DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o...

54
Eva Paula L. M. www.xeografiando.blosgspot.com DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? Sociedade e Economía UNIDADE DIDÁCTICA ESO

Transcript of DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o...

Page 1: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Eva Paula L. M.

www.xeografiando.blosgspot.com

DE ONDE VEÑEN AS

COUSAS?

Sociedade

e Economía

UNIDADE DIDÁCTICA ESO

Page 2: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Materias máis afíns ESO

CCSS, Xeografía (1º, 2º e 3º ESO)

Bioloxía (3º e 4º ESO)

Temporalización Adaptar as necesidades de cada aula.

Actividades Diferentes niveis de complexidade.

Posibilidade de ampliación en moitas das actividades.

Uso razoado e controlado dos medios de comunicación e

do acceso a Internet.

UNIDADE DIDÁCTICA ESO

Page 3: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Obxectivos (Baseados no RD 1631/2006)

!  Coñecer os procesos necesarios para o funcionamento da actividade económica.

!  Identificar os conceptos, factores, axentes económicos e institucións básicas que

interveñen na economía de mercado.

!  Recoñecer o impacto negativo da actividade económica (sobreexplotación de

recursos, deforestación, contaminación,...).

!  Concenciarse da limitación dos recursos naturais e da necesidade de racionalizar o

seu consumo.

!  Promover o desenvolvemento sostible e o consumo consciente.

Page 4: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

4 Bloques de contidos (Baseados no RD 1631/2006)

! 1. De onde veñen as cousas?

Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía.

O impacto negativo da actividade económica

! 2. Como se elaboran as cousas?

Factores de produción: recursos naturais, traballo e capital.

Actividades económicas: actividades primarias, secundarias e terciarias.

! 3. Como chegan ata nós as cousas?

Comercialización: distribución e venda. O mundo ao revés.

Consumo e publicidade. A pegada ecolóxica.

! 4. Existen outras alternativas?

Enerxías renovables. Desenvolvemento sostible.

Consumo consciente. Outro mundo é posible.

Page 5: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Criterios de Avaliación (Baseados no RD 1631/2006)

!  Identificar os principais conceptos, axentes e institucións económicas así como as

funcións que desempeñan.

!  Coñecer o funcionamento básico da economía de mercado.

!  Identificar as consecuencias ambientais das actividades económicas, recoñecendo

as formas de desenvolvemento sustentables e ofrecendo algún exemplo de

medidas correctoras, así como de acordos e políticas para frear a deterioración

do ambiente.

Page 6: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Educación en valores

!  Educación para a saúde e a

calidade de vida

!  Educación medio ambiental

!  Educación do consumidor

Competencias básicas

!  Comunicación lingüística

!  Competencia no coñecemento e interacción

co mundo físico

!  Tratamento da información e competencia

dixital

!  Competencia social e cidadá

!  Competencia cultural e artística

Page 7: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Materiais e espacios

Aula acondicionada preferiblemente con:

!  Canón e pantalla de proxección

!  Ordenador/es

!  Conexión a internet

!  Dvd

Page 8: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Recursos

!  Documental THE STORY OF STUFF (www.storyofstuff.com)

!  Documental CULTIVA O TEU CLIMA (www.vimeo.com/11429044)

!  HIJOS DEL OCÉANO: LA PESCA ARTESANAL ALREDEDOR DEL MUNDO de Javier

Teniente (www. fotosmundo.net/hijos-oceano-pesca-artesanal)

!  TEMPOS MODERNOS de Charles Chaplin

!  PATAS ARRIBA, EL MUNDO AL REVÉS. Eduardo Galeano.

!  CIENCIAS SOCIAIS, XEOGRAFÍA E HISTORIA. Vicens Vives, Educación secundaria.

!  http://www.consumoresponsable.org/

!  http://www.myfootprint.org/es

Page 9: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

1 De onde veñen as cousas?

CONTIDOS ACTIVIDADES

" Os procesos necesarios para o

funcionamento da actividade economía.

" O impacto negativo da actividade

económica (sobreexplotación de recursos,

deforestación, contaminación,...).

1.1 Actividade Inicial / “Chuvia de ideas”

1.2 Actividade Vocabulario / “Falando en Prata”.

1.3 Actividade Desenvolvemento / “The Story of

Stuff ”

1.4 Actividade Final/ “Planeta terra S.O.S.”

Page 10: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

1.1 Actividade Inicial / “Chuvia de ideas”

Dividimos o encerado en 5 apartados e facemos as seguintes preguntas:

De onde veñen as cousas? Que procesos teñen que sufrir ata chegar a nós?

