BeTIKo neKazarITza · ≠Nekazaritza ekologikoa Hego Euskal Herrian ITURRIA: EKONEKAZARITZA ETA...
1
22 BeTIKo neKazarITza EGITURA 2006KO ABENDUAREN 3A Nekazaritza Ekologikoan kalifikatua Konbertsioan kalifikatua Kalifikatu gabea (lehen urtea) Guztira Azalera (hektarea) Araba 123,81 216,07 281,22 26.701,6 27.322,1 140,02 11,22 85,07 146,73 383,04 116,51 71,88 3,38 458,48 650,25 380,34 299,18 369,68 27.306,8 28.356 Bizkaia Gipuzkoa Nafarroa Hego Euskal Herria Ekoizleak Egileak, inportatzaileak, biltegizainak Guztira Produktoreak Araba 37 38 61 580 716 13 12 23 87 134 50 50 84 667 850 Bizkaia Gipuzkoa Nafarroa Hego Euskal Herria Zerealak Larreak Mahastiak Araba 114,35 30,06 78,35 20,6 74,61 19,61 % hektarea Larreak Belardiak eta bazka Fruta arbolak Bizkaia 168,86 56,44 65,67 21,95 31,38 10,48 % hektarea Labore nagusiak herrialde bakoitzeko Belardiak eta bazka Larreak Fruta arbolak Gipuzkoa 218,03 58,97 82,81 22,4 46,28 12,51 % hektarea Lugorria eta ongarri berdeak Zerealak Larreak Nafarroa 7.729,75 28,32 7.400,47 27,11 4.333,49 15,87 % hektarea Nekazaritza ekologikoa Hego Euskal Herrian ≠ ITURRIA: EKONEKAZARITZA ETA NAFARROAKO NEKAZARITZA PRODUKZIO EKOLOGIKOAREN KONTSEILUA Nafarroan, gaur egun dagoen ekoizpenarekin, posible da bezero gehiagorengana iristea. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, berriz, landutako produktuen %85 barne merkatuan kontsumitzen direla azpimarratu du Ekonekazaritza elkarteak. Esaterako, Espainian produkzioaren %80 esportatzen da, barne eskaera txikia delako. Jose Antonio Suso Jaurlaritza- ko Nekazaritza Politika eta Indus- triako sailburuordeak ez du zalan- tzarik. «Oraindik eskaera ez da oso handia, baina etorkizunera begira hazteko aukera handia duen sek- torea da». Onartzen du azken ha- mar urteetan egin den bidea. Gaur egun, nekazaritza ekoizpen guztia- ren %3 ekologikoa da, baina, au- rrera begira, %20raino iritsiko dela aurreikusi du departamen- duak. Susoren aburuz, denda berezi- tuetan edo merkatuetan egiten den salmentatik haratago begira- tu behar dute produktoreek, eta hi- permerkatuan edo saltoki handie- tan sartzea pentsatu behar dute. «Azken finean, kontsumitzaileak dagoen tokietan egotea da salmen- ta ziurtatzeko modurik onena». Ikuspuntu horrek talka egiten du ekoizle askoren iritziarekin. «Jendearengana ahalik eta elika- gai osasuntsuenak eta merkeenak helaraztea bada geure asmoa, bai- na saltoki handiak ez daude horre- tarako prest. Produkzio sistemak mugatzen dizkizute, eta nola edo zenbat kobratuko duzun ezartzen dizute», azaldu du Josu Samanie- gok, Arabako ekoizle beteranoak. Argi dauka ez dela norabide hori hartu beharrekoa. «Beste bide ba- tzuk bilatzen ari gara; esaterako, erreferentzia toki bat izatea hirie- tan, edota ekopoltsak prestatzea, merkatura joan ezin den pertsona- ri etxeraino eramateko ortutik ate- ratzen dena». Alternatiba bideragarria 1980an heldu zion Josu Samanie- gok era ekologikoan lan egiteko as- moari. Garai horretan ez zegoen deus ere Hegoaldean, eta Frantzia- ra jo behar izan zuen aholku eske. Orain, batik bat, animalientzako bazka eta barazkiak landatzen ditu, San Martin del Fierron (Ara- ba). Abeltzaintza ekologikoa egite- ko, ezinbesteko baldintza da pen- tsua modu jasangarrian tratatu izana. Haiena alternatiba bideragarria eta etorkizun handikoa dela uste du, eredu tradizionalaren gainbe- hera ikusita. «Munduko Merkata- ritza Erakundeak 2012. urtearen bukaerarako nekazaritza tradizio- nalarekin bukatu nahi