Empresa Chiki Juli 2010

download Empresa Chiki Juli  2010

of 20

Transcript of Empresa Chiki Juli 2010

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    1/20

    9Satisfecho

    ku supsidio

    Facebook i

    privasidat

    5E Plan

    Finansiero

    www.empresachiki.com

    CRM ta pa

    skohe kliente

    13

    12

    7

    Faktur

    digitalmente

    GRATISyli 2010

    pgina

    pgina

    pgina

    pgina

    pgina

    pgina 14pgina 14

    pgina 11pgina 11

    Ku yudansa a traha

    Plan di Negoshi

    Ku yudansa a traha

    Plan di Negoshi

    Masha gradesido na

    programa di supsidio

    Masha gradesido na

    programa di supsidio

    Un publikashon mensual

    di Kmara di Komrsio

    Un publikashon mensual

    di Kmara di Komrsio

    Kontinuidatdi empresapgina

    Mayoria

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    2/20

    Humanidat for di su prom momento di eksistensia a lucha ku e konsepto di kontinuidat: kon i kiko emester hasi pa e por keda eksist. Kontinuidat ta bira ainda mas aktual ora tin seal di riesgo pa sueksistensia. E ora ei numa ta buska manera pa kita e peligernan i pa garantis ku por sigui biba. Densierto sentido esaki ta konta tambe pa kontinuidat di negoshi. Niun hende na tinu lo no hinka den su

    kabes pa lanta un negoshi pa algun ora so. Normal ta ku ta lanta un negoshi pa tempu indefin i pae sigui oper pa tempu mas largu. Naturalmente por surgi kos na kaminda i por tin sirkunstansia kuta mih pa stp su operashon, pero por lo general ta sali for di e punta di bista ku e negoshi nobotei pa keda. Ku otro palabra, despues ku a pone e empresa nobo riba pia, e doo ta sigui hasi turloke ta posibel pa e keda na bida. For di e prom dia ta traha riba kontinuidat di e negoshi.

    Sigur den tempu di krsis ekonmiko mundial ta pone mas nfasis riba e aspekto di kontinuidat die empresa. E reseshon ekonmiko por enser sierto rsiko pa kontinuidat di e empresa, sigur sino tuma na konsiderashon e pasonan apropi na ora pa e keda eksist. Esaki ta nifik ku ta buskae mih frmula pa e empresa keda den operashon, tambe den tempunan mnos bon, pa e kedagener entrada (pa por paga su doonan, su gerensia, su empleadonan, su suministradnan,loke e mester kontribu na belasting, etc.), pa e keda krea puesto di trabou, pa e sigui kontribu naekonomia, pa e sigui kumpli ku un demanda serka e klientenan, etc. Ku otro palabra, ta sigui dunakontenido na su derecho di eksistensia. Sino por bien dal porta sera mesora. Nt esei tur empresa-rio serio lo purba evit di tur manera. Ke men, e lo traha tur ku tin riba kontinuidat di su empresa,

    pasobra esei ta hasi mas independiente, mas liber, mas kreativo, mas produktivo, mas influyente,mas kontentu, mas satisfecho i mas til den su sosiedat.

    A base di anlisis ku ta hasi konstantemente di aktividatnan pa alkans e meta di kontinuidat di eempresa, a forma loke nan ta yama e maneho di kontinuidat. Ku esaki ke men e totalidat di esfuer-so ku empresa (i otro instituto) ta despleg pa garantis un operashon kontinuo. Si elev esaki ribae nivel di maneho, lo traha tambe riba aspektonan pa pronostik kualke eventualidat (anlisis diriesgo), pa ta proaktivo ora riesgo grandi bati na porta, pa tuma e medidanan apropi pa kontrarestkualke kontratempu i pa ta habr semper pa kualke alternativa ku por buska. No mester pensa sola-mente riba kaso manera kalamidat (kandela, kiebro di sistemanan di produkshon f di informashon),pero tambe kon pa prepar su hendenan pa desaroyo nobo ku ta na kaminda. E no por tin miedu pakompetensia, pero e mester tene bon na bista ki rumbo e kompetidornan ta bai; no nesesariamentepa e sigui nan ehmpel, pero si pa e mes ta mih ekip pa por kontest e demanda di merkado siesaki kambia. Ademas, e gerente mester por ahust su empleadonan na sirkunstansia nobo ku porsurgi i no laga e sirkunstansianan ei sorprend e i su empleadonan.

    Un maneho di kontinuidat ta nifik ku e gerensia ta dispuesto pa no wak eksistensia di e negoshisolamente pa tempu krtiku, pero mas riba trmino largu. Gerensia no ta sera wowo pa realidatamargo ku por ta na kaminda, pero hustamente ta prepar su hendenan i su organisashon pa porenfrent kualke tempestat, forsa ageno f simplemente kompetensia for di ngulo nobo. Ku otropalabra, kon su organisashon ku ne na kabes ta bai konfront kualke rfaga kontrali i kon e ta baidirig e proseso pa kontinuamente manten e base slido ku e empresa a krea den transkurso ditempu. E mester perkur pa e kolekt tur e datonan relevante pa logra opten e propsito aki. Esakipor enser ku e dirigente mester bai traha mas riba su mes kapasidat tambe pa e por keda na timondi un negoshi ku su meta ta pa e kontinu di ta un elemento firme den ekonomia di Krsou.

    22

    Bai pa un manehodirig riba kontinuidat

    Empresa Chikta un publikashon di

    Kmara di Komrsio i

    Industria di Krsou

    Su meta ta pa inform i

    eduk empresario chik

    pa e por sigui kontribu

    na desaroyo

    ekonmiko di Krsou.

    Redakshon:

    Un tim di Kmara di Komrsio

    huntu ku diferente kolaborador

    Aviso:

    Spotlite Productions

    Farley Lourens

    Telefon: 767-0907

    Telefon: 560-8284

    E-mail:

    [email protected]

    Kompaginashon i imprenta:

    Drukkerij Amigoe

    Kordinashon:

    Intermediate N.V.

    Telefon: 737-1070

    Tur derecho reserv

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    3/20

    Durante aanan KOR-PODEKO a desaroy sumes den un medio impor-tante pa desaroyo diinfrastruktura di e sektor

    empresarial na Krsou. Eintenshon ta pa promovinvershonnan priv, hasiekonomia mas fuerte i sos-ten e desaroyo di Krsou.

    E proyektonan ku por binina remarke pa sosten diKORPODEKO ta entre otrokomrsio, transporte, ser-visio i turismo i logstika.Ku e bista riba amplia mastantu riba posibel rsiko,proyektonan por kedafinansi, eventualmentehuntu ku mas instansiafinansiero.

    E proyektonan ku ta bini naremarke pa finansiamentuserka KORPODEKO mes-ter kumpli ku e kriterion-an normal i bankario die saber di e profeshon/fishi di e empresario, kon-tinuidat i rentabilidat di eempresario i e seguridattambe mester ta asep-tabel. Pero banda di esakitin algun kriterio mas kuKORPODEKO por stipul,dependiendo un biaha masdi e tipo di negoshi.

    E aktividatnan di mas impor-

    tante di KORPODEKO tafinansiamentu di proyek-tonan prometedor ku unrsiko abou. Ta duna pre-ferensia na proyektonan kuta krea empleo i f divisa.Tambe ta pone nfasis ribasosten na empresarionanden e sektor chik f media-no ku ke ta independien-te den nan kondishon pamanten nan mes i di nanfamia i mas aleu ta poneatenshon na e empresa-nan ku dependiendo di nankategoria no fsilmenteta bini na remarke pa unfinansiamentu serka un

    instituto finansiero/bankokomersial.Mas aleu tambe ta impor-

    tante pa KORPODEKOsi e ekonomia makro tinefekto di spin-off. Kuesaki KORPODEKO tarefer na empresanan kuta krea kuponan di trabounobo f esnan ku ta yudaspar f gener divisa, estimulashon di empresa-rio chik i mediano, tknikadi produkshon nobo i sor-tonan di servisio nobo. Eproyektonan ku ta benefi-sioso pa komunidat ta kaibou di kondishonnan stipu-l pa yega na un finansia-mentu.

    Tur aa KORPODEKOta reserv un suma spe-sial riba su presupuesto padonashonnan na proyek-tonan di instansianan, kuta traha den rea kultural,sosial i edukativo i alabespa promoshon di desa-royo di e hubentut. Proyek-tonan ku ta bini na remarkepa finansiamentu no magpone medio ambientedirektamente f indirekta-mente na peliger.

    E fiansa ku KORPODEKOta duna ta kubri un parti

    di e gastunan total di eproyekto. E empresariomes semper mester karga

    sierto rsiko hinkando kapi-tal den e empresa. Komolia di maneho pa e kapitalpropio ta kore entre 20 pa50% di e gastunan total di

    e proyekto. E grandura die fiansa ku KORPODEKOta duna ta depend di eproyekto mes, despues diun evaluashon kritiko di eplan empresarial.

    Algun di e tipo di fiansananku KORPODEKO ta dunata lo siguiente:ADA, E-fondo, Faston,WRIF, Webstart. Bishitnan website pa mas infor-mashon.

    KORPODEKOTelefon: 7381799

    www.KORPODEKO.an

    33

    Tin diferente tipo di fiansa kuKORPODEKO por suministr

    KORPODEKO tin komo meta promov bida empresarial pa kumpliku e adelanto sosial i ekonmiko di Krsou. KORPODEKO tadirig su mes riba e empresa mediano i chik. E empresanan eipor aserk KORPODEKO pa finansiamentu i basta nan ta kumpli ku ekriterionan ku KORPODEKO ta stipul, nan ta bini na remarka pa fiansa.

    Pa Manual Empresa Chik, literaturadi kalidat i tur otro informashon

    komersial general, akudi serka nosKamar di Komrso i Industradi Krsou, Kaya Junior Salas 1, na Pietermaai of

    Tel. 461-3918 * Faks 461-5692* E -mail: [email protected] t: www.curac ao-chamb er.an

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    4/20

    E lista di rekisito te awor,segun konsehero komer-

    sial Giovanni Melfor, ta hopipa Plan di Empresa, boudi e programa. E Plan diEmpresa mayoria di biahata pa pidi finansiamentu nabanko. E empresario ku takumins tin bon idea, peroe no sa kon organis einformashon aki pa bankopor haa un bista kla di eproyekto. Ku un bon Plandi Empresa esun ku taduna konseho ta halsa echnsnan di haa finan-siamentu dor ku e infor-mashon ta organis di unmanera struktura ku bankopor komprond i evalumas rpido. Den e kuadroaki e Programa tin vriosksito di tantu empresarioinisiando komo empresarioestables kaba ku a amplianan empresa !

    Empresarionan inisian-do i eksistente tambe tahasi uso di e servisionandi Programa pa Garantiskontinuidat di empresananchik i mediano pa traha unPlan di Empresa pa nanmes uso. Den e kasonanaki nan mes tin e kapi-tal pa invert, pero nan tin

    mester di proyekshonnanfinansiero pa por evalunan mes e rendimentu die empresa. Aki e konse-hero ta desaroy proyek-shon di Ganashi i Prdidai di Fluho di kaha pa eempresario por hasi suevaluashon. Aki tambe ePrograma tin vrios ksitoden sentido ku a base di eproyekshonnan, e empre-sario a kumins !

    AgensiaDen sierto kaso e empre-sario a hasi uso di e Pro-grama pa laga traha un

    plan di empresa pa un su-ministrad ekstranhero paasina nan bini na remarkepa bira agente lokal pae produkto. Esaki tambeta un rea ku por siguidesaroy mas leu bou die Programa pa Garantiskontinuidat di empresananchik i mediano.

    Tin kasonan kaminda eempresario a desaroysu propio plan di empre-

    sa kaminda e konseheroa revis i ahust esakikaminda tabata nesesario.E programa ta duna apoyoden e kasonan aki tambe.

    Un otro rea kaminda ePrograma pa Garantiskontinuidat di empresachik i mediano ta sos-ten empresarionan taesun kaminda un empre-sario ke bende f kumpra

    un empresa. Den kaso dibenta di empresa e kon-sehero ta duna apoyoden hasi anlisis, espe-sialmente den klkulo di ebalor di e empresa, dunatep pa e kontrato kompra-benta i yuda den negoshku e bended. Den e kasodi apoyo na un kumprade konsehero ta duna esakiden forma di bsikamentetraha un Plan di Empre-sa bas riba sifranan di

    e bended i yuda dendesaroy e kontrato kom-pra-benta i tambe yudanegosh.

    KontinuidatMelfor ta indik ku tin v-rios rea mas kaminda ePrograma pa Garantiskontinuidat di empresachik i mediano ta duna suaporte na nos empresario-nan lokal. Aki ta trata hopi

    biaha di empresarionanestables kaba.