Imos anotando na pizarra (tradicional ou dixital) todos os conceptos que van xurdindo no apartado que corresponda.

Page 11: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Procesos necesarios para o funcionamento da

actividade económica:

Extracción Produción Comercialización Consumo Descarte

Page 12: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Extracción

Recursos naturais

Minerais

Auga

Árbores

Animais

Traballadores….

Produción

Recursos naturais

Traballo

Capital

Maquinaria

Edificios

Empresas

Tecnoloxía

……

Comercialización

Oferta

Demanda

Mercado

Transporte

Traballadores

Empresas

Diñeiro

Publicidade

Venta

…….

Consumo

Consumidores

Empresas

Familias

Publicidade

Estado

Tecnoloxía

Oferta

Mercado

Transporte

Traballadores ……

Descarte

Residuos

Reciclaxe

Lixo

….

Procesos necesarios para o funcionamento da

actividade económica:

Page 13: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Relaciona cada termo coa definición correcta: Actividade Económica, Capital, Capitalismo, Bolsa,

Axentes económicos, Impostos, Sindicato, Deslocalización, PIB

!"#$%#&"'()'*+,-.(*()/'()/,#*(*/'*'+"#-)0&)0'"/'1)#/'(*'#*&%0)2*')#'"1$)+&"/'3,4)/'5*0*'

"'6"7)'

8)0+*("'#"'9%)'/)'+"750*#')'-)#()#'-*4"0)/:'*++.;#/<'"10.=*/<'>"#("/'5314.+"/<???'

@./&)7*')+"#;7.+"'50)("7.#*#&)'#"'7%#("'()'6"$)'>%#(*7)#&*("'#"'4.10)'$"="'(*'">)0&*'

)'(*'()7*#(*?'

A)0/"*/<'=0%5"/'"%'.#/,&%+.;#/'9%)'.#&)0-)B)#'()'>"07*'()+./.-*'#"'>%#+."#*7)#&"'(*'

)+"#"7C*:'*/'>*7.4.*/<'*/')750)/*/')'"')/&*("'/"#'D')/)#+.*./?'

!*#,(*()'9%)'"'+.(*(E#'5*=*';'F/&*("'"%'*'"%&0"'"0=*#./7"'(*'G(7.#./&0*+.;#'5314.+*'5*0*'

+"#&0.1%C0';'/)%'50)/%5"/&"?'

H0*/4*("'(%#6*')750)/*'+*0*'*'0)$.;#/'"%'5*C/)/'"#()'*'7*#'()'"10*'I'7E./'1*0*&*'"%'&)#'

-*#&*$)/'J/+*./'+"'J#'()'0)(%+.0'"/'+%/&"/'()'50"(%+.;#?'

A0"(%&"'.#&)0."0'10%&"?'8.()'"'&"&*4'(*'50"(%+.;#'+"#()=%.(*'5"0'%#'5*C/'#%#'*#"'

()&)07.#*("?'K'%#'J)4'0)L)$"'(*'/3*'0.9%)2*?'

!*0&"/<')(.J+."/<'.#/&*4*+.;#/<'7*9%.#*/'"%'&)+#"4"$C*/'#)+)/*0.*/'5*0*'50"(%+.0'1)#/'"%'

/)0-.2"/?'

G/"+.*+.;#'9%)'()>)#()'"/'()0).&"/'("/'&0*1*44*("0)/?'

1.2 Actividade Vocabulario / “Falando en

Prata”

Page 14: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Ampliación

Outros conceptos sobre os que podemos indagar....

•  Sectores económicos

•  Consumo

•  Consumismo

•  Consumidor

•  Comercio xusto

•  Refugallo

•  Globalización

•  Liberalismo económico

•  Colonialismo/Neocolonialismo

•  Especulación

•  Inflación

Page 15: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

1) Enumera polo menos 4 recursos naturais que están a desaparecer debido a sobreexplotación:

2) Que países controlan a meirande parte dos recursos do planeta. Pon un exemplo.

3) Que tipo de sustancias contaminantes se empregan no proceso de produción nas fábricas? A quen afectan?

