ETXEBIZITZA POLITIKEN EBALUAZIO TXOSTENA 2011. … · Servicio de Estudios, Planificación y...

Servicio de Estudios, Planificación y Presupuestos Azterlan,Plangintza eta Aurrekontuen Zerbitzua

Donostia – San Sebastián, 1 – Tef. 945 01 98 71 – Fax 945 01 98 55 – 01010 Vitoria-Gasteiz

ETXEBIZITZA POLITIKEN EBALUAZIO TXOSTENA 2011.

ETXEBIZITZA, HERRI LAN ETA GARRAIO SAILA

2012ko azaroa



i

AURKIBIDEA

AURKEZPENA............................................................................................xix

I ATALA TESTUINGURUAREN ANALISIA. HIGIEZIN MERKATUAREN LABURPENA 2011 URTEAN............................................. 1

1. TESTUINGURU EKONOMIKO OROKORRA............................................... 2

2. ETXEBIZITZA ESKAINTZA EAEn ............................................................ 5

2.1. Etxebizitzen eraikuntza........................................................................... 5 2.2. Espainian eraikitzen hasitako etxebizitzekin alderatzea............................... 9 2.3. Higiezin-eskaintzaren adierazleak. Eskainitako etxebizitzen prezioak eta

ezaugarriak......................................................................................... 18 2.3.1. Etxebizitzen prezioa EAEn........................................................... 18 2.3.2. Etxebizitza librearen merkatua .................................................... 21 2.3.3. Etxebizitza babestuaren merkatua ............................................... 29

2.4. Merkatuaren dinamismoa...................................................................... 33 3. ETXEBIZITZA PREMIA ETA ESKARIA EAEn .......................................... 35

4. HIGIEZINEN MERKATUAREN JARDUERA EAEn ETA ESPAINIAN .......... 41

4.1. Etxebizitza-salerosketak EAEn ............................................................... 41 4.2. Etxebizitza-salerosketak Espainian ......................................................... 50 4.3. Etxebizitzen prezioak EAEn eta Espainian................................................ 56

5. ETXEBIZITZAK BIRGAITZEA EAEn....................................................... 61

5.1. Birgaitzeko premiaren kuantifikazioa EAEn.............................................. 61 5.2. Birgaitzeko laguntzak ........................................................................... 63

5.2.1. Aitortutako laguntzen kuantifikazioa ............................................ 63 5.2.2. Laguntza-hartzaileen ezaugarriak ................................................ 64

6. HIPOTEKA BIDEZKO FINANTZAZIOA .................................................. 71

6.1. Interes-tasak. ..................................................................................... 71 6.2. Formalizatutako hipotekak .................................................................... 71

6.2.1. EAEn formalizatutako hipotekak .................................................. 71 6.2.2. Espainian formalizatutako hipotekak ............................................ 75

6.3. Etxeen finantza-ahalegina eta zorpetzea................................................. 82 6.4. Hipoteka-zalantzakortasuna .................................................................. 83 6.5. Hipoteka-betearazpenak ....................................................................... 84



ii

II ATALA ETXEBIZITZA POLITIKEN EBALUAZIOA .......................... 86 1. POLITIKA ETA HELBURUAK: 2010-2013 PLAN ZUZENTZAILEA............ 87

1.1. 2010-2013 Plan Zuzentzailea: ardatz estrategikoak, jarduera-ildoak eta

ekintzak ............................................................................................. 87 1.2. 2010-2013 Plan Zuzentzailearen helburu kuantitatiboak ........................... 90 1.3. Etxebizitza-politikan parte hartzen duten agenteak .................................. 94

2. 2011KO EKITALDIKO JARDUERAK: SINTESIA, ADIERAZLE

KUANTITATIBO NAGUSIAK................................................................. 98

2.1. Etxebizitza Bideratzeko Planaren aginte-taula: helburu kuantitatibo

nagusiak............................................................................................. 98 2.2. 2011ko Etxebizitza Programa .............................................................. 101

3. ETXEBIZITZA BIDERATZEKO PLANAREN JARRAIPENA, JARDUN

ARDATZEN ARABERA ........................................................................ 105

3.1. 1. ardatza: Etxebizitza eskuratzen laguntzea, eta horretarako,

baliabideak alokairura bideratzea lehentasunez ..................................... 105 3.1.1. 1.1. jarduera-ildoa: Babes publikoko etxebizitza berriaren

sustapena indartzea, alokairuko etxebizitzei lehentasuna emanez.. 105 3.1.2. 1.2. jarduera-ildoa: Partikularren etxebizitzen eskaintza

alokairuan sustatzea ................................................................ 111 3.1.3. 1.3. jarduera-ildoa: Eskumeneko administrazioei alokairuaren

tratamendua hobetzeko zerga-erreformak proposatzea ................ 112 3.2. 2. ardatza: Birgaitzerako eta hiri-eraberritzerako politika berri bat

birformulatzea eta gidatzea EAEn......................................................... 113 3.2.1. 2.1. jarduera-ildoa: Lehentasunez esku hartzeko jarduerak

definitzea, 1980 aurretik egindako eraikinen eta auzo

erasanerrazen inbentario batetik abiatuta................................... 113 3.2.2. 2.2 jarduera-ildoa: programa estrategikoekin lotutako laguntzen

sistema bat diseinatzea eta abian jartzea, eta informazioa eta

komunikazioa lantzeko berariazko politika bat garatzea. Eraikinen

Ikuskaritza Teknikoa garatzea................................................... 115 3.2.3. 2.3. jarduera-ildoa: Birgaitzearen eta hiri–eraberritzearen

esparruan esku hartzeko sarea egituratzea, EAEko lurralde osora

zabalduz................................................................................. 116 3.2.4. 2.4 jarduera-ildoa: Birgaitzearen eta hiri-eraberritzearen

esparruko diru-laguntzak emateko logika gainditzea. Xede

horrekin, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren ahaleginak

1980 aurretik eraikitako parkeari dagokion balioa ematera eta

zerbitzua eskaintzera bideratuko dira......................................... 118



iii

3.2.5. 2.5. jarduera-ildoa: Birgaitzea eta hiri-eraberritzea lagunduko

duten neurri fiskalak aztertzea eta sustatzea. ............................. 119 3.3. 3. ardatza: Lurzorua kudeatzeko politika aktibo bat sustatzea. ................ 119

3.3.1. 3.1. jarduera-ildoa: Sektoreko eragile guztien artean lurzoruaren

arloko gardentasuna eta informazioa hobetzea............................ 120 3.3.2. 3.2. jarduera-ildoa: Lurzorua errazago lortzeko eta babes

publikoko etxebizitza eraikitzeko izapideak arintzeko

mekanismoak garatzea. ........................................................... 121 3.4. 4. ardatza: Baliabideak eta bitartekoak etxebizitza-politikari laguntzeko

optimizatzea ..................................................................................... 124 3.4.1. 4.1. jarduera-ildoa: Etxebizitzaren sektoreko sozietate-bilbea

berregituratzea eta berrantolatzea, eta alokairuko parke publikoa

Sailaren kontrolpean jartzea ..................................................... 124 3.4.2. 4.2 jarduera-ildoa: Etxebizitzaren euskal zerbitzua sustatzea,

babes publikoko etxebizitzen eskariaren eta esleipenaren

kudeaketan erreferente izan dadin............................................. 125 3.4.3. 4.3 jarduera-ildoa: Etxebizitza-politikaren kudeaketan

eraginkortasuna areagotzea...................................................... 128 3.5. 5. ardatza: Etxebizitza-politikaren gobernantza berri baterantz hurbiltzea. 131

3.5.1. 5.1. jarduera-ildoa: Esku-hartzen duten eragileen arteko

informazio partekatua hobetzea eta Administrazio

elektronikoranzko prozesuak bizkortzea ..................................... 131 3.5.2. 5.2. jarduera-ildoa: Toki Administrazioarekin harremanetan

izateko eta koordinatzeko eredu berria artikulatzea ..................... 133 3.5.3. 5.3. jarduera-ildoa: Hiritarrei arreta emateko tresnak

modernizatzea eta hiritarrek parte hartzeko ereduak erraztea....... 133 3.5.4. 5.4. jarduera-ildoa: Etxebizitzaren eta lurzoruaren arloko politiken

ebaluazioan sakontzea ............................................................. 135 4. ADIERAZLEEN ANALISI ZEHATZA ..................................................... 137

4.1. Jardunen adierazleak.......................................................................... 137 4.1.1. Eraikitako etxebizitzak ............................................................. 137 4.1.2. Etxebizitzen alokairua sustatzea................................................ 142 4.1.3. Etxebizitzetako lurzorua azalera-eskubidean salerostea................ 157 4.1.4. Birgaitzeko eta hiri-eraberritzeko jarduerak ................................ 160 4.1.5. Lurzorua................................................................................. 170 4.1.6. Maileguak eta diru-laguntzak .................................................... 175 4.1.7. Eraikal Programa..................................................................... 178 4.1.8. Lan-segurtasuna eraikuntzan .................................................... 181 4.1.9. Etxebide – Etxebizitzaren Euskal Zerbitzuaren jarduera................ 182 4.1.10. BIZILAGUNen jarduera............................................................. 190



iv

4.1.11. Babes publikoko parkearen erabilerari buruzko kontrola ............... 191 4.1.12. Jardunen adierazleen laburpena ................................................ 195

4.2. Etxebizitza-politikako laguntzen hartzaileen adierazleak ......................... 197 4.2.1. Etxebizitzen sustapenerako laguntzen hartzaileak........................ 197 4.2.2. Etxebizitza babestuen esleipendunak ......................................... 198 4.2.3. Bizigune programaren esleipendunak......................................... 201 4.2.4. Alokairua ordaintzeko laguntzen hartzaileak................................ 205 4.2.5. Etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko emandako diru-laguntzen

hartzaileak. ............................................................................ 205 4.2.6. Hiri-eraberritzeko programetako laguntzen hartzaileak................. 208

4.3. Gogobetetasunaren adierazleak ........................................................... 209 4.3.1. Etxebiden izena eman duten pertsonen gogobetetasuna............... 209 4.3.2. Etxebizitza babestuen esleipendunen gogobetetasuna.................. 209 4.3.3. Bizigune programaren esleipendunen gogobetetasuna ................. 210 4.3.4. Hiritarren parte-hartzea etxebizitza-politiketan............................ 212

5. JARDUEREN KOSTU EKONOMIKOEN ADIERAZLEAK........................... 214

5.1. Etxebizitza Sailak eta Sozietate Publikoek erabilitako baliabide

ekonomikoak..................................................................................... 214 5.2. Lurzorua lortzearen eta urbanizatzearen kostua..................................... 221 5.3. Sustatutako etxebizitzen eraikuntza-kostua, sustatzailearen arabera........ 221

5.3.1. Sailaren etxebizitzen eraikuntzaren kostua ................................. 221 5.3.2. VISESAren etxebizitzen sustapenaren kostua.............................. 222

5.4. Alokairua sustatzeko politiken kostua ................................................... 223 5.4.1. Alokairuko etxebizitzen sustapenerako laguntzak ........................ 223 5.4.2. Alokabide eta EASPrako laguntzak ............................................. 224 5.4.3. Bizigune programarako laguntzak.............................................. 225

6. 2010-2013 ETXEBIZITZA BIDERATZEKO PLANEAN EZARRITAKO

HELBURUEN BETETZE MAILA ............................................................ 227

6.1. 2011n Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren etxebizitza-politika

ebaluatu aurreko alderdiak ................................................................. 227 6.2. Koherentziaren ebaluazioa .................................................................. 228 6.3. Eraginkortasunaren ebaluazioa ............................................................ 230 6.4. Eragimenaren ebaluazioa.................................................................... 232 6.5. Ekitatearen ebaluazioa ....................................................................... 234 6.6. Parte-hartzearen ebaluazioa................................................................ 236 6.7. Sailaren jardunarekiko gogobetetasunaren ebaluazioa............................ 236 6.8. Inpaktuaren ebaluazioa ...................................................................... 237



v

6.9. Iraunkortasunaren ebaluazioa ............................................................. 240 7. GOMENDIOAK. .................................................................................. 246

7.1. Ebaluazio-prozesua ............................................................................ 246 7.2. Etxebizitza-politika............................................................................. 246

Anexo A. ARAUDI ERREGULATZAILEA.................................................... 252



vi

TAULEN AURKIBIDEA

Orrialdea

I ATALA: TESTUINGURUAREN ANALISIA. HIGIEZIN MERKATUAREN

LABURPENA 2010. URTEAN

1.1 taula EAEko egoera makroekonomikoa..................................................... 2 1.2 taula EAEko egoera makroekonomikoa..................................................... 3 1.3 taula EAEko ekonomia-sektoreen hazkundea. ........................................... 3 1.4 taula EAEko enpleguaren bilakaera, ekonomia-sektoreen arabera,

2009-2011................................................................................... 4 2.1 taula EAEn hasitako etxebizitzak, 1990-2011. ........................................... 5 2.2 taula EAEn hasitako etxebizitzak, 1994-2011. ........................................... 6 2.3 taula Etxebizitza libre eta babestuen eraikuntzaren banaketa

geografikoa, 2011......................................................................... 7 2.4 taula Etxebizitza babestuen eraikuntzaren banaketa geografikoa,

2006-2011................................................................................... 7 2.5 taula Espainian hasitako etxebizitzak, 2002-2011. ..................................... 9 2.6 taula Espainian batez beste hasitako etxebizitzak, 2002-2007 versus

2008-2011................................................................................. 10 2.7 taula Metro koadro erabilgarriaren prezioaren bilakaera etxebizitza

motaren arabera.Urteko batezbestekoak 1994- 2011. ...................... 19 2.8 taula Alokairuan dauden etxebizitza libreen banaketaren bilakaera,

azalera erabilgarriaren arabera, 2003-2011. ................................... 28 2.9 taula Alokairuko etxebizitza babestuen hileko errentaren bilakaera,

2003-2011................................................................................. 30 2.10 taula Salmenten eta merkatuaren dinamismoaren bilakaera. 2000-

2011. ........................................................................................ 34 3.1 taula Etxebiden izena eman duten herritarren ezaugarriak, 2006-2011....... 36 3.2 taula Etxebideko izen-emateen banaketa, kupoen arabera, 2009-2011....... 37 3.3 taula Etxebiden izena eman duten pertsonek eskaturiko etxebizitza

motaren bilakaera, 2006-2011...................................................... 38 3.4 taula Etxebiden izena eman duten pertsonek eskaturiko etxebizitza

mota, diru-sarrera mailaren arabera, 2011 (% v). ........................... 39 4.1 taula Eroslearen bizilekuaren eta etxebizitzaren kokalekuaren arteko

erlazioa. 2011. ........................................................................... 45 4.2 taula EAEko biztanleek erositako etxebizitzen banaketa, etxebizitzaren

kokalekuaren arabera. ................................................................. 47 4.3 taula EAEko biztanleek erositako etxebizitzen kokaleku nagusiak,

Lurralde Historikoen arabera, 2010-2011. ...................................... 48 4.4 taula Etxebizitza libreen prezioak, tipologiaren arabera eta autonomia

erkidegoen arabera. .................................................................... 57



vii

5.1 taula Etxebizitzetarako eraikuntzen antzinatasunaren banaketa, eta EAEko familia-etxebizitzen kopurua guztira, 2010. ........................... 61

5.2 taula Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzak, birgaitze motaren arabera. .................................................................................... 63

5.3 taula Birgaitzeko diru-laguntzen bilakaera, laguntza motaren arabera. ....... 64 6.1 taula EAEko hiri-finken gainean eratutako hipotekak, mailegua eman

duen erakundearen arabera, 2008-2011......................................... 75 6.2 taula Lehen Auzialdiko eta Instrukzioko Auzitegiek erregistratutako

hipoteka-betearazpenak............................................................... 84

II ATALA ETXEBIZITZA POLITIKEN EBALUAZIOA

1.1. taula 2010-2013 Plan Zuzentzailearen helburu kuantitatiboak ................... 92 1.2. taula 2010-2013 Plan Zuzentzailearen helburu kuantitatiboen banaketa

geografikoa................................................................................ 93 1.3. taula 2010-2013 Plan Zuzentzailearen aurrekontu-kostuak eta VISESA

eta EASP Sozietate Publikoen Gastuaren Aurrekontua, 2010-2013 Plan Zuzentzailearen esparruan..................................................... 94

1.4. taula Alokairu-politikan parte hartzen duten agenteak EAEn...................... 95 1.5. taula Birgaitze-politiketan parte hartzen duten agenteak EAEn .................. 97 2.1. taula 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren

aginte-taula. .............................................................................. 99 2.2. taula 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren

helburuen betetze-maila, eragilearen arabera ............................... 100 2.3. taula 2011ko Etxebizitza Programa...................................................... 102 2.4. taula 2011ko Etxebizitza Programaren adierazleen jarraipena ................. 104 3.1. taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 1.

ardatzaren - 1.1 ildoaren aginte-taula. ......................................... 108 3.2. taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 1.

ardatzaren - 1.2 ildoaren aginte-taula .......................................... 111 3.3. taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 1.

ardatzaren - 1.3 ildoaren aginte-taula .......................................... 113 3.4 taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 2.






ardatzaren - 3.1 ildoaren aginte-taula .......................................... 120



viii

3.10 taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 3. ardatzaren - 3.2 ildoaren aginte-taula .......................................... 123

3.11. taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 4. ardatzaren - 4.1 ildoaren aginte-taula .......................................... 125

3.12 taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 4. ardatzaren - 4.2 ildoaren aginte-taula .......................................... 127

3.13. taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 4. ardatzaren - 4.3 ildoaren aginte-taula .......................................... 130

3.14. taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 5. ardatzaren aginte-taula ............................................................. 132




4.1. taula Etxebizitzen sustapenaren xehetasunak, eragilearen arabera. 2011 ....................................................................................... 138

4.2. taula Alokairuko etxebizitzen sustapena, etxebizitza motaren eta sustatzailearen arabera.............................................................. 139

4.3. taula Babes publikoko etxebizitzen sustapena, etxebizitza motaren eta sustatzailearen arabera.............................................................. 140

4.4. taula Etxebizitzen eraikuntzaren lurralde-banaketa ................................ 142 4.5. taula Onartutako diru-laguntzak eta subsidioak, 2002-2011.................... 145 4.6. taula Batez besteko diru-laguntzak eta subsidioak, 2002-2011 ................ 146 4.7. taula Alokabidek kudeatutako etxebizitza-parkearen bilakaera, 2003-

2011 ....................................................................................... 149 4.8. taula Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeagatik Sailak

Alokabideri ematen dion diru-laguntzaren bilakaera ....................... 150 4.9. taula Bizigune Programaren adierazle nagusiak, lurralde historikoen

arabera, 2011 .......................................................................... 151 4.10. taula Etxebizitzaren Prestazio Osagarriaren hartzaileak, 2011 ................ 154 4.11. taula Gurasobakartasunaren subsidioaren hartzaileak 2011 ................... 155 4.12. taula Alokairura bideratutako Gizarte Larrialdietako Laguntzei buruzko

adierazle nagusiak, 2011 ........................................................... 155 4.13. taula Egindako lurzoru-erosketak, jabetzako elementu motaren

arabera. Guztira 2 fase. ............................................................. 158 4.14. taula Lurzoruaren salmentagatik guztira lortutako sarrerak..................... 159 4.15. taula Lurzoruaren salmentagatik guztira lortutako sarrerak, elementu

motaren arabera....................................................................... 159 4.16. taula Azalera eskubidean eraikitako ETXEBIZITZEN lurzorua erosteko

eskatutako finantziazioa, Lurralde Historikoaren arabera................. 160



ix

4.17. taula Etxebizitzak birgaitzeko diru-laguntzak, birgaitze motaren arabera. .................................................................................. 161

4.18. taula Birgaitzera zuzendutako diru-laguntzen bilakaera, laguntza motaren arabera....................................................................... 163

4.19. taula 2011n onartutako diru-laguntzak, obra motaren eta laguntza motaren arabera....................................................................... 167

4.20. taula Etxebizitzak birgaitzeko maileguak. ............................................. 167 4.21. taula Udalei eta Toki Erakunde Txikiei irisgarritasuna hobetzeko

emandako diru-laguntzak. 2002-10. ............................................ 168 4.22. taula Udalei eta Toki Erakunde Txikiei irisgarritasuna hobetzeko

emandako diru-laguntzak, lurraldeen arabera. 2010 ...................... 168 4.23. taula Eremu Degradatuetako Ondarea birgaitzera bideratutako diru-

laguntzak. 2007-2011 ............................................................... 169 4.24. taula Eremu degradatuen birgaitze integralerako diru-laguntza

zuzenak, 2010 eta 2011............................................................. 170 4.25. taula Lurzoruaren erosketa, sustatzaileen arabera ................................. 171 4.26. taula Etxebizitza Sailak eta sozietate publikoek eskuratutako

lurzoruaren banaketa geografikoa. .............................................. 172 4.27. taula Etxebizitza Sailaren lurzoru-ondarearen banaketa geografikoa......... 173 4.28. taula Erabilgarri dagoen lurzoru-ondarea, 2012-15, aurreikusitako

etxebizitza motaren arabera ....................................................... 173 4.29. taula Plangintzako aurreikuspenak. Udalplan 2011................................. 174 4.30. taula Onartutako maileguak eta formalizatutako maileguak,

finantziatutako jardun babesgarrien arabera. ................................ 175 4.31. taula Etxebizitza babestuak sustatzeko maileguak. Onartuak eta

formalizatuak. .......................................................................... 176 4.32. taula Onartutako maileguak, mailegua ematen duen entitatearen

arabera. .................................................................................. 177 4.33. taula Eraikal Programarekin diruz lagundutako proiektuak*..................... 178 4.34. taula Eraikal Programaren bitartez esleitutako inbertsioen bilakaera......... 179 4.35. taula Eraikal-13 diru-laguntzen erabilera .............................................. 179 4.36. taula Eskatutako eskuratze-erregimena. 2011n Etxebiden inskribatuta

dauden biztanleak* ................................................................... 183 4.37. taula Etxebiden baja hartzearen arrazoiak ............................................ 183 4.38. taula Etxebide zerbitzuan jasotako kontsulten bilakaera ......................... 184 4.39. taula Etxebiden 2011n idatzitako komunikazioak. .................................. 184 4.40. taula 2011n, Zuzenean arreta-zerbitzuan jasotako deiak eta aurrez

aurre emandako arreta .............................................................. 185 4.41. taula Web-orrietarako bisitak, 2011n. .................................................. 185 4.42. taula Etxebidek 2010ean eta 2011n zozketatutako etxebizitzak. .............. 186 4.43. taula 2011n zozketatutako etxebizitzen banaketa geografikoa................. 187 4.44. taula 2011n zozketatutako etxebizitza babestuak .................................. 187



x

4.45. taula Kudeatutako uko-egiteak/esleipenak ratioaren bilakaera, lurralde historikoen arabera ................................................................... 190

4.46. taula BIZILAGUNek egiten dituen zerbitzuak......................................... 191 4.47. taula BIZILAGUNen funtzioak egiteko Ordezkaritzen egitura eta

bitartekoak .............................................................................. 191 4.48. taula 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea bideratzeko Planaren

etxebizitzaren arloko jardunen adierazleen laburpen-taula (I).......... 195 4.49. taula 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea bideratzeko Planaren

etxebizitzaren arloko jardunen adierazleen laburpen-taula (II) ........ 196 4.50. taula Eusko Jaurlaritzaren etxebizitza-politika publikoek babes

ditzaketen jardunak .................................................................. 197 4.51. taula Errentamendu babestuko etxebizitzen sustapenerako diru-

laguntzen eta subsidioen hartzaileak. 2010 eta 2011...................... 198 4.52. taula Zozketatutako etxebizitza babestuen bilakaera.............................. 199 4.53. taula Bizigune Programak merkaturatutako etxebizitzak, esparru

geografikoen arabera, 2011*...................................................... 202 4.54. taula Bizigune Programako alokairu-kontratuak, 2011............................ 202 4.55. taula 2011n Bizigune programako jabeen eta maizterren errenten

banaketa ................................................................................. 203 4.56. taula Biztanleria maizterraren ezaugarri soziodemografikoak................... 204 4.57. taula Udalei irisgarritasuna hobetzeko emandako diru-laguntzak,

lurraldeen arabera 2010............................................................. 208 4.58. taula Eremu degradatuen birgaitze integralerako zuzeneko diru-

laguntzen onuradunak, 2010 eta 2011. ........................................ 208 4.59. taula Etxebiden izena eman duten pertsonen gogobetetasunaren

adierazlea, 2009-2011............................................................... 209 4.60. taula Etxebizitza babestuen esleipendunen gogobetetasunaren

adierazleak, 2006-2010 ............................................................. 210 4.61. taula Etxebizitza-politikak lantzean parte hartzeko prozesuaren

emaitzak ................................................................................. 213 4.62. taula Etxebizitza-politikak lantzean, plataformaren bidez egindako

inkestetan parte hartu dutenen profila ......................................... 213 5.1. taula Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren etxebizitza gastua,

jarduera-ildoaren arabera, 2010 eta 2011. ................................... 217 5.2. taula VISESA eta ALOKABIDEren* etxebizitza-gastua, jarduera-

ildoaren arabera, 2010 eta 2011 ................................................. 218 5.3. taula Etxebizitza Multzoaren gastu finkatua, jarduera-ildoaren arabera,

2010 eta 2011.......................................................................... 219 5.4. taula Lurzorua lortzeko eta urbanizatzeko batez besteko kostuaren

bilakaera ................................................................................. 221 5.5. taula Sailaren etxebizitzen eraikuntzaren batez besteko kostuaren

bilakaera ................................................................................. 222 5.6. taula VISESAren sustapenen kostua eta diru-laguntza............................ 222



xi

5.7. taula VISESAren sustapenen kostuaren eta diru-laguntzaren ratioak ........ 223 5.8. taula Alokairuaren sustapenerako laguntzen bilakaera, 2002-2011........... 223 5.9. taula Errentamendu babestuko etxebizitzen sustapenerako diru-

laguntzak eta subsidioak 2010 eta 2011....................................... 224 5.10. taula Etxebizitza Sailak Alokabideri eta EASPri emandako diru-laguntza.... 224 5.11. taula Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeko Sailak Alokabideri

ematen dion diru-laguntzaren bilakaera ....................................... 225 5.12. taula Antzemandako etxebizitza bakoitzagatik Etxebizitza Sailak

Bizigune Programari emandako batez besteko diru-laguntzaren zenbatespena ........................................................................... 226

6.1. taula Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren etxebizitza-politikek babes ditzaketen jardunak ......................................................... 229

6.2. taula 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planean planteatutako jardueren aurrerapen-mailaren jarraipenaren laburpen-taula.......................................................................... 232

A 1. taula Etxebizitza-politiken araudi erregulatzailea ................................... 252



xii

GRAFIKOEN AURKIBIDEA

Orrialdea

I ATALA: TESTUINGURUAREN ANALISIA. HIGIEZIN MERKATUAREN

LABURPENA 2010. URTEAN

2.1. grafikoa Hasitako etxebizitza libre eta babestuen bilakaera, Lurralde Historikoen arabera, 2006-2011...................................................... 8

2.2. grafikoa EAEn hasitako etxebizitza libreen kopuruaren bilakaera, 1991-2011. .......................................................................................... 8

2.3. grafikoa Hasitako etxebizitza babestuen tasa Lurralde Historikoen arabera, 1995-2011. ..................................................................... 9

2.4. grafikoa Hasitako etxebizitza guztien bilakaera. 1994-2011 aldia. Indizea 100 = 1994. EAE eta gainerako Espainia. ....................................... 10

2.5. grafikoa Hasitako etxebizitza babestuen kopuruaren bilakaera. 1994-2011 aldia. Indizea 100 = 1994. EAE eta gainerako Espainia..................... 11

2.6. grafikoa Hasitako etxebizitza berri guztien kopuruan etxebizitza babestuek duten pisu erlatiboaren bilakaera. 1994-2011 aldia. EAE eta gainerako Espainia. ......................................................... 11

2.7. grafikoa Hasitako etxebizitza guztien bilakaera 1.000 biztanleko, 1994-2011 aldia. EAE eta gainerako Espainia. ......................................... 12

2.8. grafikoa Hasitako etxebizitza libre eta babestuen bilakaera 1.000 biztanleko, 1994-2011 aldia. EAE eta gainerako Espainia. ................. 12

2.9. grafikoa Hasitako etxebizitzen aldaketa-tasa, autonomia erkidegoen arabera. 2006-2011 aldiko aldaketa. ............................................. 13

2.10. grafikoa Hasitako etxebizitzen urtearteko aldaketa-tasa, autonomia erkidegoen arabera, 2010-2011. ................................................... 14

2.11. grafikoa 1.000 biztanleko hasitako etxebizitzak, auton. erk., 2010-2011. ........ 15 2.12. grafikoa Hasitako etxebizitzekiko etxebizitza babestuen ehunekoa,

autonomia erkidegoen arabera, 2010-2011..................................... 17 2.13. grafikoa Metro koadro erabilgarriaren prezioaren bilakaera, etxebizitza

motaren arabera......................................................................... 18 2.14. grafikoa Alokairuan eskainitako etxebizitza erabilien hileko errenten

bilakaera. 1994-2011. ................................................................. 19 2.15. grafikoa Etxebizitza libreen prezioa/m2 eta errenten indizeen bilakaera

(100=1996 indizea). 1996-2011. .................................................. 20 2.16. grafikoa Etxebizitzen prezioa/m2 eta errenten urteko aldaketa-tasak,

etxebizitza motaren arabera. 1996-2011 ........................................ 21 2.17. grafikoa Etxebizitza berri libreen metro koadro erabilgarriaren prezioaren

bilakaera, Lurralde Historikoen arabera. 1994-2011. ........................ 22 2.18. grafikoa Etxebizitza erabilien metro koadro erabilgarriaren prezioaren

bilakaera , Lurralde Historikoen arabera. 1994-2011. ....................... 22



xiii

2.19. grafikoa Etxebizitza libreen (berriak eta erabiliak) prezioen banaketaren bilakaera. 1996-2011 .................................................................. 23

2.20. grafikoa Etxebizitza berri libreen metro koadroko prezioen bilakaera, eremu geografikoen arabera, 2000-2011........................................ 24

2.21. grafikoa Etxebizitza erabilien metro koadroaren prezioen bilakaera eremu geografikoaren arabera, 2000-2011............................................... 25

2.22. grafikoa Salgai jarritako etxebizitzen azalera erabilgarriaren (m2) bilakaera motaren eta erregimenaren arabera. 2000-2011................ 25

2.23. grafikoa Salgai dauden etxebizitza berri libreen ezaugarrien bilakaera, etxebizitzaren akaberaren arabera, 2000-2011. .............................. 26

2.24. grafikoa Etxebizitza berri librearen eskaintzaren banaketaren bilakaera, 1997-2011................................................................................. 26

2.25. grafikoa Hiriburuek bereganatutako eskaintza berri librearen pisu erlatiboaren bilakaera. 1996-2011................................................. 27

2.26. grafikoa Alokairuan eskainitako etxebizitza erabilien hileko errenten bilakaera. 2000-2011. ................................................................. 27

2.27. grafikoa Alokairuan eskainitako etxebizitza libreen errenten banaketaren bilakaera. 2006-2011. ................................................................. 28

2.28. grafikoa Alokairuan eskainitako 60 m2 baino azalera txikiagoa duten etxebizitza libreen bilakaera. 2000-2011. ....................................... 29

2.29. grafikoa Salgai dauden etxebizitza babestuen metro koadro erabilgarriaren prezioaren eta alokairuan dauden etxebizitza babestuen errenten bilakaera, 1996-2011. ..................................... 30

2.30. grafikoa Eskainitako etxebizitza babestuen bilakaera edukitza-erregimenaren arabera, 2000-2011. .............................................. 31

2.31. grafikoa Eskainitako etxebizitza babestuen bilakaera babespen-ereduaren arabera, 1996-2011. ................................................................... 31

2.32. grafikoa Alokairuan eta salmentan eskainitako etxebizitza babestuen azaleraren bilakaera, 2003-2011. .................................................. 32

2.33. grafikoa Etxebizitza babestuen eskaintzaren banaketa geografikoaren bilakaera. 1997-2011. ................................................................. 33

2.34. grafikoa Hiriburuetako eskaintza babestuaren pisu erlatiboaren bilakaera, 1996-2011................................................................................. 33

2.35. grafikoa Merkatuaren dinamismo-indizea, datorren hiruhilekoko salmenten aurreikuspena eta prezioen bilakaera urtebetera, 2003-2011................................................................................. 34

3.1. grafikoa Etxebiden egindako eskari-espedienteen bilakaera, 2006-2011.......... 35 3.2. grafikoa Etxebiden egindako eskari-espedienteen bilakaera, Lurralde

Historikoen arabera, 2006-2011.................................................... 35 3.3. grafikoa 2011ko eskarien diru-sarrera haztatuen batez bestekoa. .................. 36 3.4. grafikoa Etxebiden izena eman duten pertsonek eskaturiko etxebizitza

motaren bilakaera, 2006-2011...................................................... 38 3.5. grafikoa Etxebiden izena eman dutenek eskaturiko etxebizitza mota, diru-

sarrera mailaren arabera, 2011..................................................... 40



xiv

4.1. grafikoa Etxebizitza-salerosketen bilakaera, etxebizitza motaren arabera. Notarioen Estatistika, EAE 2004-2011. ........................................... 42

4.2. grafikoa Formalizatutako etxebizitza-salerosketen bilakaera, Lurralde Historikoen arabera, 2004-2011.................................................... 43

4.3. grafikoa Formalizatutako eskualdatzeen bilakaera, etxebizitza motaren arabera eta Lurralde Historikoen arabera........................................ 44

4.4. grafikoa Formalizatutako eskualdatzeen banaketa Lurralde Historikoen arabera eta etxebizitza motaren arabera. 2011 ............................... 45

4.5. grafikoa EAEtik kanpo etxebizitza erosi duten erosleen ehunekoa, Lurralde Historikoen arabera, 2006-2011.................................................... 46

4.6. grafikoa Etxebizitza-salerosketen bilakaera, etxebizitza motaren arabera. Notarioen Estatistika, EAE 2004-2011. ........................................... 49

4.7. grafikoa Etxebizitza-salerosketen bilakaera etxebizitza motaren arabera, Espainia osoan. Notarioen Estatistika, EAE 2004-2011...................... 50

4.8. grafikoa Formalizatutako salerosketen urtearteko aldaketa-tasa, autonomia erkidegoen arabera...................................................... 51

4.9. grafikoa Formalizatutako salerosketen urtearteko aldaketa-tasa, etxebizitza motaren arabera. ........................................................ 53

4.10. grafikoa Eskualdatutako etxebizitzak batez beste jabetzan mantendu diren denbora-tartea. Autonomia erkidegoak eta batez besteko nazionala, 2011. ......................................................................... 55

4.11. grafikoa Etxebizitza libreen prezioen bilakaera, etxebizitza motaren arabera, EAEn eta Espainian, 1998-2011........................................ 56

4.12. grafikoa Etxebizitza berri libreen prezioak eta urtearteko bilakaera-tasak, 2011. ........................................................................................ 58

4.13. grafikoa Etxebizitza erabilien prezioak eta urtearteko bilakaera-tasak, 2011. ........................................................................................ 60

5.1. grafikoa Eskualdeen rankinga, bertako etxebizitzen antzinatasunaren arabera, 2010. ........................................................................... 62

5.2. grafikoa EAEko etxebizitzak, ekipamendu-mailaren arabera, 2010.................. 63 5.3. grafikoa Diru-laguntzen eta aurrekontu babesgarrien bilakaera, laguntza

motaren arabera, 2011. ............................................................... 65 5.4. grafikoa Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzen hartzaileen banaketa, diru-

sarreren arabera......................................................................... 66 5.5. grafikoa Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzen hartzaileen banaketa, diru-

sarreren arabera eta Lurralde Historikoen arabera. .......................... 66 5.6. grafikoa Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzen hartzaileen banaketa,

etxean dauden kide kopuruaren arabera......................................... 69 5.7. grafikoa Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzen hartzaileen banaketa,

etxeko kideen adinaren arabera. ................................................... 69 5.8. grafikoa Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzen hartzaileak, atzerriko

nazionalitatea dutenak................................................................. 70 6.1. grafikoa Hipoteka-maileguen erreferentziako tasen bilakaera, 1999-2011. ...... 71



xv

6.2. grafikoa EAEn formalizatutako hipoteken bilakaera, Lurralde Historikoen arabera, 2003-2011. ................................................................... 72

6.3. grafikoa EAEn formalizatutako hipoteken zenbateko osoaren bilakaera, 2003-2011................................................................................. 73

6.4. grafikoa Batez besteko hipoteka kopuruaren bilakaera, Lurralde Historikoen arabera, 1996-2010; eta urtearteko aldaketa-tasak, 2003-2011................................................................................. 74

6.5. grafikoa Formalizatutako hipoteketan Aurrezki Kutxek duten pisuaren bilakaera, 2005-2011 .................................................................. 75

6.6. grafikoa Espainian formalizatutako hipoteken zenbateko osoaren bilakaera, 2003-2011. ................................................................. 76

6.7. grafikoa Formalizatutako hipoteka kopuruaren urtearteko aldaketa-tasa, autonomia erkidegoen arabera, 2010-2011..................................... 77

6.8. grafikoa Formalizatutako hipoteken batez besteko zenbatekoa, autonomia erkidegoen arabera, 2011. ........................................................... 78

6.9. grafikoa Batez besteko hipotekaren zenbatekoaren urtearteko aldaketa-tasa, 2010-2011. ........................................................................ 79

6.10. grafikoa 1.000 biztanleko formalizatutako hipoteka kopuruaren ratioa, autonomia erkidegoen arabera, 2011............................................. 80

6.11. grafikoa Kontratatutako hipoteka-mailegu berrien batez besteko iraupena, 2011. ........................................................................................ 81

6.12. grafikoa EAEko eta Espainiako batez besteko hileko hipoteka-kuotaren eta soldata-kostuaren arteko erlazioaren bilakaera, 2004-2011............... 82

6.13. grafikoa Hipoteka-kredituak indarrean dituzten etxeak, 2006-2011. ............... 83 6.14. grafikoa Espainian etxebizitza erosteko zalantzakortasun-tasa, 2001-

2011. ........................................................................................ 83 6.15. grafikoa Hipoteka-betearazpenen hiruhileko bilakaera EAEn eta Espainian. ...... 85


4.1. grafikoa Hasitako eta amaitutako etxebizitzen kopurua, 2000-2011.............. 137 4.2. grafikoa Hasitako eta amaitutako etxebizitzen kopurua, 2000-2011.............. 138 4.3. grafikoa Etxebizitza babestuen eraikuntza, ekimen motaren arabera ............ 139 4.4. grafikoa Sustapen publikoko etxebizitza-eraikuntzaren bilakaera, eragile

sustatzailearen arabera.............................................................. 141 4.5. grafikoa Babes publikoko etxebizitzen eraikuntzaren bilakaera, etxebizitza

motaren arabera....................................................................... 141 4.6. grafikoa Babes publikoko etxebizitzaren merkatu-kuota.............................. 141 4.7. grafikoa Sustatutako babes publikoko etxebizitzen bilakaera, etxebizitza

eskuratzeko erregimenaren arabera, 2000-2010 ........................... 143 4.8. grafikoa Sustatutako alokairuko etxebizitzen banaketa, sustatzailearen

arabera, 2011 .......................................................................... 143 4.9. grafikoa Alokairuaren sustapenerako laguntzen bilakaera, 2002-2011........... 144



xvi

4.10. grafikoa Alokairuaren sustapenerako etxebizitza bakoitzeko emandako batez besteko laguntzen bilakaera, 2002-2011.............................. 146

4.11. grafikoa Alokabide/EASPren etxebizitza-parke propioaren garapena, 2003-2011 ....................................................................................... 147

4.12. grafikoa Alokabideren etxebizitza-parkea, lurralde historikoen arabera, 2011 ....................................................................................... 147

4.13. grafikoa Alokabideren etxebizitzak dituzten udalerri garrantzitsuenak, 2011 ....................................................................................... 148

4.14. grafikoa Alokabideren etxebizitzen batez besteko errentaren bilakaera, 2004-2011............................................................................... 148

4.15. grafikoa Alokabidek kudeatutako etxebizitza-parkearen bilakaera, 2003-2011 ....................................................................................... 149

4.16. grafikoa Alokabidek kudeatutako alokairuko etxebizitza-parkearen banaketa, 2011 ........................................................................ 149

4.17. grafikoa Biziguneren etxebizitza-parkearen bilakaera, 2003-2011 ................ 150 4.18. grafikoa Biziguneren etxebizitza-parkea, lurralde historikoen arabera,

2011 ....................................................................................... 151 4.19. grafikoa Biziguneren etxebizitza gehien dituzten udalerriak (2011ko

abenduaren 31ko datuak) .......................................................... 151 4.20. grafikoa Bizigune Programaren bitartez alokatutako etxebizitzen batez

besteko errentaren bilakaera, 2003-2011 ..................................... 152 4.21. grafikoa Etxebizitzaren Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen

hileko bilakaera. 2010eko urtarrila-2011ko abendua. ..................... 153 4.22. grafikoa Etxebizitzaren Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen

hiruhileko bilakaera, lurralde historikoen arabera, 2010-2011.......... 153 4.23. grafikoa Etxebizitzaren Prestazio Osagarrira bideratutako guztizko

zenbatekoaren hileko bilakaera. 2010eko urtarrila-2011ko abendua. ................................................................................. 154

4.24. grafikoa Gurasobakartasunaren subsidioa jasotzen duten hartzaileen hileko bilakaera ........................................................................ 154

4.25. grafikoa Etxebizitza alokatzeko Gizarte Larrialdietako Laguntzetan egindako guztizko gastuaren garrantzia, 2011............................... 155

4.26. grafikoa Emantzipatzeko Oinarrizko Errentaren hartzaileen bilakaera EAEn, 2008-2011...................................................................... 156

4.27. grafikoa Emantzipatzeko Oinarrizko Errentaren hartzaileen banaketa lurralde historikoka, 2011 .......................................................... 156

4.28. grafikoa Emantzipatzeko Oinarrizko Errentaren urteko eskabideak, lurralde historikoen arabera, 2008-2011....................................... 157

4.29. grafikoa Azalera-eskubideko eraikinetako lurzoruaren balizko erosleak, eskaerak eta erosleak................................................................ 158

4.30. grafikoa Lurzoruaren erosleen banaketa geografikoa Guztira 2 fase. ............. 158 4.31. grafikoa Birgaitutako etxebizitzen kopuruaren eta birgaitzeko diru-

laguntzen guztizko kopuruaren bilakaera, 2006-2011..................... 161



xvii

4.32. grafikoa Birgaitzeko diru-laguntzen batez besteko kopurua, motaren arabera ................................................................................... 161

4.33. grafikoa Diru-laguntzen eta aurrekontu babesgarrien bilakaera, laguntza moten arabera.......................................................................... 162

4.34. grafikoa 2011n emandako diru-laguntzen banaketa, lurralde historikoen eta laguntza motaren arabera..................................................... 164

4.35. grafikoa Onartutako maileguen guztizko zenbatekoaren bilakaera. 2006-2011. ...................................................................................... 168

4.36. grafikoa Irisgarritasuna hobetzera bideratutako diru-laguntzen bilakaera, lurralde historikoen arabera. 2001-2010....................................... 169

4.37. grafikoa Lurzoruaren erosketen bilakaera, sustatzaileen arabera. 1998-2010. ...................................................................................... 171

4.38. grafikoa Etxebizitza Sailaren lurzoru-ondarea, eremu funtzionalen arabera. 2012. ......................................................................... 174

4.39. grafikoa Esleitutako maileguen erabilera................................................... 176 4.40. grafikoa Entitate mailegu-emaileen banaketa, emandako maileguen

kopuruaren arabera 2011........................................................... 177 4.41. grafikoa Finantzatutako etxebizitza kopurua, jardun motaren arabera.

2011. ...................................................................................... 178 4.42. grafikoa ISO 9001 ziurtapenen bilakaera .................................................. 180 4.43. grafikoa ISO 14001 ziurtapenen bilakaera ................................................ 181 4.44. grafikoa OHSAS 18001 ziurtapenen bilakaera............................................ 181 4.45. grafikoa Laneko ezbeharren eraginaren indizea eraikuntza-sektorean ........... 182 4.46. grafikoa Zozketatutako etxebizitzen banaketa, tipologiaren eta edukitza-

erregimenaren arabera 2010ean eta 2011n guztira zozketatutako etxebizitzak.............................................................................. 186

4.47. grafikoa ETXEBIDEk kudeatutako uko-egiteen bilakaera (2000-2011) ........... 188 4.48. grafikoa ETXEBIDEk kudeatutako uko-egiteen banaketa, lurralde

historikoka............................................................................... 188 4.49. grafikoa ETXEBIDEk kudeatutako uko-egiteen bilakaera, etxebizitza

motaren arabera (2000-2011). ................................................... 189 4.50. grafikoa Sailak ikuskatutako etxebizitzen bilakaera metatua........................ 192 4.51. grafikoa Sailak ikuskatutako etxebizitzak eta zigorra izan duten kasuak ........ 192 4.52. grafikoa Eusko Jaurlaritzaren Babes Ofizialeko Etxebizitzen ikuskapenaren

emaitzen lurralde-banaketa, 2004-2011....................................... 193 4.53. grafikoa Isunen batez besteko zenbatekoa, Lurralde Historikoen arabera,

2011 ....................................................................................... 193 4.54. grafikoa Eroslehentasuna aplikatu zaien etxebizitzak eta salmenta-

eskaintzak ............................................................................... 194 4.55. grafikoa Etxebide bitartez zozketatutako etxebizitza babestuen bilakaera

EAEn, edukitza-erregimenaren arabera 2007-2011. ....................... 199 4.56. grafikoa Alokairuko etxebizitza babestu baten eta erosketa-erregimeneko

baten biztanle esleipendunen adinaren konparazioa ....................... 200



xviii

4.57. grafikoa Alokairuko etxebizitza babestu baten eta erosketa-erregimeneko baten biztanle esleipendunen lan-egoeraren konparazioa................ 200

4.58. grafikoa Familia-unitate esleipendunaren hileko diru-sarrera garbien mailaren banaketa, etxebizitza eskuratzeko erregimenaren arabera ................................................................................... 201

4.59. grafikoa Biztanleriaren, biztanle eskatzaileen eta biztanle esleipendunen batez besteko sarrera gordinak, edukitza-erregimenaren arabera, 2011 ....................................................................................... 201

4.60. grafikoa Birgaitzeko laguntzen hartzaileen banaketa, sarrera-mailaren arabera. .................................................................................. 206

4.61. grafikoa Birgaitzeko laguntzen hartzaileen banaketa, familiako kide kopuruaren arabera................................................................... 206

4.62. grafikoa Birgaitzeko laguntzen hartzaileen banaketa, adinaren arabera. ........ 207 4.63. grafikoa Birgaitzeko laguntzen hartzaileen banaketa, sexuaren eta

birgaitze motaren arabera. ......................................................... 207 4.64. grafikoa Bizigune programaren helburuekiko adostasunaren batez besteko

maila ...................................................................................... 211 4.65. grafikoa Bizigune Programako maizterrek etxebizitzaren hainbat

ezaugarriekiko agertutako batez besteko gogobetetasuna............... 211 4.66. grafikoa Maizterrek Bizigune Programako hainbat alderdirekiko agertutako

batez besteko gogobetetasuna.................................................... 211 5.1. grafikoa Etxebizitzaren guztizko gastuaren bilakaera, 2001-2011. ................ 215 5.2. grafikoa Etxebizitza Multzoaren gastuaren bilakaera, jarduera-ildoaren

arabera, 2001 eta 2011 ............................................................. 220



xix

AURKEZPENA

Txosten hau Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak 2010ean

garatutako Etxebizitza Politika Publikoen Ebaluazioaren Txostena da. Hain zuzen ere,

Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren 2010-2013 Plan Zuzentzailea Sailaren politiken

Plangintza Estrategikoa egiteko bitartekoa da, eta berak agintzen ditu lehentasunak, eta

helburuak lortzeko beharrezkoak diren jarduerak gidatzen ditu.

Horrela, Sailaren etxebizitza-politiken ebaluazioa, Plan Zuzentzailearen betetze-mailaren

ebaluazioa egitean datza. Plan Zuzentzaileak 70 ekintza barne hartzen ditu guztira, eta 5

jarduera-ardatz estrategikoren inguruan antolatzen ditu. Plana gauzatzeko, programen eta

jardueren zerrenda luze bat barne hartu behar da, eta, ondorioz, emaitza ugari aurkeztu

behar dira eta zatiko ebaluazio asko egin behar dira, azkenean Planaren ebaluazio bateratua

eta, beraz, Sailak etxebizitzaren esparruan egiten duen lanaren ebaluazioa egiteko.

Ezin da ahaztu, ebaluazioa ez dela helburua, politika publikoak hobetzeko bitarteko bat

baizik. Politika publikoen ebaluazioa egiteko, helburuen betetze-maila eta eraginkortasuna

ezagutu behar da, baina, aldi berean, ezin dira alboratu beste hainbat alderdi, hala nola

laguntzen banaketaren ekitatea, helburuak lortzeko ezarritako programen koherentzia eta

gizartean lortutako eragina.

Bi zatitan bereizi da dokumentua. Alde batetik, 2010eko higiezin-merkatuaren egoera

laburbiltzen da, eta, horrela, testuingurua aztertzeko aukera ematen da; beste alde batetik,

etxebizitza-politika publikoen azterketa egiten da.

Lehen zatia bost kapituluk osatzen dute. Lehenengoak, testuinguru ekonomiko orokorraren

azterketa du xedetzat; bigarrenak, EAEko etxebizitza-eskaintza aztertzen du; hirugarrenean,

etxebizitzaren beharrak eta eskaria aztertzen dira; laugarrenean, birgaitzeko beharrak eta

bosgarrenean, azkenik, hipoteka-finantzaketa aztertzen da.

Bigarrren zatia zazpi kapitulutan dago egituratuta. Lehen kapituluan, Sailaren etxebizitza-

politiken ardatz estrategikoak eta helburu garrantzitsuenak aurkezten dira, hain zuzen ere,

Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren 2010-2013 Plan Zuzentzailean barne hartzen direnak.

Era berean, etxebizitza-politikan parte hartzen duten agente guztiak aipatzen dira.

Bigarren kapituluak Plan Zuzentzailearen adierazle kuantitatibo nagusien betetze-mailaren

azterketa du xedetzat, bai eta 2010 Etxebizitza Programan ezarritako helburuena ere.

Hirugarren kapituluan, Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren 2010-2013 Plan

Zuzentzailearen jarraipena aztertzen da, jarduera-ardatzen arabera. Ildo horretan, Planak

bere bost ardatz estrategikoren eta 17 jarduera-ildoren inguruan barne hartutako 70

ekintzen betetze-maila aztertzen da.

Laugarren kapituluan Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak etxebizitzaren esparruan

garatzen dituen jardueren adierazleak aztertzen dira. Arreta berezia jarri da laguntza-

programen hartzaileekin eta talde desberdinen asetasunarekin erlazionatutako adierazleen

gainean, gainera. Horrela, azterketa sakon bat egin da kapitulu honetan, aztertutako

adierazleen banakapen desberdinen arabera: tipologiak, agenteak, analisi geografikoa, eta

abar. Bestalde, bosgarren kapituluak jardueren kostu ekonomikoa du ardatz nagusitzat.



xx

Seigarren kapituluan ebaluazioa bera aztertzen da. Horrela, orain arte aurkeztutako adierazle

guztiak aztertu eta horien balorazioak egin dira, irizpide gisa eraginkortasuna, ekitatea,

asetasuna, koherentzia eta parte-hartzea hartuta. Amaitzeko, zazpigarren kapituluan

etorkizuneko erronkei aurre egiten laguntzeko gomendioak egiten dira, ebaluazioan egindako

azterketak kontuan hartuta.



1

I ATALA TESTUINGURUAREN ANALISIA.

HIGIEZIN MERKATUAREN LABURPENA 2011 URTEAN



2

Lehen kapitulu honetan, 2011ko EAEko higiezinen merkatua testuinguruan kokatzen

saiatuko gara eta, hartara, EAEko, Espainiako eta nazioarteko eskenatoki makroekonomikoa

osatzen duten adierazle nagusien bilakaera aztertuko dugu.

2011n, EAEko ekonomiak BPGaren % 0,6ko hazkunde positiboa izan du, hau da, 2010eko

datuen aldean hobera egin du (% 0,3 urte horretan). BPGaren bilakaera positibo hori

Espainiako ekonomia osoak izandakoarekin bat dator, 2011n % 0,7ko hazkundea izan

baitu.

EAEko ekonomiaren hazkundea, neurri handi batean, kanpo-eskariaren ekarpenean

oinarritu da, azken hiru urteotan ikusi ahal izan dugunaren ildo beretik. Ekarpen hori %

0,7koa izan da 2011n, eta 2009an eta 2010ean ere izandako ekarpen positiboen

jarraipentzat har daiteke (+% 2,0 eta +% 0,9, hurrenez hurren).

Barne-eskaerak beherapen apala izan du 2011n, % 0,1 egin baitu atzera. Dena dela,

bilakaera hori hobekuntzatzat hartu behar da, 2009an eta 1010ean ikusitako

beherapenarekin alderatuz gero (-% 5,9 eta -% 0,6 hurrenez hurren).

EAEko ekoizpenaren hazkundeak ez du ekarri, ordea, okupazio-tasa hobetzea; halatan,

2011n % 1,5eko beherapena izan du, eta langabezia-tasa % 12,6raino igo da, 2010eko %

10,5aren aldean.

1.1 taula EAEko egoera makroekonomikoa.

2006 2007 2008 2009 2010 2011 Benetako BPGa 4,4 4,1 1,3 -3,8 0,3 0,6 Barne-eskaera 4,4 4,3 0,7 -5,7 -0,7 -0,1 Kanpoko saldoaren ekarpena (a) -0,2 -0,3 0,5 2,0 0,9 0,7 KPI (Kontsumoko Prezioen Indizea) (b) 3,4 2,8 4,1 0,3 1,7 2,4 BAI okupazioa (b) 2,8 0,6 0,5 -6,4 0,7 -1,5 BAI langabezia-tasa 7,0 6,1 6,4 11,0 10,5 12,6

(a) BPGaren urtearteko hazkundeari ekarritako portzentajezko puntuak (b) Urtearteko batez besteko hazkunde-tasa. Iturria: Eustat: Hiruhileroko Kontu Ekonomikoak. INE: KPI eta BAI

Nazioarteko testuinguruan, munduko ekonomia nagusien hazkundea moteldu egin dela

antzeman daiteke, 2010ean izandako hazkundearekin alderatuta. Halatan, Europar Batasuna

osatzen duten ekonomiek, osotasunean, % 1,6ko hazkunde-tasa izan dute 2011n, 2010ean

izandako % 2,0ko hazkundearen aldean.

Europar Batasunaren barruan, 2011n oso dinamika desberdinak ikusi ditugu aztertutako

herrialdearen arabera. Adibidez, Alemaniak % 3,1eko hazkunde-tasa izan du, eta Frantziak

% 1,7koa. Beste herri batzuek, aldiz (adibidez, Italiak, Espainiak eta Erresuma Batuak), %

0,7tik beherako hazkunde-tasak izan dituzte.

1. TESTUINGURU EKONOMIKO OROKORRA



3

1.2 taula EAEko egoera makroekonomikoa.

2006 2007 2008 2009 2010 2011 AEB 2,7 1,9 -0,3 -3,5 3,0 1,7 Japonia 1,7 2,2 -1,0 -5,5 4,4 -0,7 Txina 12,7 14,2 9,6 9,2 10,4 9,2 Europar Batasuna 3,6 3,4 0,5 -4,2 2,0 1,6 Alemania 3,9 3,4 0,8 -5,1 3,6 3,1 Frantzia 2,7 2,2 -0,2 -2,6 1,4 1,7 Erresuma Batua 2,6 3,5 -1,1 -4,4 2,1 0,7 Italia 2,2 1,7 -1,2 -5,5 1,8 0,4 Espainia 4,1 3,5 0,9 -3,7 -0,1 0,7 Euskal Autonomia Erkidegoa 4,4 4,2 1,3 -3,9 0,3 0,6

Iturria: NDF eta Eustat.

EAEn 2011n izandako hazkundea aztertuz gero, ikusiko dugu industria-sektoreak nahiz

zerbitzu-sektoreak lagundu dutela horretan, baina intentsitate-maila desberdinarekin.

Halatan, industria-ekoizpena % 2 hazi da 2011n, eta zerbitzu-sektorearen ekoizpena, berriz,

% 0,9. Bi sektoreetan, 2011ko aldaketa-tasak 2010ekoak baino altuxeagoak izan dira.

Nolanahi ere, 2011. urtea aurrera joan ahala, industriak bilakaera eskasagoa izan du eta,

horrenbestez, 2011ko hirugarren eta laugarren hiruhilekoetan industria-ekoizpenaren

hiruhileroko bilakaera-tasa +% 1,5ekoa eta -% 0,2koa izan da, hurrenez hurren. Aitzitik,

2011ko lehen bi hiruhilekoetan EAEko industriak hazkunde nabarmena izan du, % 3tik

gorakoa.

Zerbitzu-sektoreak, aldiz, hiruhileroko aldaketa-tasa homogeneoagoak izan ditu 2011n,

etengabe positiboak. Tasarik altuena 2011ko hirugarren hiruhilekoan gertatu da (+% 1,3),

eta aurtengo laugarren hiruhilekoan, berriz, +% 0,6koa izan da.

Eraikuntza-sektoreak aldaketa-tasa negatiboari eutsi dio 2011n ere. Alabaina, 2011n

izandako beherapena (-% 5,3) 2010ekoa baino apalagoa izan da (-% 9,8).

1.3 taula EAEko ekonomia-sektoreen hazkundea.

2011 2006 2007 2008 2009 2010 2011

I II III IV Nekazaritza /arrantza

-9,8 9,8 -6,1 3,6 24,7 -7,6 -13,9 -16,0 -21,6 16,9

Industria 4,9 4,0 -0,6 -12,7 1,8 2,0 3,7 3,3 1,5 -0,2 Eraikuntza 5,1 4,6 -5,8 -3,6 -9,8 -5,3 -4,6 -5,6 -6,0 -4,8 Zerbitzuak 3,8 4,2 3,3 -0,2 0,6 0,9 0,8 1,0 1,3 0,6 BPG 4,2 4,1 1,3 -3,8 0,3 0,6 0,9 0,8 0,6 0,2

Iturria: Eustat: Hiruhileroko Kontu Ekonomikoak. 2010ean gertatu bezala, 2011n zerbitzu-sektoreak sortu du enplegu garbia; hain zuzen,

2010eko hazkunde-tasaren parekoa: +% 0,9.

Industriaren kasuan, enplegua % 1,9 murriztu da 2011n. Beherapena izanda ere, 2010eko

datuekiko hobekuntza antzeman daiteke, urte horretan enplegua % 3,6 murriztu zelako.

Halere, eraikuntza-sektorean gertatu da 2011ko enplegu-galera garbirik handiena (-% 7,8),

aurreko urteetan ikusitako joerari eutsita.



4

1.4 taula EAEko enpleguaren bilakaera, ekonomia-sektoreen arabera, 2009-2011.

2011 2009 2010 2011

I II III IV Nekazaritza / arrantza -9,6 -1,0 -3,9 -5,9 -4,5 -2,9 -2,2 Industria -7,1 -3,6 -1,9 -1,7 -1,5 -2,1 -2,4 Eraikuntza -6,7 -6,9 -7,8 -5,8 -7,6 -8,0 -9,7 Zerbitzuak -1,3 0,9 0,9 1,5 1,1 0,7 0,2 GUZTIRA -3,4 -0,9 -0,6 -0,1 -0,4 -0,7 -1,3

Iturria: Eustat: Hiruhileroko Kontu Ekonomikoak.



5

2. ETXEBIZITZA ESKAINTZA EAEn

2.1. Etxebizitzen eraikuntza

2011n 9.344 etxebizitza hasi dira guztira EAEn. 2010. urtearekiko hobekuntza nabarmena da

hori, aurreko urtean hasitako etxebizitzekiko % 24,2ko hazkunde-tasa ekarri baitu.

Bilakaera positibo hori, neurri handi batean, 2011n hasitako etxebizitza libreen bolumenari

lotuta dago, urte horretan 4.804 etxebizitza libre hasi baitira, 2010ean hasitakoak baino %

86,8 gehiago.

Epe luzeagoari erreparatzen badiogu, aldiz, 2011ko kopuru hori EAEn 2009. urtea baino

lehenago hasitako etxebizitza kopurua baino askoz apalagoa da. Adibidez, 2.1. grafikoan ikus

dezakegunez, 2008an eraikitako etxebizitza libreen urteko erritmoak beherapen handia izan

zuen, eta hortik aurrera, aurreko urteetako mailetatik behera jardun du.

2.1 taula EAEn hasitako etxebizitzak, 1990-2011.

Hasitako etxebizitzak

Urtea Etxebizitza libreak

Babes publikoko etxebizitzak

Etxebizitzak guztira

% - a Etxebizitzen

kopuru osoarekiko,

babestutakoen 1990 6.310 1.204 7.514 16,0 1991 5.521 1.645 7.166 23,0 1992 5.213 2.017 7.230 27,9 1993 5.016 2.769 7.785 35,6 1994 7.504 2.092 9.596 21,8 1995 10.260 2.478 12.738 19,5 1996 8.903 2.637 11.540 22,9 1997 9.592 2.324 11.916 19,5 1998 13.502 2.916 16.418 17,8 1999 15.351 3.626 18.962 19,0 2000 12.115 2.835 14.950 19,0 2001 11.194 4.284 15.478 27,7 2002 9.692 5.054 14.746 34,3 2003 13.626 6.625 20.251 32,7 2004 11.794 4.427 16.621 26,6 2005 11.987 4.687 16.674 28,1 2006 9.815 5.339 15.154 35,2 2007 11.269 7.310 18.579 39,3 2008 6.203 6.259 12.462 49,8 2009 3.855 3.196 7.051 45,3 2010 2.572 4.950 7.522 65,8 2011 4.804 4.540 9.344 48,6

Iturria: Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila, eta Etxebizitza Ministerioa.



6

Higiezinak sustatzeko hainbeste zailtasun dagoen egoera ekonomiko honetan, Eusko

Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak etxebizitza babestuak sustatzeko

erritmo altuari eutsi dio 2011n, 2010ean izandako hazkunde handia eta gero ere.

2011n, EAEn babes publikoko 2.540 etxebizitza hasi dira. Kopuru hori oso garrantzitsua da

hasitako etxebizitzen kopuru osoarekiko; zehazki, 2011n hasitako etxebizitza guztien % 48,6

izan dira babes ofizialekoak.

2.1. grafikoa Eraikitako etxebizitzen bilakaera EAEn. 1990-2011.

0

2.0004.000

6.000

8.00010.000

12.000

14.00016.000

18.000

Etxebizitza libreak Etxebizitza babestuak


2.2 taula EAEn hasitako etxebizitzak, 1994-2011.

1994- 1997

1998- 2001

2002- 2005

2006- 2009

2009 2010 2011

Libreak 36.259 52.162 47.099 31.142 3.855 2.572 4.804 Etxebizitza libreen urteko batez bestekoa

9.065 13.041 11.775 7.786 3.855 2.572 4.804

Etxebizitza babestuak 9.663 13.599 20.731 22.098 3.196 4.950 4.540 Etxeb. babes. urteko batez bestekoa

2.416 3.400 5.183 5.525 3.196 4.950 4.540

Guztira 45.922 65.761 67.830 53.240 7.051 7.522 9.344 Guztizkoaren urteko batezbestekoa

11.481 16.440 16.958 13.310 7.051 7.522 9.344

% babestua/ guztizkoarek.

21,0 20,7 30,6 41,5 45,3 65,8 48,6


Lurralde Historikoen arabera zenbat etxebizitza hasi diren aztertuz gero, ikusiko dugu 2011n

Bizkaian 4.136 etxebizitza hasi direla guztira, hau da, EAEn hasitako etxebizitza guztien %

44,3.

Gipuzkoan 3.656 etxebizitza hasi dira 2011n, EAEko guztizkoaren % 39,1; eta Araban 1.552,

EAEko guztizkoaren % 16,6.

Etxebizitza babestuari bereziki erreparatuz gero, ikus daiteke EAEn 2011n hasitako etxebizitza

babestu guztien % 46,5 Bizkaian hasi dela, Gipuzkoan % 29,7, eta Araban % 23,8.



7

Etxebizitza librearen kasuan, Araban hasitako etxebizitza libreen pisu erlatiboa oso txikia da

etxebizitza babestuen aldean, EAEn hasitako etxebizitza libre guztien % 9,8 baino ez baitu

hartzen.

Gipuzkoan, aldiz, hasitako etxebizitza libreek ehuneko garrantzitsua hartu dute, zehazki EAEn

hasitako etxebizitza libre guztien % 48,0. Bizkaian hasitako etxebizitza libreek, berriz,

guztizkoaren % 42,2 hartu dute.

2.3 taula Etxebizitza libre eta babestuen eraikuntzaren banaketa geografikoa, 2011

Libreak Babestuak GUZTIRA Guztira % Guztira % Guztira % Araba 473 9,8 1.079 23,8 1.552 16,6 Bizkaia 2.025 42,2 2.111 46,5 4.136 44,3 Gipuzkoa 2.306 48,0 1.350 29,7 3.656 39,1 GUZTIRA 4.804 100 4.540 100 9.344 100

Lurralde Historikoetan etxebizitza babestuek duten pisu erlatiboaren bilakaera aztertuz gero,

agerian gelditzen da Araban hasitako etxebizitza babestuen pisua nabarmen jaitsi dela 2011n,

oraindik ere pisu hori handia bada ere. Hartara, 2006 eta 2010 bitartean, EAEko etxebizitza

babestuen erdiak Araban hasi ziren (% 47,0); 2011n, berriz, ehunekoa askoz txikiagoa izan

da: % 23,8, zehazki.

Bizkaian, aldiz, 2011n EAEn hasitako etxebizitza babestuen pisu erlatiboak (% 46,5)

nabarmen egin du gora 2006-2010 tartearekin alderatuta.

Gipuzkoan hasitako etxebizitza babestuen garrantzi erlatiboa antzekoa da 2006-2010 aldian

nahiz 2011n.

2.4 taula Etxebizitza babestuen eraikuntzaren banaketa geografikoa, 2006-2011.

Urteko batez bestekoa 2006-2010

2011

Guztira % Guztira %

% ∆ 2011/2010

Araba 2.540 47,0 1.079 23,8 -57,5 Bizkaia 1.380 25,5 2.111 46,5 53,0 Gipuzkoa 1.490 27,5 1.350 29,7 -9,4 GUZTIRA 5.410 100,0 4.540 100,0 -16,1

Iturria: Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.

Bilakaera kontuan hartuta, 2011n hasitako etxebizitzen kopuru osoarekiko aldaketa-tasa

aztertzen dugunean, alde nabarmenak antzeman ditzakegu herrialdetik herrialdera. Halatan,

Araban hasitako etxebizitza kopurua % 33,9 murriztu den bitartean, Bizkaian eta Gipuzkoan

nabarmen egin du gora (+% 61,3 eta +% 40,1, hurrenez hurren).



8

2.2. grafikoa Hasitako etxebizitza libre eta babestuen bilakaera, Lurralde Historikoen arabera, 2006-2011.

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxebizitza kopurua

Libreak Babestuak

2.3. grafikoa EAEn hasitako etxebizitza libreen kopuruaren bilakaera, 1991-2011.

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

1991

1992

1993

1994

1995

199 6

199 7

199 8

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

A raba Gipuzko a B izkaia

Iturria: Sustapen Ministerioa.

Hasitako etxebizitza babestuen tasak zera neurtzen du: hasitako etxebizitza babestuen

ehunekoa, hasitako etxebizitza kopuru osoarekiko. Bada, 2011n hiru Lurralde Historikoen

ratioak erakusten digu etxebizitza babestuek garrantzi handia dutela hiruetan, lurralde batetik

bestera alde nabarmenak badaude ere.

Arabari dagokionez, 2011n hasitako hiru etxebizitzetatik bi babestuak izan dira (% 69,5).

Bizkaian, etxebizitza libreen (% 49,0) eta babestuen (% 51,0) pisua oso antzekoa da, eta

Gipuzkoan, aldiz, hasitako etxebizitza gehienak libreak izan dira (% 63,1).

Bilakaerari erreparatuz, 2011n hasitako etxebizitza babestuen tasa askoz altuagoa da hiru

Lurralde Historikoetan, joan den hamarkadaren hasieran izandakoa baino. Epe laburragoan,

2010. urtearekin alderatuta, hasitako etxebizitza babestuen tasa pixka bat murriztu dela ikus

daiteke.

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA



9

2.4. grafikoa Hasitako etxebizitza babestuen tasa Lurralde Historikoen arabera, 1995-2011.

0

10

20

30

40

50

60

70

801995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Hasi

tako

etx

eb

izit

za b

ab

est

uen

%,

hasi

tako

etx

eb

izit

za g

uzt

iekik

o

Araba Bizkaia Gipuzkoa TOTAL


2.2. Espainian eraikitzen hasitako etxebizitzekin alderatzea

Espainia osoan, 2011n 86.252 etxebizitza hasi dira; horietatik 51.956 libreak (% 60,2) eta

34.296 babestuak (%39,8). Horrenbestez, urte horretan ere mantendu da aurreko urteetan

ikusitako joera, hau da, hasitako etxebizitza kopuruak behera egin duela.

Zehazki, 2010. urtearekin alderatuz, Espainian % 32,2 etxebizitza gutxiago hasi da.

Etxebizitza babestuen kasuan % 43,3 gutxiago eta etxebizitza libreen kasuan, % 17,6

gutxiago.

2.5 taula Espainian hasitako etxebizitzak, 2002-2011.

Hasitako etxebizitzak

Urtea Etxebizitza libreak

Etxebizitza babestuak

Etxebizitzak guztira

% - a Etxebizitza

kopuru osoarekiko, babestuen

2002 499.200 43.900 543.100 8,1 2003 550.800 72.000 622.800 11,6 2004 621.257 69.769 691.026 10,1 2005 635.608 79.191 714.799 11,1 2006 664.924 94.763 759.687 12,5 2007 532.117 85.097 617.214 13,8 2008 237.960 90.531 328.491 27,6 2009 80.230 79.056 159.286 49,6 2010 63.090 60.526 123.616 49,0 2011 51.956 34.296 86.252 39,8


Epe luzera begiratuz gero, agerian gelditzen da Espainian urtero hasitako etxebizitza kopuruak

nabarmen egin duela behera, are gehiago 2007tik aurrera. Bilakaera horretan are

nabarmenagoa da urtero hasten diren etxebizitza libreen kopuruaren jaitsiera.

Halatan, 2002 eta 2007 bitartean Espainian urtero batez beste 658.104 etxebizitza hasi

baziren, 2008-2011 bitartean batez bestekoa 3,8 aldiz txikiagoa izan da, 174.000 unitate

baino gehixeago baino ez baitira hasi.



10

2008ra arte etxebizitza babestuen eraikuntza-erritmoa mantendu egin zenez, hasitako

etxebizitza horien mailari eutsi egin zaio, 2006an izan zen gailurretik gertu. Halere, 2009tik

aurrera hasitako etxebizitza babestuen urteko kopuruak ere nabarmen egin du behera.

2.6 taula Espainian batez beste hasitako etxebizitzak, 2002-2007 versus 2008-2011.

GUZTIRA Libreak Babestuak 2002-2007ko batez bestekoa 658.104 583.984 74.120 2008-2011ko batez bestekoa 174.411 108.309 66.102 Ehunekoa 3,8 5,4 1,1


Hurrengo diagrametan, EAEko etxebizitza-eraikuntzak izan duen bilakaera Espainiakoak izan

duenarekin alderatuko dugu, Sustapen Ministerioak hasitako etxebizitza kopuruari buruz

ematen duen informazioa abiapuntu hartuta.

1994. urtea 100 indizetzat hartuta, hasitako etxebizitza guztien (libreen eta babestuen)

kopuruak 97 puntuko indizea du 2011n, eta 31koa gainerako Espainian. Hartara, epe luzera

begiratuta, 2011n, etxebizitzak eraikitzeko jarduerak askoz ere uzkurtze handiagoa izan du

Espainian EAEn baino.

2.5. grafikoa Hasitako etxebizitza guztien bilakaera. 1994-2011 aldia. Indizea 100 = 1994. EAE eta gainerako Espainia.

238

7997

100133 120 124

171198

156 161 154211

169 174158

194

130 73

31

100137 113 132 156

199 207 206 211239

269 278 297

61

126

460

50

100

150

200

250

300

350

400

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Ind

izea =

10

0 =

19

94

EAE Gainerako Espainia


Aipaturiko indizea erabiliz, 1994tik aurrera etxebizitza babestuek izan duten bilakaeraren

azterketa berezia eginez gero, ikus dezakegu EAEn gainerako Espainian baino askoz ere

etxebizitza babestu gehiago eraikitzen direla. Izan ere, EAEko indizea 217koa da 2011n, eta

gainerako Espainian, berriz, 38koa.



11

2.6. grafikoa Hasitako etxebizitza babestuen kopuruaren bilakaera. 1994-2011 aldia. Indizea 100 = 1994. EAE eta gainerako Espainia.

255

217

237

153

299

349

224212

317

242205

136173

139111126

118

100

3895 7010699116978582537056

796810586

150100

0

50

100

150

200

250

300

350

400

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Ind

izea 1

00

=1

99

4

EAE Gainerako Espainia


Nolanahi ere, azken hiru urteetan nabarmen hazi da Espainiako etxebizitza babestuen

kuota. Halere, hazkunde hori ez da hasitako etxebizitza babestuen kopurua haztearen

ondorioa, azken urteetan hasitako etxe libreen kopuruaren beherapen handiaren ondorioa

baizik.

2.7. grafikoa Hasitako etxebizitza berri guztien kopuruan etxebizitza babestuek duten pisu erlatiboaren bilakaera. 1994-2011 aldia. EAE eta gainerako Espainia.

65.8

28.6

48.6

45.3

50.2

39.335.2

28.127.3

32.734.327.7

19.019.1

17.8

19.522.919.521.8

44.4

52.0

51.9

14.213.111.710.712.08.911.59.113.214.4

25.8

35.5

25.1

32.5

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

hasi

tako

bab

est

uen

%,

gu

ztir

a h

asi

tako

are

kik

o

EAE Espainia


Etxebizitza berrien ekoizpena biztanleriarekin alderatuz gero, ikus daiteke 2011n EAEn

etxebizitza gehiago eraiki dela, gainerako Espainiaren aldean.

2010ean ere, eta lehen aldiz azken hamarkadetan, mila biztanleko hasitako etxebizitzen ratioa

handiagoa izan da EAEn (3,5 etxebizitza mila biztanleko) gainerako Espainian baino (2,6

etxebizitza mila biztanleko). Alde hori areagotu egin da 2011n eta, ondorioz, EAEn mila

biztanleko hasitako etxebizitzen ratioa 4,1ekoa izan da; gainerako Espainian, aldiz, 1,7koa

baino ez.



12

Espainian baieztatu egin da higiezinen krisiaren eragin handia eta, halatan, mila biztanleko

hasitako etxebizitzen ratioak beherapen garrantzitsua izan du 2007ko ratioarekin alderatuta,

urte horretan 17 etxebizitza eraikitzen baitziren mila biztanleko.

Aitzitik, EAEn izandako bilakaera orekatuagoa da: 1994 eta 2007 bitartean biztanleko hasi den

etxebizitza kopuruaren hazkundea Espainian baino txikiagoa izan zen, baina 2007tik 2011ra

izandako beherapena ere askoz txikiagoa izan da.

2.8. grafikoa Hasitako etxebizitza guztien bilakaera 1.000 biztanleko, 1994-2011 aldia. EAE eta gainerako Espainia.

4.1

17.5

13.9

7.2

1.74.5

6.0 5.57.8

9.07.1 7.4 7.0

9.67.7 7.8 7.1

8.7

5.8

3.3

3.5

5.6 7.1 6.8

10.4

12.9 13.5 13.0 13.314.8 16.4

16.6

3.4

2.60

5

10

15

20

1994

1995

1996

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011Etx

eb

izit

za k

op

uru

a,

1.0

00

b

izta

nle

ko

EAE Espainia


2.9. grafikoa Hasitako etxebizitza libre eta babestuen bilakaera 1.000 biztanleko, 1994-2011 aldia. EAE eta gainerako Espainia.

0

5

10

15

20

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011m

ila b

izta

nle

ko

hasi

tako

etx

eb

izit

za k

op

uru

a

Libreak, Espainian Libreak EAEnBabestuak, Espainian Babestuak EAEn




13

2006-2011 aldian hainbat autonomia erkidegotan hasitako etxebizitza kopuruaren bilakaera

aztertuz gero, horietan guztietan beherapen garrantzitsua antzeman daiteke.

Autonomia Erkidego gehienetan, 2011n hasitako etxebizitzen kopurua % 80 murriztu da,

2006an hasitakoen aldean. Testuinguru negatibo orokor horretan, EAE da murrizketa-tasarik

apalena duen autonomia erkidegoa (-% 39,9). Hain zuzen, beherapen hori Nafarroako Foru

Erkidegoan eta EAEn baizik ez da % 75 baino apalagoa.

2.10. grafikoa Hasitako etxebizitzen aldaketa-tasa, autonomia erkidegoen arabera. 2006-2011 aldiko aldaketa.

-96.4

-95.6

-94.8

-93

-92.7

-91.4

-91

-89.7

-88.7

-88.6

-86.9

-85.4

-84.2

-82

-78.6

-77.3

-46.2

-39.9

-100 -90 -80 -70 -60 -50 -40 -30 -20 -10 0

Murtziako Eskualdea

Kanariak

Valentziako Erkidegoa

Errioxa

Katalunia

Gaztela-Mantxa

Andaluzia

Galizia

ESPAINIA GUZTIRA

Aragoi

Kantabria

Gaztela eta Leon

Balear Uharteak

Madrilgo Erkidegoa

Asturias

Extremadura

Nafarroako Foru Erkidegoa

Euskal Autonomia Erkidegoa

%


2011ko bilakaerari erreparatuz, ia autonomia erkidego guztietan gertatu da dinamika

negatiboa. Nafarroan (+% 57,9), EAEn (+% 25,1) eta Madrilen (+% 8,8) baizik ez du egin

gora 2011n hasitako etxebizitzen kopuruak.

Jaitsierarik handiena Errioxan (-% 75,0), Murtzian (-% 62,4), Katalunian (-% 56,1) eta

Aragoin (-% 53,7) gertatu da. Nolanahi ere, gainerako erkidego guztietan ere beherapen

nabarmenak izan dira 2011n, guztiek ere % 25etik gorako beherapenak jasan baitituzte.



14

2.11. grafikoa Hasitako etxebizitzen urtearteko aldaketa-tasa, autonomia erkidegoen arabera, 2010-2011.

-75

-62,4

-56,1

-53,7

-49,6

-39,9

-38,7

-37,5

-34,6

-31,1

-30,2

-30,2

-28,5

-27,4

-24,8

8,8

25,1

57,9

-100 -50 0 50 100

Errioxa

M urtzia

Katalunia

Aragoi

Gaztela-M antxa

Valentziako erkidegoa

Kanariar uharteak

Galizia

Gaztela eta Leon

Extremadura

ESPAINIA GUZTIRA

Asturiasko Printzerria

Andaluzia

Balear Uharteak

Kantabria

M adrilgo Erkidegoa



%


Espainian 2011n mila biztanleko hasitako etxebizitzen ratioa 1,8koa da; hau da, 2010eko

ratioarekiko beherapen nabarmena gertatu da (2,6 etxebizitza mila biztanleko, urte

horretan).

Autonomia Erkidegoek 2011n izandako ratio hori aztertuz gero, honako erkidego hauek

nabarmen ditzakegu, ordenan: Nafarroa (7,4), Ceuta (5,1) eta EAE (4,1). Izan ere,

horiexek dira 1.000 biztanleko etxebizitza gehien hasi dituzten erkidegoak.

Aitzitik, Kanariak (0,7), Valentzia (1,0) eta Murtzia (1,0) dira 2011n biztanle

kopuruarekiko hasitako etxebizitzen ratiorik txikiena duten erkidegoak, Espainiako batez

bestekoaren (1,8) azpitik, nabarmen.



15

2.12. grafikoa 1.000 biztanleko hasitako etxebizitzak, auton. erk., 2010-2011.

2011

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Kanariak


M urtziako Eskualdea

Katalunia

Galizia

Andaluzia

Espainia

Guzt ira

Aragoi

Balear Uharteak

Errioxa

M adrilgo Erkidegoa


Gaztela-M antxa

Kantabria

Gaztela eta Leon

Extremadura

EAE


Libreak Babestuak

2010

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Kanariak


Madrilgo Erkidegoa

Andaluzia

Katalunia

Galizia

Balear Uharteak

Murtziako Eskualdea

Guztira

EAE

Kantabria


Extremadura

Gaztela eta Leon

Aragoi


Gaztela-Mantxa

Errioxa

Libreak Babestuak

Iturria: Sustapen Ministerioa eta EIN

Espainia=1,7

Espainia = 2,6



16

Azkenik, autonomia erkidegoetan hasitako etxebizitza guztiekiko etxebizitza babestuek duten

pisu erlatiboa aztertuz gero, azpimarratu egin behar da ekimen publikoak Espainiako

autonomia erkidego guztietan eskuratu duen garrantzi handia.

Autonomia erkidegoei zehatzago erreparatuta, ordea, 2011n, etxebizitza babestuek are

garrantzi handiagoa izan dute Nafarroan (% 68,3) eta EAEn (% 46,6).



17

2.13. grafikoa Hasitako etxebizitzekiko etxebizitza babestuen ehunekoa, autonomia erkidegoen arabera, 2010-2011.

2011

0 20 40 60 80 100

Errioxa

Murtziako Eskualdea

Galizia

Gaztela eta Leon

Balear Uharteak

Gaztela-Mantxa


Kantabria

Katalunia

Aragoi


Andaluzia

ESPAINIA GUZTIRA

Extremadura

Kanariak

EAE

Madrilgo Erkidegoa


2010

0 20 40 60 80 100

Kanariak

Balears (Illes)

Katalunia

Galizia


Murtziako Eskualdea

Gaztela eta Leon

Andaluzia

Gaztela-Mantxa

ESPAINIA GUZTIRA


Kantabria

Errioxa

Extremadura


Aragoi

Madrilgo Erkidegoa


Iturria: Sustapen Ministerioa eta EIN

Espainia = 39,8

Espainia = 49,0



18

2.3. Higiezin-eskaintzaren adierazleak. Eskainitako etxebizitzen prezioak eta ezaugarriak.

2.3.1. Etxebizitzen prezioa EAEn

2011n zehar, EAEn eskaintzan dauden etxebizitza erabilien metro koadro erabilgarriaren

batezbestekoa 3.841,6 €/m2 zen, hau da, prezioa % 1,3 uzkurtu zen 2010arekiko.

2007 urtearekin alderatuz, non serie historikoaren batezbesteko preziorik gorena erregistratu

baitzen (4.356,4 €/m2), metro koadro erabilgarriaren batezbesteko prezioa % 11,8 murriztu

da.

EAEn eskaintzan dauden eraikuntza berriko etxebizitza askeen prezioa bereziki aztertzen

bada, azken urtean % 2,8ko jaitsiera eman dela ikus daiteke, 2011n metro koadro

erabilgarriaren batezbesteko prezioa 3.769,5 €/m2-etan kokatuz.

2007 urtearekin alderatuz, EAEn salgai dauden etxebizitza berri libreen metro koadro

erabilgarriaren batezbesteko prezioaren jaitsiera % 8,4 dela ikus daiteke.

