ESTRATEXIA DE DESENVOLVEMENTO RURAL PARTICIPATIVO … · A xunta directiva da asociación reuniuse...
Transcript of ESTRATEXIA DE DESENVOLVEMENTO RURAL PARTICIPATIVO … · A xunta directiva da asociación reuniuse...
PARTE II
PROCESO PARTICIPATIVO
ASOCIACIÓN DE
DESENVOLVEMENTO RURAL
TERRAS DE PONTEVEDRA NORTE
GDR 16
ESTRATEXIA DE
DESENVOLVEMENTO RURAL
PARTICIPATIVO LEADER DE
GALICIA 2014-2020
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
2
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
3
PARTE II
PROCESO PARTICIPATIVO
ÍNDICE
1. DESCRICIÓN PORMENORIZADA DO PROCESO DA COMUNIDADE LOCAL NO
DESEÑO DA ESTRATEXIA. .................................................................................... 4
1.1.DATOS DE PARTICIPACIÓN .................................................................................................... 5
2. PRENSA............................................................................................................. 6
3.WEB ................................................................................................................. 14
4. METODOLOXÍA............................................................................................... 17
4.1. INTRODUCIÓN .................................................................................................................... 17
4.2. PARTICIPACIÓN A TRAVÉS DO CUESTIONARIO ON-LINE. .................................................. 19
4.2.1. Reunións grupales sectoriais e intersectoriais. ................................................................... 20
4.2.2. Entrevistas individuais .................................................................................................. 34
5. ANEXO I ENQUISA ON LINE.......................................................................... 52
6. ANEXO II RESULTADOS ENQUISA ON LINE .................................................. 57
7. ANEXO III OBRADOIROS ............................................................................. 65
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
4
1. DESCRICIÓN PORMENORIZADA DO PROCESO DA
COMUNIDADE LOCAL NO DESEÑO DA ESTRATEXIA.
As Estratexias de Desenvolvemento Local Participativo (EDLP) defínense como o
“conxunto coherente de operacións cuxo fin é satisfacer obxectivos e necesidades locais, e
que contribúen á realización da estratexia da Unión Europea para un crecemento
intelixente, sustentable e integrador, deseñado e posto en práctica por un grupo de acción
local”.
A Asociación de Desenvolvemento Rural Terras de Pontevedra Norte deseñou un proceso
participativo aberto a todas as institucións, axentes económicos e sociais, tecido asociativo
e veciños da comarca para elaborar a estratexia de desenvolvemento rural para o período
2014 -2020.
O obxectivo era o de construír entre todos unha planificación estratéxica, un marco realista
de actuación e unha actitude participativa, xerando un espazo de reflexión e debate que nos
permitise identificar necesidades, analizar os problemas e oportunidades, e expor as
solucións adecuadas.
O proceso iniciouse coa aprobación o 02/03/2016 por parte de AGADER da Resolución
do 11 de febreiro de 2016, pola que se publica o Acordo do 10 de febreiro de 2016 polo que
se aproban as bases reguladoras para a selección de estratexias de desenvolvemento local,
para a selección e recoñecemento dos grupos de desenvolvemento rural como entidades
colaboradoras na xestión da medida Leader de Galicia e para a concesión dá axuda
preparatoria, cofinanciada co Fondo Europeo Agrícola de Desenvolvemento Rural
(Feader) no marco do PDR de Galicia 2014-2020, e convócase o correspondente proceso
de selección.
A partir desa data planificáronse unha serie de accións que puxeron en marcha o proceso
participativo.
A xunta directiva da asociación reuniuse o 17 de marzo de 2016 para iniciar este proceso e
concluíu o 27 de xuño de 2016 coa aprobación da estratexia por parte da Asemblea Xeral.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
5
1.1.Datos de participación
Conseguiuse a participación activa de 149 persoas a través das diferentes ferramentas
utilizadas, sendo as reunións grupais as máis activas.
Todo o proceso de consulta e participación realizouse ao longo dos meses de marzo, abril,
maio e xuño de 2016, e utilizáronse diversas ferramentas para poder chegar ao maior
número de público posible e acadar o nivel máximo de participación.
Co fin de facilitar a participación da poboación e manter informado en todo momento
sobre o traballo que se estaba realizando desenvolveuse un blog específico da ADR Terras
de Pontevedra Norte, para a EDPL Leader de Galicia 2014-2020, a través do cal se podía
facer un seguimento público de todo o proceso de elaboración da estratexia e que contaba
á súa vez coas ferramentas para participar de forma activa (cuestionario en liña, formulario
para envío de comentarios, formulario para adhesión de novos socios, etc) .
Este espazo web permitiunos poñer dunha forma fácil e accesible toda a información ao
alcance de calquera persoa interesada dunha forma rápida e accesible.
Ademais co obxecto de chegar ao maior número de participantes tratouse de facer unha
adecuada difusión e, para iso, utilizáronse os seguintes medios:
Prensa. Envío de notas informativas e publicación en prensa rexional na edición
comarcal Deza-Tabeiros Terra de Montes, La Voz de Galicia e Faro de Vigo.
Web: Publicación de notas e convocatorias distintas web.
www.gdrterrasdodeza.com; www.forcarei.net; www.agolada.es;
Mailing. : Máis de 300 correos electrónicos
Cartas: Enviadas a asociacións, alcaldes, emprendedores, empresarios e técnicos.
Chamadas telefónicas.
Redes sociais
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
6
2. PRENSA
Durante todo o período que durou o proceso participativo fóronse facendo unha serie de
insercións en prensa escrita e dixital, e xerando noticias relativas ao proceso participativo:
27 de marzo de 2016.
http://article.wn.com/view/2016/03/29/Nace_el_GDR_Terras_de_Pontevedra_Nort
e_con_Deza_A_Estrada_y_/
29 de marzo de 2016
http://galego.lavozdegalicia.es/noticia/deza/a-estrada/2016/03/29/nace-gdr-terras-
pontevedra-norte-deza-estrada-forcarei/0003_201603D29C2991.htm
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
7
29 de marzo de 2016
http://www.farodevigo.es/tags/terras-pontevedra-norte.html
15 de abril de 2016
http://www.farodevigo.es/portada-deza-tabeiros-montes/2016/04/15/abordan-
adhesion-local-gdr-terras/1442039.html
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
8
27 de abril de 2016.
http://www.lavozdegalicia.es/noticia/deza/silleda/2016/04/27/medio-rural-
reunion-silleda-adr-terras-pontevedra-norte/0003_201604D27C3996.htm
27 de abril de 2016.
http://article.wn.com/view/2016/04/27/Reunion_en_Silleda_de_la_ADR_Terras_de
_Pontevedra_Norte/
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
9
28 de abril de 2016
http://www.farodevigo.es/portada-deza-tabeiros-montes/2016/04/28/terras-
pontevedra-norte-fija-metas/1450408.html
8 de abril de 2016
http://www.pressreader.com/spain/la-voz-de-galicia-
deza/20160428/281517930312242
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
10
10 de maio de 2016
http://www.farodevigo.es/portada-deza-tabeiros-montes/2016/05/10/terras-
pontevedra-norte-analiza-plan/1458000.html
11 de maio de 2016
http://www.farodevigo.es/portada-deza-tabeiros-montes/2016/05/11/adr-ve-
dispersion-geografica-debilidad/1458655.html
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
11
10 de maio de 2016
http://www.lavozdegalicia.es/noticia/deza/lalin/2016/05/11/adr-abordo-prioridad-
apoyo-persoas-diversidad-funcional-dependientes/0003_201605D11C2993.htm
11 de maio de 2016
http://article.wn.com/view/2016/05/11/La_ADR_Terras_de_Pontevedra_Norte_abo
rdo_la_prioridad_de_apo/
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
12
22 de maio de 2016
http://www.farodevigo.es/portada-deza-tabeiros-montes/2016/05/22/forcarei-
convoca-reunion-decidir-proyectos/1465465.html
25 de maio de 2016
http://www.farodevigo.es/tags/adr-terras-de-pontevedra-norte.html
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
13
27 de maio de 2016
http://www.farodevigo.es/portada-deza-tabeiros-montes/2016/05/27/forcarei-
implica-vecinos-fijar-estrategia/1468669.html
01de xuño de 2016
http://www.farodevigo.es/portada-deza-tabeiros-montes/2016/06/01/agolada-
aborda-proyectos-plan-leader/1471669.html
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
14
3.WEB
https://adrterrasdepontevedranorte.wordpress.com/
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
15
www.gdrterrasdodeza.com
www.agolada.es
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
17
4. METODOLOXÍA
En canto á metodoloxía utilizada para facilitar a participación cidadá en todo o proceso de
construción da estratexia, utilizáronse as seguintes vías:
1. Enquisas en liña.
2. Talleres grupalessectoriais.
3. Talleres grupalesintersectoriais.
4. Reunións coas corporacións locais.
5. Entrevistas individuais.
4.1. Introdución
O proceso de participación da estratexia de desenvolvemento rural participativo, comezou
o 17 de marzo de 2016, coa reunión de Xunta Directiva da ADR Terras do Deza. O
obxectivo era analizar a convocatoria onde se publicaban as bases reguladoras para a
selección de estratexias de desenvolvemento local para o período 2014 -2020 e en base a
elas tomar as decisións necesarias con respecto aos seguintes asuntos:
- Interese de converterse en novo grupo de desenvolvemento rural para o novo
Leader de Galicia 2014-2020, en lugar de crear uniu novo.
- Decisión que se aprobou por unanimidade de todos os presentes.
- Debate para como adaptar os estatutos da asociación actual ampliando o ámbito
territorial, cambiando o nome e adaptando os artigos necesarios para cumprir as
esixencias da nova convocatoria.
- Convocar unha asemblea xeral para tratar e aprobar, se é que estaban de acordo, os
asuntos tratados anteriormente en xunta directiva.
O día 28 de marzo de 2016 celebrouse por tanto, a reunión de Asemblea Xeral Ordinaria e,
a continuación a Asemblea Xeral Extraordinaria da ADR Terras do Deza onde se
tomaron os seguintes acordos:
Co obxectivo de conformarse como o novo GDR 16 seleccionado, e obter o
recoñecemento de entidade colaboradora para a xestión da medida Leader de Galicia 2014-
2020, acordouse por unanimidade a adecuación dos estatutos da asociación, nos seguintes
termos:
- Cambio de denominación, pasando a chamarse:
“Asociación de desenvolvemento rural Terras de Pontevedra Norte”.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
18
- Ampliación do ámbito de actuación aos municipios da Estrada e Forcarei, polo que
o novo territorio comprende os concellos de: A ESTRADA, AGOLADA,
DOZÓN, FORCAREI, LALIN, RODEIRO, SILLEDA e VILA DE CRUCES
- Adhesión novos socios ou readmisión de socios que se poñan ao día coas cotas
pendentes.
- Apertura dun prazo de adhesión, ata o 11 de abril, a todas as entidades interesadas
pertencentes aos municipios do ámbito de actuación da ADR Terras de Pontevedra
Norte.
- Admisión novos socios.
Celebrar o 11 de abril de 2016 unha reunión de Xunta Directiva para a admisión dos novos
socios, unha Asemblea Xeral para a ratificación da admisión dos novos socios.
O día 11 de abril de 2016 celebrouse por tanto, a reunión de Asemblea Xeral Ordinaria e, a
continuación a Asemblea Xeral Extraordinaria da ADR Terras de Pontevedra Norte
onde se tomaron as seguintes decisións:
Admitir como novas entidades socias ás seguintes: Concello de Forcarei, a Asociación
Mulleres Rurais de Forcarei, AMFOR; a Asociación cultural de Agolada, Os Arandos; a
Cooperativa agraria COAFOR SCG e a Asociación cultural e deportiva O Parapeto de
Agolada.
O día 28 de xuño de 2016 celebrouse, a reunión de Asemblea Xeral Asemblea Xeral
Extraordinaria da ADR Terras de Pontevedra Norte onde se admitiron como novas
entidades socias: Concello de A Estrada, Asociación veciñal e cultural de Cortegada,
Avecuco e a Asociación de veciños Campo de Seixo.
Tal e como se expuxo anteriormente, as ferramentas utilizadas para a participación activa
da poboación foron as seguintes:
1. Cuestionario online.
2. Reunións grupales sectoriais.
3. Entrevistas individuais.
4. Reunións grupalesintersectoriais.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
19
4.2. Participación a través do cuestionarioon-line.
Ponse a disposición da poboación un cuestionario en liña para recoller valoracións sobre
diferentes aspectos da realidade socioeconómica do territorio, co obxectivo de utilizar a
información alí recollida na elaboración do diagnóstico territorial e na estratexia.
Faise unha ampla difusión desta ferramenta como fórmula de participación cidadá. Trátase
dun cuestionario de resposta anónima, estruturado da seguinte forma:
- Unha información xeral sobre o informante co obxectivo de contextualizar a
súa situación.
- A primeira parte constaba de 6 apartados para valorar a situación actual dos
seguintes ítems: territorio; medioambiente; poboación; patrimonio cultural;
equipamentos e servizos; economía e empresa;
- Na segunda parte xa se entraba en cuestións que desen pistas sobre que liñas de
traballo deberíanse seguir e os principais problemas nos seus municipios como
na comarca, para buscar os obxectivos principais a desenvolver.
O cuestionario pode ser contestado a través dunha plataforma dixital (software Google)
mediante a ligazón á páxina:
https://adrterrasdepontevedranorte.wordpress.com/
onde se podía cumprimentar e infórmase das posibilidades de participación na elaboración
da estratexia de desenvolvemento local participativo.
As tarefas realizadas en relación con este cuestionario en liña resúmense en:
- Elaboración e revisión do cuestionario.
- Adaptación a formato de cuestionario Google.
- Impresión en papel para a súa distribución en reunións e Grupos de
Traballo.
- Envío masivo por correo electrónico a toda a base de datos da asociación.
- Recepción de respostas ao cuestionario.
- Tratamento e análise das respostas.
- Incorporación dos resultados á estratexia na fase de diagnóstico.
No anexo I inclúese o cuestionario deseñado e no anexo II os resultados e a información
gráfica dos mesmos.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
20
4.2.1. Reunións grupales sectoriais e intersectoriais.
A FASE 2 do proceso de participación continuou cos TALLERES DE
PARTICIPACIÓN, buscando representatividade territorial, sectorial e asociativa.
Expuxéronse cos seguintes obxectivos:
- Análise DAFO da situación do sector/actividade/territorio.
- Detección de necesidades do sector.
- Definición de obxectivos e liñas estratéxicas.
- Proposta de accións e proxectos concretos.
Desenvolvéronse 30 mesas de participación, algunhas sectoriais e outras intersectoriais en
distintos por municipios.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
21
CRONOGRAMA DE TALLERES
Taller Data Lugar Hora inicio Hora de
finalización
Grupal
intersectorial
Xoves 27 de abril 2016
Municipio de Silleda
20:00 h 22:00 h
Grupal sectorial
benestar social,
muller e igualdade-
educación
Martes 10 de maio de 2016
Municipio de Lalín
11:20 h 14:30 h
Grupal sectorial
traballo – industria
turismo –
empresarial
Martes 10 de maio de 2016
Municipio de Lalín
20:15 h 23:00 h
Grupal sectorial
agraria e
agroindustrial
industrial
Mércores 18 de maio de 2016
Municipio de Lalín
09:30 h 11:30 h
Grupal
Intersectorial
Concellode Forcarei
Xoves 26 de maio de 2016
Municipio de Forcarei
19:50 h 21:45 h
Grupal
Intersectorial
Concellode Agolada
Martes 31 de maio de 2016
Municipio de Agolada
12:00 h 14:00 h
Grupal
Intersectorial
Concellode Rodeiro
Xoves 2 de xuño Municipio de Rodeiro
13:00 h 15:00 h
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
22
Grupal
intersectorial
Data Municipio de
Silleda
Hora de
inicio
Hora de
finalización
Grupal
intersectorial
Xoves
27 de abril 2016
Municipio
de Silleda
20:00 h 22:00 h
Asistentes
33 persoas
JavierBlanco Carballal. Subdirector de AGADER.