du. Hortaz, ohiko nekazaritza egiten ari den laborariak jakin behar du ezinez- koa izango zaiola aurrera egitea». Besteak beste Norvegian, Ale- manian, Frantzian eta Erresuma Batuan ekoizle ekologikoek duten indarrarekin eta merkatuarekin txunditurik dago Samaniego. Be- zeroari begira, haatik, hemen ere zer eskaini badutela uste du. «Geu- rea garestiagoa izan beharko litza- teke, baina ikusten dugu ohiko ne- kazaritzaren salneurrien parean gaudela, edo azpitik, eta zer esanik ez labeleko produktuekin aldera- tuz gero». Idoia Belloso Bakioko (Bizkaia) baserritarra da. Duela hamar urte hasi zen soroa landatzen, «etxera- ko». Alta, duela urte eta erdi erai- kuntza enpresa batean egiten zuen lanarekin aspertuta, lanpos- tua utzi eta nekazaritza ekologiko- ari heldu zion. Barazkiekin hasi zen, baina orain arrautza ekologi- koak produzitzeko prestatu nahi du soro bat, eta baserrian duten labe zaharra ogia egiteko konpon- zeko asmoa du. Betidanik elikagai ekologikoen inguruko kezka izan du. Ez du su- matzen gizartean ardura bera da- goenik, oraingoz. «Hainbeste eti- keta eta markarekin, jendeari kos- tatzen zaio ezberdintzea. Batzuek labeleko produktuak eta ekologi- koak berdinak direla uste dute». Edonola ere, bizitza duina aurrera ateratzeko moduko lanbidea dela argi du. Ipar Euskal Herrian, laguntzak zalantzan «Frantziak urtez urte apaldu ditu diru laguntzak», dio Thomas Er- gik, BLE Biharko Lurraren Elkar- teko kideak. «Ez dute epe luzeko ikuspegirik. Hego Euskal Herrian badira laguntzak laborantza biolo- gikoa mantentzeko. Frantziak Eu- ropako laguntza hori bere siste- man ez hartzea hautatu du. Hori hautu arrunt politikoa da. Politika argi bat behar da laborantza biolo- gikoa sustatzeko. Hori gabe, labo- rariek ez dute ulertzen. Badira la- borari militanteak, urratsa eginen dutenak». Baina Frantziaren eta Paueko laborantza ganberaren laguntza politikak laborari gehienak labo- rantza biologikoaren bidean ez sartzea eragiten duela dio BLE el- karteak. Paueko laborantza gan- berak «laborantza arrazoituaren» hautua egin du, hots, transgeniko- ekin eta pozoiak erabiltzen dituen laborantzarena. «Hots, laborantza biologikoaren aurkakoa». Gaur egun, Ipar Euskal Herriko 155 etxalde ari dira laborantza bio- logikoan. Batzuek ardi gasna ekoizten dute, beste batzuek behi haragia, ahutz gasna, fruituak eta abar. Ia denek beren ekoizpenak zuzenki saltzen dituzte, etxean bertan edota merkatuetan. Laborantza biologikoan ari dire- nek ez dute sarerik antolatu ekoiz- penak saltzeko. Zirkuitu bereziak eta merkatuak erabiltzen dituzte horretarako, batez ere. «Kontsu- mitzaileek produktu biologikoak galdetzen dituzte, bereziki baraz- kiak, ogia, esnea, arrautzak…», dio Ergik. Eskaera horri erantzu- teaz gain, laborarien lana «ongi pa- gatzeko» zirkuitu berrien bila da- biltza beti. (AURREKO ORRIALDETIK DATOR) Azokan. Barazki ekologikoak Gasteizko Abastos plazan, Izarluten postuan. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS «Nekazaritza ekoizpenetik %3 da gaur egun ekologikoa, baina %20 izatera iristea posible da» JOSE ANTONIO SUSO NEKAZARITZA POLITIKAREN SAILBURURDEA «Ohiko nekazaritzan dabilen laborariak jakin behar du ezinezkoa izango zaiola aurrera egitea» JOSU SAMANIEGO EKOIZLE BIOLOGIKOA «Paueko ganberak nekazaritza arrazoituaren alde egin du. Hots, biologikoaren aurkakoa» THOMAS ERGI BIHARKO LURRAREN ELKARTEA
Transcript of BeTIKo neKazarITza · ≠Nekazaritza ekologikoa Hego Euskal Herrian ITURRIA: EKONEKAZARITZA ETA...