Etxebizitza babestuari dagokionez, mota honetako etxebizitzaren metro koadro erabilgarriaren

prezioa 2011n 1.532,3 €/m2 da, % 4ko igoera erregistratuz 2010arekiko.

2.14. grafikoa Metro koadro erabilgarriaren prezioaren bilakaera, etxebizitza motaren arabera.

Iturria: Eskaintza Inmobiliarioa. Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 I 11 II 11 III 11 IV 11

Erabiliak B erri libreak Eredu-etxebizitza B abestuak

Hiruhilekoko

Urteko



19

2.7 taula Metro koadro erabilgarriaren prezioaren bilakaera etxebizitza motaren arabera.Urteko batezbestekoak 1994- 2011.

ETXEBIZITZA LIBREA ETXEBIZITZA BABESTUA

€/m2

Librea guztira *

Erabilia Berri librea Eredu-

etxebizitza BOE Soziala

1994 Batezb 1.308,7 1.331,2 1.268,1 1.111,9 644,6 1995 Batezb 1.388,3 1.350,8 1.496,5 1.256,1 701,7 1996 Batezb 1.422,9 1.398,9 1.502,5 1.238,1 695,7 1997 Batezb 1.421,4 1.404,9 1.478,5 1.160,0 700,2 1998 Batezb 1.459,0 1.451,4 1.490,5 1.238,1 638,6 1999 Batezb 1.774,5 1.879,7 1.568,6 1.424,4 700,2 2000 Batezb 2.168,2 2.339,4 1.839,1 1.562,6 901,8 550,0 2001 Batezb 2.360,5 2.408,4 2.219,7 2.155,6 922,8 520,5 2002 Batezb 2.530,6 2.594,5 2.345,6 2.242,8 1.007,8 521,3 2003 Batezb 3.060,1 3.338,4 2.510,0 2.419,7 1.047,4 597,1 2004 Batezb 3.327,1 3.596,4 2.905,2 2.785,7 1.129,0 670,3 2005 Batezb 3.715,0 3.935,5 3.369,0 2.960,2 1.245,8 756,5 2006 Batezb 4.046,9 4.272,8 3.646,3 3.153,6 1.285,1 -- 2007 Batezb 4.283,9 4.356,4 4.113,2 3.221,4 1.322,9 -- 2008 Batezb 4.160,4 4.199,0 4.053,8 3.428,4 1.372,0 -- 2009 Batezb 3.846,6 3.778,9 4.032,5 3.338,1 1.468,9 -- 2010 Batezb 3.888,3 3.891,0 3.877,4 3.496,2 1.474,3 2011 Batezb 3.830,3 3.841,6 3.769,5 3.447,7 1.532,3

(*) Berria eta erabilia Iturria: Eskaintza Inmobiliarioa. Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

EAEko alokatzeko merkatuak 2011n zehar izan duen dinamika aztertzen bada, agerian dago

higiezinen jabetzaren agenteen bitartez merkaturatu diren etxebizitza erabilien batezbesteko

errenta hilean 896 €-koa dela.

Bilakaerari erreparatuta, azken urtean % 2,7ko uzkurdura eman da. Horrela, salgai dagoen

etxebizitzaren prezioaren kasuan ikusi den bezala, EAEn azken urteotan eskainitako

batezbesteko errentak beherazko joera adierazi du, 2007an erregistratutako 968,9 €-ko

errentarekiko % 7,5 uzkurtu baita.

2.15. grafikoa Alokairuan eskainitako etxebizitza erabilien hileko errenten bilakaera. 1994-2011.

500

600

700

800

900

1.000

1.100

1.200

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

I 1

1

I I 1

1

III

11

IV 1

1

Eu

ro/

hil

ean


Hiruhilekoko

Urteko



20

Azken hamar urteotan merkatu librean salgai dauden etxebizitzen batezbesteko prezioaren

eta alokairuko batezbesteko errentaren bilakaerak elkarrekin alderatuz aztertzen badira,

agerian uzten da salmenta erregimena neurri handiagoan hazi dela, alokairuko prezioa baino.

Horrela, 100 oinarritzat hartuta, 1996an salmentako prezioek igoera bizia erregistratu dute

2007ra arte, 301 puntutako balioa erdietsiz goren historiko horretan; aldiz, alokairuaren

kasuan, goren historikoa 2008an erregistratu da (183 puntu).

2007tik geroztik, EAEn eskaintzan dauden etxebizitzen prezioak beheranzko joera jarraitu du

2010ean 269 puntutan kokatu arte; ostera, batezbesteko errentak 169 puntu erdietsi ditu urte

berean.

2.16. grafikoa Etxebizitza libreen prezioa/m2 eta errenten indizeen bilakaera (100=1996 indizea). 1996-2011.

80

130

180

230

280

330

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Ind

izea =

10

0

Prezioak / m2 Errentak


Jabetza erregimeneko etxebizitzaren eskaintzari dagokionez, eskaintzan dauden etxebizitza

erabiliaren batezbesteko prezioan 2011n zehar eman den jaitsierak, 2007tik geroztik

antzemandako beherazko joerara itzultzea ekarri du. Joera horren zeinua aldatu zen 2010ean,

orduan etxebizitza mota honetako prezioa arinki igo baitzen.

Bestalde, eraikuntza berriko etxebizitza librearen kasuan, 2008tik geroztik antzemandako

batezbesteko prezioaren beherazko joera mantendu da 2011n.



21

2.17. grafikoa Etxebizitzen prezioa/m2 eta errenten urteko aldaketa-tasak, etxebizitza motaren arabera. 1996-2011

SALGAI DAUDEN ETXEBIZITZAK

-15-10

-505

10152025303540

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

%

Erabilia B erri librea

ALOKATZEKO ETXEBIZITZAK

-15-10

-505

10152025303540

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

%

A lo kairu librea A lo kairu babestua


2.3.2. Etxebizitza librearen merkatua

a) Salgai dauden etxebizitza libreak

2011n, eraikuntza berriko etxebizitza libre berriaren batezbesteko prezioa Gipuzkoan 3.876,2

€/m2 da, Araban eta Bizkaian antzemandako prezioen gainetik kokatuz. Horrela,

erregistratutako batezbesteko prezioak 3.802,1 €/m2 eta 3.438,4 €/m2 dira Bizkaian eta

Araban, hurrenez hurren.

Gipuzkoak EAEko preziorik altuena erregistratzen badu ere, 2011n zehar batezbesteko prezioa

% 3,9 uzkurtu zen lurralde horretan, 2010ean antzemandako beheranzko joera mantenduz,

orduan batezbesteko prezio hori % 7,7 uzkurtu baitzen.

Arabak zein Bizkaiak antzeko jaitsiera erregistratu dute eskaintzan dauden etxebizitza berrien

batezbesteko prezioan, 2011n zehar (-% 2,6 Arabaren kasuan eta -% 2,5 Bizkaiaren kasuan).



22

Bizkaian, jaitsiera hori 2010ean erregistratutakoaren antzekoa da (-% 3,4). Ostera, Araban

aldaketa adierazgarria ekarri du 2010ean antzemandako dinamikarekiko: orduan,

batezbesteko prezioa % 1,9 hazi baitzen.

2.18. grafikoa Etxebizitza berri libreen metro koadro erabilgarriaren prezioaren bilakaera, Lurralde Historikoen arabera. 1994-2011.

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

A raba B izkaia Gipuzko a

H iruhileko ko

Urteko


Bigarren eskuko higiezinen merkatua bereziki aztertuz, Gipuzkoan (4.395,3 €/m2) eta

Bizkaian (3.766,4 €/m2) zein Araban (3.232,8 €/m2) kokatutako etxebizitzen batezbesteko

prezioen artean alde adierazgarria antzematen da. Alde hori nabarmenagoa da etxebizitza

berriaren kasuan aztertutakoa baino.

Azken urtean, eskaintzan dauden bigarren eskuko etxebizitzen batezbesteko prezioek jaitsiera

adierazgarria erregistratu dute Gipuzkoan (-% 6,2) eta Araban (-% 4,0). Ostera, Bizkaian

apenas aldatu da eskaintzan dauden etxebizitza erabilien batezbesteko prezioa (+% 0,4).

2.19. grafikoa Etxebizitza erabilien metro koadro erabilgarriaren prezioaren bilakaera , Lurralde Historikoen arabera. 1994-2011.

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

5.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 I 11 II 11 III 11 IV 11

Eu

ro/

m2 e

rabil

garr

iak

Araba Bizkaia Gipuzkoa

Hiruhilekoko

Urteko




23

2007 eta 2011 urteren bitartean eskaintzan dauden etxebizitza libreen batezbesteko

prezioaren jaitsierak, etxebizitza librearen eskaintzaren prezioaren tarte handien araberako

banaketan eragin adierazgarria izan du.

Horrela, prezio txikiko etxebizitzen eskaintzak EAEko etxebizitzen eskaintza osoarekiko duen

pisu erlatiboa handituz doa. Zehazki, 2007an eskainitako etxebizitzen % 37,8k 300.000 €

baino batezbesteko prezio txikiagoa adierazten bazuten ere, 2011n portzentaje hori

eskainitako etxebizitzen kopuru osoaren % 46,8ra igo da.

2.20. grafikoa Etxebizitza libreen (berriak eta erabiliak) prezioen banaketaren bilakaera. 1996-2011

5,8 3,8 7,6 6,0 6,8 7,1 6,7 6,5

12,8 12,518,1 17,4 18,7 19,5 19,3 19,5

19,2 20,1

25,822,5 22,3 22,0 21,4 20,8

20,821,6

18,823,9 23,1 22,3 21,1 21,4

13,89,3 8,1 8,8 8,8 9,3 11,1 11,9

11,8

14,5

22,6

20,1

12,9

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2006 2007 2008 2009 2010 I 11 II 11 III 11 IV 11

<120.000€ 120.000-180.000€ 180.000-300.000€ >300.000€ >420.000€


EAEko eremu geografiko ezberdinetan salgai dauden eraikuntza berriko etxebizitza libreen

batezbesteko prezioa aztertzen bada, hiriburuetan EAEko gainerako udalerrietan baino prezio

altuagoak ikus daitezke.

2011ko laugarren hiruhilekoan, hiriburuetan salgai dauden eraikuntza berriko etxebizitza

libreen batezbesteko prezioa 4.196,1 €/m2 da, aurreko urteetan bezala, gainerako

udalerrietako prezioen gainetik kokatuz.

Hiriburuetako eremu funtzionaletan kokatuta dauden udalerrien kasuan, batezbesteko prezioa

3.975 €/m2 da, hau da, hiriburuetako batezbesteko prezioa baino % 5,3 txikiagoa. Alde hori

handiagoa da EAEko gainerako udalerrietako prezioarekin alderatzen bada (hiriburuetako

eremu funtzionaletan kokatuta ez dauden udalerriak); bertan, eskainitako eraikuntza berriko

etxebizitza libreen batezbesteko prezioa 3.425 €/m2 da, hau da, hiriburuetan ikusitakoa baino

% 18,4 txikiagoa.

Halaber, bilakaerari erreparatuz, euskal hiriburuetan eskaintzan dauden eraikuntza berriko

etxebizitza libreen batezbesteko prezioa atzera doa; hortaz, azken hamabi hilabeteetan urte-

arteko tasa % 5,2 jaitsi da.

Uzkurdura hori, hiriburuetako eremu funtzionaletan kokatuta ez dauden udalerrietan

antzemandako batezbesteko prezioek jasandakoa (-% 3,3) baino handiagoa da. Bestalde,



24

hiriburuetako eremu funtzionaletan kokatuta dauden udalerrietako batezbesteko prezioa

apenas aldatu da 2011n zehar.

EAEko hiriburuetako etxebizitza libreen batezbesteko prezioen arteko alderaketak agerian

uzten du gipuzkoar hiriburua garestiena dela 2011n. Horrela, Donostian erregistratutako

batezbesteko prezioak Bilbon erregistratutakoa gainditzen du (Donostian 4.838,1 €/m2 eta

4.654,7 €/m2 Bilbon). Bestalde, Gasteizek gainerako hiriburuetan erregistratutakoak baino

batezbesteko prezio askoz ere txikiagoa erregistratzen du (3.651 €/m2).

2.21. grafikoa Etxebizitza berri libreen metro koadroko prezioen bilakaera, eremu geografikoen arabera, 2000-2011.

1.500

2.500

3.500

4.500

5.500

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 I 11 II 11 III 11 IV 11

Eu

ro/m

2

Hiriburuak Hiriburuen EF gainerakoa EAE gainerakoa


Salgai dauden bigarren eskuko etxebizitzen merkatuari dagokionez, hiriburuetan eskainitako

etxebizitza erabilien metro koadro erabilgarriaren batezbesteko prezioa 4.224,1 €/m2 da

2011n. Alde adierazgarria antzematen da EAEko gainerako udalerrietakoarekin alderatuz:

- Hiriburu horietako eremu funtzionaletan kokatutako etxebizitzen batezbesteko prezioa

baino % 16,8 altuagoa (3.616,7 €/m2).

- EAEko gainerako udalerrietan erregistratutako batezbesteko prezioaren % 31,6

altuagoa (3.209,1 €/m2).

Bilakaerari erreparatuz, 2011n zehar etxebizitza erabiliaren metro koadro erabilgarriaren

batezbesteko prezioa 2010eko maila antzekoan mantendu da, bai hiriburuetan eta baita

horien eragin-eremuetan ere, urteko igoera arinak erregistratuz (% 0,5 eta % 0,2 hurrenez

hurren). Ostera, batezbesteko prezioak nabarmenki behera egin du hiriburuetako eremu

funtzionaletatik kanpo kokatuta dauden udalerrien kasuan (-% 6,4).

Hiriburuetako bigarren eskuko etxebizitzen metro koadro erabilgarriaren batezbesteko

prezioen arteko ezberdintasunen azterketak Donostiak lortutako batezbesteko prezioak

nabarmenki altuagoak direla konfirmatzen du (5.705 €/m2), hau da, Bilbokoa (4.249 €/m2)

baino % 34,3 altuagoa eta Gasteizekoa (3.271 €/m2) baino % 74,4 altuagoa.

Urteko

Hiruhilekoko



25

2.22. grafikoa Etxebizitza erabilien metro koadroaren prezioen bilakaera eremu geografikoaren arabera, 2000-2011.

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 I 11 II 11 III 11 IV 11

Eu

ros/

m2

H iriburuak H iriburuen EF gainerako a EA E gainerako a


2011n eskaintzan dauden etxebizitzen ezaugarriei dagokienez, eraikuntza berriko etxebizitza

libreen batezbesteko azalera 82,9 m2 da, 2010ean adierazitako batezbesteko tamaina baino

pixka bat txikiagoa (83,5 m2). Salgai dauden bigarren eskuko etxebizitzen batezbesteko

tamaina pixka bat altuagoa da 2010ean baino (89 m2 2011n eta 87,6 m2 2010ean).

2.23. grafikoa Salgai jarritako etxebizitzen azalera erabilgarriaren (m2) bilakaera motaren eta erregimenaren arabera. 2000-2011

65

70

75

80

85

90

95

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 I 10 II 10 III10

IV10

I 11 II 11 III11

IV11

aza

lera

/m

2

Berri librea Erabilia

Iturria: Eskaintza Inmobiliarioa. Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko

Jaurlaritza.

EAEko etxebizitza librearen eskaintzak 2011n adierazten dituen bestelako ezaugarriak

aztertuz, luxuzko etxebizitzen eskaintza azken hamabi hilabeteetan arinki handitu dela ikus

daiteke, 2010ean eskaintza osoaren % 8tik 2011n % 10,2ra pasatuz.

Ostera, apartamentuen eskaintzaren garrantzi erlatiboa % 12ren inguruan egonkor mantendu

da 2011n; aldiz, familiabakarreko etxebizitzen pisu erlatiboa arinki murriztu da, 2010ean %

9,4tik 2011n % 9ra pasatuz.



26

2.24. grafikoa Salgai dauden etxebizitza berri libreen ezaugarrien bilakaera, etxebizitzaren akaberaren arabera, 2000-2011.

0

5

10

15

20

25

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 I 10 II 10 III 10 IV 10 I 11 II 11 III 11 IV 11

%

Familiabakarren % Luxuzkoen %Proiektuan daudenen % Apartamentuen %


Azkenik, eraikuntza berriko etxebizitza librearen eskaintzaren banaketari dagokionez

aztertutako eremu geografiko ezberdinen arabera, hiriburuetako eremu funtzionaletan

kokatuta ez dauden udalerriei dagokien eskaintzaren pisu erlatiboa handiagoa da (eskainitako

etxebizitza kopuru osoaren % 45,7); aldiz, hiriburuetan eta horien eremu funtzionaletan

kokatuta dauden udalerriei % 21,8 eta % 32,5 dagokie, hurrenez hurren.

Hiriburuen artean, Gasteizek etxebizitza berri libreen eskaintzaren zati handiena bereganatzen

jarraitzen du (kopuru osoaren % 10,6), Bilbok % 7,7 biltzen du eta Donostiak apenas % 3,4.

2.25. grafikoa Etxebizitza berri librearen eskaintzaren banaketaren bilakaera, 1997-2011

ETXEBIZITZA BERRI LIBREA

41,6

25,8

20,8

28,4 32

31,4

28,3

21,7 26,5 30,2

29

25,6 29,9

22,7

21,82

8,2

36,3 4

2,4

37,6 4

3,4

40,7

39,5 43,5

33,5

33,2

33,3

29,1 32,1

34

32,5

30,2

37,9

36,8

33,9

24,6 27,9 32,2 34,8 4

0,0

36,6

37,7

45,3

38,0 4

3,2 45,7

0

10

20

30

40

50

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

% s

/tot

al o

fert

a

Hiriburuak

Hiriburuetako eremu funtzionalak, hiriburuak kanpo

Hiriburuetako eremu funtzionaletatik kanpo dauden udalerriak


Jaurlaritza.

Hiruhilekoko Urteko



27

2.26. grafikoa Hiriburuek bereganatutako eskaintza berri librearen pisu erlatiboaren bilakaera. 1996-2011.

ETXEBIZITZA BERRI LIBREA

5,4 4,410,6 8,6 8,0 10,3 10,8 12,4 15,8

9,2 10,314,8 12,9 10,6

15,17,4 7,9

3,9 11,2 11,2 8,3 5,4 5,96,6

7,0 6,55,0

2,93,4

16,321,1

14,0 9,013,9

12,2 12,2 9,75,5

8,27,8

12,8 8,810,1

6,9 7,7

4,85,7

14,6

21,822,7

29,925,6

29,030,2

26,521,7

28,331,432,0

28,4

21,725,8

41,636,3

05

1015202530354045

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Gasteiz Donostia Bilbo Hiriburuak guztira


b) Alokairuan eskainitako etxebizitza libreak Higiezinen jabetzako agenteek alokairuko merkatuan eskaini dituzten partikularren etxebizitza

erabiliaren batezbesteko errenta hilean 896 €-koa da 2011n. 2010arekiko, % 2,7 jaitsi da;

aldiz, 2010ean zehar alokairuaren prezioa % 5 handitu zen.

Lurralde Historikoaren arabera, ezberdintasun adierazgarriak ikus daitezke alokairuaren

batezbesteko errentetan; hortaz, Gipuzkoan, batezbesteko errenta (994 €/hilean) gainerako

lurraldeek adierazten dituzten errentak baino askoz ere altuagoa da, hau da, Bizkaian eta

Araban baino 112 eta 163 € altuagoa hilean, hurrenez hurren.

Eskainitako alokairuaren prezioaren bilakaera ezberdina izan da Lurralde Historikoen arabera.

Horrela, azken hamabi hilabeteetan zehar, Araban soilik gora doa batezbesteko errenta (+%

0,4); aldiz, Bizkaian eta Gipuzkoan jaitsiera erregistratu da (-% 4,4 eta -% 1,1, hurrenez

hurren).

2.27. grafikoa Alokairuan eskainitako etxebizitza erabilien hileko errenten bilakaera. 2000-2011.

500

600

700

800

900

1.000

1.100

1.200

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

I 1

1

I I 1

1

III

11

IV 1

1

Eu

ro/

hil

ean

EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa


Hiruhilekoko Urteko



28

Alokairuan eskainitako etxebizitza libreen banaketak errenta-tarteen arabera erakusten du

2011n eskainitako etxebizitza gehienak 840 €/hilean eta 960 €/hilean tarteen artean kokatzen

direla (% 21,4), eta baita tarte horri jarraitzen dion tartean ere, hau da 720 €/hilean eta 840

€/hilean tarteen artean (% 20,8).

Horrela, hilean 600 € baino gutxiagoko batezbesteko errenta duten merkatu librean

eskainitako etxebizitzek EAEko eskaintza osoaren apenas % 6,5 biltzen dute; hortaz, EAEn

alokatzeko eskaintzan dauden 4 etxebizitza askeetatik 3 hilean 720 €ko errentaren gainetik

kokatzen dira.

2.28. grafikoa Alokairuan eskainitako etxebizitza libreen errenten banaketaren bilakaera. 2006-2011.

5,8 3,8 7,6 6,0 6,8 7,1 6,7 6,5

12,8 12,5

18,1 17,4 18,7 19,5 19,3 19,5

19,2 20,1

25,822,5 22,3 22,0 21,4 20,8

20,8 21,6

18,823,9 23,1 22,3 21,1 21,4

13,89,3

8,1 8,8 8,8 9,3 11,1 11,914,8

16,5

10,9 10,2 10,2 9,8 10,2 10,0

13,0 16,310,7 11,2 10,2 10,0 10,3 10,0

11,8

14,5

22,6

20,1

12,9

9,9

8,3

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2006 2007 2008 2009 2010 I 11 II 11 III 11 IV 11

<600 € 600-720€ 720-840€ 840-960€ 960-1080€ 1080-1200€ >1200€


Alokairu-erregimenean eskainitako bigarren eskuko etxebizitzen batezbesteko azalera 82,1

m2koa da 2011n, hau da, azalera urtean 2,3 metro koadro hazi da 2010eko 79,8 metroekiko.

Horrela, 2009an (77,1 m2) eta 2010ean (79,8 m2) ikusitako handitzeak mantendu dira.

2.8 taula Alokairuan dauden etxebizitza libreen banaketaren bilakaera, azalera erabilgarriaren arabera, 2003-2011.

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

< 60 m2 13,4 15,7 17,0 18,2 20,1 19,5 20,6 23,3 19,6

61-75 m2 19,3 20,7 19,7 25,9 21,6 24,7 24,8 26,6 24,1

76-90 m2 25,2 21,5 26,3 25,3 23,8 22,4 24,4 25,2 30,0

91-120 m2 21,1 21,9 21,0 18,4 19,4 18,5 16,5 14,9 15,1

> 120 m2 21,0 20,1 19,0 12,1 15,1 14,8 13,8 10,0 11,2

GUZTIRA 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0


Alokairuan eskainitako etxebizitzen batezbesteko azaleraren gehikuntzarekin koherente

izanda, 60 metro koadro baino gutxiagoko azalera duten etxebizitzen pisu erlatiboa txikiagoa



29

da; hortaz, 2011n alokairuko eskaintza osoaren % 19,6 biltzen dute, 2010ean biltzen zuten %

23,6rekiko.

Bestalde, 2011n alokairuan eskainitako etxebizitzen % 30ak 76 eta 90 m2 arteko tamaina

dute, eta baita adierazgarria da azalera erabilgarriko 90 m2 gainditzen dituzten etxebizitzen

pisu erlatiboa (% 26,3).

2.29. grafikoa Alokairuan eskainitako 60 m2 baino azalera txikiagoa duten etxebizitza libreen bilakaera. 2000-2011.

810

12

1416

18

20

2224

I‐00 IV‐

III‐01

II‐02

I‐03 IV‐

III‐04

II‐05

I‐06 IV‐

III‐07

II 08 I 09

IV 09

III 10

II 11

%


2.3.3. Etxebizitza babestuaren merkatua

Salmenta-erregimenean eskainitako etxebizitza babestuen prezioa 1.532 €/m2 da; honek,

2010arekiko % 3,9 hazi dela esan nahi du.

Eraikuntza berriko merkatu librearekin alderatuz, aldea adierazgarria da: etxebizitza berri

librearen metro koadro erabilgarriaren batezbesteko prezioa etxebizitza babestuarena baino

2,3 aldiz handiagoa da 2011n.

Alokairu-erregimenari dagokionez, batezbesteko errenta hilean 279 € da. Batezbesteko

errenta hori BOEren hileko 332 euroko eta etxebizitza sozialen hileko 135 euroko

batezbesteko errentak haztatuz lortzen da.



30

2.30. grafikoa Salgai dauden etxebizitza babestuen metro koadro erabilgarriaren prezioaren eta alokairuan dauden etxebizitza babestuen errenten bilakaera, 1996-2011.

PREZIOA/m2 SALGAI DAUDEN ETXEBIZITZA BABESTUAK

1.532

1.474

1.469

1.372

1.323

1.285

1.237

1.085

966

898

815

751

703

637

703697

200

400

600

800

1.000

1.200

1.400

1.600

1.800

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Euro/m

2

ALOKAIRUKO ETXEBIZITZA BABESTUEN ERRENTAK

204,0

279,0

219,8233,8

194,1

263,2

278,2

257,3

276,5

202,8187,3184,5

154,5

144,0

100,0

150,0

200,0

250,0

300,0

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011


Jaurlaritza.

Azken hamabi hilabeteren bilakaerari begira, Babes Ofizialeko Etxebizitzen batezbesteko

errenten hazkunde adierazgarria azaltzen da. Hazkunde honetan eragina du, alokairuko

eskaintza osoa kontutan hartuta, BOE-ek duten pisu erlatiboaren hazkundeak etxebizitza

sozialekiko.

2.9 taula Alokairuko etxebizitza babestuen hileko errentaren bilakaera, 2003-2011.

2011 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 €/hilean ± %

BOE 353,4 385,4 397,5 384,9 325,3 380,3 325,0 277,0 331,8 19,8Etxebizitza sozialak

146,0 164,3 147,6 141,0 131,7 118,0 121,4 122,7 134,6 9,7

BABESTUAK GUZTIRA

276,5 257,3 278,2 263,2 194,1 233,8 219,8 204,0 279,2 36,8


2011n, EAEn eskainitako etxebizitza babestuen % 13,1 alokairuko erregimenekoak ziren;

aldiz, eskaintzaren gainerako % 86,9 jabetzako erregimeneko etxebizitzek osatzen dute.



31

17,4 22,4 39,0

Ikus daiteke jabetzako erregimenean eskainitako etxebizitza babestuen pisu erlatiboa

2010arekiko handitu dela. Dinamika hori 2010ean antzeman zen, 2007-2009 denboraldiaren

ondoren, garai hartan alokairuko erregimeneko eskaintzaren pisu erlatiboa handitu baitzen.

2.31. grafikoa Eskainitako etxebizitza babestuen bilakaera edukitza-erregimenaren arabera, 2000-2011.

96,9 94,6 87,5 87,6 83,8 88,4 88,7 79,4 76,5 77,1 69,4 67,8 72,586,87

3,1 5,4 12,5 12,4 16,2 11,6 11,3 20,6 23,5 22,9 30,6 32,2 27,513,1

79,5

20,5

0%

20%

40%

60%

80%

100%

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Salgai Alokairuan


2.32. grafikoa Eskainitako etxebizitza babestuen bilakaera babespen-ereduaren arabera, 1996-2011.

83,2

49,861 54,2

65,9 67,879,5 85,6 89,2 87 84,3 82,6 74,8 76,7 83,1

16,8

50,239,0 45,8

34,1 32,220,2 14,4 10,8 13,0 15,7 17,4 25,2 23,3 16,9

82,5

17,5

0%

20%

40%

60%

80%

100%

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

BOE Soziala


Aurreko urteetan bezala, 2011n alokairuan dauden tamaina txikiko (60 m2 baino

gutxiagokoak) etxebizitza babestuen kopurua nabarmenki handiagoa da salgai dauden

kopuruarekin alderatuz. Alokairuan eskainitako etxebizitzen ia erdiak (% 48,4) 60 m2 baino

gutxiago zuen; salgai dauden etxebizitzen kasuan, portzentajea murritzagoa zen, % 18,8.



32

2.33. grafikoa Alokairuan eta salmentan eskainitako etxebizitza babestuen azaleraren bilakaera, 2003-2011.

SALGAI DAUDEN ETXEBIZITZAK

7,5 6,7 10,4 16,2 22,7 22,9 18,8

38,6 41,2 37,0 29,332,5

33,3 38,9 41,3

45,9 54,0 52,2 56,0 60,3 51,3 44,0 37,8 39,5

7,011,9

42,6

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

<60 m2 60-75 m2 75-90 m2

ALOKATZEKO ETXEBIZITZAK

28,8 35,2 25,1 36,4 32,248,4 48,4

28,041,4 45,8

44,343,6

33,8

35,5 34,438,4 43,2

23,4 22,6 30,6 19,934,0

16,1 17,0

31,634,8

26,9

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

<60 m2 60-75 m2 75-90 m2


EAEn eskaintzan dauden etxebizitzen banaketa geografikoaren azterketa xeheagoa egiten

bada, konproba daiteke EAEko hiriburuetan kokatu dela eskaintza babestuaren ia erdia (%

47,7); Gasteiz da etxebizitza babestuaren eskaintzaren pisu erlatibo adierazgarri hori azaltzen

duena. Horrela, arabar hiriburuak EAE osoan eskainitako etxebizitza babestuen kopuru

osoaren % 31 biltzen du.

Hiriburuetako eremu funtzionaletan kokatutako udalerrietako etxebizitza babestuaren

eskaintzaren pisu erlatiboa EAEko eskaintza osoarekiko % 37,1 da 2011n, eta, EAEko

gainerako udalerrien kasuan, adierazle hori baxuagoa da, zehazki, % 15,3.



33

55,4

2.34. grafikoa Etxebizitza babestuen eskaintzaren banaketa geografikoaren bilakaera. 1997-2011.

ETXEBIZITZA BABESTUA

73,2

55,4

46,7

58,5 6

7,2

65,9

63,9

60,8

59,4

47,7

13,8

25,6 3

4,6

27,5

22,4

15,1

14 15,6 20,2

37,1

13,0 19,1

18,7

13,9

10,4 1

9,0

22,1

23,6

20,4

15,3

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

% s

/tota

l ofe

rta

Hiriburuak Hiriburuen eremu funtzionalak, hiriburuak kanpo Hiriburuen eremu funtzionaletik kanpo dauden udalerriak


Jaurlaritza.

2.35. grafikoa Hiriburuetako eskaintza babestuaren pisu erlatiboaren bilakaera, 1996-2011.

ETXEBIZITZA BABESTUA

22,232,0

48,5 42,3 42,8 42,7 35,9 31,01,0

6,02,6

3,6 7,0 10,8 10,713,2

7,0

49,832,1 8,7

13,215,0 16,6 10,3 7,4 10,4

9,6

42,7

20,5

2,9

47,7

59,460,863,965,967,158,5

46,755,3

73,2

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Gasteiz Donostia Bilbo Hiriburuak guztira


2.4. Merkatuaren dinamismoa

Sektoreko eragileek merkatuko jarduerari buruz hiruhilero emandako iritziak abiapuntu

hartuta landu den higiezin-merkatuko dinamismo-indize orokorra 12,3 puntukoa da (0-100

eskala) 2011n.

Bilakaerari erreparatuz, sektoreko eragileek merkatuaren dinamismoari buruz duten

pertzepzioa okerragoa da; hortaz, adierazle hori 7,1 puntu murriztu da azken urtean, 2010ean

zituen 19,3 puntutatik 2011n jasotako 12,3 puntutara pasatuz.

Testuinguru horretan, eragileek aurreikusi dute hemendik urte batera prezioak murriztuko

direla, eta murrizketa hori biziagoa izango da 2010ean aurreikusitakoa baino, bai etxebizitza

berriari (41,4 2011n eta 42,8 2010ean) eta baita, bereziki, etxebizitza erabiliari dagokionez

ere (34,7 2011n eta 39,0 2010ean).



34

Halaber, EAEko higiezinen merkatuan, datorren hiruhilekoko salmenten aurreikuspenak ez

dira guztiz okerrak testuinguru konplexua kontutan hartzen bada, bereziki eraikuntza berriko

etxebizitzen sustatzaileen kasuan.

Horrela, sustatzaileek 56,1 puntu eman dizkiote datorren hiruhilekoko salmenten

aurreikuspenari (aldiz, 2010ean 56,0 puntu eman zizkioten); beraz, salmenten okerragotze

(0) eta salmenten areagotze orokorraren (100) arteko batezbesteko balorea da hori.

HJA-en kasuan pertzepzioa ez da hain baikorra, epe laburreko salmenten aurreikuspenari 46,3

puntu eman baitizkiote. Horrek 2010ean lortutako 51,7 puntuekiko nolabaiteko murrizketa

suposatu du.

2.10 taula Salmenten eta merkatuaren dinamismoaren bilakaera. 2000-2011.

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Merkatuaren dinamismoaren indizea*

42,6 43,7 40,3 33,5 17,8 8,5 14,9 19,4 12,3

– . Sustatzaileak 49,7 47,8 41,9 34,4 20,2 8,1 12,6 16,2 11,1 – . HJA-k 35,6 39,7 38,7 32,5 15,5 8,9 17,3 22,8 13,4 Prezioen aurreikuspen-indizea urtebetera **

72,6 78,5 76,3 71,9 42,3 32,8 36,3 40,9 38,0

– . Sustatzaileak 73,7 82,2 80,4 70,3 45,5 37,4 41,5 42,8 41,4 – . HJA-k 71,5 74,9 72,2 65,2 39,2 28,2 31,1 39,0 34,7 Datorren hiruhilekorako salmenten aurreikuspena***

59,0 65,5 64,9 65,2 52,9 39,1 55,4 53,8 51,2

– . Sustatzaileak 64,8 71,6 68,6 64,0 55,6 38,9 58,4 56,0 56,1 – . HJA-k 53,2 59,4 61,1 66,4 50,2 39,2 52,4 51,7 46,3

Urteko adierazleak 4. serieko batezbesteko mugikor gisa estimatu dira, hau da, azken lau hiruhilekoetako batezbesteko aritmetikoaren bitartez kalkulatu dira. *: 0 (geldialdi handiena) eta 100 (dinamismo handiena) bitarteko batezbestekoak **: 0 (prezioek orokorki okerrera egitea) eta 100 (hobekuntza orokorra) bitarteko batezbestekoak ***: (salmentek orokorki okerrera egitea) eta 100 (hobekuntza orokorra) bitarteko batezbestekoak

Iturria: Eskaintza Inmobiliarioa. Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza, 2011.

2.36. grafikoa Merkatuaren dinamismo-indizea, datorren hiruhilekoko salmenten aurreikuspena eta prezioen bilakaera urtebetera, 2003-2011.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Ind

izea 0

-10

0

Salmenten aurreikuspena Dinamismo-indizea Prezioen bilakaera urtebetera

Iturria: Eskaintza Inmobiliarioa. Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza, 2010.



35

3. ETXEBIZITZA PREMIA ETA ESKARIA EAEn

2011n, Etxebiden 84.376 eskari-espediente zeuden1. 2010ekin alderatuta, Etxebiden

erregistratutako espediente kopuruak apur bat behera egin duela ikus daiteke (-% 2,9).

Lurraldeen araberako banaketa aztertuz gero, espediente gehienak, % 54,6, Bizkaikoak dira

(46.070 eskari); atzerago daude Gipuzkoakoak (% 34,2 - 28.877 eskari); eta Arabakoak (%

11,2 - 9.429 eskari).

3.1. grafikoa Etxebiden egindako eskari-espedienteen bilakaera, 2006-2011.

63 .630 65.185 61.649 58.118

23.613 23.991 25.33025.247 26.258

66.75464.164

20.531

84.37686.89692.08489.17687.24384.695

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Esp

edie

nte

kop

uru

a

Banakako eskariak Familia Unitateak Guztira

Iturria: Etxebide, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.

Alabaina, 2011n espediente kopuruen bilakaera oso desberdina da Lurraldearen arabera.

Halatan, Araban eskariak nabarmen jaitsi dira (-% 20,3), Gipuzkoan, berriz, urtearteko

beherapena askoz txikiagoa da (-% 3,8), eta Bizkaian eskarien gorakada txikia izan da (+%

2,3).

3.2. grafikoa Etxebiden egindako eskari-espedienteen bilakaera, Lurralde Historikoen arabera, 2006-2011.

13.365 13.296 11.837 9.429

41.047 43.401 46.245 45.026 46.070

30.865 32.831 32.479 31.865 30.033 28.877

13.97414.615

39.215

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Esp

edie

nte

kopuru

a



1 Eskari araztua da, hau da, gaur egun alokairu-erregimenean babes ofizialeko edo Bizigune programako etxebizitza batean bizi direnak eta Babes Ofizialeko Etxebizitzako zozketetan hautatutakoak ez dira kontuan hartu.



36

Etxebideren bidez egindako etxebizitza babestuen eskariaren ezaugarriak aztertuz gero,

agerian dago 2010. urtearen aldean diru-sarrerek behera egin dutela. Halatan, 2011n

Etxebiden izena eman duten pertsona guztien batez besteko diru-sarrera haztatuak 17.386

euro dira; hau da, 2010eko urteko 18.244 euro gordinekiko % 4,7ko beherapena izan da.

Etxebiden egindako hiru eskaritatik bik urteko 25.000 euro baino diru-sarrera haztatu

txikiagoa dute, eta % 7,2k 32.000 eurotik gorako diru-sarrerak dituzte.

3.3. grafikoa 2011ko eskarien diru-sarrera haztatuen batez bestekoa.

>32.000 eta <=39.000

5.2%

< 3.0004.2%

Eskaturiko diru-sarrerak

egiaztatu gabe16.0%>39.000 eta

<=50.0002.0%

>25.000 eta <=32.000

10.8%>=12.000 eta

<=25.00040.9%

>=9.000 eta <12.000

9.0%

>=3.000 eta <9.00012.0%

Iturria: Etxebide, eta Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.

Etxebideko eskariei loturiko etxeen tipologiari dagokionez, pertsona bakarreko etxeen pisu

erlatiboak behera egiteko joerak jarraitzen du, eta eskarien % 68,9 izan dira (2010ean % 71

izan ziren, eta aurreko bi urteetan % 73).

Aitzitik, 2010. urtearekin alderatuz gero, bi pertsonek egindako eskarien garrantziak bere

horretan jarraitzen du (2011n % 15,5 eta 2010ean % 15,3). Hiru kidek edo gehiagok

osaturiko familia-unitateen tipologiak, aldiz, gora egin du, % 15,7 izan baitira 2011n

(2010ean % 13,8).

3.1 taula Etxebiden izena eman duten herritarren ezaugarriak, 2006-2011.

% bertikalak 2008 2009 2010 2011 DIRU-SARRERA HAZTATUEN BATEZBESTEKOA

15.813 17.082 18.244 17.386

FAMILIA UNITATEKO KIDE KOPURUA • Bat 73,1 72,5 70,9 68,9 • Bi 15,7 15,6 15,3 15,5 • Hiru 9,3 9,9 11,4 13,0 • Lau edo gehiago 1,9 2,0 2,4 2,7 GUZTIRA 100,0 100,0 100,0 100,0

*Etxebiden izena eman aurretiko bi urteetako diru-sarrerak dira. Iturria: Etxebide, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.



37

Etxebideko Erregistroa osatzen duten kupoak kontuan hartuz, 35 urtetik beherakoen kupoak

(% 37,4) beste kupo batzuen aldean duen garrantzi erlatiboa nabarmen daiteke; adibidez 4

urteko antzinatasuna dutenena (% 25,4) edota kide bakarreko familiena (% 6,3).

Motore-urritasuna duten pertsonen kupoa guztizkoaren % 0,8 da, eta eskari guztien % 29,7,

berriz, aipaturiko kupoetan sartzen ez diren gainerako profilei dagokio.

Bilakaerari erreparatuta, esanguratsua da oraindik orain garrantzi handikoa den arren, azken

bi urteetan nabarmen murriztu dela 35 urtetik beherako pertsonen pisu erlatiboa: 2009an %

46,9 ziren, 2010ean % 42,0 eta 2011n % 37,4.

Aitzitik, guraso bakarreko familien eskariek pixka bat gora egin dute. Ildo beretik, gora egin

dute 4 urteko antzinatasuna duten eskariek eta aipaturiko kupoetan sailkatu ezin diren

profilek.

3.2 taula Etxebideko izen-emateen banaketa, kupoen arabera, 2009-2011.

% bertikalak 2009 2010 2011 KUPOAK

• Motore-urritasuna 0,8 0,8 0,8 • Guraso bakarreko familia 5,1 5,7 6,3 • 4 urteko antzinatasuna 23,0 24,5 25,8 • 35 urtetik beherakoak 46,9 42,0 37,4 • Gainerakoak 24,1 27,0 29,7 GUZTIRA 100,0 100,0 100,0


2011n, aurreko urteetako beste joera bat ere berretsi da; alegia, alokairu-erregimeneko

eskariaren garrantzi erlatiboak gora egin duela, bestelako jabetza-erregimen batzuen

kaltetan.

Horren harira, Etxebiden 2011n indarrean zeuden eskarien % 38,2k alokairu-

erregimeneko etxebizitza baizik ez du eskatu. 2009 eta 2010 aldean hazkunde

nabarmena da hori, urte horietan halako erregimeneko etxebizitzen eskaria guztizkoaren

% 25,5 eta % 30,7 baitzen, hurrenez hurren.

Jabetza-erregimeneko etxebizitza soilik eskatzen dutenen pisu erlatiboak, berriz, behera

egin du aurreko urteetako eskarien aldean. Hala, 2011n, eskarien % 25,2 baizik ez dira

izan; beherapen nabarmena 2009ko eta 2010eko eskarien aldean, orduan % 30,3 eta %

35,0 izan baitziren, hurrenez hurren. 2011ko eskarien % 36,7, aldiz, alokairu- nahiz

jabetza-erregimeneko etxebizitza eskuratzeko eskariak izan dira (% 39 2010ean).

Horrenbestez, agerian dago azken urteetan, eta batez ere 2008an krisia hasi zenetik,

aldaketa nabarmena gertatu dela Etxebiden eskaturiko etxebizitzen erregimenean.

Horren ondorioz, alokairuko etxebizitzen eskariak maila altua eskuratu du; aurreko

urteetan jabetza-erregimeneko eskariari zegokion maila, hain zuzen.



38

3.4. grafikoa Etxebiden izena eman duten pertsonek eskaturiko etxebizitza motaren bilakaera, 2006-2011.

39.9 38 35 30.3 25.2

23.1 23.4 25.5 30.7 38.2

33.7 37.0 38.5 39.5 39.0 36.7

42.5

23.7

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Espe

dien

te kop

urua

Jabetzan Alokairuan Berdin batean nahiz bestean


Etxebiden izena eman duten pertsonek eskaturiko etxebizitzen tipologia xehetasun handiagoz

aztertuz gero, berretsi egiten da lehen aldiz alokairuko etxebizitza (gizarte-etxebizitza nahiz

babes publikokoa) bihurtu dela eskari guztien lehen aukera (% 63,2 alokairuko gizarte-

etxebizitzen kasuan, eta % 63,0 alokairuko etxebizitza babestuen kasuan), etxebizitza berria

erosteko aukeraren aurretik (% 60,4).

Era berean, azpimarragarria da zenbat eskari bildu dituen Bizigune programak (% 44,0).

Jabetzako etxebizitzen kasuan, Etxebiden egindako eskarien % 42,0k etxebizitza erabilia

eskatzen du.

3.3 taula Etxebiden izena eman duten pertsonek eskaturiko etxebizitza motaren bilakaera, 2006-2011.

% baiezkoak 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Etxebizitza berria erostea 76,0 76,4 75,9 73,5 68,0 60,4 Etxebizitza erabilia erostea 42,6 46,2 48,1 47,7 41,0 42,0 Etxebizitza tasatua erostea 0,0 13,5 21,6 28,1 31,5 31,0 Gizarte-alokairua 47,3 49,2 50,7 53,3 58,0 63,2 Etxebizitza babestu alokatzea 43,4 55,9 53,4 55,7 59,2 63,0 Bizigune programan alokatzea 30,5 31,9 33,4 37,2 40,5 44,0 Udal programetan alokatzea 13,0 15,3 17,0 18,8 21,2 24,4


Gizarte-alokairuak eta etxebizitza babestuen alokairuak gaur egun duten nagusitasunaren

atzean bi elementu biltzen dira: batetik, tipologia horien alde egiten duten eskarien ehunekoa

handitu izana (2007an, eskarien % 49,2k gizarte-etxebizitza alokatzea eskatu zuten eta %

55,9 etxebizitza babestua alokatzea; 2011n, aldiz, % 63,2k eta % 63,0k eskatu dute,

hurrenez hurren); eta bestetik, etxebizitza berria erosteko eskariek behera egin izana

(2007an % 76,4, eta 2011n % 60,4).

Alokairu-erregimeneko eskariaren gorako ildo horretan koka daiteke Bizigune Programaren

esparruan egindako eskarien hazkundea, 2007an izandako % 31,9tik 2011ko % 44,0ra iragan

baita.

Eskariak eskatzaileen diru-sarreren arabera ezaugarritzen baditugu, agerian dago etxebizitza

erosteko eskarien diru-sarrera haztatuen batez bestekoa (21.741 euro) alokairu-erregimenari



39

loturiko eskarien tipologietako diru-sarrera haztatuen batez bestekoa baino askoz altuagoa

dela (17.471 euro). Halatan, etxebizitza tasatuak erosteko eskarietan dago batez besteko

diru-sarrerarik altuena (22.208 euro), etxebizitza berria erosteko eskarien aurretik (21.655

euro) eta etxebizitza erabiliak erosteko eskarien aurretik (21.301 euro).

Babes ofizialeko etxebizitzak alokairu-erregimenean hartzeko eskarien batez besteko diru-

sarrerak (17.490 euro), alokairu-erregimenean eskaturiko gainerako etxebizitza moten

gainetik daude. Adibidez, gizarte-etxebizitzak eskatzen dituztenen batez besteko diru-sarrerak

16.765 eurokoak dira, eta Bizigune programaren barruko eskaeren kasuan, 16.789 euroko

diru-sarrerak dituzte batez beste.

Alokairu- nahiz jabetza-erregimena, bietarik edozein aukeratzen duten eskariek 20.580

euroko diru-sarrerak dituzte batez beste, eskari guztien batez besteko orokorraren gainetik,

baina jabetza-erregimeneko etxebizitzen eskarien azpitik.

Zehatzago, erosteko aukera soilik egiten duten eskarien % 66,5ek 25.000 eurotik beherako

batez besteko diru-sarrera haztatua du. Ehuneko hori % 67,3koa da alokairu-eskarien artean,

eta % 69,5ekoa, alokatu nahiz erosteko aukera egiten duten eskarien artean.

3.4 taula Etxebiden izena eman duten pertsonek eskaturiko etxebizitza mota, diru-sarrera mailaren arabera, 2011 (% v).

Diru-sarrera maila Erostea, guztira

Alokatzea, guztira

Erostea nahiz

alokatzea GUZTIRA

Diru-sarrera haztatuenbatez bestekoa

21.741 17.471 20.580 17.386

< 3.000 % 1,8 % 5,1 % 2,0 % 4,2 >=3.000 eta <9.000 % 6,0 % 14,5 % 7,1 % 12,0 >=9.000 eta <12.000 % 7,3 % 10,1 % 8,5 % 9,0 >=12.000 eta <=25.000 % 51,3 % 37,7 % 52,0 % 40,9 >=25.000 eta <32.000 % 16,1 % 8,2 % 14,2 % 10,8 >=32.000 eta <39.000 % 8,0 % 3,6 % 6,5 % 5,2 >=39.000 eta <50.000 % 3,1 % 1,3 % 2,3 % 2,0 Eskaturiko diru-sarrerakegiaztatu gabe % 6,4 % 19,7 % 7,4 % 16,0 GUZTIRA % 100,0 % 100,0 % 100,0 % 100,0


Diru-sarrerarik txikienak dituzten eskariek (9.000 eurotik beherakoak), alokairuaren alde

egiten dute batez ere. Halatan, Etxebiden izena eman dutenen artean, 3.000 eurotik beherako

diru-sarrerak dituzten eskarien % 67,0k, eta 3.000 eta 9.000 euro bitarteko diru-sarrerak

dituzten eskarien % 63,1ek etxebizitza alokatzea eskatzen du.

Aitzitik, batez besteko diru-sarrera haztaturik altuenak dituzten eskarien artean (urtean

25.000 eurotik gora), jabetza-erregimeneko etxebizitza babestuaren aukera nagusitzen da.

Hartara, 25.000-30.000 euro bitarteko diru-sarrerak dituzten eskarien % 46,6k erostearen

alde egiten du soilik, eta berdin jokatzen dute 32.000-39.0000 euro bitarteko diru sarrerak

dituztenen % 49,2k eta 39.000-50.000 euroko diru-sarrerak dituzten % 51,2k.



40

3.5. grafikoa Etxebiden izena eman dutenek eskaturiko etxebizitza mota, diru-sarrera mailaren arabera, 2011.

21.7

29.8

40.1

46.6

49.3

64.4

43.2

20.8

8.7

6.1

24.4

36.9

46.4

47.0

45.3

51.2

20.0

3.5

71.2

43.0

19.8

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

< 3.000

>=3.000 eta <9.000

>=9.000 eta <12.000

>=12.000 eta <=25.000

>25.000 eta <=32.000

>32.000 eta <=39.000

>39.000 eta <=50.000

%

gu

ztir

a

Erostea, guztira Alokatzea, guztira Erosi nahiz alokatzea




41

4. HIGIEZINEN MERKATUAREN JARDUERA EAEn ETA ESPAINIAN

Etxebizitza-eskaintza eta -eskaria azaldu ondoren, kapitulu honetan EAEko higiezinen

merkatuak 2011n izan duen jardueraren ikuspegi orokorra eta Espainia osoan izandako

jardueraren azterketa konparatiboa azalduko ditugu.

4.1. Etxebizitza-salerosketak EAEn

2011n, guztira 18.109 salerosketa formalizatu ziren notario aurrean EAEn. Hau da, % 22,4ko

murrizketa gertatu da urte horretan, eta joera aldaketa dakar 2010ean izandako

hazkundearekin alderatuz.

Etxebizitza motaren arabera, salerosketa kopuruaren bilakaera desberdina izan da.

Etxebizitza berri libreen kasuan, 4.727 salerosketa formalizatu ziren 2011n; hau da, %

22,7ko beherapena 2010. urtearen aldean.

2011n izandako dinamika horren ondorioz, dagoeneko bost urtean jarraian jaitsi dira

etxebizitza berri libreen salerosketak EAEn. Are gehiago, beherako joera hori areagotu egin

da, 2010. urtearekin alderatuta (-% 7).

2011n eskualdatutako etxebizitza erabilien kopuruari dagokionez, guztira 9.593 salerosketa

formalizatu dira, 2010ean izandako kopurua baino % 28,5 gutxiago, urte horretan 13.415

etxebizitza salerosi baitziren (urtearteko datuetan, +% 68,8ko hazkundea izan zen

2010ean).

Etxebizitza babestuaren kasuan antzeman da jokaerarik onena. Halatan, 2011n, 3.792

etxebizitza babestu erosi dira EAEn eta, horri esker, testuinguru konplexu honetan, 2010ean

izandako salerosketen kopuruari eutsi ahal izan zaio.



42

4.1. grafikoa Etxebizitza-salerosketen bilakaera, etxebizitza motaren arabera. Notarioen Estatistika, EAE 2004-2011.

Formalizatutako salerosketa kopurua

6.325 8.675 7.916 6.467 6.110 4.724

1.8082.022 3.934 3.823

3.240 3.7993.792

11.40013.844

14.13014.369

9.3838.017

13.4159.593

8.2705.666

824

18.109

23.324

17.724

21.122

26.57324.827

21.97717.890

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011Etx

ebiz

itze

n s

ale

rosk

eta

kopuru

a

Libre berria Babestua Erabilia Guztira

Urtearteko aldaketa-tasak

37,2

-4,7

-4,3

-19,6 -6

,9

-22,7

11,8

94,6

-2,8

-15,7

15,9

-0,2

2,1

1,7

-34,7 -1

5,6

65,5

-28,5

13,0

7,0

-20,5

-17,2

30,0

-22,4

-50

-25

0

25

50

75

100

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Urt

eart

eko

alda

keta

%

Libre berria Babestua Erabilia Guztira


2011n izandako salerosketek lurraldez lurralde izan duten bilakaera aztertuz gero, agerian

gelditzen da EAEn antzematen den beherako joera hiru lurraldeetan gertatzen dela, nahiz eta

alde handiak egon batetik bestera.

Gipuzkoan jaitsi dira gutxien salerosketak 2011n; halatan, formalizatutako salerosketak %

7,9 gutxitu dira 2010eko aldean.

Bizkaian eta Araban, aldiz, nabarmen gutxitu dira 2011n formalizatutako salerosketak (-%

24,2 eta -% 35,7, hurrenez hurren).



43

4.2. grafikoa Formalizatutako etxebizitza-salerosketen bilakaera, Lurralde Historikoen arabera, 2004-2011.

Formalizatutako salerosketa kopurua

3.384 4.175 3.920 3.667 5.214 3.351

7.4798.763 7.748

6.392 5.4336.335

5.835

7.41011.114

11.889 14.227

10.8108.624

11.775

8.923

4.5983.236

7.244

18.109

23.324

17.724

21.122

26.57324.827

21.97717.890

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etx

ebiz

itze

n s

ale

rosk

eta

kop

uru

a

Araba Gipuzkoa Bizkaia EAE


23.4

10.1

-14.7 -6.5

41.4

-35.7

17.2

-11.6

-17.5

-15.0

14.0

-7.9

7.0 1

9.7

-24.0

-20.2

35.2

-24.2

13.0

7.0

-20.5

-16.1

30.0

-22.4

-50

-25

0

25

50

75

100

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Urt

eart

eko a

ldake

ta %



2011n, Araban nabarmen murriztu dira eskualdaketak, aztertutako hiru tipologia guztietan.

Hartara, etxebizitza libreen merkatuko salerosketak % 39,6 murriztu dira 2010. urtearen

aldean, eta etxebizitza babestuen salerosketak, berriz, % 42,3. Etxebizitza erabilien kasuan,

beherapena txikiagoa izan da (-% 19,1).

Bizkaian, etxebizitza babestuaren inguruan izandako jarduerari esker, higiezinen merkatuan

salerosketa kopuru garrantzitsuari eutsi ahal izan zaio. Etxebizitza babestuaren

ekarpenagatik izan ez balitz, erregistratutako salerosketen beherapena askoz ere handiagoa

izango zatekeen. Halatan, etxebizitza babestuari loturiko eskualdaketek % 25,8 egin dute

gora, baina etxebizitza erabiliari eta etxebizitza berri libreari loturiko salerosketak % 30,1 eta

% 23,1 murriztu dira, hurrenez hurren.

Gipuzkoan, Bizkaian ikusitakoaren antzeko bilakaera antzeman daiteke. Halatan, etxebizitza

babestuari loturiko salerosketak nabarmen hazi dira 2011n (+% 220,2), baina etxebizitza

erabilien salerosketak % 28,4 gutxitu dira, eta etxebizitza libre erabilienak, % 8,8.



44

4.3. grafikoa Formalizatutako eskualdatzeen bilakaera, etxebizitza motaren arabera eta Lurralde Historikoen arabera.

Urtearteko aldaketa-tasak (2011/2010)

-39.6

-19.1

-42.3-8

.8

-28.4

220.2

-23.3

-30.1

25.8

-22.7

-28.5

-0.2

-60

-10

40

90

140

190

240

290

Etxebizitza libre berria Etxebizitza erabilia Etxebizitza babestua

urt

eart

eko

aldak

eta

%



2011n era guztietako etxebizitzen salerosketen pisu erlatiboari erreparatuz gero, bigarren

eskuko etxebizitzen pisu erlatiboa azpimarratu behar da. Izan ere, 2011n EAEn

formalizatutako salerosketen % 53 halako etxebizitzenak dira; etxebizitza berri libreen

salerosketak % 26,1, eta etxebizitza babestuenak, berriz, % 20,9.

Etxebizitza motaren araberako banaketa hori desberdina da Lurralde Historikoaren arabera,

batez ere Arabari dagokionez. Aurreko urteetan gertatu bezala, lurralde horretan etxebizitza

babestuak garrantzi nabarmena izan du 2011n ere, Araban egindako salerosketen % 43,7

halako etxebizitzenak baitira. Erabilitako etxebizitza-salerosketak guztizkoaren % 31,7 izan

dira, gainerako bi herrialdeetan baino askoz ere gutxiago. Etxebizitza berri libreei loturiko

jarduerak, berriz, 2011n egindako salerosketa guztien % 24,5 izan dira.

Bizkaian eta Gipuzkoan bestelakoa da egoera, etxe erabilien salerosketek pisu erlatibo

handia izan baitute: zehazki, 2011n formalizatutako salerosketa guztien % 62,3 eta % 51,0

hurrenez hurren.

Gipuzkoan etxebizitza babestuen inguruko jarduera handia egon da, salerosketa guztien %

20,9 halako etxeei lotuta egon baita. Ehuneko hori Bizkaian izandakoaren oso gainetik dago,

herrialde horretan % 12,4 izan baita. Etxebizitza berri libreei loturiko salerosketek, ordea,

antzeko pisu erlatiboa izan dute bi herrialdeotan: % 28,1 Gipuzkoan eta % 25,3 Bizkaian.



45

4.4. grafikoa Formalizatutako eskualdatzeen banaketa Lurralde Historikoen arabera eta etxebizitza motaren arabera. 2011

EAE ARABA

Babestua20.9%

Erabilia53.0%

Berri librea26.1%

P ro tegida

16,3%

Usada57,6%

N ueva libre26,1%

GIPUZKOA BIZKAIA

P ro tegida

16,3%

Usada57,6%

N ueva libre26,1%

Iturria: Sustapen Ministerioa. EAEn egindako salerosketen bilakaeraz gain, Sustapen Ministerioak argitaratzen duen

estatistikak EAEn bizi diren erosleek 2011n egindako salerosketa kopuruaren bilakaera

aztertzeko aukera ere ematen digu, erositako etxebizitza EAEn edo beste edozein lekutan

egonda ere

Bada, Estatistika horren arabera, EAEn bizi diren pertsonek 20.977 eskualdatze egin dituzte

2011n. 2010ean 26.287 salerosketa izan zirela kontuan hartzen badugu, urte batetik bestera

% 20,2ko beherapena izan dela ikus dezakegu. EAEn saldutako etxebizitzak, berriz, 17.877

izan dira 2011n.

4.1 taula Eroslearen bizilekuaren eta etxebizitzaren kokalekuaren arteko erlazioa. 2011.

EROSLEAREN BIZILEKUA

ARABA GIPUZKOA BIZKAIA Gainerakoak

ETXEBIZITZARENKOKALEKUA

GUZTIRA ARABA 3.230 31 45 112 3.342 GIPUZKOA 77 5.608 46 209 5.817 BIZKAIA 72 23 8.519 199 8.718

ETXEBIZITZAREN KOKALEKUA

Gainerakoak 472 852 2.002 eroslearen bizilekua guztira 3.851 6.514 10.612

EAEn bizi direnek egindako salerosketak, guztira:

20.977

EAEn saldu diren etxebizitzak,

guztira: 17.877


EAEn bizi diren erosleek egindako salerosketen % 84,1 EAEn bertan dauden etxebizitzei

dagokie.; gainerako % 15,9, berriz, beste autonomia erkidego batzuetan kokatutako

etxebizitzei dagokie.

Babestua43.7%

E rabilia31.7%

Berri librea24.5%

Babestua20.9%

E rabilia51.0%

Berri librea28.1%

Babestua12.4%

E rabilia62.3%

Berri librea25.3%



46

Bilakaerari erreparatuta, 2011n aurreko urteetan antzemandako joerari eutsi zaio eta

geroz eta gutxiago dira Euskal Autonomia Erkidegotik kanpora etxebizitza erosi duten

EAEko biztanleak. EAEko biztanleek 2008an egindako salerosketen % 25,9 EAEtik

kanpoko etxebizitza bati zegokion; 2009an % 22,3, eta 2010ean % 18,5. 2011n,

ehuneko hori are gutxiago jaitsi eta % 15,9ra iritsi da.

4.5. grafikoa EAEtik kanpo etxebizitza erosi duten erosleen ehunekoa, Lurralde Historikoen arabera, 2006-2011.

26,0

23,0

33,0

28,0

18,2 2

2,9

28,9

25,2

17,8

26,0 28,8

25,9

16,5

22,2 2

7,7

22,3

10,2

16,0 19,0

16,2

12,3

13,1

18,9

15,9

0

5

10

15

20

25

30

35


EAEtik

kanpo d

auden

etxe

biz

itze

n %

2006 2007 2008 2009 2010 2011


Lurralde Historikoei erreparatuta, Bizkaian dago EAEtik kanpo kokatutako etxebizitzak erosi

dituztenen ehunekorik altuena (guztizkoaren % 18,9). Gipuzkoan eta Araban ehuneko hori

askoz txikiagoa da: % 13,1 eta % 12,3, hurrenez hurren.

EAEko biztanleek autonomia erkidego horretatik kanpo erositako etxebizitzak non dauden

aztertuta, honako erkidego hauek nagusitzen dira, aipaturiko ordenan: Kantabria, Gaztela-

Leon eta Errioxa. Zehazki, egindako salerosketa guztien % 2,8, % 2,7 eta % 1,8 egin da

erkidego horietan.

Herrialdeei begiratzen badiegu, azpimarratzekoak dira Kantabrian eta Errioxan egindako

salerosketak. Gero datoz Burgos (309 eskualdatze), Alacant (209 eskualdatze) eta Malaga

(198 eskualdatze).



47

4.2 taula EAEko biztanleek erositako etxebizitzen banaketa, etxebizitzaren kokalekuaren arabera.

2010 2011

Etxebizitza

kopurua %

Etxebizitza

kopurua %

Araba 5.126 19,5 8.614 41,1

Gipuzkoa 6.003 22,8 5.731 27,3

Bizkaia 10.864 41,3 3.306 15,8

Kantabria 848 3,2 586 2,8

Errioxa 558 2,1 382 1,8

Burgos 369 1,4 309 1,5

Alacant 249 0,9 209 1,0

Malaga 167 0,6 198 0,9

Madril 213 0,8 172 0,8

Nafarroa 201 0,8 138 0,7

Huesca 137 0,5 127 0,6

Caceres 70 0,3 93 0,4

Asturias 94 0,4 74 0,4

Coruña 107 0,4 73 0,3

Castello 77 0,3 51 0,2

Gainerako herrialdeak 1.204 4,6 914 4,4

GUZTIRA 26.287 100,0 20.977 100,0


EAEko Lurralde Historikoak banan-banan aztertuta, Kantabria da oraindik orain Bizkaiko

erosleek EAEtik kanpo etxebizitza erosteko nahiago duten herrialdea. Arabarrek, ordea,

antzeko ehunekoan aukeratzen dituzte Kantabria nahiz Errioxa. Gipuzkoako erosleen kasuan,

Errioxa da gehien aukeratzen duten kokalekua.



48

4.3 taula EAEko biztanleek erositako etxebizitzen kokaleku nagusiak, Lurralde Historikoen arabera, 2010-2011.

2010 2011 ARABA Etxebizitza

kopurua % Etxebizitza

kopurua %

Araba 5.066 87,2 3.230 83,9 Errioxa 123 2,1 53 1,4 Kantabria 67 1,2 52 1,4 Bizkaia 117 2,0 72 1,9 Gipuzkoa 32 0,6 77 2,0 Alacant 59 1,0 33 0,9 Gainerakoak 344 5,9 334 8,7 GUZTIRA 5.808 100,0 3.851 100 GIPUZKOA Etxebizitza


kopurua %

Gipuzkoa 5.924 83,2 5.608 86,1 Errioxa 222 3,1 149 2,3 Nafarroa 159 2,2 99 1,5 Huesca 88 1,2 87 1,3 Madril 48 0,7 62 1,0 Alacant 47 0,7 47 0,7 Gainerakoak 629 8,8 462 7,1 GUZTIRA 7.117 100,0 6.514 100,0 BIZKAIA Etxebizitza


kopurua %

Bizkaia 10.708 80,1 8.519 80,3 Kantabria 735 5,5 505 4,8 Burgos 296 2,2 249 2,3 Errioxa 213 1,6 180 1,7 Alacant 143 1,1 129 1,2 Asturias 70 0,5 53 0,5 Gainerakoak 1.197 9,0 977 9,2 GUZTIRA 13.362 100,0 10.612 100,0

Iturria: Sustapen Ministerioa. Azkenik, formalizatutako etxebizitza-salerosketei buruzko beste informazio bat ere

kaleratzen du EINek, Jabetza Erregistratzaileen Estatistikan oinarrituta. Sustapen

Ministerioak emaniko datuetan oinarrituz, EAEko etxebizitza-salerosketen inguruan orain arte

aurkeztu dugun dinamikarekin bat dator estatistika hori ere. Halatan, 2011n EAEn % 19,6

etxebizitza gutxiago eskualdatu dira, nahiz eta aurreko urtean, 2010ean, salerosketak %

25,5 hazi.

Etxebizitza moten arabera, nabarmena da etxebizitza berri libreen salerosketek 2011n izan

duten beherapena (-% 32,9). Etxebizitza babestuek eta etxebizitza erabiliek, berriz,

beherapen apalagoa izan dute.



49

4.6. grafikoa Etxebizitza-salerosketen bilakaera, etxebizitza motaren arabera. Notarioen Estatistika, EAE 2004-2011.

Formalizatutako eskualdatze kopurua

5.342 4.021 3.103

3.3633.168 3.969

3.361

15.418

10.4628.127

10.6208.987

4.6277.008

3.714

15.45119.216

15.316

19.167

26.140

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

2007 2008 2009 2010 2011

Etx

ebiz

itze

n e

skuald

atz

e ko

puru

a

Berri librea Babestua Erabilia Guztira


-23.8

-24.7

15.1

-32.9

-9.5 -5.8

25.3

-15.3

-32.1 -2

2.3

30.7

-15.4

-26.7

-20.1

25.5

-19.6

-40

-30

-20

-10

0

10

20

30

40

2008 2009 2010 2011

Urt

eart

eko a

ldake

ta %


Iturria: EIN.



50

4.2. Etxebizitza-salerosketak Espainian

2011n 349.118 salerosketa formalizatu ziren guztira Espainian; hau da, 2010ean baino %

28,9 gutxiago. 2011n gertatutako beherapen handi horrek 2010ean gertatutakoarekiko

dinamika-aldaketa dakar, orduan 491.061 salerosketa erregistratu baitziren, 2009an baino

% 5,9 gehiago.

2011ko beherapen horrek etxebizitza mota guztiei eragin die, baina batez ere etxebizitza

berri libreei (-% 40,6), eta neurri apalago batean etxebizitza babestuei (-% 14,8).

2011n Espainiako higiezinen merkatuak izan duen bilakaera azaldu nahi badugu, garrantzi

berezia du etxebizitza erabilietan gertatutako dinamika, Espainian egindako salerosketa

guztiekiko pisu erlatibo handia izan duelako beti.

Halatan, 2010ean bigarren eskuko etxebizitzak jarduera bizia izan arren (salerosketa

kopurua % 31 hazi zen), 2011n % 24,4ko beherapena jasan du.

4.7. grafikoa Etxebizitza-salerosketen bilakaera etxebizitza motaren arabera, Espainia osoan. Notarioen Estatistika, EAE 2004-2011.

Formalizatutako eskualdatze kopurua

306.060 377.156 291.478 201.726 165.129 98.094

46.88547.198 68.007

54.58449.586 47.045

39.980

534.155 548.629530.832

404.358

218.402212.407 278.887

211.044364.506

267.540

46.695

349.118

491.061463.719564.464

836.871

955.186901.574848.390

0

200.000

400.000

600.000

800.000

1.000.000

1.200.000

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011



23.2

-3.4

-20

-30.8 -1

8.1

-40.6

0.7

44.1

-19.7 -9

.2 -5.1

-14.8-3

.2

-23.8

-2.7

31.3

-24.4

5.9

-12.4

-32.6 -1

7.8

5.9

-28.9

-46.0

-50

-25

0

25

50

75

2006 2007 2008 2009 2010 2011

urt

eart

eko

ald

ake

ta %





51

Autonomia Erkidegoetan oso antzeko bilakaera gertatu da; izan ere, erkidego guzti-

guztietan izan dira salerosketa gutxiago, batzuetan eta besteetan hein desberdinetan

izan arren. Halatan, erkidego batzuetan beherapen apalagoa gertatu da, adibidez

Nafarroan (-% 9,3), Balearretan (-% 19,3) eta EAEn (-% 22,4). Beste muturrean

−beherapenik handiena izan dutenen artean− daude Errioxa (-% 40,1), Aragoi (-%

38,6) eta Galizia (-% 38).

4.8. grafikoa Formalizatutako salerosketen urtearteko aldaketa-tasa, autonomia erkidegoen arabera.

-40.1

-38.6

-38.0

-36.2

-36.0

-34.8

-33.4

-32.4

-30.2

-30.2

-27.8

-27.0

-26.4

-24.5

-22.4

-19.3

-9.3

-50 -45 -40 -35 -30 -25 -20 -15 -10 -5 0

Errioxa

Aragoi

Galizia

Gaztela eta Leon

Murtziako Eskualdea


Kantabria

Extremadura

Gaztela-Mantxa

Katalunia

Madrilgo Erkidegoa

Kanariak


Andaluzia

EAE

Balear Uharteak



Erkidego guztietan salerosketa kopuruak nabarmen behera egin duen arren, horietako

bakoitzean etxebizitza motari erreparatuz gero, intentsitatea oso desberdina dela ikus

dezakegu.

Etxebizitza berri libreen kasuan, adibidez, Nafarroako Foru Erkidegoan eta EAEn izan ezik,

gainerako erkidego guztietan % 30etik gorako beherapenak ikusten dira.

Aitzitik, bigarren eskuko etxebizitzen kasuan, etxebizitza berri libreetan baino beherapen

apalagoa izan da erkidego gehienetan. Madrilgo Autonomia Erkidegoa (-% 35,2) eta Asturias

(-% 34,8) dira beherapenik handiena izan duten erkidegoak. Beste muturrean daude, aldiz,

Nafarroa (-% 8,9) eta Balearrak (-% 10,1).

Espainia= urtearteko -% 28,9



52

Erkidegoaren arabera, salerositako etxebizitza babestuen aldaketa-tasei erreparatzen

badiegu, ikuspegia anitzagoa da, beste bi etxebizitza motetan baino.

Halatan, erkidego batzuetan etxebizitza babestuen salerosketak hazi egin diren arren

(adibidez Madrilen: +% 23,3; Asturiasen: +% 17,7; eta Kantabrian +% 6,7), beste

batzuetan beherapen nabarmena izan dute. Horien artean nabarmentzekoak dira Aragoi (-%

61,5) eta Errioxa (-% 50,7).



53

4.9. grafikoa Formalizatutako salerosketen urtearteko aldaketa-tasa, etxebizitza motaren arabera.

ETXEBIZITZA BERRI LIBREAK

- 57,2

- 52 ,1

- 51,9

- 51,1

- 4 5,9

- 4 5,2

- 4 5,1

- 4 3 ,3

- 4 2 ,5

- 4 2 ,2

- 4 0 ,2

- 3 9 ,2

- 3 7,2

- 3 2 ,5

- 3 1,9

- 2 2 ,7

- 12 ,6

-60 -50 -40 -30 -20 -10 0

Gaztela eta Leon

Kanariak


Extremadura

Errioxa

Murtziako Eskualdea

Aragoi

Galizia


Gaztela-Mantxa

Kantabria

Andaluzia

Balear Uharteak

Madrilgo Erkidegoa

Katalunia

EAE


ETXEBIZITZA ERABILIAK

-35,2

-34,8

-32,8

-31,2

-30,6

-29,9

-28,5

-27,8

-25,7

-21,7

-17,8

-17

-16,6

-14,3

-10,1

-8,9

-28,5

-40 -30 -20 -10 0

Madrilgo Erkidegoa


Kantabria

Errioxa

Galizia

Katalunia

EAE

Aragoi

Murtziako Eskualdea

Gaztela eta Leon

Extremadura

Andaluzia

Gaztela-Mantxa


Kanariak

Balear Uharteak


Espainia : -% 40,6

Espainia: -% 24,4



54

ETXEBIZITZA BABESTUAK

-61,5

-50,7

-45,5

-33,1

-31,7

-31,4

-29,3

-23,3

-15,0

-14,3

-11,5

-5,0

-0,2

17,7

23,3

6,7

-28,5

-70 -60 -50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30

Aragoi

Errioxa

Galizia


Extremadura

Murtziako Eskualdea

Gaztela-Mantxa

Kanariak

Katalunia

Balear Uharteak

Andaluzia

Gaztela eta Leon


EAE

Kantabria


Madrilgo Erkidegoa


Espainia : -% 14,8



55

Azkenik, Espainiako Jabetzaren, Ondare Higiezinen eta Merkataritza Ondareen

Erregistratzaileen Elkargoak argitaraturiko Higiezinen Erregistroari buruzko Estatistikara jo

dugu, 2011n eskualdatu ziren etxebizitzak saldu aurretik, jabetzan zenbat denboran iraun

zuten jakiteko.

Pentsa daiteke etxebizitzak jabetzan denbora gutxien eman duten lekuetan, inbertsioari edo

jokabide espekulatiboei loturiko salerosketa gehiago izan direla; aldiz, jabetzan iraupenik

luzeena izan duten lekuetan, pentsa daiteke erosleak etxebizitza erabiltzeko erosi zuela.

Azken talde horretan, etxebizitza babestuek pisu handiagoa dute, halako etxebizitza mota

espekulaziotik kanpo gelditu ohi da-eta.

2011n, EAE da etxebizitzak saldu aurretik jabetzan denbora gehien eman duten erkidegoa,

batez besteko iraunaldia 4.893 egunekoa (13,4 urte) baita. Hortik nahiko urrun, bigarren eta

hirugarren postuetan daude Extremadura (4.200 egun) eta Nafarroako Foru Erkidegoa

(3.599 egun).

Beste muturrean hainbat autonomia erkidego daude, etxebizitza salerosi aurretik, jabetzan

oso denbora laburra izan dutenak. Adibidez, batez beste 8 urtean (2.920 egun) baino

gutxiago izan dira Errioxan, Murtzian, Andaluzian, Kantabrian eta Gaztela-Leonen.

4.10. grafikoa Eskualdatutako etxebizitzak batez beste jabetzan mantendu diren denbora-tartea. Autonomia erkidegoak eta batez besteko nazionala, 2011.

2.231.90

2.520.30

2.777.30

2.798.70

2.912.40

2.936.60

2.950.00

3.003.10

3.100.60

3.179.60

3.233.30

3.334.90

3.398.40

3.409.20

3.419.20

3.599.70

4.020.60

4.893.60

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000

Errioxa

Murtziako Eskualdea

Andalucía

Kantabria

Gaztela eta Leon

Kanariak

Madrilgo Erkidegoa


Gaztela-Mantxa

Espainia

Balear Uharteak

Galizia


Katalunia

Aragoi


Extremadura

EAE

Iturria: Espainiako Jabetzen, Ondare Higiezinen eta Merkataritza Ondareen Erregistratzaileen Elkargoa.

Higiezinen Erregistroari buruzko Estatistika.



56

4.3. Etxebizitzen prezioak EAEn eta Espainian

Aurreko bi ataletan EAEko eta Espainiako higiezinen eskualdatze kopurua aztertu ondoren,

atal honetan bi esparru horietan etxebizitzaren prezioak izan duen bilakaera aztertuko dugu.

Horretarako, Sustapen Ministerioak egindako prezioen estatistika erabiliko dugu. Estatistika

hori, berriz, higiezinen tasazioei buruzko informazioan oinarritzen da, eta autonomia

erkidego guztietako datuak ematen dizkigu, aldian-aldian.

Estatistika-iturri horren arabera, EAEn dago batez besteko preziorik altuena, bai etxebizitza

berrien merkatuan (2.640/m2), bai etxebizitza erabilien merkatuan (2.511 €/m2). 2010eko

datuekin alderatuz gero, etxebizitza berrien batez besteko prezioa % 3,3 jaitsi dela ikus

dezakegu. Etxebizitza erabilien prezioa, berriz, % 3 murriztu da.

Espainiako datuei erreparatuta, etxebizitza berri libreen metro koadroaren batez besteko

prezioa 1.721,1 eurokoa zen 2011n; hau da, % 6,0ko beherapena 2010eko prezioen aldean,

eta % 16,8ko beherapena 2007an izandako gailurraren aldean.

Espainiako bigarren eskuko etxebizitzen metro koadroaren prezioa ere murriztu da 2011n:

1.691,8 €/m2, hau da, 2010eko prezioak baino % 7,0 merkeago. 2007. urtearekin alderatuz

gero, metro koadroaren prezioa nabarmen murriztu da: % 18,3 zehazki.

4.11. grafikoa Etxebizitza libreen prezioen bilakaera, etxebizitza motaren arabera, EAEn eta Espainian, 1998-2011.

EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOA

2.000

2.500

3.000

3.500

2005 2006 2007 2008 2009 2010 I 11 II 11 III 11 IV 11

Etxebizitza berriak Etxebizitza erabiliak

ESPAINIA

1.500

2.000

2.500

2005 2006 2007 2008 2009 2010 I 11 II 11 III 11 IV 11

Etxebizitza berriak Etxebizitza erabiliak




57

Etxebizitza berrien prezioari dagokionez, EAEz gain, beste hiru erkidegotan ere dago 2.000

€/m2-tik gora: Madrilgo Erkidegoan (2.095 €/m2), Katalunian (2.116 €/m2) eta Balearretan

(2.269 €/m2). Aitzitik, etxebizitzarik merkeenak Extremaduran (1.124 €/m2), Murtziako

Eskualdean (1.290 €/m2) eta Gaztela-Mantxan (1.192 €/m2) daude.

4.4 taula Etxebizitza libreen prezioak, tipologiaren arabera eta autonomia erkidegoen arabera.

Etxebizitza berriak Etxebizitza erabiliak 2010eko

4. hiruhilekoa

2011ko 4.

hiruhilekoa

Aldaketa-tasa

2010eko 4.

hiruhilekoa

2011ko 4.

hiruhilekoa

Aldaketa-tasa

Andaluzia 1.691,7 1.553,0 -8,2% 1.497,6 1.381,9 -7,7% Aragoi 1.866,8 1.718,9 -7,9% 1.548,0 1.379,6 -10,9% Asturias 1.848,7 1.714,1 -7,3% 1.544,2 1.493,0 -3,3% Balearrak 2.279,0 2.269,9 -0,4% 2.009,3 1.851,3 -7,9% Kanariak 1.616,7 1.549,2 -4,2% 1.519,6 1.383,3 -9,0% Kantabria 1.923,3 1.777,1 -7,6% 1.814,0 1.768,6 -2,5% Gaztela eta Leon 1.486,6 1.404,9 -5,5% 1.306,6 1.218,0 -6,8% Gaztela-Mantxa 1.385,5 1.292,2 -6,7% 1.135,7 1.073,9 -5,4% Katalunia 2.269,1 2.116,4 -6,7% 2.192,6 2.022,3 -7,8% Valentziako Erkidegoa 1.607,5 1.513,0 -% 5,9 1.349,8 1.234,7 -% 8,5 Extremadura 1.118,1 1.124,5 % 0,6 953,5 929,5 -% 2,5 Galizia 1.581,4 1.494,3 -% 5,5 1.315,8 1.212,9 -% 7,8 Madril 2.327,2 2.095,1 -% 10,0 2.491,2 2.293,4 -% 7,9 Murtzia 1.443,5 1.290,8 -% 10,6 1.257,3 1.170,6 -% 6,9 Nafarroa 1.589,5 1.560,5 -% 1,8 1.497,8 1.418,3 -% 5,3 Euskal Autonomia Erkidegoa 2.731,1 2.640,6 -3,3% 2.600,1 2.521,3 -3,0% Errioxa 1.610,6 1.596,1 -0,9% 1.335,4 1.202,7 -9,9% Espainia GUZTIRA 1.829,9 1.721,1 -5,9% 1.819,5 1.691,8 -7,0%

Iturria: Sustapen Ministerioa. 2011n, Extremaduran izan ezik (+% 0,6), gainerako autonomia erkidego guztietan jaitsi dira

etxebizitza berrien batez besteko prezioak. Halere, beherapen horiek oso desberdinak dira

erkidegoaren arabera. Halatan, beherapenik handienak Murtziako Eskualdean (-% 10,6),

Madrilgo Erkidegoan (-% 10,0) eta Andaluzian (-% 8,2) gertatu dira.

Aitzitik, beste erkidego batzuetan, adibidez Errioxan edo Balearretan, beherapen hori % 1

baino txikiagoa izan da.



58

4.12. grafikoa Etxebizitza berri libreen prezioak eta urtearteko bilakaera-tasak, 2011.

ETXEBIZITZA BERRIEN m2-AREN PREZIOAK

0 400 800 1.200 1.600 2.000 2.400 2.800

Extremadura

Murtziako Eskualdea

Gaztela-Mantxa

Gaztela eta Leon

Galizia


Kanariak

Andaluzia


Errioxa


Aragoi

Kantabria

Madrilgo Erkidegoa

Cataluña

Balear Uharteak

EAE

URTEARTEKO ALDAKETA TASA (%)

-10,6

-10

-8,2

-7,9

-7,6

-7,3

-6,7

-6,7

-5,9

-5,5

-5,5

-4,2

-3,3

-1,8

-0,9

-0,4

0,6

-12 -9 -6 -3 0 3 6

M urtziako Eskualdea

M adrilgo Erkidegoa

Andaluzia

Aragoi

Kantabria


Gaztela-M antxa

Katalunia


Gaztela eta Leon

Galizia

Kanariak

EAE


Errioxa

Balear Uharteak

Extremadura


Espainia = 1.721€/m2

Espainia = urtearteko -% 5,9



59

Bigarren eskuko etxebizitzen prezioen bilakaerari dagokionez, autonomia erkidego guzti-

guztietan jaitsi dira prezioak 2011n. Zehatzago begiratuta, beherapen horiek handiagoak

izan dira Aragoin (-% 10,9), Errioxan (-% 9,9), Kanarietan (-% 9,0) eta Valentziako

Erkidegoan (-% 8,5).

2011n bigarren eskuko etxebizitzen prezioetan beherapenik txikienak Extremaduran (-%

2,5), Kantabrian (-% 2,5) eta EAEn (-% 3,0) izan dira.



60

4.13. grafikoa Etxebizitza erabilien prezioak eta urtearteko bilakaera-tasak, 2011.

ETXEBIZITZA ERABILIEN m2-AREN PREZIOAK

0 400 800 1200 1600 2000 2400 2800

Extremadura

Gaztela-Mantxa

Murtziako Eskualdea

Errioxa

Galizia

Gaztela eta Leon


Aragoi

Andaluzia

Kanariak



Kantabria

Balear Uharteak

Katalunia

Madrilgo Erkidegoa

EAE

URTEARTEKO ALDAKETA TASA (%)

-10,9

-9,9

-9,0

-8,5

-7,9

-7,9

-7,8

-7,8

-7,7

-6,9

-6,8

-5,4

-5,3

-3,3

-3,0

-2,5

-2,5

- 1 2 - 9 - 6 - 3 0 3 6

Aragoi

Errioxa

Kanariak


Balear Uharteak

Madrilgo Erkidegoa

Katalunia

Galizia

Andaluzia

Murtziako Eskualdea

Gaztela eta Leon

Gaztela-Mantxa



EAE

Kantabria

Extremadura


Espainia = 1.691,80€/m2

Espainia = urtearteko -% 7,0



61

5. ETXEBIZITZAK BIRGAITZEA EAEn

5.1. Birgaitzeko premiaren kuantifikazioa EAEn

EINen Biztanleriaren eta Etxebizitzaren Erroldak emaniko datuen arabera (txosten hau

idaztean eskura genuen azken eguneraketa 2001ekoa zen), EAEko eraikuntza-parkea nahiko

zaharra da: EAEko eraikinen erdia baino gehiago 1960 baino lehen eraiki ziren.