Manuel Cuiña Fernández. Alcalde de Silleda.
Luis López Diéguez. Alcalde de Rodeiro.
Ricardo José Durán Rodríguez. Semana Verde de Galicia.
CarmenLareoMorao. Fundación PacoLareo A Solaina de Piloño.
Pilar Peón Iglesias. Concello de Silleda.
KlausBrei. Concello de Silleda.
JosefaCaramés. Concello de Vila de Cruces.
AinoaPrietoSánchez. MulleresRurais de Loño.
Ana Belén Calvo Mariño. Concello de Rodeiro.
José Carlos Presas Riveiro
Mª Beatriz Iglesias Sánchez. Concello de Vila de Cruces.
HéctorMartínez Sanz. Concello de Agolada.
Luis Miguel Saa García. Concello de Rodeiro.
Laura Varela Parcero. Asoc. Mulleres rurais de Cercio.
Julia Carballal Meijome. Mulleres rurais de Cercio.
Carlos Fondevila López. AVECUCO. Asoc de veciños de Cortegada.
Ricardo Fuerte López. Empresa Grúas Fuerte.
Mercedes Seiro. Patrimonio Cultural y natural de Forcarei.
José Costa Requeijo. Asoc. Veciñal de Manduas.
VictorinoMíguez. Sector de la Construción.
Isabel Porto Juiz. Concello de Rodeiro.
Olga JuizMiguélez. Concello de Rodeiro.
CatiSomoza Calviño. Concello de Rodeiro.
José Manuel Camba Mejuto. Concello de Rodeiro.
Fernando Varela Gómez. C.M . Varela
Francisco BlancoTarrio. Asoc. Veciños Olaia.
Alberto Fernández Taboada. Finca de Bendoiro de Lalín.
Mª Jesús Penela Mato. C. Cultural de Vista Alegre.
Dolores Sangiao Cacheiro. C. Cultural de Vista Alegre.
CarmenVietesNiveiros. C. Cultural de Vista Alegre.
Juan José Liñares Nieto. C. Cultural de Vista Alegre.
Paula Suanzes Hernández. ADR Terras de Pontevedra Norte.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
23
Fotografías
Convocatoria
Sinaturas
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
24
Grupal sectorial Data Municipio
de Lalín
Hora de
inicio
Hora de
finalización
Grupal sectorial
benestar social,
muller e igualdade-
educación
Martes
10 de maio de 2016
Municipio
de Lalín
11:20 14:30 h
Asistentes
8 persoas
Ángeles Baldonedo de la Asoc. ASPADEZA
Pablo Carrón Reboredo de la Asoc. Asoc. ARANES
Maia García Martínez, Asoc. UDIAF
Mª Jesús Payo Negro. Oficina de Igualdade do Concello de Lalín
Raquel Lareo Rodríguez. Radio ECA
Pilar Peón Iglesias. Concelleira de Silleda
Celso Taboada Lorenzo. Asoc. Homes Galegos pola Igualdade
Paula Suanzes. ADR Terras de Pontevedra-Norte
Fotografías
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
25
Convocatoria
Sinaturas
Grupal sectorial Data Municipio de
Lalín
Hora de
inicio
Hora de
finalización
Grupal sectorial traballo
industria turismo
empresarial
Martes
10 de maio de
2016
Municipio de
Lalín
20:15 h 23:00 h
Asistentes
7 persoas
Mª Dolores García Fernández
Antonio Ramos Vigide
Manuel Blanco Villar
Carlos Cuñarro Balo
Jesús Asorey Carril
Divina Ester Iglesias
Paula Suanzes Hernández
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
26
Fotografías
Convocatoria
Grupal sectorial Data Municipio
de Lalín
Hora de
inicio
Hora de
finalización
Grupal sectorial
agrario e
agroindustrial
industrial
Mércores
18 de maio de 2016
Municipio
de Lalín
09:30 h 11:30 h
Asistentes
3 persoas
Francisco Bello Bello
David Sueiro Quinteiro
Paula Suanzes Hernández
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
27
Fotografías
Convocatoria
Sinaturas
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
28
Grupal
intersectorial Data
Municipio
de Forcarei
Hora de
inicio
Hora de
finalización
Grupal
Intersectorial
Concello de
Forcarei
Xoves
26 de maio de 2016
Municipio
de Forcarei
19:50 h 21:45 h
Asistentes
18persoas
Belén Cachafeiro Antas. Alcaldesa de Forcarei
José Pichel Rivas. Autónomo.
Constantino Novoa Cerdeira. Autónomo.
Mª Carmen Mato Cachafeiro. Concello de Forcarei.
Agustín Gonzales Troitiño.
Jesús Rivas Troitiño.
Edelmiro Méndez Fernández. Sector agrario.
Mª Jesús Martínez Rivas. Sector agrario.
Antonio Rey Cortizo. Concello de Forcarei.
Mª Carmen Míguez. Autónomo.
Mª Fernanda Guisande. Autónomo. Comercio de calzado.
Javier Tato Arca.
Mª Luz López. Sector agrario.
Fátima Cachafeiro Blanco. Sector empresarial.
Mª Carmen Rozados. Sector agrario.
Lolita Rey Salgueiro. Sector agrario.
Francis Rivas Villaverde. Sector agrario.
Paula Suanzes Hernández. ADR Terras de Pontevedra Norte
Fotografías
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
29
Convocatoria
Sinaturas
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
30
Grupal
intersectorial Data
Municipio de
Agolada
Hora de
inicio
Hora de
finalización
Grupal
Intersectorial
Concello de
Agolada
Martes 31 de maio de 2016 Municipio de
Agolada
12:00 h 14:00 h
Asistentes
19 persoas
Héctor Martínez Sanz. Tte. Alcalde de Agolada
Jesús Hermida Arias. Rama del Metal. Taller de vehículos.
Rosana Castro Miguélez. Comercio.
José Rivas Vázquez. Funcionario.
Manuel Ferro Prieto. Cultura. Bico da Balouta
Luis Coego Salgado. Lácteos e sector daconstrución.
Inma Galego Vázquez. Administración.
Lino Negro. Cárnicas.
Jorge A Cores. Administración.
Pedro García Casares. Canteiras.
Nicolás Pérez Iglesias. AEDL: Desenvolvemento Local.
Mª Belén Taboada Iglesias. Laboral Agolada
Rosa Mª Miguélez. Comercio.
Mª Paz García Chorén. Hostalería.
Angel Iban Fernández. Arquitectura e enxeñería
Fernando Varela. Empresa de carpintería metálica.
Luis Iglesias. Secretario Asoc de Xubilados.
Silvia Garcia Blanco. Hostalería.
Paula Suanzes Hernández. ADR Terras de Pontevedra Norte.
Fotografías
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
31
Convocatoria
Sinaturas
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
32
Grupal
intersectorial
Data
Municipio
de Rodeiro
Hora de
inicio
Hora de
finalización
Grupal
Intersectorial
Concello de
Rodeiro
Xoves
2 de xuño de 2016
Municipio
de Rodeiro
12:00 h 14:00 h
Asistentes
8 persoas
Luis López Diéguez. Alcalde de Rodeiro.
Fabian Marcelo Calandria López. Empresario Residencia de mayores.
Jorge Ojea Mato.Técnico local de emprego do Concello de Rodeiro.
Rubén Hermida Taboada. Gandaría Taboada.
José Carballo Suárez. Casa da Cultura de Rodeiro.
José Luis Ferreiro. Artesán da pedra.
Julio Hermida. Empresario do sector construción.
Paula Suanzes Hernández. ADR Terras de Pontevedra Norte.
Fotografías
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
33
Convocatoria
Sinaturas
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
34
4.2.2. Entrevistas individuais
Organismo
Empresa
Cargo
Participante Data
Hora de
inicio
Hora de
finalización
Museo Casa do Patrón Manuel Blanco Villar 10/04/2016
Resumo reunión
Organización da reunión sectorial de Turismo.
Necesidade de potenciar o turismo territorial, quizá mediante a posta
en marcha dun proxecto de calidade territorial.
Necesidade de actuar na mellora da internet por toda a comarca.
Creación de produtos e paquetes turísticos, rutas de natureza.
Proxectos de comunicación e comercialización turística, páxinas web
de venda e promoción.
Importancia do turismo castrexo e do Camiño de Santiago.
Concelleira de Lalín
Área de Medio Ambiente,
Parques e Xardíns, Muller
e Igualdade
Celia Alonso Caramés 20/04/2016 10:45 h 12:00 h
Resumo reunión
Estudáronse as necesidades que ten o municipio de Forcarei en canto
ao sector servizos, ao comercio e o sector produtivo.
Doutra banda estivéronse barallándose as posibilidades de proxectos
ambientais no municipio.
Concelleiro de Silleda
Área de Benestar social,
igualdade, educación e
sanidade
Pilar Varela Peón 20/04/2016 12:30 h 13:30 h
Resumo reunión
Estudáronse as necesidades que ten o municipio de Silleda en canto ao
sector servizos, ao comercio e ao produtivo.
Escola de agricultura de Silleda. Necesidade de formación e
cualificación dos produtores sobre distintas temáticas, especialmente
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
35
en agricultura ecolóxica e técnicas tradicionais de cultivo.
Necesidades especiais dos maiores do municipio de Silleda.
Necesidade de actuar sobre o medio ambiente creando estruturas ou
empresas que produzan biomasa. Percíbeo como unha actividade
necesaria e con moito futuro.
Sinaturas
Alcaldesa de Forcarei Belén Cachafeiro Anta 25/04/2016 16:00 h 18:00 h
Resumo reunión
Estudáronse as necesidades que ten o municipio de Forcarei en canto
ao sector servizos, ao comercio e ao produtivo, ademais de estruturas
de lecer para os veciños e en especial para os mozos.
Incídese na necesidade urxente de fixar poboación mediante a creación
de emprego no municipio.
Comercio: Apoiar o comercio local e o comercio tradicional por
parroquias. Este axudaría a fixar poboación nas aldeas, e ben exposto,
facendo novos comercios de calidade ou actuando nos existentes,
teríase un bo atractivo para os turistas.
Sector servizos: Estudáronse os servizos que faltan para a poboación
en xeral.
Patrimonio: Hai varios elementos patrimoniais que sería conveniente
restaurar, antigos muíños e pontes, casa escola.
Medio Ambiente: Rutas naturais e homologadas.
Locais municipais: Doutra banda tratáronse tamén as necesidades do
municipio con respecto aos locais: necesidade de aulas de informática,
aula de música, sala de reunións, museo, creación de local para novas
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
36
actividades complementarias.
Instalar sistemas eficientes de calefacción, baixo consumo enerxético
como caldeira de pellets.
Ve moi importante apoiar a creación de cooperativas para o coidado
dos maiores do municipio, xa que a poboación está moi envellecida e
dispersa; e cooperativas que acheguen outro tipo de servizos como
xardinería ou servizos forestais.
Alcalde de A Estrada José Carlos López Campos 25/04/2016 12:30 h 13:30 h
Resumo reunión
Estudáronse as necesidades que ten o municipio da Estrada en canto
ao sector servizos, ao comercio polo miúdo e ao sector produtivo.
Ademais das necesidades en centros sociais do Concello.
En canto a liñas de actuación incidiuse na importancia da elaboración
de produtos ecolóxicos coa visión da súa posta no mercado
internacional, entendendo o sector primario con criterios de
modernidade pero respectando o medio ambiente e baixo parámetros
de sustentabilidade. As producións da zona para apoiar serían: a sidra,
o aceite de oliva, o vinagre, mel, castaña, mazás e horta.Todo
producido baixo as premisas ecolóxicas.
Outros proxectos: Recuperación de casas de aldeas abandonadas,
turismo ecolóxico, camiño de Santiago.
Obxectivos: Por unha banda aumentar a rendibilidade dos espazos de
agricultura ecolóxica coa implementación de actividades de carácter
simbióticas implicando á poboación local e aproveitando o carácter
dinamizador das actividades ao redor destes produtos.
Diversificar a produción agrícola consolidando e creando novos
empregos.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
37
Sinaturas
ADL de Vila de
Cruces Mónica Rodríguez Casal 26/04/2016 11:05 h 11:40 h
Resumo reunión
Fíxose unha entrevista persoal onde se analizaron todos os sectores
produtivos e non produtivos do municipio en particular e da comarca
en xeral.
Sinaturas
Propietario e
xerente da
empresa
Licores Pousa
José Antonio Pousa Payo 28/04/2016 10:00h 11:45 h
Resumo
reunión
Falar da situación actual do territorio de Terras de Pontevedra Norte, na que a
economía se enfronta a unha baixada de demanda sen precedentes. Xa que a
fabricación-venda de produtos manufacturados está a ser bombardeada por
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
38
ameazas externas sobre as cales neste momento non se pode incidir. Hai unha
introdución masiva de produtos fabricados en países onde o custo da man de obra é
moi baixo, que provocou unha caída da produción industrial importante, aínda que o
saber facer sigue sendo inmellorable.
A importante caída das vendas do comercio local provocado polo auxe do
comercio electrónico.
A preocupación da situación do sector primario coa actual política da UE.
Posibles nichos de mercado nesta situación aos que a comarca se debería
dirixir.
Cada vez é maior a concienciación da poboación mundial en que a calidade da
alimentación e forma de vida é fundamental e repercute directamente na calidade de
vida das persoas. Este é un nicho de mercado importantísimo que se debe de
aproveitar.
Na zona prodúcense alimentos e bebidas de forma artesanal e con materias
primas naturais de gran calidade. Terían que asociarse e levalos por toda España e
por toda Europa (previos estudos de mercado) baixo unha marca de calidade.
Aproveitar a imaxe de Galicia.
Necesítanse axudas (custo de feiras e fabricación de caseta, que xa quedaría
para as demais) para participar en feiras nacionais e internacionais, como Alimentaria
en Barcelona, Salón Gourmet en Madrid, etc. e deste xeito considera que as vendas
aumentarían considerablemente.
Repercusións
Creación de novos postos de traballo e instalación de novas empresas enmarcadas
nestes criterios. Isto repercutiría directamente nos demais sectores, producíndose un
crecemento dos mesmos, xa que aumentaría a demanda. Crearíanse sinerxías entre os
membros e entre os distintos municipios e comarcas.
Criador de
Galo de
Curral de Vila
de Cruces
David Sueiro Quinteiro 02/05/2016 09.00 h 10.30 h
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
39
Resumo
reunión
Os temas que se trataron estiveron relacionados co sector primario, a industria
agroalimentaria e a comercialización de ambas. Sería importante crear unha
rede de produtores comarcais que asociados poñan en marcha un proxecto de
comercialización, vendendo e promocionando en conxunto os produtos locais
de todo o territorio, organizando actividades promocionais, a loxística para a
comercialización conxunta. A promoción a base de cestas de produtos; todos
baixo un paraugas común ou marca territorial que os englobe.
Por outra banda é importante facer un estudo exhaustivo de cada unha das
empresas:
1. Diagnóstico inicial.
2. Elaboración dun plan de empresa; determinación do prezo do produto,
etc.
3. Formación en márketing e comunicación. Redes sociais, venda en liña
etc.
4. Estudo das tendencias do consumidor.
5. Creación dunha marca de calidade territorial.
6. Accións promocionais, escaparates de produtos mensuais en Oporto,
Lisboa, Madrid, A Coruña, Vigo e Valladolid etc.
