze

rbit

zuen

fi

nan

tzak

etan

o

rdai

ntz

era

beh

artu

ta

dau

den

en

par

te-h

artz

e ek

on

om

iko

ari

(“ko

ord

ain

keta

”) b

uru

zko

iriz

pid

e o

roko

rrak

err

egu

latz

ea. E

ta f

oru

- et

a u

dal

-ara

ud

ia e

rreg

ula

zio

ho

rret

ara

ego

kitz

ea.

XX

1.5

Esku

-har

tzea

bal

ora

tzek

o,

dia

g-

no

stik

oa

egit

eko

et

a o

rien

tazi

oko

tr

esn

a ko

mu

nak

hed

atze

a, e

ta a

rau

b

idez

ko g

arap

ena

bu

katz

ea (

arre

ta

per

tso

nal

izat

uko

pla

na)

.

1.5.

1 M

end

etas

un

a, b

abes

gab

etas

un

a et

a b

azte

rker

ia e

z ez

ik a

rris

ku-e

go

erak

ere

bal

ioes

teko

tre

sna

kom

u-

nak

ap

likat

zea.

XX

X

1.5.

2 B

este

lako

tre

sna

kom

un

ak a

plik

atze

a: f

itxa

so

zial

a, d

iag

no

stik

oa

eta

Arr

eta

Pert

son

aliz

atu

ko P

lan

a (A

PP).

XX

X

1.5.

3 H

eld

uen

bab

esg

abet

asu

n-a

rris

kua

eta

bab

esg

abet

asu

n-e

go

erak

bal

ora

tzek

o t

resn

a d

isei

nat

zea

eta

aplik

atze

a.X

1.6

Giz

arte

ak G

ZESa

ho

bet

o e

zag

u-

tzea

, eta

GZE

Sare

n n

ahiz

zer

bit

zu p

u-

blik

oen

era

bile

ra e

go

kia

egit

eko

eta

g

uzt

ion

art

ean

eu

stek

o k

on

pro

mis

o

zib

iko

a su

stat

zea.

1.6.

1 K

om

un

ikaz

io-k

anp

ain

a b

at a

bia

razt

ea,

GZE

Sa h

erri

tarr

ei e

zag

uta

razt

eko

: si

stem

aren

xed

ea,

her

rita

r g

uzt

ien

pre

mia

/ko

nti

ng

entz

ia ja

kin

bat

zuk

esta

ltze

ra b

ider

atze

n d

ela,

zer

zer

bit

zu e

ta p

rest

azio

eko

no

mik

o

eska

intz

en d

itu

en, s

arb

idea

, esk

ura

tzek

o b

ald

intz

ak e

ta m

od

uak

, hai

en a

rtek

o b

ater

agar

rita

sun

a, e

rab

iltza

i-le

en e

sku

bid

e et

a b

eteb

ehar

rak

eta

abar

.

X

Page 87: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

86

1. A

rdat

za. A

rret

aren

un

iber

tsal

izaz

ioa,

lurr

ald

e-an

tola

men

du

a et

a ek

itat

ea s

arb

idea

n

Hel

bu

ru e

stra

teg

iko

akEk

intz

ak20

1620

1720

1820

19

1.7

Zerb

itzu

etar

ako

sar

bid

ea –

oh

iko

a et

a p

rem

iazk

oa–

ho

bet

zea.

1.7.

1 B

alia

bid

e b

at e

do

bat

zuk

jaso

tzek

o e

sku

bid

ea o

nar

tu d

en k

asu

an,

bal

ora

zio

a, d

iag

no

stik

oa,

ori

enta

-zi

oa

eta

sarb

idea

izat

eko

itxa

rote

-den

bo

ra e

go

kiak

su

stat

zea.

XX

XX

1.7.

2 G

izar

te-l

arri

ald

ieki

n k

oo

rdin

atze

ko z

erb

itzu

a g

arat

zea

(ara

uak

eta

op

erat

iba

gar

atze

a, le

hen

mai

lako

et

a b

igar

ren

mai

lako

arr

etar

en a

rtek

o b

ider

atze

-sis

tem

a b

arn

ean

har

tuta

).X

1.7.

3 O

inar

rizk

o G

izar

te Z

erb

itzu

en e

ta g

izar

te-l

arri

ald

ieta

ko z

erb

itzu

en a

rtea

n k

oo

rdin

azio

-pro

toko

loak

ez

artz

ea, Z

orr

oar

i bu

ruzk

o D

ekre

tuan

au

rrei

kusi

tako

bal

din

tzet

an.

X

1.8.

Pla

ng

intz

aren

eki

ntz

a g

uzt

ieta

n

gen

ero

-iku

speg

ia

txer

tatz

ea,

Giz

o-

nen

eta

Em

aku

mee

n B

erd

inta

sun

e-ra

ko o

tsai

lare

n 1

8ko

4/2

005

Leg

ean

au

rrei

kusi

ta d

ago

en m

od

uan

, bai

eta

b

este

iku

speg

i bat

zuk

ere

(ask

ota

riko

se

xu-j

oer

ak, k

ult

ura

rtek

oa,

bel

aun

al-

dia

rtek

oa,

ir

isg

arri

tasu

n

un

iber

tsal

a et

a g

uzt

ion

tzak

o d

isei

nu

a);

hal

aber

, ek

intz

a p

osi

tib

ora

ko

eta

auke

ra-

nah

iz

trat

ub

erd

inta

sun

erak

o

neu

-rr

iak

ere

aplik

atze

a.

1.8.

1 Pl

an h

on

etat

ik e

rato

rrit

ako

org

ano

, b

atzo

rde

eta

lan

tald

e g

uzt

ieta

n h

ori

ek o

satz

en d

itu

zten

per

tso

-n

en o

saer

a o

reka

tua

ezar

tzea

, gen

ero

-iku

speg

iari

dag

oki

on

ez.

XX

XX

1.8.

2 Em

aku

mee

n e

ta g

izo

nen

art

eko

ber

din

tasu

nar

i, an

izta

sun

ari,

iris

gar

rita

sun

un

iber

tsal

ari

eta

gu

ztio

n-

tzak

o d

isei

nu

ari

bu

ruzk

o m

od

ulu

esp

ezif

iko

ak s

artz

ea P

lan

ho

nen

esp

arru

an g

arat

uta

ko p

rest

aku

ntz

apro

-g

ram

etan

.X

XX

X

1.8.

3 A

ldiz

kako

txo

sten

bat

eg

itea

, em

aku

mee

k G

ZESa

ri d

ago

kio

nez

du

ten

pre

mia

n, e

skar

ian

eta

era

bile

ran

edo

era

bile

rari

k ez

an–

erag

ina

du

ten

fak

tore

ak (

asko

tari

ko d

iskr

imin

azio

eg

oer

a, p

ob

rezi

aren

fem

iniz

a-zi

oa,

em

aku

mee

n b

izi-

itxa

rop

ena,

zai

nke

ta in

form

alar

en e

gin

kizu

nak

eu

ren

gai

n h

artz

ea e

ta a

bar

) azt

ertz

e-ko

, bai

eta

ho

rrek

em

aku

mee

n b

izi-

bal

din

tzet

an d

uen

inp

aktu

a er

e.

X

1.8.

4 Ze

rbit

zu e

ta z

entr

oen

iris

gar

rita

sun

a h

ob

etze

ko p

lan

ak e

git

ea, h

ob

etze

ko p

rem

ia d

ute

n k

asu

etan

.X

1.9

Giz

arte

Zer

bit

zuen

Eu

skal

Sis

te-

mar

en e

rab

iltza

ileen

hiz

kun

tza-

esku

-b

idea

k b

erm

atze

a.

1.9.

1 G

ZESa

ren

era

bilt

zaile

ei –

eure

n le

hen

tasu

nar

en a

rab

era–

EA

Eko

bi h

izku

ntz

a o

fizi

alet

ako

ed

oze

inet

an

arta

tuak

izat

eko

esk

ub

idea

ber

mat

uko

die

ten

neu

rria

k in

dar

tzea

.X

XX

X

Page 88: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

87

2. A

rdat

za. E

red

u k

om

un

itar

ioa

fin

katz

ea e

ta g

arat

zea

Hel

bu

ru e

stra

teg

iko

akEk

intz

ak20

1620

1720

1820

19

2.1.

Err

efer

entz

iako

fig

ura

eta

kas

ua-

ren

ko

ord

inaz

ioa

ind

artz

ea,

beh

ar

du

enar

i er

refe

ren

tzia

ko

pro

fesi

on

al

bat

eta

lag

un

eg

ite

per

tso

nal

izat

ua

eta

inte

gra

la

ber

mat

zeko

, er

abil-

tzai

leen

esk

ub

idee

n k

atal

og

oan

au

-rr

eiku

sita

koar

i ja

rrai

kiz

(leg

eare

n 9

. ar

tiku

lua)

.

2.1.

1 Er

refe

ren

tzia

ko f

igu

rari

, ka

suar

en k

oo

rdin

azio

ari

–sek

tori

ala

(leh

en e

ta b

igar

ren

mai

lako

arr

etar

en

arte

an)

eta

sekt

ore

arte

koa

(so

zio

san

itar

ioa,

so

zio

edu

kati

bo

a, s

ozi

ola

bo

rala

) et

a la

gu

n e

git

e so

zial

ari b

uru

z-ko

ere

du

par

teka

tua

lan

tzea

, g

izar

te-z

erb

itzu

ak e

mat

en d

itu

zten

en

pre

sa p

rib

atu

ak e

ta g

izar

te-e

kin

tzak

o

hir

ug

arre

n s

ekto

reko

era

kun

dea

k ko

ord

inat

zeko

din

amik

etan

par

te h

artz

ea e

re b

arn

ean

har

tuta

.

X

2.1.

2 A

dm

inis

traz

io p

ub

liko

en e

ta e

raku

nd

e p

rib

atu

en a

rtea

n p

roto

kolo

ak e

do

ako

rdio

ak s

inat

zea,

era

kun

-d

e p

rib

atu

ek e

rref

eren

tzia

ko f

igu

rare

n e

ta k

asu

aren

ko

ord

inaz

ioar

en e

gin

kizu

net

an p

arte

har

dez

aten

, b

etie

re e

raku

nd

eko

pro

fesi

on

al b

at e

rref

eren

te iz

ang

o li

tzat

ekee

n k

asu

a, e

lkar

tru

katu

beh

arre

ko in

form

a-zi

oa,

ho

rret

arak

o i

rizp

ide

nah

iz p

roze

du

rak,

ad

min

istr

azio

pu

blik

oek

eg

in b

ehar

reko

jar

raip

ena

eta

bes

te

hai

nb

at a

lder

di e

re b

arn

ean

har

tuta

.

X

2.2

Arr

eta-

mai

len

(le

hen

mai

lako

eta

b

igar

ren

mai

lako

arr

eta)

art

eko

ko

or-

din

azio

a h

ob

etze

a, a

rret

a in

teg

rala

-g

oa

eta

per

tso

nal

izat

uag

oa

izan

da-

din

eta

bik

oiz

tasu

nak

sai

hes

tuta

.

2.2.

1 Le

hen

mai

lako

eta

big

arre

n m

aila

ko a

rret

aren

art

ean

lan

kid

etza

ko e

ta k

oo

rdin

azio

ko p

roto

kolo

ak

(bat

erak

o a

rret

a et

a b

ider

atze

a) la

ntz

ea.

X

2.3

Erab

iltza

ile e

ta h

artz

aile

ek m

aila

g

uzt

ieta

n

par

te

har

d

ezat

en

sust

a-tz

ea:

esku

-har

tze

per

tso

nal

/fam

ilia-

rrea

n,

zerb

itzu

ed

o z

entr

oet

an,

gi-

zart

e-ze

rbit

zuet

ako

po

litik

etan

.

2.3.

1 Pe

rtso

nek

in e

ta f

amili

ekin

eg

ind

ako

esk

u-h

artz

eeta

ko o

rien

tazi

oan

eta

eb

alu

azio

an.

2.3.

2 Ze

rbit

zuen

dis

ein

uan

eta

eb

alu

azio

an, e

ta z

entr

oet

ako

eg

un

ero

ko b

izit

zare

n a

nto

lake

tan

.2.

3.3

Erak

un

de

ord

ezka

rien

bit

arte

z, g

izar

te-z

erb

itzu

etak

o p

olit

iken

dis

ein

uan

, b

etea

razt

ean

eta

eb

alu

a-zi

oan

.

XX

XX

2.4

Oin

arri

zko

Giz

arte

Zer

bit

zuet

ako

(O

GZ)

lau

zer

bit

zuak

to

kiko

era

kun

-d

eeta

n (

ud

alak

, man

kom

un

itat

eak.

..)

hed

atu

ko d

irel

a b

erm

atze

a, e

ta e

s-ku

-har

tze

eta

pre

ben

tzio

ko

mu

nit

a-ri

oko

zer

egin

ak in

dar

tzea

.

2.4.

1. T

oki

ko e

raku

nd

e b

ako

itza

k K

atal

og

oko

1.1

etik

1.4

era

bit

arte

ko z

erb

itzu

ak h

edat

zea,

esk

ub

idea

ren

ti

tula

r d

iren

per

tso

na

gu

ztie

i ber

mat

zeko

mo

du

an.

X

2.4.

2. U

dal

aren

ed

o t

oki

ko e

raku

nd

eare

n u

stez

hal

a d

ago

kio

nea

n,

Oin

arri

zko

Giz

arte

Un

itat

eak

(OG

U)

aria

n-a

rian

hed

atze

a, O

GU

aren

era

gin

pek

o e

rem

uan

fis

iko

ki k

oka

tuta

ko e

kip

o e

ta z

entr

oak

dit

uzt

ela,

bai

et

a d

inam

ikak

, pla

ng

intz

a et

a b

este

bal

iab

ide

bat

zuek

iko

lan

kid

etza

ere

, des

zen

tral

izat

uta

.X

XX

X

2.5

Zerb

itzu

ak e

ta, b

erez

iki,

zen

tro

ak

iku

speg

i ko

mu

nit

ario

aren

ar

aber

a et

a p

erts

on

a xe

de

du

en p

lan

gin

tza-

ren

pri

ntz

ipio

aren

ara

ber

a eg

oki

tzen

au

rrer

a eg

itea

.

2.5.

1. P

erts

on

a xe

de

du

en a

rret

a-er

edu

a za

bal

tzea

, h

ala

etxe

an n

ola

eg

oit

za-z

entr

oet

an,

bai

eta

eg

un

eko

ze

rbit

zuak

eta

eg

oit

za-z

entr

oak

ed

o o

stat

u-z

erb

itzu

ak in

gu

run

eare

kin

lotz

ea x

ede

du

ena

ere.

XX

2.6

Zain

tzai

leei

em

aten

zai

en l

agu

n-

tza

ho

bet

zea

eta

zain

keta

ered

uen

b

ilaka

erar

i et

a d

iber

tsif

ikaz

ioar

i au

-rr

ea h

artz

ea.

2.6.

1. Z

ain

tzai

leei

beg

irak

o a

tsed

en-

eta

lag

un

tza-

zerb

itzu

ak i

nd

artz

ea,

bai

eta

etx

ean

eg

oer

a d

eseg

oki

ak

eta

lag

un

tza-

pre

mia

k h

aute

mat

eko

eg

inki

zun

ak e

re (

bis

ital

die

n b

itar

tez…

).X

XX

X

2.6.

2. G

ZEB

aren

esp

arru

an,

zain

tzai

leek

esk

ain

tzen

du

ten

lag

un

tzar

ekin

lo

tuta

ko i

kerk

eta-

ildo

esp

ezif

iko

a ez

artz

ea, e

ta h

aien

eg

oer

a, g

og

ob

etet

ze-m

aila

, lag

un

tza-

pre

mia

k et

a za

inke

ta-e

red

uar

en e

do

-er

edu

en b

i-la

kaer

a er

e ai

ntz

at h

artu

ta.

XX

X

2.6.

3. Z

ain

tzai

leei

bu

ruzk

o k

on

gre

su b

at b

ult

zatz

ea.

X

Page 89: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

88

2. A

rdat

za. E

red

u k

om

un

itar

ioa

fin

katz

ea e

ta g

arat

zea

Hel

bu

ru e

stra

teg

iko

akEk

intz

ak20

1620

1720

1820

19

2.7

Lag

un

tzek

o t

ekn

olo

gia

k et

a p

ro-

du

ktu

ak

ind

artz

ea,

auto

no

mia

z g

i-za

rter

atze

a et

a et

xean

ger

atze

ko a

u-

kera

ah

alb

idet

zeko

.

2.7.

1. L

agu

ntz

a te

knik

oa

emat

eko

eta

in

gu

run

e fi

siko

a eg

oki

tzek

o z

erb

itzu

ak i

nd

artz

ea,

bai

eta

lag

un

-tz

apro

du

ktu

ak e

sku

ratz

eko

eta

etx

ebiz

itza

n e

ta m

oto

rdu

n i

bilg

ailu

etan

eg

oki

tzap

enak

eg

itek

o z

uze

nek

o

pre

staz

io e

do

lag

un

tza

eko

no

mik

oak

ere

(au

ton

om

ia e

rraz

tera

bid

erat

uta

ko p

rest

azio

ed

o l

agu

ntz

a ek

o-

no

mik

oak

).

XX

XX

2.7.

2. P

rest

aku

ntz

a et

a in

form

azio

a h

ob

etze

a ah

alb

idet

uko

du

ten

neu

rria

k ab

ian

jart

zea

lag

un

tza

emat

eko

g

aur

egu

n d

aud

en t

ekn

olo

gia

k ez

artz

eko

eta

beh

ar b

ezal

a er

abilt

zeko

.X

XX

X

2.8.

A

rret

a g

oiz

tiar

reko

, m

end

eta-

sun

-,

baz

terk

eria

- et

a b

abes

gab

e-ta

sun

-eg

oer

en

pre

ben

tzio

rako

et

a au

ton

om

ia

sust

atze

ko

estr

ateg

ia

bat

dis

ein

atu

eta

in

dar

tzea

, b

igar

ren

m

aila

ko

arre

tara

ig

aro

tzek

o

pro

ze-

sua

atze

ratz

earr

en.

2.8.

1. A

rret

a g

oiz

tiar

rare

kin

(d

esg

aita

sun

a), m

end

etas

un

aren

pre

ben

tzio

arek

in e

ta a

uto

no

mia

su

stat

zear

e-ki

n lo

tuta

ko z

erb

itzu

eta

pre

staz

io e

do

lag

un

tza

eko

no

mik

oak

ind

artz

ea.

XX

XX

2.8.

2. P

siko

log

ia-,

giz

arte

- et

a h

ezku

ntz

a-ar

loan

esk

u h

artz

eko

eta

fam

ilia-

ori

enta

zio

ko p

rog

ram

ak s

ust

a-tz

ea g

ura

soen

eta

sem

e-al

aben

art

ean

.X

XX

X

2.8.

3. K

on

tin

gen

tzia

bak

oit

zare

n (

baz

terk

eria

, m

end

etas

un

a, b

abes

gab

etas

un

a, d

esg

aita

sun

a) f

un

tsez

ko

irag

arle

ak id

enti

fika

tzea

eta

ald

izka

pro

spek

zio

-azt

erke

tak

egit

ea, p

rem

ien

bila

kaer

ari a

urr

ea h

artz

ea a

hal

-b

idet

zeko

.X

XX

2.8.

4. E

kite

ko e

red

u p

reb

enti

bo

aren

def

iniz

io a

do

stu

a eg

itea

, es

ten

tsib

oag

oa

eta

inte

nts

itat

e tx

ikia

go

koa,

ad

inek

oen

men

det

asu

n-a

rris

kuar

i et

a -e

go

erei

go

iz e

kin

da

(eg

un

eko

arr

etar

ako

zer

bit

zuak

, o

stat

ua,

zai

n-

tzai

leei

lag

un

tzea

eta

ab

ar).

X

2.8.

5. E

mak

um

een

, ad

ing

abek

oen

, ad

inek

oen

eta

des

gai

tasu

nen

bat

du

ten

en b

abes

gab

etas

un

-eg

oer

ak p

re-

ben

itze

ari,

hau

tem

ater

i eta

go

iz e

kite

ari b

ult

zad

a em

atea

.X

XX

X

Page 90: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

89

Eje

3. A

rtic

ula

ció

n in

tern

a d

el s

iste

ma

y d

esar

rollo

del

sis

tem

a d

e g

ob

iern

o y

ges

tió

n d

el s

vss

Ob

jeti

vos

estr

atég

ico

sA

ccio

nes

2016

2017

2018

2019

3.1.

GZE

Sa b

ider

atze

ko e

ta h

edat

ze-

ko b

ehar

rezk

oak

dir

en o

rgan

oak

fin

-ka

tzea

, lan

kid

etza

n ja

rdu

nd

a.

3.1.

1. G

ZEB

a in

dar

tzea

, GZE

Sare

n e

raku

nd

e-ar

kite

ktu

rare

kin

ko

her

ente

ak d

iren

lan

erak

o p

roze

du

ra e

ta

iriz

pid

eak

ezar

rita

eta

lan

kid

etza

-din

amik

a fi

nka

tuta

.X

XX

X

3.1.

2. O

ro h

ar,

ekim

en p

rib

atu

aren

eta

, ze

haz

ki,

hir

ug

arre

n s

ekto

re s

ozi

alar

en p

arte

-har

tzea

su

stat

zea

Giz

arte

Zer

bit

zuen

Eu

skal

Ko

nts

eilu

aren

bit

arte

z, l

egea

n a

urr

eiku

sita

koar

en a

rab

era,

eta

Eu

skad

iko

El-

karr

izke

ta Z

ibile

rako

Mah

aiar

en b

itar

tez,

giz

arte

-zer

bit

zuen

arl

oan

par

te h

artz

eko

gu

nea

k d

iren

ald

e-ti

k, e

ta le

gea

ren

eta

, ber

ezik

i, G

ZESa

ren

hed

apen

ari d

ago

kio

nez

.

XX

XX

3.1.

3. G

izar

te Z

erb

itzu

en lu

rral

de-

eta

ud

al-a

rlo

ko k

on

tsei

luak

so

rtze

a, h

ala

bad

ago

kio

.X

XX

3.2.

Eki

men

pri

bat

uak

eta

, b

erez

iki,

giz

arte

-eki

men

ak G

ZESa

n p

arte

har

d

ezan

su

stat

zea.

3.2.

1. K

ud

eake

ta p

ub

liko

a –z

uze

nek

oa

eta

giz

arte

-eki

men

aren

bid

ezko

a– g

aile

n iz

ang

o d

ela

ber

mat

zea.

XX

XX

3.2.

2. It

un

so

zial

aren

ara

ub

idea

eta

lan

kid

etza

ko e

spar

ru-a

kord

io e

ta h

itza

rmen

ak a

rau

tzea

eta

gar

atze

a.X

3.3.

Im

pu

lsar

alg

un

os

sist

emas

y h

e-rr

amie

nta

s d

e g

esti

ón

n

eces

ario

s p

ara

la p

lan

ific

ació

n,

seg

uim

ien

to y

ev

alu

ació

n d

el d

esp

lieg

ue

del

SV

SS.

3.3.

1. In

form

azio

a em

aten

du

ten

era

kun

de

gu

ztie

i GZE

Sare

n h

edap

enar

i bu

ruzk

o in

form

azio

a d

enb

ora

er

real

ean

izat

eko

au

kera

em

ang

o d

ien

tre

sna

erra

z et

a ar

in b

at d

isei

nat

zea

eta

hed

atze

a.3.

3.2.

Giz

arte

Zer

bit

zuei

bu

ruzk

o In

form

azio

ko E

usk

al S

iste

ma

(GZI

ES)

hed

atze

a, a

urr

eko

tre

sna

ere

bar

-n

ean

har

tuta

, eta

sis

tem

a h

orr

en a

bia

razt

ea, m

ante

ntz

e-la

nak

eta

ete

ng

abek

o e

gu

ner

atze

a b

erm

atze

a.3.

3.3.

GZE

Sare

n z

erb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

iko

ak e

ten

gab

e p

lan

ifik

atze

ko s

iste

ma

bat

dis

ein

atze

a,

pre

mie

n b

ilaka

erar

i, la

gu

ntz

a fo

rmal

eta

in

form

alar

en s

area

ri,

gas

tuar

i et

a d

iru

-sar

rere

i b

uru

zko

ald

iz-

kako

dat

uet

an o

inar

ritu

ta.

X

X X X

X X

X X

3.3.

4. S

aila

ri e

ten

gab

eko

pla

ng

intz

a-si

stem

a d

isei

nat

zen

, gau

zatz

en e

ta e

gu

ner

atze

n e

ta G

izar

te Z

erb

i-tz

uen

Eu

skal

Sis

tem

a (G

ZES)

mar

txan

jar

tzek

o b

este

lako

zer

egin

ak e

git

en l

agu

ntz

ea (

arau

ak g

arat

zea,

G

izar

te Z

erb

itzu

etak

o E

raku

nd

eart

eko

Org

ano

a d

inam

izat

zea,

GZE

Ba

bu

ltza

tzea

...).

X

3.3.

5. G

izar

te Z

erb

itzu

en E

usk

al B

ehat

oki

a su

stat

zea,

En

ple

gu

eta

Giz

arte

Po

litik

etak

o S

aile

ko Ik

usp

egi@

k G

izar

te-g

aiet

arak

o B

ehat

oki

en s

area

era

tzen

du

ten

gai

ner

ako

Beh

ato

kiek

in k

oo

rdin

atu

z, b

ai e

ta E

usk

a-d

in d

aud

en b

este

Giz

arte

Beh

ato

kiek

in e

ta g

izar

teze

rbit

zuen

arl

oko

bes

tela

ko ja

kin

tza-

zen

tro

ekin

ere

.X

XX

3.3.

6. G

ZESa

ren

era

gin

a eb

alu

atze

ko a

do

stu

tako

sis

tem

a b

at d

isei

nat

u e

ta a

bia

razt

ea (g

izar

te-k

oh

esio

a-ri

, pre

ben

tzio

ari,

enp

leg

ua

sort

zear

i, ja

rdu

era

eko

no

mik

oar

i... d

ago

kien

ez).

X

3.4.

GZE

San

kal

itat

ea h

ob

etze

ra b

i-d

erat

uta

ko ja

rdu

erak

su

stat

zea.

3.4.

1. K

ud

eake

ta-k

alit

atea

ren

ad

iera

zlee

n k

atal

og

o a

do

stu

bat

so

rtze

a; G

ZESe

an p

arte

har

tzen

du

ten

er

agile

ek z

enb

ater

ain

o b

etet

zen

dit

uzt

en a

zter

tzea

ah

alb

idet

uko

du

en k

atal

og

o b

at.

XX

3.4.

2. G

ZESa

ren

zen

tro

eta

elk

arte

etan

era

bilt

zaile

ek e

ta b

este

inte

res-

tald

e b

atzu

ek iz

aten

du

ten

go

go

-b

etet

ze-m

aila

neu

rtze

ko s

iste

mak

eza

rtze

a.X

XX

X

3.4.

3. Z

ain

tzar

en k

alit

atea

eb

alu

atze

ko e

ta e

ten

gab

e h

ob

etze

ko e

red

u k

om

un

ak g

arat

zea,

bai

eta

G

ZESa

ren

zer

bit

zuet

an k

alit

atez

ko s

iste

mak

eza

rtze

ko la

gu

ntz

a te

knik

oko

pro

gra

mak

ere

.X

XX

3.4.

4. K

on

trat

u, i

tun

ed

o h

itza

rmen

bat

en k

ud

eake

ta-z

iklo

ko f

ase

gu

ztie

tan

iriz

pid

e, p

roze

du

ra e

ta t

res-

nak

txe

rtat

zea,

bai

eta

esk

ura

tzek

o b

ald

intz

ak e

ta d

iskr

imin

azio

po

siti

bo

ko ir

izp

idea

k er

e, e

do

zein

op

e-ra

do

rek

gau

za d

itza

keen

jard

un

bid

eeki

n –

esku

har

tzea

ri e

ta k

ud

eake

tari

bu

ruzk

oak

– lo

tuta

eta

GZE

Sa-

ren

zer

bit

zuen

ho

rnid

ura

ri b

alio

a er

anst

en d

iote

la.

XX

XX

3.5.

Ti

tula

rra

go

rab

eher

a,

zerb

itzu

g

uzt

ien

b

arn

e-

eta

kan

po

-per

tzep

-zi

oa

ahal

bid

etze

a, e

ran

tzu

kizu

n p

u-

blik

oko

si

stem

a b

akar

b

at

osa

tzen

d

ute

n a

ldet

ik.

3.5.

1. G

ZESe

ko z

erb

itzu

gu

ztie

ntz

ako

sin

bo

lo e

do

an

agra

ma

ber

eizg

arri

bat

so

rtze

a, s

iste

ma

ber

eko

ak

dir

ela

ager

ian

uzt

eko

bai

bar

ruan

bai

kan

po

an.

X

Page 91: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

90

4. A

rdat

za. B

alia

bid

eak

op

tim

izat

zea,

bal

iab

idea

k p

rem

ien

ara

ber

a eg

oki

tzea

, eta

era

gin

kort

asu

na

eta

efiz

ien

tzia

ho

bet

zea

Hel

bu

ru e

stra

teg

iko

akEk

intz

ak20

1620

1720

1820

19

4.1.

Ad

min

istr

azio

-ku

dea

keta

ko f

or-

mu

lak

gar

atze

a, b

etie

re e

skar

iak

ari-

nag

o i

zap

idet

zea

eta

erab

iltza

ileen

ar

reta

n e

ta s

arb

idea

n b

este

lako

ho

-b

eku

ntz

ak e

zart

zea

ahal

bid

etze

ko.

4.1.

1 A

dm

inis

traz

ioa

arra

zio

nal

izat

u e

ta m

od

ern

izat

zeko

neu

rria

k h

artz

ea, b

ai e

ta a

dm

inis

traz

ioar

en z

erb

i-tz

uak

eka

inar

en 2

2ko

11/

2007

Leg

era

(Her

rita

rrek

Zer

bit

zu P

ub

liko

etan

Sar

bid

e El

ektr

on

iko

a iz

atea

ri b

uru

z-ko

a) e

go

kitz

eko

ere

.X

XX

X

4.2.

Arr

etan

gai

nja

rtze

rik

edo

hu

tsu

-n

erik

izan

ez

dad

in a

hal

bid

etze

a, e

ta

erak

un

de

bak

oit

zare

n e

sku

-har

tzea

le

gea

n e

ta Z

orr

oar

i b

uru

zko

Dek

re-

tuan

au

rrei

kusi

tako

es

kum

en-e

spa-

rru

aren

ara

ber

a eg

oki

tzea

.

4.2.

1. E

raku

nd

e b

ako

itza

k es

kain

itak

o z

erb

itzu

ak e

ta z

erb

itzu

ho

rien

har

tzai

leak

eg

oki

tzea

eta

gar

atze

a le

-g

eare

n e

ta Z

orr

oar

i bu

ruzk

o D

ekre

tuar

en e

sku

men

-esp

arru

aren

ara

ber

a, e

raku

nd

een

art

ean

eg

in b

ehar

reko

tr

ansf

eren

tzia

k ku

dea

tuta

(ik

us

fin

antz

aber

reg

oki

tzea

ere

).X

XX

X

4.3.

Arr

eta

kom

un

itar

ioa

ind

artz

e-ko

, er

agin

kort

asu

na

eta

efiz

ien

tzia

h

ob

etze

ko,

kost

uak

ar

razi

on

aliz

a-tz

eko

eta

GZE

Sare

n ja

rdu

n-e

rem

uan

p

rem

ia

ber

riei

er

antz

ute

ko

zerb

i-tz

uen

ku

dea

keta

n e

ta z

erb

itzu

ho

-ri

ek e

mat

ean

jar

du

nb

ide

ego

kien

, eb

alu

azio

ko e

ta I

+G

+B

ko j

ard

uer

ak

sust

atze

a.

4.3.

1. G

izar

te-z

erb

itzu

en a

rlo

an,

bai

zer

bit

zuei

bai

an

tola

tzek

o m

od

u b

erri

ei d

ago

kien

ez b

erri

kun

tza

bu

l-tz

atze

ko b

erar

iazk

o p

rog

ram

ak i

nd

artz

ea,

bai

ta,

bes

teak

bes

te,

do

mo

tika

ren

eta

osa

sun

aren

tek

no

log

ien

es

par

ruet

an (

bes

te s

iste

ma

bat

zuek

in e

lkar

lan

ean

) b

ult

zatz

eko

ak e

re.

XX

XX

4.3.

2. A

uto

no

mia

z g

izar

tera

tzea

reki

n l

otu

tako

ad

iera

zlee

n s

iste

ma

bat

zeh

aztu

eta

eza

rtze

a, G

ZESa

ren

es-

ku-h

artz

eare

n o

nd

ori

oz

lort

u b

ehar

reko

em

aitz

a d

en a

ldet

ik.

XX

X

4.3.

3. G

ure

ing

uru

ko b

este

her

rial

de

bat

zuet

an, b

este

au

ton

om

ia-e

rkid

ego

bat

zuet

an e

ta E

AEr

en t

estu

ing

uru

an

egit

en d

itu

zten

jard

un

bid

e eg

oki

en e

ta b

erri

tzai

leen

ber

ri iz

atek

o a

uke

ra e

man

go

du

en p

rog

ram

a b

at g

arat

zea.

XX

X

4.3.

4. G

izar

te-z

erb

itzu

en e

rem

uan

jard

un

bid

e b

erri

tzai

leak

eg

in d

aite

zen

su

stat

zea

eta

bu

ltza

tzea

.X

XX

X

4.3.

