Empresa Chiki Augustus 2010

20
9 Deporte i negoshi huntu Suplemento nutritivo 4 Mas 5 Star Sportsbar www.empresachiki.com Regatta ta sigui krese 20 14 8 Rèspèt na gym tambe GRATIS ougùstùs 2010 página página página página página página 10 página 10 página 7 página 7 Artista na festival di jazz Artista na festival di jazz Kuminda salú pa tur hende Kuminda salú pa tur hende Un publikashon mensual di Kámara di Komèrsio Un publikashon mensual di Kámara di Komèrsio Deporte ku oportunidat di negoshi 1-20 páginanan

description

Empresa Chiki Augustus 2010 - www.empresachiki.com

Transcript of Empresa Chiki Augustus 2010

Page 1: Empresa Chiki Augustus 2010

9Deporte i negoshi huntu

Suplementonutritivo

4Mas 5 StarSportsbar

www.empresachiki.com

Regatta ta sigui krese

20

14

8

Rèspèt na gym tambe

GRATISougùstùs 2010página

página

página

página

página

página 10página 10

página 7página 7

Artista nafestival di jazzArtista nafestival di jazz

Kuminda salúpa tur hendeKuminda salúpa tur hende

Un publikashon mensualdi Kámara di KomèrsioUn publikashon mensualdi Kámara di Komèrsio

Deporteku oportunidat di negoshi

1-20páginanan

Page 2: Empresa Chiki Augustus 2010

Den e edishon nobo aki di e publikashon mensual Empresa Chikí, nos ta para ketu na e relashon entre na un banda e ramo di deporte i na e otro banda e ramo komersial. E distan-sia entre nan dos ta ménos grandi ku hopi hende por kere. Si nos pensa bon riba e asuntu aki, nos mes por menshoná diferente ehèmpel di un relashon hopi íntimo entre nan dos. Nan mester di otro – nan por fortifiká otro su posishon. Nan por yega na un matrimonio harmonioso.

Den e páginanan paden lo mustra ku na diferente forma i den relashonnan kada be distinto ta duna realse na e interkambio fruktífero ku por eksistí entre deporte i negoshi. Te hasta ta posibel pa lanta un negoshi riba un fundeshi di deporte. Wak kuantu hende awendia ta kore baiskel. Si den pasado tabatin djis algun pakus kaminda bo por a akudí pa kumpra baiskel, awendia tin diferente kaminda nan no ta simplemente bende bo e baiskel ku bo ta buska – nan ta duna bo konseho tambe riba kiko bo mester tene kuenta kuné ora di kumpra un baiskel (di kareda riba kaya, di kareda den mondi, etc.). Ademas, nan ta rekomendá bo tambe kua ta e asesorionan nesesario, manera hèlmu, hanskun, etc. pa bo komodidat i bo seguridat. Nan lo splika tambe pakiko koredó profeshonal ta usa paña spesial pa nan – pa evitá ku ta feila bo kurpa na sitionan ferfelu. Tur esei no tabata hunga un papel den pasado ora bo tabata bai den Kaya Grandi pa wak un baiskel di marka Humbert.

Si tuma nota tambe di e artíkulonan kon deporte por krea oportunidat nobo pa negoshi, e ta ilustrá un biaha mas ku kaminda tin un merkado, tin tambe tera fértil pa negoshi. Esei ta konta en general, pero p’esei mes e no ta forma niun eksepshon den e kaso di deporte. Te resien no tabatin masha sentido pa kuminsá un negoshi ku ta bende atributo di hunga gòlf. E grupo di hende ku tabata praktiká e deporte ei tabata asina chikí, ku tabata un riesgo grandi pa lanta un negoshi di gòlf. Awor ku mientrastantu tin tres kancha di gòlf na nos isla – esun mas bieu na Emmastad, esun di Blue Bay Golf i esun Old Quarry pegá ku hotèl Hyatt – e merkado ei por bai krese gradualmente. P’esei tambe por hür òf kumpra ekipo di gòlf na e kanchanan mes tambe. A krea oportunidat!

Asina ta keda na kada hende ku bon sintí di negoshi pa evaluá bon promé kiko ta rekerí pa e invertí (den ekipo, lokalidat, stòk, konosementu di materia, personal, etc.) i kon (i kon lihé) e por spera di por konta ku e ta haña rendimentu riba e gastunan ei. Esei ta forma base di kualke proyekto den sektor komersial. Kiko mi mester hinka aden mi mes i kon mi por saka e loke mi a hinka aden bèk i naturalmente ku ganashi – sino pakiko lo mi hinka sèn, tempu i esfuerso den un proyekto asina?

Tin di e proyektonan – di deporte, di farándula, di kultura, etc. – ku riba nan mes no ta saka bentaha (grandi) na plaka, pero nan por ta forma un atrakshon si pa e isla. Ku otro palabra, eventonan asina por generá entrada den sektornan di un manera òf otro ligá na e deporte en kestion, e evento musikal òf di otro moda. Tur esei ta bal la pena konsiderá i tuma masha na serio. Kòrsou a logra krea un nòmber kaba komo isla ku un historia riku riba diferente tereno. Su sentro di siudat ku tantu edifisio di arkitektura bunita a dun’é un posishon firme riba e lista di herensia kultural di UNESCO. E kareda di baiskel di Amstel i e Regatta di Heineken ta otro dos evento ku ta yuda atraé hende bin pa gosa i gasta na nos isla. Cura-çao North Sea Jazz Festival ta e evento mas resien ku lo kontribuí na grandi tambe na esaki. Si nos negoshinan perkurá pa nan ta bon prepará, nan por probechá bon di e interes kresiente ku tin pa bini Kòrsou. Ta e sentido dje komersiante mester lanta kabes atrobe. Empresario (chikí) – kapta e oportunidatnan ku ta ofresiendo aki riba un teblachi na bo!

22

Deporte i farándula ta trese oportunidatnobo di negoshi riba un teblachi

Empresa Chikíta un publikashon di

Kámara di Komèrsio i Industria di Kòrsou

Su meta ta pa informá i

eduká empresario chikí

pa e por sigui kontribuí

na desaroyo

ekonómiko di Kòrsou.

Redakshon:

Un tim di Kámara di Komèrsio

huntu ku diferente kolaborador

Aviso:

Spotlite ProductionsFarley Lourens

Telefon: 767-0907

Telefon: 560-8284

E-mail:

[email protected]

Kompaginashon i imprenta:

Drukkerij Amigoe

Kordinashon:

Intermediate N.V.Telefon: 737-1070

Tur derecho reservá ©

Page 3: Empresa Chiki Augustus 2010

Liliana Kok, Sales Manager di EWT:

Bebida di deporte ta duna boenergia ora di praktiká deporte

“Mayoria bebida ta hypo-tone òf isotone. Esaki ta nifiká ku nan ta kontené ménos kolhidrato i mineral. Esaki ta pone ku e kurpa por apsorbá e líkido masha lihé. E tipo di e bebidanan aki ta sòru pa e kurpa tin e

salu i mineralnan ku no ta kai pisá riba e stoma di e persona. Nos por pone e tipo di ko’i bebe aki riba un eskala masha grandi mes i den diferente kategoria. Nan ta kai den e katego-ria di isotone, hypotone i hyeportone. Esaki ta e ter-minologianan ku ta usa pa midi kon lihé e kurpa por apsorbá líkido i ku esaki ta bai mesora den e sanger”, segun señora Kok.

MineralEl a sigui splika ku tur kos ta dependé di e kantidat di kolhidrato ku e ta bini den e sanger. Bebidanan iso-tone tin un konsentrashon-nan haltu di suku i mineral ku ta drenta den e sanger mesora i ku ta tuma tur vèt den e kurpa tambe meso-ra. Pa bebidanan hypotone ta konta meskos. “Ta bon pa bo sa ku e kantidat di produkto ku tin den e bebi-

danan aki ta mas abou ku lo tin den bo sanger”.Pa bebidanan hypotone di mes manera ta konta: kuantu di e ingredientenan ta bini den e sanger? Ke men, ban wak bon. “Bo no ta ripará ku ora ku bo ta hasi un tipo di deporte bo ta haña un set enorme? Danki Dios na e kantidat di e bebidanan aki bo por nota ku nan ta baha bo set mesora. Bo por sigui hasi deporte manera nada no a pasa. Bo por hasi e komparashon tambe ku otro tipo di kaso manera si bo bebe ko’i bebe ku tin kontenido haltu di suku, manera ‘Coca Cola’ ku no ta hasi daño na bo stoma i tripa”, asina señora Kok a sigui splika.

MúskuloUn di e bebidanan spe-sial ku e empresa ta re-presentá ta AA-Drink High

Energy, ku ta un bebida hyperton ku tin un konteni-do di suku masha komple-ho. E bebida aki ta duna e kurpa hopi energia (glyco-geen), spesialmente den e múskulonan. Esaki ta pone ku AA Drink High Ener-gy ta importante pa bebe ora di práktika deporte, segun señora Kok. “Ora

ku e deporte ta eksihí hopi energia, bebiendo AA-Drink esaki ta yuda e kurpa generá bèk loke el a pèrdè. Ora ku un hende ta hasi deporte riba término mas largu, e bebida aki ta hopi importante. AA-Drink High Energy su ingredien-tenan ta awa, sacharose, dextrose (druivensuiker),

fructose, maltose, hogere sachariden, maltodextrine, e zür di sitro, produkto di konservashon, kaliumsor-baat, aroma ekstrakto di fruta ascorbinezuur, sta-bilisator: E445, kleurstof: betacaroteen i natrium-chloride.Finalmente señora Kok ta bisa ku bo por bebe AA hinter dia pero debí na su konsentrashon haltu di energia e ta yuda e kurpa hasi moveshon di manera ku e por sigui kima kaloria.

Liliana Kok, EWT- Marketing Manager

33

Pa “Manual Empresa Chikí”, literaturadi kalidat i tur otro informashon

komersial general, akudi serka nosKamará di Komèrsío i Industría di Kòrsou, Kaya Junior Salas 1, na Pietermaai ofTel. 461-3918 * Faks 461-5692 * E -mail: [email protected]

Internet: www.curacao-chamber.an

í

Ora ku un hende ta praktiká deporte ta bon pa e bebe líkido spesial. Esnan ku ta hasi deporte ta bebe esaki eksklusivamente pa nan haña resultado lihé. Liliana Kok, Sales Manager na EWT,

a duna un splikashon interesante riba e meta di bebida di deporte i kon lihé e kurpa ta apsorbá esaki.

Liliana Kok di EWT: Ora di hasi deporte bo kurpa ta pidi pa líkido.