Ondorio bera eskuratuko dugu Eustatek 2010eko datuekin argitaraturiko Etxebizitzen Udal

Estatistikari begiratuz gero. Iturri horren arabera, EAEko etxebizitzek 39 urte zuten batez

beste.

Azterketa geografiko zehatzagoa eginez gero, EAEko Lurralde Historiko eta eskualdeen

artean aldeak daudela ikusiko dugu: Gipuzkoan etxebizitzen batez besteko antzinatasuna

39,8 urtekoa da, eta Bizkaian, aldiz, 40,6 urtekoa.

Arabako etxebizitza-parkea askoz ere modernoagoa da, batez beste 33 urteko antzinatasuna

baitauka. Datu hori bat dator azken urteetan herrialde horretan etxebizitza berriak eraikitzen

izan den jarduera biziarekin.

5.1 taula Etxebizitzetarako eraikuntzen antzinatasunaren banaketa, eta EAEko familia-etxebizitzen kopurua guztira, 2010.

Familia-etxebizitzak

guztira

Batez besteko antzinatasuna

(urteak) EAE 1.004.740 39,2 Lurralde Historikoak Araba 151.342 33,2 Gipuzkoa 328.556 39,8 Bizkaia 524.842 40,6 Eskualdeak Arabako Ibarrak 4.268 56,6 Arabako Lautada 115.656 30,1 Arabako Mendialdea 2.706 43,5 Arratia-Nerbioi 12.103 41,0 Bidasoa Beherea 34.823 36,7 Bilbo Handia 386.895 41,3 Deba Beherea 27.631 42,4 Debagoiena 27.928 36,4 Donostialdea 149.054 41,8 Durangaldea 42.636 35,5 Enkarterriak 15.799 44,6 Arabako Errioxa 8.465 48,6 Gernika-Bermeo 24.284 44,7 Goierri 31.836 39,5 Gorbeia Inguruak 4.422 38,6 Arabako Kantaurialdea 15.825 37,5 Markina-Ondarroa 14.014 41,5 Plentzia-Mungia 29.111 32,8 Tolosaldea 22.196 41,4 Urola-Kostaldea 35.088 34,2

Iturria: Etxebizitzen Udal Estatistika, Eustat.



62

5.1. grafikoa Eskualdeen rankinga, bertako etxebizitzen antzinatasunaren arabera, 2010.

30,1

32,8

34,2

35,5

36,4

36,7

37,5

38,6

39,5

41

41,3

41,4

41,5

41,8

42,4

43,5

44,6

44,7

48,6

56,6

0 10 20 30 40 50 60

Arabako Lautada

Plentzia-Mungia

Urola-Kostalde

Durangaldea

Debagoiena

Bidasoa Beherea

Arabako Kantaurialdea

Gorbeia Inguruak

Goierri

Arratia Nerbioi

Bilbo Handia

Tolosaldea

Markina-Ondarroa

Donostialdea

Deba Beherea

Arabako Mendialdea

Enkarterriak

Gernika-Bermeo

Arabako Errioxa

Arabako Ibarrak

Iturria: Etxebizitzen Udal Estatistika, Eustat.

Azterketa geografiko zehatzagoak erakusten digunez, etxebizitza-parkearen antzinatasunik

handiena Arabako Ibarretan (56,6 urte), Arabako Errioxan (48,6 urte), Gernika-Bermeon

(44,7 urte) eta Enkarterrietan (44,6 urte) dago.

Aitzitik, etxebizitza-parkerik modernoena Arabako Lautadan (30,1 urte), Plentzia-Mungian

(32,8 urte) eta Urola Kostan (34,2 urte) dago.

Etxebizitzetako ekipamendu-hornidura aztertuz gero, bizi-kalitatean eragin handia duten

ekipamenduak (adibidez berokuntza edo igogailua) oso hedatuta daude 2011n EAEko

etxebizitza-parkean.

Halere, etxebizitzen ehuneko handi batean ez dago halakorik. Adibidez, EAEko etxebizitzen

% 35,7k ez zeukan igogailurik, eta ehuneko hori are handiagoa da Bizkaian (% 38,6) eta

Gipuzkoan (% 33,7), Araban baino (% 30,1). Datu hori azken lurralde horretako etxebizitza-

parke modernoarekin koherentzian dago.



63

2010ean, EAEko etxebizitzen % 30,3k ez zeukan hodi bidezko gas-hornidurarik, eta % 28,0k

ez zeukan berokuntza indibidual edo zentralik.

5.2. grafikoa EAEko etxebizitzak, ekipamendu-mailaren arabera, 2010.

32.2

59.4

7.0

73.7

69.9

13.0

53.7

30.9

75.2

66.3

19.7

45.0

65.3

61.4

19.4

49.9

28.0

69.7

64.3

32.1

0

25

50

75

100

Berok. zentr. Berok. ind. Berokuntza puntuala Hodi bidezko gasa IgogailuaAraba Gipuzkoa Bizkaia Guztira

º

Iturria: Biztanleriaren eta Etxebizitzen Estatistika, Eustat.

5.2. Birgaitzeko laguntzak

5.2.1. Aitortutako laguntzen kuantifikazioa

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak EAEn birgaitzera bideratutako diru-laguntzak 15,8

milioi eurokoak izan dira 2011n, eta horri esker, 16.333 etxebizitza birgaitu ahal izan dira

hiru lurraldeetan.

Azpimarratu beharrekoa da 2011n laguntza horiek 288,3 milioiko gastua egiten lagundu

dutela EAEko eraikin eta etxebizitzen parkea birgaitzeko lanetan.

2011n aitortutako laguntza gehienak etxebizitzak banaka birgaitzera bideratu dira: zehazki,

11,9 milioi euro, 14.563 etxebizitzatan.

Eraikina osorik birgaitzera bideratutako laguntzak 7,8 milioi eurokoak izan dira, eta guztira

1.770 etxebizitzari eragin diete.

5.2 taula Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzak, birgaitze motaren arabera.

2002-2005ko batez bestekoa

2006-2009ko batez bestekoa

2009 2010 2011

Kopur. Mila € Kopur. Mila € Kopur. Mila € Kopur. Mila € Kopur. Mila € Banaka birgaitzea 10.909 7.707 16.061 13.175 18.646 18.562 17.736 17.395 14.563 11.975 Eraikin osoa birgaitzea 1.521 2.871 1.769 3.408 1.888 3.879 1.761 3.252 1.770 3.783 Birgaitzea guztira 12.430 10.578 17.829 16.583 20.534 22.440 19.497 20.647 16.333 15.758




64

5.2.2. Laguntza-hartzaileen ezaugarriak

Emaniko laguntzak bi ildo osagarritan antolatzen dira:

- Elementu erkideak birgaitzeko laguntzak, eraikinetako elementu erkideetan lanak

egiteko. Hartzaileak auzokideen elkarteak nahiz partikularrak izan daitezke.

- Partikularren etxebizitzak banaka birgaitzeko laguntzak.

2011n eskainitako diru-laguntzak motaren arabera aztertuz gero, ikus daiteke batez ere lan

erkideak egitera bideratu direla laguntzak, bereziki eraikinak, estaldurak eta igogailuak.

2011n, guztira, 14,9 milioi euro bideratu dira horretara.

Etxebizitzetako elementu indibidualetan lanak egiteko partikularrei bideratuta laguntzak 835

mila eurokoak izan dira 2011n (guztizkoaren % 5,3), eta 668 etxebizitzari eragin diete

guztira.

5.3 taula Birgaitzeko diru-laguntzen bilakaera, laguntza motaren arabera.

Erkidegoentzako laguntzak

Espediente kopurua

Etxebizitza kopurua

Diru-laguntza guztira

Babestutako aurrekontua

2006 611 -- 3.921.017 216.982.864 2007 694 -- 4.061.575 216.188.375 2008 739 -- 4.952.937 323.848.306 2009 869 -- 6.777.402 290.563.568 2010 764 -- 5.799.855 206.087.937 2011 764 -- 5.830.890 227.947.174 Partikularrentzako laguntza, elementu erkideak birgaitzeko

Espediente kopurua

Etxebizitza kopurua



2006 3.337 16.718 9.583.599 55.512.630 2007 3.347 15.837 8.788.067 51.469.870 2008 3.286 15.170 8.663.153 52.945.691 2009 3.992 19.389 14.093.508 73.932.775 2010 3.516 18.506 13.702.657 61.499.858 2011 3.332 15.665 9.091.447 50.438.863 Partikularrentzako laguntza, norberaren elementuak birgaitzeko

Espediente kopurua

Etxebizitza kopurua



2006 1.181 1.181 1.658.570 19.066.185 2007 1.020 1.020 1.266.231 15.280.958 2008 857 857 994.893 10.449.339 2009 1.145 1.145 1.569.349 15.579.677 2010 991 991 1.144.320 9.814.217 2011 668 668 835.768 9.933.675 BIRGAITZEKO LAGUNTZAK GUZTIRA

2006 5.129 17.899 15.163.186 291.561.680 2007 5.061 16.827 14.115.873 282.939.203 2008 4.882 16.027 14.610.983 387.243.385 2009 6.006 20.534 22.440.259 380.076.020 2010 5.271 19.497 20.646.832 277.402.012 2011 4.764 16.333 15.758.105 288.319.712 Iturria: Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.



65

Elementu erkideak birgaitzera bideratutako laguntza gehienak partikularrentzat izan dira,

obra erkideak egiteko (guztizkoaren % 57,7). Beste 5,8 milioi euro (% 37,0), berriz,

zuzenean auzotarren erkidegoei bideratu zaizkie.

5.3. grafikoa Diru-laguntzen eta aurrekontu babesgarrien bilakaera, laguntza motaren arabera, 2011.

AITORTUTAKO DIRU LAGUNTZEN BANAKETA AURREKONTU BABESGARRIEN BANAKETA

Iturria: Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Diru-laguntzen hartzaileak euren diru-sarreren arabera ezaugarrituz gero, agerian gelditzen

da horietariko gehien-gehienek (% 83k), urtean 21.000 eurotik beherako diru-sarrerak

dituztela2.

Diru-sarrera gutxien dituen kolektibo horren ezaugarriak sakonago aztertuz, ikus daiteke

hartzaileen ehuneko handi bat ez dela iristen urtean 9.000 euroko diru-sarreretara (% 19,1),

eta beste % 31,1k urtean 9.000-15.000 euro bitarteko diru-sarrerak dituela.

Hurrengo grafikoan, azken urteetako diru-laguntzen hartzaileen bilakaera ikus daiteke, euren

diru-sarreren arabera. Grafiko hori interpretatzean kontuan hartu behar dugu 2009eko eta

2010eko datuak ezin direla aurreko urtekoekin zorrotz alderatu, 2009ko ekaina eta abendua

bitartean, aldi batez, diru-laguntzak jasotzeko gehienezko muga 21.000 €-tatik 35.000 €-

tara handitu zelako, eta tarte horretan aurkezturiko eskari asko 2010ean gauzatu zirelako.

2 Laguntza-hartzaileen profila aztertzeko erabili dugun informazioa diru-sarrera gordinari dagokio. Aldiz, araudiak ezarritako mugak diru-sarrera haztatuak hartzen ditu kontuan, hau da, diru-sarrerak dituztenen zenbatekoa eta familia-unitateko kide kopurua.

Partikularrentzako laguntzak,

elementu erkideak

birgaitzeko57.7%

Auzotarren erkidegoentzako

laguntzak5.3%

Partikularrentzako laguntzak, norberaren elementuak birgaitzeko

37.0%

Partikularrentzako laguntzak,

elementu erkideak

birgaitzeko17.5%

Auzotarren erkidegoentzako

laguntzak79.1%

Partikularrentzako laguntzak, norberaren elementuak birgaitzeko

3.4%



66

5.4. grafikoa Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzen hartzaileen banaketa, diru-sarreren arabera.

35,1 32,7 31,1 28,7 27,417,3 19,1

33,1 32,9 32,3 33,0 33,6 34,630,1

25,831,1

27,1 28,7 30,7 32,0 32,7 32,4

30,0

26,7

31,1

3,5 4,2 4,4 4,7 4,7 5,1

10,0

14,4

11,03,9

7,93,36,4

22,326,4

2,5 2,4

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

%

9.000 €-ra arte 9.001-15.000 € 15.001-21.000 € 21.001-27.000€ 27.001-33.000€ >33.000€


Birgaitzeko laguntzen hartzaileak Lurralde Historikoen arabera banatuta, ikusten da Bizkaia

dela hartzaile gehien biltzen dituen herrialdea, guztizkoaren % 57, hain zuzen. Gipuzkoan

hartzaile guztien % 29 dago, eta Araban % 14.

Hartzaileak diru-sarreren arabera aztertuz gero, ikusiko dugu antzeko banaketa dagoela

herrialde guztietan. Izatekotan, diru-sarrera gutxien dutenak (15.000 euro baino gutxiago)

gehixeago dira Bizkaian (% 51,6), Arabarekin (% 48,6) eta Gipuzkoarekin (% 48,5)

alderatuta.

5.5. grafikoa Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzen hartzaileen banaketa, diru-sarreren arabera eta Lurralde Historikoen arabera.

17,2 20,2 18,1 19,1

31,4 31,4 30,4 31,1

35,8 29,7 31,5 31,1

10,4 11,0 11,4 11,0

2,1 3,4 3,6 3,32,42,82,41,4

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Araba Bizkaia Gipuzkoa CAPV

%

9.000 €-ra arte 9.001-15.000 € 15.001-21.000 € 21.001-27.000€ 27.001-33.000€ >33.000€




67

4.1. eta 4.2. mapetan, auzotarren erkideei eta partikularrei 2010-2011 aldian EAEko

udalerrietan emaniko diru-laguntzen banaketa geografikoa ageri da.

Oro har esan daiteke diru-laguntzak EAEko geografia osoan banatu direla. Nolanahi ere,

hiriburuetan eta aldirietako udalerrietan biltzen dira diru-laguntza gehienak, eta normala da

hori, bertan biltzen direlako etxebizitza gehienak ere.

Auzotarren erkidegoei aitorturiko diru-laguntzen kasuan, ikus daiteke 15 udalerrik laguntzen

ehuneko handia biltzen dutela (laguntza guztien % 70 inguru, Sailak berak emaniko datuen

arabera).

Partikularrentzako diru-laguntzei dagokienez, 20 udalerrik laguntza guztien % 75 biltzen

dute. Udalerri multzo horren barruan, EAEko hiru hiriburuek laguntzen % 40 hartu dute.

4.1. mapa. Etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko partikularrei aitortutako diru-laguntzen banaketa. 2010-2011




68

4.2. mapa. Auzotarren erkidegoei aitortutako diru-laguntzen banaketa, 2010-2011.


Diru-laguntzen hartzaileak etxeko kide kopuruaren arabera nola banatzen diren aztertuz

gero, ikus daiteke hartzaileen % 41,6 kide bakarreko etxeetan bizi dela, eta % 31,1 bi

kide dituzten etxeetan. Hartzaileen % 12,2 baino ez da bizi 4 kide edo gehiago dituzten

etxeetan.



69

5.6. grafikoa Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzen hartzaileen banaketa, etxean dauden kide kopuruaren arabera.

33,0 35,6 35,8 37,0 38,7 37,1 41,6

30,0 29,5 30,6 30,3 30,0 30,9 32,4 31,631,1

18,6 17,8 17,2 17,3 17,0 16,2 16,6 17,5 15,213,7 12,5 12,4 11,6 10,8 10,4 10,2 10,8 9,3

39,2 37,7

2,94,7 4,5 4,1 3,8 3,5 3,3 3,1 3,0

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

%

1 2 3 4 5 edo gehiago


2011n, hartzaile gehienek (% 67) 50 urte baino gehiago zituzten. Hain zuzen, azken

ekitaldietan adin nagusien (65 urtetik gorakoen) pisu erlatiboak gora egin duela antzeman

da. Hartzaileen % 46,8k 65 urte edo gehiago ditu. 2009ra arte, ehuneko hori askoz ere

txikiagoa zen (% 32tik behera).

5.7. grafikoa Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzen hartzaileen banaketa, etxeko kideen adinaren arabera.

28,3 28,6 29,4 25,9 22,5

27,4 20,8 19,8 20,1 19,116,8

14,1 20,5 18,9 17,8 19,720,2

30,2 30,1 32,0 36,2 38,7 46,8

16,10%

20%

40%

60%

80%

100%

2006 2007 2008 2009 2010 2011

%

<35 urte 35-49 urte 50-64 urte 65 eta urte gehiago


Azkenik, 2011n, diru-laguntzen hartzaileen artean atzerriko nazionalitatea duten

pertsonen beherako joera nabaritu da, urte horretan % 0,6 baino izan ez direlako,

aurreko urteetan % 0,7 izan ziren artean.



70

5.8. grafikoa Etxebizitza birgaitzeko diru-laguntzen hartzaileak, atzerriko nazionalitatea dutenak.


97

132142

106114120

8157

40

0.60.70.70.70.70.7

0.50.40.4

0

20

40

60

80

100

120

140

160

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

hartzaile

atzerritarren

kopu

rua

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

Kopurua %



71

6. HIPOTEKA BIDEZKO FINANTZAZIOA

.

6.1. Interes-tasak.

2008tik 2010era etengabe jaitsi dira Espainian hipoteka bidezko finantzazioari loturiko

interes-tasak. 2008an urtebeteko Euriborra % 4,813 izan zen, baina 2010ean % 1,350eraino

jaitsi zen.

Halere, 2011n, urtebeteko Euriborrak gora egin du eta % 2,006raino iritsi da ekitaldi

horretan; hau da, portzentajezko 0,656 puntuko igoera izan du.

6.1. grafikoa Hipoteka-maileguen erreferentziako tasen bilakaera, 1999-2011.

0

2

4

6

8

10

12

1999 2001 2003 2005 2008 2010 urt-11

mar-11

mai-11

uzt-11

ira-11

aza-11

%

Bankuak Aurrezki-kutxak Erakundeak guztira EURIBOR tasa CECA adierazlea

Iturria: Espainiako Bankua, Estatistika Buletina.

6.2. Formalizatutako hipotekak

6.2.1. EAEn formalizatutako hipotekak

2011n, % 25,1 jaitsi dira EAEn egindako hipotekak; aurreko urtean, 2010ean, ostera,

igoera izan zen (% 12). Hartara, 2007tik 2009ra bitartean izandako beherako joerara

itzuli gara 2011n.

Hiru Lurralde Historikoetan antzeko bilakaera ikusi da, hiruetan ere beheratze-tasa

handiak izan baitira. Zehazki, Gipuzkoan beherapena apalagoa izan da (-% 21), baina

Araban eta Bizkaian, berriz, hipotekak askoz ere beherapen handiagoa izan dute (%

27,1 eta % 26,0, hurrenez hurren).



72

Lehen adierazi bezala, bilakaera horrek 2010ean izandakoarekiko joera-aldaketa dakar

hiru Lurralde Historikoetan, batez ere Araban, 2010ean hipoteka kopurua gainerako bi

lurraldeetan baino askoz ere gehiago hazi baitzen bertan (+% 31, 2009aren aldean).

6.2. grafikoa EAEn formalizatutako hipoteken bilakaera, Lurralde Historikoen arabera, 2003-2011.

Formalizatutako hipoteka kopurua

4.704 5.944 6.924 5.578 5.990 7.857 5.71111.953 12.259 13.168 11.315 9.648 8.118 8.449 6.665

19.745 20.551 23.113 22.803 20.10416.892 13.383 14.475

10.706

6.8264.604

12.344

23.08230.781

27.49132.118

38.34342.79741.31637.20836.693

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Hip

ote

ka k

opuru

a


Urtearteko aldaketa-tasa

-50

-25

0

25

50

75

100

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Araba Guipuzkoa Bizkaia EAE

Iturria: EIN, Hipoteken Estatistika. 2011n izandako hipoteka kopuruaren beherapenarekin bat, EAEn guztira formalizatutako

hipoteken zenbateko osoa ere % 26,0 murriztu eta 3.306 milioi euro formalizatu dira guztira.

Hipoteka kopuruarekin gertatzen den bezala, 2010ean izandako igoeraren ostean (+% 12,7),

2009ra arte EAEn izandako beheranzko joerara bueltatu gara.



73

6.3. grafikoa EAEn formalizatutako hipoteken zenbateko osoaren bilakaera, 2003-2011.

Formalizatutako hipoteken zenbatekoa (milioi eurotan)

4.7765.771 6.244

5.2463.963 4.465

3.306

6.747

4.229

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

8.000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Iturria: EIN, Hipoteken Estatistika.

Formalizatutako hipoteka kopuruaren eta beraien zenbateko osoaren beherapen-tasa

antzekoa izan denez, formalizatutako hipoteken batez besteko zenbatekoa 2010ekoaren

antzekoa da. Halatan, 2011n formalizatutako hipoteken batez besteko kopurua 143.000 €-

koa izan da, 2010ekoa baino pixka bat gutxiago (145.000 €).

Lurralde Historikoen arabera begiratuz gero, alde nabarmenak daude hipoteken batez

besteko zenbatekoan. 2011n, Araban batez besteko zenbatekoa 113.000 € izan da;

Gipuzkoan 152.000 € eta Bizkaian 153.000 €.

Bilakaerari erreparatuta, 2011n Gipuzkoan formalizatutako hipoteken batez besteko

zenbatekoan 2010koekiko beherapen garrantzitsua ikus daiteke (-% 5,0). Araban eta

Bizkaian, aldiz, ia ez da aldatu batez bestekoa.

+12,9% +20,8%

+16,9% -7,5%

-16,0%

-24,5% +12,7%

-26,0%



74

6.4. grafikoa Batez besteko hipoteka kopuruaren bilakaera, Lurralde Historikoen arabera, 1996-2010; eta urtearteko aldaketa-tasak, 2003-2011.

Batez besteko hipoteka kopuruaren bilakaera

113.4

5

112.7

3

115.6

1

149.0

5

140.6

9

151.4

5

150.3

7

134.4

8

111.2

9

152.8

6

156.2

5

153.5

9

202.5

2

181.2

8

156.1

7

158.8

3

134.7

8

122.8

9

153.1

6

155.2

5

157.0

3

158.5

9

171.1

157.1

6

154.5

9

129.0

3

119.6

3

143.25145144.27

162.83164.4

155.72140.54128.36

115.24

020406080

100120140160180200220240

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Hip

ote

ka k

opuru

a



20.8

11.8

0.7

-7.1

5.9

-22.4

-2.5

0.69

.7 17.8

-1.7

16.1

11.7

-24.2

1.7

-2.2

7.9

19.8

1.7 8

.9

-8.1

-0.2

-1.1

-1.3

11.4

9.5 10.8

5.6

-1.0

-11.4

1.4

-2.1

-50

-25

0

25

50

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Urt

eart

eko

ald

ake

tare

n

%

Araba Guipuzkoa Bizkaia EAE

EIN, Hipoteken Estatistika. 2011n aitortutako hipotekak mailegua eman duen erakundearen arabera aztertuz gero,

Aurrezki Kutxek dute EAEko hipoteken merkatuaren kuotarik handiena, 2011n hipoteka

guztien % 55,9 eta zenbateko osoaren % 51,1 eskaini baitute.

Bankuek, euren aldetik, 2011n formalizatutako hipoteken % 25,3 eta zenbateko osoaren %

29,7 kontratatu dute. Beste Kreditu-erakunde batzuek, berriz, formalizatutako hipoteken %

18,8 eta zenbateko osoaren % 19,2 eskaini dute.

Bilakaerari erreparatuta, 2011n, Beste Erakunde batzuek formalizatutako hipoteken pisu

erlatiboak eta kreditu-bolumenak pixka bat gora egin dute, Aurrezki Kutxen kaltetan.



75

6.1 taula EAEko hiri-finken gainean eratutako hipotekak, mailegua eman duen erakundearen arabera, 2008-2011.

2008 2009 2010 2011 Hipoteka

kopurua Zenbatekoa Hipoteka kopurua Zenbatekoa

Hipoteka kopurua Zenbatekoa Hipoteka

kopurua Zenbatekoa

Bankuak 21,9 24,2 23,7 26,2 25,1 28,1 25,3 29,7Aurrezki Kutxak 61,0 59,9 59,5 58,3 58,7 56,1 55,9 51,1Beste Erakunde batzuk

17,1 16,0 16,8 15,5 16,2 15,8 18,8 19,2

GUZTIRA 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

Hiri-orubeak ere sartuta daude. Iturria: EIN, Hipoteken Estatistika.

6.5. grafikoa Formalizatutako hipoteketan Aurrezki Kutxek duten pisuaren bilakaera, 2005-2011

45.552.4

59.3 59.5 58.7 55.959.9

51.161.0

51.343.7

56.158.359.8

0

10

20

30

40

50

60

70

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Kopurua Zenbatekoa

EIN, Hipoteken Estatistika.

6.2.2. Espainian formalizatutako hipotekak

2011n 408.337 hipoteka formalizatu dira guztira Espainian, 45.825 milioi euroko balioarekin.

Datu horiek 2010eko datuekiko murrizketa handia adierazten dute, bai hipoteka kopuruan (-

% 32,6), bai hipotekatutako kapital osoan (-% 35). Hau da, 2010ean ere ikusi zen beherako

joera geroz eta gehiago areagotu da 2011n.

Izan ere, 2010ean hipoteka kopuruak % 7 egin zuen behera, eta hipoteken balio osoa % 7,8

murriztu zen.



76

6.6. grafikoa Espainian formalizatutako hipoteken zenbateko osoaren bilakaera, 2003-2011.

Formalizatutako hipoteka kopurua

1.107.6641.257.613 1.238.890835.056

651.218 605.172409.337

1.342.171989.439

0200.000400.000600.000800.000

1.000.0001.200.0001.400.0001.600.000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Fo

rmali

zatu

tako

hip

ote

ka

ko

pu

rua

Formalizatutako hipoteken zenbatekoa (mila milioitan)

122.147156.946

184.427

116.72576.664 70.721

45.825

188.339

96.176

020.00040.00060.00080.000

100.000120.000140.000160.000180.000200.000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Hip

ote

ken

zen

bate

ko

a (

mil

a

mil

ioi)

EIN, Hipoteken Estatistika. 2011n formalizatutako hipoteka kopuruan izandako beherapena autonomia erkidego

guztietan gertatu da, eta 2010ekiko aldaketa-tasa negatibo garrantzitsuak izan dira

formalizatutako hipoteka kopuruan nahiz maileguan utzitako kapitalaren zenbateko osoan.

Beherapenik apalenak Nafarroako Foru Erkidegoan (-% 22,7) eta EAEn (-% 23,6) gertatu

dira. Beste muturrean, hipoteka-jardueraren beheraka handiak (% 40tik gorakoak) izan dira

Asturiasen (-% 43,4), Errioxan (-% 42,0), Kanarietan (-% 41,3) eta Kantabrian (-% 40,6).

+11,9% +13,5% +6,7%

-7,7%

-32,6% -22,0%

-7,1%

+27,0%

+28,5%

+20,0% -2,1%

-36,7%

-34,3% -7,8%

-32,6%

-35,5%



77

6.7. grafikoa Formalizatutako hipoteka kopuruaren urtearteko aldaketa-tasa, autonomia erkidegoen arabera, 2010-2011.

-43.4

-42

-41.3

-40.6

-36.9

-36.9

-35.2

-34.1

-32.9

-32.4

-32.1

-31.5

-30.9

-29.6

-26.8

-23.6

-22.7

-50 -40 -30 -20 -10 0 10 20


Errioxa

Kanariak

Kantabria

Gaztela-Mantxa


Murtziako Eskualdea

Madrilgo Erkidegoa

Katalunia

Aragoi

Extremadura

Galizia

Gaztela eta Leon

Balear Uharteak

Andaluzia

EAE


EIN, Hipoteken Estatistika. EAEn ez bezala, Espainian gutxitu egin da 2011n formalizatutako hipoteken batez besteko

balioa. Urte horretan 112.000 balio zuen batez beste hipoteka bakoitzak, 2010ean

formalizatutako hipoteken batez besteko balioaren aldean, % 4,3 gutxiago.

Autonomia erkidegoen arabera, formalizatutako hipoteken batez besteko zenbatekorik

altuenak Madrilgo Erkidegoan (149.000 €) eta EAEn (143.000 €) aurkitzen ditugu.

Hipoteken batez besteko baliorik txikiena duten autonomia erkidegoak honako hauek

dira, ordenan: Extremadura (82.000 €), Valentziako Erkidegoa (92.000 €), Kanariak

(94.600 €), Andaluzia (97.000 €) eta Gaztela-Mantxa (99.000 €).

Espainia: -% 32,6



78

6.8. grafikoa Formalizatutako hipoteken batez besteko zenbatekoa, autonomia erkidegoen arabera, 2011.

82.1

89.2

91.8

94.6

96.7

99

101.8

102.4

103.5

107

109.8

112.8

113.7

121

123.5

143.2

149.1

0 20 40 60 80 100 120 140 160

Extremadura

Murtziako Eskualdea


Kanariak

Andaluzia

Gaztela-Mantxa

Gaztela eta Leon

Galizia


Errioxa

Kantabria

Aragoi

Balear Uharteak


Katalunia

EAE

Madrilgo Erkidegoa

Mila €/hipotekako


2010eko hipoteken aldean, Nafarroan izan ezik, gainerako autonomia erkidego guztietan

hipoteken batez besteko balioa jaitsi egin dela ikus daiteke. Beherapenik handienak Gaztela

eta Leonen (-% 10,6), Extremaduran (-% 9,1), Kantabrian (-% 9,1) eta Errioxan (-%8,5)

gertatu dira.

Espainia=111,9 mila

€/hipoteka



79

6.9. grafikoa Batez besteko hipotekaren zenbatekoaren urtearteko aldaketa-tasa, 2010-2011.

-10,6

-9,1

-9,1

-8,5

-6,9

-6,1

-5,9

-5,8

-4,5

-4,5

-3,7

-3,5

-3,0

-2,5

-1,2

-1,2

1,4

-14 -12 -10 -8 -6 -4 -2 0 2 4 6 8

Gaztela eta Leon

Kantabria

Extremadura

Errioxa

Gaztela-Mantxa


Murtziako Eskualdea


Andaluzia

Balear Uharteak

Katalunia

Madrilgo Erkidegoa

Kanariak

Galizia

Aragoi

EAE



2011n mila biztanleko formalizatutako hipoteka-ratioa aztertuz gero, ikus daiteke

biztanleriaren arabera, hipoteka-jarduerarik handiena izan duten autonomia erkidegoak

Errioxa (11,0 hipoteka mila biztanleko), Balear Uharteak (10,9 hipoteka mila biztanleko) eta

EAE (10,6 hipoteka mila biztanleko) izan direla.

Beste muturrean daude Gaztela-Mantxa (7,0 hipoteka mila biztanleko), Kanariak (7,2

hipoteka mila biztanleko) eta Asturias (7,2 hipoteka mila biztanleko).

Espainia: -% 4,3



80

6.10. grafikoa 1.000 biztanleko formalizatutako hipoteka kopuruaren ratioa, autonomia erkidegoen arabera, 2011.

7

7.2

7.2

7.8

7.8

8.4

8.5

8.6

8.6

8.7

8.8

9.1

9.3

9.5

10.6

10.9

11

0 5 10 15

Gaztela-Mantxa


Kanariak

Extremadura

Galizia

Katalunia


Aragoi

Madrilgo Erkidegoa


Gaztela eta Leon

Murtziako Eskualdea

Andaluzia

Kantabria

EAE

Balear Uharteak

Errioxa

Hipoteka kopurua 1.000 biztanleko

EIN, Hipoteken Estatistika. Guk geuk prestatua.

Azkenik, Espainiako Jabetzaren, Ondare Higiezinen eta Merkataritza Ondareen

Erregistratzaileen Elkargoak 2011n etxebizitza erosteko kontratatu ziren hipoteken batez

besteko iraupenari buruzko datuak eskaintzen ditu, Higiezinen Erregistroari buruzko

Estatistikan.

Hurrengo grafikoan ikus daitekeenez, alde handia dago epe luzeeneko hipotekak kontratatu

dituzten autonomia erkidegoen (Madrilgo eta Valentziako Erkidegoak, beraietan

kontratatutako hipoteken batez besteko iraunaldia 28 urtetik gorakoa baita) eta epe

laburreneko hipotekak kontratatu dituztenen artean (Kanariar eta Balearrak, 23 urte baino

gutxiago).

Hurrengo grafikoko eta hipoteken batez besteko zenbatekoari lotutako datuak (6.8. grafikoa)

batera aztertuz gero, agerian gelditzen da 2011n hipoteken zenbatekoaren batez bestekorik

altuena izan zuten autonomia erkidegoek dutela iraunaldiaren batez bestekorik altuena ere.

Horixe gertatzen da Madrilen, Nafarroan edo EAEn.

Espainia=8,7 hipoteka

1.000 biztanleko



81

6.11. grafikoa Kontratatutako hipoteka-mailegu berrien batez besteko iraupena, 2011.

261

265

277

287

287

295

296

297

298

298

301

301

303

304

316

322

338

338

0 50 100 150 200 250 300 350 400

Kanariak

Balear Uharteak

Murtziako Eskualdea

Andaluzia

Gaztela eta Leon

Errioxa

Aragoi

Gaztela-Mantxa

Extremadura

Espainia

Katalunia

Galizia


Kantabria

EAE



Madrilgo Erkidegoa

Iturria: Espainiako Jabetzen, Ondare Higiezinen eta Merkataritza Ondareen Erregistratzaileen Elkargoa. Higiezinen Erregistroari buruzko Estatistika.



82

6.3. Etxeen finantza-ahalegina eta zorpetzea

Espainiako Jabetzaren, Ondare Higiezinen eta Merkataritza Ondareen Erregistratzaileen

Elkargoak aldian-aldian argitaratzen duen Higiezinen Erregistroari buruzko Estatistikaren

arabera, EAEko etxeen 2011ko finantza-ahalegina (batez besteko hileko hipoteka-kuotaren

eta soldata-kostuaren arteko erlazioa) % 33,8koa izan da. Ehuneko hori Espainiakoa baino

pixka bat altuagoa da (% 31,9).

2010. urtearekin alderatuta, EAEko etxeetan finantza-ahalegina pixka bat handitu da 2011n,

batez ere 2011ko azken hiruhilekoan. Hazkunde horren atzean, 2011n hipotekatutako etxeek

ordaindu beharreko hileko hipoteka-kuota nabarmen hazi izana dago (+% 8,8).

6.12. grafikoa EAEko eta Espainiako batez besteko hileko hipoteka-kuotaren eta soldata-kostuaren arteko erlazioaren bilakaera, 2004-2011.

0

10

20

30

40

50

60

IV 04 IV 05 IV 06 IV 07 IV 08 IV 09 I 10 II 10 III 10 IV 10 I 11 II 11 III 11 IV 11

EAE Estatua

Iturria: Espainiako Jabetzen, Ondare Higiezinen eta Merkataritza Ondareen Erregistratzaileen Elkargoa.

EAEko etxeetan hipoteka-kostu horrek dakarren eragina aztertzeko, EAEko eta Nafarroako

Aurrezki Kutxen Federazioak aldian-aldian argitaratzen dituen datuetara jo dezakegu. Zentzu

horretan, EAEn hipoteka-kreditua indarrean zuten etxeen ehunekoa nabarmen jaitsi da

2011n: 2010ean % 32,5 ziren eta 2011n, aldiz, % 25,2.

Zorpetutako etxeen ehunekoaren beherapen nabarmen horrek azken urteetako joera eten

du, eta horrela dauden etxeen ehunekoa 2006ko mailaren azpitik utzi du.



83

6.13. grafikoa Hipoteka-kredituak indarrean dituzten etxeak, 2006-2011.

26,2

28,4

29

30,6

32,5

25,2

0 5 10 15 20 25 30 35

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Etxeen %

Iturria: Hego Euskal Herriko Aurrezki Kutxen Federazioa.

6.4. Hipoteka-zalantzakortasuna

Etxebizitza hipoteka-bermearekin erosteko kredituen zalantzakortasun-tasa % 2,77 izan da

2011n, Espainiako kreditu-erakunde guztientzat. Erakunde motaren arabera, 2011ko

zalantzakortasun-tasa pixka bat handiagoa da Aurrezki Kutxetan (% 2,74) Bankuetan baino

(% 2,52).

Bilakaerari erreparatuta, portzentajezko 3 hamarren igo da 2010eko % 2,41etik. Hartara,

2010eko etenaren ostean (2009. urtearekiko 4 hamarren jaitsi baitzen: % 2,87), 2004tik

aurrerako gorako joerara itzuli garela ikus daiteke.

2011ko zalantzakortasun-tasaren hazkundea kreditu-erakunde mota guztietan gertatu da.

Horrela, Aurrezki Kutxen kasuan, tasa hori % 2,74koa da, 2010ean % 2,45ekoa zen artean.

Bankuetan ere igo da zalantzakortasun-tasa: 2010eko % 2,20tik 2011ko % 2,52ra.

Kooperatibetan % 2,20koa da, eta 2010ean % 1,83koa.

6.14. grafikoa Espainian etxebizitza erosteko zalantzakortasun-tasa, 2001-2011.

0

0 ,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

B anco s C ajas C o o p.

Iturria: Espainiako Hipoteka Elkartea eta Espainiako Bankua.



84

6.5. Hipoteka-betearazpenak

2011n, EAEko Lehen Auzialdiko Auzitegiek 1.174 betearazpen burutu dituzte; 2010eko

datuekin alderatuz, jaitsiera txikia egon da (-% 0,1). Bigarren urtez gertatu da jaitsiera,

2010ean ere berdina gertatu baitzen (-% 6,4).

2008an eta 2009an, EAEn hipoteka-betearazpen kopuruak nabarmen egin zuen gora, baina,

halere, gainerako Espainian baino askoz ere tasa txikiagoak izan ziren (2008an +% 69,7, eta

2009an +% 27,4).

Espainian 2011n burututako hipoteka-betearazpenak 77.854 izan dira. Esan behar da kopuru

hori 2010ekoa baino dezente txikiagoa izan dela (-% 16,9), 2010ean 93.622 hipoteka-

betearazpen burutu baitziren.

Halatan bada, 2010ean bertan, nabarmen gutxitu zen Espainiako hipoteka-betearazpenen

gorako joera (+% 0,3), 2008an eta 2009an izan ziren gorakada handien ostean (+% 126,2

eta +% 59,0 hurrenez hurren).

6.2 taula Lehen Auzialdiko eta Instrukzioko Auzitegiek erregistratutako hipoteka-betearazpenak.

Autonomia Erkidegoa 2007 2008 2009 2010 2011 Andaluzia 4.595 11.458 17.774 17.913 16.313 Aragoi 545 1.254 2.478 2.126 1.998 Asturias 546 756 1.003 864 768 Balearrak 723 1.754 2.677 2.305 2.133 Kanariak 1.436 3.216 5.551 4.819 4.108 Kantabria 275 561 761 709 691 Gaztela eta Leon 888 1.876 3.019 2.998 2.293 Gaztela-Mantxa 1.235 2.845 4.720 4.681 3.924 Katalunia 4.538 11.240 18.053 18.112 13.727 Extremadura 361 723 1.030 18.102 1.065 Galizia 701 1.369 2.053 1.363 2.003 Errioxa 154 391 687 1.942 488 Madril 2.802 6.501 10.655 10.276 7.533 Murtzia 1.013 2.715 4.575 4.957 4.154 Nafarroa 178 451 738 679 614 Euskal AutonomiaErkidegoa

584 985 1.255 1.161 1.174

Valentzia 5.369 10.591 16.290 615 14.868 ESPAINIA GUZTIRA 25.943 58.686 93.319 93.622 77.854

Iturria: Estatistika Judiziala. Botere Judizialaren Kontseilu Nagusia.



85

6.15. grafikoa Hipoteka-betearazpenen hiruhileko bilakaera EAEn eta Espainian.


0

50

100

150

200

250

300

350

400

I 07 II 07 III 07 IV 07 I 08 II 08 III 08 IV 08 I 09 II 09 III 09 IV 09 I 10 II 10 III 10 IV 10 I 11 II 11 III 11 IV 11

Hipoteka.‐betearazpen

ak

EAEn

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

Hip

ote

ka

-be

tea

razp

en

ak

E

spa

inia

n

E spainia E AE



86




87

1.1. 2010-2013 Plan Zuzentzailea: ardatz estrategikoak, jarduera-ildoak eta ekintzak

Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren 2010-2013 Plan Zuzentzailea da Etxebizitza, Herri Lan

eta Garraio Sailaren etxebizitza-politiken erreferentziazko esparrua, bai eta Plangintza

Estrategikoa gauzatzeko bitartekoa ere. Plan Zuzentzaileak zehazten ditu 2010-2013 aldirako

lehentasunak eta, ildo horretan, Sailaren politikek jarraitu beharreko ildo estrategiko

nagusiak definitzen ditu.

Era berean, ezin da ahaztu, Plan hau, aurrekoak ez bezala, Etxebizitzaren Gizarte Itunaren

babespean sortu dela. 2010eko ekainean sinatu zuten aipatutako Ituna 75 taldek baino

gehiagok, eta bertan zehaztu dira datozen hamabost urteetarako etxebizitza-politiken

helburu nagusiak. Plan Zuzentzaileak Gizarte Itunean hartutako konpromisoak barne hartzen

ditu bere edukian.

Hauxe da Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren Plan Zuzentzailearen helburua:

Etxebizitza bat eskuratzeko zailtasun gehien dituzten pertsonen etxebizitza-beharrei erantzun nahi zaie, eta, horretarako, alokairuko etxebizitzen parkea zabaltzeko eta hazkunde iraunkorrago bat ahalbidetzeko neurriak proposatzen dira; adibidez, gaur egungo bizitegi-parkea birgaitzeko eta eraberritzeko neurriak. Aipatutako guztia lortzeko, ezinbestekoa da erakundeen artean erantzukizunak banatzea eta lankidetza publiko-pribatua lortzea.

5 ardatz estrategikok, 17 jarduera-ildok eta 70 ekintzek egituratzen dute plana.

1. ardatza: Etxebizitza eskuratzeko moduak erraztea, eta, horretarako, baliabideak alokairura bideratzea lehentasunez.

2. ardatza: Hiri-birgaitzea eta –eraberritzea gauzatzeko politika berri bat birformulatzea.

3. ardatza: Lurzorua kudeatzeko politika aktibo bat sustatzea.

4. ardatza: Baliabideak eta bitartekoak etxebizitza-politikaren zerbitzura optimizatzea.

5. ardatza: Etxebizitza-politikaren gobernantza berri baterantz aurrera egitea.

Alokairuaren sustapena eta birgaitze-jardueren sustapena dira etxebizitza-politika berriaren

bi funtsezko mugarriak. Ezin da ahaztu, lehen aldiz barne hartu dela Planaren izenean hiri-

berrikuntzaren kontzeptua, Etxebizitza Sailak berrikuntzaren alde egin duen apustu irmoaren

erakusle.

Lehen jarduera-ardatz estrategikoari dagokionez, Plan Zuzentzaileak alokairua sustatzeko

helburua du, eta, xede horrekin, hiru lan-ildo jarraituko ditu:

1. POLITIKA ETA HELBURUAK: 2010-2013 PLAN ZUZENTZAILEA



88

• Eraikuntza berriko babes publikoko etxebizitzak alokairuan sustatzea: 2010-2013

aldian babes publikoko eraikuntza berrien % 343 alokairuko etxebizitzak izango dira.

• Alokairuko etxebizitza librearen parkea zabaltzea, honako programa hauen bitartez:

a) Bizigune Programa.

b) Alokairuan bitartekaritza egiteko programa berria.

• Jabetzaren aurrean alokairua lagunduko duten zerga-neurriak barne hartzeko

proposatzea.

Bigarren ardatz estrategikoak hiri-birgaitzea eta –eraberritzea egiteko politika berri baten

berformulazioa eta lidergoa ditu ardatz gisa. Zentzu horretan, zera azpimarratu behar da:

ardatz hau garatzeko berariazko estrategia bat formulatu da, eta, horrekin batera, “Eraikinak

Birgaitzeko eta Hiri Berrikuntzarako Plan Estrategiko” bat landu da. Plan horretan zehaztu

dira Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren 2010-2013 Plan Zuzentzaileak birgaikuntzaren

esparruan barne hartzen dituen jarduera-ildoak.

Plan Zuzentzailearen esparruan, bost lan-ildotan zehaztu da hiri-birgaitzea eta -eraberritzea:

• Lehentasunez esku hartzeko jarduerak definitzea, izan ere, gaur egungo parkearen

beharrek gainditu egiten dituzte Planaren aurreikuspenak, gaur egungo etxebizitzak

zaharrak daudelako eta gabezia asko dituztelako.

• Laguntza-sistema aldatzea. Laguntzak emateko irizpide berriak hartu behar dira

oinarrian, hau da, lehentasuna eman behar zaie jarduera jakin batzuei, eta laguntza-

sistema berria ezagutzera emateaz gain, mantentzearen kultura sustatu behar da.

a) Eraikinaren birgaitze integrala sustatzea, etxebizitza bakanetan egiten diren jardueren aurrean.

b) Lehentasuna ematea irisgarritasuna, eraginkortasun energetikoa, egitura-elementuak, eta abar hobetzeari.

• Lurralde osoaren estaldura ziurtatzea. Eusko Jaurlaritzak Birgaikuntzarako Hirigintza

Elkarteetan (BHS) duen inplikazioa indartuko da, BHSen jarduteko ahalmenak

indartuko dira eta horiek iristen ez diren esparruetan agenteek betetzen duten funtzioa

aztertuko da.

• Eusko Jaurlaritzatik gidatu behar da birgaitze-politika berria, eta, horretarako,

Etxebizitza Sailak hiri-birgaitzearen eta –eraberritzearen esparruan izango duen

zerbitzu-zorroa definituko da. Zorro horretan lehentasunak barne hartuko dira, eta

beste Sail eta Administrazio batzuekiko koordinazioa, laguntzen kudeaketa, eta abar

egingo dira.

• Udalei eta Foru Aldundiei hiri-birgaitzea eta –eraberritzea lagunduko duten zerga-

neurriak sustatzeko proposatzea.

Babes publikoko etxebizitza berriak sustatzeko, lurzoru erabilgarria behar da eta, ildo

horretan, Plan Zuzentzailearen hirugarren ardatz estrategikoa, lurzorua kudeatzeko

politika aktibo bat sustatzean datza. Horrela, Planak lurzorua lortzeko ahaleginak

areagotzeko proposamena egiten du eta, xede horrekin, bi lan-ildo nagusi proposatzen ditu:

3 2011n Plan Zuzentzailearen zenbait helburu aldatu dira. Horrela, etxebizitzaren sustapenean % 40 alokairura bideratzetik, % 34ra murrizten da portzentajea, 2010-2013 aldian sustatu beharreko zuzkidura-bizitokien bolumenak ezagutu duen beherakadaren ondorioz.



89

• Lurzoruaren esparruko gardentasuna hobetzea. Horretarako, hiri-lurzoruen eta lurzoru

urbanizagarrien inbentario bat sortuko da eta sektoreko agente guztiek elikatuko dute;

era berean, informazioa emango zaie nahi duten eragile guztiei.

• Lurzorua lortzen laguntzeko mekanismoak garatzea eta babes publikoko etxebizitzen

eraikuntzarako izapideak arintzea, eta lurralde-ekitatea lortzeko beharra kontuan

hartuta lan egitea.

Kontuan hartu behar den alderdi bat, Plan Zuzentzaile berri hau kokatzen den testuinguru

ekonomikoa da. Begi-bistakoak dira aurrekontu-mailako zailtasunak eta, horregatik,

Etxebizitza Sailak baliabideak eta bitartekoak etxebizitza-politikaren zerbitzura optimizatzeko

beharra azpimarratzen du. Hain zuzen ere, hori da Plan Zuzentzailearen laugarren ardatz

estrategikoa.

Hiru jarduera-ildoren inguruan egituratu dira helburu hori lortzeko aurreikusi diren ekintzak:

• Alokabide publifikatzea eta EASP-Etxebizitza Alokairuetarako Sozietate Publikoarekin

elkartzea, hartara, sistema bakuntzeko eta alokairuko parke publikoa kontrolpean

edukitzeko.

• Etxebizitzaren Euskal Zerbitzua indartzea, hartara, babes publikoko etxebizitzaren

eskaria eta esleipena kudeatzeko erreferentea izateko.

• Eraginkortasuna maximizatzea etxebizitza-politikaren kudeaketan: prozesuak berrikusi

eta bakunduko dira eta programak nahastuta dauden Sailekin koordinatuko dira,

besteak beste.

Amaitzeko, etxebizitza-politikak esku hartzeko duen sistema konplexuaren aurrean,

Etxebizitzaren Plan Zuzentzaileak agente guztiek sarean lan egin beharko luketela

azpimarratzen du, modu horretara lortuko baita eraginkortasunik eza saihestea. Horregatik,

honako hau dio Plan Zuzentzailearen bosgarren ardatz estrategikoak: “Etxebizitza-

politikaren gobernantza berri baterantz aurrera egitea” funtsezkoa da, Planak proposatzen

dituen helburuak betetzeko. Lau lan-ildoren inguruan antolatu da bosgarren ardatza:

• Esku hartzen duten agenteen artean partekatzen den informazioa hobetzea eta

administrazio elektronikoa martxan jartzeko prozesuak bizkortzea.

• Tokiko administrazioarekin erlazionatzeko eta koordinatzeko eredu berri bat

artikulatzea, horren bitartez estrategiak bateratzeko, etxebizitza-programak

artikulatzeko eta programa koherenteak osatzeko.

• Hiritarren arretarako tresnak modernizatzea, eta, horretarako, Etxebizitzaren

Behategia optimizatzea eta indartzea eta hiritarrek parte hartzeko mekanismoak

indartzea.

• Etxebizitzaren eta lurzoruaren politika publikoen Ebaluazioan sakontzea.



90

1.2. 2010-2013 Plan Zuzentzailearen helburu kuantitatiboak

Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren 2010-2013 Plan Zuzentzaileak guztira 130.000

eragiketen gauzatzea aurreikusten du, eta askotarikoak dira eragiketa horiek. Planaren

zenbait helburu partzial aldatu egin dira, merkatuko errealitatera egokitzeko. Horrela, epe

laburrera bideragarriagoak diren aukeren aldeko apustua egin da, gaur egungo egoera

zailean etxebizitza bat eskuratzeko zailtasun handien duten pertsonei erantzuteko.

Lehen esan den moduan, Plan Zuzentzailearen helburu nagusietako bat alokairuaren

erregimena sustatzea da, hiru lan-ildoren bitartez (lehen aipatu dira). Hala ere, Plana abian

jarri eta lehen urtean, Eusko Jaurlaritzak zuzkidura-bizitokiak garatzeko zailtasun izugarri

handiak daudela baieztatu ahal izan du, eta horren arrazoia da, bankuek ez dutela krediturik

ematen horrelakoak eraikitzeko. Hori dela eta, etxebizitza erabili gehiago merkaturatzeko

ahalegin handiagoa egiten ari da.

Esanak esan, hasierako helburua murriztu da, 3.500 zuzkidura-bizitokitik 1.500era, eta

Bizigune Programaren helburuak zabaldu dira, Plana amaitzean 5.000 etxebizitza huts

merkaturatu beharrean 6.000ra pasatzean; eta alokairuan bitartekaritza egiteko programa

berri baten aldeko apustu irmoa egin da, azken helburua 1.000 etxebizitza gehiagotan

areagotuta (2.000tik 3.000ra).

Helburu berriak aldatuta, Plan Zuzentzailearen xedea da eraikuntza berriko 18.000

etxebizitza sustatzea: horietatik % 34 alokairuan (6.100 etxebizitza) eta % 66 saltzeko

(11.900 etxebizitza).

Laurtekoaren amaieran etxebizitza-eskatzaileen eskura jarritako alokairuko etxebizitzen

guztizko bolumenari eutsi zaio. Alokairua sustatzeko programak eta sustapen berriko

etxebizitzak batera hartuta, guztira alokairuko 23.100 etxebizitzako kopurua lortu da, hau

da, 2010-2013 Plan Zuzentzaileak erantzundako eskariaren % 58 (40.000 etxebizitza).

Salmenta-helburuei dagokienez, hasiera batean ezarritakoei eutsi zaie, eta eraikuntza

berriko etxebizitzen kasuan, 850 lokal etxebizitza babestu bihurtu dira, 1.350 etxebizitza

erabili libre erosi dira landa-esparruetan edo BIAetan, eta 2.800 etxebizitza berri sortu dira

hiri-birgaitze eta -berrikuntzako prozesuen ondoren. Esanak esan, guztira 16.900 etxebizitza

daude salgai, hau da, erantzun den eskariaren % 42.

Alokairuan sustatutako 6.100 etxebizitza berriei erreparatuz, 3.700 etxebizitza sozialak

izango dira, 900 BOE itunduak izango dira eta 1.500 zuzkidura-bizitokiak (ZB).

Salmenta-helburuari dagokionez, aurreikusi diren 11.900 eraikuntza berriko etxebizitzen

artetik 9.000 BOE itunduak dira, 400 tasatu autonomikoak, 1.500 udal-etxebizitza tasatuak

dira eta 1.000 erosteko aukera barne hartzen duten alokairuko etxebizitza babestuak. Azken

modalitate hori 2010-2013 Plan Zuzentzaile honek jarri du martxan lehen aldiz, eta eragile

pribatuena da horrelako etxebizitzak sustatzeko erantzukizuna.

Egin diren aldaketen ondorioz, Sailak zorrotzago jokatu beharko du etxebizitzen sustatzaile

gisa, 2.500 etxebizitza sustatzetik, 3.400 sustatu beharko dituelako. Aldi berean, arindu egin

dira Visesaren kasuan ezarritako sustapen-helburuak (8.500etik 5.600era). Udaletxeen eta

sustatzaile pribatuen kasuan, helburuei eutsi zaie: 2.200 eta 6.800, hurrenez hurren.



91

Eragile bakoitzak sustatutako etxebizitza motari erreparatzen bazaio, 3.400 etxebizitza

Sailak berak bere gain hartu ditu, % 65 alokairukoak dira (2.200 etxebizitza) eta % 35

saltzeko daude (1.200 etxebizitza) VISESAren konpromisoa 5.600 etxebizitzakoa da, % 30

alokairuan (1.700 unitate) eta % 70 salgai (3.900 etxebizitza).

Bestalde, alokairuaren erregimena da nagusi, halaber, Udalen sustapen-helburuei

dagokienez. Izan ere, aurreikusi diren 2.200 etxebizitzen artetik % 59 (1.300 etxebizitza)

alokairu babestukoak izango dira eta % 41 (900 etxebizitza) saltzeko.

Azkenik, proportzio hori alderantzizkoa da eragile pribatuen kasuan ezarritako helburuei

erreparatzen bazaie. Horrela, Planak irauten duen bitartean sustatu beharreko 6.800

etxebizitzen artetik % 13 alokairukoak dira (900 etxebizitza), eta % 87, berriz, saltzeko

etxebizitzak dira (5.900 etxebizitza).

Bestalde, 2010-2013 Plan Zuzentzailearekin aurreko planetan eragindako lurralde-desoreka

zuzendu nahi da, aurreko urteetan egindako eraikuntza babestuaren zati handi bat Araban

kokatu baita. Horregatik, 2010-2013 Planak garrantzi berezia ematen die etxebizitza-behar

gehien duten eskualde geografikoei, lurralde-oreka egoki bat lortzeko.

Birgaitze-jarduerei dagokienez, Plan Zuzentzaileak birgaitze babestuko 70.500 jarduerara

iristea aurreikusten du; 68.100 birgaitze isolatuko jarduerak dira eta 2.400, azkenik,

birgaitze integratuko jarduerak.

Amaitzeko, 19.500 etxebizitza berri eraikitzeko lurzorua erosteko helburua ezarri da.

Guztizko horretatik % 46 Sailak berak eskuratuko du (9.000 etxebizitza); % 41

Orubidek/Visesak (8.000 etxebizitza); % 8 Udalek (1.500 etxebizitza), eta gainontzeko % 5

eragile pribatuek (1.000 etxebizitza).

2010-2013 Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren Plan Zuzentzailea lantzeko Hiritarrek Parte

Hartzeko Plataformaren bitartez, hiritarrek egindako ekarpenak barne hartu direla

azpimarratu behar da. Etxebideren webgunean dago aipatutako plataforma. Prozesu hori

garatu eta gero, hiritarrek egindako 30 proposamen barne hartu dira Plan Zuzentzailean.

Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren 2010-2013 Plan Zuzentzailearen aurrekontu-kostua

1.168 milioi eurokoa da (1.194 milioi, hasiera batean). Kopuru horri aurreko ekitaldietan

egindako jarduerengatik hartu diren konpromisoen kopurua (195 milioi euro) gehitu behar

zaio, hortaz, gastuaren guztizko aurrekontua 1.363 milioi eurokoa da (1.389 milioi ziren

lehenago). Guztizko horretatik 751 milioi euro, 2010 eta 2013 artean garatuko diren

jarduerei dagozkie, eta gainontzeko 612 milioiak, etorkizunera begira hartuko diren

betebeharretarako dira (2037ra arte).

Bestalde, Sailaren Elkarte Publikoen (VISESA eta EASP) gastuaren aurrekontua,

Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren 2010-2013 Plan Zuzentzailearen esparruan, 1.533

miloi eurokoa da (1.517 hasiera batean); 990 milioi 2010-2013 aldirako aurreikusitako

jardueretara bideratuko dira eta 543 milioi 2037ra arte hartutako betebeharretara.

Aurrekontua areagotu da, Bizigune programaren kostua 16 milioi eurotan areagotu delako.



92

1.1. taula 2010-2013 Plan Zuzentzailearen helburu kuantitatiboak

ETXEBIZITZA BERRIA SUSTATZEKO JARDUERAK 2010 2011 2012 2013

2010-2013 GUZTIRA

HASIERAKO

HELBURUAK

Etxebizitza motaren arabera ZB 100 400 500 500 1.500 3.500 Alokairuko gizarte-etxebizitzak 550 1.050 1.100 1.000 3.700 3.700 Alokatzeko etxebizitza babestuak eta itunduak

100 200 300 300 900 900

Alokairua guztira 750 1.650 1.900 1.800 6.100 8.100 Saltzeko etxebizitza babestuak eta itunduak

2.300 2.100 2.300 2.300 9.000 9.000

Erosteko aukera duten alokairuko etxebizitza babestuak

100 200 300 400 1.000 1.000

Saltzeko etxebizitza tasatu autonomikoak

100 100 100 100 400 400

Saltzeko udal-etxebizitza tasatuak 200 400 450 450 1.500 1.500 Saltzeko guztira 2.700 2.800 3.150 3.250 11.900 11.900

Sustatzailearen arabera Etxeb. Saila 500 1.000 1.000 900 3.400 2.500 VISESA 1.400 1.400 1.400 1.400 5.600 8.500 Udaletxeak eta Udal Sozietateak 450 450 650 650 2.200 2.200 Pribatuak 1.100 1.600 2.000 2.100 6.800 6.800

SUSTAPEN BERRIKO ETXEBIZITZEN HELBURUA GUZTIRA

3.450 4.450 5.050 5.050 18.000 20.000

HAINBAT ETXEBIZITZA JARDUERA Etxebizitza hutsak merkaturatzea* 4.750 4.833 5.417 6.000 6.000 5.000 Alokairuan bitartekaritza egiteko programa berria

0 300 1.100 1.600 3.000 2.000

Emantzipatzeko oinarrizko errenta, gazteen alokairurako*

6.021 6.646 7.321 8.000 8.000 8.000

Etxebizitza babestutzat sailkatutako lokalak

0 150 250 450 850 850

Etxebizitza erabili librea erostea landa-esparruetan eta BIAetan

0 250 450 650 1.350 1.350

B&E prozesuetan sortutako etxebizitza berriak

0 600 1.000 1.200 2.800 2.800

HAINBAT JARDUERA GUZTIRA* 10.771 12.779 15.538 17.900 22.000 20.000 BIRGAITZE JARDUERAK

Birgaitze integratua 200 400 800 1.000 2.400 2.400 Birgaitze isolatua 18.000 17.000 16.500 16.600 68.100 68.100 Birgaitze-eragiketak guztira 18.200 17.400 17.300 17.600 70.500 70.500

LURZORUAREN GAINEKO JARDUERAK Lurzoruaren gaineko jarduerak guztira 3.200 4.700 5.800 5.800 19.500 19.500

2010-2013 PLAN ZUZENTZAILEAREN ERAGIKETAK GUZTIRA*

35.621 39.329 43.688 46.350 130.000 130.000

• Bizigune Programaren helburuak eta urte bakoitzeko Emantzipatzeko Oinarrizko Errenta metagarriak dira. • Grisez adierazitako kopuruak 2011n aldatu dira.

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.



93

Une oro kontuan hartu behar den alderdi bat, Etxebizitzaren eta Hiri Berrikuntzaren 2010-

2013 Plan Zuzentzaile berriak lurralde-oreka bilatzen duela da. Ildo horretan, etxebizitza-

behar handieneko esparru geografikoetan ahalegin handiagoa egiten da eta, modu horretara,

orain arte eragindako desorekak arintzen lagun daiteke, izan ere, eskaintza babestuaren zati

handi bat Araban metatuta dago. Horregatik, Plan Zuzentzaileak lurralde bakoitzean lortu

beharreko helburuak zehazten ditu, aldi osorako, nahiz eta ez diren urteko helburutzat jo

behar.

1.2. taula 2010-2013 Plan Zuzentzailearen helburu kuantitatiboen banaketa geografikoa.

HELBURUAK GUZTIRA 2010-2013

Kop. %

ALOKAIRUA SUSTATZEA Araba 1.000 16,9 Bizkaia 3.000 49,4 Gipuzkoa 2.100 33,7 GUZTIRA 6.100 100,0

JABETZA SUSTATZEA Araba 1.900 16,1 Bizkaia 5.700 47,5 Gipuzkoa 4.300 36,4 GUZTIRA 11.900 100,0

GUZTIZKO HELBURUAK: ALOKATZEKO ETA EROSTEKO AUKERA Araba 6.700 16,8 Bizkaia 19.500 48,6 Gipuzkoa 13.800 34,6 GUZTIRA 40.000 100,0

ETXEBIZITZA HUTSA ETA ALOKAIRUAN BITARTEKARITZA EGITEKO PROGRAMA BERRIA Araba 1.500 16,4 Bizkaia 4.500 50,0 Gipuzkoa 3.000 33,6 GUZTIRA 9.000 100,0

ETXEBIZITZAK BIRGAITZEA Araba 10.000 14,1 Bizkaia 39.200 55,6 Gipuzkoa 21.300 30,3 GUZTIRA 70.500 100,0

LURZORUA Araba 3.300 16,7 Bizkaia 9.600 49,3 Gipuzkoa 6.600 34,0 GUZTIRA 19.500 100,0




94

1.3. taula 2010-2013 Plan Zuzentzailearen aurrekontu-kostuak eta VISESA eta EASP Sozietate Publikoen Gastuaren Aurrekontua, 2010-2013 Plan Zuzentzailearen esparruan

Milioi eurotan

2010-2013

Gainontzekoa 2037

arte GUZTIRA

HASIERAKO HELBURUAK

ETXEBIZITZA SAILAREN AURREKONTUA

Lurzorua eta urbanizazioak 57,3 56,2 113,5 113,5 Eraikuntza 84,5 141,0 225,5 159,5 Kapital-transferentziak taldeko enpresetara 37,1 63,3 100,4 192,3 Diruz lagun daitezkeen etxebizitza- eta lurzoru-politikak

270,8 247,2 518,0 517,5

Diruz lagun daitezkeen hainbat politika 43,1 29,3 72,4 72,4 Langileen eta funtzionamenduko gastuak 75,7 0,0 75,7 75,7 Hainbat gastu 62,6 0,0 62,6 62,6 2010-2013 PLANAREN KOSTUAK GUZTIRA 631,2 537,0 1.168,2 1.193,7 Hitzartutako gastuak 120,0 74,7 194,7 194,7

SAILAREN AURREKONTUA GUZTIRA 751,2 611,7 1.363,0 1.388,5

VISESAREN ETA ALOKABIDEREN AURREKONTUA

Lurzorua eta urbanizazioak 114,1 0,0 114,1 114,1 Eraikuntza 589,1 367,2 956,3 956,3 Gainontzeko inbertsioak 5,2 0,0 5,2 5,2

Inbertsioak guztira 708,4 367,2 1.075,6 1.075,6 Bizigune Programa 154,3 44,4 198,7 182,6 Eroslehentasuna eta atzera-eskuratzea 38,4 0,0 38,4 38,4 Finantza-inbertsioak eta epe luzeko kredituak

1,2 0,0 1,2 1,2

Transferentziak eta kapital-dirulaguntzak guztira

193,9 44,4 238,3 222,2

Langileen eta funtzionamenduko gastuak 44,0 0,0 44,0 44,0 Finantzaketa-gastuak 43,6 131,8 175,4 175,4

Gastu korrontea guztira 87,6 131,8 219,4 219,4

VISESAREN ETA ALOKABIDEREN GASTUAREN AURREKONTUA GUZTIRA

989,9 543,5 1.533,4 1.517,2


1.3. Etxebizitza-politikan parte hartzen duten agenteak

Proposatu diren helburuak lortzeko, ezinbestekoa da EAEko etxebizitza-politika publikoetan

parte hartzen duten eta eskumen desberdinak dituzten agenteen parte-hartzea, lankidetza

eta erantzunkidetasuna.

Alokairuaren erregimenari dagokionez, ¡Error! No se encuentra el origen de la

referencia.taulak agente inplikatuak eta bakoitzaren eskumenak eta/edo erantzukizunak

barne hartzen ditu. Etxebizitza Sailak zuzenean sustatzen ditu eraikuntza berriko

etxebizitzak, baina, aldi berean, hirugarrenek alokairua sustatzeko laguntzen programa bat

eskaintzen du. Sustatzaile pribatuak edo Udalak izan ohi dira laguntzen programa horren

xedea. Era berean, Sailak Elkarte Publiko atxikiak ditu eta alokairuko etxebizitzen parkea

sortu eta kudeatzeko lan egiten dute.



95

Bestalde, Udalen Udal Sozietateek etxebizitza babestua sustatzen dute, beren alokairuaren

parkea kudeatzen dute eta etxebizitza babestuaren eskatzaileen zerrenda propio bat dute.

Ezin da ahaztu, Etxebizitza Sailak ematen dituen laguntzez gain, Enplegu eta Gizarte

Gaietako Sailak etxebizitzarako prestazio osagarria, Sarreren Berme Errenta eta Gizarte

Larrialdietarako laguntzak ematen dituela.

1.4. taula Alokairu-politikan parte hartzen duten agenteak EAEn

ALOKAIRUAREN POLITIKAN PARTE HARTZEN DUTEN AGENTEAK

ETXEBIDE, Babes publikoko etxebizitzakesleitzeko euskal zerbitzua

ALOKABIDE/EASP

EUSKO JAURLARITZAKO ETXEBIZITZA SAILA

BIZILAGUN, Jabetza horizontalaren etahiri-errentamenduen esparruanBitartekaritza eta Kontziliaziorako ZerbitzuPublikoa

UDAL SOZIETATEAK ETA UDALAK

ESKUMEN/ERANTZUNKIZUN NAGUSIAK

• Alokairuko etxebizitza babestuaren eskaera jasotzea.• Alokairuko babes publikoko etxebizitzak esleitzea.

• Alokairu babestuko parke propioa sortzea.• Parke propioko alokairuko etxebizitzak, BiziguneProgramako parkekoak, Etxebizitza Sailaren parkekoaketa zenbait Udalen parkekoak kudeatzea.•Bizigune etxebizitza hutsaren programa kudeatzea

• Eusko Jaurlaritzaren alokairu-politika definitzea, planifikatzea eta ebaluatzea.• Alokairua sustatzeko laguntzak eta programakgaratzea

• Hiri-errentamenduen legearekin eta jabetzahorizontalaren legearekin erlazionatutako gaieninformazioa ematen du.• Bermeak ematen ditu errentamendu-kontratuetan: ontzat ematea, kontratuen erregistroa eta fiantzengordailua.

• Alokairuko etxebizitza babestuak sustatzea.• Udalerriko etxebizitza babestuaren eskariari etaesleipenari arreta ematea.• Alokairuko parke propioa kudeatzea.

AGENTE PRIBATUAK

• Alokairuko etxebizitzak eraikitzea• Alokairuko etxebizitza babestuak eraikitzea• Alokairu pribatuko parkean bitartekaritza• ….

ENPLEGU ETA GIZARTE GAIETAKO SAILA• Gizarte-prestazio ekonomikoak ematea: SarrerenBerme Errenta, Etxebizitzaren Prestazio Osagarria etaGizarte Larrialdietarako Laguntzak.

Birgaitze-politikei dagokienez, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak hainbat laguntza-

programa ditu etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko, ingurune degradatuen hiri-

berrikuntzarako eta hiri-inguruetarako eta etxebizitzetarako irisgarritasuna hobetzeko eta

bermatzeko.



96

Baina, horrez gain, Eusko Jaurlaritzako beste Sail batzuk ere dirulaguntzak emateko hainbat

programa dituzte, hala nola irisgarritasuna edo energia-eraginkortasuna hobetzeko laguntzen

programa. Programa horietako batzuk, Sailen laguntzen xede bera dute eta modu osagarrian

ematen dira.

Bestalde, hainbat udalerrik Birgaikuntzarako Hirigintza Elkarteak dituzte. Birgaitze

Integratuko Areak (BIAk) aitortzeko dekretuen babespean sortu ziren elkarte horiek. Hasiera

batean BIAetan esku hartzeko sortu baziren ere, kasu askotan udalerriko beste inguru

batzuetara zabaldu dute beren jarduera-esparrua, eta, zenbaitetan, Eusko Jaurlaritzako

Etxebizitza Sailak Birgaitze Isolatuak egiteko ematen dituen laguntzen kudeaketan lagundu

dute.

Halaber, EAEko udalerri batzuetan birgaitzea laguntzeko udal-programa propioak landu

dituzte eta ematen diren laguntza horiek Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza Sailak ematen

dituen laguntzekin bateragarriak dira. Udal-programa propioak dituzte Bilbok, Donostiak,

Eibarrek edo ARABARRIn (Arabako foru-administrazioaren mendeko sozietate publikoa)

barne hartuta dauden udalerriek. Gipuzkoako Foru Aldundiak ere birgaitzea laguntzeko

programa bat du.

Birgaitzera bideratzen diren laguntzak alde batera utzita, etxebizitzen eta eraikinen jabeen

betebeharra da beren jabetzak egoera egokian kontserbatzea. Auzokideen elkarteetan

sortzen diren gatazkak edo desadostasunak konpontzeko, Eusko Jaurlaritzak Bizilagun

zerbitzu publikoa du hiritarren zerbitzura. Era berean, Jabetza Hiritarreko Ganberak

desagertu zirenetik, Etxebizitza Sailak bere gain hartu du jabeen artean sor daitezkeen

gatazketan bitartekaritza- eta adiskidetze-funtzioak betetzeko ardura. Bitartekaritza eta

adiskidetzea baliatuta, gatazkak epaitegietatik kanpo konpontzea bilatzen da.



97

1.5. taula Birgaitze-politiketan parte hartzen duten agenteak EAEn

ETXEBIZITZA, HERRI LAN ETA GARRAIO SAILA

EKONOMIA ETA OGASUN SAILA:Izartu programa

INGURUMEN, LURRALDE

ANTOLAMENU, NEKAZARITZA ETA ARRANZA SAILA: Industria Aurrien

Programa

ENPLEGU ETA GIZARTE GAIETAKO

SAILA: Gizarteratzeko

programak

ENERGIAREN EUSKAL

ERAKUNDEA: EEE RENOVE planak

Sailen artekoerlazioak

Udalak

BirgaikuntzarakoHirigintza Elkarteak

(BHE)

Foru Aldundiak

Erakundeenarteko erlazioak

Politiken garapenean parte hartzen duten agenteen ugaritasuna ikusita, funtsezkoa da sailen

artean eta erakundeen artean erlazio egokiak edukitzea. Horregatik, lehen aurreratu den

moduan, honako hau bilatzen du Plan Zuzentzailearen bosgarren ardatz estrategikoak:

“Etxebizitza-politikaren gobernantza berri baterantz aurrera egitea”, funtsezkoa baita Planak

proposatzen dituen helburuak betetzeko.



98

2. 2011KO EKITALDIKO JARDUERAK: SINTESIA, ADIERAZLE

KUANTITATIBO NAGUSIAK

2.1. Etxebizitza Bideratzeko Planaren aginte-taula: helburu kuantitatibo nagusiak

Etxebizitza Bideratzeko Planaren aginte-taularen helburu kuantitatiboak lau multzo handitan

sailkatzen dira: etxebizitza sustatzeko helburuak, birgaitzeko helburuak, lurzoruaren arloko

helburuak eta beste jardun batzuekin lotzen diren helburuak.

Etxebizitza Bideratzeko Planak, etxebizitza berria sustatzeko helburu orokorrez gain, helburu

zehatzak ere finkatzen ditu, etxebizitzaren edukitza-erregimena, etxebizitzaren tipologia eta

agente sustatzailea aintzat hartuta.

Eraikuntzako helburu orokorretan oinarrituta, 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea

Bideratzeko Planak guztira babes publikoko 4.450 etxebizitza eraikitzea ezarri du 2011rako

helburu gisa. Hortaz, abian diren 4.540 etxebizitzek gainditu egiten dute urterako finkatutako

helburua. Zehazki, betetze-maila % 102koa da.

Edukitza-erregimenaren araberako analisiak agerian uzten ditu alokairu-erregimeneko

etxebizitzak sustatzeko dauden zailtasunak, ezin izan baita alokairuko erregimeneko eraikuntza-

helburua lortu –salmentako eraikuntza-helburua, berriz, nabarmen gainditu da–. Izatez,

errentamendu babestuaren betetze-maila % 47koa da, eta salmenta-erregimenean % 134ko

betetze-maila kalkulatu da.

Babes-modalitateari dagokionez, babes ofizialeko etxebizitzak izan ditu emaitzarik onenak;

haatik, etxebizitza sozialak eta zuzkidura-bizitokiak hasiera batean aurreikusitako helburuetatik

oso urrun geratu dira4. (ikus 2.1. taula).

Bestalde, erosteko aukera duten alokairu-erregimeneko etxebizitzen modalitateak ez du espero

bezala gora egiten, oraindik ez baita etxebizitza eskuratzeko formula hori arauz garatu.

Etxebizitza Bideratzeko Planaren lehen bi ekitaldietako analisi metatuari erreparatuta, 2011.

urtean lortutako emaitzak baino emaitza hobeak ikus daitezke; izatez, 2010ean bi edukitza-

erregimen horien helburuak lortu ziren. Horrenbestez, alokairu-ekimenetarako betetze-maila

metatua % 72koa da eta erosketakoa % 141ekoa.

4 Aurreko kapituluan adierazi dira mota horretako etxebizitzetarako finantziazio-zailtasunak eta ondoriozko helburuen aldaketa.



99

2.1. taula 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren aginte-taula.

2011 2010-2011 METATUA

Adierazlea Helburua Gauzatzea Betetze-

maila (%)

Helburua Gauzatzea Betetze-

maila (%)

Ebaluazioa

ETXEBIZITZA BERRIAK SUSTATZEKO JARDUERAK HELBURUA GUZTIRA, SUSTAPEN BERRIA 4.450 4.540 102,0 7.900 9.506 120,3

Etxebizitza motaren arabera Zuzkidura-bizitokia 400 110 27,5 500 110 22,0

Alokairuko etxebizitza sozialak 1.050 375 35,7 1.600 1.197 74,8

Alokairuko etxebizitza babestuak eta itunduak 200 295 147,5 300 425 141,7

Alokairua guztira 1.650 780 47,3 2.400 1.732 72,2

Saltzeko etxebizitza babestuak eta itunduak 2.100 3.384 161,1 4.400 7.034 159,9

Erosteko aukera duten alokairuko etxebizitza babestuak 200 0 0,0 300 0 0,0

Saltzeko etxebizitza tasatu autonomikoak 100 136 136,0 200 150 75,0

Saltzeko udal-etxebizitza tasatuak 400 240 60,0 600 590 98,3

Saltzeko etxebizitzak guztira 2.800 3.760 134,3 5.500 7.774 141,3

Eragile sustatzailearen arabera Saila 1.000 452 45,2 1.500 940 62,7

VISESA 1.400 1.297 92,6 2.800 2.581 92,2

Udalak eta Udal Sozietateak 450 518 115,1 900 1.116 124,0

Pribatuak 1.600 2.273 142,1 2.700 4.853 179,7

ETXEBIZITZAREN ALORREKO HAINBAT JARDUERA Hutsik dagoen etxebizitza eta alokairu libreko bitartekaritza

Etxebizitza hutsak merkaturatzea 4.833 4.802 99,4 4.833 4.802 99,4

Alokairurako bitartekaritza-programa berria 300 0 -- 300 0 --

Emantzipatzeko Oinarrizko Errenta gazteen alokairurako

6.646 6.576 98,9 6.646 6.576 98,9

Etxebizitza babestutzat kalifikatutako lokalak 150 4 2,7 150 10 6,7

Etxebizitza erabili librearen erosketa landa-eremuetan eta BIEetan 250 15 6,0 250 29 7,6

Birgaitzeko eta hiri-eraberritzeko prozesuetan sortutako etxebizitza berriak 600 724 120,7 600 1.323 220,5

BIRGAITZE JARDUERAK Birgaitzeko laguntzak 17.400 16.333 93,9 35.600 35.830 100,6

Birgaitze integratua 400 1.770 442,5 600 3.531 588,5

Birgaitze isolatua 17.000 14.563 85,7 35.000 32.299 92,3

LURZORU JARDUERAK HELBURUA GUZTIRA, LURZORUA 4.900 677 13,8 8.100 2.075 25,6

Saila 2.200 677 30,8 4.400 1.385 31,5

Orubide/Visesa 2.000 0 -- 3.000 690 23,0

Udalak eta Udal Sozietateak 500 0 -- 500 0 -- -- Pribatuak 200 0 -- 200 0 -- --


Eragile sustatzailearen araberako betetze-mailari dagokionez, Sailaren eraikuntza-helburua 1.000

etxebizitzatakoa da –Etxebizitza Bideratzeko Planak 2011 urterako ezarritakoa–, eta Sailak

horietatik 452 sustatzea lortu du, hau da, finkatutako helburuaren % 45. Dena dela, metatutako

betetze-maila % 63koa da.



100

Bestalde, VISESAk 1.297 etxebizitza hasi ditu. Etxebizitza Bideratzeko Planak helburu gisa 1.400

etxebizitza ezartzen duenez gero, betetze-maila % 93koa da 2011n, eta % 92koa bi

ekitaldietarako.

Eragile sustatzailearen eta etxebizitza motaren analisi konbinatuari esker, Sailak eta VISESAk

errentamenduaren helburua betetzeko aurkitu dituzten zailtasunik handienak egiaztatzeko aukera

dugu. Salmenta-erregimenean, aldiz, arrakasta handiagoa izan da, VISESAk atal horretan %

108ko betetze-maila izan du eta (ikus 2.2. taula).

Eragile pribatuei dagokienez, esan behar da eraikuntza-helburua arras gainditu dela, azken

urtekoa ez ezik (% 142), 2010-2011 aldiko helburu metatua ere bai (helburuen % 180). Nolanahi

ere, ez dugu ahaztu behar Etxebizitza Bideratzeko Planak sustatzaile pribatuetarako ezartzen

duen helburua salerosketa-erregimenean oinarritzen dela, eta modalitate horrek errentamenduak

baino zailtasun gutxiago dituela gaur egungo egoeran garatzeko.

Azkenik, Udalek eta Udal Sozietateek Etxebizitza Bideratzeko Planean ezarritako helburu orokorra

lortu dituzte, 2011n % 102ko betetze-mailarekin eta bi urteko metatuan % 120ko betetze-

mailarekin. Dena dela, udal-etxebizitza tasatuen eraikuntza handiak lorpen horretan lagundu du,

alokairuko erregimenean aurreikusitako etxebizitzen erdia baino ez baitituzte hasi (% 53, 2011ko

helburuei dagokienez), eta, gainera, ez dute zuzkidura-bizitokirik abian jarri.

2.2. taula 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren helburuen betetze-maila, eragilearen arabera

2011 2010-2011 METATUA

Gauzatzeak, eragilearen eta etxebizitza motaren arabera

(etxebizitza kopurua) Helburua Gauzatzea

Betetze-maila (%)

Helburua Gauzatzea Betetze-

maila (%)

Ebaluazioa

ETXEBIZITZA BERRIAK SUSTATZEKO JARDUERAK SAILA 1.000 452 45,2 1.500 940 62,7

Zuzkidura-bizitokiak 300 110 36,7 300 110 36,7

Alokairuko etxebizitza sozialak 400 53 13,3 600 449 74,8

Salgai dauden etxebizitza sozialak 0 16 -- 0 40 --

Salgai dauden BOE itunduak 300 197 65,7 600 251 41,8

Etxebizitza tasatu autonomikoak 0 76 -- 0 90 90,0

VISESA 1.400 1.297 92,6 2.800 2.581 92,2

Alokairuko etxebizitza sozialak 500 370 74,0 700 796 113,7

Salgai dauden BOEk 800 867 108,4 1.900 1.725 90,8

Etxebizitza tasatu autonomikoak 100 60 60,0 200 60 30,0

PRIBATUAK 1.600 2.273 142,1 2.700 4.853 179,7

Alokairuko etxebizitza itundua 200 167 83,5 300 227 75,7

Salgai dauden etxebizitzak 1.000 2.106 210,6 1.900 4.626 243,5

Alokairuko etx., erosteko aukerarekin 200 0 0,0 300 0 0,0

Udal etxebizitza tasatuak 200 0 0,0 200 0 0,0

UDALAK ETA UDAL SOZIETATEAK 450 518 115,1 900 1.116 124,0

Zuzkidura-bizitokiak 100 0 0,0 200 0 0,0

Etxeb. Soziala/Alokairuko BOE 150 80 53,3 300 150 50,0

Udal etxebizitza tasatuak 200 240 120,0 400 574 143,5

Salgai dauden BOEk 0 198 -- 0 392 --

GUZTIRA 4.450 4.540 102,0 7.900 9.490 120,1


Analisia birgaitze-jardueran oinarrituta, ezarritako helburuen betetze-maila handia egiaztatu da.

Zehazki, 2011. urtean, etxebizitza birgaituen kopurua 16.333 etxebizitzatara heldu da,



101

aurreikusitako helburuaren % 94 hain zuzen ere. Bi ekitaldien osotasunari erreparatuta, betetze-

maila % 101ekoa da, hau da, Etxebizitza Bideratzeko Planak ezarritako helburua gainditu da.

Birgaitze integratuko eragiketen edo birgaitze isolatuen eragiketen analisi bereizia aztertuta, ikus

dezakegu birgaitze integratuko eragiketen kopurua Etxebizitza Bideratzeko Planean aurreikusitako

kopurua baino handixeagoa dela.

Izan ere, eragiketa integratuetako etxebizitza birgaituen kopurua 3.531 unitatekoa da bi

ekitaldietan, eta Planak 600 etxebizitza birgaituen kopurua zuen helburu gisa (% 589). Aitzitik,

eragiketa isolatuen ondorioz 35.000 etxebizitza birgaitzeko helburua finkatu zen, eta 32.299

eragiketa gauzatu da (helburuaren % 92).