5. G

izar

te Z

erbi

tzue

n Eu

skal

Sis

tem

ako

pres

tazi

o et

a ze

rbit

zuen

kos

tuar

i bur

uzko

azt

erla

na e

gite

a, z

erbi

tzu

mot

a be

rdin

ean

daud

en g

astu

arr

unt

publ

ikoa

ren

dife

rent

ziei

eta

hor

ieta

n er

agin

a du

ten

fakt

oree

i era

ntzu

n ah

al iz

atek

o.X

4.4

Pert

son

en

gai

tasu

nak

ap

rob

e-tx

atu

eta

ho

bet

u d

aite

zen

, p

rod

uk-

tib

itat

ea e

ta l

anb

ald

intz

a eg

oki

ak

ahal

bid

etze

a.

4.4.

1. E

np

leg

uar

en k

alit

atea

su

stat

zera

eta

GZE

Sko

pro

fesi

on

alen

ku

alif

ikaz

ioa

eta

pre

stak

un

tza

ho

bet

zera

b

ider

atu

tako

bat

zord

e se

kto

rial

a er

atze

a G

ZEK

n.

X

4.4.

2. H

itza

rmen

ak f

orm

aliz

atze

ko,

kon

trat

azio

ko e

do

itu

ntz

eko

pro

zed

ure

tan

giz

arte

-kla

usu

lak

ezar

tzea

, la

n-a

rlo

ko e

rreg

ula

zio

ak e

ta z

erb

itzu

ak e

mat

eko

bal

din

tza

ego

kiak

(pro

fesi

on

alen

ku

alif

ikaz

ioa)

, em

aku

mee

n

eta

giz

on

en b

erd

inta

sun

a et

a ab

ar b

etet

zen

dir

ela

ber

mat

zeko

.X

XX

X

4.4.

3. G

ZESa

n e

sku

har

tzen

du

ten

era

kun

de

eta

enti

tate

etak

o p

rofe

sio

nal

ak e

ten

gab

e p

rest

atu

eta

bir

zikl

a d

aite

zen

ind

artz

ea.

XX

XX

4.4.

4. G

ZESk

o p

rofe

sio

nal

ak g

ain

beg

irat

zera

eta

mo

tib

atze

ra b

ider

atu

tako

eta

pro

fesi

on

al h

ori

ei la

gu

ntz

a p

siko

-so

-zi

ala

eska

intz

eko

jard

uer

ak s

ust

atze

a, la

ng

ileek

lan

a, f

amili

a et

a b

izit

za p

erts

on

ala

bat

erag

arri

eg

in d

itza

ten

ere

ah

alb

idet

uta

.X

XX

X

4.4.

5. G

ZESa

ren

Pre

staz

io e

ta Z

erb

itzu

en K

atal

og

oa

aplik

atze

ko b

ehar

rezk

oak

dir

en ja

rdu

era

pro

fesi

on

alak

g

auza

tzek

o e

go

kien

ak d

iren

lan

bid

e-ku

alif

ikaz

ioak

zeh

aztu

eta

ara

utz

ea E

usk

o J

aurl

arit

zak,

leg

eare

n 7

8.3

arti

kulu

an a

urr

eiku

sita

koar

en a

rab

era.

XX

4.4.

6. L

anb

ider

en e

ta H

ezku

ntz

a Sa

ilare

n (

Ku

alif

ikaz

ioen

eta

Lan

bid

e H

ezik

etar

en E

usk

al I

nst

itu

tua)

art

eko

la

nki

det

zare

n b

itar

tez,

ad

inek

oei

eta

des

gai

tasu

nen

bat

du

ten

ei a

rret

a em

aten

lan

eg

iten

du

ten

hai

nb

at la

n-

bid

e-p

rofi

l eg

iazt

atze

ko p

roze

suak

ah

alb

idet

uko

dit

uzt

en b

ald

intz

ak s

or

dai

teze

n s

ust

atze

a.X

X

4.4.

7. L

agu

ntz

eko

sar

e in

form

al e

ta s

ozi

ofa

mili

arre

tik

arre

ta e

git

eko

eg

inki

zun

etan

lo

rtu

tako

gai

tasu

nak

er

reko

no

zitz

ea a

hal

bid

etu

ko d

ute

n n

eurr

i et

a b

ide

ego

kiak

eza

rtze

a, l

egea

ren

78.

4 ar

tiku

luan

au

rrei

kusi

-ta

koar

en a

rab

era.

X

Page 92: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

91

4. A

rdat

za. B

alia

bid

eak

op

tim

izat

zea,

bal

iab

idea

k p

rem

ien

ara

ber

a eg

oki

tzea

, eta

era

gin

kort

asu

na

eta

efiz

ien

tzia

ho

bet

zea

Hel

bu

ru e

stra

teg

iko

akEk

intz

ak20

1620

1720

1820

19

4.4.

8. E

zku

tuko

eko

no

mia

n z

ain

tza-

lan

ak e

git

en d

itu

zten

per

tso

nak

pro

fesi

on

aliz

atze

ko p

olit

ika

akti

bo

ak

sust

atze

a: a

) Ja

rdu

era

ho

riek

fo

rmal

izat

zeko

era

kun

dea

k so

rtze

a et

a in

dar

tzea

; b

) p

erts

on

a et

a er

aku

nd

e h

ori

entz

ako

pre

stak

un

tza-

ekin

tzak

bu

ltza

tzea

.X

XX

X

4.5.

GZE

Sare

n z

erb

itzu

eta

pre

sta-

zio

ak e

do

GZE

Sak

emat

en d

itu

enak

(o

sasu

np

rest

azio

ak

edo

b

este

la-

koak

) h

edat

zeko

beh

arre

zko

ak d

i-re

n b

alia

bid

eak

eta

tres

nak

izat

ea.

4.5.

1. L

ehen

dik

dau

den

zer

bit

zuen

esk

um

enak

eg

oki

tu i

zan

aren

on

do

rio

z, a

dm

inis

traz

io p

ub

liko

en a

rtea

n

egin

beh

arre

ko b

erre

go

kitz

e ek

on

om

iko

a eg

itea

.X

XX

X

4.5.

2. Z

erb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

iko

ak h

edat

zeko

beh

arre

zko

ak d

iren

bal

iab

ide

eko

no

mik

oak

eg

un

era-

tzea

eta

gai

tzea

.X

XX

X

4.5.

3. K

on

pen

tsaz

io e

kon

om

iko

rako

iriz

pid

e et

a m

ekan

ism

oak

eza

rtze

a, t

oki

ko e

raku

nd

e b

atek

bes

te t

oki

ko

erak

un

de

bat

tit

ula

r d

uen

ed

o b

este

to

kiko

era

kun

de

bat

ek k

ud

eatz

en d

uen

bal

iab

ide

bat

erak

o s

arb

idea

b

erm

atu

ah

al iz

an d

ezan

.X

4.5.

4. E

usk

o J

aurl

arit

zan

lurr

ald

e-an

tola

men

du

aren

arl

oan

esk

ud

un

a d

en S

aila

ren

eta

EU

DEL

en a

rtea

n a

kor-

dio

ak s

inat

zea

GZE

Sa h

edat

zeko

beh

arre

zko

ak d

iren

azp

ieg

itu

rak

gar

atze

ko: l

urz

oru

aren

ho

rnid

ura

, bab

es-

tuta

ko e

txeb

izit

za e

ta/e

do

loka

lak

lag

atze

a et

a ab

ar.

XX

XX

Page 93: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

92

5. A

rdat

za. B

este

sis

tem

a b

atzu

ekin

lan

kid

etza

n ja

rdu

tea

Hel

bu

ru e

stra

teg

iko

akEk

intz

ak20

1620

1720

1820

19

5.1.

Ere

mu

so

zio

san

itar

ioa

erai

kitz

en

bu

katz

ea,

arre

ta

beh

arre

zko

d

ute

n

kole

ktib

o

gu

ztie

i b

ehar

d

ute

n

or-

dez

kari

tza

eta

esta

ldu

ra e

man

ez, e

ta

GZE

Sare

n z

erb

itzu

en e

ta o

sasu

n-z

er-

bit

zuen

ar

teko

ko

ord

inaz

ioa

ho

be-

tzea

, A

rret

a So

zio

san

itar

ioko

Eu

skal

K

on

tsei

luan

era

bak

itak

o k

oo

rdin

azio

et

a in

teg

razi

o s

ozi

osa

nit

ario

ko i

ldo

es

trat

egik

oak

su

stat

uta

, et

a h

iru

ga-

rren

sek

tore

ko e

raku

nd

eek

baz

kid

e es

trat

egik

otz

at e

ta l

ehen

tasu

nez

ko-

tzat

par

te h

artu

ta.

5.1.

1. A

rret

a So

zio

san

itar

ioko

Eu

skal

Ko

nts

eilu

aren

Dek

retu

a p

rest

atze

a et

a o

nar

tzea

.X

5.1.

2. K

oo

rdin

azio

so

zio

san

itar

ioko

pro

gra

ma

pilo

tuak

gar

atze

a, e

raku

nd

eart

eko

lan

kid

etza

rako

hit

zarm

en

edo

ako

rdio

en b

itar

tez,

ber

ezik

i ko

ntu

an h

artu

ta e

txek

o e

sku

-har

tze

pro

gra

ma

sozi

osa

nit

ario

ak a

bia

n ja

rtze

a.X

XX

5.1.

3. L

ehen

mai

lako

arr

eta

sozi

osa

nit

ario

ko t

ald

een

eta

kas

u s

ozi

osa

nit

ario

ak k

ud

eatz

en d

itu

zten

tal

dee

n

esp

erie

ntz

ia p

ilotu

ak b

ult

zatz

ea, b

i sis

tem

etak

o e

do

zein

etan

dih

ard

ute

n e

rref

eren

tzia

zko

pro

fesi

on

alek

in.

XX

X

5.1.

4. A

rret

a so

zio

san

itar

ioko

lu

rral

de-

koo

rdin

atza

ilear

en f

igu

ra e

ta a

rret

a so

zio

san

itar

ioko

lu

rral

de-

kon

-ts

eilu

en g

arap

ena

sust

atze

a.X

XX

5.1.

5. L

anki

det

za s

ozi

osa

nit

ario

ko p

roto

kolo

eta

tre

snak

lan

tzea

, h

ain

bat

esk

alat

an,

per

tso

nen

ah

ald

un

-tz

era,

au

kera

tzek

o g

aita

sun

era

(med

iku

ak a

gin

du

tako

arek

in b

at e

torr

iz b

etie

re),

ib

ilbid

eak

erra

zter

a et

a er

abilt

zaile

a ar

dat

z d

uen

arr

etar

a b

ider

atu

tako

iku

speg

i bat

ekin

.X

XX

X

5.1.

6. Z

erb

itzu

so

zio

san

itar

ioen

Zo

rro

a ja

sotz

en d

uen

Dek

retu

a o

nar

tzea

.X

5.1.

7. A

rret

a G

oiz

tiar

rari

bu

ruzk

o D

ekre

tua

on

artz

ea.

X

5.1.

8. B

abes

gab

etas

un

-eg

oer

an e

go

nik

osa

sun

men

tale

ko a

razo

ak d

itu

zten

ad

ing

abee

i eta

ber

ezik

i, jo

kab

i-d

e-ar

azo

ak d

itu

zten

ad

ing

abee

i arr

eta

emat

eko

lan

kid

etza

-ako

rdio

ak/-

hit

zarm

enak

eza

rtze

a.X

XX

X

5.1.

9. In

form

azio

so

zio

-san

itar

ioko

sis

tem

a ez

artz

ea.

XX

X

5.1.

10. E

rem

u so

zio

san

itar

ioan

iku

speg

i eti

ko-a

sist

entz

iala

gar

atze

a, e

ta e

tika

-bat

zord

ea so

rtze

a er

emu

ho

rret

an.

X

5.1.

11. K

om

un

ikaz

io s

ozi

osa

nit

ario

ko p

lan

a eg

itea

eta

hed

atze

a.

XX

XX

5.1.

12. G

izar

te-z

erb

itzu

en e

ta o

sasu

n-a

rret

aren

arl

oan

esk

ud

un

ak d

iren

ad

min

istr

azio

ek h

itza

rmen

so

zio

sa-

nit

ario

ak b

erri

kust

ea e

ta e

gu

ner

atze

a, G

ZESa

ren

zen

tro

tako

pla

za s

ozi

osa

nit

ario

ak e

ta o

sasu

n-p

rest

azio

ak

fin

antz

atze

ko.

XX

5.2.

La

nb

ide

Eusk

al

Enp

leg

u

Zerb

i-tz

uar

ekin

sar

ean

eg

ind

ako

lan

a h

o-

bet

zea,

bai

eta

, b

erez

iki,

Dir

usa

rre-

rak

Ber

mat

zeko

et

a G

izar

tera

tzek

o

Sist

emar

i dag

oki

on

ez e

re.

5.2.

1. L

anb

ide

Eusk

al E

np

leg

u Z

erb

itzu

aren

eta

GZE

Sare

n a

rtea

n e

ten

gab

eko

ko

ord

inaz

iora

ko e

ta l

anki

de-

tzar

ako

bid

eak

ezar

tzea

, b

este

ak b

este

, h

on

ako

ald

erd

i h

auek

bar

nea

n h

artu

ta:

akti

bat

zeko

ere

du

par

te-

katu

a, e

rag

inko

rra

eta

bid

ezko

a; g

izar

tera

tzek

o l

agu

ntz

a b

ehar

du

ten

per

tso

nei

arr

eta

emat

ean

sis

tem

a b

ako

itza

ri d

ago

zkio

n e

gin

kizu

nak

arg

itze

a; k

oo

rdin

azio

rako

eta

lan

kid

etza

rako

bid

eak

eta

pro

toko

loak

; bi

sist

emet

arak

o g

arra

ntz

itsu

a d

en in

form

azio

a b

ater

a ku

dea

tzea

.

XX

XX

5.2.

2. H

ezku

ntz

a-ar

loko

lag

un

tza

du

ten

giz

arte

ratz

eko

eta

lan

erat

zeko

pro

iekt

u p

ilotu

ak g

arat

zea,

Lan

bi-

dek

eta

Eu

sko

Jau

rlar

itza

ren

Giz

arte

Zer

bit

zuen

Zu

zen

dar

itza

k b

ater

a fi

nan

tzat

uta

X

Page 94: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

93

5. A

rdat

za. B

este

sis

tem

a b

atzu

ekin

lan

kid

etza

n ja

rdu

tea

Hel

bu

ru e

stra

teg

iko

akEk

intz

ak20

1620

1720

1820

19

5.3.

Hez

kun

tza-

sist

emar

ekin

–b

erez

i-ki

, ika

stet

xeek

in–

eta

osa

sun

-sis

tem

a-re

kin

(le

hen

mai

lako

arr

eta)

sar

ean

eg

ind

ako

lan

a h

ob

etze

a.

5.3.

1. K

oo

rdin

azio

-pro

toko

loak

eza

rtze

a ik

aste

txee

kin

, ko

ord

inaz

iora

ko e

ta e

bal

uaz

iora

ko b

ide

irau

nko

rrak

et

a ek

imen

par

teka

tuak

bar

nea

n h

artu

ta, b

atik

bat

, hau

rren

bab

esar

en e

spar

ruan

(bu

llyn

ga

eta

emak

um

een

au

rkak

o i

nd

arke

ria

pre

ben

itze

ko,

hau

tem

atek

o e

ta h

ori

ei a

urr

e eg

itek

o;

fam

iliek

in b

ater

a la

n e

git

ea,

eta

fam

iliet

an iz

aten

dir

en a

ldak

etei

era

ntz

ute

a; e

tork

inak

eta

err

efu

xiat

uak

giz

arte

ratz

ea e

ta a

bar

).

XX

XX

5.4.

Bes

te s

iste

ma

bat

zuek

iko

(et

xe-

biz

itza

, h

irig

intz

a, g

arra

ioa…

) ko

or-

din

azio

a h

ob

etze

a, a

uke

rab

erd

inta

-su

na

eta

aniz

tasu

nar

en

kud

eake

ta

bilt

zen

dit

uen

zeh

arka

ko i

kusp

egit

ik

beg

irat

uta

.

5.4.

1. L

anki

det

za-a

kord

ioak

ed

o -

pro

toko

loak

eta

/ed

o e

kim

en e

do

zer

bit

zu p

arte

katu

ak e

zart

zea,

bat

ik b

at,

baz

terk

eria

ego

eran

ed

o -

arri

sku

an d

aud

enek

etx

ebiz

itza

esk

ura

tzek

o a

uke

ra i

zan

dez

aten

eta

des

gai

tasu

-n

en b

aten

du

ten

ei e

do

men

det

asu

n-e

go

eran

dau

den

ei a

uto

no

mia

z g

izar

tera

tzea

ah

alb

idet

zeko

.X

XX

X

5.5.

Em

aku

mee

n a

urk

ako

ind

arke

rian

sa

rtu

ta d

aud

en z

erb

itzu

eta

era

kun

-d

een

art

eko

ko

ord

inaz

ioa

ho

bet

zea.

5.5.

1. A

zter

keta

bat

eg

itea

em

aku

mee

n a

urk

ako

ind

arke

rian

sar

tuta

dau

den

zer

bit

zu e

ta e

raku

nd

een

art

eko

ko

ord

inaz

ioa

ho

bet

zeko

.X

Page 95: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

94

3.5. Eusko Jaurlaritza buru den ekintzen kuantifikazio ekonomikoa

Aipatu dugunez, kuantifikatu ahal izateko adina zehaztasun-maila duten ekintzak baino ez ditu-gu izan kontuan. Gainera, langile-kostuak ez ditugu sartu baldin eta, gure ustez, lan hori Gizarte Zerbitzuen Zuzendaritzak jada badituen teknikariek eta/edo arduradunek egin badezakete.

Bestalde, Plana indarrean egongo den aldi osorako kalkulatu den gastua hurrengo koadroan bil-tzea erabaki dugu. Horregatik: neurria ekintza bakar bati dagokion kasuetan (adibidez, azterlan bat egitea) ulertzen da gastua behin bakarrik egingo dela, eta akordio-urtea ezarritako egutegian adieraziko da; aldizkako zerbitzu bat abian jartzen den kasuetan, aurreikusitako guztizko kostua adieraziko da, eta eskuineko zutabean, gastu hori zatituko den ekitaldiak adieraziko ditugu.

Helburu Estrategikoak

Ekintzak Kostua Egutegia

1.6 Gizarteak GZESa hobeto ezagutzea, eta GZESaren nahiz zerbitzu publikoen erabilera ego-kia egiteko eta guztion artean eusteko konpro-miso zibikoa sustatzea.

1.6.1. Komunikazio-kanpaina bat abiaraztea, GZESa herritarrei ezagutarazteko: sistemaren xedea, herri-tar guztien premia/kontingentzia jakin batzuk estal-tzera bideratzen dela, zer zerbitzu eta prestazio eko-nomiko eskaintzen dituen, sarbidea, eskuratzeko bal-dintzak eta moduak, haien arteko bateragarritasuna, erabiltzaileen eskubide eta betebeharrak eta abar.

21.000 € 2017

1.8. Plangintzaren ekintza guztietan genero-ikuspe-gia txertatzea, Gizonen eta Emakumeen Berdinta-sunerako otsailaren 18ko 4/2005 Legean aurrei-kusita dagoen moduan, bai eta beste ikuspegi batzuk ere (askotariko se-xu-joerak, kulturartekoa, belaunaldiartekoa, irisga-rritasun unibertsala eta guztiontzako diseinua); halaber, ekintza positi-borako eta aukera- nahiz tratu-berdintasunerako neurriak ere aplikatzea.

1.8.3. Aldizkako txosten bat egitea, emakumeek GZESari dagokionez duten premian, eskarian eta erabileran –edo erabilerarik ezan– eragi-na duten faktoreak (askotariko diskriminazio egoera, pobreziaren feminizazioa, emakumeen bizi-itxaropena, zainketa informalaren eginki-zunak euren gain hartzea eta abar) aztertzeko, bai eta horrek emakumeen bizi-baldintzetan duen inpaktua ere.

21.000 € 2017

2.5. Zerbitzuak eta, be-reziki, zentroak ikuspegi komunitarioaren arabera eta pertsona xede duen plangintzaren printzi-pioaren arabera egoki-tzen aurrera egitea.

2.5.1 Pertsona ardatz duen laguntza-eredua za-baltzea, hala etxean nola egoitza-zentroetan, baita eguneko zerbitzuak eta egoitza-zentroe-takoak edo ostatu-zerbitzuak eta etxekoak lo-tzea ere.

10.000 € 2016, 2017

2.6. Zaintzaileei ema-ten zaien laguntza ho-betzea eta zainketa-e-reduen bilakaerari eta dibertsifikazioari au-rrea hartzea.

2.6.2. GZEBaren esparruan, zaintzaileek eskain-tzen duten laguntzarekin lotutako ikerketa-ildo espezifikoa ezartzea, eta haien egoera, gogobete-tze-maila, laguntza-premiak eta zainketa-eredua-ren edo -ereduen bilakaera ere aintzat hartuta.

30.000 €2017, 2018,

2019

2.6.3. Zaintzaileei buruzko kongresu bat bultzatzea 30.000 € 2016

Page 96: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

95

Helburu Estrategikoak

Ekintzak Kostua Egutegia

2.8. Arreta goiztiarreko, mendetasun-, bazter-keria- eta babesgabe-tasun-egoeren preben-tziorako eta autonomia sustatzeko estrategia bat diseinatu eta indar-tzea, bigarren mailako arretara igarotzeko pro-zesua atzeratzearren.

2.8.3. Kontingentzia bakoitzaren (bazterkeria, mendetasuna, babesgabetasuna, desgaitasuna) funtsezko iragarleak identifikatzea eta aldizka prospekzio-azterketak egitea, premien bilakae-rari aurrea hartzea ahalbidetzeko.

30.000 € 2017, 2018, 2019

3.3. GZESaren heda-pena planifikatzeko, jarraipena egiteko eta ebaluatzeko beharrez-koak diren kudeaketa-ko hainbat sistema eta tresna indartzea.

3.3.2. Gizarte Zerbitzuei buruzko Informazioko Euskal Sistema (GZIES) hedatzea.

50.000 € 2017, 2018,

2019

3.3.4. Sailari etengabeko plangintza-sistema disei-natzen, gauzatzen eta eguneratzen eta Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema (GZES) martxan jartze-ko bestelako zereginak egiten laguntzea (arauak garatzea, Gizarte Zerbitzuetako Erakundearteko Organoa dinamizatzea, GZEBa bultzatzea...).

75.000 € 2016

3.3.5. Gizarte Zerbitzuen Euskal Behatokia (GZEB) sustatzea, Enplegu eta Gizarte Politiketa-ko Saileko Ikuspegi@k Gizarte-gaietarako Beha-tokien sarea eratzen duten gainerako Behato-kiekin koordinatuz, bai eta Euskadin dauden beste Gizarte Behatokiekin eta gizarte-zerbi-tzuen arloko bestelako jakintza-zentroekin ere.

30.000 €2017, 2018,

2019

3.3.6. GZESaren eragina ebaluatzeko adostuta-ko sistema bat diseinatu eta abiaraztea (gizarte-kohesioari, prebentzioari, enplegua sortzeari, jarduera ekonomikoari... dagokienez).

10.000 € 2017

3.4. GZESan kalitatea hobetzera bideratuta-ko jarduerak sustatzea.

3.4.1. Kudeaketa-kalitatearen adierazleen kata-logo adostu bat sortzea; GZESean parte hartzen duten eragileek zenbateraino betetzen dituzten aztertzea ahalbidetuko duen katalogo bat.

21.000 € 2016, 2017

3.4.3. Zaintzaren kalitatea ebaluatzeko eta eten-gabe hobetzeko eredu komunak garatzea, bai eta GZESaren zerbitzuetan kalitatezko sistemak ezartzeko laguntza teknikoko programak ere.

60.000 €2017, 2018,

2019

3.5. Titularra gorabehe-ra, zerbitzu guztien barne- eta kanpo-per-tzepzioa ahalbidetzea, erantzukizun publiko-ko sistema bakar bat osatzen duten aldetik.

3.5.1. GZESeko zerbitzu guztientzako sinbolo edo anagrama bereizgarri bat sortzea, sistema berekoak direla agerian uzteko bai barruan bai kanpoan.

300 € (sinbo-loa edo anagra-ma disei-natzeko

2016

Page 97: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

96

Helburu Estrategikoak

Ekintzak Kostua Egutegia

4.3. Arreta komuni-tarioa indartzeko, eraginkortasuna eta efizientzia hobetzeko, kostuak arrazionali-zatzeko eta GZESaren jardun-eremuan pre-mia berriei erantzu-teko zerbitzuen ku-deaketan eta zerbitzu horiek ematean jar-dunbide egokien, eba-luazioko eta I+G+Bko jarduerak sustatzea.

4.3.1. Gizarte-zerbitzuen arloan, bai zerbitzuei bai antolatzeko modu berriei dagokienez berri-kuntza bultzatzeko berariazko programak in-dartzea, baita, besteak beste, domotikaren eta osasunaren teknologien esparruetan (beste sis-tema batzuekin elkarlanean) bultzatzekoak ere.

60.000 €2016, 2017, 2018, 2019

4.3.2. Autonomiaz gizarteratzearekin lotutako adierazleen sistema bat zehaztu eta ezartzea, GZESaren esku-hartzearen ondorioz lortu beha-rreko emaitza den aldetik.

25.000 €2017, 2018,

2019

4.3.3. Gure inguruko beste herrialde batzuetan, beste autonomia-erkidego batzuetan eta EAE-ren testuinguruan egiten dituzten jardunbide egokien eta berritzaileen berri izateko aukera emango duen programa bat garatzea.

20.000 €2017, 2018,

2019

4.3.5. Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemako pres-tazio eta zerbitzuen kostuari buruzko azterlana egitea, zerbitzu mota berdinean dauden gas-tu arrunt publikoaren diferentziei eta horietan eragina duten faktoreei erantzun ahal izateko.

35.000 € 2017

4.4. Pertsonen gaitasunak

aprobetxatu eta hobetu

daitezen, produktibi-

tatea eta lan-baldintza

egokiak ahalbidetzea.

4.4.3. GZESan esku hartzen duten erakunde eta entita-

teetako profesionalak etengabe prestatu eta birzikla

daitezen indartzea.

Sin coste

adicional

2016 , 2017,

2018, 2019

4.4.6. Lanbideren eta Hezkuntza Sailaren (Kualifi-

kazioen eta Lanbide Heziketaren Euskal Institutua)

arteko lankidetzaren bitartez, adinekoei eta desgai-

tasunen bat dutenei arreta ematen lan egiten duten

hainbat lanbide-profil egiaztatzeko prozesuak ahal-

bidetuko dituzten baldintzak sor daitezen sustatzea.

Sin coste

adicional2016,2017

4.4.8. Ezkutuko ekonomian zaintza-lanak egiten di-

tuzten pertsonak profesionalizatzeko politika akti-

boak sustatzea: a) Jarduera horiek formalizatzeko

erakundeak sortzea eta indartzea; b) pertsona eta era-

kunde horientzako prestakuntza-ekintzak bultzatzea.

60.000 €2016, 2017,

2018, 2019

Page 98: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

97

Helburu Estrategikoak

Ekintzak Kostua Egutegia

5.1 Eremu soziosanita-rioa eraikitzen buka-tzea, arreta beharrezko duten kolektibo guz-tiei behar duten ordez-karitza eta estaldura emanez, eta GZESaren zerbitzuen eta osa-sun-zerbitzuen arteko koordinazioa hobe-tzea, Arreta Soziosani-tarioko Euskal Kontsei-luan erabakitako koor-dinazio eta integrazio soziosanitarioko ildo estrategikoak susta-tuta, eta hirugarren sektoreko erakundeek bazkide estrategiko-tzat eta lehentasunez-kotzat parte hartuta.

5.2 Lanbide Euskal Enplegu Zerbitzuare-kin sarean egindako lana hobetzea, bai eta, bereziki, Diru-sarre-rak Bermatzeko eta Gizarteratzeko Siste-mari dagokionez ere.

5.1.3. Lehen mailako arreta soziosanitarioko tal-deen eta kasu soziosanitarioak kudeatzen dituz-ten taldeen esperientzia pilotuak bultzatzea, bi sistemetako edozeinetan diharduten erreferen-tziazko profesionalekin.

Kostu osagarri-rik gabe

2016, 2017, 2018

5.1.4. Arreta soziosanitarioko lurraldekoordina-tzailearen figura eta arreta soziosanitarioko lu-rralde-kontseiluen garapena sustatzea.

Kostu osagarri-rik gabe

2016, 2017, 2018

5.1.8. Babesgabetasun-egoeran egonik osasun mentaleko arazoak dituzten adingabeei eta be-reziki, jokabide-arazoak dituzten adingabeei arreta emateko lankidetza-akordioak/-hitzar-menak ezartzea.

Kostu osagarri-rik gabe

2016, 2017, 2018, 2019

5.1.9. Informazio sozio-sanitarioko sistema ezartzea.

30.000 € 47 2017, 2018, 2019

5.1.10. Eremu soziosanitarioan ikuspegi etikoa-sistentziala garatzea, eta etika-batzordea sor-tzea eremu horretan.

Kostu osagarri-rik gabe

2016

5.1.11. Komunikazio soziosanitarioko plana egi-tea eta hedatzea.

40.000 €2016, 2017, 2018, 2019

5.1.12. Gizarte-zerbitzuen eta osasun-arretaren arloan eskudunak diren administrazioek hitzar-men soziosanitarioak berrikustea eta egunera-tzea, GZESaren zentrotako plaza soziosanita-rioak eta osasun-prestazioak finantzatzeko.

5.2.2. Hezkuntza-arloko laguntza duten gizarte-ratzeko eta laneratzeko proiektu pilotuak gara-tzea, Lanbidek eta Eusko Jaurlaritzaren Gizarte Zerbitzuen Zuzendaritzak batera finantzatuta.

Ez du koste gehi-

garririk izango Saila-

rentzat

Ezin da zenba-tekoa

zehaztu, proiek-tuen

arabera aldatu egiten baita

2016, 2017

2017

5.5. Emakumeen aurkako indarke-rian sartuta dauden zerbitzu eta erakun-deen arteko koordi-nazioa hobetzea.

5.5.1. Azterketa bat egitea emakumeen aurkako indarkerian sartuta dauden zerbitzu eta erakun-deen arteko koordinazioa hobetzeko.

15.000 € 2017

47 Informazio-sistemarako datu korporatiboak biltegiratzeko sistema baten hornidura eta mantentze-lanak biltzen ditu kostuak.

Page 99: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

98

Laburpen-koadroa. Plan estrategikoaren hedapena / helburu eta ekintza nagusiak

5.1.

6 et

a 5.

1.7

Esp

azio

so

zio

-san

itar

ioa.

5.2.

1 Es

paz

io s

ozi

ola

bo

rala

.

5.3.

1 S

iste

men

art

eko

ko

op

eraz

ioa

(arr

eta

pri

mar

ioan

): h

ezku

ntza

, gi

zart

e-ze

rbitz

uak,

osa

suna

.

Esta

ldu

rak

lort

zea.

1.1

.1

Lurr

ald

ean

hed

atze

a. 1

.1.2

2.

4.1

eta

2.4.

2 (S

SB/U

SB)

Ego

nko

rtu

gab

eko

zer

bit

zu e

ta p

rest

azio

ek

on

om

iko

ak b

ult

zatz

ea. 1

.2.1

Kar

tera

Dek

retu

a o

nes

tea.

1.3

.1

“K

o-o

rdai

nke

ta”-

ren

dek

retu

a”. 1

.4.1

Arr

eta

Pert

son

aliz

atu

ko P

lan

a (A

PP).

1.5.

2

(ikus

i adi

eraz

leak

).

Zerb

itzu

eta

pre

staz

io e

kon

om

iko

ei

bu

ruzk

o d

ekre

tuak

(per

tson

a na

gusi

etat

ik e

ta

ezin

tasu

na d

uten

per

tson

etat

ik h

asita

) 1.3

.2

Tres

na

par

teka

tuak

ap

likat

zea

(bal

oraz

ioa,

gi

zart

e-fit

xa, d

iagn

ostik

oa e

ta A

PP).

1.5.

1 y

1.5.

2

Ered

u p

arte

katu

a er

refe

ren

tear

en ir

ud

iare

n,

kasu

aren

ko

ord

inaz

ioar

en (s

ekto

reko

a et

a se

ktor

eart

ekoa

) eta

giz

arte

-lag

un

tzar

en

ing

uru

an. 2

.1.1

Lan

kid

etza

- et

a ko

ord

inaz

io-p

roto

kolo

ak

leh

enen

go

eta

big

arre

n a

rret

en a

rtea

n +

g

izar

te-l

arri

ald

ien

ko

ord

inaz

ioa

(zer

bitz

uare

n et

a gr

apen

en g

arap

ena)

2.2

.1 +

1.7

.2 y

1.7

.3

3.1.

1 O

ISS

bu

ltza

tzea

eta

lan

kid

etza

-din

amik

a se

nd

otz

ea.

3.3.

1 et

a 3.

3.3

GSE

Sare

n p

lan

gin

tza

(dat

uen

erab

ilgar

ritas

una

denb

ora

erre

alea

n et

a pl

angi

ntza

jarr

aitu

aren

sis

tem

a)

4.2.

1 et

a 4.

5.1

Esku

men

en e

go

kitz

apen

a (e

ta, h

ala

bada

goki

o, e

kono

mia

rena

)

3.2.