7. Formación en I+D+i.
8. Novos produtos, innovación.
Sinaturas
Presidenta
asociación de
Mulleres en
Igualdade de
Cercio
Laura Varela Parcero 06/05/16 10:00 h 11:10 h
Resumo Os principais problemas do territorio e da localidade é que as mulleres están
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
40
reunión
pouco informadas ou formadas pola carga de traballo que teñen en casa e nas
explotacións gandeiras o fora. Hai que formalas para poder buscar mellor
emprego. Pero tamén é necesaria a conciliación familiar, necesitan axuda
doutras persoas que non teñen agora mesmo.
Considera que habería que mellorar as zonas de lecer e eliminar as barreiras
arquitectónicas.
En canto ás prioridades deberían facerse proxectos específicos para persoas
dependentes; maiores e persoas con discapacidade.
O sector económico con maior proxección no territorio é o gandeiro, deberían
apoiarse os novos cultivos e as producións locais.Apoiar ao sector agrario
poñendo uns seguros sociais máis económicos e apoiando na comercialización.
Axudar á comercialización no exterior, internacionalizando o produto,
exportando.
Conservar e mellora o medio ambiente, a poboación local debería apoiar
reciclando. Falta información, colectores específicos polas parroquias, xa que
non existen en todas.
Ás pemes do territorio debería axudarse axudando a manter aos empregados e
á contratación doutros novos.
Ao sector turístico apoiaríaselle con publicidade nos medios de comunicación
tanto a nivel rexional como a nivel nacional.
Aos mozos/as do territorio hai que formalos, que como mínimo teñan o
bacharelato para que atopen e/ou melloren o emprego. Ter en conta que na
comarca só pódese estudar a rama de administrativo en FP, deberían poñer
outras especialidades como Corte e Confección, xa que hai industria téxtil; e
outras de servizos para as persoas como barbería, atención sanitaria ou
xeriátrica ou hostalería, e outra serie de servizos que permitan especializarse,
sobre todo ás mulleres en tarefas que xa fan de forma habitual. Formación
profesional máis especializacións sobre todo dirixida ás mulleres e aos mozos.
Debería apoiarse aos maiores que non queren marchar das súas casas, creando
sistemas de apoio e control destas persoas, e formar profesionais para
atendelas. Necesitase mellorar o transporte, as paradas e as instalacións das
mesmas.
Indican que o GDR podería colaborar coas administración locais facilitando o
trámites administrativos.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
41
Sinaturas
Directora de
ASPADEZA Angeles Baldonedo Taboada 09/05/2016 17:00 h 17:50 h
Resumo
reunión
Cualificou a aplicación do programa Leader 2007-2014 como boa, xa que se
financiaron proxectos moi importantes, aínda que consideraba que non se
coñecía o GDR o suficiente.
En canto aos principais problemas do territorio e da súa localidade, hai un
grave problema coa dispersión da poboación que complica a vida das persoas
dependentes. Opina que os obxectivos do próximo programa Leader 2014-
2020 deberían ser a mellora da calidade de vida das persoas con discapacidade
e colectivos desfavorecidos e persoas dependentes.
Creación de novos empregos, apoio ao emprendedores, autoemprego-
cooperativismo.
Valorización dos produtos agrarios.Sector económico con maior proxección no
territorio. Agrario e agroalimentario.
Promover o comercio de proximidade.
Apoiar os proxectos turísticos que afectan a varios municipios en primeiro
lugar e despois individuais.
Considera que o GDR:
- Pode apoiar ao sector primario (agricultura gandería), dándolles valor
engadido ás producións, ecolóxico, envasado, transformación de novos
produtos. Unir nun alimento distintas producións locais.
- Pode apoiar ao sector agroalimentario: Apoiando a transformación das
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
42
materias primas e promocionando os produtos, cunha marca común territorial.
- Pode colaborar na conservación e mellora do medio ambiente concienciando á
poboación. Promovendo proxectos respectuosos co medio ambiente. Cambio
por enerxías renovables e apoiando a Agricultura ecolóxica.
- Pode apoiar as pemes do territorio promovendo proxectos innovadores, e con
moita formación, por exemplo en novas tecnoloxías, ademais de melloras no
comercialización. Ademais de formación específica en temas básicos de
presentación de IVE, todo o relacionado coa xestión básica, para que tarefas
básicas como orzamentos e facturas non dependan das xestorías, xa que para
iso non deberían depender de ninguén.
- Pode apoiar ao sector turístico. Promovendo ou turismo da zona, creando
unha marca territorial. Ve que hai partes moi promocionadas pero doutras non
se sabe nin que existen, hai pouca sinalización e pouca información e
coñecemento dos recursos turísticos. Está pouco explotado o turismo. Debe de
promoverse en todas as casas a venda directa dos produtos locais, xa que
noutras zonas fano e ten moito éxito.
- Pode apoiar ao sector das mulleres no territorio, apoiando a creación de
cooperativas de servizos, de producións locais e de produtos agroalimentarias.
Formándoas para a creación da empresa e autoemprego.
- Pode apoiar aos mozos do territorio. Promovendo as prácticas en empresas
locais xa que isto pode reverter nun futuro emprego. Ademais de promover o
voluntariado xa que a raíz de aípode converterse en emprego. Os mozos son
remisos a traballar nas explotacións gandeiras da familia.
- Pode apoiar ao colectivo de persoas desfavorecidas do territorio. Mediante a
creación de servizos e emprego, especialmente para o colectivo de dependentes
e discapacitados.
En canto á tipoloxía de proxectos de carácter comarcal debe de expor como
prioritarios os dirixidos a colectivos desfavorecidos e de creación de servizos.
Exporproxectos de carácter local para el municipio, como Rutas de
sendeirismo adaptado; Creación dunha residencia para discapacitados
En canto á formación que necesita a poboación do territorio, considera que se
debe de profesionalizar as tarefas que xa saben facer, como o coidado de
maiores, dirixidos ao perfil de mulleres, novas e parados.
Sinaturas
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
43
Gandeiro de
Silleda Manuel Iglesias Pérez 12/05/2016 10:00 h 11:00 h
Resumo
reunión
Posibles proxectos a desenvolver no eido do sector agrario.
Directora de
UDIAF
DEZA
Maia García Martínez 13/05/2016 13:00 h 14:00 h
Resumo
reunión
Necesidade de detección precoz de necesidades de intervención nos nenos de 0
a 3 anos do territorio que abarca a comarca.
Importante tamén a formación de profesionais das escolas infantís para que
saiban detectar os casos de forma prematura.
Secretaria de
AEDEZA María Jesús García Diéguez 19/05/16 10:00 h 12:10 h
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
44
Resumo
reunión
Considera que o Leader 2007-2013 foi interesante e útil, houbo moitos
proxectos e a xente que o utilizou estaba contenta. Con todo, ve a necesidade
de que os socios do GDR deben esforzarse tamén en coñecelo a fondo e poder
transmitir ao exterior, quizá as axudas Leader xa que actualmente son
demasiado burocráticas.
O problema máis importante do territorio na actualidade é o paro e escasa
formación das persoas nesta situación. Por iso o obxectivo prioritario deben ser
os proxectos produtivos que xeren emprego e que sexan respectuosos co medio
ambiente. Dar a coñecer os recursos propios que temos.
O sector económico con maior proxección no territorio é o sector
agroindustrial na actualidade pero hai que potenciar máis o turismo que non
está suficientemente explotado.
Por outra banda hai que apoiar ao sector primario (agricultura e gandaría)
apoiando o aforro de custos enerxéticos, proporcionando formación e
apoiando á comercialización.Para apoiar este sector hai que incidir na
innovación nos produtos, aforro enerxético e xestión ambiental, formación en
NNTT, apertura de novos mercados de comercio exterior e proxectos de
cooperación entre as empresas.
Sinaturas
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
45
Veciño de Lalín
Director xerente
de residencia de
maiores
Fabian Marcelo Calandria López 02/06/2016 11:30 h 12:00 h
Resumo reunión
Fai a observación de que nestes últimos anos hai un incremento importante
de poboación envellecida en todos os municipios do territorio, polo que
incide na necesidade de crear máis prazas residenciais para persoas maiores.
Tamén é coñecedor da falta de transporte entre os municipios, parroquias e
lugares, polo que habería que buscar solucións ao transporte en zonas de
baixa densidade de poboación que non están cubertas polos transportes
públicos. Con respecto a este punto incide na necesidade de apoiar
proxectos de vehículos adaptados para persoas maiores ou mesmo con
algunha diversidade funcional.
Veciño de
Rodeiro
Agricultor
Rubén Hermida Taboada 02/06/2016 12:00 h 12:30 h
Resumo
reunión
É consciente de que o sector agrario debe adaptarse aos novos tempos,
tentando producir en ecolóxico e transformando estes para aumentar un pouco
máis o valor engadido dos produtos.
No seu caso particular está a adaptar a explotación para producir ovos en
ecolóxico, en principio e vendelos á integradora de ecolóxico que hai na
comarca.Tampouco descarta que poida crear a súa propia industria
envasadora.
En canto á produción de leite, insiste na necesidade de que o sector se
reconverta e non só produza leite, senón que a transforme.
Veciño de
Lalín
Sector servizos
José Dobarro 03/01/2016
Resumo
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
46
reunión Tratar a importancia de creación de novas estruturas turísticas relacionadas
coa restauración a base de produtos locais da comarca, pensa que cos recursos
naturais que se dispoñen na zona e concretamente no municipio de Lalín,
deberían apoiarse este tipo de negocios.
ENTREVISTA
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
47
REUNIÓNS PEQUEÑO GRUPO
Participante Data
Hora de
inicio
Hora de
finalización
Concello de Lalín
Concelleiro
Celia Alonso Caramés 20/04/2016 10:00 h 12:00 h
Miguel Ángel Medela
ResumoReunión
Estudáronse as necesidades que ten o municipio de Lalín en canto ao sector
servizos, ao comercio comerciante polo miúdo e ao sector produtivo.
Ademais das necesidades en centros sociais do Concello.
Concello de
Forcarei
Alcaldesa eveciña
de Forcarei
Belén Cachafeiro Anta 25/04/2016 14:00 h 15:00 h
Mercedes Sieiro
Enríquez
Resumo reunión
Camiños de Santiago ou das peregrinacións en Terra de Montes. Desde que
se fundou o Mosteiro de Aciveiro, tres camiños de Santiago principais
cruzan a Terra de Montes. O máis importante desde o Carballiño , Paraño,
Zobra e Aciveiro. Penetrándose ás terras da Estrada ata Santiago e outros
dous, un o Camiño de Breeiro e o Camiño Portugués.
Tamén se falou das posibles actuacións a realizar no Pazo de
Esposende.Proxectos de promoción turística. Proxectos en torno ao río
Lérez.
Sinaturas
.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
48
Concello de
Agolada
Alcalde,
Concelleiro e Tte.
Alcalde del
Concello
Ramiro Varela Peón 26/04/2016 12:30 h 14:00 h
Juan Manuel Ramos
Bujan
Héctor Martínez Sanz
Resumo reunión
Emprego. Necesidade de incidir na creación de emprego mediante o apoio
a novas empresas e apoiando ás existentes. Modernización de empresas
tanto no polígono industrial como noutros lugares.
Social. Creación e servizos de atención a persoas maiores, a mozas e a
nenos.
Turismo. Necesidade de actuar sobre o turismo da zona, apoiando a
creación de novos aloxamentos e restauración e mellorar a calidade de
establecementos xa existentes. Valorización da riqueza etnográfica,
promoción de elementos patrimoniais, como a igrexa de Ventosa, a de
Orrea, a ruta do Arnego.
Creación e sinalización de carreiros en espazos naturais protexidos.
Actuacións ambientais nos Sobreirais do Arnego.
Actuacións no Encoro de Portodemouros, promovendo actividades
complementarias.
Patrimonio. Continuar coa dinamización e recuperación dos Pendellos.
Producións locais e agroindustria: apoiar ás industrias locais e buscar outras
novas que se instalen no municipio.
Revitalizar e dinamizar o camiño dos Arrieros.
Rehabilitación Ponte dos Cabalos.
Formación: Certificados de profesionalidade, relacionados coa axuda no
fogar ou de índole sociosanitario.
Transformación de produtos agrarios, queixo, carne, horta,
aproveitamentos forestais da castaña e venda directa.
Concello de
Silleda
Concelleiro
etraballadora do
Concello
Pilar Varela Peón 27/04/2016 12:00 h 14:00h
Soledad Rey Asorey
Resumo reunión
Problema de dispersión e despoboamento. Os mozos non teñen saída
laboral, hai que axudarlles a valorar o rural e que queden na zona. As
mulleres están infravaloradas, con moi pouca formación, escasa igualdade e
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
49
unha sociedade que carga nela toda a responsabilidade do traballo e da
familia.
Medioambiente. Problemas das concentracións parcelarias. Risco de
incendios. Buscar saídas para xerar emprego traballando nos montes,
produción de madeira e enerxías renovables. Mellorar a Rede Natura con
actuacións por exemplo na Fervenza do río Toxa, mantendo esa zona limpa
e mellorando a súa accesibilidade.
Posibilidade de realizar sendas e camiños ata o mosteiro de Carboeiro.
Promover a restauración de elementos patrimoniais como fornos antigos de
pan. Moi importante que os centros públicos, como mínimo sexan
practicables e accesibles. Por orde de prioridade cre que se debe incidir
primeiro na creación do emprego, fixar a poboación e posta en valor do
rural. Hai que tentar formar á poboación máis nova para profesionalizar o
sector agrario.
Por outra banda apoiar os produtos agrarios coa transformación e a venda
directa. Aprender a valorar a concienciar e respectar o medio rural para saír
da agricultura de subsistencia.
Unir a agricultura ao turismo e á venda directa para evitar os
intermediarios. Apoiar os produtos que estean baixo lavel de
calidade.Incluso a posibilidade de facer unha marca propia para o territorio
e para aqueles produtos que non teñen ningunha denominación de orixe.
Importante identificar o produto e o territorio.
Mellorar a calidade de aloxamentos hostaleiros e promover produtos por
temas.Rutas gastronómicas,furanchos,turismo cultural,turismo artístico.
Mellorar a comunicación e a conexión.
Sinaturas:
Asociación de
Veciños de
Carlos Fondevila
López
06/05/2016 11:30 h 12:30 h
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
50
Cortegada
Presidente e
Secretaria
Mª Belén Calvo Costa 01/06/2016
Resumo reunión
Importancia da recuperación do camiño dos arrieiros, como medida de
dinamización das parroquias que atravesa. Ademais da existencia dunha
antiga escola na parroquia de Cortegada que axudaría a manter o
patrimonio rural e proporcionaría actividade e revitalizaría a zona.
Sinaturas
Empresarias del
Sector turismo
Verónica Pichel
Guisande
01/06/2016 12:45 h 14:30 h
Fátima Cachafeiro
Blanco
Resumo reunión
Tratáronse diversos temas relacionados co desenvolvemento turístico da
zona. Deberíase facer un Plan Estratéxico do turismo de Terras de
Pontevedra Norte, no que se traten as seguintes partes:
- Diagnóstico inicial e plan de acción.
- Traballar o turismo da zona para conseguir un territorio turístico
sustentable e que o sector turístico reponte o emprego local.
- Plan de comunicación.
- Traballar a fondo o receptivo turístico, con axencias locais, guías
turísticos e actividades.
- Creación de clubs de produtos.
- Pouco explotado o turismo e con todo moi ben situado.
- Expor un plan de formación e capacitación profesional tanto a nivel
grupal como individual.
- Moi importante facer un plan de viabilidade das empresas turísticas
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
51
para tomar decisións con respecto a elas a curto e medio prazo.
- Unir o sector forestal ao turismo, o mesmo co sector produtivo,
agrícola e gandeiro.
- Poñer en marcha un proxecto de fidelización do comercio nos
distintos municipios.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
52
5. ANEXO I ENQUISA ON LINE
Elaborouse a seguinte enquisa que foi enviada por mail aos distintos axentes do
territorio.