    Un ehmpel ta klkulo dipreis, kaminda e asesor taduna apoyo na e empre-sario i huntu kun ta trahamodelonan ku por usa denkalkul i ahust preis.

    Otro rea ku pokopoko tasubiendo na atenshon taesun di guia empresarial.Den e kaso aki e empresa-

    rio huntu ku su konseherota stipul e reanan di guiaku e empresario mester.

    Tin vrios kaso tambekaminda e empresario kua kumins no sa presiskon e tin ku kumins. Dene kasonan aki, prom kuyega na un Plan di Empre-sa e empresario ku ta kabadi kumins mester di orien-tashon empresarial pa

    organis su pensamentu-nan den un fase hopi maspreliminar. Aki tambe porhasi uso di e Programapa Garantis kontinuidat diempresa chik i mediano.E apoyo aki tambe, segunseor Melfor, a yuda kon-dus na empresarionan kua kumins ku nan empre-sa.

    Kontrato di servisioTin empresarionan eksis-

    tente ku a aserka Kmaradi Komrsio di Krsou,

    pa via di e Programa paGarantis kontinuidat diempresa chik i mediano,

    buska asesor pa desa-roy kontratonan di servi-sio pa asina e empresa poroper riba un base masprofeshonal. Den e kuadroaki, por ehmpel, tin vriosempresario ku a upgradenan servisionan, espesial-mente empresanan ku taduna apoyo den tene buki,payrolli belasting.

    Interesante ta pa mira kon

    vrios persona ku ta asistna e tayernan ku tambee Programa pa Garantiskontinuidat di empresananchik i mediano ta konten,ta hasi uso di esaki tambedespues den nan trayektopa bira empresario.

    Giovanni MelforM&M Consultancy

    [email protected]

    44

    Giovanni Melfor ta duna splikashon

    Programa pa garantis kontinuidatdi empresa chik i grandi

    Aki ta sigui algun kaso den kua e Programa pa Garantis

    kontinuidat di empresanan chik i mediano sigur a duna suaporte na empresario lokal.

    Konsehero Giovanni Melfor: Sosten na empresario ora e lanta, ekspand f bende su negoshi.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    5/20

    E kurason di kualke plan di negoshi

    E Plan FinansieroBsikamente e sekshondi Plan Finansiero den boPlan di Negoshi ta konsistdi tres 'statement' finansie-ro; di entrada, proyekshondi 'cash flow' i e pgina di

    balansa, i un splikashon/anlisis breve di e tres'statement-nan' aki.Prom ku tur kos bo mesteratker informashon i datofinansiero pa por prepare 'statement-nan' aki pa boPlan di Negoshi. E datonanaki bo ta haa hasiendo unanlisis di bo gastunan.Pensa bo gastunan dinegoshi den dos katego-ria: bo gastunan pa inisibo negoshi I bo gastunanpa sigui oper bo negoshidespues di fase di inisio.Tur gastu pa bo negoshipor kumins drei mesterkai bou di e kategoria digastu inisial. E gastunan eipor inklu gastunan pa: Registrashon di bo

    negoshi (Notario ,Kmara di Komrsio,etc.)

    Prmitnan i eventuallisensianan

    Inventario pa kuminsbo negoshi

    Depsito pa hr Pago adelant riba

    propiedat Pago adelant riba

    ekipo Gastu di instalashon di

    utilidat (awa / koriente).

    Esakinan ta djis algunehmpel di gastu pa inisibo negoshi, pero proba-blemente lo bini mas kosaserka segun bo ta trahan-do bo lista di gastu inisial.Gastunan di operashon tagastunan pa bo negoshi

    por sigui drei. Pensa esaki-nan komo e gastunan ope-rashonal ku bo tin tur luna.E lista di e tipo di gastu akipor inklu: Salario (di bo mes i

    eventual personal denservisio)

    Pago di hr f hipotek Gastunan di komuni-

    kashon (telefon, faks,Internt)

    Utilidat (awa / koriente) Materia prima

    Distribushon Promoshon Pago riba fiansa Artkulonan pa ofisina Mantenshon.

    Un biaha mas, esaki ta djisun lista parsial di gastuoperashonal. Unabes kubo lista ta kompleto, lo botin un bista di kiko bo gas-tunan mensual ta pa bonegoshi por sigui drei.Ora bo multiplik e sumaaki ku 6 bo tin un klkulo dibo gastunan di operashonpa mitar aa. Agreg naesaki e suma total di bogastunan inisial i lo bo tinun idea di bo gastunan pakumins bo negoshi.

    Komo ku e Plan Finan-siero ta duna un bista ribainvershonnan has den bonegoshi, gastu i entrada-nan di bo empresa, e ta undi partinan mas importantedi bo Plan di Negoshi. Sine parti aki e plan lo no por

    proba ku bo negoshi lo taviabel; pues, ku posibilidatpa sobrebib.

    Ora ku bo ta skirbi e PlanFinansiero inklu: Un anlisis di break-even Statement di Ganashi

    i Prdida Proyekshonnan di

    cash flow Tur posibel riesgo .

    ResumiendoE Plan Finansiero lo mes-ter prove sifra i dato ku tamustra kon lih ta premirku e negoshi lo krese ikon tin pens di finansie kresementu ei. Ripit turhecho positivo den e res-men. Perkur semper pasosten e parti di e PlanFinansiero di bo businessplan' ku dokumentashon diinvestigashon realis. Sita bo skirbiendo bo Plan diNegoshi ku e meta spes-fiko pa haa finansiamen-tu, tur proyekshon di 'cashflow' i otro suposishon kubo inklu den e sekshondi Plan Finansiero, mestertin sentido pa e instansiaku lo mester finansi bonegoshi.

    E Plan Finansiero ta e sekshon den bo Plan di Negoshi ku ta determin si boidea di negoshi ta viabel. E ta e komponente mas importante pa determin sie plan di negoshi ta atra interes di instansianan ku eventualmente mesterfinansi bo negoshi. E Plan Finansiero ta bini na final di bo Plan di Negoshi,pero esei sigur no ta nifik ku e ta esun mnos importante.

    Konvenio pa rekonosementu mutuo

    Logro di arkitektonan regionaldurante enkuentro na Krsou

    Un di e momentonan kul-minante di e enkuentro akitabata ku ACSAC (Asso-ciation of CommonwealthSocieties of Architects in theCaribbean) i FCAA (Federa-tion of Caribbean Associa-tions of Architects, kamindaKrsou i Aruba tambe ta afil-i) a firma un konvenio pahuntu krea un rgano inde-pendiente ku yama CAM-

    RAC (Caribbean ArchitectsMutual Recognition Agree-ment Committee).ACSAC su presidente Marc

    Raymond a splika: CAM-RAC no ta un organisashonnobo f un rgano formal,

    pero un vehkulo akredi-t adekuadamente ku emeta spesfiko pa prepari negosh konvenionan direkonosementu mutuo kupais Europeo na vanguar-dia di interes di arkitektonanregional.

    KompleksidatSegun e relato den e pub-likashon TradeWatch diCaribbean Export Develop-ment Agency, e enkuentro

    a trese 64 profeshonal fordi Karibe i Union Europeohuntu. Nan a diskut e dife-

    rente aspektonan mar na eplan di akshon di EU-CARI-FORUM ku a asept for dinovmber 2008.Na e reunion nan a reko-nos ku e profeshon di arki-tekto den Karibe ta konsistdi un variedat amplio di insti-tuto ku diferente kultura iidioma, diferente direktiva,representantenan di arki-tekto i kada un ku nan messistemanan di regulashon.Tg nan a enfatis ku e

    diversidat i kompleksidat akino mester forma un estorbopa forma un aliansa regional

    i pa konsolid e diferentesistemanan di tal moda kue ta konserv e identidat dikada organisashon afili iku e ta sigui proteh interesgeneral.

    SeminarioProm ku e reunion plenariotabatin na Krsou tambe unseminario kaminda a atendaspektonan pa mas inte-grashon regional i kamindaa duna un resmen aktual-is di e progreso ku a lograriba terenonan di inisiativa-nan pa mas integrashon ikoperashon den Karibe engeneral.

    E artkulo ta konten tambeun potrt di esnan sint nae mesa prinsipal durante eenkuentro; meimei di nantabatin sint tambe diputadoDavid Dick di turismo i desa-royo ekonmiko.

    Na kuminsamentu di yni ltimo a tuma lug na Krsou unreunion di arkitekto kaminda a logra un adelanto grandi ribatereno di interkambio di informashon i rekonosementu pa e readi Karibe. E evento a atra un grupo respet di arkitekto i disead fordi estadonan afili na CARIFORUM for di henter region di Karibe.

    5555

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    6/20

    Ofisina pa Propiedat Intelektual ta inform

    Mundial di Futbl parti 2

    Ku hopi entusiasmo mundu a sigui e weganan di futbl. Tabata untemporada masha eksitante. Den e parti 1 di e edishon di Mundial di

    Futbl, nos a inform tokante e piesa promoshonal ku CocaCola a

    skohe pa su kampaa durante di Mundial di Futbl. Den e parti aki

    nos lo pasa riba algun forma di eksplotashon di propiedat intelektual

    durante Mundial di Futbl ku empresarionan lokal tambe por hasiden kuadro di eventonan lokal.

    Den kaso di Kopa Mundial di Futbol, FIFA a aserka e kantante

    Shakira pa kompon e piesa pa Mundial di Futbl 2010. Despues di

    kumbin traspaso di e derechinan di outor di e piesa, FIFA lo publik

    un CD ku e piesa aki i lo bend i asina gener fondo. Si abo komoempresario ta bai organis un evento porta e ta un bon idea pa buska

    un artista i pidi kompon un piesa, kual lo bira e piesa promoshonal

    di e evento.

    Si e intenshon ta pa e evento ripit i bo no ke pa otro hende yama nanevento na e mesun nmber ku esun di abo, bo por inform si por

    registr e nmber di e evento komo marka. Di e forma aki niun otro

    evento por yama meskos ku e evento aki. Por ehmpel FIFA a

    registr e palabranan FIFA WORLD CUP komo marka pa

    produktonan manera entre otro ekiponan di futbl, T-shirt, mea,

    hanskun i hopi mas. E produktonan aki ta ser bend ku e marka aki.

    Niun otro hende por usa e marka FIFA WORLD CUP sinoutorisashon di FIFA. Dor di bende e produktonan ku e marka aki

    tambe FIFA ta gener entrada.

    Transmishon di e evento via radio i televishon tambe ta un otro

    forma di eksplotashon di derechi di propiedat intelektual. FIFA tasera kontraktnan di transmishon prinsipalmente ku kanalnan di

    televishon pa nan por transmit e weganan di futbl. Pa un evento

    lokal kontraktnan di transmishon tambe por keda ser.

    Esakinan ta algun di e formanan ku abo komo empresario tambe poreksplot bo derechi di propiedat intelektual.

    Edit pa: Ofisina pa Propiedat Intelektual di Antia Hulandes

    Berg Carmelweg 10Telefn: 465-7800

    Email: [email protected]: www.bureau-intellectual-property.an

    pa registr bo marka pa proteh bo patnt pa proba ku ta B kreashon

    66

    Empresario mester rekonos loke e no ta alkans di hasi

    No ta niun brgwensa pa pidi yudansaBou di sierto kondishonsigur ta kumbin dirigentedi empresa chik pa nanbuska refugio den lokeMerikanonan ta yama

    outsourcing, esta lagaeksperto eksterno aten-d pa bo loke abo no takapas pa hasi den kombi-nashon ku bo core busi-ness f simplemente bono tin tempu pe. Esaki taun solushon real pa hopipregunta ku empresario talucha kun durante ehek-ushon di nan responsabi-lidatnan. E ta reker si pae empresario ta dispuestopa kompart tambe (partidi) su tareanan ku hende diaf ku e ta konfia i ku e takontrat pa yud kaba kusierto enkargo i pa kua emester paga e terser par-tido tambe. Esaki ta nifiktambe ku mester duna epersona f ofisina en kes-tion tur informashon alkaso i relevante pa nan porkonseh i ehekut loke ta

    spera di nan; sino ta traboudi pia palu ta hasiendo.

    Man liberPor lo general empresa-rionan ta purba hasi mastantu kos nan mes, bou die preteksto ku esei ta masekonmiko. Sinembargo,den hopi kaso hasta takumbin finansieramentepa laga otro personaehers un trabou athudik.Pa e tempu ku esei ta sparkun, e empresario por salimas barata si por laga otro

    hende tuma sierto tarea(temporalmente) di dje. Enefekto, esei ta nifik ku eta redus su gastunan orapa tarea spesfiko e buskaotro hende pa dun unman.