1 et

a 3.

2.2

Egu

ng

o t

itu

lart

asu

n-e

git

ura

eta

ara

ud

iare

n g

arap

ena

man

ten

tzea

(kon

tzer

tu s

ozia

la, h

itzar

men

ak e

ta e

spar

ru-a

kord

ioak

)

4.3.

5 Pr

esta

zio

eta

zer

bit

zuen

ko

stu

en a

zter

lan

a (h

ala

bada

goki

o,

Barn

e-ar

tikul

azio

a, s

iste

mar

en

4.5.

2 et

a 5.

1.12

Zer

bit

zu e

ta p

rest

azio

ak h

edat

zeko

beh

ar d

iren

bal

iab

ide

eko

no

mik

oak

eg

un

erat

zea

eta

gai

tzea

: era

kun

de

bak

oit

zare

n a

hal

egin

a et

a m

aila

, eg

on

kort

u g

abek

o z

erb

itzu

eta

pre

staz

ioet

arak

o f

un

tsa,

ak

ord

io s

ozi

o-s

anit

ario

a, S

AA

D.

3.3.

4 Se

nd

otz

ea G

ob

ern

uan

giz

arte

-zer

bit

zuen

esk

um

enak

dit

uen

sai

la,

GSE

Sa h

edat

zen

lag

un

tzek

o

2.8.

1; 2

.7.1

; 2.8

1; 2

.8.2

; 2.8

.5 B

ult

zad

a: a

) ar

nas

a h

artz

eko

zer

bit

zuak

eta

b

abes

a za

intz

aile

ei; b

) la

gu

ntz

a te

knik

oen

zer

bit

zuak

eta

pre

staz

ioak

ed

o d

iru

-lag

un

tzak

; c)

zerb

itzu

ak: a

rret

a g

oiz

tiar

ra, m

end

eko

tasu

nar

en

pre

ben

tzio

a et

a au

ton

om

iare

n s

ust

apen

a; d

) p

siko

log

ian

, giz

arte

an

eta

hez

kun

tzan

esk

u h

artz

eko

pro

gra

mak

, eta

fam

ilia-

ori

enta

zio

koak

; b

abes

gab

etas

un

-eg

oer

ei g

oiz

au

rrer

a h

artz

ea, a

tzem

atea

eta

lan

tzea

2.8.

4 La

ntz

e p

reb

enti

bo

ko e

red

ua

defi

nit

zea,

per

tso

na

nag

usi

en

men

dek

ota

sun

-eg

oer

etar

ako

eta

men

dek

ota

sun

-eg

oer

a so

rtze

ko a

rris

kua

dag

oen

erak

o

2.8.

3 G

ora

beh

era

bak

oit

zare

n f

un

tsez

ko ir

agar

leak

iden

tifi

katz

ea e

ta la

n

pro

spek

tib

oa

egit

ea

GSE

S-PE

hed

atze

a (h

elb

uru

eta

eki

ntz

a n

agu

siak

)

Un

iber

tsal

izaz

iora

ntz

eta

lu

rral

de-

anto

lam

end

ura

ntz

au

rrer

a eg

itea

.

Kas

uar

en

koo

rdin

azio

a et

a in

tras

iste

ma

Preb

entz

ioa

eta

pro

spek

zio

a

Bar

ne-

arti

kula

zio

a,

sist

emar

en k

ud

eake

ta e

ta

fin

antz

azio

a

Ara

ud

iare

n g

arap

ena

Ko

op

eraz

ioa

bes

te s

iste

ma

bat

zuek

in.

Page 100: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

99

4. EAEko gizarte-zerbitzuen mapa eta memoria ekonomikoa

4.1. Mapa eta Memoria Ekonomikoa egiteko irizpideak

EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapa eta memoria ekonomikoa egiteko jarraitu ditugun iriz-pideak honako elementu hauen 2017/01/01erako kalkuluarekin, batik bat, daude lotuta: a) alde batetik, estaldurak eta, bestetik, plaza kopurua, arreta-orduak, erabiltzaileak edo prestazio ekonomikoen hartzaileak; b) Gastu Korronte Publiko (GKP); c) eta diru-sa-rrerak.

4.1.1. EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapa egiteko irizpideak

Gizarte Zerbitzuen Legean Mapa egiteko ezarri diren aurreikuspen guztiak aintzat hartuta, eta aurreikuspen horiek guztiak aldi berean betetze aldera, honako hauek ezarri ditugu:

Biztanleriari buruzko hedapen-irizpideak (35.4 artikulua), bai eta gutxieneko estaldurak -edo, hala badagokio, gutxieneko intentsitateak- eta adierazle sintetiko bat (36.4 artikulua).

Katalogoko eta Zorroko zerbitzuak ezartzeko egokientzat hartutako biztanleriari bu-ruzko irizpideak, EAE osorako berdinak (36.1 artikulua), oinarrizko eremua barnean hartuta (36.2 eta 36.3 artikuluak).

4.1.1.1. Biztanleriari buruzko hedapen-irizpideak, gutxieneko estaldurak eta adierazle sintetikoa

Biztanleriari buruzko hedapen-irizpideetan goiko maila eta gutxieneko maila ezarri dira.

Gutxieneko estaldurak (edo intentsitateak) gutxieneko maila dira eta 2017. urtean maila hori bermatu egin beharko da Lurralde Historikoan (edo EAE osoan, Eusko Jaurlaritzaren eskumeneko zerbitzuen eta prestazio ekonomikoaren kasuan). Nolanahi ere, goiko mailara iristen saiatu behar da.

Goiko mailaGoiko maila honela finkatu da:

a) 2011. urtean dagoen estaldura bider zerbitzu edo prestazio ekonomiko bakoitzaren xe-de-biztanleria, 2017. urtean –EINen epe motzeko proiekzioen arabera–, betiere Lurralde Historiko bakoitzean edo EAE osoan, Eusko Jaurlaritzaren eskumeneko zerbitzuen eta prestazio ekonomikoaren kasuan (adierazle sintetikoa, 1. urratsa). 48

b) Eta ateratzen den datua (plazak, erabiltzaile edo hartzaileak, edo arreta-orduak) go-rantz zuzenduta honako irizpide hauen arabera (adierazle sintetikoa, 2. urratsa).

Mendetasuna/autonomia – adinekoak eremuko zerbitzuetan, bai eta etxez etxeko la-guntza-zerbitzuan, telelaguntza-zerbitzuan, Familia Inguruneko Zaintzetarako Presta-zio Ekonomikoan eta autonomia pertsonalaren aldeko laguntzetan ere, ateratzen den datua (1. urratsa) gorantz zuzendu da, eta 2017/01/01ean izango diren 75 urtetik gora-ko pertsonen kopuruarekin biderkatuta, eta 2012/01/01ean zeuden 75 urtetik gorako pertsonen kopuruarekin zatituta.

48 Zerbitzu edo prestazio ekonomiko bakoitzaren “xede-biztanleria” finkatzeko, Zorroari buruzko Dekretuan zerbitzu edo pres-tazio ekonomiko bakoitza eskuratzeko ezarritako baldintzak hartu dira kontuan.

Page 101: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

100

Bazterkeriaren eremuko zerbitzuetan, ateratzen den datua (paso 1) gorantz zuzendu da 2012an DSBEa jasotzen zutenen kopuruarekin biderkatuta eta 2007an zeuden har-tzaileen kopuruarekin zatituta (pentsioak osatzeko prestazioen hartzaileak kontuan izan gabe), betiere gehikuntza gehienez % 15 izanik.

Gutxieneko maila

Gutxieneko maila honela kalkulatu da:

Desgaitasunaren eremuan, xede-biztanleriaren bilakaera demografikoa beheranzkoa den arren (adierazle sintetikoa: 1. urratsa), zentroetan plaza gehiago aurreikusi dira, desgaitasuna dutenak zahartu egingo baitira eta gaixotasun mentala dutenentzako zerbitzuak indartu egin beharko direla aintzat hartuta. Horrela, bada, 2014. urtean zeu-den plazak bermatzea finkatu dugu xedetzat, bai eta itxarote-zerrenda betetzea ere, Foru Aldundiek emandako datuen arabera; nolanahi ere, 2017rako tarteko helburuak ezarri ditugu.

Heldu ezgaituen tutoretza-zerbitzuan eta arreta goiztiarreko esku-hartze sozialaren zerbitzuan49 erakunde bakoitzak helburu espezifikoak finkatu ditu. Bizimodu indepen-dentea babesteko zerbitzua, bestalde, zerbitzu berritzat hartu da eta Foru Aldundi ba-koitzak emandako datuetan oinarrituta finkatu dira helburuak.

Babesgabetasunaren eremuan, xede-biztanleriaren bilakaera demografikoa beheranz-koa den arren (adierazle sintetikoa: 1. urratsa), 2011. urtean zeuden erabiltzaileen edo plazen kopurua handitzeko helburua zehaztu dugu, adingabeentzako egoitza-zentroe-tan izan ezik. 50

Babesgabetasun-egoeran dauden adingabeentzako egoitza-zentroetan (2.4.4) kalkulua egokitu egin dugu 2011-2014 aldian plazetan izandako beheranzko bilakaera aintzat hartuta (betiere erakunde bakoitzak finkatutako helburuak EAErako birkalkulatutako batez besteko estalduraren % 80tik gora daudela bermatuta). Beheranzko bilakaera hori: a) jatorriz immigranteak direnek okupatutako plazen kopurua murriztearen on-dorio da, baina beherakada hori, hein batean, autoktonoek okupatutako plazen gora-kadarekin konpentsatu da eta, hein askoz ere txikiagoan, familia-harrera indartu izana-rekin; b) beherakada horrek ez dakar beti gastu-murrizketa 2011-2017 aldian, edo ez, ezinbestean, plazen kopurua murriztu den proportzio berean.

Esku-hartze sozioedukatiboaren eta psikosozialaren zerbitzuan (1.3), erabiltzaileen ko-purua handitzea da helburua, eta gastua areagotu egin da (bi kasuetan, % 10), honako faktore hauek aintzat hartuta: a) Zorroari buruzko Dekretuan aurreikusitakoaren ara-bera, babesgabetasun-arrisku arinaren edo ertainaren egoeran dauden adingabeekin eta haien senitartekoekin batera, zerbitzuak bazterkeria-arriskuan eta/edo mendeta-sun-arriskuan dauden pertsona guztiak –adina gorabehera– artatu behar ditu; b) arreta psikosozialak azken urteetan izan duen bilakaeraren ondorioz, gastua handiagoa iza-ten ari da, esku-hartze sozioedukatiboarena ez bezalako kostua duen aldetik.

Informazio-, balorazio-, diagnostiko- eta orientazio-zerbitzua (1.1)/OGZ dagokionez –aurrekoa bezala, eremu edo kontingentzia guztiak hartzen dituen zeharkako zerbitzua

49 Desgaitasuna dutenentzako atsedenerako zerbitzu espezifikoan egonkortu gabekotzat jotako zerbitzuen kasurako irizpide propioei jarraitu diegu.

50 Eremu horretan, eta desgaitasuna duten pertsonen arretaren eremuan ere, adierazle sintetikoaren 1. urratsaren bitartez fin-katutako helburua gorantz zuzendu da. Hala ere, bi eremu horietan aplikatutako bigarren irizpidea ez da adierazle sintetikoan sartzen, ez baitira irizpide sozio-demografikoak.

Page 102: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

101

izaki hau ere–, 2011. urtean lehen mailako arretan zeuden langileei (gizarte-langileak eta administrazioko langileak) eta arreta-orduei eustea izango da helburu, kasuaren koordinazioa eta lagun egite soziala indartzearren; izan ere, hori guztia funtsezkoa baita eredu komunitarioa eta, bereziki, arretaren hurbiltasuna, deszentralizazioa eta pertsonalizazioa indartzeko.

Asmo berari jarraikiz, eta zerbitzu horrek, lehen instantzian, erantzukizun publi-koko sistema gero eta handiago baterako sarbidea kudeatzen duela aintzat hartu-ta, zera proposatu da, Zorroari buruzko Dekretua ezartzearen eta zenbait prestazio ekonomikoren kudeaketa Lanbideri eskualdatu izanaren ondoriozko aldaketak eba-luatu ostean, figura profesional horien arreta-ratioetan (biztanle bakoitzeko minu-tuak) ere EAEko batez besteko estalduraren % 85era iristeko helburua finkatzea, 2020rako.

Egonkortu gabekotzat (berriak edo gutxi garatutakoak) jotako zenbait zerbitzuri da-gokionez –desgaitasunaren eremuan aipatu ditugunak, esaterako–, estaldura edo gas-tu-helburu espezifikoak finkatu dira.

Ildo beretik, adinekoentzako ostatu-zerbitzuen eta eguneko arretarako zerbitzuen ka-suan, EAEko batez besteko estaldura lortzea izango da gutxieneko maila.

Gainerako zerbitzuetan, gutxieneko maila honela kalkulatu da: goiko mailan aurreiku-sitako plazen, arreta-orduen, erabiltzaile edo hartzaile kopuruaren gorakada bider 0,75 eginda, honako kasu hauetan izan ezik:

Lurralde Historiko batean zerbitzu edo prestazio jakin baterako ateratako estaldura (2017. urtean eta goiko mailari dagokionez) EAEko batez besteko estaldura (2017an eta goiko mailan) baino handiagoa baldin bazen:

o 2011. urtean zeuden plazak (edo erabiltzaile edo hartzaileak, edo arreta-or-duak/intentsitatea, etxez etxeko laguntza-zerbitzuaren kasuan) bermatzea fin-katu da helburutzat.

o Edo zerbitzu edo prestazio bakoitza emateaz zuzenean arduratzen den adminis-trazioak proposatutako helburua hartu da.51

Lurralde Historiko batean zerbitzu edo prestazio jakin baterako ateratako estaldu-ra (2017. urtean eta goiko mailari dagokionez) EAEko batez besteko estalduraren % 80 (2017an eta goiko mailan) baino txikiagoa baldin bazen, EAEko batez besteko estalduraren % 80 bermatzeko helburua finkatu da. 52

Hori guztia Lurralde Historikoetako estaldura-mailen artean gero eta oreka handiagoa lor-tzeko arian-arian.

51 Zerbitzu edo prestazio ekonomiko bakoitza emateaz zuzenean arduratzen diren administrazio publikoek gorantz edo behe-rantz zuzen ditzakete estaldurarako aurreikusitako helburuak egonkortutakotzat jotako zerbitzu eta prestazio ekonomikoei dago-kienez (ez berriak edo gutxi garatutakoak baldin badira), betiere justifikatuz gero.

Beherantz zuzen ditzakete baldin eta, dagokion zerbitzu eta prestazio ekonomikoaren kasuan, 2017rako aurreikusitako estaldura –irizpide orokorrak aplikatu ostean ateratzen dena– EAEko batez besteko estaldura baino handiagoa baldin bada bere eskumeneko esparru geografikoan, eta zuzenketa egin ostean ere handiagoa izaten jarraitzen baldin badu. Eta gorantz zuzen ditzakete, baldin eta helburu berriak ez badu EAEko batez besteko estaldura % 20tik gora gainditzen 2017an (2020. urtean, % 15). Kasu horretan, helburua plangintzaren ondorioetarako topatuko da, eta zerbitzu edo prestazioaren erantzule den erakundeak % 20tik gorako helburuak ezarri ahal izango ditu.

52 Hori horrela eginda, EAE osoan estaldurak parekatzeko lanetan aurrera egitea da gure asmoa; izan ere, Lurralde Historikoen artean dauden askotariko aldeak –baliabideen (zerbitzu eta prestazio ekonomikoak) premia aldatzeko gaitasuna dutela– ez baiti-ra oso handiak, ez behintzat % 20ko (2017an) edo % 15eko (2020an) desbideratzea –gorantz ala beherantz– justifikatzeko adina, baina alde horiek agian justifika dezakete Lurralde baten estaldura EAEko batez bestekora ez iristea edo batez besteko hori gain-ditzea.

Page 103: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

102

Beste ohar batzuk

Bazterkeriaren eremuan, adierazle sintetikoari erreparatuta, plazen eta erabiltzaileen ko-purua zein izango den proiektatu da, zerbitzu publikoetan eta, gaur egun, erakundeek zerbitzu pribatu itundutzat jotzen dituztenetan.

Dena den, inbentarioan hautemandako titulartasun pribatuko beste zerbitzu batzuetan 2011. urtean zegoen gastua 2017ra eraman da (proiektatu gabe), betiere GZESan sartzen ote diren eta, hala badagokio, noren eskumenari atxikitzen zaizkion argitzeko egin behar den prozesua 2016an ixteko zain. 2011. urtean, baliabide horiek askotariko finantzake-ta-iturriak zituzten, eta finantzaketa publikoaren maila oso txikia, baldin eta azkenean GZESan sartzen direla erabakitzen bada.

4.1.1.2. Arreta-sarearen hedapena lurraldean

4.1.1.2.1. Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari buruzko irizpideak

1. Zentroak lurraldean hedatzearekin lotuta daude irizpideak, baina ez beste zerbitzuen hedapenarekin.

2. Katalogoko zentro mota bakoitzerako egokientzat hartutako hurbiltasun-mailak zehaztu dira, eta zentro bakoitzean maila horrek oso handia, handia, ertaina eta txikia izan behar ote duen finkatu da, bai eta zentralizatuak ere; faktore horien arabera, bost biztanleria-eremu zehaztu dira, biztanleria-bolumen jakin bat dutela, bai eta bost mugapen geografiko ere.53

Hurbiltasun-mailaBiztanleria-eremua

(Biztanleriaren bolumena)Mugapen geografikoa

Zentralizatuak400.001-EAEko edo Lurralde

Historikoko guztizko biztanleriaLurralde Historikoa

edo EAE

Hurbiltasun-maila txikia

200.000 - 400.000 Sektorea

Hurbiltasun-maila ertaina

50.001 - 199.999 Eskualdea

Hurbiltasun-maila handia

Gutxienekoa (15.001)/Ertaina (30.001)- 50.000 Area

Hurbiltasun-maila oso handia

Oinarrizko hiri-eremua53 5.000 biztanle. Udalerria edo udalerri-elkarteaOinarrizko landa-eremua 3.000 biztanle.

Biztanleria-eremuak dira –ez mugapen geografikoak– zerbitzuak ezartzeko biztanleria-ri dagozkion irizpide egokienak.

Biztanleria-eremuak zera dira, zerbitzu bat emateko ardura duen erakundeak zentroa non kokatu erabakitzeko garaian aintzat behar duen biztanleria-bolumena (ez mugape geografikoak), nahiz eta erakundeak mugapen geografikorik ezarri ez (edo hemen pro-posatu ditugunaz bestelakoak ezarri). 54

53 Berehala ikusiko dugu biztanleriaren bolumena bat datorrela zehazki legean aurreikusitakoarekin, baina horrek ez du esan nahi Oinarrizko Gizarte Zerbitzu bat (OGZ) edo Oinarrizko Gizarte Unitate bat (OGU) egongo denik, nahitaez, oinarrizko eremu bakoitzean, baizik eta 5.000-30.000 biztanle bakoitzeko hiri-eremuan, eta 3.000-7.000 biztanle bakoitzeko landa-eremuan.

54 Ildo beretik, zentroak biztanleria-bolumen jakin bat duten “biztanleria-eremuetan” (edo erabiltzailearen nahiz erabiltzaile izan denaren bizilekutik distantzia jakin batera, edo bestelako esateko, harentzat erreferente den Oinarrizko Gizarte Zerbitzutik edo Oinarrizko Gizarte Unitatetik distantzia jakin batera) kokatuko direla bermatzen saiatzeko orientabideak ezartzea, alde ba-tetik, eta bestetik, mugapen geografiko jakin batzuetan oinarrituta zerbitzuak lurraldean nola hedatuko diren antolatzea ez dira gauza bera.

Page 104: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

103

Mugapen geografikoak, ordea, mugape geografikoak dira eta, kasu askotan, aldez au-rretik finkatuta daude –hala nola, udalerriak, eskualdeak edo Lurralde Historikoa–.

Zentro mota bat biztanleria-eremu jakin batean kokatzeko gomendioa egiteak zera esan nahiko luke:

a) Lurralde Historikoan ez dela egongo ezein eremu biztanleriaren bolumena handia-goa izanik mota horretako zentro bat, gutxienez, ez duenik.

Irizpidea betetzen ote den baloratzeko, Lurralde Historikoa mugapen geografiko zehatzetan banatu daiteke, eta mugapen horietan irizpidea bete egin behar da edo, gutxienez, betetze-maila baloratu behar da, betiere erreferentziatzat hartuta Lu-rralde Historikoko Oinarrizko Gizarte Zerbitzu bakoitza (noranzko guztietan). 55

b) Pertsona batek zentro mota hori eskura izan dezakeela biztanleriaren bolumen ja-kin bat gainditzen ez duen eremu batean.

Irizpidea betetzen ote den baloratzeko, adibidez, dagokion Oinarrizko Gizarte Zer-bitzua hartu beharko da erreferentziatzat, berriro ere, edo bestela, zegokiokeena, egoitza-zentro batean sartu behar badu (noranzko guztietan).

3. Irizpide horiek orientagarri dira, eta erakunde arduradunek aintzat hartu beharko li-tuzkete euren eskumeneko zentroen sarea lurraldean hedatzeko garaian. Plangintza horretan, erakundeek beste hainbat printzipio ere izan behar dituzte kontuan; hala nola, baliabideak kudeatu eta baliatzeko garaian eraginkor izateko printzipioa, baina irizpide (biztanleria-eremua) horien arabera egokitzeak ez du eragin behar, inolaz ere, beste baliabide bat gaitzea, eratorritako eta artatu gabeko eskari nahikorik ez baldin badago, baliabidea behar beste okupatuko dela bermatzeko adina.

4. EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapan ezarritako lurralde-antolaketako mugapen geografi-koak bat datoz zentroen hedapenaz zuzenean arduratzen diren erakundeek ezarrita-koekin, betiere irizpide horiei jarraikiz (eranskin gisa atxikita dago horien plangintza).56

5. Zentro bat zentro mota horretarako zehaztutako biztanleria-eremua aintzat hartuta kokatzea komeni da, baina horrek ez du esan nahi zerbitzua hornitzeko eskumena duen administrazio publikoa zerbitzua bera ematetik salbuetsita geratzen denik baldin eta, hainbat arrazoirengatik, ezin badu zentroa eremu horretan kokatu.57

55 Adibidez, adinekoentzako eguneko zentro bat (2.2.1, 1. mota) 15.000-50.000 biztanleko biztanleria-eremu batean kokatu behar bada, biztanleriaren bolumen horrekin bat datozen eremuetan mota horretako zentro bat izan beharko da, erreferentzia-tzat hartuta Lurralde Historikoaren Oinarrizko Gizarte Zerbitzu guzti-guztiak (noranzko guztietan, OGZtik).

56 Gainera, legeko printzipioekiko koherentziari eustearren, lehendik dauden baliabideak ahalik eta gehien aprobetxatuko direla bermatu behar da eta, beraz, irizpide horiei jarraitzeak ez du eragin behar, eta are gutxiago krisi-testuinguru batean, jada GZESari atxikita dagoen ezein zentro ixtea, ez eta lehendik dauden bestelako azpiegiturak desaprobetxatzea ere, sarea garatzeko aprobe-txa badaitezke.

57 GZESaren Katalogoko zerbitzu eta prestazio ekonomikoetarako sarbidea bermatuta egongo da, Zorroari buruzko Dekretuan aurreikusitako baldintzetan, sarbide hori eskubide subjektibotzat onartua baitago. Eta eskubide hori zerbitzu emateko edo presta-zio ekonomikoa ahalbidetzeko betebeharraren ondorio da. Betebehar hori zerbitzua –edo prestazio ekonomikoa– emateko esku-mena duen administrazioari dagokion, Legean xedatutako eskumen-araubideari jarraikiz.

Page 105: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

104

Zentroak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari buruzko irizpideak 58

Hurbiltasun-maila handieneko zerbitzuak (zentroak): biztanleria-eremua (oinarrizko eremua)/mu-gapen geografikoa (udalerria edo udalerri-elkartea)

<<Oinarrizko eremua izango da oinarrizko gizarte-zerbitzuen lurralde-eremua (edo, hala balegokio, oinarrizko gizarte-zer-bitzuen unitateena) zedarritzeko biztanle-eremua, eta 29. ar-tikuluko 4. paragrafoan ezarritakoaren arabera integratzen dira oinarrizko gizarte-zerbitzuetan>>. (36.3. artikulua) 58

Biztanle kopuruaren aldetik, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sis-temaren oinarrizko jardun-eremuak 5.000 biztanlekoa izan beharko du, edo, nekazaritza-inguruetan edo gune bereziki behartsu edo andeatuetan jardun behar badu, 3.000 biztan-lekoa. Berdin dio biztanle-kopuru hori udalerri bakarrean bil-durik edo hainbatean banaturik dagoen (36.2 artikulua).

Horrek esan nahi du udalerriek, mugakide izateaz gain, biz-tanleriaren bolumen horiek (oinarrizko eremuak) aintzat har-tu behar dituztela zerbitzuak emateko elkartzen badira, eta hori egitea beharrezkoa izango litzateke, gutxienez, biztan-leriaren bolumen horietara iritsi arte (“ oinarrizko jardun-ere-muak 5.000 biztanlekoa izan beharko du…”). Baina ez du esan nahi Oinarrizko Gizarte Zerbitzu bat edo Oinarrizko Gizarte Unitate bat bermatu behar denik, lantaldea eta ekipamendua deszentralizatuta dituela, oinarrizko eremu bakoitzeko.

Tokiko erakunde bakoitzak Oinarrizko Gizarte Zerbitzu (OGZ) bat eta, hala badagokio, egoki iritzitako Oinarrizko Gizarte Unitateak (OGU) izango ditu.

Bigarren alderdi hori tokiko erakunde bakoitzaren arabe-rakoa izango da, betiere bere auto-antolaketako gaitasuna errespetatuta eta zerbitzuen antolaketa bakoitzaren erreali-tatera egokitzeko premia aintzat hartuta.

Dena den, OGZek edo OGUek 5.000-30.000 biztanleko jar-dun-eremua izatea gomendatzen da, hiri-eremuan, eta 3.000-7.000 biztanlekoa landa-eremuan; landa-eremutzat hartuko dira gehienez 3.000 biztanleko udalerriz osatutako udalerri-elkarteek osatzen dituzten oinarrizko eremuak.

Horrela, bada, 5.000 eta 3.000 biztanleko erreferentzia ho-riek gutxienekoak direla esan dezakegu, zentro bati (kasu honetan, OGZa edo OGUa) egokitzea komeni den biztanle-ria-eremuari dagokionez (biztanleriaren bolumena), eta oi-narrizko eremua, berriz, biztanleria-eremu bat (biztanleria-ren bolumena), ez mugapen geografikoa (erakunde bakoi-tzak nahi duena har dezake).

Oinarrizko Gizarte Zerbitzua/Oina-rrizko Gizarte Unitateak:1.1. Informazio-, balorazio-, diag-nostiko- eta orientazio-zerbitzua.1.2. Etxez etxeko laguntza-zerbitzua.1.3. Gizarte eta hezkuntza arloan eta arlo psikosozialean esku hartze-ko zerbitzua.1.4. Zaintzaileei laguntzeko zerbitzua.

<<Oinarrizko gizarte-zerbitzuak agin-tzen zaizkion lehen mailako arretako gizarte-zerbitzuak eskaintzeko lanak egingo ditu, baina, edonola ere, 22. artikuluko 1.1, 1.2, 1.3 eta 1.4 paragra-foetan jasota datozenak beti-beti es-kaini beharko ditu. 19. artikuluan arau-turik dagoen esku hartzeko oinarrizko prozedura bere lurraldean behar beza-la aplikatuko dela bermatzeko ardura ere badu>> (29.5 artikulua).

Horrek ez du esan nahi Oinarriz-ko Gizarte Unitate bakoitzean lau zerbitzuak egongo direla bermatu behar denik.

Alderdi hori tokiko erakunde ba-koitzaren araberakoa izango da, betiere bere auto-antolaketako gai-tasuna errespetatuta eta zerbitzuen antolaketa bakoitzaren errealitatera egokitzeko premia aintzat hartuta.

58 <<4. Oinarrizko gizarte-zerbitzuak zein lurraldetan lan egin behar duen jakiteko, Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte Zerbi-tzuen Mapan jasota datozen irizpideak erabiliko dira. Udalerriaren edo udalerri-elkartearen tamainaren arabera, oinarrizko gizar-te-zerbitzua oinarrizko gizarte-zerbitzuen unitatetan bana daiteke, hartara, herritarren beharrei hobeto erantzuteko eta dagokion lurralde osoan lan egin ahal izango duela bermatzeko (29.4 artikulua)>>.

Page 106: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

105

Hurbiltasun-maila handiko zerbitzuak (zentroak): biztanleria-eremua (15.000 - 50.000)/ mugapen geografikoa (area)

Zentroak 15.000-50.000 biztanleko eremuan kokatzea ko-meni da. Area zera da, oinarrizko bi eremu edo gehiago gehituta sortzen den tokia, eta zerbitzuak emateko elkar-tzen diren udalerriak mugakide izatea komeni da.

Gainerako Udal Gizarte Zerbi-tzuak, bazterkeriaren eremukoak izan ezik. Nolanahi ere, Gizarte-zerbitzuen eremuan partaidetza eta gizarteratzea sustatzeko zer-bitzuari (1.5) dagokionez, tokiko erakundearen ardurapeko lurral-de osorako eman daiteke.Adinekoentzako/mendetasuna dutenentzako eguneko zentroa (2.2.1, 1. mota), okupazio-zerbitzu edo -zentroa (2.2.2) eta adinekoen-tzako egoitza-zentroak (2.4.1).

59

Hurbiltasun-maila ertaineko zerbitzuak (zentroak): biztanleria-eremua (50.001 - 200.000) 59 / muga-pen geografikoa (eskualdea)

Ez da biztanleriaren bolumenik zehaztu, “eskualdeak” ad-ministrazio-mugapeak direlako eta Lurralde Historiko bakoi-tzean aldez aurretik finkatuta daude; beraz, biztanleriaren bolumena ere aldez aurretik zehaztua dago.

Eguneko, gaueko eta ostatu har-tzeko zentroak, bazterkeriaren eremukoak, udal-eskumenekoak. Desgaitasuna eta gaixotasun men-tala dutenentzako etxebizitzak, la-guntzekin (2.4.2, 1. mota; eta 2.4.3, 1. mota) eta babesgabetasun-e-goeran dauden adingabeentzako egoitza-zentroak (2.4.4).

Hurbiltasun-maila txikiko zerbitzuak (zentroak): biztanleria-eremua (200.001-400.000)/ mugapen geografikoa (sektorea)

Zentroak 200.000-400.000 biztanleko eremuan kokatzea ko-meni da. Sektoreak dira bi eskualde edo gehiago biltzen di-ren lekuak.

Desgaitasuna dutenentzako eguneko zentroa/helduak (gai-xotasun mentala) eta desgaita-suna (2.2.1, 2. mota).Gizarteratze-premiei erantzute-ko eguneko zentroa (2.2.3); des-gaitasuna dutenentzako egoitza-zentroak (2.4.2, 2. mota).Gaixotasun mentala duten per-tsonentzako egoitza-zentroak (2.4.3, 2. mota).Bazterkeria- eta marjinazio-e-goeran dauden pertsonentzako egoitza-zentroak (2.4.5, 2. mota).Etxean tratu txarren biktima izan diren emakumeentzako egoitza-zentroak eta emakumeentzako beste egoitza-zerbitzu batzuk, 2. mota.

59 Eskualdeen kasuan, biztanleria-eremua baliteke bat ez etortzea zifra hauekin. Kontuan izan, zenbaitetan, eskualde bateko biz-tanleriaren bolumena area batekoa baino txikiagoa izan daitekeela.

Page 107: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

106

Zerbitzu (zentro) zentralizatuak: biztanleria-eremua (Lurralde Historikoa) / mugapen geografikoa (Lurralde Historikoa)

Zentroak Lurralde Historikoan kokatu behar dira, ahal dela.

Bazterkeria- eta marjinazio-e-goeran dauden pertsonentzako egoitza-zentroak, 1. mota.Etxean tratu txarren biktima izan diren emakumeentzako egoitza-zentroak eta emakumeentzako beste egoitza-zerbitzu batzuk, 1. mota.

Mugapen geografikoak

Hauek ere orientabide edo gomendioak dira, erakunde bakoitzak autonomia baitu mugapenak finkatzeko, eta EAEko Mapa erakunde bakoitzak ezartzen dituenen arabera egokitu beharko da.