"ADR TERRAS DE PONTEVEDRA NORTE" Enquisa de participación para a elaboración da
Estratexia de Desenvolvemento Local Participativo - GDR 16 para o período 2014-2020
A ADR Terras de Pontevedra Norte está a traballar para poder ser de novo un Grupo de Desenvolvemento
Rural non marco do programa Leader de Galicia 2014-2020, o que suporá a chegada de novos fondos para
proxectos non medio rural, de carácter, tanto público como privado, e que se executarán nas Terras de
Pontevedra Norte, e dicir, nos Concellos da A ESTRADA, AGOLADA, DOZÓN, FORCAREI, LALÍN,
RODEIRO, SILLEDA e VILA DE CRUCES.
Para a elaboración da nova Estratexia de Desenvolvemento Local do Programa LEADER, queremos abrir
un proceso de participación cidadá e de debate a escala local e comarcal, unha reflexión común sobre os
nosos problemas e necesidades, que nos permita deseñar unha serie de propostas de actuación consensuadas
na que se investirán os fondos Leader que nos sexan asignados.
Estes datos aportados son anónimos e de uso exclusivo pola ADR Terras de Pontevedra Norte, para a
elaboración da Estratexia de Desenvolvemento Local Participativo.
Grazas pola túa colaboración!
CUESTIONARIO
A continuación, en primeiro lugar preguntámosche datos persoais necesarios estatisticamente para que a
enquisa sexa de utilidade, despois pola situación na que se atopa a comarca, e por último polas accións que
ao teu entender se deberían levar a cabo na zona e que convén que se reflictan na Estratexia de
Desenvolvemento Local neste novo período.
*Obrigatorio
1. Sexo (*) * ( ) Home
( ) Muller
2. ¿En qué rango de idade te atopas? * ( ) 1. < de 18 anos ( ) 2. Entre 18 e 30 anos
( ) 3. Entre 31 e 45 anos ( ) 4. Entre 46 e 65 anos
( ) 5. > 65 anos
3. ¿Qué nivel de estudos tes? (*) * ( ) 1. Sen estudos ( ) 2. Estudos primarios/secundarios
( ) 3. FP/Bacharelato ( ) 4. Diplomatura / enxeñería técnica
( ) 5. Licenciatura /enxeñería superior
4. ¿En qué localidade se atopa o teu domicilio? (*) * ( ) 1. A Estrada
( ) 2. Agolada ( ) 3. Dozón
( ) 4. Forcarei
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
53
( ) 5. Lalín
( ) 6. Rodeiro ( ) 7. Silleda
( ) 8. Vila de Cruces ( ) Outro:
5. Cal é na súa opinión o principal problema que existe no seu municipio?
6. E o segundo problema. Cal cree que é?
7. Cal é o teu ámbito laboral? ( ) Agricultura, gandaría, forestal ( ) Turismo
( ) Sector público ( ) Servizos
( ) Industria agroalimentaria
( ) Outras industrias ( ) Outro:
8. Traballa por conta propia ou pro conta allea? * ( ) Por conta propia
( ) Por conta allea. ( ) Outro:
9. Cal é o principal problema que afecta a túa empresa? *
10. Coñeces o GDR e o programa Leader? ( ) SI
( ) Non ( ) Non sabe / non contesta
11. Onde viches a información do GDR e do programa Leader? * ( ) Prensa ( ) Radios comarcais
( ) Concellos ( ) Web do GDR
( ) Noticias de internet ( ) Redes sociais: facebook, outros
( ) Boca a boca
( ) Outro:
12. Coñeces algún proxecto financiado polo GDR? * ( ) Si ( ) Non
13. TERRITORIO Valore de 1 a 4 a situación con respecto a. (Tendo en conta que o 1 é Moi Malo e o 5
é Moi Bo). *
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular 4. Bo 5. Moi bo
O coñecemento que poboación ten do
territorio
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
O sentir formar parte da Comarca
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
A conservación das
tradicións e modo de vida
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
A información sobre os recursos do territorio
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Os servizos que as
administracións públicas prestan aos cidadáns
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
14. MEDIOAMBIENTE Valore de 1 a 4 a situación con respecto a. (Tendo en conta que o 1 é Moi
Malo e o 5 é Moi Bo). *
1 Moi malo
2 Malo
3 Regular
4. Bo 5. Moi bo.
Diversidade e riqueza
de recursos naturais ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Interese da poboación ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
54
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular 4. Bo
5. Moi
bo.
pola conservación de
espazos naturais protexidos (REDE
NATURA 2000)
Aproveitamento dos recursos forestais
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Posta en valor da
agricultura e gandaría ecolóxica
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Impacto ambiental de actividades gandeiras
(porcino, avícola
outros)
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Depuración de
residuos ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Implantación de enerxías renovables e
técnicas eficientes de
baixo consumo enerxético
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
15. POBOACIÓN Valore de 1 a 4 a situación con respecto a (Tendo en conta que o 1 é Moi Malo e o 5
é Moi Bo).
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular 4. Bo
5. Moi
bo
Nivel medio de
formación da poboación
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Incorporación da
muller ao mercado laboral
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Tendencia ao
abandono da comarca dos mozos
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Incorporación de nova poboación ao
municipio
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Medios para a atención aos
inmigrantes
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Servizos para atención dos maiores
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Servizos para atención
aos discapacitados ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
16. PATRIMONIO CULTURAL. Valore de 1 a 4 a situación. (Tendo en conta que o 1 é Moi Malo e o
5 é Moi Bo). *
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular 4. Bo
5. Moi
bo
A importancia do patrimonio cultural
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
As medidas para
preservar as costumes e as tradicións: música,
baile tradicional
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
A gastronomía local e as festas gastronómicas
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Os recursos visitables
do territorio ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
A oferta cultural de
calidade: concertos,
teatro, conferencias,
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
55
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular 4. Bo
5. Moi
bo
baile...
A explotación turística do patrimonio
etnográfico e cultural
que existe: entroido, festas tradicionais maia
...
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
O aproveitamento turístico dos restos
arqueolóxicos
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
17. ECONOMÍA E EMPRESA. Valore de 1 a 4 a situación. (Tendo en conta que o 1 é Moi Malo e o 5
é Moi Bo). *
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular 4. Bo
5. Moi
bo
A riqueza e a calidade da produción agraria
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
A riqueza e a calidade da produción gandeira
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
A riqueza e a calidade
da produción agroalimentaria
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
O nivel de
asociacionismo empresarial
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
A capacidade da
poboación para o cooperativismo
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
A capacidade para a
atracción de novas empresas
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
A incorporación de
novas tecnoloxías en empresas
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
A diversidade e a
calidade da oferta turística
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
18. EQUIPAMENTOS E SERVIZOS. Valore de 1 a 4 a situación. (Tendo en conta que o 1 é Moi Malo
e o 5 é Moi Bo). *
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular 4. Bo
5. Moi
bo
Infraestruturas e
comunicación ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Transporte público ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Calidade das
telecomunicacións:
televisión , radio
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Calidade das novas
tecnoloxías: internet ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Calidade dos equipamentos
culturais, centros sociais e deportivos
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Calidade dos
equipamentos e servizos para maiores
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Calidade dos
equipamentos e servizos para
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
56
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular 4. Bo
5. Moi
bo
discapacitados
Calidade dos equipamentos e
servizos para nenos
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Calidade dos equipamentos das
zonas verdes e xardíns
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Calidade dos centros de educación primaria
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Calidade dos centros
de educación secundaria
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Calidade dos centros
de educación universitaria
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
19. ¿Cales consideras son as principais deficiencias do teu municipio? Marque 3 * [ ]Escasas saídas laborais e ofertas de emprego [ ]Transporte deficiente
[ ]Falta de equipamentos e servizos [ ]Mal acceso ás novas tecnoloxías e internet
[ ]Pouca actividade económica
[ ]Pouca oferta de ocio e tempo libre [ ]Patrimonio natural deteriorado
[ ]Patrimonio cultural pouco conservado [ ]Outro:
20. Cal das seguintes liñas de traballo debería desenvolver no futuro Leader de Galicia 2014-2020 a
ADR Terras de Pontevedra Norte no territorio? Marque 3 * [ ] Fomentar a dinamización económica e a innovación, sobre todo apoiando os proxectos produtivos [ ] Fomentar o emprendemento e a creación de emprego
[ ] Fomentar o retorno dos mozos e a súa inserción laboral no medio rural [ ] Fomentar a igualdade de oportunidades entre homes e mulleres
[ ] Fomentar a defensa contra o cambio climático e o clima como medida transversal na estratexia de
desenvolvemento local [ ] Apoiar a posta en valor dos produtos agrarios e gandeiros
[ ] Implantar medidas que apoien o comercio de proximidade [ ] Apoiar a creación de empresas dirixidas a colectivos en risco de exclusión social
[ ] Fomentar as actividades turísticas [ ] Aumentar os servizos para a poboación
[ ] Fortalecer a actividade e a comercialización da produción agroalimentaria
[ ] Outro:
21. Recorde que o territorio da ADR Terras de Pontevedra Norte engloba os seguintes municipios:
AGOLADA, A ESTRADA, DOZÓN, FORCAREI, LALIN, RODEIRO, SILLEDA e VILA DE
CRUCES. Cal é, segundo a súa opinión, o principal problema no conxunto do territorio.
22. Cal é o segundo problema?
23. Tendo en conta a problemática das dúas respostas anteriores, apunte calquera observación ou idea,
ou proxecto concreto que quedou fora do cuestionario e que pode ser importante para o
desenvolvemento do conxunto da comarca.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
57
6. ANEXO II RESULTADOS ENQUISA ON LINE
Participaron nela un total de 19 persoas e as repostas obtidas foron as seguintes: 1. Sexo (*)
2. ¿En qué rango de idade te atopas?(19 respostas)
3. ¿Qué nivel de estudos tes? (*)(19 respostas)
1. Sen estudos 2. Estudos primarios/secundarios 3. FP/Bacharelato 4. Diplomatura / enxeñería técnica
5. Licenciatura /enxeñería superior
4. ¿En qué localidade se atopa o teu domicilio? (*)(19 respostas) 1. A Estrada 2. Agolada 3. Dozón 4. Forcarei 5. Lalín 6. Rodeiro 7. Silleda 8. Vila de Cruces Outro
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
58
5. Cal é na súa opinión o principal problema que existe no seu municipio?(17 respostas)
O desemprego xuvenil
A falta de traballo para os mozos da comarca. Teñen que emigrar coma fai 100 anos.
O desemprego e a baixa actividade comercial/industrial.
Falta de igualdade e a discriminación.
A perda e o envellecemento da poboación.
Falta de emprego.
Estancamento e regresión de todos os sectores debido a caída de demanda.
O paro.
A confianza dos empresarios para investir en novos proxectos.
A falla de traballo.
Baixo nivel de emprego.
El problema maioré que non haxa unha oficina do GDR en Rodeiro e hai que
desprazarse.
A educación das persoas en tódolos ámbitos.
Desemprego.
O deficiente desenvolvemento económico.
A dispersión xeográfica.
Falta servizos para persoas con discapacidade.
6. E o segundo problema. Cál cre que é?(17 respostas)
Envellecemento da poboación.
Falta de persoas emprendedoras.
O desánimo creado no poboación, polas circunstancias actuais, que a fan estar
paralizada.
As Violencias por razón de xénero.
Falta de alternativas para os novos. Seguramente o principal problema é consustancial a este.
Despoboamento e envellecemento.
Falta de iniciativas que axuden a adaptarse a nova situación económica e social.
Falta de empresas.
A falta de recursos de certos emprendedores que teñen ideas pero carecen de financiamento.
A despoboamento do rural.
Falta de industria de alto valor engadido.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
59
Debería ter máis empregados contratados na oficina (gañaríase maior rapidez na
resolución de proxectos).
Consecuentemente, a saúde da sociedade en tódolos ámbitos.
Abandono do rural.
A falta de emprego.
A falta de recursos para persoas con diversidade funcional.
Desemprego.
7. Cal é o teu ámbito laboral?(19 respostas)
8. Traballa por conta propia ou pro conta allea?(19 respostas)
9. Cal é o principal problema que afecta a túa empresa?(19 respostas)
Non sei.
A miña empresa, nada. Traballo soa.
O falla dun plan de difusión turística e cultural da Comarca de Deza.
Os problemas sociais.
Ser verdadeiramente útil e próximo á sociedade.
Recurso.
Falta de recursos para buscar mercados fora de Galicia e incluso de España.
Non teño empresa.
Consolidación da súa vocación autonómica e nacional.
A falla de persoal.
Financiación.
Mobilidade.
A competencia desleal.
Recursos suficientes para manter e realizar actos na Fundación.
Traballo en una empresa pública.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
60
Pouco persoal.
falta de recursos económicos.
A dispersión xeográfica e a falta de recursos das familias.
Falta servizos e oportunidades para persoas con discapacidade.
10. Coñeces o GDR e o programa Leader?(19 respostas) O 100 % coñecen o GDR
11. Onde viches a información do GDR e do programa Leader?(19 respostas)
12. Coñeces algún proxecto financiado polo GDR?(19 respostas)
O 100 % dos entrevistados o coñecen
13. TERRITORIO Valore de 1 a 4 a situación con respecto a. (Tendo en conta que o 1 é Moi Malo e o
5 é Moi Bo).
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular 4. Bo
5. Moi
bo
O coñecemento que poboación ten do territorio 0 0 12 6 1
O sentir formar parte da Comarca 0 2 4 10 3
A conservación das tradicións e modo de vida 0 0 6 11 2
A información sobre os recursos do territorio 0 5 10 4 0
Os servizos que as administracións públicas prestan aos cidadáns 0 2 11 6 0
14. MEDIOAMBIENTE Valore de 1 a 4 a situación con respecto a. (Tendo en conta que o 1 é Moi
Malo e o 5 é Moi Bo).
1 Moi malo
2 Malo
3 Regular 4. Bo
5. Moi bo.
Diversidade e riqueza de recursos naturais 0 0 2 7 10
Interese da poboación pola conservación de espazos naturais
protexidos (REDE NATURA 2000) 0 3 12 3 1
Aproveitamento dos recursos forestais 0 6 8 5 0
Posta en valor da agricultura e gandaría ecolóxica 0 7 11 0 1
Impacto ambiental de actividades gandeiras (porcino, avícola
outros) 0 6 12 1 0
Depuración de residuos 4 8 6 1 0
Implantación de enerxías renovables e técnicas eficientes de baixo consumo enerxético
1 9 9 0 0
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
61
15. POBOACIÓN Valore de 1 a 4 a situación con respecto a (Tendo en conta que o 1 é Moi Malo e o 5
é Moi Bo).
1 Moi malo
2 Malo 3
Regular 4. Bo 5. Moi bo
Nivel medio de formación da poboación 0 4 11 4 0
Incorporación da muller ao mercado laboral 1 6 11 0 0
Tendencia ao abandono da comarca dos mozos 4 9 5 1 0
Incorporación de nova poboación ao municipio 1 11 3 3 1
Medios para a atención aos inmigrantes 0 6 9 4 0
Servizos para atención dos maiores 0 5 9 5 0
Servizos para atención aos discapacitados 2 6 7 4 0
16. PATRIMONIO CULTURAL. Valore de 1 a 4 a
situación. (Tendo en conta que o 1 é Moi Malo e o 5 é Moi
Bo).
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular
4.
Bo 5. Moi bo
A importancia do patrimonio cultural 0 0 7 11 1
As medidas para preservar as costumes e as tradicións: música, baile tradicional
0 0 10 5 4
A gastronomía local e as festas gastronómicas 0 0 2 12 5
Os recursos visitables do territorio 0 3 5 8 3
A oferta cultural de calidade: concertos, teatro, conferencias,
baile... 0 6 6 6 1
A explotación turística do patrimonio etnográfico e cultural que
existe: entroido, festas tradicionais maia ... 0 2 8 8 1
O aproveitamento turístico dos restos arqueolóxicos 0 8 9 2 0
17. ECONOMÍA E EMPRESA. Valore de 1 a 4 a situación. (Tendo en conta que o 1 é Moi Malo e o 5
é Moi Bo).