    Por ehmpel, pa hasi tur ekalkulashonnan pa deter-min prima di belasting, diAOV, AWBZ, di seguro, diprima di penshun, etc. tarekomendabel pa e empre-sario buska un perito kupor skap di basta tra-

    bou i problema si despuesmester result ku e mes akonta algu robes. Sigur sie tin empleado pa ken e taresponsabel tambe, ta maskumbiniente pa e laga otrohende sikiera wak huntukun si e ta riba e kamindakorekto. Un di e reananku por eksig masha aten-shon, tempu i energia die empresario ta asuntu dipersonal. Si e por enkargotro hende pa atend eseipe, e ta hasi su man masliber pa dedik su aten-

    shon pa loke ta realmenteta e aktividatnan komersialdi su negoshi.Den kaso ekstremo tinkompania ku ta laga sierto

    tarea den man di hendepaf di frontera, loke nanta yama offshore outsour-cing. Esaki por ta kumbinsi ta trata di sierto tareaspesfiko, por ehmpel ribaalgun tereno di teknologiadi informashon i kmpiuter.

    Keda riba djeDen tur kaso ku ta konsi-der pa laga otronan yuda,tene semper ta bista kuabo komo empresario takeda responsabel i ku alfin al kabo ta bo negoshi.Ku otro palabra, wak bonpa keda al tantu di loketa pasando, keda riba dje(stay on top of everything)i nunka bo no por laga turkos esensial den man diotronan. Pero otronan poryuda bo i pa esei bo no tinnodi di tin brgwensa.

    Un di e karakterstikanan di empresa chik ta ku e ta poko limitpa loke ta su kapasidat den reanan ku no ta e nkleo di nantrabou diario. Por ehmpel: atministrashon finansiero, asuntufiskal, ICT (teknologia avans), merkadeo, etc. Pa e purba di atend ture terenonan aki a la perfekshon, den kaso ekstremo ta kasi suisidio,pasobra nan lo mester dedik asina tantu atenshon na e asuntunanei ku esei ta bai a kosto di nan trabou normal. E pregunta ta surgioutomtikamente: ta bal la pena sigui riba e kurso ei? f ta mihbuska yudansa pa tempu defin pa kita opstkulo for di kaminda?

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    7/20

    E empresario mestersa kiko e ta kumins

    kun

    Mi a yega di tira un bistaprofundo den vrios empre-sa ku mi a analis komple-tamente i ma duna kon-seho kon pa aplik CRM.Aparte di esei mi a guiaprosesonan di introduk-shon di CRM. Pero sem-per mi a haa e impre-shon ku empresarionan takumins ku e aventura diCRM sin sa eksaktamentekiko e ta. Pi ainda ora kunan no sa mes kiko nanpor hasi kun, asina seorLudowika a kumins splika.Seor Ludowika ta emplena ICC.

    Mi a yega di analis v-rios empresa di paden imi a duna nan tur sorto dikonseho, mintras ku mia implement e mtodo diCRM. Loke semper mi anota ta ku hopi empresarioa kumins na un aventuradi CRM sin sa eksakta-mente kiko nan ta. Antopa kolmo nan ta kares die konosementu kuantu kosbo por hasi ku CRM. Mi ayega di puntra empresario-nan mediano i chik i mi ahaa diferente tipo di kon-testa. Mi a yega di puntrahopi empresario chik ap-nas sa kiko ta software.For di fin di 2009 mi ta

    trahando pa Sentro di Ino-vashon Krsou komo IT iKonsehero Empresarial.Den kuadro di esaki mi atraha na Mycrosoft Dynam-ics di CRM i tambe dene merkado di e mundudi Internt, asina seorLudowika a bisa.

    Kon CRM ta funshonSegun seor Ludowika, sibo kumins buska infor-mashon tokante CRM ribaInternet komo empresariomediano f chik, kisas taun poko ferfelu pa haa einformashon ku bo ta bus-kando. Si bo subi Google

    tin biaha e ta trese maskonfushon ku klaridat. Tinmasha poko informashonprktiko i komprensibeltokante CRM. El a splikaku pa un empresario kuta kumins ku su negoshii ku tin tiki kliente, kosnanno ta bai dje lih ei. Bo tinotro kos na kabes. Perotuma kurashi djis kumin-s i bo mes ta wak konkos ta kana. Esei ta brdatsin duda i pa bisa bo br-dat, ta asina mayoria di eempresarionan a kumins.

    Pero tin biaha nos ta miraku ta prd hopi oportuni-dat pa yega na e akuer-donan komersial i temputa bai prd. Den algun die kasonan por nota hastae diferensha entre ksitof frakaso, asina el a siguisplika.

    CRM ta un forma ku tayuda empresarionan panan konsentr riba nese-sidat di nan klientenan diun forma dirig. For di inisiota desaroy un frmula dipensamentu ku despues lokumbin e empresario dentur kos ku e ta hasi. Bo tadesaroy un vishon ku lo botin despues komo empre-

    sario. Bo ta desaroy unvishon ku por yuda bo tumadesishonnan ora ku bo noke hasi nada. Nada no takeda na kasualidat, segunseor Ludowika a splika.Mas amplio bo konose-mentu ta, mih desishonbo por tuma despues. Undi e desishonnan ku bo portuma ta kumins ku e mihinformashon. Mi ta konse-h empresarionan ku ta nabase di nan negoshi papensa i aplik CRM.

    Kiko ta CRM?CRM, segun seor Ludowi-ka, ta un strategia ku unempresario por aplik paoptimalis nan relashonnan

    di kliente pa wak kon leupor yega na rendimentu dinegoshi i satisfakshon dikliente. Pa un empresario

    tin ksito, CRM ta dunkontrl riba e proseso dibenta.E ta hasi e siguiente dis-tinshon. Komo empresariobo ke:Buska e mih pa bo klien-tenan, forma un bon rela-shon ku bo klientenan kubo mes ta manten i bo taentreg un bon servisio iprodukto.

    Kontrl di prosesoNo mester lubid ku eempresario mester kumpliku tur su sitanan, e mesterduna su klientenan e aten-shon nesesario i e mestermanten su klientenan sat-isfecho i fiel na su persona.Ta bon pa mi bisa ku die forma aki bo sa kiko botin na bo klientenan i bo tahaa un mih bista kuantunan ta kosta. Bo ke tin kn-trl riba e proseso total dibenta. Pa komo empresa-rio bo tin mas kliente, bopor organis e proseso dibenta di un forma diligente.CRM ta un kombinashondi e deseo pa pone ekliente sentral i ehekushondi e trayekto aki ku un soft-

    ware spesial, segun seorLudowika.Bo por logra masha hopimes ku CRM, pero tur kosta depend di e kantidat ditempu ku bo ta hasiendouso di dje. Esaki ta depen-d tambe di e negoshi i eramo. Pesei ta sumamenteimportante pa determin pabo mes kiko bo empresa kelogra ku CRM. Si e prepara-shon ta optimal, e empre-sario por krea un mih ikoperashon ku su relashon-nan komersial, mintras kue ta haa un mih bistaku ta mas struktural riba eproseso di benta, segunseor Ludowika.

    Ehmpelnan prktikoi eksitoso di CRM

    Esaki ta algun ehmpelprktiko kon CRM ta dunaun mih resultado na klien-tenan. Segun seor Ludowi-ka, e empresario mesterpor hasi e ehersisio pa sirbiklientenan mih. Por lograesaki dunando informashontokante historia di e klien-tenan i kaminda por hasiuso di Internet.Si un kliente ku e empresaa prd kontakto kun pabasta tempu kaba, yama unempresa f pidi pa e drentaden kontakto ku e empresadi un forma direkto, e ora eie mester drenta den kon-takto mesora ku e kola-

    borad komersial. E tele-fonista e ora ei ta puntranmber di e kliente, e takrea e konekshonnannesesario i e ta buska ekarchi di informashon di ekliente riba su kmpiuter. Die forma aki e ta mira meso-ra ki tempu tabatin kontaktoku e kliente i si e kliente kebai bk na e oferta ku a hasialgun luna prom. Mesterduna e kliente informashondi un forma lih. Esaki ta etipo di kontakto ku nos tayama for di bista pero nofor di kurason, asina seorLudowika a bisa finalmente.Di e forma aki e empresario

    ta mira kon den un siste-ma prktiko CRM ta dunaresultado di kontinuashonna su empresa.

    Angelo LudowikaKonsehero komersial

    i di ITSentro di Inovashon di

    KrsouTelefon: 737-1360Selular: 527-8826

    Bishit e website: www.mkbadviescuracao.com

    77

    Angelo Ludowika di InnovatieCentrum Curaao:

    CRM: un sistema efisiente pa yudae empresario skohe su klientenan

    Un empresario mester sa bon kiko e ke i kon e mester implementstrategia ku ta duna resultado. Un di e strategianan ku por

    duna resultado efisiente ku ta kontribu na kresementu di eempresa, ta aplikashon di CRM. Angelo Ludowika ku ta traha naInnovatieCentrum Curaao (ICC) komo eksperto di IT i konsehero diBedrijfskunde a splika mas di CRM, i kon e por yuda un empresa krese.

    Angelo Ludowica (ICC): CRM ta yuda ku e strategia pa maneh e empresa.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    8/20

    88

    Hellen Noort di Noortadvies:

    Un plan di merkadeo ta esensialpa un negoshi haa bon resultado

    Tin dos tipo di plan di merkadeo;esun pa trmino largu ku ta hopiekstenso i ta usa pa kompaniagrandi (ta papia di plan i meta-nan pa trmino largu) i esunpa trmino krtiku (pa kompaniamas chik) ku ta deskrib e plan-nan di merkadeo pa e prksimo12 lunanan, asina seora Noorta splika. El a sigui konta ku eplan ta yuda e kompania posi-shon su produkto f servisio

    den e merkado kaminda ku eta (bai) oper den dje. Kon ekompania ke aserk su grupometa (grupo di enfoke). Ku kuaprodukto, na ki preis, for di kuapunto di benta/tipo di distribush-on i na ken e ta bai dirig su mesku ki tipo di mensahe i via kuakanal. Es desir, ta bai hasi usodi korant, radio, Internet, bentadirekto, flyeretc.

    Importansha di eplan di merkadeo

    Un plan di merkadeo ta esensialpa un kompania ku ke opten unmih resultado ku su produktoden merkado, tin kliente maskontentu i un mih resultadofinansiero; esta mas ganashi.Segun seora Noort, no ta impor-t si ta trata di un kompania chikdi un persona (eenmanszaak),mediano f grandi. Kompan-

    ia di tur tamao mester trahaun plan di merkadeo tur aa,pasobra e merkado ta kambiakontinuamente. Elementonan kuta kambia ta, por ehmpel, kuekonomia ta kambia, tin mnosf mas kompetensha, tin mnosf mas (otro sorto) di konsumidetc., asina el a sigui splika.Sondeo di merkado ta esensialpa skibi e plan di merkadeo. Tin

    dos tipo di sondeo di merkado.Na Ingles ta yama nan deskresearch i field research. Deskresearch ta bsikamente sondeodi datonan ku tin di e empresakla kaba f resultado di sondeoku otro instansha a hasi kaba,manera CBS (Ofisina Sentral diStatistik) i Kmara di Komrsio.Den e kaso di field research tamester sali bai hasi un sondeodi e merkado ku mester yuda pahaa kontesta riba preguntanan

    tokante, por ehmpel, e kompe-tensha, e merkado ku ta operden dje, e kliente (kon kontentue ta) i e grupo di enfoke. Notur biaha mester hasi sondeograndi; esei ta depend di etipo di produkto, e merkado i edatonan ku tin na disposishon die kompania. Na Hulandes nanta bisa: meten is weten. Ora bomidi, e ora ei bo por sa. Sino ta

    rei nos ta rei i ta tuma desishonbas riba spekulashonnan. Spe-kulashon no ta un bon base paun plan, asina seora Noort aenfatis.

    Aspekto importantepa Plan di MerkadeoE kompania ku ke laga skibiun plan di merkadeo mesterkumins pensa riba e siguientepuntonan, segun seora Noort.Mester analis ta kiko e propsi-

    to di e plan di merkadeo ta: Kua ta su grupo di enfoke?

    Eksaktamente ken e kealkans ku e produkto/ser-visio?

    Kiko e sa di su kompeten-sha? Kiko ta hasi su produk-to f servisio mih ku esundi su kompetensha?

    E preis di e produkto f ser-visio ta korekto? E no ta

    ni muchu haltu ni muchuabou?

    E empleadonan (den kasoku tin empleado) ta bon ditrain pa nan duna e mihservisio?

    E nogoshi ta situ riba unpunto stratgiko kaminda miklientenan por ha (denkaso ku tin un pakus ftienda).

    E produkto/servisio ta lokeen brdat e konsumid taspera di dje?