Lurralde historikoa. Lurralde Historikoan kokatu beharreko zentroek –Foru Aldundiaren edo Eusko Jaurlaritzaren eskumenekoak– oso txikiak izan behar dute. Sektoreak. Tamaina eta biztanleria-bolumen handiko eremuak sortzea du xede, ere-mu horietan honako zerbitzu hauek kokatzeko: a) gaur egun soilik hiriburuetan ema-ten diren arren, Lurralde Historikoko biztanle guztiei zuzenduta dauden zerbitzuak; b) estaldura- edo intentsitate-tasa handirik eskatzen ez dutenak eta, beraz, zentro oso espezifikoen bitartez eman daitezkeenak; c) deszentralizatzea komeni direnak, hein ba-tean, bederen, Lurralde Historiko bakoitzeko biztanleriaren arabera. Lurralde Historiko berekoak diren eskualdeen elkarte moduan eratuko lirateke. Sektoreak eratzeko, ahal dela, osasun-sistemaren lehen mailako arretako eskualdeen eraketa errespetatzea ko-meni da, legearen 36.6 artikuluan adierazitakoari jarraikiz.Administrazio-eskualdeak. Udalerriaz gaindiko lurralde-unitateak dira, hainbat jardun publiko sektorial –hala nola, gizarte-zerbitzuak– garatzeko sortu direnak. Areak. Hurbiltasun-maila handiko zerbitzuak areen bitartez egituratuko dira; areak, oro har, udalerriaz gaindiko unitateak dira, eta hurbiltasun-maila handia eskatzen duten zer-bitzuen lurralde-eremua zehazteko ez ezik, oinarrizko eremuak tarteko tamainako biz-tanleria-eremuetan taldekatzeko ere diseinatu dira. Horrenbestez, mugakide diren oina-rrizko hainbat eremu elkartuta sortzen dira, irisgarritasunaren, eraginkortasunaren eta efizientziaren ikuspegitik begiratuta, programa jakin batzuk partekatu ahal izateko eta/edo zerbitzuak emateaz arduratzen direnei laguntza teknikoa emateko. Foru Aldundiek eskualdeetan ezarritako azpibanaketetan oinarritzea izango litzateke zentzuzkoena.

4.1.1.2.2. Arreta-sarearen plangintza eta antolamendua Lurralde Historiko bakoitzean, eta erakundeen arteko lankidetza

1. Foru Aldundiek eta tokiko erakundeek, legearen eskumen-araubidean (41. eta 42. arti-kuluak, eta batik bat, bi artikuluen bigarren zenbakian) aurreikusitakoari jarraikiz, beren eskumeneko zerbitzu eta prestazio ekonomikoak hedatzeko plangintza egingo dute.

2. Plangintza horretan, EAEko Gizarte Zerbitzuen Plan estrategikoan eta Mapan xedatu-tako irizpide orokorrak aintzat hartu beharko dituzte: biztanleriari buruzko hedapen-i-rizpideak (35.4 art.); gutxieneko estaldura-mailak eta adierazle sintetikoa (36.4 art.); Ka-talogoan zehazten diren zerbitzuak ezartze aldera, biztanleriari dagozkion irizpiderik egokienak (36.1, 2 eta 3 art.).60

60 Legearen 33. artikuluak honako hau xedatzen du: <<Foru-aldundiek eta toki-erakundeek badute bakoitzak bere planifikazioa egiteko aukera, baina Autonomia Erkidegorako zehazturik dagoena errespetatuz. Hura garatu eta, beharrezkoa iruditzen bazaie, beren lurraldeetarako hobekuntzak ezarriko dira>>. Eta hemen proposatzen ari garena zera da, plangintza edo planifikazio hori

Page 108: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

107

3. Plangintzan honako hauek gutxienez, zehaztuko dira: a) eraginpeko zerbitzu eta pres-tazio ekonomikoen garapen-helburuak (estaldurak, alde batetik, eta bestetik, zentroe-tako plazak, etxez etxeko laguntza-zerbitzuaren arreta-orduak, gainerako zerbitzueta-ko erabiltzaileak eta prestazio ekonomikoen hartzaileak); b) helburu horiekin lotutako gastu korronte publikoaren kalkulua; kalkulu hori, ahal dela eta arian-arian, aurrekon-tuen bidez egin beharko da; c) langintzaren eraginpeko zentro bakoitza –lehendik dau-denak edo aurreikusitakoak–, hala badagokio61, kokatuko den mugapen geografikoa (baina ez da beharrezkoa kokapen zehatza adieraztea).

4. Horretarako, kasu horretan, bere eskumeneko zentroak bere ardurapeko lurraldeko eremu zehatzetan (foru- eta udal-administrazioek ezar ditzaketen mugapen geografi-koak, legearen 36.5 artikuluaren arabera) banatuko ditu, geografikoki zehatz-mehatz identifikatuta eta zerbitzuak ezartzeko egokienak diren biztanleriari dagozkion irizpi-deak aintzat hartuta (36.4 artikulua).

5. Bere eskumeneko zerbitzu eta prestazio ekonomikoen garapen-helburuak zehazteko garaian, eremuen araberako datu zehatzak baldin badituzte, Foru Aldundiek eta toki-ko erakundeek –haiek zehazten dituzten mugapen geografikoetan– eremu bakoitzeko (mendetasuna/autonomia, bazterkeria, desgaitasuna, babesgabetasuna) berezko adie-razle sintetikoa kontuan izango du, gutxieneko estaldura-maila eta batez besteko in-tentsitate horiek eremu geografikoetako berezitasunera egokitzeko (ikus legearen 36.4 eta 36.5 artikuluak).

Horrek ez du esan nahi ezin dutenik, horretaz gain, adierazlea sintetikoaz besteko fakto-rerik aintzat hartu, betiere Lurralde Historiko bakoitzerako ezarritako gutxieneko estaldu-ra-mailak eta intentsitateak bermatzea xede izanik plangintza orokor honen esparruan. 62

6. Gainera, Foru Aldundiak –tokiko erakundeekin lankidetzan eta erakunde bakoitzaren autonomia errespetatuta– Lurralde Historikoko Gizarte Zerbitzuen Mapa egiteko pro-zesuan buru izan daitezke; mapa horretan, foru- nahiz udal-eskumeneko baliabideak sartu behar dira eta zentroak lurraldean hedatzeko proposamena ere egin beharko da.

7. Mapa horretan, halaber, zerbitzu eta prestazio ekonomiko bakoitzaren garapen-helbu-ruak adieraziko dira, bai eta Foru Aldundiek eta tokiko erakundeek ados jarrita ezar-tzen dituzten mugapen geografikoetan zentroak nola hedatuko diren ere. Betiere EAE-ko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoan eta Mapan zehaztutako irizpide orokorren esparruan: alde batetik, biztanleriari buruzko hedapen-irizpideak, gutxieneko estaldura-mailak eta adierazle sintetikoa, eta bestetik, zerbitzuak ezartzeko egokientzat jotako biztanleriari buruzko irizpideak.

8. Erakunde bakoitzaren plangintza eta/edo, hala badagokio, Lurralde Historikoko mapak eranskin gisa txertatuko dira EAEko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoan, egin bezain laster. Edonola ere, gerta daitekeenez planifikazio-erritmoak berdinak ez izatea, EAE-ko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoa eta Mapa egintzat hartzeko ez da beharrezkoa izango horiek atxikita egotea.

egin dadila, proposatutako baldintzetan, eta EAEko Plan Estrategikoan txerta dadila eranskin gisa, legean plangintzari buruz egin-dako aurreikuspen guztiak behar bezala betetzearren. Gainera, eskumen-araubidean Foru Aldundien eta Udalen eskumenei buruz xedatutakoarekin bat dator.

61 Baldin eta kudeaketa beste norbaiti eskuordetzen ez bazaio edo beste formularen bat hautatzen ez bada plazak eskuratzeko aukera bermatzeko, betiere eta ahal dela, biztanleriari dagozkion irizpide egokienak errespetatuta zerbitzuak ezartzeko.

62 Gogoan izan: a) Lurralde Historikorako ezartzen diren estaldura-mailak eta intentsitateak –gutxienekoak eta goiko mailak– Lurralde Historiko osoan bete behar direla; b) eta beste eremu geografiko batean handiagoak edo txikiagoak izan daitezkeela, eremu geografiko horretako adierazle sintetikoaren arabera eta dagokion zerbitzu edo prestazio ekonomikoa emateaz zuzenean arduratzen diren administrazio publikoek aintzat har ditzaketen gainerako faktoreen arabera.

Page 109: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

108

9. Lurralde Historikoko Gizarte Zerbitzuen Mapan foru-eskumeneko baliabideak ez ezik, udal-eskumeneko baliabideak ere sartuko dira.

10. Horri dagokionez, Udalek eta Foru Aldundiek Lurralde Historiko bakoitzeko zerbitzu eta prestazioan sarea antolatzen (plangintza, kudeaketa eta ebaluazioa) lagunduko du-tela aurreikusten da, betiere erakunde bakoitzaren autonomia errespetatuta; hartara, EAEko Gizarte Zerbitzuaren mapari erantsiko zaion mapa ados jarrita ezarri ahal izango dute. Foru Aldundi bakoitzak sarea planifikatzeko eta Mapa egiteko prozesua bidera-tuko du, bai eta beste prozesu batzuk ere, udalentzat lagungarri izan badaitezke zerbi-tzuen sarea hedatzeko; hala nola, mankomunitateak edo bestelako udal-elkarteak era-tzea. Hori guztia bat dator legean ezarritako aurreikuspenekin; izan ere, besteak beste, honako hau xedatzen baita legean:

a) Foru-organoek eskumena izango dute, bakoitzak bere lurraldean, eginkizun hauek be-tetzeko: 2. Beren lurraldean, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sisteman bere eskumenekoak di-ren zerbitzuak antolatzea, Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte Zerbitzuen Plan Estra-tegikoan jasota dagoenaren arabera, eta, halakorik baldin badago, autonomia-eremu-ko arlokako planetan eta plan berezietan jasota dagoenaren arabera. 7. Geografia-hur-biltasuna eta baliabideak ahalik eta zuzenen erabili beharra gogoan harturik –printzi-pioak baitira–, mankomunitateak edo beste udal-elkarte batzuk osatzeko sustapen-lana eta bultzada, gizarte-zerbitzuak eskaintzeko (41. artikulua, 2. eta 7. zenbakiak).

b) Udalek eskumena izango dute, bakoitzak bere udalerrian, eginkizun hauek betetze-ko: 2. Beren lurraldean, udalei dagokie Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemako zerbitzuak, bere eskumenekoak, antolatzea, Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoan jasota dagoenaren arabera, foru-aldundiaren plangintzan jasota dagoe-naren arabera eta, halakorik baldin badago, arlokako planetan eta autonomia-eremuko plan berezietan jasota dagoenaren arabera (42. artikulua, 2. zenbakia).

c) Euskal Autonomia Erkidegoko herri-administrazioak elkarrekiko lankidetza- eta koordi-nazio-betebeharraren arabera jardungo dira sistemak eraginkortasunez eta eragimenez funtziona dezala bermatzeko (43. artikulua).

Badira, gainera, Lurralde Historiko bakoitzeko zerbitzu-sarearen antolaketarekin lotutako beste zenbait alderdi garrantzitsu, eta Udalek eta Foru Aldundiek gai horiei buruz ere hitz egin beharko lukete.

Eta sistemaren barruan finantza-arloko berregokitzapen bat egin beharko litzateke, baina erakunde guztien artean adostu behar da, eta hein handi batean, Udalen eta Foru Aldun-dien artean.

4.1.2. Memoria ekonomikoa egiteko irizpideak

4.1.2.1. Gastu Korronte Publikoaren estimazioari dagozkion irizpideak

Zerbitzu eta prestazio ekonomiko bakoitzerako gastu korronte publikoa kalkulatu da, honela: 2017rako aurreikusitako plazen kopurua (zentroen kasuan) edo erabil-tzaileen kopurua (gainerako zerbitzuetan, etxez etxeko laguntza-zerbitzuan izan ezik) edo hartzaileen kopurua (prestazio ekonomikoen kasuan) edo arreta-orduak (etxez etxeko laguntza-zerbitzuan) bider 2017/01/01erako kalkulatutako gastu ko-rronte publikoa (plaza, erabiltzaile, hartzaile edo ordu bakoitzeko).

Zerbitzu edo prestazio ekonomiko bakoitzaren 2017rako (2017/01/01) gastu korronte pu-blikoaren estimazioa egiteko, 2011ko gastu korronte publikoari faktore zuzentzaile bat

Page 110: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

109

aplikatu zaio 2011-2016 aldian (5 urte) gastuak izan duen bilakaerari –erreala eta aurrei-kusitakoa– erreparatuta. Faktore hori erabakitzeko garaian honako alderdi hauek izan dira kontuan zerbitzu eta prestazio ekonomiko bakoitzari dagokionez:

Foru-aldundiaren eskumeneko zerbitzu eta prestazio ekonomikoetan: 2011tik 2013ra bitarte gastuak izan duen bilakaera, Foru Aldundiek emandako datuen arabera (gastu korronte publikoa, Bizkaiko eta Gipuzkoako kasuetan, eta gastu korrontea, Arabako kasuan); eta 2014tik 2017ra bitarte gastu korronte publikoan izan den gorakada, Biz-kaian eta Araban. Gipuzkoan, 2014-2017 aldian gastu korronte publikoaren bilakaerari buruz Aldundiarekin kontrastatutako estimazioa hartu da kontuan.

Udal-eskumeneko zerbitzuetan, gastu korronte publikoak 2011tik 2014ra bitarte izan duen bilakaera, betiere zenbait udalek emandako datuei, EUDELekin izandako lan-saioari eta gastu korronte publikoaren % 0tik % 4,5era bitarteko gorakadari errepa-ratuta (eremuen arabera, alde batetik, eta lurralde historikoen arabera etxez etxeko laguntza-zerbitzuaren kasuan, bestetik), gastuak 2017ra bitarte izango duen estimatu-tako bilakaerari erantzuteko, EUDELekin izandako bileran jasotako ekarpenak eta inda-rreko zenbait hitzarmen aintzat hartuta.

Eusko Jaurlaritzaren eskumeneko zerbitzuetan: gastu korronte publikoak 2011tik 2014ra bitarte izan duen bilakaera, betiere Eusko Jaurlaritzak emandako datuei errepa-ratuta; eta gastu korronte publikoaren % 2ko gorakada, 2015-2016 aldian.

Horretaz gain:

2011. urtean plazek zuten titulartasunaren egiturari (udalek, Foru Aldundiek edo Autono-mia Erkidegoak zuzenean kudeatzeko plazek eta sektore pribatuarekin hitzartutako plazek plazen guztizkoarekiko osatzen dituzten ehunekoei) eutsi egin zaio 2017ra bitarte sortu beharreko plaza berriak (edo txertatu beharreko erabiltzaileak) esleitzeko garaian.

GZESatik kanpo bermatu beharreko plazetan gastu bat ere aurreikusi da; izan ere, 2014. ur-tean udala titular den adinekoentzako ostatu-zerbitzuen edo egoitza-zentroen erabiltzaile zirenen % 73k –autonomoak zirenak edo udala titular den egoitza-zentroetan itundu ga-beko plazak okupatzen zituztenak– 2017an ere plaza horiek okupatzen jarraituko baitute. 2017an ostatu-zerbitzuetan bermatzen jarraitu beharreko GZESatik kanpoko plazei buruz-ko aurreikuspen horretaz gain, honako alderdi hauek ere kontuan izan behar ditugu: a) 2017rako, 2011n zeuden plazen % 100 proiektatu dira, bai eta horiei dagokien gastua ere, plazak okupatzen zituztenen profila gorabehera; b) eta, horretaz gain, sortu beharreko plazen beste zenbateko bat eta horien gastua (plaza berriak) ere aurreikusi da, eta horiei dagokienez, egin beharreko inbertsioa ere kalkulatu da.63

Foru Aldundiek beren eskumeneko zerbitzuetan amortizatzeko hornidurei buruz emanda-ko datua ere sartu da gastu korronte publikoan, eta 2011ko datua txertatu ondoren, gastu hori 2017ra proiektatu da.

4.1.2.2. Diru-sarreren estimazioari dagozkion irizpideak

Diru-sarrerei dagokienez, 2017rako aurreikuspenetan honako hauek egin dira:

1. Erabiltzaileen kuotek, erabiltzaileen bestelako diru-sarrerek eta bestelako diru-sarre-

63 Proiekzioa baldintza horietan egin da, I. mailako mendetasun-egoeran dauden pertsonak erabiltzaile moduan txertatzearen ondoriozko premiei erantzun ahal izateko, nahiz eta jakin lehendik badiren plazen ehuneko handi bat ordura arte plaza horiek okupatzen zituzten pertsonek okupatzen jarraituko dutela aldi batez (oraindik ere autonomo iaten jarraitzen badute ere, edo 1. mailako mendetasun-egoerara igarotzen badira ere).

Page 111: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

110

rek 2011. urtean Arabako eta Bizkaiko gastu korronte publikoari dagokionez osatzen zuten ehunekoari eustea. Gipuzkoako Foru Aldundiaren kasuan, 2017an likidatutako erabiltzaileen kuoten zenbatekoa 2013koaren berdina izatea aurreikusi da; beraz, koor-dinaketak gehi erabiltzaileen bestelako diru-sarrerek eta bestelako diru-sarrerek gastu korronte publikoari dagokionez osatzen zuten ehunekoak behera egingo du.

2. 2017tik aurrera, administrazio bakoitzari esleitzea, legean xedatzen den eskumen-arau-bideari jarraikiz, bere eskumeneko zerbitzu eta prestazioak edo laguntza ekonomikoak finantzatzeko erantzukizuna, finantzaketa pribaturik eta beste euskal administrazio publiko batzuetan gizarte-zerbitzuen arloko erantzukizuna duten sailetatik datorren finantzaketarik gabe.

3. Bestalde, finantzaketa orokorreko tresna hauei eusteko aurreikuspena egin da:

Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistematik datorren finantzaketari, 27. taulan jasotako baldintzetan kalkulatuta.

Akordio soziosanitarioari, zenbatekoak eta kontzeptuak berrikusita, betiere EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapan proposatutako helburuetara egokitzeko; hartara, finan-tzaketa bat etorriko da lurralde bakoitzean aurreikusitako helburu eta gastuekin.

Hori horrela izanik, Zorroari buruzko Dekretuan honako aurreikuspen hau txertatu da:

Sistema Sanitarioak eta Gizarte Zerbitzuen Sistemak Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte Zerbitzuen Mapan aurreikusitako premia soziosanitarioen plangintza eta ebaluazioa egingo dute elkarrekin urtero (7.4 artikulua).

2016. urteari begira, akordio soziosanitarioan jada txertatuta dauden zentroei atxiki-tako finantzaketa garatzera eta hobetzera bideratuko dira helburuak, eta akordio hori hiru Lurralde Historikoetan aplikatzeko baldintzen estandarizazioan eta normaliza-zioan aurrera egingo da.

Horretarako, Lurralde Kontseilu Soziosanitarioan Lurralde Plan Operatiboa adostuko da 2016-2017 aldirako. Plan hori, gerora, Arreta Soziosanitarioko Euskal Kontseiluak berre-tsi beharko du.

Plan horren esparruan, EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapan egindako gastu-proiekzioak aintzat hartu beharko dira, bai eta, bereziki, 2016ra begira, Osasun Sailak jada finantza-tzen dituen zentroekin –2.4 zenbakian aipatzen direnak– lotutako diru-sarreren proiek-zioak ere.

Eta, aldi berean, diru-sarreren proiekzio horiek egungo irizpide eta moduluetan oina-rrituta egin direnez, eta Osasun Sailaren egungo ekarpenak eguneratu egin behar dire-la kontuan izanik –GZESaren esparruan osasun-zerbitzuak emateagatik jasaten ari den gastuari dagokionez–, modulu eta irizpide horiek berraztertu egin beharko dira.

4. Eta 2015/12/31 baino lehen, Finantza Publikoen Euskal Kontseiluaren erabaki bidez, Zo-rroari buruzko Dekretuaren bigarren xedapen gehigarrian horretarako aurreikusitakoa-ri jarraikiz, GZESa hedatzeko finantza-lankidetzarako formula bat (“funts” bat) eratzea aurreikusi da, eredu komunitarioaren eta lehen mailako arretaren garapenari, bereziki, laguntzearren. Kontseilu horren 2015eko urriaren 14ko saioan honako hau erabaki zen:

Funtsa urte askotarako izango da, baina denbora-muga ez da aldez aurretik zehaztuko.

Page 112: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

111

10 milioi euro izango ditu 2016. urtean udal-eskumeneko egonkortu gabeko zerbitzuen-tzat (berriak edo gutxi garatutakoak), eta 20 milioi euro 2017. urtean eta hurrengoetan.

Funtsa koefiziente bertikalez hornituko da, hau da, % 70 (Eusko Jaurlaritza), % 30 (Foru Aldundiak eta Udalak) ezagunaren bidez. Funtsa erakundeen artean banatu aurretik, 10.000.000 euroak edo 20.000.000 euroak –hurrengo urteetan– kendu egingo dira, eta funts hori Lurralde Historikoen artean banatzeko garaian, koefiziente horizontalak har-tuko dira kontuan. Gero, lurralde bakoitzak erabakiko du, barnean, bakoitzari dagokio-na nola banatuko duen.

2016. urtean, udal-eskumeneko egonkortu gabeko zerbitzuetan (berriak edo gutxi ga-ratutakoak) inbertsioak egiteko erabiliko da funtsa.

2017. urtean eta hortik aurrera, denbora-mugarik gabe, funtsa egonkortu gabekotzat jotako zerbitzu eta prestazio ekonomikoak garatzeko proiektuetara bideratuko da, fo-ru-eskumenekoak nahiz udal-eskumenekoak izan. Finantzaketa gastua benetan egiten duen administrazio publikoari emango zaio, zerbi-tzua edo prestazio ekonomikoa haren eskumenekoa izan ala ez izan.

4.2. Proiekzioen (gastu korronte publikoa, estaldurak eta plazak)64 sintesia eta diru-sarreren estimazioa

4.2.1. Gastu Korronte Publikoa (GKP) GZESan. Zifra nagusiak6566676869

11. Taula. 2017rako estimatutako GKPa

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EJ GUZTIRA

Prestazio ekonomikoak

19.869.332 48.949.358 55.697.856 1.071.000 125.587.546

Zerbitzuak65 175.703.944 445.990.184 313.117.860 13.227.176 948.039.164

Zerbitzu berriak 1.930.868 9.578.273 3.246.914 0 16.434.42966

GZESko GKPa GUZTIRA67 198.600.71268 504.517.815 372.062.630 14.298.176 1.091.157.707

GZESatik kanpoko plazetako GKPa

5.464.881 3.473.493 2.177.854 0 11.116.229

GKPa, GUZTIRA 204.065.593 507.991.308 374.240.484 14.298.176 1.102.273.936

GKPa, GUZTIRA (gutxieneko

maila)69

201.054.309 501.937.420 374.031.810 14.298.176 1.093.000.089

64 2.3 zenbakian zehaztasun handiagoz aurkeztuko dugu egonkortu gabekotzat (berriak eta gutxi garatutakoak) jotako zerbitzu eta prestazio ekonomikoei buruzko informazioa; izan ere, hemen sartuta dago informazio hori, baina ez banakatuta.

65 Proiektatutako zerbitzu teknikoak eta bestelako zerbitzu orokorrak (egitura) sartuta daude, 2011ko zenbateko berarekin.

66 Adinekoentzako ostatu-zerbitzuetarako amortizaziorako horniduren urteko kostua (1.511.706,5 euro) eta adinekoentzako egu-neko arretarako zerbitzuen urteko kostua (166.667,16 euro) ere sartuta daude. Zenbateko horiek gehitu dira hiru “guztizkoetan”, baina ez dira banakatu Lurralde Historikoaren arabera.

67 Bazterkeria-eremuko zerbitzu jakin batzuk GZESan sartzen ote diren eta, hala badagokio, noren eskumenari atxikitzen zaizkion argitu gabe dago oraindik, baina hala ere, zerbitzu horien GKPari dagozkion 13.893.296 euroak sartuta daude.

68 Diru-laguntzen eta hitzarmenen deialdiei (funtzionamendua) dagozkien 1.096.568 euroak sartuta daude 2017an eta 2011n.

69 Guztizko GKPa da, baina goiko maila duten kasuetako gutxieneko mailako GKPa hartuta.

Page 113: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

112

Estimazio horri honako hau gehitu behar zaio:707172

I. mailara zabalt-zearen gastua70

0 8.656.875 Goian sartu da 0 8.656.875

Bateragarritasunak garatzearen gastua71 3.042.110 9.269.235 0 0 12.311.345

12. TAULA. GKPa 2011n

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EJ GUZTIRA

Zerbitzuak 166.527.734 397.857.981 273.592.531 10.648.043 848.626.289

Prestazio ekonomikoak

19.026.575 42.996.550 46.227.425 493.308 108.743.858

GKPa, GUZTIRA 186.650.87772 440.854.531 319.819.956 11.141.351 958.466.715

GZESatik kanpoko plazetako GKPa (sartuta dago jada: 958.466.715)

15.227.712

13. TAULA. GKParen ALDAKUNTZA 2011-2017

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EJ GUZTIRA

Zerbitzuen igoera 16.662.348 52.890.414 42.508.691 2.579.133 114.640.586

Prestazio ekono-mikoen igoera

842.757 5.952.808 9.470.431 577.692 16.843.688

GZESatik kanpoko plazetako GKPa-ren beherakada

-2.021.258 -1.284.717 -805.508 -4.111.483

Igoera, guztira 15.483.847 57.558.505 51.173.614 3.156.825 127.372.791

Gastua zerbit-zu “berrietan”

1.930.868 9.578.273 3.246.914 0 16.434.429

Igoera, guztira, zer-bitzu berriak sartuta

(1.102.273.936 – 958.466.715)

17.414.715 67.136.778 54.420.528 3.156.825 143.807.220

70 Gipuzkoan, zerbitzu eta prestazio ekonomikoak jasotzeko eskubidea I. maila duten pertsonei zabaltzearen ondoriozko gastues-timazioa sartuta dago, jada, aurreko taulako zerbitzu eta prestazioen gorakadaren estimazio orokorrean. Arabako kasuan, I. mailara zabaltzeagatiko gastuan ez da gorakadarik aurreikusi.

71 Gipuzkoan, ez da aurreikusi bateragarritasunak garatzeagatiko GKParen gorakadarik.

72 Diru-laguntzen eta hitzarmenen deialdiei (funtzionamendua) dagozkien 1.096.568 euroak sartuta daude baturan.

Page 114: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

113

14. TAULA. GKParen ALDAKUNTZA KONTINGENTZIEN ARABERA, 2011–2017 (zerbitzu berririk gabe)

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EJ GUZTIRA

Adinekoak / Autono-mia - mendetasuna

13.670.248 20.557.845 15.641.866 2.443.350 52.313.309

Desgaitasu-na dutenak

5.475.538 20.613.467 11.642.835 37.731.840

Babesgabetasuna 2.104.144 3.317.304 3.829.805 87.369 9.338.622

Bazterkeria / Gi-zarteratzea

1.422.901 1.787.407 5.155.542 8.365.850

OGZ, Gizarte-la-rrialdiak eta beste-lako zeharkakoak

-6.010.483 6.614.391 6.238.643 48.413 6.890.964

Zerbitzu teknikoak eta bestelako zer-bitzu orokorrak

0 0 0 0 0

Prestazio eko-nomikoak

842.757 5.952.808 9.470.431 577.692 16.843.688

GZESatik kanpoko plazetako GKPa-ren beherakada

-2.021.258 -1.284.717 -805.508 -4.111.483

Igoera, guztira 15.483.847 57.558.505 51.173.614 3.156.824 127.372.790

15. TAULA. GASTU KORRONTE PUBLIKOA KONTINGENTZIEN ARABERA 2011n7374

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EJ GUZTIRA

Adinekoak / Autono-mia - mendetasuna

66.254.972 135.061.537 113.018.238 4.661.514 318.996.261

Desgaitasu-na dutenak

26.668.927 76.871.227 47.053.576 150.593.730

Babesgabetasuna 13.289.320 41.421.615 34.900.750 474.795 90.086.480

Bazterkeria / Gi-zarteratzea

9.085.226 19.282.340 13.052.080 41.419.646

OGZ, Gizarte-la-rrialdiak eta beste-lako zeharkakoak

34.865.572 73.218.009 42.729.226 2.579.448 153.392.255

Zerbitzu teknikoak eta bestelako zer-bitzu orokorrak

16.363.717 52.003.253 22.838.661 2.932.286 94.137.917

Prestazio eko-nomikoak

19.026.575 42.996.550 46.227.425 493.308 108.743.858

Guztira 186.650.87773 440.854.531 319.819.956 11.141.351 958.466.71574

73 Diru-laguntzen eta hitzarmenen deialdiei (funtzionamendua) dagozkien 1.096.568 euroak sartuta daude baturan.

74 Diru-laguntzen eta hitzarmenen deialdiei (funtzionamendua) dagozkien 1.096.568 euroak sartuta daude baturan.

Page 115: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

114

4.2.2. Estalduren eta gastu korronte publikoaren bilakaera zer-bitzu eta prestazio ekonomikoetan (2012/01/01-2017)

Datu demografikoak EINen “Populazioaren proiekzioak epe laburrean 2012 – 2022” la-netik atera ditugu (2012ko azaroko datuak dira). Lurralde Historiko bakoitzean I. mailako balorazioa duten pertsonen kopuruari buruzko datuak lurralde bakoitzeko Foru Aldundiak emandakoak dira, 2012/01/01eko datarekin. Zorroari buruzko Dekretuko zerbitzu eta prestazio ekonomikoak dagozkien izen eta zenbakiarekin aurkeztu dira, honela ordenatuta:

o Kontingentzien edo eremuen arabera (mendetasuna, desgaitasuna, babesgabetasuna eta bazterkeria), bukaeran zeharkako zerbitzuak sartuta (herritar guztiei zuzenduta-koak edo kontingentzia batekin baino gehiagorekin lotutakoak). Gainera, “mende-tasuna/autonomia–adinekoak” eremuan, eremu horretako berezko adierazle sinte-tikoa aplikatu zaien bestelako zerbitzu eta prestazioak ere sartu dira (etxez etxeko laguntza-zerbitzua, Familia Inguruneko Zaintzetarako Prestazio Ekonomikoa eta Au-tonomia pertsonalaren aldeko laguntzak, baina horiek guztiak beste eremu batzue-kin lotuta egon daitezke, hala nola, desgaitasunaren eremuarekin).

o Eremu bakoitzaren barruan, horniduraz arduratzen den administrazio publikoaren mailaren arabera: udal- eta foru-zerbitzuak, ordena horri jarraikiz (desgaitasunaren eremuan izan ezik; izan ere, desgaitasunaren eremuak zerbitzu guztiak foru-aldun-dienak baitira).

o Maila bakoitzaren barruan, Zorroari buruzko Dekretuan aurkezten diren ordenaren arabera.

Zenbait zerbitzutan ez dugu erabiltzaile kopuruari dagokion daturik eta, kasu horretan, erabiltzaileei eta estaldurari buruzko datuen ilara ezabatu egin dugu. “Aldakuntzaren %-a 2012-2017” ilara ere ezabatu egin dugu plazen edo erabiltzaileen kopuruan benetan aldaketarik gertatu ez bada.Datuak (bermatu beharreko) gutxieneko mailari dagozkio, goiko maila ere baduten zer-bitzu edo prestazio ekonomikoen kasuan izan ezik. Kasu horretan, plazei, erabiltzaileei edo arreta-orduei buruzko datuak goiko mailari dagozkio eta, bestalde, goiko mailari eta gutxieneko mailari dagozkien gastu korronte publikoaren datua ere eman da.2017/01/01erako proiekzioei dagozkien zutabeetan hainbat gelaxka koloreztatua daude: Horiz, egonkortutako zerbitzu izanik, EAEko batez besteko estalduraren % 80 bermatzeko helburua aplikatu zaien zerbitzuak; berdez, egonkortutako zerbitzu izanik, EAEko batez besteko estalduraren gainetik egon arren 2011ko plazak (edo arreta-orduak/intentsitatea, erabiltzaileak edo hartzaileak) bermatzeko helburua ezarri zaienak; edo horniduraz zuze-nean arduratzen den administrazioak proposatutako helburua hartutako kasuak (hori egin dugu, halaber, Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoaren kasuan, Gipuzkoan). Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemako (GZES) plazatzat hartu dira bai “GZESan txerta-tutako zerbitzuetako plazak”, bai “ZLPE Zerbitzuari Lotutako Prestazio Ekonomikoak (edo Laguntza Ekonomiko Indibidualek) esleitutako plazak”; tauletan parentesi artean agertzen dira, datu nagusiaren alboan (parentesia datu nagusiaren desagregazioa da eta, beraz, barnean hartuta dago). Nolanahi ere, argi eta garbi zehaztu behar da: bi kasu desberdin direla; 2016/12/25etik aurrera Laguntza Ekonomiko Indibidualak ez dire-la eman behar; 2011n “ZLPEak esleitutako plazak” “GZESan txertatutako zerbitzuetako plaza” (plaza arrunt) bihurtu beharko liratekeela 2016/12/25a baino lehen.Adierazitako irizpideak aplikatzearen ondorioz, estalduren gorakada gertatu da zerbitzu eta prestazio ekonomiko guztietan, honako hauetan izan ezik: Arabako eta Gipuzkoako etxez etxeko laguntza-zerbitzuan, Gipuzkoako adinekoentzako egoitza-zentroetan, Ara-bako Familia Inguruneko Zaintzetarako Prestazio Ekonomikoan, Arabako adinekoentza-ko ostatu-zerbitzuetan eta adinekoentzako eguneko arretarako zerbitzuetan eta Bizkai-ko eta Gipuzkoako babesgabetasun-egoeran dauden adingabeentzako egoitza-zentroe-tan. Eta, horretaz gain, Lurralde Historikoen estaldura-mailak parekatzen ari dira.

Page 116: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

115

16. T

AU

LA. M

END

ETA

SUN

A/A

UTO

NO

MIA

- A

DIN

EKO

AK

ER

EMU

KO

ZER

BIT

ZU E

TA P

RES

TAZI

O E

KO

NO

MIK

OEI

B

UR

UZK

O D

ATU

AK

(G

EHI E

LZ, F

IZPE

eta

au

ton

om

ia p

erts

on

alar

en a

ldek

o la

gu

ntz

ak)

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

AB

GEA

E

DA

TU D

EMO

GR

AFI

KO

AK

Biz

tan

leri

a, g

uzt

ira

322.