18. EQUIPAMENTOS E SERVIZOS. Valore de 1 a 4 a situación. (Tendo en conta que o 1 é Moi
Malo e o 5 é Moi Bo).
1 Moi malo
2 Malo
3 Regular
4. Bo
5. Moi bo
Infraestruturas e comunicación 0 0 9 8 2
Transporte público 3 11 4 1 0
1 Moi malo 2 Malo 3 Regular
4. Bo
5. Moi bo
A riqueza e a calidade da produción agraria 0 1 6 12 0
A riqueza e a calidade da produción gandeira 0 1 6 11 1
A riqueza e a calidade da produción agroalimentaria 0 2 5 11 1
O nivel de asociacionismo empresarial 0 8 10 1 0
A capacidade da poboación para o cooperativismo 1 9 6 3 0
A capacidade para a atracción de novas empresas 1 10 7 1 0
A incorporación de novas tecnoloxías en empresas 0 7 11 1 0
A diversidade e a calidade da oferta turística 1 5 9 4 0
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
62
1 Moi
malo
2
Malo
3
Regular
4.
Bo
5. Moi
bo
Calidade das telecomunicacións: televisión , radio 0 3 6 8 2
Calidade das novas tecnoloxías: internet 0 6 9 3 1
Calidade dos equipamentos culturais, centros sociais e
deportivos 0 1 6 9 3
Calidade dos equipamentos e servizos para maiores 0 2 8 9 0
Calidade dos equipamentos e servizos para discapacitados 1 5 9 4 0
Calidade dos equipamentos e servizos para nenos 0 4 10 5 0
Calidade dos equipamentos das zonas verdes e xardíns 0 1 7 9 2
Calidade dos centros de educación primaria 0 0 4 14 1
Calidade dos centros de educación secundaria 1 0 4 14 0
Calidade dos centros de educación universitaria 8 3 4 4 0
19. ¿Cales consideras son as principais deficiencias do teu municipio? Marque 3(19 respostas) Escasas saídas laborais e ofertas de emprego 17 (89,5 %)
Transporte deficiente 6 (31,3 %)
Falta de equipamentos e servizos 5 (26,3 %) Mal acceso ás novas tecnoloxías e internet 3 (15,8 %)
Pouca actividade económica 13 (68,4 %) Pouca oferta de ocio e tempo libre 2 (10,5 %)
Patrimonio natural deteriorado 4 (21,1 %)
Patrimonio cultural pouco conservado 4 (21.1 %) Outro: 3 (15,8 %)
20. Cal das seguintes liñas de traballo debería desenvolver no futuro Leader de Galicia 2014-2020 a
ADR Terras de Pontevedra Norte no territorio? Marque 3 * Fomentar a dinamización económica e a innovación, sobre todo apoiando os proxectos produtivos
11(57,9%)
Fomentar o emprendemento e a creación de emprego 13 (68,4 %)
Fomentar o retorno dos mozos e a súa inserción laboral
no medio rural
6 (31,6 %)
Fomentar a igualdade de oportunidades entre homes e
mulleres
6 (31,6 %)
Fomentar a defensa contra o cambio climático e o clima
como medida transversal na estratexia de desenvolvemento local
(10,5 %)
Apoiar a posta en valor dos produtos agrarios e gandeiros
12 (63,2 %)
Implantar medidas que apoien o comercio de
proximidade
3 (15,8 %)
Apoiar a creación de empresas dirixidas a colectivos en
risco de exclusión social
8 (42,1 %)
Fomentar as actividades turísticas 4 (21,1 %)
Aumentar os servizos para a poboación turísticas 4 (21,1 %)
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
63
Fortalecer a actividade e a comercialización da
produción agroalimentaria
9 (47,4%)
Outro 3 (15,8 %)
21. Recorde que o territorio da ADR Terras de Pontevedra Norte engloba os seguintes municipios:
AGOLADA, A ESTRADA, DOZÓN, FORCAREI, LALIN, RODEIRO, SILLEDA e VILA DE
CRUCES. Cal é, segundo a súa opinión, o principal problema no conxunto do territorio.(17
respostas)
Envellecemento da poboación
Falta de novas empresas que den traballo a tanta xente que está no paro.
Alto nivel de desemprego.
A discriminación por razón de xénero
A falta de sinerxías entre os Concellos. Buscando sectorizacion e especializar a oferta por Concellos
A posta en valor do rural
Falta de demanda
A falta de aproveitamento dos recursos do territorio
A falla de emprego
Falta de emprego
Falta de representación del GDR dentro de cada municipio
EDUCACIÓN
Desemprego fundamentalmente.
Falta de iniciativa empresarial e autoemprego, tal vez por falta de formación empresarial. Pouca
cooperación entre as empresas locais. Debería de haber mais empresas cooperativas de servizos a parte
de empresas agrarias
Deficiente desenvolvemento económico e paro
A dispersión territorial que prexudica o acceso ós servizos
Falta servizos para persoas con discapacidade
22. E, cal é o segundo problema?(16 respostas)
Pouca actividade económica
Preparación da xente a través de ciclos medios ou superiores
A falla dun Plan de difusión cultural e turístico a nivel Comarcal.
Dispersión demográfica
O despoboamento e a falta de implantación de un tecido empresarial
A profesionalización do traballo do campo, gandeiro, forestal ...
Falta de capacidade de organizarse e asociarse
Falta de aposta por innovación e reinversión de beneficios en mellora das empresas.
A pouca vertebración do territorio atendendo as súas características ou especificidades
Empresas que aportan pouco valor engadido
A saúde da sociedade
Abandono do rural.
Turismo pouco desenvolvido e pouco visible, pouca profesionalización do sector . Non está ben explotado o Camiño de Santiago. Deberíase promover mais a apoiar con proxectos.
Dispersión e envellecemento poboacional.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
64
A falta de recursos para persoas con diversidade funcional
23. Tendo en conta a problemática das dúas respostas anteriores. apunte calquera observación,
idea ou proxecto concreto que quedou fora do cuestionario e que pode ser importante para o
desenvolvemento do conxunto da comarca.(14 respostas)
Considero fundamental o apoio ao sector leiteiro, os gandeiros e poucos agricultores que quedan.
Formación de cooperativas para o procesamento dos seus produtos, etc.
Sinalización stándard en todo o Territorio e deseño e posta en marcha dun Plan de difusión turístico
comarcal.
Análise do impacto de xénero nos proxectos e actuacións.
A concentración de explotacións gandeiras na comarca. Obrigará co tempo a unha xestión medioambiental adecuada que non produza un collo de botella no desenrolo do sector.
Información do Leader, fundamental! Formación e profesionalización.
Buscar mercados exteriores. En Europa hai 700 millóns de habitantes para conquistar, isosen falar de EEUU e o resto do mundo.
Precisamos que o sector privado invista en proxectos produtivos. Convencer aos empresarios a que
diversifiquen, e que reinvistan beneficios na maior tecnificación das empresas.
O fomento da organización e produción forestal
Apoio a implantación de tecnoloxía nas empresas e explotacións agrarias
Medidas enfocadas á posta en valor (de novo) de conceptos como a ÉTICA e a MORAL, o RESPETO Á
NATUREZA e ós seres vivos que a habitan e SENTIDO COMÚN.
Calquera medida que apoie el retorno al rural de la xente moza.
Creación dunha marca territorial que baixo o mesmo paraugas apoie ao turismo, aos produtores, aos
artesáns, ao comercio.
A creación dunha residencia para persoas con discapacidade intelectual, xa que non existe ningunha en todo o ámbito de actuación; así como a ampliación e mellora de servizos para este colectivo.
Creación residencia para persoas con discapacidade.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
65
7. ANEXO III OBRADOIROS
TALLER 1
PROCESO PARTICIPATIVO PARA A ELABORACIÓN DUNHA
ESTRATEXIA DE DESENVOLVEMENTO RURAL PARTICIPATIVO
OBRADOIRO 1
GRUPO DE TRABALLO - BENESTAR SOCIAL – MULLER - EDUCACIÓN
Data: Martes día 10 de maio de 2016
Lugar: Sede da ADR Terras de Pontevedra Norte
Polígono Industrial Lalín 2000, Rúa E sn
36500 – Lalín - Pontevedra
Organiza: ADR TERRAS DE PONTEVEDRA NORTE
Horario: 11:20 h a 13:10 h
Dirixido: Axentes do medio rural e público interesado en xeral.
Obxectivos: Definición de liñas estratéxicas de traballo comúns para o territorio desde
un punto de vista comarcal. Definición de proxectos concretos
PROGRAMA
11:20 – 11:40 h Presentación do taller e dos participantes.
11:40 – 11:55 h Introdución. O Desenvolvemento Rural Participativo Leader de
Galicia 2014-2020.
Paula Suanzes Hernández. ADR Terras de Pontevedra Norte.
11:55 – 12:30 h Análise DAFO do territorio. Achegas individuais dos participantes.
12:30 – 12:50 Debate
12:50 – 13:10 Conclusións e peche
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
66
ACTA DA REUNIÓN DO PROCESO PARTICIPATIVO PARA A ELABORACIÓN
DUNHA ESTRATEXIA DE DESENVOLVEMENTO RURAL PARTICIPATIVO CO
GRUPO DE TRABALLO DE BENESTAR SOCIAL, MULLER, IGUALDADE, E
EDUCACIÓN.
O Martes día 10 de maio de 2016 na Sede da ADR Terras de Pontevedra Norte sita no
Polígono Industrial Lalín 2000, C/ E sn 36500 - Lalín - Pontevedra ás 11:30 h. Realizouse
a presentación de asistentes representantes de diversas entidades convidadas seguintes:
Dna. Ángeles Baldonedo de la Asoc. ASPADEZA
D. Pablo Carrón de la Asoc. ARANAES
Dna. Maia García de UDIAF
Dna. Mª Jesús Payo Negro da Oficina de Igualdade do Concello de Lalín
Dna. Raquel Lareo de Radio ECA
Dna. Pilar Peón de Concello de Silleda
D. Celso Taboada de la Asoc. Homes Galegos pola Igualdade
Dna. Paula Suanzes de ADR Terras de Pontevedra-Norte
Ás 11:40h. Dna. Paula Suanzes, xerente de ADR Terras de Pontevedra-Norte, realiza
a presentación do novo programa e informa das características xerais do mesmo.
Ás 12:00h. Dna. Paula Suanzes, xerente de ADR Terras de Pontevedra-Norte, presenta a
análise DAFO do Territorio en cuestión e o potencial da zona de actuación con intención
de enriquecelo coas achegas das persoas asistentes que son as seguintes:
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
67
ANÁLISE DAFO
A realización do diagnóstico territorial que determinará as necesidades do territorio
formalizase a través dunha análise DAFO: Debilidades-Ameazas-,Fortalezas-
Oportunidades e que se realizou desde distintas perspectivas.
A primeira e máis transversal, foi a que se construíu directamente a partir do estudo
socioeconómico do territorio, e sobre esta análise, traballouse máis profundamente nun
diagnóstico máis específico e por sectores, resultado das reunións cos integrantes de mesas
sectoriais ou grupos de traballo que conforman o grupo de desenvolvemento rural.
A información obtida deste primeiro estudo do contexto territorial resúmese na análise
DAFO que a continuación se expón e analizamos a máis relevante con respecto ao grupo
de traballo de benestar social, muller, igualdade, e educación:
DEBILIDADES
Sistema desigual de asentamento territorial da poboación. Elevada dispersión dos
núcleos de poboación.
Alto grao de envellecemento da poboación.
Baixa taxa de actividade, sobre todo feminino.
Elevada taxa de paro, sobre todo en mozos e mulleres.
Forte segmentación do mercado de traballo por idades e xénero.
Deficiente rede de estradas internas, a pesar dos avances dos últimos anos, e malas
dotacións do ferrocarril. Ademais, os servizos de transportes públicos para
viaxeiros por estrada tanto dentro da zona como co exterior son insuficientes.
Insuficiente dotación de servizos nos polígonos empresariais na zona. (transporte,
non existe nos polígonos)
Insuficiente profesionalización no sector turístico privado a nivel de aloxamento,
de restauración e de servizos.
Insuficiente implantación de liñas dixitais nas pequenas empresas e nos fogares.
Excesiva concentración dos servizos nas áreas urbanas.
Incompleta rede de comunicación.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
68
AMEAZAS
Tendencia cara á desaparición de sectores tradicionais. Crecente desequilibrio
territorial entre zona urbana e rural.
Desaxuste entre o nivel de formación e as necesidades do mercado de traballo.
Progresiva perda de poboación que pode desprover de recursos humanos ao rural.
Recortes en fondos estruturais e de cohesión.
Dependencia de os sistemas de protección.
Incremento da poboación dependente.
Débil crecemento do consumo alimentario.
Formación universitaria e formación profesional non está adaptada ás necesidades
empresariais. Carencia de persoal cualificado e especializado que retarda o
crecemento das empresas.
FORTALEZAS
Forte tendencia á mellora da cualificación da forza de traballo.
Crecente incorporación da muller á actividade económica.
Baixa conflitividade laboral.
Fortaleza da industria agroalimentaria. Mobilidade da forza de traballo.
Fortaleza na especialización de persoal dispoñible para a industria téxtil.
Grandes valores naturais, patrimoniais, ambientais e a localización xeográfica, que
dan ao territorio un alto potencial do turismo rural e cultural.
Boa imaxe e produtos de calidade do territorio en Galicia.
Existencia de contornas naturais pouco degradados e de gran beleza como elemento
para explotar na industria turística (ecoturismo).
O territorio está nunha boa situación xeográfica, no centro de Galicia. Ademais,
existen núcleos importantes (cabeceiras de comarca) ben comunicados tanto con
Santiago de Compostela, como con Ourense como co resto das capitais de provincia
A zona conta con boas condicións ambientais que favorecen o desenvolvemento de
diversas industrias, tanto ligadas á produción como a madeireira ou ao turismo de
interior e de natureza.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
69
OPORTUNIDADES
Posibilidades derivadas dun amplo abanico de produtos agrícolas e
desenvolvemento de producións especiais (ecolóxica, integrada).
Aproveitamento de novos cultivos e da biomasa con fins enerxéticos.
Aproveitamento dunha contorna natural pouco explotada e por tanto pouco
degradada.
Aproveitamento de espazos naturais dentro dunha estratexia de desenvolvemento
sustentable.
Creación de novos nichos de emprego e novas formas de traballo.
Potencialidade de desenvolvemento ligado á implantación de novas tecnoloxías.
Ampliación das redes de telecomunicacións.
Visto a análise DAFO realízanse as seguintes achegas:
Dna. Ángeles Baldonedo da Asoc. ASPADEZA, explica ter coñecemento da
análise DAFO e interpreta algunhas das cuestións.
Dna. Pilar Peón de Concello de Silleda, comenta a necesidade da
“profesionalización”do ámbito agropecuario no territorio.
Analizado uns dos datos, interpretamos que temos que realizar un cambio e
introducir que no territorio existe unha “baixa taxa de actividade laboral feminina.
Dna. Maia García de UDIAF, interésase particularmente polos sistemas de
transportes e de mobilidade urbana e expón a necesidade de incluír sistemas de
mobilidade e transporte ao Polígono Industrial Lalín 2000. Tamén, ao fío,
introduce a análise sobre os problemas de dispersión da poboación e reclama
recuperar servizos do tipo “preescolar na casa”.
D. Celso Taboada da Asoc. Homes Galegos pola Igualdade, expón estudar a
posibilidade de xerar un proxecto de “racionalización dos tempos” na zona de
influencia do proxecto, analizar e estudar o impacto e transformación de barreiras
sociais e arquitectónicas e priorizar a creación de servizos de conciliación da vida
persoal, familiar e laboral.