-
22 BeTIKo neKazarITzaEGITURA 2006KO ABENDUAREN 3A
Nekazaritza Ekologikoan kalifikatua
Konbertsioan kalifikatua
Kalifikatu gabea (lehen urtea)
Guztira
Azalera (hektarea) Araba123,81 216,07 281,22 26.701,6 27.322,1
140,02 11,22 85,07 146,73 383,04
116,51 71,88 3,38 458,48 650,25
380,34 299,18 369,68 27.306,8 28.356
Bizkaia Gipuzkoa NafarroaHegoEuskal Herria
Ekoizleak
Egileak, inportatzaileak, biltegizainak
Guztira
Produktoreak Araba37 38 61 580 716
13 12 23 87 134
50 50 84 667 850
Bizkaia Gipuzkoa NafarroaHegoEuskal Herria
Zerealak
Larreak
Mahastiak
Araba114,35 30,06
78,35 20,6
74,61 19,61
%hektarea
Larreak
Belardiak eta bazka
Fruta arbolak
Bizkaia168,86 56,44
65,67 21,95
31,38 10,48
%hektarea
Labore nagusiak herrialde bakoitzeko
Belardiak eta bazka
Larreak
Fruta arbolak
Gipuzkoa218,03 58,97
82,81 22,4
46,28 12,51
%hektarea
Lugorria eta ongarri berdeak
Zerealak
Larreak
Nafarroa7.729,75 28,32
7.400,47 27,11
4.333,49 15,87
%hektarea
Nekazaritza ekologikoa Hego Euskal Herrian≠
ITURRIA: EKONEKAZARITZA ETA NAFARROAKO NEKAZARITZA PRODUKZIO EKOLOGIKOAREN KONTSEILUA
Nafarroan, gaur egun dagoenekoizpenarekin, posible da bezerogehiagorengana iristea. Araban,Bizkaian eta Gipuzkoan, berriz,landutako produktuen %85 barnemerkatuan kontsumitzen direlaazpimarratu du Ekonekazaritzaelkarteak. Esaterako, Espainianprodukzioaren %80 esportatzenda, barne eskaera txikia delako.
Jose Antonio Suso Jaurlaritza-ko Nekazaritza Politika eta Indus-triako sailburuordeak ez du zalan-tzarik. «Oraindik eskaera ez da osohandia, baina etorkizunera begirahazteko aukera handia duen sek-torea da». Onartzen du azken ha-mar urteetan egin den bidea. Gauregun, nekazaritza ekoizpen guztia-ren %3 ekologikoa da, baina, au-rrera begira, %20raino iritsikodela aurreikusi du departamen-duak.
Susoren aburuz, denda berezi-tuetan edo merkatuetan egitenden salmentatik haratago begira-tu behar dute produktoreek, eta hi-permerkatuan edo saltoki handie-tan sartzea pentsatu behar dute.«Azken finean, kontsumitzaileakdagoen tokietan egotea da salmen-ta ziurtatzeko modurik onena».
Ikuspuntu horrek talka egitendu ekoizle askoren iritziarekin.«Jendearengana ahalik eta elika-gai osasuntsuenak eta merkeenakhelaraztea bada geure asmoa, bai-na saltoki handiak ez daude horre-tarako prest. Produkzio sistemakmugatzen dizkizute, eta nola edozenbat kobratuko duzun ezartzendizute», azaldu du Josu Samanie-gok, Arabako ekoizle beteranoak.Argi dauka ez dela norabide horihartu beharrekoa. «Beste bide ba-tzuk bilatzen ari gara; esaterako,erreferentzia toki bat izatea hirie-tan, edota ekopoltsak prestatzea,merkatura joan ezin den pertsona-ri etxeraino eramateko ortutik ate-ratzen dena».
Alternatibabideragarria1980an heldu zion Josu Samanie-gok era ekologikoan lan egiteko as-moari. Garai horretan ez zegoendeus ere Hegoaldean, eta Frantzia-ra jo behar izan zuen aholku eske.Orain, batik bat, animalientzakobazka eta barazkiak landatzenditu, San Martin del Fierron (Ara-ba). Abeltzaintza ekologikoa egite-ko, ezinbesteko baldintza da pen-tsua modu jasangarrian tratatuizana.
Haiena alternatiba bideragarriaeta etorkizun handikoa dela ustedu, eredu tradizionalaren gainbe-hera ikusita. «Munduko Merkata-ritza Erakundeak 2012. urtearenbukaerarako nekazaritza tradizio-nalarekin bukatu nahi du. Hortaz,ohiko nekazaritza egiten ari denlaborariak jakin behar du ezinez-koa izango zaiola aurrera egitea».
Besteak beste Norvegian, Ale-manian, Frantzian eta ErresumaBatuan ekoizle ekologikoek dutenindarrarekin eta merkatuarekin
txunditurik dago Samaniego. Be-zeroari begira, haatik, hemen erezer eskaini badutela uste du. «Geu-rea garestiagoa izan beharko litza-teke, baina ikusten dugu ohiko ne-kazaritzaren salneurrien pareangaudela, edo azpitik, eta zer esanikez labeleko produktuekin aldera-tuz gero».