557

1.15

8.43

971

2.09

72.

193.

093

295.

705

1.09

2.95

066

7.04

12.

055.

696

% -

8,32

% -

5,65

% -

6,33

% -

6,26

65 u

rte

edo

geh

iag

o58

.078

236.

158

140.

874

435.

110

64.1

9625

3.90

415

3.73

847

1.83

8%

10,

53%

7,5

1%

9,1

3%

8,4

4

Zah

artz

e-in

diz

ea%

18,

0%

20,

4%

19,

8%

19,

8%

21,

7%

23,

2%

23,

0%

23,

0%

3,7

% 2

,8%

3,3

% 3

,1

75 u

rte

edo

geh

iag

o29

.375

126.

591

72.9

7922

8.94

530

.452

128.

793

75.2

0723

4.45

2%

3,6

7%

1,7

4%

3,0

5%

2,4

1

I. m

aila

ko b

alo

razi

oa

du

ten

ak2.

923

10.7

907.

692

21.4

05Ez

dag

o

dat

uri

kEz

dag

o

dat

uri

kEz

dag

o

dat

uri

kEz

dag

o

dat

uri

kEz

dag

o

dat

uri

kEz

dag

o

dat

uri

kEz

dag

o

dat

uri

kEz

dag

o

dat

uri

k

UD

AL-

ZER

BIT

ZUA

K

ELZ

/ Et

xez

etxe

ko la

gu

ntz

a-ze

rbit

zua

(1.2

)

Arr

eta-

ord

uak

895.

776

1.53

8.03

61.

282.

414

3.71

6.22

669

4.62

91.

682.

375

1.39

9.51

83.

776.

523

-201

.147

144.

339

117.

104

60.2

97

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

-22

,46

% 9

,38

% 9

,13

% 1

,62

Esta

ldu

ra (

65 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 1

542,

37%

651

,27

% 9

10,3

3%

854

,09

% 1

082,

04%

662

,60

910,

33%

% 8

00,3

9%

-46

0,32

% 1

1,33

% 0

,00

% -

53,7

0

GK

Pa (

go

iko

mai

la)

21.6

28.1

9040

.358

.282

21.4

03.6

1783

.390

.089

15.1

56.0

0945

.028

.673

26.9

37.0

2287

.121

.704

-6.4

72.1

814.

670.

391

5.53

3.40

53.

731.

615

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

43.8

61.0

7585

.954

.106

3.50

2.79

32.

564.

017

Ad

inek

oen

tzak

o e

gu

nek

o a

rret

arak

o z

erb

itzu

a (1

.7)

Plaz

ak13

365

019

813

315

611

140

00

9111

120

2

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

0,0

0%

139

,68

% 1

01,9

5

Esta

ldu

ra (

65 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 0

,229

% 0

,028

% 0

,000

% 0

,046

% 0

,207

% 0

,061

% 0

,072

% 0

,085

% -

0,0

22%

0,0

34%

0,0

72%

0,0

39

Esta

ldu

ra (

I. m

aila

d

ute

nak

)%

4,5

50%

0,6

02%

0,0

00%

1,4

44%

4,5

50%

1,4

44%

1,4

44%

1,8

68%

0,0

00%

0,8

41%

1,4

44%

0,4

24

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

1.82

9.02

973

3.27

70

2.56

2.30

61.

883.

900

1.81

0.28

21.

021.

495

4.71

5.67

754

.871

1.07

7.00

51.

021.

495

2.15

3.37

1

Ad

inek

oen

tzak

o o

stat

u-z

erb

itzu

ak (

1.9.

3 et

a 1.

9.4)

Plaz

ak48

3 (3

)22

4 (1

54)

707

(2)

1.41

451

171

382

72.

051

2848

912

063

7

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

5,7

3%

218

,40

% 1

6,99

% 4

5,05

Esta

ldu

ra (

65 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 0

,832

% 0

,095

% 0

,502

% 0

,325

% 0

,796

% 0

,281

% 0

,538

% 0

,435

% -

0,03

6%

0,1

86%

0,0

36%

0,1

10

Esta

ldu

ra (

I. m

aila

d

ute

nak

)%

16,

520

% 2

,080

% 9

,190

% 6

,610

% 1

7,47

2%

6,6

10%

10,

753

% 9

,582

% 0

,948

% 5

,328

% 1

,563

% 2

,972

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

3.20

9.45

51.

901.

318

05.

110.

773

3.76

6.85

98.

722.

645

3.57

8.52

116

.068

.025

557.

404

6.82

1.32

73.

578.

521

10.9

57.2

52

Page 117: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

116

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

AB

GEA

E

FOR

U Z

ERB

ITZU

AK

Ad

inek

oen

tzak

o e

gu

nek

o la

gu

ntz

a-ze

ntr

oak

(2.

2.1)

Plaz

ak59

01.

349

(437

)1.

407

3.33

665

21.

506

1.54

73.

705

6215

714

035

9

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

10,

53%

11,

63%

9,9

5%

10,

73

Esta

ldu

ra (

65 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 1

,016

% 0

,571

% 0

,999

% 0

,769

% 1

,016

% 0

,593

% 1

,006

% 0

,779

% 0

,000

% 0

,022

% 0

,007

% 0

,010

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

6.33

2.32

415

.218

.174

17.3

34.5

5038

.885

.048

7.55

9.02

115

.289

.232

19.6

70.0

6342

.518

.316

1.22

6.69

771

.058

2.33

5.51

33.

633.

267

Au

ton

om

ia-m

ug

ek e

rag

ind

ako

pre

mie

i era

ntz

ute

ko g

auek

o z

entr

oa

(2.3

.1)

Plaz

ak0

00

07

2515

477

2515

47

Esta

ldu

ra (

65 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 0

% 0

% 0

% 0

% 0

,01

% 0

,01

% 0

,01

% 0

,01

% 0

,01

% 0

,01

% 0

,01

% 0

,01

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

00

00

77.0

3530

4.68

518

4.48

656

6.20

677

.035

304.

685

184.

486

566.

206

Ad

inek

oen

tzak

o e

go

itza

-zen

tro

ak (

2.4.

1)

Plaz

ak1.

463

(483

)5.

640

(587

)4.

400

(87)

11.5

031.

676

6.16

94.

622

12.4

6821

352

922

296

5

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

14,

59%

9,3

8%

5,0

5%

8,3

9

Esta

ldu

ra (

65 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 2

,519

% 2

,388

% 3

,123

% 2

,644

% 2

,611

% 2

,430

% 3

,006

% 2

,642

% 0

,092

% 0

,042

% -

0,11

7%

-0,

001

GK

Pa (

go

iko

mai

la)

46.7

49.9

5911

1.86

0.09

391

.577

.039

250.

187.

091

58.7

95.0

9713

1.19

9.60

410

1.72

4.97

629

1.71

9.67

712

.045

.138

19.3

39.5

1110

.147

.938

41.5

32.5

865

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

55.7

83.8

1312

6.36

4.72

628

3.87

3.51

59.

033.

854

14.5

04.6

3333

.686

.425

Ad

inek

oen

tzak

o a

tsed

ener

ako

zer

bit

zu e

spez

ifik

oak

(2.

5)

Plaz

ak27

832

1632

630

770

3040

729

3814

81

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

10,

53%

118

,77

% 8

7,50

% 2

4,94

% 8

,39

Esta

ldu

ra (

65 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 0

,479

% 0

,014

% 0

,011

% 0

,075

% 0

,479

% 0

,028

% 0

,020

% 0

,086

% 0

,000

% 0

,014

% 0

,008

% 0

,011

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

648.

066

590.

465

1.12

3.28

72.

361.

818

775.

830

1.29

1.75

61.

463.

287

3.53

0.87

212

7.76

470

1.29

134

0.00

01.

169.

054

Fam

ilia

Ing

uru

nek

o Z

ain

tzet

arak

o P

rest

azio

Eko

no

mik

oa

(3.2

.1)

Har

tzai

leak

4.64

010

.794

10.2

6625

.700

4.64

011

.807

11.9

2928

.376

01.

013

1.66

32.

676

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

0,0

0%

9,3

8%

16,

20%

10,

41%

8,3

9

Esta

ldu

ra (

65 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 7

,989

% 4

,571

% 7

,287

% 5

,907

% 7

,228

% 4

,650

% 7

,759

% 6

,014

% -

0,76

1%

0,0

80%

0,4

72%

0,1

07

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

18.7

61.8

2841

.676

.524

36.4

54.0

2096

.892

.372

18.8

06.1

5245

.587

.712

37.7

77.0

2310

2.17

0.88

744

.324

3.91

1.18

81.

323.

003

5.27

8.51

5

Au

ton

om

ia p

erts

on

alar

en a

ldek

o la

gu

ntz

ak (

3.3)

Har

tzai

leak

250

1.24

41.

066

2.56

031

61.

361

1.57

03.

247

6611

750

468

7

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

26,

48%

9,3

8%

47,

28%

26,

83%

8,3

9

Esta

ldu

ra (

65 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 0

,430

% 0

,527

% 0

,757

% 0

,588

% 0

,493

% 0

,536

% 1

,021

% 0

,682

% 0

,062

% 0

,009

% 0

,265

% 0

,093

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

258.

087

1.28

7.22

01.

620.

424

3.16

5.73

129

8.33

21.

408.

021

1.88

6.77

53.

593.

127

40.2

4512

0.80

126

6.35

142

7.39

6

Page 118: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

117

17. T

AU

LA. D

ESG

AIT

ASU

NA

REN

ER

EMU

KO

ZER

BIT

ZUEI

BU

RU

ZKO

DA

TUA

K

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

AB

GEA

E

DA

TU D

EMO

GR

AFI

KO

AK

Biz

tan

leri

a, g

uzt

ira

322.

557

1.15

8.43

971

2.09

72.

193.

093

295.

705

1.09

2.95

066

7.04

12.

055.

696

% -

8,32

% -

5,65

% -

6,33

% -

6,26

18 u

rte

edo

geh

iag

o26

9.58

498

1.05

759

1.55

61.

842.

197

244.

137

916.

650

549.

711

1.71

0.49

8%

-9,

44%

-6,

57%

-7,

07%

-7,

15

18-6

4 u

rte

211.

506

744.

899

450.

682

1.40

7.08

717

9.94

166

2.74

639

5.97

31.

238.

660

% -

14,9

2%

-11

,03

% -

12,1

4%

-11

,97

6 u

rte

edo

gu

txia

go

23.0

2274

.460

50.7

8914

8.27

120

.759

67.2

9444

.698

132.

751

% -

9,83

% -

9,62

% -

11,9

9%

-10

,47

FOR

U Z

ERB

ITZU

AK

Egu

nek

o la

gu

ntz

a-ze

ntr

oak

+ d

esg

aita

sun

a d

ute

nen

tzak

o o

kup

azio

-zen

tro

ak (

2.2.

1/2.

2.2)

. Ag

reg

atu

a

Plaz

ak56

52.

318

1.70

44.

587

615

2.41

92.

012

5.04

650

101

308

459

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

8,8

5%

4,3

6%

18,

08%

10,

01

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,2

67%

0,3

11%

0,3

78%

0,3

26%

0,3

42%

0,3

65%

0,5

08%

0,4

07%

0,0

75%

0,0

54%

0,1

30%

0,0

81

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

9.75

9.20

526

.941

.855

17.0

53.6

1553

.754

.675

11.9

51.1

6127

.325

.253

19.7

30.3

2259

.006

.737

2.19

1.95

638

3.39

82.

676.

707

5.25

2.06

2

Des

gai

tasu

na

du

ten

entz

ako

eg

un

eko

lag

un

tza-

zen

tro

ak (

2.2.

1) /

gai

xota

sun

men

tala

bar

nea

n h

artu

ta

Plaz

ak14

61.

042

844

2.03

218

31.

120

882

2.18

537

7838

153

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

25,

34%

7,4

9%

4,5

0%

7,5

3

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,0

69%

0,1

40%

0,1

87%

0,1

44%

0,1

02%

0,1

69%

0,2

23%

0,1

76%

0,0

33%

0,0

29%

0,0

35%

0,0

32

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

3.20

4.86

116

.955

.325

10.4

18.9

3130

.579

.117

4.45

5.64

117

.540

.373

10.9

57.2

4132

.953

.255

1.25

0.78

058

5.04

853

8.31

02.

374.

138

Gai

xota

sun

men

tala

du

ten

entz

ako

eg

un

eko

lag

un

tza-

zen

tro

ak /

aurr

eko

ekik

o d

esag

reg

azio

a (2

.2.1

)

Plaz

ak15

335

203

553

2836

421

060

213

297

49

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

86,

67%

8,6

6%

3,6

7%

8,9

4

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,0

07%

0,0

45%

0,0

45%

0,0

39%

0,0

16%

0,0

55%

0,0

53%

0,0

49%

0,0

08%

0,0

10%

0,0

08%

0,0

09

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la14

6.08

01.

800.

149

1.68

6.31

13.

632.

540

302.

455

1.88

2.55

41.

759.

227

3.94

4.23

515

6.37

582

.405

72.9

1631

1.69

5

Page 119: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

118

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

AB

GEA

E

Des

gai

tasu

na

du

ten

entz

ako

oku

paz

io-z

entr

oak

(2.

2.2)

/ g

aixo

tasu

n m

enta

la b

arn

ean

har

tuta

Plaz

ak41

91.

276

860

2.55

543

21.

299

1.13

02.

861

1323

270

306

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

3,1

0%

1,8

0%

31,

40%

11,

98

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,1

98%

0,1

71%

0,1

91%

0,1

82%

0,2

40%

0,1

96%

0,2

85%

0,2

31%

0,0

42%

0,0

25%

0,0

95%

0,0

49

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

6.55

4.34

49.

986.

530

6.63

4.68

423

.175

.558

7.49

5.52

09.

784.

880

8.77

3.08

126

.053

.480

941.

176

-201

.650

2.13

8.39

72.

877.

922

Gai

xota

sun

men

tala

du

ten

entz

ako

oku

paz

io-z

entr

oak

/au

rrek

oek

iko

des

agre

gaz

ioa

(2.2

.2)

Plaz

ak20

96Ez

dag

o

dat

uri

k11

642

96Ez

dag

o

dat

uri

k13

822

0Ez

dag

o

dat

uri

k22

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

110

,00

% 0

,00

Ez d

ago

d

atu

rik

% 1

8,97

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,0

09%

0,0

13Ez

dag

o

dat

uri

k%

0,0

08%

0,0

23%

0,0

14Ez

dag

o

dat

uri

k%

0,0

11%

0,0

14%

0,0

02Ez

dag

o

dat

uri

k%

0,0

03

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

120.

612

1.21

6.88

6Ez

dag

o

dat

uri

k1.

337.

498

280.

939

1.17

1.20

3Ez

dag

o

dat

uri

k1.

452.

143

160.

327

-45.

683

Ez d

ago

d

atu

rik

114.

645

Des

gai

tuen

tzak

o e

go

itza

-zen

tro

ak (

2.4.

2)

Plaz

ak43

31.

314

891

2.63

848

61.

591

1.07

53.

152

5327

718

451

4

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

12,

24%

21,

08%

20,

65%

19,

48

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,2

05%

0,1

76%

0,1

98%

0,1

87%

0,2

70%

0,2

40%

0,2

71%

0,2

54%

0,0

65%

0,0

64%

0,0

74%

0,0

67

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

15.6

98.1

8845

.346

.608

28.7

33.1

3489

.777

.930

18.4

01.4

6461

.373

.566

36.6

92.3

3511

6.46

7.36

52.

703.

276

16.0

26.9

587.

959.

201

26.6

89.4

35

Gai

xota

sun

men

tala

du

ten

entz

ako

eg

oit

za-z

entr

oak

/au

rrek

oek

iko

des

agre

gaz

ioa

(2.4

.3)

Plaz

ak15

220

814

250

218

231

925

475

530

111

112

253

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

19,

74%

53,

37%

78,

87%

50,

40

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,0

72%

0,0

28%

0,0

32%

0,0

36%

0,1

01%

0,0

48%

0,0

64%

0,0

61%

0,0

29%

0,0

20%

0,0

33%

0,0

25

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

3.74

9.99

13.

115.

631

3.02

3.45

49.

889.

076

4.82

3.63

75.

341.

154

5.72

4.13

215

.888

.923

1.07

3.64

62.

225.

523

2.70

0.67

85.

999.

847

Page 120: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

119

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

AB

GEA

E

Des

gai

tasu

na

du

ten

entz

ako

ats

eden

erak

o z

erb

itzu

esp

ezif

iko

a (g

aixo

tasu

n m

enta

la b

arn

ean

har

tuta

) (2

.5)

Plaz

ak94

134

698

11.

066

5118

1.13

512

517

1215

4

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

13,

28%

50,

00%

200

,00

% 1

5,70

Esta

ldu

ra (

Biz

tan

-le

ria,

oro

har

)%

0,2

92%

0,0

03%

0,0

01%

0,0

45%

0,3

60%

0,0

05%

0,0

03%

0,0

55%

0,0

69%

0,0

02%

0,0

02%

0,0

10

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

470.

117

1.57

2.95

926

9.69

12.

312.

767

832.

772

2.35

9.43

960

9.78

93.

801.

999

362.

655

786.

480

340.

098

1.48

9.23

2

Biz

imo

du

ind

epen

den

tea

bab

este

ko z

erb

itzu

a (2

.7.2

.1)

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

Ez d

ago

d

atu

rik

Ez d

ago

d

atu

rik

75.1

17Si

n d

ato

555.

000

480.

000

117.

000

1.15

2.00

055

5.00

048

0.00

041

.883

1.07

6.88

3

Pert

son

a h

eld

u e

zin

du

entz

ako

tu

tore

tza-

zerb

itzu

a (2

.7.2

.3)

Erab

iltza

ileak

136

1.00

658

51.

727

216

1.47

675

22.

444

8047

016

771

7

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

58,

82%

46,

72%

28,

55%

41,

52

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,0

64%

0,1

35%

0,1

30%

0,1

23%

0,1

20%

0,2

23%

0,1

90%

0,1

97%

0,0

56%

0,0

88%

0,0

60%

0,0

75

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

454.

336

2.16

0.51

688

0.08

93.

494.

941

550.

000

2.78

3.36

496

3.96

64.

297.

330

95.6

6462

2.84

883

.877

802.

389

Arr

eta

go

izti

arre

rako

esk

u-h

artz

e so

zial

eko

zer

bit

zua

(2.7

.4)

Erab

iltza

ileak

192

521

188

901

192

1.48

977

02.

451

096

858

21.

550

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

0,0

0%

185

,83

% 3

09,5

7%

172

,05

Esta

ldu

ra (

6 u

rte

edo

gu

txia

go

)%

0,8

34%

0,7

00%

0,3

70%

0,6

08%

0,9

25%

2,2

13%

1,7

23%

1,8

46%

0,0

91%

1,5

13%

1,3

53%

1,2

39

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

287.

081

849.

289

117.

047

1.25

3.41

740

9.06

83.

643.

071

700.

000

4.75

2.13

912

1.98

72.

793.

782

582.

953

3.49

8.72

2

Page 121: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

120

18. T

AU

LA. B

AB

ESG

AB

ETA

SUN

AR

EN E

REM

UK

O Z

ERB

ITZU

EI B

UR

UZK

O D

ATU

AK

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

AB

GEA

E

DA

TU D

EMO

GR

AFI

KO

AK

Biz

tan

leri

a, g

uzt

ira

322.

557

1.15

8.43

971

2.09

72.

193.

093

295.

705

1.09

2.95

066

7.04

12.

055.

696

% -

8,32

% -

5,65

% -

6,33

% -

6,26

18-6

4 u

rtek

o

emak

um

eak.

103.

772

372.

422

223.

006

699.

200

95.4

2633

8.99

320

2.86

863

7.28

7%

-8,

04%

-8,

98%

-9,

03%

-8,

85

17 u

rte

edo

gu

txia

go

.52

.973

177.

382

120.

541

350.

896

51.5

6117

6.30

011

7.33

234

5.19

3%

-2,

67%

-0,

61%

-2,

66%

-1,

63

UD

AL-

ZER

BIT

ZUA

K

Emak

um

een

tzak

o o

stat

u-z

erb

itzu

ak (

1.9.

1)

Plaz

ak60

9470

224

6094

7022

40

00

0

Esta

ldu

ra (

18-6

4 u

rtek

o e

mak

um

eak)

% 0

,06

% 0

,03

% 0

,03

% 0

,03

% 0

,06

% 0

,03

% 0

,03

% 0

,04

% 0

,01

% 0

,00

% 0

,00

% 0

,00

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

301.

091

441.

924

303.

858

1.04

6.87

330

1.09

144

1.92

430

3.85

81.

046.

873

00

00

FOR

U Z

ERB

ITZU

AK

Ad

ing

abee

ntz

ako

eg

oit

za-z

entr

oak

(2.

4.4)

Plaz

ak17

466

940

51.

248

180

537

300

1.01

76

-132

-105

-231

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

3,4

5%

-19

,73

% -

25,9

3%

-18

,51

Esta

ldu

ra (

17 u

rte

edo

gu

txia

go

)%

0,3

28%

0,3

77%

0,3

36%

0,3

56%

0,3

49%

0,3

05%

0,2

56%

0,2

95%

0,0

21%

-0,

073

% -

0,08

0%

-0,

061

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

9.49

6.35

832

.270

.614

25.8

20.8

0767

.587

.779

11.1

33.1

4035

.326

.646

25.2

00.3

2071

.660

.105

1.63

6.78

23.

056.

032

-620

.487

4.07

2.32

6

Emak

um

een

tzak

o e

go

itza

-zen

tro

ak (

2.4.

6)

Plaz

ak18

120

2516

318

120

2516

30

00

0

Esta

ldu

ra (

18-6

4 u

rtek

o e

mak

um

eak)

% 0

,02

% 0

,03

% 0

,01

% 0

,02

% 0

,02

% 0

,04

% 0

,01

% 0

,03

% 0

,00

% 0

,00

% 0

,00

% 0

,00

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

349.

019

2.84

1.27

772

4.75

93.

915.

055

476.

552

2.92

6.51

581

7.24

64.

220.

313

127.

533

85.2

3892

.487

305.

258

Fam

iliek

in g

izar

te-

eta

hez

kun

tza-

arlo

an e

ta/e

do

arl

o p

siko

sozi

alea

n e

sku

har

tzek

o z

erb

itzu

ak (

2.7.

3.1)

Erab

iltza

ileak

669

630

1.38

22.

681

669

630

1.44

12.

740

00

5959

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

0,0

0%

0,0

0%

4,2

7%

2,2

0

Esta

ldu

ra (

17 u

rte

edo

gu

txia

go

)%

1,2

63%

0,3

55%

1,1

46%

0,7

64%

1,2

97%

0,3

57%

1,2

28%

0,7

94%

0,0

35%

0,0

02%

0,0

82%

0,0

30

GK

Pa (g

utxi

enek

o m

aila

)1.

855.

435

1.72

2.48

15.

707.

427

9.28

5.34

31.

999.

230

1.77

4.15

57.

428.

224

11.2

01.6

1014

3.79

551

.674

1.72

0.79

71.

916.

267

Page 122: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

121

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

AB

GEA

E

Trat

u t

xarr

en e

ta s

exu

-era

soen

bik

tim

a iz

an d

iren

ei la

gu

ntz

a p

siko

sozi

ala

eta

sozi

oju

rid

iko

a em

atek

o z

erb

itzu

ak (

2.7.

5)

Erab

iltza

ileak

614

1.71

947

72.

810

614

1.71

992

93.

262

00

452

452

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

0,0

0%

0,0

0%

94,

76%

16,

09

Esta

ldu

ra (

Biz

tan

-le

ria,

oro

har

)%

0,1

90%

0,1

48%

0,3

96%

0,1

28%

0,2

08%

0,1

57%

0,7

92%

0,1

59%

0,0

17%

0,0

09%

0,3

96%

0,0

31

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

451.

903

1.55

3.01

652

9.25

52.

534.

174

526.

058

1.59

9.60

689

1.61

63.

017.

281

74.1

5546

.590

362.

361

483.

107

Fam

ilia-

har

rera

su

stat

zeko

eta

tek

nik

oki

bab

este

ko z

erb

itzu

a (2

.7.6

.1)

Erab

iltza

ileak

137

170

311

618

137

170

410

717

00

9999

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

0,0

0%

0,0

0%

31,

83%

16,

02

Esta

ldu

ra (

Biz

tan

-le

ria,

oro

har

)%

0,0

42%

0,0

15%

0,0

44%

0,0

28%

0,0

46%

0,0

16%

0,0

61%

0,0

35%

0,0

04%

0,0

01%

0,0

18%

0,0

07

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

759.

729

2.36

4.51

11.

691.

044

4.81

5.28

491

6.96

22.

435.

446

3.93

9.52

47.

291.

932

157.

233

70.9

352.

248.

480

2.47

6.64

8

Ad

op

zio

a su

stat

zeko

eta

tek

nik

oki

bab

este

ko z

erb

itzu

a (2

.7.6

.2)

Erab

iltza

ileak

3078

010

830

780

108

00

00

Esta

ldu

ra (

Biz

tan

-le

ria,

oro

har

)%

0,0

1%

0,0

1Ez

dag

o

dat

uri

k%

0,0

0%

0,0

1%

0,0

1Si

n d

ato

% 0

,01

% 0

,00

% 0

,00

% 0

,00

% 0

,00

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

75.7

8522

7.79

212

3.60

042

7.17

740

.432

234.

626

149.

768

424.

825

-35.

353

6.83

426

.168

-2.3

52

Page 123: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

122

19. T

AU

LA. B

AZT

ERK

ERIA

REN

ER

EMU

KO

ZER

BIT

ZUEI

BU

RU

ZKO

DA

TUA

K

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

AB

GEA

E

UD

AL-

ZER

BIT

ZUA

K

Baz

terk

eria

-eg

oer

an d

aud

enen

tzak

o e

gu

nek

o a

rret

arak

o z

erb

itzu

a (1

.7)

Plaz

ak49

090

139

5668

188

312

768

9817

3

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

14,

29%

108

,89

% 1

24,4

6

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,0

23%

0,0

00%

0,0

20%

0,0

10%

0,0

31%

0,0

103

% 0

,047

% 0

,025

% 0

,008

% 0

,010

% 0

,028

% 0

,015

GK

Pa (g

utxi

enek

o m

aila

)52

8.95

60

267.

497

796.

453

631.

725

489.

177

583.

916

1.70

4.81

810

2.76

948

9.17

731

6.41

990

8.36

5

Giz

arte

-jan

toki

ak (

hal

a b

adag

oki

o, 1

.7)

Plaz

ak30

031

330

643

300

313

3064

30

00

0

Esta

ldu

ra (

18 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 0

,111

% 0

,032

% 0

,005

% 0

,035

% 0

,123

% 0

,034

% 0

,005

% 0

,038

% 0

,012

% 0

,002

% 0

,000

% 0

,003

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

1.26

5.36

268

0.28

085

.000

2.03

0.64

21.

265.

362

680.

280

85.0

002.

030.

642

00

00

Giz

arte

ratz

e-p

rem

iei e

ran

tzu

teko

gau

eko

har

rera

-zer

bit

zuak

(1.

8)

Plaz

ak99

162

128

389

9918

617

145

60

2443

67

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

0,0

0%

14,

98%

33,

59%

17,

29

Esta

ldu

ra (

18 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 0

,037

% 0

,017

% 0

,022

% 0

,021

% 0

,041

% 0

,020

% 0

,031

% 0

,027

% 0

,004

% 0

,004

% 0

,009

% 0

,006

GK

Pa (

go

iko

mai

la)

1.47

3.39

71.

020.

176

2.02

4.17

84.

517.

751

1.53

9.70

01.

225.

824

2.85

8.87

45.

624.

398

66.3

0320

5.64

883

4.69

61.

106.

647

GKP

a (g

utxi

enek

o m

aila

)1.

174.

412

2.65

0.20

05.

364.

312

154.

236

626.

022

846.

561

Tuto

retz

apek

o e

txeb

izit

za b

azte

rker

ia-a

rris

kuan

dau

den

entz

at (

1.9.

2)

Plaz

ak36

131

8024

836

131

8024

8

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,0

20%

0,0

20%

0,0

20%

0,0

20%

0,0

20%

0,0

20%

0,0

20%

0,0

20

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

179.

941

662.

746

395.

973

1.23

8.66

017

9.94

166

2.74

639

5.97

31.

238.

660

Baz

terk

eria

- et

a m

arjin

azio

-eg

oer

an d

aud

en p

erts

on

entz

ako

eg

oit

za-z

erb

itzu

ak (

1.9.

1/1.

9.2)

Plaz

ak11

438

261

413

114

172

261

547

013

40

134

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

0,0

0%

352

,37

% 0

,00

% 3

2,42

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,0

54%

0,0

05%

0,0

58%

0,0

29%

0,0

63%

0,0

26%

0,0

66%

0,0

44%

0,0

09%

0,0

21%

0,0

08%

0,0

15

GKP

a (g

utxi

enek

o m

aila

)73

1.28

58.

026

202.

210

941.

521

731.

285

243.

701

202.

210

1.17

7.19

60

235.

675

023

5.67

5

Page 124: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

123

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

AB

GEA

E

FOR

U Z

ERB

ITZU

AK

Giz

arte

ratz

e-p

rem

iei e

ran

tzu

teko

eg

un

eko

zen

tro

ak (

2.2.

3)

Plaz

ak0

491

0 (1

54)

491

7849

117

474

378

017

425

2

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17Si

n d

ato

% 0

,00

Sin

dat

o%

51,

32

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,0

00%

0,0

66%

0,0

00%

0,0

35%

0,0

43%

0,0

74%

0,0

44%

0,0

60%

0,0

43%

0,0

08%

0,0

44%

0,0

25

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

4.12

3.22

54.

123.

225

657.

101

4.24

6.92

21.

079.

673

5.98

3.69

665

7.10

112

3.69

71.

079.

673

1.86

0.47

1

Cen

tro

de

aco

gid

a n

oct

urn

a p

ara

aten

der

nec

esid

ades

de

incl

usi

ón

so

cial

(2.

3.2)

Plaz

ak0

150

155

1915

395

415

24

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

26,

98%

160

,32

Esta

ldu

ra (

18 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 0

,000

% 0

,002

% 0

,000

% 0

,001

% 0

,002

% 0

,002

% 0

,003

% 0

,002

% 0

,002

% 0

,001

% 0

,003

% 0

,001

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

130.

984

130.

984

76.6

4617

1.31

838

8.86

563

6.83

076

.646

40.3

3438

8.86

550

5.84

6

Cen

tro

s re

sid

enci

ales

par

a p

erso

nas

en

sit

uac

ión

de

excl

usi

ón

y m

arg

inac

ión

(2.

4.5)

Plaz

ak47

351

434

832

105

387

476

968

5836

4213

6

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

123

,51

% 1

0,26

% 9

,68

% 1

6,35

Esta

ldu

ra (

18-

64 u

rtek

oak

)%

0,0

22%

0,0

47%

0,0

96%

0,0

59%

0,0

58%

0,0

58%

0,1

20%

0,0

78%

0,0

36%

0,0

11%

0,0

24%

0,0

19

GK

Pa (

gu

txie

-n

eko

mai

la)

925.

822

7.46

4.10

26.

595.

849

14.9

85.7

731.

430.

575

8.47

6.96

29.

131.

739

19.0

39.2

7550

4.75

31.

012.

860

2.53

5.89

04.

053.

502

Page 125: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

124

GASTUA ETA HAREN JATORRIA 2017an EUTSI BAINA PROIEKZIORIK EGIN EZ ZAIEN ZERBITZUETAN19

GKPa 2011 A

GKPa 2011 B

GKPa 2011 G

GKPa 2011 EAE

Gizarteratze-premiei erantzuteko eguneko zen-troak (1.7/2.2.3)

UDALEN GASTUA 519.328 210.887 26.689 756.904

FORU-GASTUA 1.245.640 1.143.225 2.388.865

AUTONOMIAERKIDEGOARENGASTUA 1.284.242 3.099.688 75.029 4.458.959

GUZTIRA20 3.305.264 3.361.867 1.398.065 8.065.196

Gizarteratze-premiei erantzuteko gaueko harre-ra-zentroak (1.8/2.3.2)

UDALEN GASTUA 194.000 194.000

FORU-GASTUA 166.600 166.600

AUTONOMIAERKIDEGOARENGASTUA 171.532 171.532

GUZTIRA 0 365.532 166.600 532.132

Bazterkeria- eta marjinazio-egoeran dauden per-tsonentzako ostatu-zerbitzuak eta egoitza-zen-troak (1.9.1/1.9.2 / 2.4.5)

UDALEN GASTUA 159.170 467.317 2.313 628.800

FORU-GASTUA 86.483 662.042 748.525

AUTONOMIAERKIDEGOARENGASTUA 608.653 1.459.204 1.648.325 3.716.182

GUZTIRA 855.140 2.128.148 2.312.680 5.295.968

4.160.404 5.855.547 3.877.345 13.893.296

PROIEKTATUTAKO ZERBITZUEN GASTUA 2017an21 GKPa 2011 A

GKPa 2011 B

GKPa 2011 G

GKPa 2011 EAE

Gizarteratze-premiei erantzuteko eguneko zentroak (1.7/2.2.3) 1.288.825 4.736.099 1.663.589 7.688.513

Gizarteratze-premiei erantzuteko gaueko harrera-zentroak (1.8/2.3.2) 1.616.346 1.397.142 3.247.739 6.261.227

Bazterkeria- eta marjinazio-egoeran dauden pertsonentzako ostatu-zerbitzuak eta egoitza-zentroak (1.9.1/1.9.2 / 2.4.5) 2.161.860 8.720.662 9.333.948 20.216.470

5.067.031 14.853.903 14.245.276 34.166.210

757677

75 Zerbitzu guztien titularrak pribatuak dira, eta erakundeek ez dituzte “itundutakotzat” identifikatu.

76 Guztizkoan sartuta daude, hala badagokio, Europako edo Estatuko finantzaketa publiko txikiak.

77 Titular pribatua duten zerbitzu guztiak sartu dira, bai eta erakundeek “itundutakotzat” identifikatutako titular pribatua dutenak ere.