Page 4: Empresa Chiki Augustus 2010

E diferensiaNos ta tende hopi biaha di un sportsbar i un bar, pero kiko ta e diferensia di e dos-nan aki? Tanja van Leeu-wen, propietario di 5 Star Sportsbar na aeropuerto Hato ariba i abou, ta splika ku un bar normal ta kamin-da e hende ta bai kome òf bebe, pero un sportsbar ta un sitio kaminda por kome i bebe tambe, pero ku ta dirigí tambe riba entretené su kliente ku pantayanan di televishon kaminda nan por sigui diferente wega deportivo.“Loke bo ta hasi ta entre-tené e hendenan miéntras nan ta kome tambe”, segun Tanja van Leeuwen a splika. Un bar normal bo tin di sòru pa e servisio i alabes sòru pa un entretenementu den forma di músika òf algu otro manera un banda, pero na momentu ku ta pasa wega deportivo en bibu riba pan-taya di televishon, esaki outomátikamente ta bisa e entretenementu na e klien-te, segun Tanja van Leeu-wen.Por pasa riba e diferente pantayanan di televishon aki tambe diferente tipo di deporte i riba e pantaya prinsipal ta konsentrá riba e wega ku mas ta kapta atenshon na e momentu ei; por ehèmpel dia tabatin e weganan di futbòl mundial último.Serka nan, nan ta purba komplasé e kliente mas tantu posibel i no konsentrá riba beisbòl i futbòl so, pero tambe gòlf i otro deporte ku tambe tin nan fanátikonan aki.Loke tambe ta diferensiá un sportsbar di un bar ta e echo ku e ta atraé tur tipo di hende, di tur nashon i tur por komuniká ku otro, asta sin komprondé otro su lenga. E ta atraé grandi i chikí i ta trese famianan huntu pa sinta wak wega deportivo.

IdeaTanja van Leeuwen semper tabata gusta deporte. El a hunga tènis, kore kabai, el a baila balèt i e tabata aktivo komo turner. Tur esaki e ta hasi for di su 4 aña di edat. E ta sinti ku deporte mester ta den bo pa bo gust’é i pa

bo praktik’é. El a envolví su mes hopi den deporte. E tabata konosé beisbolista di Kòrsou ku ta hunga aki i den eksterior. Tur esaki a pone ku Tanja van Leeuwen na dado momentu a haña ku e mester a hasi algu mas aleu i a yega na e idea di un sentro kaminda bo ta sinti e vibrashon di deporte manera ku ta den un arena deportivo mes bo ta sintá. E tin un bar na aeropuer-to parti abou i unu ariba. Esun abou e no por a hasié manera e ke ya ku tin sierto restrikshon na vigor, pero esun ariba si ta algu masha spesial i úniko den su estilo.

Den grandiTanja van Leeuwen a dis-idí ku e no ta keda te aki, pero e ta bai den grandi. E ta bai ekspandé e sports-bar entrante 1 di desèmber awor ku un sentro na Jan Thiel Beach, kantu di laman, ku bista masha spesial i algu hopi grandi. E lo ta un vipe di un arena ku tantu e lus komo e zonidu ta laga e kliente sinti ku e ta den e

deporte na e momentu ei.

AkohidaDespues di 4 aña i mei ku 5 Star Sportsbar, Tanja van Leeuwen ta satis-fecho. Komo komersiante ku ta gusta deporte el a sòru tambe pa invertí den deporte pa medio di spònser di timnan i tambe organisá aktividatnan den e barnan na momentu ku tin depor-tistanan aki na Kòrsou. El a sòru pa di e forma aki atraé tur sorto di hende, tantu hende hóben komo esnan di mas edat i tambe ku ta gusta tur sorto di deporte, pasobra ta tur e ta sòru komplasé.El a dekorá e bar ariba den sala di salida di aeropuerto Hato tur na artíkulo i potrèt-nan di deporte. Despues di kualke wega deportivo, klien- tenan ta bin sinta huntu i nan ta interkambiá di idea ku otro.

5 Star Sports bar tin su website atraktivo

www.5starsportsbar.com

5 Star Sports BarTanja van LeeuwenTelefon: 839-1115

44

E konsepto nobo aki sigur a pega na Kòrsou

5 Star Sports Bar ta sigui ekspandé

Un konsepto nobo ku Kòrsou ta bai konosé pa promé biaha ta un sportsbar kaminda e kliente ta sintié komosifuera e ta meimei den un arena di e deporte. Tanja van Leeuwen ta kalifiká esaki

komo un soño di dje ku ta bira realidat na desèmber awor na Jan Thiel.

Ata dos ehèmpel di e interior di un sportsbar na Merka. Tin e parti di bar i e parti di restorant kaminda e kliente por gosa alabes di enkuentronan di deporte na televishon.

Page 5: Empresa Chiki Augustus 2010

Por ehèmpel, pa body-building bo no por haña solamente paña, han-skun i tur tipo di artíkulo pa hasi ehersisio na kas, pero tambe bo por kum-pra e mihó nutrishon riba merkado pa kompletá e training. OlympiaT tin tambe den e kategoria aki aparato pa midi vèt, asta artíkulo pa yuda bu rehabilitá ora tin mester.

AsesorioUn otro ehèmpel ta ku nan, segun Moira de Castro, no ta solamente agente di un dje mihó markanan di baiskel nan na mundu, esta Giant (e tim profeshonal siklismo di Hulanda, por ehèm-pel Rabobank, ta kore ku Giant). Tambe dor di mantené kuater ka- tegoria so, no solamente nan ta ofresé e kliente e baiskel, pero ademas tur sorto di paña pa kore baiskel, asesorio, i aki tambe atrobe e mihó nutrishon pa cardio ku ta diferente for di e nutri-shon pa gym.

Pa natashon (landamen-tu), por ehèmpel, tin tur tipo di trahe di baño pa kompetensha pa hende

hòmber i hende muhé, pero tambe un surtido amplio di training tools pa yuda e landadó i su coach durante training.

Boletin OlympiaT ta partisipá na diferente evento den nos komunidat ku spon-sorship i tambe ofre-siendo gift certificates na diferente atleta ku ta destaká den e kuater disiplinanan. Nan web-site www.olympiat.com ta duna un bon impre-shon di kiko tin den e negoshi. Sentenáres di suskriptor ta risibí nan boletin tur luna. Tambe por lesa noti-sia di diferente aktivi-dat. Moira de Castro a bisa ku nan tin tambe un página riba facebook ku alrededor di 1000 faná-tiko kaba.

E nòmber“Nos a skohe e nòm-ber OlympiaT, pasobra mesora ora bo tende e nòmber bo ta asosi’é ku weganan olímpiko ku ta simbolisá lo máksi-mo ku bo por logra den deporte”.

A skohe Caracasbaai-weg pa e negoshi aki, pasobra ta un di e kay-anan prinsipal ku ta konektá barionan den serkania ku sentro di suidat. Meskos asina tin mas ehèmpel mane-ra Gosieweg, Sta Rosa weg i Jan Noorduyn weg. Moira de Castro ta kere den un lokalidat ku ta serka di sentro, pero ala bes tambe serka di barionan grandi.

OlympiaTMoira de CastroCaeacasbaaiwegTelefon: 465-8598

5555

Hasi negoshi ta ekspreshon tambe di sierto vishon

OlympiaT ta simbolisá lo máksimo

Kòrsou konosé diferente negoshi di deporte. Sea negoshi kaminda nan ta hasi deporte, bende òf hür artíkulo deportivo etc. OlympiaT a uni su mes na e konsepto di artíkulo deportivo.

Moira de Castro direktora ta splika ku e idea pa lanta su negoshi di artíkulo pa deporte a sali for di e echo ku na Kòrsou tin kaba ‘sport shops’ i nan a konstatá ku tin un demanda spesífikamente pa artíkulo di fitness. Dor di konsentrá solamente riba kuater kategoria, esta run.ride.swim.gym, esaki ta duna nan e posibilidat pa bai mas profundo den e kategorianan aki.

Ta na rèki OlympiaT ta ofresé e suplementarionan nutritivo pa deportista.

E baiskelnan ta di e marka GIAN ku kampeonnan

tambe ta usa.

Page 6: Empresa Chiki Augustus 2010

Hóbennan di Milisia Antiano abishitá Kámara di Komèrsio

Dia 21 di mei último dieskuater hóben di Milisia Antiano a bishitá Kámara di Komèrsio.

Riba e dia aki nan a risibí un tayer titulá ‘Prinsipionan básiko di un empresario’. Den e workshop interaktivo

Raycine Decaster-Godfried di Kámara di Komèrsio i Nohraya Godfried di Fun-dashon Negoshi Pikiña/

Junior Achievement Cura-çao a sòru pa a trata tur e aspektonan básiko di hasi negoshi. E grupo tabata

masha ánima i tabatin hopi pregunta. Na final tur a risibí un serti-fikado.

Ofisina pa Propiedat Intelektual ta informá

Uso di Marka

Una bes un marka ta registrá, e ta risibí e protekshon ku e lei di

Marka ta duna. E lei di Marka 1995 ta duna na e doño di e marka un

derechi eksklusivo riba uso di e marka. E derechi eksklusivo ta

enserá ku no por usa e marka sin outorisashon di e doño di e marka.

Artíkulo 23 di e lei di Marka 1995 ta duna e doño di e marka e

posibilidat pa e opon’é uso di su marka dor di un otro persona. E

artíkulo ta splika den insiso 2 kiko tur nos mester komprondé bou di

uso di un marka. Usa un marka ta enserá entre otro: pone e marka

riba e produkto òf su empake, komersialisá esaki òf tin’é den

provishon. Un otro manera pa usa e marka ta dor di importá i

eksportá produktonan ku e marka ariba. Ku eksepshon di

importashon ku no ta pa uso lokal por ehèmpel den Zona Liber. Uso

di e marka riba papel pa asuntunan di negoshi i tambe den

propaganda tambe ta un forma pa usa e marka.

Ta bon pa nos tene kuenta kon nos ta usa markanan di otro hende.

Uso sin outorisashon òf un uso no apropiá por ser konsiderá dor di e

doño di e marka komo un violashon riba su derechi. E siguiente

ehèmpel lo mustra un otro uso ku por kousa daño na un marka.

Doño di marka X pa paña, semper ta bende su produktonan den

boutiquenan shik, i semper e pañanan ta keda eksponé den kashinan

blanku i surtí segun kolo. Un komersiante ta kumpra e pañanan aki i

awor ta bendenan den un tienda kaminda e pañanan ta keda eksponé

banda di material di konstrukshon i artíkulo pa kas. Siendo ku e

marka X ta registrá, doño di e marka ta oponé e benta di su pañanan

den e tienda husgando ku e manera ku su marka ta keda eksponé ta

hasi daño na e reputashon di su marka.

Ta importante pa nos informá nos mes tokante e derechi eksklusivo i

uso di markanan ya asina nos por evitá di violá derechinan di marka i

kore e rísiko di bai korte. Na Ofisina pa Propiedat Intelektual bo por

haña tur informashon tokante e área di derechi di marka i e otro

áreanan ku ta kai bou di propiedat intelektual.

