Case Mola - Metro

8/18/2019 Case Mola - Metro

1/41

STATUS OBSTETRI

Tgl masuk RSAY : 5 Februari 2010

Jam : 11.00 wib

Anamnesa / Autoanamnesa

I. Identifikasi

• Nama : Ny. S

• Umur : 36 !"

• Agama : #slam

• $e"%i%ika" : S&$

• Alama : &er'

• $eker(aa" : #bu ruma! a"gga

• $eker(aa" suami : )uru!

2. Keluhan

• Uama : *eluar %ara! %ari kemalua".

• Tamba!a" : Nyeri +a%a +eru bagia" kiri bawa!, eraba be"('la" %a"

erlamba %aa"g bula"

3. Riwayat Haid

• &e"ar-!e : 13 a!u"

• Siklus ai% : 2/ !ari,eraur

• Jumla! : 3 ga"i +embalu

• ama : 5 !ari

• 4isme"'r!ea : 7 ka%a"gka%a"g7

4. Riwayat e!kawinan

$er"ika!a" +erama %a" su%a! berla"gsu"g 10 a!u".

1


2/41

5. Riwayat Kehamilan

"o T#l/Thn

e!salinan

Tem$at

e!salinan

Umu! %enis

e!salinan

enolon# %enis

Kelamin

1 2001 Ruma! Aerm S+'"a" )i%a"

2 2008 Ruma! $reerm S+'"a" )i%a"

3 2006 Ruma! Aerm S+'"a" )i%a" $

6. Riwayat e!&alanan $enyakit

$asie" %aa"g ke RSAY %e"ga" keluar %ara! se-ara erusme"erus %ari

kemalua""ya se(ak 6 !ari S&RS. 4ara! ya"g keluar berwar"a mera! segar,

awal"ya %i%a!ului %e"ga" keluar beru+a gum+ala" %ara!. 4ara! ya"g %ikeluarka"

ersebu (umla!"ya ba"yak, se!i"gga +asie" !arus memakai %a" me"gga"i

+embalu !i"gga 5 %alam se!ari, +er%ara!a" ersebu er(a%i erusme"erus selama

6 !ari. &e"uru +asie", ia i%ak +er"a! %aa"g bula" sam+ai seba"yak i"i %ara!"ya.

Selama +er%ara!a" i"i berla"gsu"g, +asie" merasaka" ba%a""ya lemas %a" +u-a

se(ak iu +asie" !a"ya berisira!a sa(a %i ruma!.

Sei"ga +asie", sebelum mu"-ul kelu!a" +er%ara!a" i"i ia me"gelu! saki +eru

+a%a +eru kiri bawa! kura"g lebi! 3 mi"ggu S&RS. Saki ersebu awal"ya !a"ya

%isebela! kiri "amu" lama kelamaa" me"yebar ke seluru! +eru. Tea+i saki

ersebu lamalama berkura"g se"%iri a"+a %i'bai. Sekiar 2 S&RS +asie"

merasaka" a%a"ya be"('la" +a%a +eru"ya sebesar elur +uyu! %a" be"('la"

ersebu erasa "yeri bila %ieka".

$asie" (uga me"gaku su%a! erlamba %aa"g bula" se(ak 2 bula" i"i. *i"i +asie"

(uga merasaka" suka gemear +a%a ke%ua a"ga""ya, me"geluarka" keri"ga ya"g

berlebi!a". 9alau+u" +asie" seri"g mual, ea+i "asu maka" +asie" me"i"gka,

ea+i bera ba%a" +asie" me"uru". *are"a +er%ara!a" lewa kemalua" masi! erus

er(a%i %a" kea%aa" +asie" ya"g semaki" lema!, maka +asie" %ibawa ke bi%a", lalu%i ru(uk ke RSAY.

2


3/41

7. Riwayat enyakit Te!dahulu

$asie" me"ya"gkal sebelum !amil memiliki riwaya %ara! i"ggi,ke"-i"g ma"is,

+e"yaki (a"u"g, gi"(al %a" asma.

8. Riwayat enyakit Kelua!#a

$asie" me"gaku %alam keluarga i%ak a%a ya"g memiliki riwaya +e"yaki %ara!

i"ggi,ke"-i"g ma"is, +e"yaki (a"u"g, gi"(al, %a" asma %i keluarga"ya.

9. Riwayat Kont!ase$si

$asie" me"gaku i%ak me"ggu"aka" *)

10. Riwayat Imunisasi

$asie" me"gaku i%ak +er"a! me"%a+aka" imu"isasi ea"us.

eme!iksaan 'isik( ) 'e*!ua!i 2+,+

1. Status !esent

*ea%aa" umum : Tam+ak saki se%a"g

*esa%ara" : ;'m+'s me"is

Tek. 4ara! : 100


4/41

e!er : J>$ i%ak me"i"gka

T!'rak : -'r %a" +ulm' i%ak a%a kelai"a"

Ab%'me" : #"s+eksi : 4aar, simeris

$al+asi : Nyeri eka" 7, $embesara" 'rga" 7

$erkusi : Tim+a"i , S!ii"g %ull"es 7 , U"%ulasi

7

Auskulasi : )isi"g usus 7

?ksremias : sia"'sis 7


5/41

RESU1E

$asie" Ny.S, 36 a!u", me"ika!, %aa"g ke RSAY %e"ga" keluar %ara! se-ara

erusme"erus %ari kemalua""ya se(ak 6 !ari S&RS. $er%ara!a" ersebu er(a%i

erusme"erus selama 6 !ari. Selama +er%ara!a" i"i berla"gsu"g, +asie" merasaka"

ba%a""ya lemas, +u-a se(ak iu +asie" !a"ya berisira!a sa(a %i ruma!. Sebelum

mu"-ul kelu!a" +er%ara!a" i"i ia me"gelu! saki +eru +a%a kiri bawa! kura"g

lebi! 3 mi"ggu S&RS. Saki ersebu awal"ya !a"ya %isebela! kiri "amu" lama

kelamaa" me"yebar ke seluru! +eru "amu" saki ersebu lamalama berkura"g

se"%iri a"+a %i'bai. Sekiar 2 S&RS +asie" merasaka" a%a"ya be"('la" +a%a

+eru"ya sebesar elur +uyu!, be"('la" ersebu erasa "yeri bila %ieka". $asie"

(uga me"gaku su%a! erlamba %aa"g bula" se(ak 2 bula" i"i. *i"i +asie" (uga

merasaka" suka gemear +a%a ke%ua a"ga""ya, me"geluarka" keri"ga ya"g

berlebi!a". 9alau+u" +asie" seri"g mual, ea+i "asu maka" +asie" me"i"gka,

ea+i bera ba%a" +asie" me"uru". *are"a +er%ara!a" lewa kemalua" masi! erus

er(a%i %a" kea%aa" +asie" ya"g semaki" lema!, maka +asie" %ibawa ke bi%a", lalu

%i ru(uk ke RSAY.

*ea%aa" umum : Tam+ak saki se%a"g

*esa%ara" : ;'m+'s me"is

Tek. 4ara! : 100


6/41

#"s+ekul' : $'ri' ak li=i%e, U? eruu+, Fl'ur 7, luus 7, er'si 7

laserasi 7, +'li+ 7

>T : $'ri' ke"yal, U? eruu+, ;UT sesuai %e"ga" "'rmal, a%"ea

+aramerium kaF4 R g


7/41

!o#nosis

Eu' a% >iam : 4ubia a% b'"am

Eu' a% u"-i'"am : 4ubia a% b'"amEu' a% Sa"ai'"am : 4ubia a% b'"am

'OO U

TANDDA 22010 /22010 C22010

*elu!a"

- $er%ara!a" melaluikemalua"

- Saki +eru

- emas

- Teraba be"('la"

*ea%aa" umum Tam+ak saki se%a"g Tam+ak saki

Se%a"g

Tam+ak saki se%a"g

*esa%ara" ;'m+'sme"is ;'m+'sme"is ;'m+'sme"is

>ial sig"

- Na%i

- $er"aasa"

- Su!u

- T4

100


8/41

- #"(. ;e'aime 2 1

gr

Re"-a"a iserek'miseela! +erbaika" *ea%aa"

Umum


Umum


Umum

AORA" OERASI

ari


9/41

- ' %i(a!i se-ara i"eru+e% %e"ga" +lai" -agu "'.0

- Fas-ia %i(a!i se-ara (elu(ur %e"ga" -!r'mi- -agu "'.2

- Sub-uis %i(a!i se-ara er+uus %e"ga" +lai" -agu "'.2

- ;uis %i(a!i %e"ga" (a!ia" subkuikuler +lai" -agu "'.2

• uka '+erasi %iuu+ %e"ga" suraulle, kasa seril, %a" !i+ai.

• +erasi selesai.

k. ,,.++ IB 3 O$e!asi selesai.

4iag"'sa +ra be%a! : &'la !y%ai%'sa

4iag"'sa +as-a be%a! : Ru+ur Dra=i%ias Tuba

Je"is i"%aka" : ema'kelek'mi %a" Sal+!i"g' ''rek'mi Si"isra

KEHA1IA" EKTOIK TER-A"--U

endahuluan

*e!amila" ek'+ik iala! suau ke!amila" ya"g berba!aya bagi wa"ia ya"g

bersa"gkua", ber!ubu"g %e"ga" besar"ya kemu"gki"a" er(a%i kea%aa" ya"g gawa.

*ea%aa" gawa i"i %a+a er(a%i a+abila ke!amila" ek'+ik erga"ggu. al ya"g

+erlu %ii"ga ba!wa +a%a seia+ wa"ia %alam masa re+r'%uksi %e"ga" ga"ggua" aau

keerlambaa" !ai% ya"g %iserai %e"ga" "yeri +eru bagia" bawa!, +erlu %i+ikirka"

ke!amila" ek'+ik erga"ggu.

'!ekuensi

Frekue"si ke!amila" ek'+ik ya"g sebe"ar"ya sukar %ie"uka". 4i Ruma! Saki 4r.

;i+' &a"gu"kusum' +a%a a!u" 1C/ er%a+a 153 ke!amila" ek'+ik %i a"ara

8.00 +ersali"a", aau 1 %i a"ara 26 +ersali"a". 4alam ke+usakaa" rekue"si

ke!amila" ek'+ik %ila+'rka" a"ara 1 : 2/ sam+ai 1 : 32C ia+ ke!amila". Sebagia"

besar wa"ia ya"g me"galami ke!amila" ek'+ik berumur a"ara 20 I 80 a!u"

%e"ga" umur raa I raa 30 a!u". Frekue"si ke!amila" ek'+ik ya"g berula"g

%ila+'rka" berkisar a"ara 0 B 18,6 B.

C


10/41

Etiolo#i

?i'l'gi ke!amila" ek'+ik ela! ba"yak %iseli%iki, ea+i sebagia" besar +e"yebab"ya

i%ak %ikea!ui. Tia+ ke!amila" %imulai %e"ga" +embua!a" elur %i bagia" am+ulla

uba, %a" %alam +er(ala"a" ke uerus elur me"galami !ambaa" se!i"gga +a%a saa"i%asi masi! %i uba, aau "i%asi"ya %i uba %i+ermu%a!.