Page 126: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

125

20. T

AU

LA. Z

EHA

RK

AK

O Z

ERB

ITZU

EI E

TA L

PPEa

ri B

UR

UZK

O D

ATU

AK

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

AB

GEA

E

DA

TU D

EMO

GR

AFI

KO

AK

Biz

tan

leri

a, g

uzt

ira

322.

557

1.15

8.43

971

2.09

72.

193.

093

295.

705

1.09

2.95

066

7.04

12.

055.

696

% -

8,32

% -

5,65

% -

6,33

% -

6,26

3 u

rte

edo

geh

iag

o31

2.34

21.

126.

603

690.

356

2.12

9.30

128

7.10

51.

065.

838

648.

957

2.00

1.90

0%

-8,

08%

-5,

39%

-6,

00%

-5,

98

18 u

rte

edo

geh

iag

o26

9.58

498

1.05

759

1.55

61.

842.

197

244.

137

916.

650

549.

711

1.71

0.49

8%

-9,

44%

-6,

57%

-7,

07%

-7,

15

17 u

rte

edo

gu

txia

go

52.9

7317

7.38

212

0.54

135

0.89

651

.561

176.

300

117.

332

345.

193

% -

2,67

% -

0,61

% -

2,66

% -

1,63

UD

AL-

ZER

BIT

ZUA

K

Oin

arri

zko

Giz

arte

Zer

bit

zua

(1.1

eta

kas

uar

en k

oo

rdin

azio

ko b

este

eg

inki

zun

bat

zuk…

)

Erab

iltza

ileak

33.6

4912

3.42

858

.449

215.

526

33.6

4912

3.42

858

.449

215.

526

00

00

Esta

ldu

ra (

18 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 1

2,48

2%

12,

581

% 9

,881

% 1

1,69

9%

13,

783

% 1

3,46

5%

10,

633

% 1

2,60

0%

1,3

01%

0,8

84%

0,7

52%

0,9

01

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

8.54

6.65

519

.363

.818

15.5

42.6

6243

.453

.135

8.54

6.65

519

.363

.818

15.5

42.6

6243

.453

.135

00

00

Giz

arte

- et

a h

ezku

ntz

a-ar

loan

eta

arl

o p

siko

sozi

alea

n e

sku

har

tzek

o z

erb

itzu

a (1

.3)

Erab

iltza

ileak

1.72

52.

724

742

5.19

11.

897

2.99

681

65.

710

172

272

7451

9

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012-

2017

% 1

0,00

% 1

0,00

% 1

0,00

% 1

0,00

Esta

ldu

ra (

17 u

rte

edo

gu

txia

go

)%

3,2

56%

1,5

36%

0,6

16%

1,4

79%

3,6

79%

1,7

00%

0,6

96%

1,6

54%

0,4

24%

0,1

64%

0,0

80%

0,1

75

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

2.76

2.26

89.

946.

249

3.73

9.83

516

.448

.352

3.16

2.79

711

.388

.455

4.28

2.11

118

.833

.363

400.

529

1.44

2.20

654

2.27

62.

385.

011

Ad

ing

abee

ntz

ako

/fam

ilien

tzak

o e

gu

nek

o a

rret

a (1

.3, a

ldae

ra)

Plaz

ak96

281

118

495

9628

111

849

50

00

0

Esta

ldu

ra (

17 u

rte

edo

gu

txia

go

)%

0,1

81%

0,1

58%

0,0

98%

0,1

41%

0,1

86%

0,1

59%

0,1

01%

0,1

43%

0,0

05%

0,0

01%

0,0

03%

0,0

02

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

1.20

5.94

51.

164.

181

415.

825

2.78

5.95

11.

205.

945

1.16

4.18

141

5.82

52.

785.

951

00

00

Zain

tzai

leei

lag

un

tzek

o z

erb

itzu

a (1

.4)

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la12

2.33

91.

003.

587

162.

962

1.28

8.88

818

3.50

91.

505.

381

325.

924

2.01

4.81

361

.170

501.

794

162.

962

725.

925

Page 127: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

126

01/0

1/20

1201

/01/

2017

ALD

AK

UN

TZA

201

2 -

2017

AB

GEA

EA

BG

EAE

A B

GEA

E

FOR

U Z

ERB

ITZU

AK

Giz

arte

-lar

rial

die

tara

ko k

oo

rdin

azio

-zer

bit

zua

(2.6

)

Erab

iltza

ileak

3.95

76.

188

833

10.9

783.

957

6.18

883

310

.978

00

00

Esta

ldu

ra (

18 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 1

,468

% 0

,631

% 0

,141

% 0

,596

% 1

,621

% 0

,675

% 0

,152

% 0

,642

% 0

,153

% 0

,044

% 0

,011

% 0

,046

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

600.

175

955.

437

1.03

7.23

32.

592.

845

986.

257

1.40

5.43

71.

108.

401

3.50

0.09

538

6.08

245

0.00

071

.168

907.

250

Lag

un

tza

tekn

iko

ak e

mat

eko

eta

ing

uru

ne

fisi

koa

ego

kitz

eko

zer

bit

zua

(2.7

.2.2

)

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

042

6.45

542

7.09

285

3.54

732

5.00

043

9.24

997

7.66

41.

741.

913

325.

000

12.7

9455

0.57

288

8.36

6

Gar

raio

eg

oki

tuko

zer

bit

zua

(2.7

.2.4

)

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

Ez d

ago

d

atu

rik

Ez d

ago

d

atu

rik

Ez d

ago

d

atu

rik

Ez d

ago

d

atu

rik

66.1

8523

7.70

014

6.11

545

0.00

066

.185

237.

700

146.

115

450.

000

Lag

un

tza

per

tso

nal

erak

o p

rest

azio

eko

no

mik

oa

(3.1

.1)

Har

tzai

leak

14

1.47

11.

476

115

426

2.80

33.

344

114

422

1.33

21.

868

Ald

aku

ntz

aren

%

-a, 2

012

- 20

17%

11.

384

% 1

0.55

8%

91

% 1

27

Esta

ldu

ra (

3 u

rte

edo

geh

iag

o)

% 0

,000

% 0

,000

% 0

,213

% 0

,069

% 0

,040

% 0

,040

% 0

,432

% 0

,167

% 0

,040

% 0

,040

% 0

,219

% 0

,098

GK

Pa (g

utx

ien

eko

mai

la)

6.66

032

.806

8.15

2.98

18.

192.

447

764.

848

1.95

3.62

416

.034

.059

18.7

52.5

3175

8.18

81.

920.

818

7.88

1.07

810

.560

.084

Page 128: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

127

4.2.3. Egonkortu gabekotzat jotako zerbitzu eta prestazio ekonomikoei (berriak edo gutxi garatutakoak) dagozkien aurreikuspenak

Zerbitzu eta prestazio ekonomiko horiei (LPPE) dagokienez, honako alderdi hauek kontuan izan behar dira:

Gizarte-larrialdietarako koordinazio-zerbitzuaren kasuan, hemen sartu da koordinazio-zerbitzu espezifikoetako gastu gehigarria (gizarte-larrialdiko udal-zerbitzuei dagokie-na barnean hartu gabe).Laguntza teknikoa emateko eta ingurune fisikoa egokitzeko zerbitzuaren kasuan, halaber, 2011. urteari dagokion gastu gehigarria soilik sartu da. Araban, gastuaren proiekzioa Bizkaian eta Gipuzkoan baino txikiagoa da, izan ere, Araban jada bada desgaitasuna duten erabiltzai-leen kopuru jakin bat, bai eta zerbitzu horrekin lotutako 101.000 euroko gastu bat ere. Bizimodu independentea babesteko zerbitzuaren kasuan, Lurralde Historiko bakoitzean dauden ereduetan oinarrituta egin dira proiekzioak. Datuetan 2017rako aurreikusitako gastu eta plaza, erabiltzaile edo arreta-ordu guztiak sartzen dira (ez soilik gastu eta pla-za, erabiltzaile edo arreta-ordu gehigarriak). Adinekoentzako ostatu-zerbitzuen eta eguneko arretarako zerbitzuen (udal-eskume-nekoak) kasuan: Plaza eta gastu gehigarriak soilik sartu ditugu hemen, 2011n zeuden plazei eta gastuari dagokienez. Adinekoentzako ostatu-zerbitzuetako gastuaren esti-mazioa egiteko, 2. hipotesia hartu dugu oinarri.Zaintzaileei begiratzeko atseden- eta laguntza-zerbitzuei eta LPPEari dagokienez ere, gastu gehigarria baino ez dugu aurkeztu hemen.Gainerako zerbitzuetan plaza edo erabiltzaile edo arreta-ordu guztiak eta gastu ko-rronte publiko guztia hartu dugu aintzat.

21. TAULA. EGONKORTU GABEKO ZERBITZUAK

GKP /plaza edo ordu

Estaldura, plazak, era-biltzaileak edo orduak

GKP A B G EAEko plazak

2.3.1 Autonomia-mugek eragin-dako premiei erantzuteko gaue-ko zentroa

12.000 / pz % 0,010 566.206 77.035 304.685 184.486 47

2.6 Gizarte-larrialdietarako koordi-nazio-zerbitzua (gastu gehigarria) 907.250 386.082 450.000 71.168

2.7.2.1. Bizimodu independentea babesteko zerbitzua (datu agre-gatuak)

1.152.000 555.000 480.000 117.000 24

2.7.2.2 Laguntza teknikoak emate-ko eta ingurune fisikoa egokitze-ko zerbitzua (gastu gehigarria)

888.366 325.000 12.794 550.572

2.7.2.4 Garraio egokituko zerbi-tzua 450.000 66.185 237.700 146.115

Foru-eskumeneko zerbi-tzuen GUZTIZKO PARTZIALA 3.963.822

1.9.2. Tutoretzapeko etxebizitza bazterkeria-arriskuan daude-nentzat

5.000 / pz % 0,020 1.238.660 179.941 662.746 395.973 248

1.9.3/1.9.4 Adinekoentzako os-tatu-zerbitzuak (tutoretzapeko apartamentuak eta etxebizitza komunitarioak) / 2. hipotesia

7.477.072 341.625 6.375.342 760.105 637

1.7.1. Adineko pertsonentzako eguneko arretarako zerbitzua 2.076.501 1.055.007 1.021.495 202

GUZTIZKO PARTZIALA 10.792.233

Adinekoentzako ostatu-zer-bitzuak eta eguneko arre-

tarako zerbitzuak amor-tizatzeko hornidurak

Udal-eskumeneko zerbi-tzuen GUZTIZKO PARTZIALA

1.511.706,5 166.667,16

12.470.607

GUZTIRA 16.434.429

Page 129: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

128

7879

22. TAULA. ADINEKOENTZAKO OSTATU-ZERBITZU ETA EGUNEKO ARRETARAKO ZERBITZUETAKO PLAZA BERRIEN ETA GASTU KORRONTE PUBLIKO GEHIGARRIAREN ESTIMAZIOA (1. HIPOTESIA) 78

ARABA 1. MAILA PLAZAK 2011 EST. 2011

BATEZ BESTEKO ESTALDURAREKIKO

ALDEA

PLAZA BERRIAK

PLAZA BERRIETAKO

GKPa

ARABAKO UDALERRIAK, GUZTIRA 2.923 % 16,52

OSTATUAK DITUZTEN UDALERRIAK 2.504 483 19,29% -12,68% 0 0

OSTATURIK EZ DUTEN UDALERRIAK 419 0 0% 6,61% 28 196.408

EGUNEKO ARRETA 2.923 13379 % 4,55 -3,11%

196.408

BIZKAIA 1. MAILA PLAZAK 2011 EST. 2011

BATEZ BESTEKO ESTALDURAREKIKO

ALDEA

PLAZA BERRIAK

PLAZA BERRIETAKO

GKPa

BIZKAIKO UDALERRIAK, GUZTIRA 10.790 % 2,08

OSTATUAK DITUZTEN UDALERRIAK 6.630 224 % 3,38 % 3,23 214 2.245.059

OSTATURIK EZ DUTEN UDALERRIAK 4.160 0 % 0 % 6,61 275 2.881.482

EGUNEKO ARRETA 10.790 65 % 0,60 % 0,84 91 1.055.007

6.181.548

GIPUZKOA 1. MAILA PLAZAK 2011 EST. 2011

BATEZ BESTEKO ESTALDURAREKIKO

ALDEA

PLAZA BERRIAK

PLAZA BERRIETAKO

GKPa

GIPUZKOAKO UDALERRIAK, GUZTIRA 7.692 % 9,1%

OSTATUAK DITUZTEN UDALERRIAK 5.875 707 % 12,03 % -5,42 0 0

OSTATURIK EZ DUTEN UDALERRIAK 1.817 0 % 0 % 6,61 120 478.787

EGUNEKO ARRETA 7.692 0 % 0,00 % 1,44 111 1.021.495

1.500.282

TOTAL 7.878.237

ZERBITZU MOTA / ESTALDURAKBATEZ BESTEKO

ESTALDURA 2011

OSTATUAK % 6,61

EGUNEKO ARRETA % 1,44

TIPO DE SERVICIO / GCP PLAZA A B G

OSTATUAK 7.092 10.479 3.986

EGUNEKO ARRETA 8.014 11.620 9.197

78 Datuak estimatutako gastu-bilakaeraren arabera doitu dira.

79 133 plazak Gasteizko Udalaren zerbitzuetako plazak dira. Arabako Foru Aldundiak Eguneko Arretarako Landa Zentroak (180 pla-za 2011n) ere kudeatzen ditu; zentro horiek foru-eskumeneko eguneko zentroen barruan sartuta eta proiektatuta daude (han proiek-tatutako 59 plazetatik, 23 plaza EALZei dagozkie). Zentro horietan pertsona autonomoak eta hainbat mailatako mendetasun-egoeran daudenak artatzen dituzte; 2011. urteaz geroztik, gehikuntza izan da (2 zentro berri) eta joera goranzkoa dela uste da.

Page 130: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

129

2017ra bitarteko ostatu-zerbitzuen garapena etxebizitza komunitarioetan plazak sortzean soilik oinarrituko balitz (2. hipotesia), 2011n etxebizitza komunitarioek eta tutoretzapeko apartamentuek osatzen zuten proportzioari eutsi egin beharrean (1. hipotesia), plaza be-rrietako gastu korronte publikoa 9.275.314 euro izango litzateke, jarraian adieraziko dugu-nez. 2. hipotesia onartzeak zentzuzkoa dirudi, 2017. urtera bitarte inbertsioak egin beharko baitira tutoretzapeko apartamentuetan plaza propioak eduki ahal izateko.80

23. TAULA. ADINEKOENTZAKO OSTATU-ZERBITZU ETA EGUNEKO ARRETARAKO ZERBITZUETAKO PLAZA BERRIEN ETA GASTU KORRONTE PUBLIKO GEHIGARRIAREN ESTIMAZIOA (2. HIPOTESIA) 80

ARABA 1. MAILA PLAZAK 2011 EST. 2011

BATEZ BESTEKO ESTALDURAREKIKO

ALDEA

PLAZA BERRIAK

PLAZA BERRIETAKO

GKPa

ARABAKO UDALERRIAK, GUZTIRA 2.923 % 16,52

OSTATUAK DITUZTEN UDALERRIAK 2.504 483 % 19,29 % -12,68 0 0

OSTATURIK EZ DUTEN UDALERRIAK 419 0 % 0 % 6,61 28 341.625

EGUNEKO ARRETA 2.923 133 % 4,55 % -3,11 0 0

341.625

BIZKAIA 1. MAILA PLAZAK 2011 EST. 2011

BATEZ BESTEKO ESTALDURAREKIKO

ALDEA

PLAZA BERRIAK

PLAZA BERRIETAKO

GKPa

BIZKAIKO UDALERRIAK, GUZTIRA 10.790 % 2,08

OSTATUAK DITUZTEN UDALERRIAK 6.630 224 % 3,38 % 3,23 214 2.791.945

OSTATURIK EZ DUTEN UDALERRIAK 4.160 0 % 0 % 6,61 275 3.583.397

EGUNEKO ARRETA 10.790 65 % 0,60 % 0,84 91 1.055.007

7.430.349

GIPUZKOA 1. MAILA PLAZAK 2011 EST. 2011

BATEZ BESTEKO ESTALDURAREKIKO

ALDEA

PLAZA BERRIAK

PLAZA BERRIETAKO

GKPa

GIPUZKOAKO UDALERRIAK, GUZTIRA 7.692 % 9,19

OSTATUAK DITUZTEN UDALERRIAK 5.875 707 % 12,03 % -5,42 0 0

OSTATURIK EZ DUTEN UDALERRIAK 1.817 0 % 0 % 6,61 120 760.105

EGUNEKO ARRETA 7.692 0 % 0,00 % 1,44 111 1.021.495

1.781.600

TOTAL 9.553.573

ZERBITZU MOTA / ESTALDURAKBATEZ BESTEKO

ESTALDURA 2011

OSTATUAK % 6,61

EGUNEKO ARRETA % 1,44

ZERBITZU MOTA / PLAZAKO GKPa ARABA BIZKAIA GIPUZKOA

ETXEBIZITZA KOMUNITARIOAK 12.335 12.032 6.329

EGUNEKO ARRETA 8.014 11.620 9.197

80 Datuak estimatutako gastu-bilakaeraren arabera doitu dira.

Page 131: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

130

Esan dugunez: a) estimazio honetan plaza berriak eta GKP gehigarria sartu dira, eta horri 1.511.706,5 euro gehitu behar zaizkio, ostatu-zerbitzuetan amortizaziorako hornidurenak, (637 plaza, % 50 tutoretzapeko apartamentuak eta % 50 etxebizitza komunitarioak), betie-re egindako estimazioaren arabera; b) 2017. urtean, horietaz gain, 2011ko plaza guztiei eu-tsi egingo zaiela aurreikusi da, eta plaza horiek, hein handi batean, pertsona autonomoek okupatzen zituzten (tutoretzapeko apartamentuetako plaza guztiak eta etxebizitza komu-nitarioetako plazen zati bat); c) eta, gainera, GZESatik kanpo bermatu beharreko plazetako gastu bat aurreikusi da, horrekiko gehigarria.

24. TAULA. ZAINTZAILEEI BEGIRAKO ATSEDENERAKO ETA LAGUNTZEKO ZERBITZUETAKO ETA LPPEetako GKParen GORAKADA

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EAE

Adinekoentzako atsedenerako zerbitzuak 127.764 701.291 340.000 1.169.054

Desgaitasuna dutenentzako atsedenerako zerbitzuak 362.655 786.480 340.098 1.489.232

Zaintzaileei laguntzeko zerbitzua 61.170 501.794 162.962 725.925

Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoa (LPPE) 758.188 1.920.818 7.881.078 10.560.084

GUZTIRA 1.309.776 3.910.382 8.724.138 13.944.295

4.2.4. Diru-sarrerei dagozkien aurreikuspenak

25. TAULA. DIRU-SARRERAK (SINTESIA)81

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA GUZTIRA

Koordainketa + erabiltzaileen bestelako diru-sarrerak + bestelako diru-sarrerak 24.198.257,5 90.957.504,5 63.712.061,9 178.867.823,90

Akordio soziosanitarioa (2017) 81 5.153.581,11 11.874.587,08 9.312.308,36 26.340.476,55

Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sis-tema(estimazioa 2014; beheranzkoa 2016an) 7.500.000 24.000.000 22.000.000 53.500.000

Funtsa (2017) 20.000.000

GUZTIRA 278.708.300,45

26. TAULA. FORU ALDUNDIEK ORDAINDUTAKO KOORDAINKETA (2011/2013)

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA GUZTIRA

2011 16.258.363,45 58.349.317 54.108.251,83 128.715.932,3

2013 18.190.414,52 67.314.770 62.867.385,18 148.372.569,70

81 Datu horiek bat datoz Osasun Sailetik datozen diru-sarreren 2017ra begira egungo finantzaketarako modulu eta irizpideetan oinarrituta egindako proiekzioekin (2015ean berrikusiko dira) eta 2015ean eta 2016an % 1eko urteko hazkundearekin. Estima-zioan sartzeak ez du esan nahi, inolaz ere, modulu eta irizpide horiek ontzat hartzen direnik.

Page 132: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

131

26 B TAULA. KOORDAINKETAREN ETA BESTELAKO DIRU-SARREREN ESTIMAZIOA 2011n

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA GUZTIRA

Koordainketa udal-sektore publikoan 5.270.395,0 12.853.210,0 21.023.430,0 39.147.035,0

Koordainketa foru-sektore publikoan 16.258.363,45 58.349.317,0 54.108.251,8

128.715.932,3

Koordainketa pribatu itunduaren estimazioa 2.155.515,0 9.885.308,0 10.175.873,0 22.216.696,0

Koordainketa, guztira 23.684.273,5 81.087.835,0 85.307.554,8 190.666.963,3

Koordainketaren %-a, GKPari dagokionez 12,8% 18,4% 26,7% 19,9%

Erabiltzaileen bestelako diru-sarrerak eta bestelako diru-sarrerak 142.851,0 959.332,0 763.336,0

1.865.519,0

Bestelako diru-sarreren %-a gastu korronte publikoari dagokionez, 2011 0,1% 0,2% 0,2% 0,1972%

Guztira: Koordainketa + erabiltzaileen bestelako diru-sarrerak + bestelako diru-sarrerak 23.827.124,5 82.047.167,0 86.070.890,8 192.532.482,3

26 C TAULA. KOORDAINKETAREN ETA BESTELAKO DIRU-SARREREN PROIEKZIOA 2017ra (FORU ALDUNDIAK)82

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA GUZTIRA

Koordainketaren proiekzioa 24.053.181,4 89.893.988,9 62.867.385,18 176.814.555,4

Erabiltzaileen bestelako diru-sarreren eta bestelako diru-sarreren proiekzioa 145.076,1 1.063.515,6 844.676,7

2.053.268,4

Total: Copago + otros ingresos de personas usuarias+otros ingresos 24.198.257,5 90.957.504,5 63.712.061,9 178.867.823,8

Guztira: Koordainketa + erabiltzaileen bestelako diru-sarrerak + bestelako diru-sarrerak 138.027.851 354.388.623 288.365.635 780.782.109

Gastu korronte publikoa 2017an 17,53% 25,66% 21,80% 22,91%

27. TAULA. AUTONOMIA ETA MENDETASUNAREN ARRETARAKO SISTEMAREN FINANTZAKETA 2011 /2013 (gutxieneko maila) eta estimazioa 201483

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA GUZTIRA

2011 12.378.697,84 25.020.140,37 30.445.443,84 67.844.282,05

2013 9.470.311 41.479.385 29.691.486,79 80.641.182,79

2014 12.034.986 (6 hilabete) 10.077.980,88 (7 hilabete)

2014 Estimazioa 7.500.000 19.366.576 53.500.00083

82 Taula honetako datuak Foru Aldundiei baino ez dagozkie.

83 7,5 milioi Araban, 24 Bizkaian eta 22 Gipuzkoan, erakunde bakoitzak emandako xehetasunen arabera. Zifra hori errealitatearen arabera egindako aurreikuspen batekin, eta Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistematik datorren finantzaketan egiaztatu den beherakadarekiko koherentea da. Kontuan izan behar da aurreko ekitaldietako likidazioek eta atzerakinek eragin garrantzitsua dutela ekitaldi bakoitzeko datuetan.

Page 133: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

132

28. TAULA. FINANTZAKETA EREMU SOZIOSANITARIOAN (2013ko itxiera)Iturria: Eusko Jaurlaritzaren Osasun Saila.

BIZKAIA GIPUZKOA ARABA

MENDETASUNA ETA DESGAITASUNA –behean banakatuta dago– 3.772.853 8.497.420,71 2.936.654

Egoitza-zentroetako osasun-modulua 1.907.820 4.963.083,09 2.936.654

Plaza soziosanitarioak 1.865.033 3.534.337,62

Egoitza-unitate soziosanitarioak 1.784.681,07

Desgaitasun intelektuala, nahasmen-du mentala eta portaeraren nahas-

menduetarako egoitza-unitateak 479.855,25

Nahasmendu mental larrieta-rako egoitza-unitateak 609.397,69

Errehabilitazio psikosozialeko zentroa 660.403,61

BAZTERKERIA ETA BESTELAKOAK DESGAITASUNA 6.845.635 3.102.911 436.105

GUZTIRA 10.618.488 11.600.331,71 3.372.759

Legearen 56.3 artikuluan aurreikusitakoari jarraikiz, GZESaren esparruan hornitutako osa-sun-prestazioak Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailak finantzatu behar dituela xedatu behar du Akordio Soziosanitarioak (betiere erabiltzaileen parte-hartzearekin, osasun-sisteman ho-rrela aurreikusita baldin badago).

Horretaz gain, eremu soziosanitarioaren barruan sartzen diren gailuekin lotura duten beste partida batzuk ere agertzen dira taulan, hainbat kontingentziari dagokionez (mendetasu-na, desgaitasuna eta bazterkeria), eta horien finantzaketa –legearen 56.3 artikuluan au-rreikusi da hori ere– batera egin ahal izango da eraginpeko administrazio publiko guztien artean, horretarako adosten dituzten hitzarmenen bitartez.

Nolanahi ere, taulan agertzen den gastua Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailak egindako ekarpe-nei dagokie, eta dagokion baliabidearen titular den erakundeari zuzenean bideratu ahal zaio; kasu horretan, ez da izango foru-departamentuaren diru-sarrera bat, esate baterako, Bizkaiko bazterkeriaren eta desgaitasunaren eremuko zerbitzuen kasuan gertatzen den moduan.

Foru Aldundiek 2014ko aurreikuspenei buruz emandako datuak honako hauek dira, arreta soziosanitarioaren hitzarmenaren azken likidazioa egiteke dagoela:

DIRU-SARREREN AURREIKUSPENAK 2014 Iturriak: Foru Aldundiak.

Bizkaiko Foru Aldundia

3.979.038: plaza soziosanitarioak eta adinekoentzako egoitzetako medikuntzako eta erizaint-zako gastuengatiko konpentsazioa. 2015eko aurrekontua. 4.101.985

Gipuzkoako Foru Aldundia

Egoitzetako modulu soziosanitarioa: 4.954.433URSS (Egoitza-unitate soziosanitarioa) eta UDITRAC (Desgaitasun intelektuala, nahasmendu mentala eta portaeraren nahasmenduetarako egoitza-unitatea): 2.290.555CRPS (Errehabilitazio psikosozialeko zentroa) eta URTMS (Nahasmendu mental larrietarako egoitza-unitatea): 1.297.155

Arabako Foru Aldundia

2.956.748 euro. Hitzarmenean honako hauek sartzen dira: adinekoentzako egoitza-plazak, desgaitasun fisikoa eta desgaitasun intelektual larria dutenentzako egoitza-plazak, eta gaixo-tasun mentala dutenentzako unitate psikosozialetako plazak. Bestalde, 2014an Eusko Jaurla-ritzatik zetorren beste finantzaketa bat jaso zen, Abegia egoitza-unitate soziosanitarioaren (14 plaza ditu) kostuaren % 50 ordaintzeko. Zentro hori kudeatzeko Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailarekin, Osakidetzarekin eta Gizarte Ongizateko Foru Erakundearekin sinatutako hitzarmen espezifikoaren esparruan, 2014. urte osoan 432.000 euro jasoko direla aurreikusi da.

Page 134: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

133

Diru-sarreren proiekzioak lurralde historikoaren araberaJarraian, Eusko Jaurlaritzaren Osasun sailak Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan hain-bat kontzeptupean emandako finantzaketaren ondoriozko diru-sarreren bilakae-rari buruz egindako hainbat proiekzio aurkeztuko ditugu, betiere proiekzio bakoi-tzean zehaztutako kontzeptuei dagokienez.

Proiekzioak egiteko finantzaren egungo modulu eta irizpideetan oinarritu gara bai-na, lehen ere esan dugunez, modulu eta irizpide horiek berraztertu eta eguneratu egin behar dira. Bestalde, diru-sarrerak urteko % 1 gehitu dira kasuan kasuko abia-puntu urtetik (2014. urtea Araban, eta 2013. urtea Bizkaian eta Gipuzkoan).

Hortaz, diru-sarreren proiekzioak dira, ez gastuarenak, eta proiekzio horiek azter-ketan sartzeak ez du esan nahi, inolaz ere, modulu eta irizpide horiek ontzat har-tzen direnik.

Arabako Foru Aldundia

Estimazioa egiteko, Eusko Jaurlaritzarekin sinatutako honako hitzarmen hauen edukia har-tu dugu oinarri:

a) Arabako Foru Aldundiaren Gizarte Zerbitzuen Sailak, Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailak eta Osakidetzak arreta soziosanitarioa hobetzeko 2014ko uztailaren 9an sinatutako lan-kidetza-hitzarmenaren aldaketa.

b) Arabako Lurralde Historikoko “Abegia” egoitza-unitate soziosanitarioa kudeatzeko eta mantentze-lanak egiteko Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailak Arabako Foru Aldundiare-kin eta Osakidetzarekin 2013ko abenduaren 24an sinatutako lankidetza-hitzarmenaren luzapena.

c) Arabako Lurralde Historikoko egoitza-unitate soziosanitarioetako zerbitzu soziosanita-rioak emateko Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailak Arabako Foru Aldundiarekin eta Osa-kidetzarekin 2009ko otsailaren 27an sinatutako lankidetza-hitzarmena.

Aipatu dugun lehen hitzarmen horretan oinarrituta, estimazioa egiteko plazaren modulu berari eutsi eta 2017rako proiektatutako plaza kopuruarekin biderkatu dugu.

HITZARMEN SOZIOSA-

NITARIOKO PLAZAK 2014

PLAZA MO-DULUA/PLA-ZA PREZIOA

ZENBATE-KOA 2014

PLAZAK MAPA 2017

PLAZA MO-DULUA/PLA-ZA PREZIOA

ZENBATE-KOA 2017

Adinekoentza-ko egoitza-plazak (ZLPEak sartuta)

1.170 1.102€ 1.289.340€ 1.676 1.102€ 1.846.952€

Desgaitasun fisiko handia dutenentza-ko egoitza-plazak

27 1.102€ 29.754€ 45 1.102€ 49.590€

Desgaitasun psikiko handia dutenentza-ko egoitza-plazak

84 1.102€ 92.568€ 88 1.102€ 96.976€

Gaixotasun men-tala dutenentzako

egoitza-plazak (uni-tate psikosozialak)

137 11.278€ 1.545.086€ 182 11.278€ 2.052.596€

GUZTIRA 1.418 - 2.956.748 1.991 - 4.046.114 €

Page 135: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

134

ABEGIA egoitza-unitate soziosanitarioa patologia duala dutenei zuzendutako 14 plazako zentroa da, eta zentro horri buruzko bigarren hitzarmena Eusko Jaurlaritzaren eta Foru Al-dundiaren artean finantzatzen dute, erdibana. Osasun Sailak osasun-modulua ordaintzen du –90 euro egunean plaza bakoitzeko–, eta Gizarte Zerbitzuen Sailak, aldiz, gizarte-mo-dulua –hori ere 90 euro egunean plaza bakoitzeko–. Kasu horretan, 2017rako estimazio bat ere egin dugu, modulu berei eta plaza kopuru berari eutsita.

ABEGIA HITZARME-NEKO PLA-ZAK 2014

PLAZA EGUN MODULUA

ZENBATE-KOA 2014

PLAZAK MAPA 2017

PLAZA EGUN MODULUA

ZENBATE-KOA 2017

Patologia dua-la dutenentzako egoitza-plazak

14 90€ 436.104€ 14 90€ 436.104€

HITZARMENA, GUZTIRA

14 - 14 - 436.104€

Azkenik, hirugarren hitzarmenean oinarrituta, 2015. urtean Arabako Lurralde Historikoko Egoitza Unitate Soziosanitarioa sortzea aurreikusi da (25 plaza). Gaur egun, plaza horiek ituntzeko prozesua lehiaketa publikoaren bidez egiten ari da (2014ko abenduan). Kasu ho-rretan, Eusko Jaurlaritzak berriro ere % 50eko finantzaketa emango duela aurreikusi da.