    Kon haltu e presupuestopa merkadeo ta? O seakuantu sn por invert denmerkadeo den e prksimo12 lunanan?

    Ku un bon plan di merkadeoden su man, e empresario portuma kualke rumbo ku e ke kusu negoshi, pero e parti di mas

    importante ta ku e ta logra ksitoi e tin garantia ku e lo bai dilanti.Hellen Noort ta kere ku e plani-fikashon di e Plan di Merkadeoi su ehekushon di un forma bonta e prom paso pa e negoshitin ksito.

    Hellen NoortTelefon: 527-0027

    [email protected]

    S

    eora Hellen Noort di Noortadvies ta splika ku e plan di merkadeota e kurason di ksito di kualke negoshi. Den un forma simpel e

    ta garantia pa eksistensha di un empresa. Un plan di merkadeota forma parti di e plan general di un kompania, e bedrijfsplan. Den eplan di merkadeo un kompania ta deskrib kon su strategia di merkadeolo bai ta pa e por yega na su metanan di merkadeo.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    9/20

    99

    J & S Tours satisfecho ku supsidiopa yega na nan Plan di Negoshi

    Un hbi ta bira unnegoshi

    E tres personanan a kontaku tur tres semper taba-

    tin un pashon grandi pabiaha i konos otro parti dimundu. Shermin Mercelinata miembro di e boarddi J & S Tours i alabeskonsehero di e dos otromiembronan enkarg kumaneho diario di e kompa-nia. Nan ta Michael Sam-son (merkadeo) i JeanineAlders (atministrashon ifinansa). Shermin Merce-lina a konta ku e taba-ta den diferente grupo iorganisashon. "Ora ku egruponan tabatin di real-is un biahe pa estranhe-ria semper tabata pidi mipersona pa buska infor-mashon i regla tur kos pae organisashon por realise biahe. Pues, mi ta buskainformashon di e mihforma pa biaha, alohamen-tu, transporte na tera etc.Esei mi a hasi pa hopi aapa yuda e organisashon-nan. Atraves di aananmi a haa un eksperensiahopi grandi den e materia.Un dia mi amiga Jeanine apropon mi pa ban ofrese servisio ei na gruponan,pero for di e punto di bistadi negoshi. Pa realis e

    ophetivo ei nos a bishitdiferente tayer ku Kmaradi Komrsio ta duna pa nosa haa mas konosementuempresarial. Nos tabatinhopi eksperensia i kono-sementu den e ramo diorganis biahe pa estran-heria, pero nos tabata keakapar mas konosementudi kon maneh un empresadi un forma profeshonali efisiente. Tambe nos atende di e programa di sup-sidio di Kmara di Komr-sio i a disid di bishit eanochi di informashon."

    E Plan di NegoshiE empresarionan a informku nan kier a yega na unPlan di Negoshi (BusinessPlan) profeshonal pa nanempresa i a aserk Kma-ra di Komrsio pa por hasiuso di e programa di sup-sidio pa nan haa asisten-sia di un profeshonal patraha e Plan di Negoshi."Nos a haa coachingprofeshonal di seor AgnelDouglas. Nos ta duna hopi

    mrito na seor Douglasku a yuda nos di un formasublime pa yega na un bonPlan di Negoshi. Un planku nos mes ta orguyoso didje, pasobra e ta hopi bonbalans. Banda di a yudanos yega na un Plan diNegoshi, seor Douglas aduna nos tambe diferentetep i konseho pa mehormaneho di nos empresa.

    Promoshon diservisio

    E prom kontaktonan a

    inisi na telefon i despuestabatin hopi interkambiodi informashon via e-mail,e dinmiko empresa-rionan Shermin, Michaeli Jeanine a sigui konta.Tambe nos tabatin algunenkuentro personal natu-ralmente. Nos a indik nanos coach kiko tabata eophetivo ku nos ke lograku nos kompania i huntunos a traha pa yega na unPlan di Negoshi. Manera e

    Plan di Negoshi tabata kla,kosnan a sigui kana hopilih. Nos a bai serka unnotario i despues di a pasaakta a inskrib na Kmaradi Komrsio. Aworak nosta den temporada haltudi vakashon i ta trahandoduru pa promov diferentepakete ku nos tin pa bishitestranheria. Merkadeo tahopi importante pa bo lagasa ku bo t'ei i kiko bo tin diofres. Banda di esei natu-

    ralmente bo mester ta serioi dedik na duna e mihservisio posibel di formaku bo klientenan semper tasatisfecho.

    Plan di Negoshi dentres fase

    E Plan di Negoshi ta dentres fase. Durante e promfase J & S Tours lo konsen-tr espesfikamente ribanos merkado lokal ofre-siendo gruponan konseho

    tokante nan biahe i tambepaketenan ku tur kos reglte den detaye. Nos ta hasiesaki pa grupo sosial i

    deportivo, grupo di famia,organisashon di personal,klup di dama, etc. E gru-ponan ta inform nos dinan deseonan i nos ta hasitur nos esfuerso pa nandeseo ta kumpli."

    Den e di dos fase di ePlan di Negoshi, J & STours nos ta bai ofresestranheronan ku bishitnos isla tour pa nan siakonos nos isla.Den e di tres fase J & STours nos lo ofres bishi-tantenan alabes aloha-mentu den apartamentuna preis atraktivo. Dennos Plan di Negoshi nos ainklu kompra di un edifisioden kua tin apartamentu-nan ku nos lo ofres denun pakete total na turista-nan ku ta inklu kaminda dikeda tambe.

    Rekomendashon paprograma di supsidioE empresarionan a bisamas aleu ku nan ta reko-mend tur hende ku kelanta un negoshi pa aserkKmara di Komrsio. "Nanpor duna hopi bon infor-

    mashon pa bo por kuminsbo negoshi bon. Nan tinalabes un ret di profesho-nal ku nan por rekomendna bo, dependiendo di erea den kua bo tin masnesesidat di guia i kon-seho. E programa di sup-sidio di kua nos a hasi usota unu hopi bon. 60% die gastunan ta supsidi ie empresario mes mesterpaga 40%. Den nos kasonos tabatin algun aa tapone algu un banda pa portabatin un fondo pa yegana un bon Plan di Negoshi.Nos por komprond ku pa

    un hende ku ke kuminssu negoshi riba su propioforsa, e 40% por ta undrempel. Pues, ta pensaku gobirnu por bin kumas insentivo pa suavise peso di e 40%. Esaki lopone ku hopi persona kuta kana ku un idea di lantaun negoshi por inisi esakibon prepar. Mas negoshilanta bon prepar, masesaki ta benefisi nos eko-nomia."

    U

    n di e kompanianan ku a hasi uso di e programa di supsidio diKmara di Komrsio pa fasilit empresario chik i mediano pahaa guia i konseho profeshonal ta J & S Tours. E organisashon

    ya pa algun aa ta dedik na plania, organis i realis gira ( tour) padiferente grupo riba nos isla. E tres personanan ku ta forma e direktivadi J & Tours a konta kon e idea di lanta nan propio empresa a nase,krese i realis i tambe di nan eksperensia ku tayer di Kmara diKomrsio ku nan a partisip n'e i tambe e programa di supsidio.

    J&S Tours ku un grupo na

    e pueblo Maya na Cozumelna Mexico.

    Jeanine Aldres, Michael Samson i Shermin Mercelina

    di J&S Tours.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    10/20

    Pa klousur e di sinku Fatum Pensioen &Bedrijvendag ku broche di oro a otorgrekonosementu di Fatum na empresananku a sobresal den nan forma di hasi ne-goshi ku Best in Business Awards.

    Esaki a tuma lug dia 4 di yni ltimona Hyatt Regency Curaao. E empresaku a gana Best in Business Award 2010ta Curaao Road Services. E empresaganad ademas a gana un suma diNaf.10.000,-.

    Prom lugCuraao Road Services, a gana e re-konosementu mksimo. Curaao RoadServices ta un empresa ku kasi tur hendekonos. E kompania a logra baha tem-peramentu di nos komunidat di un ormapositivo.

    CRC a mira un buraku den merkado i aoptimalis nan servisio. Den transkursodi aanan CRC a logra traha un bon

    reputashon dor di atend dao komokonsekuensia di aksidente di trfko. Ino-vashon i bon servisio na kliente ta pa-labranan klave pa ksito di e empresa.

    Di dos lugE di dos puesto, ku tabatin komo premiodos pasashi di Insel Air pa un destinashondi eskoho di e ganad, a bai pa e kom-pania Zorgwinkel Pro Kuido. Loke a halaatenshon di e empresa aki ta e segmentodi merkado den kua e ta oper. No taun tipo di negoshi ku ta kai mesora na

    bista. Zorgwinkel Pro Kuido ta traha kupersonal ku preparashon haltu.

    E kompania ta perkur pa hopi kurso pasigui subi nivel di konosementu di su per-sonal i ta envolv su personal den tuma-mentu di desishonnan relashon ku plan-nan i uturo di e kompania. Trahandodi e orma aki nan a logra deskubr unniche den e merkado ku nan a atenddi un orma eksitoso. E orma di traha

    a kondus nan baha gastu den sektor disalubridat di un orma konsiderabel.

    Di tres lugNa di tres lug a sali Stephany Francis-ca di Baby & Child Sitting Club, siendo eempresario mas hben di e kompetensia.Stephany Francisca tin drive enorme i tinun bista kla di e produkto ku e ta ores.Den su empresa e dedik hopi atenshonna preparashon i training di su personal.E ta hasi e pasonan kstra ku ta poneku su kompania ta sobresal. E ganad

    di e di tres premio a risib un cheque nabalor di NA.1000,-- di e kompania Ac-tion Coach.

    Curaao Road Services ta gana FatumBest in Business Award 2010

    E otro partisipantenan na Fatum Best in BusinessAward den sekuensia alfabtiko tabata: AFASBusiness Sotware, Angelicas Delight, CravingSushi, Dutch Antilles Express, Hart & Private As-sociates, Schnog Imports, SQLapius N.V., StudioAcht , Thirty Steps Associates.

    1010

    Rianne Hellings die Kukiko:

    Website a bira kasi indispensabelpa kualke empresa i empresario

    El a splika ku awendia masi mas hende ta usa Internetpa buska un negoshi, pa

    kompar produkto i astapa hasi negoshi. Pa bastahende Internet ta maneraun buki di telefon. RianneHellings ta kere ku ta bonpa tur empresa, pa e poten-sial klientenan por haa eempresa di un manera fotro riba Internet. Esei porta den un forma minimal,por ehmpel ku un one-page-site ku solamentenmber, adrs, telefon etc,f mas amplio ku un web-site kompleto.

    Dikon Importante Un website ta aksesibel

    24 ora pa dia, 7 dia densiman. Mas aksesibelku kualke negoshi turora bai.

    Abo komo komersianteta pone riba e web-site loke abo ta haa

    importante. Esaki nat-uralmente ta duna eempresario mas kn-trl riba e informashondi su empresa.

    Un website por ta masaktual posibel, si tinkambio di produktopor adapt un websitemesora. Esaki no taposibel ku un foyeto fflyer.

    Mantenshondi website

    Rianne Hellings a siguisplika relashon ku man-tenshon di website ku eempresario por manten su

    website e mes, pero tenien-do na kuenta semper ku losiguiente.Esaki ta depend di e siste-ma ku ta usa pa traha ewebsite. Si ta usa un CMS(Content Management Sys-tem) e ta bastante fsil pae mes manten un websitei pone notisia nobo etc.Si no ta usa un CMS, emantenshon ta keda denman di e webdesigner (edisead di e website) imester paga pe.Tin hopi sistema di CMSku por usa, por ehmpelJoomla, Wordpress, Drupali QwikZite. Pero no turweb-

    designer ta traha ku CMS.Esaki ta algu ku mester pidiadelant.

    Parti importante di manten-shon di un website ta ekontenido. Un website ta bovisitekaartje i mester sruku e tekstonan ta bon skirbsin fout i tambe ku e potrt-nan aserka ta bon sak.SI den bo empresa no tinhende ku por hasi esakibon, mih laga profeshonalhasi esei.

    E parti tkniko di un web-site tambe mester haaatenshon. Semper sru kue webhost ta unu ku tafsil aksesibel ora tin alguriba dje ku no ta funshonmanera dese.

    Rianne HellingsTelefon: 4622464

    Kuki & Kowww.kukiko.com [email protected]

    Un negoshi sin un website a bira kasi imposibel den e tempumoderno aki. Awendia hasimentu di negoshi i tambe promoshon

    di empresa ta sosod masha hopi mes atraves di un site ribaInternet. Den e kuadro aki seora Rianne Hellings di Kukiko ta dunaun bista dikon ta asina importante pa un negoshi tin su mes website.