Fak'r I ak'r ya"g memega"g +era"a" %alam !al i"i iala! sebagai beriku :

1. Fak'r 4alam ume" Tuba

a. ?"%'sal+i"giis %a+a me"yebabka" +erlekaa" e"%'sal+i"g, se!i"gga

lume" uba me"yem+i aau membe"uk ka"'"g bu"u.

b. $a%a !i+'+lasia ueri uba sem+i %a" berkeluk I keluk %a" !al i"i seri"g

%iserai ga"ggua" u"gsi silia e"%'sal+i"g.

-. +erasi +lasik uba %a" serilisasi ya"g i%ak sem+ur"a %a+a me"(a%i sebab

lume" uba me"yem+i.

2. Fak'r $a%a 4i"%i"g Tuba

a. ?"%'meri'sis uba %a+a memu%a!ka" im+la"asi elur ya"g %ibua!i %alam

uba.

b. 4i=erikel uba k'"ge"ial aau ostium tubae %a+a me"a!a" elur ya"g

%ibua!i %i em+a iu.

3. Fak'r %i uar 4i"%i"g Tubaa. $erlekaa" +eriubal %e"ga" %is'rsi aau lekuka" uba %a+a me"g!amba

+er(ala"a" elur.

b. Tum'r ya"g me"eka" %i"%i"g uba %a+a me"yem+ika" lume" uba.

8. Fak'r ai"

a. &igrasi luar '=um, yaiu +er(ala"a" %ari '=arium ka"a" ke uba kiri I aau

sebalik"ya I %a+a mem+er+a"(a"g +er(ala"a" elur ya"g %ibua!i ke uerus

+erumbu!a" elur ya"g erlalu -e+a %a+a me"yebabka" im+la"asi

+remaur.

b. Ferilisasi i" =ir'.

atolo#i

$r'ses im+la"asi '=um ya"g %ibua!i, ya"g er(a%i %i uba +a%a %asar"ya sama %e"ga"

!al"ya %i ka=um ueri. Telur %i uba ber"i%asi se-ara k'lum"er aau i"erk'lum"er.

$a%a ya"g +erama elur berim+la"asi +a%a u(u"g aau sisi ('"(' e"%'sal+i"g.

$erkemba"ga" elur sela"(u"ya %ibaasi 'le! kura"g"ya =askularisasi %a" biasa"ya

elur mai se-ara %i"i %a" kemu%ia" %ires'rbsi. $a%a "i%asi se-ara i"erk'lum"er elur

ber"i%asi a"ara 2 ('"(' e"%'sal+i"g. Seela! em+a "i%asi eruu+, maka elur%i+isa!ka" %ari lume" uba 'le! la+isa" (ari"ga" ya"g me"yeru+ai %esi%ua %a"

10


11/41

%i"amaka" +seu%'ka+sularis. *are"a +embe"uka" %esi%ua %i uba i%ak sem+ur"a

mala!a" ka%a"g I ka%a"g i%ak am+ak, %e"ga" mu%a! =illi k'rialis me"embus

e"%'sal+i"g %a" masuk ke %alam la+isa" '' I '' uba %e"ga" merusak (ari"ga"

%a" +embulu! %ara!. $erkemba"ga" (a"i" sela"(u"ya berga"u"g +a%a bebera+a

ak'r, se+eri em+a im+la"asi, ebal"ya %i"%i"g uba %a" ba"yak"ya +er%ara!a"ya"g er(a%i 'le! i"=asi r''blas.

4i bawa! +e"garu! !'rm'" esr'ge" %a" +r'geser'" %ari k'r+us lueum gra=i%iaris

%a" r''blas, uerus me"(a%i besar %a" lembek e"%'merium %a+a beruba! +ula

me"(a%i %esi%ua. 4a+a %iemuka" +ula +eruba!a" I +eruba!a" +a%a e"%'merium

ya"g %iseb=u e"'me"a Arias I Sella. Sel e+iel membesar %e"ga" i"i"ya

!i+err'ik, !i+erkr'maik, l'buler %a" erbe"uk ak eraur. Si'+lasma sel %a+a

berluba"g I luba"g aau berbusa, %a" ka%a"g I ka%a"g %iemuka" mi'sis. $eruba!a"

ersebu !a"ya %iemuka" +a%a sebagia" ke!amila" ek'+ik.Seela! (a"i" mai, %esi%ua %alam uerus me"galami %ege"erasi %a" kemu%ia"

%ikeluarka" berke+i"g I ke+i"g, ea+i ka%a"g I ka%a"g %ile+aska" se-ara uu!.

$er%ara!a" ya"g %i(um+ai +a%a ke!amila" ek'+i" erga"ggu berasal %ari uerus %a"

%isebabka" 'le! +ele+asa" %esi%ua ya"g %ege"erai.

Dambara" kli"ik ke!amila" uba ya"g belum erga"ggu i%ak k!as %a" +e"%eria

mau+u" %'ker"ya biasa"ya i%ak me"gea!ui a%a"ya kelai"a" %alam ke!amila",

sam+ai er(a%i"ya ab'rus uba aau ru+ur uba.

De(ala %a" a"%a ke!amila" uba erga"ggu sa"ga berbe%a I be%a %ari +er%ara!a" ba"yak ya"g iba I iba %alam r'"gga +eru sam+ai er%a+a"ya ge(ala ya"g i%ak

(elas, se!i"gga sukar membua %iag"'sis"ya. De(ala %a" a"%a erga"u"g +a%a

lama"ya ke!amila" ek'+ik erga"ggu, ab'rus aau ru+ur uba, ua"ya ke!amila",

%era(a +er%ara!a" ya"g er(a%i, %a" kea%aa" umum +e"%eria sebelum !amil.

ia#nosis

1. A"am"esis

ai% biasa"ya erlamba u"uk bebera+a waku %a" ka%a"g I ka%a"g er%a+a

ge(ala sub(eki ke!amila" mu%a. Nyeri +eru bagia" bawa!, "yeri ba!u, e"esmus

%a+a %i"yaaka". $er%ara!a" +er =agi"am er(a%i seela! "yeri +eru bagia"

bawa!.

2. $emeriksaa" Umum

$e"%eria am+ak kesakia" %a" +u-a +a%a +er%ara!a" %alam r'"gga +eru

a"%a I a"%a sy'k %a+a %iemuka". $a%a (e"is i%ak me"%a%ak +eru bagia"

bawa! !a"ya se%iki me"gembu"g %a" "yeri eka".

3. $emeriksaa" Di"ek'l'gi

11


12/41

Ta"%a I a"%a ke!amila" mu%a mu"gki" %iemuka". $ergeraka" ser=iks

me"yebabka" rasa "yeri. )ila uerus %a+a %iraba, maka aka" eraba se%iki

membesar %a" ka%a"g I ka%a"g eraba um'r %i sam+i"g uerus %e"ga" baas

ya"g sukar %ie"uka". *a=um 4'uglas ya"g me"'"('l %a" "yeri raba

me"u"(ukka" a%a"ya !ema'kel rer'ueri"a. Su!u ka%a"g I ka%a"g "aik,se!i"gga me"yukarka" +erbe%aa" %e"ga" i"eksi +el=ik.

8. $emeriksaa" ab'ra'rium

$emeriksaa" !em'gl'bi" %a" (umla! sel %ara! mera! bergu"a %alam me"egakka"

%iag"'sis ke!amila" ek'+ik erga"ggu, eruama bila a%a a"%a I a"%a

$er%ara!a" %alam r'"gga +eru. $a%a kasus (e"is i%ak me"%a%ak biasa"ya

%iemuka" a"emia ea+i !arus %ii"ga ba!wa +e"uru"a" !em'gl'bi" baru

erli!a seela! 28 (am. $e"g!iu"ga" leuk'si se-ara beruru me"u"(ukka"

a%a"ya +er%ara!a" bila leuk'sias me"i"gka. U"uk membe%aka" ke!amila"

ek'+ik %ari i"eksi +el=ik, %a+a %i+er!aika" (umla! leuk'si. Jumla! leuk'siya"g melebi!i 20.000 biasa"ya me"u"(uk +a%a kea%aa" ya"g erak!ir. Tes

ke!amila" bergu"a a+abila +'sii. Aka" ea+i, es "egai i%ak aka"

me"yi"gkirka" kemu"gki"a" ke!amila" ek'+ik erga"ggu kare"a kemaia" !asil

k'"se+si %a" %ege"erasi r'b'las me"yebabka" +r'%uksi human chorionic

gonadotropin me"uru" %a" me"yebabka" es "egai.

5. 4ilaasi %a" *er'ka"

$a%a umum"ya %ilaasi %a" ker'ka" u"uk me"u"(a"g %iag"'sis ke!amila"

ek'+ik i%ak %ia"(urka". )erbagai alasa" %a+a %ikemukaka" :

a. *emu"gki"a" a%a"ya ke!amila" %alam uerus bersama ke!amila" ek'+ik. b. a"ya 12 sam+ai 1C B ker'ka" +a%a ke!amila" ek'+ik me"u"(ukka" reaksi

%esi%ua.

-. $eruba!a" e"%'merium ya"g beru+a reaksi Arial I Sella i%ak k!as u"uk

ke!amila" ek'+ik. Namu", (ika (ari"ga" ya"g %ikeluarka" bersama %e"ga"

+er%ara!a" er%iri aas %esi%ua a"+a =illi k'riales, !al iu %a+a mem+erkua

%iag"'sis ke!amila" ek'+ik erga"ggu.

6. *ul%'se"esis

*ul%'se"esis a%ala! suau -ara +emeriksaa" u"uk me"gea!ui a+aka! %alam

*a=um 4'uglas a%a %ara!. ;ara i"i ama bergu"a %alam memba"u membua

%iag"'sis ke!amila" ek'+ik erga"ggu.

. Ulras'"'grai

Ulras'"'grai bergu"a %alam %iag"'sik ke!amila" ek'+ik. 4iag"'sik +asi

iala! a+abila %iemuka" ka"'"g gesasi %i luar uerus ya"g %i %alam"ya am+ak

%e"yu (a"u"g (a"i". al i"i !a"ya er%a+a +a%a H 5 B kasus ke!amila" ek'+ik.

9alau+u" %emikia", !al i"i masi! !arus %iyaki"i lagi ba!wa i"i buka" berasal

%ari ke!amila" i"raueri" +a%a kasus uer"us bik'r"is.