Dna. Pilar Peón de Concello de Silleda, reclama a necesidade de máis escolas
infantís con prazas suficientes para que as familias poidan decidir facer uso delas.
D. Pablo Carrón da Asoc. ARANES, explica a necesidade de dispoñer no
territorio de servizos de atención a menores con diversidade funcional, profesionais
e verdadeiramente adaptados.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
70
Dna. Maia García de UDIAF, cre necesario aumentar as canles de formación e
información en materia de dereitos e recursos sociais. E solicita xornadas
formativas e de sensibilización en materia de recursos e servizos sociais.
Dna. Mª Jesús Payo Negro da Oficina de Igualdade do Concello de Lalín, ante
explicacións con respecto á o sistema de coidados que sempre recae no ámbito
feminino, explica desde unha visión de xénero, as dificultades e a necesidade de
tratar de non caer no mantemento de estereotipos de xénero no ámbito laboral e
estar atentas a non promover eses estereotipos no desenvolvemento das medidas
deste proxecto.
D. Celso Taboada da Asoc. Homes Galegos pola Igualdade, solicita cámbiese o
termo discapacidade por Diversidade Funcional, que Maia García, explica.
Dna. Maia García de UDIAF, solicita a necesidade de manter programas de
detección precoz en materia de diversidade funcional.
D. Pablo Carrón da Asoc. ARANAES, solicita a inclusión de programas de respiro
familiar, explica as circunstancias particulares das familias e menores ante a
diversidade funcional e solicita a creación de servizos específicos especializados e
de calidade.
Dna. Paula Suanzes de ADR Terras de Pontevedra-Norte, cre moi interesante
analizar a posibilidade de creación de nichos de emprego relacionados co
desenvolvemento de políticas e proxectos sobre diversidade funcional no territorio.
Dna. Paula Suanzes de ADR Terras de Pontevedra-Norte, propón que o grupo
valore e aprobe a posibilidade de desenvolver medidas, accións e aspectos sobre
diversidade funcional como medida prioritaria de e nos proxectos tanto produtivos
como non produtivos, que acepta todo o grupo de traballo.
Falamos e reflexionamos en grupo en xeral sobre recursos de atención social existente, o
enfoque de xénero no ámbito empresarial, a priorización de diversos enfoques, a
naturalización e visibilización da diversidade na nosa contorna, a introdución no proxecto
de indicadores de xénero e da transversalidade do enfoque de xénero.
Aclaramos conceptos e chegamos a conclusións de prioridades que Paula Suanzes resume
en:
1. Priorizar Diversidade Funcional na estratexia xeral.
2. Posta en valor de produtos agrarios propios.
3. Promover o autoemprego e o comercio de proximidade.
4. Promocionar o turismo de interior e de proximidade.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
71
DESENVOLVEMENTO RURAL EPERSOAS CON DIVERSIDADE FUNCIONAL
MELLORA DA CALIDADE DE VIDA DAS PERSOAS CON DIVERSIDADE
FUNCIONAL
As persoas que viven no medio rural, ademais de encarar dificultades inherentes ás súas
propias limitacións funcionais, teñen que enfrontarse ás intrínsecas que caracteriza o medio
rural que habitan. Estas dificultades retroaliméntanse deixando en clara situación de
vulnerabilidade a este colectivo ao poñer en perigo a súa autonomía, a súa calidade de vida
e as posibilidades de participación comunitaria. Con esta situación faise necesaria a
procura de solucións o que, ademais de ser un reto para conseguir, pódese tornar nunha
oportunidade para a revitalización e a diversificación da economía rural.
LÍNEA 1 MELLORA DA CALIDADE DE VIDA DASPERSOAS CON
DIVERSIDADE FUNCIONAL NO MEDIO RURAL
Acción 1.1- Creación e ampliación de servizos básicos para persoas con
DIVERSIDADE FUNCIONAL.
Detección precoz de necesidades de intervención en nenos menores de 0-3 anos
Creación de servizos que axudenaorespiro familiar especializado e de calidade.
Acción 1.2- Promover a creación e mantemento do emprego dos traballadores con
DIVERSIDADE FUNCIONAL, mediante un proceso de apoio integral de
habilitación persoal e adaptación social.
LÍNEA 2 CONSEGUIR A ACCESIBILIDADE PARA TODALASPERSOAS A
TODOS OS RECURSOS, INFRAESTRUTURAS E PUNTOS DE INTERESE
DISPONIBLES NO TERRITORIO.
Acción 2.1- Adaptación dos recursos turísticos e infraestruturas do territorio.
Acción 2.2. Transporte adaptado.
LINEA 3CAMPAÑA DE VISIBILIZACIÓN,INFORMACIÓN E FORMACIÓN DA
POBOACION EN XERAL.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
72
DESENVOLVEMENTO RURAL E PERSOAS MAIORES
MELLORA DA CALIDADE DE VIDA EN PERSOAS MAIORES
En España, a realidade demográfica dun acusado envellecemento, agrávase nas zonas
rurais. Os movementos migratorios cara ás cidades, o chamado éxodo rural urbano
experimentados de forma masiva nun primeiro momento e máis tarde protagonizados
sobre todo, por mulleres e novas son a orixe do despoboamento e da masculinización que
caracterizan as zonas rurais.
LÍNEA 1- MELLORA DA CALIDADE DE VIDA DAS PERSOAS MAIORES NO
ENTORNO RURAL
Acción 1.1- Creación de actividades que permitan a aprendizaxe mutuo e as
relacións interxeracionais a través do intercambio de coñecementos.
Acción 1.2- En España, a realidade demográfica dun acusado envellecemento,
agrávase nas zonas rurais. Os movementos migratorios cara ás cidades, o chamado
éxodo rural urbano experimentados de forma masiva nun primeiro momento e
máis tarde protagonizados sobre todo, por mulleres e novas son a orixe do
despoboamento e da masculinización que caracterizan as zonas rurais.
Acción 1.3. Apoioá creación de cooperativas e traballo asociado: Servizos para
apoboación e outros.
Acción 1.3- Dotar de transporte público a zonas que, na actualidade, carecen del
para poder satisfacer as necesidades de mobilidade en termos de sostenibilidade
económica.
Acción 1.4- Mellorara calidade de vida daspersoasdependentes.
Acción 1.5- Creación e ampliación de servizos básicos para as persoasmaiores do
territorio.
LÍNEA 2- CONSEGUIR A ACCESIBILIDADE PARA TODAS AS PERSOAS A
TODOS OS RECURSOS, INFRAESTRUTURAS E PUNTOS DE INTERESE
DISPOÑIBLES NO TERRITORIO.
Acción 2.1- Adaptación dos recursos turísticos e infraestruturas do territorio.
Acción 2.2. Transporte adaptado.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
73
MULLER, IGUALDADE E DESENVOLVEMENTO RURAL
MELLORAR A SITUACIÓN LABORAL E A CALIDADE DE VIDA DAS
MULLERES DA COMARCA A TRAVÉS DE SERVIZOS DE PROXIMIDADE.
O grao de igualdade entre mulleres e homes é un claro indicador da sustentabilidade e da
calidade de vida dun país. Aínda que é verdade que se lograron importantes avances
respecto diso, con todo, as situacións de discriminación contra as mulleres e os
mecanismos que contribúen a manter a desigualdade repítense ao longo de toda a xeografía
española.
LÍNEA 1.PROFESIONALIZAR E REVALORIZAR O COÑECEMENTO E
TRABALLO DAS MULLERES.
Celso Taboada da Asoc. Homes Galegos pola Igualdade, entrega a Paula Suanzes un
documento con medidas relacionadas coa transversalidade e o enfoque de xénero.
Levántase a reunión ás 14:30 h
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
74
TALLER 2
PROCESO PARTICIPATIVO PARA A ELABORACIÓN DUNHA
ESTRATEXIA DE DESENVOLVEMENTO RURAL
PARTICIPATIVO
OBRADOIRO 2
GRUPO DE TRABALLO - INDUSTRIA TURISMO – EMPRESARIAL
Data: Martes día 10 de maio de 2016
Lugar: Sede da Asoc. Turismo Ouro Verde
C/Alcalde Ferreiro, 12-entresuelo-LALIN
Organiza: ADR TERRAS DE PONTEVEDRA NORTE
Horario: 20:15 h a 21:30 h
Dirixido: Axentes do medio rural e público interesado en xeral.
Obxectivos: Definición de liñas estratéxicas e obxectivos a acadar comúns para o
territorio dende un punto de vista comarcal. Definición de proxectos
concretos.
PROGRAMA
20:15 – 20:30 h - Presentación do taller e dos participantes.
20:30 – 20:45 h - Introdución. O Desenvolvemento Rural Participativo Leader de Galicia
2014-2020.
Paula Suanzes Hernández. ADR Terras de Pontevedra Norte.
20:45 – 21:15 h Análise DAFO do territorio. Achegas dos participantes e debate.
21:15 – 21:30 h Conclusións e peche
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
75
ACTA DO TALLER PARTICIPATIVO 2
GRUPO INDUSTRIA TURISMO EMPRESARIAL
A Asociación Terras de Pontevedra Norte organizou durante o mes de maio de 2016 un
proceso participativo para a elaboración dunha Estratexia de Desenvolvemento rural de
Pontevedra Norte.
Con este proceso participativo queríase abrir un espazo de debate para:
Profundar nos distintos puntos de vista dos axentes sociais e económicos, e público
en xeral para a Estratexia de Desenvolvemento Rural.
Contrastar e completar os documentos de traballo que están en fase de elaboración
como o DAFO e posibles liñas de traballo
Achegar proxectos concretos que permitan poñer en marcha as liñas estratéxicas de
desenvolvemento que se acorden no territorio.
Proceso estivo dirixido a:
Sector empresarial.
Sector turístico .
Veciños e veciñas de todo o ámbito territorial de Terras de Pontevedra Norte.
Entidades locais e Administracións públicas .
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
76
Organizacións Profesionais.
DESENVOLVEMENTO DO TALLER
O taller participativo se levou a cabo o día 10 maio de 2016, en horario de 20.30 h a 23,00
h, na sede da Asoc. Turismo Ouro Verde, na C/Alcalde Ferreiro, 12-entreplanta-LALIN.
Os obxectivos deste taller participativo eran os seguintes:
- Acordar liñas estratéxicas de traballo na comarca, chegando mesmo á definición de
proxectos concretos que permitan estruturar unha Estratexia Integral de
Desenvolvemento para o Territorio a curto e medio prazo (anos 2016 a 2020).
- Propostas concretas que podamos incorporar á Estratexia de Desenvolvemento
Rural e que participen dunha visión comarcal e supoñan unha proxección a futuro
dos sectores socioeconómicos directamente implicados nestes talleres.
Para alcanzar estes obxectivos desenvolveuse a seguinte orde do día:
20:15 - 20:30 h Presentación do taller e dos participantes.
20:30 - 20:45 h Introdución.
O desenvolvemento Rural Participativo Leader de Galicia 2014-2020.
20:45 - 21:15 h Análise DAFO do territorio. Achegas dos participantes e debate.
21:15 - 21:30 h Conclusións e peche
PARTICIPANTES
Mª Dolores García Fernández. Turismo do Concello de Lalín
Antonio Ramos Vigide. Secretario da Asociación de turismo Ouro Verde. Casa de
turismo rural Vixide.
Manuel Blanco Villar. Presidente da Asociación de turismo Ouro Verde. Museo
Etnográfico Casa do Patrón.
Carlos Cuñarro Balo. Membroda Asociación de turismo Ouro Verde. Restaurante
Fogar de Breogan
Jesús Asorey Carril. Casa de Turismo Rural Don Benito
Divina Esther Iglesias. Turismo rural Casas das Minas.
Paula Suanzes Hernández. Equipo técnico ADR Terras de Pontevedra Norte.
ANALISE DAFO DO TERRITORIO
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
77
Presentouse a análise DAFO xeneral do territorio e entre todos os asistentes elaborouse e
acordou un específico do sector turístico:
DEBILIDADES
1. Escaso grado de profesionalización doa sector.
- Necesidade de cualificación, en determinados sectores, en ámbitos como
técnicas de xestión e comercialización turística, aplicaciónstecnolóxicas e
idiomas.
2. Inversións necesarias para a creación o modernización de empresas.
- Elevado custe para a creación o renovación da oferta.
- Excesiva dependencia de axudas públicas
3. Limitada oferta de establecementos de restauración no interior comarcal
- Baixa presenza de establecementos de restauración en certos enclaves do
territorio, que aumentarían a oferta e a capacidade de acollida da comarca.
4. Limitada oferta de turismo de experiencias, nocturno e de ocio
- Escasa presenza de iniciativas que posibiliten a participación activa do turista
en actividades agrogandeiras, artesás, agroalimentarias, pesqueiras.
- Escasa presenza de iniciativas de lecer (teatro, espectáculos musicais,
actividades deportivas, .).
- Insuficiencia de oferta de diversión e lecer
nocturno.Complexidadedascomunicacións intracomarcales e deficiencia de los
transportes internos
- Dificultade para mover aos turistas dentro da comarca.
- Falta de organización e deficiencias para amobilidade en transportes públicos
dentro da comarca.
5. Desconexión da rede de equipamentos turísticos e administrativos
- Existencia de equipamentos con carácter moi diverso, e escasa visión turística
nalgúns casos.
- Funcionamento independente dos equipamentos municipais (oficinas turísticas,
teleclubes).
- Ausencia de coordinación entre o funcionamento dos espazos museísticos, con
horarios de apertura e peche coincidentes e pouco adecuadas ás demandas
turísticas.
6. Deficiente sinalización turística da comarca e intracomarcal
- Deficiente sinalizaciónda comarca.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
78
- Necesidade dun apoio máis constante por parte da Administración nas
demandas de sinalización de recursos.
- Escaso grao de desenvolvemento do produto / destino turístico comarcal.
- Existencia duns produtos turísticos diferenciadores castros, románicos, camiño
de Santiago, con insuficiente proxeccióncara o exterior.
- Existencia de equipamentos vinculados a estesprodutos.
7. Localismos e exceso de entes turísticos.
- Existencia de diversas asociacións turísticas, que polarecente creación do
territorio Terras de Pontevedra Norte poden producir unha falta de unidadena
representación dos intereses do sector.(Ouro Verde, Mar de Compostela)
- Baixa coordinación entre as distintas asociacións turísticas.
- Desconexión entre Turismo Rías Baixas e empresas turísticas de Terras de
Pontevedra Norte.
8. Ausencia de recursos de atracción masiva.
- Inexistencia o ausencia daposta en valor dun produto , recurso/recursos
diferenciados, capaz en semesmo de actuar como fluxo de atracción turística.
- Necesidade de utilización de recursos próximos extracomarcais como fonte de
atracción (ex. Santiago de Compostela)
9. Débil coñecemento do conxunto do territorio.
- Impreciso coñecementodos recursos da comarca pola parte dos propios
promotores turísticos.
10. Dificultade de conectividadee acceso a TIC ´s por parte das empresas.
- Dificultade para o acceso a Internet en parte do territorio; baixa conectividade.
- Deficiencias en equipamentos e uso de novastecnoloxíasna xestión das
iniciativas turísticas
- Dificultades para a organización e elevado custe das actividades promocionais.
- Dificultade e elevado custe das actividades de promoción a nivel nacional o
internacional, dificultade para acceder a novos mercados.
- Falta de organización intersectorial comarcal para deseñaractuacións de
promoción.
- Fragmentación dasactuaciónse as actividades promocionais por municipios o
zonas.
11. Insuficiencia de accións de I+D+i no sector.
- Ausencia de actuacións de investigación aplicadas á comercialización do
sector, deseño de novos produtos e servizos.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
79
AMEAZAS
1. Despoboamento progresivo e abandono das actividades tradicionais.
- Alteracións das paisaxes tradicionais e os ecosistemas naturais.