Era berean, aintzat hartu behar da 2010ean eta 2011n gauzatu diren hiri-birgaitzeko eta -

berritzeko prozesuetan guztira 1.323 etxebizitza berri sortu dela, eta, hortaz, ezarritako

helburuari dagokionez (600 etxebizitza), betetze-maila oso handia izan dela.

Horrez gain, Planaren lehenengo bi ekitaldietan lurzoru eskuratzeek ez dute Etxebizitza

Bideratzeko Planak ezarritako helburua lortu, 2.075 etxebizitza eraikitzeko lurzorua erosi baita,

hau da, hasiera batean planteatutako helburuaren % 26 (8.000 etxebizitza). Saila zertxobait

gehiago hurbildu da aurreikusitako helburura, % 32 betetze-maila lortuta, eta VISESA helburuen

% 23an geratu da.

Etxebizitza Bideratzeko Planaren aginte-taulan islatzen diren gainerako jardunei dagokienez,

hutsik dagoen etxebizitza merkaturatzeko Bizigune programak zein alokairua ordaintzeko

gazteentzako Emantzipatzeko Oinarrizko Errentak betetze-maila handia izan du (ikus 2.1. taula).

Ildo horretan, nabarmendu behar da, ahaleginak egin baziren ere, alokairurako bitartekaritza

programa berria ezin izan zela 2011n abian jarri5, eta bide horretatik ezin izan zela alokairuko

merkatuan beste etxebizitzarik txertatu.

2.2. 2011ko Etxebizitza Programa

2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren ondoriozko jarraibideek finkatu

dute 2011ko Etxebizitza Programa. 2011ko Etxebizitza Programa Operatiboak Sailaren Helburu

Estrategikoak finkatzen ditu –Planean ezarritako ardatzei jarraituta–, eta Euskal Autonomia

Erkidegoko Aurrekontu Orokorretan barne hartzen da.

Edonola ere, aurreko atal batean aditzera eman den moduan, kontuan izan behar da helburu

horietako batzuk aldatu egin zirela geroago, merkatuaren errealitatera egokitzeko.

2.3. taulan 2011ko Etxebizitza Programaren helburuak, ekintzak eta adierazleak aurkezten dira,

eta grisez nabarmeduta daude 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planak

aldatu dituen helburuak. Horren jarraipena 2010-2013 Etxebizitza Bideratzeko Planaren helburu

kuantitatiboen aginte-taularen bidez egiten da. (ikus 2.1. taula).

Bestalde, 2.4. taulan, Etxebizitza Bideratzeko Planaren aginte-taularen barnean hartzen ez diren

Etxebizitza Programaren adierazleen jarraipena egiten da.

5 ASAP bitartekaritza-programa berria 2012an sortu da, martxoaren 27ko 43/2012 Errege Dekretuaren bidez.



102

2.3. taula 2011ko Etxebizitza Programa.

HELBURUAK, EKINTZAK ETA ADIERAZLEAK HELBURUA*

1. ARDATZA: ETXEBIZITZA ESKURATZEN LAGUNTZEA, ETA HORRETARAKO, BALIABIDEAK ALOKAIRURA BIDERATZEA LEHENTASUNEZ

Alokairuko babes publikoko etxebizitzak eraikitzea (hasitako etxebizitza kopurua) 2.050

1. Zuzkidura-bizitokiak eraikitzea 700 2. Udalek zuzkidura-bizitokiak eraikitzea 100 3. Etxebizitza sozialak eraikitzea 1.050 4. Etxebizitza babestuak/itunduak eraikitzea 200

Erosketako babes publikoko etxebizitza berriak sustatzea (hasitako etxebizitza kopurua) 2.800

1. Etxebizitza babestuak/itunduak eraikitzea 2.100 2. Erosteko aukera duten alokairuko etxebizitza babestuak eraikitzea 200 3. Erregimen tasatu autonomikoko babes ofizialeko etxebizitzak eraikitzea 100 3. Udaleko erregimen tasatuko babes ofizialeko etxebizitzak eraikitzea 400

Alokairu babestuko parkearen tamaina 1. Alokairuko etxebizitzen parke publikoaren kuota etxebizitza babestuen guztizkoarekiko

(%, 2011.12.31n) 35% 2. Alokairu babestuko parkearen bilakaera (alokairuko parke publikoa osatzen duten

etxebizitzen kop., 2011.12.31) 22.000 Partikularren etxebizitzen eskaintza alokairuan sustatzea

1. BIZIGUNEren alokairu babestuko parkea osatzen duten etxebizitzen kopurua 4.833 2. Bitartekaritzapeko etxebizitzen kopurua 300

Finantzaketa egoki eta egonkorreko esparrua sustatzea 1. Sistemarako finantziazioa, Eusko Jaurlaritzaren eta Euskadin diharduten kreditu-

entitateen arteko finantziazio-hitzarmenen mekanismoaren bidez (milioi eurotan) 538 2. ARDATZA: BIRGAITZERAKO ETA HIRI ERABERRITZERAKO POLITIKA BERRI BAT BIRFORMULATZEA ETA GIDATZEA EAE-N. 1. Auzoak berritzeko eta hiri-eraberritzeko jardunak (onartutako proiektu kopurua) 5 2. Irisgarritasunerako eta oztopo arkitektonikoak ezabatzeko programa (Planetan eta

obretan onartutako proiektu kop.) 180 3. Etxebizitzak birgaitzea (adierazlea: diruz lagundutako birgaitutako etxebizitza kopurua

= arlo horretako administrazio-ebazpenak) 14.500 4. Eraikin osoak birgaitzea (adierazlea: eraikinean integratuta dauden eta birgaikuntzaz

baliatu diren etxebizitzen kopurua) 2.800 3. ARDATZA: LURZORUA KUDEATZEKO POLITIKA AKTIBO BAT SUSTATZEA 4.900

Lurzorua lortzea (eragileek lortutako lurzoruaren gainean eraiki daitezkeen babes publikoko etxebizitzen kopurua) 2.200

1. Sailak kudeatutako lurzorua lortzea 2.000 2. Orubide-VISESAk kudeatutako lurzorua lortzea 3. Gainerako eragileek kudeatutako lurzorua lortzea 700 4. ARDATZA: BALIABIDEAK ETA BITARTEKOAK ETXEBIZITZA POLITIKARI LAGUNTZEKO OPTIMIZATZEA 1. Parke publiko babestua ikuskatzea (ikuskatutako etxebizitza kopurua, ekitaldiaren

amaieran metatuak) 58.000 2. Enpresa Sektore Publikoa arrazionalizatzea (programatutako eta gauzatutako

eragiketen kopurua) 2 3. ETXEBIDE, Etxebizitzaren Euskal Zerbitzua Egindako zerbitzuaren gaineko

erabiltzaileen eta bezeroen balorazioa (adierazlea: gogobetetzea neurtzeko inkesta, 0 eta 10 arteko balorazio-eskala) 7,0

5. ARDATZA: ETXEBIZITZA POLITIKAREN GOBERNANTZA BERRI BATERANTZ HURBILTZEA 1. Etxebizitzako eta hiri-eraberritzeko politikaren urteko ebaluazioa (txosten kopurua) 4 2. Administrazio elektronikoko plataformatik kudeatutako etxebizitza-prozesuak

(txertatutako prozesu kopurua) 6 3. Hiritarrek parte hartzeko prozesuak (inpaktuaren adierazle kualitatiboak) --

* Grisez adierazten dira Etxebizitza Bideratzeko Planak aldatu dituen helburuak. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.

EAEko alokairu babestuaren parkeari dagokionez, eta Etxebizitza Sailaren datuen arabera, 20.513

unitate dira, hau da, % 84ko betetze-maila da Etxebizitza Programak ezarritako helburuari

dagokionez (22.000 etxebizitza). Parke hori Euskal Autonomia Erkidegoko etxebizitza babestuen



103

parkearen guztizkoaren % 29 da; horrenbestez, modu erlatiboan ere ez da betetzen Etxebizitza

Programan finkatutako % 35eko helburua.

Alokairuko parkearen kudeaketari dagokionez, Sailak Alokabide (Alokairuko Etxebizitzak

Kudeatzeko Sozietate Publikoa) alokairu babestuaren kudeatzaile nagusi gisa ezarri zuen, eta,

horretarako, Alokabide publifikatu zuen eta, gero, Alokairuko Etxebizitzak Kudeatzeko Sozietate

Publikoarekin bat egin zuen. Ildo horretan, nabarmendu behar da titulartasun guztiz publikoa

izango zuen Alokabide, SA sozietate publikoa sortu zela 2011ko martxoan, alokairuko etxebizitzak

kudeatzeko helburuarekin. 2011ko uztailaren 26an, 181/2011 Dekretua onartu zen, eta dekretu

horren bidez ekin zitzaion Alokabide sozietatearen eta Alokairuko Etxebizitzak Kudeatzeko

Sozietate Publikoaren bat-egiteari.

Halaber, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren helburu estrategikoa da Euskal Autonomia

Erkidegoan Irisgarritasun Planak eta Birgaitze Programak idazteko jardunak sustatzea,

irisgarritasuna sustatzeari buruzko abenduaren 4ko 20/1997 Legean ezarritakora egokitzeko

ingurunea. Hori dela eta, Sailak udalentzat eta toki-erakunde txikientzat irisgarritasun-planak

lantzeko eta eguneratzeko eta hobekuntza-lanak egiteko diru-laguntzen linea bat du.

2011ko Etxebizitza Planak arlo horretako 180 proiektu onartzeko helburua finkatu du. Nolanahi

ere, Sailak 2011n 3,2 milioi euroko balioa duten diru-laguntzak onartu bazituen ere, deialdi hori

2012an ebatziko da.

Auzoak berritzeko eta hiri-eraberritzeko jardunei dagokienez, Sailak, 2011n, zuzeneko 4 diru-

laguntza eman dizkie Udalei, guztira, 700.000 €-tik gorako zenbatekoarekin. Arlo horretako

betetze-maila, beraz, finkatutako helburuarekiko % 80koa da.

Bestalde, Etxebizitza Sailak aldian behin neurtzen du Etxebideren erabiltzaileen gogobetetze-

maila. Erregistroan izena eman duten etxebizitza-eskatzaileen artean eta etxebizitza babestuen

esleipendunen artean egindako inkesten bitartez egiten du. Sailaren helburua da batez beste 7,0

puntuko nota lortzea Zerbitzuaren balorazio orokorrean. 2011n, erregistroan izena emandako

pertsonen artean lortutako puntuazioa 5,6 puntukoa da, eta esleipendunen artean 6,5 puntukoa

da.

2011ko Etxebizitza Planaren helburua da etxebizitzako eta hiri-eraberritzeko politikaren

ebaluazioa aztertuko duten 4 txosten egitea. Aditzera eman behar da Sailak, 2011n, guztira 13

ebaluazio-txosten eman dituela argitara, eta txosten horien artean dago honako dokumentu hau.

Izatez, Sailaren etxebizitza-politiken ebaluazioa integrala da, eta, hala, aurretik egindako txosten

berariazkoagoetan egindako analisiak biltzen dira –txosten horietan gai zehatzak jorratu dira–.

Azkenik, etxebizitza babestuen ikuskapen-programari dagokionez, 2011ko Etxebizitza

Programaren helburua da urtearen itxieran 58.000 etxebizitza ikuskatzea. Bisitatutako etxebizitza

kopuruari erreparatuta (54.515), betetze-maila % 94koa da. Hala ere, guztira egindako

ikuskapenak kontuan hartzen badira (65.094), % 112,2ko betetze-maila dugu, etxebizitza bat

ikuskapen bat baino gehiagoren mende egon baitaiteke.



104

2.4. taula 2011ko Etxebizitza Programaren adierazleen jarraipena

HELBURUAK, EKINTZAK ETA ADIERAZLEAK HELBURUA GAUZATZEA BETETZE MAILA

Alokairuko etxebizitzen parke publikoaren kuota etxebizitza babestuen guztizkoarekiko (%, 2011.12.31n) % 35 % 29,3 % 83,7 Merkatu babestuko alokairuen bilakaera. (2011ko abenduaren 31n alokairuko parke publikoa osatzen duten etxebizitzen kopurua) 22.000 20.513 % 93,2 Sistemarako finantziazioa, Eusko Jaurlaritzaren eta Euskadin diharduten kreditu-entitateen arteko finantziazio-hitzarmenen mekanismoaren bidez (milioi eurotan) 538 144 % 26,8 Auzoak berritzeko eta hiri-eraberritzeko jardunak (onartutako proiektu kopurua) 5 4 % 80 Irisgarritasunerako eta oztopo arkitektonikoak kentzeko programa. (Planetan eta obretan onartutako proiektu kop.) 180 -- Parke publiko babestua ikuskatzea (ikuskatutako etxebizitza kopurua, ekitaldiaren amaieran metatuak) 58.000 65.094 % 112,2 Enpresa Sektore Publikoa arrazionalizatzea (programatutako eta gauzatutako eragiketen kopurua) 2 2 100,0 ETXEBIDE Etxebizitzaren Euskal Zerbitzuak egindako zerbitzuaren gaineko erabiltzaileen eta bezeroen balorazioa (adierazlea: gogobetetzea neurtzeko inkesta, 0 eta 10 arteko balorazio-eskala) 7,0

Inskrib.: 5,6 Esleipend:

6,5 Etxebizitzako eta hiri-eraberritzeko politikaren urteko ebaluazioa (txosten kopurua) 4 13 % 325 Administrazio elektronikoko plataformatik kudeatutako etxebizitza-prozesuak (txertatutako prozesu kopurua) 6




105

3. ETXEBIZITZA BIDERATZEKO PLANAREN JARRAIPENA, JARDUN

ARDATZEN ARABERA

Aurreko kapituluan 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren helburu

kuantitatiborik nagusienen betetze-maila aztertu da, hau da, kopuru handiak. Haatik, Etxebizitza

Bideratzeko Plana kopuru handi horiek baino askoz ere gehiago da. Planaren bost ardatz

estrategikoek 70 jarduera hartzen dituzte barnean, eta jarduera horiek Planaren horizontean bete

behar dira. Atal honetan jarduera horien jarraipena egingo da, betiere Etxebizitza Bideratzeko

Planaren ekuadorrean izan duen aurrerapen-mailari dagokionez.

3.1. 1. ardatza: Etxebizitza eskuratzen laguntzea, eta horretarako, baliabideak alokairura bideratzea lehentasunez

2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren lehen ardatz estrategikoa

etxebizitza eskuratzeko aukerak laguntzera zuzentzen da, baliabideak alokairuan eskaintzeko

ekimenetara bideratuta. Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren lehentasunetako bat da

Euskal Autonomia Erkidegoan bizi diren hiritarren etxebizitza-beharrak egoki estaltzen direla

bermatzea, eta errentamendu babestua da, hain zuzen ere, baliabide ekonomiko urriko hiritarrek

etxebizitza eskuratzeko formularik onena.

Dena dela, krisialdi ekonomikoa eta finantziarioa areagotzeak nabarmen zaildu du alokairuko

erregimeneko etxebizitza berriak sustatzea, finantza-eskakizun handiak behar dituen modalitatea

da eta. Hori dela eta, azken urtean erosketara, batik bat, bideratu da etxebizitza babestuaren

eraikuntza, eta errentamenduaren kasuan beste formula berritzaile batzuetara jo da, Euskal

Autonomia Erkidegoan alokairu babestuko parkea gehitzeko.

3.1.1. 1.1. jarduera-ildoa: Babes publikoko etxebizitza berriaren sustapena indartzea, alokairuko etxebizitzei lehentasuna emanez.

Lehen jarduera-ildo honetan planteatutako ekintzek etxebizitza babestuen parkea gehitzea dute

helburu, eta, batez ere, Euskal Autonomia Erkidegoko alokairu babestuko parkea. Ildo horretan

nabarmendu behar da 2011ko babes publikoko etxebizitzen ekimen-bolumena 4.540 unitatetakoa

dela. Guztizko horretatik, alokairu-erregimenak guztira 780 ekimen hartu ditu, hau da, ekimen

guztien % 17.

Ekimenen guztizko kopuruari dagokionez, kontuan izan behar dugu Etxebizitza Bideratzeko

Planaren lehen ekitaldietan, 2010-2011, guztira babes publikoko 9.506 etxebizitza hasi dela, hau

da, aldi horretan merkatu librean hasitakoak baino % 29 gehiago (7.376 etxebizitza libre).

Bestalde, alokairu-erregimeneko etxebizitzen eraikuntzarako finantziazioa lortzeko, lehen ardatz

honetan aurreikusitako lehen ekintza da azalera-eskubidearen erregimenpean eraikitako

etxebizitzen lurzorua saltzea. 2010ean egindako deialdiari bigarren deialdi bat gaineratu zitzaion

2011n6.

Bi deialdietan, lurzoru-salerosketako 2.949 eragiketa itxi zen, eta eragiketa horien bidez 33 milioi

euro baino gehiago eskuratu zuen Sailak.



106

Bestalde, alokairu-erregimeneko sustapena sustapen pribaturako erakargarriagoa izan dadin

lortzeko asmoz, Etxebizitza Bideratzeko Planak prezioak eta errentak berraztertuko ditu, eta

etxebizitzen eraikuntza-kostuen benetako egiturara egokituko ditu errentak. Xede horrekin,

Planak Euskal Autonomia Erkidegoan eraikuntza babestuko kostuen erreferentziazko adierazlea

sortzea aurreikusten du, eragiketa estatistiko baten bitartez (Planaren 2. ekintza). Eragiketa horri

dagokionez, 2011n etxebizitza babestuen eraikuntza-kostuei buruzko azterlana lantzeko datuak

biltzeari ekin zaio. 2012an lortu dira etxebizitza babestuaren eraikuntza-kostuen adierazleak,

aurreko bi urteetako etxebizitza babestuen sustapen-espedienteak aztertu ostean.

Bestalde, 2010ean, alokairuko errentak berraztertzeari ekin zitzaion Etxebizitza, Herri Lan eta

Garraio sailburuaren 2010eko azaroaren 3ko Aginduaren bidez –Agindu horrek babes ofizialeko

etxebizitzen gehieneko prezioak zehazten ditu, eta prezio horiek 2012an berraztertuko dira

berriro–. 2011n, babes ofizialeko etxebizitza bat eskuratzeko urteko diru-sarrera haztatuen

gehieneko mugak aldatzen dituen 2011ko irailaren 14ko Agindua onartu zen.

Era berean, urbanizazioaren eraginpeko kostuak gehitzeko eta hala etenda dauden eragiketak

desblokeatzeko, Planak lurzoruaren balioa eta urbanizazio-kargen balioa banakatzea eta

bakoitzari oinarrizko moduluaren ehuneko balio bat esleitzea hartzen du aintzat (Planaren 3.

jarduera). Jardun hori gauzatzeko dago 2011n.

Alokairu-erregimeneko etxebizitza babestuaren eraikuntza gehitzeko beste ekintza bat Udalekin

egin beharreko hitzarmenen bitartez alokairuko etxebizitza babesturako lurzoru-erreserba

gehitzea da. 2011rako ez da ekintza horretarako helbururik finkatu.

5. jarduerak etxebizitza-beharrak estaltzera zuzentzen diren zuzkidura-bizitokien sustapena

bultzatzea aurreikusten du, bizitoki horiek Euskal Autonomia Erkidegoko alokairu iraunkorreko

parkea gehitzeko tresna baliagarria direlakoan. Hala ere, Plana abian jarri zen urtean halako beste

bizitoki batzuk abian jartzeko zailtasun handiak zeudela egiaztatu zen; hori dela eta, 2011n,

murriztu egin zen Planaren horizonterako hasiera batean aurreikusi zen 3.500 bizitokien helburua,

eta 1.500 bizitokitan finkatu zen. Aditzera eman behar da, Etxebizitza Bideratzeko Planaren

ekuadorrean 110 zuzkidura-bizitoki soilik abian jarri baziren ere, 2012n gisa horretako bizitokiak

sustatzeko hitzarmenak sinatu direla Euskal Autonomia Erkidegoko 25 udalerrirekin.

2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planak, lehentxeago adierazi den

moduan, aurreko planetan sortu den lurralde-desoreka zuzentzeko helburua du, aurreko

urteetako eraikuntza babestuaren zati handi bat Araban metatu da-eta. Xede horrekin, eta

Lurralde Historikoetako etxebizitza-eskaintzaren arabera, banatzen ditu Sailak Etxebizitza

Bideratzeko Planaren horizonterako helburuak.

Planteatutako helburu orokorretan, betetze-maila handia hauteman bada ere, ez da espero zen

lurralde-banaketa hauteman (Araba: % 16,5; Bizkaia: % 48,5; Gipuzkoa: % 35), eta oraindik ere

mantendu egin da Arabaren protagonismo handia (Araba: % 29; Bizkaia: % 39; eta Gipuzkoa: %

32). Nolanahi ere, kontuan izan behar da helburua Etxebizitza Bideratzeko Planaren indarraldi

osorako planteatu dela, eta 2010eko eta 2011ko datuak aurrerapen handia direla Euskal

Autonomia Erkidegoko etxebizitza babestuaren eraikuntzaren banaketan, Arabaren pisua

nabarmen murriztu baita, 2005-2009 laurtekoko % 50etik 2011ko % 29ra.

6 2012an, Programa honen hirugarren fasea abiarazi da, 19.735 etxebizitzari, eranskinari eta merkataritza-lokali zuzendua.



107

Emaitza horiei erreparatuta, adieraz daiteke bide onetik doala 2013an espero zen helburua

lortzeko: Arabak Euskal Autonomia Erkidego osoko etxebizitza babestuaren % 16,5 hartzea.

Etxebizitza Bideratzeko Planaren 7. jarduerak etxebizitzen sustapenean kooperatiben sektorearen

partaidetza sustatzeko mekanismoak ezartzea hartzen du aintzat. 2011n, Kooperatiben Goren

Kontseiluarekin lan-talde bat eratu da, eta, 2012an, kooperatibei lurzoruak ematea aurreikusi da

252 etxebizitza eraikitzea ahalbidetzeko.

Bestalde, Etxebizitza Bideratzeko Planak etxebizitza babestuen prezioak finkatzeko beste formula

bat sartzea aurreikusi du, familien ahalegin ekonomikoak haien diru-sarreretarako egokiak izateko

eta, aldi berean, sustapenak askiak eta orekatuak izateko. Horretarako, Etxebizitza Bideratzeko

Planaren 9. jarduerak Berme eta Konpentsazio Funtsa sortzea hartzen du aintzat, eta Funts

horrek etxebizitza-eskuratzaileen errenta-mailen araberako salmenta-prezio bereiziak aplikatzea

ahalbidetuko du. Jarduera horrekin lotuta, eta aurrez aditzera eman den moduan, eskuratzaileen

gehieneko sarrera-mailak eguneratu dira (2011ko irailean onartutako Agindua). Berme eta

Konpentsazio Funtsaren sorrera gauzatzeko dago 2011n.

Gaur egungo egoeran areagotu egin dira finantziazioa eskuratzeko zailtasunak, eta, hortaz,

Planak behar besteko finantziazio-esparru egokia eta egonkorra zuzkitu beharko du, etxebizitza

babestua erosteko zein sustatzeko. Ildo horretan, nabarmendu behar da Eusko Jaurlaritzarekin

sinatutako finantza-hitzarmenaren esparruan kreditu-entitateek 2010ean eta 2011n emandako

finantziazioa 431 milioi eurokoa dela (2.252 mailegu), eta, horri esker, 6.587 etxebizitza

finantzatzeko aukera izan zen. Datu horietan etxebizitzak sustatzeko eragiketak ez ezik,

etxebizitzak errentamenduan jartzera begira eskuratzeko eragiketak eta partikularrek etxebizitzak

birgaitzeko eta erosteko eragiketak ere hartzen dira barnean.

Etxebizitza Bideratzeko Planaren 12. jardueraren bidez, Etxebizitza Sailak etxebizitzen

sustapenerako laguntzen berri emateko komunikazio-kanpainak garatzea aurreikusten du.

ETXEBIDEren web-orrian indarrean dagoen etxebizitzetarako laguntzen eskema hedatzen da.

Etxebizitza Bideratzeko Planak etxebizitza babestuko beste irudi bat abian jartzea hartu da

aintzat: erosteko aukera duen alokairuko etxebizitza. Planaren horizontean, tipologia horren

1.000 etxebizitzako helburua ezartzen da, eta 2011. urterako 300 etxebizitza aurreikusi zen (100

2010ean eta 200 2011n). Planaren ekuadorrean, adierazi behar da ez dela tipologia horretako

etxebizitzarik hasi, ez baita irudi hori arauz garatu.

Azkenik, jarduera-ildo horretako azken hiru jarduerak (14., 15. eta 16. jarduerak) eraikuntzaren

kalitatean oinarritzen dira, eta garrantzi berezia ematen diote eragimen energetikoari. Horri

dagokionez, adierazi behar da Etxebizitza Sailak 222.400 euroko diru-laguntza eman diola Euskal

Herriko Unibertsitateari, eraikuntzaren kalitatea kontrolatzeko laborategiko arlo termikoa

garatzeko –Administrazioaren eta Unibertsitatearen arteko elkarlanerako irudia gauzatuta–.

Halaber, Sailak 180.000 euroko diru-laguntza eman dio LABEINi eraikuntzaren kalitatea

kontrolatzeko laborategiko arlo akustikoaren kudeaketa finantzatzeko. Horrez gain, 102.152

euroko diru-laguntza eman die Euskal Herriko Arkitektoen Elkargoari eta Arabako, Bizkaiko eta

Gipuzkoako Aparejadore eta Arkitekto Teknikoen Elkargoei, eraikuntzaren eta etxebizitzaren

kalitatea hobetzeko.



108

3.1. taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 1. ardatzaren - 1.1 ildoaren aginte-taula.


1.1. jarduera-ildoa: Babes publikoko etxebizitza berriaren sustapena indartzea, alokairuko etxebizitzei lehentasuna emanez

JARRAIPENA

JARDUERA ADIERAZLEA 2011

HELBURUA 2011 GAUZATZEA EBALUAZIOA 1. Alokairuko etxebizitzak sustatzeko baliabide ekonomikoak sortzera bideratutako neurriak abian jartzea, adibidez: azalera-eskubidean eraikitako etxebizitzen lurzorua saltzea. Aldi berean, etxebizitza horiek babes publikoko etxebizitza gisa kalifikatu beharko dira modu iraunkorrean.

Azalera-eskubidea saltzearen ondoriozko diru-sarrerak.

Aurrekontuan sartutako sarrerak, BEZ barne: 22,5 milioi €

Formalizatutako salmenta kopurua: 1.186 Lurzoruaren prezioa, BEZ barne, sartutakoa: 16,05 milioi €

Betetze-maila: % 71

2. EAEn eraikuntza babestuaren kostuen erreferentziazko adierazlea sortzea, estatistika-eragiketa baten bitartez. Prezioak eta alokairuko errentak berraztertzea, eta etxebizitzen produkzio-kostuen egitura errealera egokitzea, ekimen pribaturako erakargarriak izan daitezen. Horrela, alokairuko parke publikoa gehitu ahal izango da. Mota horretako erregimeneko eskatzaileen gehieneko sarrerak berraztertzea.

Eraikuntzako kostuen adierazlea. Alokairu-errenta berraztertzea. Eskatzaileen gehieneko sarrerak berraztertzea.

Eskatzaileen gehieneko sarrerak berraztertzeko araudia lantzea. Etxebizitza babestua eraikitzeko kostuen azterlana abiaraztea.

Etxebizitza babestuen eraikuntza-kostuei buruzko azterlana lantzeko datuak biltzeari ekitea. 2012an egin beharreko azterlana. Babes ofizialeko etxebizitza bat eskuratzeko ziurtatu beharreko urteko diru-sarrera haztatuen mugak aldatzen dituen 2011ko irailaren 14ko Agindua onartua.

2012an lortu dira etxebizitza babestuaren eraikuntza-kostuen adierazleak, azken bi urteetako etxebizitza babestuen sustapen-espedienteak aztertuta. 2011n eguneratu dira sarrera-mugak.

3. Lurzoruaren balioa eta urbanizazio-kargen balioa banakatzea, bakoitzari oinarrizko moduluaren ehuneko balio bat esleituta, lurzoruari dagokion eragina eta urbanizazioari dagokiona mugatzeko. Horrela, urbanizazio-kostuen eragina gehitu eta geldirik dauden urbanizazioak desblokeatu ahal izango dira.

-- 2011rako ez da jarduera honetarako helbururik finkatu.

-- Gauzatzeko jarduera.

4. Eragile pribatuen esku jartzea lurzorua, alokairu-erregimeneko etxebizitzak sustatzeko, eta babes publikoko etxebizitzetarako lurzoru-erreserbak gehitzea, Udalekiko hitzarmenen bidez.

Eragile pribatuei lurzorua lagatzea alokairua sustatzeko: Etxebizitza kop. Alokairurako lurzorua erreserbatzea: Etxebizitza kop.

2011rako ez da jarduera honetarako helbururik finkatu.


5. Etxebizitza beharrak estaltzera zuzentzen diren zuzkidura-bizitokien sustapena bultzatzea.

Sustatutako zuzkidura-bizitokien kopurua

2011: 400 METATUA: 500

2011: 110 METATUA 110 2011: %

27,5 METAT: % 22



109

JARRAIPENA


HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 6. Lurralde-estaldura berrorekatzea, premia-irizpideekin, eta, horretarako, lehentasunez behar besteko eskaria dagoen udalerrietan etxebizitzak sustatzea, eta, horrela, lurralde-ekitate egokian laguntzea.

Etxebizitza-ekimenen lurralde-banaketa (%)

Araba % 16,5 Bizkaia % 48,5 Gipuzkoa % 35

METATUA: Araba % 29,4 Bizkaia % 39,0 Gipuzkoa % 31,6

Bilakaera mailakatua, lurralde banaketa berrirako helburuetarantz.

7. Etxebizitzen sustapenean kooperatiben sektorearen parte-hartzea sustatzeko mekanismoak ezartzea.

Kooperatiben sektoreak sustatutako etxebizitza kopurua.


Kooperatiben Goren Kontseiluarekin lan-taldea eratu da.

2012an kooperatibei lurzorua ematea aurreikusi da, 252 etxebizitza eraiki ahal izateko.

8. Diru-sarrera ertainak dituzten eskatzaileei zuzendutako prezio babestuko salmentako etxebizitzen behar besteko eskaintza ziurtatzea.

Salmenta-erregimenean hasitako etxebizitza kopurua

2011:4.450 METATUA: 7.900

2011:3.760 METATUA: 7.771

2011: % 85. METAT: % 98

9. Berme- eta konpentsazio-funtsa sortzea, etxebizitza babestuaren salmentan eskuratzaileen errenta-mailaren araberako prezio bereiziak aplikatzeko aukera emango duena, familien ahalegin ekonomikoak haien sarreren araberakoak izateko eta sustapenak behar bestekoak eta orekatuak izateko. Eskuratzaileen gehieneko sarreren mailak eskema honen arabera eguneratuko dira: alokairu soziala hautatzen duten pertsonen kasuan gehieneko muga urtean 25.000 eurokoa izango da (gaur egun 22.000 euro); etxebizitza babestuen kasuan 39.000 euro ingurukoa izango da (orain 35.000 euro), eta etxebizitza tasatuen kasuan, urteko sarreren muga 50.000 eurokoa izango da (orain 45.500 euro).

Eskatzaileen gehieneko sarrerak berraztertzea. Berme eta Konpentsazio Funtsa sortzea.


Funts ez operatiboa. Babes ofizialeko etxebizitza bat eskuratzeko ziurtatu beharreko urteko diru-sarrera haztatuen mugak aldatzen dituen 2011ko irailaren 14ko Agindua onartua.

10. Babes publikoko etxebizitzako gehieneko prezioak egokitzea, eraikuntzaren kostu errealean, eta babes publikoko etxebizitzaren prezioak eguneratzea.

Gehieneko prezioak berraztertzea.

-- Gehieneko prezioak berraztertu dira 2010eko azaroaren 3ko Aginduan (2010eko azaroaren 18ko EHAA, 222 zk.).

Ekintza gauzatua eta

helburua beteta 2010ean

11. Behar besteko finantziazio-esparru egokia eta egonkorra zuzkitzea, etxebizitza babestua erosteko zein sustatzeko.

Eusko Jaurlaritzaren eta finantza-entitate nagusien arteko finantza-hitzarmena

538 milio € maileguetan

2011n: 120 M€ onartuak eta 144 M€ formalizatuak. METATUA: 449 M€ onartuak 431 M€ formalizatuak

Betetze-maila 2011: % 27 METATUA: % 49 (mailegu formalizatuei dagokienez)



110

JARRAIPENA


HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 12. Sustapenerako laguntzen berri emateko komunikazio-kanpainak garatzea.

Komunikazio-kanpainen kopurua


-- ETXEBIDEren web-orrian indarrean dagoen etxebizitzetarako laguntzen eskema hedatzen da.

13. Erosteko aukera duen alokairuko babes publikoko etxebizitza-programa abian jartzea. Programak arauz erregulatuko du erosteko aukeraz baliatzeko epea, transmisioaren prezioa eta etxebizitza horien kalifikazio iraunkorraren tipologia.

Hasitako etxebizitza kopurua

2011:200 etxebizitza METAT: 300 etxebizitza

Ez da tipologia horretako etxebizitzarik hasi

Irudi hori ez da arauz garatu.

14. Proiektugileak eta eraikitzaileak, haien eskaintzetako etxebizitzen parkean, eragimen energetikoko irizpideak aintzat hartzen dituzten elementuen erabileran inplikatzea.

-- -- Lehiara ateratzen diren Sailaren sustapenetan eraiki beharreko eraikinaren eragimen energetikoaren arloko gutxieneko eskakizunak gaineratzen dira.

EIT laguntzetarako araudia eta eragimen energetikoko irizpideak 2011n indarrean jartzea, birgaitze-araudia aldatuta.

15. Funtzioak zabaltzea eta laborategia baliabidez zuzkitzea, eragimen energetikoa hobetzeko metodo aktiboak aztertzeko eta garatzeko.

Elkarlan-hitzarmenen kopurua

Administrazioaren eta unibertsitatearen elkarlanerako emandako diru-laguntzak: . 222.400 € EHUri. . 180.000 € LABEINi. . 102.152 € Arkitekto eta Aparejadoreen Elkargoei

2011n likidatutako diru-laguntza

Administrazioaren eta Unibertsitatearen arteko elkarlanerako irudi bat gauzatu da.

16. Euskal Herriko Eraikuntzaren clusterraren garapena gidatzea, eraikuntza-sistemen garapenean eta hobekuntzan, teknika eta produktu berrien eraikuntzan eta langileen espezializazioan sakontzeko.

-- ERAIKUNEri 900.000 €-ko diru-laguntza eman zaio ahalmenak eta soluzioak sustatzeko.

2011ko diru-laguntza likidatua, 2012an jarraipena izango duelarik.




111

3.1.2. 1.2. jarduera-ildoa: Partikularren etxebizitzen eskaintza alokairuan sustatzea

Alokairuko etxebizitza bat eskuratzen laguntzeko bigarren jarduera-ildoa, partikularren etxebizitza

hutsak antzeman eta alokairuko etxebizitzen merkatuan arrazoizko prezioen truke eskaintzean

datza, eta horretarako, Bizigune Programa baliatzen du Sailak.

Helburu kuantitatiboen analisian aditzera eman den moduan, Bizigune programak betetze-

maila handia izan du. Horrez gain, 2011n sartutako helburuen aldaketaren ondorioz, 6.000ra

arte gehitu da Planaren horizontean alokairuko merkatuan jarri beharreko etxebizitza hutsen

kopurua.

Bestalde, Etxebizitza Bideratzeko Planak beste bide batzuk bilatzen ditu alokairua sustatzeko eta

18. jarduera planteatu du, hau da, beste eragile publikoekiko eta pribatuekiko elkarlana bilatzea,

alokairuko etxebizitzako eskaintzaren eta eskariaren arteko bitartekaritza-lanak egiteko.

Bigarren bide honen bitartez, 3.000 etxebizitza hartu nahi da Planaren indarraldiaren

osotasunean. Beste Programa hori (ASAP programa) 2011n abian jartzea helburu gisa ezarri

bazen ere, azkenean 2012an sortu da, martxoaren 27ko 43/2012 Dekretuaren bidez. 2012ko

maiatza eta irailaren artean guztira 13 eragile laguntzaile homologatu da bitartekaritza-

zereginetan esku hartzeko.

Era berean, Planak Euskadiko Kontsumoko Arbitraje Batzordeak balioz hornitzea eta

ezagutaraztea aurreikusi du, bere iritziz tresna baliagarria baita jabeen eta maizterren artean sor

daitezkeen gatazkak ebazteko (19. jarduera). Lehen harremanak izan dira, eta 2012rako abian

jartzea aurreikusi da.

3.2. taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 1. ardatzaren - 1.2 ildoaren aginte-taula


1.2. jarduera-ildoa. Partikularren etxebizitzen eskaintza alokairuan sustatzea JARRAIPENA


HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 17. Hutsik dagoen etxebizitza erabilia merkaturatzea, Bizigune programaren bidez.

Antzemandako etxebizitza kop.

4.833 etxebizitza

4.802 etxebizitza

Betetze-maila % 99,4

18. Beste eragile publiko eta pribatuekin elkarlanean aritzea, merkatu libreko eskaintzaren eta eskariaren arteko bitartekaritza-lanak egiteko, jabeentzako eta maizterrentzako bermeak ezartzeko aukera aztertuta.

Alokairuko etxebizitza kop.

ASAP programa abian jartzea

2011n, beste araudi bat lantzeko lanetan aurrera egin da

Programa martxoaren 27ko 43/2012 Dekretu bidez sortu zen.

19. Euskadiko Kontsumoko Arbitraje Batzordeak balioz hornitzea eta ezagutaraztea, tresna baliagarria baita jabeen eta maizterren artean sor daitezkeen gatazkak ebazteko

-- 2011rako ez da jarduera honetarako helbururik finkatu

--

Gauzatzeko jarduera. Lehen harremanak ezarrita. 2012an abian jartzea aurreikusi da.




112

3.1.3. 1.3. jarduera-ildoa: Eskumeneko administrazioei alokairuaren tratamendua hobetzeko zerga-erreformak proposatzea

Etxebizitza Sailari beharrezkoa iruditzen zaio errentamenduaren tratamendu fiskalaren alde egitea

–ohiko etxebizitzaren erosketaren aurrean–, Euskal Autonomia Erkidegoko alokairuko merkatua

zabal dadin lortzeko neurri gisa.

Ekonomia iraunkorrari buruzko Legeak Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga berritzea

ekartzen du, zati batean ezabatzen baita etxebizitza erostearen ondoriozko kenkaria. Zehazki,

urtean 24.107,20 euro baino gutxiagoko zerga-oinarria duten zergadunetara mugatzen dira

kenkariak. Era berean, etxebizitza nagusia alokairu-erregimenean okupatzen duten eta aditzera

emandako urteko diru-sarreren muga gainditzen ez duten zergadunek alokairuaren kontzeptuan

ordaindutako zenbatekoen ehuneko bat kendu ahal izango dute Pertsona Fisikoen Errentaren

gaineko Zergaren aitorpenean.

Euskal Autonomia Erkidegoan, Foru Aldundiek dute zerga horren eskumena, eta, hori dela eta,

Ekonomia Iraunkorrari buruzko Legeak sartzen duen aldaketa ez da aplikatzekoa izango.

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren iritziz, Euskal Autonomia Erkidegoko fiskalitateak

Ekonomia Iraunkorrari buruzko Legeak ezarritako bideari jarraitu beharko lioke, etxebizitzaren

salerosketaren ondoriozko kenkariak arian-arian ezabatuta eta, aldi berean, etxebizitzaren

alokairuaren kenkariak gehituta.

Hori dela eta, Etxebizitza Bideratzeko Planak Euskal Autonomia Erkidegoan alokairuaren merkatua

hedatzeko neurriak hartzea proposatu die Foru Aldundiei. Neurri horiek alokairuko etxebizitzen

sustatzaileei zuzentzen zaizkie, baita errentamenduaren tratamendu fiskala erraztera ere –ohiko

etxebizitzaren erosketaren aurrean– (20., 21. eta 22. jarduera).

2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Plana lantzearen esparruan, Etxebizitza,

Herri Lan eta Garraio Sailak etxebizitzen fiskalitatearen arloko Sailaren planteamendu orokorrak

helarazi zizkien Foru Aldundiei.



113



1.3. jarduera-ildoa. Eskumeneko administrazioei alokairuaren tratamendua hobetzeko zerga-erreformak proposatzea

JARRAIPENA

JARDUERA ADIERAZLEA

2011 HELBUR

UA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 20. Alokairuko babes publikoko etxebizitza sustatzera zuzentzen diren neurri fiskalak proposatzea:

2009ko SOCIMI Legean (Higiezinen merkatuko inbertsioetako sozietate anonimo kotizatuen Legean) ezarritako araudia Sozietateen gaineko Zergara eramatea. Udalei proposatzea etxebizitzen eraikuntzan eragina duten beste zerga batzuk berraztertzea –hala nola eraikuntzen, instalazioen eta obren gaineko udal-zerga–, betiere alokairu-erregimeneko sustapenetan baimentzen den gehieneko tasa ez aplikazeko (% 5)

21. Erosketaren aurrean alokairuaren tratamendu fiskala bultzatzeko neurri fiskalak proposatzea. Alokairuaren zerga-arinketa fiskalen gehikuntzan aurrera egitea eta, aldi berean, erosketaren zerga-arinketa murriztea. 22. Hutsik dauden etxebizitzak merkaturatzeko neurri fiskalak aztertzea, baita alokairuko etxebizitzen jabe txikien tratamendu fiskala alokairu-sozietateen tratamenduarekin parekatzeko neurri fiskalak ere.

-- -- Arlo fiskalean, eta 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Plana lantzearen esparruan, etxebizitzen arloko Sailaren planteamendu orokorrak helarazi zitzaizkien Foru Aldundiei.

2010eko ekintza.


3.2. 2. ardatza: Birgaitzerako eta hiri-eraberritzerako politika berri bat birformulatzea eta gidatzea EAEn

Aurrez aztertutako 2011n 17.400 etxebizitza (35.600 2010-2011n) birgaitzeko diru-laguntzak

emateko helburuaz gain, Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Plana harantzago doa, eta

birgaitzeko beste politika bat birformulatu eta gidatu nahi du. Horretarako, bost jarduera-ildo eta

12 jarduera zehatz ezarri ditu, eta, ondoren, Planaren lehen bi ekitaldietan horien aurreratze-

maila aztertzera pasako da.

3.2.1. 2.1. jarduera-ildoa: Lehentasunez esku hartzeko jarduerak definitzea, 1980 aurretik egindako eraikinen eta auzo erasanerrazen inbentario batetik abiatuta

Euskal Autonomia Erkidegoko etxebizitza-parkearen ezaugarrietako bat parkearen antzinatasuna

da, eta, horren ondorioz, datozen urteetan birgaitzeko jardun handiak egin beharko dira. Edonola



114

ere, ez da baliabideen murrizketako gaur egungo testuingurua ahaztu behar, eta, hori dela eta,

jardunen artean lehentasunak finkatu beharko dira.

Lehentasunak finkatu ahal izateko, nahitaezkoa izango da aurretik gaur egungo errealitatea

sakontasunez ezagutzea eta, horren arabera eta aukera-irizpideekin, zer esparrutan jardun behar

den zehaztea eta egin beharreko jardunen irismena eta edukia ebaluatzea.

Horrenbestez, Etxebizitza Bideratzeko Planak etxebizitzen eta eraikinen inbentarioa lantzera

bideratutako jarduera bat eta auzo-mailako hiri-eraberritzearen edo multzo eraikien

eraberritzearen plangintzako esperientzia pilotuak egitera bideratutako beste jarduera bat ezarri

ditu (23. eta 24. jarduera). Lehen esperientziak Eibarren eta Txabarrin (Sestao) 2010ean egin

ziren, eta 2011n egin da auzo eta eremu erasanerrazen inbentarioa. Era berean, hiri-

eraberritzearen helburuarekin Europako proiektuetan (ZenN) parte hartu izana nabarmendu behar

da.

Bestalde, eta jarduera horiekin lotuta, 2011n birgaitze integralera bideratutako laguntzen beste

programa bat diseinatzen hasi zen. 2012ko uztailean onartu egin da laguntzen programa berri

hori (REVIVE programa) erregulatzen duen Agindua.

3.4 taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 2. ardatzaren - 2.1 ildoaren aginte-taula

2. ARDATZA: BIRGAITZERAKO ETA HIRI ERABERRITZERAKO POLITIKA BERRI BAT BIRFORMULATZEA ETA GIDATZEA EAE-N

2.1. jarduera-ildoa. Lehentasunez esku hartzeko jarduerak definitzea, 1980 aurretik egindako eraikinen eta auzo erasanerrazen inbentario batetik abiatuta

JARRAIPENA


HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZI

OA 23. Udalekin eta Birgaitzeko Hirigintza Sozietateekin batera etxebizitza eta eraikinen parkearen egoeraren inbentarioa sustatzea eta lantzea, EAEko auzoen kalteberatasun-indizeak ezarriz

Inbentarioa lantzea

Inbentarioa 2011n lantzea

Inbentarioa landuta.

Helburua beteta

24. Hiri-eraberritzearen auzo-mailako plangintza egiteko edo multzo eraikien birgaitzearen plangintza egiteko esperientzia pilotuak garatzea

Esperientzia pilotuen kopurua Birgaitutako etxebizitzen kopurua

Birgaitze integralera bideratutako laguntzen programa diseinatzea. Hiri-eraberritzearen helburuarekin Europako proiektuetan (ZenN) parte hartzea

Revive plana bideratzen hastea

2012ko uztailean Revive laguntzen programa arautzen duen Agindua onartu zen.




115

3.2.2. 2.2 jarduera-ildoa: programa estrategikoekin lotutako laguntzen sistema bat diseinatzea eta abian jartzea, eta informazioa eta komunikazioa lantzeko berariazko politika bat garatzea. Eraikinen Ikuskaritza Teknikoa garatzea.

Partikularrek eta auzokideen elkarteek etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko jardunak

finantzatzera zuzentzen den Etxebizitza Sailaren diru-laguntzen politikak etxebizitzako

aurrekontuaren zati handi bat hartzen du. 2011n, 15,8 milioi euro (20,6 milioi 2010) zuzendu

ziren politika horretara, eta 16.000 etxebizitza baino gehiago (19.500 etxebizitza 2010ean)

birgaitzen lagundu zuten.

Ordura arte egindako ahalegin handiaz gain, orain arte Etxebizitza Bideratzeko Planak aldaketa

bat proposatzen du laguntza-sisteman, eraikinak birgaitzeari etxebizitzak birgaitzeari baino

lehentasun handiagoa ematen dio, eta helburu neurgarrien (eragimen energetikoaren, CO2

emisioen murrizketaren,…) araberako laguntzak ematen ditu.

Planaren 25. jarduerari dagokionez, 2011ko azaroan etxebizitzak birgaitzeko finantza-neurriei

buruzko Agindua aldatzen duen Agindua onartu zen. Laguntzak emateko sisteman aurreikusi diren

aldaketak sartzea ahalbidetu du araudi berri horrek. Aldaketa horiei esker, landu ahal izango dira

birgaitze integralak egiten dituzten jabekideen erkidegoei zuzendutako berariazko laguntza-

programak (REVIVE programa).

Bestalde, Planak mantentze-lanen kultura sustatzeko berariazko komunikazio-ekintzak garatzea

aurreikusten du (26. jarduera). Jarduera horrekin lotuta, 2011rako Eraikinen Ikuskaritza

Teknikoak abian jartzeko helburua ezarri zen. 2011n, hori garatuko duen Dekretuaren izapideetan

eta horren kudeaketarako laguntza-plataforman lan egin da, eta Eraikinen Ikuskaritza Teknikoak

arautzen dituen Dekretua 2012ko amaiera aldean onartuko da.

Bestalde, Etxebizitza Bideratzeko Plana laguntza guztiak egituratuta edukitzearen zain dago,

Planaren 27. jardueran aurreikusten den birgaitzeko laguntzen katalogoa lantzeari eta hedatzeari

ekin aurretik. 2011n, dauden deialdi guztiak eta erabiltzaileari laguntzeko diseinatutako tresna

guztiak bilduko dituen birgaitzeari buruzko web-orri baten diseinua landu da.

Azkenik, Birgaitzeko Hirigintza Sozietateekin (BHS) batera jardunbide onen gida lantzea

aurreikusten da, eta hori ere aurreko ekintzarekin lotzen da.



116



2.2 jarduera-ildoa: programa estrategikoekin lotutako laguntzen sistema bat diseinatzea eta abian jartzea, eta informazioa eta komunikazioa lantzeko berariazko politika bat garatzea. Eraikinen Ikuskaritza Teknikoa garatzea.

JARRAIPENA

JARDUERA ADIERAZL

EA 2011

HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 25. Eraberritzerako eta Birgaitzerako laguntzen sistema zabaltzea eta egokitzea, laguntzak emateko irizpide berrien arabera. • Eraikinaren birgaitze integrala sustatzea,

etxebizitza isolatuen gaineko jardueren aurretik. • Elementu komunitarioak modernizatzeko

helburuak lehenestea: egitura, irisgarritasuna, eragimen energetikoa, instalazioak, estalkiak, fatxadak, eta abar.

• Diru-laguntzak auzokideen elkarteetara zuzentzea gehiago.

• Laguntzen kalkulua objektibatzea, auzoaren hiri-eraberritzeko planaren edo programaren helburuak betetzearen arabera edo EITtik ondorioztatutako gomendioen arabera.

• Diruz lagun daitezkeen esku-hartzeen aurrekontu minimoa areagotzea.

-- Laguntzak emateko sisteman aurreikusitako aldaketak sartzeko aukera emango duen araudia onartzea. Birgaitze integralak egiten dituzten jabekideen erkidegoei zuzendutako laguntzen berariazko programak lantzea.

Birgaitzeko finantza-neurriei buruzko Agindua aldatzen duen 2011ko azaroaren 23ko Agindua onartuta. REVIVE programa bideratzen hastea.

Helburua beteta. 2012ko uztailean Revive laguntzen programa arautzen duen Agindua onartu zen.

26. Mantentzearen aldeko kultura sustatzeko ekintzak garatzea. Etxebizitzaren eta eraikinaren erabilera-ohitura onei buruzko berariazko komunikazioa garatzea (prestakuntza-lanak, informazioa ematea, eta abar).

Egindako kanpaina kopurua

Eraikinen Ikuskaritza Teknikoak abian jartzea

Garatzen duen dekretua eta kudeaketarako laguntza-plataforma bideratzen.

Eraikinen Ikuskaritza Teknikoak arautzen dituen Dekretua 2012aren amaiera aldean onartuko da .

27. Birgaitzerako laguntzen katalogo bat lantzea eta ezagutzera ematea; bertan bateratuko dira laguntza-programa guztiak.

Katalogoa lantzen

Dauden deialdiak eta erabiltzaileei laguntzeko tresnak bilduko dituen birgaitzearen web-orria diseinatzea.

Eguneratzen.

28. BHSekin batera jardunbide egokien gida bat eta udalerrietan birgaitze eta eraberritzeko proiektuen dinamizaziorako lan-metodologia bat lantzea, sustatzea eta ezagutzera ematea.

Gida lantzea

27. ekintzarekin lotuta


3.2.3. 2.3. jarduera-ildoa: Birgaitzearen eta hiri–eraberritzearen esparruan esku hartzeko sarea egituratzea, EAEko lurralde osora zabalduz.

Orain arte, Euskal Autonomia Erkidegoan garatutako birgaitzearen eta hiri-eraberritzearen politika

Birgaitzeko Hirigintza Sozietateak (BHS) abian jartzearekin lotuta egon da. Sozietate horiek

zeregin handia egin dute, eta Etxebizitza Bideratzeko Planak beharrezkotzat jo du horien zeregina

sendotzea.



117

Hala ere, mota horretako proiektuak aholkatzeko, dinamizatzeko eta gauzatzeko biderik ez duten

eta Birgaitzeko Hirigintza Sozietateek estaltzen ez dituzten esparru geografikoak daude, eta horiei

ere irtenbide bat eman behar zaie.

Era berean, gaur egungo leihatila ugariko egoera hobetzeko lan egin behar da, eta, horretarako,

laguntzak kudeatzeko eta emateko lanak Udaletan eta Birgaitzeko Hirigintza Sozietateetan

eskuordetzearen alde egingo da.

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak bilerak izan ditu Birgaitzeko Hirigintza Sozietate

guztiekin, jarduera-ildo honetan aurreikusten diren hiru jarduerak betetzeko (29., 30. eta 31.

jarduerak). Horrez gain, jarduera horiek zuzenean lotzen dira hurrengo atalean aztertzen den Plan

honen 32. jarduerarekin.



2.3. jarduera-ildoa: Birgaitzearen eta hiri-eraberritzearen esparruan esku hartzeko sarea egituratzea, EAEko lurralde osora zabalduz.

JARRAIPENA

JARDUERA ADIERA

ZLEA 2011

HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 29. Eusko Jaurlaritzak Birgaitzeko Hirigintza Sozietateetan duen inplikazioa indartzea hitzarmenen bitartez, eta Eusko Jaurlaritzaren eta BHSen arteko erlazioak, koordinazioa eta lankidetza egokia izateko beharrezkoak diren bideak eta mekanismoak formalizatzea.

-- 32. jarduerarekin lotuta

--

30. BHSen jarduera-ahalmenak indartzea, duten eragina areagotuz, eduki-mailan zein esku hartzeko esparru geografikoari dagokionez. Zehazki, etxebizitza eta eraikinen birgaitzerako diru-laguntzen kudeaketa eta ematea Udalen eta BHSen esku utzi nahi da pixkanaka, hartara izapideak arintzeko eta bikoiztasunak saihesteko (Leihatila Bakarra).


--

31. Kudeaketa-unitate, informazio eta birgaitze eta hiri–eraberritzerako politiken ezarpenaren bitartez, lurralde osoari erantzungo zaiola ziurtatzeko aukeren azterlan bat egitea. Xede horrekin, Eusko Jaurlaritzak, Foru Aldundiek, eskualdeko agentziek, jada martxan diren BHSek, birgaitze-eragilearen irudiak, eta abar gara dezaketen funtzioa aztertuko da.


--




118

3.2.4. 2.4 jarduera-ildoa: Birgaitzearen eta hiri-eraberritzearen esparruko diru-laguntzak emateko logika gainditzea. Xede horrekin, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren ahaleginak 1980 aurretik eraikitako parkeari dagokion balioa ematera eta zerbitzua eskaintzera bideratuko dira.

Eraikinak birgaitzearen eta hiri-eraberritzearen arloko Eusko Jaurlaritzaren planteamendu

estrategiko berriak gidaritza argia eta irmoa behar du. Beste eragile batzuekin lan egingo du

elkarlanaren eta baterako erantzukizunaren printzipioei jarraituta, eta horrek baliabide publikoen

eraginkortasuna eta eragimena bermatzeko aukera emango du.

Horretarako, birgaitzearen eta hiri-eraberritzearen arloko Sailaren zerbitzu-zorroa definitu

beharko da (32. jarduera). 2011n, jarduera hori betetzeko lan egin da Bultzatu 2025 dinamikaren

bitartez –eraikitze eta birgaitze iraunkorreko ibilbide-orriaren esparru gisa–. Ekimen horrek

Etxebizitzaren aldeko Gizarte Itunean 2025erako ezarritako helburuak lortzea aurreikusten du,

zuzentarauetan finkatutako Europako eskakizunei jarraituta.



2.4 jarduera-ildoa: Birgaitzearen eta hiri-eraberritzearen esparruko diru-laguntzak emateko logika gainditzea. Xede horrekin, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren ahaleginak 1980 aurretik eraikitako

parkeari dagokion balioa ematera eta zerbitzua eskaintzera bideratuko dira. JARRAIPENA


HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 32. Hiri Birgaitzearen eta Eraberritzearen esparruan Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak eskaintzen dituen Zerbitzuen Zorroa definitzea. Zorro horretan kontuan hartuko da: • Lehentasunak ezartzea (Udalek eta

BHSek landutako diagnostikoetatik abiatuta).

• Beste Sail, administrazio, Aldundi, Udal, BHS, eta abarrekin koordinatzea.

• Laguntza-funtsak kudeatzea eta partenarietzak sustatzea, Europako funtsak dituzten proiektuen finantzaketa lortu ahal izateko “masa kritiko” nahikoa duten proiektu esanguratsuak osatzeko (adib.: Interrreg, Inbertsioen Europako Bankua eta Europako egitura-programa berriak, hala nola FEDER edo CECODHASen esparruko ekimenak).

• Hitzarmenak finantza-erakundeekin (kreditu bereziak eta parte-hartzea Gizartekintzaren bitartez).

• Sustatzaileen ikuspegitik birgaitze-eragiketak errentagarri egingo dituzten lankidetza-mekanismoak aztertzea.

-- Bultzatu 2025 dinamika, eraikitze eta birgaitze iraunkorreko ibilbide-orriaren esparru gisa, etxebizitzaren aldeko Gizarte Itunean 2025erako ezarritako helburuak lortzeko, zuzentarauetan finkatutako Europako eskakizunei jarraituta.

Bideratzen ari da




119

3.2.5. 2.5. jarduera-ildoa: Birgaitzea eta hiri-eraberritzea lagunduko duten neurri fiskalak aztertzea eta sustatzea.

Azkenik, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak birgaitzea eta hiri-eraberritzea sustatzeko funtsezko

giltzarritzat jo du fiskalitatea ere bai. Ekonomia Iraunkorrari buruzko Legeak bide horretatik jo du,

eta etxebizitzak birgaitzeko obretan BEZ murriztua aplikatzea hartu da neurri gisa.

Ildo horretan, Etxebizitza Bideratzeko Planak agintaritza eskudunei (Udalei eta Foru Aldundiei, batik

bat) arlo horretako planteamenduak egitea aurreikusi du. Interesa pizgarri fiskalen ahaleginean eta

politika fiskal koordinatuaren bilaketan oinarritu du, betiere agintaritza eskudunen eskuetan dauden

aukeren eta planteamenduen aurretiazko ikerketa zorrotzaren emaitza gisa.

Zehazki, 33. jarduerak planteatzen du Udalei birgaitze-obrek irauten duten bitartean bide

publikoa betetzeagatiko tasak eta zergak beherantz berrikusteko proposatzea, sustapen-neurri

gisa. Bestalde, 34. jarduera Foru Ogasunetara zuzentzen da, horiek birgaitze-jardunen PFEZren

tratamendua hobetuko duten neurriak har ditzaten.

Planaren 1.3. ildoaren analisian aditzera eman den bezalaxe, Sailak 2010ean Etxebizitza

Bideratzeko Planean gauzatu zuen bere planteamendua.



2.5. jarduera-ildoa: Birgaitzea eta hiri-eraberritzea lagunduko duten neurri fiskalak aztertzea eta sustatzea

JARRAIPENA

JARDUERA ADIERA

ZLEA

2011 HELBURUA 2011 GAUZATZEA EBALUAZIOA

33. Udalei birgaitze-obrek irauten duten bitartean bide publikoa betetzeagatiko tasak eta zergak beherantz berrikusteko proposatzea, sustapen-neurri gisa. 34. Foru Ogasunei birgaitze-jardueren PFEZren tratamendua hobetuko duten neurriak hartzeko proposatzea, horretarako aurrekontu babesgarriaren kontzeptua eta zenbatekoa eta onuradunaren sarrera-maila kontuan hartuz.

-- -- Arlo fiskalean, eta 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Plana lantzearen esparruan, etxebizitzen arloko Sailaren planteamendu orokorrak helarazi zitzaizkien Foru Aldundiei.

2010eko jarduera.


3.3. 3. ardatza: Lurzorua kudeatzeko politika aktibo bat sustatzea.

Eraikitzeko lurzorua edukitzearen mende dago babes publikoko etxebizitza berriaren sustapena.

Nolanahi ere, etxebizitza-politika publikoek bi arazori egin behar diete aurre. Batetik, eraikitzeko

lurzoru urri egoteari egin beharko zaio aurre, eta, bestetik, lurzoruen jabetzari buruzko

informazioaren gabeziari eta horien benetako erabilgarritasunari buruzko informazioaren

gabeziari, betiere higiezinen proiektuak gauzatu ahal izateko beharrezko denborari dagokionez.



120

Hori dela eta, Etxebizitza Bideratzeko Planak babes publikoko etxebizitzak eraikitzeko lurzorua

lortzera zuzendutako ahaleginak areagotzea proposatzen du, honako bi jarduera-ildo hauen

bitartez: lehena, sektoreko eragile guztien artean lurzoruaren arloko gardentasuna eta

informazioa hobetzera zuzenduko da, eta, bigarrena, lurzorua lortzea eta etxebizitza babestua

eraikitzea erraztuko duten mekanismoak garatzera zuzenduko da.

3.3.1. 3.1. jarduera-ildoa: Sektoreko eragile guztien artean lurzoruaren arloko gardentasuna eta informazioa hobetzea.

Lurzoruaren arloko gardentasuna eta informazioa hobetzeko asmoz, Etxebizitza Bideratzeko

Planak hiri-lurzoruen eta lurzoru urbanizagarrien inbentarioa lantzea hartzen du aintzat.

Inbentario hori sektoreko eragile guztiek elikatzea aurreikusten da, eragile horiek haien lurzoru

erabilgarrien berri emateko eta informazio hori eguneratuta izateko konpromisoa hartuko dute.

2011n, inbentarioa egin eta eman da, eta garatzeko zain dago.

Era berean, Planak Jaurlaritzaren barruan beste eragile publiko eta Sail batzuekin elkarlanean

jardutea aurreikusten du, baita beste Administrazio Publiko batzuekin eta beste eragile pribatu

batzuekin hitzarmenak sustatzea ere, lurzoruei buruzko informazioa partekatzeko.

Bestalde, Etxebizitza Bideratzeko Planak hitz ematen du lurzoruari buruzko informazioa emango

diela informazio hori eskatzen duten eragile publikoei eta pribatuei, babes publikoko etxebizitzak

sustatzeko (36. jarduera). 2011n, oraindik ez da jardun zehatzetan gauzatu jarduera hori.


3. ARDATZA: LURZORUA KUDEATZEKO POLITIKA AKTIBO BAT SUSTATZEA 3.1. jarduera-ildoa: Sektoreko eragile guztien artean lurzoruaren arloko gardentasuna eta

informazioa hobetzea JARRAIPENA

JARDUERA ADIE-

RAZLEA 2011

HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 35. Hiri-lurzoruen eta lurzoru urbanizagarrien inbentarioa egitea, sektoreko eragile guztiek elikatu beharko dutena. Eragile horiek haien lurzoru erabilgarrien berri emateko eta informazio hori eguneratuta izateko konpromisoa hartuko dute, eta horretarako kontrol-mekanismoak ezarriko dira. EAEko lurzoruen inbentarioa lortzeko aurretiazko eta beharrezko urrats gisa, Etxebizitza Sailaren eta Sozietate Publikoen arteko barne-informazioa hobetzeko mekanismoak ezarriko dira; Jaurlaritzaren barruan beste sail batzuekin eta eragile publikoekin elkarlanean jardungo da, eta hitzarmenak sustatuko dira beste Administrazio Publiko batzuekin eta beste eragile pribatu batzuekin.

-- Inbentarioa lantzea

Inbentarioa eginda eta emanda

Garatzeko

36. Lurzoruari buruzko informazioa eskatzen duten eragile publikoei eta pribatuei informazioa ematea, babes publikoko etxebizitzak sustatzeko.






121

3.3.2. 3.2. jarduera-ildoa: Lurzorua errazago lortzeko eta babes publikoko etxebizitza eraikitzeko izapideak arintzeko mekanismoak garatzea.

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak, 2012an, Planaren horizontean etxebizitza babestuak

eraikitzeko eskura zegoen lurzoru-ondarea kalkulatu zuen; 7.800 etxebizitza inguru eraikitzeko

lurzorua kalkulatu zuen. Bestalde, Sailak zailtasun handiak ditu beste lurzoru batzuk eskuratzeko

eta, batez ere, arazo handiak ditu dauden lurzoruak merkaturatzeko eta urbanizatzeko.

Hori dela eta, Etxebizitza Bideratzeko Planak ildo horretan planteatutako jarduerek helburu hauek

dituzte: beste lurzoru batzuk lortzeko eraginkortasun handiagoa bermatuko duten neurriak

hartzea, eta administrazio-izapideetan arintasun handiagoa lortzea, lurzoru horiek azkar

eraikitzeko.

Lurralde-ekitatea bilatzearekin bat eginik, Etxebizitza Bideratzeko Planak lehentasunak ezartzen

ditu lurzoru-jardueretan, helburuak lurraldean finkatuta eta etxebizitza-eskari handiagoa duten

udalerriak lehenetsita, baita estrategikoki kokatuta daudenak ere –lurralde-estrategiaren

azterketa eta aukerako lurzoru-poltsak kontuan izanik–.

2010ean eta 2011n eskuratutako lurzoruak aintzat hartuta (2.075 etxebizitzatarako lurzorua),

adierazi behar da lurzoruen % 69,4 Gipuzkoan kokatzen dela, % 30 Bizkaian eta 0,6% baino ez

dagoela Araban.

Emaitza hori Planaren horizontean beste lurzoru batzuk hartzeko helburura hurbiltzen hasten da:

% 4 Araban; % 48 Bizkaian eta % 48 Gipuzkoan; alabaina, Gipuzkoak pisu handiagoa du,

hasierako aurreikuspenari dagokionez. Edonola ere, ez dugu ahaztu behar azken urteetan

etxebizitza babestu gutxien Gipuzkoan eraiki dela.

Kolektiborik kaltetuenek etxebizitza eskura dezaten errazteko, Etxebizitza Bideratzeko Planaren

38. jarduerak zuzkidura-lurzoruen sare autonomikoa sortzea hartzen du kontuan. Ildo horretan,

Udalek zuzkidura-lurzoruen poltsa handiak dituztela uste bazen ere, azkenean gisa horretako

lurzoruak oso urriak direla egiaztatu da. Hortaz, ezin izango dira hasiera batean zuzkidura-

bizitokien arloan planteatutako helburuak bete. Zehazki, Sailak 944 zuzkidura-bizitoki

sustatzeko zuzkidura-lurzoruak ditu. Hala ere, 2012an zuzkidura-bizitoki berriak sustatzeko

hitzarmenak sinatu ditu Udalekin (25 udalerri).

Lurzorua eskura izateko izapideak arintzeari dagokionez, eta izapide “express”aren aukera

bilatuta, jarduera hori gauzatzeko dago.

Bestalde, lurzorua eskuratzeko eta urbanizatzeko laguntza-ildoak arrakastarik izan ez duenez

gero, Etxebizitza Bideratzeko Planak birformulatzea eta, ondoren, hedatzea aurreikusten du.

Horretarako, Etxebideren web-orriak laguntza horiei buruzko informazio eguneratua du.

Etxebizitza Bideratzeko Planaren 41. jarduerak lurzorua lagatzeko edo urbanizazioaren truke

aprobetxamendua eskaintzeko Sailaren eta Udalen arteko hitzarmenen sinadura aurreikusten du.

2011rako, 1.000 etxebizitza eraikitzeko 15 hitzarmen sinatzeko helburua ezarri zuen. 2011n,

Etxebizitza Sailak 5 lurzoru-hitzarmen sinatu ditu Udalekin 677 etxebizitza inguru eraikitzeko.

Horrenbestez, % 67,7ko betetze-maila finkatu da.

Etxebizitza Bideratzeko Planaren 42. jarduerak Udalei lurzoruak desjabetzearen eta eskuratzearen

arloan laguntza teknikoa eskaintzea hartzen du aintzat. Ildo horretan, jakinarazi behar da



122

ORUBIDE udal batekin harremanetan izan dela udalari lurzorua eskuratzearen arloko laguntza

teknikoa eskaintzeko, baina azkenean ez du aurrera egin.

Azkenik, 43., 44. eta 45. jarduerek lurzoruen aprobetxamendu handiagoa eta beste lurzoru

batzuk merkaturatzeko izapideak gehiago arintzea bilatzen dute. Neurri horiek kasu batzuetan

arauzko aldaketak eta, beste batzuetan, Lurzoruaren Legea garatzeko erregelamendua lantzea

ekartzen dute, Lege horrek jada jasotzen dituen neurriak dira eta.

Eraikigarritasuna gehitzeari dagokion 43. jardueran aintzat hartzen diren neurriak Sailak

izenpetutako hitzarmen berrietara bideratzen ari dira. Bestalde, 2011n hirigintza-estandarrei

buruzko beste dekretu bat idatzi da, 2012an indarrean jarriko dena. Azkenik, ohartarazi behar da

2012an Legebiltzarrean sartu dela Lurzoruaren Legearen aldaketa –gai horiek jasotzera begira–.



123


3. ARDATZA: LURZORUA KUDEATZEKO POLITIKA AKTIBO BAT SUSTATZEA 3.2. jarduera-ildoa: Lurzorua errazago lortzeko eta babes publikoko etxebizitza eraikitzeko

izapideak arintzeko mekanismoak garatzea JARRAIPENA

JARDUERA ADIERAZL

EA 2011

HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 37. Lehentasunak ezartzea lurzoru-jardueretan, helburuak lurraldean finkatuta eta lehenetsita: a) etxebizitza-eskari handia duten udalerriak, eta b) estrategikoki kokatuta dauden udalerriak –lurralde-estrategiaren azterketa eta aukerako lurzoru-poltsak kontuan izanik–.

Hartutako lurzoruaren lurralde-banaketa (%)

Araba: % 4 Bizkaia: % 48 Gipuzkoa: % 48

Araba: % 0 Bizkaia: % 10 Gipuzkoa: % 90 Metatua: Araba: % 0,6 Bizkaia: % 30 Gipuzkoa: % 69,4

38. Etxebizitza publikorako zuzkidura-lurzoruen sare autonomikoa sortzea, populazio-segmenturik kaltetuenek etxebizitza eskuratu ahal izatea errazteko.

Zuzkidura-bizitokietarako lurzorua (ZB kop.)

Programatutako helbuetarako maila askieza. 2011n birdoitu egin da.

Sailak 944 zuzkidura-bizitoki sustatzeko zuzkidura-lurzoruak ditu gaur egun.

.

39. Lurzorua edukitzeko izapideak arintzea eta erraztea. Izapide “express”a sartzeko aukera aztertzea.



40. Lurzorua eskuratzeko eta urbanizatzeko laguntza publikoko ildoa birformulatzea eta hedatzea


-- Etxebideren web-orrian laguntzen informazio eguneratua dago.

41. Lurzorua lagatzeko edo urbanizazioaren truke aprobetxamendua eskaintzeko Sailaren eta Udalen arteko hitzarmenen sinadura sustatzea.

Sinatutako hitzarmen kop. Etxebizitza kop.

15 hitzarmen 1.000 etxebizitza

677 etxebizitza inguru biltzen dituzten 5 hitzarmen sinatu dira

Hitzarmenak: % 33,3 Etxebizitza kop.: % 67,7

42. Udalei laguntza teknikoa eskaintzea lurzoruak eskuratzearen eta desjabetzearen arloan


ORUBIDE udal batekin harremanetan izan da lurzorua eskuratzearen inguruko laguntza teknikoa eskaintzeko, baina ez du aurrera egin.

Gauzatzeko jarduera.

43. Lurzoruen aprobetxamendu handiagorako formulak abian jartzea, hala nola: a) zerbitzu komunei dagokien lurzorua lurzoru eraikigarri gisa ez konputatzearen ondoriozko eraikigarritasuna gehitzea, edo b) eraikigarritasun-koefizienteak eraikuntza-dentsitatea mugatzea, bizitegi-erabilera kolektiboko etxebizitzen gehieneko kopurua mugatu gabe

-- -- -- Sailak izenpetutako hitzarmen berriak eramaten ari dira



124

JARRAIPENA

JARDUERA ADIERAZ

LEA 2011

HELBURUA 2011 GAUZATZEA EBALUAZIOA 44. Beharrezko arauzko aldaketak sartzea, eta Udalei kudeatzeko ahalmena eta berme juridikoa emango dieten irizpide objektiboak lantzea, betiere jardun bakoitzerako ehuneko egokiak finkatzeko garaian, urbanizazio-kargaz libre dagoen hirigintza-aprobetxamenduari dagokionez zein babes publikoko etxebizitzen nahitaezko erreserbei dagokienez.

-- 2011n jarduera hori gauzatzea aztergai dago eta garatzen ari da.

2012an Legebiltzarrean sartu da Lurzoruaren Legea aldatu eta gai hauek jasotzeko proposamena

45. Lurzoruaren Legea garatzeko erregelamendua abian jartzea, Legean aurreikusten diren neurri batzuei ekin ahal izateko eta daudenei legezkotasuna eta esparru juridikoa eskaintzeko, beste lurzoru batzuk errazago merkatura daitezen. Neurriak hauek dira: plangintzako dokumentuen modelizazioan aurrera egitea, zuzkidura-estandarrak definitzeko irizpideak bateratzea eta lurzoru-erabileren sailkapen normalizaturako irizpideak bateratzea.

Erregelamendu berria

Hirigintza-estandarren beste dekretu bat idatzi da

2012an sartu da indarrean dekretu hori.


3.4. 4. ardatza: Baliabideak eta bitartekoak etxebizitza-politikari laguntzeko optimizatzea

Aurreko zailtasunak nagusi diren testuinguru ekonomiko honetan, Etxebizitza Sailak etxebizitza-

politikaren zerbitzura dauden baliabideen eta tresnen eragimena eta eraginkortasuna

optimizatzeko helburu estrategikoa planteatzen du. Horretarako 3 lan-ildo proposatzen ditu:

etxebizitzaren sektoreko sozietate-bilbe konplexua berregituratzea; Etxebide, etxebizitzaren

euskal zerbitzua sustatzea; eta etxebizitza-politikaren kudeaketan eraginkortasuna areagotzea.

3.4.1. 4.1. jarduera-ildoa: Etxebizitzaren sektoreko sozietate-bilbea berregituratzea eta berrantolatzea, eta alokairuko parke publikoa Sailaren kontrolpean jartzea

Etxebizitzaren sektoreko sozietate-bilbea berregituratzeko, Etxebizitza Bideratzeko Planak

Alokabide publifikatzea eta, hala, alokairuko parke publikoa Sailaren kontrolpean jartzea hartzen

du aintzat (46. jarduera). 2011ko martxoan, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak titulartasun

guztiz publikoko Alokabide, SA sozietatea eratu zuen.

Horretarako, Jaurlaritzak BBK, Kutxa, Vital, Euskadiko Kutxa eta Visesako akzioak eskuratu

zituen, 4,7 milio euroko zenbatekoan, eta bazkide bakarra izatera pasa zen. Sozietatearen ondare

garbia 12,9 milioi eurokoa zen 2010eko abenduaren 31n.

Eragiketa horren bitartez, sozietatearen jabetzakoak ziren alokairu publikorako 2.487 etxebizitza

sozialen jabe izatera pasa zen Eusko Jaurlaritza.



125

Era berean, 2011ko uztailean, Alokabide SA sozietate publikoaren eta Etxebizitza Alokairuetarako

Sozietate Publikoaren bat egitea onartu zuen, Etxebizitza Alokairuetarako Sozietate Publikoa

azkendu zuen, eta Alokabide SAren estatutuak aldatu zituen uztailaren 26ko 181/2011 Dekretua

onartu zen.


4. ARDATZA: BALIABIDEAK ETA BITARTEKOAK ETXEBIZITZA POLITIKARI LAGUNTZEKO OPTIMIZATZEA

4.1. jarduera-ildoa: Etxebizitzaren sektoreko sozietate-bilbea berregituratzea eta berrantolatzea, eta alokairuko parke publikoa Sailaren kontrolpean jartzea

JARRAIPENA


HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 46. Alokabide publifikatzea eta Alokabideren parkea osatzen duten ia 2.500 etxebizitzak parke publiko bihurtzea, horien kudeaketa izaera publikokoa izateko

Alokabide publifikatzea

Alokabide publifikatzea

2011ko martxoan sortuta, Alokabide, SA sozietate publikoak titulartasun guztiz publikoa du eta alokairuko etxebizitzak kudeatzea du xede.

Egindako jarduera

47. Alokabide eta Etxebizitza Alokairuetarako Sozietate Publikoa (EASP) bat egitea, etxebizitzaren arloko sozietateen bilbea sinpleagotzeko eta kudeaketa-sinergiak lortzeko. Egindako zerbitzuaren hobekuntzak Udalekiko lotura hobea ekarri beharko du.

Alokabide-EASP bat egitea

Alokabide-EASP bat egitea

Alokabide eta EASP sozietate publikoak bat egiteari buruzko 2011ko uztailaren 26ko 181/2011 Dekretua onartuta.

Egindako jarduera


3.4.2. 4.2 jarduera-ildoa: Etxebizitzaren euskal zerbitzua sustatzea, babes publikoko etxebizitzen eskariaren eta esleipenaren kudeaketan erreferente izan dadin

Etxebide, etxebizitzaren euskal zerbitzua, etxebizitza babestuen eskaria eta eskaintza kudeatzeko

plataforma gisa finkatu da; dena dela, oraindik ez du funtzionatzen etxebizitza babestuko

eskatzaileen zerrenda bakar gisa, eta, hala, izena emateko leihatila ugari dago.

Bestalde, hobetzeko marjina handia da, hala kudeaketaren arloko arintasunean, nola udalerrien

inplikazioan eta parte-hartzean.

Hori dela eta, Etxebizitza Bideratzeko Planak Etxebideren eragimena eta eraginkortasuna

hobetzea aurreikusten du, eta, horretarako, aldaketak sartu behar dira indarrean dagoen

araudian. Ildo horretan, adierazi behar da 2011n Etxebideren etorkizuneko ereduari buruzko

gogoeta egin dela eta araudiaren hasierako idazketa egin dela. Araudi berria, azkenean, 2012ko

urrian onartu eta argitaratu zen.



126

Euskal Autonomia Erkidegoan babes publikoko etxebizitza eskatzen duten pertsonen

lehentasuneko erregistroa izan dadin lortu nahi du Etxebidek. Hortaz, Etxebizitza Bideratzeko

Planak tokiko eragileekin akordioak sustatzea aurreikusi du (49. jarduera). 2011, aurkezpenak

egin dira Donostiako, Irungo eta Barakaldoko udaletan, eta eskatzaileen erregistro bakarrarekin

lan egiteko aukera negoziatu da. Esan behar da hiru udalek interesa azaldu zutela.

Halaber, leihatila bakarreko hitzarmen bat sinatu da Urretxurekin, eta lehen bilerak egin dira

Basauriko udalarekin leihatila bakarreko hitzarmena sinatzeko.

Bestalde, Etxebideren erregistroko eskatzaileen zerrendak udal hauei bidali zitzaizkien, udal-

prozeduretan erabiltzeko: Durango, Etxebarri, Mungia, Ugao-Miraballes, Aulestia, Beasain,

Bergara, Azpeitia, Usurbil, Hernani, Eskoriatza, Oñati, Zarautz, Oiartzun, Eibar eta Bastidako

udalei.

Halaber, etxebizitza babestuak esleitzeko garaian euskal lurralde osorako irizpide ekitatiboak eta

partekatuak definitzea hartzen du aintzat Planak. Hiritar guztiek etxebizitza eskuratu ahal izatea

bermatu nahi da, betiere lurraldearteko elkartasun-irizpidearekin; izatez, ez dugu ahaztu behar

erroldatze-irizpideak etxebizitza babestuaz kanpo uzten dituela babes ofizialeko etxebizitza

berriak eraikitzeko aukerarik ez duten udalerrietan bizi diren hiritarrak. 2012ko urrian onartutako

araudi berriak alderdi horiek ere biltzen ditu.



127


4. ARDATZA: BALIABIDEAK ETA BITARTEKOAK ETXEBIZITZA POLITIKARI LAGUNTZEKO OPTIMIZATZEA

4.2 jarduera-ildoa: Etxebizitzaren euskal zerbitzua sustatzea, babes publikoko etxebizitzen eskariaren eta esleipenaren kudeaketan erreferente izan dadin

JARRAIPENA


HELBURUA 2011 GAUZATZEA EBALUAZIOA 48. Etxebide hobetzeko beharrezko aldaketak egitea araudian, eta horien irismena eraginkortasuneko eta eragimeneko irizpideekin berraztertzea. Etxebideren berezko funtzioez harantzago, beste funtzio batzuk txertatzeko aukera aztertuko da, hala nola Bizilagunenak eta Etxebizitzaren Behategiarenak

-- Etxebideren etorkizuneko ereduari buruzko gogoeta egitea

Etxebideren etorkizuneko ereduari buruzko eztabaida itxi da, eta araudiaren hasierako idazketa egin da

Araudi berria 2012ko urriaren 31n argitaratuta

49. Tokiko eragileekin hitzarmenak sustatzea, Etxebide babes publikoko etxebizitzen eskatzaileen erreferentziazko erregistroa izan dadin

Hitzarmen kop.

Donostia, Irun eta Barakaldoko udaletan erregistro bakar batekin lan egiteko aukera negoziatzea

1. Aurkezpenak egin ziren eta 3 udalek interesa azaldu zuten.

2. Urretxurekin leihatila bakarrerako hitzarmena.

3. Basaurirekin leihatila bakarrerako hitzarmena sinatzeko lehen bilerak.

4. Etxebideren erregistroko eskatzaileen zerrendak bidali zitzaizkien udal hauei: Durango, Etxebarri, Mungia, Ugao-Miraballes, Aulestia, Beasain, Bergara, Azpeitia, Usurbil, Hernani, Eskoriatza, Oñati, Zarautz, Oiartzun, Eibar eta Bastidako udalei.

50. Babes publikoko etxebizitza esleitzeko lurralde osorako irizpide ekitatiboak definitzea (aukeragarritasun-irizpide partekatuak), betiere udalaz gaindiko eta lurraldearteko elkartasuneko irizpideetan oinarrituta –erroldatzearen oinarriaren gainetik etxebizitza eskuratzeko aukera ziurtatuko da–.

-- Etxebideren eredu berriari buruzko eztabaidan aztertuko den gaietako bat da.





128

3.4.3. 4.3 jarduera-ildoa: Etxebizitza-politikaren kudeaketan eraginkortasuna areagotzea

Etxebideren bidez etxebizitza babestuko eskatzaileen bolumen handia (izena emateko 85.000

espediente inguru 2011n) esleitzeko-prozesuen konplexutasuna kontuan izanik eta parke babestu

iraunkorraren gorako joera aintzat hartuta, kudeaketa-ahalmen handia izan beharko da, eta

kalitate-irizpideak aplikatu beharko dira zerbitzugintza ona ziurtatzeko.

Gauzak horrela, Etxebizitza Bideratzeko Planak izena emateko sistema goitik behera berraztertzea

hartzen du aintzat, prozesua sinpleago egitearren. Zehazki, alokairu-erregimeneko sustapen

guztietan irizpideak bateratzea aurreikusten da –betiere hautagarritasuna etxebizitza eskuratzeko

aukera errealetara egokituta–, baita eskatzaileen informazio handiagoa ere. 2011n, izena

emateko sistema aldatuko duen araudi berria lantzeko lanetan aurrera egingo da, eta, araudi

berri horren arabera, adibidez, nahitaezkoa izango da etxebizitza eskuratzeko modalitateetako bat

hautatzea izena emateko garaian: alokairua edo erosketa. Araudi hori 2012ko urrian onartu da.

Bestalde, 52. jarduerak izapideak eta datuak eguneratzeko sistematika berraztertzea aurreikusten

du. Araudi berriak bi urtean behin berritzea hartu du kontuan (ordura arte laurtekoa zen).