4) En Norteamérica onde remata o 99% das cousas que se mercan ao cabo de 6 meses?

5) En que consiste a obsolencia planificada?

6) E a obsolencia percibida?

7) Que técnica de comunicación xoga un gran papel na sociedade de consumo?

8) Reciclar é necesario. Pero por que non é suficiente?

9) Graves consecuencias deste sistema económico:

10) Novas solucións que transformen este sistema:

11) A túa reflexión ao respecto (mínimo 10 liñas):

Proxectamos o documental The Story of Stuff a través da seguinte páxina: www.storyofstuff.com.

Os alumnos/as deberán ir contestando ao seguinte cuestionario:

1.3 Actividade Desenvolvemento / “The Story

of Stuff ”

Page 16: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

http://www.storyofstuff.com/

Page 17: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Ampliación

Durante o visionado do documental anotamos os termos que non

comprendemos…

Page 18: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

O impacto negativo da actividade económica :

1) Enumera polo menos 4 recursos naturais que están a desaparecer debido a sobreexplotación: árbores, minerais, auga, animais.

2) Que países controlan a meirande parte dos recursos do planeta. Pon un exemplo. Os países ricos e industrializados coma EEUU.

3) Que tipo de sustancias contaminantes se empregan no proceso de produción nas fábricas? A quen afectan? Químicos tóxicos que afectan as persoas e ao medio ambiente.

4) En Norteamérica onde remata o 99% das cousas que se mercan ao cabo de 6 meses? No lixo.

5) En que consiste a obsolencia planificada? Estratexia para aumentar o consumo que consiste en deseñar cousas desbotables (de

usar e tirar).

6) E a obsolencia percibida? Estratexia para aumentar o consumo que consiste en que promover o desexo de cambiar cousas que aínda son útiles por outras máis novas ou modernas (moda). Tirar o que é útil.

7) Que técnica de comunicación xoga un gran papel na sociedade de consumo? A publicidade.

8) Reciclar é necesario. Pero por que non é suficiente? A maior parte do lixo non o producimos nós (non sae das nosas casas) e gran

parte do lixo non se pode reciclar (por levar sustancias tóxicas ou por estar deseñado de maneira que non se poida

reciclar)

9) Graves consecuencias deste sistema económico: esgotamento de recursos naturais, pobreza, contaminación (auga, terra, aire,

persoas), cambio climático, felicidade diminuída,…

10) Novas solucións que transformen este sistema: economía sostible, enerxías limpas e renovables, consumo consciente, gobernos

comprometidos coa defensa do medio ambiente e os dereitos humanos, economías locais vivas,…

Page 19: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Relaciona cada un dos impactos ambientais propostos a continuación:

Navegación comercial, Augas residuais ou fecais, Construción de canles (trasvase), Cambio climático, Chuvia ácida, Residuos metálicos pesados, Redución da capa de ozono, Efecto invernadoiro,

Agricultura intensiva, Sobreexplotación de augas subterráneas, Explotación de recursos forestais, Sobreexplotación dos bosques, Actividades industriais, Incendios, Aumento da poboación

1.4 Actividade Final/ “Planeta terra S.O.S.”

Sobreexplotación de recursos naturais Contaminación da auga

Contaminación atmosférica Deforestación

Page 20: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Sobreexplotación de recursos naturais

Construción de canles (trasvase) Agricultura intensiva

Sobreexplotación dos bosques Sobreexplotación de augas subterráneas

Actividades industriais

Aumento da poboación….

Contaminación da auga

Augas residuais ou fecais Residuos metálicos pesados

Navegación comercial Actividades industriais

Aumento da poboación…

Contaminación atmosférica

Chuvia ácida Redución da capa de ozono

Efecto invernadoiro Cambio climático

Actividades industriais

Aumento da poboación…

Deforestación

Explotación de recursos forestais Sobreexplotación dos bosques

Incendios Chuvia ácida

Actividades industriais

Aumento de poboación…

O impacto negativo da actividade económica :

Page 21: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Ampliación/Investigación Indaga que zonas da terra están seriamente afectadas pola contaminación ambiental

ou a sobreexplotación de recursos naturais.

EXPLOTACIÓN MINEIRA DE OURO NA SELVA AMAZÓNICA

Page 22: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

2 Como se elaboran as cousas?

CONTIDOS ACTIVIDADES

" Factores de produción: recursos

naturais, traballo e capital.