- Envellecemento poboacional e despoboamento dos núcleos rurais.
- Ausencia de substitución xeracional e abandono das actividades agrícolas
tradicionais, coa consecuente perda de enclaves de alto valor natural.
- Incremento das actividades industriais xeradoras de posibles alteracións
ambientais e contaminación.
- Efectos negativos sobre a paisaxe e os ecosistemas de infraestruturas e novas
fontes de enerxías renovables (eólicos)
2. Insuficiencia de recursos públicos
- Dificultades para a posta en funcionamento e/ou adecuado mantemento de
infraestruturas e recursos turísticos públicos (museos, áreas recreativas, rutas,
lugares de interese).
- Dificultades para o mantemento da rede de estradas en adecuado estado de
conservación.
- Limitados recursos das administracións locais integrantes da comarca, dada a
dimensión e estrutura económica dos municipios.
3. Dificultades normativas.
- Exceso de burocracia
- Complexidade, exceso de normativa de variada e dificultades que afectan o
desenvolvemento de actividades turísticas, especialmente ao turismo activo e
turismo de experiencias, os circuítos temáticos, a venda directa.
4. Crise económica
- Limitada capacidade de gasto en turismo dos españois, principal mercado.
- Guerras de prezos noutras zonas para a captación do cliente.
5. Débil sentimento comarcal
- Baixa percepción de pertenza e identificación co territorio comarcal
- Débil ou inexistente sentido de pertenza ao destino turístico.
6. Tecnoloxía obsoleta
- Rápida evolución das TIC, que atopa limitacións para a súa aplicación na
comarca.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
80
FORTALEZAS
1. Riqueza Gastronómica
- Existencia de produtoslocais de gran calidade.
2. Recursos atractivos para o turismo activo
- Recursos naturais para todo tipo de prácticas deportivas.
- Recursos singulares, como encoros.
3. Atractivo meteorolóxico
- Boas temperaturas nos períodos estivais para a práctica de actividades
deportivas e de turismo activo.
- Temperaturas suaves todo o ano.
- Posibilidade de realizar desenvolvemento conxunto de actividade e aloxamento
no período estival, dirixidas a un turismo nacional e internacional (centro
Europa, Países Nórdicos)
4. Importantes recursos culturais e etnográficos
- Cultura castrexa, románica e mercada tradicional.
- Centros etnográficos (Museo Etnográfico Casa do Patrón, Fundación Neira
Vilas, CETmo Centro Etnográfico Terra de Montes; Conxunto etnográfico
Vesacarballa e Serra do Mestre; Fundación Neira Vilas).
- Camiño de Santiago (Vía da Prata, Camiño Portugués, Camiño de Inverno e
outras variantes de camiños ou rutas culturaiscamiño dos arrieiros )
- Equipamentos museísticos singulares (Museo de la Minería, Fundación Paco
Lareo, Fundación Neira Vilas, Museo Ramón María Aller, Museo Manuel
Reimóndez Portela, Museo do Moble e da Madeira da Estrada).
- Patrimoniais (Pazo de Oca, Pazo de Liñares, outros).
5. Importantes recursos naturais.
- Rede natura 2000, rede de espazos naturais de Galicia, árbores senlleiras.
6. Incremento de establecementos con marcas de calidadeestablecemento de
cualificación media-alta.
- Incremento da calificación dos aloxamentos de turismo rural (Q calidade
turística).
- Presenza de aloxamentos de calidade elevada, con recoñecemento patrimonial
e turístico (Mosteiro de Acibeiro, pazo de Bendoiro, Pazo de Liñares).
- Incremento de establecementos de restauración con elevados estándares de
calidade e recoñecemento gastronómico (Restaurantes La Molinera, Cabanas,
etc).
7. Destino non maduro.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
81
- Comarca escasamente explotada turisticamente, en relación con outras zonas
do sur de Pontevedra e de Galicia.
- Proximidade a destinos moi coñecidos e enclaves singulares, que poden actuar
como factor de atracción (Santiago de Compostela)
8. Desenvolvemento de grandes conexións.
OPORTUNIDADES
1. Boas comunicacións.
- Facilidade de acceso desde calquera punto de Galicia.
2. Interese institucional polo sector.
Inversiónsdas administracións locais en equipamentos e infraestruturasculturais,
deportivas e turísticas.
Apoioá promoción turística por parte da Xunta de Galicia
3. Existencia de Programas Europeos, GAL e institucións de carácter local .
- Posibles axudasá creación, ampliación o modernización de iniciativas turísticas
empresariais, e inversións turísticas non lucrativas.
- Existencia de apoiosao desenvolvemento de proxectos de carácter local
(axentes de desenvolvemento de proxectos de carácter local (axentes de
desenvolvemento, centro SAT…) que facilitan a tramitación administrativa.
4. Existencia de elementos diferenciadores do destino
- Posibilidade de reconducir o desenvolvemento turístico actualcara un
planteamento conxunto a base de actuacións aglutinadas baixo un destino
turístico común.
5. Comunidade Autónoma como destino con elevada imaxe de calidade.
- Bo posicionamento turístico de Galicia como destino de calidade.
6. Incremento de turismo cultural e relixioso.
- Presenza de elementos susceptibles de adecuarse a una demanda crecente de
turismo cultural (cultura castrexa e románico) erelixioso (Camiño de Santiago).
7. Proximidade de destinos con bo posicionamento turístico
- Existencia de destinos próximos con bo posicionamento en turismo e
gastronomía (Santiago de Compostela), que pode ser utilizado como fonte de
atracción turística.
8. Formación.
- Xornadas de profesionalización do sector, de familiarización de recursos locais.
Unha vez analizados todos os puntos concluíuse que o sector turístico necesitaba profundar
e desenvolver os seguintes aspectos:
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
82
1. Consolidación dunha marca Territorial Terras de Pontevedra Norte.
2. Promoción do produto e do ecodestino turístico diferencial Terras de Pontevedra
Norte.
3. Traballadores do sector turístico con maior cualificación e grao de
profesionalización.
4. Oferta de aloxamento, restauración cuantitativa e cualitativamente adaptada á
demanda.
5. Cooperación e colaboración entre as empresas do sector turístico para a defensa
conxunta das súas necesidades.
6. Achegamento da administración ás empresas turísticas.
7. Utilización das Tics na actividade turística.
8. Transferencia de investigación e cambio de mentalidade no empresario turístico
respecto da I+D+i.
9. Redución do custo enerxético nos establecementos turísticos.
10. Adecuada sinalización e mantemento de recursos e produtos turísticos.
11. Adecuación da accesibilidade das instalacións turísticas.
12. Reforzo da protección ambiental con fins turísticos.
13. Valorización de recursos de atracción turística cultural e singulares:
a. Camiño de Santiago,
b. Cultura castrexa.
c. Cultura románica.
d. Elementos singulares recoñecidos: conxuntos históricos, pazo de Oca, Pazo
de Bendoiro; Pazo de Liñares.
e. Fundacións e museos do territorio
f. Valorización de recursos de atracción turística – gastronómicos etradicións.
g. Música. Programación nos elementos singulares
h. Festas gastronómicas.
i. Festas tradicionais. Entroido Xenerais do Ulla, Rapa das bestas, malla
tradicional, festa dos Carballiños .
j. Artesanía
k. Valorización de recursos de atracción turísticanaturais e creación de
actividades e produtos turísticos na súa contorna. Rede Natura 2000
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
83
l. Encoro de Portodemouros. Recuperación das actividades deportivas
acuáticas do encoro.
m. Árbores singulares
n. Xardíns singulares. Camelias do Pazo de Oca.
o. Diversificación da oferta de turismo activo e implantación de Turismo de
Experiencia.
p. Reformulación da promoción turística eactuacións para desestacionalizar a
demanda.
OBXETIVO – TURISMO.
Contribuír á mellora da oferta turística e de calidade no territorio mediante a creación dun
destino turístico sustentable
Priorizar os proxectos turísticos vinculados ao territorio:
Aqueles que se realicen en torno ao Camiño de Santiago, cultura castrexa, cultura
románica, Rede Natura 2000, encoro de Portodemouros, turismo medioambientalmente
sustentables, agroturismo ou turismo industrial ou proxectos globais de desenvolvemento
turístico territorial.
LÍNEA 1 - MELLORA DA OFERTA TURÍSTICA VINCULADA AO COIDADO DO
MEDIOAMBIENTE. REDUCIÓN A PRODUCIÓN DE CO2.
Acción 1.1: Creación dun destino turístico sustentable desde o punto de vista
ambiental e loita contra o cambio climático.
Acción1.2: Realización dun estudo de eficiencia enerxética en establecementos do
territorio.
Acción 1.3: Melloras nas infraestruturas para reducir mellorar a eficiencia
enerxética e o gasto dos establecementos turísticos.
Acción 1.4: Implantación de sistemas de xestión ambiental: UNE ISO 14001;
EMAS ; UE ECOLABEL e outras.
LÍNEA 2 –MELLORA DA OFERTA TURISTICA VINCULADA AO MEDIO
NATURAL.
Acción 2.1: Diferenciación da oferta turística comarcal co fomento do
ecoturismo.Turismo sustentable e accesible.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
84
Acción 2.2: Reordenación da oferta de percorridos naturais (oferta única,
actualizando e mellorado a súa sinalética, difusión e mantemento) incluíndo
xeorefenciación, rutas para BTT, etc.
Acción 2.3: Mellora da oferta de infraestruturas e dotacións para o turismo (centro
de interpretación do museo da minería, campo de golf pich- put, circuítos de cars.)
Acción 2.4 - Posta en valor dos recursos turísticos naturais da comarca .Vía da
Prata, Camiño de Inverno, outros camiños alternativos, Rede Natura 2000, encoro
de Portodemouros, Sistema Fluvial Ulla Deza, montes e municipios, etc.
LÍNEA 3 - MELLORA DA OFERTA TURÍSTICA VINCULADA AO PATRIMONIO
CULTURAL E ARQUITECTÓNICO
Acción 3.1: Ampliación da influencia económica e social do Camiño de Santiago
no comarca con visitas guiadas en municipios adxacentes, información virtual ao
peregrino, vías secundarias do Camiño de Santiago, etc
Acción 3.2: Mellora da accesibilidade ao patrimonio cultural a través da
sinalización, NNTT, Códigos QR, creación de rutas temáticas vinculadas á
historia, intercambios con experiencias turísticas xeitosas, e mellora da
accesibilidade para persoas con mobilidade reducida.
Acción 3.3: Posta en valor de recursos culturais potencialmente influentes no
sector.- Fontes, recursos patrimoniais municipais, etc.
LÍNEA 4 CREACIÓN E MELLORA DE PYMES TURÍSTICAS NO TERRITORIO.
Acción 4.1: Creación dunha oferta de pemes turísticas accesibles e sustentables.
Acción 4.2: Mellora da comercialización de oferta turística mediante a creación de
paquetes turísticos que inclúan servizos, recursos e aloxamentos.
Acción 4.3: Creación de empresas de servizos e dotacións turísticas sustentables
(Albergues, Centro de BTT, Servizos vinculados ao sector agroalimentario, etc).
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
85
TALLER 3
PROCESO PARTICIPATIVO PARA A ELABORACIÓN DUNHA
ESTRATEXIA DE DESENVOLVEMENTO RURAL
PARTICIPATIVO
OBRADOIRO 3
GRUPO DE TRABALLO – SECTOR AGRARIO
Data: Mércores día 18 de maio de 2016
Lugar: Sede da ADR Terras de Pontevedra Norte
Polígono Industrial Lalín 2000, Rúa E sn
36500 – Lalín - Pontevedra
Organiza: ADR TERRAS DE PONTEVEDRA NORTE
Horario: 09:30 h a 11:00 h
Dirixido: Axente do medio rural,cooperativas, SAT, agricultores e público en xeral.
Obxectivos: Definición de liñas estratéxicas de traballo comúns para o territorio desde
un punto de vista comarcal. Definición de proxectos concretos
PROGRAMA
11:20 – 11:40 h Presentación do taller e dos participantes.
11:40 – 11:55 h Introdución. O Desenvolvemento Rural Participativo Leader de
Galicia 2014-2020.
Paula Suanzes Hernández. ADR Terras de Pontevedra Norte.
11:55 – 12:30 h Análise DAFO do territorio. Achegas individuais dos participantes.
12:30 – 12:50 Debate
12:50 – 13:10 Conclusións e peche
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
86
DESENVOLVEMENTO DO TALLER
O taller participativo levou a cabo o día 17 maio de 2016, en horario de 09:30 h a 11,00 h,
na sede da ADR Terras de Pontevedra Norte.
Os obxectivos deste taller participativo eran os seguintes:
-Acordar liñas estratéxicas de traballo na comarca, chegando mesmo á definición
de proxectos concretos que permitan estruturar unha Estratexia Integral de
Desenvolvemento para o Territorio a curto e medio prazo (anos 2016 a 2020).
-Propostas concretas que podamos incorporar á Estratexia de Desenvolvemento
Rural de que participen dunha visión comarcal e supoñan unha proxección a futuro dos
sectores socioeconómicos directamente implicados nestes talleres.
Para alcanzar estes obxectivos desenvolveuse a seguinte orde do día:
20:15 -20:30 h Presentación do taller e dos participantes.
20:30 -20:45 h Introdución.
O desenvolvemento Rural Participativo Leader de Galicia 2014-2020.
20:45 - 21:15 h Análise DAFO do territorio. Achegas dos participantes e debate.
21:15 - 21:30 h Conclusións e peche
PARTICIPANTES
Francisco Bello Bello
David Sueiro Quinteiro
Paula Suanzes Hernández. Equipo técnico ADR Terras de Pontevedra Norte.
Ademaisfaise unANÁLISE DAFO ESPECIFICO DA ACTIVIDADE AGRARIA
DEBILIDADES
1. Oferta formativa.
Insuficiente oferta formativa regrada e non regrada enfocada a fomentar a adquisición de
competencias e a formación de futuros profesionais do sector agrario e forestal.
- Poucos centros de apoio, seguimento e asesoría técnica.
- Pouca formación profesional específica para a incorporación á actividade agraria.
- Baixa oferta de reunións formativas ou informativas con temas específicos para os
profesionais do sector primario.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
87
- Envellecemento da poboación e relevo xeracional.
- Dificultade para asegurar a substitución xeracional das explotacións, o que
provoca:
- estancamento dos investimentos e limitacións aos proxectos de modernización ou
ampliación.
- Elevada idade media de titulares das explotacións. Relevo xeracional condicionado
pola baixa rendibilidade das empresas agrarias, que desanima aos mozos
agricultores emprendedores.
2. Limitada o inadecuada dimensión territorial das explotacións.
- Escasa superficie das explotacións.
- Alto grao de parcelación e dispersión parcelaria.
- Limitacións para acceder a terreos comunais e montes de utilidade pública.
- Necesidade de realizar procesos de agrupación de terras: arrendamentos,
banco de terras.
- Necesidade de terminar os procesos de concentración parcelaria iniciados.
3. Explotacións gandeiras. Inadecuado tamaño e composición.
- Atomización de explotacións minoritarias (avícolas, apícolas).
- Presenza residual de gandería menor (caprina e ovina) e ganderías mixtas.
- Necesidade de reestruturación das explotacións gandeiras.
- Necesidade de diversificación das producións.
- Adecuar a produción á demanda dos mercados.
4. Escasa presenza de actividades de diversificación.
- Ausencia de actividades que diversifiquen e aumenten o valor engadido dos
produtos no sector primario, cultivos tradicionais ou novos cultivos (oliveira,
maceira, arándonos, cebada).
- Necesidade de apoio a proxectos de diversificación, e o seu asesoramento e
formación sobre a xestión e a explotación.
5. Ausencia de produtoresna cadea de distribución.
- Falta de canles curtas de distribución como alternativa ás grandes
distribuidoras.