    Rianne Hellings

    di Kuki & Ko.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    11/20

    Tayer i programadi supsidio

    E aa aki e hben Espe-ranza Martina a disid dihasi di su hbi un aktividatempresarial. El a parti-

    sip na shete di e tayernanku Kmara di Komrsio aorganis pa empresario-nan i a bisa ku dentro dipoko e lo partisip na un didos tayer di Social Media.El a tende di e programadi supsidio via kua empre-sarionan por haa training,guia i konseho i a aserkseor Giovani Melfor, kutabata un di su dosentenanna e tayernan, ku e peti-shon pa e yud kaba suPlan di Negoshi (BusinessPlan) pa su empresa.

    Guia i konsehopa traha Plan di

    NegoshiEsperanza Martina ta ter-minando su estudio denaccountancy na Univer-sidat di Antia i el a bisaku den su estudio el ahaa ls kon pa traha unPlan di Negoshi. Na UNAe ls ku nos a haa tokan-te trahamentu di un Plandi Negoshi, esta BusinessPlan, ta hopi general. Ku e

    konosementu ku mi a haana UNA, mi a kuminstraha mi Plan di Negoshi.Durante e tayernan diKmara di Komrsio bo tabai mas profundo i masdirig. Banda di esaki mimester bisa ku pa mediodi e programa di supsidioseor Melfor, ku tabata miguia, a yuda mi masha hopi

    pa mi por hasi mi Plan diNegoshi unu profeshonal.Seor Melfor a komprondkiko mi ke i nos tabatinkontakto hopi estrecho pael a guia mi pa drecha miplan. Alabes el a stimulmi pa sigui ku mi ideanan ikristalis mi negoshi.

    Plan den fase

    Mas aleu Esperanza Mar-tina a bisa ku den e tayerAbilidatnan Empresarialtambe el a sia hopi. Mia sia por ehmpel ku bono mester keda peg ribabo plan original, si bo notaku esaki no ta kana. Amimes tabatin e intenshonpa buska un lug kamindami por ofres tur kos paun selebrashon, pero mia nota ku esei no ta bai diun dia pa otro. E ora ei nosa parti mi plan den fase.Aworak mi ta ofres servi-sio di organisashon i deko-rashon i pokopoko, segunmi kue forsa, mi ta baipa e siguiente fase di miplan ku ta di hr f kum-pra un lokalidat kamindami por ofres produkto pafiesta, tantu na benta komopa hr. Den e tayernan edosente ta sia bo ku bomester por adapt bo plansi ta nesesario i ora kuun kos no result no kedapeg riba dje, pero sigui pae siguiente fase. ntes, orami tabata traha un ofertapa un trabou i mi no haae enkargo, esaki a kedamolesti mi i mi tabatakeda sinta hopi tempu kue kos na mente. Aworakmi dosente a sia mi kutin otro oportunidatnan na

    kaminda. Pues, el a reko-mend mi pa mi no kedalament riba esun enkargoku bo no a haa.

    NetworkingE training i programa-nan di guia ta importante,pasobra bo ta haa hopitep di asuntu aktual i bota konos mas empresario(networking). Bo ta haasa di nan eksperensia-nan i ta haa tep valiosoku ta yuda bo komo unempresario sigur si bo ta

    un empresario hben. Eprograma di guia ta hopibon, no solamente paso-bra bo ta paga 40% di egastunan so, pero alabespasobra bo ta keda ku unrelashon i kontakto ku botrainer(nan) pa kualke otrokos ku lo bo mester diguia i konseho pe, Espe-ranza Martina a kontinu.

    Alabes e por pone bo denkontakto ku un persona ku

    lo por yuda bo den otroreanan kaminda bo mes-ter di yudansa.

    Kumins ynPa finalis Esperanza Mar-tina a rekomend hbennanku tin inkietut empresarialpa kumins yn. Ora kubo tin algun aa ta traha naun empresa i tin kas ku

    yu ta bira mas difsil pa boyama ay na un trabou ku

    un salario. Pues, mas hbenbo kumins lucha pa krista-lis bo ideanan empresarial,mih. Bo mester kere den bomes i sa kiko bo por i kiko n.Tambe buska yudansa profe-shonal den e reanan ku bota mnos bon den dje. Si botin un idea no wak solamenteki bo por bai gana, wak kibenefisio bo idea por tin paotronan. I por ltimo pensaku tur dia dinobo ta un regalodi Dios ku nos mester disfrutdi dje. Pesei tur dia mesterta un selebrashon i PriyashaParty House & Rental tei payuda bo ku e selebrashon kuabo ta dese.

    Priyasha Party House& Rental

    Telefon: 869-8542Selular: 563-2828

    E-mail: priyasha2828@

    gmail.com

    1111

    Priyasha Party House & Rentalsa hasi uso di programa di supsidio

    Un otro empresario hben ku a partisip na diferente workshop diKmara di Komrsio i tambe a hasi uso di e programa di supsidiodi Kmara di Komrsio ta Esperanza Martina. E ta propietario diPriyasha Party House & Rentals. El a konta ku e tabatin sinku aa taperkur pa organisashon i dekorashon; algu e tabatin komo hbi. Nosta un famia grandi, i mi por bisa ku kasi tur luna un miembro di famia,ta pidi mi pa organis i dekor pa un f otro selebrashon, EsperanzaMartina a inform.

    Esperanza Martina di

    Priyasha Party House.

    Esperanza Martina:

    Kere den bo mes, sa

    kiko bo por, kiko n, i

    buska yudansa profe-

    shonal den e reananku bo ta mnos bon

    den dje.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    12/20

    Facebook i privasidat.Na prom bista e kambionan ta mustra radi-kalmente diferente di loke nos a kustumbr diFacebook su hrmnt di privasidat. E loke nosa kustumbr kun na prom instante ta fun-shon ainda, e st di opshon nobo ta duna boe posibilidat pa kambia un par di kontrl globalkomo e prom lia di defensa.

    E strategia nobo su meta ta pa hasi usuario-nan mas konfortabel ku e kontrl pa protehf kompart nan informashon, i alabes duna eusuarionan mas kontrl riba nan profil online.Historia a demostr ku kambionan riba Face-book manera esaki no ta fsil, sigui lesa pasia kon pa usa na e sistema nobo.

    Privasidat

    E prom kos ku lo ripar di e kontrl nannobo di privasidat ta ku nan ta mas simpelpa nabeg. No tin yen opshon i pgina panabeg, kaminda ku lo tin ku ta klek, lesa ibuska pa oranan djis pa bo por saka af kikotur e opshon f posibilidatnan ku tin. Awor tinun pgina ku ta trese, tur e opshonnan riba unpgina.Esaki ta inklu tur kos for di e opshonnan pakompart kontenido i informashon personal tena maneh aplikashon.

    Awor tur dos, sea e men simplifik f e menklsiko mas amplia, ta aksesibel for di e mesunpgina.

    Kontrol bo kontenidoAwor Facebook ta fasilit pa skohe kiko bo lokompart, ku ken bo ta kompart i kon bo takompart.

    E sistema nobo ta usa kuater kategoria bsiko

    1. Sharing on FacebookDen e sekshon aki por kontrol ken ta mira ekontenido di loke ta pone riba bo pgina (mane-ra update di bo status, potrt i video). Tambe tainklu informashon personal, manera fecha dihasimentu di aa ku informashon di kontakto.

    Otro informashon ku por kontrol den e sek-shon aki ta informashon ku otronan ta kompart

    di abo manera komentario riba e informashonku abo a pone riba bo pgina (pst), tamberiba potrt f video ku abo a wrdu di tag (taora bo ta forma parti di e informashon konsernna un potrt f video) den dje.

    2. Basic Directory Information

    Esaki ta informashon ku lo mustra pblika-mente pa otronan por identifik bo. Face-book a redus e kantidat di informashon kuta nesesario pa kompart ku tur hende nanmber, sekso, ret (di amistat) i potrt di profil.Otro informashon manera aktividatnan, lug dibibienda, ta kompart outomtikamente, peroe usuario tin e opshon pa limit akseso na einformashon aki.

    3. Applications and Websites

    Den e sekshon aki por kontrol kua infor-mashon bo ta kompart ku website i aplikashon,inkluyendo search engine (Aplikashon i web-site) ku abo i bo amigunan ta usa tin aksesona nmber, Potrt di bo profil, sekso, red, lista

    di amigu, bo ID, i otro informashon ku abo takompart ku tur hende.

    4. Block Lists

    Den e parti aki, por blkia persona pa interkam-bi informashon ku bo f wak bo informashonriba Facebook. Tambe bo por blkia amigunansu invitashon pa aplikashon manera framville,knighted etc, i bo por blkia aplikashon dimoda ku nan no tin akseso na bo informashon.

    Kontrl adishonalRecommended settings

    Den e opshon di Recommended SettingsFacebook ta duna bo un referensha pa boopshonnan. Ku esaki bo por usa loke Face-book ta konsider e mih opshonnan i asina bopor saka lo mksimo for di Facebook.

    Kontrl pa kada postBo por kontrol ken por mira kada kontenido kubo pone riba bo site (post).

    Prom ku bo postalgu, klek riba e kandal paskohe ken por mira e post. Loke skohe na emomentu ei lo anul kualke opshon ku abo tinskoh.

    Kontrl pa Aplikashon

    Aplikashon den Facebook por wak informashonku abo a hasi visibel pa tur hende por wak. Pahaa mas akseso e aplikashon mester pidi pr-mit pa kada pida informashon e mester di dje,i ta solamente informashon ku ta nesesario pae aplikashon por funshon.

    Kontrl pa loke bo ta ditag den dje

    Ku esaki bo por kontrol ken por mira potrt ivideo ku bo ta di tag den dje i ku ta aparesriba bo website (wall). Tene na kuenta si ku epersona ku ta doo di e potrt/video por kom-part e potrt ei ku personanan ku no ta den boret. Si bo no ke pa bo tag apares, kita e tagfor di e potrt/video. Esaki ta preven ku e taapares riba bo wallpgina.

    Dikon e kambio?Facebook a hasi su esfuerso pa atend preo-kupashon di e usuarionan. E menasa ku nan taprd usuario, e motibu ta pa por a sigur boinformashon bo mester a pasa dor di un kamin-

    da masha komplik, ku un usuario komun lo tinhopi problema pa por komprend kiko e mesterhasi. Esaki ta duna e usuario un sentimentu kue no tin kontrl riba su privasidat.

    Ku e kambionan aki Facebook a demostr ku eta tuma e privasidat di su usuarionan na serio.No tene miedu, usa e guia aki pa sigur boprivasidat i asina disfrut di e posibilidatnan kue teknologia aki ta ofres bo.

    Pa mas informashon por tuma kontakto kuStimul-IT via pst elektrniko: info@stimul-it.

    com f yama 738 6299.

    1212

    Facebook i Privasidat

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    13/20

    Hasi mas i mih uso di ICT pamaneh bo dokumentunan

    Negoshi pa negoshiSigur ora bo ta manda fak-tura pa un kliente di boku tambe tin su empresa(negoshi pa negoshi) bo

    por hasi uso di e tknika

    aki. Bo por manda e fak-tura pa e kliente, perotambe dun e posibilidatpa paga mesora. Pues, bota manda via e-mail unmensahe pa un kliente ku

    e tin ku paga, ku un linknabo website kaminda e porwak, kontrol i aprob efaktura. Despues di esakie por hasi uso di un creditcardf un otro sistema dipago via Internet pa paga.

    Baha gastuFor di un investigashonhasi na Hulanda a sali afku e gastunan pa mandaun faktura di papel pa unkliente ta kosta aproksima-damente 1.65 (alrededordi 4,30 florin).E gastunan pa manda unfaktura digital ta aproksi-

    madamente entre 0.30 i0.50. Mi ta kere na Krsoutambe bo por hasi un kom-parashon similar.Pues, bo por baha gastukonsiderablemente.Pensa riba gastu di per-sonal, stampia, enk kopiai papel.

    Eksigensia tknikoMayoria empresa na Kr-sou ta kumpli ku e eksigen-shanan tkniko pa por fak-

    tur digitalmente. Pa eseimester di: Un kmpiuter Konekshon di Internet E-mail.

    Hasi un SondeopromRiba e tereno di mandafaktura tin hopi posibilidat.Prom kos ku abo komoempresario tin ku hasi tahasi un sondeo den boempresa pa wak si e tinbenefisio pabo. Bo porhasi lo siguiente:

    1. Inventaris Kuantu faktura bo ta

    manda pa aa Ki tipo di faktura bo

    ta manda (idntiko fkada biaha diferente)

    E frekuensha di manda

    faktura Kuantu mandamentu di

    faktura ta kosta pa aa.

    2. Hasi un anlisis di gastui bentahaPensa riba gastu awor-ak di personal, stampia,papel, nvelp, enk etc. ikompar ku gastunan sibo implement e sistema,manera gastu di software,abono, training pa per-sonal, kambio den e orga-

    nisashon etc.