" Actividades económicas: actividades

primarias, secundarias e terciarias.

2.1 Actividade Inicial / “Con que se elaboran as

cousas?”

2.2 Actividade Desenvolvemento/ “Sector primario,

recursos naturais 1”

2.3 Actividade Desenvolvemento/ “Sector primario,

recursos naturais 2”

2.4 Actividade Desenvolvemento/ “Sector secundario,

Modern Times”

Page 23: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

2.1 Actividade Inicial / “Con que se elaboran

as cousas?”

Dividimos o encerado en varios apartados e imos anotando todos os conceptos que van xurdindo

nos apartados que corresponda. A pregunta é: Con que se elaboran as cousas?

Recursos naturais Traballo Capital

Sector primario Sector Secundario Sector terciario

Page 24: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Factores de produción e sectores económicos:

Recursos naturais

Petróleo Gas natural

Rochas ornamentais Árbores

Traballo

Traballo por conta allea Autónomo

….

Capital

Tecnoloxía Terreos

Edificacións Maquinaria

…..

Sector primario

Agricultura Gandaría

Pesca Explotación forestal

Sector Secundario

Minaría Produción de enerxía

Industria (pesada, lixeira, punta)

Construción

Sector terciario

Servizos sociais (sanidade) Servizos de distribución (Transporte) Servizos ás empresas (Publicidade)

Servizos ao consumidor (Turismo, pequeno comercio, lecer,…)

Page 25: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

!  Actividades agrarias (agricultura e gandaría)

2.2 Actividade Desenvolvemento/ “Sector

primario, recursos naturais 1”

Proxectamos o documental Cultiva o teu clima a través da seguinte páxina www.vimeo.com/11429044

Os alumnos/as deberán ir contestando as seguintes preguntas:

a) Cal é a causa do cambio climático? b) O CO2 emana a atmosfera a través da combustión de .... c) Segundo fontes do Ministerio de Medio Ambiente, en España que sector económico xera máis emisións de gases de efecto invernadoiro? Que actividades aparecen en 2º, 3º e 4º lugar? d) Define agricultura ecolóxica coas túas palabras.

Page 26: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Ampliación

Coa información do documental poden completar a táboa.

Actividades agrarias que contaminan o medio

ambiente e favorecen o cambio climático!

Actividades agrarias respectuosas co medio

ambiente !

Agricultura …………………….. : emprega

…………….……. químicos:

"  ……………………

"  Praguicidas

"  Pesticidas

"  Abonos ou fertilizantes ………………….

"  Deterioro do ………………….

Outras prácticas que emiten gases con efecto

…….……………, aparte da labranza, é a

……………………. de residuos (restos de poda

ou colleitas).'

Agricultura ………………………..: busca

aumentar a …………….………… e mellorar

as .………….…….……... do solo:

#  Non emprega produtos …………………….

#  Rotación de ………………………….

#  Control natural de …………………….

#  Emprega sementes

………………………………

#  Cultivos de ………………………

#  Redúcense as practicas que emiten

………….. con efecto invernadoiro e as

técnicas agresivas co ………………….

……….…………….. . '

Page 27: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

2.3 Actividade Desenvolvemento/ “Sector

primario, recursos naturais 2”

Fotografías de Javier Teniente: Hijos del océano: la pesca artesanal alrededor del mundo

Observa as fotografías sobre a pesca e responde as preguntas.

a)  De que tipo de pesca se trata?

b)  En que zona do mundo se practica?

c)  Cales son as características deste tipo de pesca?

d)  Cales son as principais zonas pesqueiras do mundo?

e)  Cales son os problemas da pesca actual?

Page 28: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Pescadores con zancos en Sri Lanka, Javier Teniente

Page 29: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Mui Ne en Vietnam, Javier Teniente

Page 30: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Percebeiros en Galicia, Javier Teniente

Page 31: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Pesca Tradicional

ou artesanal

Pesca Industrial

Produción escasa (autoconsumo, só

unha pequena parte se destina ao

mercado).

Forza humana

Aparellos de pesca sinxelos: arcos,

frechas, arpóns, nasas, anzois e redes.

Preto da costa.

Rexións pouco desenvoltas.

Gran volume de capturas.

Necesita: recursos económicos, unha

tecnoloxía avanzada e unhas

infraestruturas portuarias.