/. a+ar'sk'+i

12


13/41

a+ar'sk'+i !a"ya %igu"aka" sebagai ala ba"u %iag"'sik erak!ir u"uk

ke!amila" ek'+ik,a+abila !asil+e"ilaia" +r'se%ur %iag"'sik ya"g lai"

meraguka". &elalui +r'se%ur la+ar'sk'+ik, ala ka"%u"ga" bagia" %alam %a+a

%i"ilai. Se-ara sisemais %i"ilai kea%aa" uerus, '=arium, uba, *a=um 4'uglas

%a" ligame"um laum. A%a"ya %ara! %alam r'"gga +el=is mu"gki" mem+ersuli=isualisasi ala ka"%u"ga", ea+i !al i"i me"(a%i i"%ikasi u"uk %ilakuka"

la+ara'mi.

ia#nosis ife!ensial

1. #"eksi +el=ik

2. Ab'rus immi"e"s aau i"k'm+lea +a%a ke!amila" i"raueri"

3. T'rsi' kisa '=arii

4. A++e"%isiis

enan#anan

$e"a"ga"a" er!a%a+ ke!amila" uba +ali"g seri"g beru+a Sal+i"gek'mi u"uk

me"ga"gka uba al'+ii ya"g k'yak %a" me"galami +er%ara!a" %e"ga" aau a"+a

'''rek'mi i+silaeral. Tu(ua" +e"a"ga"a" ersebu !arus %a" ea+ erleak %alam

u+aya u"uk me"yelamaka" (iwa ibu. Ak!ir ak!ir i"i +e"a"ga"a" er!a%a+

ke!amila" ek'+ik eka! beruba! %ari Sal+i"gek'mi me"(a%i +r'se%ur u"uk

mem+era!a"ka" u"gsi uba.

$e"a"ga"a" k'"ser=ai ersebu %imu"gki"ka" bila %iag"'sis %i"i ke!amila" ek'+ik

%ilakuka" %e"ga" USD %a" +e"e"ua" ka%ar ;D serum. $embe%a!a" ya"g

%a!ulu"ya %iikui %e"ga" uraia" me"ge"ai ek"ik +embe%a!a" ya"g lebi! baru u"uk

mem+era!a"ka" kela"gsu"ga" u"gsi uba al'+ii. $a%a kasus ke!amila" ek'+ik %i

+ars am+ullaris uba ya"g belum +e-a! +er"a! %i-'ba a"ga"i %e"ga" me"ggu"aka"

kem'era+i u"uk me"g!i"%ari i"%aka" +embe%a!a". *rieria kasus ya"g %i'bai

%e"ga" -ara i"i iala! :

a. *e!amila" %i +ars am+ullaris uba belum +e-a!

b. 4iameer ka"'"g gesasi K 8 -m

-. $er%ara!a" %alam r'"gga +eru kura"g %ari 100 ml

%. Ta"%a =ial baik %a" sabil.

ba ya"g %igu"aka" iala! &e!'reae 1 mg %a" ;ir'='rum a-'r

0,1 mg


14/41

*emaia" kare"a ke!amila" ek'+ik erga"ggu -e"%eru"g uru" %e"ga" %iag"'sis %i"i

%a" +erse%iaa" %ara! ya"g -uku+. ellma" %kk., 1C17 mela+'rka" 1 kemaia" %i

a"ara /26 kasus, %a" 9ils'" %kk., 1C17 1 a"ara 5C1. Tea+i, bila +er'l'"ga"

erlamba, a"gka kemaia" %a+a i"ggi. S(a!i% %a" &ar'!'es'%' 1C07

me"%a+aka" a"gka kemaia" 2 %ari 120 kasus, se%a"gka" Tar(ami" %kk., 1C37 8%ari 13/ ke!amila" ek'+ik.

$a%a umum"ya kelai"a" ya"g me"yebabka" ke!amila" ek'+ik bersia bilaeral.

Sebagia" wa"ia me"(a%i seril, seela! me"galami ke!amila" ek'+ik, aau %a+a

me"galami ke!amila" ek'+ik lagi +a%a uba ya"g lai". A"gka ke!amila" ek'+ik

ya"g berula"g %ila+'rka" a"ara 0 B sam+ai 18,6 B. U"uk wa"ia %e"ga" a"ak ya"g

su%a! -uku+, sebaik"ya +a%a '+erasi %ilakuka" sal+i"gek'mia bilaeralis.

E"4AKIT TRO'OBASTIK -ESTASIO"A

endahuluan

$e"yaki r''blasik gesasi'"al a%ala! sekel'm+'k +e"yaki ya"g berasal %ari

k!'ri'" (a"i".1,2,3,8,5,6,Ter%iri %ari m'la !i%ai%'sa, m'la i"=asi, k'ri'karsi"'ma

%a" um'r r''blasik +lase"al sie $STT7 ya"g %ia"%ai 'le! +r'lierasi

(ari"ga" r''blasik ya"g ab"'rmal.3 &'la !i%ai%'sa meru+aka" be"uk (i"ak

%ari +e"yaki r''blas gesasi'"al %a" %a+a me"galami ra"s'rmasi me"(a%i

be"uk ga"as"ya yaiu k'ri'karsi"'ma.2 *'ri'karsi"'ma i%ak selalu berasal %ari

m'la!i%ai%'sa "amu" i%ak (ara"g berasal %ari ke!amila" "'rmal, +remaur,

ab'rus mau+u" ke!amila" ek'+ik ya"g (ari"ga" r''blas"ya me"galami

k'"=ersi me"(a%i um'r r''blas ga"as. )ila se'ra"g wa"ia me"%eria

k'ri'karsi"'ma %a" mem+u"yai riwaya ke!amila" biasa %a" m'la sebelum"ya,

maka %e"ga" +emeriksaa" 4NA kia %a+a me"e"uka" a+aka! k'ri'karsi"'ma

i"i berasal %ari m'la aau ke!amila" biasa.2

$lase"al sie r''blasik um'r $STT7 meru+aka" be"uk lai" %ari um'r

r''blas gesasi'"al TTD7 ya"g berasal %ari selsel r''blas +a%a em+a

im+la"asi +lase"a, gambara" kli"ik i%ak sama %e"ga" um'r r''blas

gesasi'"al ya"g lai". *elai"a" i"i a%ala! ya"g meru+aka" "e'+lasma, seme"ara

ya"g lai" meru+aka" +lase"a ya"g +embe"uka""ya ab"'rmal. Semua lesi

r''blasik %ikum+ulka" +a%a sau rubrik +e"yaki r''blas gesasi'"al $TD7

a"+a a+likasi isila! +a'l'gis ere"u. Tea+i +e"eliia" si'ge"eik,

imu"'!is'kimia me"u"(ukka" +erbe%aa" ya"g (elas %alam ei'l'gi m'r'l'gi

%a" +rilaku kli"is seia+ lesi. $e"eliia" i"i me"u"(ukka" +e"i"g"ya suau

klasiikasi !is'l'gis ya"g seragam u"uk memasika" +e"a"ga"a" kli"is ya"g

-'-'k. Tea+i isila! $TD ea+ memiliki kegu"aa" kli"is kare"a +ri"si+

18


15/41

m'"i'ri"g !;D %alam 'll'w u+ %a" kem'era+i %ari +e"yaki measaik<

+ersise""ya miri+. 3,8

4i "egara"egara ya"g su%a! ma(u +e"gel'laa" m'la !i%ai%'sa %a" TTD i%ak

meru+aka" masala! kare"a sebagia" besar ela! er%iag"'sis +a%a sa%ium %i"i,

sebalik"ya %i "egara"egara ya"g se%a"g berkemba"g kare"a +a%a umum"ya%iag"'sis erlamba maka +e"yuli+e"yuli se+eri +er%ara!a" %a" ir''ksik'sis

masi! me"(a%i sala! sau +e"yebab kemaia" ibu. 2,3

Reera i"i me"ga(ak kia u"uk me"gi"ga kembali e"a"g %iag"'sis %a"

+e"aalaksaa" um'r r''blas %i em+a im+la"asi +lase"a.

1o!folo#i an Imunohistokimia T!ofo*las "o!mal

*e!amila" "'rmal a%ala! suau all'gar %e"ga" se+aru! kr'm's'm berasal %ari

ibu %a" se+aru! lai""ya berasal %ari +aer"al. Sel r''blas %ari ke!amila" "'rmal

si'r''blas %a" si"sii'r''blas7 +a%a awal"ya me"u"(ukka" siasia ga"as

-e+a membela!, me"gi"=asi ba!ka" bermeasasis ka+iler +aru7. Sesu%a! C

bula" sera"gkaia" ke(a%ia" er(a%i ya"g memisa!ka" gra +lase"a %ari ibu se-ara

sem+ur"a. 4e"ga" %emikia" ermi"asi ke!amila" berla"gsu"g %e"ga" baik %a"

+erumbu!a" sel r''blas %a+a erk'"r'l %a" ber!e"i se-ara s+'"a".

*'ri'karsi"'ma meru+aka" +erumbu!a" ya"g ak erk'"r'l %a" "e'+lasik %ari

r''blas si' %a" si"sii'r''blas %alam kua"ias ya"g berbe%a. 5,6,,/

$a%a +lase"a "'rmal, um'r ya"g umbu! berkaia" %e"ga" =illi k'ri'"ik ya"g

%isebu sebagai r''blas =illus %a" r''blas +a%a l'kasi lai" %isebu r''blas

eksra=illus. A%a 3 i+e sel ya"g %ikea!ui, yaiu : si'r''blas, si"sii'r''blas,

%a" r''blas i"erme%ie. Tr''blas =illus er%iri %ari si'r''blas %a"

si"sii'r''blas %a" se%iki r''blas i"erme%ie. Sebalik"ya r''blas

eksra=illus ya"g me"gi"ilrasi %esi%ua, mi'merium %a" areri s+iralis %i

+lase"al sie eruama er%iri %ari r''blas i"erme%ie %e"ga" se%iki

si'r''blas %a" si"sii'r''blas.5,6,,/

Tr''blas eksra=ilus er%iri %ari sel m'"'"ukleasi %e"ga" si'+lasma

e'si"'ilik +a%a. Se-ara imu"'l'gis kimia er-a +'sii u"uk !$ L si'kerai",

se%iki lema! u"uk !;D %a" u"uk +lase"al alkali" 'saase $A$7. #sila!

r''blas i"erme%ie ela! %ia(uka" u"uk r''blas "'"=ilus. Fu"gsi %a"

+erbe%aa" isi'l'gis %ari i+ei+e i"i masi! %ielii. 1

Si'r''blas < sel a"g!a"s a%ala! sel r''blas germi"ai , seme"ara

si"sii'r''blas a%ala! sel ya"g sa"ga ber%iere"siasi ya"g ber!a%a+a" %e"ga"

sirkulasi ibu %a" me"g!asilka" !'rm'" +lase"a. Tr''blas i"erme%ie memiliki

gambara" m'r'l'gi %a" u"gsi'"al si'r''blas %a" si"sii'r''blas. 5,6,,/

A. Dambara" mikr'sk'+is

$a%a gesasi "'rmal, si'r''blas er%iri %ari sel e+iel +rimii ya"g u"i'rm

%a" +'lig'"al se+eri berbe"uk '=al.Si'r''blas memiliki "ukleus u"ggal,si'+lasma (er"i! sam+ai gra"uler %a" baas sel ya"g (elas %a" aki=ias mi'i-

15


16/41

erli!a (elas. Si"sii'r''blas er%iri %ari sel muli"uklear, besar, %e"ga"

si'+lasma am'ilik %e"ga" =aku'l muli+le ya"g ber=ariasi ukura""ya %a"

bebera+a %e"ga" laku"a. Nukleus si"sii'r''blas berwar"a gela+ %a"

erka%a"g +ik"'ik %a" i%ak a%a aki=ias mi'ik.