Editá pa: Ofisina pa Propiedat Intelektual di Antia Hulandes

Berg Carmelweg 10ª

Telefòn: 465-7800

Email: [email protected]

Web: www.bureau-intellectual-property.an

pa registrá bo marka

pa protehá bo patènt

pa proba ku ta Bó kreashon

66

Page 7: Empresa Chiki Augustus 2010

77

New Cozis – e restorant ku e ta aplikáe konsepto di kuminda saludabel

New Cozis ta un esta-blesementu ku ta bende kuminda saludabel. E motibu dikon a skohe pa esei. Imelda Julia ta splika asin’aki. “Nos yunan di Kòrsou a hasi komementu pafó di kas un kustumber grandi ku a bira kasi parti di nos kultura. Esei riba su mes no ta malu, pero hopi biaha e kumindanan ei ta hopi vèt i tambe yen di kaloria. Esaki ta malu pa

nos salú i tambe malu pa salubridat públiko en ge-neral. Masha tempu nos no

tin masha kòntròl mas riba kiko nos ta kome. Nos ta haña un kuminda ‘bunita i

lihé’ presentá, pero nos no sa presis kon nan a prepar’é”.Imelda Julia ta sigui konta ku komementu for di òrdu a bira un di e malesanan prinsipal aworakí i Gregory i su mama Imelda ta haña ku hendenan tin derechi

di sa kiko nan ta kome den restorant. “Nos mester bira mas kritiko kiko nos ta kome i kiko nos ta duna nos yunan pa kome! Na New Cozis e kliente mes ta den kontròl” , segun Imelda Julia.

Konsepto únikoNew Cozis su konsepto ta úniko na Kòrsou. Teniendo na kuenta nan konsepto di kuminda saludabel, nan ta dun’é kontenido ku produk-tonan saludabel i fresku manera salada, karni i fruta. Ku e konsepto aki na mente, nan ta introdusí algu úniko pa komplemen-tá e parti di un restorant saludabel i esaki ta e ‘wok’. Ta trata aki di un konsepto di preparashon di kuminda ku no ta usa hopi vèt. Pues, un biaha mas manteniendo e karakterístika saludabel den e platonan.

CateringHopi ofisina i otro empresa a kuminsá pone pedido kaba pa kuminda na New Cozis, sea pa almuerso òf sena. Esaki un biaha mas ta proba ku e hende ke kome salú, pero ta e opor-tunidatnan no tabatin pa

por hasi esaki. A petishon di hopi kliente, na sèptèm-ber próksimo New Cozis lo kuminsá ademas ku desa-yuno tambe.

New CozisGosieweg 116

Telefon: 7369313

Na Kòrsou tin aktualmente masha hopi establesementu ku ta bende tur sorto di kuminda, manera restorant chines, krioyo, latino, árabe, internashonal etc. Sinembargo, awor tambe tin New Cozis ku ta un restorant ku e konsepto di kuminda realmente saludabel. Gregory

Begina i su mama Imelda Julia a pone kabes huntu i for di yanüari e aña aki na a kuminsá ku e restorant New Cozis na Gosieweg 116 (en frente di Eco-nomic Center).

Ora ta ménos kalor, por sinta tambe pafó riba un terasa chikí.

Na grandi ta propagandá unda e restorant ta na Gosieweg.

Señora Imelda Julia ku a lanta New Cozi’s ku su yu

hòmber.

Nobo ta ku ta kushiná tambe den wòk grandi.

Page 8: Empresa Chiki Augustus 2010

88

Dianan 11 pa 14 di novèmber awor

Heineken Regatta Curaçao ta sigui krese

E aña aki ta bira e di tres edishon di Heineken Regatta Curaçao. E biaha aki e organisashon por konta ku respaldo di su Royal Partners Curaçao Tourist Board, NIBanc, ENNIA, Banco di Caribe, UTS i CPA i e Gold Spon-sers Lot1038, Antraco, X-treme Marine Projects, Insel Air i Audi. Huntu ku e partner i spònsernan e organisashon lo sòru pa durante e wikènt di Heine-ken Regatta Curaçao, transformá bahia Santa Ana, Punda, Kleine Werf, Scharlookade i Villa Maria den un tereno grandi di entretenementu i dibertis-hon, ku entre otro aktivi-

dat akuátiko, músika bibu, artista internashonal, salida i final di kareda for di bahia di Santa Ana, un mapa di partisipante internashonal i e Heineken Regatta Vil-lage. E Heineken Regatta Curaçao 2010 ta e evento kaminda famianan komple-to por pasa dia.

Pa e aktividat aki, manera ya a bira un kustumber, ta spera gran kantidat di bishitante for di eksterior; no solamente pa partisipá, pero tambe fanátikonan di e deporte akuátiko ku e aña aki ta tuma lugá riba dianan 11 (apertura) 12, 13 i 14 di novèmber.

Durante di aña tin diferente evento deportivo ku ta hala atenshon riba nos isla, Kòrsou. Tuma Heineken Regatta Curaçao na novèmber tur aña, djis un siman despues di e kareda di baiskel di Amstel Curaçao Race. Esaki ta un aktividat ku ta trese no solamente zeildó internashonal na nos isla, pero tambe artista internashonal ku ta bin duna

presentashonnan na Kòrsou. E kareda di barku di bela den diferente kategoria ta konsentrá mas tantu riba e parti di mas bunita di nos isla, ku ta kosta kompleto, nos haf Santa Ana i e aktividatnan di artistanan internashonal na Kleine Werf.

Bista riba un di e

partisipantenan na e

Heineken Regatta

Curaçao di aña pasá:

hopi kolorido.

Page 9: Empresa Chiki Augustus 2010

Ta e empresario mester tene su bista habrí

Desaroyo den mundu di deporte ta kreaoportunidat pa mundu empresarial tambe

Un otro punto ku ta bin dilanti den paisnan ménos desaroyá ta ku deporte no ta inkluí tampoko den sistemanan di prepara-shon di hóbennan na skol. Sigur no den paisnan sub-desaroyá. I te na ora ku ta hasi algu, ta masha poko. Sin ke bai den diskushon ku si nos ta un pais pober, den desaroyo òf desaroyá – ni tampoko pa mustra dede riba niun hende òf instansia - nos ke mustra si ku serka nos ta opvio ku atenshon ku deporte tin di haña (i meresé) den maneho gubernamental i na skolnan ta hopi bou di e nivel ku e mester ta.

SelekshonnanEstudionan ta indiká un sírkulo visioso, komo resul-tado di e sub-desaroyo riba tereno di deporte, den kua ta nota ku pa motibu ku ta invertí asina poko den deporte, e potensial di nos hendenan pa desaroyá nan talentonan ta keda abou. Esei ta nifiká alabes ku masha poko prospekto por kontinuá desaroyá nan ta-lento atlétiko. Kuantu biaha nos ta puntra kiko a para di e muchanan ku a forma parti di nos selekshonnan di Little League, Junior League, Senior League etc. ku a hasi asina bon trabou na nivel mundial na edat asina hóben pa asina tantu aña? En bèrdat tin un dos asina ku a yega liga grandi mientrastantu i tin basta den e liganan mas abou na Merka (MLB farmclubs). Tambe tin hopi ku ta aktivo na Hulanda, pero mayoria di nan a keda Kòrsou. Nan por ta akti-vo kisas na nivel doble A lokal, ta hunga softball pa

dibertí, òf nan a stòp mes. Nos a kue baseball komo un ehèmpel hopi konosí, pero asina ei tin hopi otro ramo di deporte ku tin ménos atenshon ku base-ball i ku tambe tin talenton-an ku pa e motibunan ku nos a menshoná ariba no por sigui desaroyá i saka bon probecho di nan talen-tonan.

Spin-off di deporteUn otro punto ku estudio hasí riba tereno di deporte a trese hopi kla dilanti ta ku deporte por ta di un nifikashon asina grandi pa salú di hende; tantu físiko komo mental. Si bo kom-petensianan deportivo ta di un nivel haltu, nan ta atraé hende – pa kuminsá for di bo mes pais, pero si logra

un nivel haltu di kompeten-sia, nan por hasta atraé hende for di region i otro pais. Esaki di mes tin ‘spin off’ pa ekonomia komo ku e hendenan ku ta bini pa presensiá e kompetensia ta hasi uso di bo aero-puerto, ta hür un kamber di hotèl òf apartamento, ta hür outo, nan mester kome i bebe, lo sali pa konosé mas di bo pais, nan ta di-bertí, hasi kompra etc.Pa loke ta trata empre-sarionan tambe un desa-royo positivo di mundu di deporte por nifiká desa-royo positivo di mundu empresarial. Nos ta kòrda (pa kue e ehèmpel atrobe di baseball) kon ora a tene e kampeonato regional di Little League aña pasá aki na Kòrsou, kuantu interes

lokal i bishitante esaki a generá. Esaki pasobra nos tabatin no unu sino dos selekshon ta kompetí, di kua nos tabata sa ku kada un por a duna bataya na kualke selekshon di kualke parti di mundu. Den e kaso spesífiko aki ta nos selek-shonnan unu i dos a hunga kontra otro den final pa e promé i e di dos puesto di e kampeonato.

Para ketu un ratu i pensa kuantu ‘spin off’ tabatin rondó di un evento asina. For di hende pa drecha e vèlt komo hende ku fishi den man pa drecha instalashonnan di e sta-dion. Hende i empresa ku ta hür bùs pa transporte, taksi, empresa pa hür outo, etc. Medionan di komuni-

kashon manera televishon, radio, korant, fotógrafo, pero tambe e diseñadónan, e imprentanan, etc. Atkisi-shon i benta di propagan-da. Asina ei nos por sigui menshoná un lista largu te yega na e señoranan ku ta entregá pastechi na stadion, empresanan ku ta produsí limonada, djus i eis i ... dikon nò ... e señora-nan ku ta bende pinda, kos dushi di Kòrsou, bals, mangel etc. Nan tambe ta empresario i ta gana un sèn èkstra.

Bentaha di deportePa krea oportunidatnan ekonómiko atraves di tu-rismo di deporte, mester krea mas insentivo i posi-bilidat pa e atletanan por desaroyá nan talentonan. Mundu di deporte organ-isá i kompetitivo ta desa-royá, banda di habilidatnan komo deportista, tambe otro kualidatnan serka e ser humano. Esnan ku ta dirigente ta desaroyá ka-lidatnan di maneho. Nan ta sa kon manehá, kon delegá, kon anda ku dife-rente karakter i kultura, kon purba saka lo máksimo for di esnan supordiná na nan, etc. Esnan ku ta praktiká deporte ta siña e.o. kon koperá ku otro, kon traha huntu pa logra metanan, pa respetá otro, demostrá disiplina, ku por gana pero tambe pèrdè, kon ta saka lès for di kada situashon pa mehorá prestashon, kon ta atendé ku kompetensia etc .Finalmente kada esfuerso i sèn bon pensá ku nos hinka den deporte, sea ta di fondonan públiko òf privá – ta un bon invershon ku ta duna fruta positivo.

Investigashonnan ta indiká ku paisnan den desaroyo ta invertí masha poko den deporte komo ku deporte no tin un prioridat riba nan agènda i presupuesto nashonal. Pero esei ta konta meskos tambe

pa otro identidatnan ku por yuda desaroyá deporte. No ku na paisnan desaroyá deporte ta asina mas tantu haltu riba nan agènda, pero komo ku tin mas espasio finansiero den presupuestonan nashonal i privá, por bisa tòg ku aya deporte ta haña mas atenshon i fondonan.