Segundo o lugar: pesca de baixura,

de altura e a gran pesca.

Page 32: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Principais zonas pesqueiras: caladoiros

Zonas onde a plataforma continental é extensa (Mar do Norte e Mar do Xapón).

Zonas de contacto entre correntes mariñas frías e cálidas (Mar do Xapón e costas de Terranova).

Zonas costeiras preto das que pasa unha corrente mariña fría (Norte de Chile, Sur de Perú e Suroeste de África)

Page 33: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Os problemas da Pesca actual

A sobrepesca.

A sobreexplotación dos recursos pesqueiros.

Falta de caladoiros pola ampliación das augas xurisdiscionais.

Contaminación da auga das costas debido aos vertidos tóxicos industriais e ás frecuentes mareas negras.

Page 34: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Ampliación

Elabora un álbum fotográfico sobre a pesca tradicional na túa comunidade ou

no teu país…

Page 35: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

2.4 Actividade Desenvolvemento/ “Sector

secundario, Modern Times”

a)  Onde e cando xurde a Revolución

Industrial? b)  Que tipo de industria aparece

reflectida no filme? c)  Que sistemas de produción emprega?

d)  Que clases sociais aparecen

reflectidas? e)  En que condicións vive a clase

traballadora? f)  Reflexiona sobre a metáfora do

principio. Que significa?

Proxectamos os 20 primeiros minutos The mordern Times de Charles Chaplin.

Os alumnos/as deberán ir contestando ao seguinte cuestionario:

Page 36: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

!"#$%&'()*#+*,+"%*#+*-'.#$/(0"! !"#$%&'()*#+*,+"%*#+*$%.*+*/."%$1.!

!"#$%&#'(-'.#$&.%*2222222222()*+(,+&-+'(

.+(/#0+&1#(2&1/#(2#&#(%*0&#,(1'.*,0&1#,'

3'.#$&.%*2222222222244()*+(-#'(

.+,3'#.%,(.1&+40#/+'0+(#%(/+&4#.%(+(#%,(

55555555555555555'

!"#$%&'()*2222222226(/#'+7#(+'%&/+,(

4#'3.#.+,(.+(2&%.*0%'

!"#$%&'()*22222222224446(%,($+',(.+(

2&%.*418'9('%&/#"/+'0+(,%'(.+(2%*4%(

55555555::'

;&+41,#(("%&)5)/(0"%**222****22244222*

222222222226*1.(&)*222224*22*.,')*+(

1'-+,3/+'0%(.+(2222222**222222!

!"%&)5)/(0"%*#+*1+".'*22222222249(1+".%*

1)"*#+*.,')*+*22222222244*)*+(#,(

1'.*,0&1#,(2+,#.#,'

!7+/2"%,6' !7+/2"%,6'

Ampliación

Completar as seguintes fichas:

Page 37: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

!"#$%&'()*#+*,+"%*#+*-'.#$/(0"! !"#$%&'()*#+*,+"%*#+*$%.*+*/."%$1.!

!"#$%&#'(-'.#$&.%*%+1(+5),.')#.%9()*+(,+&-+'(

.+(/#0+&1#(2&1/#(2#&#(%*0&#,(1'.*,0&1#,'

3'.#$&.%*+5),.')#.%()*+(-#'(.+,3'#.%,(

.1&+40#/+'0+(#%(/+&4#.%(+(#%,(4%',*/1.%&+,'

!"#$%&'()*-+%)#)6(/#'+7#(+'%&/+,(4#'3.#.+,(

.+(2&%.*0%'

!"#$%&'()*5(7+(')6(%,($+',(.+(2&%.*418'9(

'%&/#"/+'0+(,%'(.+(2%*4%(-%"*/+'

;&+41,#(("%&)5)/(0"%*#+*8')"#+%*#(1+"%(0"%6*

1.(&)*1)"*#+*.,')*+(1'-+,3/+'0%(.+(1.(&.*

/)-(&)5!