EGOITZA UNITATE

SOZIOSANI-TARIOAREN HITZARME-NEKO PLA-ZAK 2014

PLAZA EGUN MODULUA

ZENBATE-KOA 2014

PLAZAK MAPA 2017

PLAZA EGUN MODULUA

ZENBATE-KOA 2017

Egoitza-unitate soziosanitario berri-ko egoitza-plazak

0 - - 25 62,50€ 570.312,50€

HITZARMENA, GUZTIRA 0 - - 25 - 570.312,50€

2015ean eta 2016an urtean % 1eko gehikuntzarekin:

Hitzarmen soziosanitarioa 4.046.114 4.127.036,28

Abegia hitzarmena 436.104 444.826,08

Egoitza-unitate soziosa-nitarioaren hitzarmena

570.312,50 581.718,75

GUZTIRA 5.153.581,11

Page 136: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

135

Bizkaiko Foru Aldundia

Plazen bilakaera eta Osasun Sailaren finantzaketa

GZESaren Katalo-goko zerbitzuak MAPA 2011 2013 MAPA 2017 Aldakuntzaren

%-a, 11-17

Adineko pertsonentza-ko egoitza-zentroak

1.601/5.640 (% 28,38) 1.500 1.751/6.169(% 28,38)

1,093691442.013.606,22 1.907.820,22

Plaza soziosanitarioak100 110 Aurrekoetan sartuta

1.695.571,33 1.865.033,10

Diru-sarreraren bilakaera eta estimazioa 2017an, baliabide mota bakoitzaren arabera

2013 Aldakuntza (%) 2017 urtean % 1, 14-16 Igoera

Adineko pertso-nentzako egoi-tza-zentroak 3.772.853,32 1,094 4.126.337,39 4.250.127,51 477.274,19

Plaza soziosani-tarioak

Horretaz gain, gaixotasun mentala dutenentzako zentro pribatuetan Osasun Sailak hainbat plaza finantzatzen ditu batera, eta administrazio bakoitzak zuzenean erakundeari ordain-tzen dizkio.

Bizkaiko Foru Aldundiak emandako datuen arabera, Osasun Sailak 2.628.487 euroko finan-tzaketa eman zuen 2013an gaixotasun mentala dutenentzako eguneko zentroetarako eta egoitzetarako (lehen aipatutako 6.845.635 euroetatik, eta hor sartzen dira estimazio honen xede ez diren beste zenbait kontzeptu ere).

2013Plazen alda-kuntzaren %-a, 11-17

2017 urtean % 1, 14-16 Igoera

Eguneko zentroak 2.628.487

335/364 (1,09) 1.767.572,80 1.820.599,98778.824,57

Egoitzak 208/319 (1,53) 1.540.496,69 1.586.711,59

Igoera, guztira = 1.256.098,76

Page 137: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

136

Gipuzkoako Foru Aldundia

Plazen bilakaera84

MAPA 2011 2013 MAPA 2017

Adinekoentzako egoitza-zentroak

Egoitzak 4.400 4.367 4.622

Egoitza-unitate soziosanitarioak 95 96 96

Desgaitasuna dutenentzako egoitza-zentroak

Desgaitasun inte-lektuala, nahas-mendu mentala eta portaeraren

nahasmenduetarako egoitza-unitateak

6 12 12

Gaixotasun men-tala dutenentzako egoitza-zentroak

Nahasmendu men-tal larrietarako

egoitza-unitateak81 105 X84

Gaixotasun men-tala dutenentzako eguneko zentroak

Errehabilitazio psikosoziale-ko zentroa

203 223 210

Plazen bilakaera 2011. urtearekiko aldakuntza aurreikusten den zerbitzuetan

2011 2013 2017 Aldakuntza (%)

Adinekoentzako egoitza-zentroak 4.400 4.367 4.622 1,058

Gaixotasun men-tala dutenentzako egoitza-zentroak

152 193 254 1,316

Gaixotasun men-tala dutenentzako eguneko zentroak

203 223 210 -1,061

Diru-sarreraren bilakaera eta estimazioa 2017an, baliabide-mota bakoitzaren arabera

2013 Aldakuntza (%) 2017 urtean % 1, 14-16 Igoera

Adinekoentzako egoi-tza-zentroak (Egoi-tzak+Egoitza-unitate soziosanitarioak)

6.747.764,16 1,058 7.139.134,48 7.353.308,51 605.544,35

Gaixotasun mentala dutenentzako egoitza-zentroak (Nahasmen-du mental larrietara-ko egoitza-unitateak)

609.397,69 1,316 801.967,36 826.026,38 216.628,69

Gaixotasun mentala dutenentzako egune-ko zentroak (Erreha-bilitazio psikosoziale-ko zentroak)

660.403,61 -1,061 620.118,99 638.722,56 -21.681,05

Desgaitasun intelek-tuala, nahasmendu mentala eta portaera-ren nahasmenduetara-ko egoitza-unitateak

479.855,25 0 479.855,25 494.250,91 14.395,66

Igoera, guztira 9.312.308,36 814.887,65

84 Azterketa honetan sartzen diren zentroei buruzko datu banakaturik ez dugu, une honetan. Gaixotasun mentala dutenentzako etxebizitza eta egoitza-zentroei, oro har, buruzko datua 254 da 2017an.

Page 138: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

137

5. Planaren koordinazioa, dinamizazioa, jarraipena, ebaluazioa eta eguneratzea

5.1. Planaren koordinazioaz, dinamizazioaz, ebaluazioaz eta eguneratzeaz arduratzen diren organoak eta figurak

GZESa erakundeartekoa izaki, planaren koordinazioa, dinamizazioa, jarraipena, ebaluazioa eta eguneratzea GZEOaren adostasunarekin egin behar dira, betiere Gizarte Zerbitzuei bu-ruzko abenduaren 5eko 12/2008 Legean eta Gizarte Zerbitzuen Erakundearteko Organoa-ren martxoaren 30eko 101/2010 Dekretuan aurreikusitakoari jarraikiz betiere. Era berean, gizarte-erakundeek planaren jarraipena eta ebaluazioa egiten eta eguneratzen parte har-tuko dute Gizarte Zerbitzuetako Euskal Kontseiluaren bitartez, Kontseilua arautzen duen Dekretuan aurreikusitakoari jarraikiz.

Zehazki, GZEOa arduratuko da planaren ebaluazioa egiteaz, eta ebaluazioaren diseinua ez ezik, ebaluazioko azken txostena egitea ere egokituko zaio, GZEKren laguntzarekin. Horrela, bada, GZEKk planaren ebaluazioan parte hartuko du eta Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema hobetze-ko gomendioak emango ditu; gomendio horiek planaren ebaluazio-txostenean sartuko dira.85

Eusko Jaurlaritzaren Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak edo, hala badagokio, gizarte-zerbitzuen arloan eskuduna den Eusko Jaurlaritzaren sailak:

Planaren koordinaziorako, dinamizaziorako, jarraipena egiteko, ebaluazioko eta egu-neratzeko prozesu teknikoa bideratuko du;

prozesu horren esparruan beharrezkoak diren txosten eta/edo operazio nahiz azpi-ope-razio estatistikoak egingo ditu, kasuan kasu, eta bereziki, planaren ebaluazio-txostenen zirriborroak egingo ditu; horretarako, Gizarte Zerbitzuen Euskal Behatokiaren laguntza izango du, beharrezkoa den guztirako;

eta, hala dagokionean, plan berria egiteko zirriborroa landuko du aurrekoaren eba-luazioan oinarrituta, GZEOan eta GZEKn aurkeztuko du, eta onartu egin beharko du, Gizarte Zerbitzuei buruzko abenduaren 5eko 12/2008 Legean xedatutakoari jarraikiz.

Horretaz gain, prozesu tekniko hori ahalbidetzeko honako hauek ere aurreikusi dira:

GZEOaren barruan, planaren dinamizazioa, jarraipena eta ebaluazioa egingo dituen lan-talde espezifikoa sortuko da. Talde horrek, GZEOak eslei diezazkiokeen eginkizunez gain, planaren ezarpen-mailaren jarraipena egingo du eta, halaber, erakunde bakoitzak pla-naren ebaluazioa egiteko beharrezkoak diren ekintzak egin ditzala ere ahalbidetuko du.

85 Gizarte Zerbitzuen Euskal Kontseilua zera da, gizarte zibil antolatuak gizarte-zerbitzuen eremuko politika publikoei dago-kienez parte hartzeko eta kontsultarako duen organo gorena, bai eta Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemari berari dagokionez ere. Ekimen pribatua eta, bereziki, gizarte-ekimena oso garrantzitsuak direnez gizarte-zerbitzuen eremuko erantzukizun publikoko zerbitzuen horniduran, eta Gizarte Zerbitzuei buruzko abenduaren 5eko 12/2008 Legearen bitartez zerbitzu horiek hornitzeko eratzen den eredu mistoa aintzat hartuta, organo horrek eta gizarte zibileko erakundeek GZESaren plangintzan eta ebaluazioan izango duten parte-hartzea aurreikustea eta dinamizatzea oso garrantzitsua da.

Gainera, GZEKn hirugarren sektore sozialeko sareak daude ordezkatuta eta sare horietan, erantzukizun publikoko zerbitzuen hor-niduran parte hartzen duten erakundeak ez ezik, sektore zibikoko beste batzuk ere biltzen dira (adinekoen, desgaitasunen bat dutenen... elkarteak); erakunde horiek guztiak gizarte-zerbitzuen hartzaileek osatutakoak dira. Bestalde, Euskadiko Elkarrizketa Zibilerako Mahaia ere elkarrizketarako gune izaten da, eta hirugarren sektore sozialeko erakundeek eta Eusko Jaurlaritzak gizarte-politikei eta politika horiekin lotutako sistema publikoei –GZESaz gain– buruz hitz egiten dute.

Nolanahi ere, zerbitzuen hartzaile direnei zuzenean kontsulta egiteko mekanismoak ere bildu behar ditu ebaluazioak, ebaluazioa egi-teko garaian txerta daitezkeen tresna espezifikoen bitartez eta/edo zerbitzuekin (eta prestazio ekonomikoekin) lotutako gogobete-tze-mailaren berri izateko inkestetako datuen tratamenduaren bitartez, kexa eta iradokizunak aurkezteko sistemen bitartez eta abar.

Page 139: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

138

Foru Aldundi bakoitzean eta Eudelen, mintzakide eta lotura izango den pertsona bat izendatzea; pertsona hori arduratuko da planaren jarraipena eta ebaluazioa dinami-zatzeaz, dagokion mailan. Figura horren eginkizunak honako hauek izango dira: alde batetik, foru-erakundeek eta udal-erakundeek garatu behar dituzten neurriak dinami-zatzea eta bultzatzea; eta beste alde batetik, planaren ebaluazio-adierazleei buruzko informazioa biltzea, edo planaren jarraipena eta ebaluazioa egiteko eta plana egunera-tzeko interesgarri izan daitekeen informazioa biltzea.

Eusko Jaurlaritzaren Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailaren barruan, planeko neu-rriak dinamizatzeaz, jarraipena eta ebaluazioa egiteko jarduerak koordinatzeaz eta pla-naren ebaluazio-txostenak idazteaz arduratuko den pertsona bat izendatzea; pertsona horrek Gizarte Politiketako Sailburuordetzarekin eta/edo Gizarte Zerbitzuen Zuzendari-tzarekin lotura izan beharko du.86

Hortaz, Eusko Jaurlaritzak lidergo-eginkizuna eta teknikoki ahalbidetzeko eginkizuna hartu ditu bere gain, eta halaber, Gizarte Zerbitzuei buruzko abenduaren 5eko 12/2008 Legean aurreikusitakoari jarraikiz, hurrengo plan estrategikoak onartzeko erantzukizuna ere bada-gokio, baina planaren dinamizazioa, jarraipena, ebaluazioa eta eguneratzea prozesu mis-toa edo, hobeto esateko, kide anitzekoa da –plan honen kasuan izan den bezalaxe–, Eusko Jaurlaritzak ez ezik, Foru Aldundiek eta Eudelek ere parte hartzen baitute GZEOaren bitar-tez, bai eta GZESan parte hartzen duten erakundeek ere.

Barneko mailan, Planaren garapena eta ebaluazioa egitea Enplegu eta Gizarte Politiketa-ko Sailari dagokio; Sail horrek beste sail batzuekiko koordinazioa eta lankidetza finkatuko ditu, batik bat, Osasun Sailarekin, Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailarekin eta, Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailaren barruan bertan, gizarte-zerbitzuen arloan eta di-ru-sarrerak bermatzearen eta gizartearen arloan eskudunak diren pertsona eta organoekin.

Une honetan, ez dirudi beharrezkoa denik sailarteko batzorde edo lantalde bat eratzea; izan ere, badira maila teknikoan eta politikoan koordinatzeko tresnak eremu soziosanita-rioan (Osasun Sailarekin) eta arreta goiztiarraren eremuan (Hezkuntza eta Osasun Sailekin).

Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak, planaren sustatzaile den aldetik, egiten diren jarrai-penei eta ebaluazioei buruzko informazioa helaraziko du Koordinatzeko Zuzendaritzara, Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzara, eta Aurrekontu Zuzendaritzara.

5.2. Ekintzen eduki nagusiak

Planaren koordinazioko, dinamizazioko, jarraipeneko eta ebaluazioko ekintzak funtsezko bi alderdi hauetara bideratuko dira:

planean aurreikusitako ekintzak betearaztera eta planean ekintzei dagokienez aurrei-kusi diren jarraipen-adierazleak betetzera;

emaitzen adierazleak betetzera, estaldura-helburuei dagokienez (plazak /erabiltzaileak / prestazio ekonomikoen hartzaileak) edo, hala badagokio, arreta-orduei dagokienez, bai eta sarea lurraldean hedatzeari dagokionez ere, GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomiko bakoitzerako Mapan eta eranskinetan aurreikusitakoari jarraikiz.

Horretaz gain, GZESaren plangintzarekin lotuta legean aipatzen diren alderdi guztiak ere hartu behar dira kontuan –lehen ere aipatu ditugu–: kalitatea hobetzera bideratutako jar-duerak (76. artikulua), titulartasunaren egitura (sektore publikoak eta sektore pribatu itun-

86 Pertsona horrek eta foru-aldundiek eta Eudelek izendatutako pertsona guztiek GZEOako lantaldean parte hartu beharko lukete.

Page 140: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

139

duak zerbitzuak ematean duten parte-hartzeari buruzko orientabidea) eta zuzeneko ku-deaketa publikoren eta gizarte-ekimenaren bidezko kudeaketa gailen izatea eta abar.

Dena den, logikoa denez, GZEOatik edo GZEBatik landu beharrekotzat jotako beste edozein alderdi ere izan beharko da kontuan.

5.3. Planaren jarraipena eta ebaluazioa egiteko tresna nagusiak

1) Planaren ebaluazio-txostena, bitartekoa, 2017ko lehen seihilekoan.

Ebaluazio horretan, aztergai nagusia planeko jardunen ezarpena (betetze-maila) izango da, bai eta 2017ko urtarrilaren 1erako finkatutako helburuak bete ote diren ere (emai-tzen adierazleak Zorroko zerbitzu eta prestazio ekonomiko guzti-guztiei dagokienez).

Horrela, bada, EAEko Gizarte Zerbitzuen Maparen helburuen betetze-mailari buruzko ebaluazio-txostena ere izan beharko du; mapa eguneratu egin beharko da, behar iza-nez gero, eta premien bilakaerari erantzuteko eta hauteman daitezkeen disfuntzioak zuzentzeko egoki iritzitako gomendioak ere barnean hartu beharko ditu.

2) Planaren ebaluazio-txostena, amaierakoa, 2020ko lehen seihilekoan.

Ebaluazio horretan, aztergai nagusia planeko adierazleak bete ote diren izango da, bai eta, sakonean, 2020ko urtarrilaren 1erako mapan finkatutako helburuak bete ote diren (emaitzen adierazleak Zorroko zerbitzu eta prestazio ekonomiko guzti-guztiei dagokie-nez) eta lehentasunezko elementuak (ikus aginte-taula) ere.

Eta GZESari eta sistemaren hedapenari buruzko gomendioak ere txertatuko ditu; go-mendio horiek aintzat hartu beharko dira EAEko Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoa egiteko garaian.

Bi txosten horietaz gain, Gobernu Kontseiluak 2013ko ekainaren 11n hartutako Erabakian –horren bitartez 2013/2016 aldiko X. Legegintzaldirako Plan Estrategikoen Egutegia onartu zen–, II. eranskinean “Gobernuaren Plan Estrategikoak egiteko eta izapidetzeko prozedu-ra” biltzen da eta 3.2 “Planen Jarraipena eta Ebaluazioa” puntuaren arabera, urtean ja-rraipen-txosten bat, gutxienez egin beharko da; beraz, 2016., 2018. eta 2019. urteetan ere urteko txostenak egin beharko dira.

GZEOak txosten guztiak bideratu eta berrikusi beharko ditu; GZEKk ere parte hartuko du, eta Eusko Jaurlaritzaren Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailaren laguntza teknikoarekin egingo dira txostenak.

GZEOak ebaluazio-txostenen zirriborroa helaraziko du GZEKra, eta azken horrek kontrasta-tu ostean eta GZESaren hedapenari buruz emandako gomendioak aintzat hartuta, zirribo-rroa itxi egingo du.

Horrenbestez, 2016-2019 aldirako ebaluazio-txostenetan planean aurreikusitako ekintzen betetze-maila eta Mapan jasotako emaitzen adierazleak –GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomiko guzti-guztiei dagozkienak– aztertuko dira.

Une honetan ezinezkoa da ebaluazioan honako hauek txertatzea: alde batetik, GZESaren emaitzen ebaluazioa, xedearen (autonomiaz gizarteratzea) betetze-mailari dagokionez, eta bestetik, eraginaren ebaluazioa gizarte-kohesioari, prebentzioari, enplegua sortzeari, jar-duera ekonomikoari, zerga-itzulkinari... dagokienez. Baina horrelako alderdiak arian-arian

Page 141: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

140

txertatu ahal izango dira ebaluazio-txostenetan, hori ahalbidetuko duten ekintzak –pla-nean aurreikusitakoak– garatzen diren heinean; izan ere, zenbait kasutan –4.3.2, 1.5.1 edo 3.3.6 ekintzen kasuan, esaterako–, aldez aurretik egin beharreko ezinbesteko urrats baitira.

Ekintza horiek honako alderdi hauekin lotuta daude, hain justu: a) autonomiaz gizartera-tzearekin lotutako adierazleen sistema bat zehaztu eta ezartzea, GZESaren esku-hartzea-ren ondorioz lortu beharreko emaitza den aldetik (4.3.2); b) kontingentzien balorazioa eta diagnostikoa egitea, tresna komunetan oinarrituta87 (1.5.1) eta bakoitzari dagozkion iragar-leak identifikatzea (2.8.3); c) GZESaren eragina ebaluatzeko sistema bat diseinatzea (3.3.6); d) kalitatearen kudeaketa (3.4); e) eta, maila espezifikoago batean, aldizkako txosten bat egitea, emakumeek GZESari dagokionez duten premian, eskarian eta erabileran –edo era-bilerarik ezan– eragina duten faktoreak aztertzeko, bai eta horrek emakumeen bizi-baldin-tzetan duen inpaktua ere (1.8.3).

Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoak lau urteko iraupena izango du. Aldi horretan, ziurrenik, egoerak aldatu egingo dira eta desbideratzeak eragingo dituzten zirkunstantziak ere gerta-tuko dira; eta desbideratze horiek aztertu egin beharko dira, Planean aurreikusitako ebalua-zio-sistemaren bitartez, gero planaren edukia aldatu eta egoera berrietara egokitzeko.

Horretarako, informazio- eta ebaluazio-sistemak informazio egokia eskaini behar die erabakiak hartu behar dituztenei eta, gainera, behar den moduan zabalduz gero, hartutako konpromi-soen betetze-mailaren eta sortutako itxaropenen berri herritarrei emateko baliagarri izango da.

Bukatzeko, planaren edukian ebaluazioa funtsezko elementu den aldetik, funtsezko izae-ra hori adierazten duen betebehar bat dago; hain zuzen ere, Gobernu Kontseiluak plana onartzeko Erabakian, onartu beharreko jarraipen- eta ebaluazio-sistemari buruzko atal bat txertatzeko betebeharra, aurkeztu behar diren dokumentuak (ebaluazio-txostenak) eta ho-riek aurkezteko epeak ere zehatuta.

5.4. Plangintza egiteko bestelako tresnak

Eskaintza etengabe planifikatzeko sistema bat indartu behar dela esan dezakegu, GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen premien eta eskariaren (bereziki, baldintzak betetzen dituen eta artatu ez den eskariaren) bilakaerara egokitzen ote den aztertuta; hartara, pla-neko aurreikuspena, mapa eta memoria ekonomikoa eguneratu ahal izango dira, premien bilakaerarekin bat etorrarazteko. 88

Horretarako, GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen inbentarioa egitea proposatu dugu.

Gure asmoa zera da, operazio hori 2017ko lehen hiruhilekoan egitea, 2016ko aben-duko datuekin, eta 2020ko lehen hiruhilekoan, 2019ko abenduko datuekin; horrela, aipatu ditugun bi txosten horiek egiteko oinarritzat har dezakegu mapan xedatu-tako helburuen betetze-maila ebaluatzeari dagokionez, eta plangintza honako ele-mentu hauen bilakaeraren arabera egokitzeko aukera emango digu:

baliabideen sarea (plazak, okupazio- eta txandakatze-indizeak, titulartasun-egitura) eta lurralde-banaketa;

87 Desgaitasuna, bazterkeria, mendetasuna, babesgabetasuna, desgaitasuna edo, hala badagokio, arriskua.

88 Gai horri dagokionez, ez dugu ahaztu behar legean (33.6 art.) xedatzen dena: helburuak sistematikoki ebaluatuko dira eta aplikazioaren jarraipena ere egingo da, eta, gero, emaitzak ikusita, planak aldian-aldian emaitza horietara egokitu beharko dira. Eta halaxe egin behar da, are gehiago, EAEko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoaren (edo GZESaren Plan Estrategikoaren) kasuan. Gainera, estimazioak ahalik eta errealistenak izan beharko dute, eta GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoen premiaren eta eskariaren –baldintzak betetzen dituenaren–bilakaerara egokitu behar dira; baina hori guztia lortzeko, etengabeko plangintza-tresna bat (ziurrenik, bi urtez behingoa) beharko dugu, eskariari eta eskaintzari buruzko informazioa emango diguna.

Page 142: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

141

gastua (gastu korronte publikoa/plaza, ahal den heinean, udalerrietako amortizaziora-ko hornidurak txertatuta) eta diru-sarrerak (koordainketaren ondoriozko diru-sarrerak eta GZESatik kanpoko finantzaketa-iturrietatik jasotakoak);

baldintzak betetzen dituen artatutako eta artatu gabeko eskaria, zerbitzu edo presta-zioen erabilerari buruzko datuak (zerbitzu eta zentroen erabiltzaileak, edo prestazio ekonomikoen hartzaileak) eta itxarote-zerrendak barnean hartuta; datu hori modu ho-mogeneoan hartu behar da, ahal izanez gero.

Plangintza egiteko sisteman honako hauek ere txerta daitezke:

Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailaren estatistika-organoak lau urtean behin egiten duen Gizarte Zerbitzuen Eskariaren Estatistika (GZEE).

GZEBak egiten dituen txostenak, 77.3 artikuluaren d letran aurreikusitakoari jarraikiz, etengabeko plangintza-sistemaren barruan txertatuko dira edo kontuan izango dira hurrengo plan estrategikoak egiteko garaian, aldizkakotasunaren arabera

Nolanahi ere, Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak GZESaren plangintzarekin, jarraipena-rekin eta ebaluazioarekin lotura duten operazio edo azpi-operazio estatistiko horiek guz-tiak egiteko metodologia eta epeak zehaztu beharko ditu, eta GZEOan eta GZEBan aurkez-tu, betiere operazio horiek egin behar direla iritziz gero.

5.5. Plan Estrategikoaren eraginak

Arauetan izango duen eraginaEAEko Gizarte Zerbitzuen Plan Estrategikoa legean –35. artikuluan– xedatzen den aurrei-kuspenetako bat da, eta planaren garapena legearen arau-garapenarekin lotuta dago, pla-neko ekintzen artean sartuta baitago dokumentu honetan behin eta berriz aipatu den egin beharreko arau-garapena.

Antolaketan izango duen eragina (gizarte-zerbitzuen eremuan eta eremu horretan eran-tzukizuna duten sailetan)

Euskal administrazioek Gizarte Zerbitzuen Euskal Sisteman ezarritako helburuak, estrategiak, politikak eta jarraitu beharreko jarraibideak adostuko dituzte, eta sistema hori hedatzeko irizpideak ez ezik, zerbitzuen ezarpena lurralde autonomiko osoan homogeneoa dela berma-tzeko beharrezkoak diren baliabideen banaketa geografikoa ere definituko dituzte, EAEko Gizarte Zerbitzuen Mapan xedatutako aurreikuspen eta irizpide orokorren esparruan; harta-ra, legean aitortutako gizarte-zerbitzuetarako eskubidea baliatzeko aukera izango da.

GZESaren Prestazio eta Zerbitzuen Katalogoaren eta Zorroaren hornidura bermatu beharko dute euskal administrazio publikoek; Katalogo eta Zorro hori hiru eskumen-mailetan bana-tzen da: udala, Foru Aldundia eta Autonomia Erkidegoa.

Eusko Jaurlaritzari dagokionez, Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak planean aurreiku-sitako jardun zehatzak ez ezik, errealitatea aztertzeko, plangintza egiteko, ebaluazioko, prestakuntza, kalitatea sustatzeko eta abarrerako prozedura eta sistema berriak ere indartu behar ditu; eta azken horiei dagokienez, GZESa, GZEBa eta abar hedatzea.

Aurrekontuetan eta finantzetan izango duen eraginaPlanaren barruan memoria ekonomiko bat dago eta memoria horrek koherente izan behar du prestazio eta zerbitzu bakoitzaren horniduraz arduratzen diren administrazio publikoe-

Page 143: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

142

tako baliabideen erabilgarritasunarekin (egikaritutako gastua); memoria horretan, halaber, 2017/01/01erako zerbitzu eta prestazio ekonomikoen premiaren estimazioa ere egin da.

Gainera, lehen ere esan dugunez, Zorroari buruzko Dekretuaren bigarren xedapen gehiga-rrian horri buruz aurreikusitakoari jarraikiz, planean zera aurreikusten da, 2015/12/31 baino lehen, Finantza Publikoen Euskal Kontseiluaren erabaki bidez, egonkortu gabekotzat jotako zerbitzu eta prestazio ekonomikoak hedatzeko finantza-lankidetzako formula bat (“funts” bat) eratzea; eta 2015eko urriaren 14ko saioan hartu zuen Kontseiluak erabaki hori.

Gizarte-zerbitzuen eremutik kanpoko beste jardun batzuetan izango duen eraginaEusko Jaurlaritzari dagokionez, planaren onarpenean, garapenean eta ebaluazioan inplika-tutako Sailek plana bera lantzeko prozesuan eta GZEKn nahitaezko txostena egiteko proze-suan parte hartzeaz gain, inplikazio-maila handiagoa edo txikiagoa izango dute planaren garapenean, legea garatzeko onartzen diren Dekretuen arabera, planaren beraren edukia-ren arabera, eta planean aurreikusitako gainerako jardunen arabera.

Hauexek dira Sail garrantzitsuenak:Enplegu eta Gizarte Politiketako Saila, alde batetik, GZESaren eta Lanbideren arteko koordinazioari eta lankidetzari dagokionez, eta bestetik, GZESaren eta Etxebizitza Sailaren –bereziki, Visesaren– artekoari dagokionez, ahal den hei-nean azpiegiturak gara daitezen ahalbidetzeko.

Osasun Saila, eremu soziosanitarioaren garapenarekin lotutako alderdi guztiei dagokienez, eta GZESaren zentroetako plaza soziosanitarioen eta osasun-pres-tazioen finantzaketari dagokionez.

Ogasun eta Finantza Saila, planak aurrekontuan eta finantzetan izango duen eraginaren jarraipena egiteari dagokionez, betiere EAEko gainerako adminis-trazio publikoen laguntzarekin, eta egonkortu gabekotzat jotako zerbitzu eta prestazio ekonomikoak garatzeko aurreikusitako finantza-lankidetzarako for-mula (“funtsa”) garatzeari dagokionez.

Erakunde-harremanetan eta gainerako gizarte-eragileekiko harremanetan izango duen eraginaDokumentu honen aurkezpenean esan dugunez, planak GZESan erantzukizunak dituzten administrazioekin adostutako tresna izan behar du; alegia, Eusko Jaurlaritzarekin adosteaz gain, foru-aldundiekin eta udalekin adostu beharko da. Era berean, planak hirugarren sektore sozialarekiko lankidetza indartzeko elementu balia-garri izan behar du, laguntza-sare informalentzat euskarri, sistemen arteko lankidetzarako eta koordinaziorako guneak eratu eta ezarri behar ditu, eta herritarrek modu antolatuan parte har dezaten sustatu.Ildo beretik, planak eragin handia izango du dela laguntza-sare informaletan –laguntza formala eta zaintzaile informalei bereziki zuzendutako zerbitzuak (laguntzeko eta atsede-nerako) garatuko direla espero baita–, dela ekimen pribatuko erakundeetan, oro har, eta gizarte-ekimenekotan, zehazki, eta batik bat, arian-arian erantzukizun publikoko zerbitzu bihurtu diren zerbitzuetan laguntzen ari diren gizarte-ekimenetako erakundeetan, zerbi-tzuak hornitzeko eredu mistoaren esparruan.

Itzulkin soziala eta ekonomikoaAzkenik, gizarte-zerbitzuen etorkizuneko premia eta eskaria baldintza dezaketen faktore garrantzitsuak aztertu ditugunean aipatu dugunez, gizarte-zerbitzuen garapena auke-ratzat eta inbertsiotzat hartu behar da, enplegua sortzeko potentziala duelako, itzulkin sozial eta ekonomikoaren maila handiak dituelako, eta kostu pertsonal, sozial eta ekono-miko oso handia eragiten duten arazo edo premiei aurrea hartzeko gaitasuna duelako.

Page 144: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

143

Hori horrela izanik, gizarte-politikarekin lotutako beste sistemen kasuan bezalaxe, GZESa-ren garapenak itzulkin garrantzitsuak eragiten dizkio gizarteari inbertsio sozialari, gizarte-babesari eta egonkortze ekonomikoari dagokienez, eta hartara, gastu soziala inbertsiotzat hartu behar da, ez ekonomiaren eta produkzioaren hazkunderako kargatzat.

Page 145: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

144

ERANSKINA. 2011Ko inbentarioaren sintesia (datu nagusiak)

1. Inbentarioaren ezaugarriak

Inbentarioa egiteko, 2011. urteko Gizarte Zerbitzuen eta Gizarte Ekintzaren Estatistika-ko eta Gastu Publikoaren Inkestako datuetan oinarritu gara, betiere datu horiek admi-nistrazio publikoekin erkatu ostean.2011. urtean zeuden Zorroari buruzko Dekretuko prestazio ekonomiko eta zerbitzu gehientsuenak txertatu dira.Datua lortu badugu edo erkatu ahal izan badugu, urte osoan izandako erabiltzaileen kopurua eta erabiltzaile berrien kopurua eman dugu beti. Eta zentroetan, aurreko da-tuez gain, plazak eta okupazio-indizea.Sektore pribatuko plaza guztiak hartu ditugu kontuan erabilgarri dauden plazen kopurua zehazteko, baina Inbentarioaren eranskinean adierazten diren baldintzen arabera, soilik “itundutzat” jotzen direnak hartu ditugu kontuan GZESaren plaza kopurua finkatzeko. Zerbitzu eta prestazio ekonomiko bakoitzari dagokionez, diru-sarreraren eta gastu ko-rrontearen deskribapena egin dugu; horretarako, GZGEEako datuak GPI inkestako da-tuekin gurutzatu ditugu, zerbitzuei dagokienez.Diru-sarrerei dagokienez, jatorri publikoko diru-sarrerak, erabiltzaileek egindakoak, ja-torri pribatukoak eta bestelako diru-sarrerak hartu ditugu kontuan. Eta atxikitako Ex-cel dokumentuan, jatorri publikoko diru-laguntzen bi desagregazio aurkeztu ditugu, iturrien araberakoak: a) gizarte-zerbitzuen eremuko diru-laguntzak; b) beste sail edo erakunde batzuen diru-laguntzak.Gastu korronteari dagokionez, gastu korronte publikoa/plaza zehaztu dugu, plazen egungo titulartasun-egiturari erreparatuta.89 Eta 2011. urtean GZESak administrazio publikoei eragin zien kostuaren estimazioa egin dugu: a) zentro bakoitzean, gastu korronte publiko/plaza fak-torean eta GZESaren plazatzat hartzen diren plazen kopuruan oinarrituta; b) gainerako zerbi-tzu bakoitzean, dagokion zerbitzuko gastu korronte publikoa zuzenean aplikatuta. Adinekoentzako ostatu-zerbitzuetan eta egoitza-zentroetan pertsona autonomoentzat diren plazen kostua ere kalkulatu dugu, GZESatik kanpoko gastutzat baina, nolanahi ere, jada zerbitzuetako erabiltzaile direnei bermatzen jarraitu beharreko gastutzat har-tuta, legearen laugarren xedapen iragankorrean aurreikusitakoari jarraikiz.Gastu korrontearen deskribapenean Foru Aldundiek egindako amortizaziorako hor-nidurak sartu ditugu (Aldundiek emandako datua da); bai eta “egitura-kostuak” ere, hau da: a) sektore publikoan nahiz pribatuan, zerbitzu teknikoekin lotutako langileen gastua; b) erakunde pribatuek zerbitzu bakoitzari atxikitzen dizkioten gastu orokorrak (kudeaketako, funtzionamenduko... egiturarekin lotutako langileenak). Eta azken ho-riei dagokienez, Arabako Foru Aldundiak izan duen gastua funtzionamendurako di-ru-laguntzen deialdietan eta erakundeekin sinatutako hitzarmenetan; izan ere, datua bereizi ahal izan du eta txertatzeko eskatu du.Bukatzeko, inbertsioari buruzko datuen deskribapena egin dugu, erakundeen eta zen-troen arabera.