Bestalde, maizterrari aplikatutako errenten sistema, gaur egunera arte, esleitutako etxebizitzari

zegokion programaren mende zegoen. Hori dela eta, Planak errenten sistema bakarra ezartzea

aurreikusten du. Jarduera hori ez da aintzat hartu 2011ko ekitaldian gauzatutako errenten

politiken esparruan, baina 2012an egin beharreko errenta-politiken berraztertze berrirako

aurreikusten da.

Alokairuari laguntzeko neurriei dagokienez, alokairua ordaintzeko beste laguntza-programa

batzuk izan behar dira kontuan, hala nola Lan eta Gizarte Gaietako Sailaren Etxebizitzaren

Prestazio Osagarria. Horrenbestez, Etxebizitza Bideratzeko Planak bi Sail horien arteko protokoloa

adostea planteatzen du, laguntza hori etxebizitza-politikaren parte gisa gauzatzeko. Arlo

horretako aurrerapen gisa, bi Sailek elkarlanean egin dituzte lanak 2010ean eta 2011n; alabaina,

Etxebizitza Legea onartzearekin beteko da jarduera hori.

Etxebizitza Bideratzeko Planak kupo-sistemaren gaur egungo erregulazioa berraztertzea

aurreikusten du. Berriki onartu den araudian ezabatu egin dira alokairu-erregimeneko

esleipenetarako zozketak. Bizikidetasun-unitateko kideen kopurua, diru-sarrerak, erregistroko

antzinatasuna, erroldatzea eta etxebizitzaren premia berezia kontuan izango duen baremazio-

sistema bat erabiliko da.

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak etxebizitza babestuetako parkearen ikuskapen

sistematika egin du, etxebizitza-parkearen gizarte-funtzioa bermatzeko. 2004-2011 aldian guztira

54.515 etxebizitza ikuskatu da (65.094 ikuskapen egin dira), eta ikuskapen horietatik 806 soilik

amaitu dira isun ekonomikoarekin. 2011n, 6.566 etxebizitza ikuskatu da, eta horietatik 81ek

merezi dute isuna. Horrez gain, Etxebizitza Bideratzeko Planaren 56. jarduerak alokairu-

erregimeneko etxebizitzetarako berariazko ikuskapen-planak sortzea aurreikusi du.

Sailak etxebizitza babestuko transmisio guztietan baliatu du eroslehentasuneko eta atzera-

eskuratzeako eskubidea. 2011n, 232 transmisio-eragiketatan jardun da; horietako 26

eragiketatan eroslehentasuneko eta atzera-eskuratzeko eskubidea baliatu da, eta beste 206

erosteko eskaintza izan dira. Haatik, Etxebizitza Bideratzeko Planak beharrezkotzat jo du



129

etxebizitza horien esleipen-sistema hobetzea. Horretarako, Sailak 2011n aztertu eta garatu du

jarduera hori, eta 2012ko urrian onartutako araudi berrian garatu da.

Azkenik, Etxebizitza Bideratzeko Planak web-orriaren bidez etxebizitza babestuak trukatzeko

sistema sustatu nahi du. Horri dagokionez, adierazi behar da egin diren jarduerak oso

lagungarriak izan direla web-orriaren bidez etxebizitza babestuak trukatzeko jarduera nabarmen

gehitzeko.



130


4. ARDATZA: BALIABIDEAK ETA BITARTEKOAK ETXEBIZITZA POLITIKARI LAGUNTZEKO OPTIMIZATZEA 4.3 jarduera-ildoa: Etxebizitza-politikaren kudeaketan eraginkortasuna areagotzea

JARRAIPENA

JARDUERA ADIERAZLEA

2011 HELBURUA

2011 GAUZATZEA EBALUAZIOA

51. Izena emateko sistema berraztertzea, eta, horretarako, hautespen-irizpideak berrorientatzea eta prozesua sinpleagotzea, eskatzaileen benetako aukeretara egokituta. Prozesua sinpleagotzeak alokairu-erregimeneko sustapen guztietako irizpideak bateratzea ekarriko du, baita eskatzaileei emandako informazioa gehitzea ere, prozesua hobeto planifikatzen lagunduta.

-- 2012ko amaieran ezartzea aurreikusten da.

Lantzen ari da araudia.


52. Datuak eguneratzeko sistemak eta izapideak berraztertzea: nork, nola eta noiz.

-- -- Etxebideren eredu berriari buruzko eztabaidan aztertuko den gaietako bat da.


53. Errenten sistema bakarra ezarri du, maizterrari bere babes-profilari dagozkionak aplikatuta, esleitutako etxebizitza edozein programatan biltzen delarik ere.

-- -- -- Errenten politikak 2012an berraztertzea.

54. Jaurlaritzaren saileekin koordinatzea eta aztertzea alokairua ordaintzeko laguntzen programak. Esku hartzeko ibilbidea argitzea, Lan eta Gizarte Gaietako Sailarekin batera protokolo bat adostuta. Sarrerak bermatzeko eta gizarteratzeko legeriaren izpiritua errespetatuta, protokolo horrek etxebizitzaren prestazio osagarria etxebizitza-politikaren parte gisa txertatzeko aukera emango du.

-- -- 2011n batera lan egiten jarraitzen da. Etxebizitzaren Legea 2012an indarrean jartzea aurreikusi da

Etxebizitzaren Legea onartzearekin lotuta

55. Kupoen gaur egungo erregulazioa berraztertzea, aurretiazko baremazioa duen zozketa-eredu bat lortzeko. Baremazio horretan, etxebizitzaren premia objektiboa nagusituko da, gizarte-multzo jakin bateko kide izatearen gainetik. Dena dela, gizarte-orekari eutsiko zaio beti, problematika bereziki sentikorretan gizarte-kupo jakin batzuk ezartzearen salbuespenaren kalterik gabe.

-- Alokairu-erregimeneko esleipenetan zozketak ezabatzea, baremazio-sistema erabilita

Lantzen ari da araudia.


56. Sistematikoki berraztertzea parkeak gizarte-funtzioa betetzen duela, alokairu-erregimeneko etxebizitzetarako berariazko ikuskapen-planak ezarrita

Ikuskapen kop.

58.000 65.094 ikuskapen

Esparru globalaren barruan ikuskatzen da. Alokairuko etxebizitzetarako berariazko planak lantzeko.

57. Etxeak eroslehentasunez eta atzera-eskuratzeko esleipen-sistema hobetzea

-- 2011ko amaieran ezartzea aurreikusten da

Lantzen ari da araudia


58. Web-orriaren bidezko truke-mekanismoak sustatzea

-- -- -- Jardueraren gehikuntza nabarmena




131

3.5. 5. ardatza: Etxebizitza-politikaren gobernantza berri baterantz hurbiltzea

Etxebizitza-politikaren kudeaketak aurrean duen zailtasun nagusietako bat da gai horretan esku

hartzen duten eragileen kopuru handia. Euskal Autonomia Erkidegoan, Etxebizitza, Herri Lan eta

Garraio Sailaz eta haren sozietate publikoez gain, askotariko eragileek (Udalek, Foru Aldundiek,

sustatzaile pribatuak, finantza-entitateek, eta abar) hartzen dute parte babes publikoko

etxebizitzaren eraikuntzan zein birgaitzeko eta hiri-eraberritzeko proiektuetan –eragile eta politika

askok bat egiten dute bertan (enplegua, berralojamendua, gizarte-zerbitzuak, eta abar)–.

Etxebizitza Bideratzeko Planak behar-beharrezkotzat jotzen du eragile guztiek sarean lan egitea,

programazioetan koherentziaz jarduteko eta eraginkortasunik gabeziak saihesteko.

Administrazioaren modernizazioaren aldeko apustua egiten du, baita eragile guztien parte-

hartzearen eta inplikazioaren alde ere.

Etxebizitza-politikaren gobernantza berri hori lau jarduera-ildotan artikulatzen da: eragile guztien

artean partekatutako informazioa hobetzea, administrazio elektronikorantz aurrera eginda; Tokiko

Administrazioarekin harremanetan eta koordinatuta jarduteko eredua artikulatzea; hiritarrei

arreta emateko tresnak modernizatzea eta hiritarren partaidetza erraztea; eta etxebizitzaren eta

lurzoruaren arloko politiken ebaluazioan sakontzea.

3.5.1. 5.1. jarduera-ildoa: Esku-hartzen duten eragileen arteko informazio partekatua hobetzea eta Administrazio elektronikoranzko prozesuak bizkortzea

Agertokirik desiragarriena da etxebizitzaren arloan esku hartzen duten eragile guztiek sarean

funtzionatzea. Haatik, helburu hori Etxebizitza Bideratzeko Plan honen horizontean lortzea oso

zaila dela uste denez gero, Planak etorkizunean sarean funtzionatzera bideratutako ekintza jakin

batzuk hartzen ditu aintzat.

Izan ere, jarduera-ildo hau osatzen duten ekintzek informazio partekatua hobetzea dute helburu,

bai Etxebizitza Sailaren eta haren sozietate publikoen arteko informazio partekatua (60.

jarduera), bai Udalekin partekatua, harreman eta elkarlanerako beste esparru baten bitartez (61.

jarduera), bai Sailaren eta udalerrien gizarte-zerbitzuekin partekatua (62. jarduera).

Jarduera horietako lehenari dagokionez, Sailaren eta Sozietateen arteko prozesu komunak

identifikatzeko eta prozesu horietan zer puntu hobe daitezkeen finkatzeko azterlana egin da.

2011n, honako lan-talde hauek jarri dira abian: “txostenak trukatzea” eta “funtsezko datuen

komunikazioa”. Sailaren Datu Basearen espazio partekatuan, jarraipen-adierazleen eta datu-

kargaren panela definitu da. Halaber, etxebizitzaren kudeaketa integralerako elkarlan-akordioak

abian jarri dira hainbat Udalekin, hala nola Sestao Berri edo Bidebi (Basauri) kasuetan.

Bestalde, 63. jarduerak Administrazio elektronikoan aurrera egitea bilatzen du, eta erabiltzaileei

bide elektronikoen bitartez izapideak egiteko aukera ematen die. Ildo horretan, 2011n

Etxebideren etxebizitza-eskaeraren espedientea osorik on-line bideratzea lortu da (alta eta baja

eskaera, berritzea, datuen aldaketa, eta abar). Gauzak horrela, izapideak bizkortu egin dira, eta

eskatzaileen onurarako izan da.



132

Era berean, Etxebizitza Sailak irtenbide berritzaileen garapenean jardunbide onak hautemateko

eta hedatzeko lanak gidatzea aurreikusten du (64. ekintza), oraindik gauzatzeko dagoen arren.

3.14. taula Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 5. ardatzaren aginte-taula

5. ARDATZA: ETXEBIZITZA POLITIKAREN GOBERNANTZA BERRI BATERANTZ HURBILTZEA 5.1. jarduera-ildoa: Esku-hartzen duten eragileen arteko informazio partekatua hobetzea eta Administrazio

elektronikoranzko prozesuak bizkortzea JARRAIPENA


HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 59. Sailerako eta mendeko sozietate publikoetarako komunak diren informazio-prozesuak eta -sistemak integratzea.

-- Hobekuntza-puntu identifikatuetako bakoitza garatzeko lan-taldeak abiaraztea

“Txostenak trukatzea” eta “funtsezko datuen komunikazioa” lan-taldeak abian jartzea

Sailaren Datu Basearen espazio partekatuan jarraipen-adierazleen eta datu-kargaren panela definituta.

60. Jaurlaritzaren beste Sail batzuekin informazio-protokoloak ezartzea


Bideratzen ari da

Lanbiderekin informatika-protokoloak definituta

61. Udalekin harremanetan eta elkarlanean jarduteko beste esparru bat sortzea, honakorako laguntzak eta programak hedatzeko: babes publikoko etxebizitzak sustatzeko eta erosteko, etxebizitzak alokatzeko eta birgaitzeko, eta alokairu pribatuaren arloan bitartekaritza publikoa egiteko


-- Udalekin etxebizitza-kudeaketa integralean laguntzeko akordioak martxan dira. Adibidez: Sestao Berri eta Bidebi. .

62. Sailaren gizarte-zerbitzuen eta udalerrietako gizarte-zerbitzuen arteko komunikazioaren hobekuntza sustatzea, gizarte-laguntzen kontrol hobea lortzeko

-- -- Gauzatuta, baina etengabeko koordinazioaren mende

Planaren aldi osoan etengabe egin beharreko lana

63. Administrazio elektronikoaren teknologia eta tresna berriak garatzea, erabiltzaileei izapideak bide elektronikoz egiteko aukera emateko (izena ematea, etxebizitza eskatzaileentzako espedienteen jarraipena egitea eta eguneratzea, laguntzen izapideak egitea, eta abar).

-- -- 2011n Etxebideren etxebizitza-eskaeraren espedientea osorik on-line bideratzea lortu da (alta eta baja eskaera, berritzea, datuen aldaketa, eta abar).

Izapideak on-line egiteko aukera lortuta. .

64. Sailak irtenbide berritzaileen garapenean jardunbide onak hautemateko eta hedatzeko lanak gidatzea






133

3.5.2. 5.2. jarduera-ildoa: Toki Administrazioarekin harremanetan izateko eta koordinatzeko eredu berria artikulatzea

Etxebizitza Bideratzeko Planaren iritziz, behar-beharrezkoa da Jaurlaritzaren eta udalen

estrategiak bat egitea eta, horretarako, hirigintzaren eta etxebizitzen arloko programazioei

koherentzia ematea eta finantziazio-mekanismoak harmonizatzea.

Harremanetarako beste eredu hori lortzeko mekanismo gisa, etxebizitza bideratzearen arloko

tokiko planak sustatuko dira eta udalaz gaindiko plan operatiboak egingo dira, banako jardunak

baino gehiago baterako jardunak bultzatzeko. Adierazi behar da jardun horiek gauzatzeko

daudela, Etxebizitzaren Legea onartzearekin lotzen baitira –lege horrek hartuko du aintzat

etxebizitzaren tokiko planaren irudia eta udalaz gaindiko plan operatiboen irudia–.


5. ARDATZA: ETXEBIZITZA POLITIKAREN GOBERNANTZA BERRI BATERANTZ HURBILTZEA 5.2. jarduera-ildoa: Toki Administrazioarekin harremanetan izateko eta koordinatzeko eredu

berria artikulatzea JARRAIPENA


HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 65. Tamaina handieneko Udaletarako etxebizitza bideratzeko tokiko planak sustatzea, Eusko Jaurlaritzaren eta Toki Administrazioaren arteko koordinazio-tresna gisa eta etxebizitza-politika lurralde-aniztasunera egokitzeko aukera ematen duen tresna gisa.

Onartutako plan kopurua

2011rako ez da jarduera honetarako helbururik finkatu

-- Gauzatzeko dagoen jarduera, Etxebizitzaren Legera lotuta dago, horrek hartzen baitu aintzat etxebizitzaren tokiko planaren irudia.

66. Udalaz gaindiko plan operatiboak sustatzea, banako jardunak baino gehiago baterako jardunak sustatzeko.

Onartutako plan kopurua

2011rako ez da jarduera honetarako helbururik finkatu

-- Gauzatzeko dagoen jarduera, Etxebizitzaren Legera lotuta dago, horrek hartzen baitu aintzat etxebizitzaren tokiko planaren irudia.


3.5.3. 5.3. jarduera-ildoa: Hiritarrei arreta emateko tresnak modernizatzea eta hiritarrek parte hartzeko ereduak erraztea

Etxebizitza Bideratzeko Plana prozesu parte-hartzaile batean oinarrituta landu zen, eta hiritarren

ekarpenetako asko ekintza zehatzen modura txertatu zitzaizkion planari. Etxebizitza, Herri Lan eta

Garraio Sailak arlo horretan aurrera egiten jarraitu nahi du, hiritarrek parte hartzeko ereduak

bultzatuta eta hiritarrekiko komunikazioa hobetuta.



134

Horretarako, Sailak Etxebizitzaren Behategiaren web-orria du, eta Etxebizitza Bideratzeko Planak

tresna hori optimizatzea eta indartzea du helburu. Xede horrekin, 2010ean, web-orriaren edukiak

antolatzeari eta populazio multzo interesdunen arabera segmentatzeari ekin zitzaion. 2011n, lan

horiek Etxebizitzaren Euskal Behategiaren web-orrian gauzatu ziren. Web-orriak diseinu berria du,

eta, etxebizitzari buruzko informazioaz gain, beste utilitate batzuk ere hartzen ditu barnean:

bloga, newsletter, Gis estatistikak.

Bestalde, Etxebizitza Bideratzeko Planak etxebizitza-politiketan hiritarren parte-hartzea eta

inplikazioa sustatu nahi du, hiritarrek parte hartzeko mekanismoak indartuz. Gizarte Itunaren

parte-hartzeko prozesuen ondoren, eta Etxebizitza Bideratzeko Planaren ostean, Etxebizitzaren

Euskal Legean parte hartzea etorri zen.

Izatez, hiritarrek Etxebizitzaren Euskal Legearen aurreproiektuan parte hartu ahal izan zuten

behategiaren web-orriaren bidez eta Etxebideren bidez. Parte hartzeko plataformak 17.000 bisita

izan zituen, 1.300 iruzkin eta ekarpen baino gehiago egin ziren, eta 200 hobekuntza baino

gehiago proposatu zen.

Nabarmendu behar da lan horren emaitza gisa, 2012an, Etxebizitza Sailak nazioarte-mailako

aintzatespena jaso duela. Nazio Batuetako saria irabazi zuen honako parte hartzeko proiektu

honekin: “Etxebizitza gaietan, zure iritzia kontuan”. Proiektu hori 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri

Eraberritzea Bideratzeko Plana lantzean jarri zen abian, eta “Erabaki publikoetako prozesuetan

hiritarren parte-hartzea mekanismo berritzaileen bidez hobetzea” kategoriaren barruan lortu du

saria.

Azkenean, Etxebizitza Bideratzeko Planak, 2006an, Euskal Autonomia Erkidegoko Lurzoruaren

Legeak sortutako Euskadiko Etxebizitza eta Hirigintza Foroa berraktibatzea hartzen du aintzat.

Analisi eta gogoeta partekaturako topagune bat da, eta Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak

foro hori dinamizatzen lagundu nahi du, parte hartzen duten eragile guztien jardunen

koordinazioa eta elkarlana hobetzeko tresna eraginkor bihur dadin. 2011rako ez da jarduera

horretarako helbururik finkatu.



135


5. ARDATZA: ETXEBIZITZA POLITIKAREN GOBERNANTZA BERRI BATERANTZ HURBILTZEA 5.3. jarduera-ildoa: Hiritarrei arreta emateko tresnak modernizatzea eta hiritarrek parte hartzeko

ereduak erraztea JARRAIPENA


HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 67. Etxebizitzaren behategia optimizatzea eta sustatzea, eta horretarako informazioa antolatzea eta zabaltzea eta hiritarrekiko komunikazioa hobetzea, gizartearen sektore handiago batentzat erakargarria izan dadin (web-orria hobetzea, informazioa populazio multzo interesdunen arabera segmentatzea eta abar).

-- 2010eko aurrerapenak web-orrian jasotzea, informazioa interes multzoetan segmentatuta

Etxebizitzaren Euskal Behategiaren web-orri berria diseinatzea eta garatzea. Etxebizitzari buruzko informazioaz gain , beste utilitate batzuk ditu: bloga, newsletter, Gis estatistikak.

Web-orriarekin lotzen diren lanak amaitu ostean, 2012ko urtarrilean abiarazi da.

68. Hiritarrek parte hartzeko mekanismoak sendotzea, populazioaren agerpena eta inplikazioa sustatzeko

-- -- Hiritarrek parte hartzeko prozesua partaidetza handiarekin itxi da: 17.187 bisita plataforman, 1.349 iritzi adierazita, egindako 8 inkesten bitartez, eta Etxebizitzaren Legearen aurreproiektua hobetzeko 188 proposamen

2012an, Sailak Nazio Batuen zerbitzu publikorako saria irabazi du “Etxebizitza gaietan, zure iritzia kontuan” parte-hartzeko proiektuari esker. Proiektu hori 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Plana lantzeko jarri zen abian.

69. Etxebizitza eta Hirigintza Foroa berraktibatzea




3.5.4. 5.4. jarduera-ildoa: Etxebizitzaren eta lurzoruaren arloko politiken ebaluazioan sakontzea

Azken urte hauetan, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak gogoeta eta etengabeko

hobekuntzako prozesua gauzatu du etxebizitza-politika publikoen ebaluazioan. Hortaz, arian-arian

txertatu zaizkio hobekuntzak ebaluazio-prozesuari, eta kontuak emateko kanpo-osagaia

gaineratzen duen eredu baterantz aurrera egingo du.

Erabilitako eredu berriek –tartean txosten honek ere bai– eraginkortasun, eragimen, ekitate,

gogobetetasun eta inpaktuko irizpideak sartzen dituzte, garatzen ari diren politikak eta programak

baloratzeko eta jardunen eraginkortasuna eta eragimena hobetzear zuzentzen diren neurri

zuzentzaileak sartzeko.

Nolanahi ere, eta ebaluazioaren arloan eta etengabeko hobekuntzaren kulturan aurrerapen

handiak egin badira ere, Sailak jakin badaki hobetzeko tartea badagoela oraindik eta, hori dela

eta, aurrera egiten jarraitzen du ebaluazio-ereduaren definizioan.



136

Eusko Jaurlaritzak landutako politika publikoak ebaluatzeko gidak agerian utzi zuen Jaurlaritzaren

ekintza eta politika publikoak ebaluatzeko gero eta handiagoa den kezka eta sentikortasuna. Gida

hori oso tresna baliagarria da etxebizitza-politikak ebaluatzeko, orientabide metodologiko

orokorren bitartez.

Horrez gain, Euskadi 2020 Garapen Jasangarrirako Estrategia onartuta, Jaurlaritzak garapen

iraunkorraren perspektiba txertatu beharko du bere plan, programa eta estrategia guztietan,

horretarako konpromisoa hartuta. Horrela, txosten honek ekonomia, gizarte eta ingurumenaren

arloko iraunkortasunaren ebaluazioa hartzen du barnean.

Ebaluazio-txostenean gauzatzen dira etxebizitza-politiken ebaluazio-eredu berriko aurrerapenak.


5. ARDATZA: ETXEBIZITZA POLITIKAREN GOBERNANTZA BERRI BATERANTZ HURBILTZEA 5.4. jarduera-ildoa: Etxebizitzaren eta lurzoruaren arloko politiken ebaluazioan sakontzea

JARRAIPENA


HELBURUA 2011

GAUZATZEA EBALUAZIOA 70. Etxebizitza-politiken ebaluazioak egiteko berariazko eredua sortzea.

-- Etxebizitza-politiken ebaluazioaren hobekuntzan aurrera egitea

2011n, ebaluazio-ereduan aurrera egiten jarraitu da, hobekuntzak etxebizitza-politika publikoen ebaluazioko dokumentu honen ebaluazioan txertatuta

Planaren aldi osoan etengabe egin beharreko lana da




137

4. ADIERAZLEEN ANALISI ZEHATZA

4.1. Jardunen adierazleak

4.1.1. Eraikitako etxebizitzak

Gaur egungo egoerak ez ditu inola ere errazten etxebizitzen sustapen berriak. Gaur egungo

agertokia aurrekontu-murrizketen eta finantziazioa lortzeko zailtasun handien eraginpean dago.

Hala ere, 2011n, merkatu babestuaren jardueraren kopuruak benetan onak dira; izatez, 2013ko

Etxebizitza Bideratzeko Planak ezarritako ekimenen helburuak betetzeaz gain, gehieneko

historikoa lortu da amaitutako etxebizitza babestuen kopuruari dagokionez.

Gauzak horrela, 2011n, guztira babes publikoko 4.540 etxebizitza hasi da, 2010-2013 Etxebizitza

eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planak 2011rako aurreikusitako 4.450 etxebizitzak gaindituta.

Bestalde, amaitutako babes publikoko etxebizitzen kopuru handia hartu behar da aintzat, 5.473

unitate, eta hori ere gehieneko historikoa da, joan den urtekoa gaindituta. Zehazki, 2011n

amaitutako etxebizitzen kopurua % 11,2 gehitu da 2010eko kopuruaren aldean (4.991 etxebizitza

amaitu).

4.1. grafikoa Hasitako eta amaitutako etxebizitzen kopurua, 2000-2011.

BABES PUBLIKOKO ETXEBIZITZAK

4.540

4.687 4.966

3.196

6.259

7.310

5.339

4.2845.054

2.835

6.625

4.427

5.473

1.764 1.7642.632

3.225

5.0004.7514.8294.0253.647

4.991

4.672

01.0002.0003.0004.0005.0006.0007.0008.0009.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.

Hasiak Amaituak

ETXEBIZITZA LIBREAK

4.804

11.987

2.5723.855

6.202

11.2699.815

11.1949.692

12.678

13.62611.794

5.851

13.620 14.091 14.974

7.956

9.083

10.7939.794

11.15110.417 6.4098.782

02.0004.0006.0008.000

10.00012.00014.00016.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.

Hasiak Amaituak

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila eta Sustapen Ministerioa.



138

Eragile sustatzaileari dagokionez, Etxebizitza Sailak guztira 452 etxebizitza sustatu du (% 10),

VISESAk 1.297 etxebizitza (% 29), sustatzaile pribatuek 2.273 etxebizitza (% 51) eta Udalek eta

udal-sozietateek 518 etxebizitza (% 10).

4.1. taula Etxebizitzen sustapenaren xehetasunak, eragilearen arabera. 2011

(etxebizitza kop.)

Saila VISESA Udalak Pribatuak Horizontalaren %

Kop. Horiz.

% Kop.

Horiz. %

Kop. Horiz.

% Kop.

Horiz. %

GUZTIRA

Guztira 452 10,1 1.297 29,1 518 9,7 2.273 51,0 4.540

Alokairua 163 20,9 370 47,4 80 10,3 167 21,4 780

Etxebizitza soziala 53 14,1 322 85,9 0 0,0 0 0,0 375 Zuzkidura-bizitokiak 110 100,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 110 Alokairuko BOE 0 0,0 48 16,3 80 27,1 167 56,6 295

Azalera-eskub./ jabetza

289 7,9 927 25,2 438 9,6 2.106 57,3 3.760

Etxebizitza soziala 16 100,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 16 BOE 197 5,8 867 25,7 198 5,9 2.106 62,5 3.368 Autonomiko tasatuak 76 55,9 60 44,1 0 0,0 0 0,0 136 Etxeb. tasatuak 0 -- 0 -- 240 100,0 0 0,0 156

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

Alokairu-erregimena 2011n hasitakoaren % 17 da (780 etxebizitza), eta gainerako % 83

salerosketa-erregimenean esleitzeko kalifikatutako etxebizitzak dira (3.760 etxebizitza). Jabetza-

erregimena eta eragile sustatzailea batera aztertuta, egiazta dezakegu VISESAk bere gain hartu

duela errentamendu babestuko etxebizitzen % 47ren ekimena (370 etxebizitza). Horrez gain,

Sailak berak guztizkoaren % 21 hasi du (163 etxebizitza).

Eragile pribatuei dagokienez, jarduera salerosketa-erregimenean oinarritu da, 167 etxebizitza

soilik hasi baitituzte, hau da, 2011n Euskal Autonomia Erkidegoan guztira hasitako alokairuko

etxebizitzen % 21 eta sustatzaile pribatuek hasitako etxebizitzen % 7. Bestalde, Udalek alokairu-

erregimeneko 80 etxebizitza hasi dituzte (guztizkoaren % 10).

4.2. grafikoa Hasitako eta amaitutako etxebizitzen kopurua, 2000-2011.

BABES PUBLIKOKO ETXEBIZITZAK

4.5404.687 4.966

3.196

6.2597.310

5.3394.284

5.054

2.835

6.625

4.427

780638 604 1.097 1.1811.7851.812

6151.393

454 952176

01.0002.0003.0004.0005.0006.0007.0008.0009.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.

Hasitako etxebizitzen guztizkoa Alokairuko erregimena

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila eta Sustapen Ministerioa.



139

Krisialdiko testuinguru honetan, ekimen publikoak 2009an galdutako protagonismoa berreskuratu

du, 2011n hasitako babes publikoko etxebizitzen % 39 eta 2010ean hasitakoen % 36 ekimen

publikoari dagozkio eta.

4.3. grafikoa Etxebizitza babestuen eraikuntza, ekimen motaren arabera

010002000300040005000600070008000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.

Ekimen publikoa Ekimen pribatua


2011n eraikitzen hasitako etxebizitzen tipologiari erreparatzen bazaio, % 48 (375 etxebizitza)

etxebizitza sozialak dira, % 38 (295 etxebizitza) babes ofizialeko etxebizitzak dira, eta,

amaitzeko, 110 zuzkidura-bizitoki eraikitzen hasi dira (guztizkoaren % 14).

Salerosketa-erregimenari dagokionez, etxebizitza gehienak babes ofizialeko etxebizitzen

modalitatekoak dira, ekimenen % 90 (3.368 etxebizitza). Horrez gain, 240 etxebizitza tasatu

autonomiko hasi dira (guztizkoaren % 6), 136 udal-etxebizitza tasatu (guztizkoaren % 4) eta 16

etxebizitza sozial, salerosketan.

4.2. taula Alokairuko etxebizitzen sustapena, etxebizitza motaren eta sustatzailearen arabera

(etxebizitza kop.)

2002-2005 batez best.


2010 2011

Guztira % Guztira % Guztira % Guztira %

Guztira 1.031 100,0 1.097 100,0 952 100,0 780 100,0 Etxebizitza soziala 750 77,7 462 42,1 822 86,3 375 48,1 Saila 214 24,0 104 9,5 396 41,6 53 6,8 VISESA 460 46,2 343 31,2 426 44,7 322 41,2 Gainerako eragileak 76 7,6 15 1,4 0 0,0 0 0,0

Zuzkidura-bizitokiak 0 0 147 13,4 0 0,0 110 14,1 Saila 0 0 31 2,8 0 0,0 110 14,1 Gainerako eragileak 116 10,6 0 0,0 0 0,0

BOE 282 22,3 463 42,2 130 13,7 295 37,8 Saila 0 0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 VISESA 0 0 107 9,8 0 0,0 48 6,2 Gainerako eragileak 282 22,3 356 32,4 130 13,7 247 31,6

Udal etxebizitza tasatuak 0 0,0 25 2,3 0 0,0 0 0,0 Gainerako eragileak 0 0,0 25 2,3 0 0,0 0 0,0




140

4.3. taula Babes publikoko etxebizitzen sustapena, etxebizitza motaren eta sustatzailearen arabera

(etxebizitza kop.) 2002-2005 batez

best. 2006-2009 batez

best. 2010 2011


Guztira 5.183 100 5.525 100 4.966 100,0 4.540 100,0 Etxebizitza soziala 788 15,3 480 8,7 846 17,0 391 8,6 Saila 227 4,3 137 2,5 420 8,4 69 1,5 VISESA 487 9,7 343 6,2 426 8,6 322 7,1 Gainerako eragileak 74 1,3 0 0,0 0 0,0 0 0,0

Zuzkidura-bizitokiak -- -- 147 2,7 0 0,0 110 2,4 Saila -- -- 42 0,8 0 0,0 110 2,4 Gainerako eragileak 155 2,8 0 0,0 -- 0,0

BOE 4.395 84,7 4.464 80,8 3.756 75,7 3.663 80,7 Saila 470 8,8 184 3,3 54 1,1 197 4,3 VISESA 912 18,3 710 12,8 858 17,3 915 20,2 Gainerako eragileak 3.013 57,6 3.572 64,7 2.844 57,3 2.551 56,2

Etxeb. Autonomiko tasatuak. -- -- 37 0,7 14 0,3 136 3,0 Saila -- -- 24 0,4 14 0,3 76 1,7 VISESA -- -- 13 0,2 0 0,0 60 1,3 Beste hainbat -- -- -- -- 0 0,0 0 0,0

Udal Etxeb. Tasatuak 0 -- 424 7,7 350 7,0 240 5,3 Udalak 0 -- 424 7,7 350 7,0 240 5,3


Bilakaerari dagokionez, 2011n, Sailak eta VISESAk aurreko urteko eraikuntza-erritmoari eustea

lortu dute, baina gainerako eragileen kasuan % 13 egin du atzera.

Adierazi behar da 2010ean merkatu babestuaren kuotan gehieneko historikoak gertatu zirela (%

68), babes publikoko etxebizitzen ekimenak oso handiak izan baitziren etxebizitza librearen

merkatuaren atzeraldiko testuinguru batean. Haatik, 2011n, babes publikoko merkatuaren

eraikuntza-erritmoa hein handi batean mantendu bada ere, merkatu librea nabarmen leheneratu

da.

Zehazki, 2011n, guztira 4.804 etxebizitza libre hasi da Euskal Autonomia Erkidegoan, eta, hala,

merkatu babestuaren kuota % 51koa da.



141

4.4. grafikoa Sustapen publikoko etxebizitza-eraikuntzaren bilakaera, eragile sustatzailearen arabera

01.000

2.0003.0004.000

5.0006.000

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.

Saila VISESA Gainerako eragileak


4.5. grafikoa Babes publikoko etxebizitzen eraikuntzaren bilakaera, etxebizitza motaren arabera

0

2000

4000

6000

8000

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.

Etxeb. soziala Zuzkidura-bizit. BOE Udal Etx. Tas. Etx. Tas. Aut.


4.6. grafikoa Babes publikoko etxebizitzaren merkatu-kuota

0

10

20

30

40

50

60

70

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Mer

katu

-kuo

tare

n %

Etxebizitza soziala Zuzkidura-bizit. BOE Tasatuak (auton. eta udal)

* Etxebizitza librea: urtearen lehen hiru hiruhilekoetako ekimenen araberako kalkulua. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.



142

Lurralde-banaketari dagokionez, daturik adierazgarriena da Araban babes publikoko etxebizitza-

ekimenak arian-arian murrizten ari direla. Zehazki, 2011n, ekimenen % 24 Araban metatu da

(1.079 etxebizitza), % 47 Bizkaian (2.111 etxebizitza) eta % 28 Gipuzkoan (1.266 etxebizitza).

Kontuan izan behar da Araban 2010ean guztizko ekimenen % 35 gauzatzen zela, eta 2006-2009

aldian Euskal Autonomia Erkidegoan hasitako babes publikoko etxebizitzen erdia Araban metatzen

zela.

Eremu funtzionalen araberako analisiak agerian uzten du etxebizitzak nabarmen metatzen direla

Bilbo Metropolitarrean, hasitako babes publikoko 1.962 etxebizitzak Euskal Autonomia Erkidego

osoan hasitakoen % 44 ziren-eta. Donostia-Beterrin eta Araba Erdialdean ekimenen antzeko

bolumena erregistratu zen, 980 etxebizitza inguru, hau da, eremu bakoitzean guztizkoaren % 22.

Datu horiei erreparatuta, ikus daiteke Euskal Autonomia Erkidegoan hasitako babes publikoko

etxebizitza guztien % 88 hiriburuen eremu funtzionaletan metatzen dela, eta, hortaz, gainerako

udalerrietan oso ehuneko txikia dela.

4.4. taula Etxebizitzen eraikuntzaren lurralde-banaketa

(etxebizitza kop.)



2010 2011


Guztira 5.183 100 5.525 100,0 4.966 100,0 4.540 100,0 Araba 2.002 38,6 2.745 49,7 1.720 34,6 1.079 23,8 Araba Erdialdea 1.943 37,5 2.622 47,5 1.660 33,4 983 21,7 Arabako Errioxako EF 0 0 0 0,0 20 0,4 0 0,0 Aiara 59 1,1 123 2,2 40 0,8 96 2,1 Bizkaia 1.878 36,2 1.316 23,8 1.650 33,2 2.054 45,2 Bilbo Metropol. EF 1.593 30,7 800 14,5 1.100 22,2 1.962 43,2 Mungiako EF 81 1,6 61 1,1 80 1,6 40 0,9 Enkartaz. EF 26 0,5 60 1,1 0 0,0 0 0,0 Arratiako EF 15 0,3 30 0,5 0 0,0 0 0,0 Durangald. EF 97 1,9 168 3,0 443 8,9 0 0,0 Busturialdea-Artibaiko EF 66 1,3 198 3,6 27 0,5 52 1,1 Gipuzkoa 1.303 25,1 1.464 26,5 1.596 32,1 1.407 31,0 Donostia-Bet. 767 14,8 578 10,5 1.200 24,2 1.013 22,3 Debabarr. EF 202 3,9 112 2,0 189 3,8 99 2,2 Urola-Kosta 75 1,4 150 2,7 76 1,5 65 1,4 Debagoi. EF 97 1,9 324 5,9 18 0,4 151 3,3 Goierriko EF 106 2 135 2,4 113 2,3 37 0,8 Toloserriko EF 56 1,1 165 3,0 0 0,0 42 0,9


4.1.2. Etxebizitzen alokairua sustatzea7

a) Etxebizitza berriak alokairuan sustatzea

Alokairuko etxebizitza babestuen parkea gehitzeko asmoz, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio

Sailak hiru arlotan dihardu: alokairuko etxebizitza babestuen zuzeneko sustapenean,

7 Jardun horiek xehetasun handiagoarekin azter daitezke alokairu-politiken ebaluazioaren 2011ko txostenean.



143

sustapenerako laguntzak ematearen bidez beste eragile batzuen sustapena bultzatzean, eta,

azkenik, etxebizitza erabiliak errenta babestuetan alokatzea lortzeko neurriak sustatzean.

Aurreko atalean aztertu den moduan, eraikuntza berriko eta alokairu-erregimeneko etxebizitza

babestuaren sustapenak 780 unitate hartzen ditu, hau da, 2011n hasitako etxebizitzen % 17.

Alokairu-erregimenak 2010eko ekimenen % 19 ziren. Balio horiek agerian uzten dute eskakizun

finantzario itzelak eskatzen dituen edukitza-erregimena sustatzeko gaur egun dauden zailtasun

handiak.

Gauzak horrela, ez dugu ahaztu behar Sailak bere gain hartu duela Etxebizitza Bideratzeko

Planaren lehen bi urteetan (2010ean eta 2011n) hasitako etxebizitzen %32ren ekimena8.

Bestalde, VISESAk % 46 hasi du, eragile pribatuek % 13 eta Udalek gainerako % 9a.

4.7. grafikoa Sustatutako babes publikoko etxebizitzen bilakaera, etxebizitza eskuratzeko erregimenaren arabera, 2000-2010

47364 409

1.2901.090

1.559

1.117

638 604

1.097 1.1811.431

1.812

255

682

191969

732

2.276

687

176780

454

952

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.

Amaituak Hasiak

Iturria: Hasitako etxebizitzen estatistika, 2011/01/19an eguneratua. Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

4.8. grafikoa Sustatutako alokairuko etxebizitzen banaketa, sustatzailearen arabera, 2011

2011 2010-2011 METATUA

Prib at uak% 2 1,4

U d alak% 10 ,3

V isesa% 4 7,4

Saila% 2 0 ,9

Prib at uak% 13 ,1

U d alak% 8 ,7

V isesa% 4 6 ,0

Saila% 3 2 ,3


8 Xehetasun handiagorako ikus aurreko atala: ¡Error! No se encuentra el origen de la referencia..



144

Hirugarren batzuek alokairu-erregimena sustatzeak Sailaren laguntzak jasotzen ditu, diru-

laguntza gisa eta mailegu subsidiatu gisa. Horri dagokionez, laguntza horiek arian-arian egin dute

atzera, jardueraren beraren beherakadaren ondorioz. Ikus 4.9. grafikoa.

Zehazki, 2011n emandako diru-laguntzen bolumena 3,2 milioi eurokoa da, eta subsidioen

guztizko zenbatekoa milioi bat euro ingurukoa da. Bi urteen baturari erreparatuta (2010-2011),

diru-laguntzak 20,7 milioi eurokoak dira, eta subsidioak 12,8 milio eurokoak dira.

4.9. grafikoa Alokairuaren sustapenerako laguntzen bilakaera, 2002-2011

0

10.000.000

20.000.000

30.000.000

40.000.000

50.000.000

60.000.000

70.000.000

80.000.000

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Euro

s

Subvenciones Subsidios




145

4.5. taula Onartutako diru-laguntzak eta subsidioak, 2002-2011

ALOKAIRURAKO LAGUNTZAK (eurotan) Jardun kop.

Diru-laguntzak Subsidioak LAGUNTZAK GUZTIRA

Etxebizitzen alokairua 2002 240 2.209.729 4.173.100 6.382.829 2003 448 6.480.567 7.220.467 13.701.034 2004 482 4.091.788 9.716.718 13.808.506 2005 936 11.050.084 11.990.384 23.040.468 2006 1.039 12.392.494 24.949.288 37.341.783 2007 466 5.134.697 16.302.564 21.437.261 2008 856 19.240.658 31.808.889 51.049.548 2009 678 20.141.828 16.744.662 36.886.489 2010 666 17.131.000 11.872.821 29.003.821 2011 96 2.892.000 651.300 3.543.300

Guztira 2002-2011 5.907 100.764.846 135.430.192 236.195.038 ZB alokairua (zuzkidura-bizitokiak)

2008 221 8.840.000 6.992.637 15.832.637 2009 312 6.252.000 5.038.313 11.290.313 2010 32 160.000 0 160.000 2011 21 285.000 290.817 575.817

Guztira 2008-2011 586 15.537.000 12.321.767 27.858.767 LANDA eremuko alokairua

2009 17 1.048.167 0 1.048.167 2010 3 198.000 0 198.000 2011 0 0 0 0

Guztira 2009-20011 20 1.246.167 0 1.246.167 Alokairua guztira

2002 240 2.209.729 4.173.100 6.382.829 2003 448 6.480.567 7.220.467 13.701.034 2004 482 4.091.788 9.716.718 13.808.506 2005 936 11.050.084 11.990.384 23.040.468 2006 1.039 12.392.494 24.949.288 37.341.782 2007 466 5.134.697 16.302.564 21.437.261 2008 1.077 28.080.658 38.801.526 66.882.185 2009 1.007 27.441.995 21.782.795 49.224.969 2010 701 17.489.000 11.872.821 29.361.821 2011 117 3.177.000 942.117 4.119.117

Guztira 2002-2011 6.513 117.548.013 147.751.959 265.299.972 *Sustapen honen diru-laguntza bi ekitalditan banatu da: 1.120.000 € 2009an eta 160.000 € 2010ean; hortaz, zuzkidura-bizitokien batez besteko diru-laguntza 40.000 €-koa da. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

Etxebizitza bakoitzagatik jasotako batez besteko laguntzei dagokienez, 2011ko batez bestekoa

27.000 eurora iristen da (25.000 euro 2010ean), eta 8.000 eurokoa da kopurua etxebizitza

bakoitzagatiko subsidioaren kasuan (17.000 euro 2010ean). Guztira, etxebizitza bakoitzagatiko

laguntzen bolumena 35.000 eurora iristen da (42.000 euro 2010ean).



146

4.10. grafikoa Alokairuaren sustapenerako etxebizitza bakoitzeko emandako batez besteko laguntzen bilakaera, 2002-2011

9.207 14.466 8.489 11.806 11.927 11.01926.073 27.251 24.949 27.15417.388 16.117 20.159 12.810

24.013 34.984

36.02721.632 16.937 8.052

26.595 30.583 28.648 24.61635.940

46.003

62.10048.883

41.88635.206

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Euro

Diru-laguntza Subsidioa Guztira


4.6. taula Batez besteko diru-laguntzak eta subsidioak, 2002-2011

ETXEBIZITZA BAKOITZEKO BATEZ BESTEKO LAGUNTZAK (eurotan)

Batez b. diru-lag. Batez b. subsidioa Batez b. laguntza

Etxebizitzen alokairua 2002 9.207 17.388 26.595 2003 14.466 16.117 30.583 2004 8.489 20.159 28.648 2005 11.806 12.810 24.616 2006 11.927 24.013 35.940 2007 11.019 34.984 46.003 2008 22.477 37.160 59.637 2009 29.708 24.697 54.405 2010 25.722 17.827 43.549 2011 30.125 6.784 36.909

Guztira 2002-2011 17.009 23.098 40.107 ZB alokairua (zuzkidura-bizitokiak)

2008 40.000 31.641 71.641 2009 20.038 16.148 36.187 2010* 40.000 0 40.000 2011 13.571 13.848 27.420

Guztira 2006-2011 26.514 21.027 47.541 LANDA eremuko alokairua

2009 61.657 -- 61.657 2010 66.000 -- 66.000 2011 -- -- --

Guztira 2002-2011 62.308 -- 62.308 Alokairua guztira

2002 9.207 17.388 26.595 2003 14.466 16.117 30.583 2004 8.489 20.159 28.648 2005 11.806 12.810 24.616 2006 11.927 24.013 35.940 2007 11.019 34.984 46.003 2008 26.073 36.027 62.100 2009 27.251 21.632 48.883 2010 24.949 16.937 41.886 2011 27.154 8.052 35.206

Guztira 2002-2011 17.882 22.953 40.835

* Sustapen honen diru-laguntza bi ekitalditan banatu da: 1.120.000 € 2009an eta 160.000 € 2010ean; hortaz, zuzkidura-bizitokien batez besteko diru-laguntza 40.000 €-koa da. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.



147

b) Alokabidek kudeatutako alokairuko etxebizitzen parkea

i) Alokabideren parke propioa

Alokabideren alokairuko parke propioa 2011ko ekitaldiaren itxieran 2.677 unitatekoa da. 2011n

% 97koa izan zen betetze-maila (2.597 etxebizitza) eta % 3 (80 etxebizitza) maizterrei

esleitzeko prozesuan zeuden.

4.11. grafikoa Alokabide/EASPren etxebizitza-parke propioaren garapena, 2003-2011

230482 643 703

230698 527

177 191 176 2990

2.452 2.677

1.364 1.6651.979

483

0500

1.0001.5002.0002.5003.000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

nº d

e vi

vien

das

Viviendas Disponibles Viviendas Adquiridas

Urte bakoitzeko abenduaren 31ko datuak Eskuratzeko etxebizitzak: Erreferentziako urtean lehen alokairu-kontratua sinatu duten sustapenetako etxebizitza guztiak dira. Metatutakoa da, hau da, lehen alokairu-kontratua sinatu duten etxebizitzei aurreko urteetakoak gehitu zaizkie. Erositako etxebizitzak: Urte bakoitzean sinatutako salerosketa-kontratu pribatuak. Ez dira eskritura bidez eskuratutakoak. 2010ean Alokabidek ez du gehiago erosi eta EASP hasi da erosten. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

Lurralde-banaketari dagokionez, Alokabideren parke propioaren % 69 Araban dago (1.851

etxebizitza), % 19 Gipuzkoan (496 etxebizitza) eta gainerako % 12a Bizkaian (330 etxebizitza).

Horrez gain, Arabako hiriburuan izandako etxebizitzen metaketa handia azpimarratu behar da:

Gasteizen gauzatu dira Alokabideren parke propioaren 1.817 etxebizitza (guztizkoaren % 68).

4.12. grafikoa Alokabideren etxebizitza-parkea, lurralde historikoen arabera, 2011

% 12

% 19

% 69

*2011ko abenduaren 31ko datuak. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.



148

4.13. grafikoa Alokabideren etxebizitzak dituzten udalerri garrantzitsuenak, 2011

1.817

190 155 95 72 600

500

1.000

1.500

2.000

Gasteiz Donostia Bilbo Arrasate Hernani Andoain

Etxe

bizit

za k

op.

*2011ko abenduaren 31ko datuak. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

Alokabideren parkeko etxebizitzen ezaugarriei dagokienez, etxebizitza gehienek hiru logela

dituztela esan behar da (guztizkoaren % 55ek), eta batez besteko azalera 74 m2-koa da.

Bestalde, alokairuaren batez besteko errenta hileko 244 eurokoa da, 2010ean

erregistratutakoaren antzekoa.

4.14. grafikoa Alokabideren etxebizitzen batez besteko errentaren bilakaera, 2004-2011

243,7220,9 214,8 224,8

239,1 241,5 250,5 244,2

0

50

100

150

200

250

300

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Rent

a m

edia

*Urte bakoitzeko abenduaren 31ko datuak. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

ii) Alokabidek kudeatutako etxebizitzen parkea

Alokairurako bere etxebizitza-parke propioaz gain, Etxebizitza Sailaren eta Biziguneren

alokairurako etxebizitzen parkea kudeatzeko ardura du Alokabidek, baita zenbait Udalena ere.

2011n, Alokabidek guztira 10.172 etxebizitza kudeatu ditu, 2010ean kudeatutakoa baino % 9

gehiago; hortaz, azken urteetan hasitako gorakadarekin bat egin dela azpimarratu behar da.

Guztizko horretatik, Alokabideren parkeko 2.677 etxebizitzez gain —kudeatutako guztizkoaren %

26—, Bizigune programaren bitartez alokairuan eskainitako 4.840 etxebizitza erabili (% 48)

kudeatu dira, eta Eusko Jaurlaritzaren 2.577 etxebizitza (guztizkoaren % 25) eta Udalen 78

etxebizitza (guztizkoaren % 0,8) kudeatu dira.



149

4.15. grafikoa Alokabidek kudeatutako etxebizitza-parkearen bilakaera, 2003-2011

230 482

9.33910.172

2.043

4.6636.592

8.0138.858

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.


4.16. grafikoa Alokabidek kudeatutako alokairuko etxebizitza-parkearen banaketa, 2011

Udalak% 0,8

Alokabide% 26,3

Eusko Jaurlaritza% 25,3

Bizigune% 47,6


4.7. taula Alokabidek kudeatutako etxebizitza-parkearen bilakaera, 2003-2011

Etxebizitza kop. 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Alokabideren etxebizitzak 482 643 703 1.364 1.670 1.984 2.452 2.677 Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak

0 0 1.435 1.973 2.179 2.231 2.257 2.577

Biziguneren etxebizitzak 0 1.400 2.431 3.144 4.053 4.510 4.573 4.840 Udalen etxebizitzak 0 0 94 111 111 133 57 78 Etxebizitzak guztira 482 2.043 4.663 6.592 8.013 8.858 9.339 10.172


iii) Alokabidek kudeaketarako jasotako laguntzak

Amaitzeko, Etxebizitza Sailak Alokabideri Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeagatik diru-

laguntza bat ematen diola aipatu behar da. 2011n, 1,9 milioi euroko diru-laguntza eman zitzaion,

hau da, urteko 737 euroko batez besteko diru-laguntza etxebizitza bakoitzagatik.



150

4.8. taula Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeagatik Sailak Alokabideri ematen dion diru-laguntzaren bilakaera

Sailaren diru-laguntza Sailaren etxebizitzak

Batez besteko diru-laguntza

kudeaketagatik

2006 487.140,33 1.435 339,5 2007 935.747,13 1.973 474,3 2008 1.318.740,57 2.179 605,2 2009 1.756.871,87 2.231 787,5 2010 1.701.962,47 2.257 754,1 2011 1.900.000,00 2.577 737,3


c) Bizigune Programa

Aurrez aditzera eman den bezalaxe, alokairuko etxebizitza berriaren sustapenaz gain, Etxebizitza,

Herri Lan eta Garraio Sailak Bizigune programa du, Euskal Autonomia Erkidegoko alokairuko

etxebizitza parkea gehitzeko. Programa horren bidez partikularren jabetzako etxebizitzak

antzeman eta alokairuko merkatuan errenta babestuekin merkaturatuko dira.

Bizigune Programaren etxebizitza erabilien parkean 4.802 etxebizitza daude 2011ko amaieran

(4.741 etxebizitza ziren 2010ean). Guztizko horretatik 4.506k (% 94k) indarrean zuten alokairu-

kontratua, eta gainerako % 6 maizterrei esleitzeke zeuden.

2011n, maizterrek ordaindutako batez besteko errenta hileko 303 eurokoa izan zen, eta jabeek

hilean jasotako batez bestekoa hileko 597 eurora iritsi zen. Bi kopuru horien arteko aldea bere

gain hartzen du Etxebizitza Sailak, diru-laguntza moduan. Ikus 4.9 taula.

4.17. grafikoa Biziguneren etxebizitza-parkearen bilakaera, 2003-2011

5311.132 1.400

2.4313.219

4.0534.557 4.741 4.802

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Esku

ratz

eko

etxe

bizi

tzen

ko

p.




151

4.9. taula Bizigune Programaren adierazle nagusiak, lurralde historikoen arabera, 2011

Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE

Programaren guztizko parkea Antzemandako etxebizitza kop. 791 2.886 1.125 4.802 Indarrean dauden alokairu-kontratuak Alokairu-kontratuen kop. 746 2.737 1.023 4.506 Antzemandako etxebizitzen % betetako etxebizitzekiko

94,3 94,8 90,9 93,8

Alokairu-errenta Jabeen alokairu-errenta 612,4 599,0 583,1 597,5 Maizterren alokairu-errenta 289,6 303,2 311,7 302,9 Maizterren errentaren % jabeen errentarekiko 47,3 50,6 53,5 50,7

* EAEko Etxebizitzaren Behar eta Eskariari buruzko Inkestaren arabera kalkulatutako alokairu-parkearekiko zenbatetsia.


Etxebizitzen parkeak duen banaketa geografikoari erreparatuta, antzemandako etxebizitzen

gehiengoa (guztizkoaren % 61) Bizkaian dagoela esan behar da; % 23 Gipuzkoan daude eta

gainerako % 16 Araban. Etxebizitzen bolumen handieneko udalerriak dira: Bilbo (883 etxebizitza),

Gasteiz (648 etxebizitza) eta Barakaldo (364 etxebizitza). Bestalde, Programaren bitartez 113

etxebizitza antzeman dira Gipuzkoako hiriburuan.

4.18. grafikoa Biziguneren etxebizitza-parkea, lurralde historikoen arabera, 2011

% 23,4

% 60,1

% 16,5


4.19. grafikoa Biziguneren etxebizitza gehien dituzten udalerriak (2011ko abenduaren 31ko datuak)

819194103113128141141

364

648

883

0

200

400

600

800

1000

BIL

BO

GA

STE

IZ

BA

RA

KA

LDO

SA

NTU

RTZ

I

BA

SA

UR

I

DU

RA

NG

O

DO

NO

STI

A

PO

RTU

GA

LETE

GE

TXO

SE

STA

O

IRU

N

Etxe

bizi

tza

kop.




152

4.20. grafikoa Bizigune Programaren bitartez alokatutako etxebizitzen batez besteko errentaren bilakaera, 2003-2011

555 557,7 578,3 547,8 560,7 579,3 579,9 580,3 597,5

246,4 254,1 253,0 265,7 274,4 289,3 293,0 304,7 302,9

0100200300400500600700

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Jabearen errenta Maizterraren errenta


d) Alokairua ordaintzeko laguntzak

i) Etxebizitzaren Prestazio Osagarria

Diru-sarreren bermeari eta gizarteratzeari buruzko abenduaren 23ko 18/2008 Legeak Diru-

sarrerak Bermatzeko eta Gizarteratzeko Euskal Sistemaren gain jartzen du prestazio ekonomikoak

emateko ardura, bi kategoriatan bereizita: zuzenbidezko prestazio ekonomikoak (Diru-sarrerak

Bermatzeko Errenta eta Etxebizitzaren Prestazio Osagarria), eta diruz lagun daitezkeen diru-

laguntzak (Gizarte Larrialdietako Laguntzak).

Etxebizitzaren Prestazio Osagarria aldian behingo prestazio ekonomiko bat da, Diru-sarrerak

Bermatzeko Errentaren osagarria, eta ohiko bizileku den etxebizitzaren alokairuaren gastuak

estaltzeko ematen da. Zuzenbidezko prestazio bat da, hau da, baldintzak betetzen dituzten

pertsona guztiek eska dezakete. Oro har, hileko 250 eurokoa da gehienezko kopurua, nahiz eta bi

seme/alaba adingabe edo gehiago dituzten familien kasuan, edo kideren batek lan-errentak

dituen familien kasuan, hileko 320 eurora zabaltzen den kopurua.

2011ko abenduan, 18.323 pertsonak jasotzen zuten Etxebizitzaren Prestazio Osagarria9. Azken

urtean kopuruek gora egin dute argiro, eta, 2010 ixtean, % 14 onuradun gehiago erregistratu

ziren.

9 2012ko lehen hilabeteetan hartzaileen bolumenak gora egiten jarraitu du (20.760 hartzaile 2012ko maiatzean), laguntzen guztizko zenbatekoa murriztu egin bada ere.



153

4.21. grafikoa Etxebizitzaren Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen hileko bilakaera. 2010eko urtarrila-2011ko abendua.

10.9

23

12.1

04

13.1

90

14.4

31

14.8

10

14.8

07

15.2

77

15.6

71

16.1

26

16.3

50

16.5

64

16.2

72

16.8

70

16.8

93

17.1

01

16.8

33

16.5

79

17.3

32

18.4

10

18.2

27

18.3

23

14.2

38

13.7

56

14.4

83

0

4.000

8.000

12.000

16.000

20.000

10-urt

10-ots

10-mart

10-api

10-mai

10-eka

10-uzt

10-abu

10-ira

10-urr

10-aza

10-abe

11-urt

11-ots

11-mar

11-api

11-mai

11-eka

11-uzt

11-abu

11-ira

11-urr

11-az

11-abe

Har

tzai

leen

kop

.

Iturria: Enplegu eta Gizarte Gaietarako Saila.

Etxebizitzaren Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen banaketa geografikoak erakusten

duenez, Bizkaian metaketa handia egon da, guztizkoaren % 56 bereganatuz (10.286 hartzaile).

Gipuzkoak eta Arabak % 23ko (4.171 hartzaile) eta % 21eko (3.866 hartzaile) ehunekoa dute,

hurrenez hurren.

4.22. grafikoa Etxebizitzaren Prestazio Osagarria jasotzen duten pertsonen hiruhileko bilakaera, lurralde historikoen arabera, 2010-2011

0

3.000

6.000

9.000

12.000

Har

tzai

leen

kop

.

Araba 2.953 3.301 3.404 3.298 3.353 3.512 3.605 3.866

Bizkaia 7.539 8.132 8.679 9.710 10.062 9.917 10.111 10.286

Gipuzkoa 2.698 2.998 2.724 3.118 2.857 3.672 3.616 4.171

2010 martxoa

2010 ekaina

2010 iraila

2010 abendua

2011 martxoa

2011 ekaina

2011 iraila

2011 abendua


2011n, etxebizitzaren prestazio osagarrietara 64,9 milioi euro bideratu dira (51 milioi euro

2010ean). Laguntzek lurraldeka izandako banaketari dagokionez, Bizkaiak bereganatu du guztizko

diru-laguntzaren % 63 (41,2 milioi euro). Gipuzkoako hartzaileek 12,2 milioi euro jaso dituzte

guztira (guztizkoaren % 19), eta 11.6 milioi euro jaso dituzte, azkenik, Arabako hartzaileek

(guztizkoaren % 18).



154

4.10. taula Etxebizitzaren Prestazio Osagarriaren hartzaileak, 2011

Hartzaile kop. (hileko batez bestekoa 2011)

Guztizko kopurua 2011 (eurotan)

Araba 3.548 11.613.138 Bizkaia 10.088 41.153.765 Gipuzkoa 3.510 12.145.136 EAE 17.146 64.912.039


4.23. grafikoa Etxebizitzaren Prestazio Osagarrira bideratutako guztizko zenbatekoaren hileko bilakaera. 2010eko urtarrila-2011ko abendua.

01.0002.0003.0004.0005.0006.0007.0008.000

10 - urt 10 - mar 10 - mai 10 - uz t 10 - ira 10 - aza 11- urt 11- mar 11- mai 11- uzt 11- ira 11- aza

Zenb

atek

oa (m

ila e

urot

an)


ii) Gurasobakartasunaren subsidioa

Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta jasotzen duten pertsonek gurasobakartasunaren subsidioa jaso

dezakete. Hain zuzen, Diru-sarrerak Bermatzeko Errentaren % 6,4ko laguntza da. 2011 ixtean,

guztira gurasobakartasunaren subsidioa jasotzen duten 7.459 hartzaile daude.

4.24. grafikoa Gurasobakartasunaren subsidioa jasotzen duten hartzaileen hileko bilakaera

6.88

3

6.96

3

6.87

7

6.96

4

7.19

5

7.35

6

7.46

6

7.46

4

7.45

9

6.77

7

6.82

5

7.00

2

01.0002.0003.0004.0005.0006.0007.0008.000

11- urt 11- o ts 11-mar 11- api 11- mai 11- eka 11- uzt 11- abu 11- ira 11- urr 11- aza 11- abe

Har

tzai

le k

op.


2011n, hartzaileen hileko batez bestekoa 7.103 da, eta honako lurralde-banaketa hau lortu da:

Bizkaiak bereganatu ditu % 62, Gipuzkoak % 23 eta Arabak % 15. Subsidioetara bideratutako

zenbatekoari dagokionez, 2011n guztira 4,3 milioi euro bideratu dira.



155

4.11. taula Gurasobakartasunaren subsidioaren hartzaileak 2011

Hartzaile kop. (hileko batez bestekoa 2011)

Guztizko kopurua 2011 (eurotan)

Araba 1.072 619.867 Bizkaia 4.378 2.727.446 Gipuzkoa 1.653 953.430 EAE 7.103 4.300.743


iii) Gizarte Larrialdietako laguntzak

Gizarte Larrialdietako Laguntzak ez dira aldian behingo prestazioak. Berariazko gastu arrunt edo

aparteko batzuk ordaintzeko prestazioak dira. Laguntza horiek Etxebizitzaren Prestazio

Osagarriarekin bateragarriak dira.

2011n, Enplegu eta Gizarte Gaietako Sailak guztira 3.543 Gizarte Larrialdietako Laguntza eman

zituen, guztira 3,7 milioi euroko kopuruagatik. Eusko Jaurlaritzak Gizarte Larrialdietako

Laguntzenengatik duen gastuaren % 22ra iristen dira.

Laguntzen lurralde-banaketari dagokionez, Bizkaikoak dira 1.451 hartzaile (guztizkoaren % 41),

Gipuzkoakoak dira 1.320 hartzaile (% 37) eta Araban 772 hartzaile dago (guztizkoaren % 22).

Hartzaile bakoitzaren batez besteko laguntza 1.041 eurokoa da, Arabako hartzaileek jasotako

1.081 €-ren eta bizkaitarrek jasotako 990 €-ren artean.

4.25. grafikoa Etxebizitza alokatzeko Gizarte Larrialdietako Laguntzetan egindako guztizko gastuaren garrantzia, 2011

Gainerako GLL% 77,6

Etxebizitzaren alokairua

% 22,4


4.12. taula Alokairura bideratutako Gizarte Larrialdietako Laguntzei buruzko adierazle nagusiak, 2011


Laguntza kop. 772 1.451 1.320 3.543 GLL guztizko kopurua 834.495,3 1.436.043,6 1.417.935,2 3.688.474,1 Batez besteko zenbatekoa

1.080,9 989,7 1.074,2 1.041,1




156

iv) Emantzipatzeko Oinarrizko Errenta

Emantzipatzeko Oinarrizko Errenta laguntza zuzenen multzo bat da, alokairuko etxebizitza bat

eskuratu duten 22 eta 30 urte arteko gazteei zuzentzen zaiena. Alokairuaren errenta ordaintzeko

estatuko laguntza hori hilean 210 euroko diru-laguntza bat da (2.520 euro urtean); 120 euro

abala osatzeko gastuetarako dira, eta 600 euroko mailegu bat dago, interesik gabea,

fidantzarako. 2011ko abenduaren 31n kendu zuen Estatuak laguntza hori, baina ordura arte

eskatuta zutenek jaso dute.

Azken ekitaldiari erreparatzen bazaio, 2011ko abenduan guztira Emantzipatzeko Oinarrizko

Errenta jasotzen zuten 6.576 hartzaile zeuden, 2010eko abenduko antzeko balioa. Honako hau da

Emantzipatzeko Oinarrizko Errentaren hartzaileek lurralde historikoka duten banaketa: % 46

Bizkaian, % 33 Gipuzkoan eta % 21 Araban.

4.26. grafikoa Emantzipatzeko Oinarrizko Errentaren hartzaileen bilakaera EAEn, 2008-2011

4.9396.021 6.560 6.576

0

2.000

4.000

6.000

8.000

IV-08 IV-09 IV-10 IV-11

Har

tzai

leen

kop

.


4.27. grafikoa Emantzipatzeko Oinarrizko Errentaren hartzaileen banaketa lurralde historikoka, 2011

% 33,2

% 46,3

% 20,5


Etxebizitza Sailaren laguntzen kudeaketari erreparatuta, 2011n, emantzipatzeko oinarrizko

errenta eskuratzeko guztira 3.739 eskaera berri bideratu dira. Kopuru hori behera egiten ari da

2008. urteaz geroztik, hau da, laguntza horiek ematen hasi zirenez geroztik.



157

4.28. grafikoa Emantzipatzeko Oinarrizko Errentaren urteko eskabideak, lurralde historikoen arabera, 2008-2011

1.268 747 864 845

3.1482.239 1.929 1.509

2.4951.564 1.279

6.911

4.550 4.072 3.739

1.385

0

2.000

4.000

6.000

8.000

2008 2009 2010 2011

Urt

eko

eska

era

kop.



4.1.3. Etxebizitzetako lurzorua azalera-eskubidean salerostea

Alokairu-erregimeneko etxebizitzen sustapenerako baliabide ekonomikoak sortzeko helburuarekin,

etxebizitza eraikien lurzorua azalera-eskubide erregimenean saltzeko aukera planteatzen du

Etxebizitza Bideratzeko Planak. Aldi berean, neurri horrekin jabeek ez diote aurre egin beharko

azalera-eskubidea iraungitzen denean gertatzen den etxebizitzaren etorkizuneko galerari.

Xede horrekin, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak bi Agindu onartu ditu azalera-eskubidean

eraikitako etxebizitzen lurzorua eskuratzeko10. Bi deialdi horien arteko desberdintasun nagusiena

etxebizitzen kalifikazio-datan eta horren ondorioetan datza.

Gauzak horrela, 2010eko uztailaren 21eko Agindua 2003ko urtarrilaren 1aren aurreko behin-

behineko kalifikazioa duten babes ofizialeko etxebizitzen titularrei zuzentzen zitzaien. Hori dela

eta, lurzoruaren jabetza eskuratu ahal izateko, etxebizitzen titularrek babes ofizialeko etxebizitza

gisako kalifikazio iraunkorra eskatu behar zuten.

Nolanahi ere, 2011ko maiatzaren 18ko Agindua kalifikazio iraunkorra duten babes ofizialeko

etxebizitzen titularrei zuzentzen zitzaien –2003ko urtarrilaren 1aren ondorengo kalifikazioa dute,

eta guztiak dira iraunkorrak–.

Era berean, aditzera emandako etxebizitza horiei dagozkien jabekideen erkidegoetan dauden

merkataritza-lokaletako eta eranskin ez-lotetsietako titularrek lurzoruaren jabetza eskuratu ahal

izango dute.

Bi deialdien osotasunean, guztira 21.653 jabek eskuratu ahal izan dute lurzoruaren jabetza, eta

horietatik 5.847k aurkeztu zuten eskaera eta 2.949k gauzatu zuten erosteko eskubidea.

10 2012an, Programa honen hirugarren fasea abiarazi da, 19.735 etxebizitzari, eranskinari eta merkataritza-lokali zuzendua.



158

4.29. grafikoa Azalera-eskubideko eraikinetako lurzoruaren balizko erosleak, eskaerak eta erosleak

7.252

21.653

14.401

5.8472.2173.630 4.490

1.8132.677 2.9491.1861.763

0

4.000

8.000

12.000

16.000

20.000

24.000

I fasea II fasea Guztira

Elem

entu

kop

.

Balizko erosleak Aurkeztutako eskaerakOnartutako eskaerak Egindako erosketak


2.949 erosle horietatik, % 65 etxebizitzen jabeak dira (1.918), % 27 garajeetako jabeak dira

(795), 198 lokaletako jabeak dira (% 7) eta 38 trastelekuetako jabeak dira (% 1). Lurzoru-

erosketaren mende izan diren elementu guztien banaketa geografikoa hau da: Bizkaian

guztizkoaren % 53 metatzen da, Gipuzkoan % 35 eta Araban gainerako % 12a.

Etxebizitzen banaketari erreparatuta, Bizkaian salerosketen % 45 metatzen da, Gipuzkoan % 39

eta Araban gainerako % 16a.

4.13. taula Egindako lurzoru-erosketak, jabetzako elementu motaren arabera. Guztira 2 fase.

Araba Bizkaia Gipuzkoa Guztira Elementu mota

Kop. % Kop. % Kop. % Kop. % Etxebizitza mota 298 86,1 868 55,8 752 71,8 1.918 65,0 Garajeak 40 11,6 558 35,9 197 18,8 795 27,0 Trastelekuak 2 0,6 27 1,7 9 0,9 38 1,3 Lokalak 6 1,7 102 6,6 90 8,6 198 6,7 Elementuak guztira 346 100,0 1.555 100,0 1.048 100,0 2.949 100,0


4.30. grafikoa Lurzoruaren erosleen banaketa geografikoa Guztira 2 fase.

ETXEB. KOPURUA ELEMENTUAK GUZTIRA

Araba% 15,5

Gipuzkoa% 39,2

Bizkaia% 45,3

Araba% 11,7

Gipuzkoa% 35,5

Bizkaia% 52,8




159

Formalizatutako lurzoru-salerosketa guztien ondorioz, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak

guztira 33 milioi euro eskuratu ditu. Zehazki, lehen deialdiari dagozkion sarreren batura 17,25

milioi eurokoa da, eta bigarren deialdiaren sarrerak 16,05 milioi eurokoak dira11.

Salerosketak formalizatzearen ondoriozko gastuak, hau da, eskrituratzeari, erregistratzeari eta

transmisioak eragindako zergei dagozkien gastuak erosleen kargura dira, eta guztira 3,13 milioiko

gastuak dira.

Elementu motari erreparatuta, sortutako sarrera gehienak azalera-eskubidean eraikitako babes

ofizialeko etxebizitzen lurzoruaren salmentari dagozkio (% 87), baina eragiketen kopuruari

dagokionez guztizkoaren % 65 baino ez dira. Lokalek sarreren % 7 eragin dute, eta garajeek % 5

baino gehixeago. Trastelekuen pisua % 0,1ekoa besterik ez da.

4.14. taula Lurzoruaren salmentagatik guztira lortutako sarrerak

Lurzoruaren

prezioa BEZ Prezioa +BEZ Gastuak

I. fasea 14.735.703,6 2.516.107,2 17.251.810,8 1.734.795,7 II. fasea 13.599.054,1 2.447.829,7 16.046.833,8 1.399.812,1 GUZTIRA 28.334.757,7 4.963.936,9 33.298.694,6 3.134.607,8


4.15. taula Lurzoruaren salmentagatik guztira lortutako sarrerak, elementu motaren arabera

Salerosketa

kop. Lurzoruaren

prezioa Prezioa +BEZ Gastuak

Etxebizitza 1.918 24.704.879,8 29.017.832,7 2.457.347,1 Garajea 795 1.527.594,6 1.800.167,6 511.959,8 Trastelekua 38 27.552,9 32.512,4 36.512,7 Lokala 198 2.074.730,4 2.448.181,9 128.788,2 GUZTIRA 2.949 28.334.757,7 33.298.694,6 3.134.607,8


Azkenik, lurzorua eskuratzen duten etxebizitza babestuko jabeek finantziazio kualifikatua

eskatzeko eskubidea dute. Finantziazioak jabeari salerosketa gauzatzeko sortzen zaizkion gastuak

ere hartzen ditu barnean: eskriturak, erregistroa eta formalizatzeko beharrezko zergak.

Salerosketako bi deialdietan, guztira etxebizitza babestuetako jabeei dagozkien 1.918 salerosketa

metatu dira, eta, guztizko horretatik, erosleen % 64k finantziazioa eskatu du (1.217 eskaera)12.

Lurraldeen arabera, finantziazio-eskaeren proportzioa handiagoa da Gipuzkoan (% 66). Bizkaian

% 63ko proportzioa da, eta Araban formalizatutako salerosketen % 58ko proportzioa da.

Finantziazioa behar izan duten salerosketen guztizko zenbatekoa 20 milioi eurotik gorakoa da

(guztizkoaren % 65), eta, zenbateko horretan, BEZa eta gainerako formalizazio-gastuak hartzen

dira barnean.

11 Bigarren fasearen datuak 2012ko urtarrilaren amaierakoak dira. 12 Ez dago emandako maileguei buruzko informaziorik, finantziazioaren zati handi bat mailegu pertsonalen bidez formalizatu baita, hitzarmenaz kanpo.



160

4.16. taula Azalera eskubidean eraikitako ETXEBIZITZEN lurzorua erosteko eskatutako finantziazioa, Lurralde Historikoaren arabera

Salerosketa kopurua Guztizko zenbatekoa, Lurzoruaren prezioa + BEZ + Gastuak

Egindako

salerosketak Finantziazioa eskatu dute

% Egindako salerosketak

Finantziazioa eskatu dute

%

Araba 298 172 57,7 4.652.668,80 2.700.863,24 58,0 Bizkaia 868 546 62,9 13.948.936,38 8.918.263,79 63,9 Gipuzkoa 752 499 66,4 12.873.574,59 8.687.727,22 67,5 GUZTIRA 1.918 1.217 63,5 31.475.179,77 20.306.854,25 64,5


4.1.4. Birgaitzeko eta hiri-eraberritzeko jarduerak13

a) Etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko emandako diru-laguntzak

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak EAEn birgaitze-jardueren garapena laguntzeko

onartutako diru-laguntzen guztizko bolumena 15,8 milioi eurora iritsi da 2011an, eta guztizko

aurrekontu babesgarria 288 milioi eurokoa izan da. Laguntza horiei esker, 16.333 etxebizitza

birgaitu dira, eta ia bete da 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planak

2011rako ezarritako helburua, hain zuzen ere 17.400 etxebizitza birgaitzea.

Hala ere, Plana gauzatzeko lehen bi urteak batera hartuta, birgaitu diren etxebizitzen guztizko

bolumenak aldi horretarako aurreikusitako helburua gainditu duela ikus daiteke. Zehazki, 2010-

2011 aldian emandako laguntzekin 35.830 etxebizitza birgaitu ziren, eta aldi horretarako helburua

35.600 etxebizitza birgaitzekoa zen.

Diruz lagundutako zenbatekoa murriztu egin da, aurreko bi urteetan erregistratutako balio

maximoekin alderatuz. Alabaina, 2006-2008 aldian emandako diru-laguntza gainditu da. Halaber,

azken urtean beheranzko bilakaera ezagutu dute etxebizitza birgaituek14.

Sailak emandako laguntzen barruan daude partikularrentzako diru-laguntzak —16.000 etxebizitza

baino gehiago birgaitzeko balio izan dute— eta jabekideen erkidegoetarako diru-laguntza zuzenak

—mota horretako 764 txosten erregistratu dira—.

13 Jardun horiek xehetasun handiagoarekin azter daitezke birgaitze-jardueraren ebaluazioaren 2011ko txostenean. 14 Ildo horretan, gogoratu behar da 2009ko uztailean onartutako Birgaitzerako Laguntzen Aparteko Planak aldi baterako gehitu zuela laguntzak eskuratu ahal izateko diru-sarreren gehieneko muga, urteko 21.000 €-tatik 33.000 €-tara, eta horrek 2009an eta 2010ean (2009an eskatutakoak soilik) eman beharreko laguntzetan zuen eragina.



161

4.31. grafikoa Birgaitutako etxebizitzen kopuruaren eta birgaitzeko diru-laguntzen guztizko kopuruaren bilakaera, 2006-2011

15,16 14,11 14,6122,44 20,65

15,76

17.899 16.857 16.02720.534 19.497

16.333

0

5

10

15

20

25

2006 2007 2008 2009* 2010 2011

Mili

oi e

uro

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

Etxe

bizi

tza

kop.

D iru- laguntza Etxebizitza ko p.

* Birgaitzeko Laguntzen Ezohiko Planak 10 milioi eurotan areagotu zuen birgaitzera zuzendutako laguntzen urteko aurrekontua.

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila (Eusko Jaurlaritza).

Birgaitutako etxebizitzen guztizkotik, % 89 birgaitze isolatuko jarduerak dira (14.563 etxebizitza)

eta gainerako % 11 (1.770 etxebizitza), berriz, birgaitze integratuko jarduerak dira.

Diru-laguntzen batez besteko zenbatekoa 965 eurokoa da: 822 euroko batez bestekoa jaso dute

birgaitze isolatuko obrek, eta 2.137 euroko batez bestekoa, berriz, birgaitzeko integratuko obrek,

betiere birgaitze integratuko eragiketetan.

4.17. taula Etxebizitzak birgaitzeko diru-laguntzak, birgaitze motaren arabera.


2006-2009 batez best. 2010 2011

Kop. milaka € Kop. milaka € Kop. milaka € Kop. milaka € Birgaitze isolatua 10.909 7.707 16.061 13.175 17.736 17.395 14.563 11.975 Birgaitze integratua 1.521 2.871 1.769 3.408 1.761 3.252 1.770 3.783 Birgaitzea guztira 12.430 10.578 17.829 16.583 19.497 20.647 16.333 15.758 Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila, Eusko Jaurlaritza.

4.32. grafikoa Birgaitzeko diru-laguntzen batez besteko kopurua, motaren arabera

311

492 92

1

916

714

739

798 99

5

982

8221.

418

1.63

9 2.10

2

2.17

1

1.88

6

1.84

5

1.90

6

2.05

5

1.84

7

2.13

7

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Euro

s / v

ivie

nda Aislada

Integrada




162

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak elementu komunak birgaitzeko diru-laguntzak ematen

ditu. Diru-laguntza horiek elementu komunetan obrak egiteko izaten dira eta auzokideen elkarteei

zein partikularrei ematen zaizkie. Modu berean, etxebizitzaren banakako birgaitzea laguntzeko

laguntzak ematen dira. Elementu komunak zein banakakoak birgaitzeko laguntzak altuagoak izan

ohi dira garatuko diren eragiketak edo jarduerak birgaitze integratuko eremuetan barne hartuta

daudenean.

Eskura dauden datuak aztertuz ikus daitekeen moduan, diru-laguntzen eta aurrekontu

babesgarriaren zatirik handiena elementu komunen obrek bereganatu dute, fatxada, estalki eta

igogailuetan egin beharrekoek, funtsean.

Hain zuzen, 2011n emandako diru-laguntzen % 95 (14,9 milioi euro), elementu komunak

birgaitzeko eman dira. Horrez gain, 4.35 grafikoan ikus daitekeen moduan, azken urteetan

goranzko joera nagusitu da nabarmenki.

Zenbateko horretatik, 5,8 milioi euro erkidegoei emandako zuzeneko laguntzak izan dira (% 37)

eta 9,1 milioi euro (% 58), berriz, partikularrei elementu komunen obrak egiteko laguntzak.

Gainontzeko % 5a (0,8 milioi euro) etxebizitzen elementu indibidualak birgaitzeko erabili da.

4.33. grafikoa Diru-laguntzen eta aurrekontu babesgarrien bilakaera, laguntza moten arabera.

EMANDAKO DIRU LAGUNTZEN BANAKETA

26% 29% 34% 30% 28% 37%

63% 62% 59% 63% 66% 58%

11% 9% 7% 7% 6% 5%

0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Ayudas individuales. Rehab.Individual

Ayudas particulares. Rehab.Comunitarias

Ayudas Comunidad de Vecinos

BABES DAITEZKEEN AURREKONTUEN BANAKETA

74% 76% 84% 76% 74% 79%

19% 18% 14% 20% 22% 18%7% 5% 3% 4% 4% 3%

0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Ayudas individuales. Rehab.Individual

Ayudas particulares. Rehab.Comunitarias

Ayudas Comunidad de Vecinos


Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak emandako laguntzen onuradun izan diren birgaitze-

inbertsio guztiak kontuan hartuta, 288 milioi eurora iristen da aurrekontu babesgarria, hau

da, iaz erregistratutakoa baino handiagoa da (277 milioi eurokoa izan zen), nahiz eta diru-

laguntza zertxobait txikiagoa izan den oraingoan. Diruz lagundutako obra motari dagokionez,

guztizkoaren % 97 (278 milioi euro) elementu komunen obretan egindako inbertsioari



163

dagokio eta gainontzeko % 3a (10 milioi) diruz lagundutako banakako birgaitzearen

aurrekontuaren barruan dago.

4.18. taula Birgaitzera zuzendutako diru-laguntzen bilakaera, laguntza motaren arabera.

Laguntza komunitarioa

Txosten kop. Etxebizitza kop. Diru-laguntzak guztira

Babestuko den aurrekontua

2006 611 -- 3.921.017 216.982.864 2007 694 -- 4.061.575 216.188.375 2008 739 -- 4.952.937 323.848.306 2009 869 -- 6.777.402 290.563.568 2010 764 -- 5.799.855 206.087.937 2011 764 -- 5.830.890 227.947.174 Laguntza partikularra Elementu komunen birgaitzea

Txosten kop. Etxebizitza kop. Diru-laguntzak

guztira Babestuko den

aurrekontua

2006 3.337 16.718 9.583.599 55.512.630 2007 3.347 15.837 8.788.067 51.469.870 2008 3.286 15.170 8.663.153 52.945.691 2009 3.992 19.389 14.093.508 73.932.775 2010 3.516 18.506 13.702.657 61.499.858 2011 3.332 15.665 9.091.447 50.438.863

Banakako laguntza Banakako birgaitzea Txosten kop. Etxebizitza kop.

Diru-laguntzak guztira

Babestuko den aurrekontua

2006 1.181 1.181 1.658.570 19.066.185 2007 1.020 1.020 1.266.231 15.280.958 2008 857 857 994.893 10.449.339 2009 1.145 1.145 1.569.349 15.579.677 2010 991 991 1.144.320 9.814.217 2011 668 668 835.768 9.933.675 BIRGAITZEKO LAGUNTZAK GUZTIRA 2006 5.129 17.899 15.163.186 291.561.680 2007 5.061 16.827 14.115.873 282.939.203 2008 4.882 16.027 14.610.983 387.243.385 2009 6.006 20.534 22.440.259 380.076.020 2010 5.271 19.497 20.646.832 277.402.012 2011 4.764 16.333 15.758.105 288.319.712

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila, Eusko Jaurlaritza.

Emandako laguntzen banaketa geografikoari dagokionez, diru-laguntzaren onuradun izan

diren etxebizitzak kontuan hartuta, Bizkaiak bereganatu ditu guztizkoaren % 57, Gipuzkoak

% 29 eta Arabak gainontzeko % 14a. Dena den, birgaitze isolatuko eragiketak eta birgaitze

integratukoak bereizten badira, Gipuzkoak protagonismo handiagoa lortzen du bigarrenen kasuan,

etxebizitzen guztizkoaren % 48 metatzen baitu, eta Bizkaiak eta Arabak agerpen txikiagoa dute,

% 44 eta % 8, hurrenez hurren.

Bestalde, birgaitze isolatuko eragiketen banaketari dagokionez, Bizkaian daude diruz lagundutako

etxebizitzen % 58, Gipuzkoan % 27 eta Araban gainontzeko % 15a.

Haatik, diruz lagundutako zenbatekoak izan duen banaketari erreparatzen bazaio, Bizkaia da

protagonista nagusia birgaitze integratuaren kasuan. Izan ere, nahiz eta Gipuzkoan baino

etxebizitza gutxiagok jaso duten diru-laguntza, etxebizitza bakoitzagatik emandako

zenbatekoa handiagoa da. Horrela, Bizkaiak bereganatu du birgaitze isolatura bideratutako

diru-laguntzaren % 51, eta birgaitze integratuaren kasuan % 53. Gipuzkoan % 33ko eta %



164

34ko ehunekoak erregistratu dira, hurrenez hurren, eta Arabak, azkenik, % 16ko ehunekoa

lortu du jarduera isolatuen kasuan eta % 13koa da birgaitze integratuaren kasuan.