Tr''blas i"erme%ie umum"ya a%ala! sel m'"'"uklear, ea+i erka%a"ga%a (uga ya"g mem+u"yai i"i lebi! %ari sau. )e"uk"ya %a+a ber=ariasi,

mulai %ari sel +'ly!e%ral sam+ai berbe"uk s+i"%el, sel bi+'lar %e"ga" +r'ses

si'+lasmik. Si'+lasma"ya ba"yak %a" berwar"a e'si"'ilik sam+ai am'ilik.

>aku'l"ya ke-il %a" er+isa! %a+a %iemuka" +a%a si'+lasma r''blas

i"erme%ie. Nukleus r''blas i"erme%ie memiliki baas "ukleus ireguler %a"

!i+erkr'maik, erka%a"g berl'bulasi< membe"uk -ela! ya"g %alam. Nukleus

r''blas i"erme%ie lebi! ke-il %a" lebi! (elas bila %iba"%i"gka" %e"ga"

si'r''blas.

Tr''blas i"erme%ie me"gi"ilrasi %esi%ua, mi'merium %a" +embulu!%ara!, me"yeli+ %ia"ara sel "'rmal. &aerial ibri"'i% e'si"'ilik erka%a"g

erkum+ul %isekiar r''blas i"erme%ie. 5,6,,/

B. #mu"'!is'kimiaSe(umla! besar !'rm'" +r'ei", ser'i% %a" e'si" se+eri !;D, !$,

Pregnancy spesifik B1 glikoprotein (SP-1), +lase"al +r'ei" D, pregnancy

associated plasma protein A, esra%i'l, +r'geser'"e %a" plasental alkaline

fosfatase %a+a %il'kalisir %i +lase"a. *eba"yaka" +r'%uk i"i %i!asilka" 'le!si'r''blas. 1.

Tr''blas i"erme%ie me"ga"%u"g !$ %alam (umla! besar ya"g mulai

+a%a !ari ke 12 %a" ea+ a%a sam+ai 6 mi"ggu seela! iu me"g!ila"g.

Si'r''blas i%ak mem+u"yai !;D< !$. Si"sii'r''blas me"ga"%u"g !;D

%alam (umla! besar +a%a !ari ke 12 sam+ai mi"ggu ke /10. $a%a +lase"al

sie , !$ memba"u membe%aka" r''blas i"erme%ie %e"ga" %esi%ua %a"

sel '' +'l's. *are"a sel r''blas (uga a%ala! sel e+iel, maka

imu"'!is'kimia u"uk kerai" (uga memba"u me"gi%e"iikasi (ari"ga" lai".5,6,,/

Standa!isasi Te!minolo#i

Sebelum 1C/2 %i+ergu"aka" berbagai isila! %alam $TD se!i"gga me"yulika"

+erba"%i"ga""ya. Sebagai u+aya u"uk me"yeragamka" ermi"'l'gi +a%a a!u"

1C/3, 9 me"gusulka" suau sysem ya"g %ierima se-ara luas. Termi"'l'gi

9 me"yaaka" ba!wa %iag"'sis be"uk ga"as %ari $TD %iegakka"

ber%asarka" +arameer kli"is aau bi'kimiawi %a" buka" aas %asar +emeriksaa"

!is'+a'l'gi %a" ya"g lai" se-ara kli"is. Umum"ya %iag"'sis !is'+a'l'gi

i%ak %i+erluka", kare"a um'r marker u"uk +e"yaki i"i yak"i !;D bila

16


17/41

%i+eriksa %e"ga" -ara R#A mem+u"yai s+esiias %a" se"sii=ias ya"g sa"ga

i"ggi. /,C,10,11

A. *lasiikasi !is'+a'l'gi

1. &'la !i%ai%'sa

2. &'la i"=asi

3. *'ri'karsi"'ma

4. $STT ). *lasiikasi kli"is

1. $e"yaki r''blas gesasi'"al

2. Tum'r r''blas gesasi'"al

3. &easaik r''blas gesasi'"al

C. *lasiikasi F#D

$embagia" sa%ium %ari F#D 1C/2 sia"ya se%er!a"a %a" me"ggu"aka"

krieria ya"g sama %e"ga" kega"asa" gi"ek'l'gi ya"g lai". $embagia" i"i

me"ga-u +a%a +emeriksaa" kli"is %a" !asil +emeriksaa" ra%i'l'gi %a"

i%ak me"ggu"aka" la"gka!la"gka! rumi ya"g mu"gki" i%ak %a+a

%ilakuka" %i"egara"egara ya"g se%a"g berkemba"g. C

Tabel 1. *lasiikasi F#D

Sa%ium # Tum'r semaamaa er%a+a %alam uerus

Sa%ium ## Tum'r me"yebar ke a%"eksa, aau keluar %ari uerus "amu"

erbaas +a%a srukur ge"ial

Sa%ium ### Tum'r me"yebar ke +aru+aru %e"ga" aau a"+a

+e"yebara" ke rakus ge"ialis

Sa%ium #> Tum'r me"yebar ke em+aem+a lai"

4ikui+ %ari ke+usakaa" "' : C

1


18/41

*elema!a" kelema!a" +embagia" i"i :

1. 4iag"'sis TTD +as-a e=akuasi (ari"ga" m'la semaamaa me"ga-u

+a%a gambara" regresi !;D ya"g ab"'rmal am+a !arus me"-ari

leak +erumbu!a" (ari"ga" r''blas"ya baik se-ara kli"is mau+u"

ra%i'l'gi.

2. *lasiikasi i"i i%ak me"(elaska" bagaima"a -ara"ya me"emuka"

+erumbu!a" %i luar uerus.

3. ;ara +e"yebara" TTD berbe%a %ari -ara +e"yebara" kega"asa"

gi"ek'l'gi ya"g lai", measasis %i luar +el=is bisa er(a%i a"+a !arus

a%a +e"yaki +rimer"ya baik uerus mau+u" %alam +el=is.

4. Sisem i"i i%ak melibaka" ak'rak'r +r'g"'sis se+eri ka%ar !;D

masa lae" %ari ke!amila" erak!ir %a" (e"is ke!amila" sebelum"ya,

se!i"gga sebagai akiba"ya +e"g'baa" kura"g a%ekua.

$a%a a!u" 1CC1, F#D me"amba!ka" ak'r +r'g"'sik ke%alam sisem

sagi"g a"a'mik ya"g klasik %e"ga" ak'r +r'g"'sik , yaiu "ilai !;D

uri" M 100.000 m#U


19/41

&easaik.

Risik' re"%a!.

1. !;D 100.00 #U< uri" 28 (am uri"e aau 80.000 m #U


20/41

Tabel 3. Sisem sk'r 9

Fak'r 0 1 2 8

Usia 3C M3C

*e!amila" sebelum"ya &'la Ab'rus aerm

#"er=al a"ara ke!amila" %e"ga"

mulai"ya kem'era+i

8 86 12 M12

!;D m#U


21/41

i"erme%ie, umum"ya (i"ak ea+i %a+a +ula ga"as, miri+ i"ilrasi um'r ke

e"%'merium %a" mi'merium +a%a plasental bed %a" i%ak a%a +'la biasik

se+eri k'ri'karsi"'ma. #a meru+aka" be"uk +e"yaki r''blas gesasi'"al ya"g

er(ara"g.2

Tum'r Ium'r i+e i"i su%a! %ike"al selama bera!u"a!u" %a" %ike"al

%e"ga" isila! chorioepitelioma atipikal, sincitioma, dan corionepitheliosis&

)elaka"ga" i"i, *urma", S-ully L N'rris me"gemukaka" 12 kasus %e"ga" lesi

ya"g erl'kalisir %a" ka%a"gka%a"g %a+a %i!ila"gka" %e"ga" kurease

se%er!a"a. &ereka me"ga(uka" isila! r''blasik +seu%'um'r. Tea+i %alam

bebera+a a!u" i"i ela! (elas ba!wa um'r i"i ka%a"gka%a"g bersia agresi

meski+u" erl'kalisir %a" %a+a +ula bermeasasis. 6,

9alau+u" %ikea!ui ba!wa um'r i"i meru+aka" be"uk ai+ikal %ari

k'ri'karsi"'ma ea+i lebi! suka %igu"aka" isila! +lase"al sie r''blasik um'r

ya"g me"-ermi"ka" kesamaa" m'r'l'gi"ya %e"ga" r''blas +a%a +lase"al sie.

2

$STT a%ala! +e"yaki ya"g u"ik, &ar-!a"% +a%a a!u" 1/C5 %a" ?wi"g a!u" 1C10

membua klasiikasi (i"ak %a" ga"as %ari +e"yaki r''blas ber%asarka" !asil

'bser=asi"ya. esi i"i ya"g sekara"g %isebu $STT se-ara +eri'%ik %iemuka"

kembali %a" %iberi "ama baru se(ak %eskri+si +erama %ila+'rka". *urma" barubaru

i"i me"amai"ya sebagai kum+ula" (i"ak %ari si"sii'r''blas %a" +a%a a!u" 1C6%isebu"ya sebagai a"%a um'r r''blas. a+'ra" kasus beriku"ya membi-araka"

buki e"a"g +'e"si kega"asa" %e"ga" keluara" aal %a" um'r i"i %i "amai ula"g

%e"ga" $STT +a%a a!u" 1C/1. 6,

Tum'r i"i %ia"%ai %e"ga" +'+ulasi sel m'"'m'rik ya"g er%iri %ari sel

r''blas i"erme%ie. 4ari la+'ra" *urma" %kk maka %a+a %iambil kesim+ula"

ba!wa a%a 2 +'la %iere"siasi r''blas ya"g %a+a %ik'"se+ualisasika".

Si'r''blas %a+a %ia"gga+ sebagai i"%uk sel ya"g %a+a berkemba"g me"(a%i

si"sii'r''blas ya"g me"si"esis %a" me"sekresika" bebera+a !'rm'"

ke!amila". *'"se+ualisasi si'r''blas sebagai sel i"%uk memu"-ulka"

+ema!ama" %iere"siasi sel %i rua"g i"er=illus, sel i"i er(a%i bersamaa" %e"ga"

i"ilrasi mi'merium se!i"gga imbul em+a im+la"asi. S!i! %a" *urma"

mela+'rka" ba!wa si'r''blas %a" kaia""ya %e"ga" si"sii'r''blas sera 2

+'la %iere"siasi. Tr''blas i"erme%ie erli!a %ik'l'm T %a" rua"g i"er=illus

keika ia bermigrasi ke lem+e"g basal %a" me"gi"=asi areri s+iralis. )arubaru i"i

%iemuka" ber%asarka" +e"elia" me"emuka" !ubu"ga" a"ara m'lekul a%!esi sel

mela"'ma %a" r''blas i"erme%ie. &'lekul a%!esi sel mela"'ma &?;A&7

21


22/41

ermasuk +a%a keluarga ge" imu"'l'gis uama %a" %a+a %i i%e"iikasi %e"ga"

a"ib'%i m'"'kl'"al . &'lekul a%!esi s+esiik i"i %a+a membe%aka" r''blas

i"erme%ie %ari si'r''blas %a" si"sii'r''blas. 6,

Tabel 5: Ti+e sel Tr''blas ber%asarka" rimeser

Ti+e sel r''blas Trimeser #

!;D !$

Trimeser ##

!;D !$

Trimeser ###

!;D !$

Si'r''blas

Tr''blas i"erme%ie


23/41

Tabel 6. Dambara" kli"is $STT %iba"%i"gka" %e"ga" k'ri' -a

-am*a!an STT Ko!ioka!sinoma

$e"am+aka" *li"is &isse% ab'rsi'" $TD +ersise" seela!