!"%&)5)/(0"%*#+*1+".'*&)1)9.9(1+".%*1)"*#+*

.,')*+*/)-(&)5()*+(#,(1'.*,0&1#,(2+,#.#,'

<1.+&*&71#'

=+0#"*&71#'

>'.*,0&1#(+70&#43-#'

?*@/14#(2+,#.#'

;&%.*418'(.+(+'+&7@#'

=#.+1&#(2#&#(/%$"+,9(A"1/+'0#418'9(BC73"9(

>'.*,0&1#(.%(D%1&%9(>'.*,0&1#(.%(4#"E#.%9(

=#&&%)*1'#&@#(F#&3G%,(.+(4%1&%9('%'(1'4"H+(%(

E#2#0%I9(>'.*,0&1#,(2%"1G&JK4#,9(?*@/14#("17+1&#9(

>'.*,0&1#(=+4J'14#'

Page 38: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

3 Como chegan ata nós as cousas?

CONTIDOS ACTIVIDADES

" Comercialización: distribución e venda.

"  Comercio inxusto.

" Consumo e publicidade.

" A pegada ecolóxica.

3.1 Actividade Inicial / “Distribución e venda”

3.2 Actividade Desenvolvemento/ “O mundo ao

revés”

3.3 Actividade Desenvolvemento / “Publicidade

enganosa”

3.4 Actividade Final / “Cal é a túa pegada

ecolóxica? ”

Page 39: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

3.1 Actividade Inicial / “Distribución e

venda”

Que parte do proceso de comercialización aparece reflectido en cada fotografía: distribución ou

venda? Anota nunha lista aparte os recursos que son necesarios para levar a cabo estas actividades.

A B C

D E F

Page 40: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

3.2 Actividade Desenvolvemento / “O

mundo ao revés”

En las montañas de Ghana (África) las manos de color caoba de Yosef, de tan solo 9 años, envuelven las semillas blancas del cacao en paquetes de grandes hojas verdes durante 12 horas. Por 20 céntimos al día. Las semillas fermentan al sol.

Después, ya desenvueltas, el sol las seca, a la intemperie, y lentamente las pinta de cobre.

Entonces, el cacao inicia su viaje por el mar azul camino de Europa. Desde las manos que lo cultivan hasta las bocas que lo comen, el cacao se procesa en las fábricas de Inglaterra, Suiza y Holanda de Mars y Nestlé. ¿Os suenan?

Luego se venden en los supermercados de todo el mundo

Adaptado de PATAS ARRIBA, EL MUNDO AL REVÉS, EDUARDO GALEANO

1)  Le o texto. De que se trata: de agricultura de

subsistencia ou de agricultura de mercado? Por que?

2)  Que sofre Yosef?. Investiga a que tipos de traballos son sometidos os nenos/as e en que

partes do mundo.

3)  Compara as fotografías. Que diferenzas existen entre ambos rapaces?

Page 41: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

3.3 Actividade Desenvolvemento /

“Publicidade Enganosa”

Analizamos un anuncio publicitario.

1)  Que se oferta neste anuncio: un

servizo ou un produto?

2)  Que técnicas se empregan para

seducir a compra?

3)  E publicidade enganosa? Por que?

4)  Que tipo de publicidade é a máis

chocante e poderosa?

Page 42: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Ampliación

Analiza 3 anuncios de tv. Que técnicas empregan para chamar a túa atención?

Comproba se o que anuncian se corresponde coa realidade.

Page 43: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

3.4 Actividade Final / “Cal é a túa

pegada ecolóxica? ”

Responde ao cuestionario da páxina web: http://www.myfootprint.org/

es

Copia tres preguntas coas súas respostas e comenta os resultados.

Page 44: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

4 Existen outras alternativas?

CONTIDOS ACTIVIDADES

" Enerxías renovables.

" Desenvolvemento sostible.

" Consumo consciente.

" Outro mundo é posible.

4.1 Actividade Inicial e de Desenvolvemento/

“Enerxías renovables”

4.2 Actividade Desenvolvemento /

“Desenvolvemento sostible”

4.3 Actividade Desenvolvemento / “Consumo

responsable”

4.4 Actividade Final/

Page 45: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

4.1 Actividade Inicial e de Desenvolvemento/

“Fontes de Enerxía”

NON RENOVABLES

RENOVABLES

Page 46: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Enerxía Obtense a partir do aproveitamento…

Para obter enerxía…

Vantaxes Inconvenientes

"#$%&! M*(.*+.;#'???????????????' Enerxía ....................

e eléctrica

Non

contaminante

A intensidade varía

segundo a ......... da terra,

as estacións do ano..

EÓLICA Forza do ..................... Enerxía ………….. Non .....................

.......

Moi localizada

Non é …………..