Idoia Belloso Bakioko (Bizkaia)baserritarra da. Duela hamar urtehasi zen soroa landatzen, «etxera-ko». Alta, duela urte eta erdi erai-kuntza enpresa batean egitenzuen lanarekin aspertuta, lanpos-tua utzi eta nekazaritza ekologiko-ari heldu zion. Barazkiekin hasizen, baina orain arrautza ekologi-koak produzitzeko prestatu nahidu soro bat, eta baserrian dutenlabe zaharra ogia egiteko konpon-zeko asmoa du.
Betidanik elikagai ekologikoeninguruko kezka izan du. Ez du su-matzen gizartean ardura bera da-goenik, oraingoz. «Hainbeste eti-keta eta markarekin, jendeari kos-tatzen zaio ezberdintzea. Batzueklabeleko produktuak eta ekologi-koak berdinak direla uste dute».Edonola ere, bizitza duina aurreraateratzeko moduko lanbidea delaargi du.
Ipar Euskal Herrian,laguntzak zalantzan«Frantziak urtez urte apaldu ditudiru laguntzak», dio Thomas Er-gik, BLE Biharko Lurraren Elkar-teko kideak. «Ez dute epe luzekoikuspegirik. Hego Euskal Herrianbadira laguntzak laborantza biolo-gikoa mantentzeko. Frantziak Eu-ropako laguntza hori bere siste-man ez hartzea hautatu du. Horihautu arrunt politikoa da. Politikaargi bat behar da laborantza biolo-gikoa sustatzeko. Hori gabe, labo-rariek ez dute ulertzen. Badira la-borari militanteak, urratsa eginendutenak».
Baina Frantziaren eta Pauekolaborantza ganberaren laguntzapolitikak laborari gehienak labo-rantza biologikoaren bidean ezsartzea eragiten duela dio BLE el-karteak. Paueko laborantza gan-berak «laborantza arrazoituaren»hautua egin du, hots, transgeniko-ekin eta pozoiak erabiltzen dituenlaborantzarena. «Hots, laborantzabiologikoaren aurkakoa».
Gaur egun, Ipar Euskal Herriko155 etxalde ari dira laborantza bio-logikoan. Batzuek ardi gasnaekoizten dute, beste batzuek behiharagia, ahutz gasna, fruituak etaabar. Ia denek beren ekoizpenakzuzenki saltzen dituzte, etxeanbertan edota merkatuetan.
Laborantza biologikoan ari dire-nek ez dute sarerik antolatu ekoiz-penak saltzeko. Zirkuitu bereziaketa merkatuak erabiltzen dituztehorretarako, batez ere. «Kontsu-mitzaileek produktu biologikoakgaldetzen dituzte, bereziki baraz-kiak, ogia, esnea, arrautzak…»,dio Ergik. Eskaera horri erantzu-teaz gain, laborarien lana «ongi pa-gatzeko» zirkuitu berrien bila da-biltza beti.
(AURREKO ORRIALDETIK DATOR)
Azokan. Barazki ekologikoak Gasteizko Abastos plazan, Izarluten postuan. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS
«Nekazaritza ekoizpenetik%3 da gaur egunekologikoa, baina %20izatera iristea posible da»
JOSE ANTONIO SUSONEKAZARITZA POLITIKAREN SAILBURURDEA
«Ohiko nekazaritzandabilen laborariak jakinbehar du ezinezkoa izangozaiola aurrera egitea»
JOSU SAMANIEGOEKOIZLE BIOLOGIKOA
«Paueko ganberaknekazaritza arrazoituarenalde egin du. Hots,biologikoaren aurkakoa»
THOMAS ERGIBIHARKO LURRAREN ELKARTEA
/ColorImageDict > /JPEG2000ColorACSImageDict > /JPEG2000ColorImageDict > /AntiAliasGrayImages false /DownsampleGrayImages true /GrayImageDownsampleType /Bicubic /GrayImageResolution 300 /GrayImageDepth -1 /GrayImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeGrayImages true /GrayImageFilter /DCTEncode /AutoFilterGrayImages true /GrayImageAutoFilterStrategy /JPEG /GrayACSImageDict > /GrayImageDict > /JPEG2000GrayACSImageDict > /JPEG2000GrayImageDict > /AntiAliasMonoImages false /DownsampleMonoImages true /MonoImageDownsampleType /Bicubic /MonoImageResolution 1200 /MonoImageDepth -1 /MonoImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeMonoImages true /MonoImageFilter /CCITTFaxEncode /MonoImageDict > /AllowPSXObjects false /PDFX1aCheck false /PDFX3Check false /PDFXCompliantPDFOnly false /PDFXNoTrimBoxError true /PDFXTrimBoxToMediaBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXSetBleedBoxToMediaBox true /PDFXBleedBoxToTrimBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXOutputIntentProfile () /PDFXOutputCondition () /PDFXRegistryName (http://www.color.org) /PDFXTrapped /Unknown
/Description >>> setdistillerparams> setpagedevice