    3. Puntra bo klientenan kunan ta asept un fakturadigital.

    4. Buska pa bo haa sa

    den bo sektor, serka otroempresario, spesialistananden ICT, klientenan, sumi-nistrad (leverancier), etc.kua ta e desaroyonan ribae tereno aki.

    5. Inventaris kua kam-bio bo tin ku hasi den bonegoshi pa implement unsistema asina.

    6. Wak si e sistema kuta hasi bo atministrashonfinansiero den dje tin eposibilidat pa komunik kuun sistema di faktura digi-tal.

    Kualke pregunta fremarke riba e artkulo aki

    nos ta na bo servisio:InnovatieCentrum Curaao

    Telefon: 737-1360E-mail: [email protected]

    1313

    Den e artkulo aki nos la bai trata e tema di manda faktura digital.Esei ta nifik hasi uso di Internet pa manda faktura pa bo kliente.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    14/20

    1414

    Gerardine Rozendal: Mi konseho ta pa buska yudansa di profeshonal

    Hben empresario di Zendall Agencies tabuska supsidio pa traha su Plan di Negoshi

    TrainingBas riba nesesidatnanspesfiko di e empresario

    e por haa training denreanan manera e.o. abili-datnan empresarial, mane-ho general, eksportashon,plan stratgiko, impuesto,ICT, Plan di Negoshi etc.

    Guia i konsehoKu e programa empresa-rio tin e fasilidat alabes dihaa guia i konseho ribae.o. tereno di merkadeo,maneho finansiero, atmi-nistrashon i organisashon,aspektonan legal, rekursohumano, komunikashon,inovashon, desaroyo per-sonal, maneho di eks-portashon, etc.

    Sesenta porshentosupsidi

    E programa di supsidio taden kuadro di InisiativananEkonmiko Sosial (SEI) ita enser ku pa medio eprograma ta kubri 60% die totalidat di gastu pa eempresario haa training,guia i/f konseho. E 40%restante e empresario mestin di kubri.

    Kon pa bin naremarke?

    E empresario ta drentaden kontakto ku Kmaradi Komrsio pa un sita ipa un entrevista pa e porsplika kiko su negoshi taenser. For di e kmber-sashon ei mester sali afden ki rea(nan) spesfikoe empresario tin nesesi-dat di guia di un profesho-nal. Kmara di Komrsiota trese e empresario denkontakto ku un profeshonalku lo mester defin kuantutempu e lo tin mester paduna e empresario guiariba un tereno spesfiko. Etarifa ku a stipul huntu ku

    e konseheronan ta di NAf.40,- pa ora (ku ta un tarifatambe supsidi).

    Empresarionanhben ta hasi uso di

    e programa

    E hben empresario Gerar-dine Rozendal, propietariodi Zendall Agencies, a siguialgun tayer di Kmara diKomrsio i a hasi uso die programa supsidio pahaa guia i konseho pa

    drecha su Plan di Negoshi.

    Zendall Agencies tahasi uso di programa

    di supsidio

    Zendall Agencies ta unempresa ku, manera

    su propietario Gerar-dine Rozendal a infor-m, aworak ta dirig ribaimportashon di produk-to higiniko orgniko pahende muh. GerardineRozendal a konta ku ela bin sa di e tayernan kuKmara di Komrsio taorganis via medionan dikomunikashon. El a bishite tayer: Kon Kumins BoPropio Negoshi i el a aser-k e dosente di e workshop

    Giovani Melfor ku e peti-shon pa esaki yud kabasu Plan di Negoshi (Busi-ness Plan). GerardineRozendal ya tabatin basedi su plan skirb, pero etabatin mester di un pro-

    feshonal riba e tereno akipa yud drecha su Plandi Negoshi. Trahando kuseor Melfor mi a haa hopibon konseho i tep kon ta emih manera pa mi real-is mi ideanan di negoshi.Tambe el a motiv mi hopipa mi sigui ku mi ideanandi negoshi. Mi ta konsehtur hende ku tin un idea dinegoshi pa aserk Kma-ra di Komrsio pa buskainformashon. Ami mes a

    hasi hopi research ribaInternt pa buska ideanandi negoshi, pero finalmentea haa hopi bon infor-mashon valioso na Kma-ra di Komrsio. E tayernanku mi a bishit tambe ta

    yuda bo masha hopi pa mia haa mas konosementu.Alabes mi ta konseh tur

    hende pa buska yudansadi profeshonalnan via eprograma di supsidio. Eseino ta un rekomendashonku mi ta duna solamentena hbennan ku ta ini-siando un negoshi, maneraami, pero tambe na empre-sarionan ku tin un negoshipa algun tempu kaba.Nunka no pensa ku bo satur kos i buska yudansaden reanan spesfiko pamehor bo maneho, servi-sio i produktonan.

    PerseveransiaGerardina Rozendal aktual-mente ta ofresiendo suprodukto di higiena pahende muh personal-mente na botikanan. Eprodukto ku nos ta ofre-siendo aworak ta unuorgniko pa kuido di vagi-na komo ku nos a hasi unresearch i bin sa ku hopihende muh tin problemadi sal ku e parti aki di nankurpa aki na Krsou, perota usando produktonan kuta konten kmiko ku no tabai bon ku nan. Pa treseun produkto nobo ribamerkado no ta fsil, pero

    nos ta sigui persever. Eintenshon ta pa den futuroserkano mi por ofres masprodukto i ku tempu di tinun sitio kaminda mi porpone e produktonan nabenta. Mi no kier a kuminspaso pa paso, i no kuminsmesora ku fiansa na bankof otro instansianan. Pues,mi ta sigui purba interesbotikanan pa kumpra miproduktonan.

    Zendall AgenciesTelefon: 524-4457

    E-mail:[email protected]

    Gerardine Rozendal di Zendall Agencies.

    Resientemente Kmara di Komrsio a kumins ku un programanobo di supsidio pa fasilit empresarionan chik i mediano pa

    haa training, guia, i konseho profeshonal den diferente rea. Eprograma tin komo ophetivo pa yuda empresarionan ku ke kumins unnegoshi nobo pa nan ta mih prepar pa enfrent e retonan di munduempresarial. E programa alabes por yuda empresarionan ku tin unnegoshi kaba pa nan por maneh esaki mas efisiente ku training, guiai konseho di profeshonalnan riba diferente tereno.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    15/20

    1515

    Un fenmeno ku na Krsou tambe a lanta kabes

    Studiante gusta start nan mes negoshiE kapital Hulandes tinalgun universidat, perotambe otro formanan dienseansa avans. Tamasha remarkabel kuhustamente e studian-

    tenan universitario ku tatraha riba nivel sientfiko tamnos pragmtiko. Esnanden e otro ramonan dienseansa ku pa tradishonta mas prktiko, ta mihrepresent den e grupo kutin nan mes empresa kaba,mintras nan ta studiandoainda. Esei ta algun resul-tado di un investigashonku Ministerio Hulandes diEnseansa a laga e ofi-sina EMI hasi. E relatoOnderzoek en Onderne-mersschap (Investigashoni Sentido di Empresario)ta mustra ku mas i masstudiante ta vislumbr unfuturo pa nan mes den nanmes negoshi. Si nan nokumins durante nan estu-dio, nan tin idea i un deseoferviente pa realis eseino muchu largu despuesku nan gradua. E kantidataki a result 62%, loke tamas ku na 2007 ora nan ainvestig e asuntu aki paltimo biaha. E tempu eiapnas 28% a kere den unnegoshi propio.Si tres aa pas 13% taba-ta ya konvens ku nan tabai lanta nan mes negoshi,

    den e raprt mas resienesaki a oument te 23%.Ni maske mayoria di nanta studiante na un institutodi edukashon avans i nouniversitario, tg e krese-mentu mas grandi nan anota den e grupo di stu-diante universitario ku tamustrando un tendensia dita birando hopi mas downto earth, sigur si ta tokanan mes karera.

    DiversifikSeora Petra Gibcus diEMI a bisa ku e studian-tenan aki ta kubri un rea

    hopi diversifik di ramopa pensa riba nan pro-pio negoshi: entre nan tinICT (teknologia moderno),arte, sikologia i servisioekonmiko. Ora a puntrae studiantenan kiko ta emotibunan prinsipal pa nanpensa asina, nan a kon-test (den e rden aki diimportansia tambe): nanke un reto, nan ke ta masindependiente posibel inan ke gana hopi plaka.

    Puntr kiko e rekisitonan

    ta pa por drenta e aventuraaki, nan a menshon ku bomester por komunik bon,organis i maneh bon i bomester por tin e kurashi patuma riesgo.No ta konos kua a influ-ensi e otro mas, peroe estudio ta indik ku einteres pa un empresapropio a oument. I seaa konsekuensia di esei fpa stimul esei mas, hopiskol di enseansa avansa inklu e rekisitonan diempresario den nan mate-rianan di skol. Ademas,nan ta dedik mas aten-

    shon na nan kontaktonanku e sektor komersial dennan besindario. Ta remark-abel ku ta e skolnan bsikoi e universidatnan ta kedaleu atras den e esfuerso-nan aki. E kontaktonan akita nesesario pasobra nomester prd for di bistaku tur aa un kantidat diempresario ta hala bkpasobra nan a yega unedat respet. Hustamentepesei mester perkur

    pa gener kandidatonannobo pa tuma nan lug ipa kumins negoshi nobo.Den un famia ku tabataden negoshi kaba, por logeneral ta mas fsil pa

    haa susesor. Edukashonriba e tereno aki ta yudayena e bash ku lo kai na eotro negoshinan.

    Foment empresaE Ministerio Hulandes diEnseansa ta kompleta-mente di akuerdo pa lagahbennan sera konos ku esektor empresarial, paso-bra esei ta kontribu na hasie komunidat mas fuerte imas fleksibel pa e kambio-nan ku lo surgi. Ademas,e ta yuda krea e ekono-mia di konosementu kuHulanda (i Krsou tambe!)ta boga asina pe. Ante-riormente Gobirnu Hulan-des a konstat ku aindatin muchu tiki siudadanoku tin interes pa drenta ebida di empresario. Sin kua hasi estudio riba e terenoaki na Krsou, ta poko dif-sil pa bisa ku sertesa kuaki tambe muchu hende tabuska seguridat i ta sintawarda kos bini den nandirekshon, sin demostrnada di ta aktivo riba nanmes i mas independiente.

    Tin fenmeno den eksterior ku ta manifestando aki tambe. Undi nan ta ku hbennan for di momento ku nan ta studiando, taeksperiment ku nan propio negoshi. Hopi mas ta spera di portuma e paso ora nan kaba nan estudio. Na algun okashon a mustra den

    Empresa Chik kaba riba ehmpel lokal asina ku resultado relativamentebon i sigur interesante. Pero for di un publikashon di 14 di yli ltimoden De Volkskrant por saka af ku kasi mitar di e studiantenan naAmsterdam a yega di tin un ke otro eksperensia kaba ku nan mes empresa.

    Tres studiante komersianteE artkulo den e matutino Hulandes a ilustr kon tres studiante durante nan estudioa kumins nan mes negoshi kaba. Pim Donkerlo (23) ta den su di tres aa stu-diando medionan interaktivo na Hogeschool di Amsterdam. Huntu ku un partnernan ta bende e mata buxus ku (meskos ku nos Wayak) semper tin blachi brd.Pa logra nan benta nan a saka bunita potrt di e matanan i ta suministr hopi infor-mashon di dje, entre otro riba Internet. Asina ku hende buska pa haa sa mas dibuxus, nan ta result riba nan website. Na yni ltimo nan a alkans un volmen dibenta di 25 mil euro (alrededor di 65 mil florin). Mirando kon negoshi ta floresiendo,e mester tene kuido pa e no floha den su estudio, pasobra ya e negoshi ta tuma 4dia di siman di dje. Kon e por realis esaki, sabiendo ku otro aa nan ta ekspandnan operashon na Alemania tambe, ta un [pregunta grandi.Anne van Oudheusden (22) ta studia medionan di komunikashon i kultura na Uni-versidat di Amsterdam. Komo mucha e tabata wak yu di otro hende kaba. Na 2009el a lanta un servisio di wak yu di hende, OppasStudent, huntu ku su ruman muh.