&'la !i%ai%'sa

Serum !;D Re"%a! i"ggi

*ebiasaa" Sembu! se"%iri,+ersise"

Agresi i"ggi Agresi i"ggi

Res+'" er!a%a+ kem'era+i *ura"g )aik

$e"g'baa" )e%a! !iserek'mi7 *em'era+i

4ikui+ %ari ke+usakaa" "' : 6

Tabel : $erba"%i"ga" gambara" $STT %a" *'ri' -a

-am*a!an STT Ka!io 5a

$'+ulasi sel

&argi"

$er%ara!a"

#"=asi =askuler

$eruba!a" ibri"'i%

#mu"'si'kimia

;D

$

&'"'m'rik, r''blas

i"erme%ie

#"ilrai

F'kal %a" a+!aGar%

4ari +erier kelume"

A%a

4im'rik, erba"yak

se"sii'r''blas %a"

si'r''blas

Sirkumsiial

&asi %a" se"ral

4ari lume" ke +erier

Ti%ak a%a


*e+e"i"ga" u"uk me"ge"al um'r i"i a%ala! ba!wa %isau +i!ak,

ke-e"%eru"ga" measase"ya ya"g ke-il ya"g memu"gki"ka" u"uk %ilakuka"

+embe%a!a", %a" %i+i!ak lai" +a%a resise"si"ya er!a%a+ kem'era+i.3,8

23


24/41

Tela! %iera"gka" ba!wa i"gka +r'lierasi $STT ya"g re"%a!

memu"gki"ka""ya er(a%i regresi s+'"a", lesi ya"g me"galami regresi seri"g

me"u"(ukka" a%a"ya gambara" !iali"isasi %a" ka%a"gka%a"g suli u"uk

me"u"(ukka" !$ si'+lasma, ea+i e+iel selsel r''blasik"ya %a+a

mem+erli!aka" a"iserum si'kerai". 2

). Temua" makr'sk'+is.

Ukura" lesi ber=ariasi %ari !a"ya erli!a se-ara makr'sk'+is sam+ai

+embesara" "'%uler ya"g %ius %ari mi'merium. Terka%a"g berbaas (elas<

bisa i%ak berbaas. 4a" %a+a +'li+'i% me"(ulur ke ka=um ueri< !a"ya %i

mi'merium. $ermukaa" irisa""ya lembu L me"ga"%u"g area 'kal

!em'ragik %a" "ekr'sis. #"=asi seri"g meluas ke ser'sa ueri %a" (ara"g ke

srukur a%"eksa. 6,

;. Temua" mikr'sk'+is

Sel +re%'mi"a" +a%a $STT a%ala! r''blas i"erme%ie %a" gambara" +'+ulasi seluler a%ala! m'"'m'rik. Juga a%a sel si"sii'r''blas besar

ya"g ersebar. Si"sii'r''blas a%ala! k'm+'"e" mi"'r ya"g erka%a"g (ika

a%a %a+a memiliki "u-leus muli"uklear. Sel r''blas i"erme%iae

me"gi"=asi se-ara u"ggal< %alam be"uk +ia %a" lembara" ya"g %ia"%ai

%e"ga" +emisa!a" %ari sera '' %a" gru+ serasera. 9alau+u" bebera+a

um'r me"yebabka" %esruksi relai, ya"g lai""ya berkaia" %e"ga"

"ekr'sis relai. )a"yak sel r''bas i"erme%ie ya"g berbe"uk s+i"%el

se!i"gga miri+ %e"ga" sel ''. Tr''blas i"erme%ie memiliki "ukleus

!i+erkr'maik irreguler %a" si'+lasma e'siam'ilik sera erka%a"g a%a

=aku'la. Se+eri +a%a im+la"asi"ya ya"g "'rmal, +a%a um'r i"i (uga

ba"yak er%a+a ibri"'i% e'si"'ilik eksraseluler %ima"a +embulu! %ara!

%ii"=asi 'le! sel r''blas %a" maerial ibri"'i%. Reaksi %esi%ual aau Arias

sella %a+a %iemuka" +a%a e"%'merium "'rmal ya"g ber%ekaa", =illi

(ara"g a%a. 6,

Jara"g um'r r''blas memberika" gambara" !is'l'gis $STT %a"

k'ri'karsi"'ma, %a" bila a%a %isebu mi'ed choriocarsinoma


25/41

Tabel / : Dambara" mikr'sk'+is k'ri' -a, $STT %a" eksragragasi um'r

em+a +lase"a.

*'ri' -a $STT ?ksragragasi um'r

%i em+a +lase"a

Jumla! (ar lesi >ariable >ariabel, (ara"g

abu"%a"

Selalu erbaas

>illi Ti%ak a%a Ti%ak a%a Selalu a%a, 'kal

Dambara" +erumbu!a"

r''blas L i+e sel

4im'rik, ST,;T,T# &'"'m'rik, T.#&'"'m'rik, T#

&i'sis A%a, selalu i"ggi A%a, selalu

re"%a!

Ti%ak a%a< (ara"g

Nuklear ai+ia >ariabel &'%erae &'%erae

Nekr'sis Selalu a%a Selalu a%a Ti%ak a%a


4. Dambara" ulrasrukur

&'r'l'gi r''blas i"erme%ie erli!a +ali"g baik +a%a $STT. Sel r''blas

i"erme%ie besar %a" memiliki si'+lasma ya"g ba"yak, berbe"uk

+'lyg'"al %a" %i!ubu"gka" %e"ga" %esm's'm. Si'+lasma"ya kaya aka"

'rga"ella %a" "arium. 4alam be"uk bu"%le besar ilame" i"erme%ie

+ara"uklear ya"g membe%aka" r''bas i"erme%ie %e"ga" si'r''blas

%a" si"sii'r''blas. 6,

25


26/41

?. Dambara" Ulra s'"'grai 3

Se-ara USD sukar membe%aka""ya %e"ga" gambara" m'la i"=asi.

F. Dambara" &R#3

&R# mem+erli!aka" se"sii=ias ya"g -uku+ i"ggi %alam me"%eeksi

+e"yaki $TD ya"g berl'kasi measasis7 ke uerus, +arameria, a%"eksa %a"

'r"iks =agi"a %a" meru+aka" sau ek"ik imagi"g aler"ai +e"gga"i (ika

+emakaia" Ga k'"ras meru+aka" k'"ra i"%ikasi. )aik 4'++ler USD, ;T

mau+u" &R# mem+u"yai kemam+ua" me"gi%e"iikasi +embesara"ab"'rmal %ari areri ueri"a se!ubu"ga" %e"ga" a%a"ya +ersise" +el=is

$TD, se!i"gga e!"ike!"ik i"i su%a! %a+a me"gga"ika" +era"a" +el=is

areri'grai.

*eu"u"ga" &R#:

1. &R# memakai "'"i'"iGi"g ra%iai'"

2. Res'lusi k'"ras (ari"ga" lu"ak ya"g baik< !eba

3. &uli+la"ar imagi"g

4. >isualisasi ya"g baik %ari (ari"ga" %a" +embulu! %ara! a"+a

memerluka" Ga k'"ras

5. &eru+aka" +ili!a" u"uk +asie"+asie" ya"g me"galami alergi %e"ga"

Ga k'"ras ber('%ium aau %e"ga" kegagala" gi"(al

*ekura"ga" &R# %iba"%i"g ;T S-a" a%ala! :

1. )iaya relai lebi! ma!al

2. 9aku s-a""i"g ya"g relai lebi! +a"(a"g< lama

3. $''rer s+aial res'lui'"

4. 4egra%asi image (ika bergerak

26


27/41

5. Ti%ak %a+a %ilakuka" +a%a +asie" %e"ga" -lausr'+!'biaTi%ak mam+u

memeriksa +asie" %e"ga" +a-emaker (a"u"g, -'-!lear im+la", =askular

kli+s, 'b(ek mealik +a%a maa %a" +emakai +era"gsa"g syara

D. 4iag"'sis ba"%i"g

1.*'ri'karsi"'ma: memiliki +'la biasik $STT +'+ulasi"ya

m'"'asik 7

2. Sark'ma, ;a %iere"siasi (elek, mela"'ma measaik.

Dambara" %iag"'sik ku"-i u"uk $STT a%ala! :

1. A%a"ya i"=asi +embulu! %ara! ya"g (elas %a" %e+'sisi ekse"si

ibri"'i%

2. U"uk !$ 7 %ius, u"uk kerai" kua

3. U"uk !;D 7 'kal sebalik"ya +a%a k'ri'karsi"'ma 7.

4. 'kalisasi !$ %a" !;D %a+a membe%aka" $STT %ari um'r sark'ma

%a" um'r ga"as lai"

H. A+likasi kli"is

Tum'r i"i seri"g me"gi"=asi melalui mi'merium ke ser'sum se!i"gga

er(a%i +er'rasi. *urease lesi (uga %a+a me"yebabka" +er'rasi. Tum'r

%a+a me"gi"=asi sam+ai ke ligam"eum laum %a" '=arium. $rilaku $STT

a%ala! e"igmai-, walau+u" a%a i"=asi %alam, $STT keba"yaka" a%ala! self

limited . )isa (uga ga"as, se%iki"ya a%a 20 kemaia" %ari C0 kasus se!i"gga

i"gka m'ralias a%ala! 520B, kare"a kasus"ya (i"ak maka (ara"g ya"g

%ila+'rka". *asus ga"as %ia"%ai %e"ga" a%a"ya measase luas ke +aru

+aru, !ai, ka=um ab%'me" %a" 'ak. Umum"ya $STT measaik i%ak

meres+'" er!a%a+ kem'era+i muliage" kare"a $STT er%iri %ari r''blas

i"erme%ie maka le=el !;D aka" re"%a!, !al i"i aka" k'"ras %e"ga"

k'ri'karsi"'ma. 6,

Sam+ai saa i"i i%ak a%a -irri !is'l'gis, imu"'!is'kimia aau 4NA

+l'i%i ya"g %a+a %ia"%alka" u"uk mem+re%iksi +r'g"'si-. $e"yaki re"al

+u" %a+a er(a%i +a%a +asie" $STT, +r'ei"uria bera %a" !emauria ya"g

%i%uga sebagai -irri %ari "er'ik si"%rm. )i'+si re"al me"u"(ukka" %e+'si

e'si"'ilik %ilume" ka+iler ya"g er-a u"uk ibri"'ge" %am

#mu"'gl'buli" &. Si"%r'ma "er'ik %ila+'rka" er%a+a +a%a 8 kasus

2


28/41

10B kasus ya"g %ila+'rka" 7i"i i%ak er%a+a +a%a be"uk +e"yaki

r''basik lai""ya %a" membaik seela! era%ikasi um'r./ Fibri" %a" #g&

%a+a %iemuka" %i %alam i"raka+iler gl'merulus, %a" 4#; %ia"gga+

sebagai meka"isme +a'ge"esis"ya. 1

*e+e"i"ga" me"ge"al um'r i"i ba!wa %i sau +i!ak, ke-e"%eru"ga"

measase"ya ya"g ke-il ya"g memu"gki"ka" u"uk %ilakuka" +embe%a!a"

%a" %i+i!al lai" +a%a resise"si"ya er!a%a+ kem'era+i. Ti"gka

+r'lierasi"ya ya"g re"%a! memu"gki""ya er(a%i regresi s+'"a".