99

Page 10: Empresa Chiki Augustus 2010

1010

Empresarionan ta e yunan lubidáSer empresario no ta algu ku tur hende tin komo don. Mayoria empresario tin pashon pa nan trabou i tin ideanan bon desaroyá pa loke ta trata ku e direkshon ku nan ke bai i metanan ku nan ke logra. Tur ta kore ku riesgonan riba averahe i mayoria biah’ ta traha hopi duru. Nan entrada ta ménos sigur si kompar’é ku entrada di direktornan ku ta akshonista mayoritario i trahadónan. Tin hopi luna ku nan no ta haña un bunita salario (i tin luna ku nan no tin salario mes).

Banda di esei mester menshoná ku e sek-tor di empresanan mediano i chikí ta un fuente importante pa kuponan di trabou. Si empresarionan tin konfiansa den eko-nomia, esaki ta tradusí su mes den inver-shonnan èkstra ku na su turno ta nifiká kresementu sanu di ekonomia. Lástimam-ente no ta duna e empresario balor pa e puntonan ariba menshoná i si ta hasié mes ta masha poko. Mas fuerte ainda, e empresario ta ser perhudiká si nos tuma na kuenta e areglonan ku tin pa nan ora ku nan bira grandi i mester stòp di traha. Na Kòrsou tin 7344 empresa registrá

komo ‘eenmanszaak’, ‘Vennootschap onder Firma’ òf ‘Commanditaire Ven-nootschap’ (fuente: Statistical Yearbook Netherlands Antilles 2009). E grupo di trahadó na Kòrsou ta konsistí di 56535 persona (Fuente: Statistical Yearbook Netherlands Antilles 2009). Den kaso ku nos asumí ku kada empresa (Een-manszaak, Vennootschap onder Firma òf Commanditaire Vennootschap) tin un minimo di un trahadó den servisio esaki ta nifiká 15% di e totalidat di hende ku ta traha na Kòrsou ku ta nan mes ta re-sponsabel pa nan areglo di penshun sin ku tin un insentivo fiskal (belasten) atrak-tivo pa esaki.

Ta laga e empresario (chikí) kompleta-mente pa su kuenta ora ta trata di are-glo di penshun. Propietario di un NV òf BV por dedusí su prima di penshun kom-pletu for di ganashi tanten ku e areglo, for di un punto di bista di impuesto, ta aseptabel; pues tanten ku e penshun no ta fuera di proporshon na punto di bista di servisio di impuesto. Servisio di im-puesto ta husga si un areglo di penshun

ta muchu haltu òf nò. Si na haña ku esei no ta e kaso por dedusí primanan di pen-shun for di ganashi di impuesto. Hasta si e prima por ehèmpel ta suma 10.000 florin pa aña. Asina bo por hañá bo ku un situashon den kua leinan di penshun ta trata un empresario i un direktor ak-shonista mayoritario, ku tin e mesun en-trada, kompletamente diferente.

E direktor akshonista mayoritario por dedusí p.e. 10.000 florin di su impuesto riba ganashi miéntras ku empresario por dedusí un máksimo di 1000 florin pa aña. Abo por rei ken ta esun ku ta ben-efisiá di e lei di impuesto aki.

Tin diferente método ku empresarionan por atendé ku e situashon deskribí aki ‘riba. Bo ke sa mas tokante di e posibili-datnan aki manda un E-mail [email protected].

Curaçao North Sea Jazz Festival - 3 i 4 di sèptèmber

Evento farandulero ku lo atraé hende lokal, pero tambe bishitante di afóSigur lo tin konsierto di jazz den su diferente for-manan, pero e evento aki ta brinda tambe músika relatá na jazz, manera blues, soul, pop, salsa, gospel, rock, etc. Hus-tamente e kombinashon musikal aki ta hasi’é asina interesante ku e lo atraé no únikamente un públiko grandi di hende lokal, pero tambe di hende di afó: for di Merka, Hulanda, Sürnam, Venezuela, Colombia, Aruba, Boneiru i sobrá área di Karibe.Tur esei lo tin mesora un bunita spin-off pa vários empresa lokal – di hotèl, restorant, hürmentu di outo, kompania di avia-shon, pakus, catering, kompania di lus i zonidu, empresa di seguridat te na empresa ku ta bende disko kompakto i DVD di músika. Ademas, e even-to aki ta pone nòmber di

Kòrsou riba mapa komo sentro di evento musikal di kalidat – loke por ge- nerá mas aktividat komer-sial den futuro tambe!

Kasi pa bo konkluí ku esun ku ainda no sa ku na

kuminsamentu di sèptèm-ber awor tin Curaçao North Sea Jazz Festival, mester ta fuera di notisia i no ta sali for di su eskondita. Ta na hopi forma i lugá ta poniendo atenshon na e magno evento aki ku tin pendiente. Na aeropuerto Hato – tantu den e sala di salida komo esun di yega-da – na un forma basta enfátiko ta hala atenshon riba e evento i e diferente artistanan grandi ku ta bin presentá. Na diferente sitio tin banner chikitu kant’i kaminda pa mustra riba e evento ku tin na kaminda i pa kua ta invitá tur hende pa asistí. Esnan ku tabata di biahe mester a ripará ku den e revistanan inter-no (inflight magazines) di

mayoria kompania di avi-ashon ku ta bula riba Kòr-sou por a nota aviso di página kompleto dediká na e festival aki.CTB i CHATA ta masha kontentu ku a logra yega na un akuerdo ku e orga-nisadó mayó MOJO Con-certs di Hulanda ku ya tin 35 aña ta organisá e even-to North Sea Jazz Festival (30 aña largu na Den Haag i último 5 aña na Rotter-dam). E ta duna mas realse na e esfuersonan pa duna kontenido na e fenómeno di event tourism – turismo ku ta basá riba evento ku ta sufisiente interesante pa hende bula bin presensiá esaki. Loke por ofresé e turistanan ta pa den dia nan drumi na playa, hasi

kompra den nos sentro di siudat òf hasi un di e tan-tisimo ekskurshonnan ku por hasi pa siña konosé riba diferente aspekto di nos isla. Anto anochi nan ta gosa di e músika na e Curaçao North Sea Jazz Festival. Di mes manera CTB ta sostené otro evento

E elenko di artista i nan orarioE artistanan ku ta bini Kòrsou pa e promé Curaçao North Sea Jazz Festival i e eventonan promé ku esei ta, lo siguiente.

Riba djaluna di 30 di ougùstùsNa Awasá, for di 9 or di anochi, grátis.

Alberto Barros, di Colombia, salsa – for di 9 or un konsierto grátis na Awasá.

Riba djarason dia 1 di sèptèmberNa Mambo Beach, for di 9 or di anochi, 25 florin pa entradaCandy Dulfer, di Hulanda, jazz/funk.

Riba djaweps dia 2 di sèptèmberNa Landhuis Brakkepunt Mei-Mei, for di 9 or di anochi, 45 florin pa entradaDavid Sánchez, di Puerto Rico/New York, latin jazz.

Riba djabièrnè dia 3 di sèptèmberNa e área den i pafó di World Trade Center na Parasa, for di mitar di 8, entrada $165.

Sierra Maestra, di Cuba, salsa/jazz – 7:30-8:30 or, Celia Stage;George Benson, di Merka, jazz – 7:45-8:45 or, Sam Cooke Stage;(La) India, di Puerto Rico/New York, salsa – 08:15-9:15 or Sir Duke Stage;Michael Camilo, di Repúblika Dominikano, latin jazz – 9:15-10:15 or, Celia StageLuis Enrique, di Nicaragua, salsa – 9:45- 10:45 or, Sam Cooke Stage;Raul Midón, di New York, soul/funk/latin, 10-11 or, Sir Duke Stage;Randal Corsen, di Kòrsou, latin jazz – 11:15-0:15 or, Celia Stage;Tumbao, di Kòrsou, latin jazz/salsa – 11:30-0:30 or, Sir Duke Stage;Lionel Richie, di Merka, pop/soul – mei anochi pa 1 or, Sam Cooke Stage;

Riba djasabra dia 4 di sèptèmberNa e área den i pafó di World Trade Center na Parasa, for di mitar di 8, entrada $165.

Natalie Cole, di Merka, pop/soul – 7:30-8:30 or, Celia Stage;Sergio Mendes, di Brazil, jazz, 7:45-8:45 or, Sam Cooke Stage;Mulato, di Kòrsou, latin jazz – 8-9 or, Sir Duke Stage;Roy Hargrove, di Merka, jazz/funk, 09:15-10:15 or, Celia Stage;John Legend, di Merka, R&B/pop – 9:45-10:45 or Sam Cooke Stage;Grupo Fantasma, for Texas, Merka: salsa – 10-11 or Sir Duke Stage;Richard Bona, di Kamerun, world music/jazz – 11:15-0:15 or, Celia Stage;Giovanca, di Kòrsou/Hulanda, pop – 11:45-0:45 or, Sir Duke Stage;Simply Red, di Inglatera, pop – 12-1 or, Sam Cooke Stage.

Bo no tin mester di ta un amante di jazz pa bai e promé edishon di Curaçao North Sea Jazz Festival dianan 3 i 4 di sèptèmber awor.

Giovanca

Randal Corsen

Tumbao

Page 11: Empresa Chiki Augustus 2010

ku ta atraé hende i ta pro-mové Kòrsou su reputa-shon komo destinashon pa fakansi, yen di aktividat i kultura. Pa algun aña kaba tin e Heineken Curaçao Regatta (ku barku di bela di tur tamaño), e kareda di baiskel Amstel Curaçao Race, e festival di buseo na mei i e festival kulinario di ougùstùs pa novèmber i e siman di turismo i kultura di Kòrsou na sèptèmber.

E mihó kontaktonanE inisiativa pa e evento di e festival musikal aki na Hulanda tabata di e ofisina di Paul Acket ku tabata saka publikashonnan musikal (manera Muziek Express, Popfoto i otronan). Pero ora ku esaki a menasá di stanka pa motibu di falta di fondo i sufisiente konose-mentu di organisashon di evento i konsierto grandi, MOJO Concerts a kai aden i a skapa a bunita inisiativa aki. E evento na Hulanda a krese te bira un di e fes-tivalnan mas renombrá na mundu. E no ta esun mas bieu – esei ta un na Oustra-lia ku tin mas ku 60 aña ta bai ketu bai. Sinembargo, tur aña e evento na Rotter-dam ta atraé grupo grandi di strañero ku ta kombiná nan fakansi na Hulanda ku asistí na e evento di tres dia den Ahoy. Artistanan ta kasi roga pa nan tambe por forma parti di e elenko pa presentá durante e tres dianan (djabièrnè, djasa-bra i djadumingu) riba un di e 15 tarimanan ku a hinka den otro ku konsierto kasi sin interupshon di atardi te den oranan di mardugá. Komo homenahe na Paul Acket MOJO Concerts tin e Paul Acket Special Appre-ciation Award – durante e

festival na Rotterdam na yüli último e distinshon aki a bai pa e produktor Meri-kano Quincy Jones. E kon-sierto pa klousurá e festival tabata na enkargo di Stevie Wonder. Tur esaki ta de-mostrá ku MOJO Concerts

no ta kualke organisashon, pero un ku influensia i e mihó kontaktonan den sírkulo musikal mundial.