4.34. grafikoa 2011n emandako diru-laguntzen banaketa, lurralde historikoen eta laguntza motaren arabera

ERAGIKETA MOTA: ISOLATUA /INTEGRATUA

15,1 15,8 12,8

51,3 50,8 53

33,6 33,4 34,2

% 0

% 20

% 40

% 60

% 80

% 100

Birgaitzea guztira Birgaitze isolatua Birgaitze integratua

(%)

Gipuzkoa

Bizkaia

Araba

BIRGAITZE MOTA: ELEMENTU KOMUNAK / BANAKAKOA

15,1 13,838,8

51,3 51,7

43,8

33,6 34,517,4

% 0

% 20

% 40

% 60

% 80

% 100

Birgaitzea guztira Elementu komunenbirgaitzea

Banakako birgaitzea

(%)

Gipuzkoa

Bizkaia

Araba

LAGUNTZEN HARTZAILE MOTA: ERKIDEGOA / PARTIKULARRAK

16,1 12,2

45,2 55,9

38,6 31,9

% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90

% 100

Erkidegoetarako laguntzak Laguntza partikularrak

(%)

Gipuzkoa

Bizkaia

Araba

Banaketa diru-laguntzen zenbatekoaren arabera. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila (Eusko Jaurlaritza).



165

4.1. mapan ikus daiteke Euskal Autonomia Erkidegoko udalerrietan birgaitzeko laguntzen

onuradunek 2010. eta 2011. urteetan jasotako diru-laguntzen zenbatekoaren arabera eduki duten

banaketa. Azterketa horren bitartez egiaztatu daitekeen moduan, udalerri gehienek laguntzak

jaso badituzte ere, 20 udalerrik bereganatu dute emandako diru-laguntzaren guztizkoaren % 75.

Hiru hiriburuek bereganatu dute etxebizitzak birgaitzeko partikularren artean banatutako

laguntzen % 40.

4.1. mapa Partikularrei etxebizitza eta eraikinak birgaitzeko emandako diru-laguntzen banaketa


4.2. mapan auzokideen elkarteei 2010-2011 aldian emandako laguntzen banaketa geografikoa

ikus daiteke, eta partikularrei emandako laguntzen kasuan bezala, 15 udalerrik auzokideen

elkarteei emandako diru-laguntzen % 70 bereganatu dutela ikus daiteke (hiriburuek bereganatu

dute guztizko diru-laguntzen % 43).



166

4.2. mapa Auzokideen elkarteei emandako diru-laguntzen banaketa


Diru-laguntzen zatirik handiena 1. motako obrak egitera zuzentzen da, hau da, egitura- eta

eraikuntza-egokitzapeneko eragiketerara (guztizkoaren % 69, 10,8 milioi euro). Bestalde,

etxebizitzen irisgarritasuna hobetzeko eragiketek (3. mota) guztizko diru-laguntzaren zati handi

bat bereganatu dute (% 30, 4,7 milioi euro). Azkenik, Sailak emandako laguntzek etxebizitzen eta

eraikinen bizigarritasun-baldintzak egokitzen laguntzen dute, nahiz eta neurri txikiago batean izan

(% 0,2, 35.000 euro), baita etxebizitzen akabera orokorrarekin lotutako obrak egiten ere (% 2,

0,3 milioi euro).



167

4.19. taula 2011n onartutako diru-laguntzak, obra motaren eta laguntza motaren arabera.

Laguntza mota

Obra motak Auzokideen

elkarteetarako laguntzak

Partikularrei laguntzak. Elementu komunak birgaitzea

Banakako laguntzak. Banakako birgaitzea

Birgaitzeak guztira

1. mota: egitura eta eraikuntza egokitzeko lanak 4.481.908 5.857.311 472.040 10.811.259

2. mota: bizigarritasun-baldintzak egokitzeko obrak -- 34.676 -- 34.676

3. mota: irisgarritasuna hobetzera zuzentzen diren etxebizitzak egokitzeko obrak 1.348.982 3.101.889 209.104 4.659.975

4. mota: akabera -- 97.571 154.624 252.195

Dirulaguntzak GUZTIRA

5.830.890 9.091.447 835.768 15.758.105


b) Etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko emandako maileguak

Birgaitze-jarduerek mailegu hitzartuak jaso ditzakete, subsidiaziorik gabe, gehienez ere

aurrekontu osoaren zenbateko beragatik. Hala ere, mailegu bidezko laguntzak ez dira diru-

laguntza zuzenak bezain garrantzitsuak. Hain zuzen, 2011n, guztira 475 mailegu onartu ziren,

guztira 3,5 milioi euro inguruko kantitateagatik. Birgaitze isolatuko eragiketek (367) 2,6 milioi

euro metatu zituzten eta birgaitze integratuko eremuen barruko jarduerek (72. jarduera) 0,6

milioi.

4.20. taula Etxebizitzak birgaitzeko maileguak.

2002-05 batez best.

2006-09 batez best.

2010 2011

Kop. m.€ Kop. m.€ Kop. m.€ Kop. m.€

Birgaitze isolatua 1.161 6.664 845 6.035 702 5.073 401 2.894 Birgaitze integratua 172 1.424 118 1.174 83 915 74 654 Birgaitzea guztira 1.333 8.088 963 7.209 785 5.988 475 3.548 Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila, Eusko Jaurlaritza.

Bilakaerari erreparatuz ikus daitekeen moduan, pixkanaka murriztuz joan da birgaitzeko

emandako maileguen guztizko zenbatekoa, batez ere azken urtean. Horrela, 2010ean lortutako

bolumenarekin alderatuz, % 45 murriztu da zenbatekoa, eta 3,5 milioi eurora iritsi da (6 milioi

2010ean).



168

4.35. grafikoa Onartutako maileguen guztizko zenbatekoaren bilakaera. 2006-2011.

7.846 8.3606.846 5.782 5.988

3.548

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

2006 2007 2008 2009 2010 2011


c) Hiri-eraberritzeko jardunak

i) Irisgarritasunerako programa

Aurreko atalean Sailak partikularrei eta jabekideen erkidegoei etxebizitzak eta eraikinak

birgaitzeko ematen dizkien laguntzak aztertu dira. Laguntza horiez gain, Etxebizitza Sailak

Udaletarako eta Birgaitzeko Hirigintza Sozietateetarako (BHS) diruz lagun daitezkeen beste

programa batzuk ditu.

2011. urtean, Eusko Jaurlaritzak, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren eskutik, 3,2 milioi

euroko zenbatekora iritsi diren diru-laguntzak onartu ditu. Dena den, deialdi hori 2012an ebatziko

da. 2010eko deialdian, 2,2 milioi euroko kantitateko diru-laguntza onartu zen Udalek eta Toki

Erakunde Txikiek irisgarritasuna hobetzera zuzentzen diren 131 obra eta 16 plan gauzatzeko.

4.25. taulan eta 4.26. taulan 2010eko deialdiko eta aurreko deialdietako emaitzak aurkezten dira.

4.21. taula Udalei eta Toki Erakunde Txikiei irisgarritasuna hobetzeko emandako diru-laguntzak. 2002-10.



2009 2010

Kop. m. € Kop. m. € Kop. m. € Kop. m. €

Planak 19 268 23 267 15 130 16 59 Lanak 153 2.467 132 3.034 169 3.336 131 2.101 Guztira 172 2.735 155 3.301 184 3.466 147 2.160

Udaletxe, Toki Erakunde Txiki eta Irabazi Asmorik gabeko eta Erabilera Publikoko Erakunde Pribatuei emandako diru-laguntzak. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza

4.22. taula Udalei eta Toki Erakunde Txikiei irisgarritasuna hobetzeko emandako diru-laguntzak, lurraldeen arabera. 2010

Erakunde kop.

Plan kop.

Planetarako diru-lag.

Obra kop.

Obretarako diru-lag.

Dirulaguntzak guztira (€)

Araba 16 3 9.644,65 11 104.041,45 113.686,10 Bizkaia 41 8 30.107,69 53 967.143,71 997.251,40 Gipuzkoa 36 5 18.798,38 67 1.030.264,12 1.049.062,50 Guztira 93 16 58.550,72 131 2.101.449,28 2.160.000,00

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza



169

4.36. grafikoa Irisgarritasuna hobetzera bideratutako diru-laguntzen bilakaera, lurralde historikoen arabera. 2001-2010.

0

500

1000

1500

2000

2500

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Mila

eur

o

Araba Gipuzkoa Bizkaia


ii) Eremu degradatuetarako eta auzoak birgaitzeko programa

Abenduaren 30eko 317/2002 Dekretuak arautzen du ondare urbanizatu eta eraikia birgaitzeko

jardueren araubide juridikoa, eta 2007ko maiatzaren 2ko Aginduak arautzen du Birgaitze

Integratuko Eremuetako edo Bizitegi Eremu Degradatuetako ondarea birgaitzeko diru-laguntzak

ematea. Azken horri dagokionez, deialdi bat baino gehiago egin da.

Horrela, “+ Euskadi 09” neurrien esparruan auzoak eta hiriguneak hobetzeko diru-laguntzen

programa bat sortu zen (Hiriber programa). Hiriber Programaren eta eremu degradatuen

programaren artean elkarri gainjartzen ziren hainbat alor zeudela kontuan hartuta, eta Hiriber

programaren benetako eraginkortasuna egiaztatu nahian, 2007ko maiatzaren 2ko Aginduaren

bitartez 2010eko deialdia bertan behera uztea erabaki zen. Aldi berean, Udalentzako hainbat

laguntza zuzen aurreikusi zen.

2011n eremu degradatuen programa etenda egon zen, baina auzoak birgaitzeko esparruan

laguntzak eman ziren, EAEko lau udalei hain zuzen ere, diru-laguntza izendunen bitartez lau

jarduera burutzeko.

4.27. taulan ikus daitezke ingurune degradatuen programaren esparruan hainbat deialditan

emandako diru-laguntzak; 4.28. taulan, bestalde, 2011n udalei eremu degradatuen birgaitze

integrala egiteko emandako diru-laguntza zuzenak jaso dira.

4.23. taula Eremu Degradatuetako Ondarea birgaitzera bideratutako diru-laguntzak. 2007-2011

Kontzeptua 2007 2008 2009 2010 2011 Guztira

Birgaitzeko ikerketa eta planak idaztea

26.003 109.868 22.983 50.932 17.950 227.196

Urbanizazio Proiektuak idaztea

67.373 294.026 160.072 59.696 -- 581.167

Eraikuntza-lanak 707.057 1.462.853 1.365.377 -- -- 3.535.287 Urbanizazio-lanak 1.148.913 2.376.000 2.219.651 -- -- 5.744.564 Guztira 1.949.346 4.242.747 3.768.083 110.088 17.950 10.088.214 * Urtebeterako baino gehiagorako programak. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.



170

Udalei emandako diru-laguntza izendunei erreparatuz, Barakaldoko udalari emandako diru-

laguntzak (300.000 €) Llano-Gurutzeta auzoaren hiri-eraberritzeko obrak finantzatzeko ziren:

• Argenta kaleko 4, 6 eta 8 zenbakietan espaloietako zoladura berritzea.

• La Paz auzoan espaloiak eta lorategiak egitea.

• Balejo kalearen konglomeratua berritzea.

• Arteta eta Labrostegi kaleetan espaloiak eta aglomeratua egitea.

• Llano auzoko oinezkoen espazioan zoladura jartzea.

• Turina kaleko azpiegitura berritzea.

Bestalde, Eibarko Udalak 190.836 euroko diru-laguntza jaso zuen Wenceslao Orbea kalean

igogailu komunitario bat instalatzeko obren kostua finantzatzeko. Moretako udalari dagokionez,

60.000 euro jaso zituen € La Cruz kaleko plaza berrurbanizatzeko lanen kostua finantzatzeko.

Hain zuzen, zoladura jarri zen eta hiri-altzariak instalatu ziren.

Azkenik, Eltziegoko Udalari emandako diru-laguntza bertako udaletxearen birgaitzea finantzatzeko

erabili zen, eraikinak zituen oztopo arkitektonikoak desagerrarazteko. 149.981 eurokoa izan zen

diru-laguntza.

4.24. taula Eremu degradatuen birgaitze integralerako diru-laguntza zuzenak, 2010 eta 2011.

Eurotan

2010EAN EMANDAKO DIRU LAGUNTZA IZENDUNAK*

2010 2011 2012 Guztira

Eibarko Udala 2.130.000 670.000 -- 2.800.000 Sestaoko Udala 20.000 80.000 -- 100.000 Gasteizko udala 1.500.000 -- -- 1.500.000 Sestao Berri, Txabarri 25-27-29-31 400.000 100.000 357.783 1.757.783 Sestao Berri. Txabarri 33-35-55 50.000 1.000.000 373.502 1.423.502 GUZTIRA 4.100.000 1.850.000 731.286 7.581.286

2011N EMANDAKO DIRU LAGUNTZA IZENDUNAK

Guztira

Barakaldoko Udala 300.000 Eibarko Udala 190.836 Moretako Udala 60.000 Eltziegoko Udala 149.981 GUZTIRA 700.367 * Urte bat baino gehiagorako programak. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.

4.1.5. Lurzorua

a) Erositako lurzoru-azalera

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak 2011n erositako lurzoruak 677 etxebizitza eraikitzeko

azalera du. Sozietate Publikoei dagokienez, esan behar da 2011n ez zutela lurzorurik erosi.

Datu horiek berretsi egiten dute Sailaren eta haren Sozietateen lurzoru-erosketak behera egin

duela, azken urte hauetan jada bazituzten lurzoruak merkaturatzen lan egin dute, aurrez

egindako erosketa-eragiketak errentabilizatzeko eta beste baliabide batzuk ez kontsumitzeko.



171

4.25. taula Lurzoruaren erosketa, sustatzaileen arabera

(etxebizitza kop.)



2010 2011


Saila 1.534 52,7 2.388 63,3 708 50,6 677 100,0 Orubide – VISESA 1.146 39,3 1.355 35,9 690 49,4 0 0,0 Pribatuak 234 8,0 29 0,8 0 0,0 0 0,0 Guztira 2.913 100,0 3.772 100,0 1.398 100,0 677 100,0


4.37. grafikoa Lurzoruaren erosketen bilakaera, sustatzaileen arabera. 1998-2010.

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.

Saila Pribatuak Orubide-Visesa


Bestalde, Sailak Etxebizitza Bideratzeko Plan honekin duen lehentasunetako bat da lurralde-

berroreka bilatzea, eta, hortaz, lurzoru-erosketa berriak etxebizitza babestuko eskari handia

duten udalerrietara bideratu dira. Zehazki, 2011n egindako erosketak Donostia-Beterriko eremu

funtzionalean (% 81,5), Bilbo Metropolitarrean (% 10) eta Ermuan (% 8,5) metatu dira.



172

4.26. taula Etxebizitza Sailak eta sozietate publikoek eskuratutako lurzoruaren banaketa geografikoa.

(etxebizitza kop.)



2010 2011 Lurraldea eta eremu

funtzionala Guztira % Guztira % Guztira % Guztira %

EAE guztira 2.913 100,0 3.772 100,0 1.398 100,0 677 100,0 Araba 727 24,9 640 17,0 12 0,9 0 0,0 Araba Erdialdea 654 22,4 575 15,3 12 0,9 0 0,0 Arabako Errioxako EF 0 0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Aiarako EF 73 2,5 78 2,1 0 0,0 0 0,0 Bizkaia 1.202 41,2 2.517 66,7 555 39,7 125 18,5 Bilbo Metropolit. EF 1.007 34,6 2.395 63,5 555 39,7 68 10,0 Ermua 0 0,0 0 0,0 0 0,0 57 8,5 Mungiako EF 0 0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Enkartazioetako EF 0 0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Arratiako EF 9 0,3 9 0,2 0 0,0 0 0,0 Durangaldeko EF 74 2,5 71 1,9 0 0,0 0 0,0 Busturialdea-Artibaiko EF 111 3,8 42 1,1 0 0,0 0 0,0 Gipuzkoa 985 33,8 615 16,3 831 59,4 552 81,5 Donostia-Beterri 459 15,8 226 6,0 472 33,8 552 81,5 Debabarreneko EF 83 2,8 84 2,2 107 7,7 0 0,0 Urola-Kostako EF 337 11,6 73 1,9 177 12,7 0 0,0 Debagoienako EF 65 2,2 113 3,0 57 4,1 0 0,0 Goierriko EF 27 0,9 19 0,5 0 0,0 0 0,0 Toloserriko EF 14 0,5 78 2,1 18 1,3 0 0,0


b) Sailaren lurzoru-ondarea

Bestalde, Sailak babes publikoko 7.810 etxebizitza publiko inguru eraikitzeko lurzoru-ondarea15

du. Guztizko horretatik, % 58 (4.521 etxebizitza) Planaren horizontean egon daiteke eskura

(2013), eta gainerako % 42 hurrengo bi urteetan eraikitzeko prest egongo dela kalkulatu da

(1.518 etxebizitza 2014an eta 1.771 etxebizitza 2015ean).

Lurzoru-ondarearen hiru laurden Bilboko (3.216 etxebizitza) eta Donostiako (2.640 etxebizitza)

eremu funtzionaletan daude. Biztanleko lurzoruaren ratioari dagokionez, Donostia-Beterri dago

goien 6,9 etxebizitza 1.000 biztanleko, eta, ondoren, Urola-Kostako eremu funtzionala (6,8

etxebizitza 1.000 biztanleko). Bilbo Metropolitarra, berriz, laugarren posizioan dago (3,6

etxebizitza mila biztanleko), Busturialdea-Artibaiko eremuaren atzetik (4 etxebizitza mila

biztanleko).

15 2012an egindako kalkuluaren arabera.



173

4.27. taula Etxebizitza Sailaren lurzoru-ondarearen banaketa geografikoa

(etxebizitza kop.)

ESKURAGARRITASUNA Guztira 2012-2015

2012 2013 2014 2015 Etxebizitza kop.

bertikalaren %

EAE guztira 3.728 793 1.518 1.771 7.810 100,0 Araba 576 0 0 0 576 7,4 Arabako Erdialdeko EF 502 0 0 0 502 6,4 Aiarako EF 74 0 0 0 74 0,9 Bizkaia 1.999 486 1.016 221 3.722 47,7 Bilbo Metropolit. EF 1.755 224 1.016 221 3.216 41,2 Enkartazioetako EF 0 70 0 0 70 0,9 Arratiako EF 26 0 0 0 26 0,3 Durangaldeko EF 26 102 0 0 128 1,6 Bustur.-Artibaiko EF 192 90 0 0 282 3,6 Gipuzkoa 1.153 307 502 1.550 3.512 45,0 Donostia-Beterriko EF 728 0 412 1.500 2.640 33,8 Debabarreneko EF 109 0 0 0 109 1,4 Urola-Kostako EF 130 183 90 50 453 5,8 Debagoienako EF 0 124 0 0 124 1,6 Goierriko EF 30 0 0 0 30 0,4 Toloserriko EF 156 0 0 0 156 2,0

* 2012ko irailean egindako kalkulua Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

4.28. taula Erabilgarri dagoen lurzoru-ondarea, 2012-15, aurreikusitako etxebizitza motaren arabera

(etxebizitza kop.)

ETXEBIZITZA MOTA

Etxebizitza-kop. guztira. SOZIALA ZB BOE TASATUA

EAE guztira 7.810 1.068 413 5.123 1.206 Araba 576 242 0 334 0 Araba Erdialdeko EF 502 242 0 260 0 Aiarako EF 74 0 0 74 0 Bizkaia 3.722 208 236 2.542 736 Bilbo Metropolitarreko EF 3.216 208 236 2.036 736 Enkartazioetako EF 70 0 0 70 0 Arratiako EF 26 0 0 26 0 Durangaldeko EF 128 0 0 128 0 Busturialdea-Artibaiko EF 282 0 0 282 0 Gipuzkoa 3.512 618 177 2.247 470 Donostia-Beterriko EF 2.640 588 0 1.692 360 Debabarreneko EF 109 0 47 62 0 Urola-Kostako EF 453 30 130 263 30 Debagoieneko EF 124 0 0 104 20 Goierriko EF 30 0 0 30 0 Toloserriko EF 156 0 0 96 60

* 2012ko irailean egindako kalkulua Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.



174

4.38. grafikoa Etxebizitza Sailaren lurzoru-ondarea, eremu funtzionalen arabera. 2012.

6,9 6,8

4 3,6 3,6

2,4 2,2 2,12 1,9 1,9 1,5 0,5

4,1

0

1

2

3

4

5

6

7

8

Don

ostia

-B

eter

ri

Uro

la-K

osta

Bus

turia

lde-

Art

ibai

Bilb

oM

etro

polit

arra

Tolo

serr

ia

Enka

rtaz

ioak

Arr

atia

Ara

baEr

dial

dea

Deb

agoi

ena

Aia

ra

Dur

anga

ldea

Deb

abar

rena

Goi

erri

EAE

Lurz

orua

/100

0 bi

ztan

le


c) Udal-plangintzako aurreikuspenak: UDALPLAN 201116

Udalplan 2011 dokumentuan barne hartutako datuen arabera, EAEko hirigintza-antolamenduko

plangintzak EAEn 187.925 etxebizitza inguru eraikitzea aurreikusten du, eta horietatik % 36

babes publikoko etxebizitzak dira (67.528 etxebizitza) eta % 64 etxebizitza libreak (120.397

etxebizitza).

Banaketa geografikoari dagokionez, udal-plangintzaren aurreikuspena da Bizkaian eraiki

beharreko etxebizitza babestuen % 44 eraikitzea, Gipuzkoan % 36 eraikitzea eta Araban % 20

eraikitzea. Bestalde, etxebizitza libreen banaketari dagokionez, Bizkaian bizitegi-eraikuntzaren

erdia metatzen da, eta Arabak protagonismo handiagoa du Gipuzkoaren kaltetan: % 50 Bizkaian,

% 29 Gipuzkoan eta % 22 Araban.

4.29. taula Plangintzako aurreikuspenak. Udalplan 2011.

(Etxebizitza kop.)

Bizitegietarako hiri-lurzorua

Bizitegietarako lurzoru

urbanizagarria

Lurzoru urbaniza

ezina Gainerako bizitegi-lurzorua

Librea BPE Librea BPE Librea Librea BPE Guztira

Araba 11.949 901 13.915 12.238 247 26.111 13.139 39.250 Bizkaia 38.235 15.767 18.696 14.179 2.858 59.789 29.946 89.735 Gipuzkoa 24.179 10.980 10.238 13.463 80 34.497 24.443 58.940 EAE guztira 74.363 27.648 42.849 39.880 3.185 120.397 67.528 187.925

Iturria: Ingurumen, Lurralde Antolamendu, Nekazaritza eta Arrantza Saila. Eusko Jaurlaritza.



175

4.1.6. Maileguak eta diru-laguntzak

Kreditu-entitateek etxebizitzaren eta lurzoruaren arloan babes daitezkeen jardunetarako

emandako mailegu kualifikatuen finantza-baldintzak aldian behin erregulatzen dira Eusko

Jaurlaritzaren Dekretu bidez.

2011n emandako mailegu kualifikatuak 268/2011 Dekretuak erregulatuta daude –268/2011

Dekretua, kreditu-erakundeen eta Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren arteko

finantza-lankidetzari buruzkoa, etxebizitzaren eta lurzoruaren arloan–. Dekretu horrek mailegu

horien interes-tasak erregulatzen ditu, eta erreferentzia Euroiborra hamabi hilabetetara izango da.

Aplikatzekoa den diferentziala gutxieneko eta gehieneko baten arteko urkila batean oinarritzen

da, jardun babesgarriaren arabera.

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak, 2011n, 652 mailegu eman ditu, eta guztira 120 milioi

euroko zenbatekotik gora. Urtean 631 mailegu formalizatu dira, eta finantzatutako zenbatekoa

143,6 milioi eurokoa da. Hauek dira finantziazio kualifikatu horretaz balia daitezkeen irudi

babesgarriak: etxebizitzen sustapena, birgaitze-lanak, etxebizitzen erosketa, zuzkidura-bizitokien

sustapena, eta lurzorua eta urbanizazioa eskuratzea.

4.30. taula Onartutako maileguak eta formalizatutako maileguak, finantziatutako jardun babesgarrien arabera.

2002-05 batez best.

2006-09 batez best.

2010 2011 Onartutako maileguak

Kop. m. € Kop. m.€ Kop. m.€ Kop. m.€

Sustatzaileak 202 229.059 48 307.360 31 190.184 12 98.604 Birgaitzea 1.333 8.088 976 7.347 785 5.988 475 3.549 Etx. sozialak erostea 0 0 7 257 -- -- -- -- BOE erostea 63 4.005 1.115 108.348 525 54.416 141 13.674 Big. eskukoak erostea 10 533 70 6.540 61 6.552 16 1.779 Alokairuan eskuratzea 8 11.468 11 19.063 9 35.634 4 1.576 Zuzkidura-bizitokiak -- -- 4 16.650 4 11.007 -- -- Orokorra/lurzorua/urban. 2 5.485 2 6.935 1 25.000 4 1.130 Maileguak guztira 1.617 258.637 2.226 456.531 1.416 328.781 652 120.312

2002-05 batez best.

2006-09 batez best.

2010 2011 Mailegu formalizatuak


Sustatzaileak 50 198.032 48 302.702 21 130.251 16 120.407 Birgaitzea 1.294 7.801 899 6.717 780 6.149 440 3.263 Etx. sozialak erostea 39 1.583 11 386 -- -- BOE erostea 388 23.950 1.086 102.836 745 78.368 149 14.515 Big. eskukoak erostea 8 407 65 6.023 64 6.611 17 1.900 Alokairuan eskuratzea 10 13.719 11 22.158 8 34.857 5 2.353 Zuzkidura-bizitokiak -- -- 4 16.650 2 6.057 -- -- Orokorra/lurzorua/urban. 2 7.313 3 13.839 1 25.000 4 1.130 Maileguak guztira 1.779 247.151 2.115 448.251 1.621 287.293 631 143.568


16 Atal honetako emaitzak interpretatzerakoan kontuan izan behar dugu Udalplan-en aurreikuspenek hainbat datatan egindako hirigintza-planteamenduetako datuak biltzen dituztela. Era berean, Etxebizitza Saileko Lurzoru Ondare Eragilearen datuak ere kontuan hartu beharko dira, eraikitzeko proiektutzat jo baitaitezke.



176

Emandako maileguen kopuruari erreparatuta, birgaitzera zuzentzen dira eragiketa gehienak,

onartutako maileguen % 73 (475) eta 2011n formalizatutakoen % 70 (440 mailegu). Finantziazio

kualifikatuaren bigarren lekuan etxebizitza erostera zuzendutako eragiketak daude, hau da,

onartutako maileguen % 25 (161) eta formalizatutakoen % 27 (171). Haatik, maileguen

zenbatekoari dagokionez, etxebizitzaren sustapenean biltzen da guztira finantzatutako

zenbatekoen bolumenik handiena. Zehazki, onartutako bolumenaren % 82 (99 milioi) eta 2011n

formalizatutako maileguen guztizko zenbatekoaren % 84 (120 milioi euro).

4.39. grafikoa Esleitutako maileguen erabilera.

0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

mile

s de

eur

os

Otros

Rehabilitación

Adquisición para alquiler

AdquisiciónVPO/soc/usadasPromotores Sociales

Promotores VPO


Etxebizitzak sustatzera zuzentzen den finantziazioan oinarrituta, eragiketa gehienak Babes

Ofizialeko Etxebizitzen sustapenarekin lotzen dira, 15 mailegu formalizatu dira, guztira 116

milioi euroko finantziazioarekin. Etxebizitza sozialak sustatzeko mailegu bakarra formalizatu

da (4,8 milioi euro).

4.31. taula Etxebizitza babestuak sustatzeko maileguak. Onartuak eta formalizatuak.

ONARTUTAKO MAILEGUAK

2002-05 batez best. 2006-09 batez best. 2010 2011


Sustapenak guztira 202 229.059 47 307.432 31 190.184 12 98.604 BOE sustatzaileak 174 205.780 43 284.279 28 175.928 11 93.831 Etx. sozialen sustatz. 28 23.279 4 23.154 3 14.257 1 4.773

FORMALIZATUTAKO MAILEGUAK

2002-05 batez best. 2006-09 batez best. 2010 2011


Sustapenak guztira 52 204.892 48 302.702 21 130.251 16 120.407 BOE sustatzaileak 44 177.449 44 279.548 18 115.995 15 115.634 Etx. sozialen sustatz. 8 27.443 4 23.154 3 14.256 1 4.773 Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

4.36 taulan, 2011n, mailegu kualifikatuak eman dituzten entitateak agertzen dira. Onartutako

maileguei erreparatuta, ikus daiteke BBK dela etxebizitza babestuen finantziazioko entitate

nagusia, emandako maileguen % 21 eta 25 milioi euro inguru biltzen du-eta.

Hala ere, eta formalizazioei dagokienez, Euskadiko Kutxa da finantziazio-entitate nagusia,

finantzatutako bolumenaren % 24,6 eta 35,4 milioi euro kudeatzen baitu. Bigarren lekuan, BBK

entitatea dago, finantziazio kualifikatuaren % 17,4 hartzen baitu, guztira 25 milioi euroko



177

zenbatekoarekin, eta, gero, Vital Kutxa dago, finantziazio babestuaren % 16,6rekin (23,8 milioi

euro).

4.32. taula Onartutako maileguak, mailegua ematen duen entitatearen arabera.

Onartutako maileguak Formalizatutako maileguak Finantza-entitatea Kop. Etx.

kop. Zenbatekoa (mila euro)

Kop. Etx. kop.

Zenbatekoa (mila euro)

Banesto 9 9 67,48 7 7 64,34 Banco Guipuzcoano 8 5 254,46 5 4 149,10 Banco Santander 28 26 299,20 17 15 349,38 Banco Popular Español 2 103 11.932,05 2 103 11.932,05 Banco Sabadell Atlantico 1 64 5.106,00 -- -- -- Bankoa - Crédit Agricole 1 70 5.816,15 1 70 5.816,15 BBVA 49 67 2.179,05 48 66 2.236,42 Caja de ahorros de La Rioja -- -- -- 2 73 8.530,17 IberCaja Banco S.A.U. 89 89 9.351,08 89 89 9.351,00 Bilbao Bizkaia Kutxa 133 459 24.732,40 134 460 24.983,46 Caja Vital Kutxa 15 245 24.071,65 12 243 23.853,68 C. Pensiones La Caixa 31 29 459,86 26 24 391,39 Kutxa 174 363 18.538,88 184 372 18.733,24 Caja Rural de Navarra 20 19 297,38 6 6 143,50 Euskadiko Kutxa 77 308 16.957,66 74 486 35.368,88 Ipar Kutxa Rural, S. COOP. Kreditu 15 115 249,14 24 32 1.664,85 GUZTIRA 652 1.871 120.312,44 631 2.050 143.567,62


4.40. grafikoa Entitate mailegu-emaileen banaketa, emandako maileguen kopuruaren arabera 2011.

ONARTUTAKO MAILEGUAK FORMALIZATUTAKO MAILEGUAK

%12,1%14,1%15,4

%7,8

%20,6 %20,0

%9,9

% 0

% 5

% 10

% 15

% 20

% 25

BB

K

Vita

l Kut

xa

Kut

xa

Eusk

adik

oK

utxa

Ban

coPo

pula

rEs

paño

l

Iber

caja

Ban

co

Gai

nera

koa

%13,6%13,0%16,6

%6,5

%24,6

%17,4

%8,3

% 0% 5

% 10% 15% 20% 25% 30

Eus

kadi

koK

utxa B

BK

Vita

l Kut

xa

Kut

xa

Ban

coP

opul

arE

spañ

ol

Iber

caja

Ban

co

Gai

nera

koa


Bestalde, formalizatutako 631 maileguen bidez guztira 2.050 etxebizitza finantzatu dira. Guztizko

horretatik, % 65 sustapen berriko etxebizitzak dira, 1.190 etxebizitza erosketa-erregimenean eta

138 etxebizitza errentamendu-erregimenean, eta % 21 birgaitze-eragiketen barruan biltzen da

(423 etxebizitza).

Halaber, % 8 etxebizitzak erostera bideratu da (166 etxebizitza), eta finantziazioen % 6

errentamendu babestupean jartzeko etxebizitza erostera zuzendu da (129 etxebizitza).



178

4.41. grafikoa Finantzatutako etxebizitza kopurua, jardun motaren arabera. 2011.

Jarduna Etxebizitza kop.

Erosketako sustapena 1.190 Alokairuko sustapena 138 Alokatzeko eskuratzea 129 Etxebizitza erostea 166 Zuzkidura-bizitokiak -- Birgaitzea 423 Orokorra / Lurzorua eta urbaniz.* 4 GUZTIRA 2.050

Sustapena% 64,8

Birgaitzea% 20,6

Erostea% 8,1

Alokairurakoerost.% 6,3

* Lurzoru-eragiketa bat da. Ez da etxebizitza kopurua aplikatzen. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

4.1.7. Eraikal Programa

Oro har, orain arte abian jarritako Eraikal Programaren hamahiru deialdietan guztira diruz

lagundutako 1.363 proiektu erregistratu dira eraikuntzen kalitatea hobetzeko. Azken deialdian,

Eraikal-13, guztira 916.637 euroko zenbatekoa banatu da laguntzen bitartez, 166 proiektu

egiteko.

Proiektu horiek honako lurralde-banaketa hau dute: Bizkaiak % 56 hartzen du, Gipuzkoak % 28

eta Arabak gainerako % 16a.

4.33. taula Eraikal Programarekin diruz lagundutako proiektuak*

Araba Bizkaia Gipuzkoa GUZTIRA

Eraikal 1 36 32 147 215 Eraikal 2 1 15 84 100 Eraikal 3 21 31 56 108 Eraikal 4 20 42 117 179 Eraikal 5 25 42 47 114 Eraikal 6 43 60 113 216 Eraikal 7 9 45 83 137 Eraikal 8 13 127 95 235 Eraikal 9 9 82 36 127 Eraikal 10 8 146 49 203 Eraikal 11 9 106 63 178 Eraikal 12 17 115 53 185 Eraikal 13 27 96 43 166 GUZTIRA 238 936 989 1.363

* K-21 Ereduko parte-hartzeak ez dira kontuan hartu. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila



179

4.34. taula Eraikal Programaren bitartez esleitutako inbertsioen bilakaera

(eurotan)

Programa Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE

Eraikal 1 315.563 327.834 258.122 901.518 Eraikal 2 0 213.603 147.005 360.607 Eraikal 3 175.192 364.505 187.403 727.100 Eraikal 4 120.522 536.463 193.122 850.108 Eraikal 5 135.155 479.128 285.717 900.000 Eraikal 6 158.078 587.365 352.090 1.097.533 Eraikal 7 91.522 443.193 251.772 786.487 Eraikal 8 85.529 630.639 283.832 1.000.000 Eraikal 9 31.895 756.718 215.984 1.004.597 Eraikal 10 14.109 1.058.446 276.712 1.349.266 Eraikal 11 46.498 866.763 387.359 1.300.620 Eraikal 12 54.596 1.048.358 200.254 1.303.208 Eraikal 13 110.508 440.233 365.896 916.637 GUZTIRA 1.339.167 7.753.248 3.405.268 12.497.681

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila

Eraikal-13 deialdian aurkeztutako proiektuetatik 166 proiektu onartu dira. Horien artetik

azpimarratzekoa da kalitate-sistemen (ISO 18100), ingurumen-sistemen (OHSAS) eta laneko

arriskuak prebenitzeko sistemen ziurtapenak lortzeko programan izandako parte-hartzea, eta

Ekodiseinuaren UNE araua ezartzeko proiektuetan izandako parte-hartzea. Enpresa horietako

askok, gainera, hainbat ziurtagiri ezarri dituzte batera.

Zehazki, 70 enpresek hartu dute parte ISO 9001 ezartzeko programan (guztizkoaren % 42) eta

30 enpresek hartu dute parte ISO 14001 ezartzeko proiektuetan (% 19). Guztira, sistema horiek

ezartzeko proiektuek diruz lagundutako proiektu guztien % 63 hartzen dute (105 proiektu).

4.35. taula Eraikal-13 diru-laguntzen erabilera

Onartutako proiektuak Kop. Diru-laguntza

ISO 9001 ezarpena 39 196.626 ISO 14001 ezarpena 11 58.146 ISO 9001+ ISO 14001 ezarpena 10 72.592 OHSAS 18001 ezarpena 9 24.621 ISO 9001+ OHSAS 18001 ezarpena 11 67.635 ISO 9001+ISO 14001+OHSAS 18001 ezarpena 1 8.400 ISO 14001+ OHSAS 18001 ezarpena 7 43.915 UNE 150301 ezarpena 6 20.965 ISO 9001+UNE 150301 ezarpena 8 45.455 ISO 14001+UNE 150301 ezarpena 1 3.755 ISO 9001+ISO 14001+UNE 150301 ezarpena 1 5.885 Laborategien adostasuna, 410/2010 EDaren arabera 20 20.400 Prestakuntza/hedapena 22 61.110 Proiektuen kudeaketa 16 153.994 Eraginkortasun energetikoa 1 34.500 Sentsibilizazioa, prebentzioa 1 18.786 Gidak / tresnak 2 79.850 GUZTIRA 166 916.637


Ondoren, sektoreko enpresetan ISO 9001 eta ISO 14001 ziurtapenen bilakaera aztertuko da,

betiere Eraikal-en ziurtatutako enpresei dagokienez. Gauzak horrela, 2011ko abenduko Euskal



180

Autonomia Erkidegoko eraikuntzako enpresen egoera-maparen informazioaren arabera, sektoreko

576 enpresa zeuden ISO 9001 arauaren arabera ziurtatuta; eta horietatik, 340 etxebizitzek

Eraikal programan hartzen zuten parte, hots, guztizkoaren % 59.

Arkitektura-azterlanen arabera, Eraikal-en inpaktua are handiagoa da, 2011n ISO 9001 arauaren

araberako ziurtapena duten 163 enpresetatik, enpresen % 80k (130 enpresek) Eraikal programari

esker lortu dute ziurtapena.

4.42. grafikoa ISO 9001 ziurtapenen bilakaera

EJSN 41, 42, 43 eta 68*. Eraikuntza eta Higiezinen Jarduerak.

195243 272 301 342 364 387

432 443497

576

15 38 66 78 106 146 165 175 193239

287340

524

0100200300400500600700

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

En

pre

sa k

op

.

Enpresak guzt ira Eraikal enpresak

EJSN 742. Arkitektura Estudioak.

1433

5480

97 100117 124

142 142163

130116106

9180706147

281420

50

100

150

200

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

En

pre

sa k

op

.

Enpresak guztira Eraikal enpresak

*EJSNko aldaketak. Eraikuntza: EJSN 41, 42 eta 43 (antzinako 45). Higiezin-jarduerak: EJSN 68 (antzinako 70). Arkitektura Estudioak: EJSN 71.1 (antzinako 74.2) Iturria: Euskal Autonomia Erkidegoko eraikuntza-enpresen kokapen-mapa. 2011ko abendua. Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.

ISO 14001 arauaren araberako ingurumen-ziurtapenei dagokienez, eraikuntzaren eta higiezin-

jardueren sektoreko 240 enpresek zuten 2011ko abenduan dagokien ingurumen-ziurtagiria.

Enpresa horien erdiak baino gehiagok (guztizkoaren % 51) hartu du parte Eraikalen.



181

4.43. grafikoa ISO 14001 ziurtapenen bilakaera


13 27 4364 72 81 95

138162 177

240

8 17 24 33 37 46 6388

122

236

4210

4080

120160200240280

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

En

pre

sa k

op

.


* EJSN aldaketak. Eraikuntza: EJSN 41, 42 eta 43 (antzinako 45). Higiezin-jarduerak: EJSN 68 (antzinako 70) Iturria: Euskal Autonomia Erkidegoko eraikuntza-enpresen kokapen-mapa. 2011ko abendua. Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.

Bestalde, nabarmendu behar da azken urteetan nabarmen gehitu direla sektorean OHSAS 18001

arauaren araberako laneko arriskuen prebentzioko ziurtapenak. Horrela, data honetara arte,

eraikuntzaren eta higiezinen jardueren sektoreko 202 enpresek lortu dute ziurtapen hori, eta

gehikuntza handia da 4.46 grafikoan ikus daitekeen bezalaxe. Horrez gain, 138 enpresek lortu

dute ziurtapena Eraikalen parte hartzeari esker.

4.44. grafikoa OHSAS 18001 ziurtapenen bilakaera


8 1843

67

113

172202

32

81101

138

16850

4080

120

160200240

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

En

pre

sa k

op

.


* EJSN aldaketak. Eraikuntza: EJSN 41, 42 eta 43 (antzinako 45). Higiezin-jarduerak: EJSN 68 (antzinako 70) Iturria: Euskal Autonomia Erkidegoko eraikuntza-enpresen kokapen-mapa. 2011ko abendua. Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.

4.1.8. Lan-segurtasuna eraikuntzan

2005. urtean, Sailak eta VISESAk akordio bat sinatu zuten –hitzarmen bidez ezarrita– sektorean

ordezkaritza gehien duten sindikatuekin. Akordio horren bidez, lan-baldintza egokiak errazten

dituzten irizpideak eta jardunak finkatzen dira. Ekimen horren emaitzak oso positiboak izan dira

eta oso lagungarriak izan dira herri-lanetako istripuen kopurua murrizteko; izatez, obren

osotasunean erregistratutakoak baino askoz ere txikiagoak dira.



182

Dena dela, azken urtean Sailaren eta VISESAren obretan lan-ezbeharrek gora egin dute. Mila

langileko 44 istripuko indizea erregistratu da, eta 2010ean mila biztanleko 28 izan ziren. Hortaz,

azken urteetan hautemandako beheranzko joera argia hautsi da.

Gehikuntza hori gertatu bada ere, eraikuntzaren sektorearen osotasunean erregistratutako

ezbeharren kopuruarekin alderatuta desberdintasunak oso handiak dira. Osalanen datuen

arabera, Euskal Autonomia Erkidegoan eta obren osotasuna kontuan hartuta, mila biztanleko 91

ezbehar erregistratu dira. Ikus 4.47. grafikoa.

4.45. grafikoa Laneko ezbeharren eraginaren indizea eraikuntza-sektorean

63,9 62,142,7 49,9

40,528,4

44,5

90,7108,0108,4

126,7126,3141,0142,7

020406080

100120140160

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011Erag

in-in

dize

a (is

trip

u ko

p. 1

.000

bi

ztan

leko

)

Saila + Visesa Osalan


4.1.9. Etxebide – Etxebizitzaren Euskal Zerbitzuaren jarduera

a) Etxebizitza babestua eskatzeko espedienteen kudeaketa

Etxebide-Etxebizitzaren Euskal Zerbitzuak 2011ko amaieran etxebizitza eskatzeko 84.376

eskaera-espediente erregistratu zituen17. Nabarmendu behar da eskaera horietako asko pertsona

bakar bati dagozkien espedienteetan barnean hartzen direla (guztizkoaren % 69) eta

espedienteen gainerako % 31 bi pertsona gutxienez dagozkiela.

Guztizko eskari horretatik, 31.007 eskatzaile erosteko zein alokatzeko etxebizitza bat eskuratzeko

eskabideak ziren. Zentzu horretan, ezin da ahaztu 2012an onartutako izena emateko eta

esleitzeko prozesuari buruzko araudi berriarekin ezinezkoa izango dela bi edukitza-erregimenetan

izena ematea, eta, ondorioz, izena emateko unean bietako bat aukeratu beharko dela.

Dena dela, alokairua soilik eskatzen duten eskabideen kopuruan izan den hazkunde handia

nabarmendu behar da: 2005ean izen-emate guztien % 21 izatetik, 2011n, % 38ra iritsi dira,

guztira 32.261 eskabiderekin.

17 Eskari garbia da, hau da, alokairu-erregimeneko babes ofizialeko etxebizitza bat edo Bizigune programako etxebizitza bat okupatzen ari diren inskribatuak edo babes ofizialeko etxebizitzen zozketetan hautatutakoak kenduta.



183

4.36. taula Eskatutako eskuratze-erregimena. 2011n Etxebiden inskribatuta dauden biztanleak*

Kopurua guztizkoaren gaineko %

EROSKETA Etxebizitza berria erostea 50.925 60,4 Bigarren eskuko etxebizitza erostea 35.444 42,0 Etxebizitza tasatua erostea 26.120 31,0 ALOKAIRUA 0,0 Zuzkidura-bizitokiak 14.296 16,9 Etxebizitza soziala alokatzea 53.297 63,2 BOE alokatzea 53.115 63,0 Bizigune big. esk. etxebizitza librea alokatzea 37.136 44,0 Bilboko udal-etxebizitza alokatzea 20.557 24,4 EROSKETA SOILIK 21.108 25,0 ALOKAIRUA SOILIK 32.261 38,2 EROSKETA ETA ALOKAIRUA 31.007 36,7 GUZTIRA 84.376 100,0

* Etxebiden izena emateko unean hainbat etxebizitza mota eta eskuratze-erregimen hautatzeko aukera ematen zaie; horien artean bakarra edo aukera guztiak hauta daitezke. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.

Etxebizitza babestuen eskatzaileen erregistroan izena emandakoen bolumen handia eta esleitzeko

prozesuen konplexutasuna kontuan izanik, kudeaketa-ahalmen handia izan behar da. Izatez,

2011. urtean, guztira etxebizitza-eskabideen 71.741 espedientek sortu zuten izapideren bat

Etxebiden.

Zehazki, 2011n guztira 19.061 espediente alta izan dira, eta 20.921 espediente izan dira baja,

hainbat arrazoirengatik (ikus 4.41 taula). Horrez gain, 9.143 eskabideren inskripzioa ukatu da,

eta 22.616 espedientek dokumentazioan okerren bat zuzendu behar izan dute.

4.37. taula Etxebiden baja hartzearen arrazoiak

Bajaren arrazoia Kopurua %

Laurtekoa ez berritzea 7.824 38,6 Etxebizitza esleitzea 6.025 29,7 Etxebizitza izatea 3.528 17,4 Eskatzen diren sarrerak ez ziurtatzea 1.390 6,9 Bigarren aldiz uko egitea 551 2,7 Eskatzaileak eskatzea 422 2,1 Espedientea artxibatzea 263 1,3 EAEn erroldatuta dagoen ez egiaztatzea 218 1,1 Jakinarazpenak ezinezkoak izatea 70 0,3 Lehen aldiz uko egitea 33 0,2 Gehieneko sarrerak gainditzea 32 0,2 Beste eskaera bat aurkeztea 13 0,1 Heriotza 13 0,1 Erosketan gutxieneko sarrerak ez ziurtatzea 1 0,0 Benetan EAEn ez bizitzea 1 0,0 GUZTIRA 20.921 100,0




184

b) Hiritarrei arreta ematea

Hiritarrei arreta emateko zerbitzuak (www.etxebide.info) guztira 498.698 bisitaldi eta 8.043

kontsulta izan ditu 2011. urtean.

Bestalde, Etxebide zerbitzuak guztira 172.092 komunikazio idatzi egin ditu 2011n. Kopuru

horretatik, % 31 sustapenetan onartzeko edo baztertzeko komunikazioak izan dira (52.504

komunikazio); zozketetarako gonbidapenak, berriz, komunikazioen % 15 izan dira (28.872) eta

komunikazioen % 13 dokumentazioan okerrak zuzentzeko egindako komunikazioak dira (23.083).

Halaber, Etxebide etxebizitza babestuko 21.309 eskatzailerekin jarri da harremanetan

(komunikazioen % 12) haien espedienteari baja eman zaiola edo artxibatuta geratu dela

jakinarazteko, eta beste 9.036 eskatzailerekin jarri da harremanetan erregistroan inskribatu ez

izanaren berri emateko. Zerbitzuan alta eman zaiela jakinarazteko 18.838 komunikazio egin dira

(guztizkoaren % 11).

4.38. taula Etxebide zerbitzuan jasotako kontsulten bilakaera

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Kontsultak, guztira 7.258 8.812 10.142 13.218 13.561 8.166 8.043 Web-orrirako bisitak, guztira 412.461 652.958 643.663 575.537 585.573 551.073 498.698 Komunikazio idatziak, guztira 181.170 147.837 155.214 183.884 164.154 146.411 172.092


4.39. taula Etxebiden 2011n idatzitako komunikazioak.

Komunikazio mota Kopurua %

Sustapenetan onartzea eta baztertzea 52.504 30,5 Zozketara gonbidatzea 28.872 16,8 Dokumentazioko akatsak zuzentzea 23.083 13,4 Espedientea artxibatzea edo baja ematea 21.309 12,4 Alta ematea 18.838 10,9 Laurtekoa berritzeko jakinarazpena 18.450 10,7 Inskripzioa artxibatzea edo ukatzea 9.036 5,3 GUZTIRA 172.092 100,0


Bestalde, Zuzenean zerbitzuak 48.435 dei jaso ditu 2011n. Dei horiek hiru kategoriatan sailkatzen

dira: etxebizitza babestuko eskatzaileak, zozketak eta etxebizitza babestuetako esleipendunak18.

Etxebizitza babestuko eskatzaileek egiten dituzte dei gehien (34.594 dei, % 71), zozketei deien %

19 dagokie (9.228 dei) eta esleipendunei gainerako % 9a (4.553 dei).

Aurrez aurreko arretari dagokionez, Zuzenean zerbitzuak guztira 132.750 kontsulta erantzun ditu

2011n. Arreta jaso duten pertsonen % 90 etxebizitza babestuko eskatzaileak dira, % 6 etxebizitza

babestu baten esleipendunak dira, eta % 4 zozketekin lotzen diren kontsultak dira.

18 Ezin da bereizi 2. zozketaren zain dauden behin-behineko esleipenak diren edo kontratua ontzat ematearen zain dauden behin betiko esleipendunak diren. Era berean, etxebizitza babestuko maizterren kasuak ere izan daitezke.



185

4.40. taula 2011n, Zuzenean arreta-zerbitzuan jasotako deiak eta aurrez aurre emandako arreta

JASOTAKO DEIAK AURREZ AURREKO ARRETA Kontsulta mota

Kopurua % Kopurua %

Etxebizitza babestuko eskatzailea 34.594 71,4 119.857 90,3 Zozketak 9.288 19,2 5.644 4,3 Babes publikoko etxebizitzen esleipendunak 4.553 9,4 7.249 5,5

GUZTIRA 48.435 100,0 132.750 100,0


Azkenik, aurrez aztertutako Etxebideren web-orriaren bisitez gain, Etxebizitza Sailaren web-orriak

233.749 bisita izan ditu 2011n, Bizilagun zerbitzuak 44.065 bisita zenbatu ditu, eta Etxebizitzaren

Euskal Behategiaren web-orriak guztira 13.563 bisita izan ditu 2011n.

4.41. taula Web-orrietarako bisitak, 2011n.

Dei mota Kopurua

ETXEBIDE • Etxebideren web-orrirako bisitak 498.698 • Bisitari bakarrak 255.460

ETXEBIZITZA SAILA • Sailaren web-orrirako bisitak 233.749 • Bisitari bakarrak 156.472

BIZILAGUN • Web-orrirako bisitak guztira 44.065

ETXEBIZITZAREN BEHATEGIA • Web-orrirako bisitak guztira 13.563


c) Zozketak eta esleipenak

Etxebidek, 2011. urtean, guztira 19 sustapeneko zozketak egin ditu, hau da, guztira 1.322

etxebizitza zozketatu ditu etxebizitza babestuko eskatzaile gisa izena emandako pertsonen

artean. Guztizko horretatik, % 30 alokairu-erregimenean esleitutako etxebizitzak dira, eta % 70

salerosketa-erregimeneko etxebizitzak dira. Bi urteen osotasunari (2010 eta 2011) erreparatuta,

2.756 etxebizitza zozketatu dira, eta alokairu-erregimenak guztizkoaren % 41 hartzen du.



186

4.42. taula Etxebidek 2010ean eta 2011n zozketatutako etxebizitzak.

2010 2011 Guztira 2010-2011

Errentamendua 742 392 1.134 BOE 200 20 220 Etxebizitza soziala 542 372 914 Azalera-eskubidea 599 924 1.523 BOE 599 924 1.523 Etxebizitza soziala 0 0 0 Jabetza 93 6 99 BOE 93 6 99 Etxebizitza soziala 0 0 0 GUZTIRA 1.434 1.322 2.756 BOE 892 950 1.842 Etxebizitza soziala 542 372 914


Babes modalitateari dagokionez, 2010ean eta 2011n zozketatutako etxebizitzen bi heren babes

ofizialeko etxebizitzak dira, eta heren bat etxebizitza sozialen modalitatearekin lotzen da.

4.46. grafikoa Zozketatutako etxebizitzen banaketa, tipologiaren eta edukitza-erregimenaren arabera 2010ean eta 2011n guztira zozketatutako etxebizitzak.

EDUKITZA ERREGIMENA BABES TIPOLOGIA

Jabetza% 3,6

Errentamendua

% 41,1Azalera-

eskubidea% 55,3

BOE% 66,8

Etxebizitza soziala% 33,2


2011n zozketatutako etxebizitzen banaketa geografikoari dagokionez, ikus daiteke Bizkaian

metatzen direla etxebizitza asko; izatez, zozketatzen diren etxebizitzen % 54 hartzen ditu (719

etxebizitza). Gipuzkoan etxebizitzen % 31 metatzen da (403 etxebizitza) eta Araban gainerako %

15a (200 etxebizitza).

Datu horiek agerian uzten dute Arabak protagonismo handia galdu duela etxebizitza babestuaren

eskaintzaren osotasunean; izatez, aurreko urteetan zozketatutako etxebizitzen erdia baino

gehiago metatzen zuen (% 54 2010. urtean). Horrela, Etxebizitza Bideratzeko Planak ezarritako

lurralde-estaldura berrorekatzeko helburua lortzen laguntzen da.

Zozketatutako etxebizitzen guztizkoa EAEko 12 udalerritan banatzen da: Arabako bi udalerri,

Bizkaiko sei udalerri eta Gipuzkoako lau udalerri.



187

4.43. taula 2011n zozketatutako etxebizitzen banaketa geografikoa

Udalerria/herrialde Sustapenak Etxebizitza kop.

Legutio 1 36 Gasteiz 1 164 ARABA GUZTIRA 2 200 Abadiño 1 54 Basauri 1 32 Bilbo 3 177 Durango 2 170 Santurtzi 1 16 Sestao 2 270 BIZKAIA GUZTIRA 10 719 Beasain 1 13 Hernani 4 172 Mutriku 1 75 Pasaia 1 143 GIPUZKOA GUZTIRA 7 403 GUZTIRA 19 1.322


Etxebidek egindako zozketez gain, udal batzuk haien etxebizitza-zozketak egin dituzte

Etxebideren zerrendak erabilita. Zehazki, prozedura horren bidez 679 etxebizitza zozketatu da

2011n. Halaber, beste udal batzuk haien zerrendak erabilita egin dituzte zozketak: 474

etxebizitza. Gauzak horrela, 2011n zozketatutako etxebizitza babestuak 2.546 dira.

4.44. taula 2011n zozketatutako etxebizitza babestuak

Zozketatutako etxebizitza babestuak Araba Bizkaia Gipuzkoa GUZTIRA

Etxebideren eskatzaileen artean guztira zozketatuak 246 990 836 2.072 • Hasiera-ordenarekin Etxebidek zozketatuak 200 719 403 1.322 • Etxebideren zerrendekin Udalek zozketatuak 2 270 407 679 • Pribatuek zozketatuak 44 1 26 71

Udalek haien zerrendekin zozketatuak 1 149 324 474 GUZTIRA 247 1.139 1.160 2.546


d) Etxebizitza babestuei uko egitea

Etxebidek aurrean duen kudeaketa-arazo nagusietako bat da etxebizitza babestuen esleipenetan

gertatzen diren uko-egiteak eta porrot egiten duten esleipen-prozesuak, hau da, hainbat arrazoi

tarteko (esate baterako esleipendun suertatzen diren unean beste etxebizitza baten jabe diren

pertsonak) arrakastaz amaitu ezin izan diren esleipen-prozesuak. Egoera horiek prozedura

oztopatzen dute, epeak luzatuta eta arras zailduta esleipen-prozesua.

Gaur egun euskal gizarteak bizi duen krisialdi ekonomikoaren eraginez, ugaritu egin da nabarmen

etxebizitza babestuen esleipen bati uko egiten dioten eskatzaileen kopurua, hortaz, Etxebizitza,

Herri Lan eta Garraio Sailak lehentasuna eman dio esleipen-prozesuen eraginkortasuna hobetzeko

helburuari.

Horrela, 4.49 grafikoan ikus daitekeen moduan, 2008. urtera arte uko-egiteak ugarituz joan ziren,

jardueraren hazkundearen eraginez. 2006. urtera arte urteko uko-egiteen bolumena 1.000



188

unitatekoa zen; 2008an 2.500 uko-egite erregistratu ziren. Dena den, 2009tik aurrera

krisialdiaren eragina areagotzen hasi zen eta 5.500 uko-egite inguru erregistratu ziren.

Testuinguru zail horrek orain arte ezagutu ez den egoera batera eraman du EAE, hau da,

etxebizitza babestu jakin batzuk esleitzeko zailtasun handiak daude.

4.47. grafikoa ETXEBIDEk kudeatutako uko-egiteen bilakaera (2000-2011)

1.0721.705

614

2.488

5.1225.1235.492

770471 1593

01.0002.0003.0004.0005.0006.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

nº re

nunc

ias


2011n erregistratutako uko-egiteen banaketa geografikoari dagokionez, lehenik eta behin Araban

erregistratutako bolumen handia nabarmendu behar da: guztizkoaren % 70 baino gehiago metatu

dira Araban, hau da, 3.582 uko-egite. Uko-egiteen % 17 Bizkaian metatu dira (852) eta

gainontzeko % 13a Gipuzkoan (688 uko-egite).

4.48. grafikoa ETXEBIDEk kudeatutako uko-egiteen banaketa, lurralde historikoka

27,341,0

100,0

31,9

35,217,6

42,331,0

24,8 20,920,2 16,6

2,133,3 29,0 29,0 30,4 27,9 15,7 15,9 10,0 13,4

53,4 59,669,969,863,2

45,366,0

31,4

100,025,7

% 0

% 20

% 40

% 60

% 80

% 100

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

%



4.49. grafikoan kudeatutako uko-egiteen bilakaera aztertuko da, betiere zozketatutako babes

publikoko etxebizitza moten arabera. Ikus daiteke etxebizitza erosketa-erregimenean esleitutako

etxebizitza berriek pisu handia dutela erregistratutako uko-egiteen osotasunean.



189

4.49. grafikoa ETXEBIDEk kudeatutako uko-egiteen bilakaera, etxebizitza motaren arabera (2000-2011).

SALGAI JARRITAKO ETXEBIZITZA BERRIAK

349 4803591.170

1.835

2.8562.859

249311 14520

5001.0001.5002.0002.5003.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011*

nº re

nunc

ias

SALGAI JARRITAKO ETXEBIZITZA TASATUAK

37

51

58

010203040506070

2 0 0 0 2 0 0 1 2 0 0 2 2 0 0 3 2 0 0 4 2 0 0 5 2 0 0 6 2 0 0 7 2 0 0 8 2 0 0 9 2 0 10 2 0 11*

Uko

-egi

teen

kop

.

SALGAI JARRITAKO ETXEBIZITZA ERABILIAK

54 11012

181 139

611492

4700 100

100200300400500600700

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011*

Uko

-egi

teen

kop

.

BIZIGUNE PROGRAMA

449 568

2

740 656821

1.424

19100 20

0400

8001.200

1.600

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011*

Uko

-egi

teen

kop

.

ALOKAIRUKO ETXEBIZITZA SOZIALAK

192

354

190 270

538542419

176

160 800

100200300400500600

2 0 0 0 2 0 0 1 2 0 0 2 2 0 0 3 2 0 0 4 2 0 0 5 2 0 0 6 2 0 0 7 2 0 0 8 2 0 0 9 2 0 10 2 0 11*Uko

-egi

teen

kop

.

ALOKAIRUKO BOE

28

193

51 90 111

292240

107

00 300

50100150200250300

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011*Uko

-egi

teen

kop

.

*Tipologiaren arabera banatzeke daude 2011n izandako 1.838 uko-egite. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.



190

Bestalde, uko-egiteen kopuruak ezagutu duen bilakaera aztertzean, esleitutako etxebizitzen

kopurua hartu behar da kontuan, bi aldagaiak zuzenean erlazionatuta baitaude. 4.49. taulan

azken hiru urteetan guztira izapidetutako uko-egiteak/esleipenen guztizkoa ratioa aztertzen da.

Horren arabera, Araban ratioa askoz ere handiagoa dela ikus daiteke, 2 uko-egite esleipen

bakoitzeko 2009an, hain zuzen. Gipuzkoan eta Bizkaian 1etik beherako kopuruak erregistratu

dira.

Esleipenak kontuan hartuta lortutako ratioari dagokionez, 2009an uko-egiteek agerpen handiagoa

eduki dute hiru lurralde historikoetan, eta ondorengo urteetan murriztuz joan da pixkanaka ratioa,

esleipen gehiago egin izanaren ondorioz.

4.45. taula Kudeatutako uko-egiteak/esleipenak ratioaren bilakaera, lurralde historikoen arabera

Uko-egiteak/esleipenak ratioa Lurralde historikoa 2009 2010 2011

Araba 2,10 1,72 1,20 Bizkaia 0,82 0,68 0,61 Gipuzkoa 0,73 0,41 0,51 GUZTIRA 1,29 1,05 0,89

Bestalde, uko-egiteen arazoari huts egin duten esleipenen gorakada handia gaineratu behar zaio.

Gauzak horrela, esleipen-prozesua kudeatzeko orduan, hainbat egoera gertatzen da, nahiz eta

zentzu hertsian ez diren uko-egite gisa zenbatzen, eta, era berean, esleipen-prozesua izugarri

zailtzen dute. Kontuan izan behar da, 2011n, VISESAk guztira gauzatu ezin izan diren 1.032

esleipen kontabilizatu dituela, erosketetarako etxebizitza babestuak esleitzeko prozesuetan.

Kudeaketa-arazoak are agerikoagoak dira Alokabidek kudeatutako hainbanaketa-eragiketetako

bigarren eskuko etxebizitza-esleipenei erreparatzen badiegu. Izan ere, azken urte hauetako

bilakaera gorantz ari da egiten, 2011n gauzatu ezin izan diren 1.538 esleipenetara iritsi arte (+ %

38, 2010arekiko).

Azkenik, Bizigune programa aintzat hartuta, adierazi behar da, 2011n formalizatutako 995

kontratuak lortzeko, guztira 1.814 esleipen-prozesuk huts egin zutela. Itzulitako jakinarazpenak

dira Programa honetan gertatzen diren kudeaketa-arazorik handienetako bat.

4.1.10. BIZILAGUNen jarduera

BIZILAGUN doako zerbitzu publiko eta unibertsal bat da, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak

hiritarrei eskaintzen diena auzokideen elkarteetan edo errentarien eta maizterren arteko

erlazioetan sortzen diren informazio beharrei erantzuteko. Era berean, bitartekaritza- eta

adiskidetze-zerbitzua eskaintzen du, auzokideen artean zein etxebizitza alokatzen duten

pertsonen eta etxebizitza horien jabeen artean sortzen diren gatazkak eta eztabaidak ebazteko.

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren egitura organikoa eta funtzionala ezartzen duen

azaroaren 24ko 607/2009 Errege Dekretuak jasotzen ditu BIZILAGUNek egiten dituen zerbitzuak.

Ikus 4.50. taula.



191

4.46. taula BIZILAGUNek egiten dituen zerbitzuak

BIZILAGUNEK EGITEN DITUEN ZERBITZUAK

Informazio profesionala, jabeei zein maizterrei, jabetza horizontalaren arloan Informazio profesionala, errentariei zein maizterrei, hiri-errentamenduen arloan. Bitartekaritza eta adiskidetzea, higiezinen jabeen artean eta jabeen eta maizterren artean sortzen diren auzietan Fidantza-gordailua Ematen den informazio idatzia: • Jabetza Horizontalaren Legea • Hiri-errentamenduen legea • Errentamendu-kontratuen ereduak


BIZILAGUNekin harremanetan jartzeko hiru bide daude: telefonoz, Zuzenean zerbitzuaren bidez

(012); BIZILAGUNen web-orriaren bidez; eta Etxebizitzako lurralde-ordezkaritzetara bertaratuta,

funtzio horiek betetzeaz arduratzen baitira. 4.51. taulan aurkezten dira zerbitzu hori egiteko

Ordezkaritzek dituzten bitartekoak eta egitura.

4.47. taula BIZILAGUNen funtzioak egiteko Ordezkaritzen egitura eta bitartekoak

ETXEBIZITZA SAILAREN LURRALDE ORDEZKARITZAK

Langileak Aholkulari juridikoak EOErako, bitartekaritza eta adosteetarako, eta kontsulta konplexuetarako Bitarteko teknikoak jabetza horizontalaren eta hiri-errentamenduaren arloko kontsultetarako eta aholkularitzarako, eta errentamendu-fidantzen kontrol ekonomikorako. Administrazio-laguntzaileak fidantzak erregistratzeko eta itzultzeko, banku-mugimenduen jarraipena egiteko eta Etxebizitza eta Ogasun Sailerako hiruhileko likidazioak egiteko. Zerbitzuaren ezaugarriak Zerbitzua bertaratuta egingo da, aurrez telefono bidez hitzordua hartuta.


Bestalde, BIZILAGUNen web-orriak guztira 44.065 bisita izan ditu 2011n (ikus 4.45. taula), hau

da, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren web-orrira egindako bisita guztien % 19.

Web-orria bisitatuta, BIZILAGUNen zerbitzuak eta funtzioak ondo ezagutzeko aukera ematen du,

eta erraz eskura daiteke gizabanako bakoitzak une jakin batean behar duen informazioa.

BIZILAGUNen web-orriaren bidez jabe, auzokide, errentari eta maizter gisa ditugun eskubideen

eta betebeharren informazioa eskura daiteke, eta sor daitezkeen zalantzak argitzeko

orientabideak ere eskaintzen ditu.

4.1.11. Babes publikoko parkearen erabilerari buruzko kontrola

a) Ikuskapena eta iruzurren ondoriozko zigorra

Etxebizitza babestuko parkearen funtzio soziala Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta

Garraio Sailaren helburua eta eskumena da. Helburu horrekin, Sailak sistematikoki egiten ditu

etxebizitza babestua ikuskatzeko lanak, egon daitezkeen irregulartasunak hautemateko eta

balizko arau-hausleak zigortzeko.

Ikuskapen-funtzioa ofiziozko funtzioa da azaroaren 24ko 607/2009 Dekretua onartu zenetik,

Etxebizitza Babestuaren Ikuskapen Zerbitzua sortuta. Lurralde Ordezkaritza bakoitzak



192

ikuskatzaile-taldea du, eta horien funtzioa etxebizitza babestuen parkea ikuskatzea da.

Horrenbestez, eta beste zeregin batzuen artean, etxebizitzak bisitatu behar dituzte, horietan gerta

daitezkeen irregulartasunak hautemateko. Ikuskatzaileek etxebizitza behar bezala okupatzen eta

erabiltzen dela eta administrazioak baimendutako pertsonek ohiko etxebizitza iraunkor gisa

erabiltzen dutela egiaztatu beharko dute.

2004-2011 aldian, guztira 54.515 etxebizitza ikuskatu dira, eta guztira 65.094 ikuskapen-fitxa

bildu dituzte; izan ere, etxebizitza berean ikuskapen bat baino gehiago egin ahal izan da hainbat

unetan.

4.50. grafikoa Sailak ikuskatutako etxebizitzen bilakaera metatua

8.04719.577

31.032 38.576 43.304

65.09453.38646.993

41.639

33.377

20.706

8.2183.624

54.51547.961

3.5750

10 .0 0 0

2 0 .0 0 0

3 0 .0 0 0

4 0 .0 0 0

50 .0 0 0

6 0 .0 0 0

70 .0 0 0

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.

Ikuskapen-fitxak Etxebizitza bisitatuak


Guztira 7.607 kasutan hauteman da irregulartasunen bat, eta 1.246 kasutan ireki dira zigor-

espedienteak. Azkenik, isuna duten kasuak, hau da, zigor ekonomikoa ezarri zaien kasuak, 806

dira, hasiera batean irregulartasunen bat zutela hautemandako kasuen % 11 eta guztira

bisitatuko etxebizitzen % 1,5.

2011n oinarrituta, 6.566 etxebizitza ikuskatu da, eta horietatik 81ek merezi dute zigorra (bisiten

% 1,2). Bilakaerari dagokionez, bisitatutako etxebizitzen kopurua gehitu egin da, etengabe atzera

egin zuen aldi baten ondoren.

4.51. grafikoa Sailak ikuskatutako etxebizitzak eta zigorra izan duten kasuak

6.5664.6574.728

7.54411.45511.530

4.4723.563

51

178 169

91

5381

94 89

02.0004.0006.0008.000

10.00012.00014.000

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110

50

100

150

200

Zigo

rra

izan

dut

en

kasu

en k

op.


2004-2011 aldian, 806 zigor ezarri dira eta guztira 1,74 milioi euro dagokie, hau da, zigorreko

batez besteko zenbatekoa 2.160 eurokoa da. Horri dagokionez, adierazi behar da hautemandako



193

arau-hausteak hiru kategoriatan sailkatzen direla: arinak, larriak eta oso larriak. Ezartzen diren

isunak egindako arau-haustearen larritasunaren araberakoak dira, 30,5 € eta 6.010,12 €

artekoak.

2004-2011 aldian egin diren bisiten lurralde-banaketa hau da: Bizkaian guztizko bisiten % 41,

Gipuzkoan % 30 eta Araban % 29. Isuna duten kasuei dagokienez, berriz, Araban metatzen da

gehien, guztizkoaren % 43, gero Gipuzkoan, guztizkoaren % 34, eta azkenik, Bizkaian

guztizkoaren % 23.

4.52. grafikoa Eusko Jaurlaritzaren Babes Ofizialeko Etxebizitzen ikuskapenaren emaitzen lurralde-banaketa, 2004-2011

28,2 28,8 38,3 42,8 36,9

41,8 41,134,8 23,2 29,3

29,9 30,1 26,9 34,0 33,8

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Fichasinspección

Viviendasvisitadas

Casosirregulares

Casos consanción

Importesanciones

% s

obre

tota

l CA

PV Gipuzkoa

Bizkaia

Álava


Dena dela, datuek agerian uzten dute Bizkaian jarritako isunek batez besteko zenbateko

handiagoa dutela (2.731 €), Gipuzkoan (2.145€) eta Araban (1.863 €) jarritakoek baino.

2011. urteari dagozkion 81 isunetan oinarrituta, zenbatekoa guztira 185.823 €-koa izan da, hau

da, batez beste 2.294 € isun bakoitzeko. Lurralde historikoen arabera, Bizkaiko isunen batez

bestekoa da handiena (2.933 €), eta, gero, Gipuzkoakoena (2.457 €), eta azkenik Arabakoena

(1.860 €).

4.53. grafikoa Isunen batez besteko zenbatekoa, Lurralde Historikoen arabera, 2011

1.860

2.9332.457

2.294

0300600900

1.2001.5001.8002.1002.4002.7003.000

Isunen batez besteko zenbatekoa

Euro

/ is

una

Araba

Bizkaia

Gipuzkoa

EAE


b) Eroslehentasunak eta atzera-eskuratzeak

Bestalde, parkearen erabilera egokia bermatzeko, eta etxebizitza babestuak okupatzen dituzten

pertsonek indarrean dagoen Araudiak eskatzen dituen baldintzak betetzen dituztela ziurtatzeko,



194

Etxebizitza Sailak eroslehentasuneko eta atzera eskuratzeko eskubideak baliatzen ditu, edo, hala

badagokio, salmenta-eskaintza baten bidez ituntzen du salerosketa.

Gauzak horrela, 2011n, 232 transmisio-eragiketa kontu-hartu da. 2009. urtean gehieneko balioa

erregistratu ostean, bi urtez jarraian egin du behera kopuru horrek. Eragiketa kopuru horretan,

eroslehetasuneko eta zuzeneko erosketako 26 eragiketa daude, eta 206 salmenta-eskaintza.

232 eragiketa horien lurralde banaketa hau da: Gipuzkoan % 38 (88 eragiketa), Araban % 33 (76

eragiketa) eta Bizkaian % 29 (68 eragiketa).

4.54. grafikoa Eroslehentasuna aplikatu zaien etxebizitzak eta salmenta-eskaintzak

158187

287 269232

123123927861

050

100150200250300350

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.




195

4.1.12. Jardunen adierazleen laburpena

4.48. taula 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea bideratzeko Planaren etxebizitzaren arloko jardunen adierazleen laburpen-taula (I)

Adierazlea 2010 2011

Hasitako etxebizitza babestuak guztira (etxebizitza kop.) 4.950 4.540 • Hasitako alokairuko etxebizitzak 952 780 • Hasitako salerosketako/azalera-eskubideko etxebizitzak 3.998 3.760

Alokairuko sustapenetarako diru-laguntzak (etxebizitza kop.) 701 117 • Alokairuko etxebizitzak 666 96 • Zuzkidura-bizitokiak 32 21 • Landa-eremuko alokairua 3 0

Alokairuko sustapenetarako diru-laguntzak (milioi €) 17,49 3,18 • Alokairuko etxebizitzak 17,13 2,89 • Zuzkidura-bizitokiak 0,16 0,29 • Landa-eremuko alokairua 0,20 0,00

Alokairuko sustapenetarako subsidioak (milioi €) 11,87 0,94 JARDUN BABESGARRIETARAKO EMANDAKO MAILEGUAK

Mailegu kopurua 1.621 631 • Etxebizitza sustatzea 21 16 • Etxebizitzak birgaitzea 780 440 • BOE eskuratzea 745 149 • Etxebizitza erabiliak eskuratzea 64 17 • Errentamendu babestua eskuratzea 8 5 • Zuzkidura-bizitokiak 2 0 • Lurzorua eta urbanizazioak 1 4 Maileguen zenbatekoa (milioi €) 287,39 143,57 • Etxebizitza sustatzea 130,25 120,41 • Etxebizitzak birgaitzea 6,15 3,26 • BOE eskuratzea 78,37 14,52 • Etxebizitza erabiliak eskuratzea 6,61 1,90 • Errentamendu babestua eskuratzea 34,86 2,35 • Zuzkidura-bizitokiak 6,06 0,00 • Lurzorua eta urbanizazioak 25,00 1,13

Alokabidek kudeatutako parkea (etxebizitza kop.) 9.339 10.172 • Parke propioa 2.452 2.677 • Eusko Jaurlaritzaren parkea 2.257 2.577 • Biziguneren parkea 4.576 4.840 • Udalen parkea 57 78

Bizigune programa • Hartutako etxebizitzak (etxebizitza kop.) 4.741 4.802 • Maizterrekin egindako kontratuak (etxebizitza kop.) 4.347 4.506 • Jabeei ordaindutako alokairuko errenta (€/hil) 580,3 597,5 • Maizterrek ordaindutako alokairuko errenta (€/hil) 304,7 302,9 • Sailak Programari emandako diru-laguntza (milioi €) 22,29 23,15

Emantzipatzeko Oinarrizko Errenta • Hartzaile kopurua 6.560 6.576 • Eskaera kopurua 4.072 3.739

Etxebizitza babestuak eraikitzeko eskuratutako lurzorua (etx. kop.) 1.398 677 Eraikal Programa • Diruz lagundutako proiektu kop. 185 167 • Diru-laguntzen guztizko zenbatekoa (milioi €) 1,30 0,92

Etxebizitza babestuen ikuskapenak • Etxebizitza bisitatuen kopurua 4.657 6.566 • Isuna duten kasuen kop. 89 81 • Isunaren batez besteko zenbatekoa (€) 1.873 2.294

Eroslehentasunak eta atzera-eskuratzeak (etxebizitza kop.) 269 232




196

4.49. taula 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea bideratzeko Planaren etxebizitzaren arloko jardunen adierazleen laburpen-taula (II)

Adierazlea 2010 2011

ETXEBIZITZAK ETA ERAIKINAK BIRGAITZEA (etxebizitza kop.) 19.947 16.333 Birgaitzeko diru-laguntzen guztizko zenbatekoa (milioi €) 20,65 15,76 • Elementu komunak birgaitzeko partikularrentzako laguntzak 13,70 9,09 • Banakako birgaitzeko partikularrentzako laguntzak 1,14 0,84 • Auzokideen elkarteetarako laguntzak 5,80 5,83 Diru-laguntzen zenbatekoa, obra motaren arabera (milioi €) • 1. motako obrak: egitura eta eraikuntza egokitzeko lanak 14,66 10,81 • 2. motako obrak: bizigarritasun-baldintzak egokitzeko obrak 0,03 0,04 • 3. motako obrak: irisgarritasuna hobetzera zuzentzen diren

etxebizitzak egokitzeko obrak 5,32 4,66 • 4. motako obrak: akabera 0,43 0,25 Etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko maileguak • Mailegu kopurua 785 475 • Emandako maileguen zenbatekoa (milioi €) 5,99 3,55

HIRI ERABERRITZEKO PROGRAMAK Irisgarritasunerako programa • Diruz lagundutako proiektu kopurua 147 -- • Diru-laguntzen guztizko zenbatekoa (milioi €) 2,16 -- Hiri-eraberritzeko udalei zuzenean emandako diru-laguntzak, M€ 7,58 0,70 Hiriber programa • Diruz lagundutako proiektu kop. 45 -- • Diru-laguntzen guztizko zenbatekoa (milioi €) 15,0 --

ETXEBIDE: ETXEBIZITZAREN EUSKAL ZERBITZUA • Etxebizitza babestua eskatzeko espedienteen kop. 86.896 84.376 • Alokairuan soilik izena emandakoen %a % 30,7 % 38,2 • Alokairua onartzearen %a (alokairua soilik + bereizi gabea) % 69,7 % 75,0 • Alta berriak (espediente kop.) 14.976 19.061 • Bajak (espediente kop.) 19.137 20.921 Hiritarrei arreta ematea • Jasotako kontsulta kop. 8.166 8.043 • Etxebideren web-orrirako bisita kop. 551.073 498.698 • Sailaren web-orrirako bisita kop. 154.692 233.749 • Bizilagunen web-orrirako bisita kop. 47.913 44.065 • Etxebizitzaren Euskal Behategiaren web-orrirako bisita kop. 5.640 13.563 • Idatziz egindako komunikazioen kop. 146.411 172.092 Zuzenean: jasotako dei kop. 32.252 48.435 Zozketatutako etxebizitzak (guztizko etxebizitza kop.) 2.252 2.546 • Etxebide bidez zozketatuak 1.434 1.322 • Etxebideren zerrendekin Udalek edo pribatuek zozketatuak 694 750 • Udalek haien zerrendekin zozketatuak 124 474 Etxebizitza babestuei uko-egiteen kopurua 5.123 5.122




197

4.2. Etxebizitza-politikako laguntzen hartzaileen adierazleak

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren etxebizitza-politika publikoen jardunak 4.54. taulan

islatzen dira. Hortaz, laguntzak diru-laguntza moduan eta/edo mailegu kualifikatu moduan

jasotzeko aukera dago, interesen subsidiaziorik gabe edo subsidiazioarekin.

4.50. taula Eusko Jaurlaritzaren etxebizitza-politika publikoek babes ditzaketen jardunak

Babes daitezkeen jarduerak

Babes publikoko etxebizitza gisa kalifikatutako eraikuntza berriko etxebizitzak errentamenduan, salgai edo erabilera propiorako lagatzeko sustapena. Etxebizitza librea sustatzea errentamendu babestuan eskaintzeko. Babes ofizialeko etxebizitzak eta etxebizitza libre erabiliak eskuratzea, eskuratzaileak ohiko bizileku eta bizileku iraunkor gisa erabiltzeko. Babes publikoko etxebizitza eraikien titularrek lurzoru-eskubidearen jabetza erostea, azalera-eskubidean Etxebizitza erabilia alokatzea (errentamendurako laguntzak). Etxebizitzaren errentamendu babestua. Etxebizitzak erostea errentamendu babestuan jartzeko eta etxebizitzak lagatzea errentamendu babestuan eskaintzeko. Ondare urbanizatua eta eraikitakoa birgaitzea. Etxebizitzak jabetzan edo errentamenduan lagatzeko etxebizitzen sustapena xede duten birgaitze-jarduerak. Etxebizitza hutsak alokairuan eskaintzea. Zuzkidura-bizitokiak sustatzea eta eraikitzea. Landa-guneetan etxebizitzak birgaitzeko eta alokairuan jartzeko proiektu pilotuak gauzatzea, landa-ingurunea sustatzeko programa publikoen euskarri gisa. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

4.2.1. Etxebizitzen sustapenerako laguntzen hartzaileak

Alokairu-erregimeneko etxebizitza babestuen eta zuzkidura-bizitokien sustatzaileek eta

errentamendu babestuan jartzeko etxebizitza eskuratzen dituztenek funts galdurako diru-

laguntzak jaso ditzakete, baita mailegu kualifikatuak ere, interesak subsidiatuta.

2011. urtean, laguntza horien hartzaile nagusia Tolosako Udala izan da, guztizkoaren % 55

hartzen baitu (2,3 milioi euro). Laguntza horien bidez alokairuko 24 babes ofizialeko etxebizitza

eta 21 zuzkidura-bizitoki sustatu dira.

Bigarren lekuan, Construcciones Amenabar enpresak 1,2 milioi euro jaso ditu (guztizkoaren % 29)

Tolosan 44 etxebizitza sozial eraikitzeko. Azkenik, Txantxilla enpresen aldi baterako elkarteak

672.000 €-ko diru-laguntza jaso du, Hernanin 28 etxebizitza sozial eraikitzeko. 4.55. taulan ikus

daiteke diru-laguntzen hartzaileen eta alokairu-erregimeneko etxebizitzak sustatzeko diru-

laguntzen eta subsidioen hartzaileen zerrenda.



198

4.51. taula Errentamendu babestuko etxebizitzen sustapenerako diru-laguntzen eta subsidioen hartzaileak. 2010 eta 2011.

2010EKO LAGUNTZEN HARTZAILEAK

Hartzailea Etxeb. kop.

Diru-laguntza

Subsidioa Laguntzak

guztira

Etxebiz. batez b. laguntza

Alokairuko BOE sustapena Donostiako Etxegintza 130 5.410.000 2.942.932 8.352.932 64.253 Bilboko Udal Etxebizitzak 46 1.978.000 792.823 2.770.823 60.235 Areatza 1338., S.L. 9 360.000 271.496 631.496 70.166 Alokairuko etx. sozialen sustapena

Alokabide 156 2.808.000 2.040.900 4.848.900 31.083 EASP (1) 296 5.328.000 5.824.669 11.152.669 37.678 Usurbilgo Udala 29 1.247.000 0 1.247.000 43.000 Zuzkidura-bizitokiak Ibarrako Udala (2) 32 160.000 0 160.000 40.000 Landa-eremuen sustapena Antoñanako administrazio-batzordea

3 198.000 0 198.000 66.000

GUZTIRA 701 17.489.000 11.872.821 29.361.821 41.886

2011KO LAGUNTZEN HARTZAILEAK Alokairuko BOE sustapena Tolosako Udala 24 1.032.000 651.300 1.683.300 70.137 Alokairuko etx. sozialen sustapena

Txantxilla enpr. aldi bat. elkartea 28 672.000 0 672.000 24.000 Construcciones Amenabar 44 1.188.000 0 1.188.000 27.000 Zuzkidura-bizitokiak Tolosako Udala • A motako ZB 15 45.000 0 45.000 3.000 • B motako ZB 6 240.000 290.817 530.817 88.470

GUZTIRA 117 3.177.000 942.117 4.119.117 35.206

(1) Etxebizitza eskuratzeko laguntzak, alokairu babestuan eskaintzeko (2) 2009an, diru-laguntzaren zatirik handiena jasota dago: 1.120.000. Zuzkidura-bizitokien batez

besteko diru-laguntza bizitokiko 40.000 eurokoa da. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

4.2.2. Etxebizitza babestuen esleipendunak

a) Biztanle esleipendunen kuantifikazioa

Sailak edo zozketak egiteko Etxebideren zerrendak erabiltzen dituzten beste eragile batzuk

sustatutako babes publikoko etxebizitzen hartzaileak dira Etxebiden izena emandako etxebizitza-

eskatzaileak. Aurrez aditzera eman den bezalaxe, etxebizitza babestuak esleitzeko prozesuan

askok uko egiten diote esleipenari, eta, are gehiago, finantziazioa eskuratzeko zailtasun handiko

eta langabezia handiko gaur egungoaren gisako egoera batean.