Termi"'l'gi $STT %igu"aka" u"uk lesi ya"g bisa sembu! se"%iri. &e"uru

+e"galama" bebera+a +e"elii / lesi ya"g me"galami regresi seri"g

me"u"(ukka" a%a"ya gambara" !iali"isasi %a" ka%a"gka%a"g suli u"uk

me"u"(ukka" !$ si'+lasma, ea+i e+iel selsel r''blasik"ya %a+a

mem+erli!aka" a"iserum si'kerai". 1

E6aluasi ia#nostik

Semua +asie" %e"ga" $TD +ersise" !arus %ilakuka" e=aluasi sebelum

+e"g'baa" se-ara !ai!ai, ermasuk :

a. Riwaya k'm+li %a" +emeriksaa" isik.

b. $e"gukura" "ilai !;D serum

c. Fu"gsi !e+ar, ir'i% %a" gi"(al

d. Nilai ere"%a! lek'si +erier %a" +laele.

Jika measaik !arus %iikui (uga %e"ga" :

a. ;T s-a" aau r'"ge" '' !'raks

b. USD aau ; s-a" ab%'me" %a" +el=is

c. ;T s-a" ke+ala

d. A"gi'grai seleki %ari %ari ab%'mi"al %a" 'rga" +el=is (ika a%a i"%ikasi.

Ulras'"'grai !e+ar %a" ;T S-a" aka" ba"yak memberika" masuka" +a%a

measaik ke !e+ar +a%a +asie" %e"ga" es u"gsi !e+ar ab"'rmal. ;T s-a"

ke+ala %i a"(urka" +a%a %iag"'sis %i"i %ari lesi -erebral ya"g i%ak memberika"

ge(ala. ;T S-a" %a%a mu"gki" me"ggambarka" mikr'measais meski+u"

%e"ga" r'"ge" '' !'raks "'rmal. $a%a +asie" I+asie" %e"ga" k'ri'karsi"'ma

aau +e"yaki ya"g bermeasais, !;D mu"gki" bissa %iukur +a%a -aira"

sebr's+i"alis u"uk me"yi"gkirka" +e"yebara" -erebral (ika +a%a ;T S-a" 'ak

2/


29/41

"'rmal. $lasma< ;SF !;D rasi' bere"%e"si me"uru" 60 +a%a a%a"ya measais

serebral. )agaima"a+u" +lasma u"ggal< ;SF !;D rasi' mu"gki" i%ak

me"i"gka, sebab +eruba!a" -e+a +a%a !;D +lasma i%ak mu"gki" bisa

%ireleksika" +a%a ;SF.1/

USD +el=is am+ak"ya bisa %igu"aka" +a%a %eeksi +e"yebara" $TD ya"g

ekse"si %a" mu"gki" (uga meru+aka" i%e"iikasi %ari um'r uerus ya"g

resise". Sebab USD lebi! akura %a" i%ak me"gi"=asi %alam me"%eeksi um'r

ueri, i"i mu"gki" bisa me"'l'"g me"yeleksi +asie" ya"g aka" %i!iserek'mi. 1/

)aga" 1 : 4iag"'sis %a" +e"aalaksa"aa" $TD

F'll'w

Sagi"g, *lasiikasi

risik'E6akuasiHisa

"ilai meneta$

atau tite!nya

menin#kat Risik' Risik'

i"ggiKemote!a$i

tun##al

"o!mal dalam )

*ulan

&'la k'm+li L

m'la +arsial

$emeriksaa" %ara!le"gka+ USD +el=is,

R', ;T S-a" 'ak, USD!e+ar, li=er (ika a%a

i"%ikasi7

2C


30/41


A. $e"aalaksa"aa" $TD.

1. Sa%ium #.

$a%a +asie" %e"ga" sa%ium #, seleksi +e"a"ga"a"ya a%ala! ber%asarka"

erilias +e"%eria, yaiu : !iserek'mi kem'era+i. Jika sisem a"ak

erilias, !iserek'mi %e"ga" a%(u=a" age" kem'era+i u"ggal mu"gki"

meru+aka" +e"g'baa" +rimer. *em'era+i a%(u=a" ya"g %igu"aka" !arus

meme"u!i 3 alasa" :

a. &e"ge-ilka" +e"yebara" sel um'r +a%a saa '+erasi

b. &em+era!a"ka" le=el si''ksik kem'era+i +a%a +ere%ara" %ara!

%a" (ari"ga" ya"g meru+aka" em+a +e"yebara" um'r +a%a saa

'+erasi.

c. $e"g'baa" measais ya"g ersembu"yi ya"g ela! a%a +a%a saa

'+erasi.

*em'era+i ama" %iberika" +a%a saa !iserek'mi a"+a +e"i"gkaa"

risik' +er%ara!a" aau se+sis. $a%a 1 seri ya"g er%iri %ari 2C +asie" ya"g

%iera+i +a%a sau i"siusi %e"ga" !iserek'mi +rimer %a" a%(u=a"

kem'era+i u"ggal, semua"ya me"u"(ukka" remisi k'm+li a"+a

amba!a" era+i. iserek'mi (uga selalu %ilakuka" +a%a sa%ium # $STT.

Sebab $STT resise" er!a%a+ era+i , !iserek'mi !a"ya %ilakuka" +a%a

4is-!ar e

1ulti a#en

kemote!a$i

*em'era+i

30


31/41

+e"yaki ya"g "'"measaik %a" meru+aka" +e"g'baa" kurai. $a%a

+e"%eria $STT measaik ya"g +er"a! %ila+'rka" me"galami remisi

seela! kem'era+i. 1/

)aga" 2 L 3 : $e"a"ga"a" $TD measasis L +e"gamaa" la"(u

!;Desi measasis O Ray, USD, ;T S-a"7

okal

&A;, ?&A;, &?;A, $>)Ra%iasi bila +erlu

Histe!ektomi

Res$on 708&A;,?&A;,&?;A

Res$on 708

Res on 9 Res$on 708

en#amatan

lan ut

Res$on 708 Res$on 798

&A; Ra%iasi

&TO ?'+'si%e &TO 4&;

4&; ?'+'si%e Ra%iasi !em'sasis +er%ara!a"

=ul=a


32/41

a. *em'era+i u"ggal

*em'era+i u"ggal lebi! baik +a%a +e"%eria %e"ga" sa%ium # ya"g

masi! membuu!ka" erilias. +a%a suau +e"erliia" %e"ga" kem'era+i

u"ggal ya"g %iberika" +a%a 3CC +asie" %e"ga" sa%ium # $TD, 33

C3,5B7 me"galami res+'" k'm+li. 4ua +ulu! e"am +asie" ya"g resise"

me"galami remisi +a%a kem'era+i k'mbi"asi aau '+erai. $a%a +asie"

ya"g resise" er!a%a+ kem'era+i u"ggal %a" masi! membuu!ka" sisem

re+r'%uksi , %a+a %iberika" kem'era+i k'mbi"asi. Jika +asie" resise"

er!a%a+ kem'era+i u"ggal %a" kem'era+i k'mbi"asi %a" masi! i"gi"

mem+era!a"ka" sisem re+r'%uksi %a+a %ilakuka" reseksi uerus l'kal.

Jika %ire"-a"aka" reseksi l'kal USD +re'+erai, &R# aau areri'gram

mu"gki" me"'l'"g me"%ei"isika" bagia" um'r ya"g resise". 1/.

b. *em'era+i k'mbi"asi

Se(ak %iemuka""ya kem'era+i ya"g eeki, maka kesembu!a" +a%a

semua +asie" %e"ga" $TD risik' re"%a! %a+a %i!ara+ka", ea+i +a%a

$TD risik' i"ggi kesembu!a" !a"ya berkisar 52/CB ba!ka" %e"ga"

&TOA-i"'misi"4 %a" Sikl'+'sami%< kl'rambusil &A;7 sebagai

era+i +rimer $TD risik' i"ggi ya"g measaik. 2,1/

Regime" &?A %ari suau +e"eliia" a"+a sikl''sami% , >i"krisi" a%ala!

k'mbi"asi ya"g %a+a %i'lerir %a" eeki %alam me"g'bai wa"ia %e"ga"

$TD risik' i"ggi. ?ek sam+i"g &?A ya"g %i%a+aka" a%ala! miel'su+resi,

32


33/41

al'+esia re=ersibel7 gra%e 237 %a" "ausea gra%e 27. euk' %a"

r'mb'si'+e"ia gra%e 8 er(a%i +a%a 5,3 %a" 6,8B %ari C8 siklus. 2,1/

$erga"ia" kem'era+i ?&A


34/41

%e"ga" kem'era+i u"ggal +a%a 1 %ari /5 /3,5B7 +asie" %e"ga" risik'

re"%a!. Semua +asie" ya"g resise" er!a%a+ kem'era+i u"ggal sebagia"

me"galami remisi %e"ga" kem'era+i k'mbi"asi. T'rak''mi meru+aka"

baas +ema"aaa" +a%a sa%ium ###. Jika +asie" me"galami measasis

+ulm' ya"g +ersise" %a" %iberika" kem'era+i i"e"si, bagaima"a +u"

'rak''mi mu"gki" bisa me"geksisi 'kus ya"g resise". $a%a +e"%eria

resise" ya"g ela! %ilakuka" 'rak''mi, kem'era+i !arus %iberika" +a%a

+'s'+erai u"uk me"g'bai mikr'measis ya"g ersembu"yi. 1/,1C,20,21

-. iserek'mi.

iserek'mi mu"gki" %ilakuka" +a%a +asie" %e"ga" measasis u"uk

me"g'"r'l +er%ara!a" uerus aau se+sis. Sela"(u"ya +a%a +asie"+asie"

ya"g um'r"ya meluas, !iserek'mi mu"gki" se-ara subsa"sial

me"g!amba um'r r''blas %a" membaasi u"uk +emberia"

kem'era+i.1/,1C,20,21

%. F'll'wu+

Semua +asie" %e"ga" sa%ium # sam+ai sa%ium ### !arus %i'll'wu+

%e"ga" :

1. $e"gukura" !;D ia+ mi"ggu sam+ai ka%ar"ya "'rmal selama 3

mi"ggu beruruuru.

2. $e"gukura" !;D seia+ bula" sam+ai "ilai"ya "'rmal 12 bula"

beruruuru.