- Ausencia de agrupacións de produtores nalgúns sectores produtivos.
- Incompetencia das cooperativas para a comercialización dos produtos de
forma conxunta directa e ao exterior. organización conxunta coa finalidade da
comercialización dos produtos.
- Falta de apoio, formación ou información neste sentido.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
88
- Falta de concentración cooperativa.
-
6. Transformación de produtos.
- Escasa actividade de transformación de produtos na propia explotación.
- Dificultades legais para a transformación en pequenas escala.
- Exceso de normativa e burocratización para a creación de industrias
transformadoras de carácter artesanal, con lexislación non adaptada a súa
dimensión.
- Elevados investimentos necesarios.
- Escasa formación na materia.
7. Marcas de calidade, distintivos territoriais eproducións ecolóxicas
Ausencia de selos de calidade e exclusividade a nivel territorial.
8. Inexistencia de distintivos que relacionen osprodutos con prácticas agrarias de alto
valor ambiental.
9. Baixa presenza de explotacións e producións ecolóxicas (agrícolas e gandeiras), de
crecente demanda polo consumidor, ante a dificultade normativa que levan en
numerosos casos.
10. Desconfianza no modelo e baixa motivación cara as producións ecolóxicas: Como
as de produción láctea.
11. Aposta por un sistema de explotación gandeira sostible, no necesariamente
ecolóxica o certificada como tal.
12. Dificultades para a xestión de residuos xerados pola actividade.
A carga gandeira que ocasiona problemas coa eliminación do purin.
Posible contaminación.
Aumento de refugallos vinculados á actividade agrogandeira (plásticos, aceites).
Necesidade de creación de iniciativas conxuntas de xestión de residuos (planta de
tratamento de purin, produción de biocombustibles).
13. Escasa implantación de sistemas de aforroenerxético eenerxías renovables.
Dificultades para a adaptación das explotacións á eficiencia e xestión enerxética.
Ausencia de apoio e orientación cara á implementación de sistemas de eficiencia
enerxética.
Escasa tendencia á agrupación de produtores para a redución da
sobremecanización das explotacións.
14. En casos existe dificultade para o acceso as novas tecnoloxías.
Limitacións para o acceso ás TIC e baixa accesibilidade en zonas de interior.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
89
Dificultade para a realización de trámites vía telemática coa Consellería.
15. Necesidade de adaptación a exixencias normativas.
Descoñecemento e incerteza ante acordos de obrigado cumprimento.
16. Excesiva dependencia de axudas o subvencións públicas.
Alto esforzo investidor para a creación ou mantemento de explotacións, con
dependencia de axudas públicas.
Falta de estudos de viabilidade exhaustivos e reais dos proxectos na concesión de
subvencións ao sector agrario, resultando algúns insustentables economicamente
a medio ou longo prazo.
Excesiva vinculación e dependencia entre axudas comunitarias e sustentabilidade
económica das explotacións, nalgúns casos.
AMEAZAS
1. Recortes orzamentarios e dificultades de acceso a financiación para proxectos
innovadores
- Insuficiencia orzamentaria de fondos públicos destinados á transferencia de
coñecementos e a innovación.
2. Reduciónorzamentariadas partidas destinadas á formación
- Limitacións e recortes para accións formativas destinadas a fomentar a
aprendizaxe permanente no sector agrario e o sector forestal.
- Limitada formación para á incorporación á actividade.
3. Incremento docustedos consumos intermedios dasproducións. Incremento de
prezosdos consumos intermedios da explotación (carburantes, electricidade,
forraxes, fertilizantes).
- Necesidade de reducir os custes de explotación.
4. Elevada burocracia na xestión das explotacións e limitacións normativa.
- Excesivos requirimentos burocráticos na xestión das explotacións, con elevados
custos de tempo e documentación.
- Esixencias normativas excesivas para as producións ecolóxicas.
- Excesiva regularización que impide o desenvolvemento de formulas de
diversificación (como a venda directa en canles curtas).
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
90
5. Dificultades para o relevo xeracional.
- Limitada presenza de capacidade de retorno dos mozos formados ao seo das
explotacións agrícolas familiares.
- A escasa rendibilidade da actividade agraria e gandeira e o seu alto nivel de
investimentos e esixencias técnicas e as súas ataduras non atraen aos mozos.
6. Ausencia de integración dos produtores na cadea de distribución.
Ausencia de venta directa das producións.
Poucas actividades de transformación de producións xerada na propia
explotación.
Dependencia de grandes empresas de transformación e distribución.
Pouca ou nula influencia na determinación do prezo de venta das súas
producións.
7. Problemas medioambientais e de preservación da biodiversidade.
8. Excesiva dependencia de produtos derivados do petróleo o fontes de enerxía no
renovables.
9. Escaso de uso de fontes de enerxía renovable e de sistemas de eficiencia enerxética,
co conseguinte aforro de custe e mellora da sostenibilidade medioambiental.
10. Escaso apoio e orientación efectiva para a implantación de medidas de eficiencia
enerxética.
11. Alta volatilidade do mercado.
Elevadas desviacións temporais na rendibilidade das explotacións, derivadas de
circunstancias do mercado.
FORTALEZAS.
1. Existencia de ferramentas e instrumentos de apoioao sector.
- Existencia de diversas ferramentas de apoio técnico e económico destinadas ao
desenvolvemento das zonas rurais, aínda que ás veces non tan operativas sobre
o terreo.
2. Existencia de explotacións viables e competitivas.
- Presenza de explotacións agrarias cunha dimensión sólida onde non é necesario
o cambio de modelo cara a unha diversificación produtiva.
3. Incremento da profesionalización do sector.
- Profesionalización dos titulares das explotacións.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
91
4. Potencialidades agroecolóxicas.
- Existencia de terreos adecuados para o desenvolvemento de novos usos
agrarios, novos cultivos.
Chans adecuados para os cultivos en ecolóxico
5. Gandaría con excelente estado sanitario e benestar animal.
6. Marcas de calidade, distintivos territoriais e producións ecolóxicas.
Existencia de diversas proteccións de producións e produtos transformados no
territorio:
Vinos: CRDO Rías Baixas limitado a Subzona Ribeira do Ulla:
Municipio de A Estrada: parroquias de Arnois, Couso, Cora, Oca, Santeles,
Paradela, Berres, San Miguel de Castro, San Xurxo de Vea, Ribeira, Riobó,
Santa Cristina de Vea, Baloira y Santa Mariña de Barcala.
Municipio de Silleda: parroquia de Cira.
Municipio de Vila de Cruces: parroquias de Camanzo, Gres y Añobre.
DX Oruxo de Galicia / Augardente de Galicia, limitados á subzona Ribeira
do Ulla
Os produtos son: augardentes de bagazo, comercializadas ben no ano da súa
obtención ou despois dun período de repouso, e augardentes de bagazo
envellecidas que deberán permanecer en envases de madeira durante un período
mínimo dun ano. As bebidas espirituosas acollidas ás denominacións xeográficas
Augardente de herbas de Galicia, Licor de herbas de Galicia e Licor café de
Galicia obterase a partir de augardente amparado pola denominación xeográfica
Bagazo de Galicia/Augardente de Galicia, mediante maceración e/ou destilación
do alcol en presenza das herbas que os caracterizan, ou café de toste natural,
segundo corresponda.
I.X.P. “Lacón Galego”
Protexe as extremidades dianteiras do gando porcino, tradicionalmente designadas
con este nome, unha vez curadas. Limitación xerográfica: A zona de produción
como a de elaboración, abarca toda a Comunidade Autónoma de Galicia.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
92
I.X.P. “Ternera Gallega”
Establece como apto unicamente o gando das razas Loura Galega, Morenas do
Noroeste, os cruces entre si e determinados cruces destas con outras razas. O gando
criarase en explotacións controladas polo Consello Regulador.Limitación
xeográfica: A zona de produción, abarca toda a Comunidade Autónoma de
Galicia.
Queixo amparado pola D.O. Arzúa-Ulloa
Elabórase con leite de vaca, natural e enteira, crúa ou pasteurizada, procedente das
razas loura galega, frisoa, pardo-alpina e as súas cruces.
Tipos: Arzúa-Ulloa, Arzúa-Ulloa de Granxa, Arzúa-Ulloa Curado.Limitación
xeográfica
D.O.P. Queixo Tetilla
Ampara o queixo elaborado con leite de vaca das razas: loura galega, frisoa e pardo
alpina.Limitación xeográfica: A zona de produción, abarca toda a Comunidade
Autónoma de Galicia.
C.R. "Agricultura Ecolóxica de Galicia"
Limitación xeográfica: A zona xeográfica na que exerce o control o Consello
Regulador da Agricultura Ecolóxica de Galicia (Craega) é en todo o territorio da
Comunidade Autónoma de Galicia.
Características:
- As producións ecolóxicas susceptibles de ser protexidas pola denominación
son:
- a totalidade das producións agrícolas vexetais e animais non transformadas
- os produtos agrícolas vexetais e animais transformados, destinados á
alimentación humana,
- os alimentos, pensos compostos e materias primas para a alimentación
animal.
C.R.I.X.P. "Castaña de Galicia"
A indicación xeográfica protexida Castaña de Galicia se reserva aos froitos obtidos
a partir dos cultivos autóctonos galegos do castiñeiro europeo (Castanea sativa,
Mill.) destinados ao consumo humano e comercializados en fresco ou conxelado.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
93
Limitación xeográfica: Provincia de Pontevedra: as comarcas de Deza e de
Tabeirós-Terra de Montes.
Grelos de Galicia
A área de produción de grelos amparados pola indicación xeográfica protexida
Grelos de Galicia esténdese a todos os municipios da Comunidade Autónoma de
Galicia.
C.R.I.X.P. "Mel de Galicia"
Produtoprotexido.O patrimonio etnográfico de Galicia conserva testemuños da
importancia da apicultura no noso territorio. É o caso de cortizos tradicionais como
as abelleiras ou colmeas como cortizas. O produto alimenticio máis importante da
apicultura galega é o mel, amparada pola Indicación Xeográfica Protexida (I.G.P.)
Mel de Galicia.Este mel procede de colmeas movibles e obtense por decantación ou
centrifugación. O mel preséntaselle ao consumidor en estado líquido ou sólido
(cristalizado ou cremoso) e conserva todas as súas propiedades naturais.Limitación
xeográfica: A zona de produción, elaboración e envasado dos meles amparados
pola Indicación Xeográfica Protexida “Mel de Galicia”abarca todo o territorio da
Comunidade Autónoma de Galicia.
Torta de Santiago
A indicación xeográfica protexida Torta de Santiago A zona de elaboración das
tortas amparadas pola indicación xeográfica protexida Torta de Santiago abarca todo
o territorio dá Comunidade Autónoma de Galicia.
Pan Galego: en tramitación
Oportunidade de producióndoutros produtos no amparados con ningunha
protección pero altamente valorados:
Galo de Vila de Cruces.
Produtosda horta: grelo e outros.
Oliveira.
Mazá.
Arándonos
7. Dispoñibilidade de terreos adecuados para gandería menor e razas autóctonas.
8. Longa tradición e alto peso do sector primario no territorio.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
94
9. Existencia de industria transformadora no territorio
- Presenza de grandes, medianas e pequenas industrias de transformación, que
favorecen a comercialización das producións
10. Presenza de cooperativa de produtores
- Existencia de cooperativas de produtores de gran arraigamento, con prestación de
servizos variados, e apoio loxístico e técnico aos asociados.
12. Posibilidade de educación do consumidor, cara ao consumo dos produtos locais, de
calidade.
OPORTUNIDADES
1. Importancia do saber facer tradicional.
- Arraigo do sector en la comarca.
- Posibilidade de aproveitar o coñecemento e experiencia adquirido a través das
xeracións.
2. Crecente demanda de cultivos tradicionais eecolóxicos.
- Posibilidades de diversificación da actividade agraria con cultivos como, maceira,
oliveira, ou froitos vermellos, con excelentes condicións de cultivo.
- Crecente demanda do mercado dos produtos ecolóxicos, con identidade territorial e
sustentable.
- Existencia de nichos de mercado para os produtos ecolóxicos.
3. Potenciación de iniciativas relacionadas cós canais curtos de comercialización.
- Posibilidade de comercialización na contorna de proximidade.
- Iniciativas novas en canles curtas de comercialización que se poderían poñer en
marcha no territorio.
4. Apoio ao desenvolvemento de proxectos de diversificación, en actividades doutros
sectores.
- Axudas de apoio ao agroturismo e a artesanía, as pemes rurais e de transformación
agrícola, o que pode supoñer un complemento da actividade agraria
5. Imaxe positiva do medio rural.
- Imaxe positiva da contorna rural en xeral e dos Concellos que forman Terras de
Pontevedra Norte en particular, os seus valores naturais e calidade de vida e saúde
asociada.
6. Desenvolvemento de novas tecnoloxías da información e a comunicación.
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
95
- Posibilidades para a xestión das iniciativas, a comercialización e a promoción
derivadas das novas tecnoloxías
7. Existencia de programas eproxectos para a innovación.
- Dispoñibilidade de fondos provenientes da U.E destinados á innovación.
- Posibilidade de desenvolver e implementar proxectos piloto de carácter innovador.
8. Melloradascomunicacións
E se chega aos seguintes:
OBXETIVOS
Considérase prioritario apoiar os procesos de transformación e de comercialización de
produtos agrarios e, en particular, aqueles que garanten un beneficio directo aos
produtores locais.
Avógase por:
Contribución á mitigación do cambio climático na agricultura:
Aos investimentos en explotacións agrarias referidas á mellora da eficiencia
enerxética das explotacións e ao emprego de fontes de enerxías renovables.
Aplicación da agricultura ecolóxica ou agricultura de baixos insumos, e
utilización de variedades locais ben adaptadas e técnicas tradicionais que
axuden a reducir as emisións do CO2.
- O apoio á comercialización dos produtos agrarios e á participación do
sector produtor na transformación e a venda e distribución.
- Creación dunha marca de calidade territorial que determine a singularidade
do produto e identifiquen a orixe xeográfica e a orixe produtiva e que, por tanto,
outórguelle un valor engadido.
- Apoio á modernización das industrias agroalimentarias xa existentes para
favorecer a calidade e o valor engadido das producións.
- Apoio á creación de novas industrias agroalimentarias que lle proporcionen
valor engadido aos produtos locais.
- Apoio ás pequenas industrias transformadoras que se desenvolvan nas
propias explotacións.
- Apoio ás producións con proteccións recoñecidas como denominacións de
calidade.
-
- Formación en:
PARTE II / galego
PROCESO PARTICIPATIVO
96
Boas prácticas agrarias.
Técnicas propias da agricultura ecolóxica.
Análise do custo económico de implantación de agricultura ecolóxica.
Análise dos beneficios e posibles efectos adversos de agricultura ecolóxica.
Implantación de métodos, sistemas ou tecnoloxías que melloren a eficiencia
produtiva ou o coidado do medioambiente.
Modelos de produción tecnicamente máis eficientes e á vez economicamente
máis rendibles.
Novas técnicas de cultivo.
Como obter producións forrajeras de alta calidade.
Uso eficiente da maquinaria agrícola.
Mellora da calidade físico-química e organoléptica das producións agrícolas e
gandeiras.
Análise de custos e instauración de sistemas de xestión técnico-económica das
explotacións.
Estudo de eficiencia enerxética nas explotacións agrarias.
Consultaría en plans de negocio: para determinar os custos de produción.
Envasado e embalaxe: etiquetaxe, elaboración de ficha técnica de produto.
Formación en márketing dixital. Formación directa da túa explotación para que
saibas situar o produto.
Oportunidades de implantación de novas actividades o novos cultivos/produtos.
(Isto favorecería a viabilidade das explotacións agrarias e a mellora da calidade de vida
dos produtores e das súas familias, porque se crea emprego e fíxase poboación na zona,
o que contribúe ao desenvolvemento rural).