2011. urtean, Etxebideren bitartez guztira 1.371 etxebizitza esleitu dira, % 32 alokairu

erregimenean (438 etxebizitza), eta % 68 erosketa-erregimenean (933 etxebizitza). Esleitzeko

dauden etxebizitzetatik, 49 etxebizitza zozketetatik kanpo geratu dira berralojatzera edo behar

berezietara zuzentzeko.



199

Gainera, beste etxebizitza batzuk Udalek zozketatuko dituzte, Etxebideren zerrendekin, edo beren

zerrendekin (1.153 etxebizitza), eta eragile pribatuek beste 71 etxebizitza esleitu zituzten

Etxebideren zerrendak erabilita. Oro har, etxebizitza babestuen esleipenen guztizko kopurua

2011n 2.595 etxebizitzatakoa izan zen (2.546 zozketatuak eta 49 esleituak,

berralojamenduetarako edo behar berezietarako).

4.55. grafikoa Etxebide bitartez zozketatutako etxebizitza babestuen bilakaera EAEn, edukitza-erregimenaren arabera 2007-2011.

536 414 438

1.051 1.255 703933

760

1.587 1.6691.463 1.371

0

400

800

1200

1600

2000

2008 2009 2010 2011

Etxe

bizi

tza

kop.

Alokairua Erosketa Guztira

Iturria: Etxebide. Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.

4.52. taula Zozketatutako etxebizitza babestuen bilakaera

Zozketatutako etxebizitza babestuak 2008 2009 2010 2011

Etxebideren eskatzaileen artean guztira zozketatuak 3.341 2.957 2.157 2.072 • Hasiera-ordenarekin Etxebidek zozketatuak 1.587 1.669 1.463 1.322 • Etxebideren zerrendekin Udalek zozketatuak 1.718 918 694 679 • Pribatuek zozketatuak 36 370 0 71

Udalek haien zerrendekin zozketatuak 642 516 124 474 GUZTIRA 3.983 3.473 2.281 2.546


Bestalde, sustapen berriko etxebizitzen zozketetatik datozen esleipendunei hutsik geratu diren

alokairu-parkeko etxebizitzen esleipendunak gaineratu behar zaizkie.

b) Biztanle esleipendunen karakterizazioa

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak urtero egiten du inkesta bat etxebizitza babestu baten

esleipendun izan diren pertsonen artean. Inkesta horri esker, etxebizitza babestuen

esleipendunak ezaugarritzeko aukera dago. Gainera, egindako azken inkestak, aurreko urteetan

egindakoak ez bezala, biztanleria-segmentu zabalago bat hartu du aintzat, hain zuzen ere, 1980-

2012 aldian esleipendun izan diren pertsona guztiak.

Datuek erakusten dutenez, desberdina da erosketa-erregimeneko etxebizitza baten esleipendun

izan direnen profila eta alokairuko etxebizitza baten esleipendun izan diren pertsonena. Horrela,

alokairuaren kasuan proportzio handiagoak lortu dira biztanle gazteenen artean, 37 urteko batez

besteko adinarekin, eta 41 urtekoa da erosketa-erregimeneko etxebizitza baten esleipendunen

batez besteko adina. Ikus 4.59. taula.



200

4.56. grafikoa Alokairuko etxebizitza babestu baten eta erosketa-erregimeneko baten biztanle esleipendunen adinaren konparazioa

21,0

33,229,0

13,8

3,1

11,7

26,529,8

25,9

6,2

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

Hasta 24 años 25-34 años 35-44 años 45-64 años 65 y más años

%

Alquiler Compra

EDAD MEDIAAlquiler: 36,8 añosCompra: 41,1 años

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila, Etxebizitza Babestuaren Biztanle Esleipendunen Inkesta,

2012.

Era berean, inkestako datuei erreparatzen bazaie, lan-ezegonkortasuneko egoerak gehiagotan

agertzen dira alokairuko etxebizitza babestu bat eskuratu duten pertsonen artean. Hain zuzen

ere, langabezian dauden pertsonen proportzioa % 28koa da alokairuko etxebizitza baten

esleipendunen artean, eta % 11koa da, berriz, erosketa-erregimeneko esleipenak kontuan

hartuta. Bestalde, kontratu finko bat dutela baieztatu dute alokairuko etxebizitza bat esleitu zaien

pertsonen % 38k; % 54koa da ehunekoa erosketa-erregimeneko etxebizitzen kasuan.

4.57. grafikoa Alokairuko etxebizitza babestu baten eta erosketa-erregimeneko baten biztanle esleipendunen lan-egoeraren konparazioa

9,4

37,6

16,627,7

7 1,68,9

54,4

14,5 10,6 9,22,3

0,010,020,030,040,050,060,0

Trabajadorcuenta propia

Ocupadocontrato fijo

Ocupadocontratotemporal

Parado Jubilado Otra situación

%

Alquiler Compra

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila, Etxebizitza Babestuaren Biztanle Esleipendunen Inkesta, 2012.

Etxebizitza babestu baten esleipendun izan diren pertsonek Inkestaren bitartez emandako

informazioa kontuan hartuta, ikus dezakegu alokairuko etxebizitza batean bizi diren pertsonen

batez besteko diru-sarrerak hileko 1.229 euro garbikoak direla, eta kopuru hori erosketa-

erregimeneko etxebizitza baten esleipendunena baino zerbait txikiagoa da (1.678 euro).

Bestalde, Etxebideren datuei erreparatuz, alokairuko etxebizitza babestu bat soilik eskatzen duten

pertsonen batez besteko diru-sarrerak eta esleipendun izan direnenak antzekoak dira: urteko

13.450 euro gordin lehenengoen kasuan, eta 13.786 euro bigarrenen kasuan. Hala ere, bi

edukitza-erregimeneko etxebizitzak eskatzen dituzten eskatzaileen batez besteko diru-sarrerak

zerbait handiagoak dira (urteko 20.688 euro gordin).

Ildo horretan, ezin da ahaztu Sailak bi aukeretan izena emateko aukera kentzen duen araudia

onartu duela 2012an; hortaz, edukitza-erregimenetako bat aukeratu beharko da. Bestalde, berriro



201

gogoratu beharko litzateke alokairuko etxebizitzak esleitzeko ez dela zozketarik egiten. Zozketen

ordez, baremazio-sistema bat jarraituko da, eta modu horretara, alokairuko etxebizitzak

etxebizitza-behar handieneko pertsonei esleituko zaizkiela ziurtatuko da.

4.58. grafikoa Familia-unitate esleipendunaren hileko diru-sarrera garbien mailaren banaketa, etxebizitza eskuratzeko erregimenaren arabera

0

10

2 0

3 0

4 0

630 euroraarte

631 - 720euro

721 - 840euro

841 - 990euro

991 - 1.140euro

1.141 - 1.290euro

1.291 - 1.410euro

1.411 - 1.650euro

1.651 - 2.160euro

2.160 eurobaino

gehiago

%

Erosketa Alokairua

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila, Etxebizitza babestuaren biztanle esleipendunen inkesta, 2012.

4.59. grafikoa Biztanleriaren, biztanle eskatzaileen eta biztanle esleipendunen batez besteko sarrera gordinak, edukitza-erregimenaren arabera, 2011

13.453,4 13.786,520.687,7 23.035,9 23.677,2

0,00

10.000,00

20.000,00

30.000,00

40.000,00

Demanda SóloAlquiler

AdjudicaciónAlquiler

Demanda Ambos Demanda SóloPropiedad

AdjudicaciónPropiedad

Iturria: Etxebide. Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

4.2.3. Bizigune programaren esleipendunak

a) Bizigune programaren onuradunen kuantifikazioa

Bizigune programa hutsik dauden etxebizitzen jabeen eta Etxebiden izena eman duten eta urtean

21.100 euro gordineko diru-sarrerak dituzten etxebizitza-eskatzaileen arteko bitartekaritza-

programa bat da. Programak etxebizitza horiek bereganatzen ditu eta alokairuko merkatuan

jartzen ditu, eta, hala, jabeei bermeak eskaintzen dizkie eta maizterrei diruz lagundutako

errentak eskaintzen dizkie. Horrela, bi kolektibo horiek dira programa horren onuradun: jabeak

eta maizterrak.

2011. urtean, guztira 4.802 etxebizitza bereganatu dira, hots, hori da haien etxebizitzak

alokatzeko programan barnean hartu dituzten jabeen kopurua. Etxebizitza horien lurralde-

banaketari begiratzen bazaio, Bizkaian batez ere metatzen dela ikus dezakegu, guztizkoaren % 60

(2.886 etxebizitza); Gipuzkoan % 23 metatzen da (1.125 etxebizitza) eta Araban % 17 (791

etxebizitza).



202

4.53. taula Bizigune Programak merkaturatutako etxebizitzak, esparru geografikoen arabera, 2011*

Etxebizitza kop. bertikalaren %

Lurralde historikoa Araba 791 16,5 Bizkaia 2.886 60,1 Gipuzkoa 1.125 23,4 Guztira 4.802 100,0 Hiriburuak 0,0 Bilbo 883 18,4 Donostia 113 2,4 Gasteiz 648 13,5 Guztira 1.644 34,2 Udalerri handiak > 40.000 biztanle 0,0 Barakaldo 364 7,6 Basauri 141 2,9 Getxo 94 2,0 Irun 81 1,7 Portugalete 103 2,1 Santurtzi 141 2,9 Guztira 924 19,2

*2011ko abenduaren 31ko datuak. Iturria: Alokabide/EASP. Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

2011ko itxieran, etxebizitza horien % 94 Bizigune programaren familia esleipendunek okupatzen

zituzten, hau da, 4.506 etxebizitzek zuten indarrean alokairu-kontratua. Gauzak horrela, Bizigune

programaren onuradunen kopurua hau da: 4.802 etxebizitza-jabe, eta errenta babestuko

errentamendu-erregimenean etxebizitza bat eskuratzea lortu duten 4.506 maizter.

4.54. taula Bizigune Programako alokairu-kontratuak, 2011

Kop. bertikalaren % okupazioaren %

Lurralde historikoa Araba 746 16,6 94,3 Bizkaia 2.737 60,7 94,8 Gipuzkoa 1.023 22,7 90,9 Guztira 4.506 100,0 93,8 Hiriburuak Bilbo 833 18,5 94,3 Donostia 107 2,4 94,7 Gasteiz 615 13,6 94,9 Guztira 1.555 34,5 94,6 Udalerri handiak > 40.000 biztanle Barakaldo 348 7,7 95,6 Basauri 133 3,0 94,3 Getxo 91 2,0 96,8 Irun 70 1,6 86,4 Portugalete 102 2,3 99,0 Santurtzi 134 3,0 95,0 Guztira 878 19,5 95,0

Iturria: Alokabide/EASP. Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

Batez besteko errentei dagokienez, jabeek 598 euroko batez besteko errenta jasotzen dute

hilean, eta maizterrek batez beste 303 euroko errenta ordaintzen dute hilean. 4.59. taulan ikus

daiteke jabeen eta maizterren hileko errenten banaketa.



203

4.55. taula 2011n Bizigune programako jabeen eta maizterren errenten banaketa

Hileko errenten banaketa (%) Jabeak Maizterrak

200 euro bitartean 0,1 21,4 201-300 euro 0,1 34,6 301-400 euro 0,3 22,1 401-500 euro 5,1 14,3 501-600 euro 49,5 4,1 601-700 euro 39,2 2,8 700 euro baino gehiago 5,7 0,6 GUZTIRA 100,0 100,0 Batez besteko errenta (euro/hil) 597,5 302,9

Iturria: EASP Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza.

Etxebizitza-politika publikoen ebaluazio-prozesuaren parte gisa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio

Sailak urtero egiten du inkesta bat Bizigune programaren etxebizitza baten esleipendun izan diren

pertsonen artean. Inkestaren bidez eskuratzen den informazioak kolektibo hori ezaugarritzeko

aukera ematen du.

Biziguneko maizterren batez besteko adina 44 urtekoa da, eta batez besteko hori handiagoa da

sustapen berriko alokairu-erregimeneko etxebizitzen esleipendunen batez besteko adina baino (37

urte). Era berean, nabarmentzekoa da pertsona bakarreko etxeen kopuru handia (guztizkoaren %

51); edonola ere, proportzio hori % 39ra jaisten da alokairuko sustapen berriko etxebizitza bat

okupatzen dutenen artean, eta % 26ra jaisten da etxebizitza berri babestuaren erosketaren

kasuan.

Diru-sarreren mailari dagokionez, inkestatutako pertsonek hilean batez beste 890 € garbiko diru-

sarrerak dituztela eman dute aditzera. Batez besteko hori alokairuko etxebizitza berrien

esleipendunek adierazitakoa baino zertxobait txikiagoa da (1.229 € hilean), baita erosketa-

erregimeneko esleipendunek adierazitakoa baino txikiagoa ere (1.678 € hilean). Ildo horretan,

kontuan izan behar da Bizigune programa diru-sarrera txikiagoko profila duten familiei zuzentzen

zaiela; izatez, Programan sartzeko gehieneko muga urtean 21.100 € gordineko zenbatekoa da,

eta babes ofizialeko etxebizitza bat eskuratu ahal izateko muga urtean 39.000 euro gordinera arte

igotzen da.

Bestalde, nabarmendu behar da etxeko pertsona nagusiak kontratu finkoa duen etxeen kopurua

asko jaitsi dela, guztizkoaren % 20 dira, eta duela urtebete egindako inkestan % 28 ziren. Horrez

gain, sustapen berriko etxebizitzen esleipendunen artean lan-egonkortasuna handiagoa da,

kontratu finkoa duten etxeen proportzioa % 38ra arte igotzen baita errentamendu-erregimenean

eta % 54ra erosketa-erregimenean.



204

4.56. taula Biztanleria maizterraren ezaugarri soziodemografikoak

Bertikalaren % Kontratu zaharrak Kontratu berriak* GUZTIRA

Sexua Emakumezkoa 55,8 52,0 54,7 Gizonezkoak 44,2 48,0 45,3 Adina 30 urte baino gutxiago 6,1 3,7 5,4 30-34 urte 13,7 19,6 15,4 35-44 urte 39,5 41,5 40,1 45-64 urte 35,9 30,1 34,2 65 urte eta gehiago 4,8 5,1 4,9 Batez besteko adina (urteak) 43,8 43,0 43,6 Familia-unitatearen tamaina Pertsona bakarra 51,1 50,6 50,9 Bi pertsona 21,0 19,3 20,5 Hiru pertsona 10,8 14,5 11,9 Lau pertsona 9,0 9,4 9,1 Bost pertsona edo gehiago 8,1 6,1 7.6 Batez besteko tamaina 2,07 2,04 2,06 Familia-tipologia Pertsona bakarra 50,3 50,6 50,4 Bikotea seme-alabarik gabe 6,9 7,9 7,2 Bikotea eta seme-alabak 11,6 13,3 12,1 Bikotea eta seme-alabak, eta beste hainbat 4,9 1,9 4,0 Bere kontura seme/alaba adin txikiak dituen familia gurasobakarra 21,2 20,6 21,0 Seme/alaba adin nagusiak dituen familia gurasobakarra 4,9 3,9 4,6 Beste egoera bat 0,3 1,8 0,8

Lan-egoera (familiaburua) Lanean/bere kontura 5,6 1,6 4,4 Lanean/kontratu finkoa 17,1 27,1 20,0 Lanean/aldi baterako kontratua 16,5 23,1 18,4 Langabezian 45,5 33,2 41,8 Erretiratua edo pentsioduna 12,6 13,8 13,0 Beste hainbat 2,7 1,3 2,4 Sarrera-mailak 480 € bitartean** 5,0 7,5 5,7 481-570 euro 2,3 4,4 2,9 571-630 euro 11,2 10,5 11,0 631-720 euro 10,3 12,3 10,9 721-840 euro 9,7 16,2 11,6 841-990 euro 19,9 13,3 18,0 991-1.140 euro 11,2 14,8 12,3 1.141-1.290 euro 9,0 5,4 7,9 1.291-1.410 euro 3,0 4,5 3,5 1.411-1.650 euro 3,6 5,3 4,1 1.651-2.160 euro 3,1 1,3 2,6 2.161 - 2.670 euro 0,7 0,5 Ed/Ee 7,6 2,6 6,2 Diru-sarrera bakar bat duten familien % 85,4 91,1 87,1 Hileko batez besteko diru-sarrerak (eurotan) 900,4 867,17 890,49

* Azken urtean sinatutako kontratuak ** Diru-sarrerarik ez dutela adierazten duten pertsonak kategoria honetan sartu dira. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila, Bizigune Programako biztanle maizterren inkesta 2011.



205

4.2.4. Alokairua ordaintzeko laguntzen hartzaileak

Eusko Jaurlaritzak ohiko etxebizitzaren alokairua ordaintzera zuzentzen diren hiru motatako diru-

laguntzak kudeatzen ditu: Etxebizitzaren Prestazio Osagarria eta Gizarte Larrialdietako Laguntzak

–Diru-sarrerak Bermatzeko Errentarekin batera Diru-sarrerak Bermatzeko eta Gizarteratzeko

Euskal Sisteman barnean hartzen dira–; eta, azkenik, Emantzipatzeko Oinarrizko Errenta,

Estatuak zuzenean ematen duen laguntza baina autonomia-erkidegoek kudeatzen dutena.

Hiru laguntza horiek batera aintzat hartuta, 2011ko onuradunen kopurua 25.000 pertsona

ingurukoa da.

Emantzipatzeko Oinarrizko Errenta 22 eta 30 urte arteko gazteei zuzentzen zaie, eta

etxebizitzaren prestazio osagarria, berriz, Diru-sarrerak Bermatzeko Errentaren osagarri gisa

artikulatzen da. Horrela, hartzaileen artean, lan ezegonkorrak dituzten gazteez gain, 45 urte

baino gehiagoko langabe kronikoen eta berme-errentaren azpiko diru-sarrerak –11.000 € urtean–

dituzten pentsiodunen kolektibo handi bat ere badago.

Bestalde, guraso bakarreko familiek Diru-sarrerak Bermatzeko Errentarako eta Etxebizitzaren

Prestazio Osagarrirako laguntza osagarri bat jasotzen dute. Guraso bakartasunaren subsidioa da,

eta 2011. urtean guztira 7.459 hartzaile kontabilizatu zen.

4.2.5. Etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko emandako diru-laguntzen hartzaileak.

Etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko ematen diren diru-laguntzak aztertzen dituen 4.1.4 atalean

egiaztatu ahal izan denez, 2011. urtean programa horretara bideratutako 15,76 milio euroak

16.333 etxebizitza birgaitzen lagundu dute.

Analisian sakonduz, egiaztatzen da 9,1 milioi euro 15.665 familiatara bideratu direla, haien

etxebizitzetako elementu komunetan obrak egiteko; 0,8 milioi euro 668 familiatara bideratu

direla, haien etxebizitzetako elementu pribatiboetan obrak egiteko, eta 5,8 milioi euro auzokideen

elkarteetara19 bideratu direla (guztira 764 espediente).

Birgaitzeko diru-laguntzak eskuratu ahal izateko sarrera-maila maximoa urteko 21.000 eurokoa

da, 2006ko abenduaren 29ko Aginduaren arabera. Hala ere, 2009ko uztailean, Birgaitzeko

Laguntzen Aparteko Plana onartu zen, eta sarrera-maila behin-behinean areagotu zen, urteko

33.000 euro arte, 2009ko abenduaren 31 bitartean aurkeztutako eskaeretarako.

Hori dela eta, 2009tik aurrera areagotu egiten da 21.000 euroko diru-sarrerak gainditzen dituzten

hartzaileen proportzioa; izan ere, 2009an egindako diru-sarreren mugaren aldaketak 2009ko

uztailetik abendura egindako eskaerak eragiten ditu –neurri handi batean 2010 eta 2011n

gauzatu direnak–.

Edozein modutan, epe luzerako banaketak izan duen bilakaerak erakusten duenez, errenta-

segmentu baxuenetan diru-laguntzen hartzaile izan diren pertsonen agerpen erlatiboa areagotu

egin da azken bi urteetan, programa 21.000 eurotik gorako segmentura zabaldu eta gero. Ikus

4.62. taula.

19 Auzokideen elkarteetarako laguntza erkidegoari zuzenean egiten zaion laguntza bat da, etxebizitzen jabeen sarrera-maila edozein izanik ere.



206

4.60. grafikoa Birgaitzeko laguntzen hartzaileen banaketa, sarrera-mailaren arabera.

35,1 32,7 31,1 28,7 27,4 26,4 22,3 17,3 19,1

33,1 32,9 32,3 33,0 33,6 34,630,1

25,831,1

27,1 28,7 30,7 32,0 32,7 32,430,0

26,731,1

3,5 4,2 4,4 4,7 4,7 5,110,0

14,4

0,2 3,97,9

2,5 6,4

11,03,32,4

% 0

% 20

% 40

% 60

% 80

% 100

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

(%)

9.000 €-ra arte 9.000-15.000 € 15.000-21.000 € 21.000-27.000 € 27.000-33.000 € >33.000 €


Familiako kide kopuruari dagokionez, birgaitzeko laguntzen onuradunen artean kide bakar batek

osatutako familien proportzio handia nabarmendu behar da. Hain zuzen, birgaitzeko banakako

laguntzak jaso dituzten familien artetik % 42 pertsona bakar batek osatutako familiak ziren. Modu

berean, familien % 31 bi kideko familiak ziren eta gainerako % 27 hiru kide edo gehiagoko

familiak. Banaketa horrek ez du aldaketa handiegirik izan denborarekin, baina onuradunen

familia-tamaina murrizten ari dela ikus daiteke, batez ere azken urtean, eta ugaritzen ari da kide

bakar batek osatutako familien agerpena.

4.61. grafikoa Birgaitzeko laguntzen hartzaileen banaketa, familiako kide kopuruaren arabera.

33 35,6 35,8 37 38,7 39,2 37,7 37,1 41,6

30,0 29,5 30,6 30,3 30,0 30,9 32,4 31,6 31,1

18,6 17,8 17,2 17,3 17,0 16,2 16,6 17,5 15,213,7 12,5 12,4 11,6 10,8 10,4 10,2 10,8 9,3

3,3 3,1 3 2,9

% 0

% 20

% 40

% 60

% 80

% 100

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

(%)

1 2 3 4 5 edo gehiago


Bestalde, birgaitzeko laguntzen hartzaileen artean 65 urtetik gorako pertsonen kopurua

areagotzen ari dela erakusten dute datuek. Izan ere, 2011n % 47koa da 65 urte edo gehiago

dituzten pertsonen proportzioa. Bestalde, 35 urtetik beherako pertsonak dira birgaitzeko

laguntzen hartzaileen % 16.



207

4.62. grafikoa Birgaitzeko laguntzen hartzaileen banaketa, adinaren arabera.

28,3 28,6 29,4 25,9 22,5 16,1

27,4 20,8 19,8 20,1 19,116,8

14,1 20,5 18,9 17,8 19,720,2

30,2 30,1 32,0 36,2 38,7 46,8

% 0

% 20

% 40

% 60

% 80

% 100

2006 2007 2008 2009 2010 2011

(%)

<35 urte 35-49 urte 50-64 urte 65 urte edo gehiago


Birgaitze-laguntzen titular gisa emakumezkoek duten agerpenari dagokionez, gizonezkoek baino

agerpen handiagoa dutela baiezta daiteke, batez ere etxebizitzaren banakako elementuen

birgaitzeen kasuan. Zehazki, banakako elementuen birgaitze-txostenen % 58tan emakumezkoak

dira titularrak eta % 32tan gizonezkoak (txostenen % 10ean ez da informazio hori zehazten).

Birgaitze komunitarioei dagokienez, % 47tan emakumezkoak dira titularrak eta % 40tan

gizonezkoak (txostenen % 13tan ez da datu hori zehazten). Horrez gain, azterketa zehatzago

batek baieztatzen du pertsona bakar batek osatutako birgaitze-txostenetan emakumezkoak direla

nagusi; izatez, banakako birgaitzeen % 65 dira eta birgaitze komunitarioen % 67; gizonezkoen

kasuan % 27ko eta % 20 ehunekoak lortu dira, hurrenez hurren.

4.63. grafikoa Birgaitzeko laguntzen hartzaileen banaketa, sexuaren eta birgaitze motaren arabera.

BANAKAKO BIRGAITZEAK

41,9 39,1 42,4 42,1 39,5 34,3 35,7 31,9 31,7

40,3 41,2 43,9 42,7 43,2 47,7 48,1 50,2 58,2

17,8 19,6 13,7 15,2 17,3 18,0 16,3 17,9 10,0

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

(%)

hombre mujer sin dato

ELEMENTU KOMUNEN BIRGAITZEA

33,7 35,9 37,9 36,3 33,6 34,1 37,5 39,2 39,9

26,9 29,4 31,9 32,9 34,9 36,6 38,6 37,2 46,8

20,5 21,3 17,9 20,1 20,2 17,6 14,5 13,8 13,4

% 0

% 20

% 40

% 60

% 80

% 100

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

(%)

G izo nezko ak Emakumezko ak D aturik gabe




208

4.2.6. Hiri-eraberritzeko programetako laguntzen hartzaileak

a) Irisgarritasunerako programa

2010ean, guztira 93 udal izan ziren emandako laguntzen hartzaileak: Arabako 16 udal, Bizkaiko

41 udal eta Gipuzkoako 36 udal. 2011ko laguntzei dagokienez, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio

Sailak 3,2 milioi euroko diru-laguntzak onartu ditu, baina, deialdia 2012an ebatziko denez gero,

ez dira onuradunak ezagutzen.

4.57. taula Udalei irisgarritasuna hobetzeko emandako diru-laguntzak, lurraldeen arabera 2010

Udal kop. Plan kop. Obra kop. Dirulaguntzak guztira (€)

Araba 16 3 11 113.686,10 Bizkaia 41 8 53 997.251,40 Gipuzkoa 36 5 67 1.049.062,50 Guztira 93 16 131 2.160.000,00


b) Ingurune degradatuetako birgaitze integraleko programa

2011n, auzoak birgaitzeko esparruan, Euskal Autonomia Erkidegoko lau udalei laguntzak eman

zitzaizkien, diru-laguntza izendunen bitartez, lau jarduera burutzeko. Hauek izan ziren lau udal

onuradunak: Barakaldo, Eibar, Moreta eta Eltziego.

4.58. taula Eremu degradatuen birgaitze integralerako zuzeneko diru-laguntzen onuradunak, 2010 eta 2011.

Eurotan

2010EAN EMANDAKO DIRU LAGUNTZA IZENDUNAK*

2010 2011 2012 Guztira

Eibarko Udala 2.130.000 670.000 -- 2.800.000 Sestaoko Udala 20.000 80.000 -- 100.000 Gasteizko udala 1.500.000 -- -- 1.500.000 Sestao Berri, Txabarri 25-27-29-31 400.000 100.000 357.783 1.757.783 Sestao Berri. Txabarri 33-35-55 50.000 1.000.000 373.502 1.423.502 GUZTIRA 4.100.000 1.850.000 731.286 7.581.286

2011N EMANDAKO DIRU LAGUNTZA IZENDUNAK

Guztira

Barakaldoko Udala 300.000 Eibarko Udala 190.836 Moreda de Álavako Udala 60.000 Elciegoko Udala 149.981 GUZTIRA 700.367 * Urte bat baino gehiagorako programak. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.



209

4.3. Gogobetetasunaren adierazleak

4.3.1. Etxebiden izena eman duten pertsonen gogobetetasuna20

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak inkesta bat egiten du Etxebiden etxebizitza babestuaren

eskatzaile gisa izena eman duten pertsonen artean. Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzaren arloko

politikei buruz, izena emateko prozesuei buruz eta beste gai batzuei buruz zer iritzi duten eta

haien gogobetetze-maila jakin nahi du. Era berean, inkestatutako pertsonek Eusko Jaurlaritzak

ezarritako hainbat programari eta neurriri buruzko galderak erantzun behar dituzte.

Eskatzaileek egindako balorazioak erabilgarritasun handikoak dira Etxebizitza Sailerako, egindako

jardunak eskatzaileen premietara zein mailatan egokitzen diren eta egokiak diren ebaluatzeko.

Etxebideren eta Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzaren arloko jardueraren balorazio orokorra 5,55 eta

5,15 puntukoa da, hurrenez hurren. Udalei emandako puntuazioa, aldiz, ez da nahikora iristen

(4,35 puntu). Izena emateko prozesuak balorazio positiboa jasotzen du, baina gogobetetze-maila

handiagoa da jasotako arretaren arloan (6,87 puntu) espedientearen izapideen arloan baino (5,73

puntu).

Azkenik, etxebizitza-eskatzaileek etxebizitza babestuen prozesuetan eta zozketetan jarritako

konfidantza txikia nabarmendu behar da, 4,46 puntuko puntuazioa ematen baitiete.

4.59. taula Etxebiden izena eman duten pertsonen gogobetetasunaren adierazlea, 2009-2011

Batez besteko puntuazioa (0-10) 2009 2010 2011

Etxebideren batez besteko balorazio orokorra 6,33 5,80 5,55

Eusko Jaurlaritzaren batez besteko balorazioa 5,45 5,14 5,15

Udalen batez besteko balorazioa 4,85 4,65 4,35

Izena emateko prozesuarekiko batez besteko gogobetetasuna -- 6,89 6,14

Espedientearen izapideekiko batez besteko gogobetetasuna 5,75 5,76 5,73

Jasotako arretaren batez besteko balorazioa 7,45 7,34 6,87

Web-orriarekiko batez besteko gogobetetasuna 6,68 6,68 6,69

Zozketen eta esleipen-prozesuen gaineko konfidantzaren batez besteko maila

5,21 4,43 4,46


4.3.2. Etxebizitza babestuen esleipendunen gogobetetasuna21

Bestalde, Etxebizitza Sailak inkesta bat egiten du etxebizitza babestuen esleipendunen artean,

etxebizitza babestua eskuratu duten pertsonek alderdi hauei buruz duten iritzia eta gogobetetze-

maila jakiteko: esleitu zaien etxebizitzari buruz, esleipen-prozesuari berari buruz, eta, oro har,

etxebizitza-politikei buruz.

Etxebizitza babestu bateko onuradunek, oro har, etxebizitza eskatzaileek baino iritzi positiboagoa

dute Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzaren arloko jardunaren inguruan.

20 Xehetasun handiagoz azter daiteke Etxebiden izena eman duten pertsonei 2011n egindako inkestari buruzko txostenean. 21 Xehetasun handiagoz azter daiteke etxebizitza babestuko esleipendunei 2011n egindako inkestari buruzko txostenean.



210

Izan ere, etxebizitza babestuko esleipendunek 6,5 puntu ematen diote Etxebideri eta 6,1 puntu

Eusko Jaurlaritzari. Etxebiden izena eman duten etxebizitza-eskatzaileek, berriz, 5,6 puntu eta

5,1 puntu ematen diete, hurrenez hurren. Emaitza horiek etxebizitza-politiken arloko

gogobetetasun handiago erakusten dute etxebizitza babestu bat eskuratzeko iguripenak bete

ostean.

Baloraziorik okerrenetakoa du etxebizitza emateko batez besteko epeak (5,97 puntu), Nolanahi

ere, alde handiak nabarmentzen dira etxebizitza eskuratzeko erregimenari erreparatzen bazaio.

Izatez, alokairu-erregimeneko etxebizitza babestua eskuratu duten pertsonek gogobetetasun

handia erakusten dute etxebizitza emateko epeari dagokionez (7,08 puntu), baina erosketa-

erregimeneko esleipendunen artean gogobetetze-maila 5,8 puntukoa da. Ildo horretan, aditzera

eman behar da azken urte hauetan nabarmen murriztu dela esleipenaren eta alokairu-

erregimeneko etxebizitza ematearen arteko denbora-tartea.

4.60. taula Etxebizitza babestuen esleipendunen gogobetetasunaren adierazleak, 2006-2010

Batez besteko puntuazioa (0-10) 2009 2010 2011

Etxebideren batez besteko balorazio orokorra 6,72 6,86 6,53

Eusko Jaurlaritzaren batez besteko balorazioa 6,37 6,40 6,10

Udalen batez besteko balorazioa 5,76 5,76 5,64

Esleitutako etxebizitzarekiko batez besteko gogobetetasuna

7,54 6,88 7,22

Alokairuko etxebizitza baten esleipenarekiko batez besteko gogobetetasuna

6,53 6,36 6,79

Etxebizitzaren kalitatea/prezioa erlazioaren batez besteko balorazioa

7,39 6,77 6,66

Esleipen-prozesuaren batez besteko balorazioa 6,77 6,31 7,13

Esleipen-prozesuen gardentasunaren batez besteko balorazioa

6,69 6,25 6,70

Jasotako informazioaren batez besteko gogobetetzea -- 6,50 6,37

Etxebizitza emateko batez besteko epearen balorazioa

-- 5,32 5,97


4.3.3. Bizigune programaren esleipendunen gogobetetasuna22

Era berean, Bizigune programaren etxebizitza baten esleipendunen artean egindako inkestak

pertsona horiek etxebizitzaren gainean eta Programaren hainbat alderdiren gainean duten

gogobetetze-maila jakiteko aukera ematen du.

Horrenbestez, egiaztatu da, kontsultatutako esleipendunen iritziz, Bizigune Programak etxebizitza

duina errenta ordaingarrian eskuratzeko aukera eman diela, eta programa hori oso lagungarria

dela alokairu soziala eskuratzeko. Aldi berean, gizarteari ekarpen handia egiten zaiola adierazi

dute –hutsik zeuden etxebizitzak alokairuaren merkatura ateratzeagatik–.

Etxebizitzen ezaugarriekin lotzen diren alderdi guztiek balorazio handiak jaso dituzte,

etxebizitzaren inguruneari emandako 7,41 puntuen eta kalitateari eta ekipamenduari emandako

6,04 puntuen artean.

22 Xehetasun handiagoz azter daiteke Bizigune programako etxebizitza baten esleipendunei 2011n egindako inkestari buruzko txostenean.



211

Azkenik, Programari eta esleipen-prozesuari dagozkien gaiei erreparatuta, programan parte hartu

duten pertsonek balorazio onak egin dituzte. Etxebizitzaren okupazioaren aurreko zerbitzua da

hobe baloratzen dena (7,62 puntu), eta esleipen-prozeduraren gardentasunari emandako

puntuazioak (6,15 puntu) agerian uzten du nolabaiteko mesfidantza nagusitzen dela Bizigune

programako etxebizitzen esleipendunen artean, baloraziorik kaskarrena duen alderdia izanik.

4.64. grafikoa Bizigune programaren helburuekiko adostasunaren batez besteko maila

84,2 79,7 80,4

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

100,0

Etxebizitza duinaeskuratzeko aukera eman dit

Errenta o rdaingarria duenetxebizitza eskuratzeko

aukera eman dit

Gizarteari ekarpenak egitendizkio , gizarte-alo kairuak

erraztuz eta hutsik daudenetxebizitzak alo kairuaren

merkatuan jarriz

Bat

ez b

este

ko p

untu

azio

a (1

-100

)

Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila, Bizigune Programako biztanle maizterren inkesta 2011.

4.65. grafikoa Bizigune Programako maizterrek etxebizitzaren hainbat ezaugarriekiko agertutako batez besteko gogobetetasuna

6,526,217,107,41

5,59

0

2

4

6

8

10

Ingurunea T amaina etabanaketa

Eraikina A lo kairu-errenta Kalitatea etaekipamendua


4.66. grafikoa Maizterrek Bizigune Programako hainbat alderdirekiko agertutako batez besteko gogobetetasuna

7,096,637,097,13 6,94

02

46

810

Go go betetasuno ro ko rra

Esleipen-pro zesua

Gardentasuna A urret iazkozerbitzua

Ko ntratu o stekozerbitzua




212

4.3.4. Hiritarren parte-hartzea etxebizitza-politiketan

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren lehentasunetako bat da etxebizitza-politiketan gobernu

onaren printzipioak aplikatzea, eta printzipio horien artean parte-hartzearen printzipioa

nabarmentzea. 2010. urtean, Sailak hainbat ekimen jarri zituen abian, hala nola Etxebizitzaren

Gizarte Ituna eta etxebizitza-politikak lantzeko garaian hiritarrek parte hartzeko prozesua.

Etxebizitzaren Gizarte Itunaren helburua da erakunde- eta gizarte-eragileekin adostea etxebizitza-

politikak epe ertain eta luzean gidatu behar dituzten ildo estrategikoak, eta horretarako

beharrezkoa erakunde-koordinazioa bermatzea. Azkenik, eta lehen aldiz, Eusko Jaurlaritzak

Etxebizitzaren Gizarte Ituna izenpetu zuen. Hain zuzen ere, 2010eko ekainaren 16an Etxebizitza,

Herri Lan eta Garraio Sailak Gizarte Itun bat sinatu zuen estrainekoz sektorearekin lotuta dauden

79 talderekin, besteak beste, ekonomia- eta finantza-erakundeekin, auzokideen elkarteekin,

adineko pertsonen elkarteekin, kontsumitzaile-elkarteekin, familia ugarien elkarteekin eta abar.

Bestalde, Etxebizitza Sailak hiritarrek parte hartzeko prozesua jarri zuen abian 2010-2013

Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Plana lantzean, euskal hiritarrek parte har dezaten

sustatzeko eta, hala, etxebizitzaren arloko haien iritziak eta proposamenak ezagutzeko.

Parte hartzeko prozesu horrek zerbitzu publikoaren bikaintasunaren arloan nazioarteko

aintzatespenik ospetsuena irabazi du: Zerbitzu Publikorako Nazio Batuetako Saria (UNPSA),

“Erabaki publikoetako prozesuetan hiritarren parte-hartzea mekanismo berritzaileen bidez

hobetzea” kategoriaren barruan.

Prozesuaren elementu nagusia Etxebideren web-orrian (www.etxebide.info) txertatutako on-linea

parte hartzeko plataforma bat da, baina beste elementu osagarri eta beharrezko batzuk ere

baliatu ditu proposatutako helburuak lortzeko: kolektibo adituei egindako inkestak eta kolektibo

kalteberekin eta/edo informazioaren eta komunikazioaren teknologietatik urrun dauden

kolektiboekin eztabaidatzeko taldeak.

4.65 taulan ikus daitezke parte hartzeko prozesuaren emaitza nagusiak. Prozesuan 16.000

pertsona inguruk hartu zuela parte kalkulatu da23. Horrez gain, 5.200 pertsonak erantzun dute

plataformaren bidez edo Etxebideren web-orriaren bidez planteatutako inkestei, edo kolektibo

adituei egindako inkestei.

Parte-hartzeko prozesu horretan, proposamen ugari planteatu zen, eta horietako batzuk (30

zehazki) jarduera moduan txertatu zitzaizkion 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea

Bideratzeko Planari.

Formulatutako inkestetan parte hartu duten pertsonen profilari erreparatuta, egizta daiteke 26 eta

35 urte arteko pertsonak direla nagusi (guztizkoaren % 59), baita lehen etxebizitza eskuratzeko

beharra duten pertsonak ere (guztizkoaren % 46). Halaber, egiaztatu zen emakumeen parte

hartzea handiagoa zela gizonezkoena baino (% 56 eta % 44, hurrenez hurren). Ikus 4.66. taula.

23 Bide batetik baino gehiagotik parte hartu duten pertsonak egon daitezke.



213

4.61. taula Etxebizitza-politikak lantzean parte hartzeko prozesuaren emaitzak

Adierazlea Pertsona kop.

Parte-hartzaileak guztira* 15.748 • On-lineako plataforman parte hartu duten pertsonak 14.764 • Etxebideren web-orriaren bidez parte hartu duten pertsonak 468 • Facebook bidezko jarraitzaileak 333 • Kolektibo adituetan egindako inkestetan parte-hartzaileak 173 • Eztabaida-multzoetan parte hartu duten pertsonak 10

Erantzundako inkestak 5.230 • Plataformaren bitartez 4.589 • Etxebideren web-orrian 468 • Kolektibo adituetan 173

Foroetako post-ak 569 “Zure proposamenak” espazioaren bidez egindako ekarpenak 120

* Balio hori eskura dauden bide guztietatik parte hartu dutenak batzen ditu, baina gerta daiteke pertsona batzuk bide horietako batetik baino gehiagotik parte hartzea.


4.62. taula Etxebizitza-politikak lantzean, plataformaren bidez egindako inkestetan parte hartu dutenen profila

Adierazlea %

Sexuaren araberako banaketa • Gizonezkoa 44,0 • Emakumezkoa 56,0

Adinaren araberako banaketa • < 18 urte 1,4 • 18 – 25 urte 11,6 • 26 – 35 urte 58,7 • 36-50 urte 23,8 • 51-65 urte 4,2 • > 65 urte 0,4

Jatorriaren araberako banaketa • Araba 9,1 • Bizkaia 59,4 • Gipuzkoa 31,3 • EAEtik kanpo 0,3

Etxebizitzarekiko egoera • Estalita ditu etxebizitzaren arloko premia nagusiak 28,0 • Lehen etxebizitza eskuratu behar du 46,0 • Etxebizitza aldatu behar du 16,0 • Gaur egungo etxebizitza birgaitu behar du 10,0




214

5. JARDUEREN KOSTU EKONOMIKOEN ADIERAZLEAK

5.1. Etxebizitza Sailak eta Sozietate Publikoek erabilitako baliabide ekonomikoak

2011n aurrekontu-murrizketa handiak izan dira bereizgarri. Etxebizitza Multzoaren

aurrekontua nabarmen murriztu da; izatez, Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitza Multzoaren

guztizko gastu finkatua, hau da, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren eta atxikitzen

zaizkion sozietate publikoen –Visesaren eta Alokabide/EASPren– etxebizitza-gastuak 248

milioi eurokoak izan ziren 2011n, eta 376 milioi eurokoak izan ziren aurreko urtean.

Zuzeneko inbertsioek guztizko gastuaren % 46 hartu dute (114,7 milioi €), kapital-

transferentziek eta diru-laguntzek % 30 (74,9 milioi €) eta gastu arruntek % 24 (58,1 milioi

€).

Analisia Sailaren gastuetan oinarrituta, eta aurreko urtean erregistratu zen gainbeheraren

ondoren, aurten ere beste atzerakada bat hauteman da Etxebizitza Programaren gastuen

likidazioan. Ildo horretan, ez dugu ahaztu behar Estatuko Administrazio Orokorraren

Austeritate Planaren ondorioz behar-beharrezkoa izan zela gastu publikoan euste-politika

aplikatzea. 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planak bere egin zuen

austeritate-plan hori eta aurrekontu-kostuetara bideratu zuen.

Etxebizitza Sailak 2011n gauzatutako gastuaren maila 123 milioi eurokoa izan da, eta

2010eko gastuarekiko % 33 murrizketa izan da (183 milioi euro), eta % 41eko murrizketa

Sailak 2009. urtean gauzatu zuen gehieneko historikoarekiko (207 milioi euro).

Sozietate publikoei dagokienez, aurreko urteetan hautemandako gehikuntzaren ostean, azken

ekitaldian ere nabarmen egin du behera Sozietateek egindako gastua. Zehazki, 2011ko

zenbatekoa 148 milioi eurokoa izan da eta aurreko urtean 221 milioi eurokoa izan zen

(2010eko gastuarekiko % 33 gutxiago).

Kapital-eragiketen banaketari dagokionez, eta izaera instrumentalak bultzatuta, Sozietateetan

inbertsio-osagaiak gora egin duela hautematen da, eta Sailaren gastuen kapituluan pisu

handiagoa hartu du kapital-transferentzien eta diru-laguntzen kapituluak. Gauzak horrela, eta

Sailaren kasuan, zuzeneko inbertsioak guztizko gastuaren % 27 izen diren bitartean,

Sozietateetan inbertsioen kapitulua gauzatutako guztizkoaren % 55era arte iristen da.



215

5.1. grafikoa Etxebizitzaren guztizko gastuaren bilakaera, 2001-2011.

ETXEBIZITZA MULTZOAREN GUZTIZKO GASTUAREN BILAKAERA*

19,036,8

50,960,8 51,5

80,0 90,8100,0 122,4 121,9

74,9221,8

114,7

203,4184,3194,6220,0

113,0 147,185,2

169,3 191,912,922,3

24,228,6

46,646,138,834,0

33,558,1

50,7

172,1222,2

258,6 276,9

335,8 349,5 340,7 376,0

247,8

353,3

117,0

0,050,0

100,0150,0200,0250,0300,0350,0400,0

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Z uzeneko inbertsio ak Kapital- t ransf . eta diru- lag.Gastu arrunta Gastua guzt ira

SAILAREN GASTUAREN BILAKAERA

22,2 44,3 60,2 67,9 63,2 74,0 85,7 113,5 127,0105,0

63,571,9

33,051,657,162,677,857,1 57,554,3 64,4 67,9

9,917,8

19,022,0

23,322,725,425,826,3

26,5

26,0119,2

136,7154,3 157,4

171,6188,9 199,8

182,5

123,0

207,4

86,3

0,0

50,0

100,0

150,0

200,0

250,0

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011Z uzeneko inbertsio a Kapital- t ransf . eta diru- lag.Gastu arrunta Gastua guzt ira

VISESA ETA ALOKABIDEREN GASTUAREN BILAKAERA**

2,53,3

6,49,6

13,2

35,8 44,531,5 42,9

44,1

35,0150,0

81,8

151,8127,2132,0142,2

55,989,6

30,9

104,9 124,03,0

4,5

5,26,6

23,323,513,48,2

7,2 31,6

24,7

63,7

101,2121,0

144,5

193,9 200,0187,0

220,6

148,4

193,3

36,4

0,0

50,0

100,0

150,0

200,0

250,0

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Z uzeneko inbertsio ak Kapital- t ransf . eta diru- lag.Gastu arrunta Gastua guzt ira

* Etxebizitza Multzoaren guztizko gastuan, kontuan izan behar da ez dela zuzeneko batuketa egiten, baizik eta Biziguneren finkapena eta eroslehentasunak eta diru-laguntzak ezabatzen dira Sailaren eta Visesaren sustapenerako. ** 2011. urteaz geroztik, Alokabideren publifikazioaren eta, ondoren, EASPren xurgatze bidezko fusioaren urtea, VISESA+ALOKABIDEri dagozkion datuak. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.



216

Etxebizitza Multzoaren osotasunaren guztizko gastuan oinarrituta eta jarduera-ildoaren

araberako analisian sakonduta, egiazta daiteke etxebizitza-eraikuntzako inbertsioak gastuaren

zatirik handiena hartzen duela, 78 milioi euro (guztizko gastuaren % 32). Haatik, bilakaeraren

arloan, azken urte horretan atzerakada handia gertatu da kapitulu horretan (2010ean baino %

42 txikiagoa).

Kapital-transferentziei eta diru-laguntzei dagokienez, Bizigune programak hartzen du

gastuaren zatirik handiena; izatez, 2011n, guztira 26,9 milioi euroko zenbatekoa hartzen du.

Zenbateko horretatik 23,2 milioi euro Sailak jarritako diru-laguntzari dagokio. Programa hori

dagokionez, nabarmendu behar da 2011. urtean uzkurdura handia hauteman dela gastuetan,

azken urteetan erregistratutako goranzko joeraren ondoren. Gauzak horrela, 2011n Bizigune

programarako bideratutako eta gauzatutako gastua 2001ean gauzatutakoa baino % 23

txikiagoa da, eta Sailak programari emandako diru-laguntza milioi bat eurotan gehitu da.

Familiei zuzendutako diru-laguntzek eta subsidioek ere etxebizitzaren arloko gastuaren zati

handi bat hartzen dute, nahiz eta ildo horrek ere azken urtean beherakada handia izan duen;

izan ere, 2010eko 29,4 milioi eurotik 2011ko 22,5 milioi eurora murriztu da. Etxebizitza

birgaitzera zuzentzen diren diru-laguntzetara, berriz, 15,8 milioi euro bideratu dira.

Hiri Eraberritzeko Programei dagokienez, esan behar da 2010ean 15 milioi euro bideratu zirela

Hiriber programara, eta horrek nabarmen gehitu zuela kapitulu horretara zuzentzen den

gastua. 2011. urtean, jarduera-ildo horri dagokion zenbatekoa aurreko urteetan

hautemandako balioetara itzuli da, 6,2 milioi euro.

Sailaren sozietateez bestelako eragile publikoetara eta pribatuetara alokairua sustatzeko

bideratutako diru-laguntzak, 2011n, 4,8 milioi eurotara iristen dira. Horrenbestez, eta aurreko

urteetan kontzeptu horretara bideratu ziren zenbatekoak kontuan hartzen badira, berriro ere

atzera egin du. Ildo horretan, sustatzeko une honetan dauden zailtasun handiak eman behar

dira aditzera. Zailtasun horiek direla eta, Sailak eta VISESAk bere gain hartu behar izan dute

errentamendu babestuko etxebizitzen zati handi baten eraikuntza.

Azkenik, gastu arrunten analisiak agerian uzten du Sailaren langile-gastuek azken urtean %

2,7 behera egin dutela, eta, aitzitik, sozietateetako langile-gastuek % 24ko hazkundea izan

dutela. Bestalde, Sailaren funtzionamendu-gastuetan % 14ko gehikuntza erregistratu da, eta,

sozietateen kasuan, gehiago eutsi zaio gastuari (2010. urtearekiko % 5eko gehikuntza izan

du).



217

5.1. taula Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren etxebizitza gastua, jarduera-ildoaren arabera, 2010 eta 2011.

2010 2011 Jarduera-ildoa Zenbatekoa

(milioi €) Gastuaren

banaketa % Zenbatekoa (milioi €)

Gastuaren banaketa %

ZUZENEKO INBERTSIOAK 51,59 28,3 32,99 26,8 • Lurzorua erostea 12,55 6,9 2,80 2,3 • Urbanizazioa 12,92 7,1 9,70 7,9 • Etxebizitzak eraikitzea 23,68 13,0 15,59 12,7 • Laborategirako ibilgetua erostea 0,49 0,3 0,02 0,0 • Gainerako inbertsioak 1,95 1,1 4,88 4,0

KAPITAL TRANSFERENTZIAK ETA DIRU LAGUNTZAK 104,94 57,5 63,47 51,6 • VISESA etxebizitzak sustatzeko diru-

laguntzak 4,84 2,7 0,43 0,3 • Sustapen itunduetarako diru-laguntzak 3,91 2,1 0,00 0,0 • Familientzako diru-laguntzak eta subsidioak 29,42 16,1 22,45 18,3 • Kalitate Programa – Eraikal 1,26 0,7 0,93 0,8 • Gainerako kapital-transferentziak 0,00 0,0 0,00 0,0 • Lurzorua erosteko eta urbanizatzeko diru-

laguntzak 0,00 0,0 0,00 0,0 • Alokairua sustatzeko diru-laguntzak 6,70 3,7 5,58 4,5 • Eremu degradatuak 0,61 0,3 1,28 1,0 • Irisgarritasuna 3,48 1,9 2,12 1,7 • Alokabide diru-laguntzak 2,80 1,5 4,78 3,9 • EASP diru-laguntzak 10,53 5,8 0,0 0,0 • Orubide diru-laguntzak 0,00 0,0 0,0 0,0 • Finantza-inbertsioak eta epe luzerako

kredituak 0,00 0,0 0,0 0,0 • Bizigune programa 22,29 12,2 23,15 18,8 • Eroslehentasuna eta atzera-eskuratzea 0,00 0,0 0,0 0,0 • Iraunkortasuna 0,00 0,0 0,0 0,0 • HIRIBER programa 15,00 8,2 0,0 0,0 • Auzoak berritzea eta hiri-eraberritzea 4,10 2,2 2,75 2,2

GASTU ARRUNTA 26,00 14,2 26,54 21,6 • Langile-gastuak 10,12 5,5 9,85 8,0 • Funtzionamendu-gastuak 7,36 4,0 8,43 6,9 • Finantza-gastuak 0,19 0,1 0,01 0,0 • Laborategia kudeatzeko diru-laguntza

arruntak 0,09 0,0 0,37 0,3 • SESTAO BERRI 2010 diru-laguntza arruntak 1,19 0,7 0,91 0,7 • Ezohiko erregularizazioa, BEZ kenezina 0,00 0,0 0,00 0,0 • Gainerako diru-laguntza arruntak 0,66 0,4 0,72 0,6 • ETXEBIZITZA KAP 6,39 3,5 6,25 5,1

GASTUAK GUZTIRA 182,53 100,0 123,00 100,0




218

5.2. taula VISESA eta ALOKABIDEren* etxebizitza-gastua, jarduera-ildoaren arabera, 2010 eta 2011


(milioi €) Gastuaren

banaketa % Zenbatekoa (milioi €)

Gastuaren banaketa %

ZUZENEKO INBERTSIOAK 151,83 68,8 81,75 55,1 • Lurzorua erostea 25,87 11,7 1,88 1,3 • Etxebizitzak eraikitzea 110,97 50,3 62,73 42,3 • Gainerako inbertsioak 14,99 6,8 17,14 11,6

KAPITAL TRANSFERENTZIAK ETA DIRU LAGUNTZAK 44,10 20,0 35,04 23,6 • Finantza-inbertsioak eta epe luzerako

kredituak 2,29 1,0 3,23 2,2 • Bizigune programa 34,85 15,8 26,86 18,1 • Eroslehentasuna eta atzera-eskuratzea 6,96 3,2 4,95 3,3

GASTU ARRUNTA 24,66 11,2 31,58 21,3 • Langile-gastuak 4,69 2,1 5,833 3,9 • Funtzionamendu-gastuak 14,19 6,4 14,95 10,1 • Finantza-gastuak 5,78 2,6 10,80 7,3

GASTUAK GUZTIRA 220,59 100,0 148,37 100,0

* 2011. urteaz geroztik, Alokabideren publifikazioaren eta, ondoren, EASPren xurgatze bidezko fusioaren urtea, VISESA+ALOKABIDEri dagozkion datuak.




219

5.3. taula Etxebizitza Multzoaren gastu finkatua, jarduera-ildoaren arabera, 2010 eta 2011


(milioi €)

Gastuaren banaketa

%

Zenbatekoa (milioi €)

Gastuaren banaketa

%

ZUZENEKO INBERTSIOAK 203,42 54,1 114,74 46,3 • Lurzorua erostea 38,42 10,2 4,68 1,9 • Urbanizazioa 12,92 3,4 9,70 3,9 • Etxebizitzak eraikitzea 134,65 35,8 78,32 31,6 • Laborategirako ibilgetua erostea 0,49 0,1 0,02 0,0 • Gainerako inbertsioak 16,94 4,5 22,02 8,9

KAPITAL TRANSFERENTZIAK ETA DIRU LAGUNTZAK 121,91 32,4 74,93 30,2 • VISESA etxebizitzak sustatzeko diru-

laguntzak 4,84 1,3 0,43 0,2 • VISESA etxebizitzak sustatzeko diru-

laguntzak -4,84 -1,3 -0,43 -0,2 • Sustapen itunduetarako diru-laguntzak 3,91 1,0 0,0 0,0 • Familientzako diru-laguntzak eta

subsidioak 29,42 7,8 22,45 9,1 • Kalitate Programa – Eraikal 1,26 0,3 0,93 0,4 • Gainerako kapital-transferentziak 0,00 0,0 0,0 0,0 • Lurzorua erosteko eta urbanizatzeko diru-

laguntzak 0,00 0,0 0,0 0,0 • Alokairua sustatzeko diru-laguntzak 6,70 1,8 5,58 2,3 • Eremu degradatuak 0,61 0,2 1,28 0,5 • Irisgarritasuna 3,48 0,9 2,12 0,9 • Alokabide diru-laguntzak 2,80 0,7 4,78 1,9 • EASP diru-laguntzak 10,53 2,8 0,0 0,0 • Orubide diru-laguntzak 0,00 0,0 0,0 0,0 • Finantza-inbertsioak eta epe luzerako

kredituak 2,29 0,6 3,23 1,3 • Bizigune programa 57,14 15,2 50,01 20,2 • Bizigune finkapena ezabatzeak -22,29 -5,9 -23,15 -9,3 • Bizigune programa finkatua 34,85 9,3 26,86 10,8 • Eroslehentasuna eta atzera-eskuratzea 6,96 1,9 4,95 2,0 • Iraunkortasuna 0,00 0,0 0,00 0,0 • HIRIBER programa 15,00 4,0 0,00 0,0 • Auzoak berritzea eta hiri-eraberritzea 4,10 1,1 2,75 1,1

GASTU ARRUNTA 50,66 13,5 58,12 23,5 • Langile-gastuak 14,81 3,9 15,68 6,3 • Funtzionamendu-gastuak 21,55 5,7 23,38 9,4 • Finantza-gastuak 5,97 1,6 10,81 4,4 • Laborategia kudeatzeko diru-laguntza

arruntak 0,09 0,0 0,37 0,1 • SESTAO BERRI 2010 diru-laguntza

arruntak 1,19 0,3 0,91 0,4 • Ezohiko erregularizazioa, BEZ kenezina 0,00 0,0 0,00 0,0 • Gainerako diru-laguntza arruntak 0,66 0,2 0,72 0,3 • ETXEBIZITZA KAP 6,39 1,7 6,25 2,5

GASTUAK GUZTIRA 375,99 100,0 247,79 100,0




220

5.2. grafikoa Etxebizitza Multzoaren gastuaren bilakaera, jarduera-ildoaren arabera, 2001 eta 2011

ZUZENEKO INBERTSIOAK

60,2

129,1 131,5 134,7

5,617,4

78,3

14,4

51,3

23,8

68,1

24,5 22,0

1,2 1,70

25

50

75

100

125

150

2001 2002-2005 2006-2009 2010 2011

mili

oi e

uro

E txebizitzeneraikuntza

Lurzo rua ero steaeta urbanizatzea

Gainerakoinberts io ak

KAPITAL TRANSFERENTZIAK ETA DIRU LAGUNTZAK

0,03,0

10,0

22,2

26,1

3,6

8,8

0,0 1,5

13,3

0,82,9

13,8

6,7

1,3

5,4 5,4

26,923,1

34,9

22,5

29,4

6,26,8

23,2

4,8

6,55,6

3,90

5

10

15

20

25

30

35

40

2001 2002-2005 2006-2009 2010 2011

mili

oi e

uro

B izigunepro grama

F amilientzakodiru- lag. eta subs.

H iri-eraberritzekopro gramak*

A lo kabide/ EA SPdiru- lag.

A lo kairukosustapena

Sustapenitunduak

GASTU ARRUNTA

4,2

8,3 8,3

23,4

9,2

15,9

21,6

15,7

5,3

12,714,8

10,8

2,0

2,1

6,7

6,0

8,3

1,4

7,66,1

0

5

10

15

20

25

2001 2002-2005 2006-2009 2010 2011

mili

oi e

uro

F untzio namendu-gastuak

Langile-gastuak

F inantza-gastuak

Gainerako gastuarruntak

* Eremu degradatuetako eta irisgarritasuneko programak eta 2010ean Hiriber programa ere hartzen du barnean. Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila.



221

5.2. Lurzorua lortzearen eta urbanizatzearen kostua

20011n babes publikoko etxebizitzen eraikuntzarako lurzorua lortzeko eta urbanizatzeko batez

besteko kostua etxebizitzako 8.125 eurokoa izan zen. Balio horrek erraz gainditzen du

2010ean erregistratutako batez bestekoa (4.247 euro/etxebizitza), baina oso urrun dago

2006-2009 aldian erregistratutako batez bestekotik. Gorabehera horiek portaera beraien

ondoriozkoa baino gehiago sustapen bakoitzaren kasuistikaren ondoriozkoak dira.

5.4. taulan ikus daiteke datuen aldakortasun handia, etxebizitza motaren , eskuratzeko

erregimenaren eta sustatzailearen arabera; edonola ere, lehentxeago aditzera eman den

bezala kasuistikak markatzen du desberdintasuna.

5.4. taula Lurzorua lortzeko eta urbanizatzeko batez besteko kostuaren bilakaera

(euro/etxebizitza)

AZALPENA Batez best.

2002-2005

Batez best.

2006-2009 2010 2011

Etxebizitza mota BOE 10.125 14.613 5.493 7.779 soziala 8.923 13.583 2.925 8.973 Eskuratzea Alokairua 5.328 14.298 1.780 7.019 Salmenta/Azalera-eskubidea 11.510 14.237 6.917 8.522 Sustatzailea Etxeb. Sailarekin hitzartutakoa/Pribatuak 8.826 17.951 11.147 20.514 Saila 13.806 16.826 12.422 13.477 Etxeb. Saila. VISESA 7.802 12.366 2.408 5.794 Batez besteko kostua 9.455 14.130 4.247 8.125 Iturria: Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila. Eusko Jaurlaritza

5.3. Sustatutako etxebizitzen eraikuntza-kostua, sustatzailearen arabera

5.3.1. Sailaren etxebizitzen eraikuntzaren kostua

Sailaren etxebizitzak eraikitzeak, 2011n, etxebizitzako 116.180 euroko batez besteko kostua

izan zuen, 2010ean erregistratutakoaren antzeko batez bestekoa.

Eragile sustatzaileari erreparatuta, sustapen itunduetan (118.831 euro/etxebizitza) eta

VISESAk sustatutakoetan (112.041 euro/etxebizitza) baino eraikuntza-kostu handiagoak

hautematen dira Sailak soilik sustatutako etxebizitzetan (168.260 euro/etxebizitza).

Desberdintasun horiek ebaluatzeko garaian, kontuan izan behar da Sailaren sustapenen

kasuan handiagoak izaten direla zailtasunak eta, kasu askotan, hiri-birsorkuntzako esku-

hartze integralak garatu behar izaten direla. Horrelako esku-hartzeak gizarte-balio handiagoko

esku-hartzeak dira, baina, aldi berean, inpaktu ekonomiko handikoak ere badira.

Etxebizitza motaren araberako kostuaren analisiak agerian uzten du babes ofizialeko

etxebizitzen eraikuntza-kostua handiagoa dela (123.524 euro/etxebizitza), etxebizitza

sozialena baino (98.193 euro/etxebizitza); halaber, errentamendu-erregimeneko

sustapenetan barnean hartzen diren etxebizitzek (91.754 euro/etxebizitza) baino kostu



222

handiagoa dute salmentako etxebizitzen kasuan (124.956 euro/etxebizitza) edo azalera-

eskubidekoen kasuan.

Hala ere, aurreko aldietan aurkako emaitza ikusten zen, hau da, kostua handiago zen

alokairuko erregimenaren eta etxebizitza sozialen kasuan.

5.5. taula Sailaren etxebizitzen eraikuntzaren batez besteko kostuaren bilakaera

(euro/etxebizitza)


2002-2005

Batez best.

2006-2009 2010 2011

Etxebizitza mota Babes ofizialeko etxebizitza 74.655 99.921 122.966 123.524 Soziala 83.142 111.888 107.929 98.193 Eskuratzea Alokairua 82.848 106.863 102.305 91.754 Salmenta/Azalera-eskubidea 76.305 102.897 126.693 124.956 Sustatzailea Etxeb. Sailarekin hitzartutakoa/Pribatuak 63.653 101.461 129.132 118.831 Saila 92.631 140.660 154.661 168.260 Etxeb. Saila. VISESA 76.440 99.452 107.970 112.041 Batez besteko kostua 78.877 103.237 115.034 116.180


5.3.2. VISESAren etxebizitzen sustapenaren kostua

Ondoren, VISESAk 2011ko programako kontratuaren mende sustatutako etxebizitzen

sustapen-kostua aztertuko da. Lehenik, adierazi behar da 2011. urtean 42 etxebizitza baino

ez zela sustatu, eta 2010. urtean 1.333 etxebizitza sustatu zirela, aurreko urteetako batez

bestekoaren antzeko balioa. Kostua guztira 6,1 milioi eurokoa izan zen eta VISESAk guztira

jasotako diru-laguntza 350.000 eurokoa izan zen.

5.6. taula VISESAren sustapenen kostua eta diru-laguntza

(Mila eurotan)


2002-2005

Batez best.

2006-2009 2010 2011

Etxebizitza kop. Kontratu Programa 1.324 1.589 1.333 42 Sustapenen kostua guztira 135.464,5 186.991,6 174.939,6 6.117,4 Diru-laguntzak kontratua Programa 16.912,6 20.615,8 8.806,8 350,0


Etxebizitzako kostuari dagokionez, etxebizitzako batez beste 145.653 euroko kostua izan zen,

aurreko urteko batez besteko kostua baino % 11 handiagoa. Halaber, VISESAk jasotako diru-

laguntza (8.333 euro/etxebizitza) 2010. urtean jasotakoa baino zertxobait handiagoa da

(6.607 euro/etxebizitza).



223

5.7. taula VISESAren sustapenen kostuaren eta diru-laguntzaren ratioak

(eurotan)


2002-2005

Batez best.

2006-2009 2010 2011

Etxebizitzaren kostua 102.315 117.697 131.237 145.653 Etxebizitza bakoitzeko diru-lag. 12.774 12.976 6.607 8.333 Diruz lagundutako kostuaren % 12,5 11,0 5,0 5,7


5.4. Alokairua sustatzeko politiken kostua

5.4.1. Alokairuko etxebizitzen sustapenerako laguntzak

Aurreko atalean etxebizitza babestuen eraikuntzaren kostua aztertu da. Alabaina, Sailak,

eragile sustatzaile bihurtzeaz gain, eta, hortaz, bere sustapenen finantziazio-kostuak bere

egiteaz gain (lurzoruaren eta eraikuntzaren kostua), beste eragile sustatzaile batzuk izan

ditzake berarekin, eta kasu horretan sustapen-laguntzen kostua ere badu.

¡Error! No se encuentra el origen de la referencia. atalean, alokairuko etxebizitza

sustatzeko emandako diru-laguntzak aztertu dira. Atal honetan, halaber, eraikuntza bere

egitearen kostuak eta alokairurako diru-laguntzen politikaren kostuak alderatu ahal izango

dira.

2011n, alokairuaren sustapenerako onartutako diru-laguntzen guztizkoa 3,2 milioi eurora

iristen da. Bestalde, 2011n onartutako maileguen subsidioak 1 milioi euro ingurukoak dira.

Alokairurako subsidioek eta diru-laguntzek azken urteetan erakutsitako bilakaerak

murrizketarako bidea hartu du, alokairuko etxebizitzen sustapenak ezagututako atzerakadaren

ondorioz. Aurrez aditzera eman den bezalaxe, gaur egungo egoeran oso korapilatsua da

alokairu-erregimenaren aldeko apustua egingo duten eragileak aurkitzea.

5.8. taula Alokairuaren sustapenerako laguntzen bilakaera, 2002-2011

(eurotan)

Diru-laguntzak Subsidioak Laguntzak guztira

2002 2.209.729 4.173.100 6.382.829 2003 6.480.567 7.220.467 13.701.034 2004 4.091.788 9.716.718 13.808.506 2005 11.050.084 11.990.384 23.040.468 2006 12.392.494 24.949.288 37.341.782 2007 5.134.697 16.302.564 21.437.261 2008 28.080.658 38.801.526 66.882.184 2009 27.441.995 21.782.975 49.224.970 2010 17.489.000 11.872.821 29.361.821 2011 3.177.000 942.117 4.119.117




224

Diru-laguntza eta subsidio horiek kontuan izanik 117 etxebizitza eraiki ahal izan dira, eta batez

besteko laguntza 35.206 eurokoa da. Aurrez aztertutako datuen arabera, etxebizitza babestuak

eraikitzeko Sailaren batez besteko kostua 116.000 eurokoa zen etxebizitza bakoitzeko.

Datu horiei erreparatuta, egiazta daiteke eraikuntzak inbertsio handiagoa eskatzen duela,

finantza-kostu handiekin, eta etxebizitza bakoitzeko kostua handiagoa dela. Haatik, ez dugu

ahaztu behar bide horretatik eraikitako etxebizitzak 75 urtez mantentzen direla alokairuan eta

beste sustatzaile batzuek eraikitako etxebizitzak askoz ere epe txikiagoan mantentzen direla

alokairuan, 15 hilabetez soilik.

Gauzak horrela, etxebizitza sozialaren sustapen zuzenari esker errazagoa da etxebizitza

babestuaren parke iraunkorrean barne hartzen diren etxebizitzen eraikuntza. Etxebizitza

horien urteko batez besteko errenta nahiko mugatuta egoten da, baliabide ekonomiko gutxien

duten taldeen etxebizitza-beharrak kontuan hartzen baitira. Sustapenari zuzentzen zaizkion

laguntzek, aldiz, alokairuko etxebizitzen aldi baterako parkea sortzea ahalbidetzen dute, eta

biak osagarriak dira.

5.9. taula Errentamendu babestuko etxebizitzen sustapenerako diru-laguntzak eta subsidioak 2010 eta 2011.

Etxeb. kop.

Diru-laguntza

Subsidioa Laguntzak

guztira

Etxebizitza bakoitzeko batez b.

laguntza

2010 701 17.489.000 11.872.821 29.361.821 41.886

2011 117 3.177.000 942.117 4.119.117 35.206


5.4.2. Alokabide eta EASPrako laguntzak

a) Errentamendu babestua eskuratzeko laguntzak

2011. urtean, etxebizitzaren sektoreko sozietate-bilbea egituratzearen arloko Etxebizitza

Bideratzeko Planaren helburuetako bat bete da. Izan ere, Alokabide 2011ko martxoan

publifikatu ostean, 2011ko uztailean bat egin du EASP sozietatearekin.

2011n, Etxebizitza Sailak emandako diru-laguntza 4,78 milioi eurokoa izan da guztira,

2010ean emandako diru-laguntza baino zertxobait txikiagoa; haatik, kontuan izan behar da,

2010. urtean, EASP sozietateak 483 etxebizitza eskuratu zituela errentamendu babesturako

eta Alokabideren/EASPren parkera txertatzeko.

5.10. taula Etxebizitza Sailak Alokabideri eta EASPri emandako diru-laguntza

(milioi eurotan)

AZALPENA 2002-2005 batez best.


2009 2010 2011

Alokabide 1,49 6,46 5,89 2,80 4,78 EASP 10,53




225

b) Alokairua kudeatzeko laguntzak

Aurreko atalean aztertu den bezalaxe, Alokabidek bere parkea bera kudeatzeaz gain,

Etxebizitza Sailaren jabetzako etxebizitzak ere kudeatzen ditu, baita Udalen eta sustatzaile

pribatuen beste etxebizitza batzuk ere; guztira 10.172 etxebizitza kudeatzen ditu.

Etxebizitza Sailak Eusko Jaurlaritzaren 2.577 etxebizitzak kudeatzeko diru-laguntza ematen

dio Alokabideri. 2011n, diru-laguntza hori 737 eurokoa izan zen kudeatutako etxebizitza

bakoitzeko.

5.11. taula Eusko Jaurlaritzaren etxebizitzak kudeatzeko Sailak Alokabideri ematen dion diru-laguntzaren bilakaera

Sailaren diru-laguntza Sailaren etxebizitzak

Batez besteko diru-laguntza kudeaketagatik

2006 487.140,33 1.435 339,5 2007 935.747,13 1.973 474,3 2008 1.318.740,57 2.179 605,2 2009 1.756.871,87 2.231 787,5 2010 1.701.962,47 2.257 754,1 2011 1.900.000,00 2.577 737,3


5.4.3. Bizigune programarako laguntzak

2011n, Etxebizitza Sailak Bizigune Programari emandako diru-laguntza 23,15 milioi eurora

iritsi da. 2011ren amaieran, Programak 4.802 etxebizitza merkaturatu ditu errentamendu

babestuan. Datu horiek kontuan izanik, Sailaren batez besteko diru-laguntza 4.821 eurokoa

da etxebizitza bakoitzeko.

Programan parte hartzen duten maizterrei hilean kobratutako batez besteko errenta 303

eurokoa da, eta etxebizitzetako jabeek hilean 598 euroko zenbatekoa jasotzen dute.

Etxebizitza Sailak hartzen du bere gain diferentziala, hau da, etxebizitzako 295 euro hilean

(3.540 € urtean). Programak guztira antzemandako etxebizitza kopurua (4.802 etxebizitza)

kontuan izanik, 2011n errenta-desberdintasun hori estaltzera zuzendu den diru-laguntza 17

milioi eurokoa da, hots, Programari esleitzen zaion guztizko diru-laguntzaren % 73.



226

5.12. taula Antzemandako etxebizitza bakoitzagatik Etxebizitza Sailak Bizigune Programari emandako batez besteko diru-laguntzaren zenbatespena

Antzemandako

etxebizitzak

Sailaren diru-laguntza (milioi

eurotan)

Sailaren batez besteko diru-

laguntza etxebizitza bakoitzagatik

(eurotan)

2003 531 2,0 3.766,5 2004 1.132 4,5 3.975,3 2005 1.908 8,0 4.192,9 2006 2.605 10,0 3.838,8 2007 3.446 14,38 4.173,0 2008 4.215 21,59 5.122,2 2009 4.557 21,19 4.650,0 2010 4.741 22,29 4.701,5 2011 4.802 23,15 4.820,9




227

6. 2010-2013 ETXEBIZITZA BIDERATZEKO PLANEAN EZARRITAKO

HELBURUEN BETETZE MAILA

6.1. 2011n Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren etxebizitza-politika ebaluatu aurreko alderdiak

Txosten honetan zehatz mehatz aztertu da Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak 2011ko

Etxebizitza Programa gauzatzeko eta 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko

Plana gauzatzeko jardueretako eta programetako bakoitza.

Kapitulu honetan Sailaren osotasunaren etxebizitza-politika ebaluatuko da, eta, horretarako,

ez da inola ere ahaztu behar zein den Sailaren etxebizitza-politika publikoen helburu nagusia,

hau da, Etxebizitza Bideratzeko Planaren helburuan islatzen den helburu nagusia:

• Etxebizitza bat eskuratzeko zailtasun gehien dituzten pertsonen etxebizitza-beharrari

erantzutea. Horretarako, alokairuko etxebizitzen parkea zabaldu egingo da eta

hazkunde iraunkorragoa sustatuko da, gaur egungo bizitegi-parkea birgaitzeko eta

eraberritzeko neurriak sustatuz. Ildo horretan, funtsezkoa da erakundeen laguntza eta

sektore publikoaren eta pribatuaren arteko lankidetza lortzea.

Etxebizitza Bideratzeko Planaren helburua lortzeko, Etxebizitza Sailak hurrengo urteetarako

etxebizitza-politiken bi oinarrizko zutabeak zein diren ezartzen du: alokairua sustatzea eta

birgaitzeko jarduerak bultzatzea. Horrenbestez, Sailaren etxebizitza-politikak helburu zehatz

batzuk lortzera bideratutako programa eta ekintza ugari dituen arren, eta Planaren lehen bi

ekitaldietako –2010eko eta 2011ko ekitaldietako– Sailaren jarduera orokorra behar bezala

ebaluatzeko asmoz, azterketak etxebizitza-politikako helburu nagusien irismenari erreparatu

beharko dio, batik bat. Honako galdera hauei erantzun beharko die:

• Lortu al dira aurreikusitako helburuak?

• Baliabideak helburu horiek lortzeko eragimenez erabili al dira?

• Egindako jarduerak koherenteak al dira planteatutako helburuekin?

• Ekitate-irizpideak erabili al dira helburuak definitzean eta espero ziren emaitzak

lortzeko ahaleginak egitean?

• Zein da erabiltzaileen gogobetetze-maila?

• Kontuan hartu al da politika publikoen onuradunen parte-hartzea?

• Zer inpaktu lortu da abian jarritako jardunekin?

Bestalde, aintzat hartu behar da etxebizitza-politikaren ebaluazioa egin aurretik, Sailaren

jardunen inguruko testuinguruaren analisia egin beharko dela, hots, etxebizitza-politika

publikoetan zuzenean eragina duten kanpoko eragileak aztertu beharko direla.



228

6.2. Koherentziaren ebaluazioa

Koherentziaren ebaluazioaren bidez aztertuko da planteatutako ekintzak eta programak

zehaztu diren helburuak lortzeko zer neurritan diren erabilgarri, hau da, programazioaren

logika aztertu nahi da.

Etxebizitza Bideratzeko Plana landu aurretik, zuzendu beharreko desegokitasunak,

bikoiztasunak, lurralde-desorekak eta abar daudela agerian utzi duen diagnostiko zorrotza

egin da. Hori dela eta, diagnostiko horren ondorioz, ekintza zehatzak formulatu dira

hautemandako desegokitasunak zuzentzeko eta planteatutako helburuak lortzeko.

Era berean, ez dugu ahaztu behar, Etxebizitza Bideratzeko Plana lantzean, Etxebizitzaren

Gizarte Itunean bere gain hartutako konpromisoak ez ezik, IX. legegintzaldiaren helburu

programatikoak ere hartu direla aintzat, eta horiekin erabateko koherentziaz jardun

da.

Izan ere, etxebizitza-politikaren funtsezko ardatzetako bat alokairu-erregimena sustatzea da,

eta, horrexegatik hain zuzen ere, Etxebizitza Bideratzeko Planaren lehen ardatz estrategikoa

etxebizitza eskuratzera zuzentzen da, eta, hala, baliabideak lehentasunez alokairura

bideratzen dira. Etxebizitza Bideratzeko Planaren plangintza hori bat dator Etxebizitzaren

Gizarte Itunak ezarritako erronkekin. Izatez, ezartzen dituen helburuen artean, behar besteko

alokairuko parke publikoa konfiguratzea planteatzen du, eta itunaren indarraldiaren amaieran

(2025. urtean) sustatzen diren eraikuntza publikoen % 50 alokairu-erregimenekoak izatea

lortu nahi da.

Bestalde, gogorarazi behar dugu etxebizitza-politika berrien oinarrizko ardatzetako bigarrena

birgaitzea eta hiri-eraberritzea dela. Planaren izenean bertan aipatzen da Hiri Eraberritzearen

kontzeptua, eta, gainera, Birgaitzeko eta Hiri Eraberritzeko Plan Estrategiko bat landu da.

Hortaz, garbi dago Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak jarduera-ildo horren aldeko

apustua egin duela.

Azkenik, Etxebizitza Sailaren etxebizitza-politikek babes daitezkeen jardunak definitzen

dituzte, hau da, laguntza publikoak jaso ditzaketen jardunak. Babes daitezkeen irudi horien

definizioak koherentzia handia du etxebizitza-politiken helburuekin, batez ere alokairu-

erregimeneko etxebizitzen sustapena eta birgaitzeko jardunak errazten baitituzte. Ikus 6.1.

taula.



229

6.1. taula Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren etxebizitza-politikek babes ditzaketen jardunak

Babes publikoko etxebizitza gisa kalifikatutako eraikuntza berriko etxebizitzak errentamenduan, salgai edo erabilera propiorako lagatzeko sustatzea. Etxebizitza librea sustatzea errentamendu babestuan eskaintzeko. Babes ofizialeko etxebizitzak eta etxebizitza libre erabiliak eskuratzea, eskuratzaileak ohiko bizileku eta bizileku iraunkor gisa erabiltzeko. Babes publikoko etxebizitza eraikien titularrek lurzoru-eskubidearen jabetza erostea, azalera-eskubidean. Etxebizitza erabilia alokatzea (errentamendurako laguntzak). Etxebizitzaren errentamendu babestua. Etxebizitzak erostea errentamendu babestuan jartzeko eta etxebizitzak lagatzea errentamendu babestuan eskaintzeko. Ondare urbanizatua eta eraikitakoa birgaitzea. Etxebizitzak jabetzan edo errentamenduan lagatzeko etxebizitzen sustapena xede duten birgaitze-jarduerak egitea. Etxebizitza hutsak alokairuan eskaintzea. Zuzkidura-bizitokiak sustatzea eta eraikitzea. Landaguneetan etxebizitzak birgaitzeko eta alokairuan jartzeko proiektu pilotuak gauzatzea, landa-ingurunea sustatzeko programa publikoen euskarri gisa.

Etxebizitza Bideratzeko Planaren lehen bi ekitaldietan, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak

garatutako jarduerak Etxebizitza Bideratzeko Planaren eta Etxebizitzaren Gizarte Itunaren

helburu nagusiak betetzera bideratu dira nagusiki: alokairu-erregimeneko etxebizitza-parkea

gehitzea.

Egoera ekonomiko eta finantzario zailak izugarri eragotzi du alokairuko etxebizitza berrien

sustapena. Hala ere, Sailak bere etxebizitza-politiken azken helburuari heldu dio, eta sustapen

berriarekin lotutako helburuak betetzeko zailtasunak ikusita, etxebizitza hutsak

merkaturatzeko helburuak areagotu ditu. Ondorioz, alokairuarekin lotutako helburu orokorrari

eutsi zaio.

Kontuan hartu behar da, Etxebideko etxebizitza babestuaren eskarian alokairu babestua

nagusitzen dela, formula hori baita eskatzaileentzako finantza-eskakizun gutxien duena eta,

beraz, konponbide egokiena da baliabide ekonomiko txikiko pertsonentzat.

Birgaitzeko politikei dagokienez, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuaren 2011ko

azaroaren 23ko Aginduak –etxebizitzak birgaitzeko finantza-neurriei buruzko 2006ko Agindua

aldatzen duenak– eragimen energetikoaren aldagaia barne hartzen du laguntzetan, eta

modu horretara, Etxebizitza Bideratzeko Planak ezarritako helburuak betetzen laguntzen du.

Eraikinen inguratzailean esku hartzen duten jardueretarako laguntzak areagotzeaz gain, eta

Agindu berria onartu ostean, 50 urtetik gorako antzinatasuna duten eraikinetan jarduera

hauek soilik hartuko dira jarduera babesgarritzat: eraikinaren ikuskapen teknikoaren

ebazpenean barne hartuta dauden jarduerak soilik.

Era berean, eta birgaitzeko politikei jarraituta, Etxebizitza Bideratzeko Planaren 2.

ardatzak “birgaitzerako eta hiri–eraberritzerako politika berri bat birformulatu

eta gidatu” nahi du. Horrenbestez, politika berrietan sartu nahi diren aldaketek araudi-

mailako aldaketak ekarriko dituzte, eta, halaber, lankidetza-hitzarmenak, eragileen

arteko koordinazioa eta erantzunkidetasuna, kudeaketa telematikoa ahalbidetuko duten

tresna informatiko berrien erabilera, eta abar ekarriko dute.



230

Ildo horretan, nabarmendu behar da 2012an abian jarri den Bultzatu 2025 eraikuntza

iraunkorreko ibilbide-orriak Etxebizitza Bideratzeko Planean aurreikusitako ekintza askori

erantzungo diela.

6.3. Eraginkortasunaren ebaluazioa

Etxebizitza Bideratzeko Planaren lehen ekitaldiaren ebaluazioan, jada, aipatzen zen garaiko

egoera ekonomiko eta finantzario zaila, eta horrek arras oztopatzen zuela etxebizitza-politika

publikoen garapena. Orain aditzera eman behar da 2011n egoera are larriagoa dela,

langabezia-maila nabarmen gehitu dela, eta ziurgabetasuna eta mesfidantza gora egiten ari

direla. Gainera, finantza-entitateek partikularrentzat zein enpresentzat kreditua are gehiago

murriztu duten agertoki honi Administrazio Publikoen aurrekontu-murrizketak gehitu behar

zaizkio.