    Durante su estadia na Amsterdam el a ripar ku tabatin un demanda grandi pa lagastudiante gana algu di entrada ora nan wak yu di hende ku ke sali, mester bai unkaminda, etc. Nan ta purba wak bon si e kandidatonan studiante i e mayornan takuadra ku otro.Rutger van Elk(25) ta studia merkadeo na Universidat di Tilburg. Ya na 2005 el alanta su mes empresa Re-sound & Light. Nan ta hr ekipo di zonidu i lus pa eventograndi i chik di fiesta di studiante pa kasamentu. E preparashon ta eksig basta disu tempu tur dia, pero te ainda el a logra progres den su estudio riba nivel di Mas-ter. Pa su mes empresa e no tin nodi hasi hopi merkadeo, pasobra e tin enkargo disobra. E ta gusta di ta su mes bas i pa e ta responsabel pa e mes. El a sia hopiden prktika manehando su kompania i e ta rekomend otronan pa konsider hasimeskos kun, esta lanta un negoshi chikitu di bo mes den banda pa sia anda denkomunidat.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    16/20

    YliCBD 2010China InternationalBuilding & Decoration

    FairGuangzhou, China,

    8-11 yliLug: China Import &Export Fair Pazhou

    ComplexWebsite: http://cbd.

    merebo.com

    TexWorld USA 2010Industry Event thatbrings together Apparel Textile Sup-

    pliers and Buyers

    New York, Merka,13-15 yli

    Lug: Jacob K. JavitsConvention Center

    Website: www.tex-worldusa.com

    MattechInternational materialHandling, Logistics &

    Supply Chain ExpoMiami, Florida, Merka,

    14-15 yliLug: Miami Beach

    Convention CenterWebsite: www.mat-

    tech.us

    Pro Sound & LightExpo

    Professional Soundand Lighting Expo

    Channai, India,23-25 yli

    Lug: Chennai TradeCentre

    Website: www.cinem-atoday.in/prosound-

    light.html

    OugstsNew York Shoe Expo

    New York, Merka,3-5 ougsts

    Lug: Hilton New YorkWebsite: http://www.ffany.org/

    Jewellery WorldExpo 2010

    Toronto, Canada,8-10 ougsts

    Lug: Metro TorontoConvention Centre

    Website: http://www.jewelleryexpo.ca/

    Living 2010

    Krsou,26-29 ougstsLug: World Trade

    Center KrsouWebsite: www.desti-nation-curacao.com

    SptmberModa Shanghai 2010

    Shanghai, China,1-3 sptmber

    Lug: Shanghai NewInternational Expo

    CentreWebsite: www.aplf.

    com

    Wireless China 2010Wireless ForumBeijing, China,1-2 sptmber

    Lug: The LandmarkHotel & Towers

    Website: www.infoex-ws.com

    ktoberIFRA EXPO

    Annual Event of thePublishing Industry

    Hamburg, Alemania,4-6 ktober

    Website: www.ifra.

    comABC Kids Expo

    Las Vegas, Merka,10-13 oktober

    Lug: Las Vegas Con-vention Center

    Website: www.the-abcshow.com

    14th Americas Food& Beverage Show &

    ConferenceMiami, Florida, Merka,

    26-27 oktoberLug: Miami Beach

    Convention CenterWebsite: www.ameri-

    casfoodandbeverage.com

    NovmberAutomotive After-market Products

    ExpoLas Vegas, Merka,

    2-4 novemberLug: Sands Expoand Convention Cen-

    terWebsite: www.aapex-

    show.com

    Chocolate Show

    New York, Merka,11-14 novmberLug: Altman Building& Metropolitan Pavil-

    ionWebsite: www.choco-

    lateshow.com

    Family & HomeShopping & Experi-ence ExhibitionStuttgart, Alemania,

    13-21 novmberLug: New Stuttgart

    Trade Fair CentreWebsite: www.messe-

    stuttgart.de/family/

    1616

    Eventonan internashonal

    Website ku informashon balioso

    www.adweek.com

    Esaki ta un vershon online di Adweek, unrevista ku ta enfok riba tur loke ta trata pro-moshon i merkadeo pa negoshi.

    www.backpackit.comBackpack ta un servisio web-based

    ku ta hasi informashon den bo negoshimas manehabel.

    www.oneupweb.comE manera di hasi promoshon pa bo negoshia kambia. Bishit e website aki pa haa sa

    kiko ta in.

    www.researchandmarkets.comSign up via e website aki pa haa sa mas di

    bo sektor di empresa.

    http://startups.com/Website ku diferente pregunta di empresario

    i nan respektivo kontestanan.

    http://www.communicatiecoach.com/tag/beurs/

    Informashon pa empresa prepar papartisip na evento; krea plan, checklist, etc.

    www.businessknowhow.comIdea, konseho i informashon pa kumins un

    empresa na kas.

    www.econnect.entrepreneur.comSocial networking site pa empresario.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    17/20

    Publikashonnan noboE biblioteka di Sentro di Informashon Komersial di Kmara di Komrsiodi Krsou ta konten mas di 5000 dokumento. E biblioteka ta ofres unvariashon amplio di rekurso pa hasi investigashon. E biblioteka ta kontenun kolekshon grandi di dokumento relashon ku komrsio ku ta dirig riba

    merkado mundial.

    Resientemente nos a risib e siguiente publikashonnan den

    nos biblioteka na Sentro di Informashon Komersial.

    Coaching magazine Deeltijd versus voltijd: Hoe flexibel isCuraao?

    Linkagepublikashon di The American Chamber of Commerceof Trinidad & Tobago

    The 2010 guide to Technology in Treasury Management

    How to access trade financeA guide for exporting SMEsBusiness Guide to Trade Remedies in BrazilService Pioneers Stories of innovative entrepreneurshipStarters Magazine Tijdschrift voor de startende ondernemerOndernemen in het Buitenland Jonge versus ervaren over

    ondernemen in ChinaContact Magazine Building small & medium enterprises

    E orario di apertura di e biblioteka ta di djaluna te i ku djabirndi 8 or di mainta te 4 or di atardi.

    Oportunidatnan di negoshi

    Lokal1.Ta bende

    Pa motibu di emigrashonta bende kompania chikku ta eksport pa vriospais. E kompania aki taprodus habon, krema,shamp, zeta pa masashietc. di yerba lokal. E takresiendo rpidamente i

    tin klientela fiho.

    2.Ta hrTa hr 3 ofisina renob,atraktivo i sentral lokalisden Punda. Situ na episo ariba na De Ruyter-kade banda di La Confi-ansa-Giro Bank Building

    ku bunita bista i entradaindependiente.

    1.Ta hrTa hr un minimarket denrea sentral. E ta kom-pletamente ekip ku tur

    produkto.

    2.Ta buskaTa buska sitio den rea diPunda f Otrobanda pa un

    pakus di paa.

    Internashonal1.Ta buska kontakto

    Empresa Curamed Ser-vices ubik na Colombia

    ta ofres servisio di buskakontakto entre empresa-rionan di Krsou i fbri-kanan na Colombia. Taatend transporte areo imartimo i tambe servisiodi kompra di kualke otro

    produkto.E-mail:curamed_servic-

    [email protected].: 00574-3616993 /

    0057-3148700519Tel. lokal: 696-0751

    2.Ta buska importad/eksportad

    The Gorilla Wear ta unmarka di paa pa fitnessi body-building. Aparte dipaa pa hasi e deportenan

    aki, e kompania tin un sur-tido di amplio di asesorio

    pa hasi deporte tambe.Nan ta buskando unimportad ku konose-mentu di e merkado padistribu nan produktonan

    den Karibe.Tel.: +31 (0)74- 291 99 45Faks: +31 (0)74- 291 97

    60E-mail:

    [email protected]:

    www.gorillawear.comPais: Hulanda

    3. Ta buska importadRomet Electronic Larynxta buska importad pa

    ekipo mdiko.Tel.: 210-858-5189

    Faks: 210-858-9608E-mail:

    [email protected]:

    http://www.romet.us

    Pais: Merka

    4.Ta buska importadAqua Creek Products taun fabrikante pa left aku-tiko spesial pa hende kudesabilidat por drenta pisi-

    na.Tel.: 406-549-0769Fax: 406-549-2602

    E-mail:[email protected]

    Website:www.aquacreek.com

    Pais: Merka

    5.Ta buska importadTa buska importad paprodukto di FoodTools, unfbrika di material pa krtabolo, pizza, tortilla i keshi.

    Tel.: 1-269-637-9968E-mail:

    [email protected]:

    www.foodtools.comPais: Merka

    Si abo tin un oportunidat di negoshi ku bo ke pone den e rbrika aki f pa mas infor-mashon tokante di un di esnan menshon, tuma kontakto ku Sentro di InformashonKomersial di Kmara di Komrsio di Krsou na telefn 461-3918, faks: 461-5652 f

    e-mail nos na [email protected]

    1717

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    18/20

    Agnel Douglas, MBA Direktor di SEDECK:

    E plan di negoshi mesterdi dies punto importante

    E introdukshon di ePlan di Negoshi

    Den fase seor Douglas

    a splika e komponen-tenan di un bon Plan diNegoshi. Esei ta kuminsku su introdukshon. Bou diintrodukshon mester skirbikiko ta e idea di e negoshii dikon bo ta mir komo unoportunidat. Mas a leu boudi e sekshon aki ta deskribe vishon, mishon, meta-nan di korto i largu plaso,i tambe strategianan palogra e metanan stipul,asina el a splika.

    Deskripshon diNegoshi

    Kumins na pone e pre-guntanan aki tras di otropa kontesta nan. Ki tipodi negoshi e negoshi ta?Kiko ta e forma hurdiko?Den kaso di sosiedatannimo, kon e reparti-shon di e akshonnan lo ta?Deskrib maneho dje kom-pania. Ken ta bai manehe negoshi? Den kaso disosio, ken ta responsabelpa kiko? Ki eksperensiae persona enkarg tin?Ki nivel di enseansa?Deskrib e sitio kamindae empresa ta bai oper isu eventual bentahanan.

    Tambe mester deskrib epersonal ku mester di djepa traha den e negoshi.Pues, ki funshon nan lotuma den e negoshi, nanresponsabilidat i ki ekspe-rensia nan mester tin, kienseansa f eksperensianan mester tin.

    Produkto o Servisio iProdukshon

    Aki mester deskrib kiprodukto f servisio e kom-pania ta ofres; kiko tae propsito pa ofres eprodukto f servisio aki; ebenefishinan ku e produkto

    f servisio aki lo trese kun,i kiko e karakterstikananniko ta di bo produktof servisio, segun seorDouglas. Anto, huntu kuesaki tin e parti di Produk-shon. E sekshon aki mes-ter inklu solamente den eplan di negoshi pa kom-panianan ku ta produs unprodukto. Ta un rea unpoko mas kompleho, paso-bra aki mester deskrib pre-sis kon materia prima, obra

    di man, ekipo i teknologia

    huntu den e proseso tayega na e produkto final,asina el a sigui splika.

    MerkadoEsaki ta un dje reananmas importante pa kual-ke negoshi, segun seorDouglas. Si bo no konosbo merkado, difsilmentelo bo yega serka bo klien-tela. Pues, bo mestersa bon ta ku ken bo tabende bo produkto f ser-visio. Ku kua segmento die poblashon lo bo bende;geogrfikamente unda nanta; ki edat nan tin; kon

    nan estilo di bida ta; denki kategoria di bida sosialnan ta kai? (klase abou,media, haltu); dikon e hen-denan aki en partikular lokumpra serka bo i kuantunan ta dispuesto pa pagape. Ademas, ta bon pasa kon grandi e grupo dibo posibel klientenan ta iki porsentahe bo ke sirbi,asina el a splika.Dependiendo di bo produk-to lo ta bon pa analis den

    ki fase e merkado ta i si tin

    lug pa kresementu. Kon emerkado lo desaroy den esiguiente aanan; ki bare-ranan tin den e merkadoku ta hasi difsil pa otrokompetidor drenta; tin lugpa bo produkto f servisioden e merkado i tin otroprodukto f servisio ku porsupstitu esun di bo? Konbo ta mira desaroyo di eprodukto f servisio akiden 5 aa?, segun seorDouglas.

    Kompetensia iMerkadeo

    Konstat 3 pa 5 empre-

    sa ku ta duna servisio fbende produktonan simi-lar f komparabel ku esundi bo i evalu e siguien-te puntonan di kada unu:unda nan ta situ; kiko nanpreisnan ta; kon nan tahasi promoshon; ken tanan klientenan; kon nanempleadonan ta duna ser-visio; kiko nan puntonansuak ta i kiko nan pun-tonan fuerte ta. Despues,kompar nan prestashon

    ku esun di bo kompania ideskubr den ki forma bokompania lo diferensi dinan. Bsikamente bou die sekshon di merkadeo bomester deskrib kiko bo tabai hasi pa e potensial klien-te sa kiko bo tin di ofres,na ki preis i na unda bota situ. Si bo merkadota bon defin, bo ta yegamas fsil na bo potensialkliente i ku mnos plaka.Aki bo mester defin, pues,ki medionan lo bo uza papromov bo servisio fprodukto i unabes bo tine kliente, ki tipo di insen-tivo bo kompania lo binikun pa nan keda hasi uzo

    di bo servisio f kumprabo produkto,asina seorDouglas a konta.