PartnernanDurante kasi 20 aña Kòr-sou a kuminsá traha un

nòmber kaba komo sitio pa eventonan di jazz, anke e organisadónan no a logra atraé grupo grandi di eks-terior. Tòg ta artistanan

1111

SAVESAVESAVE

60 min

Minutes EXTRAMinutes

TOTALMinutes

SMS MonthlyPlan

120 min

240 min

420 min

660 min

1200 min

60

120

240

420

660

1200

25 SMS

50 SMS

75 SMS

75 SMS

100 SMS

100 SMS

Naf. 30,-

Naf. 50,-

Naf. 85,-

Naf. 130.-

Naf. 200,-

Naf. 360,- minutes

minutes

minutes

minutes

minutes

minutes120

240

480

840

1320

2400 minutes

minutes

minutes

minutes

minutes

minutes

NEW Digicelwith the

Postpaid PlansMinutesMinutes

NEW Digicel Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid Plans Postpaid PlansMinutesMinutesMinutesMinutesMinutes

60 min60 min

120 min

Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-Naf. 360,-

Curaçao North Sea Jazz Festival - 3 i 4 di sèptèmber

Evento farandulero ku lo atraé hende lokal, pero tambe bishitante di afó

E elenko di artista i nan orarioE artistanan ku ta bini Kòrsou pa e promé Curaçao North Sea Jazz Festival i e eventonan promé ku esei ta, lo siguiente.

Riba djaluna di 30 di ougùstùsNa Awasá, for di 9 or di anochi, grátis.

Alberto Barros, di Colombia, salsa – for di 9 or un konsierto grátis na Awasá.

Riba djarason dia 1 di sèptèmberNa Mambo Beach, for di 9 or di anochi, 25 florin pa entradaCandy Dulfer, di Hulanda, jazz/funk.

Riba djaweps dia 2 di sèptèmberNa Landhuis Brakkepunt Mei-Mei, for di 9 or di anochi, 45 florin pa entradaDavid Sánchez, di Puerto Rico/New York, latin jazz.

Riba djabièrnè dia 3 di sèptèmberNa e área den i pafó di World Trade Center na Parasa, for di mitar di 8, entrada $165.

Sierra Maestra, di Cuba, salsa/jazz – 7:30-8:30 or, Celia Stage;George Benson, di Merka, jazz – 7:45-8:45 or, Sam Cooke Stage;(La) India, di Puerto Rico/New York, salsa – 08:15-9:15 or Sir Duke Stage;Michael Camilo, di Repúblika Dominikano, latin jazz – 9:15-10:15 or, Celia StageLuis Enrique, di Nicaragua, salsa – 9:45- 10:45 or, Sam Cooke Stage;Raul Midón, di New York, soul/funk/latin, 10-11 or, Sir Duke Stage;Randal Corsen, di Kòrsou, latin jazz – 11:15-0:15 or, Celia Stage;Tumbao, di Kòrsou, latin jazz/salsa – 11:30-0:30 or, Sir Duke Stage;Lionel Richie, di Merka, pop/soul – mei anochi pa 1 or, Sam Cooke Stage;

Riba djasabra dia 4 di sèptèmberNa e área den i pafó di World Trade Center na Parasa, for di mitar di 8, entrada $165.

Natalie Cole, di Merka, pop/soul – 7:30-8:30 or, Celia Stage;Sergio Mendes, di Brazil, jazz, 7:45-8:45 or, Sam Cooke Stage;Mulato, di Kòrsou, latin jazz – 8-9 or, Sir Duke Stage;Roy Hargrove, di Merka, jazz/funk, 09:15-10:15 or, Celia Stage;John Legend, di Merka, R&B/pop – 9:45-10:45 or Sam Cooke Stage;Grupo Fantasma, for Texas, Merka: salsa – 10-11 or Sir Duke Stage;Richard Bona, di Kamerun, world music/jazz – 11:15-0:15 or, Celia Stage;Giovanca, di Kòrsou/Hulanda, pop – 11:45-0:45 or, Sir Duke Stage;Simply Red, di Inglatera, pop – 12-1 or, Sam Cooke Stage.

George BensonLuis Enrique

Tumbao

página 12 >>>>

Page 12: Empresa Chiki Augustus 2010

1212

Programa Informativo pa EmpresarioDen e artíkulo anterior nos a enfoká riba e di dos ganador di e EFEX Invention Kòntèst ku ta e hóben Jonathan Corsen. Den e artíkulo aki nos lo pone atenshon riba un proyekto nobo ku yama B2B.

B2B ta e abreviashon pa Business2Business. Den e programa di Business2Business nos kámara ta tuma un bista den un negoshi di un empresario eksistente i ekspertonan invitá ta haña chèns di duna tep i konseho na un empresario riba diferente tereno empresarial. Pa medio di e programá aki empresarionan ta haña e oportunidat di konta kon nan a bin riba e idea pa kuminsá ku nan propio negoshi i kiko ta e difikultatnan ku nan a enkontrá i kon tòg nan a logra éksito.

E meta di Business2Business ta pa suminis-trá nos empresanan chikí i mediano ku kon-seho i guia pa asina aportá na kontinuidat di nan negoshi. B2B ta un manera inovativo pa enrikesé konosementu di nos komersiantenan i asina halsa e nivel di maneho. Kuminsando for di fin di sèptèmber awor lo transmití B2B na kanal 8 i 9 di TeleCuraçao i tambe na e kanal RTV-7 ku ta transmití pa Hulanda.Den kada episodio di B2B kuater eksperto

versá riba diferente área di maneho lo kon-sehá diferente empresario eksistente i duna nan algun tep ku e empresario por apliká pa mehorá funshonamentu di su empresa.Tópikonan ku lo bin dilanti den e programa aki ta: Finansa, Rekurso Humano, Teknologia, Aspekto legal, Merkadeo & Benta.

Ruta Empresarial Kiko ta Ruta Empresarial? Komo (futuro) empresario, hopi informashon lo bini den bo direkshon. Pa evitá ku bo ta bai pèrdè òf ku lo konfundí bo den tur e informashon ku bo ta haña, e ruta empresarial aki ta ofresé bo un sosten pa asina bo keda fiha riba e informashon ku ta realmente nesesario. Den un di e episodio-nan di Business2Business nos ta bai sigui un (futuro) empresario den e pasonan di Ruta Empresarial. Ehèmpel di tópikonan ku lo trata den e episo-dio aki ta: 1. Inskripshon na Kámara di Komèrsio2. Registrashon na S.V.B 3. Habri un kuenta bankario 4. Inskribí na Departamentu di Labor (Dienst

Arbeidszorg, DAZ) 5. Petishon di Pèrmit 6. Plan di Negoshi7. Desishon pa un Forma Hurídiko8. Inskripshon na Inspectie der Belasting9. Atministrashon 10. Supsidio i posibilidatnan fiskal11. Alokashon di rekursonan finansiero

Kalidat di empleadoUn empresario ku tin ku dirigí su empleadonan i duna servisio na su klientenan ta desaroyá

diferente abilidat pa por ta un empresario eksi-toso. Algun tep i konseho di ekspertonan riba e área di maneho di personal ku lo paresé den B2B ta:1. Distinguí bo mes for di kompetensha2. Krea i mantené negoshi 3. Proyektá un imágen positivo4. Proyektá seguridat i outoridat i krea team-

work.

Freshlab inc.ta hasi e produkshon di Busi-ness2Business. Freshlab inc. ta un kompa-nia di produkshon lokal ku ta para pa kalidat haltu i profeshonalismo. Nan ta spesialisá den produkshon di spòt, programa, diseño gráfiko i website.Pa mas informashon tuma kontakto ku: Thessa Fleming, Kaya Merida 137, telefon 522-1908 i website www.freshlabinc.com.

Te aki e relato di Business2Business. Den e siguiente edishon nos lo sigui elaborá riba e ekspertonan ku lo ta presente den e promé episodio di Business2Business i tambe nos lo amplia riba nos spònsernan ku ta hasi e pro-grama aki posibel.Kòrda siguí e desaroyonan ku hopi atenshon den medio di komunikashon i tambe via face-book. Pa mas informashon i partisipashon den Business2Business por tuma kontakto direkta-mente ku señor Angelo Ludowika na:

InnovatieCentrum CuraçaoTel. 737-1360

Faks 737-1491Email: [email protected]

Industriepark Brievengat F-1P.O. Box 4267

di renombre a logra atraé den kurso di e añanan, pero e evento mes no a krese te bira un atrakshon rekonosé internashonal. Skarsedat di fondo i e echo ku e organisashon tabata sostené kompletamente riba voluntario so, a pone ku tabata difísil pa bula e barera aki. P’esei tabata un alivio grandi ora MOJO Concerts – ku a purba e fórmula aki na Rusia i na Sur Afrika sin e efekto deseá – atraves di e doño Frank Doest di e orga-nisashon di biahe Does

Travel & Cadushi Tours a drenta den kontakto ku gerensia di CTB na Pie-termaai pa wak si por pone un edishon lokal di nan North Sea Jazz Festival na Kòrsou. Aki MOJO bou di maneho di Jan Willem Luycken a topa un part-ner den e fundashon Bon Intenshon enkabesá pa e empresario lokal Gregory Elias.

Huntu nan a pone nan skouru bou di e proyekto mionario aki. MOJO i Fun-dashon Bon Intenshon tin un entendimentu pa orga-nisá tres edishon di e festi-val aki pa despues evaluá si i kon ta sigui.

Curaçao North Sea Jazz Festival - 3 i 4 di sèptèmber

Evento farandulero ku lo atraé hendelokal, pero tambe bishitante di afó

<<<< página 11

Simply Red

Page 13: Empresa Chiki Augustus 2010

E aña aki e Amstel Cura-çao Race ta tuma lugá riba djasabra dia 6 di novèm-ber. Esaki ta bira e di 9 biaha ku ta organisá e kareda di baiskel aki na Kòrsou. Tantu su kuminsa-mentu komo su kabamentu lo ta na Lions Dive Hotel

na Bapor Kibrá. E aña aki e lo bira ainda mas grandi i por bisa ku ya tin hotèl ku ta yen pa e luna ei rela- shoná ku e kareda aki. Esei ta konta en todo kaso pa Lions Dive Hotel ku ta e akomodashon di kustum-ber pa tur e koredónan di baiskel di eksterior ku ta bin pa tuma parti na e kareda di Amstel. Nan ta mira e kareda na Kòrsou komo un bon evento ku ta marka finalisashon di e aña deportivo. Na kumin-samentu di e siguiente aña e kalendario di kareda ta kuminsá atrobe i lo kaba atrobe na Kòrsou.

Direktor di e proyekto aki Leo van Vliet ta orguyoso di e proyekto. E kareda na Kòrsou a sera konven-io dos koredó di baiskel di renombre. Ta trata di Alberto Contador i Andy Schleck koredónan mun-dial ku a haña atenshon i

ku a resultá respektiva-mente number i 1 number 2 den e kareda prinsipal na mundu, Tour de France. Koredónan di Kòrsou ku tabata trein na Hulanda a haña basta atenshon di NOS televishon. Ta trata di Jendelo Paula i Alistair Monte ku tabata bou di guia di Leo van Vliet.