Contaminación ………….

XEOTÉRMICA Calor que hai no

interior da ................

Enerxía eléctrica Non

contaminante

Moi localizada

MAREOMOTRIZ Mareas, ondas ou

correntes ………….

Enerxía

……………….

Non .....................

.......

Moi ……………….

Require de alta tecnoloxía

BIOMASA Combustión de materia

vexetal ou

……………..

Enerxía eléctrica e

………………….

Non depende

de ningunha

forza

@"*7)#&)'I'+*5*2'()'

*50"-).&*0'0)/.(%"/'

NNNNNN??N??'

G4&)0*+.;#/'#"'7)(."?'

HIDROELÉCTRICA Auga acumulada nos

……………….

Enerxía

………………….

Non

contaminante

G4&)0*+.;#/'#"'7)(."?'

M)(%+.;#''(*'

NNNNNNNNNNN?'

!"754)&*'*'&E1"*:

Page 47: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Enerxía Obtense a partir do aproveitamento…

Para obter enerxía…

Vantaxes Inconvenientes

"#$%&! M*(.*+.;#'/"4*0' Enerxía térmica e

eléctrica

Non contaminante A intensidade varía

segundo a zona da terra,

as estacións do ano..

EÓLICA Forza do vento Enerxía eléctrica Non contaminante Moi localizada

Non é regular

Contaminación acústica

XEOTÉRMICA Calor que hai no

interior da terra

Enerxía eléctrica Non contaminante Moi localizada

MAREOMOTRIZ Mareas, ondas ou

correntes mariñas

Enerxía eléctrica Non contaminante Moi localizada

Require de alta tecnoloxía

BIOMASA Combustión de

materia vexetal ou

animal

Enerxía eléctrica e

combustible

Non depende de

ningunha forza

@"*7)#&)'I'+*5*2'()'

*50"-).&*0'0)/.(%"/'

"0=E#.+"/?G4&)0*+.;#/'#"'

7)(."?'

HIDROELÉCTRICA Auga acumulada nos

encoros

Enerxía eléctrica Non contaminante G4&)0*+.;#/'#"'7)(."?'

M)(%+.;#''(*'

1."(.-)0/.(*()?'

F#)0$C*/'0)#"-*14)/:

Page 48: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

El sistema económico basado en la máxima producción, el consumo, la explotación ilimitada de recursos y el beneficio como

único criterio de la buena marcha económica es insostenible.

Un planeta limitado no puede suministrar indefinidamente los recursos que esta explotación exigiría. Por esto se ha

impuesto la idea de que hay que ir a un desarrollo real, que permita la mejora de las condiciones de vida, pero compatible

con una explotación racional del planeta que cuide el ambiente. Es el llamado desarrollo sostenible.

La más conocida definición de Desarrollo sostenible es la de la Comisión Mundial sobre Ambiente y Desarrollo (Comisión

Brundtland) que en 1987 definió Desarrollo Sostenible como: "el desarrollo que asegura las necesidades del presente sin

comprometer la capacidad de las futuras generaciones para enfrentarse a sus propias necesidades".

Características de un desarrollo sostenible: busca la manera de que la actividad económica mantenga o mejore el sistema

ambiental, asegura que la actividad económica mejore la calidad de vida de todos, no sólo de unos pocos selectos, usa los

recursos eficientemente, promueve el máximo de reciclaje y reutilización, pone su confianza en el desarrollo e implantación

de tecnologías limpias, restaura los ecosistemas dañados, promueve la autosuficiencia regional y reconoce la importancia

de la naturaleza para el bienestar humano .

:."&+;*<<<4&+/"$"4+%=)%(8")&$')%=>/.5.8()=-'.,5+1)%*)1,(+"&)5+%=*#+%)''.55.*%.%&+"(,5+

4.2 Actividade de desenvolvemento/

“Desenvolvemento sostible”

1)  Define os termos marcados en negriña.

2)  A que sistema económico fai referencia o primeiro paragrafo (subliñado). Cales son as características deste

sistema.

3)  Define “desenvolvemento sostible” coas túas palabras.

4)  Que 3 características do desenvolvemento sostible consideres as máis importantes?.