Agertoki zail hori dela eta, balio handiagoa dute Etxebizitza Sailaren lorpenek, etxebizitza

babestuaren eraikuntzak merkatu libreko ekimenak gainditu ditu eta. Gainera, 2011n,

amaitutako babes publikoko etxebizitza kopuruaren errekorra lortu da, 5.473 etxebizitza.

Planaren ekuadorrean babes publikoko 9.506 etxebizitza hasi dira, baita 7.376 etxebizitza

libre ere. Emaitza on horiei esker Etxebizitza Bideratzeko Planak aurreikusitako helburuaren %

120ko betetze-maila lortu du.

Nolanahi ere, alokairu-erregimenaren finantza-eskakizun handien ondorioz, ezinezkoa izan da

edukitza-erregimen horretarako finkatutako helburua betetzea. Helburuaren % 72 bete da,

1.732 etxebizitza hasi dira 2010-2011 aldian. Aitzitik, erosketara zuzendutako etxebizitzen

eraikuntza-erritmoak goitik behera gainditu du ezarritako helburua (% 141, 7.774 etxebizitza

hasi dira).

Alokairu-erregimenari dagokionez, nabarmendu behar da, errentamendu babestuko

erregimeneko etxebizitzak sustatzeko aliatu publikoen eta pribatuen gabeziagatik, Sailak eta

VISESAk alokairu-ekimenen % 78 hartu dituztela beren gain.

Bestalde, Bizigune Programak guztira partikularren bigarren eskuko 4.802 etxebizitza

antzeman ditu, arrazoizko errenten truke etxebizitza horiek alokairuan eskaintzeko

(helburuaren % 99).

Merkatu libreko etxebizitzen alokairurako bitartekaritza-programa berriari (ASAP) dagokionez,

2011ko ekitaldian ez da emaitzarik ezagutzea lortu, 2012ko martxoko Dekretu bidez sortu

baita, azkenean, Programa. 2012ko urrira arte guztira 13 eragile homologatu dira.

Bestalde, alokairua ordaintzeko laguntzei esker, 2011n guztira 6.576 gaztek jaso dute

Emantzipatzeko Oinarrizko Errenta, etxebizitzaren alokairuaren errenta ordaintzeko.

Horrela, alokairu-erregimenean betetako eskariari dagokionez, % 94,5eko betetze-maila

lortu da (eskaria betetzeko 13.110 unitate). Betetako eskariaren barnean hartzen dira

alokairuko sustapen berriko 1.732 etxebizitzak, Bizigune programako 4.802 etxebizitzak eta

Emantzipatzeko Oinarrizko Errentaren bidez emandako 6.576 laguntzak.

Kontuan izan behar Etxebizitza Sailaren lehentasunetako bat etxebizitza babestuko

parkearen gizarte-funtzioa bermatzea dela, eta, horretarako, sistematikoki egingo direla

parke babestuaren ikuskapenak, gerta daitezkeen arau-hausteak identifikatzeko eta dagozkien



231

zigorrak ezartzeko. 2011. urtean, guztira 6.566 etxebizitza bisitatu ziren, eta horietako 81ek

merezi izan zuten zigorra. Urtez urtekoak batuta, guztira 54.515 etxebizitza bisitatu dira jada,

eta 806 etxebizitzek jaso dute zigorra (guztizkoaren % 1,5). Horrez gain, Etxebizitza

Bideratzeko Planak alokairu-erregimeneko etxebizitzetarako berariazko ikuskapen-planak

ezartzea aurreikusi du.

Birgaitzeko politiketan oinarrituta, Etxebizitza Sailak abian jarri dituen birgaitzeko eta hiri-

eraberritzeko programek arrakasta handia izan dutela eman behar da aditzera. Horrela,

batetik, partikularrek eta auzokideen elkarteek etxebizitzak eta eraikinak birgaitzera

zuzentzen diren laguntzen programak, 2011, guztira 15,8 milioiko diru-laguntza jaso du, eta,

diru-laguntza horri esker, guztira 16.333 etxebizitza birgaitu ahal izan dira 2011n, % 94ko

betetze-maila lortuta (2010-2011rako % 101).

Bi ekitaldiak batera hartuta, guztizko diru-laguntza 36,4 milioi eurokoa izan da, eta, diru-

laguntza horrekin, 35.830 etxebizitza birgaitu ahal izan dira. Guztira 565 milioi euro baino

gehiagora iritsi da obra-bolumena.

Partikularrei eta jabekideen erkidegoei zuzendutako birgaitze-laguntzen programez gain,

Etxebizitza Sailak hiri-eraberritzerako hainbat laguntza-programa ditu, eta Udalak eta

Birgaitzeko Hirigintza Sozietateak dira programa horien onuradunak.

Laguntza horiek Udalek ematen dituzten laguntzekin osatzen dira askotan, eta guztiek batera

hiri-inguruneen irisgarritasuna hobetzeko balio dute. 2011n emandako laguntzak lau

udaletarako izan dira eta guztira 700.000 euroko zenbatekoa osatu da. Edonola ere, 2010ean

emandako diru-laguntzak 2010-2012 aldirako programetarako laguntzak ziren, eta guztira

7,58 milioi euroko zenbatekoa osatu da.

Bestalde, Hiriber Programaren deialdia 2010ean egin bazen ere, 2010-2013 Etxebizitza

Bideratzeko Planaren baitan dagoen neurrian, ezin da ahaztu auzoak eraberritzeko egin duen

ekarpen handia. Horrela, 2010ean guztira 15 milioi euroko ekarpena egin zuen 45 udalerritan

hiri-eraberritzeko jarduerak garatzeko.

Aurkeztutako emaitzen analisiak agerian uzten du lehen bi urteetan 2010-2013 Etxebizitza eta

Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren helburu nagusien betetze-maila handia dela.

Hala ere, hainbat alderdi daude gauzatzeko, eta Etxebizitza Bideratzeko Planaren indarraldiko

bigarren erdian alderdi horietan nabarmendu beharko dira ahaleginak: zuzkidura-bizitokiak

eraikitzea (helburuaren % 22); 2012an abian jarri den ASAP alokairuaren bitartekaritza-

sistema sustatzea; edo lurzorua eskuratzea (helburuaren % 26).

Etxebizitza Bideratzeko Planak planteatutako helburuetako beste bat hutsik dauden

merkataritza-lokalak berreskuratzea eta etxebizitza bihurtzea da. Aginte-taulak islatzen

duenez, jarduera horren betetze-maila oso txikia da (% 6,7); alabaina, ez dugu Udalek

etxebizitza babestu bihurtutako lokalen informaziorik.

Era berean, ez dugu ahaztu behar Etxebizitza Bideratzeko Planak guztira 70 jarduera baino

gehiago planteatzen dituela eta Planaren horizontean lortu beharko direla.

3. kapituluan xehetasunez aztertu da jarduera horietako bakoitzaren aurrerapena, eta

planteatutako jarduera horien aurreratze-maila handia nabarmendu da. Kasu batzuetan,

behar-beharrezkoa izan da beste arauzko garapen bat bideratzea, eta horrek, beraz,



232

programak/neurriak abian jartzeko epeak luzatzea eragin du. Planteatutako 70 jarduera

horietatik, 7 jarduera urteko betetze-helburu batekin lotzen direla bereiz daiteke, eta, kasu

batzuetan, jada jasota daude helburu kuantitatiboen taulan. Gainerako 63 jarduerak, beraz,

Planaren horizontearen barruan bete beharko diren jarduerak dira.

Lehen jarduerei erreparatuta, jarduera horietako lautan jada lortu da planteatutako helburua,

eta hirutan ez da lortu. Gainerako jarduerei dagokienez, nabarmendu behar da 20 jarduera

jada lortu direla 2011ko itxierarako eta beste bederatzi 2012. urtearen barruan betetzen joan

direla. Horrez gain, 21 jardueretan betetze-maila handia dela adieraz daiteke, eta horietan

jarduera lortzeko ezarri diren zenbait une garrantzitsu bete dira, nahiz eta jarduerak oraindik

erabat amaitu ez diren. Azkenik, 13 jarduera gauzatzeko daude oraindik, eta, horrenbestez,

Planaren indarraldiaren bigarren erdian garatu beharko dira.

6.2. taula 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planean planteatutako jardueren aurrerapen-mailaren jarraipenaren laburpen-taula.

Jarduerak.

Egoera 2011ko itxieran

Jardueren guztizko kopurua

Urteko helburua duten jarduerak 7 • 2011ko helburua beteta duten jarduerak 8, 17, 41, 56* 4 • 2011ko helburua beteta ez duten

jarduerak 5, 13, 18

3

Planaren horizontean bete beharreko jarduerak

63

• 2011ko amaieran lortutako jarduerak 1, 10, 12, 14, 15, 16, 20, 21, 22, 23, 33, 34, 40, 43, 46, 47, 59, 63, 67, 68

20

• 2012an lortutako jarduerak 24, 25, 45, 48, 50, 51, 52, 55, 57 9 • Une garrantzitsuak lortu diren jarduerak,

baina jarduera amaitu gabe 2, 6, 7, 11, 19, 26, 29, 30, 31, 32,

35, 37, 38, 44, 49, 54, 55*, 58, 60, 61, 62, 70 21

• Gauzatzeko dauden jarduerak 3, 4, 9, 27, 28, 36, 39, 42, 53, 64, 65, 66, 69 13

Jarduerak guztiak 70

* 56. jarduera: ikuskapenen helburua beteta, baina alokairuko etxebizitzak ikuskatzeko berariazko plana gauzatzeko dago.


6.4. Eragimenaren ebaluazioa

Eragimenaren analisiak neurtzen du lortutako emaitzak zein neurritaraino diren

finantza eta giza baliabideen eta baliabide materialen erabilera egokiaren

ondoriozkoak. Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Plana lantzean agerian geratu

diren alderdietako batzuk dira Etxebizitza Sailak bere politika publikoak gauzatzeko

garatutako prozeduretako batzuetan hauteman diren eragimenik gabeziak.

Hori dela eta, Planak planteatzen dituen jardueretako asko alderdi horietako batzuk hobetzera

eta, horrenbestez, Sailaren etxebizitza-politika publikoak eragimen handiagokoak izatera

zuzentzen dira.

2011n nabarmendu beharreko lorpen nagusietako bat Alokabidek eta EASP sozietate

publikoak bat egitea da. Horrek arras sinpleagotu du etxebizitza multzoko sozietateen

bilbea eta, hala, eragimena areagotu du. 2010ean egin ziren eragiketa hori lortzera zuzentzen



233

ziren lehen urratsak, Alokabide publifikatuta. Horrela, Alokabideren parkea osatzen zuten

etxebizitzak alokairuko etxebizitzen parke publikoaren parte izatera pasa ziren.

Etxebideri dagokionez, 2011n, aurrera egin da izena emateko eta etxebizitza babestuak

esleitzeko prozedurak aldatzen dituen araudi berria lantzeko lanetan. Prozesuak sinpleagotu

dira eta erabakiak hartzeko prozesua arintzeko aukera dago, eta, horri esker, prozedurak

eraginkortasun eta eragimen handiagoa izango du. Araudi berria, azkenean, 2012ko urrian

onartu da, eta 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren 4. ardatzean

planteatutako jardueretako askori erantzuten dio. Ardatz hori etxebizitza-politikaren zerbitzura

dauden baliabideak eta tresnak optimizatzera zuzentzen da.

Ez dugu ahaztu behar Etxebiden erregistratutako eskaera-espedienteen kopurua 85.000

ingurukoa dela eta horrek kudeaketa-ahalmen handia eskatzen duela. Gainera, espedienteen

on-lineko izapideetan aurrera egin da, gaur egun guztiz elektronikoki egin baitaiteke

inskripzioa. Oso onuragarria da hiritarrentzat, eta arras arintzen du prozedura osoa.

Alokairuko etxebizitza berrien eraikuntzari dagokionez, 2011n 4,1 milioi euro bideratu

ziren diru-laguntzetara eta subsidioetara, eta 1,6 milioi bideratu ziren maileguetara, kreditu-

entitateekin egindako finantza-hitzarmenaren esparruan. Horrenbestez, alokairuko eraikuntza-

jardueraren beherakada handiaren ondorioz egin du atzera. 2010-2011 urteetan guztira 33

milioi euro eman dira laguntza zuzenetan eta 38 milioi euro izan dira maileguetan. Etxebizitza

bakoitzeko batez besteko laguntza 35.000 eurokoa izan zen 2011n eta 41.000 eurokoa,

berriz, 2010ean.

Bestalde, kontuan izan behar da azken urte hauetan gora egin duela etxebizitza babestuen

eraikuntzaren batez besteko kostua, eta handiagoa dela Sailaren etxebizitzaren kostua.

Nolanahi ere, desberdintasun horiek ebaluatzeko garaian, kontuan izan behar da Sailaren

jarduerek hiri-eraberritzeko jardun integralak garatu behar izaten dituztela. Horrelako

jardunak gizarte-balio handiagoko jardunak dira, eta, aldi berean, inpaktu ekonomiko

handikoak ere badira.

Bestalde, Etxebizitza Sailak urtero 22 milioi euro baino gehiago bideratzen ditu Bizigune

Programara (22,3 M € 2011n); hortaz, etxebizitza bakoitzagatik urteko 4.600 euroko diru-

laguntza eman da batez beste.

Alokairua diruz laguntzeko politiken kostu handia eta aurrekontu-mailako murrizketa handiak

direla eta, finantzaketa-eskakizun baxuagoko formula berriak bilatu behar dira ezinbestean.

Alokairuko etxebizitzaren merkatuan bitartekaritza-programa berria alokairu babestuko

etxebizitzen parkea zabaltzeko helburuarekin sortu da, etxebizitza bat eskuratzeko aukerak

errazteko, betiere Administrazioaren ahalik eta baliabide gutxien erabiliz. Programa berri hori

(ASAP), azkenean, 2012ko martxoan sortu da eta, jada, 13 eragile laguntzaile homologatu

ditu.

Bestalde, birgaitzeko politikei dagokienez, egindako analisian24, eta eragimenaren arloan,

ezin da ahaztu hainbat erakundek ematen dituzten laguntzen artean bikoiztasunak saihestu

behar direla. Horretarako, administrazioen eta Eusko Jaurlaritzako Sailen artean koordinazioa

24 Jarduera horien ebaluazioa xehetasun handiagoarekin azter daiteke birgaitze-jardueraren ebaluazioaren 2011ko txostenean.



234

hobetu behar da. Azpimarratzekoak dira Energiaren Euskal Erakundeak eraikuntzen eragimen

energetikoa hobetzeko ematen dituen laguntzak. Laguntza horiek bat datoz Etxebizitza

Bideratzeko Planak ezarritako helburuekin, hortaz, bi programen arteko osagarritasuna

bilatzea litzateke logikoena.

Ezin da ahaztu gaur egungo egoera ekonomikoaren eraginez baliabide publiko gutxi dagoela.

Gauzak horrela, funtsezkoa da bikoiztasunak saihestea eta sistema eraginkorrago bihurtzea,

eta, horretarako, laguntzak lehentasun handieneko jardueretara bideratu behar dira, bai

gizarte-ikuspegitik garrantzitsuak direlako (gizarte-bazterkeria pairatzeko arriskua), bai

etxebizitzen egituraren ikuspegitik beharrezkoak direlako (bizigarritasun-arazoak eta

osasunerako arriskuak).

2011n, aurrerapen handiak egin dira arlo horretan, eta 2012an gauzatu egin dira, Bultzatu

2025 eraikuntza iraunkorreko ibilbide-orriarekin. Ibilbide-orri hori Etxebizitza, Industria,

Lan eta Ingurumen sailburuek izenpetu dute, Etxebizitza Sailak gidatutako eta

Lehendakaritzak koordinatutako ekintza baten emaitza gisa. Plan horrek ekonomiaren,

gizartearen eta ingurumenaren ikuspuntutik iraunkorra izango den garapen-eredu berri baten

diseinuan aurrera egitea ahalbidetuko digu.

Eragimenaren analisiak, halaber, erreferentziazko balio bat edukitzea dakar, hau da, jardun

horietako bakoitzerako erreferentziazko kostua zein den emango digu, eta, horrela,

baliabideak eragimenez erabili diren aztertu ahal izango da.

6.5. Ekitatearen ebaluazioa

Analisi horren bidez, lortutako emaitzek eta lortu nahi diren emaitzek ekitate-irizpideei

erantzuten dieten baloratu nahi da, hau da, baliabideen banaketa egokia egiten den baloratu

nahi da.

Lurralde-ekitateari dagokionez, aditzera eman behar da 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri

Eraberritzea Bideratzeko Planak lurralde-berroreka bilatzen duela, ahaleginak etxebizitza-

behar handiena duten zona geografikoetan oinarrituta, ez baita ahaztu etxebizitza

babestuaren eraikuntza Araban batik bat metatu dela.

Alokairu babestuko bizitegi-eraikuntza berriari dagokionez, Araban gainditu egin da Planaren

lehen zatirako aurreikusitako helburua, izan ere, 451 etxebizitzaren eraikuntzari ekin zaio, hau

da, aurreikusitako helburuaren % 113 bete da. Hala ere, Gipuzkoan eta Bizkaian ez dira

helburuak bete, eta % 68ko eta % 61eko betetze-maila lortu da, hurrenez hurren.

Planaren ekuadorrean, hasitako etxebizitzen multzoak honako lurralde-banaketa hau du: %

29 Araban, % 32 Gipuzkoan eta % 39 Bizkaian. Planaren horizontean hau da eraikuntza

helburua: % 16 Araba, % 36 Gipuzkoan eta % 48 Bizkaian. Emaitza horiek agerian utzi dute

etxebizitza-politikek aurrerapauso handia egin dutela lurralde-berroreka egokia

erdiesteko bidean. Izatez, ahaleginak Bizkaiko eraikuntza-maila gehitzera bideratzen

jarraitu behar diren arren, aintzat izan behar da 2006-2009 aldian hasitako babes

publikoko etxebizitzen % 50 Araban kokatzen zirela.



235

Bizigune Programari dagokionez, Araban eta, batez ere, Bizkaian, erabat gainditu dira hasiera

batean aurreikusitako helburuak. Gipuzkoan, ordea, Planak aurreikusitako helburuaren % 69

soilik bete da.

Gizarte-ekitateari dagokienez, alokairuko etxebizitza baten esleipendun izan diren pertsonen

batez besteko diru-sarrerak (urteko 13.780 € gordin) eta alokairuko etxebizitza bat soilik

eskatzen duten eskatzaileen batez besteko diru-sarrerak (urteko 13.450 €) antzekoak direla

ikus daiteke. Hala ere, alokairuaren eskari osoari erreparatzen bazaio (alokairua soilik, eta

alokairua zein jabetza), batez besteko diru-sarrerak zerbait handiagoak dira (20.687 euro

gordin urtean).

Ildo horretan, kontuan hartu behar da 2012ko urrian onartutako araudi berriarekin, batetik,

ezin dela bi edukitza-erregimenetan izena eman, eta, bestetik, alokairuko etxebizitza

babestuak ez direla zozketa bidez esleituko eta baremazio-sistema bat jarraituko dela,

etxebizitzak behar handien duten pertsonei esleitzeko.

Birgaitzeko laguntzetan oinarrituta, aditzera eman behar da Planaren lehen bi ekitaldietan

emandako diru-laguntzen zenbatekoa honela dagoela banatuta geografikoki: Bizkaiak

bereganatzen du guztizkoaren % 52, Gipuzkoak % 34 eta Arabak, azkenik, gainerako % 14.

Etxebizitza Bideratzeko Planaren helburua honako lurralde-banaketa hau lortzea da: % 55

Bizkaian, % 31 Gipuzkoan eta % 14 Araban; hortaz, diru-laguntzek banaketa geografikoari

lotuta lortu duten betetze-maila oso handia da. Dena dela, lurralde historiko bakoitzaren

birgaitze-beharren errealitatearen araberako desberdintasun esanguratsuak ikus daitezke

laguntza motak bereizita.

Alde batetik, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak birgaitzeko emandako laguntzen

onuradunen analisiak erakusten duenez, nabarmen areagotu dira kide bakar batek osatutako

familientzako laguntzak, eta emakumeek eta adineko pertsonek osatutako familiak dira

gehiengoa. Ezin da ahaztu, 2011n, 65 urtetik gorako pertsonak izan direla laguntzen

onuradunen % 47; duela bost urte % 30 ziren.

2006ko abenduaren 29ko Aginduak urteko 21.000 euroko zenbatekoa ezartzen du laguntzak

eskuratzeko gehieneko muga gisa. Hala ere, Birgaitzeko Laguntzen Aparteko Planak 33.000

eurora zabaldu zuen muga hori; hortaz, familia gehiago dira diru-laguntzak eskura

ditzaketenak. Modu berean, sektorea dinamizatzeko aukera sortu da. Horregatik, 2010ean

birgaitzerako laguntzen onuradunen % 29k urteko 21.000 euroko sarrerak gainditzen zituzten

(2011n % 16).

Haatik, kontuan izan behar da beste laguntza-programa batzuek (beste sail edo erakunde

batzuenak, eta abar) ez dutela sarrera-mugarik ezartzen diru-laguntzak eskuratu ahal

izateko; hortaz, egin nahi den esku-hartzearekin eta diruz lagundutako jarduerak bete nahi

dituen helburuekin soilik lotzen da diru-laguntza. Ildo beretik, Etxebizitza Sailak jabekideen

erkidegoei emandako laguntzak egin beharreko jarduerarekin lotuta daude, jabekideen

erkidegoetako kideen diru-sarrerak edozein direla.

Planak laguntzak emateko sistema aldatu nahi du: helburu zehatzekin lotuta egongo da, eta

lehentasunezko jarduera-eremuetan esku hartuko da –nagusiki eraikinen eragiketa integralak

garatzeko laguntzak banatuko dira–. Birgaitze-jarduerak finantzatzeko Agindu berriak sistema



236

aldatu du eraikinen inguratzailearen gaineko jarduerei dagokienez, eta laguntzen zenbatekoak

jarduerarekin lortutako hobekuntzaren mende daude.

Era berean, Bultzatu 2025 eraikuntza iraunkorreko ibilbide-orria eta 2012ko uztailaren

18ko Agindu bidez onartutako Revive laguntzen programa berria lagungarriak izango dira

etxebizitzak eta eraikinak birgaitzera zuzentzen diren laguntzak behar bezala banatzeko.

Ezin da ahaztu helburuekin lotuta dauden laguntzak horrelako jarduerei aurre egiteko

zailtasunak dituzten adineko pertsonentzako gizarte-politikekin koordinatu behar direla.

6.6. Parte-hartzearen ebaluazioa

Etxebizitza-politika publikoen ebaluazioak erantzun beharreko galderetako bat da zein

neurritan bultzatu den hiritarren parte-hartzea politika horiek lantzean.

Ildo horretan, nabarmendu behar da Etxebizitza Sailak hiritarrek parte hartzeko abian

jarri duen prozesua. Prozesu hori hiru azpiprozesutan egituratu zen, euskal gizarteak

etxebizitzaren arloko estrategiak, ildo politikoak eta legeria lantzeko garaian ahalik eta gehien

parte har dezan sustatzeko.

Zehazki, etxebizitzaren aldeko gizarte-ituna sinatzeko, Etxebizitza Bideratzeko Plana lantzeko

eta etxebizitzaren euskal legea lantzeko hiru partaidetza-prozesu garatu ziren. Prozesu

horietan guztietan parte-hartze handia izan zen, eta hiritarrek ekarpen ugari egin zituzten

(ekarpen horiek itunaren, planaren eta etxebizitzaren euskal legearen proiektuan txertatu

ziren).

Lan horiek aintzatespen handia izan dute nazioarte-mailan, Etxebizitza Sailak zerbitzu

publikoaren bikaintasunerako mundu-mailako nazioarteko aintzatespenik

ospetsuena irabazi baitu “Erabaki publikoetako prozesuetan hiritarren parte-hartzea

mekanismo berritzaileen bidez hobetzea” kategoriaren barruan, “Etxebizitza gaietan, zure

iritzia kontuan” proiektuarekin.

Era berean, Sailaren web-orrien bidez hiritarren parte-hartze handia nabarmendu behar da:

Etxebide, Etxebizitzaren euskal behategia, Bizilagun, eta abar. Parte hartzeko plataforma horri

esker, hiritarrek kontsultak egin ditzakete, hainbat inkestetan har dezakete parte, eta Sailak

planteatutako hainbat proposameni buruzko iritzia eman dezakete.

Azkenik, Etxebide gizarte-sareetan ere ageri dela eman behar da aditzera. Izan ere, kontua du

Twitter-en eta Facebook-en, eta kontu horietan etxebizitzaren arloko berritasunik

interesgarrienak eskaintzen dizkie bere jarraitzaileei (400 inguru Facebook-en eta 350 inguru

Twitter-en).

6.7. Sailaren jardunarekiko gogobetetasunaren ebaluazioa

Aurrez adierazitako parte hartzeko prozesuek agerian utzi dituzte hiritarrek etxebizitzaren

arloan dituzten eskariak, eta Sailak hiritarrek zer alderditan duten sentsibilitate gehien

egiaztatzeko aukera eman dute. Horrenbestez, eskari handien duen alderdietako bat

Leihatila Bakarraren beharra da. Leihatila Bakarraren bitartez, hainbat sail eta erakundek

finantzatzen dituzten birgaitze-laguntzen programei buruzko informazioa eta aholkularitza

emango zaie herritarrei. Kasu askotan, herritarrek ez dute informaziorik eta ez dakite nora jo

behar duten; hala, esparru honetan hobekuntza asko dago egiteko. Etxebizitza, Industria, Lan



237

eta Ingurumen Sailen arteko elkarlanak, Bultzatu 2025 Planaren bidez, arazo hori hein

handi batean konpontzen lagunduko du.

Bestalde, Etxebizitza Sailak aldiro egiten ditu inkestak25 etxebizitza babestuaren

eskatzaileen eta abian dauden programen esleipendunen artean, eta ezarritako programekiko

asetasun-maila ezagutzeko balio dute inkesta horiek. Aztertutako zenbait taldek emandako

balorazioak oso erabilgarriak zaizkio Etxebizitza Sailari, garatzen dituen jardueren eta

herritarren beharren arteko bat-etortzea ebaluatzeko balio baitiote.

Emaitzei erreparatuz, Etxebiden etxebizitza babestuaren eskatzaile gisa inskribatuta dauden

pertsonen artean, eraikitzen diren etxebizitza gehienak etxebizitza babestuak izateko

neurriarekiko gogobetetze-maila areagotzen ari dela ikus daiteke.

Eskatzaileek Etxebideri buruz eta Sailak etxebizitzaren alorrean egiten duen lanari

buruz egindako balorazioa nahiko batera iritsi da (5,5 eta 5,2 puntu hurrenez hurren).

Edonola ere, gogobetetze-maila areagotu egiten da etxebizitza bat eskuratzeko aukerak

errealitate bihurtu ahala; izan ere, puntuazioak gora egiten du etxebizitza baten esleipendun

izan diren pertsonen artean: 6.6 puntu eman dizkiote Etxebideri eta 6,3 puntu Eusko

Jaurlaritzari.

Bestalde, alokairu babestuko etxebizitza baten esleipendunen artean alokairuak duen

gogobetetze-maila handia (68 puntu) nabarmendu behar da.

Haatik, birgaitzeko jarduerari erreparatuta, nabarmendu behar da Sailak ez duela

birgaitzeko laguntzen onuradunen gogobetetze-maila neurtzeko adierazlerik. Hori dela eta,

berariazko inkesta egin beharko litzateke gaur egungo programen eta EAEko familien

beharren arteko bat-etortzea neurtzeko. Era berean, egindako balorazioak faltan hartu ditu

Bizigune programako etxebizitzen jabeen iritzia, baita gogobetetze-maila jasotzen duten

adierazleak ere.

6.8. Inpaktuaren ebaluazioa

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren Etxebizitza Bideratzeko Planaren indarraldiaren

lehen erdia gauzatzean, garatutako etxebizitzaren arloko programekin eta jarduerekin

lortutako inpaktu nagusienak zein diren aztertu nahi da atal honetan.

Alokairu-politikei dagokienez, Sailaren alokairu-politiken helburu orokorra da EAEko alokairu

babestuko etxebizitzen parkea zabaltzea eta, bide batez, EAEko alokairu-kuota areagotzen

laguntzea. Alokairuak nahiko agerpen mugatua du Euskal Autonomia Erkidegoko etxebizitza

nagusien parkean: % 8,5 besterik ez dira, ohiko bizilekuen guztizkoa kontuan hartuta

(alokairuko 71.400 etxebizitza). Bestalde, 2011 ixtean, EAEko alokairu babestuko etxebizitzen

parkea 20.513 unitatek osatzen zuten.

Datu horiek kontuan hartuta, EAEko alokairuko etxebizitza nagusien % 29 etxebizitza

babestuak direla ohartarazi behar da. Horrela, egiaztatzen da alokairua sustatzeko politikek

Euskal Autonomia Erkidegoko alokairuko parkearen kuotaren gehikuntzan egindako ekarpena.

25 Etxebiden izena emandako etxebizitza-eskatzaileei eta etxebizitza babestuko esleipendunei zuzendutako inkesten txostenetan lor daiteke inkestatutako kolektiboen gogobetetze-mailaren xehetasuna.



238

Sailak jarduera-ildo horretan lanean jarraituko du, ezin baita ahaztu alokairuari esker

biztanleen mugikortasuna sustatzen dela eta, ondorioz, lehiakortasun ekonomikoa hobetzen

dela.

Bestalde, eraikuntza berriari dagokionez, ezin dugu ahaztu finantzaketa-mailako zailtasun

handiak izanik ere, Planaren lehen bi urteetan alokairuko 1.732 etxebizitza eraikitzen hasi

direla, eta horri esker, eraikuntzaren sektoreari lagundu zaiola, krisialdi ekonomiko eta

finantzario sakona bizi den agertoki batean.

Ezin da ahaztu, 2010-2011 urteetan eraikitzen hasitako etxebizitza babestuen kopurua

(alokairua eta erosketa) 9.506 unitatera iristen dela, hau da, aldi berean eraikitzen hasitako

etxebizitza libreen bolumena (7.376 etxebizitza) nabarmen gainditu dela.

Halaber, 2011. urtean, amaitutako babes publikoko etxebizitzen bolumenaren arloko errekorra

gainditu egin da (5.473 etxebizitza).

Bestalde, birgaitzera eta hiri-eraberritzera zuzendutako programei dagokienez,

jarduera horiekin guztiekin lortutako eragin garrantzitsuenak hainbat alderditan baiezta

daitezke: irisgarritasun hobea, adineko pertsonen eta minusbaliotasunak dituzten pertsonen

joan-etorriak erraztuz; eta etxebizitzen bizigarritasun- eta erosotasun-baldintza hobeak.

Baldintza horiei esker lortu da, batetik, energia-kontsumoa murriztea, eta, bestetik, pertsonak

haien etxebizitzetan denbora gehiago bizi ahal izatea, osasun-esparruan eta gizarte-politiken

esparruan gastua nabarmen murriztuta. Horrela, agerian geratu da, berriro ere, hainbat

politika koordinatzeko eta horien osagarritasuna indartzeko beharra, etxebizitza-politikek

gizarte-politiketan, energia-politiketan, eta beste hainbatetan zuzenean eragina dutela

baieztatu delako.

Alabaina, ezin da ahaztu Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak birgaitzea diruz laguntzeko

abian jarritako politikek izan duten eragin ekonomiko handia. Kontuan hartu behar da

eraikuntzaren sektorea ekonomiaren eragile garrantzitsu bat dela eta birgaitzearen

azpisektoreak garrantzi handia lortu duela gaur egungo testuinguruan, non eraikuntza berriak

murrizketa handia ezagutu duen.

Hain zuzen ere, aurrekontu babesgarria, hau da, 2011n Sailaren diru-laguntza bat jaso duten

jarduera babesgarriengatik egindako inbertsio guztia (obren kostu erreala muga maximo

batekin) 288 milioi eurokoa izan da, partikularrek eta jabekideen erkidegoek egindako obrei

dagokienez, eta 565 milioi eurora iritsi da bi urteak batera hartuta (2010 eta 2011). Horrela,

diruz lagundutako euro bakoitzagatik 15,5 euro sortu dira ekoizpen-jardueraren efektu zuzen

gisa.

Horrez gain, ekoizpen-jardueraren zeharkako efektuari erreparatuz, 548 milioi euro sortu dira,

eta, hala, bi urteetan ekoizpenean izandako inpaktua 1.113 milioi eurotik gorakoa izan da.

Barne Produktu Gordinari erreparatuz, Sailak lagundutako birgaitze-jardueren ondorioz,

2011n, euskal barne produktu gordina 194,5 milioi eurotan areagotu da (187 milioi 2010ean).

Bestalde, Etxebizitza Sailaren eta finantza-entitate nagusien artean ezarritako finantza-

hitzarmenari esker, familia ugarik hipoteka-kredituak eskuratu ahal izan dituzte etxebizitza

babestuaren ordainketa finantzatzeko, finantziazioa eskuratzeko gaur egun dauden zailtasun

handiak gaindituta.



239

Argi eta garbi dago Sailaren eta VISESAren arteko akordioa sinatzeak eragin handia izan duela

lan-ezbeharren kopuruan. Izan ere, sektorean ordezkaritzarik handiena duten sindikatuekin

2005eko hitzarmenaren bidez ezarritako akordioaz geroztik, herri-lanetan gertatzen diren

istripuen kopuruak murrizketa adierazgarria izan du, eta gainerako obretan erregistratzen den

kopurua baino askoz ere kopuru txikiagoa da. Akordio horren bidez, lan-baldintza egokiak

errazten dituzten irizpideak eta jardunak finkatzen dira.

Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak sustatutako Eraikal

programaren helburua da Euskal Autonomia Erkidegoko enpresetan kalitatea ezartzeko eta

hobetzeko sistemak sustatzea, iraunkortasuna bultzatzea eta berrikuntzan laguntzea. 1998.

urtean sortu zenez geroztik, Eraikal programak eragin handia izan du ziurtagiri horiek lortzeko

garaian.

Zehazki, Eraikalen batez besteko eragina, hau da, Eraikal bidez ziurtagiria lortu duten

enpresen eta eraikuntzaren sektorean guztira ziurtatutako enpresen arteko erlazioa hau da:

% 59 ISO 9001 ziurtagirirako, % 51 ISO 14001 ziurtagirirako eta % 68 OHSAS 18001

ziurtagirirako.



240

6.9. Iraunkortasunaren ebaluazioa

2011ko uztailaren 5ean, Eusko Jaurlaritzak Euskadiko Garapen Iraunkorreko Estrategia (EDSE

2020) onartu zuen. Estrategia horrek zeharkako izaera du, Jaurlaritzaren planek txertatu

beharko dituzten ekonomia, gizarte eta ingurumenaren arloko iraunkortasun-helburuak

definituta. Zehazki, EDSE 2020 estrategiak 9 helburu estrategiko eta 4 zeharkako foku

definitu ditu. Ondoren, 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planaren eta

EDSE 2020 estrategiaren arteko loturak aztertuko dira.

Etxebizitza Bideratzeko Planak EDSE 2020 estrategiaren 1. helburu estrategikoari

egiten dion ekarpena: Euskadi ekonomia berritzaile, lehiakor, ekoeraginkor eta ireki

moduan posizionatzea.

2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planak eraikuntzaren sektorearen

leihakortasun handiagoan laguntzen du, kalitate eta iraunkortasuneko irizpideekin.

Etxebizitza Bideratzeko Planaren 14., 15. eta 16. jarduerek kalitate eta eragimen

energetiko handiagoa bilatzen dute Euskal Autonomia Erkidegoko bizitegi-eraikuntzan:

• 14. jarduera: “Proiektugileak eta eraikitzaileak, haien eskaintzetako etxebizitzen

parkean, eragimen energetikoko irizpideak aintzat hartzen dituzten elementuen

erabileran inplikatzea”. Ildo horretan, lehiara ateratzen diren Sailaren sustapen

guztietan, eraiki beharreko eraikinaren eragimen energetikoaren arloko gutxieneko

eskakizunak gaineratzen dira. Bestalde, VISESAren sustapenen % 77 sailkatu dira

eragimen energetikoaren “A” mailarekin.

• 15. jarduera: “Funtzioak zabaltzea eta laborategia baliabidez zuzkitzea, eragimen

energetikoa hobetzeko metodo aktiboak aztertzeko eta garatzeko”. 2011n,

Administrazioaren eta Unibertsitatearen arteko elkarlanerako irudia instrumentalizatu da,

eragimen energetikoaren hobekuntzan ikertzeko.

• 16. jarduera: “Euskal Herriko Eraikuntzaren clusterraren garapena gidatzea,

eraikuntza-sistemen garapenean eta hobekuntzan, teknika eta produktu berrien

eraikuntzan eta langileen espezializazioan sakontzeko”.

VISESAren eta Innobasqueren arteko lotespena nabarmendu behar da, eraikuntzaren

berrikuntzan eta kalitatean egiten baitute lan, hiru funtsezko ardatzen mende:

industrializazioa, eragimen energetikoa eta hiri-garapen iraunkorrak.

Bestalde, Etxebizitza Bideratzeko Planak berrorientatu egin ditu birgaitzeko politikak;

izatez, eraikinean esku hartuta izaera integrala duten jardunei ematen die lehentasuna.

Gainera, batez ere inguratzailean eta produkzio termikoko instalazioetan jarduten du,

eragimen energetikoa hobetzearren. Zehazki, 2011ko azaroan, neur daitezkeen helburuen

arabera (eragimen energetikoa, CO2 emisioen murrizketa, …) laguntzak ematea ahalbidetzen

duen araudi berria onartu zen. Etxebizitza Bideratzeko Planaren 2. ARDATZAK biltzen dituen

jardueretako asko iraunkortasunaren irizpideak nagusi izango dituen birgaitzeko politika

berrirako lagungarriak diren formulak bultzatzera bideratzen dira.



241


egiten dion ekarpena: Euskadi erabat integratzaile eta kohesionatu bat finkatzea,

enplegua, hezkuntza, prebentzioa eta elkartasuna oinarri harturik.

Etxebizitza Sailak lehen aldiz lortu du etxebizitzaren aldeko gizarte-itun bat sinatzea 79

kolektiborekin –entitate ekonomiko eta finantzarioetatik auzokideen elkarteetara–. Itun horrek

eragile publikoen, gizarte-eragileen eta eragile pribatuen arteko baterako elkarlanerako

konpromisoa irudikatzen du, eta lorpenik handiena da askotariko interesak eta ideologiak

bat egitea, Euskadin etxebizitzaren arazoa ebazteko. Etxebizitza Bideratzeko Planak gizarte-

itunean ezarritako helburuak gaineratzen ditu bere helburuen artean, eta Planaren funtsezko

alderdietako bat da gizartearekin, eraikuntzaren sektorearekin eta administrazioekin

akordioak bilatzea, helburu komunak lortzearren.

Etxebizitza Bideratzeko planaren jarduera askok laguntzen dute Euskadi integratzaile eta

kohesionatuago baten alde, baina horien artean honako jarduera hauek nabarmendu behar

dira:

• Etxebizitza Bideratzeko Planak alokairu-erregimeneko etxebizitza errazago

eskuratzea bilatu nahi du, gizarteratze eta mugikortasun geografiko handiagoa

bermatzeko eta enplegua eta lehiakortasun ekonomikoa errazteko formula gisa.

• Garatutako birgaitzeko eta hiri-eraberritzeko politikek elkartasunaren printzipioan

jarduten dute, behar handieneko jardunak erraztuz. Bereziki Hiriber programa

nabarmendu behar da; izan ere, programa horren bidez guztira 15 milioi euro eman

ziren 45 udalerritako hiri-eraberritzeko lanak diruz laguntzeko. Aurkeztu ziren

proiektuak honako bost irizpide hauen arabera baloratu ziren: langabezia-maila,

etxebizitzekiko eragina, diru-sarrerak bermatzeko errentaren hartzaileen %a, gaur

egungo beharra eta gizarte- eta hirigintza-aukera.

• Bestalde, Bultzatu 2025 plana Etxebizitza Sailak gidatu eta Eusko Jaurlaritzako lau

sailburuk (Etxebizitza, Lan, Industria eta Ingurumen sailburuak) izenpetutako ekimen

bat da, eta 2020ko garapen iraunkorreko estrategia gauzatzen laguntzen du. Planak

honako hau aurreikusten du: urtean 1.300 milioi euro baino gehiago mobilizatzea;

urtean 10.800 enplegu baino gehiago sortzea edo finkatzea; energia-fakturan, urtean

49 milioi euro aurreztea; eta urtean 160 milioi euroko itzulera fiskala sortzea.

• Etxebizitza Bideratzeko Planak hezkuntzari ere egiten dio ekarpena, mantentzearen

kultura sustatzeko prestakuntza-jarduerak egiten baititu. Zehazki, Etxebizitza

Bideratzeko Planaren 26. jarduerak etxebizitzaren eta eraikinaren erabilera-ohitura

onei buruzko berariazko komunikazioa garatzea aurreikusten du, prestakuntza-lanak

eta informazio-lanak eginda.



242


egiten dion ekarpena: babes sozialeko sistemak sendotzea, pertsonen garapen

harmoniko, osasungarri eta ekitatiboa bermatzen segi dezaten.

Etxebizitza Sailaren politikek ikuspegi sozial argia dute, kolektiborik kaltetuenetara zuzentzen dira eta laguntzen banaketa ekitatiboa bermatzen dute. Ez dugu ahaztu behar Etxebizitza Bideratzeko Planaren helburua zein den:

“Etxebizitza bat eskuratzeko zailtasun gehien dituzten pertsonen etxebizitza-beharrari erantzutea. Horretarako, alokairuko etxebizitzen parkea zabaldu egingo da, eta hazkunde iraunkorragoa sustatuko da, gaur egungo bizitegi-parkea birgaitzeko eta eraberritzeko neurriak sustatuz. Ildo horretan, funtsezkoa da erakundeen laguntza eta sektore publikoaren eta pribatuaren arteko lankidetza lortzea.”

Etxebizitza Bideratzeko Planak babes publikoko etxebizitzak eskuratzeko gehieneko diru-sarreren muga ezartzen du, eta txikiagoa da alokairu-erregimenean esleitutako etxebizitzen kasuan. Horrenbestez, etxebizitza-politikak izaera soziala du –diru-sarrera txikienak dituzten kolektiboetara zuzentzen dira–. Horrez gain, aldatu berri den etxebizitza babestuak esleitzeko araudiak baremazio-sistema batekin ordezkatu ditu zozketak alokairu-erregimeneko esleipenetan. Sistema horren arabera, honako alderdi hauek hartuko dira kontuan: bizikidetasun-unitateko kideen kopurua, diru-sarrerak, erregistroko antzinatasuna, errolda, eta etxebizitzaren premia berezia.

Bestalde, Etxebizitza Bideratzeko Planak lurralde-berroreka bilatzen du, aurreko etapetan izan diren desberdintasunak aldatzeko; izatez, aurreko etapa horietan etxebizitza babestuko eraikuntza gehienak Araban gauzatu dira, batik bat Gasteizen. Horrela, etapa berri honetan laguntza publikoen banaketa ekitatiboa lortu nahi da, eta lurralde-mailako Planaren helburu nagusiak ezarri nahi dira:

• 6. jarduera: “Lurralde-estaldura berrorekatzea, behar-irizpideekin, lehentasunez behar besteko eskaria dagoen udalerrietan etxebizitzak sustatuta, eta, horrela, lurralde-ekitate egokian lagunduta”.

• 37. jarduera: “Lehentasunak ezartzea lurzoru-jardueretan, helburuak lurraldean finkatuta eta lehenetsita: a) etxebizitza-eskari handia duten udalerriak, eta b) estrategikoki kokatuta dauden udalerriak –lurralde-estrategiaren azterketa eta aukerako lurzoru-poltsak kontuan izanik–“.

Ildo horretan, nabarmendu behar da Etxebizitza Bideratzeko Planaren indarraldiaren lehen erdian ez direla lurzoru berriak eskuratu Araban, eta babes publikoko etxebizitzako eraikuntzak batez ere Gipuzkoan eta Bizkaian kokatzen direla.

Azkenik, gainzorpetzeari laguntzeko zerbitzua nabarmendu behar da –Justizia, Kontsumo eta Etxebizitza Sailek hartzen dute parte zerbitzuan–. Etxebizitza Sailaren ekarpena kaleratze-kasuetan esku hartzean datza. Alokairu babestuko etxebizitza eskuratzea errazten die gizarte-bazterketako arrisku larriko egoeran dauden pertsonei eta familiei.



243


egiten dion ekarpena: gure baliabide naturalak eta biodibertsitatea iraunaraztea,

lurraldearen, azpiegituren, ekipamenduen eta etxebizitzaren antolakuntza adeitsu

eta orekatuaren bidez.

Birgaitzeko eta hiri-eraberritzeko politikak dira 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Berritzea

Bideratzeko Planaren ardatz nagusietako bat. Gainera, izenean bertan jasotzen du lehen

aldiz hiri-eraberritzearen erreferentzia.

Birgaitzeko politikak sustatzea jada eraikitako hiriaren aprobetxamenduaren aldeko

apustu argia da, lurzoru berrien okupazioaren aurrean. Horrela, lurraldearen

errespetuzko antolamendu orekatua egingo da.

Lurzoru berrien okupazioari dagokionez, Etxebizitza Bideratzeko Planak etxebizitza-eskariaren

irizpideei soilik jarraitzen die, eta baliabide naturalen eta biodibertsitatearen gehieneko

errespetuari eusten dio.

Etxebizitza behar handieneko arloei, batik bat zuzenduko zaie lurzoruak eskuratzeko eta

merkaturatzeko jarduna, betiere gehieneko aprobetxamenduarekin eta lurraldearen

errespetuzko antolamendu orekatuarekin:

• 43. jarduera: “Lurzoruen aprobetxamendu handiagorako formulak abian jartzea, hala

nola: a) zerbitzu komunei dagokien lurzorua lurzoru eraikigarri gisa ez konputatzearen

ondoriozko eraikigarritasunaren gehikuntza, edo b) eraikigarritasun-koefizienteak

mugatzea eraikuntza-dentsitatea, bizitegi-erabilera kolektiboko etxebizitzen gehieneko

kopurua mugatu gabe”.



244


egiten dion ekarpena: energia-iturri fosilekiko mendekotasun energetikoa gutxitzea

eta berotegi-efektua eragiten duten isuriak eta klima-aldaketaren ondorioak

leuntzea.

Etxebizitza Bideratzeko Planak apustu irmoa egin du, eta berotegi-efektua eragiten duten gas-

isuriak murrizteko eta energia berriztagarriak erabiltzeko konpromiso argia hartu du. Sailak

eraikinaren inguratzailearen gaineko esku-hartzeak errazten ditu, baita eragimen

energetikoaren alde egiten duten jardun guztiak ere, energiaren kontsumoa eta berotegi-

efektua sortzen duten gas-emisioak murriztuz.

Eraikuntza berri guztiek eta eraikinetako birgaitze integralek Eraikuntzaren Kode

Teknikoaren eskakizunak bete behar dituztenez gero, eguzki-energia atzitzeko,

biltegiratzeko eta erabiltzeko sistemak dituzte, ur bero sanitarioko eskariari erantzuteko.

Haatik, Saila areago doa, eta proiektu berritzaileetan hartzen du parte, haren jardunetan

ahalik eta eragimen energetikorik handiena bermatzeko.

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak,

Industria eta Berrikuntza Sailak, eta Ingurumen, Lurralde Antolamendu eta Nekazaritza eta

Arrantza Sailak Klima Aldaketaren Euskal Bulegoa osatu dute. Bulego horrek sustatu zuen

Stop CO2 Euskadi ekimena, Euskadin berotegi-efektua eragiten duten gasen isuria

murrizteko.

Horrez gain, VISESAk parte hartzen duen Open House proiektua ere nabarmendu behar da.

Hiru urtetarako proiektu bat da (2010-2012) eta 7. I+G Esparru Programak finantzatzen du.

Eraikuntzaren iraunkortasuna etiketatzeko Europa mailako metodologia gardena eta

komuna garatzea du helburu.

Era berean, Etxebizitza Sailaren eraikuntzaren kalitatea kontrolatzeko laborategiaren

zeregina nabarmendu behar da. Laborategiko arlo termikoak eraikuntzaren sektorera

aplikatutako ikerketa, garapen eta berrikuntzako jarduerak garatzen ditu, eraikuntzaren

esparruko produktu eta sistema energetikoki eraginkorragoak eta ingurumenari dagokionez

iraunkorrak lortzearren.

Birgaitzeko eragiketei dagokienez, birgaitzeko laguntzei buruzko araudi berriak eragimen

energetikoaren hobekuntzaren aldagaia sartu du, berokuntzaren eta ur bero sanitarioaren

produkzio-sistemen zentralizazioa eta/edo hobekuntza barnean hartuta.



245


egiten dion ekarpena: administrazio publiko berritzailea, eraginkorra, irisgarria eta

herritarrekiko gardena zabaltzea.

Etxebizitza Bideratzeko Planak ekarpen handia egiten dio helburu horri, bi ardatz estrategiko

zuzentzen baititu Administrazioaren eragimena hobetzera. Zehazki, 4. ardatza baliabideak

eta bitartekoak Etxebizitza Politikari laguntzeko optimizatzera zuzentzen da. Helburu horrekin,

2011n, Alokabide publifikatu da eta Etxebizitza Alokairuetarako Sozietate Publikoarekin bat

egin du. Bat-egite horrek sozietate-bilbea berregituratzea eskatu du, sistemaren

eraginkortasuna eta eragimena hobetuta.

Era berean, izena emateko eta etxebizitzak esleitzeko sistema aldatu da, prozesua

sinpleagotuta eta prozeduraren eragimena handituta.

Bestalde, 5. ardatzak etxebizitza-politikaren gobernantza berri baterantz hurbildu nahi du, eta

hori lau jarduera-ildoren bitartez lortu nahi du:

• 5.1. ildoa: Esku-hartzen duten eragileen arteko informazio partekatua

hobetzea eta Administrazio elektronikoranzko prozesuak bizkortzea. Jarduera-

ildo horren bidez, etxebizitzaren esparruan diharduten eragile guztiek sarean

funtzionatzea lortu nahi du Planak.

• 5.2. ildoa: Toki Administrazioarekin harremanetan izateko eta koordinatzeko

eredu berria artikulatzea. Etxebizitza Bideratzeko Planak gobernuen eta udalen

estrategiak bat egiteko beharra ematen du aditzera.

• 5.3. ildoa: Hiritarrei arreta emateko tresnak modernizatzea eta hiritarrek

parte hartzeko ereduak erraztea. Etxebizitza Bideratzeko Plana bera lantzea oso

lagungarria izan da “Etxebizitza gaietan, zure iritzia kontuan” hiritarrek parte hartzeko

prozesuan. Prozesu horrek zerbitzu publikoaren bikaintasunaren arloan nazioarteko

aintzatespenik ospetsuena irabazi du, Zerbitzu Publikorako Nazio Batuetako Saria

(UNPSA) “Hiritarrek erabaki publikoetan mekanismo berritzaileen bidez parte-hartzea

hobetuz” kategoriaren barruan. Gainera, Sailak hainbat web-orriren bitartez parte

hartzeko aukera ematen du (Etxebide, Behategia, Bizilagun,…), baita gizarte-sareetan

parte hartzeko aukera ere: Facebook eta Twitter.

• 5.4. ildoa: Etxebizitzaren eta lurzoruaren arloko politiken ebaluazioan

sakontzea. Saila guztiz murgilduta dago gogoetako eta etengabeko hobekuntzako

prozesu batean, betiere etxebizitzaren arloko politika publikoen ebaluazioari

dagokionez, eta erantzukizunaren, partaidetzaren eta gardentasunaren printzipioei

jarraituta. Ebaluazioaren eredu berriak, halaber, kontuak emateko osagaia txertatu

du.



246

7. GOMENDIOAK.

Azken kapitulu honetan egindako ebaluazio-lanaren emaitzazko gomendioak egingo dira. Bi

arlo bereizitako gomendioak izango dira: batetik, ebaluazio-prozesua hobetzeko berezko

gomendioak, eta, bestetik, garatutako etxebizitza-politikak hobetzeko gomendioak.

7.1. Ebaluazio-prozesua

Azken bi urte hauetan, Sailak aurrerapauso handiak egin ditu bere etxebizitza-politikak

ebaluatzeko ereduan. Ebaluatzeko beste irizpide eta ikuspegi batzuk txertatu ditu, hala nola

ebaluazio-txosten honek lehen aldiz gaineratzen duen iraunkortasunaren ebaluazioa.

Alabaina, ebaluazio-prozesua Sailaren prozeduren etengabeko hobekuntzako dinamika

batean murgilduta dago. Informazioaren kudeaketan egindako hobekuntza handiek

ebaluazio-prozesua errazten dute, ebaluazio-prozesuak hainbat iturritatik datorren

informazio-bolumen handia behar du-eta.

Ebaluazio-ereduak aurrerapauso handiak egin ditu alderdi horretan; alabaina, oraindik ere,

behar-beharrezkoa da ebaluazioa egiteko unean berariazko eskaerak egitea saihestuko duen

informazioa biltzeko protokolo bat ezartzea. Informazioa sortzen den unean bertan

informazioa modu sistematikoan eta zentralizatuan biltzeak, azken ebaluazioa errazteaz

gain, bermatu egiten du Etxebizitza Bideratzeko Planaren jarduera guztien jarraipen egokia

egitea. Horrenbestez, prozesuaren edozein unetan bitarteko ebaluazioa egitea ere

ahalbidetzen du.

Bestalde, ebaluazio-prozesuaren zailtasun nagusietako bat da, batzuetan, helburuak edo

erreferentziazko balioak definituta ez egotea, eta, hala, ebaluazio egokia egiteko

eragozpenak izatea. Izan ere, jarduera askotan gauzatzeari buruzko datu ugari izaten den

arren, erreferentziazko baliorik ezean, ezin da datu horien ebaluazioa egin, ez dago

ebaluatzerik ez badakigu emaitza horiek zein heinean erantzuten dioten baliabideen

eragimenenezko erabilera bati edo zein heinean lortu duten espero zen inpaktua.

Adierazle batzuen definizioan aurrera egitea –ebaluaziorako giltzarri diren adierazleak

identifikatuta– oso lagungarria izango da Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta

Garraio Sailaren etxebizitza-politiken eragimena, eraginkortasuna, koherentzia, ekitatea,

gogobetetasuna, partaidetza eta iraunkortasuna hobeto ebaluatzeko.

7.2. Etxebizitza-politika

a) Alokairua sustatzea

Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saila bat dator Etxebizitza Bideratzeko Planaren

helburuekin, eta alokairua sustatzen saiatu da. Hala ere, egoera ekonomiko eta finantzario

zailak izugarri eragozten du etxebizitza babestu berrien sustapena, eta ondorioz, oso zaila da

hasiera batean aurreikusitako helburuak betetzea.



247

Zailtasun horiek ezagututa, Sailak, 2011n, aldatu egin zituen hasiera batean finkatutako

helburuak. Alokairuko etxebizitza erabilien programetara (Bizigune eta ASAP) bideratu zituen

eraikuntza-helburuak eta alokairuaren helburu orokorrari eustea lortu zuen, modu horretara.

Zailtasunak izan badira ere, % 72ko betetze-maila lortu da alokairuko eraikuntza berrietan,

eta Bizigune Programan % 100ekoa izan da betetze-maila. Dena dela, ebaluazioa egin eta

gero, honako gomendio hauek egin nahi ditugu, Planak irauten duen bitartean dagozkion

helburuak betetzeko eta ezarrita dauden programen eraginkortasuna hobetzeko:

• ALOKAIRUKO ETXEBIZITZEN PARKEAREN GIZARTE ZEREGINA BERMATZEA.

Aurrekontu-murrizketen ondorioz, gero eta zailagoa da etxebizitza-behar guztiei

erantzutea. Horregatik, alokairuko etxebizitzen parkearen gizarte-zeregina bermatu

behar da, inoiz baino gehiago, modu horretara azkenean eraikitzen diren etxebizitzak

etxebizitza eskuratzeko zailtasun gehien duten pertsonentzat izango direla ziurtatzeko.

Ildo horretan, 2012ko urrian onartu zen araudi berriaren garapena nabarmendu behar

da. Alokairuko etxebizitzak esleitzeko ez da zozketarik egingo, baizik eta baremazio-

sistema bat jarraituko da, eta, horretarako, beharra duten familia-unitateen diru-

sarrerak eta ezaugarriak hartuko dira kontuan. Bestalde, alokairuko etxebizitzen parke

publikoaren ikuskapen-lanak indartu beharko dira. Ezin da ahaztu, 2010-2013

Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Planean aurreikusten den jardueretako

bat, alokairu-erregimeneko etxebizitzetarako berariazko ikuskapen-planak sortzea

dela.

• POLITIKA SEKTORIALEKIKO KOORDINAZIOA HOBETZEA. Alokairua ordaintzeko

diru-laguntza zuzenak neurri eraginkor bat dira alokairu-erregimeneko etxebizitza

berrien eraikuntza sustatzeko. Etxebizitza babestu berriak eraikitzeko zailtasunen

aurrean, gero eta garrantzi handiagoa bereganatzen ari den formula bat da. Haatik,

oraingoan ere, aurrekontu-murrizketak direla eta, ezinbestekoa da hainbat politika

sektorial ondo koordinatzea, laguntzak behar handien duten familiengana bideratzeko.

• LURRALDE OREKA HOBETZEA. Planaren lehen bi urteetan baieztatu denez, hobeto

banatu dira lurraldean eraikitako etxebizitzak eta, horri esker, Etxebizitza Bideratzeko

Planak planteatzen duen lurralde-berrorekaren helburuari erantzun zaio. Dena dela,

Arabak protagonismoa galdu badu ere, Bizkaian eta Gipuzkoan ez dira aurreikusitako

helburuak bete; hortaz, lan handiagoa egin beharko da bi lurralde horietan alokairuko

etxebizitza babestuen agerpena areagotzeko.

• ASAP PROGRAMA MARTXAN JARTZEA ETA SUSTATZEA. Etxebizitza Bideratzeko

Planean merkatu libreko alokairuko etxebizitzen eskaintzaren eta eskariaren arteko

bitartekaritza-programa berri bat sortzea aurreikusten da, alokairuko etxebizitzen

parkea handitzen laguntzeko eta jabeei eta maizterrei bermeak eskaintzeko. Horrez

gain, alokairuko etxebizitza berriak sustatzeko zailtasunen aurrean, ASAP programaren

bitartez etxebizitzak merkaturatzeko helburua areagotu da. Oso positiboa da horrelako

neurri bat, baina ezin da ahaztu, 2012an jarri dela martxan Programa.

Homologatutako eragile laguntzaileak jada 13 diren arren, Programa sustatu egin



248

behar da, Etxebizitza Bideratzeko Planak ezarritako helburuak beteko badira, hau da,

2013. urtearen amaiaren 3.000 etxebizitza merkaturatuko bada.

• BIZIGUNE ETA ASAP-EN PARKEKO JABEEN GOGOBETETZE MAILAREN

ADIERAZLEAK LORTZEA. Sailak aldian behin egiten die inkesta bat Bizigune

programako esleipendunei, eta, hala, maizterrek Programaren hainbat alderdirekin

duten gogobetetze-mailari buruzko informazioa lortzen du. Sailarentzat oso

interesgarria eta erabilgarria da etxebizitzen jabeei antzeko inkesta bat egitea,

Programaren alderdi horri eta beste batzuei buruzko baliozko iritzi hori lortzera begira.

Era berean, ASAP programan parte hartzen duten etxebizitzetako jabeei zuzendutako

inkestak bi programen alde onak eta txarrak eskain ditzake eta bi programak aldera

ditzake, betiere etxebizitzak Sailaren esku uzten dituzten eta hala bi programa horiek

posible egiten dituzten pertsonen ikuspegitik.

• ALOKAIRUARI DAGOZKION HELBURUAK BERRAZTERTZEA. 2010eko emaitzak

kontuan hartuta, Sailak 2011ko alokairuaren helburuak aldatu behar izan zituen.

Azken ekitaldiko emaitzak ikusirik, komenigarritzat jo zen 2011n egindako

aurreikuspenak berraztertzea. Alokairu-erregimenean eraikitzeko zailtasun handiez

gain, ez dugu ahaztu behar 2011ko abenduaren 31n kendu zutela Emantzipatzeko

Oinarrizko Errenta. Hori dela eta, hurrengo bi urteetan laguntza horien hartzaileen

bolumena gehitu ahal izango da, eta 2013an 3.000 hartzaile ingurura arte murriztea

aurreikusi da. Bestalde, alokairuaren helburuak erdiesten ez diren arren, erosketa-

erregimeneko eraikuntzaren helburuak nabarmen gainditu dira. Egoera honetan

helburuak berraztertzea da aukerarik egokiena. Horrenbestez, alokairuko

erregimeneko eraikuntzaren helburua 2.000 etxebizitzatan murriztea eta, aldi berean,

salmentaren helburua beste 2.000 etxebizitzatan gehitzea gomendatzen da,

eraikuntzako helburu globalari eutsiz. Era berean, etxebizitza babesturako lurzorua

antzemateko helburua da agertoki horretan aukerarik egokiena.

• TARTEAN DIREN AGENTE GUZTIEK (UDALEK, ERAGILE PRIBATUEK ETA

ABAR) PLANAK PLANTEATUTAKO HELBURUAK LORTZEN LAGUNTZEA

AHALBIDETZEN DUTEN FORMULAK AZTERTZEA

b) Birgaitzeko jarduerak sustatzea

Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak Euskal Autonomia Erkidegoko

eraikinen eta etxebizitzen birgaitzea sustatzeko egindako ekarpenak onura handia ekarri dio

euskal gizarteari. Partikularrentzako eta jabekideen elkarteentzako diru-laguntzen programei

esker, euskal familiek bizi-kalitatea hobetzea lortu dute, eta, halaber, etxebizitzen

bizigarritasuna, irisgarritasuna eta erosotasuna hobetu da.

Aldi berean, Udalei eta Birgaitzeko Hirigintza Sozietateei ondare urbanizatua eta eraikia

birgaitzeko emandako diru-laguntzei esker, baita Irisgarritasun Programaren baitako diru-

laguntzei esker ere, hiri-inguruneak hobetu dira, irisgarritasun-baldintzak hobetu dira eta

segurtasuna areagotu da.



249

2010ean, 2010-2013 Etxebizitza eta Hiri Eraberritzea Bideratzeko Plana eta Hiri Birgaitzerako

eta Eraberritzerako Plan Estrategikoa onartu ziren, eta horrek agerian utzi du Etxebizitza

Sailak esparruan aurrera egiteko egin duen apustu irmoa. Aipatutako planetan,

proposatutako helburuak betetzeko beharrezkoak diren ekintzak barne hartuta daude, planak

landu direnean antzemandako ahultasun nagusietan hobetzeko helburuarekin.

Hala ere, Planaren erdian gauden honetan, komeni da hainbat alderdi azpimarratzea eta

indartzea, etxebizitza-politika publikoen eraginkortasuna areagotzeko. Horregatik, honako

gomendio hauek egin dira:

• JARDUERAK LEHENESTEA. Administrazioak gero eta baliabide gutxiago ditu, hortaz,

gero eta beharrezkoagoa da ezinbestekoak diren jardueretara zuzentzea ahaleginak.

Euskal Autonomia Erkidegoko parke eraikiaren berrikuntzan esku hartzeko beharren

diagnostikoan urrakortasun handieneko zonak identifikatu dira eta zona horiei eman

behar zaie lehentasuna esku hartzeko orduan. Halaber, laguntzak zailtasun

handieneko pertsonengana zuzendu behar dira, hala nola adineko pertsonengana, eta

programak gizarte-politikekin erlazionatu behar dira.

• ARLOKO POLITIKEN KOORDINAZIOAN ETA OSAGARRITASUNEAN AURRERA

EGITEA. Oraingoan ere helburu berak dituzten politikak eta programak elkarren

artean osagarri egiteko beharra nabarmendu behar da. Etxebizitza Sailak onartutako

araudi berria eraikinen inguratzailea hobetzera bideratzen da, helburu bikoitz batekin:

berotegi-efektuko gasen isurketa murriztea eta etxebizitzen eskari energetikoa

murriztea. Helburu horiek bat datoz Energiaren Euskal Erakundeak emandako

laguntzen bitartez Industria Sailak garatutako politika energetikoarekin. Bestalde, ezin

da ahaztu etxebizitza-arazoak askotan gizarte-arazoekin lotuta daudela, hortaz,

ezinbestekoa da etxebizitza-programak eta Enplegu eta Gizarte Gaietako Sailaren

gizarte-laguntzen programak bateragarri egitea. Ildo horretan, Bultzatu 2025 Plana

adierazi behar da, Eusko Jaurlaritzaren lau sailen ekintza koordinatuaren ondoriozkoa

da, eta horrela politika sektorialen osagarritasun handiagoan lagunduko du.

• LEIHATILA BAKARRA SORTZEA. Hainbat programaren eta politikaren arteko

koordinazioa eta osagarritasuna laguntzeko modurik egokiena Leihatila Bakarra

sortzean datza. Ezin da ahaztu hori dela herritarren eskaera nagusietako bat; izan ere,

programa ugari dago eta herritarrak nahastu egiten dira. Bestalde, leihatila bakarra

bikoiztasunak saihesten laguntzen du, prozesu guztien integralitatea ziurtatuz eta

baliabide publikoen eraginkortasuna hobetuz.

• INFORMAZIOA HOBETZEA. Prozesuan nahastutako pertsonek eta eragileek gaur

egungo programei eta laguntzei buruzko informazio gehiago eta hobea eskatzen dute.

Euskal gizarteak ez ditu ezagutzen diruz lagun daitezkeen jarduerak, ezta laguntzak

eskuratzeko bete behar diren baldintzak ere. Informazioa emateko bitartekoak hobetu

behar dira, pertsona guztiengana iristeko. Etxebideren webguneaz eta Etxebizitzaren

Lurralde Ordezkaritzez gain, Birgaitzeko Sozietateak bitarteko egokia dira informazioa

herritarrengana hurbiltzeko.

• BIRGAITZEAREN GOGOBETETZE MAILAREN ADIERAZLEAK LORTZEA Sailak

inkestak egiteko hainbat jardun ditu abian, eta, hala, eskainitako etxebizitza-



250

zerbitzuaren zenbait alderdiri buruz hainbat kolektibok duten gogobetetze-mailari

buruzko oso baliozko informazioa lortzeko aukera ematen dute. Zehazki, urtean behin

inkesta bat egiten zaie Etxebiden izena eman duten pertsonei, etxebizitza babestu

baten esleipendun diren pertsonei eta Bizigune programako etxebizitza baten

onuradunei. Edonola ere, ebaluazio honetan ez dago Sailak garatzen dituen

programetan birgaitzeko ematen diren laguntzen hartzaileen gogobetetze-maila

neurtzen duen jardunik. Hortaz, ez da baloratzen ezarri diren programen egokitasuna,

betiere hiritarren premien arabera.

• FUNTZIOAK BIRGAITZEKO HIRIGINTZA SOZIETATEEN ESKU UZTEA. Orain arte

planteatu diren alderdiak kontuan hartuta, komenigarria litzateke Birgaitzeko

Hirigintza Sozietateen esku uztea funtzioak. Etxebizitza Bideratzeko Planak birgaitzeko

laguntzen kudeaketa pixkanaka Birgaitzeko Hirigintza Sozietateen esku uztea

proposatzen du. Hainbat Birgaitzeko Hirigintza Sozietate aztertu da, eta azterketa

horrek agerian utzi ditu herritarrei eskaintzen dizkieten funtzioak eta zerbitzuak.

Gainera, zenbait kasutan birgaitze integratuko eremuetan lan egiteaz gain, birgaitze

isolaturako laguntzei buruzko informazioa ematen dutela ikusi da, baita batzuetan

laguntza horiek izapidetzen dituztela ere. Horregatik, aurrera egin behar dela uste da,

eta, Birgaitzeko Hirigintza Sozietate bat badago, Etxebizitza Sailaren birgaitze-

laguntzak bertan izapidetu beharko liratekeela azpimarratu da. Halaber, Birgaitzeko

Hirigintza Sozietate berriak sustatu behar dira, lurralde osoa estaltzeko.

c) Beste jarduera batzuk

Alokairu-erregimena sustatzea eta birgaitzeko jarduerak bultzatzea dira Etxebizitza, Herri

Lan eta Garraio Sailaren etxebizitza-politikaren bi oinarrizko zutabeak, eta Sailak bi zutabe

horietan oinarritu beharko ditu bere jardunak eta baliabideak.

Haatik, Sailaren jardunak jarduera, programa eta zerbitzu anitz hartzen du, eta horiek ere

ebaluatu egin dira Txosten honetan. Egindako analisitik Sailaren etxebizitza-politikaren

zenbait alderdiri buruzko honako gomendio hauek ondoriozta daitezke:

• Alokairu babestuko etxebizitza-parkearen kudeaketa optimizatu beharko da,

eta arreta berezia jarri beharko zaio eragimenari eta alokairuko etxebizitza babestuen

esleipendunek planteatutako arazoen ebazpenari.

• Parkearen kalitatearen arloko alderdiei dagokienez, eta esleipendunek egindako

balorazioak aintzat hartuta, beharrezkotzat jo da etxebizitza babestuen

isolamendu termikoa eta akustikoa hobetzea.

• Esleipen-prozesuaren eragimen handiagorako aurrerapauso gehiago egin behar

da, eta, hala, uko-egiteen eta huts egindako esleipenen kopurua murriztuko da.

2012an onartutako araudi berriak prozeduran eragimen handia lortzen lagunduko

duela uste da.

• Sailak bere birgaitze-jardueren inpaktu ekonomikoaren analisia egin duen bezalaxe,

oso interesgarria litzateke Etxebizitza Sailaren jarduera osoaren inpaktu

ekonomikoaren analisia egitea.



251

• Egindako ebaluazioak Udalek etxebizitza bihurtutako merkataritza-lokalei buruzko

informazioaren arloko defizita hauteman du. Interes handikotzat jo da Euskal

Autonomia Erkidegoan azken urte hauetan etxebizitza bihurtutako lokalen

kopurua eta kokalekua aztertuko duen azterlana egitea. Edonola ere, etxebizitza

babestuko kalifikazioa lortu dutenak eta, aitzitik, merkatuko prezioan merkaturatutako

etxebizitza libre bihurtu direnak zehaztu beharko dira –Donostiako Udalaren kasuan

esate baterako–.

• Azkenik, garrantzi handikoa da Eusko Jaurlaritzaren beste Sailekiko eta beste

Administrazio Publikoekiko eta eragile pribatuekiko koordinazioa hobetzeko

ahaleginean jarraitzea, etxebizitza babesturako beste lurzoru batzuk antzemateko eta

etxebizitza-eskari handiena duten zonetan jada eskura dauden lurzoruen

eraikuntzarako izapideak arintzeko.



252

Anexo A. ARAUDI ERREGULATZAILEA

A 1. taula Etxebizitza-politiken araudi erregulatzailea

Araudia

Babes ofizialeko etxebizitzen erregimen juridikoa

39/2008 Dekretua, martxoaren 4koa, babes publikoko etxebizitzen erregimen juridikoari eta etxebizitza eta lurzoruaren esparruko finantza-neurriei buruzkoa. (59 zk. EHAA, 2008ko martxoaren 28koa).

Etxebizitza-eskatzaileen erregistroa

Agindua, 2012ko urriaren 15ekoa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, etxebizitza-eskatzaileen erregistroari eta babes ofizialeko etxebizitzak nahiz araubide autonomikoko zuzkidura-bizitokiak esleitzeko prozedurei buruzkoa. (211 zk. EHAA, 2012ko urriaren 31koa).

Babes ofizialeko etxebizitza eskuratzeko gehieneko diru-sarrerak

Agindua, 2011ko irailaren 14koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, babes ofizialeko etxebizitza eskuratzeko ziurtatu beharreko urteko diru-sarrera haztatuen mugak aldatzen dituena. (187 zk. EHAA, 2011ko irailaren 30ekoa)

Babes ofizialeko etxebizitzen gehieneko prezioak

Agindua, 2010eko azaroaren 3koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, babes ofizialeko etxebizitzen gehieneko prezioak zehazteari buruzkoa. (222 zk. EHAA, 2010eko azaroaren 18koa).

Babes ofizialeko etxebizitza eta etxebizitza libre erabilia erosteko finantza-neurriak

Agindua, 2010eko urriaren 6koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, etxebizitzak erosteko finantza-neurriei buruzkoa. (203 zk. EHAA, 2012ko urriaren 21ekoa).

65/2011 Dekretua, martxoaren 29koa, Alokabide SA sozietatearen partaidetzak erosi, eta sozietate publikoa sortzea erabakitzen duena. 111/2011 Dekretua, ekainaren 7koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailera atxikitako Alokabide SA sozietate publikoaren zuzendaritza-taldekideen zerrenda onartzeko dena.

Alokabideren publifikazioa eta hedapena

181/2011 Dekretua, uztailaren 26koa, Alokabide SA eta Sociedad Pública de Gestión de Viviendas en Alquiler / Etxebizitza Alokairuetarako Sozietate Publikoa SA sozietate publikoen bat egitea onartu, Sociedad Pública de Gestión de Viviendas en Alquiler / Etxebizitza Alokairuetarako Sozietate Publikoa SA sozietatea azkendu eta Alokabide SAren estatutuak aldatzeko dena. Agindua, 2008ko azaroaren 7koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena, babes publikoko etxebizitzak sustatzeko laguntzei eta alokairua bultzatzeko neurriei buruzkoa. (222 zk. EHAA, 2008ko azaroaren 19koa).

Alokairua sustatzea

268/2011 Dekretua, abenduaren 20koa, kreditu-erakundeen eta Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren arteko finantza-lankidetzari buruzkoa, etxebizitzaren eta lurzoruaren arloan. (247 zk. EHAA, 2011ko abenduaren 30ekoa).

Alokairuko merkatuko bitartekaritza-programa (ASAP)

43/2012 Dekretua, martxoaren 27koa, merkatu libreko etxebizitzen alokairurako bitartekaritzako ASAP programa sortzeko dena (Alokairu Segurua, Arrazoizko Prezioa). (66 zk. EHAA, 2012ko martxoaren 30ekoa).

Agindua, 2010eko uztailaren 21ekoa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, babes ofizialeko hainbat etxebizitza azalera-eskubidean eraikita dauden Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorraren jabetzako lurzorua erosteko eskakizunak ezartzen dituena.

Azalera-eskubidea saltzea

Agindua, 2011ko maiatzaren 18koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, zeinen bidez eskakizunak ezartzen baitira azalera-eskubidean eraikita dauden babes ofizialeko hainbat etxebizitza hartzen duen Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren lurzorua erosteko.



253

Agindua, 2012ko uztailaren 26koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorraren lurzorua erosteko baldintzak ezartzeko dena, lurzoru horretan azalera-eskubideko zenbait etxebizitza eraikita baitaude. (148 zk. EHAA, 2012ko uztailaren 31koa). 316/2002 Dekretua, abenduaren 30ekoa, "Etxebizitza Hutsaren Programa" sustatu eta bultzatzen duena, programa horren araubide juridikoa ezartzen duena eta "Vivienda y Suelo de Euskadi S.A./Euskadiko Etxebizitza eta Lurra, SA" (VISESA) Baltzu Publikoari programa kudeatzeko ardura ematen diona. (249. EHAA, 2002ko abenduaren 31koa). 100/2004 Dekretua, 2004ko ekainaren 1ekoa, «Etxebizitza Hutsaren Programa» sustatu eta bultzatzen duen, programa horren araubide juridikoa ezartzen duen eta «Vivienda y Suelo de Euskadi S.A./Euskadiko Etxebizitza eta Lurra, SA» (VISESA) Baltzu Publikoari programa kudeatzeko ardura ematen dion 316/2002 Dekretua aldatzeari buruzkoa. (110 zk. EHAA, 2004ko ekainaren 11koa). 61/2009 Dekretua, martxoaren 10ekoa, 316/2002 Dekretua, abenduaren 30ekoa, hirugarrenez aldatzeko dena. Dekretu horrek «Etxebizitza Hutsaren Programa» sustatu eta bultzatzen du, programa horren araubide juridikoa ezartzen du eta Etxebizitza Alokairuetarako Sozietate Publikoa SAri baltzu publikoari programa kudeatzeko ardura ematen dio. (59 zk. EHAA, 2009ko martxoaren 26koa). 268/2011 Dekretua, abenduaren 20koa, kreditu-erakundeen eta Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren arteko finantza-lankidetzari buruzkoa, etxebizitzaren eta lurzoruaren arloan. (247 zk. EHAA, 2011ko abenduaren 30ekoa). Agindua, 2003ko apirilaren 22koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena, "Etxebizitza Hutsaren Programaren" lagapen-baldintzei eta esleipen-prozedurari buruzkoa. (96 zk. EHAA, 2003ko maiatzaren 19koa). Agindua, 2004ko azaroaren 26koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena, «Etxebizitza Hutsen Programa» esleitzeko baldintzei eta prozedurari buruzko aginduaren bigarren aldaketarena. (239 zk. EHAA, 2004ko abenduaren 16koa). Agindua, 2009ko azaroaren 4koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, «Etxebizitza Hutsaren Programaren» lagapen-baldintzei eta esleipen-prozedurari buruzko Aginduaren hirugarren aldaketa egiteko dena. (225 zk. EHAA, 2009ko azaroaren 23koa).

Bizigune-Etxebizitza Hutsen Programa

Agindua, 2009ko irailaren 24koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, sustatzaile pribatuen titulartasunpeko etxebizitza libre berriak mobilizatzeko finantza-neurriei buruzkoa. (194 zk. EHAA, 2009ko urriaren 8koa). Agindua, 2006ko abenduaren 29koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena, etxebizitza birgaitzeko finantza-neurriei buruzkoa. (18 zk. EHAA, 2007ko urtarrilaren 25ekoa). Agindua, 2007ko martxoaren 8koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena, etxebizitza birgaitzeko finantza-laguntzei buruzko 2006ko abenduaren 29ko Aginduko errakuntzak zuzentzen dituena. (86 zk. EHAA, 2007ko maiatzaren 7koa). Agindua, 2011ko azaroaren 23koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraioetako sailburuarena, etxebizitza birgaitzeko finantza-neurriei buruzko agindua aldatzen duena. (226. EHAA, 2011ko azaroaren 29koa). 317/2002 Dekretua, abenduaren 30ekoa, ondare urbanizatu eta eraikia birgaitzeko jarduketa babestuei buruzkoa. (249. EHAA, 2002ko abenduaren 31koa).

Etxebizitzak birgaitzea

Hutsen zuzenketa, honako dekretu honena: "317/2002 Dekretua, abenduaren 30ekoa, ondare urbanizatu eta eraikia birgaitzeko jarduketa babestuei buruzkoa". (69 zk. EHAA, 2003ko apirilaren 7koa).

REVIVE programa

Agindua, 2012ko uztailaren 18koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, etxebizitzak eta eraikinak birgaitzeko REVIVE (Rehabilitación de Viviendas y Edificios) laguntza-programa arautzen duena, Euskal Autonomia Erkidegoko eraikin-ondarean esku hartzeko proiektuak lantzeko eta horiek sorrarazitako lanak gauzatzeko. (146 zk. EHAA, 2012ko uztailaren 27koa).



254

Finantza-entitateekiko lankidetza-hitzarmena

Kreditu-establezimenduekiko finantza-lankidetzako hitzarmena, 2011. urterako, etxebizitzaren eta lurzoruaren arloan babes daitezkeen jardunei dagokienez.

Mailegu kualifikatuetarako interes-tasa

268/2011 Dekretua, abenduaren 20koa, kreditu-erakundeen eta Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioaren arteko finantza-lankidetzari buruzkoa, etxebizitzaren eta lurzoruaren arloan. (247 zk. EHAA, 2011ko abenduaren 30ekoa). Agindua, 2006ko abenduaren 29koa, Etxebizitza eta Gizarte Gaietako sailburuarena, lehentasunez erregimen orokorreko zein erregimen bereziko babes ofizialeko etxebizitzak sustatzera bideratutako lurzoru-ondare publikoak osatzeko lurzorua kostu bidez eskuratzeari dagozkion lurzoruaren inguruko finantza-neurriei buruzkoa. (18 zk. EHAA, 2007ko urtarrilaren 25ekoa).

Babes ofizialeko etxebizitzara zuzenduko diren ondare publikoak sortzeko lurzorua kostu bidez eskuratzeko finantza-neurriak

Agindua, 2010eko otsailaren 3koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, berehala eraikitzeko den lurzoruaren urbanizazioari aplikatzeko finantza-neurriei buruzkoa, babes publikoko etxebizitzak lehentasunez sustatzeko. (39 zk. EHAA, 2010eko otsailaren 26koa).

HIRIBER programa Agindua, 2010eko otsailaren 24koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, lehentasunez esku hartzeko auzoak eta hiri-eremuak hobetzeko diru-laguntzen Hiriber programa arautzen duena. 20/1997 Legea, abenduaren 4koa, irisgarritasuna sustatzekoa. 68/2000 Dekretua, apirilaren 11koa, hiri-inguruneen, espazio publikoen, eraikinen eta informazio eta komunikazioko sistemen irisgarritasun-baldintzei buruzko arau teknikoak onartzen dituena. 2010eko ekitaldirako Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorrak onartzen dituen abenduaren 23ko 2/2009 Legean, 2009ko abenduaren 31n argitaratutakoan, 2010eko deialdiaren aurrekontu-estaldurarako beharrezko ordainketa-kredituen eta konpromisoen zuzkidura hartzen da aintzat.

Irisgarritasunerako programa

Agindua, 2011ko uztailaren 27koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena, irisgarritasun-planak egiteko eta eguneratzeko, hobekuntza obrak burutzeko eta hiri-ingurunean zein eraikinetan irisgarritasuna bermatzeko beharrezkoak diren ekipamenduak erosteko udalentzat eta toki-erakunde txikientzat 2011rako diru-laguntzak arautu eta horietarako deialdia egiten duena. (154 zk. EHAA, 2011ko abuztuaren 16koa). 2010eko ekitaldirako Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorrak onartzen dituen abenduaren 23ko 2/2009 Legean, 2010eko martxoaren 16an argitaratutakoan, 2010eko deialdiaren aurrekontu-estaldurarako beharrezko ordainketa-kredituen eta konpromisoen zuzkidura hartzen da aintzat. Eraikal Programa

Agindua, 2010eko irailaren 15ekoa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena. (194 zk. EHAA, 2010eko urriaren 7koa). 2010eko ekitaldirako Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorrak onartzen dituen abenduaren 23ko 2/2009 Legean, dagokion esleipen izenduna islatu da. Agindua, 2010eko apirilaren 26koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena.

Eraikuntzaren kalitatea kontrolatzeko laborategia

Agindua, 2010eko apirilaren 27koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuarena. 2010eko ekitaldirako Euskal Autonomia Erkidegoko aurrekontu orokorrak onartzen dituen abenduaren 23ko 2/2009 Legean, dagokion esleipen izenduna islatu da.

Beste diru-laguntza izendun batzuk Agindua, 2010eko maiatzaren 14koa, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio

sailburuarena.

Beste arau batzuk 123/2012 Dekretua, uztailaren 3koa, hirigintzako estandarrei buruzkoa. (143 zk. EHAA, 2012ko uztailaren 23koa).


ETXEBIZITZA POLITIKEN EBALUAZIO TXOSTENA 2011. … · Servicio de Estudios, Planificación y...

Documents

Transcript of ETXEBIZITZA POLITIKEN EBALUAZIO TXOSTENA 2011. … · Servicio de Estudios, Planificación y...