3. *'"rase+si ya"g eeki selama i"er=al 'll'wu+ !'rm'"al.1/,1C

3. Sa%ium #>.

$asie"+asie" sa%ium #> mem+u"yai risik' erbesar u"uk umbu! se-ara

+r'gresi -e+a %a" i%ak res+'" er!a%a+ era+i mulim'%alias. Semua +asie"

sa%ium #> !arus %iera+i se-ara +rimer %e"ga" kem'era+i i"e"si %a"

+e"ggu"aa" ra%i'era+i ya"g seleki %a" +embe%a!a". 1/

a. &easasis !e+ar

$e"a"ga"a" measasis !e+ar sebagia" suli. $a%a +asie"+asie" Ya"g

resise" %e"ga" kem'era+i sisemik, i"us areri !e+aika mu"gki"

me"g!amba remisi k'm+li +a%a kasuskasus ya"g seleki. Reseksi !e+ar

mu"gki" bisa (uga u"uk me"g'"r'l +er%ara!a" aku aau u"uk

38


35/41

me"geksisi 'kus um'r ya"g resise". Te!"ik erbaru e"a"g emb'lisasi

areri mu"gki" %i+erluka" u"uk i"er=e"si +embe%a!a".12

b. &easasis -erebral.

Jika %i%iag"'sis measasis -erebral, %ilakuka" irra%iasi seluru! 'ak

3000 -Dy %e"ga" 10 raksi7. Risik' +er%ara!a" s+'"a" -erebral mu"gki"

bisa er(a%i kare"a k'mbi"asi kem'era+i %a" irra%iasi 'ak sebab

ke%ua"ya mu"gki" bersia !em'saik %a" bakerisi%al. Remisi erbaik

ya"g %ila+'rka" +a%a +asie" %e"ga" measasis kra"ial ya"g %i'bai

se-ara i"ra=e"a ya"g i"e"si %e"ga" k'mbi"asi kem'era+i %a"

me'reksa i"raekal.

c. *ra"i''mi.

*ra"i''mi %ilakuka" u"uk %ek'm+resi aku aau u"uk me"g'"r'l

+er%ara!a". 9ee% %kk mela+'rka" ba!wa kra"i''mi u"uk me"g'"r'l

+er%ara!a" +a%a 6 +asie", 3 %ia"ara"ya me"galami remisi k'm+li. $asie"

%e"ga" measasis -erebral ya"g me"galami remisi umum"ya i%ak

mem+u"yai sisa %eisi "eur'l'gis.

d. F'll'wu+.

1. Nilai !;D ia+ mi"ggu sam+ai "'rmal selama 3 mi"ggu beruruuru.

2. Nilai !;D seia+ bula" sam+ai "'rmal selama 28 bula" beruru 1/,1C

em*e!ian Kemote!a$i ada STT

$e"gel'laa" $STT lebi! suli %ari k'ri'karsi"'ma kare"a ;D i%ak %a+a

%ia"%alka" sebagai +ea"%a um'r u"uk mema"au +er(ala"a" +e"yaki"ya %a"

umum"ya lebi! -e+a resise" er!a%a+ kem'era+i.2,22 Umum"ya selalu

%i+erluka" !iserek'mi %iikui +emberia" kem'era+i k'mbi"asi se+eri +a%a

k'ri'karsi"'ma risik' i"ggi. ?&A; meru+aka" kem'era+i er+ili! "amum

%isi"i %iberika" a"+a masa isira!a se!i"gga u"uk me"gura"gi miel'su+resi

%igu"aka" DS;F. 2

$a%a +e"eliia" *urma" %kk 20 a!u" ya"g lalu %ikaaka" ba!wa semua

+e"yaki i"i ya"g masi! erbaas +a%a uerus %isembu!ka" %e"ga" !iserek'mi<

kurease. )er%asarka" +e"galama" i"i *urma" me"yim+ulka" ba!wa walau+u"

lesi i"i se-ara !is'l'gis i%ak bisa %ibe%aka" %a+a mem+erli!aka" +e"yaki ya"g

se-ara kli"is agresi %a" measaik. 4ari C0 +asie" %e"ga" $STT ya"g %ila+'rka"

35


36/41

%ilieraur, 20 me"i"ggal kare"a +e"yaki i"i walau %iera+i %e"ga" kem'era+i

muliage". 2,1C,20

)aru baru i"i %i la+'rka" ba!wa +asie" %e"ga" $STT measaik %a+a %i

era+i %e"ga" lebi! baik %e"ga" ?&A;. 4ari 10 +asie" %e"ga" $STT

measaik ya"g %ila+'rka" %i lieraur, 8 me"u"(ukka" res+'" k'm+li. Twiggs

%kk %e"ga" 2 +asie""ya mela+'rka" ba!wa +e"ggu"aa" kem'era+i muliage"

%e"ga" %'sis i"e"si ekse"si +e"yaki l'kal a%ala! +e"i"g %alam +e"a"ga"a"

$STT ya"g ber!asil. )a"yak +asie" %e"ga" $TD risik' i"ggi lai" ya"g reraker

er!a%a+ era+i muliage" aka" memberika" res+'" k'm+li bila %iera+i %e"ga"

regime" ya"g me"ga"%u"g +lai"um. #"i me"u"(ukka" ba!wa +asie" %e"ga"

$STT ya"g reraker er!a%a+ kem'era+i (uga %a+a meres+'" era+i %e"ga"

+lai"um. Tela! %ilakuka" +e"eliia" ya"g meru+aka" la+'ra" +erama %e"ga"

res+'" er!a%a+ ?&A?$ ya"g lama L k'm+li seela! era+i %e"ga" ?&A;

gagal. &asi! ba"yak +e"galama" kli"is %i+erluka" u"uk me"e"uka" a+aka!

!asil i"i %a+a %iula"g, ea+i kasus i"i me"gi"%ikasika" ba!wa %e"ga"

+e"amba!a" +lai"um +a%a regime" muliage", ba!ka" +a%a +asie" %e"ga" $STT

rekure" L measaik %a+a me"-a+ai remisi (a"gka +a"(a"g. 2,1/,1C,20,26

$r''k'l +emberia" ?&A; :

*em'era+i ?&A; %i'rmulasika" 'le! Newla"%s %a" )ag!sawe, yaiu

%e"ga" me"ggu"aka" ?'+'si%e, &TO %'sis i"ggi %e"ga" asam 'la,

A-i"'misi" 4, ;y-l'+!'s+!ami%e, %a" >i"-risi", aau bebera+a =ariasi %ari

'ba'baa" ersebu meru+aka" 'ba er+ili! ya"g %igu"aka" u"uk +asie"

+asie" %e"ga" $TD risik' i"ggi. Jika er%eeksi measais ke 'ak, %'sis i"us

&TO !arus %i"aikka" 1 mg


37/41

me"i"gkaka" +e"yembu!a" +a%a bebera+a +e"%eria %e"ga" kegagala" +a%a

era+i awal. $e"ggu"aa" %'sis i"ggi kem'era+i %a" DS;F mu"gki" meru+aka"

me"e(eme" +e"i"g u"uk +e"%eria i"i. 1C

T'ksisias ya"g sig"iika" lebi! ba"yak +a%a kem'era+i k'mbi"asi

%iba"%i"gka" %e"ga" kem'era+i u"ggal. Reaksi 'ksis a%ala! sama u"uk &TO

%a" a-i"'misi" 4 ke-uali al'+esia , "ausea %a" mu"a!mu"a! mu"gki" lebi!

bera %a" su+resi sumsum ula"g a%ala! bermak"a. >i"krisi" mu"gki"

me"yebabka" "eur''ksisias. )le'misi" mu"gki" me"yebabka" +eruba!a" kuli

%a" %emam %a" %'sis kumulai"ya erga"u"g 'ksisias er!a%a+ +aru+aru.

)aas 'ksisias ;is+lai" a%ala! "eur'+a!i +eri+eral aau '''ksisias, meski+u"

i"suisie"si re"al ya"g +r'gresi bisa er(a%i. #'sami%e mu"gki" me"yebabka"

s'm"'le" %a" k'ma se+eri sisiis !em'ragik. 20

)arubaru i"i %ila+'rka" may'rias +asie" me"u"(ukka" res+'" +arsial

er!a%a+ ?&A;, lalu (elasla! %ibuu!ka" regime" ya"g lebi! kua. $asie"

%e"ga" $STT measaik %a" rekure" ya"g me"u"(ukka" res+'" k'm+li %a"

%urabel er!a%a+ ?'+'si%e, &TO, 4a-i"'misi" %a" e'+'si%e -is+lai"um

?&A?$7.

Sebagai -'"'! %iberika" :

ari 1: 100 mg


38/41

1etastasis STT

Se(ak +ublikasi +erama e"a"g +'e"si malig"a"si $STT, maka semaki"

ba"yak +er!aia" ya"g %iberika" +a%a um'r ya"g (ara"g i"i. $erilaku kli"is

ya"g sa"ga luas s+ekrum"ya sera (ara"g"ya um'r i"i %iemuka" %iamba!

%e"ga" kura"g"ya se"siiias le=el !;D serum %alam mem+re%iksi rekure"si

%a" +e"yebara""ya me"yebabka" la+'ra" ya"g a%a !a"ya bersia a"ek%'al.

Ya"g +ali"g +e"i"g bagi kli"isi a%ala! i"ggi"ya i"gka m'ralias kare"a

measais $STT.. $e"ggu"aa" kem'era+i muli age" %e"ga" %'sis i"e"si,

i"er=e"si %i"i keika +e"yaki measaik %iemuka", e!"ik +e"-iraa" u"uk

me"ea+ka" +e"yebara" +e"yaki< '+erasi u"uk +e"yaki ya"g erl'kalisir %a"

+e"ggu"aa" ak'r +erumbu!a" yaiu ranulosyt #olony Stimulating actor

( -S# 7, a%ala! %asar %ari +erawaa" kli"is %ari $STT +a%a +asie" %e"ga"

$STT measaik. 2,3

4ari i"(aua" lieraur, keluara" kli"is +a%a $STT measaik sa"ga

ber=ariasi, ea+i ya"g (elas i%ak a%a +asie" %e"ga" measaik ke 'ak ya"g

bera!a". iu"g mi'ik re"%a! i%akla! +re%iki u"uk +e"yaki measaik %a"

waku %'sis awal sam+ai er(a%i"ya measasis %a+a berla"gsu"g %alam

a!u"a". a+'ra" erbaru (uga me"u"(ukka" ba!wa era+i '+erasi a%(u=a" %a+a

kurai bila +e"yaki measaik %i+el=is %ia"gka semua"ya. Sraegi kli"is u!uk $STT saya"g"ya masi! a"ek%'al. Tea+i a%ala!

kewa(iba" %'ker u"uk me"e"uka" sebera+a luas +e"yaki %e"ga" ba"ua"

&R# < ;T S-a". !;D serum %im'"i'r %a" saya"g"ya +e"gukura" !$ i%ak

-uku+ memba"u. is'l'gi $STT i%akla! +re%iki u"uk me"ilai keluara"

ya"g aka" %aa"g. $e"eliia" la"(u ya"g me"ilai a"ib'%i m'lekuler &?;A&

mu"gki" +e"i"g %alam mem+re%iksi keluara" kli"is %imasa %e+a".