Page 49: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

! http://elespiritudeltiempo.org/blog/de-la-cuna-a-la-cuna-futuro-del-diseno-y-la-arquitectura

! http://www.consumer.es/web/es/medio_ambiente/energia_y_ciencia/2008/08/22/179486.php

! http://www.iberarte.com/index.php/201109206039/artes-plasticas/arquitectura/semana-de-la-arquitectura-y-diseno-verdes.html

! http://vimeo.com/15266520

Ampliación

Realiza un dossier de prensa (de 3 a 5 novas) sobre o tema. Toma como referencia o seguinte modelo para cada nova.

FOTO $

FONTES $

TÍTULO

“Do berce ao berce: Rediseñando a forma na que facemos as

cousas” (Cradle to Cradle: Remaking the Way We Make Things)

O arquitecto estadounidense William McDonough e o químico alemán Michael Braungart explican neste libro (Cradle to Cradle) unha fórmula 100% sostible que consiste en aproveitar os residuos como nova materia prima, evitando a utilización de sistemas e enerxías contaminantes para a súa produción e mantemento. Levada a práctica en edificios, mobles ou roupa. Ford, Nike, Basf ou Google son algunhas empresas que están a poñer en práctica este sistema. Ver documental “Waste=Food" (Basura=Comida) en VIMEO.

CONTIDO

Page 50: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

4.3 Actividade de desenvolvemento/

“Consumo responsable”

Servíndote da páxina web: http://www.consumoresponsable.org/

deberás atopar a información solicitada:

"  Definición de consumo responsable.

"  5 criterios ambientais xenerais que podes ter en

conta na elección dun produto.

"  Definición de comercio xusto ou solidario.

"  5 accións de consumidor responsable no aseo e na

cosmética.

"  5 exemplos de moda sostible.

"  5 consellos prácticos para aforrar auga no fogar.

Page 51: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

http://www.consumoresponsable.org/

Page 52: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

! GALICIA: Amarante (www.amarantesetem.org)

! A CORUÑA: Zocamiñoca (www.zocaminhoca.org)

! FERROL: A xoaniña (www.cooperativaxoaninha.org)

! SANTIAGO: Eirado (www.eirado.org)

! LUGO: Cova da terra (www.covadaterra.org)

! OURENSE: Semente (www.semente.info)

! ALLARIZ: Agrelar (agrelar.net/central/091020joomla)

! PONTEVEDRA: A gradicela (www.agradicelacoop.blogspot.com)

! REDONDELA: Loaira (www.loaira.blogaliza.org)

! VIGO: Árbore (www.arbore.org)

Ampliación Realiza unha entrevista. Acércate a coñecer de cerca algunha iniciativa de consumo responsable na túa cidade ou vila.

Estas son algunhas das cooperativas de

consumo consciente de Galicia: Estas son algúns dos temas sobre os que podedes formular as preguntas:

Podes acompañar a entrevista con documentos en soporte dixital: fotografías, vídeos,...

! Orixe.

! Principios.

! Organización do traballo.

! Participación cidadá.

! Apoios económicos.

! Comercio xusto.

! Economías locais vivas.

! Produtos ecolóxicos.

! Cambio climático.

! Educación.

Page 53: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

4.4 Actividade final/ “Outro mundo é

posible”

Para finalizar este percorrido didáctico propoñemos que sexan os propios alumnos/as,

distribuídos por grupos, os que nos fagan chegar as súas propostas para un mundo mellor. Trátase de que realicen unha pequena peza (2 formatos a elixir: teatral ou dixital) cuxo

principal obxectivo , aparte de amosar as súas inquietudes, sexa sensibilizar a cidadanía e promover o consumo consciente ou unha economía sostible.

A) Curto de teatro B) Curto de cine

• Escoller un tema

• Redactar o guión

GUIÓN • Espacios

• Material ENSAIOS Sensibilización

GRABACIÓN

REPRESENTACIÓN

5-10 min.

Page 54: DE ONDE VEÑEN AS COUSAS? · 1. De onde veñen as cousas? Os procesos necesarios para o funcionamento da actividade economía. O impacto negativo da actividade económica ! 2. Como

Proxección e debate posterior:

"RECICLAR PARA SOBREVIVIR" (“Waste=Food“)

(Basura=Comida)

! Documental Director: Rob van Hattun Produción: NPB (Holanda)

Actividade Alternativa

http://blip.tv/

httpmedioambienteblogblogspotcom/la-

noche-tematica-clima-alarma-global-reciclar-

para-sobrevivir-2199745