    RiesgoTur negoshi tin su gradodi riesgo kun, un mas kuotro. Semper nos mes-ter ta prepar pa si algupasa kiko nos ta hasi paa lo mnos limit posibelkonsekuensia negativo panos empresa. Pues, ta bonpa nos tene kuenta ku esiguiente puntonan: kiko tae riesgonan ku e negoshiaki ta kore; kiko ta e ten-denshanan den e industria

    aki; situashon ekonmikota influensi e kompaniafsilmente; kiko ta e paso-nan ku mester tuma pabaha e riesgo(nan) aki;kiko ta e alternativanan paremedi e situashon si eriesgo ku bo a deskribisosod?, asina seorDouglas ta sigui menta.

    FinansaEsaki ta otro parti suma-mente importante di e plan

    di negoshi, segun seorDouglas. Bou di e sek-shon aki mester analis

    i deskrib proyekshonnanfinansiero importante padetermin si e empresaaki ta bale la pena. Promku tur kos mester deskribkiko i kuantu mester invertden e negoshi pa e porkumins oper. Tambemester kalkul kuantuplaka efektivo mester pakumins oper e prom 3lunanan di e negoshi. Mes-ter sa kuantu fiansa mesterpa por start i si mester diun lia di krdito i kuantuesaki mester ta. Tin biahata mas fsil pa kuminsden fase, i no ta hinter einvershon ta nesesario pastart. Evit fiansa muchugrandi prom ku e kompa-nia stabilis. Tin biaha bopor sigui invert segun eklientela i e fluho di kshkrese en bes di un fiansagrandi for di kuminsamen-tu, asina seor Douglas asigui bisa. Kon ta balot ebenta den e prom lunan-an/tres aanan? Proyektesaki mensualmente denun forma realstiko. Kone fluho di sn ksh lo taden e prom 12 lunanan?Proyekt un fluho di ksh

    ku ta drenta i sali pa luna pae prom aa. Kiko i kuantue gastunan operashonal lota den prom lunanan/tresaanan? Proyekt un esta-do di prdida i ganashi pae prom 3 aanan. Kuantuganashi lo tin den e promlunanan/aanan? Deskribkon ta bai paga e fiansabk. Finalmente proyektun balansa inisial,asina ela deklar.

    KonklushonAki nos ta totalis e pun-tonan fuerte di kon e kom-pania ta un bon invershon,

    kuantu plaka ta buska pafia, ki dia lo e start (si tatrata di un empresa nobo)den kuantu tempu e takumins hasi ganashi, etc.

    Pa mas informashontokante skirbimentu di unplan di negoshi f konsehoempresarial pa empresachik f mediano, por tumakontakto ku seor AgnelDouglas na number di tele-fon 510-5150.

    1818

    Skirbimentu di un plan di negoshi ta nifik ku ta pone ribapapel tur e ideanan ku bo tin pa bo negoshi. Den un plan

    di negoshi tur e ideanan aki ta wrdu struktur di talmanera ku ta bira kla pa bo si bo idea di negoshi ta faktibel. Esei taloke Agnel Douglas, eksperto den e rea di Empresa Chik ta splika.Segun seor Douglas, ta us un plan di negoshi tambe den kaso kumester di finansiamentu. Un bon plan di negoshi por garantis ku bonegoshi lo bai bon. E plan mester ta dinmiko i mester por adapt na esituashon real ora e empresa ta den operashon. Un bon plan di negoshipor lo general mester konten e siguiente 10 puntonan: Introdukshon,Deskripshon di Negoshi, Produkto i Servisio, Produkshon, Merkado,Kompetensia, Merkadeo, Riesgo, Finansa i Konklushon, asina el a splika.

    Agnel Douglas di Sedeck.

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    19/20

    1919

  • 8/8/2019 Empresa Chiki Juli 2010

    20/20

    Determin regla di trabou i kua medida tin si viol nan

    Ladronisia por peligr eksistensiadi kualke empresa f organisashon

    Sifra konkreto di lokeempleadonan aki na Kr-sou por ta hrtando di eempresa kaminda nan ta

    traha, no ta disponibel. Tgpor opserv ku mas ku hopidi nos ta kere, empleadonanta (purba) kue nan dunaddi trabou kabes abou duran-te ehekushon di nan tareadiario. Sigur si ta trata difunshon kaminda ta trahaku sn di e empresa, nota niun luho pa laga tira unbista kontinuamente si turkos ta kana manera mes-ter. Ku regularidat ta tumanota di empleado ku a haahopi libertat di nan gerentepa despues result ku nana defroud e konfiansaaki. Ora finalmente desku-br algu asina, den mayo-ria kaso e suma envolv a

    monta den un kapital respe-t. Ta depend di e ember-gadura di e ladronisia aki,si tin base pa e empresasigui oper. Kualke susesoasina ta krea hopi deskon-fiansa den e empresa. Epor hasta daa e relashon ditrabou na e empresa i e re-putashon dje empresa serkasu kliente i relashonnan ditrabou. Niun hende no takonfia otro mas. Konsekuen-temente ta bai introdussistemanan di kontrl, dbelkontrl i mas vigilansia ture medidanan aki ta kostaplaka ku e empresa mesterpor karga i ku den hopi kasota mnos agradabel pa e

    kliente i sigur tambe pa eempleado di buena fe.

    Base di konfiansaEn prinsipio no por tin nadakontra: empleadonan mere-s di haa konfiansa di nandunad di trabou, pero nanmester por proba ku nanmeres esaki. Pa evit kasodi ladronisia, hopi dunad ditrabou ta limit e espasio pasu empleadonan por movesin su outorisashon. Peroesei por ta kontraproduktivo.Si e konfia un empleado sopa atend tur transakshonfinansiero, e ta krea desgus-to serka e otro trahadnankomosifuera nan no ta dikonfia. Ademas, esei porpone klientenan tambesara pasobra nan mesterwarda te ora esun kaheratin tempu pa nan. Ta impor-tante semper pa buska unbalanse aseptabel i evit dikrea iritashon i retraso den eproseso di benta na kliente.Un faktor inegabel ta ku edunad di trabou mes mes-ter duna e bon ehmpel. Eno por ta envolv den prkti-kanan pa kue otro hende fnegoshi kabes abou, kerien-do ku su empleadonan lo

    no hasi meskos

    kun asina ku nan haaun oportunidat. Tin mag dispera ku e dunad di trabouta honesto i sinsero den suforma di hasi negoshi, lokelo stimul su trahadnanpa sigui su ehmpel. Sinonan lo sigui su mal ehmpeltambe.

    Invershon grandiLoke bo ta mira tambe ta kudunad di trabou ta invertbasta plaka den sistemananpa por detekt kualke kasodi froude f ladronisia denun fase mas tempran posi-bel. Si ta pasa ku artkuloku no a paga pe den siertoaparato, esaki ta kuminspita. E por nifik ku sea ekliente a purba sali sin pagaf un empleado a lubid die kita e loke nan ta hinkaden e produkto pa detektna salida. E kliente ku real-mente a kaba di paga na

    kaha tin e maa di rabiapasobra inosentemente tapint komo ladron, ya ku unladron mes lo a laga e koskai i kore limpi bai f e mes-ter ta un tremendo aktor.No ta tur ora e emplea-donan ladron ta hasi prk-tikanan nan so. Den algun

    kaso empleadonan ta yudakliente pa hrta kos den enegoshi di nan dunad ditrabou, sperando ku alguta warda nan komo rekom-pensa, f ta hrta den kom-binashon ku otro empleado.Si kasonan asina sali na kla,fsilmente nan por tira faltariba e otro i purba suavisnan papel den e totalidat.Esaki ta krea un ambien-te ainda mas ferfelu pa edunad di trabou, pasobraawor a forma un tim di la-dron kontra dje i su negoshi.Hasimentu di negoshi taparsialmente bas riba kon-fiansa no riba deskonfian-sa. Pero kualke empresarioku a pasa den un labatibaasina, ta bira dbel maskouteloso pa e no kai denun trampa atrobe.

    AntesedentenanTa depend di e funshon

    ku tin habr, pero kualkekompania lo hasi bon dihasi esfuerso pa investigdi antemano ki hende tasolisit pa trabou fiho serkadje. Lo por tene kuenta kue antesedentenan di e per-sona en kestion ora mesterdisid si ta tuma e kandidato

    na trabou i pa kua posishon.Un otro aspekto laf pa edunad di trabou ta ku emester ta hopi sigur ku unempleado di dje ta kometalgu foi sla prom ku etild di algu asina. Si sumes sistema di atministra-shon finansiero f di stkdi artkulo ta katiko, ta biramasha difsil pa proba ken apurba hrt. Pa e por aktuaku firmesa, e mester perkurpa tur kos ta bon deskrib iregistr, sino e no tin niun

    chns pa proba nada i tumamedida. Empleadonanku gana di hrta ta haasuela frtil si nan topa ku unorganisashon bru kamindata mas fsil pa tene produk-to i plaka atras sin ku porpone dede riba nan mesora.Un argumento mas pa logra

    un organisashon zet ta padifikult kualke mente malig-no di por aktua. Tanten kuno tin prueba kontundente

    kontra un empleado, ta kasiimposibel pa retir un hendeasina, sigur no si el a pasasu tempu di prueba kaba.Loke si por hasi, pendienteevidensia mas palpabel,ta pa laga e persona sos-pechoso traha na un sek-shon kaminda e no por siguiku e prktikanan. Tambepor kambia konstelashon ditim di empleado konstan-temente, loke ta hasi masdifsil pa nan forma un gangku ta pone traba ku ta kostae empresa plaka.Ademas ta importante painform tur empleado diantemano kiko e reglananden e negoshi ta, inklu-

    yendo kua medida ta tumakontra empleado ku fayaku e reglanan aki. Por dis-id tambe pa determin patur empleado individual kuaregla nan mester aten ne,kiko nan responsabilidatta i kua sanshon nan porspera si viol e reglananaki. E reglanan por ta ribakon ta hasi uso di telefon,faks, kmpiuter, mashin dikopia, outo di negoshi i turotro fasilidat na trabou ku takosta e empresa plaka; sipor asept regalo di klientef relashon di trabou; pahasi respondi bou di ora ditrabou; pa fia kos di trabou;etc. Integridat di hende ta

    importante, pero e no ta unkarakterstika outomtiko diempleado. Komo dunaddi trabou bo mester purbaekilibr loke bo ta laga boempleadonan hasi pa boden konfiansa i ehers kon-trl pa wak si nan ta siguikumpli debidamente ku lokebo a pone den nan man.

    THANKSGIVINGNA ORLANDO: Mas ku un fiesta kulina-

    rio na Merka, tambe e ta konos pa e grandioso AFTERTHANKSGIVING SALE su siguiente dianan. Den tur

    pakus deskuento di 25%-80%!!! Den e tour aki nos

    guianan ta kompaabo bai e mih discount stores i out-

    lets na Orlando. Selebr Thanksgiving ku J & S Tours.

    24 pa 28 nvmber 2010 For di: 1645 p.p.

    2-IN-1 CRUISE & SHOPPING TOUR: Treat bo mes unfakansi di 7 dia riba e fabuloso barku krusero Carnival

    Freedom. E ruta ta hiba nos Ft. Lauderdale, Cayman

    Islands, Key West i Jamaica. Na final, ainda tin 1 dia pa

    hasi kompra na Miami. Nos guianan servisial lo kom-paabo durante henter e biahe te ora regres bek.

    16 pa 24 ktber 2010 For di: FL. 2950 p.p.

    CHRISTMAS CRUISE & NEW YEARINTHE MAGIC

    KINGDOM: Semper bo a dese pa selebr Pasku i AaNobo den eksterior? Selebr Navidat riba e barku kruseroCarnival Sensation. Sigu pa shopping i 3 dia na Disney

    Magic Kingdom na Orlando ku vrwrk show aa nobo.

    Ruta di barku: Port Canaveral, Freeport i Nassau Bahamas.

    22 di dzmber 2010-1 yanari 2011For di: FL. 2999 p.p.

    YOUR

    #1

    AGENT

    FOR:

    J & S Tours ta botravel planner dikonfiansa. Nostim profeshonaltin mas di 5 aadi eksperiensiao r g a n i s a n d obiahe pa grupo.

    TOTAL CUSTOMERSATISFACTIONIS

    OURWAYOFDOINGBUSINESS.

    Stenen Koraal nst. 35 PO Box 4199 Curaao, N.A.Tel. +5999 868-3585 Sel. +5999 522-3807Fax +5999 868-8924 Sel. +5999 524-7826E-mail: [email protected]: www.jstours.host22.com KvK Nr. 119506

    Inklu: ticket ida/buelta, estadia den