*eika %iag"'sis %ibua %e"ga" %ilaasi %a" kurease %a" +emeriksaa"

measaik i%ak %iemuka", era+i k'"ser=ai %a+a %ilakuka" +a%a +asie" ya"g

i"gi" mem+era!a"ka" erilias"ya, ea+i ea+ a%a risik' measasis, se!i"gga +emeriksaa" measasis !arusla! ermasuk ;T< &R#, USD ra"s=agi"al uerus

%a" 'll'w u+. $a%a +asie" ya"g i%ak mem+ermasala!ka" erilias,

!iserek'mi a%ala! +rimer. Sraegi kli"is +a%a +asie" %e"ga" +e"yaki

measaik a%ala! u"uk me"g!ila"gka" 'kus measaik, memi"imalisir

'ksisias %a" me"-ega! +r'gresi +e"yaki . Sraegi era+i mulim'%ul ya"g

%ire"-a"aka" %i%asarka" +a%a aka ba!wa rekure"si l'kal %a" +e"yaki

+ersise" %a+a %ibua"g %e"ga" '+erasi %a" +e"yebara" sisemik ea+ %a+a

meres+'" kem'era+i muli age". 1/,1C,26,2

Regime" kem'era+i awal !arus %imulai %e"ga" ?&A; ya"gme"u"(ukka" res+'" k'm+li. 4uku"ga" ak'r +erumbu!a" se+eri DS;F< i+e

3/


39/41

ak'r +erumbu!a" lai" %a+a %i+erluka", %a" !arus %igu"aka" %i awal era+i

u"uk me"g!i"%ari +e"u"%aa" era+i. 4asar sraegi kli"is +a%a +e"yaki

measaik $STT a%ala! +e"gu"aa" i"' ya"g %i%a+ai %ari era+i $TD ya"g

risik' measais"ya i"ggi, kare"a iula! k'"se+ kem'era+i %'sis i"e"si %a+a

%ia+likasika" se+eri +a%a $TD risik' i"ggi, %'sis kem'era+i seri"g %ibaasi'le! 'ksisias !ema'l'gis, se!i"gga k'"r'l %'sis %a" +e"(a%uala" %'sis !arus

%ia"ga"i %e"ga" %uku"ga" ak'r +erumbu!a" ya"g -'-'k. 1/,1C,26

arerba-! %kk me"elii DS;F 5 ug%a" %ila"(uka" sam+ai "er'+e"ia abs'luM 10.000< mm3. #a memberika" era+i

+a%a 3 +asie" %e"ga" k'ri' -a %a" 1 %e"ga" $STT, kesim+ula" ya"g %i%a+a"ya

a%ala! %uku"ga" ak'r +erumbu!a" sa"ga memba"u %alam me"-a+ai

i"e"sias %'sis ya"g i"ggi. Ter(a%i"ya measasis ke 'ak a%ala! a"%a

+r'g"'sik ya"g (elek, ea+i era+i %e"ga" +embe%a!a" %a" kem'era+i

i"raekal walau+u" belum erbuki +au %i-'ba.$e"a"ga" kli"is $STT !arus ermasuk +e"ilaia" em+a +e"yaki measaik

%a" +e"gawasa" berla"(u u"uk !;D. Jika +asie" %iera+i %e"ga" era+i

k'"ser=ai a"+a !iserek'mi 7, +e"-iraa" uerus !arus %ilakuka" melalui

USD ra"s=agi"al < &R#. Sebalik"ya (ika +e"yaki measaik %iemuka",

%iag"'sis %i"i %ik'mbi"asi %e"ga" kem'era+i i"e"si mulim'%al %iamba!

%uku"ga" ak'r +erumbu!a" %a+a memberika" res+'" k'm+li ya"g lama. 1/,1C

$STT memerluka" era+i ya"g agresi walau !a"ya se%iki %aa ya"g me"%uku"g.

?ksra+'lasi %aa u"uk ke+uusa" kli"is %ari $TD berisik' i"ggi u"uk measaik

!arus %ilakuka" %a" %igu"aka" sebagai +a"%ua" era+i i"er=e"si. Reseksi +e"yaki

+el=is %a+a memba"u %alam me"-a+ai remisi (a"gka +a"(a"g ya"g eeki,

+e"ggu"aa" kem'era+i muli age" %i k'mbi"asi %e"ga" %uku"ga" ak'r

+erumbu!a" a%ala! +e"i"g %alam me"-a+ai remisi (a"gka +a"(a"g ya"g eeki

+a%a +e"yaki measaik luas. 1/,1C,20,21

I:. RU%UKA"

1. )raak'es'ema 4S. $erkemba"ga" %iag"'sis klasiikasi %a" +e"gel'laa"

+e"yaki r''blas gesasi'"al masa ki"i. )a"%u"g: *um+ula" &akala!#lmia! $#T $D# O# Semara"g 1CCC: 33C35/

3C


40/41

2. &asui , SuGuka *, #suka Y, Seki *, Sekiya S. ;'mbi"ai'" -!em'!era+y

wi! me!'reae, e'+'si%e, a"% a-i"'my-i"4 'r !ig! risk gesai'"al

r'+!'blasi- um'rs. Dy"e-'l "-'l 2000, / 2/31

3. AGiG &F. $e"yaki r''blas gesasi'"al. $'k(a Dab 1C

4. $rawir'!ar%(' S, 9ik"('sasr' . &'la !i%ai%'sa. 4alam: 9ik"('sasr' ,

Saiu%%i" A), Ra-!im!a%!i T. #lmu ka"%u"ga" . ?%isi ke 2. Jakara:

Yayasa" )i"a $usaka Sarw'"' $rawir'!ar%(', 1CC 26226/

5. *urma" RJ, &aGur &T. Desai'"al r'+!'blasi- %isease. 4iag"'sis '

e"%'merial bi'+sies a"% -urei"gs. New Y'rk: S+ri"ger, 1CC5 63//

6. *urma" RJ. )lausei"Qs +a!'l'gy ' emale ge"ial ra-. 8 ! e%s. New

Y'rk: S+ri"ger>erlag, 1CC8 108C10C3

7. $ara%i"as FJ. $a!'l'gy #": a"-'-k )9, Newla"%s #S, )erk'wiG RS.

Desai'"al r'+!'blasi- %isease. '"%'": ;!a+ma" L all &e%i-al, 1CC88 I6

8. )erk'wiG RS, D'l%sei" 4$. Desai'"al r'+!+blasi- %isease. #": )erek

DS, A%as!i ?Y, illar% $A. N'=aks gy"e-'l'gy. 12 ! e%. )alim're:

9illiams L 9ilki"s, 1CC6 126112/2

9. F#D. S+e-ial re+'r '" gy"e-'l'gi- -a"-er 2000. #" J gy"e-'l "-'l.

2000: 0 28C253

10. N'=ak ?R, J'"es DS. N'=akQs eb''k ' gy"e-'l'gy. 6 ! e%. )alim're:

T!e 9illiams L 9ilki"s ;'m+a"y, 1C61: 60563

11.i%aya T. $r'ses i"=asi %a" measasis sera !ubu"ga""ya %e"ga" era+i

ka"ker. )agia" $a'l'gi A"a'mi Fakulas *e%'kera" U"i=ersias

#"%'"esia< RS 4r. ;i+' ma"gu"kusum'. $eremua" #lmia! bagia" $a'l'gi

A"a'mi F*U#


41/41

17.Ra"%all T;, ;'uk's D, 9!eeler J?, Rubi" S;. $r'l'"ge% remisi'" '

re-urre", measai- +la-e"al sie r'+!'blasi- um'r aer -!em'!era+y..

Dy"e-'l "-'l 2000, 6 11511

18. Newla"%s ?, +rese"ai'" a"% ma"ageme" ' +ersise" gesai'"al

r'+!'blasi- %isease a"% gesai'"al r'+!'blasi- um'rs i" !e U*. #":a"-'-k )9, Newla"%s #S, )erk'wiG RS. Desai'"al r'+!'blasi-

%isease. '"%'": ;!a+ma" L all &e%i-al, 1CC 183155

19.urai" JR, Treame" ' measai- gesai'"al r'+!'blasi- um'rs. #":

a"-'-k )9, Newla"%s #S, )erk'wiG RS. Desai'"al r'+!'blasi-

%isease. '"%'": ;!a+ma" L all &e%i-al, 1CC 1CC20C

20.Se=i" )U, *'-!li R. Desai'"al r'+!'blasi- %isease. #": Se=i",

*"a+sei" $D, *'-!li R. &ulim'%aliy !era+y i" gy"e-'l'gy- '"-'l'gy.

New Y'rk: T!ieme, 1CC5 65

21.)erek JS. Ne'+lasia r''blas gesasi. 4alam: a-ker NF, &''re JD.

?se"sial 'bseri %a" gi"ek'l'gi. ?%isi 2 Jakara: i+'kraes, 1CC5 6C6/

22.R'sai J. Surgi-al +a!'l'gy. / ! e%. S 'uis: &'sby 1580158C

23.Su+riy'"'. $e"ggu"aa" kem'era+i se-ara rasi'"al. 4alam:$e"ggu"aa"

kem'era+i +a%a ka"ker gi"ek'l'gik. Jakara: U"i=ersias #"%'"esia, 2001

135

24.)erk'wiG RS, D'l%sei" 4$. Desai'"al r'+!blasi- %isease. #": )erek DS,

A%as!i ?Y, illar% $A. N'=aks gy"e-'l'gy. 12 ! e%. )alim're: 9illiams L

9ilki"s, 1CC6 126112/2

25.&asui , #isuka Y, Seki *, Sekiya S. ?'+'si%e >$ 167 as irs li"e, si"gle

age" -!em'!era+eui- %rug i" l'w risk gesai'"al r'+!'blasi- %isease.

#" J Dy"e-'l ;a"-er 1CC 800808

26.&araa%is'ebraa 4. $r'blemaik +e"yaki r''blas %ii"(au %ari segi

e+i%emi'l'gi %a" +e"gel'laa""ya. )a"%u"g: U"i=ersias $a%(a%(ara", 1C/0:

1103

27.Sarw'"' $rawir'!ar%(', $r', %r, 4SD L a"ia 9ik"('sasr', $r', %r,

4SD $lmu *andungan, Y)$S$, ?%isi ke %ua, -eaka" ke iga, F*U#,

Jakara 1CCC, al 250260

28.a"ia 9i"('sasr', $r', %r, 4SD $lmu Bedah *ebidanan Y)$S$, ?%isi

+erama, -eaka" +erama, Jakara 2000, al 1C/ I 210

29.Ab%ul )ari Sauu%%i", $r', %r, S+D, &$ Panduan Praktis Pelayanan

*esehatan +aternal "eonatal , ?%isi +erama, -eaka" +erama, Jakara

2002, al &15 I &1

30.aria%i, R , $lmu *edokteran etomaternal , im+u"a" *e%'kera"

Fe'maer"al $erkum+ula" bseri %a" Di"ek'l'gi #"%'"esia, ?%isi

Case Mola - Metro

Documents

Transcript of Case Mola - Metro