Ta atraves di e kareda di aña pasá na Kòrsou e dos hóbennan ei a kapa atenshon i a invitá nan pa ta presente na e salida di Tour de France, ku na yüli último tabata na Rot-terdam. E hóben Paula ta esun ku nan ta keda mira komo un di e koredónan di baiskel grandi na Kòrsou ku bon perspektiva.

Koredónan internashonal

Otro koredónan di baiskel renombrá ku por men-shoná ku lo bin Kòrsou na

novèmber awor ta Robert Gesink i su kolega Terpsta. Di e forma aki por mira kon un deporte, den e kaso aki kareda di baiskel, ta sòru pa e parti di entrada di tu- rista pa nos isla tambe. Leo van Vliet ta purba haña

mas tantu turista posibel pa e evento aki i den e kuadro aki e ta den kon-takto estrecho ku ofisina di turismo CTB. Ta spera ku e aña aki lo tin alre-dedor di mil persona ku ta bini Kòrsou spesialmente

pa e evento aki. Meskos ta spera ku ta kibra e rekòrt di partisipashon ku na 2009 tabata 240. Ta antisipá ku e aña aki lo surpasá e kantidat aki. Ya kaba tin petishonnan for di Merka, Oustralia, Spaña, Hulanda i Bèlgika pa partisipá na Amstel Curaçao Race di 2011. E evento aki ta generá mas aktividat, tambe pa e klupnan lokal di kore-mentu di baiskel i e dife-rente negoshinan ku ta bende baiskel i atributo pa e deporte aki.

1313

Ganadornan di Tour de France tambe ta presente

Amstel Curaçao Race ta bira grandi atrobe

Si tin un deporte na Kòrsou ku sigur ta halando basta atenshon i durante di añanan a krese barbaramente ta korementu di baiskel den tur sentido, sea pa plaser, pa kareda chikí òf tambe kareda

grandi. Hustamente esaki a hasi e Amstel Curaçao Race asina grandi i ku e aña aki e evento deportivo aki ta primintí di bira ainda mas grandi – inkluso un grupo grandi di bishitante di afó.

Pará na Lions Dive Hotel, e organisadó Leo van Vliet (na man drechi) di Amstel Curaçao Race huntu ku direktor di

Lions Dive Hotel Will Vogels.

Page 14: Empresa Chiki Augustus 2010

1414

Haitham Metry Gerente General di A2 to Z Sports Elements:

No usa e palabra vitaminasino suplemento nutritivo

Suplemento por duna bo e kurpa ku bo ta

deseá

Segun Metry, ora nos kome, nos no por midi kuantu kaloria, proteina, karbohidrato, vitamina, vèt, suku etc nos ta tuma ku kada plato. “Ora bo ta tuma un suplemento, bo por lesa riba e etikèt presis kuantu di kiko bo ta tuma. Kada kurpa tin un nesesidat dife-rente, dependiendo di e volúmen di e kurpa i unda e persona ke yega ku su kurpa. Tin hende ta bai gym pa bira mas grandi na tamaño muskular, otro ke baha di peso i tin ku ke djis keda den shape i man-tené un bon kondishon”, asina señor Metry a konta. “Tin deporte kaminda bo mester ta fuerte pero no pisá. Si e atleta Churandy Martina tabata muskuloso, esei lo strob’é di kore lihé, pero e mester tin su músku-lonan sano i fuerte si. Mi mester bisa ku no mester remplasá kuminda komple-tamente pa suplemento so. Suplemento nutritivo ta pa haña balor nutritivo adis-honal. Ta solamente de bes en kuando, ora no tin chèns pa kome na e ora di kome òf pa motibu di malesa, nos ta remplasá un kuminda pa suplemen-to. Pero mester bai bèk na kuminda semper. Ta reko-mendabel pa kome salú i no di mas”, segun señor Metry.

Deporte i nutrishonOra un hende ta hasi deporte pisá, p.e. body-building, su kurpa mester di mas nutrishon ku e ta haña den un kuminda nor-mal. Señor Metry a splika ku den esaki mester tene kuenta kiko ta kome I e unidat di e kuminda. “Un bodybuilder lo mester kome 6 òf mas pia di galiña den su plato – dependé e peso muskular di su kurpa – pa e por haña e proteina nesesario. Esaki ta trese kuné strès riba su stoma i e ta haña barika grandi.

E ora ei e ta kome 4 pia di galiña i despues di 2 òf 3 ora e ta tuma un shake di proteina. Un shake ku ta kuadra ku e balornan nutritivo ku e atleta ei mes-ter. Mester wak si e tin mester di un shake haltu na proteina, kaloria i kar-bohydrato – esei ta den e tempu ku bo ta train pa bira mas grandi/muskuloso – òf si tin mester di un shake ku ménos kaloria i karbohydrato pa tempu di seka pa bai kompeten-sha”, segun señor Metry.

E múskulo mester haña proteina kada 2 - 3 ora. Pues, e ora ei bo ta kome

3 kuminda i tuma 3 shake di proteina pa dia. Mes-ter tuma kada shake dirèkt despues di training, paso-bra e ora ei bo músku-lo mester di su proteina. Proteina ta kuminda pa bo múskulo. “Múskulo ta

weefsel di proteina. Tin 3 sorto di proteina: ‘eggwhite protein’, ‘casein protein’ i ‘whey protein’. Whey protein ta esun mas usá, komo ku bo músku-lo ta apsorb’é mas lihé, segun señor Metry.

Balor di ‘Amino Acids’

Pa nos tené simpel: Amino Acids ta yuda pa e músku-lo apsorbá e proteina mihó i tambe ta yuda pa e múskulo no pèrdè pro-teina. “E proseso kamin-da e múskulo ta apsorbá proteina yama anabóliko i e proseso kaminda e múskulo ta pèrdè proteina yama katabóliko”. Den bodybuilding mester evitá e proseso katabóliko.

Suplemento

nutritivo ‘Creatina’Bo kurpa mes ta produsí kreatina, pero masha tiki. “Antes bodybuildernan tabata kome karni kurú. Nan tabata haña mas forsa i tabata bira grandi mas lihé. Pero huntu ku e karni kurú tambe nan tabata haña víres den nan kurpa. Sientífikonan a bin saka afó ku e karni kurú tin hopi kreatina. Pues, awor bo ta haña kreatina den bòter i sin víres. Bo por sa tambe kuantu gram bo ta tuma”, asina señor Metry a amplia.

Tur kos ta keda den

bo propio man“Usando bo suplemen-tonan nutritivo, un dieta adekuá kombiná ku deporte, bo kurpa ta reku-perá, fortifiká i krese mihó i mas lihé. Ademas, pa kos-toso ku e suplementonan aki ta parse, nan ta sali ainda mas barata ku si bo mester kome 6 òf 7 bia pa dia”, segun señor Metry. Pa kada tipo di kurpa i meta ku e persona tin, e por haña un kombinashon di suplemento nutritivo. Señor Metry a bisa final-mente ku A2Z Nutrition Center ta e úniko negoshi na Kòrsou ku tin konose-mentu amplio riba e tereno di suplemento nutritivo.

A2Z Sports and Supplements

Haitham MetryTelefon: 560-9492

E-mail: [email protected]

Señor Haitham Metry ta kere ku mester tin un bon splikashon riba e palabranan vitamina i suplemento. “Na promé lugá mi mester aklará ku e produktonan no yama vitamina, sino

suplemento nutritivo. Vitamina ta loke nos konosé den forma di vitamina A, B, B6, B12, C, D, E, K etc. Kada un tin su funshon. Vitamina C p.e. ta bon pa resistensha i tambe ta un bon sosten pa sierto otro vitamina. Vitamina tambe ta kai bou di suplemento nutritivo. Manera e palabra mes ta bisa suplemento. Pues, e ta suplementá e loke bo ta haña den bo kuminda (nutrishon)”, asina señor Metry a splika.

Ku bodybuilder dilanti e doño riba un motosaikel.

Señor Haitham Metry ku su dos yunan: proteina ta importante pa sierto tipo di

deporte.

Page 15: Empresa Chiki Augustus 2010

1515

Den mundu di deporte tin chèns pa negoshiInfluensia di radio i televishon riba

deporteKu tempu hendenan envolví de deporte a kuminsá bira mas kreativo aplikando otro fuentenan pa generá mas entrada. Sigur ku inklushon di transmishonnan di even-tonan deportivo, promé via radio i despues via tele-vishon, a duna un dimen-shon kompletamente nobo na deporte en general i e aspekto di deporte komo negoshi. Prinsipalmente empresanan di televishon pokopoko pero sigur a bin ta kompetí ku otro pa risibí derechinan di transmishon pagando sumanan grandi. Pa e empresanan di telev-ishon por paga derechi na organisadó, kubri gastu operashonal i alabes hasi ganashi, empresanan di televishon ta bende espa-sio ku otro empresanan ku ke hasi propaganda pa nan negoshi,servisio i/òf produktonan.

Baseball i futbòl komo negoshi

E partinan di mundu mas prominente den hasi negoshi rondó di deporte sin lugá pa duda ta Está-dos Unídos i Europa. Ta hopi konosí ku e asina yamá soccer (futbòl ku na Europa, Sentro i Sur Améri-ka i Afrika ta e deporte prin-sipal) no a krese na Está-dos Unídos manera Base-ball, pasobra e fasilidat ku un partido di baseball ta brinda entre inning pa hasi propaganda ta muchu mas atraktivo ku futbòl komo ku ta durante un partido di fut-bòl ta un ‘break’ so tin, half time, i pa kolmo despues 45 di aktividat kontinuo riba tereno. Esaki djis pa ilustrá e importansia ku televishon tin, i lo sigui tin, riba e aspe-kto di negoshi den deporte.

Negoshi den Weganan Olímpiko

Organisadónan di Wega-nan Olímpiko, ku huntu ku kampionato mundial di futbòl ta e dos eventonan ku ta akapará un atenshon mas grandi na mundu, a purba pa masha hopi aña pa ten’é e kompetensia aki mas distansiá posibel di negoshi. Punto ta sinem-bargo ku mas e evento a krese, mas invershon di sèn e ta eksigí. Esei a pone ku e paisnan organisadó

tur tabata keda ku debenan astronómiko ora ku e wega-nan terminá serka nan. Esei a keda asina te ora ku Estádos Unídos a haña sede i a kuminsá apliká nan maneho di negoshi den deporte den e Wega-nan Olímpiko serka nan. Tabata e promé biaha ku entradanan generá pa e diferente fuentenan ku nan a apliká a pone ku por a kubri gastu, te hasta hasi ganashi.