89 Datuak aurkeztu eta aztertzeko garaian, zerbitzu bakoitzaren egungo titulartasun-egitura (udala, foru-aldundia edo pribatu itundua) aintzat hartu da. Esaterako, gastu korronte publiko/plaza faktoreari edo okupazio-indizeari buruzko datuei dagokie-nez, titularra udala edo erakunde pribatu bat duten plaza guztiei buruzko datuak lor daitezke, ez soilik GZESarenak diren plazei buruzkoak.

Page 146: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

145

2. Zifra nagusiak90

A) Zentroetako plazak, prestazio ekonomikoen hartzaileak, eta Oinarrizko Gizarte Zerbi-tzuetako administrazio-langileak eta gizarte-langileak.

Ikus daitekeenez, Lurralde Historikoen artean alde handiak daude zentro mota bereko pla-za kopuruan, eta alde horiek ez dira justifikatzen Lurralde Historiko bakoitzeko xede-biz-tanleria91 osatzen duten pertsonen kopuruan dauden aldeekin.

Era berean, oro har, kointzidentzia garrantzitsuak ere gertatzen dira: baliabide astunenak eta kostu handienekoak (egoitza-zentroak) gehiago garatzen direla gainerako zerbitzuak baino (ostatu-zerbitzuak, eguneko eta gaueko zentroak). Desoreka hori zuzendu egin behar da, arreta emateko alternatibak eskaintzeko eta eredu komunitarioan aurrera egiteko.

1. TAULA. GZESaren PLAZAK LURRALDE HISTORIKOAREN ARABERA ETA EAEn (Sintesia)92939495

ZENTROETAKO PLAZAK A B G EAE

Adineko pertsonentzako egoitza-zentroak 1.463 5.640 4.400 11.503

Adinekoentzako ostatu-zerbitzuak 483 224 707 1.414

Adinekoentzako atsedenerako zerbitzua 27893 32 1694 326

Adinekoentzako eguneko laguntza-zentroak. 723 1.414 1.407 3.544

Desgaitasuna dutenentzako egoitza-zentroak 433 1.314 891 2.638

Gaixotasun mentala dutenentzat (aurrekoaren desagregazioa) 152 208 142 502

Desgaitasuna dutenentzako atsedenerako zerbitzua 94195 34 6 981

Desgaitasuna dutenentzako eguneko laguntza-zentroak 146 1.042 844 2.032

Gaixotasun mentala dutenentzat (aurrekoaren desagregazioa) 15 335 203 553

Desgaitasuna duten pertsonentzako okupazio-zentroak 419 1.276 860 2.555

Gaixotasun mentala dutenentzat (aurrekoaren desagregazioa) 20 96 116

Adingabeentzako egoitza-zentroak 174 669 405 1.248

Inoren kargura ez dauden adingabe atzerrita-rrentzat (aurrekoaren desagregazioa)

36 290 144 470

Emakumeentzako egoitza-zentroak eta ostatu-zerbitzuak 78 214 95 387

Bazterkeria- eta marjinazio-egoeran dauden pertso-nentzako egoitza-zentroak eta ostatu-zerbitzuak

308 1.018 1.009 2.335

Gizarteratze-premiei erantzuteko eguneko zentroak 297 1.567 530 2.394

90 Lortu ditugun zifra nagusiak aurkeztu ditugu. Iruzkin laburrak baino ez ditugu sartu, orokorrak eta deskribatzaileak, ze-ren lehen ere esan dugunez, dokumentu osoa inbentarioan baitago eskuragarri. 2012/01/01eko datuak ere bildu ditugu Mapan, 2017ko datuekin alderatzeko.

91 Inbentarioari atxikita dagoen Excel formatuko “Biztanleriari buruzko datuak 2012 eta 2017” orrian 2017rako estimazioak bil-tzen dira; orri horretan, halaber, zerbitzu edo prestazio ekonomiko bakoitzaren “xede-biztanleriari” buruzko datu orokorrak ere aurki daitezke – estimazio horiek egiteko oinarritzat hartu dira datu horiek–.

92 Zerbitzuari Lotutako Prestazio Ekonomikoak eta LEIek (Laguntza Ekonomiko Indibidualek) esleitutako plazak sartu dira. Inben-tarioan eta mapan zentro ez diren zerbitzuei buruzko informazioa ere sartu dugu. Gizarte-jantokiak eta adingabeentzako/fami-lientzako eguneko arreta (zentroetan) aldaerak dira; hain zuzen ere, hurrenez hurren, gizarteratze-premiei erantzuteko eguneko zentroen, eta Gizarte- eta hezkuntza-arloan eta arlo psikosozialean esku hartzeko zerbitzuaren (1.3) aldaerak.

93 Laguntza ekonomikoak jasotzen dituzten 238 pertsona barnean hartuta daude.

94 Berariaz atsedenerako diren zerbitzuak sartzen dira hemen. Nolanahi ere, bai Gipuzkoako Foru Aldundiak, bai gainerako era-kundeek badituzte plazak egoitza-zentro arruntetan aldi baterako egonaldiak egiteko, eta premia handituz gero, plaza gehiago bideratzen dituzte atsedenerako premiei erantzutera, baina 2011ko GZGEEan ez zen bereizi egonaldiaren arrazoia; beraz, ezin izan dugu plaza espezifikoetan erabilera horri dagokion gastua identifikatu, ez eta banakatu ere.

95 Atseden hartzea xede duten aisialdiko programen erabiltzaileak, atsedenerako zentro espezifikoetako 3 plaza izan ezik

Page 147: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

146

ZENTROETAKO PLAZAK A B G EAE

Gizarte-jantokiak 300 313 30 643

Gizarteratze-premiei erantzuteko gaueko zentroak 99 219 188 506

Adingabeentzako/familientzako eguneko arreta 96 281 118 495

Guztira (desagregazioak kenduta, datuak ez bikoiztearren) 6.461 16.186 11.995 34.642

Prestazio ekonomikoei dagokienez, oro har, garapen-maila handiagoa dute Gipuzkoan, eta nolanahi ere, Familia Inguruneko Zaintzetarako Prestazio Ekonomikoa nabarmen garatu da hiru Lurralde Historikoetan, baina bereziki Gipuzkoan. 2011. urteaz geroztik, Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoa garatzen ari da Araban eta Bizkaian, baina asko falta zaie oraindik Gipuzkoako garapen-mailara iristeko. Nolanahi ere, aurreikuspenen arabera, prestazio ekonomikoek eta, zehazki, Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoak ga-ratzen jarraituko dute mapan eta araudian aurreikusitako esparruan, baina oro har, ez dira garatuko orain arteko erritmoan.

2. TAULA. PRESTAZIO EKONOMIKOEN HARTZAILEEN KOPURUA96

PRESTAZIO EKONOMIKOAK A B G EAE

Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoa (LPPE) 1 4 1.471 1.476

Familia inguruneko Zaintzarako Prestazio Ekonomikoa (FIZPE) 4.640 10.794 10.266 25.700

Autonomia pertsonalaren aldeko laguntzak 250 1.244 1.066 2.560

Genero-indarkeriaren biktimak diren emakumeentzako ordainke-ta bakarreko prestazio ekonomikoa96 90

“Informazio-, balorazio-, diagnostiko- eta orientazio-zerbitzuari (1.1 fitxa)” dagokionez, kasuaren koordinazioan sartzen diren eginkizun eta zeregin guztiei edo esku hartzeko oi-narrizko prozedurari dagokienez, eta OGZen kudeaketarekin lotutako administrazio-lanari dagokionez, OGZei atxikitako “gizarte-langileen eta administrarien edo administrari lagun-tzaileen” kopurua aintzat hartu behar da, eta zehazki, zeregin horiek egiteko “kontratatu-tako urteko ordu kopurua” (gizarte-lanak eta administrazio-lana), lehenengoa baino datu zehatzagoa baita. 2011ko datuak honako hauek dira, Lurralde Historikoaren arabera. 97

96 Prestazio ekonomiko hau Eusko Jaurlaritzaren eskumenekoa da. Hartzaileak Lurralde Historikoaren arabera banakatutako datu-rik ez dugu.

97 Tokiko erakundeek zuzenean kontratatzen ez dituzten langileak kontuan izan gabe (24 pertsona /26.265 ordu urtean Gipuz-koan, eta 25 pertsona/13.177 ordu urtean Bizkaian), ez eta Arabako gizarte-laneko lurralde-sarean kontratatutakoen kopurua ere (15 pertsona / Excel orrian gastua sartu da).

Page 148: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

147

3. TAULA. OGZetako ADMINISTRAZIO-LANGILEAK ETA GIZARTE-LANGILEAK: BIZTANLEAK PROFESIONAL BAKOITZEKO ETA MINUTUAK BIZTANLE BAKOITZEKO

LANGILEAK A B G GUZTIRA

Biztanleria 2012/01/01ean, milakotan 322,557 1.158,439 712,097 2.193,093

Gizarte-langileen kopurua 106 260 227 593

Profesional bakoitzeko biztanleak, milakotan 3,04 4,46 3,14 3,69

Administrarien eta laguntzaileen kopurua 88 160 80 328

Profesional bakoitzeko biztanleak, milakotan 3,67 7,24 8,90 6,69

MINUTUAK URTEAN A B G GUZTIRA

Biztanleria 2012/01/01ean 322.557 1.158.439 712.097 2.193.093

Minutuak urtean, gizarte-langileak 5.924.160 21.040.800 16.700.640 43.665.600

Minutuak urtean biztanle bakoitzeko 18,37 18,16 23,45 19,91

Minutuak urtean, administrariak eta lagun-tzaileak

4.596.240 10.934.880 6.169.680 21.700.800

Minutuak urtean biztanle bakoitzeko 14,25 9,44 8,66 9,90

Gaur egun, Oinarrizko Gizarte Zerbitzuak trantsizio-prozesuan daude, Diru sarrerak berma-tzeko eta gizarteratzeko sistemako prestazio ekonomikoen kudeaketa Lanbidera transferi-tu baita, eta ez dakite zehatz-mehatz horrek zer ondorio izango dituen, lan-kargari dago-kionez eta hainbat alderdiren –esaterako, kasuaren koordinazioa– garapenari dagokionez. Nolanahi ere, prozesu horien balorazioa egiteko zain gauden bitartean, 2020. urteari begi-ra, beharrezko iruditzen zaigu “biztanleak profesional bakoitzeko” eta “minutuak biztanle bakoitzeko” ratioetan dauden aldean murriztea.

B) Gastu korronte publikoa eta gastu korrontea

Jarraian, gastu korronte publikoari eta gastu korronteari buruzko datuak aurkeztuko ditu-gu, betiere aztergai ditugun zerbitzu eta prestazio ekonomikoei dagokienez.

Page 149: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

148

4. TAULA. GASTU KORRONTE PUBLIKOA98

GKP ARABA BIZKAIA GIPUZKOAEUSKO

JAURLARITZAGUZTIRA

Zerbitzuak 166.527.734 397.857.981 273.592.531 10.648.043 848.626.289

Prestazioak 19.026.575 42.996.550 46.227.425 493.308 108.743.858

GUZTIRA 186.650.887 440.854.531 319.819.956 11.141.351 958.466.71598

GZESatik kanpoko plazetako GKPa (desagregazioa) 15.227.711

GZESaren zerbitzu eta prestazio ekonomikoetako Gastu Korronte Publikoa 943 milioi-tik gorakoa zen 2011. urtean, Foru Aldundiek ordaindutako amortizaziorako hornidurak (4.881.508 euro)99, egitura-kostuak (sektore publikoko eta pribatuko “zerbitzu teknikoak”) eta Arabako Foru Aldundiaren funtzionamendurako hitzarmenen eta diru-laguntza deial-dietako gastua barnean hartuta. 100

Bestalde, GZESatik kanpoko plazetako Gastu Korronte Publikoa aintzat hartu behar da: titular udala duten adinekoentzako egoitza-zentroetako plazak, Foru Aldundiek itundu ga-beak; eta autonomo izateagatik, zerbitzu horiek eskuratzeko aukera izateko baldintzak –Zorroari buruzko Dekretuan xedatzen direnak– betetzen ez dituzten pertsonek okupatzen dituzten plazak tutoretzapeko apartamentuetan eta etxebizitza komunitarioetan (I. maila-ko mendetasun-egoeran dauden adinekoak).

Kasu horietan, GZESatik kanpoko plazak dira eta administrazio publikoak horietako zenbait bermatu behar dituzte, legearen laugarren xedapen iragankorrean aurreikusitakoari jarraikiz.101

Eta, praktikan, Zorroari buruzko Dekretua indarrean hasi bitartean plaza horiek okupatu izan dituzten pertsona guztiei bermatu egin behar zaizkie, nahiz eta ez den derrigorrezkoa, Dekretua indarrean hasi ondoren, GZESak plaza horien eskaintza egiten jarraitzea pertsona autonomo berriei, eta betiere erakunde bakoitzak eskaini nahi duen arreta gehigarria alde batera utzi gabe.

Gastu hori honela banakatzen da zentro motaren eta Lurralde Historikoaren arabera.

98 Arabako Foru Aldundiak funtzionamendurako egindako hitzarmenei eta diru-laguntzen deialdiei dagozkien 1.096.568 euro sartuta daude.

99 Sistema GZESaren zerbitzuak emateko beharrezkoak diren azpiegiturez hornitzeak dakarren kostua zehazteko, honako hauek aintzat hartzea garrantzitsua da: gastu korrontearen azterketan sektore publikoaren amortizaziorako hornidurak, sektore publiko-ko eta pribatuko mantentze-gastuak, eta sektore pribatuko amortizaziorako hornidurak –sartuta daude jada–.

Horri dagokionez, ez dugu ahaztu behar Foru Aldundiek egindako amortizaziorako hornidurei buruzko datua bildu dugula, baina ez Udalek egindakoa; beraz, gastu korronte publikoa baliteke hori baino handixeagoa izatea. Etorkizunean datu hori txertatzea garrantzitsua da, zeren GZESaren zerbitzuen emateko beharrezkoak diren azpiegiturak hornitzearen ondorioko gastua txertatzen baita gastu korronteari dagokionez. Horretarako, gastu hori identifikatzeko eta esleitzeko zer irizpide jarraitu behar diren argitu beharko litzateke tokiko erakundeekin.

Nolanahi ere, 2017rako gastuaren proiekzioak egitean, adinekoentzako eguneko arretako zerbitzuetan eta ostatu-zerbitzuetan (biak ala biak udal-eskumenekoak dira) aurreikusitako plaza berriak gaitzeko beharrezkoak diren inbertsioen estimazioa egin da, eta inbertsio horien ondoriozko amortizaziorako hornidurak proiekzioetan sartuta daude.

100 Beste administrazio publiko batzuetako sektore pribatu itunduaren funtzionamendu-gastuak estaltzeko hitzarmenei eta di-ru-laguntza deialdiei dagozkien gastua ez da txertatu, ez dugulako banakatutako daturik. Nolanahi ere, gastu horien zati bat egi-tura-kostuak (erakundeen funtzionamendu orokorreko gastuak eta zerbitzu jakin bati atxiki ez dakizkiokeen zerbitzu teknikoen gastuak) izango dira, Katalogoko zerbitzuak ematearekin lotura dutenak, eta agian hein batean, atxikitako “zerbitzu teknikoekin” lotutako gastu korrontearekin bat etor daitezke.

101 <<1. Lege hau indarrean jartzean, gizarte-zerbitzuen erabiltzaile eta Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistematik kudeatutako pres-tazioen onuradun diren pertsonak, gainera, aurretik eskuratuak dituzten prestazio eta zerbitzuak gozatzen jarraitu ahal izango dute, alde batera utzita 25. artikuluan arautzen diren zerbitzu eta prestazioak jasotzeko eskakizun orokorrak eta, aurrerago, Gi-zarte Zerbitzuen Euskal Sistemako Prestazio eta Zerbitzuen Karteran aurreikusten diren eskakizun berariazkoak betetzen diren edo ez; betiere, prestazioak ematea eragin zuten baldintzak beren horretan irauten badute edo zerbitzuaz baliatzeko ezarri ziren betekizunak betetzen badira>>.

Page 150: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

149

5. TAULA. GZESATIK KANPOKO PLAZETAKO GASTU KORRONTE PUBLIKOA102

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA

Adineko pertsonentzako egoitza-zen-troak

7.370.124 4.380.593 247.036

Tutoretzapeko apartamentuak 116.015 90.120 1.427.567

Etxebizitza komunitarioak 0 287.497 1.308.759102

GUZTIRA 7.486.139 4.758.210 2.983.362

Etxez etxeko Laguntza Zerbitzuan ere autonomoak artatzen dira, nahiz eta Zorroari buruz-ko Dekretuan aurreikusten den zerbitzu hori mendetasun-egoeran edo -arriskuan daudenei zuzendu behar zaiola, baina ezinezkoa da autonomoei emandako arretari buruzko datuak gainerakoetatik banakatzea; beraz, autonomo direnentzako ELZko gastua GZESako gastua-ren barruan sartu.

Bestalde, 2017rako proiekzioak 2011n zeuden plazen guztizkoan oinarrituta egin ditugu, plaza horiek okupatzen zituzten erabiltzaileen autonomia-maila gorabehera.

Oro har, GZESarekin lotutako zerbitzu eta prestazio ekonomikoetako eta GZESatik kanpo-ko plazetako gastu korronte publikoaren guztizkoa 958.466.715 euro da; gastuaren zati handiena zerbitzuetara bideratuta dago (ia 850 milioi) eta beste zati txikiago bat prestazio ekonomikoetara (ia 109 milioi).

Gastu korronte publikoa kontingentzien arabera nola banatzen den aztertzen badugu, gas-tuaren erdia baino gehiago “Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistemarekin” lo-tuta dagoela ikusiko dugu; beraz, sistema horretan sartzeko aukera eskubide subjektibotzat bermatuta dago, jada, legez.

Hori horrela izanik, adinekoei/autonomia-mendetasunari zuzendutako zerbitzuetako, des-gaitasuna dutenentzako zerbitzuetako eta prestazio ekonomikoetako gastu korronte publi-koaren batura (578.333.849 milioi euro) bat dator, grosso modo, Autonomia eta Mendetasu-naren Arretarako Sisteman sartzen diren zerbitzu eta prestazio ekonomikoekin, eta horrek EAEko gastuaren guztizkoaren % 60,34 osatzen du.

102 2011ko abenduan, 88 erabiltzailetik 6 baino ez ziren mendetasun-egoeran dauden pertsonak (ez dakigu zer mailatakoak). Gastu korronte publiko guztia sartu dugu hemen (6/88 proportzioa kendu beharrean).

Page 151: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

150

6. TAULA. GASTU KORRONTE PUBLIKOA KONTINGENTZIEN ARABERA

GASTU KORRONTE PUBLIKOA kontingentzien arabera

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EUSKO JAURLARITZA GUZTIRA

Adinekoak / Autonomia - mendetasuna 66.254.972 135.061.537 113.018.238 4.661.514 318.996.261

Desgaitasuna dutenak 26.668.927 76.871.227 47.053.576 150.593.730

Babesgabetasuna 13.289.320 41.421.615 34.900.750 474.795 90.086.480

Bazterkeria / Gizarteratzea 9.085.226 19.282.340 13.052.080 41.419.646

OGZ, Gizarte-larrialdiak eta bestelako zeharkakoak

34.865.572 73.218.009 42.729.226 2.579.448 153.392.255

Zerbitzu teknikoak eta bestelako zerbitzu orokorrak

16.363.717 52.003.253 22.838.661 2.932.286 94.137.917

Prestazio ekonomikoak 19.026.575 42.996.550 46.227.425 493.308 108.743.858

Guztira 186.650.877 440.854.531 319.819.956 11.141.351 958.466.715

7. TAULA. GASTU KORRONTEA, GUZTIRA

GASTU KORRONTEA ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EUSKO JAURLARITZA EAE

Zerbitzuak 207.177.465 569.829.516 363.059.275 10.648.043 1.150.714.299

Prestazioak 19.026.575 42.996.550 46.227.425 493.308 108.743.858

GUZTIRA 227.300.608 612.826.006 409.286.700 11.141.351 1.260.554.725

GKP / Gastu Korronte ehunekoa

%82,12 %71,94 %78,14 % 100,00 % 76,04

Azkenik, aztertutako zerbitzu eta prestazio ekonomiko guztietako gastu korronte publi-koak gastu korrontearen guztizkoarekiko osatzen duen ehunekoa % 76,04 da EAEn, zer-bitzu pribatu ez-itunduak barnean hartuta. Lurralde Historikoaren arabera, honako hau: Araban % 82,12; Bizkaian % 71,94; Gipuzkoan % 78,14.Hortaz, 2011. urtean, EAEn ematen ziren gizarte-zerbitzuen bi heren baino gehiago admi-nistrazio publikoek finantzaketan parte-hartuta ematen ziren. Esan dugun, parte-hartze hori oso handia da zerbitzu gehienetan (gastu korrontearen % 80 baino handiagoa, kuotak eta erabiltzaileen bestelako diru-sarrerak batuz gero). Horrela, bada, gizarte-zerbitzuen eremua erantzukizun publikoko zerbitzuena baino zaba-lagoa bada ere, eremu horretan erantzukizun publikoa sendotzen ari da arian-arian, eta sendotze-prozesu hori bat dator legean biltzen den betebehar batekin; hain zuzen ere, erantzukizun publikoko GZES bat eratzeko betebeharrarekin, prestazio, zerbitzu eta ekipa-mendu publiko eta pribatu itunduez osatuta dagoela.Hala ere, zenbait zerbitzutan erantzukizun publikoa sendotzea garrantzitsua da, bereziki, bazterkeriaren/gizarteratzearen eremuan, eta, hala badagokio, jasotzen ari diren finantza-keta publikoa areagotzea prozesu baten bitartez; prozesu horretan, zerbitzua emateaz ar-duratzen diren erakundeek erabaki ahal izango dute sektore pribatuak eskaintzen dituen zerbitzuetatik zeintzuk har daitezkeen erantzukizun publikoko zerbitzutzat.

Page 152: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

151

8. TAULA. FINANTZAKETA PUBLIKOAREN ETA ERABILTZAILEENGANDIK JASOTAKOAREN EHUNEKOA GASTU KORRONTEAREN % 80 BAINO TXIKIAGOA DUTEN ZERBITZUAK

ARABA %

Gaixotasun mentala duten pertsonentzako okupazio-zentroak % 71

Bazterkeria- eta marjinazio-egoeran dauden pertsonentzako egoitza-zentroak eta ostatu-zerbitzuak

% 76

Gizarteratze-premiei erantzuteko eguneko zentroak % 70

BIZKAIA %

Desgaitasuna duten pertsonentzako okupazio-zentroak % 58

Gaixotasun mentala duten pertsonentzako okupazio-zentroak % 69

Gizarteratze-premiei erantzuteko eguneko zentroak % 61

Gizarte-jantokiak % 66

Adingabeentzako/familientzako eguneko arreta % 74

Gizarteratze-premiei erantzuteko gaueko zentroak % 56

GIPUZKOA %

Gizarteratze-premiei erantzuteko eguneko zentroak % 76

Gizarteratze-premiei erantzuteko gaueko zentroak % 50

Taulan ikus daitekeenez, hain handi batean, bazterkeriaren/gizarteratzearen eremuko zer-bitzuak dira eta, kasu askotan, Zorroko zerbitzuei atxiki dakizkieke. Beste horrenbeste esan dezakegu desgaitasuna dutenentzako/gaixotasun mentala dutenentzako okupazio-zen-troei buruz, baina kasu honetan, ehunekoa txikiagoa izan daiteke, beste finantzabide ga-rrantzitsu batzuk egon baitaitezke, Bizkaian gertatzen den moduan.

Nolanahi ere, garrantzitsuena zera da, bazterkeria-egoera edo -arriskuan daudenentzako eguneko gaueko, ostatu hartzeko zerbitzuetako edo egoitza-zentroetako zerbitzu asko Ka-talogoko eta Zorroko zerbitzu izan daitezkeela ez ahaztea.103 Eta zerbitzuak emateaz arduratzen diren erakundeek, azkenean, erantzukizun publikoko zer-bitzutzat jotzen dituzten zerbitzuen kasuan, finantzaketa publikoaren ehunekoa areagotu egin behar dela, eta premia hori hiru Lurralde Historikoetan komuna izango dela, ziurrenik.

Erakundeek itundutzat jotzen ez dituzten bazterkeriaren eremuko zerbitzuetako gastu ko-rronte publikoa 13.893.296 euro zen 2011n.

2017ko gastu-aurreikuspenetan sartuta dago gastu hori, baina konstante eutsita (proiekta-tu gabe), oraindik ez baita argitu zerbitzu horiek GZESan sartzen diren edo ez diren sartzen, zerbitzuak emateaz arduratzen diren erakundeen ustez.

C) Diru-sarrerak

GZESatik kanpoko erakundeetatik edo beste Sail batzuetatik jasotako finantzaketa azter-tuko dugu orain, betiere aztergai ditugun zerbitzu eta prestazio ekonomikoei dagokienez, bai eta koordainketaren estimazioa eta 2011ko bestelako diru-sarrerak ere.

103 Edonola ere, Katalogoko zerbitzu ote diren eta Zorroari buruzko Dekretuan aurreikusitakoarekin bat ote datozen berretsi egin beharko da.

Page 153: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

152

9. TAULA. GZESatik KANPOKO FINANTZAKETA104

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA GUZTIRA

Akordio soziosanitarioa 2.900.348 3.801.059 7.507.643 14.209.050

Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistema

12.175.845 34.252.345 29.024.843 75.453.033

GIZARTEKUTXA (Bizkaia) 17.743.011 17.743.011

Bestelako diru-laguntza korronte publikoak

2.063.511 11.488.739 2.715.613 16.579.863104

Kanpoko finantzaketa publiko korrontearen guztizko partziala

123.984.957

Finantzaketa pribatu korrontea 372.150 11.426.160 505.255 12.303.565

FISS (kapitaleko diru-laguntzak) 483.592 9.284.965 5.263.306 15.031.863

GUZTIRA 17.995.446 87.996.279 45.016.660 151.320.385

Finantzaketa pribatu korronteak zenbateko txikia osatzen du aztergai ditugun zerbitzu eta prestazio ekonomikoetako gastu korronte publikoari eta gastu korronteari dagokienez, bai eta GZESatik kanpoko finantzaketa guztiari dagokionez ere.

Eta, bestalde, finantzaketa publikoa txikiagoa duten zerbitzu horietan metatzen da, lehenik, bazterkeriaren eremuan eta, bigarrenik, desgaitasunaren/gaixotasun mentalaren eremuko zenbait zerbitzutan. Lurralde Historikoaren arabera, Bizkaian biltzen da, baina kontuan izan behar da 6.732.132 euro egoitza-zentroetan sartzeko laguntza ekonomikoak direla.

Horrela, bada, 2011. urtean, aztergai ditugun zerbitzu eta prestazio ekonomikoetako gas-tuari aurre egiteko diru-sarrerak, batik bat, publikoak dira, kuotekin, erabiltzaileen bestela-ko diru-sarrerekin eta bestelako diru-sarrerekin batera. Azkenik, gastu korronte publikoari dagokionez, 2017ra begira egonda, kontuan izan behar dugu zuhurtziaz jokatu behar dugula Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistema-ren finantzaketa kalkulatzean, Katalogoko eta Zorroko zerbitzuen finantzaketa pribatuak desagertu egin beharko bailuke.

104 Lurralde Historikoaren araberako zenbateko horietaz gain, 312.000 euro ere sartuta daude hemen, Eusko Jaurlaritzaren eskume-neko zerbitzu baterako jasotako GZESatik kanpoko ekarpen bati dagozkionak.

Page 154: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

153

10. TAULA. KOORDAINKETAREN ETA BESTELAKO DIRU-SARREREN ESTIMAZIOA 2011n

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA GUZTIRA

Koordainketa udal-sektore publikoan105 5.270.395,0 12.853.210,0 21.023.430,0 39.147.035,0

Koordainketa foru-sektore publikoan106 16.258.363,45 58.349.317,0 54.108.251,8 128.715.932,3107

Koordainketa pribatu itunduaren estimazioa 2.155.515,0 9.885.308,0 10.175.873,0 22.216.696,0

Koordainketa, guztira 23.684.273,5 81.087.835,0 85.307.554,8 190.666.963,3

Koordainketaren %-a, GKPari dagokionez % 12,8 % 18,4 % 26,7 % 19,9

Erabiltzaileen bestelako diru-sarrerak eta bestelako diru-sarrerak

142.851,0 959.332,0 763.336,0 1.865.519,0

Bestelako diru-sarreren %-a gastu korronte publikoari dagokionez, 2011

% 0,1 % 0,2 % 0,2 % 0,1972

Guztira: Koordainketa + erabiltzaileen bestelako diru-sarrerak + bestelako diru-sarrerak

23.827.124,5 82.047.167,0 86.070.890,8 192.532.482,3

Hortaz, GZESatik kanpoko finantzaketatik eta koordainketatik (Foru Aldundiek emandako datuak sartuta alderatzeko) datozen diru-sarrerak gehi erabiltzaileen bestelako diru-sarre-rak gehi bestelako diru-sarrerak (GZGEE), guztira, 343.852.867 milioi euro dira.105106107

105 Udal-koordainketari buruzko datuak GZGEEatik atera ditugu, udala titular duten zerbitzuetako kuotak batuta. Zenbait kasutan, baliteke datu horiek lehendik ere jasota egotea Foru Aldundien zuzenean emandako datuetan, esate baterako, Aldundiarekin itun-duta dauden udal-titulartasuneko adinekoentzako egoitza-zentroen kasuan.

106 Foru-koordainketari buruzko datuak Aldundiek zuzenean emandakoak dira.

107 Datu horri 227.154 euro gehitu behar zaizkio, telelaguntza-zerbitzuaren bigarren seihilekoko koordainketari dagozkionak, zer-bitzu hori Eusko Jaurlaritzak hartu baitzuen bere gain.

Page 155: EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO GIZARTE ......Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019 5 4.1.1.2.1 Zerbitzuak ezartzeko egokien iritzitako biztanleriari

Euskal Autonomia Erkidegoko Gizarte-Zerbitzuen Plan Estrategikoa 2016-2019

154

Laburpen gisaGZESako gastu korronte publikoa 943.239.003 euro zen 2011n, eta gastu korronte publikoa, guztira, adinekoentzako ostatu-zerbitzuetan egoitza-zentroetan autonomo direnei eman beharreko arretan konprometitutako gastua barnean hartuta (GZESatik kanpoko plazetako gastua), 958.466.715 euro zen; gastuaren zati handiena zerbitzuetara bideratuta dago (ia 850 milioi) eta beste zati txikiago bat prestazio ekonomikoetara (ia 109 milioi).

Gastu korronte publikoa kontingentzien arabera nola banatzen den aztertzen badugu, gas-tu korronte publikoaren erdia baino gehiago Autonomia eta Mendetasunaren Arretarako Sistemako zerbitzu eta prestazioekin lotuta dago.

Bestalde, honako alderdi hauek kontuan izan behar dira: a) titulartasun pribatuko zerbi-tzuen finantzaketa pribatu korrontea eta hirugarrenengandik jasotakoa (gizarte-ekintza, fundazioak,…) 12.303.565 euro ziren; b) erakundeek itundutzat jo ez dituzten bazterkeria-ren eremuko zerbitzuetako gastu korronte publikoa 13.893.296 euro zen (eta horri beste 3.351.304 euro gehitu beharko litzaizkioke baldin eta finantzaketa publikoaren eta erabil-tzaileen diru-sarreren batura gastu korrontearen % 80ra iristea nahi badugu eremu horre-tan 2011n zeuden zerbitzu guztietan).

Aurreko hori guztia aintzat hartuta, aztergai ditugun zerbitzu eta prestazio ekonomikoek 2011n administrazio publikoei eragin zieten kostua 985 milioi euro inguru izan daiteke, be-tiere GZESatik kanpoko plazetako gastua ez ezik, administrazio publikoek finantzaketa pri-batu guztia eta itundu gabekotzat jotako bazterkeriaren eremuko zerbitzuen finantzaketa ere beren gain hartuko balute. Dena dela, inplikatutako administrazio publikoek argitu beharreko kontua da hori.

GZESatik kanpoko finantzaketatik eta koordainketatik datozen diru-sarrerak gehi erabil-tzaileen bestelako diru-sarrerak, gehi bestelako diru-sarrerak eginda, guztira 343.852.867 milioi dira, eta horietatik 192.532.482 euro koordainketari dagozkio (Aldundiek zuzenduta-ko datuekin, gehi beste 227.154 euro bigarren seihilekoko telelaguntza-zerbitzuaren koor-dinaketarenak).

Horrela, bada, EAEko administrazio publikoetan gizarte-zerbitzuen arloko eskumenak di-tuzten sailak prestazio eta zerbitzu horietako gastu korronte publikoaren zati handiena finantzatzen ari direla esan dezakegu, baina kanpoko finantzaketa ere handia da eta de-sagertu egingo da (finantzaketa pribatua, FISSaren finantzaketaren zati bat; nolanahi ere, 2011n jada desagertu zen, funts moduan) edo etorkizunean murriztu egin daiteke (Autono-mia eta Mendetasunaren Arretarako Sistematik jasotako finantzaketa).

Bestalde, finantza-arloko barne-egokitzapena egin behar da, EAEko administrazio publi-koetako maila batek beste maila baten zerbitzuak finantzatzen dituen egoerak konpon-tzeko. Nolanahi ere, inplikatutako administrazio publikoek egin behar dute prozesu hori.