Deporte na Kòrsou Mundu di deporte konosé e aspekto di negoshi no solamente den eventonan magno, manera olimpiada i mundial di futbòl, i ramo-nan di deporte popular manera futbòl i baseball, pero tambe den hopi otro aspekto i ramo di deporte. Si nos kue nos isla komo punto di salida mester ta konsiente ku e ta un teri-

torio chikí ku no tin hopi habitante tampoko. Pues, lo no por kompar’é ku e pais i kontinentenan ku nos a menshoná aki ‘riba. No opstante esei nos ta kere ku empresario ku vishon, kreatividat, un bon plan negoshi i perseveransia (meskos ku ta konta pa otro ramonan di negoshi) por inisiá un negoshi ku tin di haber ku deporte. Sigur si tene na kuenta ku tin hopi motivashon pa hende move mas i kome mas salú. Ta notabel ku empre-sanan a kuminsá hinka nan skouder bou di eventon-an deportivo i ta yuda ku nan aporte na e aspekto di konsientisashon. Mes notabel ta ku esnan ku tin un vishon, bon plan, i a perserverá te logra éksito ku eventonan deportivo riba nos isla tambe. Nos por menshoná por ehèmpel ‘Ride for the Roses’ ku a

kuminsá chikí pero a krese i ta generá un entrada res-petabel. Sin pèrdè for di bista ku entrada generá ta pa invertí den proyektonan di bon kousa. E ophetivo no ta unu komersial pero nos ta menshon’é pa ilustrá ku e organisadónan taba-tin un vishon, bon plan i a perseverá den nan intento pa e evento bira grandi. Meskos nos a mira tambe kon por ehèmpel Fatum Loop ku a krese di algun shen hende pa un evento di riba mil hende awendia. Tin mas ehèmpel.

Turismo – deporte - negoshi

Tambe nos ke mustra riba e aspektonan turismo – deporte - negoshi. E indus-tria di turismo ta un pilá sumamente importante di nos ekonomia i ta den un desaroyo konstante. Ta notabel kon ántes un

tu-rista tabata bishitá nos pais prinsipalmente pa hasi kompra den siudat i drumi relahá na playa, e turista di hoy en dia ta buska for-manan pa ta mas aktivo durante su vakashon i/òf biahe di negoshi. Hopi empresario na Kòrsou a lanta negoshinan ku ta ofresé pa hasi gira na pia den nos siudat i tambe den naturalesa, otronan ta hür baiskel, otronan ku ta ofresé kareda riba kabai, otronan ku ta ofresé kayak-ing (sea pa hür òf den un tour ku guia). Kasi tur hotèl a krea áreanan di gym, pero tambe ta ofresé aktivi-datnan pa move kurpa den áreanan no kubrí. Hotèlnan na Kòrsou alabes ya pa basta tempu ta ofresé fasi-lidatnan pa praktiká tènis i awor gòlf.

Deporte akuátikoKonsiderando ku nos ta un pais rondoná ku awa tin hopi espasio pa pensa riba formanan di negoshi rela-shoná ku deporte akuátiko. Si nos kue komo ehèm-pel buseo, ku ta un ramo ku tin hopi interes serka nos bishitantenan. Nos ta nota ku gran mayoria di e negoshinan spesialisá den e ramo di deporte aki ta den man di hendenan ku a bin for di estranheria pa bin establesé nan mes aki ku un negoshi pa ofresé servi-sio i produktonan den ramo di buseo. Nos hendenan mes no a hasi mashá riba e tereno aki pero e oportuni-datnan tabat’ei i lo sigui t’ei. Aworakí nos a tuma e sek-tor di turismo komo un área for di kua por gen-erá negoshi for di deporte, pero si sinta pensa i usa kreatividat por pensa riba formanan di hasi negoshi den deporte dirigí riba nos merkado lokal tambe. Mas i mas ta nota ku e hende lokal ta bira konsiente ku e mester move mas i nos lo rekomendá ku tin afekshon pa deporte i ku ke kuminsá un negoshi ku tin di haber ku deporte pa pensa un bon plan i ehekutá esaki. Meskos ku hopi negoshi e ta eksigí invershon, lo e tin su tempunan difísil ku mester pasa aden, pero ku un dósis di positivismo, perseveransia i bon mane-ho empresarial mester por logra gana un klientela ku lo hasi e soño un éksito.

Den mundu di deporte e aspekto di negoshi tambe ta hunga un ròl grandi. No di aworakí pero ya pa siglonan largu. Awendia e aspekto di negoshi den deporte ta bin mas kla dilanti, pero

e ta algu ku semper a eksistí. Den pasado e hendenan ku tabata práktika deporte no tabata haña un entrada signifikativo pa nan talento i esfuerso. Mas bien tabata e organisadó ku tabata keda ku e parti grandi di loke e eventonan tabata generá, na sèn di entrada. E organisadó di su banda por konsider’é e empresario, komo ta e ta bini ku e ideanan, e ta invertí, e ta hasi merkadeo, e ta kore e riesgo i e tin e responsabilidat pa paga hende ku el a kontratá pa ehersé labor relashoná ku e evento, etc. Nos ta menshoná e puntonan último aki sin ke pèrdè for di bista naturalmente, ku ámbos partido mester di otro i mester duna lo máksimo pa e evento bira atraktivo i eksitoso.

Page 16: Empresa Chiki Augustus 2010

OugùstùsLiving 2010

Kòrsou, 26-29 ougùstùs

Lugá: World Trade Center Kòrsou

Website: www.des-t ina t ion -cu racao .

com

SèptèmberModa Shanghai

2010Shanghai, China,

1-3 sèptèmberLugá: Shanghai New International

Expo CentreWebsite: www.aplf.

com

Wireless China 2010

Wireless ForumBeijing, China, 1-2 sèptèmber

Lugá: The Landmark Hotel

& TowersWebsite: www.

infoexws.com

ÒktoberIFRA EXPO

Annual Event of the Publishing IndustryHamburg, Alema-

nia, 4-6 òktoberWebsite: www.ifra.

com

ABC Kids ExpoLas Vegas, Merka,

10-13 òktoberLugá: Las Vegas Convention CenterWebsite: www.the-

abcshow.com

14th Americas Food & Beverage Show & Confer-

enceMiami, Florida,

Merka, 26-27 òktober

Lugá: Miami Beach Convention Center

Website:

w w w . a m e r i c a s -foodandbeverage.

com

NovèmberAutomotive After-market Products

ExpoLas Vegas, Merka,

2-4 novèmber Lugá: Sands Expo and Convention

CenterWebsite:

www.aapexshow.com

Chocolate ShowNew York, Merka,

11-14 novèmberLugá: Altman

Building & Metro-politan Pavilion

Website: www.chocolateshow.com

Family & HomeShopping & Experi-

ence ExhibitionStuttgart, Alemania,

13-21 novèmberLugá: New Stuttgart Trade Fair Centre

Website: www.messe-stut t -

gart.de/family/

DesèmberLogipharma

Asia 2010Asia’s Leading P h a r m a c e u t i c a l Supply Chain & Logistics Confer-

ence Singapore, 1- 2 desèmber

Lugá: The Hilton Singapore

Website: www.logi-pharmaasia.com

ExposystemsInternational Exhi-bition & Congress on Integrated Solu-tions for Fairs and

EventsSão Paulo, Brazil,

1-3 desèmber

Lugá: Parque AnhembiWebsite:

www.exposystems.com.br

Expoartesanias Handicrafs Fair

Bogotá, Colombia, 7-20 desèmber

Lugá: Corferias – Centro de

ConvencionesWebsite:

www.expoar tesa-nias.com

1616

Eventonan internashonal

Website ku informashon baliosowww.business-standard.com

Hopi notisia, tep i sugerensia riba tereno di negoshi, por ehèmpel merkadeo, invershon, maneho, finan-sa i tambe opinion i análisis riba diferente tópiko.

www.curacao-encyclopedia.comEnsiklopedia ku nifikashon di palabranan

hopi uzá na Kòrsou.

www.googobits.comInformashon riba finansa, rekreashon i teknologia.

www.investorguide.comTa diseñá spesialmente pa laga bo keda informá

ku notisianan di invershon i tambe pa siña bo kon pa invertí.

www.lawdepot.comE website aki tin un kantidat di ehèmpelnan

pa diferente tipo di kontrakt.

www.friendsvoice.comWebsite ku ta duna informashon kon pa

network online i tep pa komuniká efektivamente ku klientenan.

www.doingbusiness.orgWebsite ku ta kontené informashon komersial.

Diferente publikashon di ‘Doing Business’ for di kasi rònt mundu.

www.emarketservices.comEkspandé bo merkado, drenta merkadonan nobo

i haña mas kliente i produktonan nobo.

Page 17: Empresa Chiki Augustus 2010

Publikashonnan noboE biblioteka di Sentro di Informashon Komersial di Kámara di Komèrsio di Kòrsou ta kontené mas di 5000 dokumento. E biblioteka ta ofresé un variashon amplio di rekurso pa hasi investigashon. E biblioteka ta kontené un kolekshon grandi di dokumento relas-

honá ku komèrsio ku ta dirigí riba merkado mundial.

Resientemente nos a risibí e siguiente publikashonnan den nos biblioteka na Sentro di Informashon Komersial.

• Contact Magazine How T&T is succeeding in the information age• Buitenlandse Markten ‘Je hebt gepaste arrogantie nodig om te groeien’• St. Maarten Business Directory ‘Investment & Business Guide’• The Courier ‘The bimonthly magazine of Africa – Caribbean – Pacific & European Union cooperation and relations• Pulso ‘El latido del Comercio’ volumen 2• Forum ‘Gezocht: cybercop, wat te doen tegen internetcriminelen?’• Euromoney ‘Volume 41, Number 494’

E orario di apertura di e biblioteka ta di djaluna te i ku djabièrnè di 8 or di mainta te 4 or di atardi.

Oportunidatnan di negoshi

Lokal1.Ta bende

Ta ofresé un sistema di frankisia pa perso- nanan ku tin interes pa un negoshi di konstruk-

shon/ arkitektura.

2.Ta bendeTa bende pa motibu di emigrashon: kompania chikí ku ta eksportá pa vários pais. E kompa-nia aki ta produsí habon, krema, shampú, zeta pa masashi etc. di yerba lokal. E ta kresiendo rápido i tin klientela fiho.

3.Ta hürTa hür 3 ofisina renobá, atraktivo i sentral loka-lisá den Punda. Situá na e piso ariba na De Ruyterkade banda di La Confiansa-Giro Bank Building ku bunita bista i entrada independiente.

Internashonal1.Ta buska kontakto

Empresa Curamed Ser-vices ubiká na Colombia ta ofresé servisio di buska kontakto entre empresa-rionan di Kòrsou i fábri-

kanan na Colombia. Ta atendé transporte aéreo i marítimo i tambe servisio di kompra di kualke otro

produkto.E-mail:

[email protected]

Tel.: 00574-3616993 / 0057-3148700519

Tel. lokal: 696-0751.

2.Ta buska importadó/eksportadó

The Gorilla Wear ta un marka di paña pa fitnes i ‘body-building’. Aparte di paña pa hasi e deport-enan aki e kompania tin un surtido amplio di

asesorio pa hasi otro deporte tambe.

Nan ta buskando un importadó ku konose-mentu di e merkado pa distribuí nan produktonan

den Karibe.Tel.: +31 (0)74- 291 99 45Faks: +31 (0)74- 291 97

60E-mail:

[email protected]:

www.gorillawear.comPais: Hulanda.

3. Ta buska importadóRomet Electronic Larynx ta buska importadó pa

ekipo médikoTel.: 210-858-5189

Faks: 210-858-9608E-mail:

[email protected]:

http://www.romet.usPais: Merka.

4.Ta buska importadóAqua Creek Products ta un fabrikante pa left akuá-tiko spesial pa hende ku

disabilidat por drenta pisina.

Tel.: 406-549-0769Faks: 406-549-2602

E-mail: [email protected]

Website: www.aquacreek.com

Pais: Merka.

5.Ta buska importadóTa buska importadó pa produkto di FoodTools, un fábrika di material pa kòrta bolo, pizza, tortilla

i keshi.Tel.: 1-269-637-9968

E-mail: [email protected]

Website: www.foodtools.com

Pais: Merka.

Si abo tin un oportunidat di negoshi ku bo ke pone den e rúbrika aki òf pa mas informashon tokante di un di esnan menshoná, tuma kontakto ku Sentro di Informashon Komersial di Kámara di Komèrsio di Kòrsou na telefòn 461-3918, faks: 461-5652 òf e-mail nos na [email protected]

1717

Page 18: Empresa Chiki Augustus 2010

1818

10.041. ucid LynxMi tin 2 siman ta usando Ubuntu 10.04 Lucid Lynx. Ubuntu ta un eksperiensha totalmente diferente na Windows. Posibilidatnan den e mundu di Open Source a krese i ta birando mas fásil pa usa.

2. Desktop

E kambio mas radikal ta e Desktop.E desktop tin un ‘feel’ di Windows Vista kuné. Kolónan skur ku ta duna e desktop un stail mas profeshonal.

Pero esaki kambia por masha fásil mes den System/Preference/Appearance den e menú bo por haña vários opshon pa kambia e desktop na bo smak.

Otro kambio grandi ku un usuario lo por tin poko difikultat kuné ta e posishon ku e boton di maximize/restore, minimize, i close, ku

por lokalisá na man robes di e pantaya, pero esaki tambe por kambia si ta deseá esei ku un búskeda den google.

Nautilus, ku ta e ‘explorer’, tin un ‘split view mode’ ku lo ta práktiko si mester reorganisá òf move dokumentonan di un folder pa otro (primi F3 pa aktivá esaki)

3. Ubuntu Software CenterUbuntu Software Center, a a bai hopi dilanti den e vershon aki.

Tin un ‘search bar’ na man drechi ariba kaminda por buska e software deseá. A repartí e diferente programanan den vários kategoria pa asina fasilitá búskeda i instalashon. Un kategoria interesante ta esun di ‘education’ ku ta duna diferente programa i wega ku ta edukativo pa mucha.

4. Social UbuntuDen e vershon aki Ubuntu a disidí pa ta sosial for di un prinsipio. E desktop ta integrá ku Twitter, identi.ca, Facebook, i otro ‘social networks’ ku e MeMenu den e ‘top panel’.

E MeMenu ta diseñá rondó di Gwibber. Gwibber ta duna bo e posibilidat di integrá social media ku bo desktop i usa e mesun sistema di integrashon aki pa manehá bo social media.

5. Ubuntu One Music StoreMeskos ku ‘iTunes’ Ubuntu tin ‘Rythmbox’. Rythmbox ta integrá ku Ubuntu One Music Store.

Ubuntu One Music Store ta similar na ‘iTunes Store’ kaminda bo por kumpra bo MP3-nan online, i ta inkluí 2 GB grátis di espasio riba Internet na kada persona ku ta miembro di Ubuntu One.

6. Ubuntu i iPhoneUbuntu 10.04 Lucid Lynx ta support e aparato mas popular na mundu ku ta iPod/iPhone.

Na e momentu bo konektá bo iPod/iPhone un icon ta aparesé, pa indiká ki tipo di aparato ta konektá.

Tin dos opshon adishonal ku por usa. Pa manehá potrèt usa e

siguiente aplikashon F-Spot.

Pa manehá músika òf podcast, usa e siguiente aplikashon ku ta Rythmbox.

Si bo ke akseso na dato riba bo iPod/iPhone, usa Nautilus ku ta e ‘explorer’ den Ubuntu pa asina por tin akseso na e iPod/iPhone manera un USB hardrive.

Pa manehá un iPod/iPhone similar na ‘iTunes’, Rythmbox ta e solushon. Unabes e iPod/iPhone ta konektá, su icon ta aparesé riba desktop i den Rythmbox. Den Rythmbox por mira kua müzik/podcast tin riba e iPod/iPhone.

7. KonklushonUbuntu a mehorá pa asina kumpli ku e demanda ku e konsumidó ta pone riba un bon ‘Operating System’.

Dor di integrá social media i duna e posibilidat pa manehá bo aparatonan mané iPod/iPhone, e ta un paso so mas pa hasi Ubuntu un kompetidor fuerte den e mundu di Operating Systems.

Pa mas informashon por tuma kontakto ku Stimul-IT via pòst elektróniko:

[email protected] òf yama 738 6299

Page 19: Empresa Chiki Augustus 2010

1919

Empresario,

Kámara di Komèrsio t’ei pa yuda abo riba e kaminda pa éksito. Partisipá na un òf mas di nos workshopnan i realisá e kambionan positivo ku bo empresa mester pa prosperá!

Fecha Tópiko Idioma Preis

Ougùstùs23 Terminologianan finansiero Papiamentu 40,= 30 oug + 2 sèp

Empezar un negocio exitoso Español 80,=

Sèptèmber6+8 Siña skibi un plan pa bo negoshi Papiamentu 80,= 9 Atraé kliente nobo pa bo negoshi Papiamentu 40,= 13 Business English Papiamentu/English 40,= 14 Hasi promoshon sin hopi gastu Papiamentu 40,= 16 Duna guia i motivá Papiamentu 40,= 20 Kua forma hurídiko ta mas

adekuá pa mi negoshi? Papiamentu 40,=

27+29 Atministrashon i software pa atministrá

Papiamentu 80,=

Òktober 4 + 6 Kuminsá bo mes negoshi Papiamentu 80,= 11 Determiná preis di bo produkto Papiamentu 40,= 13 Manehá bo tempu efektivamente Papiamentu 40,= 14 Maneho di presupuesto Papiamentu 40,= 18+20 Inkomstenbelasting Papiamentu 80,= 25+27 Omzetbelasting Papiamentu 80,=

Novèmber 1+3 Uw eigen bedrijf succesvol

beginnen Nederlands 80,=

4 Lei laboral Papiamentu 40,= 8+10 Loonberekening Nederlands 80,= 15+17 Het opzetten van een goede

administratie Nederlands 80,=

Desèmber 1+3 Empezar un negocio exitoso Español 80,=

! Atenshon: skema di kurso por kambia. Pa sa kua ta e último vershon tuma kontakto ku nos na tel.: 461-3918

Tur kurso ta tuma lugá den ouditorio di Kámara di Komèrsio Kursonan durante siman ta di 18:00 pa 21:00 PM Kursonan riba djasabra ta 09.00 AM pa 12.00 PM

Registrashon i pago adelantá ta obligatorio! Pa registrashon òf mas informashon tuma kontakto ku

Sentro di Informashon Komersial na telefòn 461-3918, subi www.empresachiki.com òf manda un e-mail na [email protected]

Page 20: Empresa Chiki Augustus 2010

Leslie Martina di Bob Esprit Gym:

“Higiena i rèspèt ta un base importante”“Bob Esprit Gym ta un gym ku nunka no tabatin èrko. E ta trahá riba un seritu i e tin hopi bentana di moda ku bo ta haña airu fresku tur ora. E tin hopi espasio i mashin ku por akapará hopi kliente sin nan ta stroba otro”. Bob Esprit Gym ofisial-mente ta habri for di 5’or di mainta, pero si resultá tin bes ku un kliente ke kuminsá train 4’or, basta ta un persona ku tin eks-perensha di train i ku sa kiko e tin di hasi, no ta problema: e por kuminsá 4’or”, asina señor Martina a splika.

Bob Esprit Gym ta un gym ku ta para riba sierto pun-tonan manera: higiena i rèspèt, bo mester uza sèrbètè riba tur mashin i bo kurpa i bo paña mes-ter ta limpi promé ku bo kuminsá i bo no tin mag di bini train ku slòf, pero ku ‘trainingschoen’ por ehèm-pel kèts. Nos ta un gym pa tantu hende hòmber, hende muhé i mucha ku ta train pareu. P’esei rèspèt ta un dje puntonan hopi importante.

Bob Esprit Gym ta

mas ku fitnessAparte ku bo por train body building kompetitivo, bo por hasi hopi tipo di train-ing pa mantené bo físika den bon kondishon: bo por hasi e parti Cardiovascular (Aerobic) òf e parti di forsa ku ta Anaerobics i ade-mas tin Fat burning Class, Cardio-Toning, Shape Walk, Spinning, Aero-Ton-ing, Taebo, Aerobic/Total Body, Aerobic/Step, Walk/Abdominal, Aerobic/Bike. Diferente atleta ta prak-tiká krachttraining tambe. “Bo por uza e gym ora bo ta prepará pa kualke otro deporte; mayoria bes ora bo ta den off-season. Pa djis menshoná un par di nòmber: Churandy Martina i otro atletanan di atletismo bou di guia di señor Wendell Prince. Diferente di e pelotero-nan ku na hunga beisbòl na Merka, por ehèmpel Andruw Jones. Atletanan di bòkseo, kickboxing, fut-bòl, gòlf etc. tambe. Asina bo mes por mira ku no

ta solamente body build-ing ta hasi den Bob Esprit Gym”, asina señor Martina a sigui bisa.

Moveshon

importante pa hóbenAparte ku un fitness cen-ter e ta un gym kamin-da hubentut por práktika deporte loke ta hopi bon pa nan desaroyo ku un mente sano den un kurpa sano. E ta hopi bon tambe pa salú di hende na Kòr-sou nos ta ripará ku tin hopi hende ku sobrepeso i basta di nan ta hóben. “Sobrepeso ta trese sierto enfermedatnan kuné.

Kòrsou tin hopi hende ku suku haltu i despues ta bini problema ku nir”,asina señor Martina a splika. Si bo bai un fitness center bo chèns ta grandi ku lo bo haña e motivashon pa baha di peso, pasobra lo bo tin ku kuminsá wak kiko bo ta kome mihó i dor di training (cardiovascular) bo Basal Metabolisme lo subi ku e konsekuensha ku bo ta kuminsá kima

mas vèt i si bo tin suku haltu dor di gordura (Dia-betes Melitis 2) e suku lo por baha bira hasta nor-mal”, asina señor Martina a bisa finalmente.

Leslie Martina tin hopi eksperensha trahando na Bob Esprit Gym kaminda e ta guia esnan ku mester di esaki ora di hasi deporte. Awendia tur hende ke hasi ehersisio den un ambiente di èrko

e fèn, pero segun señor Martina esei no ta importante serka nan.

Un ehèmpel di un gym ku tin un kantidat variá di ekipo pa por tene e kurpa den bon kondishon.

2020